Skip to main content

Full text of "V.C.B. D’Argentré Redonensis ... Commentarii, in patrias Britonum leges, seu Consuetudines generales antiquissimi ducatus Britanniae. In lucem editi cura et studio V.C. Caroli D’Argentré ..."

See other formats


L 


b !Λ 


<~2y{'  -  4>ί  ,C  />  v~ 

I)oe .  "M, 


p^iW2_ 


IC 


v*-» 
^  ■ 


1 


_ 


R  DARGENTRË 

COMMENTARII 

IN  CONS  VET  VD  INES 

nvrvATvc  driiainNIAE· 


nALII'QVE  TRACT ATVS  VAR1L 


■  T  -  y  £x  Mefüiioci  L)b. .}. 

WMt  ™  ^  v<W,  λ^Η^3'  ά  b»4  gw?  3«  ~r  **>* 

WfJdr0iat  w4  ‘*  '««aaUS!  l«in&  4««  fÿ»  Φ  ·  *«". «w  «* Λλ’ 

ύ".*ϊι  uMwiJ&fiov  At fy&y&u&t-ià -lewuSiîeSiÆej. 


Ad  nonnam  le^tim  de  fîn^ulis  indicandum  expropria  vîruice  adhibita  >  pet  % 

quam  neque  muneribus,  neque  odio,  neque  amore  leges  index  tranfgrediatur. 

PUta  itk  z ,  ikle^iL 


B.  DARGENTRE' 

B.EDONEN  SIS 

PROVINCIÆ 
PRÆSIDI  S, 

C  O  MME  N  TARI  I, 

IM  PA  TR  IA  S  BRITONVM 
leaes,Jeu  Confuetuiines  generales 
αηύψύβίπιι  Ducatus  Britannia. 

IN  LVCEM  EDITI  CVRA  ET 
I  iludio  V.  C.  Caroli  D’argentre' 
B.F.  &rin  Senatu  armorico 
Praefidis.  &c. 

i  EDITIO  ALTERA ,  EMENDA  TI OR 
I  &auffior  ex  Aullons  ζίντυγξ^φψ. 


^Nicolai 
'  'via  Licobea i  fnb  ;jj| 
J//IP  S.  CiaiidijMi 

ijL/t  heminis  fi  --  J//a 


Qum jmuilemoIXems,  m.dcxdo\ 


\ 


AMPLISSIMO  BRITANNIAE 

SENATVI  CAROLVS  AR.GENTRÆVS, 

V.  S.  L.  M. 


Quo  tempore  iudiciarium  tribunal 
priminn  confcendit  ό  pater 

Imeus  (  Senatores  clarifsimi)  quan¬ 
tum  lucis  foro,  quantum  adiumenti 
patronis  attulerit, &  temporis  diutur¬ 
nitas,  &  togatorum  de  eo  iudicia,  & 
inimicorum  ipforum  confefsio  fatis  teflatur.  Si  qui¬ 
dem  tametfi  per  quadraginta  continuos  annos  afsi- 
duus  fuerit  in  iure  dicendo,  forenfis  tamen  laboris  af- 
fiduitas  impetrare  ab  eo  non  potuit,  vt  non  aliquado 
diuerteret  in  publica  commoda, &  de  tollendislitium 
feminibus  quàm  de  captadis  iudiciorum  fportulis  fæ- 
pius  cogitaret,  famæ  magis  quàm  pecuniæ  ftudiofus, 
quod  e vKAelct  cum  ηλίανθο,  nullam  elfe  focietatem,  eo¬ 
dem  tedo  capi  vtramque  non  poife  intelligeret.  Ita¬ 
que  dum  tot  annos  rem  iudiciariam  faditat,  interca¬ 
laribus  tamen  feriatum  diebus  &fuccefsiuisfaftorum 
horis  effecit, vt  non  minus  mortuus  quàm  viuus  clien¬ 
tibus  &  caufaru  adoribus  prodeifet,  non  minus  præ- 
fens  quàm  abfens  popularibus  fuis  fit  ornameto.Nam 
&  Britonum  hominum  nolfroru  hiftoriam  accuratu 

â  iij 


confcripfit,  non  tam  præmij  poilicitacione  quàm  pa- 
triæ  charitate  illedtus,  Ôc  luculentis  co  mm  en  canis  mu¬ 
nicipales  Armoricorum  &  Prouinciæ  tonus  cofuetu- 
dineseft  coplexus.  Huicopen  vixdum  nafceti  quan¬ 
topere  acclamant  vniucrfa  togatorum  natio ,applau- 
ferint  omnes  candidi  lectores,  vos  ipfi  (Senatores  cla- 
rifsimi)  fatis  meminiftis:  ôcplerifque  Senatufcon ful¬ 
tis,  quod  ordinis  veitri  fuerit  de  hoc  Papiniano  noftro 
iudicmm  docuiftis.  Quinetiam  pofleritas  ipfa,  qux 
nullo  liuore  infufeata  certius  incorrupti tifque  de  ab- 
fentibus  iudicat,  eo  audtorem  elogio ,  co  opus  cultu 
adhuc  pro  (equitur,  vt  ego  ex  omni  quod  rmbi  à  tam 
pio  charoque  patre  relictum  eft  patrimonio ,  nullam 
hæredkatis  partem  lubentius  cernam  hoc  paterni  in- 
genij  fœtu  ,  quem  velut  germanum  fratrem  exofeu- 
lor  &  veneror.  Hos  tamen  tanti  fudoris  &  tot  anno¬ 
rum  commetarios, noua  multarum  rerum  accefsione 
locupletare  ftatuerac  au&or,  ni  fi  funefta  belli  ciuilis 
facies  id  meditantem  interpellailet:  fub  cuius  initium 
ne  commune  Galîiæ  incedium  &  ciuium  internecio¬ 
nem  afpiceret,  optabilem  fibi  duxit  mortem  ,  vt  ca¬ 
denti  potius præmorereturpatriæ, quàm  iacenti  viue- 
ret  luperites.  Itaque  morte  interceptus, nec  ea  edidit 
qux  iam  in  ordinem  digeilerat,  nec  (quod  morte  fc 
iam  effugi  ile  putabat)  ab  hoftili  fæuitia  prorfus  fuit 
immunis  ac  liber.  Nam  ingeni/  fui  reliquias  (quas  ve¬ 
lut  pofthumam  prolem  tutore  vacuam  reliquerat) 
oppugnari  a  plagiariis  fenfit,  Scaiimiolo  quodam  ero¬ 
di  ,  qui  eiuf  dem  argumeti  librum  edere  populari  lin- 

gua 


gua,  indéque  dodrinæ  famam  accerfere  fibi  voluit, 
cùm  intérim  nil  aliud  quàmfurtafua  proderet,  &Ar- 
gentræi  figna  commutaret.  Quod  vero  omnium  eft 
grauifsimum,  regnante  gladiorum  impunitate  (quam 
temporum  licetiatum  cdcedebat)  parum  abfuit,quin 
tanti  ciuis  bibliotheca  de  communi  patria  tantopere 
meriti, à  certis  hominibus  diriperetur,  no  tam  fcripto- 
rum  raritate  (quos  ille  vndequaque  colledos  rarifsi- 
mos  habebat)  quam  voluminum  pretio  llledis  :  quod 
fex  aureorum  millibus  æitimari  praedam  illam  inau¬ 
dierant.  Et  certè  nifi  hominum  ametiam  veftra  (Sena¬ 
tores  fandtifsimi)  auctoritas  inhibuiffet,qui  Argentræi  tfZ’J 
larario  fanditatem  tribuiftis,  &  interdicto  cauiitis ,  ne  'i/0' 
tanti  hominis  iuppellex  literaria  diitraheretur,non  exs¬ 
taret  apud  me  hodie  naufragi)  tabula ,  quam  ego  ad  re- 
nouandam  pati  is  cariisimi  memoriam  ordini  veltro 
facrofando  offerrem.  Quare  quoniam  per  vosfalutis 
iùæ  audoresiftud  Palladium  incendio  ereptum ,  ftat 
adhuc  intadum  &  incolume ,  per  eofdem  vos  quæfo 
deterfa  fuligine  in  lucem  prodeat, & famam  in  populo, 
quam  meretur,  obtineat:  erit  enim  idem  &  veltræ  de- 
fenfionis  ac  patrocini),  &  paternæ  lucubrationis  ac  in- 
genij  monumentum  Ευτυχάη  Patres  clarifsimi. 


NICOLAVS  BVONIVS  OPTIMO 

CVIQVE  ET  CANDIDISSIMO  LECTORI 


SALVTEM  DICIT. 

ac  ni  vir  ille  nominis,  te  raras  quondam  induRrirc  ,  B  e  rt, 
A  R  c  e  N  T  R  æ  y  s, cuius  nos  tibi  Commentari  AjLeftor.demio 
exhibemus eorum  pleraque  viuus  in  lucem  edi d erae  ;  ad  Titulos  ni- 
mirùm  De  I  v  r  i  s  d  i  c  tio  n  i  a  v  s.  De  i  vri  u  vs  piuhc  i- 
r  i  s.  De  Pitücv  r  atorib  vs.  De  Afproprimentis,  vt  vo¬ 
cans  ac  D  e  DO' nationi  r.vs:  T  radam  m  infuper  galbeum  dederat  qui  ob- 
feruariones  perquam  vriles  fuper  Divisione  bonorum  commet.  Sed  enim 
pauca  adeo  luere  Exemplaria,  vt  opus  illud  ad  plurcs  N  o  bi  !  i  11  i  mæ  prou  i  π  ci  v  lu¬ 
di  cesj  Aduocatos,  ac  tritura."  Fori  fhidiofos  vix  peruencrit,  nedum  lingulis  inno* 
tuerie.  lam  vero  decimo  octauo  ab  Auclons  obitu  anno,  hac  fecunda  Editione 
non  ibiùm  eadem  ab  ipfo  diligenter  emendata  te  expolita  tibi  reponimus  fed 
eciarn  prredam  ihaadxix.  reliquos  Titulos,  diu  mulcdmqueddldemtos,  bonis, 
vt  fpes  eil·,  au  ibus  adierimus;  quibus  etiam  Tractatum  de  Lavdimiis,  te 
qu.vJamREs  po  ns  A.cumÆTi  o  toci  a  innouamCoiifuctudmemiubiun- 
ximus.  Qua? certe  omnia, viris  clariiudirij  te  lingularis  peritia*,  non  immerito  ex 
verate  natiua  legum  te  aequitatis  difciplina  prodire  v  ha  i  imr,  habita  ici  licet  ratio¬ 
ne  M  agi  itratus  vnici  atque  eximij,qucm  ille  cor  annos  ita  çdîi^v  t  nulla  non  luris 
te  Praxis  partem  attigiffc  videatur.  Neque  enim  labori  intérim  volens  pepercit, 
aut  Îubieduis  horis  vnquam  dccfleluftinuk.  Cumque  otium  penitus  ignobile  re- 
ipuerer,  nouam  fi  bi  quotidie  exerciti  j  fpeciem  vel  meditatus  dt,  vel  fanciniunxir* 
Quare  id  tandem  confecutuseil,vc  bono  Rei  p, natus  te  patriae  aman tiffi mus  olim 
vbiuisj  atque  etiam  nunc  apud  nos  audiat.  Hic  nempe  tua  mon  i  menta  &  vigilias 
propria  vtilitati  vel  potius  lucro  autepofuit ,  neque  prius  habuit  qtiidqua  populi 
commodis,  aut  placido  randem  te  litibus  vacuo  fiatu.  Non  igitur  mirum  eit,  fi 
C  a  r  o  l  vs  IX*  proflanti  Rex  ingenio,  meritis  ipiius  ac  virtuti  in  cantum  Duc- 
riCjVECumiufpcm  erigeret  iplendidir  illius  dignitatis  cuifupplices  in  Regia  libeU 
Ii  committuntur:  Quoque  maior  fides  huic  promifTo  fieret,  ipfi  interea  de  qu in¬ 
geniatum  librarum  annua  falario  proÎpexk*  Ac  vero  v  c  fu  n  c  litterati  ad  made¬ 
am  procliues^te  Eu  i,  prope  dixerim,  nefcij?poftcrius  hoc  p  rio  ri  beneficio, quam¬ 
libet  pararo  vel  initanti  prretu  Iit,  nec  ad  honorem,  tunc  temporis  minime  expofi- 
tum^  imo  iatis  illuÎtrem ,  te  qui  ne  tunc  quidem  numero  vilefccre  poterat,  oblata 
fiepiusoccafione,  ic  allici  pafiuseii.  Veritus,  opinor,  n  e  partæ  fuæ  confinia  minus 
colere^  né  ve  fibi  detrimento  efie:  loci  natalis,  aut  muneris  fuhiatb  alioquin  clari, 
ddercio.  Vix  eflprofedfeo,  vt  ahacauia  fuerit  quam  incredibilis  erga  Litteras  affe- 
ctus,  & mira  quaedam  in  fuosciucste  necefiarios  propmiio.  neque  vero  Biblio- 
thecam  adeo  belle  in  ftruéteun  quouis  talento  te  gaza  muramffct,  aura  Mufis  ni* 
mium  quantum  biandientibusad aula: faltigia  temere  cuolafict.  Quin  eri  am vbi 

primum 


âsaie 


» 


primum  H  E  N  R  i  c  v  s  III.  Sceprro  potitus  efl  illuilriilimi  Principis  Ludouici 
Borbonij  Ducis  Montifpenferij.,  tune  Britaniæ  proregis,  commendatione  diplo¬ 
ma  regium,ceu  rem  magnam  &  ipeciofam.,obtinuir,quofuihonorarij  frudus,Ii- 
cec  mediocres,in  futurum  quoque  perciperet ,  nihilque  vltcriiis  expetere  vifus  cil. 
Tum  denique  indoluerunt  boni,  neque  ipfius  propofitum,  alias  honeftum  &  ve¬ 
teris  exempli,  hac  in  parte  facile  admiferunt  ;  vt  qui  fuas  copias  &  vota  publica  in 
anguftum  plus  fatis  cogeret, fibique  metam  fpaciis  vt  multum  iniquis  præfigeret. 
Sed  hæc  leuia,præut  ea  funt  quæ  paulo  poil, magna  certe  animi  coflantia,  vel  con- 
tempfit  vel  fane  præterireaufus  eil.Qmppe  vir  Ampliilimus  Andræas  Guillartius 
infulæ  dominuSjRegis  apud  fummum  Pontificem  hxlegatus  ipfi  per  litteras, quæ 
quidenxextantjfigniiicauerat:  fe  eius  effe  animi ,  vt  fuam  primi  in  Britannia  Præ- 
fidis  dignitatem  mox  in  finum  ipfius, optima  lege  &  conditione,  deponeret:  quo 
fado  fe  à  tota  illa  regione  gratiam  haud  vulgarem  initurum  effe  non  dubitaret, 
quando  virum  talem  fibi  fucceiforem  eligeret,  qui  ingenij  gloria  &  rerum  expe¬ 
rientia  tantum  Tribunal  ornaturus  atque  etiam  impleturus  effer.  Atqui  nihilo  fe¬ 
rius  hxfit,  fibiq;  magis  ac  magis  temperauit,  nec  vilis  amicorum  precibus  &:  fuafu 
fledi  potuit,  multoque  minus  de  animi  lententia  deiici.  Plurium  certe  validas  in¬ 
tentiones  &  dignas  recipi, non  modo  elufit,fed  grauitate  fibi  innata  longe  depulit. 
Et  vero  Præfidatum  gerens  multo  plenius  ac  liberius  tam  laudato  feribedi  genere 
defungi  potuiiTct,  vix  quartaanni  parte iuridicundo  occupatus.  Quod  &  multis 
olim  eiufdem  pænè  ordinis  vfu  venit-.Lizeto  nimirum  Prçfidi,Cofmo  Guymerio, 
Magiflro,Boerio, ac  deinde  multis  noflræ  memoriæ  viris,  nâvt  V  V.  CC.  BriiTo- 
nium,&  Sanjorianum,aIic>fque  omittam:  quis  nefeit  Maximum  illum  Thuanum 
&  Varium  flupendæ  eruditionis  proceres,  inter  ipfa  prope  Curiæ  negotia  &  flre- 
pitus  inconditos, fruge  quadam  infigni  &  gloriola  litafie  memoriar:’  Prætcrea  no- 
flerhicThcmidis  Antilles,  vt  erat  acuminis  haud  inuoluti,  &  liquido  amni  fimi- 
Jior,in  tam  celebri  confeffu  plurima  peruidiflet,  &  fine  dubio  annotafTet,quæ  aliis 
hadenus  cum  imperuia,  tum  etiam  intada  erant  :  eaque  fuis  operibus  pro  re  nata 
infcruiilet,  magna  fua  cum  voluptate, nec  minore  omniu  redi  amantium  applau- 
fu&  compendio.  Virtutis  enim  laudem  omnem  in  adione  confiflcre  non  nefeie- 
bat,  neque  vnquam  fe  litteris  ita  abdere  voluit, vt  non  potius  rebus  gerendis  feno 
&  grauiter  incumberet;  dignusprofedbeui  poëtæ  illius  nitidiflimi  verfus  eo  no¬ 
mine  tribueres  : 

Ingenij  redeunt fruflus,  aliicjue  labores , 

Et  njitœ  fars  nulla  perit,  quodeumejue  recedit 
JLitibus,  incumbit j fludiis  ;  animufcjue  njiciJJim 
j4ut  curam  imponit  populis ,  aut  otia  Mufis. 

Qipæ  quidem, Ledor, tibi  inter  cætera  non  inuitus  aperui,  vt  Patria  ipfa  Audori 
noflro  adeoiucunda  &  fuauis  agnofcat,ecquiddeilla,quadraginta  annoriifpacio 
fit  promeritus, quantumque  emolumenti  ex  fludio  &  (criptis  ipfius, etiam  extin- 
di,noflra  quoque  opera  &  foheitudine, tandem  adepta  fit. Hinc  nempe  augurari 
licet  vera  ornamenta  &  obledamenta  Britanniæ,fiquis  prçfertim  fibi  ante  oculos 
ponat  H  i  st  o  r  i  a  m  illam  fuis  numeris  &  flrudura  plane  abfolutam,  quam 
Trium  totius  prouinciæ  Ordinum  impulfu  ad  exitum  mira  felicitateperduxit,  vt 
merito  quis  de  illo  etiam  dixerit: 

Omne  tulit  punftum  qui  mifcuit  njtile  dulci. 

Verum  id  incommodi  fxpe  ex  iis  fludiis  obuenire  foler,  vt  fi  quis  publica  priuatis 


vbitjUe  anteferar,  vix  voqtiam  rem  faciar.camqu  e  tantum  non  minuat  :  vbi  prarci- 
puè  nulla  rem  un  er  at  io  5c  laboris  felatia  aut  obuiam  eunt  aut  faîremfubfequütur. 
Nihilominus  tameiungrataqufcdam  populi  congeries  tam  nobili  quoquepro- 
uentu  mgenij  fruimr,  atque  inierim  alienam  operam  tarircin  fuos  vius  conucnitj 
vtiam  nimis  pateat  illud  quod  vulgo  diciiolet,  dc  iis  qui  aliis  inferuicudo  fuum 
defraudant  genium* 

CtwÎîos  mu  are  φύαιρά*  decftftU. 

Cuius  tamen  rei  confideratio  Carolvm  Arcentrévm  au  doris  filium  V.C 
in  Britannico  Senatu  ConiUiariuiü  &  Inquihtiouum  Prælîdem  nonàdebmôüit, 
vt  quod  Iliarum  credidit  dfe  partium  abiiccrenSibiquc  honorificum  Ee  apud  om¬ 
nes  bonos  gratio  fu  m  dux  i  r,  Parent  is  fui  &  Patri  ç  caritatem  vno  eo  dem  que  officio 
«ffciri ,  quo  fit  vt  manes  viri  laudati flimq  ac  totius  regionis  incolæ  fibi  iam  nihil 
fraudi  die  agno  franc.  Huiusenim  <rura&  iltrdio  hoc  Opus  bellorum  ciui  Ii  um 
tcftibus  non  modo  ereptum ,  fedciiam  pulchro  (aris  apparatu  cmiiluni  dl.  polt- 
quam  dlud  fcilicet  cx  Patris  autographo,  manu  ibaipiedeienpfir?quo  faciliiis  ty^ 
pis  mandari  pollet,  C  ætervm  admonendus  cs,  Lcdtor*  nos  exterarû  gentium 
commodis  ita  confutui  f]e;vt  Gallica  Confuerudmis  verba  Latine  reddita  fine,  ac 
litterarum  indicia  fingulis  articulis  appoftaîquaeExpiieationiÎubiedlç  in  ieruiann 
Addidimus  quoque  ad  oram  vniulcuiufquc  Articuli  numerum  ,  quem  ex  noua 
Confiietudine  habere  quam  quidem  Anno  M.  D.LxXx.reformatam  in  calce  Ope¬ 
ris  coli  ocauimus,  tum  auroris  ad  eandem  Notis,  vt  Veteris  Ec  Noua:  collatione 
facta  i  u  dicetur  quid  re  dius  additum,  mutatum  vel  omiflumfir.  Index  etiam 
Jocuplculltrmis  &  valde  accuratus  additus  cfh  Id  vnum  aurem  Ledor  te  rogo  6c 
obt  cibor,  vt  ίΐ  qua  operarum  delicta  oculis  ruis  ie  forte  obiiciant,  ea  pro  tua  Iiu- 
mamcace  cxcufes.  Scimus  equidem,  &:  piget,  priori  Editione  non  pauca  obrepfÎÎfc 
menda  vel  erra t-^quæ plus  nimio  faire  incuriam  aut  feftinadi  vocum  proferebant, 
verum  feries  illa  male  ailedai.im  plane. curanoitra,  ficprouifionecoimaluit.  Sed 
maxime  eiuiJcm  V.C.  Caioft  Argencræt  qaamuis  abfenris  monitu  &  diligen¬ 
tia.  Is  vero  Titulos  xx,  &  xx n  ex  poilrema  A u doris  recenfione  ad  nos  mifir:  vbi 
multa  addidit,&  fuis  locis  adhibuit  cum  S  ynopsi  gl  ç>  (Taru  m  ^qua:  5  um  m  a  non 
inepte  dicitur;  vt  omnia  ex  voto  legentibus  occurrant.  Neque  alienum  erit  li  fcias 

Audorem  ipfum  Reformationi  iif i  au aoritate  Regia,  ac  totius  pro uinciæ  fulfra- 
giis  &  rogatu  mterfuifTc,  Vndc  quis  facilius  comiciat  quam  probe  idem  Confuc- 
tudiuis  ipfius  fenfum  calluerit,  nam  antea  P  e  t  r  û  Argentræo  viro  No¬ 
bili  &  primario  iudici  patri  ipfius  id  honoris  Anno  m.  d.  xxxix,  obtigerat.  Sed 
morbo  graui  impedito  coram  adeife  non  licuit,  quo  fadium  cfTc  videtur  vt  minus 
cxafte  fe  mb  u  erit  prior  illa  Confuctudinis  emendatio,  quod  Eatis  vbique  Audor 
no  (1er  indkauir.  Plura  non  addam  cum  harc  repetita  Editio  torum  hoc  Opus  non 
iblum  notium  fed  &perfeaum  bona  fide  tibi  denuntiet?  V  eritas  ccnc  ipfa  verbo¬ 
rum  ad  miniculis  non  eget,  ac  per  feiam  credo,  fatis  enitefeit.  Vale  Parifiis  Λ  Idib, 
Septem  bris  j  Anno  i a  lutis  m.  d  c.  x  1 1 1. 


A.  Mh  CHARLES 


A  M.  CHARLES  DARGENTRE' 

CONSEILLER  D  V  ROY.  ET  PRESIDENT  E'S 
enqvestes  dv  Parlement  de  Bretagne, 
fur  lTdition  de  cec  ceuure. 


H  N  C  O  R  E  s  il  refloit  au  bon-heur  de 

ton  Pere 

(  Dont  I' exemple  CF  les  vœux  CF  l augure 
profpere 

T5 auoient  de  fes  honneurs  en  ce  diuin  mejticr 
Aux  Autels  de  Therms  confacré  ΐ heritier ,  ) 
Que  d'vn  merite  égal  ta  pieté  benine 
A  tesfreres feruiflde  pere  φ  de  Lucine , 

Tes  f  reres  immortels ,  diuin  germe  en  ton  fein 
Annuellement  éclos ,  CF  dont  ores  ta  main 
De  ton  cœur  noble  φ  frac  digne  fœur  liberale, 
Les  merueilles  deffierre  CF  en  public  étale. 

Ainfi  l’oyfeau f ans  pair  apres  auoirgoufie 
De  la  vie  CT  du  tour  U  nouuelle  clarté , 

Pour  ojfrade  a  l'autel  du  Soleil  viet  appedre 
De  fon  pere  embaumé  les  refles  φ  la  cendre  -, 
Oy féaux  de  toutes  parts  honorans  ce  conuoy 
De  mille  chats  diuers  accompagnét  leur  Roy. 
A  in  fi  pour  decorer  le  veu  que  tu  viens  rédre , 
Rauy  de  ton  amour ,  d'vn  Cygne  ie  yeux 
prendre 

Le  plumage  CT  la  νοιχ,φ  parmy  Pair  ferain 
D'vn  chant  bruyant  ,  pareil  aux  trompettes 
d’arain 

felebrer  d’Argentre' ta  cadeur debonaire. 

Tu  nom  vas  ranimant  l'oracle  de  ton  pere $ 
Ton  pere  dont  au  fiel  les  refponfls  l>oloient> 
Quand  plus  doux  que  Neélar  de  fa  plume 
couloient 

Les  celefles  deuis  de  fa  Mu  fie priuêe  ; 

Ou  quand  en  plain  Palais  fur  la  chaire  éleuée 
(  Vif  image  d’ Aflrée  à  l'œil  étincelant) 

V merablc  il  rendoit  fon  Oracle  parlant, 

De  la  droite  raifon  infpirant  dans  les  âmes 
Le  gracieux  attrait  CF  les  ardentes famés 
De  fa  T>ertu  plus  belle  en  fi  rare  fiauoir. 

D' Helicon  les  Lauriers  premier  il  te  fi 
voir , 

Ma  Bretagne ,  &  portant  en  fa  main  touj¬ 
ours  viucs 

Dejuflicc&de  Paix  les  fécondés  O  hue  s. 


La  creance  il  acquit  des  peuples  CT  des  Rois* 
Tels  en  ta fleur  iadis ,  Rome,  tu  admirois 
De  ton  grauc  Sénat  ces  magnanimes  per  es. 
Dont  l'authoritéfaincle  en  paroles  flueret 
‘Du  peuple  regijfoit  les  cœurs  φ  les  efprits. 

\  D el  Solon  remporta  de  fagejfe  le  prix. 

Et  la  gloire  d’auoir,  au  bon-heur  de  fa  ville , 

I  Fait  valoir  defis  loix  l’équité  plus  ciuile. 

Tel  réclamé  des fiens  parla  commune  voix 
Cet  homme  fans  reproche  authorifa  nos  loix ; 
ët  d'icelles  grattant  l'amour  en  nos  courages , 
Puis  le  vif char  aélcre  en  l’or  de fs  ouurages, 
ën  voulut  conjacrer  maint  tableau  pour  té¬ 
moin  , 

Qu  il  eut  au  cœur  empraint  le  deflr  φ  le  fin 
Qud  fis  hommes  in/pire  vne  vertu  diuine. 
Qui  parle  vray  mente  aux  aflres  f  achemine. 
Mais  vante  qui  Voudra  les  noms  de  fes 
ayeux. 

Et  d'vn  fi  noble  efprit  les  labeurs  précieux 
Dont  la  grâce  immortelle  en  noflre  âge fleu- 
ronne\ 

Plus  plus  de  luflre  encor' fon  merite  luy  donc 
De  tauoir  engédré,  qui  de  luy ,  qui  des  fiens s 
L'efperance  CT  l’honneur  éleitcs  φ  fioufliens 
Charles,^  fin  fl·  Sénat  lumière  pure 
φ  Jainéle . 

Mais  quoy  f  dans  ce  détroit  ma  louange  re¬ 
train  te 

Ne  [e  peut  égayer;  CT  puis  d'vn  homme  tel 
Le  los  demade  â  part  fon  temple  CF fon  autel. 
Viuentdonc  ces  écrits  par  toy ,  qui  nous 
découures 

Vnfi riche  trefor,  ains  qui  les  Teincs  ouures 
I  De  ce  nouueau furjon  (détourné  de  che-^toy 
Tour  I  vfitge  commun  des  amis  de  la  Lcy ) 
D’or  Crd'  argët  tout  pur  coulât  en  abodance. 
Toujours  de  ton  bien  -fait  viue  la  fouuenace, 
ët  confions  de  durée  CT  de  fameux  renom 
Fleurijfe par  le  modeCF  l>evn  CF  l’autre  nom. 

y.  F  y  ο  T. 


Maf.eft  an¬ 
no  die 
IJ-  Maij. 


ObÜtlftO. 


Tf  Jubare  exoriente  muo  Satum  U  ab  A  fins 
Virgû  tedux  hominum  cœttts  fine  a  reufit  > 
éV  Jan&m  fixit prafimi  numine  leges. 

Ferrea  moxtecum  fecla  indignata*  volentem 
Inuidit  terris  mmfa,  poloque  recepit, 

Antiqui fouis  uBertrande  A rgentMA  proles. 


Y.  Fvor. 


IN  COMMENTARIOS  CONSVETVDINIS  ET 

B  RITANKICAM  Ή  ISTO  RIA  M  E-  D  ArQ£  N  T  R  e'* 


Epigr. 

Certabant  Im,gentilifque  JJifiona,  crnuf 
A rgentrei  m fcriptkj  lam  diuturna  magis 
^Temporis  ad  feliam  rem  deduxere  ■  perorant 
faufam,  ii  ma  Themis,  musdque  gefia  canem. 

At  Tempus  :  finite,  &  placidum  componite fœdus, 

Æ ternum  (dixit)  vitter  vtrumque  decus. 

Phili  r.  jy  Augih  tr  u'  Nepos  Beutr, 


ΕΙΣ  TA  TOT  ΑΡΓΕΝΤ ΡΑΙΟΥ  ΝΟΜΟΓΡΑΦΙΚΑ, 
Γ i^AgÎUm  JicLAiffiW  Afyuÿév* 

AyggttpdL  Ί·£  <πξ)ν  iovlct  Bp éw/Aç  JfôïÆ 
Tlvxuai  p^ymiotç  itTggttptv  Apyupiûç. 


EIVSDEM  IMITATIO  LATINA. 

Agrapha  ψχ  fueran  c  rdluris  iura  Britan  nse  * 

Argent r£u s  rabulis  feripiït  in  aureolis. 

C-  C iî  1 T  ü  ni  e  PraffiTorii  Régi j. 


1  N  NOVAM  EDITIONEM  COM  M  E  NT  ARI  O  R  V  Μ  V,  C 

Bertrandi  Argehtræi, 


Epigramma. 

Scriptor  ah  A  rmorias  iterum  danjjimm  ork  3 
TJeterfumque  nom  pumice  prodit  opus  : 

Condidit  a  ternis  complexa  volumina  chartis 
Ius  patrium,  veteres  φ  fim  regna  "Duces  : 

Nulla  tamen  finfit  y uc tue  piger  otia  -vit#  , 

Raraquc  firihendi  tempora  nallus  erat  : 

Nam  pte  quater  decimas  index  numera  ni  t  anjhu 
Atque  fin  fidit  municipalis,  apex. 

Miremur  mediis  audentem  talia  rebus 

Et  peÛui  tant molis  vtrmque  capax 
Argent  ratis  e nimfiriptor , fid  pr^ior  gr  idem 
Optimus,  in  paucis  A  coiere  fimul 

Ni  colavs  JÎO  Ρ,ΒΟΐίι vs 


prof-  Regiüî. 

£  i  Σ  Π  A  Γ- 


_ 


ΕΙΣ  Π AT K ΑΛ ΟΝ  Τθ'  ΒΙΒΛί'οΝ  ΒΕΡΤΡΑ* *ΝΔΟΤ 
Αρ jfovfqv  ô/jfyoç  £f/Jiçtt.vv  η  è  anCpxmra. 

ê  Af/juejiXjvTVT  tgyv  ctp^wyjy  -n 

ΑρμαςΌντι  yl&i  μ^μα. ρόγας. 

T ου  ΖοίΙ^λμ*  τάλ\  ;Πλ mU<P<tm  ίμμΜ<ν  Ερμου, 

,  ΠλΛ ,ί  X&efmv  ^ λ9ΐ  &'7τΚογ&μ3>]>· 

Ταο7κ  μ&λ  Λ^ζχΙωζ  :ΑΡΓΕΝΤΡΑΙΟΣ 
Ε/$  ίϊλογμρν  &y?&*  frûT*'· 


IN  CAROLVM  D’ARGENTRE'  AMPLISS.  PRÆSIDEM 
Commentarios  patris  evvlgantem. 

Dum  furit  implacido  Rhedonis  mors  improba  telo 
Et  ferit  ardentis  pe&ora  do&a  viri, 

Miratur  fupereife  tamen,  iam  vefcier  aura. 

Ætherea,  &  viuo  verticeadire polum. 

Tum  fecum  indignans,  redit  Argentræus  ?&  vnde 
Quæ  Eluit  tumulo  lingua  diferta  fonat  ? 

An  mors  vitalis? fuit  immortalis  an  ipfe  ? 

An  paria  exurgit,  qui  gerat  ora  patri  ? 

Sic  eft,  effra&o  cedas  mors  improba  telo 

Nil  caput  in  magnum  liuida  iuris  habes. 

Nam  do&i  mors,  vita  fuit  ;  fatoque  benigno 
Ecce  refert  viui  Carolus  ora  Patris. 


AD  EVNDEM, 

ts4jfe&um  atque  rudi,faflo properante, figura 
Maximus  in  pluteis  tiquera  A u  flor  opus, 
Nuncterfum ,  φ  nitidum,  gr at  aque  coronide  vernans 
rProdit3  &k  magno  pumice  fulget  opus 

*Mt  qui  iuntluras  tam  fabre  œquauit  ?  amufiis 
jfaroluSj  atque  vnguis,  normaque  dotta fuit * 


✓ 


e 


Hzc  hominis  non  tdm fides 3  qmm  Numinis  œfii  fi 
Cüi fi  r  QtA  Th  cm  s?  ianxit^  &  hac  prptrir. 

Pùrch  fj  tn  uni  dp  η  τη  fcfii  fir tagine 

ARGEtîiRÆl  firiptio  nempe  fats*. 

N.  IvïCfiEin,  Puni' 

US  '  xl*Ày  φύΤΐβί  ^  ή  ££{, 

Hf  e*«»  ΑΡΓΕΝΤΡΟΥ, „ ^Ά(. 

Os  habitûmtjne  vides  îrcestr,,  cernis  opufque  ■ 

Igneus  en  vigor  uigenij,  Ai Wqiie  medulla. 

Fîd.  Moüil  profcÎTor  RcgEu,s* 

Dt>fm  d'Argentre'  /7^;μΓ  —  ‘  — - 

-OmTbmm  infriroultfrrit,  l’âme,  φ- U  voix  . 

Et  m  defis  Bretons  confact  e  a  U  m em&in. 

En  t  Argent  à  fin  nom*  $  hs  Loix,  &>  tHifioirc 

r.  tvqt, 

V,  C.  BER  T 


y.  c. 


BERTRANDI  A  RGENTRAEI 

REDONENSIS  PROVINCIÆ  PRÆSIDIS, 

E  LO  G  IV  M. 

Auâore  ScævolaSammarthano  Quiftore Francis. 


V  M  Argentræorum  vetuffa  gens,& 
É|  nobilis,  quæ ab  Argentræo  citerions 
'12 Britanniæ  pago  nomen  accepit,  ad 
|à  quadringentos  ferè  annos  continuata 
if  militarium  virorum  ferie  inter  eque- 
ftres  Britannici  nominis  familias  ho- 


neftum  locum  tcnuiilet,  primus  eorum  Petrus  togam 
armis  prætulit,virtutifque  merito  Redonum  Prætor  J^Tc. 
quem  Senefchalum  vulgo  vocant,  à  Rege  Francifco 
magno  appellatus  eft.  Hunc  patrem  habuit  Bertran- 
dus, non  paterni  modo  ftudii ,  fed  muneris  etiam  hæ- 
res,  &  fucceiior:  cuius  viri  fama  &  exiftimatione  fic 
Aremorici  merito  fuperbiunt ,  vt  non  fecus  ab  eo. 
quàm  à  Duarenis  &  Baronibus  aeternam  fibi  apud  po- 
fteros  gloriam  polliceantur.  Scripfit  enim  in  Ius  pa> 
triæ  municipale doéfifsimas  Annotationes,  à  Carolo 
Moliilæo  fummi  iudicij  fummæque  doôtrinæ  viro, 
tanta  cum  admiratione  perledtas ,  ôc  probatas ,  vt  ex 
eo  Iurifconfultum  in  Gallia  vix  vllum  præftantiorem 

e  ij 


agnofceret.  Nec  minus  ci  claritatis' attulit  eximium 
illud  opus,  quo  totius  Britanniæ  iitum,  mores,  vrbes, 
nobiliorefque  familias,  &  quæcumque  ad  eius  hifto- 
riam  pertinent,  non  iuo  ipfius  impullii ,  fed  ex  publico 
trium  ordinum  decreto,  per  legatos  honorifice  roga¬ 
tus  Gallica  facundia  delcripfit.  Alia  vero,quæ  adhuc 
ΪΓΡΙ  premuntur,  expellant  iludiofi  omnes,  &  à  clatifsimo 
“,J'  eius  filio  Inquifitionum  in  fuprema  Redonum  Curia 
Præfide  veheméter  expetunt.  Erat  Bertrandus  gtan- 
diufcula  flatura ,  vultu  Senatoriæ  grauitatis  &  fenilis 
conflantia:  pleno,  cauis  oculis  fed  admodum  vegetis 
atque  perfpicacibus, colore  fubaquilo,  barbdqueSt  ca¬ 
pillis  etiam  in  fenedtute  nigrantibus.  Cæterùm, inter 
fuos  ciues  nullus  erat  in  fupelleôtile  mundior,  nullus  in 
omni  viræ  cultu  ciu ili or  aut  fplendidior,  vrpotequi 
omnes  politioris  ingenij  viros,  aut  aliqua  virtutis  opi¬ 
nion  e  celebres præfertim  exteros,  ac  ipfos  etiam  pro- 
uinciæ  proceres,  vt. forte  in  vrbem  ventitabant,  & 
menfaôc  hofpitio  frequens  exciperet,  lautéque  cum¬ 
primis  &  hilariter  haberet.  Nempe  vir  elegans  animo¬ 
que  à  (ordibus  Scauaritia  multum  abhorrente  his  ferè 
in  rebus,  vt  &in  praediis  ædificandis,  in  que  Mufæo, 
quod  precioiifsimum  pofsidebat,  magis  ac  magis  or¬ 
nando,  amplifsimas  opes  vberrimofque  patrimonio¬ 
rum  reditus  liberaliter  impendebat.  Hocfumme  ad¬ 
mirabilis,  quod  inter  tot  liberioris  vitæ  obledtamcn- 

ta,  torque infuper  commentationum &pnuati  iludii 

pulcherrimos  labores,  nullus  vnquam  dies  effluxerit, 
qum  Reip.  ciuilibufque  negotiis  inferuiret.  Peruemt 

ad  annum 


ad  annum  lxxj.vltærius  etiam  progreiTurus,vterac  va¬ 
letudine  fîrmifsima,  nifi  ex  infœlici  patnæ  ftatu,quam 
à  bellis  ciuilibus  ha&enus  immunem,  noua  demum 
fa£tio  turbauerat,  grauifsimum  animi  moerorem  col- 
legiflet ,  cuius  acerbitate  oppreffus  Id.  Febr.  anno 
cio.  Io.  Xc.  ex  hac  vita  decefsit ,  cùm  pridie  Fran- 
cifcus  Hottomanus  clarifsimum  quoque  Iurifprm 
dentiæ  fidus,  apud  Bafileam  occidiiTet. 


|ΕΡΤΡΑΝΔΟΣ  ΔΑΡΓΕΝΤΡΕΤΣ  6  Ότ&ς  70  nom  συμ* 
'  Cpepov  iycmii&v  όϋ<&Μμουιΐ)τωνγίγ)νως,ν·ίτξΧ  ψς,Ιωαλ/νχ  ϊχ/^νοζ) 
Ιωαννου  F ΐτςχ  &7ΐίκ.γ>νος,  BjyroAJ^i/  <Ασίη.γ>νος  *  Avty&x 

cixypvog y  oLp^pov μεγίλίω'^^ίω ,  7πλπϊυό/υ8μος  ci  τη  Ρ iSÎvoùv  7τόΜ>  cfôi 
βζΟλης  τηλλ&χΛς  τπχφ  ο^ο-χλ  udi  Ισης  τό  συνί^μμα  τίίτο  cwuiy^i^.  Εκ.  q 
Svtov  Çiç  Kcvpotog  Αορβο^ώς  airif  λ^μ^)ς,  ο  της  γ&ρνσίας  της  STç 
A ρμο£ΐΜΪς £%λ&νις ,  ^  των cuurodi  ίζίταστων  f&çjiSpoç ,  πλάςην ^  η JÎgvv 
μνείαν  ejgvv  mn^owç  ~^ξίτης  iczuüvcfbLTcijcLç  τίω  7iu<T£jiSbL ,  ix  ίλ&τ\ων 
TcdjDL^iKûVTüt  ίτων,  ίζίυόΐγΜν  ίΐς  τό  φως,  >yuj  tcuutu  ζφλία  Τυττογ^ί^ίΐω 
έζίίΡύύΜν  ^  αυζ  ylpoy&t(pèv& ,  Λορθζϋθίντα  ίτιϊυ<$υμωυυυτων  των  τίω 
7πλί1ίκ,1υυ  7ΐί7πμΑυ  μίμων,  7πι<τ£ΐκοις  νόμοιζ  άγζ7ίωντων,  Άτυ^ως  ί&μ ο- 

ai&icv  *  Αρχ>βμν  ciicWTV  oycfbov  c fin χλίοις,ιϊ)  ίζ&κοσίοις,  ϊντο  της  ^ιογνίας 
τούτα  Λ  ίίας  αίίκα  σϋωΐ<Ρρίω  ύ^ηλ9τάτω  ôjuidnm, 


DE  EODEM  ARGENTKÆO 

V  I  R  O  CLARISSIMO, 


Si  eut  C  dit  a  lios  irrorm  £re  liquores 

C  in  thius,  çgr  do  ch  pulchra  nouma  ch  or  h 
Argent  Titus  is  tfl  ;  ah?i  ftnguL· forte  dèdi/Jcnt 
Noffe  aliïi,  tilt  ptruia  cunela  tacent. 

Duîçemclos  lingue,  Latium  quod,  cT  Ateiea  ullus, 

Æm  h  laque  amborum  C  Alte  a  finxit  apis. 

Facta  antiqua  ‘Virum  4  totum  dijfuja  per  orbem , 

Pnccipuc  Armor  ici  qua  patet  ora  fili. 

Quos  inter  gencro/a  manus  prAucet  anorum ^ 

*Palmi i,  &  rutilo  janguin  e  confpi ena. 

N cc  minus  ad  rigidas  leges,  &*  fena  atra, 

Qjce  hki quinqueviri,  qit*  draco,  q/eeque  Solon. 

Afores  nd  Patri#  ,  fimfli  ad  confie  It  a  Senatus, 

Ad  falebrdjqucfiori  'Vertitur  ingenium, 
ghtingr  clara  patrem  fokdes  Artuubus  atquat  ; 

At  que  fouet  parris /cripta  labore  pari. 

Sfiarge  manu  Leta  flores  terra  Armont  alumno. 

Qui  tibi  tot  lauros ,  totfipem  titulos, 

Spargo  manu  lata  flores,  quicumque  laboris 
Eius  opem t  cupido  colligis  ingenio. 

I  A  G  O  fl  V  S  R  Π  C  fi  E  T  V  S  fcÇttOÎiE 
N.  in  Senatu  Armor.  Patron  us. 


Λ 


INDEX  TITVLORVM  IV  RIS 

BRITANNICI  COMMENTARIIS  A'  B. 

d’ArGENTRe'  PRÆSIDE  ILLVSTRATI. 


Tit.  I.  :$ÎrSiË  Es  luftices  &  I urifai  fiions , 
mimfircs  >  &  droits  d’i¬ 
celles. 

De  Iurifdiftionibus  Sc  earum  mi- 
niftris  &  iuribus.  cohi. 

Des  droits  du  Prince ,  fp) autres  Sei¬ 
gneurs ,  φ  des  aydes  couflumiers. 
De  iuribus  principis  aliorumque 
Dominorum  ,  atque  de  opi¬ 
tulationibus  Confuetudinariis. 
col.  Z09 
Des  Procureurs. 

De  Procuratoribus.  col.413 

Des  plegemens  &  attentats fur  iceux. 
De  interdiflis  pofleiToriis ,  Sc  ml 
nouari  aduerfùs  ea,&c.  col.  451 
Des  arrefis  &  0  si  âge  s. 

De  manus  inieftionc  Sc  obfidi- 
bus.  col.  481 

Des  montres  &  y  eues. 

De  monftrationibus  Sc  infpeflio- 
nibus.  C0I.J05 

Des gar ends  &  recjuefles. 

De  au&oribus  laudatis,  feu  ga- 
rendis ,  Sc  denuntiationibus.  ' 
col.  521 

Des  prouues & fermons. 

De  probationibus  Sc  iureiurando. 
col.  54I 

Des fentences ,  appellations  φ  contre¬ 
dits. 

De  fententiis  Sc  appellationibus. 
c°l.  577 

Des  defpens  &  dommages . 

De  expenfis  Sc  damnis.  C0L591 


16 


17 


18 


19 


Des  obligations ,  a  fiions  <&  pleuines. 

De  obligationibus,  aftionibus,  Sc 
fideiuiToriis  cautionibus,  col.  603 

Des  donations. 

De  donationibus.  col. 647 

Des  executions ,  prifages,  &  âpre  da¬ 
tions. 

De  executionibus  Sc  æftimatîoni- 
bus,  feu  iufto  valore  fundorum 
ineundo.  col. 801 

Des  appropriances  par  bannies  & 
preferiptions. 

De  dominiorum  aiTertionibus  per 
édifia  Sc  præfcriptiones.  col. 873 

Des  preme ffe  's  &  rctraift  lignager. 

De  iure  πτζβιφσιως, feu  de  retraflu 
gentilitio.  col.1387 

Des  fiefs &feaute%. 

De  feudis  Sc  fidelitatibus.  1415? 

Des  moulins ,  colombiers, garenne  s ,& 
autres  édifices. 

De  molatrinis,  columbariis,  cu¬ 
niculis,  Sc  aliis  ædificiis.  1525 

Des  afifes  φ  amendes, & dédomma¬ 
ges  de u^  par  caufe  de  beftail. 

De  coniuetudinariapœnali,  Sc  ar¬ 
bitraria  taxatione,  necnonpræ- 
ftatione  damni  Illati  à  pecore; 
ï;55>. 

Dm  mariages  ,  droits  apartenans  a 
gens  marie% ,  &  des  douaires. 

De  matrimoniis,  iure  coniugum, 
&dedoario.  ·  1581 

Des  baftards  &  autres  illégitimes. 

De  nothis,  feu  baftardis.  col.1749 


Index  Titi 

%\  Des  mineurs  φ  autres  a  qui  on  doit 

baille  radminifirateurs,  φ  des  man¬ 
cipat  ms. 

De  minoribus,  !k  aliis,  Quibus  tu¬ 
tores  vel  curato  res  dandi,  aeque 
de  emancipationibus* *  cobiypi 
11  TUs fuccfhns φ  pmxgts. 

De  iucceïüombu^atquedens  er- 
tifamdis*  cdJ.Iîjoi 

23  X?  îî  te  fiam  ents  &  lepus. 

De  tcÎlàmentis  &l  legaris.  coi.  2.031 
14  D  es  crime  s}  λ mindts> φ  cûnfjcâtions. 
De  criminibus*  niulctisî&  de  ton- 
hfcationibjjs.  col.  10  43 


ITEM  EI  V  SD  EM  AYCTORIS. 

^dttïs  &  r Qnfûltation  fur  le  partage  des 

*  jtiççejfvns  entre  les  miles  de  Bretagne* 


ulomm. 

Confultatio  feu  Jefmiiio  vaipm  ψτ- 
ftxonum ,  ψχ  quotidie  occurrunt 
in  iucccilïonum  dimfiombus  inter 
nobiles  Briranniæ.  coj.ziii 

De  laudi  mil  s  tractatus  fingulark  col, 

*W 

Qu ædam  r efponfa  fc u  con fulcationtt, 
qnæ  fupcriuni  c  multis  celebriori¬ 
bus  temporis  iniuria  amiiïîs.  col. 
r4oj 

Couflumes  generales  du  pays  6r  Duché  de 
"Bretagne  réformées  en  l'an  Ijtfü. 

Akiologia  Îme  ratiocinatio  de  refor¬ 
mandi  caufis  per  V,  C.  Bertr.  d’Ar- 
gentre  Red,  prouinc.  præbqui  ro¬ 
gatus  huic  iwkdffimi  éJwfds  inter¬ 
fui  r. 


V.C.  BERTR, 


Z 


V.  c. 


BERT  DARGENTRE; 

PRAES IDIS  PROVINCIAE 

REDONENSIS  COMMENTARII. 

IN  PATRIAS  BRITONVM  LEGES,  SEV 
generales  confuetudines  antiquiffitni  Ducatus  Britanniæ 

TITFLVS  rPRIMFS. 

De  Iurifdidtionibus,  miniftris  earumque  iuribus.' 

TITRE  PREMIER. 

Desfufiices  &  Jurifdi  fiions Λ  Minijim  Droifls  d  icelles . 

AD  RVBRICAM- 

Îvrisdictionem  generaliter  fumunt  pro  omni  nocione ,  quæ Magiftratus  iurc  com¬ 
petit  ,  vel  cognitione,  pronunciatione.  Decreto  in  quacunque  caufa ,  iîue  fie  ciuilis  fiue  cri- 
minalisiQuæ  tamen  fæpe  hoc  titulo  improprie  vfurpatur  pro  materia  feudali,vt  art.io.  quâdo 
dicit  le  feigneur  vox  relatiua  ad  vaflallum  :  Cùm  ibi  agatur  de  Iurifdi&ione,  quæ  feparata  &: 
abftrada  àfeudo  exerceri  poteft.  Idem  art. 344.  A  luy  retenir  la  Iurifdttfion  four  U  Seigneurie  ou 
iobcïjfance ,  quæ  dicitur  refpe&u  vafTalli.  Et  art.  43.  cùm  de  feudi  fubiedo  tradet,  exempla 
mifeet,  quæ  propriè  font  lurifdi&ionis.  Sed  ifta  reformatores  perpetuo  confundunt;  Quod  in 
Britannia  rarum  fit  reperire  feudum  dominans  fine Iurifdi&ione,  de  quo  etiam  difteritMo- 
linæus  §.1.  glo.5.  defeud.&alij.  Aliud  eft  deDomamo:  car  encorquon  puiffe  de  fon  Domaine 
faire fon fief ,  &:  vice  verfa ,  de  fon  fief  fon  Domaine.  Hæ  duæ  qualitates  nunquam  fimul  concur¬ 
runt  in  eodem  fundoiitavt  nemo  non  habere  poflitDomaniumin  fuofcudo,  &c  ideo  fi  quid 
in  Domanio  admittitur, cognitio  eft  fuperioris  feudi,  &  eiusfomfortitur.  art.30.  Summa  au¬ 
tem  huius  tituli  eft.  Des  luges  feculiers ,  art.  1. 3. 5. 8. 17. 20. 33. 34. 33.  40. 41. 44.  Des  luges  d * Eglije , 
art.  2,.  4. 6.  Des  arbitres,  art.  18. 19.  Des  lurifditfions ,  art.  3. 4. 9·  ι°·  si. 31. 49.  Dela  lurtfdittion  des 
Seigneurs ,  &  de  leurs  fubietts ,  art.  12. 13. 14. 15. 30. 3  6. 37.38. 39. 45. 46.  47. 49.  30.  De  Retrait  à 
Cour,  art.  28.  29. 31.33.  Des  fubmifiions  &  prorogations,  art.  11.  Des  gens  d'Eglife,  art.  4. 7. 43.  Des 
Sergens  exploitant,  art.  13. 20.  21. 2,2..  Des  adiournemens ,  art.  23. 24. 13. 2 6.  &:  27.  D'exception }  art. 
32.  Des  delinquans par  quelle  lurifdift ion  iufiiciables  ,οχχ..  12.13. 14.  Des  Geôliers,  art.  42. 


Article  premier. 

ES  a  luges  feculiers  ne  pourront b  tenir  leurs  iurifdidions  /  Art. i; 
plaids.,&  deliuranccSj  es  iours  de  feftes d  commandées  garder  par  ^  °  - 

l’Eglife,  &cchommabIes  du  peuple, f  fur  peine  de  nullité  de  ce 
qu’aura  efté  faid  efdits  iours. 

Indices feculares  3  non pojfuntb  furifdiflionem  fuam, neque *placita3 
aut  iudicia  quœcumque  exercere  d  diebus feflis  ab  6cclefia  indifhs: 

&  in  quibus*  populus feriari  cejjare  [olet  ab  omni  opere  j  fu  b  pæna  militatis  eorum  om¬ 

nium  afluum,  qui  his  ipfis  dieiïùs  falli  fuerint, 

s/irgentr.  in  Conf.  Brit.  A 


Desluftices,  Art  II. 


Nota  ï. 


N  ο  T  A  i. 


i  0  w  π  «  i  tilictiftrrif  tenrtitvr. 

X  Iwifdiàia  tt ntmtiaft  iÎstbfü  ftfl* t  export  nt>n  itltt, 

ll  les  htgui  fefuhm.  ]  IiKÜC£sciuilcs  ÎTjJUfûano  vbi- 
quciUûij  qui  fuie  ordinari]  ,  fine  dclrgatl ,  maioïts, 
r  moôres,  du  i  les ,  f  lidefi.iftid  , omnes  denique  fc  ri  js  to 
ucnicu^iiod. jAncl^ff-not  at  {ψβί  <\üx$  vcuba }  Judi¬ 
ces  ,  cta  rtg.iur,  in  C,  hoc  ipib  m  aïguraintOfiTiainni 
tjd l']ïi  ü  hiVriJ.-Ltio  lie:  &  Pü  md  hciji  rrncntü  li  vx  c.  i .  i'xn 
de  fer-  ex  Ço  n  ciE  i  u  C  0  mpt'  1 1  d  i  e  im,  ad  de  &  nihitroi.  1- 
Pomponius.  §.vL·  Si  Lifftaeiaisi,  D.de  irbiï.Eas  ver b 
ne  çotitciifns  quidenj  port  mm  exckiiitj  emn  iudienu- 
tibns  quoque  Lnt  fersa;,.  notant  ïkld.  Alex.Rujph.  FlsI- 
gof.Ang,  C.xJli'tnL'Roin,  JaGl.t,  D.dc  fcf.Can  unifia;, 

^  c.vlt.extr.dc  ter. 

“  *’  Tmit  Ultra luS  CUlOrnodociUiqilC  t'XCf- 
ccrc  ,  iurïfdi&ione  CôHtnukifh  quidem  inter  repu- 
givm  rc  a,  Qu  rire  rcchc  Bd  d.  1  cum  niren.^  C.  de  arbj  i . 
air  talibus  diebus  iatilHi^cipiieiri apml Indices  eife  lu- 
binr  tantum,  exeidtiuin  &  :i£tusn  prûhibrtt;  idem 
BsLL  ciiiicm  D.  de  fe^aicfuipeiitatfliifcriis  of^nta 
iitçlido.tujti·,;  jn  his  >  qu^  fdhfltànmiitcr  caufie  Cûçgü- 
lioncm  requirunt,  &  eadem  fete  FccLdc :5cn.conÎîo. 
&  ii.  &  A  ou  Bur.twlt,  exede  fer.  Proinde  notati  du  tn 
tdl  dsicrimen  «gmbstfiom ,  quæcnm  U-guiinacaufe 
cognitione  h  un  t^id  cil ,  aCtorc,  i  r  o ,  Indice  tonfbutc, 

Bç  caituti,  qiun.-idinfcirmindum  iuiüe.mri?  animum 
doutaxat  Hunth  x^poilulaimpoteilatein  fitjjri  aocarn- 
modtcd-cd  aduerfitrUim  <l·  iiuerceAuntrm  milium  ha- 
tirn^YC  ciim  m  tuL  dit  uTiaurdccretmo  alienationi  rei 
miu Li r is  in retpOLiictit de  quibn-ΐ  Ban.  L  j.  §.  ficaufii. 
D.dc  bono.polf  BLirc.Bald.Sïly.U.C.quor.bon.BaKi. 

in  rub-  C.  qui  udmtin-  Qmc  diftcrcnria  non  aoim-id- 
1 1  c  ria  r  ώ  ügnï  sert  oii  bus  implicuit  interpretes  in  dii  u- 
Âkandis  cüntrC'Ueribï,  quar  propter  abio  Lutam  caul* 
cognidqneni  fenis  excludlinturâS:Jitt  qux  cum  ludi- 
ct'  dtmcixat  agimjf^t  ferus  patitmmr.Sedilla  iuCotu* 
mesit-  lusc. 

5  ri.itjj .  )  Voce  £<  îpfis  quoque  Coitdlij  s  <l·  Pontifi- 
Ci  bus  vibx  pata.-c. i .  ext.  de  Îer.c.pLic  ira,  15  .q .  ^  ,c.  tibi  do¬ 
mino  4iit,Li,cxc.de  iminu,edclef. 


I  iifiÆq  tfê. 

i  Jours  iuridlqu  es  .jjw- 

j  Cbommablçseu#. 

4  ïîtiütUi  AÜum·  h  u  dicL  , 

Λ  CMMM&ngArder  fit  fErtifa]  Contundim  clero  i 
Îc populo  feflj.s^ncc alteri  iufceret.  c.vJt  txc,  de  fer. 
Nani  faftorum  olim  quoque  PoutifîabuS  pntdlus 
fuit,  quod  vctnshiftoti.L  &  Cîi.  Flflitij  facjum  indicar, 
iêd  &  mcuftcuas  :,  qiuc  quolibet  rnmfe  futurxcllcnt 
iVtias ,  à  rege  iacrortim  prsçdici  ioLtas  Ictibiî  VVnn , 
l  quomodo  nunc  Dominicis  diebus  publicis  Sieris  1  a- 
Ies  veteribus  ncfiifti  fuere·:  Comr.nf^^j  ' 

firpriifeftijtquosijo.itoro  verrente gïino  condituros 
rebut  agendis·  ib  Antonino  Imperato  te  &  Philo  ib- 
pho  fcLibj.tCapirohnus,  Sed uecinterab  quos  Urini 
appelLmt  ,qui  mimuino  fdb  à  meridie  profefti  tum. 
ij  îiîfir  fi  riais  computabun  cur. 
e  Chmmdlti,  ]  f>i\xc!  vnica  voce  vo-  ^ 

eant ,  eade  m  vi  Pc  vocis  poteftatc  ,  qua  nofaum 
Ck&mw*ù!ri  y  Contra  bo s,  twtr*i/Ui3  Sed  &  i  e  - 

jrijs  repentinis  .&  indictis  >  quales  füntrioftfit  vulg.6 
ditia  indurix ,  idemiLLsfquam;us  religio  liUtom  non 
tanta  in  caufis,  cum  plcraiquc  cogm  dones  admittam, 
de  quibus  prolixi  uoftra  tft  commentario  in  Com¬ 
mentariis. 

*  sur  pimtdim&tL]  Conièqtieris eit  »  inquit  lurif-  4 
eo  n  liilms ,  dJcere  fciitctiriam  his  diebus  ditbim  nub 
Ei  os  e J  !L  in  omen  π.  I .  i .  I  >.  d  e  fer,  ri"  :Aibi  ,  lege  C.î Uttl  ΠΪ* 
inquir  a  ne  his  d  ieb ias  i ud  icimn  fit  t  & r  q:i  ad  ititer  ad . 
uerfiti  ea  iudicitum  ent,  ue  quisiudicacumeric,  ne 
quis  indicatum fuceti ,  iiéuc  fiducrcdc-he.it ,  ne  quis 
ad  quem  ea  de  re  in  ms  aditum  erit ,  iuik.itum  face¬ 
re  cogat-  E. fi  feriatis,  D.dc  fer.  I.fi feriatis,  D.dc  arbit. 
Quare  bis  diebus  impune  fuerit  vadimonio  non  ιρ-  -ί^ι'ι 
pano  [Te  s  id  efij  vt  forum  loquitur  3  defectus  concclfi  Jri-  ί· 
minvatfn:,d.l.i.qunlacoIlart.Pai,Caft.FuigoCRom.  *** c< 
Alex.  lai.  il·-  tcx.I.fivtproponis.i.  C.quom.dc  quand, 
iud,  EjiCipiootor  adus  volunt, ina:  îurifdicbonis  .coi·^ 
rtaiibss  >  fie  quü  tempore  peritura  funtî  ibdikri  ba:  no- 
rarnou  capituu, 


Article  II. 

A  a  cogitoiiTanccdc  Ia  1  folemnUccks  Teflamcns  appartient' 
aux  Tuges  d'Egïifr.  *  Et  apres  élire  déclarez  iblennds,  k  dc- 
liurance  desbiens  fe  fera  par  #laltiiticefeculkre>t  qui  baillera 
les  biens  qui  furent  au  defun£fc,  a  fes  exécuteurs ,  *  s'ils  le  requiè¬ 
rent  :  afin  que  K  Tobfequc  foie  fâiâ;^  6c  les  debtes  >  légats 1 ,  &z 
anicûdcmens  du  dcfunil,  Scies  au  moines,  k  comme  ils  font 
contenus  au  tefiament  ?  deuëmem  accomplis  &pay  ex  :  kiÎCmr  toute  s  foi  s  proui- 
fion  a  Thoir  ou  hoirs  du  defunâr, 

COzmtio k  fùkmmmk  ^Tcfimisntortim  ftrmri  œd1  Judices  Ecdcfiaftcos  - 4  Pofi- 
ψαηι  Itero  folemmafucrm  declarata ,  turndémùm  tonorum  ψ forum  fa  tradith 
fer i  M a^ifrutmn  fauUrcm, 5  qui  emfmodi  tond  curatorilm  tcfiajnenuriii  iraient  >  *  fi Jjf_ 
ind ipfiim  reqwriiï,  vt  ex  hk  ^fimerk  cr  cxequLmiw  impmfic  neenon  etiam  as  alienum,  ft) 


y  m  Des  luftices ,  Art.  1 1.  6 

Icgdta ,  '  aliœue  defunch  fatisfaôtiones  &  cleemosynœ  debite  exoluantur  :  quemadmodum 
ipfus  teftamento  k  confiimumeft ,  prius  tamen  rehtf a  certa  bonorum  parte, feu  prouifw  - 
ne  heredibus  defuntfi. 


Notai.  t 

î  \ΛηΐψΑ  cum  fitcerdotio  ctntrouerfia  de  teflamentariif 

cognitionibus. 

i  Forma  tefiamenti  difertmen. 

3  APn  Induis  Eccleftaftia  neccfitrU fit  fententia  fuper  fo¬ 

lemnitate  tefiamenti. 

4  Publici  inflrumenti ,  aut  Regiorum  Notariorum  fides 

non  pendet  ab  cognitione  Indicis  Ecclefiafiici. 

3  La  cognoiffance.  ]  Antiquam  plane  cum  facerdotio 
1  controuerfiam  elle  apparet  de  teftamentariis  cogni- 
tionibus,quam  Imperatorum  San  (itionibus  compcfci 
iam  olim  oportuerit.  1.  repetita.  C.  de  Epifc.  &  Cier.l. 
confultaC.de  teft.  extat  &  Canon  de  Carthag.  Con-  * 
cilio  (quod  épigraphe  indicat)  à  Gratiano  deicriptus. 
58.  diftind.  c.  epifc.  tuitionem,  quo  Epifcopi  teftamen- 
torixm  tuitionem  vetantur  fulcipere.  Ac  duraucre 
diflidij  eius  femina  ad  Petri  Druydis  Ducis  noitri  vf- 
que  tempora ,  quem  ftia  artas  Maucler  appellauit ,  quo 
Principe  acriter  eft  ea  de  re  inter  ordines  gentis  noftrç 
dimicatum.  Ne  Francis  quidem  ea  res  fine  controuer- 
fia  fuit,  quod  Heduenfis  Epifcopi  Sc  Petri  Cunerij  ad- 
ucrfirij  libelli  &  conflidationes  indicant  :  Tandém- 
que  periucere  ,vt  ceftamentorum  apertio,  publicatio¬ 
que  à  fuapo  reflate  peteretur,  ciimde  validitate  quo-  ^ 
que  cognitiones  vcndicarciit ,  quod  Reformatorum  1 
adtus  indicant  :  Réfque  fic  coniti  tuta,  vt  Ecclefiailici 
ludicis  cognitio  in  formæ  extrinfecæ,  accidentalis ,  & 
externæ,  materia  confideret ,  &  in  his  dumtaxat  quæ 
ad  folennitatem,  qua  0.  i.  infrà  tit.  de  teftam.  exigi¬ 
tur,  pertinent.  De  iubftantia  vero,  materia  intrinieca, 
&  validitate  diipofitionum,  déqucexcquendo ,  quod 
ca  de  re  dari ,  ncrive  oporteret ,  folida  ludicis  ciuilis 
poteftas  effiet. 

i  b  Solennité .]  Scripfit  accuratum  Sc  dodum  libellum 
Albert.  Brunus  de  diferimine  formæ  eius ,  quæ  fub- 
ftantialis  dicitur ,  Sc  rem  (vt  loquuntur  Philofophi)  in 
effie  conftituit ,  Sc  actui  aduenit  exiftenti  in  potentia, 
vt  ait  Bald.l.vniuerfa  C.de  precib.Imp.off.<Se  eius  quæ 
adeft  exiftenti  in  adu  formato  Sc  producto ,  Sc  folcn- 
nitas  appellatur ,  de  qua  multa  multus  vbique  Tiraq. 
l.fi vnquam , verbo reuertatur  fal.iy.  C.dereuoc.  do- 
3  nat.  In  hac  qui  de  folennitate  teftamentorum  agi, 
tcftamenti  exhibitio  vt  præparatoria ,  «Sc  ad  finem  iu- 
dicandæ  folennitatis  tantum,  comprehenditur ,  Bald. 
&  Caft.l.  ordinarij.  C.de  rei  vend.  Alex.conf.;8.vol.i. 
Sc  conf 63.  vol.3.  Tum  appertio,  quæ  teftibus  vocatis 
fit,  Sc  tabulariis  adrecognofcendas  fubfcriptiones  fi- 
gnatorum  l.i.  §.  fi  neget.  D.quemad.  teftam.  aper,  cu¬ 
ius  forma  egregia  eft  ex  antiquitate  eruta  apud  Iulium 
Paulum  lib.  4.  receptarum  lentendarum ,  tit.  6.  Po- 
ftreina  eft  publicatio  ex  titulis.  Quemadmodum  te¬ 
ftam.  aper,  de  qua  multa  Bart.  Bald.  Saly.  Alex.  Caft. 
FulgOl.  Ang.  Iaf.  1.  publicati.  C.  de  teftam.  quam  ta¬ 
men  ipfa .quoque  glo  c.  fi  heredes,  ext.  de  teftam. 
negarat  ad  epiicopos  pertinere  :  Sed  tamen  haec  ipfa 
eft ,  quæ  hic  Iudici  Ecclefiaftico  folemnitatis  appella¬ 
tione  tribuitur  iurc  præfcripto  potius  quàm  feripto. 
c  Atux  luges  d’Eglifie.  ]  Epifcopos  diocefanos  intelli- 
ge  eius  loci,  vbi  conditur  teftamentum,  quippe  illis 
legibus  condi  oportet ,  quæ  eodem  loco  obtinent , 
qua  de  re  Dod.  vulgo.  1. 1.  C.defum.Trinit.  &c.vit. 
vArgcntrdus,  in  Conf.  Prit. 


ext.de  teft.  fed  Sc  Archidiaconos  accipe ,  qrii  præfcri¬ 
pto  iure  apud  nos  teftamentarias  cognitiones  fibi  af- 
lerunt  ex  lententia  Io.  And.  Zab.  Imol.clem.i.de  Te¬ 
ftam.  Boer,  decif.133.  Affixit  hoc  loco  Carolus  Mo- 
linæus  vir  incomparabilis  breuiculam  notam,qua  Bri¬ 
tannos  ius  hoc  de  Romaniftarum(quos  appellat)con- 
fuetudine  duxilfe  exiftimat,  quos,  vt  ait,  frequentant, 
hac  quidem  in  re  ingenio  obfequutus.  Credibilibus 
à  fuis  Francis  ductum ,  quos  paulo  ante  hanc  ætatem 
hoc  ipfo  iure  vfos  arguunt ,  quæ  hac  de  re  memoran¬ 
tur  arefta  apud  Lucium  anno  142.7.  lib.Placit.2.  tit.  1. 
art.  3.  Sc  Boer,  anno  1409.  dccif.  297.  Meminit  &  Pa- 
po,  fed  ex  aliis. 

d  offres  efire  declareTjblemnels.  ]  Sententia  ludicis  4 
Ecclefiailici.  Proinde,  qui  vulgatus  eft  fori  error,  ne 
exiftimes  omnimodo  hanc  ludicis  Ecclefiailici  decla¬ 
rationem  exigi,itavt  aliter  ex  teftamento  agi  nequeat, 
nili  fententia  Ecclefiailici  fuper  folemnitate  antecel- 
ferit.  Error  eft  haud  dubiè  ,  fed  tum  demum  exigi¬ 
tur  ,  cum  teftamentum  publicam  manum  non  habet, 
hoc  eft,  non  eft  in  forma  authentica  3  Quod  fi  iub- 
feriptio  Notariorum  interuenerit ,  quibus  ius  fit  eo 
loco  lnilmmenta  conficere ,  fiue  Regij  fiue  alij  fint, 
tum  ne  dubites  cognitionem  ,  nec  partes  Ecclefiafti- 
civllas  effie  in  declaranda  folemnitate,  fententia  eft 
notanda  Bart.  Imol.  Raph.  Cumani.  1.  tabularum. 
D.quemad.  teft.  aper.  Bart.  Bal.  Saly. i.  1.  Sci.  q.7.C. 
de  Teftam.  Bal.  Alex.  Jaf.  1.  tcftamenti.  C.  quemad. 
teft.aper.  Quare  non  de  nihilo  eft,  quod  Iaf.  ait.l.  pu¬ 
blicati.  C.de  teftam.  rarb  fcilicet  publicari  teftamen- 
ta ,  quia  ferè  fciuper  publicam  manum  habeant  :  Ne¬ 
que  enim  publici  inltrumcnti,  aut  Regiorum  Nota¬ 
riorum  fides  ab  autoritate  ,  aut  cognitione  fudicis 
Ecclefiailici  pendet·,  quod  olim  non  fine  cafua  Cu- 
nerius  obiecit  Heduenfi. 

Nota  2. 

x  Domicilium  defunflifietlandum  ad  attiones perfonales 
tnftituendas. 

i  Legata  de  manu  heredis  accipienda. 

3  Nemo  coentur  ejfie  tefiamenti  exeeutor. 

4  Amendement  quid. 

e  Lalufiice [cculiere.]  In  contradibus  ad  inftituendas  χ 
adiones  locum  domicilij  defundi  fpeda,quia  fcilicet 
ex  perfona defundi, in  teftamentis,  heredis ,  quippe 
ab  herede adiones  oriuntur,  quoniam  cum  eo  po¬ 
tius  quàm  defundo  contrahitur ,  1.  apud  Iulianum  Sc 
l.feq.  D.  ex  quib.  cauf.  in  pof.cat.  Alex.Cum. Iaf  1res. 
§.1.  D.  dclegat.j.  Bart.  Alb.  Ang.  Fulg.l.  fifidcicom- 
millum.D.dcIud. 

f  Qui  baillera .]  V  ulgb  no  ta  eft  regula.  De  manu  here-  * 
dis  accipienda  elfe  legata  ab  exeeutoribus  ex  1. 1.  D. 
quod  legator,  fiue  ab  legatariis,vifum  eft,inquit  Iurif- 
confultus ,  vnum  quemque  ius  fibi  non  dicere  acce¬ 
ptis  legatis, fed  ab  herede  petere,  idem  l.non  dubium. 
C.de  legat.  Loci  apud  recenti  ores ,  Tiraq.  in  libello  Le 
mortfiufit  lelnfi.  part.  S.  deel.  vit.  GuilL  Bened.  c.  ray- 
nutius  verb.  mortuo.  2.  nu.  70.  Fab.  1.  nulli  Bald.  id 
quod  pauperibus  q.iS.C.dc  epifc. &  cler.Boci.in  C5f. 
Bicurig.  tit.de  teftam. §.6,  Bcliuga  in  fpec.  §.  i.  rub.iy. 


Desluilices.  Art. II !.. 


Ncc  obfhî  escfptio  'domini)  agenti  interdicto  quoi 
iiLTaforum,  quoi  Qidtad.  OdolF.  &.  Ripi.  fcnseru, 
qiumquàcn  repugnante  Β,ιεγν  Balcf,  Angel  mlî  vj- 
uons  Teitator  anteucrrent ,  tfc  cxccutorcs  faiLierit  1. 
Luuus  vbi  Dy.  Rare.  Bai.&L  legatum  vhi  Bald.  Alb. 
Carnau.  D.dc  légat,  ij. 

5  ï  S \ii  U  rc-jit  ttrir)  t .]  N  cc  enim  qujfqnam  cxec utcr  cÙ 
fl-  côgitu  r.  Bal  1  cil  miple.C  de. con  r rAkwnpïr&Îic .  & 
fab.i  luiIIl.C,  dccpüc.  &ckr.  mirleg.itum  cacotidi- 
t  tenté  ïéliiliitn  quiiqmm  KteptaiicTit. 
h  L'ai'ftçfü?  fin  Asiifi]  iid.i m  non  expeditu  adlrionç  aiat 
tu?rcije,  itpVrtM  π  5  non  e  It.  Bar  r.  &:  Angel,  b  hutedt- 
tus.  $.v]  r.  Ù,  lie  peor.hcried  Artg-.S.LS y„  laO.citm  qtemu 
CJehdricom.acne  mutmario  quttkm,Cy.  3c 
vit.  duneC-C-  de  tnt,  dt·  lib.  qui  cl  &  cct  heredi  lime 
il  ϊΐΐΓιΐΐι  i  pofl  unt,  L  Equis  kpn  Idirum.D -de  rclig+ 


■  ^we^nBrws.]  Mac  vocerer  non  amplius  Confit  * 
rudo  vacur,  nidicae autem rcdidhipro  hi.^qiia .  latiyhi 
dion  cï  ρί  o  male  abhr  i-  v  «cutit ,  àüi  cùmpro  i  ci  ce  r- 
tis  reliquantur, inît-r  pia  rtlida, habentur,  qaod  H:dd. 
air,  d ,  Uiercditaî  vbi  Aitgt'l.  Si  1-lor-  ί  .c um  cnm  c,  im,D. 
de  v  fur-  cùui  cmisaWi  putant  ,  qui'av;  dcbirapm 
püJîïnt,  qüa  dt  re  Iqçiïs  apud  1  imq.l.li  v  λ  quai  tu  tj,  l· 
bâtis  mira. 88,  demnx  iteuur  C  de  bis  buganbflr.i 
ci\  commentatio.  A: Caruigiumb  c;quià pk-riqiit ext* 
dcimimmsT.  Ecclcf. 

*  Cwmcé fwtMtmM.]  No»  atio  vlucktn.  quia 
contingit  de  rclig.  domib.  vh  Dodt,  L  kgatrrm.D.  de· 
vûi£lcg^(IÎcLkgatüm ,  ^  vtrobiqUc.Barr.  D.de  adim- 
mÎt.fLT.  ad  ciuft.  jjtert,  de  quibiié  5  Êî  nihiieft ittSrtiîiu- 
ti m  lulit iun tcfb utteiito  ab  Jeton-cto  ,  propinqui  ita- 
iuruK,vtkli,ari:.7j5. 


Article  III. 


Arvr.cxx, 
N  ci  v  æ 

Co  N  s. 


■  v  and1  Arreft  cfl  Edft  fur  quelque  chofe  que  ce fc  foit,  mefme  defro- 
bce  (ores  que  la  choie  arreileefüfl;  en  tafaifme  &c  poiTdlIonfJ'aucune 
p crfoD n c I- c d e(iaûi q uc)  U/cognoifÎance  en  apparaencà  b  I ariicli- 
dionlaye,  6;  non  ^  autre. 


CW  Μ B  Αττφαήΰ  ψΛΐΙυηβΰ  mânm  ΐηΐνίίηβι£ΐ&  efi  façcr  re  flicftM  mokti ,  çtiam 
Ifurtû fxrreptx,  qtMrmis  res  r  mjmôâifit  inpojjejjione ,  φ-βτιβηα  alieni  m  per βη  æ  e  Ec- 
ώβφν* , 1  cügtiiüû  tdmmdominij  .uiï  poffefimw  ipfks, filum  pertinet  ad  J u^Ütionem 
Utcum  rÿ*  non  W  dlium. 


Nota  i* 

t  Mima  mtffiMiît  iïwî/ï  j  *  m,  mr  /  nufnfUw ifntrü, 

1  F  es  pein.  qnàm  fer  fia  i  ,'inueiHîut . 

J  Èihiifgniriain  .-jwff.  "Ver fittur. 

3  grtAmi  ]  Marc  dt  i3Ja  verni  iure  vturpui 

i  iiLinuv  mie  dia  remedium  ad  fiibiunn  j  .citai  rei  aut 
inriiiierfLo ghu  i mmurario timecu r ,  quorum  j [rerum 
adibbdatiam  ,immurano  ad  btailtart  n'i  quoque  pro- 
barionip  pftnntTj  acveluti  .ittio  :d  rvhihrntmm  ran 
oculii  1  n bijei [.Hac  fbrmnLi.  cubibitim  in  endt-m  cau- 
fi  Indici  i  i  11  i  r  t  &1  v  irii  J  i  c  an  ο  n  es  j  au  r  qu  o  d  bic 
attipîifin  fol  er  anrfdc . 

b  Mifmedefhbtt.]  Non  eilhoc  reftnngcnd.x  dkpoiî- 
ήοτύι  caul±  didnsm,  quaii  infolo  ftnncaJii  locum  ha¬ 
bitum  Ut,  ied  demonitrarionis  porbas  gr.itu  additiUTi, 
poreft  cium  bxc  formula  congruere ,  iViam  ή  L-C5:  fu-r. 
cmaiimdjcimr. 

/j *Λ rntutperfix ne  EitkfiAÏ. laine]  R  ,.■·,  iaÎ)Cçt  p0rjUs 
-  quàrn  perfoim  comtcnitur.i  lorum  f  Jïalter  fundu.^ 

Lï.  h  n.  regund .  E.quî  altnta.^ v  It.D.d c  j^egoi,  gi .R  1. 

ni  qui;,  IX  de  iur.  tiiL  idqn  r  carationc ,  quud  h  ic 
cuir  Confuenidq,  tam  olim  in  clerico  ctnilicF^ 
no  dclarif  «S.  didtover^iii  bai;, non clt  igitur  ipedt.-jr- 
dunvquidiuriï  Ungulark  p^rlbiiicimbtit ,  ciun de  te 


agitur ,  &  banc  ipCütt  tAcionein  vêtu·:  Coniucmdo 
reddebar,  c.iii. 

ri  La idjui^scf.]  ïnquaidtaatùmagirur,  vrfcîtx-  ,ï 
hibramr  3c  dt*pon.mrr ,  aut  ii  de  l'e  hr  ab  reo  cputÊO- 
ucrfj^ianfdatujei  comitiitumrptTproiiiiiontm  ,  vt 
loquuntur,  prxftitii  cautione  ex  1,  rn.  qat  m  c<m- 
tiouerUa,  D,  demi',  fiic.de  Barr.  R.dd.  AugL-;.bT,it,,.i- 
da.  L  litibLis.  ChdL-agric.  dfCinf.'ih.iij  Barr.  Raid  Sa- 
ly.  1. 1.  C.  de  proh.  feq-  pt'C.  Namque  vtra  eftvnlga- 
ta  tari  fentenda ,  ^.ntùlneptgt  nm  ,  id  dt,  manu;  in - 
iccao  per-ft  perkcurianvm  ici  non  charmer , ied  ad  - 
iungi  veluti  luccemururH:  aÎfcjunès  ibjcin ,  νμπ,φίΆ- 
donc  s*  aut  p  trfonak'S  a  ut  fur!  i .  Quod  J  ;  mir  péri  1 1  - 
nalis  incendatur,  aut  furti  ljus  actio  quod  alio  loco  fa- 
dtemi  tiTf  ciicsaur ,  tum  Grddatiime  pr.-pnLfadentdi- 
do  Aftendo  5i  re  refUtuimdjt ,  r«us  aa  iru- 

tena;  ludicc-m  rernjrrifur  ^ ex  1,  Senamiconfulto  D.  lIî- 
off,  pràofïd.  dc  3.  Si  βφίμίΓρί*  ÿ-  vif.  p.qUifatiC  cog. 
vbt  laf.  quodvrtur  Corduetudp  diirrtè  cxpccjlcrac, 
C.iU.  &  feq.  fin  anr  venditatio  incenditur,  aut  dc  eo 
furto  agitur  ,  quod  diu  ipio  lbc-0  biftum  lit ,  tùm eo¬ 
dem  loco  cognoiccnduniedt,  ybi  manu  si  ni  e  ôtao  Lt, 
qutod  jab  jatd.  1.  fi  hdeLuLibi.Axo,  L.vlc.C.  ybi  hi  rem 
a£L  IJüî:  veraeit  fcnteiiifL,  &  pugnaro  Docto  res 

d.l.vlt.  quOi  congern  vno  bc.y  Boet ,  decifacS.  Tn  aq. 
Ub.iie  pïiinig.q.+S. 


Article 


£-2 i 


IÛ 


Des  Iuftices ,  Art.  1 1 1 L 


Article  I II I. 

E*  iüge  feculier b peut c  en  tout  cas  de  deli&d  requérant  capture,  Art.  m 
prendre  &  appréhender  Preftres ,  Clercs  &  Religieux  :  & e  auffi  les  N  o  væ 
arrefter ,  au  cas  qu’ils  denieroycnt  &  refuferoyent  donner  feureté  a  Co  “ s- 
autre  ; f  fauf  aies  rendre  g  à  leurs  luges  Eccleiîaihques, h  s’ils  font 
requis,  faire  fedoit.  kEt  feront  tous  les  fraiz  raifonnables  de 
1  laiuftice  feculicre,  m  payez/  s’il  n’y  auoit  caspriuilegié;  auquel  cas  ne  feront 
lefdits  fraiz  payez  0  que  pour  la  moitié. 

IVdex feculans b  pot  eft c  in  omnibus  deliéîis a  requirentibus  perfenœ  capturam ,  manum 
iniicere  in  Presbyteros  Λ  Çlericos  &  Ecligiofis  :  Et e  etiam  eos fi  fier  e  3  β denegent  cau¬ 
tionem  alij  dare  :  *  fine prœïudicio  remittendi  eos  ad Juos°  Judices  Ecclefiafticos* ,  îpfispoftu- 
lantibus 3 1  &' fi  fieri  debeat . k  Et  omnes  expenfie 1  iufiitiœ JeculariSj  ‘Vt  iufium  ‘videbitur  re¬ 
pendentur  3  Ληιβ  obcafum  priuilegiatum  :  in  quo  cafiti pradiclœ  expenfie  non  rependentur 
[nifi pro  media  parte 


Notai.  A 

1  Neminem  Indicem  in  foro  mcompetentem  effe  quoad pre¬ 

li  en  fio  nem  inflagrantibus  dehilis. 

2  Quanta  ft  ciuilis  Indicis  tn  clericos poteflas:  Et  an  Index 

laicus  clericum  prxhenderepoflit. 
j  Clericus  vocatus  venire  debeat  ad  Indicem  ciuilem 

priuilegium  allegaturus. 

j  3  le  iuqe  feculier.]  Tametfi  c  Magiftratibus  quidam 
præhenfioncm  habent  pro  imperio,  quidam  vocatio¬ 
nem  tantum:  Tamen  dicere  iolemus  in  foro  ,  nemi¬ 
nem  Iudicem  incompetentcm  elfc  quo  ad  prçhenfio- 
jrem ,  fi  materia  fubfit ,  aut  Hagrautibus  delidis,  iiue  _ 
defenfores  ciuitatum ,  qui  imperium  non  habent ,  §. 
alidient  auth.  de  defenf.  ciuit.  colLat.j.  <Sc§.  necelfi- 
tatem  auth.vtiud.  linequoq.  fuff.  fiant,  collât,  2.  fiue 
Eirenarchæ  1.  diuus  6»  D.  de  cuft.  &  exhib.  reor.  fiuc 
Legati  Proconfulum  l.fi  quod  erit.  D.  dc  ofF.proconf. 
fiue  minores  Magiftratus  l.i.§.D.de  ofF.præf.  vrb.  ad¬ 
de  «Scvt  forum  loquitur,  qui  Iunfdidionem  tantiim 
bailàm  habent ,  adeôque  interdum  «Sepriuati  veluti. 

1.  quod  fi  in  fer  u  i  tute  D.  adi.  aquil.  1.  capite  quinto 
D.de  adult.l.  vit.  C.de  malef.  1.  generali.  C.  de  decur. 
lib.  x.  Quin<Se  interdum  lege  pcrmiiFum  &  iufïüm, 
vteaOrd.  quam  Francif.  I.  Rex  de  alïailïnis  fecit,  & 
Carolus.  IX.  alia  de  armis  vetitis  anno  1566.  repetita 
hoc  anno  1567.  Quare  quantumlibet  quis  incompe- 
tens  dicatur ,  decreto  præhenfionis  parendum ,  quod 
eft  conftitutum  Ord.  Francif.  I.  anno  15-36.  art.  39.  &:  C 
Carol.  I X.  anno  1564.art.18.  notat  Bal.l.  nec  timorem 
D.  de  eo  quod  met.  cauf.  1.  fi  qua  per  calumniam.  C. 
de  epif.&  cler.  Bald.  «Sc  Ang.  1.  idus  fuftiurn.D.dchis 
quinot.infam.  Proinde  illi  qui  pro  iure  magiftratus 
præhcnfionem  non  habent ,  non  iure  fuo  facere  in- 
telliguntur ,  fed veluti  conniuentibus legibus,  difii- 
mulata  intérim  poteftate,fauore  publicae  animaduer-' 
fionis  ea  lege ,  vt  captos  protinus  Magiftratibus  fupe- 
rioribus,quorum  ea  de  re  poteftas  eft,tranfmittant.d. 
If.audient,  «Sc  §.  necefiltatem.  Bart.d.l.  capite  quinto  & 

1.  diuus', attigit  Boër.decif.  215. 
b  Peut.]  Confoiîà  hic  dubitatio  Canoniftarum ,  qui 
2  aut  negant ,  aut  ambigunt,  aut  diftingunt,  an  tanta  fit 
ciuilis  iudicis  in  clericos  poteftas ,  &  an  iudex  laicus 
yArgentr,  in  Conf.Brit 


clericum  praehendere  poftit  :  qua  de  re  loci  apud  Ant- 
Butr.  Hoft.Bald.  Henr.  Boich.  Barbat.  Panor.  Imol. 
Fely.Dccium,Zab.c.cùm  non  ab  homine,  ext.de  iud. 

&c  c.  fi  clericos  de  fent.  excom.in  6.  attigi  :  &  è  recen- 
tioribus  Papo.  lib.i.tit  i.art.i.  Sed  &  ea  quoque  præ- 
cifa  3  an  clericus  vocatus  venire  debeat  ad  iudiccm  ci- 
uilcm  priuilegium  allegaturus  ;  quanquam  illi  perne-  5 
ganr,vt  «Sciuris  ciuilis  confulci  quoque  Bar.Balb.Alb> 
lafi  1.2.  C.fi  quis  in  ius  voc.  non  ier.  Panor.  Fcly.  De¬ 
cius,  c.  fi  duob  us  ext.  de  appel.  Melior  fententia  fue¬ 
rat  glo.c.  conuenior.23.  q.8.  quam  vfus  &  forum  pro- 
bauit  <Se  Hoftienfi  placuerat.§.3.in  Summa.ext.de  iud. 
Locus  hic  petendus  ex  Auffer.clem.i.  reg.2.  fall.  25. 
de  ofF.  ord.  Nec  enim  illa  qualitas  innafeitur,  Fed 
agnaFcitur  naturae ,  «Sc  illi  accidit ,  quod  Io.  And.dixir. 
c.  Fcicnti  verF.  Fcire  te  vota  de  reg.  iur.  in  6.  Bald.c.  vit. 
verf.  fed  quaero  ext.  Depræfumpt.  «Scc.’ at  fi  clerici  in 
fin.  ext.  De  iud.  necconicntit  cum  primæua  origine 
rei  3  quod  Bart.  «Sc  alij  tradant,  l.fi  prius.  D.de  op.no. 
nunt.  quare  non  præFumitur,&  alleganda  «Sc  proban¬ 
da  eft.  Nec  haerendum ,  quod  interdum  ex  informa¬ 
tionibus  appareat  clericos,  monachos ,  aut  preiby  te- 
ros  clFe,qui  euocantur,quod  olim  quibufdam  &  Bart. 

1. non  videtur,  D.de  iud- «Scdccif.  Tholofi6y.  tenebras 
offuderat.  Nam  hanc  fententiam  vfus  &  tribunalia 
reicccte ,  «Scpailim  decernitur  contra  clericos  «Sc  pre- 
fbyteros,  tametfi  hac  nota  in  elogiis  deficribantur,  8c 
extat  vetus  cade  re  Arcftum  Gaîli  num.353.  quo  loco 
Molinæi  nota,  dc  Auff.part.  Styli.  7.  arefto.  g.Bencd. 
meminit,  c.raynutius.  verbo  &  vxorem  decif.2.  num. 
16.  Quod  fi  non  appareant  euocati,  capti  poftmodum 
expenfis  luunt ,  nec  ante  ad  EpiFcopos  remittuntur, 
quam  refufis  contumaciae  expenfis, quod  è  recentibus 
notat  Imber,  lib. 4,  c.6.  Inftitut.  Papo  lib.7.tit.7.  Are¬ 
fto.  4. 

Nota  1. 

I  Pro  ciuili  obligatione  an  Clericus prahendi  pofltt. 

1  Citatio  Verbalis fieri  non  potefl,  tn  territorio  fectilan . 

3  De  remittendis  cleri  cis  ad  Epifcopum. 

4  Priuilegium  fori  ademptum  clericis  femplicibus . 

c  En  tout  cas  de  deliti.]  Idem  in  ciuili  quoque  obliga-  t 
tione,«Sc  debitO  priuato,  «Sc  quod  magis  mireris, etiam 
A  iij 


Il 


Des  Indices,  Art.  I Π I- 


IZ 


fi  nemni  inierint  Λ  fil  cil ,  iïte  aô  nthqiiim  obÜgawe-  ^  ta  de  te  Orhtv,  prifôRegp* ,  rot  igffg'j  L°n^  '■ 11  ■  * ι’’- 
r  kir,  quod  pfrfMum  ranrviç  nuris  5  VftntFinl  hac  ancien  nu  c^nitJimJkJic ,  quorum  ktims  U  un  «me- 

1  1  “  ■■  ré  a^ïin.TiLdus  iilLi  ,  itwcron  ptid i r-.u·  hgetana  tEEsrü, 


mioquc  in  te, toi  a  Cane  nilLàru  in  iu  ri  fipn  i  dénia  il  vap  u  - 
Lit.  βρρπ*  At-cÉià  loh.  AndLAndi.  l’KU·]»-  Franc,  c. 
l!  cït  ciCOï,·  Je  fenr,  cxconi.m ï?,  IuJl .And,  !mt>Ê.  Hofb 
A  nc.ti if,  B  uuhîs  Abb.  F  arhat.  v-  ex  referip  t  u ,  exe,  Ja 
îurujur.  Rota  aJcti  conRjttuiUïiejn  quoque  ipkim 
il  ^nmac,quie  lalii  alun.  E  om  in  AAgk>i>  dedi".  £40*  in 
aiitt'q,  Aufireiv  q.  nti.  Tbolofi  Cn  titra  tri  bunal  ia  obti¬ 
nuere  &  obÎL:  liiuit ,  icd cartiribus  epi  (copidibus  de- 
rinerjt, Ar nutatae iam  cJim  [oh.  F.ib-f.vlr.in  ft.de  adL 
Imbert.  in  c-n-chiLiii.  Vixb,  dulcas  nuperis  Rebut,  g  i 
rli-vk  lit,  ôklig.  glo  .i.  zrr.  i.  inttift.  te-  &  art.  il  giofi  3. 

Di  üi't  quiu  lifkt  m  ris  ra  no ,  v  tes  t  v  fa  ï.  % 

ll  ftipiaj·?.]  Idem  8e.  ci  ni  dratio  verbalis 

Lvuntazs r  SfiTaiVûÇe  cdgjtai  qmppe  iit'cca  pordt  5 
in  terri  corio  fcc  u  îari  fieri  ULicloriTate  Epifeapi  ;  quoi 
G  allas  nanti  Ardto,  jri*  111  Stylo.  Roür,  in  Coni.  Bi-  4 
rang.  iit.  tint^uen  lmb.  kb.}+  initie,  edi.  te  fora 

uûrumciL 


née 
ni  torum. 


i'J utarc  plerumque  1er  un  ni  *taiï  remedium, 
ÎU,n,  abrogandum ,  cùm  fois  multos  confier  le¬ 
gum  acerbam  kiMudm ,  v  tummk  periâuUs  in  viant 
rcdülîc,  fie  frugem  fecilTè  in  Rcp.im  medroçrtrmSed  A 
lue  ffinï  nura  cft  ail  priÎtuia  u  ütinua  eonlptieu  Ja.  y 

N  OT  Λ  J. 

Pc  nfmAcitJ*  imftnfi  fri  Curia  4J  Epftcf>»m  rc* 

Eïpenfj  J  pntmlîis  tx^tehtti  ,  m- 

Çltrtau  mtîi'éàmiWtirnm  numrnt  atntetarwur  a  m  - 
diièfietiiàù  ér ‘c. 

sfdmitiifw'  taatw  de  cxftrtju  jWÆ  lififiLtri  umpif- 
fmt  tjr'Cr 


Eî  [itmf  tua  IctfrAijQ  Magna  &  momemoiitqux- 
Étio.  k  quo  Krtnpûve  ÆimpeuJiarepaiJi  an  Epile q- 


3  EtmpIriiTTufltr,]  Ffir.  Cciùfüetu  do  verbo  wrrÏÏtr 

i'urùr  ^quoj  il  flere  figniiîcac&ver.irc  certo  loco  es-  . ,,  Λ 

CL-dere.  Gifcvpcm  non  pcraiiccir  Confuvrudî»  Hqc  __  po  oporrvai  t  an  lèilicet â  die  prunciiitcicnd 

'  1  pi-  ^  terni lîl ,  6  ύ  π  cq  ne  multat  àtuulti  l;  re  fpoj  ita;  Er  obi  tan-  C·"  ™ 


qiudcm  caiii  :  Nam  A  *uc  quoqut  rcmillloaj  Epi 
Inopum  loeum  h.ibfbir,  jî  périt, ibonr  in  conruma- 
cj;i,  m;e  tUenijA:  kcuritaunu volent  iiuaponcre  ,  Je 
]ht  inruuts  Viarorts  ad  EpLÏcopum  ronimttndvli 
enmr,,  &■  veuis  lotum  bot  Lpfu  inrevctbarur,  Ai.eJ 
Epilcopoi rerninrhiT, quud  t  Srylu  Auiifer.  apparet, 
ru.  Je  aflècurum.  &  q.  Tliulof.  G.iUuv  part.  f. 
StyïiiUfc.  $0.  Ahnr.&  Ifer.  t, r.  qiuL  va£  fid.  iur.de- 
Bear, 

*  Refnfrr*  ;rnr  ι/itftrr  ,^ηγεΓγ,]  Es  lui  ]  nuLu  un.  I ’zl.  Se 
1^4.  mf.  Ai  L·  Jtuujia.umts,  G  iteJiii  qui  aJeetL  ron- 

m 


il  à  un  [tris,  iu  dica  w  tn  asuio  ijj&  Ftluiu-arionatnfesU  ^γ1' 
di  e.  ipia  prckenfionis  iteber i  j,  quanqtum  repuguan ri- 
bas lup truuis  a’cacis3udtCJjs-3  &  multam  reludancc 
M-iclouitufi  Upiicôpo,  at  prole  rtmiitcnoi ne.raiî  ϋ 
dit·  rcmiiHoriU  loluiTtE ,  arque  adeo Reicripto  Hen- 
v  uo  Re  gL·.  è  Lunet  n cia  G iriK  P  .u  ii  iejj  là  s ,  Procuratoi  i  r> 
tk  Λ  Juoclei  R  egi  j  mum  rr.  Si  c  habei  iJum ,  non  1  u  etc 
ali  Fpileoprji  recul. ul  frnpindi.o, quv  in  pivhonJenJo 
cuJlt>J:ej]d6quc  reo  fultu  font,  culU  nicqptfon.e  :n 
or  Jimrm  Ipon'taiict  rèiqiu  Jdiquir ,  £t  i  ple  a  J  r.dus 
vu  un  tiiï  componere  debuerit,  lioceft  d  vdaqunnrur 


κ  s.itffk!ct  ïOr.ijf.]  ^^etuÎCoiifuittJilûinniuq.  buras  ^  libi  imputare  debear ,  quod  clericum  talem  ordina 


rfiiiTmirri  volebat  us.  I  capirc  qumto.p.de  adutr, 
riieiu  prjLuligtj:  Ν·λ  nnn  r.nn  fumas  pnteiii  ifc  qiwn- 
Joctuique  conftitcrit  legitime  r  de  ordine  remitti- 
miis. 

f|-  I,.od  vln  dcrlimicrunrinf.  'iicr.7* 

1  S'tU  fiat  tfq rj  r .]  Re  o  vel  Epiicopo  vel  vrr oque  po- 
ftdamc  :  Prt»juic  ^comrntt  «que  rtdeî».  Epla>- 
po  e,  ii  uulvx  dt  icor,  cxcom.  mC.  Quin,iÎÎ  cunctan- 
tiin  E  p  Li-copiuti  pc  r  ftip  .  numn  coercendum  putant 
i  Lolft,  di  Inii,  Anj.  c.  %mfiLallL  exc.  detur,  comp. 

λ  m  1  Jt  .. ^. .. r. ...i  ■  ..  1  r 


Alii .  l.jl  qui in  con fcribei ido  ic  Auch.  ÎWuimiil  G  E  w  ,|UJ u -  c  \\r 


U'-TÎt,  de  porcfhn  i unlllnit ionique  Rcgia^  tubduiieric. 
Sed  tamen  polîunr  csrcunltmtiurinefdùrè,  qui  Îcn- 
U'ntiam  mutent;  velud 11  iudex  dnilis  non  neceda- 
riain ,  &  èlup:  cau£a  montn fcocrit  indicandi, de ordD 
iu.’,  &  tempus  muiiliinox;a abfumpfcriç,  velpoft  iadi- 
tJEumccLim  iciodeiumciaucm ,  Atque  mtenm  un- 
pcadiacrcuerJiît,  Ν:ηη  quis  hic  d-lceî  &b  Epifcopo 
impendia  du  bu]  :  ex  aliéna  mort  Quari  non  finu  îx- 
rioncalmd.  ibqunidoa  Rurdegalenfi  Guru  courtn  Li¬ 
tum  Areflo,(kqtuj  Bout-  Dcciibop  t'eego probo*  de 


Jucpil.  AicSct,  idem  ùvinruo  quoque  fi  ruluitetai', 
quod  ideo  dicendum  lue  fuir,  quianimc  reperian- 
ttir  qui  odio  ordinis  noliuc  remitti ,  de  que  Imioc,  c. 
Vt  fi  nue  est.  de  fient,  cxcorm  vlvi  Dom.  Sc  Dur.  Sc  è 
Açltt'is  Imol.  Ang.  R.oitl,  bnolle.  D,  tle  acqutr.  ba:- 
rud.  BJJ.Akx.  Caii  LJ',  L  ab  adnnmfitratiouu.  C-  de 
lugar, 

'V  st  M  rn  ft  dpj  f.  ]  _  inii  mr.'Lin  ‘mtcmm  anguil·;^ 
non  capiunt,  Scd  fr ultra tw  Guioncs  cdici,fiiuifri  cor 
lm  pt  îafùiL]  m  5a  tS$p#üiés,  f  tultia  orbi  ·, ,  &  feculoru  m, 
et  1 1  j  fiei j  l’us_j  j]  v  alituri  eit  Ordinati  o  CaraU  ΐχ,  R 


De  U  tu- fifre  ]  Intdltgt  impçïiûs  Je  fil  co  factas:  ί 
nam  qniïi  iingatgribivs  lunt  hi£ti·,  lîns  Hucmcxpc- 
iftanrA'  eiiL'irruna  iiitlicari  ab  quo  pcndmtjjiiii  fi  con- 
nunaciar  fine ,  actrvatfimonij  dcfcrti,  ô"  .icfiectviuui!  de 
diximus,  liap.-glo.  v  Uï  bo peut  pyü7?dfc^ f]i,i  ,i  nq uam  repu¬ 
gnante  Aide,  q.TStoIof.  iis.  Sud  dçpriuilegij  clçncalis. 
ïcrjusprqpoftrîA'ktis Ipuntanm-apud  Iudxcmaui- 
lcmigita,rai ,  adiudicai'!  poterunt  ex.  c,  e^cupnon-rm 
oa,  Ici  except.  i5c  ijicuiuntuiquirlbioiib  kipec  rrmii- 
fipne  ii  c-0]jtedar'O  ia£ta  elL,  qua:  i  ementia  uJt  j'Egid]| 
BiUamcrat.  dedf,  iz5.  8e  Aufin  traitai,  d.  dcm.  1.  reg. 


auata  Pinfiai j lü. [qq.pro mu Ig.iT-i  -ipiidnos  MAo  min*  F  ijALq.dc oiEoid.  (  Eppol.  Marfd  J, parte  ve!  manto. 


fc  anii,  iji  4-quç  in  iopm  ptiuilegi  mri  Fori  adi  im  t  q  L,._ , 
ptiçïbîiscleriiris,  niii  ûi  facris  tint  t  de  qüa  fâpiencer 
Gnria  Papüîeiifis  icFcrwilum  ad  Regem  cen  Luit,  oe 
adl’nic  abfoluum  diipoJuionan  recipit:  fied  8e  de  eiui 
ncerbitjie multum  (k'tfaihim  ciR  alïâ poduriarî  Mo, 
bnurdu  arr.+n.  Nccquiiquarn  negaumtciii'eni  illiux 
ofdatn  1  ■;  jLOnujLujn  quorumdam  ficciitia&auLbprrj- 
iiücatam  ptiteÎlatera  cuiikiu  m  dormienti  faccrdoTiji 
focordi  a ,  v  t  remt'dü  u  m  n  pponerec.  Sud  modun  l  lill  - 
[utiiate  nique  Iu,u;]  a-(lim.uitibub·  vidcrtdmnfuLL ,  qui 


iuitn.77 ,  D.de  qii^iL&îû  ptutbea  cr i m rnàli .4 , dib g e n  - 
tic  iium.ici.  è  no  il  ru  InihuTt.lib.i,  inltir,  c.zb.Ncç: 

Jx-quimnr  Decij  fcntcnckin  iu  œn filio  141,  qui  magno 
molimine  id  agit,  vt  pi 0 lier  taies  impenfo eriamil  J>;( ^ 
dôbeajmirj  c-uncn uidkis ù'üUiï  feurtmia  adiudkati 
non  poilu,  fid  ea  dere  ad  EcdefiaJhcum  eundum; 

Kam  &  vfiis  8e  rano  rtîecit  esni  fie ntt’nriam.  Nu  ram 
quidem  ad  mirnmu  s.qua  I  n  -  F-ib .  di  c  i  t  i  n  1 , 1 ,  C ,  de  o  tf, 
procpni".  Sf légat,  qui  ju:t.ic mnilllosicm  Cluticila- 
civndom  ad  ludiccm  EcckliaiUuum  cxpenli.»  îtidieir 

iaxt, 


Des  IufticGS ,  Art.V.  14 


laïci,  quod aeque forum  improbat,  8c mirum eft ho¬ 
mini  oiim  Franciæ  Cancellario  placere  potuiffe.  Sed 
5  &  antequam  remittantur  pecuniæ  clericos  damnari 
v litatum  medicamentorum  nomine,  ii  quemquam 
pulfaüerint,  vcrberaucrint,  vulnerauerint  idquc  à  iu- 
dicc  ciuili,  olim  Gallus  annotarat,  arr.  15.  parte  Styli  7. 
vbi  Molinæi  affixa  eft  notaj  Imbert,  lib.3.  c. 7.  gl.verb. 
compellandi  Chalf.  ti t.des  influes  §.  5.  verbo  fi  aucun: 
Papo  lib.i.  tit.5.  Arr.13.  8c  hoc iure  vtimur. 
n  Paye%.  ]  Quare  cautionem  offerri  non  fufficiet ,  1. 
4  4.  §.  ait  prætor.D.  de  re  iud.  1.  quod  fi  non  foluerit.D. 
de  pignor.  nifi  ciun  in  promptu  liquidari  nequeunt, 
quo  cafu  cautio  admittitur  omni  in  materia.  1.  ftatuli- 
ber.  l.fcruus  fi  heredi  D.de  ftatulib.  Nec  tamen  Com- 
mcntarienfis,  aut  fifcalis  coadtor  aut  receptor  doma- 
nij  (vt  loquuntur)  retinere  poterit  carccratum  pro  cx- 
peniis,  fed  omnino  remitti  realiter  ad  iudicem  fuum 
oportebit,  facla  exequendi  potcftate  ,  delimant  execu¬ 
toire,  auee  hypothéqué  de  liens,  fur  ledehteur  ,  Citantur 
AreftaLucij.  lib.6.placit.  tit.12.  Papo  lib.18.  c.  quan- 
quam  diuerfum  aliquid  ab  fuis  obfetuari  feribit  Gui- 
do  Papæ.  decif.  448. 

Nota  4. 

1  Ve cafih.  priuflegtatis,  eertimq·,  definitio  &  nu.z. 
i  ludex  ctuilie  an  feparatim  cognofiat  de  cafu  priuile- 
giato  çrnu.$.  4. 

e  S'il  ny  auoit ,  cre .]  Patrum  memoria  nullos  Britan- 
1  niacafus  priuilegiatos  norat,  nec  Regios  pcnevllos, 
præter  eos,  qui  manifeftè  maieftatem  impetunt  :  nam 
de  pecunia  Rcgia,focariis  &  fimilibus,  etiam  non  Re- 
gij  iudicabanr)quod  pleraque  veterum  gefta  indicant, 
neciurifdidtionis  Regiae  occupatæ  aut  côtemptæ  tan- 
tus  erat  metus  auf  coerclio:  8c  quod  hic  de  priuilegia- 
riis  ftatuit,  additum  eft  ab  Reformatoribus  prçter  an¬ 
tiquam  Conf.  Anno  demum  1530.  in  tribunalia  noftra 
x  de  Francorum  confuctudine  migraucre.  Cuiufmodi 
fmt ,  nullayfque  lege  comprehenfum  eft ,  fed  eum  in 
numerum  fere  funt  adferipti,  qui  aut  maicftatcm  Im- 
perij,aut  lurifdicHonis  ciuilis  poteftatem  imminuunt, 
reperta  ratione ,  qua  fc  ciuilis  magiftratus  ab  impo¬ 
tentia  affereret ,  immense  8c  nimium  nimiumq·,  am¬ 
bitio  fi  dominatus,  qui  tum  inuaferat.  Sed  ea  nobis  vi¬ 
demur  in.Commctarns  fatis  diligenter  perfcquuti:  id 
tantum  adiecerimus,  variatum  fæpiùs  in  foro  ciuili 


Jierfequcndi  genere.  Nam  foli  aliquando  Iudices  ciui-  3 
es,nonnunquam  Ecclefiafticis  adiundti  de  priuilegia- 
riis,quos  vocant,  cafibus,  cognouêre.  Poftremo  Mo- 
lfnenfi  Ordinatione ,  art. 39.  laxata  potcftas,confti  tu¬ 
tumque  vt  fuo  iure,  &  potcftate.  ludex  ciuilis  functus  Hodie 
cafuque  priuilegiario  cognito ,  8c  feparata  cognitione  itin^a  ar!- 
terminato  ad  Ecclefiafticum  remitteret  reum,  qui  pro  7'  K  c'  ^ 
poteftate  innoxium  communi  de  delidto  ftatucret, 
quanquam  multa  funt  quæ  contradici  poliunt  :  nc  ite¬ 
randa  cognitio,  telles  repetendi, totaque denuo  re¬ 
texenda  iudicij  tela  fit,  labore fumptu  geminato, 
fed  tamen  lex  ita  feripta  eft.  Quarum  cognitionum  is 
eucntuseft,  vt  iudex  ciuilis  pecuniæ  dumtaxat  reum 
damnare  pollit,  in  corpus  nil  ftatuat,quippe  cafus  pri- 
uilegiati  qualitates  funt  potius  de li diorum,  quam  de- 
lfdta ,  de  quibus  ipiis  tota  poteftas  animaduerfioque 
corporalis  iudicis  eft  Eccleiiaftici ,  cui  perfona  fuppo- 
fita  eft.  Plura  habe  in  §.7.  inf.  verbo  s‘d  eft  trouue  deult 
eux,  fed  nec,  quo  iure  nunc,  vtuntur  fupremæ  Curiæ, 
antiquisvfurpatum,vt  facrati  mulcla  honoraria  coer¬ 
cerentur, quam  negare  non  poffumus,  corpus  famam¬ 
que  pertingere,  qua  de  re  Bocrij  eft  lententia,  conf.4. 

Marner.  §.1.  tit.  de  iniur.  Imb.  lib.3. c·^·  & Rekuf. bt. 
de  fent.  cxc.  art.3.  Exempla  tamen  facti  crebra  fimt,& 
quædam  memorantur  à  Molinæo  parte.  7.  Styli  arr. 

148.  &  inter  areftaTholof.  arr.  60.  8c  65.  8c  in  Libello 
deParuis  Datis  art.2.  Certe  res  per  fe  loquitur,  nos 
noftros  fines  egrclfos  ahenis  oculos  adiccilfe. 
p  QjicpourU  moitié.)  Cum  huius  articuli  tota  ratio  in  4 
eo  fit ,  quod  cognitio  deinceps  poft  remiffum  reum 
vtriufque  iudicis  pro  fua  cuiufque  potcftate  &  iure 
futura  fit,  coniuncta  tamen,  quo  nuper  iurcvteba-  Coniuntta 
mur,  apparet  mutato  8c  inuerfo  flatu  8c finali  caufa, 
aliud  nunc  ftatuédum ,  neque  hanc  in  futurum  difpo- 
fitionem  locum  habituram.  Nam  cum  ex  Ord.  Mo- 
linenfi  art.  39.  nunc  feparatim  iudex  ciuilis  de  cafu 
priuilegiario  cognofcat ,  8c  iudicet  ad  commodum  iw  Ctri 
fuum,necylla ratio  habeatur  Ecclefiaftici  in  ea  cogni¬ 
tione  :  Certe  nec  expéfas  ipfc  agnofeet  alienae  cogni¬ 
tionis,  nec  proceffus  (vt  loquuntur)  à  indice  ciui¬ 
li  fadli ,  cuius  nulla  volitas  apud  eum  futura  fit ,  8c  ex 
integro  totam  iudicij  telam  exorfurus  fit.  Quæ  ipfa 
ratio  magnopere  mouerc  debuerat,  ne  ita  illeMoli- 
nenfis  articulus  obtineret  :  quanquam  non  ignoro 
rationes  etiam  obtendi ,  cur  ita  fadlum,  fit  8c  defendi, 

&  pluribus  demonftrabitur  inf.  art.7.  verbo  s’il  eft 
treuué  déliant  eux. 


Article  V. 

E*  luge  icculierb  à  la  requefte  &  (application  c  du  luge  d’Eglife,  dfcra  te-  Art.  v. 
nu  prendre  quelque perfonne que  ce  Toit,  accufeede*  crime  dlierefie. 

*  T  V de x  ficularis b  ad  Jupplicationem c  Judicis  Ecclefiafiici, d  tendit ur  manum  iniiccre  in 
X  quamuis perfonam e  criminis  bxrejeosaccufatam . 


Nota  1.  E 

r  Judices  Ecclefiaftici  nullum  ferriterium  ratione jfiriia- 
lis  petefiatis , 

z  Nec  im  prahenfienû fine  > nia  Magifiratw, 

T  E  tuge  peeuher .]  Quibus  de  caufis  IudicesEccle- 
-Lfiaftici  cognitiones  pro  fuoiure  fibi  vendicant, 
ex  hifdem  præhenfiones  decernere  poflenon  eft  du¬ 
bium,  ii^fuos'  clericos,  c.  cum  Epifcopüs,  de  off.  o^d. 


in^.c.  notiimuscxt.  deverb.  fignif.clem  i.  verbo  ar- 
Ttftare.  ext.  de  hærct.  c.  fi  clericos  de  fient,  cxcom.  in  G . 
idem  &  in  laïcos  fpirituàli  quidem  in  materia  poliunt 
ftatueie,qupd  Anchar.  notat.d.c.  fi  clericos.  &  reg.  ea 
quæ.  q.  11.  in  G.  Sed  duci  iuberc  id  cft  realiter  exequi  1 
capturas,  (vt  forum  loquitur,)  extra  Prætorij  câcçllos 
nequeunt,  cum  territorium  nullum  habeant ,  ratione 
ijpiritualis  quidem  poteftatis.  Quod  Cy.  Bald.  Io.Fab. 
notant.  l.Epifcopale.G  de  Epif.  aud.  Gallus,  q.276.  in 
Stylo,  uec  recepit  vfus  difpolitionem.  c.  fi  Epifcopus; 

A  iiij 


Des  Iullïccs,  Art.  VI. 


1 S 

KXZr  de  ofF.  o r  JL  Qû nd  S i  contra  f.K i um  prouoc .in  I  ■  j  A 
Ict  ;ib  abitiu,  îuh  ü  magis  pl-icei  .  me  micijjms  sppelln- 
fmisiî  aleam  fubirc  conïftum  eft  *  HbeHo  rudia  Rcgio 
pntTfittoj  cngiUar  relhmere,  ±d  eft,  (vt  tribunalia W- 
jSwiMumrdfcInbiiire  quod  feêtrinr^&  captos  tqltttin*- 

i'i·  eodem  loco,  diâ  .1  mukio,  Exempta  estant  faiti* 
iâduerfiiü  Parificriftm  EpiÎcopum  apudGollum  in  Sty¬ 
lo,  accito  17S.  Pruritis  14S..· aduerlus  Scrumcnfem  4. 
jOf.  ad  iwrfiu  T  h  conenfem ,  Rançiiiêïiijq,^. 

memorat  -pütisdroiti  fcrijptm'  Lucius  lib.*  ώ.ι*  Àufr* 
d.  déüVcrcg.i.  fil-*,  fknecU&c.  ïayfl$ÉiiJsvcrbo& 
vüfM-cut  dcaf,;.  mim4ïj.>J\i(ihr.dupcT  Stylo.  Î.vLt.  pt,  B 
quat.  cogiuti  prêt.  ad  reggift.  Imbert,  lïb-j.  iiiüic-  p.8. 
fordi.Brixhri  rejj-.CvBjomani.  $.  contrahentes  de  for. 
ebiripi  /Egitiijp-Magiil.  rit+ de'iippeil, 

c.j:.  Etitt  cocum  fcripïït  AntW,  reg-  cuqu2r.q.ii,  Epi- 
èopçs  t-wHcef  quenqu.tni  prafoendere  noli  ppÎKr*nec 
ieiitcriiS  finis  exequi,  neciu  paiiciltoncm  nralcm  t  au¬ 
di  mittere*  etiam  prsfuppoiita  capacitate  iuiifdiÉfcj'Q- 
nis  m indicate  ,quut  ad  capadratem  nuiicandi  non  fe- 
quatiiEj exectrcium.î  porriris,  Quat  fbnrcnm  cuis  vent 
eff,  ied  eïim  âd  lruco^quod  ilL·'  Stcit,  nu  reftiiùgiinm, 
cxW  ne  in  clerico'î  quidam  sd  pollini  propter  territa- 
rij  *  -fie  l  mm  loquamur,  impotentium.  quod  Molm,  S* 
2  craclut.  iti  CoLif.  Parti’.  tir  .de  J  e  ud.  $.4  u  q.  τι.  Qua  re  nec 
armaioshabèrCi  nec  Apparirôrcirin  easpramnifioitei 
permieritut,  qua  de  rc  cbatur  Ateftn  in  icyio  Pariam, 
p -iit.  7.  Art  ito.  m.  Tholo  f  Kec  fi  habeant  prahcmicrc 
conceditor,  eriam  eontimiACfs,  _lci r  cifotuçi. antes,  aiu 
alite moïiosij  quorl  loti.  And.  ait.  c.  ernn einn^ai  cxc. 
defor.·  comp.  StyL  ParL  nr.  quot-  cog,  peit.  ad  reg.lm- 
brrr.  Ub.^.L.Î.  Papo.hb.i.  tir.4.  Ncc folum in  prrthen- 
dcrtdis,  fed  rr aniueheUctis  qu  oque  rm  de  loco  ad  io- 
CUinobicrnatUt v  quare  net  linevtniu  Rtgisaut  M.a- 
gittr^ütim.  Refoorum  faciunt  ,  quod  G:iIÈu·,  lioï.u. 

Imb,  ui  c£-  Kecr-uiapcituiirionisEpitcoporum  D 
ill  habita ,itleLl,vt  foturn bqiumi *  fadtxim  Cotnni 
mtnqunm  l-IÎ  ieoeptum,  ciim  pçoponeiç voluerunt  fe 
cflbin  pcdEdlionc  capiendi,  quodGdlus  memorar,  q. 
ί,ίί}-  Bcned,  vbi  iup.  nuiTtii^r. 


I  Hcehfiiffiri  faidtttf  (F  cluiUi  tnattiutli  itüKihuT#. 

3.  I.r  dtiYttflrfgh  nifütuj  t jttfâ  txfrimn ùU  >ί*  θ'  Γ- 

3  Prtrf rrfiey  1 tîto  drltrct\f T:\tft-tvtt-e* 

4  fr4hmjh  ■<  Ttgsbw-tUiïtpiTMïjfé  EttU-  j 
βψν  (Mifrri. 

i  i.yi  h  ϊΐψΐί}1(.]  Xon  ferimus;  ϊιιίΐίηη ,  quod  Cano- 
piitarum  tutba  û  n iit,  c.  1.  ext.  di  ntf,  ord.  Debent 
1  ht,  qtudem  mutuum  libi  auxilium  EcddiaiHcus  ic  ciui- 
bs  Kiagiiintus,  &:  qttodolim  es  vctei  :  formula  farde- 
r,i  torum  pcpvtiqrntn  diccbantjaltcra  rdren.us.maiciti- 
ti  inccUucfi;  conftmarc,  quad  illo  1. 1.  itatuirat' dç  è 
jtotlfii  Cnmt  LluLXII.  Ord.  pubk-  anno'  iyji.  art-4P 
'&  fu  lu  pÛTc  i  I  li  quidem,  auôi  ü  rctatL'  1  rupertum  gran¬ 
de  ■  Nuji  l  Ytrlii  fortuna  pene  imp  0  ttt itui  ]  mperamus, 

,  ·  <3c  [lulfr  J  erë  orni  modo  pu  tLilas  t  ô  idltt,  ΤΊ  cc  dubium 


15 


quin  pateflasilla  amluboiieliominu  vitta  foi  Dfque 
cuifohv>  multum  cditn  d.1  alieno  traxerit:  Cui  it 
ÎTdbratLui  αιύΐύι  pvne  ierb  upnufuir,  reptitis  appclla- 
ramnbLis  quas  ab  abufu  appcMt,  qu,r  patrum  mmm- 
m Britittuciii-tribiitiaJibus tgnota; ,  tantum  cum  ui,i  · 
porc  incrementorum  fumpsete,  vt  ciuu  .ijt ci  1  iarc  foi 
mna,  non  ÎlnciuR.tcauÎi  finium  régtindorum  indi- 
dum  ill  i  poffint  mtidere  ;  fodices  ii  ηοΐΐη  cum  r n  od  o 
tenete  potius,  quàitï  idieurv  app^rere  m  animum  nt- 
dutii&muSr  Sediamcjitranotsvsn 

jrjfi  j,,gt  d'Evlifi,]  CtLiLifubi  hue  Epifccfoi  nue  At- 
c  hi  diaconi,  qLd  iudfdi.iftionemeide  re  habeat ,  quod 
ArcKid, notat,  c.  t.  txt.  defiat, .regul, Fraucua  ccum 
Epifcocuscxc,  dc  cjfl.  ord. 

d  jvfvi  trm*  ]  Nam  Sf  lege  Regia  rntentur  obfequi  d.  i 
Qrd,  Lud.  X  S  3 .  quam  fu.pt a  ataui  mui ,  gl 0  i . v trb.  «  U 
rcfHefit.  Ita  tanert  vtin  epiflcdis  rogutonivcauiain  ex¬ 
primi  opmicMt  decreti ,  yt  i  ode  m  nient  j  pohi  t ,  Ut  ne 
ulitqua·  in  cognitionem  iudicii  Ecde/ixiliri  Ctidert* 
potuerit,  in  refiquum  iudiccm  cmilcm  nem  oportet 
cfTc curiofum^iL-c  mfonnatiemes  requirere,  nec  ρ·ο- 
ceffiuuab Ecdclifolico  taûum,mLt  ««njjfeftc dccrc-’ 
rum apipAtcac  elle  nullum,  es  lententia  Anebar,  coul. 
^Si.  CanonifLarum  c,  dcca-tero  cxr.  de  pi  nid.  Rept  x- 
jstnilquc  fft  Batroli  fentcnria  ,qni  exiilimacatpLtdi· 
cvm  fccularem  ,  tmi  cxccutiu  fenicntix  Ecdcfîàibci 
mi&dacL  fit,  de  militia  procéda  quo  cognoJccrc  dc- 
bere  j  m  t,  dutus  fi.D,  de  cufo  iuoi-  1.  magiftradbu.t 
Û.  de  mi  ifdict.  oinnium  iudic.vbi  Barroli  fcntôiuam 

Anq.  1, i-.il  itecccen,  rara  Cana  n  1  ha:  imptum  s  cxagi- 

trtut  :  negant  nmen  tudicL’mcjuiUmi  t^cEunoiu  po- 
rcltiïcm  jecommodare  debere,  fi  ab  tM  appellat mn 
lît.  Abb,  Barbai,  bc  slij  d.  c,  i-  de  off.  ord.  Atb.  d.  L 
Ejiif:  opale.  C,  de  Epd.  and.  nili  udi$  fit ,  qU-*c  noh  olo- 
ftante  appLdkritïne  exeennoui  mandii'i  poilïtAç  de¬ 
bear, vt  dtcrctapra’hcr.hünis  oinnucx  Otd.  Franci  (ci 
l.amio  itu'.  3ït49,Caroli  IX,  anno  1564,  rf  P*rv  art, i!?. 
f  Cr/T&r  d'htrêjf <·,]  Idem  in  ovtens  ddiilbsqmfobuf, 
nec  opus  erat  csptelfhone  fpecialis  cafns,  qna  pratfev- 
dm  videri  poflit  coiitr.inani  t  ik’  rcgulsm.  Sed  hoc 
crtmen  priuaciuc  inrifdiCticmis  Eeclcijfolicee  eflc  sua- 
itjres  noftri  pradumpft  rant,  di  fixerant  veteres  Ca¬ 
nones  >  Pontificum qkxcdj  O'  Impcraforam C6nm· 
curiones,  c.  vtinqaifirionis  i,  prohibemus ,  dc  c.  pta*- 
lidcntcs  de  hi'ren  m  t,  Andi,  Abb.  Imo.Lc.i,  vxt.  do 
ofb  ord ,  ÇhjjecauËi  fviii  Ludouicn  Rtgs  XII.  vc  idtm 
&  ipfe  de  piacbéiinrtf  llatucrcr ,  atque  ad  eb  ipf  s  quo-, 
que  uidicibu:.  Ecdci i.iilidi  pnthcniaontr.i  permitti?" 
rt'tTlioc  quidem  iu  crimine  bona  regiar  autotimus  pa- 
ct-jOrd.  public,  -un  rui  ijn.arc,n.  Cuius  exemplum  fe- 
quuti  Francifcvu  I- ic  Henncm  ΐ l.R eg.es,  idtm  dcipii 
quoque  dc  pricben[iombn.e  peimiferani ,  F&iucifcus 
0rd,iJ4$.  contra tuthcraiios*·  ici  îenricusalta  ιΐ^ς?. 
contra eufdein  addito,  ne  qu.uu  emr.  cognitionis  pat¬ 
rem  idtfi'MS  duilcs  Îîbi  vendi  carit,  Nec  quifijuam  bac 
de  re  dubïEai'at,  antequam  iL’gi-speCcjnti hui dde  cee- 
pi  Lh.‘n  t  raro  fori  tudoloia' ,  &  γ ΰ  terat  docu  :  lie  auch.  vt 
c  linei  apud  prnpr.  Epitcop,  ί-  livtto  Ecclefiailicum 
cci.u.  re  Ia  talutii,  clctkui;,  C.  ic  Epif  &  ckt. 


i 

Qvnv 

*rt·  b 
li,  c. 

oVji 

i:cuiic 
ite  eli- 

nlei-j 

Ii 

côùoÎl. 
l'a  rte 
,τρ  ρ  άγ¬ 
ει  cnr 
au  I j - 
-ç  ü’E. 
glt(e. 

4 


Article  VI, 

;J3>  tsq  ^ens  dTglife  pciiucnt  procéder pac &  fcmoncc5,pnr c  inhibitions, 
^  par  din  oui  dons/  Mais  ne  peunent  procéder  pur  fentcnce-dTexcommu- 
uic  contre  auclih^  debteur  fecqjier,  pour  le  côtraindte  à  payer  ία  duEjce/ 

iil  a 


âMMËSâSüÜÉ 


i7  Des  lu  flices,  Art.  VI.  18 

fil  a  biens  meubles  ou  immeubles:  fur  lefquels  le  créditeur  peut  faire  procéder 
a  execution. 


3  D  Cclefiaflici  procedere  pojfunt  per  b  denuntiationes ,*  inhibitiones  &  per*  monitio* 
il  j  nes*  Jed  decernere  non  pojfunt  excommunicationis fententiam ,  contra  quemuis  i  de¬ 
bitorem  Je  cularem,  njt  eum  cogant  ad  folutionem  débit  i, 1  fi  bona  mobilia  aut  immobilia  pof- 
fidet  :  in  quibus  creditor  potefi procedere  per  executionem. 


Notai.  j 

I  Judices  Eccleftafiici  tlim  maiorem  iunfditfionem  ~\fur~ 
faisant. 

i  Quod  indices  ciuiles  nunc  faciunt  cum  inhibitione, (pc. 

3  Non  excommunicantur  hodie  indices  c tuiles,  (yc. 

A  Les  gens  dEglifed]  Qui  fcilicet  iurifdi&ionem  habent 
fpiritualcm. 

h  Semonces.  Semondre.]  Latini  denundare,  appellare, 
.cornu- iîire,'dicunt,  rarius  interpellare.  *-V 
j  0  Inhibitions.  ]  Magna  olim  perturbatio  fuit  lurif- 
'  dictionum  &  poteftatuin  m  exercendo  iure  de  legis 
actionibus,  quod  Fkduenlîs  &  Cunerij  conllictatio- 
hes indicam:  nec  Iudices Ecclefiaflici  modum  pone¬ 
bant  incrementis  cognitionum ,  alias  atque  alias  ad  fe 
trahentes,  fub  obtentu  peccati,  Sacramenti,  Sc  Euan¬ 
gelicae  denunciationis,  de  quain  c.  nouit.  ext.de  iud. 
Quarum  rerum  tanta  vis  ac  poteftas  eft,  vt  infinita 
comprehcnfidne  omnes  omnino  contradtus  conti¬ 
neant,  dc  commercia,  in  eum  vfum  teftatas  denuncia- 
tiones,  hoc  e  it,  inhibitiones  repéreront ,  quæ  iudici- 
bus  ciuilibiis  intenderentur  :  ne  /Ibi  illi  vllam,  qua  de 
revifum  inhibentibus  cilet ,  cognitionem  fumerent, 
addito  excommunicationis  métu.  Magnus  is  terror,  , 
quem  tamen  iam  olim  Franci  exucr.uit ,  noftri  lerius 
ί0)·,  'manu  milii,  ficuciantemcmorauimus.  Inhibitionum 
meminit  rex.  cap.  lator  c.  caufam  ext.  qui  fil.  fmt  le¬ 
git.  c.  tuam  ext.  de  ord-çognit.c.  ex  tenore,  c.  ex  traf- 
miila  ext.  de  for.  comp.  c.  Ii  iudcx.de  fent.  exc.  in  6.  c. 
dilectus  c.  2.  ext.  de  reicript.  &  adhuc  vjjiirpantur  in 
caulis  appellationum  in  foro  Ecclefiaftico  &  ciuili. 
Earum  promifcuus  olim  vius  fuit:  Nam  vt  quifque  li¬ 
tigator  cognitionem  Ecclcliaftiaquaq·,  de  re  prxtu- 
ltrat,  mittebat  Ecclcfiafticus  protinus  Apparitorem 
ad  ciuilc  m  iudicem ,  qui  cognitione  interdiceret  ,Jioc 
eft, inhiberet,  donec  Ecclcfiafticus  dç  potçïlatc  aut  j 
competentia  decrcuillct,  illevcluti  ictus  fydçre  fiite- 
bat  pauidus  curfum  coepta?  litis,  quin  ne  poteitate 
quidem  cognolcendi  fadta  audebat  pergere ,  fi  erar 
appellatum ,  quod  Fed.  de  Sen.  ait  cpnf.98.  inçip.  Ni- 
colutius.  Ant.But.  c.  tuam.  ext.  qui  fil.  fint  legit.  Sed 
eaiampridem  cxoleuêrc,  nec  vllo  modo  poteft  iudex 
1  Ecclefiaiticus  inhibere  iudici  ciuili.  Contra  verfa  facie 
inhiberi  Ecclefiaftico  ab  ciuili,  ii  caufapoftulat,  vfita- 
tumeft,  fi  fe  alienae  cognitioni  inter  fer  it,  quod  Lud. 
Regis  Ord.  ann.  1512.  art. 45.  elt  iancituni,&:  alia  Fran- 
cif.  I.  anno  1j56.  art.50.  fed  itavt  caufa  eiufmodi  in  li¬ 
bello  denunciationis  exprimatur ,  de  qua  iurifdi<ftio- 
nem  elle  ciuilis  iudicis  appareat.Quod  cum  erit  factii, 
demmeiatio ittdici  EcctcfiafticoKidh liuc redte' fiue 
rcr|Hram,inter]minterquiefcercEcclcfialticusdcbc- 
bit ,  dc  cognitionem  fufpcndere,  alioqui  vcluti  atten¬ 
tatum  rcuocabirur,  quod  Ecclcfiafticus  dccreuerat, 
etiam  fi  (quod  magis  mireris  )  pofterius  iudicaii  con¬ 
tingat  inhibitiones  ciuilis  iudicis  non  valuifle,  quod 
Imbert. notauit.  lib.i.  inltit.  c.z6.  Lucius  arr. Icriptor 
lib.z.  tit. 4.  arr.4.  &  8.  Quare  apparet  longo  ab  errore 
iero  redu itos  in  viam  iudiccs  ciuiics ,  non  fegniter 


fines  fuos  ex  eo  tempore  tutatos  elle,  vereor  ne  etiam 
terminum  exararint.  Nam  quod  illis  olim  quoque  vli-  5 
tatumerat,  plané  abolitum ,  vt  iudices  ciuiles  excom¬ 
municarent,  quod  iam  nemo  audet,  &cxtat  cade  re 
irrogatum  Regi  Franco  priuilegium  Clcment.j.  e# 
extrauaganti  quæ  incipit  [meruit.]  Meminit  Boer,  de- 
cif.n+Feraldus  in  priuileg.  regni  priuileg.6.  vbi  com¬ 
plura  arelta  cogerit  in  eam  rem  lata  aduerfus  Epifco- 
pos,  Gallus  q.  56.  Areitum  in  Stylo  Parlam.io.  part.7. 
dc  part.6.  arr. 40.  &  69.  DegrafL  lib.z.  iure  9.  memi¬ 
nit  pragmat.  tit.de  caufis  in  fin.  Guid.Papæ  Decii. 346. 

Nota  2. 

1  Monitiones  quee,  ÇX  quomodo  decernantur. 

2  Sufpenfe  monitionis  cognitio  efi  iudicis  ciuilis . 

d  Monitions.]  Monere  omnes  poliunt,  qui  &■  excom-  1 
municare,  eitenim  monitio  antecedens  necellhiium 
c.  facro.  ext.  de  fent.  excom.  c.  Romana  cod.  tit.  in  6. 
Panor.  &  Hoft.  c.  fi  facerdos  ςχΓ.  de  olf.  ord.  Moni¬ 
tiones  vius  probationum  de  Eçclefiaitiça  difciplina  in 
ciuile  forum  traduxit,  eadem  laxata  promiicuovfu 
neruos  cius  corrupit.  Quare  reuocatis  antiquis  reçu- 
■  lis  multa  in  ciuili  vfu  icCtc  abrogata,  cuiufmodi  illud 
nequifquam  nominarim  aut  per  obliquum  pcrftrin- 
geretur  infami  appellatione ,  c.i.  y.  q  1.  c.  fi  iaccrdos.  /«# 
ext.  de  off.  ord.vt  adueriarius ,  dc  qui  illi  inconfilio 
fimt,  fine  fraude  exciperetur  >  qua  de  re  Imbert,  lib.i. 
inftit.  c.  6.  Papo  tit.  dc  fent.  excom.  quod  Ægidius 
Magiil.  præfes.Cu.  Parif.  fiuftum  ait,  ad  annum  vfque 
1559.  fed  exeo  tçmporc  plané  contrarium  indu&um, 
vt  monitiones  permittantur  nemine  dempto,  quod 
ille  ait,  tit.de  appel,  c.  9.  Tametfi  id  nondum  video 
tribunalibus  noftris  indudtum,  fed  dc  id  obferuatio- 
ne  fori  ciuilis  introdu&um ,  nepro  re  exigui  pretij, 
aut  lcui  conuitio,vel  friuolo  tantus  gladius  excratur, 
c.  Epifcopi  &c.  nullus  n.q.^.ord.  Aurel,  art.  18.  Sed 
«Scfemel  mota  lite,  ne  nili  iudicis  ciuilis,<ipud  quem 
lis  pendet ,  vçnia ,  monitio  fiat·,  atque  ea  quidem  de 
his, quas  in  forma  malcfa&orum  appellant. Quæ  vero 
ad  relhtucnd.is'  res  pertinent  laïcis  intendi  nequeunt, 
vt  nec  literædc  fignificamt,  cum  nulla  Écclefiaftieo 
in  laicuua  potcftas  fu ,  nec  dc  re  foli ,  quod  illi  olim 
vfurpabat,niii  dé  eo  quod  inrcr  coheredes  cotrouer- 
titur,  vt  Magiftri.  d.  loco  cenfet,  &  traditur  in  c.  præ- 
tereaext.  de  appel.  Quibus  ii  quifquam  intercedit  &  2 
promulgationem  impedit,  ad  Iudicem  ciuilcm  cun- 

•  dumert.  Nec  quifquam  teftimoiuum  edere  apud  lu- 
dicem  Ecclefiafticum  debet,  quod  li  fecerit,  repeti 
apud  iudicem  ciuilcm  oportebit ,  fi  tamen  Ipontanca 
lis  empta  fit,  fiiper  ea  re  apud  Iudicem  Ecclefiafticum, 
cx  libello  iudex  ciuilis  negotium  ad  fuam  cognitio¬ 
nem  reuocabit,  damnato  fpontanco  litigatore  expen- 
iis  præiudicialibus,quod  fiuid.Papanotat  fingul.707. 
dc  Ncuizam  filua latius  perfequitnr ,  &  Æmilius  Pro¬ 
bus  c.vt  animarum  de  cônftir.  in  6.dc  Imbert,  vbi  fup. 
Nec  Guid.  Pap.x  fententiam  in  conf.  icj.  vius  recepit, 
qui  putat  lite  apud  Iudicem  intentata'  fuper  debito 


1 9 

moneri  ,  ûihUonjfàus  dcbitcu'cm  potle  νι 
muti  neqttaquani  forum  admitret ,  m  prittudicuim 
Cièptti-&  pendentis  lie»  apud  luicerrtLmmGm, >3]  li¬ 
qui  abufus·  fie. 

Nota  3. 


Deslufbiccs,  Art.  VII. 


20 


iviexfrttfi  tlermtiibinw 

per  tXdPitntUi jt ,i it in ( m ,  C^f. 

Ter  üffiuirm  txi^tiiiUT  finicatiA  eimtk  tudieu  piwawf; 
tefiiii·,  WV 

n  ρξφ  aJ  cxitwwtw  re.ilicnttrijr  MigArr. 


Üloac:  A  inlf  permitti,  fiqffld Ecddkltid  nitni  mera  «Une 
ps-ohccrc  pbÜIt  m  îütnft  etuiudi  debiioris*  jjpfi* 
poii  (latis  auxilio ,  Si:  murai  op&a  ci:  ■- r· t,XL-  “  a± . 
in J.  extundere  quew.  Lrudiquum non  Utibcmmcmt  î 
Canomib^an  qutiqïiain  per  coturaccum  tek-  ponit 
in  excoirmuiniCarsom  ro  inducere.  ftipukttonr,  Qua 

& £c  Jiflerunc  &  tepugüijntcil· ientcnnas  Jiamt  Hoh, 
Io.  And  Andi.  Fdyc.  ex  parte,  eat,  Juiem.  exeam. 
Oud.  Zah.  e.  facrc  eod.  rit.  Magüatimbt Cana.  e.  ll 
&:  e.  tut.  dt‘  off  dcleg.  Quam  dubitationem  m  laico 
quidem  homme  forum  tk mbumbArdbîeenW>quu 
mJlo  modo  Lucus  EcddTuibci  çogftiypjicmprpro- 


à  aJL  *  cii.  I.  Ræm anno  Jjïy-  art  i.  Qmreviiirpat» pnfe in  + 

obligationes,  de  nifi  aririqmtiae,  InUCcrdonbusvctt» 


iXi  denCet. 

Wüfiiiiirti  iihint!  (τ'  PdrflXrtJ,  C^r, 


&■  drrkis  oiiiiiiijm  primum  imiirabi-lia,·, &;tHuMiiïun 
hoc  quoque  iurevei  cŒpinÿts  CjcOid .  A  urii.  an-.  A 
mobiluducun  apertet,  mllo  debituri:  boruivndc  ju¬ 
dicatum  liat  uidic.ire,  quod  Ciuti  eri:  fadtum,  tk  Ap- 
pitritorâ  rfnttixiationti·  cenitabit .  Index  extrema 
itntavi  &  reentri  ad  EcclcJiiiticum  Indic  em  pçnruï- 
iClr  Qua!  ume»  Index  ECt^pdflâcus  in  fttU  ludicjus 
non  perinde  aüxiè  ohiereuk  &  &  excominunkiiue- 
ut'  pi  orfmis  orditur  pbftpraeltinihn»  prxeepto  diem 
&  Miniriimo.  HaC  quidem  forum  ciuitcÆc  tutnina- 


*  J.J Jtf  Bf  MHfflf.]  Si  JUtrWrtit  i'Jj  ltfpnt,CT^AÎ/>U  <3* 
tn  feni  cjtre  Wt.  Quod  ii  finitum  fit  remicire  ad- 
milTum  coguntur.  erniii  inducendi  decreti  nccefiints 
litiganti  impo  η  i  ru  t,  præiHtiita  d  lc  mrr.i  quem  faciat, 
j  f  bdrenr  ftcwlitr.]  Quid  quôoe.modo  i^crattu  ordo 
in  ihoÎ  conftittùic ,  euiiliï  poieibtii  non  teint  i  jilc  Ji 
adutrius  Clerico  g  quidquam  deatniuE  EpiÎîiopi  .  Ne- 
que  id,  CoJifu  etuHo  iiVaiidt  Et  uit,  vt  poueftawrft  Eede- 

ÎufücoïTL  coêtcerm, neque  B  tnaxi jüc vôlui ^  . .  * - l^T''',a  t·.^,  j- 

t.ir ,  cùm  quulein  de  L·  CUixu  fliruum.  Quare  C  lû,  &  c  n«p«is aragn e  ArcAomm·  laiptor .  ψοω. 
iliiei idr  func  liLipro  fuo  iur  ù  de  î  ois  decernere,  &  vu-  de  fer  e.  exeam.  ^  Rdnd.  nt.  de  hrer .  o bl  W  ^  t.  - 

.jïkdi  r.  nuiTi .  ExctntuTuinionoius  nceromrem 
i.ücus  cedkme  b qliqrito  aut  remedio  ,  arr.  Aurel  di. 
lacerdoi  hejteficLo  c.  QdairdiJi;  cxr.  deiolut.vitaiti. 


devifmp  Futtir .  pto  arlutiio  ad  ludicata  fiiacnducn· 
gère,  fuie  sb  e^coinmu nie, moue  ,  luie  ahuiui-r  malint 
indpere.  notanr  Hofr.  lu.  Ane3i.y.  Anr.  fini.  ïmol. 
EaVvfit  Fleime.  Boich  Zabard- tuit  ext,  vi  lit  ,  non 
contciE  ^.cd.  Hic  truinun  agintrde  eimlruxa ludictsm 
ffiirrntiiÎ  A:  piÆCïptis  t  Λ  quem  iduerkti  derkUiii, 
laïciimufl  k  π  céria  m  pronimaanerini  i  vi  pet  hutoem 
i  quoqut  EccldiaibctifLi  cxeqisi  poiliiir»  In  nuii  cor- 
ruptis  manluh  tk  deprauam  difclplimi  publieu,  gra- 
ciiiiiidiun  cil  reuticatuln  ôliudid  priféii  ad  exempla, 
nc  frilitcr  ad  intcrdiChomemlaceorum  deemjmimt- 
mctiionem,  mit  re  litatis  remediis  cite  ris  omni  hui  ^ 
dcucTurerur:  qutul  vettrti  Canones  llarucnnc.  Sic 
igintr  habendum  „  Si  quid  Ecdefiaftid  ïmiiccs  conih- 
mctititadiif.riujs  Lucum  >  Ii  forilm  cauia  Fuerat ,  qux  .td 
cms.cfiqni donem  pèrrincrct,  in  îiftüvOCoeKcquenJo 
Κάτι  oirtiiiim  ad  exeomimmicatiimt-jn  venite  perraic- 
leridumrdj  qmdiure  ticercuc  iuiTus  e  il ,  ei  cirtcca  cx  - 
pcix;s  Sf  ttatans  onmibui ,  per  Tudieem cimkni  p«C- 
numimn  Qui  nim  fâÊttmis  lit .  t-iUndifeuifisboiik 
nihil  repedaur ,  vnd  r  ]  Luicictrm  fiat.  Ei  vero  accidit 
periiepe  ,vc  creditores  de  eo ,  quod  lemrh  Indice  in¬ 
di  ciuum  fit ,  co dem  recurrant ,  cum  fortunis  cilli  Jr  - 
bi rores fuppeltcdl dem occaltarecreduiut,  Idcum  ftt. 
doceri  oportet  diicuJ  lita  elle  for  runa  s_j  &:  db  ludito  CL- 


Nfi  nJiccr  eiFfiikigero. 

«  S  ti 4  fotojj.J  Bona  habt  E  qm  aetiOMCi  babeqi:  nO-  y 
irina  parata  Acin  confellc1.  ),î.ÿ,e3i;tdi3C'-Ca{e  rei  vjtof. 
rietio.  Li-§.  mobiles  .C  .quand.de  quib.qu  art.  pam.NtC 
vmiû intoreft pccflEniam  qnisituiLimcfaco,an  in  nutru- 
nih  us  habeat, m o  da  appareant  nec  in  con trouer  iiam 
vocentur  Ia, verbe·  li  ;inc  qualiione.C. quand-  fi Γ  vel 
p  Linat,  L  à  duro  pio,  $,  feti  Sê  almdJXdcrc.  iud-  £<  no¬ 
mma  cedere  coqi.-udii m d<- biceitem  putatio,  Fab.  in 
mb,  d.  dt,C.q'uaMii  irf.  pmiat.quanquim  noiisrd- 
modiun  cit  neceSll ,  ciun  uomimquoque  pigneraa 
poillnr ,  vt ikbitods  htma  ejt arc.  itii.  St  ftq,  inf  Sc L 
cbm  comi  mi  t  [>.  dc  pignor,  1.  nomen  C  qua:  res  pig. 
oblig,  poli  bli  eomieiicmD.  dcpLg.  z£L  Nec  impo¬ 
nenda  n  e  ce  iit  i  as  cre  di  r  ori  fc  vr  operoi-un  £c  periculo- 
iiam  J  i  rem  mlbtuni  aJncrfus  negarem  debitoris  debi¬ 
torem  ;  Adde  DrâfilliÎâariontün  fitfficcre  ad  Jibcrsrio- 
Eem  Literni  libcracur.ÿ.qui  pararusD.quib.moJ.  pig, 

\  cl  hypot.  quanquàro  cx  ürd  AurcL  iarifdatio  inter¬ 
dum  in  caula  inopi  debitori  &  caluuiiofu  tepus 
folntwnis  prorogetur  ab  judicatibus ,  Ac  per  mrer  po- 
lat,is  peniiosief,  qiunquim  repugnante  iummo  lute* 


À  UT  ICE  E  VI  I. 

Es  '  clerc SjPrcft res,  ou  autres  gens  rie  religion,  *  qui  ont  dclmrjué 
cnlampnnoyc,  doiuent  ettre  rendus4  aux  Frdacs  ou  λ  ! curs  com¬ 
mis,  4  en  Ja  iurifdiiHon  oùlcdeli£t  &c  forfait  aucoit  dfc  commis, 
c  donnant  caution  de  fournir  droit  >  &  dclcsrcndre>  fil  eft  trou- 
ué  contr  eux  c]ürils  fuiTait  faux  monnoyeurs.  f  Et  font  Iddics 
Prélats  tenus  les  degrader  de  leur  priuilcge,*fil  eft  trouué  deuant 
eux  qu'ils  foient  faux  monnoycuts,’1  pour  dire  punis  par  les  luges  du  Prince^  ijui 
les  pourront  condamner  a  mort,  '  fils  l'ont  deferuy. 

flmch 


21 


21 


Des  Iuftices,  Art»  VIL 

1  f^Lerici,  Presbyteri ,  aut  ali-j  ëcclefiaflici , b  qui  in  moneta  deliquerunt,  debent  remit - 
f  Pralatis  aut  eorum  Vicariis , d  in  lurifdiclione  in  qua  delicium  aut  forcfiaclum 
feu  chmen  perpetratum  fuerit, e  qui prœflare  debent  in  foro  cautionem,  &  eos  remittere ,  fi 
conuiHi 'fuerint  de  adulteratione  monet  a. f  Et  idem  ^Tr  alati  tenentur  eos  e  xauôlor are  feu 
infulis  exuere ,  zfi  cis  manifeftum  fuerit  eos  efje  adulteratores  moneta, b  <vt  a  Judicibus  clui - 
libus  in  eos  ammaduertatur,  qui  eos  morte  mulélare poterunt  fi  promeruerint. 


Nota  x. 

ί  Simplici!;,  clericis  priuilegium  abrogatum  in  moneta 
falfe  cumme. 

2  Ohm  remittebantur  fimplices  clerici. 

%  Epifcopi  cognofcunt  de  noxis  clericorum. 

4  abbates  an  de  monachorum  dclittis  cognofcant. 

5  ^fd  Epifcopum  indicis  capientis  remittendus  clericus , 

i  Les  clercs.]  Cum  hoc  articulo  congruit  articulus  μ. 
infra.  Quantum  ad  fimplices ,  quos  vocant  clericos, 
ducta  eft  hxc  de  veteri  iure  Confuetudo ,  quo  &  nos 
ita  pridem  vtebamur.  Nam  eos  de -crimine  falfæmo-  . 
netæ  poftulatos  ad  Iudices  Ecclefiafticos  dicta  cafus 
priuilegiarij  necelfitate  remittere  folebamus,  ex  quo 
tempore  cafus priuilegiati  nobis  innotefeere  coepere. 
Sed  hoc  fimpheibus  quidem  clericis  priuilegium  in 

t  Hoc  crimine  moneta:  pridem  Rex  Francif.  I.  abroga- 
rafOrd.fadta  anno  15*9.  art. 4.  qux  eft  de  monetis  & 
alia  item  anno  1540.  Blcfis  fequutus  eft  Hernicus  Rex 
alia&ripfa  edita  anno  1549.  Exrant  omni  in  crimine 
Caroli  IX.  Regis  alix,  quas  ante  citauimiiSArt.4.  fu- 
pra.  Quare  tali  in  crimine  fimplices  clericos  iam  non 
remittimus  ad  cognitionem  Ecclefiaftici,  nec  magno¬ 
pere  neccfle  fuit,  cum  in  fimplicibus  clericis  degrada¬ 
tionem  vius  Ôc  forum  iampridem  non  requirat,  quod  ( 
λ  Benedici,  notarat  in  rcp.c.  raynutius.  verbo  «Sevxo- 
rem.  nurn.^S.  dccif.z .  fed  tamen  remitti  exteris  quo¬ 
que  olim  Regibus  ôc  prouinciis  folitum  oftendunt 
exepla  &  iudicata  Aufrer.  decif.  Tholofana  1 62.  Bol;r. 
decif.  297.  ÔC  inconfue.  Bit.  tit.  des  Influes  §.$.  fallent. 

ii  Benedidt.  d.  c.  raynutius.  verbo  &  vxorem,  decif.2. 
num.145.  &  151.  Thomas  Grammaticus  voto  53.  Sci¬ 
tantur  Arefta Luc.  lib.z.  placit.  tit.i.  art.8. 

b  Qui  ont  delinque  en  U  monnoye.]  Cudendo ,  radendo, 
circuncidcndo,  tingendo,  deaurando. 
c  leurs  Prélats,]  Epifcopis  qui  primario  &  ordina¬ 
rio  iure  fundati  funt  c.i.  &  c.Epifcopus de  oif.  ord.  in  ^ 
6.  vulgo  Cano,  c.qux  in  Ecclciiarum.  extra  de  conftit. 
Quanquam  contingere  poteft ,  vt  alij  quoque  prx- 
feripto  fcilicet  iure  de  clericorum  noxis  cognofcant, 
voluti  Archidiaconi ,  notant  Archid.  ôc  Io.  And.  d.  c. 
cum  Epifcopus  Abb.  Sic.  c.cùm  olim  ext.de  prxlcrip. 
Qui  frequenter  remitti  ad  cognitionem  fuam  cleri¬ 
cos  petunt,  fi  cum  Epifcopis  concurrunt  vincuntur, 
propter  vetuftiorem  originem  iuris  quod  notat  Glof. 
Panor.  Zab.  d.  c.  qux  in  Ecclefiarum.Panor.  c.  fi  quis 
contra  verf.  aut  quçritur  &  verf.  de  Archidiacono  ext. 
de  for.  comp.  Quanquam  Prxlatum  aliquando  Prio¬ 
rem  DominicanorumEpifcopo  repetéti  monachum 
fratrem  feribit  Lucius  lib.  Placit.z.  tit.  z.  De  Abbati¬ 
bus,  an  de  monachorum  deliôtis  poifint  iudicare  non 
vna  omnium  lententia.  Non  inlcita  di  (tinctio  ab  In- 
noc.  Io.  And.  ôc  Imol.  traditur  c.  quanto  extra  de  off. 
ord.  vr  in  his  qux  ad  oblcruationem  regulx  attinent, 
cognitioni  Abbatis  fummittantur,  extra  eam  fi  quid 
peccatum  fit ,  Epifcopi  elle  animaduerfionem,  &  fc- 
quitur  Cur.  Parif.  Placit.  Imbert,  in  Enchirid.  verbo 
Abbas.  Hxc  tamen  fententia  oppugnatur  plurium 


confenfu  ,  voluntque  Abbatis  eiïè  iudicium  etiam 
cognitionali  ter,  &  contentiose,  fi  modo  tale  delidtum 
non  fit ,  cui  aut  depolitio  aut  degradatio  imponatur 
quod  larè  Panormit.  agitat,  d.  c.  fi  quis  contra.  De 
exemptis  Ord.  Aurei,  art.iz.  ftatuit  :  &  idem  video  Sy¬ 
nodo  Tridcntinx  placui  Ile,  vt  ordinariis  locorum  pa¬ 
rcant,  omninoque  expedit  ad  dilciplinam.  Curix  fu- 
premx  &  Prxfides  rire  omnes  Epifcopis  reftituunt 
reos  monachos,  ôc  prelbyteros,  à  quibus  liberum  fit 
repetere,  fi  quis  ea  de  re  contendat.  Epifcopi  Pari- 
fienfis  ius  eft  lingulare,  quodvbicunque  capti  rei ,  ad 
cum  tranfmittuntur ,  quod  Lucius  notat,  hb.  z.  Pla¬ 
cit.  c.  9. 

d  En  la  turifdiShon  oh  le forfait  a  uro  it  efle  commis.]  Hoc  S 
quidem  verum,  fi  ponimus  ibi  captum  elle  noxium  : 
Nam  fi  in  domicilio  captus  lit,  alia  ratio  eft;  Neque  ea 
de  re  Confuetudo  litem  voluit  dirimere  inter  Epifco- 
pos. Quare  prxiudicio  non  ftatuitur  cuiufquam,ex  eis 
quod  hic  eonftiruit  Confuetudo  :  Namque  inter  ciui- 
lem  ôc  Ecclefiafticam  potcftjiem  dijudicat,  inter  ipfos 
inter  fe  facerdotes  ninil  ;  idem  tamen  quod  hic  dicit 
fenscre  Philipp.  Franc.  &  Lappus, Dominicus  c.  fi  iu- 
dex.  $.  vit.  de  lent.  exc.  in  6.  ad  Epifcopum  fcilicet  iu- 
dicis  capientis  remilfionem  faciendum, &  Innoc.  c.  vt 
fama  ext.  de  fent.  excom.  Alioqui  cùm  in  vniucrfum 
traditur  prelbyteros  apud  proprios  Epifcopos  con- 
ueniendos  ,  de  diœcelanis  domicilij  mtelligendum 
reftè  admonet  Panor.  c.  vit.  &  c.  diledti  ext.  de  for. 
comp.  quippe  delicti  forum  extraordinarium,  fpecia- 
le ,  &  per  accidens  tribuitur. 

Nota  z. 

i  Uon  cogendus  Tralatus  ad  degradationem  preflyteri 
CX  «».  z. 

e  Donnant  caution  de  les  rendre.]  Cumvbique  antiqua 
Confuetudo  tam  reuerenteo  ordinem  Ecclefiafticum  1 
poteftatémque  iurifdictionis  eius  habeat ,  interdum 
totis  capitulis  &  cx  profelfo,  mirum  eft  hoc  Articulo 
qui  de  ea  ad  verbum  deferiptus  eft,  impolitam  elfe  le¬ 
gem  alienxpoteftati,  quam  prxfertim  Canones  rc- 
Γρ uant;  nifi  quia  hoc  crimen  Remp.imprimis  infeftat, 
&  maieftatcm  impedit  Principis.  Nam  iure  canonico 
Prefbytcri  &  tales  omnes  quemlibet  exau&orati,  non 
funt  tradendi  feculari  poteftati ,  nec  vlla  debet  fieri 
aut  realis  aut  verbalis  traditio,  quod  Holi.  Io.  And. 
Panor.  notant  c.  nouimus  ext.  deverb.fignif.  Sed  ma¬ 
nu  mittendi  funt,  admonito  Iudice  ciuili  vt  in  forum 
fuum  fi  videtur  exaudtoratum  hominem  Ôc  laïeum 
fadtiim  recipiat ,  addita  etiam  cohortatione  vt  quam 
benignilfime  poterit  in  hominem  confulac.  Et  quanr. 
quàmvtHoft.  putat  (&res  loquitur)  verborum  ea 
clementia  eft,  tamen  ordini  conuenit,  <3c  in  leges  non 
peccat.  Proinde  imbecillx  originis  inftitutum  vfiis 
non  recepit.  Neque  enim  hxc  cautio  vnquam  in  fo¬ 
ro  prxftatur, nec  exigitur,  cum  Preibyteri  remittun¬ 
tur  ex  moneta,  aut  alia  vlla  caufa,  &  cùm  aliquando 
indiwta  eflet  ab  Iudice  quodam  Venctenfi  Epifcopo 


η 


Des  Indices,  Arti  VIT.’ 


24 


rcfrAgatite  «r  appellari  enraie  fp.rct»  aut-dÜTirntaliCà 
vis  haiuï  Coniueniidmk- 

1  Et  fiat  Ic'J-n  îYtUfi  trnui  Iti  Qnoînodo 

i  h&c  ntcefdcas  indid  non  poniit  .çurdiw  Ecrit  Iiaiticô 
ab  aitdorilius  li:ribi'nd.T  Coul.  c;t  in  raqua:  tota  pui- 
dei  a  ri  jm&eiiiTacc  I  je  urdütij .  rie  -ipparct 

pain  ni  nttcnra  'animaducrfione'  per  verers.s  Coniûç- 
i admis  occatione m  vitra  progrcitos  ^  1 1 «  nîut( >rcs, 
quunjvettKS  illi  itatufr.mc ,  .lût  çonueuiehat.  Ncque 
euLjiiiÎli  compulime  iratn-ecefficatiiic»  vr  loquuntur, 
co^-tidas  Îlaimcant  HpifcopQ:;  ad  degradationem  5vt 
lite  RefbrrrutctJfi?ii>  feci  impiiliiiK&  ^aufiiliter ,  dijirni 
itirnttr  ibfant  icam ,  cr  bxrilernat  iduUta  dt  Ut  rttidn  fd 
f,ï  tfmuidtuABt  tnxr  [ιφηί  Or 

U  i  u'fjr  fmttiJeiride.jT/ieict·  j  ji' u·  \t»è,  rie.  Iraque  prf 
h.Tc  verba  miiLi  necetliîas  ab  ibitutntiliuî  imponitur, 
tkî  poin.iit.5ivd  Statuti  rnis  quoikpfàÿjÈWüicaimqM 
pru: icnbtmr ,  ratio  tciidiutr,  perita  ex  im'e  Cniionko, 
non  antrm  Ibatinir  àCanfuttudinc.  Namque  cfcm 
fl  gi-ad.'ïuo  ia  torum  pend  en  àcognmuni· ,  cognitio 
ont  ni.totrtJît  in  potclïatr  luditis  EtehlulEiri,  quod 
Bald.  notat  audi,  elmcuni  C.  Jeïp.  ridtr.  Dori.  1. 
nani  tnagiftr.iri.bvLî  D.  de  ÎLirili  euniium  iud.Bart-  i 
dinus  £.  de  cuft.reo.  Cinq.  e-û-tfidoiei  de  ni  J,  exr. 
à-  bic  ipfe  cnc.  moi.ftrAt.  verbo  -ùi  tjf  nyundAntttf! 
tii*.  ri  vi'auConû  niillovxpmi  us,  ap  parer  riulbm 
tM  de  rc  legem 4b  potcfkue  icciikii  impoiii  ponutlc 
EcdeGrilkivqui  Leeulai'is  prooHlum  nulLv  ai  rc  fc- 
qtiirur,  riqutiu  htcilidr  rffttnu.  roùtenduindlb,  ad. 
iurus  Canonici  obligationem.  Ideô que  u-.iea  Thrmidç 
farium  lU  nupt  r„qisod  EpiLcopi  quidam  ab  ludia. ’us 
ciuiltiûJS  COaCtl  font .  ifiitda  ;n  pra'dl.l  marin  Fr:  fby- 
tcrosrxsudor.ire,  dira  ius  ri  potidUtciniiibenciuin» 
&  de  if  quai  aÜrrn  -itbicti|i  «  il',  r.  QuotteAin  proipieç- 
rct  antiqua  Condtmtdo  cantionem  exigi  repérerai, 
qniu  àuiajli  pocciLin;  eugi  poiTer  +  djmlpilcojti  non, 
pollctitj  ri  timeii  neceiliias  evpoicerec. 


cafus  potcdacc,  Sc  cuitmdo  cil  en  m  iî  repatïtrirnde  pri- 
niLgi.uio  ctimmc  indice  r,  &  ex  diurriq-J  udt-x  Eecir- 
baillais,  qui  paîism  pro  crimine nuliain  |vr  Joe^mm- 
iuil)  condignarii  habet,  reum  ayr  irapum'iriii/,  a  ut 
non  prû  merito  coercitum  dimittat:  cum  lacis  po¬ 
rci  latis  ad  cognraoncm  habeat,  ad  pernam  exiguajiu 
Qpiod  vt  v  i  ut  lix  ncccJlnri  o  coni  un  genéa  l-Lî  vrtm  [que  n*  fi 
Indicii  cogniuD  diinmukro  Molsnenfi  arucnlii ,  aut>ii.  7. 
quod  per  liimc  irriciiluni  &  iii  verere  Cojtiuccudine-  w-  c* 
fae  bat3  kjfpt  odenda,  donec ,  argum  c n tis,  pr  n  banoiu,-  ^"jVto 
bus  8c  rotii  cognitione  ludi  cis  bcdiliailki  coimnpra,  ^  ^ 
anpantic,  si  m  c  tuis  coimidhis  ntone  tac  j  in  qu  a  co^nt  -  pQ  r  * 
tione  pt  riculoiii  eft  k  parario quià  liiptuurueiO  cujii-  dohri- 
ringat ,  nec  vius,  nec  do  ciri  11  ac,  nec  netuorum  \  sdde  f,;  ^J!c 
rue  mccgntaris  fans  elle ludiciblis  Eeclcliailicis  s  ηΐίΐ 
iHuctaciit.  Quiutiobtrin  id  ίίιι,μο  qttoel  initio  tibri,  (!ί^' 
Molmcnibin  Articulum  advfum  uoii  iirisvtilcm  Sc  ,n  tc.1p 
accomniodiiEuiti  7  nifi  t^m  dernùin  crùricii  raie  νίί  -  "ΐ 
pniuJegLinum,  qnfld  quaheas  ponus  viekn  debcaî  de-  uSiy· 
lidti  domirumis  „  quam  crimen  per  fc  veluti  ii  cÆdcï  . 
ami  armis  keta  iit,  Îî  vis  l'iita  lupra  publioE  tucibE  ί(.η.,'ρ[ 


Nota  j. 


OlmKfmjtrmiîfgiùii  nulitte  'yfat. 

Du  irtwntt  frmttrgUfM  »p/j  fiputttm  mdîïAf  indet; 

feiulàrtf,  0~  n».  p  ïÿ*  4. 


,Τίι  ιϊΓί  y. 
H.  t-\ 


s  s'iirff  trviwê  JrUAtit  CUJC,]  H).C  plltie  appÎUT't,  qtlod 
;uue d ixiniu SjiTuiiortrigi  ηοΛτιι  nullum  huile’  caiuum 
prmi  legi  atonimvi  uni,  iuc  eniiniSc  in  veteri  cap.  na, 
&:  e4..  exroto  nnfinirx  adulcêraw cd6jndbneiu  tri¬ 
bui  1 1  udi  α  Ecch- Jballsco  1  λ  ckrico  s,  vbi  Ji  ferré  cil  ex , 
prdTuit).,  fi  lï  fmfji  prome  tituxtii  te  hgtiFEgtiir,  ψα 
m  à  U  ïiçnuftncr  QuAXçquadaîice  ii  t.4*  eft  additum 
de  caiïbus  pn  uilegiati  3 .  a ΓΙ  unu-nd  1  mi  ili  Reformaio- 
rum  cx  viii  b  unis,  æui,  aut  paulo  prioris.  ïdcoque  me- 
minilic  cius  hic  quoque  eos  opoitebat,  vt  caius  pn- 
Ciiegiar-ij  rcfciitioncmhic  criamiddcrtmc,  λ1  aide  pn- 
niScgi .trio  in  crimine ,  cûlti  tamen  hîc  ex  coio  rfrciit- 
rraudacripto  ce-xntdcvcrert  ubliuionc  nom  aj-rscii-ti 
quarti,  EtVero  ammadumi  oj'orteL,  Si  iï  pnuiL 
rii.cogn;îtn>  retitifritur  nidi  nu  i  fore  vfnm  ,  ντΊο- 
quuncutj  ptadb.Crun  acriculi  Molincnfis  15,  c]UÛ 
tuitur  Indicem  ciuiltmde  pniuîcgianis  deliciis  ibp.i- 
rarim  cpgnoiiere,&  poibiudicatumad  Eccleiîaihcum 
remittere.  Nam  ciun  priuih^giariam  cognitionem  ci- 
oiiis  Iudicis ,  mi  lia  condemnatio  praeter  pecuniariam 
fcqiu  pollLt,milLi  inoorpys  aiumaduciuopermiita- 
1  ut,  acci dtTvt  b  gt  s éludant  ur,  h  ira  Gr:  Atqyeira,ciirri 
lalei-tei  tonuich  aqiEa;  ferttciici  &  fuijienqiti  luligan- 
tut  ex  usT.  së‘v-  itilra  ,  eueni'.tvt  iudex  ciiulis,  qui  in 
prcfbycûTum  reum  raie  ius  11  uu  liabctj  imilialuitccur 


C  cpin  rcgi-i  por£.àa.s  ofrlnditur,  éludes  dmÎispccii- 
ixi.lsjl  &.  cimlittr  pf'tdl  l'eum  cotrarc,  Claris  ba-  ci|”^ 
ber  ’  iide  faciat ,  Si  pott  fîdris ,  &  cxecurionis.  Qiiam-  ύΛαΐί 
obrem  i’eparanm  poteft  iiidicare.QLtod  Îiulecrimen  5 
rit ,  quod  ptrriam  cauomcraTi  ri  ludicîs  bccleilaibci 
excedaî ,  aut  in  quo  ieparan  vixqucat  qualitas  à  de¬ 
luito  communi,  tum  non  vick'û  quomodo  feparaii 
übe  cogiutitmes  polline,  veluti  in  hoc  crimine  fdiîe 
mpntric  difKciîc  fëparcs  quaJirat <  m  pmiil;  gu  um  ir 
d  c  1  rrio  c  Omin  u  ni ,  miiisaur  coniuj2geiid;tscygnino- 
n  s  ratio  fiiadec,  aoc  Îuiiit-ndcndam·  ciuilLm ,  douée 
Ecckfîafbcus  reum  habilem  n  dciderir  ad  îudiciLiiti 
D  ri:  püftiarnaudem,  ri:  reum  adulteratorem  dedaraue- 
rit  rir  exauàolaiieric.  H  verb  dubium  non  elTet  in 
bis  criminibus ,  in  quibus  Ecclciiafliois  poenant  ςοη- 
dignam  non  bibcr ,  riiru  tamen  ad  cius  lurildiitio- 
is:  tu  pertineant ,  ri  de  quibus  Jiihil  ciuilis  Index  rcu- 
ner  remittendo ,  vduts  duplici  bomiddio,  de  cæde 
hominis  ndempru  aut  locata  { aftailimcum  vûçsmr) 
de  parricidio  aiiçS.acvrdoris  crde  ex  mlldiis,  a  lu  in¬ 
cendiario  Ec^-lelix ,  proditore  patn:?,  dc  latrone  ri 
grallatore.  Iti  iu.vcum  nullus  caldi  qiraliraive  piiuilc- 
gi-orsa lit,  necetlirLO  cxpcclanJa  efl  coirnino  Epil’co- 
P  pi,  cpuE  imgii  interponitur  degradauqnktaufa ,  vc 
Conicdirntiam  ftiam-poiEit  accoùiuriadare  .quam  pce- 
næ  irroganda?,  o.im  miJbiri  Epiicopus  condignam  de- 
brio  habcaF,  ri  ideo  pnift  degradadojiem  reftimerfe 
fuient  Inditi  d uili,  ad cognufccTiijinn dc  dcliiio iuüis 
probatio  n  Lbus ,  ri  petna:'’ sx conio  tiem,  H,cc  fout  n  - 
Rade  criminibus,  ηα.τ  in  foroEcdeliæ  ptriiam  con- 
dignam  non  Eubeiit,  Eut  primümPct-’Ancbar.  do- 
■ribhmi  St cnrdiîrifT, Canonum  confulu ,  quttô  vnus 
ex  omnibus  la  ad  arilli  mus  ftquLimselbPauan  c,  atll 
clcrid.  cxt.  dt'iad.  ri  inimetiro  ambitione  pommas 
cætcr]  reprehendunt  fine  ration  c  riimlido^  pluri- 
F  bus  pafcquLtLir  Gui.  Beried-  in  quEÎlionç  de  bomici- 
dio.  Scd  hoc  extra  notas.  In  rilibusigitur ,  &  his  prû  , 
wiliÿàriis,  in  quibus  qu.i liras  kdeiicVoCo-mmuin  ni-  4 
ftpaxabik  i‘fl,  au  tqux  maius  aliquid  mcrcnrnr3qukn:i 
forma  lurifiiklionis  Ecdefiaftifise  pari poflît,  aur  iun- 
Cvo  dam  auc  fuipersdtntkm  ço^hititmembici  necef- 
îariopuro,  qnodvxprcfsé  «jf.  mdreat  s.  illud  palum 
audi,  vc  clerici  apud  propr.  Epif.  colEaî.6.  J 6lud  pa¬ 
lam  inquit)  cil,  { \  reum  puraittnr  clFc  eum,  qui  con- 
ucmtur  Pmuinctii?  Prarfcs,  ri  ptï'na  iudicaui  i  tt  (  id  cil 
criftinaanecit)  digni  prias  b  une  ipc  hati  sb  Epiic.opo 

Üacet- 


tutelle  -ju . 

fammli  ,  in  his  cuira  delirii  communis  ràaior  fit pj- 
rîtes  a ,  ri  et  ctij'parahs  p  oma  imp&juîiir  dequamatc,  rn.  ]τ 

Mais 


25  Des  luftices , 

Sacerdotali  dignitate,  &  ita  fub  legum  fieri  manu.  Eft 
enim  quod  Bai.  ait  auth.  Clericus  C.  de  Epif.  &  cler. 
q.  2.  degradatio  non  terminus,  fed  praeparatio  legalis 
pœnæ.  Hæc  neceiTaria  funt  ad  difcriminandas  cogni¬ 
tiones  ,&  poteftatum  metas  ,  &  intelligcntiam  Arti¬ 
culi  Molinenfis,  nec  fortafsè  vulgi  fuerit  lfta  animad- 
uertiffe,  ad  conciliandas  difpofitiones  Confi  &  Ord. 
&  foro  ad  vfum  tradendas. 

U  h  pour  eftre  punis  par  les  Juges  du  Prince.]  Eft  enim  Re¬ 
gia:  cognitionis  inf.  art.  52.  penéque  folum  hoc  an- 


Art.  V 1 1 1.  26 

tiqua  Confuetudo  Principi  referuarat. 

1  S’ils  l’ont  defieruy.]  Quemadmodum  ad  ïudicis  ciuilis 
iudicium  de  crimine,non  fequitur  Ecclcfiaftici  in  ean¬ 
dem  reni  confenfus,  cum  totus  proceirus  (vt  loquun¬ 
tur)  retexatur,  vt  ante  diximus,  fie  ad  Ecclefiaftici  iu- 
dicatum  non  protinus  confequitur  ciuilis  condemna- 
tio,quamuis  contra  putet  Bald.  d.  auth. clericus  in  fin. 
&  Canoniftæ  putant.  Sed  vfus  non  recepit  &  ex  fado 
aliquando  accidit  in  hçrefis  damnato  &  degradato,  vt 
abfolueretur  anno  1553.  ab  Iudicibus  ciuilibus. 


Article  VII L 

V  g  e  a  ne  doit  *  bailler  appointements  entre  les  parties,  ne  procéder d  en 
principal, e  Ci  les  parties  ne  font  prefentes, f  ou  Procureurs  deuement  fon-% 
dez  pour  elles. 

T  Vdex1  nullam  debet  bfententiam  dicere c  inter  partes ,  nec  procedere  ά  in  principali ,  feu 
^  caufe  fummam  inquirere/  mfi  adfuerint  partes/  aut ‘Trocuratores  legitimum  pro  eis 
mandatum  habentes . 

Nota  I.  A  2  Judicato  intercedens  efi  aflori 

3  Chi  praiudiciitm fit ,  locandus. 

î  Judicandum  auditif  partii. 

2  Appointement  quid  halet.  c  Entre  parties.]  Quibus  diredo  &  principaliter  præ- 

iudicatur  non  ii  per  confequentiam,  quod  glo.  admo- 
a  Juge  ne  doit  laitier. ]  Quid  importuna  fua  fiijncntia  net.  d.l.  devnoquoque,  vbilmol.Paul.Alex.Hippol. 
efficere  voluerint  Reformatores,  non  eft  facile  iudi-  Marf.  quanquam  Sc  cum  per  confequentiam  alieno  i 
care,  cùm  regulas  iuris  de  trinio  &  notiffima  elemen-  iudicato  cuiquam prcthidicium  fit,  pollit  appellari ,  1. 

ta  transferrent  in  articulos  Confuetudinis  feriptæ.*  fententia.  D.  de  appel.  Vius  tamen  fori  tum  oppofi- 
Nota  fententia  eft  Iurifconfulti  1.  de  vno  quoque.  D.  tiones  potius  vfurpat  ;  Sed  &  fi  appellatum  eft,  appel- 
1  de  re  iud.  Devnoquoque  negotio,  inquit ,  iudican-  lationem  in  oppohtioncmReicripto,autiudicantium 
dum  præfentibus  aut  vocatis  quorum  intereft.  No-  β  Sententiis  conucrti  affuetum;  in  cuius  oppofitionis 
tum  eft  illud  ex  Areopago  facramentum  Iudicum ,  caufis,quiduis  potius  caufabitur  oppones ,  quam  nul- 

άμφο7ν  οΜ$ιως  Alexandrum  Regem  refert  Io.  litatcm  iudicati  exeo  quod  vocatus  non  fit, cum  voca- 

Zonaras  cùm  è  duobus  aduerfariis  alterum  audiillet,  ri  non  debuerit  :  quod  Dod.  agitant,  l.dccem  ftipula-  % 

dicere  folitum  integram  te  aurem  alteri  fcruaffc;  &  tus.D.  de  verb.oblig.  Proinde  hoc  quoque  fcito,  qui 

retulit  Bafil.  in  concione  quadam  dc  inuidia,  &  quod  tali  iudicato  intercedat  adoris  partibus  fungi ,  vcluti 

Lucianus  perfequitiir  in  libello ,  de  non  temere  cre-  etiam  cum  edido  publice  vocatis  quorum  intereft, aU- 

dendo  calumniæ  Græcus  verficulus  ;  prouerbio  dici-  quis  non  nominarim  perftridus  vitro  fe  opponit,  tùm 

tur,  μ·ή  Ρΐκάσνς  ττρ'ιν  αμφο"ν  fiuStov  αχουσης ,  &  in  facris  enim  ador  &  ipfe  eft,  çr  tel  Je  doit  dire  en  reiglat  les  qua- 

exemplis.  Nunquid  quemquam  lex  iudicatnifi  prius  Ute\  ex  fententia  Innoc.  c.  cum  inter  priorem,  cxt.de 

audi'crit  eum,  Ioh.  7.  &quæ  alia  hæNotæ  non  ca-  except.iVbi  &Panor.  Bart.  l.de  pupillo.  §.  fcruo.'D. 

piunt.  Sed  hic  totus  locus  fusé  cum  exceptionibus  ab  ç  de  op.  1V0.  nunt.  Alex,  conf.84.  V0I.3.  Soz.  conf.282. 
Hipp.  Maf.  tradatur  in  repet,  d.  1.  de  vno  quoque  &  V ol.  2. 

Maria  Socinno  in  repet.  rub.  dedilat.  ext.  Boër.  De-  d  En  principal.]  Hæc  vox  inconfidcratè  addita  prifeæ  3 

cif  285.  ex  his  pete,  &  res  eft  per  fe  non  arcana.  controuerfiæ  fauet,  quæ  Iurifconfidtos  exercuit,  an  in 

1  b  Bailler  appointement.]  Hæc  vox  fententias  &  interfa-  iiiterlocutoriis  ferendis  partes  vocari  neceffç  effet , 

tiones  Iudicum  comprehendit,  quæ  caufa cognita  in-  quod  quidam  negarant.  Bart.  1.  fi  prius.  D.  de  op.  no. 

ter  aduerfarios  pronunciantur ,  &  reum  &  adorem  nunt.Imol.  Io.  And.  Pan.  c.  auditis  &  c.querclam  ext. 

habent;  quod  cùm  dicimus,  excludimus  cognitionem  de  procur.  Magis  probanda  fententia  quam  forum  re- 

illam  notham  &  imperfedam,quæ  ad  informationem  tinuit,  Quotiefcunque  cuiquam  præiudicium  fit,  fiue 

duntaxat  animi  iudicantis  fit;  quæ  nec  vocationem  in  principali,  fiue  incidenti  quæftione,  toties  eum  vo- 

cuiufquam ,  nec  citationem  exigit ,  &  natura  contra-  j)  candum,dc  quo  latè  Iaf.  d.ln  prius  Lud.Rom.  in  rub. 
dicentem  nonhabet,neciudicialem σνμπ\ίχΜν,  tametfi  dearbit.Hip.d.  1.  devnoquoque Mar. Socinus.d. rub. 
accidere  pollit,  vt  talibus  quoque  aliquis  intercedat  dedilat. ext. 

litigator.  Qua  de  re  noftris  Commentariis  egimus  co-  c  Si  les  parties  ne  font  prefentes.]  Aliter  iudicatum,  in- 
piose,  &  tradat  Bart.  I.5.  §.  fi  caufa.D.de  bon.  poffeff  quit,  Iurifconf.  niifi  inter  præfen tes  tenet,  d.  1.  de  vno- 
Bald.  in  rub.  C.  qui  admit,  cuiufmodi  eft  in  danda  tu-  quoque. 

tela,  decreto  alienationi  interponendo,  2c  talibus.  i  Ou  Procureurs.]  Addenda  fuit  tertia  vulgatæ partitio- 
Nota  1  n^s  Parhcula > aut  pattes  contumaciter anfint.  1. pro- 

f)crandum.§.fin  autem  reus.C.de  iudic.auth.vt  fponfi 
argit.  §.  ad  hæc.  col.g.  &nota  res, eft. 

%Argentr.  in  Confi  Brit .  B 


27 


Des  Iuftîces;*Art.  I X. 


2  S 


Article  IX. 


'  O  v  s  “domiciliaires  &bcfUgcrscpeüucnt  eftre  conucnüspardeuant 
■^4  Je  luge'1  de  leur  tfem  eu  rance*  £c  cft  km  luge"  comptant*  pour  raiiün 
:  des  Crimes  cou  tract  s,  ik  en  h  coûtes  ad  ioas  perfonnelles  : 1  dont  la 

cügnoiflàncc  appartient  audit  Iugea  kû  Itconucnu  Se  adiourné  ne  il 

perionne  primlegiee. 


Ç^'Mnes 71  demudumj  fm  qui  Dominum  halent,  pugtur i jfiu  'vaffÆî  qui  habent  dû- 

in  foula  pu  ΦΰηήηίΛ  inqmmanmtS  pojfmt  comenm  coram  Judice  dfii  dotm- 
alij.  Et  f β  Index L’  competens  proF  dvlrtâtï  (if  3  comrdihlnu  m h  omnibus  a  ch  on  dus  perfi  < 
ftalibust  '  ex  quibus  cognitio  ad  prædichm  Judicem  ait  hier; k  Si  ÏS  qui  comemîUP  aut  itfalltt 
citatur*  non : fit  perfma prmikghirui. 


Mot  λ  i. 

I  JJîhj  te  t  Uj  fa  rit  m  aJ  tm  rm  wmt  tttt&vet , 

3-  pùmtafmtn  cuppîfttium,  4»!  hgdU. 

I  Orrgrnif  dtm  irifittf»  m»  Φ  i'n  Xjïi. 

4  Si^riÀ  Aiftnuly  isnfiitntt,,  dut  nei)·,  fTC. 

$  üci medium  rtuitAHtm,  tr  *hùt  dt  nttto  ftnflilttiHHt. 

Rendre  ion  denier  iLparmiili·.  ï&td. 

Λ  I.  <?*lc  Anmtnimm  ·γαά. 

7  h*t tù  idtffît  dtmiçtlinm. 

5  LÎtagCT  qrn  CT  Vftdf. 

Ά  Tatu  fionunhiirtî:.]  Bôfiam  hic  operam  saltarunt 
J  ainbores  jfiaïbtf ttdi  iiiris  patri  j  t  cilmtôtànifori  eont- 
petentis  materwfn  ,  iqdkuTtlum  diierimen  >  fiucfquc 
pra^lburatii  ineluiercjipariainimre  ci- 

l  i  !  !  ] .  hf  dtTÎ-bns  diSceprsmrihimncertai.‘ÎÏL’i  iudic-cn- 
ri*  perfora.  Sic.  igitur  sLituunr,  I&cqnrratbibus  &  dç- 
licbsincftaijthiscft  JoitiLiiïljj  ludtx ,  &  in  pcrion.iEi- 
Imsaribnihus,  quaeex  his  oriuntur.  Rcdtè  traditur 
domicili  i  forum  generale  elle  adommsfiiTinboctJii-. 
nent  buts,  de  afin  ortmi  alio  foro  coiicuttcrc.  c.  viri- 
ίΌΰ  tïc.  de  md.  Card.  &  Anchar.  c,  ï,  kc.  de rjpr.  Sc 
Eald.  lie  doimüUutïi  porcmillimamcLuiam  elle  fu- 
rifdictionis  pdfHua:,  J,  v  lr.  £.  fi  à  non  Çotnp.  iud.  qu«ve  1 
dcunicitij  Iudicem  folum  dit  une  ordinarium  gu  o  ad 
■jftUiL'nd.Tio  perfemam,  quod  imximè  ht  in  dcfifkis  de 
contrtflijNis  pçEÉbbaLbüs,vçfctibituc  Jnnoc.Burrius* 
Caïd.  c.  vit-  ritt.  de  for.  comp,  Quod  fi  contractuum, 
SiutdelidboruAi  locis  mrcrducr.  reperutnp  rrihui  lu- 
îLfdÎctiooemj  fie  id  contri  iuiri  ordinadas  Rt^ulaSj, 
dtviilicajis  publica:  caofaj  &;  iuigutiui  micid4m  uiLtj, 
me  îoeis  vloi  adiniflâ.  lune,  exemph  détint ?  (5;  pm;- 
fumpto  conicniu  oontrahenciuin  in,  contnibbus 
j  quod  Hoft.noiac  c,  vie.  cxe.dc  for,  cûp.|lii  ta^  diifufi 
nuccrta  atinQtxdoocs  iiiilimcnii  pauta  dç  plurimis 
adücicnii  font  »  ad  indicandos  locos  Si.  vfiun  fori  : 
doinicilLijmditcribitliicilconiLilm.tjlLfius  §.i.  0.  ^d 
immicip.  &  Î.niicsdcIncoL  C.  lib.  X,  quoloco  do 
viteris  alicuius  Inrifcpiîfulci  libris Avc Um  o;cL'rpta le- 
guriturcléipvnrLôràj  quaevr  iüor.Liin  temporum  videri 
pôibnr,  liiodetbjLi  lciitccc  8c  Maximini  ;  Eft  icdaa 
dt  feripcio  U,  C.  vbi  Éen;tî,  vd  dariiï!  Ac  dornici- 
1ϊίβ>  quidem  m  confti rurum  s  *Sc  legate  rcttè  lürii- 
conkdri  parti  oritur  ;  quorum  alrmitti  coniliio  ,  [Si 
ή  faétoeonltitucntis*  aJterum  à legé  corifcimieui  ,  po. 
iit.!  quoque  CoHibectido  aliquîd  de  iurc  ciuili  de.b- 


ί  b, tînt,  fed  parum  comienicnrer  ad  vltiin  itiir.  Ait. 
447.  &icq-445f.  ii  iïmpJirircr  aceipiatur.  Mainon-j 
j;sms  dümicilium  t  quod  8c  natuMue  voc&ftc,  nullo 
in  vfu  fori  cil,  ii  alrnd  vllum  cft  ,  &c  frttftra  toc  j>a- 
pnas  occupât  in  bbris  Imilconiuliorum  de  imemi- 
LLibibrace  etus^  de  concoriu  cum  .iliisj  de  indicen¬ 
dis  muneribus  „  de  facuEeate  conucruendj,  Se  fais  - 
bas,  &  iam  an  ce  norauic  Lu,  1.  qui  Rom*.  D.  de 
UL-rb.  obligata  Qiaarc  cùm  domidltum  dinmus  lim- 
piidiee±dt;  eo  intcHigimus,  quod  bbi  quifquc  con- 
fbn eî  r ,  Se  re  &:  ficto  i  i  icoiir .  glof  c.  ftatumm.  § .  c  ùj  λ 
ver 6,  vcrb.vjramdietamj  vbi  Anchac,  Dom.  Franc, 

'  de  rdlript.  in  6.  locus  fu.se  ajmd  Ti raque],  in  re- 
li  .uftu  v  t?.  glô£  i.  nuin.  i3.  Sc  RebufFum  in  Ot  di- 
rat.  regiis,  eir.  de  dom^dij  eteft.  in  pt^Îbcionc. 
Signa  domieftij  conftjtuû  d.  l.ems&id.  I  ducs  ton-  - 
tuienrar,  Sc  L  in  lege,  D.  de  verb.fignif.  vr  vbi  faîi— 
cet quiiqnam ,  vxorem ,  liberos ,  rabulas,  ittftruincu- 
ev.iti  ni  domdliç#  hübcat,  ibi  domicilium  coniK- 
toilR  extJhmaodufi  iic.  Qtiamobrcm  qui  figendi  ema 
ariimum  non  Labent,  fed  vfûs,  neceilitas^  aue  ne- 
gotiarionis  caula  abcubi  line ,  proiinus  à  nçgqüo 
di  Ict'lliuri ,  domidli um  rmüo  temporis  fpario  conlhi- 
toeiiCj  cùm  neque  animus  fuie  f  ;ü  t  ο ,  n  e  qi  i  e  fa  bt  u  î  n 
biv/  animo  ad  id  ibiHdiit.  1.  domidlmm  re  &  ficto* 

8c  1,  non  vnque.  D,  ad  munirip.  Quare  Sforei a  c-ipru? 
in  Galli  ï,  Zizimus  Tu  rca  Romæ,  Acnlhof  fcsïha- 
gine  nul  b  tempore  dointdlïum  Eonflinitnt  Sed  δζ  J 
quomodo  conftuiciirr,  codem Sc  reuocatur;  Ideo, 
que  fi  quis  Larem  traüsfetie  fbteueiit ,  facto  un- 
rnum  fignihcmte  diunidlium  transférer.  Necde  ut- 
iulo  noftraiium  rufttcorum  m.os  manadr,  vt  uiundc 
altera  m  alteram  Paroeciam  iTugmut ,  inter  Sacra 
publici  coniilnun  luum  exponant ,  ficunaginaru 
quadam  incolar  lis  abdicari  one  dcjxirium  (  vt  In- 
quumur)  luum  reddant.  Qqod  cnrn  font  prottft.c.. 
ti„  muneribus  Sc  focariis  cius  Parqcctw,  qua  dece¬ 
dunt  T  exjmunrur*  Sc  alteri  adftfibunmr  >  fi  rc  vera 
6c  de  laiho  fvc  loquuntur)  poft  dcnunciaÊionem* 
ptr nites  ïrmsicrant ,  ame  peraciUEitionei^i  quidem, 

V  t  sd  ;adcLuns  ύ&υ  {  Aium  le  fi>*t£e  Apu }  eius 

anili.  Nam  poft  traniiiftc ,  line  frausi c  videri  nequit, 

1-  itmner,  f.  hoc  circa,  D,  dciur.ûujTJunjt-  Li.  %r  pe- 
nubi:,  dc  cxcilC  i  ut,  dtierre  l.  incola,  vbi  Bai-t.  D. 

■:-d  mimiclp.  Sed  &  duobus  loc^.  haberi,  dOmicilitun 

poteli,  nvtiûbîqQt  cquè  patctfainib.il  inftnictusilrj 
qualiiPerJarum ft,rgibiishyeme  bi  Ecbatanis  niribite 
Babdonc 


i  ^  — - 


2  p 


Des  Iuftices,  Art.  IX. 


30 


Babilone  fuerc :  Solomonis  Hierofolymis ,  &  æftate  _ 
in  Libani  faltu  ·,  cuiufmodi  &  Lucullus  habuit  Ro- 
mæ ,  qui  cum  Ciconiis  certabat  teporum  &  locorum 
opportunitate  ,  quæ  alterum  atque  alterum  domici- 

C  lium  habent.  Legale  domicihum  alterum  lege  confti- 
tuitur,vt Sacerdoti  infacerdotij  loco,  aut  Magiftra- 
uii vbi Magiftratum  gerit,  plura  etiam  fi  pluresMa- 
giftratus  aut  Sacerdotia quifquam  habeat,  quodCa- 
noniftæ  notant,  c.  ex  ore  ext.  de  priuileg.  Abb.  & 
Fely.  c.  poftulafti  ext.  de  for.  comp.  Sed  cùm  tale  eft, 
limiratæ  caufæ  limitatum  etiam  habent  effedum  ad 
4a.  dumtaxat ,  quæ  Sacerdotium  aut  Magiftratum 
fpcdam  : .  Namceteræ  adiones  ad  conftitutum  Sc  or¬ 
dinarium  domicilium  pertinent ,  quod-  Abbas  po¬ 
tat.  d.  c.-jpoftulafti.  Bald.  1.  fenatores.  C.  vbi  fenat; 
vel  clariiT;  Innoc.  Anton.  Abb.  c.  vltim.  ext.  de  eo 
qui  mittit  in  pof.  cauf.  rei  feruand.  Tale  domicihum 
eft  &  Monachis,  &  Præfedis  facrprum  &  Prælatis, 
qui  alïïdui  elle  iubentur  obfcquiis  fundionum ,  fi 
modo  litigiofæ  non  finr,  Nam  ii  tales  fint,  nemo  re- 
fidere  in  his  tenetur  ,  vnde  nec  citationes  illis  locis 
fadæ  valent,  quod  redè  Lud.  Rom.  fcribit  Confil. 
347.  per  clem.  caufamde  eled.  Nec  probanda  Rotte 
fententia,  quæ  diuerfum  fentit.  Decif.  81.  Incip.  in 

7  caufa  bénéficiait ,  in  nouis.  Sed  &  Regiis  Magiftra- 
tibus  tale  domicihum  eft ,  quales  fuêre  qui  nuper 
femeftles  erant,  &vxores,  liberos,  fuppelledilem, 
totumque  domefticum  inftrumentum  ruri  habe¬ 
bant,  in  vrbem  fubinde  remeantes  cùm  Magiftra- 
tus  euocabat ,  ficuti  olim  veteres  Romani  Cincinati 
temporibus .  Quod  etiam  in  Magiftratu  perpetuo 
poteft  accidere  ,  fi  alibi  domicilium  habeat ,  &  fe 
tofum  ibi  collocet  excepta  Magiftratus  neceifitate  ; 
quale  eft  quod  de  primo  Præiidcnte  Burdegalenfi 
in  Petrocoriis  domicilium  habente  tradit  Boer.  Decif. 
π.  &  d.  1.  fenatores  C.  vbifenat.  vel  clarifT.  Hæc  plu¬ 
ribus  in  Comment. 

I  8  b  Eslagers.  ]  Hi  funt ,  qui  domum  intra  cuiufquam 
territorij  fines  habent ,  tametfi  in  ea  domicihum  non 
habent  ;  Nam  vox  hæc  à  ftatione  deducitur,  vetus 
Çonfitetudp verbo  etiam  [manfionniers)  vtebatur,  qui 
iidem  cum  domicihariis  erant.  Namque  fola  domus 
poileiîio ,  id  eft  (  le  feul  eflage  )  in  perfonalibiis  fo¬ 
rum  non  tribuit.  1.  libertus.  §.  fola  domus.  &  §.  fola 
ratio.  D.  ad  municip.  1.  cum  neque  Cod.  de  Incol. 
lib.  XI.  &  inf.art.50.  quia  nota  eft  Sententia  ;  perfo- 
nales  adiones  fundum  non  fequi.  l.i.  §.  heres.  D.  ad 
Treb.  L  æris.  C.  de  donat. 

c  Tenuent]  Imo  Sc  debent,  ita vt  alio  loco  nequeant 
intendi. 

**  De  leur  demeurance]  Domicilij. 

Nota  2. 

1  Cognitio  eiufdem  indicii  de  afiionib.  ptrfonalib.  (Dr1 
deliÎlif. 

1  D  omicilium  intelligendum ,  quod  qui  habet  eo  tempore , 

γιο  conuenitur. 

3  Index  domicilij  in  omnib.  contrafitb.  (j1  refe^ionib. 
CTnum.  4. 

5  Idem  de  mixtis  afiionib.  <yc.  de  arreragiis. 

6  Exempti ,  exempla ftnguUrium  cognitionum. 

e  Competant]  Magis  appofitè  dixiffet  (ordinaire)  nam 
cùm  hk  de  domicilio  ordinario  agat ,  de  ordinaria 
etiam  iurifdidione  tribuenda  agitur  :  Nam  compe¬ 
tentia  poteft  etiam  per  accidens  congruere ,  ratione 
fcilicet  delidi  aut  prorogationis,  quod  art. π .  infra 
indicat,  &  tradunt.  Abb.  Barbat.  Fely.  verf.  circa  fo- 
« yfrgentr .  Conf.  inBrit. 


rum.  Ci  vit.  ext.  de  for.  compet.  Abb.  Zab.  Mar.  Soz. 
c.  propofuifti  eod.  tit. 

f  Crimes]  Quorum  ratio,  quod  ad  cognitionem  at-  i 
tinet,  eadem  eft  cum  perfonalibus  adionibus.  1.2.' 

Cod.  vbi  de  crimin,  ag.  oport.  hpræfes,  &  L  con¬ 
gruit.  D.  de  off.  praefid.  §.  hæc  eonfiderantes.  auth. 
vt  omnes  obediant.  Iudicib.  proüinc.  coi.  5.  &  §.  cùm 
vero  auth.  vt  nui,  iud.  col.o.  Cano,  c.vlt.  ext.  de  for. 
comp.  Nam  &  crimina  inter  contradus,  quodam 
refpedu  reponunt,  &  femper  exequant  in  cognitio¬ 
nibus  tribuendis,  ex  L  heres  abfens  §.verfi  is  debebit, 
vbi  BartrBald.  Ang.  Caft.  Albcr.  &  tota  turba.  D.  de 
}  iud.  Porro  cùm  hk  domicihum  dicipius ,  de  eo  in-  2 
telligitur,  quod  quis  habet  eo  tempore  quo  conue¬ 
nitur,  etiam  fi  aliud  habuit  dehdi  tempore ,  quod  Pa¬ 
normi.  notat  d.  c.  propofuifti,  &  d.  c.wt.  &  Iurifcon- 
fulti  1.  cùm  quædampuella.  D.  de  Iurifdid.  omnium 
iud.  ilii!  lis  in  priore  fit  conteftata,  quod  Alex.  &alij 
notant,  d.  1.  cùm  quaedam.  Spec.  tit.  de  comp.  iud. 
adit.  §.1.  verf.  quid  fi  debitor,  Innoc.  Ant.  Card,  Zab. 

Panor.  Fely.  d.  c.  propofuifti. 

ε  Et  contrats]  Pro  omni  materia  accipiendum,  ex  3 
qua  pcrfonalis  obligatio  oritur,  glof  Hoft.  Biitrius, 

'  Panqr.  Card.  Fely.  d.  c.vlt.  ext.  de  for.  comp.  glof  1.2. 
verbo,  contradu.  Cod.  de  Iurifdid.  omnium  iudic. 

Idemque  in  diftradibus  &refciifionibus  contra 
duurn  exiftima  ;  locus  eft  apud  Tiraq.  in  retrad.  .  :  : 
lignag.  §.  8;  glof  5.  in  princip.  &  in  legib.  connubt. 
glof. 5.  num.8.  Rchuffus  variat,  vt  &  Iurifconfulti 
complures,  tit.  de  reftit.  glof.  1.  art.i.dn  Ordinat.  Pa- 
po  tit.  de  Iurifdidion.  lib.  7.  arr.22.  Tu  ne  hæreas, 
Rcfciffio  raerè  perfonaliseft,  nec  refert ,  quod  fub- 
iedum  confenfus  habeat  fiue  mobile  fiue  immobile, 
fi  perfonahs  obligatio  produda  eft,  Sc  ex  confenfu 
caufa  proxima  obligationis  nata  eft.  Nam  realium 
5  alia  ratio  eft. 

-  h  Toutes  a  fiions  perfonnclles]  Hæc  vniuerfalis  oratio  ad  4 
omnes  omnino  adioncsperfonales  porrigitur.  Qua¬ 
re  non  eft ,  quod  quifquam  fingulares  quorumdam 
fententias  confedetur,  qui  putant  confideratione  rei 
fcilicet  foli,  &  obligationis  quæ  perfonalis  eft ,  vtro- 
bique  poife  perfonales  intentari ,  fiue  in  domicilio, 
quod  perfonam  afficit,  fiue  in  loco  rei  fitæ  ,  quod 
glofa  mouit.  1.  forma  ccnfuah.  §.  agri.  D.  de  cenfib, 

Spec.  tit.de  citat.  §,  2.  verf.  nota  quod  fiadio.Bart. 

Ang.  Puigof  Caft.  1.  vit.  Cod.  vbi  in  rem  ad.  fu-. 

E  fiùs  Fely.  c.  diledus.  2.  verb  computantur  ext.  de. 
refeript.  fufilfimè  Tiraq.  in  retrad.  d.  §.8.  verbo  ,  le 
Juge ,  num.  7.  Sed  tu  abfciile  hanc  confuetudinem 
fpeda. 

De  mixtis  poflet  videri  ratio  alia,  quia  cùm  in  per-  5 
fonas  competant  &  tamen  res  fequantur  ,  iudicari 
poflet,  mixta  confideratione  vtrique  Iudici  cogni¬ 
tionem  competere  ex  fententia  Bart.  Imol.  Iaf  1.  titiæ 
textores.  D. legat,  j.  Sed  nosArt.feq.  magis  conue- 
nienti  loco  dicemu?.  Magis  dubium  de  his,  in  qui-, 
bus  adione quidem pcrfonali  agitur, fed inftrumen¬ 
tum  concludendi  quod  medium  vocant,  eft  reale  & 
abs  re  fumitur ,  veluti  cùm  frudus  petuntur  fundi, 
addita  caufa  petendi  quia  fundus  fit  petentis  pro¬ 
prius,  aut  cùm  rehquiæ  petuntur  fundiarij  reditus, 
quarum  dies  cefiit.  Singularis  iftaconfidcratio  eft,  & 
rede  iudicant  quidam  titulum  potius  adionis,  quàm 
fubiedum  Sc  materiam  refpiciendam,  quod  Moh- 
næus  fenfit ,  tit.  de  feud.  §.31.  verf  quod  etiam  Pradi- 
ci,  cùm  ait  Præfedos  Requeftarum  Palatij,  qui  de 

Îierfonalibus  tantum  &  ponelfonis  iudicant ,  de  per- 
onahbus  poife  cognofcere, etiam  fi  côtrouerfia  dedu¬ 
catur  de  iure  feudi  ad  îuftiikationé  debiti  perfonahs> 

B  ij 


Des  ïuftices,  Art.  X. 


Addkitafc  yîdiCÏô  iudkirii  fcpCctndcdm  annis  Id.ritt 
Gallus  nadir  in  Strio.  Pariam,  Atr.  41.  S:  ruriuiii 
Aiefbü  μ ,  Ti raq.  m  Retrait,  £,μ,  glof.i.  num.  £o-  Si. 
Imber, lib.t.  Initie,  c  àS, 

1  pvf.t  U  ptrr  ]  Id  cfî  Li  en  ndum  fuæ  aiiilorirn- 

[s>  niodmn  1.  officium.·?:.  officium.  D,  etc  rc  mjlït.  I. 
diuus  1.  D.  decuflod.  rcor  £.  audienn  &  £.  indicare 
aurita  de  defienf  tnhiît  JSHiqui  t  Eiirn  omnes  Indices  de 
o  mm  bus  caufis  cognofett  tir. 
k  »,  Sr  nm*ttu*.  ;  Ta  Ii·'.·  eram  mipcr  Cferici,  quibus 
Ordinatione  CNirodi  IX-  abrogatum  c(t  priuilegkim^ 
addita  rumen  rx'ft  priont'  Mohn  ail  i.  Talcs  Pfûiik'gio 
exempta, vt  qui  Ctmlcruaïorcs  Primlegiortim  hnbf  ne* 
ikî  £.1  '  dft  iTrf  teUtTmrî  a»  letj^jv  ts>mmtfn  k  etMtfl  fs*~ 
$f ,  a  net  tns^diSi »  d  /  tvrlftjM  jre  tiimctfide  «iempris 
Ütvfi  Aureünwirtfi  ftatuit,  smleEiiUs  quidem  „  art  n. 
&'  ÊûiietljiiiTi  TriJtnrinum .  fvempla  fi  ogu  Earum 
cognin.;.junri  crebra  font,  vt  lricnrifriorLiiti·',  !  pe- 
πι  il*  C.ricîü'iht  Itb-XIL  fithricaifium.  ί.ζ.  G.'defa- 
brki  lib.XL  Lviros.C.  de·  palar,  iaccur.  largit,  cubitu- 


L  latiorum,  1*  cubicularios*  C,  de  pr^pof  fie.  cuhic* 
Lik  XlJ.  &  omnium  quj  fub  Magiftro  Officiorum 
coniicniuiTrur,  turuiiriüdiJiLinc  eft,  U  ftem$  dt  t'htfîri. 
Quod  ita  accipiendum»  fi appareant vadimonio,  Sc 
pthiilf  gium  opponiuitNtun  in  Clericis  vuigacaru  Ci- 
noniflanrm  frrircnikmvfusrtoriittepir,  qui  courra, 
purann  qui  de  re  estant  ludLCialuritconfuJiorum  1. 
2.  D-  fi  quis  iniusvocar.  non  ter.  lo.  And-  Hoft.Imoî. 
■c.  ex  pane  exc.  de  verb.  fignif.  De  exemptis  flaruit 
Pontitex.  c.ciina  perfoni  dcpriüileg.  in  5'.  Innoc.  e. 
cum  venerabili,  rxt.  decenfib*  3c  regyfctenei  de  reg, 
iur.  jbi*irifi  notoris  fît  rxemprio  &  in  torpore  iliris 
dflirfâ.  îdy  c.  vie.  exr-  de  for  comp  Bald.  1.  gencra- 
htet  C.  de  Epitc.  &  ckr,  Quû  iere  3c  nos  va  mur  in 
his  ^n/  tint ρπμι dt  m/ntt  )  neque  enim  m  hdï  in- 
tbinpcïeiui.i  elidit,  féd  Priuileduni  mtcmn  ihhibet 

n  du  tfi  rttfifdiition)  s,  qua:  in  hsfecu  dt^qirnd  vulgb 
norrtnr  ±  ί,ι.  de  EaJd,  ÔC  Artg.  I.  quidam  cofafühv 
bont,  D-  de  re  iud. 


Article  X, 

SUït  *  ^Uant  héritages 1  &.rfio fe^  immcübïrs,*  le  Seigneur  d  ou  fon  Tu- 

s^e  cil  competant'  en  toutes  ks  terres'  &  héritages^  c ]ul  font  en 
ion  difiroiit  &c  lurifdicUon, 

TT  Ί~  *  ψ q Ancum  Atl  pradra  4  (§r  rrf  immchlhs  fl-ccîdt ,  *  DomlnttS*  AUt  ans  ‘Juâcx  φ 


I ttdex  compite  ns  *  m  omnibus  jundü 

mittmtnr. 

Nota  I, 

1  QiiÙ  ft  mdtx  dt  immshL· t.  *gh  irise ,  CT1  *fîîa»c 

re*  U. 

2  Jfij·  ferrn,  jptiÎAjiâsa. 

5,  Fradi  cr  tunfi,  fr tente  difpfrt&ttf* 

*  Et  quint  Aux  hrritjgts.']  Arriculus  Tupertor  de  con- 
tractibus  »  obïigatiûnibui  pcriDnilibu.·; ,  &;  debetis 
fLatuit  -  N  une  de  rébus  ioli  agendum  *  in  quo  ητη 
Amenais  IniifcotidiSronmi  vxri ainrfe-cci ittrù ti ctft m 
j  Cûmpoui  è  republka  haie.  Quidam  domicriium,  qui¬ 
dam  rei  fita:  locum  fpedsiirriîinrqijâ  Übrnmvtmm- 
que  facianîj  quorum  fenCf  ntkï  congeri  1  Trraq.  d. 
§.S.  gbn  j.  muELp,  i  Lvlc,  C-  vbi  in  rem  ait,  &  c. 
vlr.  exrr.  de  lud.  id  diiEdhim  fîmplici  prortundaro 
placari  vole  fuir.,  vi  omnimodo  rei  fnx  ]  ociis  fpeite- 
mu- ,  quando  res  poiius  quum  perfona  iu  redibus 
CDiuTcnitur  ,  quod  Turifc,  dixjt  1.  locum.  5,  fi  dtet 
fiindiu,  D.  fin.  regund.  L  qoi  aliena.  §.  vit.  D.  de 
negat,  gdt  1.  denique.  D-  de  iur-  fi  i"  facit  edam  pro 
hac  fenetnna,  quod  è  locis  rei  firx  facilitis  proba- 
cionis  tnftrumcnmm  compar atyr ,  quod  lex  tron- 
•fidrtauii  l.  vlr.  Cod.  vbi  de  ratiodn.  r.W  publie, 
qtùm  priuar.  ag.  oporc.  L  vmei  D*·  quand-  imper, 
mier  pup.  βζ  vid  &  gJofi  pragmat.  §.  itamit  iit  de 
canf  Quare  ,  quod  Doctotes  ’.’bique  in  cognitio, 
n ibti.s  doin ici II j  forum  cum  CEteris  adiutigunt ,  & 
luppk-nt  vbi  non  efl  exprdlum  rcdl^  bic  uegar  h- 
cknduttt  Hofij.  in  Summa,  exrra  de  for.  comp. 
anre  diximus  pcLTondes  fundum  non  {equi  p  fic  nec 
realcs  perfouum,  ladpii  Je  murri  mfrTdjftis ,  hy^ 
porkççàîiîî  ftauiciida  ex  fenteisda  Panorm,  &  alio- 


Qr  pQjJiJporiih^t 1  qn#  iufijdiSiom  jux  fub- 


C  rum  d-  c.  vit.  Ang.  Caft  Fulgo f.  d- 1.  vlr.Cod!.  vbi  in 
rem,  :liA.  &  Tinq.  quo  ioco  tupiMntiuimus,  Aribi 
etiam  de  condictione  ex  moribus  ad  Retractum  m- 
<Ti  it  j  ex  fc  ntemi.t  Paviiienii  s  Co  é  ίτ. 
h  Et  tl?ofri  tr»,ft(uldn·.^  Quid  iiu:  vocc  comprehendi 
poffiti  nihil  vhenus  diqi  poteft  loco,  qui  ί'ίΐ  apudTi- 
nq,  ur,  dc  retrudi,  gk>£  1. 

':  ir  .frigatur,  ]  H^c  vox  cum  fit  correlaiiui  id  vaf.  i 
fallufli  ,ac  rdpctiu  tuis  prodicetur  de  rebus  vaili- 
liriis,  non  xpre  hic  potior  cft  ,  cùm  h^c  diipofitio 
ad  materiam  fubicAumqtic  fcudale  reJtrmgi  non 
j-j  debeat ,  fcd  ad  omnes  οπίηίπο  res  fiili ,  qits  intr.x 
fines  emuiqu cm  certicorij  fita:  fint,  porrigitur,  in 
quibus  lurifjiilio  exerceri  poculi  etiam  feparara  5c 
abrtracli  i  fetido,  quae?  incogitantia  fciè  perpetua 
efi  Reformatoribus,  qitqire  sdeo  veteribus,  qui  dit- 
crtmen  inter  feurfum  Sc  Junidichoucin  non  nducr- 
timr  t  fiiié  rurum  vft  iu  Britannia  feudum  fine  Iu- 
rifdritionc  rcpcnre,  quod  Mnlin.  excurio  j,i,  nt. 
de  fcud.  gloL  μ  in  Confuct.  Parificn-C  di  è  vcrcri- 
bus  pterique  * 

Nota  i. 

i  Dvms'nHt  per  fe  potcf  tudk* re,  htfstm  sstdti* 

a  Ddttoict  yusiC 

d  ùu-fân  Juge,}  Hrcc  altrmariuu  iâcpc  reperfiur  vr4 
Ait.  ii,  51.  ^7,  4S,  quo  rrirnm  fir  aliter  ali¬ 

quando  elle  indicatum,^- ideo  impe obnum  Dorr.i- 
>ri  cuiufquam  indigarum  ,  quia  ner  fc  miiicîlfèt,  cùm 
r.ôn  ni ίϊ vicina  fiEludids  confirituri  opera,  qui  alie- 
ΐΐ4  iricc  Ringitin: ,  quam  Dominus  per  Ic  prffiiare  mt 
nequeat. 


mMA 


Des  Iuflices ,  Art.  X I.  34 


nequeat ,  aut  nolit,  &  vulgatum  eft  illud.  Propter 
vnumquodque  tale  &  illud  magis:  Locus  hic  traditur 
apud  Iacob.de.  Sane.  Gcorg.  tradat,  de  fcud.  verbo 
vicariufque  perpetuus. 

c  En  toutes  les  terres.]  In  materia  dumtaxat  reali,  & 
çnm  vendicationes  intenduntur,  non  ii  obligatio  per- 
Îonalis  interuenit  etiam  de  re  foli ,  quod  fæpius  repe¬ 
tendum  eft,  &  Art.  fuperiori  diximus  fpe&andum  ti¬ 
tulum  adionjs  ad  cognitionem  tribuendam, non  fub- 
iectum,  de  quo  controuertitur. 
f  Et  héritages.  ]  De  cognitionibus  in  mobilibus  dixi¬ 
mus  fupra  Art.j.  &  loci  funt  d.  l.vlt.C.vbi  in  rem  ad. 
apud  Boer,  decif.218. 

ε  Qui  font  en  fon  difiroit  θ'  iurifdithon.]  Hae  voces  non 
2  Colum  ad  feudales  res  Coli ,  fed  &  alias  quailibet ,  quæ 
iurifdidioni  CummittipoiCunt,  protenduntur.  Quod 


Ci  plures  funt,  quæ  eodem  iure  petuntur,  omries  Do¬ 
mini  adeundi  funt,  quodTiraq.  notat,  d.  §.8.  num.16. 
Sed  fuccurri  in  foro  folec  Reicripto  Regio ,  cum  idl 
occurrit,  vt  de  his  rebus  ad  eundem  Iudicem  eatur.  In 
reliquftm  quæ.vis  fit  vocis  diftridis ,  fusé  Fely.  tradat 
c.  Rodolphus  cxt.  de  reicript.  Nouitia  vox  pro  terri- 
tono  furrepfit,&  commentitia  eft  definitio  Bald.  c.  li¬ 
cet  caufamext.  de  probat,  nec  melior  Ang.  conf.  77. . 
quamquam  cofidenter  à  nullo,  ait,  fe  vidiile  benè  dif- 
nnitum.  Petenda  verbi  poteftasè  1.  pupillus.  §.  terri¬ 
torium  D.  de  verb.  fignif.  Ergo  diftributa  cognitio- 
num  poteftate  fi  quid  aliter  fit.  Dominus  remiihonem 
rede  petit  ad  fuum  Tribunal,  quomodo.  Imbert,  feri- 
bit  lib.  1.  inftit.  c.22.  quamquam  non  recepto  per 
omnia  noftris  Tribunalibus  vfu.  Molin.  §.2.  glol.  3. 
num.n.  tit.  de  feud.  in'Confuet.  Parif, 


Article  XI. 


T*  eftb  permis*  àtoutes  perfonnesfed  foubsmettre*  à  la  Iurif·  Art xi. 
di&ion  f  du  luge  au  dedans  du  diftroit ,  duquel  ne  font 
meurans8ne  iufticiables, h  par  prorogation  &  1  fubmiiïïon  k  ex- 
prefle  :  en  vertu  de  laquelle  ledit  luge  1  eft  fait  &  cenfé  leur 
luge  competant. 


*  TJ  T  b  licet e  omnibus  fe*  fubmttti e  iurifdittioni*  Judicis  intra  diflrittum  feuTerrito- 
*  λ  rium .  in  cjuo  nec  domicilium  habent  Λ  g  nec  forum  agnofeant h  per  prorogationem 
&  1  fubmijfoncm  k  exprcfjam  :  per  epuam  prœdiclus  Judex  1  fit  O1  œflimatur  eis  Judex 


competens . 

Nota  u 

S  [Art.  icfcriptM  tx  la.  D.  de  iudic. 

2  Qui  prorogare  non  poffunt. 

3  Prorogationis  cr  fubmifiionis  nulla  différents* , 

4  Qualis fit  iurifdittio ,  in  ftam fit  prorogatio. 

I  a  Et  eft  permis.]  Frequens  eft  noftra,  nec  fine  caufa, 
querela  j  cur  Sententias  de  iure  notiifimas  ,  in  lus 
noftrum  patrium  Reformatores  tranftulcrint  :  N  une 
cum  nil  notius  fit  l.i.  de  iud.  D.  de  qua  penè  ad  ver¬ 
bum  hic  Articulus  decerptus  eft,&  talibus,  fruftra 
hæc  confumitur  opera. 

Obuij  àpud  lurifconfultos  loci  de  prorogatione 
lurifdidionum,  d.  l.i.  &2. 1.  eft  receptum  &  l.fi  con- 
uenerit  D.de  iurif.  omnium  iud.  1.  inter  conuenientes 
D.  ad  municip.  Canoniftaz  frequentiftimi  c.  paftora- 
lis  &  glof.  exr.  de  off  deleg.  &  c.  cum  olim  eod.  tit.  c. 
ftatutum.  §.in  nullo.  de  refeript.  in  6.  Nos  in  tanta 
turba  id  tantum  attingemus,  quod  vfus  pofeit ,  &  tri¬ 
bunalia  experimentis  comprobauêre. 
h  II  efi permis.]  Non  igitur  quifquam  prohibere  pof- 
fet,  quantumlibet  cognitioni  fuæ  &fportulis  caufi- 
fiicans  præiudicium  adferri,  quod  Io.  Fah.  1. 1.  Cod.  de 
off.Præf.  vrb.  putarat,  &vulgo  Iunfconfulti  inqui¬ 
runt.  l.i.  §.  &poft  operisD.de  op.  no.nunt.  &1.2. 
D.  de  iudic.  Canonift.  d.  c.  p.  ôc  g.  Sed  &  aliquid  fi- 
mile  Arefto  colligit  Papo  lib.  y.  tit.8.  atr.  y.  Scd  nec 
.  quifquam  cogitur,  non  magis  quam  compromittere, 
quin  &  coa&io  cofenfum  excludit  ex  d.  1.2.nifi  quod 
Af'  inter  confanguineos  de  re  patria  diifidentes,  Moli- 
2i,  c.  nenfis  articulus  83.  nuper  aliter  ftatuit. 

x  *  ^A  toutes  performes.]  Reftringc  ad  habiles  ad  con- 
yArgentr.  Conf.  in  Brit „ 


tradus  &  iudicia,  exclude  filiumfam.  feruum ,  mulie¬ 
rem  maritam,  monachum,  minorem.  Procuratorem, 
Syndicum, &  tales,  de  quibus  Iuiifconfulti  d.  Li.  Caiu 
d.  c.  p.  &  g.  nifi  procurator  fpeciale  mandatum  ha¬ 
beat,  Alb.  d.  l.i.  adde  laïeum  in  Iudicem  Ecclefiafti- 
cum  vt  Ord.  iy}9·  ait,  vt  è  «ontra ,  excipe  &  Clericum 
in  non  fuum  Epifcopum  c.  fignificafti.  ext.  de  for. 
comp.glof.  c.  Inter  dile&os  ext.de  donat.  Panor.  c. 
cumtempore.ext.de  arbit.  &  exemptum  fine  con- 
tènfu  Papæ  d.  c.  cum  tempore.  Felyn,  d.  c.  p.  &  g. 

A  Soubfmettre.]  Tex.  d.  1. 1.  verbo  hoc  eodem,  fiibii-  , 
ciendi  vfus  eft;  veteres  noftri  Pragmatici  aliquid  in- 
tereifc  putabant  inter  fummiftionem  Sc  prorogatio¬ 
nem,  falso  ,  nec  temere  prorogandi  verbo  hoc  qui¬ 
dem  in  fienfu  Iuiifconfulti  vtuntur.  Proinde  nihil  in- 
tereife  inter  fummiifionem  &  prorogationem  iam 
olim  fenscre Bald. l.fi  per  errorem  in  prima ledura 
D.  de  iurif.  om.  iud.  &  iterum  d.  1.  fi  conuenerit  Alb. 
&  Iafon  1.  eft  receptum  eod.  tit.  Barbat.  d.  c.  p.  &  g. 
Franci  ad  tribuendam  Iurifdidioncm  fummiifionis 
dumtaxat  voce  vtuntur.  Ord.  Franc.  I.  Regis,  tit.  des 
BatUifs ,  art.  14. 

e  A  U  lurifditfion.]  Iurifdidionem  ergo  fubfiftere 
oportet  in jperfona  eius,  cuius  cognitio  prorogatur. 
CcEterum  fatis  fuerit ,  &  fi  habitu  tantum  fubfiftat, 
quanquam  a&us  in  præfens  defit,quod  Dodtores  agi¬ 
tant.  d.  1.  fi  conuenerit,  fi  modo  tempore  cognitionis 
habeat ,  Alb.  1.  priuatorum.  C.  de  iurif.  omniuiU  iud. 
Fulgof.  l.i.  C.vbi  de  crim.  ag.  oport. Panor.  &  Barbat. 
d.  c.  p.  &  g.  Idem  etiam  fi  iub  conditione  tantum  ha¬ 
beat,  Ang.  conf  162.  aut  de  ea  dubitetur,  Barbat.  d.c.p. 
ôc  g.  nu.112.  &  116.  Sed  tamen  cùm  Iurifditftionem  di- 
cimuSjintelhgimus  fimilem  eiquç  prorogatur.Quarc 

S  iij 


3  S 


Des  IiiiHces ,  Art.  XI. 


3^ 


de  cl  i  minait  cm  ta  in  ludtqeifi  chtilem  non  proroge  A  1  £t  fn&ptjfiwtt,]  Quid  inrer  hpSVüCcS  interfit,  iiixi- 
hitur ,  nec  ê  contra  qùüd  Bart.  Buïd,  SalyC  Cy.  Uf.  mus  %ra  verbe  >  fuityutire. 


Ang.  notant.  1.  tribuncutii+C.  de  teftaituGatiouilhx  d. 
u,  îkSc  g.  Iflcc-Ecdciiaftiri'  de  caufi  prophamt,  »« 
fût  ûut  Wl  Ord.Ftïmcii  b  anno  Bot  rij 

Iocêu  dtcif.ûÿ;qitanqiiÎtni  Canoiiilta;  pro  krepogUÎt, 
fed  fruitrà,  Ab  b.  &  Fil?,  c,  fi  .clericus.  cxt+  de  N»!', 
oomp.  N l  c  laïc!  Indicés  in.  fpiri  turibus ,  ς.  lator,  car. 
qui  fjL  fine  legit,  Ane.  Abb.  lmol  Fély,  c.  Eccfciïi· 
t\z.  deconftir-  Ntc  dus  cm  vtiaricurn  ipceies  cognL- 
tiü-tiLs  çribuitur*  An-g.  ch  Ii.  v\  Ixf.  d.  1.  Il  ptr  et'i'ûrtim 


Nota  j, 

i  Tdrits  ft'idm  dp  et: [me  ftfrmgitï*t 

i  riûfl  4dmitnti*rpa-»iirftii* prtùgtti  tmifdtiiicne. 

y  Cà  ttfd  Afftüiii  if  S  W  00/î  pr*  rogator. 

4  JV-r  f.fj  iioiJifl)  mm βΐ  dtmma  iwiftUitîinu. 

Ekprtjfir)  Pitratir  le.  And.  &  Ancb,  c,  ftattmun,  <5  i 


J.  I.  ciitirbcnci, 


N  CT  A  Λ. 


Bar  bar.  cl  c.  ρ.  &ς,  Bald,  &  Fulgo  fi  I.  rrpetira.  C.  de  in  nullo,  de  retenp.  in  6.  quorier ftacucum  quidquora 
Epifi  Aider. &  L ilkui.  C de  lacrof.  Ecdd". & cncà  S  cïp*  cflùm  icquirac ,  roiics tacitum non Luincirr^qua. 
'  Γ  Λ  '  de  R1  nimium  multa  mulcusvbiqui:  Titaq.m  legib. 

crinnub,  Wivkh  glofi  p,  ver  bu»  βρο,ηηπη?,  Sci 
tamtn  fiihktta  mat  en  a  hk  aliter  Îiiadet,  A:  è  i'on  viu 
iurçrprcL'acio  petenda  ,  nec  que-d  hk  vcibo^iprer,  vit 
cft  Confire  rudo*  pü  tamia  fît  rcftriilgendi,  aut  lim.:- 
candi  caLiû  dkiJlë  a  féd  fréquentions  y  fus  dumtaxat, 
tôèc  Sffaqucns  incogitanti*  viiium  REformatorri 
bus  fuiilc*  ne  Îtmper  xpta  enuntiatione  vtereittatr. 
Quare  idem  e  ad  tu  s  quoque  cqnfcnftis  patent,  cum 


ÿUiÜA  index  JieheAt  fjjè  jn  prutepdtco  tif. 
rjn  dtittfrum  mu  fa  prm^tio  (jr  dhu  jrd,  etc. 
ji>  ύμΗηα  jwrfottâlr  prQtù£4(it  Ί,βιαπβίΜΛ. 
Prcrf^r tv  ψιιΑ  fti. 


* 

F 

%  F  ·ΐΐ«/^τ]  îndiecm fifïc  ejÎqrpçf  atque  adeo*  quod  Ί _ -, . —  τ - ,  — , 

i'upra  diiü  Lini  s  iludilem  iu  tiid  ictib  i  icsti  bibcre  (Ü.  pri-  confeiiumi  muEtonutgi  s  rcs  i|>U  &  .ictus  demonftnt, 

uaronim.Ai  c.  figiuficaftb  cxf.de  tbr.  comp.  bi.C.  vbi  C  qniunverb^quodRoKidixlrhtiC  tpj'oin  argumento 
cniÿ:  üirnJ.BaiA.l.t.Gidepfda^  Tudinb.  Barh.fîc  Pa- 
nortn.  d.  c-  r,  &:  g.  Fi  vei'o  dr  3 ndice  erdiL-icib mrel- 
Ifge  lurirdi Avohein  couténriùiiinltabeme,  Vr  regulv 
ruer  aWludicis  fix  nurncio,  gSo.  d.  J.i.  verbe  jConil'ii- 
tiJist.  D.  de  îude  !□,  And.  d.  c.  (îgniiîc.iibi ,  fuie  cribd- 
nal  h.ibeatj  fine  milium,  iÎurvnlunf.ujam 
quod  vdgb  gleL  A'  DûiïT  notant  d.l.r.  &  Cane,  rf,  c. 
p.  Af  g*  Sfd  &  Delegati  quoque  poïçjlas  preregane- 
nt-m  .-idinLîtÎt.  quodf  εΙηΕ,ΙοΓη  Aromnei notant  d.  K  i. 

Multo  tnagLs  Ddegmi  aci vuHLcrlltarein  csuiarinn  Fa- 

nor.  Barb.  d.  c.  p.  &  g.  olim.  cxt.  de  ofE;  iklcg.  qui  dmcriinn  quiddam  loqui - 

Nec  tamen .irbi erorum,  qui  rj-dnm'mdunimxac  D  tur*  .Sed ^  illud  è  m' -umal ibus· adner tendu inproro- 


prorogationijt  DedE  j3o.  incip.  u  Iudcx  dtlrgatus ,  in 
nonis,  Stnc. igiturpadlp,  flue  ilipulinonediuc  can- 
n-.itiu  iidt, cxprdk prorogatio  cft.d.L' liqui  èscon- 
fcniu,ic  <1, 1.  ii  conucLiciirJuii:·  uclu  «doeuHoot.  cum 
fdîicet  proceditur  apud  non  Îuirmlüdkx'nï,  nec  ev- 
cvpcio  incompricnriic  ab  i  ciente  &Γ  prudente  opponJ- 
tur,  quodlurilCOnJulri  nOtirntjdJ.i.  S:  1 1,  D.  nquir. 
in  iu.svocac.  non  ser  aiij  J.  quidam  cqniLrJcbaniJX  dr 
re  iiul  CannnitE  c.  cima  inter  monaflcrium,  cxt.  dç 
rc  iud.  nec  rccipinuis  Itmocimij  iemctiti.un.  c.  aim 


habenr.uôn  etiam  lurifcîiÏliünetn^^mque  -miercnn- 
Lcnnfnces  tàîiùm»  vtait  Bald,  Lix  compromiflb,  q.7. 
Dde  arbit.  Fel?.  Sz  harbai.fic  fecentiores  d^  c.  p.  &  g. 
Nec  officialium  qui  certas  caufitidepiuati  iunt,ad 

alias prxtcrcominiiTaSj  quales  iunt  Pm-pofid  metea- 
comuti  3  qui  nuper  Pe fe C onfid e s Qu i r.taycn  appcSla- 
mVe+qui  niim  defniforr':  Cmrtatum  Fuere ,  quod 
Abb+  ImoL  Fdy.  b  orbat,  lèn  tu  mt,  d .  c.  p.  Sr  g*  N  c  c 
j  Ρχτροίΐη  MarcibJloram-  Nucsrinrnm  vfimttflima 
cifl  prorogatio,  in  tnaterb  ριτίοηαΐί quidem Ar mo. 


n.  pioro-  j, 

g-,ΐΐΛ  1  Lirifdi etion ce l  fuie  raarè  ime  exprfFîc ,  non  ad¬ 
mitti  poenitendam,  de  qua  ind.  I.  ίΐ  comiencrk,  quo- 
minus  Index  lemct  cognirionem  exorTus  peragar, 
quod  &  Conluctudo  nonra  expE fisc  ibitiut,  arr.  +i, 

À'  io,  infri.  Al  ].  flquisiit  çonlcribcndo  C.de  pa£t, 
cautTsi i  Mnltominus  regredi  licuciit,  ii  prorogatio 
i  π  contradi  nt  [rappc:  iîtasvduïi  deduita  in  coitimcrcij 
psrccm,  quod  grandi  ratione  Alex.  Ang.  Alb.Raph. 
FulgnE  Cait.  IaC  notam;  d.L  fî  contiaicnc.  Roman. 
Anglii,  [44.  &  spud  fuo.i  Oilph mates  obicmail  viu 


bili  :  Nam  de  rebus  folii,  quo  antehac  iure  vil  fumus,  Icci  bit  G  nido  Papx.  Dtcif.77. 

prorogari  nequibat  j  nec  mEb'ii  menta  :mr  caud^r.·:!.  !  F.ff  f*d  ci“  EFt  8c  Koe  quoqueincogitaiitis. 


de  talibus  perferibt,  tu  Q  ab  hk  quornm  id  territo¬ 
rium  dlër,  vbi res  iicaciîët,  &  canetur  Oni  FrandFci 
I.  iji£  art.ioS.  additu  edam  mtllitAiis  ptrna. ,  quan- 
quam  audio  nuper  contra  iudic.imm,  ac  tûm  demum 
comrathu  tales  nullos  diri  debere  ,  ciim  Domi  nui 
Ft-udi  profequittir,  in  reliquum  quo  ad  alios  i  aris  non 
dem  clTe.  Notat  quid  piam  ea  dc  re  Fely.  c,  cnm  F.  11- 
ïveJHoicst.dc  ftii.  Lr, ftrum.  Sed  necNotarij  ΑροΓιο- 
tici ,  aut  Epifcopalis  dc  re  fbli ,  aut  inter  laVcos prom- 
gatio  ad  mittere  mr,&  citârur  veteres  ea  dc  re  Sanctio- 


quoi!  verbo  ΐ Sentix ^rfi ,  verbum  lingendi  ccnfi  y  Rc- 
formatores  adiccë  re.  1  u  dLi^i  aute j  :  1 1 1  [iLkliotni nem  tri¬ 
bui  iiiTctligc  in  c.uifa  prorogata  ,  fi  quidem  miis  elt 
qui·  prorogari  poilu,  qua  de  re  longus  clt  tiaditui^ic 
extra  rtatsî.  Sed  Tamen  quod  irequcntdllmutn  B£v(u 
valde  mcellarium  eftdicfndumjCatiCunappdlario-  , 
nk  prorogari  non  poli  e,  ncc  aliuin  de  ea  indicare  pof- 
Γν  j  quam  qus  kgibu  s  &c  mo re  gentis  indicare  de  h  eat, 
quod  B.UT,  ait.  d.l.z.D-dc  iud.  fe!yr  d.  c.  p.  S:g,  glof. 
ptagmat.  finitionis  notauit.  rk,  de  caitf.  «.ftatuit.”  Sci 


neü  RcgLun  ab  Bolr.  dccif.  441,  Ac  iterum  114.  &;  extat  p  &  id  quoque  mrelligendum ,  prorogationem  in  con 

flniirt  ηλϊΠμ  Fr -i rir  1  innn  i  r-ti  ίγτ  m.-  π  t  ,.:·'  ■■-■  , 


upudnos  Ord,  Franc.  Ϊ.  anno  rjji.  art.  11  c,  Seres  eft 
notae  obfpruatiotiii. 

p  JiifiyaMxi,]  Idcfl’,  nbiioxij  refpedtu  aurdomicibi, 
aut  cielicti, 

4  Pravo giuionem  volunt  cETc  con- 

itiifism  in  Indicem  âb  litigantibus^  qui  alloqui  pto- 
rag;mnum  Index  non  fit,  &  tamen  non  fine  Iiuif- 
dictione  Ili  ,  in  alios. quidem  quolUbct ,  vt volunt  lu- 
rjfc^rifbflti d.  ).  t.  D.  de  iud.  io.  Fab,  L  ii  quis  tx  mn- 
ÎcnftL  C.  de  Bpif,  iud. 


tractu  faCtatn,  vimiiiam porrigere  ad  contrahentes, 
Hete-dcTve  eorum,  autvxoreiqquæ  i  ore  ex  conrr.nftu 
qu  a:  fico  Vni  π  mr,  Neque  a! i  cer  poiluiVt  quam  vnuctia 
obligatione  &c  k^c  concrikbas ,  ίΐ  quidem  commn- 
ruoni  maiimlipaiticipsftt ,  Ciae  coiitradtu,  iiuc flacu- 
t.-niidifpobrioneacl-Ltu:  &  paLliuii.  Poftremo  quam-  4 
quam  permdgata  tift&nçmtiapeaiê  omnium,  proro¬ 
gatio  tu·  patrono ,  id  eJt  ,DoLnine>Itivifdktioiiisno]i 
pficEudicari ,  quominus  fubditos  fuqs  ad  luam  cogiu.·· 
rioiievn  rcuocor,  quod  notant,  lï,  f.  ic  pûit  opej'is  .  D. 

de  oo. 


Des  Iuftices ,  Art.  XII.  38 


de  op.no.nunt.Imb.i.i.c.n.Iacob.de  Sanfto  Georgio 
libello  defeudis,  fuperverbo,  diftiquevaftaUi  pro  di- 
ftis  rebus;  tamen  induci  non  pofl'um,  vt  obtinere  len¬ 
tendam  putem,  quando  prorogatio  in  contraftu  ap¬ 
ponitur  ,  cùm  quarlibet  claufula  mutuum  &  recipro¬ 
cum  rcfpeftum  &  imnlicitamrelationem  habeat ,  fit- 
quein  conueniendi  facilitate  perfæpè  præcipua  con¬ 
trahendum  confideratio ,  qua  de  re  luum  partibus 
confenfum  feruari  multum  omnino  interfit  eariuu, 
nec  eludi  contrahendum  leges  oporteat  interpofica 


domini  perfona  &c  redempto  effugio,  prætextu  iu- 
rifdiffcionaJis  emolumenti ,  frigidae  nec  fatis  probabi¬ 
lis  caufæ,  quæ  confenfu  partium  opponatur ,  &  con¬ 
tradunt  fubruatcahditateartificij.  Quare  probo  are- 
ftum  Burdegalenfe  coactis  Çlaflibus  latum,  cuius  me¬ 
minit  Boer  "Decif.  114.  nec  admitto  remitti  litigantes 
ad  alium  Indicem  quamuis  patronum ,  fi  fibi  illi  ca- 
ucrint,&in  contraftum  Iudicis  quoque  delcftum  de¬ 
duxerint:  Nam  fimphci  proceffu  in  lite,  vt  loquuntur, 
aliud  fortafle  videri  pollet. 


Article  XII. 

gT^S^TJauiIivndeimquantbnon  domiciliaire,  'eftiufticiable du  luge  où  Art.  xi. 
m  L|||g|  diftrôiâ:  d  &  territoire  duquel  il  a  commis  le  delidl  /  pour  xaifon  cTi-  ^onIvÎt. 
iggceluy  delid,  fsil  eft  apprehende  audit  lieu,2  on  pourfuiuy  prompte- 
M®^  ment,  quon  appelle,  chaude pourfuitte; h  au  cas  quele  iugeeilea- 
pable  de  la  cognoiilance  du  delidl.  Et  où  il  ne  feroit  di&  capable, doit  intimer  la 
iuftice  du  feigneur  fuferain ,  qui  le  doit,  &  eft  tenu  prendre,  pour  le  iuiticer,  ôc 
corriger,  félon  la  qualité'  du  delid,  s’ilneiloit  clerc,  qui  doit  eftre  rendu  au  lu¬ 
ge  d’Ëglife, 

ET2  etiam  delinquens  feu  noxius  b  non  domiciliarius  fortiturc forum Judicis  diflrifli*, 

&  T erritorij ,  in  quo  crimen  commifit  ,cpro  eo  duntaxat  crimine,  quod  eodem  loco  ad - 
mijjum  fit,!  fi  re  ipfa  apprehenfas,*  aut flatim  perfèquatur  in  fuga  ;h  modo  Judex  fit  capax 
cognitionis  delifti.  Et  'vbi  non  effet  capax ,  debet  intimare Jeu  denuntiare  Juflitiæ  U omini 
fuperions ,  quæ  prehendere  debet  accujâtum ,  njtin  eum  animaduertat  corripidtque ,  prout 
qualitas  delifti  requirit  :  nifi  effet  fleri  eus,  qui  debet  remitti  Judici  Ecclefiafiico . 


Nota  i. 

1  Locus  delifti  tribuit  iurifdiftionem  art.tf.  Mclin.ed. 

■  Ethdcm  re  erdin.mfiabilitxf  >ilidcm. 

1  Et  horu  delinquentia  fuhjjciuntttr  iudici  delifti. 

3  Cniilittr  agendo  de  crimine  ad  tudiccm  domicilij  (fc. 

a  Et  αιιβι  *V»  delinquant. ]Con^mit  Ar.40.  &  47.  infra. 
Mira  eft  hac  de  re  æui  huius  mconftantia  :  Cùm  ante 
annum  has  notas  inilituiffem, paulum  modo  progref- 
fus,  ter  mutare  coactus  fum  non  iudicio,  fcd  inftabili- 
tite  temporum ,  cùm  aliæ  fuper  alias  Sanftiones  fub- 
j  inde  ingererentur.  Veteri  quidem  Confuetudinario 
Iure  de  deliftis ,  primaria  cognitio  Iudicis  domicilij 
fuit,  quod  Art. 9.  iuprà  flatuit ,  Exceptum  cùm  delin¬ 
quens  eo  loco  captus  &  deprehéfus  erat  vbi  deliftum 
admiferat.  Edita  eft  ab  Rege  Carolo  IX.  Sanftio  ann. 
1564. quæ,  Ar.19.  Iudici  delifti  Iurifdiftionem  de  deli- 
fto  ita  tribuit,  vtdomiciliario  abdicet,  fed  ita  demum 
fi  in  loco  delifti  fit  deprehéfus  noxius.  Poftremo  Or~ 
din.Molin.  Art.jy.præffaftc  &  in  totum  Iudici  delifti 
attributa  ,  addita  etiam  neceifitate  Iudfci  domiciliario 
remittendi  ad  delifti  locum,  quare  9.  ille  Ar.hicipfc, 
&  fequentes  duo ,  pene  ex  toto  fdblati ,  fi  quidem  ille 
Jlf  olinenfis  obtineat,De  quo  mirum  cft,cum  promul¬ 
garetur  ram  euidenti  Confuetudinis  offenfa,non  e  fle 
ad  Rege  relatum  cettoit  mature  de  remontrances.  Qujd 
deinde  futurum  fît,  non  liber  augurari ,  nifi  quod  tam 

crebra  legum  mutatione, res  per  feloquitin, quid  pro¬ 
ficiatur,  cum  veteres  dedifeuntur  &  obfoiefcunt ,  no- 
uæ  irridentur ,  tum  facili  aufu  quam  nos  antiquas  co- 
lempfimus.  Congruit  huic  diipofitioni  1.  r,  &  χ.  &· 


auth.  quainprouincia.  C.  vbi  de  crim.ag.  oport.  & 
fi  quis  vero  compræhcnforum.  auth.  vt  nul.  iud.  coi. 
^.Lfolent&l.  non  dubium.  D.dccuft.  reor.  I.1.&2.C. 
vbi  fenat.  vel  clarifll  l.vl.  D.de  accu.l.4.  D.dc  offpræ- 
fid.c.poftulafti  ext.de  for.comp.  c.i.cxt.de  rapt,  ο.ι.δς 
1 3·  q-6. 

h  Non  domiciliaire.]  Nam  fi  domicilium  concurreret, 
plané  nihil  erat  veteri  iure  quod  ambigeretur ,  ex  re¬ 
gula  Ar.  9.  fup.  nunc  fi  Molinenfis  articulus  obtinet, 
in  totum  Iudicis  delifti  cognitio  eft,  fipræfuppom- 
mus  Principem  Confuctudinem  tollere  aut  voluille 
autpotuifle ,  idquenon  nominarim  perftrifto  gentis 
more,quodvulgo  negant. 

c  Εβ  iufiiciable.]  Quod  ad  coercendam  mulftandam-  1 
ue  delinquentis  perfonam,  de  qua  fi  quid  eft  conft  it  li¬ 
tum  ,  damnatus  indicatum  facere  per  ordinarios  rerii 
<  fitarum  cogitur.  Ord.  de  chafleaulrynt  1565.  Art.  4. 

*  Quod  cùm  eft  conftitutum ,  eluditur  illa  quæftio  ·,  an 
iudici  delifti  fubiecta  per  hoc  ftatutum perfona ,  fub- 
iici  bona  quoque  intelligantur,  de  qua  Anchar.  q.i.  Sc 
Panor.cpoftulafti  &  c.vlt.  ext.de  for.comp.  l.omnes. 
§.verùm  fi  apparitor.  C.de  Epi.&r  Cler.  Porro  fubijci 
dehnquentes  Iudicibus  delifti  intellige ,  etiam  fi  Ma-r 
giftratus  fint,  ex  fententia  Anchar.  &  Panor.  d.  c.  po- 
itulafti,  &  de  Metropolitanis  delinquentibus  in  Diœ~ 
cefifuffraganeijlatè  An.c.i.  ex.de  rapr.Pano.c.dilcfto 
ext.de  tcft.  Adde  &  exemptos ,  quod  Card.  Aufx.  & 
cæteri  notant.clcm.  1.  de  off.ord.  Fely.  c.yl.  ex.  de  for. 
comp.  dc  priuilegiatos  ,  in  quibus  tamen  feruandus 
priuilegij  tenor  ,  qua  de  re  Bald.  auth.  qua  in  prou.  C. 
vbi  de  cri.  ag.op.tex.  l.vl.  C.dccaftr.dc  mini.  Ii.xz.&  1. 
Z.de  priuil.  îchol.  li.u.  De  exemptis  in  coercendis  de- 
13  iiij 


39 


Des  ïuftices,  Art.X  III. 


40 


liais  ferait  Ord,  Autre!.  &  alibi  diximus,  Et  vers  cAm  A  torio  memus  No  tarins  fcripfe  Ée  fyblïgnali^e*  kJT_ 


tribui  TurifiüfHmietn  Iudici  déliai  fetmfttuSjiu'dli- 
Et  frb^'aOr^inimit,  &>vi  loquu  rieur,  criminalis  pro- 
freurio  fit,  quomodo  Bill, ficnbi c  ίπ  l,  quod'cuitun- 
d  i.  C.  fe  con.Lob  eu  rp.  caufi  au!  fi  de criminati  m  riui- 
1cm  v  cr-rilt ,  rcÎcrnata  lege  extraordinarias  cti  mïnif  rc- 
pcrt-siiü  ;Quod  fiduiiiWabilife^iiecrirnincagautr, 
aOioiivyii  pcrfonaliurtï  locus  ipefliiuifhïï  erit,  itieft* 
doirucilmm,  Lvl,  D.  de  pfÎLUt.dctiit.Pariû. tvlc,  ex.  de 
for.  cottip-qiii  (enfin  rit  Ar.41.  infra  ,&  irrite  Taf.  in  1. 

impmuni.  D.deijrcfi.  nmu  iud,  ai^vbiduÜitcr  de 
drtmincetTgnoitrittir  ,  recognitionem  non  elle  nn- 
pevij ,  icd  luniditïioms  poiiuji  Îimplfcircr  fijmpw* 

Qu  ruv  apparcc  i  0  fen1^ - i7·· Λ—  . 1  ■- Jn- 

nsiiJi  Iui'ifilidtionc 
aiiaroribuscocnitio  dc  hiï  confis  eft  atmotica  >  qu® 
criminaliter  inf^nitar,  examinanda;  ciuilitcrvifa;  fuite, 
quod  ή;  lvlr.de  a-big.  consiindc  &  d.L  vlr.D.dc  priuiic. 
débet.  qtu  de  tt  iinguïiris  cil  Dcaf.  Bcniardi  de  Eif* 
gnçto  au  datons  Ë-ocseioÆr.deapprltit.  Scddehacre 
CommcnEafij  fiiiïùs. 

Nota  2. 


rtnnaBâldJ.  milium.  C,de  Eeftjb.jP^iiot.itt.vIt,  vrii 
d  ubîrari  p  oé!  e  t  e*  t.dc  for.  tûm p ,  Raid.  i.  neganda,  C 
qui accuL p  □£■  Nam  de  furto rJii fi } adtp  3  te  alib l  con- 
nrcctrtft  Articulo  [cquentî  dicemus  j  &  feitentta  dt 
Barü.ctfi  amicis  dt;  adu  lr.  D. 

*  Pmr  r<tifm  d'ittluy*']  Dumtaxat  tic  co  crimine, 
quod  eodem  Joco  admifium  fit,  non  altero,  qiupDe 
jfeeft  :iccidemalis  lujifdittio  ,id  licrutattirn  ctiefam* 
nec  vlcraproccnditur,  Bart  Jr  fi  is  cufi^vk  JXdc  anai- 
fac.  Diücrfum  cil  in  doiBidJJario ,  cuius  poicffiis 
in  perfonam  excreetur  dc  quolibet  debito „  vt  iiip. 


l'1-  apparer  1  n  ibufo  iure  Littum  ,  quod  in  difcrmn-  ^  1  fd  φ  dpprtbtnii mdit  litu.]  Si  noxius  te  ipfa 
λ  Iitrifiiidtionc  cuuli  &  crimimfj .  nuper  latruit-  henfus  fit, ex  lentttia  Bart.BalilAlcx.Arct.Cafl 


l  Χ?γ1ι&#μ  tldf  tapram  *hht  ' 

%  Continuât* prtfetufti  imttttUit  t  Hn/duhmcm.  ' 

j  ^tirttomufdfihopfJtutniiiirmmxkfueinUe  trt. 

.  ,  QitajiquKinlLLnrquircpimientjScdmagniiriiiopro- 

Ou  territoire diiquthl a  fiwwid.]  Verbumdtparrari  &Γ  C  bac  fcnrentia  facte  Sc  fuliiis  dcmonibrabicur  in Com - 
confiimnMddeb&t  -  Nec  minus  ramen  idem  fenrien-  mentarits,  ,St\l  id  magis  ambiguum ,  fi  noxius  captus  3 


appre- 

.  .CalthlmoL 

deRip.lx  D.deatq.poilr  ArJ.qm ferti um.  D.dc  verb, 
oblig.  &  Lfi  Baridtorein.  C,  de  fidcitdfi  <?c  mandator. 
Deprehendi  verb  in  crimine; dicitur etiam^ qm  poft il¬ 
li  Lcf  ad  mitium  capitur  in  fug^Bdd.l.idhis  fufiiuni.D. 
de  his  qui  non  infïim.  ntmc  &  fiapprehenfusiionfii 
etc  Molui. Jl|. 

&  Oupmrfmuyù*uim%tnt.'\  Quocafii  COntift  nara  pio-  2 
fecutione  puteft  è  fuga.  retr?,hi  ettam  in  uljenotetn- 
torio  ad  deliiti  locum,  c  frn  ten tia  Bnld .  Al  uar,  c.r, 

ij.fUudexrir.  depae,  cencnJ,  Mafi  tir,  de rciniiE verfi 
itera  incaulk  Pans  Puteus  Jib.  de  Sindic.  jf.  fi  iudex. 


dum,li  alibi cctpmm alibi  confummaram  iit,  veluri  fi 
quis  è  rmi  EnriolUtedon  en  !:  fiigirtain  Nauctenfi  fc- 
f  LMjqua. dc  re  loci  apud  Aut.  Huc.  A cet.Felvn.c.vln ni. 
cx.dc  for.  comp.  Ang.in  tracl.  maL-fivcrb.  in  pSnrcu 
communis  AncbudatÈ  opoftuMi. exc.de for,  comp, 
AlbcT.be  loann  FattH.tuth.  quain  prouinda,Ç.  vbi  de 
crini,  ag.oporr.  Cy.Sc  Rdd*  l.i,  cutLcif.  B.itl  ScSalynt 
Gracclms  C-dc  adOfilc,  idemin  co,  qui  puellam  alibi  ra- 
puii ,  alibi  Îhiprauit.  ïîdd.Lfi  quis  non  dicam  rapere. 
C.dr  cpifidc  cler.Fely.Cii.  ext.de  prarfiimpLvt  qui  ,di- 
bi  vindtim  aiibi  fpoiiat,  vc  Bald.air.  d.Lfi  quis  non  di- 
uanijdc  l.i.C.de  enuch.  Bitrr.crad.de  IutifdidLQuibui 


non  fit  quin,  effugit ,  tui  &  quomodo  Tunfiinfnopra:- 
ueuiri  polii: ,  in  quo  traditur,  fi  pluribus  Indicibus 
coguino  ex  çquo  tribuatur  dc  crimine,  per  ci  carioncin 
phïiiemrÎ  lurifdj  ifionem  qurniqu am  hite  fpede  vix 
cft,  vt  ranci  fit  ctratio,  qua:  Iudidnarurdi  ic  domid- 
li-ario  cognidonem  adimat,  vt  accidentali  fiutcac ,  nili 
Molincnhs  Articulus  obfetet.Scd  uin™  pro  rceepu 
fenîcnriïprodicur,  ciracionem  ad  praiuendonem  iuf- 
fiicrcjcx  lententia  ferr.Bd.d^C.sitr.  Ang,Rom.Î.  liber- 
ms  aduerfus,  D.  de  iniusvocand.  ijtd^m  1.  fi  quis  po- 
fteàj  D.dc  iud.Dyn.Bar-  Bald.  Ang,  Alex.  Alb.Lfi  plu¬ 
ribus.  D.  delegari,  Barc.  iq,  Dc  flpul  violan  £c  Ord. 


omnibus cafibns  vobut^locum  cife  pr^ucncioni  a  Si  D  ipSf.  AchAfitJiu&ritm 2  Are.  r.  decreco  prsuentionem 


verumque  pofTc  cognofccje·.  De  eo  vera  quod  alibi 
niandaium  alibi  adinillïimcil,  admifli  loctim  piures 
fpcitaiu  ,Βιϊι.Ι.  non  iolum,  ^,ex  hoc  Icqui  tu  r .  D.de  in- 
iut.Locusc.vk  cxt.dc  for.comp  Bart.Calk.l.livrpro. 
ponitur.  C  dc  fid  eiuif.  Abbas,  &  Fcly ,  d.  c.  c .  de  pr*- 
furnpt.  Angd.ddibrodcmald7.  Verbo  .  Scmproiiium 
mandatorem.  Natura  ducet  duo  cficdeli£hs,&:fepa- 
rari  cognitiones  pofib,  vtfûo  quifque  Index  m  cc4i- 
torio  indicet ,  tametfi  fspc  probationi»  coniunâe 
fmi,  demacua  ratio  faaat  vtvtriufquecnminbmdL- 
ciumvni tribuatur.  Quod  idem  exiftimiut, cùmin- 
ftnimenram  falfumprailuaum3qutidiii  alieno  ccni- 


meti  ttir.  Nec  prabo  eorum  indicium ,  qui  p uratu  d- 
tatioiie  reali  qutim  vocant.nræferri  Tuiifdiétiünem,  JI 
vcrbalii  anreuertit  extcucionettij  in  quo  refte  Ari- 
mincnfis  Angelum  reprehendit,  tn  drnathde  malef  in 
Verbo  commifie, 

qttric  tugefft  fdpAlslt.]  Frcqués  cfl  h^ciaudo, 
vc  cognitiones  cx  autoriracis  mucU?  ndbuanmr ,  quod 
Barr,  CafL  Alb.  traOant  1 ,  fTjagiJtradbus  D.  deiurifi 
oinniumiud,  I.  officium  ^officium  D.dc  re  rriilit.  -Sed 
de  his  longus  t-fi  créants,  quorum ordin es  receuÎêt 
Ioan  .  Banti ft.  Cacdalup,  1, 1  mpenum  q,  io, De  i  urif  om¬ 
nium  iud.D. 


Article  XIII. 

!H  J  ouledcjinqijamneiëraitpourfumyaulieu  oùilacamtuhledeliâ/ 

domicile  le  doi:  i uftirier^finon  que  le  delift4  fuit  commis  en 
^  foire  o  u  m ar  ch  e,  ù  u  la  c  hofe  cm  blc  c  o  tî  ra  □  i  e  *  fu  ft  λ  p  p  o  rree  pont  g  flre 
vendue  a udu marche  ou  foire.  Auquel  cas  la  cognoifTanc^  enLpaniendr^  au 
luge  dudit  marche  ou  foire,  Ci  le  délinquant  n’eft  clerc, 

"  R  V  ^  M‘^litnSfi‘‘ n0XMi non ptrfiqwrtnr m  loœ  vil  oimm  .ubmfimft* 
A—î  tV  omcilij  tkki  ei  p  œnam  irr og.tr c , Γ  ηιβ  dsh£hm  J  perfttmtüm  cjfit  m  nundinis 


4t  Des  luftices ,  Art,  X 1 1 1 1.  4 1 

aut  mercatu ,  *  vbi  res  furtiua  deprebenfa  , i  adueci a  effet Λ  vt  venundaretur  in  diélis  nundi¬ 
nis  aut  mercatu.  Jn  quo  cafu ,  cognitio 6 pertinebit h  adjudicem  ditiarum  nundinarum  0* 
mercatus Jeu  empori j  :  nifi  delinquens  ft  fierions. 


Nota  i. 

1  index  dcliéti  cognofcit  de  noxio  redcnnte  Art,  td. 
Mo  lin. 

1  Exceptio  male  addita  hoc  Art . 

3  Emblee  hox  vnde. 

4  Rei furtiua  qttis  index,  rtmifiue  θ' 

6  Nundinarum  fecuntat. 

1  a  Et  où  le  délinquant  ne ferait  pourfuiuy.  Adde,  ny preuenu 
par  le  decret  du  luge  du  delitt  'cr  execution  d  iceluy. ]  Vt 
articulo  fuperiore  diximus.  Quod  fi  locum  delidi  ef¬ 
fugerit,  &  pofterius  redierit,  ne  fic  quidem  Iudex  de¬ 
licti  cognitionem  femcl  ex  Confuctudine  amifiam  & 
domiciuo  refticutam  recuperabit ,  fi  quidem  ex  inter- 
uallo  redeat, nec  in  priftmam caufam  reilituitur  Iu- 
rifdidio,  ad  naturam  reuocata,  &  veteri  Confuetudi- 
neexpreiTum.  c. 322.  nifi  delidi  Iudex  an teuerterit  Sed 
hodie  fi  Moliiienfis  Articulus  obtinet,in  totum  Iudi- 
cis  delidi  cognitio  eft.  . 

h  Le  luge  du  domicile.]  Quippe  reilituitur  iurifdidio 
naturah  orignu  6c  priftinx  caufx ,  ex  regula  Articuli 
9-iuprà. 

1  c  Sinon  que  le  délié 7.]  Neque  hxc  claufulaadieda  erat 
in  veteri  exemplari,  nec  hoc  loco  collocari  debuit ,  &c 
apparet  incogitater  fadum  ab  Reformatoribus.  Nam 
cùm  dux  regulx  fuperioribus  Articulis  fint  conftitu- 
tx,  altera  qux  in  vniuerfum  Iudici  domicilij  omnem 
inperfonam  cognitionem  ftatuit,  altera  qux  Iudici 
delidi  noxio  deprehenfo,  aut  prxuerfa  cognitione 

Steftatem  de  admiifo  tribuit,  non  poteft  non  incon- 
cratè  videri  per  hanc  aduerfatiuam  (/>non)cxccp:um 
de  delido  in  mercatu  patrato,  quod  lpfa  in  regula  erat 
comprxhenfum,  nec  quidquam  fpeciale  continet,nifi 
quod  ad  rem  furtiudm  attinet,  cuius  contredatione 
hic  forum  tribuit. 

a  Fuf  commis.]  Congruit  art.  4;.  infra.  Sed  quis  hunc 
Cafum  fpecialem  dicat,  qùx  vnus  excipi  debuerit,  cùm 
fuperiori  regula  includatur  Articuli  fuperioris? 
e  Où  la  chofe  emllte.]  Vox  vernacula  de  idiotifmo  no- 
3  ftro,  emblee  ίμίαίλΗπαι χϊ&ς  ab  inij ciendis  ma- 


A  nibus  ,  hoc  nomine  rem  furtiuam  appellant  :  ièd  St 
perdere  inuitUm  dicimt ,  &  ab  participio 
’ίμζλοτον  formata  eft  didio.  Eft  autem  non  finefru- 
du  hac  de  re  fpecialiter  cautum,  de  qua  client  mole- 
ftilfimx  Iurifconfultorum  difeeptationes  j  fed  illud 
non  prudenter,  quod  mercatus  &  nundinarum  men¬ 
tionem  iniccere  Reformatores  ,  quafi  non  idem  fen- 
tiendum  fit  in  omni  deprxhenfione  rei  furtiux ,  qux 
vfquam  reperitur.  Qux  diflertatio  valdè  Dod.exer-  4 
cet.  1.  fi  abduda.  C.de  fur.  l.fi  dominium,  D.  de  furt. 
loci  effufi  apud  Marcii.  Hippol.  in  pradica  crimina¬ 
li.  §.  confiante  &  eundem  1.  vit.  D.  de  iurif.  omnium 
iud.  Alex,  confini.  vol.x.  col.4.  Angel,  in  trad.malef. 
Verbo,  hxc  eft  quxdam  inquifitio,verbo,exiftens  Flo- 
rentix,&  in  omni  delido  vulgata  eft  fententia.Dod. 
l.i.  C.de  facrof.  Ecclef.  Nam  quantum  ad  rem  farti- 
ΰ  nam  ,  an  Iudici  loci  rei  repertx  Iurifdidio  tribua¬ 
tur  ,  magna  eft  pugna  eorum  ;  quos  Boerius  aduo- 
cat  hoc  in  argumento  Decif.  21S.  &  Arefio  Curia; 
fux  Burdegalenfis  terminat ,  ôc  nos  attigimus  fuprà 
Art.  5. 

*  Fufi  Apportée  pour  efire  vendue.]  Quare  ex  itinere  à  tran-  y 
feunte  illata  pofiet  videri  Iurifdidionera  non  tribue¬ 
re  ex.  l.Cxfar.D.depublican.&  l.pofthanc.C.de  xdif. 
priuat.<Se  quod  vulgo  fentiunt  ad  delidi  cognitionem 
non  fiiflicere  in  itinere  deprxhendi  I.3.  C.de  fer.fugir. 
Scd  Confuetudo  res  &:  eltedus ,  &  cocrdionem  cri¬ 
minum  ipedat ,  vbi  res  furtiua  deprxhenditur  ,  1.  qui 
fifcales.  C.denauicul.  lib.x.C.Bald.l.i.C.de  xdiiit.ad. 
ç  &l.x.C.decurfpub.lib.xij. 

δ  En  appartiendra.]  Re  deprxhenfa ,  alioqui  domici¬ 
lium  hîc  quoque  fpeda ,  lcd  nec  pretij  contredatio 
furtum  facit.Lqui  vas.ç.vlt.D.de  fùrt. 
h  ^Au  luçe  dudit  marché.  ]  Plato  άγ>&υόμοις  nundinis  g 
&  foro  venalium  præficit&  Bald.  l.i.  D.demmd.  pu¬ 
tat  cum  qui  nurldinis  prxeft ,  curare  debere  ne  com¬ 
meantes  aliquid  illicitum  patiantur,  &  vulgo  dicuntur 
in  protedione  &  fide  elle  Domini  mercatus,  ideoque 
6c  fufpenfis  fignis  familiaribus  folemus  fecuritates 
commeantibus  polliceri,  &  inuitarc  commercia  & 
Concurfum,p4r  le  brandon. 


Article  XIII  I. 

I  *  aucun  delinquant  eft  pris  hors  du  lieu  &  diftroiéi b  du  deliâ; e  ôc  de  ion  Artic, 
domicile, d  par  autre  iuftice,  ôc  *  apres  l’auoir  intimé  aux  iuges  des  lieux  ^ον!Λ 
dudeli<ft&  domicile,  ficeuxiugesnele  veulent  retirer  pour  leiufticer,  sCons. 
le  iuge  qui  ha  apprehende,  le  pourra  ôc  deura  iufticer  ôc  punir ,  félon  le  méfiait  ôc 
qualité  du  deliél:  file  delinquant  n  eft  clerc. 

3  quis  delinquens  prœhenfus  fuerit  extra  locum  &  difiritlum  feu  Tenitorium  *  de - 
lirtf  &  fl  domicilij , d  peraltum  Judicem  qui  nec  domicilij  fitnecdehÛi ,  £r  ‘de¬ 
nuntiatione  fa  cia  Judicibus  locorum  dcliéïi  &  domicilij  { f  ipf  Judice*  repugnent^ 
eum  repetere ,  vt  de  eo  fuppheium  fumant.  1  Judex  qui  eum  prahendit,  poterit  &  de¬ 
bebit  eum  corripere  j  prout  deliquerit  &  fecundum  dthili  qualitatem  :  Si  delinquens  Cle¬ 
ricus  non  ft. 


43  Des  Iuftices ,  Art.  X  V.  44 


Nota  i. 

I  De  noxio  ex  tri  domicilium ,  CD  delifli  locum  depra- 

henfi. 

z  Soit  iudici  delitti  denunciandum  crc. 

3  I udici  tioxtj  reperti  tribut a  iu rifdifho. 

4  De  remittendo  reo,  indici  fno,  aut  delifti  CDC. 

I  a  Si  mcun  délinquant  cil  prit  hors  du  Iteu  CD  difroiti] 
Cùm  ante  de  cognitionibus  ,  quæ  domicilio  tribuun¬ 
tur, ftatuent  Confuetudo  Art^.  &  13.  mox  de  his  quæ 
locis  deliftorum,  vt  Articulo  præcedcnte,  hicdcmùm 
quod  fuperfuitex  partitione  conftituit,fi  noxius  fcili- 
dct  extra  domicilij  &  delifti  locum  deprehendatur,ne 
fcilicct  vfquam  coërftio  fontium  defit.  Hic  locüs  tra- 
ftatur.l.i.C.vbi  de  erim.&c. vit. ext.de  for.  comp. 
b  Dudelift.]  Huiccnim  primo  ordine  poteilas  de  de¬ 
licio  tribuitur  vt  Art.ç.dc  13. 
z  c  Et  de  fon  domicile.)  Cùm  olim,&  Iurc  Confuetudina- 
rio  Iurifdiftio  Iudici  delifti  tribueretur,  ita  demùm  fi 
apprehenderat ,  de  Iudici  domicilij  in  totum  &veluti 
ordinario  iure ,  non  erat  apta  hæc  verborum  colloca¬ 
tio,  quæ  priorem  requiri  ludicem  delifti  ilatuebat,  eu 
ex  ordine  prior  domicilij  locus  fpeftandus  eflet,  & 

}>rior  Tudexcius  admonendus.  Nunc  exilio  Art.  Mo- 
inenfi  5J  foli  Iudici  delifti  denunciandum  erit  :  Nam 
Sc  ipfe  domicilij  Iudex  fi  haberet  reum  in  poteilate, 
remittere  nccefië  haberet  ex  illo  Articulo.  Quapro¬ 
pter  apparet,  quod  diximus ,  hos  penè  omnes  Articu¬ 
los  tolli,  illo  Artic.Molinenfi  35. 

3  d  Par  autre  lufice.)  ludicem  intelligit ,  qui  nec  domi- 


A  cilij  fit  nec  delifti,  quem  volunt  effecx  illo  vulgato, 
vbi  te  inucncro ,  de  quo  glof.  l.i.  ver.  à  Iudice.  C.  vbi 
quisdccurialfvclcohortal.  aliauecohdit  conueniat. 
&  l.i.vcrbo,repcriuntur.  C  vbi  de  crimi.poteflque  vi¬ 
deri  hçc  difpofitio  fumpta  ex  eorum  fententia,qui  Iu¬ 
dici  noxij  reperti  cognitionem  tribuunt,  fuperioribus 
duobus  abnuentibus ,  ficuti  &  fuperiores  Articulos 
apparet  decerptos  penè  ad  verbum  ex  illa  1.  x.  &  auth. 
qua  in  prouincia.  C.vbi  de  crim.de  quo  Iacob.de  Bel- 
louifi in  praft.tit.  dc  fug.reor.  vcrf.fi  autem  non  com- 
mifit. 

c  ^Apres  l'auoir  intime'.  ]  Denunciatione  teilato  fafta  1. 
i.§.magiftratibus.D.de  magift.  conueniend. 
f  l ceux  luges  ne  leleulent.)  Nec  tamen  intelligendum  4 
g  in  libertate  eorum  pofitum  :  Nam&  repugnantes  &: 
inuiti  per  fuperiorem  cogi  poliunt  crimen  coercere, 
quod  apparet  ex  Art.i2.fup.verbo,do/x  CD  efitenu  pren¬ 
dre,  &c  art.  fuperiorijVerbo,  doit  luflicer ,  &  auth.vt  dif- 
fer.iud.aud.int.alleg.colç.Fcly.c.vlt.verf.fecundoad- 
uerte  &  verf.dum  dicitur  ludicem.  ext.  de  for.  comp. 
&  Card.Zab.  ibi  &  vulgo  cæteri  Anan,  c.i.de  raptor, 
ext.  Sed  conuerfo  cafu.  Si  Iudex  delifti  ibonte  repetat 
redimendus  erit ,  Sed  &  fi  retis  remitti  ie  ad  fuum  lu¬ 
dicem  poftulet  mos  ei  gerendus  erit.  Hodie  fi  ncgli- 
gèter  in  eo  verfatus  eft  Iudex  inferior ,  deuoluitur  Iu- 
rifdiftio  ad  fuperiorem ,  itavr  impendiis  négligent» 
reus  peragatur,  ex  Ord.de  chufiedubnanr, 1566. Απ.$. 

6  Le  luge  qui  ΐ a  αρρι  eh  en  dé.)  Hic  demum  ôc  poflremo 
ordine  Iudex  alienæ  curæ  fuccedit  fauore  (vt  loquun¬ 
tur)  deliftorum  coercendorum ,  cùm  cæteri  officium 
non  faciimt,nc  delifta  fint  impunita. 


Article  XV. 


N 3  fcrgentb  délinquant  &cforfaifantd  en  fon  office,  eft  iufticiablc 
de  lalufticeMufeigneurduquelil  eft  commis/ ou  delalufticefu- 
feraine.  Mais  celuy  qui  fous  couleur  qu’il  prerend  auoir  pouuoir 
de  fergent  (  s  combien  qu’il  ne  le  foitj  veut  &  s’efforce  d’exercer  &c 
faire  office  de  fergent  au  nom  d’aucun  ieigneur,  il h  doit  eftre  puni1 
par  le  luge  de  fon  domicile. 

3  Λ  Pfaritorh  delinquens c  &  feelus  aliquod  admittens  d  in  exercitio  fui  ojjïcij -,  fummit- 
1  titurj.irfdiôlioni c  Domini  a  quo  illud  Officium  accepit ,  aut  JuriJdiftioni  fuptrio - 
ri.  Sed  is  qui  prétendit  fe  ppantoris  poteflatem  habere  ( S  qitamu's  non  habeat)  Ίη  lit  & 

nittatur  exercere  officium  ^Apparitoris  nomine  cuiufdam  Domini h  pœna  debetur  ei  irro¬ 
gari  ‘  a  Iudice  fui  domicilij , 


Nota  1. 

I  Sergent  ~\ox,  CD  ~ïaria  nomina, 
z  v Apparitorum  diuer/af unii  tones. 

j  *  Vn  fergent.)  Antiquis  Apparitores,  Viato  res,  Lifto- 
res,  Accenfi,  Statores  fuere ,  Media  ætas  Executores, 
Officia,  &  Officiales  reperit,  atque  inter  hos  diuerfas 
adieftiones ,  prout  cuique  Magiftratui  apparebant, 
Cæfarianorum ,  Catholicianorum ,  Præfeftianorum, 
Prefeftoriorum, Magiilerianorum,Auguftalium, Ra¬ 
tionalium, Prçfidialium,Largitionalium,Opinatorum 
&  talium.  Poflremo  viftrix  barbaries,  Mifrn,  Malfa- 
rios,Baiulos,  Bidcllos,  Biruarios,  Ofliarios,  Nuncios, 
Clientes,&  qua  hic  appellatione  vtitur  Seruientes  ad- 
iecit  i  fuêrc  &  diuerfæ  funftionis ,  fed  non  abfimilis. 


C  admiffiones,  de  quibus. l.a.C.d'’  priuil.eor.qui  in  fier, 
palat  milit.lib.XII.  quos  &  Ofliarios  Plin.lib  12.  na- 
tur.hifl.  vocat.  T ales  fuere  ColL  viginti  quatuor  cum 
fafcibus,&  fccuribus,Proconfuli  fex,Legato  ouatuor, 
Prætori  duo, Diftatori  viginti  quatuor.  Præiidi  duo^ 
poilerius  Procohfuli  etiam  quadringéti,  vt  rit-  de  Ap- 
parit.&:  lcgat.lib.XII.  C.  Et  Comiti  Orientis  fexcenti 
tit.de  Apparit.  Comit.or.Chb.XII.  Sed  hæc  in  re  mi¬ 
litari  potius,  Tribuno-plebis ,  Ædilibus,  Duumviris, 
&  minoribus  Magiflratibus  nulli ,  quia  nec  vacatione 
nec  præhcnfionem  habebant.  Sed  &  in  militaribus 
funftionibus  fimilis  honos  vfurpatu  5 ,  aliquando  <Sc 
J ribunum  quatuor  milites.  Ducem  fex.  Legatum  de¬ 
cem,  antecedere  inditurum  ?  1  Alexandro  Mammeæ, 
quod  Lampridius  feribit.  Et  Ordinatio  Philippi  Pul¬ 
chri 


; 


a 


4  y  Desluftices 

chri  inter  Ord.  Aufrerijtit.  de  Bailliuis  Art.14.  quam  ^ 
pauciffimis  contentos  efle  Senefcalos  iubet,  &itcm 
titulo  de  excelli  officiariorum.  §.  vit.  in  Stylo  Parlam. 
Sed  honoratis  quoque  hominibus  atque  adeo  femi¬ 
nis  is  honos  exhibitus,  vt  Agrippinae ,  &  Drufillae  ,  & 
alijs  pleriique  illuftribus  femims.Horum  munus,fuit 
in ius  vocare, &  praehendere,  id  eft:  vocatio  &prçhen- 
fio,Magiftraribus  apparere,  obuios  fummouere,iube- 
re  via  decedere,  &  caput  denudare,  fores  virga  percu¬ 
tere,  quae  omnia  adnosvfque  de  veteribus  exemplis 
manauere,  &  ab  antiquis  «damnum  retinemus. 

3  b  Sergent  delinquant.]  Multum  huic  hominum  generi  ^ 

.  conciliauit  odij ,  rapacitas  &  inclementia  animi ,  iam 
olim  notatalmperatorum  cenfura  l.ne  diu.C.de  pcen. 
Li.de  Appar.præf.vrb.lib.XII.  &  alibi  faepe. 

Nota  2. 

t  Varia  JJ/ecies  delitiorum  in  apparitori^. 

1  In  delttiu  angtrcndum  allegare  pot  eft  apparitor. 

1  c  Ftrfdifant.]  Faciunt  autem  multis  modis ,  vt  cum 
pecuniam  capiunt  quo  minus  magifue  quidquam  ex 
officio  faciant, 1. vel  quomagis  D.adl.Iul.  rcpet.vel  ob 
hominem  capiendum,vel  non  capiendüm,vinciédum  C 
vel  non  vinciendum  1.  lexlulia.  eod.  tit.  idem  fireum 
captum  vel  cüftodiae  fuæ  affignatum  deferunt, l.fi  quis 
ahquid.§.miles.D.depcen.l.mihtes.  D.decuftocL  reo. 
quo  cafu capitalis noxaeftl.  vlt.§.  fraudulenter D.  de 
cuft. reor.Qui  adhibiti  perquirendis, aut  denunciandis 
fontibus,  pecunia  accepta  diffimulant,  aut  coimiuent, 
ne  denuncient ,  1.  fi  per  imprcffionem.  C.  quod  met. 
cauf.vhi  Bart.  &c  l.auteroir.§.quod  à  Praifide  D.  de  iur. 
fif  l,i.  C.ne  ruftican.  advlL  offi  deuoc.  lib.XI.  I.1.&2. 
D.deeoncuf.Iquocieuitandi.  C.decod.  ob.turp.cauf. 
idem  &  fi  praetextu  officij  falla  crimina  renunciauc- 
rint ,  &  aliquem  calumniose  infimulauerint ,  quo  rc-  D 
nunciandi  genere  ,  nos Jerçens  Eailhagiers  en  I' endroit  des 
oj5if«,vtunturl.illicitas§.nepotetioresD.  de  offipraef. 
l.diuus2.D.  decufto.  reo.  Li.  C.de  Curiofhb.XII.  ea 
quidem  C  de  accufat.  idem  fi  quid  faliS  retulerint,  aut 
ea  quæ  notoria  dicuntur  falso  renuciaucrintd.l.diuus 
&  l.i.  D.de  fal.R0m  iing.315.  Bart.Lqui  nomine.D.de 
falf.  Bald.  c.vlt.  ext.de  dol.Sed.  &  fi  aliquem  iniuJli,  id 
eft, fine  decreto  capturae  præhendant,Lvlt.Cde  exhib. 
reis  vbi  Bart.Bald.&  Salie.  l.prohibitumvbiDofl:.  C. 
deiur.fifc.Ang  Sc  Fab  §.  quadrupli  inft.de  adlio  Lud. 
Rom.l  plerique  D.deinius  voc.Ord.  Philip.  Pulchri  E 
in  Stylo  Pari,  tit.de  Bailliuis  Art.jr.  idem  &  fi  captum 
pretio  dimittant,  Siilhcit3  minifteria  exhibent  milita¬ 
ribus  viris,feu  equorum  &  veredorum  nomine  poftas 
vocant,  en  chcuaux  de  charroy  d'artillerie ,  munitions ,  aut 
cibariorum  caufa  ,pour  fonrnifement  d' eft  apes ,  aut  fter- 
nendorum  itinerum, pour  réparations  ou  rompture  de  che¬ 
mins  ,  quo  nomincplures  fæpè  damnari  comperimus 
d.l.illicitas,&§.illuddemand.princip.  &l.nemo  du- 
cum,Cdecurfupub.lib.XII.  de  quibus  Ord.  d.  titulo 
de  Bailliuis.  §.28. &  §.18.  in  Stylo. Denique  qui  amplius 
conftituto  falario  exigunt,  de  q.uo  nos  inf.  art.22.§ .  & 
hoc  quoque  auth.vt  litig.iurent  in  exord.  lit.col  9.  Si 
inftrumentum  ad  exequendum  commilfmn  adueria- 
rio  prodiderint  l.fi  quis  forte.§.fi  quis  inftrumentum. 
D.depcen.  Si  animalia  faltumingrefta  faltuarius  Ap¬ 
paritor, id  eft,Foreftaiius  diffimukuerit  l.i.C.de  fund. 

&  faltib.rei  domi.  lib.XI.  vbi  Platea.  Si  ad  verum,  pe- 
cuniæ  exadtae  fummam  mobilium  numeru,fpeciem, 
quantitatem  venditorum  non  exprelFerintl.  Appari¬ 
tores  C.de  exa<5t.  tribut.Ub.X.C§.coges.auth.demad. 
princip.Bart.l.miili.d.  tit.de  cxad.trib.  fi  caufæ  cogni¬ 
tionem  fibi  fumant  1.  vit.  D.  de  iud.  Boer,  in  coniuet. 


,  Art.  XV.  4  6 

Biturig.  tit.  de  iudicib.  §.  i|.  fi  executione  fa&a  pecu¬ 
niam  redadam  amplius  triduo  retinuerint  Ord.  Au- 
rehanen.Arr.90. 

Quibus  &  fimilibus  fpeciebus  neque  autorem  ci-  i 
tare,  id  eft,  garendum  allegare  nec  fadum  fuum  recipi 
ab  alio  poftulare  poffunt ,  &  in  lite  retinentur,  ils  de¬ 
meurent  en  procès ,  (y  tie  fè peuvent  faire  adnouèr .  Quod 
aliter  accidit, cùm  fimplex  &  nudus  error  in  executio- 
nis  forma  proponitur ,  &  qui  mandauit ,  fadum  Ap¬ 
paritoris  qualecunque  fit,  in  fe  recipit ,  &c  fe  liti  fubij- 
cit  periculo  damnormn.  Nam  cætera  Apparitor,fi  m- 
obleruata  forma  exequitur,  quæ  legibus  &  confuctii- 
dine  præfcribitur,  praeter  officium  facit,  &  damnis  ex 
imperitia  fubijcitur,vt  alius  quilibet  officialis. 

Porro  quibus,  cafibus  pecuniam  capere  vetantur, 
iyngrapham  abftuhfte  aut  ftipulatum  effie  dari  aut  fie¬ 
ri,  fimilis  noxa  eft  glof.l.i.§.  haec  autem  verba,  vbi 
Bald.  D.  quod  quifque  iur.  &  1  generaliter  §.  fi  igitur 
D.de  Câlumniat.  Pcteusin  trad.de  Syndic. verbo  bar- 
rataria,  vel  etiam  à  fponte  dante,  l.r.  C.  de  lalgam.  lib. 
n.  auth.  vr  iud.  fine  quoque  fuff.  fiant  c.  Statutum.  §. 
infuper  de  referip.  in  6. 

Nota  3. 

1  Cognitio  delitiorum  militarium  ad  quos  pertineat. 

2  Capitaines  de  villes  n’ont  aucune  iurifdidiô  ôcc. 

3  Pana  apparitorum  delinquentium. 

ά  En  fon  office.]  Limitata  ôc  exprelîà  caufa  in  officio, 
neque  enim  idem  iuris  eft  in  exteris  delidis ,  exempla 
fuperiori  glofa  dedimus,  dicemus  glof  vit. 
e  Vu  fetgneur  duquel  il  eft  commis .]  Talis  eft  Ord.  Regii, 
titulo  de  Bailliuis  Art.;8.  in  Ord.  glof  &  dod.l.  Sena- 
tufconfultOjVerbo  parcifïïmè  D.de  offipraefid.  Bart.& 
Alb.Lfi  quis  fortè.§.vlt.D.depœn.Bald.l.obferuare.$. 
proficifciD.de  off.proconf.  Io.  Fab.l.  quod  promul¬ 
gatis.  C.de  offipraef.  vrb.Pet.Iacob.in  prad.  tit.de  cô- 
didione  cx.§.  quadrupli,  Paris  Peteus  in  Synd.  verbo 
familiaris. Bocr.Decife.  tcx.  1.2.  C.defport.  1.  omnes. 
C.de  offired.prouin.§.  nullo  auth.  de  iudicib. col.6.  §. 
coges.auth.de  mand.princip.col.3.  §.&  maxime.aurh. 
de  quæft.col.6.Guid.Pap.  q.326.  Ord.  Philippi  Pulchri 
inter  Ord.Rcgias,  & Caroi.  VIL  anno  1434.  Art.  10. 
Qua  de  re  longa  Ciceronis  admonitio  extat  epiftola 
ad  Qjr atrem.  qua  tales  coerceri  ab  fratre  Proconfule 
expetit,  &  in  auth.  de  mand.  princip.  præcipua  Praefi- 
dum  cura  inter  mandata  Prindpum ,  qure  Præfidibus 
inProuinciasproficifcentibus  dabantur,vt  comités  & 
apparitionem  innocentem  haberent ,  qua  de  re  extant 
veterum  Prxfidum  accufationcs ,  ob  nimium  indul¬ 
genter  habitos  comitatus. 

Similis  ratio  de  militaribus  quidem  delidis  cogni-  Σ 
tionem  ducibus  tribuit,  quandiu  quidem  illi  in  expe¬ 
ditione  funt  1,2.  C.de  off.mag.  milit.Lofficium.D.de  re 
milit.  &  auth.  vt  neque  milit.  neque  federati  coi.  8. 1. 
magifteriæ.C.de  îurif.omnium  iud.  Melior  tamen  ro¬ 
tam  cognitionem  etiam  militaribus  officijs  de  militi¬ 
bus  ademit,  Henrici  Regis  anno  15#.  nifi  quidem  Le¬ 
gatis  <5c  Locumtenentibus  Regijs,  fupremapoteftate, 
vt  &  aliæ  complures.  Extra  expeditionem  aut  obfi- 
diumcuiuilibet  Regijludicis  eft  cognitio  de  delicio 
non  militari  d.l.magifteriæ  1.2.  D.de  re  milit.d. auth.de 
iudicib.  $.  quod  autem  1.2.  C.  vbi  quis  de  curial,  vel 
cohortaï.  Lvnica  C.in  quib.cauf.  müit.  for.  præfcnp. 
vti  non  poffi  &  1.  x.  C.  de  exhib.  &  tranfmitc.  reis. 
Hæc  fententiaeft  l.x.  de  offi.  mag.  müit.  1.2.  de  off.  xni- 
lit.  iud.  C. 

Quæ  eadem  &  in  his  noxis  intelliguntur3  quæ  opi¬ 
fices  committat,  fi  quidem  collegium  Iunichdioncn> 


47 


Des  luftices ,  Art.  X  V  L 


48 


hâbeatl.  vlt.Ceod.tit.  qiiod  nos  nondum  admifimus, 
vt  diximus  in  Comment.§.i.  iuprà. 

Nec  tamen  eam  poteftatem  permittimus  Eccle- 
fiafticis  Iudicibüs,fi  Apparitores  laïcos  habeant ,  eùm 
de  fuis  liceat  illis  deligere ,  fequimurque  Anchar.  & 
Ant.  Butrij  fententiamc.  cùm  contingat  ext.  de  for. 
comp.  Aufrer.  rep.clem.i.  de  otf.ord.  de  poteftate  fu- 
per  laïcos  q.  2.5. 

1  Quamobrem  nec  Praefedis  arcium,quos  Capita- 
ne 0 s  vocant,  permittimus  minifteriorum  fuorii  ccër- 
dionem,  quos  mortepon rvocant;  quia  nullam  Iurifdi- 
dionem  habent ,  quod  Arefto  lacri  Confilij  olim  iu- 
dicatum  eft  inter  Præfedum  arcis  Maclouienfis ,  & 
Capitulum  Ecclefiæ  Fani  Maclouij  anno  1527»  &  con¬ 
tra  Prsfedum  arcis  Nanetenfis  ijj  7. 

3  Porro  delinquentium  Apparitorum  poena,  h  quid 
extra  debitum  dolo  exegerint,eft  quadrupli  §. quadru¬ 
pli  Inftit.de  act.l.i.  &  vit.  Cad  Uulrepet.  fk  auth.  vc 
iud.  fine  quoq.  fuff.  fiant.  §.  fic igitur  l.i.  D.de  calum. 
fed  tamen  etfi  res  pofcat ,  &  dclidi  atrocitas  &  extra- 
ordinem  puniri. <Sc  capitaliter  poftiint,  &  frequentia 
funt  exempla  à  Praffidibus  damnatorum,  quamquam 
loann.  Faber  videtur  repugnare  l.i.  deoft.  præh  au- 
guft.  Canonift.  c.  ftatutum.  §.  infuper  verbo  recipere, 
de  referip.  in  6.  Et  abfentes  quoque  damnari  contra 
iuris  regulas  Lne  diu.C.de  poen.neque  damnati  à  Præ- 
fidibus  appellare  poffiint ,  C.  quor.  appel,  non  recip. 
vbiCy.Alb.  Caft.  Salyc.  Fulgoi.  Sed  eorum  neutrum 
tribunalia  admiferunt,  quare  neque  damnari  ablen- 
res.nilx  legitimo  edidorum  numero  poffimt ,  &  re- 
uocantcs  audiuntur ,  quanquam  perfæpè  malo  pu¬ 
blico. 

*  Oh  de  U  iu/lice fu  fer  ai  ne.]  Quippe  locus  eft  prsuen- 
tioni  inter  fuperiorem  &  inferiorem  Iudiccm.  inf. 
Art.iS.  prxueniri  autem  cognitionem  citatione  dixi¬ 
mus  fup.Art.12. 

Nota  4. 

T  Pcena  apparitoris  fufpenfi,  aut  prit*  Ati. 

1  Funttiencmpullicamhfurpdns fdlft pcena  CTC.  γ 

5  Charge  notable ,  &  apparente  pour  fufpendre  vn  1 2 

Officier. 

1  s' Combien  qu’il  ne  le foit.]  Quo  cafu  poena  falfi  tenetur, 
fed  quid  fi  fuit  ah  quando, nunc  veto  aut  fuipenfus  aut 
abdicatus  cft,namquc  ad  tempus  officio  interdici  pof- 
fe  notum  eftexl.moris  D.depœn.  l.puto  &feq.  D.dc 
poftul.l.vlt.§.vlt.D.de  interd.dc  releg.  Refpondeo  fu- 
ipenfos ,  fi  quid  contra  audeant ,  perpetuo  priuari  & 
arbitrio  Iudiçis  coerceri  l.i.  §.  qui  aduerfusD.de  po- 
ftul.  1.  relegati  in  fin.&  1.  capitalium. §.  in  exulibus  &  1. 
aut  damnum  D.de  pcen.Priuati  poena  mortis  ηό  coër- 
centui  ex  icntentia  Bald.  l.data  verf.  Sc  idem  in  eo  qui 
facit.  C.  qui  accuf.  pof  quia  iuuantui  primordio  veri-  j 
tatis.  Verius  arbitrium  Iudicis  eiTe  pro  confequentia 

6  pondere  admiffi ,  vt  &  de  eo  qui  vitiose  creatus  vi¬ 
tium  tacuit, de  quo  Fely.in  prooemio  Gregoriano. 

2  Sed  fi,  quamquam  fortaue  ο'Λυ  mpspjpy  quæritur  an 


ada  per  eos  fada  valeant  :  Reiponderi  folet ,  &  ratio 
didat, quæ  ab  co  gefta  funt,  qui  nunquam  Apparitor, 
Notarius  aut  Tabularius  fuit,  nullo  modo  valere,Co~ 
tra  in  geftis  ab  eo,  qui  fuit  quidem  aliquando ,  fed  aut 
interdum  interdidus,  autpriuatus,  quandiu  quidem 
ignoratur  interdidio  autpriuatio,ac  diffimulaturfen- 
tentia,  &  toleratur  ab  his  qui  poliunt  prohibere,  & 
pro  tali  habetur ,  alioqui  multos  in  fraudem  incidere 
necelfe  elTct.  De  eo  iufta  opinatio  eft,  quem  fuus  Ma- 
giftratus  patitur  Officium  exercere,aut  ante  fententiæ 
promulgationem, nec  id  femel  nobis  vfu  accidit.  Hxc 
Bald.  I  i.  C.de  tcftam.vbi  Alex.  &  Salyc.  &Rayn.Ol- 
drad.Alb.Iaf.Bald.  l.barbarius.D.de  offiprætor.  Barr. 
l.aduarios  C.denumcr.&aduar.lib.u.  Innoc.c.cum 
fuper  ex.de  off.deleg.&c.i.ext.de  fid.inftrum.  Anton. 
Panor.  Io.  And.  c.  fraternitatis  ext.  de  teftib.  Bal.  1.  fi 
quis  ex  argentarijs  §,i.D.de  eden.  &:  l.Calllus  D.  de  fe- 
nat.  Put.in  Synd.§.officialis  fo.116. 
h  Doitefreptinj.]  Qui  Notariatum, Apparituram, Do-  J 
doratum,  Magiftratum ,  fundionémve  audoritatis 
publicæ  vfurpat,ciim  talis  non  fit,  pœha  falfi  tenetur, 
quod  Bart.&  Alex.ad  eum  notat,  l.eos  D.de  falf.Bald. 
d.l.dataverf.  de  coqui  allerebat,  &d.  l.i.C.deteftam. 
Bald.  &  Bart.  1.  qui  liib  prætextu.  C.defacrof.  Ecclef. 
Panor.c.i.de  cler.non  ord.miniftr.  Felyn.in  Prooemio 
Gregor,  ôc  c.  tertio  loco  de  teftib.  Anania  in  rub.  de 
fiilf  &  item  rub.de  magift.Quod  ita  tamen  intclligçn- 
dum,  fi  adus  officij  proprios  vfurpet ,  Notarius  con- 
tradus  recipiat,Apparitor  citationes,intimâtiones,&: 
estera fibi  Iumat,Extraid  fimpheis  tituli  extraordina¬ 
ria  coërcfio  eft  pro  grauitate  admiffi,  ex  fentétia  Bart. 
d.l.eos.  Bonus  Cart2.tradat.de  nobilir.  part.j.Fely.d. 
c.  tertio  loco.  Idem  in  eo,fiue  vaiIallo,fiue  alio  qui  Iu- 
rifdidionem  vfurpat,  fi ue  mediam  fiue  infimam  fiue 
merum  imperium,  cùm  non  habeat,  quo  in  genere 
multi  peccant, Aufrer.  q.Tholol'401.  Guid.Pap.q.am. 
Baldd.l.x.q.6.de  teftam. 

1  Parle  luge  de  fon  domicile.]  V  t  &  generaliter  de  omni 
admiflo  quod  extra  munus ,  Officium ,  aut  Magiftra¬ 
tum  committit ,  &  communibus  delidisin  vniucr- 
fum,  ex  fententia  Bart.l.i.D.  de  off.red.prouinc^Ioan. 
Fab.l.vltim.  C.de  off.prsfed.vrb.Petr.  Iacob.  in  pra- 
dica  tit.de  cond.ex  §.quadrupli.Ord.Philippi,  d.tit.de 
Bailliuis  Art.j8.mcip.  Statuimus. 

Quæipfa ratio  admifii  in  officio  facit,  vt  intérim  4 
fufpendi  adminiftratio  debear,  Magiftratu  reo  poftu- 
lato,  de  eo  quod  in  officio  admifit,  fi  quidem  grauiter 
notatus  eft,  &  vt  loquuntur ,  oneratus ,  alioqui  accu- 
faile  non  fufficiet,  quod  plerumque  etiam  probatis  & 
præftanribus  viris  accidit  :  qua  de  re  Lucas  de  Penna  1. 
iudices.C.de  dignitat.lib.XII.  Bart.l.ordine  D.ad  mu- 
nicip.&l.quod  fi  forte  D.de  folut.de  quo  locus  apud. 
Par.  Put.in  Synd.  §.  accufatus  in  officio  fol.41.  Mais  il 
faut  à  cela  charge  notable  (T  apparente,  cùm  fint  hodie 
conduditij  fedores ,  qui  probis  viris  negotium  faccfi. 
fanf  redempti,  ac  proinde  inulti,  quia  nihil  habent 
quod  in  offenfione  deperdant ,  quod  ille  olim  dixit  111 
diuinatione  in  Verrem. 


Article  XVI. 

vl  fubieûièigneutnedoit cognoiftredes choièsb, ejui touchent Iefii- 
ferain  feigneur,  ne  qui  touchent  ‘  le  faieft  de  fa  iuftice,  s'il  n-a  commiffion 
&  pouuoir  fuffifant  de  ce  faire.  Ets-illefaifoit/enferoitamendable.-'ou 
les  officiers .  en  cas  de  defaucu ,  s’ils  ne  raonftroient  mandement  dudjA  Seigneur 
intérieur.  ° 


4  9 


Des  lu lli ces.  Ait.  XV  I. 


50 


‘N 


yiltts inferÏQY  DominHi,  débet  cogwsjcercdtïebMàd  fupniorem  Ύ) ominum  fcninm- 
ùbtis  Aüt £ itt$ funjdiÎîioncm > nififiicïdtMçm mt ' /pedale m^ndmim  id agcndihabmt. 
Etfifâccrct*  mul&a  damnan  dclrrct  :  *  mit  fin  Offidanjjen  Officiales,  modo  rM^pfr&lrtt 
ψ-wd  γεν  tvifacixmfiwru,  nifi  exhibèrent.  mamLuim  Do  mini  inferioris* 


Nota  i- 


J  ^Aft.  mtUrcnànntfœ. 

I  Infor  hit  deminui  m  n  (lanii  sii  tare  ftspmtw  CÇc- 

înftritr  mtrtifojtw  ftiperw  rtm  obfstM  re  défi  ibidm* 

3  EffrÊM  fupcTMmtirtfdifhmi*! 

^  r^r  in  pAfftn  ma  hibsl  1  mptn  am  CT  B»*$. 

1  J  Γ-Jit!  (itl-icii {rirnttiT  rte  ifit  #16^]  Mc  aurore, 
ncmo  taies  v nquam  Coiiftictu d)m s  Aùic  ubs  fcribes, 
i nofirto  s,  infij  ti  ros,  vagosj  qui,  i  l  pro  regulis  Lcnbu  n - 
tur,  .coïui.enkntiùs  t  iiirc  duijj  &  fpmibua  petLpo- 
njirç.  N  une  cum  s  IijtcGüniueciiiiiiiaiïô  f  ]  d  expe- 
iLctnr patins ,  Vidcdu êtes  de îuté Roman» fentenrias 
dorâe&s &  tbeaïilcge  ptdÏÏùs  CûüÛringai:,  &  ad  ky- 
poihtLes,  &i  [pccics  propriis  applicet ,  non  jfideo  .quid 
fuptmi  elumbi ,  &  languida  orarifine  proficiatur  ad 
co  π  f  1 0 ui rMs  j  e ll m  infpçcie  occurrunt  duudicandas, 
çùmad  vimini  non  pertingat ,  Sc  intŒpretarione}iUL 
cxccprioiie  facile  eludi  poflîc  >  cum  fc  toc  juniculi 
p  induit  ad  iubruer-Hn-is  difp oft-tionc î  indctînita-s  ,  il 
unis  qmdnu&mfupcrftruar  i  Magis  mirum  repetitum 
hunc  eundem  Articulum,  inf.  Ars.#  qu^pL-rpetus 
fuit  Reformatorum  irieqgftamia.  Sed  vt  accipiamus 

1  quottiwik-,  fichabe.  De  ptufom  patroni,  Domini  uc 
luntri  r>rii  aut  riiispotcftacc  in  dicendo  ime,  inferio- 
ri  :us  fiiiu·  nojiciii:  ftamcie.  Excipe  cafum  articuli. 

infri,  Totarcnwn  publicarum  rtdrnmiftrarto ,  qiiæ 
Eum  ex  parce  in  Magiftratibiii  polirai  c-ft ,  à  diÛribu- 
tiûiw  LundiouurA  pendet.  Huius  diFaptina  eitpræci- 


A  qu  ls  ad  mains, D.  de  re  i  Liddité  Aï  ig-  de  Ltid.Li.| .  1.  Dril 
qui  s  C-Ui  n  Nec  inferior  ÏLcgcs  anr Statilia  porcil  coi  l- 
dtre  in  ptjpçiüdici  im  fimerioris.  ,qM  vul^  Jiocân  c  L 
omnes  popLilj.D.Je  lütt.  de  nir.  Cano.c.  next.  de  mpr. 
in  rc  iTuJiçin  comumiciaomnis  sduerfus  pï^poimiin 
capi  talis  LÎt,  liOr.inc  dcliftum·  cqniuinacil·  D.de  r^· 

mille. 

Nec  vero  quod  hk  dïtit ,  locum  habet  dmn  taxat  4. 

minfvriore  lïtlucrfus  i uperi oLcrndcd eciam  in  pari  rtd- 

uerfus  parem  3  l.iüe  i  quu,^.  Tempe iHuuin.  D.  adTve- 
bfh  L  nam  Mtgi [iratus.  D.dc  minorib,  vndc  &  ii.idt- 
tur,cum  duo  Domini  eiuiiemvrbis  ani  oppidi  a^qna. 
port· date  peoponunnu' }  neutrum  in  altetum  iurc  po- 
ccitafis  vîj  polie  ,qucid  Dôitj  notant  Lcd  recepinm 
D.  de  iuriid*  omnium  ituf,  B  art.  BslrL  Alb.L  vTc.  D. 

”  dtrer.  dm]  i'  Sed  i  U  ud  quoque  es  eadem  ruions:  cc- 
fpondeiii  collegam  non poncCoUcgam  fumn  lurifdi- 
ttionem  obturbantem  coercere ,  non  magis  quatu 
olim  Ttibunus  plebis  vsnis  iuccrceihonem  colkgx 
toltcre  ,  qoA  de  rc  Rirn  Ll.  ή.  u  D*  ü  quis  ius  dicciEr, 
non  obtemp.  indcid  quoque icquioir ,  vt  cùm  dieu 
pn'es  de  iuriiÜiâione  Cûnienduot  ,  ncutnus  lit  Jd:t· 
mendt  potclLas  de  c:i  rc,  quae  lit  cnmnari  contro- 
uetiîi,  dequo  Ang.  Qait.  Roin.  1. 1.  D,  iiquis  m  ius 
voCr  neni  îet. 

Eadem  if  in  EcckfiaJhCî»  Po la ccua  o b fe r  uad o ,qu cvd  J 
etnq-  vlt.S^L  Di  itinbt,  iDruitur  £;c.qui  teilftirrit,  q.  î. 
ipios,  inquit,  humanarum  Legum  gradus  aduçttc ,  ϋ 
LiUquid  iuSèrit  Curator  'faci  end  umeft  ,  nontanacn  ii 
contra  FtoconinI  10  Lier  it.  Non  vuque  eemteuam-s  pn- 


1 1  j£,  iijçi i3«j  f  juem  1»ctoti  £  LaccdarrnouiorniTi  Q  tt-tUccm,  icit  eligis  maiori  feruim3  nec  debet  minor 

S  cp.Pkto  iib.de  lcgibq.iiisc  pedequirur.  Sed  ea  con-  irafei ,  fuiuior  Traslatuseit,  &  ijuat  ibi  alia  pluribusj 
:are  nequit,  nili  inter  impares  Radiis,  iubencmm  δζ  quare  nec  apud  illos  uifcrtor  in  iupttiorcin  mdicium 


£ 


flate  nequit, , ...  t  p  - 
o  b  Lequennum.  N  cqU c  eu  i  m  1 11 C  qic^ntti  t  q uim  quii  - 
q  ite  priuatus  tenete  m  st  bibere  de  beat  M  agi  fhm  itp,· 

Ü-A  quo  quilqiie  honore  &  obl'eqltio  migüttatQS  in¬ 
ferior  fupettorem obferuarc  debear,  quoniam,  con- 
fuiiônc  poteftaxurti  magnam  m  rcp.  acodete  rerum 
pcmirWonem  neceffe  fit  ,  quod  olim  Itau.  dixere 
LconfLiSuC.de  teflam-  l.rcpeticaC.deepif.  &:clcr, 
Extaur  i  n  fiera  quoque  difcip  lma  creberrimæ  ea  de  tc 
S.mttio qes , i p h si amVdi □  1  à  Religionis  rudiment^  rc- 

petiut::  ip  Ia  quoque  oirSefks.icocpori,,  &  Sanfti  fpiri- 
cus  ordinc ,  k  mutuo  nui  imperio  iiuEobfcqub  Ri- 
gi  cedunt.  Et  iure  quidem  ciuili,  fréquences  in  cum  t 
lenluLti  trado  Htiir  faitend.r.  Inferior  gradus,  inquit  p>  ± 
Imp, -meritum  i  opérions  agnoi  car.  L  i.  C.deotf.  prat- 
fe£Kvrb.A'  alibj,pL'ici.ri5,inqu  tt,  gradus  M.igi  fliaiibus  ^ 

conjpecc]i5  rcu  ϊϊήίώ ab mitriofib eis  trib  LE.it ut,  I  ,p 0 -  ^ 

ïioiis  C.  de  n  (Erecto,  prou.  Ëc  alibi*  excepta,  inquit, 
raicrciuLa ,  quÆ  non  ibl&m  ib  infériofibiÎl  fed  etiini 
à  uiLiicribus  É.cttonbu  s  Prouinciarum  debetur  L  ni- 
I  I  sil.  C-de  pala, t.  faciar.hrgi  1. 1  ib.  XI 1 ,  Ex  e 0  cft ,  quod 
inferior  adueritis  maioris  i  cntaidaui  json  reftititit,  1- 
præfeili  ά:  I.  tniiior  aurem  magiibaius.D.de  minorib, 

Nec  à  maiore  ad  minorem  ippcllitur,  l.ï.  ÿ.  fiquis.  & 
f  denique. D,  dcappeh&l.ei  cuius,  D,de  appclteciip* 

Nec  ccmrrariatrt  valere  coufucïudi nem  putain  vulgo 
Doch.in  rub.de  appel,  cxr.  litc.i.de  coninet.ini.  Nec 
I  ijiitx  inferior  cagttfuperiorem  atbiirium  acccpiarc 
I.?,  tk  Jcq.  D,  dç:arb.  Ncc  citatio  maioris  Indicis ar- 
ûstçiEKUmad  mi  tuis  rribunal.Lctiiin-a  pupillum,  jjd  i 
vrfrgtnir,  m  Conf^nf, 


excreet,  c.  cum  inferior  exr.de  tmior.^t  obed. 

N  ec  M  arcellimim  E  pi  Scop  uiu  clerus  voluit  1  udi- 
cate  e, illinc  aurem  ii.  Diftmf.t-  Nec  miicu:  iiriLtiovt 
[ibfoluif ur ,  .uu  condemnature. inferio i\  n.diilinil. 
Nec  inferior  Tnpefiqm  ucgbginciam  fupplet ,  Fanor. 
c ,  qiuli  rcr  exe.  eÎc  îue{  miî  Lot  p  ore  lias  maiori  ad  o  b  c . 
dk-nduiTt  ptopomtur  c.  qu^  contn  Ï.  dillirtit.  Nec  in 
Foro  pcenitcntiali  maior  à  minore  benedicitur  c.  deni- 
qucii.dÜÙnit. 

Nota  i, 

RtiiKi  CKctudif  6Tïin?m  digtUtAfrm  η\μ  £Tf, 

PraniVAitr rrgtm  mn  litigii  4fxd  indium iflfetiiffiTf 
wii 

j  fafemr.  vm  iegmfci  r  if  tuditato Japmirif  eri. 

4  Far  deiodueu  le  ftigncur  ne  fe  ddeharge  do 
tout. 

]  Qiu  ttuihtnt  le  fnfrïm  fetgnatT.  J  Id  efl  t  qu-τ  pan'Otj  i 
perionam contingunt  s  quaic  inferior noit poterit  in 
luperiorem  qnintumlibet  dtlinqucnrcm  animidn  cr- 
rere  c.  1.  est  ta  de  rapt*  vbi  Doit.  Quarnohrcm  qnod  1 
vulgo  dicunt  rcacuni  honore  cxcludt'rejdi;  di-isiiquen- 
tem  Magiftr.mnn  pro  priuato  haberi,  Jl  qutdcm  extr.i 
M agiftrams  eau Li m  &  occiiioneindelinquat,  l.r.  C. 

vbi  iciiat,velc-W.Lff  glqfc+t.^  q.i.  hcaccipi  volant,  li 
modo,  qui  deliquit ,  non  fit  fqpctior  cius  qui  de  delà- 
tlq  vol  c  eqgn  oiccre ,  A  11c  har,clcm.i.  de  fo  t.  corn  p,  Fc  - 
ly.  d.  C, cùm  inferior,  yjide  enrniet,  vr  ntc  Epifcopu* 


A  RT  I  c, 
XVI. 
Novae 
C  O  N  S. 


53 

kSuffraganco,  nec  Confiliarius  ab  ordinario  Magi 
^  ftratu ,  nec  Rcétor  PiOuinciæ  ab  inferiore  aut  fiuxu- 
terno  indicari  poilk  j  quam  fentenciam  feio  a  plciii- 
cruc  magnis  ipiritibus  defendi  biandienre  iololentia: 
Nam  de  dclidtis  in  officio  iullaratio  cfl.  Proinde  non 
dubium  quin  ide  inferiori  fuperior  iubijctre  pofïit.l, 
efl receptum  D.dc  iurii. omnium  iud. 

Et  ver  b  quod  hic  a&iuù  dicitur ,  vt  inferiori  nulla 
fit  in  fuperiorcm  poreflaS>paffiuè  quoque  accipe ,  vt  fi 
quid  in  inferiorem  decretum  iudicatumue  fit  incon- 
fidto  fuperiore·,  de  ime  forfan  patronatus  ,  aut  obe- 
dicnria  (vt  loquuntur)  &  iure  Feudi,nil  fuperiori  præ- 
iudicet ,  qua  de  re  prolixa  cil  dilputatio  Panor.c.  cum 
fup er. extra,  dc  re  iud. 

c  Four  le f Ati}  de  fit  influe  fi  Si  forfiui  in  controucrfiam 
vocetur ,  an  Dominus  fuperior  merum  imperium  & 
altam  Iuilitip.m  habeat ,  an  mixtam ,  an  cognitionem 
igneae  pccnæyremm  perditarum ,  droit  cCefitaues, dega- 
loi\,  de  bannies,  de  féaux ,  d' i nuent aires,  création  de  Notai - 
m,  Illa  in  indicium  inferioris  vocari  non  poterunt,  fl¬ 
euri, 'nec  qtiæ  Regalia  dicuntur-mf.art.jtf.  Et  ex  iflara- 

2  tionc accidit ,  vt  Procurator  Regius  nunquam  apud 
inferiorem  Regio  I  uo  Indice  litiget, quia  fcilicetde  his 
inferior  Iudexcôgnofcerc  non  noffit  quae  Regem  at- 
tingunt ,  iurave  Regia ,  aut  cafibus ,  quos  regios  vo- 

3  cano  Idem  cxiflimandum,  <Sc  fi  de  Iris  agatur ,qua;  ab 


Des  Iuftices ,  Art.  XV  1 Î. 


54 

A  Iurifdi&ione  iudicatôue  fu  pfrioris  pendent  ,  vtfidc 
-exccutione iudicaji  einsl.fi faetor,  $.i.  Sc i.  D.de iud. 
nec  fi  in  odium  contemptu mve  litis  ad  iitperiorem 
pendentis  aliquid  attentatum  iit  ,  vel  fi  quid  penden¬ 
te  appellatione  innouatum,  fi  de  reddenda  ratione  ab 
curatoribus  bonorum  quaeratur, ^ui  ab  fuperiore  fint 
deputati ,  fi  quid  domino  familiæ ,  Apparitori uc  cius 
munus  commillum  exercenti  nocitum  fit ,  his  deni¬ 
que  quæinf.  Art.  4j.  continentur  fi  de  finibus  Feti¬ 
di  ,  prarrogatiuaue  eius  ambigatur.  Quibusde  rebus 
omnibus  fuperioris  cil  potcflas  cognitio,  niû  cùm 
hæ  ipfie  in  controucrfiam  ab  inferiori  vocantur, 
quo  cafu  ad  fuperiorem  vtriufque  eundum  cfl  Art. 

B  p.  inf.  ·  ·■■ 

il ferait  amendable.]  Quippe  cuilibet  licet  poenali  iu- 
diciolurifdiclionem  fuam  defendere  1.  pcnult.  D.  de 
off.eius  cui  madidi  iiirifd.  l.i.$.i.D.fi  quis  ius  dic.nan 
obrcmp.c.  i .  cxt.de  off.  delegat. 

c  Ou  (es  Officiers  en  cas  de  defaueu.  j  Lofeigntur par  defaueu  4 
nefedefehargepas  du  tout  :  Cum  mala  cledtioin  culpa 
fitjfed  aut  îpfc  damnum, quod  alteri  datum  iit,pnrica- 
rc  debet,aut  officiales  fuos  ad  id  compellcre,vtinf.art. 
3S.  Ikp.  fed  repræfcntationc  officialis  eximitur  noxa; 
fi  ille  foluendb  dl , alioqui  dominus  qui  mandauit  pro 
fideiuflore  &  nominatore  habetur,  &  periculo  aliénai 
culpariubijcirur. 


A  RT1CLE  XVII.  ' 


I  a  lLîge  qui  a  condamne  aucun b,  ne  rrouuc  biens  du  condamné  dé¬ 
fi, ^ans  ^on  ^^roI't  &  iuriÎcîi<5lion,  fuffifâns  pour  mettre  a  execution  fa  (en- 
tcnce  ,  il c  peut  requérir  le  luge,  où  diilroict  &  iurifdiôlion  duquel  lecliél 
condamne  a  biens/  Et  eil  le  luge  qui  cil  requis/  tenu  obeyr 1  au  requifîtoire,.5  s’il 
Iuy  appert  fommaircment  que  la  condemnation  Toit  donnée  11  par  Juge  compe¬ 
tant  :  autrement  ne  (croit  tenu  y  obeyr. 

Judex  cjuï  condemnauit  aliqucm,b&  nulla  condemnati  bona  referiat  in fio  Oiflricla 
feu  Territorio  ($f  Jurifid.i fihone  fufi cientia  ad fiam  Sententia  exequendamfpoteft rogare 
Indicem  in  cuius  difiriciu feu  Territorio  &Jurifdichonc  condemnatus fit  a  bona  habet  /  Et 
Judex  hortatus c  tenetur  obedire  ΐ ad  poflulationem ,  "fi ei  fummatirn  appareat  condemna¬ 
tionem  latam  fuifife h  d  competenti  Judice3  alias  non  teneretur  obedire. 


Nota  i. 

i  Zstrt.  fumpttu  exl.à  Diuo  Vio  D.dereiud. 

1  Extra  territorium  iudtct  non  paretur. 

3  Qui  territorium  non  habent  nec exeeutionem. 

4  In  exeeutionib.  nullus  ordo  immobilium  ad  immobilia 

Jeruandus  cr  c- 

j  Ron  tecu  fanda  exeeutto  a  indice  rogato. 

6  Fori  ~ïfns  in  talib.  exeeutionib.  rogatis. 

7  Solcmma  au  fl  tonum  peragenda  m  locis  vbi  funt  resfi- 

ta  crc.  cr  »«·  9- 

8  Nec  rettè  licitationes  fiunt  in  parlamentis  ere. 

10  In  capi  talib.  prahenfio  vbtque  facienda. 

Hic  Articulus  cùm  nil  prteter  ius  commune  con¬ 
tineat,  fruflra  album  occupat  ·,  Nam  quæ  vtilitas  tran- 
feripti  aut  compilati  iuris  ciuilis  ?  Adde  quo  magis  in¬ 
cogitantiam  mireris  repeti  tunvinf.  Art.219.  Nota  cfl 
iuris- ciuilis  fententia  Là  diuo  pio. §.  fententiam.  D. 


C  de  re  iud. Sententiam,  inquit,  Roma;  di&am  Præfidcs 
in  Prouincijs ,  fihociuili  fuerint,  ad  finem  perfequi 
polfe  Impp.  refcripferunt  &  1.  argentarium.  $.1.  D.  de 
iud.Tutoribus  (inquit)in  Prouincia  condemnatis, cvi- 
ratores  iudicatum  facere  Romç  cogentur.  Lmagis  pu- 
to.§.  illud.quæri.  D.de reb.eor.  Qua;  fententiain cri¬ 
minalibus  quoque  caufis  valet.  §.fi  quis  vero  compte- 
henforum  aurh.  vt  nulli  iudic.  col.9.  &  Lfolent.  D.de 
cuflod.reor.  Notum  illud  de  iure ,  extra  territorium  1 
ius  dicenti  impune  non  pareri  1.  vit.  D.  de  iurif.  om¬ 
nium  iud.c.  vit.  ext.de  conflit. dem.  pafloraiis  ext.  de 
ire  iud.·  quia  territorium  fuis  finfbus  clauditur  &  lati¬ 
tudo  eius  meta  efl  cuiufque  poteftatis,quod  ait  BakU. 
vlt.q.7.  C.de  edid.di.  Adt.tol.Priuatus  cfl  igitur  Ma- 
giftratus,  cùm  fines  territorij  egreifus  efl  I.4.  D.dc  off. 
præfid.  quod  de  magillratibus  diClum  ad  res  quoque 
extra  territorium  litas  protenditur  1.  pupillus.  §. terri¬ 
torium  D.de  verb.fignif.c.poflulafli  exc.de  for.comp. 
Lcum  vnus.§.penulc.D.de  bon.aut.iucLpoiîïd.  1. nulli. 

...  §  quod 


« 


Des  In  Ilices ,  Art.  XVII. 


S  4 


■  qu bd  fi  in  vi ru,  C  ie  cpif  &  de r.  o.  Ronuna.  jf.  con- 

trahentes  de  fût  cûmp.in  Û, 

î11  Dt?hisintelH^ea  qui  uirifidictibncm  con~ 

renriofam  &  cognitionJem  cxtreent  ,  quiapro  rcgu^ 
la  naJiniir  ciimqui  idttcntLam  -fudiu  excqtrmcquear, 
ncc  ali  U  itl  quideL  u  ferinior are  p  u  ü  "e,v  t  excquar  ur.quod 
fcnriumBati.Alex.  Aiigel.MJ.Ç.  fcuicnci.UTj  ,  Paul* 
Caft.laf«  A  ng.l.  properandum.  §,iin  autem  reus.  C.dc 
iud.  Tales  Juni  Arbitri  eompramiilarij ,  talcs  Indicés 
de  kgàdab  inferioribus  Principe,  ni  fi  lus  ex  forma  de- 
Jegaîicniiseÿctntio  quoque  commiiEt  lit.  Talcs  qm- 
biisvniuedicas;  aiit  certum  gcmiS:çauÎAruro  commi  [  · 
fiim  cil,  tutuimodi  fimi  Confcmarorcs  priwlcgio- 
ruiii,  Redores  f  iiiucr fi  ratura,  deftnibrès  Unicarum, 
qui  il  une  iefc  Confules  vocant ,  qLLÏ  omnes  cùm  certi - 
forium  non  habeam,  nec  (lias  ipfi  fcnientias  esequi 
po  il iiiiE ,  nec-dium.  implorare  ranquam  Indices,  vt 
exequntur,  quod  fuse  Panormitanus  pcricqmtur.c.  ii 
quri  contra  verf.  aiij  tfeniicanr  ïïbi  inrüliiclionem. 
rxr.de  foncomp. 

4  ,l  Ne  m  mt  Ittm .]  H,vc  ve  rba  videri  potefalu  ordiu  cm 
queodattiindxiçcrrjYt.prius  lu  J  et  quiiadicaLuc3e\pe- 
rïsmr  qnid  poiFu  in  Γαο  territorio, oc  rùmddtiy  alium 
itnplô  tetn(uiod  glol.  quoque  fenfir  Lit  i  m  q.a  i  da,v  txbo 
generaliter.  D.deiurisH. omnium  nid.  Alex- C'ait.  Xaf. 
Angel.  lm  o)  .putaue rum  decepti  le  t  ti  une.  d.$!  fenren- 
trim,  v bi  Legerim  t, fi  h  oc  v  iiom  i  uerit,  cuin  naetibi  le- 
iiio  &  Florentina  edicto  habear  ,lT  hc  c  küli  fmr.Sed  rc 
ver  a  ordo  nullus  piMfferibmii;3nee  ïllc  rfiaus  lune  feu- 
tenriam  adimuuNam  &  it!  traditui:  km^  duili,  in  cxc- 
cnrioJniWs  Ordinem  nuUum  immobilium  ad  imnio- 
înîia  [KLil.cnrm3ii'LinnjbiÎ;Lmi  ad  immobiliiqqui  tamen 
hodiciîicomm  Ord.  t$s>,  iublanisdh  Potcft  igitur, 
qui  iüdicauitj  'aut  i  ud  icacum  i  n  t  uo  territorio  ad  cxdu- 
tionem  deducere,  aucaliuin  implorare  cpiitulapubîi- 
ca,vt  iti  iuo  excqui  velit* 

Is  c  Pcuirtaumr.)  Iido&  debet ,  &  compellendus  eft 
faihiU'i-  fi  recuire,  prnucoti  potéft  db  eàfecüftïio- 
nt,fi  Lydum  far  poECÎtütisvfniti  lud.ex  togatns'roedd 
dcnfqe-^quod  vulgb  Boit,  A  lex.  Cujtl  notant  d+f  .fen  * 
tendam  ί-  t-D.  de  1er  .fiigii.  &  Au  Frcr.  q  .T  Ko  lof.  411+ Fc  - 
3y.  -e.vir.  de  for.  comp.  eKt.pruuocanrr  autem  non  ad 
Indicem  fupériorcm  rccirSuidi  ,  led  requirentis  ex 
Oni  Fmncu  11.  .  ied  ]  nctcptit  execu  tio.n  l·  :uî  fupe- 

liok'en i  gnusjitis,  D  0  et.  d,  §.  len  tentiainJDecd .  Tno- 

É  F^nerir. }  Ex  forma d.  clem.p2Îtorilis1&  l.fùlenr.D. 
dcCLiitréoi'·.  Ard.  1.  j.tiejcr.  fugitiLi. ^.Tribuni  C.  de 
Jus  qui  Jac.vei  al.  criminib.reos  d.j.  fi quis  veto  corn  * 
piebcnfononj  &c  d.£.  fenteîiîüu  autem  rcus, 

&  dj  Îbo,  J ,  contrahentes,^  ]  .onnnesHC.de  agric.  &  ccf 
Tice  tamen  imperio  v  tenir  inrogarum,  qiLodWgù 
Doctorespucintd.ç.  lententiam,  decepti  vilt  èc  iigni- 
finitione vcibj, J Liuiîifuçritic  .ciiim  inbeipe  La.rinis  &- 
pius  iit,  hortari,  Porto  in  talibus  id- 

uetUrndunl·  qu i d  J oru m  Ar  frib unalia in  vfu hibeant, 
Notuidüm  cftddoimm  Hidicialmm  Atcxtoiiudicii- 
li  mu  cxecLLciommu  iudiciales  vocos  qme  cognirionem 
judtLiiulem  poil.unr  Arpattium  vocation  cm,  exttaiu- 
dtcialee  in  quibus  eoum  fitPm:cquc:nqiiam  vocati  ne  ‘ 
celle  eSb  ,  vciuri  inilTunicncOfum  garfutigiatorum. 
quoin  m  eu  m  cxccut  it>  peui  ttir ,  partcin  v  atari  non 
eil  nectilb ,  fed  protinus  ab  prjccepio  ,  île  fummado- 
ne ,  vi  loquuntur ,  incipitur.  Itaque  fi  quis  vri  Eieccfi- 
fe  liabqr  exeoinfriimjcmo,  quod  aïieno  interrito- 
rEopçrfcnpELun  Sf,  caututn  fit ,  liecc  fi  h  b  et,  eriam  cË- 
fra  rogarortam.  epi ftqlam  fui  ludicss.  Qu nd  cù i n  lu¬ 
do  couTedit,  etiam  paire  non  voçata ,  folëtdaufiJam 
adiiceXÉ^vt  intercEdenri  dics  dicamrjid  tfi ,  en  tdi  d'op- 
lArgctUTy  Ccj ij.  ttt  sm. 


A  pbfïwn  a  idititrîiéT  Îe:·  epfiytft·,  dtliitiit  fir?»  HaiTC  vetliain 
nuncLiteras  obtemperuitia:  s  ηιιηε  annexas,  mine  de 
Pareatis,  nunc  de  Viia,  a  ut  Plaoor  3  Cii  aEijs  nominibus 
ap  pelfaiï  γ.  j.i  γ  o  c  onïii  c  t  ud  m  t  Cil  inique  fcni.qu^  funr  in 
toi  urn  Q  r  j .  Fracif  l  LRegis  an  π  ο.  τ  cOo.  i  ublara  &  Ord.. 

Aui' el.Art.il  0.  Quanquum  non  féru  per  boiuiudican- 
tram  paeç^gi  quibuspieniinque  conrradiLiturjnonun- 
qniuiiiure,  interdum  ctfnm  iiinbirioni  pejrenii:n,  Mt·’ 
que  Morrumi  baemre  finitimis  sequi  iniit prsrexmy 
delear  ch Mire NvrmdTfde  ,  ac  ne  Tboloiifes  quidem  ta- 
ciii  ieruut ,  quia  fïiitbus  fuis  iubditus  Euocart  externa 
^  adiudicianon  pariunrur  donieftico  priuilegio ,  iicuti 
Rcbuftis  Lcribirtic.de  Jr:.rog.Lt.  Nuffid  certi  non  tatici 
indig unione  venilia  gentis  PrimltgiaJ& fandtas  Pririj 
ctpis  frtminæ  morrimoiuoLeges  abrogari ,  jionrarb 
quidli  lunt+ 

Ergo  (1  ex  illidi entica  cauii one  manus  inpra-dia  7 
anufquam  iiiitda  iit,  folennk  audi  unum  illo  lpio  in 
territorio  peragi  ncceile  eft.quia  loris  ipfis  afhxi  fmr, 

6  in  paroeciis  promulgari  conueniat,  &apudloco- 

mm ordinarios  rcminciirl,  ideJl,  cctiificari  cridasrf 
quod  quanquam  frio  ita  vfuipaia,  vt  de  încerccffiom- 
busipii  quorum  iuitu  R  autoritacc  auctiones  fiunt, 
tibi  cogniesonem  fumant,  vc  PatLemc-nta  fariunr,  ta-  $ 
mtn  non  ptobo ,  <k  tesdamat  non,  prono  iurc  fic- 
ri,  quod  Iiritaîiones  apud  lu  a  tribun  .dia  reci  pi  Sc 
promulgari ifrilunt ,  magna  plerumque  liriganciiun 
h'.uide  ,  pro  pier  iiacanri  uni  maiores  oppornoutictei  p 
jî.j.1  ud  orefinarios  EoCora  m ,  5:  domi,  qu  cira  ryn  ^.b  fici-  (/ 

calido  pkrbique  deterreri  conllet ,  propter  irinenim  f 
difficul  ciccm  aut  longinquitatem  ,  fumptus  profe- 
liriomsin  ,  ignota  mbütiruLa,  ignoratos  moresqut- 

i  ufque  gentis,  tùm  i  nopia  confilij ,  quo  fitvt  defide~ 
racipert^pe  pr^disonjittanE,  X  ingentis  prerij  fun¬ 
di  paruo  addicantur  incerto  Ac  igimtatu  tempore  ad- 
D  diiiionts.  Ideo,  me  auto  re  jiocationcs  fieri  conucniet  3 
apud  locomm  ordinarios,  o:  ptomulgari-.ex  lententia 
tex.di.  Batt.  l.ciujn  vnus.  §,ts  qui  podedete.  D.  de  bon, 
aut.iud-poiîjd.  dcd.)'.  cnnti  ahentcs^ita  vt  liceat  apuJ" 
lupftmas  quoque  Curtas  precio  adiiccre ,  filuadotTe- 
ri mcccpoiiLiidi  audboritatc  his,  iquibus  ludicatum 
dl  d,  ^ .  is  qui  po  didere.  Sed  Inec  ali  as,  In  cap  itafi  bus  [  5 
autem  pinbenfiones  vbique  exerceri  pedlimi ,  eiini 
fuga  rimetur,  &  vc  ludi  cibus  locorum  decreta  exhi- 
beantui,  t  vdtigio  poil  Îaitum  ,  ne  tgnoiattoiic  dns 
pe  rti  nb  ari  cou  ringar  gflicia  magillracuum ,  quoi  6c 
E  Rebuf.notauit  tn.de  Eit.rogat.ui  priurip.Iaf ÿ.r.infUc. 
de  actio,  δί  dt  ictidenda  inamtinbotù  adinqucntis 
per  ludiccm  criminis  ibmd  Oportet ,  fed  ipfa  inkÎtio, 

Cr  h  frfie  per  lu  dicem  locomm  fit/wr  i'OrdmnAnet  de 
ckéhMtdmmt  ann.  ijC6t  Ar.4,  ς.  poftulalti  ex.  de  for, 
coirip. 

Nota  r, 

Iwdices  non  legr  ^ant  in  fietm  êm, mut»  IJ  tf î 
grc* 

z  Index  rrgjtiw  i^ntpit  Je  iuflitU pteeit  m,n  m  mâsati 

p  crm  b  .  ,  - 

b  4  St  t^ipmnilf.  opponuntur  àduerjm  tudieu  tant 

em eftagnuti  c-f, nu .  j. 
fi  Dr  Oppojïsieml’r  extrmti  in  exeitffiïfir. 

7  ltifwr?ptfcn{tf  iudiekfenïen;u  nsnptrelM r  &c. 

S  Γ-'i  f i'f l'v  itiv»  rfr»  tenu  A  imh  CW  ΕαΙφ^βαί, 

11  F.i  eft  L·  irt?r  teqm,  ]  H  uc  quidem  dubium  n  un  cil, 
eam  fupttior  in  inorioris  fui  territorio  lege  agit. 

Quate  non  folenr  Apparitores  PjuEfidumab  iubidcer- 
tns  auc  inferioribus  veniam  petere  ,  ncc  Parkmeji- 
taiFrarfidibui,  Nam  quod  Ju.FabraitlnitLt.d&excuf 
C  ij 


Desluftices,  Art.  XVII. 


tut.  Iudices  Rcgios  non  expledtare  in  terris  Baronum  A  riarura ,  Præfides ,  Sc  qui  Iunfdi&ioncm^ordinariam 


nifi  in  cafureflbrtus,  in  cognitionibus  intelligitur,  de 
bis  fcilicet  de  quibus  Baronum  prius  cil  iudicium ,  ne 
alienam  Iurifdidlionem  Regij  intereipiant/ed  non  in 
execlitiuis  earum  fententiarum,  quç  à  Præfidibus  latæ 
funt  pro  Tua  au&oritate,quod  idem  Petr.de  Ferr.fen- 
ièrattit.  decond.  exlege  quæ  oritur.  ex  lit.  obligat. 

Francif.Marcus,in  conilit.  Debhin.  decif.  91.  Sc  extat 
Ord.in.Stylo  Parlam.  tit.  de  offi.  Balliuorum  Philippi 
Sc  Caroli  Regum  Art.y7.yS.  Sc  60. 
c  Ejhentiobeyr.]  Hoc  verum  fiue  Ecclcfiafticus  ciui- 
lem,  fiue  contra  imploret  cap.  i.  de  off.  iudic.ordinar. 

&  1.  Epifcopale  Cod.  deepiîc.  aud.  cap.  principes  & 
cap.de  liguribus.iy.quæft.y.  Oldrad.  conf  89.'  Sc  iuprà 
fusé:  diximus  Art. 4.  ime  alius  alium  quamuis. 

*  /Ch  requifiroire.]  Text.  epiilolam  publicam  vocat, 
authent.  fi  vero  criminis.  Cod.de  adulteriis. §.  fi  quis 
verbeomprehenforum.  authent.  vt  nulli  iud.&l.i.D. 
de  fer.  fugit.  §.  damus  authent.de  quæll.col.6.1.i.Cod. 
de  his  quilatr.vel  criminibus  reos  occult.  Talés  Præli- 
di  à  Præfide ,  Parlamento  à  Parlamento  mitti  folent, 
quod Rebuf.notat,  Qt.de  lit. rogat. art.  hodicfubLitæ 
Ordinat.1y60.vt  diximus. 

2  8  S'il  luy  appert fimmairement.’]  Hîcnon  quæritur,quas 
exceptiones  contra  iudicatum  admitti  conueniat ,  fed 
id  tantum,  an  pati  debeat  Iudex  alicnæ  fententiæ  exe- 
cutionem  fieri  in  fuo  territorio ,  quæ  tamen  vtraque 
vbique  à  Dodloribus  confunduntur.  Namque  hæc 
cognitio  ad  informationem  duncaxat  iudicancis  inlTi- 
tuitur,  nec  partem  vocari  neceile  ctl,  cùm  faluæ  fint  in 
executione  exceptiones  omnes ,  fit  ergo  fummariè  Sc 
deplano.  Quoniam  qualitas  ipfa  iudicantis  perfamè 
adluarij  fubfcriptione ,  figillo  Regio ,  aut  alio  confir¬ 
matur:  Nam  de  regiis  dubitari  nequit,  aliorum  aut 
notoria,  aut  fi  dubitatur, fummaria  informatione  do¬ 
ceri  qualitas  poteft ,  aut  ipfis  figillis  c.  poft  ceffionem.  D  cùm  de  nullitate  fententiæ  hodie  nunquam  difeepte- 

.....  1  _  _ L  -  -  Γ.,ηΑ.'ΜΛρίΑ  . . Π  Λ.·  ΠΛη  io  ·  Ο  1 1*  Δΐΐίτ^Γ  U1 


habent, exceptiones  omnes  admittere  polle,  qua·  mo¬ 
do  vim  ludicati  in  controuerfiam  non  reuocét,  quod 
tùm  fit,  cùm  aut  nulhtas  aut  fallitas ,  aut  iniquitas  iu- 
dicati  opponitur  ,  quod  tex.  ait.  l.fi  prætor  m  princi¬ 
pio.  D.  de  iud.  alioqui  in  potcftatc  ent  exeeutoris , 
quod  iudicatum  à  fuperiorc  fuerit,  infringere.  Idfem 
Bart.  Là  diuo.  pio  in  princip.  verf.quæ  cognmo.  &  §. 
fi  fuper  rebus  D.  de  re  iud.  Sc  Dodl.ibid.  Canomft.  c. 
cumfuper  ext.  de  re  iud.  Atque  id  quidem  de  exce¬ 
ptionibus  quas  reus  damnatus  opponit. 

Nam  fi  tertius  aliquis  intercedit,  hactenus  hic  exe-  6 
cutor  cognofcet ,  quod  fatis  fit  ad  inducendum  vidlo- 
rem  in  eam  pofielfionem ,  qua  reus  damnatus  habuit, 
ex  art.Mol.yi.  Adhibebitur  igitur  fummaria  cognitio, 
quod  Sc  tcx.ftatuit.d.§.fi  fupet  rebus,falua  quællione 
pleni  præiudicij  in  plenario  iudicio  poifefTorij  autpe- 
titorij,  quod  cùm  exeeutor  fecerit,  ponet  modum  co¬ 
gnitioni,  Sc  ad  delegantem  referet.  Recte  omnino  ad 
iudicati  exeeutionem  conftituit  Molin.  ille  articulus, 
longe  antequam  ederetur  defideratus  abcruditislu- 
dicilms,&  multo  ante  prouifus,  Sc  apppfitilfime  ad 
diferiminandam  exeeutorum  cognitionem  &  metas 
potcftatis  repertus,  Sc  couenit  cum  d.Ç.fi  fuper  rebus, 
in  cuius  vfu  multum  antehac  erratu  cil  à  multis  ;  Hæc 
fententia  Bart.  d.Là  diuo  pio.  Innoc.c. veniens  ext.  de 
teftib.Panor.Fely.&  aliorum  d.c.de  cætcro  Rom.côf. 
yi.  Petri  Ferrarij  in^ra&ica  in  forma  libelli  de  forma 
exeeut.  fent.  quanquam  illi  fubobfcurè  nec  perfpicuè 
loquuntur.  Hæc  tamen  difputatio  in  ordinarios  non 
cadit,  qui  cùm  Iudices  fint  partium,  exceptiones  cu- 
iufiibcttertij  admittunt,  Sc  indicant  ram  pollèiîbriè 
quam  petitorie  ime  propriæ  automatis  Sc  poteilatis. 
De  nullitate  fententiæ  fruftra  vfu  nofiro  dillèritur, 
quod  Lud.  Rom.d.  conf.yi.  difputat,  Scalij  perfæpè, 

n'tm  Ar-  nnllir^rr·  ftnrpnrirr*  Vindie  nnnmiam  diicenre- 


ext.de  probat.  De  competentia  iudicantis  fummariè 
probandum  ex  domicilij  loco  eius,  qui  iudicatus  cft. 

Hæc  fententia  iuri  ciuili  quadam  ex  parte  côgruit,qua 
Iudiccm  rogatum  aliquaUter,vt  loquuntur,  de  iufcitui 

3  precum  cognofcere  debere  ftatuitur.  Sed  hîc  non  dc 
iuftitia  iudicati ,  fed  iudicantis  qualitate  cognitionem 
admitrit,&  tamen  probant  quadamtenus  cognofci, an 
exeeutio  fufcipicndafitc.adminiilratorzj.quæil.y.  Sc 
1. colonos C.de agrie. Sc cenf. Io. And. elem.  paftoralis 
de  re  iud.  Oldrad.  conf.  89.  incipi,  epifeopus  inuocat. 

Dominic.c.ficutz.quæft.i.  Fely.c.de  cxtero.ext.de  re  ^ 
iud.poft  alios  Hoft.  c.  cum  contingat,  ext.de  refeript. 

Decif.  Delphi.  y74·  Decif.  Tholof.  411.  BellouiLprad. 
tit.de  fugareor.glofl.de  iure.verbo,ad  muneraD.  ad 
municip.  Atque  hoc  qui  dé  de  his  exceptionibus,quæ 

4  opponuntur  ad  impediendum  proceliiim  :  Nam  de 
his,quæ  aduerfus  exeeutionem  obijeiuntur  ad  merita 
vt  loquiitur,  magna  dubitatio  eft,an  vllas  Sc  quas  exe¬ 
eutor, cui  caufæ  cognitio  rnadata  cft,  recipere  debeat. 

Caufx  cognitio  intelligitur  attributa,  fi  ei  qui  Iurifili- 
dtioni  cuiquam  prxeft,  mandata  eft  exeeutio,  Contra 
eft  in  Apparitore  l.vlt.  D.  de  iud.  longus  eft  tradf  aras  _  0 

Dodtorum  Sc  glofl.i.Cdc  iur.&  fact.ignor.  vbi  glof.  F  frudi.  vbi  negat  tex.  nullitatcm  propofitam  impedire 


tur ,  ni  fi  per  viam  appellationis  ',  quod  ait  Aufrer.  in 
Stylo  tit.de  appellat.  .(Γ.4.  in  qua  non  eft  difficile  vide¬ 
re  ,  quis  eius  Iudex  elfe  debeat ,  nec  vllus  exeeutor  fit 
tam  inconfideratus,  qui  fibi  de  ea  iudicium  audeat  fu- 
mere. 

h  Par  luge  competant.]  Didx  enim  ab  incompétent!  7 
fententiæ  impune  non  paretur  l.fin.  C.fi  à  non  comp. 
iud.c.etfi clerici  ext.de iud.  &1. vit.  D.deiurif.  omnifi 
iud.fi  notoria  incompetentia  fit,  vt  notatvulgo  l.x.  D. 
fi  quis  in  ius  vocat. non  ier.  Refifti  tamen  fado  pofle, 
quod  illi  vulgo  tradunt ,  vfus  &  audoritas  Principis, 
&iuris  aperta  via  non  admittunt  in  hoc  Regno  ,  Sc 
merito.  Vtimur  vero  perfæpè  hac  ipfa  difpofitione, 
cum  fententiæ  à  Iudice  Ecclefiaftico  laræ  exeeutio  pe-  S 
titur ,  propter  mutuam  fufpitionem  poteftatum.  Nec 
negant  Canonillæ  iudiccm  fecularcm  non-protinus 
exequi  debere  fententiam  ludicis  Ecclefiaftici ,  fi  fcit 
vel  fuipicatur  de  iniuftitia ,  quodAnchar.  dixit  conf. 
382.de  Feiy.  c.2.  col.10.  limitàr.y.  ext.  de  fponfalib.  in 
vniuerfum  notat.Bocr.tit.de  iudicib.§.  27.111  Conf.Bi- 
turig.  Eft  vero  ad  hanc  difpofitioncm  confuetudinis 
conuenientiffimaglof.  vit.  clem.  vnic.de  feq.poffi.  Sc 


odio  exceptiones  colligit  quæ  iudicato  opponi  pof- 
funt.  Spec.  decem  Sc  odio  recenfet  tit.  de  re  iudic.  jT. 
poftremo,  fed  ipfi  de  exeeutionibus  loquuntur ,  quæ 
contra  iud ieatum  opponi poffiunt ,  hic  magis  deexe- 
y  cutoris  porcftate  agitur.  Tu  fichabe,  exeeutorem,  cui 
caufc cognitio  tribuitur ,  quales  funt.  Confiliarij  Cu- 


exeeutionem  fententiæ  poffie.quod  glof.fic  accipit  ,ni  * 
fi  eiufmodi  fit  nulli  tas, quæ  kmfdidlionem  neget  cius, 
qui  iudicauit  Sc  Iudiccm  fuifle  eum  qui  iudicauit  Bar- 
bat.latèc.cum  in  iureex.de  offi  delegat  num.  44.  Sc 
quæ  notat  Auf.in  Stylo.c  zo.  tit.de  appell. glof.  verbi, 
incompétent!. 


A  R  T-I  Q  L  5 


57 


Des  lu  ÎHces ,  Art.  XVIII 


58 


Artic  le  X  V  1  1  I. 


es1  pat  ries  fc'pcimenie  librement:11  compromettre' de  leurs  differens, F en  AVr_TV1 
telles  per  fonnes  ejueban  leur  Îcmbie  ,fors  &  excepté6  en  leurs  luges  01- 
SëkSS  dinaircs,  *■  qui  ne  p eu u en ceftre  arbitres 4  entre  leurs  iubie&s, 

^TyArtes^ püfjunt c  libéré  A  compromittere 1  de  cmmmrfik,  rin  eos  omnes  ψο$  ‘VolucrmL·  , 

A  pr/ï*  0  Atfrâi,  'J  ûîî;  mrn  ^  «ÛW pofjunt 1  knterfubdttcs fn*  Juri/- 

i/icÎiûwii* 


Nota  l·  A 

ï  Gracti  &  LAUtm  £Γ£, 

2,  *^rtirW  ertutLcif  difcrimi». 

*  .^rhy  rr /fSiinirt  prdftiitf »  ,  mi  fwr*  promjf*  extl- 

Utndt* 

4  ts&lntri  CT  4r lurtim  AiffcrmtL· . 

J  liTjCurmi  jriwfiwi Fuit  hic  compancnda- 
nun  coiiccouLTi Larum  de  lidum  onuûuiu  raiio  ,  ia- 
tîscniiffirttis  horninumûm  ûlimvalitepiabacajYt  quia 
i  diMtktidi  in  corml&u ,  commemifquç  hominum  in¬ 
finita  fit  ïïïMjPKiA-i·  k  QCCafioJits  cr.cbtSE  »  caufic  qeram. 
celerrime  in  annuorum finum deponerentur ,  Sic o- 
nun  iuriiciû  conqiticfccrcnt  :  Nec  quidquam  magis  | 
coïlucnit  ltomïuïs  dh  ri  itioni  ïulHnitPjnfc  alituum  ab 
en  ijuaJ  paulus  itacmr,  Quiu  ponnsatr:  Stquisinfi- 
niens  cft  inrer  vos  hune  cojilÜtiUK  ad  indicandum. 
Nato  Jib.de  ügiW:£.  ûttliifc  iW  pMixviï 

(ίς  frr^-iiitoW  Fcpautt» 

^  n!Vj?S-vy  -  rf  o.sfp  ti:  cLLÎTflï  IJirtSiÎ  bjXÎW  Ίϋόϊΐ  ΐ*ψ*  ■ 

ïti.  &  lilvil·  anwdmncs'  ilatiiir  tifpsrtcf  ifW?™:  *r  ^  & 

ë  Îa.vt™  ïuffl*  qUOS  Jïd|W  ApptlLin  Vlllt , 

&  tonimüiîia  tabum  Crxds  appelladd  eiLContbnci- 
nus  H  irmcnopulLiS  üjpiTîii  i  pk  αρ  pc  Liai,  li.lv 

1.  tk.  4.  Qu, anobve  m  talia  deorum  s udkia  inter  fe  a 
Pu  c  ris  fi ngiuVt ur,  vt  Γψ icnallûna ,  calk regu  m,  v  t  ac¬ 
te  lï*m  hmori  £ feriptori bus ,  paikoriam  vt  b  m  pliciill- 
m» Bucolicis  auiotibns.  Meminit  hdnim&Denù- 
fllu'ücs  orsidû-üH  co  ntt  a  moC.  E*»c ÂpuA  cundern  ora-  ( 
tione  1^19 Atl  ii une  loaim  conucnientlûîiïu 
itntemiftlcgis  yCu,  vrt*î  Μ%ψζ  inquit  W  ^ι^β>.«ίωτ  ί/ί»ϊ 

•TS-^î  J.y..HXïi  (£.Μφι  ί,ΐι:· ττ,"·-  τ  £  Cï^mn  J)<r<  Twrfw  ί  ^  î 

ίτ,-ΐίΐί^1  ύ^ττ7:  rtf.r tjday  f  ^  Aafb!^'  -  Λΰ  À 

H.T'  ïi.'Ffli'  7?IÇT  -ÜÎSÎ  TÎV  ïiii  tf&jriUiQtt W,  Qui 

locus  d vins  Arbitriis  loqLEtcui^qut  communi ^rtiuïii 
eoniçnlù  de  cô  trouer  fus  Lumijrur.qufs  abE-nrc  ^JbùfRA, 
am  JÎanvTiif  appellant ,  \\w  j  rû  mu  nus  sn  cc>  cft.vt  ficuii 
luftidiiîuius air.-uiTh.vi  dlff.iud.col. 3.«™  îîmxÎu.· 

iiitfr  liillidcmcs  ftatuant  *  qtîos  ThopbiLi ichoii.1 
e7nc.':YTai  vocant  jViügô  media  rotes  i  qiules  rcLTÎLimt 
'fîd-ébïirtidei  Gndib  us  cattoucri  Lis  ,cjuui  1  nod  i  eft  quod 
TliLOpliibs  in  georgicis  IcgibtUindit^t,  Ac  Tcrai-  ] 
tins  in  Hcaotont.  vidnj  ηοίΐιι  (mqutc)  ajnbigüJït  de 
fîmbüLÿjMc  oaepcrc  Arbitrum;  &:  amgiü.dc  rntido  D. 
fi  u .  jegu  nd.  Ful:î  c  iam«i  l,  ïic  u  ri  &c  Rlj  taano  quoqu  t 
iurv.duplici pocfilatc  arbitri  apud  AchiniLfnlcs-Nam- 
qnc  fuere  qui  non  litigantibus ,  kd  aut  krrtro ,  aut 
Magdlraruuin  elcétioiit·  quoraitnis  conkimeteumi 
rcbîisiudi tandis  j  prjuari.  ipii  utcMagiilr.itus  putc- 
ilnru,  quod  Vlpianus  Demoftlv,  incerprea  uiLÜcaî  ora- 
riûiic  in 'Médian,  quilunfdiilioftem  nou  habebant 
ftcî indicandi  poceftaretn  1ns  finsbLis  cond.uiam ,  qui¬ 
bus  ernicdlà  t  fTct,  de  qui  bus  cex,  L  vk  C.  vbi  &  ap  ad 
+/Ùgçi)trtfMI,  in  Cfffif,  Erir. 


qncjti  in  integ.  quaks  Rom.T  fnirc qui Tudicts  Attî, 
lyjaccs  delcgatlj  Pcdïiici,  iinguliu'cs  diccbanmr  T  tùm 
etùuuRétnperaroccs ,  qui  ex  immuta  litigantibus  J 
Pictore  aui  M  agiftratib  us  dabao  ru  rAJum  uni  lull  srt  > 

Pu] luxât  Suidas' meminere,  6i  ici  DiintiiUienes  orat. 
iinvrt  άφβί.  qua  loco  Jk  pronocarioiu-m  abhis  fiiüte 
anparc-c  illaotüi^ne, 6c «!v*b9w»iif  fuilfeiïidicat*  ideftj 
rarioni  &C  iyndicatuc  (vtaiuni)  obnoxios ,  quod  Vi¬ 
psanus  1  mer  près  nocat,  non  minus  quâ  m  Magiflr  atus  * 

ipfos.  Legebantur  autem  .Athenis  ex  crtbitbus,  kxi- 
giEitiiex  vna  quaque  autpaiJo  plures^Rpirii'  ex  deçu- 
rqs,  lurtfconiulci homines  &petiri  ecminâCcaulaïu^ 
Arbrironim  veto,  quii  b  litig.iioribus  legebantur  ab.i 
ratio  fuir  i  Namque  vt  plurimum  vicini  &  anuci  fu- 
!Tieluncueïtu'C;dvilhs  prouoçatio  emc,  quoi  lotus  [U- 
'  péri  or  Ut  inoilhen  is  ex  illa  oratione  Kcr  và/^L^  oftea- 
ditt  flenti  ntc  Romano  iutc  k  .InC.de  af  bd*  /wnd-ir  in¬ 
quit  ?  hpiïïiicîïf  7BU  ajLH  ,  *φ'  ΐ  THlAl· 

iy ï/.sWitf:,  îîûj  τη  vavî  5nii?L·  tu.·^"·  Quorum 
munus  intetdi  uti  ibit  iudicadi  es  forma  compromsili. 
interdum  litigantes  taucum  conciliandi,  vt  qu  a  fieri 
pofTct dnlîdcmcsoomponerenc  ,  quod  hnon  po rient 
rùin  dcmiim  ad  forum  k  itidida  ablegarem,  vehm 
deplorata  itjenle  qui  brigaec mallent,  qtin  de ïpfa  re 
[uriiconiulflis  loquitur  b  Ldem  Pompon  Lus.f.fctepii- 
k. D l  Je  arbir.  qui, inquit, batürirnts:  mteructiit,vt  ex¬ 
peritur  antouithoido  ,  vtl  auitoi  itare  diicup  litem 
|î  tigaii ecs  .paterentur,  n  u  u  viéçjci rr  arbnri  um  rcccpi  île, 

His  fpreiis  -Athenis  indicari  lion  lice  bar, cuius-rci  ext·- 
!  plürn  rnipcr  în  vrbcMctrnJt  re  uocatu  m  sti  d  imus  s  c  ttm 
recens  in  Regi.s  Franci  poteibicem  veni  il  et,  k  leges 
uouis  cploiiisdartmuri  &: omnino  viurpnri  vbÎqueè 
rep.  ciler.  T  ilium  lieu  s  orato  r  memi  inr  à rattojie  de 
he redirai  c  Diccogenis.  Nec  multum  iliutria Romd  ■ 
noru m inftimta :  Nam  è  Îênacpribus  k  equlribusde- 
curiai  k-ge  b  omu' ,  qiia:  rniïrtvrr  uidtcandi  iungcrcnir, 
dàbnitfLirqUe  lu-.guÎLî  iingnlorusn  contrciticrfiLs  auc  . 
Indicés  autArbicd  ab  Magikraühus  ;  Afbiti'i  dirigis  - 
eu  lu  rcs  c  :<  b oiw  fi  d  e  age  nd  λϊ  Indices  cùm  è  rtiïûo  j  u-  . 

r<  j  qüanquam  Conlundi  iighLfiqaqioncs  nonum  non  ,.■' 
eum  interdum  luiliqem  appellari  qui  .liibï  ar¬ 
biter  vocetur  vrL  Ludus  vetCeil  quidem  couilitMtrtm 
jD-depiîv!.  Arbitrum  appellat  quem  eundem  ini  muL. 

Caiu  Arbitrum,  !.  qui;:. lanrumdemD^knrgo*, gHt. 

&  lex  hiSianumis  accipi  vetat  ob  iudiee  Arbitrumvq 
dandum  liex  Juba.  D.  ad  J.ïii!.  fep-  k  b  à  diuo  pio.D. 
de  te  iiiJ.  indicum  vel  arbitronuu  a  fc  datonun  kn- 
teu  t  ias  exet]  ni  m  .agi liratu  i  i  uben  rui'.  Se-d  A  ybitiij  k. 

Midhdj  diferimen.  Cie.  oratione  pi'oRofdo  notat  .& 
alia  p  to  Murena  atngit ,  â."  Si  π  eca  b  b.  d  e  bsaief.  3 .  ç .  7. 

SedLec  a  J  nutas,  non  pertinent.  Quod  ad  sfBi  1  ία,  y 
de  quibus  hic  agitur, act  mec,  tenenda  ciiolegans  dmj* 
fiotext.i  focKTarau.^.  Arbitrorum.  D.  prd  faci.o,vt 
vnum  eiuirnodilît  .qui  iiüv'Æquuro  fine  iniquum  m, 

C  iij 


59 


Des  Iuiti ces.  Art. X  V III. 


6  o 


pareil  omnimodo  oporteat ,  aut  pœnam  promiflàm  A  d. Ord.Francif.il. Ergo  cum  quçritur  de  perfodis, qua 
depédi:  Nam  ctfi  interdum  line  pœna  fiat, in  incertum  compromittere  poiTunt  fie  habe.  Omnes  omnino  c5-  3  ' 


committit  promillionem  contingit  1.  diem  proferri 
§.vlt.  D.  de  arb.  fed  poenam  promitti  frequentius  eil. 
dc  rei  magis  conuenit  1. litigatores. §.  arbitrio. D. de  ar* 
bit.Lno  diitinguemus  §.i.D.eod.quem  morem  Athe¬ 
nis  quoque  fuiife  Arpocration  indicat ,  vt  pecunia 
deponeretur  ab  adueriariis. 

4  Alterum  c it, quo  rei  dubiæ  iudicium  cuiquam  con¬ 

creditur,  quod  tamen  ad  boni  viri  arbitratum  redigi 
oportet ,  -etiam  fi  nominarim  cuiufqua  perfona  com- 
prahenfa  fiteonuentione.  Qui  priori  arbitrio  iudicet 
Arbitros,  pofteriori  arbitratores  appellarunt ,  ignota  B 
veteribus  quidem  appellatione  dc  nomine.  Sed  quia 
Arbitratus  voce  fere  ad  hanc  rem  defignandam  Iurii- 
confulti  vtebantur,ab  arbitratu  Arbitratorem,  dc  Ar- 
bitramentum,æquè  ignota, poitenores  finxire.  Prius 
ad  iudicia  volut  pertinere  ex  l.i.  D.dc  arbit.  &  re  ad  li¬ 
tem  dcdu£Va,l.Pomponius.§.vlt.& §.recepiile  eod.tit. 
recepiffe  inquit  arbitrium  dicitur ,  qui  partes  Iudicis 
fufeepit.  Arbitratores  quos  vocant  magis  ad  concilia¬ 
tionem  ambigentium ,  quam  litem  terminandam  dari 
volunt,  quorum  munus  magis  συμζιβαόνκον  Cit ,  quod 


promittere  po(ic,qui  non  prohibeantur  iure,aut  con- 
iuetudinc  feripta.  Prohibentur  autem  minores,  de  his 
quidem  quorum  alienatio  interdicitur  minori,  vt  im¬ 
mobilium,  nili  quidem  decretum  interueniat.  1.  fi  mi¬ 
nor.  §.  minores.  D.  de  minorib.  Bald.  1. 1,  circa  me¬ 
dium.  C.fiaduerf.  tranfaib.Spec.  d.§.  reilat.tit.  dc ar¬ 
bit.  verf.  quid  de  minore.  Ang.  1.  nam  dc  poflea.  §.  fi 
minor.D.  dc  iureiur.  late  Alex,  conf.vlr.  vol.  6.  Lan- 
franc.  tra6l.de  arbit.  fcdionc.^.  Sunt  qui  aliter,  atque 
aliter  diftinguant  ;  De  mobilibus  vero  compromitti 
non  abnuunt. 

Magis  dubium  quo  cafu  Statuta  de  certis  contro- 
uerfiis  compromitti  iubeant  inter  cofanguineos,qua-  egg 
le  illud  eft,  quod  nuper  Molinis  editum  eil  Arc.83.  An  'c. 
minor  eo  cafu  legis  icihcct  authoritate  aut  iulfii  com¬ 
promittere  pollit,Sed  eade  re  feria  cil  difputario  apud 
Alex.d.coni.vlt.vol.6. 

Nec  pupillus  poteft.l. fi  pupillus  dc  glofl.  diem  pro¬ 
ferre.^  coram,  in  verbo  pupillo.  D.de  arbit. 

Nec  filiusfa.  de  quo  quidem  non  cft  dubium,  in  his 
quæ  patri  acquiruntur,  aut  in  quibus  vfusfrudtus  ei  . 


feriatis  ext.D.de  arbit.  Io.  And.  Anchar.  Panor.  c.vlt. 
defer.  Spcc.  tit.  de  arb.  §.i.  verf.  eil  etiam  differentia 
Bart.Ôcalij  1  i.§.dcpoil  operis.  D.  de  op.no.nunc  Barc. 
d.$.  arbitriorum. 

Nota  z. 

t  Tres  regulx  tn  materia  Arbitrorum. 

*  Qui  Fur  e  tn  indicio  nequit  ,  nec  etiam  compromit· 
tere. 


Bal.ait.LvltXl.de  fer.de c.x.ext.de  fcr.Barr.  de  Alb. l.fi  Cqüçritur,quod  Azo  in  Summafcribit  ti.de  arb.Spccu. 

d.§.reftat.Lanf.  vbi  fup.  Hoft.in  Summa  de  arbir.§.de 
quare  Io.Bapriil.lib.de  arbit.z.  c.13.  Denique  fic  habe¬ 
to  ,  minoribus  pupillis ,  filiisfamilias  fine  exceptione 
ne  compromittere  pollint ,  obftare.  x.  dcz.  regulam, 
quia  1'cilicet  iniudicio  confiftere  nequeunt ,  cum  in 
alterius  fint  poteftate,  ex  art. 466.  infra  item  quia  con¬ 
trahere  vetantur  fine  autoritate  eorum,  quorum  in 
iure  funt  ex  art.  471.  inf  quas  vtrafque  regulas  con- 
iungit ,  ait.joS.  infra.  Accedit ,  quod  non  lafi  videri 
non  poliunt,  quife  ancipitis  pœna  dc  exeeutionis  pe¬ 
riculo  implicant,  de  dubiæ  de  inccrtæ  alea  arbitralis 
D  fententiæ  fkpponùnt ,  cùm  légitima  iudicia  fine  pœ¬ 
na  pateant,  A:  ius  commune  fine  noxa ,  quamobrem 
compromififle  m  culpa  eil.djf.  fi  compromifero.Nec 
tantum  Arbitro,  quantum  Iudici  lex  confidit,  c.nifi 
•eiTent.  cxt.de  præb.  Ea  omnia  cùm  concurrunt ,  pla¬ 
ne  nihil  cil  ,  quod  dubitetur  compromittere  tales 
non  polie. 

Eædem  regulæ  tutori.curatori,  oeconomo,  commif- 
farijs  ad  bona  faifita  (v  t  loquuntur)  &  talibus  obfimt, 
ne  compromittat  &  tex.eil  expreiTus  in  tutore  inf.art. 
483.  Aufrer.vbi  fup.Iaf.l.z.D.de  off.eius  cui  mâdat.eft 


Qui  compromittere  prohibentur. 
Nemo  cogitur  compromittere. 


5 

4 

i  Les  parties.]  Hic  quoque  arriculus  de  ciuiliiurc.Cii 

huius  articuli  materia  in  eo  fit ,  vt  inteliigatur  qui ,  in 
quos ,  dc  quibus  in  caulis  compromitti  polfit.  Colli¬ 
genda·  funt  paucis  regula,  qua  de  omnibus  fpecicbus 
cum  occurrent ilatuanr, Tres  omnino.  Prima,  Cùm 
ante  arbitria  dixerimus  ad  iudicia  pertinerc,neminem 
qui  iniudicio  confidere  nequeat ,  in  Arbitrum  com¬ 
promittere  pofle.  Secunda  Cùm  alteram  arbitrij  fpe- 
ciem  contractus  vicem  obtinere  conllituerimus  ,  qui 
contrahere  ncqueat,nec  compromittere  polfe,quia  id 


potius  tran figentis  dc  contrahentis  fit.  Tertia.  Com-  E  iurif.  quan quam  iure  ciuili  de  mobilibus  admittunt, 
pronullum  culpa  annumeran  1.  li  dictum.  §.  fi  copro-  quia  tranligcre  poliunt, ita  came  vt  debitum  liquidum 

milero  D.dc  euiclio.Ha  regula  retenta,  viam  patefa-  a  ^  ’  -  1  '  -  - 

ciunt  ad  lingulas  controucrfias  de  compromittétium 
facultate  finiendas ,  fi  modo ,  qua  ex  foro  immutauit 


non  remitrant.limpa-atores.D.de pa6t.vbigl.de  An- 
gcl.ibid.  T ex.de  Do6t.  l.prafcs.C.  de  trànfa.  in  immo¬ 
bilibus  negant, nifi  decretum  interueniat,  quiatranfi- 
gi  nifi  hoc  modo  nequeat.l.non  folum.C.de  prçd.mi- 
nor  Bald.  d.l.i.  Cod.  fiaduerf.  tranf.Lanf.vbifup.qua- 
quam  Lud.  Rom.  conf.  30.  compromilli  vahditatem 
metitur  ex  euentu,  vt  fivtile  iudicatuin  compromif- 
f  ima  fequatur ,  recipi  debeat ,  fin  minus  aliter  haben¬ 
dum  fit.  Sed  claudicationem  talis  compromilli  omni- 

.  .  , - - JXO Baptiil.  improbat.d.lib.z c.4. num.11.de  12. dec.It. 

rueretur.  Dcmde  quod  addunt  altera  arbitrij  fpecre,  p  Litium  illi  de  iure  Ucet  nofttanos  Confuetudo,  & 
quod  arbrtramentum  vocant , ad  alienationem  dette-  quod  initio  diximus,  tenet. 


y»  "  ^  1 -  — -  w*.  AiuiuuiiUm. 

2  Vius,  adi  ungantur.  Negant  ab  ço  compromitti  in  Ar¬ 
bitrum  polle  ,  qui  in  iudicio  flare  nequeat ,  quia  pœ¬ 
nam  committi  neceife  fit  ab  co,  qui  non  parcat  ·,  Hac 
ratio,  quo  quidem  iurevtimur  ,  multo  validior  cil, 
quia  hodie  etfi  ab  Arbitro  prouocari  poteft,  pœna  ta¬ 
men  omnimodo  committitur  ex  Ord.  Francil.  II.  an¬ 
no  i;6o.  cùm  antehac  ex  prouocatione  vincenti  refli- 


niri,  quia  laxata  arbitrandi  poteilate  de  alterius  iure 
detrahere  liceat,  quod  alteri  addatur  dilfimulato  inté¬ 
rim  iuris  rigore ,  propter  conciliationis  caufam,  d. 
$,  recepilfe ,  non  magis  valet,  cum  ad  arbitrium  bo¬ 
ni  viri  recurrere- liceat,  dc  hodie  appellari  aque  at¬ 
que  ab  arbitrio  receptum  fit,  ex  Ord.  Lud.n.  anno 
Ψ7· art·  54-  Sed  hoc  iniquiore  loco  cil  qui  vincitur, 
quia  lententia  ab  Arbitro  dicla  omnino  iure  recepto 
exefurioni  mandanda  eil etiam  fi  appellatum  fit. 


Nec  mulier  marita  poterit ,  quia  prima  dc  fecunda 
regula  obfimt  ex  art.  425.  de  508.  Nam  etfi  aliquando 
rccufante  marito  pollint  iudicio  conlillere  ad  rei  fu* 
defenfionem,  vtinfrà  art.4j.S-  dc  feq.  tamen  tranfigere 
in  praiudicium  mariti, cuius  funt  frudtus  pradiorum, 
non  debent ,  ac  ne  de  iure  quidem  fuo  fine  aurore  de¬ 
cidere,  nifi  res  ad  mercaturam  pertineat  conniuente 
aut  permittéte  marito  d.art.4Z;.de  427.  qua  de  re  plu- 
rib.Lanfrancus  vbi  fup.  q.4. 

Nec 


6ι 


.  Des  Ili  ilices Art.  XVIII. 


02 


Ncc  paîer  iidmijisflrtror,  eugtrdi nMurtlde A  iuruciuilii, & cônÎuetudiium fij.T  cimUttikarmcram^ 


cjii :Ί  ros alicm  iit- cv  Sliilat  rcg-i..  qui.j di· ni  ic  noam 
i  I  Li'VC  J  îcquea  r ,  ,a\  in  (quo  qz  i  Ldtn  π  s  ure  vn mur  j  pa¬ 
rer  in  J.MÎ1Ü5  fî'lij  tiLmiirucUiiii  non  ](iihcar  j  ôerenani 
:  eddcttdæ  fübijciiuur,  vrcpiilibct eittaiàc us ,  quod.  jii 
bonis  qiiulriTi  liljj  raarcoii.s irifcdligbiidii'm ,  Aciiis  d e- 
nique,  qui:  fîlio  ajiwcriinruj;  cxiïa  «as  raitdi'q  quæ  funt 
excfyra:  in£  an^t,  un  ç  ciuili  itmerias  in.  diitinÊiio- 
1 1  l*  ,  icmiiitnt.  qitis  Β,-^ί ri. ft.  t ccira. c  ,  tl+  c.  ιτ.  Liiif, 

d.liK.4,  k’iT;.]. 

Præbcüj  ckrîcûjJïiomdio  ofeftàt  rçg.fieeuück» 
quiA  Loi  11  ce  r  ^queant  rJi  enare  res  F  celefi^,  licot  ut  in¬ 
dictum  rhdiu;erc  poil  inc  ye  lunot*  ait  Ch  edoceri  cxt.  Æ 
à'  reft.  fpo].  c.  cùm  üliitj  .Sec.  ex  1iiérô«.î*  de  probat, 
nifi  fi  qui  Lms  cailbus  aliéna  no  pcûmrritat,  auc  quo 
cafiimonaefiusm  iiïdicio  ooriiiffit,  vriide  benefici  0 
diis,  λ  Lin  officio  ckuiflidii  agatur,  &  quos  notat  Spec. 
ne,  de  ictorc,  ÿ.i.  Qliuj  tamen  su  iumn  pncitidictum 
aimprumiitcre  poilus!  qd  virant ,  moco  liifpoliriiî 
□licnaiioneiü  non  fouet  non  ambigitur,  c,  ptnientr 
de  :u'bin  dt.  Nam. &  poenam  arbitralem de  fuo  depe- 
dt  it  ppiFiintj  de  guilos  pvrdcmifc  01  odigcrc  finciuc- 
ce  ili  cois  prati  uJicio.  u-tiiJs etf  cm.  vxr.de  prtfb.  c.  fug 


SpL'oik  J  ij,  diffrit,  vtn'fi  quidde  banni  to  ,  quanqupni 
p ali  i  uc  conuen  1  ri  pedîmt,  qund.  Bapui'L·  1  rââat.  φ  Üb, 

1.  citp.y,  tic  7.  Pomrlatî·  cnnuius  de  pnnacQ  interdis 
pnÜunr,depubhco  nequeunt,  idem  Baptift,  e.  S.  Fx- 
ccnnmuniçitds  maiori  e^communiCatinnc  nonpoflc 
putar  Spec  ni.  d.^rdtsî  de  Lui  franc,  vbifup.  Raprifr. 
d.  i-ii.t.  c,6.  SeJ hodie  foin m  ciaile  ejicozomusncado- 
nts  c  λ  cep  □  01  lclj  l  propemod  3 1  m  vbiqite  rc-ij  clï  ,  gîii>J 
olira  quoque  Francis  quidem  vfurpniim  Io.Fab.  fevi- 
pütr'i.  vitim,  IntKt,  de  cura:,  lmb,  ex  CO  ti.Lift.r.  ç* 
née  fcioqità.ni 

''  P&mew.J  Ncmoeiiimcontprnrrsstterc  cogiciu^non 
nngis  quim  cran  fige  ïe>  aut  Copcrahcre^ctj  m  i  upii  pro  T 
regula  ebuifituiximi.'i*.  eu  3  concraherc  aut  traniigére 
ncqniratjiiec  Ctnaproniittcre  poflê;  Qu  anquam  cre¬ 
bra  Iraliæ  Scarura  producur,  qnæ  propinquos  quidem 
de  eau  fi  s  iuiscoinpromittere  fUmunt’,  quaderejjar- 
tui,  L  prartar.D.dt  tuf.  &Ί  Ciïrat.  dar.  ih  nisj  iump tur¬ 
que  cftdé’ibdre  ilio  ftijftdt  Ardcultis  Molinenlis  S3, 
quanqu.im  min  fit  Regia  Sanctio  ili^ad  qoam  iElc  ar- 
ncuJiis  refertur ,  ab  Ciu  cia  ^anfienii  #  aine  ne  fini  qLu- 
dem  promulgatus.  ’VfinpatiEm  tamen  Cuike  ifii  km 


«;clluin4.  c.cx  xmilfinlici  c.-Ên,  ext.  de  dccim<Hti[t  Ü.  C  o!un>  ytpropinqiros  &  coniangnineçw  degenriliHüi 

rtequa re.  Biipt-d. iib,c. CH+Doôtr c.curti  temporeext.  **  '  1  ^ —  -■  - .  " 

d  t  ar b,  aJij  d.  3,  Piæfes  Sp eculd .  g.rdlat.  L anfi  v  bi  iiip, 

Alex.  VoLi- conf.u.  quu  Jnco  RipH  ambigic -,  an  de  ti¬ 
tulo  fiii  benefici]  poi'llnr  compromittere  dmci. 

l-.adc  (Γ-  ratio  omni  aiiens  rei  adniLiu  ftrajtpri  obdar,. 

A:  rcip.  fli»tcqjnimu.uTaiis?  qusquam  ca!c«  adminiftra- 
rores  putant^  veiun  liberum  habean  t·,  trafifigfrrpaf- 
fc,  i  ijfiaü.éa,  Bdld-Cy.Ac  aiij.  i,j,C.  de  pt-Dcui  ar.Lanf, 
vhi  fiip.  Qijq  fit.  ve  procuraroi', iÿudicus, aÜtoï^n*- 
gncianutigcilor,  curatores-idimn  fiterarurn ,  F^lri- 
j UtHTSy Trtpfirri  dcfwtjjis ,  Γπηφ  de ÎtmnmmttJjiU  de 
rvefîirri.  Fwmrsn  ri  li'ejUis  nequeunt  in  i  lj-JQ,  quia  tranû-  D 
ge  re  n  ou  poffurvtj  ncc  ii  ces  in ftj  tue  r  0  ibe  1  na&daeo^ 
e  .cuti  pram  trtçi'e  i  n  culpa  h  alicatur,  A:  jwuam  dependi 
A:  iu  tiivi cum  fi  n  s  n l  ce  ifëfii  rex.  c.  per  t  ua>  exi .  de  ,v- 
bit.cfequo  Lanf.  vbi  Γυρ.Β*ρη  iib.  i,  u.ifH  nifi  libérant  3 
b4bÿrcr<çyquiad  agendum  cxc.de  pi?oc*  excepta  dema-  ^ 

rioiic-  Lcreditci  t ,  i .  Lucus*D.  maid .  di  l.ipidat  u  ηη·,  | . 

concCiiLtris^.fiiiiti,D.dc  piit.  exceptu  dolo.  i.è vmts.  " 

f  .illud  nulla  .D.dc  paci. 

Nec  vfiifiufluarius  fletia  ins  fu«m  quidirn  aut  t 
fi  ■;  1  ûfinnn  coinmod  1  carcm,de  quo  ftap  nfi  d.lib,A,  e.iê. 

Nec  çmpeot  in  pr^idicmiri  p  ‘l  ç^rwtttr*.]  CampromiiTum  iHpulicjc.  cft  mn- 

t°i;:..  d.i,  1  jdichtm ,  ί.  n  coinpromiiir  o;  icaquc  fi  fece-  tua  partium  de  conrroucrfia  in  iudkutm  atiufque  «<*_  i 

rit  rcairlum  non  fiakbt,  nili  parfit  vcndimri  ponenda,  aut  , tTmmand^addiuiwnn,  Frcqi«m  lu- 

rcitLtLitrearticinc5H  firiui-aommamt-ecrrafid  deb-nfi^-  .  ·ί,  m.-.., . : . r  1  ^ 

nem 
quili 

nutriti  Cum  ncc  teanfigetequeaf  ,qit3P  lamcn  R.LjiiHfta 
iiLipkaq  d,  Crid.laqfi  aiïc.vbifup.q-r’.Ncc  cdlamenti 
tur.iLur,  quod  Eiptiil.  agir.  c,ir,  lib.2. 

,  Dir  v  a[Iul!i:o  A'  emp  b  y  tenta  fup  eru  ,«ua  e  i \  quarflio, 
cüir=  lira  hodie  parnmbinrilia  fine  ,  pro  aupiivtcofis 
q  U ÜGB  tempore  que, Li.ipVc  cRftan.  d.  $.  rritit.vi-ri; 

•  'Vil  »  fi  fintnTr^d  fTS  pÜCCil  '  1 11011  di{iin '  F  FrtJlllitî1  F^br,  'fieitm  tmn  "dfnentt,  irf  c?f ,  de  omni 

*  -  "  -‘■D<dt:arbtt*  qui'i'n  nuiicionon  U^lkamcaurfinqütiscMrib.utüiè.Cùmdeomm 

I  Ti  a  I  f  Ν-μγ11  ιΊΐιη  J .  _  ■  ii’·  i  *  .i4· 


contrtjuerfiis  arbitros  i  umere  cogeret,  in  reliquum 
ncmincio  I  ndex  ad  Comprôimrttend  luti  cogit ,  ex  ft-u- 
t  entia  RartoJ,  furti.  f.qui  iuiluT  D,  de  I115  quj  nnt.  un¬ 
iam.  PiLui.Qdt, Alcx.lai.  t. quidam  ffibunaiter unt. D. da 
rcb.  credit.  A!ex.  late  Li.  &  poit  operis.  I>.  de  op. 
non.  nunt.  Rape.  Lb  j.  de  a  r  bit.  c.  10. 

"  LtirctHtiir.j  H.xç vosabFolura;  Βς  infinita:  liberutis 
e  fi,  quod  glofi  pragmat,  iancticmis  noram  §■  quod  ii 
aliter  cir.  de  dcit.  verbo  ,  liberte.  lo.An.il·  e. pro  hi.u 
■mani  cxt.  de  kotnicid  St  i.  cum  Epiicopus  de  oE 

crdr  in.6, 

Nota  5. 

LeinpTimijfum  quid  q?. 

Pe  /jmL·,  e&ntTOHcrfik taft^rtmnhur. 

Efitiï.t  ï>e£Îar»m  fênttnt!4  df  tHA  brr/ej  mdiftm  ii- 

■7?j  j/jiipit·,  gn. 

Cortiprtmijjum  dtuivft  f»Um  nt&mtt. 

P eÿn Miiic  r fl Urc^cp’  c pwf^rujjj^ m. 

tq/iV  pstirtntt  mtÜum  (β  iomprvmrjfititi. 

CotttprQfflitttfni  ί.η  ptrfvnai  i  un  nurj  pTvhillt.lf', 


vocant jut  auccrn  rcgtüati  te  r  add  1  ra  pœna ,  mtc.rd  iiffl  & 
fine peroa.  L  litigatores,  f  aibitrio ,  ϊλ  dearbit.  quo 
caJuad incrmim  Jd  cfl,  interpflc liquid.mGuin  Jbpu- 
lario  commi: iLuir,  diifco  $.  .Lrbittio.À  c.  gei  nnwï cxt. 
de  arbit, 

Pe  itHflekrt  dtffertttti,  ]  Hic  de  fircurtdo  partitioni1;  2 
membro  agirur,  quibus fai icet  de controuctfiis  com- 


e··  . ,  1 1 1 1  ;  t.  Lier  m.  C.  de  indic.  Nec  S^uiiber .  cum  & 

jpu  ieniux  fit,  liltJtfllibcr  i  citeris  fE  de  fbmlib.  Ncc 
a uien pt n ■:  gJeo.v.qliod a:i  res  domini  J.vJt.Cod,  qnib. 
oaui.  l  ■  ■  I .  c  cui,  J  t  h  m»  Dubt'i  15  de  fiam ,  fiai  udum  nol- 

icdLoneiriiii  qmvcEsucporffi  wcnequit  3.  ckcnD.de 

fHÎ.'oat.  Funo.fiLs  &prcKÜguanequic  :  diem  prbfirec 
Jv  eoram,  D  dtfiubif.  quia  nec  ici  ittdiraocOnfifiunt; 
Depottan,  Wegati,  banntei,  confinati ,  vt  loquuntur 
Jus fOCis quibus  excedere luiiifiuw, non poiTunfo  cùm 


bus  fit^cûmpromüîüm,  plemimconijirtntiilf iim  d:a- 
cLiv.  1  fj  eu  m  die*,  ÿ.  plenum.  1>.  dcarbit  fin  ilcfingu- 
fis  Jginif,  id·  taanûn  vetfir,;quqd  adtum  cfivr  veniret 
d.  1,  non  diftingucimvi*  è-d-  o-fiïciu  &  u.  emn  diScefins. 
txr.de  arbit.  Proinde  quanquam  viuncrfiilii-  ü ratio, ad 
habilitatem  tsiufiimm  ifc perionarusti  cbarÆùida  eft: 
Nüîu  coiurQucrfiæ  quardam  ctimprorniflum  non  ,d- 
mitriint,  qùod  Bürr.  teaftne.  d.  1 .  noti  diituigucmtti.f. 
vit.  Ban  i?c  Ak^H  ail  etiin.  I.Pràrcoïr  D.de  tut.  A:  curar. 

C  îiïjj 


*3 


Des  Iuftices,  Art.  XVII  !.. 


<4 


dat.  ab his.Panor. c. irrefragabili,  ext.de off.ôrd. Alex.  4  d.$.  reftat, Nec  caufæ vfurariæ, Nec  fpiritales  Bapt.  c. 
co nC6z.  vol.z.Quæ  non  vetantur  permifla  intclligun-  11.lib.5-  côpromittuntur.  Namque  ifra  priuati  arbitrii 


,  tur.  Spec.  d.  $.  reflat  Azo  &  Hoft.  in  Summa.Totaab 


^  frintlo  ratio  Dodorum  in  dijudicandis  controuerfiis 
compromiflibilibus  ex  co  fumitur ,  quod  caufæ  qu~ 


dam  maiores  Iudiccs  pofcunt  ideoque  compromitti 
nequeunt  1.  vit.  C.  vbi  Sc  apud  quos.  d.  1.  non  diftin- 
gucmus ,  §.dc  liberali,  de  l.iamdudum  vbi  cauf.  frat. 
Hoc  fundamentum  fi  fiibruitur,  conuulfa  pofitione 
corruunt  Sc  confequentia  :  Namque,  ctfi  caufæ  quæ- 
dam  maiores  Iudices  pofeant,  tamen  nemoiure  no- 
bis  recepto  eorum  iudicio  fubducitur  per  compro- 
milfum  ,cùm  appellare  liceat, Sc  pateant  iudiciaquo-  ^ 
rumlibet  îudicum,  imb  &  fu  premar  um  Curiarum, 
cùm  ab  fententia  arbitrorum  reda  appelletur,  &  «,«t- 
σας  ad  Parlamenta,  Ii  valitura  eftOrdin.  Francif.  II. 
if6p.  diifimulata  iuris  ciuilis  difpoficione·,  quæ  appel¬ 
lari  non  admittit.  Nec  compromilîum  pro  rranfadio- 
ne  accipi  debeat,  cùmrcuelatur  prouocationc  quod- 
cunque  iudicatum  eft;  quare  fallax  eft  aifumptüm,nec 
4  cum  iure  ciuili congruit.  Quamobrem  fichabc,omni 
de  caufa  compromitti  poiîc ,  fi  quidem  ad  interefle 
compromittetis  tantum  res  pertineat ,  Sc  pccimia  pri- 


uata  fit  :  Extra  îd,  quod  caiifam  publicam  continear,  D  num  putant  à  profeffione  eorum.  Ac  de  arbitraire 


nonfimt,&in  leges  publicas  incurrût,  nec  priuatoru 
commerciis  au t  clui  aut  coerceri  poffunt,  cum  pu¬ 
blicam  audloritatem  &animaduerfionem  exigànt,  Sc 
fubiedum  habeant  quod  ex  confequentia  publicum 
trahit, nec  ad  pecuniam  priuatam  fpcdat,quod  fi  quid 
taie  non  eft,  nihil  vetat  compromitti,  qualc  cil  quod 
de  reilitutione  m  integrum  ftatuunt.  c.  caufa  dé  reft. 
ininteg.  &  l.fin.C.vbi  Sc  apud  quem.  Scd haud  dubiè 
viii  noftro  compromitti  poterit ,  fi  nihil  aliud  m  caufa 
vertitur  præter  pecuniam  priuatam,  quanquam  illa 
maiores  Iudices  expoicat  iure,  verum  illud  recepto 
vfu1  noflro  non  connderatur ,  quod  &  Spec.  lenierat 
vbi  iup. differt. 

En  telles  perfinnes.  ]  Hic  tertium  caput  partitionis  η 
tradatur,  inquosfcilicet  compromitti  poliit,  poteil 
vero  in  eos  omnes,  qui  iure  non  reperiurur  prohibe¬ 
ri,  Spec.  d.§.  poteil.  Prohibentur  vero  ferui.l.  pedius. 
§.1.  de  arbit.  Filiusfam.  non  prohibetur.  1.  fed  Sc  filius 
d;  l.quinetiam.  D.  de  arbit.  Sed &fiiccrdoces,  &  mo¬ 
nachi,  Sc  quilibet  tales,  l.non  diilingufmus.  §.  fiiccr- 
dotio.D.  de  arb.  Fluxa  eil  enim  ratio  eorum,qui  ahc- 


non  polle.  Hæc  ratio  antiquis  fuit,  quod  de  liberali 
caufa  negarent  compromitti  polle.  1.  nondiflinguc- 
mus.$.  de  liberali. D.de  arbit.de  1.2.  C.  depedan.  lud. 
quanquam  Athcnicnies  alio  iure  vfos  indicat  locus 
oratione Dcmoilh.  contra  Nxcram,  quæfreminam 
ex  compromilTo  liberam  pronundatam  feribir.  Ea¬ 
dem  lententia ell  de  ingenuitate,  conditione  aferipti- 
tia,  libertinitate,  aut  denique  flatu  quolibet)  perfonx 
d.§.dc  liberali  Bapt.lib.5-  c.r.  idem  de  filiatione  &  no¬ 
bilitate  Baptiil.hb.^.c.z.  Idem  in  caufa  monachationis 
Sc  conuerfionis  d.  glo.  d.  1.  fin.  C.  de  tranfad.  glo.  Sc 


quidem  dubium  habere  non  pollèt,  fed  nec  de  eo  qui 
altei  um  aut  alteram  controuerfiam  finiturum  ic rece¬ 
pit:  Neque  enim  paifim  arbitria  ad  vnum  deferuntur, 
quare  tit.  ne  clerici  vel  monachi,  nil  obilat.  Deporta¬ 
ti,  relegati,  damnati  ad  metallum,  Sc  remiunnon  po¬ 
terunt.  Spec.  tir.de  arbit.  $.differt.  Angel,  difput.  m- 
cip.  duo  inuicem  litigantes  ;  Sed  &  infamis  elfe  po- 
tcll,  negabar  vetus,  c.322.  Mulieres  dumtaxat  illuilres 
c.  quintauallis  ext.  de  iurciur.  cum  iudicio  legitimo, 
indicare  polfint.  Pupillus  non  poteil  ob  iudicij  imbe¬ 
cillitatem,  Procurator  de  Aduocatus  litis  non  veta- 


Docl.  d.$.  de  liberali,  verb.  idem  dicendum.  Spec.  d.  C  tur,  qiiod  frequenter  vfu  venit,  de  notat  Iaf.  conf.  1.7. 
§. reftat.  glof.  l.aitprætor.  §.  quacunque  verb.  agatur.  §.  vol.  4.  ; 


D.  de  iurciur.  Baptiil.  lib.j.c.j.  caufa  matrimonij.  glofi 
d.  §.de liberali,  cap.caufaext.de  reft.in  integ.  Dod.  1. 
titia.  D.  foLmatr. 

y  Scd  cùm  de  priuato  tantum  interefle  agitur,  Sc 
compromitti  de  tranfigi  potent,quod  probatur.  1.  fin. 
C.  de  tranfad.de  1.  mterpofitas  eod.  tit.  Sc  l.cùmpro- 
ponas.C.  de  reb.cred.  caufæ  decimarum  pro  temport 
quidem  compromittentis,  d.c.  ex  multiplici  de  c.  vit. 
de  decim.  ext.  fi  modo  res  non  alienetur,  d.  c.  peruc- 
nit,  de  Bapt.d.  lib.3.  c-4·  De  alimentis  fi  ex  contradu 
debeantur  poterit.  Spccul.d.§.  reflat,  per  l.cumhi  §. 
plane,  D.  de  tranfad.  Bapt.  c.;.  De  iure  procurationis 
idem  c.n. 

6  Ex  his  fequitur  tutelares  caufas  compromitti  non 
poffe.Bar.  1.  prætor.D.  de  tut.  dccur.  dat.  ab  his.  d.  1. 
non  diftingucmus.§.Iulianus.Spcc.d.§.  reliât.  Bar.  d. 
§.  de  liberali  Sc  Bal.  ibid.  §.Iulianus. 

Nec  populares. d.§.Iulianus.l.quid  crgo.§.ex  com- 
promillo.D.dehis  qui  notantur  infam.  Spec.  vbi  fup. 
$. reflat. uerbo,  item  de  publica, Azo  in  Summa.  Holi. 
111  μΙΏΛ  αΓ^·§·  P°tcil  autem  Bapt.  c.9.  lib.3. 


No 


TA  4. 


E 


hiris  in fcitut, excepti*  addita  de  indicii,  ordinariis. 

I ndices  Roma  dabantur  quotannis  er  priuaci  er  iurif- 
diftionis  exortes. 

Jntellcihts  l.fed  er β feruusj.  fi  ludex.D.de arlitr. 
Feteris  Confuet.  hac  m  re  improbata  ratio, 
isîn  delegatus,  an  conjiliarius pojiit  ejfe  arbiter . 

ε  En  leurs  luges  ordinaires.  ]  Quod  errore  Sc  patrum  I 
infeitia primum  inuediTm  eil,  mirum  ell  tam  alrè  hæ- 
filfe  ,  vt  in  vim  quoque  legis  tranfient.  Hic  Articulus 
occafionem  à  iure  ciuili  fumpfit.  1.  fed  Sc  fi  feruum.§. 
fi  iudex.D.  de  arbit.  Si  quis  (inquit)  Iudcxfit,  arbi¬ 
trium  fufeipere,  aut  rei  de  qua  Iudex  ell,  in  fe  com¬ 
promitti  iubere  prohibetur.  Eadem  fentétia.  1. tutor. 
D.  de  tuto.  &  curat,  dat.  ab  his.  qui  tex.  ad  verbum 
deferibitur  can.i.  $.fi  quis  vero  Iudex.  3.  q.7.  His  ad- 
dudiDodores  iuris 'putarunt  eum,  qui  Iudex  ordi¬ 
narius  fit  partium  in  caufa  de  qua  agitur,  arbitrium 
recipere  non  polfe,&  eil  recepriiîîma  fentétia  Dodo- 


ec  cnminales  de  publico  quidem  de  publicæani-  F  rum,Bart.Bald.Alb.Rom.Fulgof.  Ancaei,  poil  crlof  1 
iduerfionisitm·  frme  in  . . - τλ  j„·  . j.-_  ^ ..  0  r 


niaduerfionis  iure,  fecus  in  priuato  interefle  c.cau- 
iam.de refl  mmteg.  Azo.  d.§.  poteil.  Bart.d.§.  Iulia- 
d·  §·  reftat. verf.  quia  de  famofo.  Lanf.  vbi 
up.  part.  4.  gl0#  C-  liccrj[s  vcrB0  ftamerunt.  ext.  de 

præfumpt.Baptift.  c.10.  lib.3. 

i  ·  CC  Cau^c  n°bilitatis,  quia  per  cas  publico  præiu- 
n  dS!1CCmaCnmonialcs’  q^  confequentiam  de 
rnrnm  ucunt  >  fruarum  rciolutio  ab  arbitrio  priua- 
r  ri  ·  pendet.  Eadem  de  fententia  cxcommuni- 
canoms Bapt,  hb.3.  c. 7. Hoft.  ibid.  Io.And.  ad  Spec. 


verf.  confentiant.  D.  deiudic.  Quanquam  glo.  ver¬ 
bo,  conuentum  auth.vt  differ.  iud.§.  fi  vero  contige¬ 
rit,  dicit  toto  mundo  contrarium  fieri  &  in  Iudiccs 
compromitti,  quod  ex  eaBart.  Alex.Imol.Rom.  re¬ 
petunt.  l.i.  §.  &poftoperis.D.de  op.  no.  nunt.Cy.& 
Bald.  l.fi  qui  ex  confenfu.  C.  de  Epifcop.  aud.  Azo  in 
Summa  ti.  deiubit.  Hoft.  in  Summa  eod. tit.  Bal.  1. 
pen.C.de  iudic.  Hic  de  eorum  fententia  Confuetudo 
loquitur,  qui  coriipromirti  non  polfe  putant.  Cano- 
niftæ  redius  iure  Sc  vfu  edodi  compromitti  admit¬ 
tunt. 


üAUfiÉ 


'6$  Des  luit  ices 

Γ,ιη  t,  g]L  mbp  curd m  otïj  ■  e.  j  iy  d i  ci  bw$*  a.  q»6 *  £ç.  d  >  j,  . 
ii  vtro  iudexvbi  Arclfid.  ôc  Doininic.&gl.  c.  ittfamc* 
j,  q^7.  verbo  iulex,  g]  oï,  A ne.  B  lu.  ïmol  A  b  b.c.  inno¬ 
tuit.  cxr.di:  orbif.  c.caiifiîin.  cxi.declect.c.  nifisiTenL. 
cxi.  de  præb*  c-  est»  de  praefumm.  vbîglof.  & 

1  ■  fi  y.  Specu h  tic.  de  aibin  ÿ*-,rcÎk!r*vetfi.fed  minquid 
in  ordinarium,  Ιππο.  c.  ex  parte.  ex.  de  atb.  Cui  CüîV 
[4  ùücrfii-  initium  prüîbaiE  mm  cui  moiis  pauun  Ctn- 
gtmu  Dp&OfibuÈcrigo:  Neque  enfin  d<  §,  fi  Index, 
luriiconfulrus  de  Magiikatibus  qui  Indicés  orditjarij 
dicïLnojr  reipondeec  volifit,  vt  mriiïjmè  in  iurc  [u- 
dids  appclhi io  Confia  lem h  Pueiorc-m,  Pri feiturn  Vf-  , 
bi  ,  Æut  llÜos  Pcip-  Rü  lu.  Migi  [ïtatus  indicjiî  3  ciim  i ÜI 
Dis  potius  nominibus  Jk  ütulis  fpiendéant,  nec  mdi- 
cerdî  ioimu  mtinu?  iliorum  ûr,  lcd  sugeîliotr  appel*· 
i  Üudo  &  mulro  impiius  impcriinu.  Scd  cütn  Iitdrcef 
nudis  cie  his  intdligc,  quos  imrc  diximus  7 hoipnibui 
Si.- natoii  i ,  rmc  -que lins  Qniinis remm*  Iegum,&  vins 
peritis,  qui  quotannis  fingti  lis  ex  decurris  legi ,  i  Ma¬ 
gi  itraEibus  i  oletent ,  priunrcTum  conrrouetfus  iudi- 
condis,  quique  ex non  er  p ta  iotnu i  fa  pro  riblaEà  Ctm~ 
trouctfii  indicare  kibebantur,  priuati  ipfi  τ  &i  imperij 
atque  ideo.Iudfdi<a jouis  anrns  exortes*  Hi  îndican- 
di  nccdïitate  ûbilri'iri  ,  non  minus  qnamad  curera 
munera  peribualfa.,  femcl  lc£li  aitmii  opera  funge-  C 
baotùïMagiiïrimnm  lemxmencaj  qui  rerp*  negoriis 
maioribus  occupante  aria  tobumopera  Jijtcbintur, 
qnod  Ki.  C,  de  ped*m  iudii*  indicat  ,  Ce.  Lmmicrum, 
ffiidiqiidi,  D.  demimur.  S:  htmw.  Hiema  in  tau  fa 
étant  dati  concepta  formula  (kaçefl:,  vt  loquuntur, 
lfCiuiduni  tenorem  commiiJiomsJ  mdicare  uibeb.m- 
ciü',  non  dlkpoteiLue,  quam  forumdl,  npiüsCuin- 
jililxi^srDlemiJi·  dire,  ad  audiendas  paires  in  caulb 
mmoiibiLSj  qtiem  morem  qusedam  tribunalia  ipfïm> 
que  imprimis  Pan  fi  ci  lie  ÇaL  tel  letum  viurpanc,  El· 
medljCqfia  do  t  cibr  e  :  T  des  lune  de  qui  bus  lurilcoji- 
j]  fiillniSjd.jj.  ii  index  tefpotidet-.  Quart  de  eo  colligen¬ 
dum  non  fuit ,  comppqmitri  in  ordinarium  Indicem 
non  poiTé, Îedillud  puti ü s  Indicem  corn ruj îTü en ,  q iu 
in  cmliCüimoLÎÎlis  arbîtriimi  fuicipeci  non  podL 
N^m  iure  quidam  ciuili quin iu  Gottiuie's ,  Prarort'i^ 

&  c  ai  t  e  ro  s  M  ag  i  fl  roms  compromit  u  pod'et,  viic  du- 
bium  efie  pottjï  ex  Lj*  fie  féq,dç  atbir.  vbi  negac  tâtes 
cogi  polTu  vt  arbitrenrur,  addita  ratione·  non  es  eo 
quodludiees  fini*  kd  quii  ab  inferiore  Magiibfatu 
coginoji  poilint,  quia  ju  inpcrioresimperitim  non  lit 
i  n  feriori  :  Inferiores  tamen  cogi  polie  rdp  y  π  de  e  ,  a- 
mcüï  Magifioiui  i’ç  ipfos  I.  nam  A"  MagdlmiEus,  D. 
dearbit  qui  texruS  pcripicum  pfir.  Ac  proinde ,  cliiu 
eas.ad  caulas  recurritur,  q  («evulgo  adimimur,  cui' 


Art.  XIX.  Ad 

Liompcomiid  in  ordinaiiiun  Î udu’ em  nequeat  j  coi 
apparet  Um  inanes  cflpvtriil  dHtianE.  PcrlLriium  cos 
glüf  i.ij,  fi  Index,  udes.  ramcupVi  nau  immerito  Lud¬ 
ii  ü3ti.  d.  ^.oepoitopeeis ,  eas  contemnat ,  nec  tamen 
multo  meliftresadfcrcipie  ex  fi-nttaitia  Hoft.  sn  Sum¬ 
ma  rit-  liearbiu  Sed  hic  refelli  iuicepti  Operis  lex  non 
permirtit  notas  iiiki  tu V3t:is  ficiorEaîle  praifiabirur  in 
Cnmmcuir.  Vceus  Coniiietudo  vnam  praütcrca’ccrus,  4 
quas  vfq  ne  vidi,  adfcrcba^quia  fi  ilicet  eous  proni  LÜ  q 
derogari  non  debeat  J  uvifiUdlioni  iupcrioris  Domini 
FcudijCui  proiiudicium  Jiat  albi  trio  fitlcep:'rn,ubpDT- 
cifa  m  ^ppcl  [ynd  1  hic  ultarem .  Sed  in  eo  pri  mfiiu  falle¬ 
bat,  quod  appilLm  à  It'lireîiEia  arbini  noii  pudibat 
polle  recepto  pridem  ture,  &  glofit  FragmancEc  biui- 
ctionisiiUTialimannotarLtt.  g.  fiatuir.  tif.de  caui.vcr- 
boj  indice,  &  Oui.  Lud-Xll.  &  Franc,  ]  quas  arue 
ci  cani  31ULS.  Dcind  e  et  iàm  fi  apmellaci  on  t  v  i  a  prtr:  cMfcta- 
nir  per  compronulluni vna  aliqua m  cauta,  au  ipfius 
potius  Indicis  ad  qittm  ^pclkndum  fuit  inierefie 
IpLctanduiLi  pur.mnuSj  an  iplarum  paruum,  quae  pol- 
iuLtc,  ac  mulco  prudentius  &:conucnienciu:-  debene 
coiuroin·!  UL^fivire  rranfiuMione,  cuin  sulgb  Frouci’- 
bio  dicatur,,  fi  lidaveTiinn  tianfactiones  bonis  quoquo 
i  udicatis  anteferendas. ,  .;u  t  q  ualr  non  omn ia  iri aîti  ar  - 
bicriarolJaiNur,  finacc  tarif)  rccipitui.  CUiorc  effici¬ 
tur,  quod  ii  jirio  diximus  errore  ac  parum  onimaducr- 
fij  rtiponJ:  fenili  d.  fi  index, ri-LCpramtqnmojnem 
pro  uire  abautoribuiConfueEliiUns  feri  bon  dæ  [τα- 
diram.  Scdvtamur,  quando  ita  fc  e  iptacft  abCcmiue- 
toduic  diibrdt-i  c ,  &  iamen  occafio  introdueta:  Con-  j 
luftndinisreperend?.  alj  griginefuitr  v«de  iiludcon- 
fequeus  I  tu  t,  1 3 1  d  elega  cos  copiprcuuictl  non  pnfic  m 
caufa  delegata,  quod  tantum  ille.  £,  fi  i u lÎcKjVüIu erat. 
Sed  rarum  diucrJa  Icutenttarecenra  cft,&  iuris  Cano¬ 
nici  auctoribus  vi  dia  1  placui  ifcglo  fi  c.  ijtcrasdeprit- 
finnpr.  mli  ellcnrdcpratb.  c.expwiccxr.  dear- 
bit.  glo,  vcrb**ordi]iari|d.  c.  à  Ludie  ibus.  Alex.  d.  Ç* 

&  pok  operis  Lanfranc.  vbifttb.  fc  Aient  a.  Spec.  rir. 
dearlnt,  f.  poteffiveri.  19  judicem. 

An  vero  in  Confiliar  i  um  Parlamemijdi  punft  polle 
GuidoPapar  q.  Ddpb.  d<;.  quod  ego  nego  in  eadem 
quidem caufii ,  de  q ua jy dicare uur debeat ,  autpoilit^ 
noli  njagisqLtam  in  ordmoiium  Tudicciu. 

]t  Qutmpt\ fmftik§T**rbUtts.]  Arbitrar oiîs  tamen  dfi 
poifc v Lugo pu raiitd.  Lj.  D. dcind.  vbi  Doch  fc glyfi 
5:  item  d. 5.  &  poft operis  &  cLanrh*vtdrlfi  rud. 

1  Entra Uttrsfn&ittr.  j  Nam  inter  :dio s  pro  pr iu ari s  ha¬ 
bentur  ,  idem  exiftimoüiilum  A:  fi  ab  Ius  peouocaEusn 
fi  c,  au  r  cogjiirio  1  ic  fi  m  fiii  i  interdici  um  A  ik  d.  fi  m . 
dtx  B  ara .  d.  J.  1,  de  i  ud. 


Article  XIX. 

lllll  T  3ne  ptuuent  lefdus  arbicrcs^excciiEer  lenrsfonrcnces/finon  qu’jJs  ειιΓ-  αλτ- e. 

feni  les  choies  conccnoeulb  dcn  leursnuins,  pour  baiüer  ilapmic,  quiSliii' 
obotnrgaindecaufe,  r  4  P^s. 

^7  I  nmpofjfimt  ΛΑ  srthri' h extqui  [um  [mmuirn , c  nifi  m  c wnsterfds penes* fi 
haberent^  Ift  cM  redderent  parti  j  qu. i  finiit  litem. 


Νογλ  r. 

i  J m  amlifmtcnnA  irtitri  rzrtptitw  anfi φ  *nt  Upt* 

tem/srà. 

i  Sttittnfta  trùhri  niZdttnrvmmpiii  ftiju  jpptlUtm jt, 

i  whtri  îï  if&ÿrezttfjjï  m-tar*  iU, 


4  CvtiipTiml/ù  non  tnhmiur  wrsfdiBlo ,  7}iC  iiïiÿtnaiti. 

Ntr  txtmtuftntmiuT  i&titm. 

J  Fer  mtin-cs  tettM JenttUCM  A  t vUft  eXfrjWiHt  t  4/  O" 
di  thrit  pi  r(ibrrirHt  çrt,  mt  7, 
v  p  frirjriftn  m  txtmiivnem  haitrftt,  0~'u 


» 


Des  Iu  ilices ,  Art.  XIX. 


a  Et  ne pcnuent  les  arbitres.]  Hic  quoque  Articulus  me¬ 
rum  ius  ciuilc  cohtinet  ex  d.  1.  à  diuo  Pio  in  princip. 
D.  de  re  iud. 

1  b  Exécuter.]  litre  ciuili  duobus  dumtaxat  cafibus  Ar¬ 
bitri  lententia  exeeutionem  meretur,  fcilicet  ii  didam 
jfententiam  ab  arbitro  ,  expreifo  confenfu  litigantes 
eomprobauerint,  aut  tacito  decem  dierum  lapiu  non 
reclamaucrint  iudicatis ,  quàm  vulgo  homologatio- 
nem  appellant.  1.  ne  in  arbitris.  §.  ii  quis  autem,  &1. 
cum  antea.  Cod.  de  arbit.  quod  pluribus  perfequitur 
E0er.Decir.iS4.num.  26.  Sed  diuerfa  eft  ratio, &  figni- 
iîcatio  exequédi  de  qua  hic  Articulus  meminit:  Nam¬ 
que  hic  de  caintelligitquæadu  fit,  &caufæcognitio- 

2  nem  non  exigit,  fed  realiter  fit;  At  quæ  legibus  illis 
deiignatur,  fit  cognitionaliter  per  Iudice  &:  caufa  co¬ 
gnita,  vifâque  arbitri  fententia.  Neque  enim  vt  illi  Ιο¬ 
ί  cor.  quiffitur  exeeutionem  habet  paratam  nifi  Iudicis  iufiu 

antecedente:  Nec  Bartoli  cætcrorumque  fententias 
vius  recepit,  cùm  exiftimant  poena  appofitanon  dari 
iententiæ  exeeutionem,  fed  pœnæ  petitionem,  proui- 
fione hominis , vt  loquuntur,  legis prouifionem tol¬ 
lente.  Nam  etfi  id  verum  effet,  cùm  claufula  rato  ma¬ 
nente  pado  appofita non  effet ,  tamen  poft:  homolo- 
gationem  eXpreffam  vel  tacitam  neutiqua  difcedi  pof- 
î'ct  ab  his,  quæ  femel placuerunt.  Sed  Ord.  Caroh  IX. 
poftrema,conftitutum  fine  poena  appofita  fit  fiue  nul¬ 
la  ,  femper  dari  iententiæ  didæ  exeeutionem  falua  ap- 

3  pelladonc.  Proinde  nota  eft  iuris  Sententia,  arbitri 
potcftarem  à  compromifilcomprehenfione  pendere, 
vt  quantum,  quatenus,  quaque  de  re  compromiifum 
fit,  id  tantum  arbiter  &eatenus  poilu.  1.  nondiftin- 
guemus.  §.  de  officio. D.  de  arbit.  Bart.  &  Iaf.  1.  cum 
aquiliana.D.de  tranfad.  Bald.  conf.jc?.  vol.  j.  incip. 
arbiter.Lud.Rom.côf.403.  incip.  pro  decifione.  Alex. 
conf.124.  vol. 2.  incip.  in  caufa.  Socin.  conf.299. 2. vol. 
incip.Capio&io4.vol.4·  Iaf.  conf.168.  4.V0I.  Barbat. 

4  conf.50.  incip.  illud,  vol. 4.  Id  autem  partes  duntaxat 
tribuere  polliint,  quod  in  earum  potcftarem  &  com¬ 
mercium  cadit,  iurifdidioncm  non  poifunt.  1.  priua- 
torum.  C.  de  iurif.  omnium  iud.  multominus  quod 
imperij  mixti  aut  nicri  fit,  quo  in  numero  fente tiarum 
exeeutionem  reponunt.  1.  iubere  cauere.  D.de  iurif. 
omnium  iud.  I.3.D.  dedam,  infed.  Quare  notionem 
dicimus  habere  arbitros,  Iurifdidioncm  negamus 
glof.  Bart.  Alex. Imol.  Caft.  Alb.  Iaf.  Raph.  cum  I.  ait 
prætor.  D.de  re  iud.  1.  notionem.  D.  deverbo.  fignif. 
Bart.l.i.D.deiud.Exco  eft,  quod  muldare  nequeunt, 
nec  contumacem  coercere,  aut  pro  poena  audientiam 


68 


A  contra  Mediam,  &  Libanio  eius  interprete,  quo  loco 
arbitrorum  fententias  àMagiftratibus  fubfignari  fo-  ζ 
litas  innuit ,  vt  ira  à  Magiftratibus  executionfmanda- 
rentur.  In  delegatis  etfi  ambigunt,  recepta  tamen  fen¬ 
tentia  eft  exiftimantium  delegatos  Principum  fenten¬ 
tias  fuas  excqui  poffe ,  qüod  Bart.  notat.d.  1.  à  diuo 
Pio.  Ang.  Alex.  Imol.Caft.  poft.  glof.  l.vlt.C.dciudic. 
Cano.  d.c.fignificafti,&c.  lireras  ext.de  off  deleg.  Pa-  7 
nor.  c.  fi  quis  contra  clericum  ext.  de  for.  comp.  Non 
idem  hi  Magiftratus  poifunt  qui  territorium  non  ha¬ 
bent  vt  Redores  vniucrfitatum ,  Præfedi  mercato- 
rum,nifi  quatenus  nouiffimis  Ord.  obtinuere,  Dodo- 
”  reslcgum,CapitulaEcclefiarum:  Nam  per  Magiftra¬ 
tus  exequi  decreta  fuaneceflè  habent,  quod  vulgo  no- 
tant.d.l.  à  diuo  Pio, Bald.  auth.  habita.  C.  ne  filius  pro 
patre  Panorm.  d.  fi  quis  contra  clericum,  diximus. 


itumaccm  coercere,  aut  pro  poena  audxci 
negare,  1.2.§.his  datur.D.de  iudlglof.  8c  Barr.l.non  ex 
omnibus.  D.  de  arbit.  quanquam  fpeciali  cautione 
muldandi  quoque  poteftatem  tribui  poifefcnfit  Iaf. 
l.fancimus.Cod.  deiud.  Nec  Stratonis  arbitrium  vfus 
nofter  reciperet,  quem  Demofthenes  feribit  Mediam 
muldalfe,  quod  contumax  eifet,  nec  ad  diem  refpon- 
diifet.  Adde  quod  territorium  non  habent ,  Cùm  id 
elfe  territorium  diffiniatur,  in  quo  quifquam  terrendi 
pro  poteftatc  ius  habeat,  1.  pupillus.  §. territorium.  D. 
deverb.  fignif.  quod  nos  fup.  art.4.  in  aliis  attigimus·, 
Ifta  cum  arbitro  obftent, mirum  non  eft  fentétias  fuas 
j  exequi  nonpolfe.  Per  Iudices  igitur  ordinarios  loco¬ 
rum  faciendum  eft.  d.  1.  à  diuo  Pio.  l.Epifcopale  &  1. 
fi  quis  ex  confenfu.  C.de  Epifc.  aud.  1.  cum  antea.  C. 
de  arbit.  quo  loco  fentétias  eorum  in  vrbe  à  Præfedis 
vrbis,  in  Prouinciis  à  Redoribus  aut  Apparitoribus 
cxequedas  traditur,  adde,  l.vlt. C.de  iud.  6c  vulgo  Ca- 
noniftæ  c.  fignificafticxt.de  off.deleg.Spec.ti.de  arbit. 
ç.differr.Guid.Papæ.  Decif.6o.  Iudicem  autem  intei- 
ligimus  rei  fitæ  d.l.cùm  antea.  Porro  iftum  Athenien- 
fibus  quoque  morem  fuille  apparet,  ex  illa  oratione 


Nota  2. 

Sententia  arbitri  mandatur  exeeutioni  pendente  appeU 
latione  ad  Curiam  fupremam ,  &c. 
z  Tœna promi(fa  femper  exoluenda pendente  appellatione. 

r  3  Conuentionenon  tribuitur  arbitro  executiojux Jentetix. 

4  %es  mobtiii  ab  arbitro  tradenda  Vincenti. 

b  Exécuter.]  De  exeeutione  reali  &  aduali  ftatuit,quæ 
arbitro  interdicitur ,  fed  ficuti  non  exequi ,  ita  nec  de 
exequendo  pronunciare  poteft,  quod  tamen  quibuf- 
dam  licct,quod  Spec.  notat  tit.  de  lent,  exeeut.  §.  nunc 
dicendum.  Panor.  Imol.  Ant. But.  poft  glof.  d.c.fi  quis 
cotra  Dod.  d.l.  iubere  cauere.Sed  maius  dubium  eft,  j 
cùm  hodie  appellationes  à  lententia  arbitrorum  reci¬ 
piantur,  an  didæ  ab  his  fentenriæ  exeeutioni  intérim 
mandandae  finr.  Non  licuit  iure  quidem  ciuili  appel¬ 
lare,  l.i.  Cod.  de  arbit.  Nec  Athenienfes  quidem  ad- 
D^miscre,  quod  lex  illa,  de  qua  fup.  art.  diximus,  ex  De- 
mofthenis  oratione  contra  Mediam  indicat  verbis,  <# 
Ίοϊς  Sfe-yva<d>H<n  μλΆ-mxm.  Sed  tamen  alio  iure  vtimur 
cx  illa  Ordinatione  Lud.  XII.  &aliaCaroli  IX.  quas 
ante citauimus,  &notauit glof. pragmat.d.  §.  ftatuit. 
Sed  &  varia  ratio  à  iure ,  etiam  fi  appellationem  ad¬ 
mitteret;  Namque  ad  fuperiorem  arbitri  prouocare- 
tur  ex  fentétia  Bart.  Bal.  Ang.  I.2.C.  vbi  &  apud  quem 
in  integ.  reft.  Panorm.  c.  quintaualhs  ext.  deiureiur. 
Rom.conf.24j.  Aftlidus  Decif.  Ncap.  ji.  Hodie  ex 
d.  Ord.  Caroli  IX.  reda  prouocarctur  ad  Curias  fu- 
E  premas  inaudito  iure ,  cùm  ante  ad'ordinarium  appel¬ 
laretur  ex  d.  Ord.  Lud.XII.  quamquam  illa  Ord.  Ca¬ 
roli  nondum  à  noftris  promulgata  eft.  Nec  ad  Iudi¬ 
cem  appellationum  pertinere  id  iudicium  fenferant 
veteres, &  perfequitur  Vitalis  de  Camb.  in  trad.  clau- 
ful.  in  clauiula  de  redudionc ,  §.videamus  quis  eft  Iu- 
dex ,  longo  tradatu.  Nec  poterat  Curia fuprema  pro 
bono  viro  eligi  ad  recurfum,  vt  loquuntur,  nifi  fuper 
appellatione  apud  eam  pendéte  compromiifum  eifet, 
vt  eft  Ord.Ioannis  I.Regis  in  Stylo,  Aufrer.  tit.  de  ap¬ 
pel.  art.6.  Sed  hodie  quo  tempore  omnes  omnium  iu- 

Seriorum  Regum  Ordinationes  antiquantur  ;  contr3 
:atutum  eft  illa  Ord.Carol.  IX.  &  quod  magis  mire¬ 
ris  ,  nonobftante  appellatione  iudicatus  ab  arbitrio, 
iudicatum  facere  côpellitur,  tant  en  principal  <jue  deftens, 
γι’ en  la  peine, fi  peine y  a,  alioqui  sily  a  faute,  c’efi  "V»<? fin· 
de  non  receuoir  en  la  caufe  d’appel ,  Quod  ante  hac  non  fie¬ 
bat,  &  nifi  confirmata  fententia  ab  Iudice ,  qui  de  ap¬ 
pellatione  cognofcebat,  ex  illa  Ord.  Lud. XII.  Multo 
certè  æquius  &  minore  cum  periculo ,  quinetiam  in¬ 
firmato  iudicato  pœna  repetebatur.  Non  eft  igitur  in 
ea  quæftione  laborandum ,  an  laudum  habeat  exeeu¬ 
tionem  paratam,  de  qua  Panor.  c.  quintauallis  ext.  de 


ο 

·.  iufciuï.  &  quoi  congeri  i  poï:i.  Oecifi  îjjS.  nmii, 
Fruflta  item  ilin;  sïi  à  Jijnieütii  aibùrïj  aut  -ludtcis 
reducentis  ad'  arbiti  i,4tn  troui  vîü  pallie  appëllari ,  du 
η  ua  tJJ  c  cod.  lo.ço.  Terri»  ai.miÿ  au  lententi»  *b  at- 
hirno  laca-.j  panui  Îlatim  peu  poifir -t  an  vero  cçn- 
finmesô  îl-t  uentia:  dÜ  îudicç  appdjàrioixis  ρχρβφιη- 
d»  fit,  deuua  Dyn,  conCj,  & qftos  JKi  Bciüt*  citât. 
Kl’C  admiîtctii  CÎiiCiiÎkrio  a  pCem^ctiaïn  i\  Cttuiafn  In- 
bw:\n  liiigandi  ex  îTtaÛid,  QutgL  IX.  dc.quo  Baer. 
ή'ύ,Λ}'.1Οίωι^ι«ϋαυ  ilkjquod  per  ap|pUdbwni  ·  aitt 
ïcduffîojiis  j&içioriem  dœcucio  prinapalis,  cfcpçnû 

-  tiim  „  pirn.i:  mm  dilfcLiLtr,  Sed  an  conuentio  juc 
1 1  lu  tl  i·  d-tbi  t,  j  i  e^caiieiit  lut,  yt  orbi  ter  cxcqui  poli  it,  3c 
volt  reputsuit.  l\rr.  Laval·  ►  nr,  Je  icclilîll  qd  ,ï  r  b  it-  bo¬ 
ni  vin,  cllllîs  fentennam,  merito  viuajuii  admthr^ciijii 
ij  pomiatem  pandum  tranfcrtiliafuj^nci:  Île  in,  carum 
a  ron-no  tribuere,  quod  puliltciy  tit  nuiloriDtcis,  quam 
•riuaco  n  cmiüi  v  Turpare  litem  j  c  j  lm  i  3  u  fupericirLS.  M  e- 
Jor  Earp.  jentemini-  non  ex  omnibus  D.  di.  arbk.  vbi 


70 

nqgacde  eq  cqinpwrmcu  polle  r  cum  iii  ummiï  hr  uti- 

p-L-r  i  Jt.  i·.'  ante  diximus. 

'·'  îj/jîp  ψίΊΐ*  rufjbttiiïtrt toww.]  Sumptum  e  if  ex  I.  ]i-  4 
rigatores.  5.  quoJ  ait  prÆtor.  D.  dearbir.  vbi  ait,  lie 
compti  iiTiittJ,  juiiJL·,  v  c  1"«  a  detur  qtu,VKCtUiÎce.i'ls:. 
gtf  apud  eum  ejeponi*  memiiur.  dcglq.  üliscumieh- 
tïoms  i  L  emn  antea  vbi  &  Ç&Ûi,  Sc  ackipiiÉm  Æuis 
pradertprb '-verbis  corura,  arbitrum* ,vl  .rem  rtilinur 
v  m  O-  n  tt  ex  L 1  ;  run :  ij^ylc.  D.  d  c  prxictspt.  y  c  rb.  Sedet.fi 
B  a p  ad  t  u  m  r „-u  i  le  e  m  adi  1 1  d  1  tara  cil·  ,  crad  Îtïoiie  ml  opp  s. 
ΐ'ίΐυΐκπιΙΧ deruiCbonib*  interdum  mif,  Jeier. 
dLiiifi  L  htcc  fi.  I  j,  de  mycqd. 

1  Entre  imtntû  IVties  (b  &  in  porcilttc  Iofi  Lui, mu-. 
riMiliancs,l).dfceiiJL  &iur.  Angx  I.  Sed  eximcnd).  U* 
ne  tj u  il.  m  un  veut.  vi .  çxîmat  :  kïc.  au  rci  ti  de  te  mobi  1 1 . 
lu  q  lu  ru  1  ;  nam  lIl1  ην,β-ίοΤαϋ  MoneaikuL  pO(j^as-mc,r 
cims  miilio  u  1  *p  u  I  îciliontn  i  i  veni  ta  ci  ü  pe  luletif,  $■: 
mtxti  impefij  dieaiur  1.  ni  b  Lie  cauuu-  3  X  de  illlîî 
orrniiamiud.  (k.  autc  diximus- 


Desluilices,  Art.  XX. 

in  A 


Article  X  X. 

E  s j1  luges1'  ne  tiendront  leurs Iurird irions/  ne  feront  exploits  de  lu- 
iliee  'Mc  nuiâ:.  Et  tiendront  leurs  Jurifditlions^  plaids  &  d  eiiurmi- 
cas c  eu  lieux  fuffiians,  bontielÎes,  £c f  .icedepurc^  -  Et  auïïl  ne  feront 
les  Sergens  exploits  de  Iufticedemiiâ:  : 51  Îl  ce  n'dfoit  pour  forfait  &c 
d  cli  et  j  ‘  ou  autre  cas  requérant  célérité. 

'T  Vàkts  bÿrehihcntnrcxtrc tre rfias  JufffiitficntSi c  tfer  a  Îlm  JxfUuœ d  ηοίί»  facere .  Et 
■^mjurïjd0wncs  exercer?,  q_' 'fatm  agere  mn  fût  erunt,  '  mfim  lock  idmetij 
û 7*  üd  Imî  tUjlhuitts.*  Et  ctUm  ^4 pj.n  ritonkitvfuum  rnunm  exercer  c  met  u  prohibât urt 
ηψ  €j]ci  pro  di'ücrj  Λ-m  Mâhfîch,1  dut  qtJotha  αΐίΰ  tàfiï  cdmumm  requirente. 

C  Ncque  cnuiinoftu  t'nucaj'i  L  tirantes.  eiHcntit^  quan- 
tumJtbct  exnaïudïciüiis  aftas  iicj  c  dam  ii  coguititj- 
neir-  m?(i  ppicaqniiî  publica  qiiçdaiai  cairia  intercedat. 

titftrwt  expiai!.]  Regula  trLt  omnem  aûnm,  qui  ï 
h  ü  n  pr  uhi  beacur  ïege  t  jtoâu  fi  cri  poJ  îb  ï  quod  v  ulgb 
nodnE  d*  c.  confuliila  Q^nqaaWvaLii  qiiiclcm^- 
iatuEit.dft  hæqvcfboçum  enuncLitiu·,  &  qua  nullité  tw- 
n  i  actus  cxccpcm  vi  J  eri  pulli  r.  Qlutc  1rs  ijfia  3i  noat  lc 
4  _  1  ■  &  bud.  R  èm UÜ.rtpn  Jtiin  ο  mvj+  Q  de  trrmiiic  t, 

Ltii»gcs.j  Ne  hicqijtacm  Articulus quidquamprar-  An  inccFkicutotunodu  ferri  poflit:  Neque citim  mu 

itr  vulgacam  ·  Ic  inrc  ien centum  i  canti  tx.  ÿ*|<  ilcbujtï  D  quilquam  ambigit.  SLcagitut  .1  lucis ib udlara- 
am  L  de  indicib;  col  -  ü.  Si  1 1 ,  i-  dies  v  eri .  ii  ia  r  ιε  diuta 
fii  feticcnîia  D.  quand,  appel,  lîc&Laà  £♦  &ζ  quui  Μα- 
nftratus.  D.  i.b  ortg.  jur-iV  vulgo  notant  Doct.  Imorfi 
Romano.  D.  dc  ftr.  &  Imon  minorem  C  de  traniaü·. 
c.  con iiduit  ê*r.  de  n  Ll  dtkg.  Quod  in  ord inariis  Iti- 
dicibqs  diil  m  ls.i  n  Dekgari.v  qu  oq ur  isi  ru  Uigt  1  ;t  b·:  it  dK 
e,  coolului*  dat,  §,  quia  verbo.  vtEpcrrinis  D.  dc 

ea  ig.im.qloi^.Ld  autem  Init.de  vtrb.obbg.  boec-tit. 
deiënr.  Ilisui.  Nt-arburi  quidem  aliud  pàtïïinr .  mli 
012  heu  lm  comprami  n  b  co  t  nptadj  e  nia  ii  t  Bdd .  L  eo.·,. 

^  [in  autem  in  1 1  u .  Cod.  dc appd  fcd  eji  MCelSta^ ,  toi 

q  u  os  arbitrato  tts  voca  t  Aon  tenet,  ci;  3  cl  pro  it  uerprt- 
nouii  pacis  &  paeihcsitDribiis  jtiagis  hab^jQtur^quam 
Tudicfbiis^quod  PAii].C!i(tTaJ:&iilij  faiL.mu  d.I.  vuy 
rc.  Tdy.  d , c, cou iiilu lç  Rom.  L ir D. dç ar bit „ 

Ne  tiendront  Ims  ']»*$, 3i«nf.]  Γιό  onmi  omnino 
actu accipjcndi uti .  it,  qui parrid euocatiun em poltiitj 
copictioncm  Si  kgirLm.-un  legis  affion em,  ocrim  ii 
,ak,tui  cxtrimdiCiaSb  br3  cui  m  rt relie  pnrtcjcjpurteif. 


tunis  aduf tlsmrm  cogipoik  j  vt appoata.tyvt  rcipon- 
tl(r3c,vt  ve  caucutj.  mii  p  ublica  ex  αιιώ.  Qito  fi  t  \ n  te-  i 
mo  rectcdcbicum  o  itera  e  creditori  iiicoiigrup.ialicct 
&  miaiipciliuo  taupore,  quodDatt*  notat  1.  iblutu- 
rum  D.de  iului,  nte^utc  eodem  loco  Pmil.CniK  Notant 
itera  gLd.liatc.Daid, Alt,  Ajvj.  lal'.d.Lmçire  Angel,  d* 
ledebunr.  Fcly,  d.c.coniufiurded  jx-c  quiiqnam  ib- 
iLmonciïi recipere  Thli.  Lacceptasm  q.i.Ca*J,  de vdir, 
Salvi.  d.J.non  juinoecnUjPatmr.  c.i.  exr.de  Ter. N cc  ce- 

£  ccptio  tclfiuni,  quod  in  in  r.miemo  quidem  pra,*ifaiido 
inmlligicui, vt rcilt· Ftly.  icnl.it.  d.  c.  coitfiilmt.  Nuru 
iutitiinte  eianunan  poiliiin  t.v Jcntcntin  Albet.  d.  L 
noti  nnnoivsrj  Si  boc  vius  recepi  1.  Nec  cie  clin  celc- 
Sebtati  fiftlin.ni .quidem  loco,  Si  fi  à plutibys  coeun¬ 
dum  fît  ¥  quod  Pmior.  fctibii.  c.t.  cxt.de  dand.dcipgi'. 
Nec  citatio  aut  alius  quilibet  LudjeLdbailfus  t  ueque 
'  ■'  (R-o  e\  1  mi  u  J  icial  Es  v|]  tt  -s  :  Nifi  q  nide  m  diei  α  u  r  cun- 
uciittonalii,  ai.it  legali?  a+iuiquam  adtua  gerendi  exi¬ 
tu  u  [LCjVTÉi  forcÎ-  rcinndcndi  aut  rcprcfciuamdfjietij 


Nota  r, 

ϊ  ν"ΐ>ί\  CtHre  titiHt, 

1  ψ\  tihm  y  u  t  mSh ( βίπ  nr^Heunt  inttr putri. 

Ϊ  l stili**  ii'  t'fïii pwdtntfj  rtflc  fin  »f  ;j  a  U ϋ. 

4  rofii t  ix  iic.ija  m  nn i.''«i  zclm ..  Ci.-r.  tUf.  5, 

y  Jy'jfj  liAiftrAlU,  JJ  U  AFtijiliûliA  Ijttif, 

l·'  J  η  JfflPtf  (π'ύ/  ïjjÎv.  rtLVUil  I'jüVj  „  qui  fu  jt  hia. 


Des  Iuftices,  Art.  XX. 


71 

ex  retradus  caufa,  aut  iudicandi  præftitutum  tempus,  A 
aut inflantia peritura,  aut  quid fimileex. lu  &  z-D-dc  3 

1  fer.  Sc  c.  vlt.cxt.dc  nul.  Cætctivero  adus,  nqui  ab  * 
vnius  poteftate  pendent,  nec  cum  alio  explicantur,  j 
exerçai  poffunt,  vt  teftamertta  1.  ad  teftium.  §.  polie.  < 
D.  qitcmad.  teft.  aper.Bart.  d.  1.  more.  Sc d.Lnon mi-  · 
norem.  Quo  in  genere  &  collatio  cft  beneficij  glol.  c. 
vt  hoftrum  cxt.  vt  Ecclef.  bcncf.  vbi  Innoc.  Panorm. 

Io.  And.  Fely.  d.c.  confuluit.  Archid.  c.fi  tibi.de  præb. 
in  6.  Et  appellatio  interponi  Bald.  auth.  fed  hodie  C 
de  appel,  laf.  l.nonfolum.  §.  morte.D.  de  oper.  nou. 
nunt.Contradus  omnes  etiam  celebrari  poliunt,  d.  L 
non  minorem  glo.  d.  c.  confuluit.  verb.  incip.  Bart.  β 
Alex.  Ang.  Caft.  d.  1.  more.  Adeo  vt  inftrumento  ne 
noctis  quidem  mentionem  facere  Notarij  teneantur, 
fed  illo  ipfo  die  fadum  feribere  debeant,  qui  inediam 
nodem  fequentem  antecedit,  fine  metti  falfi ,  ex  fen- 
tentia  Innoc.  Sc  Bald.  d.c.  confuluit  Imol.  Sc  Aret.  1. 
qua  ætate  D.  de  teftam.Bald.  Sc  Caft.  d.  1.  non  mino¬ 
rem  Bald.  Ang. &  Alex. d.  1. more  T ir aq.  in  retrad. $ .  1. 
glof.n.  num.  8.  quanquam  vetus  Confuetudo  poft  So¬ 
lis  occafum  ne  contractus  quidem  permittebat ,  ni¬ 
mium  id  quidem  fcrupulosè.  Excipiuntur  cafus  quos 
infrà  memorabimus.  ^ 

4d  Denuifl.]  Manauit  hoc  de  veterum  inftitutis.  Legis 
XII.  Tab.  hoc  caput  fuit.  Ante  meridiem  caufam 
confcito,  cum  perorant  ambo  prefentes  ,poft  meri¬ 
diem  praefenti  litem  addicito,  fi  ambo  pnefentes ,  Sol 
occafus  fuprema  tempeftas  elto ,  quod  Gellius  retulit 
lib-7-  c.z.ôc  Cic. Rhetor.  adHcrenn.Ub.2.Macrob.& 
Cenforinus,  in  die  natali. Poft  eam  legem  M-  Pictorius 
Plebifcitum  tulit, Praetor,  inquit ,  vrbanus  fupremum 
ad  Solis  occafum  ius  inter  ciues  dicito ,  fed  &  veteres 
retulure  Sehatufconfultum  ante  ortum  Solem  vel  oc- 
j  cafum  fadum  ratum  non  fuilfe.  Porro  nodis  appella- 


71 


Ve  deliBo  non  efi  tufitU  metue  delinquent*,  ibid. 

Jufit*  metM  transfert  quandoque  tribunalia  alibi. 

4  V  omini  feudales  quo  loco  itu  dicunt,  Cfc. 
y  Jdoneus  locus  quii  ad  iuo  dicendum  ratione  iudicis. 

C  ΛΒμ  qui  ab  apparitorib.  nofl»  non  geruntur. 

7  De  dehtlonotfu  inquiritur. 

c  En  lieux fuffifam.]  Haec  idoneitas  tribus  conftringi-  1 
tur,  fi  talis  locus  fit,vbi  copia  peritorum  haberi  poflit, 
fi  item  annona  idonea  fit  advidum,  c.  ftatutum,  §. 
fancimus  de  refeript.  in  6.  vbi  Philip.  Francus  Sc  Io. 
And.  Sc  Lappus  allegat.  123.  incip.  Ciuitas  Fefulana. 
Spec.  tit.de  citat. verl.quidfi locus.  Id,  quod  tertium  2 
exioitur ,  vt  tuto  adiri  Sc  commeari  poflit.  Lfulcinius. 

§.  quid  fit  latitare.  D.  ex  quib.  cauf.  inpof.  eat.Clem. 
paftoralis.  §.  Pifana  ext.de  re  iud.  c.  accedens  2.  ext.  vt 
fit.nonconteft.  quo  loco  exemplum  eft  de  hac  lioftra 
Britannia  petitum  c.  venerabilibus.  §.  fecus.  de  fent. 
excom.  in  6.  Quem  metum  non  ad  aduerfarios  tâtum 
qui  litigant,  fed  ad  teftes  quoque,  &  aduocationem, 
vt  tuto  commeare  poflit,  producunt,  glof.  c.  ex  parte 
cxt.de  appel,  c.  cum  perfonæ  de  priuileg.  in  6-Oldrad. 
conf.43.  glof.  &  Bart.  1.  metus.  D.  quod  metus  cauf. 
Proinde  iuftus  metus  non  eft,  quem  delidi  aut  noxae 
caufa  fonti  inijeit,  quod  Bald.  ait  l.omnes.  §.  fi  vero, 
ad  fin.C.  de  Epif.  Sc  cler.  Bald.dc  alij  1.  Papinianus.  D. 
de  minorib.  Angelus  difimtatione  incip.  Bononicnfis 
1.2.  $.quod  diximus  D.  ii  quis  caut.  tametfi  aliquarum 
talem  caufam  adiuuat  tex.  I.2.C.  ex  quib.  Cauf.  maio. 
&  l.fed  Sc  fi  quis  id  princip.D.  fi  quis  caut.  Addunt  Sc  3 
talem  metum  iuftam  cfle  caufam  transferendi  tribu¬ 
nalis  cius,  qui  certo  locoiudicareconfueuerit,  quod 
Rom.  aitconfl433·  Ex  ea  ratione,  quæ  annonam  curat 
in  vadimonio  obeundo  fumptus  eft  art.  119.  infr.  tit. 
des  arrefts  alter  item  Ludouicæ  olim  Franc.  I.  matris. 


tionem  circumfcribit  dici  deferiptio:  More  Romano,  D  quo  tepore  capto  in  Hifpanis  Rege ,  res  Francise  fum- 


inquit,  I  urifcoiif.  dies  à  media  node  incipit,  &  altera 
medianode  finitur  l.more.D.de  fer.Plutarch.in  Pro- 
Cuiae.  lil·.  i.  blem.Rom.  c.84.  Nos  diem  naturalem  vocamus  qui 
tbf.  ab  ortu  Solis  durat  ad  occafum,  qua  vulgaris  Sc  vfitata 

cft  appellatio ,  Sc  hoc  loco  intelligitur ,  quem  vulgo 
Dodorcs  legum  artificialem  vocant,  vt  è  contra  natu¬ 
ralem  qui  vigintiquatuor  horarum  curriculo  perfici¬ 
tur,  qui  dies  ciuilis  cft  Plinio  Sc  appellant, 

vt  ex  dic  Sc  node  compofitum ,  &  quae  alia  pluribus 
Tiraq.  d.  §.1.  tametfi  non  défunt  qui  ifta  côuertant  Sc 


poteftate  procurabat ,  quo  patroni  beneficiorum, 
id  eft.  Domini  Feudales  Iurifdidionem  exercere  iu- 
benturin  Vrbibus  Sc  Oppidis,  non  in  vicis  aut  rufti- 
cis  prædiis,  etiam  fi  alioqui  extra  territorium  ius  di¬ 
centi  poteftas  non  fit,dilfimulato  intérim  iure  propter 
vtilitatem.  Nam  Normanorum  tribunalia  verius  qui¬ 
dem  latrocinia  in  quadriuiis ,  fub  vlmo ,  in  fyluis ,  ad 
lacuum  aggeres  exercentur ,  huc  qui  conueniunt  aut 
vapulant ,  aut  diffifo  die  eluduntur,  nec  ratio  eft  qua 
falfiflima  gefta  refellas ,  nullo  vt  plurimum  aduario 


pro  artificiali  naturalem  accipiant  Sc  è  contra.  Vfus,  £  feribente,  fed  ipfo  illo  qui  iudicat,  quod  protinus  cum 
cùm  dc  diferimine  nodis  Sc  diei  agitur ,  diem  ab  ortu  videbitur,  mutet  ex  libidine  aut  fua  aut  Dominorqm. 
ad  occafum  accipit  in  adibus  ciuiubus;  quod  Beda  ve¬ 
nerabilis  pluribus  exequitur,  libro  de  nat.  rerum. 

6  Non  poteft  igitur  iure  noftro  ius  nodu  dici:  Quod 


tamen  tam  praefradè  non  cft  accipiendum;  vt  fi  tribu¬ 
nalia  multitudine  caufaru  ius  dicédo  diem  in  nodem 
produxerint,  nullitas  intelligi  debeat;  Nam &faepè 
fit,&  Bald.  eum  cafum  excipit.  Bald.  §.  itaque  circa  in 
procem. digeft.Bart.l.i.D. de  off.  eius  cuimand-eft  Iu- 
rif.  Et  Suetonius  Tranquil.  feribit. Imperatorem  Au- 
guftum  plerumque  in  nodem  ius  dixifle,  quod&dc 


Me  autore  tales  talium  omnium  Iurifdidiones  (  fic 
enim  dicamus  )  tollentur  aliquando ,  aut  viris  clariiC 
præfidibus  Prouinciarum  ea  cura  mandabitur,  vt  vice 
patronorum  iudicênt ,  falua  illis  re  pecuniaria ,  Sc  Iu- 
rifdidionum  emolumentis ,  id  enim  folum  eft ,  quod 
caufificari  polfint. 

Quo  loco  vero  Domini  Feudorum  ius  exercere  4 
poflint,  aut  debeant,  tradat.glo. c. imperialem.  §. prae- 
terea.  verbo,  per  partes,  tit.  deprohib.feud.  alien.per 
Freder.  fed  perplexe  Sc  ambigue ,  melius  eadem  glof 


M.  Antonino  Philofopho  Imperatore  feribit  Ioannes  F  verbo ,  cognitio ,  ibi  exercendam  putat ,  vbi  iudicari 
Zonaras  in  eius  vita.  Proinde  nec  tam  ifta  abfeifle  fta-  confueuerit  falua  maieftate  Imperij  Sc  dignitate,quod 


tutmtur,  vt  nunquam  liceat  ius  nodu  dicere ,  veluti  fi 
partes  confeiltiant,  fi  necelfitas  ingruat ,  fi  delidi  vin¬ 
dicandi  aut  inquirendi  ratio  pofcat,  fi  dies  cognitionis 
exitura  eft.  Denique  Sc  exceptiones  alias  quafdam  Ia- 
fon  notat.d.l.more. 

Nota  2. 

i  J donet*  locus  quis  in  iure  dicendo  ratione  partium, 

x  Metue  abfit ,  "Vt  tuto  eommeart  liceat. 


Panor.  repetit  c.  caeterum.ext.de  iudic.in  fine.Iacob. 
de  SandoGeorgio  lib.de  feud.  verf.  &didivalTalli 
pro  didis,  num.  28.  De  Praelatis  inferioribus  ab  Epi- 
fcopo  Sc  aliis  Indicibus,  qui  territorium  non  habent, 
longa  eft  diftindio  Innoc.  &  Panor.  c.  cum  contingat 
verf. vlterius quaero,  ext.de for.  comp.Bald.  d.  c.  caete- 
rum  verf.  fed  nunquid  glof.  1.  cum  fententiam  C.  de 
fent.  Sc  interi,  iudic. 

!  fionneftes.]  Non  in  lupanari,  aut  popina  1.  fi  cum 

dies. 


1 


73 

^|es,  aïbEti-r,  Dr  de  ai'bit.  1-  il  locus.  D.  de  lu  die. 
].  pi  EL  Dr  (le  Eli  &  mr* 

J  1  (t dt'i'Hicï^  i  V b ic utique  μ  iti quir  I mi Lconfîi [ms. 
Ριχτοί  faiua  rriaieftare  împecïj  Lui  Uiiudqac  more  mi- 
jorutn  lus  dicere  conilitmt,  is  locus  redtciuï  appella¬ 
tur,  &d-L  ft  locus.  Dr  de  md.  lï  locus,  inquir,  in  iu- 
bcsido  iudtcai'v  çompjcchéftts  ttpn  eff,  videtur  eo  loco 
indicare mlliilç,  qup  loSci  Eudiciti  ime  incommodo  li¬ 
tigantium;,  quanquamquid  lutc  adiedtio  fiineincain- 
mado  luitt.inriüin)  in  tex,  valeat ,  non  facile  eLt  dicere 
&ύθ£&%  cmn  [cnrinuainpetié  fi^mÉcat  i'upcrua- 
cuiuTi  ad-kâtonem  elle!  tkld.  quoque  jnjtxuir  Praffi- 
demProuinCiÆi'L'iÏL1  tribunal  c  an  loti  te  tî·  in  qualibet 
ex  duicaribus  JihJ  fubicdïts  E-  ve  J*  proponis  i.  C- 
quojnr&:  quand*  iud.vr  &  Epi£x)piJinc,  Epicopus  de 
off  on{.  quod  in  iipifeopo  vins  rcpudiauit  jn'Opter 
tcriscütij  abdicattoucm,  prane  r  confii  ctum  locum  & 
in  Præfidnm  tribunalibus  fpe£tandui  mes  anriquo- 
mmJ&  vetus  coniucrudo*  &  veto  quin  alibi  ,,vcl  cctain 
domi  mtlican  poffit,  non  dubium  11  pattes  conium 
riant,  cîjlii  prorogatio  admittatur  de  loco  ad  locum* 
quoi  Bulii-  fcribitd-L.  cijm  iducrmism  Bart.  A Jk  laf 
Ang.  Fulgof.di  i.pcn.de  iuiL  &  UJr, 

Sud  née  ci  ncccil  j  tan  i  u  biic;  uncti  r  *  qu,T  ca  i  il  .t  co- 
giiiticnum  non  eligunt,  ik  iummariè  de  de  piano  de¬ 
cerni  puffu»t,  quodvox  ipCi  deplano  usdi  car  es  Lvo- 


Desluftîces,  Art.  XXL 


74 

A  lu  lu  D,  d  c  inter,  ail·.  y  r  en rri  itdid  afin  peu  è  qiîmia  L  ju 
f  d.àes. D.quii  ord.  in  bcui.  poil-  fer.  Eal.d.  !.  fi  vtpro- 
pQJrus  Doit,  v i.iJga i. à  procedente  C-  dcdiLtr.  tk  1.  m  ç 
quLCquiLirir  $.vbidççrcnim ,  D.  de  ofii  pro.conil.  But. 
extrmi sg.  ad  reprimend .  verbo  de  piano  Bat  [ .  1.  v  incu 
C  djcConfcil!  alij  Lj.  il  caula.  D-du  bonor.  poJÎL  ! 

6  Et  jufîiftr  fnrarfr.]  f-jlC-  qitOquî:  Apparitorum  inu-  G 
rteta  prohi  beutu i*qu o  in  genere  Jun r  pr.arcqpta. de  fol- 
tiendo,  ddiuqdaribncs  ,  interpellationes*  pignfi.iïàû- 
nes,  excentioncs  ,  au£tiomjs ,  lubluitationes*  rniflio- 
ncs  in  poifèflion  cm ,  ci  eau  u  tics,  A"  qük  t;di^  p  er  offici  a 
êc  exee  LiLorf  i  ii  td ici  or  mu  curati  ίο  I  c  nu 
h  Λ"  R’tfhti^  Hit  exceptio  Vinunque  tlct’TLTlÎsuÇs  7 
boc  cil  ]iidu:vm&  App.iLiruteni;  Kitni  &Magtftra- 

B  eus App.-iriroies  noritos  pt^licndere*  vincire ,  in- 
qm rcrc  ji on  prolu  bcntuc  s  v  cru  m  Cognoicc ce  au  c  cli- 
pà l.lEî  fupplicio  afficere  nom  debent.  Quanqu;uq  fine 
dcernplondn  eftprsicnim  in  rc  milinuis  cûm  tumul¬ 
tus  timetur*  6;  jUrdïit  militaria  in  fontem.  Soniimr 
enim  rritcdelecoad  çcmpiis  alimentum*  v  equo  s 
omni  loeo  pradiendexc  licet  L  pk-nque.  D.  deinius 
vdc.  bccai  ifc  quolibet  tempore  &  nudlru. 

1  Oit  tusrt  r&ttytt&àii  tritriic,]  ixemp];t  iopra  dedi¬ 
mus,  (i  diescogtitn  onrs  dbexituT^  aut  [cm.pus  rcfol- 
lirndi  contràiÊtus ,  aut  retractus  petindi*  aiir  q^ud- 
piain  raie* 


Article  XXL 

a νώ*&ώ  fji:  aLurage^ûü  Sergent  "ciKerçanÈ  fan  office, H  Ôc  qull  crie^  A  λϊ.χχ; 
e&  d  email  Je  aiJe^  Mes  lubic<Stse  qui  le  pemrroienc  ûmvi  δί  fecoürirj  &:  ne  CoMM 
Font  fecouru/  foncpuniiTables k  ôc  amendablcs,  félon  le  méfait, 

lrm  tnfimrb  cs4[fmton r  fmm  nnmtu  cx?ncntii  0  quint  an  ti  'frxftnuum 

^  fJem  imploranti)  [Mût  dm  %  ψϊ  fo  kci  h'ndc  cltmçrpùjfet 

exaudiri h  &  auxilwm  dan  potuertmr,  $pwn fccenmr,  '  dcknr puniri, k  gr  muleta  con - 
iûmmri  fiawdtm  maleficium  jeu  noxûm* 


Nota  t. 

;  Pt  Tià  ijKi  i^pAfiiari i nfiTtîtK 

i  Çjtotfiiih  AüXitfHm  SiÎirtfi, 

a  Cùmvii  adfcrptr  m  corpus, 

i  ne  que  en  ïm  couici]  cadt-m  fucriecaufâquodiiio  tem¬ 
pore  Ôc  per  Indicem  vmditaei  quuidoc  unque  potdh 
Sed  ojivi  vis  âr  pLorieni  auxilium  fbi  cndmu  eir.  Vis 
citj  ii  Apparitori  quidquam  ex  fflunerc  excqueiiEi  re- 
iïilirui  j  Éi  poflîdcre publice  iuilus  nonadnurricur  al> 
incumljcnte,  b  botu  imibilin  repère  non  permittitur, 

ii  nexum  ducere,  aüt  m  vincula  coniic  ere  pre·. Subetur, 
DeniqnÎÎï orate, fererc*  colligere  fructus,  facio  eti- 
iufqtnnij  aut  intentata  vi  impeditur,  I.  viinfaci:.  D, 
quod  vi  .lut  cLilu.  ilA  ttfi  vis  nulla  fiat,  nec  tarmm  fatis 
vitili  in  Jit  ad  omnia  muneris  cxequend.t*  ituiocad  ad- 
efle  iub.cn tu  r,  ί,ι,  &  i.  Cad .  de  lus  qui  btr,  ve  1  ai.  eri- 
minibr  reos,  i.i.D,  defer,  fugit. 

h  Dc  priuiroquid  liacin  rc  offici^  de¬ 

beat*  dictJULLs  ini.  i.penulc,  imius  ut. 

Exercui  fon  effi », ]  E  s'  rta  id  turi  m  idem  ibaiendurn 
quod  depriuato,  &  nos  fitp.  art-t;.  dixmuis. 

1  '  it η&'ιΐ mt,  i  V οχ  Lati ti ^ originis  3c pciiü·  Latina to- 
ii,vclurijrti'm.  cffc  eniffi  aLmno  verbo  quiritandi* 
quod  Qinnre.s  implomte  &  populum  in  anuli uiti 
rifre  iigjuhcac:  Çtîecl  ^Ά«ζ»γ  %  •πΤηαίΆΐ  dlClitlt, 
m  £i>nj\  Sfii, 


C  17  LtàcmAvdt  Adi]  Nota  efL  vernacula  uoflra  quiri  ra¬ 
tio  (i jl!«(Îr]| cùra.pricfenrtttin HdMitô|ibKirut ,  tene¬ 
tur  igitur  quinis  Apparitori  munus  excqueim  a  defle 
ex  d.  1 1 , ic  ’  .C,  denis  qui  lar. vel  ai  ctimimb.  reos 
d.  Lj.  D.  dc  iciLu  fugi  r ,  Exiat  unde  re  ienouiffima 
Ore*.  Mdlin.  arc.q,  dcalia  prior,  tqi.  att.ti,  iinftra 
97'  McmmitP.insPur-  rmcL.de  Synd.  verbo  familia¬ 
ris  &feq.  Io,  Fa_b,  dJ.i.  C  ddi^  qm  lut.  MafUc,  rit. 
dc  pomis,  vert,  Jifemims.  Ck rerum  (me  mandaro  rmc 
contrains  cxfquenu,  nemo  ad  injuriamabenam  ma- 
mun  porrigere  reuebatur,  cum  vulgù  u· i lib  quoque 
poilcpuîç.nc  ].d4nontm,C.  demetat*  iîb.ti.  Battide 
platea  I,  Dç^pricepta  deexeçuri  C.  Jib.u.  Sed  ta- 
p  mcnniaiufcft,uiamiumnam  ciic  oportet, neque cnint 
ii  dc  iuie  ambigitur,  &  dc  co  m  miflio htdqcccnr,  cit- 
infiiLs  fucritin cogidricnicm fuam,  ivnocme,  quo  iore 
Appia  iror  uXtqLi.um  ,,iiqc  qufnquam  in  co  uparret 
eJle  Curiofuni.  Qmid  notat  iWt. invallallo  1.  liqui?: 
in  gtaui.  §.iimaritii5.Dr  ad^yilati*  c- domino  guet  mm 
’iiL  liîc  incipiunt  confuctud,  vbi  Aj^d,  ifer.  dt  Alui- 
rot.  Ëc  Belloiuf.  tl.dd.  Notant  Bart-  Bald.  Ajig.  Imol. 
Rapb.  fulgo  f  L  quidam,  cilm  filmm.D.  Je  verb,  obhg. 
Iaeob.  de  SanDo  Geurgiu  traci.iTr  de  feud.  verbo  &L 
jiromifcruju  (‘idem  domino.  Res  vna  verbo  conclu¬ 
ditur  offendenti  nemo  addle debet,  defendenti  ne¬ 
mo  non  tenetur*  quod-Ikld.  redte  [futuit  d.g.  Domi¬ 
no  guertant 

D 


Nota  z. 

I  ^tdeffe  apparitori  aduerfartf  hetanttlŸ. 

z  clencipo[ftint4deJfe,crc. 

•  3  Vox  tLm antis  ht  exaudiri  pofiit,  &C. 

4  Jtuxilium  quomodo  Accipitur. 

5  T  cena  auxilij  non  prœftit  i. 

f  Les  [Ubiefts.\  Subditos  iutclligc  eius  Iurifdidionis, 
in  qua  poteftaseft  Apparitori:  Exccutioms  potella- 
tcm  item  accipe  fuie  ofticij  iure  in  iuo  territorio, fine 
mandatam  ab  eo  qui  iubere  eo  locopoteft,  vbi  exe- 
quitur;  Nam  fine  venia exequenti  in  alieno  territorio 
non  minus  impune  paretur  quant  Iuclici  ipfi,nifi  qua¬ 
rum  hodie  fublatis  Literis  de  Pareatis  à  Rege  permit¬ 
titur  ,  quod.  Bart.  dixit  extrauag.  ad  reprimendum 
YerC  per  nuntium,  &exprefsè  vetus  Conluetudo  fta- 
tuebat  c.14;. 

3  Proinde  nec  iftud  fine  exceptione  admittitur.  Nam¬ 
que  aduerlarij  ipfi,quorum  iuiruexeeutiones  autprç- 
henfiones  fiunt,  adefie  ipfi  Apparitoribus  vetantur, 
quia  iuris  prçtextu  multa  (sepe  ab  his  per  iniuriam  he¬ 
ri  &  facinorose  compertum  eit ,  diferta  Ordinatione 
Molin.  art.  33.  &  ante  illam  Ordinationem  Areftis 
compluribus.  Quare  &  illa  quoque  Dodtorum  fen- 
tentia improbata,  cùmexiilimant  ludicem  alteri  par¬ 
ia»  cor.  timn  mandare,  polfe  vt  adueriarium  in  ius  cuocet, 
quod  glof.  putat.l.fivt  proponis.  2.C.quom.&  quâd. 
iud.Bald.  in  margarita,  verbo  citario  Specui,  tit.  de  ci¬ 
tatione.  §.  fequitur  glo.  Panor.  &alij  c.  cum  fitRo- 
mana  in  fin.  extr.  de  appel.  Hippol.  Marf.  1.  de  vno- 
quoque.  D.  dereiud.  Ang.  &:  Ial.  §.  poenales  inii,  de 
aélio.  &  §.  quadrupli  quæ  tamen,  fententia  dc  veteri 
more  originem  duxific  videri  potcft,quo  olim  aduer- 
farium  quilibet  fùum  in  ius  vocabat,  inuitum  &  re¬ 
nuentem  ducédi  ius  habebat;  quod  vir  eruditus  Dua- 
renus  ciuis  nofter  iam  olim  docuit  lib.  anniuerf.  di- 
fput.  1.  Sed  ifta  pridem  exoleuêre ,  &  vt  nunc  viuitur, 
exoleuillc  expedit. 

2  Sed  &  clerici  excipiuntur  ex  art. 43.  inf.  hoc  tit.  ne 
icilice’·  manum  inijeienti  in  alium  opem  præftent, 
quod  Socin.  etiam  putarat  c.  ad  audientiam  ext.  de 
homicid.  &c.  vit.  ne  cler.  velmonach.  iji  6.  operam 
tamen  ad  defenfionem  laborantis  exhibere  exiftimo 
ad  officium  clerici  pertinere  :  Nec  Moy  fis  exemplum 
cùm  Ægyptium  occidit  Iudæo  opitulando  aliud  in¬ 
dicat. 

3  ε  Qui  le  pourvoient  oiiy  r.]  Id  eil,  qui  eo  loci  fuerunt,  vn- 
de  exaudiri  vox  inclamantis  pollet  l.i.  §.eodem  tedlo. 
D.ad  Syllan.id  autem  ab  arbitrio &Iudicis  æ (limatio¬ 
ne  pendet,  vt  ex  qualitate  perfonarum,  &  locorum  in- 


A  tcruallis  diiudicet ,  an  exaudiri  potuerit  ;  quare  &  in¬ 
terdum  in  rem  praefentem  eundum  cft ,  quod  fæpè  fit, 
cum  teftium  fi  dee  refellitur,  quia  exaudire  non  potue¬ 
rint  elonginquo,  quod  teftantur.  Nec  fpecbandum,vt 
quifquam  talis  fit,  qui  firmiflima  inter  omnes  latera 
Ira  beat,  qualem  Neronem  fuilfc  Suetonius  feribit,  aut 
qualis  Trachalus, qui  in  Iulia  Ba fi lica dicens  ab  omni¬ 
bus  tribunalibus  audiretur,  aut  Stentor  quem  Home¬ 
rus  feribit  tantum  voce  valuifle,  vt  quinquaginta vo- 
califfimos  ipfe  folus  æquarer,  aut  Mars  a  Diomede 
β  vulneratus,  qui  tantam  vocem  ediderit  quantam  de¬ 
cem  hominum  millia  vix  potufilcnt. 
h  Et  [ecourir.]  Ιφ  enim  exigitur ,  vt  potuerint ,  &  non 
fecerint  l.i.§.  ocdforum.D·  ad  Sylla.  &  1. vir.  C.  de  his  4 
quib.  vtiud.  Cartcrum  periclitande  fuafalute  nemo 
cogitur,  quod  Paris  Puteus  feribit  d.  §. familiaris ,  nec 
fuam  alienæ  poftponerc  ;  fuit  enim  alia  leruorum  c5- 
ditio  ex  S.  C  Syflaniano ,  quàm  liberorum  quorum 
non  tanta  neceffiras  cft,  quodinvallallo  proditur, qui 
etiam  iuratus  in  Domini  ialutem,  in  alienam  fuæ  pro- 
q  ponere  non  tenetur,  glof.  c.  1.  in princip.  tit.  quib. 
rnod.  fcud.  amitt.vbi  And.Iicr.  &  c.  fi  à  morte,  tit.de 
alien.  fcud.  pater.Iacob.  d. rir.de  feud.verbo,  qui  qui¬ 
dem  promiferunt.  Francii.  Ciut.  tradi,  de  leud.  4. 
parte  princip.  4.  caufa  &  quæftione.  Auxilium  autem 
accipitur  manu ,  obicdhi  corporis,  clamore ,  denique 
omni  vi  1.  cum  Dominus. D.  ad  Syllan.  &  l.i.  $.  tulilfe 
eod.  tit.  quinetiam  in  ancilla  ploraram  pro  auxilio  lex 
habet  d.  l.i.f.  potuiile.  Cæterum  fi  nihilominus  Ap¬ 
paritor  occifus  cfl,  auxiliandum  nulla  poena  eil  l.i.'§. 
j)  tulilfe.  Dt  ad  Syllan.  ficuti  è  contra  fi  aggreiïbrcs  oc- 
cifi  poena  liberantur,  qui  auxilium  tulere,  ex  lenten¬ 
tia  Bart.  1.  fi  feruus  C.  de  his  qui  ad  Ecclef.  confug.  <5 c 

1.1. C.  vnd.vi  Bald.&  Ang.  1.  vt  vim.  D.  de  iuft.  &  iur. 
Boer,  decif.  170.  Angel,  in  malcf.  verbo  fama  publi¬ 
ca.  Idem  intellige  6c  fi  præfcitas  infidias  non  dete- 
gant. 

1  Sont pam fables.]  Hæcvoxad  poenam  corporis  refer-  f 
tur,  fi  cofcientiafceleris  arguitur  aut  dilfimulatio,  aut 
confilium,aut  fi  fimulatione  auxilij  in  periculum  per- 
£  tradhis  fit  Apparitor,  l.i. D.  de  fer.  fugit.  Sc  vulgatum 
cft  illud,  non  carere  fufpicione  focietatis  occultae ,  qui 
manifefto  facinori  definit  obuiare. 
k  Et  amen-Ublei.]  Cùm  fimplex  auxilij  recufatio  non 
etiam  conficientia  arguitur  d.l.i.de  fer.fugit.  Angel.d. 

1.1.  Cod.  deNil.  agg.  exiftimat  cos  teneri  condictione 
ex  illa  lege  1.  C.de  nis  qui  lat.  Idem  exiftimat  Put.  ind. 
lib.  de  Svnd.  §.  quia  fupra.  verbo,  familiaris.  Bald.  1.  fi. 
quis  in  hoc  genus.  C.  de  Epifc.  &  cler.  di&a  eft  lex. 
Ordinatione  Molin.  d.  art.  furpeme  d’amende  arbitrai¬ 
re,  ÇT  de  pluo  grande  fi  elle  y  efehet. 


Article  XXII. 

8  Ergent1  exécutant  ou  exploidantb  pour  Ton  Seigneur, c  ne  peut  de- 
mander  aucun  falaire  :  mais  quand  il  exploite  pour  autre, a  aura  falaire 
raifonnable  ;  fil  n ’eftoit c  feodé  qui  deuil  faire  exploitas  fans  falaire. 

Λ  P paritor*  munus  fetum  exercensh  pro  fio  Domino , c  nullam  mercedem  pro  opera  fia 
petere  potefl  :  fcd  quando  illud  exercet  pro  alio ,  a  recipiet  [alarium,  ut  echuum  njidcbi- 
tur:cnifi efefiet fieodatus  feeu  ex  lege  &  conditione  inuejhtura  annua  jeudi  jolaria  cogere  fiio 
fiumptu  teneretur, fine  ulla fie fialarij. 

Nota 


*ί»κ 

Ç'inctw 

ήί  X. 
^ih 

W.J+. 


77  Des  Iu  ilices. 

Nota  g. 

1  F.fîiàt  eri  itiriJmHiitot?  difcrirpr/j, 

x  Serge  h  r  ko  Je  pont  eau  les  dçnüàhiales  rie  Je  fief, 

6.'  J-, 

j  F eudtiiîf  Ctüfd  btffftt 

2  Seruit  txwitint  ou  txph'iElànt.  ]  Ctii  non  perinde 
fnagtii  LmHiieniidl.oïiûJ  lue  itaruitur,  tami'nraci  in- 

1  rclLgLint^uid  y  élit  ArncufitiYCEiitLsquæ  fit  Jlmrnm 
inniti  ïnqusi'nnt  y  cùru  conrrn  ficn  nullo  non  cite  fibi 
videre  videantur.  Sc.îîuir  autan  Je  bri^xecimombus, 

S  me  à  fcndl  porcftaïc  J:  iure  manant,.  vu  Ego  txÿUtfh 
mMiatfX  Franci  appellunt,  t^u:  font  pmr  drtitfs,  jm  Jt-  , 
ftpiri  sph/jxî^  j?jj nnspfyf{\  Nam  quÆ.  à  lurrlJi itione 
[lepcnJetit  ,  provr  in  ^iitraiSto  I  un  fdiiha  confident - 
lui  per  fie,  &  diftinicurcilepoteibas deuaibiico  iruro- 
d.uÎtajiSx.  LjLui  i  s  efteà.c]üsE  r irione  con  rreftiji·,  du  tirïi . 
cilijj  prorogationis ,  -au  t  criminis- atUniifi  exerce  tu  rT 
diucriaratioac  tdlirnandi  finit.  Et  vero  &  |i  in  ter  Juin 
imo  vqîb  ptné  frmpet in  Britannia  Iluü’Ji  £tio  coba:- 
ie«  ciim  l'-uJo  duminuntr  pracÎcirinij  tamni  iilud 
accidit  icoîiringcnu:  &  extriAlècüiàciiuli  fepir;ibiiit 
ftüti  cxiionuaaût conditione rri  per  k fcparatÆ.  3-Ltc 
cri  rcndiICjU  LutL-Ltiguur  diiictfam  cflfi  c.uiiam  hcffnm  i 
z  Λ ppxrLcot'mn  ^  Nain  hic  dir fbud  jfibus coniHnHt  Jïo'ë 
fit  qui  rit  inné  K'uJi  &  domani  ,  cxeqminnir  „  De  iu- 
riiJtclkMi.-Jibns  ^liiitÎlimatio  rfi,  qui  granatam  opé . 
raisi  pntîkvc  non  cenemtLuy^rfV  <hnotrs  Srrgmjiw  ■ 
Vitoierffliiftt  ψι t  fini-  rfatfi*  r»  tk<mm»oiitn£td'*n  en 
4 1)  ,  il»  tour  ty  fd no  pour  rx )  dfitfhlr des!  a d.<  lt Jitf  ri  tAujes  d<s  - 
r n.tmArs ,0- ρ^ανΊ.ι  (twiiettrdts rentes,  £?-  j  ·  Vu  lin/  hersdë 
thir^edo  l-tutdr  t"*û  .^titnnrt  rtmptr.  ^futrt  chv(r  e{r  tin 
Ittnjiléh  'sh  4^tüsm  fcgishtr  em  ff,  ξΜίΤχΗΧ^ηί 

fwktfîrM  p*r  tms  lt  eÿ-  tn  ri  r.v- 

yùrât (arurrnttm U  lunfiiiffivn  irttit,  Vf  auce  diilum  cil. 

L’  FeMflnSçigaitrr.]  Hic  apparer  Je  tkiuali  caufa-& 
j  îurcAgijN.im Domini  rclario ÜîraaVallàlli  corrcbrio- 
ueux  ik  cnuiiutri  FcuJjiJcjti  *  i dê 6 que  ncc  excr.-i  Feudi 
inetas  tilis  Appariror  progredi  coguur,  quod  vetui 
CouiuciriiJi.)  cxprciTcr;·:,.  rty.  Quod  ilioqui  «inm  m 
vadriJis  ftsninnt,  ne  extrait  uJ]  meras  Dmnmn  nbfv- 
qni  cejitaror  Eold.&  Doç>  cap.  t.  tit.quib. intui. fini* 
amitc.  üiijrf.  c.cumex  ailidj-  cxr.  J?  pntJbrip.c,  dcl. 
iiipun  collaîe raies.  $,  fut  ver«j.  JcTcmiiii.  C  hh,  u. 
Eü.  t.cLLio  ilruq.Su  D,  de  Scg.  Io.Fiib.  [.  rctlicucnda.·  D* 
Jeadnoc.  Jiucrf.  iud.  kcoh.  Jc  Saiiifïo  Ccorg.  verb 
ik.  ptômifmïîiç  cidcm,  Et»,  defcmjjs.  "  p 

Nota  i. 

1  f Airsit/p  rpîj  ,  (J·  Z>,Ui^  dpp&gtiintt. 

1  Suif  Itnpfffjh  wp  j  f  f  i1  lî  rfe  n  dal ;  P  f  ‘-r;l  A  i  yerji,  rj^t.  βτ 

rww 

i  c  Ni  peut  Jrmandfr  aumn  ,Q  Utrr,  j  Silariu  m  ibpcn  ii  uni 
aritintrecs  t'il .  quam  qms  pro  opéra  pcrcipir,  PiniJib, 
à.1·  i:-7'  Li  Îlu  l  i  i  a.'ibiLS ,  L.  it]  lu  c,  j  n  lïj  rt.L'q  oi  i  π  rerp  on  i  ni  e 
-Î.J.irnx  in(ic;QïÎlsx,  nÿfefi  apud  antiquos  à uc oriente, 
fedde  amiuaj  erogari-pnjcs  hg4ufieât-  inccrdmu,  qua; 
aheuf  lui,  tui'nJivaulhpr.-üiumtu^  J  .vit.  D.  de  in  rein 
vc:i.  f.vk,  D-  Jeaci,  ^obtigiLt.  Ëomm  appcllidows  ]: 
pw-csjfis  orogad  on  um  variane  i  Nam  m  ludinbus 
(portuEii:  dicuntur.  1,  r.Ç.de  fpïrr,&  I.  r.C.de  fuîFrag.  & 
taxinturauch.vt md.rm.quc^quc iufC  fiant.  In  Atuio- 

cuii  jiDnorarkj  Cirâtes  ^hj^suî,  appeiluit.  ^rrotu.s 

uetiins.D.dc  vrtjr.  il' extraord. cogmt.  In  Praicepiorib, 

Jï Nirim.i  MiucrutJta.  lu  Apparitoribus,  quod 
hoc  Articulo  agitur,-  ώιΐΜ·ίκη«ι.  In  proxenetis, 

*iîs^  [π παπΜ^ϊή^-TpiÇh^  aur  mixrîtia.In 

In  repertoribus  ïvtsm.  Jiiïennutibuv  reuji 

tantfstï  fHcfitusyfxinm  λ  U  mer,  dwt  dtfoitmt.in.  mm . 
Cwf.  M  Prti. 


art.  xxir,  7s 

ciis  &  indicilms,,^Hfft^£i.  Γη.  milkibus  Îhpendiat  lu 
îiaitrisnacila,  Inptsccôqé,  pr.cconia.  InCommçma- 
rienfi, «ïciriftida,  Edî  qiixnuiufin‘ô4i.iiniti  Scdcüm  z 
1  sj  c  rest  j'a  ’nri  Ltm  ncget,  i  π  itpis  d  ubi  lu  si, q  n  i  d  in  ii  n  pen  - 
Jiis  visüus  icnçiendum  iir.Iurç  qindcm  cmili  pugnan- 
ria  J  libere  dicam)  luntconTultoruin  reiponiacxt  ;uir,L 
iuo  vïtti  i .  D.  de  op.  3i  b,  Suo,  inqait }  vi  du  veiltt  u  que 
ltbestnmi  praiftarc  operis  Jeberc  Sabûius  fcribk.<Imn 
t-a  pugnaE  L  iniporu  it  I  peruslt,  eod-ric.  non  Γόίππι 
(inqujt)Ebermm  ied  Jium  quemlibet  operas  eden¬ 
tem,  alchdunt)  &c.  quos  textui  g]  o  F  inccms  inct  LTtf- 
%'c  operis  conciliat,  diilmgnir  ullILl  r.uiojLc  nutcnn, 
dceamdiflindlonem  B-attiFulgoh  1.’  il  non  [‘mtem.  i, 
libe  t"  Us  veri',  quart  ;i  tjilfesên;;  ni  [probant,  barroli  foi- 
tenuadt,  SuoqLtcnsqiR-iiimptu  operas  praiibre  de¬ 
bere,  qui  operas  de  beat ,  ii  h.usca  I  VliJe  faciat  \  ί  diptc 
generale  elle  in  omni  mercenario  ex  tadmccmucmio- 
ne>  quoJbnoEj  habcai -flendum eilr.  Recte  omnino 
Jl ,  quod  regionum  inores  icrtbir  attendendos ,  &  m 
bac  irrii  Proumciaeft»vbi  tacita  co  ductione  mcrcena- 
rij  ali  quoque  debeant,  ,»Jibi  non  debeant.  Quod  ail^ 
hunc  A  r  t«culijni  atrinci ,  nemo  dubitat  Apparitorem 
cx  c:uiia  icndali  iuo  Jc  vi£l«  ic  fmnpni  operas  priviia- 
re  exfegcfcuJiigcrjifitioueiriueibtiiraij  cJ-üfli'kÎVjwi-  ^ 
phjytnt^mtn  ituri ttnnh.  Tractatur  liic  iocus  fpbks  i 
Fcly.  c.i.  ext.de  lib-oblar.BamBalcLAngeLFiilgcrf.d* 

Ç-  Ii  limus.  Bald.  J.  c-  cuuicxofEcii  I.tcob.  de&milo 
(reorgio ur.de  fcud.  verf.  &: prtmuicmnr cidrm,  Pbu . 
Lvb.  ij.eiir  autnn,  Cûd.  de  re  milix.  bkXILC.  Scdin 
Appari  ι  o  i  ib u.s  I  uri fliuti ojiali  bus  ik  Regiis  oinnib us 
f  hv>\. mu  Itsfetdetj  duierfum ccJenducn  ciri  N"am  cujq 
gramiras  appariti  oncsIiQiüi;  nemo  concedar  Rc:c 

ùudto  niimmi^  icd  iugcnci  pretio  Veneam,  quis  ab  Ius 
gratuiEîim  operam  tequÊrai  1  Quare  nosuufquam  id 
□b  A  p  pari  rori  bits  Regns  erigunus,  q udius  Omni  de 
*  α  ula  laUua  dt  Eico  çiâbttMM us,  quorie*  y ccntrir. 

N  n  t  a 

t  Pf  fiUu'si  iluiitsirH  êduiratt  rum  mûrit  mm ,  £?  47- 

pxntermfi.  f_y  mstsi.i..  j.  q.  j. 

5  Sergent  leo  J  t  <fnu. 

7  R  L'Ccüeur' des  amendes  a  lefeprieime  dciuer  &c, 

'■  fdUsrt  tAtftmullt  /J  ]  u  dirum  fabri  a  olim  Julti-  1 

niffnns  pro  dignitati:  cuiuiqi je  Easauic  auduvtiud-linfi 
quoq*  lüf  fiant  ri:  NoudJ.  114.  Mcmùiu:&  fimilis 
c  ûnmruci  i  ei  Ccjîi iflijUri jL^ludicc  1 1  ιαί  o,rc3i.ocLiiTL  ccnci·- 
cibus  SttidchaJij  Dofibribus,  Eacalaureis  Cul.  Ke- 
ned.verb.ri: vxoremPDcaf;r.  nuin.i-.  Noflxi  quoque 
nuper  aliquid  finale  fibi  vifi  fimr  imitati  dillccbon·- 
bus  Ikoidnclarum  Coniüiariis  Pndwm-rv&r  non  Re- 
.  gii  s  Indici  box,  frbl  iLutqnamnun  Alpendij  qitod  du 
aciir,  Scd  fine  cxei nplo.  Sm  ik  iafam  Adiiociiroru m 
olim  pro  modo  litis,  faaindia  Aduocati,  îfc  confitem-  t 
rime  Ion  taruluijcur,  qsaodux.  mdicm  L.*.  \n  Jto_ 
noratii^D.  devait  acrmord.·  cogmt.  Polleri usoen- 
rumam· ooruiTi  Mire,  d  !.i.  f  fi  cuuxmuim.  Nota¬ 
riorum  deij'f  yjrdt  j?4rttrm  Ord.  Lud.  XTL  public. 
!43p.  atc.îûo.  rie  ]f.  lolidorutn,  quolocp  fùpca  Urne-  ^ 
dibhîs  meinimr.  De  Apparitoribus  eïrjnc  verernm  A 
Regu  m  S.u  titioncx ,  qi,  1  x.  aurea  fit  eu  la  figni  llccnt  Phi¬ 
lip  pi  PuL  b  n  anno  ijbi.  quarièruirati  cquiti  rrcsio- 
lidüsdÎLii  jLos,  pediti  decem  rie  o cio  datarios  pnrLri- 
tuiCs  quac  aptiti  Aufrcr.  Icg imr  rit.  de  offi  b^dliiusJ- 
pait.  3 .  Styli  $.  34.  icq  u  ara  afia  Caro  L  V.  ann ,  quar 

pro  du  a  i  sa  operi  ctlo  fotidos  PatffieuFes  alibi  Taro- 
ncjiÎêx,  hofliarïq  Parlamcrin  ni.  folidos  monetie  Con- 
JliLiiit.  Ûrdiue  Îubfcquntâ&r  alia  Principii  ήο  ftri  Petri 
Duas. 111110  ijitc.  ci  tue  m  imgulai  le  uras  duos  fo  fidos 
D  ij 


79  Des  Iuilices , 

ftatüit,  paulo  iam  glifcentibus  impendiis  de  preciis  re¬ 
rum.  Poft  hanc  edica  alia  abLud.  XII.  anno  1499. 
art.  1J4.  quæ  decem  folidos  equiti ,  decem  pediti  con- 
ftituit.  PoftrcmaillaFranciicil.  prouifionalis,vr  lo¬ 
quuntur,  quæ viginti  folidorum  ialarium  fanxit  art. 
185.  anno  1339.  Nunc  audtis  rerum  pretiis  nullus  tri¬ 
ginta  {olidis  fibi  iatisfactum  putat.  Meminit  huius 
apud  Tuos  falarii  Matth.  Afflift·  conft.90.  lib.i.  Sed  de 
opificum  quoque  lalaria  &  mercedes  taxata  veteribus 
Sanctionibus  fournis  Ducis  anno  1404.  de  hoc  ipfo 
anno  1  ^7.  idem  facere  Redores  Prouinciarum  iuili 
Ord.  Caroli  IX.  Sed  fi' mala  ab  origine  arceilimus, 
tollantur  indicta  <Sc  cætera  filci  ingenia,  fpes  cft  fore, 
vt  non  fine  euentu  remedia  tenccntur,  extra  id  fruftra 
cft,  quod  agimus. 


Art.  X  X 1 1 1.  80’ 

A  c  Sergent  feode'.]  Id  eft  qui  cx  lege  &  conditione  in-  ς 
ueftituræ  annua  fcudi  folaria  cogere  fuo  fumptu  te¬ 
netur,  Ce  font  vajfaux  tenuo  d'obligation  CN  condition  de 
fief  a  recueillir  les  rentes  des  Seigneurs,  a  leurs  frais  CT  dili¬ 
gences.  Ailleurs  ils  les  appellent  Preuofis  :  cr  eft fouuent  leur 
fief  de  tel  renenu  qu'il  vaut  mieux  que  tous  les  deniers  qu’ils  ' 
recueillent. 

Qjfideuft.]  In  Regiis  conftitutum  cft,  qu'ils  recueil -  7 
lent  les  taux  çr  amendes,  ont  lefcptiefme  denier  pari’ ord. 

du  Duc  Pierre  de  l'an  1451.  fjr  autre  de  l'an  1456.  extraire 
inf.  art.  673.  Ceux-là  font  les  premières  fommations  à  leurs 
frais:  mais  s’ ils  y  retournent,  c’efl  aux  frais  du  délayant  ou 
refufant.  Sed  quid  fi  fetidum  refignant,  id  cft,  s’ils guer- 
pijfent ,  an  co  debito  exoluantur,  dicetur  alibi. 


Article  XXIII. 


Artic. 
XXII. 
N.  C. 


VLbneil  tenu c foy  deliurer/ fil  n’a  ajournement. 


N  Vllus  b  tenetur c  respondere  ciut  aflioncm  recipere, fl  nifi  ante  citatus  fuerit» 


Nota  i. 

1  Indicium  incipit  à  vocatione  partis. 

1  Libellât  a  citat  10  etfe  débet. 

3  .  Partis preefentia  non  ecquipoüet  citationi,  O'c. 

4  Fallit  ta  duob.  caftb.  cr  nunt.  y. 

a  Nul  n’efl·  tenu.]  Magna  omnino  ratione  repertum 
eft,quocùm  rem  habeas,  ad  dicendam  caufam  in  ius 
i  euocari ,  nec  ance  rcfpondere  cogi ,  quam  admonitus 
lit,  qui  conuenitur,  &  tempore  ad  comparandas  dc- 
ftnlionesdato.  Alioqui  futurum  eft,  vt  rei  immedi¬ 
tati  repentino  agentium  incurfu  opprimantur;  Quare 
a&ionem  duStari  oportet ,  cum  quâGræci  dO^jov.wn ty 
vocant  leges  aucrientur,  cftquetam  freques  tribuna¬ 
libus  noftris  ex  hoc  iure  exccptio^cnVy point  d’adiour- 
nemet  )  vt  pene·  iam  in  calumniola  effugia  verterit.  Hic 
porro  Articulus  ab  odtauo  huius  ipfius  tituli ,  vcluti 
ab  fua  caufa  pendet,  &  fubiungi  protinus  fequéti  or¬ 
dine  debuit.  Namciimludex  præfentibus,  quorum 
res  agitur,  iudicarecx  illo  iubeatur ,  confequens  fuit 
iudicium  ab  vocatione  inftitui,  quod  hic  Articulus 
conftituit.  Scdeadcrcperuulgati  funt  Iurifconfulto- 
rum  loci ,  de  tritævfu  lententia:.  Proinde  ncc  in  ius 
vocatio  fine  fua  deferiptione ,  finibufque  paftimad- 
1  mittitur,  nam  citatione  rem  petitam,caufam  petendi, 
finémque contineri  oportet,  cuiufmodi  libellatas ap¬ 
pellant,  quia  fcilicet  libelli  vicem  teneant,  ncc  minus 
ex  his  conftet  quid  petatur,  quàm  cx  ipfo  libello.  Ac 
fuit  quidem  tempus,  quo  in  poteftate  agentium  fuit 
libcllatam,  nec  ne,  citationem  didtarent,  quod  Franc. 
I·  Redis  Ord. anno  i;;y.  Art.i.  offendit, &  rurfum  anni 
1559·  art.  16.  de  17.  Sed  poftrema  Caroli  IX.  promul¬ 
gata  Maio  menfe  anno  1564.  art.  1.  necelTitatcm  in¬ 
dixit  addita  nullitatis  pcena  ;  Sed  id  quoque  cxcon- 
fuctudinis  præfcripro  exigitur,  vt  tridui  vadimonium 
dicatur, ex  art.if.  quod  ciim  cft  fadtum ,  reus abfeifle 
relpondere  cogitur, aut  vadimonium  defer  ere ,  ex  dd. 
Ord.  &gl.  1.  edita aétio  C.  decdcnd.  Ant.But.  c.i.  de 
dilat.  Barbat.  c.i.  de  iud.  <Sc  his  quos  colligit  Aufr.  in 
Stylo,  tit.  de  adiorna.  Nec  vero  inutilis  huius  Articuli 
cuipoiirio  ad  præcidendas  difputationcs  Dodfcorum, 

3  ac  certa  lege  conftitucndas;  Nam  cùm  permulti  idem 


valere  exiftiment  partis  præfentiam,  quod  citationem 
ipfam,  vt  quidem  reus  rcfpondere  cogatur,  multi  per- 
ncgcntjVtilc  fuit  certum  aliquid  decerni.  Et  Iurifcon- 
fiiitorum  relponia  quædam  præfentiam  pro  citatione 
habent,  vt  1.  devnoquoque.D.  de  re  iud.  1.  etiamfi  à 
patre.  §. hereditatem, dei.  incaufii.D.  de minorib.  de 
auth.  fi  omnes  C.  fi  ab  hered.  fe  abftin.  Extant  ea  de  re 
multa:  multorum  fententiar.  Sp.  tit.de libel.  concept. 
§.  fcquiturverf.  idem  dicit  quidam.  Bal.  auth.  offera¬ 
tur  C.  dc  lir.  conteft.  de l.ncc  quicquam.  §.  vbi  decre¬ 
tum.  D.  deoff.  proconf.  de  in  margarita  verf.  citatio 
de  aliorü  in  rub.C.de  in  ius  voc.de  quos  côgcrit  Alex, 
d.l.  devnoquoque,  &ibid.  Hip.  Marfil.  Ant.But. 
Imol.  Aretin.  Fcly.  de  operofadifputationc  Barb.  c.i. 
exdeiud.Iaf.  l.T.D.dciniusvocand.  Suntqui  in  tan¬ 
tum  præfentiam  citatione  æquiparent,  vt  etiam  fi  fta- 
tutum  exprefsè  citationem  requirat ,  cuiufinodi  hoc 
ipfum  noftrum  eft ,  iatisfieri  difpofitioni  eius  putent 
præfentia,  quamuis  alioqui  formæ  non  fatisnat  per 
æquipollensjquain  fententia  funt  lacob.Butrig.  Bald. 
d.aurh.  Ii  oés,  Iaf.  d.l.i.  dc  idem  l.i.D.  de  lib.  dc  pollh. 
Rom.  l.i.D. de  arbit.  Sed  plané  falfahæc  fententia  eft, 
ncc  vfus  nofter  eam  recipit,  dc  certe  fallax  eft  eius  af- 
fumptum,  cum  ftatuit  ad  hoc  tantum  quempiam  cita¬ 
ri ,  vt  adfit  dc  fui  copiam  faciat ,  quod  cum  eft  faftum 
videri  Confuctudini  fatisfa&um;  Nec  enim  ad  hoc 
tantum  reperta  cft  Citatio ,  vt  quis  adfit ,  fed  vt  defen- 
fiones  comparet ,  inftrumenta  dc  aduocationes con¬ 
quirat,  dc  patrocinium  inftruat  aduerfus  paratum  dc 
fpontancuma<ftorcm,l.  ait  praetor.  Ç.vlt.  glof.  verbo, 
aduocationes  dc  1.  ah  hoftibus  in  fin.D.  ex  quib.  cauf. 
maior,  l.i.  C.  de  dilat.  l.i.D.  de  poftuland.  auth.  offe¬ 
ratur  C.  de  lit.  conteft.  dc  quod  Aufrer.  in  Stylo  Par¬ 
iam.  notat,  tit.de  adiornam.  §.4. 

Quare  non  idem  præftiterir  fortuita  præfentia  cu- 
iufquam  quod  meditata  defenfio  ex  cicatione.  Nec 
fine  caufa,  quod  de  præfentibus  dicitur ,  quidam  dc 
redtius  intelligunt ,  de  his  qui  ante  euocati  dc  admo¬ 
niti  fint,  vtBart.  de  Salie.  l.i.C.de  in  ius  vocand.  Alex, 
d.l.  devnoquoque,  Barbat.  d.c.i.  ncc  quemquam  ali¬ 
ter  reipondere  cogendum,  quàm  fi  inftrudtus  fit  dc 
meditata defenfione,  quod  Ant.But.de  Felv.  fentiunt 
d.c.i. Bald,  dc  Imol.  d.c.i·. cxt.de  teftib.  Bald.l.a-C.vt 

lit. 


St  Des  Iuftiçes,  Art.  X  X 1 1 1 1.  8* 


lit,  pend.  &  J.  prdariuibC  defirnfe  &  ΐηιοΗο.  iudk. 

Qjiîe  lententia  re.itft  rit;  vno  d  un  taxât  caiu  ex¬ 
terno  i  ciim  kilicet  ,  prodentia  cantirti  cuiuiquam 
a£tni  expetitur,  iîoii  rtiamabco  quidquam  peri  tLu;,vr 
rfwtc  ÜL'idn  fit  te  s  prÆ  Fen  ri  ac  metitur  ik  d  il  oïl  minar  Li, 
C^quoin.  &  quand,  index].!,  D.  de  in  lusvocand.  L 
cnm  fratrem,  C.  ddw  quitu  Ve  irnlig.  I.i.  $,  lrgam, 
l>+  dc  ïnd.  ProindcÎlt  h.ibe  ,  àquo  quioqttarn  petas 
dtmïdütn  née  aliccy  rclpcndere  cngcndunij  Quan- 
quam  interdum , recidit,  vt  fortuite  etiam  pcasÎéiiti  & 
lis  drminciari  libellus  porrigi  poJTit  frj  tamen  it.i 
vtntcèilir&s  potientis  rttponU  L'udict  non  debeat*  fed 
friducia:  damiæ  tint  ad  ccmiulcndum ,  inflTutftdafque 
dcfrnl jones,  quodlaion  petfequirur  d, Li>  D,  de  tu 
tusvucantb  notftb.  S.E.iîd.  l,  addiifcps  G.  de  appellât· 
Se  c*  plcrmnqflt.  extide  referipr*  &  A  autbu  oneratur, 
quod  pl  cru  ut  n]  ne  b  i  i  lu  lien. s  Ht.  Qui  iî  &:  raies  citati 
nés  sb  Indice:  Jacias  vim  perempturi]  habere  volunt 
Eart.dd^.C.  quom.de  quand, imi „  Fely.  c.  confuEiut, 
cxr,  de  oif.  deleg. 

h  ri'tjl tam.)  Nain-vokntemiui  prohibet,  quare  fu- 


A  p eruat: ita  ca  du  re  diJputsno  cil  Doctorum,  d-  L  die 
vnoquoquç. 

c  s*y  étiurer.]  Hoc  cft  reipandei-c  âne  aiHonem  ex¬ 
cipere. 

^  s'il  n'*  idsiurnemenf]  Nifi  anîc  cirant  Imovcro 
ipfain  illam  adcauiam,do  qtu  agitur,  citarum  élit 
oporwtj  Nnm.cxaüa  ruoçaru-S  idceri  nnn  ircfpondcr, 

J.  anc  qui  aliter  vld  Barr*  &  Alex*  D,  quod  vi  dut 
clam.  J3aJ<L  Barbai-  Fdy.  t.i.  cjst.  de  ni  die.  Ætc:  rem- 
queftu$.  cxn  cIl  élt,  3.2.  G.  de  annal,  çxcepi-  Se  d,,  1, 

B  eam  fratrem  G  debisquib.  vt  ind.  Alex.  d.  i.fievno» 
quuL]  u  c  J al,  dt  I .  t.  Adde  Se  citatio  nem  ri  tè  factam  rr- 
qutn  1.  iiaccuisitoribns  C.  de  acculai,  en.  jj.  cÎeriens 
tic.  de  pac.  tenenti*  DenÎquevbæc  regula  buitis  Am-  $ 
euh  ÎIiIUi  in  caftt  art.#.  inf.  Coîlegir  &  Alex,  i.v 
cepciom-s  c5pUtr«,  SrmdtDpbres  ex  profeDo  Hip- 
ροΕ,  A-iarbl.  .a,  1,  de  vnoqsioquc.  quibus  ciratio  noti 
exigatur,  fed  maxima  ex  patte  MactfS  (vt  vocanij 
l.'Jlcjitias,  defortalie  m  Commentari iü  ispendeiiriuv 
fed  notas  cxccdutir. 


Article  *XXIÎ  IL 


V  and*  ajdiournem&üts  font  requis  à  fu foraine  Cour ,  ils  doiticnir  eilrd 
1^1  faits  tçauoir  par  les  Sergens  des  Cours,  elonr  les  cencuts  tiennent  de  degré 


Ql^imdô  *itâiûrnamï!ntà.jt'ii  ùmtiones  n qùrmiut  ad fîq vériareiïJ  Qtriam  βκ 

ciioncmydikmfimdb  dppamoribw*  Canarum,  exqmbwdmntQmiemm  degrada 
ingmdttm· 


Nota 

i  rkids  ^ciicraitXj  AlHfcs  &  incnces, 

1  QuamI  tii.-iitrjsrmens  frwf  rcyuif,  ]  Hie  ArticulusA' 
flqucntcs  q^atubf,  Styli  potius  finit*  q nim  ConGic- 
rudimsfcriptir*  &.  tiibimaliiuuarbindo committi  de- 
buirc  pro  ciu£s  &C,cirLunibtndi.s ,  qLuekgeddKniri 
nequeunt,  ncc  foripliLk  magnum  operapte tinni  but. 
i  Gomtcri icnrius  Vcro  vlitata  di  liiigiia,  Sc  more  ncci- 
piuntur,  Sa  fUtâi  gwir j-s+jp  (ftftjufScm  tHXisffiifti  i? 
Frjva,  jtrs  jur  itfëftei  iritfitfti  rtgulstrfwtM  firit  mute; 
par  Uf  Ismtttiitm gtnrrAtix  fjtr  lei  ‘utSlts^  de  letert 
referti  fnr  leilietui,  Crytte  htm vfm;  tutrmtni :  Caries 
luges  d  Fi  Fniitmesne  (lrlm{  posai  de  IfUri  jtegsi  pstr  tenir 
lafUids.  AiiisihamiityÊt  uu  tonftUiiion  tefrufrue  „  « 
artatus  tours  parde»  atlt  ledit  Ulgr  de  Prtuiuir,  àsifquth, 
ne n  Autre;  t  fine  tratiïreiUun  oanf,  tsssit  jtnff  tuCjst  Parle - 
nsene  de  Pam,  let  t.mtttytiih  appellent)  der  E/tSsaget  :  frtis- 
dint  leftjHels  fjmt  appelées  leurs  ty  fiun  aütrtmtyt f 

dit  η V  ,j  iirogmm ,  Tels  font  L·  Pria tleges  des  ïeigntttrt  w 
GerstslibimmirS  des  JUnJatdUorri  fisi λΙ fer nei  ,  pst  di  Appel¬ 
lent  λ  ntfgi-  de  perfmw ,  CF  de  mente.  Λ>1  ange  jè  dé- 
pefhrnt  Us  cauCes  propres  des  Stignew.  Λ:ιχ  mentes ,  Us 
Ultfet  de  lesiTsftibteih  toutes }  Unttjn'sly  en  λ  jeu  le  h  (X 

nfiineïptdstnt  autres.  Et^nd  Ut 


'  7,fX>  *tf*M  U  Serpent  prtfrt,  c?  parti  cstlUtemtn! 

ordonné  pont  les  fùtrR,  dudit  Baidugc  ,  pu’slt 
i*rnme:\r)  AHirewini  ludiournetne/jl  efî  nuf  ^  /φ  {È 
|ίμ  J'^  *,TÉ  ιη  ■  fr  fut  ceU  de  degrf  en  degré  :  Car 
la  Stsptintrs  φύ  mi  de  tels  prnnLgr..  eti  U  Ismfdifmn  fina¬ 
le  ,  oui  des  rjiiion!  frtisLUtdf  pr/urUgea)  leurs  Cvwr;t 

yui  dejtmlUldcs  drviSIs.  Comme  U  Baron  de  Cf  tiré  4 
pnntUge  tn  USehrUbaajftede  donnes  y  quil  ne  refond  ti<se 
dto*»*  h  tentj&il.  <-T  à  fet  mtrsx  &ηφ  Λ ditssmè  en.e 
par  U  SefgeW  propre  ordonne  [nrluy,  t"  fa  fisfedls,  Et 

•*p  dti  lupit* fituluj ,  pus  suit  pemùUifadrtUh  de- 

fin!  luy  çrfti  jtiget.  rni'elLquum  generalis  eitRcg». 
LiqQuodrsquiiquam  an  ïlüs  voerntr  ad  ordinant.^ 
quidem  Indices,  pet  tum  Apparitorem  vorari  de¬ 
bere,  qui  cius  lodicis  fit,  quitte  cau£t  c  ogn  oi  ci  c ,  nill 
fpcciabror  atiquam  mandatum  ùr,  ejr par anisv-Ciioti, 
quod  ni  delegaris  pejp mm  in  rft  j  v;  citarioites  man 
dent,  vt  Si  i  ure  quidem  et  lu  b  m  ordmaiiLS  quoqnc 
vfurpabant  an  ri  qui*  quod  aiibi  divumis  ex.  1.  ntmi- 
ncin  C.  de  exirib.  refs,vbi  glof.  Gy.  Fub.  B  art,  BaÎd. 
ψΥ·  Ang.  Fab.  Angel,  ij.  ointtitim  tn.itit.  ,J<.·  pa-u. 
tern,  brig.  Sed  vins  adiui tût  red  ordinaiios  erjam  fiiie 
commiJlsonc  citationes  fîcri,  quodAufrcr.  notât  in 
d,  tir.  de  adiorna.  fnp,  ytrb.  pares.  ûEArncrn*  cqn- 
luer,  üilerta. 


^fgàïïr*  fit  Cwf  Briu 


D  iij 


Des  Iuftices,  Art.  XXV. 


84 


Article  XXV. 

^Vl‘  terme  Veft  competant,  fil  n’cft  aiTîgné  dectier  iour  pour  le 
sXv  .  ^  moins:  excepté  des  cascjui  enfuiuent,  ceit  afçauoir,dü  méfait  du 
jour:  ou  du  'fait  d’entre  marchands  paifans:  ou  du f  fait  de  marche  ou 
de  foire,  dont  la  Iuiiice  en  peut  deiiurer  de  iour  en  iour,  &  d’heure  en 
autre  : E  ou  du  méfait  d’entre  termes,  ou  deh  fpoliation  de  biens: 1  dont  la  premiè¬ 
re  ailignation  peuteilre  faite  k  du  iour  au  lendemain,  'fans  compter  lcsfeftcs. 

XT  Kllus α  terminas  Jeu  dilatio b  efî  competens ,  nifî  ad  minus c  de  triduo  fît  ojt  quis  iu  dicio 
1  fîjlatur:  exceptis  cafîbus  fequëtibuSyfcihcetJ  malefîcij Jeu  noxœ  in  die  ipfîo  admijfîe: L  aut 
cum  aliquid fîuent  cum  exteris  mercatoribus  in  tranfîtu  a  élu  ni  aut  contr  aclum  :  aut  de  co 
ipfoquod  in  mercatu  nimdimfîve  aclum  aut  contr aclum fit ,  de  rc  ad  mercatum  pertinen¬ 

te,  ex  cfua  re  ius  dici  potejlde  die  in  dicm  ,&  de  hora  ad  aliam  :  s  aut  de  maleficio  Jeu  no  xa 
inter  concejjas  dilationes  admijfîa  : h  aut  de  fîoliatione  bonorum  :  '  ex  quibus  cafîbus  prima  ci¬ 
tatio  k  cfi  diurna ,  fîeflis  non  computatis.. 


Nota  i. 

1  Certum  tempto prstflituendum  in  Xocâtione  in  ΪΜ,(^Ί. 

2  De  Leucis  dinumerandis  ex  ~\[u .  £r  nnm.  3. 

a  Nu!  terme.]  Cum  omnimodo'ius  dici  partibus  præ- 
fentibus  ftatutu  fie ,  fup.  arr.8. vocari  autem  oporteat, 
vt  præfentes  fint,ex  art.25.  Confequés  fuit,de  co  quo- 
!  que  conilitui ,  vt  certus  conftitutulque  dics  præftituc- 
rctur vocato,  non  arctior  quàm  pro  locorum  inter- 
nadiis  congrueret,  non  lohgior  item,  quàm  coucnirer, 
ne  aut  calliditati  praecipitati  actoris  aut  artibus  ludifi¬ 
cantis  rei  Iudiccs  obfequerentur,  <Sc  vt  Iurifconfultus 
loquitur,  quia  talis  dinumeratio  neutri  litigantium 
qnerofacftjLi.D.  fi  quis  caut.&præcidi  lege  non  inu¬ 
tile  fuit.  Neç  déferibi  lege  citationis  formam  infolens 
cfi,  quod  glof.  &:  Doit.  notant  l.fi  accuiatoribus.  C.dc 
accufat.  Alex.  1.  inter  accufatprcm.  D.  de  pubi,  iudic. 
Bald.l.i.C.  quom.  quand,  iud.  &  Plato  quoque  lib. 
de  legib.S.  indicat  leges  ferri  debere,  Oesmituriar  λ 

χλ-,ιπίρω·/  quanquam  non  multas.  Iure  quidem  ciuiîi 
cum  de  tempore  præftitucndo  vocationi  agitur,  iti¬ 
nerum  intcruallis  lex  dies  admefa  eft  l.i.D.  iiquiscaut. 
vicena  fcilicet  millia  pafiuum  in  dies  fingulos,  prætcr 
citationis  diem ,  Sc  cum  in  quem  fe  vocatus  fifterc  ha¬ 
beat.  Idem  1.  mitinere.D.devcrb.fignif.  Tantundem, 
tutori  ad  allegandas  exculationcs,  §.  qui  excufarc. 
Inftit.  de  excufat.  tutor.  1.  fcire.  §.  aliud  autem.  D. 
de  excufat.  tut.  totidem  heredi  ad  petendam  bono¬ 
rum  poileifioncm  1.2.  §.  fi  preces.  D.  quisord.  in  ho¬ 
nor.  ροΐΓ.  fcruct.  Hoc  quidem  legis  arbitrium  &  mo- 
derametum  eft ,  quod  quaquam  contrahi  non  debeat, 
curti  à  lege  fit  conftitutum ,  tamen  produci  interdum 
poteft  ex  caufis  &  circuftantiis  fcilicet ,  ratione  fexus, 
retatis  valetudinis,  temporis,  itinerum, quod  lex  Con- 
rinuus.§.ciim  iça.D.de  verb.oblig.confiderat.  Nam  & 
XII.  Tab.  lcgis.pars  hæc  quoque  fuit,  in  ius  vocato,  fi 
morbus  æuitàfve vitium  elÎct,vr  iumemum  daretur, 
<^uod  Gellius  lib.  21.  feribit  ne  caufatio ,  inquit ,  ægri 
corporis  perpetuam  vacatione  daret  fidem  detredfan- 
tibus.  Neque  proinde  quifquam  tam  ar itandus  eft,  vt 
dies  noitéfque  currere  cogatur,  hæc  fententia  d.  §. 
cùm  ita ,  qui  exceptionis  loco  fubiungi  debet  regulæ 
d.  1. 1.  D.  fi  quis  caut.  Quare  non  redit*  Bart.  metu 
oppofiti  co  fugit  ad  diftindtionem  limitatorum  itine¬ 
rum  &  non  limitatorum  i  Neque  enim  tam  accurati 


fumus  quàm  olim Romani  fub Tiberio  Graccho,  ab 
quo  Plutarchus  lapideas  columnas  fpatiorum  figna 
micnpta  habentes  pofitas  fingulis  miliaribus  feribit, 
&  Quintii,  lib.4.  ,c.  vit.  indicat.  Meminit  Sc  lapidum 
Ciinor  i  orum  ;  Bôeth.lib.j.  Geôm.  qui  itinera  diicri- 
minarent.  Sed  nos  nufquam  talibus  vtimur,  fedvul-  2 
garibus  potius  leucis  recepto  vfu  Sevfitata  dinumera¬ 
tione  frequentia  (tomme  antium,  non  qualibus  quan¬ 
tifiée  coniiietudine  eft  præftitutum  inf.  art.  338.  Sed 
quomodo vfitatum  eft,  tametfi  perfæpè  inæqualibus, 
quod  6c  ipfi  quoque  Iurifconfuhi  fieri  volunt  d.  l.i.&r 
glof.  c.  cupientes.  §.i.verf.  commode,  deelcdl.  in  6. 
Canoniftæ  c.ftatutum.derefcrip.  in  vj.  Quare  folemus 
dicere  vna  tatum  minima  leuca  diftare  V itreos  à  Rhe- 
donib ustuiri  feptem  interfint,  fedex  his  vna  minima, 

Ôc  cæteris  impar.  Melior  igitur  Baldi  fententia  d.  l.i. 
quid.  §.  cum  ita,  pro  limitatione  ad  d.  1. 1.  accipit  6c 
verius  eft.  Nam  hic  vfus  obtinuit,  quod  ratio  negat. 

Nec  hic  difputatio  cadit, an  tempus  à  lege  prænxum  j 
contrahi  ab  Indice ,  &  fadlo,vt  aiunt,  hominis  pollit, 
de  quo  vulgo  litigant Dodl.l.r.D.dc  re  iudic.  &  1. 1.& 

2.  D.  de  dilat.  glo.  verbo, interualla ,  vbi  Bart.  &  Bal. 
auth.qui  fcmcl,Ç*.quom.  &  quand.  iud.Bal.  l.confen- 
taneumC..cod.tit.Ang.  1.2.  C.de  annal,  except.  Spec. 
tit.de  citationc.§.nunc  de  tepore. Canoniftæ  c.cum  fic 
Romana,  ext.  de  appellat,  verbo,  diftantia.  &clem.i. 
de  iud.  Innoc.  &c  alij  c.  præterea.  ext.de  dilat.locus  hic 
tradlatur  ab  glof.  prag.  tit.  de  aut.  concil.  §.  quem  ter¬ 
minum  verb.  prorogetur.T  iraq.in  rc  tradi.  §.8.  glof.  2. 
num.15.  In  totum  fie  çonftitue, tempus  id  quodadra-» 
tionem  interuallorum,  tk  itinerum  alligatum,  &r  con¬ 
temperatum  fit  à  lege, contrahi  ab  homine  non  polle, 
cum  lex  impollibilitatem  fingat  comparendi ,  tametfi 
per  naturam  impolfibile  non  fit ,  &  currentibus  vere¬ 
dis,  diplomate  aut  eueetionibus  celerius  multo  perne· 
niripoftit.  Sed  extrema  &  exceifus  lex  nonconfide- 
rat,  ncc  fi  feptimodie  ab  noftris  Romam  aliquando 
quifquà  pernicibus  veredis  volauit ,  idcirco  non  lon¬ 
gius  tempus  conftituendum  fuit ,  nec  fi  quid  allata 
auiditas  docuit,  idcirco  imponi  debuit  hominibus 
moderati  animi,  quæ  Lud.  Gomes  rradlar.  inreg.  de 
vcrifimili  notitia,  q. 4.  &  Feli.  c.  olim  de  refeript.  ext. 

In  reliquum  quæ  dilationes  datur  citra  itinerum  con- 
fiderarionem, quandoque  contrahi  non  eft  infolitum. 
d.l.2.D.  de  re  iud.  &  c.  cum  fit  Romana. 


Nota 


8;  Des  luftices ,  Art.  XXV.  g* 


Nota  i. 

1  Qiiïfjwm  non  et  δ rfiiitt Me  fitotat,  πη,  î, 

i  'antftûaif  Milium  jmguttr  cm y>* nnth, 

1  n  iï'ffi iwjiieMfl*,']  Quire  ncc  vadifflbiUû  non  appi- 
iuiite  ίτ.ι  tidiÎLïerirjid  eit,  de&Æhui  concrdi  nofi  ifebir* 
ru;c  Îïcu/àcoFfm  mittere  quiiquevocatas  ne  et  ile  ha- 
bctjC[iiià(li£Eitt  driiimisjlcximpoElUubtatem  imis  fin- 
gir,tiSmtriI  iach  non  lit.  Itaque qui  cribLL.s caiYttun  leu¬ 
cis  Aillai  :ib  vjrhe,  qipjiqaim  eoacm  autpofttrbri  die 
sisdiao  ocÈarierepjilrt,  larnen  taJtrci  leriKttcs  lii&tpi 
Ilx  no  exigit;, necante rriduumui dicio  btbj  quodideo  ^ 
dicendum  Jtut,uc  qmfquam  nodorumfeimniias  op¬ 
poneret,  quo  ru  i  n  q  llÎlIllsti  os  ifl  iman  t,  qui  ad  die  ru  ar- 
el  i  c.'t e  lti  vûtiims  lit, qô a m  vrco mp arere  polie  l,  quim 
pj'imùm  pal!  prçilimmiri  diem  comparer  t  deherepvt* 
facium  ,  lactique  eaulam  cxcuict,  quod  .vulgb  Cano- 

τ’  ]  ils;  pu  !  ji  π  r,  e,cuin  ai  btüh  *  exr,  de  dolr  &  eçnt.  Lud, 
Rom.iradfp  Areti  AJcjuî  impoillbilis.i),  ikvcrb.nbii  * 
gat, Angel. St  lmoLl.i.D.dc  condit,  inftir.BArt.d.Laüt 
quialitrr  Bald.  &  Batro,  ].  com  qui  cdendïs,  IXdcvcr- 
bpr.obliga.  Speç.nc.  de..da,c^,i.TerilitïHi  quod.fafta 
tmi*r·  dL  Sed.  c:itïi  feiitrtmtiamm  totum  vius  damnrciiîi^  me 

2  qui  Ltjpam  compatere  tcnenir,  arâiori  die  rirams,qu i 
L'osiinenidinc  pradiitucus  ütpiêeiu  abfenttm  jus  dicî 
piJtdl*  &  no  me.  StyL  r1ri-41n.iit.de  adiomarru  £.4.  8c 
cpiodvu%û  diamr  cicitiütiem  comra  Stylum &cûli- 
fuctum  morein  idélatn  non  3t£tarcdtiEum,qiiQd  fe- 
ly.Trsddir-c..qaoniamcûïraS.eqL exode pronao  Quod 
quidem  Liî  acdpicnttum  cb ,  ii  ab  initio  breuior  dics 
dictait,  quimîrgç  dl Ciiftrnita;  Nam  Ji  legitimi  rem- 
pi  ïTÉifiiniio  lùpra’ibniOVtC  mur hus*  iPUÎCàïï,  antquui 
aiuidincerceUir  quomimiB  iudicio  frie  reus  fîüeret, 
ablenriarn  poil  tempus  cxcuiâri ,  allegari  ^probari 
oportet,  ex  teg+i.  D.il  quis  caot.  &  Panor,  ÎcnJjtd.ç, 
iii]câri,i>e probatur I.  frire  opottiu.  jJ.falFdt.  D.  duca¬ 
tu  fiit.  1  lu  .  iufEritûnqu  irridentia:  Èïitnn  fitmari,  ex  i  pi  s 
nxi  unii  1  ulluiu  8c  1.  et  li  fu  u-  d  ulo.  D.  de  m  inorilï.  Om  - 
nibuSjinqu le, l:e  i:im  5  naioi'i  bu  s  dat  e  ere  modici  j  reftitu- 

3  ;  i o  ut  an  .il  l  d  il, -un  il  b  ifl.it  de  cauik  abfoili riPoitrc  ino  iL 

Eileî  tjuoque iciotidum j  iicùm  aritioedies  drda  efier,. 
qu  àm  v  c  qui  fqiaam  en  m  parere  cé  π  tretntjnibilorm  nu  5 
compamerit,  L+UTitanis  vitnim  purgata  eoETiparitione, 
quod  vulgo  gloCBart.Baid  An?,  Aib.  Alex.  lai!  notant 
I.  r.D.dcier.Njim  euentus  di  faitum  niris  unpoilEbiti- 
rarean  irfflnific  Ôc  remn  eu  nt ,  £c  noa  1  flailt  1  ri  a  eius 

dici  poiietj.  qui  Hlte  potuiflc  negec,quod  iVdiTe  ipiiim 
illo ipfoadhi apparet  î  Hicloptis  fuse  aptui  Tiraq.in 
le  Exact.  §.g.gloÊJU  nuan  .17,  Eradatur. 

Nota 

1  Tfwp-[if  tndtirrdruft}  rfd  jrfptnMf)  ù'.tïH  tu  n  auilL 

2  m  ttrtiw»  Mtm  Çr  *ndtti  ά^Μί-,φ*  Mes 
irt  qutmçt#>ÿttiwiuT  tpe.  ihtâ. 

%  Cmtnfwe  Me  mÜ4  tjf. 

ΐ  ^MJw.lIure  quidcm  cîluIe  inditcianitü  ad  rcfpon- 
denaum  tempus  variat, namque  decem  dierum  efli. 
pci  mterudium ,  D.  de  md  &  ],  ptopeisuadum.  §  ctfi 
quLidcm.  C.  cod.  tat.  poiltrius  iuix·  .mth viaticorum  ,o. 
dae  ru  1  n  d  le  Cœpic.  5.  mm  hc  vero;  nu  h .  d  e  iitic,&  au  r  h . 
quiiem;cLCqiioin,&  quandmd.  fed  &  aLi  :urK'a- 
vocatio  &  %  &  c.  vir.  quinta  q.  au  H«Wl 

3  iLmm  tJl  :v:i:'  Γαη  ^υι':ϋΰ  iipud  li.irth. 

AJÎitdujo.hb.*.  Atfcrcvfu  tribuiulium  murara;  fune 
icgalr.':','  di3aEicnts_s  quoaulo.  prag-d, verbo,  ptamâc- 
tüf,  adiB.oitin  “ 

Hic  vltû  icu+ViLtici  icgrîur^am  quidem  libti  b  abet, 


A  **  nsr  K!ir*  ali }  fs  ΐΉ-ρΒοι  ter >  afisp ne  ntr  ititr  ,  v  cs  us  Coai 
iiicrtiiito  itjujnrty  fierht*pt  autogüaphpii  Keim  inato- 
i-um baberdiiTier/flAr  j  Qu_ocuriqai motiu kgifet, vadi- 
montumiti  terraria  difm  cnnc.rpi  oporiirjtJti]e[ii!,.;L’- 
ikmia  leùUn  ex  ιρί  h  are  liery  po  dl·,  M  lut  ϊρμ r.  Q  a  π  Jc 
ttiilidi  Liin  Inrifpmns  exaettô  dl·  es  L  d.  D.  ii  qu£$  eaur, 
an  diem  ii  qtt.o,  diem  item  in  quem  vadimonium  con¬ 
ci  pitur,  coinpumri  connentat ,  quos  LrxcxiniffrvsnJe . 
tnr,  Qq.uie  jpc;  iufijiit.ui'  ômnitim  ft'jitcnria'y  edUgic 
Titâq.tmdi  retrict.5.1  glôÜvêfbt  r/  Ixwr llt.ikr 

ntftictt.  Sii,  Ncc  noksJMcac  ίίί,ΐ .expende-re  Noflvui 
qiioqut.  rés  ai iqumdodigri avili  cit,  ijut  at  Hio  coibri- 
t LitTci u r ,  hcvcjicurerdjci  iii  afiigqationc  tomproKe^ 

d-cret ur^ltcmq ito  dius  cx  toro.tmtgri»  Iurc certe  ciui> 

Si  imdcum  intcrcll  quomodo  omtioncm  concipias. 

Cronftat  vadimonio  Ui  tertium  diem  concepto ^  atalui 
die  necefle  cotum  tertium  diem  cxpcdbr' .  vi  &  port  - 
ftate  voers  ternus Λ  ou:c  inqiuiibct  fui parteven fica- 
rur1viloquLmirui.  ,AW  vjur.6  çxiilimEndqio ,  Ηιιη  lex 
tees  dies  esigit  ptr  aeaiiuribimi  cuius  iigmiiçiuio  iit 
vt  integri  i  n  id  bgatur7v  c  Baru  Ang.  Ca  l>.  Fulgo  I  '.Rom . 

Lii  r  &  cx  teli  noduii  1.  ΙΊ  u  eleget  ut.  D.dclegarq·  l\].l. 

1>.  n  quis  eant,  quod  u.i  viucapionibus  veceiis  Jegu, 

C  XII-Tab.  n  0  t,i  :  1 1  ra  çfl  1  n  ie  vxo  ta  a,  de  eu  quo.  7  nno  ct  1  o 
ab  mari ro  abfu  i  [let,&  viurpatum  ii fll  t  quoiîÇe  l!,  an  Γ¬ 
ιοι  ni  r  ii  b .  :.c;  ;.  Sed  ea  rts^quod  mte  m  vu  ou  S ,  ab  Coai- 
oeptione.vcrtrorum  pendit ,  Vt  tertio  die  diefum  ctv- 
pto  mtc  I  ligauir^ctuim  b  completus  non  fît.  Ati  ter  m - 
ilim antibus  futurum  ciL ,  vcciim  in  tcnipcramcris  na- 
tnrabbus  dicamus  tenia  die  moueri  bilem,  &  febrem 
rectjrJ'ÎTe.ncc  quidcci-tiaixa Jit  fibris,m'C  quid  quatia- 
nainreJlETamus:  Ncc  illud  bocrarts  fbmiiiom hominis 
ex  Homero  j»eèdiciJiet$  ^wn» 'isnJy»  tfltu. 

J^rtcum  terrio  poft  dw  flipplicio  afteiiurb  mioTalfc 
v  tu  confier,  N  t·  n  o  (h  a?  q uidem  R el im  oni  s  prinama 
D  coai  flabunt,  terno  dic  reÎintdrijdc  Chnllura,  &  muf- 
tomiinisomid  ipfr  de  .fcdtxit,SQltijtC  mnpl um  hoc  Ck  - 
iji  trÜïiLS  diebus  resedilrcabo  illud  ,  ik  quud  alibi  dp- 
portui [îê  Clmfhtm  tres  dies  π-οάτ s  m  vtiiferrctrii* 
cETl  exemplo  Ion, v  ,  niii  cctptos cties acdpiaii ab  piivi  . 
fceue  ad  eWinicara^  btoc  dribrimen  EpiphaFiiusGrç- 

cus  autor  notauitjlib  1. 101UEÏ  itein  irq,-t  Kntm,cii  sn  IcL 

cos  duorum  Eu.mgdtj  faipiorum  conciliat  a  quorum 
aber  oB-..ιι  \  o  d  i  c  lari  um  fc  ri  Ki  r  5  alter  po  Et  Jev  dies ,  v  t 
alter  de  compleris,  :drer  de  comtis  inretligi  debeat  !  & 
eidem  pi  opemodLEm  EeJHu  lib.de  nacuL  rmtiti,c.  j. 

E  η»ί  ^  di  die.  Sed  &  Jincrn  viri·  )  uJi» Ofltri Calendi 
MîirïÈatcùeptiid.  attulere ,  d  en  u  :i  ciato  au»  cxiiio.  Sed 
necfcpmmj  tntnlenon  natiititelligidehcrt^  qut  tmK. 
oihnu  primum  diem  ntiEcuntiar^nm  eriau^  priioa  ho- 
miepaatna  mai  iis  nacmn  iÇiiftjciac  ;  Fuitquc  mtdormn 
110 Urorum  in  foro  νηα,κτί alis  pene  obJetuario,  itea- 
iboHcon pragtiiMiconjVr mtaum  ,  octauum, L:m1m· 
r  t  tpt*.s  e  Ei  l  J  a  ri  s  e  1 1  e  iudscar  nu,pr.Ttct  i  i  J  Γν  ver  b  n  em  o 
mirare  t  elle  neo·  fle ,  qt  1  o  d  cx  e  1 1  perfp  tc  in.ir,  q  Li  od  ;jj 
illa  oehua  ,  quam  mancipandis  Fitiuiis  Confutrudo 
pniihrmr,  dies  adoinuucn m  dominicum,  cûmputa- 
ε^ιε·  ,  ia£  Art.  lij·,  quod  pe-tpemum  ifli  8c  ctJtf  fbto 
F  Iu  't.  QEiamobrem  3  tou  vi  deo  qu  id  tanti  in  an  oqu  am  €<α4^  bm  * 
nxamque  vcedi  lationem  ref  gere  p  lac  10  .nq. circa  vfu  τη  1%“*’ 

&  îiocdutatein  :  Nam  vt  Fuerir  initio  liberum  fle  diia- 
i-.us  ientermb  qmun  lcqnereris-,qui  piet  textus  cif  1  po¬ 
tuit  nunc  tSeamjinlimmrranriuriL  ,id  quod  Coti [ucru- 
αΰ,νΐιΐί  tonAV  i  si  o  fle  ;i  i'â  0 bfei  uario  dtrerprn  at,-,  cflbr, 
vduti  li  cumin  binio  altetimi  viam  i  ngrdlus· ,  cnnEl·- 
propeninfln  jij  /patio  recurras  it»  eapn  t  νί^,ν  t  alte¬ 
ra  pergas  ,non  compen  fli  0  ii  ori  n  ut  meli  ori  .  J  i  v  traque 
pemenuL  potuit.  Certe1  id  aut  non  fuis  frai  capitii 
iberirj  aut  v  ero  0  tio  C\J  tempori  i£l  udenti  s.v  fque  *ue  0 , 

Ώ  jjiJ 


8/ 


Desluftices,  Art.  XXVI. 


88 


τ  ·  r  Γ  y  .  rnlfinnihus  nihil  A  f  Du  faitt  du  marché.]  Quod  eo  ipfo  in  mercatinum-  i 

,uoa  Marcellus  Iunfconf.  dmt,  de  folcmu.bus  ^ aftuni aut  cà,Î2tum  fit,  &  de  re  admcrca- 

tum  pertinente  :  Neque  enim  de  alio  contraducon- 
ueniri  quifquam  poilet,  cùm  hoc  ipfum  nundinarum 
fit  priuilegium.  l.vnica.C.de  nund.  Nec  ii  quiiquam 
prædium  vendiderit,  de  de  euidione  agere  velit,  id 
mercatui  conuenict  ·,  fed  &  quod  bîc  dicit  de  contra- 


mutandumeft.  . 

5  Praecidit  hîc-tex. alterius  quoque  quæfin  materiam, 
cùm  Iurifconfulti inquirunt ,  an  fi  citatione  dies  nulla 
comprehenfa  fit,  valeat  tamen  veluti  cxconiuetudme 
fupplenda  fit.  Nam  valere  quidam  exiftimant.  Spec. 
tit.de  citat.  fequitur verf/quid  fi  non  præhxerunt, 
pcrc.eos  qui.  $.vlt.vbi  Franc.de  fent.  excom.  m  vj.  & 
c.cùm  parlti.cxt.de  appel,  vbi  Doft.  &  c.  vit.  rat.  qui 
matr.  accuf.  pol".  Abb.  &  Fely.  c.conloluit  ext.de  oft. 
delet;.  Melior  fentenn.a  negat,  Ordinationes  ftatuunt, 
vfus  recepit ,  ne  Fine  die  valeat,&  tcx. probat.  haut  qui 
aliter.  D.quod  vi  aut  clam.diem,  inquit,  &  horam  de- 
nunciatione  complcdi ,  quade  re  multae  multorum 
fententiæ  recitantur  à  Boer.  Decif.  23;.  ne  hic  mul¬ 
tus  fini. 

Nota  4. 

1  \An  prafienti  die  debetur  per  contraüum  cum  extero  fit- 

ttum  çrc. 

1  Pe  re  ad  mercatum  pertinente  intcütfit  art.  (?c. 

5  Delifla  inter  dilationes  CTf. 

4  De  fpoliatione fia Ba  pendente  lite. 

5  eAÏtj  quidam  cafius  pendente  lite  &c. 

d  Du  méfait  du  tour.]  Intelligc  quod  pecuniariter  & 
ciuiliter  agatur  j  Nam  extraordinariae  perfecurionis 
initium  non  fit  ab  citatione  ,  fed  ab  arcana  inquifitio- 
nc,  Quod  vero  ante  cam  dicm  admiiïum  fit,iurc  ordi¬ 
nario  tk  triduana  citatione  perfequendum  eft,  nec 
eandem  caufam  habet. 

c  Du  fiaifl  d'entre  marchands pafans.]  Praetoris  peregri¬ 
ni  i  fta  olim  Romanis  cognitio  fuit,  &  quod  Paris  Pu¬ 
teus  ait  in  lib.Synd.  verbo  ncgligentia,exterorum  cau- 
iiis  fummaric  exanimandas ,  verum  eft ,  fed  quod  hic 
dicit  non  fimplicitcr  intellige,  fed  de  eo  dumtaxat, 
j  quod  cum  his  ille  ipfo  intranfitu  adum  aut :  contra¬ 
ctum  fit  lege  tacita  aut  exprefla  dandi  faciendivc,alio- 
qui  li  cum  difcelTuro  contradum  fit  ab  fciente,dida- 
vc  dies  fit  dandi  faciendive,fruftra  de  eo  agit,  qui  cum 
notæ  conditionis  homine  contraxit,  &qui  domum 
rcuocandi  ius  habeat.l.2.§.lcgatis,&l.heresabfens.§. 
atfiquis.D.de  iudic.quod  Bart.&r  Alb.  redè  ibid.  no¬ 
tant.  Nec  vero  hoc  in  dilationibus  tantum,  quae  ad  rc- 


dibus ,  in  d elidis  quoque  quo  ad  forum  fequendum 
ex  Art.13.  fup.verum  lnc  .tantum  dc  vadimoniis  di- 
dandis  agitur  ,  id  eft,  terminis  aifignationum  fta- 
tuendis. 

8  Me  fait  d’entre  termes.]  Veluti  de  inftrumentis  litis  in- 5 
terceptis  ,  aut  vitiatis ,  dc  conuitio  aut  contumelia  in 
odiumJitis  fada,de  corruptis  teftibus,aut  probatione 
fubduda,  fi  quid  attentatum  ad  litcm:Nam  aliæ  noxæ 
B  ad  hunc  Articulum  non  pertinent.  Proinde  hinc  appa- 
retjCum  hi  calus  fpeciales  c5ftituantur,in  exteris  con¬ 
firmari  regulam ,  &  tridui  vadimonia  didari  debere 
etiam  cœpta,&  currente  lite., 

h  spoliation  de  biens.]  Dc  ea  fpoliatione  intellige  ,  qux  4 
lite  pendente  fit ,  vel  fpoliarore  in  re  ipfa  &  tado  de- 
prxnenfo,  aut  cùm  interuerfio  timetur,  aut  fuga,alio- 
qui  ordinarium  tridui  vadimoniu  in  fpoliationis  caufa 
locum  haberet ,  reo  fadumiurcfuo  defendente,  ta- 
merfi  quidem  omnis  fpoliationis  caufa  fiimmaria  ell·, 
&  dc  plano  tradari  debet, c.bonx  ext.de  appei.glofic. 
non  iolùm.vcrbo,reducendum,de  appehin  6.  Io.  Mo- 
nach.c.cupicntcs.  dc  elcd.in  6. Rota  Decif.14.  In  no- 
uis,  quo  loco ,  nullo  ordine  feruato  refti tuendum  pu¬ 
tat  ,  quod  lite  pendente  admiiïum  fit ,  6c  fine  libello, 

C  quin  imeda  manu  ftatuitur  compdledumadremre- 
fti tuendum ,  qui  reftituere  damnatus  fit,  inf.  art.  109. 
Sed  Sc  vnicam  tâtùm  dilationem  ad  probandum  prx- 
ftituit  Ord.Francifil.  1539.  art.47. 

Præterhoscafiis,  fimiles  quoque  expreifis  adiicif 
oportet ,  veluti  in  caufa  damni  infedi  ex  Bart.  I4.  jf. 
prxror.D.de  damn.mf.in  cafibus.l.vlt.D.deappcl.re- 
cip.in  alimentis  prxftandis  pupillo  aut  inopi ,  in  fter- 
nendis  aut  muniendis  itineribus  ,  in  infantibus  exhi¬ 
bendis,  &  fi  qui  tales  funt. 

1  Dont  la  première  afignation.]  Multo  magis,  qux  dein¬ 
ceps  fient  inftituta  iemel  lite. 

k  Du  tour  au  lendemain.]  In  fuperioribus  horariam ,  hic 
diurnam  afiignationcm  facit. 


fpondendum  dantur,  fpedandum  eft,fed  in  probato-  1  Sans  compter  lesfiefles.]  Eft  igitur  vtile  hoc  tempus ,  in 
riis  quoque,  &  exteris  omnibus  ex  Ordin.Francif.I.  D  quo  feffionum  tantùm  dies  computandi  fint.  1.2.  §. 


anno  1536.  Art. u.  T acita  tamen  conucntione  femper 
adum  videtur,  vt  prxfenti  die  fiat,dcturve,  &  eo  ipfo 
loco.  1. heres  abfens.  §.proinde.D.deiudic.  Sed  fi  cx 
interuallo  agitur  legitimae  &  ordinarie  dilationes  fpc- 
dandæfunt,ex  glof.d.l. heres  abfens.§.  proinde,  ver¬ 
bo,  quotquot,quoloco,&:  Bart.Bal.Caft.  Alb.  Ang.& 


dies  D.  quis  ord.  in  bono,  polf.ier.  &1.  voluit.  $.  vir. 
D.  de  inter.  Bart.  1.  4.  §.  hoc  aurem  6. 7.  qu.xft.  D.  de 
dam.  infed.Cy.l.i.  q.3.C.deconfef  feriari ramennon 
excludentur ,  cùm  fpoliationis  &  horum  omnium  fit 
fiummaria  cognitio,quod  ait  Card.  clem.fæpè  de  verb. 
fignif. 


Article  XXVI. 

Artic.  lf]  N1  toutes  caufes  ladiournement  b  en  première  aiïîgnation  eilcom- 

Volll1'  petant,  quand  il  y  a'huittiours  d’interualle,  quand  celuy  qui  eft  ad- 

C°NS'  f^SIslÎra  iourné,  eft  cnddiftance  de 'plus  de  trois  lieues.  Et  aufdeflus  de  dix 
lieues,  y  aura  quinzaine.  Etau  deiTus  de  vingt  lieues,  §  troisTemaines:h 
s’il  n’y  a  autre  conuention  entre  les  parties. 

TA/ 1  omnibus  caufis  adiornamentum feu  citatio b  m  prima  afignatione feu  Suocatione  com¬ 
petens  ef, quando c  interuaÜum feu  Vadimonium  efoilo  dierum ,  quando  citati  fu  rei  do¬ 
micilium  d 


8? 


Des  Iuflices ,  A rt.  XX  V I. 


mktlitw i Λ  rwndifht E  amplius  tribus  tends.  Çhtüdfi* amplias  decem  Imcà  fmt  pvddirmmmi 
qtdmecm  dierum  mt.  Et  vitra  'viÿiiti  Uttcàgj  %  intutum  tres  rtqtûrmtUT^  mfi 

dli4 fit  con  t-itm  t  io  in  î  r  pa  rt  ci* 

A  mt  mentis  negabat  cos  elle  quiriimigarent*  fumtcin 
irelieer  ecquod  l}(iixd,i.E.  triÎtanE.·  In  mol  edi  ncçeù 
lîtatt  Cunfuecudo  caicthiTÆ  ftatuLuquibiis  via  pradbi- 
r<  Dominiis  poiïii.caintrfi  vtri  prïniirixm  ,  AiCadidn- 
fca.  quia  mcrktruvafpnuau  Joci  &mins  iuit  ikiæpc 
au  iis  isr^-MaVitim^ixiiU  Lgatici  cota  à  tlpeihrtbus  pen¬ 
det  &  vends,  ick'ôq;  i  Jiqcr  cal  1  ccrtcla:  vcfta  jutugationj  s 
tempora  ab-  KÎtimarionc  nautarum  petenda  lune,  ü 
iuibcmdumoccDEtatjtpoJ  &  Holï  iarAiid.Pdymo- 
tat,  L+e  il  olirn ,cxt.  de  r·.  le rip  r.  [  n anis  cftji e-d  m ath  eijnei- 
tiesaîiKmKio  pet  amEmfi  quitté  anibus  priEÎtiniâtur. 


Nota  i. 

iWiWurfriw  vt fa  lefitmnm  fÿt, 

:n  aunewh 


a  EiMwtficMtfc}.]  Hicquoque  Articulus  StyM.f  ptius 
.  cfï,  Prions  Articuli  'regula  ntga.tiuc  Éc.viûucrfaliicr. 
cartlçÊp'tà  t  il·  1  id  elL ,  Nullum  vtoürpfimum  nidiiana 
brumis Icguimum  die  e  Hèc  vero  vniutrf.ilis  &  spü, 
fî-Li  aMirmanua  efE  Qnod  cunotit  vadimui  ]J  u  m  k-giri- 
mum  efle  octn  dierum  j  lî  qiudem  rci  domicilium  ti'i- 
Iniskticisampiruv,  ïnira  H  ta  m  tamen  atrfor  o  tri  di~ 

JTbiCs  q«ud  ampliusdccrm  imraviginri  tàiurtubfit, 
quindecim  dicriimvr  lit  cïigi,  vitra  vigmu  JeuCii?  .in  τ 
totumtecalip  tini  anas  requin.  Nec  negandum  qui  n  , 

iticidcft* caniç polline,  ex quibus  brcLiioracojiiHtuan-  ^ 
mr,  fed  td  t'K  d  ecrétû  ï  Lfd  ici  s  ex  libello  hcri  débet ,  ex  t 
qualitate  cani  x  ptopùfitçjn  quo  eiery  trique  prag  j  ηΐ- 
iici  peccant  ,  qiaiiuo  tph  arhitno  bimiores  eolilnctu- 
cimijisÎdlignaEionespræftituujnt·,  Nam  cùmiacicn- 
dtiitidl  ï  Indicis  mm  ρφΐάίό  arbitrio  dt  EtdrimiviMj 
&  vc  irt'qriun  nir  e*  coït .  m  1 H  mne  T  iu\  it  i%,q  uix  pltrnjm- 
qtic  eu  en  sixVt  auditis  pn  oribus  tafc'S  H.It  Càudv  mm  ôe- 
frebendan.ti.ir,  ü  maux  Ιμπι}»εη  latigmi  xeî  vadjuionio 
dimittantur  ,  bot  l'U  pTumincittutuontciicriprqce- 
dere ,  iVntlïqmati  une  ne  π  viiere,  quod  luiumm  non 
ciateXpolîta  lïbeflp  e.iuia  coaiiiinJicjidi  vadnntsnq. 

*'  z7 7>  pretMtrf*{?!gn4Urn .  ]  M  □  Ito  ve  rn  i  d  magis  in  ie- 
qiii  nrrbîjs  inibruia  Ai  pm" -.:dLlt.:iJLüni  r  vS:  qul-'fit.x 
a  J  uocitix  jxtr  yiicemni,  $ .  i  "cq.ver  bn.t?  kU  prmicre  *β*- 

fflUt  ciJfl. 


Nota 


.iWiÆriflcHus. 

leiiw  aitdt. 

PÎm  cietruf  lient: j  ]  N  on  cfl  liffc  p  a  v  ri  c  11I1  f  1  wVjrio-  % 
ίλ,ΠπίΐΏ ’li  très  Aï  Æmplius.. tttïcac interfinii  otnmno  dits 
O.tiii  vaduiîomo.ditbudopgvïit  3  intra  r  rès  ieuesS  tri- 
duuln, quare  quod  plus  e it  in  via ,  tnduo  dicsqnbiquc 
adiidt.  Nec  bicpaL-tiatladlj  acdpiiur,  quomoduin  1. 
m  irint  rt-D.dc  verbdig]  ubque  lJI.lix  i  voceux  plu  ?  bcî  1 
Vaicre  vicena  uiilba  pallitxiin,  atque  navxxxim  diem  i  in¬ 
tegrum  axiqntdicÈ  tOiidem  milltii  tribuamur ,  le  d  hic 
[ïitixs  quinque  diei  vA  r.t^ti,amub  in  cijterss  iere  mu¬ 
ti  I  b  i  it  }i  a:  c  adieûio. D.<k’  v  er.  J  lgti.l.  htç  ad  i  c  ilio ,  l , cl  ίί 
ροΛ  tres.vbi.Doil  Dn  fxquTscaun  Doiï.d.l4-çt>-d. 

Ltent j. J  U'yuiVctbtt  t  !Î  .xn □  qtui m ,  fe d ipHiruGai-  , 
licurn,  qtiud  AmminnxïS  Marct  JInxus  udlaiiir],  Hatic 
Aiwoiiimwitt  irimaatjomiiic  6c  quiitg^htis  paiïitms 
meti  tu  n  Memini  t  eius  didipuis  Hieronymus  b  loc- 


H u  fit  ίίίντη]  Quqt  imeptos  funt  inrcrpreraii ,  repu-  C  km.  tic  Paulus  quidam  V  V/rneiridusbh,  j<„  nppendi- 


Eikn  tcvcicruju  pKigmaricocuin  ccmfucmdi  ih’s  Ac  trt- 
bxmrüÎiuiÎyltu 

'■  P  i  (initie,  1  ]ï  ;ll  voce  v  tirux  A:  dem·,  i .  de  ]  Lidic.  in  ter  - 
x  irnilumlxoc  auteinmciinnirabfubsirhn.sn.o  ïmani- 
b  le  ■  d  us  v  rb  i  s  3sj-.  qua  qui fque  conue  nirn  r.  V  bi  fub  u r- 
bianon  funt^ib  poitrenus  Idibus  ce· π rin. m dbus,sri ni, 
pagb  oppidlyej  1.  mille  patkis,  ce  tfD.de  ver  h,  ligsnf. 
D(ï£fc.ti.D.iÎ  quis  caut.Qnf  rcsiu  perfonalibus  attio- 
nibmdiiHuJu  nnn  hbbet ,  in  qui  bris  omnimodo  dc- 
ftiifonis  dumscilium ftquÎiïHir,vi  untc  dixiinuii'Art.^. 
Plu  la;  Juin  inteabluis»  qutiiftuit  iQuipLïU'iitdffltin- 
ucm  ad  rpiiiin  fini:  rrx  luetun  fieu  dcbcitIid.e6que  nxc- 
iuiuminiri  cipcirrrrli  tacuirdnLt' ,  quodCanpiiilta; 
i-xilliinarn c.  dilticius a.  exu  Je  tdeript.  êc  c.  l-s  jia.rcct 
cxr.ttc Im.cmn jj.vl’L  1  u.  And. Ar cancri, &  vtllgoCrlib-  D 
nuÜL  exnde  rekrspt.À^b  ('x'Citd,  ûiaiutuna.  c.iierc- 
fbrsp r.  in  (T,.  Λ I  clior  ü. π  tenria  tüm  d cmiuri in  luco  tes 
titæ  ciiati  onem  icbustn  tt  ii  eu..·  ns·  ta  in  prtmiuciad.o- 
micilmmnidlimiluibe.u  .  quod  üart.  Alex.  A:  citreti 
e  u  dicam  J,  4.  g.pnt  cq  r .  U,d  e  dam  .mtecl.  Hat  t .  L  i  n  Jitô- 
bifs.i.vbi  duo  reînD.  Jedu-ub.icisH  A:  gtucraiiterCou  - 
fittunonés  fteetun atationcs ;ul ucrLonam  nuiciim  vt 
loquuntur,  dm  ÎT  perlbnanô  rcpecicurail  domicilium 
prabanc. Proinde  bue  (ine  inter  capedo,  fuie  uitemitl- 
1  um  at  renduunn  via  pu  h Sica,  v jfîtau ,  tk.  fi  cqurn  ti  ori  > 
tuanvis  .ilia  quædam coi '.ritndiüllùr,  ftdidlblcns re- 
ptrunur, quod  Burt.  Raid,  6ccx:  natanc.d.Li.BsuT,d. 

§. emn  icaglofU.cos.f'. vit. Ü  de  tt!j' A;  L. n t>n  tt>l  1  rm  vbi 
B.itJ.D.dc cxcuC rurlqui fiféilés.  Cdc nauicd.lib.u. 

Hai  t.  &  caîLrri  J .  in  1  tmcre.D.  de  ver  b.fign  sE  Alnî.cûni. 
li.volop Secura:  non  rutis,  quod  furcae1 Caudmre  indi 
uni  Eu  Lendum,?  iiHLLLtiiiiii  rcrrdlrcs.Nam  AeCato  la¬ 


cis  Lu  EurropiumÀ'  Hidoru'i  tk  Theodx  tjli  Régis  le¬ 
ges  βο,ί,ϋ  ari otmn  v  furpan  r.  5cd  ôc  qui  de  J  mitibus 
îcripsere  c.avciccvtnntur,A:  poflaxior  Roman.  Ponri- 
ItuLnC. t:x  patte,  en.  de  for. camp*  Has  Jo.  Ard.  Γ-Γο-ίΡ. 
tc/tcL [que s- ariç  ;r In tna π t.x l c, ex  p  ir ll: frJ  min]  b nbent 
prittL·] .:  1  id !îxi m .  Cattfàram îÉcnfitfsttum ttpftliacio- 
m  ■:  1  ;C(  nU  nt  Aidât  J.  nulle  paElus.  D,  dcvcr&.fignjE 
tiiiTi  BudiTus  quidam,  l.vk.  D.  1 3  menE  Edf,  mo  A  dix,  & 
«un? rx  vaiiijf autbonbus  Itminuti traduntur. 

1  Et  Ait  tiefM  Aethxhttiis,]  Vlque  ad  viginri,  Hrcc  cota 
dirpohtin  politiui  ÎLtns  elb,  uec  propos. d nneni  ma- 
rhematicam  ftrxiat.  Nam,  0.11  oit  a  dix' s  uro  decem 
laids  dantur,  iû.  ]-·ιη  vingLnti  Han  debuere,  ac  lie 
ddneeps,  Te  J  mmefltain  mùkltixConfueîudo.  vtiiü 

cxpt’ïld.lt. 

"  Trtff  tm^nn.]  Septem  diètft  Hebdomas  cnn  [far, 
quod  vox  iplaargmt,  uaqncrrcs  1k  Luînmades ,  ία. 
s  no  die  cosifjciuntur.Ci  b  bre.siJJa: Danielrs annorum 
Hebdomades,  Aramsifcprilnii ,  diei  item iepttmt  lu- 
dicis  qui  l.ibbathici  ftietc  ,  Ac  hébdnmadci.  ,innonun, 
quibus  Iarob  feruruit  Liban.  Atque  b'tcConfutrudo 
iulâifitir,  neç  vina  progreJfa  at  .  vebincuuL-que  ilos- 
Eorîj  iii.es  in  Britannia  s  igincî  kuc  as  non  excederent, 
quanqLi.iiît  aliter  baba  i  Qiiarc  iudicaucis  arbirriiim 
frit  s  Ji  qiLislungîoTÎ  ab  biTcru.illo  aciieifàtut,  nificai 
inagis.pJ.,ctt  proportionem  fcrjpram  adeam  va  porri- 
gcre,uimpva  rarioiu,'kg.Ls,vbi  kximn  ILinuî. 

C‘dny  λ  tiUrfCüntitftfMii.]  Quod  bi.'c qUentillimè  ac* 
ciilit  a  cilmpartfi  de  rem  porc  nrl  tem  pu  s  iiniidiiflio- 
11 1.  lu  prorogant ,  -CP  Aeturdeiit  p& r  cùmT.iil  de  prtctdfr 
de.  hitirkwe  t  neutre,™  .iwr  r*  rfptpi^  quo  Dcit.d  Î.coix- 
tiruitui.f  cum  χίΛ,&  d.l.J. 


Des  Iu  ilices,  Art.  XXVII. 


À  RT  ici 
XXV. 
Novaï 
Coms. 


pï 


92 


Article  XXVII. 

I  *  l’adiournement  eft  fait b  au  domicile'  aux  gens  y  eftans, d  enfabren- 
SSèf  ce  deceluy  ou  ceux  qu’on  veut  adiourner,  Côc  à  la  première  aiïignationf 
ce|uy^  à  qui  aura  efté  fait  fçauoir  I’adiournement ,  5  iure h  qui!  n’a  veu 
l’adiourné  depuis  l’adiournement ,  ‘il  auravndelay  k  pour  faire  comparoir  fon 
mai  lire. 

ς*Γ  adiornamentum  feu  citatio  ftfla  fuerit  h  in  domicilio  feu  loco  habitationis  c familia  aut 
^famulitio, a  in  abfcntia  eius  qui  citandus  cflfeu  cum  quo  res  efl}  cad  jmmam.aJfgnationem 
feu  aduocationem , t  is  cui  fa  fl  a fuerit  citatio  S  mret  bfe  non  njidiffe  citatum  à  die  citationis 
vadimonium  legitimum  ei  dabiturk  ad  admonendum  herum . 


Notai.  A 

x  In  arhtrit  citantis  efi  an  in  faciem  aut  ad  domini  cita - 

tatio  fat. 

x  Qtitl/l  citat  io  facienda  en  nu.  4. 

3  ^fn procurator  cttauduo  erc. 

1  Si  l'adioumement  eft  fait ?.]  Iure  ciuili ,  Conftitutioni- 
bus  Rcgum.  <Sc  ieripta  Confiietudinc  receptum  cil  fi¬ 
ne  diferimine  ,  citationes  in  faôjem  vel  ad  domum  ad¬ 
mitti, iure  quidem  ex  1.  feire  debemus.  §.qui  autem  D. 
de  exeuf  tut.  l.i.  §.  permittitur.  D.  dclib.agnof.l.4.$. 
prætorait.D.dedam.  infeti.l.aut  qui  aliter.  $.etfi  for¬ 
te.  D.  quodvi  aut  clam.  &  quos  congerit  vbertim  Ti- 
raq.  in  retrati.§.6.  glof.9.  verbo,  a Jon  domicile ,  num.i. 
Con(lirutionibus,ea  quæ  ab  Rege  Francifc.I.  fatia  eft 
anno  i^j^.art.p.quç  &  ad  priorum  Rcgum  Sanctiones  ΰ 
refertur, &  Conluetudine  hoc  fcilicct  Art.  Et  cùm  pu¬ 
gnetur  fentenrijs,  quibufdam  exiftimantibus  prius 
perfonam requiri  oportere,  magna  id  quidem  ratio¬ 
ne,  quibufdam  nil  referre,an  prius  ad  domum  fiat,  vi¬ 
cit  vius  in  arbitrio  citâtis  elfe  vtrum  faciat,  ac  indiftin- 
tiè  admitti  citationem  ad  domum ,  quod  Io.  Fab.  in 
Curiis  laicalibus  Francis  obferuatum  iam  olim  Γατ- 
bit.  iT.vl.  inft.de  pcen.cem.litig.&rAufrer.  repetiit  in 
Stylo  Parlament.tit.de  adiornamentis  lupcrglo.  verbi 
fecundum  Stylum, &  notauit.  Rebuf.  m  Ordin.  rit.de 
citat,  art.i.  de  Tiraq  d.ÿ.p.vbi  fup. quam  Confuctudi- 
nem  alibi  quoque  haberi  feribit.  Alb.  Gand.  in  tradi, 
malefic.  tit.  de  citat,  feci.  &  Alber.  in  tradi,  ftatuto.  4. 
part.q.51.  Quanquam  ftridla  iuris  ratione  multi  repu¬ 
gnent, quos  etiam  congerit  Tiraq.vbi  fup.num.43.  & 
44.  prima  quidé  citatione, 5c  Aufter.vbi  fup.  Scdvfus  r 
vicit,  nec  res  ambigua  eft.  Quare  nec  admitteremus  ^ 
negantem  ad fuam  notitiam  perueniiTc ,  quod  Tiraq. 
notat. vbi  fup.nnm.39.oppugn.atur  enim  præfumptio- 
neneceflaria  iuris,  quodDodl.  ccnfent.  Sed  in  tanta 
copia autorum ,  quos  Tiraq.  Aufrer.  &  Rcbuffus  alle¬ 
gant, inutilis  fuerit  operae  plura  regerere, &  res  eft  per 
le  non  arcana.  Quo  loco  id  quoque  inquirunt ,  quæ 
fit  huius  Statuti  lententia ,  &  an  ex  iure  communi  in¬ 
terpretatio  fumenda  lit,  an  vero  addere intelligi  de- 
beat.Sed  vfus  non  eft  ambiguus. 
h  domicile.]  Quæ  fit  huius  vis  diximus  fup.'Art.  9. 

6c  pluribus  agit  Tiraq.vbi  fup. à  num.31.  infra,  hic  pro 
har  litationis  loco  accipitur.  1.  4.  §.  prætor  vbi.  Alb. D. 
dedamn.  infedt.  l.i.  §. domum. D. de  lib.agnof.  clern. 
caufamvcrf.  domus,  dc  eledl.de  clem.i.  de  for.  comp. 

1 C  ^tuxgensy  eftans.]  Omnino  ipfi,  cum  quo  res  eft,  fi 
præfens  eft,dein  femiliæ,vxori,liberis,famulitio,quod 


l  fi  ne  id  quidem  poteft  ,vicinisdcnunciandum,  1. me¬ 
minerint.  C.  vnd.  vi.  1.  aut  qui  aliter.  D.  quodvi  aut 
clam.l.itcm  air.D.ex  quib.cauf.maior.  glof  c.  caufam. 
ext.de  dol.&  cont.clem.i.verbo  feientiæ  de iudic.  In- 
noc.  c.  vlt.cxt.de  co  qui  mitt.in  polf.Io.  Fab.§.  vit.  Init, 
de  pœn.  tem.  litig.  Angel,  l.vtperfedlius.  C.de  annal, 
exccpt.  familiae  appellationem  deicribitglo.  c.  literis, 
ext.  de  teftib.  Arque  hoc  plané  vfus  recipit ,  vt  vicinis 
denuntietur ,  fi  fores  occlufæ  funt ,  nec  quifquam  re- 
fpondet,&  Tiraq.  annotat.  Procuratori  vero  generali  5 
litem  denuntiari  non  eft  foro  receptum,  nec  litem  in¬ 
choari  ab  citatione  Procuratoris,  nifi  in  caufisin.qui- 
bus  funt  infti turi,  &:in  aflignarione in  qua  litigant,  vt 
loquituf,  Io.  Fab.$.  omnium  Inftit.  depcen.tem.litig. 
Quin  ne  de  his  quidem  caufis,  quæ  domanium,  vt  lo¬ 
quuntur^  prçdiû,Iurifdidlionémue  Domini  contin¬ 
gunt.  Procuratores  ad  fuperius  tribunal  citari  receptii, 
ied  ipfos  Dominos  vocari  oportet ,  denuntiari  tamen 
citatio  Domini  ipfi  Procuratori  officij,  ôc  Iurifdidlio- 
nis  poteft  de  re  officium  côtingente.  d.l.  meminerintj 
imo  &  fabris  in  operis  noui  nuntiatione,  l.de  pupillo. 

$. nuntiare.  D.de  op.no.nunt.Necenim,etfi  Dominus 
abfit,  ipfi  vicini  funt  citandi,  l.cum  proponas  vbi.  Cy. 
tk  Pet.C.dc  bon.auth.iud.poifid.glo.d.c.caufam.Bal. 
&Saly.  vterque  coi.  2.  auth.  qui  femel.  C.  quom.  & 
quand.iud.Tiraq.  vbi  fupra.num.  15.  autrement  ceferoit 
Tw fin  de  foie  intimat  ioii  pardeiiant  le  luge  d’appel  ou  de  mal 
adioumeen  la  première  in  fiance.  Quod  quidem  verum 
eft  in  lite  inchoanda ,  nam  Procuratore  femel  in  iudi- 
cio  comparente  in  reliquum  citari  ipfe poteft,  cùm  li¬ 
rem  fufeeperit  &,  vt  loquuntur.  Dominus  litis  fedtus: 

&  quanquam  Aufir.  d.  tit.  de  adiorna.  in  Stylo  cxcipit 
produtiiones  teftium,aut  deicriptiones  inftrumcnto- 
rum,quæ  alibi  fint  quam  in  eo  loco  vbi  lis  agitatur,ta- 
men  nos  fine  diferimine  tum  quoque  Procuratores 
citari  admittimus. Nam  etfi  ifta  magis  congruant  ipfis 
litigantibus,  tamen  eft,  quod  his  imputetur ,  fi  ncgli- 
gentem  Procuratorem  conftituermt  per  quem  no  îïnt 
admoniti  exglo.l.exconfenfu.  §.vltimo.D.deappeI.l. 

1.  §.  vit.  D.quand.  appel,  fit  &  i.§.item  cum  ex  editio 
verbo  propofitum.  D.de  fent. quæ  fin.  appel,  refeind. 

&  d.l.vt  perfetiius  vbi  Bald.Tiraq.  vbi  iupra  num.39. 

&  in  legib.  connub.  lege  ic.  Atque  ifta  quidem  vfus 
recepit  &  forum  obferuat:  tametfi  iure  quidem  ciuili 
indiïlintiè  citatio  ad  Procuratorem  admittatur,  ab- 
fente  quidem  Domino  d.l.  meminerint,  &:  d.l.aut  qui  W 
aliter.  §. etfi  fortè  Bald.  &  laf.l.  eum  qui  res.  C.  de  pro- 
cur,  Innoc.  Panor.  &  alijc.  diletius.  ext.  de  procurat. 

Sed  &■  citationes  ad  Procuratoris  domicilium  reci- 
piunt,quod&nos  quoque,  fed  eo  demum cafu ,  quo 

Procu- 


Des  Iuftices ,  Art.  XXVIII, 


5>3 

Piocütatoci  ipii  noibt  Scilicet,  isfri'jn  Ièk  coniVicâto^fi 
aliud  litigins  conftinittim  non  habtTî  nam  tùm  jpims 
ρη^ΙΐίίοΗΐκύϋΐίΐά  potius 

^  ■ 1  £a  4  h  fin  Γί-1  JÇ  y  n  ipfiprîamp  fi  prstft  fis  eft  ^  fi  abéit 
Fin  ii  1 1  £  fit  Je  ram  d  3  ndum.  Ab!  enS  wrb  tnu  Îhgi  eu  ct 
qui  domî  non  cit  i  K  éïg&e  en  tin  extra  cîorn  um  Eli  vrbe 
autprUfUiitia  dVrçqttireriduÎji  qaoft  gj-qfi  ai:.  $.fit  vtm 
emm  qmd  ra'n,  aurti  -  Je  cxb  tb.  ras  BaïJ  J.+.Cqmnn .  Ëc 
qiund.nnL  &  in  Màrgarit,  verbo  ^  ckado  Rormconi, 
4j^.T i f aq. i mm,  j$*' vlji  Fup ra. 

Nota  a. 

I  Etniil  a{4{t  fto  pefi, fi  (tt&ndtfi  tiüi  pyôÎUfJÎùT, 

i  Ctmpwms  «fl» fit  Un  îïîhi  i  htn. 

3  COtojfJirMfqtttiiwMreiitùeitt. 

4  -i»  ρηβίΜφ fit Htfâmtjfi herttm  ip-  n»ar 

1  ^Et  &Ufrtw  'ttrtAfiigtMtiiitJ]  Non  idem  in  fubfeqnen- 
tib  u  s  :  Nam  fcL^JÿoidKîUfo  ProdÎr^ci'c  nthil  pra- 
itmii  potfft,  air  txcuiaii  debtfsj.ciim  hus  inïtiiuncn- 
rnrn  fiabeat Sç  deienfiunibLis  infrunitus  fie  ,  diximus 
fup*  v  er  b  o  3  jax’jçflwjf  ^ fi, tnt.  Proinde  Sc  qtiiüiuis  fini; 
qui  in  ta  iun  t  fmccntbt  3  v  t  non  putes  Lt  vidert  ci  tdti  o- 
nem  addomum^nii!  amc  requilm  pi  rfona*  vtïmte  di- 
-HLiLi.^ramcn  exàpumtjÇÙ m  quis, ikTc.il  citatus  citime 
fcmel  çqtnparaù ,  quo  caili  inkihnftdpueanr  ticiriu- 
Ttcm  fier;  puflc  addomufn,  Innoc,  c.viï.txt.  de  eo  qui 
irüttit-in  poiT-Rotadccil  bicip,  valet  tit-mo^n  no- 
vis&^gj,  Înancsquis.  Bart.  <LLi.$  permitti  lut  delib. 
agnoflSc  d,L  ^  Ç+prxtu  r  air. T  iraq.  ritim.4_y.&  ioq. 

~  r'  Ctïtiy  jHipnii  ]  Scdi.ï  ipfe  cürripafcrc ad  cxcu  fandum 
deba  non  alius  pi  o  eo ,  A;  lutamento  ablcmlaus  ccin- 
fimi, ire J  iu:i  vulgô  eXcidaroTcrti  votant  qui  fiiiti  tan1 
lumrïCufatintsL'ü  pùrçft  proponere  fitte  mi  n  or j  fiuc 
jt'i  ni  jet;  Hue  Fis  n  le1u.5j  fine  ex  i  f  anetisi  deftnfiones  eau- 
la;  non  pûftrit,  nec  de  rato  cxuc.t  ,dc  qito  ïnnoc.  & 
jiortfcviriietiiî.riÎÎ.de^ccafii  EartjLvlt^.  ad  cdmen,  D. 
de pud,  Lucf-  &  i.  IsbcrfET.  § ,  vit.  D.  Je  n  ego  c.gc  ft,  £cd  nec 
iniamis  mU  m  escafatioficiŸi  adftrtns  Lxcludcrtturj 
quod  Imot.aitd.  skI  crimça,  ^lof.  Îc  Dü£t.  Lfcruum 

quoque·.  <j.  publici  D.  de  procur.  &L  vxor  pro  manta 
pdlonoiidie  adnututtir^,  Bald  Ldienum  Cki  proni- 
rai.di  Îal-l.quia  abicntL-  eodmï. 
ί  Jun^tt'ti  h'4  ÎfÎü.\  liLsrite  id  quoque  debet  s  netdc- 

s  lïÏLi'ici.dÎt'jnLcdiniincLatc  pûïiûiTe  3  fi  cl  fatmUi  citati 


P4 

A  cPt  qui  excuÎk;  Nam  ficonfulr·:»  diftuut  derraiicni  -j 
îpiius.domim  culpavit ,  qui  talon Eimuium  am  misii- 
iîru  m  lubcai.  ί  taque  du  min  i  lata  cnipit  eft  dolus  t  r.  - 
itiuli^qmKl  ]3n Id, ali  1, i. . ■  v bi in iciîj  λΆ.  Quid  vrto  ii 

dominus càBidé faimiïum  ificonlpt-ijum  non  amilït, 
Vt  C 3  ftc  ύπ  ατο:  le  dominum  n  un  vi  ii  LÎÎôjqiu  s  ncr; c  tlia- 
btTtproadsnoniîOi  qui  fccÊ  tnt-  ad  moneri  poike; 
clt  m.vii.  vt  lin  pt·  nd .  A  tq  ne  I  :  jc  Ipectal is  >Ji tÇon il ,  a- 
tuïlitiis  éauiÎLj ,  tùm  iurc  ciuili  crcnca  fiîivuitinia  Fn* 
riirôfd  rorrna  nccclit·  non  elle  i  vÎçieàiio  ad  dm  ci  no- 
tiisaiTi  pimcniat-j  Is  ad  domum  Facta  fit,  qiûafctliccx· 
citatus  pond  t  PioéuFqtprenn  cl  Jin  qiicfc.  Et  büic  coi  i- 
fiiLTudiini  faucrfcntemia  lacobi  Rauoin.  &  ÀlbcT  U 
finis  D.  de  in  iusvocand 

**  11  Qjfid  n*  ww.]  3S  f  f  n  b  y  idttj  prajfi  i  in  ptio  eft  cfojti  f  4 
tmrn  iviniomiiilo  quod  AngclJcnbnti.uif,  iSfi.  incip. 
vifii  igimr  fupîailictis  pcr.dofi  1  fi  legibus,  C.  de  t  pï- 
ficop.  otd .  Sinon  v  i  d  i  t .  prads  r  rupti  ό  qu  od  mime  hul  rit 
cxcludt  r  u  r  impbinb  ii  i  tnte  nuturar  _  Vclud  fi  raie  νητττ- 
ualiiim  firicsni  tiS  j  quod  pmncqumcrir,  ϊ.ίιπ  losipè 
abfifiivcm  admoneri.  LTiqus^.Lufni?..  D.  de  lib.  èç 
polt,  Reitc  Iafon  eiiitirnai.  Ç .  fed  slïat  co  bip*  Yerfi& 
per  îila.  Initie,  de  atrio,  iwamcnïo  atatt  non  ρτ  g  ba¬ 
rs  iencrannamciraiionis  j  quia  rantititî  potcdatts  non 
hafifitt  lurimtntum ,  ea  in  l'e  qus;  prÆilîmptaonc  vr- 

ί·'  geanir  y  qixanquam  rcpugnaiitc  A  icx  L  de  pupiïitr.  £. 
nusitiacioTicm  D.  dcop.  ne.  mmi.  Naniliec  puficiu 
quEdcin  cius  faûivfii  noftro  tcdpcrecur,  idi'ôqueiftc 
probatioj  pltnaRebuF.  vbifiip.  artj..  Angel,  d. 
coni.rSÜ- 

*  1·»  df/iyd  Arbitrio  Indicis  ,  ex  mtetuaUis  io- 

coiurrij  id  L-ftjWr/jJi/,  fituf  fehn  U  dsfitncrjia  /rtAi,dtm. 
ί-de  Judic*ftnnpra  raii  o  et:  et  Axrïcvtlo  fiipcdorr^qued 
&<  BàJdi  norar  L  generaliter^ .  hsi  de  v  ridenti  b  us.  D-dc 
reb,  crctL 

k  Fwrfâtreftmptrtift]  Iddt,  att  admoneridncn^ec  f 
.  c  rmu  exctlfaron  s  v  11  a  n  ccrli  ras  cfti,  jdcbqueirteodji'- 
ftTt  haze  Confuctado  à  difpofinene  I.  a.  C.  vbiin  rem 

^  tiit.  quod  ïbi  tonucnrus  qui  alttno  nomine  jieiTider/ 
dominum  nominat  iuitsfieio  ^  cui  tamc-n  non  admo¬ 
nito  pririudienunnuliiimEt,qned  Bald.  ri-l.i.  fcribii. 
quiacumnominatorenouiium  domino  mdiaum  in-· 
(tiruicur.  At  atmboccxosfatart  iudidum  mrllum  rit, 
fedeum  demi  no,  ideâqueâ:  adueiTds  do  min  uni  i_ü:- 
snodiatim  conlticuieur. 


Article  X  X  V  I  il, 

N1  toutes  adions,  Me  Seigneur E  peucretifa^fon  fubieft*  defii- 
%  ferfiineCoürcsreasJ  dont  !e  Seigneur  ou  fà  iuilice  peur  auoir  cd- 
ψ  gn  ci  flan  Ce.  t  Et  fe  fera  le  rctuidl  dudit  f  ubiedt ,  de  degré  en  degré; 
^  Et  ü  le  Seigneur  ne  Je  retiroit  s  h  pour  ce  a  aiira-il  perdu  ià  iurifdi- 
-  -  ^  _  ^ion  en  autre  cas. 1  Et  en  caufe  de  doüairej  ne  k  d’ofliciers  delin- 

quans  en  leurs  officesdfiy  a  retrait  a  Cour  inferieure. 

J  Λ  *  ownimf  ·*8ϊμ&η$  b  Dûmin&Jurifditimm  kibms ,  *p§f$  npetcrcfm  mtûc^rc  * 
fiâduHmfmm c  ?χβψ  r  riorïj u  r  ijthôÎ ionc  in  f  cafèitf  t  cjtfibfa  Dominus  aut  nus  Juri  [dï- 
m,fGtrftUbcn  cogiitionm*  ^-τψήύφίΜβη  dtgrudu  mj&44km.'  <$ïtÀ  finish  fit Λ  h 
non  p  ûptaed  Doftmws  ïn&iik  cafb&i  mrî0ïÎÎiûntm  amïttft  !  '  &  in  tau  fa  dotahiLt^  ,t;  tire 
Ojfàamrum  fm  (  [ffiaatwm  dt  linquentium  in fuo  vjfàv  3  nulla  ψη’^  titio  a  QtrLifiuJtt* 
πβΐόΐίι j?ïf  -inferiori. 


A  a  r  r  c, 
XXVI. 
îS3  oï  îl 
Coms  têt 


Des luftices ,  Art. XX  V 1 1 L  96 

A  vel  dicas  plenius.  C  de  priûil.  fchol.  idem  l.i.C.dcve- 
Nota  1.  ter.lib.n.  Laurent.  Calcan.  conf.  102.  Hocius 


î  ItmfâiflionM  definitio. 

Z  tarifât  fl  io  efi  tn  principe ficut  m  fonte  tT’c. 

3  Concefto  iunfdiftisni* fit  falua  cognitione  fuprenurtm 

appellationum  cr  rejforttu  cr  η»·ϊ· 

4  Concefiio  iunfdiit.  efi  de  eo,  epuoà  efi  cefiihile. 

6  Quomodo  concefito  intelligenda. 

7  Oimittendwi  euocatuf  m  prima  infiantia  ad  Regios  in¬ 

dicés  crc. 

8  si  male  tudicatum  fit  in  incidenti  an  tota  caufa  reti¬ 

nenda  per  appellationem  t?  c. 

c)  xyib  tnferiorib.  tudtcib.  regiis  ad  Parlamentum  imme¬ 
diate  appellandum. 

a  Entantes  avions  le  Seigneur  peut  retirer  fon  fubtrfl·.]  Di- 
£tum  eft  alibi,  quid  inrerior  poteftas  iuperiori  debear, 
quid  item  par  pari  :  N  une  contra ,  quid  fuperior  infe¬ 
riori  reponere  correlatione  debiti.  Hunc  Articulum 
Confuetudines  Cenomanorii  èc  Andium  vicinx  vtra- 
quc  parte2.  paraphrafticè  interpretari  videntur.  Pen¬ 
det  autem  hæc  difpofitio  à  Iurildiûionis  vi ,  ac  pote- 
ftate  eius  exercendae  in  agéte,  tum  à  diftribujrione  cius 

1  in  partes.  Vulgo  diffiniunt  iurifdictionem  elle  pote- 
ftatem  de  publico  imrodudtam ,  cum  neceilitate  iuris 
dicendi  Sc  xquitatis  ftatucndx ,  quodglof.  Sc  Dodt. 
notant l.i.D.deiuriComniumiud.& notiluntloci.  Id 
publicum  quo  iurifdiftio  introducta  dicitur, hodie  au- 
roritas  Principis intelligitur,quç  olim  Pop.Rom.fuit, 
lege  demum  Rhcnnia  in  Imperatores  Auguftum  pri¬ 
mum,  mox  Sc  exteros  deinceps  tranflata,  l.i.D.deco- 
flit.princip.&l.i  D.dcoff.  prxfeft.  prxtor.  Quo  iure 
exteri  nunc  Principes  vtuntur,  qui  iuprema  poteftate 

2  funguntur,  id  cit,  lupcriorcm  non  agnofcunt.Quam- 
obremrc&e  dicitur  Imperium Sc  Iurifdidtionem  na- 
tura,originc,matcria,in  lolo  Principe  e  ile,  fu  o  quidem 
dc  proprio  iurc,Cxtcri  quicunquc  habent,  concefla  & 
alieno  beneficio  fruuntur  :  Ergo  in  Principe  cit ,  vt  in 
fonte ,  quod  redte  Bald.  ait  ut.  quis  dicatur  dux  vel 
march.idem.S.adhoc  nt.de  Allod.  Azo  in  Sum.tit.  de 
iurifd.omnium  iudic.In  exteris,  vt  in  riuis,non  fuavfi 
quod  fi  fc  fons  fuis  marginibus  contineat ,  nulli  exta- 
buntriui.  vnde  fit,  vtfolus Princeps,  Sc  qui  cius  vice 
funguntur  Iudices  Rcgij  Sc  Prxlides  Prouinciarum 
folos  fe  polfint  dicere  vere,  Sc  materialiter  ordinarios, 

Sc  fundatos  de  iure  in  vniuerfali  Iurifdidtione  Sc  Im¬ 
perio  in  toto  regno, &in  qtialibeteius  parte.edam  Iu-  E 
rifdidtione  immediata  Sc  proxima,  nec  quilquam  eam 
vendicare  poifit,nifi  vt  ab  eo  habitam  vcluti  ex  tradu¬ 
ce,  fiue  mediate  fiue  immediate ,  prout  cuique  diftri- 
buta  eft,&:  manauit  in  plurcs,  quod  Bald.  notat.tit.  de 
pac.iuram.fir.c.adhxc.Angel.inrub.  D-  de  iurif.  om¬ 
nium  iud.  Nemo  igitur,  qui  quidem  alterius  imperio 
fubfit,  fuo  fe  imperio  venditabit  :  Quod  vtitur,  alieno 
beneficio  vtitur,  quanquam  priuata  ad  commoda ,  Sc 
autoritateab  alio  manante,  vcluti  ab  Sole  illueete  Lu- 
nx,  opaco  fcilicet  corpori,fi  per  fe  fpedtes·,  Sed  intelli- 

3  gendaeft  vis  Sc  conditio  coCeflionis  in  Principe.  Nam 
iiue  ante  creatam  formatamque,  decerta  legeadftri- 
€tam  adhærentémque  loco  aut  fundo  concedat ,  fiue 
de  nouo  creet,  veluti  dc  fuo  lumine  alienum  lumen 
accendat,eaiegc  Sc  iure  concedere  intclligitur,nec  ali¬ 
ter  poteft,quam  falua  fartaque  fupremc  potcftatis  ma- 
ieftatc,  qux  in  cognitione  fupreroamm  app.ellationii, 
Sc  reflortus  fupremi,  vt  loquuntur, dc  cognitione  Im¬ 
peti  j  verfatur ,  Sc  infeparabilis  eft  ab  corona  Sc  titulis 
principalibus,  nec  cuiquamp  onccdi  poteft,quod  Alb. 
fcnbirl.i.D.de'  off.  ei  iis  cui  niand.  eft  iurif.  Idem  Alb. 
l.vlt.  C.  de  iurif.  omnium  iud.  Luc.  dc  Penna,  l.i.verf. 


Principe  alienari  poteft,nec  alteri  mandari,alioquic5- 
tingeret  tam  lata  manumiifionc  plurcs  fubinde  Reges 
exiilere ,  alieno  abfolutos  imperio  &  fui  iuris  fadtosj 
quod  in  Yuctoti  Rege  olim  accidiiTe  hiftoria  proditii 
eft, qui  fcmcl  cxolutus  alieni  Impcrij  iure.  Regis  Sc  ti¬ 
tulos  Sc  decora  vfurparit  ad  patrum  memoriam. Qua¬ 
re  ne  Principi  quidem  cuiquam  tantum  iuris  eft  in 
fraudem, immunitionc-mve  fupremi  Imperij,regni,& 
maieftatis  creditae ,  Sc  vfurarix  potius  quàm  proprix. 
Itaque ,  nec  fi  tam  abfoluta  quidem  Sc  indefinita  con- 
celfio  proponatur ,  qux  omne  quod  vfquam  rexi  ius 
habet,  aliquo  loco  alteri  concedat  cuifquam  fupremx 
poteftatis  Sc  appellationü  iure  exoluetur.  Talis  enim  4 
côcdîiOjVtà  priuato  fadfaintelligitur,  in  eo  quod  cef- 
fibile  eft  de  ea  Iurifdi<5tionc,quam  Rex  in  loco  habuit, 
ius  regium  Sc  fupremum  imperium  tras ferri  aut  alie¬ 
nari  nequit,  quod  Io.  And.  lenfit  acjdit.  ad  Specui. tit. 
de  iurifd.  omnium  iud.  in  add.  incip.vidifti  duas.  An¬ 
gel.  l.i.§. qui  mandatam. D.dc  off.eius  cui  mand.eft  iu¬ 
rif.  Bald.  in  procem,  feudoru,  in  prooemio  item  Codi¬ 
cis,  idem  c.  licet  caufamdc  probat,  alioqui  homicida, 
inquit,  dignitatis  foret.  Nec  fi  confultus  Sc  meditatus 
Principes  faceret, hoc  eft,  cum  claufula  motu  proprio, 
quod  notat.  And.  lier.  c.i.  §.  fimiliter.  rit.  de  cap.  qui 
cur.vendidit.Luc.de  Pen.l.i.  C.de  iur.rcip.  lib.12.  Sc  1. 
contra  publicam  Sc  1  quicumquc.  C.  dc  omni  ag.  de¬ 
fert.  Io.  Piat  l.prxdia.  Cdediuerfprxd.l1b.11.  eftque 
ifta  perpetua,irrupta,  immutabilis  lex  regni,  domamu 
alienari  non  polleiqua  de  re,  Sc  anno  fuperiori  lata  eft 
lex  Molini  anno  i;66.  mcnfe  Feb.&  tcx.  I.onmes  fun¬ 
di.  C.  dcfund.patrimo.lib.il.  Lucde  Pcnna.1.2.  C.de 
fiind.  limitropn.  Quod  ciim  in  patrimonio  fieri  ne¬ 
queat,  multominus  in  illa  abdicatione  imperij  fummi, 
ne  fi  pares  quidem  Francixfint,  aut  Regum  liberi,  à 
quibus  prouocatio  eft  ad  Regem  Sc  Parlamenta.  Ergo  ; 
cum  Iurifdiftio  fit  in  Principe  vt  proprium ,  in  fubie- 
6to  vt  accidens,fequitur  in  his  concefiionibus,  qux  ab 
Regibus  fiunt  de  feudis  antiquis,  vrbibus,caftris,  ciim 
(vt  dicitur)  vti  optima  maximaque  prxdia  funt,  id  eft, 
cum  omnibus  pertinentijs  fuis  conceduntur ,  ea  lege, 
conditione ,  Sc  iure  concefla  videri ,  qua  Rex  habuit, 
nifi  quod  fupremx  maieftatis  ius  exceptum  videri  de¬ 
bet, quia  fit  infeparabile, incipi rque  aftiont,  Sc  paflio- 
nis  diferimen,  quod  ante  totum  in  aftionc  fucratj 
Quod  fi  de  nouo  conceditur ,  &  creatur  Feudum ,  Sc 
conceditur  Iurifdi&io,  id  tantum,  Sc  eo  modo,  Sc  ea- 
tenus  concclliim  videri  quantum ,  quatenus ,  Sc  quo¬ 
modo  conccifio  concepta  fit.  Sed  hic  locus  fufiùs  à 
Molinxo  explicatur.  Tit.  de fcud.  Confuct.Paril'.  §.1. 
glof.j.q.i. 

Hxccumita  fint ,  libet  illa  propius  ad  huius  Ar-  <$ 
ticuli  materiam  applicare,  vt  fic  dicamus ,  conceflione 
Iurifdiftionis  à  Rege  fa<5ta,mterefle  quid  agatur  :  Na- 
que accidit  interdum,  vt  infeodatione  aut  beneficij 
conceflione,eodcm  iure  quo  priuatus  quilibet,  totum 
prxdium  abalienet ,  concefla  omnimoda  Iurifdiftio- 
nc,  quo  cafu  Iurifdi&ionem  primam  Sc  inflantia  alie¬ 
nat  ,  ita  vt  Iudcx  Regius  nullam  cognitionem  exerceri 
poflit  in  territorio  conceifo,  quo  iure  Io.  Fab.  Inft.  de 
artil.tut.  feribit  Iudices  Regios  non  polle  expletare  in 
terris  Baronum,  nifi  in  cafu  reflortus,  Sc  extantin  id 
ius  veterum  Regum. Ord.plcrxque,  qux  habentur  in 
Stylo  Pari,  apud  Aufrer.  tit.de  Bailliuis,  Philippi  Pul¬ 
chri  fcilicet  Art.29.  Sc  60. 65.  Sc  80.  Confirmatx 

Ord.CaroliV.  Art.;.  Sedhocintelligiturinexerfcen- 
dis  cognitionibus  per  Regios  intra  fines  territorioru 
Baronum,  Sc  conquerente  Domino  feudi,  Alioqui  Sc 
fubditos  ' 


Des  lufHccs ,  Art.  XXVIII. 


Ρ7 

Γπ  b-H  hos  iuius  ad  lÿjîa  EçïïjüJialia vocari  ta  eif  affile-  A 
tmn,  vt  lie  remitti  quidem  Je  ad  (nos  Indices pe tere 
po  lii  ni'  nUt  idiLmcto  Doitij  m>  Fc  le  J  ι ,  Se  ope  &  aduo  - 
canone  d  us,  qu  od  foli  ncqucurir.  Sedili  talibus*  ve 
ante  d  ix  ι  LT  û  s ,  (pi  ll-Ll  Ιέχ  praedo  Lit  Fetidi ,  ex  il  luc- 

ibtuiis  fi âppaircîitjiÎn tiiimis  ex potltlligriibcLs  in  qui¬ 
bus  quilq'uain  repetitur,  Sfisoncuntafis,  Sed  aEio  inre 
vunitur  iioilri,  quos  üqiiùiiid  regia  Lxibuiislii.cBo- 
7  car  m  pri^iinffiuotia  >  dbiointtr  cLiitiii  et  fdudieiopc- 
nint ,  S:  expeuias  auFmrïit  r  cf  fi  fini « Ud*ra  mnt*d  · 
Mnrnsjj,  ltu  ali  ter  iudicattit,  te  ite  pet  fe  &'  \  me  ad]  un- 


9% 


fo  nos  Mire iiuirrs  Fn^-qal  ipll  mcorift  inter  eo  jute 
viiiurit^  Pitmm  me  njoria  fï  ma  Je  indicatum  ι  π  inci¬ 
denti  ab  fulialtemû fuerat,  cota'caïiGi  ;id  iupcrlorcm 
eu  orbatur  *  ai  ab  Regio  [udice  prouocatum  fuerat  uS 
item,  qtiûd  Molinams  îtitrttuï·  ex tores  ,tit,  de  iiud.  m 
Confuer.  l^irif  i.ihgbir^  Idpofterius  immutatum 
Cremohj  Edicto  armo  î^t.  quo  ihituta  cil  æqua om¬ 
nium  condicio  ,  vt  ime  ab  Regio ,  Iiuc  ab  alioiproao- 
cmetiir*  ob.nudè  indicatum  in  incidenti ,  cotacsuif* 
apud  Judicem  aggidbxiciiiis  retineretur.  Poltremo  id 
quoque  immutatum ,  &  confiirutum  Ediito  pneii- 


ito appellant,  eotra quam Imb.erm.s  putaüib  i  jjnftic,  ^  dialium  ijji.  lieproptct  male  i ndicatnmsn  incudenti, 
fiwplf.musf  ,Unt  pendre  U  UriPntîtr  dcdtftuwdï*  ierpmt'/  T. —  i L..^, 

de  U  nttife  ,  &  iudtdcJ  i-bfomuntur  [iduis  ■aitionibui, 
nili  quidem  idarisdjrbuscomiemLsujneuocantur,  C*r 
1* di fi 'it  ™  i’f.'îiiMiJ-j;  de  leur  tbtjjfdncr.  d  ti; c  pLuds,  sU 

fwni  ftftsts  de  rtfjiaridre  en  première  it)  β  Anet,  Mau  U  ^‘fi- 
ïtî exr  tn  put  demandet  le  retrait  \ψ*ίίί  Appellent  rrtmy) 
pu*  le  regard  du  fiéidl .  Std  qiua  delictorum  ilia  cau- 
ilieftj  &  omni rempote delidiaadmitcuLimt*  nec  cûh- 
dirio  petite Lttionk  paotur  flatos  eenuettuiurp  expe- 
itaru  usdJa  non  die  Judices  Regij  qiKcftionesdccer- 
ivmit,  p JifUenfiotte'1  *'  —  ---1- - — 


principalis  co^niiiojfdnerüiiiL‘;  Tîttn  incerti  s  legibus 
v  i  si  1 1 1 ir.  Ci  f  tè  Îiâre  maiorum  m)  ι  Π o  rum  no  ftri  no  - 
rant,  ntcpfttptti'malÈiudicMitiu  snincklcjni  eogni- 
tio  retinebatur  Briiarmieiî  quidem  tri  b  nnali  biti  j  lie  n- 
tl  aicc auditum  quemquam  ab  cogninone  ïudicis  exi¬ 
mi  peripp'ebauoriem.quod  illi  aficci  obferuaiuti3i  \  ϋ- 
dices  habt  n  t,quos  \'oca  nt3  exemptorumi  iuu·  quidt-m 
cioili  iubiiciuimircx  dt  Apud  eum  à  quo  apprL  lit  &c 
gloi.  pragLiiM.Qt.de  C3ui^.&:  ne  fub  v mbra.  Vtxb.in- 
icrpom.  Demumid quoque repenum >  neabRcgns  y 


i  (Libditc 


om%  Se  cognrtuunis  Capicnles  cxcr-  -  ludidhus  iidlupemires  R^jios  prnuücaïio  clTec ,  lcd. 
vatirjkn'um  ,  quoad  Domini  Itirifdi-  adP.idauieht-a  immédiate  Art.  Aurel,  jo,  dcalio  Mo- 


ctionum remilUones  pétant.  Scmper  iraque  m  Régie 
Indice  iLirildictio  cftidyaïËÇlDiÈt4  ae.  vâltàüi  vaJÎal- 
Uinij  Eanùnc  pnmaiij  illius  &  oricitidii  nnpftij  m 
lJri  n  ci  poj  de  que  amc  di  xi  mus ,  L  ed  non  lem  pet  ait  us 
ad  eit  habitui.  Quod  lus  non  a  ri  i  m  ad  ner  l  n  m  ρ  1  e  r  cd  - 
que  in  fur o  Fl  FcIIit  n  &qniîi  non  eadem  lege  omnes 
onmiiiLïi  vstiÏFïJ  I  i  Jiabiiur,  ifiiplcriquc  diLteri  £c  ipe- 
ti.ilt  OijJiiit-nnone  in  Lteftsiura1  reguntur ,  in  quibiEsv-e- 
ia  norma  indicandi  cft  inconrinuationc  polieülqrtis, 
Scd  ift-i  tamen  itita  RegE  non  ituiquani  Regi^ltd  vt 
Domino  Femli  £k  iurc  conamiinijvr  cuiLibqe  Domirios 
eoniperujiiiquo  iurc  de  corjliicarioiies,&  rener ΐΐΰίΐί.ΐ,  ^ 
dtcoiomillaFeudi  ad  1  upc  dotem  fiunt  3  atra  rfgalis 
pÉJtcogariuæ  co  liiid  et  in  on  cm  t  quod.  Art-ny.  infindi- 
ca£j  fie' ibi  dicemus ,  quod  exeo  apparet,  qtud  cceten 
ciioque  Domini  Fetidorum  eodem  tLirextuntur',  5: 
ftepe  i  Ji  fubditos  fttbdkomm  lu  or  mil  I  lui  j'ditti  onem 
exetccnij  quodillt  Cenooirums  ·&  Audenils  Aitictdi 
indicant  ex  dominij  diredti  retentione  Ύ  Sc  iure  dumi- 
nico.  Sed  ilk  filpremx  potcftansrccogmcioaliaeik 
qi.[:r  non  ex  contraihi  aut  commercio  ^  lcd  vr  Regi  &ζ 
ίι'κτ,ΐ  pote  dati  s  turc  competir,  γτ  dignioiti.  Atquc  ra 
délits  c.mfis  intelligunturquas  domini ameuem-re  ;  f· 
Kam  li  valüTlus  cognitionem  praruerut,  non  poreft 
apud  Francos  quidem  ab  eo  eau  fa  euûCan  lem  cl  aori- 
cipatipcr  namqueruL·  (îe  loqu  untur)  aut  libellum 
fiiperiori  porreitum ,  fed  p  cr viruu  appellari  onls .  At  ■ 
que  hoc  quidem  iurc  F ranci  vtuntur,  fud  mai  ores  no- 
ftn  m'CtiimnaMuii  qmdcin ean£s  diuerlo.  Ndmquc 
citm  ap-pdlationis  pcricuJ  mu  fier  iinpeiidiaj  fi  cens  f)eri 
fib  i  bnuiiafn  ab  i  ti  tcriori  Dom  in  cj  querebatur, quere- 
lam  upod  J  up£  L  im  e  m  exponere  ms  cru  pilait 

imyrpwler&drttii^x  Art.ifiy.  sr.j'ca,  quo  clüü  iÎJti  en  ni 
fLEpei  iork  triîj anali  andin  que  d  icc irçém^c  pf^fcircem 
üpEp  tcbnr,  quod  pultcnus  fine  lege- ambiri tjlrvdttrt:·· 
to  liibUrum  cit ,  diun  imperio  &:  aurlLodtxti  Îuue  Ha- 
toentes  fan  eue  repertis  nuper  appui  I  jfion  ibus,  Et  Ctui- 
fiLciudutj  fente  mita  Baldi  Emebat  c,  i,  verf  à  Comité 
iit.fi  de  feud  fiTcncontm  l  nt.  doirL  &■  vidïiil  In  d'uüi- 
bus  ve.fo  ptrrarojiiifi appellationis  remedio  fuccurrt- 
tur  dcinj.iinamferiorii  Iudicis.quçrciiii,iiifihadtenus 

vt lei  dices  adm  on  cacor  ias  dicetc.  Eroindi  id  quuque 
vfiis  haber  exilio  iurc  appellandi  fuperiqrisj  vtfiïu,-. 
diaiTum  irritetur  t  ctiamli  de  incidenti  agatur,  cou 
S  ciufit  sd  faperioris  cogns  r  ion  cm  cuücatuf.  SeddiLieF- 
ïrfrgtnîr.  CùfiJ,  i7f  $ nu 


Aurefjo, 

3m, ιΰ.  &  anno  içûq.  art.i^,.  Scd  ie  fubdtii  Rcgtonmt 
Iudicum  illo  iu  rcT  ve  ·&  oiim  quoq  a  é  i  uper  io  r  u  me  O  - 
gricîancSj  per  k-lmcadiuii ci o  déclinant T  cùm  hodic 
ilia  inperiontRS  in  appellationis  uiartim  cngnirionc 
rciideat,  &:  an  deuolucione cognitionum  ex  ttegligcn* 

6: cemuTEinmone  infciiDrnm  ;  Qiiae  diyerfit  Imbert* 
hh.  i.  IniLit.icribit]  vfiiiii  n.oniubeût. 

Nota  z, 

1  ίηηβι ffï.i  n  tr  &rfrnd i  η π/ηβ o  tr  fai.  4 . 

1  Refi\u£t  d  e  barre  ou  renuoy  drjftimü  C^nttm.  4  / 

3  Ex  Jifgfigttlfïit  fimgbiiîUT  lUrfjdiiïio  AiijHpmTtm  if* 
crmiRi. 

i  £rfj' tu  thi ruiifuUmj;tidiUi>n  nm  reput- 

J  tin  ipaffî 'jrfiiiflj.]  Rcalcs  T  petto jialc.s ,  mixtas  acapc 
ex  4  litinôlionc-yqu aca  icnp fi  un  lls  Hip.  arc.a,  &  10. 
h  ItSctgn fnr.J  icriplimus  iirpf  perpetuum  dïcnuiho-  1 
ribas  [GciptJcCônrueiudtnïs,  vt  Kiriidi£tionem  cum 
Fcudo  cgnluud-inc,  &  inc  Domni]  vos  tottcknûj'itni 
lubetad  bcrnüoij  & valfiJ] ceun .e,auiain ,qua: came  n,i- J 
tur:L  fnaTiinididbüjitin  nuiïurn  importât,  ann  tamen 
hk  ck  iuris  dicendi  potcîLite  agatur  s.  fcdqujn  ibmpet 
m  Biitaiima  Fcudo  afihære%  ït'mpér  teucîi  &:  curiidi- 
diem  is  Cf.ufa  contiuultuitur  :  Promdc  hk  Üaciiitor. 
qu  0 1  i  initio  dÎ;XÎtniis  ioli  Donnuio  competet  c  retrahe- 
di  faheliti  île>,  quiiuuifiüclioncS'in  patiimomo  ha¬ 
beantur,  lubdito  non  item. Quod  vcro  Domino  diat, 
întclbge  &  Procuratori  ci  uü  ipeci.diaucgeiitralj ,  ?.ά 
onmes  caufas,  aut  fifcali  nus  luriÉlidionis^cuius  fiib- 
icetüS  vocatur,  quod  vécus  Confuctudo  fxpcdfer.ii  c. 
il.Mîiiuer.  tit,  de  rpmiii'  %  ilb  Articuli  CenomAucnfi 
&  Ariçtçg.dc  quibn.s  fùpm. 

F  '  {'f-w™ -r-\  yfunoiUo*  UrtitAtti  dr  Iwi  typée  r 

rc fpecfu du  tegmur qUt  pmtndfân  (ut>reB  ,  UjetWfay  re- 
(3  U  dit  fnlutd  φ\  J  i/fiH.1  tld*  rfhr  re*  noyé,  C,T  tenu  eu 

hic  C.on  [  uetu  dOj  verbo ,  Porcft,  V  ritu  n  3:,ft  enim  favij- 
racis  de îuris  m  perfona  Domini,  in  tiuili  qiikleqi  ma- 
Ectk4Nam  in  criminali pnrdie tenentur δζ  iusiiddc- 
rc,  officium  fâc  e  r  %  q  u  σ  d  d  im  ni  u  s  fap ,  An.  14.  gJofi 
Tcrb^m/^H  w (rtroffiif.  Polbretno  Oi'dL  Âdftfd-" j 
brient.  if6i5.  A  ir.  1 .  iieceiliraicin  u  on  pra'ciiÊun  ,led  cau-  v.  r.  ' 
faJpiu  uidixsc  i  Nam  Hatiui  ex  ncgligcntia  interioris  j 
deuobi  lurifdiCtîoneni  ad  fuperioremj  q^aι  unucudiis 
Έ 


ÎOO 


QO  Des  ïuftices ,  Art.  X  X I X. 

Sà  Jnegligaiam  dd '“f'péS  vcrèDomE  Jfûb-  cLpifcop  J  in  fubLos  fufoganeorum  (bomm  I„. 

‘<r‘ - —  ^vi.i  I  oten  rifdictionem  exercere poilic ,  nonabfimilis  huicrio- 

ftræ,an  Dominus  in  fubditum  lubditiius  poteftatém- 
vc  habeat. 

11  Pource  n'aura- il  pas  perdu  fa  iurifdiBion.]  Tex.  adhanc 
fententiam  c.  diledto.  ext.  de  off.archid.  vbi  fi  Archï- 
diaconus  iure  fuo  vfus  nô  fit  in  aliquod  monafterium, 
non  propterca  in  cætera  amittet.  Regula  eft  in  præ-  2 
fcribenda  Iurifdidhone  :  Tantum  præicriptum  vidcri 
quantum  cil  poilellum ,  idcoquc  cum  contrariorum 
eadem  fit  difciplina,  tantum  amifllim  quantum  omif- 
fum  l.licitario.§.carum,D.de  public  fi prçilari, inquit, 
B  confuctum  ex  indulgentia  publicanus  omifcrit,  alius 
exercere  non  prohibetur ,  vbiglof.  ipfum  quoque  il¬ 
lum  ,  qui  omiferit ,  pro  futuro  tempore  exigere  pofie 
feribit  Bart.  l.publicanus.  §.in  omnibus.  D.depubli- 
can.  l.i.  i .  hoc  interdi&o.  D.  de  itin.  aifcuque  priuat. 
Sed  &  quædam  ad  hoc  argumentum  tradant  Cy.  dc 
Alb.l.  Voluntati ae.C.de excufat.tut.de  Can.  præcipuè 
Fely.c  cùm  acceillilent.  extra,  de  conftitut.  Denique 
neque  mulda  neque  poena  delidum  egredi  debet,  vt 
quatenus  peccatum  eil ,  eatenus  coerceatur  qui  deli¬ 
quit.  congruit  inf.  Art.37. 

En  canje  de  douaire.  ]  Hic  feparatus  Articulus  eiie  j 
_ ^  ^  r  Mailler* 


ditum  1'mim  tcuocare,  ita  vt  prorogatione  fubdm  m_ 
pediri  non  pollit ,  quod  nos  ante  diximus  art.  ii.  glof. 
vÎr.  &  Boer.  Dccif.U  Guydo  Paptr  Decif.  z7l.  Imb. 
iib  ,.c.az.Inffit.Ncc  refat /it  nc  Iis  conteftaa  an  non; 
ifti  enim  font  partium  ipfarum  obligationes ,  domi- 

nos  nulla  lege  tenent.  .Γ,.Λ. 

4d  Sonrub,eth ]  Apparet  hic  quoque  de  Iunfdidionc 
avi,  qux  ratione  Feudi  competit  3  Nam  quæ  ratio- 
ίιε  domicili) ,  prorogationis,  delidi  exercetur ,  lurif- 
dictioms  eft  potius  Simpliciter  fiunptæ,  quàm  cius 
quæ  Feudo  innaret.  Porro  quod  adrerradum  atti- 
net , quii  appelle  uy retrait}  de  barre,  rcdèis  cui  iurif- 
didio  competit ,  domiciliarium  fubiedum  repetit , 
prorogantem  nequit  fuo  quidem  iure,  quia  per  ac¬ 
cidens  tantum  Iurifdidio  in  eum  tribuitur  ,  delin¬ 
quentem  olim  non  poterat ,  fi  penates  repetierat 
fap.  Art.  9.  hodie  poteft  Art.  Molinenfi ,  de  quo  d. 
Art.  9. 

c  DefiiXeraitie  Cour.]  E  fuperiori  tribunali  fiue  me¬ 
diato  fiue  immediato  reuocare. 

J  f  Es  cas  dont  le  Seigneur.  ]  Pt  ne  lupcruacua  cautio,qux 
cnim  vrilitas  eius  cognitioffi?  quam  exercere  nequeat, 
qui  eam  vendicat.  Quare  Iudex  non  Regius  de  Regiis 
noxis  aut  caufis  non  rede  litem  intendet ,  aut  fubdi- 


cauje  at'  uuiuurc.  j  - 

noxis  aut  caufis  non  rede  litem  intendet,  aut  lubdi-  debuit,  congruit  cum  441. infra.  Sententia  eft  Mafuer. 
tum  repetet,  nc  de  his  quidem  in  quibus  anteuertere  q  tir.  dc  rcmilfio.  In  multis  (vt  loquitur)  reliortis  regni 
Domino  licuit ,  vulgo  præuenrionis  catus  appellant,  hoc  idé  obferuatur. Sumpta  eft  ratio,ex  titulo.  Qu«md. 
VieKiriim  rnm  iidu  oDorter  concurre  re.  ideoaue  imp.  inter,  pup.  vrd.  de  cæte.  &  Can  onilti  sine,  exte- 


JJOIÏ11UÜ  11UIU  j  v  J'  . 

fed  &  habitum  cum  adu  oportet  concurre re,ideôquc 
etfi  capax  fitlurifdidionis  cuiufquam  caulæ  Domi¬ 
nus  Feudi,  mterdida  fit  tamen  cognitio,ycluti  cx  cau- 
fa  recufationis,aut  quia  alteri  commifia  fit,ne  hic  qui¬ 
dem  fuas  partes  interponet ,  aut  iubditum  repetet  tali 
quidem  in  caufa.t 


imp.  inter,  pup.  vid.  de  cæte.  &  Canoniftis  in  c.  ex  tc- 
norc.ext.de  for.comp.de  c.cx  paite.eod.  tir.  Doralirij 
cautam,  de  qua  hic  agitur,  iîbiCanoniftæ  tribuunt. 


Cilli laiTi ,  accjuumc  «iguui  9  - 

quod  exprefsè  fentit.  Innoc.  &  Panor.  pofteum.  per 
c.i.  &  2.  dc  c.de prudentia,ext.de donat.int.vir  &vxo. 
quanquamglol.  interdum  neget  dotis  cognitionem 
per  fc  motam ,  cognitionis  elle  Ecclefiafticæ ,  nifi  ac- 
ceiforiè  ad  diuortii  caufam  petatur ,  quam  fequuntur 
Hoft.  Anchar.  de  alij  plerique,  nifi  vidua  fit  dc  oppref- 
fa,  dc  locus  hic  vulgo  à  Dod.tradatur  l.i.  D.fol.  mat. 
laf.  auth.  quod  locum  ver f.  quarto  nota.  C.  de  collât. 
Fely.c.  Ecclefia.ext.  deconftit.Lup.c.de  donat.int.vir. 
&  vxor.§. 44.1η  notabilib.  fecundo  notabili.  Sed  di- 
-V'  -  ·  ·  uerfa  cft  fignificado  dotis  &  doarij ,  dc  in  vtroque  Ec- 

<t  E,  fif,r.Ui,„,rxiil  Hoc  idcm  D  clefiafticiludicis  cognitionem liampridem  vias  repu- 

illi  Cenomanenlis &c Andcnlis  Arricalus cxprefsc fta-  diamtjfcd  hic  locus  commodius  tractabitur.  d.Att. 

\uunt,&  hoc  ipfo  in  cafu  fenfit  Panor.faciendum  Do- 


Nota  3. 

Vrior  eft  poteflas  domini  immediati. 

Tantum  amifum  m  turifdiftione ,  quantum  omljfnm. 
Indicis  Ecclef.  nulla  cognitio  de  dote  (y  doano. 
Delinquens  officialis  non  remittendus  ad  inferiorem 
mfi  c?f. 


mino  mediato  dc  immediato  fubditum  vendicante^. 
ex  tranfmitra.  verf.  nota  quarto,  cxt.  defor.comp.  dc 
Bald.c.cætemm ad  hn.cxt.  de  iud.idem,  c  1.  verf.a  co¬ 
mite  tit.fi  dcfeud.fuer.  concro.int. doni,  dcvaflal.  Id- 
que  pene  perpetuum  eft  omni  m  caufa,vt  prior  fit  im¬ 
mediati  Domini  poteftas,  iufque  in  vaiTallum  proxi¬ 
mi  ,  quod  apparet  ex  Art.  68.  dc  330.  de  feq.  Iacob.  de 
fanctoGcor.  iib.  defeud.  verf.  dc  promiferunt  eidem 
Domino,  q.9.  &  verbo  di  61  i  que  vafialli ,  quarta  cauta 
dc  verf.  dc  cum  padlo,  verf.  quæro  de  quæftionc  quo¬ 
tidiana.  num.  ii.  Operose  tradatur  à  Do&oribus 
quæftio ,  Anvafiallus  valfalli  jpei  fit  meus  vaiTallus, 
quain  re  multa diftinguuntur.  Sed  non  eft  huius  loci, 
&  eam  exercet  Francif.  Curt.  loco  deftinato  lib.  de 


44i.dcart.44.  nota.2mu.22. 
k  officiers  delinquam  en  leurs  offices.]  Congruit  art.  $?.  4 

inf.  intellige  autem  nifi  cœpta  fit  lis  apud  inferiorem, 
dc  cognitio  anticipata ,  1.  vbi  coeptum,  de  iud.  D.  nifi. 
liti  apud  inferiorem  pendenti  incidat.  1.2.  C.  deord. 
md.  Hæc  regula  negatiuam  conftituit  per  locum  à 
fpeciali  ·,  Nam  fi  fpeciale  eft ,  vt  officialis  deUnquens 
non  remittatur  ad  inferiorem  Iudicem  ,  regula  eft 
in  contrarium  cæteros  delinquentes  remita  debere. 
Quare  falfa  eft  Oldrad.  fententia  inconf;u4.  cùm 
fimpliciter  ftatuit  in  criminalibus  de  maiori  tribu¬ 
nali  ad  minus  cognitiones  criminales  non  remitti,  fe¬ 
cundum  quam  tamen  indicatum  Chaif.  ait.  §.  i·  tir, 
des  atieu\,  quanquam  de  præucntioms  ius  praefup- 
ponit. 


Article  XXIX. 

ArTic.  matière  d’arred:  b  ou  plegementcpar  Cour  fuperieure,  d  le  Seigneur 

n o^ab1,  JlltisÉ,  Peut  étirer  ion  fubieâ:,  c ores  c]u’on  prétende  infraôlion  darreft/  ou  ac- 
consvet.  tentât  de  plegement  auoir  efté  fai&s  par  le  iubjeâ:.  Et  s’il  Te  trouue  infra- 

dion 


ΙΟΙ  Des  Iu  ilices ,  Ait.  XXIX.  ΙΟΙ 

ù.ïo\\  ou  attentat  ,  s  le  luge  inferieur h  coniiemncra  l'infracteur  en  1  amende 1  en- 
uers  la  Cour  fuferaitie,  de  laquelle  amende  fera  tcnuk  certifier,  &  icelle  rapporter 
au  luge  fuperieur. 

XN^mdftrL·  ârtèfiàtionk  h  <wr  pkn.xmenti L  cum  mffk  ôt  duthoriu &tè fiipcfiorsi  Judicis/ 
J  Dominer  patefi  nectere  fuum  fabditum,  zqmmttiï  infractio  nrrefiationu  f  retendatur i 
■dut  iittcnratm  feu  tmdtio  fiicLt  [lerfibditum.  Et  f [ttfacla  aliqua  mfraéliù  dut  attenta¬ 
tum  s  Judex  inferior5'  infraeloremmulBatondemnabit^  irgafuferkremjurifdi^ihinemiie 
ψ*α  male  id  tenditur*  renmciarcj  tJtmme  tradere  Judicifuferiar^ 


Nuta  ï.  A 

I  Arreft vm  faid  O*  i  n  ,jnil\  rrlr, pt* 

Z  rù%faiti{Ti'MH·  et  fie  fnbisetendnm  jj vfîs. 

5  PÎrginmeflitiiJi  hïcpre  taUrdiïlo  yüpiÿtâtlii  £?ϊ. 

4  ]  ii j  motio  π  &  atte nt at  dijfmt n t . 

a  r.n  mâture  (t'trrtft  dm  ptegemmt,  J  3  lie  Amadits  ici 
fpûdcni  enm  iuceduili  pygsuu-e  videtur ,  nu  mutai- 
lUAiiiî'çLiiti  R-c^iiSli  ArriULiU  iÊ.  bip.  ts  alterius  $.  i.nr, 
quibus  in  cocum  I  aditibus  inferioribus  cogauio  adi¬ 
vi  unie  de  bis  j  quai  iaperiorem  cogniriontinve  eius 
toncsngunc. 

i  ^rr/îv]  Diximus  Arc,",,  iup.bxne  veteribus  Aiif- 
fu  irinmTs  inieâioncm,  quæ  rembode  ihtiijucu,  eau- .  ^ 
bique immotam  coi iftringereîj· ta  fit  interdum  in  t 
n·:  n·;·  pendentes  inr  icpararc^vT  i  π  E  Αιχ.  ji<S,I2<v&  rjo. 
ÎJIÎçnJura  in  corpus  jjL'iüiil  hominis  CciitifijiLunÎBp 
Ai't.ii-.  interdum  in  Viatorii'  equum  A  et.  114.  nori- 
y. unquam  m  rem  mobilem»  qaaivendieaj.tHi  mh  Ait. 
uj-,&  11&  Acti  unis  vetli  neque  vim  neque  pu  ceÎLiittm 
haber  ,  hocvei-b  tàimmi  ^c,i.  quod rem faluaip,  &  {b 
(picem  fifti^sidicarttis  cognmoni*codê  ûiieqrtotiÆio 
ad  exhibendum, ni  h  quod  lue  de  re  tam  eiubiw  iVmui. 

1  Solcrvcro  jiJegiameni-ci  (irbijti  ,  v  cl  Lin  lucccnturiaiaj 
cimi  cime  air  ne  futis  lie  vin  uni  plcgiamemo  „  quoi 
pollideutcm  non  prohiber  iuretïinvri ,  vrinfri  uicc- 
3ii  lis  ex  A  lc.  1  îo.  in£  Ac  arcs ftu m  aut  cantio nem  d  e  rc 
pcinartilmicsuti  exigir  &  vxti.>rqurt ,  atu  fcqucitrj- 
rijonem,iia  ûr  vnicm  fuie  frutiu  Îlrpkgtamcnco  ai- 
rdlum  adioiisyLle.  Muuni  vcrbcàm  autliot  Ltatc  iwpe- 
ripxis  Indu;]  s  meeuciarLu:,  eiulque  iutpenum  reiputôi, 
ad  1  n  irtLorc m  vçtiiri  dt  ea  c  ogmt ioi  i  q  *  tiun  eu  i  Liibbe  t 
Indici* Jtrpicmli  iudieiu  iurilciidfioneiTi  üiamdckïi- 
dercT  Lvli.de  ûff.  ent,,  ;ul  inand.  fil  lu  tif  vbiemptu 

iitmditimii  ibi  Îiniri  debeat,  fvbi  eoeprum.  D.de  nid, 
Qiirjd  tamen  iinte  btceee  cîmiict  lu  J  ices  viôh  folcnr, 
aui  ad  iiïfctiôrefl  cqgnitipncm  rcmiirere  t.  quàtu  lire 
prcuiiituuilictT  couificura  ,ίΐ  prouilia  incidere  patdt, 
ne  qui  il  micam  percae  iiït-cr  iiïcifdiÆpkcni  contra - 
UL-tUas. 

5  Ou  frlipmm·]  Plcgiaiiiiutoniin  11  an  vu  a  pnteftas 
oIluî  luit,  n  nunc  qn  i  de  lu  v  Nan îque  inicrdum  concra 
iadicums  pcTinnaju  i uaidi dkû ί n. e mv c·  o'pponintturs 
λ  :  Arr,-;'.i.i.  mi,  qui  de  Ocd.Lud.XlI.  amiiiçïq.  ejecer- 
pnr;  cft^&  raefum  Art^uiMw.,  acnim  jmereelîinnw 
vicein  bubcc,  inccrdusn  idquecrebiius  prôteiuteli» 
poficilbno  iutenditiir.vcmi.  Art.  ici.  vcluriimerdi- 
dtum  *  Vti  poJHdctis*  C  um  ad  I  urEid j  chonern  onpo- 
u  i  te  1 1-,  nu  n  poteft  baie  Ariiado  lpçit 3  elle  s  cum  de  ct> 
Lplbdiiceycccuc ,  vin  !  ui  i  fd  bdlini  nier îor  fie  idonea  nul 
cognitionem  j  dç  tuia  agitur,  ideô que  non  cadar  irt  in- 
fericireilided  m  c.ulî  iliiLr,  An,  iû4  dcquo  fupia, vck 
&■  atkiquarc  hic  Articultrilucum  Ji.abettcÜan  mrcidi- 
ttuiu,  Vti  poilJdctis  nui  cafus  nouitaris  iaccuditLtTj  in. 
^trgchir.  tti  Çcnfitirti, 


qno  cum  ne mo  pendente  lice  poiTcffionc fpoliaii  de¬ 
bear,  vt  tivfi  a  cÜcemiis,&  ro  t  îs  titufisvc  b  ce  pendence, 
C.  décrétal.  &  clem.  &  in  vj+  iiaucem  incertum  ante 
è  î.  nte  t  Ltavqm  s  pailîdcar,  ciim  vtcrquciëie  lUicrac  p&f- 
iîd  cre  ^  i  ucccd  it  l!  h  régula  quæ  cil  i nJr’.  A  rc,  1  i  c,  iciliccx 
neminem noimicintcliigi  debere  qui  sure  lûo  vracur. 
Pcndcc  sgitiu·  cocus  efFetfcus  nouattonis  nlmm  hi  t  ac- 
tentarum  vncat  euern  u  effetiiiqiic  iiiftunnÆ  A:  li¬ 
tis  eius,  q  1 1  ve  d  e  p  <.  >  iTe  il  o  r  »  o  Ltmilimic  :  id anipip-b  ata 
pcdledione  abioluirur  abaccenoirQI  cuieius  dLc.r  in- 
ceDtbnir.  vnde  fequîmi^vccdtn  pkgiamend  cognitio¬ 
nem  vt  poLleiÎbmhi  Index  Ênft*tior,cainsin  ccrritoriy 
resiicitiuiitj.-id  ibeeuocet,  debeat  acceuiaii  quoque 
caulriLUidieicLmoare,  ne  t.irvitinenria  cauiÆdiuLda- 
rur,  cùmaliûqui  interdmnftctiJat,  vt  dcincidenu  41 
redtô cognoibit, qui  dtprmtipali  Liidic.u,  quatiquam 
de  mcidenu  pnitLjpjlurei·  moto  nonpoilci  l.q.  C.  de 

ord.ceig. 

f  tiy  C«n*  fitptrftiwr,  ]  Hoc  eJb,  cuui  iuÜltT  AraacotitAce 
fiipcrions  luditis  piegiamcimuu  intenditur,  num  fu- 
p étions autboritaccbuendi  potel^A  de  eu· cognai! if, 
inii  remi  ili  cipcciuuL'  vr  in  b  Arc.  4t. 

Lt  ïtig&titr peut  rttirer.]  Donum  idqiudeiu  inj  cit, 

Vt  lupcrion  AiÜaib  diximm ,  non  luWitomm ,  qui 
pa-  te  dumum  rciiociti  ncqut rnir  „  tuncî/i citra  fuos 
vomiencus  yotad,  rcile  iolilc  indiCLû  d  mu  mpo  J  cfn. 

'■  Orn^Utn^cKwU  Ùsfùftnnd]  Infrttiiirtit  d>tt  par  It  4 
re^ti-dde  ί'ατκβ  ,  e»e»W  rh^r  L·  r^.trddti fd^cwtxt  ;  ]  l,, 
friugic  aureLmqui  rem  loto  mcmet^Jàttictn  mutàî ,  ia- 
rctuerti  r/ub  ftr.ihi  ^.-idli  ί  terar* 

N  UTA  i. 

i  N  il  iwMf  i  &(,  ii  tjl  àttmUri. 

z  ^ttfsmiÎum  m  f>rit»4  srsfîjiitU  m  yptEttiQnr pt?i  - 

deiïtt  O"  ivïntti  dtUrrj'hiti  t)u ,  r ,  ^  j;  □. 

J  Exempli,  Atitninirtitit  crr. 

4  ^fttçntdté  fj/ijii  âpptlÎilitr,Ufft  rfft<  &rV,  (j* 
ΠΗ,  7. 

(î  ImicânÊ^Beiiüîii  inédit}}* 

%  à  ftntttu’id  mûri  uni  ni  λ  jfit  prewifanj* 

$  Qtitm üiL·  UnaiAttfr  ittiefi MÎtH m  m  lifhffkin a  & 

WM. IC* 

1 1  f.  ΊΠ  j  tütrUmen u  ψ*β  mit  mdîidt  de  â \tttnt.tiu 

1 1  ÎJmîji  Hidsx  eügriùfar  de  menait*. 

i  ?  Aftiiftj  ArbftnrtA  i#  A(tttiÎ4;ùt 

'-1·'  Qyod  hic  atteniari·  i  n  celligi  c  uti  lu-rifcô—  E 

lu  Ici  no  u.tcc  vacant  to  cis  cmilis  ml  ncnranlicç  pen  den* 
te,  A  tic.  ininteg.  reJbpoÜLLbnilnouati.  Hinc  euam 
ilia  ,  nü  ncmarirckcioiie  nuit  cpnfiiltatione  pendente 
lt.C.de  reLic.nibnoaari  appti.pencL0.de  reeufanonc 
pendente  aibî  cL'iQjrecurfii  ad  arbitrium  bt>±nt  viL  idcdc 
v  acan  tc,n  llUualc  lumen  ct^dtitus  qugs  fboiiudi-cu  Ata  - 
te,  ditaiiun^  ik  qua:,  ah  a  I  tint,  quæ  pluribus  exuqLitiui: 


ιοί 


Des  Indices ,  Art.  XXIX. 


Î04 


d,liecns  fcriptor  Vit.-d.Camb.in  traita.  claufularum.  A  in  principe  caaûmrn  non  pateant  &  adhuc  m  poh- 
VolÊedÎorxnis  ac  præcipuc  ius  Pontificium  &  Roma-  A  tionefcéWun  (vt  loquuntur)  confite,  quorum 
1  olterior  aras  cp  p  .  Utini  y™  iam  probatio  c-xpcaatut,necc(Kir.o  ad  mftjficationemac- 

.  1  .1  .  , /ail·  /hffintnn  mnliP  nnurim* 


na  Curia  attentari  vocem  repent , 
olimvfurpatam  fed  alio  fere  fenfu ,  αηη  attentare  nil 
aliud  fit,  quam  contra  moliri.  Lattentare.  D.  de  extra- 
ord.criminib.-l.li  quis  non  dicam  rapere.  C.de  epii.  & 
clcr.l.attentari.  Lapud  labeonem.  tenetur.  D.dein- 

1  iur.  Sed  in  primis  inftantijs  nouandi  verbum  (blenne 
eil.  Attentatum  vero  appellant ,  quod  quis  litigator 
priuato  arbitrio  commi  Ierit  de  ea  re  aut  lite,  qittein 
cognitione  ludicis  vcrfarctûr ,  quo  fadum  fit ,  vt  res 
H fve  integra,  nec  eodem  ftaru  effiet ,  Hic  tibi  aurem  ^ 
vello  Ituiiconfulte,  Res  eft  non  omnibus  nota,  &  fo- 
rcnfi  tamen  pulueri  perWecellària.  Diucrfa  eil  reputa¬ 
tio  attentatorum  qua*  in  lite  &  prima  inilantia  fiunt, 
abhisqux  appellatione  pendente  admitti  contingit. 
Litem  hic  pendere  dicimus  per  citationem, denuncia-  . 
rara  &  vt  loquuntur,  excCutamffinitur  autem  lirifuen- 
dentia  lententia  à  qua  prouocatu  non  fit,  tex.cil  clem. 
vit.  vbi  glof.  verbo ,  poftquam,  vt  lite  pend,  nil  nouet. 

&  c.vlt.  vt  lit.  pend,  in  vj.  Rota  Decif.  4x6.  In  antiq. 
incip.  Notavtrum  poftquam ,  Quod  Rota  attentato¬ 
rum  contingendam  vfquc  ad  conclufioncm  incaufa, 
necvlrcrius  admittit  Decif. ;6.  In  nouis,  iic  intclligen- 
>uim,  ii  attentata  ante  concluiioncm  admilla  fint,nam 
fi  eorum  proficcurio  ante  conclufionem  non  fiat ,  vi¬ 
detur  ,  rc nunciatunr,  Quod  fi  poft  conclufionem  fint 
adiniffa ,  deduci  tum  quoque  poterunt ,  quod  rcbte 
tSuid.  Papæconf.4.  verf.  prxterca  etiam  legitur,in  ci- 
iulib.Matth.de  Affticb.  Dcciibji.  Incip.  quidam  Cor- 
biierius  &  Decif.  9S.  Vital.  Camb.  in  tradi,  dauful. 
claufulanil  nou-  lit.  pend,  per  c.non  fiolum  de  appel. 

5  in  ν'.  Rota  Decif.  iSj.  Incip.  fi  pars  rea.  Exempla  at¬ 
tentatorum  ad  litem  tradunt,  v eluti  fircus  benefici j 


tentatorum  expedi anda  eil  diftimtiocaufa principa¬ 
lis, &  finalis  calculus  litis,  vt  intclligatur,  an  qui  atten- 
ta(lc  dicitur, rc  vera  attcntauerit,quia  regula  In  at¬ 
tente,  qui  y  fi  de  fin  droifl,  ponrueu  que  les  cUfis  fiyent  repa- 
rMei]v  tinf.  Art.  no.  ob  idouc  nemo  poileifioni  fu  te 
infiftcre  prohibetur  propter  litem,nequc  per  id  atten¬ 
tare  dicitur  ci.  ext.vt  lit.  pend.  &ca.  cod.  tit.&c.fi- 
gnificante.ext.  de  appel.  Panor.c.  literis,  ext.  dereftit. 
(pol.  Io.  Capitius  decif.  72-  Ideoquc  folemus  in  foro 
talia  incidentia  iungere  cum  principali,  vt  eadem  fen¬ 
tentia  diffiniantur ,  cimi  vnum  ab  altero  pendeat.  Ex-  6 
cipio  femper  ipoliationcm  pendente  lite  la£tam',Nam 
fi  talis  fpoliatio  incidit, non  expcctatadiffimriiu,imo 
A:  inhibito  curfu  principalis  caufx ,  de  eacogiiofcen- 
dum  eft:  A  fufpenfa  profecurione,  in  ea  haerendum  A 
probanda  intra  17-dies  ex  Arr.7oo.infra,qui  excerptus 
eft  ex  Ord.  Ioannis  Ducis,anni  14x4.  fiunpta.  cx-C. fre¬ 
quens  de reft.fpol.  in  vj.  Panor.c.  dilcôlus.  ex.de  Ord. 
cognit.  Io.Monach.c.cupientes  verf.  fed  in  hoc  mem¬ 
bro  dc  eledt.  in  vj.  Rota  Decif.  14.  In  nouis.  Callad. 

C  tit.  de reftit.  (poliat.  Decif.;.  Matth.  de  Afflid.  Decii. 
98.  idque  fummaria  cognitione  &  fine  libello.  Non 
hic  dico ,  an  dominii  exceptio  opponi  pollic ,  an  item 
polleftio  probanda  lit ,  &c  qux  his  locis  Doct. agitant. 
Sed  non  eft  par  ratio  aliorum  attentatorum ,  quorum 
iuftificatio  à  principali  pendet,  in  quibus  principale 
indicium  cxpeblatur.  Verum  alioiure  vtimurin  at-  7 
tentatis  appellationum  ;  Neque  enim  i»  his  appella¬ 
tionis  iudiciuin  expebfcandum ,  cum  fiepe  contingat 
pronunciari  rnalè  iudicatum ,  aut  nullam  elle  appella¬ 
tionem,  &  tamen  attentata  reparari,  quia  fcilicct  at¬ 
tentata  i uftificari  nonpoffint  ex  Iuftitia appellationis. 


poffieffior  in  alium  pollellbrem  transferat  pendente  -  t  . . 

lite,  permutando  vel  refignando:  Nam  pollèiho  lie  O  cumvtriufque  feparata  fit  conditio,  d.  c.  noniplum. 
tradita  reuoeabitur  per  modum  attentati ,  quod  Ro-  vbi  glof.  &  Doifto.  Angel,  l.i.  D.nil  non  appel,  pend, 
. i.·,  j  τ....:..  /:i; . Pimmnf  < rnnf.  66  Ιο.  Monach.  d.  C.  cù~ 


ra tradit,  decif.  56.  Incip.  libre  pendente,  ik  Decil. 
400.  incip.  nota  ll  lite  pendente,  in  antiq.  Milus  in  rc- 
perr.  verbô ,  attentataper  adorem.  Spec.tit  dc  appel. 
<j.  nouiffimè.  Idem  lîpoffieilio  in  prophanis  de  vno 
ad  alium  transferatur  pendente  lite.  1.  vit.  C.  fi  per 
vim  vel  al.  mod.  1.  res  qutein  controucrfia.  D.  de  iur. 
fife.  I.  defenlionis.  C.  de  iur.  file.  text.  c.vlt.  n.  q.i.  &c 
c.  cum  venillcnt.  ext.  dc  inftit.  c.  confultationibus. 
ext.  de  iur.  patro.  Idem  fi  pendente  appellatione  fen- 


Guid.  Papaconf.4.  &  conf.  66  Io.  Monach.  d.  c 
pientes,  Panor.  c.bona.  ext.  dereft.  fpol.  Rota  Decii. 
99.  in  nouis  i  quanquam  fecus  in  deferta  putant  qui¬ 
dam  ,  quia  retro  non  faille  appellatum  fingatur, fi  dé¬ 
ferra  cft,glof.  pragmat.  d.vcrbi  interponi  ex  d.  Decii. 
Rot.  &  decif.  464.  ia  antiq.  quo  loco  id  quoque  tra¬ 
dant  ,  an  nullitas  fententiæ  impediat  attentatorum 
cognitionem.  Hoc  vero  cum  accidit,  inhibetur  cur- 
fus  appellationis ,  &  in  attentatis  proceditur  fufpenfa 


tentix  cxccutio  nihilominus  fiat,  quod  tradat  d.glof.  ^  cognitione  appellationis,  de  qua  Index  litteris  in  pro· 


pragmat.  d.  verbo,  interponi ,  in  fine.  Itidem  fi  res  li- 
tigiofii  alienetur,  vel  cxccutio  fententiæ  fiat ,  aqua  ap¬ 
pellatum  fit,glo.l.  vnica  C.  minteg.reft.poft.&§.  fu- 
per  hoc.  auth.  vr  nulli  iudic.  coi.  9. 1.  alienationes.  D. 
famil.  hercif.l.diuus.  D.  dc  petit,  hered.  Ea  cum  funt 
fada ,  rcuocari  opportet  cum  reftitutione  fruduum 
perceptorum  d  percipiendorum,  &  cxpcnfts ,  quod 
ait  Rora  Decif.25.  in  nouis,  incip.  ex  quibus  infcrcba- 
4  tur.  At  in  caulis  appellationum  attentata  incidunt  in¬ 
ter  tempus  interponendx,  aut  incerpofitæ  appellatio¬ 
nis,  &rcccptx  ab  Iudice  à  quo ,  hoc  eft,  ex  quo  Iudex 
ad  quem faifitus  eft  de  cauta  per  rcleuium  (vt  loquun-  1 
tur)  fignificatum  &prxfcntationcm,l.iinpnncip.D. 
de  appel,  recip.  Hoc  enim  modo  appellationis  caufti 
deuoluitur  ad  fuperiorem ,  quod  cum  eftfadum  ha¬ 
bet  appellatio  effedum  deuolutiuum  &  fufpefiuum, 
de  quo  glo.  pragmat.  tit.  de  cauf.  §.  &  nc  fuh  vmbra, 
verbo /interponi  ·,  quare  nil  nouari  oportet  ea  pen¬ 
dente  à  partibus  aut  Iudice  à  quo  ,d.  1. 1.  &  d.  c,  non 
5  folum.  vbiglof.vcrf.ante  omnia.  Sedinrcuocationis 
modo ,  ac  forma  multum  intereft  in  prima  initantia , 
&  c;uifis  “appellationum  :  Nam  cura  litigantium  iura 


ptu  ,  aut  decreta  quxftione  Sc  per  informationes  in¬ 
quirendum  ftauut  ex  Ord. Carol.  VII.  Art.  10.  Idcoque 
propter  retardationem  codemnatur  in  cmenda.qui  ea 
proponit, &ηό  probat d.Ord.  Carol. VII.  quanquam 
confcntirc  quidem  partes  ροΐΓιιιπ,ντ  in  vtroque  firaui 
procedatur, fed  appellans  non  cogitur,ii  no  vult,quod 
ait  Rota  Decif.  448.  in  antiq.  ici.  In  nouis.  Afflictus 
Decif.151.  &  Decif^S.  Bald.1.3.  C.deappell.  Atque  in 
tali  attentatorum  iudicio  fufficit  docere  dc  appellatio¬ 
ne  ffiterpofita  denunciata,&  prxfentationc,li  tempus 
prxfentandi  venit,  quod  Rota  ait  Decif.765.  I11  anti¬ 
quis  ,  incip.  Sciendum. Guid.  Papx  conf.6^.  8c conf. 
69.  glof.  pragm.d. verbo,  interponi,  &  de  attentatis  ad 
obtinedum  fi  quidem  à  diffinitiua  eft  appellatu ,  quod 
Rota  tradit  Decif.  1.  in  nouis.  Nam  fi  ab  interlocuto-  8 
riis  eft  appellatum ,  aut  fententiis  prouilionalibus,in 
quibus  Ordinationes  tranfitum  ad  vltcrjora  admit¬ 
tunt  Ord.  Carol.  VIII.  Art.  53.  Lud.  XII.  anno  1499. 
Art.81  .&  Sz.anno  iyu.  A  rt.72.  Francif.  I.  anno  1519.  Art. 
7.eiufde  ,furU  reformat  ton  deU  tuftice  de  Normand.  Art. 
i.  eiuidem  anno  1539.  Art.  91.  &  apud  40s  annoinf. 
Art.  28.  Htrinu  II.  des  eaux  crforetts  anno  I)J4-  brt. 

u.po- 


io5  Des  Iuftîces, 

u.poftrcma  CaîôLlX.annts  Maio  iticnfe 

iji+1  Iulits  imquam)  φοΊ  à€timi  eft  non  reuocatur 
via  ancntacï ,  fed  pci  viara grxuaminis  [vt  loquuntur) 
Ar  icn  ta  t  R  oui  l1  Dûdü”.  iJle  Guid.  Papie  auifo&nuiii. 
6-Hü  con£  0.  vbï nçgantm jrircrWurûriis  i ud iatuin 
miocari  T  mlï  poft  ludiciuin  Jemùm  appellationis ,  ii 

9  malè  iudieamm  Kpsrianir  :  ütd  pqtl  dilSnirbuas  iudi- 

cimn  nppcliaiionis  non  cxpçdtâturjl-d  protinus  reuo- 
tinrur  arctiibi.WjCum  priioùm  de  hk  confiai  ,ùdeû  vi 
ut;  in  firmato  quidem  Mdicitio  reuJc-Lcmc  àcccntatii 
vj‘j us duri  taxat caLrts  excipitur, in  qu ο  I 1 fur i:i  diftûisri- 
uis  protinus  rcnoeantur*  qui·  innouata  Îbntetiani  in- 
rcrtocutûriis ,  kilicct  tàm  paru  bus  andttk  ludux  ap- 
pelLuionbprbcdbt  ad  inhibitiones*  qui  hidid  i  qiio 
finir denunckta:.  de, non  fol  um  .Rota DcrîÎlijfo»-  In- 
cipriï poil·  inhibitionem,  &  ingp.Jî  ab  cxcomirmi- 

i  dqirio  ne,  in  no  lus  Io.  Mo  tiuçli  A,c.cü iuî  ci  Ltes*  veibo, 

ii  autem  non  de  ru  lu. Bqci^acdilz^ Pîirtibusanditis 
deo  <£c  cognita  cnul  a:Non  vulgarç  d  auf  uhr  inbibirio- 
nuÎTbqii.cïn  rckuso  iblet  cotumeri  mCmccIlurijnati 
cadcvüs  (,-ft  tqiua  procdîiim  ad  vlrenora  m  eauli  prin- 
cL]>a.Îî  nô  pC(>hibee,qua^4^|tiàr.Francifp  Uwo  ijtÿ. 
Λ  j  l  ,  j| .  tiv  i.ftatuit  &  c,FuOmana,i.t|uod  obüritur.fi£  ci. 
cuoiifolumde  appel,  in vj.  FlÜ.  c,  .dilf£his.i,  esc.  tic 
rrilnpf.  C  lu  n  imodi  ante  debeat  clic  cognitio,^  quid 
m  eu  ptoliLuiicribit  Vital,  ita  d.  datif.  niL  non.  appel. 

10  pend .  N  otmda  eft  hrc .difteten rii  &CQ nd Lti  o.  or ten- 
taioram,  ih  principali  caida,  Se  caiifis  appellation  uni 
interlocntoiiaritm  δ;  liifluuiiuanuUi  quoddücrisneii 
ab  en  mmiut*qtiod  catribappelEarioiiiLSjVT  luximus,  I  n  ■ 
dïcc'm’ijatio  priuat  pmni  cOg^itione  ,  lulpcnàlrquc 
iudicarum,  qiiod  St  exangui  quoqin?  Itirilcon Îulms 
cenkt  Î.Î.^rvluD^ad  cnrpiLqiiod  explicat  glapfagma- 
i  ixæ  d.  v  erbo,  imerpon  i-  N lu u  Jtadex  à  quo  i  tern  m  de 
appellation·::  i  Tuo  indicato  non  indicat ,  ucebism  id- 
ïpknn,  ÈLtdic'arc  porcibEt  de  Contempto  mipcrioü:  lu- 
penotts  LHidtcuicate  in  attentai  or  uin  cailla  poilus  a^a- 
mr3quiim  0 inicEtrlfle  partis iofiu^quod  Rora  ait  Dc- 
ciiuy.  ùiTiotûs.CaiTndr  Dcal^,  derirftir.  fpollat.  Io. 
Âtid.-c.ciJEiTi  U  ariinus  éxt.deconft·.  Spec.  tir-de  appel- 
lat-f  iioudlunè.  Viralfs  Camban.vhL  bip,  Adeo vtlolo 
olïicio  ludicii  citra  paru  s  fcqnifitiaucreuocsri  atren  - 
Litafoli-ntie  lit ,  lijlo  iVoCUL'atOrc  g.cncrali  poftuUiitc 
pi^kmm  poli  cunæ inbibkiones*kdin prima inftan- 
ri  a  aîi ter xes  babc  r;  Nam  J  n de*  füpenor  iLimetl  t  qapax 
fn  cognitionis  plcpjiajnco  nT  *■  r  d  ixi  mus  A  r 1. 1 1 1  p-eriori, 
tamen  non  priuLiuut- capax  cfîx  imo  primaria &pro- 
xi  ma  cognitio  eit inferioris  &  proximi  Indicis  t  vt  pa- 
te  t  Articulo  fuperi<?rij  quare  prior  ordine  eft  eiüî  co- 
gtatio  te  luic-loj]  ras ,  idedepe  &  eam  qiuvmlibetanri- 
dpataun  à  iuperioïc rcnocar-  Quo  Ücvt utter tarorum 
ïtiiüdiJin  incidens*  Sc  acccilbn  l  mijN  quo  d  ab  éuentu 
pk-giarnttiripcndee,  ami  iplo  pScgiamcnto  rcmitta- 
tur  ad  inkrioreiTi ,  kduanuitita*  dictione  de  contem¬ 
pto  iupct-ifirji  imperio*  quia  ci  us  propria  de  naturalis 
c  oqnitÊO  cil  de  ati entacis  3  qui  1  ud  ex  e  ft  cauiar  pri  nci- 
paris.dk,  non  fol  mu .  De  ucJicl  uî  refrit  c ,  layn  utilis, 
ver hoy  yxorcnc  tLecif.i, num.iqj  „  Hec  hindamcn- 


Art.XXIX.  ioS 

\  calis  ratio  d!  diicri  m  mi  s  inter  attentata  primae  ïnitan- 
[j;i:  ,·  (k  GauJa.-  appellari  oms  t  δϊ  eu  reorum  cognitio  ad 

iiil-ei  Loreifi  rrinitt.Ltukcoiitrjtqudjj  regulatis  8$  ordi  ■ 

n;iri*i-fl:  ratio  N  natura attCnfatoi um ,  regulaqnc  im- 
pn  m  is  il  ta,  qua:  t  ft  in  Art.  κί,  i  u p. ik  Art ,  jp.  in fbi3id  co¬ 
que  mde  oluLjftuio,  vt  in  eau  la  attentatorum  nun¬ 
quam  haï  reaniiboad  partes  in  Csit ia  Romana,  quod 
Roia  tradit  OçriC%.in  antîq.iildp.  NOfWiquüdvjsï^îSi 
rurfnm  iicc  incip.  noiafcLuatauiiienna  n  hoceJlco- 
gnifio  aitciitaioriifti  nunquam  reniitiinir  ad  Iudiccs 
ïo connu  *  fed  vî  pioptia  &  indelcgabitis  rermeiur  m 
Curia  3  .quia  Je  contemptu  auctoritatis  Curkragatutv 
êcquidnu  Umiit  Μα  fur  r.  tradir,  nt.de  rcmUlio.  verf, 
item  J  l  ci  u. j  ik  Scd  &  Parlamcu  u  Curia  ad  quam  o;nii  =  11 
io  medio  appellatum  cit*  etiain  il promtneict  ad  fcco- 

B  gninoncni  non peruneet ^  taptTuppdlatione  éû- 

guülccudjL  rémittiuiid  quem  dcmrc-,  Sic.  ramen  ap- 
tètitaia  noh  rcmicrit,  ted  cognoicir  Si  iuiliearcx  Ord. 
CuroEi  VII.  Art,  9.  Benedic,  vbi  fupr  quanquam  uliud 
quiddam  Papo  videtur  innuere  i ir.  Je attent,  Quod 
ipiunuum  qdoqui:  ficit ,  ciitti  appUattonpin  non  n;- 
ci  pi  endam  indicauic  icxr.  pTlof  Lj  Cad  s  apnek  IîL  1,  î. 
Ceckdc  bono.poi.fecüd.tab.  Io^Monacbm.c.cupicn- 
rcsj  perrat  um  cil·  v  oro  quod  Be  ued .  fen  bi  t3  qu  o  J  cù  m 
Curia  ai  Ecntatoeum  cognitionem  vult  demandarca-l- 
tct  ijaitattata  Coiuicrrititiexccllus  &  ÎbbcxccETiium 
nomine  ik  quabrate  cognitionem  rctnitiitaJ  ludiceiTi 
Ptouiîitiâ:  alterius,  quim  vbi  attenTatuniclt ,  quo  J 
niant  me  qqjjitatc  attentatorum  fleri  non  poilerA^ujc 

^  dm  nia  nuiqnom  in  libris  Iurifconfu]  torum  latis  tx- 

^  pl  Lcajitiir  j  fed  ca-νί  Us  è  CmosiilLm-uiiiL  fukolis  meli  iis. 
induxit. 

s  It  ϊπζί inferUst r.]  Diximus  ante ,  dc  atten t;u  is  cogr i-  ia 
àmcai  dus  die-,  qui  d  e  p.rindpali  cognofctrc  dcLicat, 
addi  di  mus  cuuiâs3  quid  s  t  em  ι  n  ter  pris  ycipaii  s  cau  fe  & 
appel lanoni  s  attentata  i ntercilet.  At  vero  mine  pro 
maena  !i  nutriri  one  ad  iidmus*  ai  m  dici  tur  Jc  an  ema¬ 
ris  prima’ militia;  cognirionem  renuniaJinfei  iarem, 
nilifi  Dominus  ipfc  lurildidionij  aiiemaueritj  aut 
Iu  Jcxciuseiuus  nomis  ΐο*&  culpaipfe  Domitius  mul· 
dtamdcpciidtTedcbcKNamfiLm  ratio  non  patitur  ad 
cum  rcmifllaiiem  fieri*  ne  ipfe  in  ioa  caufa  m  dicet,  & 
dc  co  ibuurre habeat* quod  ipR  debqiar. Hk igitur  de 
attentatis  partium  agituc, 

-j  h  It etrfdrmntr*  tn limitait, ]  1'ro  qualitate  adiniiti  at¬ 
que  rideo  extraorchiLina  p  rolcq  quttonc,  lï  tes  poi.cat, 
quoJvfus  doectjSiGuiL Ëtun-d,  attigit  vbtfu]>.&  lta- 
cuiturinCArr.iio, 

'  Emtmt*  Cw fHferJtriF,]  Vcccriconfuttudïut.çiài  i> 

folidorum  mulâa  prouifrabtconc  erreiti  fiikca  hodie  ^ 
cùm  .ubi  tr.uu  iit,mirû  cil  id  arbitrium,  mitriori  i  udi- 
ci.pemuttij&  Domini  fupcnorisRrocuriuntem  apud 
inlcriorcni  litigare;  quod  in  Regio  quidem  Procura¬ 
tore  ncunqitam  admiiterctur ,  vt  aiitc  ad  rnonustii^, 

■6;  tradit  Stilus  Pailam.  nr.  quotum  Cûguiri.i>  iitrt.  ad 

Regem. 

_  ÇiTiÿfr  Rnmncj  oi'c^c  êxigcrc. 


Article  XXX . 


ï  *  le  Seigneur  veuth  prétendre c  plus  grand  dcuoïr  lcy  eflredetiprtr  (on  ; 

fëÆkWi  lu.biêÎt,  (i  mix1  In  frikWT-  5.  j  „di,,rC  /ïlkiiiA  k.kp  Ja 


raine. 


queleiûbjed:  iVaduouc  St  recognoift^  iceluy^  i’ubiedt  peut  de- 
cliner  la  iurïidicbion  de  IbndicScigneur^  £c  aller  *  àla  iuriieticlion  finie- 


t  kj 


îyffÿtuff.  in  Ctijf.  s  fit , 


•A  rît  e. 
*UII. 
N  o  v  AE 
Cons. 


Î07 


DesMices,  Art.  XXXI. 


I08 


O  r  ·’  Dominus  F  cudi  velit'1  protendere c  maiora  iura  dominicalia  ei  delen  afuofuhiito  J 
O pumillefuUims fateatur,  ' fotcfi idemfMitus  decimare  Jurifdi&onemfmVomm [ 
φ- fuperiorem  Iurifditlioncm  implorare . 


Nota  i.  · 

i  Nullo  cognitio  domini  de  debito  negato, 

z  lus  metitur  exparte  aftoris  in  dtfcntnmanda  0*c. 

3  Ex  caufa  feudali  fi  plus  petitur. 

4  Decimat  vafjallus  lunjdiilionem  etiam  pofl  tontefia- 

1 10  nem. 

5  Ex plus petitione  ad fuperiorem  eundem ,  (fc. 

3  Si  le  Seigneur  veut  prétendre.]  Quid,  quantum,  quove 
iure  Dominus  &  patronus  Feudi  Iurifdicfcioné  exer¬ 
ceat  in  fubditum  dicemus  inf.  Art. 45.  Sed  quod  fre¬ 
quens  Reformatoribus  confuetudinis  fuit,vt  nec  me¬ 
thodum,  nec  ordinem  fequerentur  rerum,hic  quoque 
fecere, cum  exceptionem  pofuerut  ante  regulam.  Re¬ 
gula  cil  Art.  4j.  inf.  quæ  ius  poteftatémque  domino¬ 
rum  in  vaflallos  deferibit ,  quid  ratione  feudi,  quid 
item  Iurifdi&ionis  in  abftracto  confiderare  poflint, 
aut  debeant.  Huic  regulae  lubiici  protinus  exceptio 
i  debuit  quæ  hoc  ipfo  Articulo  traditur. icilicet.  Toties 
de  Feudi  caufa,iure, debito  Domini  poteftatem  8c  co¬ 
gnitionem  efle ,  quories  nulla  controuerfia  eft  de  iure 
debiti  negati  aut  non  confcfli  debiti,  ordinanj  Indicis 
arbitrium  cire, Domini  feudi  nullum. 

Cuiufmodi  exceptio  tam  vniuerlalis  eft ,  vtpcnè 
regula  ipfa infinita  comprchenfione eludatur,  &c  vt 
loquuntur,euacuetur:Nam  fi  Domino  nullacognitio 
tribuitur  de  debito,  quod  in  controuerfia  eft, quæ  co¬ 
gnitio  poteftcfle  Domini, de  co  quod  valfallus  non 
negat, cùm  ius  non  nili  in  inuitum reddatur ,  nec  par¬ 
tes  fuit  Iudicis  vllæ  in  confcflum  nili  in  condamnan- 
do  &c  compellendo.  T ota igitur  Dominorum  patro¬ 
norum  poteftas  eft  in  compellendo ,  cùm  de  contro¬ 
uerfia  debiti  indicare  nequeant,  à  quo  iure  hoc  Arti¬ 
culo  excluduntur. 

a  Si  le  Seigneur.]  Ex  hoc  verbo  &  correlatiuo  (de  ful- 
ieil  j  quod  fequitur ,  apparet  de  materia  de  fubiefto 
feudali  agi  non  de  iurildi&ione  in  abftracfoconfide- 
rata. 

1  b  Prétendre.]  Ex  parte  aiunt  adoris  ius  metimur,  in 


A  difcriminanda,defcribenda,aut  coërcenda  iurifdi&io- 
ne,idcôque  infpicicndum  non  quantum  dcbeatur,fed 
quantum  petatur, ,l.pen.§.vlt.D. de  iur.cmn.iud. 
c  plut  grand  deuotr.]  Le  deuoir  mtclligitur  ex  caufa  reali  3 
&  feudali  i  Nam  fi  ex  contradu  pcrlonali  agatur  extra 
caufam feudi,  talis matena ad  hiuic  Articulum  non 
pertinet, fed  ad  Ait.49.inf.  Porro  plus  peti  intelligitur 
propriè  cùm  repetitur,  tametfi  de  caufa ,  tempore ,  & 
foco  plus  peti  poflïr,  quod  tituli  de  plus  petitionibus 
indicant.  Sed  hic  Articulus  tam  exigua  non  cofiderar, 
vt  fi  de  loco  aut  tempore  folum  agatur,  nec  interdie 
vllum  doceatur,  tam  delicatus  audiendus  fit  debitor,fi 
nihil  vitra  proponitur,  Sed  proprie  ilatuir,^e«r  les  r  en¬ 
tes,, droilh  (ST  deuoirs  non  faits  €T  non  paye ^ 

B  d  Que  lefubieil n’aduouë.]  Nam  fi  fatetur,  quid  opus  eft 
cognitione,  iudicio,  aut  lite  de  re  confella,  cum  nil  re¬ 
flet  praeter  exadionem  &  legis  adionem?  γη  confient 
en  contraintes  par  exploittement  de  fief ,  qui  efi  le  hraypou- 
uoir  du  feigneur  du  fief. 

c  Le  fubieil peut  decimer.]  In  quacunque  parte  liris  fiue  4 
contcftata  fit,  fiue  ante  conteftationem  ,  cùm  perpe¬ 
tuum  fit  grauamé  &  iniuna  eius,qui  v  élit  in  caufa  fiia 
iudicare  contra  ius,&  tyrannico  iudicio  pro  fe  fcilicet:- 
hoc  autem  poteft  fiue  fimpliciter  declinando,',  fiue  re- 
milïïonem  pecendo  ad  Iudicem  fuperiorem. 

{  la  tarif dtclion  [filerai ne.]  Iure  quidem  fetidorum  1 

cùm  inter  duos  ciufdem  domini  vaflallos,  aut  Vaflallu 
Sc  fubuaflallum  queftio  eft  de  feudi  caufa,parium  feu- 
C  di  eftcognirio,quod  infra  tradabimus  d.  Art. 45. arque 
id  quidem  verum  eft  qualitate  feudali  præfuppofira: 
Nam  fi  aut  feudum,aut  qualitas  feudi  in  controuerfia 
verteretur  inter  dominii  &  valfiallum,fuperior  vtrinf- 
que  cognofceret.  Quod  autem  hic  negat,  cùm  domi¬ 
nus  à  vaflallo  amplius  petit  quam  fateatur  valfallus, 
fuperioris  elfe  iudicium ,  cum  eaiuris  feudalis  lenten¬ 
tia  affinitatem  habet,  quæ  ftatuit  cum  dominus  quid¬ 
quam  vitra  debitum  à  valfallo  exigit,  fuperiorem  im¬ 
plorari  pofle,de  quo  Spec.tit.de  feud.§.nunc  dicimus, 
Aluarot. c.i. apud  quem cont.feud.  Bald.c.i.  tit.deca- 
pit.  qui  cur.vend.Oldrad.  coni. Z34.&  alibi  dicemus. 


Article  XXXI. 

BmgrW  Nncas  de  b  crime  &  delift,  eCi  le  feigneur  inferieur,  oufaiuilice,  * 
lÈISipI  eftoit  négligent  de  faire  ion  deuoir,  e&  iuflice  fupericure  prend  les 
pO  ||||3ϊ  mal-fai&curs  &  dclinquans/elle  cognoiftra  des  deli&s  &  crimes, (ans 
qu’il  y  ait  retrait  s  audit  cas,  pourueuquelaiuilice  fuperieure  puif- 
fe  monftrer  de  ladite  négligence. 

"TA/"'1  materia b  criminali , c fi lp omîmes  injerior  }  aut  tins  Jurifdiôîio, d  negligens  ejfiet  aut 
A  in  negligenticc  culpam  incidijjet  in  fuo  munere  exequendo ,  efuperior  Jurijdiiïio  in  fontes 
&  criminofios  manus  iniieit , f  &  cognofcct  de  deliélis  &  maleficiis fine  njlla fipc  reuocationïs 
feu  repetitionis*  in  eo  cafu  modo  fupenor  Jurifdicho  b  rationes  habeat  probanda  négligent  tœ. 

Nota  r.  D  Hi  c  Articulus  ,vt  alibi  fæpe,  tombac^ cura  arti- 

I  Criminis  cr  delifli  differentia.  culo  37.  inf.  nifi  quod  de  negando  retradu  exprimit. 

z  ludicum  inferiorum  negligentta  il}  crtminib.  yindi-  3  En  cas  de  crime.]  Regula  hæc  vniuerlalis  de  Omni  ius 
tandis.  dicentis  neglièentia  fiue  in  duili  fiue  in  criminali 

‘  materia 


109  Dcsluftices,  Art.XXXL  no 

tiiiirrrii  agît*  quod  conflat  ex  d.  311.37.  &!uc  coin-  ^  cùm fiijjjilices litigantes de  iinUcîihtiutn  ixgbgt'nn  · 

■”  îiiicdiftiimilaioiujüijü.LifLiiiL'ur,  que^  Lblcnmsadlu-  ; 

dices  lo.cqrÿ  remittere  ad d i ta corn itu n attoi se  iuli  in¬ 
tra  dkm  poftiiLmii  rei  pond  en  ut .  ins  dixniiitjfie  de 
aiziis ren üj ici  aueti  îir „  &  «flu.jf.quod  hlr., in  verbo,  il¬ 
los,  uc.  de  concubin,  iiipragnur.  raie  ahquidnt  u·.· 
Qtjace  ver  λ  eïï  iaitchuu  l  tirifcOnÎ  irl  torum  ni  tkh  âi% 
Îjiiii:  κί'ίοιηΜ  a  autre  LLîi  r  ,  fie  eruge  m  çsmiixç ndq  ρίίιαο 
committuntur  „  tftpfu  tcmptniiif  di'Uûiuxi  caûiumrtia- 
rij  fi  quutl  i  t  !  (Π  f  u  su  inmi  tcnip  us  Hic  rte  n  un  iunt  cxc- 
quuri,  Qtiodl fliirr.Ai  Lu  J. R  ο  lu,  tradi  dite,].  in  Oogtii- 
ci <kh e« D- nd ïiyUan.  ;mr  fi  crm  crusptispraiiiuun  non 
cilcc,  non  fcccrumycum  priiuAnaactusticri  pcriiù.  H 
J-  f  II  mater.,  fie  unfclhm,  D.  ad'TcmiL  fi:  Mattk 
de  A  !Î'j  ci .  J  Co  π  si*  >8»  Fcly,  c,  il  aiueni  extrade  rd  cr  i  pi . 
An^cl;  L  x  J>.  de  furi, 

Scd  iKgn^cnti^  v.ii'iiiL  afitinjaci®  fetwcngi  dt,  iu.c  1 
eadem  in  jufiuids  vaubs  fi:  piinniis. nçgîigcriae  ccliLu - 
ra:  K. mi  cil ihpabiirajtum pci'fiayitiu „  cuin,,  fuLiidrd- 
dü  concredita  fit  MiigfilranbuSj  rvpe  Raie  lion  de¬ 
bent,  vt  admoneantiu  id  ikeré  j-quodeot  nctcEfitacc 
ûfficij  fi:  m  unrris  incumhii^fic  fine  i  fia  qiud  cm  pri¬ 
dem  prüiulum  fie iuditiuitimu cura.  Ntmc  d^iii Frû- 


pin  gi  c  um  i  I  lo  debuit, 
v  piirime CT1  ]  HtC  duo  veïuri  diuerfa  ροΑκτο 
Reformtcorcsnon  indicio;,  icd.TS^xo/k  &  1  π  conii' 
derici  copia  *  quanauaro  ver?,  ligmfieationcCnmcft 
iirocitu:  cil  3  &  quod  (Ve  loquuntor  )  âcçuiimmir&· 
damnüîiûtse  dignum  cil,  dejifiti  lenior  aliquanto  np- 
pellicio,  Qjiare  p t. i t lata crimina  nemo  dieu ,  cum  pri  - 
uaCa  delifita  ImiTcqniuSn  propries  capkibasti-afitcnr, 
fiC  dclinqtjice  ad  ca  qua:  peccata  nqgatïni  lüaintuL'jfi: 
in  omittendo  coiiiifLiint  &  ncglrgcnritc  ti'ibuunEUr, 
1  pomin  pcrnntar  ,  qujm  ad  canna:  admittendo  ecm- 
iulum.  Eil  c-ninij  quod  Fcilui  fcrîbi t, delinquere pno- 
jjjic  prittfim  i  ci  cne  À  qn  od  non  oportu  i  r  p  ra'CtL*iilc·  ^  & 
A^u^uA,  in  qnj'fi.  Leumci i  Delicium ,  inquit ,  cH  Jr- 
rlinarg  a  bnntl  ,  ju  CCaFUm  cft  CLirn  IDidiLmiît·  Scd  fit 
de  corumi  ver  ho  vu  jn  ddcrimme  quædjuit  Doit.  lo. 
And.  Fauor*  fii  Fety,  tr^ûàiir.  cxf.de  teft.  quaepiam 
nen  omnino  eprimi  vexborii  iertinircrorcs  Latim  qui- 
dejn  lingua  Alb.  indiitionariOj  vabo  ,crmu'it  Scite- 
Tuiu  verbo,  ddidluin. 

L"  Si  it  fr.gn (Jir  infannir  ]  Cuin  HilC  di  Lpofltionf  COU' 
gruit  diipoiino  Articuli  37.  mf,  fit  Ori Franc.  L  anno 


ijiî.  an,  6.  fi ιφ.  apud  nos  cditaiutcr  crimindeS,  qua:  C  cui atonbus  pilei  veliiri  publicis  afilotibus  prupri-  fi: 


tiim  nnildlas  s  ï’ütn  ruipenHoiria  Se  pntuaoms  petnas 
i  ex  negltgemra  indicrt  néglige  mi  hua  Domims  cognï- 
tiûneilcgiis Judicibus  .vtcci bïi ca. s  fitainCaroli  IX. 
art.j.c,  Mobnis,  Pnilrcuia  ci  uidcm  CailLtibrit  ntij  an- 
no  i  |thj6.  art,  3.  quibus  omnibus  fie  ik-uolutioncm  lu- 
rifdiitionisad  fuperjortitii  fie  pri uattoncm négligen¬ 
tes  flatuit.  qajiiLjiEamiaroealcguiriicucricaïc  cmic- 
qjjgentia  vumar,  Jl  jiojj  pCaertT Oégb gc niLiLil  aur  Cûrî- 
iciendi Céleris,  aut  rcccptario  argui tur^  fifi air quapdo 
J  cru  οχ  d.  Co  nfu  cmd  o  a1c.57.infi  quircognitiniittarL- 
mm  partial!  art,  in  qua  negLgentia  a  JmilLa  eft ,  lU  g’l- 
gentem  piiuaL 

Nota  ;. 

1  2  ttrmitn  ^nim  itighgtntixm. 

ΐ  fiiflitf  fî ψ'ππΌκτ  dt  e vftitiA  fîlittndd, 

ΐ  Ncffligtjjiiœ  έβιηΐΛΓίο ,  (T  perp/j  Jj« ,  1 1+ 

àf  P  mue?.  cU'crctea  alun. 

5  Frsrurjta  y  pri  fetat tr  JHihlicAT jîbi  À'SttftÛtht 

6  MtSŸiÎhrîliti  ψ*<έ  mr^ndu  ii)4m  ;wn  regj  it  ■&  nu.  ÿ, 

7  inf-TUiifii  www  rjîù  rtgxadu)  s  u  dut  aIu-î  rxmjktftr, 

9  Et-rtiJ.ntxr  tudt.t  utiftm  h  a  ken  r , 

la  Pjtœdtm  txufe  j 

ttnt. 

ïï  fgÿbt  motUtutits  ri^ttiYADfar  m  Îiidut  ipf,  £?c, 
n  l'jmÆ  pn  nadi  nrghgtntHt  mduk  adhiitnix. 
n  {hiidjipHi  i&sücrtt}  [afiHS  TigAîit,  ipt. 
ï‘4  Négligent} *  ludjcisf 'tetre  n  û/j  rtt afit  tuir. 

1  d  FjÎdffja^^ijjcjMulrumolirnliauîacbirrin&seiRi- 
mjÎimu  südicandurn  m  re,  qutr  nulbkjgcddciipfa 
eAtr^  quoad  jsobïsiopdlennbm  acmn  dempm  ifiù. 
prodiit  ille  Articulus  Caibobn  en  d  anus  ordine  ter- 


dcA-JïUto  mypci'c  habent  i  udicantes  q  au  J  obtaiL·^  r , 
fi  non  eft  poflulanim,  ou^uiqumn  négligentes  Piocu* 
racoics  fie  îpfos  exarare j  etft  cundiTini?;,  ccicrceaeru- 
bcnrur,Ord.FranciièJ.  anno  sn,;-  Deitrmjnel- 
ta,  A  c  iiii  c  quidem  tempo  ü  q  1  un3  quo  tan  n\m  ùqtcÎi.i-  4 
cis-non  iurtPi'oaimtoribuôRcgufnj  câiu  nsîi  Pnuü- 
dum  fieMagiitiaimiiniiL-ixcto  À  tu  [lu  btem'·  Uain  m- 
tv hlîctu verartneue,  tju'tn  t pr»ce^4ecni(’^I  quod 

pltruiuque  itudiguè ,  fim  etiam  diflimulantcr  iVccre 
cos  compeiruin  eft.  Atque  buüd  Rio  an  mot  lui  il!  uni 
fdiLtnnum  iruouari  expediret,  quem  mint-n  abroge 
tum  uiitoiflf.  meminimus  Or  d  h  FrancriLl.  31^7^« 
crimiaeSet,  c’ùm  ance  id  tempus  0t$.  Imuinjs  Üueu 
vcca  teneur  lie  cm  pciblicam  mtendere  ini  u  il  i.  cuius  ex¬ 
cerptum  eft  inf,  arc.'ÊSï.&·  ab  Duce  i-ranuico  Linuo- 
uarafiduillitï  ,  fie  coniu'maVit  cil  annn  14C1.,  Nl  c  .ibii- 
nnlis  OltoLV  T.  au tin  14-, 8.  QnJ.  ex  rubar ,  i  1 1 5  r  v  Eo  I-'nr- 
kjn.parc.j.  vmdeoiiie,  proc.  rcg.  ne  aiii'c  liçiSrqcu- 
rat ores  adi  u  1  îgvr  cnr ,  m û  t-xpi:c  1 1  Lun  d  c  1  uic  ma  dar  u  m 
lubereïiE  à  Judice,  veS  (iiwrtnc  liabercnrjidbrm.u.m- 
lïÉm,iutqiueftio  eftetiie  boni  uni  0  Regis  y$c  les  per 
Fc  indicat  plus  p.i  ai  on  bus  ncdlrï*  FuiiTe  mends  fie  cor¬ 
na·  fi  Rcp.  ciîr 


4diuM»t  ifmMnium  tuf  ri  m-  ^  dismftstusndfs  pi  udent  et  qua-  c  K.rp.  tliuit,  qtiàm 
lus  eues  omnc-svemictre-iunagimt  mira  infiabiliràrc  5 
i  lige niji ,  ^  Nunc  qitâ  d  0  pubîi catu  m  afihonmn  proj  et  u- 
lio,  cura  que  riocLirarod  bus  Regiss  mandera  eib/îu- 
dscum  orohatiiis,  née  runen  t  x  coco  recipienda  cx:u- 
Γ-itiu  iJtlirogaîj  non  i.un:r,&.dclr£Liim  acrox  ell.  J  r.„b 
Je  crsrfiôigtajsdc  peiftq.uç^um,  Ji  ann^ïk  prüturau- 
da,  yûf.  pumica:  fUmLndaq,  proïdlio  reriim  principa- 
lium  fie  Rtgij  pammonq  xepoiVuifi  a  ;,  Ffocurameis 
lÎcgtji  ta  lollfcitudocil  a  tiec-iuJhicxcuEliiieinvulîgen- 
ns,  t'J t.  qum rj oniiomn non  habuit.  Lcoi^inin  JÏ.  de 

i  Frajfidr  ε 


nive  luriidjLlionum  qn^iiionem  non  ijiÎtmietmr,  auç 
cxjiocoiüsnon  dccrcuédrirdc  reOjA-alioqui  lapfus 
tamini  à  ïntc  pJEÜxj.  piobaî  nçgîigVndim '&  vam 
cuniuucit,  quod  Dart.  air  Corsf.  loir  fie  L  p  fj.fi  ad 
4i  em.D.  dcrcmrlir.  Imol.  c,  irccfragabili  exr.  de  otF. 
ord.  MarLÎi.dc  AAlicbCojtjl.Ncapol^t  incip,  ilacui- 
>  nus,  ver  J ,  (cd  quatro  pro  itircliigenî  ί  α.  1  ib.conilituc.  1. 
fiue  æIc^c.  fine  à  CirnHicriidme,  [lue  i  Indice  id  rem- 
pui  praefixum  fic,qqod  nos  Folemus  ex  Ubcllu  fkeré. 


pro  ni  liera  Lifeat  „  eÜÎque  conquirat:  Nun  &  Jiici'ile- 
g*)sJatroncs,  pkgjïïfins,  turcs  coin pyrera  débet ,  {«4. 


principe  ^.oportet  cal  3.  qnolüCo  &  cri  b  ut  or  n  rue.·:  ;ï- 
dnoiicm  incec  curas  ]?ra£Éidîi  Jocat ,  (ed  hodie  ifta  ?.]  1  o ■ 
i  Licn  foliiciruilo  cil.  Fc  v.erq  j^i .urticuiajiàA  exempla  Jcgi- 
buscxi.uu  pain  amen  ,  qua:  quibulq'^  Iiicikibus.cib 
R  inj 


i 


Desluftices,  An.  XXXI.  nz 


negli^entiam  funt  indi&æ ,  vt  l.vlt.  C  ad  !.  Iui.  dc  vi  a 
pub.  velpriuat.  Viri,  inquit,  claritïimi Redores  Pro- 
uiiiciarum  in  fpeculis  die  debebunt,  ne  quis  audeat 
hæc  Statuta  contemnere.  Sc  1.  fi  quis  in  conicribendo, 
C.de  paftisj  Scituros, inquit,quod  fi  neglexerint  etiam 
litem  fiuam  f  acere  intclligantur.  &rl.  fi  quos  Indices. 

C.  de  off.  præf.  praetor,  orient.  Si  quos,  inquit,  ludi- 
ccs  propter  negligentiam  fublimiras  tua  inutiles  elfe 
repcrcrit,  his  ab  adminiftrationc  remotis  aliis  vice  eo¬ 
rum  fubrogatis,  Scc.  Sc  quos  ducentos  quatuordccim 
cafus  Gomefius  rcg.  Cancell.  glofator  collegit  fuper 
rcg.  de  triennali,  q.28.  nec  dubium  quinctiam  plures 
colligi  poilint  fi  quem  locorum  copia  deledat.  Hæc  “ 
igitur,  quæ  publica:  curæ  incumbunt,  Sc  Regem  aut 
Rcmp.  lpedtantpcr fe  ita Magiilratui  impendent,  vt 
excuiatio  nulla  lit  ex  eo  quidem,  quod  rogatus  non 
fit,  quod&  Bald.  notauit.  l.i.  §.  magiftratibus.  D.  de 
magift.  conue.&  Luc.de  Penna.  1.2. C.de  lucris  aduo- 
cat.  lib.xij.  Pans  Put.  in  libro  de  Syndicatu,  verb.  ne- 
gligentia,  Sc  §.  officialis  propter  negligentiam,  fo.177. 

Sc  Amad.Caftcl.quida  in  tra&atu  de  Syndic,  capite,  de 
fedendo  ad  banchum  iuris  :  Nam  ic  alias  traditur  Iu- 
dicem,qui  crimen  compertum  non  coercear,  vt  con- 
jfeium puniri.  1.2.C.decom.& mcrcat.Bar.  1. macipia.  C 
C.de  1er.  fugit-,  nam  negligentia  latæculpæ  tribuitur, 
quod.  Bald.  icribit.  d.l. mancipia. 

7  Verum  priuatarum  contro uerfiarum  non  eadem 
conditio  eff,  quibus  nemo  Iudcx  operam  luam  obtru¬ 
dere  debet  fi  non  rogatur,  ne  quifquam  in  talibus  ne- 
gligens dici  debet,  qui  ante  monitus &: rogatus  non 
iit,  d.  §.  magiftratibus.  Non  dedilPc  autem,  inquit,  vi¬ 
detur,  quimomtusnon dedit, Bart.  1·4·§.  autemiudi- 
cium,&  Bald.  eadem  lege.§.ineum.D.de  dam.infcd. 
Bald.  Alex.  Iaf  &  caeteri.  1. properandum.  <j.  fin  autem 
v traque.  C.  de  iudic.idcm  Bald.  c.i.  <j.  indices,  tit.  de 
pac.  iur.  firm.  Iaf.  1.  admonendi,  col. y.  D.  dc  iureiur.  I 
Ang.  Conf.  140.  incip.  quidam  Matthæus.  Lucas  de 
Penna.  l.i.dcnaufrag.Cod.lib.xj.  &leg.2.de  lue.  Ad- 
uoc.  C.  lib.xij.  &l.ne diutius. C.  de  numerar.  lib.xij. 
Paris  Put.  d.  libro  de  Synd.  d.  §.  officialis  Matth.  Af- 
jflid.Conft.Neapol.38.  incip.  ftatuimusli.i.  Ant.  But. 
Panor.  c.  penuLcol.  pcnul.verf.notavnum  pulchrum 
cxt.de  iud.  Fely.  latè.  c.fi  autem  cxt.  de  refeript.  Sc  in 
c.  excommunicamus.  §.  moneantur  ibi.  Sc  Io.  Anan, 
ext.  de  hærct.  Innoc.  Io.  And.  Imol.  Abb.  Anchar. 
Hoft.  c.cxtirpandæ.$.  quiavero.exe.  depræb.Hippol. 
Marf.  fing.  341.  incip.  ille  qui  tenetur, &l.vniusfaci-  j 
noris.  §.  cogniturum. D.  de  quæft.  d  idem  in  rub.  de 
fidciulT.  num.  143. 

g  T enentur  igitur  Magiftratus  facere  etiam  fine  mo¬ 

nitore,  quod  ad  publicam  aut  reip.  caufam  pertinet,, 
idque  intra  id  tépus,  quod  à  lege  praefixum  eft,  fi  qui¬ 
dem  eft  ea  de  re  lege  cautum,  fi  non  eft, quamprimum 
fieri  poterit  A:  lice  bit  ·,  quare  fontes  conquirere  quam 
primum  ad  milio  delido  debent,  non  expedatoqui 
admiffum  denunciat,  aut  inferibat ,  quod  Ord. Regiis 
cautum  eft  difertè  Francifci  I.  apud  nos  anno  153 6.  art. 

1.  Aes  criminelles,  Sc  Aurelian.  art.6-%  Sc  71.  &  1539.  art. 
145.  Poftremo  Sc  Caroli  IX.  Ordin.  Caftrobrient.  an-  ; 
no  15 66.  art.  i.'vnde  apparet  non  effe  receptam  illam 
D  odorum  fententiam,  qui  putant  cum  pro  fado  ne- 
gatiuo  poena  imponitur  Iudici,  aut  alteri,  non  ante 
eam  committi  quam  monitio  præcedat,  quæ  fuit  In¬ 
noc.  in  d.c.  extirpandæ ,  Sc  retulit  latè.  Alex,  l.itafti- 
pulatus.D.de  verb.  obligat.  Sc  Fely.  d.c.  fi  autem,  ne¬ 
que  enim  hic  monitio  exigitur,  cum  tempus  à  lege  fit 
præftitutum,  vt  ante  diximus  d.  art.3.  Càftrobri.  Nec 
quicquam  excufari  poteft  ,  nifi  fi  probabilis  Sc  pene 
neceffaria ignorantiae  caufa  praetexitur,  quod  Bart.  ait. 


l.diuus.l.2.D.  deeuftod.  reor.  &1. eum  qui.  §.  in  po- 
pularibus.D.de  iureiurand.  1. femper.  §.  hoc  autem  in- 
terdidum.  D. quod  vi  aut  clam.  Bald.  l.i.Cod.  depri- 
uat.  carc.  Alb.  2.  part,  ftatut.  q.8o.  incip.  fed  quæro  fi 
confules,ideml.auus.D.decalum.&l.i.§.occiforam. 

D.  ad  Sy llan.  &  1. fi  ideo.  C.  de  his  quib.  vtindig.Hip- 
pol.  Marf.  l.qui  falfam.D.dc  falf.Put.  d.  lib.verb.  po¬ 
ne  quod  extat.  fol.129.  quanquam  quidam,  l.vlt. Cod. 
de  dol.  repugnant  Sc  tempus  currere  exiftimant.  Alio- 
quifeiemia  nonpræfumiturinludice,  nec  eius  culpa 
nec  negligentia, fi  aliunde  circunftantiæ  non  onerant, 
quod  .Bart.  ait  1.  damni  §.fabini.  D.  de  damn.  infed. 

Iaf.  d.  §.  fin  autem  vtraque  Adiuuar  probabilitatem  10 
ignorantiæ,maleficium  clam  commillumveluti  vene¬ 
ficium,  aut  intra  priuatos  parietes,aut  infyluis,  aut 
fpecu,  aut  in  longinquo,  aut  femorisarbitris ,  quod 
Bart.  perfequitur  in  Conf  102.  Sc  alij  d.  §.  occiforum. 

Sc  l.cum  fratrcm.C.  de  his  quib.  vt  ind.  Alex,  conf  24. 
vol.2.  incip.  animaduerfis,  Angel.  1.  ficum  exceptio¬ 
ne.  §.in  hac.  D. quod  met.  caufi  Alb.  d.  q.8o.  Put.  vbi 
fup.§.  quali  ter  arguatur  fo.  179.  Contraria  omnia  ne¬ 
gligentiam  conuincunt  facinus  publice  admiffum ,  in 
toro,  nundinis,  inter facra  publica ,  celebri  concione, 
frequenti  populo, fama  publica  de  admiffb,diffamatio 
dq  au&orc,  in  quibus  non  eft  ferenda  ignoratiæ  excu- 
fatio,  vt  id  ignorari  dici  poflit  à  Indice,  quod  omnes 
alij  fciunt.  l.i.  1.  §.  fed  Sc  fa&a.  D.  de  pericul.  tut.  Bart. 
d.  conf  102.  Puteus,  d.  verbo ,  negligentia,  Sc  verbo, 
contra  magiftratum,  glof  pragmat.  §.  quod  fi  hi,  ver¬ 
bo,  illos,de  concubin.  Idem  multomagis,  fi  etiam  ad¬ 
monitus  Iudcx  probetur,  d.  ^.magiftratibus.  Quid  fi 
etiam  fi  fub  oculos,  aut  ante  ædes  Iudicis  admiffum 
fit  ?  quod  Bald. notat.  l.i.§.quis.D.de  off.  præfeèhvrb. 
Cyn.  1.  fi  feruus.  C.  denoxalib.  Bald.  l.nullus.  C.  dc 
fura.Trinit.  Iaf  1.  eum  qui  C.de  Procurat.  Paris  Put. 

)  verbo, notorium  Iudicis,  cum  ea  de  re  extet  etiam  Ar¬ 
ticulus  6j.  inter  Aurclian.Ordinat. 

Sed  cum  in  priuatis  caufis  monitionem  exigamus,  'r 
redintegrant  rurfus  Iurifperiti  dilfidium,  quibufdam 
vnam,  quibufdam  duas  pofcentibus,  plures  etiam  tri¬ 
nam  exigant.  V nica  Bart.  contentus  c  ft ,  atque  etiam 
fatis  elle  contendit.  1. Titia Seio.  §.  vfuras,  de  leg.ij.D. 
quem  &  Imol.  fequitur,  idem  Bart.Bald.Lud.Rom.l. 
mora.  D.de-vfur.  Alex.  latè.  1. de  pupillo.  $.  fiquisipfi 
prætori.  D.  de  op.  no.nunt.&  d.l. ita  ftipulatus. Lucas· 
dc  Penn.  1.2.  C.  de  diuerf.  off.  lib.xij.  per  glof  c.  cu¬ 
pientes.  $.  fi  quis  pervigintiverf  propofita  de  ele&.in 
6.Lud.Rom.  conf  427.  incip.  in  præiuppofito. 

Binam  exigit  Bart.  auth.noc  amplius. C.fideicom- 
mif  Panor.  c.nos  quidem,  ext.  deteftam. 

Trinam  Bald.  c.i.  tit.  fi  de inueft.  int.dom.  Sc  vaffal- 
lis  or.  Scc.  1.  de  milit.  vaffal.  qui  cont.  eft  idem  auth.  fi 
appellatione. C.de  appellat.&  d.  §.  fin  autem  vtraque. 

&  ibid. Iaf.  Salyc.  Sc  additio  ad  cum,  Abb.  c.  ex  parte. 
ext.de  appell.  Io.  And.  c.  dile&o.  eod.tit.  Ant.  Butr. 
Imol.Fclyn.  c.  ex  literis,  ext.  deconftit.  Sab  e.  1.  vit. 
illud,  dc  temp.  appel.  Angel.  Conf  140.  Ant.  Bur.  SC 
Cardinal,  c.  cum  caufa  exr.de  off.deleg.Rom.  iibico- 
trarius.  d.  §.  fi  ejuis  ipfi  prætori.  Mattn.  dc  AfflicL  d. 
Conft.38.  num.47.  Luc.de  Penna  1.  quicumquc.Cod. 
de  diuerf  offic.  Inter  eas  pugnas  omnino  diftinguen- 
dæ  funt  circunftantiæ ,  &  quantum  quatenufque  fefe 
aut  negligentia,  aut  contumacia  Iudicis  porrigat,qua- 
tum  deinde  id  fit,quod  inde  fpe<ftatur,vr  quatenus  de- 
liftum  fit,  eatenus  coerceatur.  In  quo aduertendum  12 
imprimis  negligentiæ  non  vnam  eandèmque  de  iurc 
omnibus  poenam  impofitam  videri.  Quidam  deuolui 
ad  fuperiorem  Iurifdi&ionem  putant,  quia  inferior 
officium  non  faciat  quidam  Sc  plures  negant,  fed  co¬ 
gendum 


JM 


Des  IufBces,  Art.  XXX  L 


Π4 


gebdum  tiiiiitpfiin  pignoribus  3e  mulftu  oftcinrii 
tiecix  ΐ  1  Je  quo  ,  qui  J  nobis  videntor  &:  legi  four  «rgui 
Γιε  confricat mn,  dicemus.glo.ieq.  Q^idam'iuit  iiiipc- 
d£jiûi.im  Iudipeitiaut  piuandum,  fi  etiam  canta  culpa 
lit  nt-giigenni  ludlcisoilHmanc.  Hic  dc  effert  u  ne- 
'gligemit?  non  pugnabimus,  cnni  &  leges  regni  Ηπιο¬ 
ί  iMuum  eifeifciuu  cnqce  tribuam.,  qnaT  anre  draiii- 
jnus-glob  i*  e<  lue ipft.·  AtriculaSi$c  fex-bk  &  tivl.  arx. 
jji  i 0*11  fie  iulpemHonein  &  priunricmeni  indkit  bd  oli- 
neniis  /Irticulus,  it  taoi  granis  contiimsxqcir  Ittdkij 
mgligemia  proponatur  3  qine  in  dolum  vecgau  vi  ik 
ρΐίτ-χφκ  iuris-ciuilis leges, feaiiib-  ibmunms.  C.  3:.· 
Mjuico.  &clcr.  li^  pftjjae  ojujjino  pro  modo .neglt-  j 
j+  gemi. e  adhihcnd.T  ium:  Quam  liriq-itOE  bis  zur  rcr 
rogatio,  vt  ius  dicerer,  hcuju {lbffcxntwi  fecit  magnA 
ocüaito  efr,  urr  négligé nt(3  poituies,  quod  fiebam 
i·:  tliitfi  conuenerit ,  par  oonnumcia ,  icd  poEculuiris 
oratk  maior  &(vi  loqiv.immrl  iulkima  v  cIilt  iren  t  l·;  :■*  „ 
tu  c  d u lu  m  ,χ.Ι  dcuüluriônciti  particulam  canut-  id  fa- 
fkçiïc,  atque  etiam  adinpereiïbitducrius  um  mora¬ 
torem  Γη dicem agi  polie  *  qui  non  feipcsericad  ilium 
Iudiceip  EitîgeHcum ,  qui  aputUe  tacims  ohinurcrnl·* 
xnc3E.uuciÎî  neque  fkunj  rifnco,  neque  homines  rc- 
Wpreot,  carnen  qukiBCJkfta  rft.&e.C^od  b  hoc  quo-  * 
que  peuuu-.vc  in  eum  anirniduertatm'.,  aurludiri  Dû  - 
rujmïve  lunfiiichouü  tmefdiuitiii·, perpetuo,  anc  ad 
t  ern  pu  5,  hoc  ch  fui pcmUn  i  r  vel  priaetur,  ex  iibm o  ad 
patine]  lingar otis  preces,  ludids  quoque  fu péri  ori  s 
cmiterapnnu  accedere  oporrere ,  qui  tum  crniiimcc- 
rpï ,  |i  es  li  bd  lo  auton  mrcqi  le  Jupericiris  den miarum 
Lu  -.'t  sus  diccrct,  nee  fcçetït  cnm  poïlci.  Hoc  e-ii’u 
tuti  j  niign  i  :ï  e  o  s  i;  (μ  j  π  ■ -t  £  j  .r  p  en:  j  i  as  kdx'x{|a»m  ed  ,  fit- 
terdittacauiiT  cogninorjCj  fi:  ίΐιίρεπ/ίαικ·  aur  lutel  - 
dictione*  pejptrfya,  adde  jSî  appriLm  pode  iuicnegi- 
tioïiciumcum  cotdiqnetitBS  (vr  aiunt  )  arc.  i?r,  inf. 

Cuiüi  reriÎL'diû  f]  h  l  c-bJiijncntuiviqutit^uaqije  curuLït  E 
fit,  Uib  teitaril·;  s.nte,  dcjumcisibbue  Lupcrioiis  ^ρι- 
jr  Lta  TX  pred  bus ,  pïpptcx  j  ud:r_âtj  s  autanraeem,  &  φ  na 
l'arum  cft.  ^  non  ipcciofci  diqutjpcerf.vm  fefci'ailps 
f.\  !  I  an  t,  ii  ue  multitudo  j  tepori  of  r  m  n  b  tLJid  linr,  Π  u  r 

abftaitia,  Eue  aliud qtiicquanv,  Λ  quia'eüsr.tnujusdt 
ÎeneeiiiiiquibuslrMiiiaiitt·  dniimus  j  ad  liée  vt  ûtpe- 
iior  minora  coiiitoimtur  mplrcem deuLuioaticmcm 
exip.Îit:  rncniimt  LLÈC.de  Pcnn.  LquiccuiqiùuO  dcdi- 
ucii.  oill  alioqui  araidiraie  Tuviicis,  snqiiLr,B;i],b  non 
pot  Ai  appel  lan.  Lvlc-^i-Cod.  de  remp.  appebîi  b  vit. 
C.  de  ienr.  Sc  inrerL  jud-  &  h,  n,  q.C.  de  Epif  ami,  E 
Im!?rrt-  ïîb.T.  iïiil. 

14  Néglige  nmm  aiuem  intdligijinus,  ctsam  iï  non  re- 
eufer.  imocii.itTt  U  vï  ille  éIju.î  Euai^êliciK i*£tunnn 
k  pTrihmuirntcfanac,  aut  petenti  non  ri-fpomica.c, 
anidienuk dic,aut  allas  atcrtie alias  fulsi mk  cjccaik:.- 
n.e?  Ttccliti  au  t  «ni  L3  i  n  L]  1 1 1  h  !  1  re  fpo  mit  bopiatn 

fui  non  Jaciat,  quod  Ales,  ad  B.irt.  notat.  L  iï  alius.  $, 
bclliiïimk D, quod vi  aittcEun.  Anan.  d;c.  cxcommu- 
iiicainus.  Tdy.  d.  c.  1 1  .ureim  Ëald.  e.  i.  de  imiit.  TaJ’. 
qureonc.  fit.  Euc.de  lkiuïn-  Ejl.  dcimotnrac.  Marna. 
ALibft-  d.  Çünû.-jE,  l'ut-  ih  SytiJ.  §,  contra  irariftra- 
imn  ίοι.ιτρ.  fie ro.  Λ  iyndicantur ,  Qupd  li  riMv-  E 
nor  jiouoeg-lig.t,  ied  dum acaifaimuetu  r.iur ,  pro- 
b  a  ri  oru?  î  Cônq  ni  ru  accu  |  ariena  inlLmend-i·  inltar, 

acokmçb  tcmpuslahicur.  ncgligcrc  nùn  viderur  reiru 
optriTio.  1. 1  ÿ.ylr.  D,  de  adnlr." 

Nota  4 

'  -V'J  L·  murs  (r# fit  â 1  indic*  iiffiritt  t . 

-,  _  f>j  car ιβιίίια  infertur*  ex  wtk^tticA  dtuoiutur  ad 

pii/'iriiJYEu  t y 


iy  Άη  ~\*fxL·  indj diliwjitr  r^IffTiitMtn  λΑ firmarim 
Àfmldiivr, 

5  luftjUiicisntift  tet Am  ïicw  AmttÎt negitem  i»cfcx. 

^  iiïfiiic  juperitnre JrTiiiÀ  /c.n  tîîslfàjRîari.'^  \  jjc  Con- 

(ιις’πΐιΐιι  cunriiHimtcrlnqLiitLU-j  née  aiiin nectiïariimi 
éft ί on Ltm  piveJictj di  i  hipçriore  ,  vt  locus  ht  ddpnj'i- 
tiojulruiùs  Gôipt'ttfdiuis  :  Nam  li  poil  cndauiiTo  djc.m 
à  deiicta  .ndjniflo  hidfx  inpcrior  snrctiertcnt  cogni¬ 
ti  oiu-inj  informatione  S:  decreto,  omnino  ipi'ifibctro 
adenm  dciioliutui·  ex  dlo  Artiado  Caftrobrivmumo 
i,  propter  dtl  h  îiitaui  négügçncuin. Vuigo  ï iïcuï-  1 

rmirjanbic  quoque  mora*  p  11  rgari  oad  mi  r  tu  r  u  r ,  id  eit, 
an  iudtJi  infcriorcognidoneiti  icnjLcreprïJlLt ,  lîpoit 
tèmpiiî&inFfiiLilLn,  .uiEcrarfienquain  Regius  antcuer- 
iciritj  odicium  Kicerc  cct-pem.  Er  Barr-n  egar.  L  quam- 
iiti.D-  de  dain.  tnicdt, ait  contra  Ang, d-l-quuiunis c.  11 
·*  ludiciv  lioapptlirc.  invp  vcdûr  noitroquidiminn; 
iinrr,  Jinmiîbi,  qmnlexpoJr  ιηοπιη,  Im  aidiibonem 
Lr.msfeii  in  pErnatiijquo  cs.lu  cxtCLtm  ine  j  lcg,e  fiiiEa 
p  οίϊ  moram  ne  gat ut  p  urgati  o  ad  mim  v\  fc  π  te  n  ci  a  co  - 
amui],  B.irt.  l.quj  ob  t  em,  D-de  contl  indeb.  Ak :■. .  I,  Ji 
iniukm.  foi-  tE.  D.  de  verb.  iîhligar.  Anckar.  c,  ilcnc, 

l'xl,  de  Î'nppL  ntrglig.  pi-ilar.  ficP-minr.  c.  Ikct  coH, 

iLr.  À:  Bair.  ienrcjuanmprirbac-  Lu  J,  Rc-m ,  dJ-qu-un- 
«is  N  d.c.  li  à  Iudvcchfponder. 

}\Uf  rwun  j  Idem  ftanxi:  fed  m  cauia 

pubuc.ifiTLrimin.di  iLJe  Ate.  CaÛrob.j,  idem  Si  alla:  t. 
régjx&u<5dîmes:i  qtias  cicauimtis  iup.  gloËr.  Elligi- 
1111·  hic  ddpoBrioiic  conto  lia  difpittottô  Doctorum, 
Au  per  jnfenen'is  ludccis  negligentiaan,  Iiii  iklfciic  ad 
iuperiorcm  4uüJtiintr}  Nam  hic  dciiûlna  appaixc,  νχ 
A-inE  an.  fie  exfat  vîuKI-a  vetcnïin  R  egum.  PJu- 

bp-  A:  Qi.roL  VL  Ord.  apud  ,Auf«rr.  in  Stylo,  dr.  de 
baril,  urr.  quArTurifdiflionem  inietiou.·.  aJ 

i  ivpcnei  en  <’x  ncgligenda  du.oJun,  A:  -eaiênt^nria  cft 
Jacuk  de  BcÎlomJkîn  pradl·.  rir.  de (itg. reo  ;  Εχ  îiiril'- 
pcritiî  Iïiufdidtioncm  înfencrris detmlui  ad  iuptrio- 
rciu  per  ncghgencium  negant  Panor.  Caïd.  JmdLc. 
pal  toralis  fie  c.  prauc·.  txr.  de  oFF.  ord.Panor.  iongadi- 
îpumioiit’.  c. il  quia  côîrn cl cncum.  vttJic.qnxro pn- 
ïvlü,  rxT.  dttdr.  eomp.  fi.-·  Archid.  Ai'disL*. iiiitti  c.  i. 
çxiJelîippl.  negligf.  TruLit.  inv;.  Imm.  And.  y.  nul- 
hn.  cxr,  de  fupp,  ivcglig.  Prrht.  Reddunt  raïi oiifm. 
quia  deuolininnis  prutu  mifquamiti  iure  3  nilî  m  Cali¬ 
bus  2  lu  ce  t,  x  pt  edi  s  e  ïfi  ώ  c  ch  eat,  vv  f«  tté  :  u  In  n  oc. 
c.  quia  diuèrJkaijcw,  iut.  de  prxb- vm  bo3  nc- 
^kaeninr,  fi:  verbo,  illos  m  pragmau  cie,  de  conarb. 

(ed  iutbriorctn  iu-gligentem  coerceri  vu! dfecovi 
ufîiçimiL  f.icertpptina.  moJcbj  ibipt-nfioac.  Buid.  K 
C.quimy.  !k  rpund.  îud,  qundho.be  mukomagis 
vrMsrb.ditrTï  uni  lege  contra  ÇitutumuiiiT,  aira  ίτι- 

rimËÆkùijics  Pi  paruniomohabcanriir,  quibiiÿpriuari 

quempiani  ex  ntgligcnn:!  durius  ςΑ.  qu;;m  vr  f.ni 

point prn  ta  c-uipi,  qua-vrmaxtiïiÎïfli  doro  dVrntaxac 
pradumpiotrihui  poÆr.  Get«i  couru  magnocon- 
ito I it  f kiTokitvüluTirîui'i [didtionfm  ndgligentis  fin 
ieopi  ad  Arcbrc^nkopum  ,  A- data  mgîigtTiï La  üi  f  in . 
ïcoyi  .ocumib.:cL'dLTC3quodg!of  feniir.  paltora- 
-y\& ^  cl·-·  ki  finnma*  l*t.  And.  rit.  pitilondh  R  e,  ir- 
rcfragabili.  eoJ. tii.  5c  inc.].  ,·,·ίηρρ.  ncgJjg.  pr.rl,  in' 

VE  v™  A: Το,Μοπ-ïcK^  P.nil.Lca.oMcift-  inSjimuia. 
5.qiUiipei'tii>;t.dpufi  or  J.  la.  And.  c.  nylliES-  ext,  ie 
lur.  paij.'tin.  Ami  de  Jïcrn.  cJmpenaJerii.  f.priTcrca 
U  infer  dm^veef.  CoFifïirutkn  ne-  de  prniiiK  feuiL 
Cil  i  en .  pet  fre  J.  Albor.  J.JÏqitos.C.  de  orb  ur.id.  prx- 
tor.  Oïdmi.  firircm.  Einbemns,  D.  dedehtif  duir. 
LéiLz.  quidem  d-  txt.  feribit  totiiin  miindLim  renere 
eonccaPanormit,  vr  ik  Domûjic.fi:  Franc. qmnqitirn 


Π* 


Des  IuiUces ,  Art.  X  X  X I  T. 


admittit  quidem  Panorm.  Iurifdiitioncm ,  quæ  mie 
qüôpiam  fpeciali  aut  præfcripto  competat,  contra  ms 
commune  &  ordinarias  regulas  ad  iupçnorem  deuol- 
ui  ex  negligentia  inferioris,  veluti  Archidiacom ,  aut 
alterius, qui  ex  priuilegio aut  praeferiptione  habcat, 
quia  talibus  non  competat  niii  (vt  tUc  ait)  inquantum 
funt  vigiles  in  ea  exercenda·,  Contra  elle  m  ordina¬ 
riis,  vtEpifcopoqm  meliore  iure  nitatur,  &iolus  lit 
fundatus  m  fua  Diœccfi ·,  Hæc  fcntentia,  licet  à  pluri¬ 
bus  improbetur ,  tamen  probabilis  cil ,  &  operose  a 

,  Panor.  defenditur,  d.  c.lT  quis  contra  clericum.  Nunc 

i  vt  ad  rem  propius  illas  fententias  applicemus-.  An  lci- 
Ücct  in  caufa materiave  valfalitia  Iunfdiélio  inferioris 
ad  fuperiorem  deuoluatur  ex  negligentia ,  dubium  fa¬ 
cit  ,  quod  meliori  iure  fcuda  nunc  habentur  quam 
olinv.  Nam  in  patrimonio  funt  vt  auitæ  quæ que  he¬ 
reditates,  &  venduntur  &  alienantur,  vt  alia  quæ- 
u is,  quare  deuolui  ad  fuperiorem  graue  eft ,  &  com- 
milfo  aut  confifcationi  equipollet,  nili  quod,non  nili 
m  particulari  cafu  applicatur,  &  quaquam  inter  com- 
miifi  caufas  hanc  quoque  annumerant ,  cùm  vallallus 
Domino  iuftitiam  facere  denegat,  c.i.tit.  quæ  fuer. 
prim.  cauf.  benef.  amit.  &  c.i.  quand. dom.  propriet, 
priuet.  glof.  c.i.  tit.quid  lit  inucft.vbi  Iacob. Bellouil. 
Mart.Laud.  And.Iler.  tum  Iacob.  de  San&o  Georgio, 
libro  de  fend,  vcrbci  didi  que  valfalli  promiferunt  6c 
verf.  &  didi  valfalli,  verbo ,  vnum  icitote,  nu.  22.  ta¬ 
men  non  eft  par  cauia  negligentiæ  aliena  exterorum 

4  in  caulit.  Hx  quo  videri  debet  in  Iudicibus  quidé  fub- 
altcrnis  &  Dominis  inferioribus  non  deuolui  Iurif- 
didionem  ad  fuperiores,  neque  Regios  dc  ipfos  ad 
cftedum,  vt  Iurifdidio  commiifa  dici  pollit  præter 
caufam  quidem  particularem,  cum  negligentiæ  caulae 
inter  Caufas  committendi  fcudi  non  habeantur  à  iure 
nec  Confuetudine,  &hic  art.  &  alius  qui  37.  eft  iuf. 
caufam  duntaxat  particularem  ad  fuperiorem  defert. 
Nec  probo  Panorm.  iudicium  aliter  exillimatis,  qua¬ 
quam  alio  feudorum  iure.  c.  ex  tranfmilfi  4.  notab. 
cxt.  de  for.  comp.  Ôc  c.  cæterum  verf.  quaero  igitur 
capiendo,  ext.  de  iudic.  quo  loco  per  negligentiam  im- 


A  mediati  Domini  deuolui  putat  Iurifdi&ioftèm  ad  fu¬ 
periorem  mediatum, &  fi  nullus  mediatus  eft  ad  ordi¬ 
narium,  probôque  fententiam  glof.  d.  c.  imperialem, 
f.  prætercafi  inter  duos  verbo  duos.  &  glof. vit.  cæte¬ 
rum,  quæ  ordinario  loci  tribuit.  Ideoque  &  Cy.  Bal. 
Alb.  Gaft.  Raph.  Fulgof.  tenent  neminem  elle  I11- 
rildidione  priuandum,  quia  ius  dicere  neglexerit ,  & 
exemplum  de  Flandrenfibus  petunt,  quorum  Conus 
non  redè  priuatus  fit  Iurifdidtione  ob  tales  caufas,  li¬ 
cet,  propter  abufum  &  graues  excelfus  valfalli  priuari 
pollint,  quod  Bal.  ait.  §.qui  aduocatia.  tit.  de  pac.  te- 
nend.& pluribus  agitat  Molinæus  in  Conf.  Paiiiienf. 
titul.de  teud.  §.31.  qu.  47-  &Canoniftae.  cap.i.  de  re 
iud.  in  vj .  Sed  alia  conditio,  ius,  &  ratio  eft  Regiorum 
B  Indicum,  per  ea  quæ  diximus  fup.  art.  28.  quia  hi  foli 
Iurifdidionem  iure  primario  habeant,  inferiores  iure 
conceifo  &c  deriuato,  ideoque  inferiorum  Iurifdictio, 
veluti  quæ  iure  fpeciali  habetur,facile  ad  fuam  caufam 
originemque  reuertitur  &  rëfolidatur ,  idque  multo 
magis  quia  inferiores  à  Rege  no  nili  à  Rege,  huc  me¬ 
diate,  hue immediate  habere  poliunt,  inferiores  ab 
Epilcopo  etiam  fine  eo  polfunt  veluti  prælcriptionc. 
Nec  illa  omnibus  funt  obuia. 

8  .Audit  cas]  Nihil  amplius  Confuetudo  ftatuit  de  J 
priuatione  aut  deuolutione  quâ  pro  cafu,  vt  loquun¬ 
tur,  particulari ,  in  quo  negligentia  valfalli  arguitur  & 
C  conuincitur  ·,  Non  igitur  tota  Iurifdidio  amittitur, 
quod  magis  txprelfum  eft  inf.  art.  37.  vbi  dicemus, 
quod  vero  interdum  cotra  fit,  ius  Regium  eft  ex  Con- 
ftitutionibus  fpeciaHbus  contra  Coni  uctudinem,San- 
diones  ante  citauimus. 

i’  Pmfemonftrer.]  Rationes  probandæ  negligentiæ  fu- 
pra  tradidimus  Se  Bart.  funus  perfequitur.  d.  conf. 
cij.  &in  criminalibus  quidem  delcripta  eft  negligen- 
jia.  d.  Art.  Caftrob.3,  cùmfcilicet  tempus præfixum 
praeteriit.  Quid  vero  3  cùm  deuolutionis  duntaxat 
poenam  indicat,  an  ne  vllaludicis  erit  poena  qui  ne¬ 
glexit  officium  ?  dicemus  mf.  art.  38.  loco  magis  ac¬ 
commodato. 


Article  XXXII. 


A  RTI  c. 
XXIX. 
Novas 
C  ONS. 


V  i  c  ο  N  qv  E  propofe 3  exception, b  ou  fait  autre  exploit  c  empefehant 
procéder  au  principal,  fil  en  elt  vaincu , d  la  vaineque  vaut  defaut*  en  prin- 


QVicumcfue  proponit3  exceptionem*  aut  alios fines  non  procedendi  curfum  litis  princi¬ 
palis  c  inhibentes ,  aut  remoranteSffi'viBns  aut  repulfus  ab  eis fuerit , d  viéljtë  r vadirno - 
nij  deferti  tenetur e  in  principali . 


Nota  r. 

x  Exceptiones  dilatoria  aut  declinatorice  id  eft  fines  non 
procedendi  hîc,crc.  CT  nu.z. 

3  appellatio  ai  interlocutam  non  inhibet  progrefium  in 

lite. 

4  De  peremptoriis  exceptionib.  feu  finib.  non  recipiendi 

non  agit  art.  nifi ,  Cfc. 

r  Quiconque  propofe.  ]  Cuiufcunquc  generis  tandem 
fint  illæ  exceptiones  quæ  proponuntur ,  fiue  decli- 
natoriæ  fiue  dilatoriæ,  quas  fines  non  procedendi  ap¬ 
pellant, fiue  de  his  quæ  litis  ingrclfum  impednmt,quæ 
fines  non  recipiendi  in  foro  appellantur,  fi  hisexci- 


D  dit  qui  eas  proponit,  vadimonium  defer  uilfe  videtur, 
id  eft  defedus  in  eum  coceditur.  Neque  enim  relpon- 
dilfe  videtiu ,  qui  id  refpondit  quod  aut  ab  eo  non  eft 
probatum,  aut  vero  etiam  faillira  elle  deprehefum  fiq 
Nam  fi  ad  rem  non  eft  refponfum,  id  eft  «Vh  ’ΐπος 
reiici  protinus  debuit,  etiam  ηό  admilfa  probatione.l. 
deætate.  §.quod  auté.  D.deinterrog.  adl.quare  nulla 
mora  fit  conteftationi  tali  exceptione  propofita,  nifi 
quidem  Iudex~pcr  imprudentiam  non  admittendam 
admiferit ,  quo  &  ipio  cafu  vadimonium  defermm 
videri  debet.  De  peremptoriis  alia  ratio  cft ,  quia  cùm 
per  ipfas  lis  principalis  côtelletur ,  nulla  mora  fit  pro- 
Ceïfui,  &  hic  de  his  ftatuit,  qui  empefchentde  procéder 
en  principal. 


ii/  Des  Indices, 

a  £xetpitttir]  Quales  fil nt  deduurori.e  furi ,  am  repu  - 
■fiitianeS  laJ-ici'.:,  mm  dtlstoiiàyiiu·  qui  litis  in^rêllum 
impediant  fl  per  k  eaâiniiminit  iuipt.nfo  inierim 
jjriiidpiilj,·  di'  qui  bus  ante  diriiims  :  î^aB» yidt-ouç. in.ra- 
jtibns  vadiinflfriij  défera  teneur»  &  duplicata  nmtiuk- 
fenlswnLÛtis.exdmÎitnr  pérÜrd.Rkgiss, 

i  b  ûp-pit  jiifrrjpifÿifii-ii.J  Vtlmiqau  ladjcrô  reGüSitiSn[ 

lieras  (vt Vocant)  raotatorias,  aut  folutioms  moraio- 
nas  annales  aut  qtiuiquetinaies  obtinet,  aurquas  dji- 
Itq  ,nj  1 1  ll-  I  IrtHf,  quibi ls  pofteriu s  d  edd  tr.  nui  excu.1  ruio- 
iicm  morbi proponit.qtlÆ lui  fi  de  tegitur,  <tr  f/wr  et  fit 
Jînl'w  iimttt  dffdut  fivf  Ι'ϊχίΊη? ,  iima'mè  interlocu¬ 
to  rii-quhpinm  appelkE,  ac  ddndc  vincitur.  Hinc  il!  a 
vfttam  m  a  ion  eu  s  n  oftns  form  uLa  ,  ht  fipat  l' Appt  π  'τβ 
Mt  r>dn  „  i! r fit  n'y  ,nch tfan  t T  çui  us  \o π  li m  audirbn  nt 
nrtinrtj, vim  urino pridem nanti  M'aincûm ah mter- 
Èocütorià  applique,  «juamms  inrimatue  (vt  aiunt) 
poiJit,  ii  vtiu  ni  lite  procedere,  cum  àjçu  ilrrio  ab  in¬ 
terlocuto  fia  pcqgrclliirn  inhibere  non  pctSt  çiÇon- 
fti  turi  nuibu  s  Regiis,  i  anic  n  fi  appcliatioui  deferat,  ab 
sppt  Lune  impurari  ci  nequit,  quod  ad  vSterioninon 
p='ocÊÎïèrii  pex  rarionem.  L  cufti  iii  fundo,  j.  quod  fi 
nuiher.D.ck  iur.dot.  &  Lyendicatirenu  D.  ik  cui&.&L 
qaod Butte),  lapiat.  q.c?.  iriteiîjuiit, 

A  :  fanÿifkini  fsractdirm  Quarc  per  empturiar 

cxccp  trônes,  pc  r  qii  ;us  1  is  co  me  FLatur,  ni  liane  tü  Γροΐ'ι  - 
nonem  non cad ni,: ,  cùm  Eia·  Isrtni  principalem  non 
rt morcu  Lur, imh  verb  fuper  bis  bs  inilituirur  &'  peu- 
curai,  fcinec ülî  Éinc-SjVt  sitmf, non  recipiendi  h  iusie 
en m  principali  lundi, üc  ilmnl  intt|uunair, haeCon- 
fin  mi  d  i  n  c  ce  iTip  r.eh  en  dnn  tur,  quùlis  principali  s  non 
füip cniürur,rtupii  A  Lx.  notât, 1,  i.^his  darurverl.  eut 
a  li  Ιι  * ,  1 1 1  Hue.  b.  H  qui  s  ki  s  dJc,  non  c  b  temp .  v  bi  A  l·:  x , 
lV  Rotam  citat  de  DoiTnuicmo  de  Sinito  Gemuuiuio,- 
Sin  vero  tîiles  üncs  non  f  capiendi  pale  cxammetuxj 
&  curium  principalis  litis  inhibeant,  rtnn  victus  in 
litmc  Artui  dum  incuiric,  ik'vndimonij  tUierti  rcnc- 
liir, pûi+.'  rf h jjf  reiArdeltprinujnitCr  inji}fcdn  mgtmttu  de 
k β»  ii  fitn  rtî(i*tir ^Tciit-èUtnttHjC^  fwpi/djtda ÿrtttime 
i» 

Hota  i, 

I  Exnptic N rW  nttt  pti  t imp-mfunn  rtf?  tn  Ae!et 

X  Su  r  at  ux  dcEiovi  !»  pro  mniefUt*  hd^tur. 

j  tiefirpdto  mrc  βρηβηώ,  nu.N  ric  tfntiit }  β  ItdcX  vi¬ 
tra, 

jjj.  i* timet j  hypstktfti AÂtitti?. 

J  la  'Pifi nefit  vstit  flffrfwi.]  (  VJtincqtte)  vox  parum  ger- 
manj,  fcdq  ni  tamen  nulliuti  Dacici  lingua  melioreci 
babt  t,  pio  eaquim  ofiénivoiictti  Luunt  vocant,  dc  op- 
ponitur  vitiem-,  Gteci  meliore  voce  lirta  Ijcnnu 
i  RaLLOiLLJieEiiConQLctuclbiisijieotil,  qui*  in  dolo  vi¬ 
detor  cfle,  qiti  exceptionem  pmponitquatn  non  pro¬ 
bat  ,  quod  Paul.  C;db  ut.  L,  diuù  D,  uillcg.  hJcid-  Ar 
pracfutnp  lio  c-il  calumnia:  contra  awn,quj  i  propu  fica 
éxciibr.  1-  tutor  vel  curator.  D.  de  adminift*  cur.  1.  ne¬ 
mo  rem  iuam.D.  ile  verb,  oblig.  imk  fiiiïip'tæ  v  ulgatar 
iiiris  Sententia,  Litem  habeti  pro  conte  itita  ciim  per 
quem  lûie  adlorem  lui  e  reum  badium  tft,  quomUiUS 
conte  ftarr  tur ,  de  quo  reguli  traditur.  L  fi  tum.  §,  qui 
mirjj  jaiiinj.  D,  fi  q siis. catir* qui  lôtuS  copiose  rtadia- 
tur  ab  And.Tiriq.  in  tTtrnft.  lign.§,ij;  glofi  verbs^fir- 
fitu  Utentcfdtim.,  îdqtieiîtte  ad  interruptiones ,  hue 
perpemariones  actionum,  truiluum  reibiurioncnij 
lin[p£jidtTLaam  bidneendim ,  &z  late  tractat  Francifc. 
JialL  perdiligenti  iradfcatii  dePïatfcripi*  tertia  parte 
fextK  partis  principalis ,  verfi  circi  reiriarn. ipedeni, 
hoc  quidem  quud  ad  r  cales  effeLtui  cûnteiÈsiitjgtûsj. 


Art.  XXX  1 1.  ιι8 

^  Namquo  iLitcniincfonim  vdtur,  hodie  Sir  [ito  con'  i 
teibTa  non  habrjre  tur ,  nili  ad  tale  eremodicio  ei  aliud 
quoque  accede  ivi: ,  quo  ad  litis  ordinat  m  nem  ,  si jent 
itttx  i ijdstii ,  vt  iis  quidem  pro  cojjk fiat; i  habeatLH 
Ord ,  i pq.  &  ren  nom  cil  :  fleuri  A:  ècontriufi’a£torva- 
arm  o  îuo  no  n  a  [f u  r;  r  i  r  ab  le  dicto,  siée  ititeirumpitur 
priÊcrip  lia,  i'jæc  v  Uns  t  lïetl  us  oit  citatio  nïs  ab  co  ri  il:  le 
ad  ilictr.  uti  quan  mm  appatmr  l,  ^.'  pûftédiChum.D. 
de  iiid,  c,  t.  ikdul.  &  conrJib.vj.  CntJ.  dJ.  &poife 
edittum,  ik  Simii:  quoqut  locmn  extrect  And.  T iraq. 
in  ternit.  $.&.  glorii.  nturi-S.  inJc  jj]  Lid  qu  CK,pc,qn'od  3 
fi  pioppfitis  exceptionibus  Λ;  (imbus  non  recipiendi 
(vtloquumin  )  ludex  rricrtiato  iuperhis  itire,  advtie- 
ri  un  p  roedï  e  ii  t,  v  t  fspe  fit,qit4tn!  Ιαβ/πώύίρ  reieutir 
ne  font  prffîti  ea  wfintiflt!,  pr ü  h  Lim  j  h  Hj  tia  rxce  prio- 

ntim  otnrua  medio  tempore  tactaà  tempore  propo il¬ 
larum  c-iccptionam  comjunf  iunt  snuaiida ,  glpf, 

c.  cùm  contingat,  exr.de  offidt'lec,  BaL  1.  ille  âquo.f . 
fi  de  îeQamcnio.D.  ad  Trcbel.  lai.  y.prasterea  n.  col- 
InftÎT.  de  h5Léo.  Lociii  apud  ]  lippol.  S’ing.  linS.  cr  {on 
sjtH  ββιι  di  non  ΓΐζΟΗύΐ f  je  preitsts: r.i  (iifirmin  ~^ττιβί t, 

iOMte  laptorriitrefitT  iffirwujml  ftmmer*  ti" était  ferry  -dr 
rien,  Îaanullaricholi:  Jocent,  fori  funt,  &  pu  tue  1 .  '■■ , 

C  tametfi  originem  Fubenr,a'i  oftciuiirmm ,  a  iurc,  icd 
muid.ssgn owra, E x.liuiui  Atriciififariniiï  &r  i-befribi-  4 
tuuntur  pleriEqucliypurhvfes  sn  ipeCie,  v,luîi  Cun^ 

(  tradi  tur  appeUatem,  qui  libcilum  cppellrirorinm  p^o- 
pofuerit,  LuptT  quo  ditllltigaticrir,  ctr-ue  intérim  pro* 
Tcqucndx  appelÎaiionis  firr.iiii  tempora  cucurrerint, 
appcllaiionc  excidiflcyideri  exicnrencii  Bal.  auth.  ci 
qui-  C.  de  teinp,  appeL  H  inc  il.Iatiaufula  fit  un,  ante 
diximus  rribunalibus  rritumids  viurpita  c~  β  τ·*τ 
ïifftk  &c, 

hidt  illud  etiam,  quod  fi  qms.aTtcncata  ptopofue- 
rit  impedii  udo  ptocciir  m  ciliCl  apptUarionis  victus 
D  sn  aîtentatorûjpiiübationej  Uîiliuiii  ctuilumpedicrur 
A  profiequéda  appellatione. ,  nec  quod  adLim  cft  inter- 
rumpendivimviLuu  hpbebit/.juüd  Baid,notarJ.con- 
m  imiores.  C.  de  bioliiciof.  cift»  Rota  decifi  cij+  in 
noutSjincip.  fatilia,  Id  quidan  3c  m  co  quoque  em¬ 
icor,  qninullitatempropofiiit  qua  viciai  cft,  ne  poilït 
poft  latalnim  crtrfuni  appclliLrionvm  ptofequi,  vt  rit 
Bald.  d-Î  .contra  maiores.  Angel.  1.  Puulus.D.Jc  vfuip, 
Raph.  Cum.  confici. 

£cis  qui  Frocuratarem  nai  fi  r,  fuper  aiiiis  mandatg 
diü  difeep tarum  cil,  po fkreiuo  pronuciato  ni  cjalid  ma 
p  eiTemandauimi  Lu  tütum.  vainijomunt  dekttum  di- 
cetur  quafi  non  âxzo  Procuratore ,  c,  Nicolao,  ixt.  de 
appel.  Ban,  Lx.i.  lié  folum  t).  ad  T ertnl.  Bar  c,  &;  Alex, 

L  ii  finita.  iLlulianus.  D.de  diun.  infett.  CaiL  d.L  üini 
EaltL  d.  1 ,  crjnmr  mai  ores. 

Li  qui  veadiçatiün rrn  inten dit,  su  vn p de 
non  fnjj V ,  k  fubordiharè  ex  retradtu  rcmpctsi^Ar  rts  ex 
eondirLûiic  rÎtraàtE£.üiÎÎ-datut  ti  adiu dicetur,  ncc  in¬ 
tra  oida-ljum  diemuCior  pretium  t  c  lu  ndar  quauqçL'un 
liicdiu  tracta  lupcrvendLcafionejTicirus  p-oft?a  ilia, 
rerradtu  qcioque  excludetur,  quod  Fab.  nomtUf.^.qai 
autem  In  11- de  exeufar*  mk&iæpiflimè  cil  iridicarum, 

F  cii  m  maiores  noffcri  vehetneurer  de  eo  contendi  (lent, 
ied  grandi  tandem  lire  cft  co  nftitutum,  entre  le  aeigmur 

de  U  fiigAIieregrJiid  Ftmetttf  çr  if  Seigneur  deSdiltli  iean 

pour  I'  h  n  *y  e. 

Ht  li  Lkcus  tu  ror'irppelLmitjquja  exeufario  cinsnoo 
recipiebatur,  ddiis  ciatlo  per  hccm  negorio  omni 
niedij  temporis  periculo  fubiiorur,  Lfiquis  rntor,  ÿ. 
qukl  crgo-D-  du  rinniipt.  ]-  turoL.  D-  de  vfur.  I.quan- 
q  1  un  n .  Fri  de  exeufi  mt.  L 1- A.r  î,  D.  fi  tu  rot  vd  curaeot. 

Et  mut  ri  fupercxcnCitione  dari  tutoris·  Sitigâti-  pofc 

ΗίοΙικη  viilsqutrit  tempus  3c  periculum  non  petiu 


A  R.T  I  c. 

XXX. 

N  Ο  V  AE 
Cons. 


IIP 

tutoris,  1.2. ξ.  non  folum.D.  adTertul.  quanquamab 
hac  fententia  circunftantiæ  deducere  poffunt. 

Et  Magiftratus  creatus  ft  appellat ,  vidus  mcdij 
temporis  periculum  præftabit  I.  imperatores,  D.  de 
appell. 

Et  ftatus  controueriîam  paifus ,  tradat  per  quin¬ 
quennium  lite  quod  ad  monendas  ftatus  côtrouerfias 
præftituitur.vido  adore  liber  reperietur  poft  didum 
tempus  lapftim  1. fi pater.C.  ne  ex  delid.  defund. 

E  contra  vincenti  adbori  nihil  propter  iniuftam  rei 
litem  peribit,  qui  locus  fuse  ab  AncLTiraq.  tradatur 


120 

inretrad. §.u.  glof.z.  &§.4.gIof4.  cod.tit. 
d  En  principal .]  Hîc  apparet  de  exceptionibus  agi, 
quæ  ad  litis  ingreffum  opponuntur  aut  dilatoriis ,  fins 
de  non  procéder  y  ou  de  non  receuoir.  Sednec  ad  id  folum 
valet vidoria,  vt  defedus  concedatur ,  fed  expenfis 
quoque  muldatur  reus,  hxfque  præiudicialibus  ex 
art.  182.  inf.  adde  &  nuildam  quoque  infiigi  polie  ob 
retardatum  proceiTum ,  fi  rcs  pofcataut  calumniofa 
exceptio  detegatur  &  Alex,  notat.l.i.  §.his  darur  verf. 
&  quod.Bald.  D.fiquisius  die.  non  obtemp.Anch.& 
Imol.  c.conftitutus.  ext.de  fideiulf 


Des  Iuftices ,  Art.  XXXIII- 

A 


Article  XXXIII. 


1  Esa  luges b qui  i 


i  indeuëment  &  iniuftement'  taxent,  &  font  Ieuer d  amende, 
jcfont  puniifables  de  peine  arbitraire,  iufquesfafuipeniionou8priuatioa 
de  leurs  offices  :  & b  plus  grande.  Ci  cas  le  requiert. 

3  T  Fdicesh qui  indebitè  &  iniuftè c taxant ,  & d  mulSlam  exigunt0 debent  puniri pœna 
arbitraria ,vfifue  (ad fuffienfionem  aut 8  priuationem  officiorum  feu  munerum, vel h  etiam 
maiore fi  cafus  feu  ratio  exigat . 


Nota  1. 

Quii.  potefiiK  erat  mulct<e  dicend a  'ture  Romano 
num.  2. 

Ommb.  indicii,  itu  multfatidi  halent  iure  Hofiro. 
Ve  modo  multtarum  apud  Romanos. 

Et  ture  ciuili  O"  ord.  regum. 


[  1  Les  luges.]  Pœnæ  &  muldæ  diferimen  modumque 
pofterius  dicemus.  Nunc  id  tantum  dicamus,  quod 
de  iudicantis  poteftate  fatis  fit,  non  fuilfe  fcilicet  anti- 
quilfimo  quide  iure  Magiftratibus  omnibus  muldæ 
dicendæ  poteftatem  ,  quam  is  demum  Magiftratus 
olim  dicere  potuit,  cui  ex  autoritatis  modo  dc  iure 
competeret,  fiiiffe  contra  quibus  omnino  non  licerer, 
ni  fpcciali  lege  eflet  attributum ,  dc  diferta  cautione  £ 
receptum,  quod  apparet  cxl.aliudcft  fraus &1.  fiqua 
pœna.  D.  deverb.  lignif.  Magiftratus  folos,  inquit, 
Vlpianus,  SéPræfides  Prouinciarum  polle  mulctam 
dicere  mandatis  permiffum  cft  tk  1.2.  §.vlt.  D.  de  iud. 

His  datur,inquit,  muldæ  dicédæius ,  quibus  publicè 
iudicium  eft  &:  non  aliis,nifi  fit  hoc  eis  fpecialiter  per¬ 
miffum.  Quamobrcm  Duumuiris  &  Magiftratibus 
municipiorum  non  licuit,  exi.  i.D.  fi  quis  ius  dic.  non 
obtem.  in  cuius  refponfi  fcnfu  multa  glofam ,  Dodo- 
réfque  torsere,  fine  caufa,  ignoratione  poteftatis,citm 
Duumuiri  olim  nil  aliud  fuerint,  quàm  principes 
Decurionum  &  Magiftratus  municipales  noti  crebra 
mentione  iuri,  &  veteribus  autoribus,  &  Ciceroni 
quoque,  quorum  decreta  interdum  memorat,  iure  D 
&  inter  Magiftratus  externos  quidem  recenfit  1.  Ma¬ 
giftratus.  D.  de  iurifd.  omnium  iudic.&Lvlt.C.  de  iu- 
dic.  &  d.l.i.  D.  fi  quis  ius  dic.  Nec  defenfores  duita¬ 
tum,  qui  &ipfi  gradu  nihilo  meliori  ius  in  munici¬ 
piis  dixere  vfque  ad  ccc.  aureos ,  §.  audient,  auth.  de 
defenf.  ciuit.  &  muldandi  poteftas  adimitur  1.  defen¬ 
fores  2.  C.  de  mod.  muld.  Nec  Procuratores  Fi fci.  1. 
i.C.  eod.  tit.  Nec  Confiliarij  Præfidum ,  aut  Aftèffo- 
res  qui  à  Pedaneis  nil  differunt,  auth.  vtdefund.  feu 
fun.  eorum,  Non  arbitri  l.non  ex  omnibus.  D.  de  ar- 
bit.Dod.d.  l.i.  Nec  Delegati  ab  alio  quam  Principe, 
quod  notant  d.  l.i.  vbiBart.  Bald.  Ang.  Alb.  Franc. 
Curt.  Lud.Rom.  Salie.  Iaf.  item  glof.  &  Bait.  d.  1.  fi 


qua  pœna  Canoniftæ  c.  de  caufis.  ext.  de  off.  deleg. 
Spec.  tit.defcnt.  §.1.  &  tit. de  contumacia.  §.nunc  di¬ 
camus.  Ecclefiafticis  tamen  permiffum.  Spec.d.$.  niic 
dicamus;  modo  ne  muldas  in  fuum  fifcu  cogat,quod 

10. Fab.  feribit  l.muldarum  C.  de  mod.  mulet.  &L2. 
C.  de  Epifi  aud.  Fely.  c.  irrefragabili,  ext.  de  off.  ord. 
glof.  &tex.  c.Prcfbyteri.ext.depœn.  Archid.  c.vene- 
rabilibus.  exr.de  fcnt.excom.lib.  6.  Necnosmoueri  a 
oportet  repugnantibus  refponfis  Iurifconfultorum, 
quibus  exiftimat  omnibus  Magiftratibus  muldæ  di¬ 
cendæ  ius  permiffum,  vt  l.Magiftratibus.D.  de  iurifd. 
omnium  iud.  &c  §. audient,  auth.de  defenf.  ciuit.  quae 
in  caftigatione  potius  perfonali  funt  intclhgendæ,aliæ 
quæ  opponuntur,  coerdionem  eam  permittunt  fine 
qua  iurifdidio  effe  non  poteft,  poenas  potius,muldas 
non  admittunt;  Nam  cafus  l.vlt.defpcrt.  fpecialis  eft 
muldæ  dicendæ  attributio,vt  interdum  fieri  d.l.  fi  qua 
pœna ,  indicat.  Antiquiifimo  quidem  iure  folis  Con- 
lulibus  muldandi  poteftas  fuit ,  quoad  aliquâdo  con- 
ftitutum  vt  &  cætcns  quoque  Magiftratibus  liceret, 
quod  Dionyf.Halycar.  lib.io.hiftor. feribit, quod cre- 
brb  facere  folitos  Cofulcs  proditum  Senatoribus,  qui 
in  Senatum  tardius  veniffent  aut  omnino  nonveuif- 
fent,  quod  Ciceronis  orationes  in  Antonium  often- 
dunt»  Sed  &  Prætoribus  quoque  muldandi  ius  fuillè 
oftcnditl.a.D.  fi  quis  in  ius  voc.  non  ier.  l.i.§.i.  D.  de 
vent. infpic.  &Ædilibus quoque, quod Liuijhiftoria 
perfçpè  indicat, &  T ribunis  plebis,  de  quibus  tamen  à 
Nerone  eft  colliturum,  ne  muldam  ab  his  dida. ante 
quatuor  menfes  in  publicas  tabulas  referre  ius  effet, 
medio  tempore  vt  contradicere  liceret,  &  de  eo  Con¬ 
fides  ftatuerent,  quod  Cor. Tacitus  feribit  lib.  Annal. 

11. Curatoribus  quoque  agrorum  id  ius  fuiffe  Fronti¬ 
nus  lib.  de  aquæ  dud.2.  autoreft.  Et  Præfedis  præto- 
rio  grandis  muldæ  ius  I.4.  C.  de  modo  muldarum;& 
Prælidibus,  illuftribus  &  fpedabilibus  omnibus  d.  1. 
vit.  Sed  noftro  quidem  iure ,  poteftatum  in  dicenda  5 
mulda  abrogatum  diferimen,  omnéfque  omnino 
muldare  receptum,  qui  ius  dicere  poffunt  &Iurif- 
didionem  habent  vel  fimplicem,  quod  ex  art.619.  inf. 
apparet  in  materia  feudali  &  totis  titulis ,  des  afiifes  a* 
des  moulms y  ficuti  nec  muldarum  modus  diftinitus,  vt 
inf.  art.607.cmn  contra  Yeteri  iure  effet. 

*  Indent- 


ni 


Des  I  uilices ,  Art.  X  X  X 1 1  T. 


HZ 


*  iwM*ëwent  & înmfitmenr.]  Indebitum  admodum  j\  index,  5ediiintelbgivo!mtt,mïï  nullam  illam  Si:  quae 
quanritardtuquc  mutité  t e fe r t UT^ioi uffaim ad. ca ui  am  limctuiquc  Index  de  tacto  excquutus  fît,  quod  Rare. 

1  n  1  '  Λ  '~c  Angel.  Alex,  notanrd.^.  breevt^a  Part.  LLjbfVro are;, 

$.  urofîrifd,  jRquæfbD.deoE  proconf,  RalcLAngeL 
Fulgo  (!  i.ijiiuïfiim.D.deiudic.B^jt.Îk  Jiiild.Lvlc.C.de 
peendud.qui  mal.  îudËc.M  nier  igitur  injuria  eik  in  rxi- 
genet,  eft  tamen  Sc  lus  u  qui  dixit  raniumjmiiri.a.,qtii3i 
cùm  nulla  apud  nos  fc^ccndaliJic-apptdtat.tyiie  rc- 
EraCtaft  quejriquaiidocunEiLjecKCCQrioni  qui  roulât 
tus  tt(ï  paret,^  obnoxius  eu,£ertiel  iiue  benè  fine  rni- 
!q  dicta:  ien  UOriic  j  nec  fine  impendiis  td  periculum 
h  Lirci  [  ui'3  pi'ir flari  igitur  ab  i  udï can  rc  irquom  eilct.  Sed 
de  his  nos  poflerius. 

Porto  iicutgrauiorcm  quàm  oportet  indiérre  don  * 
polium,  fie  liée  qu.un  dixerint  minuere aur 

remimTtjquod  BâL.1.  crtci-iqùejÿâilanc  I.  præfcs  C. 
de  ïntiïÊa.  Parc.  J.  ambitiofa,  D.  dtdecmu  ab  ord. 


aJiudioariouis  in, débine  muldhie  cïempluna  effc  inf. 
arr*j5Sf*  voie,  itiiafltmtnt ,  maiorem  iiiiuriam  continet 
i  LLuicanti  S*  Nam  i ndebi wmâiiterdu m  &  boi  La  mp  te 
adituLicari  poteft,  i  n  iufti  fia  &  In  î  qui  i  &ü  confutram  £% 
,  midipram  miuriam.  figjiificaç.  Proinde  ne  ça  in  rs 
decf:àreTura  vetemm  ea  de  re  ddHiiirus  lege  modus 
fuir.  Piürardnts  in  vira  PubLcoLt  inuermun  eius  irc- 
fert/YE  muleta  quinque  boum  &  duarum  ouiutn  etlcr, 
b  os  ccntum  obolis  5  omis  decem  ÆÎtirnarcruri  Ci1  reri 
aurores  videntur  potterioris  srtatii  in fti tutum  iudici- 
rc,  CuinT-  Romilius',  qui ante  Con  lui  hicrar,  nb  eas 
qtue  aeei'bè  arque  inimico  ammo  gel  Terat  in  plebem, 
griuutet iTiulrbrtisiudicio  populi  FuiffeT,  lacak'Xêft 
de  i  u  re  &  modo  mil  Ictarum ,  J  i  qu  is  M  agi  flratux  non 
obtemperaret,  Jiû  nique  mülttarum  modus  ne  ani- 
pljusquàmtliio  houes  citem,  ou  es  trigUiCl·  Qijp.m  le^ 
gerndiu  Ronrémvfii  fuiJÎe  DiûiiyC  idalicar.  Îcrîbir, 
&r  ftftus  &:  A.  Celhus  memorar.  ScquutaciUcx  Arc- 
rin  ab  A.  Attrio  Coniuh’i  quam  alq  Tarpesam  vocant 
ab  Sp,  Tatpiiû  Aterîj  col!egA_,  qua  cauiuiti»vr  bos 
ccntufliSjOUis  deeuffis  scititnaretiir^Vacib  mul&am 


fitc.  Pur.  m  Synd.verbOj  compoÉirio,  &  tex,  l.prqcipir 
§.  prauidenrib.vbi  Darrloann.PLit  Luc.  dcPem  la- 
cop.  RebuhC.de  canojargir.  tit.  lib.io,.  C.Lvli.  C  de 
hi  s  quÆ  ex  priu.it.  eollat.  iÎLar.  fine.  EibeamenCo  tifU- 
runonibus  qtioqui.  Regiispcrmilluiu,  iiqnÆ  mulhtar 
ex  appellationibus debeancur a  remipdj,  Il  exinionna- 


fiipixmair,  in  üngdos  tires  duarum  ouium ,  rriginu  C  tione  de  mnpi»  debitoris  côftet,  «ce  ex  bonis  damna- 


boumÎLiiflc  air  ,  Fcd  quoniam  prcmvariarcntj  ideo 
faituin  ye  arre  æftimarenEur;  Cuius  rei  Pli.  duobus 
locis  meminit.  Biennio  pott  ;dn  lara  eft  dc  eodem 
nui]  darii  m  modo  T,  M  enenio  Lau.ito  &  P.  Scxtio 
Coniulsb.  &  alla  i  tem  i;.  poil  an  no  Papyrio ,  de  Iuüej 

J  CoïT,  Extatnoflioqiioquc  Lmpcratorio  lürc  rntilota- 
rtim  modîTamcntüun  d,  1.  vJc.  C,  dcmfid.  mulit,  vc 

Piuei’desmuîdban  dictTçUî£àd  'MiUJîasdiias,  Pl'OCuniu- 
I(j?r  ?id  rc-iiniflêiTL,  qtue  ftimrna  fcaè  eft  io·,  cortjiiatorutu 
Idem  vt  Comes  Orientis  &  Prtefc  dtiis  anguftâlrs  lace¬ 
ret.,  Caccn  ipcitabiles  tres  a  uri  vncias,  Pradecbi  prx- 
rorLovfqucadqninqtia.gimàL  iHuftres  C.cod.  &1.1,  D 
C.  dcSport.  addito  lie  aiiqiram  plulquam  rcr  manno 
mulifta  diceretur.,  qui  π  S:  Ordinarionib.  Regum  cau¬ 
tum  j  ne  pro  miraCricne  Salua  gardix  mil  t  ht  adi  dp  ο  Τ¬ 
Ι  ci  vitra  valorem rerrix  partis  bonorum  de-linquentisj 
apmt  Aulrer,  tir.  de  bailli  ois  art,  çü:  ,Scd  hse  mrmia 
yiu s  ab roga uï tvcai ne  dixmauv.  V Irra  modum iiidict- 
tiE1  uiulcta:  nulla  crarlenEeria.l.ccrEa.C.  quando  ptuu, 
uoncftnccdL 

Notai. 

j  Mitîfftpr»  twtdt  aJttoffi  F 

1  ifrUifa  fime î  d;!îo  n  tn  mifWifldœ  atU  rfm-sfttndj. 

5  Mtilffœtx  τηφβ dit 

i c  TÀithf  fj*  fwt  Imtr.]  Tamttfi  in  arbitrio' iudicaii- 
tiiiin  msilâatü  xibimatio  efl  po  iita  d.  art  Û07.  tamen 
iniqui  ratent. arbitr  ii  ratio  non  parimr  t  nec  infinita 
compfeheniïo  ex  libidine  Cuiulqucinpslligcnda,  SccL 
exratioLifprp  modoqurdiEarcque  atbtiilîÎ,  ik  admit- 
tentiSjSe  circiiftantlis  ternpcrada  fit.  Ncque  oiiquaau 
tam  |axK  Raber.as  lex  admink ,  vtinturiam  permitt.it. 
HirCyorbaduerbia,  tndiwnfeni  çr  tJJiw^fmc/^vttum- 


wriEm redigi  queant  j  quod  κχ.  ast  l.iüicttaL  g.vk.D. 
de  ofli  procotifi  Scd  quai  ex  maleficio  Llebeantur  ra-  j 
mm  eft  remuu ,  autmdua  ni  fi  à  Patiam  cnusa  ηϊίί  auc 
perexiguae  Cm,  .aut  ouminb  cxoliii  nàk poiFuuc^Jiû- 
qui  m  corporal  es  mu  tanrur,  Li,  [X  de  pan.  Allier.  L 
vit,  C.  de  off.  red;.  pt  ou.  Lut.  de  pàr. π,  1 1 ,  CL  de  deièrt. 
Boër,  Decif,  ^4-S,  Fuitvero  Athcnienfibus  qliiTi  iatn 
ij  iJ  biens  femtd  dicta  m  u]  dbas  j  miuri.,vr  ne  Dtm  p  flhe- 
Ji  f  quideni  quanqEum.1  magna  grarukrianc  poplifj  ab 
cxiliD  redeunti,  gtariam  cmFfacere  pop îi tus  Atlic- 
menCs  v  oluci'i  q  quod  Plut,  feribi  t  m  v  ira  Ciceronss, 


Nota 


Amende  j 

Ef  dtfrrt  fwfm.. 

ExempU  MJïkïrf,  euœ  ttti  tt^ürfi  drlitry^ty' NU. 
Tirf)  4  {α(ζ(ώ(  muüL·  in  Atvaiiinb. 


■G. 


s  FvTTtt.t  P  rtn (pn«Wi  m  tApù*UL·  jfpjïd  Swïfiti, 

c  EîtilS*  tarant  nw  âttingsi  β pt  Jkido 
tun 

y  ^-Tnti/jUt  o-imtmpt  prafîmâîïrs  rxtrAtrâmâTi*  t  ht- 

Aitjn m  ντάιηΑΥϊ4, 

S  V<snx  Ctsfîfettfd.  rm  dcLn  f  tntttért. 

3  J?y ir?4ii  it ,  txitiMH  drj> i  rf  λμ ,  , 

1 0  Mulfîi  torn  i  nfimaï,  ytpcmn ,  &(. 

11  ï’ravtaiià.adtrujït  muSiiAitt^tTliisdd, 

Hiccvox  TeilipcE  pÎCuniariârnilgïiffïca- ‘i 
ti  oncm  Cal  I  ?co  fcrm  0  n  e  MRet,  v  c  &  i.arin  i  s  gfiuJ  d'fe ' 
Nam  picnæ·  noniett  Sc  ad  ptariiuiariam  &  cofpca'.ilenï 
|ToiT!giEur  { ^Cmynit  )  ab  emendeudo  dicta,  quod  ad- 
siuSla  emendet  &  corrigar.  Hoc  aurem  habet,  quod 
fxpius-bieo  applicatur,  jnh  art,  479.  9£-$6& 


que  vcrbum/^rtf  çr  hum  eôiünÎÜm,alteruiuircm,  F  inccrdiwn·  &  ψ&ύ ,  cJunminibs  4pS- 


&■  qu  od  Li  is  cor u  ru  d  ctemunar e  31  oiRui r.  N  am  accide¬ 
ro  poreif  ,vc  quifquiiiù  Jhtddfcitu  odcbitc  &r  imufti 
drea:  &  irem  exigat,  dicat,  verb,  non  étiam  exigu,  fcd 
grauior  culpa  exigentis ,  cùm  torus  sfoÊkm imunaîjp . 
cxecsirionc  coniilhr,  Îc  vuîgb  putant  ludrcem,  qui 
miclatn  fenrentinm,  dixerit ,  in  Tyndicatu  parti  nosi  re¬ 
neri,  nec  litnn  luam  facere, quod  φ)£  &  βίΧΪ(  dixére 
Lvlt.  D.devar,  &exrr-cogmc.  Brtrr.  B.ifd.  mprijsdp. 
&  Augr!- Caft.Lnd . ROm;  laj'  notab.;,  Francifc.CuiT, 
la.  ÿ,  nïr  c  verba,  D.  quod  quiique  iur.  Baa,  q.3,  incip. 
isfrgWr*  m  C&tf.  Mi, 


nes  conira  auctio  nf.^nb  recüi  at  kmi  es  caJLEmniôfhsnob 
receitam- fraudaritmem  ηιηιΐιπ,τ ,  ob  reprobationéa 
tritium  falft^ vt  itrr.w?.  &:  r>r<L  & iiS.  &· Ceo- 

&  &lu.  &  idtoticulû ,  dtuifiifff.  Interdum  &  iuteird.Te' 
&  reparationem  cîu il  t-m  fignibear,  vt  i  n  bnu.  1 1 .  &  feq. 
A:jdo,.iv'  ^,Cj.  Norniuriquam  ic  pctin.uTj  lt  att.t^y  Λ: 
C07.  ι·ν  iciLj,  Sed  te  dffdtmrjrtPtt'·,  quod  inrcrellb 
proprium  cit,jionnr,inqEi;im  promulctanecbitur,  vt 
ini.  .iff-qi-  Iure  quoque  ciuili  crcbracoufuJtovocLfin 
mutita  &  ptrnç,Pic.Lii  de  pco  iniereUê  .-n^ipiiur  Lr.t. 

F 


Des  Indices ,  Art.  XXXIII· 


fi  plurcs.  in  gloC  veiqb.  pœiiam.  D.  de  co  perquem  / 
fad.ærit,  mulda  pro  pana  compromilfaria.  §.&  quia 
cognouimus  aurh.  de  iudicib.  ver  b.  muldam  col.  6. 
Iurifconf.  vero  l.i.D.de  fer.  fugit,  modo  pœnam  dixit 
quam  muldam  ante  dixerit.  Quin&Cic.  Oiatione 
pro  Balbo  vmmquc  iunxit  verbo  alterius  proprio. 
Multa,  inquit,  &pœnamuldauit,  &  muldare morte 
dicimus,  cum  tamen  mulda  nulla  fit,  nifipecuniæ. 
Traduntur  iure  ciuili  muldæ,<Se  pœnæ  differétiæ  plu¬ 
ies,  quanquam  non  latis  explicatae  in  1.  aliud  eft  fraus 
i  de  d.  1.  fi  qua  poena,,  propemodum  quidem  ignota.’  lo¬ 
ro,  fed  quas  tamen  retineri  expediat  propter  effedus 
diuerfos,  atque  illum  imprimis,  quia  mufdta  nuquam  ” 
infamiam  irroget,  cùm  faepillîmè  contra  fit  inpœna 
1.  nC.de  mod. mulet,  &:  c.  infames,  3. q.7-$.porro  &  $. 
notandum  2.q.j .  Quare  non  eft  exiguum  pondus  dif¬ 
ferentiae,  qua’ famam  aut  laedat  autferuet:  Multam 
veteres  dixere  pecuniam,  quæab  Magiftratu  indida 
ellet  ob  peccatum,  Varro  Sabinum  vocabulum  feri- 
bit,  Feftus  Ofcum.  Caufam  addit,  quod  ouis  aut  bos 
multa  effet,  cum  fingula  multaveteresdicerent,Hanc 
volunt  Iuriiconfulti  à  poena  differre,  quia  poena  gene¬ 
ris  fit  nomen  omnium  delitiorum,  mulcla  fpecialis 


124 

cat,  licet  minui  in  Colens  non  fit.  Sed  fi(vt  ante  dixi- 4 
mus)  admilliim  mulda  non  fatis  coercetur,  poenae  ir¬ 
rogatio  fuccedit,  veluti  dc  in  his  de  quibus  adio  ciui- 
lis  competit,pro  quibus  tamen  dc  extraordinaria  quo¬ 
que  profequutio  intenditur,fi  admilfum  exigit,<Sc  cius 
exemplum  eft  apud  Liuium  lib.y.  de  bello  Punico. 
Carbuij ,  inquit,  Tribuni  plebis  omiflà  muldæ  certa¬ 
tione  rei  capitalis  diem  Poftluinuo  dixerunt,  ac  ni 
vades  daret  prehendi  iuiferunt,quo  exemplo  appa¬ 
ret,  qui  ciuiliter  ante  muldam  irrogaflènt,  pofteaad 
capitalem  quoque  noxam  tranfiille,  quia  atrocius  ad- 
miftiim  videretur,  quam  vt  mulda  coerceri  deberet. 
Eft  igitur  poena  lege  difhnita  de  co  delido,  de  quo  lex 
in  fpecie  ftatuit,  quae  vbi  conftituta  eft ,  de  ea  iudican- 
tis  nulla  poteftas  eft ,  fed  in  autoritate  &  poteftate  le¬ 
gis  manet ,  vt  fi  Index  femel  de  admiifo  pronuntiaue- 
rit ,  protinus  fine  Iudicis  fado  fuccedat  pccnac  irroga¬ 
tio,  à  lege  di  ftinitæ,  &  legalis  exeeutio.  Neque  vero  $ 
antiqua  ea  pronunciandidc  capitalibus  caufis  forma 
fuit,  qua  nunc  vtimur,vt  fuper  admiifo  dc  poena  fimul 
pronunciarent,quod  nunc  facimus,  cum  dicimus  Ti¬ 
num  videri  adultcrij  côuidum,&  ideo  gladio  plcdé- 
dum,  aut  falfæ  monetae  compertum,  dc  ideo  aqua  fer- 


IIL  Jivmui  VUIUUUUI  vtvuviwi  - -  x  .  -  J  · 

peccati.  Sed  ifta  verborum  magis  quam  rerum  dif-  C  Uenri  mergendum;  fed  illo  duntaxat,  litium  videri 

t.  _  ^  .  11·  1 ;  Γ.  .  ;  J  ....  Cifl-mn  t-ii-nn nnc 


ferentia  eft.  Certè  ex  antiquorum  lcdione  apparet 
.  muldam  fuiife,  qua  ob  id  diceretur ,  quod  Magiftra- 
tibus non eftec  paritum ob  contumaciam, aut  inno¬ 
minata  delida,  de  quibus  nulla  lege  elfet  fpcciali aliter 
cautum,  dc  inlcuioribus  delidis  quæcôtraMagiftra- 
tuum  imperium  commiifa  client,  de  quibus  Bart.  d.l. 
fi  qua  perna  60 1.  nunquam  plura.  D.  de  priuar.  delid. 
j  veluti  dc  Claudia  Appi)  Claudij  filia  Liuius  «Se  Vale¬ 
rius  tradunt,  qua  in  turba  prella  optauit  fratris  redi¬ 
tum,  vt  in  ligni  aliqua  calamitate  tam  numerofum  po¬ 
pulum  attererer, quod  olimdudu  cius  Po.  Rom.  m- 
fignes  clades  acccpilfct  multis  millibus  cafis.  Aut  ille  D 
vefpillo  qui  magnam  peftilcntiam  optallè  traditur,  vt 
magnum  lucrum  funerando  mortuos  confequeretur. 

Et  L.  Cralfns  Conlul.  Pont.  Maximus  Flacco  collega 
dc  Flamini  Martiali  muldam  dixit,  fi  à  laciis  difcelhf- 
fet.  Licinius  yero  Nepos  etiam  Senatori  quod  Pli.  ju¬ 
nior  epiftola  quadam  Icribit,  dc  Cic.  Orat,  pro  Cluen¬ 
tio.  Vno, inquit,  iudicio muldaab  eo  petiraeft,  quod 
non  fua  munere  decuria  neque  ordine  fedilfet  &Val. 
lib.8.  M.  ÆmyliusPorcinna  graui  mulda  afflidus, 
quod  nimis  fublime  villam  exrruxilfet,  &  Liuius  lib. 


adulterium  admifille  ;  id  cum  erat  fadnm  protinus 
fine vlla  declaratione  fuccedebat&  infligebatur  lega¬ 
lis  poena,  lege  defer ipra,  lesis  folo  minifterio  irroga¬ 
ta,  nec  erat nccelfe dc  ea, lententia  caueri,fic  lex.  1. 
D.  ad  Turp.  pronunciat ,  calumniatus  es ,  dc  1.  fufti- 
bus.  C.  de  infamib.  &  1.  verbum  cod.  tit.  &  1.  ob  hac 
D.  de  his  qui  nor.  infam.  Callido  (inquit)  commento 
videris  accufationis  inftigator  fuillè,  &  c.  fi  quem.  §. 
notandum  2.  q.3.  vel  vtCic.  in  Verrem  recitat.  Sthe- 
nium  lxtcras  publicas  corrupilfe  videri ,  dc  paulo  poft; 
omnes,  inquit,  pronunciarunt  non  videri  Sthenium 
teneri  Edido  Salluft.  in  Catii. Tarquini  j  iudicium  fal- 
fum  videri,  dc  Tacitus  lib.i4·  Pronunciemus  Domi¬ 
num  vitro  iure  cæfumvideri,  d:  Pii.  epift.  lib. 5.  vide¬ 
ri  patrem  iuftas  irafeendi  caufas  filio  habuillb.  Qui¬ 
bus  omnibus  apparet  dc  poena  pronunciare  folitos 
non  elle,  cum  de  admiifo  ftatucrent,  fed  poftquam  de 
delido  ftatutum  ellet  legis  poenam  fuccelliifet,  quam 
nec  augere  nec  minuere  Iudcx  polfet  d.  L  aliud  eft 
fraus,  &  d.l.  fi  qua  ρα-na,  dc  d.l.i.§.  Si  non  vtique.  D. 
ad  T  urp.  etfi,  inquit,de  poena  nil  Iudex  fubiecerit,  ta¬ 
men  legis  poteftas  aduerfus  eum  exercebitur.  Quia, 


7.  Centum  millium, inquit,  mulda  irrogata eft,bisdc  E  inquit,  pœnæ  perfecutio  Magiftratus  voluntati  non 


ca  certatum,  tertio  populus  de  ea  fuftragium  ferre 
noluit  ·,  Ex  quibus  apparet  muldas  incerti  arbitrij 
fuiife,  de  quæ  Magiftratibus  collibui flent,  incertis 
item  delidis,  de  quæ  lege  nec  difEnita  eifent  ipfa,  nec 
poenas  haberet  dc  terminatas, &  vt  plurimum  ob  fpre- 
Vtum  Magiftratus  imperium.  Muldæ,inquit  Iurifcon- 
fultus,  Iudici  poteftas  eft  quacam  dicat,  nifi  lege  côfti- 
tutum  eft  quantam  dicar, d.l.  fi  qua  poena.  &  d.l.  aliud 
eft  fraus.  Multa,  inquit,  ex  arbitrio  eius  venit,  qui  eam 
dicit,  pana  non  irrogatur  nifi  quæ  quacunque  lege, 
veL  quo  alio  iurcfpecialiter  huic  delido  impofita  eft. 


mandatur,  fed  legis  autoritati  refer uatur,  &  repeti¬ 
tum  eft.  d.  c.  notandum.  Quare  ficuti  nonà  lege ,  fic 
nec  à  tali  fententia  appellari  poterat  d.l.  fi  qua  poena, 
in  mulda  contra  1.  dc  m  multis.G.  de  appellat,  quan¬ 
quam  Dod.  interdum  diuerfum  loquuntur,  fed  per¬ 
peram  perceptis  legibus  vt  Bart.d.l.  fi  qua  pœna-.Nam 
cum  ordinario  iudicio  criminum  perfecutio  fieret, 
immutabilis  legalis  pœnæ  rigor  erat,  cùm  gratiiores, 
aut  miriores  pœnæ  apud  Iurifconfultos  infligi  dicun¬ 
tur,  1.  etfi  feuerior.C.  de  infam.  l.quidergo.  §.  poena 
grauior.  eod.  tit.  extraordinariæ.  cognitionis  indicia 


idem &1. certà  C.  quand,  prouoc.·  non  eft.  neeef.Nam  F  elfe  intclligi  debent ,  in  quibus.pro  circunftanriis  au- 


atrocitas  fadi  muldam  in  poenam  transfert,  d.l.  vit, 
$»  id,  quoque  G  de  mod.  muld;  quam  glofa  perperam 
intellexit  ficuti  &  Oldrad.  conf.  iy.quafi  mulda  à  lege 
indiceretur,  aut  indi  da  augeri,  aut  minui  polfet,  mfi. 
Iudicis  præcepto  exprelfum  elfet  quanta  elfet,  quam 
civis  opinionem  Hpft.  fequutus  eft  dc  Alex.  d.  1. 1.  §. 
his  datur.  D.  fi  quis  ius  dic.  non  obtemp.  Cuius  con¬ 
trarium  fenferat  Part,  dc  ImoL  1.  filiusfam.§.  diui.  D. 
dç  legat.  ).  nec  muldam  quæ  iure  intra  certum  mo¬ 
dum  cohibita  dia ,  excedi  poife,  quod  d.  1.  vlc.  indi¬ 


aendæ  minuendævè  pœnæ  facultas,  iudicij  forma  tri¬ 
bueretur  l.i.  §.vlt.&  l.hodie  depœn.  1.  ordo.  D.  de 
pub.iud.dc  tex.  1.  ordinc.D.  admunicip.  durioribus, 
inquit,  poenis  affedos  ignominia  veluti, trahfado  ne¬ 
gotio  poftea  liberari;  minoribus  vero ,  quàm  leges 

Eermittnnt  fubiedos,  nihilominus  inter  infames  ha- 
eri ,  cùm  fadi  quidem  quxftio  fit  in  poteftate  iudi- 
canrium ,  i  uris  autem  authoritas  non  iit,  quanquam 
fuere  extraordinaria  quoque  iudicLa,quædam,in  qui¬ 
bus  etiam  diftinicar  eifent  pœnæ ,  vrde  termino  moto 

J.2.D, 


i2 j  Des Iuftices,  ^rt.  XXXIII.  n6 


l.t.D.  de  ter.  mot.  &  fc.tkgq.  L·  ixcrikgip  D,  adleg.  j\ 
lui  pce.  tamen  extraordmariahEC  Quoqtioiiïdlciu 
<ί  sppeÎljiitu'r  L4.  f  1.  ad  kg,  1-uLpeciil.·  0.  Fuir  igitur 
dîulifet axbittij  incerti  &  ab  I qdick  jmtione  pen - 

de  mi  5  n  ip  rru  taiïuîit  mudvt  η  1  a  H  mie  pci  rçftaii  pernt  i  E- 
fiira,  vt  suie  dcdmaï ,  iidÿie.É'nim  îs'  éxccdi  patui  c, 
a.  L  ccr  ta,  qaüÏquiiti  &:  interdum  difHiiirifc  rcptriim- 
nu·  muleta:,  vt  antedixim.usy  quo  cifu  magis  ad  ptr- 
n,r  niiiirajniicüedunt.  iaint  enim  pam.x  A  lege dilnni- 
E3C,  vr  qu-ce  Ûanuuntur  mf.  Art-  γ8α,  jft$.  5^7.  j£8,  jSÿ. 
jpe.  Mulrct  corpus  EU{pam;attffi"git,'icaqiiE'cuni qnciti 
vitgisj  au:  (kgrls*  aut  loris,  au:  Jiuibbus  iZil-cIî  audis* 
pernam  mcclligjro,  item&  cmii  pecunia:  diffinitam  ^ 
kgcqu.ustituccm,Atciim;irbiti:io  ïudid.v  ptriruilâni, 
tiijTi  mukkim  edc,qnJiicft  Art.j77,  57  u .  fîi  fSu,  <511. 

&  leq.  ί?γ.  &  fcq.  ·&  ήόΜ  rSfcO*  6ij,  qtla 

tu  ?ir  Ltc:  imi  ljlLl  diÎôoJiiio.nein  arbitrio  mcbcar.ourn  po- 
fi r,c  Âirt.ir·?.  Fastum  rjl  ,  quenî  B  art.  dixit.  d.  L  ti  qua 
p  ci  τι  ii],  inuldtivm  pru  ddiito  non  Litiponi*quod  excm,- 
pk  &  tpi  λ  mnlclx  diffini  [iQarguum:,&  qitüd.Spuc.  d. 
(j.i-cit.  iic  feELfeEs  pio  coiuunsacia h  non  ptûcrimme 
iédid,  cum  peccato  gtatyilimu  Lüluftres.  C,  de  mod. 
iîi  alct.  imerd  π  ms  ariFl  Lgat.  F  c  vcrû  iii  fKc  île  cft  nid  ik 
&  pcÉit^diibimcn  euni  eKtraordincm  ce^nofcitiir  *■:  C 
pecuniaria  condemnatio  inHïgttur,  quia  quantitatis 
lucerruudo  aburblmo  rtidicis  pendens  differendam 
y.  ce  n  hjjid  i t,  &  v  il  umquc.exequac,  1  n  quo  res  -eft  digo  1 
ariinsatiücrÎîonê  «a  mardi  13  arias  quai  mit  omnes  vo- 
canatis  criminum.  perlcicm  tones*  abüiioe  tale-s  dieî, 
CL'.in  miLLr  niagis.qrdiiiariie  imt,  cumliodk  de  Jus  ynn 
THüanaiuliSj  ÊcConiKiuciambus  Rcgwu  diffiruîn  .  JÏt 
norma  p r of  ç qo  le rio nis *&  ordoiirduMj  ,  nec  ordin  arias 
vltas  oints  cogrsciorj.es  habeamus  j  quarum  rc [pecte 
ïi^  quibns  vrimur  extraordinaria:  ojce  debeant,  aut 
polii  nt.  Ναι  n  illi  ordinarias  habuemn r,  i  u  qui  bus  j  n . 
icrËp  που  (rex-fortna  J,  libcDooim.D*:de  areof.  rate-  L 
fifqiiç  iulermibos  vtcb^uut,  quai  rect ntiotes  quadam 
çoiligcfï  cotûiri  font  è  vetemm  teuehris ,  quaiimi 
refpcc’tu  cxirruordcnarias  vocabnnt>  in  qmbus  contra 
bcttE,  quod  gEoL  notât  S.ï.  Ç.vlc.  yerb  ÎETracitdini- 
rkm.  Di  depEn.  Nostlc  cxtmonlmarns  vetenn  iurisj, 
qrdiriai'ksfçümLts  :  Quas  ordirmuis  vocabant  in  co¬ 
tini  1  oidcfarepaili  fiimusi  Nomcn  remit  mu:·;  L-^rna- 
ordiiiariariim  COgnitionumj  tes  &:  cdcdlus  docent ni- 
iiil  niirms  quaitt  taies die,  cùm  maïimc  omnium  or- 
tlinaris:  iinr,  toto  ordine  Legibus  Regum  defertpcq, 
priripu<5-Lud.  XIL  ik Francs LrT  I.  apnd  nos  S:  ^ 
1^:9*  loto  regno.  Quare  rem  non  cenemus  nom  in  c 
Ü  abutimur.  Hae  igitur  cùm  verè  de  cjfbcht  ordinaria: 
iint;  cafequitilE  garnis  àConfuerudo-terndidas  mu- 
t;u‘i  noti  Jebere,  q  uod  cil  ordina  ri  j  îudicij  proprium 
dd.  Li  qua  pten.i  &  d,  L 1.  ad  T urpil.  quai  qui  juloc  (ϊγ- 
bem  iatigaart inilabi litate  ludiaoium,  hbi  permittunt 
crebro  prartcKtis  ritcunLtamiaruint  qua:  tjcpè  miUæ 
iuiiç,  pL'a-cer  confucsu-Iuiis  diipriiitionem  immutare* 
<EO‘t  loquuncui  àltCTîre*  quod  non  poiIuuc,vnde  Jut- 
j,  ] fica  jCw kqu  i  tu  r  1  udiciofam  incerti  r  udo  „  clü  m  femel 
à  ptprienpio  d cfltrsi i  tuus,  Pernas  v  oco ,  qiur  Confuc- 
cudmc  auf  Coniti rutionibus  Prindpum  fune  diffini-  f 
fit:  :  Nam  tutis  ci  nilis  pecuinos  non  cenem*  cum  illis 
proimpne duntmr,  non  etiam  vt  legibusvcaitnir^ 
Quin  propcmndiun  oiunes £c  qtuc  frequentitlimt)  d- 
Ik  hierc,  exoleuere,  fiue  1  mprobicas  horainuin  id  exe¬ 
git,  luce  gentium  motibus  id  inductum, velim  de¬ 
portatio,  mii  quod  interdum  Reges ,  quonquam  per- 
raro  ea ,  tpinuquam;  DonJimmonc invocant  coercent* 

5  cetrè  Prn·  fidum  ea  pteria  π  u  n  e(L  Relcgai  so,  exilium* 
kfa  fbgà,  dc  quibus  t.quod  fi  forte  dc  icq.  D,  deptim. 
de  J, exilium.  D*  de  incerd,$c  relegat,  pro  quibus  bino 
ts&gtnft.  \n  Cmf  Entt 


L  vtimur-  Aquar  Sc ignis  intrrdiitio  thfaiens  vel  anti¬ 
quis  ,  pro  qua  luniconiutri  etiam  inductam,  deporta¬ 
ti  unem  te  fût  ur.  I n  metallum  damnat  io  exoltti i  z,  quia 
metalla  non lmbcmus*vt pridem  notauit  imol.  l.i.D. 
de  public,  iqd.  pro  qua  diminaiione  ac!  remum  vn- 
miLt.  A  jn  i  lito  bonorum  qutt  ConfiicatiocEl*  v  futpatA 
multis  Regni  Pro irineüs*  noftris  in uiJj&  damnata. 

Ad  Ixdlias  danuvirc,  tyrannorum  fu Η',αΐ-Κ  rrucuknto- 
rum  Imperatorum ,  ied  tarnfn Pop,  Romatiq  vlurpa- 
urm,  Cçtci’iE  pcenæ  feircapitis  funu^quascumautciS- 
fuctud  me  iniit  difiini  l  tcaur  viu  rçc  epfa;  vrcntni  m,  ne¬ 
go  Cniiiique  arbiti  i  |  tdVvi  mutet,  dvii.  D.  sd  Tutpil. 
Seci  ea  dc  re  exiat  cppioflts  And,  Tmiq.  libellus,  qui  e  il 
dcpiiem  leguitt  teixipecandisj  quem  ille  locum  vr  alios 
complures  einrditcv  urio  Sf  mox  in  roga  foictifi ,  ied  ea 
in  ntodico  munctejA:  perdiu  rara,  ir.somauttvi  fuu*- 
notes  amnes  copia iuperaret.  Vt  igirnit  Imnc  tocum  u* 
ca  cjcbidom  l  ,  id  pta-d pu  f  i  n  b  o  c  di  fcri ni  me  rrml  flae 
A’  prtn.T  (ptihm  dum,  quod  perna:  uifacn.uit,  nec  qui¬ 
dem  OruncS  *  nnlla  mulita  in  fama  r.  Ideo  ridiculi  no- 
rum,  qui  nunc  pk  r  uinque  ttibunaliaob  fident*  in  citu¬ 
ra  caurio,  eum  in  liis  condemmrionibus  in  quibus 
muJdtas  infligunt  *  exiflunatiunem  reibruatquafi  pe- 
“  liculnm  Jit  famrejCLim  nuUamuEdtB  infimet.  Ex  pa:- 
nisvero  Ime  criminaJitcrimc  ci  ctiJiier  agariir,  ille  tarc- 
ttirn  qua?  exlegibus  pubicorum  mdidoi'û ,  qui  duo- 
decuti  aut  non  multo  pbiranumeirâtijr*  m  pn  11  arts  ni¬ 
dicus  u  u  lio:  ruit  e.N  g  e  1  iere  pemat ,  mtr  in  qu  1  bu  s  ci  nües 
ex  eodem  facio  ιιογ.τ  ,  ibletic  infamare ,  cm  tex.  &:  çloi. 
l.m&mvrn.  D.  de  pubbc-md.  &c+  infames*  J.  pdno. 
v q-  7.  vnde acciditvr  necprEtia  ex  concunirmiscaufa 
i  ji  JJ  iclainfam  er,qaod  gloi.ind.l,  infamem  icrtbitcxim, 
Jicpmiari  iudicij,  niiimrtprriTdanTTn  Crimen  crSfbot* 
quod  publici  idcoque infamaris  eft,  nec  flclionams, 
nili  ex  dolo  cfefccndat  quta  Job  ciililis  in  Lunat,  bed 
}  bircanimad  Licrfioraaaiu  forü. 

ïorî  pwrffJAei.]  l.vlr.  C.  de  rmnfo  mulib  motium  n 
fupergrt-fTodupfi  p^nam indicii* Η'ϋίτπ  arbitrio  iuiii- 
clums  locat  „  alloqui  icutenaa  unSlaeftJ,  cctl-λ  mna- 
m-.C.quando  proun.  non  eft  ncccLSenteminad  bulsc 
locum  Platonis  conuen iettttlb mat ft.  lih.  dc  legib.Mj. 
Cauere*  inquit,  pio  vinbua  debet qmJquc,  qui  :di- 
qurm  iudicatmim  eJlT  ne  I ponte  aut  mimui  JmipL- 
cium.anr  muiibim  falso*  aut  non  îfttu'irb  indicat  ,  no 
Deam  ptiçfiiicm  iudkif  ofFeiidat,  Dica:  cniau  virgo 
quediun  pudica  elfe  dicitur*  cLc, 

Nota  4, 
r  tficzjiv ..  jtirr  pritunt. 

i  jndtfmt*  ^rmsfmt  vim  y  j>rr&i{pw  pu  d  uùt> 

tirat!t#tt  tÿ-t. 

i  fine  dpfiiiitttBt  pmj}  cutifiihn  cum  m- 

dj Vf* 

4  i  FtiidviSf  non  Ttmrmur  αϊβ  ΑβύβταοΙτ^  qra, 

f  ^  ,  ' 

Suiÿenfifp.'j  Inter di  dio  e  it  rmuicris  tctnporatLi  -  i.  1 
motis,  du  jjiritr  qu. inquam  Al.pdi'petua  eJïu  pore  if.  J  ed 
1  cm  p  oraii  se  on  re  1  n.p  c  a:  primnu  pccna  cil.  L  rekgaci. 

D.  depeen.  vtnficgulmcatis  moirilo  Canoniibs*  ii  i 
kge  aut  canone  dii  dimuiseÎtuiçlidb-  c.fîn-vbi gloC 
ext.  deexeei.  prçkn 

E  FwMiteA  de  ItHHeffiiït-]  Grande  omnind  ddiilum 
cile  oportet  üc  excellûm,  pro  quo  talis pcun.i  impôt  11- 
cur ,  pnuanoms  frilicct*  tic  .ut.  kqnenn  dicemus,  ώ; 
doluniexigit*  autlaram  eulgam,  ςχζ.  air.j-pj.  infra, 

Jl  Et  pSm  ndc±  ft  U  f4t  U  f  cj Hirri .]  1  d  ell  *  JÏ  lai.li,  per- 
funaruin,  loci  *  temporis ,  denique  circuLiflahu.triJm 
ratio  exigi;.  Vulgô  difputacurab  Uuilconi.an  arbittto 
m  ciUüLuadibus  caufis  Itididj  petiiuLlb*  v>  polbc  vique 

*  H 


Des  luftices  ,  Art.  X  X  X 1 1 1 L  128 


-  ad  mortem  &  vltimum fupplicium  poteftaeem  porri¬ 
gere  ;  id  cil  ferma  &  conceptione  verborum  indican¬ 
dum,  nec  Γι  hæc  Confuetudo  intra  iuipenfionan  & 
priuationem  conilitiiïct ,  dubium  quin  hic  quoque  & 
intra  cas  metas  Iudicis  poteilas  confiftere  deberet, née 
porro  porrigi,  iedci'm  etiam,  ici  quod  amplius  cil, 

2  permittat,  iam  dubii  nihil cll.  Nam  id  ftatuuntindefi- 
"  ni  ta  permiliione  arbitri)  id  pxrmiilum  videri ,  quod 

ratio,  atrocitas,  aut  qualitas  fadli  exigunt,  etiam  ii 
mors  quoque  fcqui debeat,  quodgloi'.  Ang.  &  exteri 
notant.  §  in  fumma.Inft.  deiniur.  Io.  de  ΙηιοΠ.ι.  D. 
de  pub.  iud  locus  apud  Çhaf.  rub.i.  §.y.  verb.  a.  l’arbt- 

3  trage.  Sed  quærimus,  cum  in  potcilate  fuerit  eius,  qui 
°  damnatus  eft  prouocare ,  &  libi  confulere ,  Cur  non 

luiic  imputetur,  quod  non  appellauit  potius  quàm 
dubia  lite  &  extraordinario  remedio,  &:  proinde  pe- 
riculofo  cùm  ludie*  conHidaretur·,  Nec  certè  debet 
videri  prudentis patrisfam. fadum.  Iure  tamen  polle 
cum  eo  Iudicc  congredi,  qui  iniuria  multam  dixerit, 
differunt.  Bart.  operofa  difputatione  inter  quællio- 
ncs.  q.  9.  nec  eius  tacitum  aut  præfumptum  conlcn- 
fumqui  non  appellauit  ad  Iudicc  m,  porrigi  qui  parti 
cui  i  nimiam  fecit  *  imputare  non  debeat,  quod  non 
appellauerit,  glof.  c.  pailoralis  quia  vero.  verf.  edi  * 
fciat.  ext.  de  oft'.  dcleg.Innoc.  Io.And.  c.lacro.vcrbo, 
reuocarej  ext.  de  lent,  excom.  Ang.  Alex.  Caft.  Imol. 
Lud.Rom.  I.4.  §.  in  eum.  &§.  ii  tam  vicinum.  D.de 
clam,  infecit.  Bart.  Alex,  ad  eum.  Imol.  Angel.  Lud. 
Rom.  l.i.  D.  dcappel.  Bald.  c.i.  §■  iudices.  tit.  de  pac. 
tenend. Anch.  Bal.  Imol.Panor.  c.  fæpè.  ext.de  appel¬ 
lat.  Bal.  1.  obferuarc.  §.  proficilci.  D.  de  oft.  proconf. 
Put.  in  Synd. verbo,  appellatio.  Fely.inrub.  cxt.dc 
4  appell.  Cætcrum  noncll  probanda  eorum  fententia, 
cum  putant  etiam  fi  appellansvidus  Iit,  tamen  ludi- 
cemad  interelTe  teneri,  vtnec  fideferta  fit,  aut  appel¬ 
lationi  renunciatum,  fed  nec  fi  vicerit  appellans  quid- 


.  quam  habet,  quod  à  Indice  repetat,  nili  quanto  mi¬ 
nus  ab  aduerfario  confccutus  fit ,  quam  impendit, 
fententia  eft.  Bald.d.§.  iudices,  veluti  fi  forte  linecx- 
penfis  litigantes  dimilfi  funt.  Sed  aequior  multo  ratio 
in  foro  obtinuit,  ne  a'duerfus  indicantem  recturi  pof- 
fet?  ni  dolus,  fraus,  aut  conculfio  eius  argueretur: 
quia  in  tanta  varietate  caufarum  &  perplexo  difidio- 
loque  argumeto,  &  iudiciorum  libidine  æquum  non  - 
fit  ab  judicantibus  id  exigi,  quod  ne  Themis  quidem 
poifit  confultoribus  etiam  Areopagitis  præftare.  Ni- 
mium  profedo  illi  tam  ardui  operofique  negotij  ini¬ 
qui  æftimatorcs ,  in  quo  coniciTiis  ampliftiini ,  Curiæ 
Centumvirales  &  quidque  orbe  toto  in  eo  genere  aft- 
guftillimum labi,  falli, fua errata  agnofeere fæpe  cot} 
guntur.  Nec  fine  caufa  maiores  noftri  aboleri  paiU 
finit veterum  morem,  quo  mulbtamob  male  iudica- 
ttun  irrogari  Dominis  locorum  (blitum  erat,  6c  reuo- 
catum  nuper  doluerunt  omnes  boni,  quade  re  agit 
Imb.  lib.z.c.6.  Bocr.decif.zyg.Rebuf.  tit.de  appellar, 
in  praefar. 

Si  cui  igitur  muldla  iniuriosè  irrogabitur ,  prouo-  S 
care  habebit  neccile ,  cum  Iudicc  non  congredietur, 
nifi  dolus  proponetur,  aut  fraus ,  aut  conculfio ,  quo 
cafu  vocari  in  ius  debebit.  Nec  enim  aliter  inter  par¬ 
tes  iudicatum  inauditum  qui  iudicauit,  tenebit,  quod 
reélè  Bart.  feribit.  d.  q.9.  &  Put.  d.  §.  appellatio ,  In- 
noc.Abb.  Sic.  Præpofitus  c.  cum  fpeciali.  ext.  de  ap- 
pell.  ôc  quos  Aufrer. citat,  glo.i.  c.4.  tit.  de  adior.  in 
cauf.  appel,  in  Stylo  Pariam.  &  nuper  eft  Ord.  publi¬ 
cata  Maio  menfe  1)64.  &arc.  7.  conilitutum  &  dice¬ 
mus  art.  fequend.  Et  Plato lib.xij.  dc legibus  potcfta- 
tem  facit  inique  damnato  iudicantem  accufandi.  Nec 
alius  vfus  cius  condituri,  quod  defyndicatu  ftatuicur, 
&Conftitutio  eam  m  rem  extar,  auth.  vt  iud.  fiue 
quoque  fuiE  fiant.  §.  fi  quis  autem  <Sc  fcq. 


Article  XXXIII I. 


T a  quand  ceux  qui  ont  le  gouuernement  fur  autres, b  meiprennent  feien- 
tementcen  leurs  offices  /es  choies  qu’ils  doiuent  garder:  ils  doiuenc 
e  eftre  punis  fans  rcmede, f  félon  le  cas  &  méfait,  s  à  l’exemple  de  tous 

autres. 

ΊΠ  T 1  quantum  ad  eos qui  aliis  prœfunt  in  aliquo  munere Jeu  officio,  & b dolum  feienter 
committunt c  in  fûts  officiis  feu  muneribus ;  d  in  bis  rebus  quibus  euflodia  eis  mandata  eft, 
debent"  punir  i  fine  ί>ΙΙο  remedio  feu  gratia*  fecundum  maleficum , z  ad  exemplum  omnium. 


Vulgatum  de  Ethicis  axioma.  Magnam  omnino  D 
perfonam  fuftinet  qui  iudicat ,  hac  quidem  in  re, 
Deus,  qfiomodo  quidem  eos  feriptura  appellat,  & 
proxime  Dei  munus  accedens  ;  Quare  Religione,  in¬ 
tegritate,  pietate  excellere  eumconucnir,  qui  fibi  id 
munus  impofueric,  Quod  Plato  lib.  de  legib.  u.  exc- 
quitur  pluribus,  &  eum  fequutus  Arift.  lib.  5.  politic. 
c.7.  Sed  excurri  communes  in  locos  Notæ  non  pa¬ 
tiuntur. 

a  Quand  ceux  qui  ont  gouuernement ,]  Cùm  hæc  oratio 
vniuerfalis  fit,  ideoque  omnibus  conuenire  poifit, 
quibus  quidquam  publica  de  cura  creditum  fit,  tamen 
de  liis  quibus iudicandi  prouincia  obtigit,  præcipuè 
ftatuere  intelligenda  eft.  Qui  vero  præftare  debent  do¬ 
lum,  latam  leuémve  culpam,  pofterius  dicemus,  ver¬ 
bo,  meiprennent  ((lentement ,  Nec  tamen  quod  ad  alias 
quafcimquc  hin&iones  attinet,  inutilis  operæ  fuerit. 


quidcuiufque  officij  fit  attigiife.  Diligentiae  crit  ifta 
laus,  nec  tamen,  quod  exiftimo,  non  &  ftudiofis  nuis 
grata. 

Nota  i. 

ï  Omnes  de  dolo  CT  Uta  culpa  tonentur:  fed/jui  de  leu:, 
leu$imajmj>eriti<t  négligent  ta  teneantur  hfaue 

adnum.tf. 

DE  1  r  D  I  CI  Λ  II  B  y  S. 

Magiftratus  omnes  dolum ,  8c  culpam  latam  præ-  i 
ftare  debent  ex  officij  neceifitare.  E  magiftratus.  D.  de 
adm.  rer.  ad  ciuit.  pert.  &l.vlt.  D.  de  magift.  conue. 
Magiftratus,  inquit,  reip.non  dolum  folummodo  fed 
&  latam  negligentiam,hoc  amplius  etiam  diligentiam 
debent  præftare.  l.non  fimiliter.D.eod.  tit.de  magift. 


Des  Indices  5  Art.  XXXIII  u 


canne.  Bal  1.  qui  fbituiris,  C  d  r  pigi  jo,  ail·,  B  al  Ang.  , 
I  mol  .  i.  cum  i tu,  $ ,  ipcd  es.  D.  île  legar,  ij .  N ec  cauitn 
leuiiiimam  cidpwnprxftarit:,  quuiauc  nulla  eil,  aur  ai 
Indice  prîcftaiiâi'jMi  çèiïuÊnir,  ü  imegpa  àlioqui  Éima 
tit,  quoti  N’  icoL  de  Nfcap·  notât  inter  fcripia  Bar:,  I, 
proponebat dr.D.  demagitÎvCfm.  Alex,  adBaiTiLvk. 
1).  ât-vaif.  &  cxrr*  coguic  Jafi  b.  G  vrojnncs  teim  d- 
ipl.quam  mi  1  j  t .  knlici  B.dd,  J  -  ü  h  Utp.i  te,  §.  profieiki  ï 
vbiA:  Ang.  D-  de  off.  ptoconT.  vbi  dcconfuemdine 
Imitas  negant  iyndicari  J  olere  de  kniûiina,  vt  net 
de  ntigligéirm  i  vt  &  Ucob,  Mbuifi  rk.dcfLigarco. 
nam,  yy,’ 

X  Confikutium ,  hoc  cft ,  qui  iudkand  5  fit  à  conld  iis 
ne'^nnr  teneri,  ni  fi  de  dolo  di  tmperi  lia.  Euax.  Lidcm- 
que.D,  Ii  quis  ea,D,  mandat, Bart.  k  Alb,  1.  e*  male- 
fici  is .  D;  d  e  ait.·  k  0  b [ψ  B art.  i.i.  D,  mand.  Ale  >· .  1  ud. 
Ram.  I,  ii  quis  in  co  j  i  le  r  l  b  c  j  !  d  0 ,  C-  d  e  pabt.  Specui.  tit. 
de  re  qui  iit,  confil,  $+j.vebil  coniibitium.  Sed  hi  loci 
dc  AlkdfarihLis  ludie  luo  intclligirntur  j  Nam  quos 
CanMarios  appellant  Parlamcniarum  aut  PrarÎtdum 
qui  π  v  t  quüibcr  M  uffiftrams  de  duio ,  l.ua  ru  ipa,  de  π  c- 
libentia  teneantur  nulla  dubitatio  efi,  Sed  etiiin  co- 
cmMngiJltaru  plunrs  flrifc  eolkmt  omnes  renentur 
de  culpa  pro  rata  &  viriihvt  ait  Uakl.in  rub.Cde  pwm* 
indic,  qui  mal  iuil.de  his  quidem  qui  communirer 
ge  lierunt  comimini  adminiftrauunc *  nam  ii  iepar.ica 
.idmiinflrsiio  cft,  vmifquiLqucdc  co  renetur  quod  i  c- 
eit.  1  ,  ;m petator.  D-  de  appel] . 

3,  Ab  AiTclToribus  dolum,  Laœam £ç leuem  volunt 
pt.til.iris  ni  qua  reponunt  imperitiam,  idetfc*  insedi 
profelluiu,  cum  qui  i  lis  ignorarer ,  quod  Lud*  Rom. 
Fulgofi  &  ahj  notant  I, i. D.qtiod qoilquc itu·.  kuiJli  - 
|T1  n  frt  Pi-T:ym  di  id  Î.B.lltL  d.  IqiEÆ  fortuitis,  ÜC  ante  dixi- 

màï.  Hii  cum  peritiam  3 urii  profiteantur.,  S-:  ad  lioc 
ronjUcuatitur ,  &  fufaimm  rapiant  haud  dubie  impe¬ 
ritiam  imputant,  Sc  lenem  culpam. 

4  Quod  ad  D  elegato  s  ca  01  tm  la  pur  itare  debere,  quae 
ic  ordinarii  deb.eant,  quare  non  mtmts  hos  quam  alios 
litaiiiLUirntbcere-ptiLint.  Barc,  Ivit-  D,  devar, 
itaord.  cogmr,  Ani;,  Ç.i.  Initio  de  his  obligac.  qmccï 
qualdclkl.  nafcunt- 

^  Badcm  8:  iu  Eiiamiiiatort  tfitium,&  tcfcicndarïü, 

S:  Audkotr  vokmpquadlo,  1·'ώ.  not^.r,  d.  g.i.C. 

C  Dc  arburo  eadem  jentcncui  eil,qui  de  ludi  ce,  quod 
liait,  notat  ,vbi£c  Ang.  &  3.  vir.  D.  devar.&cxr.cog. 
vbi  additio  .Alex,  idè  U.ur.Akx.Safy,  Fracifl  Arcr.FLU- 
gchl  poft,  glolLud-RoiTi.  d.l.iiquisinconirribcndo, 
Aiig*  *k.  lrL.mc.  Aret,  bnuuapia,  C.  dc  1er.  hE£ir.  &  d. 
l.ex  maleficiis. &  d. '$.1.  Cad.  Lfilinsfiists.  D.  dc  ludie. 
Bald.  d-l.qua: fortuitis:  veri  redeo  ad  primum*  Imo3. 
1. [iiuns-D.de re  iudj&Dair. l.vlr.  D.ÎÎ  menfi  fal£  mod. 
diiiAka.;  ad  Bair-d,  Uun 

7  Arbkmtorcin  dolum  duntaxat  b  it  latam,  culpam 
pnilaLC volunt  pLopcer  laxtorem  potçfïatent  ίί  atbi- 
niuLTL  sudefiniusm,  quod  etiam  toudliationk  raufa 
de  iiitc  alterius  detrahi  uermictaT,  Sententia  oit  Bal. 
Ang.  dr  Alex,  Fulgo Γ.  dd,  Ü1  quis  in  ccmiciibedo  gloi, 
1, vit.  Cnd.  de conr-  einpr.Ba.rt,  t.i.C,  de  αίίαιΐΓ  lila.  X, 
Imol.  d ,  I  r  di  imi s  .  Ang.d.l.  mancipia,  &'  d.  L  filiusfami- 
Ilis.  vbi.  8.  Patii  .C'ai  t, 

%  Aduocitis  dolus, impr udcnria,& negli grnci.i im¬ 
pii  t;at  ur  T  Ang.  d.  1.  ex .  mal  cfi  ri  is .  B  iism  | .  r,  '~D .  mai  id·. 
Alex,  in  rnb.  C,  de  pmcur.  Spec.  tir.  de  aducmai, 
VLnufqnc  vcrL  quid  fi  per  impniiicnham,  d.  i,  Imol, 
di  litis.  Di  dereiud. 

5  Notarius  j  dedoio  Ar  imperitia  tenetur ,  Bald.  in 
rnb.  dc  ptrn.  ind,  qui  mil.  iiieLic,  &H  l.vlr,  D.do  magi  it. 
conucnicnd.Frntciiriis  Aret.  d.I.  mancipia.  pcrgloL 
hn,  I,  final  Si  tneni.  fati.  mod.  dixerit  quo  luco  male 

yÆrgtntT*  μ  Cvnf.  Em. 


gloila Tabulari  11  tn pro  Tabclkonc  accipit.  Paul  Cad  · 

&:  Ang.  J.J.  Sifiliusfiusr  Cail  k  Rum.  d.  t.  Ji  qnism 
cunicisbetido  Akx.  ad  Bart.  tLifiit.  io,  Fqb.  d.^.i.  dc 
oblig,  qiii.n  ex  quuit  dclitft.  eum  ibi  T.ibuhrius  pro 
Cambiture*  vr  loquuntur,  aur  Calculatore  accipia¬ 
tur. 

r.TfucuKU'  n  dolum  &  latam  culpam  prrçitar,  |r  si  :o 
pignora,  ί)„  de  emit,  qui  lunt  Appaiiiores  ,  U  i  orte 
cbrifiijto  dolo  rem  viliori  ρΐίΕτίο  addixerint,  aur  quid 
eurimu  fecerint,,  quai  dixiituis  Jup.  arr.ij,  Strgent ilcim- 
Ang.AlHlnr  ifain,  $cd&  negligcntiam  pi'æfli- 
,  re  debent,  quod  Tai  Morat,  l.e inn q>j uCdeprucUr.  8c 
Lex.  1.  quictim|ue  C.  de  diu  er  f.  otl  hb-Xll- 

l'a'mlari'-.iSjiijrfjj^r,  Cakulacor  dc  dolo,  Jacacdi-  11 
pa  Jlnpcnriu  tenemr,  quia  ad  id  prspoluus  ck ,  dc 
proüterurrabulirinm,  glo.d.lvU.  iunci.  falmod.dix. 

C  o  rn  me  !  1 1  ari  en  fi  a ,  dolum ,  latam  &  leujllmain 
culpam  ttfaftaf^uod  dicemus in£  ,ut.4[,Pur,in  lynd* 

ait  ίι  pluies,  I0-72. 

Procurai  or  lirnun  omnem,  culpam  pra:  Itare  deber  ,  ·ΐ 
ttiamkuiJfuLiam,  J.  à  Procurntore.C.  mandar.  Frocu- 
ratür  veroadnegouade  leuifilma  non  tenetur ,  quod 
Eart.  air,  I. qu,od Ncrua.  q.p.D.  de  pol,  8c ;d,cm  Leuni 
1  qui.  §.  û  epiltoia.  D.defurr.  I  moL  Ldiuu^.D,de  le  md. 

Bal.  1.  q ua  ibrtu  itis,  col ,  peiuil .  C,  de  p:g.  aét.  gbil  1 .  f . 
ver  b,  non  fecit-  D,  de  rutd,  &  rar,  djfhuh.  Decius  f. 
contcadfui.  D.  dc  reg.  iur.  vcrf,8c  tlilcurrciido  .Eidem 
tft  Adoris  publici.  &  Syndici  caui  a,  de  omnis  Üikcia- 
lis  publici  BalJ.Inioi,  Angel  L clilïi i ta. vdpecies, D- d,£ 
legat,  ij. 

Ma  3  tbrc.'i  agror u  tn,  aftlmatorcs ,  prrf/îtr'i,  torJtit ri,  1  ^ 
de  do:·,!  &  larucuipa  tetuaitur,  L  i.  §■  hic  aiftio.,  D.  u 
menti IdlhiiLid.  dic.Bart.  J.  i.C.dc  difcuil  hb.x.  Alex. 
inrub.C,  dcprocur.  Raid,  d.  Lqus forruhis.  q.i.  nam 
imperitiam  n on pr.t fbmt ,  quia  Sibi  imputare  debeat 
)  qui  cos  adhibuit,  d.ç.  ha:c  actio.  Quod  111  his  verum 
elle,  pordt,  qui  pro  arbieno  dtliguniiut  ï  Nam  qm  ex 
ncccilirate ,  alia  m  cauli  fune,  auil  legk  ratio  aeque 
id  cQ-dilpolLoo  deficiat  t  viiuri  qui  nuper  fiint  i  Rege 
hilicto  conitimo,  quos  adhibere  priaiancrcllsrus  cit 
ex  cr eatitsne,  id coqnu dedolo  i^i mpentia  tenentur» 
ttmi  liceeilirio  le  &  nolentibus  rsbrrudanr  Sc  inenlo- 
rsaoi  probvuaorurT  nccvolutiiic  ocoixiantur,  dc  igno- 
lan.riim  pra-Ruedebcnr  cum  mtrceJcm  capiant,  vr 
quilibet  arnhees. 

In  Arehircitis,8c  eitratorii^us  jTiiliciorLim,  A:  quo::  ry 
P  magillros  opeminvocajit  eadem  tatmdl,  Νηη&,Ι 
MagiLiianbusccrper.c  mkïtui3ex  Ürd.Carotj  IX,  ami. 
»ΐί>7-  voluntarii  aickoEum  alia  cauia  Al,  |, vit-  D.  k 
inenf.  fait,  mod,  dix. 

C  arator  ad  lirem  danis  dc  dol  0 ,  fc  kui  c  1  slpa  tene  ■  1 1- 
tur,  kiulIiirjArdnoji  ptiullar,  quia  inuitus  .idhsbcrui-, 
quod  Euhi  icribir  d.lqua:  fortuitis,  c ■  ipc-uulBart.d. 
l.quod  Neru-OrBald,  li.  D.  de  fidendi  At  nominat. 

Curaior  bonorum*  ideitjCommiiliriu.s  gnbcrnan-  17 
dis  bonis  (ai  itis,  dolum:  iantruu  dciatam  οιιΐραΐη,ιι'οη 
etiam  Icuem praffcat,  tcx.dl  L  prêterait.  §.  tlt  .ί.τ· 
rcrea.  D.  de  bon.  authont*  iud.  poiliLl.  g!o,  Li,  verbo, 

:  rara  fia  b  ibnuiur*  D*  de  curai,  biuv.-da  «di  A  J  Lx  3  b  j  dem 
Bart.  Lud.  Rom.  Im  ol  Ang+CrHl.  I.  fi  finita,  :i  quis 
dainni.D,  de  dam,  infirct.  pnLertim  cum  curationem 
pccipcte  ctigaimirab  Apparitoribus  S^udkibus.d.1. 
mfln.  Sed  courra  exitlimauicCiirohuMolm.  nt.de 
fcud.  q.i.  8t  deJeui  e tiani teneri  putat,  ?A 

fimilitudiurm  pignoris  coiuiciuiorudis ,  cumboc  fit 
pigmispiartorium. 

TdLsiioluindclatamcolpampnuftru^quod  Pao3.  tS 
Clak.AtLud.  Rom.  ootanc  d.  1,  fiqukin.codcrib,cn- 
do  C.de  ρ.-LCt.  aeque  JuRienus  de  mdteirdib. 

•Eiij 


Des  Indices ,  Art.  X  X  X 1 1 1 1»  *32 

A  Locator  operarum,  diligcntillimam  euftodiam }  &  35 

D  È  C  0  N  T  CT  1  B  F  s.  Λ  m  chlpam  debet  l.fi  merces,  in  fin.  D.  locat. 


1 1\  Qui  ipfos  contractas  conciliant  proxenetas  cie  do¬ 

lo  de  lata  culpa  teneri  putant.  Bald.  d.l.  quae  fortuitis. 
q.x.Bart.  1. 2.  D.de  ptoxenet. 

10  Mandatanus  de  dolo,  lata  culpa,  de  lcui  1.  con- 
traàus.D.  dercg.iur.  Lin  re mandata Gmadat.  ulque 
extra  iudicia quidem,  nam  mandatanus  ad  lites, îd  eft. 
Procurator  etiam  de  lcui  il  ima  tenetur,  vt  ante  didum 
cft.Dod.  d.L contractus.  In  contraria  mandati  etiam 
lcuiflima.  BalJ.  l.quæ  fortuitis.  Bart.  1.  fiferuus.  §. 
quod  vero fup.  de fiirt.  &  d  .l.quod  Nerua.  q.9. 

11  CommodatariiiS  cùm  gratia  eius  commodarum  ·“ 
fiat  de  leuiiîima  tenetur,  §.  item  is  cui.  Inft.  quib.mod. 
re  contr.  oblig.  1.  fivt  ccrto.  §.  nunc  videndum.  D. 
conimod.  1. 1.  $.is  quoquc.D.de  ad.  deoblig.Si  vtriuf- 
que  gratia  fiat  tunc  lata  folum culpa  &  dolus  præjlnn- 
tur,  d.l. fi  vt  certor,  interdum.  Bart.  d.l.  quod  Nerua. 
q.u.  de  Bald.  d.  1.  quæ  fortuitis,  q.  pénale.  verf.  idco 
qualiter. 

22  Venditor  in  re  vendita  de  dolo&  lata  culpa  d.  1. 
contraftus.  addo  &:  de  leu:.  $.  cum  aurtin.  Inft.  de 
contr.  empt.  l.quod  fæpè.ÿ.irres  vendita. D.de  contr. 
empt.  Decius,  d.l.contradus.  l.cuftodiæ.  D.  de  pcnc.  C 
de  commod.  reivend. 

23  Qui  pignori  accepit  ex  conucnrione,  de  lata  <Sc  lcui 

culpa  cenetur  d.l.  conrradus,de  $. creditor. Inft.  quib. 
mod.  recont.  oblig. d.l.  fivt  ccrto. i.nun  -  id.  n,’  . 

Bald.  l.ficut.C.de  pignor.  de  d.l.  quæ  h rtuiris col.pc- 
nulc.  verf.  vifo  qualiter  Decius  vbi  fup.  Bat.  Bald. 
Ang.  Imol.Rom.  Caft.  l.fi  finir...  $.  fi  quis  damni.  D. 
de  dam.  infed.  gîof.  deDod.  1.2.  D.  de  curât,  bon. 
dand.  l.prætorait.§.eft  præraea.D.de bon.  auch.iud. 
poilid.  lecus  in  prætorio  pignore,vtante  diximus. 

24  Condudor  de  locator vtcrqüe  tenetur  dedolo  lata, 
de  leui  culpa  d.  1.  fi  vt  certo.  <  .nunc  videndum.  1.  in  iu-  D 
dicio. C  locac.  d.l. contr adus.  aliquando, de  leuiiîima 
ex  rei  qualitate,  l.fi  merces. §.  qui  colmnnam.D.locat. 
Decius  cqnf.473. 

2  J  Nauta,  caupo ,  (tabularius  tenentur  de  dolo ,  lata, 

leui,  de  leuiiîima  glo.  1.  3.  §.eodé.  D.  naut.  caup. (tabui. 

16  Negotiorum  geitor,  de  lata  de  leui  t.  netur  1.^.  $. in¬ 
terdum.  D.  de  negor,  geit.  de  1.  tu  rori  C.  cod.rit.  dc  le- 
uiilima  non  tenetur,  nc  alioqui  homines  abducantur 
ab  rebus  alienis  procurandis.  Bart.  d.  1.  quod  Ncrux 
q.  Π. 

17  Dcpoficarius ,  fi  quidem  quæ  natura  eft  depofiri,  H 
gratia  tantum  deponentis  fit  dolum  tantum  præftat  d. 
Lquod  Nerua.  Aliud  eft  in  eo  qui  fe  depofito  obtulit, 
aut  fi  depofitarij  quoque  aliqua  caufa  eft.  Nam  tum 
leuiiîima  quoque  præitanda  eft,  quod  Barc.  ait  d.l. 
quod  Nerua.  q.  8.  Decius  d.l.  contr  adus,  8c  conf.  473. 
vol.5.  &r Paul. Par if.  d.  conf.74.voL1. 

28  Emphyteota  dc  lata  &  leui  culpa  tenetur, Bald.  auth. 
qui  rem  C.  de  facrof.Fxcl.  Decius  d.l.contradus. 

29  M  aritus  qui  dotem  accepit  de  lata  &  lcui  refpon- 
det ,  d.  1.  contradus  de  d.  §.  nunc  videndum  crlof.  1.  fi 
conftante.  fi  maritus,  verf.  culpanda.  dei.  fi  mora, 
verf.  culpa.D.  fol.  matr.Bald.  l.quæ  fortuitis q.5.  F 

30  In  adione  pro  focio,  dolus  de  lata  culpa  præftatur 

d.$.  nunc  videndum, de§.vlt.Inftir.  pro  foc.  Bald  vbi 
fup.  col.  vit.  ‘ 

.  31  In  rebus  citra  focietatem  communibus,  dolus  lata 

de  leuis  culpa  præftatur,  d.l.contradus,  dei.  heredes. 

<5.  non  tantum ,  de  1.  puto.  $.  fcd  de  fi.  D.  fam.  hcrcif. 
Bart.  vbi  fup. Decius  d.Lcontradus. 

52  Qui  precario  accepit,  dc  dolo  &  lata,  culpa  tene¬ 
tur  ,1.  quæfitnm.  cum  quoque  D.  de  precar.  Bart. 
vbi  fup.  q.13,  Bald.  vbi  fup.col.pciiult. 


Decius  vbi  fup.  de  conf. 473.  hb.3. 

Tabellarius  qui  epiftolas  recipit  perferendas,  ad  34 
cuftodiamfe  obligat,  &  dolum,  culpam  atque  adeo 
leuiilimam  præftat,  fi  quidem  prætium  accipit  Bart.  1. 
eum  qui.  §.vlt.D.  de  furt.  Alia  caufa  eft  eius  qui  gra¬ 
tuitam  operam  præftat  qui  ex  dolo  duntaxat,  delata 
culpa  tenetur. 

Fideiuifor,  dolum  duntaxat  &  latam  culpam  præ-  3; 
ftat,  1.  fidciulîor.  D.mand.  Bart.  d.l.  quod  Nerua, de  d. 

§.fi  epiftola.Bald.  1.  quæ  fortuitis. 

In  adionlbus  autem  contrariis  omnibus ,  in  qua-  P 
rum  diredis  non  venit  nifi  dolus  de  lata  culpa,  latilfi- 
m a  femper  præftanda eft ,  quod  Bald.  ait  cl. l.quæ  for¬ 
tuitis.  coi.  pcn.  ad  finem,  de  vbi  in  directis  non  ve¬ 
nit,  nifi  leuiiiima,  in  contrariis  non  venit,  nifi  gra- 
uilhma. 

IN  Μ  F  N  E  iU  B  V  S  Λ  VTO\lT<ATE 
publicis  ,  vt  ilitare  p  nuat  is. 

Tutor  d:  curator,  dolum,  latam  de leuem  culpam  37 
praedant  l.i.  D.  detut.  derat.  diftrah*  de  eam  diligen- 
tiam  quam  in  fuis  rebus  tenentur.  Là  tutoribus.  D.  de 
adminift.  tut.  1. quidquid.  C  arbitri,  turei.  Bart.  d.l.  non  ““ 
quod  Nerua.  q.io.Bald.  d.l.  quæ  fortuitis  de  1. 1.  D.  de  je 
ndeiuf.  denomin.  Quod  fi  coadi  id  munus  fubcunt,  Itui  m. 
lcuiflimam  nonpræftant,  L  tutori  C.  denegor,  geft. 

Dod.  d.l.  contractus  glof.  1.2.  De  bon.  authorit.  iud.  ' 
polfidend. 

Prorutor in  eadem  caufa  eft,  quatuor,  l.penulr.  D.  P 
dc  eo  qui  pro  tut.  neg.  geit.  maior  etiam  culpa  eft  cius 
qui  fponte  fe  dbtulit. 

Curator  ventris  etiam  leuem  Li.  §.  itemfipericu-  V) 
lum.D.  de  vent,  inpoif  mitt. 

IN  V  LT  I  MI  S  F  0  LV  ΝΤΛΤ  l  B  V  S. 

F xccutores  dolum,de  latam  culpam  debent,  Bald.  40 
d.l.  quæ  fortuitis. Bald.  de  Irnol.  l.cum  res.  §.1.  dej.  ii 
feruus  l.gatus.  6. cum  quid.  D.  delcgat.j.  Quod  fi  le- 
garum  ob  caufam  exeeutionis  accepit,  etiam  de  leuif-  » 
lima  tenetur,  vduti  mcrcede  accepta,  Bald.  d.  1.  quæ 
fortuitis  verf.  quæro  dc  exeeutor. 

Heres  de  culpa  legatariis  tenetur,  Bart.  Bald.  d.  L  4* 
ci  m  res  Fert.  d.l.  quod  Nerua  q. vit.  Alex,  ad  eum  la¬ 
ti.  V  dd.  d.l. quæ  fortuitis. 

Pralari  de  quicunque  beneficia  obtinent,  dedolo  41 
de  lata  cuira  tenentur,  Io.  And.  Gem.  c.i.  defuppl. 
hccl.  pra-l.it.  in  6.  Panor.c.  ea  quæ.  cxt.  de  ftat.  reg. 

ΙαΓ  l.eum  qui.C.de  procurat.Luc.de  Pen.  quicunque, 

C.  dc  diutrf.  off.  Hb.XII. 

Omnes  adminiftratores  alienæ  rei ,  generaliter,  45 
tàin  viiiiierfales  quàm  rei  aut  geftionis  ccrtæ  Oeco¬ 
nomi,  Nofocomi,  Curatores  ædium  facrarum,  de 
dolo  lata  de  leui  d.  l.  tutori,  §.  1.  Inft.  de  oblig.  quæ 
ex  quaf.  delift.  cont.  1.  fi  negotia.  D.  de  neg.  geft. 
Moîinæus  in  Confuet.  Parifienf.  tir.  dc  fcud.  §.  6. 
glof.  7. 

Reges,  Duces,  Comites,  Imol.  de  Angel.  L  quod  44 
fi  forti .  §.funt quidam. D.de  foliit. 

Capitanei  galearum  Nauarchi,  dc  leuiffima  Alex.  4> 
'conf.  41.  vol.  i.  Decius  d.  1.  contradus. 

Nota  2. 

t  Dolus  (juif ,  gr peccata  non  eeçualix. 
i  Lata  culpa  sjiu  zj*  mm.  7. 

3  Jmperitid  ψια, 

4  Utè 


Des  Indices ,  Art.  XXX'  ϊ  ΐ. 


ΐ33 

4  L*f4  tiiif)  ftrAftitttÿtW . 

y  J1  H  f/tjut^L  v·.  iii.iy-i  ÏÏili  rfiTj'fiijtrj  r#tttT{UU. 
ΰ  Z.Æ'«i  /îîl'jfw  £/Άκριβ  MflMïfli  fiff rit/f  t.ï  rftif, 

y  ÎTm'^J  j'itJ  |ÎJ  rtij ,  Ut ;tt,  tï-  U frf  .jrtrf . 

5  FJ  F.1  J  tiflÎ/JÏ  K  àd  il!  . J  rfrîjWXfiOÎ/F/J  ,  JJfj'E  £?ΟΓ, 

9  / fi  tl· jf  af8  rtffnnâtt  car/it  π  fjt  dtgtutnr  4a  d*h  cz  c. 

I  LF  /’JifFij'fi  J  ÎI.Afü  il  J  ij  ilrf  unttîtüï. 

fa  flÎij&Ffff  Ti^îi  /êfo*  r/fitat.]  H  K·.  Cci  n  fuetlid  û  dolum 
i  iutitaxataxiingiti  Hic  ciméfr  cala*  nidhm  e£1c  ctrër- 
cliortcm  Ltdkgenduun  fit,  Dolum  du;  min  s  a,  daftuiî- 


*34· 

momentofa  in  Canis  k  minas  FXprdtaM  j  Hlm  il 
gi ioj a  ' ■:■ , i  juo  J  ni ti  pt v ! I mu :  j un ]  vlu  &  iloi;  iri ]i λ  nn- 
n  tir  ItLii:  1  ;  inn:  aüt  miiliu  >  |  ïot  lus  èulpœ  v  ft .  t·  uod  J  îaep. 
disk  iLLqymJ  N  cruîî.q.  j.  iu  fim  Arque  Ltefat.-r  rulpt:  4 
qLLiiitati.'.:  a  un  occntnuvt  aïUccrtfelte  &  fumvilircr  tlu- 
Inf  ciro  non  débets  qui  coniiuiam  ce  pr.oml.irn  tm- 
chi n.itroncm  cxl gît  Λι(  d r ,  :  u m arciS üc.niei td imr,. , ; i .  ■  d 
Birn  JmrtLL  quoi  Ncruiin  iMviiptimiL  culpa:  la¬ 
tioris.  Nitu  imancimilihe-c  crâfli  ignorai·,  rt.i ,  ili  pcïà  ■ 
u'i,  neg  k  ρΐ  n  t  iii,  1 1  v  qu  i.  !  His'ln  t.i  ciilpa  eu  nu  ÏB  r,  v  cl  o  rua- 
funi  cam.t-d  rnaia:  nrund" ei duduntyqu au  ·:  mu.  · pu  '  l- 


Lonc.coiifiilianv  mfcditfttamqil madi itsationcm  ■  1-  r.  lis  île  n  fligentem,  tupinum,  imperiEuin,·  îgiiürjFirrm 
wdns  cj  rcu  mufniedi  cauiâ  ri:penam.ü.ÿ.  i -D.de  eLL  k  poil  is  lie  eu*,  qua:  uri  c  nus  v  i  i  j  a  fum:1iïûlt...iim  ftoi  [·οΓ 

de ph.! ribits  deicii bi :  Itert  11- q uod  Ncru.i  v n ! i &  pi  i-  . :i.  .v. ...  : 

mû.  QtiarcnOfl  pottit  nanmûlit  minre^  o-tVetifiane 
tccîi  ud  [ïUlD  >  q  n  Lid  c(t>lo  aciim  il  u  m  d  rciai  r,  C.i-'ti-'f'iÎ  m 
jianym  siliiTucioneptcCiFAaciittLtr:  Hcc  StôicnruiTi 
k-iiccnmm  fi-quimu^qui  ài  ÆqiLaîii  pmaur^icc  Dra¬ 
conis  legibus  téntmur,  qui  omnem  otiiinibns  i[eiictis 
£ÎtrL;tm  morri:.·  i.:iia:nf7  tam  fias  qui  ûlcr^·  qmim  qui 
( aera  compikilct,  quod  Plut.  in  Saioiic-icriNt.  Hos 
Îmmanîûs 

’PlTSj-qi 


iis  j  ni£ï  aiiuiidc  dolus  accidat  7  adtiir  doli  prof  mun  elt 
înaluiEmigeresideo  djcerefaiemuscaaiiiiti  quanrum- 
tibetm  Hiitam  extui rire  ramen  àdolo  lueitnr  ;i,-r.D.dc 
üb-çâiii  1  .pfitgrj  y  b  j.  gfu.D.aJ  jL-g,FlauUÎe  phgi*r.  Do·- 
l'j  tamen  ura  Lumpio  miïùtmtiif,qüJ.A  (ciL-zcr  m  Lit.ua 
ai  tpiu  ci  c.vl  u  n  r.  d  .1  m  æî  i  u.  ô:.  d,  i.  quo  a  H  cma,  Bdid λΙ 
I.qiL.,l··;  iorciiinsitol-^.in  pdneip.  Magm  culpa  mquir  i 
I iiriicô fijlciuSjdciliis  cfl..  .;u.uiquam  in  capir.ilttnjiqui- 
dt'i  n  ,c'È  m  d  e  petiià  co  rpen  s  agi  r  u  c  „  lata  cul  pu  A  ·  I  ο  π  ô 
,  t  eX3cqu;iirur7]i3fi  [pectjiibu  :  L|niÊ’.]i!'duLTîf:aiiLu,51  quiab 

lcd  bac  quasi  ll  Di  I  p u  ta  π  t  T  iiroiogi  qno  modo-acicï  i>cc  C  A  ngelci  nnm  crantnt .  Jnn  I  egc.  D,  ad  le  g,  G  o  r .  l  Je  lie,  s  r. 

dut 


ibis  qui  rweius  ddiciis  àires^ItTiindds  ccnie- 
jiificl  LiaSd.  diiTerit,  d  l.qnx·  fortuit j.s  cul.;,  vert. 


inppSkiorum  gratîustüê ,  ncc  pari  sur  vlu  HippoJ.MarCHQ-c  ge:ietç  li  qui  J  cil  ab  hulice  ;·.■ 
oxa  haberi  fpinm$.Turifcbtiiiiltiddkt  a  miiluiii  tjitod  in  dnlutn  cadat  3  Ji  quid  per  Tordes  à 
n  mal  i nïçntt adxmiiahtxir.  Cùra  fceU·-  ^rariam  tirpatracuni  7  &'  cûninealibuia  qiac  inlege 

Îua 


foliatilis  Îic 
honore,  a ui  noxa 
numinmi,  qn  u  · 

ïish&c  prima  fit  Atio,  Quod  le  Indice  ncm.o  noue  π  & 

'  aJbTdmtii.it*  Proxime  ta  culpam  colloca  ni  quam  Istam 
appelli  r  t ,  qn  r  n-·  p'iip  ab  cm  Sb,  pru  bcil  citis  v,cluti  ic  i  ii- 
ettignorstiacT  ma  propoma: r,  eius  quod  omnes  no- 
riFj  ;  r_,  ia  r  dLLiJ  îïîjx  r  i  π  fgjiqëaa'ûiîicijj,  aUt  in  perj  da  ei  lcj> 
an  s  antittH  fici; .  qu  od  i^rafiivan  l.  N.mi  eu  m  nam  ræ 
hnmaiue  usdira  hnr  diumse  menas  iVmiiiaqiistiiiii, 

■ym-k iliibûiiie-ipaceillæùïîiioiie'sderebus,  quis  pro-  ...  _ _π.τι  _,ννί·. 

lipfts  voeu  vt>  qtiæ-  ion  c  s  mellige  η  ι  ιχ  pri  ndpia  q  Ui  e  0.  ·  T>  tentia  ni  agis  c:t  mu  fft ,  rua  mqs  i  iin  j  i  icpq  „  asm  i  ■>-* 
omnino  non  labent,  sut  in  quibus  v  ni  o  organorum  uoneiuris  non  pugnsr,  nec  ros  Iptfbjttibii  :  stuftni'irm 


grmam  lsrp.irr,iruin  .n 
Ï ui. rcpcrtindorism ijîddtmt,  lirem  Γϋιιιι  iici.  tt:  Tudex 
diettur,  rodunquclins  triHinarione,  qtisi:  in  c.iufli  ver¬ 
ti  tufjimpen  cii  .i  5c  quo  d  imcrt'il·  t  eftimi t.  cc  ci  malcn- 
cio  leuertiCj.·^  ptsnisJ.vk.C7, de  p^p.rud.'quimaL  i  a- 
dic.dc  .nirhi  vc  d  ifr:Tr  i  otlic-aud  iiiu-rp.dt  lopir,  Corne - 
Ij.l  du  iic  ar  us-  ii  ca  uia  ca  pitrJi  ·:·;  it.  Caere. rai'  1  i  m  cn  i  pira  & 
fpecicr.  lurifconfulii  pluu  siri:rc,quns  Zsiiiis  cwgiia- 
uir.6·:  uduerTiriis  dius  l.it-τ  ic  lcmstôjbruft,  qutfYc  n  ■ 


ItpranitiF  igno¬ 
rantes  aimellanius.  Holus  generis  Lui:  illa  in  Cisutlio 
Cidare  dârruïara  *£«·!.,■«  6c  /«71*1«*  bicon  fi  dt-ran  ria  ’Sù 
impradentiai  propria  iignificarione,  qu.-mquam  tume 
fxpè  Inoicouuilri  pro  iinpc  titia  cLidiC-LOttum  aut  nrc- 
Tc  fTormii  viurpanc  1  Huicverij  rtibuirur  ignor^He  aut 
noninicHcxiitejquod  omnes  lcinni,  non  vidifK;  quod 
omnes  1  iden  r.  1  -  Litar.  D .  dc  verb .  fignlf.  qito  e:  J:.  1  .·.  c  t  in 
cx  quaJi  maleficio naiciturj.vk.  D-  de var.df  exit,  co - 
gtiir.l.  cx  mdleficiis,:f.  ftiudev,  DdraTiio,  '&  cblig.§.  ^ 
5  idnfV.iic  obügai  .iritir  ex  qiaTdeHih.Scd  &  magis  i  be- 
ci  fica  ignorantia  ausartis  quafnqiusprcfitKirur,  ίί 
impetitu diid-ur ,  htiiceidan ηιΐρ.τ  ti-ibuinnrLinipe- 
iina-.D*de  ieg  i lj r. L Li  ioruus  ίοπιΐίΐη>  6j‘i  ealkanLtx  ]. 
item  qtÆrituE*  i:  [IgL'in[n,i.  D.  adlrgiaqniL  &rcs  cft 
ro  artans.  HuictrenvTU'tliro  mbuitur  Jocors  firignu· 
via  rerum  cutandarym  fc-ciiriras,  dc  qua  !.  inugna.D.  dt 
verb.hgni!.  M  ngTiancgligeniii,  iiiqnitqmgiiii  culpa, 
t  [L  J  l.  mag  na.  D-  dc  yab.  jigr.  i  b  im probior  .di  ip unro 
négligé ntia  kcpms  rogat um  q uod.  0 fticrj  e  liet,  η  π  π  fo 

c.Lse.  Ac  î'râperitLina  quidem  elle ,  potitis  profdltcin 


eiusrei  niomentum  cfi.  Confbr  quidem  a; IpçtamLt-  7 
tAi  n  ef  Te  ^ppel  kdonèin  vt  ri  :l  quoque  çnm  u  1,1  pol  Ut 
CÔ  prehen  d  ere,  iseqp  t  mlpai  qua?  Lit iiii iua  didn  r  r  ,1  !  ;  u  J 
«ft,q!iain  foruaaiis  dol u s,quo  i  Ihcr  ait,  d.  L  q  1  and  N  cr- 
11  -  ver(7  Ar  pruno  quiero,  dc  Bald,tLL  quae  fomiltir  col- 
J.verU  Sed  nilbicarur.  Sin qatdpijiin  sninuxdclrcto  dr 
en  mmiiTunijCul  par  Iste  1  ri  hui  tur,  Sr  ex  qurdi  m'dtjicio 
obliger,  ita,  vrniijius  aliqmd  dcLnqui  inteirigaept*.], 
vLD.de  wiï.&  EXLCognii  vl:i  iiuifccniincgafe-rd·  ];- 
lTiu  d  m  a£Honem7fcd  n  rv.  α  x  qu  ia  p  ttccÆ  b’ a  ii  qpd  ii  3  - 

t·  ■  li.igat  ut  ï  Ltd  f  x ,  1  icr  r  per  imprudi  i  n  tam,  ac- 1  οηα  α  1  n 

fiiZtü  dan,  ad  id  iciliea  quod  I  udia  æqùu  m  vidi ,  1  nir, 
reucraid quod  ioretcil aôL.ns. Hsc 1.1  [  ri~ 
rem  ia  t  It  d  e  i  1 1  di  'ciuiri  m  ti  c  u  tp  is ,  vt  q  u  :c  !  :  ts  god  ibus 
fune  repoilta: ita  cocrccnnir ,  minores  edam' 'pro  mo* 
do  iidmilîî  ;  Qnade re variæ Üftepugïîiiricrr  à  hinfcfo 
iu  Itis  dicizriîu  5’  Tente a^nc.  e·  eas  Houdcdr  vacet  expr  n  - 
dtre;  Loïos  indicabimus·  psuitros  dc  plurimis  apttii 
bruuGrtJ  Fulgo f.Angcl.  Idllrusikm.Ib  lc-ludiL.  Lut. 
Bàlel.  Anijptlyg,  Fr.meile,  Aicr.  Lmacpi.i.Cod,  de  fer. 

Birr. C.alL  Alex.  Lud.  R om, 1 1  no  1  .Fidpo T  Ang. 


:  ,  p  quii,  rajTorano  une  vj  rui  1  r  i  j.  ,.i  L·  v  m.  iir  <?3e  rm  ord.coa.  i 

o-cufiLrnmccfr,  quod  Bald.aitdl  qux  Tortu  iri  s  c-;!,  Fuigot’  Lfi  .luLsinconicribrodo*  ColLJl·  1  :ν>.Γ;ν  ;-.l. 

P tmr  vcd’  l^^î'ocraioco, Huic tribuiniciniudi-  cum pralatA.DA·  ra  iudia  Parr.biraft.i^ fkcip.  iudex 

cunuLXis.pL  vt  pier; aut  receptas  dc  iura  fen  ternio  no  rcr  imprade-iriatu.  Rmm  .acum  iL  cxtjc  For  corah. 

aJc  Jcqiuuum,  I.CUin  probris,  D.dc  te  ludie,  fingnU-  ^,Γατ.ιη  Synrf^Jn.bx.  fo.t^.An£.&  LAcL^x  Jc 

1  £  ■  fumeorum  aut  vjuus  dbM»  Letatam,  aut  mSdit-  cbk-ί,φ-,τ orqmf  ,U  ILE.iufarr n  “ 

luo  imis  Arruujfj  liçlLliignç  fiiftam  quidem  re.dte  per-  Atque  iftaqnidcm  mmCiniH  11  utentia,;'},  Cate-  S 
a.p%.  p  v  nde  irr<  Ac  1 ,  :  indicant)  s  bequn  ru  m  dfc  apps-  mtii  vii  1  n Isq  1  lan'rù  inithi  u  co  n  fui  icii  r ,  He c  v  fi  rerum, 

rea.,  LuJjMnip  peritae  non  adhinuilIcperplaEa^  ludia,  m  ad  bus  æftiuiatiûiitïn  dainnaiiqiMnmLTilibt: 

F  iiii 


Des  luilices ,  Art.  X  X  X 1 1 1 1.  13  6 


dolus  arguatur,  nifi  fi  res  à  collitigantc  feruari  no  po- 
tc-Ω:  aut  quantominus  poteft,  veluti  cum  in  maritimis 
capturis  bona  eireftituta  funt  Iudicis  iuffu ,  qui  hodie 
non  comparet  A:  male  Iudicatum  pronunciatum  cft, 
per  dolum  aut  fordes ,  aut  grandi  culpa.  Alioqui  fi  de 
opimo  prædio  iudicatum  eft  quod  exrat ,  æftimationé 
cius  à  Iudice  dependi,  quia  dolo  male  indicaucrit  non 
cft  receptum  ,  cùm  res  falua  fit ,  &  iniquum  fit  cuiuf- 
quara  lucro  cedere, qui  dolo  fententiam  obtinuerit, & 
ex  prouocatione  reftitutionem  ador  confequi  poifit. 
Impendia  certe  &  id  quod  intereft  reftituet ,  mulda, 
abdicatione  ofticij  coercebitur ,  extrema  etiam  exem-  . 
pia  irrogari  poterunt  poftulantc  publico  Adore. Parti  ' 
quidem  nil  præter  id  quod  abfit.  arg.  1.  Imperator.D. 

9  deappell.  &  LtutoresD.de  confir.tutor.  Nec  receptu 
eft  partibus  quidem  refpondere  nifi  dolus ,  fraus,  aut 
concuifio  arguatur,aut  fi  iuris  &  fadi  error  proponi¬ 
tur,  mulda, aut  fi  negligentia,  quod  ita  tamen  fieri  po~ 
teft  fi  auditi  fint  ex  Ar.y.Ord  1564.  Nam  inauditos 
damnari  iniuriû  &  infolt  ns, quarumlibet  aperto  erro¬ 
re,  quod  diximus  fup  Art.  .4.  V ocati  ex  eodem  procef- 
fu  interdum  damnari  poliunt  mulda, ciun  errores  pa- 
tentjiiec  iufta  excufatio  proponitur  ex  fententia.  Bart. 

1.  cum  qui.C.de  procur.  Put.in  Synd.verf.  delinquens 
in  officio. fo.104.  Bald.l.  venales. C·  fcnt.refcind.  non 
polT.  Porro  damnatis  ex  dolo  aut  culpa  recurfus ,  vt 
aiunt,  non  datur  aduerfus  partes,  quia  cx  fuo  dolo  c5- 
uenti  non  habent  quod  conquerantur  ,  ôc  fua  admifla 
luunt, Bald.  Ang.Francilc.  Aret  Caft.d.l.mâcipia.Caft. 
d.Lfiliasfam.Ang.l.fi  quis  dolo.  §.  fi  quis  creditorem. 

10  D.dereiud.per  tex.L fi  communis.  D.denoxalib.Sed 
tk  illud  quoque  nota  dignum, cum  ex  dolo  coucniun- 
tur ,  non  dari  aduerfus  lïæredes  adiones  nifi  Utc  con- 
teftata·,  At  ciim  ex  culpa  dantur,hæredes  quoque  con- 
uemri  polle ,  quod  Dod.  d.§.  in  eum.  notant.  Put  in 
Synd.d.§.  Iudcxvt  non  arguatur.  Sed  in  probationis 
forma  magnum  cft  difernne,  cum  aut  cx  dolo  aut  cul¬ 
pa  agitur..  Nam  vulgo  traditur ,  cu  ex  dolo  agitur  pro¬ 
nari  interefle  facramento  ,  probato  delido ,  quod  illi 
volunt.d.$.ineum.Iaf.&  Alex.d.l.argentarius.  §.cum 
autem.  D.  de  edend.  vbi  A:  Bald.  &  Ang.  Sed  dolum 
clarilfime  oportet  probari ,  cum  magna  praefumptio 
fit  pro  Indice,  quod  Bald.notat.  l.obleruare.  $.  profi- 
cilci.  D.de  off.  proconf.Iaf.  l.i.C.vt  omnes  ludie,  tam 
ciuiLquàm  militar  iniqua  Ac  ablurda  eft  fentetiaBar- 
tol.l.  ii  quis  inconfcribcndo  C.  depad.  quiobmalè 
iudicatum  in  exceptione  declinatoria ,  putat  Iudicem 
litem  etiam  de  principali  luam  facere ,  &  ad  totale  in¬ 
terefle  teneri  malè  percepto  textu,  de  quo  Caft.  Salyc. 
AngcLFulgof.  Baldubi  litigant. 

Nota  3. 

1  Index  extra  officium  delinquens  litefuam  non  facit  CTC. 

Kec  citu  nominatores  tenentur  tbid. 

2  Exempla  quadam  in  officio  delinquentium  c?  c. 

3  Qua pœna puniendi  offiarij  delinquentes  çr  nu.  4. 

5  Tendente  qua fi  tone  delifli  an  admintfiratione  officij  in¬ 

terdicetur  crc. 

6  Recipiendis  in  officio  fi  crimen  oltjcitur. 

7  Datur prcclato  coadiutor pendente  accufatione. 

S  Supplicia  necefikria  ht  exempla. 

i c  En  leurs  offices.']  Neque  enim  litem  fuamfeciflè  Iu- 
dex  dici  poteft ,  qui  extra  officium  deliquit ,  ideo  qui 
vulnus  aut  plagam  intulit,  aut  aliquid  à  quoquam  cor- 
rafit,cxtra  ius,  nomen  &  occafioncm  ofticij ,  ad  hunc 
Articulum  non  pertinet,  ficuti  nec  quo  ad  competen¬ 
tiam,  &  lurifdidionis  capacitatem,  quod  fupranota- 
uimus.glof.vlt.§.iy.& f.38.  Ac jy.Quamobrem  A:  Guil. 


Cun. fcripfit.l. nulli. C.quor.appel. non  recip.Syndica- 
tores  deputatos  ad  fyndicandum  non  polle  le  intro¬ 
mittere  de  geftis  extra  officium, aut  non  reipedu  ofti¬ 
cij, &  Salyc.l.a.perillum  text.C.vbi  de  rado.ag.oport. 
Lud.Rom.confi41j.mcip.  quo  ad  primum  Ac  coi. 
incip.iniquo  quaeritur.  And.  Barbat.add.  ad  Bald.  d.L 
nulli.  Bald. l.obferuare,§.proficifci.  q.2.  D.de  off  pro- 
conf.Sigifmund.  in  trad.ftatutorum,  verbo  officialis. 
Bertach.in  repcrt.verf.officialis  eledus,num.io.  Sed 
ficuti  de  geftis  extra  officium  non  refpondet ,  fic  nec 
nominatores  nec  fideiuffores  cius  tenetur:  quod  Lud. 
Rom.  notat  ConfjjS.  incip.  incafupropofiræpcrl.i. 
§.familiæ  D.de  public,  quo  loco  Bart. Arcætcri  Bald. 
d.$.  proficifci.  quæft.2.  Iaf.  l.i.  Cod.vt  om.iudic.  tam 
ciuil.  quàm  militar.  Rom.l.i.  D.naut.caup.ftabul.  Lo¬ 
cus  apud  Marf.in  rub.de  fideiuf.  num.182.  quanquam 
qualitas  ofticij  delidti  grauitatem  auget  tamctfi  extra 
officium  admilli,  quod  Bald.  Salyc.  Cyn.  Fulgof.  no- 
tant.l.nemo.  Cod.de  fumm.Trinit.  Bald.  cap.i.§.iudi- 
ces.tit.de  pac.iuram.fir. 

^  Es ebofisqu  ils doiuent garder.]  Veluti  fi  Præfedusar-  2 
cis  eam  prodidit,  de  quo  Oldra.Arconf.92.  aut  Com- 
mentarienfis  cuftodiam.l.ad  commentarienfem  C.  de 
cuftod.reo.aut  Saltuarius  faltus  caedi,  aut  fuppilari  aut 
depafei  permittat  >  aut  Portitor  portorium  diffimulet, 
aut  Præpofitus  monetae  adulterari  finat  3  aut  pecuniæ 
regiae  Quæftor  interuertat  commiflam  3  quæ  nouilli- 
ma  exempla  fuere, aut  fi  quæ  talia  funt.  His  delidis  vi¬ 
di  no  uilhma  exempla  merentur,  &  periurij  tenentur, 

&  de  dolo,  A'  furto  aut  proditione,  auth.  iufiur.  quod 
pneft.ab  his,& auth.de  mand.princip.  Arauth.  vtdiff. 
iud.audir.  interp. 

c  Efirepunu  faris  remede.  ]  Id  eft,  in  exorabili  ter  fk  no-  3 
uiilimis  exéplis,  Iudices,  inquit  Imperator,  qui  fe  ice- 
leribus  &  furtis  maculalle  conuidi  fuc  rint  ablatis  co- 
1  dicillorum  infignibus,  Ac  honore  exuti  inter  peffimos 
quoique  &  plebeios  habeantur ,  nec  fibipofthac  de 
eo  honore  blandiantur,  quo  feipfos  indignos  iudica- 
uerint.  1.  iudices.de  dignit.lib.xij.C.Sententiaeft  Ara- 
brofij .  Iudicet,  inquit,  de  alterius  errore ,  qui  non  ha¬ 
bet  in  fe  quod  condemnet ,  &  qui  non  agit,  quæ  in  al¬ 
tero  putauerit  punienda,  c.iudiccr.3.  q.7"  &  alibi,  De- 
terius,inquit,Prælati  delinquant,ac  per  hoc  ipfi  quam 
alij  crudelius  puniuntur,  c.præcipuc  n.q.3.  A;  Gregor, 
in  paftorali.  Prælati  qui  perueria  perpetrant  tot  mor¬ 
tibus  digni  funt ,  quot  ad  fubditos  fuos  perditionis 
exempla  çranfmittunt,  qui  locus  eadem  plane  fenten¬ 
tia  tradatur  à  Philone  Iudeo,in  libello  de  Iudice,Ar  c. 
nulli  fas.2j.q.iEo.  pertinet  didum  illud  Pauli  3  Qua¬ 
propter  inexcufabilis  es  o  homo  qui  alterum  iudicas, 
in  quo  enim  alium  iudicas  teipfum  condemnas  3  & 
paulo  poft  :  Exiftimas  homo  quiiudicas,quod  talia  fa¬ 
ciens  e  ffugies  iudicium.  Qui  locus  etfi  de  priuatorum 
hominum  indiciis  accipitur ,  tamé  ad  publica  quoque 
Magiftratuum  iudicia  transferri  poteft,  ex  loco  illo.  2. 
Paralip.  19.  Non  hominum,  inquit, iudicium  exercetis 
icd  Dei,  Ac  quodcunque  iudicaueritis  in  vos  redunda¬ 
bit.  Eadem  Cic.j.Orat.  in  Verrem,  eum  qui  ab  altero 
viræ  rationem  repofeat,  fibi  ipfi  legem  imponere  ait 
benè  viuendi.ccnrincntiæ,  A:  virtutis,  quoc.  idem  fta- 
tuit.f.  illud  videtur,  auth.vtiud.fiue  quoq.  fuff.  fiant. 
Poëtæ  etiam  nobilis  verius  eft. 

Omne  animi  Inuum  tanto  conjfcfliu*  in  fe 

Cnncn  habet,  quanto  maior, qui  peccat  habetur. 

Hæc  cum  ita  fint,  nen  mirum  eft,  ac  res  pernas  indici 
peccantibus  Magiftratibus  :  Poffunt  igitur  mulda  4 
coerceri  fufpéfione,  priuatione  officij.  A:  capitali  fup- 
pliciOjfi  admiflum  pofcat.l  fiquos.C.dc  off.præf.pre- 
tor. Orient  vbi  Alb.  Bald.auth.fhtuimus.Cde  epif, 

cler. 


i37  Des  luit  ices, 

der.  glu  f  8c  EaLL  l. vit  C.de  ci  1 0  od .  te  o  r.  Ea!d. ..fë l 'i  ,·  π  - 
di' Arec.  d.l.  nrutncipia.  Spei.  tir.  dtMccuiiir.vtTïI iirnr 
quod  Barc.-&r  !  t-inc-if,  Afer.  L  ptape- 

i  ;.indum<$\  lui  aurcturi  traque*  C.demd  Fch  .c.c  xcorn- 
muuii:2inu!f.tRt.d«  Îucret.  Pu  du  Synd.  j,  qualiEtT  ,ir- 
gtianirl-jfb.i79i-Iai:6fe'.SpllQ'tli£in pLuil.tir.dL  riig.-ι  teor. 
nuj«..f7.1iîio,&  ex  abdicati  Ma- 

giftratum  iceiiperaiK  :  Ui  aliquid.  C.  deiLÜrepi.&r  ar¬ 
ear.  lib^nj.Li.  C<lc-palat{fiïvr.  .iargic.lib.xii.  i.  idem 
cru.  D.  dg  fufpetl,  tut,  ac  ne  ai  almm  quidem  vl- 
hm admittuntur.  ]  ^tiicnncfuc  C, dcdiuerf.  olil  Put. 
itî  Synd-  vcrbo rdirmmu  ^  it  mboj  officialis  U  Aa- 
Eiitom  Ord.  apud  Autrcr.  in  Stylo,  tic.  de  bauJÎLUs, 
Aet.  4S, 

J  Sed  digna  cil  inqutfiaone  quT.Ed  u  ,  an  pendoirc 
qutcEjmie dcliiti  inrcrdid inrciim  ticrcidü  di.-bear,el· 
adiïutiiitL'amûnt·  minieris.  Eam  nos  fup.0,zp,amgqiïii5* 
Recçpïa  e£l  Îëmeima,  ii  de  dclicds  in  oJbcio  agatur, 
iijfeitm  jarërdid  îidmihjJfoïibiic ,  qnqdBarr,  Imul 
A u gel  pi  1  tan t  -,  L  quod  i  1 1  cru:.  D.  lLl  fu  1  uît  cipidE  us 
B.irt,  L  fi  hc  le  us.  ç,,  m  quTlbonibus,  D  ad  mmiidp.  & 
tu X.  I.LmuqLtem.  C  de  ί»ίρ.  aut.  t.  qiuEhtus.  D.deoce 
mili t.glu. c  n üiiiic, S  qH 4 . A ng. de  lo. F.  lu. ï;.tL  qu  1 ..  a u lé . 
Initii,  de  (ulpt-ct,  tnq  Lucas  du  PemUâ  dÜtidÊçps.  Vi¬ 
tal.  de  Gamb.  tradt.  claufuL  nil  nouât*  acoai"  pehd 
Marti  a  A'flüdfc. conit,  - .  lib.  i .  num.  qÜ,  l’aul.GUb  ίψύ  - 
u -:c . jç, v te. D.J.·.  (ciuc  ’l  iiom.Grcni.LCjiif  ig.  Par.Pm.m 
lili-dc  Syini.veebo,accu1  litus.  Otiorum  ad  hoc  vt  ad  id 
daiematur.giîiuutcrnotwo^nec  fuipe&is  ttfUmanüs  1 
cite  oporteqkûc  fit ,  vnulmm  oneratos  cElL.penrdar- 
manoncs  non  fudpeftmim  rtitnmi  Srcojripluiuun, 
q  Lucas  de  Pëna  r  l-cLl:  d  ra  d  J  u  1  ■  iïccs.  &  A  ufre  r. 
<P>î£>.  alioqui  quo  modo  nmie  quidem  viüitui-,  nego- 
tuim  fieteriam  pxjÉÜSaxicil!] j tui.i  &  ianqcçlïdbtis  vins, 
impa&i  caltimiuammikcnunj  coïtioiicj  qtios  confiât 
cteoro  in  necem  optimi  cuiuEqnc  cuïre  iniiïràtis  jh> 
CLTLfipus^qui  Eculcns  pracmmtn  pacti,  îmioccnuarpra- 
banda:  vt  as  oblbuant. 


Art.  XXXV.  ,38 

A  Htc  t  jiridrn idrl ύ·:  quii .  ,m  ad  0 Sida  tccepri  Eu  ne*  ii 

r..i  l  r. .  Jl  1  pu  1 J 1 1  i  ■■  o  b  fl ar  quaili  be r  eiiiti  mis  ob  i  l  1Ί1  of  à. 
i.ratï,  §,1.  ôc  d.  f.  libertus.  D  ad  rfiunictpgl.  L  1.  C-  rie 
rci  paihil  L  mis  dcJ:uusr  D.  dcirimitt.  de  itotio.  ]. 
te  uni  C.  de  f  toenr.  1,  qui  Û.uuc .  D.  de  r.e  m d  1  r.  Suec.  tu  . 
du  ekectttVff-lTürifc  vidcn-.ltmi.  A  ud  i.e.  g  m  n  ji  :  oit  ns  cxr . 

de  ;îcci  if  lnnoL-.e , u  f  âni  1 1  tT  à  l  ,  I  je  or.  ex  û  du  iÿmo. 

Ua vt iftaetlasftij» aiitc  terminari  debeat, Lpnim  rjuPL 
ÎKiiTi  ad  omciuin  .idunttarui·  *  qnod  PL-yt.utJ.iH  Ci.dc 
i^uit  lili.xip  K.owi.dôni'.ip/.intipLÜi  eaiu  iitoLirc.de 
Peima.  dd,  i  u  dkcs^Etr  cacb .  itî  repe  rtorio  vprb.  o  J  ïjlu'- 
l.s  iiu.io.Bi.KT  ad  Dyn.m  RtguLi  ^thimibusiii  i»,Inla* 
mati  o  tamen  iola  non  luifïci  c  ad  tepeilend  mu  *  c  ιιώ<1 
Irmo.C.vbi  Eup-putaf. 

in  Pradafo  iiU'iLlpurant ,  nrè  dignitate  abdic arij  7 
fed tbri eoadiotorêm  pendente  igcuft don e,  AncSmi'. 
d.  e*  omnipotens,  c.  vtaerabili.  t  :.r.  de  üCdeit.g.An- 
di.  è.  quia,  MitNÛwliauL  3.  q.  Angd.  dd.  quod  li 
loi  ce,  «lu  w  r  : .  shtrer.  vnbo ,  fuWnihciir.  2.  qq.  q. 
TJiJ..j.  lo.  Menât  II  e.t.  deaccuf.  tn6.  Àngcl. 
PictL  C  quod  aLiKiîi.  InJlit»  ou  ruto^  Vital» 

vbî  iûp. 

J  uAn  ii  us  o"‘  w-iqÿ^iLr.]  Ddiinaimus  funeri  us  adpas 
à  a nm rubus } .drcunfÎuntias  ii  tactis  r  jutit;  varietatem 
iudiciormn  pute. 

+'  -'f  A.vmr^A.]  Negauit  De  un  oria?;  omnino  quum.  SS 
qeiwn  iuppJiriû  aiitcicndiim  ob  maleireunn  *· quia  fai— 
Jum  elli  1  vlliim omimto  hominem  exemplo  ’a  ilans- 
tio  reuocari .  utc  quidquam  pr«hd atrrbn,uc fnppli» 
ci  Orum ,  u  uin  q  uu  niqu  c  fui  fors  i  rnpt  ϋυκτ,  pt  iïcIlh- 
nus  luriibrudettres  ,  Itgum  au  tu  tes  de  roio  tioc  ge- 

iTerecomiituerej  il·  orbis  œn.fcnJ u?  abiiirdam  ien- 
temi.au  iL-pnd:.iuxr  ^  lasnctii  nus  viqnuquaqu.-  pioii  - 

cuEivqi,  j  J  u  si  per*  Hxempliiamen  fkatwvnlt',  spOique 
ticifo  Jupplick  cl·  Énnrsuin  pomas  crebro  Letim auro- 
γολ  t  Jttrmplqmn  l  nomme  mtcüignot,  %ri5od  ne 010  iaa 1 
u  un  mtcJligLr,  il·  Dojlhu.v  notât. 


A  H  T  t  c  l  K  XXX  v, 


l][Wè^,TÎ  doiamt  «ipondredu  meftit  mis  fur  eux  j  & b  dm  dolcarîces c  cûauti, 
aueasquilfooycnc  oBIci^ts  au  temps  $  Judo  Içance,  fins*** 

-Tlirrr*·  Qslinnrnpmpllf  *  r^rr^rA  f  .  Il  “J 


.jyiwMyjuu  u44Atï^ia  dutuiipiiut1  jaaoiçaiice  j  fans  -V 
^auttc  «dioumement  ‘  ne  retr.iîa  d’autre  Coui ,  ‘  toutes  dilations  & 
plaidoiries  Cdlantes.  Ht?  s’ils  ibiu  hors  de  leurs  offices,  ion:  tenus  re¬ 
fondre  defdits  maléfices  Scmaluerïâtions  *  en  les  adlournant. 

-^T1  âiltnt refyondere  sic  mJrfidoquoaccitfitnitr,  &  bde  fitrmomisfî.ie  auerclb'  fï 
Μ?φο,;·  Ûr  âtrepTOn-afîmauonem,  *  moJaMagjlrMKmutmi  oiirtm  nmpoream-n- 

JKrSlîiti.  hnf  œir-ï  rrf.j  f t/irii* c  vrfr  f  Ιπηη  ..  L  .  '7  t  J  .  1  ■  . 


P  j,  f  ■'  '  &j-· . ''vmttt  *£Wjiorf«wfrï- 

m!t HJf dtlt  Clt  '««»<·  rcuoi-Mwncftu  rtpmnonc  JUjmfi&mu  :  ammUdiL- 

t!im.  Φη^·  E\  %fi âTfin  r™  ^  φ™,  fi «  Af*0TMM  Mmu,  teneur 

'alefic1!S  é-fieltrihs  «dmfiii,  "  ti  tundo ,  m  couru  Judice  dcHsicifi. 


recondar?  de 


Nota  t 


ï  I>c  Μ 4ξί fîrâtsiiti  ift  lui 

i  Mut^fkmum  f\f uns  Autem  tx 

te  f>rvhsletiiur\ 

i  Γ tondit  ttte  non  fiÿiW. 

^  Tr*dtA  <5*  ρφβύφί  4  t*]tnrtrtft>!fun(·, 
i  ^X0^S  dutere  wn  jtrfhiirottwf,  ~)·{  oLm. 

6  ken  arigimm  Imcre J'ojftint ,  ftttdtim  n 


D  fêjjjjfc 

7  Ntt  dïx  .f.'1  nues, net ρ*ι$*Β.α,ηκ  ΐπη cjku 

S  amfiAin  i^rprtidûrtfl  wdinnm* 

Ei  de  m  rut  rrfyinit  e,  ]  Hoc  elt  Tcipoîidere  ad  i  l·.  untu 
ά  LiL'i,  ii;  ielc  d  cUpjidcrc  teiven  rur  ,  i  depte  ii  ne  c:r  J ibtb* 
1 1 1 .  & ■  ptT  v  i .  u  VI  q  UlTvLl',  v  1 1  o  q  uuiinir  ,J  j  ne  ^pp  L'J  I.H  li)  - 
nci  iiuli  iiiJicato  interpoJira.  ii  Inditis  nxius,  .mt 
P  dimmui.L  cuJp  .i,  au  t  luctncntus  Lip  Lus.  arEru:  i  u  r ,  qisorj 


i3<?  Des  Tuftices,  Art.  XXXV.  140 

But  &  alij  notant,  l.i.  f.fi  qnis  ipfi  prætori.  D.  de  op.  Λ  lippi  apud  Aufrer.  tit.  de  Baiffiuis  §.  J.  meminit  & 
j  Bened.  c.raynutius.  verb.  duas  habens  nlias,  num.ji. 

Sed  d  negotiationem  aut  mercaturam  exercere  pro- 


no.nunt. 

b  Des  doléances.]  Ad  expoftulationes ,  querimonias,  d 
querelas  d  libello  s  appellant. 

c  Enprefent.]  Hoc  eft,cx  tempore  d  citra  procraftina- 
tionem,&  hic  cafus  excipitur  ab  regula  vniuerfali,  quç 
cil  lup.Art.z3. Nam  quamuis  non  citati  relpodere  co¬ 
guntur,  d  fi  talia  incidere  poliunt,  vt  tempus  petenti¬ 
bus  dari,  d  multitudinem  negotiorum ,  aut  lapfum 
memoriae  caufantibus  luccurri,  d  ratio  d  ius  polcat  3 
Nam  d  diuturnitas  temporis ,  d  implicatio  fa<5ti ,  d 


bibentur  m  eadem  prouincia.  l.quifquis.  C.ficer.  pet. 
d  d.l.principalibus, Ordinat.  Carol.  V.  aliaitemRe- 
gis  Ioannis.Art.6. 

Nec  nomen  dare  condudlionibus  vedtigalium  aut  3 
portionem  aut  publicis,  aut  focictatem  cum  his  coire 
polTunt,Ord.Reg.  Aufrer.tit.de  Baill.  Art.6.&Bcne- 
did.  vbifup.  vtolim  quoque  ne  Senatores  per  fe  vel 
alium,  vedtigalia  conducerent ,  Adriani  lege  vetitum 


‘crebra:  occupationes,  &  repentinae' interrogationes  R  feribit.  Xiphilinus  ex  Dione.  Prædia  tatnen  d  polTef-  4 
poliunt  ingenia  quamlibet  inlontium  vehementer  13  fiones  acquirere  non  vetantur,  quanquam  uireciuili 

*  I  .  r 1  n  r> ....  ο.  τ./Ί  _ J  n  ...  1  '  n  "  '  ' 


perturbarc,quæ  fient,  eil.  Bart.  <Sc  Iafi.  1. quod  iuifi.D.  de 
reiudic. 

1  ll  exs  ijii  ils  fa  oient  officiers .]  Magiftratus  Po.  Rom. 

maiores  quidem  Ædiles,  Prætores,  Confulcs,Pra:fe<5ti 
vrbis,  Cenfiores  in  ius  vocari  olim  fine  fraude  nofl  po¬ 
tuere  ,  perfun&os  potellate  legibus  interrogare  cuius 
ius  fuit.  Crebra  eius  rei  exempla,  &  legis  repetunda- 
rû,  d  nobilis  Cicer. querela.C.  Verres.  Extant.  refipon- 
fia.  1.2.  D.  de  in  ius  voc.l.pars  litcrarum.D.  de  iud.  1.  fi 
reus.  D.  de  iud.  fiol.l.  fi  adulterium  cum  inceftu.  $.vlr. 


prohibebantur,  l.quiofficij.  D.dccontrah.cmpt.  dl. 
non  licet.  D.  eod.  rir.l. aufertur.  $.àpræfidc.D  de  iur. 
fifc.nififpecialitcrconceftùm  fit,  quod  tamen  lex  vni- 
ca.  C.dc  contrad.iud.  concedi  non  admittit ,  prætcr- 
quampro  alimonia, veftiario,  &  ædifïcationc,d  l.pe- 
liult.  Cod.  quod  met.  caufi.  Sed  d  veterum  Regum 
temporibus  renouatumneliceret,quod  Ord.  offen¬ 
dunt  fub  tit.  de  Baiffiuis,  Art.38  d  72.  quas  iam olim 
cdidille  ditium  Lud  Regem  feribit  Guaguinus  autor 
hiftoriæ.  lib.7.  c.  2.  Deinde  d  Philippum  d  Carolum 


D.de  adult.  Lfied  etfi  per  prætoré.  $.2.D.cx  qnib.caufi.  C  V.  anmrjSS.  Arr.72.  eod.tit.apucfiAufrer.  Omnino  ta- 
^  ·'  '  !  J: -  men  de  re  litigiofia contrahere  prohibentur. Ord.  Au¬ 

reliam  Art.  54.  Sed  &vxores  ducere  non  prohibentur,  5 
quod  olim  nonlicebat,  l.fi  quis  officiii.D.de  rit.ifhpt. 
l.i.Cod.  fi  quac.præd.poteft.l.præfedus.C.derit.nup. 
l.etfi  contra.  C.  denupt.  Ideo  ncc  dotem  conftitucre 
poterant.l.5.videamus  D.de  donat.int.  vir.dvxor.  & 
Ord.vet.  Regum  apud  eundem  Aufrer.  cod. tit.  Ar.2. 
72  39.  Et  liberis  conditiones  quærere,  quod  olim  ne¬ 
quibant,!,  qui  in  prouincia. D.de rir.nupt.  quanquam 
filias  collocare  licuit  iure  quoque  ciuili.  d.l.  fi  quis  of- 
ficium,quod  tamen  ipfium  Ord.  Regum  erat  vetitum, 
F*  Aufrer.  vbi  fiup.  A  rt.  12.  fied  ne  filias  in  monafteria  in¬ 
ducere  licebat  fine  venia  Regis ,  d.  Art.  72.  d  29.  Sed  6 
nec  officia  in  locis  originum  tenere  poterant,  l.vlt.  C. 
decrim.facrilcg.  dl.3.C.dediuerf.of.  lib.xij.dl.con- 
filiariis.D.de  ofF.aireffil.fi  cui.dl.hi  qui.Cod.ex  quib. 
caufi. maior. vt&  Ord. Regum  anno  1302. apud  Aufrer. 
nt.de  eled.  Art.4.Bencd.vbi  fup.d  iterum  verbo ,  d 
vxorem.  num.488.  quo  loco  plures  commemorat ,  d 
Philip,  pulchri,  Arr.16.  quod  tamen  perpetuum  non 
fuifle  arguit  alia  Ord.  apud  eundem  Aufrer.  tit.  de 
Bailliuis,  Art.  39.  d  CaroL  VI.  Arû  1.  Sed  &  Marci 


maior.ac  nccaccufiarc  quidem  aut  diem  capitis  dicere, 
d.l.  fi  adulterium.  dl.fi  maritus.  D.eod  ti.  l.quiaccu- 
fiuc.  d  l.hos  accufiare.  D.de  accufat.  1.  nec  magiftrati- 
bus.D.de  iniur.  c.prohibcntur.  2.  q.i.  adeo  vt  ne  con- 
teftari  quidem  cogantur,  quod  alioqui  fieri  folct,  ciim 
ili  ius  progredi  non  licet.  Bald.  d  Alb.  1.  Senatufcon- 
fiulto.D.dcoffipræfid.  Bart.d.l.nec  magiftratibus,d  d. 
§.  fi  quis  ipfi  prçtori.Ne  deadmiffis  quidem  in  officio, 
quod  malè  contra  putant.  Dod.  d.l  2.  &  d.l. pars  lite- 
rarum,  neque  enim.  d.l.  Senatufconfulto  paffiuè ,  ied 
adiuc  iritclligi  debet,vt  his, fcilicet, agentibus  lis  con- 
teftari  debeat,  fi  res  eil  perimra,  coueniri  verb  ipfi  nc- 
qucant,d  proteftatione  vtendum  fit.Nam  quod.l.iu- 
bcmus.D.ad  leg.Iul.  repet- poilulari  permittit,  mutati 
iuris  antiqui  clt,  tk  inclinati  fub  Imperatoribus  Impe- 
*fij  Magiftratus.  Idem  ftatuit  d  auth.  vt  difler.iud.aud. 
interp.  Alia  conditio  fuit  minorum  Magiftratuum  d. 
l.nec  Magiftratuum.  D.de  iniur.  1. quemadmodum.  §. 
magiftratus. D. ad  lcg.aquil.  glof.d  1.  Scnatufconfiulto 
d  d.l. pars  literarum,d  eorum  qui  dignitatem  habent 
fine  adminiftratione,vt  fenatorum.1.2.  C.vbi  fenat.vei 
clariffi  dquse  pluribus.  Panor.d Felv.tradant.c.lege- 


batur.ext.de  maior.  &  obed.  Caeterum  id  in  totum  in  E  Ant.lmperatoris  inftitutum  refert  Xiphilinus  ex  Dio- 


o milibus  obfoleuit,  ex  quo  perpetui  elle  capere  Ma¬ 
giftratus, ne  perpetua  effient  d  impunita  Hagitia. Qua¬ 
re.  d.  1.  2.  apud  nos  fine  vfiu  eil ,  d  caetera:  tales ,  quod 
vulgo  notant.  d.§.fi  quis  ipfi  prætori.l.præfidis.  D.de 
rcb.cred.glo.  l.i.C.dccont  iudic.  Perpetui  autem  elle 
intclliguntur  fiue  indefinite  collato  Magi  liratu ,  fiue 
conceptis  verbis  quaradiu  placuerit,  quod  Bart.  Alex. 
Imol.Lud.  Rom.notant.  d.§.  fi  quis  ipfi  prætori.  l.iu- 
rifiperitos.  D  de  excufat.tut.  Quare  &  agere  d  con- 
ueniri  poffiunt ,  nc  interdido  in  perpetuum  commer¬ 
cio  rebus  necellàriis  carere  cogantur  ,  d  inutili  la¬ 


bore  ætatem  fatigare  ,  qui  fialutarem  Rcip.  operam  F  Art.24.d3j.  des  premières.  Ncc  beneficia  à  collatoribus 

Epifcopis ,  aut  Abbatibus  fini  reffiortus  capere  Ord.  d. 
tit.de  bail. Art. 4.  bc 37.  6C39.  d 7i.necliberis,ilepoti- 
bus  fratribus, aut  domefticis.  Ord.  Aurelian.  Ar.44. 
Molinenfi.  19.  quanquam  aliquando  non  fuiffie  prohi¬ 
bitum  apparet  ex  Ord.Lud.  XII.pub.ann.i499.Art.37. 


nauant. 

2  Ergo  d  pecuniam  mutua  accipere  poffiunt  vt  olim. 
l.præfidis.  D.dereb.cred.  fœnus  exercere  prohibetur, 
vt  turpe  d  indignum.l.eos.C.fi  ccrupet.  Ab  eo  tamen 
accepiffie,cui  apud  eum  Iudicem  lis  fit,  fine  fiufipitione 
effie  vix  potell,l.quamuis.C.fi  cert.pet.  8c  cuidam  nu¬ 
per  bono,  alioqui  viro  vitio  datum  eft.  Quin  &  veteri 
Regum  facraméto  iurare  cogebantur,  quod  mutuum 
non  reciperet  vitra  fiummam  viginti  librarum, &  red¬ 
derent  intra  duos  menfes ,  Ordinat.  Ludouici  8c  Plu- 


ne,  vt  nemo  cum  imperio  effiet  apud  eam  gentem ,  < 
qua  ortus  effiet. Contra  hodie  fancitum  Ordin.  Molin, 
Articul.  9. 

Nec  donationes  acceptare.L1.C0d.de  contrad.iud.  7 
Philippus  Pulch.  Artic.13.  Ordin.  Carol.  VII.  public. 
ann.i4.j3.  art.iiS.d  Carol.  VIII.pub.1493.Art.16.  Au¬ 
frer.  titulo  de  Bailliuis, Articulo  4.36.&  71. 

Nec  penfiones  capere  Ord.  apud  Aufrer.  ti.  deoffi 
præfident.  Ar.x.  dtit.de  non  carcerando  debitores, 
Philip. IIII.  tir.  de  Baill.  Art. 68.d  Moli.  Art.19.Aure. 
42.& 43. Carol.  VII.  Art.91.  d  ^.des premières.  Lud 'XII. 


Nunc  quando  perpetua  officia  fiunt,libcra  commerciaS 
effic  conuenit,  quanquam  8c  hoc  ipfium  his  difplicere 
video,  qui  importuna  oftentatione  fiapientiæ,  d  inge¬ 
niola  fimulatione  integritatis  fie  véditant  mundo, cum 
prifica  d  confienfiu  fiæculorum  pridem  damnata  rege- 


i4t  Des  luitiCes,  Art.  XXXVL  142 


]  ufltmftabüi  ^ιιο,ντ  fie?  quoque  -exempium  esfteadshl 
pn  Ltcri^  3  q  nid  i  n  tare  i pia,  qui  giaflwli  liij^rd I»  oh- 
a  udujic  orbi> fbirupcç de beau  z.  Qm.iL  Roui,  cdim  p  o- 
puiuâ  feûttit4ncéfbli  nor-ant>nçc  tioGerinos  attinebat. 
"ALlo  populo ,  nEia  Rcpubl,  aliis  Legibus  viluimus  ,  itec 
dctcrioi  ibti?,  fi  res  ipsa  expenditur,  5c  valere  easinlâ- 
iuing«LiapAEe;Ôuc  :  Ntcquod  olito  maio  n  bus  quo¬ 
que  iVoilris  placuit  cxernplLim  n  magis  |  pedati  debuit, 
qiuira id  pollu'i  lis  meliori  ludicio  Regibus  &'  genri, 
êc  in npl ii  I  lu  1  is  ctrti  bus  d ktonsiT uin  ,  qu  of  mil  ci  de  te 
101  Cûn ilttii uonvs  cAt&n t,  V t  id fus ri t  fomlïe  Rcip, 
iiLÎboiium  temporibus  Philippi  Pulchri ,  CarflL.  V I. 
Cm  .Ltmquautm  ratione  R  experimentis  murent  i'e- 
lUteattUtSjtùni  pérpfiiiK  Lad/Xl.ligês  ta  de  r c  estent, 
qui  &  eayiffc  tcftaméiito  dicittsi')  quàï  ikabCaroSo 
VJJI.con  firmatas  me  mini  e  Ali  firér,  ^  ' .  de  excell  .  ofR 
An.i.  A:  aiia  de  qua  infra,  Art. 76c·. 

Nota  t. 

i  £■/·,'  (ùtinmlttidta  Offici* riw  pro 
I  Sud ι·χ  srt  prsprio  &-  βί m  mUTiè  ffjfù/iitti  de  txetfliL·. 

5  Dtjyndi&it* 

1  NeretrdrOi  d' Attire  Qaf,]  Officiales  pro  COflCufisonï- 

b les  cemueati  ton  priicripdojieiri  non  pcdluut  obii  ■ 
ccrt,  l.i.C.  vbi  qius  dccur.  vdcQ^taL^  fup„  flacLi- 
rum.  Arc.iÿ.  quodmvcjW  ad  initanriam  LpiiusOffî- 
EialisdtliiiqLitiitis  :  pam  J'i  in  commilitone  fibi  facto, 
deliquerit,  redtc  pîrtés.  remidionem  pe-tem  ad  eum· 
ï  udicem ,  eu  lus  mst Ldato  e steque  ndo  ck.ti.qmt,  F-ft  & 
pr;z  ne  LUL-nd  locus  e x  J  io;c  A,  rc.  Excat  Ordinat.  R *rg  1  un 
apud  AlîJkt.  iit.  deof  fSadlmn.  À.rr  ^cjniivtEttOf- 
ÉLjjricsïKL'glus  unpcdirc  Airos  LûJuciîiioSs  quomi¬ 
nus  m  fiitis  Officiales  dcliaqueiiies  m  ofliriis  fuis  ani- 

rnaduertanc  &  de  cxeciîlbus  débité  cbmgïinr  j  niü  ad 

Regem  Iüîifdiâiû  œc  conÎLicciitLine  pertincm.Quani 
anùnadiicrlîoiicm  itbi  ohm  in  MagifLranis  Regios 
Cm Cclbria  Bricanniae  yen dicani  t  T  fubkto  ilia  cnn  - 
fcflîi  cîiLxèc.LuerCj  qui  ParUmcott  erectionem  ptoCu- 
rubaocj  vc  diLccrè  en lerctiir ,  vd  Jcm  i  mis  eilèt  P  uLi- 
nncnio  j  qu;Lf  c  &  in  eunim  cretbone  ,eii  exprejnemï 
quod  nndJjgE  debec.de  his,  quiiîli  immediate  fubicdi 
fiinu  Nam  cLe;  ahjs  piarlidum  ea  clles  eit3  quod&  Qrd. 
Çrcmolif  aniu  iq6.  finiiq  &  ratio  id  pofeit* 

N.iiUL  quod  hic  diaq  fa  ns  retrtif·} ,  de  bl5  loquitllr, 
qui  iupmni  inflantia  sudicaq  nec  tÎIus  tetrailuspra- 


A  RT1CLH 


A  fhcatui'it  Cuba  Piulamcnn ,  cuius  aulk  f ίΐ  poceftai 
p  ri  ni  x  1  n  dan  na’,  fine  en  toi  iü  ;d  iïj  JrurCmilii ,  iii  l"l  v'i  rus 
vibrpmaj  ex  Qrd.  Concil.  (acrj  it'gtft.  iü  Guria  Mïi.o 
iîk’uîc  ijlQ,  AriR 

f  j rmiffi  ïlihtuii&s  c?  pUidtyifks  eeffjttttu.]  ί  Ιος  idejp  z 
fanm  Ord,  Rcgifitrapud  Aùfccrrfiib*  dr.  de  Bailli nis, 
Ai'c.75,  vc,  [ci.licetj,  de  éxccilibns  ludiciim·  CLi.gri.oict-;nt 
Pr.tildesj  quos  cogrun:  orepcnprio  cmn  lutatoesico 
tLlpuNdcie  iLiiniHai'iQ  βζ deplano  line figitra  iudiaj 
tu  s  fidant,  piceuipiL iidoPlocLiLacoribiLi  Rtglts  vt  [ô 
adiiinganfi  t.adens  Bald*fesit?Éiitiit  'Li&fcnwjrè.  §qico- 
ficilci.  q.io.  qutjdaccLEi.ansoÉïicialcmuon  rencrul·  ε»Γ- 
fcitc libellum, fed  iiifticcre  fiinpliceniiï; verbalem  i'.:- 
Ùi  narrarioncTn?i&  procedi  debere  fecundum  itnthen' 
ricam,  niiibr  cui  ores  .C^d  cient,  ex  bf  t  u .  rcnrand.  I;  l 
B  idem  Bid.r.bi.C.de  ipnfmliSj  iim·  prt>ctilu'&  velo  la¬ 
nato  vult  procedi  jti  ta]ibns,CaRd.l.i. -vbiquis  decun 
vckohurtil,  iifiavc  condii,  couricniac^ih'  Bal.  aim 
inrraio.dies  telcm  inibam  i,mi  tcnnnuri  veut  ItispA  1. 
C.vtomiïcs  Tudicc-Sj  en  incini  Les  qeim  mi  Ht.  riLC  Jernï 
1  lia:  J  i  ne,  1 1.  lV  j,  ί>.  de  1er.  &  Pu  t.  i  n  5yn  d ,  5 .  appelLitio 
f  o  1 47.  V  ito  autci  n  verboru  m  omn  ΐ  dnarione  .5c  Ht;  p  1  - 
lu  sLididj  eal-uue  pcricquittfr, c<.‘X.  18c glÇki m, d tfpm-t 
diul.-im ,  ex.  deiud.  iie  B  ar.  cxrraua.  id  riprimcndum 
i1r»ft,ttT3i.in  forma  libelli  m  ail  sflne  teaiï.vet  b,  fmn- 
toarié,  Ear.J.  filiusia.  D,  dedrin.  qnanotem1  ibi  mulra 
curn  indiciel·  Segenda d  tjiiia c o mplur a vÇt s  repudiauit. 
Vêtus  ConLuetudoiiam  oniinari.uTi  tollebat,  tic  ut 
qiuiquam  ]>rü  eisaduoe^ct,  ne  renui  ores ment  j  iirrc 
i  11  o  pinAquendo  aucrrerenrur  ,  quam  rationerS  et 
-  pLit.addusirÜb.deSyHd.  f.  iKcufarus* 

<  S'ils  ftnt  htïi  ii  Usw  tffuti.]  Vettré  quidem  iurt  diîili  ? 
M  ;>.gi  Lirat  us  depoiho  oJ-brcio  q  tiin  quîiçin  ra  t  o  tes  s  die  3 
i  ubiiftcrc  m  p  roui  ncia  1  ubt  ba rur,  v  lu’om nib ns  i  rrrer- 
rifytâfofà  r  d-pondc.  ru  J.;.  C  vt  omne  s  J  udsces  ram 
amlquim  miiir.&  autlo  vtiudices  Îtne  qüo.fnfr  fiât. 
:mté  excciMc  comiincerccrat  ndtoiifi  (celeris  (  qiu? 
Ürd,  pjacuir  Antiquis  quoque  Regdtoï  quod  apparet 
ex  Auf.  tsi.de  nf,  Haill  reo.  Ar.  31.  &  -p  freoucn- 

tar  1 1  catis  p  m£Hca  ,  quor  1  rm  e  κ  tarir  de  Svndicacù  rra- 
dbat  us  q  r  IJar  id.]Jurei  .Cnc  n  idi  ui  s  Amadd.  Pulb  ens  dies 
ni  domieilj.u  comiesnendi  erant. 
h  Frl  hi  tiltoMtnenf,]  Ad  mdiccm  DomiCiJi]|  B^Lrt.  J.i, 
adlcgJut.rcpetitoii,  Earc.  1.  ohibruare.  f.  pro fiçi la  4. 
unxL^  D.de  oÆprOCûni;  Panor.  e.i.cyt.  deiniinunic, 
ccclaf. 


XXXVI. 


T  doment  les  fcigneurs informer  &  enquérir  founciVt  1'  fecrare"  Αττ^. 
menrdo  souuernemem  de  leurs  officiers,  en  leurs  charges  &  offiA'Î^" 
ces:  &  s'ils  font  aucunes  opprcffiolis  fur  leurs  fubiects,  alla  que^"’’' 
cidits  officiers  ne  s'enric Irritent  du  bien  defditsièjuneurs  ne  de' 
leurs  iubieûs.  ·  Λ  A , 

J^jjkttfuVvmhtifipe  dtnaJim  mqinrcn brotià»,  fmuïiïVmBw  foii W<û- 
priitwtm  , ^ mfiiswuntriUs  &  cffiiM+faumh;  fi ^lUi^Lmes  cwitmitum  m 
^  mn  $*$***'*  àsmmtnt!im fi“  Afpmtiurx fmrmn  Rmïpo- 
*·  *  W 

P  triiiepri  r^iicrcitt.irrii  t  ir'  S  f  i"F„s  Rcioiid  fh  nlklt*  m. 

1  f*.  Vim corcumperiffl M$*ji ftOéi: ώ remm  tir-·  ύ·  K.  c. 


143  Des  Iuftices,  Art.  XXX  VIII.  144 

tio  redditur  inquirendum  efle in  indicantes  ,  ne  dite-  A  dandus,vtnemo  lædatur,ius  fuum  vnicuique  tribua- 
icant,  quæ  impulfiua  potius  caufa  eft ,  &  vna  de  mul-  tur,  honeftè  viuatur,domini  &  patroni  officio  fuo  hac 
ris,  nec  ea  vmucrfalis,  &  pecuniam,  id  eft,  quod  mini-  in  parte  fungantur. 

4mum  eft  rcfpicit.  Quinille/potius  iuftitiæ  finis  fpe- 


Article  XXXVII. 


Artic. 
XXXV.  g 
Novae  ^ 


..  E  a  Seigneur  b  ne  doit  refufer  ne  différer  de  faire  Iuftice  par  Iuy,  ne 
*  fes  officiers0  chacun  en  fon  regard  :  &  s’il  le  faifoic  il  perdroit  fa  iufti- 
ce  &  iurifdidion/ipecialement  en  celuycas, c  s’il  eneftoit  repris  de 
lafuferaine  iuftice. 


a  fT\Ominush  non  debet  denegare  Jus  nec procraflinare  Jujlitiam  facere  perfi,  neeperfuos 
^  Officiales  c  qui  J  que  pro  (ua  parte,  φ"  fi  hoc faceret  fifua Jurïjdittione priuaretur , spe¬ 
cialiter  in  eo  cafiu  Cjfi a fitperiori  Jurijdiôlione  reprehenfus  ejjet , 


Nota  x. 

1  De  lurifdiftionu  priuatione  ol  negligentiam. 

3  Le  Seigneur  ]  Huius  Articuli  materia  tradata  eft  fup. 
Art.  51.  qui  cum  hoc  congruit ,  vt  penè  hic  redundet, 
nili  quod  ibi  de  criminalibus  Iudiciis  fpeeialiter  loqui¬ 
tur, hic  vniucrfaiius,dc  ad  omnes  cuiufcunque  generis 
caufas  protenditur ,  in  quibus  negligentiæ  culpa  inci¬ 
dere  poilit. 

b  Ne  doit  refufer.]  R  e  F  v  s  e  R ,  exprefsè  negantis  cft, 
quo  cafu  appellatione  iuccurritur  iniuriam  pallo. 
Différer,  dillimulantis,  procraftinantis ,  &  con- 
fulto  artificio  rem  trahentis  eft ,  quo  cafu  periculofa 
cft  appellatio,  quia  raro  accidit  vt  non  aliquid  colorati 
netextus  fit,quod  morae  prætendi  queat,ideo  redius 
bello  fuperiori  porredo  confulitur.  Appellationes  à 
denegato  iure  magni  momenti  &c  periculofç,nec  pro¬ 
inde  Ifempcr  congruunt, etiam  fi  negaro  quod  pentur, 
ius  interdum  negari  videri  poilit,  fed  hæc  alibi. 
c  Chacun  en  fon  regard.]  Sunt  enim  quædam  quæ  Do- 


B  minum  fpedent,  quædam  etiam  quæ  illum  qui  vice 
eius  iudicet ,  &  fuam  tamen  ille  &c  Vicarij  fui  culpam 
præftat. 

d  spécialement  en  celiiy  coi.]  Hîc  plané  apparet  Iurifdi- 
dionis  priuationem  irrogari  neganti  aut  diilimulan- 
ti,quæ  protendi  tamé  quàm  rariiiimè  poifit, vitra  par¬ 
ticularem  caufam  de  qua  agitur.  Neque  enim  ex  par¬ 
ticulari  negligenth  præiudicari  patiunrur  vniucrfali 
Iurifdidioni  in  cæteris,auod  Canoniftæ  notât,  c.que- 
relam.  ext.de  cauf.  propriet,  nofter  Henrich.Boich.c. 
qualiter,  cxt.  de  iud.  Feder.de  fen.q.147.  Iacob  de  San- 
do  Georgio  lib.de  feud.verbo,  Marchio,  verff  quæri- 
tur  etiam.  Per  Cy.  Bald.  Fulg.  Alb.  d.auth.  ftatuimuS. 
Bald.c.paftoralis.  ext.de ofF.Ord.  quanquam ille  Arr. 
Caftrob.3.priuarionem  etiam  totius  exnegligentiafo- 
la,  fed  reïterata  indicit. 

e  S'il  efioit  reptu  de  la  lufitce  fuf  raine  ]  Hæc  enim  perna 
nonniff  fuperiori  Domino  poteft  applicari,  necad- 
uerfarium  litigatorem  fpedat,  cuius  non  intereft ,  cui 
Iurifdidio  applicetur,  modo  alteri,  quam  de  quo  con¬ 
queritur,  mandetur. 


Article  XXXVIII. 


xxxini  MK  ij  defaut  efttrouué  en  fes  officiers,  bou s’ils  mcfprenncnt'en  leurs  offi- 
novae'  J|g||  ces/ileftrcnu  le  leur  faire  reparer, c  ou  le  reparer  de  luymefme  : {  endef 
consvet.  dommager 8  les  parties,11  &  amender  à  Iuftice  fuferaine. 


•£T'  fi  de  culpa  arguantur  fui  Officiales ficu  Afagiftratus ,  b  aut  fi  in  cfuo  officio  pecca  u  e- 
rint ll  tenetur  eos  cogere  net  damna  farciant , e  aut  ipfemet  de fuo  rependere  damna  :  'prae¬ 
fando  indemnitatem  $  partibus , h  &  mulcla  fifio fuperioris  JurifdiÛioms  aduerfus  Magi- 
firatum  efl  adiudicanda. 


Nota  i.  ç 

Λ 

X  De  fententia  lata  contra  contumacem  offidarium  non 
tenetur  dominu·}. 

Vel  fi  non  fit  probatum  Aeli  flum  ihidem  ·&'  nu.y 
i  Vitra  contumaciam probatiofacienda  contra  tu*  %om. 

4  Dominia  tenetur  de  admifa  in  officio  ab  offidario 
fuo . 

I3  Et fi  defaut  efl  trouué.]  Non  eft  horum  verborum ‘vis 
exigua, quæ  quidem  valet  ac, ii  diceret,  fi  prpb^tum  fit 


delidum,  aut  officialis  culpa,  quia  vulgata  eft  Senten- 
tiaj  Quoties  ftatu to  ve  1  lege  diiponitur  quemquam  ex 
fententia  contra  alium  lata  teneri  (vt  hoc  noftro)  Do¬ 
minum  ex  fado  Magiftratus ,  tories  locum  non  habe¬ 
re,  cum  per  côtumaciam  lara  eft,  Loci  l.qui  repudian¬ 
tis.  D.  de  inoff.  teft.&  Lfiideo.  D.de  eiiid.Bart.  Alex. 
Imol.Iaf.Rap.Cum.l.cumfiliusfam.D.de  verb.oblig. 
*Bald.  Alb.l.  1 . C.ne  filius  pro  par.  Bart  inter  quæftiones 
^.incip.  Perufinæ  ciuiratis  &  1.  eum  qui  delatorem. D. 
de  iur.fif. Bald.&  Lud.  Rom.l.fi  filiusfam.  D. fol.mar. 
quia  côtumaciæ  potius  eapeena  fit,quæ  extra  pcrfona 

contu- 


ΐ4ί  Des  IufKces ,  Art.  X  X  X  V 1 1 1.  iqri 

ccmmtaacis  cgl*&J^ndrf»eat,  quod  Sait.  irribird.  t.  j[  anrLiufiuxsiti.quod  &:  cxtac ni  en 


cum  fiLusfiina.  &  coni.  niLAe  Ι.ι./,  dimis.D,  deiur.fif. 

BaldJ.i.C-dc  edeud.  vtrfifed  iiixtapr.t:ditft.Lr  Mulco- 
minus·  fiabit  lira  eri:  Iocluii  connu  naofcdif  (tam  «na,  ii 
ILimmm  per  1i.ec  verba  conceptum  firdcilicct,  Ei  pro¬ 
batum  El  c,ti  isn  .en  1  rn  verbis iaris iaciciid  um  cit,  &'  fegi- 
iiind  probandum  de  hfriitu  aducrfu's  rcuüiyvr  ad  alium 
■  d  e  uenkEu  Γ,ΐριο  dii  ii  '  f  cilii  fhnmrct,,  dd,  tum  JUUtqid® 
et  fi  per  verba,  fi  de  tiquent  tmimcUtio  fitta  fu ,  Vf  in¬ 
fra  ,  s  ihmfîprtfiftrat  1  vrrobjquc  trnim  îufta  prübariû 
exsgtru  r ,  nec  Contumacia:  percarum  péri  anale  ad  alui 
i  protéiiditur,  SrJ  dbtjamcnin,  W  Do£L  reidliirioftè, 
quod  ex  vfu  admoneamus,  aliam  mi&ificm  eflo  dccer- 
nendiadutffu-s  coiiEumaocs,qiiim-olun  E-um.  Nam  3  li¬ 
re  ctiiili  pei'fêÛacoîttiimacia.  fine  vll'n  fadti  pro  biritme 
fus  faitadmrfiB  abiemem  âçcttdëré.,  «jtio  liiuiciufè 
non  vri  mi  rr.  Nam  due  ri  mli  6c  pccuniana  m  mnteria 
atûrur -etiam  conllsturis  crcmodicqs,  probare  tamen 
quud  TTtundiE  iithor  debet,  nec  Eme  cOobrincc,  quod 
Ordujjp.  Art  a7.ftitttiiE.Siue  in  capitalibus  caufisjpoffc 
rrinundlnidea  citationes  tt-ftes  reuocandi ,  U  proban¬ 
dum  quod  proponi  rut  j  cxOrd.!·^.  Art.  aS,  Qjiift 
quuç  Linque  dcrc  acatu^iemper  probandum  cft  agen¬ 
ti  b  «te·  π tJrU  pt  t  it-  tontu  maria  (vr  olirn)  n  i  hoir  r  qu  od  C  n  cm  .C.de  epi  1 1  tk  clcr.  [.agences.  Ç  de  ug.cj  ici  Li.  m  1  c b, 


,  gfr- 

nerc  epiÛL  M,  Ciceronis  ad  QHratrcm ,  p.lenajlluftriv'. 
bus  perceptif  *  ,,Sî  mandata  Priuripum ,  in tef  qu.:u  td 
praxipimm  f  lu  tant  h  .de  ntandiptiivrip. 

Nota  1 , 

1  ÈvutNtràtît  jtf.  pcrfarf^mm  qu*  dt Æ(7itf*£îù Htm» a 
τ/βγα  ït  ttnetitür^ 
i  CïUihtir  tour,  i rsminûliitf  ■ 

J  //  β  Un  u  te  refurtr.^  Hæc  oblige  i  <  )  ftttUtAÏTAÿ  a  b  fia  ·  · 
tut  o  inrrodudhi  dt  ad  Lier  fus  Doiti  ilium  ex  Eu  a  cnlps 
in  deligendo  Magi  [tram  ,  qüoitindci  de  alibi  iïtpè  in 
iiiic  i.t  qiu  nominac  Magitlr^Tum  âUt  fiicetiTbrcm  pé¬ 
riclita  gefliumsdus  Miiickur  ,  veluti  legalis  expro- 
n liiTor.  bi.C.  de  peri  c.  1 101« iikx  1  Icunt  o  fit  n  di  mi  is, 
D.de JïdeiuElr  Æc nom.L  t.,f  M agiltratLti.  D.dt·  magifL 
coueni.Li.Gvdedtcur.bb.'x.  li.Sr  !.li3>errus,D.ad  mu* 
rsicip.  Qjki  r:id  0 ne  Îrtittu u  c  hoc  ]  ρ  E  0  i  ti  caiâi  lunfcon- 
iul rijii à  Comite aur  bririripc  conitstutitj  hrMagiitfa·* 
tus^cum quicdftinindtjdc  iaiLo  eïits  mtr  nnxiis  reneri 
ci uili ter  ad  reparationem  damnorum  ,  ,ii  i^uid  Iccius 
admiimtj  1. pu  Udi  jncnCldr·  mod.dix.l. adlijuili.nidi 


mt^ndirur,  quo  Iit ,  vtnon  Ime  çaufa  dubitari pojlu> 
an  nc  amplius  aliquad  obtinere  debeamus  ,  ex  conm- 
maci  aqua  v  ii  m  ur,  in  qua  probanduin  e  It,  qui  111  cx  il- 
j  la  legali.  Er  cette  vcrcrcs  t  cùm  id  accidi  r*  &  vErracon- 
tumariam  probatio  adiidtu  r  facti ,  rcuocunt  fente  n- 
tiam  ^  SttSiti  ex  vecbri  ftjanri.  tcrriiimtcncti  cx  eo, 
quod conttaic.om  probaïimi  fit,  tanquam  mutata rc- 
kiluticinis  tarfone  putant.  Bart.  d.J.li  hh t l.simn .vbi 
AJb.  C,  nc  filius  pro  panLud,  Rom  1  h  h  bus  hirri,  i.  D. 
iiii,mat,iium.T4.  per  ccx.l  i  com  glof  C.  de  contrario 
jud.t Lied. Sed  Iric quoque I cr tipuiuî  obilaCj  quodqul- 
rns probationi  ii.sur,  (uuriliseralncnadinodum  m- 
fimne^um  nemo  cobra  obfiat,inultaque  acciLtcrcpüf- 
iuntjVt  Lrrictimif^atit  tdHitrn  fides  cleueruij&  in  [cru- 
mentis  corradicaruii  quaïe  Eîüuum,idciTê  iempti; ab- 
’  fend  iitiuciius,  qtiamcK  alicna ienrcmia  deemmur, 
Ooôr  ter  ,s·  l  üc  eat  S:  itiEtnimcnta  re  fellet  e  A:  teflx  s,  Erir 
idigttur  incegrutn  Doinuio,  Jiex  ienuntiaaduéirEbs 
oJtiadrm  ci  lis  per  contumaril]acacoiruieiLLtLLrsquan- 
rumlibet  probarum  Mc,  trpniOTj  tjiïtrfdirc  ii-f  Us  très t 
fÿ'  TrpHthr*  ίο  fffrtjdiiff ,  iicvkcnüs  progrediatnr  con¬ 
çu  macia  abkjitis  aducrius  cura  quant  par  per  fo¬ 

ndis  culpa  fugiti  m  parieur* 

^  Ou  fiti  mq'ptiîinif'fffd ]  Hoc  cÎtdlEudverbiÎ^quod  Dciiï. 
d.Lcum  hii  Lts,uûtiiir  ac  d  [ligcn  ter  bonfiderafi  νο’ΐιΐητ, 
ve  c  u  m  i  n  diÎ  po  fi  tione  us  p  l  inutur ,  ddi  etum  omnmb 
probandum  in,  contra  ollicidcin ,  anrequamad  Do- 
niinum  dcurmatur,  ncc  lenientia  pur  coiinunacum 
lara  fufiieiric. 

4'  £'n  lum  «f  jtw.]  Limicata  canfa  ,  fdlicct.  Nam  extra 
ûMcmm  admilla  Do  mm  os  non  teneur  non  magis 
quint  dios  quüfmSj.çùm  ituila  eoniro;  culpa  aL'gmcui', 
queul  Iïilll.  Tr.iéktt  ex  tex.Lt.ÿ.Eatmlic.D.  de  putdLû.l.i. 
Ç.famihx.  D.bort,  tap.de in  tradar,  de  im  ifditt.  Idem 
ic  Prakl.  J.Titiits.  D.  dcrefiatïi,  uiilic  Bald.  in  rub,  C. 
depuLTi.  i nd -qui  ma!,  iud.de  I.  obfcruarc·  $.  pL'oIi- 
dfet,  D.  de  off:  proconf  Rom.  çonf  ij,  41  j.  &  4^, 
Put,  m  Syrkt.  ij.  an  ex  eo.  fb.  ru5.  ic  n».  Sc  parce  1.  <$, 
un  fubfhirucns.  io,  14^.  §.  an  cx  eo*  fo.  irj.  tuitn.  n.  Àc 
Edd.  fit  c.  i.  ext-  de  off,  de  le  g.  iciiet  piateitafçm 
non  lenrri  cx  qualî  maleficio  de  fado  ofFieiali-S,  niiï 
cteauerit  j  ergo  il  crcaurrti  ,  ik  c.  conftquens  efi  re¬ 
neri.  Teneri  autem  de  admiLïïs  à  fiimilia  non  mi- 
nun,  CLUII  Mnagillraruin  meuntes  iutainemumprx- 
feni‘,1  non  fblumfe,  fed  <k  comités  iisionrcs  fore, 
in  Ctnf,  frit. 


lib.xij.  Lud.RoQt.  çonf.^S,  mcip  du  f.ufiu  confit  lit,  Æc 
ctuiLapT.  Peims  lacob.in  pradfc.tit.dreoritt.e-x  ^.qüa- 
drup.  Bdlmtii  in  pradfc  tin  de  fuga  reor  Albet. LA:  om- 
ni  mu  Cnc  vï  ot, pro  m. ^ti  t.  ïnf,  L  i  i  qui  5  i  11  contcn  beu-. 
do.Gde  p,ub  1  ,ocus  kic Rpnd  Hippol.  LIarid.  nslin* 
tetcft.D.ad  kg.  Côf.dc fùîf.  Fd  vero  funtptum  eft  ex 
râti ttne·.  E.  t ,  ÿ,  ta  nul  i  ;r ,  D.  du  jiubl i  c.  S,  i .  &  roto  tir.  n i(tt, 
C.tLi p.  (fa b.  ^.JecundutU.  IjlÎI.  de  obligat,  q ϋ,ΊΓ  cx  quafi 
deit£t.  !  i*  ad  leg-TuJ. tepet.  D.l.'poft  depolintm,  C,dc 
o  if  dTeif!  Bat  r .  1 .  nt  qutM .  D.d c  i  n-cend.t  uim &:  ju«  f.  & 
§  illud  cumul  .mtli.  de  xrafui  princip. 

D  Indeniotit  quarfiiotiw ,  ait  ludex  ordinari  us  de  iii- 
clo  Delegari  fui  renetur,  quod  negttmnt  Baid.  in  ni  b* 
de  paru  iud.qm  inahiuJ.Salic.Lvlr.C.Îod. 

An  Lpi  Eco  pu  s  de  fado  Vacui]  nnlel.Sc  Saly.vbifirp. 

An  M  agiftrauj.s  de  fado  AHtrifons  BiilAibid.Dod. 
l.i.D.quod  qujiqQcÎLir.  Pur.inSynd.vcrbo,  reotarcs, 
an  exhibitione,  fo.117* 

An  icholatliciitdc  !ado  famtüi,  Bart-d.^. fitm'diæ. 

An  vcEL>&:  Dominus  domus  de  facto  familiaris 
corn  iris  au  r  d  0  hïeft  ici  Baft .  tb  sd . 

A«  maiitns  de  iacto  s^cteis,  1.  t.C  ncvxor  pro  ma- 
E  rit.  A  l  ob  m  arironuTL  C.  eod ,  rit.  qtia  de  re  de  Cun luc- 
titdo  II  a  ru  ir  A  rr.41  ΐ ,  Al  b,  q-AI.i,  p-rr.fi  at. 

An  yater  de  driidto  ÈJii  Ac  contra,  rub  $c  rit.  ne  fi¬ 
lius  pi'o  p2T,  AiCujiÎLirtudiuisiJiEpcificio  Arr.im.  &c 
caput  Es^dtïel  r!>. 

Anctiam  dos  tiliae  pen  debito  patris,  ].  rem  quam. 

C. deiur  dot, 

AtiCotifanguinriis  alius  pto  oIlo.  glof,  1,  ii  fratres, 

D. pro  iocio. 

A  n  eriiun  ex  ftarutosSoz.coufi^i.  voLr,  Bart.l  iure. 
C.de  «blic4.il. 

An  conibrsatius  pro  aIlo.  SaEy,  m  rub.  resdnoaÎios 
F  ad. as*  sue  qui  eandem  dcimm^habiEanc.  1ï.±Il1,  A;  Sriv1- 
d.mb.Balcf.J.r.C.itc  fil.  pro  ιφ 

An  vxord  liberi  pro  met  encore  Fâculntnbuslapfo 
(fitlliram  vocant)  Bart.  in  iiad.  reprefa] .^.  q  ptim^ 
pii  nci  y .  Bal  J.  I  .don  s .  C.d  t  iu  t .  do  t .  Rt>m- L 1 1  hiiL  1  ïfiun. 
i.D.  fid  u  r.  m au'i  m ,  I  mol.  cU .  CLtni  fili uïfa lti. 

An  Refpublica,  co  1  o  in  u  m  tus  ,  reg  i  o  ,  ciuiras  pro 
latrociniis  admiÜIs  inrra  icrritcirij  meias  ÿ  B;4d,  $a- 
Jy,  in  rub.  C.  tes  inter  alios  adas,  Bald.  1.  de  cjtu- 
bus.D,  delegibos.  Àlb,  i ,  part.  fiat.  q.i.  4Î.  fie 6y  S£ 
Icq* 

G 


ï47 


Des  Indices,  Art.  XXXVI  IL  148 


An  rudicus  vnus  pro  alio.Bart.üegatorum  petitio. 
D.de  legat.ij.  Comme  font  nos  fiefs  fierefihanx,  CT  reitan 
thalles. 

a  Neque  hic  difputamus,an  per  ftatutum  tam  rigida 
diipofitio  datui  poilît,  dequoiam  nemo  dubitat,  & 
loci  funt  peruulgati  apüd  Bartolum  ,  quædione  ope- 
rofacuiils  initium  ed ,  Pcrufinæ  ciuitatis  Statuto ,  & 
vulgo  Do&or.  d.l.  cum  filiusfam.  6c  in  rub.  C.  ne  fil. 
pro  pat.  fi  quidem  ciuiliter  .id  eft  ,  pecuniarie  agitur. 
Nam  vt  criminaliter  quifqua  de  facto  alterius  tenea¬ 
tur,  nulla  lege  fieri  pqted,  quod  illi  in  d.rub.  tra&ant, 
êc  alij  d.l.cùm  filiusfam.  &  Soz.  conf.51.  dc  fuper  eare 
extatConfuetudinis  difpofitio  inf.Art.zoi.  quae  pafto 
fieri  pofie  negat ,  nec  igitur  ilatuto  per  glof.in  rub.  C. 
de  decret.decur.l.non  impollibile.D.de  pa<5t.&  locus 
hic  tradatur  apud  Tiraq.in  lib.de  primog.  q  &:>  Ani¬ 
ma  quæ  peccauerit,ipfa  morietur.  Ezech.iS.Nec  enim 
tyrannorum  exempla  fequimur, quorum  fuit  ifta  olim 
acerbitas  in  necandis, qui  coniuratos  fanguinc  contin¬ 
gerent  quantumlibet  innoxiis* 

Nota  3. 

1  κΑη  olliçatio  de  alieno  fa  flo  fit  principali*  ,4n  accejforia , 

vt fidemfforia ;  notanda  quxilto. 

e  Ou  le  reparer  de  luy  mefme.']  Ciuiliter  quidem  &  pe¬ 
cuniarie*  ,  vt  ante  diximus.  Congruit  huic  difpoficioni 
penè  ad  verbum  Ord.Francif.  I.  anno  1^6.  Art.  56.  des 

1  criminelles ,  dc  Cadrobrientiano  anno  iy66.  Art.  ς.  Sed 
magna  hic  incidit  dubitatio, an  hæc  obligatio  per  fe  dc 
principalis  fit ,  vcluti  ex  facto  Domini  proueniens,  an 
vera  accefibria  &  fideiuiForia  ex  nominatione  eius, 
vcluti  per  expromillionem  ob  alienum  fadum.  Effc- 
dus  perfpicitur ,  tum  propter  diiculfionem ,  tum  ob 
recurfum,vt  loquuntur, Domini  conuenti.  Tum  dc  id 
quoque  confequirur ,  an  fi  fideiulforiam  præfupponi- 
mus,  pro  fideiullione,iudicatum  folui,  an  indicio  fidi, 
indemnitatis ,  an  vero  contradus  accipi  conuemar. 
Dii  crimen  non  mediocre  ed.  Dubium  facit,  quod  illa 
obligatio  à  daturo  inducta  aduerfus  Dominum  ex 
fado  Officialis ,  videtur  à  mala  ipfius  domini  eledio- 
ne ,  dc  culpa  eius  propria  caufari ,  quod  Alb.  obii- 
cit  1.  i.C.  nevxor  promarit.  peri,  fi  communis.  D. 
de  noxalib.  ideoque  aduerfus  alium  dc  fuo ,  aut  do¬ 
lo,  aut  culpa  damnato  regreifiun  non  dari.  Veluti 
debitum  proprium  foluat ,  tum  quia  magis  obliga¬ 
tur  Dominus  quam  fimplex  nominator,quiaqui  Ma- 
gidratum  nominat ,  cum  deligit ,  qui  non  nominan¬ 
ti  aut  rei  eius  priuatae  fed  alteri  operam  nauct  -,  Ideo¬ 
que  de  mala  eledione  tantum  teneatur.  Contra  in 
Domino  cd ,  qui  eum  deligit  qui  vice  fua  fungatur , 
priuato&  proprio  vtiure,  ita  debito,  cuius  fadum 
praedare  ipfe  teneatur ,  cum  facere  ipfc  videatur, quod 
alius  vice  eius  facit.  Quæ  rationes  faciunt,  vt  Domi¬ 
no  regreilus  negandus  videatur ,  ex  fententia  Bald. 
Ang.  Francifc.  Aret.  Cad  1.  mancipia.  C.  de  furt.  dc 
notauimus  Art.  54.  Addimus,  dc  muldam  hic  infligi 
Domino,  cuius  muldæ  natura  dc  conditio  ed,  ne  nifi 
pro  dolo  aut  lata  culpa judicatur,  vt  inf.  Art.  5-94.  Con¬ 
tra  vero  vtfideiufiori^biigatio  videri  debeat,  facit 
quia  non  alia  quam  fideiullbria  ed  obligatio,tum  qui 
Magidratus  nominant,  iure quidem ciuili ,  ideoque 
fecundo  ordine  conueniuntur,  l.i.  C.  quo  quifoue 
ord.  lib.x  dc  1. 1.  C.  de  peric.  nom.  dc  d.l.  cum  often- 
4imus,&rl.i.  dedecur.  &1.2.  D.admunicip.  D.&1.I. 
C.  de  filiisfam.  &quo.  pat.  pro  his  tene,  lib.x.  facit 
etiam ,  quod  Confuetudo  vtitur  verbis  Colitis  con- 
fuetudinariæ  fideiuifionis  ,  quifint  tenus  de  reparer ,  on 
faire  reparer ,  quæ  perpetua  ed  natura  fideiulfionum  ex 


Confuctudine,vt  inf.  A  rt.2i7-Podrema  δτ  maxima  ra¬ 
tio, quod  eius  quod  Dominus  folucritcx  fadto  Magi¬ 
dratus  ,  datur  Domino  regreilus  aduerfus  Magidra- 
tum,quod  non  fieret,  fi  Dominus  ex  fuo  fa&o  obliga¬ 
retur.  quod  bart.  ait  d.  1.  cum  filius. Bald.l.i.C.  de  falf, 
dc  Bart.d.q.i}.&  Arr.ille$.  Cadrob.  Ana.c.2.  extra  de 
deli&.puer.  Ita  quidem  arguunt  obligationem  cflefi- 
deiuflbriam,  dc  pro  alio  inductam.  Ideoque  dc  Magi- 
dratum  primo  loco  conueniendum  &  condemnandi 
priufquam  ad  Dominum  perueniatur,ac  tum  demum 
deucniri  &  concludi  ejudaita  reparer,  on  faire  reparer. 
idque  non  aliter  fafta  difeuifione  aduerfus  Magiftra- 
tum  pod  condemnationem,  quia  Confuetudo  adeol· 
uentionem  Domini  nil  amplius  exigit, quam  vt  fi  pro¬ 
batum  dolidum  aduerfus  Magidratum,  per  hæc  ver¬ 
ba  , s'd  ffi prouuc  ,am  hæc, falicet ,  s'ils  mejprennent ,  in 
quorum  vtroque  probatio  dc  lententia  ex  ea  exigi¬ 
tur.  Re  quidem  &c  effedu  apparet  Dominum  de  fuo 
fado  dc  eledione  teneri,  pro  fuo  vicario  obligatio¬ 
ne  in  perfon.i  eius  concepta  ab  Confuetudine ,  fed 
quia  aliena  culpa  fit ,  dc  alterius  admiflum ,  quod  liti¬ 
gatori  nocuit  dari  rcgrclfum  aduerfus  Magidratum, 
qui  agenti  Domino  nequeat  culpam  fuam  imputare, 
nec  o>  uccre  quod  fe  elegerit,  idque  fime  vllaceiilo- 
neadionis,  quod  Alb.  notat  in  prima  parte  Stat.  q. 
70  Hippol.  in  rub.  de  fideiuf.  q.  zy.  dc  16.  Sed  cum 
uæritur ,  an  is  ordo  conuentionis  talis  fit ,  qui  ed  in 
deiufiore  ludicatum  folui,  aut  iudicio  fidi,  aut  con¬ 
tradus,  hoced,  an  ex  fententia  aduerfus  Magidra¬ 
tum  iata  finenouo  procefiu  aduerfus  Dominum  agi 
po.fit,  an  noualiteopus  fit,  crebris  fentenrijsrece- 
rum  Dominum  pro  fideiulfore  iudicarum  folui  ha- 
eri,  ideoque  fine  nouoproccfiu  ex  fententia  aduer¬ 
fus  Magidratum  lata  conueniri  pofie,  quod  cenfent 
Bart  Alex.  Aib  Iaf.  d.  c.  cum  filius,  quanquam  for- 
taffic  non  inconfultum  fuerit,  vt  huic  effugio  profpi- 
ciatur ,  Dominum  ad  litem ,  quæ  aduerfus  Magidra¬ 
tum  exercetur ,  euocare,  quod  &  Cadr.  <$e  Alex,  con- 
fulunt  d.  1.  cumfilius  &  Alex.  d.  1.  fiepe.  D.  de  re  iu- 
dic.  Ex  eo  fit  vt  dc  fententia  pro  Magidratu  lata  Do¬ 
mino  profit,  ita  vt  aduerfus  Dominum  recurri  ne¬ 
queat, maxime  fi  non  ex  defedu  probationis  ab  agen¬ 
te  ,  fed  fuper  defenfionibus  ab  reo  probatis  iudica- 
tum  fit ,  quæ  fententia  ed  Angel.  1.  Papinianus,  (f.  ex 
caufa.  D.de  inoif.  ted.  1.  adulter. §.  nupta  dc  1.  denun- 
cialïè.  D.  de  adult.  vbi  glof.  Quo  cafu  folemus  reos 
abfoluere  ,  quand  leurs  defenfes  font  iufiifices  véri¬ 
fiées  ,  non  fimpliciter ,  mettre  hors  de  procès ,  ce  qui  fefiùfl· 
ejumdle  demandeur  ne  prouve ,  tametfi  non  omnes  ida 
animaduertunt.  Antecedere  igitur  Magidratus  con- 
uiCtioncm,  &  condemnationem  oportet  propter  ver¬ 
ba  Confuetudinis ,  s’defi  trouvé ,  fed  poft  damnatio¬ 
nem  Magidratus ,  non’  ed  necelfe  dificuffionem  bo¬ 
norum  eius  fieri,  fed  protinus  aduerfus  Dominum 
agi  potell  de  reparer  ou  faire  reparer ,  tametfi  vbi  etiam 
difcullio  exigitur  pendente  procefiu  aduerfus  fideiuf- 
forem,  putant  fieri  pofie,  &ea  fa&a  ex  eadem  lite 
condemnationem  fequi.  Angel. §.vlt.auth.  de  fideiufl! 
Guido  Papæ  Decif.  4α.  Quare  hic  illa  quædio  non 
cadit  i  An  Dominus  conuentus  petere  poffit ,  vt  Ma¬ 
gidratus  prior  excutiatur,  de  qua  Bart.  1.  fideiuffor 
creditori.  D.de  fideiufT.  Nam conuinci Magidratus 
prior  debet ,  eo  conuidto  excuti  eum  nihil  ed  neçeflcj 
Petere  tamen  Dominus  poted  tempus  fibi  dari  ad 
bona  Magidratus  requirenda  &  didrahenda ,  intered 
enim  eius  de  alieno  potius  foluerel  fi  procuratorem 
§  fi  ignorantes.D.mand.  fed  tamen  non  re<de  petit,  vt 
id  adtor  faciat ,  etiam  fi  periculo  fuo  fieri  velit ,  quod 
alioqui  iure  ciuili  admittitur,  cum  connenien di  labor, 
fumptus, 


Des  Ia  ilices,  Art.  XXXIX. 


14  9 

fatcpcii?  -,  &:  c  u  'r  a  i  p i (üta  DSmirnm  *  quicoF 
tut^ptrttFieaiil  T  &  ipte  tèticatui  Tc^nmnfurt  Hyjrer, 
iiÎËqcntc  Si  fus  dilipcnti»  tacere,  cuius  alittwm  nege- 
do  arqua  Hcid  ækun.mo  ijûtt  falce,  vnde  id  quoque  Itr- 
ouinit,  venon  mngîioptrc  ni'crihina  üt  iilaqütfljô; 
An  Dominus  liberetur  rtprairttgtfonc  Officialis  fui, 
quod-vu^ô  putant J.  r.  p,ubSic.&  gkf. 

lî  «  bfematc.'  5·-  ptofidffig  vbi  Bald.  D.dc  otf  pmconi. 
Idem  BaliLini· tub.C.de  jpocivïud. qm  mal. indu:. Rom, 
confia  &conl"  K-  item  co nf.  n.  qui  fcnrtntii 

néutiqiiaïh  vf  racil,  quodam  fkcimun  cjbEigwiofiOTi 
per  fondent  tn  prrdbiiam  Dommi  indicit  ex  vicarq 

■*■  .  r-  r.  .■*  1  i- I  .rr  -·**Γ  I  P  ■*!  I  Π  ΕΠ 


Ija 


/?  an  fiîW#  débit  ma! H  il  t»  fi f(4  t>  ndtl*  £7Τ, 


HÏC  deprimm  pecuniario  ffiterefle 
D  caninum  obligat.  D.ummm  autem vocant  quod  dei 
ίΐΐο  cuiquam  abeffi  drplvmmgr ,  indemi  utaris  prar  fct- 
tionesu.  Ncc  dubium  quin  ad  rependi  uda  damna  Do¬ 
minas  leucatur,  maius  dabïii,an ctiat»  ad  pœijas  parti 
adiudicaras.  Inquorcipiccuda  elkxrbonini  conce¬ 
pti  p^qiué  quo  iid  paires  priuacas  rattouvni  raucum.  ha¬ 
bet  dimimnjirij  quart  in  pceiialibus  vitra  exprr  fla  tnc- 
rendrte  contra  his  c.ft.  ne  cx  mniorirati.·  quidem  ratio¬ 
nis  ccx,  cit,  1.  fidciullorcs  Maffiftraruum  D  de  fideiuR 


eiu';  Xiito  .x  ip'ftus deikor.e ,  vr jdiâutn eit,  cui  ilium  ft  fL>. qü.>:  fideiuSlbres  Magiittatuum  ntgrtt  in  prunas  vel 
»  >··;·-··Λ^·-  -  ' nuir  '  ~ 


iubintuere  nequit ,  cum  perbonam  figatur*  qua 

'4-  i.vX 


ra- 
C.de  yftir. 


ini  Jutas  teneri,,  quam  non  promiTerunq,  quod  Marii), 
tractat  iu  mb,  do  KdeiiiLl"q.S.&  iy.&  Lue.  Jc Perni.  8c 
lo.Plar.Li.C.tiepericulVeor.  Put.  înÿ.iJbiiüio,  fb,Ki- 
Expenla:  quidem  haud  dubii  iiebentursquod  Alb.no  - 
tat  i,  pair,  itarut,  Mari,  d.  q,  16. 

$  La piruri  ]  Nonddha;cvi7xodoFr  propter  décider-  - 

ΐΑΗ,κ^ν^  ~ _ HI  .  j.  nem^que  traditur  Staturo  di rponaitc  lideiull ore  Ma- 

ptLïüi  pponu ritu  n  qualia 'fun t  h ui o  s  no ftrj  eidiibi rionc  |;{trarus  teneri  d  e  ecquod  Magi ftrams  m  o  Fhcio  gcf- 
iion li nerari :quod  &  verum  cffc3&  Put. notat,  in  Synd.  iit^mtelligendulTi  rdpublicu·  tenori,,  non  edam pl'fu.i- 
^redtortrs·,· i'0.117,  &  ^.potcItas.fo.iiS-  An^o;!.  l.u  Cad  ùs  atit  fingialis  de  top, quibus  in  uffidonodtit.cxgloil 
îetr.  lui.  ropetund.  Sed  6c  ante  mortuo'  MagifttatU  L 1. verbo  obligatur. t  ffide  fdiisbun,  &:  quemaipaupro 

- tln.  i  ■  ..  1:1 - di  r_- - :  n  ^■^nluctud  0  de  pU£- 


iionc  Bald.  t.  vk  §■  vk vei'Î-  cxrfa qit^ro 
renudicat,  negat  patrem  qm  fibmtrad  Magiutatum. 
nmuinauit  hboran  exlubitmne,  vr  necrum  qui  rano- 
ne  priuart  offici)  reneamr.  vt  Natuam  rmr  Si  rbula- 
ruiL^quod  Bart.  atl.d.  L r,§,  vlt.de  public,  vb:  ddlLn- 
aiscaiibus  f.mdemcondudirs  fitaiiii  Statuti  votba 


''quam  coriucnirecur ,  putam  adtioncLti  aduerius  Do  - 
min um  deficere ,  qtua  non  b  t  qm  con muci  pcffir  j  tc 
aflio  e*  malthem  morte  estineda fixante  eontcffiitio- 
nem  ,quod  Bmk lifl  'k  ic  Caib  putant  d  1. i.S.vk  D.  no 
publie,  qqpd  quidem  verum  tdt  Ln  bis  actionibns-quai 
c,  dok  deiccntlnnt  -,  quia  aduerfus  hariedesrmn  dau- 
m£}  fijdii  à  culpa  contra  eSl  i  nam  lia-  o^in  b.TtedeS 
Maqi  ftfatu  tun  esorem  γη  r  ±  id  coquo  Ôc  \id  u  erfuS  Do- 
miiiu tn quoque ,  quod Ι>ο&.  ooilgbnoJtauT,  I.4,  ÿ,  in 
cum.  D.  dedam,  infcdo&notauimus  iup.A1t.54.  Se 
Tut,  f.  au  cx  eo.ibusd'. 

Nota  4. 

1  FidtittjftT  mdgjfràW  ntn  téndtifàs  mnltU  (7'  ^<vti4 
aiitrutn. 


his  tOfiLÎLt.lib.x,  C.  I  raque  ni  G  hçc  Con 
dbus  exprirqetctj  Deurimus  Procuratori  fiicaKdum- 
taxar  loncrotnr  Tdo  eb  quod  MagifttatUS  in  officio  te- 
dlie.^quod  Bidd.  nomt,  c, f e [iimomtnri. em,  deteitib* 
ructibus  tian  renentur, 

k  Et  tiwcdcr  4  w{Iiitfitftr4Me.]  Hic  appar.etprïEC<rr  partis  J 
priuaîie  indeninicaie ,  muktam  quoque  nfco  de  neri,  à 
DomuiOj  qui  noxiii  M^tftranïcrcautTÎr .  qüï  iïit^ù 
poena  bk&pro  dok  aut  laeaculpaind-iotturjvc  mf.  Alt, 
tÿ4.  Se  art.  27.  Ord.iyû^  pub.  moufe  Maio.  Sed  adeas 
mûlidas  aur  p cenas  qur  hleo  adu  erilis  Magifti'acü  îujeî 
adttfdicata?  Λ  iure  quidem  eiu  ili  non  rtnemr»  1.  fidetuC- 
ibres  Magiib'atuum,  S:  1,  fin.D.  de  fideiulH Bart.Li.D, 
dc  iniit,  iur. 

Sed  qm  btj  gu*il.nfpmi  âe^ Id  Ui  tr  er.  vr.  ArtUii.^  proxi- 
mosqui  liundt’quituqdieetuÎ  Art,kqucntn 


Article  XXXIX 


E  s  M  e  s  û  les  officiers  du  Scigncurfabicd^  vouloycnc  cognoiiÏre1  des  J 
I  faids  qui  appanienûcm:  au  Îcigneur  fbièratn  ,  le  feigncur  fubiedt h  le  κ 
P  s  dcuroïc  amender  j e  fîcen  ce  cas  j  ceux  L]uidroucheroienc  foy  mencie3e 
pourroit  le  feigncur  detauoüer  les  officiers  y  's'ils  nktioycnt  mande¬ 
ment  fpcdal  dc  luy+ 

OjpcUles  Φ-ϋηύηί  mferiork  Δ  vclhnt  cùgnofçen  Ade  ftÎÎisdd  Dominum 
^'fttptriorempeninentikif.  Dominus  infirm  h  prœfiarc  dtdwrsf  damnum  β  c  &in  hoc 
αφ  ;  φ  nias  d  ψί  périmera  àdfidm  memitüm  jm  vhm  Mdgftrtnti  in  ·Γ4^.ί  p?c- 
tarnt  s  ψί£  fdcramcttfo  beneficiario  fjr  iurameiMo fidelitati)  jlmt  cûmpmherifi,  fiojftt  Dv" 
minus  infirwr  improbate  ficîum  fii oru MO jpcU1. liu m t  nfi  mandatum  fficiai'  ab  φας* 


K  T  IC. 

XXVI 


HiCquoquccamriia  recinunt  Reformatores  ûdio- 
fa  Ésinuuîi  tamologsUj  cùmaiyic  Alt.  16.  decituo- 
rint, 

J  Du  fi  tel  i  quidppitrnruftrni  λμ  StigntwfitfcrMtii]  Exem¬ 
pli  pdimas  d-  A  tr.  !i.  8c  espritauiuur  iuf,  Arc,  aj.ciam 
plui'e5  dus  generis  ipedts. 

tgemr*  Con/,  in  Erit, 


D  ^  4f  âettTvit  jpifxd-.r  ’  Fndem  ommno  feiitentia  d,  :trtk 
culiid, 

c  Et  en  te Ï#,]  Arcem έ  lege ,  hoc  dumt ,txat  &  fequt  n- 
liûlfü  Domino  Liberum  edo  nonagnofcerc  T  quod  X 
Magiilram  fub  fa£htm  &:  ddlgttirLim  fit,  iciticei,cum 
MiLgiftrarus  eognirioneui  Gbifumplir  de  bis  qusffi- 
Ü  ij 


ÀRTIC. 

XXXVII 

N  Ο  V  AE 

CoNJ. 


i 

pcriorisius,  audoritatémque  fpedant,aut  quidquam 
eorum  commifit,cx  quibus  fcudum  commictitur.His 
demum  cafibus  licet  radum  improbanti, noxæ  eximi. 
d  gui  toucherait  foymentie.]  Hoc  eit,cum  quidquam 
omnino  Magiftratus  in  cas  eau  (as ,  fponfionéfve  pcc- 
cauit,quæ  iacramcnto  beneficiario  de  iuramenro  fide¬ 
litatis  i  unt  comprehenfæ,cx  quibus,fcilicet,tam  gran¬ 
dis  noxa  committitur ,  vt  feudum  perielitetur.  Conti- 
iieuturvero,  c.i.qual.vafal.iur.  deb.de  tit.de  forma  fi¬ 
dei.  Bref,  tout  ce  qui  fefaitt  contre  le  ferment  de fidélité CaT 
c'cfi  ce  qui  s'appelle  foy  mentir. 

c  Pourrait  le  feigneur  de faduotiè'r.]  Hæ  duæ  exceptiones 
à  régula  fiiperioris  Articuli  fubijciuntur  ,  quo  invni- 
uerîuiii  ftatuitur  Dominum  fadum  Officialium  fuo- 
rum  pra- itare  debere ,  ita  vt  exolui  damnorii  aut  mul- 
dæ  periculo  nequeat ,  eo  quia  factum  non  agnofeat, 
aut  improbet  eorum,  quorum  culpæ  authorem  &  vi’ 


iji 

carium  fc  conftituit  eledione  talio.  Sunt  igitur  hi  fpe- 
ciales  propter  nimium  grande  cuentus  periculum ,  vt 
d.  Art.  ιό.Ίη  reliquu  fuperior  Articulus  obtinct,id  eit, 
Domin9  abfolutè  tenetur  :  &  ne  fc  defeharge  par  defaueu, 
des  dommages  ny  de  l'ut» ede  ciuile,finon  en  ces  deux  cas  defoy 
mentit, ou  qnad  l'officier  touche  le fat  fl  du  fuperieur feigneur. 
{ S'ils  nauolent  mandement  fpecialfT  raditur  iure  mâdato 
quantumlibet  generali  nunquam  id  Procuratori  aut 
Officiali  mandatu  intelligi,  quo  pœnam  poifit  manda¬ 
tori  irrogare.glof.de  Bart.l.ii  Procurator,vcrb.quonia 
nihil.  D.decond.indeb.  Panor.latè,c.i.ext.vtlit.  non 
contcft.Scd  de  id  quoque  traditur,  quantumlibct  fpe- 
ciali  mandato  noxæ  non  eximi  Procuratore  aut  alium 
quemlibet  mâdatarium,  fi  admiiTum  in  delicti  nomen 
cadit,  quia  mandanti  in  revêtira  parendum  non  fuit. 
Locus  fusé  apud  HippoU.lcge  num.ni.D.ad  leg.Cor. 
de  ficar.glo.latè  Lliocr  homo.  D.ad  leg.  AquiL 


Des  Iuftices ,  Art.  X  L. 

A 


Article  XL. 


a  v  g  É  b  ou  autre  officier c  de  Iuftice, a  qui  eft  prouué c  pariure/ eft  infâme,? 
&  incapable  deftre  luge,  ne  en  autre  office  public. 


2  J  ^ dex b  dut  qui  ms  alius  Offici  ari  us e  J ufliciœ d  qui  probatus  efl'periurus f  infamiam  meur¬ 
trit,  (éf  °  incapax  cfl  exercere  Officium  Judicis,  çfr  aliud  munus  publicum. 


Nota  i. 


I  Qua  officia  infames  gerere  poffunt  ~)>el  non. 


1  luge.]  Id  quoque  è  iure  ciuili tranferiptum  1.2.  de  1. 
pen.C.de  dignit.lib.12  1. infamia.  1.  infames.  1  nequis. 

C. de  decur  fib.io.l.i.C.de  infamib.lib.iol.Calfius.D. 
de  fenat.  l.cadem  ui  princip.  D.adlcg.Iul.  repet.  I  vit. 

D. ad  leg.Iul.de  vi  priuat  1.2.§.milcs.  D.  de  his  qui  no¬ 
tant. inhCanonifix,  Rcgula,Infamib.  deregiur.  in  6. 
glof.l.  Pedius  dcarbir.D. 

b  Ou  autre «^ofr.]Infinitacftcomprchcnfio,crgo  nec 
A  (Te  lior  aut  Confiliarius  iudicanris.l.r.D.de  afleffi.ta- 
mctfi  tales  dignitatem  no  habent,  quomodo  iure  qui-  ç 
dem  ciuili  habebatur, homines  deledi  à  Præfidibus  ad 
confidendum  de  côrroucrfo  iure  in  caufis,  periri  iuris 
6c  falario  condudi, quales  olinr  Vlpian.de  Paul.  Iurif- 
confulti  fuerunt  Papiniano  Præfedo  prætorio,quan- 
quam  de  de  publico  conilitutaab  Alexandro  Impera¬ 
tore  falaria  his  traduntur , quæ  ante  de  fuo  Prxlidcs 
ftatuebant. 


Aduocari  infames  effie  nequeunt  1. 1.  §.  ait  prsetor. 

D.de  poilul.c.infames.^.q.S.Bart.l.  vit.  C.de  poltul.fcd 

hic  locus  tradatur  abTiraq.tit  de  nobilit.c.p.num.n. 

Procuratores  cauiàrum  iure  ciuili  elfe  potuerunt.  §. 
vlt.Inffidecxcep.glof.  Bart.Bald.Alb.de  alijl.i.  /.hoc 
cdicco.  D.de  pqftul.glo.de  Bart.  l.Pædius.D.  dearbit.  ] 
Ideoque  nec  Nobiles  elfe  poffiunt,  défi  fintinrerim 
amittunt,  de  publicis  indidionibus ,  de  focariis  fubii- 
cumtur,de  quq  Dccif.cft  Guyd.Papæ  89.de  594.  de  non 
itapndem  ita  facto  Principis conlilio  conftituru,  cîim 
ca  dc  re  cqtrouerfia  effiet  exorta. 01111.1543.  cuius  de  Ti- 
raq.  memimt.  Atque  haec  quidem  de  iure,fed  Confue- 
tudo  infantes  elle  prohibet  inf.Art.100.  Procuratores 
quidem  ad  iudicia,  de  ibi  dicemus. 

Arbitri  effie  poftlmt  l.Pædius.D.  de  arbit.gloO.i.C. 
de  mf.lib.io.  Dy.d.Regulainfamib.  Bart.de  ad  eum.l. 

2. ad  leg. lui.  repet.D. 

Notarius  quoque  infamis  olim  effie  potuit  Bart.d.l. 


1.  Ayrno  Craucta  conf  165.  Guido  Papæ  Decif.90.  per 
rationem  d.  1.  vniucrfos.  vbi  glof.  de  Dod.  Bald.  d.l. 
Callius  .quod  ego  non  puro  in  his  quidem  qui  à  Prin¬ 
cipe  conftiruiuicur,  de  de  quorum  æftimatione  necefi- 
fario  probatio  eft,  Ord.  Aurel.Art.82.  ex  ratione  Bart. 
d.1.2.  Luc.de  Penna  1.2. C  de  dignitac.lib.12.  de  idem  d. 
l.vniuerfos.  Nam  his  quos  Notarios  de  Secrecarios 
coronæ  Franciæ  vocant, nulla  eft  dubdatio,cùm  de  di- 
gnitarem  quoque  habere  dicantur,  qui  locus  fuse  tra¬ 
datur  ab  Tiraq.in  trad.de  nobilit.c.30.  num.S.  Bart.l. 
i.C.fi ler.velliber  ad dccur.afpir.Ub.io. 

T utor  de  curator  effie  poteft,  nec  enim  officium  pu¬ 
blicum  eft,  tametfi  munus  fit  authoritate  publicum, 
nec  dignitatem  habeat ,  glo.  I.  vnica.  C.  de  infam.  vbi 
Io.Plat.Bald.l.Ca'nus.D.dcfenat.Bart.  d.1.2.  de tex.l. 
fed  de  milite$.§.qtii  nimirum.  D.dc  excuf.rut.  de  l.i.$. 
bcftias.  D.de  poftul.  nili  pupilli  fint  fpedabiles.  Bald. 
d.  1.Γ afluis. Platea  d.l. vnica. 

Miles, Centurio,  Præfedus  Tribunus  eflè  nequit.I. 
1. G  ignominiæ. D. de  his  qui  not.inf.  l.i.de  his  qui  non 
impiec.ftip.lib.io.C. 

Apparitor  effie  poteft,  vt  Bart.  exiftimat.d.l.eadem, 
ego  nodie  effie  non  puto,  ex  Ord.  Aurel.  Art.  89.  cùm 
probaræ  non  infamatæ  vitæ  effie  debeant,  ex  Ord.  Ca- 
rol.V.  Art.Cdeq. 

Nec  Epifcopi  effie  aut  Rhetores  Ecclefiarum  aut 
Prælati  c.  infames.  6.q.i  c.  querelam  de  c.  tua  hoc  ipfo 
periurij  in  delido  glo.c.  vlt.verb.  eledionis,  de  verb. 
pcriurio.de  iurciur.  in  6. 

Nota  2. 

I  Niiüm  infami  capax  officij  feu  w tt nerl·. 

1  Non  fola  prohatio  fed  [entent i.<  infamiam  irrogat. 

3  Condamné  au  forban  eft  infame. 

4  Peritmum  quid. 

c  Deiufiice.]  Hoc  eft,  qui  officium  publicum  habet, 
quod  ad  iuris  adminiftrationem  de  Jurifdidione  per¬ 
tineat  mandante  Rege ,  aut  eo  qui  lurifdidioncm 

habet. 


ϊβ  Des  Iuflices,Art.  XLL  if4 

tafcct,  in  fQ  ptuncco  fiiac,  qui  judica*  ïu4tcrê,Con-  A  peiorare  eft ,  k-d  quoi  ex  ammjfcntcn^juEauBris.,·  il- 
ίϊΙϊΛΡί] ,  inqui  ficares  tcftiuin ,  Càminiflat  ij  ;  A  Û  narîj  r  tut  l  ve  r  bis  conceptis  a  jiorSnoffta*  i  J  non  f ae-îtc,.  ptr  - 

i  Îoftttidj ,  Appiritorci  qui  iudiçsra  excquuntur  „  bac  ituinm  fit. 
v  ni uciikîi  crumcL^rtone  non  compEefituiiitnEur.  No  -  N  e*  τ  Λ,  a. 

t;Vf [j  &  TibçiliafHiS  alterius. generi*  fui»  A:  mimons* 
netmc  cmu  a  J  iuJkfelem  tra&arionein  pertinent*  ia- 
mcEilîn  judiciali  bus  inrerJum  eoimn  viui.  efîe  poflïr, 
vchm  in  demutati  on  ibus ,  interpellationibus*  obLi- 
t  doni  bus,  ίο  In  eio  i  tib  us ,  &  t alibus.  Tend  dt  cff  hacc  Rc  - 
j^ula  ex  d.  l.i.Cde  drgnit.  &  ln.de  infemibJib.iô.  qua- 
UJS  iurc  eimli  officia  quse  admmiftradonci»  aut  digni¬ 
tatem  non  habens*  ροΐΓίηηη  infames. cadere ,  ex  fent. 
ïîart.l,  nC.iî  feruus^vel  libere,  ad  dcCLi.afpira.iib.iO,  & 
co  ni’.  174.  incip-fcï.  loanncs.  Tamen  hac  Coniuctudi- 
ne  nullum  infamem  capacem  elfe  offici  j  pubbdîippa- 
retjVïùunfi  dignirirem  nem  hahc'a^quoct  &glo.iiliirm 
verbis  pumrar,  I. 1.  <5-  igtiominiiE,  ver  b,  fecramentci,  D. 
de  bis  qui  not.iniam. 

XA  ÿui  cfîprw  u  f.  ]  Adde  (ÿ-  fu^tjAr  fintepef  »  Nam  hoc 
quoque  exigitur  :  Neqne  cüim  ante'  probatum  videri 
debet  quam  indicatum  fit  de  -cffe#u,&  validjcatepro- 
feariomi*  de  hoc- atprcflc  ffamit  Art.jiïj,  Non  en  un  tx 
fol·,  probatione  irrogatur  inieinia.  fed  ex  ieniina  ouït 
iliper  probatione  fertur.  gtef.fmg.L  Sed  ctilpoflcilo- 
ii  i.v]t. verbo  probarum  effet-  D  dciurciui.quâ  Ba!d· 
ci  car.  hnD.de  Ms  qmnot.inffim.  &  idtEo.  1  i.C.de  exe- 
■cuc.rci  ludrinuuncttnim  [vtille  ait)  iub  Indice  lis  tnam 
prpbidone fecta^lrd.  A'  t-ud  Rom.lite.d.^. vlt.S-.aJd· 

&  Ang.GalV,  Fulgof  h  iûus  fuftsum .  D.de  his  qui  nor, 
inferni.  Nulla  igitur  probatio  ac  nceonfcÎÛ'o  quidem 
infamat,  de  quo  diffentîunt  DoCt.  d.ijjlius.  Bart-l.in- 
famem  D.de  public.  ïud  Lnnoc.&  Pnoor.c.ftiperhis.· 
rtt.df  ροΐ'Π .  Pro bati  onera  aut ί  i  n  Lclligf  mui ,qtiæ  pr in- 
cipaliret  ad  hunc finem  perfie  iit  *  non  fi  per  exceptio¬ 
nem  ,aijr  madênct-r ,  qnod  notant L Lucius,  D  de  Itis 
qui  norffnfeiP.  lo.^nd.Patior.c.rcftinionHun.exr.  de 
Î  j  ccPib,  tx  concmtiaciavero  damnatum  ii  dcfcnfus  non 
iiE,neganr  infami mffori.  IiaqiiebauiniitxcQncumrt- 
da,fftffj«r^/pttjflTnaninikiTiaitjilaTt,7  quod  BalJ,  ait 
1-ctLainrC.dê  furt.  £c  l.cum  inuber-  verf.cir»  pnmif- 
fa.  Dio!.  M-1  Bart.d.conf  ^.Rald.IrCaffîus.i.  icdii 
damnatas.  D.de  fensror.  Quo  non  obftante  infemiri 
exitlimandum  tft ,  cx  ratione  quam  diximus  Îup.  Arc- 
^3.  inpnncip.  quia  fcdicet  alio  ordine  &:  fofentiiurc 

per ticcrcfolemus  contumaciam,  &:  pro  bationes  adde-  ^  .  ,..A 

,  non  {impliciter  illata  confeffione  ex  contumacia  riculoitorcm  cffbinfaimamjqua:  ex  periurioiti  officio 

i  ..  f..  Λλ  .-,.-,γ-.  .-I  I  .#4  13  λγπ  Γί*π  lit  I  iifmiifl  ra/lmilFn  ιπΓιΐίΠΡι  iP  niSiTmnni  in  tnliniic  finir  ir·  r*pr  Arte 


fed  probatione  fâ&a*qiicd  Lud.Rom.  feniit  J.fi  filiuf- 
fem.niL  j 4.  Dni  ciUoatL  im,  &dij  l.cùm  filius  foro.  D.de 
verb.obligr 

4  r  Fjirthr^j  Pedori um  Baldus  définit  elfe  mendacium 
hi  ramento  firmatum  &c  v eroni  eft,  Lvlt.  C-deiocciur. 
Cic,  defer  ibit  tcligiofit  affirmationis  appellationi  :  ad¬ 
dere  debui  t  dijs  reffibu  s  bebt::  q  lu  de  re  nos  pl  sitibus, 
fed  a  tibi  Si  fuoloco  inf.  J,  Art-jÿî.  ïufiurandum  IuJl- 
com  traditor  autbriuii Litandum  quod  pnftar  ab  his* 
&in  commentariis  varias  eius  formas  pro  cuUifquc 
officio  6c  fiin itionibus  trade m us.  Se  π  centia  eff  Cice¬ 
ronis  otat.pro  Comcedo,  Nutt  *  mquic*  felium  iurare* 


I  Petmrne  imti  'n  mùmif  inrt  f aijfatK 

1  De  *d/rujin  in  nfjîétt  Ifd  cxlr*  offiuM». 

f  Efi  biftwe .]  Operose  agitatu  r  i  Do  dori  bu  s  iuris  d-  ϊ 
uffis  &  csnonia  mrc  quarmo.  An  p  en  urus  infernis  fit» 
cum  diffindunt an  dexe  futura  iurctur  ,  an  prxtcLifa, 
fed  hanc  iffx  Notat  no»  capiunt  -,  Locos  indicabo. 
Batr.  jjald.  Alcx.fef.  CaCt  Salyd. 'y.  Pet.Rom,  &  quos 

^  alio  s  L  fi  quis  maior.C .  de  trâlad.  B.itt .  Bd, i  Caff  A  lb, 
Fulgoi.  Ang.  it  alios  1.  lutra  5.  D.de  bis  qui  notiinfam- 
crloil  c.quicun  que.d.q .  1 .  CanonilV.  c  .teitimo  ntum .  ext . 

tcihb.aiij-C.Liuerclam.cxt.de  iuresur.  Q_uare  prÆÛ- 
di  cara  viile  fiiit  bac  CoufuctLidiiie.  Ciceronis  efffen- 
[fiLcia  lib.i.dc  legib.  Pcnunj .  mquir*diuma  poaia  exi* 
tiiim.bumana  dedecus.  Conifet  igitur  periuni  damna- 
nim  fine  diffracti o ne  infemeln  faerijCriamfi ffeliiona- 
nis  iudkio  ageretur,  d.glo,  quiconque,  qui  a  l  dolo  dc- 
fcendk,  qui  etiam  ciuiffrer  moraadtro  infamat,  d; 
glofi&  Barc.  notant  j  i.  inferna  m  D-dc  public,  iudic. 
Ant;,  d.h  Lucius  j  quiiriculus  aiffionis  potius  quiini 
criminis infpicinir,  tx  fe utentia  B.aUL  L  etiam.  G- dè 
furt.  Non  omnis  iginir  fttll  io  narus  infantat,  c*  glo.  d. 

1 , infamem,  fcd  cur»  ex  dolo  ddeen  dit ,  infamat  ,  vt  i» 
peri  urio. 

G  a  jnrtpthft  ]  Coituenit  1. 1.  &  penulï,  C» 

de  digm t.lib.t;-  Reg-  Infemilms.  in  d.glot.  d.c.qui- 
cunqiie  &  quos  ira  no  JiLtius  Art-cit^uimus,  Ergo  non 
folum  priuatureb  quod  habet  *  fcd  alterum  honorem 
capere nequ it. L fi abquid  ,|-’.dc  fufecp.  R'atcai. lib. u. 

C  glo  Lvjuea.  Cvde  infamib.  glofl.i.  vçrbo  miles  D. 
denis  qtn not. infferuvirlw  feerameto,  FatfJ.eadem. 
D.id  leedul.rcpct.&  Li-D,ad  lcg.Iul.de, vi  pcLuar.  ldé 
Bald.-d.l.  Calli  ns.  BnJd.nominacini  in  periurio,  C.  qoe^ 
rckm.ext-de mreiur. liare. d. eonf.  174.  &lj.Cdc  mü' 
ncrib  non  eant,  lib.io.  Sed  nec  darri  Judicci  aut  Dele- 
gan tales  poliunt,  l.cym  prêter.  5.  nonaocem,  D.  de 
iudi.Sd.Caffius  D.de  fenat,^: diximus  Art, 54. 

Sed  hic  tamen  aduerti  oportet,  qutimuk  multis  de  r 
caulis  periurimn incurri  ab  litdice·  poilit  *  cuifi  qu^  i» 
officio  admittdtuc ,  Eiun  cxcrinieais  gtiuiiortm.  ac  pc* 


admiffb  incurri  t(ir*quqniàtn  in  Ealibus  ficuc  in  caeteris 
peccaris  in  officio,  ipfo  i  ure  {equitur  offici  j  priuatio 
iententiam*  criamfi  de  pii  natione  verbum  nullum  fa¬ 
ctum  fit.  Contra  elle ûi  cstclis,  quæ  citra  occafionan 
ofHcij  cbmmittLitur,  ve  m  adultersOjaut  alio  peri  ursa, 
tum  ram  qiifl.nqujjïi  infemia  iirogatur  *  naîi  pratinus 
fequitur  ptinatiOjniir  in  fentcntsacxprdTutn  iit,  fed  r,\* 
men  quiainiamiiincapacem  reddidit,  quandocunque 
libuerit,  pr»  liabitur  altera  qii-odiingukriEer 

Bait.dc  Baîd.notantd-L  Ceilius. 

Cterexa  materite  huius  Articnli  ex  Are,  563.  couue- 
niemiias  pete. 


Article  XLÏ. 


»  * 

i 


***  V  τΏ  metaiicunbcn torture f  fans auoir  charge cl  par prefom prions/ ou  en- 
quelle  du  faid/ ou  dc  commune  renommee,  ic  B  doit  amender  à  Ia  fufe- 
taine  luitice,  3d b  defdommagerla  parde. 

*rfrgmtr.  in  C*nf  Erit. 


G  fij 


Des  Iuilices ,  Art.  X  L  L 


Qyi*  adhibet  alicui  b  torturam  feu  quaflionem, c  [ne  probatione, à  pcrprœfimptioncs/ 
'dut  incjuijitïoncYn  [adli3  f  aut  communis  [ 


. / _  _  is [amae , ε  debet  multfa  condemnari  erga  [uberio¬ 
rem  furifdicHonem,  &  damnum  parti  refarcire pro  modo  iniuriœ . 


Nota  ; 


i* 


yArt.  I.  iu/e  ciuili  defcriptue. 

Qutcflio  qtue,  ζχ  ad qmd. 

Λ  tormentis  non  incipiendum  (Xc. 

Nulla  confcfim  yt  extorta. 

Pralttmptiiws  qua ,  cr  /Arum  vis. 

Indicu  necejfana,  mdnbttaUy  t\Y.wva(ynu.<).io. 
Exempla  ly  indictorum. 

Indicta  probabilia ,  dxcia.,  qua. 

In  ciutlt  materia  ea  indubitatis  indiciis  indicandum , 

<Tc. 

In  indiciis  indubitatis  minor pœna  infligenda,  (χ  f· 
Comparanda  inter  fe  indicu  indicando  cx  c. 

Varia  exempla  de  his  ibidem. 

Tir  annua  indicia,  eommque  exempla  quadam. 


c  quidem  quicquam  praeterquam  deferiprum 
uili ,  quo  magis  mirum  fruftra  occupari  alie- 


1  Nchîe 
deiurcciuil 

na  maceria  patrias  tabulas, de  re  prçfcrtim  non  eximiaj 
vulgati  funt  tituli  de  Quæftionibus  libris  Iurifcon- 
fultorum  ,  extant  &  profelli  argumenti  tratbario- 
nes  hominum  dodorum ,  eadem  dc  re  Baldi ,  Ange¬ 
li  ,  Gandini ,  Guydonis  Suzarij  ,  «Sc  Pauli  Caftilionci, 
Alb.  Bruni,  ac  demum  Hippolyti  Mariillij,  Oc  ii  qui 
alij  funt. 

*  Qui  met  aucun.]  Is  fi  pri tiaras  cfl,nec  titulum  digni¬ 
tatis  vfurpat,  maieftacis  crimine  renetur,  l.x.  C.dc  pri- 
uat.carcer.  in  fine. 

Si  Magiftrarus  eft, lege  Iulia,de  vi  publica  tenetur, 
1.7.D.ad  leg.Iul.  devi  public. 

Si  fertius  tortus  eu,  l.lulia  de  vi  priuata.  1.  4.  D.ad  C 


ieg.Itil.de  vi  priuat- 

Si  cùm  Magiftratus  non  eficr,  nomen,  authorita- 
femque mentitus  fit falfipaenaeft,l.eos.  D.dc falf. 

^  Torture.]  Latinis  Qiiæitio  dicitur,  tormentum  fcili- 
1  cet,&  corporis  dolor  ad  eruendam  veritatem.  Nuda 
igitur  interrogatio ,  aut  Icuis  tortio  ad  verbum,  Quæ- 
ftionis  non  pertinet.  Quæftionis  verbo  etiam  mala 
manfio intelligimr,l.itcm  apud  Labeonem. §.quæftio- 
hcm.D.de  imur.  qua  de  re  Bald.  Suzarius,  Brumis ,  & 
cæteri.  Tales  funt, quae  quibufque  locis  aut  prouinciis 
funt  vfitatae,que  variai  ab  Hippolito  Mariil.recenfen- 
tur.l.i.D.dc  quæft. 

3  c  Sans  auoir  charge.]  Nota  eft  iuris  fententia  à  tormen¬ 
tis  non  elle  incipiendum ,  quod  D.  Auguftus  Impera¬ 


te  omnia.  Quæ  propius  fa&um  accedunt,  imo  ipfi  fa¬ 
do  annexa  funt  £c  attributa,nec  poifunt  fe  par  ari,  vim 
&  necellitatem  probationi  adferunt ,  &  vt  loquuntur, 
nece Îîàri 6  concludunt, vt  cùm  dcprætcrito  fie  colligi¬ 
tur,  hominem  peperit ,  ergo  cum  viro  concubuit ,  de 
prcefenri  iludtus  agirantur,ergo  ventus  impellit,de  fu¬ 
turo  moriturum  eife  quia  corde  vulnus  accepit.  Hæc 
taliaqur.  Grreci  ·η>  ,^νζια  appellant ,  quae  fi  vfquam  inci¬ 
dunt,  non  iam.controucriia  relinquitur,  niiideiure 
quod  Quintilianus  ait,  id  cil  failli  pro  probato  habe¬ 
tur.  Idcoque  negat  argumenta  re  it  e  appellari,  cùm  ar¬ 
gumenta  inilrumcnra  fint  probationum  dc  rebus  du¬ 
biis  &  controuerfiis  ;  illa  va  b  tam  certa  fint ,  vt  iuftæ 
probationis  numeros  omnes  impicant.  Scdifta  Iurif 


ftatuilie  dicitur;  Sed  ita  demum  ad  eam  veniendi!,  D  confulti  nen  tam  præfradècô  fiderant:  &  indicia  lua. 


fi  reus  lufpeitus  fit,  &  aliis  etiam  argumentis  vrgea- 
tur,  &  ita  (vt  Iurifconfultus  loquitur)  probatiora  ad- 
mouetur,  vt  fola  confellio  declfc  videatur.  1.  i.in  prin- 
cip.l.  vnius.§.  in  ea  L  maritus.  1.  vir.  D.de  quæft.  inea 
caufa  (inquit  Iurifconfultus)  in  qua  nullis  argumentis 
reus  vrgeatur, tormenta  non  facile  adhibenda  funt  l-i. 
§. item  illud.  D.  adSyllan.  l.milit^.l^  cum  cognitio¬ 
naliter.  C.de  quæftio.  quo  loco  ne  in  criminibus  qui¬ 
dem  publicorum  iudiciorum  à  tormentis  incipi  per- 
mittit.l.ficut.C.de  falf.  c.cùmincontemplatione.ext. 
dereg.iur.  acnc  in  crimine  quidem  lefæ  maieftatis. 
Glof.Cy.Bald.Salyc.  l.fi  quis  alicui.  C  ad  leg.  Iid.  ma- 
ieft.  A  qua  tamen  regula  cafus  quofdam  excipit  glof. 

4  c.quæftionem  12.  q.  2.  Quod  fi  contra  fit,  nullam  vim 
illicita  confellio  metu  tormentorum  facir,etiam  fi  po¬ 
nius  ratificetur  confellio  extra  tormenta. glof.I.quç- 


A  ftionem  &1.  penult.  D.  de  quæftio.  locus  Lite  apud 
Marfil.Li.  col.4.  verf.  primo  enim.  num.i4.&l.quæ- 
ftionis  num.10.  D.dc  quæftio.  Sed  tamen,  quasexce-  i!Uw 
ptiones  eo  loco  Marfilius  adiicit ,  forum  non  recepit, 
vt  ncc  quas  glof.d.c.quæftionem.&  Bald.  L  quicunque 
C.de  fer. fugit. 

d  Par  préemptions.]  Infinita  eft  matcria,nec  eam  Notç  S 
capiunt ,  &  ahbi  fortaife  îfta  opera  præftabicur.  Colli¬ 
genda  limt  tamen  paucis  faftigia,  &  commonftrandi 
indices  rerum. Præiumptioncs  Iurifconfulti  appellant 
propenliones  animonim  de  conieduris  generatas  & 
ortas  ex  fignis,quae  fat  o  funt  attributa,  quæucid  an- 
tecedunt,aut  ieqtiuntur,  quibus  mentes  indicantium 
aut  impelluntur  in  fidem  rei,  aucdimouentur,  quas 
Bald.  l.Siuepoifidctis  C.de  probat.apphcarionesani- 
p  mi  ad  verofimile  appellat.  Alibi  deicribit ,  conceptus 
elfe  animi  caufatos  in  mente  ab  aliqua  probabili  ccn- 
iedura.  l  ea  quidem. C.de  accufat.  Signa mngiftri di¬ 
cendi  appellanc,quæ  Iurifconfulti  indicia ,  caque  inter 
eas  pro oationes, quas  ίν-ηγνχς  vocant,folcntpræcipuo 
loco  collocare  i  quia  in  his  tota  propemodum  vis,  fa¬ 
cultas,  8c  acumen  dicentis  confumitur ,  vt  argumenta 
&  neceftaria  ducat ,  ad  fiedendos  iudicantium  ani¬ 
mos,  aut  probabilia.  Hinc  declamationum  campi  ce¬ 
lebres  antiquis,  exercendis  talibus  locis,  cuius  generis 
fragmenta  qua; dum  extant  apud  Senccam,&  eo  cxcel·· 
luiilè  immodice  ab  eo  laudatus  Latro  Porcius  dicitur. 

Fabij  etiam  Quintiliani  nuper  quædam  præcer  fupe- 
riores  prodiere  ,  de  quibus  Ariftotcles,  Hermogenes, 

&  c  Latinis  Cicero,  Fabius,  Sulpicius,  Victor  multa 


præcipiunt. 

Sed  indiciorum  facultas  duplex,nec  eadem  potcfta-  6 


quæRhaoresTs*A^£<aVOCiint,  non  tanta  ncceflicate 
naturæ  obftringunt,  nec  exigunt ,  vt  femper  talia  fint, 
vt  aliter  elfe  non  poflint.  Nam  pro  efticicntibus,id  eft, 
concludentibus,  vt  loquuntur, eas  præfumptiones  ha¬ 
bent  ,  quæ  etiamfi  non  fint  omni  ex  parte  ncceifaria;: 
tamen  naturæ  rerum,  locorum, perfonarum  tam  con- 
ueniunt,vt  quæ  frequentilfime co  in  genere  foleant 
accidere.  Ideoque  &  indubitara  folent  appellare ,  de 
quibus  agitur, 1.  excipiuntur.  D.ad  Syll.  Senamfc.c.  at- 
ferte.ext.dè  præfump.  c.præterca.cxt.  deteftib.c.lite- 
ris.ext.de  prefump.quæ  vulgo  illis  lo:israb  Canoniftis 
traftatur.  B;ur.l.2.D.defurt.  Qiuire  nuduraiuuenem  7 
cum  venufta  fœmina  vepertum  eodem  lecto, pro  infta 
flagitij  probatione  habent,  d.  c.  prætereâ:  tametfi  lex 
amplius  aliquid  ad  finem  vindicandi  ab  inaritq  adul- 
terij  requiritjl.  quod  ait  lpx.  D.dc  adult.Id  taine  verum 
,  no» 


i  Des  I  Lift  ices 

non  r.· Lie  permit,  &  accidit  neque  adeo  frequenter. 
>îam  &.  Xenocrates  τι  o  Csé  κκλ  eu  m  ro  cmoii  Plu  1 1  us 
fineyfu  VeiïGnï  concubuit  ,  ne  negiiqte  quûten  ii *■- 
imnü  cuan  Lipide  fê  ncuifïc.  F.t  ALpheteus  fecundus 
Rex  HiipanLirum,  Edn  ardus  H  1.  IL  ex  Anulorum, 
Hcnricfts  L  bn  peraror,  cùm  tm'nmùs  conm^cs  ha¬ 
berent,  ncc  client  :  aiV  encrcrn  mepri,  vn  r.vutnvo- 
luillè  negftfltuc»  cftm:  quoti  die  aun  Vsoribtis  eub.v 
Xt·  j  u^Qupic  id  i  τι  djcnim  p  ro  nccdiat  ίο  bâte  π  non  de¬ 
bet  ,  quod  riçeÎfmpVr,  née  omnibus  aüCjdit,  arque 
adeoin  imihis  faite.  Qida  tamen  fepius  aedtte,  R' 
conuenicntiais  ml  naturam  -  folica.  pro  indubiiam  Ell- 
rifconftJti habent,  ipslqutrrmpflinis  Bail·  l.i.dcfutr. 

Γ  i nti  verft  qtmn  ve  I  ϊΆτκ  nsett prxiu mpt io,cùm  qy U- 
quamtum  re  furnua dcpretendicuri  quat  manift-Ju 
furri  noxa  dio  rut ,  conc  jus  c  il  i  ri  apud.  q  uenq  u  am  de- 
jirchc  nia  yqiut  ram  v  k.k  n  ta  i  ufptü  ti  elï ,  vr  iuh il  pra- 
tcrca  Îexad  pet-nain  &  dnmnacitmem  requirat,  quod 
Tarr.  .îird.l.i.  Aer.t  noEtraqurdetn h;iç Giniuenitki, 
ALT.ryi-.1S7H  Ά  0)8.  Eadem  Sc  in  typis  faite monetstifc 
apofpteagi limare  ftilil iügni>&  libris  improbare  Ictbio- 
nïs  traduii  tur.  Ha-r.  r insta  i  ndicia  qte  1 u  non  il  ne  uc- 
(kiTadiLoftenditTurni Hmd emi|  cafte  apud  Lteimn, 
qui  fraii  ii  e  T arq uLnijfirpcrbi  opprcfÎus  eft  itito  eiui*  ■ 
jnodi  crimine ,  cum  magnsm  g]  adituum  vim  in  do¬ 
mum  cius  clam  corruptis  fartes  T arqmmus  imuUlfit, 
inleiü  de  nihil  talc  cogim-nm  Hôrdonio,qn  ihds  reps  r- 
tés  veteti  ηιιηϋίΐΓ,τ  tomuratioms  dite  reus.  ôppret- 
i·.  i.s  d’-L  PotuiL  tic  hac  praTumpiinnc  iriicin-s,·  Beniamifl 
fuiçidamnari reperta  in  (accu  ctu^iirca loicphi  pa¬ 
rera.  Quidvero,  quodcEl  a h  VlyiU·  inncçttiaeicinc·  Pîi~ 
lamcdsi  ilefignactjEr^ci'jm  te  teltes  internai  ty&füb- 
il-npnontm  mentitus  eilcci:  îk  peamiam  quaii  certa: 
proditionis  aUturdmétiuti  iti tentorio  dus  futlbâiteî, 
qui ïrpermàemo  fuit  Palamedi  tam  æquus,  qui  eum 
coMpcEti  fiionoris  veTlec  abioluere.  üi.  crimine  veto 
cacdss  mftam  co;  uiiitione  m  putant^  ii  quis  ex  ta  d  0  mû 
exrcrro  cruento  gladio  viiuscitlek  proripere,  in  qua 
quifqLiam  repertus  (it intL'rff£tus4isec mus  quifquaui. 
Hoc  Γι  quis  Caleno  Locrette  Cscdc  vidi  Lier  cLiiquam 
accubite,  non  sntcvilu  Tarquini oiuftam  putaret  eüe 
Cuulain  dam  u  ariemi  s ,  nec  (  1  bim  0  Lien;  artuiiile  Luerc- 
icemina  po  tuiti  er  c-χ  nacütie  conditione  eredi, 
alienum  tiïe  fâÊüius5£  virile  omniiso  videri  neceffe 
ioifter.  Qiud  h  tibi  Puta  Catonis  Vtaccnlis  ferina 
oficrrccur  Vtic*  crrbsculo  Domini  monentis,  di  terro 
incumbentis  effugiens, trepidus, pallens,  &:  c:-:arLLm.x- 
rus  metu.  Quid  it  Cleanthes  Lfbemrsi  Quid  vero  ft 
Suntoncm  qur  Bmrum ,  aut  Îhmfai'um  ,  qui  GdTiiim, 
aut  n.paphrqdiriim,  qui  Neronem  muri  vulcnrcsad- 
iuucrejinipfisfecimjredeprehcndiiics γ  an  Dommo- 
cum  iuiUim  crederes  au  t  txcuûrci-î  Ac  vero  eùm  mb 
hi;  euiufquam  5c  conicqrmta  c^des  peopemicnr  pro 
in dubit at b:i nd i ci Quid  cenfciesa  ii  tibi  illa  mulier 
offetTécut  ,  cuiuiParb  Puteanus  meminir?  lila  forie 
irmieuntcm  irati  comptllautrar,  conuido  exctpto 
addiderat^  fort  denique  breuivt  ei  poplites  fucdd.es- 
rencur.  Hanc  vocem, cinn  quidam  excrpiflcr,qiLi  cilér 
ipie  LUi  eidem  mcenftii  &  numicus,  nec  de  muliere 
quicquim  vnquom  fciJTct,'  iuül'nfum  Gbr  tji  wpie  ho- 
minem  occidit ,  arbiiiatiiSj  id  quod  accidit ,  fore  vt 
nriuhcns  admiiTiim  potius  exi  ili  meetur.  Mulier  indi^ 
ciomibantm  capta  Ar  negans,  tenta ,  sri  tormeiitori:  01 
t^dem  taiTi  ejt  futj  miTu  A'  opera  occifum,  d:LUutxti- 
que.  Polleri us  rapto  iilia quapiam  dc  csuGl  noxjo  qni 
fadnus  adjtajTiiler,  coiifeflb.s  ëfi  à  fcadmtlftrm  CLrdem, 
occa  Gon  cm  iiirgij  fa-minei  v  elando  icelcti  acceptam, 
ftrmi  nam  miikunodo  confciam  fttilit.  Cum  Tiru, 
Ctrlius  Romï  cubans  intît  duos  Êlioî  octifus  dler. 


Art.  X  L I.  iy8 

apccto  culnaiki-qms.  ludi-'nret  auc infooces. elfc  filio* 

•  l; irrigno id t e  s  cr  di  s ,  q  u o 5  tamen  a  biolutos  Val.  Mas· 
Iftj.-S.  c.  i.  iai  pfir ,  qn  ia  dormientes  tilctiL  irâmiî  £e 
tamen  Indicus  ntm  alalurdlibys,  è  duabus  fotoribus 
alteram  nuper  dainti nxam  t>: ttv.tno  ftippbcio  vidiimis 
C  u  di'  Pa  rl  a  me  1 1  ti  Indicto,  cùm  ftatemn  eodem  cu¬ 
biculo,  quo  en  bu  i  tant,  ii  oiilu  catfus.  eii  n,  nec  iphuum 
dm  ior  a  nd  itas  e  [Ter ,  nec  aatqr  far  erur ,  rame  til  n  on 
rmtltit  fuipuios  tes  congroctrct.  Quid  vero  illud  C'...ü1lj, 
quod  tanti  oJiin  pcmdenîhjrt·  Cui  bono  ?  Anvlftitu 
infirmius-  aut  inagis  un  bec  illum  mdicntm  eredi  po- 
tdl ,  ii  non  melioribus  adiematur.  Htec  co  pemnent* 
vt  ioreflig.-itut,  cnmde  capite  tiommis.qii.rnnir  ptac- 
Len  imi  litCgi-jc  cjtilti  tnadoni  s,  m  ngrev  cri  uti  u  tic  &.  ιακ 
ta  wi'Cdita&one.  expendendam  indkiommfidem,  ne 
temere  quae  d  u uraxat  p  i;obab  il  1  a  iun  t ,  p  ro  neCÇ  tïàii is 
accipiLunus,  éc  btcerca  pro  cerri  s .  dubia  pro  cotijpeir- 
tiSi  Incerta  hinc,  quirhoevei  illo  modo  potuerunt 
accidere,  tamerfi  illud  frequenti us  atque  udeo  magis 
crcdibilirer:  NTair.  ce  genere  prcibaL»}iurf)  polixime 
diccEiuLi,  Ergo  vi  in  gentre  <ro  quod,  de  indu  bitatis  di¬ 
citur,  vllom  reponamr,  FaCto incile  oporrei,  itavt  .di- 
ttTaccidercaiitiio]]  poiucrit,  aut  vix  poniclifjjalitvc- 
robiâtim  proxime,  au  t  .mte-cedete.  .nit  fequi. 

Gecimdo  ordine  ea  I  une,  qitx  Cn  rci  Larini jp.ro-  S 

babilia  vocem  „  quai  per  k  'τ^ίϋΛ  qni  dé  iui-r:  Iv  mibe- 
cilLi,  ni  fi  mimer  0  Ar  copiis  adi  niK-ntu  i,  vt  Fabint  iic, 
vtca  dem  à  Sebiprontri  admiiTam ,  quia  recens  à  caede 
vdb  s  eiu.s  ctuorc  reiperfâ  vsJ  a  G  c ,  au  π  1 1  Lid  1  pium  oui 
bopo  fim,  aut  ante-nfcs  cuiufquireperiii  cadaiicrc^fi 
hiitninis.  De  quibus  viri  J  que  fic  AndotclesiriRhet· 
ficis  ad  Alexand.  ait  quadam  ciFc,  quarfeientiafn  efll- 
cianq,  quae,-t>tiiiBija  d  Jcantt<T>qU4rdatn.  tjoar  bpln  toaem 
ranruîTi ,  vt  hax  ipiii  qiiitiiiaiS:  appelitmtufi  Ambigua 
ve;  b  cpiar  tariiumdemvtt.Lmquc-  m  paRetn  valeant,  io 
1  qui bu>  Rhetorum  acumen  .mt  clrunndis  aut  cofifiï- 
in  audi  s  conii  iht.  Sed  illi  callidi  am  lices  mendici  j  ic- 
rei  1  dis  fiitpïri ü  niT-i.i  s  til  3crc  volunt ,  a  r  i  y  dican te  s  ve¬ 
rum  depCLiiendere,  &  Iarniici.cnrniits  rmim  rirnaii 
infïitumm  habent.  Sunt  vero  tam  infinita  A:  varia 
quam  ijifi  rernm  caius,  idcAque  neque  ouor ,  nec 
quando iufhci.mt  adiudicandiun ,  reguiis  vilis  tfoem 
poteft,multommus  lege  comprehendi,  1,  qij.eiuitJemw 
D,  de  refLU  c,  pi  interea,  exi.  de  tefidb.  Si  tradi  tu  f  ab 
Alb.Batt.  i-c  Ciereris.  J.vteQ.dcquEpfHo.  Sed  mdrxin 
eo  genere  ex  mtura^Sr  aûtouibus  hominum  conatus 
cftdeduccrc  ArifioiL-k·.  in  Rhcroricis ,  .&  M.  Fabius. 
lib,y.  aliquid  non  nhiimilc  aciigir.  Sed  cft  infinitum. 
Nec  JacHs  omnibus  eÆicmcircunibniia:  infime,  ncc 
humana  ingenia  eo  dem  inodo  liimlibus  in  rebus  ,af- 
fcifca.  Quoiir,  vrhaiic  inditdorum  varicrmciti  liqui 
necelic  ik  quam  videmus,  r.unetii  cius  obtentu  br- 
pius  quàtïi p.ir fit,  mdirarcsàfcgulk  &  ieripeo  abduci 
■quarriimiir ,  magna  plurfimqui  per uetli cato  ingenio- 
r  nm,  %piû  s  eri  amixi  Icilli  Ά  1  gj  mrati  ontfci  jpc  i’,  q  use 
perpetui  nciftrriqncrcU  eib  Qua:  lucrat  ohm  cairia 
Ari ilorcli  pfTJr.uu  i  in  1  j  mni  bus  v  i  ro ,  vr  om  1 1  l.i  π  ni  - 
luis  indicia  eo  ίϊι  tuerentur  feripto  qnaiuilin  Jieri  pol- 
lttr  e.omp  retendi ,  Ά  qu  j  m  pane  i  iHm.i  i  ud  rta  tsli  u  m  ar- 
bieno  rebiapai  γι·] [% τ,  pioptereg q  uod  Ipgfia  pr uden- 
ftc&tccM  lia  tu  entem  condere  multo  eilit  f.ialius, 
qua  tor  ingenia  ratioit^  piac-di  ta.A;  Ium  rubus  siri  Ir  u  cl.i, 
qtiai  necdLui  a-  finit  nmeniie.  E rgo  prioris  gene  r  i  in  -  y 
dsda  u]  coiidminanoiicmvalen^vb!  mcidunt,  polhe- 
norixdi  quiticLTi  vchtmëtia,&^' t  loquiuuurl  pfitfini- 
tîa  i  une  ad  qu^fUojiimir^jfeeiidarn,  quod  glofi  dixit. 
Li,  if,  fi  ab  urns.  D.  (i  quis  ex  nox.  caul.  agar.  Sed  ^n  ta¬ 
lia  iitic.  hic  lnbof cildiiudicaiTc ,  perkiilutrryerb'quia 
cum  nimiiic.iDdo  errafum  eft,  necelic  idl  .ibiurdas dff 
G  iuj 


Desluftices,  Art.  XLI. 


negotiis  fententias  fequi ,  quæ  fuper  fallaci  probatio-  A  mis  improborum  hominum  fimulatas,  dum  ille  ad- 
i  nis  inftrumento  funt  conftitutæ.  Nec  dubitant  tamen  uentaret.  telam  textam  quam  noftu  retexeret  ex  con- 


Iurifcon  fulti  ciuili  quidem  in  materia  ex  indubitatis 
indiciis  fententiam  ferre ,  vt  in  1.  filium.  D.  dc  his  qui 
funt  fui  vel  al.  iur.  Atveroincapitalibus,vbidefalute 
hominis  agitur ,  magna  dubitatio  cft ,  nec  nunc  con¬ 
trarias  fententias  vacat  expendere.  Sed  hic  locus  à  plu¬ 
ribus  tra<ftatur;de  ab  vnoHipp  Marfilio  redundarer  in 
rub.  de  probat,  num.229.  In  traftatione  prefumptio- 
num,  de  Papo  commemorat  exempla  quçdam  talium 
indiciorum  in  tit.  de  quæft.  Arrcfto  y.  de  Cornei.  Ta¬ 
citus  lib.  4.  dc  Plautio  Syluano,  qui  Aproniam  coniu- 

11  gem  in  preceps  iccillc  fine  arbitris  diceretur.  Sed  ifta  ΰ 
cùm  accidunt  temperanda  aequitate  iudicij  poena  mi- 
norque  paulo  infligenda  illa, quçiuftis  probationibus 
exigitur,  qui  locus  ab  Hippol.  Marfil.  etiam  traditur, 
d.  rub.  ntt.241.  deFrancifc.  Bruno,  li.i.  q.  de  indiciis 
de  tortura.  Quod  plerumque  accidere  homines  rerum 
imperiti  mirantur,  vt  cum  homicidij  accufatum  vir¬ 
gis  cædi  afpiciunt,  cum  tamen  cedis  poena  capitis  fit, 
aut  cùm  moneta;  poftulatum  mul&a;  de  dilemmate 
folent  ratiocinari,  aut  cft  probatum  aut  non  eft,  fi 
non  eft  probatu ,  cur  non  abfoliutur,  fi  probatum  eft, 
cur  non  de  pœna  lege  indita  ftatuitur.  Non  rcétè  qu\-  C 
dem  id,  nec  idonea  collectione:  Nam  nec  nihil  pro¬ 
batum  eft,  vt  abfolui  reus  debeat ,  nec  totii  vt  damna¬ 
ri.  Quare  poenam  attemperari  probationi  oportuit,  de 
parci  periclitanti ,  ne  ex  fufpitionibus  damnaretur, 
quem  iuftæ  probationes  non  conuincerent ,  dc  tamen 
infontem  non  efle  iufta  fufpitio  arguerer. 

12  Ergo  comparanda  inter  fe  iudicia ,  componenda; 
conie&uræ  ,*quæ  ipfa  aliis  atque  aliis  elui,  infringi ,  & 
labcfadtari  poliunt,  cùm  funt  in  datera  indiciorum 
dotfti  de  cordati  Indicis  appenfç.  Quare  fi  in  eo  exem¬ 
plo  ,  quod  ante  propofuimus ,  Buta  Catonis  feruus 


uentaret,  telam  textam  quam  noitu  retexeret  ex  con- 
didto,  vt  inftantibus illuderet,  rarum  de  coa&um  ad 
procos  egrciTum  ς  Ίμ-πης,  vt  Homérus  ait.  odj.2 

Quin  de  cum  his  appareret,  fuafu  Mineruae  fecilfe,  '  ’ 
rr?i  J ''  ap  '£)n  ippiCT  inm  yKtwKumç  A^vt),  x»p«  ΙκΛ&ίο/ο μη- 

çYptosi  tyccvnvctj ,  dc  quod  fuadcnte  Eurynomevt  corpus 
lauaret,  &  vngeret,  refpondit,  μη  toÎ& 

iÿ  ùmyejuSg  Λλο/φ». Deinde  cùm  prodit  vkoih, 
a  μα,  τϋμ  >y  άμφί-τηΚαι  Λ’  twwS.  Et  paulo  poil ,  αμφίτηλοι  <l·' 
αςμοι  KiS>»  ίχάτίρβίπηρί™.  Atalantam  vero  cum  virgi¬ 
nem  eifie  negat,  fic  conficiunt,  quia  cum  iuuenibusin 
fyluis  de  fola  vagetur.  Nec  Baldus  pudicam  elfe  putat, 
ad  quam  fubinde  fcholaftici,  delicata icilicetgens  ven¬ 
titare  foleat.  1.  neque  natales.  C.  de  probat.  In  aulis 
poftaulea  fine  arbitris  depræhendi  modico,  aut  nulla 
lumine  cçtcris  tripudiantibus  magnum  indicium  fla- 
gitiofifecreti.  Cum  viro  lauiiTe  ftrminam  perditi  friit  1 
olim  pudoris  glof.  c.  cùm  oportet,  ji.dift.  de  l.vlt.  C 
de  repud.  Si  manus  papillis  admotæ  patientia  non  fla- 
gitiolaefle  nonpoteft.  Bald.  c.tuæ.  ext.  de  procurat, 
glof.  dc  Dodl.  c.i.  tit.  quib.  mod.  feud.  amitt.  Quo¬ 
rum  nullum  per  fe  necelîàriumeft,  de  accidiflè  etiam 
pudicis  quibufdam  confiât.  Interduum  de  quedam  ex 
nis  indicia  fanguine,  affinitate ,  ætate ,  probitatis  opi¬ 
nione  eruuntur.  Illud  vero  cui  bono?  tametfi  incer¬ 
tum  de  fallax ,  nec  omnibus  congruit,  tamen  de  leges 
confiderantjCÙm  negant  pupilli  educationem  ei  com¬ 
mitti  debere,  qui  iuccedere  ei  debeat,  l.vlt.  Cod.  vbi 
pupil.  educ,  deb.de  l.viduæ.$.vlt.D.  denupt.  deBart. 
tradat,  in  eo  qui  fyngrapham  nominis  fui  liirripuit.  L 
vlt.D.  dequçftio.del.1.  §.vlt.  vbi  Alex.  D.  quod  vi  aut 
clam.  Quid  ver  b  quodparricidij  reos  vnus  iomnus  de 
iccuritas  abfoluit  in  illo  Valerij  exemplo ,  quod  etiam 
patrocinio  innocenriæ  fuæ  Philotas  apud  Alcxadrum 


cædis  poftularetur,  quia  in  eodem  tedlo  cum  Domino  E)  confpirationis  accufatus  aduocat,  apud  Curtium  hi- 


friiftet,  ex  S.  Confulto  Syllaniano  fcilicet,  quia  ad  Do¬ 
mini  fores  cubuiflet,  nec  acclamaflet,  quia  deferente 
Dominii  fortuna,  mutalfe  de  ipfc  ingenium  credi  de¬ 
beret,  obftaret  exoppofito  alia  ,  percharum  femper 
Domino  fuifle,  imo  vero  de  negotiis  omnibus  adhibi¬ 
tum.  Dominum  vero  poft  Pharfalicam  pugnam  de 
Pompei  ;  cafum  femper  moriendi  cofilium  fumpfifle, 
paucos  ante  dies  igrè  cohibitum, ne  fibi  manus  affer¬ 
ret,  de  ereptum  accurfu  amicorum  ferrum  fibi  doluif- 
fe,  filium  vero  prohibentem  increpuiife  tanquam  vim 
fibi  afferret,  dilfimulatum  vero  confilium,  non  depo¬ 


litum,  denique  quoquomodo  mori  conftituilfe,  ideô- 
que  folu  cubare  voluiire.  Hic,  quis  Cleâthem  damna¬ 
ret  tam  validis  decontrapugnantibus  indiciis?Tnadul- 
terij  crimine,  fi  Samius  Duris  Penelopen  accufarct,  vt 
Dion  Prufenfis  fcciffe  feripto  retulit ,  de  Lycophron 
Poeta  impudicitiae  infamauit,  foeminam  florenti  ætate 
diceret  domum  procis  omnibus  præbuiffe ,  abfente 
tandiu  viro ,  imbecilla  ætate ,  de  fexu ,  nec  vcrofimile 
inta&am  pudicitiam,  fuba&as  famulas  audoramento 
proditæ  dominæ,  matrimonium  de  nuptias  aliis  atque 
aliis  fubinde  venditafle  ,  diem  ftatuiffe ,  nemini  vni 
condixiffe ,  quia  omnibus  potius  promifeuè  vteretur.  F 
Quid  vero  quod  extremum  eft,  de  fine  defenfione, 
etiam  dona  accepta?  quod  Homerus  feribit,  grandi 
fanc  indicio  proditæ  pudicitiæ  de  pofthabiti  pudoris. 

^Aurea  légitima  expugnant  munera  txda. 
yirgtneôfque  jinm  aurem  imber  emit. 

Hæc  fi  quis  dilueret ,  opponeret  frequentes  de  conti¬ 
nuas  lachrymas,  de  continuum  de  mariti  abfentia  do¬ 
lorem  de  defiderium ,  crebras  interrogationes  de  pe¬ 
regrinis  ,  nucubi  maritum  autvidiflent,  autaudilfent, 
domum  vt  à  procis  infclfam ,  nuptias  detinendis  ani- 


ftoriæ  feriptorem:  Scelerati  (inquit)  obftupefcente 
conficientia  dormire  nonpoifunt.  Libros  vero  here- 
ticos,  aut  mathefeos  improbatæ  aut  typos  falfæmo- 
netæ  repertos  integritas  antcaôlæ  vitæ  aut  purgat,  aut 
debilitat,  aut  frangit,  qui  locus  latè exercetur  apud 
Hipp.  Marf.  l.qui  ralfam.D.  de  falf.  Confpirationum 
vero  aduerfus  Principes  deRefpublicas  contra  pugna- 
tia  indicia  tam  luculenta  de  acuta  funt  apudCorneL 
Tacit.  lib.  15.  Annalium,  inconiuratione Principum 
aduerfus  Neronem,  in  qua  Seneca,  Lucanus,  Quinti- 
ndepo-  £  lianus  occubuere,  vtml  poilit  dici  ingeniofius  e 


gitatum ,  ad  inferendum  aut  eludendum:  Sicuri  nec 
his,  quæ  Philotæ  obiiciuntur,  de  diluuntur  apud  Cur¬ 
tium.  Id  vero  non  vulgare  indicium  elfe  volunt,  fi  cçfi 
hominis cadauer adhibito, qui  fceleris autor  dicitur, 
fanguinem  conta&u  cmiferit ,  cuius  rei  rationem  pe¬ 
tunt  è  caufis  naturalibus ,  de  reddere  conatur  Petrus 
Apponcnfis,quæ  qualefeumque  tandem  hæ  fint, con¬ 
ftat  cucnilfefçpè,  de  magnis  autoribus  tradita  exem¬ 
pla.  Cuiuimodi  eft,  quod  in  cçde  Cardinalis  fan&i 
Marci  Paris  Puteus  memorat.  §.  mandauit  Rex,  de 
Angelus  in  libro  maleficiorum ,  de  Hippol.  MarfiL 
fubinde  fibi  compertum  refert  in  $.  diligenter  in 
pradtica  criminali ,  de  conf.14.  de  100.  de  nofde  Ioan- 
nes  Neuizan.  in  fylua  nuptiali ,  de  Boerins  duplici 
exemplo  confirmat,  quod  fuse,  deexprofeifo  pro- 
fcquutus  eft  Hieronymus  Magius  lib.  Mifcellan.  capi 
y.  neque  ea  de  re  quifqua  plures  aut  autores,aut  telles 
citauerit.  Addunt  de  è  tralatftione  indicia  captari  Barf. 
Bald.  1.  tranfigere.  Cod.  de  trafadh  Brunus  vbi  fupra. 
q.3.  primæ parris.  Marfil.d.§. diligenter,  num.  178.  de 
à  promiifione  de  no  accufimdo  accepta  pecunia.  Alex. 
adBart.  1. vlt.D.  de  queft.verf.  adde  quod  dixit.  Quæ 


ι6ι  DesIuÎliccs,  Art- XLL  161 


nonaSimidc  aliquis ,  qûkti  è  vcrcri  comcrdia  molias 
nA'iipiar»  ûvqmtiim  acusêSc  Cuipitio^ 

diicuncur,  &cpnïcânra:c.iprintut  k  iuipitiofuivnc, 
a  valTP  fcruo,  àcnlbda  tnérrmce,  vr  tiilul  conuemen- 
tins  ad  hum  .mi  ingouj  atlus,  Sctutyni  âoïUikgraùi 
excogjt.iri  pollit \  vi-jlIî:  ocCUlri fcnfixsdf îilfcan*  mcn- 
tbraluatnHtr  quæquc  dtuidicidti,  ly  fines  trrum, 
vt  fï  illis  i  apud  T  erairium ,  Painphih  kchrymis  in 
fum'eChrvhdïs.,  ibi  tumlilins  (  bquit)  vnà  ddcrat 
frequc  π èi  Cu  tabac  vnà  Fun  us  *  tri fti 5  inreii m ,  No  u  - 
■mi  nquam  conl  n.cht'i  1  mnhat.  Ynd  e  j  ud  jjÿurci  Îùn an  $  t- 
nt  y.  Lu bi ici'  J  ucriun  ab  com  Lin  s  v  (b  .  Plnc  ni  (  inqu  11  ) 
iü;ii:h  milii» Siccogi  tabrun  * Flic Îpiruæ corduetudinis 
'Cfiiifï^raort-  ni  luiras  tain forfanuiiariccr,  Sedpauîo 
pqftcÇun  ic  CKccniiîn  oftcndù  forma.  cal·»  liberUi., 
illico  «unc'ffitipc  aliaufiiroiprcs  .-Pcrcutt* {inquit  )  il- 
bcp  animum,  Ai  ar hoc  illud  efh  hlm.·  lîJar  latyyramar: 
h^L  jlbi  eitmiLmcürdiî  :  hi ne  opinatio  véhemenrior. 
Inimucrù  cùm  ib  CÎva  Litim  igni  applicuit  un  prude- 
ni:·.,  èc  fads,vt.akj  cam  prie m-o .  IV lcdiam  m uli cran 
Pamphilus  Gomplictitcii,  cum  tus  verbis.*  McaÇlyctf- 
.^ium,qiiid  téjs. peïdîtimaî. Mds  euidhttncli-  ils  indicia. 
Tt rnt1  L-dffi^m.fmquic)  mnotera  indicar T  ]Ua  (inquit) 
v  r  Ce  ei fiicni ta  facile  aWOïtfmçcïncrcs,  Rcicdt  u  in 
Cum  detis  quam  familiariter-  Ad  de  y  et  h  fie  replicatas 
i  n  die  i  si.  eu  m  [‘apugnat  ious  de  feu  fie  ncsjtx  figm  s  item , 
ex  pcribna  hlij;  Quid  commerui  ;  5crtuuitam.,qns 
Fc  voluit  in  ignem  coniiccre ,  prohibui*  hoflefta  ora¬ 
tio  i:0..  Tum  conhlinm  mie  Senes  Funiriindarrirti 
nupii  arum.  Quid  v  c  t  b  evi  m  vâ  cas  vent  u  m  cft ,  qu  âm 
argutae  Daui  conicûtir*  >  quimaptac  &  mcoucnicn- 
tcs.  Incidit  mibi ex  ipfâ  rc  luipuio*  tnquit,  Hem*  pau¬ 
luli  un  Dbihiii, ip/tis îrt fÎiî,  l/c iinpjpcniifa πορη.τ,Νοπ 
c obérer,  ÎÎFâiriuiL  (vtàjî)  non  fconÉitant,  nccnupiiis 
Îomicnïaritj  proiinus  occurrurïtconicdirira'jalluil  agi 
qaàm  qitod  dicii  tu',  Vi  iuo  (mquk)  ad  C-'brar.cm ,  :d 
cftj  ΓροηΓκ pritTi'  ru ,  folirutioanrc  oÛrïmn  j  interea  tn- 
rroirc  nenunenV  viduo  >  exire  nemimiti ,  îmtronam 
•piillàm  in  a*dibus,  ni  lui  ortiacvulïi  i  m  mul  la. T  itm  ’Jt·- 
fù  rcfponjct  Pamphilus  i  Magnum  Fenum.  Tum. 
fubiieit  Hum  hæc  vidcnturconuciurc  nupiùs  î  quam 
fagiciterhas  cdicituras  Femus  venatur,  ex  anrcccilcqp- 
tibus  adiumcli^  cDniequcutibus.  Sed  liaeç  taliAque 
apud  ctiOj'Li  îtl  magiitros  ex  ΙρΓο  liuendi  vfu  dicuntur, 
6c  long  ovo  lumine  Ariitoteles  cLt  peiicqumus.QuLn- 
tiiain  Lpfn  ί  nanira^cafledtionibus  corporis  latentes 
paTspe  fenTus  eruuntur:  vt  pallor  es  rubore,  π  .fu*  ocn- 
lis,  vultu  tma,vjnk:  equiti  ienius  eliciantur  ;  quale 
^fl,qiiodde  Anbodro  Seleuci  b  lioniera.wii  traditur* 
Cum  Srmtoniccsnoucrcic  amore  inflammatus  perci— 
mcidUrumiLitionetabciccrctrCabaniis  demotbu  (a- 
gax  medicus  aiFÿium«lL'ptÎhëdir  notato  in  vultu  in- 
dicio*  ciim  iimejds  adl quoique  Straroniccs  ingreifus 
rubore  pcrfun^rctur,  1  ptrirus  incrc  bclcerct ,  earur- 
fuin  egr edic  nie  palleret ,  ipfru  u  s  ti  dupiic . itet»  Qui  bu  s 
argumentis· duitiui  in  coniectirms verum rundern  dc- 
prthedit:  Namingtedii  ntcrurfum  fu  mina  bracilium 
a:gro[!  fum ulanter  ap prehendi i  \  ac  modo  crebriore, 
moiio  r  v  Inigite  n  r  c  puli  1  [  copciit  perturbatione  m.cn- 
«5  organa  e xtrinfeais  ggfari,  l!1·.  amorcmcüe.  Harc  de 
blitoriiij  cdm  nemo  nnn  cale  aliquid  in  vj  ta  fit  exper- 
ius.  Hain  quales  lIIs  Goniedhrra:  3.qnt;  amn'tit*hus  ab 
Ouid  io  ii  morti  m  aurore  ind tcanrur  \  quam  exercitata 
neqsnrbrcholal  Ac  taltum  iirgumemommiignorum 
&  conicil·  urarum  rrirnium  tam  nuslri  m-igilbi  fu  mus  j 
qui  perfi-rimm  an  lis  vvrfintnr:  qui  dm  ru  inquam 
cx  animi  fenrenrial0quatiirjalio5.de  ingenio  Fuo  me- 
Tiri  iniida  quÆ  mmcvidenruis  tommefeia^  mifccnr* 
Quod  ingenium  miorû  &  luihcia  ah  auhs  craducLnm 


^  efbcrii  Cinitinds  tibertate^  CQnie^ur-as  detiiuiOj  aut 
verluti  litigatoris  iparias  iufpsrioncs  pro  cxulofatis 
probari  curili  us  in  trib  unalia·*  &  plureiij  iudicialus  de- 
diixic,  indiiudicatldii:  commue  cius. 

Qu-je  i  deo  commemorare  ■  pluribus  libuit.,  quini 
formjlt·  patnmturHfi^s  quoniam  talia  Lereiuknt  viet 
incidi  tc  ,  oc  ex  em  pio  dit·  p  t-Ί  J  Lin  t  ad  criera  au  r  t  \pe  - 
diendjî  j  tiuc  pnçcaiiÉmdâ.j  q.iiæ  ίΰϊϋΐίΓ;&  qitiha  i»pt, 
quonatidc?  c uui rebus  cngruanti  di  ad  effectus  Îk,  ηύ- 
n  mm  m  liat  nux  s,  ic  ϊχ.α  r  a  ppi  ice  n  fu  c,  aut  ded  laçant  llTj 
quaniverulutuSia,  qinï·  quibus  itan  diJpannic am dc- 
j  tdliLesLiLU',  quomodo  indicium  indicio'  componatiir, 
c  omimpatur?  aur  d  eiirmr  *  quoi  nod  o  aut  oJnm  ia  ai  it 
boguia  aciem'infbn'jnt.  Nam  lingula  i igiHarimttiuui 
jierleqm  intimi je.it  ingrarx  dite"  opera· ,  ee  proinde 
utipaJiibiltT&  Fuste  .dsj  eo  ingcncrcproicLla  opera  de¬ 
functi  de  indicipriun  materia  do  di  boinines  Albtf- 
1  lis  brLiniii^uydo  SiizariuSj  Lndouictiii  Bologninuij 
c  veteribus  Fiadinus*  !  ddu-.  jn  piad.k'  aquam  quidem 
Ta  ncredô  tri  bu  m xf  .  M  ulen  eîi  sm  è  pc-i  oribus  n  l,  tua- 
rus  cil  *  &:  collegit  Hippolims  Maidiiius>&:  Angelus 
mxicfidciru  m  ic  πρι  or. 

Proinde  nos  ciuilii  Sc  kcg?li^  indicia  coiJjqimus 
C  fumpra  abairiomlms  1 1. orn i iUUn >q uibu S  arcarm  n.'  ji- 
tis  cxtnrdccus  [i.mdiimur ,  &  le  ioras  excrunc.  N. nu 
tyrannica  i  Lia  cum  aut  ri  fmç  d  aur  p  lot idti  s  oui  3r > nua 
etiam,  metus  de  nutus  nô  modo  prû.itidjciri,  fed  eri,im 
ai  minibus  crploraris  couirsii  oni  v  babeh  ai  lu1,  tracta¬ 
re  non  înititmmus  j,  &  cxoicuüle  ifla.cuin  xtunoiibus 
expedit  j  ne  Fil  vllusqui  iita  vdit  aUqUniufo  imitari. 
Fuerunt  ili  fur  oies  temporum  prifcomm^cimTy- 
berius,  Hero,  GaiiguiijDomitULniJs,,  &:  tal  i  a  portai  ra 
dominarentur;  tufiunaus  luLanda  memoria  fecnlis. 
£cd  Neroniana  tempora  hoc  in  genere  prçcipu  aiunt 
rei  limonio  aeitorom,  iv  Cor. Tacui*  v  eluti  quod  $ea> 
XÏ  sitita  obicitum  pecunia fenios  dc  iliis  quofiarii  oc  li¬ 
be  rnice  dona Ll  e ,  fo  menta  v  u  li  1er  1  bus  q  1:1  fi  U  lc  ,  1  at t- 
quain  extrema  .îgicantcjnj  N  Pifcni  de  Gei  mimici  err- 
de  eceuFtco*  Foto  s  dc parietibus crutji  bo minum  reli¬ 
quias*  ciu’ïiiiu.i*  deuorionesj  nomen  Gmmmici  Lutu- 
ms  pLumbas  inicripruni,  feiaiuilo^  oneres  Sc  txbc 
oblitos  per  qu*  munie  infernis  Nummibus  jisciari 
crede  tentu  r»  Inter  crimina  ver  6  Thrailve  Senatori  > 
qu:od  Senatu  egreiTus  dlèt^  cüm  de  Agiippina  re  ία- 
re  tu  tx  quod  principio  armi  vonjFdcinnibüînon  in- 
rcreilcr,  qua:  pro  Fallite  principi  s-uuucfîparénir*  quod 
E  fplcflnifr.il  1  fiiirinduin  vicarrti,  Quod  cennen  *  Fi  nunc 
quoqi.U'  m  c-odem  numero  c  ll,  multorum,  nunc  parat* 
damnatio  tif,  qui  bus  id  ture  obiieirur. 

N  o  r  λ  i. 

i  Frthtft  il.tôi,  trftfb.  trjiiirn.t,  rjr  fr'  rm.^ 

1  ystiyniui  tejte  dtfcjivmtm  non  tyf.tpmr  ψφΐ*Λ 
ΐΓΓ, 

3  J?t  nui·.,  ira  4 1  rtfli  l'ïfur  rrtenfi/  jptfiiiit . 

4  Jttfringsiti  r  (ft, φ ÿrsLiUt  fl tguMe  ntt,  J. 

ütt.tnqntiîr/tiifeif,]  Cum  hic  indicia  teftibus  captari  1 
F  Copiae  tudo  ihftuitjiircflfnnb  dcvnorafltùiTi  telle  i  π- 
ulLigeriduuij  cùm  lue  dicat  cxpreFsè·  ιη^φ  d»  fut. 
Nam  tjiicc duo  telles  de  iurito  deponunt,  ptrobatia  le- 
giiiniaG  abtulnmeft  nirmfris  unuul-nts,  cniitfmpdi 
cum  offatur.,  Qu ^ (lion cm  esdndii,  Sc  locum  farit 
djiïïniriuÆ  ienrciiche.  Nain  fvt  ante  diximus)  qui  ne  ar- 
gumeirraju'cdlànaÎLtJtr*  non-iunt  bitcr indicia  iudi- 
caiidajCfiriukjtnrum liidli  3  Jed  iiins queilinrelinqu.v 
n  tr:  quod  Fabi  ns  Qei inrilian π  d  1  xî r»  Nam  in  ore  d  u<î- 
iLim  vc I  rrium  fbctOmné  verbum,  quir  diuiiiTLÎc-nten» 
ria-:  îdcoque  iam  luibcis  partes  ntcipixuiL ,  pcô.bariüfli 


Des  Iuftices ,  Art.  X  L I. 


164 


finis  fit.  Quanqtiam  cùm  plures  ctiam  teftes  intcrro-  A  51.  incipiente  quidam  ruftici  vincemini,  Thomas  Fcr- 
γί'  c.  a. . vnfrr.auod  ratus  caurel.r.  Albert.  d.  ruh.  de  ona»rt·  Rr\  «a; λ _ 


gantur,  nec  de  fado  certantur,  pro  indicio  valet,  quod 
deponunt.  _ 

z  Regulariter  traditur  vnius  tertis  depolitionem ,  ii 
modo  omnem  fulpitioncm  perfona  fuperet,  id  ert,  (vc 
aiunt  )  maior  fit  omni  exceptione,  &  de  fado  per  fen¬ 
ilis  fenfibilibus  appropriais  (vt  loquuntur)  deponat, 
fufficiens  indicium  fecere  ad  queftionem,  Balduslegc 
vltima.  D.  de  quæft.  qui  locus  late  traditur  ab  Hippo- 
lito  Mar filio  dido.  §'.  Diligenter.  Francifeo  Bruno 
quæftione  fecunda  primae  partis.  Quanquam  vetuftis 
Re<njm  Ordinationibus  improbatum  exemplum  cib, 

^  t  1 o _ _ : ...  _ _ 


ratus  caurel.y.  Albert,  d.  rub.  dequæft.  &1.  edidum. 
D.  de  quæft.  vbi  &  Hip.  Marfil.  Idem  Hippol.  L 1.  iii 
4.  requifitio.  D.  dequæft.  &  in  pradica.  §.  quoniam, 
num.40.  &fing.ioS.  & 2.61.  Francifc.Brunustrad.de 
indic.& tortura.  y.q.  partis  fccundænum.iy.  Artlidus 
Conftit.  regni  27.  lib.i.q.  12.  Nec  probata  cft  Bald.fen- 
tentia  contra  exiftimantis.  I.2.C.  quor.  appel,  non  re- 
cip.  verf  nota  per  hunc. &1.I.C.  de  iuram.  calum.vbi 
aitefiTorum  fadum  probâdum  putat,  qui  praeter  iuftas 
probationes  etiam  quæftionem,  adiiciant.vt  côfeflio- 
nem  exprimant,  atque  ita  viam  appellationi  præclu- 


exrat  D.  Ludouici  Regis  Côrtitutio,  quæ  quæftionem  B  dant,  quia  conuidus  &c5fcifus  non  appellat  111  atro- 


infligi  vetat,  cuiquam  modo  non  improbatae  vitae,  vel 
pauperi  &  facultatibus  calfo  ad  vnius  tertis  depolitio¬ 
nem,  in  quo  iuris  ciuilis  lententia  corrigitur.  Ea  extac 
apudScbaft.  Aufrer.  parte  Styli  tertia  inter  Conftitu- 
tiones  Regum,  &  tacita  obferuatione  vfus  recepit, 
nifi  quidem  quifpiam  infamatæ  vitae  latro ,  aut  noxius 
aliquis  obiicitur,  &  tertis  perfona  probata-  ert  vicæ,  dc 
conuenienter  ex  re  ôc  fado  deponit ,  <Sc  circonftamiis 
viget,  vt  mentiri  iudicari  non  debeat,  nec  odio  fides 
debilitetur,  ea  ert tit.  dequæft.  3.  part.  Styli  meminit 


cibus,  prçfcrtim  in  quibus  ius  elle  ait  iuris  formas  co- 
temnere deleges  fupergredi.  Hæc  fententiaiuftis ra¬ 
tionibus  à  Cepolla  &  Ferrario  conuincirur,  necvfu 
nortro probaretur,  cùmpræferrim  appellantes ctiiim 
conuidos  &:  confelïbs  audiri  receptum  fir  antiquato  r<«  ar. 
ciuili  i  ure,  tùm  quia  etiam  fi  appellatio  excluderetur 
confeilione  extundi  eam, violento  Sc  indiredo  modo, 

Sc  arte,  neutiquam  probari  hoc  fæculo  poifet  tam  ze- 
lotipis  Iudicibus  appellationum:  Quare  &  ratione  & 
vlu  !  aldi  fententia dertituitur.  Quo  fit,  vt  ftet  com- 


eius  &  Benedidus.  c.  raynutiuSjVerf.  Adiedaimpu-  C  munis  opinio,  qui  iuftis  probationibus,  aut  duobus 


beri.  num.  34.  &Papo.  Arreft.  2.  tir.  dequæft.  quæ 
Ord.  ii  admittitur  huic  Confuctudini  locus  elle  non 
poterie,  nec  fere  obleruatum  cft  vnius  tertis  depolitio¬ 
ne  fieri  iuftum  indicium  ad  torturam ,  nifi  in  larroni- 
bus  <$e deplorata  vicæ âc  famæ  hominibus,  quorum 
lenis  eft  nec  multi  iadura ,  idque  etiam  perrarb.  Id 
vero  certum ,  fi  de  indiciis  remoris  à  fado  probandis 
quæritur,  duos  omnino  teftes  probare  oportere,  alio- 
qui  indicium  nullum  probatum  videri,  quod  eodem 
illo  loco  indicant. 

3  Sed  cùm  ante  (latuerimus  fi  legitima  Sc  abfoluta 
numeris  fuis 


reftibus conuidus  fit,  torqueri  non  debere,  quin& 
Iudicem,  qui  tale  quid  fecerit,  ftulritia  damnant.  At¬ 
que  ita  inauditum  prifeis  morem,  quem  Parlamenra 
vfurpant·,  quæftionem  irrogando ,  quam  rerenris  iu- 
diciis vocantj  Eoque  multomagis,  quod  periculcfus 
eft.  <Sc  vim  probationibus  iam  fadis  &  integris  adfert, 
quia  tolerata  quæftione  pernegando  purgari  indicia, 
&  elui  fuipiriones  conilanria  torri  vlu  receptum  fir, 
tametfi  exprerto  iure  non  traditu, fcd  iuftas  etiam  pro¬ 
bationes  infringi  exiftimanr.  Alb.  d.  rub.  vbiglof  âc 
ipfc.  d.l.edidum.Cepol.  vbifup  Bald.ipfehA  mili- 


locum  non  ei: 


probatio  oftendimr  per  duos  teftes,  tum  D  tes.C.  de  quæft. &  l.fin.  in  fin.  Cod.  de probat,  ferrât. 
Ile  quæftioni,  quia  definiri  negotium  de-  vbi  fupr.Nec  ignoraui  Chaf  inConfuet.Burg.  tit.  des 


Justices.  §.j.vcrl)0  fi  aucun  commet  cafu  11.  aliter  exifti- 
rnare ,  &  quemlibet  tortum  &  negantem  damnari  cx 


beat,  nec  iam  fit  locus  conieduris  incertis,  fi  quidem 
de  delidodcpofuiflc præfupponimus.  Quæritur,  An 
fi  quifquam  tam  meticulofus  cft  Iudex,  qui  ad  com-  probationibus  porte ,  quod  &  apud  fuos  vfurpatum 
plendam  omni  ex  parte  informationem  animi  velit  lcribit  ;  vtitur  autoritare,glof.  l.i.  verbo,  præfcriptio- 
x  ipfius  rei  ore  eruere.  An  nis.C  de  quæft.  &  Caftr.T.fi  quis  in  hoc  cenus  Cod. 


etiam  Quæftione  verum  ex  ip 
fadum  cius  probari  debeat  aut  poifit.  An  ver  6  pro¬ 
bationi  perca:  potius,  quod  fecerit,  fi  reus  tortus  per- 
fiftat  negare.  Nec  inutilis  iftainquifitio ,  quodParla- 
mentis  quibüfdam  interdum vfurpari  dicitur  (quod 
vocant  retentis  indiciis  )  &  fine  preiudicio  probato-  p 
rum  Quæftionem  decernere,  Cuius  moris  qui  memi¬ 
nerit  praeter  Albericum  de  veteribus  Iurifcofultis  le¬ 
gi  neminem,  in  rub.C.de  quæft.  vt  intelligatur  id  iure 
veteri  autoritatem  non  habere.  Nam  nec  illi  qui  fa¬ 
ciunt,  à  cætcris  Iudicibus  fieri  probant,  &  exemplum 
nolunt  produci.  Vulgata  iuris  lententia  eft,  Quæftio- 
ncsvfum  fubfidiarium  elTe,  id  eft  tum  demum  con¬ 
gruere  cum  alia  nulla funt  &  probatio  deftituit.  l.i.  §. 
reus.  1.  diuus.  1.  edidum.  D.  de  quæftio.  l.quoties.  C. 
eod.  tit.  Eo  pofito  fcquitur,  fi  iufta  &  legibus  con¬ 
gruens  &  idoneo  probatio  eft, non  clic  ad  quçftioncm 


de  quæft.  &  Caftr .  I. fi  quis  in  hoc  genus ,  Cod. 
de  Epifc.  ôc  cler.  quo  loco ,  glof.  malè  præcepta  cft, 
nec  quidquam  ad  rem  facit ,  cùm  non  de  quæftione 
reo  inflida  loquatur,  fed  de  ca  quæ  feruo  in  caufa  alie¬ 
na,  quæ  nullo  modo  congruit  cum  co,  quodin  difpu- 
tatione  cft ,  &c  cafus  diuerfus  eft.  Quod  &  Alber.  d. 
rub.  dc  quæft.  aduertic.  Ac  videntur  quidem  Saly.  & 
Angel.  1.  fiquis  alicui.  Cod.  de  âdulr.  admittere  & 
Quæftionem  &Probarionem,fed  tamen  infringi  Pro-  4 
bationem  innuunt  reo  pernegante,  cùm  cficut,  fi  quid 
raie  accidar,  reum  nec  condemiftndu*,nee  abfoluen- 
dum  veluti  Probatione  vrgeatur,  quia  Probatio  quæ¬ 
ftione  debilitetur,  quo  genere  pronunciandi  vri  fole- 
mus,  cum  reos  ampliamus  nulla  diftiniciuapronun- 
ciata,  qu’ils  appellent  tjlarfiir  quoufquc:  Lud.  Rom.  l.i.  Hoi,e 
§.  fiquis  in  villa.  D.  adSyllan.  ccnfet  etiam  fi  tortus#1" 
quæftionem  rolerauit,damnari  tamen  porte  ex  proba- 

ficnpr  rpirpç  CrA  nprimi  ' _ ·  _  0 


veniendum,  communique  fentétia Indicis  fafti*n  re-  F  tis  per  teftes,  fed  pecuniariè  tantum  &  minori' pœna."  LS' 

nrrnrndiriii*  nm  ici  rerenr.nnin  ^ _ _ _ ·  _  r  -  ^  -1  .. 


prehenditur,  qui  id  fecerit,  quia  accidere poteft,  vt 
reus  perneget,  ac  proinde  etiam  firmae  probationes 
debilitentur.  Sententia  eft  Bald.  Lud.  Rom.  Ano-el.  1. 
etfi  certus.  D.  ad  Syllam  Cy.  &Bald.  leg.2.  C.  quor. 
appellat,  nonrecip.  Bald.  in  pradicaquæTancrcdo 
tribuitur,  inter  quæftiones  circa  probationes  q.  vlti¬ 
ma.  Angel,  in  malefic.  verbo,  fama  publica  verf.  nota 
fecundo  ante  omnia,  vbi  &  Aug.  Arim.  Io.  And.  c. 
cum  in  contemplatione  de  reg.  iur.  Gandin,  in  lib. 
maleficiorum,  titul.de  tormentis.  Ccpol.  latèConf. 


Quæ  fententiæ^vt  non  omnino  fine  ratione  dicuntur,  a  PIC* 
ita  audoritatem  iuris  feripti  quidem  nullam  habent,  icm‘ 
fcd  fuo  qnæque  prouinciæ  &  Iudices  fcnfu  mintur: 
Certum  id  tamen  plerofque  reos  quanquam  obftinatè 
negantes  à  Parlamenris  damnatos  capitali  fupplicio, 

&  Papo.  in  tir.  de  Quæftionib.  quædam  eius  generis 
memorat.  Extant  apud  Val.  Max.  exempla  femorum 
fepties  tortorum  negantium  &:  damnatorum;  fed  id 
de  feruis  traditur.  Ccrtè  Ord.  Francifc.  I.  anno  1539. 
art.  164.  fimpliciter  conftituit  reum  tortum ,  qui  ne- 

gauerit 


i6$  Des  Iuftices , 

giuiari:  iit  q  aiEÎtiOîie,  abioiiu  debere  ,  Îed.  id  parc  il  v  i 
J  dai  ad  id  quod  frcqueniiui  iit  relatum.:  Quare  ik  de¬ 
mum  ftatuo  légitimé  couictu  maJè  .uidiquaiftioricm, 
quod  fi  l'è'  cc  Jfacio  taiîicn  adhibita'  Ju  ,  die  quodcuni 
ludfdt  agitttir,  quippe  iniringi  vires  ptobaîiouunv,  de 
mun  ainphartdiim  iï  vrgére?  probaaonesnon  erant, 
iiuriï  laies  in  totum abldiicndum  iu  dicio ,  tÿ- 

ptilm  mr<ni  ht  ri  Ar ÿrsiii.  ô:mtî’;t  CU m  à  E  UtLkc  Cureta 
probatu  LA  uni  e»«,  mt-mim  m  Quia  IprdicnÜi  j 
■quûd  ego  ideo  annotatum  volui  quod  res  eft  per  le 
■digna mqmii donc,  ne  qudquam  recepi um ,icd ra turu 
v  mu  na  morem  pro  c omper  ra  mre  accipere  t  ,  v  c  ne  id 
quidem  quod  tacere  i' olemus ,  cum  mos  damnatos 
quaiftioni  fubiicitiUiS.  Quod  i  pium  hnc  auctoritate 
ûirïs  cftin  damnatis,  r  ecefium lainen publicic  vtil ira-  Γ 
tis  cauLi,  cimiicriptoiurt:  no  n  ni  ii  in  certis  caiibus,  &: 
an  re  damnaiionem  torqueri  qutmquanl  iulodos  au¬ 
ditum  forer» 

Nota  5. 

s  fart  à  itm  [tiffutm  tuAitium  aA  torturum  ηίβ,  crc. 

1  F  At»  ii  1  f&lef  λΑ  ίηψίΐΓί  nAum ,  nsn  aA  j  ά  AiiAndutn< 

5  Üt  indi»  pfr  AoUtmt  *ut  fe/jpjiw  tertmAm  tnfigchrt, 

f  Qu  At  ctm mune  rrn vm mw·,]  $i’pa  JupLctienditur  pri¬ 
me·!·  icribend*  CotifitetudirLLi  amores,  riemem  mo¬ 
do  mtâfqüc  de  iule  knccritiii  caluii%jpleriq_ue  etbin 
i  no  n  luo  Leniu  driurc  pcrCCpiiTe.  Λ  mbigmir  mrer  Tu- 
rifeoniuitos,  An  isma  iufriaens  ÎiriEitlïaüm  ad  Qua;" 
itionem-  Hanc  vero  quanquam  Jtnt,  qui  cXlftittatK 
fufticere,  c quorum  ientcnrta  1  tare  Coni uctudo  loqui-  1 
nir  i  me:joriamen  cSi.jterptiOr  non  putat  p.fopcet  in¬ 
certam,  de  ambiguam  originem  eius,  &  mendacem 
natura,  quo  mu  du  a  Vkgilio  dcieiibitut.  Hiuic  Jocum 
inter  probationes amhciiJcs  varie  Rhetores  exercer, 
&exioll une, aut  elcuam.  RccrrrioricntemiaELnildj- 
didiqrumiiegac  indicium  facere ,  idoneum  quidem  al 
Quadri  oncrn ,  nifi  vehemens  iit,  valde  probabilis  ,  dc 
■originem  a.  vcrilimili  habear.  Qmî  fi  ftjitutiira  efiif- 
rriOi.li  oileLatin1,  quale  hoe  noftrum  peripteitur ,  de 
duiincidronumio  lama  inrëiligi volunt, qua;  talis  Itr. 
Quod  Bat  t.Confji^t.  incip.  Domino  Paci  Βιιγ^ο,  no- 
raiut  BalcLCc'nCqtij.  de  qoi.  volumine  4.  BaM.  £<  Sa- 
lyt.  Ltaquideisi.  C.dû  ^ccnGit-  Angdn  nuiWE  vcifl 


Ait.  XL II.  1 66 

non  àmateuolis.  AEexund.  P-art.  Imol.  I.vhiin.  D.  dc 
qiuiil.  late  HippoL  Lifcmborc.  t.  pJurrmuut.  D-  de 
■quiit,  de'  ^diiigenrer  num.iK.  in ptadtica  & fing>  mi. 

&  ^7.  Brumis  vhi  fup.  \rera  e£t  Bjildi  fententia  Conii  2 
4x7.  Jih.f.  jqdp.  adcuideiidaiti,  huiiaitinoii.ciljc  per 
fe  ipeciem  probationis,  fed  egere  adminiculis  &  iult- 
ftatitia  vt;ri,5i  valere  ad  inquire  π  Juin  non  ad  iudieau- 
dum,  R  cifta praparatorianO n  cireadecifona,  quod 
idem  repetit.  Couf.qSi.lib.i.  tk  ijq.  Vol,  ij.  e%;  ConL 
77 1  v  ü  L  i  ii.  VluqLudeni  noLn  oticmo  eï  tama  pet  Ee 
quEcitioui  reum  fubiieeret,  eitenimmendaciLlunusis 
icitis,  de  aurores  pcria.‘pè  improbos  &  inimicos,  ΐί 
ilultosj  fa'pcîii  leües  ièitatorei  haber. 
f  pm  Amtti AerJ]  Ciijn  Amculi  554.  joF.  regolacon-  i 
ftitUnttiH ,  M  uJitbim  d  ullam  imponi  mk  c-ï  dok;^  cnidi¬ 
na  .  aut  lata  culpa:  hic  vero  inulftafn  irroget,  con- 
fequinir  lite  dolum,  m.di iirm ,  aut  latam  culpam  ili 
Indice  præiiipponi.  Liravero  Oilpa  eft  per  lmpcrt- 
diuu  line  uadiciss  qnemquam  Qurftiom  fubiccidc, 
doli  vero  multo iïiîti'ahillonioïa,  ic  Bald.  quidem  îü 
rub.  depan.  itui,  qui  male  iudi.  putat  Iu  dicem ,  qui 
dolo  malojânt  ime  caula  quarfdonein  indiderit,  ca¬ 
pit, ili  LuppliCLO  puniendum^  ρα-ninique  eife  loatefta- 
ris ,  Quod  di  AngeL  ik  idem  B;dd  bdecitrionps ,  de  L 
inilirci+.C.  de  qua:  ft.  putarim  c,  &lc*d§  Ana.  cap.i. 
de  der.  perculi.  Atig  in  nudet,  verb.  Linia  publica. 
Ang.  Gracchus.  C  dc  adnlr.  Saly.  I.11C  de  exbib.  reis 
Bruiius-  q.  7,  partis  i*  bcd  ^.grauiiis  toi  ti  quam  di- 
huit,  eft  pr na  est  l.quarftionis  modum  ,  vbi  Bair,  Eibi 
vfu  vernile  icti  bit-  D.  de  quEftio,  &  L  item  apud  La¬ 
beonem.  ΐ,  ft  iuftu.  D.  dc  miur.  Bald.  1. 1,  CqlL  de 
emend.  feruo.  Quod  [1  dolo  Ludum  Iit,  edam  legis 
Cdrndhr  de  ÎlCaiiis  pttna  eft,  Culpa·  tamer]  pmilLS 
qiumdoJoimnccrtts  tribui  debe:  d.  L  Gracchus* 
Anan,  d.c-ude  e  1er.  pcrcuf  Hipp*  1.  quacEUonis* D,  dc 
quiciLCafus  millacft  poena  ii  modus  nq»  eft  violatus, 
Angel.  Lj.  C  deadult.  Brun,  d*  Jilvi.  q.jf.  Bald.  iu 
praclica.  p,  10.  circa  probationes. 

Ll  P.efAimmigtt  U  pAtifi,  |  Bro  modo  im  Liret  „  it,i  vt 
etiiuii  fi  membra  perierunc,  aiLjncura&:  viitura  pne- 
iict ,  v  t  inf.  art.  ιίπ7 .  iSil.uaque.  |pylt..ic  Ι,ρΓ,τοίριΟΓίΐ. 
Γ>.  ad  legi  aquil.  Sed  5c  pa  nam  &:  reparat  ionem  quan¬ 
tum  iudicaud  Videbitur,  prælÏare  debtbie. 


Article  X  L I Γ. 

r1  buculi  L'  p  rifonn  i  er  c  eicliap  p  c  de^ptifon, s  cdny  qui  le  tiendroir  ou 
auroicen  garde, fncn  comberoir  en  peril^fd  poiuioicmonflrcr  &c  faire  ^  " 
apparoir Jl  deuemenr/  que  ce  ne  fuit  pasfa  couipe.  Et  ü  ledit  prifonnicr  ^'  Κ3' 
cfloit  efehappé  k  par  Tigno  rance  de  celuy  qui  leoendroir,  ou  auro  ic  en  garde,  le¬ 
dit  garde1  leroir  ce  nu  dddommag)p“enuers  Cour  partie,0  félon  Uqualiié  du 

cas  :  ? mais  frlcftoit  trouu^quil euilenuoyé  leprifomiïcr  rou  fouifemi  ièerct- 
temenr ,  parquoy1  il  fen  fuit  aile  hors  de  p  ri  ion/  il  i  croit  puny  comme  le  mal· 
£ti£tcür. 

^  ^  Ψ** in  c4  rcere  de  titietur } c  Eîidda  t ά  aijloiiam, ΰ  Commenta  rhujts  nat  ctt^os F  in  pt  ri  - 
culum  addtici  non  pejjhf# fi  probaret1*  tethb.  dut  cmkiîum  J  caruiffe  culpa.  Etf  mi 
cujhdta  tlma  cùmnuuitur  φ*0τ  k  igwrdnua  [ommmurknfis mt  aifi odk.  Commet 
unerfs  ten erttur  indemnité  n-m  praftare  ra  Çma  &  Rpjrti ,  *  feamânm  ψ*  ludtcm  ca- 
P' ?  ^dfipréarmr  dmifjje  'mcarcemtum  \un  çmfmfcm prxhîjp e  vt  cufiodUm  cm- 
Â-m, r  tamkm  maUfaBor^ubm  Umrctun 


ιβγ  DësluiliceS,  Art.  XLIL  i<58 


Nota  i. 

I  De pœna  eorum,  qui  à  priuatis  captiuos  eximunt. 

i  Prifonnier  quu  dicitur. 

3  Qurs  ttiafifie  dicitur  carcere. 

4  Inepta  cauti»  cuftodtam  ad  fores  carcerum  fiatuerc ,  vt 

obligatis ,  CTc. 

5  CarcerU  definitio  etufque  appellationes  varia. 

a  Quæfo  vos,  quis  hic  quoque  manifeftum  autorum 
fcribendæ  Confuetudinis  furtum  non  deprehendit, 
quis  alienam  fuppellettilem  non  agnofcit?  Nota  eft 
1.  ad  commentarienfem.  C.  de  euft.  reor.  nç>ta  1.  mi¬ 
lites  &  1.  vit.  toti  denique  tituli  huius  argumenti  de 
euftod.  reor. 

Hi£  Articulus  tametfi,  quod  apparet,  de  his  ftatuit, 
qui  publice  euftodia attinentur ,  <Sc  mdicantium  autô- 
I  ritate,  eft  tamen  &  nonnulla  eorum  pa  na,  qui  à  pri- 
uatis  captos  eximunt,  his  quidem  cafibus  quibus  in¬ 
terdum  bona  legum  &  publica;  autoritaris  pace  per¬ 
mittitur,  vcluti  cùm  pater  nec  obedientem  filium 
coercet.  l.i.&i.C.  depat.  poteft.  &  propinquus  pro- 

fiinquum  ex  tit.  C.  de  emend.  propinq.  autquifquam 
atronem  comprehendit  quem  Iudici  fiftat.l.i.  C.  de 
his  qui  lat.vcl  af.criminib.reos.  aut  in  cafu.l.  generali. 

C.  de  decur.  lib.  x.  aut  adulterum  maritus  1.  capite 
quinto.  D.de  adulr.  aut  debitorem  creditor,  l.ait  præ- 
ftr.  $.  fi  debitorem.  D.  dehisquæinfraud.  crcd.  aut 
faliæ  monetæ  compertum  ex  1. 1  .C.  de  falf.moncr.  aut 
incaiu  1.  itaque.D.  adlcg.Aquil.  His  quidem  cafibus 

f>ræhenfionis  iuseft;  Ac  tametfi  retineri  amplius  20. 
roris  vetantur,  fi  quis  tamen  per  id  tempus  cuftodiam 
receperit,  etfi  non  hifdem  plané  legibus  tenetur,  nec 
tamfeuerè  coercetur,  quam  hi  qui  publico  imperio 
Sc  autoritate  Magiftratus  cuftodiæ  publicæ  obftri&i 
funt,  tamen  fidem  fallunt,  &i  cuftodiam  præftare  de-  D 
bent;  Quare  arbitrio  Iudicis  muléta  funt  coercendi, 
parti  id  cogendi  reficere  quod  interfit.  Quod  fi  vi¬ 
tra  permitium  lege  tempus  quifqui  priuatus  vin&um 
retinet  pœnapriuati  carccris  tenetur ,  nec  cuftodiam 
reliqui  île  noxæ  fuerit ,  cùm  nulla  pœna  fit  rupti  pri- 
uaticarceris,  quod  ad  partem  quidem  priuatam  atti¬ 
net  ex  glof.  1.  fuccurritur.  D.  ex  quib.  cauf.  maior. 
Bald.  fi  padbo  quo  pœna  j.  notab.  C.  de  pact.  per.  l.i. 

§.  offilius.  &§.vlt.  D.  ne  quis  cum  qui  in  iusvoc.  vi. 
exim.  Lud.  Rom.  exprefsè  conf.320.  incip.  hæc  ifto- 
rum  quinque  Bart.q.incip.  Lappus.Bal.  conf.178.vol.  E 
2.  Habet  tamen  Regius  Procurator  quod  expoftulet, 
fi  grandis  peccati  reum  captum,fpontc  cuftos  dimife- 
rit  (ciens,  nec  Iudici  præfentauerit.  d.l.i.  C.  de  his  qui 
à  lat.  capt. 

b  Prifonnier  ]  Talem  intelligimus,  qui  iudicantis  im- 
2  perio  carcere  detinetur,  aut  palatio,  aut  domo  de- 
ficripta  excedere  vetatur,  de  quo  Doctores  ambigunt, 

an  pœna  rupti  carccris  teneatur,  Curt.Rom.  cættri  1. 

admonendi  Iaf.  num.173.  D.  deiureiur.  Boër.  Decif. 
21j.num.x5.  Talem  item  qui  licetvinculis  leuatus  fit, 
manibus  tamen  tenetur,  l.qui  neque.D.  de  verb.  fign. 
l.z.D.de  lib.hom.exhib.  cui  fcilicet  facultas  recedendi  F 
non  datur,  aut  qui  certo  loco  excedere  vetatur,  &  qui 
etiam  libera  cuftodia  habetur.  1.  nec  non.  §.  item  fi 
quis.  D.  ex  quib.cauf.  maio.  item  &:  fifibi  permillus, 
aut  fideiuifori  dido  tamen  loco.  1.  i.D.de  cuftod.reor. 
aut  qui  militi  fit  aut  Apparitori  alfignatus,à  quo  difee- 
dere  prohibeatur. 

3  c  Efchappe.]  Euaiille  aut  cffugiiTc  dicitur ,  qui  cufto¬ 
diam  effugit  eius  cui  allignatus  eft,  aut  eo  loco  excef- 
fit vnde vetitus  eft,  etiamfi  in  confpedufit,  nec  ta¬ 
men  apprehendi  pofiit,  l.naturalem.  l.Pomponius.D. 


^  de  acquir.  rer.  dom.  Qui  vero  etiam  carcere  emiill 
funt,  manibus  tamen  tenentur, vel  additis  cuftodibus 
qui  ab  latere  non  abfccdant,  vagantur,  fugiife  non 
dicuntur.  Quare  folet  eorum  folcr tia rcpræhendi,qui  4 
cum  carceratis  aliquid  negorij  habentes,  folenteosad 
fores  carcerum  ftatuerc ,  vt  ibi  contrahant,  ne  fibi  vi¬ 
deantur  incidifle  in  1.  qui  in  carcerem.  D.  de  eo  quod 
met.  cauf.veluti  exolatis  vinculis.  Sed  inepta  cautio 
eft,  quod  Bart.  notat,  l.i.deacq  rer.  dom.  Lud.  Rom. 

1.  plerique.  D.  de  in  ius  vocand.  Angel,  in  malef.  in 
verb.qui  ludexCaiumj  tex.l.  qui  neque.  D.  de  verb. 
figmf.  Solutum,  inquit,  non  intelligimus  qui  licet 
1  vinculis  leuatus  fit,manibus  tamen  tenetur, ac  ne  cum 
quidem  intelligimus  lolutum,  qui  in  publico  fine  vin¬ 
culis  feruatur.Abb.Panor.  c  accedet,  iij.  ext.de  proc. 
Fely.  c.innouamus.  ext.  de  treug.  &pac.  &  d.l.  fuc¬ 
curritur.  Nec  probanda  eft  glof  fi  conrrafcnfit.  l.vlt. 

C.  de  curiof.  lib.xij.  &  eam  reprehendit*  Gard.  Alex. 

c.  fuper  eo.  extr.  de  appellat. Hipp.Marf.  $.  attingam, 
num.  2 6.  in  pract. 

a  Pe  prifin.]  Carcerem  à  coercendo  Varro  lib.  de  s 
ling.  Lat.  4.  deducit,  vt  &Scruius,  inde  &  in  circis 
>  carceres  appellant,  quibus  ante  curfum  equi  coçrcen- 
'  tùr,  intérim  dum  Magiftratus  fignum  det.  Carccris 
appellatio  publicæ  poreftatis  eft,  vt  Tulliani,  Gemo¬ 
niarum,  Latomiarum,  cuius  nominis  &  RomaN&z  Sy- 
racufis  fui  ile  carceres  proditum  eft,  inde  illa  Epichar¬ 
mi  plena  libertatis  vox  contra  Dionyfium,  mitte  me 
in  Latomias.Sed  &  priuatus  carccr  dicitur  facfti  magis 
quam  iuris.  d.  1.  qui  in  carcerem,  &1.I.C.  depriuat. 
carccr.  Vinculorum  quoque  ambigua  appellatio  eft, 

d.  1.  fuccurritur.  &  1.  vinculorum.  D.  de  verb.  fignif. 
Cuftodiæ  publicæ  tantum  appellatio  eft.  d.  I.  vincu¬ 
lorum,  quo  nomine  &  ipfi  quoque  cuftoditi  iniurc 
appellamur  quod  glof.  l.vlt.D.  dequæft.  redrè  intel¬ 
lexit,  male  in  l.ne  quis.  D.  de  cuft.  reor.  Carccr  8c 
fiue  vinculis eife  poteft,  &fæpeeft,  vtin  l.i.  C.  de 
cuftod.  reor.  quo  nomine  pedicæ,  manicæ,  cathe- 
næ,  boïæ  inttlliguntur,  1.  verum.  D.  de  verb.  fignif. 
Multiplices  vero  carceres,  imo  potius  carcerum  cau¬ 
las  Bald.  commemorat,  auth.  fi  captiui.C.  de  Epift  δζ 
der.  Ncm  appelons  pnjons  fer  mees,  arreft  en  In  lies  ou  mai· 
fins,  0  fl  ages  femblablcs  inf.  art.  118.  ou  «rrefi  en  prefence 
d  vn  Sergent ,  applicato  fcilicet  milite  aut  Âpparitore, 
quelquefois  prt(on  en  maifon  particulière,  de  laquelle  les 
Seigneurs  refondent  tomme  Geôliers ,  qui  (eruent  fonuenta 
luges  volontaires  de  deguifiment ,  quando  yideri  non  vo¬ 
lunt  reos  ampliaftè. 

Nota  2. 

1  Cufiodes  qui. 

2  Comment artenfis  culpae  prxfiimptione  grauatur,  0* 

num.  4. 

3  Cafum  interitus  probat  cuflos. 

4  Do  luo  non  prajumitur  in  commentarienfi. 

*  Cf4yjui  le  ««<*««·]  Is  aut  Commentarienfis  eft  t 
profedo  munere,  &  propria  cura,  aut  miles,  aut  tyro, 
aut  paganus,  l.milites.  D.  de  cuftod.  reo.d.  1.  ad  com- 
mcntarienfem.  l.i.  D.  de  fer.  fugit,  aut  Apparitor,  aut 
admilhoj  Sed&  eadem  lege  tenentur ,  quos  folemus 
vicanos  Commentarienfi  curæ  fubftitucre ,  qui  s’obli - 
gent  de  refondre  comme  Geôliers.  Sed  8c  quibus  alicnæ 
cuftodiæ  commendata  eft  cura  ,  qui  tiennent  par  pnfon 
emprunter,  eodem  periculo  obftringuntur ,  quod  Pu¬ 
teus  tra&at  quanquam  fubobfcurein  Synd.  $.  anpo- 
tcftas  qui  aliquem  in  fin.  fo.  72.  eoque  maeis,  quia 
cum  falarium  accipiant  cuftodiæ  obftringuntur,  & 
omni  periculo  fubiiciuntur,  vt  inferius  dicemus 

'fft 


i6ÿ 


Des  Iu  [lices,  Art.  XL  IL 


*  Nf  m nli  Ηί/r  tn  ptriL]  Ëo  dont  grii  rre  lo  qu  end  l  vtmir  ^ 
luttivüiîJlikus.  à.  î.  nülncs  ,  MiJirts  [inquLv,i  h  ruito- 
lias  .unificrint-,  ipfi  in  periculum  adductirintr, quid  au¬ 
tem  1m  liirmlk  profare  debeant  tul'.LÜucnuïSjn  vwbo 

}  r  j  (/  ptiruct!  mirJlrtr'  H  lc  apparer  ί  brumcn  cancn- 
Jim  ;mc  qucmcunqut-  cuftodom  prifimipcicnectilpz 
trr.nuiiii  .M’.im  çùm  rcgu  la  ht  J  qui  dolum  dicat  dolum 
probare  debere,  qui  culpam  hem  dreat.  L  quoriçs.  S* 
qus  dolo.D-  de  probat.  V  dohïrîi.  C  \  de  doio ,  glof,  1. 
eiïinits.  $.fpcrieji.  D.  de  legar,  ij.  glollvh.  Inft.  qiufa 
mod·.  te.  corur.  oblisptï  nuntii  ij  aUterhabcc*  cum 


170 

2.  Qji*  Wr4  Ct>mrntn(iint»fîi, CT ^ W.rw uJUt  ctilpi£ 

dnli  tn  re  j  &"im 

1  it  rtiftift  pur  fi  Qui  Cülpi  fe  eximie  md-  ï 

romagir  dolo  eximitur*  cùmminut  Jit  culpa:  noxa;, 
irsque  qui  eu Ipa  csïü  u  >  dol  o  cm h  i  Jl 1:  m  Liltom agis  iti- 
tclïigendusrjl,  b  quidem  culpa  ycluq  genus  fit,  quo 
rcruotu  à  I  ubi  cito  Ipécies  eiüsprnnÎîi  remoneri  ne- 
edde  e  i  L  Culpam  .1  u  κ  m^cim  à  Co  rnen  tari  en  fi  prek-v 
ii  dicimus,  etiam  kutiTimuiù.,  qnsrm  faciendo  con- 
/Uiat , in.Eeilijg!nms> quoti  Brid.  ait  L  quaribreums.  C* 
île  pigiio.  ait.  quia  qui  ùÈ  munus  ailtnnit*  videtur  hbi 


qmlquam  ratione  oftlcij  put  publici  *  aut  priitan ,  ad  B  arrogare  diiigeiiruHiriic  cuilodie  curam  ex  fcLirenria. 

n  Bai  c.  1.  kej  11  qu  i.  G  St  epi  ftol.i.  C.  de  fuir.  Lu  d .  Ru  m. 

1.  inadmmbtis.  D,  de  in  JiçJurando*  &qutid  ntàgiS 
mirandum  lit  IcuifEmairt  quoque*  qtiæ  omiimido 
fiï*  ah  co  pnrll  an  vol  mit  *quod  magna  auctoritate 
rifinmr  B;dd.  L  ii  cuius  rei.  $.  denique*  D.  de  vfiifr, 
Thfïnit  Gram.  Vbtovif?.  Plu.  inSynd.  $.  an  fi  pintes 
lib.de,  Synd.  Sed  qma quidcidptcrnbuenduin  iic^nmi  1 
pour  lire  cliks  intelligi ,  qn;tm  li  id  pans  mtri  ligatur, 
qordt  iïfar  tins  elle  Cura*  qui  lalcmcnJlfcidiaiiircd- 
pie  n  de  co  aliquid  dicendum.  In  quo  id  piimUm  re¬ 


cti  itodmni  iri  tt netur ,  &  iaktium  pro  cuittidia  icci- 
jut.  Nam  uun  fi  res  pctieriL,  preifimprione culpa:  gia- 
liaruTj,  quodiCij'ia  qupquq.tliliini  verbi  ra[dort:are 
confiruaarjr,  Noil  eltTitiquk,  paitohs  CKCuisrio  ii  ln- 
I  pus  0 Lies  CO LTU'd 1 1  n  ie' pallol' LltlClL.  Sed  I1CC  CUÛüdLS 
euiufquam  iireitLfibicommiirim  periiiTe  diesr,  im.o 
veto  ic  probat,  mi  l  di  caiiini  probet,  fine  iu  a  culpa  iua 
accidi ile.  qua:  eAcepcio.gcncralLS  dr  aduerius  qLLofcLt- 
qtie.  qui  eufiodij;  iuitr  obfoitti ,  gloil  L  ll  quis  ad  Lc' 
fLma  LLm.i-InareratcL.verno,  pmbatt.  D.  tacitT-  glofi 


D.^hdolo.  δί  LSiprocuratorrm.C  lulolo.  D,  mati-  C  poiumc,  vr  co  modo  Commentaricnils  nec  taxiàî* 

aut  eonflrtctubs cuilodias habcarjViDcuijs antpcdids, 
oiierct^quiim  quomodo  ab  Γηο  ïudice  iulliis  cil, quod 
iibi  prarlcrtbi  diligenter  petere  debet  anno  ratione 
Attuarij  i  i  ii  Apparitoris*  qui  π  os  sum  curret  u.s  :if- 
lignati  Conni  icctllc  eriam  li  i-η  ikran  r;mL'  Ki,dtum  ii  f, 
LulpLT  mbutiur*  1.  fi  vt  certo*  §*  cufi odiam,  veri,  fi 
vinchis  cil  comme  ndatiu;.  D.  commod.  Ordin*  Ca 
l-ol.VIH*  pub*  anne.)  14^  art. 4.  nr.  dtt  deïedç  Ütôlf* 

Qiiodii  grande  tumen  cil.  aurluipeifiaperfbna.  drb- 
gens  cultodia  criam  vùicerc  pêrintîtlt.  fi  5.  D,  ce  fer, 
rugit.  Larius  camen & fij.  C  de  enft.  tcor*  Îc  ].  esreert: 
ujat.voro-ιΰ.  lafi  conf.j.7. voJ.j.  Philip.  Deems  Lite  D  D.dc  cliJL  rcor.  Deiïique  dli*  Ceod.  tir.  ofiiciun* 
cuni.a-;,  vola.  EScUouiC  in  praéh  tic,  dequarlL,  Paris.  Comme  tu. ar  ici  dis  ex  magna  oarre  deicribii.  In  reli- 

Put*  inlvhd.  ^.qmticcrfo.ji.  AngcL  in  male  fi  verbo 
iâma publica*  &  verbo  *  qui  LudexCaLum.  Ιο*  Λπ,ιπ. 
c.  ad  ri  liari  orum*  cxt.de  fiüfi  Hipp.  Warfil.Lqui  fal- 
liimrD.  de  EilL  Boer,  decii.aii.  quibus  loris  culpnnij 
6:  quod  magis  iiurundorii  iîr,  dclum  qu^quar  prad'u- 


■n  dai.  FilD:  picSumpuonem  cüJpæ  adueriusCoinmcii- 
larst  nfi  ttihic  quoque  apparet  Lonfirmari  *  iiuod  è  tu¬ 
rc  fensrie*  Ifitrt.^V-Ang.  Alber,  1.  iicnditôr,  C,  de 
pignot.  act.  per  fi  fi  à  bons  fidei.  D.  de  rei  vend,  îcx.çX 
I.  vir.^rtTgis  fical'n- 1?.  de  cuftod*reor,vbi AngeLidein 
Irrid  J’aufi  Cidl.d.  Çdpecics.  Éald.  Item,  cimf.ja.vol. 
y.  d^Jd.  jiart.  omnis  denique.  I.ilquis  dq^gcnfanis. 
ÿ.  pmuor.  D.  de  etfi  nd-  quo  ]f>ctj  müirifeifiis  probarto- 
nibtnr  catum  probri  vol  un  r  Si  FranrifiAm.  ionfi^, 
Alex.  coiifi  -fSL  inrip.  m  eau  fa  vu  fia.  Fl  or.  q,  itictp.  l  u- 
qriilLtus.  Anton.  Naca  con  vol.i.  T  boni.  Gram- 


J  mi  volirnr  in  cutfiode.  Quibus  ego  de  culpa  quidem. 
Coufenno  :  Dufiim  veto  pr.ÿfumi  ^  nec  Ciuilis  pnv- 
fumprio  psrirrttj  nec  iuriji  ratio  rtriimctic ,  quod  i  pium 
verba,  qtiit  hoc  ArdaiSo  kq  uun  cur,  Jcmonllraut ,  m 
νειϋ<ι»Μ#ά i’îhjtott.  tmiitét  riqiTcibidicditutjs  àlioqui  p 
ïd  qi  LoqLie  (êq  1  lertfur  ex  pfÆ  I  umpeionc  n  ccef]  ario  ad 
çapiraiém  c  crul  cm  nafi.  ο  π  C  hi  deuenin,  cûmdoli  ad- 
rnililL  LMpitalis  ptztia  fit.  Sed  ramcnCotiLiteuido  M 
probationem  exigtr*  non  [gitqr  pntdumit  i  Neqnc 
ensm  lîpririumcrcc ,  probuioïic  opits  dïer.  Nam  de 
cylpæ præfiimpttone  non  ambigitur*  qciac  cuilodeen 
ad  damnài nier ι-fie,  priiurionem  muneris ,  ik  ncc u- 
mari.i  01  lïiu  le rim  obilriûgii  (  ilfit  quidcni  ciuilirer  ) 
capitis  pecua  non  vindicat,  nid  dolo  probato.  Quas 
il  n  te  n  cia  rationi  Sf  xqiuiat  j  congruit ,  Sc  J  i.vc  verbi)' 
ru  m  con  ccp  ri  o  dkan 0  n  II tat .  Nam-  iure  ritnliquæ  eu- 


.1  J'ÏU 

qmma  fi  Index  nil ffiiLim  mos  toci  mcirilodi.i  aflîgna- 
da  Æi'tujidiis ,  ex  ûntemia  BalJ.  fis.  verf  lcd  pone. 
G.  Je  ardiüî*  ariio*  Idem  I.jïcidu.C-  de  I  pif  aur  Bart. 
Bald,  SiilYi  Lpignus*C.  ilcpKgtior.  FranrifiArcr,  conC 
^£.  Alb.  Lvlt  D-  de  cuiiod.reor.  Par.  l^r,  d.i.  an  fi  plu- 
reî,BÔ?Kl>i'C  ifiiip.Tiiom.  Graunnat.  vcJto.t^.  Qua^ 
rt'de  eo  dubitatu  eii.  qui  cuitodktn  ip  aldJlîn-io'rui·- 
rj s  obLilaio  Îlï'u.u'lî',  quai  fi.:  nihUomutüs  pi^cipii^J  - 
île,  qua  Lpfcie  citllodem cuÎpæcxiîÎiÎT.  ïaK  confirn. 
fit-k  Sed  tamen  kunc  ipiiim  pra  eipuatiotus  caiimi 
çolp.sc  lit  r  ticonfulruji  nib  til  r,fi  vÜr,  D,  île  cuilod,  rcor. 
Ilori·.  drrifiii-.  mrni.  f,  &it>,  SédSf.qui  cu'flPdiam 
ram  laxc  hafinut*  vccÎugrre  poiîlr,  inculpa  cil,  eâque 
lata*  I.  milites,  §,  faluius*  D.  de  cnil.  icor.  ItnqucX  il 
dauçsin  poufl.udubiiiî,  auTfimim  apu  ra  reliriaelk 
aLst  coarit  noxii  vins  ÎcçriiiiiCj  ceW)  fi'panitien  aperc 
debccciu,  incuiparil ctiMoscaTCeris.  Idem  il  fanem 
i  o  puteo  aut  i  lorrçq ,  aur  ali  h  l  Commun  tari  en  fis  ha- 
biur*  ex  quo  kcarciTatus  demi  fient*  quod  laf  nor.  d. 
conl.17.I1em  Ji  per  vitjuQi.uit  dciidiam  eufiodaa  ei- 
ftjge-j 1  ■  1  '  T  I |j 


.-  -,  f  ,  - . -a -  --gerir,  peobariculraefl,  d.I.  mifitei.. duoioeû  ca- 

^Ur  £ÿæ  aur  calus,  no-  F  pire  pîÆur  Cüflox,  .Si  vm  fiumdo  aut  paucioribus 

ηΤι'^ϊ  I  r  ft  /·"’· filfH"1  "fü'otCy.  Bm  quamcomienicbai.cunoJi,,,, Commenniiinilsm. 
Bald,  Alb;  ialy .  Gaft;  Ange  l.d.I.  fi  credi  ror,  Gatt.  Irild . 


FiugofCalL.Salyc.laf  Alb.  Alex,  poil  GuÎ.Cun*  d  d.  ii 
quis  ex  argentariis. 

h  Pei'èmtrtr.}  Trilibiis  coniericuns,  locorum  démon- 
fieacioiîè  ,  ί;·:  ester»  circunftatirus ,  quse  ex  facto 
nsicuntur. 

Nûîa  ^ 

1  Lt  u  tftiittdm  en  Ipjtft  prqîji  C 'wmtltMritnffa  t?'c. 

virgini?,  m  Ççnf  Erit, 


didir,  inculpa rfafivk.  Ü> co-d,  Okf.  coiil.Éq, Fut.  ht 
lib.  deiynd.G  liccr.  fi:>.  7j.  ncc  exhibitiojic  hbcrabi- 
ΙΙΙΓι  quod  Gram,  i  vcroij,  laibit,  L  .ad  Comme  n  ta- 
Fienlem,  Q  dt-cuilod,  reor,  QuolocQçxcipto  idfi  à 
Rcgc  aut  ïudicc  nummis·  cuiLadum  deÎcriptus  fie. 
qu  f  >A  Ord.Ciioli  ï  n  coin  rat  u  r.  Pari  ii  cni»  catceris  rit 
farium.  Si imiciatione  Ltifiodsa dnmfl4.f1 capitc  lcrx 
non  pletlÏE*  fini  viÆ uit vc  eam  pa-fiam  cuadtxe poilit* 
£  Îsîîjî:s  teciti  îx  hoc  Acriculo.  Si  cullu·. 1  i  ,vm  j  ti  ccrfi;- 
H 


Ijl 

écrit,  dolus  eft.  &  1.  Cornelia  de  ficariis  tenetur,  l.vlt. 
ç.  fraudulenter.  D.  de  cuft.rcor.  Si  fœminam  carcc- 
ratam  ftupfauerit,  tenetur,  1.  «Sc  tit.  Si  quis  cam  ftupr. 
cuius  tue.  fiier.  Io.  Fab.  1.  item  lex  inftit.  de  adult. 
Boër.  decif.  217.  &  aliadeeil.  216.  Paris  Put.  in  nrnd. 
adulterium.  Papo  tit.8.  lib.18.  Si  cum  vinClus  elle  car- 
ceratus  deberet,  fine  vinculis  agere  carcerarius  permi- 
ferit.  l.carceri.D.  decuft.  reor.Bobr.decii.116.  Si  fer¬ 
rum  ferras,  radulas,  venenumve inferri  in  carcerem 
feiens,  imprudénlve  permiferit ,  nunc  lata,  nunc  le- 
uiseft,  provt  præuidcri  potuit,  aut  non  potuit,  d.  1* 
carccri ,  Bocr.  d.  decif.216.  Bald.  1.  libertus.  D.  de  ftat. 
hom.  fi  chartam  aut  atramentum  inferri  palliis  fit ,  ex  " 
Ord.  Car  oli  VIII.  &  areftis  Curiarum.  Si  ingredien- 
tem  diligentilfimè  non  exculfit,  aut  gladio  accinCtum, 
aut  armatum  ingredi  paifiis  lit,  Francif.Aret.  coni.  38. 

Sc  d.Ord.Carol.  art.^o.  Bob'r.  d.decif.216.  Si  mentito 
habitu  laruatum  admiferit,  cuius  rei  vafrum  exem¬ 
plum  eft  apud  Val.  Max.  lib.  -3 .  c.6.  fi  ad  colloquium 
cura  carcerato  quemquam  iniuflu  Iudicis  admifit ,  d. 
ord.  «Sc  clem.i.  §  fane.  c  xt.  deherer.  fi  vacuas,  Sc  fine 
cuftode  claucs  reliquerit ,  aut  inualido  famulo  com- 
miferit,  exfententialaf.  d.  confii7.& Tho.  Cram.d. 


Des  Iuftices ,  Ait.  X  L 1 1. 


1 7i 

^  rationem  fumere  debeat ,  an  vero  fimplici  Sc  abfoluta 

Λ  appellatione  omnem  omnino  ignorantiam,  quaecun¬ 
que  illa  tandem  fit,  comprehendilTe  intelligatur  fub 
hac  claufula,  quæ  ci  uiliter  tantum  &  pecuniarie  coer¬ 
cet,  vt  ira  iuri  ciuili  deroget.  Ncc.dc  nihilo  agitur. 
Namque  fi  vtiiure  ciuili  magna  &  fupina  néglige ntia,  i 
lata  culpa  eft, d.l. magna  x.lata autem  culpa  dolo  æqui- 
paratur,  ccnfeauirur  lupinae  negligcntiæ  eandem  elle 
panam,  quæ  doli  fit,  id  eft, capitalem  ,  cum  hic  ipfe  * 
cafusdeCommentarienfi  in  iure  ciuili  fpccialiifimus 
habeatur,  in  quo  contra  regulas  communes  lata  culpa 
dolo  aequiparetur ,  quod  omnibus  videtur,  d.  1.  mili¬ 
tes,  &d.l.  ad  Cqmmtntarienfcm,  vbi  Bald. Bart.  An¬ 
gel.  1. in  lege. D.  ad  l.Cor.de  fic.vbi  Sc  Hippol.MarfiL 
quo  loco  fex  non  amplius  fifniles  latæ  culpae  cafus  è 
rotoiurc  Angelus  colligit.  Idem  «Sc  Ial.  Sc  Lud.Rcm. 

1.  in  aCtionibus.  D.  de  in  lit.  iurand.  Oldrad.  conf  92. 
Boër.  decif.217.  Née  quifquam  de  coin  iure  dubitat. 
Sed  an  hæc  Confiner udinis  claufula  alium  habeat  fc.n- 
fum,glof.  feq.  videbimus  verbo,  deJdommagery  Sc  an 
cum  iure  congruat. 

1  Defdomma  «·.]  Hic  apparet  negligentiae  cuiufiibet, 

Sc  ignorantia:  quantumiihet  crnlîæ  Sc  fupinae,iinevlla 


voto.  29.  Si  oftium  apertum  dimifirir.  Tho.  d.voto.  C  diftimftionevnum  eundemque  efle  finem  de  defdom- 

Ύ  c 0  - 1 — Λ  '  :| — nagera,  lapartie.  Sed  cùm  tex.  dicit,  aCour,  mulCtaedi- 

ccndæ  poteftas  mandari  intelligitur:  Nec  illud  ver-; 
bum  dédommager,  determinat  verbum  à  tour,  fed  ver¬ 
bum  quæ  vtræque  amender  à  Cour,  er,defdom- 

maper  à  partie  ,  ferè  vbique  in  Confuetudinis  textu 
coniunguntur ,  quod  Sc  hic  quoque  fieri  debuit,  Sc 
omiflum  membrum  alterum  olciranria  Reformato¬ 
rum  apparer,  cùm  res  Sc  nccellitas  pofcat  fiibintelli- 
gi,«Sc  hoc  ipfo  loco  in  veteri  erat  expie  Ilum.  Nec  enim 
dejdômage  refpe&u  Fifci  poteft  intelligi,  quod  damnu 
re  penfare  fignificar,cùm  fi fco  nil  ab  fit,  cuius  refpcitu 


Infirmitas  etiam  cuft odiendi, in  culpa  eft.l.idt  m  iuris. 
$.  1.  D.  adi.  aquil.  Si  victum  aut  ftrarum  ab  amicis  car¬ 
cerat!  inferri  palliis  non  fit,  1.  fi  victum. D.  depavi,  d. 
Ord.Carol.  art.S.&jo.  Boer,  d.dccif.216.  fivnum ali¬ 
quem  de  carceratis  aut  numerum  omnium  recognof- 
centi  Iudici  fubduxerit.  l.vlt.  C.  decuft.  reor.  fi  eo¬ 
rum  nomina,  ætates,  caulas,  30.  quoque  die  non  edi¬ 
derit.  l.vlt.C.  eod.  fi  cuftodiam  noCtu  non  geminaue- 
rir.l.i.  C.  eod.  fi  aditus  aut  egreifus,  aut  colloquium 
vendiderit,  quôd  perquam  fæpèfaciunt'd.  Ord.  arr.9. 
fi  nomine  quouis  mentito  quidquam  contra  ius  exi¬ 


gent,  præterius,  commea  ture  de  PreuosU  ou  autre.  Nec  D  ad  i  u  dicatio  tota  in  pœna  effr  F-t  naturae  rcru  conuenit, 


ambiguii  quin  ingeniola  in  periculis  mortalitas  mul¬ 
ta  inueniat,&  excogitet  admiranda  Sc  inaudita,  fi  vitae 
fpes  oftendirur ,  aduerfus  quæ  curam  acui  oportet 
eius,  qui  infeidmunus  periculo  capitis  fui  receperit, 
quæ  cui  potius  aut  culpæ ,  aut  dolo ,  tribui  debeant 
(olertis  fuerit  ingenij  aeftimare,  «Sc  pro  modo  admiifi 
caitigare. 

Nota  4. 

i  D  e  ignorantia  Commentarienfs.  ^ 

1  Lata  culpa  aquiparatur  dolo  in  Commentaritnfi  fieciali  L 

jure  ciuili. 

3  Dcfdommagcr  quid  hoc  artic. 

4  Culpa  lata  non  aquiparatur  dolo  in  CcmmcnUrienfi  tu¬ 

re  Confiet. 

1  k  rar  ignorance.]  Superiori  claufula  culpam,  vt  genus 
pofuit,  eamque  præfumi  voluit  in  Commcntarienfi, 
ita  vt  ab  eo  excufationem  culpæ  probari  exigeret ,  hic 
duas  culpae  fpccies  feparatis  claufulis  diftinguit ,  Sc 
fuos  etiam  cuique  poenarum  fines  attribuit.  Hic  de 
ignorantia  rradat,  quam  à  dolo  feparat ,  de  quo  clau¬ 
fula  fubfequcnte,  nec  tamen  cuiufmodi  ignorantia  fit  F 
diftinguit ,  cùm  tamen  non  eadem  eius  æftimatio  fit, 
quam  Iurifconfiilti  diftinguht.  Cùm  c  tallam  Sc  fa  pi¬ 
nam  velint  dolo  tribui,  l.magna  ncgligentia,  Sc  l.la- 
tæ.  D.  deverb.  fignif.  hanc  eodem  loco  nimiam  cul¬ 
pam  «Sc  nimiam  negligemiam  Iurifconf.  appellat,  d.  1. 
milites,  &  poenam  ei  capitis  conftituit,  à  qua  tamen 
culpa  eam  feparat,  quæ  per  vinum  aut  defidiam  ad- 
miilà  eft,  Sc  poenam  variat  :  Rurfus  d.l.  vir.  D.  de  cuft. 
reor.  negligentiae  culpas  diuidit.  Quare  iufta  dubita¬ 
tio  incidere  poteft,  an  hic  Articulus  ex  iure  mterpre- 


vtci'im  negligétiæ  vbique  fint  i  ure  ciuili  pœnæ  Com¬ 
mentarie  nfi  conftitutæ,  Confiietudine  quoque  de¬ 
beant  elfe  non  impunitae.  Nam  le-defdommage ,  mter- 
effc  duntaxat  indemnitatem  &  reparationem  (quam 
vocant)  duntaxat  partis  priuatæ  refpicit.Ergo  cumcn-  4 
iufuis  quantumlibet  latæ  ignorantiae  ex  hac  vniuerfali 
indefinitaque  oratione  coër&io  non  alia  fit  quam 
mulétæ  «Sc  indemnitatis, id  eft,  pecuniaria,  apparet  la¬ 
tam  culpam  dolo  per  hanc  côfuerudinem,ne  ifto  qui¬ 
dem  calii  (qui  iure  ciuili fpccialis  eft)  æquiparari,cùm 
iure  ciuili  capitalis  fit,  hocquidem  cafii  lata  culpa. Hic 
facit  lententia  Bart.  1.  i.f.non  autem. D.  fi  quis  tcftam. 
lib.  clf.  iuf.  fit,  crm  inquirit.  An,  Statutis  quoque  lata 
culpa  dolo  aequiparetur,  vt  fi  ftatutum  per  verba  do¬ 
lum  importantia  difponat,  latam  culpam  non  com¬ 
prehendi  intélligamus. Quod  hic  multomagis  perfpi- 
ci  poteft,  vhi  feparatas  doli  Sc  latæ  culpæ  claufnks  Sc 
fecreras  poenas ,  Sc  fines  diuerfos  ftatuit ,  Sc  diferimi- 
nàt,  idem  fenfit  Sc  Lud.Rom.d.l.  in  actionibus.  Qua¬ 
re  hic  negandum  latam  quamlibet  negligentiam,d.olo 
hoc  cafu  æquiparari ,  Sc  communes  iuris  regulas  fe- 
quor  faluis  adbionibus  contra  fiigitiuum ,  quod  Boër. 
perfequitur,  decif.  216.  in  fine. 

™  Enuers  Cour.]  Adiicidebuit,  amende  aCour,  vtinve-  Omijfo 
teri  extat,«Sc  hic  omiffum  apparet,  &  praecedenti  nota  drt*g}· 
diximus ,  nec  id  in  Commentarienfi  duntaxar  locum 
habet,  fed&rin  eo  quoque  qui  vi  ab  Apparitore  exi* 
mit,  aut  noxium  ad  fugam  hortatur  aut  receprat,Ord. 

Franc.  I.  1536.·  art,  34.  «Sc  36, 

Nota  5; 

r  ^fd  quod  tenetur  ComMentarienfis parti  ciuili. 


I 


m 


Des  lu ftices  ,  Art.  XL1 1. 


174 


EXÎtuùonts  rei  fngîittfi  ''HmifmftfÀitt  wmmtnttnenfiï  dtfbeWsTt  dceauiacuftoiliiE^dgnofelitj  autfbiuat  »  vc 
c^-f.  nt*m\  3,4,  j,  an  D.ald,  I. t.  ver  JT  potic  qqodmiaber-Qdt  UlÜÜChIîUcj. 

Atichan  expretse.drL'ôir  ne  pinstum 

qui  ïjï  Ldi  vocat-  Alex,  conlTrS.vol.j,  Angel,  imnidi-f, 
verhcrjfiima  pubika*  vcrf*  feaducrras  m  Iüdcx,  Angel. 
Il  pierique,  D,deut  lus  v.QQÎtk;.  d.i,  SedeximenJi ,  Ce- 
poil,  ton  faq*  Anitt.  couÉliq,  AlïLCtli.  Aflsitï,  eu.n|T  5Ï. 
lib,  i-  Nelluï  tracutu  bamiitoruin  1.  parce  fearndai 
partis.  q.ii.Boer  JcriiiUf.  &  decd.it·?,  rtgtn. 

ifeHippol.MariU.  m  praciiÿ.atttrtgatil·.  nmn.4Xi.  fe 
47.  Sedfe  prêter  has  extac,  Ord,  Lud.  XII.  public- 


ï  1,1  Partis  pcilulaua  dl·,  vt  Ji  prb  debito  ci- 

ujUde  pecuniuio  carceratus  acciiiebiii  u;‘ a  rocumde- 
birumG-umoenturieiiLis  au  lis  eu  [pi  effugit,  repen¬ 
dae,  l.vit*  in  fin-  D.  de  euftod.  rcoï.  L  quûcici.G  de 
extü,  tribu r.  li b .  10. 1.  ii  vr  certo,  i  Si  me  rogauens,  D. 
commodat,  &  d*l.  ail  Ëoimiitntai'ïé^fem,  Anchar. 
conf.340*  Bald. COÏ1ÎI117* vot·*·  incip.  i'fta captura,  de 
coiir."  iêquéiiti.  Idem  C,  1.  vei'i'.  quano  ego  feci i  e*t.  de 
3.ppeU_  Corn.  crinL  cq*  vûl.f,  Ëciei'.  deciCii?,  Aleï.  ahno  [4·^.  qii.iveçamurLdfLoJesqucmquatti  iu lucre 
conl.  ïî.  vol.i*  &ίιι  aimiualtrtT  agitur  quanti  Lu  a  pro-  ΰ  cuftüdia,  liuc  b  eut·  Jîut·  mile  carcéwiM  fifiaddir  pœ-. 

2  baucrirpeiiior  interetlc.  Seà  grande  Mc  dubium  fil,  J —  —  J—  J~  f—r-- . : — 

AurcohigitidoCominencartenSisdc  de  Ineo  appêlli- 


ÀAKoni^-.  —  _  ... 

(us,  defen tûmes  ex perlonaabiencis  poilu  opponere, 
&  m  le  probationes  1  ulcipcre ,  fe  caulav  prti  I  ugi  nuo 
allegate.  Non  haberet  id  quidem in  iïdeiit  dore  con¬ 
tractas  d  u  bicacio  eiem  ,cui  ex  nat  ura  fidcmlÎiOim  corn- 
peraar  exceptiones  ex  pcrLona  fet}  &  reiponkim  clL 
f.  il  etim  in  prindp.  vbi  glo  t.  Ale  x  ,  ïaC  t_  ait.  Angel* 
ppÛ  Parc.D.  SÎqmsc.idï,  Uandbcsi  §*  fedfi  quidirn 
C.  de  fideiuHVvbidt  fiikiulJtjte r epra-i tmatmù.LS  fta- 


n.am  dr  d?  rtnâre  te pr rfù η n jrr Λ  pjjyf  pour 

/uv.Eï  qua  apparer  Je  fers  lion  es  de  non  de.bieonon  ad-  j' 
inicd,  dequo  m  crimiJ3iüibus  tnuliOmmtis  .eifet  Jubij, 
cunr  damtru*  probaciè  uducriuscitlllodctn  irai  non 
poffit  code  en  modo p  quô  aducriUs  noxium  poierat, 
per  interrogationes ,  geftns,  motus,  oe  caiteras  çitio- 
ncSj  quÆ  jn  ariininaliDUS  efficicttlijiLas  liabent  coii- 
iettdras  ad  detegenda  conicienria;  aretma,  ^tocalu  ne 
à  fideiutToribLis quidem  recipi  volone  dtieitiio^es  (t 
peribiiA  fïOnnïï,  quodjîart, Angel.laC  ik  ?Ji|  itoranc» 


tyie ,  Alex.&  Gaïb  Lfi  pèt  alium.$.  docere.  D.  ne  quis  C  i].  Si  arm  peeli.g,  kqinsiudtdo-D.  end- tir.  ïlarr,  L 

in  ms  vocat  viex.HippoLMdrf.  in  rubt.D.de  HdeiuLl. 

mini.  ιβ.  içdin  to  qui  artcvi  exnvar  réuni ,  aut  qui  L·- 
cir  ne  i  b  1  udi  cio  hfint,  .me  Coin  méi  lomenit  qu  i  c  areé- 
n·  emittit ,  diurria  ratio  ce  feparata  cauii  ijfk  Nam  1  n 
eoiitiivi  exitusc  odioin  k  coercenda  violentia,  coti” 
remprus  impe  cij ,  S\  and  icia ,  in  eo  qui  ÏJ  c  ftcc  le  ^  ne 
qtLiiiViuri  Merci,  caüidi[as&düUi.s  uiCommcnca- 
rïcnfî  profter  ifbômiik,  etiam  cuEiodiu  Ecccprdjdc 
Cauta,  uuLnu'Lidduttitn,  &  iponfa fides,  A-  c  JïLuj  ra- 
iio,qunrdin  m  hit  fidHLilmri  nuttfl  mipucari-Pugruur 
vulgo lenceriis  Doctorcs  «n  cfiicernéûis  finibus  edicti. 


fiaitor.  D.  ikprooir.  quia  in  pertônamulEÇHm^inEi 
p  u  Sim  lit  pars  probanonis,  Nccdulutindijiri ,  quinü 
asilos  fugîtiuLim reprefenrarer,  libciaretufab  ■  1  d hsgLt- 
tioueaums  mteief Ιο ,  quod  Eocr.  rcctè  icnCr  conclut 
aliorum fentendain. d.  dçciiTii7.  tjum.  14.  leaeamen 
Vt  negari  non  debeat  probaro  dolo  aar  uijuLi  culpa,· 
lilio  ddiutlicari  pùMKtui  &'  debere  &  iulvu· ,  etiam  fi 
reus  rtrpreicn  rarus  Ut;  l-Λ  emin  ipiaper  iiuLiLliimib0o‘ 
aut  pacicnafug*.,dcJiCtuiu  î  n  c  u  ft  o  i  le  pr  it  i  c  rd  ib  .  Pro- 
batsom-mvcrb  mrefeile  aditerius dolofiim  Jk  violai- 
nntiddiuitnmr  i.rcrameuto.niorb  lu  ti,  ex  L  Siquan- 


j\e  quis  eum  qut  in  insvocatuseftvi  exnnae .  itslru-  β  do  C.  v  rnk*  v  1 .  Ηιρρ  n  L  M  rj·  l  ■·  I .  m  nib.de  lîîlesulî!  tituiv 
riu  s  qui  vik  de  eo  per  quem  Act,  eri:.  R  ccepta  e  ll·  1  in  -  1  ^7.  gl  a  t’  I,  lui  sc  u  n  lis  A\  J  e  ii  dt  iulil 

rentia  cùm  vi  ckemptiofndadt ,  esimeneemad  de- 


renria  cum  vi  rkmptiu 
fenllones  ex  periodir  exempti  non  recipi ,  cum,  nL 
edittum  fit  merè  pei;nakatani  c:<  ptrlbua  agetis  quini 
reSjid-Aque  no  rcipki  quid  uucrirc.  Nam  li  exemptus 
e  liqui  per  cslumninm  dctbvL  b.mit  Λ  ndiilominns  qui 
tviniic  ρτη^ηΐ  ilcbcbit,  1.  led  cidnicndi,  Item  Ji 
quis*  D.  nt  quis  eum  qui  uiiusvocae.t  il  vi  ^xim.  Sc 
aJibdi  etiam  (irtquii)  li  quis cilummaror  lit ,  L-.mi  pte- 
n-imconlequccur.  Ivit,  §.  m  cuiruD.  cd,t!t.  Mcrcjgi- 
r  urpœnale  fit,  d.  L  vin  non  igit  ur  ludie  jrntr  deft  nf  ι«κ 
nes  cius,  qui  vs  cxenicrLt  ex  perlima  iu^iciui ,  qui 
exemptus  eitT  quod  mtul  dehear,  aur  qund  crimen 
iionadmilerir.  Aliud  voUuit  eJlc  in  edi  ito  dc  to  per 
noctu  hit  mu  em  1  Nam  Cul  n  ad  iuccrcilê  tietur ,  d  c- 
«nfioiies  audiendas  putant ΐΐ  ρα  tona  exempti ,  1.  ce 
hoc  cctit-to,  D.  dtr  co  per  quem  het  crir.  H-pcc,  liart, 
J  Β;ιΜ.Λπ^,ΟιίΙ.  lciieenriii.  d.  L  fcd  eximendi*  Sed  in 
Cominentaritrnii.giuuidii  aliquid  obneitur:  N, uncum 
exdoluaur  culp^-temutut,  id  etiatncnriuu  ci  les  one¬ 
rat*  quod  cuftodi.im  quoque  pc-ieitiut;  teneatur  cius 
rcij  in  qua  deliquit,  Quare  incidit  in  Articulum  a.. 


ima  U  tfUfhte-]  lix  liis  verbis  cLud  piob.itur  quod 
dnre  diximus,  omb efid  tgnotati.itn  hac  ckriiiila  itucl- 
Vigi,  qui  a’im  plurcs  e  o  ti  Nkiofiisgnidus  prailii  ppomt, 
ni  celle  cft  ncgligemix  quoque  non  vmjin  gradum 
coniti  tuere,  cùin  pirnx  pltuc^  vni  ipedei  appltcin 
ntqucaiit,  atqiie  id  telpcohi  lifd  incelligitur;  Nam 
parti  vTift.fempet  üidemimjs  l'arts  vit  .  Idem  fe  rax,  d  , 
l.milites  ihtuLt*  p-tn  modo,  inqutt,  culpa:  itaruendum 
eit,  gloil  verbo  1  ugeriîj  Lprnuit.C.  de  cult.  rcoi , 

Nota  6. 

1  Cpfj-fW,  rrr n  p  γχ/η  m  tf  dthtm  m  Cmtu 
a  0(  Tti  fiipitnlr  f^r  redtufltc. 

\  l{eU4  fir^irnt  rÿî'j/A  f  J  > .  rff  fi  <tx  rirrtj  ffTifiltif,  CT'r. 

4  /■  vgiflis  τι HiprO  armilli  i\  trn  Ai  it nd&f. 

P  Mdi<  id  tftSst  irflflfiF*]  E>-  lm verbis plu Iqttatn  ma-  t 
ntfeihtm  cit  Jolumhoc  caiu  nun  pradumi  ii  ecmiïie- 
tuilirlc j  qu.iin  timeu  Ilx  cîljlIls  ptadum^t  ,inCuin- 
inuiitariaih  quidem  „  vr  ante  dixtmus  ;  Naro  cùrn 


!up,  df  ftuxqui  mt^Ttnrfoii  h  ihffp-ψ  iluïttttiM  pAïdiï,  F  prdbarioüem  exigit  ρι-χΐ  11  ιηρηο  nem  excluait,  igicut 


Hæc  traque  inexpiabilis  culpa  elicum  in  co  dcluLqui- 
tur,  cusus  euftodia  delinqucnri  tJLCumbit,ficu:i  parto¬ 
ns  qui  ou  es  deglubit,  quo  Si  vt  odio  dolife  proditié 
tu  ilod  iæ  pcen  alitor  ad  ne  t  Lu  s  cuit  ode  m  agatur,  co  taqv 
pn-rtaJis  Jtr  adliu,  hcpLidemdoius  conuitjcitur,  luc  ad- 
mini  de  beat  ad  deienftonc.s  ex  perforn  fugitiiiit  quun 
4  tniiût  iure  qnidcmciinll.  Quamobreiu  fe  vulgo  ita- 
cli Lt] lî,  fuie  iure,  iliieimuna carctTaciis  iTac qui  fugut, 
flue  in  ça cauGi  crac  vt  abio] LïiTLTur,c(>LSé  m mto  Com- 
menrat  ienlem  tenci'i,  qui  libi  tantiiiB  iurii  fiitncxc  tib 
isfrgeatr.  it}  Cnftf.  3jvl* 


nili  dolus  p  robe  elle,  intra  meius  culpt1  baie  puu.t 
conijltt-Lj  fe  fiqçi'ij  hafC  [Viucntu  ctU  d*  ^ncii.  j.iâ. 
iti  Lin, 

“f  jA*Yl·  tn mjé  ir  pi/îiriiicr.J  Hic  dolum  fe  prodi¬ 

tam  cliftodûm  ηοίατ^η.τ  capite  pküStirur,  fratldulcsi  - 
ter,  inquit  Iuriiccmiulrns*  lï  veriacus  cil  mdimittcniiu 
euftodia,  capite p Eecti debet*  1. vie. IrauJidenEf.r,  D. 
deardod.  reoLvfe  d,lrmi  lires, fe  proba  rut  Rcgum  ao* 
Cuitrnü  (inqun)  nnnn  i.lLLiniupu  ticÔùgitrijcnt aiu  · 
iTtaîLî.i  pt'o  aiïimaillius* 

H  ij 


i 


17$ 


Des  Iuftices,  Art.  X  L 1 1 1. 


175 


r  Oa  fouftenu.  ]  Hoc  eft  fi  fugienti  confidentiam  ac-  A 
commoda ucrit ,  &  fi  ira  fcienter  habuit  vc  effugere 
polfet ,  d.l. milites,  §.faluio,mulcomagis,  fideduxiilct 
in  fuga,  aut  comités  addidilfet. 
zs  Jls  en  fufi  allé  hors]  Hoc  eft,  euftodiam  effugiffet, 
ita  vt  amplius  non  rediret:  Nam  <qui  rediit,  frugillc  non 
videtur,  vt  nec  mulier' diuertilîè,  quæbreui  poil  re¬ 
diit,  l.diuortio.D.de  diuort.  Sod  hic  locus  fuse  trada¬ 
tur  ab  Boëriod.  decifiziy.  num.17.  &  decif.zi7.  num. 

14.  Sic  habeto,  pro  coniudo  non  habendum  qui  fu- 
σχ  opinionem  aut  fa&um  purgauit  reditu,  fed  tamen 
muleta  ordinaria  (fi  ita  videatur)  coerceri  polle,  & 
expenfis  partium  modo  in  eadem  fc  caufii  fiftat,  &  res  B 
integra  fit:  Sin  minus  id  preflareCommentancnfem 
debere,  quod  adoris  interlit,  non  fiigiile  noxium,  fi 
forte  intérim  bona  alienauit ,  aut  internectit,  aut  oc- 
cultauit,  aut  foluendo  eife  defiit.  Nec  enim  li flere  fe 
videtur,  qui  in  eadem  cauia  non  fiflit.  1.  fi  quis  quem- 
quam.  D.  fi  quis  caut.  fed  etfi  à  quocunque  reprçfen- 
tatuseil,  aut  reducius,  fatisfitlegi.  inf.  art. 303.  quan- 
quam  impendia  perfecutionis  debeantur,  quod  ibi  di¬ 
cemus. 

1  Jl  feroitpunji  comme  le  malfaiteur]  Hæc  ell  Senten¬ 
tia  Domini.  Hæc  dicit  Dominus,  quia  dimiiifti  homi¬ 


nem  dignum  morte,  erit  anima  tua  pro  anima  illius, 
Teneri  vero  eadem  panaftaruit,  d.l.  ad  commenta- 
rienfem&  1.  vit.  &cd.  1.  milites.  Io.  And.  Anan,  c.à 
nobis  cxt.  de  apollat.  Cæterum  qua  pœna  teneantur,  j 
ex  eo  dependet,  an  ipfi  ftigiriui  pro  conuidis  habean¬ 
tur  de  eo  crimine,  de  quo  fnnt  in  carcerem  impadti, 
quod  ita  elle  apparet.  1.  eos.  D.  de  cuft.  reor.  fed  eam 
inrelligunc ,  li  per  confpirarionem  effrado  carcere 
vindi  effugerint,  quod  Bart.  notat.  Idem  Bart.  Ang. 
Fulgof  Ial.  1.  li  quis  ex  argentariis.  §.vlt.  D.de  edend. 
laf.  Curtius,  Lud.Rom.  1.  admonendi.  D.deiureiur. 
Card.  Io.Imol.  Abb.  FelyJo.ntdlus  ext.de prefumpt. 
Oldrad.  conf.  qui  locus  latè  habetur  apud  Boer, 
decif.zij.  num.j.  Aliam  caufam  elfe  putant  eius,  qui 
fine  effradione  clfugerit,  nepro  confelfo  habeatur. 
Bald.  confiez.  voLj.  Alex,  ad  Bart.  d.l.  in  eos.  Puteus  4 
libro  SyndicatuSjVcrbo,  carcer.Gram.d.voto  z9.Ccr- 
tè  vfu  noftro  nec  pro  conuido  nec  pro  confelfo.  quif- 
quam  ex  eo  habetiu' ,  quod  quouis  modo  effugtrir, 
led  Edidis  &  probatione  aduerfus  cotumacem  opus 
eft,  exOrd.  1536.  arr.  Z9.  frd  ea  contumacia  duobus 
tantum  Edidis  perficitur.  Notauit  &  AreftumPapo. 
lib.zj.  tit.z.  Arr.  1. Boer.  d.  decii.ziy.  num.zz. 


Article  XLI1I. 


LERCsane  doiucntb  tenir  les  bannis  des  Tuges  feculiers, c  mais  ne  font 
tenus  (  par  caufe  de  leur  piiuilege  Clérical)  a  prendre  ne  faire  prendre  le£ 
dits  bannis,  ou  autres,  tpi  pourroient  eftre  criminels. 


/'“"f  Lerici *  non  debent b  receptare  bannit  os  feu  proferiptos  fecularium  feu  ciuiliumjudi «- 
cum,0  fed  non  tenentur  (propter  priudefium  (fine  ale  )  prechenfiones  decernere  in  pro¬ 
feriptos  aliofve  criminofos. 


Nota  i. 

i  Contentiones  acerrima  inter  potefatem  Eccleftaf.  (j* 
cunlem. 

1  Sontes  receptare  prehiben  tur  clerici. 

5  An  Epif  opns  a  fuo  dtœceft  bannire pefit  c'ericos. 

4  derui  prohibentur  adrjfe  prahenfionib.fupplicns  capi- 

talib.  torneam ,  c rc. 

a  Hæc  prifeis  fuit  magna  turbarum  materia,  fed  re¬ 
bus  ver  fis  non  magno  frudu  hîc  paginas  occupat  de 
re,  de  qua  iam  nemo  dubitet.  Acerrima  pridem  certa¬ 
mina  de  iure  poteftatum  Sacerdotium,  &  ciuiles  Ma- 
giftratus  exercuere.  Immenfumerat,  quodfibi  facer- 
dotium  vendicabat,de  iure  ordinandi  &  de  priuilegiis 
ordinatorum,  déqueafyliæ  iure.  Id  fine  modo  habe¬ 
ri  ,  fierique  fontium  bono ,  bonis  omnibus  difplice- 
bat,  quod  ea  manifefto  poenarum  effugio  ab  fceleratis 
Sc  facinorofis  expetebantur.  Priores  Franci  interccf- 
fere,  nos  ferius  manumilfi.  Inquirunt  iuris  canonici 
Confulti  nominarim  hac  in  re ,  An  excommunicatps 
ab  facerdotio,  Iudcx  ciuilis  proferibere  debeat.  An 
viciftim  à  Iudice  ciuili  proferiptos  Ecclefiaflicus  ex¬ 
communicare  ,  mutuae  porcftatis  auxilio  &  necelfitu- 
dine.  Horum  quidem,  vt  nunc  viuitur,  nullum  fit.  Et 
fuit  olim  in  cocipiendis  foederum  formulis  quæ  aequo 
cum  populo  Romano  iure  initentur ,  folemnè  adiice- 
re,  vt  alter. alterius  populi  ius  maieftatémque  comiter 
conferuaret ,  quod  M.  Cicero  in  oratione  pro  M. 


C  Fonteio  memorat.  Fuerat  idem  his  quoque  poteftati- 
bus  multomagis  faciendum  :  Nunc  ambitione  poten¬ 
tiae,  mutua  diicordia  altera  alterius  olficia  perturbant» 
Negant  quidem  Innoc.  Io. And.  Panor.Bald. &caete- 
ri  c.  1.  extrade  off.  ord.  alteri  in  alteram  cade  re  im¬ 
perium  eifc  rnadato  (vt  loquuntur)  ar&atiuo  &  com- 
pulfiuo,  reclè  tamen  atque  ordine  facere,  fi  mutuas 
libi  operas  in  perficiédo  quod  ab  altera  decretum  fit, 
praeftiterint,  d.c.i.  &c.z.  vbiglof  extr.  demaled.  & 

c. z.  extr.  declcr.  excom.  miniftr.  quod  &  Imperator 
l.Epiicopalc.C.  de  Epifcopali  aud.ftaruit,de  exequen- 
dis  àpoteftare  ciuili  Epifcoporum  decretis.  Hofticnf. 

d.  c.  1.  de  off.  ord.  etiam  neceffitatis  elfe  putauit  in  In¬ 
dice  ciuili  &  probat,  d.c.z.  ext.  de  maled.  &glof.  d.c. 
z.  decler.  excom.  minift.vt  &  Bald.  fibi  contrarius  in 

υ  c.  hcctvndique.  ext.de  off.  deleg.  &rglof  verf.  ex  ea. 
l.i.  D.  de  pofiul.&  c.vlt.dc  except.  in  vj.  Bald.  c.  1.  ext. 
de  côftit.  &  c.  Ecclefia  Ibid.  Bart.  &  laf  h  à  diuo  pio. 
§.  fin  autem.  D.  de  iudic.  Scitum  eft  illud ,  quæ  à  po- 
teftate  Epifcoporum  pendeant,non  elle  in  iure  laici  vt 
ad  ea  Ecclefiafticum  compellat,  fi  quid  tamen  præter 
ius  publicum  &c vtrique  potcftati  commune  priuile- 
gia,  libertates,  &  franchifias  regni  (vr  loquuntur)  Ec- 
clefiaftici  ftatuerint,fæpè  eos  ad  retradlationem  ab  ci- 
uihbus  Iudicibus  compelli,  quanquam  fi  verum  ama¬ 
mus  perfæpè  nimium  quàm  ambitiofis  decretis,  re¬ 
medio  appellationum  quas  ab  abufu  appellamus ,  pa¬ 
trum  memoria  reperças,  fed  ea  de  re  Bcned.  c.  raynu- 
tius,  verbo,  li  abfque  liberis  z.  muri,  47. 


Tenir 


177  Des  Iuftices, 

i  b  Tenir  les  bannis  ]  Sontes  receptare  vetantur  genera¬ 
liter  Clerici  &  facrati  omnes,  &  extat  ea  de  re  Arcfta, 
quibus  exigere  &  propellere  aedibus  fâcris,  &priua- 
tis  quoque  noxios  iubentur,  vt&  Lucius  memprat. 
lib.i.  tit.  2.  ann.1481.  &  Papo  lib.r.  tit.  1.  Quod  &  fine 
difcrimine  omnibus,  &  dominis  quoque  feudorum 
indi&una  eft  Ord.  anno  1526.  art.56.  des  criminelles, Mo- 
lin.  art.  30.  Quod  ideo  dicendum  fuit,  quia  Bafl.  c.i. 
§.  fiiudextit.  depac.  tenend.  contrà  putauit,  &  Do¬ 
minum  caftri  protegere  quidem  nocentes  fubditos 
fuos  non  debere,  led  tamen  non  teneri  iudicio  re- 
præfentare  fi  nolim ,  quia  Dominus  non  debeat  (vt 
loquitur)  elfe  bocarius  fui  fubditi,  quae  ratio  inanis 
eft,  &planç  pugnat  cuml.i.  &2.C.  dehislat.  vel  al. 
crim.  reos.&  his  quæ  diximus  fup.  §.21.  ôc  Angel,  l.i. 
A.  de  Nili.agg.  non  rump.  &  1. i.D.  defer,  fugit. 
Perftat  tamen  Bald.  c.i.  $.  conuenticulam  tit.de pac. 
iuram.  fir.  Sed  ôc  priuati  quoque  veteri  Confuetudi- 
ne  quemquam  receptare  vetabantur,  alioqui  partici¬ 
pationis  ρα-nis  fubiiciebantur,  exceptis  duntaxatqui 
languinis  neceliitudine  tenebantur,  intra  tamen  con- 
fobrinos  &  patrueles,  quiafanguinem  fuum  prodere 
ex  humanitqtis  conditione  non  deberent,  exi.  i.D.  de 
receptat. 

3  Sed  &  illud  quaeritur*  An  Epifcopi  à  fuis  diœcefi- 
bus  bannire  poilint,  &  polie  magna  au&oritate  affir¬ 
mat  Io.  Gallus  Areftis  Pari.  q.  82.  incip.  Epifcopus 
Aurelian.  &  Confuetudincm  hac  de  re  notoriam  & 
generalem  elle  dicit  Senonibus  &  Aureliis.  Dubita¬ 
tum  tamen  iam  olim  ab  illa  curia  feribir  Gallus,  nec 
•x  tempore  iudicatum  allegat.  Io.  And.  ôc  Hoft.  qui 
tamen  hoc  non  dicunt.  Affixa  eft  illi  Galli  quæftioni 
Noraquçdam  Caroli  Molinæi  in  Jib.Sryli  Pariam,  qui 
negat  Eccleiiaftico  Iudici  licere  bannire ,  atque  id  vfu 
receptum  fcribit,vtiturauthoritate  tex,  d.  c.2.  ext.de 
cler.  excom.  minift.  vbi  tentatis  remediis  ceteris  quæ 
Iudex  Eccleiiafticus  habet  in  poteftate  ad  Regium 


Art.  X  L 1 1 1 1.  178 

A  auxilium  &  externæ  poteftatisfubfidiadeueniendum 
ftatuit,  quæ  poftulante  Eccleiiaftico  exilium"  irroget. 

§.  ft  vero  crimen  auth.  de  famftifl.  Epif.  coi.  9.  Me¬ 
lius  probat.  tex.  C.  cùm  non  ab  homine,  exr.  de  iud. 
vbi  clericum  depofitum  &  incorrigibilem  per  Iudi- 
cem  fccularem  comprimendum  ftatuit,  ita  vt  ei  exi- 
lium  deputetur,Vcl  alia  legitima  poena  inferatur,  quod 
per  fecularem  ludicem  heri  intelligendum eft,  cùm 
nihil  vltrà  Ecclelia  poffit.  Vfurpari  tamen  fcimus  ab 
EpifcOpis noxios  àiua  cuiufquediœcefibanniri,ncc 
video  quid  magnopere  reip.  interfit,  cùm  in  per- 
fonam  tantum  agatur ,  quæ  tota  fuppofita  eft  Epi- 
fcopali  potellati  Ôc  cognitioni,  nec  territorium  at- 
ΰ  tingatur.  Sed  vbique  illi  ordini  parum  æquus  Mo- 
hn.  fuit.  " 

c  Mats  ne  font  tenta  prendre.]  Hoc  idem  Mafuer.  dixit.  4 
tit.  de  pœn.  num.28.  ne  quoquo  modo  contingat  cae¬ 
dem  fieri ,  vnde  irregularias  confequi  poffit ,  aut  ipfi 
illi  Clerici  iniuriam  accipiant ,  cùm  ne  iuffis  quidem 
&ex  lege  irrogatis  fuppliciis  capitalibus  adelfe  per¬ 
mittantur,  fine  metu  irregularitatis  c.  clericus,  c.  len¬ 
tendam.  ex.de  cler.  vel  monach.  Socin.  c.  ad  audien¬ 
tiam.  ext.  de  homicid.  Qua  eadem  ratione  tornea- 
mentis  quoque  &  certaminibus  lingularibus  adelle 
q  vetatur,  tit.  detorneam.  ext.  ôc  tit.  de  cie.  qui  pugnat, 
in  duel.  Et  vero  etfi  prçhenfiones  exercere  vetantur, 
decernere  tamen  pro  officio  ôc  merito  cuiufque  non 
prohibentur,  fed  excqui  nonpolEunt  in  alio  territo¬ 
rio,  quod  diximus  fup.  art.y. 

Sic  nec  contra  excommunicatos  in  foro  feculari 
vitari  aut  Iudiciis  arceri  receptum ,  qua  dé  re  magnae 
ôc  acerbæ  contentiones  defiagraucre  fub  Petro  Mau- 
clerc  ôc  Ruffo  eius  filio,  vnde  magna:  funt  rerum  per¬ 
turbationes  confequuræ.  &  extat  titulus  in  pragmat. 
de  excommunicatis  non  vitand.  qui  de  prifuna  difei- 
plinæ  feucritate  multum  remittit. 


Article  XLIIII. 


vg  E*fcculierala  cognoiifance  fur  les  meubles, b &  fur  les  héritages  des 
c  Clercs  mariez.  Et  ne  les  fauue  le  priuilcgc, d  qu’en  crime  fur  la  perionne. 

T  Vdex a  ciuiiis  de  relus  mobilibus  cognofcit b  Qr  immobilibus*  Çlericorum  coniugatorum a 
A  O1  non  iuuantur firiuilegio3A  nifi  incrimine  ab  eisadmijjb . 


Nota  i. 

I  De  origine  CT  difcrimine  cognitionum  ~\triufiue  go- 
tes  ht  u  ciuiiis  CT  Ecclefiaftca. 

1  Clericorum  mobilia  olim  pignora  non  capielantur. 

3  Excipiebatur,  nifi çlencm  non  viuebat  clencaliter. 

4  Decinpenfiomb.domorum. 

5  Si  multla  indicia  effet  cum  carcere. 

6  Hodtcmolilia  clerici  pignore  capiuntur  ordin.  *sfurel. 

7  Ex  deliÎlo  clericorum  bona  confifcantur  a  indice  laïco. 

S  Bona  vacantia  pofi  mortem  clerici ,  non  pertinent  ad 
Epijcopum. 

a  Extant  hic  etiamnum  prifearum  controuerfiarum 
1  veftigia,  quæ  maiores  noftros  inter  vtriufque potefta- 
tis  confines  terminos  acriter  olim  exercuere.  Diximus 
fæpenumerô,  &  fem  per  verum  eft ,  nullam  vnquam 
nifi  ab  fapièntilfimis  hominibus  poteftatem  cum  mo¬ 
do  haberi  polie.  Cùm  ad  humani  generis  necellita- 
tes  Ôc  focietatem  continendam  facerdotium  Ôc  ciuiiis 
potcftasdatæ  ellènt,  illud  cœlum  fulpicere,  ôc  pro 
lArgensr.  m  Confi  Brit. 


D  materia  mentes  hominum  tra&are  Ôc  excolere  iuf- 
fum.  Principes  dominia  rerum  polîclfiones  terrarum, 
Refpublicas  in  curam  recipere,vr  nihil  tamen  amplius 
clfcnt  quàm  Magiftratus.  Scd  cùm  illi  publici  ibhci-’ 
tudinem  Ôc  rei  communis  procurationem  priuatas  ad 
opes  delitiafque animi  infolcnriatraduxilfent,  fplen-' 
dore  ôc  illecebris  decorum  vicinam  quoque  potefta¬ 
tem  in  admirationem  earum  rcriim  traxere ,  quibus  is 
fulgor  pararetur.  Ita  fadhun,  vt  ab  cado  cogitationes 
iri  terram  facerdotium  deduceret,  atque  humi  defi¬ 
geret,  dum  eadem,* dum  'etiam  plura,  mox  omnia 
polle  committitur,  connaqucvr  illis  eucriifet,qu&m' 
olim  his  quibus confilium  datum  eft,  y t  viderent  ne 
dum  coelum  intentius  alpicerent,  terram  amitterent, 
quando  hi  dum  terram  alpiciunt  affixi  humo  deter¬ 
rima  comparatione  pœnè  caelum  amisere.  Nec  du¬ 
bium  quin  incorrupti ifimis  hominum,  quos  fua  quae¬ 
que  fecula  tulere,  iflabentes  fenfim  mentibus  illæ  il- 
lecebræ,  &profpe<ftæ  & damnatae  fint,  cum  Domi¬ 
nia,  Principatus,  Imperia,  cærerumquc  prophana:  rei 
H  iij 


Des  Iuftices  ,  Art.  X  L 1 1 1  T.  180 


inftrumentum  appetere,  homines facrofan&i  prohi¬ 
berentur.  Extant  veterum  grandes  ea  de  rc  fentcntiæ, 
extat  Auguftini  illuftre  pronunciatum,  illis  etiam  ho¬ 
minibus  vfurpatum.  Quo  iure  (  inquit)  defendis  villas 
Ecclefiæ  diuino  an  humano  ?  Diuinum  ius  in  feriptu- 
ïis  habemus, humanum  in  legibus  Regum,vnde  quif- 
que  pofiidct  quod  pollidet,  nonne  iure  humano.  Iu¬ 
re  igitur  humano  dicitur,  haec  villa  mea  cft,  hieferuus 
meus  eft  ,  iura  humana  omnia  Imperatorum  funt. 
Tolle  iura  Imperatorum,  &  quis  dicere  audebit,  hæc 
villa  eft  mea  ?  Et  paulo  poli ,  noli  dicere,  quid  mihi  & 
Regi,  quid  tibi  ergo  Sc  poffeffioni,  per  iura  Regum 
poliides.  Dixifti ,  quid  mihi  Sc  Regi ,  noli  ergo  dicere 
polfelliones  tuas,  quia  ipfa  iura  rcnunciafti,  c.  quo 
iure, 8.  diftindt.  Sc  c.  fi  quæ  caufæ.  π.  q.i.  Clerici  (in¬ 
quit)  ex  ofhcio  Epifcopo  funt  fuppofiti ,  ex  poffieifio- 
nibusprædiorû  Imperatori  funt  obnoxij,  ab  Epilco- 
po  vndlionem ,  ab  Imperatore  praediorum  polidlio- 
nes  nancifcuritur ,  Sc  c.  ii  tributum  ead.  caufa.  Si  tri¬ 
butum  (inquit)  petit  Imperator,  non  ei  negamus, 
agri  Ecclefiæ  foluunt  tributum,  11  agros  defiderat  Im¬ 
perator,  potellatcm  habet  vendicandorum.  Ambro- 
fij  etiam  lentetia  c.  te  quidem  ead.  cauf.  facerdotium 
ab  omni  prophana  cogitatione  abducit  ex  audlorita- 
tc  Clementis ,  quanquam  quibufdam  autor  cpiftolæ 
eius diiplicet.  Idem  c;  conucnior&c.  tributum,  13. 
q.8.  quo  loco  magno  animo  fua  tuetur  Ambrofius 
aduerfus  Imperatores,  magna  aequitate  aliena  agnof- 
cir&  cedit.  Sed  eo  obtinere  non  potuere,  &rcs  eft 
quæ  infami  dogmatibus  feculo  line  inuidia  dici  ne¬ 
queat.  Sed  ea  ipfa  res  cft,  quæ  iuris  dicendi  potefta- 
temolim  egit  tam  perturbate,  &hæcvcftigia  priili- 
num  incendium  renunciant,  &nos  faftum  vix  qui¬ 
dem  ferendum  maiori  propemodu  fallu, vt  ille  olim, 
2  retudimus.  Clericorum  quidem  bona  mobilia  ante 
orbis  crediderat,  Sc  res  per  fe  indicabat ,  conditionem 
perfonarum  fequi debere,  quæ  ipfæcum  priuilegiis 
Imperatorum ,  Regum,  Dynaftarum,  Pontificum  de¬ 
cretis  ,  facrorum  coetuum  Sanftionibus ,  orbis  con- 
fenfu  Sc  Placitis  Iurifdidlioni  ciuili  fubdudlæ  edent, 
bonorum  quoque  mobilium  eadem  conditio  puta¬ 
batur,  ex  1.2.  C.  deEpif.  & cler.  c.  Eccle Harum  fer- 
uqs  12.  q.2.  glof.  c.vlt.  cxt.  de  vit.  Sc  honell.  cie.  Alex, 
conf.  i<5.  vol.i.  Io. Piat.  lib.  2.  c  de  priuileg.  eor.  qui  in 
facro  pal.  milit.  Anch.  Reg.  caque  de  reg.  iur.  Gallus 
q.  212.  in  Stylo  Pariam.  Extat  Sc  famigeratum  cade  re 
Priuilegium  fancitu  Ord.  Philippi  Pulchri  anno  1102. 
quod  difertè  vetat  manum  iniici  in  mobilia  Clerico¬ 
rum  :  Quare  hadlenus  valuerat, ne  pro  clericorum  de¬ 
bitis  bona  eorum  mobilia  pignori  caperentur,  Sc  crc- 
bræ  veteris  forica  de  re fententiae extabant.  Aufrcr. 
in  Stylo  Pariam,  part.  3.  tit.  de  refeript.  quo  loco  d. 
Ord.  Philippinæ  meminit,  quæ  &  repetita  eft  Ioannis 
Regis  anno  1351.  public.  1355·.  quam  inter  chartas  fuas 
effie  tcftatur  Molin.  ea  Nota  quæ  illi  ipfi  Aufrcrij  loco 
affixa  eft.  Repetit  Bened.c.  raynutius.  verbo,  &vxo- 
rem  x.  num.  240.  Et  iterum  decif.2.  num.  54.  Sc  4. 
&  verbo,  fi abfque  liberis  2.  num. 47.  Rebuf.tit.de 
lit.  obligat,  art.2.  glof.  1.  num.  106.  Imbert  lib.i.  In- 
ftit.  c.  34.  Sc  in  Enchirid.  verbo ,  bonorum  differen-. 
tia.  Papo  lib.  18.  tit.  des  executions ,  Sc  res  erat  per  quam 
v  fu  nota. 

3  Sed  tamen  fpecies  quafdam  excipiebant.  Primum, 
fi.  clericaliter  nonviuebant,  qua  de  re  Areftum  citat 
Rebuf.  eod.  loco,  &  retulit  Papo.  Ideo  &  quæ  ne¬ 
gotiatione  erant  quæ  fit  a ,  capi  poffie  putabant,  clem. 
præfenti  de  cenfib.  vbi  Card  Zabar.  Sc  c.  quantum 
extrade  cenfib.  Alb.  auth.  ftatuimus.  C.  dcEpilc.  Sc 
cler.  Aufrer.  d.  clem.  1.  de  off.  Ord.  Reg.  2.  limitat. 


^  32.  Ac  ne  in  pcnfionibus  quidem  domorum  tantum  4 
priuilegij  volebant  elle  bonis  clericorum ,  quod  eo¬ 
dem  loco  Papo,  Sc  Rebuffus  iudicatum  referunt.  Sc-  5 
eundo,  Sc  fidi&a  forte  ex  delidlomulfta  effiet,  ad- 
ieda  carccris  neceifitate  :  Nam  cum  perfona  coerce¬ 
tur,  rebus  abfurdum  effie  priuilegium  tribui,  quod 
non  nifi  à  perfona  habent ,  quod  Imbertus  notauit 
lib-3.  Inftitut.  d.  c.8.  glof.  verbo,  ius  habet,  quæ 
ipfa  rat;io  adiuuatur  dxipoiitione  Coniuetudinis  no- 
llræ.  inf.  art.124.Luc.  Ub.2.tit.  2.  Itaque  &  fi  mobi¬ 
lium  affatim  erat,  immobilia  præhendi  neccffie  erat, 
aut  penfiones  conductionum,  aut  reditus  penden- 
P  tes,  &  quorum  nondum  dies  cxiiffict,  quod  Mafuer. 
notat,  tir.  de  exeeut.  &  Bened.  d.verb.  Sc  vxoremde- 
cif.  2.  num.  4.  Imber,  lib.i.  Inftic.  Sed  ifta  pridem  ne¬ 
mo  ignorat  j  Nam  excommunicatione  compelli,  non 
fine  diferimine  ex  laïci  Iudicis  iudicato  nunc  cft  re¬ 
ceptum,  inauditum  paulo  ante  tribunalibus  noftris, 
illibata Ecclefiaftici  Iudicis  poteftate,  &Arcfta  me¬ 
morat  Papo.  Sed  illa  pridem  homines  muffiabant  non  £ 
iure  fieri,  quod  homines  locupletes ,  Sc  pecuniofi  qui 
fiepe  fortunas  omnes  in  pecunia  haberent ,  maligna 
detreftatione  eius  quod  deberent,  creditores  fruftra- 
C  rentur,  argento  lignato  infcdlo  abundarent ,  atque 
intérim  ex  his  omnibus  nihil  eflet ,  quod  enedto  cre¬ 
ditori  attingere  liceret.  Hispartim  querela,  partim  in¬ 
uidia  hominum  Sc  propenlione  fcculi  elicita  Ordina¬ 
tio  Aurel,  art.28.  qnæ  in  totum  Sc  abfeiffie  mobilia  cle¬ 
ricorum  pignori,  &audtioni  iubiieeret,  præter  velles 
&  inftrumetum  lacrum,  Sc  perfonæ  neceilaria,  quan¬ 
quam  vix  id  quidem  conccuum  de  toto  vtfupereilet^ 
Sc  egrè  retentum. 

Sed  Sc  ex  delibto  clericorum  bona  confiicantur,  fi  J 
noxia  exigat,  quod  iam  olim  Oldrad.  dixit  confi  17. 

Sc  latè  profequitur  Alber.  in  Statut,  parte  5.  q.  17.  Sc 
D  decif.  Tholof.  clem.  Gallus,  q.  212.  in  Stylo ,  Sc  ite¬ 
rum  290.  Sc  iterum  109.  incip.  fuit  didlum.  Boer,  in 
Conf.  Biturig.  tit.de  iurifdi£l.$.ii. Specui,  tit.de  feud. 

§.  pcnult.  Rebuf.  tit.  de  lit,  obligat,  art.  2.  glof.  1. 
num.117.  Imber,  lib. 3.  Inftitut.  c.  17.  glof.  verbo  pu¬ 
blicari  ,  Sc  hanc  elfe  generalem  Franciæ  Confuetudi- 
nemferibit  Aufrer.  d.  regul. 4.  fall.2.  Imbert,  in  En¬ 
chirid.  vbi  fup.  Chaf.  in  conf.  Burg.  titul.  dcconfifc. 
§.1.  glof.  cr  appartient.  DegraiTalius  lib.  de  priuileg. 
regni  iure  18.'  Confiteantur  vero  Epifcopis,  fi  quo 
calii  cognitio  de  delicto  aduerfus  clericum  his  com- 
E  petat,  quod  Gallus  Arello  diffinitum  feribit.  d.‘ q. 
109.  Sc  lmb.  lib.5.  c.  i<5.  quajiquam  ille  non  omnia 
ibi  quidem  vere.  Geteriim  id  in  fimplicibus  Clericis 
iam  locum  habiturum  non  eft:·  Nam  cum  hodie  ex 
Ord.  Caroli  IX.  Regis ,  priuilcgip  in  ciuilibus  Sc  cri¬ 
minalibus  Cad  fis  clerici  excludantur,  vt  ante  art.  4. 
diximus,  non  dubium  quin  quo  cafu  Iudicis  lqïci  fit 
cognitio  de  crimine, quod  impingitur,  eodein  Sc  con¬ 
fi  fcatio  Iurifdiftioni  cius  applicetur ,  cdm  præfevtim 
à  Confuctudine  confifcàtio  nulla  indicatur,  nifi  an¬ 
te  indita  corpori  poena  ,  ex  art.  Confuer.  inf.  593. 
quod  fieri  non  poteft  priuilegio  manente.  Extat  ve- 
F  tus  Conftitutio  Ducis  loartnis  ann.  1424.  cuius·  de- 
fcriptu.m  eft  infrà  art.  750.' qua  damnato  fententia’ 
laici«cler.ico  duntaxat  coniugato,  bona  mobilia  Du¬ 
ci  confiicantur,  imo  &  bonorum  immobilium  redi¬ 
tus  ,  ad  vitam  damnati  applicantur  Principi.  Sed  id 
obfoletum. 

Alia  eft  conditio  bonorum  vacanti.um,quæ  nemo  8 
Epifcopus  (iure  quidem  Epifcopali)  vcndicare  poteft, 
fine  ante  Clericorum  fuerint  fiue  aliorum,  quod  Gal¬ 
lus  latè  dilputat.  d.  q.211.  &q.i90.  rémque  iam  olim 
iuftam vilain  elle  Curiæ  Parlamenti  feribit, quam  in 

confi- 


i8i  Des  Iuftices ,  Art.  X  L 1 1 1 1.  fi8r 

confilium  mitteret.  Sed  hodie  nemo  dubitaturas  eil,  A  Art.  in.  569.  Quare  non  inuentariorum  quidem 
cum  defuridorum  Clericorum  hæreditates  ad  hære-  confedioncs  his  permittuntur,  d.decif.  Galli  &  Guid. 
des  fanguinis  fpedent ,  Inf.  Art.  510.  &  fi  nulli  fint  ad  Papae  decif.261.  Aufrcr.reg.4.  fall.2.  d.  clem.  1.  &  §.fe- 
Domirios  territoriorum  in  quibus  reperiuntur ,  inf.  quenti  dicemus. 


NOTA  2. 


1  JurifdiBionii  Ecclefiailica  Ciuilii  inter fe  contur - 


batio. 

i  Exempla  12.  vfurpatuc  cognitionis  a  Pontifice  de  rebus  14 
prophanis.  lj 

3  Nulla  lunfdiBio  EcclefiaJhca  in  laicos  de  aBionib.  per-  B 

fonalib.  crnu.^  16 

5  Nec  de  materia  redii  db  anne  1498.  O*  nu.  6. 

6  De  Realib.  cognitio  efi  indicii  cimlii ,  priuative  dd  Ec-  17 

cle/ΐΑβ.  18 

7  isfmpltd  etiam  in  do  t  ib.  fundat  io  nib.  Ecclefiarum  O*  19 

in  bonis  Clericorum.  20 

8  Etiam  tn  re  communi,  aut frigidarium.  21 

9  Et  m  rebm  fide  aut  interpretatiue  tales.  2  2 

Sed  quid  tn  reditu  ibidem.  23 

10  idem  de  reliquiis  id  i/?,  arrerages. 


π  Reliquiarum  in fiipulationem  deduBarum  dii  io  per-  C  24 
Jondlu. 

Domini  Requeilarum  de  reliquiis  reBe  cognofeunt  2 6 

ibidem. 

12  DcVendicationib.  cr  inde  de  hypothecaria  eft  tudicis  27 

cimlii  cognitio.  χ  8 

Quid fe  ad felutionem  fimpliciter  Agatur  ibidem. 

13  DeaBionepcrfonaliprincipaliterintcntata}cuiaditm-  29 

gitur  hypothecaria.  30 


Nunquam  hypothecaria  a  Bioni,  perfonalis  efi  accefe- 
foria.  ibid. 

De  aBionib.  mixtii. 

De  rebut  feudalib.  efl  cognitio  tudicis  laïci. 

Et  fe  de  prœhenfeone  feudi  agatur,  obid. 

Idem  in  oppofetionib.  aduerfut  rem  iudicatam  à  indice 
ciuili. 

In  confifcando  feudo  idem. 

Etin  emancipatione  perpetua  rerum  feudalium. 

In  Decimis  mfeodatis  idem. 

idem  de  Refafiiontb.  contra  Flmim  Vfiirariorum. 

I dem  in  feudah  caufa fe  de  euiBione  tenetur  clericus,  ' 

idem  tn  caufa  dotis  o~  dotalitij, 

idem  de  innent απο  bonorum ,  quod  fcmperfit  d  indice 
ciuili. 

Et  m  tur amento  accedente  ad  materiam  realem. 

idem  tn  legit imatione  ad  effeBum  CT  c. 

Etin  momtionib.  concedendis  informa  malefaBorum 

crc. 

Judex  cimlii  cognofcit  de  omni pojfejforio. 

Non  fit  prorogatio  iurifdiB  tonis  Ecclefisflica  del{t4~ 
lib. 

N equidem  in  Voluntaria  iurifidiBione. 

Nec  in  caufis  appellationum. 


1  b  Et  fur  les  héritages.  ]  Hic  enimuero  malorum  vete¬ 
rum  veftigia  &  rcTiquiæ.  Diximus  huius  Articuli  ini¬ 
tio  quædam  de  origine  &:  iure  cognitionum,  quæ  re¬ 
rum  dominia  &  poftcfiiones  tradant ,  &  quid  cuiuf- 
quepoteftatis  imperio  ,  principio  fuerit  attributum. 
Res  per  fe  non  obfcuras  ambitio  cum  tempore  con- 
turbauit.  Adacft  controuerfia  plenis  velis  perturba¬ 
tionum,  vnde  accidere  ncceiTe  fuit,  vt  pulcherr ima¬ 
rum  fundionum  ofticia  libidine  hominum  perturba¬ 
rentur  Reperti  etiam  Philofophi  Rhetores ,  Theolo¬ 
gi,  Iurifconfulti  ,  qui  perfonas  alienas  in  theatro  orbis 
fubirent,  pugnatum  orationibus,  fententiis,  decretis* 
libellis  amarulentiffimis  idque  infcnfiftimè.  Nec  ma¬ 
gno  negotio  fadum,  vtea  aurhoribuscontroucrfia- 
rum  placerent,  folicitante  natura  imperij  auida,  &  ve¬ 
cordia  indicandi.  T cla  fuggellere  vt  plurimum  <w m- 
mnrm  quoniam  immenfæillæ  poteftates  vitra  huma¬ 
num  faftigium  fupergreiTæ  cùm  leges  etiam ,  ipfâm- 
que  rationis  poteftaté  fibi  fubieciilcnt ,  id  elTe  ius  cre¬ 
di  voluere,  quod  collibuifl'et.  Hinc  tot  Leges,  Epifto- 
Lr,  Decreta,  Sandiones  ad  confirmandam  cuiufquC 
potentiam.  Sed  cui  non  ifta ,  capite  illo  Paralipom.  2. 
c.19,  videri  poterant  conftituta,  munerum  partitione 
z  tam  diferta  ?  Nam  quorfum  facrofandæ  potcftatis 
tot  decreta  de  rebus  prophanis  ?  Quid  vt  ab  noftra 
Britannia  ordiamur ,  agit  illa  decretalis,  c.  ex  tenore, 
ext.  de  for.  Comp.  in  qua  de  hærediiate  qua?ftio  ver¬ 
titur  inter  mulierem  &  I.de  Meduano,  quorum  vter- 
que  domiciliarius  eft,  Comitis  (vt  loquitur)  Britan- 
niie.  An  immerito  Bi  itaimus,  quod  illa  decretalis  in- 
nuit,quaeftus  eft  Iurifdidionem  fuam  fuppilari.  Quid 
in  c.  exparte  eod.  tit.  vbi  Pontifex  cognitionem  fi¬ 
bi  fumit  de  dote  inter  Angliæ  reginam  &  G.  nobi¬ 
lem  ,  adde  &  de  feudo  quæftionem  elfe  :  Nam  ratio¬ 
nes  plane  ineptas  adducunt  de  miieratioiije  perfonte 
in  regina,  cumin  d.  c.  ex  tenore  fimijem  cautam  dc 


dote  eximendam  non  cenfuiftct ,  &  oppugnature,  fi- 
(  gnificantibus  ext.de  off.deleg.  Quid  in  c.  nouit.de  iu- 
dic.  vbi  Pontifex  cognitionem  fibi  fumit  de  feudo  in¬ 
ter  duos  Reges ,  quorum  alter  inconftrilb  alterius  be¬ 
neficiarius  erat,  Sc  obftridus  lege  feudi ,  idque  quod 
hiftoria  tradit  non  gratuitaopera.  Quid  in  c.  olim  ext. 
dc  off.  deleg.  vbi  inter  Comitem  Altiiliodorenfem  &c 
Abbatem  Virgiliacenfem  quaeritur  de  ftagno  nuper 
conftrudo,  quod  à  iure  Feudi  pendebat,  &  iurereali, 
&c  Comes,  vt  illic  prafupponitur,reus  eilet.Quid  in  c. 
fignificantibus.  ext.de  ofhdelcg.  vbi  inter  duas  mulie¬ 
res  ( quid  ad  clerum)  controuerfia  erat  de  patrimonio 
in  diœcefi  Ambianenfi.  Quid  in  c.  confirmais,  ext.  dc 
reft.in  integ.vbi  de  refeiifione  contractus  agitur, &:  iu¬ 
re  retradus,  &:  in  municipio  (vt loquitur)  Parifienfi. 
Quid  in  c.diledi.  ext.de  arbit.vbi  dc  vfu  nemoris  quç- 
ftio  eft.  Quid  in  c.  tuam  ext.  de  ord.  cognir.  vbi  vetat 
regem  Francorum  de  fucceilione  reginæ  Cypri  co- 
gnoicere,  dum  ipfe  de  natalibus  cognofcir ,  dc  de  pof- 
leflione  conftituenda  quærererur,litc  pofleiïbria,vt  dc 
in  c.lator  eod.tit.  Quid  in  c.  per  venerabilem  ibid.  vbi 
adfucccftioncm  prophanam  Porifcx  legitimae,  quam 
Iniuriam  ne  ipfa  quidem  gloila  diflimular  :  Nam  glof. 
fi  clericus,  ext.de for. comp. fatis  libere  Pontificum  fa- 
dtum  rcpræhendit,  qui  quotidie  concedant  literas  c5- 
tra  laicos,  ad  vfurpâdam  Iurifdidionem  eorum.  Quid 
in  c.  ex  parte,  ext.  dc  confuctud.  vbi  Confuetudinem 
Rupellanam  de  capiendis  hæredi ratibus  abrogat  (ir¬ 
rationabilem  credo)  fed  quid  ad  facra  ?  Quid,  quod  nc 
id  quidem  vere,  aiunt  de  omnibus  laïcorum  caufis 
olim  Pontificum  cognitionem  fuillè  in  c. qualiter. ext, 
de  indic.  &  quod  Iurifdidionem  temporalem  habeat 
habitu ,  quam  in  cafu  negligcnriæ  laïci,  refumant.  Ac  5 
re  quidem  ipfa  de  perfonalibus  inter  laicos  cognoue- 
re  in  Britannia  ad  annum  15-39.  me  nondum  adolefcc-5 
tiam  incrcifo.  Infinitus  fim,  fi  omnia  colligam,  dc  ve¬ 
li  iiij 


i8j  Des  Iuftices ,  Art.  X  L 1 1 1 1.  184 


rcoi:  vt  ftomachitm  moucam  his  qui  modum  tenere 
non  poliunt,  fed  tamen  ilia  magna  audoritate ,  etiam 
in  realibus,fed  nimium  quam  ambitiose  à  luris  cano¬ 
nici  Contuitis  pndan  defendebamur, quamquam  alij 
diftingunt,  an  clericus  reus  iit, an  ador,  aut  neuter,  an 
alter,  vt  Bald.l.iubcmus.C.de  facrof.ccclef.&;  l.de  his. 
G.de  epif.  &  der.  &  c.i.  tit.  decont.  apud  par  term. 
neque  tamen  negat  hoc  principali  conilitutionc  indi- 
4  qc  rc  de  qua  cxprclla  iuris  lententia  non  extet,  & 
Archid.c.r.  de  cler  coniug.in6.Alb.Bald.  auth. {latui¬ 
mus.  C.  de  cp.&clcr.  nominarim  pcrftyda  Franciæ 
Confuetudine,  vr&c.2.  ext.  de  iud.  quæ  negat  Con- 
fuetudine  fieri  polle.  Idem  c.  eiim  venilientex.  de  eo 
qui  mittit  in  poli  caul.  rei  1er.  Archid.  Panor.  Fclyn. 
Barbat.Colleciar.c. qualiter  ext.de  iud. Panor.  &  addit 
adcumc.cccleha  ext.  de  conflit.  &  Felyn.  Ibid.  Bar- 
bat.  in  rub.  ext.de  reb.ecclef.  no  alienand.Idem  coni. 
1.  V0I.3.  &quos  copiose  congerit  Tiraq.jT.52.giof.vni- 
ca.  num.80.  in  retrad.lignng.  Boër.  dc cir.69.6e  in  co- 

4  fuctud.Biturig.  tit.de  iurifd.§.  22.  Res  hodie  indubia 
eft  nullo  modo  ferri  Iudicem  Ecclefiafticum  in  mate¬ 
ria  reali,  in  qua  hrincompetentilinnus.  Scripfcrat  iam 
olim  Io.  Fab.  $.  item  Scruiana.  Inftit.de  adio.&  §.  fi 
vero  reus.  Inft.  de  fatild.  Idem  auth. ftatuimus.  C.  de 
çpif.  &  cler.  Aufrcr.d. clcm.x.  reg  2.  fall.4.  dc  off.ord. 
Mafucr.  tit.  dc  remill.  $.  item  presbyter,  &  titulo  de 
iudicibus.  Gallus,  art.  44  anno  1$;.  quo  tempore  ap- 

aret  ea  de  re  ctiamnum  dubitatum ,  cû  multis  id  are- 
um  admirationi  tuilFe  feribitidem  Gallus,  art. 585.  & 
idem  ar  r.i^.Gul.  Bene  did.c.raynutius,  verbo  &vxo- 
rem  dcaf.2.num. 30.6c 47  Lupusinrep.  c.per veftras, 
exr.de  donat,  int.  vir.  &.  vxor.$.fcd  cft  pulchra  dubita¬ 
tio,  fol.127.Tiraq.in  rctrad.f.  S.glof.y.num.i2.&:  §.u. 
Imbert,  lib.  inftit.  1.  c.24.  Chaf.  tit.  des  fuccefiionsde  L<- 

5  fi*rds.  $.5. 1111.54.  Papo.lib.i.  tir.y.  arcfto.iy.  Extatcadc 
rc  diferta  Ordinatio  in  monumentis  præfidatus  Rhe-  1 
don.  Annæ  Principis  anno  1498,  public.  21.  Decernb. 
fublcripta  promulgatione  Y.  Bruflon  Aduarij  ,  qua 
actiones  reales  &  pollellbria·  vetantur  apud  Eccleha- 
fticos  intentari, additis  pœnis.Adicdaedido,&:  Prin¬ 
cipis  mandata  Præfidibus  miira,quæ  omnem  omnino 
ad  matetiam  realem,  indicta,  pcræquationes ,  focaria, 
&  fimilia omnia  edicti  dilpolitioncm  producut.  Fuit- 
que  id  primum  tempus ,  quo  Britannia;  Principes  fua 
(ibi  alfererc  in  materia  reali  funtaufi,  commerciis  tum 
primum  Francorum  imbuti.  Extat  apud  Francos  vc- 
tuftior  multo  Philippi  Pulchri  Ordinatio,  anno  1274. 
quæ  Epifcopis  prohibet, ne  in  pofieffionem  rerum  foli 
mittam,addita  ratione  quia  immobilia  non  tînt  dc  fua 
lurifdidione  Epifcopali, quamquam  etiamnumCon- 

f  uctudincm  excipit,  ficubi  talis  erat.  Quod  tamen  re¬ 
ceptum  non  elle  pofteriora  tempora  indicant ,  ex  illo 
Arefto  Galli  45.  quo  pronunciatum  eft  Epifcopum  no 
cll’e  recipiendum  ad  proponendum,  aut  in  fado  po¬ 
nendum  fe  effe  in  polFellione  cognofcendi  dc  rcali- 

6  bus.  Ergo  nemo  iam  ea  de  rc  controucrfiam  rnouct, 
repertæque  cum  in  vfum  inhibitiones ,  quæ  ab  Iudice 
ciuili  i  mpetrantur,  vt  partibus,  atque  etiam  ipfi  Iudici 
Ecclefiaftico  denuncietur?ne  quid  quod  realem  cogni¬ 
tionem  fpedet,  in  examen  fuum ,  aut  auditorium  vo¬ 
cet,  in  quibus  quidem  exprcfsc  caufas  inhibitionis 
contineri  oportet ,  quod  ftatuit  Ordinat.  Lud.  n.  dc 

'  qua  fuprà  diximus, art.6.verbo  inhumons. ôcAnchara.- 
ni.fententia.  c.2.cxr.de  dilae.veri.  ex  cuius  didis.  Quæ 
cùm  funt  denuntiatæ  Iudici  Ecclefiaftico  liuerc&è, fi¬ 
ne  perperam,fuftinere  cognitione  debet,  alioquiabu- 
fus  fit.  Nec  mirùm  cùm  præter  fuperiores  rationes,  de 
quibus  in  d.  c.quo  iure ,  illa  quoque  dicatur  non  inua- 
lida,quodin  reaUbus  non  perfona,  fed  fundus  conuc- 


nitur,l.loci  corpus.§.  fi  aliter  fundus.  D.fin.reg.l.qui 
aliena. §. vltim.  D. de  nego tijs.geft.  1. Imperatores. D. de 
publican.Ioan.Fab.  i .præiudicialis.  collum. 9. de ad. 
Molin.§.i.glofl’.y.  numer.2.  gloft‘.§.  omnium  inftitu- 
tion.de  adion.Guillem.  Bencdid.d.c.raynutius,ver- 
bo,  Sc  vxorem,  decii'2.  numer.34.  J9.&  49.Bald.Cun. 
l.de  his.Cod.de  Epifc.&  cler. 

Nec  vero  regula  iftavniuerfahs,&catholicon  regni  7 
pragmaticon,  in  prophanis  dumtaxarlocum  habet, 
fed  etiam  in  pra-diis, dotibus,  &c  fundationibus  (vt lo¬ 
quuntur)  Ecclcfiarum  ,  &  quamlibet  facro  patrimo¬ 
nio,  adde  &  rebus  clericorum  Sc  bonis  eorum  immo- 
bilibus  ôc  foli,  fiue  dereipfa  &  fundo  controuerfia 
fit,  &  vendicctur  ,  fiue  ius  rcale  quodpiam  aut  rei  an¬ 
nexum  in  iudicium  deducatur  ,ccnfus,folarium, tribu¬ 
tum,  c.tributa.n.quæft.i.tex.l. munerum,  ^.patrimo¬ 
niorum  ,  quo  loco  pontificem  quoque  talibus  fubii- 
cit.  D.  demuncrib.  <5c  honor.  hplacet.Cod.de  facrof 
Ecclcf.  c.fi  clericus  laicum.  ext.  de  for.comp.c.  noue- 
rint.ext.de  lent.excom.  l.de  his.  vbiCun.Odoff.Cod, 
de  Epifc.  &  cler.  Aufrcr.  d.  clem.i.  rcg.2.  fall.i8.&20. 
Barbat.conf.x.lib.3.  Sequimur  igitur  Bartoli  fenten- 
tiam.  Lrefcripto.  D.de  muner.  &  hono.cum  de  rebus 
quæritur  perfonæ  priuilegia  non  fpedari,  vt  ita  ratio¬ 
ne  ccnfus  non  foluti  ad  Iudicem  ciuilem  eundum  fit, 
quod  Salic.dixit.  auth.  fed  periculum.  Cod.  finecenf. 
vclrcliq.  6cadd.adBald.ibid.  Benedid.vbi  fup.num. 
24.Papadecif.  472  &  illaipfa  Ducis  Annæ  Conftitu- 
tio,dc  quo  fupra.Nec  attinet  referre  répugnâtes  quos 
congerit  Aufrer.vbi  fup.6c  Boër.d.dccif.69.  cùm  vfus 
pcruicerit  &  tribunalia  obferuent,nc  quid  ea  dc  re  Iu- 
dex  Ecclefiafticus  fibi  fumat.  Itaque  fi  qui  in  capita¬ 
tione  funtcomprehenfi  aut  indido,  aurfuperindido, 
redè  ne  an  fccus  Indicis  laïci  efteognitio,  &:  illis  ipfis 
Annæ  Ducis  mandatis  côrinetur,  &  illa  Philippi  Pul¬ 
chri  Ordinatione.  Si  edido  principis  ad  arma  vocatur, 
quæ  ratione  prædiorum  debentur  ad  bannum  (vt  lo¬ 
quuntur)  hildem  Iudicibus  fubfunt  6c  coercentur  eft 
enim  id  munus  rei  quam  maxime  annexum ,  cum  ea 
lege  feuda  accipiant,  nifi  de  amortizatione  conftet ,  & 
comme tar iis  rei  dominicae  principum  noftrorum  an¬ 
notatum  quot  quibus  Epifcopis  armati ,  olim  iudice- 
rctur,  deledu  haben4o,  quanquàm  funt  pofterius  iu¬ 
re  emancipationis  perpetuæ  à  principibus  eanecefti- 
tate  exoluti,  &  quia  im mentum  eft,  quod  decimæ  no¬ 
mine  ab  his  exigitur ,  iure  quidem  meri  perfonaliter 
ad  caualcatam,quod  idem  eft  cum  banno,  non  adige¬ 
bantur  23.q.8.  c.i.fedtame  alios fufficiebantfuo  loco, 
c.  i.tit. de cler.qùîarm.  bell.depof.  Antibolus  tradam 
diligenti  de  munerib.num.67.verf.fed  de  iure.  Spccuh 
tit.  de  immunit. Ecclcf.  Degralh  libello  depriuil.Fran. 
priuileg.15.Sed  iam  extra  Notas. 

Proinde  £c  regulam  accipimus  de  reali  cognitione  8 
laïci  Iudicis,vr  perpetuo  locum  habeat, &  ampliamus 
(quod  aiunt)  fiue  res  fit  propria  Ecdéfiæ,fiue  collegijj 
fiue  clerici  aut  facrati,aut  Cuiüfquam  hominis  Gngula- 
ris,  fiue  communis  cum  clerico,  aut  laïco,  fiuc^  reali 
agatur,  fiue  mixta ,  fiue  duplici  iudiciofamil.  hèrafe. 
communi diuid.fin.regund.  Idiam  olim notarat.glof. 
l.i.D.de  quib.  reb.  ad eund.  iud.eat.  Aufrcr.  d.clcm.i.' 
reg.2.fiühiy.Bcnedi&.vbifup!verbo,&vxorexri,deeif. 

2  num.46.Qiiare  nilproderit  confortibus  bona  com¬ 
munia  in  clericum  tranfcripfifle,  vt  oneribus  realibus 
eximantur,  l.i.&  a.Cod. quando  <Sc  quib.  quart,  pars, 
dc  l.vlt.C.quemad. muner.  ciuil.indic.  Antib.trad,  dc 
muncrib.parr.5. px-incip.num.109.verf. fed  dic.  contra. 
Spcc.  tit.de  cler. coniugat.verf. quid  h  clericus.  Fru- 
ftra  igitur  repugnant.  Fcly.  c.  placuit.  Abb.  c.vlt. 
ex.  dciur.  part.  ik.  c.  diledus  ext.  de  off.  ileleg.  cum 

de  rc 


ι»3 


Des  Iuftices ,  Art.  X  L 1 1 1 1. 


184 


de  re  communi  Iurifdidioncm  tribuunt  Ecclefia-  A  vfur.  q.n.  num.ij4·  tametfi  alibi  diuerfum quiddam 
ftico·  fentire  videtur,nota  afhxa.  d.q.  Galli  μ.  Sed  &  verum 


i>  Amplianda  fecundo  regula ,  de  realium  cognitio- 

nibus,etiam  in  his  quæ  non  verè  &  fubftahtialiter,fed 
fide  &  interpretanti  έ  pro  talibus  habentur,vt  ceniiis, 
reditus  fundiarij  ,  quæ  folaria  dicuntur  ,  quod  Bened. 
notat.vbi  fup.num.34.  &  3;.  Tiraq.d. §,32.  glofii.num. 
So.iSc 83. Nec  tamen eiufdem  generis, aurin eadé  cau- 
fa  habendi  reditus  omnes  ;  vt  qui  funt  pecunia  confti- 
tuti,de  quibus  fi  perfonali  adione  agitur,  <Sc  à  contra- 
du  initium  adiojiis  fumunt,  non  à  fundo  aut  reali 
adione, regula  vulgaris  tenenda  eft,adiones  perfona- 


les  fundum  non  fequi ,  fed  fpedandam  elle  rei  condi-  ΰ  clefiaftici  ordinis  iniiidia ,  mutatis  dumtaxat  nomini- 


cft,  titulum  potius  adionis, quantum  ad  conucnrionis 
Iurifdidionem ,  quam  materiam  &  fubiedum  adio- 
nis  cife  fpedandum,hoc  eft,  qua  adione  agatur  potius 
quam  quid  per  adionem  petatur,  &  adionem  potius 
quàm  reditus  realitatc  m,  qui  per  adionem  petatur. 
Inde  illa  vulgata  Regula,  Pcrfonalcs  adiones  hindum 
no  fequi. l.i.§.  hæres.D.ad  Trebel.l.æris.D.  de  donat. 
Νό  iunt  igitur  rebus  afhxæ  adiones,  fed  perfonis  po¬ 
tius,  vt  ita  Index  carum  ipedetur  quod  vulgatum  eft. 
Quare  Molinæus  iudicio  magis  integro,  &  polita  Ee¬ 


tionem  qui  conucnitur ,  quod  eo  modo  Beneditdus 
tradit,nec  tamen  fimpliciter  accipi  conuenit ,  fed  tùm 
demum  cum  perionalis  intenditur.  Nam  ii  hypothe¬ 
caria  agitur  in  rem  ,  vt  cedatur  aut  foluatur,  aut  vt  res 
hypo thecata  declaretur,  aut  ad  continuationemredi- 
rus  fub  hypotheca  generali  bononi ,  aut  Ipecialis  fun¬ 
di,  rcalis  conclulio  eft,&  fententia  fundus  affedus  de¬ 
claratur,  ideoque  indicis  Ecclefiaftici  cognitio  eflè  no 
poteft,quod  Tiraq.probat.d.§.32,  num. 79.  glof.vnica. 
&$-i.  glof.6.  num.  n.  &  feq.  tit.  lib.  dererrad.  lign. 

"Mam  nlrc  iwiifiic  . i .....  Γ, . ..  J -  Q. 


»■*·  ^  «4*  «t·  “o.  ae  retract.  lign.  cte  feudo,quantumcunque  receptis  regulis,  leudi  cau- 

Nam  tales  reditus  tam  certo  iure  inter  fundiaria  &  C  fa  ad  domini  cognitionem  pertineat,  tamen  hoccafu 

rea  Ii  a  hahpnrnr.  vr  vnlo-Xin  normnMtmnik.i»..d,.  .  c _ τ.°ι·  ·  rr  t  i·  ··  λ  r 


bus,  in  fcntcnriam  luam  impingit,in  §.31.  numcr.4  in 
princip.  cum  Ifatuit  Conliliarios  Requeftarum  Pala- 
tij,qui  de  perfonalibus  tantum  & poflelloriis  cogno- 
fcant,de  arreragiis  redè  cognofcere,  quantumcumue 
media  realia  fint,  &:  fundata  fuper  iure  feudali ,  fi  mo¬ 
do  non  petuntur  reali  adione ,  hypothecaria  aut  ven- 
dicatione,  quam  fententiam  confirmant  &  vulgatæ 
Panormit.Decij,  &  aliorum  fententiæ ,  cap.  cætcrum 
ext.  de  iudic.  fi  ex  contrado,  agatur  perfonalitcr  etiam 
de  feudo,quantumcunque  receptis  regulis,  feudi  cau- 


realia  habentur,  vt  vulgo  in  permutationibus  velu- 
ti  fundus  pro  fundo  in  Rep.  Parifienfi  vfurpentur, 
vel  ad  excludenda  laudimia ,  haud  fcio  quàm  hoc 
redè. 

10  Eadem  ratio  facit,  vt  cùm  de  reliquijs  agitur ,  quæ 

arrcragia  vocamus,  idem  fit  ftatuendum ,  cum  fcilicet 
perfonali  agitur  aduerfus  obligatum ,  vel  cius  hære- 
dem  ex  fado  aut  conucntione  perfonali  ;  Sin  reali  vt 
aduerfusderentoremrei ,  nulla deduda conucnrionis 
caufii,  ad  ludicem  ciuilcm  eundem  eft,  quod  verum 
eft,&  Tiraq.  notat  d.§.i.  dof.6.  num.io.Bcnedid.vbi 
fup.  num.  3;.  Molin.  in  lib.  de  contradib.  vfur.  q.  10. 
num.  154.  quanquàm  funt  qui  hac  quidem  in  re  per¬ 
plexe  loquantur,  &  meticulosè ,  fed  fine  caufa.  Papo. 
Iib.i.  tit.y.art.iô. 

π  Major  dubitatio  tenuit  de  his  reliquiis,  quæ  eiïènt 
in  ftipulationem  &  nouam  obligationem  dedudæ,an 
naturam  priorem  ferti areht,  an  potius  quod  ex  perfo- 
nah  conucntione  confcquens  cllct.  Hanc  nos  fup.  Ar. 
S-  attigimus ,  in  quo  contrariæ  dicuntur  fententiæ  at¬ 
que  adeo  arefta,  &  multis  quidem  rationibus  Gallus 
pugnat  Iudicis  Ecclefiaftici,  vclutide  merè  perfonali 
cognitionem  elfe.  q.  μ.  Bcncdid.  vbi  fup.  verbo ,  Sc 
vxorcm.dccif.2.  num. 3;.  Boer,  dccif.69.  num.24.Maf. 
tit.de  ludicib.  in  princip.  Idem  Gallus. q.xc6  Tiraq.d. 
$.52.  num.81.Papo.  lib.i.tit.y.  arr.  16.  Contraidem  ipfe 
Gallus  iudicatum  feribit  quæft.  μ.  contra  Abbatem 
fandi  Vinccntij.  Papo  cod.lib.arr .9.  Nos  fi  veni  ama¬ 
mus,  nec  ni miu m.infolen tes  fumus  apud  recuperato¬ 
res  ,  fatebimur  in  perfonalibus  de  reditu  aut  fundo  fi 
ex  promifTo  agitur,  Iudicis  perfonæ,  id  eft,Ecclefiafti- 
ci  judicium  elle  aduerfus  facratum:  Nam  cum  ex  pro- 
lniifo  agatur,  non  veniet  in  controucrfiam  debiti  aut 
indebiti  fubftantia,cùm  indebiti  caufa  non  fit  perem- 
pt^iaad  obligationis  caufam,  quæ  in  ftipulatione  de-  f 
ducta  eft,  mfi  fiipfapromiflio  nullitatis  arguitur,  quo 
calu  incidcnter  deuenitur  ad  examen  nullitatis  caufte, 
vt  promiluoni  materia  &  fubftantia  fubminiftrctur, 
quæ  fine  caufa  nequit  confiftcre, fed  tamen  fuper  cau¬ 
fa  Iudex  non  pronunciat,  fed  fuper  adione  fundata  in 
promiluonehi.Cod.de  Ord.cognit.ôc  notant  Bart.& 
Bald.l. intra  vtile.D.de  minorib.  Nam  cum  qius  refti- 
tunonera  petit  quia  minor  &  læfus, Iudex  probata  mi- 
noritate  non  fuper  ea ,  fed  fuper  reftitutione  pronun- 
ciat,quod  ipfemet  Molin. agnofeit  in  lib.  de  contrad. 


cius  non  fore  Indicium ,  fed  ordinarij  &  pcribnalimn 
adionum,id  eft,domicihj,idque  ita  efiè  exprefsè  n:a- 
data  quæ  ante  citauimus  Reginae  Annæ  pronunciant. 
Sed  Molin.  interdum  longe  euehitur  feruore  dilpura- 
tionis,  &  inuidia  eius  Ordinis.  Sed  quid  ad  verum  &c 
itis.  Eadem  exiftimanda  funt ,  cum  fundus  quamli¬ 
bet  prædiale  aut  inunobile  quidquam  adione  perfo- 
nalipetitur,  vtadionis  titulus  ipedetur,  nonfubic- 
dum  ad  quod  competit,&  aliter  iudicanun  illo  Papo- 
nis  arefio  16.  mirandum  (fi  tamen  ficvnquam  iudica¬ 
tum  eft.) 

D  Ampliamus  porro ,  quod  de  reahbus  cognitioni-  IZ 
bus  (id  eft,)  vendicationibus  dicimus ,  etiam  ad  hypo¬ 
thecarias  ,  cùm  per  fc  &  principaliter  fua  vi  intendun¬ 
tur,  id  eft,  vt  aduerfus  detentores  rei  hypothccatæ  ab- 
ftrada  omni  materia  «Se  promiifione  perfonali ,  Vel 
cimi  agitur,  vt  res  declaretur  hypothecata ,  aut  res  ce- 

datur,  dixit  Io,Fab.$.itcm  Seruianalnft.de  ad.  Bened. 

verbo  &  vxorem,  dccifi  2.  numer.4<5.  Nam  fi  ad  foiu- 
tionem  ageretur,  ciuihs  Iudicis  cognitio  no  eiTet,qiiia 
eflet  hoc(vt  Bcnedidus  ait)  intrare  materiam  perfo- 
nalem,  quæ  Iudici  ciuili  non  competit,  quod  idem 
1  feribit  ibid.  num.  i2i.  &122.  Idem  dc  fideinducen-  · 
do  ideft  (vt loquuntur)  cancellando  debiti  diiloluti 
inftrumcnto  ab  Notariis  Regiis  recepto  agatur,  fi  in- 
ftrumerttum  vt  vacuum  condicitur,  vtidem  feribit, 
num.  126.  Aufrcr.  d.reg.2.  fall.19.  &  verum  eft, &vfus 
probat. 

Atque lfta  quidem  de  fimplicibus  adionibus.  Sed  » 
îufta  dubitatio  tenuit,  cùm  quis  adfolutionem  egifTet 
tum  ad  declarationem  hypothecæ  vi  inftrumenti  pu¬ 
blici  atque  itavtramque  &  perfonalem  &  realem  mi- 
icuiilct,  quæ  quaquam  adio  cognitionem  trahere  de- 
beret.Ne  hic  quidem  fententiæ  confiant, &  cùm  prin¬ 
cipaliter  perionalis  intenditur ,  quantumlibet  aefiun- 
ctis  iequaci  &  appendice  hypotheca,  quidam  putant 
nôn  mutari  cognitionis  conditionem,  quæ  natura  ex 
perfonæ  qualitate  Ecclefiaftici  elle  debeat ,  quod  Au¬ 
frcr.  Arefio  comprobat,  part.  7.  Styli  Arefio  130.  Im- 
bcrt.lib.i.cap.24.gIof.vcrb.  agnofeant  Boer.  dccifi66. 
ntimer.24.Papo.lib.i.  titul.3-.Ar.z7. Contrarium  Are- 
ftum  idem  Aufrerius  profert,  part.6.  Arefio  fecundo. 

Nec  ibi  Molin.  diflimulat  agi  etiam  apud  Ecclefiafii- 
cum  poire, cùm  hypothecaria  non  nifi  accefibrie,&  vt 
appendix  adionis  pcrfonalis  intenditur,  vt  &  nota 


187  Des  Iuftices , 

mi  A  refti.  1  .pftt.fcribit.  &  A  ufrcr  .quçft.Tholof.  116.  A 
Lucius  tit.  z.lib.z.  Arefto  i7.Papo  lib.i.tit.5.  Artito  17. 

&  18.  Vera  eft  fententia ,  cognitionem  ex  natura  ac- 
celforiæ  aclionis  mutari  non  debere  ,  quae  velut  liie- 
centuriata  fubiungitur,  vt  alteri  fubfcruiat,  nec  per  le 
exerceatur,  aut  principaliter  fubfiftat  :  Eft  emm  pcrlo- 
nalis  ex  obligatione  ,  hypothecaria  cxccutionem  po¬ 
tius  &  folutionem  refpicit.  Erit  igitur  Iudicis  Eccle- 
fiaftici  cogmtio  de  hypotheca ,  ii  accefloric  intenditur 
ex  contraâu,non  Vt  laper  ea  Ecdefiafticus  principali¬ 
ter  pronuncict,  fed  haftenus  vt  cùm  reum  dare  opor¬ 
tere  iudicauerit  que  in  obligatione  continentur, lubii-  { 
ciat  veluti  additamento (&  ad  hoc  bona  eius  hypothe- 
eata  fecundum  cotraôlum  partium  declaramus.)  Elæc 
fuit  fimplex  prifeorum  hominum  fententia,quaquam 
quod  illo  Paponis  Arefto  apparet,  magno  abufus, ma¬ 
enis  item  nuper  retaliare  coepimus.  At  contra  num- 
quàm  hypothecariae  perfonalis  accelforia  elfe  poteft, 
cùm  perfonis  potius  res  accedant ,  l.iuftiifune.  D.  de 
edilit.  edid.  Itaque  perfonalis  apud  ciuilem  Iudicem 
non  intenditur, quo  magis  fubit  mirari  temporum  in- 
ftabilitatem  &  Hudvanda  ingenia,  quae  huc  tandem 
nos  adegere  ,  vt  nihil  invita  certum  fit,  dum  legibus, 
dum  mortalibus  illuditur, infana  libidine  antiquiifima 
quaeque  mutandi.  Fuit  pridem  receptum  foro,  vocato 
ad  ciuile  tribunal  homine  clerico ,  vt  chirographum 
agnofccret,  hac  rc  defunctum  protinus  ad  Ecclc  fiai  li¬ 
cum  Iudicem  remittere,  nec  pollulationem  recipi  pe¬ 
tentis  apud  laicum ,  vt  ex  agnita  fyngrapha  pecuniam 
clericus  deponeret ,  quod  Gallus  d. arr.no.  indicat ,  id 
alio  immutatum  apparet.ext.  d.arr.i.  rurfum  prius  il¬ 
lud  rediturum  ne  cogeretur  ,quod  Molin.  indicat  illa 
nota.&  Imber. d.  c.  Z4.  Nunc  domum  quarto  iam  Or- 
din  Caroli  IX.  anni  1564. public.  Maio,conftitutum,vt 
pr  oui  fio  ab  Iudice  laïco  peti  dc  adiudicari  poifit ,  art. 
Ord.io.Et  quis  tandem  modus  inconftantiæ. 

14  Quæ  de  r calibus  actionibus  dicimus,eade  ad  mix¬ 

tas  quoque  porrigenda,  quæ  in  perfonam  lege  aut  c6- 
tradtu  concepta:  dantur  etiam  aduerlus  rerum  polfcf- 
fores, voluti  tetradiis, t»1  interdida  omnia  qua:  in  rem 
fcripta  fiunt, quod  Maluer.fentit.rit.de  iudicib.  $.  1.  dc 
iterum  tit.de  remilC  $.  item  fi  Presbyter  Benedici,  d. 
verbo  dc vxorem,decifi  z.num.46.  Tiraq  in  rerraCt.  §. 
34.nu.8z.glof.i.§.8.gIo.y.Papoin  Areftis.tit.de  rerract. 
trahunt  enim  ifta  dc  reali  plus  aliquid.  Ideoque  ciuili 
Iudici  fubijciuntur. 

iy  Amplio  etiam  regulam  dercalibus  cognitionibus 
adfeudales  controucrfias  omnes, quae  quocuque  mo¬ 
do  dc  feudi  caufa  aut  Iurihus  mouentur,que  ex  omni¬ 
bus  maxime  inter  reales  funt  reponendae. Iftud  ne  Ca- 
noniftae  quidem  negat, c.caeterum  ext.  deiud  c.verum 
'  de  for.comp.  Quare  reCtc  Innoc.in  d.  c.verum ,  putat 
quemlibet  vilem  Laicum  polfe  clericum  iudicare  ratio¬ 
ne  feudi,  dc  fententias  fuas  ea  dereexcqui,  &  feudo 
propellere, quod  Bald.quoque  exiftimauit.  c.i.f.præ- 
terea.tit.de  prob.feu.alien.  perfred.  Boer.  inconf.Bi- 
turig.tit  de  feud.  §.16.  Guid.  Papae  decir.139.  Molin.  c. 
42. Nec  défunt  tamen  qui  repugnent, fed  vicit  hec  fen- 
tentia,  Iudicem  Ecclefiafticum  elfe  in  materia  feud  ali 
incompetentillimum ,  dc  ne  id  quidem  diftlmulat  Po¬ 
ti  fex  d.c.nouit.cxt.de  iud.quamuis  perquam  ambitio- 
faadione ,  &  nota  res  ex  hiftoria  eft,  Aufrer.d.  reg.z. 
fall  i.Iacob.  de  fando  Georgio  tit.  de  feud.  verlîc.  di¬ 
stique  valfalli  pro  didis.  Nec  id  tantum  verum  eft 
cùm  de  proprietate  aut  poffelTione  feudi  quaeritur ,  dc 
iuread  feudum  attinentp, fed  etiam  fi  præhenfio  feudi 
in  controuerfia  fit,aut  manus  dominicae  exemptio  pe- 
tatûr ,  quod  Lupus  late  exequitur  rep.  c.per  veftras.  §. 
fed  eft  pulchra,  num.1z7.ext.de  donat.int.vir.&vxor. 


Art.  XLIIII.  188 

Nam  nec  territorium  Epifcopus  habet ,  vt  quicquam 
eorum  cxcquipoilit,  imo  nec  fuas  fententias  quidem 
citra  veniam  in  alieno  exequitur, quqd  nos  Ar.17.dixL 
mus,  &  Ar.y.  fup.Bocr.decif.x^.Beriedi&.d.verbo  dc 
vxorem,  decif  z .  num.130.  Degraif  iure  10. 

Ampliandum  idininterceHionibus,fiue  oppofitio-  lg 
nibus  cuibufeunque ,  quae  aduerfus  Iudicis  ciuilis  iu- 
dicata  interponuntur ,  de  quibus  ad  eum  eundum  eft, 

&  notauit  Aufrer.d.reg  z.  num.io- 

Ampliandum  vero  etiam  fi  dc  confifcando  feudo  17 
Agatur ,  quantumlibet  damnato  aut  abfoluto  clerico 
fententia  Ecclefiaftici:  Namque  aliter  confifcario  non 
valet, quam  fi  fententia  dc  iudicio  Domini  feudâli's  ad 
declarationem  eius  procelfum  fif,  hiscafibus  quibus 
aut  confifcatio,aiit  commiilitm  locum  habet  ·,  A  t  fen¬ 
tentia  Epifcopi  in  perfonam  fertur ,  &  corpus  diftrin- 
git.De  feudo, domini  nidicium  eft  quod  Oldrad.  purat 
d.conf.17.  Boer,  decif.  264.  Chalf.in  Confuctud. Burg. 
tit.de  confifc.§.i.glof  verbi,  CT  appartient.  Imbert,  lib. 
y.cap.iô.  Molin.  d.§.  4Z.  num.  16.  quamuis repilgner. 
Panor.cap.verum.num.17.  ext.de  for.comp.&x.qua- 
liter.exr.de  ludie. Io. And. Anchar.d.c.cæterum.  Bar- 
bat.Confilio  i.vol.y.  Aufrer.reg.4.  fall.2.  Necvtimur 
fententia  Bald  l.de  his.  Cod.  de  Epifc.  &  cler.qui  pu¬ 
tat,  fi  polfcllio  clerici  incidat  in  commiifum,  Iudicem 
laïeum  non  debere  extendere  manum  ad  bona,  nifi 
prius  declaretur  fententia  Iudicis  Ecclefiaftici ,  qua  de 
re  dc  Degraif  vbi  fup.  iur.  16.  dc  18.  Sed  alio  iure  vti- 
mur,  dc  quotiefeunque  de  re  immobili  ftatuitur ,  aut 
adiudicanda,aut  transferenda,  Iudicis  ciuilis  poteftas, 
dc  cognitio  cft,ficuti,&:  cùm  de  venia  delicH,aut  obti¬ 
nenda  ,  aut  apud  Iudicem  probanda ,  etiam  aduerfus 
clericum,quod  ChalE notat  d.  tit.  des  confij.§ .5.  verfi  s'il 
n’a  grâce,  A  ufrcr.  reg.4.  inprincip.  quamquam  fi  talia 
referipta  oppugnantur  ,  dc  de  capite  facrati  agitur,  re- 
*  cie  tum  quoque  Iudicem  fuum  repofcit. 

Ampliandum  vero  quod  de  realium  cognitione  di-  *8 
cimus,  etiam  in  emancipatione  perpetua  rerum  feu- 
dalium  à  lege  feudi ,  per  eam  quæ  amortifatio  dicitur, 
quia  nullum  feudum  i.  nullii  ius  in  re  immobili  tranf- 
ferri  poteft,  in Epifcopum,Collegiumfacratum,  aut 
aliam  manum  mortuam  (quam  vocant  fine  Regis  au- 
thoritate  de  iulfu,quæ  rtferipto  Regio  conceditur,  no 
ante  tamen  quàm  fuper  commodo  inquifitum  eft  per 
rationum  præfeclos  Regios ,  denique  dc  poft  camam 
probatam  depenfa  etiam  fumma  pro  intereffe  Regio, 

,  id  cft,financia,  cum  oiim  tertia  rei  ipfius  Regi  præftari 
folcret.  Qua  de  re  abfolutam  ede  principis  potcfta- 
tem  quidam  contendunt ,  eriam  fi  domini  immediati 
dc  patroni  feudoritm  repugnant .  quibus  fi  indemni¬ 
tas  præftatur, negant  ius  cfle,vtEcclrfiam,aiit  manum 
mortuam  cogant  ad  emancipandum  id  eft, ad  vacuan¬ 
dam  manum  fuam  ,  payant  indemnité ,  CT  b  1 -liant  hom¬ 
me  vmant .  mourant, çr  cotfflcan’  ,cuod  Ægidius  Magi- 
ftcr.decif.4  notauit.  cui  plané  Molinæus  repugnat.  §. 
zz.numer  ΐ54.&$·4ΐ.  num.6o.  &  $  4i.num.6  de  §.z. 
glof4.num.16.  de  iS.&r  §  i.glof.y.Bened.  vcr'o.& vxo¬ 
rem  decif  z.num  Z4.  Imbert  lib.  1.  cap.  Z4.  inftit.  De- 
gralf  iure  zo.  vicit  fententia  quæ  non  polie  cogi  pu¬ 
tat,  &  nuper  ex  appellatione  Indicarum  eft  à  noftris, 
anno  1567.  baillant  homme ,  O’c.  Non  igitur  (equimur 
difpofitionem.c.videnres  11  quæft.i. nec  Specular,  rit. 
de  immunit.  Ecclef.  qui  putant  clericos  ftatuto  cogi 
non  polfe,  vt  vendant  polfeifionesacquifitas. 

Ampliatur  ver  b  etiam  in  decimis  infeodatis ,  quæ  J9 
cùm  in  feudum  teneantur,  nihil  plané  differunt  à  pro¬ 
phano  quolibet  patrimonio,nifi  quod  polfelforem  ex 
qualitate  onerant  præfumptione  ,  vt  immemorialis 
poifelfio  «5c  pofiriones  de  infeodationc  Concilium 

Latera- 


i8q  Des  Iuilices ,  Art.  X  L 1 1 1  L 


ipo 


Lateranenfe  antecedente ,  opponendæ  iînt  agenti  Ec- 
clefiæ  ex  c.prohibemus,  ext.de  decim.id  eftanno  1175). 
Îtaque  quoiureapud nos  habentur,vtquid  tempora¬ 
le  habentur  &  indicantur,  idque  verè  &  effeétualiter, 
etiam  h  ad  Ecclefiam  redierint,  quamdiu  quidem  in 
fetidum  habentur, &  dominum  recognofcunt.  Itaque 
iiquidcpntrouerfiae  de  hisnafcitur  ,  vtdeprædio 
fundo,  cognitio  efti u dicis  ciuilis  priuatiuè ad Eccle- 
fiafticum,&  rcétc  notauit,quod  vfus  docuit,Molin.d. 
§.46.1111111  21.  &§.'4i.nuni.9. 

■io  Ampliandum  etiam  inrcfciifionibuscontraéhuim 
vfürariorum  cum  hypotheca, vel  etiam  fine  hypothe- 
ca,ad  declarationem  vfuræ  commilfie,  de  quo  priuati- 
tiè  cognitio  eft  laïci,  neque  in  foro  quifquam  ambigit, 
quamuis  Canomftæ  contrà  cenfeanr,  dequoMoim. 
in  lib.  de  contraûi.vfur.q.io.  num.  1J4.  quod  &  in  cæ- 
teris quoque  contra&uum  reficiiîionibus volunt,  de 
quo  Aufrer.d.clcm.x.  fal.4.  dcreg.i.  fah  19.  fcd  1  fia  ali¬ 
bi  ,  quia  potius  ad  diftractus  ipedant,  &  perfonales 
conuentiones. 

21  Ampliandum  etiam  in  eui&ionis  caufa,  fi  lis  apud 
Iudicem  ciuilem  defeudo  inftiruta  eft,  &  clericus  fa- 
cratus  vt  venditor  adeuidionem  cuocatur,quod  vul¬ 
go  Dald.Fulgof.Alb.Iacob.de  fimeto  Georgioinl.  vé- 
clitor.D.dc  Iud.  Anch  Rcg.eaquæ.  q.17.  &  quos  cu¬ 
mulat  Aufrer.reg.2.fall  j.  Boër.  decih69.num.27.  Bc- 
ncd.d.  dccif.i.  verbi  &  vxorcm.  num. ny.PapaDecif. 
562.  quanquam  Angel.  &  Caft.  in  d.  1.  venditor  repu¬ 
gnent,  quod  ratione  quidem  luris  defendi  poteft,  quo 
cafu  lite  finita,&  re  euida  pcrfonali  agitur  de  intcrelle 
aduerfus  facratum.  Secus  filis  apud  ciuilem  adhuc 
pendet ,  aut  fi  vocatus  comparare  noluit  quamdiu  lis 
ncpédit, ne  alioqui  cognitionem  diifimulatione  tranf- 
fcrrcinpotcftateeius  eilct. 

22  Ampliandum  autem  &:  in  caufa  dotis  quoque  aut 
dctalitij ,  aut  donationis  ex  matri momj  caufa ,  quod 
latè  Lupus  perfequinir.  c.per  veftras.§.led  eil  pulchra, 
nurn.127.ext.de  donat,  inter  virum  &  vxorem.  &  no¬ 
tatur  c.ext.  tenore,  ex.  de  for.  comp.  quanquam  con- 
tradicëtibus  Innoc.Ioann.And.&r  Abbat.  cap.de  pru¬ 
dentia  eod.  rit.  de  donat,  inter  vir.  &  vxor.  Iaf.  auth. 
quodlocumCod.de collat.Io.Imol.Bald. Calt.l.  1.  D. 
fol.  mat.  Sed  nec  nos  principaliter  ferimus  cognitio¬ 
nem  Ecclefiaftici  de  dote  aut  dotalitio ,  ac  ne  inciden- 
ter  quidem  quamquam  fauente  tali  indicio  dilpolitio- 
ne  d.  c.  de  prudentia.  Nec  iam  Canoniftarum  fauor 
fquem  vocant)quçrendus,cùm  &  breuius  &  compen· 
diofius  iudicio  feculari  veniatur  ad  finem  talis  litis,qui 
praetextus  illis  quæritur. 

23  Ampliandum  etiam  in  inuemariorum  confcétio- 
ne,quæ  fiue  laïco,  fine  clerico ,  aut  facrato  fucceditur, 
per  Iudiccm  fccularem  fieri ,  &  res  deferibi  oportet, 
quod  Aufrer.notat.reg.2.fal.u.Papo  ti t.des  muentatres, 
&  hoc  mandatis  Annæ  Reginae  dilertè  continetur ,  & 
Clementina  illa  (quam  Concordatum  vocant)  quæ  de 
non  agiis  (vt  appellant)  conilituit,qua  cauctur  dilertè 
vtinuentaiia  perludices  ciuilcs fiant:  Et  eft  ea  de  re 
aliquid  inter  Cunerij  &  Heduehfis  conflictationes 
actum. Nam  de  teftamentorumcognitionc,iudicio,& 
exeeutione,  diximus  fup.  Art.2.· 

J4  Ampliandum  etiam  fi  iuramentum  ad  materiam 

'  realem  inrer  laïcos  accedat ,  qua  infinita  comprehen¬ 
de  omnes  ohm  adfc  cotrouerfias  Ecclefiaftici  tra¬ 
hebat,  nec  vtimur  diipofitione.Civlt.extra.de  for.cop*. 
ncc.Fclyni  d.c.cætcrum.  cxt.  de  iud.vbi  duplicari  fo¬ 
rum  volunt  ratioiie  iuramen  ti, cuius  vfn  quidem  recc- 
.pto  eft  edus  paene  omncs,qui  ab  Iurifeofulcis  tradun¬ 
tur, in  foro  exoleucre,& notauit  Imbert,  lib.i.  0.33.111- 
ftit.glof  verbijfententiæ.  Aufrer.d.reg.4.fol,4. 


Ampliandum  etiam  quod  ad  legitimationem  arti-  2; 
net,  ad  cifeCtum  quidem  iucccdendiin  temporalibus, 
c.per  venerabilem,  ext.qui  fil.fint  legit.  Eft  enim  inter 
fymbola regiæ  poteftatis præcipua  natalibus  reftitue- 
re,  quod  &  ante  Bened.  notarat,  verbo.fi  ab fque  Ube¬ 
ris.  2.  num. 47.  Doër.decif.242.  Degraif  in  regalib.iure 
18.  lib.  1. Sciure  n.Ferald  iiire  11. 

Amplia  etiam  in  monitionibus  concedendis  in  for-  26 
ma  malefiuSfcorum  in  materia  reali,denique  in  omni  li¬ 
te  apud  Iudicem  ciuilem  pendente,  vt  non  aliter  parti 
promulgare  impetratas  licear,quam  Iudicis  ciuilis  ve¬ 
nia  ex  libello ,  quod  nos  diximus  fiip.  Ar.6.  verbop4r 
monmons.Vzpo.  tit.  des  excomm.  art.8. 

Ampliandum  non  folùm  in  materia  petitoria, &  de  27 
proprietate, lèd  &  inpoireiToriis  omnibus, non  folùm 
de  rebus  prophanis, ied etiam  facris,§cpatrimonio  Ec· 
clefiarum.quod  Auir.notarat,reg.2.fall.24.Botr.d.de- 
cif.69.  tk  in  Confuer.Biturig.  §.4. tir.de  iurifd.om.iud. 
Bened.  d.  verb.  &  vxorem ,  num.  38.  Papa-decifi  r. 
ScdecifiS).  Io.  Fab.  §.  retinendæ  Inft.  de  mtetd.  Ca- 
nonift.  c.  litcras.  cxt.  de  iurament.  calum.  DeeralT. 
lib.  2.  e 

Amphanon  folùm  in  ordinaria  Iurifdictione,fed  &  2S 
in  prorogata  quoque,  vt  ne  prorogari  qui  dé  Confenfu 
partium  IurifdiCtio  Eccllcfiafticipollitad  cognofcen- 
dum  de  realibus,in  præiudicium  Regiæ  aur  ciuilis  po- 
tcftatis.Ord.1y39. Art. i.&  2.Boer.d.decif 69  Bencd.d. 
verbo  &  vxorcm.mmi.yi.Scyj.Io.Fab.l.fi  qui  cx  con¬ 
fenfu.  Cod  de  Epifc.  aud.  Quare  tam  incapax  eft  Iurifi- 
diCtio  Ecclefiaftica ,  vt  hunc  confenfum  recipere  non 
pollit,  quin  quandocimque  alterâ  partium  voluerit, 
cognitionem  iui Iudicis  repofeat,  induCtis  interliti f- 
que  aCtis  omnibus,  &  fententia  etiam  li  qua?  eft  ie- 
quuta.  exceptis  dumtaxat  expenfis  voluntati j  proed- 
(us,vt  loquuntur.  Contra  tota  Iurifconfultorum  fcho- 
la  olim  putarat.l.  i.  /.  Scpoft  operis.  D.  de  op.  no. 
nunr. 

Amplia  non  folùm  in  contcndofi  Iurifdiûione  Ec-  -9 
clcfiæ,vt  prorogari  ncqueat,fcd  ne  voldtaria  quidem. 
Itaque  nec  Notarius  Apoftolicus  aut  Ecclcfiæ  facit  fi¬ 
dem  conti  aCtus  de  materia  rcali,aut  inter  duos  laïcos, 

&  recipere  prohibetur  indiCta  mul&a ,  quod  Gallus 
dixit.q.  2J9.&  Ord. iyyô.  An.6.quæ  Valentiae  edita  eft. 
Boer,  dedl.242. 

Amplia  non  folùm  in  primis  inftanriis.fed  criam  in  30 
caufis  appellationum  in  omnibus  fûpràdiâis  caufis·, 
quare  hic  multae  decretales  fubuerruntur,  &  centra 
p  utar  an  c.  Bald.  Panor.in  rub.cxt.de  appell.pcrc.fi 
duobus. §.denique  cod.rit.  fed iure  à  Pontificibus  cdR 
ro  quod  luo  item  iure  Reges  antiquarunt, &  notat  Be-  lut 
ned.vbilup.m1m.2y. 

His  latis  diligenter  (vt  putamus)  excuifimus  diferi- 
mina cognitionum,  & vrriufqucpotcftatis  ciuilis  & 
Ecclefiafticæ ,  locos  indicauimus  &  veteres  pugnas 
deinde  receptum  vliim,  &  leges  regni ,  non  alibi  (vi 
exiftimamus )  \ no  loco  coacta. 

■  U 

Nota  3/  . 

Γ  I  Clerici  eomugdii  pro  Uicts  habentur* 

2  Qt*/d de  non  coniujr,ttt.<  (y '  nu.]. 

3  Jn  Crimine  clerici  ceniugtti  pro  U'ic'u  halentur . 

c  Dei  clercs  marie 7.]  Hæc  addirio  eft  ex  nire  nntiqno^  r 
quo  apparet  tempore  feriptæ  Confuetudirùs  vetcïis 
Iudices  Ecclefiaftitos  dc  realibiis  quoque  inrerduyrt 
cognouille,  quod  hæc  exceptio  de  Clericis  coniugaris 
indicar, quæ  in  cærens  confirmat  regulam,  6:  implicat 
in  non  COniugatis^aduerfatiuam  Quid  enim  de  coniu- 
gatis  exprimere  oportebat ,  fi  dilpofirio  eratvniuerfit- 


ιρι 


Des  luftices ,  Art.  XLV. 


ipz 


lis  ?  Tenuiiïe  vero  eam  controuerfiam  apparet  inter 
ciiiiles  8c  Ecclefiafticos  Magiftratus  ad  Annae  vique 
principis  tumviduç  tempora,cuius  Conilitutionc  de¬ 
mum  ea  de  re  conftitutum  eft,&  exrat  vetus  quaedam 
Conftitutio  loannis  Ducis  anno  i4z4-qu?  clericorum 
ac  coniu^atoru  dumtaxat  mobilia  afficit,&  i  erum  im¬ 
mobili  uni  fru&us  ad  vitam  dumtaxat,  quia  fcilicet  co- 
x  fifcatio  immobilium  nobis  locum  non  habet.  De  aga¬ 
mis  nihil  ftatuit ,  &  propemodum  perfpicitur  oculo, 
confulto  euitalle  caelibum  mentionem ,  tanquam  in 
his  aliud  ius  eiTct.Nunc  rebus  vcrfis  Sc  audaciore  mu- 
do,  de  clericis  coniugatis  in  totum  vius  recepit,  vt  pro 
laVcis  habeantur, nec  quidquam  priuilegij  retineant,  & 
apud  Francos  iam  olim  illa  Phftippina  (de  qua  ante  di¬ 
ximus)  erant  exclufi,  &  fimilis  conftitutionis  Neapoli 
meminit  Afflictus  lib.i.conft.zy.  Canoniftæ  quidem, 
&  ipfi  priuilegij  s.  coniugatos  exemerant,  præterquàm 
Canonis  fi  quis  fuadente  &  fori  c.  r.  vbi  Io.  Monach. 
Dom.&alij.  ext.de  cler.coniug. 


ü  d  Qu'en  crime.  ]  Nunc  ne  id  quidem  obtinent ,  cùm  5 
(vt  dixi)  pro  merè  laids  habeantur  in  omnibus  &  per 
omnia.  Quin  magno  aufu  &c  nouo  exemplo  ea  quo¬ 
que  priuilegia  etiam  cœlibibus  adempta  Ord.Garol. 
IX.  pub.  anno  1574.  Art.  21.  quanquam  non  proban¬ 
te  Curia  Parifienfi,  Sc  ante  diximus,  Art.4.  Nifi  quan¬ 
tum  ille  rigor  temperatus  eft  Molinenfi  Art.  40.  Sed 
fi  iure  cœlibes  ad  priuilegia  recipimus,  coniugatos  ex¬ 
cludimus,  quid  de  eo  indicabimus,  qui  ante  coelebs 
moxeoniugatus ,  poftremo  vxore  amifla  viduus  agit, 
B  vtinfocarijfolutione,  &c  priuilegium  recuperare  pu¬ 
tarunt  Dominic.  &c  Philip.  Franc,  c.  1.  de  cler.  con.  in 
6.  Imol.  c.Ioannes.  ext.de cler. coniugat.  Noftriare- 
fto  excluferunt  etiam  Ordinatione  illa  1564.  nondum 
condita  entre  Brient  Biet,  CT  les  parrotfisens  de  Geuefe, 
Nunc  quidem  non  magna  dubitatio  eft,  cùm  Ord.  ta¬ 
lis  fir.Nam  coniugatos  ad  intributiones  cogi  iam  olim 
putabat  Guido  Papæ  decif.  383.  Antib.  in  tradat,  de 
muneribus. 


Article  XLV. 


E a  Seigneur  peut  fuiuir b  Tes  hommes  par  fa  Cour,  pour  les  chofes c  cjui 
luy  touchent,  afçauoir,  pour  les  deuoirs  de  Ton  fief,  pourc  lemesfait 
ou  mefciit  qu’on  auroit  faid  ou  did, f  à  luy,  ou  §  Tes  gens,b  ou  ceux  qui 

- -  feroyent  en  fà  garde,1  ou  qui  viendroyent  prendre  droit  par  fa  Cour,k 

ou  qui  contreuicndroyent  aux  commandemens  qui  auroyent  efté  baillez  par  fa- 
diteCour,  1  qui  attenteroit  contre  Tes  plegement  &  arreft,  qui  depeceroit  ion 
marché  ou  foire,  ou  fon  m  brandon,  "ou  ièmblable  cas.  0  Auflîpourroic-il  fui- 
uir  les  hommes  d’autre  iurifdidion  ( combien  qu’ils  déclin  a  flent)  p  s’ils  ont  delin¬ 
que  efdits  cas,  en  fa  Iurifdidion, 41  Et  pourroitarrefterles  malfaifans,iufque 
plege  de  fournir  droit. 

*Y\Omnus  poteflconuenireh  'yaffallum  apud  Judicem  fuumfeu  Iurifdiélionemc  pro  de - 
bitis d  ex  caufafeudali ,  pro c  iniuria  fafta  aut  difla  occafione jeudi f fibi  dut  fuis ,  a  ut b 
bis  quos  in  fidem  tutellamue  receperit 1  aut  qui  'venirent  njt  iudicio  fifierent  in  fua  furia  feu 
Jurifdidlione^ k  autqui  non  obtemperarent  mandatis  Juœ  C  urice, 1  qui  attentaret  Jeu  aliquid 
innouarct  contra  fua plegiamenta  φ  arreflationes ,  qui  mercatum  fuum  aut  nundinas  aut 
fua  m  infignia  in  mercatu  fufpenfa  ruperit , n  aut  alia  fimili a  fecerit.  °  Et  etiam  poffet  conue - 
nire  'uajjallos  aliœjurifdiihonis  ( quamuis  declinarent  feu  remitti  ad  fuum  Judicem  poflu- 
larent)  p  fi  deliquerunt  in  prœdiclis  cafibusin  fua  JurifdicHone. q  &  poffet  retinere  malefa - 
flores r  donec fatis  dediffent  iudicio fifli. 


Nota  r. 

j  fends  CX  iurifdittionis  diferentu ,  qua  hîcmaU  con¬ 
funditur. 

j  Hic  Articulus  animaduerfionc  intenta  &  exercita¬ 
tione  iuris  eget.  Diximus  fæpè  multum  interefle  inter 
feudum  &  iurifdidionem  per  fe  &  in  abftra&o  fum- 

{>tam ,  propria  &  natiua  fignificatione,  qua  de  re  Mo- 
in.difputat.  §. i. tit.de  feud. in  Conf.Parif.  &è  veteri¬ 
bus  plerique  ;  id  diferimen  nufquam  authores  veteris 
Confuetudine  feribendæ  fenscre ,  &  Reformatores 
veterem  errorem  fine  iudicio  &  ipfi  funt  fecuti.  Ita  fa- 
dum,  vt  perpetuo  quæ  iurifdi&ionis  per  fe  funt,  cum 
feudo  confunderent,  vt  hic  quoque  valde  pcrfpicuo 


loco ,  vbi  cum  de  feudi  materia fubie&o  &  caufis  tra¬ 
detur,  8c  tradere  inftituant,  incauto  lapfu  exempla 
mifeent  feudalibus,  quæ  proprie  iurifdidionis  funt, 
nec  feudo,  vt  feudo  poliunt  congruere.  Diftinguenda 
funt  huius  claululæ  cola,  &  verbum,  qui  luy  touchent, 
intelligendum  de  his  quæ  Dominum  feudi  tangunt  in 
qualitate  feudali,  &  Dominica, rcfpc&u  &  ad  caufam 
(vt  loquuntur)  feudi ,  fed  Articulus  fequens  in  verbo, 
touchent  fon  office ,  ad  iurifdi&ionem  per  fe  fumptâ  per¬ 
tinet.  His  confequens  erat,  vt  fuo  cuique  membro  fua 
exempla  fubiieerentur  non  aliena,  conuenienter  ad 
ius  de  naturam,  quæ  hîc  imperite  permixta  côfusâque 
docebimus.  Hoc  igitur  métro  cum  de  feudi  iure  aga-« 
tur,addenda  fuerunt  exempla ,  de  fide  8c  homagio,  de 
dinumeramentis,  de  profeiïione  rerum  feudalium,  de 

bonis 


IP3  Des Iuftices ,  Art.  XL V . 


ij?4 


bonis  heremis,  laudimiis,  rachatu,  commilTb,  ratione 
erfonalis  domini  offenfæ ,  aut  earum  caufaru  ex  qui- 
us  feudum  committitur,  denique  de  his  quæ  nemini 
nonpatrono ,  aut  in  alia  qualitate ,  quam  teudali  pof- 
funt competere  inaltero  de  his  quæ  ratione  iurifdi- 
dionis  tribuuntur,  vt  de  maleficiis,delidifque  publi¬ 
cis,  &  communibus  extra  fcudi  caufam ,  de  foro  ra¬ 
tione  contraditum,  de  prorogationibus ,  denique  de 
^iuris  poteftate,ratione  iolius  domicilij, citra  fcudi  pof- 
felfionem,  aut  caufam  palïiuam  3  de  quibus  figillatim, 
vt  perturbata  hîc  fint, trademus. 

Nota  z. 

i  Quando  qualité  vaffaBi  efi  in  confejfo  Parium  curia  co¬ 

gnitio  efl  cr'e. 

l  Rex  indicat  in  fua  caufa  ratione  fsudi. 

3  Exceptio  ad  ^/Crtic. 

4  Inter  duos  vajfallos  de  feudo  agentes  domini  efi  co¬ 

gnitio. 

5  Prorogatio  Ί/ajfallimn  derogat  caufa  fcudali num.C.y. 

6  Nulla  lurifditfio  ex  contraiiu  ccnfuano. 

7  Reus  negans  fe  l>a]fallum  ad  indicem  ordinarium  remit¬ 

tendus  o4  ntt.io. 

3  Le  Seigneur peut fuiuir  fônhomme.]  Hæc  Domini  vox, 
mox  correlatiua fon  homme ,  arguunt  hîc  de  feudi  caufa 
ôc  fubiedo  agi,  neque  enim  verba  alteri  fubiedo ,  aut 
qualitati  poliunt  congruere.  Sed  cùm  hic  generalem 
legulam  conftituat,  dominum  pro  debitis  ex  caufa 
feudali,  valfallum  conuenirc polle  apud  iudicé  fuum, 
id  eft  domini  ipfius ,  videndii  eft  quomodo  quaque  in 
parte  hæc  dilpofitio  cum  iure  feudorum  conueniar. 

1  Traditur  regula  &  fententia  vniuerfalis.Qupties  inter 
dominum  &  vaflàllum  controuerfia  vertitur,  ii  quali¬ 
tas  domini  &:  vaflalli  in  confeifo  iit ,  non  domini  feu-  · 
di,fed  Parium  Curiæ  elle  cognitionem. c. imperialem. 

§.  fi  inter  duos.  tit.de  prohib.  feud.  alien.petFred.c.i. 
de  conti  feud.ap.par.  term.  Lociis  hac  de  re  apud.  Bart. 
8c  cæteros.  l.qui  iurifdidioni.  D.  de  iurifd.  omnium 
iud.  Bald.  1.  ceflànte  verf.  fednunquid.  C.  quom.  <Sc 
quâd.  iud.  Alex. ad  Balt.  l.deiure.D.ad  municip.  Abb. 
Panor.conf.Sz.incip. conditoris  omnium  vol.i.Iacob. 
Bcllouif.Card.Alex.Bald.tit.de  inueftit.  in  marit.fad. 
§.vIt.Iacob.de  faridoGeorg.tit.de  feud.verf.  dedidi 
vaflalli  pro  didis  rebus.Socin.conf.18.voL2.  Aluarot. 
tit.  apud  quem  vel  quos  contr.  feud.  term.  debe.  Ol-  1 
drad.conf.272.  Francif  Curt.  trad.  de  feud.  vit.  parte. 
Canonift.  Innoc.  Anton. But.  Henric.  Boich.  Panor. 
Francif.  Aret.  Imol.  Felyn.  Anchar.Decius.Hoft.  Io. 
And.Bald.Colled.  Goffrcd.  Vinccntius  glof.  c.  exte¬ 
rum.  ext.·  de  iudic.  Henric-  Boich.  c.  2.  cxt.  de  feud. 
Bocr.inConf  Biturig.  tit.de  feud.  §.16. 

Pares  Curiæ  vocabant  conuaflaIlos,qui  eidem  do¬ 
mino  fidelitatem  iuraflènt  pro  aliis  fcudis ,  quæ  tene¬ 
rent  ab  eodem  domino,  ς.ι.  tit.fi  de  inueftit.int.dom. 
ôc  vaf.  lis  oriat.  debent  autem  ciufdem  elle  qualitatis, 
cuius  eft  is  qui  iudicatur ,  vt  Barones  Baronis,  Comi¬ 
tes  Comitis,  Caftellani  Caftellanorum  ,  quodfchola  ; 
notat,  d.c.cæterum.  Iacobi  de  fando  Gcorgio  vbi  fup. 
Sed  ifta  pridem  exolucre,  ac  ne  imago  quidem  in  Fra- 
ciaolim  parium  nomine  retenta  multum  iuris  habet 

2  praeter  nomina,  &  inanes  voces.  Cætcrumquod  fta- 
tuunt  dominum  in  caufi  fcudi  ηό  cognofcere,  verum 
etiam  volünt  efle  etiam  fi  talis  fit  qiufuperiorem  non 
agnofeat,  cuiufmodi  eft  Rex  Franciæ ,  quod  putat  Al¬ 
uarot.  c.x.  tit.  apud  quem  feud.  term.  debe.Bald.  Al- 
uar.  Ôc c.ppræterea tit.de prohib.  feud.alim.  per  Frc- 
der.Sed  tamen  agnofeunt  cofuetudinc  iurifdidionem 

tsfrgentr.  in  Conf.Brit, 


\  tribui  polle.  Decius  d.cxæterum.  ôc  Hcnric.  Boich. 
c.2.  ext.de feud.  Sednos pridem  ifta reiecimus (vt di¬ 
cemus  infra  Art.penult.  huius  tit.)  ôc  Rex  in  fua  caula 
indicat,  imo  &  cum  ratione  feudi  dominantis  recepto 
vfu  ôc  cofuetudine  noftra ,  iurifdidio  femper  domino 
tribuatur,  nec  (mii  me  experimenta  fallunt)  vllum  f  t 
in  Britannia  dominans  feudum ,  quod  non  &  iurifdi¬ 
dionem  habeat  iufubditos,cofequiturvt  iurifdidio- 
nc  annexa ,  idem  fit  ordinarius  ratione  iurifdidionis, 
qui  dominus  eft  ratione  feudi, quod  Io.And.Panor.& 
Bald.  notant d.c.cæterum.  Alex.conf.79.  vol.i.  Atque  5 
β  ita  cùm  apud  ordinarium  controueriiae  agitentur  de 
fcudis,  quas  dominus  feudi  iudicare  vetetur,  concur¬ 
rente  vtraque  poteftate  ordinaria  &  feudali ,  polle  de 
eontrouerfiis  inter  alios  quidem  iudicar* ,  de  luis  non 
polle,  nifi  quantum  fpeciali  difpofitionc  confuetudi- 
nis  tribuitur  hoc  articulo,  qui  tamen  cùm  à  iure  com¬ 
muni  exorbitet  (vt  loquuntur)  tam  ardè  concluditur, 
vt  vitra  exprefla  porrigi  non  debeat  obftantedifpofi- 
tione  alia  articuli  30.  49.  &; o.  qui  articuU  vniucrfali 
exceptione  pene  huius  ipftus  vim,poteftatemque  elu¬ 
dunt,  &eneruant  ita  vt  fi  lis  domino  cum  valalloin- 
„  tcrcedat, nihil  plane  in  domini  cognitione  relinquatur 
~  dc  debito  aut  iure,  fed  hoc  tantum  an  folutum  iit,  de 
fubftantia  debiti  nihil. 

In  reliquum,  cùm  inter  duos  vaflallos  de  feudis  4 
ambigitur,  quæ  in  eiufdem  patroni  ôc  dominio  &  iu- 
rc  fint,  domini  cognitio  regularis  &  ordinaria  eft,  d.$. 
prætcrea  fiin  ter  duos,  &  d.c.cæterum  d.c.  verum  d.c. 
nouit.d.c.extranfmillà  ext.de for.  compet.  Idque  ve¬ 
rum  cuiufcunquc  tandem  conditionis  iit  vallail  ius ,  fi- 
uc  clericus  ,  fiue  alius.  Nec  vlla  prorogatione  vaflalli  5 
tali  i  uri  fdi  itioni  derogari  poteft  in  materia  quidem 
feudi,quod  vulgo  Bart.&alij  notant Li.§.&  poft  ope¬ 
ris. D.  de  op.no.  mmt.Quamobrcm  Anchar.d.c.cæte- 
)  rum  talem  iurifdidionem ,  quae  ex  caufa  fcudi  com¬ 
petat,  alterius  cuiufdam  naturae  efle  putat,  quàm  vul¬ 
garem  i urifdi itionem,'  quia  fetidalis  prorogari  extra 
domini  cognitionem  nequeat ,  quod  Iacobinus  per-, 
fequitur  mlib.  de  feud.  verf.  diitique  valfilli  prodi- 
ihs,num.32.  Bocr.decif.nq.Guido  Papæq.27;.  Quod  £ 
ego  lie  quidem  accipio,  fifimpliciter  de  materia  & 
caufa  fcudali  quærarur,  fuie  poflèflorio  fiue  petitorio. 
Alioqui  ôc  fi  de  feudo  ambigatur,  fi  tamen  ηό  in  qua¬ 
litate  teudi,  fed  ex  contraiiu  fori  an  agatur,aut  adione 
pcrfonali  tam  prorogari  ifta  cognitio  poteft  qiùm 
■  alia  quælibct  de  confenfu  partium ,  quod  ôc  reftè  Pa¬ 
nor.  ôc Philipp.  Decius  putant;  d.c.cæterum,  contra. 
Io.  And.  ita  vt  à  domino  feudi  prohiberi  litigantes  ne¬ 
queant.  Quare  fine  iudicio,  Ôc  parum  expen  fa  ratione  7 
vulgo  traditur  indefinite  iuriidiétionem  alienam  in 
præiudicium  domini  prorogari  non  polfc ,  quæ  len¬ 
tentia  tum  demum  vera  eft,  cum  de  feudali  materia 
& fubiedo agitur,  propter  conditionem  feudi  paifi- 
uam  à  natura,  &  importantia  ailiua  feudi  dominan¬ 
tis  ex  lege  infeodftnonis.  Sedlonge  aliter  habet  in  iu- 
rifdidione  fimpheiter  confiderata,  extra  fubiedum 
&  materiam  fcudi ,  quæ  perfonx  potius  quàm  rei  co- 
petit,  ôc  à  perfona  maxime  dependet,  ôc  ab  ea  abllra- 
hitur,  ôç  prorogabilis  eft  adiuè  &rpalliuè ,  in  qua  qui 
iurifdidionem  fimpliciter  haber,  non  magis  probabi¬ 
le  interdie  habet ,  fi  ab  eo  difceditur  ,  quàm  vnus  pi- 
feator  è  pluribus ,  fi  pifces in  alterius  nalfiun  crebrius 
incurrunt, aut  propola  in  forofli  plures  in  vicinam  ta¬ 
bernam  ventitant.  nec  ex  alieno  litigio  quifquam  ra¬ 
tionabiliter  captat  prædam,quod  Imperator  dixit.  Er¬ 
go  liberum  erit  cuique  apud  quem  expcriatur,vok  nte 
etiam  aduerfario,  quod  aliter  habet  in  domino  feu¬ 
di,  ne  de  care  inquadiredum  dominum  habet  quif- 


1 95 


Des  luftices ,  Art.  X  L  V. 


ιρό 


Π  .  ·/%  nolir·  A  orioinem  &  caufam fuam  non  habet  à  feudo.  Ncc 

quam  inicio  aut  nolente  eo  ftatuat,  q  P  >  j*  j  is  præfupponamus  iniuriam  elfe  iadam 

fie  accipi  volumus,  quæ  breiuter  dixumis,  Art.xj.  lup.  refert ,  an  ms  pi  H  - r....  j  . . 

8  &Guid.  Pap.  Decii!  275.  Sed  ea  dubitatio  inter  duos 
emphiteotas  non  cadit ,  quia  per  contradum  empm- 
• _ Η.  o^-mirirnr-  miod  Bald 


occafione  fcudi ,  aut  in  odium  controuerfiæ  feudalis, 
vduti  fi  forte  manus  Domini  appofita  feudo ,  violata 
cft  aut  vis  fada  Apparitori  ex  ea  caufa  exequeti.  Nam 
id  quantumlibet  præfupponamus ,  adio  vindicatio, 
ôc  profecutio  Domino  non  poteft  competere  cogni¬ 
tionaliter  in  quantum  Dominus ,  cùm  de  nulla  con- 
trouerfia  contra vallallum  fuum  cognofcat  (quod  an¬ 
te  diximus)  mre  quidem  fcudali,  quodBart.  dixit.  1. 
qui  iurifdidioni.  D.deiurif.  om.iud.  Sed  in  quantum 
didiemem  ,  quod  verum  eifc  j  ordinarium  hîc  vocant,  β  lunfdidion^^^^^^ 
qui  extra feudi caiiiam iudex tft  litigantium, & lurifdt- 

âioaem  ordinariarn  habet.  Itaque  cum  quahrasfcu-  ^“;^quaUbet>  neq„c  Iure  Conluctudina- 


tcoticum  nulla  iurifdidio  acquiritur  ;  quod  Bald.  6c 
Decius  notant,  d.c.  caeterum  Idem  in  tibeliarns  (quos 
vocant)  quodibid.Fdyn.  notat.  Ideminceniuarns, 
quo  quidem  iure  vtimur  in  Britannia. 

9  Sequitur  fpecies  alia,  cum  lis  inter  duos  inftituitur, 
&  is  qui  reus  eflet ,  negat  fc  vaflallum  elle  ,  cum  alter 
contra  intendat.  Quo  cafu  putant  ordinarii  die  iurif- 


dalis,quæ  iurifdidionèm  tribuit, negetur  abfolutè,  ad 
ordinarium  eundum  eft,  cùm  illa  feudalis  fpccialis  fit, 
de  fpeciali  iure  induda.  Quamobrem  cum  iurifdidio 
cx  talibus  caufis  prætéditur  contra  regulas  hiris  com¬ 
munis, de  qualitate  iurifdidionèm  tribuente  primum 


omnium  oportet  conftare,quod  Canonifta*  rede  do¬ 
cent,  d.c.cætcrumHenric.  Boich.  d.  c.  2.  ext.defeud. 

Oldrad.  d.conf.261.  Ifern.Bald.  Aluarot.  Card.  Alex. 

IO  ^^quc^ueconfcqdrurl^tfivnusaüq^vaî^Uusi  C  offendat Γοΐΐη"ΐΐϊϊηρη  ibi  domicilium  nonjiabeat, 

duobus  Dominis  vendicctur ,  ad  ordinarium  recurrc- 


nJ^nec  ciuili ,  nec  fcudali  poteft  Dominus  fcudi  m- 

quantum Dominus cognoicere, nem  caufa fua  mdi- 

care  contingat ,  contra  communes  regulas.  Non  eft 
igitur  hæc  domanialis  (vt  loquuntur  j  fediurifdidio- 
nalis  cognitio,  6c  male  inter  exempla  feudalia  reponi¬ 
tur.  Ideoquc  rede*  Innoc.  &Panor.exiftimant  m  c. 
poftulafti.  ex.de  for.comp.quod  fi  quis  habeat  pofiel- 
fiones  intra  limites  feudicuiufquam  Domini ,  &  eum 


re  necefle  fit,qui  fit  partium  fuperior,aut  certe  rei  po- 
ftulati,  à  quo  petat  ie  per  manum  fupremam  inueftiri, 
quam  vulgata  ïam  eft  foro  pradica,  notat  Fclyn. 
verf.7.  fallit.  Panor.d.c.cacterum.vcrf.fi  vero  eft  quae- 
ftio  Bald.  ibid.  num  14.  Io  And.  d.c.  verum  vbi  6c  alii 
Rom  Conf.47  Boer.  Decif.ic6.  Sed  iftud  alternis  eft 
loci,  &  nos  infra  dicemus  Art.m.  Atque  hæc  de  com¬ 
petentia  Iurifdidionis  feudalis  adiuæ.  Nec  ignoro 
alios  cafus  complures  ex  fuperioribus  mixtos  in  fcho- 
lis  implicari  :  fcd  in  hos  vfu  6c  fori  exercitamentis  in¬ 
cidunt  6c  refoluuntur. 

Nota  3. 

1  Deuoirsde  faÇyfu*fint. 

1  Exemplum  iurifdiihomlium  pro  feudalth.  improprie. 

3  deUBorumer  contraBuum  parconutniendi  ratio. 

4  ^Cn  mJgiftratui  cognofcit  de  iniuria  ftbi  illata ,  Di- 

flmiho. 

5  xArtic.efi  it  officialih.  exercentibus. 

Λ  Le  Seigneur.]  Hæc  vox  caufam,  fubiedum 


&■  mate- 


non  poiTe  Dominum  in  cuius  feudo  eft  poiTeifio  de 
ea  offenfione  iudicare,  fed  adeundum  elle  domicilij 
Iudicem.  ,  , 

f  A  Ut).]  Iure ,  fi  Domino  fada  iniuria  proponeba-  3 , 
tur,  fiue  ad  commiiTum,  fiue  ad  alias  iuris  poenas  age¬ 
retur,  Domini  feudi  Iurifdidio  non  erat,  fiueficuti 
Domino,  fiue  vt  extraneo  fada  dicebatur  1.  lege  Cor¬ 
nelia.  D. de  iniur.  l.qui  iurifdidioni  D.dc  iuriL  omniu 
iud.l.  Iulianus.  1.  Dde  îudic.  1.  Scnatufconfuito.D.  de 
off. præfid.  ex  reg.  vniuerfali  6c  tit.  ne  quis  in  fua  caufi 
iudic.  Eald.  Innoc.  d.  c.  ca  terum.  tum  ex  Art, 49.  inf. 

D  quia  contractuum  &  dehdorum  par  eft  ratio,  quoad 
conueniendi  locum,  vt  ante  Art.9.  didum  eft ,  6c  illic 
de  contradibus  ftatuit  non  pofie,  ergo  nec de  delidis 
qui  mali contradus  dicuntur-  Secus  exiftimant  cum  4 
Magiftratui  vt  tali,  &  Magiftratum  exercenti  fada 
iniuria  cft ,  quæ  ratio  elle  potuit ,  cur  hic  quoque  co¬ 
gnitionem  Domino  feudi  tribueret ,  6c  in  Art.  49.  in 
qualitate  Domini  lurifdidionem  habentis,  de  quo 
operofa  eft  diftindio  icholæ  Bart.  Bald.  Alb.  Salyc.L 
quiiurifdidioni  Bart.  1.  fi  quis  forte.  §.  fi  quis  vbi  & 
Alber  D.de  pœn.  Alex.C0nf.i3.  lib.vj.  Cyn.  &  Salyc 


feudalem  per  le  implicat: extra  eas  caufas  ordina-  E  l.i.  C.  ne  quis  in  fuacauf.  iud.  Barbat.  Decius.  Fclyn. 
—  ■-·  -  Abb.  Anton.  But.  c.cumvenillcnt.  ext.de  iudic.  Ol¬ 

drad.  Conf  7.  incip.  quæda'm  maledida.  Lcngacom- 
mentatio  Matth.  Aftlidi  Conft.32.  incip.  eos  tantum 
lib.iij .  Cæterum  cuiufmodi  nunc  funt  mores  ôc  ingé¬ 
nia  hominum ,  vix  quidem  ea  cognitio  probaretur, 
quamlibet  Magiftratum  de  iniuriis  fibi  in  ea  qualitate 
fadis  cognofccre ,  quæ  fi  tamen  notoris  eilent  &  pu~ 
blicèfadæ,  velutipro  tribunali  &  alias  munus  exer¬ 
centi,  cmhes  leges  clamant  vindicari  pofle,  tcx.l.item 
apud  Labeonem.  §.adiicitur.  D.de  iniur.  SiMagiftra- 
tus  (inquit)  infignia  petulanter  atredantem  ceciderit. 


riorum  Iurifdidio  eft,  vt  infra  Art.49. 
b  Ses  hommes.]  Hîc  quoque  correlatio  vocis  hom¬ 
mes,  feudalem  caufam  dat  intelligi ,  nec  enim  fubie- 
dus,  id  eft,  h  ο  μ  m  e  ,  aliter  intelligitur  quam  ratione 
feudi. 

c  Qui  luy  touchent.]  In  qualitate  Domini  feudalis,  6c  ex 
caufa  feudali. 

1  ^  SçAuoir]  pour  les  deuoirs  defon  fief.  Hîc  fc  Confuetudo 
aperit  de  realibus  6c  iuribus  feudi  difponcre ,  alioqui 
inepta  &  extra  rem  eilefit  exempla,  quæ  fubiicit ,  nec 
dido  aut  propofito  conuenirent.  Deuoirs  de  fief  font. 


dido  aut  propolito  conucmrent.  Deuoirs  de  fief  Jonty  tus  (inquitj  îniigma  peiuramcraireciaïu^in 
foyfiemm  Age  jentes  fibeyffancesymmu7i,Adiieii7^~\ent  es, al-  F  ita  tamen  vt  extemporciudicet,  &  hadenusvt  rrmi- 


des  coufiumiers,  &quæ  talia  immediatè  à  caufa  feudi 
dependent,  6c  debentur. 

1  '  Méfait  on  mefdit.]  Hîc  fc  prodit  authorum  veterum 
imperitia  iuris ,  6c  Reformatorum  inconfiderantia , 
qui  regulæ  de  feudalibus  caufarum  cognitionibus , 
exemplum iurifdidionalium  fubiieere.  Neque  enim 
qnodquifquam  de  iniuria  fibi  aut  fuis  fadacogno- 
feit,  hoc  habet  à  feudo,  fed  à  Iurifdidione  fimpliciter 
6c  per  fe,quod  ex  eo  patrt,quia  ei  quoque  ifta  cognitio 
poteft  competere ,  qui  feudurn  nullum  habet ,  ergo 


dam  dicat,  non  capitaliter  iudicet ,  quod  Angel,  dixit 
d.l.qui  iurifdidioni,  exprdTus  tex.c.i.  de  pœn. in  6.1n 
non  notorijs  negant  effé  offenfi  cognitionem.  Bart.  d. 
l.qui  iurifdidioni.  Innoc.  c.ex  parte,  ext.  de  verbo,  fi- 
gnif.  &c.  dilcdo  de  fent.  excom.  in6.  Nec  immeri¬ 
to  ,  cùm  iratus  Plato  caftigationem  ferai  etiam  pri* 
uatim  omiferit,  ne  quid  vitra  modum  faceret  :  væ  tibi 
(inquit)  quia  vapulares  ni  iratus  efiem  v  id  Magiftra¬ 
tui  offenfo,  multomagis  conuenit.  Certè  quidem  Ro¬ 
manos  Magiftratus  rantam  olim  dignitatis  rationem 

habuiiîe 


ip7  DesIiifticeSjArt.X  L  V.  ipS 


habuiffie  confiât,  vt  contra  ad  mi  0a  ipfi  vindicarent. 
Quin  Se  iniuriam  Magiftratui  fadam  conteuipfifte 
inter  capita  accufationis  fuit  imminutae  maieftatis ,  Se 
quofdam  ea  lege  periclitatos  hiftoriæ  proditum  eft. 

5  5  sifes  gens.}  Hoc  quoque  infenfa  iuriijprudentia  d. 
l.Senatufconfulto  vbi  Bart.  Se  Alb.  Abb.item  d.  §.  il 
quos.Bart.  in  tradatu  de  iurifdidione.  Scdquod  hîc 
dicit ,  accipi  conuenit  non  de  domefticis ,  fed  de  offi¬ 
cialibus  ofhcium  exequentibus,fi  quid  contemplatio¬ 
ne  refpcdùve  officij  iniuriæ  fadum  lit.  SinVtpriuatis 
contra  céfendum  ,  quamuis  enim  domino  adio  com- 

f)etat:de  iniuria  etiam  famulo  non  feruo  fada,ex  qua- 
ibet  caufa  vtinf.  Art.217.  latè  Aftlid.  d.conffi  32.  lib. 
1.  c.  1.  Tamen  ius  ea  de  re  dicere  nequit  ,  d.  1.  Scnatuf- 
confulto.  Bart.  Liniuriam.D.  deiniur.  Se  Litem  apud 
Labeonem..(T.fijquis  lie  fecerit,&  §.  irem  fi  liberum  & 
1.  lex  Cornelia.D.de  iniur.  Bald.tit.de  pac.  Confiant.  & 
idemd.l.  Senatufconfulto.  <SeibiAlb.  Abb.Fely.  c.ii 
quando  &  c.  caufam  que.ext.de  offi  delegat.  Barbat.  d. 
ccùmveniflènt. 

Nota  4. 

1  Exempla  de  iwifdiÎlïonalib .  qua  funt  proprie  feuda- 
lium. 

x  Si  ejuis  iut  dicenti  non  obtemperauerit. 

3  Brandon  quid. 

4  %/îl'tj  cafut  de  contempt »  domini  O'c. 

h  On  ceux  qui  fer  oient  en  fd  garde.]  Veluti  fi  quemin 
fuam  fidem  tutelâmve  receperit, aut  fidem  priuate  tu- 
telæ  interpofitam  ruperit  aliqüis.Sed  haec  quid  ad  feu- 
dum ,  aut  feudalem  qualitatem  ?  cerre  ift a  iurifdidio- 
nis  finir  potius,  Se  eodem  errore  hic  mifeentur ,  quo 
ante  diximus. 

I  1  Ou qmviendroyent prendre  droit par  fa  Cour.]  Tenentur 
autem  talcs  edido  de  eo  per  quem  fad.  erit ,  quom. 
quis  fe  in  iud.  fiftat ,  aut  alio ,  ne  quis  eum  qui  in  ius 
vocatus  eft,  quibus  qui  tenetur ,  de  ad  intereffe  partis 
Se  mulda  obftringitur.  Ad  hoc  quis  negabit  ad  exepla 
furifdidionis  pertinere,non  ad  feudales  cognitiones. 

Sed  &  quod  hîc  dicit,  qui  tiendraient ,  de  eo  delido 
intell igi  conuenit ,  quod  intra  fines  territorij  admif- 
fumfit  :  Nam  extra  admiffijtamet fi  m  Iudicium  Do- 
mini  euntis  cocrdio  nonpoteft  tribui  alteri,  quàm  in 
cuius  territorio  fit  admilïum,  ex  §.9.  fup.  ldeinexifti- 
mari  debet,  &  fi  in  odium  litis  apud  quempiam  Iudi- 
cem  pendentis  quidquam  admifiùm  à  litigantibus  ad- 
uerfariis  proponatur  c.  Romana.$.  in  alium.de  appel, 
in  6.  Bcncd.  c.  raynutius,  verbo ,  &vxorem.  Decif.z. 
num.14.  Boër.  Dccif.  297.  Stil.Parl.  tit.  quor.  cognit. 
pert.ad  Regem.§.vlr.  Idem  iuris  tribuitur  Romam  pe¬ 
tentibus  iuris  petendi  caufa. c.3.  de  pctnit.in  extrauag. 

Se  alia  extrauag.de  priuileg.  quia  in  tutela  fint  Pontifi¬ 
cis  Romani. 

1  Ouqui  contreuiendroient  ]  Talcs  tenentur  ex  Edido  Si 
quis  ius  dicenti  nonobtemp.  èe  authentica  vt  omnes 
obed.Iudicib.Prouin.adione,  icilicet,  in  fadum,  eâ- 
que  merepccnali,  vt  de  contemptis  edidis,  bannis,  Se 

Îioliticis  conftitutionibuSjde quo  I0.Fab.L3.  C.de  dc- 
enf  ciuit.  Sed  &  vetus  eum  quoque  cxprellcrat,  qui 
ius  ex  officio  exequenti ,  vi  reftitiüct.  Nam  Se  in  vni- 
uerfum  Iurifdidionem  fuam  poenali  iudicio  licet  cui¬ 
que  defendere.  1.  vlt.D.de  offi  eius  cuimand.eft  iurifd. 

Se l.i.D.fiquis  ius  die.  non  obtemp. 

1  Quiattenteroit.]  De  attentatis  in  vniuerfum  diximus 
Art.  29. 

Qui  depeceroit  fon  marché  ou  foire.]  Hoc  eft,  qui  ne- 
otiatores  arcent  à  mercatu  terrore ,  minis ,  verberi- 
us  j  Nam  Se  mercatui  alias  magna  fecuritas  debetur, 
isfrgcntram  t  in  Ctnf.  Brit. 


A  cum  ne  ius  quidem  exequi,&  lege  agere, id  eft,obliga- 
tiones  exequi  in  multis  permittatur ,  quod  Bart.  tra¬ 
dat  in  tradatu  repræfal.  Se  1.2.  D.  de  fer. ad  fin. 
m  Brandon.}  Vetus  Se  obioletavox,  fignum,  fcilicet,  5 
quod  nobiles  indicio  aperti  mercatus  folent  fufpen- 
dere,‘ cuiufmodifunr  militaria  figna  quæ  in  templis 
fufpcndi  folent poft  vidorias ,  aut  funera  appidis  in- 
fignibus  gentilitiis^  Meminitvocis  Molin.  §.  μ.  tin 
de  cenfib.  eodem  fenfu ,  fed  propria  vi  Se  poteftate 
alia,  principalium  velorum  Se  fignorum  meminit  1. 1. 

Se  2.  C.  vt  nemo  priuat.reg.  tit.quibus  in  Saluagardiis 
vtimur. 

n  Oufimbldlle  cas.}  Non  enim  debent  exempla  reftrin-  ^ 
gere  regulam,  led  de  fimilibus,  ad  ea  quae  fimilem  ha¬ 
bent  rationem,  procedendum  eft,  vcluti  fi  Apparitori 
Domini  vis  fada  fir,quod  vetus  expreilerat,c. 34  Se 
Sed  Se  ad  alios  quofdam  cafus  addiderat,  c.239.  commet 
sil  trepajfoit fa  couftume  fans  depry ,  id  eft,  qui  metas,  qui¬ 
bus  vedigal  exercetur,  fine profeffioiie  tranfgreÎïus 
fit, de  quo  tcx.  L  vit.  §.licet.&:  §.diui.D.depubhc.o«i’// 
emportait  les  denrées  des  marchant  fans  congé',  s'il  faifoit  ef 
confie  a  ferment ,  s'il  dementoit fon  Seigneur ,  ou  s'il  defauoüoit 
le  Lieutenant  de  fon  Seigneur.  In  quibus  omnibus,cùm  de 
C  contemptu  Domini  agatur ,  maior  mulda  Domino, 
minor  litigatori  debetur,  vt  inf.  Art. 604. 

Nota  $·. 

i  Jurifdiftio  prorogata fiatuto  fpeciali. 

x  Pro  deltilo  non  tribuitur  iurifdiftio  domino  fetidi. 

3  Cautio  indicio  (ιβι  crc. 

4  Indicatum  foltuin  cafn  huius  art. 

0  Λιιβί pourroit-il  fuiuir  les  homtnes  d’autre  iitrij, di fl ion.]  r 
Hic  plane  apparet  de  Iurifdidionis  fimpHcis  iure  Se 
D  poteftate  agi.  Namcùm  hîcpoteftas  tribuatur  in  ex¬ 
ternos  non  vallallos ,  eonftat  extra  cauiam  feùdi  agi, 
fed  Iurifdidionem  prorogari  legali  prorogatione ,  in 
non  fubditum  ratione  qualitatis  deli di ,  &° perfonalis 
admiffi,  ciira  ius  reale  autfeudale.  De  quo  quidem  II 
extraordinarie  agitur,  dubitandum  non  fuir,  ne  veteri 
quidem  iure  fi  delinquens  ibi  captus  erat,  ex  Art.  9.12. 

Se  fupra.  Nunc  Articulo  Molincnfi  paffim  Se  fine  di- 
ferimine  Iudex  delidi  cognofcit.  Sed  hic  tamen  Arti¬ 
culus  ius  fpeciale  conftituere  voluit,  &  omnimodo 
Iurifdidionem  Domino  loci  tribui.  Itaque  intelligé- 
E  ffiiseft,  cùm  ciuiliter  de  delido  agitur  exfupradidis 
caufis,  quo  caiu  iure  communi  domicilium  rei  fcque- 
dum  foret ,  vt  m  pcrfonahbus  omnibus,  diximus  A  rr. 
12.vcrb.ej?  iufticiable.  Sed  id  vt  contingat  A'  reus  adio- 
nem  ibi  accipere  cogatur, cum  ex  his  caufis  poftulatur 
manu  inieda,fiftere  fc  cogitur,vt  fic  cautionem  inter¬ 
ponere  cogatur  de  iudicio  fifti ,  atque  ita  eodem  fe  lo¬ 
co  defendere  is ,  qui  in  adione  ciuili  domum  rcuoca- 
turus  erat,cùm  nihil  elfet  quo  diftringi  pollet, ibi  pro¬ 
cedere,  quia  alioqui  conucnrioncm  excluderet  diiccf- 
iu,  Se  Dominus  abeuntem  fcqui  cogeretur.  Cui  in¬ 
commodo  hac  ratione  occurritur. 

-  p  S'ils  ont  delmquè  e  fins  cos.]  Intellige  relati  one  fada  ad  2 
qualitatem  dominica  ,  cùm  iniuria  fada  eft  in  eaqua- 
lirate,  alioqui  pro  fimplici  Se  vulgari  delidocuiquam 
Domino  fado ,  nequaquam  Iuriididio  eidem  quam¬ 
quam  Domino  feudi  tribui  poiTcr ,  de  iniuria  propria. 

Ac  vereor  ne  v fus  ne  hunc  quidem  cafum  recepturus 
fit, cùm  i  ulla  fit  caufa  recufationis,fi  Dominum  offien- 
fi  attingit. 

H  pourrait  arrefer.]  Cùm  de  delido  admiffio  olim  3 
iuriididio  tribueretur  Indici  loci ,  fed  ita  demum 
Se  conditionaliter ,  fi  delinquens  ibi  captus  erat. 


200 


jo o  Desluilices,  Art. XL VI.  XL VII. 

'S  '  ...  a  r  _i  »  r. _ L.  i  J _ '.a  1  Tii/4irir*  iîf 


fiebat  vtdifceflli  Iurifdiôtio  excluderetur.  Id  eu  ume¬ 
batur  cautio  Iudicio  eodem  loco  defendi  inter¬ 

ponebatur, vt  fe  eodem  loco  reus  dcfcndcrer.Nec  ho¬ 
die  illo  Molinenfi  Articulo  dubitari  poteft.  Sed  curn 

actio  ciuiliter  inftituitur  aduerfus  non  fubditum,  mu 
cautione  interpofita  iurifdidtioni  fuccurri  non  poteit, 
quod  in  debitis  quoque  feudalibus  exigendisConfue- 
tudo  prouidit ,  Art.  n<>.  inf.  ex  l.Scnarufconfulto.  D. 
de  oÎpræfid.&r  LfideiuiTor.§.vlt.D.qui  6nid.cog.vbi 
Iaf.nosfupra.Art.5. 


A  r  plege  de  fournir  a  droit.]  Iudicio  fifti ,  «Sciudicatum  4 
eodem  loco  fieri ,  quae  vltima  cautio  tametfi  inforo 
præ itari  defita  eft  iure  ordinario  hîc  tamen  præftari 
conuenit,  alioqui  nihil  hoc  Articulo  ageretur ,  in  quo 
de  commodo  tantum  Iurifdi&ionis  agitur.  Ex  quo 
apparet,  quid  de  eo  ftatuendum  fu,  qui  cum  alieno 
equo  deprehenfus  eft  tranfiens  ,  vt  eodem  loco  fc  de¬ 
fendere  cogatur,  fi  eo  loco  fubdu&us  dicatur,  fin  mi¬ 
nus  fideiuihone  præftita  remitti  debeat  ad  ludiccm 
fuum. 


Article  XLVI. 

_  L  58^  aReillement*  cognoiilra  !e  1  Seigneur  ou  fon  luge ,  des  chofes 
III  qui  netouchent  fon faiû,  a  commeferoit  faidde crime,  qui toucheion 
feSSà  Office,  foit'  à  dénonciation  de  partie,  ou  (ans  dénonciation. 

jTem  *  mnofat  'Vormnm  auteius  Judex  feu  Jurifdidlio ,  Jtrek*' ψ*  adremfiud^ 
*lem  mmime  jpeitant,*  vclitti  fi  de  crimine  ageretur,  quodjmm  Offcium  refftet  ,fiue  fit 
ad  denmcUtionem  partis ,  autjîne  denmeiatione. 


Nota  i. 

i  De hit qtt£  ratione ftmplicis  UirifdiHienis  ,Ο*  àlfra- 
Ho  confident*  exercentur. 

*  Coçnoiflra.]  Superiore  Articulo  de  his  dixit ,  qiue 
Domino  competunt  in  qualitate  feudali ,  admifcuit 
&  cognitiones  de  perfonalibus  caufis ,  qua?  ratione 
i  Iurifdictionis  feudo  annexa:  tribuimtur.  Nunc  de  his 
agit,  quæ  ratione  iimplicis  Iurifdictionis  &  in  abftra- 
£to  confideratæ exercentur,  de  quibus  quilibet lurif- 
didionem  habens  etiam  citra  feudi  conliderationem 
cognofcit.  v  .,· 

b  Le  Seigneur.]  Hæc  qualitas  hîc  inconfidecate  addita 
eft,ciun  iequentia  exempla  non  pertineant  ad  iusdo- 


B  minicum,  &  pro  eo  qui  Iurifdidionem  habet ,  pona- 
turvo  x.  Seigneur. 

c  Qui  ne  touchent  /en/k/i?.]  Hoc  eft,  qux  Dominum  m 
qualitate  Domini  feudi  rion  refpiciunt. 
d  Comme  feroit  faiH  de  crime.]  A  ncens  relatio  &  amphi- 
bolomca ,  refertur  autem  ad  verbum  qui  ne  touchent 
fon  faiH ,  &  pro  exemplo  ponit  criminis  profecurio- 
nem ,  qua?  Iurifdictioncm  potius  generaliter  fum- 
ptam  ,  prout  &  imperium  continet,  quàmius  feudalc 
fpedat,  quod  vetus  confuctudo  explicatius  cxpreffc- 
rat.  Art.139. 

c  dénonciation .]  Id  eft ,  fuie  per  denunciationem 

&  poftulante  parte, fuie  cx  officio  criminis  perfecutio 
fiat:  Namque  dcnunciatione  non  eodem  modo,  vt 
ohmiurc,vtimur. 


Article  XLVII. 

:  T 3  ccluy  qui  ne  feroit  homme  ,  St  nauroit  meffait  en  la  Iurifdi£lion ,  doic 
;  eihebenuoyé  deuant  fon  luge, pour  le  iufticier. 

τη  T1  is  qui  non  effet  DaffaÜus,  φ  dchiïum  non  commififfet  in  furifdiclione ,  débet b  remit - 
^ ti  adjudicem  domicilij  ad  eum  puniendum. 


a  Et  Celuy  qui.  ]  Hîc  partes  fuperioris  partitionis  re-  C 
fumit,  vt  tertium  è  duobus  cafum  conftituat.  Nam 

Articulus  45.  de  feudalibus  caufis  ftatuit,  Art.46.  de 
Iurifdidionalibus.  Hîc  denique  conftituitur  vtraque 
qualitate  exelufa,quid  fequendum  fit.Remittit  itaque 
ad  domicilij  Iudicem,  qui  naturalis  &  vniuerfalis  ad 
omnia germanaxognitionc,  vt  diximus  fupra  Art.  9. 
b  Entioyé datant  fon  luge.]  Id  eft,  domicilij ,  fup.  Art. 


9.  Sed  quartus  quidam  cafus  vitra  priores  exiftit,  cùm 
is  qui  ncc  dcliéti ,  nec  domicilij  ludex  eft ,  denunciat 
vtriquevtreum recipiant Screcufant, fup.  Art.14.  & 
Alb.  d  1.  Senatufconlulto.  D.  de  off.  præfid  Nam  de 
grandi  ilia  controuerfîa ,  quæ  fcholas  vfque  ad  pu¬ 
gnam  exercuit  de  cognitione  deli&i ,  ahbi  admilu  di¬ 
xi  mus  aliquid  in  Art.  13.  verbo,  ou  U  choje  emblee ,  &  lo¬ 
cos  indicauimus. 


Article 


201 


Des  Iuftices ,  Art.  X  L  V I  Π.  X  L I X. 


202 


Article  XLVIIL 


v  l  a  ne  fera  contraint:  refpondre  en  caufè  d’heripge,  deuant  Îe  la- 
I  ge  du  Seigneur ,  qui b  veut  retirer  àfoy,  ou  àcfon  hoir  di’hcritage  con¬ 
tentieux,  Cüceluy  qui  feroit conuenu  f ne lauoic  accepté  àluge  fur 
luy,  §  auquel  cas  ne  pourroicrefortir  a fuferaine Cour,  h'fin  citait  de 
grief  fai  61  depuis  l’acceptation. 

a*vT Vllus  cogetur  refpondere  in  caufa  hereditagij  feu  prœdij  coram  Judice  Domini,  cfuih 
•f  ^  vult  retrahere  pro  fe  aut  pro  cJuo  hœrede d  prœdium  contcntiofum , e  nifi  is  qui  conucni- 
retur^ Judicem  feu  furifliélionem  approhaffet ,8  in  quo  cafu  non  pojfet  refortiri  in  Juperiorem 
furiam  feu  Junfdichonem  prouocatioms  Jura  repetere  , h  nifi  efet  de grauamine Jeu  iniuria 
fafta  poft  acceptationem . 


Ακτ.  xtt, 
N  o  v  Ai 
Cons. 


Nota  u 
I  Triplex  efi  RjtraBue. 

z  Cùm  defeudi proprietate  agitur,  Iurifdiflio  Domini  de 

e  a  non  cognofcit. 

5  appellatio  efl  de  iniuria  iudicati. 

a  Nul  ne fera  contraint :]  Regula  eft  conftituta  fup.Art. 
30.  Dominum  feudi  de  his  caufis  non  cognofcere, 
quas  cum  vafallo  habeat ,  Γι  de  debito  non  conuenit, 
I’dcum  de  finibus  feudi  aut  dotibus  fitconftitutum, 
multomagis  locum  habere  putandum  eft ,  fi  de  ipfo 
feudo  agatur  petitorio  aut  polïèilorio  inter  Domi¬ 
num  &  cum  qui  fe  vafiàlliim  dicir. 
x  b  Veut  retirer.]  Siue  retra&u  fanguinis,  fiue  feudali,  fi¬ 
ne  conuentîonali ,  nihil  enim  refert,  cum  femper  in¬ 
terdie  Domini  in  controuerfia  vertatur,  dequaipie 
judicare  nequeat. 

c  Oh  fon  hoir  prefumptif.  ]  Nam  viuen-tis  quis  hæres 
efte  poteft.î  nifi  vt  Heliogabalus,  qui  cùm  terram  & 
maria  prodigeret ,  incufanti  refpondir,  quid  melius 
quàm  vt  ego  mihi  hæres  fini,  &vxorimeæ?  fed  ifta 
Imperatorii  furoris  fuere.  Cceterum  nilintereft,  quo¬ 
ta  in  parte  liæres  fit  futurus  ,  propter  indefinitam  ap¬ 
pellationem  hæredis  quæ  omni  haeredi  conueniat, 
quamuis  antiqua  Conf.  hæredis  tantum  principalis 
mentionem  faciebat.  De  hçrede  hæredis,  &  fi  ηό  idem 
elle  difputari  poteft,tamen  iufta  videretur  caufa  recu- 
fandi  Domini  in  eorum  caufa,  qui  fanguine  tam  arête 
attingerent,  vt  retractus  competeret. 


A  d  l 'héritage  contentieux.]  Quocumque  modo  de  feu-  1 
di  proprietate  agatur,  reêtè  negant  Domini  elle  iu- 
riidiêtionem.  Schola  d.  c.  cæterum  ,  fiue  principali¬ 
ter,  fiue  iiicidenter  agatur,  vbi  Panor.  nurn.  21.  &c. 
verum.  ex.  de  for.  comp.  num.  14.  &  ibi  Io.  Imol. 
num.  8. 

e  Si  celuy  qui  feroit  conuenu]  id  eft  reus. 
f  Ne  l’auoit  Accepté.]  Siue  expreflb  confenfil ,  fiue  tariro 
omifio  fori^n  exceptione  tori  declinatoria,  quod  fup. 

A  rt.n.  diximus  &  veteri  erat  difertius  expreiîum  c.328. 
quæ  vetabat  Iunfdiêtionem  declinari  poftreiponfio- 
nem  ad  libellum. 

duquel  cas.]  Solent  Franci  quibus  nulla  lis  fine  mil- 
b  le  Reicriptis  rranllgitur ,  cum  tales  exceptiones  fori 
obmifere,  Refcriptis  reftitui  ad  cas  proponendas  ante 
conteftationcm  quidem,  cxl.fi  conucncrir.  D.  deiu- 
nfdiêtionc  omnium iudicum,  &l.i.  D.dciud.  Nobis 
haêtenus  inauditum,  &fequimur  difpofitioném.  1. li 
quis  in  confcribcndo.  C.  de  paêt.  quæ  huic  Articulo 
congruio 

Si  ce  n’efloit  de  grief.  ]  Nam  qualicunque  accepta-  5 
tioneiudicis  nunquam  id  acceptatum  videtur, 'vt  in¬ 
juria  fieret,  quod  Barc.  ait  l.  nemo.  D.  de  legat,  dc  di- 
fputat  in  arbitris  latè  Io.  Baptifta  lib,  de  arbit.  7.  c. 
14.  Quare  appellanti  non  fori,  fed  alia  quæuis  po¬ 
tius  caufificatio  adferenda  erit,  Sc de iniuria iudicati 
probandum,  nec  an  competens  fuerit  qui  iudicauit, 
fed  an  bene  indicant ,  ficiudicando ,  quod  ait  Barr.  L 
cumminor.  §.1. D.remrat. hab.  & Lfi exprdfim.  D. 
de  appellat. 


Article  X  L  I  X, 


T  n’ejl  en  ce  compris a  le  Roy,  Diic,  b  ne  fa  iuitice ,  qui  cognoiftroit  des  arti  c. 
chofesqu  il  voudroitauoir  fur  fon  fubjet.c  Audi  ne  peut  le  Seigneur  fu  y-  noVâ» 
uir  fon  homme  proche, d  ou  arriéré  par  ia  Cour ,  des  obligations  5c  con-  c  ON  s‘ 
traits  que  le  Seigneur  diroit  auoir  fiidts  auec  ion  homme, c d’autres  choies  eilrnn- 
ges  quine  toucheroyent  1  Office g  ou  le  faiôf  du  Seigneur ,  h  comme  exploits  de 
ia  Cour,  amendes  j  ou  autres  cas1  (dont  effc  diôt)  que  le  Seigneur  peut  luy  uir  ion 
homme  par  fa  Cour. 


Tiiï  hoc  quoddiftum  efl  non  comprehenditur  *F{ex,  Dux, b  ncc  eiusiuflitia ,  quæ  de  rebus 
quas  prétendit  habere  injubditu. c  nec  etiam  potefl'Dominus Jeudi  conuenire  vaffallum  Λ 
aut Jubuaffallum  apud fiuam  lurifdiéîionem pro  obligationibus  corraflibujve  quas  Dominus 
yfrgentr.  in  Conf.  Brit,  I  iij 


203  Des  Iuftices ,  Art.  X  L I  A.  204 

fc  fcciffe  cum  Uajfallo  afferent,  '  pro  aliis  reins  externis !  qna  non  fpeÛarcnt  ad  Jurif 
dkonem  R  aut adrem Dommifeudalem" ,  velutifunt expeditiones fu* Cma.mMU. 
aut  alij  coins 1  (de quibus Mum  efi)  quod  Dominus  potefl  contienne  Juum  va/Jallum  ad 


Juam  Iunfdicliomm. 

Nota  x. 

I  Nemo fibi  M  dicit. 

i  Indices  Regtj  cognofcunt  de  cattfs  I{egrt ,  &  fulditorum 
eius  arc. 

flIf  Hny^Duc.]  M.  Antonius Philofophus  folum Deum 
aiebat  elfe  Iudicem  Principum ,  quod  Xiphilinus  ex 
Dione  fcribit  in  vita  eius,  fedid  ipfum  quod  faciunt 
non  tam  ratione  iuris  aut  æquitatis  quàm  neceilitate 
fiidi  polfunt ,  cùm  aliter  confiftere  Imperia  &  Regna 
non  pofiînt  impotentia  imperandi ,  6c  parendi  impa- 
1  tientia.  Certè  nec  ratio  ciuilis  patitur  quemquam  fibi 
indicare,  6c  an  per  Confuetudinem  quoque  heri  pof- 
fet,  multi  dubitaucre,de  quo  Confil.extar.Lud.  Rom.  ] 
344.Cy.Alb.Ang. poil  Bart.&  Bald.  tota  deniqjfcho- 
laLvnica.C.ne  quis  in  fuacauf.  iud.fcholaitem  1.  pro¬ 
ximi. D.de  lus  quç  in  teft.delent.6c  1.  6c  hoc  T yberius. 
D.de  hered.  inft.Bart.  Bald.  Angel.  Alex.  Alb.Fulgof. 
Caft.  Iaf.1.  eft  receptum.  D.  de  îurifdidione  omnium 
iudicum.Bald.And.de  lier. Aluar.Card. Alex.  cap. Im¬ 
perialem.  i.  praeterea  tit.  de  prohib.  feud.al.  per  Fred. 
Io.And.Hoft.Fcly.Abb.Fracif.Arct.  Decius,  cap.cum 
veniflènt. extra  de  iud.Oldrad.  conf.7.  Bald.&  Salyc.l. 
exemplo.  C.dc  probat. Soz.  conf.  187.  vol.2.  Fit  igitur 
hoc  modo,  quia  aliter  fieri  nequit, quamquàm  vt  iuris 
imagine  magis  fpcciosc  fiat ,  non  folcnt  illi  qui  omnia 
poliunt ,  omnia  pro  fuo  iure  excqui ,  fed  Iudicibus, 
quamquam  ab  fe  aut  datis  aut  creatis ,  veluti  mediis  ( 
quibufdam  perfonis,  indicandi  munus  committunt, 
qui  vacui  priuato  interdie  aliis  fine  perturbatione  in¬ 
dicent,  de  eo  quod  inter  Principem  <5e  priuatos  ambi¬ 
gitur.  Nam  ie  inferiorum  iudiciis  lummitterc  etiam 
luperiores,& polfunt  &  folent.  d.  1.  cft  receptum, cùm 
tantum  non  coelum  faftigio  contingant  hç  poteftares, 
fplcndore,  mirum,  etiam  (i  non  iniolcntia  animi.  De 
Praelatis  6c  poteftatibus  Ecclcfiafticis  differunt  etiam 
Bald.  Alb.  Saly.  d.l.  vnica.  Bertach.  trad.de  Epifcop. 
part,  quinta,  libri  quarti.  q.S.Dc  Pontificia  mira  quae¬ 
dam  fed  fine  Iudicio  tradunt  Antonius  Rofellus ,  Pe¬ 
trus  Montanus,  &  Lud.  Bolog.  Iurifconfulti  otiofa 
commentatione  6c  profelfa  opera,  6c  Theologi  qui- 
dcm,quibus  bilem  frigentium  ftomachorum  multum 
commo.ucre. 

i  b  Nefa  lufiice.  ]  Iudiccs  Regij  de  caulis  Regis  cogno¬ 
fcunt  priuatiuè  ad  alios ,  necvnquam  Rex  apud  infe-  ■ 
riorem  litigat,vt  in  ftylo  rit.quor.cognir.pert.ad  Reg. 
Itaque  6c  qui  cafus  Regij  dicuntur, folos  Regios  Iudi- 
ces  habent  vt  de  patrimonio  dominico  6c  fifei  Ord. 
Aurel.  Art.  156.6c  vetus  cft. 

Nota  1. 

I  *ytn  dominus  mediatu* pstefi  exercere  iurifditienem  in 

fubuaffallos  in  prima  inftantia  £?  c.cr  nu.z. 

3  Subiti feodatiofienpotcf, retenta  tamen  iurifditione. 

4  Iuftice  foncière  ou  domanialle,  nuda  differentia. 

c  ^fufi  ne  peut  le  Seigneur  fujtiir  fort  homme.']  Hoc  ipfum 
quodlïic  dicit  Parior.  Fclyn.  Decius  d.  cap.  cætcrum 
fuse  icripsêrequoticicûque  adione  pcrfonali  ex  con- 
tradu  Dominus  aduerfus  valfallum  agat,  tories  Ordi- 
narij  elle  Iurifdidionem  non  Domini  ipfius ,  quod 


ipfum  verum  eft,etiam  fi  feudum  ipfum  in  promiffio- 
nem  dedudum  fit.vt  ante  diximus. 
t{  ou  arriéré.]  Cùm  hiccafum  ioecialem  excipiat ,  quo  i 
Iurifdidionem  Domini  in  fubuaftallos  exercere  ne¬ 
queant  ,  videtur  indicare  conrrarium  dic  ius  commu¬ 
ne,  &  in  non  exceptis  confirmare  regulam.  Res  cft 
digna  inquifitione,  an  Iure,  vel  Coniuetiulinc  Dorpi- 
nus  mediatus  fcudi  potcftatem  fuam  &  ius  doipinicu, 
ratione feudi,autiurifdidione in  retrouaftallos  exer¬ 
cere  poifit  in  prima  inftantia.  Antecedit  ordine  illa,an 
vafiallus  vafialli  mci.vailallus  meus  dici  debeat,de  qua 
crebra  fchola  glof.l.de  accelfionibus,  verbo  debet.  D. 
de  perpet.  6c  tempor.l.  Modeftinus  D.dc  verb.  fignif. 
c. legitur.  81.  diftind.  Bair.l.fi  quis  à  libertis.  D.  delib. 
agnof.Bald.c.cum  diledi.ext.de  dol.&  cont.&  c.  pa- 
ftoralis.ext.de  off.ord.6c  c.i.  §.illud  tit.de  proh.  feud. 
al.pcr  Fred. 6c  1. vit. verf. quaero  reflator.  C.com.delc- 
gat.  6c  quos  congerunt  Francifcus  Curtius  libro  de 
Feud.  parte  quarta  Caufa  40.  Chaifancus  Rubrica  1.$. 
tertio  glof. verbi  en  haute  lujlice.  Molinaeus  jT.x·  glof.6. 
Iacob.  titulo  de  feud.  verbo,  ita  etiam  quod  ipfi  vafial¬ 
li, z.col.z.verfic.item  quaero.  6c  verfic.  qui  quidem  in- 
ueftiri  praeftiterunt,col.3  Dodores  c.i.§.vlrimo,ritulo 
de  allod.  Id  nihil  habet  dubitationis,  fi  ponimus  feu- 
dum,quod  fecuhdus  &  fubualTallus  habeant  à  primo 
non  rccogriofci ,  quo  refpedu  ne  vaftalli  quidem  dici 
polfunt, vt  hic  dicit  verbo , d’autres  chofes  efranges,Sc  res 
per  fe  patct.Sed  iufta  de  eo  fendo  dubitatio  eft, quod  à 
primo  per  fecundum  ad  tertium ,  qui  iubualfallus  eft 
primi  manauit.  Ne  longum  faciam, ver  a  cft  fentenna. 
Dominum  prima  m  quadru  vafiallus  medius  interfiet, 
&c  obfit,  nonpofie  iure  communi  vllaiura  feudalia 
exercere  in  fubuafiaUum ,  quaquam  vaflàllum  &  ipsu, 
fed  qui  non  fimphciter,fed  rektiuè  6c  fecundum  quid 
eft  vafiallus  primi.  Itaque  Dominus  primus  non  agit 
in  tertium, ficuti  nec  oculus  in  aedes  interftante  medio 
pariete,  fed  manet  potentia  <Sc  habitus  in  perfona  Do¬ 
mini  apta  ad  agendum ,  vt  femoto  pariete  aut  didudo 
velo  videre  poifit,6c  Dominus  adionem  fuam  exerce¬ 
re  6c  potentiam  ad  adum  deducere. Ergo  quoties  tolli 
de  medio,medium, 6c  ipfum  vatfallu  continget, aperto 
feudo  per  mortem  cius ,  occafione  forte  rachatus,  vel 
per  prehenfionem  feudi  in  perfona  fectmdi  exdefedu 
hominis, propter  fru  dus  malaï  fidei,aut  propter  com¬ 
mi  ifum  feudi, toties  via  fiet, 6c  porta  Domino  aperitur, 
ad  omnia  lura  exercenda  in  tertium  quç  fecundus  po¬ 
terat,  cum  fupercrat ,  6c  vires  aut  extindas  aut  fopitas 
refumet,quandiu  præhcfio  durabit,  aut  in  perpetuum 
commiifo  perpetuum  feudo  ex  perfona  fecundirCitra 
id  manente  &  fupcrftite  lccnndo  nihil  plane  eorii  po¬ 
terit  primus  in  tertium,  quod  latè  Môlm.fcribit.  §·3Ι· 
glof.3. 6c  Conf.  Borbon.Art.373.  Contra  Aurei,  cit.  de 
feud. 5.67.6c  aliae  p.leiæqueA'  Iacob. defando  Georg. 
vbi  fup.verf  ita  etiam  ipfi  vaftalli  num.6.&  d.verf.  qui 

quidem  vaftalli  pr.TÎliterunt,nura.  14. 6cdicemus.§.8n 

Sed  enim  ab  hac  iuris  difpofitiotxe  feparadaeft  caute 
Confuetudinaria  noftra  difpoficio,ne  Iuris  fiducia  fal¬ 
lamur. 

Nous  pratiquons  vn  e  forme  de  Tenue  qu:  s'appelle ,  com¬ 
me  iuueigncur  d'.ufnc,  Celny  qui  tient  ainji  dé fon  diffié, tient 
αιιβϊλ  LgenceJu  Seigneur  de  fon  aijné,  vt  ini.  Art.311.  En  ct 
cas  le  iuueigneurd.diuers  r effets. tient  wediatement  CT  trn-^ 
mediat  emmt  du  Seigneur  premier:  mediat  emetit^  parle  moye 


205 

de fon  aifhé.  Immédiatement, pour  le  regard  de  la  iigenceipour 
le  regard  de  laquelle,  le  Seigneur  auquel  elle  efi  deu  'è ,  agit  CT 
exerce  immédiatement  tow  droits  féodaux  jur  le  luueigncur: 
foitde  foy ,  d’hommage,  defaut  d’homme,  fruits,de  male-  foy, 
i  CT  autres,  vr  inf.  art.  32Ô.  &  529.  &  330.  patet.  Arque 
hic  régula  fuperior  fallir,  quæ  res  cligna  animaduer- 
fione  eft.  At  cùm  de  iurifdi&ione  Iimpliciter  &  per  Ce 
exercehda,quçritur  aduerfus  vairallum  vaflàlli  in  Γ .ib- 
feuda,  in  prima  initantia,  res  eft,  quæ  multos  fallat. 
Diximus  alibi  perpetuo  in  Britannia  fendis  dominan¬ 
tibus  inelïe  Iurifdi&ionem ,  nec  negari  camen  debet 
itafeudum  concedi  polTe  alteri,  vt  nulla  retineatur, 
nec  quidquam  aliud  prçtcr  fidem  &  homagium,  fcd 
tales  concclliones  nui  quam  vidi,  fans  rétention  de  lunf- 
diEhon  cr  oheifance.  Inquirunt  Doctores,  an  cui  feu- 
dum  conccilum  eft,  fubinfeudare,  &  ipie  alteri  pollic, 
res  eft  alterius  loci,  &  patet  inf.  art.  343.  polle,  de 
quo  iufta  elle  dubitatio  poterat ,  propter  manifeftum 
prciudicium  primi  Domini,  &  fetidorum  vrilitates, 
quæ  fubinfeodatione  in  alterius  commoda  transferu- 
tur:  &  quia  vallalli  in  alterius  Iurifdidhone  cranfcunr, 
&vno  gradu  abfcedunt  à  primi  Domini  porcftatedc 
^  Iure,  &  pro  prima  inftannareflbrtus  relinquitur.  Sed 
tamen  hoc  lurevtimur,  vt  talis  fubinfeodatio  fiat  & 
fuftineatur,  etiam  fine  confenfu  primi  Domini,atque 
ita  plures  &  fubordinati  gradus  fiant  Iurifdi&ionum, 
primi  &  fecundi  in  tertium,  cui  infeodatio  fada  eft, 
quamuisante  immediate  tertius  à  primo  feudü  fuum 
cognofceret,  ita  vtiam  medium  intercedere  incipiat, 

&  tertius  fit  à  Domino  qui  ante  fecundus  erat.  Sed 
hoc  cùm  fit,  non  ita  Iunididtio  à  primo  abdicari  pro¬ 
pter  infeodationem  à  fecundo  in  tertium  fa&am  in- 
teliigitur,  quin  primariae  <&:  originalis  Iunfdiâionis 
veftigiafuperfint,  cuius  vi  Iurifdi&ioncm  in  v  ali  alios 
fecundi  vallalli  Dominus  primus  exercet,  fed  id  non 
abfolutè,  necfinjpliciter,  fed  fub  lege  &  conditione 
inueftituræ,id  eit,vt  quotielcunque  eam  fiue  in  parte, 
fiue  in  genere,  mediatus  reuocareàprimo,  licear  ci 
per  hoc  remifiionem  vaflallorum  fuorum  petere  in 
Curia  Domini  fuperioris  &:  primi,  &  hoc  exprefsè 
difponir  ille  Articulus  29.  itavt  fi  mediatus  omittat 
remiffionem  petere  redtè  iudicium  aduerfus  vallal- 
lum  vallalli  procedat,  quinetiam  certis  &  fpcciahbus 
caufis  eo  tcx.  expreflis ,  ne  fieri  quidem  debeat ,  vnde 
apparet  Iurifdi&ionem  illam  habitualem  &porentia- 
lem  refidere  adhuc  de  priore  iurein  perfona  Domini, 
quæ  in  acftum  exeat,  quoties  mediatus  non  repetit ,  «Sc 
patitur  eam  in  fuos  vaiTallos  exerceri ,  aut  cùm  cafus  à 
Confuerudiiie  expreifi  occurrunr,aut  Curia  forte  Do¬ 
mini  recufata  eft,  aut.de  talibus  Iuriididtionem  non 
exercct,aut  fubditos  grauatgrauamine  confuetudina- 


Desluflices,  Art.  L. 


20  6 

A  rio.  Inde  eft  vt  Domini  locorum  Iurifdidioftem  exer¬ 
ceant,  in  prima  inflantia  m  fubditos  vaiFallorum  fuo¬ 
rum,  vfque  ad  remiffionis  peritionem  ab  inferiorcDo- 
minofadam,  cuius  ope  vocatus  remitti  fe  obtinet, 
quod  folus  obtinere  non  poliet,  propter  primarium 
ius  refidensin  iure primi  fcudi,  nec  poteft  fubditus 
tertius  interelTevllumcatifari,  cùm  iuré  itidem  anti¬ 
quo  teneatur  :  &  lubinfeodationis  intereftt  non  per- 
fonam  eius,  fcd  mediati  Domini ,  cui  fubinfeodatio 
fatfta  eft,  contingat,  imo  eius  interfit  per  rot  gradus 
Iunididtionnmnon  tranfire,  &  tota  cauiatio  interdie 
eius  non  alia  iit,  quant  vt  ad  domicilij  locum  remitta- 
β  tui,  quæ  ipfa ratio  à  Iurifibdione  iimpliciter  iumpta 
prohciicitur,  &c  originem  habet.  Sed  eam  alleganti 
obftat  fcudi  lex  potior,&  originahs  obligatio  i  t  fidens 
aitiue  in  perfona  Domini,  quod  nos  aliqua  ex  parte 
furnus  d.  arr.  29.  proiequuri,  id  eft,  vincit  domanialis 
potcftas  I urifdidtionalem ,  &  caufa  fcudi  caufamlu- 
rildiftionis.  Accedit  ratio,  quod  cùm  Dominus  pri¬ 
mus  habeat  Iurifdictionem  ordinariam ,  generalem 
non  lolum  in  vaflallos,  fed  alios  omnes  rarione  forfan 
domicilij  aut  delidti,  fi  altam  Iurifdicftionem  habet, 
poteft  vi  ordinariæ  etiam,  in  vaiîallum  vallalli  eam 
exercere:  qui  cafus fpecialiter traditur  àBald.  rir.  de 
C  pace conftanr.  glofi  fin.  inprindp.&  Iacob.  dc fando 
Georgioverf  qui  quidem  vallalli  preftiterunc,  nura. 
14.  Summa,  multum  inrcreft  inter  eam  quam  vulgo  4 
Iuftitiam  fonciariam  &  domariialem  vocant,  quæ  de 
iuribus  &  debitis  fcudi  quidem,  fcd  in  vaiîallum  vaf- 
falli  nunquam  exercetur,niit  aperto  vaftalli  medij  feti¬ 
do  ,  &  in  manibus  Domini  exiftente  veluti  remoto 
obftanre  velo,  quod  iecus  eft  in  Iurifdidione  ordina¬ 
ria  Sc  iimpliciter  fumpra ,  etiam  fetido  annexa  8z  ra¬ 
tione  eius  competente,  quæ  in  vaiîallum  vallalli  exer- 
cetux,  non  lolum  in  cafu  relfortus,  fed  etiam  in  prima 
mftantiavlque  ad  rexnilfionem  petitam  per  d.  §.  29. 
Hæcvcro  multomagis  in  Rege  per  ea  quæ  ibi  dixi- 
D  mus. 

D  a  utres  chofis  efir  anges.]  Verus  dicebat  des  fiefs  eflran  - 
ges,  ideft  aliis  quàm  quæ  Iure  ab  eodem  Domino  re- 
cognofeuntur;  Hic  igitur  fic  ftatuir,quoties  cuiquam 
controucrfia  mouerur  à  Domino  feudi ,  ratione  alia¬ 
rum  renim  externarum  quàm  ipfius  fcudi ,  aut  ratio¬ 
ne  feudi  externi.  Domini  non  elle  cognitionem  fed 
ordinarij,  id  cft,Iudicis  domicilij. 

Qui  ne  toucher,, t fon  Office.]  De  quibus  fupra  art.46. 

Ny  le  fan  du  Segnem]  In  qualitate  Demini  feudi ,  de 
quibus  art.45. 

h  Comme  exploits  de  Cour,  qui  touchent  l’Office.]  ideft,  U 
jurifdiElion.  J 

'  Ejl cy-dejfus.]  Art.  4J.  46.  47. 


ArticleL. 

M  ne  ΡΓ  iu?icer  ion  meftaycrbou  cenfier  pat  fa  Cour 

#  injuajunfdiihone,  flnulLm  akam  Ueat  m  eumfotcftÂmJunfi^on^e. 


Nota  i. 

DeU"lfiiîim  &  ΡΦ"  Dominorum  in  fuos  agri- 


V erus  mtcllcflut.  §.  vt  vero  forfan  auth.de  quafio.  ad¬ 
iter  fin  Mohn.  cr  num  3. 

Jure  (sr  legib.  vita  agenda. 

Domanij  cr  fcudi  differentia. 

I  iiij 


αο  7 


Des luftïces ,  Are.  L. 


208 


us**.rl  Annotaram  i  wtMÎbii*  qui*·»  dfc  A  _ aJ h=rc in fin.Cod-dc Iai .li- 

.  “  ■  . -i-.·  f',,.-..-  r 1 1 .■  i l I i-T i- i i>lu  ·π  herr.  toi  1.  k  Alex*  iiidddttiàdciamd  J.  rctictnobiles 


η  quidam  Domini*  in  agricolas  fitos  iui'iUliÎiion<  m 
ÿc  noteftatem  cocrdlionls.  Bald.  tk  Aluaroc.  c. 1«  nr. 
miàiEcr  vj  il  à],  iur.  deb.  fer  c.i.  £  Γι  mftiftcnaliï.  tlc. 
de  n.ic.  rcm-nd.  qniccii  I’  màXMnï  L'ù  ιύϊβ  cwœtcitiw* 
tamen  hoc  π  un  didente  emunituri  habet-  Sed  Tm 
F^b- t.  ]  nti oiii-SHi Îbacauf,  lud.mtniit  Dominor, inter 
racolas  (uns «Qfidofeetc  &  îudiçare pulte.  Haie  quia 
fin  c  ludûritÎit-t  i  uri  s  dkütiur,  non  iiinghopeirequem- 
quam  mouerc  debent,  ad  miolcmiam homtnum  per 
ic  Euii  ferocium  cxciûdiun.  Sedi  &  CaroL  Molin.£i. 
glof.S.  verf  bue  accedit  Jibi  primus  mnmiun  degn·- 
RcndiJievifiir,  cft,  iurc  Veteri  &  Îoibrain]  Cmiihm- 
tin  1  «  1  ur  LÎli  i  itionem  D  a  mm]. s  pradlenuâ  i  n  agrsco- 
lis  iiios  fu  ii  I  b  j  mi ratikqtir.  à  nemine  aciimaduetiuro, 
c λ  tj,  lî  vero  I brian  ruidi.  <lv.  qusrfto  cohib  Quir  tamen 
fentcnria  ÂvmcIÎïTjpInwi:  Molûui 'ccdtix  nemde- 
lum  ,  cùtn  ranimante  utim  Rakh  nnr-otillet- d. c.t,  rit. 
tj  1  l  a  li  t  Λ'&ΐΓ.  i ur - d e  b  e .  &'  in  canui  em  d.£.  livero  tentui, 
dtiilet  ,  &  an  re  hos  omnes  gloS.  verk  Domini  d,  $.  fi 
v  ero  U nrL-i η  p er iteLm; c  ra  t,  Sed  i Ile  pn;  i  r  ua  l  l  quit I  m  1  vi  r 
inanio,  & cxerriraritiiie  unis  inkiffcaj  cogiiaruwi- 
bus  Ere  tu  ii  j  eo  ptiiipi  femoris  diremi  prbjprcditutj 
vndcn-ort  iîï  facile ,  Li  quis  vrgen  fiiuas  coptas  d  edu¬ 
cere.  Certe  πφ ί%»  nec  qui  jJJujicl  ramo  alite  amuua  - 
utî,  id  m  eo  ij.li  vero  io  H  m,  deprehendere  quod  nec 


bvm.  coli.  k  Ale%.  in  addit-  ad  trùnuU.  ren  «nobiles 
polle  hoiniiie&tuos iradiocribus  tjttas 

icmemi  aprTterquam  quod  nullo  iurc  nititur,  &  ry~ 
fiuundem  rcbpjtj  nuii  πι^πορετέ  probanda  ell  ad  in- 
tendendam  ferociam  huininum  per  Ce  plus  fatis  mfu- 
kntiiun.  Quare  melius  i ur.c  &:  kjÿtms vitam ngih  no-  4 
tentes  emendari  :  nmmirn  peilkuli  priuaro  iti  arbitria 
cft,  &  iain  ahm  Turilconliittusadliicrrii.  I.  non  cft  fm- 
gvdûiÛ.  deregv  hir.  Flaro  quidem  UlvdcJegiK;.  gia- 
dus  quofd.’Uai  &.  urJmes imperandi &i parendi  codib- 
tun  inter  hos,  vr  imhikii  gtm  bilibus ,  po  tendores  bi¬ 
li  r  mior  i  tuis  i  nipirenc,  îtli  [  13b  Hnt.  H oc  quidem  ii  p  ro 
emone  itcipprii  ti  iuee  ïamc  A:  legibus  noceri  üpot- 
rct, $( eiinodeutiom·  qua:  in  tyr^nddem  Jibnéirai. 
Hait  Ane.  But.  Anctu  fi:ubar.  Fclw  eiim  coiKing.it 
eut.  de  fbe.  coinp.  uegarit  e  Îltllos  mdicaïc debei'edc 
rufbci.t  Ecclelix  >  nec  de  ofHdahbu»  iitis ,  quanquam 
Io.  And  Jn  aliquibus  patribus  Hiipnii-  Domino»  iit, 
iudiearc  Isomines  iuos  iniettfoitire^  Vincendus  Ca¬ 
non.  fetipiit  Canonicos  Ρ,υ  liienits  tenere  Curiam  de 
i' atris  fan  itlii.  fua^qited  li  aliquando,  faitum  eft,  fteei, 
certe  di  |iu,ktibav  aiibiriimus  pet  ieqmjtLTVE  dtvxo- 
rejibms,  füus.Tiraq.  mk-gib.  connubial, 

1  ûu  tenfitr.}  Diximus  alibi  Va  1  iono  ceniits  nullam  iu- 
rildictiniicin  vnqif a m  acquiri ,  ac  nedmmniinu  qtii- 


1  leniit,  rtccibudrilla Iuiluuaui Confiittttio.  Iscdcùm  q  tkrni direôum rerinen.  f7î‘ù»f. verbo, ctttfte^  _ 

agticolis  impense  Imperator  ille  lini  ciet,  quod  crebra:  ‘  S‘U  n’tftott  Jt  mnirt&fvt-]  Rarione  domidbj ,  kilb 


Conllitutio  ne  scius  indicam:  nées  Lia  occaiionc  cuu- 
cari  jib-opcrc  ruilico  vellet;  auocamt-uconun  canfus 
pi addere  volnml ntcrquai  cum  &  bcw uwerdum ede 
lritclligeret,  nntrdum  ctum negotia,  qua-  cum  domi¬ 
nis  pnxdiûftaD,qiJim  ντο  e  motatenmt,  inrrrcOderet, 
t>.  Ius  cauiw  euocotos,  ce  lenter  à  Domitus,  tuus  caula 
preifc&os  celerrime  ab  judicantibus  tudicio  dimicu 
voluir addktf  etJ tam pcrins  niotatormn  indicum,  quia 
f  erupit)  eorum  ptasfnuia  fu  periiua  in  v  rbe  dkt ,  & 
:iL;riaiioira  cellario  iplis  Ai· DominkqtiaqpC  damnu 


car  ccinrrjiicntisFaiat  proro^«îb'niï,&'-vi  i  unia  i  dm-. 
lûs'pir fe fumptarnon ftndallipote(lacisaut ilicis.,  id 
eri ,  eutmquod.  Inc  teK,  evdudeft  vulmc. 
lL  Ο»  ψ éfini  Ex  arr.ü.  ibp.  ïd  ont«r>  incdli-  ï 

gendum eftdceo,  quod  intra mctaS tcTricorij  infeo- 
d  jti  Sc  i :.i hieftt  ctmimi tnm r>  Nam  uod  in tra  præto- 
rium,  aut viUatu  Domini,  aut] π  dominio  (vtlqqutm- 
uiv)  atimiffum  lutalio  iurc  habtTtlTjtv'cqne  enim  ΐ]ΐύΓ- 
quamin  Eundo  Luo  doinaniitmi u nm  habet,  cum  1^- 
mopoibi  dk  iiomo  Lui  ipuus,  cr  *0  tiefme 


[diti  miam  aper  riusimvcu:»  tOXT.  illJl-  D  /nw  tttmiinedt  iny  mtjmryfti \U  Ut  liai  dr  fin  it>m- 

mi ,  deinde* &  2 ah  U-quiitus  aliud fe  ibi  mtfiv \βή ,  Er  idèa.ii quid  in  co admittitur,  m f«pt?rimi 


allitura*  Eam 

cat.  MoJ.  glofam·, . ,.T-  —  — .  ***■>.  ■  ·*■·,  ·  ·  .  _  ,  *. 

vidilTctvtftimauir ,  i  dqtit  primum ,  ied  ait  ille  ram  ie  fando  admimtm-,Λ:  ibi  ratione  ddiitj  fortitur  torum. 


iicuirumvidillcpdhtrci,  cau  ii  non  fuit,  cur  Ecprtmùni 
j  id  vidi ik  diceret  multomtuus-  VeradHentcJUmquas 
l\  td  quoque  conii itumn  Donums  Dtidomm  nullam 
elle Hiiifdivtioneni iu  agrie nl.ts,  publica- quidem  po- 
tcibris& iuns,quanquama,couomica,&  (vr vocant) 
rcucrentialis  qu.rdam  fuir  pnunt-t  cuiufdam  annnad- 
ucrimnis ,  vt  Li.  Cod.  êv  ccncnd,  propinq.  &  cana¬ 
rio  dc  qua  m  ÿ* adfcriprici  antb*  de  nupt,  &  Lvk.  C.  de 
agrie.  &cc nf*  k  Liari  & fiiipD.dc fare.  CfliHri irnea 
ad  iurddidtoncm  tuii  ptibbci  i  uris  potdlitcm  ui|  at- 


Itaque  Domiiiusintcrior  nim  magiftde  co  iuï  d?cdc 
poreftt  quini  dc  eo  quod  i  ple  adnnletif,  c.im  nemo 
b  bi  il  l  1  liat,  v  r  si  e  rc  s  q  n  id  em  v  11  a  hb  i  ip  E  i  ►  In  qiLo  pic- 
riqtu’  i.dcuu-  &:  falhmnu. 

*’  s'il  ait  Mitnc  !i}Ti;d)tiict).  ]  V  t  rarione  domicilij  an: 
rei,  nem  en  eo  quod  villicus  aut  certius  debitor,  qujm* 
quam  qui  villam  Dammi  habitati  dotniahaniisDc'- 
mirudid  poteft.qtu-i  tndomauioeius  lubitat,  cum 
qutdcin  dc  i  uifc  dicendo  agtsttr. 


T1TVLVS 


TITVLVS  SECVNDVS, 


DE  I  V  R  I  B  V  S  PRINCIPIS,  A  LIOR  VMQVE 

DOMINORVM  ,  ATQVE  DE  OPITVL ATIONIBV S 


CONSVETV  DINARIIS. 


TITRE  SECOND. 


Des  Droits  du  ‘Trince.gr  autres  Seigneurs ,  &  des  ^ Aydcs . 


Hic  Titulus  præcipuuseft  inter  Confuetudinarij  iuris  locos,  qui  alienam,  aut  ignotam  bona 
ex  parte  Iure  ciuili  materiam  continent ,  priuatis,  fcilicct ,  gentis  Moribus ,  &  vctufto  vfu 
conititutam  :  Quod  erat  vbique  eximiè  Reformatoribus  fpedandum,  ne  Iuris  ciuilis  fen- 
tentias,  &alienæ  fupelledilis  inftrumentum  compilaile  arguerentur,  quæ  melius  fuis  è 

ni  t Tri™™' Traaationis  fumma  Ves  Hales> art-  51.5^53·  54-  55.  Chemins ,  art.  54. 
jtgoblejfc du  Prince,  art.  56.  Ejpaues.art.  57.  Chofestrouuees.art.fi.  Lodes  &  ventes,  art.  s 9.  cum 
feq.vfquead  art.y  3.  Bad& Rachapt .  4^.74.  cumfcq.  vfquead  art.  So.  Rodes  &  papiers  ter¬ 
rier s, art.  81.  82.83.84.  i^fdueuz, & tentures, art.  85.86.  Aydcs  couBumiers.art.  87.88.89  90  91 
Sz.K^iutres Aydes .art. ^.9^.9^.  Guets.art.9z.  * 


Article  LI. 


H  V  Royj&'Ducfeu!,  appartient  de  bailler  b  fauuegarde. 


A  R  T  i  c. 

X  L  I  I  I  I. 

N  Ο  V  AE 


D  3  Ducémque  filum  pertinet  fluarardu  conccffw ,  feu  public *  *  »  h 

^  tuteU  ajjertio.  J  J  r 


Nota  i. 


Saluagdrdia  conceftoejUtt  nunc  Regum  efi,  Magifîra- 
tuum  et  iam  olim fuit.  φ 

£//<<»»  «  Dux  Britannia  iam  olim  vfiu  efi. 


A  pcllano,  &  Regiæ  imaginis  amplitudo  detr.-ïtta  eft 
Nam  quantum  ad  Duces  noftros  attinet,  vetus  eft  au-  2 
tornas,  &  ius  Principibus  Britanis  cautum,  reccptum- 
que  iam  ohm  diferto  fœdere ,  quod  pridem  inter  Lu- 
domeum  Regem  nonum,  &  Petrum  Druydem  Mm- 

id  tempus  intadtam,  imminuere  haud  pro  magno  du- 


. - -“'-“***  immuo  Jivtgij,  vjuucrnatores  rrouin- 

ciarum ,  Comites  ftabuli,  &  Maiores  Palatii,  quod 
GuidojPapæ  notat  decifione  ;6.  Sed  &  ab  Senefchalis, 
Bailliiiis,  &  Rcdtoribus  Prouinciarum  id  vfurpatum 
ConftitutioneLudou.  XII.  publicata  anno  un.  art. 
60.  oitedit ,  &  fuperfuiiTe  eius  rei  veftigia  ad  Francifc. 
Regis  I.  aetatem, argumento  eft  Ordinat,  eius  Crcmo- 
iienhs,  anm  iSj6  articuli;,  qua  Prçfidibus  ea  poteftas 
adimitur:  fcChaflan.  fua  etiam ætate vfitati.m  feri- 
bit,vt  fpeciales  concederent,  generales  vetarentur  ru- 
bnc.  des  lu  B  très.  $.4.  glof.  verbi  fur fis  hommes.  Extant 
&  particulares  quoque  Côfuetudines  Prouinciarum 
quæ  etiam  Dominis  locorum  eampoteftatem  tribuat 
intermixti  impcrij  iuraiure  ordinario,  vtSenonenf. 
titul.  de  moyenne  luftice.  Sedhæcnunc  abrogata  in-po- 
teftatem  Regum  redada  funt,  &  quanquam  in  plerif- 
que  vis  penè  eadem  in  formulis,quæ  ab  ordinariis  In¬ 
dicibus  conceduntur,  manet  augufti  tamen  tituli  ap- 


Not  a 


Saluagardi* fundamentum ,  er  origo. 

Cardu  fimplex,  ergardta  oardtana.  CT  earum  vit. 
Cardia  gardian  a  à  lurtfidifhone  ordinaria  eximit. 
Cardinal/ omnibus  Magfiraubm  concedebantur. 

Duo  capita  Saluagardu,cr  an fit  per fie  remedium  pofi- 
fcjfiorium. 

Salnagardta  neminem pejfefiione priiut. 


Sauuegarde.]  Publicæ  tutelæ  aifertio ,  auctoritas,  & 
lus  à  Principe  concelfum  &  iancirum, originem  habet  1 
ea  forma  ex  titul.  vt  nemo  priuat.  impera,  tit.  C.  & 
leg.  capitalium,  f.ad  ftatüas.  D.  depœn.  Vetus C011- 
fuetudo  gardiam  &  faluagardiam  expreiferat  diuerib 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L I. 


ZÏZ 


iurc,  vt  illud  quoqtte  Andcnfe  foedus  :  Gardias  vocal  A 

1  lcecs  priuatim  pnuilcgio  cuiufqua  Ecclefiæ,  aut  o 

lJii,  aut  corporis, autloci,autperfonæ  irrogatas,  qui¬ 
bus  Resiæ  tutela;  interdum ,  &  cognitioni  poitu  an¬ 
tes  afferuntur,  pridem  hac  quidem  potelhte,  infre¬ 
quentes  Britannia*,  Garder gardants  I  ranci  appellant, 
quæ  his  dem  'm locis  concedi  olent,  quos  Regc  do- 
tauêrc, ideft,  qui  fime  è  fundatione regali,  Abbatiis 
vt  plurimum,  aur  ptochotrophiis.  Nam  alus  concedi, 
oui  in  ditione  Baronum ,  aur  Optimatum  fint,  vt  in- 
folens  ita  Regiis  Ordinationibus  improbatum,  quod 
veterum  Regum  Conftitutiones  reflantur  apud  Au- 
frer  part.3.  Styli  Parlament.  ritui,  de  refcnpns ,  art.;.  D 
6.  k  7.  Fui  fle  vero  eas  perpetuas,  k  locis  lphs  affixas, 
ik  praelaturis  apparet.  &  dict.  art. 6.  k  Ioan.  Fab.  no¬ 
tati  §.  adhuc  ,  verbo  quid  de  Gardiatonbus  inftit. 

3  mand.  Itaque  quibus  funt  conceffæ,  ordinaria  lunf- 
didione  eximatur,  &  Præ  fidibus  Prouinciarum  lubu- 
ciuntur,  quibus  funt  fpecialiter  tales  cognitiones  at- 
tributæ  3  (  Nam  præpofiti  idius  non  habciit.  Ordinat. 
Francifc.I.  apudCrcmoh  articul.p.quiabeffedugar- 
diatores  appellantur.  Ideôque  olim  parce  tribueban¬ 
tur  ab  Regibus,  nec  mfi  auditis  k  vocatis  Baronibus, 

quorum  ea  de  re  erat  cognitio ,  quibulque  impetran-  C 

tes  fuberant ,  idque  cognita caufa  ex  did.  art. 6.  quia 
feilicet  ms  fmgulare  continent,  k  priuilegium  irro¬ 
gant  contra  ius  commune,  quod  d  renouatum  Art. 
Aurelian.74.  k  alia  Ludou.  XII.  anno  1499.  art.4Z.  k 
1412.  art.  59.  &  alia  Cafloii  VIII.  1494·  art.76.  Atque 
vicem  obtinent  Coni  eruatorum,  qui  ad  Priuilegia  cu- 
iufquam  conferuanda  in  cognitionibus  delegantur. 

4  Nec  vero  (vt  ante  didum  eft)  ab  Magiftratibus  tan¬ 
tum  ciuilibus  concedebantur,  fed  ab  militaribus  quo¬ 
que,  cùm  feilicet  aut  præfedo  Præfidij ,  aut  dationis, 
aut  cuiquam  militari  officio  mandabantur,  ea  formu¬ 
la  vt  vim  iniuriâfquc  à  quoquam  arceret,  k  in  pol-  D 
feffione  aiiufquam  praedij  defenderet  impetrantem, 

ea  lege  vt  fi  quifquam  aduerfarius  intercederet,  dies  ei 
ad  Parlamentum  Franciæ  diceretur ,  cuius  pridem  in 
Francia,  &folius  cognitio  de  intcrceflione  fuerat,  vt 
nunc  Magi ftratuum  omnium,  in  fimplici  quidem  fnl- 
uagaidia,  ex  forma,  cap.i.  de  off.deleg.  1116.  vnde  fie¬ 
bat,  vt  intcrceflione  poteftas  talium  quidem  gardiato- 
rum  intercideret,  ii  quis  ius  opponebat  :  Cuiufmodi 
formulæ  meminere,  k  Ioan.  And.  k  Dominic.  in  d. 
cap.i.  Pofterius  propter  moleftias  itinerum,  &.Parla- 
méti  nimias  occupationes,  Magiftratibus  iurifdi&io-  £ 
ne  prreditis  cognitio  de  interccffionibus  eft  attributa, 
propriaque  Prçlidum  ea  de  re  autoritas  effe  coepit. 

Sed  ea,  quæ  gardiana  dicitur,  omnium  in  vniuerlum 
caufarum  cognitionem  tribuit,  faluagardiavnius  ferè 

5  &  ad  poffeflioncs  tuendas  reperta  eft:  Cuius  duo  ca¬ 
pita  funt,  vnum  vt  vis  k  iniuriæ  arceantur,  alterum  vt 
quis  in  pofldlionc  fundi ,  domus ,  iurifve  cuiufquam 
defendatur,  vnde  fit,  vt  cùm  priori  vis  prohibeatur, 
nemo  ad  intercedédum  admittatur,  non  magis  quàm 
denunciationi  ne  occidat,  ne  furetur,  ne  quid  genera¬ 
liter  eorum  faciat,  quæ  funt  prohibita,  k  illicita.  Po¬ 
fterius  cùm  de poffeffione  conftituat,  tam  interceffio-  F 
nem  admittit  quàm  aliud  quodlibet  interdictu  :  Ideô¬ 
que  femper  ex  formula  adiici  folet  à  Ια  co [eruat  ion  de  fes 
droits  feulement,  &  notum  foro  iam  olim  aduerterat 
Mafuer.  §.  item  fi  quis  nmeat.  titul.  de  poflèflbrio. 
ÇJuamobrem  nemo  ob  dcnunciatam  faluagardiam 
iure  fuo  aut  poffeffione  vti  prohibetur,  nemo  ob  in¬ 
tentatam  litem  poffeffione  excidit,  k  notum  confue- 
tudinarium  affumptum,  il  n attente quihle de fon  droit, 
ex  art.Î9.  fupravbidiximusexarticul.no.  infra.  No¬ 
uant  tamen  poffeflionem  apprehendere  denunciata 


ante  faluagardia prohibet,  alioqui  in  attentatum  in¬ 
cideretur, quod  ibi.  Mafuer.  notat.  d.§.  fi  quis  timeat, 
quaquam  non  maiori  multo  ratione  quàm  in  adepta, 
fi  nulla  vis  proponitur  iure  fuo  vtendo.  Nec  vero, 
quod  Mafuerius  notat,  remedium  per  fepoffefforium 
eft  faluagardia,  nifi  interdidhim  fubiiciatur ,  quod  ta¬ 
men  Rebuff.  putarat  in  Ordination,  tit.  de  mater, 
poffeff  art. 2.  Ne  id  quidem  verum,  quod  Mafuer.  6 
feribir  per  eam  manum  Regiam  apponi,fi  quidem  fe- 
qucftrationem  intelligit,  cùin  ea  incognita  caufa  fit 
prohibita.  l.i.Cod.  deprohib.  feq.  pcc.  cùmres,qtue 
in  controuerfia  Funt ,  intérim  apud  poffefforem  eflè 
debeant, 1. res quæ.D.deiur.  fil.l. prohibitum. Cod. 
deiur.  fife.  cap.cùm  veniffent.  ext.  de  inftit.  §.  fi  vero 
controuerfia.  tit.de  fcud.  dar.  poff&  alibi  plenius  di¬ 
cemus.  Sed  ea  vis  eft  faluagardiæ ,  vt  autoritatem  Re¬ 
giam  k  publicam  addat  priuato  iuri ,  veluti  conforta¬ 
tio  manus  Regia  in  priuatis  feudorum  prçhéfionibus, 
vt  ira  acrius  coerceatur,  fi  quis  contra  ius  alienum  pri- 
uatus  ipfc,  k  injurius  incurrerit,  k  locus  fuit  mulftæ 
etiam  extraordinaria». 

Lit  er  St  itus  ab  Rege [olo  conceduntur. 
c  appartient.)  Regium  eft  igitur  publicae  tutelæ  affe- 
rcre,  quod  olim  Io.  Platea  dixerat.  1.  vltim.  Cod.  de 
erog.  milit.  anno.  Iacob.  Rebuff.  1.  de  his.  Cod.  de 
nauicuL  lib.xj.  k  è  nuperis  Feraldus  &  Degraflalius 
homines  diligentes,  priuatis  ea  de  re  titulis  de  rcgalib. 
Idem  fentiendum  de  Lireris  quas  Status  appellat,quæ 
ad  fufpendédas  cognitiones  tribuuntur  certis  de  cau¬ 
lis,  quanquam  ad  gubernatoribus  quoque  Prouincia¬ 
rum  olim  conceffas  teftatur  Aufrcr.  in  Stylo,  d.  ritu, 
derefeript.  arc.12.  part.  5. 

Nota  5. 

I  Solus  Princeps ,  lud'tcéfjtte  Regjj ,  de  infraild  Saluagar- 

dia  ludicant. 

1  Salu  agar  dia  cognitionem  pojfefionis  Indici  Regio  non 

tribuit. 

3  Infrafho  eluditur  iuflificatione  iurif pojfeffbrtf. 

4  Intellettum.  I. fi  devi.  D  .de  tud.  non  recepit  vftss, 

5  Defepïrata  cognitione infrachonis. 

d  Bailler.)  Vt  Salurtgardiam  concedere  folius  eft  Re- 1 
gis,  ita  &:  dc  infracta  iudicare,  cùm  de  côtempto  eius 
imperio  agatur,  iam  olim  notarant  veteres  pragma¬ 
tici,  Maf  uer.  rit.de rem iff§.  item  faluagardia.  Aufrer. 
in  Stylo  ritui. quor.  cognit.  perr.  ad  Reg.&glof.  eiuf- 
dem  Aufrer.  eodem* titulo,  parter.  cap.4.  Quodta-  2 
men  lie  accipi  non  protinus  conuenir, quali  depoffef- 
forio  quoque  cius  rei,qux  in  alterius  iurifdi&ione  fita 
fit,  Iudex  Regius,  aut  Præfes  prouinciæ  fibi  cognitio¬ 
nem  fumere  debeat,  aut  pofiit  vi  faluagardiæ  ateribu- 
tæ.  Nec  enim  id  verum  eft,  fed  ordinarij  cuiuflibet 
etiam  non  Regij  manet  ifia  poteftas,  qui  ordine  prior 
cognofccre  debet  dc  poffeffione,  &  infra&ionis co¬ 
gnitionem  anteuertere,  cùm  de  poffeffione  ante  côfti- 
tui  oporteat,  quàm  infradlio  vllaautintclligi,  aut  po¬ 
ni  poffit.  Nam  cùm  peccatum  cognofci  non  pofiit, 
nifi  per  legem,  dici  infradfcor  nequit,  nifi  ante  de  pof- 
fefFore  iudicatù  fit ,  cùm  (v  tan  te  diximus)  nemopof- 
fellionc  excidat  propter  denunciatam  ialuagardiaur. 
•Prius  igitur  lis  poiFefroria  conftituenda  k  diffinienda  5 
eft, quæ  deinde  infracftorem  diffiniar,  veluti  antecedes 
neceffàriu  :  Eft  enim  illa  polIèffio,quæ  apud  infrafto- 
rem  cft,lite  quidem  pendente  incerta, ambigua, &  an¬ 
ceps,  quæ  ab  euentu  aut  legitima,  autiniufta  indicabi¬ 
tur.  Is  igitur  naturalis  cognitionum  ordo  eft ,  vt  ante 


?i3  Des  Droits  du  Prince ,  Art  LIL  214’ 


de  poflcifione  agatur ,  &  euentus  infradorem  diiudi- 
cet.  Quanquam ,  quo  ritu  in  foro  &  tribunalibus  vti- 
mur,  accidere  potcft,vt&  de  infradione  &  de  pof- 
fefljone  vna  agatur,  cum  apud  eundem  iudicem  agi¬ 
tur,  vel  extraordinem  apud  Regium ,  qui  folus  &  pri- 
uatiuè  de  infradione  poteil  cognofcere,  &  ad  iuilifi- 
cationem  fadi,  &  vis  fadae  quçilionem  reus  poiTeiiio- 
nem  &  ius  opponit ,  quo  cafu  admifliim  probatione 
iuris  autpolTellionis  eluitur,  l.vltim.  de  abig.  qui  tex. 
valde  effc  notandus  ·,  qui  pecora  (inquit)  quorum  con- 
trouerfiam  faaebat,  abegerit,  ad  examinationem  ci- 
uililem  remittendus  eil.  Hic  Iurifconfultus  &  crimen 
proprietate  iuris  excludit  &  litem  extraordinarie  in- 
ftitutam  ordinario  iuri  reilituir.  Quod  cum  accidit, 
eadem  opera  Iudex  de  proprietate  rei  aut  pofleilione, 
&  de  infradione  cognofcit,  &  iudicar,  &  rem  rcflitui 
ftatuit,  &  ab  infradione  abfoluit  reum,  quod  ab  Bal- 
do fufius explicantur,  l.quodeuirandi.C.  decond.ob 
turp.  cauf.  Bart.  l.interdum.  D.  de  furt.  Sed  iila  alte¬ 
rius  funt  loci.  Nec  remorari  nos  debent  perplcxæ  dif- 
4  putationes  Dcdorum.  1.  Si  devi.  D.  deiud.quas  vius 
&  experimenta  expediuere,  necordinemfeparanda- 
rum  illarum  cognitionum  recepimus  foro,  cum  apud  < 
Iudicemvtriufquecognitioniscapacem  agitur  Natu¬ 
ralis  hic  igitur  (vt  diximus)  ordo  eil  inftituendorum 
cognitionum  de  pofTeiïîone ,  &  infradione  faluagar- 
diæ,  vt  ador  vim  fadam  proponat,  reus  vim  neger, 
quia  fua  fitpoÎTeiIîo,  &  fuo  iure  vti  licuerit  ex  d.  art. 
no.  Hic  qusilio  fadi  conilituitur,  vtriusiniure  aut 
pofleflioneresfit,  vt  ita  reus  probata  pofleilione  ab 
infradione  abfoluatur,  &  in  pofleflorio  retinenda: 
vincat,  fi  de  eo  adum  fir,vt  &  in  furto  fit,  &  crimini¬ 
bus  exteris,  quae  qualitate  extrinfeca  purgantur,  vt  d. 
I.vlr.  &  exempla  funt  inf.  art.  187.152.  &:  15)8.  Nam 
cum  furtum  diffiniatur  alienæ  rei  contredatio,  torum 


A  crimen  verfatur  in  verbo  (alieni,)  quod  reuincitur 
probationeproprietatis. 

Quod  fi  feparatim  contingat  de  infradione  agi  S 
propter  cognitionum  feparationem,&  incapacitatem 
iudicantium,  vt  in  cafu  articuli  29.  fup.  infradionis 
cognitio  poiTeiforij  cognitionem  non  attrahet,  nec 
ordinarius  poflèflbrij  Iudex  propter  infradionis  cau- 
fam,  iurifdidione fua  priuabitur,  tex.  cap.  exparte, 
ex.  de  priuileg.  &  notarunt  veteres  Guydo  Papæ  de- 
c if.;6.  Iacob.  Rebuff.  d.l.dehis.  Pet.  Iacob.  in  prad. 
rit.  de  cond.  ex.  $.  quadrupli,  verbo  item  gardias ,  & 

1  latè  hunc  locum  perfequitur.  Iaf.  Conf.87.  volum.5. 

6c  Ordinar.Regum  apud  Aufrcr.  tit.  de  bailliuis ,  art. 
61.  quæ  difertè  cognitiones  diicriminat,  vt  ordinarius 
de  pofleflorio  cognoicat,  quo  terminato  fufpendatur 
intérim  iudicati  exeeutio,  donec  Bailliuus  Regius  de 
infradione  iudicet.  Nec  ignoro  aliud  quidda  ablm- 
berto  traditum,  lib.3.  cap.;.  atque  adeo  diuerfum  fæpè 
ab  Præ fidibus  vfurpari,  vt  de  v  troque  cognofcan  t  prç- 
textu  infradionis  ambitione  plerumque  plura  adfe 
trahendi,  aut  quia  non  eadem  eil  difciplina  aut  rigor 
iudicandi  apud  inferiores  non  regios.  Sed  &  ratio  re- 

2  pugnat,  &  feparatorum  cognitio  cfifpar.  Quod  ipfura 
oftédit  difcnmen  cognitionis  Eccleiiailicæ  in  talibus, 
in  qua  Iudex  Ecdefiailicus  de  delido  communi  co- 
gnofeit,  cùm  laïeus  infradionem  iure  priuilegiariæ 
cognitionis  apud  fuum  tribunal  exerceat.  Separabilis 
igitur  cognitio  eil  inftrudionis,  quod  &  Art.  ille  29, 
apertiflimè  oilendit,  licet  ad  eundem  Iudicem  cogni- 
\ionem  remittat,non  neceflitate  iuris,  fed  conuenien- 
tia  ordinis,  &  vtilitatej  qua  de  re  plura  Aufrcr.  clem.i. 
fall.  1.  de  off.  Ord.  Proinde  quanto  tempore  duret 
faluagardiædenunciatio  petendum  ex  loan.Fab,  d. 
adhuc  Iacob. Rebuff.  d.  1.  de  his. 


Article  LU. 


V  Roy  &  Duc  feul, b  &  a  fes  luges c  appartient  la  cognoifîànce  de  mon-  αλτ.’χι  y. 
noyé.  dEt  pcuuent  auoir  la  cognoiflince fur  toutes  performes,  foicntcîiî! 
Preftres, 4  Clercs,  ou  gens  de  Religion.  Et  les  peuuent  prendre  &  con¬ 
damner5^  a  mort/ pourueu  qu’ils  foient  dégradez. 


Ac V a  RegemT)ucemquefolumh  & adfuos  Judices0 attinet  cognitio  moneta.  d  Et  pof- 
fint  hahere  cognitionem  in  omnes  per fonas, fine  fint  'Trefhyteri, e  Clerici ,  aut  Religiofi. 
Etfojjttnt  eos  prœhendere  multlaréque f morte ,  «  modo  degradati feu  infulis  fint  exuti . 


Nota  x. 

x  MtncUm  4urt4m  (y  argenteam  Jignalant  Ducti  Bri¬ 

tanni, e. 

t  De  cxftftitnt  Mt  neuf  alfa. 

*  tr  Duc feul]  Haecipfa  adulterat*  monttx 

cogmtio,  vt  faluaeifet  Duci  Britanno,  difertè  cautum 
eit  rœdere  illo  Andenfi ,  de  quo  ante  memorauimus, 
quanquam  fignandæ  albæ  &  nigræ  tantùm,  id  cft,  ar¬ 
genteae  &  aereæ  ilia  formula  meminit  :  cùm  tamen  an¬ 
te  omnem  memoriam  auream  quoque  fignalfc  prin¬ 
cipes  noftros  conflarer.  Quo  etiam  iure  vfl  funt  ad  id 
vique  tempus,quo  principatus  in  Francorum  regiam 
tranim,  quanquam  intcrbcUicaufas,quodàLudo- 
1  uico  XI  βΠπιηηο  Duci  indidum  eil,  ea  quoque 
iuif  ie  traditur,  quod  auream  monetam  cuderet,  quod 


D  Annales  noftri  memorant. 

*  EtafesJ"g «·]  Ad  Praefides,  fcilicet  Prouincianmv 
Nam  eorum,  quos  præpofiros  caligatos  appellant, 
quantumlibet  Regios  Iudices,  ca  cognitio  nunquam 
pertinuit,  &  difertè  Cremolij  Edido  vetantur  arroga- 
re.Eil  vero  quominus  ad  alterius  cuinfquam  iudicium 
illud  pertineat, ea  caufa  quod  falfæ  moneta:  admiifum 
inter  capita  habetur  legis  Iulise  maieilaris.  1.  vit.  C.  de 
falf,  monet.  Quareprincipis  aittoritati  eil  referuatum, 
cuius  maieilas  offenditur.  De  expolitione  quidem,  t 
quod  Latini  locare  vocant,  ambigunt  quidam  an  in¬ 
feriorum  quoque  iudicium  eflè  poflit,qua  de  re  alicu¬ 
bi  Areftum  memorat  Papo  :  Quod  ego  non  probo, 
cùmfàdi  mulromaxima  culpa  &  effedus  in  locatio¬ 
ne  confiilat ,  nec  nocear  Agnatam  eflè  nifi  locetur,  fi 
prçferrim  conicientia  locantis  arguitiu:,  &  non  im- 
prudetis  fadu.  Quare  fit  vt  totum  crimen,  omniaque’ 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  LUI.  i\6 


ziy 

capita  eius,  fpeciéfquè  regiæ  debeant  eflè  cognitionis.  A  fait  nuper  indutum.  Eft  igitur  ludicis  Ecclefiaftici 
Quanquatn ^ non  numeroia locatio  proponitur,  ncc  (ohdacognmodeprobatione.atuliriudiar  iepœna. 
S  rufpeûa  pcrfona  eft,  non  protinus  otnm  ex  m hoc  quldem Crimme,  Sedhodieaptrascomngi  ,ft* 
prouincia  poftulatos  remittendos  puto,  fed  elogia 

*  .  i  1  r  \  _ wnnimi 


cognitiones  fo  lent,  quod  pridem  non  fiebat,  autcertè 
antecedere  Ecclefiafticam  oportet, nonobftante  iiio 
abrogato  art.  Molin.39.  de  quod,  art.7.  meminimus. 
Nec  etiam  fi  difiungi  poflent  expedit,  propter  iterâdæ 
cognitionis  pericula,  ne  fi  feparatim  tra&entur ,  audi¬ 
tis  fcmel  teftibus  &  teilimonioru  arcanis  reus  fubin- 
de  cautior  fiat,  &  magis  comparatus  ad  eludédas  pro¬ 
bationes;  Talemquc  iuifle  veterum  pridem  vfum  ap- 

{>aret  ex  Ord.  Regum,quæ  extant  apud  Aufrer.in  Sty- 

neamve  . . ,  o parte iij.  tit.  de Bailliuis art.62.  Sed autores Confti-  4 

anwaftaviu  muhÎm^*o^^urâêaddiûit  ad  propen-  β  turionis  Molinenfis  illius  moleftiam  coniimgedarura 

Î>erræfi,&  Ecclefiafticorum  Iudicum  difficiles  cogref-  r'“m‘ 
us,ciim  eodem  tempore  perfæpè  è  diuerfis  locis  euo- 


proumcia  poituiatos  r",  >  o. 

prius  ad  pri fides  tranfmittenda  ex  quibus  lUiconfti- 
t uant, quid  fuæ  curx  &  cognitioiiis  fit,vt  vel  amplian¬ 
dos  ftatuant,  aut  fub  fatiidationibus  euocandos,  aut 
fuæ  fidei  committédos.  Nam  res  eft,  quæ  cautos  quo¬ 
que  patresfamilias  fallat  perfæpè,  &  contingit  per¬ 
quam  probatae  vitae  hominibus ,  quibus  etiam  in  Sole 
imponitur  falfa  imagine  veri ,  nec  ifta  imperitia  eulpæ 
annumeratur ,  nifi  artificium  &  monetariam  trapezi- 
ticamve  profeifis.  Copia ,  aut  perfonæ  cxiftimano ,  & 


fionem  iudicaudi  in  talibus. 

Nota  2. 

3  Nulla  erant  p  ripis  tribunalibus  Britannicis  pr iuilegia U 

crimina * 

i  Difcrimen  cognitionis  cititlis  &  Ecclcfiafiicain  falfe 
moneta  crimint. 

j  Probationis  poteftas  m  cognitione  e/  Ecclefiafiici,  fed ci~ 

nilis  Judicis  de  poena. 

4  Separari  cognitiones  non  debent  contra  Ord.  Moltn. 

yArt.  59. 

c  appartient  la  cognoijfance.]  Diximus  Art.  7.  Falfx 
x  monetae  crimen  inter  priuilegiariarcpoficum:  Sed  ta- 
inen  Britannicis  tribunalibus  ,  quo  tempore  vetus 
Confuctudo  feribebatur ,  nullum  fuille vfum  priuile- 
giatorum  criminum,  cum  folida  cognitio  de  pcena  in¬ 
fligenda  ludicis ciuilis  effet,  dc  probatione  ludicis  Ec- 
2  clefiaftici.  Et  quia  ad  poenam  in  facratis  non  antè  de- 
ucniripoterat,quamrcus  habilis  redderetur,  ad  iudi- 
cis  ciuilis  cocr&ionem  antecedere  ludicis  Ecclefiafti- 
ci  cognitionem,  dc  appendicem  eius  exautorationem 
oportuifle ,  qui.  iudicarct ,  an  crimen  probatum  ciTet, 
an  reus  conui&us  iuffa  probatione,  fini  tantum  legiti¬ 
mae  degradationis.  Atque  ita  inrclligi  volumus,  quod 
in  d.  $.7.  diximus:  totaju  iudicis Ecclefiaftici  cogni¬ 
tionem  eius  criminis  elle,  id  eft,  finevlla  retentione 
cafus  priuilcgiarij  illis  temporibus  incogniti.  ludica- 
bit  igitur  Epifcopus  de  crimine  an  probarum  fit,  pro- 
nunciabit  coliuictum  videri  de  adulterata  moneta, 
conui&um  exau&orabit,  id  eft,  degradabit;  at  vero 
cxau&oratum  reftituetiudici  ciuili,  neque  quidquam 
ftatuetde  pœna,Iudex  ciuilis  pœnam  irrogabit  ex  mo¬ 
ribus  &  legibus  ciuilibus,&  illo  Articulo  7.  qui  de  ve¬ 
teri  Confuetudine,  ita  vt  erat,  deferiptus  eft  errore,  & 
incogitantia  Reformatorum ,  qui  formam  proceden¬ 
di  (vt  aiunt)  immutatam  non  meminerant,  d.  art.  4. 
eiufdem tituli,  &:  nuper inue&os  cafus  priuilegiatos, 
quorum  tamen  oblitos  fuiffè.  d.  art,  7.  apparet:  cum 
ius  antiquum  tranferiberent,  nouumnen  meminif- 


rem- 
ment 
auee  le 


eodem  tempore  perfxpe  e  cuueriis  locis  euo-  aucc 
centur ,  nec  fe  alibi  quàm  in  fuo  tribunali  velint  fifte-  lug;e 
re,  rationem  fibi  iftam  reperilfe  vififunt,  quaRegij  d’Pgii* 
Iudices  promptius  fua  cognitione  defungeretur,  Rc- 
gius  fifcus  impendiis  leuaretur  fine  molqftia alterius  7':Si  C' 
appellandi,  quod  perquam  mmiæ  folertiæ  eft.  Et  fuit 
iftud  quidé  priuarim  cauere  fifeo,  publicè  &  èrepub. 
profpiccrc  non  fuit.  Non  eft  igitur  degradatio  hic  ter¬ 
minus  pœnæ  in  ludicis  Ecclefiaftici  cognitione, quod 
Bald.ait  1.  prefbytcrij  ij.  C.  de  Epif.  &  clcr.  Sed  an¬ 
tecedens  nccelfarium  ad  pœnam,  &  indicis  ciuilis  co- 

p  gnitionem:  Quod  &  in  his  quoque  delidbis  intelligen- 
dum,  in  quibus  Iudex  Ecclefiafticus  propter  atrocita¬ 
tem  criminis  poena  (vt  loquuntur)  deliito  condignam 
non  habet, de  quo  genere  D06I.  agunt  c.  ciimnonab 
homine,  ext.de  iud. 

^  Et peuuent  aüoir  la  cognoijfance pur  toutes performes.]  Hîc 
apparet,  quod  initio  diximus,  folidam  de  pœna  indi¬ 
ciis  ciuilis  cognitionem  dic, qua  dc  caufa,&  iudici  Ec- 
clcfisfticofatifdationisneceffuasindiftaeft.  d.  art.7. 
c  C/rra.]  Diximus  art. 7.  clericos  primætonfuræ  hoc 
in  crimine  defitum  efle  ad  iudices  Ecclefiafticos  rc-  ; 
mitti,  Sc  abrogatum  priuilegium  Ord.  Francifc.  L 
Henrici  II.  Caroli  IX.  cum  olim  diuerfo  iure  Francia 
yterctur. 

^  1  Λ  mort.]  Pœna  fcilicet  Articuli  ;8$.  inf. 

I  Clerici  prima  tonfura  non  ( olent  in  Francia  degradari. 

I  Crimina  1  n  quibus  degradatio  Ipurpatur. 

E  Fourue/icjuds  foient  dégradé^  ]  In  facratis  iftud  qui- 1 
dem;  Nam  in  fimplicibus  clericis  iam  olim  defitum. 
Imponitur  igitur  cxau&oratio  non  his  tantum ,  quæ 
enumerantur  glof.  c.  nouimus  ext.  de  verbo  fignif.de 
c.  ad  abolendam ,  ext.  ,de  hæret.quæ  alij  recciifent  c. 
atfi  clerici  ext.  de  iud.  Sed  pfo  quolibet  aliogranilîî-’i 
mofacinore,-  quod  Anch.  notat.  conC  i;8.  &reg.  ea 
quæ  q.22.  &  23.  de  reg.iur.  Panor.  d  c.  ad  abolendam 
&  d.  c.  nouimus. Hæcætas  etiam  aliquid  amplius  aula 
eft,  licentia  fcculi. 


Article  LUI. 

R  es  o  Rb  d’or  ou  d’argent  ctrouuc  en  terre  3à  par  bechement  &ouuerr 
ture,c  eft  au  Prince^ f  Hil  n’y  a  pourfuitte;  Ht  il  terre  n’eftoit  bechee  &  ou- 
uerte,8  ce  qui  eft  trouué  doit  eftre  réduh  à  la  Iuftice  deftus  les lieux/pour 
le  fairebannir,  de  rendre  à  qui  il  appartiendra. 

JmJ*Hefaurftsh auri  dut  argenti c  humo  refofja  repertus A paflmatu,dut  chœfmate e  ad  Prin¬ 
cipem  pertinet/ fi  Mendie  at  em  no  habet·, & (1  terrafojja  apertd-ve  no fit/  cjuod  imietum 
effebet  reddi  hJ  uflitiœ  locoruj  ad faciedas proclamat  tones,  φ*  reddere  ciad  quem  attim  bit . 

Nota 


21/ 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  LIII.  218 


Nota  i. 


1  Thefauri  diffinitio  cr  differentia. 

1  Quomodo  dicatur  thefaurus  wfoffdi  refertas. 

a  Trefor.]  Thefaurum  diffiniunt  lurifconfulti  eife  ve- 

1  tcrcm  quandapi  depoiitionem  pecuniæ;',  cuius  non 
excet  raemom ,  Sc  quæ  Dominum  non  habeat  no¬ 
tum,  1.  nunquam.  §.  thefaurum.  D.  deacq.  rer.dom. 

&  alibi  condita  ab  ignotis  dominis  vetuftiori  tem¬ 
pore  mobilia  Li.C.de  chefaur.  hb.x.  Hasfanè  diffini¬ 
tiones  aut  defcriptiones  retineri  conuenit,  ne  res 
ignorata  tenebras  offundat  ad  res  Sc  cotrouerfias  di-  B 
iudicadas.  Itaque  multum  intereft,an  ab  aliquo  con¬ 
dita  fit  pecunia,  an  nuper ,  an  olim  ab  ignoto  Domi¬ 
no.  Nam  quod  metu  militum,aut  latronum,aut  ma- 
giftratus,  aut  alio  confilio  conditum  fît  à  quoquam, 
thefaurus  non  eft,  nec  in  hanc  difpofitionem  cadit, & 
vendicanti  Sc  probati  Domino  line  dubio  reftituen- 
dum.  1.  thefaurus. D. ad  exhib.  l.itemLabeoD.famil. 
ercif.  l.à  tutore.D.de  rei  vend.  l.j.§.  nerua.  Sc  1.  pere¬ 
gre.  D.  deacq.  poiT.  ideoque  fcnex  ille  apud  Menan¬ 
drum  in  fabula,  cui  titulus  Thefaurus,  thefaurum  ab 

fe  depolitum  propter  timorem  holtium  mentitur.  C 
Dicenti  tamen  incumbit  probatio,quod  ratio  poftu- 
lat.  Sc  Angel,  putat  poil  glof.  d.  §.  thefauros  Inii,  de 
rcr.  diuif.  Matth.  Aftlid.  conft.59.  lib.i. 
b  D'or  ou  d’ Argent .]  Signati  vel  puri  nil  refert,  idem  Sc 
fi  mobilia  fmt.  d.l.i.  C.  de  thefaur. 

2  c  Trouué en  terre.]  RefolTa  igitur  humo  repertum  elfe 

oportet,  vt  thefaurus  dici  poffit,  quia  fuper  humum 
repertus  dici  non  poflit  vetus  depolitio  pecuniæ  in 
aperto  fcilicet,  quod  humana  auiditasnon  patitur. 
Sed  etfi  in  antro  aut  fpecu  repertus  fit  obftrudo ,  the- 
laurus  ell,modo  ab  ignoto  Domino  fit  depofitus,do- 
mi  aut  in  priuato  pariete  depolitus  priuatiell,  &in-  D 
uentoris,  nec  Iurifdidionis  aut  feudi  Domino  quid¬ 
quam  in  eo  iuris  ell,nifi  fi  in  veteribus  parietinis,quas 
nemo  vendicat,  repertus  fit.  Tempus  depofitionis  ex 
ipfa  pecuniæ  fignatione  deprehenditur  Sc  épigraphe, 
quod  Angel.  &  Platea  redè  notant.  d.§.  thefauros. 
Porro  quod  verbo  /roawe  veitur,  huicdifpofitioni  lo¬ 
cum  volunt  elle,  etiam  fi  oculis  tantum  côfpedus  fit 
thefaurus,  nec  apprehenfionem  neceflàriam  elfe  pu¬ 
tant  Aluarot.  &  Card.  Alexand.  c.r.  tit.  quæ  fmt  ré¬ 
gal.  quod  verum  elle  poteil,  cùm  infolla  humo  reper¬ 
tus  eft,  nec  alius  anteuertit.  E 

d  Parbechement.]  Igituretfifolumchafmarefubfede- 
rit,vt  olim  nobili  illo  terræmotu  Antiochiæ  Traiani 
tempore,  quo  folidi  montes  defedere,  aut  Vuefuuij 
cafu  imperante  Tito,  quod  Dion  fcribit,aut  quaffiato 
tormentis  aggere,  verum  erit  dicere  apertam  effie  hu¬ 
mum,  licet  non  infoffiam ,  aut  cùm  in  morte  Chrifti 
Seruatoris  terræmotu  fepulchra  aperta  funt. 

*  Mfi  au  Prince·]  Regem  intellige. 

Nota  2. 

1  Ius  thefaur  i  reperti  adeptos ffeilet.  F 

z  J Quid  eius  quem  in  fuo  quis  reperit. 

3  Quid  in  alieno. 

4  Quid  in  publico. 

5  Quidinfacro. 

6  Quid  infundo  vaffalli  aut  emphiteot Λ. 

7  Qitid  in  -vfufrufluario . 

8  Quid  a  marito  infundo  Uxoris. 

9  Quid  infundo  hypothecato  yd  in  antichrefim  dato  cre¬ 

ditori  aut  ftifito. 

l<*  Qu$d  infundo  Ί/endito  fub  redimendi  lege, 

%/Trgentr,  inConf.Brit . 


ii  Quid  inconditionaliter  lien  dito . 

1  z  Quid fe  ab  fetent  e. 

13  ^Apolionij  iudicium  de  thefauri  ititer 
14.  Quid  in  loco  qui  nullius  efi. 

1$  Inuentoris femper  efi  dimidium. 

{  S'il  ny  a  pourfùitte.]  Id  eft ,  s’il  nefe  adiioüé  ou  prétendu 
par  autre.]  Quod  vetus  Confuetudo  exprelTerat,id  eft,  i 
fi  vendicâtem  non  habet,  quæ  penè  ridicula  exceptio 
eft,  ni  fi  ad  iuris  vendicationem  referretur,vt  quæ  fci¬ 
licet  locum  nunquam  fit  habitura:  Quis  enim  the¬ 
faurum  fingere  poteil  fine  vendicate;  In  quo  animad- 
uertendumeftde  thefauri  iure,& proprietate,  Sc  do¬ 
minio  nihil  hîc  côftitui  refpectu  priuatoru,  fpedtan- 
dum  igitur  ius  ciuile  ad  difeernendam  proprietatem; 
Quo  ftatuitur  fine  diftinôtione  eius  elfe,qiu  in  fuo  re-  i 
pererit  fiue  confulto  fiue  fortuito  repertus  fit.  d.  §. 
thefauros  Sc  d.  l.i.  C.  de  thefaur.  Sin  in  alieno  Do-  5 
mini  loci  Sc  inuentoris ,  modo  ne  data  opera  quis  in 
alieno  repererit.  Idem  ftatuunt  fi  in  eo  loco  repertus  4 
fit,  qui  lit  Cæfaris  aut  Regis,  d.  §.  thefauros.  &1. 3.  §. 
vlt.D.  dciur.fifc.  Do<ft.  c.x.  tit.  quæ  fint  rcgal.  De  c-o  $ 
qui  in  religiofo  effiet  repertus,  repugnantialurifcon- 
fultorumrefponfa  dicuntur.  d.  I.3.  d.§.  penult.  quod 
dimidium  fuco tribuit.  &d.  $.  thefauros,  quod  to¬ 
tum  inuentori  adiudicat,  quæ  Alciat  conciliare  ni¬ 
titur  lib.  parergon.  7.  c.  1.  Magicis  artibus  repertus 
fifco femper vendicatur.  l.i.  D.  deiur.  fif.  glo.  d.  1. 1. 

C.  de  thefaur.  His  cafibus  omnibus  fifcus  Si  regii 
adlio  excluditur,  cùm  fint  qui  iure  vendicare  poffiint, 
nechic.tex.  difpofitionem  legum  abrogat,  aut  mu- 
tar,fed  in  eum  cafum  prouider,cùm  nemo  eft  qui  ven- 
dicet.  Proinde  cùm  thefaurum  repertum  in  fuo  dici-  6 
mus,  intclligimus  Domini  appellatione  Sc  vallallum, 

Sc  emphyteotam,qui  in  folo  vaffiallirio  autemphyteo- 
ticano  repererit,  ex  glof.  d.  §.  thefauros.  vbi  Ang.  Io. 
Plat.  Ioan.Fab.  Spcc.  tit.  de  locat.  §.  6.  And.  de  Ifer. 
d.'c.i.quæ  fint  rcgal.  Si  in  fundo  in  quo  alterius  vfus-  7 
fru&us  lit  dimidium  inuentori  cedit  Sc  Domino  vfu- 
frudluario  nihil  iure  vfusfru<Sl9. 1.  fi  is  quis  in  aliena,  Ç. 
quod  fi  feruus.D.de  ac.  rer.  dom.  Ang.  d.§.  thefauros. 
And.  de  Ifer.  d.  c.  x.  &  iure  repræhenlà  eftBcnedi&i 
fentcntiaabMolinæo.  tit.  defeud.  §.1.  glof  1.  verbo, 
le  Seigneur ,  num.  43.  Ergo,  nec  maritus  iure  tantum  S 
mariti  fundo  dotali  firuens,  meliori  iure  nitetur  quàm 
vfufrucluaiius,  nec  thefimrum  vendicabit  ture  ciuili, 
nunc  etiam  deteriori  iure  quàm  olim,  quo  fundi  do¬ 
talis  Dominus  dicebatur,  quo  tempore  durate  matri¬ 
monio  thefauro  fluebatur,  diffioluto  reftituebat.  1.  di- 
uortio  §.  fi  fundum. D.fol.matr.  Nunc  quidem  ven¬ 
dicare  poterit  &  confumere,  non  vti  in  fundo  vxorio 
repertum,  led  quia  in  mobilium  vim  Sc  numerum  ca¬ 
dit.  Ideoque  Sc  mariti  arbitrium  eft  ex  art.  408.  infra. 
Sed  nec  creditor,  nec  qui  antichrefim  accepit  infun-  9 
do  obligato,  aut  faifito  ex  aliqua  caula  repertum  ven- 
dicat.  d.l.  fi  is  qui  in  aliena.  §. vlt.D.  de  acq.  rer.  doni. 
quodMolin.  eod.  loco  tradat.  &  Ang.  d.  §.  thefau¬ 
ros.  &Ifcrn.  d.  c.  1.  Quæfitumvero  dede  eo  qui  in  10 
eo  fundo  effiet  repertus,  qui  ex  lege  venditionis  re¬ 
demptioni  effiet  luppofitus:  Et  confiât  thefaurum  in 
frudu  non  efie,  nec  enim  ex  folo  percipitur.  Sed  cùm 
hæc  venditio  pura  fit&  numeris  perieda  omnibus, 
fub  conditione  tamen  refolubilis,  quod  nos  Inf.  $.  64. 
agitauimus  &  plenèTiraq.  in  §.  6.  tit.de  ret.i.  con¬ 
tient.  verum  eft  talem  emptorem  Dominum  elle,  Sc 
in  fuo  reperilfe,  ideoque  Sc  vendicare  thefaurum  pof- 
fe,  nec  redempto  fundo  ad  reftitutionem  teneri,  per 
ea  quæ  dicemus  art.  64.  &  quæ  decidit  Molin.  §.  zz. 
0.50.  Sc  40.  tit.  de  feud.de  Bart.  d.l.  à  tutore.  &  $.vlc, 

K 


iiÿ  Des  Droits  du  Prince,  .Art.  LI 1 1 1.  220 

π  d  1  fus  qui  in  aliena.  Quod  aliter  habet,  fi  initio  con-  A  fumptuses  (inquiunt)  de  eo  quod  congruit  decoro, 

°  ter  _  j ..e,.· — 1  fed de  co quod ciuufque proprium eft ;  vt  id auferat. 

Poftremum  eft  quçrerc  de  co  thefauro,qui  ineoloco  14 
repertus  fit,  qui  nullius  fit,' vt  in  littorc  maris  aut  ripa 
fluminis  publici,  quocafu totum inuentons  cifepu- 
tauk.  Bald.  1.  item  lapilli  in  fin.  D.  derer.  diuif.  Sed 
fine  lege.  Nec  proinde  horum  temporum  rapacitas 
&  inclementia  tale  iudidum  ferret,  ac  fcon  potius  aut 
fi (co  totum ,  aut  dimidium  certe  vendicari ,  de  quo  de 
Pet.  Iacob.  in  prad.  tit.de  adio.  reali ,  verbo  iure  do- ij 
minij.  Denique  &  id  quoque  notadum  inuentori  di¬ 
midium  femper  de  omni  caiu  deberi ,  ni  fi  magicis  ar¬ 
tibus  quæfierit,  aut  confultode  fciens  in  alieno,  aut 
condudus  ad  hunc  ipfum  effodiedumdeftinata  ope¬ 
ra,  veluti  olim  Aminocles  Magnefius  aliquis,  quo 
cafu  promiffum  tantum  falarium  debetur,  quod  glof 
ôc  Ang.  notant.  d.<$.  thefauros,  fcd  rarus  eft  fuperio- 
rum  vius,  nec  iam  ingratitudo  terræ  thefauros  reddit, 
verus  e  fi  prouerbium  thefaurum  quaerens  inuenit 
Carbones.  Hæc  expedatio  multos  ladauit  &  elufit. 

S  Ceqmefttrouné.]  Fortuito  decafu,  quod  vetus  Con-  \ 
fueeudo  vocabat  tronuatlles ,  diuerfum  à  thefauro  & 
eius  diffinitione ,  id  fcilicet  quod  nuper  de  non  ita  pri¬ 
dem  Dominus  aliquis  amifir. 
h  Ulufhce.]  Id  eft,  officialibus  eius  territorij ,  in 
quo  res  reperta  cft,fi  tamen  merum  imperium  habent 
ex  art.  p.  infra. 

1  Pour  U  lairehmnir.]  Ex  forma  Articulas,  infra  hoc 
ipfo  titulo. 


ditionalis  fuerit  contradusj  Nam  deficiente  coditio- 
ne  omnia  refoluuntur,  &  conuradus  pro  non  fido 
habetur,  vt&  ea  exiftente  pro  puro,  ac  fi  nunquam 
fuiflet  appofita ,  ac  retro  vim  d  effectum  habet  i  igi¬ 
tur  fi  defecerit  conditio,  res  videtur  femper  in  domi¬ 
nio  manfiffe  venditoris ,  idcoque  de  cius  thefaurus 
erit,  vt  in  fuo  repertus,  præter  id  quidem  quod  reper- 
n  tori  competit  &  nos. d.$.  64.  Sed  fi  fciens  aliquis  fun¬ 
do  alieno  thefauritm  ineffc,  ab  ignorante  Domino 
emerit  fundum,  reftitui  adionem  ad  thcfaqri  æftima- 
tionem  a-quum putant,  Aluarot.de Card.  Alexand.  d. 
c.i.  Ridiculum  vero  eft  Appollonij  indicium,  apud 
Philoftratum  qui  cotroucrfo  inter  emptorem  &  ven¬ 
ditorem  thefauro  arbiter  fumptus,probiori  ex  his  ad- 
iudicandum  putauit.  Quod  non  immerito  Eufebius  β 
Cæfarienfis  in  libello  contra  Hieroclem  reprehendit, 
quia  dominium  rerum  ab  habitu  mentis  cuiufquam 
non  pedear,nec  alienum  quamlibet  probato  cuiquam 
viro,  adiudicandum  fit.  Nec  melius  Apolinis  ipfius, 
qui  tripodem  aureum  repertum  à  Milcfiis  iuuenibus 
pifcatoribus ,  adiudicauit  fapientiilimo  idcoque  So¬ 
crati  ,  cum  aut  publico  aut  inuentoribus  deberetur. 
Melior  illa  Cyri  inftitutioin  lib.i.  quem  pue¬ 

rum  iudicandum  inftitutum  à  pedagogis  virgis  cçfum 
tradit  Xenophon,  quod  male  iudicailet,  è  duobus  to¬ 
gis  prolixiorem  alteram  adiudicando  ei,  qui  proce¬ 
rior  eftet  c  duobus  pueris,  de  breuiori  breuiorem,  co- 
uenientiam  non  ius  fequutus,  cum  prolixiorem  bre- 
uioris  eftè  propriam  conflaret.  Neque  enim  Iudex 


Article  LI1II. 

Ï2M  e  s  a  Seigneurs15  qui  ont  iufticcmcnt  fur  les  hommes c  en  leur  terre,  adoi- 
uenc  garder  &cbournerf  les  voyes& 6  routes,,11  qui  ne  font  de  ville  mar- 
^  chande  à  ville  marchande. f  ht  tous  les  autres  chemins1  font  en  la  garde 
du  Prince. 

*  τλ  O  mini b  quibus  ius  &  potefias  efi  iuris  dicendi  &  fia  tuendi c  in  βίο  territorio  a  inter 
foos  fubditos,  debent  tueri0  &  metari, f  Q7*  limites  ponere  viis §  <&  [emitis, b  cjuœ  du¬ 
cunt  ad  loca  m  quibus  filem  nis  nullus  mercatus  ιβ. 1  Et  omnia  alia  itiner  akfum  in  cuflodu 
feu  tutela  Principis. 

Nota  r.' 

I  Jnitio  "\i* publicat  ad  Rjrgem. 

l  Curatores  viarum  prima  dignitati*. 

5  Magifiratut  eft  cura  hiarum . 

4  Pe  admifis  invia  non  femper  cognitio  Regiorum  in¬ 
dicum. 

d  Poiuent  garder  ]  Tueri:  Nam  inter  regales  Princi- 1 
pum  prçrogatiuas  publicorum  quoque  itinerum  tuî- 


Notai.  C 

a  Les  Seigneurs.]  Quicunque  cuiufcunquegradus,qui 
Feudum  de  Iurifdicfiioncm  temporalem  habent. 
b  Qui  ont  iuftt cernent  ]  Vox  obloleta,  id  eft, quibus  ius 
de  poteftas  eft  iuris  dicedi,de  ftatuendi  in  fuo  territo¬ 
rio  inter  fuos  fiubditos,etiam  ft  meru  imperium  non 
habeant ,  vt  infra  patet  ex  art.  37a.  de  403.  indefinita 
diipofitione  de  vniuerfali  cnunciatione. 

Etiam  non  fubditi  fed fundum pofidentes  tenentur  ad  re- 
fefltonem  viarum.  ^ 

c  En  leur  terre.]  Id  eft  intra  territorium  3  Sed  de  contra 
quofeunque  etiam  extra  territorium  habitantes ,  qui 
domum  aut  fundum  in  territorio  habeant  vicinum 
viæ  reficiendæ,  cùm  id  munus  fit  reale  de  rei  affixum, 
atque  ideo  nihil  opus  fit  domicilij  côfideratione,  qua 
de  re  nos  inf.  an.pz.  1.  per  Bitliiniam.  C.  de  im.  nem. 
conced.  lib.x.  l.i.C.dc  mul.de  quo  loc.  mun.fcx  con. 
fub.  debeant.  Antib.  in  tradi,  dc  muncrib.  parte  2. 
num.  19, 


tio  reponitur  in  c.i.  tit.  quæfint  régal.  Quarein  iu¬ 
re  quoque  ciuili  ca  cura  Principum  eft,vt  tuto  polfit 
commeari  vt  l.i.  §.fumma.  D.  de  his  qui  deiec.  vel  ef- 
fiid.  vt  olim  Ædilium,  de  qui  pofterius  curatores  via-  2 
rumdidbi funt.  1.  ad  curatores.  D.  dedam,  infcdt.l.i. 

§.  i„  ad  municipal,  de  incol.  D.  de  quibus  Lampri¬ 
dius  in  vita  Alexandri  meminit,  vbi  de  primæ  digni¬ 
tatis  hominum  curam  fuiffe  indicat,adeoque  de  con- 
fularium  j  Sed  de  eam  fundlionem  Agrippæ  genero 
madaffe  Odlauium  Cæftuçm  Suetonius  fcribit,de  eo¬ 
rum  meminit  Iurifcof  d.l.ad  curatores.  Ante  coftitu- 
tum  imperium,  Céforum  ea  cura  fuerat,quod  Liuivvs 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  LUIT.  zïi 


V/tucu 
■  ab  hmc 

oeauu 

Curator 

•viarum 

cjuern 

yoc.i’it. 

3 

Le  grâd 
V  o)  ei¬ 
de  Frï- 

Jfnito 
1 599· 
fojiea 
tiw  Huit- 

ncrufu. 
frefio 
publica  - 
ta  in  Se¬ 
natu, U. 
luit]  an- 
no  1611 
Ce  rc- 
querâc 
les  E- 
ftatsdu 
pays. 

4 


221 

l'ib.i.  decad.;.  indicat.  Cenforcs  (inquit)  vias  fternen-  ^ 
das  in  vrbe  filice ,  glarea ,  extra  vrbem  fubftruendas, 
marginandâfque  primi  omnium  locauerut.  Pofterius 
Principes  ad  fereuocauere.  Athenicnfibus  àwo/mi  de 
quorum  munere  Arift.  in  Politic.  ieribit ,  ôc  Plat.  lib. 
de  legib.6.  quibus  eandem  curam  imponit  viarum  in 
vrbe&  militarium,  meminit  &  Arpocratio;  Sed& 
Vlpianus.  l.ædilcs.  D.  de  via  pub.  eodem  eos  nomine 
appellat.  Francis  eafumftio  eft  eorum ,  qui  fe  ele&os 
appellant,  nobis  id  munus  Magiftratibus  ordinariis 
manfitdehiique,  quæ  cohtra  publicam  vtilitatem  in 
his  fierent,  qua  de  re  quasdam  Guil.  Bened.  in  c.  ray- 
nutius  verbo  &  vxorem  decif.  2.  num.  147.  &  Chaf. 
farragine  gloriæ  mundi  parte.;,  confid.  24.  è  nuperis 
Dégradai.  iure  14.  q.  10.  Extatapud  Do&ores  in  icho- 
la  crebra  mentio  Statutorum  Italicorum ,  quibus  ca- 
uetur  Dominos  locoriun ,  aut  communitates  teneri 
(vt loquuntur)  habere ftratas tutas , hoc  eft,  præftare 
vt  tuto  commeare  liceat,  alio  qui  ad  r^imdeda  damna 
teneri  damnum  paflis,  de  quo  Statutoru  genere  multa 
vbique  Alber.  in  Statutis.  &c  Pans  Puteus  in  Synd. 
verf.  Robaria  &  Neapolitana  Conflit,  quæ  incipit  lu- 
per  incifionibus  rub.  16.  lib.i.vbilfern.  &  Aftli&.la- 
tè  alia ,  incip.  Si  damna  clandeftina  quae  eft  17.  lib.  1.  C 
&  alia  quæ  incipit  dido.  Quod  tamen  non  iic  accipi 
conuenit ,  vt  paflim  de  amiills  in  publicis  itineribus 
cognitiones  Regi  regifve  Iudicibus  vedicari  debeant, 
quod  quidam  perperam  &  ambitiose  opinantur ,  fcd 
tum  demum,  cum  ad  ipforum  itinerum  latitudinem, 
longitudinem,  aut  fpatia  controuerfi a  pertinet,  quod 
difertè  Cofuetud.  Andium,  &  Cenomanorum  reftrin- 
guntj  Sc rationem  habet,  quia  publicorum  itinerum 
difeeptatio  iudicem  alium  habere  non  debeat ,  quàm 
publici  curatorem,  id  eft.  Regem  aut  Principem,  cum 
de  ea  imminuenda,  aut  detrahenda,  aut  ardanda  quç- 
ritur.  In  reliquum  fi  quid  extra  camcaufam  fit,  vt  la-  D 
trocinium  invia  publica admiiTum,nô  magis  ad  Prin¬ 
cipem  pertinet  ea  cognitio,  quâ  in  alio  quolibet  loco 
patratum  facinus.  Nominarim  vero  publicorum  iti¬ 
nerum  procuratio  rccauta  eft  Britanno  Duci  foedere 
illo  Andenfi. 

Nota  5. 

I  Viam  metari,  aut  aperire,  CT  c.  quomodo. 

1  e  Pour  ner. ]  Id  eft,  metari ,  aperire  terminis  &  limiti¬ 
bus  pofitis,  fi  quis  forrè  deuiaquid  exarauit  aut  de-  ^ 
cerpfit.  l.vlt.D.  de  via  pub.  In  qua  iudicatione  antiqua 
forma  feruandacft,  ne  aut  minor  fit  via,autanguftior, 
aut  quod  etiam  mirandum  magis  latior,  quam  pro  fo- 
lito.  l.i.§.fi  quisin  fpecie.D.  devia  pub.  viam  aperire 
(inquit  Iurifconfultus  )  eft  ad  priftinam  altitudinem, 
latitudinemque  reftituere ,  tametfi  fatis  incommodé 
didum  eft  ab  Iurifconfulto  latiorem  fieri  non  debe¬ 
re,  aut  de  ftrata  terrenam ,  ante  contra ,  Cum  natura 
conftet  meliorem  fieri  fternendo  fcilicet,  aut  amplio¬ 
rem  faciendo,  ni  ita  accipitur  cùm  hoc  modo  deterior 
fit.  Nam  meliorem  facere  nil  prohibet.  I.  fluminum. 

D.  dedam,  infed.  deterior  non  debet,  l.i.  D.  de  rei-  p 
pub.  mun.l.z.D.  nequidinloc.  public.Bart.  l.i.D.de 
via  public,  l.r.  §.11011  autem  omnc.D.de  fluminib.  pu¬ 
blic.  Iure  ciuili  vias  latitudo  diffinitur  in  latum  &  an- 
fradum.l.  viæ  latitudo.  D.  de  feruit.ruftic.  præd.  qua 
currus  circumagi  polfit,  quod  Aggenius  Vrbicus  feri- 
bit. 

Nota  4, 

I  Vix  vicinales  quot. 
a  Quomodo  refici  endx  \ix, 

^ir genit.  tn  Confi  Brif, 


{  LesVoyes.]  Vias  vicinales  hîc  ir^clligit ,  quæ  ad  viam  t 
publicam  ducunt  vel  quæ  in  vicis  funt,  aut  pagis,  cùm 
&ipfas  inter  publicas  habeantun  1.2.§.  viarum.  D.  ne 
quid  in  itin.  pub.  l.$.  D.  deloc.&itinerib.  public,  via 
vicinorum,  inquit,  quæ  ex  agris  priuatorum  collatis 
fadæfunt,  quarum  memoria  non  extat,  publicarum 
viarum  numero  funt·,  has  vero  aut  in  vias  militares 
exitum  habent,  aut  fine  vllo  exitu  intermoriuntur.  1, 

2.  §.priuatæ.  D. nequidinloc. pub.  Telles  (ont  les  ad - 
drejfes  de  grand  chemin  a  autre ,  ou  a  bourg,  ou  dparrotjfe,  oit 
n’y  a  marche',  cr  lefquelles  ne  portent  tufques  aux  bulles  mar¬ 
chandes  cr  demeurent  courtes,  &  vtloquüntur  Iurifconfi 
intermoriuntur.  Viarum  diferimina  tametfi  Itirifcon- 
fultus  apte  defcribitjtamen  è  veteribus  etiam  qui  pro- 
feflà opera  de  cbditionibus  agrorum  feripferunt,  péri 
conuenit.  Siculus  Flaccus  vetus  autor  vias  vicinales 
tradit,  in  quas  de  publicis  diuertitur,  &  fæpè  ad  alteras 

Eublicas.Sed  &  reficiendi  legem  perquam  appofitèad  4 
une  locum  de  veteri  iure  adfcribit,cùm  ait  tales  mu¬ 
niri  folitas  per  pagos ,  id  eft,  magiftros  pagorum ,  qui 
operas  à  pofTefloribus  ad  eas  tuendas  exigere  foliri 
fint:  Hodie  cùm  magiftri  pagorum  non  vbique  fint, 
quo  loco  qui  vulgo,  Maires ,  appellantur  fucccfsêre,  ad 
ordinarios  Iudicesitur,  qui  ab  poiTeiToribus  qui  cir- 
cunieda  habent  prædia,operas  exigunt  :  id  eft,  les  con¬ 
traignent  a  faire  ou  payer  tournées  pour  la  réparation ,  Addit 
&  aliam  muniendi  rationem,cùmvnicuiqtie  pofleflb- 
ri  per  fingulos  agros  fpatia  alîignantur,  quæ  fuis  im- 
penfis  tueantur,  &  titulos  finitis  fpatiis  habent,  qui 
indicent  cuius  agri ,  quis  Dominus ,  quod  fpatium 
tueatur. 

Nota;.  . 

1  Routes  quxfsnt. 

V  illes  marchandes  qux,  \ 

3  Diuerfa  nomina  viarum  publicarum,  O1  qvx. 

s  Hæpropriæfemitæfunr,  in  quas  de  via  pu-  s 

blica  diuertitur, cùm  publica  itinera  cœno,  vligine, aut 
imbribus  merguntur,  etiam  in  priuatorum  agris ,  nec 
aliter  commeari  poteft,  &z  priuati  viam  publicam  non 
reficiunt;  hic  pro  itineribus  accipio  tam  auguftis,  vt 
quadrigae  agi  non  queant. 

h  Qjti  ne  font  de  ville  marchande  ]  Vides  marchandes  ap-  1 
pellat,  in  quibus  mercatus  aut  nundinae  publics  ftatis 
diebus  exercentur,  non  marchandes  in  quibus  folemnis 
nullus  mercatus  eft.  Ita  fit  vt  itinera,  quæ  ab  agris,  pa¬ 
roeciis,  aut  pagis  inchoantur ,  licet  in  mercatum  du* 
eant,  pulica  dici  non  debeant,  cum  à  mercatu  ad  mer¬ 
catum  non  ducant ,  vt  hoc  textu.  Sed  etfi  ab  vrbibus 
incipiunt ,  nec  tamen  in  vrbes  aut  alios  mercatus  du¬ 
cant,  publica  hac  quidem  lege  non  funt. 

Et  tous  autres.]  Viæ  publicæJRcgiæ,  quæ  &  Bafilicæ,  3 
&  militares,  &  confulares,  pretoriæ  dicuntur  Latinis, 
d.l.  2.  §.viarum.&  d.  c.2.3.  quæ  fcilicet  exitum  ad  ma¬ 
re,  aut  vrbem,  aut  flumina  publica,  aut  aliam  milita¬ 
rem  viam  habent,  d.l.j.D.  de  loc.&  itiner,  pubi. 

Nota  6. 

X  Regiorum  indicum  cognitio  de  viis  reficiendis ,Ο*  tranf- 

ferendts ,  çrc. 

1  De  reficiendis  viis.  Regulat 

3  Pontium  cura  ad  quos. 

4  Transferendarum  y iarum  facultas, 

k  Sont  en  la  garde  du  Pnnce.]  Reip.  inquit  tex.  intereft  1 
per  vias  publicas  tuto  commeari.  1.  1.  D.  qui  deiec. 
vel  eftud.  &  in  eam  rem  extat  titulus.  D.  de  via  pub. 
£xuc  &  veterum  Regum  Conftitutio  apud  Aufrer. 

K  ii 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  V.  224 


223 

rt-rr  -  Srvli  rit.  de  DaÜliuis.  aiE.  6f,  qu*  talium  «inc-  A  inde  indij  vt  vsx  Appc,  Flittnm*  icatiarnm,  &  per 

Pj'  .  -  L  1  f:  . jÎH^nnm  iiiiirnrn  fi-  rcdcmpt^ci  twiDifii  ^ood  vhiquc  tüptdtrit,  &  loti. 

ri  praftèndas  mnniticuies,  Scd  6e  in  quarumdam  nite- 
i-miànoiletroribus  certain  fumtnam  exigi  pet  ïcm- 


ittm  etbm  BaJionibjtls  ip'üi  intra  ditionum  iuirnm  fi- 
jseSj  curam  &  refectionem  cribjiit*  quod-itti  accipien- 
dum  vt  iurelisgiitcnas  rcfe&ionëni  i«b«c  polluit, 
nnn  fuo  feivtluci  mandato  6c çômujp inclure  pn- 
Uiitiui  ad  Régies  ludkes ,  quorum  ifta  pries  pue  I  oft- 

dtudôéitji  qui  fteo  venerim,  vti  impeuo  poliunt,  fa- 
lirium  tamenpeçeic  non  poitimc^urquidqLLiin  aliud 
praiccrHnpendd,  fictociurevcimuc  in  iubie&os,  & 
abnoxîos  omnes  Regiis  tribunalibus,  quos  cîidc  re 
flatii  placito vumdk&u-s  nominarim  compellare  iok·- 
Lip  wiiffiaFti-fiitnim  JijoTii)  quorum bxc  prxdpua 


porafotcrc,  quocafunosad  fubuectiantm  mtcrise» 
caleas  cementorum  vicinos  compcfUte  tulemus  coU 
laci.s  duiu.i-v.it  irnpenfis  &fmt  metende,  dequib.  Io. 
PLt. Luu, de Penna.  Jacob -Rebiti,  icribunr,d,  L  per 
Birhiniam»  Ponti  luti  eiuaadcoicktn  pertinet,  ad  quos  3 
&  itinerum,  vr  ad  Ratones  intra  finci.  ditionum  iua- 
rum,  plurimorum  ad  Regem,  nili  cum  quidpi.unjuis 
in  ttiuiliru  nid  ponttcii  exigitur ,  quo  exiu  rclecUo  ad 


mus.  JflJCJifiln-i-rfflf  ίΝΓΒΛΙ  07HJ  L lLlUiUliJ  i.-li.  i:l  -LL.1  n  . t-·  ■  ,  ,  I  , 

El  laœii  a  efh'  F  rgo  it  de  imltultando  vt*  ftani ,  tr.u  1  s  it-  L  eum  per  unet,  qi  u  fx  igi  t  a  tronicu  η  tibu  ■· ■  >  ■■  ■  u  £  i  ud - 

.  b  -■  I  . . T>  . Il  finru^THiniKM.  i  J-  OU.  Hnft.  ttE-dc  ΟΡΠ- 


rciidu  ea 5. aut  ponendis  limitibus  agatur  Regij.  hidi- 
cispriu!2mu(vrloqminvur)  cft  cognatio,  de  reficien¬ 
da,  reparanda,  minuenda,  Îtetncndi,  apmcnd.-t,  qui¬ 
libet  loci  ordinatius  ftatuit*  non  taraiurc·  proprio  qiu 
cogmcione  mandata  ab  Rege,  propter  viduatem  pu- 
i  blkanij  De  reficiendis  regula  ihcuirur,  in  v  rbi  Uns  an tc 
filas  quemque  ïùes  reficere  vias  liratas  debere  »  vt  & 
3 n  pagis,  &  oppidi.s.b  .ediles.  D-  de  via  pub.  π  i  i  iwvti 

di'jÙm  ,  vr  fur  ifooriBilnis  la  quitta.  Sed  &  ea  lege 
vtufruduarius  tenetur,  6c  do  ac  i  a  pro  \»ιί£<Αώ.  I.  arbo* 


jicitauit.  c.  It  quis  peregrinos.  h-  cpt·  Hoft.ttt.de  cer,- 

fiblBaU.  c.i.  ccnu-inuctilar.  t«.  dc pac.  iuram.  fîr- 
Fciy.  c,  poftulaftivefb  exiliis.  cxî.Jl  fou  comp.Pads 
Pur.  nt.de  Syaà.  $.robatia ,  Quod  n  c*  ptrquam 


cùm  moruieita  b 
qiudad  pontem  colliginir  à  tranU  untt  4  ta  que  6-  prt- 
beniione  talium  fobmtis  ad  refeâiones  ppgvra.  W 
de  vc  exigere Jice®,·  lbp*s  -  i  iMnitantibu·.  fniLcLacdi- 


vmrrutïiwiLHi Ejcuciui, w»»™·  - »  ··  ,  ··.  . 

ri  bus-  ■§.  fi  quid  cloacarij .  D.dc  vfuK  Arearum  publica-  ç  ciendi  nca  ditate  uPrmcipdMisliupetti.ri  iOkt,&Lr- 
rum,  m.acelli ,  foti  vcculiuni  atï  Rcgtrm  auc&dpoWi-  pê  ex  codicdbs  Regtrm  plunlms  .gctifiiUmus ,  Scdcc 

_  ,  _  1  J"*, .Γ  C.  .  ..  i  .  i  ■ -1  i  .S  rnllrrril-  ■  ht  l·  ι  ί  i  ι  i  I  I  .  I  ri.  J  PIPlI  Π  rK"1  ΓΙ»  ΠγΙ  “1  ÏJ  I  Μ'ΡΊ  ΓΠ  I  I  hl  1  L  I  Γ*  ü  Γ  I  llVL  1  LXL  1.1  1 Γ  >  K-I  I  ΠΠ·!<  * 


cas  provcquilqt  de  Kii  aliquid  CoJiigit  iiiîl'jbuti,  quod 
foH  proprietate m  argui t.  Quctn  in  vj lun  fokn  t  vrbes 
&  coitirtmnia  ccfta-vedUgal sa  Coll  tgere  Priricipum  uut 
pccmiUnaut  panentia,  çimme  ftetufintj  fsttrtgejj  fjr  rfn- 
îfdtBrm.  Rhedones  noftn  priuato  une,  ë<  teoepto 
vfij  cxiia  vrbon  intra  veteres  meras,  vbi  ftrat.i  lillacft, 
cogunt  è  regione  vicinos  reficere  ,  extra  cas  a  ut  Hila 
non  eft,  de  re  pubLci  reiki  mit  t  Fc  fuaCuiquc  locobij· 
dc  rébus  couiueniJo  fcruaudacib  Siculus  Flaccus  i  c  - 
gales  vias  publice  muniri  lcnbic-,  hoc  cft,  imperitius 
publicis  &:  cuiatorci  accipere,  &  autorum  nomina 


trans  Tere  π  dm  urn  qn  oque  v  iatum  facilitas  R  t  i  pris  tn  » 
buitur,  cùmcuiquam  nimium  viciriS  iunr,  6cgtaua 
apud  Principes  polln  ,  non  .mtc  tnnu'ti  qnam  Lupet 
commodo  a  lit  incoimiactdo  inquilitum  iir  ·.  ûdioqui 
quaiiïumlibrt YtiliEer  Has  dicaïur,  nemini  auqu.un 
t.uiiimi  iuris  eft,  vt  pt  r  fe  -mt  line  dccreto  ludscj  >  Rc  - 
gij  ibcsacex.  c.  l.a.  D.  de  viapubL  vbiBsur.  &Lt.  D. 
derip.mun.  I.i.  D.dcflumimb,  An  vcroid  cainrcfe- 
iHomin  bedeiia; ,  nn  Piuiceps^aji  refp.  an vrbs.  un 
fubnrbant  itïCûlæ,  au  ali)  teneantur  dioemus.  g.  y;- 
inb 


Article  LV. 


l  ]  a  cognoilTaaccbde  punition  dc  feu  ^  fi  n  eft  le  Prince  a  ou  les  Barons 


Alt,  L- 

ïïïh.  B  en' leur  s  Bâton  mes. 

gii  tiens  Ba- 
rtuss,  Kc 


ü3r 

Γ'  M  *  ^LÎ^f  cognitionem  h  4e  pma  ignis3  nifi  'Trmccps ,  an f  Barones  "  intra  fuies  Έα  - 
^  '  roniarum  fit  arum. 


Nota  t,  ΰ 

i  Csjm  h  îj*™  tmiii  fulxt  ignn  ^>4  fittuitur. 

i  U<(  tdtri et*  fisgtifunt  omttcs  atgmiwnt t. 

4  Nul  λ  tegfitifttnj; t.  J  Sraïuit  bîc  Ctmfuctudci  de  bis 
criminibus ,  quibus  poma  ignis  imponitur  Regis  (b- 
bus;  <tttt Barouum  efl.t uiiitnadu-criio-nem*  Hoifinoe 
ad  impofitas  à  Cofiictudine  pcenis  tcftrimits,  vniens 
is  ianmm  calus  erit,  qui  eft ,  inf.  attiJ^S,  quipUKicur 
cdb  caius.  L  cùm  vit.  C-  de  ^dulc.  Koc  cft 
infando  nomine  3  Ac  tauiedi  lexillade  pceivc  gcncrc 
nil exprimit ,  6c  regium  alioqui  id  crimen  1'i‘anci  vo¬ 
lunt  eilc^qu.odCbaSl]  n-atac  tnrukrij.  ari  lutîien;  Dc- 
gtiJb  i  ure  X  4.  caiii  λ.  iutr  UUtl  eiv  co  i  liLtetiidlnano ,  de 
eo  fpeciiilitcr  eft  cautum  d.  aiv.^SS.  Ca·  tui  ti  m  nodante 
docuimus  pœtiasiurc  ciiuli  irrogatas,  vt  plurimum, 
vfu  ;ib Lkjl (k alias  imroduttaspnnatis gentium  mori-" 
bus,  dUc.tEaplei-ismqurdifpobrinne  ,  vcliui  cumfalii 
moTiéta:  poiria  ftt  iitrciritpeir.-.iorto  „  alia  cft  i  ure' 
e  lïûfti'ûjart.^.  iTid'jtmiütè/pccLdti qiudam cafus. 


quibus  pœna  ignis  impomtpr,  qui  tamen  ipJT  r.ort 
cunncspoftunt  Earonnsn  ruiil'dictioni  congruriti  vt 

λradiüoniS]iae«iE.  1.  ii  quis  à  bar  batis.  C.  de  rc  niilis. 
ib.xif.  auris  quis  Principis  confilia  tc  n  u  nc  ?  «ttcri  t,  xut 
trans fugerir  L  bqiuSol.iquid.tj,  i  -  B.  di.  ptrin  de  qui¬ 
bus  cum  ntaieftatem Pnndpts  impetam,  certum  cft 
Baronem  cognoftert  non  pude.  Non  cft  reaw  p®- 
m  inducta.  l.  vnni  t  i  i.i.C.  bi  caub  faical.  neo  l-ymca:- 
Cdc.mulicr.qua;  ie  ptop.frfi  iunx.necl-vk.Cde  rapo 
l.capttabain.i-igni.D.de  pcrn.qw-æ  ojunes  exviiicnm 
ipia  fcTiul  1  condicione  abicr  unt.  Hami  frit  vs ,  jb itdf- 
gos,  matbciti.iticôs  cremati,  ic  rcct  p l ιί  ί  ii  vfu . 
gibuscaum.  L^.C.dcmalcf.  i& inalbem.  Nk\:  proinde  ; 
eapûti-ftai  magi llraiu uni  ratum cegiorum cCL  Jnccn- 
diarios,qui  prçda:  cauixvd  per  inmncirias  domo®  ere- 
manerint,  idque  in  vrbibus  cremari ri:ipiosqHCqüç 
confli  tutum,  &  v  iurparum  -  d .  L  capi  tali  um.  f .  nunqu  b 
Tnccndij  extra  vrbes'  adniifti  Jeiiiomm  clTe  ptEnamvo 
luntjvc  minus  periculum eft.  l.quixdes.D.deinccsid. 
min.  &:  niut.Barr.-S:  ali)  i. i.D.de  ofF.prïf  vigil- quem 
locmr.  Atili  itus  lati  periequitut,  lib- 1.  Coft.ii.oonftb 

Extern 


r2z$  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  V I.  116 


Extant  &  Confuetudines  quxdam  quæ  mcendij  co-  A 
gnitionem  mixto  imperio  tribuant,  vt  Turon.  Nec 
item  recepta  eft  pœna  l.i.C.deiur.  im.  mu.conced.in 
Notariis  talia  immunitatis  inftrumenta  fcribentibus. 
Nec  quifquam  Notarius  hodie  talia  poifet  icribere, 
cùm  non  mfi  ab  regibus  &  refcriptis  concedi  poflimt, 
ritamenvllumeade  re  falfum  inftrumentumfcribe- 
retur,  ignis  non  eft  recepta  pœna.  Inutilis  &  loco  af¬ 
fixa  eft.l.  i.C.  de  Nili  agg.  no  rumpéd.nifi  fi  cui  placet 
ad  Ligeris  quoque  aggeres,  aut  aliorum  fiumimi  por¬ 
rigere  ,  qui  grandi  agrorum  &  hominum  malo  rum¬ 
puntur.  Sacrilegos  &  ipfos  igne  coerceri  exépla  funt, 
fed  rara.  Liacrikgij.  D.  ad  1.  Iui.  pecul.  Hxc  in  iure  ci- 
uili  exempla  funt  poenarum,  quæ  igne  fanciuntur,  de  ^ 
quibus  ^lbert.  Gand.  Jib.  demalefi  tit.  depeen.  reo- 
rum.Iacob.de  Bellouifis  in  praclica  tit.de  pœnaigms. 

No.ta  2.. 

i  Treefcriptio  imperij  per  vnum  a  {Ium  ad  omnes  alios  por¬ 

rigitur. 

1  Fallit  in  pœna  ignis. 

De  punition  de  feu]  De  his  fcilicet  criminibus  quibus 
per  Confuetudincm  pœnaignis  imponitur,  nili  fi  pla¬ 
cet  etiam  legibus  ciuihbus  indi&asintelligere.  Sepa¬ 
randa  igitur  hçc  fpecics  cognitionis  à  reliqua  meri  im- 
perij  potcftate,vt  qui  merum  imperium  præfcripferit, 
î  non  protinus  putet  id  quoque  fibi  licere.  De  quo  fpe-  C 
cialis&c  cauta  in  indiuiduo  debet  elle  prouifio  ;  o)m 
alioqui  recepta  fit  in  iure  fententia  prçicripto  imperio 
aut  Iurifdidtione  per  exercitium  vnius  alicuius  a«ftus 
imperij,  aut  Iurifdidtionis  omnes  adfcus  cæteros,  qui 
fub  eodem  imperio  aut  Iurifdi «itionis  concidant,  prç- 
feriptos  videri.  Ideoque&qui  laqueo  fufpédendi  ius 
præfcripferit,  eundem  &  fecuri  decollare  polle ,  6c  in 
crucem  agere·,  de  quo  maiores  noftri  dubitabat  olim, 
quia  fub  eadem  fpecie  imperij  ifti  actus  cadtit,  nec  di- 
uerfæ  fpecics  fint ,  fcd  vnius  facultatis  a&us  όμογί\£ς 
diuerfi  tamen,vcluti  in  neruis  laxandi  &c  item  ftringé- 
di,  quos  tamen  ab  eadem  facultate  manare  certum  eft, 
de  quo  longa  eft  difputatio  fcholç  barr.  Bald.  Alex.  Iaf.  ^ 
Lud.Rom.  Caft.  &  aliorum  1.  imperium.  D.  dciurif. 

2  omn.  iud.  Quæ  tamen  fentétia  hic  locum  habere  non 
poterit, propter  difpofitionem  Confuetudinis,quæ  dc 
genere  naturaque  vniuerfi  in  cognitione  tribuenda 
jmeciem  fcparauir,&  de  fuo  gene  re  detraxit,  &  ad  pof- 
ieifionem  inhabilitauit  cum,  qui  qualitatem  Baronis 
non  haberet.  Quicuque  igitur  merum  imperium  prç- 
fcripfcrit  aut  alio  titulo  quæficrit,  cætera  vfurpabit, 
ignis  iure  non  vtetur,  nifi  iftam  quoque  fpeciem  prx- 
feripferit  nominatim  &:  in  indiuiduo.  Qua  de  iuris 
fententia  longus  eft  tra&atus  Fcly.  c.  auditis,  de  præ- 
feript.  Francif.  Balb.  perutili  traftatu  de  prxfcript.  2, 
parte  principali.q.z.verf,  fecimdo  principaliter,  num. 


22.  &  feq.  Alexand.  Couf.  68-  vol.2.  &  aliorum,  d.  1. 
imperium* 

Nota  3. 

1  Paronum prxrogatiua  in  Britannia » 

2  Comites  ohm  Britanniae  ignoti. 

3  Baronum  tituli  CT  nunn  rus. 

4  Laniiaucij  B  aroma  puUicata. 

5  Barones  alleth. 

Ou  les  Barons.]  Britannorum  genti  Baronum  femper  1 
fuit  autoritas  præcipua  &  eximium  decus,  quare  ho¬ 
norifica  femper  horum  in  yeteri  Confuetudijie  appel¬ 
latio  in  conftituendo  iure,  &  praerogatio  fuffragij  fe¬ 
rendi,  inque  eonfeifu  ordinum.  Comitum  quidem*  2 
qui  hunc  gradum  antecellere  ordine  putantur,  ignoti 
maioribus  noftris  tituli ,  nifi  cum  lacero  domefticis 
malis  principatu  incerto  principe,  quosquifque  fibi 
titulos  voluerat,  fumpsere.  Ea  tempora  Nannetibus, 
Venetis,  Dolenfibus, Comites  pepcrcre,fed  eos  nec 
diuturnos  nec  ftabiles  :  lidem  confirmato  in  vnum 
principatu  intercidere  cum  titulis.  Ditionum  nomina 
iupcrl  unt ,  dignationes  exoleuere  :  &  adhuc  Comita¬ 
tum  Nannctenfem  dicimus. 

Sed  <Sc  ipfos  Britannix  principatus  Regios  pridem 
titulos  Ducatus  appellatione,  interdum  &  Comitatus 
(  qui  ferè  ab  externis  Principibus  noftris  titulus  tri¬ 
buitur,  )  mutatos  magis  mirum  idque  incerto  penè 
aurore,  atque  adeo  quofdam  promifeua  inferiptione, 

6  Ducis  <Sc  Comitis  nomen  viurpaife,  quodAffillia 
( qux  dicitur  Gotthoifedi)  oftendit  in  qua  initio  Dux 
appellatur ,  qui  in  hne  Comes  eft.  Recens  &  memo¬ 
ria  extat,'  quod  quidam  Comitatus  appellationem  fibi 
fumpsere ,  prxtcr  Pontiberianum.  Baronum  priicis  5 
nomina  fuere  Aualgorius,  Lconiu$,Vitrcius,quosin- 
tcr  de  prerogatiua  ambigitur,  δ c  aduerfaria  prxiudi- 
cia  ea  de  re  extantj  Filicerius,  qui  intercidit  traferipto 
ab  Alenconniis  Ducibus  titulo,  &  iure  in  Principes 
Britannos  anno  1429.  ficuti  veteres  autoritates  ea  de 
re  tcftantur,  Caftrobrientianus ,  Raillais,  Anfamnia- 
cus ,  Rupebernardus ,  Lanuaucius.  Sed  hic  Ioannis  4 
Ruffi  Ducis  xtate  proditionis  damnatus  excidit  di¬ 
tione  anno  11$.  Baronia  publicata,  alle&us  fedl<  w  ·> 
poft  tempore  in  locum  cius  Pontocaftrtnfis.  P«  fte  ^‘de 
rius  etiam  Petro  Duce  Deruallus ,  Maleftri&ius,  6c  g\n,yéi’> 
Quintinus  anno  1451.  Sed  horum  quoque  familix  pe-  ^ 
ne  ex  toto  cxtin&æ. 

Nota  3. 

c  En  leurs  Baronnies .]  Caufa  &  loco  limitato,  ex  iure  ÔC 
finibus  Baroniæ ,  non  etiam  ratione  feudorum  ad- 
iundforum  extriniecus ,  nifi  principum  concellione 
vniantur,  &  (vt  loquuntur)  incorporentur  Bajroniæ, 
fub  hifdemiuribus,aut  nifi  prxicripferint,quanquam 
perfxpe  eo  colore  fallere,  &  pleraque  contra  ius  à 
multis  arrogari  compertum. 


oria  Bri¬ 
tanni  ab.  :. 
cap.ii. 


Article  LVJ. 

e  routes  les  NoblciTes,c|ui  font  deuës  au  Prince  feulement, b  nonobftanc  art.  n. 
qu autres ayent  accouituméden  vfer, c ils  n’en  ioiiyront;  dfils nauoienc  cons! 
titre  certain. 

E  °Mn^us  nobilitatibus ,  quæ filummodo  debentur c Trincipi b  ( quamuis  alij  bis folcant 
yfi)  ]  n°n  iisfruentur*  nifi  titulum  certum  habeant. 

K  iij 


Z1J 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  Y I.  üS 


Nota  p  fc  i  W  à* 


ApptUiilui  y»  Ac. 

Ewtu  in  τψώτΙιΛ, 

JJ  f  j  p  yiti&  m  ti  tuiü  P  ri  rjf  tpttttt. 

nÆtmf!  win  lui  XL  &  ïr4W\cM&mr»> 
H^ituàf-  tnicfîtluim  tu  tff  te* 

Htmitiiim  irgana·  ( T  RM o  lbg*M. 

voxtl ttjjitdm  JH  tttrfJ'tudirifTiï·* 

iïnnt**mtn 

Η*Φ*$  çrfidtlitoiit  Affirtnw. 
ί'ίβ,Ό  ψ[ίψ^  jn  pArUmtQtk  per  ntm>tgsum  DW 
impedtiur. 

S(fpT?m  ttf  rqferw  i/Jltr  reftiltd* 

ttw  rxtmil  ·■■  ftlehutîf  Ntrdmtftfoi 
l  tj£\  tstuUrt  mttr  Îj  *  cfi- 
R£*4  h*  ÎéfhbiltA, 

Mwcttmruaere  iTtrtr  wAlS,  qtf. 
ntt/itttrwleejL 

Hi>n*€g:É.  Ëfifïtpirxm  &  FrxUu\rutH iprti  rtjrAtÀ, 
ÜVÇj-μί  Et  fin β λ  fil  <■/*  FrswtiÎjnWi. 

/tui  htbmt  Uiatti  m  EjnfcopAtilitfj  Ετμαρμλ* 
Qui  A  TÎ^tit.e  m  Prùffîiïi* 

JW  ium  ψ  A  Ht  mdtruitm  '*>pAc. 

tJom*.£itm  Îpiféapsmift  ΒηΤΛΠΤίι* it*i lit» Ui*à^r *fil - 
tttm  *tsn*i  Ιοί  1. 

F* antei  EctUjU  m  ntflaAi*  fmfS^nm. 


A  14  <Atn  fl  tit  Intft  rtgeltJ* 

%  J  jïuSm  ftitttr  ΓψϊΑ  impedit  mitnm  mtfàm  untrr. 

Z  ü  NvL'iit(<trc  eji  de  rcgAlh#* . 

17  l.f^itim>tre  dA  ftf(f(Aepdttmnm, 
î3  tJxmraltttiu  UterA  (OfUedtrr. 
i 7  titmfâmA  rejh lucre. 

3  O  OMttti  npimimtt  per  vim  srtti*  f tfli  iir  #*$# 

:  t  Hrmsjitonff  tF  AhiiïtQMi  fw(  Ai  rsP-iltbne . 

^  FimdtH  Λ1*1ϋ  evnteAert. 

34  Prtrrttthtjüper  *trü£*ti*>nt  intttpitxr  r, 
j,  ç  CwfUiU·™  hait  At  j ‘sfAthn*  λ  em jl mpitcittr, 

,  ^  j't'ciigA-ΐΛ  C7"  mAi$A  nwiiid  ζτ  vtUtÙ' Apim  r.T  iojjfôr* 
37  fttm  immunit  Atem  ff  ntedtrt* 

is  Sdit^irdiaio  tàttttJertL 

Citus  Îoiïtgsi  &  utimmitéfa  w^itütre* 
sAirliè  An  {hit  dè  regdihœ. 

^fitnfedin.£^ 

ExporuaM,  flkmwri  j  (irat&eSr} 

ErnuttAontM  tw  (bl'Jiji) &C9W &Wg· 
JJûxfrÀçiiTU.Tn  lüi  (brisj 

Mm  Al  ta  ii-fflitû'ltnis. 

f'iitd ram  tApiù  icnstrt ^Hl fifte hitedi  AiCidunt^  id ofi, 
^AlbtPAPlum* 

RtgAi* MTyjknt [ώι  Trincejft  rtfin*A> 


& 

40 

<μ 

41 

4ï 

44 
4J 
4* 

47 

45 


J  Dt  f  suffi  ifî  Kiiiitilfifa  η  π·  t  t  Aen  r 1  j«  Frïn  π'\  Operofa 

trait-.inüj.i&qui  nerjr  eû  cipimu.  Eftvrro  de:  iiis^ux  ^  .  .  , .  .  . 

Pmîciui  retVruai.i  fuutr im'c  Λ:  judicio  (uprerni·  impe-  C  ivlMcuq  inviuilnt  m  legibus  fruàdjhws.Æif  conditio- 

nj ,  $ζ  p g rL-frati-s r cç,i,ii.s ùi  cogrunoi icm  (vilwquBtttiM:)  mbusbeuefîauritm.  Vd.  csicar  rcgi  j?rrïÎlaflrtirT qrtdi- 


vocanO  jirtfe  non  feprt-jini  imperij  prûptm  aaitdiffc- 
rejma·  n  ilrtupïictttr  accipi^irair,  qilippt  -quï  pro- 


t|J,CCpC^,„ - -  H.,  * 

vmucrfaHs  domuiif  &  jura:  coton*.  KcsalLa es  rt  ap- 
pcllaiîÇ*  lia  rrindpi  vt  Priüdpi  prutatmu  competunt, 
[uve  rtulli  euiqui  mmicnifepoflînrjiare  quidem  (uoT 
natiuo  &:  ptoprio  rive  niû  cvUo sait  traniUto,  idqut  a 
rrmciiîc,  aut  ce  rcé  bugUlîmi  icarporis  lapLu  pra> 
;  lcrtp tti  t  r lcc  pmmde tiimeu  omnii  Nam qiucdaiw  ex 


tatcminipEicitain  Libent  alii  MptrfCJJW eius  cui  exhi- 
bcrttm·,  ve  &  ioprcirti  impcrijiiis  mcelligatEiraguofci, 
&  ab  £  ■  ]  l  ure  nullius  cum fqui  e^i  ccp ta auftot r tes.  Gu- 
mfmadi  bomimum  .ilteci  cuiquam  efittenire  non  yu- 
tL'ïtjquàm  ci  qui  itimma  poidlate  &  ati^ultis  Eitubs 
jit  priiiitus.  Hüe  igitur  agnitio  inctdiibilis  eih ,  nvc 
anellii  àporibna  principis  poteCV.  Sed  Stominino  rei 


hhWtiLsrumÎnC^Mîia^iiircÿirabilLiâdignsta-  audii,  aperi. 
cj  ree, di  vt aftixu principatus  tituiis  fupremi  hono-  allisum cll,  nvc  abstrahi poteft  1  lege isr conlidcratio- 
s-iVmbola  &  itok·.  Qua:  U  cm  placer  m  îpvdc  aed-  ne  Ludi,  uccvluisid  prxftat,  qui  non  &  Miim ha; 


piTCj  icqiuauon 


omnium  ilLatrifidibiiunt,  trade- 


bvat.  OjJ^uiqivi m  fuit  tepus  eùin  ie  hoinirtium  igno-  7 

Înü4dm:éffiWli4nortro qusdr  1  ivm&  braœcismrcp.  laictur,  &  îpfaqrtoque  vulgata  homapj  vos  pnfas 
punc^pi-L  i·,  ui.lt  i  1.1 ,..  rqimiu  Regi  oirun·  muni:,  ve  lut·  D  icmporibiis  lgnoEaqioftcnus  Cftm  iga  re  reccp^cit, 

3  vr  quis  in  titulis  vfnrpei  kinnubu,  Pci  grana,  quod 


l  &  illibati  impcoj  decus  dtt  &  prerogatimt· 
Boitakanl obn Itaque  qui  ea  prie&ttfme 


funimi 

milii  mm  raluun  obnoslff,  I  raque  qu  i  ea  prati 
vtiiiir,  fnrmrii  iuipcrij  &:  aLtguftidlmi  Ktmons  ntulos 
ilbi  fuinir,vclLi[i  folius  Dei  beticfido  pi  i ndjutum, nec 
α ,  u  1  Lqitam  eum  mortal  tum  bv nd  1  em  Libeat  t^uod 
I  co.lubemjus.dnn ,  quodiinudia  finitimorum  Regunt 
notlri quoque  Principes  fupet  en  argutu 6to  Uuit  olnn 
armb  impeticb  cùm  Ludo,  Rés  XT.  va  dt  rc  Fra-ticifco 
Duci  nolim  coiirrouiri tàiri  tmendidot ,  denunaato 
ctianv bebo·,  t^uain  tus  eca: qmtas  ctuLa;  im  eluiit,  vt 
cusmatitüci  rcruns  tuarum  ruendarum  ncceiluarcm 


re  ïtûcp 

quoi  Dii  dores  η  σ  tinter  iit  &  inhistaf.  in  prt^tid.Lïl·- 
Jr inm^éc  MoIiiuîus.  ÿ.  t.  glubj.  rtum.  11.  &  §.z  gbh 
iuv.  Ludorum  libri  vfquani  bomagtj  meminirc. 
Quart  mcoiiOeilinnv  fends  aut  connonriombus  dm  S 
1-emtra  pado  homagif necelVicaJ  potell ,  &  quldoquc 
rvmiildm  Tacob.  de  Sancto  Gtergio  tradit  rit  do  de 
ro  y  1  Lis  v  crû  Îrxro  finitur,  num,  44.  à  numéro  40,  & 
quardài  n  m  cam  le  nrcmi  im  Æ.gy'dï  us  Magi  Lter  ri.  û  put 
titulo  de  regalib.  dedCit.  &vltt  quanquaiti  viu  qui- 
dnn  noftio  reinira  dsi  uifoleris·  ûr  inaudiruni  eL  Λ  t  ? 
fideKra m  s>  vc  v ocant  >  f sorameiuuni  imperante  rege  l 
rectdari  ptïrdt,.  quamuis  non  contingar  ab 


cvlcTicuin  pr.vlio  dirtiic.mmi  dt.  Iiaquc  importuna 
j  poltulntiü  ocnillaiLlLtci  fuusvfquc  hcmqjs  mtadus 

5  m  an  Lin  Hoc  cod  cm  numero  reponernla  dl  friprvmi 
imnerij  nxogniri  o,  adora  no,  vtncrariôquc  poreihris 
infra  diinnani  inter  1 1.0min  es  lùprcimr.  Huius  tres 
■riiiRttir,  fidei  pneftario,  qurûn  bd  ditaris  exhibition 

6  ucmvoojit;  H nmagium ligi itm ,  quod  cur  homolo- 
gnm voccntquidvini  vi>:  ratio  αρρηητ-  X"  pronocaxiq 
lu  ore  ma,  qn-.ν,η  vltinmm  rdjbütmn  appellant.  F.r  fuite 
ïi.l-,  bratis  quidem Lcrameninmj  S:  liomiiiium  (  quod 


qut  ure  te  udum  habent,  neC  Îblurr.  vbi  h.crcanc ,  ve- 
luîi  ratione  ptéLirurae,  aur  n.:;.:  ri  Lattis  rndiLimaînil- 
quam  aut  ciuiltE.  Hoc  difcrimen  apmt  L'-ÎbinHpi- 1 
l  ;  O  partbu  S  &  et,-·:  r  is  Pvrcl au  ni  s  vsvrir,  i  u  q  is  ib  us  ta 
rnt  rfs  jilcnque  foluni  non  habeant  ,vbi  e  ont  niant  > 
neritl  hoittaglo  oh  [fvmgi  nequeant,  tamen  fiddit-tt? 

Îac  ramenro  nûn  tsolututiur  ,  tteç  .a’.te  pro  patdlaic 

in  Curri  s  lupt  çnds  ieilûm  admitrtmtm·,  quam  id  prî- 
Aiterinr,  Îc  tvgüsdtea  cecorficiUïs .doeufiint,quud 
crini  ïkcrïutjiSttMjqiiidé  fvilioni  c.blriitscxeoqiiod 

hotrm* 


22  c)  Des  Droits  du  Prince,  An.  LVL  230 


homagium  non  præftdterint, cuius  alia  conditio  cil·,  & 
feudum  refpicit ,  fed  ea  cura  Rationalium  Regiorum 
cil·,  qui  ante  ad  fruendum  non  admittunt ,  quàm  hac 
in  parte  Regiæ  quoque  caufæ  fatisfadum  fît.  Eil·  igi¬ 
tur  fidelitas  perfonæ ,  aut  magiilratus  debitum  homi- 
nium  feudi ,  quod  mutatione  perfonæ  namram  Sc 
ipfum  mutat,  Sc  aliud  eil·  in  Principe  quam  in  cæteris, 
nec  ligij  natura  vtimur  ex  iure  m  alterius  perfonaqua 
fupremi  Principis  ;  Sedifta  fortaiiè  iînt  alterius  loci. 
H  Adfuperiores  duasfummæ  poteftatis  notas  addimus 
Sc  tertiam,  quæ  in  reifortu  (vt  loquuntur,)  Sc  iudicio 
poftremarum  appellationum  confiftit.  Hæ  planè,quo 
iure  Franci  vtuntur/eparan  à  Corona  nequeunt ,  nec 
alteri  cædi  nec  transferri ,  veluti  innati  charaderes  fu- 
premæ  poteftati.lnde  fit,vt  quocuque  titulo  tranilato 
Comitatu,  Marchionatu,  Baroniaà  Principe  quacun¬ 
que  verborum  conceptione  quamlibet  vniuerfali  & 
line  exceptione,  Sc  abfoluta,  quibufeunque  verbis, 
hæctria  femper  integra  &  inrada  Principi  re  fi  ruata 
priuatiuè  intclligantur, etiam  fi  appanagio(vt  loquun¬ 
tur)  liberis  Regii  concederetur.  Bald.in  prælud.feud. 
col.x.&r  c.  intelledo  de  iureiuran.dicens,  quod  Iurif- 
didiones  fupremæ  funt  facra  facrorum,  quæ  vendi  no 
pofiint.  Fely.c.ad  audientiam  deprefcnpt  Laud.cap.i. 
qui  feud.dar.  pof  Card.  Sc  Iaf.in  prælud.feud. Alex.  1. 
filiae  qua  pater. D.de  lib.& pofth. Imol.in  rub.de  verb. 
oblig.Bakbconfil.  174^01.3.  &  503.  Claud.  Aquenf.in 
u  fumma  titilli  quæ  feud.dar.pof.limit.i.  Denique  etiam 
fi  alaudium  ellet,  cuiulmodi  nullii  in  Britannia  agno- 
fcimus,  quodfua  natura  à  feudi  iure  debitifque  exi¬ 
mit,  ab  relfortu  fupremo  «Sc fidelitatis  præftatione  ηό 
per  hoc  eximeret,  quod  redè  Molin.  notat,  «Sc  verum 
eft  titul.de  feud.§. 46.q-i.de  a.Ægid.  Magifter  ritui,  de 
I?  regalib.decif  1.  Suprema?  poteftatis  notis  addimus  & 
facultatem  condendarum  legum  vniuerfalium ,  «Sci. 
vlt.Cod.de legib.  Sc interpretendarum  Bald.  l.i.  Cod.  1 
de  iur.aur.anhul.nec  cuiquam  iftud  potell·  congruere, 
prætcrquam  ei  qui  ius  &  imperium  habeat  fuprema 
poteftate.  Hæctaliaque,  quæ  Principis  funt,  iure 
lingulari  «Sc  proprio ,  Sc  eius  folius  præicribi  non  pof- 
14  funt,  quod  Bald.  ait.  dl.r.  Caetera  qua?  regalibus  an¬ 
numerantur,  nec  in  ea  quæ  fupra  memorauimus ,  in¬ 
currunt,  quneveeisnonprariudicant,  aut  ea  non  tol¬ 
lunt,  transferri,  cæli,  &  præfcribi  poliunt,  vt  infra  di¬ 
cemus  glof.  verbi,  f  iln'A  utre ,  quanquam  non  foleant 
quidem. 

Hoc  item  in  genere  cdfibilium  multa  enumetan-  i 
rur,quæ  propemodum  funt  omnia  eo  fœderc  Anden- 
iî,  de  quo  ante  memorauimus,  comprehenfa ,  tametii 
id  fœdus  eil·  conuétibus  ordinum  noftrorum  «Sc  Pan- 
britannico  iam  olim  improbatum  ;  apparet  tamen  Iu- 
rifconfultos  adhibitos  Sc  de  prudentum  conlilio  fa- 
dum,quodeaquæ  intci  regalia  numerantur,  Britan¬ 
no  cauta  funt  difertè.  Ac  regalia  quidem ,  quo  pro¬ 
prius  maieftatisprærogatiuas  fupremas  ,  &  quæ  ante 
diximus,  contingunt,  hoc  rarius  &  difficilius  conce- 
dunnur  :  Veluti  monetam  auream  aut  argenteam  cu¬ 
dere,  quod  inter  præcipuaeft  regalis  faftigij  fymbola; 
&  de  argentea  quidem  illo  foedere ,  deaures  veroml  : 
eil·  expreffum  ,  quod  tamen  ante  omnem  memo¬ 
riam  a  Ducibus  noftris  confiât  elfe  vfurpatum  iure 
lrnpcrij  fiimmo,  &  inter  eas  belli  caufas ,  quod  à  Lii- 
eouicoXI.  denunciatum  eft,  ea  quoque  fuiiie  me¬ 
moratur,  quod  auream  monetam  cuderct,vti  ante  di¬ 
ximus-  Ex  eo  eft,  quod  foli  Reges  Magiftratus  &  ope- 
r.is  monetales  conftituunt ,  Sc  immunitates  conce¬ 
dunt,  Sc  Menfarios ,  tamerfi  nuper  vrbibus  conccfla 
nominatione ,  fed  id  donis  Danaum ,  vt  ille  feribie, 
translato  periculo  c  noxa  nominator unumemimt  hu- 


^  ius  prærogatiuæ  regalis  GuydoPapa?  decif.257.  Inde 
foli  Reges  de  crimine  adulteratae  monetæ-cognofcunt 
ex  Art.  52·.  fupra  :  Ac  tamerfi  Legatis  Regiis  «Sc  Procu¬ 
ratoribus  Prouinciarum  externas  in  prouincias  aut 
terras  nouas  proficifcentibus  monetæ  cudende  inter¬ 
dum  facultas  rribuitur,iurc  tamen  &  imagine  regia, vt 
faciant,  concelfum  intelligitur.  Regalium  fymbolum 
præcipuum  eft  arma  mouere ,  bellum  gerere ,  .exerci¬ 
tum  ccgere,  deledum  habere,  1. 1.  Cod.  vt  armor,  vfus 
inic.princip.interd.  fit,  Sc  auth.de  armis.  Sc  extat  inter 
Ord.  veterum  Regum  apud  Aufrer.in  Styl.  par.  3.  titu¬ 
li  lus  de  guerris,&  in  Stylo,tirulo, quorum  cognitio  per¬ 
tinet  ad  Regem  Sc  Fcrald.priuig.xxix.  Sc  Degraffi  lib. 

2. iure zo.  Pluribus,  MattH.  Afïlid.Conft.  Neapolit.  17 
rub.i.li.i.  Inter  regalia  habentur  &  homiiffadHa,  quae 
ab  Epifcopis  Sc  Abbatibus,  Sc  cæteris  Prælatis  prima¬ 
rum  quarumdam  dignitatum  Regi  præftari  i  olent  (vt 
ante  diximus)  feudorum  nomine,quæ  neminem  præ- 
ter  Regem  agnofcunr,cùm  funt  (vt  loquuntur)  amor- 
tifiita ,  quod  &  experimenta  crebra  dant  intclligi,  Sc 
Notauit  Ferald.  priuileg.  10.  DcgraiE  hb.z,  iur.xj.  Sc 
xij.  Sed  Sc  eodem  iure  Ecclefiæ  habentur, quæ  propria 
^  Sc  fpeciah  quadam  prærogatiua  in  regalia  fiant  Sc  tc- 
^  nentur, vt  Franci  folenrappdlarc,certo  illæ  qtridem  Sc 
deferipto  iam  olim  numero  ex  his  rabulis,  quæ  in  Ca¬ 
mera  Computorum  Parifiorum  habentur,  Sc  Arnald. 
Rufeus  Regalium  feriptor  dcfcripfit  :  «Sc  DegraiElibr. 

2.  iure  1.  Ferald.  priuileg.  j.  Sc  nuper  Ægid.  Magifter. 
lib.3.  de  rcgalib.Sed  Principibus  noftris  ignotum  ante 
ius ,  Sc  nominatim  Britannici  Epifcopatus  excepti  re¬ 
penti  ntur  illis  iplis  audoritatibus ,  quæ  ifta  caucnt. 
Nec  Regaliæ  nos  nomine  moucri  oportet ,  quo  iden-  2C* 
udem  noftri  pro  iurildidione  temporali  Epfftoporu, 
vti  folent:  re  quidem  nullam  parte  cum  illis,  quæ  Re¬ 
galia  Franci  appellant,  comieniunt ,  quamquam  info- 
1  lens  id  Sc  inauditum  ante  maioribus  noftris ,  quidam 
nuper  è  vetuftate  &  finitimis  titulis  eruere  conati  sur, 

Sc  invium  deducere  fine  iure  Sc  exemplo,  nimium 
quidem  officioii  hac  in  re.  Extat  in  Camcrafquam  vo¬ 
cant)  Computorum  Parifiis  firndio  quædam  Ludou. 
XI.  quàm  Sc  Ægidius  Magifter  vidit,meminit  Sc  Pro¬ 
bus  qui  gloi.  in  textum  decretalium  fcripfit,  qua  Rex 
ille  nullum  fibi  regaliæ  ius  in  Epifcopatus  Britannia: 
teftatur  elfe,  quam  Magifter  fic  eludit ,  vt  dicar  eam  in 
vfum  nunquam  elle  receptam ,  nec  ideo  fidem  ci  clfe 
habendam.  Docendus  hic  Magifter  eft  eius  fandionis 
longé  aliam  caufam  fuifTe  quam  opinenir  :  Cum  inter  ** 
caufas  indidi  Britanno  belli  ab  Lud.  XI.  illcqnocuc 
ctret ,  vt  Prækfturæ  &  Epifcopatus  Britannici  Regem 
folum  agnofeerent patronum ,  pernegatum  eft  à  Bri¬ 
tanno, inde  bellum ,  Sc  ingens  ad  Monte lericum  præ- 
•lium.  Fiadis  Regis  viribus  eum  ille  clauius  Parilioru 
moenibus  tenerentur.  Principibus  apud  Conftticn- 
tem  fedentibus  de  conditionibus  pacis  agi  coeptum. 

Ac  tum  manus  dare  coactus  pacem,  quaru  Diices  par¬ 
tium  voluerunt, redimere adadus eft:  Britanni  inter 
cætera  id  poftulatum  fuit ,  ne  quam  deinceps  conrro- 
uerfiam  de  eo  patronatu  Rex  faceret,  quod  ante  om¬ 
nem  memoriam  Britannorum  Principum  in  Ecclefias 
Britanniae  ditionis  fuiflet.  Quod  cùm  diferra  profei- 
fionc  Rex  feriptis  côfignare  ex  fœderc  teneretur, edita 
in  eam  rem  illa  Sandio  eft,  quæ  in  a  da  publica  iuben- 
te  eo  relata  eft, quæ  inter  Camera?  monumenta  reper¬ 
ta  «Sc  Magiftro  leda  ignorata  caufa,  tenebras  offudit, 
vt  diceret  in  vfum  nunquam  cffercccptain.  Cum  ne¬ 
fando  quidem  vnquam  auditum  fit  Reges  ius  Rega¬ 
liæ  (vt  vocant) in  Epifcopatus  Britanniæ  vfùrpaiïè,qui 
difertè  funt  eo  iure  excepti  illis  ipfis,  quæ  proferunt, 
monumentis.  Extant  inter  Principum  noftroium  au- 
K  iiij 


ιμ 

^TüriEatîiSÎCtLjfl.is  in  Archi ai s  publia  is 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  V I.  232 


Hîincmm  an-  A  büitMt1  polTclTurein  dicimnir ,  vt ilk  cgrcgü  Ducaras 


tiuuilW  uhilw^ûbus  .Ερ%χ  Brunei 
uî'lilu  ordinum  celebri  Pan  lui  rameo  hdeljcainrt  Du¬ 
ci  itritipnointaiiêie,  i'uprcmi  impcfij  rotu  &tiwlis 
aenitîs  '&  iiroii-LlLone  Lbh  mu  beneficio  tum, & afa*- 

Snc  fuprim*  pondt.uk ,  camiiinr  &  mdiiLü  reflet 
tusin  Ëcdcta W .  nuUa uiiulqimn cyapti -uAq- 
maccrlhluA  ad  Apoitdicam  RJ™  apptonQeo  lu 
l:j  iütc  Twlmiürj  annorôi^  Ciuusumi  di*  quoque 
notae  eoLsint-rjuniur ,  quod  &  v.icanmuT.  iicclciiarüm 
cuftudiamiarti  ohm  hab.i4|c  Duces  fedu$î%t  An- 


MarchiururiiSj  Comitatus ,  ita  demum  buepraiftjjit, 
eniti  ab  Rege  ,  qui  cani  pocritareui  habet  ,  cor^c- 
JuntLU’  3  ab'ViTCi'15  datu  non  idem  polliint ,  di  quo 
longi  dl  diiptiacioTifaq.·  d.lib-e.7,  &  alibi  dicemus. 
Ergu  &f  veniam  igtiu bilibus  facere  pra-dia  bijfoilia 
poiTidcndi  +  id  quoque  Rcguuu  eft ,  nec  alitu  quifr 
quam  idpateft  contra  Pctn Duciicuuiliiutioncin  ca 
de  re. 

Regalis  d\  &  leghimaria ,  quo  eJ  cfFcihim  (vtk^ 
quunmrj  fuccedemdi  *  &:  alios  quofcinnquEr  politicis 


giti,  L-LLHW  li  1  c JauCuUclt» ius rcgaLe  ;Lsi-  admifitftr«ionis^ui.  ^vk.autlvquibmiodmaE.efE 
. . 1  in  i  i  h  P.^lt-iii .  cithcdralibiis  habere  duci-  *  fui,  Ll.  D.denatiiib,  rc-tlit. 


c,  r.  ÿ.  nacrïfii]  es,  ti  t, fj  dc 
fcuil.  fuer.comr.  inr. 'dom,  Bagoae. valli!,  HaJd.  dl 
impciiumvcrLcircaTcrciuin  .  «kd.i.  1,  vbipro  nati, 
linm  rcibituilonc  accipit,  &  negar  a  populo  fiuici ψ&3& 
cap-per  vcnix,ibilcm  est.  qui  «J  fmr  legit,  Ferale,  prh 
lufcg-tj  Degr.dT  mrexp  Sien  dolim  Imperatorum □- 
meatis  Romi  concdiio  fuir,  aut  m  ptôumdié  l  inco¬ 
latus. 

Sed  iibi  potius:  ad  naturaliaris  inrn  (vt  vocatu)  ac-  “ 
cedum,  quod  &  ipiiim  regale  eifr  ik  b.  Principibus  ub- 

ucuuu-uaa  s . r-s- . , . -.r^  tmetur^vt  a?quo  cum  incolis  jttre  extranc  lis  alupiis  ha- 

tempore·  pu  ficis  peri  tacitis  antiis  rtu-.düôrc ,  ne  C  beatur,  munera  cape  tt ,  bcmncia  ooiini‘ieJu.cac ,  & 
iloniinum  iluaulaciiua  feilumprt»  iurthabeat*  priuilcgus  ic  iuie communi  litui ,  quod  obm 

apud  nos  noti  bccba^quo.idmuio  Dlicjtu  fege 
in  vnincttuw  liieracommttirdi^s  (vt  vnc.inrJjicCsd- 
lit.ti  fnbbiLi  dl  principum  rcildpto,  quanquim  misf- 
Unribus  miflmsiniiirism  fieri ,vr vi cilW  nt-ga;  nolitis 
tiecedisrias·  elfr  Molio,  in  Frmcia,  f.i^qunrlE·.^  gloù, 
memutic  car.uro  ïScdoff  rq^maejn  proCEtniiféiw  tï- 
t  entoru  m,  Degtaf.  Jj  b.  1 ,  md  Fl  m  Id.  priu 

Sed  5ffeftmiCie  hunl·'  Rt^iam  eft ,  vdud  iit  cont  i? 
damnato  nOxv.qi*qpif>çir  quadama  notem  l·,  pnneeps 
gratiam  dcliûa  facie  ifc  noum  remimc,rft·  cmm  ifln  6c 


quit)  quod  in  (uisEcJicfî^  «pbcdmliblts.hàbérc  dici: 
tue.  Quo  ÎLtrc  &  ίρώ  Frasa  Reges  nunc  qüoqucvtû- 
mt  ad  coiitcruanom  iuccedlns.  hudttis  non  quidem 
v  ci]io5  iaCLiint ,  aut  hencfià.1  çontVtvmc  Ptrc]  armis  va- 
jpttitibïis ,  qua  de  te  Çarpi  V I  -  Otdmat,  apu  ii 

Anircr.ditla  parte  tema,qux  êft  de  immumutc  &  1 1.“ 
p.u'-ULonc  EceidSauum,  isRcuego  ikgranttbu^  pKm 
Peliis  EpiLcoposquulLbunoJlipu  dcccluile ,  de  qui  ab 
P Licibus  duiciuident,  ]  l .Locatum  jliquamio  pMro- 
pirnm  ffie  ptoJfcilbs  immdia  Brirantii.  Sed  ea  b  quis 
pro  s are  obo  adit  ^vim  pro  legibus  Snibet  t  de  lÉlaipia 
©un 

quis  homimim  Îtiagulaimim  iafifcurn  pi 
i  ^  In  ter  rcgixla  1  us  qu  0  que ,  quod  amo  lth  .unii  vocat, 

numerandum  impmqis ,  quit  eft  emancipatio  perpe- 
lluA:  manu  mulio  à  lege  frudi ,  nili  (i  etiam  homagij 
cemdiuo  retinetur,  vtimeriuinapcidit.  Ea  fiaeulcatcm 
tribuit  tenendi  (vt  loquunmr)  in  manu  mortua  :  Pm- 
iude  quambbec  abfolLiri  L·  mimica  amomi  ano  i  JÎ* 
de  li  raas.  Lier  amento  ,  quod  Regi  debetur ,  nunquam 
eximit,  nccs.rf  cognitione  fupunn  imperij  aut  rcilor- 
tu  ruptemsTLim  appellatio  ulutl  ,  qius  c>mnia  integra 
manent  Prineipi.  quaniuniUbec  amortizato  fetido  ,vt 


qç  Molm,  nor  at*  d,t.  41*  οιη·.···  ÎC7.  ^.quamquam  D  uner  principalis  tituli  «ûtttpfseiptw,*  eamiu-bi-^, 
171(1  quoque  F  rancir  Pare-  \n  ls  appellartut)  amorti  *  cum  qui.D.de  pûflailB^Lid  Jo , 


sauduus  i  nfriis  ditionibus  &  frudis  v  turpem  pracio- 
gatiuallLiguL-in,prLUL]i  gio  liabenremod  vtumitr,  cùm 
vtie  id  itis  dc  regalibus  iir,fril  çcflibiiv  vt; apparet,  Vc- 
dicauere  iJ  111  tuis  quoque  &  e  primoribus  quidam  in 
funda,  Si  i  funr  illi  undem  SenatuRunfuiiis iutc  eo, 

&  vfLie-vduli.  Ar  LiideinmuLe  eant  emi  efl  e  tuflfrQuoil 
3. j  fa  Magiftccnatiimi;  ied  quomodo  amor r  Liandi  ius 
prrtcipiuimcfl;  Regi,  llc  prohiberi  aur impediri  ab  eu 
ibUiputefrTnecfrntettam  Moliuai  adhuc  rrapstnus, 
qui  parat  cuiuts  in  icrritoriu  i .  1  ;  mulfr  prohibendi,  F  quas  Livras  i ullniq  voqunq^i.tnmrti  1  in  Regiam  1‘s  iie- 
ita  vr  manum  mo(iu.im  qic  nnu  luquamur)  cogcce  caras-cmw < om pendiis^ ,  ramen  inur regalia  nonh.i- 

poilir  ad  vactianJuni  matins  luas  de  Luo  tendo.  Quod.  . .  "“  ~ 


Quo  in  genere  rdlirimoncs  quoque  aba1  omnes  jo 
repone  udor  iusit ,  quie  pe  r  y  ίππι  :  v  t  iinm  r)  grati  2 

conceduntur  ,ikcia  poicftaic  Magirtr^nis  iunt  poii- 
iar,  qui  damnare  nue  abi  u  Ilici:  c  potvft  cati  ia  cognita  er 
iutc,  fed  danm?,to  -gratiam  dt  tiiti  Faecee  nnn  potclh 
Hjec  enim  piiuciptim  per  i  e  I  unr ,  quod  &afrL  ait  d.j. 
ImpcriniTi.  Quod  quiiiein  in  ut.sat  eLpiéeiumdx,  qiiic 
ναι  c-:  natura  fuagtatis  frim,  hoc  eit  non  i  ure  peten- 
,  frai  beneficio  non  debito  cOTia-duntiH1,  fr-iquq, 


vftis  non  t«cité,.8f  mincrimlicanmi  ex  pronocatsone 
Ciitil  i  cri  tau  st  anno  151S7,  je,  lantum  polîidcnt)  in 
manu  mortuu  mdLttum,vc  hominem  vuiétem  ic  1110- 
ncrifcm  iic  confilcmtcm  datet,  id  dl ,  qui  lege  com¬ 
muni  ca-terocLim  Sc  viucm  obfeqma  præfrarct,  if  CU- 
ius  mUttcfblLurKncur  debita,  &  qui  per  noxam  fdi- 
dumCommitEctct.  Ita  vicaria  manu  tansfit  dominis 
FvtidiA'  Γιηιιπ cuique  llls  inrcgrcim  elfrblcc  bic  amor- 
tiiatipiiUiblemnia,  ciimaitegehc,  exigimus,  sLbi 
fbrtafrc  dicetur. 

£  Inter  regalia  habetur  nobdirmo  ,ηυ  jm  rcilinuio- 
lïetn  DïitaÜLUTi  Π  u  diVUs  putat,  cù  m  aliam  ligninc^tio- 
ncmfmlfr-  appareat  11 1,  de  aaial,Tcft.quia  naturae  itau- 
libu.s  rtftiait  quis  intellegatur,  quo  omnes  homines 
lihtTi  nsfcebaufur  ,  non  nobihtadqua:  qualitas  aduc- 
tidaeibTdonrfr  igitur  prn  prie  i  llauatahum  rcfricucio. 
Quadcte  locus  til  apirdTu.tq  in  irait,  nobilitami 
cap,  1,  impeti  um.  D.,  k'  iurifdi4t.  omn.  in  il.  6c  1. 1 , 

Cod .  de  in  r.  aurai  1.  Id  peri  :i  d  c  i  n  Iit  ooi  n  ibus,  perin  dc 
in  praidiis  vemmelt.  Itaque  £c  qu;e  m  iui;c  tcudano^ 


bt  U11L5,  qiua  M  agiitratibiis  pronne  compctuntsvteaS 
caufii  cognita £t  frgicima  occatione  eseeroeant ,  <tuod 
toti  [stuiicx  quib.cuil  maior  Sc  dominorib  mdicinti 
iliaque  verè  in  üflids?  iv  poroftütc  fu  n  tins  dicentis,  fi 
regalia  huit  non  iubjlantiii,  iedooïiftiriniDne.  Conôi 
in  liis  e  |F .  qmc i  mero  beneficio  Prindpu  proficifruP-  ' 
tur  3  v  eluci  gratia  tklidh  bicts  cl,  [^ai  uitv  capte  c  itIccH 
debuir,  Nam  pJf.Vifri  f  -  .thiifrtn t)  tnctd  iuri innifurv· 
cur, &in  poteftaic  Magsitrstuu  natura  fin  funtr  nuod 
oxpreise  infra  fkaniitiu:  Anic,  yso.  lametii  A-  ip&  in 
F  Regiam  vfri  tribunalium  rcuueata·,  !x-d  tamen  nemo 
Magiitracus  fimie  quidem  enviite  cum  condrinnaueritj 
qui ]ion habeat,  vdirn  U  quis prquoiarui icetnitus 
al  iu  m  i  nrcrfeCtrrit.  St\l  v  r  m  orii  us  Gu  is  Ei  ac ,  e  j  m  talis 
calusoecurtit ,  Curiae  Canoellariai iaient compellere 
ad  lucras  coitced^iidas.  Sed  &  rei:  n  Livre  diuniwros 
mone,  LTgaLdFl,  rtlegad X  ad  bt-ftias.D.dc  poend.T- 
m  fin.  D.  dc  quift.  Qua  do  κ  elegims:  eit  rcktioapai 
Ply.lib,  cpiikx.  F.piltela  quas  incipit, Scimus  domine, 
qua  eosm netur  mandaris  cautum  elle  ne  Pvoeonlul 
rdlituat  1  fe  aut  alb  >  f  elegeos.  Coi  T  raknu  ΐ  ita  re1- 
fr  nuder, 


233  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  V I.  234 

fpondet  vc fini  integram ea de  recognitionem  refer-  A  ab  Alcx.Conf  143.  vol.  2.  Oldrad.Conf.i24.Pleniusab 

—  f-v  - - «  13 - n-‘  recentioribus  Parpalia  repet.  I.  placer.  Cod.  de  facrof. 

Ecclef.vcrf.addaris.  Antibol.  in  traft.de  munerib.  par¬ 
te  2.princip.$.reftat.  de  jf.vltim.numer.  44.Boër.deci- 
fion.126.  de  132.  GhaC  Ru  b.  1.  §.4.  Tametii  deripati- 
ca,  quæ  à  præternauigantibus  exiguntur,  etiam  priua- 
tis  iure  Baroniæ  tribuunt  Andcnfes.  Eatametfî  funt 
valde  iniquo  iure  inuefta,  antiqua  tamen  exempla  ty¬ 
rannidis  repetunt:  Cùm  veftigalia  quæ  ad  contrahen¬ 
das  pecunias  tyranni  excogitaueranrin  fluuiorum  ri¬ 
pis,  in  vrbium  portis  ,  perque  vias  de  itinera ,  penitus 


uet.  Quamquam  fuit  tempus ,  cum  de  Barones  Bri- 
tanniæ  intra  territorium  fuumvfurpabant ,  &  vetera 
quaedam  fafti  monumenta  extant ,  de  regnante  Anna 
Principe  Capitulum  quoque  Maclouienfis  Ecclciïæ 
tam  audafter  id  fibi  intra  ditionis  temporalis  fines  li¬ 
cere  contendit  difceptatrice  Regina ipla,  de  facro  Re¬ 
gis  Confilio ,  vt  caufa  cognita  prohiberi  oportuerit, 
qua  de  re  eius  temporis  extant  tabulæ,&iudicata. 

32  Sed  &  Regale  eft ,  minoris  tamen  notae ,  veniam 
aetatis  minoribus  concedere.  1.2.  Cod.  de  his  qui  veni. 


aetat.impet.  &Bald.d.l  Imperium.  de  d.  l.i.  Cod.  de  β  remifilTe Pertinax  Imperator  ab  Herodianofcribitur 
iur.  aur.annul.  item  decretum  fuper  arrogatione  in-  lib.  2. 


terponere.l.z.Cod.deadopt.  item  fuper  emancipatio¬ 
ne  infantis  vel  abientis.  1.  iphemus.  C.  de  cmancip.  de 
iure  quidem  noftro  Confuetudinario  id  Magiftr  a  ti¬ 
biis  non  permittitur,  Art.498.inf. 

33  Sed  &  merum  Imperium  de  vitæ  poteftatem  tri¬ 
buere  per  fe  de  natura,  de  Regalibus  elhc.i.  quæ  funt 
Reg.quanquàm  Confuctudines  quædam  in  fuo  terri¬ 
torio  etiam  id  Baronibus  permittunt,  vt  Turon.  tit. 
des  droifts  de  Baronmc, quod  quidem  contra  ius  eft,  ma¬ 
nente  eodem  cum  feudo  apud  Baronem. 


Contra  &  ab  talibus  eximere,  de  immunitatem  36 
tribuere  plane  de  regalibus  eft,  fiue  locis  fiue  perfonis 
tribuatur;  Cuiuimodi  iunt exemptiones,  & affran- 
chifamenta  a  focariis ,  necnifi  codicillis  Regiis  obti¬ 
neri  polium,  quos  in  Curia Parlamenti ,  Ôe  apud  Ra¬ 
tionales  promulgari  oportet  cxConftitutionc  Ducali 
Ducis  Britanni  anno  1451.  indi fta  etiam  pc-nfione, vul¬ 
go  financiam  vocant,  li.  Cod.de  his  qui  vacat. à  prin- 
cip.lib.x.  C.l. immunitatem. C.de  agrie  de  cenf.  de  to¬ 
to  tit.deim.nem.  conced.  lib.x.  Cde  Ord.  Carol.lX. 


34  Piædia  de  immobilia  confiicare  inCaiu  aConfue-  C  Molin.  anno  1366.  fuper  ahenatione  domanij  Remi 

tudine  permiflo,per  fe  Regium  no  eft,  &  cuilibet  me-  -J—  —  J - Λ -  1  ° 

rum  imperium  habenti  competit ,  nifi  quidem  in  cri¬ 
mine  læfe  Maieftatis,  quo  caiu  Principi  confifcantur, 
etiam  ea  quæ  in  alieno  feudo  fita  fint ,  quod  Rollpdi 
Cuflei  cafus  indicat ,  cuius  etiam  ea  prædia  publicata 
funt ,  quæ  in  feudo  Abbatiflæ  Fani  Gcorgij  lita  erant, 
quç  longo  poft  tempore  de  ad  memoriam  noftram  vf- 
que  funt  per  Principes  noftrospoiTelIà,  quamquàm 
aduerfantibusFrancorumlegibus,  apud  quos  Reges 
tali  calix  confiicata  manu  fixa  emancipare  coguntur, 
hoc  eft  (vt  loqui  folent)  extra  manus  luas  ponere. Et  fi 


edita  ea  de  re  eft  cautum. 

C  oetus,Collegia,  corpora,  Ccmmunirares,fodali- 
tates,  i7ajeJuf  ,  ç&neàm  confraternitates  quas  vocant 
permittere,  conuenticula,  conciliabula,  confiftoria  vt 
nunc  loqui  cœpére  interpolata  antiquitate  valde  qui-  37 
dem  eft  regale,  i.  x.  dc3.de  colleg.  illiciti.  1.  D.quodcu- 
iufque  vniuerf.  nomine,  de  Io.  Fab.iam  olim  notarat. 

§.  vniuerfitatcm  Inft.  derer.diuif.Papædecilxon.  107. 
Extant  frequentes  ea  de  re  Ord.  Regum  Francifc.  I. 
1339.  Art.  183.  de  fratriis  de  fodalitatibus  de  alia.  Caroli 
IX.  anni  1364.Artic.37.de  Aurei.  Articul.io.Molmtnf. 


in  crimine  læfe  Majeftam  vbkumque  lita  conSfcai  D  Articul.74.  &aüæpier*que  pra  fertimmR^ionis 
RegibusTOlum,  ettamfi  fcudalta  qutdam  exciptant,  diffidiofo  argumento.  Sedeasliferandatcmpfla  & 

obihnataHatijrioforurn  nmml  t_i 


quod  Papæ  feribit  decif.341.  Et  quamquàm  confiicare, 
nifi  certis  cafibus  Confuetudine  expreilis ,  pcrmiiliim 
non  eft,  quod  fæpè  aduerfus  Francorum  cupiditates 
propugnauimus,  præfertim  in  promulgatione  Edifti 
Rulcinonenfis,  anno  1363.  qua  Rex  valere  Confuetu- 
dinem  paifus  eft  indufta  m  cdifto  confifcationxs  clau- 
fula ex  relatione  Curiæ  Britannicæ,  tamen  incrimine 
læfæ  Majeftatis  olim  vfurpatum  oftendunt  feedus  il¬ 
lud  Andenfe,  de  quo  ante  memorauimus,  de  Baroniæ 


obftinata  fiagitiofortim  corumacia  procul  cauère.Hec 
quidem  fusèapud  Chaf  rit.  desfore/s.  §a.  Dcgraflib.l. 
iure  xj.  Ferald. priuileg.8.  Extant  apud  Plin.  lib.x.  hoc 
in  genere  conlultationes  pleraque,  de  veterum  Impe¬ 
ratorum  crebræ Conftitutiones  de  conuenticulis  & 
Collegiis  illicitis,  quæ  ne  eflent  diligenter  illi  olim  ca- 
ucre  ,  de  lus  quas  vocant  ab  quibus  vexatas 

prouincias  fæpè  Trajanus  Plinio  reipondet.  Et  hæc 


xua /inaeme,  de  quo  ante  memorauimus,  &  Baroniæ  te  mDora  ferio  dor^nr  ^  ΛΓ  iV'  " 


norum  iudicium  Ordinum  fententiis  fancitum,  &  fæ¬ 
pè  alias  annotatum  veteribus  exemplis.  Quarc  ex  his, 
quç  diximus, apparet  inutilem  elle  lentendam  Dofto’ 
rum,qui  confifcarionis  ius  inter  Regalia  reponunt,  de 
putam  ad  folos  Principes  pertinere^nec  in  Francia  re¬ 
cepimus  caput  illud ,  1.  tit.  quæ  fint  Rcgal.  nec  Bart. 
fententiaml.  1.  Cod.de  bon.  vac.lib.x.  de  Aluar.cap.i. 
J.  fi  quis  aliquem,  tit.  de  pac.  tenend.  Ægid.  Bellam. 
Conclui.723.mc1p.  pro  introduftione.  De  bonis  vero 
damnatorum  in  crimine  læfæ  Maicftaris  diuirie.id  eft, 
hærefis,au  debeant  confifcari ,  diRerit  Guid  Papæ  dc- 

33  Veftigalia,  tributa,indifta,fuperindifta,  capitario- 

nes, luga, co  lationes ,  colleftas, portoria ,  ripatica  de 
quæ  pedanea  Caroli  Magni  tempora  appellarunt,  de 
rotatica  de  vultauca,  falutatxca,  telonia  ('commeatica 
ecu/umes,  péages,  trai&es,  de  talia  foli  Principes  fupremi 
polium  indicere,  l.i.  Cod. noua  veftig.  iniuf.  prfncip. 
ΪΤ·&  d*cap.i.  quæ  fint  régal.  Ord.  Aurel.  Art  130.  de 
Molin  Art.  33. l.domim  prædiorum.Cod.de  agrie,  de 

ceni.hb.xj.quæmterregaharcponit.Bald.l.cummul- 

a’ Lod' de  bon*  bb·  Et  Eic  locus  plane  traftatur 


tmus  ali ,  nec  quicquam  m  totaRcp.  magis  elfe  per- 
mcioium.  r  0  .  * 

Salinas  quod  inter  regalia  reponunt ,  perquam  38 
vetus  eft  .luitonras  &l.  i.  D.  quod  cuiufqnevniuei£ 

nom.  1  aucis,inqnir,  concelïa  dTe  corpora  excipit  ve- 
ftigalium  publicorum  caufam  ,  auri  de  argenti  fodi¬ 
narum  ,  de  falinarum.Fuiiïè  etiam  olim  publicamfa- 
narum  procurationem  apparet  ex.  linter  publica. D. 
deverb.  hgmf  del.fi  quis.  C.  deveftig.  Pontificibus 
quoque  idem  fuifle  iuris  oftendircap?  fuper  quibuf- 
dam$.  prætereacxt.deverbo.  fignif.idem  de  Impera¬ 
tores  conftituere  cap.  1.  qucT  fint  recal.  de  ante  confti- 


Halafarchcn  appellabant  alibi  fiiliro rem  ,  Cuius Cic. 
alicubi  Eptftolis  ad  Arricummcminit.  deloièph.  de 
Caliiodorus lib.  vj.  Variarum. Salina,Marrio primum 
Rege  inftitutas  Liuius  de  cæteri  prodidere.  Sed  tamen 
priuatorum  quoque  fuifiè  indicat.  1.  magis  puto  in 
princip.  D.  dc  rebus  eorum,  quod  de  Alex  notanit.l. 
diuortio.§:  fi  vir  in  fundo  poft  glofi  D.  fol.  matrim.  &c 
Lud.  Rom.  io  fi  fundum  ibid.  vbi  de  fe  confuluilfe 


23  S 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  LVI.  2^ 


VoLucti'i  s  fcabit  in  caufa  arehu  >  itîquc  J 


cùtti  m  fnudiï  priiuttoriam  rq^iicnmr , 
cOHfaicimt  Bolutïtcium  Fca'c’  u  rit.'4U 
Sed  crebiiseSpcriiwntLs  dg^nmr  emm  pnüatis  dt.i 
cumpcure  A V«w: lune  ^  nciftM  t.vUhus.prnuio- 
rurn  falirus,  quitta  Γ4  ικηι  cftod*curs-Vi  Λ  kd  Lqw- 
hUKcanficUuL'  Se  coquitur  T  vubmrttMw  muerno 
ru |i  uLmqumiun  &  prccauirm  legum 

râasWdfcicem  Prmcipiw  nortrarum  ÿ™  p«>- 
noçaflï^vt  mitis  Dominis  1  iconum  kcrlkrenuca  de 
te  Mücm  pdTea  tempora  &  vl  urpano  pcrqünift  vetus 

’.τ  -  ■  n  ·  . —  ■•.Ι.Λ,ί.ι  ι·  /-λ  ru  ι·»νη  h-HIr-T  ί 


otmKuiife,  Λ  ékû  etiam  nwieÊÎguM icüfeiiüïs  vr  ni  a  faÆancricul ùm 
„ ,  v  nn  niM  reb  IJ  s  mill  uni  à  fit  tft  nnulragmin  «landtqflteefce  Uce- 


rvh  us  inill a mi  fi f  Cri  nfflüftegmm  crianicdligerc  bcc^ 
bat  £|utr.ilibt  dixi  mu··  sdiuioribm  prarBahaniur, 

«1  i&d  V oca  rit ^  wfl  defit»*!*.  '  l  ali  Lu  3.·;  U  t uic  1  il ijjr  ilium 
„unC,vt  oliiïi,  prcii.umcft,  &  inter  cæteros  taie  i  redi¬ 
tus  cAûunqiiï  înancifibiiÎ  vcdtteslimn  cLoGanntr.ïtï- 
li  ijuyd. a^ia,  v  1  >OMit3d  t  q min  glbft  Pju  ·  I  ! ait  B  ΰ trig .  & 

aJysd-Ci Stper  qtnbufdam-f  piwrca.&  Aftfikd,mi& 
de  π  nuienb.  ÿ.àrm  ni  0.  nu  m .  42  ■  Sunr  &  ate  rras.  gene¬ 
tis  brciiicu!-!  de  ,  Commeatus 

&  i  pù  fi'd  ali o  t  l  nÎLi . 


Wrn«.'oiumcü».fa=k&  pbn.cruddrçau^ 


cul·!  /vmu*u,t>  ■j*· *i+  -  -  . .  .  r  » 

n  iiiagisPratdpiim  tune  *  li  m  rtmdo  pn- 

1  J .  .v,  .T-  ..Μην  fripUniP  fri 


tJTUIU  iUinvtpiLl  -■  --L — 

Hi.iqno  dolore  bonorum  oraninrnfattmm  &  ingenui 
ρΐτϊί,ι;  eu  nummis  de  lïitnitttKjjivt  laite  artifices  magtns 
Lieu  lui  nodis  &  p  ubl icanotum  tnolcftü s  vuwi  e«c r- 
ji  as  fed  ciquçïi  r.e  cage  teneur  prodicis  arcanes  1  r.l  m  c  o- 
qaendi ,  qur  ance  extern  t  lion  no  tenu  Nam  apud 
Frartcos  CaheUarum  jalû  inuenrum ,  iniuitieitrcm- 
porutn  Philippi  Vftleli[RcjLs.  ^ 

40  Eadem  ratso  rrperit  draLirs  i:  ut^eiujrû  dînas  oc 

picarias,  quas  volunt  dler  pids  t-utinns  Principibus 
vcudîçart:- 1  inter pubüca·  de.  Tcrb»  iignib  ^r  d,  c. 

fuper  quibttfiiaâi  ^  iv  d·  “  '  —  ‘  "  '"'+  ""Λ,κ'’'1  jn1'"1'  r5~ 

indn  ipOtncm  inagisPru—f  — j . .  · 

uaîLi  cLprrinntiar  quàm  lAp-.liuiiur  aur  creta:  fuditue, 
quod  ex  eo  appwçetj  quod  dtoimaex  hts  cogere  Prin¬ 
cipes  foiebai!i  L- 1.  CLïnilL  Cad .  de  rîictaib  lin.  xj .  Codr  E t 
q  u.-c  i  0  de  vcâigaÎia  p  ri  fris  Riom inis  ca lli gcbaJ îcui  1  π 
L.  mib^ri*  Fopul.  Ruin.  ftiiilc  appai'tu,  veto»  ni 
Tautuai  iiiNouco,^  Maricdanta^equibttsTic.li- 
iiius  l-,b  quarto  Dtc.idiS  ^  ic  Strabo  lib.^memirnc  R' 
Polyb.  quoque  fuOTCporc  rcpcTtas  prape  Aquilciam 
faibit.  Fiutït  verovmucrias  inRamanoiumpocdt»- 
r:’.  Sed  R  pciuAiciriim  füiiFe  mdiaoell  Cor.  T ariti  lo¬ 
cus,· cùm  auranascmiddaoi  aiumquàm  puUicarmur 
Tv beiîLLi  fibi  fépofinlî e  diamr Ub.  4. 
ii  Piicanones  de  quibus  an  tebae  lia  un  urb  inter  pu* 

fMkgtnr  *»  bbca.  D.dcveibor.fcnd'.pLirab-atm-,  quat  pscaiksnito 
P&t&Fiar.  i,ulqkU71  voluntdFe^eficcatioiieï»&  q«T  litûtanofha 
fjirmjii  pi v  üC  inL2a  I  avoc-intunulrumonin  anode  Regalibus  ira· 
hum  oS&n* &  iwre ,  qu-mquam  a  priuaiis  poJlidcuï, 
ut.  n  no  n  mimis  quiin  «Imas  videmus ,  vt  etiam  m  ipEo  U 

torepriilan.i  luïl  quodaoparcî  prçfcripCÎï.autah  Dit- 
clbus  coîiceilü  mpniotonurt  cotum!  raia  rraniLirc., 
quamquam vetetï  mre  ocaipntmm  >Îta  fiebant ,  fed 
nunc  1  fia  abaque  miblica  Ptuidptbus  vendicamusk& 


lit  compenfe#  legibus  iftt»  qlinfddmnaiitmd.  nau- 
frflGKuCod.de  bin.  Ôc  tu,  dohqdnd.tuin.&  nsuŒL 
L 1.  Cod .  de  miufi a^IoFcap-di IpenfatioHifs.  1 .  q ,6.  ta- 
mai  mit  uni  ciF  cûiiiénfn  oene  orbis  ratius  prcmmc’-v 
tuni&  regnatu  in  abfmiulle,  mm  lace  régnai  mclc- 
mennaïujimi.  Ntciuliun  Britannia  &  u.ttita  litora 
Galltc-i.  icd  R-  Anglra,  HiFpania,  Roinania  &  finitima 
co  veu  iicnr ,  v  t  de  -quibu  fiiam  Lucas  1 1 1  P  t  nm.  de  \  0. 
Plarta  tcftanmr,  L 1 .  Cod .  rte  nm  s fr  *g. d e  N 1  anoli  m 
dit  Afïlidus  Côibre.  tib.t.  de Çaflîà.fîttied.  cap. ray- 


lli  U  ':i  V  La.  I  ru  U.  VAAUtiu  imi·  -,  -  .  r  -  -  ,  -  - 

nos  r-imns  .ή  de  rc  wubtireftes  fumus,  Et  Ht  suü- 
fiagiomniùi-s  An  deuil  quoque  fitdcrc  Briraxino  Du¬ 
ci  cauttiA  (ιϊγίι  a^prilacurui  fëd  c  u  tu  c  s  optima  ci  b  ur 
finr,  qui  iftamlitonbos^quibus  diriènes  eofum  adia- 
eeuCjVCBdiOintj  omiiino  rsjnen  vt  de  regalibù's  eiliu- 
dicatidiiLii  eademque probanda,  quse  hic  ilatuit ,  pro- 
ptcrmiuraxn  &  origmcmreu 

Mencanii  ■&  n  un  di  nantm  i  u  s  c  0  n  cedere,  regale  &  j£ 
iplum  dt,  1^  ^b  t o  J ure vn Igi > ,  qust dL-  ca ï ü  1  d ctiets ^ 
rrind-pibus  iiupeirannTrmcbo.'Ln  joienu,  vî  làriun  :d- 
fuinpio  nccelFuio  C  pnuatiiio  (vt  lûquumur)  cum 
caniçn  Barones  AnLknJium  silud  quoque  iure  luo, 

D  -vt  &  mer  m  vi  tmpcuinm  conccdsnt,  Ftd  ivtfolcttti  :urc- 
il'jilb  inire  quidem  Francorum.)  bon  orum  capio-  -ri 
nem  uiter  regaJi;.  refenmc  quidam  ,.  ιψχ  eîçtiraediia- 
illius  caducis  pcrapituimi ,  αίιτ  ha-rediftti  non  ha- 
b  eue,  vt  brut.  &  Luc.  uU  Ferma,  Lu  Cud,  dë  boiu  vit. 
&5rcph«i»  Βαττ.  CôtrilayS-  vol',  t  In;  Plat.&  b- 
cub.  Rebu  F  i.  coimcuknj.  Cad.  de  appai.  jpEæf-^ne- 
tor  lib.  11-  Bocf-deciC  10  pawm  ,  nos  (d^Înmrjv;  fo- 
IctTiUs  appdlarc ,  vr&Fraiid  fuum  Mhiiiàgium  ha¬ 
bent  e\ie i  narum  homimun  ,  qmins  incot.irui  ade- 
pu  non  fum ,  iJ  et>  (vf  ioammïur)  n:iTumJrfLc,i.  Nos 


mi  oc  ïfta  abaque  publie, ί  Ptuiciinbus  ve04icatnus.ee  puiwu  *u  1 

nomifiariindi  pifcanumbus ÎbcUic c.  t*  tir.  quorfint  B  ütiuri  mettra  tnipemaci  habcnri  rnbLiimus 

J  .  5  S  „  «  Ff,  I ,  In  deceditur  .  ex  An .  ta.  &l  roS.  mi .  P 1 


rt'qn!. 


=>,JJ  "  .  j· 

'  Sed  &:  exportandi  Frument:  ad  ester  tus  rems  r*- 
ch  Îe  us  i  iVj  tm  riTr  i  j  Rt  galibus  arm umerâtü  ΐ  &  Ordina- 
none  Cartilï  IX  an liü  1567. ton crnenirqncrt.de  Uj>d j- 
fcJj  "Viuj-ii ,  &  Edicis crcbtis  cade rcvccantur j  Gu¬ 
bernatores  etiam  ipliR.itucrc. 

4ï  Dsiamus  &  è  pnuaii  s  gcnûs  00  Fti  ï  moribu  S  O  îi- 
trium  aliquid,  Brtusculorumius  plane  de  Regahbus 
cil.  Nec veto  vniiis  generis  omnia:  Sunt  enim  breui - 
cubuquaevucsnr  ,  commcams  jt*<h  Apjseûtnt  Ire  fi  de 
tendtuih,  ideuiu  pndem  Pnnci^um  propriumius  dL 


uls  feudo  dtetdiiur  ,  cxArt-jo.  ScpoiS.  in f. boer. 'de- 
ai.  3  4  Tïçned.c.  raynntius  vetba  &■  vxoccm  nuch.  4?f- 
nam-171· 

Aiuiûtarar  Bald.  di.  impeti nm  „  ipecies  fexderitu 
rrs-ilnun,  vt  ibi  /  lb.  ab  as  qudli.un ,  Idem  BaldE.h 
Cod.  de  iur*  aur. amiL  ΰ.  1  reicripu.  Cod,  dr  predb. 
imp.aft’.CoiicginrirE^m  Lujd.Rojn.JOaaEpaÎLlb  ptusêA 
d.  ] . impe  ri  U  n  L  q  uaÎdam  &  glof.  cap.  q  uod  r  rim I  Lmo: 
nem  exE.dcoÉ  legar,  Fciy.up.Cfiiri  contmgit,  oxr.  de 
fon  coiup.  .R' cap.  cum  nobiv exc,  de pEiEftriph  ΐ:  .ihj 
quidam  i  quibus  locis  Sc  da  referoani  irem  iutr-rnd 


ûi 


JiutU.  Id  eu  1 11  pndfiri  Pnnapum  prop  ruim  ms  e  L-  quinam  ,  qm  mii  ^  ^  lv  ■_·. 

,  Lccnmai  Birtmibus  duridjxerc  ,  maLUirqueidiior·  F  FonuiLi  &  ÇpiTcopis  trud  unr·  Sed 

ί-  1  'I .....  ,,  i  i .r  Λ  T  n-Mi  rrf*  t  U  ,  1  tT,  té  1Λ- .  .1  ii  C  ΠΙ1 Π-  fihl  PrinÎTfîS  TL'i  CfltaÜl^  62 


]CI  τ,  .LCOJllLS  fïAlu uiuuj  j 

i:U  bmiihu  geriiiluiiun  quoad  loaiineÆ  Ruffus  Dux  de 
Guy  nomano  Uonio  id  grandi  pecunia  redemit  jcùiti 
armis  Petrus  DuitvdéiiÎis  SUndm  ante  atki ere  (fvd 
fruikrai  cantendiiTcc.  Ouigo  ttidicur, cum  Principes 
noftn,  &  Rege.s  priici  icopulofo  ^  pleraque  lttjpor- 
tuofolitorc  crebra  naufragia  fico  proipicerem, Λ-gc 
f.jiix£rét  ne  ini  uifu  fuo  heud  excedere  liceret.  Salueii- 
ttbus  pmunwns  &  ]j eorum, Duces  3 venui:  lymbou 
bicuicTila  iifliiigarutss  dabantur,  aipcminribui  pubU- 
CsUi  u  natui  ce  annairiOiLcr  mn  indidüi,  naufragia  fa- 


ranien  non  jiroit- 


im  s.quic  fibi  Êrnceps  rdenjacur,  ea  mea-  regalia  pro- 
mifcu·'  habenda  fune  3  k-d  ea  demum  qn.v  legibiu, 
CopfHmtiaj.iibus ,  Ac naiuntiuris talia  Fitnt,  v:., licui 
na  n  congru  int*  qüàm  Principi,  vdirti  Fu n-  mi  i mpeiij 
nara: ,  vcqus  M  agdlt  iu  b υΓ>  ιη  inrtsn  oon  i.olenr .  nec 
gcncrajiter  mandata  magdlracu  cominiili  mcdLgiut- 


Notji 


*,>T n  f  φ {ïïùitt mXt>  ff .-gf Γψί fOTitrtf  tviiir£  CofljfofWf 

ynirnt* 


■ 


» 


4 


237  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  V  L  238 


x  fn  regalibus  à  fèqtieftratione  protinus  incipitur. 

3  ^in  pra/criptio  omnis  tolli  Conjuetudine  pojïit  AUt 

pallo. 

4  Centenaria  tolli  intell  igitur  hoc  Articulo. 

3  Generaliter f ablata  prajcnptione  cetenarianon  tollitur. 

6  Regalia  domanij  [unt. 

7  In  regalibus,  Jublata  prœfcriptiones  centenaria  Orci. 

Kegum. 

1  11  Nonobfiint  qu’autres  ayent  acccuflume  d’en  ]  HÎC 
magna  dubitatio  incidit  ;  An  pollèlîîonem  fimpliciter 
vimque  Sc  effcdum  eius  voluerit  tollere  Confuetu- 
do,  an  vero  &  præfcriptionem  etiam ,  quae  de  polfef- 
fione  confequens  eft.  Deinde  etfi  præfcriptionem  vo¬ 
luit,  qualem  de  multis  tollere  intclligatur ,  an  quinde¬ 
cim  annorum, an  fexaginta,an  quadraginta,  quas  folas 
ordinarias  &  Confuetudinarias  habemus,  an  &  cen¬ 
tenariam  etiam.  Nec  exiguum  in  his  momentum  eft: 
Nam  etfi  polleftionis  eftedtus  fimpliciter  tollere  r,pof 
feilionisnon  minima  commoda  funt,  quæ  crebro  à 
Iurifconfultis  annotantur,  &  res  per  le  indicat.  Dein¬ 
de  non  parui  momenti  eft,in  pollellione  elle  penden¬ 
te  controuerfia  de  rei  proprietate.  Lhis  qui  deftinauit. 
D.de  rei  vend,  quod  regulare  eft  in  controuerftis  om¬ 
nibus,  vt  reus  intérim  poflideat.  1.  res  quæ  in  contro- 
uerfia.  D.de  iur.  fif.l.  prohibitum  Cod.deiur.fif.  lib. 
io.  ç.  licet  de  præb.in  6.  qui  locus  late  exercetur  ab. 
Hipp.  Marfil.Iing.  195.  Quo  effe&u  fublato  euenit,  vt 
ab  fequeftratione  &  manus  iniedione  extraordinario 
quodam  iure  protinus  incipiatur,  contra  iuris  regu¬ 
las, &  l.i.  C.de  prohib.  feq.pec.  Sed  &  fublato  pofief- 
fionis  effeftu ,  tolli  quoque  præfcriptionem  necelfe 
eft ,  cum  line  pofteifione  præicriptio  non  procedat.  1. 
finepoiTelfioneD.  devfucap.  &c.  finepofleifione  de 
reg.iurinvj.  Dubirationcm auget, quod  hæc  verba, 
nonobfiant  qu’ils  ayent  accouilumé ,  præfcriptionem  quo-  1 
que  poliunt  includere.  Nec  vero  amplius  dubitamus, 
quili  tolli  præfcriptio  Confuerudine  polfit.fi  hoc  Co- 
fuetudo  intendat ,  quod  &  alibi  facit,  vt  Ar.  273. 175. 
286. 277. 358.  Qua  de  re  ambigunt  Iurifconlulti.  Bald. 
&  Saly.  l.reccptitia.  C.  de  Conft.pcc.  &  l.vnica.C.  ne 
rei  dom.vel  templ.Panor.Butrig.  Imol.c.cum  à  nobis 
ext.  de  præfcript.  Nec  dubitant,  quin  tolli  poftïr  non 
minus  quam  padto  aut  conucntione  partium,  de  quo 
gloflacob  Bellouif.Nic.Ncap.  Bald.Mart.  Laud.Al- 
uar.  Barbat. add.ad  Bald.Card.  Alex.  cap.  1.  §.  præterca 
tit.de  cap.  Corrad.  quamquam  negent  valere,  quod  1 
omnem  omnino  præfcriptionem  tollat.  Bart.  Raph. 
Com.  Alexand.Aret.l. nemo  poteft  D.delegat.j.  alij.l. 
centurio.  D.  de  vulg.  &c  pupil.& quos  fusèTiraq.  re- 
tra<ft.Con.§.  i.glof.  2.  nurri.12.  Sed  8c  id  quoque  valde 
ambiguum  præfuppofito  præfcriptionem  tolh  polfe, 
de  cuiuimodi  præfcriptione  intelligi  conueniat.Nam 
inter  priuatos  Iure  reformatae  Confuetudinis  nulla 
longior  eft  quadragenaria  fine  titulo ,  aut  quindecen- 
naria  cum  titulo.  Sedneutra,  vt  nec  iuris  ciuilis  qua-· 
dragenaria, valet  ad  regalia  præfcribcnda, nec  vlla  mi¬ 
nor  centenaria  aut  immemoriali  recipitur,vt  infra  di- 
ccmus,&  tex.probat c.i.de  præfcript.in  6.&c  d.c.fuper  ! 
quibufdam.  Nec  putandi  funt  Reformatorcs,cum  de 
nrælcnptionibus  priuatorum  ftamcrenr,eam  autvo- 
liufle  aut potuiftc  decurtare, quae  ipeciali  Iure  Princi¬ 
pi  copeteret,&  quæ  in  regalibus  vfurpatur  Iure  ciuili, 
nec  Principem  in  ordinem  cogere  voluifle  putandi 
1  untjCu m praefer tim  hic  Articulus  pofitus  fit  fub  titu¬ 
lo,  des  droits  du  Prince,  imo  vero  hîc  præfcriptione  nul¬ 
lam  inducunt,  fed  omnibus  derogant.  Hæc  cùm  ita 
iint,nec  vllaprçfcriptio  centenaria  breuior  contra  re¬ 
galia  valeatjConfequitur  Confuçtudinçm  de  centena¬ 


ria  inrclligendam,id  eft,  de  ea  fola,  quæ  contra  regalia 
vfurpetur  &  locum  habeat ,  vt  fcilicet  effectum  fuum 
Confuetudo  porrigat  ad  eam  præfcriptionem ,  quæ 
propria  &  fola  valet  <$e  obtinet  in  talibus.  Alioqui  quis 
effe&us  quadragenariæ  dcrogaflè ,  quæ  per  fe  &  citra 
derogationem  nil  obftat  ?  Denique  &  pro  regula  tra¬ 
ditur,  in  omni  derogatione  præfcriptionum  lus  dero¬ 
gari  intelligendum  ,  quæ  pro  natura  &  conditione 
lubie&æ  materiæ  vfurpentur,  veluti  tricennariæ,cum 
de  perionali  a&ione  quæritur.  Nam  quæ  vtilitas  eflèt 
vicennariæ  derogallè,  quæ  minor  eft  quam  vt  obtine- 
re  poilït  contra  perfonalem  aftionem,  &  per  fe  inuti¬ 
lis  eft  etiam  fine  derogatione.  Hæc  fententia  &  vera> 
& iure,&  ratione  fuftinetur,  &  olim  fuit  Baldi  &  Prç- 
politi  c.  1.  ad  finem  tit.  de  capitul.  Corrad.  c.vlt.  &  c. 
cùm  ex  Offici j.  ext.  de  præfcrip.  Bertach.  in  di&ion. 
verb.  præfcriptio  tollitur  Aret.  Conf.i;.  incip.Reue- 
rendiflime  Domine.  Fclv.  in  Rub.ext.de  præicrip.Ti- 
raq.in  retr.conuent.ç.i.glof  2.num.2j.  Aret.l.cum  fti- 
pulatus  iim  à  Proculo.D.  de  verbo,  obligat.  Panor.c.i. 
ext.  de  præfcrip. 

Quofit,  vthuic  quoque  centenaiiæ  derogare  in- 
telligendafit  Confuetudo  hoc  tex.  cùm'nullaaliane 
iure  quidem  opponi  polïîtregahbus,dc  quibus  agitur 
hoc  tex.quamuis  alioqui  generali  prçfcri  ptionum  ab¬ 
rogatione  ,  eam  quæ  centenaria  eft  abrogari  non  fit 
putandum, quia  talis  derogatio  fatis  virium  &'  effectus 
habeat  ad  cæteras  minores,  nec  porro  producenda  fit 
ad  hanc  immemorialem  extraordinariam  &  fingula- 
rem.  Quod  fi  nullæ  eius  vires  client,  nili  in  centenaria 
quoque  exercerentur ,  ad  eam  quoque  produci  dero¬ 
gationem  conuenirer.  Quod  Bald.Angel.Salyc.de  ex¬ 
teri  notant  l.i.C.ne  rei  dom.vel  templo. 1. omnes  C.de 
præfcript.  30.  annorum  Alex,  in  1.  nemo  poteft  111  fin. 
D.de  legat. j.  Angel.  &  Plateal.fi  quis  decurio.  C.  de 
decur.lib.io,  Papæ  Decit.  409.  Denique  &  quos  ma¬ 
gna  copia  dcvbcrtim  retulit  Tiraq.inrctra&.conuent. 
§.x.gloi.2.  nufn.23.  &  Chalfi  in  riailo,des  ma/ns  mortes, 
&  F rafacil.Balb.  perdiligés  ieriptor  rraét.  de  præfcript. 
quinta  parte  quintæ  partis.  q.  9.  E tifta iure  quidem 
ciuih  lentétia  eft.  Sed  regni  legibus,  &c  recepto  vfu  fo¬ 
ri,  &  Conrtitunonibus  Regum,  res  extra  dubium  eft, 
cum  regalia  pene  omnia  rei  dominicæ,id  cft,patrimo  - 
nio  Coronæ  domanio  Principis  annexa  line ,  &  iura 
fint  perpetua  &  ipfa  &  in  domanio  compræhcnfa  ,  Sc 
Iure  numtrôque  domanij  habita ,  quæ  alienari,  cedi, 
vel  transferri  in  alium  nequeunt vllo titulo,  reieda 
etiam  &  irritata  quamlibet  centenaria  præfcriptione 
&  immemoriali.  Quo  de  Iure  extant  Francif.  I.  Or- 
din.  anno  1539.  menfe lulio  Parifiis promulgata,  alia 
item  Carqli  I  X.  Regis  Molinis  edita  anno  iyj6.  quæ 
exprefsé  fiiperiqres  difficultates  præcidunt.  Nam  & 
pollelfiones  ipfas  reorum  irritant  &  earum  effediis, 
tk  à  præhenfione,&  manus  iniedione  volunr  inchoa¬ 
ri, in  omni  reunionum  materia,  itavtnecprouifione 
quidem,  vt  loquuntur,  fieri  velint  polîèftori  pendente 
lite  valde  quidé  præfrado,  extraordinario,  de  fi  etiam 
dicere  fas  eft, iniquo  Iure. Certe  quidem  regio  sk  fum- 
mopræfcriptiones  omnes  ad  nihilum  reducunt.  Ira¬ 
que  ïam  dubitari  no;i  poteft  in  domanialibus  Princi¬ 
pis,  quis  fît  vilis  Coniuetudinis  huius  ,  quævlrla  vul¬ 
gatam  domanij  caufam,etiam  de  regalibus,id  eft,præ- 
logariuis  ipccialitcr  Principi  referuatis in  lignum  fu- 
premi  imperij  ftatuit  3  Cuius  Conftirurionis  rationem 
pofte  ruis  reddemus.  Nunc  de  ienfu  tantum  horum 
verborum  (Nonobstant  qu’autres)  agimus.  Necvtimur 
fententia  Matth.  Alflic.  Conft.S.  num.io.  lib.  iij.  nec 
alia.31.  lib. iij.  qui  diuerfa  quidam  ab  fuperioribus ,  fed 
tamen  locis  fuis  cireumfcripta  fcripfic. 


* 


i 

* 

4 


239 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  V I.  240 


N1 6  T  λ  i- 


1  Ff*cC*$J»rteÀt  legéittmitfwUtt· 
z  £>tnutt$u»t  fl, irma*  dlientri  wf if  ■ 1  b  &  f*?· 

t  XertlU  ,*tt& dùtüJ  m  "  ™  ΪΛηί  ■  }ΤΦ’Τ>^  M>Mtr  . 

4  ίφήρν*  ,  C7>  *t- 

ftti/* 

'  c  fii  pta  r.  1  Hacdifpiifirie  patina  «J.  & 
nroMbicma  ,  &  pei'limniiHimübd  rcipontum  lursl- 
iottÔilti Lm  oitinibys.-D,  depcrpcr.  &  sempe*  pr.rle. 
folltt  &  E.  iuitiü.C.deiuii’  fiuib  x.  Hxratfuper  t'£>dem 
ft-rè  argument  d  ekginrilimu  &  plena  huniaiiiraris 
Tnsj:»u  cefponfto  aà  C  Plini)  rehmoncmlib.x*  cpi- 
ilM.uijmqriltokcmusimtntm  cit,  Si  eue  largitionis, 
quatpoft  tempus  legitiinlirii de  filialibus  reliquiis  in 
qumverat,  quii  L'iuûnodi  coiuienriombusnecélTc  lit 
tnnltorum  [veurnates  canne  U  i.  Huit  ctiiin  ht  uct  î  Pi¬ 
pe  rat  pj?  Î.eompcrit  Cde  pr d cri  pt^o .anno-ite d  !.i  ,C. 

2  ne  rei  dom.  ved  tcmplo.  Ult  *utcm  idem  quod hfc  cô- 
fti  tut itinaJ* Ôrd-  anni  ij#i.  fii-  qux jialÎclTïosu  k 

prtfcrijinoui  reium  dominicarum  obiiLUi su , quod le- 
gïb  Lt  i  re gni  d üraaniuiu  &  jï  airimcuuum  regii  perpe- 


A  iti  turc  fortmto ,  nee  finis  &  intentio  ordmaiiûiiiim 
htper  rebus  donumialibtfs  obftar,  NamnobiVititio, 
iegitimacio,  monetx  fignariOiiamccfi  talia  videripof- 
fune,  rumen  pro  exemplis  mm  pofui,  quia  de  bisora- 
mbu5pecunii&  redi[usicgij>eiiditiii,id  cil,  finjirtu 
tiixAtur  lit  recdtïipcrtüÀtiosicm  iurîi ,  quod  alitiiattlrin 
legitima»  futura:  fucccflÎQiuï  ,  ni  nobilitato  debkorS 
ignobilium  k  mers  h  turionum,  quilnisuriuutiirnob]- 
limus,  m  moîieiit  <lt  (i$nem*gt  crpttftdri  W>p.J 
Nim  merum  impt  rium  il  conceditur  ,  quod  ante·  Hulc 
formatum , mitl et jé,coi diicLitmiies,  Se  muire vrilirafei 
aliam  u  ur,  &  alienari  0  ticm  do  mardi  rt  lipumn  iî  PL», 
ciim  ante  haberet,  akeri ounceifit,  Scd  quxdinutio-  + 
ncs  non  lonant  quamquam  principe  reicniirâ/iijta, 
iuce  &  itnruTiT  (  u a ,  tant  en  aliennn  rut,  St  cedun  rur  ,  k 
pr.vfcribunntr  ,ita  mmen  vt  Îûpcriontas ,  recognitio, 
eorinb  no  mi  ne  ,  Sc  adoratio  Çqronæ.fit  femppr  film, 
Inde  &  Principes  quibufdam  Irgiomarc  peramtimç 
vcitPonri  fi  ccs  perComitei  Palari  tuïff,  Bc  mObciam 

iïgiiarc,fed.  perquam  raro,  &  veftigal  colligere ,  &  ri- 
panda , £ζ pedattea,  &  focaria ^»ρφ  cr  Merr  )  o!un 
Baronibusdnicrdimi  Duces  nofïi'i  culligorepermittÉ- 
b.mr.  Qu  in  Sc  Ducatus  &  Mfird-uorjDitusquoÎdim  ,10 


t·.  réuni  umuaniuiTtOL  iuiiijiiuililnml'  sjl,rir  . . ^iv’'  ”  -  ,  ■■■  *  .i_,- 

inaucnabile  eiknificx  Ms  duabus  cauiis,  qu;e.  d.  C  regibus  cocedi  receptum  ctl,cin‘avLli  us  ^robfequi), 

; LLir  opéra: retenti ujicin,  aut  ieudaiis  cmulquain  debL- 
ri,adcôque  Se  quod  magis  mirandum  il  c,  cit  ra  horna- 
gjf  aut  Iaeram  emi  retentionem  ,  quod  proptrood  Lira 
redti  fcitd i  π  .tui  r  æ  &  b.i  bibi  iri  x  rvpug nat  J  Tv  ιΐ  kgi- 
bir;  rcgtxi  fieri tftud  poifcr.  Sed  iure  ieudotum  Heri  uo 
erit  imiudirum,  quod  dei  st!  eodarione  DuCatUS  Me- 
di  olam  Doclores  memoramind.  1.  imperium  a  qimd 
danuvi  cft  citra  fcriHrif  vilius reterionem libere,  &  ab- 
fijltttib  l'i-f-L'un.i  tant  uni  fidelitate  îk  Camere  impe- 
nalis  ludteto  IuriÛiütionc  βτ  fummilllone,  &  Rtqisi 
Sicilia: u I dem  ferè legibus, i  PonciJidbiiscilolim  't* 


Ord.  contine  neuri  ramctft  confiimtiques  Regum  ve¬ 
teres  cuuiam dotattonis  bcrorum  locorum  addebat, 
fcd  Et tge  n  l e  pietate  ,  Se  imiutiu  mortal tuiti ,  q  ui  icifii ie 
po tiu nuit,  ea  c.tn  L·  e  \ em  pra-  Non  jtu  uns  i  taqite  v  1  - 
illuto  rei  lucibid  im  pedi  cudam  alienati  cmcin  v  u  lim  t, 
quam  fiucrl  s  ipïïs»  &  cctpriS  qua:  birmatro  comia  eido 
tmtiuntur ,  propter  incapacit.ttcm  vficndiin  polii- 
deitre^tiodim  «cpre&c  pïp  caiibadudr  fc 

ratiocmatuv ,  qua  Catii  a  muhis  Ixpc  îuûgni  fraude 
t  Lti c , quantli  ber  miri s  ti ruLis  mri s r Ergu  iiten i  pars hc i- 
rt ,  &  wgari.  putentia  m  ppricri prions*  polfeüioms  & 
commeret) 
omnes 


nrdfScnbi  btatis  rrak' ,  k  i  pii.  reiimplicitum  Sz  inn.uit* 
ÿc  malim  fidem  tamque  perpetitam  implicat ,  qmr  à 
lege  1  ntroduibi  res  Jiftuzit,  Se  pertonas  innabiltiat,qux 
mala  fides  tara  efl  *  vt  nc  ad  Lucrum  quidem  iruclutiui 
proficiar,  bd  cos  rclbmerc  eogAtur,  qui  cos  dc  redo- 
momalt  pcrcepit,quamlibet  luito  nrulo  acquslua  pra- 
cer  cxpreflbs  fuie  per  (e,  fiuc per auClores  perceperit 
quod  Ord-  ni  û  prioribus:  idii-cit,  Hmi  iOa  lente  uti  A 
fçlyn.  c- accede iKe 5,  vcrf  blbt  llcundn,  ext.de  pr.r- 
fcnpt.  Okiod  ea  qiue  de  utre  communi  non  cadunt  in 
po.llbib ratem  aci|uifi«om's  ,  nec  pccfcnbi  quidem 
ροίΤίΐΠΐ  etiam  tempore  ttntcrtxrio ,  cx  irruentia Icu 
AnJtC.vlt.  deprxbrin i*  Alex, Conf  1 41.001:1  b  2-  lib.r+ 

&:  Conf  74.  vol,  4.  Ma  i  th.  J.Cà  J  ufl  .S,  n  um.  J  fi.  1  ib·  i  i  [ .  & 

Conii,  i.  ulim.  i.  indp,  quAikagfnaltm.  eoJ.lib-  6c 
Conft.7.  Iib.3.  mim.ii  Abb,  Ar  Fbv.c,  cumcxofficij. 
cxt.de  prxlcript.  Fit  iguur  fine  dubio  m  materia  do- 
maniali  ,  &  rebus  dominicis  perhurc  verba  ( 'f'  «’frt 
ituyrtnt  )  tolli  &  poiTelllonis  effebum ,  Se  prxfcriprio- 
ftispoteilxEemiti  amnihns  regalibus ,  qu^  de  doma- 


proni  Principi  foli  congrui  r,  aeci  pitn  us,cti  : 
N.L-  icm  per  ili  i  batum  maneat,  in  tactum ,  fi 


,cnm  LiLscoif>'  * 
.  fie  tinparnd-^ 

pahÜc  i riidepaiabdiuT  hiteni in  perfona .Pr incipis, t 
ucc  quod  co  lice  diti  dem  fit  numéro  k  fpecic,  cum  eo  D 
quod  retinet,  innamm  r.itubs impcriaitbuï  ,  ted  quod  j 
m  principe  genus  eft  Lummuiridu  inferiore  fit  fperiw,^ 
8c  fub.altcmattir  generi  pruno  proprcrmutattoTtcm , 
perio narunt ,5:  habent  fe  vt  productum  ad  producen¬ 
tem  ,  &  gens  t  u nr  ad  gene  rancem.  Manet  igitur  folida  1 
poccfiuï in prinape’i concedente ,  nec  iit  alium  tianïit 

ÆqufiirarcpamLîViTionts ,  fedper  JtriuaiianciTiVE.- 

iuri  lucerna acccntadc  riagno  ifcac,  itayi  concedenti 
uil  pereat  de  Luo  lti  premo  rare.  Quace  E  olent  proutr- 
bin  dicere,  Cxfar  cro-gat,  fic  nihil  ei  perit,  quod  in- 
t clUgendnm  de  bis  quas  fupremi  imper;jmre  rieuîi* 
regalibus  adhèrent»  AJioquiquM  ita  merum 
num  Concedere  poifit  certo  loco,  vt  nullum  ibidem 
recineit  dubium  non  efl,  (edidiiMcliigcndum  demc- 
ro  imperio  vulgati  ,  quod  in  commeta nm  cadir, 

_ a^,iir  [|i  , _ _ _ _  Namfuprcmutn  iqno  &  r  e  iTor  tus  pendet,  fitrcco- 

Vu  nr.  Quod  it  quit  talia  Iit ,  qu  x  In  domanium  ρ  gni  tto  ,  Se  fidelitas ,  n  eque  alienatur  ?  ne  que .tnmttuu 

1  "  . . iivs  ^+·ίι  r^mir  nvunu  m l I }·\πγι -i  i'DPTLl' 


noncadaut ,  &  alte  nat  tonem  dus  aut  amicxouun  iu  · 
riuiTt  non  Contineant ,  fed  111  prareHiLuentiaduvntaxic 
k  honore  confillant  cttra  rerum  Sc  vi  ditat  um  vendi¬ 
tionem  ,  cales  decedi  ■&-  ptxfcribi  poile ratio fuadee 
teuripLiiT  ccnicmno ,  veluriitis  cogendi collt-gij ,  aut 
qua·  pedarica ,  nlii  pedagia  vocant ,  colligendi  eo  luco 
vbi  Rex lutnqtianihabuu  ,  necdc  Euo alienat ,  aut  ce- 
lliiutiones  caiycedcndi ,  Sc caetera qnæ  manes  rerum 
titillos  tribuunt  s  nec  de  te  dominica  epiidquam  vriJl- 
tailsdctrAhuntj,  qui.it, LbAUidomatiio  non  lime,  nec 


nicaiui  cuiquam  *  etfi  ccdirut  prima  inftiriria  cogni- 
no  fic  'liirifdietio  ,  rcflûrtuiàluo  de  iure  coronx  iti- 
alicnabib  dc  iitctiISbili. 


Nota  4, 


(  firH 


Tsinlm  hjc  tuhtfotsA i  mtcÎLgAHir  ,  tri  * 

Âr&r4t. 

TiinÎrit  in  dwnflij,  titr,  mjitx  J-jdi  «  t,i»* 

βιΐλίά* 


241  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  V  I.  242 


3  Queifidelitatemjiomdgium  &  rejfortum fupremum  non 

tangunt,  quamuu  regalia  cedi  pojfunt. 

4  Regalia  4/  imperium  feparari  à  Regibus pojfunt, fed  non 

regno. 

y  Rex  cantates  Alienare  non potefl. 

6  Indefinita  concefiione  feudi,  regalia  non  ~\enimt . 

1  ά  S'ils  n aiment  titre  certain.}  Hac  verborum  conce¬ 
ptione  apparet  titulum  in  ipecie  Sc  in  diuiduo  requi¬ 
ri,  vnum  ex  his  qui  iure  ciuili  tradantur,  reperti  ad  ac¬ 
quirenda  rerum  dominia.  Nec  tamen  in  fubiedta  ma¬ 
teria  regalium  quiuis  titulus  Sc  vulgaris  iufficit,ied  eft 
ncccilànum  ab  eo  haberi ,  qui  omnino  dare  potuerit, 
dari  vero  nequit,nifi  ab  Principe  fummo  in  regalibus, 

2  aut  ab  eo  qui  de  eo  comparaufrir.  Ac  ne  à  Principe 
quidem  habitus  prodeft ,  nili  ex  duabus  caulis,  quæ  d. 
Ord.i;66.  memorantur, fcilicet in  appanagium  regio¬ 
rum  liberorum,  aut  bellorum  caulis  Sc  Parlamento- 
rum  decretis:  extra  eas  caulas  nullus  eft  probabilis  ti¬ 
tulus.  Itaque  fallit  hic  vulgata  regula  prelcriptionum, 
quæ  habet ,  Titulo  ab  eo  habito, qui  rei  Dominus  fit, 
dominium  transferri ,  ii  abeo  qui  Dominus  non  iit, 
transferri  vfu capiendi  condi tionem.Nam  neque  Rex 
quamlibet  Dominus  dominium  transfert  extra  1  upra- 
diftas  caufas  ,  neque  alius  præter  Regem  vfucapicndi 
conditionem  transfert,  propter  prohibitiuas  difpoli- 
tiones  Conftitutionum  Regiarum,  de  quibus  ante  di¬ 
ximus  ,  vitium  perpetuum  Sc  incapacitatem  perfona- 
rum,  &  impollibilitatem  commcrcij.  Quin  indo- 
manialibus  ne  præfcribendi  quidem  conditio  tranf- 
fertur  ,  fublata  per  ordinationes  omni  præicriptio- 
ne  contra  Regem  quidem  :  Nam  ii  res  ab  eo  icmel 
alienata  fitiufta  dcpcrmilladccaufa,  præfcriptio  in¬ 
ter  priuatos  quidem  non  maior  requiritur  quam  qua¬ 
dragenaria  vulgaris  fine  titulo,  aut  quindeeenna- 
ria  cum  titulo  ab  poflcftbre  tranflato.  Hic  igitur  ii 
quæritur,  an  dari  in  regalibus  titulus  polfit  ,  fic  in 

Γ3  fumma  conftirucndum;  Quæ  ante  vtfymbola  fum- 
?  mi  imperij  Sc  Coronæ  propria  pofuimus ,  homagium 
ligium ,  fidelitatem ,  vltimum  reflbrtum  nullo  titulo 
Ί  alienari  polTc,  itaque  ne  quis  homagium  præftet  vt  fi¬ 
delitate  abfoluetur,vt  ad  Regem  aut  eius  Curiam  non 
reflbrtiatur  (vt  loquuntur)  nulla  partium  conuentio- 
ne ,  priuilegiôve  fieri  poteft,  alioqui  plures  Reges  in- 
diffinita  Sc  vniuerfali  emancipatione  exiftere  contin¬ 
geret  abfoluta  manumiilione ,  quodolim  inYueto- 
ti  Rege  accidilfe  tradunt  Francorum  Annales,  &  re¬ 
gium  failigium  confumi  per  partes  pluribus  acepha- 
us  facilis.  Hæc  fere  Baldi  eft  fententia  auth.  c[uas 
actiones.  C.  de  iàcrof.  Ecclcf.  Io.  Baptift.  Caccialup. 
d.  1.  imperium,  q.  ly  num.  43.  &  attigimus.  Art.  28. 

4  Molin.  §.1.  glof.j.  q.i.  num. 49.  &yo.  Præter ifta,  fi 
quæ  funt,  quæ  ifta  tria  non  oppugnent,  Sc  fidelitatem, 
homagium, reifortii  non  diftipenr, alienari,  ccdi,tranf- 
ferridc  præfcribipoiruntiure  quidem  ciuili,  &  legi¬ 
bus  regni.  Quæ  domanij  funt  no  polTunt,  extra  fuprj- 
diôtas  caufas  ne  centenario  quidem  tempore.  Quan- 
quamnon  refte  iftaDo&ores  fcholaftici  confiindut, 
nec  perfonas  à  rebus  feparant.  Neque  enim  quæritur. 
An  Imperator  imperium  polfit  deponere,  quod  l.Syl- 
la  fecit,  Sc  dicitur  Iulius  Cæfar,tum  Auguftus  Sc  Ty- 
berius  cogitalfe,  An  exuere,  aut  deponere, quod  fece¬ 
runt  Diocletianus  Sc  Max.  Herculeus  Sc  nuper  Caro- 
lus  Y.  Imperator,  An  item  in  alium  trans  ferre,  aut  par¬ 
tiri, quod  Gordiani  tres  vno  Sc  eodem  tempore  fecere, 
Sc  Gratiani  Valentiniani  Theodofij  Sc  Arcadij  fimul 
conftitutiones  quædam  in  Codice  extant ,  de  quo  im¬ 
perite  litigat  elofe.  in  apibus 7.  q.i.  Imol.  1.  vit.  D.  de 
hærcd.inft.Alex.  Sc  Iaf.l.imperator.D.  de  legat. j.  Alb. 

yfrgcntrxM,  in  Confi.  Erit. 


l.beneàZcnone.C.dequad.præfcript.Nec  An  de  vno 
imperio  duo  fieri  poifunt,vt  olim  factum  eft  de  impe¬ 
rio  Græcorum  Conftantinopoli  fub  Leone  Sc  Carolo 
Magno,  aut  pofterius  Trapezunte ,  de  illo  ipfo  Græ- 
cOjCiim  Trapezuntem  ante  de  manu  Conftântinopol. 
mitterentur,  qui  Trapezuntem  Sc  Pontum  regerent. 
Nec  an  de  pluribus  vnum,quod  Mahometus  2.  T urca 
.fecit  deleto  Conftantinopolitanorum  genere  mox  Sc 
Comncno  T rapezunte,  quæ  ad  vnu  redacta  iam  funt, 
Sc  Tiberium  Cæfarem  de  Romano  imperio  tria  face¬ 
re  cogitaUe  Dion.  lib.  $j.  feribit.  Sed  hoc  potius ,  an 
manente  vi  imperij  ius  fummæ  poteftatis,quodei  co- 
ΰ  petit,in  quemquam  transferri  polfit, & quifquam  pri- 
uatus  abiolui  recognitione:  Quod  iure  pernegant,nifi 
Sc  imperio  tranfiato,aut  communicato. Quid  patrum 
ætate  contigerit  in  Flandrenfi  côtrouerfia  inter  Fran- 
cifcum  primum  Rege  Sc  Carolum  Quintum  Impera¬ 
torem  omnes  icimus  ,  fed  fieri  potui ifc  integris  legi¬ 
bus  regni  negant  omnes,  Sc  iura  hæcfæpius  armis 
tranfiguntur,  cum  ne  vnam  quidem  ciuitatem  ab  Re¬ 
gia  Corona  emancipari  polfe  ftatuant,antiqui  in  c.in- 
telledlo.  ext.  de  itueiu.  Abdicet  igitur  Rex  Regnum, 
poteft  Sc  licet  in  eum  qui  fuccedere  debet  legibus  Re- 
C  gni,  fed  ab  rege  quicumque  is  tandem  futurus  eft  iura 
1  uprema  feparari  no  poterunt.  Cætera  quæ  infra  funt, 
Sc  iura  Coronæ  fuprema  non  impugnant,  transferun¬ 
tur  fiue  exprellaconcelfione  inueftiture  Sc  concelfio- 
nis,  etfi regalia c.i.  depræfcrip. in6.  &d.  c.i.  quæ fint 
regal.&r  d.c.  fuper  quibuldam,  fiue  in  genere  præfup- 
pollta concemone  fetidi  à  quo  ifta  iura  dependeant,  vt 
iam  olim  concelfii,quod  Molinçus  explicat  d.§.  i.glof. 
5.  Zaz.  lib.de  feud.  part.6.&Claud.  Aquen.  in  fumma 
fcud.rit.qui  feu.dar.  poilimit.2.  Nam  in  noua  concef- 
fionc  feudi  nihil  eorum, quæ  regalia  funt,comprehen- 
di  polfe  admittunt,  ac  ne  exprellis  quidem  fimilia,  nili 
D  ipecifica  Sc  indiuidua  exprelfione  eorum  quæ  conce¬ 
duntur, quod  Panor. notat  c.  quod  tranflationem.ext. 
deoff.  legat. vlt.notab.  And.  lier.  Præpof.dc  cæteric.i. 
tir. quæ  luit  régal. Docl.l.i.D. de  off.  eiuscuimand.effc 
iurif.Rom.  C0nf271.Caft.C0nf.63.  vol.i.Iaf.Côf.  4;. 
vol.  1.  latc  Fely.  c.  cum  à  nobis,  cxt.de  præfcrip.  Sc  c. 
quæ  in  Ecclefiext.de C5ftit.&  c. fedes.ext.de  referipr. 
Io.Monach.  Io.And.  Philip.  Franc.  Dominicus  c.ge- 
nerali  verbo  regalia  in  6.  Boër.  Decif.  50. 

Hæc  ferè  lune, quæ  de  iure  in  materia  regalium  vius 
recepit,  quæquc  tot  millibus  verfuum  lcliola  perfe- 
H  quitur,  Sc  implicat  magifquam  explicat  vulgo  in  1. im¬ 
perium  Sc  Cano.  d.c. i.alij.  d.c.  fuper  quibufd.  c.cum 
contingat,  eXt.  de  for.  comp.  c.  quid  translationem, 
ext.  de  olf.  legat,  c.  per  venerabilem,  ext.  qui  fil.  put. 
legit.  Sc  d.  c.  quæ  in  Ecclcfiarum ,  neque  ifta  è  fcholæ 
vmbraculis  fideliter  percipi  poliunt  ,  cuius  fiducia 
cum  ad  puluerem  ventum  eft ,  plerumque  vius  exper¬ 
tes  fallit. 

Noxa  j. 

I  Quafi  pojfefiio  iuris  non  fufficit  ad  prouifionem  quando 
ms  commune  refifiit. 

p  1  Priuilegium  allegans  malam  fidem  allegat. 

3  Pojfefiio  contra  tus  non  releuat  ab  onere  probandi. 

4  P  anentia  Officialium  Regis  non  nocet  Regi. 

5  Quando praferiptio  tituli  loco  habeatur  iri  regalibus. 

Tiltre.]  Titulos  accipimus  quomodo  Sc  iure  ciuili, 
uc priuilegia Regum  d.c. de præfcript.  in6.&  c.nquæ 
fint  régal.  Sed  eos  expreisè  probari  Sc  feriptis  opor¬ 
tet,  nec  quafi  poftellio  iurium  regalium  fufficcrctad 
obtinendum  contra  Regem,  fiue  in  petitorio  fiue  in 
pollllforio  aut  prouillone ,  cùm  priuilegium  allegans 


Λϊτία 

ÏLVIlI, 

Nouai 
Coüî.  j 


145 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  V 1 1.  244 


cotra  inieoinmuiiCj 


mu  Lun  ji  lIciu  jJlrgct,  qu  n  J  B  ,ι  ÏA.  À  3 


&  Duft.aiuntl.  Is  ioliêt&niliùsiCeJ  jftobitv  Baliibw» 
ϊι^ϋΐϋ-Γ,ιϊ.  &i  U  v erf.  in  anirrarmi'.i.  C.  qui  açciti.jiolu 
y  Lu  nigât.^aijbjcû  contcari  um  Juri.iflftifiûri  per  pof- 

}  i’cjKfliicm,A:  probaudumHlepriuilcgiuni.  N  un  nev 
i-iqirdKo  ,.qud't  Rentra  lus  qôniimme,vclfiUïAb  on* 
fc  p  r  ab.u  idt  c+  ad  dt-ciirt fts;dc  rc  (t.  i  j<  c  L  m  Ê,  Ba  !.  1  I ,  o  r  - 
u.'.D.iic  probat.  &  vr  sure  diximii  :■·,  cu-im  pn  il  cilionis 
tJfyitus  ad  ndulyni  t  L'dti·. si  iu  t'icÇuitiaiciunikih  Re - 
yunvvndc  ht  ,  vr  lieu  dmiimcT.imrmu  profelliones 
îtLidaïwifc  itmiràr  (v  tlcïqmiiittir)  ad  idy\i!rtiir,liÎic 
km  remporjL  iht  impugnandi*  fuie  prcrciicrinrprn  - 
prerjmtHikatt'iu  poi&llujms  jaju.v  tstitlo  non  cürtfïi'- 


Thnlw  M>-t φ  certw  in  njt&li&W. 
£xtcpti*  wji  çrt. 


Çïttahi.]  MagnaS;  prarciû  J  fl  ,1  ncceJficu  rfEy  &·  î&  ï 
ftiictio  quit  çcrtuun  ,  {pteiricam*  fli  deiermîtianini  ti- 
r  a  1 11  m  çx  igit.  Qiun  ·.  j  j  ode  ri  p  ri  0  qn  a  mSi  b  et  c cnterui- 
ruuirequidem  LAiiluemdirva'io  uliitiunriL,  quod 
ex  cO  jmec,  quùii  iîtl.ücn  prirfcndesiic  calera 

rrjcfcrjptiunem  □  portet  ptoban,&  vitra e-tm  ri  ru  huit 
allegari,  quodLiccr-H albus  pcrfl-quitur  in  d  trait,  do 
pæicrip.  prbim  parte  quinta:  partis,  u-7- ndhn.  Kon  * 
eftigirur  pntfrrsprio  uemen-irii  titulôs  s  lkctoiuri- 
duqu  t1  pi  u  ri  cuits  l j  abcsrti  1  r ,  mm  1  estUccr  de  identifiée, 
u  ,  «ΠΛ  ,  mscomnumc^ConfWmdn  1  ibdeiRttuilncr &  per^nupl cns.Lr  qiumq ü.im culi 

ignm.cnm  prçfaàm  talc*  n^ftOÎoites  non iitit  ü  mradhipnoin  mu  lu  «iflgmtnreiQ tuK  pnmkpa m- 
lcd  ad  i  irobiriontui  titulenim  Sdcaitmi  feu-  bmmtu^quoi  Bari.an.Ui  publicimus.  * , in  amnibus 

D  depiibfic,AlcK.CeiQÎ7-''9Li*BJh*vbirLip.  I: luc¬ 
rum  parte  1.  ierriæ  parris,  q.tf.  vr  fciticttvtcdi^fS  Sn- 
hc.intr,^  unmm  poilic  quanni  Rex ami caufs*  ψίιά 
/m  Ami.  Uer.dx.i,  qui  fine  régal.  tctiiJitlid'.lqubnu- 
luisdc  Hum.  eaLuAr  tituSirm’  pr  adumi  ®ci.ir,  ctiatn-fi 
ncui  allr^trtnr^quod Cy. di  An^eL  StOfii  pnriirittl.fi  ■ 
ccrrâatm&.G  de  paît,  tcuncnhùc  afuGcmfuetiido 
taies  fentcnîias  &  lingdaria  iufrt  non  sdmiiit,  propter 
vintim  Si.  iiscapïcuàniu  in  pmMtnskndhis·)  d:  ru 
ipjin  s.  lcd  ni  li  tatrm.  Quo  cafü  neganr  ilia  ipû 

uriuilcciaLociim  babcrc  lo.  Monacb.  &  In.  And.c,  1. 

j  "  ■  "  -  J' - J — eibripi. 


oppugnent 
tmili.icdù 

dalaïun  tcpri-ot  ad  tntevrupdon-fm  pbliiunnis  j  nec  su 
rcalibus  ifijîxjnant,·  .uic ipndititmcs  restium  mutent, 
t  ivi  resmiuli",  funt,  uiûnilrçnt  &  probunt,  qno*i  Nio- 
I  lin.  rc dît·  di l^mrat  d.^.  l.  glest.  qnum.n.  ίί  feq.  Hcc 
quifqiiam  ad  corififiiuiud  atri.  poilêflionç  mpatiç  rïttom 
Rcgiorimi  Olüciidium  o.ppnnsr,  qu;e  Kcpi  obctlc  no 
debet,  c  ïpre  ûf  1  n  fr  i  nginir  d+  L>i  J.  if<  y .  K  □  n  v  ilrt 

iqimr  poiTdlio  quatnlibet  cosiamtara  ad  «biinctulam 
protiilioncm  in  materi  s  reg.iLi  Liin ,  n  ec  ea  teCtf  probn- 
rnv  (  cciuiri  si  d  mu  mers  ment  is  au  1  profcl  lion]  bus ,  v  bi 
cmannioismltis  probandus  ctl  *  &-ius  commune  püf-  .  -, 

fcltioni  rcfiiHt,  &  Ordinalia  eam  srstiingst  üt  dc-bili-  ^  d  c  pi'çli .  in  6  .Fdy.-iç  Panor.  c,caliiain.«ic-.TO_pi:ç 
rar.  qnvm  locum  FnuiriC  Bail». iniïLvprarictipt* patte  t’.morm.  c.quamcf  8c c.vlr.exrdccoufucc*  En.Id.LiX.. 


x , parris  ccrn  x  q.  mi  m.ti.  j?erfcquitur;I  α.  Γ> ,tp ti  fl  ,1  J. 
Ump crimn .  q.  î.num,  4.5.  llald ,ConC 370.Y0I .  o  c^pref- 
le  Î'clysi.c.  cum  nubis.cxr,  dcprrda'ipi.Maliii  d.ÿT  L 
glrifj.  nura.  1 . 5;  iterum.  (f.  c  4- 
j  Scqtrirur  igimr  inquirere,  ;m  cum  hic  titulus  cer¬ 
tus  requitamr^prçicnptio  pro  titulo  liabcaru^inquo 
rradirm·,  quarcdllbiba  fuir  eadem  &  pssfcripdbilia 
tilc.c,  no  ui  r.cïE.dc  lud  &  1  .v  sros.C.  dc  di Lirri.  Utf.  D- 
gu  qiubuicatibcLs  regalia  ccdi.poflunr  (quod  quando 
Sc-,{upxa disimus  :  eiîttcm  prxtcribi  pocci imt  d.r.i.  de 
pm‘Sù 

littjlo _ _  k  . 

d-  v  arte-  s.  tçti  i patri  s,  q. &-  num.n.  lali  Luc  l.  l  .  de  uu  ifd. 
o  m:n  11m  I  u-diemn.  BsU,  diipuunont·  ii  w  l  p.  Ramali  us 
Aputus. 

CritttBLcft  in  liis  qtiic  cedi  poifc  iicganirmir.qiio- 
r  n  m  poltcitiam  i  us relidit ,  Sc.  c emitiiutiemes  Rcgu m 
obi  i  Itu  nt  a  rcmi  dc  pncfciiptioticm  irritant  &  abo¬ 
lent.  Idebqne  pto  ntuU.unhui  pralcriptio  dic  non 
pote  id. 

Nota  Ù. 

1  Ρΐφτψη  ttiïttmm  nt  »  etf  fWw. 

1  i  fin:  p  n  tiwlo  ,f>  ricti  ^10,  ligcfafottHr. 


de  en  vmci  piib.  BnULvbi  fup.vbi  dei  ure  commi  mi,  id 
quoque  locum  habet  c  volunt.  Igitur  certus  liic  &  ipc  i 
ci  Heus  titulus  in  regalibus  probandus  ejt,  nec  allegare 
hribcuv  nic vicena  tituli  obnnet  cetircnariapta'icri- 
ptio  ,iilu>qui  itibilprofidnir.  Hîc  igituccafus  à  com¬ 
muni  &;  vulgata  pnfcnpriomim  regula  exi mitur,qmc 
procedunt  fine  utuJoipauoX  L.  .uinoEitin,  h,vc  ue 
Ccntum  quidem  anisis  pcofkir,  nbï  titulus  doCttun  & 
adhuc  regali qt iæ  doiuasu  |  fiant .  nasi  si  s  eludit-  Qu«  4 
omnia Flc acci pirtui i-,  cûm adüei'ius  Pcthciprstncon» 


JJ  n|  L|  ΙΛ4  L  i  LU  LJ  LU  -  I  A  t  1/4  ·■-  *■·'»»*  . -  g 

rmt.&d.e.iupcr  quihufdam.  fie  prarferiptio  pro  n  trouer  J  ta  cil:  Nanunret  prumtos  ^vulgares  &  mime 
n  u, centenam  quidem  Doit.  d.  i.unpcnü  Ibid.  prifcnpaones  procedunt  de  ordinavi/  i  aliéna- 


r:onc  femdi à Regç  ritèbivt^i.tm  exinde  fit  via  ad  um- 
iiia  commercia,  co  ntnuRus,,  '&  pnlcriprotses  quaili- 
bet,  per  legitimas  alienationes.  Specialis  igitur  11  cuius 
exigitur  non  generalis ,  aur  per  r elationem  ad  aliud, 
per  ea  qitcr  lari·  nadiiTkiiq.  in  kgib,  connub.  gloLy. 
nutii.iSB.  ώ  qiuid  magis  mirum  eil,  pollidcno in  eu  m- 
brt  ptobario  ,  Se  i  11  terim  res  {èqnd  b-aoir  propter  m- 
capocitatctTi  poildlloius ,  pfiuilegi)  allegar:onem,dd 
unis  ciuilisrcpugsuiuiam.  R'  vicium  rei  i  pii  perpetuo 
afliïfliu  Hic  ik’ regalibus  in  ίη tusna  lententia  noslr.i 
e^qn/  non âibî  formiTc  acriucatms  adhuc  iiuituadi- 
m\  nec  in  kbobs  doceri  poElimi:. 

y^Ëïîi 

. . _  „  „  _ ρ#Ί4* 

-  - - — - ^ - —  .yrrj 

Article  L  V  1  L  w 

Tiff  t 

■  L  n  iipparcicnt  d  aucurijauok  iou-yiTanec ■L‘  tics  chofcs  crga.rces/  ùl  ivd  haa- 
!  telafliccj  aux  lieux  où  elles  ont  efté d  trouuees, 

rD  nullum  jrewitet  ha kre pojjcjjtmwm Ll  rerum  repfftdrtffli  j  c  ftifi  hitbrrt Jujn'TWrCfff 
feu  merum  imperium,  b;  locis  m  rfuîbtü  ‘3  rcpcrttffittrmt. 


Noïa  i. 

Çüfifîittiidfnri  de  tidefpoîii  (F  Hl'piUCS. 
βίί^πτβ(Αί^  Vitu  EÏpàllCÜ* 


!J  In  ψί  B  dijjpt rrfül  d  ihcfe tire. 
4  t  jj  aux  d  rvL'tti  iU  rei irt-·  . 
j  {j'ucrp ,  iijiid  &  gutxpir. 


*  il 


245  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  V 1 1 L  246" 


1 3  iln'Kppdrtient.]  Hic  Articulus  de  his  conftituit ,  quæ 
Franci  vulgo  Emanes  appcllant,de  quibus  extant  Con- 
fuetudines  Prouinciarum  variæ ,  vt  Ambian.  tic.  des 
droits  des  Seigneurs ,  Art.  77.  Borbo.eod.  tit.  Art.  536. 
Aurel,  tit.  des  Eflaues ,  Art.  i;6.  Aruer.  eod.tit.  Art.r. 
&  feq.  Burgund.tit.  des  htflices.  §.2.  Comitatus  eod.tit. 
Art.7-Trecenf.  tit.  des  Influes.  Art.ji?.  Meldenf.  Art. 
aoy.eod.tit.  Caluimont.eod.tit.  Art.94.Burdegal.tit. 
des  Eflanes.  Arc.ioy.  Pidonum  tit.  desBaflards,  Àrt.233. 
Blefenf.  tit.de  iurifci.  Art.26.  ôc  Art.32.  Niuerncnf.tit. 
des  Influes,  Alt.  1.  T uron.  tit.if  moyenne  htflice,  Art.9.  & 

1  tit  .des  Ejfdues,lôituùg.  tit.de  præd.§.i.  E  s  p  a  v  e  s  au¬ 
tem  vocandi  Caula  videtur  fuiiÎe ,  veluti  bruta  pauore 
indeuiaablata,meminithoru  Io.  Fab.  §.  vlt.§.  apium, 
&  §.  examen.  Inft.  derer.diuii. 

3  b  Des  chofes  efgarees.]  Hæc  verba  rede  &  fiio  fenfu  ac¬ 
cipienda  funt ,  hocenim  fignificatu  ea  folum  intelli- 
gendafunt ,  quæ  Dominis  imprudentibus  ôc  nolenti¬ 
bus  excidere ,  quorum  dominium  Domini  perdere 

4  noluerunt.  Nam  quæ  confulto  Domini  reiecêre  eo 
animo,  vtpro  derelido  habeant,  in  diipofitionem  iu- 
ris  cadunt, 8c  protinus  fiunt  occupantis  fineneceilita- 
te  huius  Cpntuetudinis  I.3.  §.  in  amittenda.  D.  de  acq. 
poflef.  l.i.  D.pro  dereiido.  Nec  dc  talibus  hæc  verba 
intelligi  conuenit ,  nec  his  congruit  vox  efgarees ,  ergo 
nec  diipofitio.Sed  &  d<k<rm mv  vox  generalis  eft,quàm 
vtreiconueniat. 

Cæterum  naturali  praefumptione  ,efgarees ,  potius 
præfumendæ  iunt  quàm  derelidæ ,  nili  res  plané  Tint 
nihili,  cùm  nemo  iadarefuum  velle  præfumatut,  & 
vetare  intelligatur  quifquc  rem  iiiam  ab  alio  intercipi. 
1.  qui  vas.  §.  vetare.  D.  de  furr.  Sed  nec  thefaurus  in 
hanc  difpofitio nem  cadit,  de  quofup.  Art.  53.  cùmdi- 
uerfia  fit  diffinitio  rei  ôc  poteftas  vocis ,  vt  eo  loco  tra- 

5  dauimus:vetus  Cofuetudo  ius  talibus  fruendi,  Guerp. 
appellabat, patria  voce  quidem  obfolcta,à  verbo^Hrr- 
pir,  quod  veteri  Francoriun  lingua  deferere  &  relin- 


A  quere  fignificabat  :  ôc  Pidaui  etiamnum  vtuntur.  in¬ 
de  in  veteribus  monumentis  ôc  archiuis  Camcræ 
Computorum.  Laguerpie ,  alias ,  la  relicle ,  id  eft  vi¬ 
dua,  &  dcfgnerpir  le fief,  id  eft,  deferere.  Cæterum  hæc 
de  mobilibus  fimtintelligenda  :  Diuerfa  de  immobi¬ 
libus  vacantibus  difpofitio  eft  >  quod  nos  dicemus 
Art.;n.  09* 

Nota  3. 

E  s  p  A  v  E  s,  meri  imperij  funt. 

s'ils)' λ  haute  lnflice.]  Scribunt  alicubi  authores  ve¬ 
teribus  Græcis  Magiftratumfuifle,  qui  /Λ ifMygdi- 
β  ceretur,  qui  de  rebus  repertis  ius  diceret.  Nunccu- 
iufuis  eft  qui  merum  imperium’  habeat ,  quo  iure  ple- 
ræque  Prouinciæ  vtuntur  multae  etiam  diuerfo ,  cùm 
fint  quæ  Iurifdidioni  fimplici ,  funt  item  quæ  mixto 
imperio  tribuant ,  quædam  ab  æftimatioiie  rei  reper- 
ræ  ,  inter  Imperium  &  Iurifdidionem  partiantur. 
Sunt  &  quæ  ex  qualitate  rei  Iurifdidionem  illi  aut  illi 
tribuant  3  Mafuerius  mixti  potius  Imperij  efle  putat. 
§.  item  bona,  tit.de  Iudicib.  Suus  igitur  cuique  regio¬ 
ni  mos  gerendus  eft. 

Nota  4. 

Dominium  furitur  appr<shenflone. 

p  I 

α  Trouuees.]  adde  CD  apprehendees,  Quod  fi  ante  appræ- 
henfionem  alienum  in  territorium  tranfierint,  effil·· 
giife  fpem  eius  qui  tatum  afpexcrit  exiftimandæ  finir, 
quod  Ôc  in  feris  quoque  traditur.  §.apium,vbi  Io. Fab. 
Inft.derer.diuif.l.  naturalem.  §.  illud  quæfitum.  D.de 
acq.  rcr.  dom.  Dod.  1.  r.  D.  de  acq.  poilef.  attigimus 
Art.  12.  fup.  In  quo  tamen  Articulo  diuerfa  eft  difpo¬ 
fitio  propter  radicatam  Iuriididionem  ex  delido ,  & 
continuationem  profecutionis ,  qua  de  re  videndus 
ChaiErit.dw  Influes.  §.1.  verbo,  adventus. 


Article  L  V  1 1 1. 

agæi'HOsE  trouuee b  doit eftregardee' par  quarante iours  ,  &  4  durant  A*IIC· 
§||  ledit  temps  doiuent  citre  faidtes' trois  bannies  par f  trois  Dimanches  /  NoV«, 
«apres  la  grand’  Meflè  de  laparroiiTe,  où  lachofe  aefté  trouuee,  h  &CoNS- 
’-Al  aux  marchez , 1  ainfi  qu’il  eit  accouitumé  k  au  pays.  Et  apres  lefdiits 
quarante  iours  &  bannies  deuëment  faites,  le  Seigneur  1  qui  a  haute  Iuitice  fur 
les  lieux  ."la  peut  exploiter  "&en  retenir  à  luy  les  deux  parts  :&  en  bailler0 
l’autre  tieràceluyquiatrouué  ladite  chofe/ tous  defpens  &  mifes  préalablement 
payez ’  fur  ladite  chofe.  Et  fi  parauant  ‘  que  ladite  chofe  foit  defpenduë  (ores 
que lefdits  quarante  iours  foyentpaflra)  ‘aucun  aduouë  ‘  &  vérifié  la  chofe  fien- 
ne,  il  la  doit  auoir  &recouurer,  *  quelque  part  quelle  foit,  s  ou  lWent  qui 
en  iera  prouenu:  1  en  payant  par  luy  tous  loyaux  fraiz,  mifes  &  defpenfes.  ”, 

Et  apres  ladite  chofe  defpenduë,  lefdits  quarante  iours  paiTez,  &bb  bannies  fâi- 

«IC  US*  c^e^neur  ne  autres  ne  font  tenus  reipondre  dc  ladidte 
5  °  e’  a  /  fC  cxploi&eroit  ladite  chofe  trouuee,  fansgarderla  forme  çy 
deiïus , d  d  chet  en  crime.  &  7 

reperta  debet  eufiodiri  per  quadr aginta  die  s  φ a  intérim  debent fieri e  tres  procla  - 
mationesper  tres  dies  ^Dominicos  p  in  fine  maioris  Miffœ  parrochia  in  qua  res  reperta 
^entr.inGtnfltriu  1  ij 


« 


î47  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  V 1 1 1.  248 

fm t “  ûr m mnwib* amfimdm ttûfmr k f  ff  J?' 

%s  &  prodam*»™  ritipcr*  U,  Domnus 1  Ucntjupmorm  j  mjùclimm  m  ht  b. 

-•patcftcm'vtaitrCKfiurrtmmmfttammu^tmldMSpartci,rs  tnmmJan 

doJrJ  rrpcri'Omnitm  efafii+Ai'frruêi··  E' fiant**  Ψ*μτ'!Μ~ 
fit  'ü^mJprsJiiti  mmbaguts  fa  fini  daf.fi)  *  ψί*  «■«  w»£cfr  &  frfa  rem 
%,J,  elfe,  “  jL·  tam  habm  &  rcMtran,  '  'ÀuMquefitfiu  pr  ¥*fi»mu*  nmm  am- 
■Uauerit r  *ut  tnthtm  ex  m  j>rofiéim,x  fd  nfufts  «ntea  ommbm  cxPcnpsE  Et  fimfit 
«mfumpta bnediiht  maAra&t.tdidnsâffif,  &  ^pmtatnamnfafii^,^ !ψα 
Ί) ommm c  c  me  atif  tenentur  nfaonM  re  de  rc  çonjtttnptd ,  Et  ψι  rem  repermnjik  \'mé- 
ca  nt ,  formula  pi prdds  ctd  non  firttata,  L‘ Λ  farti  o  Ijhwgi  tur. 


Nota  ï* 

jjri'  rtperte:  JJ  a  mnium  ,id  qatruffcticittr* 
α  Cbc.fi  lu  iiiuceandturi  Îbntcntiani  esr.it  âc 

üut-gundia:  Conüictudo ,  ut.  drr 'Jvitiut  <L  £·  &  r  Co- 
mi  u  tus  Art .  S.  N  Lufirnw’fîs  tir.  $.  ±-  T  m  o  n£fi£ 
vbïiîifu  $.  t,  Senon.  rit,  di  bâtit/  ittfiitt ,  9.  Andcgain 
ri  r.  des  jv^nisr*  ttmofireL·  Att.  4  o.  DorbomA  r  c..qû,  1 '1 

inde  luriui  AicÎculïiTiittLJum,  lunkonfülcus.m  plti- 

r«  catus  difl^uit^lfalfus./,  qed  alienum.  D.dc  Furr. 
QjiLaLicmim  quid  tacens  (inquit)  lucrifeciendi  animo 
jfiuïuluii  -,  furri  renetur ,  ime  Dominus  ignorer,  flue 
itiat.  Eius  vero  quod  à  Domino  eonfuuc  rukclum 
litant  dcrtdi  chuu.Fimum  rnast  (it.  Quod  qu  1  χ  id  El  ule  -  , 
nr,vt  Domino  indi  cara,  reperientem  furri  non  ob- 
ftringic.  H.rcouidcm  luriiconfulttnrin  fumflaa  quan- 
qu,im  Jdrijr  verbose ,  fcd  &  d nide  lu  frntciitise  Cauon 
excacc.tl  quid  inuei^i&çmidti  pumm^.qiuribri 
h  DutrfÎTrçArât,]  Intrllige  jwU  iuftUt.  Nam  pmi  a- 
toTain  non  cflt  talis  euftotîta,  &auâbritate  Ludkfliitk 
CCHliign.iri  debeT*Qiianqtiam  ίΐ  uihïl  itiud  virij  propo- 
nîrur,&  ùlioqui  rrdte  promu%aia  tbnt  edida  s  S:  cæ- 
refii cedine, perada^  non  hab^t  qtirfqoarn tui od  cph- 
iiucrLirur  .  cum  uil  interlu  k  quo  resiuïerbifi  lit  cuilo- 
d:î.%modoÎntrgrp.  lie. 

XL.  dic?  integri tjfc  tlil/cnf.  ( 

1  Tir  inr?r.cl  liktctlt^e  incegros  rntos ,  non 

inchoat  as ,  quod  diûtü  (  per)  imporc  at  addita  accii- 

fmuQ  csTenrcntiaBaTt,  d  Doit»  L  it  ttu  Ivgecurin 

principe  D.  de  legat,  1.  tut  Lvrbanai,^.  pemocbire  .D. 
de  verbo,  iïg,  B^irackLii  Didion,  dii  tiom:,  per,  St’d 
i^c  eoutinULLCos  i\on  mtei'püLmj.s  elle  tonucnities.  Îtn- 
tendû  Rare.  &  Lnd.Rôlti,  litiub  quidem  in  cabr  l.vlr.f* 
quou  t-.'··,  D.de  publicati,  Alrx.  ίΐ  Lud.  Rüm.l.Cïderri. 
D.de  Îueii’rum.luJL  Alex,  taré  Coiill  vlrnroLy,^  Con£ 

?4,vù1.4, 

a  QurM? ietempi.}  Sf^A'  ροΛ ïmiîtomagis, ciiiu_ loi'.·· 
ciuft  iiucrudlum  Du  mu  10  bué  modo  detur  -'J  iv  lti 
repetendam,  Sf  'pÈngü.iw(  vc  lôqnuheur  )  'tïtrisfiit 
Confucrudini, .&  n idiot  conditio  abLcmüiî^,  quod 

fcm  per  Ùocr,  gïpC  Lvk.U  1  nand^it  ■ 

.  Cifd&wt·  ptr  tfàh  frt&utat&rm  trUnslL· t  rirporilut 

0'  illltgfH, 

'  rïnr.  Immti.  ]  Hff cediâonim  folcmintax  'pcrpû- 

t  lu  fers  eil  Coniuciudiiu  m  rebus  momento  tu,  vr 
inî.  Art, 8:. &1S6.  & Qrd.  Fianrifd Lan- 

ttO  10-  Ai  ï.f.  Met  T.A;  Ocd. 

Hen-ialL  dù&titu  Art^.  Eidun  ratio  &-  qncio- 
num  e^i  dcniuiciarionnm  j  qux  ccillcgiisj  vuiucrisracU 


buSjÆi  corporibus  fiunr,&·  curatores  remm  comïtiu* 
niumnoniiabent,  de  que?  lo.  bah,  îj.  omnium Iliuir* 
de  pmn.tvm.lmg.  Std  hrc locus  latèeaeictrui  a-.> Tle- 
biidoiu  concùrd.cic,  de  Conltunt,  gloi.  vei'bi  tuiliers 
Ptidarii. 

Nota  i. 

tel i  m  n  tspt?  n»  a  tit  flf·1  ttifAtwU  · 

IlU  ttiMRmnmi  fentucùr, 

f  Tr.it  r^m^het.]  Magna  fvmper  buids  diu  Fuit 
vmemio  criai  n  an  tïcjuis,  magna  rebgio,  &  oîLtndu 

Confl  nu  t  io  Confia  nutn  lmpctatoris ,  t.  domiiiicofe 
C.  de  fer,  cuius  Ûè.  Ecd  clîamrx  hsfmui  menrim-re. 
Quamobrcm  prarfuniptiim  eft  qucmqueeo  die  Liens 
ioLirifjtbus  imcrdit·»  idrdquenan  ηροο,π  i  empore 
dtnunciari pojlè  *  quod  multis  ïmioiriceic  oportcar^ 
iddtcriwc  aliadie  anr  tenete  Lcb-epromulgano- 
Ites  idem  pôlkÉtt'nc»  etiam  t·  Îacra  foktnma.  ficicnt. 
Proinde  &0Û0  üksEnit’tidîV  inter  tisiguLu  promtiU 
gai  nmes  oportit^id  clt,  fmgulï s  dotrimicis  jOer  eiliirr 
vi  tcnniu  fus  reolciliis  difpur.uioneS  dé  die  à  quo  & 
ad  t p aéra  rt?c  ΐγ  i  tbav . Έ,  r  vc  ro  iito  mod  a  muen to  ci  caii - 
LiLudnm n  .die  11.1  reperta, iaïu o!im ibnfctauc, Birt. 
Al  est.  i  .·.  F,  1.  wan  qi-ix  nob?  s .  D .  de  açq.  p  si  (.  AngeL  1.  va- 
canoa.  Ode  bon.  vacant. lib  Alkc.  Çônl.4,  voU. 
Fcdr  r,  de  Sen .  C  ont  107.  PanO(f.&  Ftly.c. 
t  vr.  de  ,11 1. 1  ilar,  Y  m'a··  e  ·  ï't  n.  5.  C.  de cûlVMtal.  lit· 
\u.  1ü.  Fab,  ΐ.  vb,  Tvdbt.  de  tà'.  drait!  vLii  5i  Ancel 
Γ ali*  cft  kniu-a.-L?  luiWd  ,  qui  êiiftbsiAt  xalibiù 
ttroiTiidgarioTribus  raïtioi'es  ,  fk  .ibfemeH  nonrencti^ 
u\uinuliûv  firfmtastw-Sciiragft  ^  Confü ettldJttibliS 
cciani  uûnorcstcncri.&r  prçfcnptKmes  ftaawrt:m  coli- 
ira  eos  coiTLre  ;  Arqüamqviam  fritlt .  qui  Kpegnetit, 
victe  tamen  vfus  ^vulicas  pubbci  mu  orcstu.m  te- 
jiffi,ac  Tic  rcflmtfiqne.i  quidem  «iac:  qui  luens  fuse 
mdbîtLii  ab  Tictq,  m  waC:.  %  ni  i-  ÿ. 
cod,  nt.  de  pÿ^feripn  §.  T.  gl“L  cim  puTtimm  ittr 
d  cnundàtiones  fnu  p.ra?çipuc  adv  c  r  i  qs  abb-ittes  com¬ 
parata:,  quos  tegabs  ρτ.ιΤιιιηρηο  vrg.'t  adep ,  Vt  non 
admittatur  ad  ptobîindam  ignoiatitufti  é3ui  ,  qûod 
5  puWicc.1·.  cncirtt  &  tam  celebribus  lpcispct,nu%> 
{um  lit,  quod  ïoanmFabcr  ri;  tiutin  proŒin.TttttL^d:. 
Anchar.ui.  hociplo  cafu  iniiidiuuluoConl.  ΐότ.  iô- 

cqKefticas.  &  promu  icxt.Üi  eu  (eiuporo  C-dere- 
mililpignoir  .  , 

In  hismnien  icfesamtFqm'  Inel 
ipeiîtàndui  eft,  quia  pit  runxiue  lasts· 
conuenienmis  Sudup  ρτο'ΰπ  aesgritrUn  ?»<·?η·ηη  dus 
fciltcer  Ws  41  fijl  iAL-pciCu  itegeam  Wuk j  dblcedatv 
A:  q  u  ο  ί  pi  n  ce mporc  de  re  b  üi  wn nibtti  f  u  tetit  dc  ct 
dr.trc  &■■  conft  inief  ejquêi  plcrique  i  aer  i>  irivm  1 Λ  i  p  ro  - 
tinus  folent  atioLrCjuec  prom u Igatio.nc 5  cxpecuui-^ 


24  9 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  V 1 1 1 .  250 


h  Et  au  marché.]  Trinundino  icilicct.  Cærcrum  vox 
fupenor^  trait  bannies ,  &c  paroœciaS  &  mercatus  de¬ 
terminat  æqualitcr,  vt  reirnse  fcilicet  promulgationes 
invtrifque  fiant, ex  fcntentia  Dod.l  qüamuis.  l.hære- 
ditas.  C.  de  imp.  &:  aliis  iubftit  :  Nam  fubiedum  ver¬ 
bum  Vtraqüe  æqualiter  determinare  intelligitur. 

1  iSÎtnfi  quil  efi  accouflmne'.  ]  Hæ  voces  non  ad  numcru 
*  promulgationum  referuntur,  de  quibus  fupraCon- 
fuetudo  exprcfsè  ftatuit,ncc  in  arbitrio  reliquit  cuiuf- 
quam,  fed  ad  formam  promulgandi  vclprecone,  vcl 
tuba*,  vel  parocho,  vel  quo  alio  modo  olimconfuc- 
tum  cft  &  receptum,  fed  &  de  loco  conftituit,  merca¬ 
tu  fcilicet,  deiacriSi  Quare  ea  nemo  mutabit.  Hæc 
quidem  Bart.  extrauag.  ad  reprimendum. verbo ,  pu¬ 
blice. 

k  ^Aupays.]  Id  eft,  au  quartier ,  pro  Confuetudine  cu- 
iufque  fori  fcilicet. 

1  Qui  λ  haute  Influe.}  VtfupraArt.  fuperiori. 

Nota  3. 

“  Le  peut  exploiter.]  Id  eil,  Rendre,  ~\fer,  &  cotifiimer,  Id 
quidem  Iure  Confuctudinario  3  Nam  iure  meliori 
Theologi ,  quod  mentibus  aptius  fit,  diftrahi  volunt, 
&c  pauperibus  impendi.  Ioannes  Andræas  &  Hoftien- 
fiscap.cumtu.extr.  de  vfuris.  Baldusl.i.  D.  de  rerum 
diuifion.Bart.&  Alber  d.l.fâlfus.§.  qui  alienum.  Por¬ 
ro  quod  hic  dicit  explet  fler,  per  Iudicem  facere  non  cft 
neccfle  ,  acneperaudioncm  quidem,  cum  peradis 
promulgationibus  Dominus  iuum  deinceps  nego¬ 
tium  priuatim  agat,  vt  libet,  nec  venditio  aut  audio 
fit  alterius  quam  Domini  caufii,dc  priuato  commodo, 
in  quo  folemmtas  extra  Confuetudinem ,  &  non  ex- 
prefla  non  eft  quærenda.  Et  fcntentia  eft  Bartoli  in  1. 
cùm  res.  C.  de  probat,  fi  poft  proclamationes  tali  die 
fadas  nemo  appareat,  dominium  acquiri  repericnti 
aut  Domino  reudi ,  magis  de  iure  gentium  quam  alio 
iure,  ex  eo  quod  in  nullius  bonis  putandum  iit ,  quod 
nemo  vendicat;  Quod  refert  Iaf.l.  traditiohibus.4.  li- 
mir.  C.  depad.  Sed  hic  Iure  magis  Confuctudinario 
ôc  confenfu  populi  introdudo,  quàm  alio  dominium 
quaeritur. 

n  Et  en  retenir  à  luy  les  deux  parts.]  Secus  quam  in  the- 
fauro,  vt  diximus  Art.  33.  Hac  quidem  inre  variant 
Confuetudines  locorum,  quia  reperta  fcrèin  totum 
Domini  locorum  folentvendicare,  quod  Io.  Fab. di¬ 
xit.  d.§. apium.  Sc  Ang.d.l.  vacantia.  Bart.  Alex.  Iaf.d. 
l.rem  quæ  nobis:  Fed.de  Sen.d.Conf  107.  Bcned.  ver¬ 
bo  &vxorcm  num.568. 

0  L’autre  tier  k  celuyqui  atrouue.]  Non  eft  hoc.  mw%v, 
de  quo  in  d  1.  falfus,  hoc  eft,  indicij  præmium,fed  v!> ?t- 
potius  à  Confuetudine  taxatum ,  quamquam  iure 
deberi  negant. 

Tabula  animalium  fere  cum  [milibus  compcnfantur. 
p  Tous  deflens.]  Sic  fere  Confuetudines  externa·,  quod 
valde  a  quum  cft,  cùm  per  cales  expenfas  res  falua  fiat, 
&  in  manus  Domini  reucrtacur.  Hoc  vero  in  expen- 
farum  genere,  funt  pabula  animalium ,  fi  quæ  lunt, 
quod  Bart.dc  Alex,  ait  l.cùm  quæritur.§.de  prediis.  D. 
de legat.j.l.vltim.C  de impenf.in rem dotal.fad.Bald. 
l.i.verf.quæro  nunquid.C.dc  frudib.&  lit-expenf.  & 
quæ  in  genere  &  argumento  iftoTiraq.  in  rerradu 
colligit. §.15.  gloi.i.q.  2.  quamquam  &  cum  frudibus 
tales  impenfas  compenfari,  vfque  ad  æquilibnum,  re¬ 
ceptius  vfu  cft, ex  fcntentia  Bart.d.§  .de  prædiis.  Sed  & 
viatica  apparitionum  in  iftis  funr ,  mf.  Art.249.  Sala¬ 
rium  rei  repertæ  deberi  negat  Bart.  nifi  quis  ad  rem 
vcftigadam,aut  rogatus, aut  codudus  fit,l.idem  fi.§.fi 
rgentr .  m  Conf.Brit „ 


tibi.  D.de  condid.  ob.turp.  cauf.Bart.Alb.Iafpoft. 
glof.  Ibid.  &  Canoniftæ  c.  qui  cum  fure.  ext.  de  furt. 
Spec.  tit.de  adore,  jf.  r. 

‘i  Sur  U  chofe :]  Competit  igitur  retentio  pro  iftis  , 
quod  Bald.  dixit l.i.vcrf.quod dixi. C. de  frudib.&  lit. 
expenf.  1. plané.  D.  depetit,  hæred. locusapudTiraq. 
in  retrad.  conuent.  §.  7.  pro  falario  repertionis  non 
poterit,  &  notaht  Bart.  Alex.  Caft.Lud.  'Rom.  Imol, 
Cuman.  1.  hoc  amplius.  de  his.  D.  dedam,  infed. 
Bald.  1.  requirendi  C.  defer,  fugit.  Bart.  &  Angel.  1. 
ratis.  D.  de  incend.  ruin.  &  naur.  Panor.  Io.  And.  c. 
fi  læfcrit.  ext.  de  iniur.  Alij.  L  quintus.  D.  ad  lcg. 
Aquil.  Cepol.  in  trad.  fermait,  tit.  de  feruit,  pecor. 
pafccnd. 

„  Nota  4. 

r  Que  laditie  chtfefufî  deflendue.]  Ante  rem  confum- 
ptam:  Confumpra  autem  hoc  loco  non  intelligitur, 
pro  qua  folutum  eft  pretium,  fi  id  adhuc  præfupponi- 
mus  extare ,  quamquam  traditur  theorema  in  lingu¬ 
laribus  pretium  non  fucccderc  loco  rei.  Nec  item  co- 
fumpta  intelligitur,  cuius  loco  aha  permutata  extat, 
autiuffeda,  fi  repertæ  loco  alia  fungitur,  l.item  ve¬ 
niunt.  mprincip.  D.  depetit,  hæred.  aut  fi  Dominus 
locupletior  eft.  Ante  confumptionem  moræ  purga¬ 
tio  admitfttur.  l.i.&i:C.dequad.  præicript.Innoc.  c. 
cumin  tua.  ext.  quimatrim.  accui.  pof.  confumptio 
autem  teftibus  &  iureiurando  probatur. 
s  „ Aucun  aduoue  ]  Si  quis  vt  fuam  vendicat ,  adde  idem 
etfi  ius  realiter  in  re  prætendit ,  aut  pignus,  aut  hypo¬ 
thecam,  vt  id  ialuumfit  ius  venienti  ante  confum- 
ptionem. 

*  Et  Renflé.]  Probare  enim  debet  rem  fuam  efie, aut 
ius  quod  pra  tendit ,  alioqui  ne  is  quidem  qui  iniuftè 
rem  tene t,rcftitu ere  petenti  tenetur  :  Cùm  reo  ad  ob¬ 
tinendum  fufticiat  non  ius  adoris  1.  vit.  C.dcreiven- 
dic.Part.  &  Alex.l.  abhoftibus.  §. alienum. D.fol  ma¬ 
tri.  i  lex.Conf  i.vol.y. 

u  illa  doit  auoir  ]  Rem  cum  frudibus  debet  canfequi 
cum  fuum  petat ,  nec  Dominus  feudi  ré  vt  fuam  pof- 
fidcat,nifi  à  die  promulgationis  perfedæ,<Sc  xl.diebus 
exadis  ,  ex  quo  tempore  à  confumpris  cxcufari  debet. 
Cæteros  reftituit  à  die  concertationis  1.  videamus  2.  $. 
penul.  D.  de  vfur.  Nec  enim  Domini  lucro  quicquam 
cçdcre  debet, cùm  oflicio  dumtaxat  cuftodis  fungatur, 
nec  fuo  nomine  poftidear,quo  fit  vt  nullo  tépore  præ- 
feribere  poilit,  nifi  ex  eo  tempore  quo  fuam  elle  puta- 
uit,&  pro  fuo  poflîdereincœpit.  Porro  quod  hic  dicir 
Dominum  rei  venientem  rem  fuam  recuperare,  non 
fimplici  alternatiua  accipiendum  eft,vtiacet,fedintcl- 
ligendum  rem  ab  eo  recuperari,tum  demum  cùm  ad¬ 
huc  extare  apud  Dominum  feudi  reperitur  ,  nec 
adhuc  confumpra  aut  diftrada  cft. 

*  Quelque  part  quelle  (oit .]  Hoc  cft ,  per  quafcunqüc 
manus  ambulaucrit,  hoc  quidem  fi  titulo  lucrariuo  in 
manus  terrij  peruenerir:  Nam  onerofialia  conditio 
eft,  vt  infra  dicemus  1.  fi  cum  exceptione.  §.  fi  quando 
&  §.  in  hac.  D.  quod  met.  cauli  glof.  1.  fi  ipfa  eo¬ 
dem  tic. 

Scd  &  de  loco  intclligi  poteft  hic  tex.  hoc  eft,  vt  ibi 
reftituatur  vbi  eft,nifi  ador  fumptibus  fuis  malit  trâf- 
ferri,&  ibi  reftitui  vbi  petitur,  l.quod  legatur,  &  1.  nifi 
malit.  D.deiudic. 

Nota  /. 

y  Ot*  l’argent  qui  en  fra  prouenu.  ]  Hîc  probatur  rem 
pro  confiimptam  non  haberi  ad  excludendam  Domi¬ 
ni  adionem,fi  cius  pretium  extat, quo  ad  lucrum  qui¬ 
dem  Domini,  qua  de  re  texcus  eft,  1,  fi  ipfa  res.  D.de  eo 
L  iij 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L I  X.  ifï 


.  caut  Aeque  A 


2JI 

quodmet  . ,  4  _  ,  ,s 

fi ί  Îuccedtre  contra  régulas*  de  quo  proniiuriaro  tam 

mul ta  Tl r:LQ .  1  n  rcrtàd-  §.y-  gbfi  i,  i  lu  ra  - 1  o.  Svd  & 
quod  lik  dicit  depretio ,  lit  accipiendum  ,  il  pre  un  m 
cktac,  &  toile*  nuaüi  rcfai  à  Domifto  diftra&atihN.iiu 
cùm  emproi- ,  qui  poft Confuecudmarks  Îolcçutatcs 
&  logis  ,  deludic^audüLitÎitüeiiÙE,  fecuiiufit,  nec 
conueniri  ois  rem  poflîc.,  inauriendum  cil  aductius 
Dominum  ?  qui  pretium  rcl  habes  aicro  kcro  , ex  rar 
riorie  Arcieult  :&Vint.  Cmus  ratio  bit  mirum  in  mti- 
djin  conucnic,  clique  hic  fuppjencU 
4  En fv#n r  jX  %4wï/fïîî^.]  Ex  Art,  145.  yifra  ApparU 
t  peu  m ,  Ld  1  dlomm,  Vi  ütiti  uiim, 

- i  Et  dprtt  la  ΐ  ne  fis  dcfptjnhm,  ]  Per  Dominum  feu- 
di ,  qui  ncc  vcndsdtt  r  vel  ï"l  vendidit  pretium  non 
liabcr  ,  de  id  çoidunapiit  ,  nc.'C  locupletior  fit  fiftus- 
Nam  ti  ra  diittadn·  pretium  Intact  *  lebirtuoppur- 
LCTCt, 

£ti (',·/ in trrftt  inter  Citi (ïtet.Çp  l.t.C.de ÿitd.fr*fcrîpt. 

1’1  lj  Exmin  fittfedc St^nrur  ny  ΛίΦπ  ne  fani.]  Hit  appa¬ 
re  t  rc  poil  cdicl.i  con Îitmptl·, ad uçrf us  Dominum  f™ ■ 
di  uûndsri  jîIîoiiliu,  ac  tié  adueritts  emptorem  c|u.ï— 
dira  ïilaqno  pater  non  babcic  locirmdjlpoknnnan, 
11.  St  i.C.de  quad.prÆÎCfipt.qu^  poil:  rem  ;i  lïleo  ven- 
dîosnvriuamj  adipnemnO  daiadurriufi  Üiiptorem, 
icdaduetfiis  fifeum  adptcciUlUjidque  ineo  quadELav 
îiium  ïxncum,  ad  rem  vert?  ipEun  non  dat.  Quart·  ilia 
diLpoimo  fc  habet  ad  h-.ilic  ConLuciudinctri  i  viexce- 


£  Namque  in  hoc  cxcrdîi  Confue- 

tudo*  qnod  ailionem  dat  perpetug  ad  rem,  quart . 
diu  extac  ui  manu  qilidcm  Domini  feudi,  ante  ven¬ 
ditio  ne  m  ex  ft  nteaïift  limqc*  d.  c*  cùmiu  eu  a .  m  hoc 
efcucdjiui ,  quod  rc-  poil  edidia,  eonilimpta  ibrimdc- 
ÎiiîràClio  ad  renonce  quadnemiium  cxpciUtur  1  $ed 

perpetuo  precum  cotidici  poceÎi  à  Domum  kuds, 

qu j  ndi  u  extac .  Coniii  mp  ro  p  tenu  t x  un  0  déficit  ve-  * 
hiTi  fÿ  conliimpia.  bSuIeth  k^e.  ^  iton  li  rem,  D.de 
petLL  lii'l'eJ,  Qui  dere  cil  trtiam  M  ailier,  fententt*. 

^  irem  fi  boni  tir.  de  ίτηρί.Α:  verni  per  UurmcssCde 
qaad.  prae  fcript,i5c  ternam,  t  S  quii  à  Iticodi.dc  périr. 

Mai  tits-de  fuecdCÿ.  irrm  &  illius.  R  ni  u  ex  φ 
{ummir,  qui  a  coi  Uumpi ione  faâa arque  iîa  lege  cre- 
çutiouein  rralienrc  .  p  urgatio  mor*  i  n  agente  non  swi- 
B  mittitur,  ex JetttCùtlïCaft.  Confi^.  vol.  i.utcip,, Quia 
ρα·  fupraibiptoüv  Bain  Alex,  Ia£  1-  ftmiubn.D*  de 
vît  b-  ligni  E 

ii  iqgijfljr.]  NeC. dial  ementi  a.  adiudicacioivis  re¬ 
quiritur,  ti  folattiucftics  rite  pr^cclll-nnit ,  arm  C011- 
iumtdo  nîlexigiÎt proree  attndtin  coniurapnoneitt. 
r  ■'  autret.]  H  am  n  li llo  caiii  emptor  c en  ctur  ^  quii 
Ifg^.Luftoritatc  «nu.  Ali.  &  i-C.de qu.-uiprxibipt. 
Rc  couiumpta  poil  folemma  peuâa  omnes  libe¬ 
rantur. 

d  d  Chtt  en  trime,  ‘j  Futt  l  obitrmgu  ur.  d.  g.  q  ui  îdl en  u  m, 
&■  tbL  Ârr.iüq.Et  quia  ptüfiimpuo  crft  contra  inuemo- 
rem  ,  qui  lüre  debuit,  quod^d  le  non  pcmneie^  ad 
nbum  pertinere  LvIl  C.vnde  vi+  liait,  d.^.  qui 


Des  lotis  Qc  vent cs  fiejttmttk  <vrt*  agkur. 


Article  LI  X 


Aftt-  m. 

K  0  *  .1  e  {νί; 
C  G  >f  t  . 


W-  E1  Seigneur  doit  auoiï  les  ventes  du  feage  qu  il  a  faiâ:/ fi  depuis  celuy  fea- 
gç  'efl:  vendu  par  Me  détenteur. 

bfi 


ΛΤ ^OmÎTiHy  dïhct  haù erc  Ludimia  pro fidgw pu  jpro  re  m  ftuèum  ;Ute  ,  quam  fcc 
^^poftut  hocfctigîum jeu  rcs  mfiodatA*  l?ens(mlctur* ddetmtore. 


Nota  i. 


*  le  seigneur  dut  moirfft  Vrntii.]  Htc  Articulus  &  qui 
deinceps kquuntOTjvfquc  ad  74. rotam  buiUiniorum, 
ï  s· t  vulgo  ap*pcllaut>  snaccmm  cûnlkituunt  ideéque 
]  nagis  ορρ  ο  mine  locati  fub  titulc-j  dti  fitft ,po  ternir  v t 
ic  74.  quoque  fie  fcqueiitcs ,  qui  fum  de  radiatu,  bue 
Sed  ncc  Utis  commode  liic  Arttculuscou^ 
cipltur,  &iïûpi opnc voca dt  vikur  j  proipia  te 

infeodaïa  jCÜm  potius  contra ctum  ipfum  inicodatio- 
iisï  JÎgniÎicct.  Nec  tamen  i  ά  fine  exemplo  7  cùm  npud 
iuriiconfuko  i  quoque  vos  icudt  pvo  te  ipfi  iidcodaîa 
iiccipiiitLïr,  cùni  propdè  h?c  ex.dimnkÎôiic  fit  libéra  rei 
Îim-oobibsconccflio  >  rcrcnta  proprietate  j  cum  vtilis 

Dombiij  nanfiaiioti.c  fub  fidelitate  &c,  fie  contriitus 

nominatus  ilkatur^duti cum  pignat  prô  rc fugnor.-i- 
caaccipiât,  vç  toto  rk.de  diftrat*  pigrto.de  lit.  rt  pignus 
pignor.dai.  fit.  Cdc alibi  iiarpé  .cùm  nonunquam  pro 
ipib  côctactu  pignoris  accipiatur.  I.i.fj.vlt,  D.dc  pa<l·. 
Hk  igkur  vox  fe;ej  pr(v  re  ipla  accipitur /ic  quo  ven¬ 
dito  laudimîà  debenrur,  cùm  de  ipib  contractu infeo.. 
ilitionis  nulla  ck'bcan  tu  r ,  vr  in  h  Air,  $4  4.  Et  quia  lie- 
qucrndlrtutiSvisis  tdiiuu  eftforô,  ex  commerciorum 
vai'ictarc·  3  &  p!c  nvqüc  lois  derebus  controuerliiexi- 


C  ftere  foie  t ,  qux  qu^mbb  et  exercitata  iugen  ia  nouiratc 
•ollmt,  rades  vero  crrorjbiu  miphcrnt  j 


penuibare  i>oiimr ,  rades  vcroerioribiuimpbi 
non  Liiuril  iiT  qiiod:cxi  Îbtno,  fnrat  opéra,  quiineade 
rc  plurima;  contmucriuc  colligi  poterunt,  cas  fub  vita 
vilun  faciem  legenitb  us  expem  ere  5c  explicare  c  iiirc, 
qvi£  iiur  fp.irkE  in  libris  lurifconlnltorum  habentur 
mmime  οπυϋ^  mteraum  locis. >  ,tur  è  jure  nu nc  pri¬ 
mum  co-nftitut  poterunt ,  antiquor  qmdem  iunfptu- 
dentix  Si  commerciis  >  vtdc  fcuda  ipfaignotx ,  niii 
quantum  affinitatis  cum  illa.  liilUnian»  quinquagt  ii- 
ma  cmphyretnecai'ia  habere  videri  paSlunt.  Quod 
nobis  eo  ordine  faciendum  crir  >  vi  marco*  in  bcos 
diilcibu  ta  explicatius  acdpîMur^  ftdibus:  fuis  locam* 
D  Hic  primum  igitur  locus  fit. 

Nota  i. 

I  JJr  Wfjj,  lASiÀitnta  rflin  etyma . 

1  Hifftm  dtfhpstia. 

^  L  .iM  d  uni  λ  i  «  ft  t  u  n  j  λ  cm  Çtffi  τϋ ,  £F  >irr  λ  pffrt  su». 

4  Proxenetis  A  dt> fini  di  fitte. 

*FT(fi 

tner*$Kutii*m  i»$*ri§p «iÿ  hat  endd. 

νϊή  r  talus* 

S  Q±* 


ty3  Des  Droits  cîu  Prince ,  Art.  L I X.  234 


8  Qttxfi  tertio  prafi-àntur. 

9  Ongo  laudimiorum: 

10  Taxatio  laudimiorum. 

i  Acprimùm  de  vocis  etymo,  quod  primum  eft  non 
pugnabimus  :  Ncc  quia  alibi  lauda,alibi  laudimia,  ac- 
cordamcnta,  honores,  ijfaës,  'Ventes ,  quintum  aut  re- 
quintum  appellâmr,idcirco  non  eadem  res  eft.  Inepta 
tamen  eft  ariolatio  hominum  quamlibctDodoru  Bii- 
dei,  &Alciati,  qui  in  Barbara  voce  &  ighoto  Patio 
vfu,  Latinas  origines  feôbmtur  laudimiorum,  ficuti 
Sc  Alaudiorum,  cùm  nihil  cum  Latina  lingua  com- 


Scquitur  in  diffinitione  ad  pretij  conuenti,  &c. 
Nam  Laudimia  taxantur  ad  rationem  'pretij  conuenti, 
non  ad  veram  rei  æftimationem  :  Nec  conueiitiones 
partium  femper  veræ  rei  æ  (limationi  reipondent. 

Sed  cùm  pretium  dicimus,  iufta  dubitatio  eft,  an  iii  4 
eo  æftimando,  proxenetica.  Notariorum  Talaria,  vina 
(vt  loquuntur)  Sc  cominiffiones ,  cæteriqUe  tales 
i  umptus  extra  contradtum  veniant  ad  pretium  augen¬ 
dum  &  confeqüenter  Laudimia.  Res  eft  digna  inqui- 
finone,Reipondendum  vero,  quod  earum  rerum  no¬ 
mine  cum  modo  erogatum  fit  Laudimia  noii  augere, 
nec  in  pretio  computari,  præterquam  quod  eorum  in 


- - * - ,  . . . fc>  " -  n  - r - piLCUJUaUUjUOQCUlUIÜl] 

mune  habeant  præter  elementorum  fymbola.  Melius  B  manus  venditoris  venerit. Sed  quod  ad  emptorem  ve- 
meo  quidem  iudicio ,  qui  inter  externas  gentes  origi-  nerit pretij  pars  eft,  Sc  nomine  tituloque  venditionis 

hikpr  olinrmi  n»·.» Λ  *1:  v  ·  - 


nem  quærunt,  exfcrnæ  etiam  vocis ,  à  quibus  ifta  ac¬ 
cipimus.  Franci  veteres  Lendes,  vocant,  iubiebbos  feu- 
di,  loyaux,  ^iolde  quod  lege  fubieftum  ηδ  eft,  Sc  Lau¬ 
dimia  quae  a  Lende  præftantur,  id  eft  fubieélo  pro  feu- 
do.  Ncc  tamen  llliprimum  Autores  fuere  inueti,cum 
tanto  ante  eos  Andr.  quoque  lier,  fibi  id  vidiftè  vifus 
elfet,  c.  1.  §.  fimiliter  tit.  de  cap.  Corrad.  Sed  nec  im¬ 
merito  tam  curiofiim  grammaticam  irrisere  quidam 
eruditi.  Maiores  quidem  noftri  Britanni  Laudimio- 


habet,  alioqui  quid  eilet  facilius  quàin  mutatione  no¬ 
minis  Sc  adumbrato  colore  talium,  quiduis  fingere  ad 
eludedas  venras.Quod  in  eo  iudicatum  eft  nuper, qui 
cùm  fundu  centum  aureis  vedidiffiet/cripiit  in  inftru- 
mentoveditionis  vinorum  &commiffiohum  nomi- 
mine  quinquaginta  libras  elle  depenfas,  quarum  par¬ 
tem  multo  maximam  fibi  impendiftèt.  Hic  non  po¬ 
tius  potuit  videri  fraudem  hon  elle  fa&am ,  quo  eninr 
iure  quadraginta  libras  habet,  nifi  pretij  pro  fundo. 


rum  appellationem  non  norant ,  ventas  folùm  audie-  Q  Quamobrem  cùm  ifta  accidunt,  pcrfpicicndum  eft  ex 
rant:  Ea  deinde  externa  commercia  inuexcre,  &Re-  rei  perfonarumque  qualitate  Sc  quantitate,  quid  i.udi- 


formatoreshacipfaConfuctudine  vfurparunt.Carol. 
Molin.  putat  Laudimia  generis  nomen  clTc ,  ventas 
fpecici  non  perinde  fagaci  coniedhira,  nifi  alius  loco¬ 
rum  apud  eum  vfus  fuit.  Io.  quidem  Faber  iam  olim 
inter  Laudimia  Sc  ventas  niliil  putabat  intereife ,  Inft. 
deempt.  &vend.  in  princip.  Antiquiora  Imperato¬ 
rum  tempora  &rNouellæCoftitutiones  eiaJlx.vxsx.  ge¬ 
neraliter  appellarunt,quæ pro  fufeeptione  in  feudum 
cuiufque  vaifalli  Domino  præftarétur,  vt  Sc  άνοίχάμ^ς 
Sc  dvArieofti"  qüæ  pro  veluti  redemptione  fcudi,  quod 


cari  æquum  fit,  vt  id  fequamur,  quod  in  lingulas  cau- 
fas  erogatum  docetur, Sc  liquido  conftat,  nili  modum 
folitartim  conuentionum  partes  elle  fiipergrellàs  ap¬ 
pareat  ,  8c  fraudulenter  verfatâs  in  fingendis  caufis 
pretiorum, veluti  ne immefifa  lalaria  Notariorum  im¬ 
putentur,  neinfolitaproxenetica,nein  contradit  mi¬ 
noris  cuiufdam  pretij ,  vina  Sc  commiiuones  aut  for- 
temæquent, aut  dimidiam  aut  tertiam,quodin  exem¬ 
plo  fuperi ori  patuit.  Denique  ftatuendum ,  fi  aut  ni¬ 
mius  modus  eft,  aut  de  eo  in  ipecie  non  docetur,  cùm 


ad  Dominum  rednlfe  nouus  vaffallus  Domino  exhi-  D  generaliter  finmna  talis  imputetur  in  vina  &  commif- 
bcrer,  quod  nos  enainhodie  radiatum  ex  eo  appella-  lienes,  èiurequa-rendamrationem.vtprofalarüscu· 
mus ,  cum  vallallus  à  Domino  penfione  anni  aut  diu-  iufq;  fori  afluetis,  &  Cofuetuduic  loc.  &opera  pofo 


turnioris  temporis,  veluti  in  Baillio,  feudum  redimit: 
quoriun  non  raro  Leonis  Coftitutiones  memincrut. 
i  Sequitur  fecundus  locus  de  diffinitione  Laudimio¬ 
rum,  Sc  fuæ  funt  quibufque  Prouinciis  diffinitiones, 
prout  tem  differentiis  minus  aut  magis  diftingunt,  Sc 
vfu  rei  ipfius  variant.  Noftramadfcrmemus;  Sunt  ve¬ 
to  Laudimia  pecuniariæ  quaedam  penfiones  ad  pretij 
conuenti  portionem  certam,  ex  vfu  locorüm  attem¬ 
peratae, Dominis  fetidorum  débits  à  vaffallis  ροίΓς-ίΓο- 


-  „  - loci  & opera  pofita 

imputetur,  1. 1.$.  in  honorariis.  D.  devat.&cxrraord. 
cog.  Quæ  aliqua  ex  parte  attigit  Molin.  glofi  i. 
iiumcr.  iji.  &  feq.  &  cod.  f.  glofy.  auatft.j.  &  frem  4. 
i  !raq.m  retrait.  cohuent.  $.6.  gloil r.  numer.io.  & 
leq.  Quanquam  in  retrahente  aliud  ludicandum  pu¬ 
tent,  cui  omnimodo  imputari  ifta  debent,  &  ab  eo  ιο¬ 
ί  undi  ratione  diucrfa.  Sed  hoc  alibi. 

De  arris  quoque  dubitatum.  An  in  parte  pretii  Ç 
inumereremr.arl  τ  j; -  o.  i  f  J  ' 


'  l  ·  i  r  ,  1  >-  F  connumeremur  ad  augenda  Laudimia  Garnir 

nbus  .nnatakgefcudcrumomnmm.rationccd  im-  E  meraci.  U  verbo.recuperare.C.tma.,,) 
mobilis  feudalis  titulo  emptionis,  aut  alio  in  emptio¬ 
nem  refolubih,  in  alium  tranfiatae,  cx  quo  manus  mu¬ 
tatio  Sc tranfiatio  poffelfionis contingat.  Singula  ex¬ 


pendamus. 

3  Diximus  penfiories  pecuniarias effe,  id  eft,  fum- 
mas  certas  pecuniæj  Namque  Laudimia  in  pecunia 
confidunt.  Eft  vero  fumma,quæ  pcnditut,hon  quora 
pretij.  Neque  enim  pars  pretij  eft,  ncc  de  pretio  de¬ 
ducitur  j  Sed  vitra  pretium,  quod  venditori  debetur. 

Domino  feudi  dependitur,  taxata  quantitate  ad  pre¬ 
tij  portionem  certam  pro  vfu  locor  tim,  vt  quanta  pre-  p 
tij  parsoftaua,  aut  fexta,  aut  alia  fit,  tanta,  fit  item 
Laudimiorum  taxatio.  Neque  externarum  Prouin- 

pretio  m  fendis  Cqm^  |^C^ddi6t·  ^aIibi  11C  fl  alircr  loquamur  La- 


λ  γ  j  n  u  i  .-lecuP«are‘C.quand.  lie.  ab  empr. 
diiced.  Bald.  1.  exempto.  <>.  egoillud.D.deadt.empt. 
idem  Bald.  l.x.a.D.de  leg,  commif.  Atque  ita  intcllim 
conucnit,cum  arrs  csdunt  veduon  :  Nam  interdum 
paupcribus^aut  locis  piis  erogantur. 

Et  quia  hîc  de  taxatione  Laudimiorum  agi  mus,  quæ  £ 
cx  quantitate  pretij  dillmguitur,  &  magnæ  interdum 
dubitationes  incidunt  de  ïiis  oneribus,  vt  vocant,  quæ 
mcontraftibus  vitra  conuétum  pretium  emptoribus 

imponuntur,  an  ifta  in  partem  vlfam  pretij  veniant  ad 
augendam  Laudimiorum  quantitatem ,  Hîc  nos  re¬ 
cepta  toro  dcvfitata  tribunalibus  vocabula  retinemus, 
quæ  Iurifconiulti  leges  contradtibus  didtas  appellant, 
aut  conditiones  graues  aut  lcues.l.  cum  qui.  §.i.D.  de 

»n  'ϊΛΑϊΛ.  i? _ i _* i  -  r  v  r  i·  i 


no  conuento  retineri  poteft ,  idcirco  ea  difpofitio  ea¬ 
dem  alibi  puradaeft,  elle,  cùm  ne  eo  quide  loco  idem 
in  cenfu  obferuent.  Sunt  igitur  Laudimia  non  pretij 
pars, fedfumma  extra  pretium,  quod  integrum  fuo 
venditori  foluitur,  fed  ex  pretij  quantitate  fit  taxatio. 


partium  vitra  fubflafltialia  aur  naturalia  contractuum 
extriniccus  appofitas ,  Sc  pafta  incontinenti  adiedta 
emptoris  impendiis  præftanda.Cùm  extrinfecus  dici- 
mus,  intclligimus,  quæ  vitra fubftantialia  conrra&us 
apponuntur,  fubftantialia  appellamus,  fine  quibus 
L  iiij 


i$6  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  1  i  jy 


„  -  ru·  ,  r  in  emtiSane-fn»*  a  f  iis  ferita.  aut  torques  Itireus ,  aux  quidqiîam  ïiükfà 

“  T:ilk-».Ukcic,nulic-brcSar.m..iiUkm>v:t0[iii,,llf. 

f  AccuKiiM  _  . fntw  CÜJ1|Vn-  qmiui  vvn  d  irons  donatum  iirTvcfbndi  msmafo.elïe- 

nabunt  confcnrirctj  fiorilui  propter hypothecas:,  jur 


ci:  pretium  r 

iul’irrio  àc  eniri  ni  b  du  addu ntut 

tic;  Lices  étonuênerif. 


JlfOVC 


inerit.  Tatk  p^a-cùm  nberoptoçeW- 
amtuïmp^iu-enj  liabmctV  tn.ilUuitum.  L  ttmdi 

pareem  D.  Ji  cum.  «up*.  >·  1« *■ ll  obl‘  D‘  dt 
'ft  cmnt.  Cürnvavisïuri  indicantur Ift parte 
mdcùk  m  vendit  Ümr,  m-c.ptecmm  , 

àUOÎt  ab  rniproiv  non  .1  «ntorti  praiftàtur*  Hrga 

-A  .  Ai,  nfi  fît  η-ιΓΓΠΠ  K^lAtlC.  CffUmil  Üit 


LUilJ  LLU  1  h  ■ 

non  kc're,  cù lu  ab  vcn.hcore  prrdbmcur,  vduueûui 
i'n  Tmditionefcudi  c6Licm.r,vr  venditor aimuadta-ni 
Igiitio  iinpolÎM  lucret  >  kic  wsJil&mvcroK  wituîligi- 
ai  r  &  hoc  maiii  s  praiui ti,  ab  uageorc  p rsJfcu ur.  Sçd 
ohms  ïvîc  non  pa  s  pi  t nfi  Ifd  meras  cil  ,  cùm à  vtiidl- 
tc-J'f  fufeipiatm.  Séil  cùm  de  dîWïcaudis  'pncribujs 
eüipçori  impofiri?  quxrîctu'i  pmfukiquda  imprimis 
onerum  maturi  .1  &  fubii  dum,  Multum  enim  rcit-rc 
pecuniarium?  flntu^fre  &  ii  i  ιψ  i  i  ei  ce  t,  vel  in 
1 1  h  m  r  l  1'  :■  [  n  1  nVÜ;  pecu  main  ngi  pol  Sint  i  A  n  vero  a  lia 
fin? ,  A:  perpcniii  &  fiud  idfc  Napi  fi  nuc  pceuniana 
ii.inc,vdutiVL  fido  ctbi  pro  ivniilm,  addo  trium, vcTi- 
ti  o  d  ecc  m  p  c;eftc  5  0  nitr  debi  0  aur  J  0  n  n ,  hic  plan  c  to¬ 
tum  pretium  dl·,  vel  v<ndo  tibi prd  camini  hae  lege, 
VI  R onsi  Tabellarium  expedias ,  mm  cftmEoc  onus 
pc  cuma  expediatur  &  impLnihc-onikqin  pecuniam 
i*l  loluitor pio  '  iuamo  Remmi |rc Tabellarius  poteft, 
ae:  c  v  endo  ti  b i  pro  têtu  m  ,  hac  hgt  vr  pignus  \wz  iub 
41UO  νιρηη  debentur-  Dl·  his  non  alicei  quàm  Jc  pre¬ 
tio  inùdhîuendum  fft,  rmn  &  ïih  pars  prtdj  Imic.&T 
in  eo  computumm  A  hui  riuim  .mgent.prcrioque  cx- 
pr e ifo  adduntur,  tum  iVco^cplaciiS,  qmrtumiiqtja 
cmiftcL·,  m  aiiLi7.m  rtfolumir.  Tafccft,  com  oiusyirn- 
ditaionus'  libct.mdia  r4i  Ine,  aut  à  debiti-,  mobili- 
bu  b  rali  s  fti  c  CeJli  on  t  p  -,  Tnlis  e  11  c  n  nr  ratius  que  m  mu¬ 
lier  vtdua  fixte  cum  heredibus' inar id,  ciim  patten 
fuam  cunquariluum  pro  mille  vendi idit  ad  onus  exo¬ 
nerandi  eam  à  debitu;  communitatis.  Hac  raliaque 
r  ccépi.c\mi-am  lime,  Æf  tiiKftiimtitmt  hudirniorum 
veniunt  cttmk  debita,  qtflf  mulier  m  tone  comtmuii- 
tatis  debeat,  qitaf  pïôb3nda& liquidadacrunt  ad  hui- 
dimiorum  iftminnonrin  taciemlam.  tn  quo  difficile 
pk-Tumque^lkiiTTatro  nun  folet  rebus  non  liquidis.  Si 
übfcu riîj  aut  pc ndé  p.bu  s  v T  qi  1  h  1  n  ct  rc  um  4  Λ  ,  a  n  ra- 
in  débita  uiqumdo  exigantur,  tnr  fulu-mnir.  Si  pen- 
dec  ab teaentn  nam.  (i  exiiianrijr  laod;m»a debcbiTruf, 


vsv&iw  { dnariamTOjcitJ  vç  in  nnionc  hutdimitirtim 
computari  iftalimi debeant,  quia  rali.i  atnuliciibui 
ingemis  prodigi,  nec  quidquam  in  viisicatein  ,u.irito- 
iiim  conucm  [oleae.  Nam  fecus.,  fi  vnltter  &  cum  df- 
fedtu  in  com nuinitaiem  mariralcm  reti deret , quorn- 
jiber  mtUfc4è&.  per  murpofiuin  peribn.un  ,  quad 
Tiraq .  tcaâ  at -d .  ^2,^.  glol"  4.  u  1 1  m- 1  : .  Pono  fit ib  J  lvj  . 
musin  priTfuppüfirO  cul  I C  a  übôfïlLtÉ'LJtU:  udi  um  filLldi 
'  m  ar  EraJj  alxnadbm  ;  Nam  ίϊ  -  m  ulien  dare  cur .  v  c  enn- 
ien ctrer alienationi  3undi  ptoptij  .1  rnariro  fadii ,  <kr 
toto  preli  oA  eu  quod  conifcnfüS  gratia  dat  tun  effer, 
laudiiTua  debe  camur/pia  1  luti  ipùmvt  tnulitx  vende¬ 
re  rvm  ruam  mtcUigerenir,  quia  ab  cius  conienfu  co- 
tiaitusvunJui.m  iKdpcrer;ï  quxcuvnque  Eandem  uh 
m  tuiti  aut  juuIkul.  nomine  çpijictpciû  coniTitCbis  io- 
te  r.  Star  igi  tut  fenienoa ,  quod  venditoris  c  ommDilo 
ceditt,  quociEliqUC  lirulo  in  ranonem  laudiimotutn 
imputari.  Quàieeoiu  gciiejfo tepunendum  non  cft, 
quod  cetciro  cuiquani  intere  celé  udarum  fit,  ne  aliena^ 

C  donem  uirciuo  impcdu^c,  ccwmr poitrft  d^umr  d'l>ne 
Ofpji fj  tn  tmvefih T!™firl  *u  f  s'wr  7* ll!  >Λ  fa- 
pubtqiiFr  ldçnfm  quod  eo  eafii  dacur,  vendi  ruri  mdb 
modo  acqu  ;  lkuî,  m  c  cou  fi  q  ut  me  Γ  pre  oj  ψμ  c  rem  h> 
at,  aut  preno  accedii^uu  meocomputuur,  iicic.  cor:- 
rradtum  mgredkuf  anr,  alio  lnirum  2  It  ci  alienat  &;  cx- 
ceriia.·  litis  redemptio  cil,  Si  vexationis  Si  pincillinoii 
lcgicinu  vtOccro vocar 2  quod  reil e  Mtilm.  annotat- 
d.  if.jfj.  glofij,  d,  numcr.156.  &  gloi-j,  qualb  7,  cc 
fijUlumer.  140, 

Aiquc  iliia  quicltm  in  oneribus  pec uiiiacjis, auc qui  7 
in  pecuniam  rcÎbluumtU'A emptüîsbus impommnir 


vtdu;i  fixu  cum' kit'dibus mariti,  cum  partem  &  exconrsadlu.  Stdonmiru  immobilium ,  qua:  altera 
■  '  di  fiiD  dh  unis  pars  c  ft,  nlia  n  atur.s  t  fi  i  O.m  ppe  iil  i  inter 

hum.obilia  fica  dlcntia  funt  S·.  habenrift.nLcprcrij  lo¬ 
cum  tenere  poffiint,  cum  prcruim  nosi  lulnnpecunta 
conftiht,  &  rei  immobilis  nenniiiadonrt 

fmr  nocuis  quxm  veudirioncsjcx  quirnw  fpHs  liudi- 
mia  debentur.  Talia  on^immobiîkremip&âto  tui- 
ttuLinr,  &i  nihil  eorum  nomme  âd  vtndi  cotem  perue- 
nit  ,  imbhot  minus  ptoij  nomine  ad  cum  deueuit, 
quo  maiora  (but  âcgrAuiota  uncta,  quas  tamen  xfii- 
maciontm  nantrccpdre  mcorraciu  laciendo  quam- 
vtdc  -vrt-εΐι  parce,  fin  u-.imis  non  di  hcbutniir»  fi  'fi'  E  uUempror  m  coftitik-ndo  pretio  fijnmnrgobiuuge- 
hr-  Imefltm  .  t·-·.  nm  1  ;  ■■  'ii  dubio  e  ft ,  fi  pcf  pr  oui  fio-  rens,  &  rarioiv.  5  uibducëdo  .li.md  1·.·  ajomauecicsqMaa 
■  .  .  t  : . .  n,  |n0tlsT  proprer  ml  e  unu  s  1.  j  n  t  mere  de  bu  ci  k  .vciuci 

m  vfndicione  faits  ad  onus  decem  annorum  iulanj 
pccpaiui  redsntsÀ  FiindiarijjfHscfîiim  vendifpn  r.sbil 


nem  meer  creditorem  &  empeorero  oneratuiti  adin¬ 
di  pnctic,  Amdaia  crict's:  Domini  i  nuntio  prouifio- 
nalic.  r  ad  cunfiqn  ent  i  λ  h  tui  :  m  ia  1  Lc  in  mm  ^  .idmdlva- 
ta.  C’_oaj  fin  Tuti  a  M  t  Ί:  n ,  efb  i.fp  mira.  54  A  Ut-  de 
fcu.  de  loin-  er.b.  ante  putatae,  ied  obfcu- 

ri·.  nr·. ttiuiv  ïitft.  dc empt.  Sc  vend,  ik  iterum  Moi. 
§,  yp  gbf.  r,  qüirfi.  j.Tuaq.in  rctraÎÎ,  5. ,.  gbCl4- 
muti,  n  4· 

Sed  ifia  in  tcll^i  cmuienitdc  lds  onecibiiSiqux  di- 
recta  venditoris  commodo  &  vtifiute  emprori  im- 


adclbpfüprcr  ortus  reditus,  imo  tanto  minus  Kabtt, 
quanto gr ausus  onus  ell,  Sr  rem  diminuit,  vel  £Ù:n  ad 
omisfirumnisaJiculus,  iiammkonus  in  prc-iiQUi.ni 
cfl  *  imo  pretium  diminuic ,  quii  cum  1  .Icivrior  mer¬ 
ces  eEl.  quae  venditor,  itlanin  raid  ·,κ,  quod  Molim 
aningit.  d .  5,  f i.  gloi b-n  um . .%  Sc  i,  t3.  u  \  1  m,  x<\  no. 

Qua:  omnia incelkginms  fic  bis  oneribus ,  qP®  ab  ^ 


ponis ittur,  eri am  fi  ceiîiû  cedant  ftipnUntc venditore,  F  altero  conctabenmim  aut  prsfiamur, uuï  indiciuiurr. 

. J— “  —  - x  1  Sed  inrçcdum  accidit,  vr  [L-rtio  cuid  m  praç&ri  dr- 

beatu, quo  c;afu  fi  tu  pecunia,  &  rc  f* le n.çih :.J  1  côfiibuifr, 
velu  c,  de  foluendis  decc  m  T  il  lo  iii  I  i  ber  a  ci  ύίκ  m. ven¬ 
dit  ücls,  idem  qnod  de  pecunia  iudicadum ,  A'  nitinde 
habetur,  ac  fi  eadeeem  empeorvendron  pivelbrilkt, 
•ac  deinde  venditor  fu  o  creditori,  tertio  in  conrc^fm 
nOLiiinaîO  »  Îe  bk  ïamm  minifte  riumdelegacioriii  in¬ 
ter  pcmiiur.  Aï  outra  immobiba  prefi'anda  ter  cio 
pretto  nonfunt,  &  nircram  non  mucunr,  Jètjnfluda- 
tur  potius  eomractLi  parti  um;,  qnam  kiduduntuc ,  nx 

vHam 


Ôidd  fuum  commodum  aut  oxoncrutioncm  (vt  lt>- 
qmiLitor,  )  N  am  fcncenti  a  efi  B  ar t.  Sed  hoc 

iûve.  j.Uuldam.D.  de  com.fi  &  demonft,  Seance  ibtu- 
ço  vide  prend  rci  vendicx.fbluatutgabellajde  en  dum 
taxat  precio  i  nrt  ilircT.  d  11  m ,  quo  d  b  α  n  0  de  commodp 
vedicoTLs cedar,  quod  Lateexeouirur  Bertacb.  in  end. 
gabell.  parte  tertia  &  quinta,  0 chu®  partis  querfi.  i5fi 
ArquitfL  i.Titaq.  in  reenit,  §,ι.  ^1οΓτ4.  muncT,  p. 
Cbaft  tit.  d fi  rrir.iiQi ,  ç,  1.  verbn  h  t1?’*  >  Vnde  fequi- 
lur,  vc  Ii  equus  forcé  ïoluem  Lisant  gradarius ,  autvc- 


257  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  LX.  258 

yllam pattern  prctij  faciunt  ad  commodum  vendîto-  ^  liumer.ii.  va'aennn. natura feudieft.eaquæ dctcrnu- 
ris,  cui  tantominus  habet,  nec  onus  venditur,  fed  ex-  natur  àiure  vel  Confuetudine  loci  in  quo  fitum  cft 


--î,  qui  -  - 

dpirurà  venditione ,  nec  ratione  cius  pretium  folui- 
tur.Hæc  vera  ac  plana  cafuum  diuerfiftcatio  6c  diftin- 
<ftio.  Quanquam  periæpè  propter  conuentionum  va¬ 
rietates  difficilis  æftimatio  cft  onerum  ,  qua:  nec  per 
fe,  nec  per  relationem  ad  aliud  ccrtificari  poliunt,  aut 
pendent.ab  euentu,  aut  incerta  funt,  autaliquâdo  lu¬ 
tura  iint,veluti  incafuquem  ante  diximus,  quo  quis 
hereditatem  redemifte  certo  pretio  ad  onus ,  id  cft,  le¬ 
ge  di&a  exolucndorum  debitorum ,  quæ  nec  quanta 
iint  fciripoteft,  nec  tempus  quo  aliquando  exigi  ea 


quo  1 

feudum.  ci.  tit.de  feud.cognit.  tùm  dicitur  crm  cô- 
traitus  feudi  non  continet,  quid  diffinitum  ab  homir 
ne  reipicicndum,quid  iit  à  lege  vel  Confuetudine  dif¬ 
fini  tum,  quæ  iadio  hominis  æquipollet.Bald.I.y.  q.  31. 
D.  derer.  diuif.de  1 2.  col.2.Cod.  deiur.  emphy.BaJd. 
<Sc  Aluar.  c.fin.  tit.defeud.  dat  invie,  leg.com.  Ne¬ 
que  enim  hic  difputamus,  An  prêter  redam  fc  udi  na¬ 
turam,  quæ  eft  vt  libere  8i  gratuito  concedatur,  fieri 
Coniuctudine  aut  pado  p olfit,  vt  pro  renouarione 
inueftituræ,  aut  conceflione  aliquid  àvallaJlo  exigi 


continget ,  cùm  ignota:  iint  creditorum  adiones.  In  B  polfit,  quod  Boër.  didis  locis  per  i 'equitur ,  &  Guydo 
quo  tamen  fi  res  non  magni  momenti  eft,  non  puto  Papæ  415.  decil.dc  Conf.213.  Nam  polle  pro  conftanti 

ponimus.  Sed  eft  alterius  loci. 


quo  tamen  ii  res  non  magni 
Dominos  fetidorum  curiofos  cfle  oportere  alieno  in 
negotio,  debona  fide  gefto,  propter  laudimiorum 
capturam,  vt  fc  alienis  conuentionibus  intempeftiuè 
immilccant,  Quod  fi  aliquid  magni  momenti  cft,fuf- 
lendcndam  Domini  adionem  puto,  in  cuetiun  quem 
lis  adferet,  aut  incertitudinis  liquidatio,dc  in  præfe ns 
de  pretio  tantum  liquido  foluenda.  Nec  accedo  Mo- 
linæi  fententiæ ,  qui  tali  cafu  veram  rei  æftimationcm 
fpedtandam  putat  ad  diiudicationem  laudimiorum. 


E 


quitur  in  diffinitione  ad  portionem  certam  at-  10 
temperata  j  Atque  etiam  hic  locus  quartus  cft  de  lau¬ 
dimiorum  taxatione,  diximus  antelaudnnia  partem 
prctij  non  elfe  nec  de  pretio  deduci ,  led  vitra  pre  tium 
Domino  deberi,  fed  taxationem  eorum  fumi  à  prc  tij 
quantitate.  Atque  vt  ipfum  laudimiorü  ius  à  Confue¬ 
tudine  originem  &  fundamétum  habet,  vt  ante  dixi¬ 
mus,  fic  taxatio  quoque  &  modus  à  Cofuetudine fu¬ 
sio 


cùm  p  olfit  accidere,vt  maius  fit  pretium  conucntum,  C  mituiyfcd  hk  libertas  Ioconim  maior, &  magis  varia  ; 

m  p'rr'  quia  de  iurevniuerfalis  eftC0fuctud»(&  vniformis) 

de  modo  no  item,  cùm  alibi  quæpars  fit  ocfcauapretij 
eadem  fit  integra  laudimiorum  æftimatio ,  vr  in  vrbe 
Rhedone  &  toto  circum  rraCtu,  alibi  fexra,  vt  Neo- 
duni,  quod  Caftrumnouum  appellant ,  &  fano  Ma- 
clouij ,  de  quo  &  iudicata  noftra,  &  Senatufconfulta 
proferunt,  alibi  etiam  alia  æftimatio ,  quo  magis  mi¬ 
rum,  non  elle  vfquam  Confuetudine  modum  diffini- 
tum,  in  quo  maximè  intendere  Reformatores  oper- 
tcbatjVt  rem  vagam  de  incertam  lege  vnica  compefo 
rem.  Seddc  Borboniis  quoque  eadem  licentia,  &fi 


quam  vera  rei  æftimatio,quo  cafuficri  nequit,  vt  mi¬ 
nora  laudimia  venditor  acceptare  cogatur,  quam  fint 
prctij  conucnti.  Quæ  valde  quidë  meo  iudicio  omnia 
expendi  conuemt,&  vulgo  paucis  animaduerfa ,  & 
fere  incognita,  multum  lucis  adferent  ad  diiudicatio- 
nes  cafuum  incidentium. 

9  Sequitur  in  diffinitione  ex  vfu  locorum.  Atque  hk 
incidet  loeitertij  rraclatio,  qui  cft  de  origine  laudi- 
.  miorum:  In  quo  id  primum  intclligiconuenit  veteri 
iuriiprudentiæ  incognitam  iuille  laudimiorum  ap¬ 
pellationem  remque  ipfam  inauditam,  Priinuslufti-  _ ^  «uvm„,uUu 

manus  fuam  quinquagefimam inuexit in fua emphy-  D  quibufquc  tribuniibus^bâruadorètkm^ Conlfietu* 

ti-nmn  ΡλΙγρπλιύ  c  mini  v  irrirrc  nr<vrirMiA  ir  T  J.' _ Γ.  ..  η  ..  .  ι  /- 


In  tr.tcla 
nam  V an- 
neuf  vitres 


fua 


teofim.  Pofteriores  imperatores præcipuèis  Léo,  qui 
Græcas  Coftitutioncs  edidit  « σ&χπχ£*  meminere  & 
Λτακαμ-^ιύν,  de  quibus  ante  diximus.  lura  fcudorum 
nufquam laudimiorum  meminere,  nec  debentur  cx 
natura  feudorum,  nifi  fpeciali  aut  Cofuetudine  loco¬ 
rum,  aut  partium  conuentione,  quod  Io.  And.  dixit 
in  addit.  adSpec.  inrub.  depræfcript.  Ioan  Calder. 
Conf.7.  tir.  dc  fcud.  &  Molin.  notat.  §.23.  mimer.  5. 
Boër.  tiiul.de  fcud.  §.y.  inConfuetud.biturig.  &Iate 
decif  263.  numer.  2 .Se 4.  Sed  cùm  in  contra&u  feudali 
ftcuti  in  cætcri$,quçdam  fubftantialiafint,vt  dominij  E 
diredti  rctentio,&  fidelitatis  prçftatio,  quedam  natu¬ 
ralia,  quçdam  accidentalia,  Laudimiorum  ius ,  in  qui¬ 
bus  Prouinciis  non  debetur  nifi  ex  conuentione,  in¬ 
ter  accidentalia  connumeratur,  in  quibus  cx  mori¬ 
bus  debetur  inter  naturalia  reponendum.  Id  vero  va¬ 
rié  in  Prouinciis  &  locis  diucrfis  perfpicitur,  cum  in 
quibufdam  nulla  omnino  debeantur, vt  in  Burgundii 
infeudis  nulla ,  tit.  des  cenfes,  §.  1.  in  Aruernia  ita  de¬ 


dinc  iancira,  art. 394.  &c  395.  vt  &  Angolifincn.Scnon.  - 
Mclduncnf  Aurcliis,Loritiis. Cetera  variantTuron. 
tit.  des  raebapts ,  Ar.  iy.  Blefcni.  tir.  dc  mati  ere  cenfiuey 
Ar.  &  36.  Parif  tit.  de  cenf  Ar.53.  &yy.  Biturig. 
tit.  des  fiefs ,  Ar.  18.  Andcgau.  tir.  de  punition  de  crimes y 
Ar.i;6.  Ccnom.  cod.  tir.  Ar.174.  Aurel,  tir.  desrcieuoi- 
fins.  Art. 12;.  Trecenf  tir.  de  U  nature d'heritages  Art. 
μ.  Aurel,  vbi  fup.  &  tit.  des achapts,  Art.  2.  Qnæ  non 
vnam  omnes  æftimationcm  feruant ,  fed  finis  cuique 
mos  feruandus  cft,  &  Prouinciæ  &  Tribunali  &  ter¬ 
ritorio.  Molin.  vbi  lege  diffini  ta  non  fint  vnciaria  pu- 
tar  ftatuenda ,  id  cft ,  vnum  pro  duodecim  fed  fine  lo¬ 
ge  :  idnr.de  cenf  §7.  numer.  3.  &8.  &'§.2j.  num.4. 

Sequitur  (  Dominis  feudorum  debita)  de  quo  Ar. 
C8.  &  69.  inf.  1 

Adiecimus  à  vaflàllis  poiTeiToribus^e  quo  inf.  hoc 
Art.  nnm.  lo. 


Additum  (ratione  rei  immobilis)  dc  quo  inf.  nota, 
mum,  fi  fpeciaÎiter  de  his  in  cünceliîôîîcfeûdl  êftcauï  folulïïÎ  “  “  *******  K' 

(«W  — M.o  cemin- 


bentur  non  minus  quàm  decimæ,  dc  quibus  etfi  nilul  F 
cautum  fit,  m  conceifione  aut  alienatione  feudi  de¬ 
bentur  tamen  &fuppletur  à  generali  Confuetudine 
ieudorum,quod  in  parte  exprclfum  non  fit ,  &  natu- 
ræ  fadum  eft  per  generalem  Confuetudinem ,  quod 
ante  accidentis  erat.  Eft  igitur  verum,  quod  indif- 
nntionc  diximus ,  viu  &  moribus  deberi  citra  con- 
uentionis  neceffitatcm,  fed  iuri  veteri  id  ius  ignotum 
dic.  Itaque  qui  ea  prætendit.  vt  ait  Molin.  debet  fe 
iundare  in  Confuetudine  locorum  vbi  talis  eft  addo 

aut  conuentione,  vbi  tafis non  eft,  Molinæus’  §.χ. 


gat)  de  quo  inf. 

Nota  2. 

I  j Quod  fit  Uudimiorutnfiubiefium. 

1  Letudtmnt  del/entur  de  re  immobili  vendit 4. 

3  Ldudtmu  de  venditione  mobilium  non  debentur 

4  idée  de  confiitutione  femi tutis. 

y  Nec  de  cefitone  redemptionis  fundi . 

6  Nec  de  confiitutione  redit  w,  nec  de  luitione. 

7  j Quid  cte  cefitombus  αΠ tonum  reditum  aut perfinalittnf » 

8  'jwa  feudali  A  Λ  pojfefiione  fumtitHurjotw  w  pro- 

pvtiWe,  o*  r/um. io4 


259 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L I X.  260 


A  cümmcrm  6i  tonucnrioiiura  fines.  Tfjtrtra^in  ro 

J  .  IÉ  r  ,  r  Γ*.  Mlfcti.  ÎtllMHIt-inr  hnrhmn  έ*ϊ  Ifilrt  ivmtrsrhfc 

£imt  id  taudmtorttm  acta  frf, 

^ni  Tt-PRf-'Bj ‘sidet,  PPM  JWüJifif  m  iiWTtUl)terf>· 


10  Î/ifjjiÎL..  .j... . -  ^  j 

11  Pij^iirfer  prep  rwpftjt*  M* 

ί  b  fi  <Wi  ^μ>·  ftjw  çf  «wW*  ■]  Vl  aT f  a[xi  mi  1  '■  ■ 

likvocac  rem  in  rt'udutntkom^  Atque  hic  quumis 
locus  cft» quoi  iKd j udimiorum  [ubiedtiL  Tivnchx- 
rtfas>  Ltmdi miarum  Liibie'&u ni  e IV ^iîidus ,  prudiu in , 
donu^imituc  iûSû quolibet  immobile,  aurqnod 
i  nnmobiüs  iûco habéîur,  talc cft  iübïe&ani  Amado 
£liJtJ  7î.  7i.  Γίίι.  isS.  dk  qure  mu  no  b  ilium  loco·  6i  music- 
ro  iunt.  Ατι,ΰϋ.ίί-.  (kdp 

j,  Ergo  de  venditione  mobilium  non  debentur,  q  uïj  à 

Malin,  ait,  sfijp  gbCji  in  principi  &r  res  per  k  plana 

cft- 

4  N  cc  de  conilimnone  fer  uiruris  rendis iuper  ht ii  d  o  » 

quamuis  pccunu  fa&a  ltr >  quia  hcet  firruiEus  iupcr 
fundo fisc ,  fcfgb  hçicat^uTiH'n  uec  fotaiireft,  urc 

foHnAtSjqyodMoliJir  nonc  d.  gloi’v  0|inri'. ^ 

qurunuis  aiiud  Franc  Lf.  Marnas  parer  t  dedl.  ùv$. 
VdL  r.  Ergo  nec  de  liberatione,  rumetfi  3c  ipfa  pccunk 
Ekh, 


mm,  qui  puwhrlaudiiTikLexfolo  contractu  ËriiVio 
ne  einptj  ii;iudebcrit.ineofniidaraeftrquodScann- 
vr  plurimum  per  liate  verba  difpomnt  de  fundi  véo'i- 
tioiie  latidiiTua  deberi  -t  venditionis  autem  verbum  in 
loin  etintradhi  &c  aitione  Ycrifkari,  Rare  plane  fij_ 
phiftkiV  tfV  .irgutia,  üc  cum  rcs  ivrib  agatur  3  &  folidij 
tonne  nt  Ami  bus  r  de  verbis  j m ignore  j| ludere  inimi 
imis  imagine  1,  Cum  toca  métis  Cou  fumidi  nf<  ta  tfJ 
il tii  jjfc*  V c  h-ind  us  j  non  u m  ni  u  &c  ,ikus  pto  al  i  ...  y nfi 

ioLlusDommo  «ftexatur*  pnqr  fidem  &  homiLgium 
ftttJi  ncmviiie  cüuut  rehir.iiu  me  (vrluquuntMrï  icudj, 
pvftmoriit.i  omnia  bgrediaiur  &  nuuo  fe  ikramé- 
[q  i>bltrut|:u  propter  leudi  acecp tartonem  &  γεοΗϊ- 
rioncm  ik  fruiiioncm.  Nam  aihoper  ièmrranebub 
incurpüratisj  mui£hilist  de  Irune  r.oioru  iimmcrk 
finibus  .idhorusnsitnct,  ci\m  necdum  Domitius  fun- 
daram  inrentioneni  halieat»  nrc.  jus  in  rt-  q u,rr, il ut 
;t£b  ni:  aut  nÆ  uc  per  act loîiî-  perfüjialejn .  N  13η  ψ& . 
cum  ad  rcdr.Sj,  es  met  fi  plus  iudsm  re  habeant,  tasuen 
iuüIi.i  poiïïint  âccitlere  alio  adbaliccr  prjfli  danc ,  turc 
h  cig-uid  o,  aut  j  ii  t>  qu  o  uis  l’üI  us  ne  2tcor  Op ta  tum  et  - 
fequûtur,  nefhutum  crithfer^mr,  ncmummi  inntet; 


Nec  de  venditi  une  conditionis  redemptionis  j  cii  C  ^  vr  .îttiti  quanrunilibct  rcalis,  entra  buia.dk  ïnane 


Arr-  PapobiSj  iit.  dtj  dtmt  JuSetgntur.  Art,  iî.  de  dicc- 
iTvus3  arthiiif, 

6  N  ce  de  ct5iiibtutic!ierrdsr,iispropc;cuni3Ji.iutcd- 

Imnrïiypü thecarum  S:  debtrorum  .  vt  jicc  de  hutio-’ 
ue3  an  frjnihtjftmtnt  d '*  mut .  quod  Molinarui  lacè  e  se¬ 
quitur,  §.  ϊϋ+  dcrios'sarE]cuL  75,  infi  line  generaliter 
iupet  ûtnmbus  bomstfiuc  fpea^itircriupcr  tundo  cer¬ 
to  coLiftinmcur»  in  his  rmm  talibus  omnibus  deeft 
verum  ÎC  imtnrsic  kudimiorum  iubieftum,  id  cft 
fundus*  &: deficit  narurabs manus  mtinuio  neccilina 
ad  laudiiruorum  atqui  Éicioiicio1&  feudi  canrreibitio 
nulla  fit* 

y  Id  ctj  iti  ira  Γκ3  fcq  uinir  majzna  duh  i  rati  0,  Qui  d  in- 
dicari  debe  at,  fi  non  tuisdus  ipte  vattiear Ecd  stCti 9Ms 
cedentur  ad  fundum  conftqucndujii  nue  vcalcs  aut 
pirfonalts.  An  budsmia  debeant  m1  vt  dt  rc  ipfa  ven- 
Aita^quampcr  Hidèsncm  coriequimur  ,  prariçntui> 
iti  venditationibus  per  quas  lusin  re  priittnditnus- 
Nam  vulgo  rraditur>  cui  i.dcm  athonem  habeit  rem 
ipbm  habete  Videri.  LsnboubiD.  deucq,rcr.  dorud. 
bon  urum  appellati  u.  O.  devetb.  fignif*  Addimus  ic 
a&ioots  resles  su  Ltr  immobili  a  habeti.  1-  fi  adrtfol- 
Bendum.C deprord.  snmci.Bart.B.L],  Ang. Li-Cod.  fi 
aducrf,  tranfiidt.  RnrSus  alibi  rraditur  tumus  file  lia- 
bere  adbiotiem  quaniresu.  Hsc  quidem  repugmtte 
videntur*  fcd  dirnTlis  rcfpcdtibus  ma  tamen  Tunr. 
MolsriÆiiS  mtet  rêniles  &  pcricmil«  interdum  diJl-in- 
guî  ndmri  putat*  interdum  eas.citafquati  puncex  foïo 
ccntL.Lifla  kudimLidtbcri  ttadit*  aïi bi  traditionem 
exnedhjsdain.pcncs  quam  exreario  fit  c  fictius  cfiai- 
iulllbcc  contracius  :  denique  v Arius  cft  &  fecum  pu¬ 
gnat.  Maltss qviLdcnnjfi pernota?,· Liceret  *  contradici 
porciliqui  b  us  ille  vsr  kkbri  &  ctintide  nti n  ingpjuj  un- 
pjicjarur  *  cum  ijncrduin  plus  pcrfomltbus  tnbuai 
quii  m  rralibus  cotra  manikfid  iuris  radoflem  ·  Alibi 
diuerfum  nssm  budimils3alihi  aliud  in  releuiis,  qui 
noli  ri  funt  mdiaius  ftatuendtmi  puiar,  Ref^fidco 
igscuL'.  Magna  ratio  fi:cicap[;iqiie  Conluemdisu';  rmi- 
ma  Nintendo  didat  *  etiam  fi  omnes  ortmiuiu  fen- 
tmtjs:  repugnarent  *  vt  quaciiqueadtione  agarur  fiuc 
re;jh,  SiucpedbnalijCtfcitus  p.oiuts  kc  exe Curio  cost, 
tr.i  diu s  fpeiftct  Lir*quam  np· tnen  nudn  m  a  diionis  „cii m 
vulgo  tradatur  regula,  verba  cum  circita  accipienda, 
idque  inakmèin  futuris,  qac  lardcoufu!  torum  for- 
mas  non  rc/pauur  6e  actionum  conceptiones ,  fed 


nomen  miricat  finedtectu  :  &:  boc  cafu manente  vf- 
rcnvjjTaUtij  quid  interefl  Domini  fi  pouumnon  ac- 
qiJir.n  »  &  Liun  iura  qualibet  ά  vttm  confequatur* 
quare  nonam  fidem  dk  ignotam  f  ieramet  uin  appet.:. 
Rare  M  oli  na·  us  cogi trîbat  c  um  lcribt  ret  m  $.  i  J,  gk fi 
^  jiuin*4*9.ic.  u,ii*ij*yiqueadj&*  Antcmq.y.  nmn. 
u,  &  eoi.  §,  glofii.iujnier.p^  A'iatr.  fi?. 

QuilI  vti:b  ii  de  adlionis  periundis  bwjflàaraie  da¬ 
mus  Ltudimia,  quam  n mira  abfurdaconlrqui  ntceiib 
rft,  vi  pi  L<fî  l  fu ndusvcnckiur pofteriori  item /aeque 
Inue  pnllifiïo  tradatur  csl.quoues*  Cod.  de  rei  vend- 
D  qui  s  n  cm  vide  1  Id  c  dugtic  ia  Lu  d  i  mia  deberi  ^  ü  de  pe  t- 
ioj salibus  adm dicamus  ?  quid  quodettaLsi  per  duas, 
trcs*quamor}aiiï  plurçjf  etiam  manus  perfbnalis  actia 
ccdnu  t  &  amb  ular ,quod  ille.  d.  g.23,  at  t  mgir  ,q  uaritÿ* 
«Itm.Ti-  iiii*  qujcit.2,  if  quas  1^7.’ tk  *C,&  §. 

1  u  glofi  t.  quatit.  1 .  minier.  1  *  &  $, ^  glbfi 3 k  quajftio^. 

E  tgo  q  u  i  r  al  e  s  actiones  hab  et  Ί  nec  pf  d  vafl  alio  bibc- 
ttu-jiiec  Lnitcfb  tutam  petere,  nec  teudo  pnuaripotelt, 
necquidqmm  eorum  vfiupurt· ,  qua;  aui  Dominoiu 
vallallum  competunt,  aar  vailallo  aducrüis  Domi- 
num  >  quodtUe  ait.  f  {i.qmaprt  vas  non  rvî  lcd  per- 
E  fona  afbdtuA  q  tiod  ille  vete  ai  t.  §  .41 .  quxlt.4-  n  um .  q- 
Namtamctii  inrer  eoî  qui  contrahunt  ^  sion  fine  tfi 
rcfht  Iit  pctIonabsaiÜOj  aut  ts'afis  propter  euiefib- 
nem,dc  olio5  eftbitur,  tamen  non  pctindevaktm  vri- 
Ijtatcm  &  commodum  Domim  s  ad  cuius  mtcnotircn 
heceffi' vfivs ilaRimatarionern  fieri,  &fbutKf  abvuo 
maliuni  dciilirij,  vude  fit  ve  can  trahentes  quancuiuh- 
b  er  nata  afitione  empti ,  inurito  confie  i  dii  e  tiatu  ck  itv 
teiiiallo  antequideni  tradidonemdifice dentes  icon- 
rrafihu,  knümia  excludait  Somnia  iata  domi mirn, 
quod  non  fiercr,  ii  hæe  verba vendirion^  pro fsmpM 
conttaiTta  riccipercntar iirreieinel qu.asj5tojquo.d Mo- 
F  bn*  ficribit^.aa.  q.a.  &  ]ium,iS.&  i9.  &  j.ij; 

i_.  ik  i.  Ek  ^,jr.  glofii.  num.j.!,  <fc  Rapo  in  Con* 

fuetud.  Borbon.  §■  %fj.  glofi  Tiiaquell.  ititerroÜ. 
contient  gLofi  a,  mimer.n.  quâquatn  difeedi  non  ^ 

pofil·  (fed  fals  û  )  put  ara  r  btcpheii.  Bertrand.  GortD^  S 
vol  uni,  1,  Ad  de  ΐ;  feu-diioa  ima  ex  polit-  ifione  rraU 
porius  atrendi  j  quam  iurc  ipio'is,·  proprietate  per  ^ 
can SideratA 3  CEtrapolTciSonem^  inique  faclo  pmipî 
püllcilbni  quam  proprie  tarij  debeutur^qui  locuspcr 
Ib  pofttïHîi  trsûahittiti  Nonergo  tiinij  qn^mqnil- 
qnaitJ  aiLicui-vm  habeat  [pedandum  ,  quam  quid  fit 


ιόι  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  LIX.  261 


per  a&ionem  confequutus,&:  quid  habeat,  &  vbi  feu- 
dumlît.  Jgnaua,  encruis,  ac  plané  verbalis  eorum  ra¬ 
tio  eft,  qui  in  nudo  &  inani  verbo  venditionis  affixi 
hærét,  pellem  fine  corpore  induci.  Quamobrem  cùm 
aliud  atque  aliud  fubinde  Molinæus  feribat  eo  in  ar- 
gumeto,&  fecum  no  fatis.  cofcntiat,vt  nec.  §.55.  glof. 
i.num.40.&  d.§.ij.  q.io.  vbi  negat  adacquifitionem 
îaudimiorum  necelfe  elfe  contractum  perfeitum  die 
vltimafui  perfebtione,  id  eft,  traditionem  inreruenii- 
fe,  &  §.13.  glof.3.  num.io.  &  12.  fe ipfe refellit  eod.  §. 
yy.  q.  j.  &6.  &glof.  1.  numer.14.  &cxx.  Demum  fuas 
fententias  conciliat- in.  §.22.  q.2.  ac  Domino  quidem 
quarri  laudimia  feribit ,  ied  relolubiliter,  quia  partes  1 
difcedcndo  ante  traditionem  à  contraélu  (quod  pof- 
funt)  inanem  reddant  Domini  abtionem ,  contra&u 
cum  omni  cffedu  fuorefoluto,  quæ  verborum fen- 
tentiaeft,  cùm  effedtu  in  idem  recidat,  fcilicet,  non 
deberi  effeblualiter  laudimia  ante  traditionem  &  ma¬ 
nus  mutationem.  Qua  de  re  quiddam  etiam  feribit. 
And.Tiraq.§.i.  glof.  2.  num.48.1Sc  Maf.  tit.de  retraél. 
Quanquam  in  r  e  tradi  u  quidem  diucrfa  ratio  eft,  nec 
o  b  ftat  petenti  retradlum,  quod  emptor  poileftionem  ’ 
adeptus  non  fit ,  cùm  eius  non  interiit  adipifei  quam 
mox  reftituat,  quæ  etfi  tradita  effet  retradlum  no  im-  ( 
pedirct,Dequo<ScMolin.  d.ç.ij.Tiraq.  §.  glof.2.  nu- 
mer.41.  Q^are  denique  fic  ftatuo  laudimia  nulla  de¬ 
beri  de  iimplici  venditione,  aut  acquiiitione  adlionis 
exempto,  nec  ex  donatione  aut  legato,  nifi  impleto 
eo,  &  uranflatapoifeifione  <Sc  mutata  manu,  <Sc  valfal- 
9  lo  alio  fuccedente  :  Idque  adluali  «Sercali  poifellione, 
ideôquenec  poiTeftiones  per  precarium ,  coftitutum, 

Sc  tales  ciuiles  modos,  qua  ad  hunc  cffcdlum  idem 
poilimt,  dato  alio  pollellbre  <Sc  adlualiter  fruente, 
quod  ratio  Io.Fab.  indicat,  $.i.C. quand,  lic.abempt. 
difced.  Guydo  Papædecif.101.  in  fine.  PapoinConf. 
iBorb.  art.397.  nec  ad  laudimia  talis  emptor  compelli  I 
poterit,quamlibet  imaginarius  polfelfor,  alio  fcudum 
tenente <Sc frudi us colligente.  Molm.f.ij.  glof.;.  q.2. 
num.  13.  quia  precarium  &  talia  refoluuntur  fimplici 
dilcellii  à  contradlu  fne  ablu  retro  fimili.  Nam  nec 
talia  iura  exccutioncmvllam  habent  praeterquam  in 
rem,  nec  quidquam  prçhédi  poteft  praeter  rem  ipfam, 

10  quæ  fruftra  prehenditur  alio  poffidente.  Inde  fit,  vt 
laudimia  draxAfâ^uç  rachatus,defedlus  fidei  &  iurium 
dominicorum  ex  perfona  potius  poflelforis  at  té  dan¬ 
tur,  quam  veri  Domini,  <Sc  mortuo  polfclforc  Domi¬ 
nus  fundatam  interi onem  habeat  ad  rachatum,  etiam 
fi  alius  fuum  vere  Dominum  probet,  veluti  fi  vendi- 
tor  retento  vfufrudlu  moriatur  in  poifellione,  quam 
emptor  aut  donatarius  non  fit  rcalitcr  ingrelfiis,  aut 
coeptam  non  continuaucrit,  iura  &  rachatus  ex  obitu 
polfeilbris  debebuntur;  veluti  accidit  in  Regula  de 
publicandis,  refignato  beneficio  fi  refignans  poft  fex 
menfes  in  pofleffione  moriatur  publicatione  non 
fadla,  beneficium  dicitur  vacare  per  obitum,  qua  de  re 
vulgata  eft  Regula  Câcellariæ  depublicâdis.  Ita  etiam 
fit  in  iuribus  dominicis,  vt  fi  dcfundlus  in  fide  bc  clié- 
tcla  Domini  decedat,  necfe  (vt  loquuntur) de  fide 
dcllaificiit,  nec  alius  fidem  inierit,  nouante  nouus  p 
vaflallus  agnofei  poffit,quam  prior  à  fide  abierit,  abire 
autem  prior  ante  non  pollit,quam  pofterior  ingrelfus 
fit,  fidem  <Sc  homagium  praftiterit,  aut  tacito  aut  ex- 
preiTo  Domini  confenfu:  Sed  hac  alterius  funt  loci. 
Nunc  id  rerinedum  iura  dominica  ex  pofteflione  po¬ 
tius  detétoris  feudi  quam  iurc  proprietario,  fieudi  Do¬ 
mino  deberi;  quod  &  Molinæus  tradlauit.  §.yy.  glof. 

1.  numer.17.  C<  18.  20.21.27.41.  be  §.22.  q.4j.  Quod  fi 
concurrant  proprietarius  rei  infeodata,  &poÎTeiTor 
in  oblatione  iurium  dominicorum  Dominus  feudi 


^  iurafua  non  plus  quam  fcmel  confequetur,  idque  à. 
policifore,  dubio  intérim  euentu  litis  inter  proprieta¬ 
rium  <Sc  polle  librem  pendente.  Nec  quidquam  habet 
Dominus  feudi,  quod  caufari  poffitfuaintercllè,cùm 
iura  fua  confequatur  à  polfeflbre,  aut  potius  rcalitcr  à 
feudo  &  eius  detentore  addita  etiam  claufnla,  fiiluo 
alieno  iure,  quod  ille  notat.  d.§.glof.3·  num.i4.be  ite¬ 
rum.  §.22.  q.  46.  num.i#. 

Vnde  be  illud  quoque  feqnitur,  vt  nec  verus  bcpro-  11 
prietarius  vaftallus  in  commilfum,  aut  damnum,  aut 
præhenfioncm  incurrat  ob  iura  non  foluta,  fi  non  eft 
inpoflèifione  feudi,  quod  Bald.  Saly.  Paul.  Caft.  no- 
1  tant  l.folennibus.C.de  rei  vend.  Tiraq.  in  retrait.  §.1. 
glol.io.  num.  38.  T um  etiam  illud ,  quod  homagium, 

&  fides,  bcobfequiapræftitaàpollelfore  etiam  iniu- 
llo.  Domino  feudi- &  ab  eo  recepta,  excufant  &  pro- 
funtvero  Domino  non  poffidenti,  ne  in  commilfum 
aut  rei  aut  fruduum incidat,  tcx.  1.  forma.  §.  ficum 
ego.  D.  de  cenfib.  be  quos  Molin.  cumulat,  d.  q.  4 6. 
num.ip.  &.153·  Nec  proinde  magis  iftaverafunt  ex 
parte  valTalli  polfeilbris,  quam  polfelforis  item  Do¬ 
mini, vt  ab  eo  i’nueftiri,&  ei  foluiilc,&  debita  exoluif- 
fe  fufficiat,  qui  in  poifellione  eft.  d.§.yy.  glof.i.  num. 

)  20.  fi  modo  hæc  nec  violenta  fitpofleffio,nec  morat- 
tanca,fcd  diuturna  vtd.§.  feribit.  num.2y.26.27.  quod 
nos  pro  interpretatione  eorum  verborum  adfcripfi- 
mus,  quæ  in  definitione  adiecimus  (à  valfallispollef- 
foribus.) 

1  Λ 'uda  Venditio  non  e  Infringit  ad  laudimia  fine  pojfifi- 

fione. 

c  Eft  Vendu.  ]  Hoc  verbum  vendendi  Molinæo  &  1 
cæteris  ante  cum  caufam  praebuit, cur  ftatuerent  ex 
fola  venditione  laudimia  deberi, etiam  polfellionis  af- 
j  fcquurionc  nulla  præfuppolira  ;  quam  lententiam  nos 
ante  improbauimus^  cùm  inane  nomen  ituris  in  Con- 
fuetudine  non  fruftra cife.pofitum iudicandum  fit,  bc 
ex  communi  vfu  loquendi  venditionem  nemo  inrelli- 
gat  fine  pollellionis  traditione  &c  effc&u,  bereali  alie¬ 
natione  rei.  Sed  ille  fuerunt  legales  argutias  hominum 
in  rebus  agendis  non  fatis  exercitatorum,  &  Molin. 
non  vnius  fententiæ  in  eo  eft,  fecum  non  confentit. 

Nota  3. 

1  Laudimia  delentur  de  Venditione,  dut  alio  contra  flu  in 

venditionem  refolulili. 

2  Ve  venditione  nulla  non  delentur. 

3  Nec  de  contraflu  cui  do  luo  dedit  caufam. 

4  Nec  de  refici  fio  ex.  /.3.C.  de  refcind.ven d. 
y  Nec  defaflo  a  non  Domino. 

6  Nec  de  Venditione  a  minore  fa  fla· 

7  Nec  de  re  inalienahli. 

8  Nec  de  ea,  qua  Jit  contra  leges. 

9  Nec  de  emptione  rei fii<e. 

10  Necdereeuifla  k  creditoribus. 

1 1  Nec  de  refiifia  per  refit,  in  inter. 

1 2  Sectu  m  reficifiionibus  qu<e  refiindunt  ex  nunc. 

13  Solueris  indebita  laudimia  repetit. 

14  Λη  fent  entia  conti  a  venditorem  la  tafia  flat  iuf  contra 

Dominum. 

15  Dominus  reiliruit  quatenus  locupletior. 

1(3  Quid  de  contra  flibus fimulafls. 

17  ·  Quid  de  condionalibus. 

1 8  Quid  de  refolutis  ob  filutionem  non  faflam. 

1 9  Quandiu  liceat  dtfiedere  k  Venditione. 

20  Qtiid fi  pretium  aut  pars  eius  remittitur, 
x  l  Quid  de  hareditate  Vendita , 


*  i6'y  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LIX.  2^4 


ii  ^tytimifÎ-nÀtUink fAt(m 

mnif. 


a_ jj  ÿtitti  Je  1ifn âtftaîié  fu Bit  tiir  J j éiiiûiHt* 
i  4  guid  df  prowijÙMt  Ttctittendi . 

'  Scd  c  fin  lue  dicat.  Liidim |a  de  .fragio  d eberi  fi  vs- 
1  itat  v  feqn  st  lu  VE  eu  m  !  Liem  i  s,  qui  f  bsru  s  oftjhic  ira  ôte  - 
mus.  Qiubiis  ci  çaufis  Liudimiadebriuntir,  raaccria 
per  fe  nuracïolàji  née  qufe  tota.Yni  Λ  mai  lu  côtieniar* 
quare  pro  cuiufqtte  Articuli  arguir.ôco  fcparikk  etiam 

i  tr.idario  cft.  H ,  c  igirut  Je  v  cnil  t  lui u  s  en  u  rraiht  pn- 
l  Lii'im  apn  ttur ►  qui  v  r  fircquc tifl  inius  fil  inter  commer¬ 
cia,  fitncaivnaJcge,  ncc  paribus  couencion  i  biti  i  ■:  m-  “ 
per  ton  itabitur .  k  lingulas  quantum  fieri  patent  pet 
teipccio  eicpttidi  tipedtt,  Deberi  igjcwr  laudimia  de 
conrraôlu  venditionis  rei  injnaohjlts  califat.  tmû  ve¬ 
rri  ïure  noilm  CukiiTudmanu  propemodum  de  fola 
v  end  itum  e laudimk d  eben  rut ,  aucrJio  connadu  w 
venditioni  ni  ttlolubiH ;  NamijjecLks  iemi*  Art.  (Si* 
Éi.dj.  qui  aliis  ctiamqiiibus  putter  vendît!  orittn  Lui- 
diihia  il. nuunt.  Porto  dim  venditionem  dicimus 
omnem  omnino  côtràôhrm  iiïtclligiilrms *  qui  diti-ôto 
aux  ver  bis  cxprelbî venditionem  rtion ci,  .tuiqusd, 
eüjhuÜ verbis  almJ  fouet*  re  £c  eAr&ti  in vaitririo-  C 
nem  vclabiiLir*  &  coin  cub  t*  idc  fi ,  eu  n  liât  ma  ce  en 
pacte  tradentis,  fiiprtriocï  patte  acapAn  ris ,  vel  u  ri 
daiLomiaUituns,  ceflo  pro  sunbus  pecuiimiss*  vcl 
mobilibus  xltinr.ms,  fi  modo  ipedeium  vice  tr6  fuit- 
gir\tr,avirqniT  riliM  lift  kn  immobilibus  iio çcdût. 

Acringirid  Midi  π.  $*  jo  gloi.i.  num.S.9.  &  (pjSjmjm. 
jüQSqfp-  &.  icq.  ç*  γτ.  num.  17.11. 11. 19*  & fiv  glof.i. 
mima,  lutquetruc  ven  &  aperti  fine  contraditi, ,  de 
ntilkm  ftandem  tegant,  ruxqiudquam  adumbrenr, 

Γι Lie  nomme  permutationes  fimem,  re  venditiones 
fîntj  a  ut  aliter  fimuLçi.  Cum  .rlim  tamen  contTStwus 
veii'drtiomsgertmf ,  ad  kudimia obftri  ngun t ,  Ji  pteu-  □ 
ntipro  foiô  prfcftflrtir· 

1  Veram  v  endi  do  nom  d  ici  mil  s,  q  Lia-  re  &  verbis  6c 

nommibiiîtalisHl,  nec  colorem  alium  quarne  &:'*  id 
ef,  quod  tonat*  A  validae  11,  hue  materiam  l  pedes, 
qu.T  iLirtîn  conrraibwn  cadit*  fiue  peffoims  qitü  coa- 
rti-ihum.  Nam  Jïaliqusd  horum  peccat ,  îîc  au  t  π  lAL, 
aui  1  fiual  1  rfa t'Jl.  kic  (Iibtulmius,  Quippe  indefiniroiti 
rheurema  tmdirue,  quo ucs  de  cDimuclu  lege.aut  Cô- 
fiiemdinc  indicitm' tbbelli,  de  conmclq  valido T  & 
qui  ikiicconCilitincelligi*  lusquimdlt  Linrsiiecrem, 
nec  appcilatmnem*  nec  eAectum  conuenire,  nec  tales  F- 
difprjlinfmcs  bncLingruere.  Hac  Γάΐοηϋ Gy-  Bald. 
£alv.  lai!  b  vit.  SÙ  fuaautcm.  C.  romnuuiu  de  legat. 
Barr.S:  BaJd.  k  sum  dubuun.C.de  kgib.  Sed  bic  locus 
plene  cumulatur  a  Molimen*  g.  11.  q.^,  Ttraq.È.  r- 
gioiii.  mim*7  in  tetcrici*  lio  drainai,  glofia.  nurn.8* 
Êcinrciratt.  comtenr.  ■gloLi.-intm.f.  Urgo  ii  cfi- 
traclu·.  ijullnscflexcaul.r  sncïiftcnte  àpr incipio  ,  &c 
via  siuilitans  reducitur  ad  non  canitm.,  anilidbuir 
fui  e  pr apter  dc  Pedum  lalenniiant  ,  aut  autorkates, 
fmc  ipfoiurca  Line-  per  fente  dant,  fueiiife  communi* 
fue  ί  peaali ,  fuir  li  01  ni  π  is ,  Jiuc  legis  cx  cisui  a  re  tt  0- 
a£ liua  Se  habente  cauhm  de  prêtent  u,  &  ipfum  con-  F 
rsatliim  ctirtcoiiurantc,  contfvi^isitjqtmuur*^  lau- 
dimia  tian  debentur,  6c  eicidmit, necpcii  pofltnt» 
kdd-  glof.L-  Umitq*  maxn.if ιή;.'2|.  &  ié,  jj, 
giotlj.  q.tiÆi.UL.q.p  &  u.  tnjm.ji* 

3  Tabs  elt contraôlus  cm  doktv otufun  dedir  m  bo_ 

ivjî  Jtd  ei  en  mm  crei  i  s .  L  tlçgantcr;  1  π  prsi  Kip.D.  de  do 
lu,t:ur  fi tefoliiirur  puflulnmeco qui  ioluni mm  ad- 
mi  fit,  neclaudimia  dcbcr^St  petentem  Dominuitt  cj:- 
ceptione  cepellir,  cciT  iblucLLtcôdiar.Sed  fi  ts  qui  do- 
hmt 'àdmiut  Luluir,  non  repem *  quia  probrum fimm 


rtlJLgiit.  1. r. D. de ctmd.ind eb.  I.E.C.cod.fiuccnadtuSj, 

Lim  aâione ,  litre  prfrhcniionc  adathis foluvrit,  nec 
recuperat  ab  eo  qui  dolum  idmifir  hmdum  condice¬ 
re,  Si  ΓΛίτιΐη  pet  innem  tam  rciciiîb  fil  contractor, 
imn  t'Lxtptionc  fcfç  ta  cri  pou'ikqoia  confiât  un  3  km 
die  coimadtim.cx  his  qaxlnf.  notât.  I*  iuhurandLLm 
qurnlex  conuendonc*  i.  procurator,D*de  mreiijr.di  · 
nui  bus  Ai  ol*5.  ai.  q.n. 

T  ali  ^  c  r  iatn  coutraétus  tl  \  qui  tt  fi  iîrd  itur  ex  1.  r.C.  4 
de  cd and. vend.  Nam  tthpoflit  aeddete,  vr  ki£bm 
pie  nu  ni  liippîviîur,  atque  ita  cStmilusjnon  reialua- 
to  t,  id  t  un  en  fi  r  con  ta  1  gc  ter  Ar  eu n  ri'iiitu  n  on  ad  h  îjc 
ordinato  ,  ci. su  ua aôüonc  rdcifio  ;pi*a  &  calianociin- 
π-ΐΕΓίϋϊ  fi mpliattr  veniat  iure  jtti  oms,  quau  quitm  in 
foludcme  litprciij  ίιιρρίνΐΐυ,ΰ:  ideo  coud  udi  debet  in 
libello  prêché  ad  cuniraClus  caikrtronein  i  quanruls 
Bat  t.  dtcrnstiiu'  euncludi  ccnfcac,qurm  lk  tribunalji 
lequirntiir*  led  tamen  itncla  iutisiÆttciJiliüd  poiàr, 
batiuneCLsè  cOndafiom  iircLeJaraltern  pars.qLuiu 
facultate  k  fohmonc  ifi.  quodcùmitaüt  refinquruir 
rdcsllo  conrraihi  ι-Jtfacuji.kndla  bsudimia  debL-ti* 
qu  La  n  ulli  ratis  caul  uni  nnpJ  id  tam  habeat  *  de  in  natani 
eu  tpfo  tempurê  côiu  fivret,  il  rnmcnluppkTumfrt 
iLifturn  pi'ctiiim,  de  1  otu  taudutiu  dtbert.  Sic  Mnlin, 
$.ü*  q* 9,  tSc  $.qj.  glufir*  numcnifi*  k  limitac.1. 
minier  9.  F.xcipic  tamen  Moi.  J,  cocaLu,  mil 
ennptoi  dru  in  juiiLillone  ίηίίΓα,ΰ nia  (inquitj fruclnî 
n  u  u  r  cAu  üat  i  Sc  ί  U  Γ-l  il  u  L  abi  l  i  .·  i  ioci  k  ù,  U  m  habll  fri  fT 

taurà  ni  de  A  Li  ilibus  percvpm  t ,  qiiantu  m  noitiine 
biLidmiiorum  Îblucm,  de  que  ramen  amplius  Jelibc- 
iandumputo. 

Idem  &  in  cm  prient  i  non  Düituno  fïôia,  quam  J 
propiiitJiiusixiLcit,  d<qiia  A3ul-d.if,ii.  q.  ip*  JLum. 

64*  fie  glofii.  mnn.14. 

Taiis  cÜvcndirio  à  minore  faôfo,  quam  deinde  ύ 
refcidit per reiluutionein m  integrum.  Idem  Malm. 

0.4.  k  (jap  kinLï.tr,L·  num. 9, 

Toi  is  ttiam  con  1  udius,  eu  m  k‘i  Ai  cia  elt  cei  rc.'Ji .  y 
terne  afcdetui.  authentica  rcs  spiæ.  C,  communia  de 

. 

Tatis  qui  contra leges  probibiriLias·  lît.l .me  propirr  g 
commercia  ίο.  ter  dum  cenamm  ιοπιω,  vt  donuuij 
Regis.*  auf  rei  Iaera.1,  aut  pu  bhci.  L  nondiibium.  C- 
dekgib.  fine  propter  inûTctiâiomm  pcrfonai  faila. 

T  Jis  l  A  Se  rei  (uat  emptio,  L  rei  fin·  &  S.in  emptio*  *i 
tif.  D,dcccuittah.  emp, 

Talss  enam.  qui  a  i  .  editos  ibus  vi  priorum  kypo- 1& 
rbetarirmiuribiiatur*  qULCquid  diilmgoaE.  Molm"  |. 
ai-  q.rS* 

Qu  1  omnes  catiir  cim  c*  paatairii  év  materia 
couuaôlüL  innata  icfolmmi  Canriaibùs*  ik.  od  non 
caufas.rediJant  jJrtvc  cumiotocAliitu  ibo  &:  confe* 
qücntiis  ccrruLUit;  uca  Ludum; a  producere  poAint, 
de  quo  Cc  Ciupdo  lLpar dea£ nÔ.Stcph. Bu l . conf^ 
vo2,i.  Eotr*  tii.di  ieiid^.c.  Jacob*  tir.  dcrnvch  nu.ni* 
ij.  &:  Md.vbi  iup,  QuiatrpArur  rcliitutsoncm.  !t 

in  intcgtiim  vires  luas.  ,  etiam  ad  îci:d um  ρυ:τ]~*τύ, 
qu  ando  finir  c  i  quç  J  t  ia  ex  c  mia ,  qua-  per  m  i  m  egtum 
rcfitiitioiicm  tcfoluitrir  6c  annnlllinir  ■  quod  .ut  i.i- 
cob.cie  bcliouific*  r,  nc.hic  iunc,  lex  .Cor  r.id.  v  fi  1  fi  ald . 
Aluar.  ic  Prspofi  Ôcquôj;  tongent  q. 

nuu  1*  μί  *  &  :,9,  Secus  u  1  h  ii  cauli. ï  ,q  tue  nori  c\  prscteri-  J  t 
rss  &  inexiilcnribus,  [cdcxti  iidrais^narisj  aceidm- 
tibus  &■  fuperu  emeritus  caJiluis,iïi  vets  nuuc  rctau- 
dum*  queutes  rei  ciliones  «d  pfarccDtavim  non  c*- 
Eenduiit,  Lea  iutLiracejiLiidi.iafit;  A;  ajireacÏLïmaaen’· 
tibsj  s  in  pnrici  1  eli  t.rn  l  u  iei  ngun  r,  vehi  ti  quü  fi  uns  re- 
m cdîg,  J.  Il  vnqusm.C*  de  rcuoc*  douar, quod  Mulin* 
a  git*  ÿ.  ti .  q.  1  j ,  ik  14.  aut  quae  o  eau  La  u'igr  ari  tu  d  uus 

rena- 


i6$  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L I X.  2 66 


reupcant,  aut  quæ  exdelido  confifcant,  aut  felonia 
adtaiffo,  de  quo  ille  d.  q.  15.  quod  ille  pluribus  agir.  d. 
§.11.  q.6.  numcr.57.  &  q.7.  numer.  46.  &  §.15.  glof.j. 
mimer.  34. 

In  his  enfin  laudimia  debentur,  quamuis  anjiulla- 
tis  contradibus ,  vt  locis  fupra  allegatis.  &  §.54.  q.4. 
Molin.  icribip. 

13  In  aliis  rctroadiuis  &  Dominus  laudimia  petens 
exceptione  repellitur ,  &  fi  foluta  fint  condicuntur, 
quod  intclligimus  cùm  contradus  ex  toto  nulli  funt, 
fecus  fi  effcdum  aliquem  habuerunt,  fed  non  ex  toto, 
vt  quia  emptor  non  eft  damnatus  ad  fru&uum  refti- 
tutionem  euincenti,  de  quo  Mol.  §.$$.  glofix.  numer. 
16.  &a;.&26.  Necdiftingo,quod  quidem  faciunt, 
anfcicns,  an  ignorans  emptor  foluerit,  nifivno  tan¬ 
tum  cafu,  cùm  dolo  contrahentem  induxit,  videli¬ 
cet,  cùm  prohibente  lege  emit,  vel  alium  circonue- 
nit  non reipfa tantum,  fed  machinatione:  Nam  hoc 
cafu  folutum  non  repetit,  propter  dolum ,  quod  Mo¬ 
lin.  tradit.  d.§.22.  q.n.  in cæteris  repeti t,vt  id  eod.  §. 

1 1.  q.  ;.  Nec  nouus  ifte  acquifitor  feienter  foluendo 
fibi  præiudicat,  nec  céfetur  donare  voluiffe,quæ  con- 
iundura  non  habet  locum ,  cùm  alia  caufa  quam  do¬ 
nationis  expreifaeft.  1.  fi  cùm  aurum,  vbi  Bart.  D.  de 
folut.  Sc  quiafeiebat  fe  taquam  poiTelTorem  cogi  pof- 
fe,  ideo  non  videtur  fponte  feciife.  I.  nouiflime.  D. 
quodfal.  tut.aut.  geft.  elfe  dicet.  Sed  hoc  quidem  ve¬ 
rum  cft  nullitate  iudicata  aut  patefada  :  Nam  intérim 
dum  pendet.  Dominus  fundatam  habet  intétionem, 
vt  prouifionaliter  exigat  à  poffcllbre  manu  mutata, 
quod  idem  Molin.  feribit.  d.§.22.  q.y.  &q.n. 

14  An  vero  fentenria  contra  venditorem  lata,  ius  fa¬ 
ciat  contra  Dominum,  Molin.  d.§.22.  q.j. 

ij  His  tamen  cafibus  hadenus  Dominum  teneri  vo¬ 
lunt,  quatenus locfipletior  efttantùm,  nam  fi  perdi¬ 
dit  ,  donauit,  abfiumpfit,  non  teneri  Molin.  d.  §.  22. 
q.y.  &:  glof.x.  numer.  16.  & 22.de  25.  nifi  ipfc  Do¬ 

minus  nullifcitemfciret,vt  ibid.  §.jj.d.  glof.i.  num.  25. 

16  Quod  de  contradibus  nullis  dicimus ,  eadem  & 
de  fimulatis  intelligi  volumus,  tali  quidem  fimulatio- 
ne  qua  nullus  côtradus  geritur  ab  partibus, quæ  con¬ 
trahere  non  intendunt  &  fimulant  :  tamen  fecus  in 
his  in  quibus  contradus  fit  laudimiis  natura  fua  fub- 
iedus,  veluti  venditio  fub  fpecic  permutationis,  nam 
tum  id  potius  fpedatur  quod  vere  agitur,  quàm  quod 
agi  fimulatur.  l.i.  C.  plus  val.  quod  ag.  nec  refert  qu<* 
nomine  res  veletur,  dummodo  veritas  fubfit ,  de  quo 
Molin.  d.  $.jj·.  glof  2.  num.8.  &§. 23.  q.22.  Tiraq»§.i. 
glofiz.numer.11.  Idem  dicimus  fi  vitiatis  contradus 
alicuius  fubftantialibus, is  in  alium  tranfeat  in  termi¬ 
nis.  l.vbi  ita  donatur.  D.  de  donat. 

17  De  re  vendita  redhibita,  eadem  ftatuenda,  fi  ne- 

ccifitate  legis  propter  vitium  &  non  ex  conuentione 
redhibeatur,  quia  redhibitio  contractum  retro  an- 
nullat,  &  ad  non  caufam  reducit,  l.cùm  autem.  §.  Iu- 
hanus.  &  1.  fadai  D.  deædil.  edid.  Tiraq.  in  rctrad. 
conuent.  §.6.  glof.2.  num, 15.  Molin.  §.22.  q.7.  quah- 
quam  in  foluenda Gabclla contra  Baldus  putat,  1.  fi 
prædium.  C0I.2.C.  deædil.  edid.  ρ 

ι8  Dubitatum  de  ea  venditione, quæ  inter  partes  con- 

uemflet  nullo  adfolutionem pretij  tempore  dato, quo 
cafu  præfentx  pecunia  fada  intelligitur ,  quæ  fi  non 
joluitur  præfens,  poteft  venditor  rem  ve  dic  are,  quam 
vendidit  quod  Bart.  Paul.  Alex,  notant.  1.  fi  cum  do¬ 
tem.  §.  vit.  D.  iol.  matrim.  poffet  verb  &  alteri  ven- 
dere,  nec  tùm  in  crimen  ftellionatus  incideret ,  quod 
Odoft.  &  Bald.  feribunt.  1.  venditor  ex  hærcditate  D 
de  hæred.  vel  ad.  vend.  Imol.  Cuman.  Alex.  Iaf  1  à 
oiuopio.  §.  fi  emptor. D.  dereiudic.itafit,  vr  fi  quis 
ystrgentr.  m  Conf  Brit> 


\  talis  cafus  accidat  contradus  ad  non  contradum  ex 
caufa  inexiftenti  reducatur,  propter  non  impletam 
fubftantialem  conuentionem  ipfius  rei  &  contradui 
implicitam  &  inclufem ,  atque  in  terminis  fuperio- 
ruin  theorematum  irritato  cotradu  ex  caufa  de  præ- 
terito,  laudimia  nulla  debeantur,  cùm  &  alteri  liceat 
vendere,  &  venditor  neceifitate  contradus  abfolua- 
tur ,  propter  non  impletam  fubftantialem  contradus 
partem.  Secus  fi  dato  adfolutionem  tempore,  fua  die 
non  folueretur:  Nam  tùm  contradus  perfedus  eft  ÔC 
exeeutio  duntaxat  fufpenfaj  agendum  igitur  ad  folu- 
p  tionem& implementum  contradus,  non  ad  refolu- 
tioncm,quia  contradus  femcl  tradita  polleflione,  rc- 
folubilis  non  eft  tranflato  dominio,quæ  polFeifio  non 
rcfoluitur.  Secus  fi  poffelfio  folutione  fufpenfa  effet, 
nam  non  minus  contradus  annullaretur  quàm  cafu 
fuperiori.  Hæc  Molinæi  fentenria.  §.23.  q.3. 

Quæ  fitura  cft  de  refolutione  contradus.  An  de  ea  151 
laudimia  debeantur.  Res  ab  eo  pendet ,  quandiu  li¬ 
ceat  ab  contradu  difccdere,  &  res  eo  refpedu  integra 
dicatur.  Etftaruitur,  ante  traditionem  adualem  pof- 
feffionis  etiam  ex  interuallo  partes  difcedere  poffc, 

^  non  folum  in  præiudicium  Domini ,  fed  alterius  cu- 
-  iufcunque,  cui  quidpiam  ex  contradu  inter  duos  ini¬ 
to  quæritur,  etiam  li  pretium  numeratum  effet,  vel 
pignora  ob  euidionem  accepta,  ex.  l.i.  &  toto  tit*  C. 
quando  liceat  ab  empt.  difced.  quod  Mohn.  latè  per- 
fequitur.  §.13.  glof.;.  q.2.  &  etiam  fi  folitæ  claufulæ 
prccarij,  aut  vlusfrudus,  aut  aliæ  ciuiles  additæ  fint, 
modo  ne  emptor  adhuc  fruitus  fit,quod  ille  ait  d.  q.2. 

&  3.  glofii.  num.33.  q.z.  &5.  &num. 

iS.  &  15).  nec  puto  hoc  cafu  Dominum  præucnire  li¬ 
bello  poife,  fi  partes  difcedere  velint,  cùm  iure  per¬ 
mittatur,  quanquam  Molinæus  contra  putat.  Secus 
poft  traditionem,  quia  fi  ab  priore  contradu  difcede- 
)  rent  duplicia  deberent,  vt  de  duobus  feparatis  con- 
tradibus,  nifi  in  ipfo  adu  traditionis  difcederetur, 
quanquam  fpecialcs  hac  de  re  Cofuctudines  Prouin-  zo 
ciarum  cxtant,in rctrad. Tiraq.  §.i.glofi  2.  num.38. 

Incidere  folet  &  controuerfia  aha,  cùm  quis  fun¬ 
dum  mille  aureis  védidit,  deinde  aut  pretium  aut  par¬ 
tem  pretij  remifit,&  accepto  tulit,·  Dubium  fecit  hic, 
quod  hic  contradus  re  &  ctfcdu  videtur  in  donatio¬ 
nem  reincidere.  Nam  qui  hoc  modo  acquirit  rem  & 
pretium  habet,  nec  pretium  pro  merce  foluit,  quod  in 
venditionibus  folemne  eft  &  fubftantialc.  Refpondeo 
;  hic  referre,  quid adum  fit  j  Nam  fi iplo  ftatim  initio 
contradus  conuenit,  vt  pretium  redderetur,  vera  clo- 
natio  cft ,  non  minus  quàm  ea  quæ  vno  nummo*  fieri 
dicitur,  &  imaginaria  licet  venditio  vocetur,  adum¬ 
brata  donatio  eft,  de  qua  Tiraq.  §.30.  num.3.  Idem  & 
fi  poft  conuentionem  venditionis  incontinenti  pre¬ 
tium  donandi  animo  reftituatur ,  quippe  id  initio  vi- 
detur  conueniffe,  quod  tam  breuipoft  tepore  fadum 
eft.  Sin  cùm  vera  véditio  intercclfiflèt,  &  pretium  de¬ 
beretur,  mutato  confilio  venditor  pretium  donauit, 
venditio  eft,  &  pretij  donatio  ;  nam  pretium  donare, 
profundere,  aut  perdere  potuit  venditor,  nec  con¬ 
tradum  femel  perfedum  cuentus  fuperueniens  aut 
xefoluit,  aut  corrumpit.  Talia  Mohn.  $.13.  q.12»  num* 

J3·  &13.  & $.23.  q.15.  glof;.  q.2.  Tiraq.  inre- 

tiad.  conuent.  §.i.glof.i8.  q.8.  Chai.  tit.  des  retraifts, 

§·  1.  Sed  hic  intelhgimur  loqui  de  his  venditionum 
rcfolutionibus,quæ  implicitas  nccellitates,  aut  caulas 
non  habent  de  proterito,  Veluti  accidit,  cumvendx-· 
tor  pretium  remittit,  quia  emptor  uult  intentare  re¬ 
medium.  1.2. C.  de  refcind.vend.  aut  ècohtra,  de  quo 
Molin.  glof  1.  nurJ.30.  &  glof. 5.  q.  2.  Tiraq.  d.$\ 

1.  aut  quia  aliqua  de  caufa  ex  iure  rcfcilfio  petebatur, 

M 


167  Des  D roits  du  Prince,  Art.  LDC  26$ 


H'.- 


,  P-™”·  KSÏÏsÆ  *  SiSÊSSSÆSSïSâ 

ÏÏSSa'SÎeSlVStoiV'T'"  !.. 

.Uii  atUeàÎo  lui:  ad  pixtium ,  ch  ijWunut  debcmui 
ritracottfidc^tumem  wpfëflijEjiua-nfiluçne  le* 
φ  lalii-abwiüo  fcanttt«aiii  con*ieniÎïc?  vateiur,  qun- 

fetftlcî.refaiiri^uÎ'ïiVt  Molinius  probai  d.f  |j,  ^wuu 


nitm.  je;  &:  §■<  '  il»  rn  ►  *ÿ.· 

ü  L-  quoniujn  '  qu»  de  Y'auüuontbùs  coniroiicr- 
jH'Æciùimur,^  co  quoquo  intyW* 
Jliliï^  QmdJj  hçcpüciW Lin  JimudcbtaiitriL', 
& qic.i·  corum  *Λ «marie ficri.  pollit  aut  dcbcarr  Nam 

I  I  ,  ,  il  »  ymnr  S  r  ','irnr··  l'jsr.  .-ÎVilH- 


«-  LTeL^Æ  1.  ΐνμ.ΙΙΛ.ΙΛΜ-111  ^  r  ■ 

ti.uti (une complexe ,  quas  coJacoTiraq.  reçu»  b. 

Igneus-  L$.§.  llcoft&i&m,  D.  -nd  S*  C,  Svlliui*  .M  ûïijv 

gjb;  J(  n,  t J.  &  f -  li- glof, J. η  - 1  l·  N  Ü5  Vt L-o  frai I  dtm  (cm- 
per  csctùdùu'ui,  &  JîinulatiouiroqH*  foàltp&rfù- 
mitLirin  iulibus,  notiaiÎmitcimusii 

Arque  hæc  devcndinonjbm  volunnirits  &  ibon-  ij 
i?AiOh  led  de  lus  qui  nccdhtrib  fimis,  fciliCet,  ab  In¬ 
dice  pur  auctiones  Si  iubliallactones,  an  carum  nomi¬ 
ne  Luiidimia  ikb&mrur  magna  <rltpugna,&  deberinr- 
cant  Cuu.  Bart.  Eald,  Fulgoil  Gritfc.  1.  ïiid eo.  i).  de 

^  .  il  !»  Γ  I  !  _  /-  u-r-rjUt.l*  ΓΙΜ.».ιι_ 


&nLidî eocum æJtmutio’taca  «mm  oui acocv;  iwu  &■“"  ·  -  -  o 

unis,  Sîçerp^nonconri-  B  coiiimdsb.  LiCt-vlr.  a  ' 7- 
i K  ic-  -niie  verfr  dixcriinuf  fubiôftutn  Ludinum u  die  ï&ld*  ton!  lib-  .  _  -  >  ■  \  *  lr  .μι  » 

tioLpollimt,  tâmniofeluqiK.qBü.avindittowm  uuM»  t>™=  1  S  “ήπ  ™ 

dcducuiHiir·  euowmiarionccihnïaiiJiiiiw.non(Jc-  confort». fîueorttane° a  1  £ 

dTftâe  ùôrf  Μ  Μώ  vwuncft  Srd b».*»  devfr<ünon,b« ptrfrtUi.udut  M 
jj ccîj iim ,  CjituintLiivi  nuiuUjUL'  m  noimne  dc-  tiivu.1^ 1  rt  ™Λ’ ^=πι  i . Fi ' ^ '‘ïC-iï 

L.UT,  «mdedocidcb™.  the  «ÿtaMHi  C  Λ 


G-JL  üLL  LU  i  «lULUL'iUk.i  ueL-suif  j,  *-  ■*■  ■  J  ■  ’ . .  " 

tmenÎUs.,  ii  lorte  de  rebus  A'  pf^diis  htctcdiiaïds  con· 
rruitef  ΓΐΛίΐι:  >  qui  j  pro  îure  vendito  debetur  Uudimia, 
nec  corpora  vendira  funt.  1  raque  non  ficuti  in  pav- 

j-iru]:irium  rrrtirrt  OÎdiriont,  pOllcillO  aitt  JtlailLLS  ffiU* 

titio.  ej£peitaiMiatlt{flcud  ante  cimuul.s,.)  vr  laudiniiis 
locus  fisq  fed protinus  debentor,  cùm  lus  tantum  in- 
çgrfpqtàlc  v^tneaf,  &'ctjsiiuni]n.i.tus  ï]t  lue  coûrraitu'î 
> i irii itn edlîûile ;  quiaquod  inCOrpoRiiitniscfttradi- 
xlo poifdTîorus  3  hoc  in  rncorporalibuieilcellio,  ex 
ü  t>loh  LvlnC  quando  filo,  vtdp  nuat.  Bar  r.  &  B.üd.l.u 
C.  de  set.  &  ob%.  A:  h  îc  lu  eus  lat  c  apud  T îoq .  in  re- 
rr.id,  §.i,  gicih  7.  nm  n-  £tu.  &  hac  de  re  aliquid. 
£.!.  glof.7i  unm.So.Sf.  ^  lêq» 

Et  quoniam  in  peri  ori  h^c  quoque  iinpliota  cfr, 
quid  ccniV  n  dum  fi t  de  ço  contTaûtu,  qui  ftt H 1  u ip - 
duionis  fît,  π  arti  m  permutai  ior-is.  p.vrcim  mobilîorn, 
parctm  îxmrtobiliunj,  à  qaa  parte  dijudicandus  fit ,  vt 
Liurti mia  de  beau  rur  s  aut  r  on  deb ean curT  quai» dubi- 
tat] n nem latè  Tiraq*  t' vtrcct  i ti ret i 3Λ.  ii,  glofiu  & 
vlr^  5c cnm  rrmhas  multorum  frneenrias  ediderit,  ub 
fequcndiefttqua!  feparata titm {èparitam vuli  elle  ra- 
rionem3  ac  pro  tara  cius  quod  mobile  aut  immobile 
fit  de  contractu  iudscandiinjtYr  lati  ditnia  debeantur 
pro  ritapreu|,  pto  permutari  û  ne  1 1 5  debeati.tursquod 
AngcL  m  fpecîc  ptirauitin  Lqj®êritor.D.de  Slat-honip 


(JJ  ΓςΊΠ;,  ΛΠ  LW  . . 

i  d  qu  nie  dix  ifiim  vider  i  ex  3iis,quardi;{Limiîde  actio¬ 
nibus  pcrfonalib lis  ïJcrcaiibujs  ad  rem  tnp.  Dumer.7. 
Nota  pr  i'Cedcn  ti ,  cumquia  p  r qriiiÎ  E  o  de  ve  nd  en  do  t 
venditio  non  cil,  qm'd  lutè  .agitat Tiraq.  m  retriclr- 
CùnueuL  io  lin,  q.î.  Mulm,  ^ίί*^|υ|·[·  q-ί-  ht  Mo·* 
lin,  negitdefirripbcÉ  promiSÛrjnc.dcbcti.  mimr”lî,  & 
Sy.  ntl^  verba  îeFerantui·  ad  setum  de  prxiemi,  5c 
omnia  peafto  fi  m  ad  fiib  dan  tsatn  aëtu  i ,  quia  m  ne  at- 
teiira  intentione  parrium,  Ariubiedta  materia  putat 
pro  ipia venditione  haberi.  Sfqiiuiavcrovenitmonc 
d  cbenrufj  v  t  idem  ία  ibi  r.  iiuin,  83  ■  cod  ucuu·  vffqq  11c 
pretio  învnum,  quanquamnum^p  contradi  U  it,niii 
^  de  ipia  promiifionc anre  client  foluta ,  J^iia  tum de 
venditione,  qii  x  Ët  inexccittionent  p  r  o  miil  1 0  n  1  s,  η  ο  n 
debentur.  Sed  ego  de  toto  debcii  puto:  Qmdemnt 
cllct  Îacdius  alio  qui  quàm  fraudem  facere  diminuto 
ptecw  rec  per  promÜhû tiens,  dequa  latidiuLÎa  non  de¬ 
berentur?  de  qoo  &  Ir^o'b,  eïïat  le  neentu  ut.de  tord. 
Cuï  accedit  ririo.quodpromsJfro  per  fc  nianum  non 
mutat. 

£  ParltJtrenttitr,}  Dmmusinitio  iura-Domiaica  nls 
p oficii oribus  pea  poriits^quàm  Domîms  ηοηροϊΓΐί- 
fijnbus  -,  &rei  elfe  on.mtedempt!ua5daudinu.ti  5: 
csetetaoncra  feudLiiia.  liLncpcrc. 


Article  L  X. 

t  fdc  vendeur  d adk  feage a  a  fait  maifons^  ou  plan  tê  bois f  portant  fniift, 
J  ou  autres  etliiiceSj E  qui  doiuent  demeurer  au  lieu ,  Sc  f  elbe  reputez  pour 
hen  cages  i  &c  *  ii  vend  f  héritage  i  vu,  & h  avn  autre  les  edifices  f  ou  autres  cliûfes, 

'  il  doit  payer  du  tout  les  ventes  à  fort  Seigneur. 

T7f  venj&torfiagij,fitt  ru  in  frudim  d4tœ*  co^âï futuit, b  mumûdnidmt  tirbûres 
dlUt t  #dtficathne>>*  quti  remdncrc  âchcnt  m  loco,  &  Ltkri profando  \ 

?  vendit  ftmâum  νηιΛ  œdifiçia Λ  mt  4 iats m, 1  dcke de  rota -feluere  D οηύηύ Ut* ■ 

dmiii. 


N  ΟΓ  A 


z6p  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X.  270 


Nota  i. 

I  Venditio  hic  Arc  Am  alienationem  comprehendit,  O "c. 

z  isïrttc.  non  comprehendit  feminari  um  pepiniere, 
Semiz. 

3  ^Arborum  frugiferarum  θ'  infrugiferamm  eadem 

conditio  hic. 

4  ^ Annexa ,  defixa,  θ'  folo  inharentia. 

a  Λ  fait  maifins.]  Idem  &  ii  venditor  non  ædificauit 
ipTcj  aut  folum  implantauit,  fed  ante  aedificatum ,  aut . 
implantatum  védidit,  cum  id  ante  eodem  in  flatu  feu- 
dum  accepiflèt;  nec  refert  quo  quis  titulo  acceperit, 

1  nec  quia  hîc  dicit.  Le  Vende  vr,  difpofitionem  B 
rcilringere  putanda  eft  Confuetudo ,  fi  modo  ex  tali 
titulo  transferat  is,  qui  ante  acceperat,  ex  quo  laudi- 
mia  debeantur.  Facit  vero  ad  hunc  tex.  decif.  Alb.  ôc 
Iaf.  dc  qua  infra,  verbo,  il  doit  Rentes  du  tout. 

b  Ou  plante  boit.]  Si  tamen,  id  quod  plantatum  eft,  ra¬ 
dices  egit  quo  tempore  arbores  folo  cedunt.  §.  fi  ti- 
tius.  Inftit.  derer.diuif  l.adeo.&  feq.&l. qua  ratione. 

D.  de  acq.  rer.  dom.  Nam  de  feminario  alia  ratio  eft, 
quo  arbores  &  plantæ  deponuntur,  vt  inde  deinde 

2  transferantur  :  Nam  tales  arbores  fundi  non  funt , 


A  nili  quod  facilius  fraus  in  eadem  perfona  deprehendi¬ 
tur  ex  antecedentibus,  cohfequentibus  &  adiundls. 
Quod  magis  aftuti  folent  interpofitis  perfonis  facere, 
quæ  alieno  contraduifefe  accommodant,  vt  duo  po¬ 
tius  contrains  videantur  numero  &diuerfitatc  per- 
fonarum,  cuius  rei  exempla  funt,  1. pupillus.  §;·  fcd  & 
fi  per  interpofitam.  D.  deautorit.  tutor.  1.  penultini. 
Cod.  de  eo  quod  met.  caufi  l.i.  Cod.  de contrad.  iu- 
dicib.  l.eos  C.  fi  cert.  petat.  1.  &  qui  fu-b  imagine.  C. 
de  diftrad.  pignor.  1.  qui  tcftamento.  D.  de  probat.  1. 
fi  fpurius.  §.  generaliter.  D.  de  donationib.  inter  vir. 

&  vxor.  &c  fi  quae  alia  furit.  Nil  igitur  intereft,  an  2, 
vnus  Aridem  contradus  eodem  teinpore,  an  ex  in- 
teruallo,  an  in  plures  perfonas,  an  Vnam  tantum  con¬ 
cipiantur,  &  fiquidem  vnicus  contradus  præfupponi- 
tur,  &  in  fraudem  laudimiorum  diuilus,  quod  Moli- 
næushoc  ipfo  in  huius  Articuli  cafiinotauit,  tit.de 
cenfib.§.j5·  glof.3.  mlm.32.  præfertim  cùm  finis  cogi¬ 
tatae  fraudis  perfpicitur ,  vcluti  ifi  tribuenda  Iunf- 
didionc  folemus  dicere,  cùm  Præfidibus  cognitio  de  5 
decem  libris  tribuitur,  de  duodecim  adimitur,  non 
re&è  ad  tribuendam  Iurifdidionem  fummam ,  quae 
duodecim  fit ,  in  bi«  fena  fecari ,  vt  vnius  fiimmae  duae 


ramet  fi  implantatae  &  inii  tæ.Lquçfi  tum.  §.  ea  vero.D.  C  per  fe  partes  in  Iurifdidionem  cadant,  ficut 


de  fund.  inftr.  &  inftrum.  leg.  quod  Molin.  annotat. 
§.1.  glof.8.  num.7.  tit.de  feud. 

3  c  Portant  frmtt.]  Inepta  adiedio  tranfiata  de  veteri  li¬ 
bro  ,  quafi  quidquam  ad  rem  faciat ,  quod  arbores 
frugifera:  fint,  quantum  quidem  ad  fubiedam  mate¬ 
riam  attinet ,  cum  omnium  etiam  inff  ugiferarum  ea¬ 
dem  conditio  fit,  etiam  fi  baccas  tantum  ferant,  vt 
aquifolium:  Frequentioris tamen vfus  caufa didunt 
videtur. 


contra  plures  per  fe  &  natura  feparatas  cumulari,  ad 
eam  impediendam,quod  Bart.  Bald.  Lud.  Rom.  Caftr. 
Iaf.  omnes  deriique  notant,  fi  idem  cum  eodem.  D.  de 
Iurifdid.  omn.  iudic.  &  alibi  diximus.  Infpicienda  4 
igitur  rei  &adus  qui  geritur  fubftantia,  &  natura, 
quæ  vbi  qualis  fit  cognitum  eft ,  nihil  inçereft  quo 
figmento  res  tegatur,  fi  modo  introfpid  po fiunt  qua¬ 
les  fint.  Nam  vbi  res  in  dubio  eft ,  ftatus  conicduralis 
eft,  quod  adum  fit,  &  ad  circunftaritias ,  8c  figna  re¬ 
currendum,  quibus  fraudes  conuinci  &  retegi  fo- 
•  \  0  1  .  r  ..  _  '  lent,  de  quibus  multi  multorum  tradatus  extant, Baf- 

propne&vulgarivfuloquendi.  Qpodautem,  autres  D  tholomæiCepollæ  profero libello,  defimulat. 

'd,fi,a  dicit. fînKaracamsefle  plltomlolo  aftuca,  traû.  Tiraqucl. in conucnt.  inpnefo.  i 
aut  mole  trinas  fullonanas,  &  talia  non  exemptilia. 

4  e  Qui doiuent demeurer.]  Quæ  natura,  conditione,  & 
viu  folo  inhærent,  aut  deftinatione  perpetua  patrum- 


Ou  autres  édifices.]  Hîc  vox,  alius,  implicat  etiam 
ædificationis  verbo  implantationem  cotincri,  fed  im- 


_ _  con- 

.  Tiraqucl.  in  re trad.  conucnt.  inpræfat.  &§.i. 
glof.  7.  numer.  64.  &iterumglof.t4.  numer.  22.  tir. 
deretrad.  lign.  Iacob.  dcSando  Georgio.  tradat.de 
xoyd.  numer. 31.  Molin.  $.58.  numer. 22.  vnde  multa 
ad  hunc  locum  accommodata  dici  poffimt.  Magna 
fufpiciode  eo  contradu  in  quo  pars  mox  reliquum 
rei  venditur,  perpartes,.aut  arbores,  nec  ita mnltO 
intericdo  tempore  fundus  ipfi  diftrahitur,  quod  hic 
tradat  Articulus.  Adiuuant  vero  circunftantiæ  qua-  5 
les  facium  circunftant,  quæ  Rhetores  ediunda  vo- 


fam.  ita  vt  conuelli  nulla  fpes  fit,  quo  in  genere  funt  ea 
quæ  numerantur,  inf.  art.  537.  &  art.zf  2.  id  eft ,  toutes 
chojes  creuês,  ijfuës,  ou  annexées  a  la  terre.  Annexa,  defixa, 
defofla,  1.  fundi.  D.  de  ad.cmpt.  Qua  de  re  longa  eft 
tradatio  Tiraq.  in retrad.§.i.  glof.7.  Molin.§.i.  glof. 
8.  num.8.  &c  Boer.  decif.  229. 

Eibe  reput  eff  pour  héritage.]  Quæ ,  etiam  fi  talia  fub¬ 
ftantia  non  fint,  ruris  tamen  interpretatio 
minum  recepto  vfu,  inter  talia  habentur. 


Nota  it 

1  <-Art.  fcoput,  vt fraudib.  occurratur, 

x  κΛη  vntu  contradus ,  an  eodem  tempore ,  an  ex  inter¬ 
nato ,  crc. 

3  Summa  non  diuidenda  attribuendam  iurifdidionem 

aux  Prefidiaux. 

4  Infindenda  natura  aflue,  qui  geritur. 

5  CircunflantU  quæ  fraudem  detegunt. 

6  F  ram  ex  parte  venditoris  fiUmfufficit,  0‘c.  1 

7  Fruflm pendentes  venditi  laudimia  debent,  crc. 

3  8  II  vend  l’heritage  a  tvn ,  er  à  t autre  les  édifices.]  Totus 
huius  Articuli feopus  ell,  vt  fraudibus  occurrat,  cùm 
contrahentes,  vr  laudimia  aut  in  totum  aut  in  parte 
eludant  callido  artificio,  quod  natura  vnum  eft  &  in¬ 
tegrum,  in  partes  fecant,  Arparticulatim  diftrahunr, 
quod  vetus  Confuetudo  multo  difertius  exprefierat. 
Quod  cùm  fit,  nihil  intereft  an  eidem  perionæ,  an 
quod  hîc  dicit,  diucrfis  res  eadem  &  vna  vendatur  : 
Argent  r.  inConf.Bnt, 


emptor  eft,  vicinitas  aduum,  multiplices  contradus,· 
communicata  Sc  confcia  confilia,  fed  &  feparatio  in-^ 
linimentorum,  &  fepofitæ  conuentiohcs  conlideran,- 
dæ  oercontr  aliteras,  vt  loquuntur,  de  quo  TiraqueL 
d.  glofii 4.  rium.36.  &37.  vfque  ad  59.  &  in  præfat.  re- 
tracl.  conuent.  numcr.9.&infin.  eiufdcm  tituli,  nu, 
mer.  27.  quoretedo  res  plana  fit  &  artes  patent ,  & 

meditata  confilia  ad  iura  Dominica  eludcda.  Proinde  ά 

nec  necelle  eft  fraudem  participari  ah  emptoie,  vt  lo¬ 
cus  hat  laudimiis,  aut  aliis  iuribus  Dominicis,  cùm  re 
lpla  fraudem  fieri  fufficiat,  &  véditoris  ingenio.  Nam 
λ  POCcft  accidere ,  vt  emptor  boriafide  arbores  eme- 
xn,  nihil  de  fundo  cogitans,  quem  poftea  nouo  côfiho 
ement.  Imh  &c  qui  vulgo  arbores  vendunt, negare  fo-· 
lent  fe  fundum  vendituros,  ne  rei  familiaris  anguilias 
pandant,  cùm  tamen  iam  tum  in  animo  habeant  ven¬ 
dere.  Nec  vero  quod  hic  dicit,  locumhabet  tantum, 
cùm  arbores  væneunc  quæ  pars  rei  habentur,  rum’fo- 
loinfideant,  &  in  frudu  non  habeantur  ,  fed  etiam  in 
frudibus,  qui  pendentes  venduritur,  feparatim  vni  Sc 
prædiii  alçeri.  Nam  etfi  de  frudibus  feparatim  védins,  7 
M  ij 


ζγι 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X.  z~i 

n  fini-  λ  prctio^qui  deinde  de,  marricc  repuIlLikftaiTqVtidc  uq- 


Λ  - . — ^ 

miâ dcbenruUiicm  fi jwr  fraude m  icp^nt venuinjv 
„  ,  4* ï  i  π  r ,  I ;  iVl  ,,  Λΐ .  \U  :,]] narn  s  cenfe  t  d  tf  v  craq ne  vend  s- 


lie  fort!  diiWti,  Moiimii  «nffit  de  v  traque 

lient  liriimaddboL  &  S*JS*  & 

Wr.hî^dent;  u*  Qiur  ÛT-U-nun  h  rçGpJïitf  m 
fru&ibus,  qui  ita  é  foin  colliguntur,  vHubmdc  rc- 
D$§miuf& iepaï&ur,  &  nubiles  fiunt,  muhpiagi 
in  fylua  &  arboribus  non  carduis  iTtiptendientj  qui¬ 
bus  venditis  piiw  foli  vendit, 1  videri  débet. 

/  i  wj  Autre  Ui  cthjkes.)  Q_l itid  h  ■  c  d  i  cit ,  uut  tl  e  fait o 


Îii-Vjuvu  - -  v>  ’  Γ·“ 

foribus  noifris  profrdtu ,  qui  bus  properocwiim  nêfag 
luit  i'yluas  catdclHIë ,  non  minus  qu; un  antiquis  dco- 
mm  hicos,  Sed&  incolarum  iiccefijtasdntcrim  c:edi 
iyluas  non  ctrduar,  cogit ,  quod  &  Arefio  aliquando 
decrierutn  etiam  in  Regiis  Lucius  alicubi  fêribir,  yùh 
jfipi-iïmt  Utilia  trditmirts t  m  t xtrâtrtlia4rrrt.t  que  vJu 
filtra  in  fvuitu  habemur.  Sed&pmm-interdurn  Rbs 
irtjfs  loess  vnlictr  curanttir,  qnod  gémis  fdi  fentcb 
in  ngncultirru  Càtd  cmil'har.  Quare  ut  fU-  S 


fieri  jitteiljke,iut  turi,  aut  iota  îcdüieb  folidavendi:  puum  w 

Nimmwfibui xdi fici. d.ni.  & ρπ  pn« vidi  pro-  *  »chd,un.  ijrluen «*i  non {**«« *« 


Iu  bcniur^iic  i  Itaty inis  deformentur,  I.  cmctii.  jj-noc 
Se»atiifconiulco,p»  delegat.  j.L  Senatus.  D,  de  con- 
trah*  empt, 

Η  o  t  A  j. 

t  pvcfhr  vm&tt9Jiet$U*  ™*f  . 

l  ÿuZitoijuc  4Ürwr»  Λ·  C^êri  ΰ  CAret  frunde  (y  Ni*.  J.  Ci.CT  ?■ 

4  XXj  jPj  ρφί prtktkrt  TMjftÜHmjjfhtW*  itdtrt, 

cr 

η  Ni  PI  φ  ïmjfiw  (fl  arlinl·^  rtfimileitdit. 

5  gftid  dt  relftJ  4>.r perfÊ  cohfidcritrtrtf. 

I  o  £nhî  i les  i  ah  tosinÛTcs ,  mam  lctcs  ,  jietr  !  êtes ,  &: 

d'ardoiies*  mpenfofttinend*  yjfji&t,  βτί, 

I I  j?tf  Lpidfh,  An  te»Aj{4ittr,  crfini  in frùBnfG"  hh.ii. 


•  jUtitpyrrlzj^tttin  ώι  wjir.'J  Nam  càmvnkuscon- 
cnit  us  broponanU',  vuum  prctiuiiK  vn.i  merx  ,  quan- 
qiuio  pluribus  paitibm.eo.nûajis  difiantibus ,  iioin. 
i  xmxEurl·  D-  d.e  vibcap*  ippelbr  ,  Laudimpt  enim 
o nouer  çfie  viiic.'i  &  Éolidi,  pro  qno  focir  ientcnfla 
OJüf.  Alber.  &  T.iC  in  1.  vit.  C.  de  iur.  tnipbyc-  & 
roëe.  dcnC.iij.  quûd  ü  Dominus  Îbhim  dederit  in  rm 


fi-itiper  diUfahtdt  pf£eîij1îittim.ïMTi  tubepe^ucc  m  fr.iu- 
desnDonnm  fhccrc,  etsam  lÎpoftmüskdex  menru 

contingat  prrcdnuo  di  Ai  ubi  j  U'd  hoc  Ànieifioeaiiln 

Im  m  ftau  dis  doro  nari;  M-im  de  eo  qui  Îjflunm  pet  fc 
v  end  it  po  fR:>.  trademus.  Sed  quii  pet&pe  i  n  contra- 
m-riiam  venii,  &  eri  e  fi  dïgJ&tjuæ  inquiratur.,  An  4 
Do  i  τι  si  i  lis  frudi  Vâflàilu  m  y  ofl  it  pru  hi  bcre  1  yluatn  Cc- 
<3ltc,  aut  nemus  diiiccrc,  tikenmon  ciLquod  vfuiefle 
poftjt  ctitn  ocoirru,  Aciure  quidem ciuib  ncg.mt  lu- 
nfcqnfulti  grandes  arbores  in liruftu  eiTr.  1. tuitoribus 
C  D,  de  vtufi'utl,  Idcoquc  perpetuo  foh  detrimtn» 
ficri,coin  pars  /oli  habeantury4iec.ontum  vint  tuitu  ,- 1- 
lio  beeat.  I.  Sed  h  grande!;,  1.  arqmiîimum.  ^.Jnjchua- 
niis.  D.  dt  vlufrnit.  nec  marito  in  fundo  dotali,  L  dt- 
nomo.  15,  fi  fundum,  D.  foL  irar.  neqiic  ewphytfure 
in  rd  empHytt-orcearia.  quod,  Dyu.  Bacr*  Bald.  Ang. 
Ak'ï,  LLid-Rom.Cnman,  notant,  d.  $.U  fitndut.  Nec 
pain  admmiïtr  .irrui  bonorum  fihj.  Lvk,  f.  fin  autem- 

C.  de  bon.quff  lib,  iret  colono,  i.  fi  merct-S.  g- coipe. 

D.  locat.  Lii  duobus-  g-ficolomis.  D.  dvsurciiir.  nec 
Conduâori.  L  in  fraudem,  £.  condtldtOe-  p.  dc  iur, 
fije.  nec  creditori  in  re  debitoris.  J-  ficomitiitrii-#.  u 


phîteolmi,  in  quo  t 


ardificetur,  aut  fi  vendatur  D  quisvki  Bartol,  &Salyc.D.  depignor.  nci-  Nccfo- 


cio  m  îî  communi,  L  etfinon,  ΐ·  venit. D,  coiyjituuù 
cimi  J,  NeC  quod  hic  queritur  v  a  fialto  in  Rudo,  ime 

. 1  L  A  Μ  T  ..  .3  D  T  1 1 


plenum  fmitibus,  de  loin  ti  iupttfiac  laudimia.de- 
t  bcbvmctu-  Hjc  vero  Articulus  prcecipuè  faites  e  fi 
proptft  vend inon.es  Lylu aru m ,  des  tmehis^  bs*f  a/jjt- 
fenJ  t  dtiintifem  ;  Ntiiii  aedjfteouemo  nifincqmfiimus 
per  pattes  diftrnbit,  me  facete  quifqtfi  per  MagiLu  .i- 
tns;  tincncius  cSh  Prcmcibio  dicitur,  vulgo ,  gjtAnd  1rs 
fu  m  /a  mhmit  Ia  ferte  en  trati  I d  v  erum  cit ,  δ.  per  j  ^ 

txiJ  iirn  mores  à  c  ΰ  m  u  niccr  accidentibus.  N  am  cii  m 

arbores  venduntur  i  cmtncfl,  icpra-diiquouucim- 

pendere  vcnditi0ncm,vitde  huius  Artkuh  comedi  u-  - ..  .  . 

ru i quanquam  negari  non  debet  f  cirainfbnrias  peffi;  E  dem-  §.  fi  condnCtor.  D.  de  iur,  nfc.  Bald.  L  i .  ad  tui, 
i  incidere ,  quÆ has  quoque {iifpitiortCi  eluant ,  vduii  C.  dc  iut-  emphyt.  .Sed  nunc  quo  iiiteviimm 
prarLiimptiO  pr^fumptionc  alia  dcccgnur .  vt  L  diuus. 


quidemfrudo-rum  et  'lententia  Alb.  Lud-  Rom,  Di. 
d.  1·.  tu  nilum  -  Domiti,  d.  c.  ad  àpoftoUcde.  de  re 
iud,  in  vi.  Bald.c.vlr.  ext-dt  reiudte,  GuydaSux.  Qy. 
Eald.  Cafi.  Sily.  auth.  qu)  rcm-  C.  de  facto ί  an;  t.  Cc- 
clef.  Aiuarot.  c,i.ç.  quid  ergo  tit.  de  inuelt.de  rc  .v·. 
faCta-Cepol.  rtaiâ^t.  dt-fcruiiuT.  tit.de  momib.  Icute 
Platea.  L  quifquis,  C-  deceflfibus  M.uth,  Afibft.  <lc- 
cifi  itfj.  n  ume  L.:;.  Bsrt.  A:  a.dduio  ad  eum.  1.  id  Η.;α- 


D.de  in  integ,  refi.  &  Moliti,  iMemifio  in  cdtuf,  JJT* 
g]  of,  i.  num ,  &,  ÎC  argumenta  dia  po  il ïitlt  pier  li  nique , 
qu^  venditori  arborum  nniniu  non  luifie  pfsedij  ven- 
dendi  ccftnrs  pofiunc ,  quod  aVminddit  &  probatur, 
de  urbonbus  veniitis  landimia  non  dcbeinrtic  qiian- 
nimcnnqu  e  vendito  pofiea+umlo-,,  n  ec  talis  cabis  ad 
hunc  Arttciilum  pttisjïer,qm  cum  dunüm locum  ha¬ 
bere  esifkimadus  e  fi,  cum  feparanm  ifiivarncimunc- 
ditDCta  ante  fraude  eludèdorum  laudi  miGmm,quiefito 
pr.etCAtu ,  non  fi  bona  fidcôeex  cuencu;  Qua  de  rc  F 
coniedtura5Htlfcrc  Molin.  §,15.  glof.  i.  q.  17- 
gloC  i .  nu  m.  1 1.  Num  &  ateen  fs  &  coni  Lderati patres-* 
fami  hoc  tdrin  pcrfir.pc  factunt ,  t:  ngiferum  fotum 
vbcnoEes  rcntttbfiites  t  &  fiibinde  rcdmiüos  fructus 
ferre  friet, devincit  vifiitatss  coiideotio,  etiatnfifor- 
fan  occaii  one  ingruente  aut  ait  eritis  pred  i  j  c  u  mparid  1 
cauta,  prçdium  i pfimi  quoesempue  arbores  funi  ven¬ 
di  contingit  .Sed  ik  cautos  hommes  quoique·  Jio  die  in 
tx  Fi  τη  iliati  v  fr  rpart:  Sc  nr^eCpere  vid  eo.  vt  ccrii  ve  r- 
ientibus  amiis  iy lu. irum  trait us  diibrahaiitur  magno 


quidem  Jiuentj  fends  habentm  .  cum  tam  i  en  da  in 
g  ani  monio  no  fi  ro  i  int  q  uàin  eh  1  ac-  maxim  è i  J  coque 
R  libera  tk  abfolutrt-in  potcfiatc.sbemudi  funr,côaiH 
irrcquifitis  atque  ad  eo  repugnanti  b  lis  Domums  I  eu- 
d.ornm,  fâSiLa  comlirionc  £;  jure  frudaîL  Courte  nec 
arbores  esrfcindtTe  vuflàlli  pro]jibemi.n .  nec  ptufr- 
beri potiunt  protentu  quati  minoris  fundus  frmuus 
fît,  cùm  vafi alliis  re  fra  vtatur  advfum pcrnidTum  ,  A" 
velem,  citra  fub fiam iu· rei  corruptionem, feianj  tL 
laudi  mia  per  confirqucniiam  dimimiicontingai  s  twn 
arbores  non  fine  parscliemi-cin  fundi ,ηΰ  magis  quum 
fungi,  aut  in  côrpoicvugui;St&  capilli,  qui  ync  cqt- 
poris' dsmno  refccantnricuiict  vaifalbs  dc  re  fna  &  f1"1 
negomun  gerar,  citra  alieni  d  amni  reipcftnmrtilt LL^ 
tfjitioncm,  quod  Moi  in.  perfrquiuir,  t.M-  φ·-  & 
ÿ.iÿ  gloJ".  4.  in  prindp*  dc  eod.  §-  gla' ■  c  q* ig-  A  f  ■  ψ 
glpf,  j,  niiin.it.  Sc  q.iÎ.  d-"gloi,i.  uutntr.yc.  Accttlu  * 
veto,  de  quod ped.vpè caula·  dicuntur,  cui'  A: fictive- 
beat,  fine  quiavberioTes  fruAgs  expcCirintUV!  A'  .nmi  - 
ucrfiitij,  fiue  quod «difiens^  magius  prctoiusnoui 
opa  citus  fxp  c  dcpiebfiiditue  *  &  ape  s  t  Ionibus  obïnu 


273  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X  ï.  274 


aut  opportunos  ventos  non  admittit,  quo  fit  vt  infa- 
lubres  plerumque  habeant  fyluæ  vicinitates.  Vnde 
euenit,  vt  quanquam  quoddam  veluti  intereflè  Do- 
mini  feudidici  pollit  ob  diminutum  valorem  rei,  8c 
certè  tex.  probat.  l.forma  §.quid  fi  exciderit.  D.  decé- 
fib.  id  tamen  poftponatur  vtilitati  vailàili  de  libertati 
commerciorum,  nec  per  fe  côlideretur,  quod  in  con- 
fequentiam  citra  fraudis  ingenium  Dominum  tangit, 
rei  fubftantia  non  corrupta,  &  in  re  feparabili,  nec 
cùm  id  facit  vaflallus  inordinate  re  feudali  vti  iudicâ- 
dus  eft,  cùm  foli  fubftantiam  intrinfecam  non  immi¬ 
nuat  aut labefa&ct,  fedplerumque  etiam  fruduofio- 
rem  reddat,  &  eam  excufationcm  tex.  recipit,  d.  §. 
quod  fi  exciderit.  Quippe  8c  agnafei  potius,quam  in- 
nafcifolo  arbores  confiat,  nec  magis  illas  foli  eflen- 
tiales  partes  elfe  quàm  lapides  vifeeribus  terræ  indi¬ 
tos,  quorum  feparata  fubftantia  eft.  Nec  de  his  hic 
Confuetudo  dilponere  voluit,  fed  fraudi  occurrere 
quomodo  ante  demonftrauknus:  Alioqui  fine  fraude 
fuerit  vafiallo  tales  arbores  vendidille  feparatim ,  nec 
7  propterea  laudimiis  obftringitur.  Ex  qua  ratione  id 
quoque  traditum,  cùm  quis  arbores  eiufmodi  exfein- 
dendas  vendidiiret,retradui  côfanguineo  locum  non 
elfe,  quia  immobile  quicquam  propterea  vænillè  non 
fit  iudicandum,  præfertim  cùm  ex  themate propofito 
ea  lege  vae  ni  lient  vt  eximerentur,  nec  folum  haberent 
vbi  confiftcrent,  dida  eximendi  lege;  Quod  &  Pri¬ 
mario  Prouinciæ  Iudici,  &C  Curiae  quoque  probatum 
eft.  7.  Septembr.  1362.  Entre  Maifire  Mathurin  Cohier 
d'l>nepart  cr  N.  LegonK^  &  attigit  obliqué  Tiraq.  $.1. 
glof.7.  num.34.  &  40.  in  retradu,  fed  ita  vt  in  côtra- 
riam fententiam  deuergere videatur,  8c  Lucius  iib.9. 
arreft.  tit.3.  arr.  1.  Idem  quoque  Molin.  fenin  in  eo 

Îniftino  aut  molendino,  vt  vocant,  quod  quifquam  à 
'undamentis  diruerat,  vt  cementa  X  materiam  ven¬ 
deret, ne  fcilicet  laudimia  debeantur,  nili  fi  fraus  fada 
eftvt  hoc  noftro  textu,  depoftea  folum  quoque  eft 
venditum,  cùm  ab  initio  de  toto  couenilfet,  de  fraude 
in  partes  fedus  eftet  côtradus  calliditate  partium.  Id 
quidem  Molin.  §.52.  glof.2.  numer.  2.3.6.  de  7.  Iacob. 
tradat,  de  roydis.  num.jy.  Separata  eft  igitur  ratio 
fyluæ  per  le  venditæ ,  de  eius  quæ  fimulatione  antici¬ 
patur,  cùiTi  de  de  fundo  quoque  ante  conuenilFet.  At¬ 
que  i  ftud  quidem  in  his·,  quæ  partibus  vnum  totum 
S  conficiunt  &  conftituunt:  Nam  inhisquæperfeipfa 
confiderantur,  &in  abftrado  alia  ratio  eft,  veluti  ii 
quis  folum  à  fuperficie.feparet,  vt  in  domaniis  conge- 
dialibus  (vt  vocant)  in  quibus  fuperficiarius  folum 
alieno iure tenet fupcrficiem proprio,  quod  Iaf.  no¬ 
tat.  1.  vit.  q.4.C. deiur.  emphyt.  del.i.  num.45.dc46. 
cod.  tit.  Quare  cùm  illa  diuerfo  iure  habeantur,  vendi 
fine fufpitione fraudis  poliunt,  cùm  diuerfæ perfonæ 
diuerfos  etiam  contradus  faciunt,  nec  de  venditione 
aedificiorum  aut  emponematum  laudimia  debebun- 
$  tur,quod  Iaf.  ait  d.l.vltim.  num.44.  Cæfa  igitur  fylua 
fundo  detrimentum  non  accidit,  vt  diximus,  cuius  rei 
confideratio  per  contrariam  rationem  facit,  vt  etiam 


A  contra  fentiendum  fit,  fi  contra  fiat,  itavt  fi  folum 
deterius  fieri  contingat  de  perire  rei  fubftantiam,  non 
fit  ferendus-valfallus  in  præiudicium  Domini  facere,  iqs 
veluti,.  cùm  foio  lapides  eruuntur,  &  fundum  fuftb- 
di ,  rudera  egeri ,  folum  coiifumi  contingit ,  quod  in 
arenariis  i oililibus  folet  accidere,  aux faÙonmeres ,aux 
marnieres,  ex  quibus,  quam  Plinius  Gallico  vocabulo 
(margam)appellat, eruitur  aut  noftra  tanga  impinguâ- 
dis  agris,  aut  lapi  dei  imbrices,  pierres  d’ardoi%e ,  aut  ca 
terra  vnde  lateres  illæ,  &  figulina  conficiuntur.  In  his 
cùm  folum  confumi,  cauari,mergi,  exportari  contin¬ 
gat,  de  ad  culturam  inutile  reddi,de  fubftantia  rei  mu¬ 
tetur  depereat,  &  Domino  feudi  interefle  gignatur, 
g  non iniufta cius poftulatio  eft,  fi fuas indemnitati  ca- 
ueri  poftulat.  Id  vel  fumma  femel  exoluta  fieri  poteft, 
vel  anniueriariis  penfiombus ,  vel  certa  carum  rerum 
portione  quæ  eruuntur,  fextante,  feptunce,  belle,  aut 
talibus.  Quod  &  Areftoiudicatum  eft  des/Monnieres 
près  Lanal pour  le  Seigneur  de  P o ligné ,8c  noftri  obfcruailt 
in  fodinis  imbricum.  Nec  tamen  Dominus  foli  cor¬ 
ruptionem  ferre  cogendus  eft  fi  nolit ,  nec  indemni¬ 
tatem  fequi  inccrtæ  æftimationis,  &  fundi  cflentiæ 
prçferre,  quia  à  conditione  inueftituræ  difeedere  non 
cogitur, de  nouas  conditiones  fequi  fuppofita  alterius 
generis  obligatione,quod  Alb.dixit,d.l.diuortio.§.fi 
fundum.  Matth.  d.decif.265.  num.72.  Ioan.  And.d. 
c.  ad  apoftolicæ.  Luc.  de  Penna.  1.  fundi.  C.  de  locat, 
pred.  fifcal.  lib.11.Barr.  l.elegârerinfîn.  D.depignor. 

C  adio  Molin.  §.μ.  glof.2.  inprincip.  numer .6.  de  hæc 
fere  veterum  fiiit  fententia.  Nam  alioqui  lapides  qui  n 
renafcuntur,  in  frudu  volunt  elle,  de  cædi  de  lapidici- 
nispolfe  etiam  inultis  Dominis  feudortim,  quia  ad 
hoc  res  ordinata  fit,  deis  rei frudus  fit.  Irrident  Phi- 
lofophi  hominum  indodorum  dubitationem,  cùm 
inquirant,  an  lapides  tales  nati  fint  à  prima  mundi 
conftitutione,  an  crefcere,  an  decrefcere  céfendi,fint. 
Qua  de  re  ipfi  non  dubitant,  imb  de  fenium  de  mor¬ 
bos  pati,  cuius  ιΛ  manifefta  exemplavolut  eire,qubd 
inclufi  folido  lapide  aliquando  annuli  reperti  fint  de 
conchæ ,  de  quçdam  talia.  De  caulis  vero  de  materia 
non  confentiunt,  de  ne  in  metallis  quidem.  Thco- 
phraftus  ex  pura  materia  ortu  lapidû  deducit,  que  per¬ 
colatione  fiat,  Auicéna  ex  luto  léto,vel  aqua,  Albertus 
D  Magnus  fpcciem  quandam  putat  elfe  terræ ;  Crefcere 
vero  dubitat  nemo  :  In  talia  renafei  marmora  neoat, 
Alb.de  alij  quidâ.  d.§.  fi  fundum.  Proinde  vt  crelcant,  ii 
renafei  quidem  apud  nos  lapidem  certum  eft  nonio- 
lere,  ideoquenec  in  fructu  connumerandus  eft.  Ita¬ 
que  cùm  folum  corrumpatur  indemnitatem  Domi¬ 
nis  feudorum  prçftari  æquum  eft,  fiue  contradus 
cenfus  fiat,  qui  nobis  diucrfus  eft  ab  illoParifienfi, 
de  quo  Molin.  §.52.  glof.2.  (Ideoquc  nec  cius  fen¬ 
tentia  nobis  conuenit  )  fiue  feudi  datio.  Nam  vtrobi- 
que  rerum  fubftantiam  æquè  faluam  elle  oportet. 
Domino  cenfus  aut  feudi,  de  incorruptum  fubiedum- 
contradus. 


Article  LXI. 

(  EL  v  Y  l]u* a  cngage  iis  héritages. b  &  aptes  les'  vend/ doit  payer  les  ven-  *Rr  1,1,1 
.  tesJtantde  1  engagement,  cjuedelavendicion. 


J  S‘  qui  in  hypothecam  aut  annehrefim  dedit  fundum  aliquem, l'  &  poftea  '  vendit, d  debet 
Jo  nere  audimia,  tam  de  eiujmodi  antichrefi (eu  hypotheca  quam  de  Venditione. 

M  iij 


Cuid  valut f  vtx  fd  engage.  ï  _ 

„rfniie Imfii  fdi  t  Cr  ff^do  wtitdk*t»r ,  O*  fud 
Wijl 

EAPiMmtnt.VMWrt**'  t,  ...  ,  rt.  ‘ 

wwttâMthy  fwm*  tmihlm 

Tidum.  , 

Uff-fi/r/H  fçiiriiikivffiÀmU  «su  d^Jïiwr, 
f/  iWfitfprbrrJi»  jagrdttw  in  vtndirimtfit  iom  L·»· 
difftiï-. 

Stetti  fi V& idster  ijfitmt  in  ftatim  lundi, 


i  1  Cî/»v  jw  rngjfgf.]  Cinn  vsjiÆ  fmtjn  iure  duili  hy¬ 
pothecarum  ctîiidmoncs ,  vr  vojt  J’tnMgç,  hyputhe- 
ram  fonât,  non  crut  fiiciù  mtdhgrre *  Je  qua  poritlfc- 
ijiiim  lise  ArüailusimtSligi  deberet ,  ni  relctbLvcms 
Cudiicrndo  c  fontibus  veiligia  obtento;  per  Je  f  ci 
induiidcr.  Nam  quanquainde  (Implici  ùc  Vüîgan  hy¬ 
potheca  i  m  clUgi  p  -d\,  εύιη  quis  mutuam pecuniam 

futnjifiï  fnb  h'-pciiitcis'·,  Juncte  hypothecis  vendit 
ijmputata  mfnLttoiiïiutui  fimnrna  mie  accepta  - 


a  bitur  in  hypotheca ..  I .  cim notiffimi,  in  princip,  C.  d e 
pc ïier  χκκ. anru  Scd  Ivxc  alias.  De  amichrçfi  qnulcift 
umltai  m  idem  fccc  rcddeie  cum  venditione  cum 
jv;  c  \  p  icdi  mendi ,  Ü  quiden  i  te  de  mpei  u  i\  c.  N  ,im  ii 
J  tuitus  L'inpTt:U‘  percipit  ,  &  habtr  fcie  rcmpigmsrSs 
loco, fi  ex  cucutii redimitur;  Qui  maiori  brâno  fins 
tam  frequens  cûrradl  US  fu  st  y  v  r  eo  ne  in  agricolis  qm- 
(I  t  m  k  mpe rarttur  igncuarioi te  i  uri s ,ώ m  cocu  m  prç- 
Jiam  amichrcfini  accipi  fpeci  ili  e  au  lione  veritum  eH 
jb*  Conftit.  luftimani  μ.  cuius  tnruhis  cil,  nui.  ertd. 
agricot.  rerr.  eius,  Neque  hfcdifpuLabinius·,  quis  fit 
legitimus  vfuraru  modus  pro  promis  modo  &c[ui- 
dtare  ,  qux  perpetua  eftdifptiraiioMuIjn.  m  iibidt 
y  fur.  q.  v ,  &  et  t  e  Linus-  Ai'f .  ifii  &  Aik 

N  Litid  i  d  raritit  ;  l i  adm a  nciw lu  m  ,  ev  mli  ribtfi  qui  4 
pecu  ni. i  corflii  uanmi ,  alios  natura u-niraibdes  cite, 
alios  cone  n  none  tu.  Ltremmtura;  Molinxus  quidem 
perpetuo  üccerhilîino  affitroptDiicgai  eos,  quiadra- 
liomim  duodecima:  diitnarat  iinr  cSttiniti,  vllo  paito 
irre di miHlts  fieri  poJtc,  quia  mrttraimpliciEnin  ha- 
fieimi  perperum  mUmptKuus  nccellicaiim ,  alioqai 
non  rolcrmdiT  &  vtiitani-  hittn  Aidchii  putat,  qui 
ad  rariumniqtincieaiTt  ime  confUttiti^quo,  m  genere 


imputata  in Γηκ'κ» mutui  fu.mra  ume  accepta,  kv  ad  rai.,  qL  ιγ,-lh.i  . . ^ 

mendebshvpothcefi  non  lenfifieConluetudmem,  C  omnes fumqut  mme  coibcuunuir  cx Ord.C-oUX.  ^ 
. i"  _ J  : .  s .  u . r ,  ΚΠ  a  i  rât  Κι-.  1  A  Μ I,  Ί  ili  fi- 1 1  -  armo  i  ■;  É7.  mu  : .  M  arti  opub  beata  apud  nos  it.  λ  pt  d. 


I1SCJÜ.  ÜLG:  Uli  ■iJfJJVUiVi.M  - . .  "  J 

verus  Goiii' littudims  libtr  mdicai.  iw:d  Articuli  mi- 
hun  vibs  tantas  oh icuriorem  reddidit,  qvuqiuun  im¬ 
iorum  ccmrondis per  Jfifcqu&tem  hsifk  apparut, Fuit 
iqicui'  vhiqtie  veteri  &.huic  qucqnd  Culuciudini  vqx 
i  ,;:  j«^e]'irtiin  quodannchiefis  Gtsci-S ,  Latmi  qm 
Jcm  nomine  carent.  Contrahi  tu  c  verb  tu  m  dr  bitot 
nc  Lcprrv  fiib  y  fu  π  ;  pocuma ,  ban  dum  e  reditori  hu  un- 
dumdat  pro  imer  viütio'pccuniÆ ,  hac  quidem  pro- 
porri une,  vt  ftmdi  t  metus  cn.tn  v  luris  legitimis  at- 
eepta’  pecLmi.T  congruant.  Cuius  coetadus  hxc  vti- 
litas  efb  quod  ctedttur  citra  iitcru,  citra  procraflmi- 
i  nn*n  rm» 


Ç]  SlUat -S  ·  H1-  l  lljiw  vuiutus·»  —  —  - —  - —  - 

and«  n6j.  nioic  M  arti  ο  p  ublicata  iipini  nos  i.t.  A  prsl. 
eodem  aatno.  Id  vt  demon  Viret  rcuusin  eoMoIm.  eft  "'ni  ’ 
lih.de  vlur.  q. i7*  mmu  194.  >$l'  q.ï.  &  num-riS.  Sed 
cossqui ad  rationem χκ.  pro  vno  fine  confii turi, negat 
u.HLtra  ft-diim.  jies  ede  3  propter  çongnicnmm  & 
Tqutualr  miam  prenj  ad  redutim ,  qmapro  t.mio  pfe- 
tio  criam pr^diQm  i5c Colum  vuntlf  Ltptrntiur .  &  ac- 
qnuj  pôiïcr,  qua  mita  dfafiimatio  & adæqoâtio ya- 
Ions  Ce  pu  ci j  .id  rcni,qux.venic  :  Qiiod  &  ego  cenfeo. 
Quare  Jaliatft  fcntciuia,  quae  contra  nutat»  &  omnes 
redimi  pccujnac-oidhrotos rcilimi bites 


htas  di  qund  tredituu  cura  litem,  citra  procmltma-  redimi  pccyniacoi-dtitutos  rcdimmitcs  m&wjquvd 
t ioiies.  citu  méShim  appellandi dcbitor-is, citra  ap-  D  MoHn.  conlmmtA  jS. m lüivu  de vtur 

i  ii.  .·%  t-.r·  .F.-mHir  Î  i  ■  i  i  1 1 1  t  r r-  jtt  Λ .  ül  !  i  I  1  ΐίϊ.  ISC  t!  -  20  -  ΤΠ1 3P+1 E  J-t-ΟΐΓ  ΐ*  •Γ7’·  11U1W·  IC1*  H-ÜI 


pmriorro^^  miinuskia^  ituicur 

fn  jiuLcludini  data,  Kuniit  Ubqultid  natura  pigno- 
cli,  aut  hypotheca  vulgaris,  fed  fit«c  comientiunp.Iu- 
rifccHifiiltus  in  l.i*  €■' pa£lo.  D,  de  pignor.  emimodi 
comicntioms  mcmim  t ,  qua  phcuir,vt  hntCtus  hypo- 
ihccanim  creditor  v  furis  pecunia:  compenfaict,  fini 
Ic-gLtimx  νί'ιΐΓ,Γΐ  alibi  niam,  vrcredirm'  pignus  i  n  pe¬ 
cunia  L  "na  Cninpifariondm  certo  tempore  polüdeiet, 

£C  (tuitum  capere  r.l.  Caius-  D,  de  piguor,  ait.  extat 
^  talis  contiL-ntio.  Uiis  quihorm.jju.  de  gignor.  L  Ji 
pecu  nia.  D. de  pigtiur,  atU.li  ea  iegr.Ae  L  ii  ca  paitso-  ^ 
nU·;  l.pLtiul.Cdcvfur,  Fit  vero  interdum  ad  tempus 
ctttam  &  determinatum  annebrefis,  vrquinqucnnij, 
sur  quod  xArriculo  fbquenti  dicirnout'imif ,  interdum 
indchnîïèik  fine pr^finirione temporis >  quoad  pecu- 
3LÏ.1  acdit-t  reddit  cur  &  J^bicuindiifoliiatiit,  quxab- 
fobtta  annch  refis  cil  :  Sed  t  ame  n  ouanroc  tmque  s»»- 
porefiati  ηό  debet  creditor  amphores  finitus  antm  qs 
p erciporetquam quftti  côuen tant  cum  leginniis  pecu- 
ιηι,.τ  cred  iter  v  Euri  > ,  ali  oqts  i  viurar  virium  contrachim 
comtin  pt  ter,  d ,  p  acto ,  prae  ter  cominoditac  em  per 
£c  frueiidi. 


1»  L  LJl.J  I.  it 1  J  ►  lJ.lL  ■  -T"  3-,  ■  ■  ■ 

q.i.  nuiti.iii  &qJo.  nuimii4*&-i^.num.icuHoc  J 
piifito  J  equitur,  qui  rriruti  âccondirbne  redundes 
jinc  pio  m  obii  ibus  haberi*  dem  onuti  contrai  !u& 

C  citi  me  rao  m  qn  0  d  in  gf  cd  iant  u  r,  pe  and  at  v  ice  de  b- 

C&  fun  m  t  quod  ille  tradit.  §.  P .  mtm  .n,  1 Ï-  &:  iq-  &  i. 

t;r  yhd-it.  lHimet.qti,  q.io.  vbi reditu redimibili  entn 
pràidio  permutato  vetaia  clfi:  venditionem  putat,  lin 
irredu-uhilisfitellê  jicmuirationenv.  Idem  die,  ç.iy. 
q.iS  &  ç.  18.  q-  to,  Tiraq.  in  tctt.fi.  gl°-4;  Λιπη,ΐί;. 
Fétron,  nt.  de  icud,4, jo-  Io.  Îgncus-Ι,ϊ.ΐ.  h  condirin·- 
ni.  D.  ad  Sy  liait,  ita  vrin  ta  It  reditu  afl  rudis  redempno 
cd  non  fit  expettandu  adindteandum  dcquglitatert- 
ditiis ,  cuiuï  narura  cem  c  ft,  necabeucum  pendet, 
quüd  fnrre  in  eo  rediai  bicicndumtilct,  qui  non  na- 
tura  fedeomuruione  dièt  rcdimilis,  vr  cuentus  re- 
d emptionis  cspçdkrur,  cijm  natura  talis  ηό  fit,  quod 
ille  norar.  §.  q.aj.  In  quo  Lccum  pitgnateviUis  eft 
And ,  J  i  caq  11  el,c v  m  di  ffert  n  t  ias  i  Jias  ira  curri  n on  p-r- 
cipctet.  in  verbis  Mo]ma:uK:un  natura:  vir, CLim  pec- 
pema  iit,  iVmuer  agit,  nec cucnnim  expeti  st 5  Quod 
verbpef  accidens  fit  vcdimibilc,  execution. cm hespiï- 


-,  hufndi,  ms:Sccoti^n.ùmm  î ntra. ccmpus  rii â uni pxpc &^β 

Talis  tamen  çqmraÛusincc  dominium  nec  poiicf-  p  ah  lu  pendi-î  ad  diiudican^uiti  fini  ni. 
fin  nem  in  creditorem  trans  ferr,  fi  diurc  duutaxat  1·ν-  His  poliri  λ,  firquituc  dt·  coli  fii  turio: 
porhec.t  reti  ner  fle  nomine  proprietati)  pojTrdct,  & 

. . 'i  i  1 1-1  i-.l  ■  .■  ■  1  -mi  C  muri'  .Irn.Uni. 


titulus  occupai idi  implicitam  iemper habet  donunij 
EccogmriunLim  J.fWiu  noiiuuc.  D*  .dc  vfiicap*  Lfaen, 
dum, 5.  creditor.  Ό. qui  l'iiiÉ  cog.  ncc rrftèaisterfctj- 
itr.MoÎin.f,f7.  n  u  mer.  7  vvrl"  ansrto  iubdiuidirncm· 
|.itè'5.ji+ nuirujo,  Âriui.îf.  Iitquofibi  ipfî.  i  cptignar^ 
trait,  de  vfiir. .  ,■  ■  t ,  n  v  nu  A  ■-]■£>  fif  ^  jfi..  nu  m.^7. 
I  dcôqne  n uib  vnqu i  :ei n  pure. talis  crcd  1  ror  prx [en- 
iieret ,  non  magis,  qnàirt  creditori  pciJlidciiîi  przçia’û 


llLa  ptlUil  i  .ItL  ILJILiUH-^IXimm  »  l'uem. 

H  b  poil  ris,  fcûüiruc  de  cou  fri  curione  rcdims-nacuia.  È 
1  cdimilis, laudimia  non debcii,quia  rum  nil  miinohi- 
]c  vtïu  itj  Vi  ante  dtmeuilraitiiT.us,dc  fubiectmu  Lui- 


Jal·.  v  Ç  L  I  V  iCL  r,  ■*  :  iLp  I  '■  t  L-.L.JjI·  i  _  L  Lfc·*.  LL- I  l  ■  *  J  ■.  wu.  .1.1. 

dmùoruiniuper  immobsL·  JuntiiLi  optirrcnt,  cùmui 
tâlt co-oiïi ctir joucficcwitats  tahttim  crediti  litb  fi V Plï~ 
thera  irdbiii  qirçtatiir ,  fuie  ger-trahs  iit  hypothfpk 
fine  pinicutaris  fiue  perpétua,  fi  uvJ  ad  repus,  quff  PLÿ‘ 
p.etuA  eft  cra  dritt  τ  Mo  il  n  xi .  §48.  &  art.  >  i .  gloh  .  -  >?. 
pnne  glûik.  Quod-Ί"  :é  ·  ru  eil,cùmvod''iisp'"ic  / 
ved) i  ur  Kl  li  Luuxo îedicus  coflitLiatur^dndc  tutw 

+  CÎLlOlt 


2/7  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXL  278 


eidem  veneat ,  oneratus  (vt  loquuntur)  dido  reditu,  ^ 
id  eft,  vtvenditor  fit  liber  à  conftituto  reditu,  tum  re¬ 
ditus  æftimatio  pretium  ingredirur,&  eius  partem  fa¬ 
cit,  ôc  venditio  fit ,  Sc  de  toto  pretio  laudimia  deben¬ 
tur  ;  qua  de  re  peculiaris  eft  huius  Articuli  materia  & 
tradatio.  Sed  aperienda  via  fuit  ex  præfiippofitis.  Er¬ 
go  fi  accepta  pecunia  debitor  antichrefim  cohftitue- 
rit ,  id  eft,  fundum  fruendum  dederit  pro  ihtere/Te  pe¬ 
cunia:,  donec  eam  redderet ,  deinde  fundum  in  anti¬ 
chrefim  ou  engage  datum  vehdat  fuo  creditori ,  ita  vt 
ipfe  liber  &c  quittus  (vt  loquuntur)  remaneat  à  reditu 
ante  conftituto ,  vnica  venditio  eft  pro  pretio  anti-  ^ 
chreils  ante  accepto  fada  ,  &  eo  quod  deinde  in  ven¬ 
ditione  conuemt,  de  quibus  fummis  vnum  totum 
componitur  pretium.  Hoc  fenfu  hunc  Articulum 
intelligi  cohuehit,quamuisnon  exprimat  in  thema¬ 
te  &  &  theii  pretium  antichrefts ,  cum  pretio  vendi¬ 
tionis  cumulari  &  confundi ,  quod  vetus  eXprelferat, 

&  hic  fupplcndum  eft ,  incautè  in  politione  fadi  ab 
Reformatoribus  omi/Tum.  Ratio  eft,  quia  confufa 
prioris  antichrefis  fumma ,  cum  pretio  venditionis , 
prædium  ideo  minoris  vaenit ,  quia  reditu  iam  onera¬ 
tum  erat ,  quo  venditor  exoluitur,  &  in  parte  pretij 
cedit.  Alioqui  hic  tex.  /impliciter  fumptus  non  liif-  C 
liceret  ad  obligandum  emptorem  ad  laudimia  pecu¬ 
nia?  accepta?,  pro  antichreli ,  nili  intelligeretur ,  quod 
ea  pecunia  in  partem  pretij  ingreditur ,  &  quod  ea 
pecunia  &  de  alia  in  venditione  conuentafit  vnum 
8  totum  pretium.  V nde  iit ,  vt  li  conuerfus  cafus  pro¬ 
poneretur  ,  hoc  eft  venditorem  qui  ante  pro  anti- 
chreli  conftitucnda  pecuniam  acceperat,  poft  mo¬ 
dum  in  venditione  fundi  onus  in  fe  alfumere  luendi 
crediti  Sc  reddenda?  pecunia?  ante  acceptx,  certum  fit 
tum  laudimia  dumtaxat  de  pretio  conucnco  debi¬ 
tum  iri  ^  quia  ciim  debitor  aluimat  onus  luendi,  & 
res  libera  vxneat ,  pretium  non  diminuitur ,  fed  inte-  D 
§pum  foluitur  ,  nec  pecunia  ante  accepta  in  partem 
pretij  cadit,  &  pretium  detotareiæftimationecon- 
uenit,  citra  vilius  operis  cpnfidcrationem,  dcideo  & 
Dominus  feudi  de  toto  laudimia  habet,  nec  poteft 
quari ea  ratione  Oneris  elle  diminuta,  de  quo  Moi. 
§.;8.  num.51.  &  io.tametfi  eo  loco  atgutè  quiddam  di- 
fpu tat  quod  vfus  nofter  non  admittit.  Sedrefelhnon 
admittunt  Nota:. 

Nota  z. 

E 

1  Xpditu  confituto  ey  afiepta  fafla  laudimia  delentur. 

1  Quamuts  de  fimplut  confUtuUone  reditu*  non  dcbean>- 
tur. 

1 h  Et  apres  les  > end  ]  Nihil  intereft ,  an  hic  venditor 
fundi  fuper  quo  reditum  conftituerat,fundum  incon¬ 
tinenti  vendat ,  quo  tamen  cafu  magis  aperta  eft  fraus 
cx  vicinitate  aduum ,  an  ex  interuailo ,  fi  tamen  præ~ 
fupponimus  ad  onus  reditus  véditionetn  die  fa&am». 

&  ideo  pretium  rei  diminutum ,  &  emptorem  in  pre¬ 
tium  imputalfe  eam  fummam,quam  ante  crediderat 
antichrefis  caufa.  Idem  fentiendum,  vt  reditu  gene-  F 
raliter  conftituto  fuper  omnibus  bonis ,  cuius  alli- 
gnatio  /eu  aihepta  fitin  aliquo  fundo ,  cuius  polfellio 
traditur,  dc  de  refiduo  valoris  pecunia accipitur:Nam 
de  toto  laudimia  debentur ,  &  de  venditione  per  par- 
a  tes  fada.  Et  licet  de  conilitutione  fimplici  reditus  per 


fe  non  debeantur ,  quod  ante  diximus ,  fi  tamen  di  dii 
reditus  ailignatio  fada  fit,  &  realis  afliepta  fuper  fun- 
do,confi?quitur  tali  poiTellione  impleri  alienationem  , 
ex  qua  fine  dubio  laudimia  debentur,  quod&Tiraq. 
notat.  §.  6. num.x.  &  §.  i.  num.17.  glof  14.  inretradh 
Molin.  §.  j8.  num.  46. 

c  Vend.  ]  Nam  fi  is  qui  reditum  vendidit  /implici¬ 
ter,  poftea  eum  lueret,  nec  de  venditione  j  nec  de  lui¬ 
tione  laudimia  deberentlir,  quod  Molin.  fusèperfO- 
quitui·.  num.io.  &  iz.  &  §.2 z.  quteft.id.  Secus  fi  da¬ 
to  in  cenfum  fundo  poftea  cenfus  lueretur,  aut  ven¬ 
deretur  ,  vt  d  icetur  glof.  feq. 

Nota  3. 

1  De  yenditione  faila  ad  omis  reditus  redimihlis  laudi - 

mia  debentur. 

z  Quid  de  pradio  in  cenfum  dato  ;  mox  (y  ipfo  cenfo 
hendito. 

A  p*yer  les  Rentes  du  tout.  ]  Ratio  in  promptu  1 
eft,  quia  fie  totus  fundus  ,  quamüis  diuerfis  tempo¬ 
ribus  &  pretiis  venditur,  aut  potius  plures  fumma? 
in  vnum  pretium  confunduntur,  quamuis  prius  cre¬ 
diti  titulo  datum  in  venditionem  transfundantur. 
Secus  iudicantibus  nihil  facilius  foret  quàm  Domi- 
jios  feudorum  fraudare  laudimiis  ,  &  depretiato  fun¬ 
do  per  conftitutioncm  reditus  ,  mox  exiguo  quam¬ 
libet  pretio  vendito  ita  onerato.  Eft  igitur  rata  ha?c 
Sententia  ,  Fundo  pro  reditu  hypothecato  vel  in 
antichrefim  dato  ,  pro  pecunix  /iimma  qui  poftea 
venditur  eidem  ,  ea  lege  vt  venditor  a?re  ante  ac¬ 
cepto  liber  fit  ,  laudimia  deberi  de  vrraque  fumma 
&  venditionis  &  pignorarioms  :  Sin  ad  onus  redi¬ 
tus  non  redimibihs  aliud  elle  ,  fed  Dominum  feu- 
di  indemnitatem  ratione  oneris  perpetui  petere  pof- 
fe,  quir#alc  onus  rem  depretiat,  &  confequenrer  lau¬ 
dimia  minuit,  de  quo  Molin.  §.;8.  numer.58.  & 

Quxfitum  vero  di  de  eo  eft,  qui  ciim prædium  2 
îpfum  alienaftet  titulo  cenfus  ex  quo  /cilicet  laudi¬ 
mia  nulla  debentur,  vel  titulo  feagij  poftea,  tl  y>ent 
folcyffance ,  id  eft ,  va/Iallum  creat ,  mox  emancipat , 
mox  ipfum  eidem  emptori  cenfum  vendidi/Tet, 
baille  le  cens ,  puis  franchit  le  cens.  Res  plané  à  come¬ 
suris  pendet ,  neque  enim  protinus  fadfca  fraus  intel¬ 
ligi  debet  ex  eo  quod  fic  acciderit ,  cum  fine  frau¬ 
dandi  animo  res  ad  cenfum  dari  potuerit ,  aut  in  fcu- 
dum ,  abeo  qui  nec  an.·*  .umnec  cogitationem  ven¬ 
dendi  cenfus,  aut  va/Magn  haberet,  quo  cafu  nul¬ 
lo  modo  laudimia  peti  poliunt ,  veluti  m  permuffi- 
none ,  quae  bona  fide  fada  eft ,  cfirn  tamen  altera  par¬ 
tium  rem  quam  dederat  redemerit ,  idque  bona  etiam 
fide.  Quod  fi  initio  cum  contractus  fieret,  aut  bre- 
ui  poft,  redemptio  fadalît,  hic  fraus  conuincitur, 
de  quo  Molin.  jf.  ;8.  quxft.  2.  &num.  7 6.  Quæ  ra¬ 
tio  &  in  ca/u  quoque praefuppofitô valet,  vtfi datio¬ 
nem  ad  ccn/um  venditio  protinus  aut  breui  poft  tem- 
poic  /ubfequuta  fit ,  fraus  reperta  venditioni  rei  vi¬ 
deatur.  Ideoque  &:  laudimia  debeaiitur;  Sin  res  bo¬ 
na  fide  a£ta  fit,  nondebeaiirur.  Totum igitur  hoc 
pendet  a  conie&uris  dc  adiundtis  fa<5ti,  vnde  argu¬ 
menta  ducuntur.  Quid  de  eo ,  qui  vfumfruCtum  fu¬ 
per  praedio  mox  fundum  ipfum  vendidit ,  dicetur 
infra. 


M  iiij 


279 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X 1 1-  2S0 


Α,ιϊ.ιν. 
novîe;  *$£ 
C  UK  Si 


Article  JL  X  1 1- 

T  aiiof<!(]u‘il  ne '■'sndifu'heritagc,  tou tesfois'1  fi  l'engage  paflpit'ncufins, 
:  ventes  font  deu«  pour  celuy  engage  feulement. 


E 


refais  qtiodrun  ‘Vendiderit  fundam ,  attamen  ''fumuchrtfis  excéder, 
'muni,  UudtffiM  debentur  pro  hac  antUbref  dmtaxat. 


T‘ 


■et  mmn- 


Nota 

l  ÎMA  £atmn  ifd  ddwtur  λ  peficffonfiti  W  tjiùrft  dütmrnf 
£jr  râtiv, 

3  Et  f  ïïï  trti 'U  nt  ~yen difl  l'heritert-]  Superi  uri  A  riiculo 
de  cata  mixto  ftattut  n  fcilicetde  antichreii  Se  iubhe- 
1  entivendicione  fundi inanttcSircfîm  dati  ;  Eue  décadi 
Q  tnpb  ci  de  annclu'efL  p .  r  Le  C0J.1  h  diTim.  D  ïx  Eiti  u  s  an^ 
reTcâirt  varii  Jsur  hypothecarum  fpécicsjdc  iahypb* 
polî  cilionem  rei  immobilis  non  transfert 
aut  iimtatm  unquam  laiadiuua  de  bers.  Nam  de  aïiaqui 


A  G  À*  viam. 

j  QfftdhttBjlitHtiwt  tffifrnih»  ftqttai. 
£hjjJ  niprei-irii. 


b  Si  l'en  f-igt,  ]  Id  dit,  intidire  Π  s  >  quæ  m  rç·  i  ni  mobili  i 
&  cius  détention u  eV  perceptione  frîiÆtunm  per ma¬ 
nui  creditoris  (vr  loquuntur]  ton fi  ftitïN am.pïgjiqrïs, 
quod  nainra  iuüin  mobilibris  cdhiïftit }  alkciufreft, 
tciam  £3  creditori  fît  mdiitun  »  tum  qûiactc  remeiaJi 
quamlibet  -i  li  mi  ta  de  b  çri  la«d. imia  n  on  poflüm  >  tum 
quia  debiror  fesn  per  pignoris  Donamus.  marier.  Lgc- 
neralitcr.  O.  qui  Xràquib.  manu.  lih.  non  fïam.Ls.S- 


accellbria  cft,  &  mouccr  aliud  ududluraUcH  promii-  ftr  Jiruum.D. deaeq.poiT  UWiN  r.  Γ  .  ad  J.  hkiï. 
iîoni.quodMojkperitqtiiciirinÿ^.  ScdaWariü  B  Tsr^  f r,  eloC  14·  n7  inreiTadt.Wnec  rc- 
Conluctudini  plicuit  m  t  \  T  nu*  detentionem  ÿc  frit-  mÛus  m  tali  pignqnwiwlitifine  locum  iinptt,qucd 

]o.1éhçus  rradir.  ht.  ^iuiuuî-D.,’ iS.C  Sylij.  beu  ncc  1 


Iqntusrrad-. . ^  ,  .  .  ,,, 

futiai  aurrciitomobitit  lupudiecatac  cfiwiôtalb  tftjjr 
il  aur Domino  lluttir, reftituttntur  rntt  impurantur 
in  fore  cm  à  creditore  ,  quia  arttidu'eli  sia  fa  iT  au  tru- 
tLus  non  imputtt,  vianrrdiiâraÉé,  fed  in  viurasdiun^ 
tax.ir,  vt-anip  Eradisiuinus. 

ScdcaiimuciydiLi:  incidit  qüærcrc.  Qmdcen&n-  j 
dum  iltdcÎongitempons  jocaiioiie,  Îk  qm^r  jlûucii- 
niiLfü  cxccdar,  au  laudi  mia  de  beantur.  Nam  de  mta- 
iHi  1  uc  r  quidetn  πηίΐτυ  Co  n  i  uct  ndih  ario  rmUadn'n^i 
tari  o  effe  potefU  t*  Art.  179.  Erpro  laudutiioium 

.  ■  .  ■  „  .  .  ..  -  L  „  _  .  -  1  1  i  J r-  .  U  1  U.-.1  i  t-  .-li-i  ■  ■■!  w-srt.T-i'Sl·  1  ■  Ί*  ,"1 


ânumpçïccpivoiiem  cransfet  à  debitore  fei  Doim- 
110. ,  de  pr ôpc  Lemno  in  crr’ditof  cm ,  quainquim  ne  is 
quidem  p o ifd  Γύ  t  efficiim'  j  Ctî  Ui  fmodi  elle  an  ttclux- 
il  pri  dut!  mu  5 ,  Ii  quidem  ura  J  :  irtuma  cil ,  vt  nouas  - 
nuit  w  esc  edat.  Docuimus  cti;un  ί  up.  Arr.jij  çnum.i  ΐ,Ατ 
fcq.  ktïium  fcudjlium  A"  Donuniçonim  perceptio¬ 
nem  .p  n  fiTdîm  ni  pots  us  iVudo  nuis ,  qun  m  c  uri  Sc  n  u  àx 
prn  prie  tari  ,i%  m,  hoc  cil ,  ex  perfuna  pntius  dus  at- 
reudi  quipûlïïdeatifiuïm  vtn  quantmnhbct  dommi, 
qisi  non  pollWeat.fuir  ailni*· .  bue palTiuc  agüur.  It;i 

vrii.dienimufhididiqiiaJ  .uiÉAÎLïi'LnionconÎLSbit.  ^  ....  |  .  -  . .  .  ,  -  - 

-.offcflio  tamen  miiccmr ,  S.  AftwJitti tcansfciàtur in  L  titione  nuto  valde  qumem  .pcobabihsdia  potclt  l-λ  ea 
Λ  diutina  froduum  pcrccptione,qudanic  dixiintii,que 

pdno  dleilii  anrichrdl  squipollcf,  'auctaaiorem  viin 
lubrf ,  cùm conductor  paies 0  hypischciarR  &  dütcn- 
donem  habere  ί  oleat.  H  !uu  (k  di  ururni  tcmpi  sris  I»’ 
catmnem  si:r  in  retKüJsfêrri volimt ,Sz  dominium vti- 
lc  acqim-n  l.p  i.  cuitrmtratioj  ic  !..  fi  quis·  :iuccm.D.dc 
iteq,  poCcCqui  locus  lute  cxefceturub  And.  Tiraq.  in 
rciraiÎ.ç.i.  glofoL^  iium.Tû.  dc  icq. &  Boet,  dcctfi^· 
Accedit  qii(-id  t-x  venditi onc  £ub  co ndiri one rcdcKi- 
pii  oms  nouenniüm  e  ctd  ent u  d  ehê π  srp/x  Arr.fii  in  Γ- 
T  tuti  r^do  dLidc  retractu,  que  mCunflictiidb in  loca¬ 
tione  t rib  ll i  t  qu.idricn  nium  etçX'dqn tc.  d.  Anicii  i& 
Cor  rationes  huic  qurtibomiavicir.ie  &  affiné® fijiir» 


Lilnrni,  qui. roto  ntiuoiniopoffitkat,  iimt Dominica 
debeantur  οχ  înutaciombus,  quæ  ex  pcïfütut  talis  poC- 
ti· lions  conrmiiunc .  non  attpmi'i  hir.,  quarex  perfia- 
uaveri  Doitmi  i  .iceidmit,  propter  Ion  ir.sm  dus  .itio¬ 
nem  pojfleiViùLiis  in  occupante:  Alloqui  II  poffidïio 
non  durarer,  ik  brous  quopiam  tempore  ttanfigere- 
rutj  aJiud  exiftiuiLUidum  ciic^qucuï  diximus.d.  Aî.jPh 
isolai.  iiEiin.ïo. 

H.tc  fineitlari  aiHirnduetfione  digna  funi  s  Si  qurr- 
JamàMolou  prrllrüiguntur,  irpy.  gloïi.  num.t?.  de 
iï,  qH4fk  Qiia1  hm daine ntaîis  ratio  clt  huius  difpoÉï- 
lion  iv  :  N  al  r,  non  fert  Con  ί  ne  cud  a  cuin  d  i  uriium  p  ο  f- 
^ffioncrn  Isjsc  iLomisricotuni  iurivim  percepriouc 


quia  praiiimpfit  rauco  tempore  ilimiUn  pignus  &  p  if  .id  locarion:m  accediisa ,  vrtaud invia  dc-eadebe» 
l;  ,  ls·,  nm  π·»,  .■  i  i  π  η  *  π  π·.!  m  i  u  h  i  U  -τΐί^  π  m  nvftn^sïi  n  il  η  ni  si  v  id  m  til  r.  rft  its  i  n  fimi  Isîimî  ftntm» 


alieiiarioncm  tegi  i  n  re  .  quam  nemo  ab  alio  potlide- 
n  taiidtu  χψν  -Mme  padbmslic ,  niti  fraus  lu  bel  fer, 
priuati  quidpiairt  coftfilij  prætexm  ancichrcfir. 
Alioqui  ii  debitor  iemper  fendu  m  poili  dcci  L,rnail  ha¬ 
beret  Dominus. frudi,  quod  petere  pulicL.  nec  qui  d- 
quain  debere  rui:  prouter  vulgares  hypotheca;  J  aut 
court ailas  >  aut  di  llbktas. 

Nota  u 

1  istbtlfhrffit  cr  n<>n  e, idem  ctnistt». 

1  t·?  e  e  hf  v;  hec.t  fntjriim, 

j  ïiçUttgi  temfiprù  Jatâtknc  Uwdtmn  dtlredtttUK 

4  Eüfyjÿgi  tmfp&tti  hiati*  n#  iojptnHtm  neri  ir<ttiijeriur 
ncflrd  tnrt. 

y  Quoi  àf  vendit  une  fr  initum  ~ 


propt-inodmn  ftatui  id  rntilr, culti  in  f  unii  ibus  flitui- 
tui:&  hic  calas  fupplendus  potius  's  ideri  debeat  quiuri 
per  cxtciifionem  decidendus ,  multo  mngis'  Ciim  k 
nuuaMudtontanv  iiniiconfidri  id  ccnfucrinrexprcisè 
hoccafuconiulrs  AfcXi  Deci  Lit  etiam 

cxptediwf s  Coi if  io  4 ,  &  r-i  r  u  h  r  A  τπ,ι |  d.  F  erro .ti.de  fin. 
f,it.  T  trx  in  titrait.'  J .  r  .^îof  i  ^üîiiÏSi .  PcrJlac6.iit.de 
actio,  imem  pro  re  emphy.  colm.vcil .  it  cru  pretium. 
F.t  hunen  ponrra  :  udicLi  uduii1!,  v  aiebi  γ,οιι  m  rii  m  W· 
mi  a  (vt  ancetiiximils)  fundamen  tum  nonbabciititdc 
itite  comimini  ii  neque  prartor  ius  Sc  fr  eciali  Coftfue- 
tudinc  inducia^nou  videtur  extendemia  Couiuttudi- 
nts  diTpofirio ,  nc  ex  ima  Jitudine  quidem  aut  niaioii- 
tacc  rationis,  pj-nrer  cafum  cxpreilum.  quanuib  cauifi 
dL·  qu.o  quçdf'HïiCUM  llniiiis  urcxprcllo^r  pene  omd- 
Iuî  videatur,  Si  uaellcdtu  e  nam  ftatticndum.  edi  npre- 

hen  Lus. 


z8r  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXIL  282 

Jhenfus.  Quod  hoc  ipfo  in  cafu  Ôc  iuribus  feudorum  A  pretium  viginti  annis  rependitur  de  frudibus  rei.  Et 


cenfuit  M  olin.  ne  iciJicet  exteniïo  caflis  fiat  ad  cum, 
quiexprelTùsnoneil.§.23.  num.3.  Sc  ç.jy.  glof.i  num. 
184.  ôc  §.56.  glof.i.  num.6.  ôc  quoslatè  congerit  Boër. 
dccii.\i6$.  Accedit  quod  contraria  iententiæ  antece¬ 
dentia  corrunt  :  Neque  enim  communem  fententiam 
eorum  fequimur,qui  exiftimant  ex  longi  temporis  lo¬ 
catione  vtile  do  mini  mu  transferri ,  cùm  vfitato  iure, 
ôc  vfu  commerciorum,  ôc  nidiciorum  nec  dominium 
vllum,  nec  ius  reale  trafferri  receptum  fit  vlla  locatio¬ 
ne  in  condudtorem ,  nec  quifquam  rem  fuam  ita  locet 
quamlibet  longo  tempore,  vt  dominio  velit  aut  cogi¬ 
tet  excidere.  Sed  ne  vilus  quidem  vnquam  condudtor* 
4  lie  accipit, nec  prastcr  intentionem  partium  imaginari 
debemus  praciudiciabiles  confcqucntias  (vt  loquun¬ 
tur)  in  commerciis  &  contradhbus ,  in  quo  fcquimur 
vulgarem  glof.  fententiam.  1. codicillis. $. inftituto.  D. 
de  lcgat.j.  quamquam  veteribus  interpretibus  impro- 


vix  eft ,  vt  quifquam  tam  parum  attentus  adrem  fa¬ 
ciendam  repedatur,  qui  pro  locatione  velit  verum 
fruôtuum  pretium  in  trigefimum  annum  repræfen- 
tare,  nifi  viliiTimè  conducat,  &  pecuniae  vfuras  cum 
frudluum  magnitudine  compeniet,  Ôc  in  conditio¬ 
ne  tam  infolenti  Se  inufitata  facile  fraus  prtefumi- 
tur,  &  aliud  agi ,  vt  domino  laudimia  (abducantur, 
quod  Molin.  tametfi  alio  cafu  notat.d.§.jj.glof.i.nu- 
mcr.  166. 

Quamobrem  apparet  tales  contraditis  veris  vendi¬ 
tionibus  æquipollere ,  ôc  pro  alienatione  haberi ,  ôc 
in  veras  venditiones  tranfire,  quod  Dy.  Bart.  Se  Bald. 
Imol.fcribunt.  1.  penulrim.  §.inftiruto.D.de  legat.ij. 
glof.clcm.i.  vbi  Card.Zab.de  reb.Ecclef.non  alienâd. 
Alexand.l.filio.ÿ.fi  vir  in  quinquennium  ad  fin.  D.fol. 
mat.  Non  refert  igitur  quibus  verbis  contradlus  con- 


.....  _  .  cipiantur,  aut  adumbrentur  potius, fide  fubftantiare- 

batam,  præterquam  Baldo ,  ne  icilicet  vllum  vtile  do-  rum  confiet, quamlibet  figurata  denominatione,  cù  m 
mimum  transferri  tali  locatione  intelligatur,  Ôc  fàten-  effetfus  potius  quàm  verborum  ordofit  fpedlahdus. 

1.  Si  vno.$.i.D.  locati.  Si  infulam.D.  de  præicript.vcrb. 
Bald.l.2.Cod.commod.  Sein  rub.Cod.de  iur.cmphy. 
Alexand.ad  Bart.l.cotem.§.quimaximos.Dde  publi- 
'  ca.Tiraq.in  retradl.§.i.glof.i4.humer.87.8e  .^.30. glof. 
i.mmier.io.Molin.f.ij.  quac'ftion.17.  Debentur  igitur 
laudimia  de  tali  venditione  frudtuum  viginti  anno¬ 
rum,  atque  adeo  quindecim,  tum  propter  infolentem 
conuentioncm ,  &  fraudis  vehementem  fufpitionem 
ôc  tranflationem  rei  tam  diuturnam,tum  quod  repre- 
fentatio  frudluum  tanti  temporispro  venditione  eft, 
cùin  perpetua:  durationis  iuftum  alioqui  pretium  fit, 
quod  viginti  annis  valorem  frudluum  æquat.  Itaque 
hic  cafus  à  fuperiore  diuerfus  eft  propter  r epræfen da¬ 
tionem  pretij  ,  quæ  fi  mei  Sc  ante  perceptione  ni  fru- 
duura  fit ,  cù  m  in  cafu  fuperiori  fuisquibufque  a  miis 


tur ,  alioqui  qui  contra  putant ,  exprella  conucntione 
partium  neri  poife,  ne  dominium  transferetur,  quod 
Alexand.difputat.  d.conf.bj,  &  Boer,  decif.  234.  Idem 
igitur  fentiendum ,  Se  cùm  tacita couentionc  partium 
Se  recepto  regionis  more  id  agitur ,  ne  tranlëat.  Ne¬ 
gamus  igitur  laudimia  deberi  de  locatione  longi  tem¬ 
poris  ,  qua:  decennium  non  excedit ,  cùm  dominium 
nullum  transferatur,  nec  contradlus  ad  hunc  effedlum 
habilis  fit,  Sc  ante  diximus,  laudimia  dumtaxat  locum 
habere  in  contradlu  venditionis,  aut  in  venditione  re- 
folubili ,  vbi  merx  Se  pretium  concurrunt ,  aut  quod 
pretij  loco  die  debear,  quod  hic  non  fit,  nec  manus 
mutatio  vlla  fiat,  imo  locatione  pollclfio  Se  domi¬ 
nium  confirmetur  ;  nec  de  cafu  (pedali  arguendum 
eft  ad  coniequenriam. 


'I1!1  1U.!.C?.JlCiAri0niS  0iTincs  Meationes  D  penfiones Volui  cxhypctlicfipræiüppoiiantm·.  Atqùë  S 

enfendum  de  locatione  perpetua ,  ouæ  in  cm- 


5  fint,  ôc  quædam  in  diuturnum  tempus  contrahantur, 
viginti  aut  triginta  annorum,  teprafefttata  etiam  to¬ 
tius  temporis  penfione,  magna  dubitatio  incidere  po- 
teft,  quia  de  huiufmodi  contradtu  cenfendum  fit ,  ali 
laudimia  debeantur.  Et  quanquamvix  quidem  tam 
'diftblutuseiTcpaterfamiliaspoteft,  vteiulmodi  con- 
tradlum  ineat ,  fingamus  tamen ,  cùm  poifit  incidere, 
in  controuerfiam  venire.  Eftquidcm  talis  contradlus 
veditio  potius  frudluum,aut  venditio  temporalis  fun¬ 
di  quàm  locatio,  cùm  proprium  fit  locationis  penfio¬ 
nes  anniuerfarias  vertétibus  Sfriis  folui,  quem  locum 
late  exercet  Tiraq.  in  retradl.  $.  i.glojf.^.  ntim.86.  ôc 
Molin.  $.5;.  glofii.num.  184.  fcrilait.  Bart.Li.inprin- 
cip.  D.  de  fuperf.locationcm  in  hoc  ab  emptione  fru¬ 
dluum  differre  putat,  quod  in  venditione  pretium  (e, 
mei  ôc  vna.de  penlioiie  foJuitur,in  locationibus  annis 
vertentibus.  Proinde  magha  ratio  facit ,  vt  fi  quis  talis 
contradlus  offeratur,  de  eo  laudimia  debeantur:  Nam 
Ôc  Bald.  alicubi  exiftimat  quamlibet  perpetuam  vtilir 
tatem  rei  veram  alienatione «ciTe,  &  in  eam  coincidc- 
rc.  Et  ratio  facit ,  W  tam  diuturna  frudluum  perceptio 
Se  rei^detrntio  in  fraudem  laudimiorum  fadlavidca- 
tur,cum  vera  potius  rei  alienatio  re  Sc  effedtu  ccnfcn-  F 
da  Iit,  in  quam  fimulato  nomine  talis  locatio  degene¬ 
ret  Sc  tranfeat  fimulatione  nominis ,  cùm  hæc  ipfa 
Confuetudo  Arnctil.2j8.  inf.  iuftum  rei  pretium  eflfc 
ltatuat,  etiam  pro  venditione  &  perpetua  rei  aliena¬ 
tione,  quodrepræfentatione  frudluum  duodecim  an¬ 
norum  integrum  pretium  quod  folutum  eft ,  reftituat 
emptori,  de  quo  alibi  dicemus.  Nam,  Se  qui  pretia 
praediorum  magis  attollunt, iuftam  putant  æftimatio- 
nem  lolui ,  &  a  quum  pretium  rei  pro  quateftimatio 
.  uctuum  viginti  annorum  foluatur,  id  eft dùm totum 


idem  ccntcndum  de  locatione  perpetua,  quæinem- 
phyteofim  recidit,aut  ea  quæ  fit  ad  vitam,aur  quæ  in¬ 
definite  ôc  fine  praefinitione  temporis ,  quæ  perpetua 
intclligitur,  quod  Tiraq. d.glof.  14  .nuj.mer.84.  rradlat. 

&  Molin. di  dio  §.j;.num.i84.  Idem  in  locatione  vfus-  7 
fn  1  dl u s  p c rp c t u  1 ,  qui  cafus  in  locationem  perpetuam 
incidit  ,  vt  ibidem  tradit  Molin.  Sed  .Se  qui  ad  breue 
quamlibet  tempus  locauit  repræfeiitatis  pcnfionibus 
futuri  temporis,  mox  fundum  condtidlori  vendidit, 

imputato  pretio  eorum  annorum  qui  adhuc rcftnbat 

quem  locum  E  (ruendi,  laudimia  debet  tam  de  pretio  locationis  an- 
'  J10™m  qui  reliant,  quàm  venditionis ,  cùm  de  toto 

vnum  pretium  fiat,quod  Molinaus notat.  $.1.  glof.7. 
nu.72.Sc73.  6c  feq.tit.de feud.  inÇ.P.  Quæ  omnia  ôc  8 
ïnpræcariointelligi  oportet,  cùm  eadem  fit  per  om¬ 
nia  ratio.  ■  Γ 


N  Ο  ΐ  A 

i  Intra  Decennium  non  eft  longum  tempw. 

i  Neuenmum  intelligitur  connnuum  aut  eti.\  m  interpol- 

Utum,crnn .3.  * 

,  P  a  s  s  e,]  etiam  vno  die.  l.hæc  adiedb'o.D. de  ver¬ 
bo.  iighif.  rajfer  autem  intelligi  debet  fi  fine  pnvfini- 
tione  temporis ,  &  indefinite  data  fit  facultas  luendi 
cum  volet  debitor,  aut  fi  didlum  fit  toties  quoties,  oi t 
quel  engage  foitj'aift  tuftjues  à  ce  yue  le  debiteur  rembourfii 
glof.  ôc  Bart.  l.fipræfinito.  D.  depœn.  l.Scruus,  vbi 
Bal.  &  Salyc.  C.  depeen.  Bal.  1. moribus  C.  de  dccur. 
hb.xj.  Bal.Fcly.  Am.  Imoi.Panor.  c.  ex  literis  cxt.  de 
conflit. 

Quod  fi  nouennium  exceditur, præfenti  die  laudi¬ 
mia  debentur  ,  non  expcblato  curfu  temporis,  v£ 


283  Des  Droits  du  Prince,  Art. LX III.  LXÎIIÏ,  284 


dicemus,  A r.  fcq.  A  quü  tempore  currat,  dicemus 

ctuuuinila-  .  .i,  -  j  ■  *■·  s  i  F 

c  iïettj'41 ji,J  T  F  roquais  fait  nqfixÆ  Conuictudmi ,  vc 
xiQUeuuario  mimero  quoque  Hitirct  >  vr  hic.Îk  Ar .*4 

&  Ar.  Lô *.  Λ:  (ΐ  4.  Ne  c  1  (i  11 J  iw.bi  s  aii  rmj  pr a prium, 
fai  &  exteth  quoque  iplbin  eufu  ÎïroiM  viurpatum*  Vt 
i  Turmiibus ,  &  aliis  quos  infra  memorabimus.  Hoc 
nutem  ideo ftatui rue ,  quod  une  ciuili  id  demum  m 
mat  cria  grade  ri  prit  >11  nu  1  logu  lu  ï  empuü  dicitu  t ,  quod 
dl  d ecciti  -i-Lin  0  m  m , quem  locum  T iraq,  exercer  m  rc- 
uxù-  $.1,  glof,  uuin.ç.  lraqu^^fiod  mua  id  tempus 
t,|'P  ecrdtlriiigiturj  nedangum  ccmpus  dicicur  ,  quod 
Cailc.  îïOcacs'NpreLsé-  Confia  voir.  Angel,  de  IrnolJ, 
fi  lilio,  D.ioL  jit;«i'.AlîSâud.  Lt.f  quod  auram,  D.  de 
fuperfie.  Caïd,  ekm,  u  \ bi  N  Docï.  de  reb.  al.  non 
aliViu  tëçrthch.  in  repertori ü/verbo,  locario  fri  tuiK- 
e:r.  niim^o,  MoSiu.^^i  ,q.  4.  nuraer.ip.  tgirut  anri- 
ebrehs  ,  ϊμΓγπ^γ  ,quod  nournnium  excedit ,  ίΐ  J  η 
decimum  annum  tcanlct'iidit,  pro  longo  tempore  ha¬ 
betur,  &  ad  Liudrmiaubilriogii ,  proptet  diutinam 
durarioricrn  detentionis·,  dc  perceptio  nem  Fructuum 
perpetuam  auc  perennem. 

x  Nouera  autem  annos  infligimus  non  iulum  enn- 

rinuos,  lld  dcmrarpolaLos  dc  triennio  iu  triennium, 
l’cd  Lea  demum  ,  fi  ab  initio  lex  &  conditio àiûx  cSt 
eosuraitui,  vt  finito  primo  triennium  ahud  iram  da¬ 
tetur  debitori  ad  uncsdud  un iuedant,  Ii  omnia  crien- 


A  nia  nou  en niu  m  e*v  Ljdun  c „  io  cri  m  cx  nrcefficate·  obii- 
g, trionis  primç  conrmu.uio  temporis  proctSdic.quiurK 
quini  aliquot  locis  Baldusconna ccnfilTe puteturcSr  Λ 
maniielb  fraus  eo  modo  fieret.  Quare  recepti orferi- 
tenua  contra  putantium  ,  &  pro  vito  tempore  haberi, . 
quod  yi  vnius  d'bligaiiôhis  prorogatur  ,  rex,  g.  ne¬ 
que  autem,  autli.  de  npn  alien,  aut  primuli.  reb,  Fc* 
cte£  vbi  Augei  Cy.  1. 1.  Cod.  de  uu.  emph.  Io,  Fnb. 
g,  pemilt,  lnftic.  de  viiifrjil'.  Dy-  Alb.Oldnd.L  plu¬ 
ribus.  §■  1.  U.  de  verbo,  obligat.  Lappas  allegar.  An¬ 
gel.  Coni!  1S1.  Anehar*  Conf.  si-  Card.  d.  at-tti.i.  5, 
vlc.  Alex.  Confiiôj.vol.a.  Ac  Coni,  toj.  voLjrEcrt:t£h. 

B  indidi  io.  verbo,  prohibitus  alienare:  ±ntimri£.  Alex 
d.  I-  i  filio  Erld.  J.  Æmybus.  norab.  j,  D  de  minorib, 
1,  voluntas  veri  quid  ii  filia ,  verbo  illul certum* C.oe 
fidemqmiEi,  vbi  additio  ad  eum  ,  rdin*  c,  qua;  in  Ec- 
clciurtuu ,  coi  51.  vcrl  fi  militer  fi  Ha:  ext.  de  coniltL 
lafi  mamimiilioties.  D.  de  in  (lit.  Ai  iur.  Ai  I  nciny 
potcll.  leit.i,  C0I17,  Drde  legar. j,Cint, in tta£l  iktdi 
paît.  4χΐιηΐϊΐ  yu  Anton.  But.  cip.  ad  Apoilolicacxn. 
ded  on  si*  Mol  J* -41 .  q.  8.  T  i  rar  ],  in  préfet .  1  et  rid.  con.- 
üeutvnumu  n.  Quod  Ii  ofnnn  tempora  inrranouen^ 
usum  confiihtm  „  nec  laudi tma  dcbcucuL ,  ii  modo  cx 
neccfiitate  primi  amtradfus  poftef  iota  temporaenn- 
nnuiMicur ,  iccus  enim  ii  tx  intentai  ta  aut  primo  tem- 
pc fwito,  vtpriÎk'üdiccmas,  icmpus,  prius  proro¬ 
gatur. 


Article  L  X  I  1 1- 


A  H.T,  IV. 

Novae 

Coni. 


T  cu  contracT:  d^ngage^qui  aepafle  neuf  ans  *  ventes  ne  font  deues. 

SBfe  Γ7  m  contrdHtt  itmiilmfts  t  ψϊ  mn exesâa  nmmnnium  3  hudimUmn  tk- 
bmtur , 


I-Îiceafusfupêtiqri  per  cmmariumiLtipUririiscil, 
etiam  fi  exprHlum  hic  non  eiler  :  Nam  cum  Atrioslo 
filptriari  fbitiiersr  de  atindirefg  qunr  nouennium  cîî- 
Cidit*iattdirain  deberi  .videeurid  quoque  dixilSc  dc  ca, 
qüÆ  citri cotififtit  non  deberi,  qua:  fentdmHt  Iimoc. 


C  CarJm.  Alex.cap.  cùmintiiacxt.qrnmacr.accuL.poit 
nec  expri n lctc  nccefit  erar  ,  cu  m  id  rari  cc  me  iTet ,  per 
locui»  qui  abTiraq.  traribuui'  copiose  in  retr  .  con- 
ucstc.  ÿ.i, glof.i.  mim.44·  Permiriumeniai  poit  tem¬ 
pus  intra  ccmpus  prohibitum  videtur,  dc  t  couira. 


Article  L  X  1 1  IL 


N  contrneb  de  vendition 3 ,  ou  y  a  condition  de  réméré  &  refeouffe* h 
^  ventes  ne  font  dénies,  pendant  ladite  condition  de  cefcouÎle ,  f?  elle 

â  ne  paife  ne  u  fan  s* 

IN  cùnîniàhi  'venditionis*  m  ψω  conditio  redimendi  Affiofi 'ta.  efi°  non  de  bmtur, 

pendente  conditione  redimendi ,  mf  cxccdat  nvuermuim. 


Νηϊλ  r. 


D? 


QmÂÇt  ptnsLntt  rtJrmfnknfmptvT  m*rtwr ,  <?1Γί" 

dcrnptitwm  .iW^JJj+i*  . 

L*i>i  a.c'vendUtent  fab  CMiitliitti  rrâttnmdf  Uttdtmiit  &  XtdrmptWtï  psff  trmptti  emnrm deL-ntu r. 


dri'finJMr. 

On  (wtnt/itnei  feiairi  fJ  de  rr, 
fr ttif  dtjfaftie  ér  ftTiîtt tîU 

fi  gentur  Λ-en  Uf* dmi* ,  pr^Jpfoc/i  nu  n  >rnEif  4fci- 

Qfted  fit  rnen  ihtrtitgrriJrtm^ippftit  rtAÎO  ertrfidAhtL· 
ddwmiT  dt  f<t  «  lf4ît  ftdf  r»enJf  htadi. r*. 


j  JiJ-rt  Kuu  temynt  omrtrm  itçermn 

Pt  ttfiemptttiïie  tx  fniirmtiïtftiÎA  dtlcnlx?, 

]  o  Jî  TtdtmmdipA  iftlim  S  tri)  s  Tetij/ΐΛ  pf  àtbtWH  Γ* 

11  Qfid  diprvrwMtene  tempo  ru  adtm  fudi 
Αϋΐρφ  ïdjAfiây 
'wü  df  ï 


1  i  Qmd  de  vindwiiit  tmdttiimlt. 
ij  Qsitdjf. iptjf<ju»pett  âtnit  cm  duiànt  traditur, 

14  j^itiddi  iéiiâitfW&Win  dim. 


IJ  Ê2Î* 


285  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXÏIIL  286* 


ty  j Qyùd  de  addiBionihios  in  dtem. 

ιό  Quidtn  yenditione  ex lege  commijforid, 

17  .  Qniddercuenditionihm. 

J a  On  y  a  condition  de  reemeréçr'  refcrujfe.']  Cùin  hac  ipfa 
de  rc ,  id  eft ,  venditione  fada,  cum  pado  redimendi 
aut  recinere  aut  recompræ  (vt  alibi  loquuntur)  magnç 
effcnt  Iurifcofultorum  controuerfiæ,  an  laudimia  de¬ 
berentur  non  fine  fruduConfuetudinaria  difpofitio 
intercedit,  quas  litem  praecideret,  &'  iudiciorum  repu¬ 
gnantiam  mirificam  i  Atque  vtinam  in  exteris  veteris 
1  Confuctudinis  ferip tores  præiliti  fient  eundem  ani¬ 
mum.  Idem  de  Prouinciàrum  multarum  Confuetudi- 
nes  hoc  iplo  in  argumento  fecere  magno  operae  pre¬ 
tio  cùm  valdè  pugnantes  diceretur  multorum  fenten- 
tiae,  «Se  eiufmodi  conuehtio  perquam  frequés  fit  com- 
mercioru  vfu.  Collegit  eas  And.  Tiraq.tit.  de  retrad. 
contient.  §.<5.glofia.  num.^.&num.jj.MoJ.f.jj.  glof. 
i.num.47.  Exhis  Blcfenf.  Art.82.  &116.  AndenfArt. 
116.& :  3 62.  Cenoni.  Art.  156.  6c  178. &  372.  Turon.  tit, 
des  rachats, Sc  de  LorryArt.77.hoc  idem  nouénium  re¬ 
demptioni  prçftituunt,  vt  immune  fit  à  laudimiis,quç 
id  tempus  fupergreilis  ftatuuntur;  Carteræ  refcifiùs  fe¬ 
re  tempus  ftatuunt,  nec  tam  longé  progrediuntur.  Ac 
nosfup.  §.y<?.  de  venditionibus  fimpueibus  differui- 
mus.  Hic  locus  eft  de  his  quæ  fub  côditionibus  fiunt, 
aut  padis  fufpenfiuis.  aut  refolutiuis.  De  ea  nomina- 
tim  venditione,  quae  itafada  eflet,vt  liceret  rem  ven¬ 
ditam  eodem  pretio  intra  didum  tempus  redimere, 

3  an  laudimia  deberetur,  magna  eft  pugna.Nicol. Boer, 
vir.dodiifimus  iure  &  vfu  rerum  longo  negabat  debe¬ 
ri,  quia  refolutionis  facultas  verbis  chredis  appofira 
in  contradu  ,  redemptione  ex  conuentionc  fequuta 
conrradum  ipfo  iure  refolueret ,  &  reduceret  ad  non 
caufam.  Itacenfuit.  $.18.  tit.de  feud.inConf.  Biturig. 
&rurfumConf  3.  incip.  Iacquelina.Molinæus.  num.  · 
27.vtiturauthoritateGuil.Cun.Bald.Alb.Iaf.l.ab  em¬ 
ptione.  D.  de  pad.  &  Iaf.  l.vlt.  q.2o.&2i.& quos  ibi 
congerit  dede iur.  emph.  fenfitidem  Io.  Fab.  l.vlt.C. 
com.de  legat.de  nuper  Francif.  Martius.  Decify72.  «Se 
571.  lib.r.  Haec  eadem  quæftio  plena  manu  retradata 
Cil  ab  And.  Tiraq.  valdè  copiosè  tit.  de  retrad.  con- 
uent.  §.6.  glof.2.  à  num.  y.  vfque  ad  fin.  &  §.  r.  glof. 7. 
num.  14. 15.  devbicolledis  omnibus  omnium  fenten- 
tiis  fuam  tandem  addit ,  vt  putet  tali  contradu  pr.v- 
fuppofito  laudimia  deberi,  cùm  verbis  obliquis  redé- 
4  ptionis  ea  facultas  concipitur,  vt  verbo  reuertatur,  re¬ 
deat,  &  fimilibus,dc quibusd.glof7.num.17.  At  cùm 
verbis  diredis  fit  vcluti  (fit  res  inempta)  dubitat  pro- 
pterrefolutiohem,  quae  fiat  ipfo  iure ,  &  ad  non  cau- 
um  tepore  retro  ado  reducatur  vtibid.  fcribitnum. 
14. &  15.  Haec  fententia  eius  d.  JT.6.  glof  2.  num.  19.  vbi 
fummam  colligit.  Mihi  placet  fententia,  ex  tali  vendi¬ 
tione  quibufe  unque  veniis  refolutio  ex  redemptione 
concipiatur, laudimia deberi,quia  cùm  perfeda  &  nu¬ 
meris  fuis  abfoluta  fit  venditio,  &pofieifio  tradita, 
plene  dominium  quaritur  ex  contradu  per  fe  puro, 
qui  anulla  conditione  pendet ,  licet  refolutio  pendeat 
a  redemptione.  Sed  tamen  in  difpofitionc  nulla  eft 
conditio,  aut  effedus  fufpenfiuus ,  quin  præfcnti  die 
totum  fuum  effedum  confequitur  ,  fed  refolutio 
dumtaxat  fufpenditur,  nec  quantumlibet  verbis  di- 
îedis  effedus  fadi,  id  eft,  traditio  poflcftionis  re- 
foluitur  fine  retraditione,  fi  is  qui  in  polfefiione  eft, 
refiftit ,  «Scobfiftit  aliqua  decaufa,  aut  defado,  vt 
dicitur  quod  Molin.  alio  in  fubiedo  notauit.  $.  1. 
glof.  4.  num.14.  Nam  &  intérim  emptor  Dominus 
eft,  &vendicare  poteft  &  locare  &frui  plenè  difpo- 
nere,  &  vendere  licet  refolubiliter  tamen  fub  condi- 


A  tione  redemptiua.  Molinæus  fpeciali  Parifienfium 
Confuetudine  idem  putat  in  cenfu,  vt  fcilicetlaudi- 
mium  debeatur.^,  yy.  glof  1.  q.4.num.  4S.I11  feudis  a- 
liud  elle  quando  venditione  continetur ,  ne  venditor 
fe  deueftiar(vtloquuntur)«Sc  retenta  fide, quam  tamen 
retentionem  fidei  non  vitra  decennium  putat  impe¬ 
dire  pofle  laudimiorum  debitum  in  emptore ,  quod 
ille  late  diiputat.in.§.4i.q.4.Sed  Nos  nec  ea  retentio¬ 
ne  fidei  vtimur  vendito  feudo,  nec  quifquam  apud 
nos  poteft  vendere  feudiim  fine  dimiflione  fidei.  Ita¬ 
que  particularis  eft,  «Se  localis  ifta  Pariliorum  Confue- 
g  tudo,  &  tenendum  quodhîcftatuit  Confuetudo,non. 
polle  redemptionem  vitra  nouennium  extendi ,  quin 
laudimia  debeantur.  Nec  Domino  quidquam  perit, 
quoniam  fi  nouus  vaflallus  emptor  in  pollellionem' 
ingreflus  fuerit,  fiue  fide  fadla  fiue  non  fafta,iura  Do¬ 
minica  redemptiua,  «Sc  quælibetalia  Dominus feudi 
per  eius  mortem  exigere  poterit,  fi  volet.  Quod  fi  in 
fidem  receptus  fit ,  protinus  non  expe&ata  alia  conti¬ 
nuatione  pollellionis  Domino  feudi  debebuntur. 

Itaque  ius  femper  ialuu  erit  Domino. Stat  igitur  de 
veditione  fadta  fub  facultate  redimendi,  laudimia  de¬ 
beri  iure  communi, quod  &  Chalfi  fubdubitans  putat 
C  tit.de  cen fib.  §.r.  glof.  verbi loux·,  Confuetudine  noftra 
non  deberi,  nili  nouennium  facultas  redimendi  exce¬ 
dat  hoc  textu.  Porro  non  fimpliciter  aut  omni  cafu 
hxc  fententia  accipienda  eft  ab  emptore  laudimia  de¬ 
beri  pendente  conditione  redemptionis.  Diximus  an¬ 
te  iure  Parifiorum  nos  non  vti ,  qui  feudafolent  ven¬ 
dere  retenta  vfque  ad  nouennium  fide,  quare  penden¬ 
te  ea  vfque  ad  dimiflionem  fidei  (vt  loquuntur)  negat 
laudimia  deberi.  Nos  quidem  eo  iure  non  vtimur, nec 
quifquam  alienato  per  venditionem  feudo  fidem  reti¬ 
nere  poteft·,  nec  aliter  quam  per  feagium  (vt  aiunt;ius 
feudale  retinetur,  fed  tamen  accidere  poteft ,  vtqui£« 

>  quam  feudum  vendat  fub  conditione  redemptionis, 
Sc  pollellionem  intérim  retineat,  quia  coucnit  ne  em¬ 
ptor  pollellionem  ingrederetur, ne  fidem  Domini  ini¬ 
ret,  ne  venditionem  publicaret ,  nec  quid  de  ροΐΓοίΓο-  y 
riis  a&ibus  vfurparet ,  autvt  pofleffionem  fortè  mo¬ 
mento  ingrelîiis  lit  transferendi  dominij  caufa  &  con- 
tradhis  veftiendi ,  qua  tamen  potius  cgrelfiis  fit ,  quia 
ita  conuenerat.  Hic  dubitatio ,  an  de  tali  venditione 
laudimia  deberentur  :  Diximus  ante,  &  demonftraui- 
mus  ex  fimplici  aftione  ex  empto  laudimia  non  debe- 
ri,  nccrem  affici,  quia  icilicermanus  mutatio  nulla 
'  contingat ,  quod  hic  quoque  ftatuendum  eft ,  prarfer- 
tim  cùm  polleilio  non  transferatur ,  nec  nouus  valfal- 
lus  fidem  iuret,  «Sc  venditor  in  pollellione  maneat,  per 
cuius  obitum,  II  hoc  cafu  contingeret  eum  mori,  iura 
omnia  redemptiua,  &  quxlibet  alia  deberentur  'quo 
ad  fidem  inierit  fecundus  vàifallus ,  nec  a&ionem  ha¬ 
beret  Dominus  aduerfus  non  polfidentem  quamlibet 
Dominum, &  proprietarium  antequam  fidem  præfta- 
ret  aut  in  pollellione  cllèt.  Igitur  laudimia  non  ante 
debebuntur  hoc  cafu,quàm  conditionis  tempus  rran- 
fient ,  &  emptor  ex  pa&o  polièllionem  ingrelfus  fit, 
quod  etiam  Molin.  cx  parte  fenfitd.§.  yy.  gfof.x.  nûm. 

1  49-q·^ 

Sicut  ncccùm  llmplex  redimendi  facultas  ceditur,  6 
ante  quidem  redemptionem  rcalirer  fa<ftam,quod  nos 
Art.yp.diximus. 

Hinc  patet  quid  in  ca  quxftione  ftatuendum  fit,  7 
de  redéptiuo  quod  petitur  mortuo  emptore ,  qui  fub 
conditione  redemptionis  emerat  redemptione  nondu 
fufta,  vt  omnino  in  eo  indicandum  fitredemptiuiun 
deberi ,  fi  in  polfefiione  erae  &  fruebatur ,  fin  minus 
non  debeantur,  de  quo  «Se  Molin.  §,zz.  q.  39.  6c  40, 
nos  infràplunbus  dilfercmus* 


z%7  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X 1 1 1 1.  188 


Gactcîïivn  ’hïC  vçdbiii  dw j  Λ  Incçlligrnda  bl  A 

oin  m  «acte  icfôluîiônis  côcrathis  ,  qiicdetmcra&iTin 
Ir (obit, idem  de  omiiî  pdfco  Mpcniuio  refolutiom^ 
nuii  ,1111·  in  in  üi(p.Tii(LLo  difpofitionis  sur  vendit  10- 
ιιίΐ,  quoniam  tafia  effee ht m  ip (ûm  Uiipç d iunr, SiCvw  ■ 
frequenter  Luiiiinul·,  mil  aÉhùditirpnüdliü  Uan5raà~ 
nu;,  vc  iïifTdiCÎnir.  ^ 

1  .·  tneti Rcjmtd^hftytdint  hâta  rdArun.]  Itaacçipc,(i 
leiiernuùo  vi  corirr^un har, m&atempoi a  conditm- 
ni  pra  ifcitûtiü,  nau  1  poft  nenurimfrun  FecüTc  irïdubte  ad- 

S  ïb'L-m  ad  1  jLntii  mia;  N  am  purificato  contrat  tu  idem 
in  totum  habetur  ,  ac  fimuiquam  appel  ita  Mftr ,  & 
contractas  initm  pu rsc  v eridi tionïs  f nul  r  t  ■  qno  cafli 
hiüddubic  kudimi^ebcjHur  .  quod  h.tc  ipla  joccie 
Icrihtt.Strph.  lîiftrancL  Conflit.  vpLi.i.ncccmrio. 
$ril:t,vires.  Π.  de  perse.  Sc  com.  rd  vend.  vhi 

Angel  ά  Alex- D  .de  Yulg,&:  püp.Dedus  &  quai  Co¬ 
con  congExitLpecuriLiim  D.dcrcb.cred. 

9  Proinde·  fuper  ion  omim  d sain  mr  de  c»  conditio  * 
jis^  mi.ie  m  contraria  appofira  vit ,  vd  incontinenti  de 
fine  întctLudlcij  vtip  ii  contractui  indic  dici  poilu,  <Sc 

qufmqttini  criaro  ca  intertisllb  Lîaiircdimfndsiaad- 
tiid'pouic,ricc  ipfspcr  fc  conditio  odltiingatadifiiAidL- 
miï,  fi  tariïèii  l'cdeitip cio  fiat  virtute  co n di  nonis  ex  ni  ■  C 
retusi  lo  date,  bina:  mptiont;s  fiant  .,  &  bituiandimia 
debentur,  ram  4c  empti  on  c  qqirü  de  rcdumptkineiat- 
qtic  adeb  de  viroquc  pmk  i  vd  empti  on  I  s  adliu  mi¬ 
ni  um  mû*  βΛα:,  quod  Moaiti,  pjarfcqturur.  §.13.  glof. 
y,q.i .  &i.  num.a.tfe  ji'. w-q-j.  TiÉiq-  f  r.  glof?.  nu  3. 

4,  de  3. 4c  41.  âç$»£.glal'ï.  à  mimera;-  viqucadmnn. 

15 4  tn  tÎcradt,  cûnucnt.  lacob.  tract,  de  iayd.hu  m*i& 

ik  3j,FrtmGifrMart.  Decifpi.ieôoi.  Übq.P&pa  lib,  j. 

cil*  ilfiininfkgmtiTiâiix,  ardioii-  Incontinenti  vtrb 
accipiunt,  quod  eodem  dic  finitum  ûl,  de  quo  fena  cil 
dtfp  ütatl  0  Tiraq.d  $.  1.  gioL·,.  tu  retrait,  conise  ut-  & 

L  fi.  vnqu.  i  m .  verbo,  do  nation  c  Largitas .  nura .  18.  C.  de  I 
reLioc.dijrLP.t-  Molm.S-fi.  -glofi.  nnm.  37.  fine  eodem 
fuie  fcpaiato  milniTtu-nM  fiat:.  quia  contemplatione 
inuma  fait  i  contractui  inrelliguntur,  quod  Purpurat 
ii:  Philippus Decius  difptitim·  I,  kgrrrcC»  de  patt.fc 
MoJin.  in  reg  depobUc.  mnn.  i?i.  !k  m  contra dtib. 
vfuf.qiSo.iHim.307.  Tiraq.  dglofp  AvnaL  Fcnon.in 
Couf  Bord  cgal.  ti  r-  de  fend,  ÿ,  iti . 

10  Sed  &  accipiendum,  qubd  didrmjs,  ktidimia  non 
deberi  de  redemptione  cautaAc  facta  ab  vendit  are  v 
Sqc4s  Π  sertio  cuiquamcrntia  G  t, qui  virtute  conditio  - 
itis  quemlibet  emlcm  cbntrnAu  excepté  rcditincrii:,  j 
1  llc .enim  revera  duo  contraihis  üinr ,  dure  vend  t  fig¬ 
ues·»  £c  du  iliuii  Ingdum;1;  dÎ'bcLiLuivmuc.mcnc  ρίτΓο- 
li.irnm  &:  m/.nunm,  llV poQcJlbrimi .  qisod  £'■■:  Mc-Sin. 
ibibit  Severi  f.y:  gioE.a  num.ff  dc  feq-  Imo  A  de 
pretio  idbüni^inrrogationis.ie  reucnditionispoltea 
■frtifi £  laudimudebem  lu,  vn lc.i  quidem  veinai  de  v  nl- 
co  conu'a£tu»quodilleaLtd.Sv  jj.  q.i:.  iium.tj. 

£crq, 

Eadein accidunt,  Cum  quis  éeÆonçm  accipit  a£iio- 
num  atithypotbcciifum  adi  te  cius  debitorem  aliquem 
luper  fcudo  .  de  qui  bas  quideniediombusiaudnriia 
non  deb cntiu ,  ]  ‘  cr  ca  qn  a'  d  ixi mus  hi  p.  (i?d  it  poilcav  i 
cejbomlm,  cum  Domino  frudi  cclfLotiariusennucuc- 
iit  »  £c reliquum  pretium  frudi  foluerk  imputaris  de¬ 
bitis  cedis  in  prcüiim»  liiidsinia  de  tuto  debentur» 
quod  die  etiam  fciibic  Molin.  vbi  iiip.unm.qi.  fcuf 
§ . 5  j .  gkf.  j.  ]uim.i quod  ti]ncn  ille  ijicclli- 
git  dc  bis  cdTiouibus»  qua' cum  ipio  debitore  fundi 
Domitio  fiant, nem  qui’  imetccdentes  per  pluresgra- 
di4-s isiccr  Ic,  ii  couti ug.it  vnum  alceri^atque  cum  irem 
tertio  cedere ,  qui  deinde  à  proprietario  rediunnt ,  im¬ 
putatis  creditis  prioribus  ic  l  dii  i  in  lotte  praij  frudb 


Sed  bSc  magna  dubitatio  incidit,  &  fcligla:  pm-  n' 
gsia,  quui  de  prorogacionc  ccmditionis  ccniaidum 
fitjii  forti  cùm  in  contodtu  dequinqj.eniiLoconiJr- 
niirèt,  pofrea quinquennio  aiir  pcmleMte{fx  interudl- 
lo  tr.mtnij  au:  polt  finem  cius  in  aliud  quadri eitrdum 
prorogata  fu  conditio ,  quod  quadri  cm  j  ig  m  iunffcujn 
iupeiiori  quinquennio  nouenmiim  dïicic ,  qujdcvn- 
fcndumüc.  Hic  Le  mül π plices  c;ifus  pandunt.  Nec 
qiiifqnxm  dubitat,  quin  iicoiulicin  aut  vnicaaut  dno- 
bus  icniponbus  comundis  nouennium  excedaEjbi- 
d imia debearttui,  quia  tempus  à  Confuecudiiife pLa-fi- 
xLsm  tranfrendicur  »  etiam  li redemptio aib#iitetÉj£ 
re;  mera  nouennium  :  Nadâ  conditione  iiouermuun. 
excedente  debentor  protinus  laudumia  ,  ncc  frmporis 
lapfus  expediatur.  Std  nec  quifquim  dubitat»  fi  finem 
conditionis  uicomnadtu  prefimtdquifquam  cxpectl· 
y  erit,  quemlibet  breuis  tnmefrns,  amuiae,  velmmlis» 
poit  cani  lapiam  aiiam  conditionem  proro^eiauc 
fr  oidam  der»  qtun  hoc  qua  que  cafu  laudirn  ia  debean¬ 
tur  fuie  redeiuptigfiatj  liuc  non  fiat»  quia  tranikdb 
prima. cemdirion e  quai  pars  coiiiradhus  efr,  coniractds 
purificatur,  vt  an  te  dkiimi  s,  fi  :  locus  huJimus,  nec  * 
Jecunda  co  ditio  prorogatio  eftprioris  m  praiiudsdurrt 
I  ttttiLfed alius  &  nomis  conrradtus  cft3d<·  qua  quidim 
pier  fr  Ludimia  non  debentur ,  vranie  drinnus,  fed  fi 
virtute  e  itis  redempuo  fiidta  fit,  debebuntur  item  de 
redemptione,  prairaraliicx  priore  venditione.  At  ve¬ 
to  ou  m  prima  cô  diti  α  p  :  orogiru  r  antequam  fimatur, 
neque  prorogatio  nonepHum  excedit,  bk  pugna  Sc 
conilirtus  ienct-nciarum  :  Mobncuslaudimsa  vbique 
Jcberi  negat,  fiuede  venditione,  iiucreuenditionc  vi 
conditione  iodla,viimr  anthornaie  Bald.CoiiLnt.bb. 
v.  An^el.ic  Pauli  Cnfir  enfl.vlt.de  ier.ratioJlimicurex 
LSedoc  fifcaiientc.  D.  depicritr.  Harclateperfequi- 
tur  Mobn-  § .  i|i  q+ 1 4 . uloi .  1 ,  nnm.ûï .  1  dem  & 

5  Franci  f.  Martius  ii  fleri:  Deci  1. 6  47 .  A  n  d.  Tir  aq.  mira 
copia  ic  fcri.i  di  fpLi:ariGnc  proba:  tempus,  quod  unra 
prioris  dilationis  fpatium  proi'ogerur,triufiicm  n-itutç 
&  omdiiionts  tilecu-m priori  imo  &  eandem  dilate 0- 
11  em  ceniet] ,  non  rxmen  jimpliatcr  dcvuiucrklire- 
lpcilun  Lcdtonital lentium  dumtaxar.  CutLium  ter¬ 
tio,  cuiquamtui  ex  cemtradlu  pattiom  iiîÿ  qitffÎîttoii 
fit  j  non  pmri  udicarij  no-ui  comi  enti  tme  cx  intortrdlo 
fitifta,  qua-  pati  contîaûus  prsoris  dici  nequeat .  nono 
pacto  êc  iecundis  placitis  induifi.  Itique  Dbfitino 
laudi  mia  deberi  qaumuis  intra  remplis  prorogatum 
7  t  x  intcruillo,  i^o4  di&omeffr redemptio  fiat.  Ira  iUe 
concludi:  (ementi  π  m  rttraba  conucn:.  J.  1,  glof-7· 
num.t4,&  nuin.fi7. 

Quce  frncennj,  fi  verum  fateri  volumus,  iuri  ms- 
gis  conm-nir  dc  nititur  quam  friper  i  or  Molinad ,  & 
j.dtorurrij  quia  contridtu  femcl  perfbflo  quandocum- 
que  noua  conuentsone  ex  mtemalio  aljqoid  additur 
vc)  ltj  nuitur  de  ptiuf  i  Cei  tractu,  alta  res  fit^idquc  Liud- 
iq  maxinfr1  culu  de  pririudic-io  terti]  quzritLir,  qiti.de 
ipic  loais  Latt',  ab  Tiraq.  teüadàiririn  titrait  Ifgn.i» 
gloi.iS,  iiam.fA.g.  Ergo  nufqu.im  couucritio  perfrüi 
i  u  retratr.in  p  o:t -fl,  vt  ad  ima  tu  r ,  qu  od  q  ua: fittirti  dt 
p  terriodnaudiio  pr arien im  Domino  fcirdi.dec.iitUS  iu- 
re  conrrabitLit,qitod  Giiil.Cttn,  l.iarifgcutium-f.'' 
adcb.D-  dcpiit.it  Tiraq.  exigit  vbi  fnp.  mim.  Ita¬ 

lia  quonesde  hisdifpufario  incidit  fiin  piciptnm- 
ribas  [vt loquuntur)  CVabeUiis,  fiuclaudimia,  nue  :4a 
iutaquæ  Dominis  deconnadribus  queruntur ,  (em- 
per.id  eam  lententiam  decurritur  quse  diJlingi  vit  com 
ucmiojurs ,  qvfa:  in  commcdibus  fiunt  ab  hii.,  qaa:  e* 
inter  itallo  &  connaoiibus  perfedtis  ,  quod  vulgo  si£>- 
omt  L,  ab  emptione.  D.  de  parii.  Angel.  quia  vero, 
auib .de  niip.c  ol.  4.  B  al  XÆmvli  tis>  1  ια t  ab, 3  ,"D.  dk 


z8p  DesDroitsdu  Prince,  Art.  LXI III.  290 


norib.  Atque  cum  aliquando  contradiceretur  fcio  ita 
ab  Curia  Parlamenti  noftra  indicatum ,  &  laudimia 
adiudicata  quamuis  prorogato  intra  priorem  dilatio¬ 
nem  temporejQuod  quamquam  non  latis  mature  fa- 
dumfubfellia  fremebant,  ex  tempore  fcilicet  ea  de 
re ,  de  qua  client  tam  repugnantes  Dodorum  homi¬ 
num  lententia: ,  i  uris  tamen  ratio  facit  vt  hæc  lenten¬ 
tia  potior  iit,  quamuis  commerciorum  fauor  blan¬ 
diatur  aduerfantibus ,  &  illidat  in  diuerfum.  Quare 
me  autore  nemo  tales  conuentiones  inibit ,  &  fibi  in 
tempore  confulet  potius  quam  duplicium  laudimio-: 
rura  periculo  fcfubiiciet,  &c  venditionis  &  redem¬ 
ptionis* 

Et  quoniam  hîc  de  venditionibus  agimus  quæ  pu- 
rç  non  funt  &  implicitas  habent  coditiones,aut  euen- 
tus dubios  à  padis  fulpenfiuis.  Quæfitum  elide  ea 
11  venditione  quæ  fub  conditione  fada  effet.  Talem  vo¬ 
camus  cùm  contradus  fubftantia,id  ell,confenfus  pe¬ 
det  à  conditione,  quæ  cùm  deficit ,  effedum  contra- 
dus  exillere  impedit,  &  efficit  vt  nihil  retroadum  vi¬ 
deatur.  Nec  dubium  in  talibus  laudimia  nulla  deberi, 
fi  quidem  ipfa  contradus  fubftantia  incoditionepo- 
nitur,qua  deficiente  adus  corruit.  Secus  cùm  contra¬ 
dus  quidem  in  præfens  perficitiir,fed  refolutio  à  con¬ 
ditione  pendet ,  tùm  enim  iura  omnia  quæ  ex  contra- 
dibus  debentur,  exiftunt  fimulatque  contradus  per- 
fedus  eft,  licet  conditione  refoluatur,  &  Mofin.  dille- 
rit.  §.54*q.j.  num.38.  &  §.13.  glof. y.  q.4. &yy.  glof.i. 
num.40.Tkaq.  inretrad.§,i.glof.2.  nu.n.&glof.  10. 
num. 46. &c  §;  z 9. glof.  i.num. 2*  &  3. Idé  in  retrad.  con- 
uent.§.6.glof  2.  num.  18.  Steph.  Bértr.Conf  22i.fib.j.  & 
Iacob.de  Sand.  Geor.trad.dcroyd.num.38. 

Quod  ampliandum  ,  etiam  fi  pendente  conditione 
procederetur  ad  traditionem ,  quod  ipfum  rarum  eft. 
Nam  contractu  refoluto  refoluitur  &  polfeffio,  nili 
realiter  &  adualiter  poffelfioni  emptor  mfiileret ,  & 
longo  tempore  in  poffefiione  ellet,  vt  decennio ,  tum 
enim  tam  diutina  mutatione  manus  laudimia  debe¬ 
rentur  quamlibet  conditionali  contradu.  quod  Mo¬ 
lili.  feribitd.  §.  yy.  glof.i.  num.  40.Tiraq.  d.§.i.glof. 
10.num.y2.  deglohy.  num.  28.  vbi  docent  ex  contradu 
conditionali  mquuta  traditione  transferri  dominium 
l.dotis  frudus.§.  vit.  D.dc  iur.  dot.  Namque  foluto 
pretio  Sc  tradita  poffefiione ,  conditio  contradus  fu- 
ipenfiua  tranfit  in  refolutiuam,quod  Molin.fcribit  d. 
§.  1 3 .  q.4.  num.  24.  ôc  d.Jf.yy.  num. 40.  hoc  eft  cotradus 
qui  conditionalis  erit,  perficitur  fubftantia  Sc  confeil- 
fu,fcd  deficiente  conditione  refoluitur,  inter  quæ  ma¬ 
gna  eft  differentia  &  latum  diferimen,  an  difpofitio 
contradus  in  conditione  fit ,  an  vero  refolutio.  Hæc 
vera  funt  in  vniuerfum ,  in  omnibus  conditionibus 
appofitis  contradibus  &  confcnfu ,  vt  obligationem 
impediant  cùm  deficiunt,  nec  laudimia  dcbeantur,fed 
cum  refolutioni  aliud  eft.  Si  tamen  nonobftante  con¬ 
ditione  proceditur  ad  traditionem  &  pretij  folutio- 
nem,  tranfit  conditio  de  difpofitione  contradus  ad 
refolutionem ,  Sc  laudimia  debentur ,  fallit  in  contra¬ 
du  fub  conditione  redimendi ,  quæ  nouenniüm  non 
egreditur,  in  qua  tradita  licet  poffefiione,  laudimia 
non  debentur  hoc  Articulo.  Nam  quod  contra  Mo- 
lin.  ccnfiiit'd.§.i$.  q.4.  num.  24.  iuscom.efthic  vero 
localis  &  Confuetudinariæ  difpofitio  :  Nam  illic  exi- 
ftimat  conditione  appofita,  &  tradita  poffefiione  lau¬ 
dimia  foluenda  ad  onus  conditionis  vt  ait.  Sed  noftra 
Confuetudo  redemptione  fequuta  intra  nouennium, 
contradum,  poiTeilionem,  numerationem  pretij ,  & 
omnes  effedus  refoluit.Hæc  diligenti  animaduertio- 
ne  egent; 

Sed  hinc  non  abiero,  ne^  fortaftè  eibv  qua 

Λ rgentr.ConJ.inSnt , 


A  id  quoque  dixerb  j  cùm  laudimia  deberi  dicimus  in 
contradu  conditionali,  tempus  contradus fpedari, 
non  conditionis  deficientis ,  ideoque  fi  alius  aut  Do¬ 
minus  aut  condudor  fitiurium  dominlcahum  tem¬ 
pore  contradus,alius  tempore  conditionis,ei  qui  fuit 
contradus  tempore,  deberi.  Nam  deficiente  condi¬ 
tione  retro  omnia  ex  tempore  contradus  referuntur* 
cùm  pro  non  adiedis  habeantur,  quod  ante  diximus 
ex  Steph. Bertrand.Conf. 221. &  4y.hb.j.&  Bald.notat. 
l.i.  C.  denund.Francif.  Artt.l.hærès  quandoque. D.de 
acq.hæred.  &  Conf.xj.  incip.  procedendum  eft,  And* 

^  Tiraq. attigit  in  retrad. contient.  §.y.  glof.  4.  num.24. 

V  &  m  retrad. hgn.§.i.glof.io.q. 8.  Papo  nt.  des  droits  fet- 
gneuriaux.  art. vit. 

Sequitur  controuerfia  de  venditionibus,  quas  irt  14 
diem  Mofin.  vocat,quæ  potius  ex  die  dici  debuerunt, 
quia  fcilicet,  non  à  die  adus  contradus  incipiunt ,  fed 
à  die  conuentOjCÙm  fcilicet  côuenit  dic  primo  Ianua* 
rij,  vt  emptori  res  tradatur,  ex  die  primo  menfis  De¬ 
cembris  fequentis  venditor  intérim  re  fruatur.  Nam 
tum  non  in  diem  primi  Decembris ,  fed  ex  eo  die  em¬ 
ptor  fruitur  ;  Econtra  &  cùm  côuenit,  vt  emptor  præ- 
fentidie  fruatur,  pretium  vero  aut  partem  eius  foluat 
^  prima  Decemb.  vt,fcilicet,ex  ea  die  pretium  numere¬ 
tur.  Nam  fi  conueniffet  vt  ex  hac  die  emptor  fruere- 
tur  vfque  ad  primum  Decemb.  exclufiuè,  venditio  ef¬ 
fet  temporalis,  quæ  in  locationem  rccideret,tum  pro¬ 
prie  in  diem  fada  diceretur.  An  vero  de  tali  venditio¬ 
ne  laudimia  debeantur,  plures  cafus  diftingutur.  Brc- 
uiter  fic  habendum.  Cùm  venditio  ita  conuenit  vt  δε 
traditio  &  folutio  vtrinque  ex  die  fiat,  tumnecfeu- 
dum  intérim  aperiri ,  nec  manum  mutari,  ncceonfe- 
quenter  laudimia  deberi  pendéte  die.  Contra  fentien- 
dum,  cum  traditio  protinus  &c  prçfens  fit  dilata  dum- 
taxat  folutione,nam  tum  manus  mutatur,&  laudimia 
^  debentur,  &  peti  protinus  adiudicatio  poteft,  fed  em¬ 
ptor  aut  partes  ad  realem  folutionem  ante  diem  pre¬ 
tij  foluendi  compelli  non  poliunt.  Eft  enim  dies  &  di¬ 
latio  pars  diminutiua  pretij,  &  confequenter  contra¬ 
di  usl.i.Ç.  editiones.D.deedend.  1.  fetidi  partcm.D.de 
cont.empt.  §.plus  autem.  Inft.de  ad.Itaque  non  ante 
Laudimia  debentur,quam  terminus  in  contradi  u  præ- 
fixus  venerit,  &  fi  plures  termini  fint,pro  rata  deben¬ 
tur  quod  Mol.fcribit.d.§.yy.  glof.i.  num.42.  Ideoque 
nec  hoc  cafu  viaexeeutionis  procedi  poteft  pro  folu- 
tione  eorum,  nec  via præhenfionis  quamuis  alioqui 
E  Dominus  pro  ventis  luis  per  exeeutionem  procedat, 
fed  peti  poteft,  vt  partes  condemnentur  ad  eas  poft 
terminum  foluendas  ,  veluti  in  omni  obligatione  in 
diem  qui  cdfilfe  dicitur,  licet  nondum  venerit ,  quod 
paucis  additis fenfit  &  Molin.ç.ij.glof. 3.num.i3-& §. 

54.  num.  34.  quamuis  in retradlu  quiddam  diuerfum 
tradat  in  d.$.  12.  glof.y.  num. 9.  in  tali  cafu  venditionis 
in  diem ,  cùm  etiam  diuerfæ  fint  in  eo  caufæ  &  ratio- 
nes,Quamuis  etiam  tali  cafu  neget  emptorem  ad  exhi¬ 
bitionem  conttadlus teneti ,  ideft,admuldtam  non 
obligari  ob  non  exhibitionem  d.  num.  34.  donec  dies 
venerit  folutionis  pretij  à  quo  δε  laudimiorum  exa- 
F  dio  pendet,  idem  Molin.'&§.yy. glof.i. num. 41.  Dila¬ 
tionem  intelligimus ,  quæ  in  eodem  contradu  detur 
non  ex  interuallo,  &  eodem  inftruméro  aut  feparato, 
fed  tamen  mutua  conditione,  &  lege,  6c  eodem  tem¬ 
pore  fado ,  quod  ille  tradit.  d.$.y f-  num.  4  4.  Nam  ex 
interuallo  datanil  mutat  in  prioris  cotradus  fubftan- 
tia,quominus  δε  Dominus  fetidi  fuis  adionibus  expe¬ 
riatur,  δε  alius  quiuis. 

Non  idem  eft  contradus  venditionis  in  die  de  quo  15 
loquimur,  cùm  eo  qui  eft  addidionis  in  diem,  cùm 
fqndus  fcilicet  venditur,  nifi  fi  quis  intra  diem  certum 
N 


Zpt  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  XV.  291 

mclwtra •runiHritrnrtirtmfl-rt,1·»  ai-  Λ  rnioiw '“E™  in  BÜ  piflo  me- 


Jki.  ÎaÜafnàttt  conceptio  cpiitracktim  rcdiïir  rett  o 

RüUuin,  &  ad  trou  cmfam  tedurit  kqu«è  mcÜoti 
eoudintfnc.  Qu;.m  urik  pvâtfôÉ  •kûdÎmuukbenuiL', 
π  ec  quiftjuî  in  e  u  dmed u  rô  ien  tir ,  π  ·.  1 1  quod  qu  redat n 
opponk&  ramer,  mittero  l'cl  abitut-Sicph.  Bcmand. 
dok-4J.  tib*j*  &Mûlin.  iiqmE.&fj»  fiçloLfcq.ïiÎ.  niim* 
iùi .  I doue  ad  ι.·ο  verum  cih  vc  iî  pro  m £.■  liori  ή  uienicn  - 
da  c  on  H  itione  vccuii  cor  rem  ad  licitationem  «droite- 
tpfe idémciïipEOT  qui  fub  eo  parto  cmcrat.vtec- 
îl[  plus  (jffeftniio. ,  tamuvpiirna  emptio  refolaiaiiu- 
iiL-ar.  itce  ev  tio.vlh  iur.i  deooannirjemueondiiipeort- 
EraÎtuiu exime  tic  ,  L·  emptote*  110110  eantmcÜu lm- 
JteacUreni  qiioïLf.  vlr,  D.dc  m  dicin.add.  quod  idem 
Moilrt·,  notât.  5.  i\< hum,?.  e*  feqnentiiuriilebebuii-  ] 
tnrex  priore  maiSa,  YtilvüioLoJü.q,  q  .tjium.i.f.Ti- 
raa.d.J.ÉT.  ^iof..i.num.j,di  t?,Jïner.$,i8.  &  $.1.  gKif-7» 
num-v+y*  &  ic^FtAivdf.M.iitius  fk-ciGpi.  lib.j.  &. 
J7Ï.  dfÊOl· 

Eodcm  fente nt li  fit  de  \ endit  1  (inc  fub  legç  co mro if- 
fumin  ipadtiytndi'io  contipsTur ,  vt  iî  ad  dim  pr- 
aiîiii  (bluta  non  lu,  fimdui  inempms  fit  l.i.D.Je  lcg. 
commi  IC  qui  eoncr&etus  pnrusift,  ted  Tu  b  coiufiïiûntf 
refol  ni  c  1. 1-  D,  cod-  ht .  6c  M  oLd^.  yy  ,gki  (.  i,  q,  1 6.1  sraq . 

5. 1  .glof*7  .Sc  ^tS.glof.i.n um^.  11  u  .1 5 .  tctradE conucnL 
Boen  d .  iî  .Quod  Vf  rom  tffe  precîpu  é  cù  m  taies  ecui- 
rraétue  fi  un  r  verbis  iürettis,vt  fir  inemptus  vtl  habea- 
ri η  pco  mfcdto,  pro  nu  Ho ,  a  lu  ven  di  tûr  po  il *c SCoïKm. 
récupérer,  ce  alu  5  tcqiiipçUemibtis,  de  quibus  Moltr.. 

$.  Ttmq.in  rctradt* Gpmient.£.i.  glof.T.nuro. 

*  14.11.  fcfetp  6e  idemtu  uranibLES  pa  tdishaLu-mibus  1 
eLinfulas  rdolutiuAS  prindpsj  ipfïns  eomotliis,  de 
qüïbns  ibî  Molin.  fusé. 

A  c  putat  M  0 lin .  qui  detn  id  locum  habere  in  pidiî 
regularibus  &  atdinaiiis  Jn  quibus  ictiicet  talcs  ven- 
difïones  modico  tempore  ducant:;,  cirniita eoncipiun- 
rur  s  nïftinrrr primas caleudasaut  aii.ts eiufdein  anui 
meliotero  condicionem  qui fquaiti  atcukni: ,  Sea. is  li 
dichiro  iÎtyiiiü  quïS  U’-tradcceirofiim  attulerit., &:  teve- 
iaquifpiaiu  poftnoucin  aunos  atrulcrit  φ  videri  esum 
ex  i-ttn  dî m  nms  poSl  idhonc  &'  minatione*  i  ura  D  o  mi- 
no  dt-bfti  6l  kudimii ,  St  fruitus  cfHd  emptoris  qui¬ 
libet  rtfobta  conteifhi ,  cluîi  tenditor  vtatur  pretio, 
id  quidem ï.  iium.cii,&  fcq.quodqU-i 


liorialbcà conditione  fruttus  ridütiictc  venatori  u·- 
ncatur.  L  irem  quod  didium  cft.  D.  demdrc.  addiét 
Sed  tu  r  sirgumtm  to  ίπι  «£ht  um  od  p  1  etij  v  Lum  ^ni 
vetuüCDï  hitlitt  longum  tempore  „  &c  negst  uiescilt 
hypodieies  diiti  tirûli  in  dicm  addiih 
J  Cocifcquitui^vteum  de  partis  vendicicmumdddl,  1; 
vendit!  on  ibu  s  q  a-Έ  (  tib  pactis  egtrimus  »  vt  etiam  de 
reueodicionibnsinqiur.inroï ,  qiiievi  padorum  fiunt, 
an  laadimu  dt-  his  debeantur.  Brcuc  eû;rci|ninfiïi*  de 
his  rcmcndiiiombuij  qustd  paiiotum  in  ipfo  con. 
rraau  apport  totum  fumr,  buiUmiamilLi  deben.ndul 
cnim aluid  elfe  qitàm  tnet:is  cxçaitiouçs  prions  con¬ 
tradi  us*  6c.iétkitieexipkJ  contradti  agi,  quodBdd. 
ai  t  Cou rt  4 1  j.  J  t  b .  z .  E«rt.  I.vl  r,  l.quo  riens.  D.de  p  ublic. 
Qiiûd  verum  eÎtiiiLereiitfdifio  inrm  non enni  1.1m  fijt, 
vt  lue*  fuie  pûft  [loueniiLUJtu  Nam  femper  &  v  croque 
cafü  fii  reuendido  vi  &  lfge  priofis  comraûus,  Êc 
quod  de  nouennio  ilatuicur,  vi  ndi  ri  onero  spiâm  con- 
cerrïit*  ei  reiblticnditempiis  SlaïuitjnonreuenqÎ- 
ti^nl ,  &:  ram  cîl  executif  priroi contractus  ftc  ex  ne- 
eellïtare  eius  poli  mmeiimuro  quam ante^quod  Mol 
dilferir.^iii.g!ortj.numr47.q.4.  &  hum*  y  y·.  &  £!?.&:$, 

2 j.q, S. ά  9· ά  i . 41 . qk.&  li.q-ί- miin.  1  ! . ÔC  kté  Tu'.iq. 

^ .  6.  gbf.  1 ,  ntl  .1  y,  ΐ  π  rerraû.  tt  1  n  ment  .S  replu  Berthuid* 
CnnL  4 J,  m  fecundo  dubio  Iitu],  Qtiüdde  his  intejÎi- 
gend um  e  h ,  qui  vi  pnoris  c oncraû  us  fi  unt.  Ham  ü 
exuicrmaliouiïit  adictti  dulCl'fi  connraihis  babi'n- 
ΐιιΐ',&ντ  de  pluribus  kndimia dtbenrut3quod  Èatè  Tt- 
.  iuq.  t.xequirurvbi  fiip.ucrdt.  Papou! i  Ut.  de? droits  fn+ 

'  fjiij.rraa^Ari  za. 

'  Si  elle  n  tp.ifk  n*»f  *™·]  q  ui  d  crgü  fï  11 0-Utrm  ilMtl  t-iC£~ 

du*  an  p  nie  ntl  dielsudmiin  dcbéiWitur?an  veiè  etiam 
ruikiemiiuro  mregmra  expcttaii  debeat?  A  c  noflro  ïu- 
i  l:  plan  Litn  ctt  pti;fenti  die  laudiinia  deberi  *  u  quidcm 
poflèi îi  û  eib  tradita.  6;  inan  u  s  reslicer  mutata ,  cùm  5c 
iure  debeantur  jûuod  Molm.uotat^.  4M.UÎ0. 

Cïtenim  nodem  annos  iiircltigenoniemper  à  die 
contra dtus,fed ah  co  tempore  quo  redemptio  exerce 
ri  potuit,  voluti  il  marinas  vxoti  duo  millia numitihm, 
qui  in  doiem  accepcTat^Tigroiuenr  vxori  m  p  radii  î, 
dî  6la  redimendi  Conditionem  Caliim  folati  matrimo- 
ni  [ ,  nain  ïd  noue; mium  non  tueret  nifi  i  fokiïo  num¬ 
mo  nio  tes.  St  his  qU3£  diccmns  Att.44y. 


Article  L  X  V. 


Anr.  tvn.  ^  n  tes  fonç  tlcucs  su  Sdgüeur^  quRiid  le  bienfait,  douaire ,  ou c  au- 

tresviages  onrefté’1  vendus/ ou  appréciez f  a  fïx  ans  quitte, e  ou  ancre 

ftu  ipfKscc  prix. 

à  teüiïis·.  * 

'  T  Αηάίηπά  dehntttr  7 lômlno  ψι^ηάο  bcnfjiàum  βα  dottritim*  aut  quiuk  àUus  νβψ&  - 
^ctus  çQiïfhrutm  d dvihimfuerit  *  ahcmtusf  àut  xfômàm, {  ψΰά  emptor  deà:t  rtw* 
per  et  nr  in  fixannii/mt  aliud  pretium. 


Nota.  i.  0 

ï  \An  Ae  yfttfrnSa  ymdsto  la tfdimî*  dtkunruT.  _ 
z  tni cr  1  rrt  rmh  Ut  φ  ^fwfrti  . 

I  VjmfYuïhii  jnns  J uridt ,  tden  dennne-  tr-diïmiiM  df- 
lifter. 

4  Ffiït fruit* f  froide  ,3 fl-tti m  It: lAitout  dAtntH  r  ty  cr 

S"  Pjwfru thus  Wi TiriÎ; C? pzpr'ifUfii  *1· 

jriin·  mli*  Utidimi*  t <tatrt  Miltycttttit,  cr  w«.  6. 


7  ^€n  iî  vfmftH&iK  ttnfiUdiiiÏPtit  Uttdimi  dfbt*n~ 

ttir. 

ï  Qifid  je /ÎWTjL  fmdctitfk  vendit»* 

9  QjuÀ  ft  i\i.»düiz,  Vt  en. ifler  Ύη tdifsrtfts  tU(* 

ï  0  lrfi tsfruH»}  n  on  cfl  r cStlUi*  CTt, 

1  £  ^AjUmAtso  fait  empiieiitiitt V <·β  ârfgnA  rd<0f  <j  (- 

*  rentes fmtùtèt  tu  StfgntüT.']  N  ô  rit  eu  ri  oChsinq d- 
rcndnm  ni  ram  a.ppc  rta^dîÎpôÉnotié  C05J betudînts, 
t  Φ* 


2 £3  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  V.  294 


quç  laudimia  hoc  cafu  itatuit  deberi,  cur  ita  conftituat  A  conilitutione  vfusfruCtus  indemnitatem  à  Domino 
autquam  rationem  habeat;  Nifi  quod  vbique  Con-  feudi  peti  polie,  nec  in  coniïderatione  habendum, 
fuctudo  ius  vfusfruCtus  pro  immobili  habet,  &  dimi-  quod  propter  talem  conftitutionem ,  femel  atque  ite¬ 

rum  fortalle  Domino  minora  laudimia  habiturus  fit, 
quod  ille  notat  d.  §.58.  nüm.2t.  Hæc  perpetua  eft  fen- 
tentia  Molin.  Quam  tamen  limitat,  nifi  conftitutio 


uui  j  rim  Vjuvu  v  x/xvjuv»  V-fWAA— 

fuctudo  ius  vfusfruCtus  pro  immobili  habet,  &  dimi¬ 
dio  proprietatis  æftimat,tametfi  talis  æftimatio  incau¬ 
ta  eft,  &  fi  indiftmCtc  accipitur ,  etiam  ratione  caret; 
Sed  eft  hoc  alterius  loci.  Nunc  hoc  tantum  dicédum; 
Spectandum  vbique ,  quæ  fir  Confuetudinis  difpofi- 
uo,vt  eainconculsè  obtineat. Sed  quia  exteris  quoque 
fcribimus  aliquid,  8c  fepofita  Confuetudine,quæ  loco 
1  affigitur;  Quaritur  quid  iure  exiftimandum  fit,fi  vfus¬ 
fruCtus  væneat,an  laudimia  debeantur.Ea  quæftio  ad- 
uerfariis  iuns  rationibus  exercetur, &  oppofita  refpo-  _ 
fa  Iurifconfultorum  citantur,  vfumfruCtum  partem 
dominij  non  eilè  l.reCtè  dicimus.D.de  verb.fignif.  ali¬ 
bi  contra  vfumfruCtum  in  multis  cafibus  partem  do¬ 
minij  elle  I.4.  D.  de  vfufruCt.Dicuntur  &  alia  eiufdem 
fententiæ  pleraque,  quæ  m  fpeciem  pugnant ,  fed  fe¬ 
cundum  quid  intellecta  confiftunt ,  &  multis  explicat 
Carol.Molin.  $.1.  glof.i.  num.2.3.&4.&:§.jj.glof.  1 


vfusfruCtus  perpetua  eilet,aut  in  plures  generationes, 
aut  locatio  perpetua  pro  fiimma  iemel  initio  folueda, 
quia  talis  conftiturio  re  vera  colorata  futura  eilèt  alie¬ 
natio  rei,  quod  nos  fup.  diximus  Art.  tte  probatur  ex 
fententiaBart.  Bald.  Imol.  l.penul.$.  Inftituto.  D.  de 
legat,  ij.  Quod  verum  eft  inutili  icilicet  futura  proprie¬ 
tate  fi  perpetuo  vfusfruCtus  abfcederetl.3.  D.  de  vfuf. 
&  notat  ille.jr.3j.  glof1.num.184. Quamquam  fic  qui¬ 
dem  vfumfruCtum  nemo  conftituit,  quin  in  nomen 
alterius  conti  aCtus  tranfeat,  &  dominiu  quoque  vtile 
cùm  vfusfruCtus  transferatur ,  &  emphyteofis  efficia¬ 
tur,  aut  alius  quilibet  contraCtu ,  &  fi  quod  de  perpe¬ 
tua  alienatione  voluit  quidem ,  de  ea  quoque  intelli- 

CT\  1  Γ,  Γ  ΓΙΙ  13>  ΠΊΓ  ΊλΙ  mini  .1  U  ^  · _ 


- 0 - ο·»-*·  4·(.\.  s.jj.giui.  1.  tua  alienatione  voluit  quidem ,  de  ea  quoque  intelli- 

num.142.  &Tiraq.  inretrad.§.i.glof.7.num.j4·  Res  gunt,  quæ  fiat  ad  cuiufquam  vitâm,  fed  hoc  attigimus 

clamat  appellatione  dominij  proprie-  vfumfruClu  in-  d.§.  Limitat fecudo  alibi  cum  in  fraudem  adorrSta  eft  4 

telligi  no  polle,  nec  dominij  nomine  vfufruCtuarium.  alienatio,  vt  per  partes  faCta ,  vfusfruCtus  de  proprie- 

N  am  vfusfruCtus,  qui  caufalis  dicitur,  id  eft  perceptio  rate  demptus  minora  laudimia  redderet,  quod  fit  cùm 
fruCtuum  ex  fundo  vt  à  fdacaufa  immediata,  eft  qui-  C  primo  cuidam  vfusfruCtus  venditur,  mox  eidem  aut 
dem  ipfe  pars  rei,  quandiu  folo  fruCtus  hærent,&  vna  interpofitæ perfonæ  proprietas,  quæ  duo  cùm  totum 

rnm  Annpfor/i  0 λ  *-'**■  rlnmininm  rnfl-irnonr  onnoi-n»·  ^ ^  iZ „ /TL  C 


V4.V.AH  γη  IU,  ΐυΐυ  UUUUi  ilcCJLCUt,(X  YHÜ 

cum  proprietate  plenmn  dominium  coftituit  &  pro¬ 
prietatem  integram  componit,  vt  parietes  &c  tcCtum. 
Sed  de  eo  quæftio  non  elt,  necis  ieparatum  habet  ti¬ 
tulum  à  proprietate  quomodo  formalis, qui  natura  & 
origine  ita  feparatus  eft,  vt  diuerfum  fubieCtum  &  in¬ 
tellect  um  habeat  à  proprietate ,  quamuis  ex  ea  perci- 
pianu-,  fed  ei  incidit  veluri  feruitus,  imo  tam  abftrahi- 
tur,  vt  apud  eundem  hominem  nequeat  proprietas  & 
vfusfruCtus  confiftere,  quod  diffinitio  ipfa  vfusfru¬ 
Ctus  docetjCÙm  fit  ius  aliena  re  fruendi,  l.i.  D.  de  vfuf. 


7  ’  itantiis  pendet,  veluti  liante  empta  proprietate  loneo 

nec  res  fua  cuiquam  fanat.  Sed tamen  mtelfau  &  D  poftintencaofpatiocmptoridem/qmmhUvnquam 
applicata  relatione  ad  caufam,  &  ius  vfufruduarii  devfnfm^n  ’  i-  «,.  ^  X  ! 


applicata  relatione  ad  caufam,  &  ius  vfufru&uarij 
Dominus  quodammodo  dicitur,  l.qui  vfumfruCtum. 
D.  fi  viusf.petat.  Ita  fit  vt  indiftinCta  appellatione  Do¬ 
mini  fubieda  materia  refpicienda  fit  ad  di  feri  mi  nan¬ 
dum  intelleCtum, ita  vt  fi  eiufmodi  fit  quç  vfufruCtua- 
rio  conueniat.  Domini  appellationem  etiam  appli¬ 
cemus  ,  fin  minus  ad  proprietarium  referamus ,  quæ 
1  pluribus  6c  feitè  Molinæus  explicat.  Sed  &  in  hoc  ar¬ 
gumento  id  quoque  adducitur  3jquod  vius  fructus  in¬ 
ter  immobilia  computetur,  ex  lententia  Bart.  1  iufto, 

f  non  i-ΛΛ  iif-it  Λ  r%  Λ  IL.  I _ _  *  1 


qUiC  aUO  tUlTl  ΓΟΙίΙΓΠ 

dominium  côftituant,  apparet  compofitam  elfe  frau¬ 
dem  &  artes  quæfitas  mala  fide  &  méte.  Ergo  de  vtro·* 
que  pretio  laudimia  deberi ,  cuius  fententiæ  ratio  pe¬ 
tenda  eft  ,  &  à  nobis  per  traita  ta  fupr  a  Art.  60.  vbifi- 
milis  difpofitio  côftituitur,  de  quo  Molin.  d.§.jj.giofr 
2.num.32.  &glof.i.num.i2.  §.i3.q.i7.&  §.j8.  num.j?. 
Quæ  fenrentia  vera  eft,fed  non  tam  perpetua  quin  in¬ 
cidere  interdum  cafus  poffint,vt  aliud  iudicari  conue¬ 
niat.  Sed  id  totum  de  côieCturis  ftatuitur,  Ôc  à  circun- 
ftantiis  pendet,  veluti  fi  ante  empta  proprietate  longo 
Doicinteriedto  fnarin  rmnrnri/^m  - 


- -  v  a.  iiiuuciiuuin.  ly.ac 

verb.  ob.  &  I.  vit.  C.  de  iacrof.  Ecclef.  rex.  &  glof.  1. 
corruptionem.  C.devfuf.  Opponitur  rurfumknten- 
tia  -Alex.  Conf.j2.  vol.i.  Luc.  de  Penna.  1.  r.C.de  ven- 
dit.rer.  ciuit.  lib.x.  vbi  nec  mobilibus  nec  immobili¬ 
bus  tribuendum  vfumfruCtum  putant,  fed  feparatæ 
cuiufdam  elle  naturæ.Inde  quidem  efficiunt,nec  ven¬ 
dito  vfufruCtu  locum  elle  retraCtui,  quidam  contra 
sudicant  vt  AffliCt.  Chaffi  Fer.  &  quos  Tiraq.  vbi  fup. 
collegit.  Quare  vendito  vfufruCtu  laudimia  deberi  nc  - 
gat  Molin.  quia  per  id  nulla  pars  elientialis  fundi  vz- 
nire  exiftimanda  fit,  quod  ille  ait.  $.jj.  glof  3.  num.19. 

rv  ΡΓ\η  ^  olr>(  r  nmn  τ  ■»  Sr  £  .O 


r  : . . iimu  vnquaiTX 

de  vfufruCtu  cogiraiTet,  eum  redemerit,  &  confolida- 
uerit  ex  euenm  &  contingenter ,  autfihæres  emerit, 
cuius  ante  auCtor proprietatem  emiiTet,  an  econrra, 
apparer  nullam  dici  fraudem  poife,6c  quæ  illo  Art.fu- 
fius  exigimus. 

x  Quo  magis  mirum  alio  loco  à  Molinæo  traditum,  ; 
cùm  quidam  ab  alio  proprietatem  ab  alio  vfumffu- 
Ctu  feparatim  emilîèt  laudimia  deberi  de  toto  vtriuf- 
que  rei  pretio,  quod  ille  icribit.  §42.  glofi.  num.142. 
ciim  hic  feparata  fit  confidcratio ,  nec  fraus  reCtè  de 

f'irrrv  olrr»riiic  o  A  ^1,’,,^  D ο 


. — mito.  cùm  hic  leparata  fit  confidcratio,  nec  fraus  reCtèd^ 

ob.Ti.  Λ f  ;ûr°U“° alterius  ad  alium  mfarur,  &  ,am  ante  condi- 


,“WU,UIU1U)  «tu  auuxn  inierat ur,  ociam  ante  confti- 
tuent  de  vlusfruCtus  veditione  per  fe  nulla  deberi,nifi 
tum  demum ,  Cum  idem  vendicor  eft  proprietatis  Sc 
vfusffuCtus  propter  vnius  rei  &  per  fe  inregrç  diuifio- 
nem,  idque  fraude  cogitata,  &  quæfitum  colorem  di- 
ftrahendi,  quod  natura  vnum  eft.  Cùm  emptor  qui  ab 
vno  proprietatem,  ab  alio  vfumfruCtum  emit ,  non 
partes  vnius  totius,  fed  fuum  totum  à  quolibet  emere 
ccnfcndus  fir,  1.  reCtè  dicemus.§.vlc.D.de verb.fignif. 
pi  ælernm  cum  ifta  feparata  effie  &  iure  &  narura  ante 
lxenmus.  Nec  magis  hic  metienda  eft  intentio  em¬ 
ptoris,  qui  totum  feudum  emere  volueritab  diuerfis. 


&  eod.§. glof.i.  num.12.  & /.58.  num  <8  *2  à  1  F  Pt(Jris’  ^Ι11^°^ηι  frudum  emere  volueritab  diucrfis 

num.  9.  Rationem  adfert,  qffialaudimiorum  fribie-  Tr r?  CUmCmS  PF°Pnetarij,  qui  fundum  fuum  exone 
dum  fit  fundus  vtante  docuimus .  vfncfmAnc  rareferuitute  voluerit ,  &  liberum  reddere,  quoman 


n  r  r  λ  .  ■“>  ^“'“^‘uaimiorum  luoie- 

Ctum  fit  fundus  vtante  docuimus ,  vfusfruCtüs  autem 
nec  fundus  fit,  nec  fundi  pars,  prout  vfusfruCtus  for¬ 
malis  confideratur,  &  abftraChisàproprietate,  ncc 
cius  venditione  manus  mutetur,  ncc  vafTallus  alius 
aut  efte  incipiar  aut  prior  definat,  idque  adeè  vt  cùm 
,  oncra  Perpetua,  quæ  rei  imponuntur,  pretium  im- 
i3  ,  &  quæ  ideo  iuribus  dominicis  obftant, 

vt  laudimiis ,  foleant  indemnitate  feudorum  refar- 
cui,  veluti  reditus  impofiri,  tamen  Molin.  neget 

isfrgenir.  in  Conf,Bn(a  ° 


#'*V'’cUUlc  V(Jlucrit ,  ee  liherum  reddere,  quoniam 
&  vfusfruChis  pro  feruitute  habetur.  Nec  quia  vtriuf- 
que  emptio  concurrat ,  fi  forte  eodem  tempore  fiat, 
idcirco  valet  ad  laudimiorum  petitionem,  cum  fraus 
fine  confiiio  nulla  fiat ,  proprie  quidem  :  confilium 
vero  diuerfitas  perfonarum  excludat ,  veluti  fi  Do¬ 
minus  fundi  alteri  vfumfruCtum  vendidilTet,  hic  ne¬ 
mo  dicat  ab  emptore  vfusff  uCtus  laudimia  deberi,  qui 
cafus  conuerfus  eft  fuperioris.  Nego  igitur  hoc  ca¬ 
fu  laudimia  deberi.  Proinde,  quod  ante  diCtum  eft,  i 
N  ij 


m 


Des  Droits  du  Prince,  Art,  L  XV I.  296 


d ,  vfo fmflm  vend k o  had in û x  non  J c  bc ru  v e  i  uvn  eft 
(iu.  formîdic»  viusfniiÎ  ns  vendatur,  ime  fundus  ipk 
*J  omis  (vt  bqrumtur)  vfurMIiis  venditor,  vd  u - 
rioaiiauim  debirt  Nam  lue  vfusiru  et  ns  Conpûum 

. . rigreditjr  ,  frd  pf>dus-c(mcraift(i_r*duditüi,titC 

nro  eo  pretium  vllum  -onlhrmwr*  .V  miel  no»  venu, 
mcdJucuur,  nifivfcfiu.  us  rropton  rnduiumiis 
Wta^nptcdojprüoû,  quodMolm.  [aune, 

n  '  q  L  J·  fkrmn  eriam,an  d  t  tonfoliâtctone  vfus  fri kl·  «  > 

'  cumpropnet-Uf  debeantur  hinlimia ,  &  tutandum., 
ii  qiudiTii  vfnrfcw^ns  aJiKf  quam  per  emptionem  cft 
eoniüLflw ,  quod  îicofa  dé  fimia  Georg.  putarne 
ckulo  de  ruydis,  nu  111^7. 

K  Denique  frqua;  de  vÎusFm.ihis  venditio  nmJixi- 
it nts,  eadem  m  frudibus  pendentibus  vendît  te  inrd- 
ligt-p^r·  ttljire  laud  Un  ta  debeantur }  efam  ad  id  veiidi  n- 
turvt  csimaûTur  &  lalis  II:  namra  cei.  Qu,u  ratio  facic 
vt  difiiciit  pûiTit  obi  inert  Mo-hnari  exceptio  „  cùmin 
fraudem  venditi  s  km!  H  Sus  ,mbx  ipib  fando  putat  de 
tûto  pre  cio  laudtrn  ia  deb  cïi .  Na  eu m+vt  ante  α ίϊΐώ n  s* 
en  fit  conditio  &  mtm'afiuikiiuin  ,  vt  excerpant  or  Ôù 
ibparentiir  a  foio  ,  non  facile  farcir  hic  fraudem  ima¬ 
ginari  ,  cùm  q  tjis  id  fâc  it  quod  un  ri  :  ra  fr  cm  id  iii  cj  t  ti 
terc.ncc  par  rat  io.  cft  vfaâfauftiii  vediri  c'c  drinde  fan¬ 
di,  llltvl  vfasftufe  ias  .conrinnum  Uc,ccLicauUlc.  cfc 
«tara  pan  rcuqnod  tsin.cn  ille  ί t-niïc  dr§. tr.n  vnvi.i.z.fr 
j.u.gîul'.i,  q.r·  addmtui  de  rationes  quiaJam  exTi- 
r-iiq&r*  gtûi,7*  uum.^fr+i.  Quare  id  itadcmimt  ac¬ 
ceperim  ,  ii  cum  ab  initio  de  vno  pretio  çoiiucniuCtj 
fraud  nlcntcr  poifaa  le  udius  de  ccumaitu  exempti 
fant>  v  t  ali  o  lepamto  transieris,1  ntur ,  de  pretium  ac 
pï  0  iis  de  laüdi  mu  nunne  rem  ur. 

j·,  Qüidvero  CinÎeodum  Ut  t  II  quüquMft  pra’dui  ven- 
didetk,  vt  emptor  vendito Ltm  alere  tt  neatur  i  Sw- 
tueiidmn  e  (lex  his,  qua;  ante  diximus,  cum  ernera  pe¬ 
cuniaria  fune  ane  in  pecuniam  reÎbhntnrur, videri  pc- 
ctinix  loco  fungi,  Se, in  partem  preci)  cedere  >  jiicoquc 
ea  k  fu  manda,  de  vt  de  p  retto  laudi  mia  foiuçndz*  quod 
hoc  i ure  mulco  magis  vemrocft »  cuniit  omniaefti- 
marinnevtagij  debeantur,·?-: annorauiï  Decif.  CapeL 
Tho!o£Dec».i7S.  nos.inf.  Arr^fif. 
h  gtundle  ktnfiitt,}  H*c  omnii  vibsfrüdhii  i  ure  5: 


Λ  nomine  cDririncntur,  Crebra  horum  mentio  rsr.  dft 

L  ^Hirti  Vfudrnihis  coü fa cucus paita.do- 

pAcione,  legato* aur  fi  et  donarione  mutua ihptrfhti, 

conquelfas  cudant  ad  vitam^tiuEdE.  du  dtnna r,W 

ά  fWw,]Stri£bi  quidem  iliri?  rauoucin^paiabiliscft  ^ 
v  fu ,s  fc ,i  dtn $  A  perle,  na  r  ideoq^  nec  red t  port  fi  i  fi  vius- 
fr Liit us, fJ.de un-.doii.l.  vfiifriJthn£.J;D.  ioL 
Inil.de  viilfrmam  quç  naturaÎ  untiniVpawbili»  i  per- 
ionnMc m  nec  celtfbiha  funtl.fi  muha.^.ex  aifc,  D. 
de  iur.dot.  Sic  nec  v  fas  vendi  J.  icd  neque  locjbdt.a 
j_cvfu.fr  habit,  Früûimm  camé  coïkmodkaÏabvfu- 
B  fi  netu. mo  crfa,  &  quoi  feiedicie  vendi  potcithne- 

ccirana.fvk.Dfae  poric.fr  commoixei  vend,  Hatt,_L 

ii  vfunfmétit.s  in  fai.D.de  nooar.fr  Ls.  Cdc  pctic  ba¬ 
nc  tLilat. lib.*vBald.Lfîtibi  decem,  iyaéfcum.  D.  (te 

naCbhicmCûni:ii^bb,i.&StLjhd^t~,0:,nl.H(,ljb. 

f  Sed  nu  vainque  illa  venditio  fie* vitam  aur  conditio- 
nem  venditoris  non  tranigtedinn  >  fr  ex  dus  f aito  fr 
perfanafinitut.  .  r  „ 

ΐ  0a  tpprrttrt .  ]  [J  ci  t ,  fi  *  [bmatus  v  fa;, truffa  £  m  pe-  it 
CLsnur  locum  .cedat fr  fungatur  =  facst  enim  talis  ιίΗ- 
mWiq  emptionem  U-f.  «iûmitorwn  &  f’irilinama. 

C.  de  rei  vxor.  afrio.  fr  Ϊ,ι.  D.  locaE,  fr  hic  locus  «ie 
exercetur  apudTiraq-  in  rciraû,  lien  13.  b  »'  S1?1-^· 
nunuô.  fr  108.  Quodideo didmuat  qtiranon  iequi- 
tur  oTiuicrn  «Aimatfoncm  venditionum  pkfitnup 
C  sefta mnti- Fiucdc (ignandi  v aloïi s  eau fafacmouftmmi), 
fr  fvt loquuntur)  rei  cmificandic  grana  tvrinwUigs- 
rurquams  res  fii^oitidcu  tamen  vE  vend  mur,  ciiius 
rei  exemplum  eftinf.frtt.  joo.  fr  armotit.frl olin.frfjH 
doit,  4.7.  fr  ί-s  q.TP,mfin.per].fmtü  c.fe- 

lûiî.  hctcif  Æfaiilaiosfimjüit)  non  emendi  ied  diui- 
dfiidt  an  i  sno. 

\a  [fx  Ληί  BMÎifr-ÏHoç  eftjVt  fexto  demûâiuiqêmpms  A  .v 
vfusrruÉtus  pretium  tependae,  id  cft ,  ve  quod  emptor  «r 
dédie,  vecupef  et  in  fex  àrniis  j  eitcnimliarc 
vlusfmû9  asftimatio  &  indicatio  m  nolita  Coiuecudi,  '  '  · 

n  e  de  q  lu  diccmo  3  beo  mac  i  s  o  p  pm  tirno  iuf .  A  rt.ij j, 

€ou  mm f>rut.}  Pecuniario  faiUcerA  in  peeuiuacon-^ 

il  fien  te ,  til  enim  taUsper  fa  pirbî  figni  ficario.  5,  pre-  in^ 
ntim.  lHfi.deempt-frvcnd.fr  tpiosTivaq.  «wgeiic.^ 

i.i.glof  14.num.44·  &  nm1iH.4i.fr  41. 


AariciE  L  X  V  L 


*‘vakd  héritages  b  font  baillez  au  créancier"  en  payement,  Mes  ventes 
doiucnr  ettre calculées / &  affiette faicle à iccluy  cicancier,  'pour  le  prix 
d  i  e  eiki  j s  fu  r  icfd  i  ts  ker ira  ges , 


'f\Vdndo fim4i  dantur  enditon  *  in  fiU  tum  ’^entœ fm  Ludimia  debent  eJettk  MX* 
çÿ1  dphptà  feu àfîigmtiodtbçt fieri ipfîcreditori  fpropKctio  Uu-difflio rttm  sfi4^ef 


fimdiï  ψβί· 

Nota  u 

a  βαζβί  mû»  àt  detri  ment  fr  aduenantc. 

i  U  rfkp  i»  fy Ui u ni  >nvi  lojdihtf·, 

5  cotitrjrtefenttnti*. 

Λ  ÇMdnd  htntagei  (ont  bmÛet^.  ]  Faeit  A  tt ,  149.  i  Π  f  H 1- 
bent  faaquïquç  tempora  proprias  fr  vittatas  cautio  - 
ncsn  fr:  frequentes  comietiriooes  in  contractibus  fr 
commerciis  ÿ  eafdem  kt,is  fr  vfus  pîeïiunqae  telpnfi 
1  fr  tacito  confanfu  antiquatilus  repertis.  Miiûribiiî 


nofirts  nihil  vfu  frcquetiiiE  fuir  eo  genere  cmticmuini, 
quas  àt  frrr inunt ,  fr  >i  duriMH  t*  vocahat ,  eas  n  un  C  ne¬ 
mo  quïfquiim  viurpat ,  æncc  fand.o  qilîdcm  auditr- 
Earum vera birclex  crat,vt  debitoris  hona,f  id  lIk'sU 
non  foluiKet  ^rshendeiwicur,  ac  creditori  fincvl- 
h  audiono  addicerentur ,  adque  non  pluris  quaiu 
quantum  armis  duodecim  treditor de  fru£hb-ùS  repu 
neret ,  id  eft ,  j  dttijt  Ans  finit  y  vt  fcilicct  pretin^ 

congrueret cum'dLiodec] lt.  antiotuTu  frufribus  >_■  lu0^ 

txrc  empta  credirof  percc|?tnrus  fari!»  Idctkno 
v  ί "queqitaquc  ccmucuicbat  cuiu  c ΐ  forma  t  qL1  x  ',J^C 


2p7  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  V  î  L  298 


imperatorie  traditur  cic.  Je  iurcdom.  imp, ctinen *ui- 
hlbjcbat  ex  1- vit  $,l;uidmus.U,i;od,  tit.vbi 
fi  qL[id  de  forma  ililhuhcndi  pig$t*ri$ |n  ht  partes  ou. 
tuta  c/t,  iJ  omnmo  tibfei'ifai'ci'iîircipSr.Ntiiic  fine  ,iu- 
Îtioiit·  nullfi  pigrius,  huila  hypotheca  d  iitrahitur  pro- 
piL-r  L’ïCÎTnorMLLifrarmJkj.i  Sc  meercas  ,  praediorum 
cûdiiioncsi  'Quod  !  tic  ciicEr  nih  Jonumts  ifl 

orcine  ex  ίΠο  veteri  tnoredudt*  ciirti  rcs  iiifolliruni 
crediçori  âddideur  ,  quod  .rainÉu  nom  à  fam  facit, 

>  l  ure  quidem  cii.unhemô  do.bicat  dat  ionem  in  fola¬ 

tum  fpcciei,  prü  pécunia  débita ,  comddttre  invetam 
venditioni,  qiiiaiubftahtïalia  venditionis  concurrant 
ratrx  ïalicct  feprcduirijLJt  prçdMn.Ci  de  aiiil·  J -dc- 
gntircr  in  pnncip.vbi  Batt.Bald,  D,depignor.acid.vlt· 
C.l:x qnilî.tàiii-iii  poficat.l  diplns  D.dc  euLchLlequi- 
tur.&iic  lIIo,  D-de  vfuçap.  Lapon  Ctlfum.ÇlÎî quis iit- 
ctj.]ilr>.  dedobxcepj-  le meus  mprindp,  D,  de  legat, 
i.vbi  &  Alber.  &  IsÛ  1,  etiam  in  icenalibusexcc- 
j  durit.  Crtcrum  eadénme  fi-ntemia  placeret  inft.nu- 
ris,  si  i  quibus  verborum  rigor  ardhiis  obicruaiur,  d  Li¬ 
bi  i  ruso  ten  ui  tj  veluti  hoc  η  ο ϋτο,αη  Liudiniia  d  eberen- 
tU^de quo  imn  qui  Jcm  tali  in  difpofinonej&biiari  no 
debet  ,  fed  fi  r-6  exprciliilct,  erat  quod  dubitari  poffet, 
fk  alloqui  Spec.ncgac  tic.  de  etnpt:$.  mine  dkciidturi* 
],  i,  veru fed. pone,  itatucurn  &;  ibi  Io* And  &  idem  Id. 
.And,  Ancon.  Anebar,  c.  coniti  titni5.eM.de  rt-ilir.m  iu- 
ifg.OdofilAlb.LfUt  illiberi.  $.  Quinnis-D.dt:  ilamlib, 
Pintes  aituuA'  pro  trione  ilar  hax  fenreMa.  Quare 
&  rctraifcum  ταΐι  cafulocu  h: tbe ce, quo dSenon .Coti L 
exprefsè  difponit  Art.  j  ?.  Triccnfij,  Ai  cilli  odor.  Sc  Iq' 
£0  rraiintLi  tü LÎcru I Γ  Ti raq.  £ .  r.  gla t .  1  4,  nu m. 4 .Ut.  dc 
rcreact.hlol.i.su  q  lO.gloC  y&  Cb-lf+nr.  Uti  ntfdHz,  j* 
f?  mpxindp. nuimf*  Α'ί,  Deiiique  verem  ipiinncoii- 
Hnganuu,  &in  rnh  court  idhulaudunia  deben  ccnluir 
Guyd.  Papa·  Confi^.iuim.i.  qnamuis  courra  Iriuirt 
viderait'.  Iacob.dc  banC-toijeor-tu.de  njydjs  muïi.50. 
Tiran.  d.j  L.ïium.4.  Boër,  tic.de  retrait.  coLjr  in 
Contuet.  Biturig. 

Nota  i. 

r  ^Λά  fri  ftr r  itidiitttt  mitttdiffhi  iiüiL 1 Ht  4  deltAti  iur, 
i  £»ît  rts  m ïilutfitn.  dbi?;fci q  vt  ^clidlttA  fit< 

^  ψ f <1  ffirpcip  Uudtmid jaïutndi. 

i  '-1  ifwf  ]  Habet  iftud  quoque  verbum  qnatftio- 
nis  materiamjdc  qua  ambigatur:  M  ulrum  enim  refer¬ 
re  pu£.tnrsan  à  paît  r  dilfm  odi  Jano  in  ίο!  u  tum  fiat  & 
fpememee coiitriitu^ li  vero  per  ί «dicem  re  e\  a.  no¬ 
ne  adindi  cata,  au  t  credi  tone  in  poiEci!  ;onc  ini  lio .  Ne¬ 
que  enim  eandem  vim  clTevoIuiir  ,ριτ  I  eunt  fidei  Èuc- 
rcdisi  D,  de  fideic.  lia  redii,  lo.dc  Platea  l.i.  C,  de  tumj. 


A  pamm.lib.xj.  Denique  nec  deberi  dc  tali  adiiidicarip- 
ne  putani  Cirn.  Barr.  Brdd,  Fulg.  C.-lÎt.  1.  fiidco.  C.da 
condicti  Être.  Corura  fentiipiir  lialihiplc  Cqnfq,c>i>  Jii- 
cip-  vti'b  a  ίηυ,ΐ'ίΐιπιί'α’  J  ib.j.  Pot-  Iacob ,  rie-  de  lu  :  i  e,  i  1  i 
rem  pro  re  tmph.  coLS.  verfi  irem  in  datione  Maktit 
de  c-xéCut-  iciubliartat.  f.  Iccirt  in  prerij  diîÎd^utio- 
lie&tit,  dc  lqcanLn  Lljt.âr  aftir mani  t  ΜσΙιηΛ, i.pgtot . 
p.  num,  4S.  dcTir^iq.  d.  $.1.  glof.14,  muri. [4,  Atque 
hanc  fcnrcntiam  vt  i  uri  A:  ration  i  congruentem  vîlls 
recepit  t  fiatUr^  aurem  imelligimui  poüèiîicme  ti  a- 
diia. 

c  tn  f'âjmrtitj]  Na'lio'c  quîdçift  fini p [ici rèr în tell igi  ^ 
ton  ueu  st ,  Lcd  ai  m  rcs  un  mo  bii  ls  a  ut  tut  id  u  s  (pro  tle- 
bico  pet;  un iario' datur, aut  fpt-eic  .ffiimata,  &ί  pcciuiix 
loco  fungente  per  TÎfkmariontTîi ,  aur  pro  mobilibus  if'r  rxp*<™>< 
^  pr  cnn  (cuis  de  v^jjgaribâs  ,  qmc  æ  Ici  mari  debenr,  ncc  ,rir!ï-  x-f" 
K  bcumfpccÊiLÊpL'r  Lr  n-hent,  quod  M  oli  n.  hû  periii- 
quintr.  d.  nutn.47.&  dicit  t  lit Commu¬ 

ne  lu  obieruan  d am.,&  T ïraq,  trait,  d  .pi 0  f,  14,  uum,  4c . 
de kq.  quoloco  tk  Confueiu dînes  particulares  cade 
re  collegit.  His  omnibus  cifibtts  laudimia debcnmr, 
veEutiin  vera  venditione  &  datione  in  fbJurimi|iii  ter4 
minis  huius  ArTiculkbecdatbin  foltitnm  aliaiptciei 
pro  IpecR-j  autfbli  pro  iblo  idem  polleret. 

41  i.ci  ycnrtsdomtM  cftrtee ideft,  imri  cdcuÎuï 
de  b  r- 1*  &r  taxai  i  ad  i  aiioiirin  ftdita.'  m  regione  por  no¬ 
nis,  vt  antediximas, 

e  t;  fuitit  j  Htluy  mdHi'tr.  J  Id  e{Q  a,jTLgn.aiio  j 

ibi  1.  facienda  c_ft  pro  laudi  mi  orum  quantitate.  1. 'ite¬ 
rum  hoc  non  Iimplicicer  cft  accipiendum  ,  fed eèni  1 
venditore  quuiiic  dcbiror&  DomiuLii  fuudi  tntetJi- 
ç-  gitur  dna:  paries  laodimiorum5  ah  emptore  oui  Mo 
L  credi  tor  cit>  cerria  [vt  inf.  A  rt,  71 .  ]  deheati t-ur  j  Domi- 
nuv  autem  emprorem  prokdido  ftiquatitr^  vt  inf]  Arr- 
:p,  Éahio  [vt  aiujttl  recurfu.Con [equitur  emptori  qui 
idem  creditor  e  fi,,  cui  afiigoatio  6i  ailicpfa  iit,  tiTti.uii 
d é capi  re  fu  o  ,  vi  f  oquuutur. an  cum bc  re  de  qua  recur- 
fum  rmllLim  Siabetj  quia  iCoruiietudine  adilnngi-  ît’iLttm^isT 
tut,  rdcôque quod hiçdkir afGgnarionem  fieri  non  1'·“’  '-di. 
dckndimMomhihusaficipienduiii,.  fed  dc  ca  taurum  “JJ 
quanti  care ,  quam  emptor  venditoris  itominc  çogirur  “Γί  tl· K 
lo luere  !  non  veru  dc  ea  quam  iplc  debet ,  vt  quilibet 
emptor. 

f  Ft tu  t 1  le  prix  i' r.]  Et  pro  jiaite^qu-u  si  empto  t  alie-  j 
no  nomiiic  foluirdd  e  fi,  j>ro  poirione  venditoris,  imo 
vero  nahifii  tji^iariadh.vt  empror  tôtalauduniarecû- 
gnoÎcerçt,^nifii  dt  Cmt^m 

S  kfdiil  fcfrlfrfÇiJ,]  C  efi  d  dire  ,  iff  fnfififerM  tn  JjcrttU- 
geiLt  i’jltüt  defieri!  fl ,  tutatu  fue  Ucbttew  jfcjUjtn-c* 

*fq*u  dit  vendent  w-  deluitur ,  ΠΜ  mutti  fit!  U  pttom 

jmc  don  f/ubfttHriUfia  (hef. 


Article  L  X  V  1 1. 

‘E  Seigneur  peut  par  luy/oufon  Sergent*  exécuter  pour  Tes  ventes,  -1  & 
amendes. 


"p\ D mirttup: f? tejîf  tr  fi  n  dût  jitam  ^ ffantorcm c  flgnord  cdpcre profuit  laudimii*, J  Cl 
iïwlÎlîfqtte. 


A  R  7  T  Cf 
Îl4  XI  X,- 
!N  ΰ  v  A* 
CaHS-fET. 


1 

5 


Nota  r. 

In  ptrneltm  pif  Jtfarmrerrt. 

Ss&mts  indua^tep ,  findar  üduïfji7i<tm βέίβηίίη- 
dsat?  r».  4. 

Mtuntwfiff!  twtu  mtr. 

Argent  r&ty  in  Csujl  Βήί. 


D  1  Lt  neïgnmt frtni pât  tuj.]  Vocatum  iâm ohm  m  quæ-t 
Îhonem^cft  an  Index  cuiqmm  vocandi  imus  adutrCt- 
ri|  poteftatempoïîcr  tribiufo,  qued  hic  Coiifuctudo 
dicit  P  a  il  Lv  v>  &:  valuit  fcnccnria  μα  (Te.  N.im 
ntc  v  c  cufidlimi  luriipr  ndentie  vfus  fui  t  appoxitionii 
N  i4 


?_99  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  XVI  II.  300 

'  ,  .  ,  Aia  r  *  r,  1 1  i  A  rrtt  ï n  Une  A  n  a·  eu ,  d„  <5 ,  t .  e l oC i  η um.$ .  iü  qi *»  cù  m U’ii  jpewdhiiri 

fegg  gSSULL de  adeundo  Frz'otr  mi  · 

<  iraul,  quuqve V °?  ^ jnlC|tio  timporc  i'iii  Eue ,  appare «te' byntfiiiuiTt  osmoiureitibui,  tjùftl 

SSlm  dig,,^  & L«ft*<br ,  line1  v!lo eu-  W.diJ^nioanuÜ <xL*JXit mvm ÿfe Mol 
mfqtuin  MiVJpîïfatTH  uiLÎu.v.ç  iU-ipliciilimt: îpcoruie- 

flïcril’imè  iLmmqui  qucrt4ü(!rûtiuui  ui  iüs  vuciliMi 

firêciiiAtiBîeiiiimluwflJi  ww. &  batlr.-o  crac,  Vtiu.ni 
ffftuortcn-üS  crdeurc  priiuittîîum  aimaciaidunireii- 
i  Anliô'ûii&  ni  dius  pet  Appantercsflien ,  iâquâ  Magt  - 
lirat iiuj.ii iu Ait. ,  q ti od  n c>*fup *  Art.  adivimus.  An 
vcï0:cçia  excCirtt’oA·?  potife 'oitinandari  à  MAgiitritu. 
prjuitp  ptopnaquuititi  in  afu  patiet»  net  hoc  quidi 
Π  esocum  à  E  are,  Bell.  SjJ  y  e  au  th .  e  i  qui  C.Je  bon.  au  - 
rlitu-.inl.  poLiilr  quamquam  Bjrr.alioqumcgittml.  ii 
Euira  i  Ιλι  i  um  ui,  I’1 .  le  la  ni,  ink-ti.  Dm  ναο  patto  & 
commdhi  palla  Bart.  HaIL·  ÀjigeL  SatyCitiflemereL 
z  ere  Jio  ?tcs+C.Lïii  pignur.  Si'd  qtitn  'kge  tk  Coniiiciudi- 
ne  |h  dubitabat,  vt-m  tit-  CquimiÜiç.  *ni- 

mique  U  fine  i  uti.  vindic,  &  alibi  iirpe  &  CnnEicru- 
(b  ire  :  i  L  A  rt,  ;  *  j.  quu  lex  mi  'u  a  cauli  pote  fheem  mi- 
duLpuiiAiiSj  quoi  aie  Lui  Rom, .  ojji.3U|4»jdi3iiinus 

q  5J .  Quod  quoquam  e  unira  f  ^itks  t  uri  î  communi-s 
eobetlarur-  i  non  cft  furgubji.  D.de rcg.iur.Lcîttat, D. 

Aa  e  0  q  iit  J  ni«.  cau  i*  1  credi  eo  w&  J  X  ad  Leg.  E 11  Ldc  v  i 
pnuai.  Le,  D,  quqd  vi  me  ctam.  tamtii Rmiducn  vit, 
eu n,  ipeebli «.nudum  dr  cm»Ij  j-lrge  vclCtmiucntdine 
Ji  λ  t  Liiuu'i  Q11 1  '  J  Une  i  pk-  e;  iti  huius  Articuli  b  ai  v-i  dc- 

imi-s  j  itaLauicu  vt  mrclliifamasnou  ptircneciimpli'  ,t  ,  , 

pT  ,·■  pi  iujH  .teupn  lîliim  Dormniuu  tcudi ,  icti  ç  1  v  y  »  aûirm  fine  expleram  doimiuak  &  ftinciaiiuni 


allc^jr  J.uum,47.Qtj;LEii  cami»  contrariam  lcntetiam 
i;L-  vvrbi·.  1  ueor  Se  encruar  jvrdiluiam reddat, nuui, 

-  .  .i.c  fine  vj.  Placer  igitur  (ementia'  Dombium  per  fe  4 
; :am  1 3  um  ίϋ,υτι  ve  l  p ri  uacain  laincn  de  aftu  ree  !  ç 
A:  ren11  mdariotie  trqiii  ffta  t<ffl  ftet»  hoccafu  pro  laudi- 
miii&  tmililis  ei  equi  3c  lege  agere,  &  prdieiuletc/ 
&  ni  ano  rare  poik· ,  nec  Irae  verba  ραλ-ivï  ilraw 
knlubt  habere  noliunr,  enatu  fi  Molin.  I uriidiihoms 
.adltilfnriiun  fubaudiai .  Er  finem  ncgditciiiti  canlhb 
dus  pe  ï  I  bdiitem  licti ,  Rdj-icCcffi tatis  iioueiR  MuL 
^  mim.  78.^,  Ac 

Nota  i* 

1  /i  ttnin  ttf  ptrfr  jittiffT  npk&M- 

1  F:  xecuîer ,  ψ*>4  f  o 

^  CaWfatttUttr  rpsillt*  £tr  jtTiitnttim  (j?  tntn  isurrirt*, 

CT'f. 

b  na  Î1FJ  sortit  ]  Harcvctba  dctertmnaJir  pi^ccdcii- 1 
ttiii  aircm.uiue  paru  int  ?  A  n  t  v  y  t  &  iacium  iilara 
{laj  e  in  liiii  propria  fign  i  b  e  adon  e  t  i3c  .ipfiuiloct  Ûümt- 
ιιϊ-aûum  pKciupponiiJttj  propnuiTi  &:  perfeM^i 
inulto  e  nam  «tpreBius  5c  vv-)iemeuus  qtiaitiiHa  Mo¬ 
lin  x  i ,  peut  p™  teder  a  n  fu  rt  p&ztAtT,  I' t  li  ne  vci  biini.  f  AA 


i  si  t  linum  i  u  te  cli  en  rda-  <kr  fupe  1  i  01  .iratis ,  qu  1  :  u  lii  rb.ni 
itmcbrbm  vocant,  Λ.',  dom.nulcm.triaiii  Ii  altam  Tu- 
rifdiekrncni  non  habcre^ûUod.h  iÎ  perpetuum  cfi  in 
Britannia,  v  dape  diximus»  vr-niràli  m  kudtimdcnii- 
nast'i  reperiti  ptUlitiine  lutiEliei  sone ,  quo  e,i,ii!  nano 
ei  abitat  .Dcmimtm  pet  fe  etiam  £ne  cuiuiquam  ludi¬ 
os  ailthorirate  tales  exeaiTioneSj  ic  pm-h  e  j  Iliones  la¬ 
cti  e  pe· ile  j 1 1  o  i  ntibu.s  (cud i}quod  opçrol  a  di  i  puraio- 
nc  tk  ptafi Jenterconciudit  Moi,  §.1.  glof-S.q.i.  quo 
loco  ei  11  r  hac  fimrvcrW.  AuiEidicr  Jtco  Dominum 
Eu  tunriimr  vtl  pnuata  .iiuhmitatt'  manum  lua  ini  ice¬ 
re  tcudo  aperto,  hue  per  fe  Eue  per  tanuliam  iuam  pii- 
uatatti.,  S:  lUimaj.  itaque  eoncMo ,  quod Domuuts 
feudiin  vim  legis  bniu·,·  Cô  LucnidirUE  îx  vi  confclfio- 
nis  ft-wdbquA'  eft  k\  pn'uMU,poteJlpcr  fe  vel  Ûtûs  line 


indicat  tf!*rf 'm>  Λ-t gtnt  lunliitchonakni  pûtcllaceiîi  ùs· 
gjnüeaï, 

*  /;.vr;i*frr.'  |J  tfV pignora,·  i ptrcjiiLir immobilia, ftu-  l 
dalia  tamen  prabr odere ,  &  baec liquidam  ante  Luidj- 
iiiLm  uiti  fur-. t  a.  ex  Ait. ais.  Itf m &  mteahmitcs  feu" 
di  dumtaxat  en  luo  Lolicec  terntono  Ait.  *  b^A  lk 
liqu  id  ;tfio  adiu dicationi  pi  ■sfiipppnitjcuttt  multa:  Ent 
caullr  cunubuLii  islmduniorum  iuttrlitaq^vocarL 
d  Et  imen  dr> Λ  !  lie  j  κ-ρ ari  noupotcfl  lentendam  re-  j 
quiri ,  quia  alircr  mmcbvaut  pftna  commun  non  w- 
icft ,  en  . ITE  per  ii  ntaniam  1.  peinilc.  i·:  vit.  D-  ad  % 
lui.  de  vi  pmt.tt.  c:ct.  iu.  Sed  &  mteUignidum  im» 
adnuni  Lit  .r  ki  tini  o je ,  NT  a  tn  poil  annum ,  ctuiiuLi ,  U 
tot jfj ,,  j.rW.'r  .1  ul'txtlaÎi  tmü  vitiofa çft; &^fcmqipMr. 
ta  oppofitJontintt  rt' edens» donec  partes  audits  luit. 


I  U>  1  (TUrUHy^U  Λ  V  I  k  ITb  Λ  L'  I  I U  i!4*l  y  vv·  n  bJ.  A  r  v*  f  Γ  »  ,  j  ■  Γ  r  ■ 

Injice  manum  inficere  Fcudo  Àr  pollcllïoncm  nan-  ü  incta annum  dautula Um*tn pmu; vun  lua in  ootinct 

-  rt, . .  . .  ΙΓ  -I.  .[  . ;  it  . . Lis.  F  I. .  ■  rtnn,',1ifLntsi'  ilisjid  ittimi  re  '  £  ΜίΙιϊΓΐ,  dcili- 


3  e iici ■  Qua:  eius  v  er  b.r  non  aJlcribc  rem  *  ilii  i  quia  althi 
tam  Sibi  ipll  cqutranos  eft,  quam aqtueft  bmridcô  vt 
ne  pracfijpptditjs  quidi  Confuetudinis verbii  talibus, 
qit-di  ifitnT  hili  ΐ|ς  n  nfbr.r  ju  indiuidllo  PtUt  prmd&M 
yjfUT  pntviii-r,  adiiiiiMf  Dotninij  pnuiiro  imperio  poiTe 
prxli  end  tre  _,qtix  v  e  rba  ile  ]  Je  ile  dtit,  vt  e  1  mlat  vun  & 
lente  1 1  nam  mi  ri  fica  fu  b  ;u  idid  (i  ne  m  j.  j  t  .gl  oi'  u  verbo 
#Γίΐ^ΐι«ιί?·4·π/ΐΑ.πιιπι177.&78.ΐΐιιΐ3  tamen,  k  1.  ex  eo 
(olo potcftarem  eiuimodi  Domino  alTcmUfei ,  quia 
verba  ai  emn  dir igiirtir,  diUntJc  iVj  ^nt iir  psat  ,c  y  di  dtis 


fpilgaoppoEtione,  Quoicxfnm  re  i  έ  Molui,  dcdii- 
xit  J.  j . a  .  mi  m.  1 4  S .  hoc  qui  a  hic  Art.  13  '1.  esstt:»* 
tiobcm  permitti t'quonaiims  quifquamhætcatin  lus, 
qua  flioloco  pJunkts  Moiin.  pqriequUur.  Itaque  ta? 
iis  opponens  U  jntraanmnn  venit,  iuftinetqnahr.itan 
ra  nece  liari) ,  Se  Dominus  partes  λΛοιτϊ,Ε  pufl  aiir 
nnm  non  efl  .idmituTida via  oppoliuôsiis,  Jed  .u’boiie 
cxpenrcVafMus  dcbvr»&  i£hw  eUe,&: pendente ntc 
res  prahiJiihpcrnimebit  mmann  Dommi·  Sed  lute 
pluribus  i.Art.iji. 


Article  LXV1IL 

αλτ.  ut  i.  f.  n  t  e  s  font  deuiV  au  Scigneu^qui  .i11  prindpalemicc"  b  hznnic  Iuf 

cox:,  E'vX  ■ί-Vf.'r  léscbafa,  h  elles  nefloyenc  tenues  de  luy, Λ  comme  luudgncur  d  dil^ 
k  n^·:  auquel  cas  les  ventes  ieroyent  au  prochain  Seigneur  lige.  Et  voit 

;  ^ ^  c]u#anc  u  n  Baro  n c  o  u  a  u  tre  Sdgn  e  ur f  au  r  0  k  1  a  ba  n  n  i  e  g  en  c  rai  cm  c  n  t  e  a 

fa  Iurifdiftionp.  Ion  fubicit  Seigneur  proche ll  ayant  la  lünfdidlioir  fur  les  chofoi 
aura  ncantiy oins  les  ventes. 


3oi  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X  V 1 1 1.  30Z 


T  J  Enîx  feu-  Uudimid  debentur :|  rDûmhto  3  φά  hà^et.  ^  p  im f'  prodat 

*  rt s.t  mfi  t  me rent Hf  a i vot  d  tm qmm  feçundo  ntitu  p  rïmoçenn  i  ψΐο  caJu  Utfdt. 


-Ufh^tiom  in 
t  Umlimü  'Ume¬ 
rent  λ  dprùximxm  'Dominum  Ugivm.  Et  potito  cÀJkqmiâ  aliquîS  Baro*  é  Ht  a  dm  'L'ornwiti 
i  haberet  wsprodamationi&gcncr&lUcr  In  ftta  I αηβι,έίιοΐκΛ  e  dm  ‘VAjfedlîtô  Domina·1:  immé¬ 
diat  m  h  abe  η  i  J  «  rifii  tho  mm  in  ree j  mhilommtts  Uudimia  habebit. 


Nota  j. 

Jffi  de  Bannie  *fi  mm  impt rtj. 

dvmitmin  1 llitfUtwne  )}otf  àâtnm  ti  l«ï  l*n- 
iUmiçntm, 

Latirit  ji  a  ventes  fur  Icmmüdgne  Wfj  fcc. 


î 


Hic  locus  feptimiis  cil·  ordine  in  quo  quærirur., 
quibus  f.-i'dirnia  dt'btxmtur. 

*  L^nVf.^fcr.]  Domino  fcmÜfciücct  cui  fvibiaceqfc 
i  quomûutïui  (ik  enim ïoqimjimrJ  res  venetum 
b  PniiftyitUmeni .]  HÈSj-rscËi^uèj  ftd  noniolisj,  ncc 
itmpcTj  ve  infiSuliccuir, 

C  jT  J  Ια  N  Ht \ \ ]  j  'dii  .1  etgncitri  π  ^nfptes  trait  lie  η  a  te,  wf  *n 
J  rrgïAittrniÎKt  tout  tn  finit  de  -fl e.«,  Dilcn- 

men  tomen  iuribudiomtimiullo  loco  mCoiifurru-  1 
<5infc dcicripcuni cfî,  quod  v.-Jdt·  quidem  tldideradum 
ctîlij. nçc  Ji  Lupam  îuir  1  urfididtiommeiJj χ ycl  mb¬ 
its  a  Œrt'uendiLin  tfL,  his  de  Iîassi  v  (quam  vit  tra¬ 
ditum  \  Qbfçcmtnr  cartitfn  nb  rmdicùfc  peritis  fori 
&  vfiiSjVt  iJnpt'riombüamrj  iuri  i  J  tel  .  iîc  ni  iinipli- 
ccra  haben  1  ior  1  permi ην. ci  1  r» media:  quidcrn  vno  tan- 

riUnkKSiCiilliULEULi.J  !  N·:  L'Ji  l  !Ut  Ll!  j".  ΓΊΓ.  *ït  r  b*/?Atd>  fit 

igitur  dent  de HarïUc  ..  .Symbolum  vniirn  ex.  bu.  quim 
Imperio  compemni,  h  t  int  de  Ututir  tfi  â'nHùtt  ,  ,7 

à' afpfttput pAV  '4  Ceifr,  ex  turma  tituli,  da  itjrpnprtmti* 
litre  ;guui  Conluiuidiliatrid  buius  AfdcuJt  iundsits 
tftinrcnriaDonimornm  ad  perrndi  liLidimia ,  tüm 
aitoquineciurcciuilij  nec  iui^adonp^lliini:  Fi m~ 
damenrnm  bahear^  vramedixtmus. 


f*  S j  firwtdi·  ter  fnh  ttfiia  '\tnâfntt  m- 

Êm  {>  h  ιίί  π  !  A'  sm ÿh  Ut  t  U  jms  i tjfè.pattjl  f  ÇT  4. 

Ctnfàdrtm  tmÜn  !j*&rt  U  uâtmtJt. 

Fliiïtir.  Dtmtne  dthtRtur^ 

Stâ  rutud  t Xffe rtjîj  4^irttisst. 

iMiàimiA  dtireftiHT rjtiaiîcfcutdii  rtmktrsfiL $îm&. 


S  Îifj  frli/fi  StigRhtT  pFsehe,]  Ponevnum  riTc  Domi-  1 
ji  ü  m ,  Sccutid  um  &:  T  cm  li  m  Ftib  ordinaros .  clic  vai- 
iâliosj  vthitenEe  tertio  iecundus  JanJuma  habebtr, 
tu Am  üprimus  yniuique Dominas  emten  \ teruo^vc 
ini.  amtOi  quod  t  il  ttJ4gü  ιτππιπι  ^  pntïptcr  ms  anrl· 
qut  dommij  ortum  baLuns  Êc  orûÿrittE  cï  ptrriona 
primi,  ldtm  &:  in  «rrraAtt  oui  irmper  îrainL-dma 
Domino  cùjnp«it.  dict»  N  ·  mo  hic  dubitabit 
Htiçmuii  icuiJi  Donuniuu  JiibinfraJaxc  poiIc}aut  to¬ 
tum  aut  pirçtpi  Jeudi ,  rctcnia qnidtm  Hdc  CirmtQ- 
ntm  fnbinfciieUti  U  iurt’quüquc  fcudLimm  prseter 
gtn  craie  m  Kcgn  i  ConJjietudi  η  î  m  ad  mi  rccbaï.  § .  t.  ri", 
quabj  ubmirud.  pot.  jJie}i,irï.  qr.de leg.  cojrrad*·  ÿ  j. 
titui.  per  quos  tïaciiiuifl*  dumriuidb  bar  fine  fraude, 
non  VeUn  ,mc  pcruLixca  vtudïnüiic.  Sedeith^c  im- 
u  ria  .drertus  loci^dc  in  5.^41.  mira  tractabitur  A  Md- 
itn.  dnect.  ^îî.qiurthq  de  5  t.  globd.  Scd  il  c  canu'im  t 
de  laüdinnortuîi  iurc queritur,  cuius  on  lutüJrafmt 
prakippohrn Domino  pümo,  tk  vallàllo  Secundo A' 
inbvali.il  ίο  T  CTttû  :  LÎTcrcitiS  frudum  Yen  dût,  ln  quo 
patet  id  rotuiti  pende  rp  à  iLtrc  Jurutiie  tub.tioms>  quod 
b  vt  pnriiippommus·  permittitur ,  ctmibqüens  eil 
n  1  rn  j  r  r  .  _  prüvims&  irnmcdian  Ltimuru,  qui  in  noibra  bvco- 

Qa.D.1  «Dominu»  «mfaifct*.  vdgli  C  th. li.  Sccundusclt,  ptwrcmWptiiofanciifimfo. 

κ,ρΓοιιιιϋιιΐίΓιι*  uiurfliunsi:  quiJc  m  &  <{.«  Uioiiis 
fcudnï]_:  conrin^cftiibui  ex  bitio  ant  paiîlotx·  Terni 
fubvadaîli,  ialnisquidcm  Atitc  onmia  in ubi\$  nfniu 
Domitu  fidelitate ,  bomagio  &  aliis  debitis ,  %aà 
tanicmi  Secundi  non  ctmm  Torri  p,  in  quibus  Primus 
vi  prior  cfttcraporc  na  potior  eft  furr,  iravr  in  cûcur- 
1  Lis  anteferenda  nr  cius  i.TLifiqcvni  lacio  uafftib  fui  dc- 
urior  fieri  curiduEo  eius  nequeat.  Hicplauaibm  m 

feudo,  ncc  rei tèconrra Barber,  invium,  tic.  locan. 
mtmrnjfi*  nec  iaJ.  ut  l.vlrim.  colomn.  s;  verf  iedan 
rcqunm  vernam.  Cod.  de  lurc  empliyt.  &  vbi  nutat  in 
c.i!:i  I unos  Λιικοΐι  nulLi  iiipt-inori  Ltndimi;:  dclxri 
mimcr.40,  vhï  allegar  An  dur.  &  Anan,  Dr  cmnby-  ! 
teod  multi  wrijp-d,  necptttanc  empliyt ιοηπι  ulcc pm 


putam 

emfib.  Boer,  ΐ'.η  tit.de  +Vud.  lacob.  Accr.Cy.  batd.  I. 
dotalem. D,  foLtnat,  Aftlidl,  deciCitr.  in  fine.  Quod 

perquam  fidi utuell:  Namque  confenlus  Do mmi  ma 
ad  Imdtimia  potius  difpo  ni  r,  quam  aditJLÎrPquod  Mot. 
redtefertbit.  gJct.r.  liLifo.S.  ΐ.13,  n  0111*7.  f, 
5j,  glofii.  ampliac.z.  num,n.  Quare inurilts  dubitatio 
Chat]:  medupofiio  ttt,  dc rerradi.  f  $r  numme  Ta- 
cofi*  tract.de  ietld.verfi  ita,  en, un  quod  in  pruirip.  bb. 
de  frudis. 

J  e-mrttt  tmastlM  r  i)  'j  iittt.  j  Ct tr  t.ijfnr  r)  *  point  di  Vtn- 

,fii%  wmwrjn  w  /i,T  feti  i;intig»mr,  avtff  ji  dire  aut  fi 

U  tan  itfittrd'iwr·  atmmf  tuiteicnmr  <f Wr fn4  rjl·  findar 
Uf-VHteiittH  irent  f.a  kUtfiic,  duquel  Mit  m/ta^-rur 
u™  m  TtUtfce,  vm  4*S<w,cnt  i,£f  fiiUrtm  it  tmt  In 
f  *  j 7  ιη|Γτ  avtr  îu-  ■&-'  λ-γ-  ■  Nox*  Jtt  fe\  mn*  f  .< 
i*y4mturMnt)  md e  utatur  cwwqnt  téenJin 

me  foi-t  J  t>t!  .IKIm»,  f  i.  , .  1 


rf  htj  AppMtMTfitnt  pM  L  .  tff 
i1  4 tint·  :  Ttmtf  li  Ift  lr j  dtit  aiT, 


,  1  ■  J  . '  Ί  <  IU,|  1ULE.1JUÏ 

n  imph  yreorajcjle  polit·  nec  pium  fuboidlfiS?  em- 
(4  D  pbytcopis  (ed  coo lenium  pruni  Umpir  nqtmrit- 


,  .  . ,  rpfeff xtjfcr  £r  rteantr  faitr 

f;  !ri  fMne  In 


j  '·  îj  r  t  1  '  11 

rtnde πίφρ, 0,m#e *φ idifnf H.  ##lu 
wwMr.  mh  unie,  74,  &  i  arcic.  :ii.  & 
Articuink 


•hAptfütfon 
ac  ipfo 

fc  0*  autre  Signrur,]  Hahs  fcdicct. 

^nttgenaAÏanmU  Utut,]  Ctvmeh  Uwn  de  Vml 
(/eui  Ui}(r  hwi 

p4rU  Oupfntfam*  fitfiÎSerùnt,  int  arae,  iCj. 
Nota  a* 

ï  c«i»  ρφΗ*βη  r>mim  pim*  >/, 


....  piiaw  ifminr  rtqui.viu- 

dimi,  rms  Imtinnift,  mulclas.dc  cccicra tura  futura t  .L· 

quo  [ans  Jtuicadifjn ratio  eft  laxn.  l-ab/^,  arito  co- 
Jomn.-r,  inlb  Κχ.ι?.  ij\  pogii  1  Dodtonun  in  Cod.  dc. 
nir.  cniph*  A;  eorum  que  5  loiiigp  qrdine  ree  ai  fer  iS; 
congerit Alolrp.  Ctl.  plof.·.  num.. iS.rn.ic*M.  A  ruf- 
ium.  kj!,.  glnl.j.  niimLV.iiij.  Cbalfin*  cjc,  de  fcud.f-S. 
gL  finali,  boer.  est.  J v  h  ud,  4.41.  Nos  ii  verum  fiiori  4 
volinnns  ^  nullo  inii:  jrfokihtTi  palpTcimu-jviuonii- 
ntis.vr  vaiîalliii  v^iîàJluilè  poteb,  ita  &  cmphytefina 
rmp  kyxeoti  dît  polii  c  retento,  quidem  rea  igniri  um·* 

A.  niit  proefus  rocuru ius.fnnm  in  alium  cmpliyceobi 
iu  rcnnllultTifi  vt  nibilrecmercCj  de  quo  Anebar. Cd- 
fil  ij.  iucip  .  niuciui  iudiciSj  qui  longi  1  di  fl  uicUo  elt 
W  bij 


2liü  txtedi 
x.fiti&u  if 

vit  (il  JHlfr 
Î.fH.l'if.'jJA  iir- 
bfitful1,  4Ÿt. 

6ù.  X  C. 


303  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X I X  304 

„  i-  - _ne(T,r .mita  generali  A  que  rïhi  de  particulari  pttia  carüijTc  :  Γ-t  Îi  cLifmoili 
*  Molp·  francisG  . lWh,.:  fïfi-i  rtfrniihm  rtmm  eft&d  nuiat  fuerit 

K-a^nniU^LUr;  Sed  nobis  inutilis  Jur  ΐΛ,^ιιο- 

I^nulhW  e,^Hn  ^ 

£>ΟΟΒ,ί«ΐΒ,  cim  ce.Ii»  nulL,™  1«"!»;“^ 

porta  apud  nos,  nrcbtidirto,  ,ψ  rtuidqwm  ^ 

rrtr.iiium ,  Sc  P larfcirioiicjn  ‘fus ,  vt  al 1  pl  ώχιπ]  tl  ! 

.,vt  (O  f,w.  iTquevcudw,  dotI.1rc..-m,rumcK  ms 
fiiJmci*.»  Γ«φ  Crltio  cciiitt  5r  rc  jKohypo- 

,Iicm  &  iceiirit™  VI  lot1u,,io!t,lc·  , 

Scd  ci'mï  hicquanimus ,  Cui  lattdimta  debeantur 
jf  pluribus  fubordmaiu  Domnus*  Qua-remlum  quid 

h  .  ... I , l. . ■. .·  «i,. In ps ftî/nn rniM γλΛιι  n-mptri^ 


CüiirraCtus  fiers  perquam  rarum  eft.Sed  piuarfuccur- 
ri  ôbUritmë  eiüs,  quod  .xquum  dt  Λ1  oluiaaiq  Domi¬ 
no  vît  o  vt  pug  jianç  c.»  ί  Fi  ttnuio  π  cm  fi  en  periculo  (ïus. 
qui  plus  pcncrit,  aucibiquum  obtulerit.  Quod 
quoquelccLs  obrincl ,  in  quibus  de  ptTmûtâtttfl^pîü- 
dimiii  debent  ms  çùrâ  tes  seftiniand*  i'unr3  wJwrifr, 
àliéubi  ntlgb  appelknc. 

Q^rfinim  item ,  fi  cum  pUiribtis  Dammis laudi- 
muL  JehLTfiuurjVJ  jus  aJïqu  jü  partem  fuam  rcpud-Miiiî. 
rir,  s»  coieris accrefcac  „  &  negar  coder»  Loeu  MoÜ . 
næusiÏLKiinr  cuiiiniidi  ccmundtionc  legali,  fiiaeliof 


nluribus  ktLiorditmu.  uonums,  vmriciiuiiiiiqiiiii  —  "  “ "  ,  . - ,  '  ““  . 

•  arqiJjbhusNeeIunJi  vnü  comradtn  prato-  β  ïiuïUsy  bm^conrta&usjidum  cod.  loco. q.i,  quamuis 

riii'm  «ut vjLhveiiJ.curi  qux  condet  pluribus  lundis*  υχι non  detrriettuu  loarscfTe pdbtp 


IÎIUVIIU.u^l.m,  *1*“  ---  -  --  r  — 

qui  à  dincriis  triKunir.  Ac  nuda  dubiratio  uiadfrc 
potéft*  quin  iiugtib$p|-o  ruta  eius  quod  m  domini  a 
cuiuiqu'  vcndimi\  laudirai? debeantur,  hnlura  ratio¬ 
ne  quqntiraûï  qiaim  indiflio  pretio  eomiemo  fundi 
j  cmufcmcvalortL’iiru  Sed  qoitnmr,  cuius  impcfii  t  :u 
aut  di  m  fio  aut  cftimario  f-it  :  1 1  r  .iri  o  pofe  le  _  {  ή  q  ur- 
dem  niiili  ftaus  ptopommiy)  &  rem  luamfuo  atbi- 
tt  io  bar=a  bde  itouruib  tntts  gpfscrc  eif  atiîî  ilomino- 
rum  fieri quUausTcagcricur,  quod  Motio,-  pmat*  i-jy. 
clof.jjH  q*  4  q  nÏquim  contra  iudicaE,  f  pbiresrcj  fuas 
vnu connaitu védidenmc,  quia  vcrp&iuile lir^  quem- 


mil  JLWJI  Μ,^ινιν-ν  iwtuniin  5 . 

h  *sry*nt  iit  torrfiliffiMi,]  I  lie pî.mèap pater,  quod  fu-  8 
pècognriui  repet u re,  luniclidioncm  pro  fubiettianc 
KrudaSi accipi ,  <&  fignificancuics  cofimdL.Neqtiu  enim 
liudimia  debennu'  racionerunsditflioiiis· ,  ftd  cx  tege 
Ar  concdfoiic  Feudi  txiam  nulla  privfuppoiiu  ic,rii- 
didVione ,  cuius  vis  diuerfa  eft  i;  ergo  hx-z  vià  abmiuc 
vfiiL-ρηΠΐΓ,  Prttr-lernitJfa&tiffktut.  ït-dideo  fit,  qiiiaTbl·- 
i -.u t  inrifdi ihdjic m  curu  ibud Q cont uj hbtCü η I umi¬ 
do  „  es.  perpetuo' noÜroim e  comicxs  dlafunc  in.fcn-* 
do  dominance. 


Nota  i. 


Article  LXIX. 

Arrutr.  i 3 le Sdgneurb proche acquierriierÎLigjecîcfon  honmie/  Jantileufl  cu 

ü  ονΓ  ventes,  ii  autre  l’cufl:  achcc^  Je  prochain  Seigneur  doit  auoir 11  le  tiers  dei- 

dites  ventes. 

ç  /  '  Domims* ptûxmuififmltm  fû 'vdjJJli acquimr/ex qwUvdimU  hà&ntffètifialiM 
^  emïjfet,  proxima  ,dtcrrDommm  detethaiered  ttrmrn  pAr^mLiuiimlcmm- 

C  dtbenrur,  £■:  fipiriori  applicantur ,  qiua'in  Dirpiiirio, 
qui  fecundus  l  tk  i  n  iioft s  a  hy  po  the fs ,  q  ualicas  empto- 
ris  concurrit,  nec  reuerf oauc  cofoildariofendi  inso 
jit  ex  narura&  lege  Frudi ,  lcd  ex  contradi uvduû  ab 
fjnrameo  t:idto,acükîcnr.ili  &  aduenrinoinre.  Qjiare 
meliqr fenrcncia  Büër.  tir.  de  R-ud.  i-u  vbi Do- 

niino  ittr&feudtini  e  mt.fi  tt  laudimia  iiipctio/idcbcif 
coiliïrmar,ci  ratione  loan.Pab..ü:  Artgel,  4  iian.Îu- 
ft  it  .de  legar,  i  aci  tint  ad  hanc  frntL-t  i  a  m  rce:  quç  icnpi  it. 
Tiraq^.i,  gbi.14·  r.Ltmtr.iu*  ctiî  BcjëtÎ]  (uncennant 
repryh cixl  it  M  oîin .  in  §40 .  n  um.  1 7  j.  Sz  fuir  i  1  b  i  ra- 
tioLusobiuni  nurïi.  1^0.  Fulfaquippt  t'fclirjioMtdi-  î 
ei ai  mîul  luu:  calu  amtati  ÎA  CondiEipnefeudL  ruk 
quod  de  feu  do  fit  domanutm*  ctim  fiat  «uifufip  per 
Ct  1  n fu ctuditïein  cou  cr  a  λ  !  oîi  nïnrri  ►  N  am  d:  hoc  iptb 


1  Semndo  jtijuirfttitji  Ttrtit  tfitm  Un  dimiomm  ithe- 
tur primo  Pamtiio. 

1  ca$· u  mt!£rtofty(anir* 

t  x  sihstipnfUrf^ét  ]  Eodem  themate  reccnro  fup- 
pgne  PrnTUon.  Secundum  &l  Ter rium  fubordmatos 
fit&t  folm  h  imo.  Secimd  o  a  Terri  Q  on  ente  hu  J.  mua  pro  ce  ien- 
fff.jHirrru r,·-  tc  ppujQ  dobçbutiEur.  ÏS2on  eft  igitur atnbiguàqui- 
ri  Mrflw  cjuim  Mciltn.  comradecidii,  $,u.-  glot^.  q.ri, 
M  "x  '  c  Cl1  m  :imbt23t ,  an  Dom  i  no  Jeudi  rem  à  le  in  feu  dû  da¬ 
tam  racalientc  iutc  Jeudab,  vel  aliierfponte  emente 
latidîmia  dtbealirur  ftiptuon,  &  de  ben  negat.  H  te 
canEriflaiuu.,  itaramcnvtnoti  pro  ioSido,  fed  pto 


trieim·  tanciun  debeti  fbitu  au,  qui  portio  eft  >  quar  ab  D  muEano  contmgic,·  <k  èïtinguirur  qualiras  lubiHidift 
cmni  emptore  debetur-  Igimv  vt  ab  cxrcrnis'iic  ab  domintj  vtiiis,  &  debetur  rachàcusde  coia,  dcmdc- 


IpLo  quoque  Üumùio  concurrente  in  eo  qualitate 
tin  p  E  o  ns  deben  mr.  N  am  pro  duabus  rerti  1  s  ,  cpi.t  ab 
vtn di cure debe cenfiir ,  fit eottittfio mperlbiiaDoiTu- 
ni,  ic  ciufdcm  Emptoris  conctirlu  agcnûSSfi  paiien- 
tis ,  iciioms  fie  p aib  ΰ  n  is,  1.  vran  1  us  .&Ihç rcs .  §.  fer  uo. 
D,dLÎrdeiuiT.  ficcon:etaùuAConfnfi>Eie  qxringuntitr. 
bSncbuin.  §Taditio.D.  de  foUit,  N  ce  dtfuo  cqntmitit 
püilçntetnprori  Ludimia deberi  à  ilio  v  tdiiore,qaud 
Albet.  dixLF  I.  quod  iTvnp.  D-  de  in  dicm  sdiraOn. 
idem  Albcrc..S;  ïaf.  Lvh.q-3.  coL  IO.  nmn^j.Cod.  de 
lue.  empbyt. 

Non  debentur  igimr  pro  portioiiE  venditoris, quia 
fun  emptori  deberemur,  fed  pro  potEione  emptoris 


mut  arioquidjtadç  non  contingerer,,  non  fe- 
qiiLEur  laudi  mia  n  on  de  b  en ,  cù  m  1  sian  os  vrdlall  i  ihù- 
tetut,vt  pce  c  ad  fcnfum  bitali  cafu3fit  nouum  hotna- 
giurrjjic  fidtbtasdcbcncur,quanquarn  Molin.  perftat 
in  fentemia,  &.  jlj,  q.  4,  Hari  vcrbCcmfiictndodu.-/ 
bnim  pisutidit. 

r'  Frofhc'i  d  fi  mediatos  vrPrimisi  celtio. 

rur.  an.  mq, 

c  Dwi  Urtifi  tuvefii+L]  PcrcontraÏlvLinicilicec  laiidri 
mbsiibuimum- 

ά  U  «m.]  Qux  {lilicec  Coniuetudinaria  cft  poïtio 
emptori  indjÎtaT  qmhoc  calu  tit  Dominas ipii? uiern 
tendi  umpn. 


Article 


305  Des  Droits  cïu  Prince ,  Art.  L  X  X.  306 


Article  LXX. 


k  T J  fi. le  fubie& acquiert  de  fonSeigtieur  proche,  ^  les  rentes  &  obeïitm-  J**· 1« 
ccs·  j  les c  ventes  en  appartiennent  an  Seigneur  fuferain  :  par  cille  me  ut  bciis. 

le  raehapr*  ou  le  bail. 

■p  TJ/7 rfpriwi)  T>omim  emeret, bfi!drUf&  vÆUtfgU F  Ludmia  pertinent  àâ 
^  //rfrmtiratt  :  ^fimHtterqwrachatf&i  aur  iamîmt. 


Nota  1. 

ï  t/dji*  j*  fw^ir  *  iDsmutoprtximf,  LiidhnU  it ‘bititur 

fupmatiw 

z  Q.ufd  de  fupmew  ers  taie 

I  1  EtfiicfabÎ fÏÏMftjUifrtdefîiïftifrMMrfiriiîtf.]  SliptllO- 
rtbus  A  rttcdh; .duo fcjiarittini  dru ftatinmnir,  pviur 
in  arnaïUSv  qui eit.  ExEtaiieo  cmeiiie rem  Itudalciu 
oui  Luidimii  debeantur ,  an  mediatu  an  immediato 
îkunjno  j  if  cui  de  pluribus  fubordinaris.  Polkenor, 
Domino ah  valEJlo unara  curik1  berne  ui'!,  Hic  eafiji 
teniuseit  éc  eom-latiuus  iiipecioÉls,  de  vaflatlo  àDo- 
nirno  eluente,  fi:  hit;  ftatuit  i  1 1  pt-r  ki-r  i  νΕτίιιί  cjuc  dct>c— 
îi  ,  quia  Îcilicct  confuhehe  agcniis:  fif  pateenos  ex- 
tiruitovaiTiiUiiioîiirc,  Dominir,  immediatus  de  me¬ 
dio  tülbcur,if  fit  locus  pnmu  pet  dlmjlhonein  fidd 
abfediuidofaitaiÎL  Nique  cninviitod  Fimdiadiinr, 
parxinurj  vf  quiiquii ni  îiculo  YËtLiriorus  cusiam  tranfi- 
îcfTt.·  poili  tu*  aJiuJt»  rttctafkir,  quam^jjs  titulo  mfeo- 
eU-îionis  potTir ,  ex  urne.  339.  in£  cuius  πίίροίΐιίοοώτη 
i  hoc  coup;  ru  u,  &  &ΕΓ.Ϊ4;.  Reitas  etiam  indecifsis  qui¬ 
tus  quidam  calas,  cüm  Primus  emic  4  tertio  ,  recento 
tbcmsiCj.  nam  tnm  Uniimiadcbcfliur  fecundo  ,  qui 
fncdÎûs  fit  inter  primum  &  cortium ,  fed  immediatus 
EVominus  tetrijj  qui  vendit.  Nam  ,  an  fecundos  cogè¬ 
re  poifit  primum,  qtn  idc m  tmptor  eft,ieudiuit  extra 
tnanumiuatn paner e,  n<.  eodem  rcfpcdiuDuminua 
fit  \k  vafTailus,  dicemus.  d.  art^bj. 

Nota  i* 

1  Vc jn  dais  c  les  rentes  ,  on  ne  péri  l'obeïiÎiinci  „  ar 

Mtm.  4..  0. 

X  dure  ftudoTum  VA$A  fluj  λ  ht»  A  ri  ntfi  ptfrfl  -  tantôt  i U  - 

T<  Cwfutt.  £?-  WJiHï.3. 

J  AJdWJfifJ  in  HrftJflnÎM pdrw  rnrtetiteBjtft  mae t! j/tWp)  , 

ù  TtntŸ  ;ηατβί(μΐ* p itenti tretnhi  ndtnnt  ftitdi, 

y  Hmtgiütn  remua  pttdft  n  m  ιρβ fidtÎuAf, 

%  Ρνβ  ntedfftim  ihtersi&Hum  l'obnirauce  vcndtiCj  La- 

difriiA  dcbtpfur. 

5  Le  vatëd  a jfr.1  nchi  n  Vft quirte  de  3  'nbeïihnct^c. 
ÏO-  tfrimi  dcient  Pnmt  rrd^inptittUiif^ 

»  h  Χαηηία&ώφ«αί']  Tücvo ï&  piirtioik  (  t?  ) 
non  iiü  sn  propria  fignfcrione  cojiiungendi,  ûd  rc- 
iolumi  r  m  diimnitniam ,  de*  t  en  t  «  ώφΠί„Μ  N.im 
iiuf  fekaum^deft,  reditum  fimdaruim  ik  noliilem 
v  tarant  per  k,  vcud.it,  qnod  fit  aft-anduirndû  VidÎirl- 
Jum  retenta  hiiafitionc ^ΓβΙΙϊΗλ,  Üüc  eriam  JiÎtum 
îuTv.rfLiünitmr  aiicnrt,&  m.immvirt.u  pcrpctLio fvtro- 
que  c.nÉu  &  altero kidijnia  debetur.  Articul.?.!  4.  mf. 
Lu  differ  interfode»  v<ndmt  Itimun,  m  nt  mt  p^i’^ 
·*$**&& pt&ttiïi m  fctUU ,  er  demeure  le  mrfme  \·φί 
*  Ht é fit  ><j fil  tt  mmr  detnmt  :  m*a  Λ  e0  φΛπώί  de  renia. 

Mwfundiattefifiwfirii  vtmlua,  âj*  αφβ^  d'tl 


Λ  Ltïfmet  emn  te  ÿtvdwrt?  l^thttmr,  o*  àbetrd.  heforeur 
an  Seigneur  fuprrunr  fit  r  deux  prtthempto,  V  fj  un  de  filii  s- 
fjiniüas-dLdtiiu.ï,  qui  morte  pa&iî  recidik  in  potffla- 
lemmû.  oiàfamet  viiitiuc  vülue  Conluirtudo  tua  pa- 
rronatüî,  &- vaÎHJagij  kibiecHobem  &  nexum  clien¬ 
te!*,  Sud  redditus,  Lpium  dt  Ve6hgd  quod  non  eÎt  de 
natura  Mit  ϊίΓΐχώι  hrudi^ied  de  accidentabbu.s-  An 
veroj  Dominusrcrti.i  rcudili  poreiVnreflc  iur^quarû 
nos  abeijjdrfer  .tppeli.ne  folcmtiî, ,  pûiLt  trdnsicrrc  in 
alium  uisquodiiabct,  quod  alibi  diemtr  retenta  fide 
&  iîncdimiilionc  cius  vaflaEbm  alienare  ,  travr  nmU 
riplseeîur  WfdS^agiutn  >  fit  homo  iEcatur  fi:  v.iflât- 
lus  duomiîiF  Rei  plana  cil  Îure  ubilroComluemdi- 
natio  mf  Sed  locus  eitapriorinh-aartic,  319,  Jure  qui-  1 
ü  dem  fcndonim  traditur  vaifidlum  vnùm  aut  plure; 
non  polfe  alieîiari  au  t  deiegan  alij ,  tnfi  einn  smiueefi- 
rüteiemiQrijjLoc  *fft,  cum  ipfa  cütiadomirnuite,  3 
qm  frud  aio  Îcrmcn?  depen Jet  ^  quod  BaliL  liribic.  1. 
i.  Liol.i-  CoîL  communia  de  îegit.  poil  lacob^de  Aref. 
ptirT.  fi  non  ibttem.  ii  libertus.  D-decand,  indeb. 

liberti  ncouir  ahcrî 


vbc  patronus  obiequiaJos opéras  11 
delegare.  Si  c  nec  Ii  Dû  tu  m  u.s  va  ift 


fingukre vendar,  tener  11  r  VitÎfiifius  itirare  fideiimeem 
emptori,  nec  eum  rtcogJîofcere,  Sed  h  eut·  fi  Dujni- 
ntii  vendat  feudum  du  minans,  fiC  omnia  iuf  a  hudalia 
ÿf  rocam  emiim ,  quod  ait  Eùild.  cap.  fin.  ext+  de  otK 
d  vlegar.  Pin  ο  ΐ ^  auditis,  c  ο  l  6.  n  tiln .  ;  j  .  de  p  rref'ci  ïnt. 
c  &  c^h-  iwcip. nitar,  inprahrni  quÆlt.  ü,  j'b.1.  fikx. 
confiii  libPj+£ip.i.  f  ex  endcmlegerii.  dc  l.cotTadi- 
Zîiz.  in  leiid,  patt.7.  in  fin.  Sut  id  ποϊ  non  obier  ua*  y 
mu  s ,  fi:  q  ue  nüibet  vsIMli  m  emztncLpare  p  n  fi  ufn  u  S  j 
id  eft,  ablbluerc  nofiro  jure ,  etiam  fine  Gu  uc  domi* 
luuicss  a!  icniîi  t  ouï,  Sed  *■  dékgjwe  tmun  .·  |ΓγΓ(  ti  rca  1  '**  «' 1 
imis  retentionem  in  vn  R  il  J  05  foiemus,  vfu  &  cnm- 
1  unciis,  êpnquam fortailt  cauli cognira  &.  ru  m  ccV- 
rtoucr fiais l  dcdir-α  ijes  prainffctntiieinddiTe  pol¬ 
ie  n  r,  vt  inita  va  liai  li  denega  t  io  dij  poHi  t ,  reàiûnti  «■ 
in  alterius  lus  rraJiiîrc ,  cura  aîioiaricint  ni  feudi  do^ 
minantis,  de  quo  M olin.  §1.  glol  ;.  qstvll.,*.  düTerir 
Dr  CO  non  dubitatur,  quin  ioîariam  &  ν,^Η^αΙ  m- 
nuumfi·  débita  leiklalia,  &  pecumaua  vQln  Domi- 
nw?  R' lllu  alwrkmJerc,  deiegar^donaie  aile  fmiplîù- 
D  ccry^iUm-emurercSfùf&aiidvifiLre  fn  WuÎturJ 
vailallum  a  debtns,  retento  vaiEllid)  iui  e.  franc  je  &  4 
qui  iiiiciiiip ,  Ernges ,  pullos  &  pecuiÜAfÎai  penfiones 
debenr ,  LL'po  exirbunntr  débit  ii  vno  cantum  retento 
denario  y tl uti  iyitibo] 0 viifraltitij.  Neque  enim  hoc 
cf Tentis  fÿuiii ,  aur  Γ14 bil.tnpr  feudafiï  coiirtaitus  re- 
rnigEUC ,  i  s  il  ù  fii  que  natura  Fctidüm  ÿ  ex  dtflinidontf 
Èlbtmm,fif  fianpuii)  eÉl  (v  t  loquuntur)  feiminjurjeab· 
pecuniariis  debid s, &  pro  obiequiis  pddutiulibus,  fie 
honoris grafiacpfcmir,nec  de  dus  conucnicntiu  ell* 
vi  quidquaiuliicrorota  pro  eo  peu  lietur,  fie  quod  int- 
tÎodiximu.s.icüm  e(3éiinali-,iqua:tbiis  Inc  huius  con- 
rraefus,  nfs.i  naturalia, alia  accidenr-dj  ifVtld  inrei  ' 
Cidcntalia  i-epoitcudum^vcceru  ilruma,  au  c  débita 


307  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X  X I.  308 


pra-fte  mut.  mfi.cüm  ab  moribus  imponuntur,  vc  Im- 
Wii,  quocafu  accidentalia  muacuralia  traftttwir. 
S  Quod  maiores  noftri  multo  liberalius  &  iplcndidius 
fkkbïiit  quàm  nos  hodic ,  cù  m  creberrime  prcrioia 
fonda  pâma  coirccü&b  liii  vidcamüS  ,  &  plerumque 
indivis  obÎeqLiii  s  pcrforali  bus  ludicris  &  pcné  ftul- 
riSivfvsr gincs  bafiMidi,  aut  nouas  nuptas  cogendi  ad 
iiülltcndum  in  lacmus  aqua  plenas,  «im  maritos  ad 
fcncndumpoftrs  (quintanas vocant)  aut  ranas coin- 
pcfcçniï,  sut  mulcinn  conquirendi  ad  m  obfoquia, 
qux  hoiieÎLEus  racemur»  Eit  etiam  qui  Éibilum,  fiil- 
tnrni  crepitum  edctefimul  codera  momçnco  debeat 
in  gratiam  Domini,  addita  mu  icta  pro  foudo  amplo 
δί  locuplete}  fiut  eo  tempore  quo·  Concedebantur, 
minus  mit  hominum,  fiuc  magis  ip  tendi  da  erant  ho- 
mimun,  quitumvmebanr,  ingenia.  Nunc  rei,  iludr- 
ini.  *k  contra  regulares  foudonim  leges  foudmn  nunc 
non  datur,  niii  quanri  vaîct  (ve  loqau^ur  J  Se  a  quo 
cum  fruifcibus  reditu.  Eli  tamen  fond* coditio  &  con- 
rfactus  per  fc Uber,  qua  de  re  plurib irs  I  a£  d  t  [putat  in 
præltid,  fond.  lacob,  titul.  defeod.  veri"  qui  quidem 
maefttti  rmmer.Si,  &ieq,  &:  Malin.  inprcEmi&jfou- 
£  do.  num.ji.  ffïj:.  Zaz.  tir.  dcfotiJ.  part.i.  Sed  idto* 
tum  à  patiis  accidentalibus  imicfthura'  pendet ,  qua; 
nat  litae  frudorum  derogant.  cap.  i.  vbl  Bald.  tm  de 
dnob.  frarrih.  àcap.  irmefh.  cap.  £.·£,  ptottert-a,  &  ibi 
Bald.  rit.  qnid  fitnucft.  Frandlc. Cure. i, parte  i»  par¬ 
tis  fouilorum  nutivcr.g7.  t«t*  cap.  Fieuï,  iit-  de 
extraord*  cap.  Corrad.  Eald*  L.  quoties.  Cod.  de  ima 
fir  3  egit.  iSc  in  pratlud.  fcud.  in  quarta  diüifion  c,  £:  ali¬ 
bi  dide  cçHoremjpucftituræ  pôtèmiorctn  efl<  omni 
tntura  feiidi.  Confici.  Iib.it.  dCquosfulilEtnc  con¬ 
gerit  Tiraq,  L  fi  vnquam  ver  bo.  Uber  [i^nuitLp,  Cod* 
7  dcrcuo,  don.  Ergo  id  totum  remittere  Dominus  ab 
initio,  aut  tKpofUâÜopoteft prout  libuerit,  imo&: 
ho magi um  quod  nunc  prnpemcxïumCon fueeudini- 
bui  locorum  iiifubitanrialia  ttanfiic,  (quia  nullum 
feudum  fiuehomagij  lege  tenetur)  remitti  poteft  citra 
fcucU  corruptionem,  vc  &  fi  deliraris  iinamencimiried 
nonEdeUtacis  necdTstaa  in  fe ,  quit  de  fubftantia  ipfa 
foudi  eût,  &  qur  foudi  eûneradum adempta dcftruc- 
rer  ,  cimi  oh  hoc  infuiti  foudum  detur,  quod  lacob. 
feribitd.  craft.defiud,  vbi  iup,  nuimeryj..  Sed  etiam 
diifoUiri  parresfam.  non  folenc  In  totum  facere,  fed 


Articl 


vntim  aut affèin,aut denarium  retinere  fviiiboJo ohe^ 
diditis  &  valTatlagij . 

Conflat  iginir  aJicnari  ,  cedi,  ddegari  vaiîai|ura 
pro  debitis  feudalibus  polle,  nec  dubitatur  de  talt 
venditione  ftiperiori  .Domino  Jaudimia  deberi  ηΓΐϊ 
pecumy  conutntz  quantitate.  Sed  quaUitum  c!V  fi,  3 
cùm  quis  praedium  in  feudum  vaJÎàÜo  drdUrer.  atque 
ita  À  U  i  kwge  de î^hifancr,  de  quo  contraitu  h  udiniia 
non  debentur,  vt  ante  diximus,  .ut.ii-  an  it  poftp^u^ 
cos  dies,  1 1  vm  d  l’*t>ei$th π*!!  mrfrte  tfyuertur ,  laudiinia 
debeantur.  Nec  dubitatur  de  roto  deberi  vehiri  dc 
fraudulento  cotitraiiu ,  &:  venditione  totius  per  par¬ 
tes  fefta,  quod  aure  fusé  explicaiumus,  ex  ratione 
ptcumaidfltir. 

Occurrit  inde  quaerere,  fi  fimplicirer  Dominus  9 
vaflallym  abfduiri  t  r  i  d  cil  (vr  loqi  ιί  i  edent)  dfff  mu- 
ucrit,  an  tali  munriarione  iit;  pattonams  quoque  rc- 
intifuiD  videtur,  id  fi  i  'defiun  ce  fraterni  <?βη  quitte/. 

It  negat  Bnrr.  Imperium  aur  Îurifdiâîonem  remif- 
iam  videri,  fed  obfequLi  dun  taxat  &  feruiria  periom- 
lia,  multo  minus  igitur  i  u  i  patronam?,  id  rilTaOa- 
gliun  remilTum  talt  cafn  purandnm  cft,  quodBan. 
agitat  in  ConiuS;:.  coi.,,  vetf  qurro  anperfummif. 
fio· nem,  6c  ante  cum  OldttilCon&g.  incip.  facium, 
raieefl  quidam  miles*  &  quos  congerit  Boer,  derif 
afij.  cumq. 

r  Peniti  ί τι  Scdicct  fadta  confu  fionrpa. 

ttonams  ô:  vafSDagij ,  id  htCe  h  agentis  &  piricntLs  fc 
Îuhkiu venditore  medio, qui  fecundus  eft,  menti 
hypotheiij  Etiam  inde  emptor,  qui  certi useftapr.- 
mo  frudum  rccogriofier. 

ri  Ei^rnûcmtn i  >r  râJjjpr  tr  U  Dcb  er  itaque  rer- 

tiiLS  Iu  c  redempti  Lii[m.,aurbai3]iun]3  quod  pro  feudo  j 

dominanti  <mpto,quodante  fecundi  erar,  debebatur. 
Dubitari  &  i  ibdquciqtw  poteft,  an  f.  rrrriusbic  re-  w 
dentptiuum  é  fu6  capite  debebar  fecundo  a  quo  cimi, 
amrem  debeatur  primo  proprei  medium  üfblatmn  r 
Er  Cililti  con fullone  tztim£lum  fir  ius vaÛàllirij ,  quod 
inter  fecundum  Sc renium  fuit,  videtur  nihil  amplius 
deberi,  fcii  id  tantum  quod  fecundus  ptimodcEiuit, 
quod  rxungiii  non  potuit,  qui.v  propria  materia  e.ft 
art.  33*;.  in  quo  argutiis  fenfus  ludificatur  Molinau*. 

^.ij.  qnxfl.tj.  Si  §4;.  Sedh^calibt. 


e  LXXI. 


A  it  te¬ 

li  1 1 1 1. 

ΐ'ίαγΑΕ 

CaNi. 

JîîHl:  emf-tw 
fitlHt  fif. 


b  E  vendeur  doit  les  deux  parcs  des  ventes,  &  l’acheteur  Je  tiers. 
^7  Enditor  dàet  duos  partes  Irndmioram^  &  mptor  ttrtkm* 


Nota  t 

!  grguUrittr  U  H&mU  defanmr  àfiît  ewfiirt. 

%  Bwotar  majlliiit  imttnamie mtÜnne. 
y  Emptor  drtUratiïfi a heat  nurmnr imijfe ,  isf/i  iuflitU 
drbeifjturUudtmM* 

4  te  ΜΪβίΛίί* ntnyliiiii mît  filbtniur  rsi  aluns 

vendita, 

j  Müiifl  aïjenttnffm  mpnl*  ta, 
û  Qiit  a£hvnt comutitâtiir cmpifti&t, 

j  wi»  Uuditni*  debeantur  i  nttdhtnit  twpfûn  priviîe* 

gittv.çrt. 

^  Güii/rtlnrrprstorltfitfa  H  tri  deùen  UrfH  txtrdiff^C. 

9  £»id  de  P  pîîijhi  m  reira$(*ftudd  Uf  ςτ’ί. 


D  10  in  tttrthentem  prt  Undinuif  datitr  pub  im 

tmptmm. 

π  \Λ η  P  omin  tu  hudimii  debitt  ftn$nm  fui  fundi  U- 

CAli  j  <yr. 

1  i  CsrnfHttnd*  c  nmè  Ui fimaida  mfolntndn  kndmik. 

’  -Ce Iftndmr  dtii  les  deux  parti  det  vmfti-J  Hic  Ioclis  1 
festus  idt  otdmequo  digetlirous.  A  quo  feilicer  hu- 
tUmia  debentur,  in  quo  recepta  eft  fen  renna,  cùm  de 
tmpcionibuSitcbc^ntur^  bis  côtraéb  bu  s  omnibus, 
qui  in  emptiones  recidunt,  ab  emptoribus  deberi  ui 
parricalans  aliqua  locorum  Confurmdo obftcrJ-dr- 
bc  r.  D.  de  te  dili  r.  E  di  £t.  Qiu  3oc  ns  cum  fbsé  tr adtem? 
ab.Boçr^.j.  uc.de  JÎiid.Chaliati.  iit.de  renC  g.i.  Mo¬ 
bil. 


jop  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  X  Ù  310 

I4Ç  hvlr.  mim.  43.  G  de  ^  quopûmpraecn  fa  -piTtum  accipere**  rit  ûittrdcde- 
l  1 1.  quod  ta  me  J  &  M olm. .purae.  £.3:5.  gdofi-!,  num,  1  j£- 
JtbL  ipfi  alibi  connatifas  bac  in  fr.  Èft  emm*  utiod 
Dominus  ea'Jpic,  pars  p  rcrij,;  &  cïoritEi.«âus  ttmftrma- 
rin  :  Nec  pretium  roi  initum  aticiridï  debet  ih  imucirt- 
diïhttiditmis ,  ied  id  dLintuXatqtiod  ctimiennnxr  clt 
Niiiguur  iefectquo  pteno  tes  xfiümindi  iïtjkiLbqiikl 
Ven  d  i  cor  ace epci'i t  Tc-vçïidtrct.. 

QoiciinriTi  &  dctritiptore,  .  quirem  cuius  Kûmf  11c  ί 
JaodtmM  debncJiEui ,  tmiifer,  îji  ab  Domina  feudi 
et.  smicni^i  pu  1  ]  et  "vo/un fettio  n  c  j  ivrtiù  lcrïpra.  Ri φ  5- 
j  ^h'0  Pcri  i  φυφ®ΐ  non  pûilê^con  ucniti ,  ci  m  non 

ht  obligann ,  hypothecaria  tamen  potent,  vchili  iv 
ipia  ob^iî^OuDii  ego  quidem  imeÜigo  de  cû'ciAtVp 
à  ptardeccilorc  DîFû:  Nain  de  iuo  quin  teneatur,  du- 
bjumnontlh  enam  ad  eifc&uiti  execud tinis  .,  vt  in 
ai  1. 151.  Std  Se  jfiu  cfti  t  uram  &  irccpriom-m  1  n  hoina- 
giiitnfffte  à  Domino  rccufiui  Malm,  purai5niii  prto- 
ta quoque  lairdirrôi  exoluamm*.  Mutin,  &c 

JJ-  e.tai-7,  nuincr.t.  Jn  rnnrumàim/m  ptnlt  perlbnaïi 
ima  itnçrij  vc  ne  fi  di&nm  quidem  iit  in  comnetu  Vt 
ifnproc  fohrem_,  agi  ραίΓϊι,  tiifi  Noram iHow  pro 

r  -  DûrninofUpdaimlï^qiiodillë^SËfcÉ.S-jîtirbti, 

quûd  nos  iupKirjraitaEïimiis.  f  ^  &  Moiim  aingir,  j.  C  d.num.i.  Per  Jacob,  lit.  dcaibo, 

JJ.  glùi.L  Jlum.  37.  &  j 3.  &glofif 
j,  QiEa-Ctiim  eikvcrp,  cfiîn  quidam Çïeuctionc  rmif- 
ict  ,  aûmiiic  fiioiut  cetfè  alieno  auf  cxprcllo,  deinde 
eodem  dic  apud  a£la  aut  i  e  parato  irtittumcnca  deek- 
rriJTtt  fc  nomine  cuitifdam  emifig^An  Liudimia  dupli, 
eia  deberentur  j  Nam  quin  vna  nemu  dubium  Hic 
ubi  feprsndi  Sun:  cafite,·  nam  fi  confiat  alieno  man¬ 
dato  emptum  A:  de  anteriore  mâdaîo  docetur,  rrfam 
fi  ptime n  expretum  nojs  cft,  vmcuiu  taiicttm  laudi- 
rtiium  debetur,  vduri  eiuinainine  fatla  iit  cmpiiu 
qui  mandar  ai.  Sin  nomine  ementis  fiadh  fir,  fi  todein 
die  sur  rncorinemi  intctionrm  declamta 


inr,  empbyr.  Melin,  m  Jib,  de  contridt.  vinvnr.  q.  ί. 
non  ell  quod  hi  e  ita  rnulcLim  ponatruts  opera;. 
m&e  Debet  igitur  vuseUtoc  kudÎJjjiûrum  bcilcjiu»  id  efl 

duas  partes,  cmptoi  fiit-rirtiu'i  Nec  debnunj  nvuu'dit, 
^  quod  D  omi  miskudr  pico  crati  tu  iiur  praifens  fticrit, 
t  ‘  au  t  c  oi  Ue  π  fer  1  c ,  or  quo  lau di  mia  pc  r  nn  tur  ^  quia  Do- 
t,  L-.  π  u  n  1  co  π  feniui:  pu  tin  1;  J  j  Lid  irmoi.uin  jura  prtrpWAt,  & 
difponitquairL  exdudit,  quod Moliiu  rradir&  pro- 
icquiruj;,.  f.!;,  .glotu  ntimcf,  S,;  &.  fi.ij+  qijir.ft.i.',  nu- 
i  mei  ,7,  Re  ite  mmen  foln  tionem  d^crediat  emptor  j  fi 
de  rtitmpiar  proprietate  in  conitroucrfiarn  y< ruatur, 
aut  fiquauinde  crtuiaetddioimmiinny&ipmipjdtiir. 
Neque  tjiim  ptiii  i  uris  habet  Dominus  ad  Wdmua 
pticnd:^  quiun  vendi  cc-r  ad  pretium,  quod  cordequi 
non  potefirnmunaniTuictionc. J.  ii  poft  pcrfctbm. 
C.Oiil.  deeuiei.  fptTUjlr- C,  deperre-  ^rom.  rei  ven¬ 
dit.  quod  Mobmus  gloiit.  mim.iT,  &  re 

edam cuictji  folm^  repent ,  fi  fiducia  courcadtus  s  dt 
bona  fide  foluit  ignorans  vitium  comtailm,  de  quo 
Malim  d.g, j^.  glofi  t.  num.tj. 

Porre  cnm  ab  emptore  pro  rertia  deberi  dicrmuSj 
mtelbgunusfiue  Dominus  fir^iiuc  pofiTclÎôr  duraxar. 


. . i  ptâ  ti  em- 

pby  n  coi.  j.verfiied  contra  ais  uin.  Pap.r  confi  4^.  Sc 
cemfiiif.  &conf.t47. 

ScdeiunbVtqDiiTamusiqu^laudiiuiadeheanriir,  7 
Dubi  ratum  &  de  et>  cfi ,  qm  pnuilr^io  S<  iurequo- 
piam  fingüîari  laudimSis  eSbl  urus  tiler,  vr  dc  Serrem- 
ritïcoiütix  Francax^  quiptiuilcgio-finqulaxi  laudimii 
nulla  debenr.  Art  fi  quis  i  orte  conlaugumctis  rem 
c  mprnniab  his  retraxerit,  iaudiima  quoque  refunde- 
reaebefti.  Dubnim  finkquod  milWobm,  neu  vi  Jra._ 
mr  iure  rtpeterr  quod  non  foluir.  Rdpoji detur  nn- 
uiicgiuintmptcm  artnbcuim.,  quod  Ji  ile  fic  retm 


,T-  , ■  .  .  Mittiidcnum  Dta1liscmi,a0docc-iIijruml7t.Pi!ii;f[d1flm£j;0  nUUJ 

priM;™.  hic qaoqiK ytnci]5  dl,  &  niB-iu-gidbr &F iiuilcgio,  .mt  oihd) ,  ' 


vmca  laudimia  debentur.  Sin  ex  ùicéruillo  aut  poli 
adeptam  pofieffipnem,  duplicixddbciiturvi  exdue- 
buscbncraûibus,  quodMofin.  uaflar.  g.13.  qq.  & 
quat  congerit.  And.Tiraq,  idretraft»  conuem.  iu£n. 
num.  iij, 

4  Huic  illa  affinis  cfL  Gutn  maritus  rem  domlcm 
vxons  vendidjOct ,  &  promififlei  rarum  habiium  iri 
ab  vxore,  an  aure  ratification  em  laudinua  deberentur, 
cèm rem abenam vendi  confiet,  nec  empiorem Do- 


....  .0  .  -  —  7rr-VJ2Ul·  pirfbnx, 

ctiiquam  atir  i  b  u  mm  fit,  neibltur,  re  auocan  rcni- 
rert-  pode,  quod  M-ofirr.  cmdhir.  §^  k§  Î4 
Mngir.Ti™  in  waa,  ί,ιο.  Ε1οΓ4.  Boeri  itat. 

Qw^iecusiudicaruiticfi, intro  cuigtucraii  mf  S 
üfiigio  mens  de  iaitdimiis  dcduûss  eÆr.  td  énim  ' 
quod  omnibus  ü'qu^  emptonbus  geiiorals  jhkn  cri- 
buerernr ,  vide n  poriui  lus  commune,  ^  p^r:is  re_ 

ciim  rem  alienam  vendi  conifet,  nec  emptorem  Do-  n.0îi  omnibus 

minum  ficri,  &  veudkari  poÔïr  resvendia  abvxore  E  iemhudimïorum  empu  nb^1  ζά]α°^ϊτίΆηχ  Par,- 
domma.  Hic  rpi  ütudus  cuentus  eft:  Nam  fi  aat  „ct  fer  iSlE  Rt‘x 

vendu  ^nem  non  rc  ira  dirent ,  qnamuis  ne£  vX  iUil  acc^C-° 

net  fadoalirer  ratificet,  itavr  tmptor  vi  cuutraftui 
ifi  ms  mancipiiimque  fuurr. ,  sitt  bifffftriptfonc qtfiu- 
deam annorum  aut  bannimf  ris  afibmt ,  kudima  dc- 
bcmtiL·,  Nsm  fit  rcs  aUm vende  poteil,  Atqtiodnta- 
gis  miteris  banmiqehtis  aifrti:,cxcbfo  etiam  Domino 
vero,  vtm f  aru&j.  qui  bac  de  rt·  exprefius  cfl  f  fit  rcs 
eChoiatamumc  manum ,  &  vafîq  tfus  ali  m  lucced  ir 

im.mr  eMm1;  Sin  virip™te8î 
adhlEjubiom  eft-qrtd  ftmmim  fil,  Cudima  folui 


j.  ,  ,  nam  eamûrauoit 

dcbttveiuEj  Lntenm  imminente  eüiûionc.  Qxn de  rc 
Môlin.  muerfum  quiddam  aliquae*  patte  trdditj.rj. 

v  f  frl  autcmpoifunt, 

5  Π foluu fum, rcpoilcmiscuiûa, Ncc probe, liolmxi 

len  teutiain  9.  qui  p  u«t  re  aliena  vendi  ca ,  ftèomi  un  s 

pretio  accepto  ratificauerit,  deeo  quod  acceperit  vt 
tatihcatec  J-uid  tinjunt  non  deberi,  fi  utfio  al  toqui  pre- 
nc  ïp  empta  çrac.  Quod  pciquatrifalfum  d\mxL·- 
ïon)ttuls  ran(î‘«™  cne  Domnum ,  ficnsiîf  0I„rt 


,  - «’iâ  iumuet,  fi 

conrraitus  fu  os  mtr  a  rrim  cftre  pro  fi  terentur,  cm  urur 
<|u.djm  iqtrorésriinajmr,  «mquoouc  paVnm 
K-TrahL-nn  unpmbar,  va!  fdri!o  rinl((fn  Éjfn  ti 
nalunsiicgibat  le  sd  cait,  tiirai:  BtaMpe  iwfica- 
tmr.  l'ftAMKrihcmc  non  dcbcii  ,eu»  Jr„Ht 

^&$SÊiœL~£ 

iiniihs  fif  idi.i  de  Domino  fetidi,  qui  .ib  miptorc  Λ 
etractuÎCLufali  - - ιή,ιίψΙι·1  virf^fuo  ' 


tinniar,  à.  quo  J  finde  coiifatig|tiiie(j'i;  aüocaiiar-  Knm 
Liim  rx  fiip crici c  Arrkt ifo  Dominiis  entem;  à  vall'àllb 
Cfrîjftrh  laudi miorum  debeat*  dnits  reitias  reliquas 
nonjoluatjVeltui  m perfona iuacoiifuias,  Quacfirum 
an  eo  coti'aitit  in  rctrsJicn ccmrranfiaro repetere pof- 
hf,  quod  folui: Domino  fupctTodjâr idqtioqtiip  quod 
non  foiuit*  quia  /ibi  debitor  efie  non  porcrat*  An 
0  mniai  fia  uuacon  fida  rcfhrui  oportear,  sci  lit  i  lS:;.  in 
fcTuituribUi  traditur.  Htdc  bis  quidem,  qux  in  trius 
petiona  canfuia  «mr ,  nunqceft  dubitatio  +  $ς  nad]- 


lit 


i*)es  Droits  du  Prince-,  Art.  L  X  X 1 1.  311 


l  LZ  il  'L  tC 

ï.  mira..· 


um^Si  tfoUmuv.ni'Tiïm'  §-*9'  &«■ 

Dcbis  vrrn.q^idpcrion 

rafimt»  mâus  tf& dubium  poteMuufunn  & dth  ■ 
παπί  cmiiequutuïpft ,  nrc  Mo  >  ^ 

^minmiu^üi^iContotÿnc  bd  Sedt^ 

È  CBfaetudinc, .  en  kqmcur  w  s 
t  aMiciitra  rcitim Pf^ûio média qui  idem  emptor 

Cil  &  obeditnuAi^vt  loquimur,  feitfal™ 

contuiionc  fcudi  dmnm^nas fcfcruicmis  iufciuitfi 
*  rcài^i&ie,  ïdaôquc  ïpG  ioJl  Uudimu  deben  cu- 

iuî  infeudo rtpmumius  ex  dilpofitioné*  urr.riS,  & 

fui  aca  repeu  canla  non  fequuu,&  ad  eidam  «data, 
pcriUTaquapipii  in  priore  tuiii  allegam  & Tiraq.  $»l. 
glofiy,  % 

10  Sed  &  ilc-pè vfiiueiùt qufticïc,  an  cum  empïor  re- 

teU tu  configurât*’  coadtiw  eût*  retrahenti  ïwnec- 
dere,  pro  IiutSimii  nihilonimiis  CPiMttniri  poiTirvc- 
Ju-i  petionaJitci;  ftbligstns*  &ctûmrvc  dune  ûiiibuî 
ac>io  inhatreat  ialuo  recuriu  aduerfus  retraîicntem. 
U  t'ïirtimo  iranflatii  gx dilpafiiione  Céfuetudinam 
aChombus  m recrahcmcm  comrartunon  fpontancci 
(U  Lüurtü  &  oeCdftrrâ,  omnes  cüflïïiaftrânesp aili- 
üàî  m  e und cm  transfert  i  ,  ac  nulla  de  ce,  lire,  aut  mrc 
fundum  rctraûu'm  concernente ,  emptorem  comte- 
mri  po  Lié  ,  quin  edam  li  tes  omnes  de  re  i  pfa  end  cm  1  n 
ftani  trans&nij  orrnbaqur  intcila  haberi  i  quod  ad 
emptorem .  niti  vitium  aliquod  grande  Sç  cuipeda  lui 
imputari  poiHc*  Qua  de  re  nd&Tiiag.  fimfm  f 
gloV-i.  in  principe  Ëc  argumento  quam  maxime  con- 


A  gruit.  Li.D.adTrebeL  Ueg.imm  fub  conditione.  D, 
ScAnHU.  tegir.  Quod  tamen  feeus  tflet  in fpomsnea 
reiiÉnditi orte,  vtibid.  tradit. 

Incidit  inluiitc-quoqucbcuiti  dk  quae  frio,  An  £  11 
Ijiunmus  fcudi „  fundi  dominantis  fm'üus  atque  in 
hisdsu  di  m  ioru m  *  Litu  cui  quam  imrVejpdctit,  Wtelu- 
caucrit,  it  eoiitingpt  pbftea  Dominum  ipfum  emere 
in  eo  diftridtu  »  aut  cbntraituni  bitere  qui  iUuditnii 
debenti  10  fc  quoque  Γιιο  conductori  laudimia  debear, 
&c  rei  pond  it  Mubmtru  debete,  f  fj.  glol’  i,q,r?,  uum. 
115.  &  cgopirobtiJ&:  u-utennaeil  Dottorum  cilu  noli 
abfimiSir 

Hît  lam  eil,vr  tum  locum  ,  qui  ordine  nonos  cft, 
rmitemus,  cuius  loci  Cbiuetudiiicrn  fpeftemus;  fin¬ 
gamus  fendu ra  iub  ditione  Regia  Dinamii  iilR  à  quo 
B  vcluti  membrum  quoddam  depedrat  vilia  in  ditione. 
Hcoduni ,  id  eft,  Caftrinoui,  ctiitis  iod  tura  tpnfte- 
mus,  fi  capitis  oitaua  debetur  laudimiorum  nomine 
Dinaiim  Iri  hac ,  ii  membri  ÊextiKeodimi ,  ei  Con- 
fnectidinecius  dlrioms.  St  loci  v  bi  res  fin  dtConfue- 
rüdinemrei  fitæipeititL  icripfîtMbJ.  fi  14·  mtrnqÈ. 
num.11,  if  Imber  tus  in  Enchindro  verfi  Con- 


fuciudo  Regionis,  Quod  ego  quoque  c\iftimo  ,tiim 
talis  ti  t  condi  tto  rcalium ,  v  elutus  re  1  b  γ.έ  lp  citetur. 


rpiüd  in  decimis  quoque  exigendis  foSemus  faceti·. 
Sed  &  indicium  difcritriinandi  Confuetudinwn  dofte 
omnino  adhibet  Moim.  m  Conf  Rarif  §,7,  i  n.hn,  vc 
mt elligatur,  qui d  i n teri lî  mrer Çonfiierudines lociS: 
fu  fr  ' 


luimini  s,  fcu  faiti  ranturn. 


Article  LX  X II. 


Aut.  Itt, 
N  o  V 
C  Q  «3. 


e  Seigneur  peuc  auoir  le  fermenr  du  vendeur  &  de  l'acheteur ,  comment 
efte  fait  le  tn^rclié  t  pour  raifon  duquel  il  prétend  auok  ventes. 


a 


"Pl  Onûntis  porefl  act fem  ïufmrdnàim  a  venditore  &  tmfton  Λ  quamdo  mite  fturk 
J-'  CQtmmno^  te  qua prétendit  bâbcrc  lattdimU* 


Nota  ï, 

1  0îC  *ri,  ÎXTAmtnlvn*  ίβ  pr^itiom t  non  pd*fn- 

tiif. 

i  jfjWiÜMiw  tur*  mtntt}  ηίβραπ  cmir*  prslmn  veht. 
j  JF inù  mràmntfy  c^f. 

Cutii  varia:  pcrfVpè  atics  ab  contrabciuibus  cx- 
co^ccntui;  ad  eludenda  Dominorum  tura,  ConÉitc- 
ruSnc  rcccprum  cft  Îacramcnto  cas  fulpitioues  pur- 
gsïi ,  δc^,eïum  uhci^  quod&in  rerrahemibus  quo- 
qut;  ïurefanguinis  locum  baba,  ex  art.250.  mb  Ci¬ 
turum  non  eft  ne  celte  ad  hoc ,  vr  Dominus  exigere 
ppilïr,  ipfum  frondem  in  fado  (vt  loquuntur)  ponere, 

ÏJ..J  pepttUfintttt  4} 'tlÎltitf  Ôit  ItlMJlltniT·  Éft·  CIlUTl  hci  £t- 

cramêtum  purgationis  pomis  quam  probationis po- 
fLtiuæ  cxConfutcudiiiis  difpofitienc  rndubtum  a  non 


C  ludie  i  alc,  tarner  i  "l  nega  ndumnonetlDciminumbvi- 
lita  panerr  polle  &;  probari.-  h-gi  cimis  probationibus» 
atque  adeo  iuraimrnto  etiam  indiculi. 

N:Em  5c  gcncraSiîvr  traditur ,  etiam  fi  fravi  emei-  ; 
quam  fiteramento  Qinincnidmcddponcrriurj'îdci- 
men  i  Otdligcndum  3  nifi  pars  contra  probare  vellet, 
quod  çuinuÎaté  difpuiat  Tiraq.  in  rerradk.  ^.4.  gloti. 
&.  buic  ConfiiotudiiucouLivuit.  Ord,  Franciiti  1.  sa¬ 
no  Ij ii.  noitra:  b  ri  tan nj x  ed  ita,  ik-  nliit s  arr.;  i  4.  infra* 
Γοίιο  quam  fidfin  faciant  contrahentium  contL-flLQ' 
nes  tucTimq.  traftat*  inpratf.  icrraDv  luuucirîli.  & 
ij.uglofitS.  nu  ener. 46.  Iri  vero  fitud  retegendas  fm-i 
des,  cum  Linmlationc  proponuncur»  ic  tedlï  vendî- 
noDes,  A:  quia  conmCtis  mendacii  molet  a  indicitur 
&  pctiuTJj  poena ,  aut  duphcfi  «ura.  Natu  res  mcom- 
miiFum  non  incidit  ob  dillirnubm  kudimk,  quod 
male  FranCii.Marr.  putar,  decifi  ΙιΚι. 


ARTICLE 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X  X 1 1 1. 


3*4 


313 


Article  LXXIN, 

ή  contrats 51  d  cfduiige, b cenüe,  & c donnaifQfl/ucpQur  retrait depre-  ***-* 

m  cil  e  j  nappart  i  cnn  en  c  v  en  tes ,  c»  s. 

T  TV  Cômràëïhw  *pemutdthnk, h  cenfm -f  doMtiorti*/ me  pro  retrjôhf  gemîlirio  nàn  de- 
1  U-nturJatidimL·. 


Nota  i. 

1  i?  r  pérrnuMsi? nt  An  Ludi mu  dilmniar. 

ï  Linhictudmts  ta  de  r<\ 

j  tsfmplfd  m  frrm'wtdiiiwt  ytr*  flOEHî/î  f  Vf - 

Ittiif. 

A  hl /finfitA  dt  ij!toc»n^Ui  sttftfstl 

J  .^FîTiflu  rf  fi£ m  ΙΓ.  funda  JcflimAîiî* 

û  ett*m  tum  mm fermât  am  emfrttrtm 

rtifrxi. 

7  */f mflsA  fn  findi  itt  jftetie  dit  (a  r  "yrt  m  perure  frp- 

τηφ. 

5  Saut  des  tfjiuigcs ,  pour  aller  à  fes  epm raitî  a> 

tournez,  otidefctiargÉi. 

y  £itfd  re  permutet  A  ïtAhpertl»,. 

ÎO  fimdfifesnnsAfupfÎeturt 

i  1  En  iwtrAÎÎi  d’rfcbAÀgeï]  H^c  diipoTino  p.irs  tfl  Soci 
nusim^tuiüï  pats  ait  cru  traifrnir.  arr.  Ücqitibus 

iciücet  jÇonciÎChibus  Undbmia  debeantur.  Fmt  ver  b 
m-LEonbiii  nt>[lrj; in  his,  qiu  hic  nominwur,  ipeoale 
quiddam  3  nefcilft^r  vidgarej  plomulgariancs  in  his 
vimparénrur,  on  neïtn  * pp  etprtos  t  p*+  p  4?  himn  „  tomme 
AUX  diUrti-idirnê^  maa  si  (»■_[[> fat  de  mut  de  fttf  i  f*ïfi  ftr 
an  ï?  itm r.  Vt  in  verra  art,  ua,  pm  r  ejhe  epprip nt.  D  i  xi- 
nuis  veto  devtficüdûiiibiis  proprie  Lmdimii  Je  ben, 

6  bis  conttadfrbus  qui  in  venditiones  incidunt,  vndc 
fit  1 1  pnjruiraïioncs  eKc!ttdannjr,vt  fit  quibuÎHatncs- 
refnaiiim  Prouuiâarym  CunfucmdmiLms  Parif.  Ar- 
ucnforunijA:  Treeen  hum  ,  quanquam  diucrix  A>  lus 
TnronnnijCcnm-nnnori^  Anditim,  Dolphin^rS  l  Fu- 

1  cdc\M.itt.  deelf  y7i,  i.voL  Cetera.·  3 ure  communt  ne¬ 
gant  de  pcrcn  Litationibus  debcrUquod  Bart.  Batd.  5a.- 
ly.  tfidÊtan*. J. t.C.  de  permutât*  Locus  hic  apud  Boçr. 
rir.dt·  fend*  £,18.  &  decifiiÊj,  Utè.  Guid* Papiin  dedi’ 
4^·  dir  ?i.  &  q.  Tholo.iy.  Iacob.  de  SaniVoGcatgio, 
fat-  de  rovdis.  Ituin.34-.  Molin.5, ^  gJof!  r.  nutn  ro6.de 
glüf.  4.  I1UJ  n .  1 1 .  &  gJoL  2 .  nu  m,'  6.  Ti  caq.  m  rccrrib 
%■  i-ι  -  id«fÎ  [4·  nnnvij^xSL  CbifTtn.  tir.  de  erniib, 
-Sawfûn  in  Cohf.Turo,  tir*  dit rjehAfst, 5,15.  Fcno. 
lîc.;  de  fendis.  §.  iS.  FJerxtquc  Confuc  ru  dînes  sude- 
imnn  à  lauditniis  cxdjnuntjlï  ;tb  ircvdein  Dottiina  mo- 
ucannjî/cctn  il  i  diueriis,  Qiud  tn  rcrndfu,  vid.  Ch  r  f- 
tLt.  d  fi  Trlr4tRs?  4,5, 

S  Ampli  indu  m  fine  c  ontridhis  per  fc  ^ernm  Sç  ancr- 

t,tm  ptrmotaritwicni  Îo^t,ü,K  hOo  nomïnc,  permu- 
taciü  tanicJ1  v«i i' & eficntialis  iir.  Nm qUæ ümuUo 
nnmtne  p.rmnmrjonis  vcndiriotft,  vendmoms  lrecs 
*ccTl·  q^rumlibct  ilmtdatnsritdus affincaturi 

ytfo  hnmhno  m  tomnaumttmfaz.  qui  ne 

T?  ï11'1''111  laudimiftilçbeaç,  ne  tlb  qmdem c Ja vUa 

de  hcbtm  r  urâ  velu  ti  i  i  prrmunnoue  d  un:u  :o  tenetur 
ίμκκί  Molm.  verè  feribir,  num,7.  ’ 

4  Ampha  item  ίΐ  permutatio  fiât  non  fulum  de  fundü 
ad  firndum ,  au  t  re  iiïim  0  bili  ad  rem  irïuïiobi  )em  r  fed 

ùe  1  ï  îjjlc  oim  re  immobili  viM-fiiijgcnttjVdüci  pro 

ditu  cenTuariq  apnd  nos ,  aut  nob£  iut  fkndiario  (ïk 

•Ægtntr.iaïCmfitàh 


A  cruru  vGcanrJàiît  cri  ain  pecunia  Cû-nÎlimtOj  fedadra- 

cionern  vigîntî  pro  vno  sut  inptai  qm.j·  caiu  rediEui 
piti  immobiL.  habetur  >  &  immobile  ripr-xientac, 
Viccsti  etuj  teneï  t  tdeôquc  in,  vcramÆc  cticttuilcni 
pcrmutadoiicjn  mddit,  net  laudiima debetur.  Quod 
quidc  lie  Molin.  mrclligit,  Lj  redicut  perrnucarur  uuti 
ïertio  *  itavt  redirus-duret,  &  continuetur  :  Nam  II 
cum  debitore  perna  uratur  >  ira  vt  exriîïguacur:  fuie  na- 
rur.1*  fine  conuftstionr  lit  rcdimibiüs ,  nrcunixloo? 
funptur.  Sic  accipiendi  qqa  Molin,  übfcurèdiiÎmt 
in  vinmo  diltuiituonji:  membro.  gTjj.  gloLi.  num,  6. 
Quiirc  inepta,  nuper  dubitatio  fuie  hominum  extera 
confidenti  14 irt?  cùm  confuitarent  an  permutatio  cfli  r, 
qux  proponeretur  fiq  da  fundi  ad  cenium, 

B  Amplia  etiam,  ii  rcsîminûbilis  aut  funductrfli-  % 

matus  pro  alto  irenuElUinato  datus  iit,  quatirumuis 
■csaitèxElimaïiofiat  liuc  refpcfiu  cûfanguin eorum, 
fidcDouunoruniieuilijquLtruinnojtcenicurtiricllG 
rtî.iù  vtudcdi  cauLijted  vt  va!or  ISc  aflimano  cuiufquc 
iïuidiprbprejt euiïtîenem forti:,  aut compefimonrm 
inteiligeretutj  dc  qua:  Fundorum  aut  iquabiliias,auc 
enormitas  elltt.Num  quod  traditur  xlimiasioncin  fa, 
cete  cinpriouem, noti fanper  verum  eft ,  ied  tum  de¬ 
mum  cùm  dc  pterio  cûncni^t  res  ca  prerio  ajftiniara 
traditur.  Alioqtu  h  tk-mélÎrandb  Inoirindi^deiignidi 
vaIocls  caufafitj  aliaintirniio  nltus  finis  dt,  quod’Mo- 
lin.  feribit^  f  f/,  gld.  l  0.7*  nunj.  ic-c,  de  ier+&Tcq. 

alibi  d.  q-7.de  ftac  Conluecudine  cll  cxprdlum.  ijn.lv 
art.  joo.  quanquamin  ilEo  ipfo cafu aed dvrc  LKJcefijV t 
C  verni itita  potius  cenfendà  fir,  quod  ibi  dicsmiis, 

AmpLt  iterum  non  foium,  ûùm  veraârformalii  & 
pcrrruixatio  fit  fundi  ad  Jïiiidum,  ied  etiam  ft  alter  pt— 
cuuEarti  eo  parare  voluit  A:  venalem  fandum  habuir, 
slrer,  qui  aiioqtiiiuutn  non dier  alienaturus  „  empto¬ 
rem  repent,  proitHJ.it,  iubmiiiifiu  jus^qui  x«m  i  ii  da- 
l,j  r  n  pretio  re  cuperarct,  vt  ita  peamu  v  ·..  L-lu  i  J  .1  rctur, 
*P“  dcfideratum  prie  dium  obtineret,  fi  mod-a  utum 
nunquam  recuperauit.  Htc  quidem  Melia,  Feiitcn- 
tia  q-ΐϊ,  T  i  raq.  i  n  prie  fk.  re  [  rad,  num.  7g.  Arcft. 

apud  Lucaum  nobile  Motitlioloni|  viri  illulfti  nomi- 
ne  titnjt.  kb.u.  Ard.1.7.  Cumfmoiii  contre, Ftu3,  quod 
negari  .non  pqtcftj  valde  quidem  pedculofi  funr& 
circimftancüî  obnoxij,  &  indicantium  arbitrio ,  Uve 
p)  in  themare  proponitur,  alter  contrahentium  te  obii* 
garadrepræJ^taudum  emptorem,  qui  pretium  re- 
■undat,  quod  ab  ipio  permutante  ficti  propemodum 
vidcrutj  cum  ad  td  lege  obligationis  reneatur.  Deni* 
que  it  de  pecunia  fcniel  conuenic,  non  refert  quid 
poltea  agatur,  vera  .enim  &z  formalis  vendihocif,  Cui 
ohjedto  vna  tan  tu  :n  rclponfi  0  obfiar ,  fi  talis  emptor 
“bi  vctc  negotium  gerit,  fibi  emit  dc contrahit,  Sc 
pirmutans  revera  nunquam  fundum  Λ  ie datum  re* 
cuperar.  Nequc-cmm,  poifquamlemcl  alieiïauic,eius 
inî_ercft,quLd  de  eo  fuus  eompermutans  fiu ruat  .utc 
difpoiiA t,  &  Molin.  J .  qaq,  recupera:  um  pr^fupp  onit, 
çii m  contra  refo iuit* 

A(ir.pLunorL  iblum,  eam  Certus ,  cominatus.  Se  7' 

Q 


:κ  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXX .III.  31 6 

mundofii.  «■•ImliwAfa.WjSa^.  <.a«Îi..vinn1bbu5  ougoü  luK.uJjcijun 

cm»!,  vdiffl  lumlus L  Cnodes,  vt  fcltwus  <ta- n»a« SeJ nos ™«,w. 
■lidoin  m,  ou!  cautnsredinis  .  jU_  mupûrtifm  pt/riufp}»'a'U«'.<ii?i¥jcu  ?W 

infu^anttMinwnwam,  »^“*«^»1  ql„..ftbicmtar  .«ndu.vtdfdinuscoj. 

Mt» coiJ.rio irrnn.,:.JL . **■**·'££  J  ιπβ-^Λ^ 

tcftdeicmflun.ilfltijJ.I'-*!  -4·*·  +  ci  ffeaevicoia:  talionem  rcpcntTe  fuBmt!lkiSffl&o. 

vttf.  ■■  & por ii V f otdUrtmpnun;.  ΐηΐί  “Çjp.,.  n^fe(aocimiAiw»u!tUiiliU^uanaoai1.tth«(u» 
net.  SflW.  feûin  rllÎcuntuthiin,  un  «uocum  i  uifc 

ofaqpis  fata»  dK  pto  diCtm  ««“«Jjj™  *,  fonde  Je  prni.i  conocnUhT.dift*  In  p.  n  S  taiu- 

4b*  nKipatsiCTiniiwaliidftAwlwpi^gm^  ^  iura  JOTTftills  spetilia,  jerip^nseïneil· 

locp.aut  pro  ,1  ccoin  quatterus  prati  qu*  oromUw  ai.  j,  .  ,lalll  Mclpitc  Bede  eo  fundum  lhw«,& 

luitoim*dpw.  TmorodcCLjnHiii.cVtlonnnli.ninTicn^obltaogHi. 

tut,  OUI pki/qiiaW  namitiU irius#** Ui&aii) 
dbÎtfin^rurcoEtr:.tàtus  v«  rqtite  . 

Porro  üfaÀ  limam*  *  ^Lü'J^U™  *hJ  Y™k 

formai  cira  amationem,  Φΐ*^^ηιΐι  fentiq» 
am  re  immobüi.v^runnüoi^ru  perpawt,  "# 
ccnfu.  Nartqtt  aliubi  iudicant  dé  ,ptfïwitat«rtc  ici 
imituabiliL.  cutndt  mobili ,  &  ju  pctiial^^bilîüi. 
Lnomiiiitfiinde  legat.».  *  ».  --  r  aniiuo  rcdimibili  u«cm  tum  piceum 

poffcta,  L  fi  cchtu  D.  de  tc\ «nd.  5cd  bubut  uiumuui  c  ^  ü  f^tur ,  ter.  pie  prê¬ 
te  Lubifteum  reciprocum  idb  immobile,  etutn  kcor-  ^  jc:L.a^[  dtLpuranûne:;  ÿmgMx 

pus jiicmom  lit»  iqtfOii rradisidum  tft.  _  (  _  Mubn  4  j.  *  ù. 18-  &  t  ·  ■  -.  q  1  »■ & $-JÏ-  S1  '  '■ 

3  *■  .i  ,  . .  .  j . ;v  ηλ  λ- T  ·.  rtin  i  ii  rr- 


otist'crCiiitiiiGPWiCi.  i  . 

eWatfire  ver*  pvniiLi  tournis  no  fis,  (k  c-amai  ioAt 

ici,  CLiTTi  certa  ipç  £ ici  non  J  u*  quæ  a^ri  ex  par  ce  dc- 
wr,  l^cr^f.  vcrbiqiijndo 

Roa fft,  Sed  ilW vcïboruifl pqgftx  fiwï  :  ^  ee*ftc«w 
uMSbrünt,  eàiïWBShun.cltcattw,  qqodpteü  VI'kt'- 
bî  i  onero  ad  à.Liud  ctrn  fïcacsui  vtles  cueiir ud>  t cïtunw 
D.  fi  ecit,  p«3t-  LnemmoqtniD;  àt<&*d,  ù: demoJb 

l.nmnifmtim *.·&  !.. nomimum.  D.xzhb.  & 

,  4-m.·'  »  _ J  Crt^l  4  .<  f"  fc  r  nvirWiil  ni 


îSl  tutji  etxum  i  c  ρι.Λ  w  s 
t  os  incertum  üc,  iquoii  iradtnd  u  m  clt.  _ 

S  ‘  Fx  bac  itpptn« ,  qui  d  ceo  Îvn.dLvm  fit ,  de  co  Coll-* 

rraÆunm  ^rc-qui  &*%**&*&  nüS  ^ 

cdm  sUenanc  qnidcm  LUtmmt .  ftd 

noo  Utnmcâ qium  nliudfcpwnuit,  vbt Γ««»» 
coSlocrm  mmwM  piycwom*  £f 
jicmraim sbfnm&,  acdunwcinpus.esipeâint  atnob 

pecunnt  ftmdo  quoqoc  crème.  Hu.c  mcommodo 

Smu  cat^tp^cUmnmto,  Mto  pu-rm  proquo 

itcipkrtJ  cciic.ititc  redimere  qaodeimqnc  pr^iinim 
tradU  oro  eo 
cas  j  Ht 


Vi üdens*  pur  vo  P^vtm  :  -  -  r  ^  tuv auïcm  mpi» MûÜwuâ ™ meu- 

'  "·  W- «· η Γ,  t  ; SZ »».*. çiuk Euim.107. to.*.™ 


ΛίαώΠι  1-iV  a.ia.dÆ  »··  ·■  s  ^  ν·:  τ  .  τ·.  f 
mim.^&TsI.  q.(S,&8,  diiuim.jc  ieTiraq.mie- 
tr-iôb  f  i.glofii+  nuiÎM:'·  ia<onU,itii% tu. 

tir,  rrrr-jii  ChïitT·  tibde  rettüib  ÿ.S,  yerï>0,  ^/Γ^’,ΙΒ 

ConLBurgnnd.  ,  . 

■Utmraniv&cùm  is  qm  hindjjiri  dediï  ,JfiCML^  i 

nil  fpamim  polte:itm  tccuperüUquï-L  ulbgna  te  etn- 
ibfpi  1 10  ii:  y  à ti  ro  qui  pro  pc  c unia  i«o  datam  re- 

trimtirat  na  niifitu^CQiiEraittis.oOiiyeniiie  t  te  fraudem 
vcLur-erno  jjctniiiwàqnij  tcxiltc ,  r  ûm  i  e  yera  Vrnffi  - 
tia  dlctj  l>L'tuv  aurem  rrmpm  MülifLiEUii  αηης)  mt 1 1- 

t_j*.  C  .Ίι  il  -i-  nmti.ifn-  &, it, ÿïi·.  Ï1 U 


SNtiDnii.capittfiWdWWi  lF^  '  "  'Tu 

conçcprione mUimim peudn:  Nain  pauUun  modo 

nulocFï  verbiï  sl^ratqqc  ^difpoTittene^.dieerli 
co titra ilus  enftaat  Ν^τ  ii  T«dium.|rm  ttàm 
alioriarurtdifto  te  eoituerno  ürcîto.vcndmo  bt.ctijn 
(  1  η  o  ftca  c  muicnM ,  vc.  pr  0  pétunia  hmdm  dan:  i ai .  H  i  c 
Jim  vendu  10 m'.  fiÆfbnàJi»  ConaiHoat,  lcd  p» 
prtLio  fondus  in  fûkitûmdatoi.  Sin  de  pcrmucsuid» 
fundis  ïdriû  conueait,  fed  adirita  cft&fomattode- 

fienadi  valons  caüfa.  atit  alla  prêter  memm  ctu«w- 

n?s at ra  vendendi  ammum,  rumvetapermutono  eU, 

1·  λ  r- .-  i  1  *i . -  η·ί1*ί  ιπ-f  π  η  ί  1 1  ’  ·  1 1  π  ILJJTI  ild  VCHta 


nii-ï^  ■  ·  te- -  '  .  ■  ï  r  , 

inet.  SS.  te  fib  'Ti»q  g-  ^  + 

nom  b-  Renem  [mm» boca  com^t.nn  te  oictiU^ 
riis  pendtt ,  vt  iwqiw  CimpïT.iKqo*  nuoqoam  ™ 
icmentram  kqmao: ,  bd  prout  purfes  comediui 
fiÆmonèm  adnnmnr,  imanuiJWn  dvmntamWmiu- 
fol™^qua:feicobrifi  lit eaceft  wodel '-  π  w ncu- 
pe*Hftrt»Fftt»«bni  bleui  pnft  mpw  Ttt 
ferndU  il  mbÜ-dem  cohuc-nir  in  contra^  qw 
calumeft vi  J.L-  fcmdc dobitan  potUt  i^ood  Mu  a 
rrnetar-.f  te*  pioLi.  niuftter^^  Sed  vulgati  iwn 


vt  :,nie diKimuÏ.  ncc  !lJC  quiu. — 

^Tirmrite  efteitumaddin  SinVito  Titius  omnmo  pr» 

^asesf-r' 

,,επτι  qmtcmü  iiMiJfinmn  imponcK  ümpicntl,  1  ■  ■ j,  lft  &  £,ldfojU dck»- 

»itipllVtac*5Æu»lhDC  iînn»»(b»anoiK.yt  plcra^tumhittinusvçnait . ^ ,r 

ahud  ciufdcm  valons  ccppnetftw  i  penmitatto  eit. 
hcque  cnim  rtrfer  n  an  is  qui  dat  de  fut»  det ,  an  alienum 
reponat  confeufu  mneriDommi T  atiematqood  n- 
ponm.Quod  nkcuqtir  fieri  videmus  c  Cim  is  qu|iuom 
aliénât,  caffre1  volt  tntdcftja  pnedij  conquirendi ,  nec 
vliis  hndimüs vult  Eolmcu  tedeam  nKciltatemim- 
yuj ede  fuo  permutant  i  ·  Hic  apparet  mnlru  ni  oirmi π  o 
numn^r·.  rmuTTiétus  condpiatitar;  Nam 


t|lJ.lvll-  l  +  i.  MV  -r" 

^ rromX  c·'1™  pemm «fa»»·  » 

■apmes  ^uu-iiustilisia.ium  lipucamttc  ίψ 

Ληώ®  hkafnnivmditio-iftA  Ulinm  *»£ 
inrqn.ncims  pecrni*  1“^ 

lin.  inffl.  Ç.j(.  #oCl.  ««  ■fS“l'S 
Iacoh.roa.  dcfoyilü.  mm.51.B0t1. »-■·*< 
iS.-niqii.ii-.vcc-ai-  sno.^ou.  »»;«·?' 

JWL  Qfad  rtftè  WKÎigoo*  m.TOluro«i»«  w>* 

foeonnilpuvimiutiovif.:  Secus 

èiwputBiowbos,  φ*  mfodico  fe™l«  1'“®“^ 
à  ..  +; ,  v  n',  m  nom  r  »  alrni  us  îîïctc  Le  - 1  *  qua 


rouit  fuo  permutant!.  Ht,  npparcxmnlmmomnino  h« qua·  prCu^ 
îiittrrel  It-  quomodo  coumikus  ccmcipiuntax:  ^am  F  d*  Mu 11  >  -  F  ;  \  ;;  nmâumadülxLmo·,  d* 

patdû  momSro inalmm arqiioaimm  côtra&tm con-  Pcn  aCUr^„ rXcc.it;£  orna  dmifiom?  fiefteÎTuri*·  Ca'ib 
uci\ïiones  1 1 ttnl  i  ·■  nt ,ν  i  lie  denique  cùm  cinq  U  on  i  fu  u-  pciuma  ^ .  ’  11  f. .  .-  QI  ^  j  lw-rî  te  ôb 

j _ i.  ..a  . . .  i..n-  rnsisr I ομρτπ  hu niaient  indï- 


UAMicmcs  riajih-un^.u-iic  acmqut  mu- 

dus  abc-ih  petumi  adeft ,  empf WWan  lot  malem  indi- 
rntiuà,  rnam  fi  pro  pr-ctio  ft-mci!  canumto  aliud  ont 
tnnringtntiT.  aut  fubfbqtinta  conuennone  dati  con¬ 
tingat  etiam  immobile.  Is3  eç  refert,  au  mi  qiüs  fundum 
pro  fundo  Imbcar,  iï  originalis  Coîu rabiis  pecunia 
cüùiienit,  qui. altem  dvmum  conuenricmc  in  alium 
cranliiî  ;  Àicutjnec  L·  eomta,uuod  quis  pecuniam  pro 
fundujvbi  fcmel  luib  pctinurationc  lu  queiuquani 


pcttmu  incaceLlit,  qma  atuim-nn  -  —  , 

tft,nec  iüapecuniarin  prrrcipuakuCOïntqu  » 
nrttfbtu *ra  diniüoms,  quod  Moim. 
qloQ,  mtuo.  SV  if.  te  nos 

^P|  faillis  hvrcifc.Ac  ne  upvr  modm  ^ 

cianfacbonis  fieret. 

Nota  ^ 

i  ç^à μ  itnfc  ^ ^  jfJ. 


u/  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X  X 1 1 1.  318 


2  Jtiitrmnif.-tiiUittH  r  &  u  wnii  d>  ctaftt·;  tBjijlimttt  àem,  ^ 

j  .sin  de  a  Ut  bttîtttie  mÎiJta  ÿttamufêh 

tlfiitntUr* 

4  Quul  de  YiihtUy  pbttanr  aflîepEft 
T  ÿt*td  de  fonda  ~ixnditt  td  οβ ms  rtdffip. 

ίΐ  Q_ti  al  dé  J  utidù  m  ftwjum  d  j/î  wox  VtndiiS 
7  O’.ad  de  rt  !t\uu  rtdmthL·  t  j  bm». 

1  b  Ctnfie.j  Fai  km  ni  r  k  noibis  etiam  .disibi  in  pi'atci- 
jrjtfatfa  ngnfficacio-fic  yadsCéii'fiis  Cralipu«4y|ÿi 
vndr  lie,  v  l  coue  J  il  Lti  quoque  cenfiiarij  naturam  ίο 
I  orcitarL^îi  iatèlligant  perpaÉd  -,  ncc  difficilis  fuil 
|apwï  ti  1  riÎ  c  1  uib.S  Canoi  l  i  zi  occMÎïone  m  caore  m  ,ib-  ^ 
Huùjis,  ciV-i  ^veterum  adü^mtem  ngpurcuwt,,  & 
cjdp.ici|Îr  XapüscÎiiu  cxpli  Cattoïk  b  ni  uafvoris ,  &  câ- 
rc.ivtus%ièiîji.  deinceps  &  alij  in  ].t. 

( ’.  de  lut-  cmpJiyt»  Notfccuiii  non  cadeau  pi opi  it'iute 

vdajutTi  Cüiîi  îlzjIiçci  pixels  uni  dam  us  prn  i  eJstu  et·]  - 

tcmnmi.iridi  IbtutiidcrçÎMb  hypotheca  pr&tiij  datation 
ibo  quidem  mima  to,  qcirm  in,  rctogniii euan  domi¬ 
nii  direcri  dtm  taxai  volunt  pï&ftarij  kd  quanto  tts 
adunari  poteit,  aur  certe  quam  Qptiirut  ίύπΐϋϋοη e 
pQÎlûttms,  Qua  m  re  hoc  prtdjiuë  ύ  i  unii:  ο  liai  totum 
neiilucüfl&irtïqiîôd  in  illoti irtctuLnOormniutu  rdcï-  G 
îictutj  vriiiSPiDsfurrLirî  in  noilro  crahskrruÏTtrijiri- 
qiLK·,  nccqtiidqusm  pnçtçr  cenium  apud  danteinro 
majici  3  aliter  quamaputt  evtçrrioj^qLnbui  tani'iiï  alu 
'iïsntficatieiu:  &iure  viuipjturj.  &  rcktitiq  Uudimiis, 
l'cdaâni ,  GEtcrifque  iucüDusdîreili  dümîmj  nnonc 
fciiÎLii  vcujicur.  Quoi  nui  ntillum  aptwi  nos  prêter  re- 
rr:ïctum  ioçum  baheE:j  necvdalnbiedlimLjre  ctTifus 
Cûnihtuitur  in  ctiiduarkim.Cptiüuodi  tenik.v  memi¬ 
nit  &  Panor.  $c  .afir-  c,v]r,**r.  de  canti  puJîl  A:  propr* 
^rCi-  est  dectüiiwbf  &dûtiincMoJin.  $  ji,  niïi:i.  q, 

&  t]  lu  iiqtf.  &  ï-  41 .  n  1  η  ru  zp  1  Id  roque  uce  ub  ceilati 0- 

Liein  Loluri,uiu^per  tnrnniiim  cedra^dys  ejicitur  pra-  D 
dioccriiinatJi' j  quod  cfttiirêiJti  ilomifiij  retend  inJi- 

CUÉin  propruim.  En  G Vtüv  tly  a  '>ftnte  /W/f ,  de  iûw- 

Tni(e  ίο  caki  eelladoniî  t  sleoijut;  ibi  efà  altcnaç mtu- 
rïf»  v:  iurc  quoque  Cano.  Scd  noftro  t  ncc  ioidt-nfus 
ttus,  qui  iletîic  in  allcuajionti.  tuquirinir,  dtatamodo 
veneat  pne J  îuiïs  o  bbpïu  uin  ad  ohuï  Cciilks  fe^en-Ji. 
Qllîu h  on  rem  n cm  eft^qucul  qui tquam  mris  cinit  js,  auc 
CaUonici  ffnten.das&jU'ûiujjic.iiita  requnuu  ,  um  i"e- 
qu.itur  r  Alia  noftïa  c  ondi  i  lo  $i vfus  cil.  Hrqo  de  cali 
contiadu ccnfuano  lauditm*  nondeben  hic  ibLui^ 
rur,  quac  JenrcnnauiOifir  in  q*  qium format.  Uil  j,  H 
lin.  q.iu  C.  Je  iur,  tmphy*  PrquanuusniumusmaK- 
nn:  einpftonün  çftj  jied  pretium,  nec  lauiiirqiôrïîim 
iuhjcclu-nqpiod  mic  dbcirutis,  cùm  hmduÿdcrurpfo 
annii.i  penlibne  perpetua  lS:  fnnduria &  ipfi  iouno- 
j-bili,  eu ravllani  ait nrionempredj  aiirpcL-ujiia.  M:mj 
de  indemnitate  liie  no  îoquuïiui,  quant  vhique  rcdlâ 
a  Domino  feudi  poitulari  Mtilin.  dixi' ,  i'-inonriuw 
mimtoonis  valoris  m  proptcJ  [mpüikiûr,em  onerk 
perpetiti^  quiEA-qudeiitintiL-i  eft,  taincrii  nemiuan 
.ndii.i.ic  viicrim,  qui  petereq  q  nia  nom:  le  m  lu  vÎtim  re- 

JeTsc  r"  r1 1 1  Sc<t  y™ p;  ri*ri°  lUJAcit ,  CÙI u  Lidj^redi lus  rvi 

A  r  ,J  impohcus  valde  îdtmi,iu.Qiwin'fuiÎdi  dinuojjju,  &-.n)É-  F 
310Γ4  in  mo  dïc  1  i lid  imù  c  ο  n  tin^ar  ^  tsm  rc^  vc  ri  di  miTj 
&dc  !Pfi  mpoiitÎOBcqtwd Îicituüit  milia debean- 
rar·  Su«cwti  %Tinu  Domino  lndtmiktati$  ratione 
Æqmmi  eft,  duc  Ιηηηψ  fentef  prædica,  hue  arnitu  di· 
quianenÎLonç,  qmniiikfcnbit,  §.$,  tHEin.ip, 
ï  S ul  de  eo  reditu  qu aditum  dl  5  f,  pecn n  ΙΛ  fuper 
f  ujîdo  qu.rii?  l u  &  eoinparatu  5  ciîe  t>mnt  *ρμίφ  s  un  - 

féi  \ùui-ct?>  j ,  ek  helânits  c-it  tthfiuittri  à  prix  £a rçrnt.  Ac  de: 
tait  contradlu  dcheri  ùegat  Moîinçus  quiafubiechniL 
l.uidinncji'iur.  dcficiat^η  nullus  fundus  uut  immobile 
*Argentr.  m  Ctmf  Bnt. 


quiiiqsiqm  vincat,  qcæ-  oeipciua  eu:s  traitntîo  ί·£ΐ  ni 
Sip^Sif  ht  î’i  oc  fuie  generalis  jiue  ipcciab^iiuc  rempor^ 
Iw.liue  perpetm idem  que  ciiit  i ict  i fj quejand en i  cqitdî- 
tiünis  iic  hypOtrtcizà ,  idrrti  num.  44,  Qul>H  quoniam  " 
ille  perpetui-  oratione  &  pltna  imun  vcriitt  pl  an  bu  s 
hic  rtggïêfC non  debui ,  Hadeift  eitis  iui.çëna  in.  gr % 
q  liruicad.  1.  d.  {j,j$.Tir3q.  iu  icttad fü· 

gloiti.  Bbër.  iwetE.  dcfeftd.  fi.iS  ChaË  tu.  d<jceafiL 
ÿ·  -3.  qyprti ms cdûrri de beiS-putcr FrantuL  Marc,,  de- 
lΣ,4— .  vola,  qn.itn  c  v  n  ibi  liq  01  te  η  ι·  p  cnli  t>iit  s  ue  c  il 
Sednuti  reVÎtc  dcberi  intlicai. 

QiLcnidecoiiitmitioneihjqtj  de  EitfÎiune  quoque  + 
TLlIc  intL'JJlgij  çw.'-frjj  en  yF A  mk  if  t  Γ-J  d  ;  L  t  i  ü  .n  β  a  m  ;  j  a  ,u> 
ibi  [rtnrfjiiiêmeirr ,  quodilkîradjc,  niimcr.  21, 14, 
it.  40,  &74ι  quod  tiimcivialhi  m  reditu  cm  appoimt 
fit  les ,  d*fxirt4fypier*  sum  ea  γολΙϊπτ  htiîa  moutui 
maii us  &  Laudunm  debentLiji-Modu.  d.J.jS,  mm  47. 

5c  4S- 

1  cd  qua'ÛrLUïL ,  cùru  non  l  edirus  vcndiLux,  fed  i 
fundus  oneratus  dti-tu  rL'ditu.  Di thu^nic  Mobn.  \τ  li 
atdiroii  cui  reditus  doberurjfuniltts  vendatur  Ar  mJi- 
n«  rcdiu^ibili.s  fit,  nisrura^aut  cotirraeluautkpe.^u- 
îulmodionnnespurat  ciîe  condituroy infra  mrïOiifin 
vtLÎuîprti  viginn  j  jc^vc  ni parie  peenf  rcdirm  intpu- 
tado  hiibcnda  fn^.  Je  :oto  iSî-rodirus  Sc  i-utidj  prerio 
IjLudiuda debeantur.  Nom  nn^ra  pectm.tari^isurinpe- 
ci  unam  r eidhrbi lia  v  bief.  1  e  peu  pecü.nia&  prêts  j  parié 
vu  îr  acci  pi®  eu  mi  modi  i  fb  firn  t-  Secti  s  in  his  red  tubus 
qui  uni  1  aobila  h-tbencuiq  Kam  t.ilcs  in  piçno  nun 
c  lté  cllui  in  ρίοιηι,τ.  nun  conlniirrn ,  icJ  ptrtridc^ih- 
inimdLjm  ac  U  conEi.yÉ  tu  v  ht  adokius  qticidjjitu  i 

immobile,  fpodpjrefcj  isulMip  patfim  ingrcijiiur^ua 
d  l  1  e  n  u  s  Ion- è. d  1  fpurai i  imm  ûp,  arcic.  r 9.  de  rnitun 
onerum  .1  Jl  u  1  kluruifl  M  oL  d,  $.  tü  mime  r.  ? .  In  s  Jt- 
omun  U  cmq.ua  in  éïtranco  v  radon  tm ,  a  ut  nutqen 
ci'damr,  ;ini  iuf  redit  lis  ,  nunquanvdebcii  UudîMix. 
Denique  ik  tefolint,  l^  uotits  tain  reditus  contractu  lu 
intrat,  laiiditm  o  deberi  nun  r, itione  redi  tusj  qui  sn- 
quiuitum  orlii  dccoulUtutionc  fui'j aut  luitione  ,  aut 
cedi  oiie  i  nt  liquant  n  dlcn  njri  r  ,1 J  laudi  uti*  Sêd  inq  (T  a  n- 
tmn  cl mufiiitum  Tngitdnucj  ic  partem  ptctij  tocit, 
Flac  ilk  hintiliter  &  arguti  d.  ÿ,  «4111*54,  ék 

4o.S:$,u:  e)oU  q.jg,  kkm  mdicarn 

dmn,  «li  fundus  vetuUrüS  lirad  onais  luendi  reditus 
U-rriotkbiti,  tum  entm  perinde  îç^ac  il  vermiitor  pe_ 
cmiijjupro  prrno  deciperet,  de  quo  demde  redit  um 
ipfc  ltu-ret:  Itaque  ραα  ptetLj  ell3  &  coniequetiter  ku- 
dLiLiU  auget,  quod  ille  pluribus  Iocj  i  fcisbt  &  J.  s.f8; 
utirts’.S|t 

tuddic  qmvrtTc  de  co,  qui  emu  ftrndmn  iti  cenllim  ù 
dtdiUet,  mo.'i ijMut  ccfjittin  vendidit,  eidem  emptori 
deusturi.  Dubium  farir, quoti priori^nutf&t dario- 
ms.idccLilLim  tjulium  puiiusLi  lulutusia  projOnitiji·: 
Sed  r.untn  luanikltam  krefoudern  hVri  âppar«,.cùm 
c  vedigio  aut  certe  non  rta  trjiJrouit  m  ecto  fpauo ,  re 
tu  tLhlüEndn,ï  Lenius  q^uuque  vciidirur,  StCiau  re  per 
pat  t  es  v  ésld ita  T  < le  idu  ku  D  u ,  tneis  te  qu  o  q  lec  ίρίΰ 

venait, 1  anne  tradidimus,  an  e  ciim  at^rcirnojE-ipie 
q  Linque  fund  us  vendi  t  lu  .  Quod  tu  sè  J.ü  tpl  i  mu  s .  tL  £♦ 

6c.  5î7î,  Jnpr  iSibocipibcaiu  iiatuuMolim  nu- 
mei.  tr. 

Qil  'L'  LÏ  r  u  m  .veto,  t;  ll!  m  qu  i  s  cennfln  annua  kgaf.  7 
veCj  cii.riuucn  cediitubdtiiieeit  kdueda  per  îe  vel  hzrc- 
dein  filum  milk.j  asi  Laidi  mia  deberentur.  Γ  t  negatum 
ell de  kgaco  deberi ,  fed  de  redempiione  debebuntur 
qutiddie  fcnbii*d^*j3r  q.Y  1^110111.47.  iCqK, 

AdiEir  longd  cfaltatu  ρΐιπΐί  hoc  itigcncre  qmcibo 
«çi-’MoIm.  d-  $.jS.  de  ccntudc  redi  Lueonihi  tuto*  SrJ 
e  j,  vit  14  Do  vas. 

O  ij 


? , 


g  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X  X I  IP  320 

n*  ,  ,  λ  tïTftnco  ftdfcatNirorerrnÆu  vri  n rj] uic sqâtî  c^i'm- yen-  ι'Γ  * 


1  de  dm  itione  Un itimi*  d<irt<tnt#r  sure* 

«  Dtnufwt.]  Non  vint  luiribniblfbrum  lententia 
cfEde  donatitme  aAudimiailebcaiitari  Nam  quij 
éim  drhai  κΐώ&  cTtcnnoït  fimpheuer  piJuntRcd 
fi{.  danMiembus  Esfittivn  abit-mlara»oiierofisnut  rc-  , 
ci  pTOQ  i  *♦&:■  qi& venditi  m  i  es  re  1  i  pï  qpî*  n  te  linpî  iï  fl  si 
li.ibér  JiberJuanse  Julium  Ab  foture  de 
,\d>YÇnh:d  ïaû  q,ï&  mmufa.  Ôc  iS.  l.fià.  C.<«?  lur. 
tmpfiyr, deberi  cxifl-ùtianc LBld,  c,  BteM&eïu  de  di- 
]jt;  IlkoL  veifi  ïtcirt  qusiulo  fit  donario·.  cuLj.2!ab. 

,  ed,P  Artr.  i'ÎiLti  Andtar.  c.  paciut  ck"  locat,  San  fort  1 
[üi. ham.mge.f· dtti rjjnt,  (vdr,  Itytr.  Tldyc.  lit 
it'.LiÎ.  de  fut.  cmphyc.  <U'df.  TlioE'iyS.  Guid.  £bnl« 
2^.7.  verf. ad ïcxritm.  QuiboS· lucisin vcisttîtixiniims, 
atitvcjiditiop.es  te u piutti b  11s.  coiurratnlius ,  de  xiki- 
i  snanonv  d 'diti s  laudrmi.i  çutant.  InlVEpbinatu  dr- 
ηηαίιιιη  JebmityquodlinpiU  Fmt.  M.smus  indc  ■ 
cil-rq,  vol.  t. 

Gtcmnan  fini  plia rtrrimlçniariombus  juücauBm 
.otwi'uùra  îixbcunc  çqu t» CMu. vendirioin tm  potùiyfc- 
ftperc  diciinïm]  lit Ri mi ,rHeh eri volifrlt  »  quod  indi- 
cjj-t  videtur  dedfio  ilia  ThoiQu.ire  in  donationibus,  { 
qudGob  jpronilÎnnem  corporis  vomit  t  id  elt,  c,t  cou 
tiinonc  Bfihsvtdori;itnr  tqiB«ur  dtirpuirrm:iliitiai- 
rafCj  Juberi  Uiiduninvolumr,  ^rcxenUritT trnq^oâ 
Corii1  m.rtn  (j.  it.  g  lofi  a- 1  n tfctni®t.'G nid.  I  lüg.  S7S.  Per. 
lacob:  m*- de  forma  klit'l,  maitiuniban  tcui.Sanfbn* 
tir.  Jfs  Mrlwpfi,  ΐ.  tflXLnLl.  tir.  de  ΰΐτιΡ^γίΙϊ  fin.  De¬ 
beri  omnino  lu^autrSptc.  rst.detocjtr.  $.  mine  ali- 
Lps.n  üintîi  Lcnrcntijim  Il.ul  Con fu  nudo  cftanipkvai 
[ko  fond,  um.  Scd-quatlîrarm  c;it4ii  càmqiiis  imite  do- 
foin  v elift  mufo,  pro  adlgiwfiutir  canim  fundiiiti 
d«kri  c,- an  landitni  ,1  tiebi  rrntur .  M .<  'lui.  .ibf  olu  et  ne  - 
gaate.  cloll  t.  imnuT.tcS,  Qnnd  vgo  fie  acdmo  il  j 
Lodiincoee^tu  Géhufet-il,  qui.i  v  tille  air  milia  etfica\ 
ebhtpiLo  pr.i'CeîlÎt  nd mille  *  &  ut  dotiftclonem  fundi 
c.on  r  raûus.  cran  I  ;  r  ;  Sec  us  put  o,  licxiin  π  eullo  Èçco- 
rtacb  obligation'.·  nd  milice  ci  difibluintr  d  a  donc 
fumli  tn  i  oltiium  »  nain  poitrcmus  ad  m  ipeâamlns 
rit,  ncc  ctinkqitrnst'Îk  â  primo..  îdeôquc  Uibiicuuï 
Ltudurms*  vt  quarlibcf  dstio  îjl  iuturuin. 

K  O  l  A  4. 

*  t  (  it  retri$u  iâtidswUAÀehfAatur, 
i  T1  y üiéntd  uttidtlmnis  ùïtÂandiU»  (Jf- 

5  f}md  de  dtnifïtne  per  u  mn  tifytrw , 

4  Qiiiddf  JitiQnt  trydiiem peremnei Qecieu 

1  1  Λ'^βιιΐί Mirtwff  depfâinttft,]  Stuc  retractu  confangui- 
nçü  h  fîuc  ftrodisii  Lctinr  complures  Itinc  eandem 
in  lênEcntiitin Cunluctudincs ,  qu.isTir.V-  congedi t 
m  §-ig-  glof.  2.  AnnSd.  Ferro.  W-  du  retr&th ,  ^  i. 
CbaÇ  tit.  deretrjitJ,  in  ptynap.num.i.& i.Iiocr. 
dcdilisi-CojuiiPoïx*  as,  derrtriifi,  f  f.  Improban¬ 
da  cllltiîtj  ci lls  ftntcnçû,  cijtti  nouiiseouiraflrusnon 
fiat  per  retraclü,  Icdtictns  dilpoilricme  ifinü  in  altum 
ïrunsftmdatiirj.cum  omnibus  appendicibus  fîus,  ac  ii 
prior  nunquam  couinxilFer.  ex  icnccnrû  Ikild.  bcùin 
doeem  verfic,  mode»  extra  quarr<ç:  C.  *k  iurc  dnp 
qttos  curtuihi Tïraq,  vbi  Clip,  fv  !·( gliiisèus fusé.  5.  if. 
Alb.i.p^pL·  ftjfUL  q.cjt.  Moliti,  i-sp  glol.s-  num.  m, 
Jdquidcmftc  .-.er  ipiendum rft,  ti  Id-gcSi  oecclliiate 

i  u  us  ec  u'-vitusiconi  ΐ'.ιρπ  i  ne  us  retracent.  N  ai  u  Γροη- 
ta  neic  ve  ndition i,s  λ  Lami  u  on  m  Betat  »  qui  i  tue  !  rt  n  - 
gmnis  rç  tr.ihiîf  r  j)  ôtrtai^a  I  i^con  cütio.  £c  ludi  c  iêuïi  fft, 
fllïrc  «'  «ufm»di  ufHti't'ïriü  laird  jiniis  ob  tiiindmfivt·- 
Urr]  11-ouus  c  on  tn-ikii  s  ήτ  B  eu  n  du  Vr  nd  tdû ,  v  t  Ltiilibet 


ditoetîin  k-g^auatKtÛu!.·  altas  aojjpnjLpreti ^ 
dirion  t  s4&  c  ufétîoni  ü.  cauu  mies  ddeendir.  Ne  Ta  pu .  1  ♦ 

dio  lu  fctriunt  qèidqnSbi ,  fid  i' iccuriLlo  Ui  ri-sninn  - 
obWib  traiislertitr,^'  b  oc  fmc  inn’-i  τιπιριτΐ  π^ρ. 
pniSen rorum  venditio  iniis  herer,  but  pdiVüuàrtaTu 
m  ul  trm  t  mus  cil||  H  u  bi  rnt  icm  s  sV  Sed  ca  dc jc  kt  c  ti-  J  , 

nup  il .  ÿ .  2'i.  mi  m,  ΐ ,  &M  oL<! .  1 1 .  q.  ti.  E  uer.  d.  J.  f .  ,  _ 

Sed  quoniam  hic  'agitor  Je  eo  beo,  dr  opibus  cor.  j 
tcaitilms  laLiJimi.i  debeautor ,  nec  furti  lue  omn§ 
pj';Pre  L'  pn  ICO  Ii  C  X  pr  uJ  ll  3,  iS.'.'  téU'C  WpCib  t:,  c  u  m  fc  COHi 
tLOii criiJi Itis  de  l'L'basÛÎbJtdb,  tdbuc  luipccï:,  qui. i 
iUtucndiimfic.  Qmrlimmdt  Jcdaidiotieiiatfr  jia, 
rr,  micr  cohtcrede.Si  attt  lit-dimfione  eojnmwrtisrJ  , 
quid  bi  d  Lcandîim  ii  r  ^uod  non  adu  no  J  amm  fcgu  ura 
ili  di  m  11  ulla  ptttinkdatuTj  hd  fit  ΑηιρΙ«»ϊΠί)& 
patagium  (vc  l.jqqimmr.)  Sed  ii aur  pecunia  datur 
m  fiipplctniniumj, «ut  vero  rora  pecimia  pro  pocrio^ 
ji„.  ddu-.i,  qutjrtfîepè  Ht  inter  nobiles  jir.dcmm  Jdt 
m.aqjvn  pugna  cfc  mmoninti.^on  tcadi  c  r  t  J  eùeib  j  neque 
c  «  o\ûc  rc  Br.Mcojidiilus  Lcnreouaniiu,  qüod  M  ul. 
ftitimiaciiTi  iccit ,  ted  ventrn  ituLiuium  (j)i  ibe  latio  j 
Bili  t  :  indi  c*bu ,  &  Φ  ib  ù  s  àe  c:  mil  5  ώ>  eo  aliqua  ρπτ 
'  κι  d  t  lUtiriiim.  H  abet  qm dem  ci  1  ui fio  owtnb  3 nclufanj 
in  fe  .ilienartouentj  ik  Inu 2 lu  tiliqmd  vcrt'diîLoiui  iu- 
tefdum  &  pcrrmtianSq.tv,  ιριοιΐ  DoB'-  traitsnt  in  1. 

'  j.C,  coni-  vrnutqiLC  iiuL  ir  d;di  co  dcnommatigiiem 
uâ:uLS  feetpir ,  quod  praopiip  Zk  propter  fc  gcTitut, 

ucc  Π  m  couLequciiiiam  .  nus:  iiLcidcntiT ,  ftut  nnpb- 

dta  aliunde  nccifllicatequitlqUntti  confingit  dc  alic- 
nu  mnEuari  r  id  nomcit  jinjKmit  adm  ,  quod  vulgo 
]  )  1 .1  r  i  oj  -  fiME.il-.:.  I.  ll  linis  nec  cjuGm.d:  !  non  Oiiims, 
nrde  Li-b.  credit,  i.  Artlkpvbi  D.irtnl.  1λ  dedonar. 

etfi  in  dufinqtti dUÜtiuhc  pprtHiigat, iniqua  \ 

!trm  tuiuisLiai»  pOnidhcm  pecnnia  pciiBri  >  ime  dc 
)  pitiprio  t  lncde  lui1  redi rai  10  :on foras jid  nec  practi- 
pimin  edr  nec  h.  partibus  micndiruc,  k-d  id  Utirum 
anmt ,  vt  Jmid.im:  nLT.fivrH  teïrütaccdii  «tdiiûfio- 
n'i  ■  >  ,,|(U  L'  1  u  :  ii  ■  nontiL,  Bon  ilicei  vici  lUîiu  habeat 
»  pio  d  p<  m  i  L'Cll’ib  fît  a  fis  rcprciL  1  ï  lci  ,  qn  0  d  M  0S1 0,  tra- 
(i,r.  rU.ai.  q.2i.r.mfi.i'?.^:?i.  nec fl-qmmurcumm 
ft  i-TMiu  quoi  ailcpai  j  rmmu'.ifj.  Er  ideo  de  ea  di- 
ni  fimi  r .  1 1 1  qu  t  rp  n  fq  ue  p  arti'  m,  Iliam  corti  equi  t  u  r.  di 
ivi.  \  .d  ibus  sj  ntti'  nbilibu  5  fin  e  di  ftifi  fibqgte·  tudl  i  bti; 

dimii  dcbcntiu .  r.i  <]w  G  un .  Alb.Bflït.  Bai··..  FulgoU 
i  ft ,  place  1 1  ùdid uni  in  i  &  i  de  o,  D.  de  con  J 1  Ù, fuit· 

:  Guid.  dtciC^E.  Tacob.  dfSânflrbÎîtfbrgig  in  τγ.·. fiant 
de  npivi:·,  col.  se.- vttf  qmdded  ui-iïoix.  Ird.  ï.vli. q, 
r.  C.  de  uni.  emphyr.  Su-pk  Beu  cont‘  φ.  roU 
Îk>a\  m  coni'.  Birmap.  ritul.  dé  fend*  $.ï  .CbdT.  m. 
if  «  fetskf .  ç.  (..&  <5.7.  Ratio  es  eo  fumittU’  ,quud  eim 
id  ii  partibus  npp.lur,  vt  l.-u  i  dLiarcm,  aut  rem  CQi% 
muuem  ΒίηίΒιίη  T  inr  Bmibarnhacifcant,  & iU^n 
vfquequaqne  colia'ïcdum  pomonçs  cqtt'gnURftt ,  'rE  - 
spqpalcs  fini  iKcilTnHo  i··.::'.  pof  m  qii.iidaiu  peidcri. 
qtiafdam  in  totum  alteri  adiudioavi  ex  forma,  1.2.  f  "j 
indicûuru  të  1.  ad  oftkium-  C.  cofumuhî  diuid,  U 
cutti  lit ,  net  pf  O  prêt  com  0 en \  h  t io  ne  nt  p«_u niar .  r.nt 
F  redditui;  affignatiomao  fi. inciÆàt {  vend! ciio  heu  m- 
u-llipirurT  bcct  infirnrkn-iCCiULicriritiniifiinCLJ.u,rta 
fi  rev  ï  imubhili-s  pro  immobili  peTiruuado  pncan-.B 
ciiam  fidepropviucuoipcnidn.tis  b.ic .  oun  de  cotpB- 
1  ibns  brçîx  ai  c  π  n  1  s,q  u  1  a  n  00  i  1  ! .  ç.  1  r  u  r  Yr  v  ..od  .irer.  n  .ic 
pci  ûiuœtàï.iËd  portus  W  diuilib  fi  ,it,q  uar  quidclri  jiî? 
ccilai'  i  .lîu  nr  aex  i  fienriam  ca  n  fit  fi  C  C  onrrdKtfnu  1  H_y 
b  et ,  ci,  m  quilibt  r  Je  co:  ifombuvalb  ns  cogéré  p™ii 
ad  diuLhoncin,  LnoiiJjïîmip.D.  quiidiaffirrif.  mr 
qiîis  cùm*s.  vlt.D,  communi  diuki  I.&  fi  unn  oui  ntt, 
vin  ■  Juf.  end.  rit.  &  l  âi-hictiiitn  V.  Ju'a·’; 

-··  ·  qitpa 


-zi  Des  Droits  du  Prince  s  Art»  L  \  X  1 1 L  3 iz 


qaaét  non  fi  mi  brrr  ^ccidft  in  permutatione  &yen*li- 
r-ûne  ηά ηιΐπϋ  voltmasncc  vJLl  vi  coacti  YeuinuiV11^ 
pr'ff^ÿiftniria  ncccflimtiE.  L'ncc^aÏr  C.  de  tuntr, 
tnipD  &  Llïeuti.  Ï).  de  adt.  &  obligat-  Non  cit  igüur 
venditio  eu  L  y  olnntaS}  &  intenno  ji atrium  non  cnn- 
gnitr^Tccl  diui  lio  e.tquc  eau  Êta  à  necd  fitai  ft·  Mec  ego, 
quoi  Moliturus fkit  diitijigo  an  rcjaimmoilt  dluidi 
riuurni*vtitaii:aiidi;i  fiuipuio  coUigi  podtt,yr  fielim- 
dimia  cuttafirirur,  an  ■  VcfO  irufiinduirads  nccc-Llmes 
coegerit  venire  .ad  [idrariont'in,  qua-  femenua  fui 
pmi  s  Vaui.Calt  in poni'  3  44·  vol.i.  mclp,  duHiim  vi¬ 
detur.  Eli aii ns  originalis  Êv  pniflariiieuufà  cpulklc- 
randa ,  qtur  necclli  taetro  diu  ι  ίίοΐφ  imponit*  π  r  e  co- 
anfkanja  cit  laric ud o  di  Jpo  I  ir  ioiiisocjiiiniherui  u  m ,  ik 
Isbti'iaîis  côuenuonaJis^vc  fie  vel  (ie  fàcianc  ÿeJ  diipQr- 
nant^  quod  legibus  &  iurc  ptTniirreniyEocveE  illo 
modo  poflliiit,  E  eaufia  nece  Iran,'  nnirccJsqquud  Mo¬ 
lui.  rcùtè  [cri lut.  ÿ.ü.  q.^,  ccmipfa  rettnnbçirediîa·. 
mnnïi&'  diuidcndarum  aihmado,,  aprcriatio ,  men- 
fima*  dilitracHonts  jjer  coheredes  hiLiejidit  .  dande  3c 
qu.e inreccutrunc  T  reuifionei  ,  k  qua:  rslÏA  m  diuiLiu- 
tiiLnii  faciendis  eitkdeut  ôi.  viutpamur *  mulmm  lia- 
b  cant  totro i.ipr.-TiarniTij  mole Îliar um,  f  m"i  p  i  u  um*qu  i' 
omnia  euitiiri  accepto  poroonis  Eut  pretio  magna  de 
viilis  ocio,  k  expeteruium  compendium, efb  Qnod  ii 
Éed  ptiteft, k  facilius  datlblui,  non tam  Ipcd  andum* 
ait  aliter  nec rrbliear  i  d  l ui Γιο i d s  parere  coi-lottes  potuc- 
tint ,  qukn ü  fie  commodius,  .gmnus,  expedum*,  & 
rneborioTTuiaumpace  de  minore  lutnpruicccrtntjbo- 
naprçlcrtim  fi  de  te  fine  cogitatione  tmuddjdum  libi 
nego  dum  gt  runt,  in  q  no  non  Oportet  Dominos  elle 
curioios,  &  exploratores  alieni  conicrcij ,  edam  fi  per 
ccnfeqoeoi,  qiudptann  prirat  commodis  fends!  ibus* 
cuius  rd  cxpJjcm  i-itioncs- YuiqueL  m  reopftet.  nu- 
mer.  7i,  5;  751.  Et  ad  hoc  AI  oli  π,  $,is.q,^.  Necvcro 
îîhij  limitatiouein  probo,  quam  Molui,  fecit,  d.  ÿ.ajv 
jiiuii-  71.  aim  sncipstur  .i  donatione»  venditione  *;aut 
permmatione,  inter  confortes  T  non  ditiiiiionriTi-,  Icd 
zut  Jonanonem,,  am  venditioiinn,  aui  alium  ron- 
ti  aïtum  gers,  eju.un  lente  rum  Molin,tus  de  Caftrèn- 
Es  iudicio  (unip[itT  &  mirunî  tC:  dic  fequueum  qui 
jrt λΙ-.’s  ri*ïuiHf.'iffir;is  iettan  Sc  πια  1  iolçat,  cùiu  ver- 
borurnilla  porius  (it diÆercnda Λ]  coluriv quàm cor- 
poni,  cù  m  aï  tbs  ml  1  nerrei  I  c  M  ohti  ams  puerai  t3  in  res 
duri  datur,  ati  fuper  diuilipnc  trailgaruc,  m  quciUorui 
quidem  kndimiurmiij  3έ1ηηι1ϋΓΐ  diüiiionis  mentio¬ 
nem  In  cuntiaitu ,  non  HtfuJfidens  diderent  Ia,  vt  di¬ 
ti  rlio·  videri  debeat ,  atm idem  edcéiLü  lequaiai- tam 

VLcrquciLcanJüieLflIân.adimdeisdt.  Nec  d  ciuilio ma 

lion  eLlf llLi  υκ  ππο,  tderrro  pteiupporscnda  eib  ven¬ 
ditio  fieri*  ahr intentio  partium  mutari  iti  cfifibluenda 
communione, ab  t-o piseicrcins qui  firci  integra  eius 
forer  nemiquam  cQetvendinsrus  ,  àv'  qucmcüinniu- 
mouiimcojiimodaad  boc  coliluim  impelbor,  &  qui 
faatiidliocLfOompeUt  pollë.  Idedque  etiatn  li  ptaf- 
ccxrus  is  omittitur, .  &  Une  diuiilonis  mentione  prtui  - 
nm  it  nr  qd  venditi  onem  po  r  t  i  oriis*  incft  tatnen  eau  ü 
&  uce  r  iit  pise  fi  nyn  pr^cifteertè  cauiâhs  ex  nurma, 
ίί  i  ci  quali  taie,  C^i  aie  abiokitt  n  ego  laudimia  Jcbe- 
ri ,  edam  fi  cou rta-dtui  tona  portionis  vatdinoncm, 
incipianr;·  a  vcudition^  vr  Molm.  luquittir  ,  Ji  modo 
cunlotd  lie  CLim  quo  ,ittiDell:actiui.&  patfiuë  ad  di- 

ui  ii  on  cm,  probdqurhacdcrcGhaii;  Icntétum  qiuim 
M ûlits n-ta.s  tepreb endi t  lufitiautontnite.  Stcpb.  Bcrr, 
canCtfr vol- y  &  confiqo.voh.  Efi: emm  lumiimodi 
vendiiio  cùnibrd  facta  aliïgnacio  pontonis  iiccusna- 
ria,  qirxf nnduLTiam  icprcfencat*  cùm  dm  ftarucrimus 
ni  b  il  rc  ferré ,  an  c  uiqu  am  p  0  ltîo  ii  1  a  in  Fmid  iï  bei  edi- 
iartis,  an  pcçunia  ailignctur,  Juqui  edi  verbçrpjn 

Ks?r*n;ir,  itf  Couf  ürif. 


^  fonus ycüitnjoJTern luquiîur/pc^oiidu&i  por  ius-quid 
agitnr &  aiulæ  prtçcxillcnriii ,  ik iiiiur  1  >pi  unda voca- 
Imb  vrtmcnnùni  feruiaut ,  expréfiè  D;iîd.  \n  rub.C. 
de  iur.  fmphÿ.  Non  dt  igimr  jimpJiciii  r  vcmiitio* 
q  uacti  n  c  et  ilitas  «1  u  1 J  roms  ex  prdi  1  c.  d .  J.  non  iil  i  n  1  c,  tk: 
m  bac  iencentfix refidet CaiE  d,  cuni.rq^.  licerdille- 
rendot quredr.m  eppooat  ,  lâcit  Alex.  rhcoreniLu  I .  iirt, 
D.  fi  ex  nortal,  taùL  agat,  aïmpotaLti.uloludtur  sn 
actum  non  J  ici  tur  q  u:  id  non  um  ficri ,  icd  aii  um  b  libè¬ 
re  empli arotn  iioturn  psitunt·  c.auld',  de  cum  piivccdat 
obligatio  dm  rd  ô  Ηι  a  b  l  a  polïciior  eu  en  ms  Formatur* 
j  l\i  ludicai  m,  1 1  r  ιϋ,ηπΙΙϋΛ',.'.  île  imp*  litcr.u.  dd.  i  i  b.  to. 
ï  l'iiiiciic. Curafcnior.  coiitf  iiifi.col.i-  MûLÿ.Jp  ^p£!f+ 
niiiiitr-iic.  Hit  ci-go  dimfio  ociam  qui’  némine  vcmli- 
tionis  tegitiir ,  ficumco  Eicti  d>qui  cogeread  ditii- 
Iêoj  lein  potuit,  ari  |  u  u  :ui  m  ad  rc  c  1  pi  Liidm  nu  cirarbi  trio 
comimini  diuidundoallsgniitionein  jiortiouisfure  m 
ptcuni.i,  suit  tu  toturnSüc  in  parcendi  vit  arc  tuinrus 
vtïlmt  imguladjs  pamiioms. 

Qund  novik  dccipl  volum^yt  to  ta  ratio  fient oi- 
lîitÏsoÎtttc rdidcat  in  tlla  eiuiaincdl itaziSjCuî  fempet 
inmnmur*  qu.r  fcilicct  ad  diuitionnm  coiLldrte^  adi¬ 
gite  quitfi  ct’Îîitt»  remitto  ego  quoque  lententi am, 
C  vnde  fit*  vt  h  qui Lq nam  exuaueu  pîirtem  fuam  rei 
coimmtnis  vendar,  aut  u  cum  quonec  rcfpecaâîO 
communis  crac,  vt  pofiet:  5td  dÎLlifiaintJiî  ccjmpdictc, 
tum  omnino  loudimii  debeantur.  Nani  cùm  nulla, 
actio  mit  paliina  aut  aebtuaeum  exnaneo  fijcric,  r-c- 
Iniquitur  plane  îpunrancum  elle  coîiimifum  *  qui 
cùm  CO  gerîtut,  idcoque  vt  de  quolibet  alio  laudi ruia 
d  cbal,qiiar  ratio  c[i;uu  iGaffr.  v  furpattir  d*con£i  44, 
Eadem  rado  facir *  vt  ü qui.ï  puit  diuülonem Éadtam, 
de  porno  ne  pco  eIîiiüo  codita,  g?"  .ù 
pcuioniân  Πι,ιιη  vendat ,  iiue  d  qui  caltçrci  fnitj  iiue 
exttaneo*  laitdÎEàk  de  beat ,  lut  mmi  iüjri  noiipor- 
tiontm  rei  communis vciidii,  fçd  fuuin  coruns  uim 
iepat.-imm.  Ln-iic  dicimus  de  vet b,  iîgnif.  :&:hïc  dif- 
loluta  dtdiüifionis  nççeïlîcas,  3c  a: do  Eiiml.bcr- 
ciicontiic  exunda.  Idem  l  t  ii  quiiqnam  c  coulomb  us 
de  re  communi  pcprgifkt*  ik  pro  pecunia  debita  ίιηι- 
dum  in  iotucuin  acccpi  11  ce  ex  mriTuabo  qitji-iemrlsiam 
dillo  luta  prima  diuiittmrj  Ciuifiick  ad  pecrniiam  re¬ 
dicta,  qnod  dandc  pirdsiinipro  pecouti  dabit  HT* 
auedaribin  fol  Litum*  aurvenduuicnt  laudimiis  Éub- 
ie£h>  Quant  iênccndiinr  iHudconfequirur,  vr  ii  p  ce. 
a  uiüio  ne  m ,  ik  racxdumm  τ  a  :(  v  t  loquuntut)  rcs  inrer 
E  l ob x'.ttdi'ï  ,id iudiL.na  j it  s  lauduf.ianon  dcbcnoir^clt 
tniîn  lue  quoque Ttcotllka*  duplex  vira diuiimms ,  aU 
ten  mdiuidmtatis  rei,  tanicc.fi  lue  intprittnis  fuhfbœ- 
tialra  contumint ,  d:  emptio  dicatuc  talis  aitus.  1* 
coinrtuixfi*  §>  n  debitor,  D.  communi  ditud.  Nfchic: 
lequor  opin  ion  cm  Pctri  fv  iirar»  m  VtA dkaui  (onua 
h  bel  [1  pm  luTcedcwl  re  finguk'  iiccGapd  la  Tiiolo  f 
decif  7f*  ik  aboruru ,  qui  pio  p^t&bta  colla redum· 
di.tieri  putant,  quos  Mohn.  d,§.n.  Jlcgat,  Maior 
dubitano*  eum  pfuprer inopiam  confotrf;  rxrraiteyâ 
licitîîur  admittitur,  &  hcicatien*  vjnpc,,  iSctiuptor 
tnanctr*  ucque  cnttEL  negati  poiefl  h  une  iponrancann 
b  ik  wt  «t?* ,t-h3i  r-'f  cniptoum  Xt  iiire,  qu.T  rado  facir, 
vc  Mob  hoc  cal  n  debcii  biuduiiia  cxiiHnier.  d.g.ai» 
q.ü,  <?c  gJoia  n  lj  lu.  î  fii.  Qupd  ego  v  cru  m  exi  ih- 
ipo  in  p.orre  quidem  qua:  tmpfon  incumbit  ex  art.vf* 
inp.  Neque  enim  râiio  coitclatiutmun  Inc  eadem  cifc* 
Vt  idvm  in  v  troque  in  d  icenuLi>  nccii  emptor  iponce 
rinst  iddrco tonlbrrcsq uoque,  qui  Vt-sujiiuruiti  lace» 
balx-nrur,  pr ofponumei s  vend  1  tort  1ms  babeudî  (luit* 
qilos  ante  cnaCtos  oitcmiimus  :  NeCelTàrtri  vendunr^ 
iiecettaiin  auCtioncm  nigraliuntur,  LuiceiKirio  uxtra- 
Htimi  adirdirunc*  propter  impotentiam  aut  inopiam 
Ο 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXXIII.  314 


3Z3 


13  &  Îïb 


■aiuriJbX  *  art. 


pfmi  fundus  datur, venditionem  non  vidfii^nccl^t. 
thmiis  locum  'fieri,  NonidmidifKmanduiii.fi  pyft 
obligationem  aJ  certam  fuxtintâm  rôoeptom,  &:eon- 
furomaram,  t%  inicrntille  for  rèpcdt  annum,  inlibcra- 
ttoniKi  futnniæ  durci  ur  genero i  tumfnim  veradario 
infolutiun  tilwa  ficdOmlis  twruri  cDiiquitftus  inter 
conitiges  fortiretur  ,  &iu'mmaûÉi  ïti  cbnunutLkcriitni 
tranfircr,  &  lflndimia  debcroitui  conrurrÉrïbusiiib- 
fhmriakb  us.  dationis  in  ib  Luntm  ^  i^uap  pro  venditione 

habetur.  Quod  tfk  perfliingir  m  fin.mrmor.icâQuæ 

. „  „ vv . .  _ _ _  cins finit ntîa acripwftda  dfi; bi& iniüto appofna·  cfe 

:.ii>  tacob.  de  SfutiiÎo  Géorgie  Üb.  de  £  lexconumt  rida·  pecunia:  in  epncjwaftiis,  qui  proprjj 

L  I  -  r  ‘Si'  I  -  n  .  Γ  ..iT. bl!!.«  ·  ni  .s  F·.,·.  1  TT  il  .  ιΓ' oni’TYl  I  I.  lij  lllllln  VI. Îh. 


i^nd.i  cil  c  0  rom  caufa  ,  v  1  quantum  &  η  uarcmw  c 0  n- 

tmdlüs  voluntarius  eft,  ta  renus  Laiidimiâ  debemur, 
tl'Jit  H.Ï  tir-  vnde  fie,  Êd-cùm  per  Coni uctudinem  budùnia  dmi- 
j.  1  u.ilhi'  ji-'J ύί  dançur  jnier  empt □  rem  Oc  vcnditpfeto ,  venditores 
*7*  7 Pf  Wftûi  milUdcbcant,  f^nraîfctiÎimpcordcUewiqûiB 
™*J" tt  ratio  kparariouL.  fuiuiruv  âcrnarc,^  vtibidiïittuw. 
K; r;  Sic  mihi  indicium  dehisquar  Mutin.  rcaOsE,  d.  **ιι. 

q.Î4.3cf#<  gb£r>  numetiiTo- i7î·  &  *57  &  q?·  & 
gloLi.  mimer.  10,  ΰ£ΐϊ.  &  S^J-glof  3.  mim.iz.Tmaq* 
in  remue*  £,  t·  glu  fi  14.  nu  mtr.  77*  &«d,g1û£  uu- 
mrnio.  &  Hoir.  rit.  de  feud.  ΐ.?,  rapotit.  dn  drws 


Jrtg  ,  i  ^ 

rêÿd.  nttmçr.341  Arnald.  Ferrant. de  fende  5.4.  Difdi" 
Thohjj-  Nam  &  quidam  inter  prouocaruni  Êc  pro- 
nocuittm'dilliuguxtL,  vtprouoc.im  debeat  prouota- 
cui  non  debeat,  qa.T  ratio  pro  no  fixa  lenientia  tade, 
&  iure  Confuccudmrsria,  qutvMolin,  vernir  fi-impcr 
:ib  vcndnoie  tn ta  lauütniii debentur-  CouC Pa- 
tif  &  nos  inter  qua.  ftitmes  no  lira?;  lupcr  fatnüifs  hei'- 
iticundis,  q.  40.  Arque  hæC  de  v  cris  alkiunomhiss 
Si  cdRonibus  cntftinus:  Nam  fi  vnps  es  Irçrcdibus 
fine  peoim.1  accepta,  fmc  gr.iris  jiauredtiatem  repu¬ 


dient  fiiii*qiJ  Ocafu  negat  dation  cm  in  l’oluium  vide- 
n  ,  fed  ctfe  porius  doii  s  aflîgnat  ion  cm  quanui  mnis  ëi 
ÎnrtTualtofiar,  quia  prreedens  oWigado  îrumobiliï 
ccn futur,  & dolundo,  vt  idm fcnbit  mim.  JOfj. 

Diucriuïcaius  ptoponitiir,  fi  maritus  pecuruim 
acceperit  dore  pro  pan  im  όπιο  arxoris .  qtix  propri  tiin 
ipjliiit  patiimonnun  An  fi  Fundum  cm  en  t ,  vt 

con  t  tadti  i  pat  t  ici  Domvno  Sa  K  cfi  mil  de  beat.  N  on  hic 
ail  rom  police ai)f pari,  qtiod  vtilgb  tUcorcmà  d?eiiui± 

JW,  —  5 . . . r-  pecawàm  in  envpncincir.  p^diortïto  dL 

diet  tiniphci  repudiatione .Vtiani  fi  et)  ammovt  ad  C  mobikm  bal' cri  ;ideôquc  h icvi  immobile  luanat ur  1 
fucccdentt.iti  erdifiC veiutct t  laudimiti non  debdmir,  "™  V1 1^·'  nottila» tôiionnonts  m  altam  un  ■ 


1  foitqiueilionis.D,  de  Acqutr.  bçreoit,  Scd  Ii  pci  cef- 
ί tonem  &;  tianfktiotim  «iu4  putandum,  bis  qui¬ 
dem  cafibiis  quibus  fît ventfiiicme  coharrcdi  Ladladc- 
hcli  djïimus,  qtind  ftisèperfequitufjfeloiiii,  ardcyl. 

4  Suhiequifur  qu.iîfao  alii  non  nuims·  operofa*  iV 
mulnpl^v  Qiiid  de  pecunia  indoit  m  data  ccnieii- 
dura  fit,  vt  in  empriomirs  ptïdiocuir  cemuertacur, 
qu,T  propiium  imuims  pacruTi  onium  cdft'artmr.  Qui 
conari  itu  s  apud  nos  frequenti  tliitiuseft,  cmn  p  Aires- 


. funi,!  fed  v]  &  pottfUre  côacntîonis  in abm  sm . 

tnobibs  ici  natu  ram  ir^nfullëx  tle  qtiO  ro  Lilta  Tiriq.  in 
mmcLf  t.  ekjfiv  -  itum.mo,  N  unique,  yr  ba;cvcii 
jim ,  locum  habent  tuter  eos,  i.ritciqtiôs  fie  coiuicn- 
tumeft,  quorum  per  Louas  non  cgrcdmnnj.t;  ied^uo· 
àdte'tdoij  &  fundi  Dominos  in  naiuraU  luafiitultatc 
&  conditione  manent.  Quo  fir,vt  ii  pecunia  quarum- 
]i3>cr  d(  fi  mata ,  aut  connate  u  duorum  afte  il.i  emptio 

fu  nd  E  fi atj.  iocus  ape tiatur  omnib  «έ  i urib us-domini- 

cii  firliudimfis,  quod  it  Malku  nocaix  Hunni  το.  Scd 
de  alkgiiatinOL-  lundi  tmptl  io  dorem  non  debean- 


t"r.m,  nobiles  pecuniam  malum  quam  pia'diaîn  filias  Û  uir  ^vr  idem  dkit  ibid.  vt r i .  vlrmio, conitrinn  ^ulii 
TianfcrtbirF!: j  &  jiatmnorio  it  fuCCelUom coniiilem t.  etnfetur .nomme  vrOns  ab  jmsio  cmtlSc  5:  pto  ea. 


idt  oque  vnica  tantum  emptio  fingioax,  nec  Lequuu 
allisi  atio.  aiiud  efiquanl  cXCCUtio  veninaonys^  Sc  tra¬ 
di  tia  poSltik onis  ,  auod  iilc  aieverf.  non  obftstvld- 
mum,  jiui' nomine  luo  ranitt),  fuicvxonïïiïicriijlïiæ 
pofi  enq-f  iontm  01  inccniaUo  deckraileiic  iê  vrori 
tmpruni  velle ,  &;  vi  iacisfiicere.t  obligationi  dotali, 
qnod  iilc  cradif  ibid.  Dumct,  IU.  in  ampli atior.ibm. 
QlTyd  tamen  limitai  isi  ipio  acquii-ΐτ CjV : n oipcandem 
dedatattonem  polkr.  heres  mariti  hc ere ,  nïfi  ton- 

etiirtiLTjan  non  debent,  nec  id  ^  icd turis  appareat  cnm  fiuifc  volunt nttm  oiartti,  ,mc 


Multa:  ab  hac  quxlliunc IpociesotiltntUr,  veluri  com 
patet  fikai,  au:  patruus,  aurquilibct  ttuini  CTittaneus 
dotator  duo  millia  nummum  in  dotem  dar,  pto  qui- 
busdtimmndûc  genero  tanti  ailtimaiami  Hic  proti- 
intt  interrogato  litccurrat  venditionem  videri,  quia 
æltimaÜD  faciat,  emptionem.  Scd  iimplicites  falfiHti 
cfi  &r  a  voluntate,  &ruirrncioiic  partium  pendet,  vr 
alibi  dis  imus,  &hic  contrariam  mentem  tui  fle  con- 
tcahrntiumappai:ec*qiii  de  venditione  in  matrimonio 
cofi.rr.ilicndio  cogitafle 
conlifiucn  rorum  foi:,  fedid  tintum ,  vt  de  fipnat  o  va- 
lore  rei  quanti  ea  e  lier,  non  ignorai  crut,  Dcûgnaru 
isfitur  &  circr.miLitbere  tcilimarionem  rei  dotalis  vo- 
liTetunt,vcnderr  non  voluerunt,  quod  retle  Moi,  fen- 
fit  in,  gkf.i.  mim.no.  4.7.  Deinde  vt^ftimMio 
dicatur  emptionum  facere,  lie  coirua&usconcipit  n- 
dus  çft  ,  vt  dormis  derur  aceipiend  ,  Ce  is  qui  accipit 
didam  adlimaiicmem  foluerc  repromittat  in  csfcim 
foluti  rnatrmionif ,  quo  i  abi  pendet  ab  cutnm  vendi¬ 
tionis  dftdus  :  Nam  fi  malit  domum  red  dei  c  emptio 
non  fit,  fin  fligat  rcitimmicnifm  luluete,  hic  vero  ifh- 


mafiro  obm-neric  aliunde  line  ipims  ftipulationc  vt 
doiuiion  e ,  legat  0  :  in  qui  bu  s  n  ulla  dt  mariti  intt  nnn 
de  acquircndovicorio  nomme. 

Propotiitor  &  sirus  quoque  cafijs,cù.m  niaxinu 
ad  coiiuenri  o  nem  pecunia:  obiigariLT,  in  cmpripneui 
ptadîoram  non  conuemr,  fed  fus  propria  aJiîjnai 
vjiori  profil  mm  a  accepta^  qui  cafiis  fteqtieniilliiniii 
rft,  in  quo  ilîc  fie  concludit,  vt  ilatusrlauditnia de bc- 
ri,quia  taLi  conucnrionc  mantus  prqmiciatvxcuicTTU, 
&  quia  fi  mptr  praeda:  obligatio  eme  udi  ab  ea  poils· 

. ^  ^  _ riotem  atbnnr  formari,  hfiqtiecf.ir  fe  hic  liberet  id 

cifur,  quod  dici  lolcc  ,τίΐ  nnatiouem  tmpriooem  fice-  F  obligatione fm^nJi,  emptionem dïc,&  re  ipfii funda 


e.  1,  plerumque ,D.dciur,  dot-quod  &  Molui. aducr- 
ot.  ΐ,ΐά,  glof.T,  numer.  j,o-  &fcq.  Giictftm,  cùmdc 
duobus  millibus  itumitiuni  conucnitm  LEiemacepro- 
po lito, &:  eodem  inCbniidonius  datactl  pro  «o  funi- 
nxi,  videmur  nunquam  m uldigmonc fmire  nummi 
fed  fijlïdomus  dûtàKat  bleui  rnuiiîru ,  &  pccunix  de- 
nûminacio  x  ilimalrionis  dt  valons  tantum  anfi  ad- 
ietla,  per  ett «use nûtat num.100. ScitÆi  fed  diligenter 
d.Lcri  mi  nandi  funt  caini,  ne  m  patalogj  fin  n  m  incida¬ 
tur,  Di.ïiinus  priori  cafuvc  pomtiifj,  cÜnr  icilicetiu  LU 


Ibum  venderé,  &;  nutiari  dominium.  Quif  lente  nos 
hactenus  mul rot  feudorû  Dominos  fefçilit ,  cùm  tn^ 
queii  ri  îTîjti  i  côiraiïus  tak  s  iint ,  n ec  tamen  vil  um  vn- 
quam  Dominum  de  rail  bu?  '  audi  ni  ta  pet  ü  il  e  audi  a(j 
ri tn,aur  videri ιτΐ,τοΐ  anno,  cclebarimo  in  Mro  verLa- 
tus.Nec  dubuo  quinpofthaCid  ïantaauidicaïc  homl·  ^  ^ 
ntirq  muki  fini  petit  ud. 

Sed  ne  fie  quidmcafiis  omnes- JarioneS  îndamn 
exegimus*  Cùm  alius  quoque  fuperiît  de  manto,  qui 


Vxoti  pto  pccunia  accepta  eernum  inam 


rcditiisad 


3  2  y  Des  Droits  du  Prince, AîlLXX  1 1  IL  \i6 


riQonmrt  quindecim  provnO^ul  XX. COnfti  rui^aC  pro 
co  rcdicu  fundum  proprium  aü-ignat,  üur  fadttm  eiuf- 
dein valons  empturum  Γι'  promittit.  Mulca  ante  diri- 
mus^quse  prafaiiiTa  hiuic  cafum  deciduntiNfim  de  c6- 
ÎIhoîïduc  rt'dititî  iupcr  fun-ao  negauïmus  laudrmia 
de bc r i ^  qtmmi is  i nJrmmj  sis  deb rat ur  fi  .p erp e  c  utis  eft. 
KiiTrÎlundc  altignattone  rt^irusfuptT  fundo  diftinxi- 
mus  j  An  redit  us  jj  ro  quo  COflfti  tü  LCui  aJlîgnariû  redi- 
nubilis  Ht  pecitni^vc  tu  ni  vera  απρ  no  ci  n  fcattir,.  quia 
reditus  redWtilis  pecunia  fungatur,  Si  locum  frus 
teneat*  &  fimdus  manus  mutet  Si  aliénai  io  fcquacur. 
Si  n  rtdirmbiJisnd  fit,  vi  quia  ad  rationem  vjginti  pré 
vnocoilitutusj  mm  permutatio  potius  vidcridebcar. 
Quodû  redimi  buis  fu  non  natura  fcdeormemionc, 
8c  conditioni  reditntndiidirtingucndum^ari  conditio 
nuuenn Éum non  excedar,  efc  Art. 'io:  quo  safsi  nulla 
lui  di  mia  debemur.  Sin  excedat  debeantur.  Cat  terntn 
ÎünôucndiimncdpiGOnuitriir,  π,ΰη  à  die  comnt&ui 
dotis  confli  tura:,  Îed  à  dic  Iu  luti  matttrnonq  cmn  ica 
comi  ens  tj  vi  marin  îsreprçfcncaca  iummaab  yxoie ac¬ 
cepta  fundum  fuum  auignacum  intra  quadriennium 


L  aut noiit nn tum  à  d te  Fo furi matrimon tj  poifet  recuiie- 
rair.Nam  cùm  ante  Jbhituin  matri  m-amum  ea.  condi¬ 
tio  redemptionis  exerceri  nequeat ,  n&nanrt  incipit, 
quam  currere  poil  Lt,  ex.fvlt.  C.de  annaLcxccpi.  Idcrj 
fidiitum  ÎitjVt  mar  s  eus  refticurapccuniafuncliim  iiiu 
recuperaret  *  fpcftandaiciluti  matnmonij  dies  ad  mi- 
liumcurfus  temporis,  &  noucnnij  tempus  ad  dinidi- 
turionem  latidiiïiiorum.  Sirdifhngui  etfn  aerii  t ,  quai 
Doit,  fine  diferimine  cirer  initandarum  &  eafuum  aur 
confiindu&t  ,  aut  inconfideratc  νπ^Γ  I esitent].!  tfiflt- 
nium^Timquclr  in  $,  i.gloi.i^  miiTupf-  Se  irerum  nu- 
memoS.  Petras  lacob,  in  tit.de  addo,  in  rem  pro  re 
empfiy.  q.tf*  dationem  in  dotem  ex  tmjr  imorum  ab 
J  aud  tm  ii  5 ,  Spee.  ci  r.  de  locat,  g.n  nhc  aliqua  v  crfiuo.Sa- 
tyc.&  Iaü.vlr,CûdT  de  iur.  emphy  .ciirii  aiij  daLtirT^uar, 
an  dôi.ÆÎtimati  ati  intrÎHtttatadcçqt,  nelpfi  qiiïdçf» 
reitèT  Drciiitrhoi.  î'yS.GmdoFâp*  deaL  411.'  Roër: 
tu.  defetsd.  io.  FcrfénÉs.  tic.  de  fend,  i.  19,  Papo. 
Art  IL  rit.,  iifi  dru  fis  ftt^n  rur,  Am.  14,  Stcpiu  1  >c  r: 
confiî&n.vol.a.Sanfon.inCûnf.TiÆon,  nt.  der*tb*ftr. 

ÿ.ip. 


ScquiciiE  tiisa&iofinnmmiis  Vriltsp  recède  nrc,^Utfcft  de  Bâilllo5  Sc  lue- 
c  e  dan  ce  eiusrachap tu ,  qu n d  η 0 s  redtinp riuum 
appclîarà  voluimui. 


Article  IXXIÏII, 


'AiÎbc  Jn'ab  baiij  'iieracJiapt,  uiür  Jircrredc  ion  itnicigneiir. 

S  P  Rmogenititf*  non  kabc^Uillium  c  mç  rachatum  feu  redcmpmwj/  in  fu\ 
^  do frai  m fiamlo  nati. 


‘  Coi 


Nehic  Articulus,  nec  qui  deinceps  feqminturvf- 
que  ad  7p  estant  in  librûCùnfuetüdinis  yeteris ,  nifi, 

fi  ai  birdari  i  ré  rdiquïd  cftiLfaipturti  de  ïôinmsDu- 
ces  Gor.fliturione.Huic  r,-unen  Articulo conuentt  ali¬ 
quid  euiti  ^rodirifa,  qui  Sc  ipfc  excerptus  eit  de  uy.  iij 
vereri.  Ergo  deinceps  de  ËailEio&  racham^mus 
maicm  valde  quidem  argument ofa  fed  perutili  &  co- 
gnicione  digtia,ma  Sc^S»  perfrequenti.  In  qua  traita- 
1  ion  e  Latinas  vocej  à  me  nemotequirec  in  cure,  qui 
nefimdo  quidem  Larium  audiit  vnquairt  ,  ne  proinde 
quarJitx  verb  on;  m  circuit  iones  inrelledtum  a  ut  fin- 
ge ne, au c  remorem ur,de  quorum  verbomm  '.'i  Si  po- 
tribuc  fuij  lotis  conuenienri  us  dreenms. 


C  deucncrar,  bk  courra  du  ponitur  m.ii  cri  lus  bo-illi  j  in 
terris  minotss  nullum  clic ,  ficurinec  aiis  quidem  eius 
ailiiiaî  Articuli  dm  in  y ÎiUüiir,  quôdé  alibi  often- 
donns. 

NoOmtcsappdLuitdim  morruovafraHa  bac  5 
bail  ti]  ffge  reud  utmi  nen  te.rçj  i&u  ba;rt  d  c  a'  ta  cc  '  n  b  - 
nori  i  Dominus  iu  penori  5  frudi  apetto  L  mien  te  teu- 
do  fruit  tir  5  donec  iuftatn  vigind  atmonim  «ta- 

urnimpleuent.  In  imiores  liituiriliurü  tftbaillio, 
aper:  u  quin  turne  uq  ne  ft-  s ,  dy,  lus  i  sdc  Franci  s  hec  çyd 
tens  Prou  i  n  dis  ignotum,  qu  aquam  variat  y  fus:  N,im 
Si  Pari  fi  F  Si  Tu  rosi  es,  Normani*  Andcpf  Cenomani, 
BJ  i-'kiyli'L  λ  Mit  Ejj  jCarn  ntt  î,  Aru  ernij,  M  cîdenfçs  ,Lv- 
riu  bpjtlio  vrumui^quod  fuipriihi?  iiirëdt'fcntnt,  nos 
liomfimgumeituf  agnatione  kd  ftudi  Irpeaundnni  ai- 
D  ^d,?nfl®us  Caqbj3n,,¥t  Pfiriiieiiftîjquidtttti coIlfriëH- 
Iinui  quoque  vfqucad  cerrum  grinin myouod  abroga¬ 
tum  in  ColUiietud.  P.urinenfî  miratur  Mo! mil  no  alias 
quooue  FrotiineiaS  iVquurar,  f  Jt.  Hoc  omnibus 
tfquecomnume.qtiodqui  (U!  biiilbi  habet,  ifqflus 
yu  i  luos  bicic,  nec  (ubijdtur  i^rionum  3redi  ri  oni,  fed 

1 1 ΪΛ1 EIT^  mi  hh  C--.!  1  1-1  -  s  .«.· 


Nota  t, 

ï  Μ tu  r  mu  Liül  nm^cLsum,  hudmiu ,  mÿc  rsumt 
nanbA&tita  tmnvttm. 
t  *^ϊβψ*  GtbfridtCBrTefld; 

i  BaUdJii^ijÎ. 

4  Rachripr, 

5  Έιμ  <hjfttmu  i  iiiUU. 

*  ï-'*ifnr.~\  Hic  Aniculos*  vt ante diri mue  r.T  ,Tr, ,-™  f  '  ~  LI[LJLJ^1llu-  lanonunt  nruirtom,  icu 

1  gruit,  Froiridi:  quo  iure  maiori  mei,  baiifiuJ  dur  ΓΓ"  LJÎÏ^1^ fn][ttjr·  Scd  quod  tn  Fr.mcko  Ir^Jlio  pd-pe- 

,!i  mpr,uiiffl3di,iiit,codtli,  &  tuduog* n,mimpd  m fl!  pupilli  dcftratnt.in  «o4p 

nj  pottflKm  in  mmerem  nc&t  Au.  tll.  ifta  e,mn 
non  comperun r,  ™  U  ttm*  d'tifa f  E r 

vero  notandum  compmni^quod  a.iufuis  non  fuent 
aur  fmimadircrr.iTivaurdocuifk.Jioc  Articula,  & 
i  nis Ducis  ConiWturionude  quadeferiprux  eit^ilTiiani 
quam  voc^ur  Giiufridi  correÆmi  ejfci  Nam  cùm  ex 

eius  diipoi] aorte  msior  natu  in  terra  imitons  bail, 
habr-  ■  · 


1m.,-  uJl  T-  ijj  ieua  imitons  hait- 

Jairn  hitbcrec  j  fi  terra  (fît  enim  fütrn^m  baiüium 


non  obtmer  :  Nique criim  noliro  qindcin  iutc  tücda 
i.aitJ'r  iufe  defemirj'  Sed  fcmprr  alius  cil·  baiUijiure 
Dominus,  atus  EtitO^alrertcm  fiingtiinfalteiusti  feu- 
do  tribsittur ,  alterum  rationi  femper  obnoxium  ,  Si 
alieno  iure  &■  fine  fi'uimr ,  a'tcrtitn  fiti  colligit  Λ:  fud 
ioticcnpir,  Arlcgefêiidi.  Ne  pater  quidem  ,'tlir  niatcl 
lieccfEratc  ra:  innis  rt-dderid^  pfolmtur,  nec  difpofi- 
cone.  1,  cùrii  oportet*  Cod.  de  bon,  qua:  lib.  vtimurj 
çù  in  pater  vfumirtuiium  b  onorum  m  aternorum  nom 
O  iiij 


A  RT  !  c- 
UWI I 

N  O  Y  A  h 

Cok  ïh 


317  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  XV .  32S 

i  X-  Tl ^  ......  J -L-Ill: 


OftOCnt.  ITiLlLLJ  irn.··  - - .  ... 

vocauc,qui  bube.it, L  a  G  a  a  d  1«  qu* 

KdUium Vi  habear  Urdtiiftruni apprit JtjJiMun- 

éaiïèm  ,  votera  CalliMemburgiitti  veteres 
Ibiilof ta^FïolLrH  ■  uç  doccttCiBatlhj  iuï» an- 

acstit L  it  «ccûlim  tanrum  püpiltor^ ,  "icntainr 
«^fidorum  pupkllm'mm,deLv.torumrealnIm  ditibl- 
uendoium,  li  qmdcm  amiquaUge  fcudiip&à  «n- 
ccûionc  a?bçaunitï.  Citei  siiitr  A.  4 

4  l‘  ciH  riiW,]  Dcfcciburur  rachatus-Art.  76  mi  euro 
itpcrtii  morte  dumtaxat  valMi  feudo  Dommm  ulmi 
ŸnsLisii-uifctbus  imkur >  es  cuvera  appellatio  muua- 
uir,  quoi Kuerfiuu  m  iiucthtondmqu*  paticmi  feu- 


Je  c-tp.  C'urr.  ΐ· lue ycro  a  baillio  üHm,quo:i bailltum  j 
non  mil  m  minores  ιτ-ΐκ  competit  atliulhm  co¬ 
nnu  jEt^rcmj  vcdcmpmrcini  anni  tantum  vnius  qjo 
VivlÎnlSus  dcdcfH-rtï,  oiiuiêtinqiie  fiatfes  ïtStis  Ht  Née 
lumen  ficajccipk-uiuni,  fluali  omnk  puflim  Se  fitic 
diicrimine  feucla.  dut  IsaiïUj  .nue  redcmptiui  inter  te- 
ncimcui ,  ii  quippe  rtun  îtu  ci\:  Niim  phirimaimqi 
multe  jpiutïi  d  t  m-  t  I  o  iurc  h  a  bcnrai,  π  ce  batllto  nur  nr- 
dempti  kd  obnoxia furw*  Eli  verb  in  talibus „  Se  hoc 
Îpfoiji  redemptius)  &  rclcuio  fraudUe*  S:  conuctido 
nra-rimut,  quod  bat  11  lu  de  re  fcnpLît  And,  tic  lier.  i. 


I  1:1  . . .  1  '  f - J  *  I  .  ·  -  ,  i  O  l  Γ  1  1*· 

Auw\-  i\m  morte ,  bries  anni  vuiuifnulibuî  redi-  R  $,  finuliicr  Alrliic·  cpoft.ii.  hï>.i  &  Mol.f  aj-rtu m. 

-■  Ht  -  4,  S:  fepe  repetimus  omnem  tendi  naturam  ipc- 

eislibuÎ  comien ricuiibus  eomtmpi.  Quart  hoc  pro¬ 


mit-.  RtiAetupciiuim  igitur  Ikeat  appcOart,Grçd  coin- 
mode  ψτ  vocau  1 ,  id  Lc.il  icct  quoi  pro  reuerljorit 

Vijf.tllt  ibiuirur „  cum  almqiû  rimer fm  (it  ipia  potius 
Rnu  drhidWr.  gtfrteralior  appellatio ,  vt 
Art.  fît.  dixivnuri.  Sed  Se  jfÎamùvn  Con  il.  Leonis  ij*  ap¬ 
pellat, qui  pro  rcmuninone  imiefttfuropmdittirjll· 
j  e  ui  um  F  ranci  uppçÜ  anr  un  ublïmi  Ü  fqpfu.,vcluti  quod 
intercideras;  inuvte,  rdçueiuï  à  Domirrofeadi  prciio 
C(inue(UDi  .qu.tmiju  im  111  ycî nuculis  Con  1 1 1  erutlipum, 
vocibus  Încpix&  pler Limami jjlluÛones  cJÎingi  iblér, 
vr  qui  poleas  caklemquc  barbaras,  pcrikpc  liabeanî 
oiigineSjVelmiqiiasMûlÎ.  confeiutur.  |.ü.  inpmic- 


αρίΐό  lcriianilum  iu  lus  di,  quoi  Conliifrctido  iu- 
duxlt. 

ά  suri*  ïtrrt  it  fin  tfatejrgntkr.~]  I  v  v  r  1  0 14  e  v  ji,  ,  dilu 
voce  :i  nomine  i  unior  rtedueiiiir,  vd-utificompiirt- 
timis  es  inHmone  iLiucniorem  feeetet.  Qüûdvcio 
Îcribît  matoreCû  fiatu  no  habere  icdcpipnuum  m  feu- 
dum  1  u  nions ,  ]  n  te  Ils  t;e  dt  U  it  n'e  ttnnc  rn  iutittgnmrie, 
P  H  ïrmmt  imtifrmttr  d^tfur*  Citron  iris  dmttf  Wf  ai* 
Srignturym  *ù ψν  ijl ùjùfrrtiif  >  t?"  dtFiifm %r 
du  iuueiçttt J*r. 


Article  L  X  X  V. 

v  r  ^  NT  1 1‘an  du  rachaptj  (e  Seigneur  11c  pourra*3  cMoger c  le  furuiuanc 
'0\f,  des  miniez  fleurs  en  fan  s ,  ne  hericiers  de  celuy,  par  le  dcciids  duquel  feri 
le racbapi  aduenu  :  feuf  au  Seigneur  a  vier  Si  Ίουγι* cl  des  logis  ordonnez^ 
requis  pour  la  cneillcccc  des  fruits. 

PEndmti* anno  ra chatüs  "Oominm cogertb'non pûterk  * ftiperfiitm cotttagatcriiïn ? 

domo  d-fitndï  excAttntc  eorttm  filios*  nec  iutrrdes  rut  s,  per  r uhacktum  me  luttas  aca  de¬ 
nt  : falito  Domhn  l'fit  i&pojfvjjhiie*  lotorum  defanatorum  ad  ^llcfhim  fragum. 

C  nbii  s  escladi ,  &  pjitcrna  5c  aui  ta  dom  rj,b on.o  5:  aequo 
Notai-  π  α  n  cEuc  tur  l-.  Quare  cri, un,  ft  in  vnicn  doniû  fcüd tun 

coitlïlli·  i  tnandum'  quant  t  ïîr  îftihï  vmuïîocatïo," 

vt  1  ta  rtc  cc  b  ta  v  aj  latîus  tant  nècd  EIlî  î.  l  lm  t-ir.i  r,  nec  jmc- 
L'im  Dumimiî  habeat  quod  mre  qtiittî  polITt.  -Sin  ;lLîj 
quoqu  c  fntebus  i  unJ  t  linttraiioncth  donms  infrtiCti- 
bus  li-ibch  non  opo«ctc,id  quidem  Jioiile.Scd  tamen  * 
aVm  ca  oontroiivrfta  iii  ludicmm  Pnrififjiiïs  Cun* 
vtnîlîècflnno  ^7.  îndimum  A  rcEto/ciibii  vallaÙani 
iurcrdcnij  ûuï  rçdetnpuLiijdonîo  quidcm  cspcili  noti 
pofTb,  Scdtavnen  kfiimarioncm  pcnfiunii  tdtJi.mnu^- 
i’oinond.im  Domino  :  idque  lupracfctcrus  Hmdihtt- 

_  _  „  %J  „ „„ . . .. .  f . .  £tu*.  Et  veto  Cun* co  11 1 ra feji te nriam  ibant  pLaçiülk 

iim  domus  Èr  vilia  eodem  iurc  rensretw  ,ίίιηη  dioa-·  D  faibitMdiu  ÿ.jS.q.^.  5c  ΐ.  t,  t,d  ο  I .  ft.  it  u  rn .  -<j .  Q  y  t  i  J  il  1  c 


i  tAn  Àtmtii  rtlmkm  wt  ntihétM  domine  dikutur* 
t  Artfium  C(*ru  Ptrif  c *  dt  Tt. 

4  PurwiÎittt  dtt  rAsb/f>tI\  Ni  hic  qrndem  Articului 
ï  vfquam  in,  v  c  ten  :  Sc*d  iitagnà  tamen  raîionc  conllitii- 
Uint^qund  liic  e,uictur  ilci^quA·  nugnis cîiam  mbu- 
rutijbus  in  mihcandoncgoiiumfaccliiUccH  Naiocbm 
Dqnùnus uneAegc,  &  coüûtflîoii.e  k-udi  prazdio  iub- 
i.ii.àofr.iwiüf,  vdmi  intcjnniccinfolid.uo  durante  rii- 
dfmptiiiOjConfcqucns  id  quoque  vidcbatur,vt  &  do¬ 
mo  quoque,  qui  agro  fedetet,  Huerctur^Lim  prdeibr- 


put  içdcfqiu:  cflctHmcJi  fïncndi^S:  in  fritibu  habitant) 
domuv  hab^tytur.  I.  dnnuLimC.de  ici  Ycni.iL  pndiü- 
rutp.D.dc  vfur.  de  DoiriimpcxfomE  id  pottiTitnÎi  ccmi- 
urnttcT,  vt  &  dôrdo  ftitcretur 8c  cxoptiretur,  quant 
vadalluituo  olim  beneficio  Jaabtulïcr.  His  arque  tali- 
bus  rabonibus ,  cùm  c-ι  tua  aliquando  in  rndidum  vc- 
nîlTç.t,  avcicuntroitcrfia-Iiidiccs  diduxit  in  adirer  tari  as 
Çen.centiàî.Nogat  qtiklcm  M  oiinçiis  fcLÎndum,VE.tam 
pr^fradboiyrc·  Doiniuus  feudi  vtaïur  in  vaiTaîliinibCui 
Iktis  clic  debeat  ii  fniditbus  integri  vniüSnnniftua- 
lur^qualcs  cxfundü  padpi  pudiqit  j  lcd  vaShdlumb- 


AreftvniitiïciEioratïii  fpccic  Jcfcripp.î  de  apud-Ægid 
Jyijigift-  tT.rCT  dt'Cll . Dt. tl'f îj/Jijb .  f.4.  F-iitrt  WJiflrr ir*n  de 
Sâtntïi  ur  £iAnhtttfgr  anus  aducrûriai  iationcs 
MAgrder  rccenftr.  N  obi?  vero  gnmikndtirn  lVincipt- 
busiiüftns,  quod  dubiam  &  côecoieî  rf.itn  c  mrcquï- 
ftiondin ,abfdilô  p  romi  nn a  rn  pnv  c  idc  r  i  m  ,i  n  quiL  Jt f- 
Hnienda  humai  du  s  aî  i  quid,q  1 1  im  qtiod  Ül 11  A  te  Ll  ü  rft 
iudicatumj  ont  Îcqüuti  ,nc  ici  1  icet  va  LÎ.iUü  is  .tdibus  pa* 
rci'ms;  expe  Hîtç  rar J  n  £tu  eda  prçfçrtim  de  itmclH  mcit- 
ic  prardccdfbirEi  iLomo,dc  m-cvlHs  penatibus Jra ne  ta- 
maiDoimmii  tcôis  ?  qua:  colligedonmi  reponfodo- 


iïp  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  X  V I.  330 


rà  nique  friictuiirnCfuifi  corKparhh cfTcsBf  j.artcre^i»·, 
fmciuï  nui  Liün  vn6  totû  vcrtcnté  mines  crcféere pbf- 
fcnr.nl  leliiiûs.  colb^ertï,  {yluatum  ^d.hnjinfl  tacuuni, 
adcïc  venarinn  i.s ,  tLiraixmp  Gtpt;  ri  fin  ï  aliai,  fu  jjgû  - 
nat  *  que  fie  vt  défi  cure  pofliot  immodcmia  cipi  lie,!-, 
quord  nos  infra  petfeqiu  mur. 

Notai, 

l  D  vfwa·  M0J1  ift  I  »  T4ih*ptif  πιμ  0*  SiU  4,  f . 

1  ûffi-ii&jtj  P  fil 1S  pende#  fi  rjcjjjftrt  {-xmaU  Pffîjdiiik  - 

mm  vafo  Si. 

j  JurrrfSfmpiim  tnflifi  #r  ngr  «Gft  idtften  ptt'ft  finit  lit 

lÛffitüw  . 

<5  fhfædÀn)  non  jftsr  iti  riiÎ'4pHf. 

1  b  p ffiègtr*]  Ac  uead  eitiuruiaiicm  quidtippen/ïonis· 
c  o^t'tc  vj  tü jJJ  Lun  3  qü  ο  ü  Pttisd  t.tcj  un  tj  ex  i  f  In  ^tHû 
noni jucm ü esta  11 11  us.  Solhic  Ποίημά  in  iüïlitü  Bcnt- 
êtotWiu-tudiiiü  excipii  ur.  Qu_od  ratium  non  cric 
ïam inhumane  actipfciufitm ,  vt  it  dum  truttus  colli - 
jc  Donmms5rrid,iio  aur  othiiuo  velicin  damo  viJÎâl- 
moran  3  &  cam  Lixi  Ætk.s  fine  vt  admitti  ρ<.·:1:( }  cx- 
dLudttteWat ,  quod.fstio&niutua  ncculîinldo  oHicij 
point,  nt  verba  a  J  iniquum  L-cnluni  rrahanciiTj  Se  iu- 
daïccm  loqmin  turj  Qtja  de  reextauc  Cùnfucîud-Ce- 
nom.  Art, 12  4.  Anefium  Art.  mj*  &r  114-  vbiûidt  Sim 
l'hcritiir  Piclun.  Alt.  i jÉ  éc tj^tmipcnf.  flrri- 
cuL  f  ο.  M  Lun-ri  c  a  b  ik'  vero,  quod  1  j  bi  compcimm  de 
mdomm  neihorttin  monumentis  Molin.  feribic  ho¬ 
irie  Extern  lu,  ,  Cùm  an  r  Baronia·  mtr  Cille iiart îa  m  he- 
ntfiao  Due  ü  BriritnriHÇ  rn  redempturum  ohm  ma- 
dilîet,  itisDucihiiÎic  percipiendorum  ftudhuim  per 
manu  s  ibas  Se  Oflicûwi  ora  m  iu  arum  (y  t  J  oquuuni  r  J 
&r dauci;  &  eu fiodimn cdRarum,^;  tirer  iun repoietn - 
S,  siarifi  edam  nourrie  ilto  dicïiuli-  Erfucrit  JortaHc 
Ducibus  noihfi  olim  eapotdtas  & pnroganua,  qti.L 
hoc Arciailo  aJiquâtidujn  aur  mimmuraiytdttftrtia- 
latacft,  forfüi  non  fatis  prudenti  cocifiSitupiiun  ni  Rc- 
forimtorurntAagldiïameÏUjn’i  Card  in  cufroduLCL- 
ihromni  Se  nrciurn^tuT  ad  public iceuiirjiitsn  tuo- 
i  me  ru  mo  ha  ben  t,  mutais  j  son  Ht  b  ntt»  Scd  q  uotl  i  ne  :ul . 

dhv  Duct  ip  per  fe  St  Ofliciarior.  Jiicus  Iurifdidtjùncm 
cxercLtL-  fûlitumin  feudis  fcruientihiis  inre  rudem- 
pÙLsi  &  Jmâni  fuos  facerc.ptrquam  vûtarum  tft,  & 
idem  jus  manet  .exCosiih  vetcrilctamits  Ducfs  τ,ηπΰ 
iq  14.  eu  s  ifs  fj^rptum  eftp-  infr  Arc.&Si.  ÆLmÏiü-  Annæ, 
Sc  LuKout.ri  XII.  Rcgis Îllefîs. mèiife  Scptcmb.atino 
i jjj.  q üæ eibin  Camcta (vrvtican c}  Com, puror  14m  t  vt 


A  &  pLCUuituJï  Ait,  5ji?j  Qu  ne  1 1  idicCi  Γί  rû\  j  I  urii  J  i- 
d  ioiîera  ïmc  L  itre  J  H  feuda.  1 : 1  bitd  exeïCen tin  ce  Vîi  I  · 
lailiçio  i  pea- ie Meos  quibus  mandanaini:,  ίίΐϊμΠΛ 
Oftiddium mfentuuun  eo  itire  capmm.Qùod  5:  p.Ui- 
riimn Regum  Reiîj-ipds  de Jawriun  «JL ,  isc  hac  ile  1  c 
cjLtajtrj’jttcr  ada  Pr:L-Jid:uus  Rüedopej’.iis.  Adcoque  J 
crfi  CLtLqtiam  J5Eiiircps  redtmprim  i:.is  rcniifcrltj  ne  Lili¬ 
ni  tamen  perit  imi  pemuiRjEn  flR fetifer  manus  Ru- 
g i  orum  c  u  π  clorti  rfi  Rei  cnduui  tft qrn  A:  ran  onib  1 1  s· 
obilringutn: irr . ipuibui  tamen expadum  flrtltr  »  quod 
d  oniuiiai  n  is brabee ptiim  fu  liJ  l ri p fin  r,  ντ  ita  cx  ia:  1  o  -  , 
m  Ima  uitfUjgiaitui·  &  Rudoum]  fpies,  &  ihidumn 
qi:.Lnr:-às  R'  modus ,  Jn-uconfiriiaiiiii canonii prine i- 
.  p  patnm  'onj  |  do  min  ici* 

LtfittHtnâtH.)  Magna  quidem  rarid' dn  altero  conin-  4 
git  ni  i  hpe  rtlitfj  1  u  agna  i  11  mn  th  p  huma  π  lîaR  in 
edam  nccctTaria  cauta  .  quianmiam  maiitijs  in  fundo 
vxoria  pnEmoriiias  niln.l  juris  habear,  fcd  hic  ved  crux 
donationem  vfbsFreituj:  aut  vfii?  ρΓα·Ηΐρροηοπ·,αΙιο- 
qui  non  tadk1  elidi  date  eiafbm  huius  Aiticnls,  Sed  ta- 
Sflcii  i  jdocBtnqtit  modo  accidar ,  vria>ariiu>  in  sedibus 
mnnvar  pr.edcfunctiE^ofi  :;  polluf  mr e  Domino  cogs 
fiûii  potdtyi  cxt,tr  p<r  hunc  rrxmni ,  vt-nre  harr-de; 
quidem  etiam  cxtrdnci,  nudtosiiuuis  liberi  ddunCb 

COÏIÎUgiï. 

'J  ί-1  m  i' ]£*t  c  rihnutfjrr  renau,']  Qo  x  v  fu  &  aprirud  i  ne  i 
ad  colligendos  huftus  lünr  comparara3  ctiurlirurdi 
fijihulï  iitincncLH'Urn  j  qrra:ad  ϋοίαι,ιιοηαςπιιη  funt 
comparata ,  clmitescbufi·  „  buhilia  \  οΐπΐΓ^  caprili,-;* 
g  hatœ^grflmriàj  ρ-ττμΐϊ_,  apotheca:,  ornithones  ad  v  (vrm 
(nam  vohipt adorum  alia  cau ίλ  elV  tu  rcul ar ia  Se  q  n 
Viûro  ni  11  s  hoc  ntgen  ere  loca  r ,  1 3  h  *  'vj*  tam  etfi  π  une- 
non  fumin;  trm  itiiituili  aut  dehetm  quam  veteres  illq 
ί,-ίί'  Π-Τΐΐιΐ]  a:dibii£  Se  diens  ad  habiranduns  non  vrcrur, 
r.cc  cctJa  vinarupdfi  quia  recipi  fi  ndtts  anni  cius  pof- 
iKx  equili  *  ntii  equorum  aiatonorii  autditetk- 
lJtJtiim.  Nkm  qui  aiinumns  eaulRvchédi  Donfim  aut  ί 
hi  m  tdirij ,  :mr  atic  Lipjj*  a  u  t  v  en  anoms  caufa,  aut  çefta- 
t îonis habemur,  in  redemptiuo  nonvcnitmr3  fictiri 
ncc  lirinaiticn tiLfitiimj  nec  bihborhcca?  rjcc  facilium. 
SvdA:  fi  quid  hhiitanomscanfi  D  campa  ratum  quo 
D  omi  1 1  lq  s  colli  gen  dis  fi  Ll  dibusvrri  o  k  vrlu  n  ina- 

gnr  autre  veterum  seihfitiorum*  vd  petej  it,  ü  J  ihi  re¬ 
poni  iinn  polfitnr*  Hk  vero  dl  di  quod  inquiratur, 

qmd  doni  u  s^ippclL-iti  on  c  veniar.  An  in  qu.t  morari  pa- 
terftin.  con  ί ucrir J .  νώπ,Ο.  de  lA.ijj,  Anifiictius 
vt  m  mntena  ndiola,  de  quo  Bart.  L  maTiùihfe.  D*  cc 
oH.  procant  Sed  illa,  t  serarem. 


ArticlL·  L  XXV  L 


1  À  u  : 


kmntitioii  dubailrnr.-tcbpc,  faite r  parle fcuîluc  Jean  l'an»,,, 
pfS  ml1  dcux  «»»  teinte  quinze ,  lut  ordonne  quctoutwfois·'  qir.ru-  K'"v 
cuti  meurt,  'en  quelque aage que foyent  folacrj/  Je  Prince Souan- 

fi'  u  1  cl  s' 


St 1  Ιαι 


ι?Π 

C‘D  Ni* 


(|  J  l  j  i  ”  0  J  vi 1  1  i+cjiiij  JC  i  fJHCC^  OUa 

—  ■  tre  ayant  drojd  de  raciupr,  '  prerendrùit  &  leueroit  les  *■-  fiuii 
ieuees,  ifîues  des  terre?  &  héritages  dudit  decedt! ,  &  des  "  rentes 11  dudift 
decede,  d  vne  smice  fans  bois  coupper,  ne  vendre,  r  pci  cher  tftangf  courir 
en  garenne,  n  en  fore  il.  1  & 


J)£>  mutmmeiïi  kùliij  in  rachat  a  faciam c  j?cr  dtiknêltm  Dücc?n  I oznmm  ,  nn,m 
Isÿmmilklima  ά^ηφιο  (ψπχφιο qumtè cùnjhtutum  amtm%liauti^ 
vitai  ïftec  itj  in  q  uacH  η  ψί  e  a  u  t  cfni  hüredts  t  [  Princeps  $  am  alitti h  lh\hcm  mracfjatuf,  ' 


33* 


Des  Droits  'du  Prince,  Art.  L  X  X  V  I.  $μ 

fruflm &'  pmcntm  Îcâitûfüe  fundorum"  a?  rcJllHMi 0 dtfrnilif  1  nias 
pctéjl.itf  c.M i  ymâcndi  trfarts ,  &  '  pifa&ilipgtm,  '  mrrcmltjm V* 

rtiintü  in  hf  orario  ,  nec  mjjflità· 


àç$&£rct 

4nni*fincfàttyÀtc 


NotA 


i  £ jj Sîj  οριζΰ*  ÊT  trwt^tu . 

1  S*iütm  ïflktriiw*  &  R.trta  m  T rndm* . 

J  P4T  L·  mwtâtïm  r]  Hic  Amcmûs  ,  &  qui  deinceps fc- 
qi  Larj  rur  v  fq&e  .id  a  Êtngefînuim  iunt  d  ci  cnpti  de  D  u- 
c  is  loanpi  s  Cu  n{ti  r  iitio  lie,  qui  effitti  e  CV  hoc  ip  Γο  apno 
D.qrïiiiiî  U7ï.  de  quo  in.ccmt.  Cùni  ίππο  tîîi.  Péirni 
t  fS.  -v-xoritJ  jure  J  s  ifui  de  Pruÿii  iilB  fkmilifl 

craîT  quem  Mïittltrc  miuoressiuftrs  appellarunt ,  rus. 
b.üluj  loanmstilij  une  afpcrè  ^lauan·  exercer  edice¬ 
retur  ,  mouic  aca'biw freri  nobilitatis animos  tenta* 
li'fijue  cfc’çtm  iUe  drino  ucri  ι-on  poUêrT 

vt  de  .icerhu.uc  u&iqnis  remittci  et  aliquid  i  itli  imuui- 


A  mlvïipÎicnruidtîniïLs,  ooa&nTus  munius,  deftetae 
vicilîïit  [iiiîâàCïK  libera  cuique  pote  flas  diceitiia!  ici 
fit*·  legs*  *  Sc  ohitriéh  virinque  Îêdcîi  pareri  phiL-mcd: 
ftaïi  conueûUS.ftaïttcret,.  Sdricct,!  icemini  yt  cmidiric*. 
nent  acciperet*  visjkitagft  ,  fogjurü  fit  (bigicrnt:  di$j| 
cil·,  fides  ceunmerdj  mitrik»  Üh-j. acccpc  Jig uejj^caiM 
gtAuajplicM  exs ms  duranti  U'neticiimi,  cummuirn 
phirf&rtpenatitLir  qui  eandem  condtti  ü  nem  ample- 
db ntu Ι-Jio itfcar ur  j  I i u cuti > -,  /'cari  le gi,  iiis gcMÛidb 
cluiIls  nccdlitaîjiïdes  Ce  &b.ligriaium pignori  bcncfil 
dum.  .cogitur,  vr  qquties  v.iOu  ■·  frudum  iriplriqifl- 
gU'd'ÎTuÎ  fruit u ί ,  rutiei-'alscnum  beutfio  un»  Oicirrt, 
nienuticrit  qua  lege  3c  quo  Hue  acccperi^cufuï  bcjit^ 
ficio  &  timnificcntiahabcaf ,  qÎuisnnongcauMcÔfi- 
ditso  fiuj  cenferi  debear,  qui  de  tOlomLritumaixepe- 


tat«nSianTs",'in'Ékm «nopl™,  &  cmia™  in  ml  Jaten.p.KcibtcJii.ci,  fcilfe.  Qfü1^ 

Γ,κίιί m polUniontinn.*  fmcnf ,  ωηιπκίβίί  *r-  “  rirti^ndtlmaiii ,  ^T,dinnim^raMoliiw*iitiltS 


mÎvfqueproqrellacSÎ,  Duce  patrium  Cuynomario 
Lrostio.  Pulio  deniW  bpriimaitrt  annis  ex  inter  lof  c 
Bncan  ni\  Duc e .  açrius  ntarfuta  de  me  Lg.ro  conti  oucr- 
fia  videbatur  mil  irtcrrupt.Lp  αιτίά  ciln  fiai  bclli  ct- 
ptdiotmr>  qur  Uim  audient-  Luduuico  FrauCesrum 
ib  Priitcipibus  Ocadnuir  HicroLoEvmajupa- 
Eabaïufj  cui  Sc  rcrruscoinitem  atLiumac.  MofceciilS 
^cpcïitanirfum  atiio  >  ab  hue  spfà  loamie ,  cvij  RuJb 
cognomen  fuir  Pari Hlio,  -SrJ  euauu  meliori  exorari 
fc  preabus opeunarii  paitus  bailliüin  etcoro  ajanqua- 
i  uic,r3£hMu  conrenru5,Qri;a  il  idem  vr  f^treut  aJithor 
milm  quoque  fuir,  nectatutn  omrîibua  pcrfiiadrii 
poruit,  maise cone  ex  co  tempore  briilij iüs  Nriirtrntî 
Epilcopo  3c  FilicLTionim  Bitrom.  Extarau-hauicum 
hniusipitus  Swb£bonis m  arduuis  DucuinNamicns, 
aporndenesbus*  quod  illo  tempore  folenne  ftit, qua- 
luordrcuvi  oprimatuni  figiUïs,  PoÊttriua  tianLcnpra 
ab  Alrncouij  Ducibus  tn^Ducuum  Filiccriorum  Ba- 
rtmia  T  arma  ,  quod  ex  inftruirieuto  ca  de  rc  apparet, 
J4i;?.p·,  rf  '-pè  aélum  rif,vi  veteti  ex^usplo  vbique  ab- 
togarcuut.  Qua  derr  cum  aliquando  apud  Annam 
Ducem  ageictur,  cui  fumtna  Ducacns  procuratio  erae 
ab  [uamris  Regibus  maodacii  h  po Pernis  fc  l  Ernricrisn 
R''e.cm  cius  ncputfiti ,  dé  que  en  rc  vi  inquirere  m,m- 
darum  ab  Rege  rffet,  reictip  tum  eit,  vrvuleiiiibusli- 
ecrcr  prarrogaca  fumnia,  quam.i  nutus  vidtTerur,bail· 
Itum  in  nacbaruin  cunuerrcre-  Denique  quamquam 
percupsciiiibua muftis ,  rntaaÛLo  dtfTcnnnne impor¬ 
tuna  pauciorum  intcrpellataj  cùtn  qiiibufdam  gra- 
umr  rachat us  conditio  videretur ,  qua-  Lra  omnes  coev 
frimereti  font  que  ^ÎâmutUTi  baillio  obîioxi}  Hîiccrif, 


homini  acteiitconiiiicrato  3îrprudéri,qucie.  bulJuirj, 
relcuu,  rachalitSj laudtmia  ,  curtes  aquo  talia  domiiki- 
rum  iurad  Jc-mtidem  odioGiictibit^dc  rcitringéndl  ia- 
tei’Juiîigmucs  8c  fur  didas  fenirturtSpqti  e  horoinci  ad 
\ i  and  es  /bili  α  ttnr.  Hic  quidem  Mqjinac  u  ï  sur  i  m  pin- 
fTiriu  reCdiuif  itionL-m.  aticiiün  video  T  qui  dtotruii- 
bus  viqffiim  c  onftadlibus  maiori  iu  precio  efle  dcbc;ir 
frudi  .datione-*  Lami  continuam  3c  luixciîïuam  habeat 
bcncMeemir  cauiam  ,  it  m  quo  exuberare  bona  tides 
magxs  debeat, aurcomniercij  Hdesenixtus  obfrruari, 
aur  maiori  J  au  ore  dignus  ht  T  (vt  loquuntur,  )  iN-ioi 
cum  fraudes  accttfat  JvtolinæuÎ  ,  an  ift-a  rerum  culpa 
cLt,.m  hwmmum  potius î  auc.quac  innsmaui-a  cauli 
eftad  patrandas  fraudes  ?qu*  fl'iuÎUÏndftiÈi  liuH,eur 
. , ,  ^  coiicriflus  uibu  ii  cenirri  debeant ,  toiiainus  cùmt  ïen 
m-  C  omnia,  cfinmnricines ,  padta ,  quia  non  abiunic  r  i  au- 
dum  üccal io  mtuqr.  Hat  Mnltn.  m  §.  n.  numa.  ic-f 
îj.ann  tamen  alibi  neget  talmm  a  meer  kTuirutiCîhi- 
hm  debe  rc  ,  n  ù  m  m.igi  s  i  1 1  gcpp π  crate  eo  η (  til  ,mr ,  & 
ver,  i fta dicantur  elle  in  parrimonin  Dominoriinuii- 
rr litorum,  qurmruimodtmi,irfcudapt:o  quibus-præ- 
Lltan  rnr ,  Illuc  va  Liai  I  orm  ti  pas  rimoti  n  vdüti  fubt-ngaui, 
riotir,  iyinbol.i  pqirim onq  m ft uditl  T  quod  ilarr.  i; 
ImoL  feribunt.  l.cdlem.D.dc  h^rrd, Inft- Quarc 
A-ftimanîibus,  Ii  quid  habenr  ii.ta  aiperiracis,  obucric- 
rur  protinus  animo  feudi  concclhojbenLScij  ccilb- 
rso,  Conucsiuouis  lex,  «icragn^ non  videbuntur. 
Cui  1  amen  ego  alh-mior ,  ciuu  cxuFimatnOn  cilcqri- 
demila.H  locum  ,  nili  quantum  vd  txprelîa  couuïl# 
liociL'  ccmcelbonis  fendr,  vel  ConUictudinedcbLan- 
Eui^quodlu.AnC  tradit  addi  adSpcad.  rub.  ιί·.·  prr- 


Exqtto  apparer  ne  antiquis  qui  dem  fine  cour  ronci  Ita  ^  ferim.  colnrr.n.  prnuhim.  Io.  Calier.  CojîJ.-.  : 


.d: 


Er-fllfiJi 

γ.κΑ*ι£4  "in 


briJhuca  fuiilc.  qua;  etiam  iu  bellum  aliquando  ar-  1 
dcfcrrcrT  Rndcmvtro  obimuiile  Ducum  bcinitatc*vc 
'  in  mtchatum  mucaxeeux,  fcd  tamen  eam  cotroucrham 
appaict,  non  tum  itiris  o.ccaFone,dii  quo  ncquauuavn 
dubitabatLir,  quam  odio  ■&  fperic  cmddis  in  te  cum* 
pesidij  nvoram  *  esi n nota  fere  UricaiuLUinsid  perpe- 
mumcirctj  etiam  optimacibu!. 


Nota  i- 


iiitj  r  j Jji ,  tiîc  orf!j.i j'7j  F7l  anfert  dehlttl- 
Canif  λ  Ai#/j  nrffiRi, 


i  1  Jt/fiàih  ]  Biiitïif  ius  LLiiufmodi  anfe  defcriphmiis, 
acerbitans  muitu  hab^revidaipocerat  priuiii  fpcci 


Feud,  Moli n^r ils.  lL^.î  j.irniu.  4·  Ncqnr  c uirn  fisblbm- 
ri dîaiila  iimr  rinduL  um  ,  vr  iitir  Iuî  s  lit  rmc]  pollicir, 
auc  împbeicas  habeant  fciriper talium  coTLurntmiiuru 
LicceLiir.jtL-ï ,  qnrr  ficpe  abfunt  iipt  .di.e  ndJ  m  r ,  ?< 
c xetn p U rrad  1  dimus  iup  ΐ..ΐ9·  Siy e  hre  lcriptnJn  Cq. 
fi. lût  u  J  ci ,  fiue  vi ;i  iitrGi  1 1  auc  receptu  more  loco  rnu-,k· 
nefcripc^  accùbt·,  3c  fubiOtcileiFo  mrr  vt-luri  exdi- 
fpu  iinoiie  rirt-r-?.  Quo  -v.iLit  qttanîumhbet  inddith- 
c.tc  «h ce  ib  on is  1  ni  d  \  igu  n  ru  r  eas  leges  ri  i  1 1  rtdi riopes 
lecipm^qu.f  Junrviuaci  inoras,  luLcedcrre  prouLn-1- 
nclcqis  m  en,  quod  exprdtu/n  imneÎl ,  de  quo  laie 
Rocfr.  dcciLjtj  . 

ç  PJr-  L'ftiï  Pur  hin3\  ÏS  fuit  lûanOfV  ,  cctf  K  U  lh  v'O- 
giionicfituin  feb  habitu,  cor  p  urii  mdirtirn  cft .,  Γ'[ή 

Druydri 


333  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXX  V  L  334 

Druydis  fiiius&  materno  iure  Britanniæ  Dux  :  San-  A  numer.  io.n.  12.17.  &.itemglo£  3.  m1mer.z1.23.z5_  in 


dtionis  eius  authenticum  extat  in  archruis  Ducum, 
vide  r>.  coniîgnatis  tabulis  optimatum  figillis. 

hifloriam  -  N  OTA  J. 

tua  hb.  jn  i;nM  direSla  rachat  us  in  multis  Prouinctis  non  debetur. 

4  .cap.16 

Æ  Aucun  meurt i]  De  Nobilibus  tantum  authenticum 
ilatucbat,quia  pxæfiirnptum  erat  ab  his  tantum  feuda 
nobiliapolfideri.  Nec,  alla  mens  huius  ipfius  Articuli 
fuit,  quamuis  <Se  ignobiles  legibus  Jiac  in  re  fqlui  non 


apud.quos.in linea direda  releuium  non  debetur,  fi¬ 
eu  t  ncc  olim  iure  Romano  vllum  erat  onus  vicefimæ, 
nullum  .caducorum  ,  nec  quartae  Curiae  duitatis,  aut 
filiquaticoruin,de  quo  nos  infi  verbo,  du  décédé. 
e  En  quelque  aage  que  ce  foit. ]  Hoc  ad  differentiam  bail— 
hj  notandum  eft  additum ,  quod  in  eorum  dumtaxat 
bonis  locum  herbet,  qui  annum  vigefimum  nondum 
impleuerunt ,  rachatus  in  omnium  æquè  bonis  etiam 
maiorum. , 

f  Le  Prince.']  En  fon  fief. 

s  Ou  antre.]  Non  eft  hæc  akernatiua  in  authentico.vn. 


quo  fie  file  demùm  ilatuit ,  præhcnfionem  ad  um  elfe 
infcparabilem  à  perfona  Dommi,  ira  vt  vfulxuduario 
non  putet  fuo  nomine  competere ,  d.  num.  iz.nec  ço- 
I0110  num.  16.  nec  doariæ  num.z4.qrianquamin  mari*? 
t.o  aliud  putat  d.  glof.  1.  num.  16.  vbi  dé  dé  tutore  & 
quohbet  adminifiratore  loquitur.  Qux  lententia  cum 
yfu  recepto  &  ratione  çiuili  refellatur  ,  ncncil  ma- 
gpqpere  laborandum  in  quo  ha  rcatjDicit  enim,  Mo¬ 
tui,  non  etiam  demonilrar,  cur  infep.arabfiis  uufraodi 
a  cius  dici  debeant  à  perfona  Domini.. .  Quod  ii  file  file 


eil  inauditum, .feddiuerio  iure  quàm  Franci  vtimur,  ^  vult  accipi  ,  quali  per  le  &.principaliter-&priuatiuè 

J  -  c.  «  ad  Dominii  manente  qualitate;Dommi fieri nequeat, 

cedo  ,  quiaficparatio  adus  à  lua  caula  impedit  addo- 
nim,  quod  fiprcehenfioncm  à  Domino  fepares ,  non 
eritfcudalis  aut  domidica  præhenfio  ,  fcd  ahiid  quid- 
uis  -,  fcd  falht  Mohn.  foplufmate  à  fecundum  quid  ad 
fimpliciter(.vr  loquuntur) .  cum  id  quod  fecundü  quid 
accidit  fimpliciter  vult  intelligi.  Quiafcikcei  Domi¬ 
nus  abdicare  à  fe  ,  Sc  priuare  potcftate  præhendendi 
nequeat,  manente  &  integra  qualitate, Domini·,  idcirn 
co  nullo  modo,  aut  nullo  çafupræhendendiius  cede- 
.  re  polle, quod  neunquam  verum  efh  Cedi  enim  id  1135 

de  hic  Articulus  deferiptus  eft;  hoc  tamen  iurc  omnes  ’Ç  pqreftnon  per  fç  aut  priuatiuè  ad  Dominum ,  ledac- 

celforie  &  inftrumentaliter  adconieqputioncrn  iunfi 
vfiisfruclus  in  prsedio  dominante  conllitpti  ,& ex  iu-r 


vtuntur,qui  xachatum  habent. 

Nota 


4· 


e 

b< 


rc  &  caufa  ipfius  prædij  dominantis.  Nec  illa  cx  phir 
lofophojrÿmfenrentiis  exigimus ,  qui  vt  coTporaàlof 
Cp  léparari  ncgâiit  polfc ,  lie  adiones  ab  aginribus,yt 
adus  vnius  alterius  cuiuiquam  aut  dictant  eilè  polfit* 
fed  dfcctws  çonfidetaiiditsiiitelleélus  j.-i&ryi  d:  pote- 
ftate  îuris  ,  vt  præhenfionem  exercere  àhfrnduaria 
a4t  cefijonario  tam  putemus  polfe  ,  quam  trucius  de 
afie-no  colligi,  ficuti  in  mihumctis  garétigfims  exqui- 

.  -  .  ,  *  hqsa<5üonçs  bcpotefiasiplaexecutioiiis  realisvtiliter 

.Proinde  non  omnes  aur  baiüiumantD  ceditur ^^ut facultas  ingredi^>dipoiil*Îlionem  ,  aut 
adultcrij  occidendi  ab  co  marito  cuiid  ius  fit.  Nec  re- 
cipioiuc  Molma’i  refponfum,  qui  ^1  kleo  fi  en  polîç 
putat,  qnia  in  totum  ius  ab  cedente  abicedit ,  Sc  in  ac- 
cipientgnj, transfertur  ,,^,Μ^πο.νηΙοο  vt  cçdenrcm 
negemus, polie  executione  vti,  non  etiam  vt  eam  tr.if- 
fèrn  ροΙΓη,ίΐ  præhcnfiojuem  incefiibilem  diximus.  . 

’  Deinde  hîc  nos  nqqpd.mariæ  nçcucr  fc  cclïïoueni 
talis  fapultatis  admittimus ,  fed  acceflofie  &  in  conlcr 
quentiam  ,  ira  vt  plus  lemper  facultatis  remaneat  in 

1  ··  ’  fmj  ■ 


l  κΑη  ^fiiifnicluanusrachatum  habeat, 
i  ^Artfrahenfione  y  η  ρ&βιι  ad  eum  conjlquendum.  1 

3  Expenja  Mtlmau  fentenua. 

<siÿini  droiflde  rachat,  jlcfd %de  bail  cauarty  en  rachapt\ 
neque  enim  de  his ,  qui  alio  iure  redempeiuum, habe¬ 
rent,  hic  fiatuerc  voluit ,  quamquam  omnes  quiden) 
quibus  fedcmptiuum  competit  ho.ciure  vtutur,quod 
hic llatuitur.  .Proinde  non  omnesaut  bailliumaut 
icdcmpuumn  habent ,  fed  quibus  cx  lege  feudi  corné 
Sed  cùm  infinita  fit  comprælienfio  horum 


ictit.  Sedcùm  munita  ut  compræiienlio  horum  ver- 
'Orum(dH/«  ayant  dreifl.]  Sc  qua  non  Dominos  taii7 
tumdiredos  &  proprietarios  refpiciant,  fed  etiam>, 
vfufruduarios,colonos,doatias,  marito  iure  vxorio, 
denique  celfionarios  quoslibet ,  videndum  An  his 
quoque  ius  rachatus,&  baillij  congruere  polfit  extanr 
te  proprietario.  In  quo  non  dubium ,  quomodo  fni- 
duum  naturalium  hoc  eft  eorum  quos  terra  germi¬ 
nat  «Sc.producit,  &  qui  humore  &  calore  Solis  alùtur. 


r  γλλ  Ά·  '  r  -  --u -  cedente,  veluti lumen  de. lumine  accendat.  Quare 

vfusfrudu s  coftitmtur  fic  eorum  quoque  efTc  poflit,  E  inutilis  &  plané  extra  rem  eft  illa  Molfiud  dkbuTario 
ciuinon  exreicdoccafione  ems  Dcrdmunnir.vrlim  ^  ,  d,  ; . 


qui  non  exrefedoccafione  eius  percipiuntur,  veluti 
qbuentionum,emolumcntorum,rachatuum,mul6ta- 

rum,  laudimi  orum,  quos  nulla  terra  generat ,  fed  lex, 
Confuetudo,aut  commercia  ciuiHaintroducut.  Nam 
Sc  in  fruftuum  appellatione  continemur  l.fi  nauis.D. 
de  rei  vend.l.loci  corpus.  §.  1.  D.  fi  feruk  vend.  1.  fru- 
Û  us  rei.  D.  de  reg.  iur.  &  frudibus  naturalibus  aequi- 
parantur, l.prædio.&:  l.vfura’  vicem.  D;de  vfur.  Quin 
&  generalis  aut  indefinita  vfusirudus  conftitutio  in 
piædiOjÇaflrOjdominio,  autfub  quahbct  ahagenerali 
COmpixhcnfionc,iftas  quoque  obuenti  onesrincludit, 
ex  lententia  Bald.  c.i.  tit.de  Capitan.  qui  cur,  vend  Sc  F 

quos  congerit  Mol.  quahquam alio  fine  in  U  clofif 
numn4.&47.  Nififortèadilridamdomahfialicuius 

ιΐαη)πηπηπηπ  ofbriAo  - n  ·  r  J  Λ 


d.glof.  3  q.?.  an  ius  vaflallitij  &  quam  vocamus.  obeiCT 
/ance  d-^n  yajfxl cedi ppfiit  alteri  fine  fundo  dominan¬ 
ti,  quod  non  putat  polfc  opiniones  feciitus  ,  quas  nec 
.plurium  feiltentia  recepit,  Sc  vfus  <$c  Confiierudo  nor 
ilia  improbat  :  Naip.eedi  polle  recipimus,  non  ita  ta- 
Pominus  mancatqui  ante  erat ,  quia  fymbola 
lubflantialia&, naturalia  .vallalitij  pereunt  in  perfona 
Cedentis  tali  iure  cclTo  ,  quoniam  nemo  duorum  vaf- 
-iallus  elle  poteil ,  nec  vaf&liitium  diuidi.  Sed  aliud  iri 
Jiis  cil  qux  in  perfona  Domini  manent  iriregra, quam¬ 
libet  celia  ,  Sc  cx  perfon>  Sc  iurc  eius  exercentur  vt  in 
eius  ime  radicata.  In  quo  denique  M0Ü11.  dillindio- 
nis  lux. vim  tam  dilutam  reddit ,  vc  pLiuè  nfi  pungat, 
cum  vfiifruduarij  praehefionem  fuilinct,  fiuc  expref- 
fa  qualitate  vfufruduarij  ,  fine fimpJidter  nulla  cx- 


r  ,r  .  ,  -  .  lé - 111  rtllL.ll  i 

fignificationem  aftnda  effet  conilitutio  vfusfi.udus,  quautj) 

quodMolin.  in  ea  doaria  putauit ,  qui  doarium  in  tali  ηινίΓι  ^  1·  ,  .  .  ; .  r  ,  ..·■  r 

domanio  tahs caftri,  conftitutum efTeç.in  in priri-  iaciUahtas^ I)ab,hsfubauéaturiqua  femen- 

cip.Qiiorum  igitur  frudus  funt,  horum  &  rcdcmptL  “T  ffaa'?ma  luf 1 ^cmus  <*?*« 

ui  ius  eft.  Μ,-uor  dubitatio  an  omnes  tales  cd&m&T  3  ffl  ‘  r  ’  ,  “  >P&d«g '^rttatmuc  &  raaocmatione 

■ ikrrr-Tz 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  X  V I.  33 6 


33? 

4n  vtilitateiù  pecuniariam  continent.. ._ 
illa  homagij , fidelitatis ,  oblequiorum  perfonahum 
ccdi  nequeunt ,vt  plane  perfonæ  affixa,  &  cuanida  & 

terum  2mU.fi  à  pcrlbna  Domini fcparcntur.  Qnod 

tso  incclligo  ,  quantum  ptæhçnfio  commoda cft  ad 
fmduumexatlioncm.nam  f.  alnus  agunt, vt  tus  quo¬ 
que  ptoprietatium  attingant ,  vt  mue  to .  profcl- 
iiones  feudalcs  ac  talia  .  non  rcâ«  ab  vfuftuduano 
vitra idquod  ,  quatenufque «us tnterell ,  petuntur, 
quia  implicitam  habent  recognitionem  pro  tempo- 
re  futuro ,  &  caufam  proprietatis  perpetuam  concer¬ 
nunt  ,  &  rem  ipfam  afficiunt  ab  Dominis  feudorum 
feruientium  prxftita.  Ideoque  vlufruduario  inqüan- 
tum  talis  non  congruunt  j  Sed  ipll  vt  adlniniftratori 
&  negotium  gerenti  proprietarij.  Vtetur  igitur  vfu- 
fru&uarius,  ceffionarius,  firmarius,  colonus, prahen- 
dendi  iure,iute  ceflo,quanquam  ceffionarius  particu¬ 
laris  rei  parcius  &  iure  ceffio  ,  &  poft  dcnunciatam  & 
probatam  ceflionem  i  Vel  li  vniuerfitatis  eftvt  Iurif- 
didionis  alicuius  ,  poft  promulgationes  ceihomsin 
iüdicio  vel  foro  loci  dominantis  ta&as  ,  cui  fcudum 
præhcndendum  fubiicitur  ,  aut  denunciata  in  faciem 
cctlione.  Quod  nos  folemus  facere,  en  fermes  oenerales 
de  Seigneuries, ou  liinjdiflions  ~ \nmerfelles,tju  on  publie  en  /4 
-  - _·  J- m  "irtuul'cr  d 


Cour  ,  pour  euiterld  aece^né  deles  jignifier  en  put 
chdeun,ex  fententia  &  ratione  eorum, quos  Boer.citat 
Decif  x.  Enimucro  quin  adminiftrator  rei  alienae  qua¬ 
litate  probata  aut  fignificara,in  ca  qualitate  poffit  prç- 
hcnlione  vti  non  dubium  &  longa  difputatioilc  diifc- 
rit  Molin.d.§.i.glof  3-q  8.&9· 

Sed  cum  hictex.  his  verbis  vtatur  ,  ou  Autres  dydns 
droiÎl  ,  qui  fc ilicee  ius  fendi  dominantis  habent  aut 
proprium  autcelfum ,  Multum  dubitari  de  eo  poteft, 
qui  neutrum  habec  ,  fed  pofleffioni  tantum  inlidet 
feudi  dominantis ,  an  is  quoque  redemptiuum  petere 
poffit ,  &:  in  hanc  diffiofitionem  cadat.  In  quo  id  pri¬ 
mum  dicendum  vaftallum, qui  fcudum  feruiés  teneat, 
non  cifc  recipiendum  ad  referendam  quarftionemdo- 
minij  alieni,  fi  ah  alio  nullo  vendicetur  in  vaftallum  & 
m  mo  illi  controuerfiam  faciat  de  vaftallitio  iure.  Sed 
fimplicitcr  ci  quicunque  is  eft ,  qui  fcudum  dominans 
poftidet ,  parere  debet  vocatus,  6c  quod  dici  folet,  dd- 
uiiier  ou  de'sduciier ,  quod  forum  obferuat  &  tribunalia 
Doftorum  hominum  cuftodiunt ,  &  Molin.  notauit. 
S.i.glof.i.in  fin. Quo  fit conftquenter,vtvaftallus  cui- 
cunoucpoflelfori  dominantis  Feudi  obfeaui,  iurafol- 
uerc  ,  ohucntioncs  caeteraque  debita pncftafe  debeat, 

&  cogi  ad  id  poflitpraffienhonc  etiam  fuedi ,  admifta 

quamlibet  protcftatione.  Sin  alius  aliquis  poflèftbri 
vindicati  vaffidlum  obftat  &contradicit, inter  eos  con- 
ftituendum  de  ime  aut  petitorio ,  autpoftcftbrio  erit, 
filentc  intérim  controuerfia  cum  vaftallo  ,  qui  fi  po- 
ftulabit  pendente  vendicanrium  controuerfia  ,  per 
manum fupremam  (vt  loqui  folemus  )  in  fidem  Sc  ho- 
magium  recipi  fefe  poftulauiti  &  vi&ori  obfequia  of¬ 
feret  quicunquc  is  luturus  eft  ,  &  debita  confignabit 
vt  pluribus  dicemus,  Λ  rt.ii  2. 

Inde  illa  frequentiffima  controuerfia  ,  cùm  quis 
fcudum  vendidiflet  aut  alio  titulo  tranftulilfet  reten¬ 
to  vfufru&u,  &  poftèffionem  tradidiftet ,  mortuo  eo 
qui  tradiderat  aut  vero  emptore ,  cuius  morte  redem¬ 
ptiuum  deberetur, aut  baillium.  Nec  quifquam  dubi¬ 
tat  vfufru&uarij  morte  redemptiuum  non  deberi. 
Debetur  igitur(quod  nemo  negar)mortc  proprietarij. 
Sed  fori  obferuatio  &  vfus  id  ita  demum  accipit, fi  qui 
fcudum  accepit ,  fefe  in  fidem  &homagium  Domini 
contulerit,  ita  vt  tradens  fe  de  fide  &  fcudo  deftaificrit 
(fic  enim  loquamur  )  cùm  intelligi  volumus  :  Nam 
tradente  in  poifeffione  homagij  manente  quantum- 


.Nam  honorifica  4  libet  alienato  fcudo ,  per  mortem  cius  redemptiuum  : 

debebitur ,  qui  reperietur  in  fide & poifeffione  vallal- 
lagij  mortuus  i  Nec  enim  fine  vaftallo  Dominus  elfe 
poteft.  Ergo  cùm  emptor  aut  qui  accipit,  præfuppo- 
natur  fefe  non  obtulifte  ad  homagium  aut  obfequiii, 
ôc  Domini  audoritatem  aut  contempfifle  aut  difli- 
mula(fe,fcquitur,vt  ante  prior  vaflallus  eftè  non  dcfi-  . 
nat ,  quàm  nouus  eife  incipiat  &  facramehtum  ineat: 
incipere  autem  nouus  non  ante  pollit,  quàln  in  clien- 
tclamDomini  concefferit  per  homagium,fidelitatem, 

&  cætera  fubièéhonis  fymbola  ex  Air.  3 ^.inf.  Itaque 
Dominus  feudi  fundatam  habet  intentionem  ad  po- 
tenta  redemptiua  per  mortem  valfalli  quamlibet  alie¬ 
nantis  feudurrr ,  qui  ili  poifeffione  valfallitij  reperiruf 
mortuus  ,  quia  quantum  ad  Dominum  mdla  manus 
mutatio  fa<ftàintêlligitur,quæ  fine  inueftituraautcacf 
teris  fok  mriibus  fien  non  potuit ,  ne  ad  lucrum  quidé 
ftu<ftuum,ficut ille  olim  Senator  Confulcm  ηδ  agnoff 
cebat,  qui  fc  Senatorem  non  agnouiflet.  Nec  tamen 
negari  poteft ,  qmn  fi  Dominus  per  mortem  accipien¬ 
tis  qui  polfeffionem  feudi  ingrtftus  aft, redemptiuum 
confequi  malit  id  poffit.  Nam  quod  Dominus  eum 
pro  vaftallo  agnofeit  bono  cius  facit,  ne:  poteft  heres 
C  mortui  negare  fuum  autorem  fuifte  verum  vaftallum, 
vt  ita  redemptiuum  excludat ,  cùm  heres  iure  defundi 
teneat,  &  in  ius  cius  fuccedat,  &  vaflallus  fit  &  valfalli 
agnitiheres.  Sed  &  fi  longo  tempore  veluti  decennio 
Dominus  accipicncem  in  poifeffione  feudi  tofteraue- 
rit  ,  debita  &  reditus  ab  eo  receperit  vt  in  vaftallum 
habuerit  tam  diutina  &  longa  patientia  eum  agnot 
uiilc  videbitur  ,  itavt  per  mortem  autoris  ,  quam¬ 
libet  infc&afide  nec  præftito  homagio  ,*  redempti  - 
uum  petere  nec  poffit  nec  debeat  ,  &  quamuis  nul¬ 
lo  temporis  ciltfii  Dominus  fidem  aut  homagium  re¬ 
mittere  videri  debear,  tamen  fatis  habere  dehet,  quod 
D  in  poenam  homagij  ferius  faiti  quam  debuit ,  fru&us 
quos  malx  fidei  vocant  debet.Sed  tamen  murationeii' 
manus  &  fcifle,&  palliis  efte,&  prohaffie  videri  debet, 
quam  ctfi  impedire  non  poflèr  ·,  maturius  tamen  vaf- 
fallum  ad  officium  cogere  potuerat  fi  vellet ,  ficutidc 
eo  traditur ,  qui  cùm  fine  titulo  iri  poifeffione  beneff- 
cij  cfle  dicatur ,  longo  tempore  eft  ab  fuo  Epifcopo  & 
ordinario  toleratus  ,  itavt  fine  titulo  eflè non vidcà- 
tur  ,  quem  tandiu  Epifcopus  tulit  polfeifcrcm ,  quod 
Fred.dcfcn.  notat Conf.58.Bald.!.  mdicia&rl.cogi.C. 
de  rei  vend.  &  Lcinilc.Gdc  furt.&  tcx.pragmat .&  gh 
p  $.  ordinarij.  tit.  de  pacif.  Ergo  fi  per  autoris  mortem 
Dominus  rachatum  abftulerit,  pro  eadem  mutatione 
ab  accipiente  habere  non  poterit  :  cùm  id  pugnet ,  vt 
eodem  refpe&u  pro  valfallo  &non  vaifallo  quifquam 
habeatur.  Sed  fi  poteft  id  emptorem  &  ipliim  mori 
contingat  ex  cius  morte  debebitur  ,  prxfertim  fi  fi¬ 
dem  &  clientelam  inierit.  Harc  fori  fententia  dcvfiià 
de  qua&Molin.  aliquid.  §.z2.q.4j.num.i;i.d:§.x.g. 
i.  num^. 

Porro  an  Dcminus  alio  vfiimfrudhim  habente  & 
confequenter  ius  fruendi  redemptiui ,  præhenfioneift 
dilfiumulare  poffit  fub  feudorum  valla  Ilis  iura  non 
p  prçftantibus,an  gratiam  facere,an  manum  appofitam 
lcuare(quod  aiuntjinuito  vfu  {riT<ftuario,an  etiam  ma¬ 
nus  inje&ionem  prohibere  ,  dicetur  fortafle  alibi  & 

Molin.traftat.d.iT.i.glof.j.num.p.^.&ao. 

1  Pr endroit  cr  leueroit .]  Cùm  hæc  verba  dirigantur  ad 
Dominum  feudi ,  tribui  ei  cle&io  videtur,  cuius  anni 
fru&usvelit ,  nifi  oblatione  prxueniretur  à  valfallo, 
fed  nos  inf.verbo,<fv»e  annee. 


Nota  5. 

JDiuipo  frfffhwip  dd  inquifitionetn. 


Fruihtt, 


η γ  Des  Droits  du  Prince,  Art*  LX  X  V  L  338 


,  Mfiiùltt  di/f  a  ίαίη,φ1  tj  m  tain  dicnnsttr. 

y  Jflfitrjffi?  f  rw-  ihiUfii  Π ΛΠ*  as  ÿftd,T!tfip AtAfttfi 

^  SrpwAtstnk  f4  r nrn  cr  w.uuniM  v^àÎAtiiU. 

j  In  fr tifitrt/ùito  4  a  id  Icmji  r « $c£i4J)Jt 'm  . 

Ë  Ftud^ATtimh&c  de  rt  mjrrvbiajtnmtU* 

7·  SnmmddiihrMm. 

k  frafrf?/.]  Hic  verba  a d  fruQus  natur aies fldftrin- 
gunmr*  proprcradiéôionern  verbo  mm  des  ter¬ 

ni  cr  Èffj/jffJj  quæ  EVuQumn  générale  ahr.qui  appel- 

Lidoncm  atf  cos,  quic  ten'n  produauitLir ,  aluntur, 
vegetamus,  rcftnnguni:  qui  veré  A;  popriè  naturalis 
dÎcuitîLir.  Ncc  raiïicn  inita  ni£Ea^iutiiraliutn.Coii- 
füetU'difais  dïfpôfiiio  ÉubJtiric,  Cum  l mules  quoque 
comprebritEliit  ίιι  vVrbo,  çr  du  rentes,  v trafique  rutrt'ctx 
ihildîmc*  finâmun  vox  corajpnEÎiciîiiit ,  quod  latè 
eïeqLliajr  CbalÎam  in  lit.  drrdwtfs  des  trsAto Π. 
glofi  vctb.  t^fttre  Ια frmâifiens  Müiin,$  I,  q.t.glcii 
L  &  item  glof,i+  Tiraq,  in  retrait.  ligji.  ç.ij-,  nura,  iv. 
1  Sedaddiiuditarionem  ncquiliuünis  Iriuftuuin  ,  pcr- 
quàm  Λ^ηΛΐΐι iitLaiierfiûil  "  dift  Lnd  na  traditur,  tara 
m  nan  vfquequ&qfie  imt  lhîc] Ec ,  Sue  vtu caca y 
quamquam  vslde  ^qua  &■  iuri  duili  pèrqüam  corme- 
nicus ,  quam  h u ife  &  in  vfu m  de dux ; tl e  expedi t*  Fro 
queutes  imprimis  co  trouer  Lise  orilintor  de  parürionc 
fruit  ü um  i ii cet  virum  &  h  nrcdes  vxori  sJ  citer  b  rue  fi  - 
parum  &  bave  de  s  pradcctilbris  eue  creditores  dus, 
inter  proprietarium  &c  heredes  viufruihuuij ,  imer 
dÔnatantûEn  ôc  hafxedes  donat  orfs  .  ini*r  Dominum 
A:  valUlnm  de  sure  rnchams  aut  bail  U j  >  nec  oui  Joua 
i  crebritiSyN.cdtaitLd  piiufuis  oit  ifH  dii  udi  cari  o,&  vul¬ 
go  mile  nota  n  qn'îim  noife  expédie  3c  rrademcis.  Id  u- 
chmiu  utdefimra  appellari  o  in  JwmîraJffoS:  ciui3cCyd>i— 
tuditur;  Ac  naturales  quidem  appellant  ;tb  re  ipiaquos 
terra  alit ,  £c genrr.it,  cumünerdi ümr  fn rgcî  ^inncsj 
plartïÎr,  oleta,  poman  fcTîuim^fLicc^  lacbryms,  3c  qui 
îïm  pilau  m  n  orni  lic  M edies  intL-l  bgunt:  ani  mgliu  par  - 
i  lis  h  auc  Sj  ρί fccs.  O  uiles  natu  ta  non  producit  fcd  'ari, 
(k.  ex  acie  ConLiiemda  index  induxit.  Itaque  utmex 
corpore  gener anmr  v  ivd  eïuîooca^heinduconiut, 
quales  bmt  |edicusannui  ptOinûrif  *mc  coftitud ,  auc 
fundiariji,  t  r  i  b  u  t  a, vc  it  i  gali  a j  p  on  otiaip  é  Γιο  lie  s  d.  o  t  no  - 
rumitum  illa  htrirdidHomrm,rrmldlarj  commiiTà^con- 
fiicaî  ion  ex,  bxrud  i  rates  deferri  j  bona  VaCanria,  ftipei  i- 
dia/alsria,  fic  otunia  talia.  Dkurwrautem  diciles  (quia 
vcdjfttimcfl)  non  ab  ipfo  corpore,  fedcnials  non  jia^ 
ri  i  ra  1 1  tau  fli  pro-ueniun  r  L  v  At  ta  pecuuiie.  DJc  verbo, 
Agntf  l.  fi  na  uis.  D.derdvédjate  Alex.J.diuorriOiCo). 
V-  Ddbl.  mat.  Moi  in.  § .q.  glof  2,  &  §,  î4.  m  prindp. 
vir  o  que  gc  tUTC  funt  redi  Ui-S^ob  ucmi  Qncs,proQenn>  s, 
nle  quibus  Chall.  plura ,  quar  voces  in  finira  comprar- 
lienfione  omnes  ihiitus  cuiufcnnque  genetis  copri- 
h  e  rudunt.  Nam  &.  cirtiles  naïtitxlibus  a;  qui  parant  urT  I, 
pr  ad  iorum  ik  l.vfuri  vicem.  D.dt  vfur.  Nec  ignoro 
abas  quoque  diuibones·  fruituurti  ab  fchohitios  au- 
choribBS'  fine.  Nos  hic  dr  ae  quili  none 

j  torum  ex  temporu  ineeruallis  inibit  ui  müs  dicerairtic 
qua  cum  ei.  conAuncndum ,  certa  Amtcntsa  traditur, 
m  na  c  uralibu  s  acqu ifirio  nem  ab  Γ™  tiotte  eorum  à 
foio  mdicari ,  vr  «ris  fuie  rropnj  qui  maturitatis  wm- 
■pore  reparandi  i  fcloms habuerit.  Nam  dum  pedent, 
p  ars  Î0J1  ?utj. in  lege  falridia.D.  ad  kg.  fel et d.l ,  fruûu s 
pat-dèmes  D.de rei  vend.&  de  hisvt  dc foto  iudicaiut 
esuiMseEeeunisfolum  Iit.  Itaque  A  Au  Quantis  Fuit 
fundi  reparationis  tepore  eius  Aitit^vaffaUiifi  Domt- 
m,  11  benefidaci  inapparationis  tempore  durat,  eoru 
4  J.unr> &  bjs  Pcr  feparationem  acquirumr.  Sed  nec  ipfa 
leçatatiônis  iigiufiatio  δε  vfus  fine  dÜtsi^pç  cft. 
JNa  de  ea  tnrelhgkur  qui  fiio  téporcnartitaii  maruri- 


fa  tiïïcfît.  Num  anricÊpalTe·  A:  prÆUcmflc  maturitatem 
non  pEohettid  acquifidonem ,  bec  de-  miifuparano- 
ne  in  teiligir  ur ,  aMoqil i  f  tugi b  us  I  u  n  io  coileû  i  s  ab 
vfufmcÎu  ά no  j,  q  ni  eodem  menit  mon  tur  3  cum  I  u  Êiû 
dumum  maturi  Eu  nari  rlicnî ,  non  valet  id  acqnifirio- 
nem,  nec  valfall  o,  mtt  m  1  rit  o ,  aur  b  eneficiato.  Q[3  a  tu 
heredes  torum,  qui  hos  perceperim  inrempoifiuè 
îrfhmadcmcm  rcAirucnï  cluiî  intere  lié ,  fsc  qui  vsndr- 
mks  nire  ’-'Aish  uctus  cuilcgi  r  Septembri ,  cùm  OQo- 
bri  iblcrctrcftituet ,  auteius  héros  finira  ali re  vfuft’U- 
Qiithin  Iruttu.vbi  Jacob,  lï.au,  d  Ibcr  Lance  h  Dccjus. 

D-  de  vfu  ï  Sega  r.  E  !.,dd.  I .  fi  pa  rcr.  C.  de  vfiufir.  J,  fi  abÎ'en  te. 

D.dc  viulr.],  A:  hure  qm  iundüm.  D. 

locat,  in  carte  m  qHinticatc  &  bonitate,  qui  fetlir» 
cratquod  Molin-rtib.·' rradir.ÿ.i.glof  S.q.  c>.  num.iS, 

6c  jo,  δί  ante  eum  T iraq.in  fetraQ. comte nt.ÿ.  i-  glofi 
4.  num,  K.  Net  qui  immaturos  collegit  j  mpenfits  te- 
périr, quod  idejuTiLflrpfenbibin  icrraCt,  bgnag.  f. if, 
mur,  xi-  Mature  tarern  a  π  ri:  ititéiligimus,  ex  viurti  δί 
ConEucradinc  colligendi  :  nam  AnQus  qlüdairL:vbe- 
riores  efll·  dicuntur,^ mm aiu ri ,  vt  obui  &  pomorum 
qui  copioiorrm  ciceram  dicuntur  exprimerer ,  Ad  Jr*/n/. 
cuius  potio fiigitms  fit.  Hic  fpeQanduni  quidatten- 
tiboniparrresriamilias  iacere  ioieant  ih  CjtHbus  d.  i  fi 
abien  ne.  § .  fiv  luam,  v  bi  glofi  Sc  Al  brr,  ei  torum  ifi  a  co- 
modtt-LS  c 0 il igtr u d: ,  quam  Lpi  ciarrnii·,  non  ii  fingulari 
ciuulqucm  vttliiatCaui  ncceflitare  confiderationem 
fiimit ,  fcd  nb  εοιιιιιι  uni  &r  vfii  recepta  ConitiL'  tudinc  * 
vtcndi,qiiod  reQè  Μΰ  li  n.aJmoncrd  ,§·.!. glpfiS.  rutm, 
jx,  Quafc  non  probo  AlbcrioLentemiam  dd.pcnuit, 
qm  commodi  ou  iulquam  Angulari  s  aut  necelii  taris 
ca u fii  -id  nutri  t  fiparan  oncni  eriaus  i  mmatti  ή  fini  usN 
quanijurammoditate-Salyc.  finprobat,  )n  nccclfimie 
probat,  d,  L  ii  pater,  C.dc  vfuri.  Ego  vtnimque  im- 
prnbci ,  cum  non  poffit  Cuiufquam  auc  vtiliras  aui  in- 
hernia  m  ρΙί'.-Πϋ  lus  mbuexe,  ntc  :umd patio  acquirat 
iTicrilis  firaude ,  su  ;  cuiquanrij  tamccii  nec ell itatis  ratio 
maior,  ied  ea  ui  ris  noj  i  db ,  cu  m  dc  proprie  tute  rvtu  m 
ftatuhur.  Pcr  coniratium  esus  quod  de immamris  di¬ 
citur  anticipatione ,  in  maturis  accipiendum  dilatio- 
i3c  colle  irionis  ,  ita  vt  niatrrri  quamlibet  colligendi 
pro  colle  libis  habcuitnr  iu  ^iliraccns  eius ,  qui  ius  li^. 
net  maturitatis  rem  porc,  tamerfi  ante  redtmtplle- 
Qroi  tem  talis  vfufru  Qu  anu  s  doce  tfen  c  s  q  ui  lucus  laiè 
exerce mr ab  Tiraq,  f.i.glofi/,  num^,  6eglofii.  ver- 
bo^niHMtr  Je  fin  mdty,  ûum.  h*  Iu  legib,  confmb.qua- 
E=  quamcoiitnriLim  aliquid  videtur  dicere  inj.  4.  dof. 

4-  'iiprinCip.mcétTâQ.coimcnr.  Mûlimÿ.qnhumqi, 

Sed  nec  immaturitas  quidquam  nocet  ci,  qm  quam- 
quini  sjiunatu  rè  pererpris  ,mat  uri  tatis  c,i  men  re  m  p  □  - 
rc  Liipt  rfuit  cum  azquè  pronnerarmj  vttoqnecaAi  eos 
perditurus  ecquod  Mofin.  fl:ribii,d4.i.glDfiS.q.<î. 
tiüm.  to.  Proinde ieptiiiemcm pcr  fc  iblam  imhcere 
.  diciinuSj  cr  A  reconditi  non  ficu  tam 

in  vliirruCtuarici  quam  bona;  fidei  poficflbrc  Uaid.  fc 
qurc  m  EctlciiBium,  coi  4.  verfi  Sed  ibnm  quiriuif- 
cxt.  de  coiilb  Salve  d.  i.  fi  parer,  C  dcvfufi  finol.  6c 
„  Don;^  c,fipwprtri  dc  referip.  lib.  vj.  φί  §.  item 
«^uesd  fi  EcdelLi ,  verbo,  aequi  litos  tit,  àc  annat,  in 
pmgrnar,  Io,  And,  Anclur,  c.  It  propter,  de  referi  pr  in 
É.  Domimc.  franc.  Atchid.  valde  quidem  notati-  y 
da  eft  feiitcntia,  quæ  tràd  i  t  u  r  nb  DoQdi  ^cmn  fijpata- 
ïi otii 3  tempus ipe-itatnus  „  idem  iudic&dum  fk  dc  pen- 
Monibuscôndu Qio nixvn,  quet  ratione  fntdhium  prac- 
Aamürhvt  quniftvLimcimqmi  anci  ci  paco  aur  poflprifito 
ΓαΙ  uri  imum  tem.poit,ld»ntum  fpeQcmus  adpcnfio- 
tus  aoquifirionem ,  quo  tempore  fiudbns  eue  π  finit, 
quorum  rcfpciThî  debentur,  pen Aones.  Ttaquc  quira- 
Uflnc  pndij  centutn  conduCUoms  nomine  promi  fi;. 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXXVL  340 


inno  inchoato  in  niraSi  DonvirrUjûy^limsdro  penfio^  A 
uis.ibluro  irriali  lüunnistifiS.  fi  mûrie  lunicnruuia-. 
tuïvftifxu&U  finito  morte  fius&  quod  foltutim  cil, 
praoriciariLisab  tins  fucredibus  reperd  £<  rrii  quum 
pcnfioiîfcciifiit,  quÎS&uÎtus  naturales  m «kl.c  A»gu- 
itü  &  Sepct'nibri  iucidunr,  quod  notandum  impimus 
Λ iicJra r.Conl".  1  p 4 - l na  1 1 .  Subtiliter.  flald-ctum  Mar¬ 
ti  nrryV  Cûb  4,  tMl  dcConftit.  Moliii.  $.  1.  globS-num. 

10.  &  $ H  a .  i  n  f  i  ne,  &  quos  L'use  aIkgac/Γύ  aq .  $ .  4^  [■ 

4. n in  wifaA.coiiiU’rtt-Ktt  meptaçft  &r  inciuilU 
Juiiio  feudifteurum îhçæt  Domimnvi  \k  yfdpktüiiï  C. 

\  ÿ.hw  c  on  te  queuter,  rit .  hk  fins  t  ut  lex  ik  merito  cm  j 
Bidd.ïcp4ïheiidirTvt  CiEEcri  quoqüt  &  Tiraq.vbj.  filp. 
num^^iof.  priigrii^tict;  vcrbo^cqtuiirôi.  Pfoindc  ne 
un  faccilat  ncgodürn  diuifio  fructuum  ,  qu.T  >11  m  b 
dmortïo.  D.foî.  mat.  quia  ipecidcm  proiniicmem-cb’ 
luter  proportion siatn  ad  onera  matrimonii  ■  dequa 
Tsraq.  ibld .  n iim^k  [ i.  c Înu  raram  fruâ. uum  i n  na- 
7  toralibus  (lamie, ali  ter  qiDmfüpra  mdiauirniis(Süin~ 
ma,  fruit  us  naturales  uns  CLm t,  qui  J  ns  lui  t  n di  habit 
quo  rempote  àfolo  te  parantur ,  j.eparinir  atîîjeiw  i-uin 
lime  rrnmirit  Amie ipaiTc aüt fri'i us  criUegillc  curri  ma- 

CLtneJ Γειιγ,  nihiSmuiatadacqnifitionfin.  Penin*  qu-&  _ 

debetur  rcipeétu  !  ru  cLu  um  na  turaLi  üm  ,  eqdem  îure  (- 
iiaberur  ,qi4û  ιρίι  fru  r  .  us  „  vr  ad  quem  fruituî  perrin  c- 
iv- debent  ftpiraricmis  tempore  .  ejuidem  fu  penfîû 
quamlibet. -ülLtcipato,  autpoft  Uabiro  aur  dilato Îelu- 
jJrart.e* d.  ticnis  rempot  e.  Hxc  inter  maritum  &  vxoris  brre- 
îi .t .  ^  1»  j,i-  des>  inter  valbdlum  de  Dominum  adiusravhatus  de 
■■sm  ba ülj j  dïfcemendu m ,  inter  Iue cèdes  bencficiari  cre- 

U  drotA  de  diwrclvieiii»  fucccflbrcni*Æe  altoi  quoi  cunque  re- 

Ijbeurcuc.  ,  , 

mua  renenda  clh 

1  Es  ifLifj.]  Vos  patua-  ndhvr  vernacula  proredmbus 
&  cronentibus. 

Tfrit.)  H.îc  vox hk Bat adictfti uè cii m inauth en- 
rico  hum;  tplius  S.tnCdionis  ftec  fubftamiuèvtik  in  D 
fe-Oh  Se  Art.  iq.  vrdc  ohm  maiorum  iingua 
v  ocah  an  t,  fini.  lus*.  Hoc  icniu  Andes  enam  laudi  mîa 
îtiçelJligujït  in  vpoè,  $itL·  ' 

rn  i?r  r  tfJÎf  r  o1"  htn  t  λ  ■/ )  r]  De  liis  inquans  qilç  iri  redem¬ 
pti  imin  cadunt  de  eus  eius.  Excipiuntur  qu*  noulunr 
tiid’dem  Ffudi  parte  s„jni  ta  fundi  aut  luriidiiho  aliun¬ 
de·  idi  mi  fti,  a  Lit  lu  itu  ndta  fala  deili  natio  m  pAcrwfe- 
rtiilits  aditinAa  line  incorporai Êone  iu  cotidinûnem 
lv  quahr.itcin  feudalem.CLiiuiîïÎOdi  vidimus  Coimta- 
J  rusnuper  ercÜüS,  vains  appendicibus  confiuos  a  & 

qui  diucrio  turc  rentrentur ,  qui  poil  iiicorporatio-  E 
jaemàUthoruateîLp^kS  factam,  νπα  Îk  eodem  iur-.'  hq- 
ben  cénfcrtdi iimt  peracoeptarioneni  Hc^is  patroni, 
de  quo  MoLÿ*  ngloi', 

13  o  t  a  C * 

I  JTrtrtfiW  m  O  tffit Si  ’Λ  d)H *fte . 
t  PtdiHtfiont  ttcitAtW. 

X  centré  Moll#*»™* 

i.  1«  dn  PVfltH.]  Hîcpàfialtcraadiiciïuf,  quxcft.de 

iruit  ihns  quos  eut  Ües  appjcUauimuSj  addidiilc-tf^le 

fuit ,  ne  qui  s  in  rcdimpiiuum  aüt  baiUinm  dubitaret  F 
vernie  truftus  àtiamduUes,  Si. reditus  IiiriLHiclionis, 
Sed  cotum  ipforum  duierfi  ratio  eilquoid  aequi fi- 
ticmem,ab  his  quoi  naturales  dicimus  :  Neque  enim, 
quodlnnaturalAiLi  pfscipin·  i  pectamus  j  fingi  in  bis 
vltafcparaüo  abtobpotdh.  Sed  ivrc  tpb  vnur  gene¬ 
ris  Cunt,  cùm  quidam  femel  &  momento  temporis 
debeantur  ,qti  i  dii:u  tra£bu  dumtaxat  iuccciltuo  &.  clit- 
fu  temporis.  Momento  tempons  qua’riintur, laudi- 
mi  a*  nvalek-ï,  co  nfifeattonesjpmna  1  )  4  r j-  di  t  at  e  t ,  c  o  r  r  a- 
CbujadiULiicanoneiinorrtv  Pmôüüf  enim  jrque  vibim 


horum  inciderit  debentur ,  Sc vfufrudtoiiio  qustuu; 
iur  /etiam  fi  poffccidre  cius  diei  quo  inciderunt,  vlu[- 
Kniflus  fimatiat.  Duitriiim Ul  his  efi,  qui  tcinpiM  fuc- 
tefiiuum  requirunt  ad  aequi  [irionem,  nec  momento 
accid  ut,  vc  rcdcrapiitium,  baiSlium,  pcnfioiics  oomo- 
jmni,  fahri a jAi p endi i^ted n us  pecuina conUttun,  rna- 

Ictrinarum  &  infirmor  m  redicus  ,^’.ιι  emidemque 
jrt-iteris  oiïWHts  lomporis  liuniium  Sc  fuccduancm  po- 
fLnknr,  &  quotidie  debi  rtuxipum.  Inhw  notai, da 
rtguia  rem  potis  raram  fpf£tüi,vt  qnimto  qu  tiqut  tc-  ^  / 

pare  fiucdiius  hibuerii.vlijftudlu^nis,  kw  >nEW,  L 
vuvMi  beneficiariis  tanti  temporis  luqs^&oat 
vnân  ίί  vno  menfi,  fi  u‘ibu  sqLudmnr.fi  fiat  licisuik-  : 
QuUupnfiinc  jajpcppritmiuiuptronfnt.  Ergo  f£^ 
qiümÔLLi  Mdt.nr.urc  iullnic  tuiiuî  conporudits raie- 
nuit  Juter  immobile  habentur  „  vcIuîi  iru^U-s  peu-  4?ii(a. 
deiucs  &  iule  affixi,  &  capi  &  pignorari  polumt,  eua  λ  λ& 
ttimm  ouoïum  mobilia  api  cxccnuom  nnmeLmt, 
t'bi  difs  eelllrpru  fi-parafis  habemur  &  mooik-scxi-  fN 
Aimantur,  Λ  cuilibet  vitirrikluatiociebmnir.  ^ 
duufm  lEUomo  multis  in  iudicaudo  teriebras  oihmdtr 
in  dii  li  dicauo!]  e  aequi  J 1  ti  onis  comm-  fîed  Uincnml  wnï.i. 
atquiriS  ml  ctmgnu -uilis  uni didpoicft,  &  ub glcd.  8c  '«·<* 
Dt'cs.in.'icauii  ume^Î quàm  espSjc.uur.Uuhanos.^fi  ^ 
fiu  finis.  P.  de  ucï.cmpi.  E dû  c-;;m  fan.  P^uap.  ψ  ^ 
π  ac,  Kfl  rnd.&  idem  c .  que  in  h  ccLei  tamm  col.  S. e*  uàz 
confiât.  Idem  Bail. &  Philip .Franc-c  vmco.ext  dé  co 
qui mictuLi  prdkaufirei  icr.Eart.l.Ën  D.deiurml  Sa¬ 
lve  t  S. bit'tus .C.dc  ad-eropt. Mol  g.i. giofi S.num.  1 4- 
iVii.&q.'i.&glùfi'.q.S·  .  ,  * 

Nequctarnen  MoSma-i  fementum  probn,  cum.ç.  * 

3  4  æÎü  Γ  .  nu.4  Scà  giofir.q.i.exrmplutiteormivfm- 
Mua,  qui momenro acquiruntur  m rekuio point, 
quod  efinofirum  redemptimim  aut rachats  ,  quod 
fim  pli  citer  oc  abiolut  c  â  â  u  m  ver  um  non  c  fi,  M&- 
h  0  r  fentcnn  a  I  o.  A  nd  .Si  Λ  nch.i  r  =  m  in  c.  fi  p  rop  vr 
ru  i  J  eblta  de  te  ferbî.  m  Û.vbi  m  talibus  diffingunt^  ai 
talia  débita  auc  iiidiûioncs  vacaootii  .ipfi  mbejieü* 
t'JLilibus,  tdeSl  =  n-Loni  cumiqunm  Îquakeitbullium 
au  crachat  us  per  v-Æ\\i  mortem)  an  p^reeptioniiru- 
a  n  e  m  un p 0  ninit .  N  .1  m  quod  morti  imponi  rur  po- 
rmns  il·  momento  debetut.eiquvujs  fruendi  habet, 
cti.vrn  fi  nolit  idic  molatur ,  fbd  quoi  à  percepcicufi 
haï  c  hutm  rn'nmrur  .  m  te  m  |  ■  orolibu  i  te  m  pus  (  epati- 
tsonum.  in  duilibos  [-aumtemponstefpicin  ÏKqfie 
i  n  Suc  ipfj  redempti  ni  qo.4  Ilione  v  cr  um  e  fi  i  d  ex  mot- 
:  rç  nrorinus  &  todem  momenro  dcbrrmec  LniittLO- 
'  ni,  -  H 1  un  tempus  expeitari.  Quod  quidem  verum  eft 
rrfpcchi  propm-tmji  ticque  nimi  ali  ni  expctai . 
quia  morte  vnilfillk  omne  iüs  acquiritur  m  p.unûo.fied 
ref:  eâu  tnictuani  diucrî-i rino  efi .  qui  non pqi. suit 
nifi  perceptione ,  h  0 1  ïnciiûlihus  (me  rsàturslibus-Ip·· 
eue  1 0  b ac  i  p  b  m at eria  qua m  rtaclcmus ,  &m  cafu  ï 
qucmMolin.aprard.5.34·  ^d^-L.de  wvluttuau.i- 
Ao,  qui  corn  fundti  driminano  fturretnr  jncidicopi- 
mum  ffi  b  tend  uni ,  de  quo  i  e demp  ci  u  um,  id  e  fi,  v  ni  Iri 
an  tu  dus  de  b  ennir ,  Lcd  v  fuir  uchiati  il  $  po  fi  me  u- 

femmon tux,cuim fruttus  iequcnres-dtt· exifiim in» 
finr.  Non  pdohïmns,quod  fii  ibii  ctxiusanm  iruttuJ 
v  fiifrudbuario  de  b  cri,  c  ri:tm  fi  v  n  0  cantum  die  pe  fi  rc- 
dempti ui  cafum  fiipcmiixerit ,  ranone  iumpta  ex-us 
qme  amcdixtmus ,  quia  momento  deberi  mclpsar-, 
quia  id  etfi  venun  fit  in  proprietario  01  ios  rripeUn 
rcdemphuutn  momento  debemt,nmcn  rt-fpeitLi  v 
fmâuariî  non  deberur  ni  fi  perceprione  ,  nec  acquiri¬ 
tur  mfi  .xTdrtcndo,  nrc  in  fundo  qmdrmdommaiv* 
ri  nec  fubfcudoj  qu*  diftinufiio  efi  Anchar.  &  M 
And.  d . c.  û  propwr,  *φ tempons  tc.-iitqm 
de  iQccriïiuuVn  ,  nrcmii  pro.tauhabcr,  ficus  u  Lini- 

pliatcr 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  X  V I.  342 

nliciter &  AColart  in  vont*  <U*beictnr ,  1*9*  cnim  A  C  Itlturp  ff**™  *  *  eJ  1“ 

"  folutio™  etefliiod  ftmcl  debcncô  Itequid.  hoc  modo  fedi  fit,  dcoeu.  k-gato.  A  ,.D. 


dilutio  rolutioniseiu-^q}] 

qusm  focir,  m·  n  ocqt  ad.  acquiiUioncitu  Quaïiquam 
T.  i  colono,quetuc5tfiitn  Mol.ponitii.  ÿ.  34.11011  impro¬ 
bo  iimremiam ,  débit: ici  etiam  fi fiftcn.di  tempus  po- 
fhridie  finiam  r, quia  i  lit  c^erfonaprapnetaï  ij  &  iuie 
clus  fruitnr,  Pi :  iniuseius  Jucccdu,  ncc tempusurpa- 
Mrionis  c*pc£bt  in  his  ,  quai  ftuno  dus  incidum- 
Quod  ficus  cftin  vfa  fructuario ,  qui  Sus  fepararu  ha- 
bec&  reCpcébiuum  ad  ipfum  proprit·  tannin  s  &  limi¬ 
tatum  rui  perceptionem.  Itaque  de  futuri  temporis 
t  ra  à  u  fc  non  i  ntromirM,&  iu s £' m™ir  Lüni  Pf  l'"  B  I 
fj-rna  t  nec  perceptione m  videt  mût  t  mis.  H±'c  p  Iu n-  2 

bus  ASber.l  defiiftits.·  D.devûiituÜ.  quo  loco  Inuus  . 
rei  tracta».  perpetua  cfr,  4 

*  Nota  #7- 
ηοΛϊ/μμ  prJiwfpdi'  AemAàt, 
cfruiMi  dVifjiftir.. 


de  legati  1,  Bart.  AngcL  i.MarcdlLis.i.rvs  qtu  vbi  & 
AlonD-  ad&C^fârL  Bvrtr^cSi.  trad.  de  gubc  [.par¬ 
te  $+o£fcmae  parris  q.  31.  Atque  ita  indicatu  eft diquan- 
do  rtcfcaemnUstigitfireF^fptgPr*  Zth  rrtn+rmr  d·.* 
*  tiennes ,  cn fart Ij6i.  Λ- dipWiM ÏJS7,  «nfrr  U 
■>f jWi*  Pbflixjitfdttit,  tr  U  dAmtdeGitmdfnc  ktrith- 
re  Ai  M  u  lij  E.  §  .2  Jt.q.  jÿ.  &  40. 

ÎV  ü  T  A  Ë- 

Catii'  Jtifti  fru$nt  irluntur. 

Qiisd  >1  ^cadunt  TJihaUi  fihrtihsliM  ÀCtt-iAt. 

*Λπ  Dom.ntft  ttruASUt flite  aletis  ItJijftifi. 

^  Quid  ram  Amo  tntjAem  rti  TAchsins  Aiiid»nl  ettUr/i 
Atin:. 

5  Quid  fi  Isti  num  tuAieilur  t  emparé 

C  n  Dam-mw  tege n?  pojitt  vsJftUis  *A  début  ftuAsU* 

mu  rAiitstifi. 


9  i).A  dutiL  ]  De  pniTt  [Tote  intclligc,  &  fecundum  di- 
ftindlioncm  quam  diximus  tu  do  I  .  verb*  twt  Arall·. 
Quod  fiduo  litigant  de  frude  Itruiemc  ,  iEeconuc- 
nicflduS  çïl ,  ndt  Dominus  malit  finem  liras  cspt&tfe  C 
&  viitürcrû  conneiiirejquod  M oim,  agi  t-  §  .-ii,  q.  45.  δ: 
λ6  Quod  Vero  dicit^t tduedè  y  intdJygc  etiam  in  liaca 
diieâa&aicendcntc  quamuis  inulti-  alixProtiinciu-’ 
rumCnnfuemd.  rcpU|nenr  ve  Pandi  tit.  defeud-  §.t, 
quia  ihtuti  de  iolucmii  gabelbob  harrcrlitatem  côn- 
cngeiite-mAton  port-igerur  ad  èitm  quit  ÊHoobueniti 
patre  ^  v  t  Angel.  Imol.  Gum.  protiaur b  in  fuis  D.  dc 
Sk&  poiih.  vbi  Luicl'].  Dcdui  coarta  Alnolo.  Plut, 
ia  proeeTn.uiilir.  MoJ.J.  ik  diatrUuj.  fup,  glof  ver¬ 
bi  ζΤ  Attires  djr  Ans  ArtnM. 

Au  vero  pioj  Tierarij  aur  vluiVuClu.Ln \  lir  onu’>  yfuî- 
fi  uttu5  quÆ  hic  que  itio  incidere  porcrat dicemus  D 
Arr.fcq. 

SciivddcvtiliP  qu  cilio  dcco  agiratadl^qui  decefllic» 
qui  icudum  tenebat  iuLueChim  rcibrntionbCuiufqtic 
ces  non  erat  m  commue sbitietr,  vcltiti  fi  forte  (ub  con¬ 
ditione  redimendi cmemt  qua:  nondum eucncrat , & 
poi  eJl.tccsJetc ,  vr  ecs  Si  fcudum  litue  iegi  Lubjcdkun 
p  tit  piures  manus  ambulet-  .An  igitur  fi  quid  trde  m  ei¬ 
dum  rediempmmni  debeatur  per  mortem  taUttr  pt>f- 
ÎÎ  derm$-  D  u  diu  m  fad  t,  quod  res  nonvidemr  ijitom- 
tnutab  ili  rcr  fuit!  c  morru  i,  nec  ida  verba  Aei  hmt*pci  dw 
At  cedi·  'in torum vcrcfîcaii,  cd m  redfomptio  Sç KMutio  E 
coarriiû.us  expectemr  ci  eurntn>quid  vero  fictfitm 

animi)?  ceruun  rtfalurionem  Fore,  vr  quia  res  pro- 

ibitaalicnrtri»^  iubcertaSegc  ,  aut  temporis  curiu 
rt  fol  nenda  i  n  teri  ] n  -di  cj  un  eil ,  Sc  eerru m  eft  tewipus 
cxiixurum  quandoqnv.  Ht  videretur  medio  tempore 
ali  e  n  au  o  factanon  valuiffc,  &r  omnia  ex  coud  itione 
retEoaitiuarefolui,  &  ad  nihilum  cedndiiïc  t^^itdÆtf 
ίζ  idipnec  rcdumpiiuum  deberi.  Sed  tamen  deberi 
contra cit  refpofiin l:Q_l_ui u iiei  uu  vera  emptio  fif  alie¬ 
natio  eftjic  res  manum  mutat,  quamquam  iub  condi¬ 
ci  oncrciolubLli,  quodiiox  fuse  tradtaLLiuui'·:  Alt.  1^4 . 
Ideôqoc  artento  præfcnti rerum  liant  vere  Dominus  f 
feudi mori  dicitur, cimi  is  moritur,  qui  fub  tali  condi- 
tionccincrat,«8c  fieri  potcllvc  non  redimatur. Nam  tc 
reftitutioui fubicilï  intérim  li-xtedistilL-conilaEL  gc- 
n  Lialirer .  D,  q  u  l  &:  à  qu ib.  hb,manu.  i.  1 Λ.  fi-rui  apptrl- 
ktioiif.D.ad  Sytlâ,  Jk  de  ca  diront  re  pollcquamqui 
rt'fohibitsrcr  fît  fub  cadcmcondiiionei&Io.Fab.Bart, 
Batd  &  Γοπι.ιιοοιητ.ΐ.νΐϊ 4. fi nuutc.C.Com .delegat* 
>icqi  etfim  tffûiitÉmipofiTÎonis  irritatur,quo  ad  ptç- 
fen.s ,  fed  quo  ad  fut  oram  prsemdîcnï  refti  turionis  aut 
.eondidonisredeptiua-.Itaque  &  vulgata  eft  fcnrcntia, 


P  D’^îjî  jj775f.r.]  ScLlquiritur  cums  anni  ireuflusde-  t 
beamur*  an  anni  coepd  &  currentis  cum  rrleuiiimuî- 
ciditj.m  fequetiSjan  vero  obhriaiiis  vaflàllij^  Domt- 
ni.an  vero  vaiTâlli  infinira  fircleCho.Lunga  ea  de  re  di- 
itinâio  infticmrur a  Mohrueo^.iJ.glof.  1.  Std  qui  ar- 
gomcHttt  colligit  ea  ducit  1  ration  c  Cü-iueiud  mis·  loc-v 
Iis.  Ldcoquv  extra  eim  si  ai  no  porrigunt-  Noiler  vfiis 
de  m un aptrturit fdudi,id  cft*morris  vailjdli  fcniitjVti 
fi:  d-c.fi  pfûpter.  de  rkeript.  in  iT.vLu  Anch.  appofitè 
ad  ]vûç  lacum.  N  am  huilus  ante  m  ûrtcm  colk  û  i  au  t 
ieparati,  aut  quorum  dics  cciTirhiercdibiis  dcfuncH 
dcburi  tucT  Soi  []  quos  jioil  morcem  authoei  inortui 
s-ailallus  percepc-L-itdi  copiofiores  fnittipocdieos  Dû  - 
minus  Cûdicere;  Îin.pauçïofiSjpôci'ft  annum  fuiumm 
cùm  videbitur  cligcrc*  niJi  vufiatlus  obladone  pta?uc- 
nent,^  Dommodcuernciaucnr vt colligeret,  qoam- 
ua  Ji  valMus ipfc  colicgtrir  omius  deîvnllo  tins  cx- 
udicur^nti  quod  demutatione  prnemiSTà,  nô  pintes 
rcdd.it  qnitn  quos  collegerit,  ncc  il  tenus  01104  in  uuo 
id  quoque incctligcduin vlximam  rnoeam ncCtte,  fiuc 
valLJli  iit  rcihniendo.  Hue  Du  mi  tu  in  colligendo  poft 
denimciiiriûricm.Sed in  modo confequendi hoc  inter- 
eÎl,quad.  Domimuimra  annum  pnvnenfiont  fibi  cô- 
fultt,püfi  annum  non  ict;rn,nstt  anicvocarû  vaifalla  ex 
Art .  1 1  y,  107.  de  134,  Ergo  cdlan  zt  \  aflîd |q  clcttio  eib 
Dommi  quand 0  petat,  &l  cixiub  anni,  quod  ipfa verba 
u*  r.d  Dominos  dinguntat,  m  d ican t .cù m  mât prert- 
rut  lenerai  ta /'rntf^cx  fementiu  E.rrr.l.li  îta.^.vlr, 

D .  d  c  legu.  1 ,  CrdU,  L  uc  ius  t  i  rm-  D,  de  legiii+: .  &  de  Iîoc 
Articulus Piilaucnfn  114, Sed  dcnunaariüncintarpo- 
flta  Donunum  vuiiaüus  aditringit  adaniiumccîtum 
&  currentem.  Sed  &  £ï  toni  prçcoxanuuï  Hienr.vr  bis 
vnoanno  fructus  colligantur,  viuus  tantum  aum  dc- 
bcbitfttur,dit  duflLï  Earr.J.diuorti^quod  m  aimo,D, 
fol  mitr.vbi  RapKCtuu.  lafUnol  ,'üatd . 

Quæcityero  Mol,  ticùni  Dominin  anni  vinus  (ht- 
il  us  c  fighlet  *  îü  lu  ahquo  cafn  persjUcnt ,  an  alterius 
anni  poliet  putere  ιϋ:  putat  p  0  fie .  ij .  39 1  quod.  \  e  m  m  eil, 
cum  indeterminacè  vntus  anni  incerti  debentur,  ficus 
fi  cecri  &  d  etennmaci ,  il·  t laiiunr  Anebar,  il·  Are hid, 
Doin.Fnmc.tf.L.ll  propter,  Hanormic.c.  Ii  figJiificauL'- 
runt.  extrde  ludie,  quod  it  ratto  iuadet  j  veluti  il·  tra¬ 
ditur  de  obligationibus  in.  qui  bu  5  gemis  ,  qitod  έίι 
obligacinne  db ,  pciitc  non  poreft,  I-  in  naue  iatiphcli 
D  locit.L  incendium, C.  fi  ccrr.  pet.  Qiiod  feens  e-il, 
eftm  dcîoto  genere  obligAtm  ad  vmm  ipcpemallri- 
ctaefi;  Kim  eius  interiru  ibluirar  obligatio,  &  ri 
pert  uurc  liber-tcur  Je  bitoi'.  ï  1  üque  vis  eu  vt  b  1  c  o  es- 
iUjCümicihcet  Donuum  incermm  wun  um  ckdione 
H  ij 


343  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  X  V  I.  344 

.-rH^nir  À-nfalforiÎBmgnttrii  adftCEif  ΙΠ.,τΑί-  A  .hrionU  &  inUcftltUT*  pcinl™  ,  & «  Me* 

uit , fmttnciira Molin.-ri pi&m , cira «exiado ans  F *- . - ""ln"  * 

emunis  fradhiumcilc  debeat,  ii  poix  (.ït'ûionrjïi·  & 


optionem  perierunt.  _  r 

*icd  l;vüHc conte  QueL'Ha :  Quid  liLttiCjndüitt  Lit  ,  Ii 


prudente  rachatu  alius  f^cundarius·  1  uibrachaturcL  vo- 
4  jciTiT.)  in  ci«kt.  Cuius  fruûus  fcflciudican  dekât.  N  ce 
dubium  quin  fiibracjutus  nus  lit, qui  radiatus  ut  s  lia- 

luijiiùni  nare  fie  mer  a  obueuiio  ΐϊ  h'iiélua.  iMuüfêa- 

c.i  &  vaÜalil  infrttttrüs  dcLcemlriis.  Sed  nu- 

ior  dubitatif  m'n  qua  portione  ilcbcaru.r,  prariertim  (ï  *.  *  w«m-  <«  »«·«■»· . -,·-■■·■  a  .  ■ 

ponimus  die  torto  vlfirao  adimus ,  Éuhochatîim  in-  R  eus  cuuuiumcin  Pis  eaufi^quat  vç mtnc  .u·.:,  um,ncc 
cijiilc  ,  boeettexconre  rathams  tvmpoce  fiifatacha-  originem  dlicuur  ftb  anriqua  eonedueme  *  frt  ,ιαί- 


frquitu  t  lu  b fcqll «itçf  oui  si  t·  s  a  ntrçcdcrc  d  efee  ,  fiç 
hi 5  omnibus  anteferri ,  quas  γαίΐάίΐώ fpcmtwica  obli¬ 
gatione  &.  cmnmerrio  œucciwm  &rcloluto  dâtrj- 
riüiurc  ex  eania, and qua  „  ms.qucque  acapummc*. 
fohifrquod  Md,  u.adiï+cuiiurfus  rii.quib,  mùd.ftud. 
auntï.  Quod  ik  ri  un  quoque  MoHiism  putat ,  efrm 
fuiduin  ex.  dtfqj&ti  [  vt  loiquuntur  )  homini*  p#fril·- 
Jinif  :  K;m  tfrmi  quoque  ah  coula  nntiqua  profit 
dicitur  &  ràdioes  ducit  »  quod  illc  agit  Arr.  40.  nom, 
i.Tu'iq.  m  retrait,  contient,  $.3.  gbH  ϊ*.ηηήηι^  Su¬ 


tura  inecpïlîe.  Ex  M.oliuïusquid.cih  putauit  tnnitn 
riLbraehatumdçh  dd,  cm  vd  vsu  i.miiim  btsf a  va- 
C I  rdriL  s  Îirptrfvu  fie  t  cû  ni  fu  h  radiatus  in  ci  dit ,  quia  lue 
frudtus  momento  art vdatadroqu c  0 crc  eprirô  w  attua* 
U-m  non  expeeltx  ex  Kis^  qmç  ante·  ni  il  mu  mus*  Nam 
qurwnuiî  filbrridi  at  hs  v  m  m  irudus  integri  mmi  con¬ 
tineat  ,  fie  ram- π  id  reipedu  perceptionis  v  fundo 
IcruiciiLC  ,  i  t'd  fifp  rCdii  acqu  di  t  loius  oiiineS-V no  mo- 
jTiemo&rpuncfu  moais  v.ül.dli  drbcnmt  ,  1  me  tra¬ 
ctu  aut  .ilio  cemporn:  lapim  I caque  temporis  taxa  hk 
non  dd  Lpeibuda  3  foi  idiunmturuni  tantum  qnod 
n iddunr.  Qax  wtio  qu asiqü nm  per  le  v cra  cft,tam en 
lalib  indiftindè  applkaxxtr  viidnxcUxano  ,  eut  ra- 
diaiascLcbên  pnrEuppomcur  ,  A:  Nosuxte  vamcnn- 
fntiuiîxmi.s. 

Nansqx^nUbenMmfniihs*.  itiïJîiicîegttEO  ,  Tiue 
contradu  ,  bue kgc  momcncù  pro  pluribus  annis, 
imo  torodtit  rempote  acquirat  ut  ,  nunen  alligatam 
h-rber  execution  em  ad  peîeeptfepdi&:  fiiccdEonem 
temporis  :  ldcoqxudimto  morte vfuiru&u  ,  niiiuris 
p-nrtLgitiir  ad  fruit  ni  futures  non  peteeptos  rriain 
antefacos-  Stcrit  viu&uduatnas  fetidi  douaiiuutm 
bitxLFs  iaûpprngctc ad  eos £ruûu'4qüî mddvmt null 
rachatxuxi  finitum ,  Lixie  üfiindo  douninanti  m  radiatu 
fiucin  ftmicnic  in  IbbEactLtm  percipi antur;  Abequa 
dicendum  eiie  B.uILmm  vi  radiatus  ant  vfusfnidus 
aumvnxus  ei  {eluendum  pro  decem  &  nemtiin  annis, 
cuius  anno  loddilTtrbailltum  ,  b  ratio  MüIuiæî  vak·- 
tci,vi  nsnqUatu momento  qiia'fixiim  Bailliiim  ptn  to¬ 
te  um  porc  vfufruilualiio  vinus  anni  ttkxj  vfixftxjdxt 
fx  titre  iiebcraur^pjod  perquam  abfuedum  cft,dc  coti- 
ducturi  vniua  aeni  pro  ernue  bailbf  tempoté  debtre 
tanquaiTi  memente icquifioiro  &  icmel  debinutu  Er- 
, π  lie  habendum  vCufruÊtuono  non  plusimis  clfe  in 
_ub  tachant  quam  radiatu  iplo,  icd  piTCcprie  aipeda- 
εχχγ  ad  aequiiiii'.uï'.un  qiur  Li  exduuirm  lioiio viiifru- 
£hi,  vltcnoris  ceiupori»  fructus  non  debentur  *  finira 
cai.il  λ  Frürndi,id  LikvInfructn.Ex  tamen  aliter  Melin* 
Bxitat  d  H-j4,  num.4-  Q.uf  quidem  fcnito tiaifi  pro- 
prittafio  vera  eil^quinuliam  perceptionem  cspedat 
ad  acqt  i  s  lu  io  nem  ,  q  leo:  condit  ie  cft  v  I  u.t  fructus ,  fed 
uioiTi enti)  ius  ratius  temporis  lubradianis  acquiri r, 
ti  i  i'  I  ü ce  e  m  g  netn  tem  [iens  h  m  c  v lusti  uda  is  a  π  itCc- 
pcionr  fmd uumexpettat  ,  ju  quibus  rata  temporis 


f 


dunl  fendu  tam  coit cc  Llb  v  e  luti xn  c  ora  ms  LJ ô  u  b  ieb- 
tiiain  3  in  conliicanone  ex  ç.anfaddi&i vdob  caufam 
inmatirudinis.  Quia  cüm  exciti fmuch  lmuÎîî frudum 
adDordixtim  rfLictHiur  ,  mroiitiFnon  rdpicium, 
neces caufa dc prartertto antrctroadiua  ,  icdmnm 
c0  (Urixxn  quo  reperitur  applicant  cum  tuis  caulis,  iV 
hypothecis  praxcelemtbu$ ,  qmacauia  r  cu  crfienis  na. 

dtinnam  ç onttaûui infroAmbi iis  fvd  agnaxaidiani 
infced  at  i.  De  qu  13  rc  cU  M  olin .  ^  .30,  q.  1  x-  $■ 

r  ^.φ>ί  mihid.îî-7  &8*  &:  P« ■  Ratus  1  n  Co ni . lJi cL  j* 
^  ι:/λ·  tide  eoo fcquï t U r,  vt  ll  nc  calu  dc  quo  i nq uiri mu  t, 
liberum  fit  Domine  non  flare  ,  m  pofterioribusnc- 
cclu·  b abçat  ,  Acuti  &c  de  en  dicimus  T  qm  miflua 
e  It  in  peEblfioneni  emia  res  ftniandas ,  qui  h 
locatam  reperii ,  akeri locare  non  poteit3qui,z  tOfi- 
fa  rena  afHcJt  ui  eodem  fLituin  quotil ,  nec  rccr.x- 
ctionemiiabcc  ,  deqmircx.  L  m  venditione, 
dus.D-debc.il,. uu  ind.p.o'iILLHçc geiicnditermeoc- 
ti  b  gs  &  hy  1  lorheds  e  m  ni  bns  loca  infiabe  π  γ,&γ  in  re- 
prafemadoflibHi  pce  fi  emuni  ,  pwrhi  *M**rrcti  $»** 
Lrtui  .  jfourirfi  Ict  ï$iun  dit  fit  [U J  iLnittnt  ou  fat 
eiii-r,  ld  à  caulis  ptiieiinbus  iot  antiquis  requx- 
reudntiu  r 

Qutcltnrai  in  cafu  cou  si erfo,  Qiiîd  cenfen  dum,  U 
Dominus  frudum  pirelicnfiimin  triennium  locaixctiq 
N'  pofr  annum  caocsisgn  ptxhenixbniî  cauflsm  folui* 
Qiio  ad v.tffidlum dubium  mdlum  dlepoteft  ,  quin 
tdblutacaufiucfrlftaiuiiiclocimos  frd  quo  od  codu- 
âotera  pro  rcaxriu  intadle  dubitari  poceftnon  une 
CauLu  Doda  efr  frntcntia  id  ab  quali  tire  cxpreïïi  in 
locatione  pendere:  Nam  fi  Dominus  fimplidreurnti 
vtfiwni  ,  aur  frifixasn  indefinitèit  fine  præ/mi  donc 
tcinnons-mr  rapi  cilione  cauti  locaucrit,  dexiuctio- 
^  ne  renetur  conduiboti  Stnt-s  preli  erit  cagLimiotn· 
oh  dcfcctnm  fiominis*veI  rachitum,  vel  Jcfrctam  ca- 
t.dogi  pxxilai  e  debe:  aa&w  prariu  tiiioins  verltifr. 
Sed  Li  va  fiait  u?  obkripne  Lurium  pffltJiefjJionrm  Leb 
ucrir  ,  rumquoctoe  [ocatio  fol  uinir  de  C  ou  dinitor  dc 
cniftimic  non  ager,quia icirc debui rgspreflkinc catt*·' 
fa-  eam  tale  m  c  tl  1'  >  qtiÆ  co  ndin  onc  fu  a  ûi.b]  lc  ç  netur  rc- 
fojinioni  cex,  eitex pretii w  1.  fi  quis  domum.  ^1.  vbi 
Iiatt.Rald.  Cafi-Alb.D.  locat.  Mol.f  i.dofiSJd  veroni 
invfufriiitunrio ,  raarsto  ,  Dominii  frudum  locantf. 
Ideo  que  id  vfürpirc  fàlcmùs  in  his  locationibus,  q«x 


fpciUmrinduilibas  quidcLU  ,  .•inrifinnusfrp.u.mdj  ^  àd  cmnitum.  lixcirnarutti  fiunt:  de  eorum  b  nuis  .  qui 
*”  1  ■'  .1  ■■  r  r,  crtioinis poftulan  ad  dieLP,  non  adfiititt  Natn  upoLiea 

affumm  pnrbenfiom:  e  Sempra  cnmfeÎtores  cedere 
conduit  o  cogunrur,qu  ia  cogitor  e  debuerunt  biuic  cl- 
fr  fLi  &  marcria·  condii  sonem  ,  Oc  ccuicEasku.s  qu:  gL4 
rcretur  \  Ideoquc  lX  fixbi  nrclhgL  dc  ibbauiii  ci  clluu  t* 
exordia  ritm  Jit,^f  are  fle  1  u  dicatum  eil. 

Sed  rraiuppoiiniTius  Dôibiniitn,qui  fhirc  colono 
non  tenebatur  rc  in  ei  senum  10  locata,  peni  i  one  priitW· 
oimi  ab  reductore  recepilïôî  Au  videatur  locari onem 
ap probare ,  j  ta  vt  sam  mde  ex]s^  J fr'  te  nequeat,  E?  clO 
puLütufrm  receptione  m  ,  fi  Lv.llt,s  de  tamnimcuoij 


ί  ώ  π  ,ιπ  l  ratibus,  quod.fi  poli  vi  u  m  fruitn  m  Linitum  in¬ 
cidit  iero  incidit^  pLopnixn.vn  dh 
3  Et  vero ccnxrouemmr ,  fi  Domitius  incedefr^ ra- 

cbarü  rcperinT  frudum  à  quo  debf  tixif  locatu m^vel af- 
fu  m .1  ,·  ulâlls y  mortuo  i  An  ftare  colono  teneatur. 
1’ xt  mr  hae  de  rc  fpccialcs  Confiicnidintim  cautiones 
Parii',  ti  &  Au.fr  hC^.hï.  Çmoxn*  f-'V·.  3-frlau*  l^.  &: 
ffu.  1  ';i  i  v  opt  1  ori·"  1  η  1 .3  enn  1  no  tnb  1  tant  '  n  ftarc  velit, 
au  mslu'Tf  m  ccuniitiorvuu  queircri1.  Id  quidem  vbi- 
que  obtim r.-  debert'  puto  t  Nam  £ucn  rachatus  Icx 
cc  ncceLiitoi  i  candidoiic  &  cauta  antiqua  infra- 


?)4J·  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  X  V  I.  34^ 

bc-nom-  rcccpcrtehabet* rau  ii  carton*  m  A  poffi  Adiiéimus: &  rgflMj fiimquaw pbriui*  adi- 

L  ·  ·  ΐϋ-^·:·-ί-^  ctbcuiu-conciuriiiin fttfer^vr vniits iropuiuta-s cribua- 

ciit  l.  nunquam.  U.  priirar*  Jeliit-  Net  vsiïfn  [îrarfcri- 
v.  tioncm  .idültcrij  acculai  1  ■·  >eii  o  py  oit  tum ,.  valere « ml  - 
ueitTui  indcltaum,  ii  cum  adulterio  inceÎttiiCôncurrat 
l.vim  p'aiïüm.  f  pr xfcïiptionc  Dr  de  adule.  Qummam 
traditur ,  li  Ilia:  djJdEoncs  ex  diuétlis  confis  orianiu^ 
yelutt  -fi  ikera  à  Icœc  ,  iltcra  à  coniicitcsont  proficiica- 
mrJmpofUbiic  die  alter,im a!> ahenveo ni ii mi,  ied al¬ 
terum  alteri  fubordtnart,  k  vu  uni  poli  alteram  entre- 
r e,  quod  BaHcait!  vie.  paalaantefiii.C  de exeoir. 


retiis  ît  bcutioniivquiEi.^tian quaritalio  nomine te&d 
1it  ,  tL.msFui1J.1cur  tamenin Dummum  per rci  perce- 
pdoJtcm  k  .lus  foiumdj  crititllntüim  Aboqm  ü  setëic- 
vît  V  ni  Lis  tantum  anm  Ailclü.gittàMiîiWÎEion^vrin  m- 
ilias  L  ireui  quutricu  r,  <j  .  qü  i  impl  an,  D,  lopin.quod·  & 
M  ol  Uiquiri  t.  ÿ.  40.  iiiim.  i- 

4  SuqLiicLir  no  biliS  con  uiôuerfut  cum  eo  d  em  mno 

duo  rachat  lis  3  aut  trcdemptiua  incid  tint ,  &  π  ugiim  « 1 
patrem  .luiviü  inertie  momiutu  dlè  ante  pnweptos 
fnirlns .  iihuiviNoncmbri  poftÂtimcs  collectos  ,  Au 


Fmiitus,  liiiuuiNoni'mbiiptfSlohincs  .  ■  ■  i  1 

|.i,-  duo  rmhanis  dcbttiniui  lolidi  & integri  duorum  β  >mui  ideôque^bligaio  es  eonilimm  neciaJm t  au 
annot,!  prü  ri  ri  remporta  an  coucurfu  conluho  fi. te.  dre  uni  di.sdi  lationis  dentur  ex  i  ymmiilor  lUchi  $; 

_  3  -  1  i1  i·  1 il  1  :  .  TS.  mii.-ir:  i  1  Tl  .  ï  i  -  i  -  i--i  1-1  llr  '  r  n^mn  π.  \ι-.  i  i-?i  ivi  nri-^di  I  n  W  ΙΓΓΤ1  ΠϊΙΙΙιίΙ 


lies  c  Π;  V  aide  .CO  u  ero  uètfa,  &  vi  iit  c  Et  digJ  ia  Pu .?  ψ  hÇi  is 
•'r  j*1  ■  pluribus  qiiçÎtit>,(jïiJi  cxprelÎâ  tuiptd  ïti  ù  n  c  du  b  it-ino- 
ai  exi merci  m ,  &  fuie  tn  Îfotu  tat  ià  àoftltira  t  io  ne  acc  i  - 
ρητή  Hil  ii  iqn c  Ib  ctirno nnu  C ojifti  rend  dj  tcrtè  cau¬ 
tum  Art-  1^4.  A;  uitf.  Tmrpn.  tir,  (F 

Aic.i.Cwiom.‘Arr.Tii,.  AiulenCuj,  Bldenl,  An,  31 


î  :î  ai 

Χίμ^ 


D.dtiçonibc.  pcciuL,  non  adinu  qù^d ri inr flre  quod 
üdicuâfi  laciendis  dm  loi  car  >S£  gencrabrer  tempora 
idiucilts  iliL  poli  non  tlnis  (lato  ta  non  coniumi.ton- 
curfu  eiuldem  ftibiedi,  arm  L  generalittt»  D.dch- 

dtiic.ltbertiLnün cil nouurn.  D-dt acta,  empt.  Idcoquc 
ancotiiptnu  bononun  poibiiiocxcapircmdc  libe¬ 
ri  intra  annurn ,  ii ea  exclufiis  Jtr ,  cm  vnde  Ic^tmui 
quoque  competit  v rtÜ uutàarimi  nurparm  Tucccderc 
intra  quem  vtlcpiinTUS  perat,qLiiad;i.i·  diucdi?  caufic 
non ejttinpirtru r  cone arlii  fed  lubordi urntnr,  dt  quo 


qua:  plurts  m:  ha  rus  deberi  nolunt  »  ί  olidos  quidem* 

{Lignor cm  liniri  cùm  fecundas  apencor,  acquerra 
prioiE&Ciiifumpoltcnons  uiteruemu  inluneri^  .Sed 

i  Lbt  q uidetu  loc  0  tum  lcg.cs  fu  nt  udeoque  fu  Ii  loeii  i  n -  . 

diï^iîrt  vitra  virus  protendunt.  Argurncnn- colligi  G  Doci  *  ÿpl- 1.  fi  «nwp.1111  C*  dviur,  &hi«c.  ignor. 
poJTLmi ,  quod  in  mît  «  ia  b  cnc  ficiali  jfe  PonnJic  u  m  OU  nid;  Gon L 1  ψ  indp,  hü  uraxa  J  ç  cil  C  '^llirt, 

ConilirtuiaLiibui,  quilmi  annaias  ob  vacationem  bc- 
netic  iorum  t3chmcoinLÎinîittti,J.  hifdem  ttadtturds  be  - 
ficEiciiiLnvnn  auuo  bisvacmuTÎt , vnadpÉ'tQhtum  aima- 
tain  deberi ,  quod  ell  in  piapnai*  fandioqe  couEiitu- 
^  item  quod  li  Ecd.elta  vbkgloL.  verbo  ioitianiT 
dc annat,  eidem glufprag, tu,  LÎcpignoncuk. Jim. 


c.i‘ verbo  urunt.  Sed  rale^  AmtfUones  cum  mera:  |Mi- 
iitiuatiint,  nec  rarionetu  vtlam  habeant  praucr  voliui- 
rniremconihriLeiicmrn  t  magnam  vim  lien  habent  ad 
uLiicquc aut  demon dratida,  aut  pcrlLiadcuda^cvlm nec 

OtnouLci iiitmcc  ciuilis iurisct>rtftkara.  Adde  r]uo,l  D  [l(.v,  famundu  Adtk»  nec  conftdiontro  duarum 
dealit-jio  [brucuribus  parum  duiltifquod  rnnJds  vide- 

't  .  1  I  '!:  !.. _ JX  f.iX  iii.  Jial.aniirid  k  ■' 


CcmÜtlÿf  mdp.  quidam  habuit  Bald.  Arg-Lail-  Ahx- 
Salyc.  Gomt  us,  Df  L  licet,  C  dc  mr,  dclib,  Raph, 
Cum.  Alex,  Catta'  Atciul·  1.  quandiu  qoat  fit k 
Calta  Ar<?c,  1.  p.mionms.  D.  df  acq.harrcd.  BalcLLr. 
Ctnmn.  h  vît. G.  qui  adinitt.  Alex.  CtmCSo.  coi.i.  lib- 
ig  tnd  p.  vi  fo  pujicto  &.  Cu  π  f  ^4^  1  ib,  ).  Fac  ir  criarn 
Biddi  itJttcnria  3.  ÆnwliusD,  dv  mintrit*  vbipnrat 
eomrsiln  iaitocum  pr.vl .rrptionç  rcrnpoiiî,  dem- 
.·  'ari  me  i%  iuEcrualla  faits,  velu  ci  de  duo- 
hu  vumtruLl'hhuïi  iii  L'aLifis  diilerüt  btuduuia  duo  de- 


tue)  mr  rationabili  de  cau%  fadbshdr  iiidulgcntiaA 
It·  uiv  iaitum  de  alieno  rc  nutten tibu  S,  Ch  lu  m  b  is  de¬ 
bitis  Citiioni da· ,  pu  [.me  qux  vacation  i  bciichcior  um 
indicunrur  ,  ne  ikpius  eodem  anno  vacante  beneficio 
amplius qnàm  fentrl peu  pomiic,qiiod  bhdip,  luari- 
casnorard,r,  lï  prupier.  Senlitidcm  hociplo  redém- 
üriiiortiLnciîfij  Moltu.^.  n.q  3S.  no  ma  13,  k  5,  jpglol. 
lifft up  lummrni  .Mets  Gonixanam  knrcnnarri  fequimur  qua- 

t'itmt  qnamffdo,  miiiUüipl.LuhbiSejTi  j  jte  duos  Mstatus  df*  ^  l . .  . . 

r,ur'1-1'li·''  beri pluamus  annorum  duorum.  Moiict  mtis  cltcorr-  E  mortis  valFdh  acquirimur  „  k  pro  tnto  anuo  efebcan· 
*****  1  --  ---  j  — i—  ~·^ - ·' — ·— f·-.  i  ctlrt  etiam ii  vjiimo  irucinli  rempote  mkp un  âccl- 


■aiiiaiiuii  tu  ri  pofTc  in  perlona  patientis  ,  ni pc situ 
agentis  quidem, ,  (bd  vnrnjuqite  raedani  ui  iuo  robo¬ 
re  durare,  &  vim  Luam  obtinere,  trique  h  dfbunr 
debitor!  iuceedat  Jteurrnni  debitum  cillitur  1,  iîduo 
$,  hem  lidu.o,  D.  defoluû  b  generali  D.  dcfidcmlT! 
Sed  debitum  debuo  cunutlatur ,  dc  acecdir,  ucc  obli- 
gacioiies  pi  di  li  j:  1.  liti  fur  d  tin  rnr  per  cottcurlvnti  dj.  fi 
duo.  Quod  itt  ûi  ndftro:  quid  cm  aiu  po  [fet  accide- 
re:  Nam  cum  Molin.  vbique  Ilauiat  rubhanun  brtet 
cos  Illicius  connu mer ari*  qui monu  1110  &  puncto 


inii  nrnrl  wpDarc!  t  quo  uailitur  quoiics  liuæ'caui'Æ  ü 
^.'LVL  diocriis  fon  cibus  concurt  unij  &:  in  idem  rempus  m- 
citiunc,  ex  rrinp orc fas  ordinai^vcviiA  poti  alum  cur· 
JTir"rti  t.u  <k  effectum  habeat fùboed mate  ti,t,  (t  proptei ,  vbi 
lo.  And.  Anebar.  Dom,  Franc,  hæc  iradluicpct  L  in 
ijji  °?nis  D.  locat*  ideoque  Jl  qujs  irue derenninarione 
iniiij  temporis  cerri,  relegatus  iltindecenniiun ,  ii  in- 
Eraid remplis  aliud  deb'iliuncommittst ,  cuius  ptrtia 
fit  iteviT,  dcccimij  iclegatsij  ,  fecundum  decennium 
pqft  fhu?-  ptrtcdum  iiibotdiniri ,  de  quo  lenientia 
efFBjirc,  Lia  SenacufconC  vir.  Dj  ad  TurpiL  Al- 


4  ,1  ,1  n.  *11  ,  ,  ,  ,  .  .  . . .  ,  mJlL  iiymi"  MKLUOIILIU  IL 

ben  3.  v|r  pcifL.  Ran,  C,  de  rcpud.kvtcd.  idem  lft  F  ftpicà  .c^bpoftciicri,  ItntrfaâotuitCotiTenlU  tredi- 

miinnrc.  t  i  HiHnIr  1 .  i  r-tv,  AI. _ _ _ ii _  -  .i 


detent  &  conlummacum  pcrfec+Limque  ius  produ¬ 
ci,  nec  ab  vllo  futuro  cucmu  pernlcrc ,  aut  qmdquam 
eiipetatarej  mmpordl  cx  poli  JaCLo  ab  vi  io  acciden¬ 
ti  4d  noi  s  d  cbi  i  ut!  i  reti  u  er  p  to  pt  er  ac  eide  1  iria  ex  pe  t  - 
fona  debitoiis  ,  nec cotthi  1  torre  cxtmptn,  cnlu  Confu- 
ftointL Jlipi  Elon podii ,  nifi  ex  pet ilm.i agentis &£ pa- 
ticurisj  çx  periema  lohus  patientis uonuui’ it.  Nam 
mterux  utris  ciuittlibei  c  otiti  ngentJA  ex  poltfafto  non 
agit  Ύ  aucdlicit  pranxm  caul ftm  confiimmafiani  >  k 
lLiru  çfièâtim  îbttitam  ,  qu.e  iiulLuu  uaLlionLin  re- 

.  L  r  1: 


mari  tu:;.  D.  de  adult.  idem  A  Ib.  pii  ma  paire  itatur, 
quïlt.  id;,  glof.  ciem,  i,  mglof.  pcapli.  de  Magiita 
plui,,  pragmac,  d.  verbo  ώιιή,  &  li  hmc  lente  ntt* 
ferio  Io,  And,  repugnat,  c.  cum  tn  eu  a  Dis.  est,  de 
eledt.  Additur  ratio  altera,  quoties  perfon*  plûtes 
non  ciufdejit  gradus  vnctmmi  ad  ms  aliquod  cum 
temppm  .limitatione  ,  mrelligendLLm  tempus  l'tib- 
ordinari  vnum  pci  it  aliud,  nec  confundi,  quod  QU 
drad.  tmdit  Cord.  tj7*  Γο,  And.  adiit  ad  fpecni,  rit, 
de  concef  pr^bend.  per  1.  fi  pliues.  D,  Je  bùnûr, 
x^Tgntrw/}  in  Cwfifitit. 


ii  luscit  qu.xi!rura  nnomtnto  s  pro  totoarmi 
. — p.re  ,  tine  rclpedtu  temporis  (beceiluu.  Quod 
in  illqaxLomatc  cradiiur ,  deLi  ii  politione  qua:  tvibit 
ad  tallnn  iqtm  incipere  n  empotait .  qua:  1«  contum- 
mata  cft ,  milliun  palHonem  iccipit  ab  acddLun  ftiam 
Ii  ad  citu  m  deiua  ierit  ^  111  quo  coiiidtere.nnitpotuc'- 
f.ir.  Nec  quetiiqumu  monecmr  Mol.  nu  ornes  pb- 
nèvaga»  klluxit,  quod  tam  crebris rachatibus  mer¬ 
gi  îuu  inuiiliï  reddi  proprietas  vaiïallo  naît  debtit» 
qtJÆ  plani  elumbes  fu  iit ,  ciimlraic  duorum  .uniorum 
P  uj 


347  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXX  VL  348 


lltiDUtUiStÎS  ,«  .  .7  .  1 

ΐ\ς I Λ .  U 'j olÏi  rôto  uvi nom arb  EC nipQ te  trie.; mu v.  ^ 
Jn  Molm.  t an  crebros  mutationes  to^oims  quam 
,·  iTumcoÎitancrrevidti'i,  qtux  n&  i-JinoittniJiMpru- 
I , .  i ■;  ntki.1  Molite.™*  1  ' uriicon&lro  cotiu  i κ 
„  j^ite  éteinte  üneoam.  «  due  «  Mote  *1. 
confinrnioncm  tettnte  li*  «?“■  ■“■■  «*«  r  *; 
d-mmicum  Mtmnonï*  •wnti.ctm Boa  ni 
l-bi'n  fi  cum  ’  ure  C  □  Êict  ndinsate  ciÎ.if;ma  raçliA- 
mi  (km  mneiei  .dubi  c*  Icg*  &  condition*  jnudli  - 
uiri·  tntîpu·  Mol  rachat  m  nc^ljiiatrinicxctuditaw 
ih  p  a^Hcdn;  ntt  iircell  ιήο  .«jr  ex  gt!  net  £  au  t  frequen- 
[j  , remtinm  line  auritoie,  xc  néamuarie- 


nrmis  ïnhlmi^-.,γ- » . .  --  rr“ 

balteum  imhciuijiy&  sftii&attD  pto  eoh  v-didlm  vitra 
radruituro  ad  retro  banninn  teîîtarurA  icqurntumno 
i  ü]Lit  i't'  àvbeat ,  ciimdupkaia  &  debiti  «uda  ,-icab 
diu c ii  ί',ΐ  ion  c  1  b  u  fd e  tC-enda t.  I-liuicq.  Marth.  Aitiicb 
enrrSlLt.Kcap.7-  LLij  NedÉnorü  qwd  ïjm  fc- 
J t-.it, &' receptum  Ce  vfu>  cùmdlud  vulgatum  Jubtrule 
ir I giti eu  r  m>n  debet  e  q  urm  dupbd  oaêre  gpupi  q u* 
hScilf^  ftnteuria  rft ,  cum  ab  du  abus  cauliswtcroii* 
&  WidibüS  Sut  coniwiiitionsüibtts  oncra Tiidirantar, 
c r  dmatem esduditah  quarti m ntnirïutti ikcrwn esmîCulc  & 

tx iCLMjre  alu  frtqucrt-  r.  tiimen  illf  conFundi  fïiftirnat.  Itaque  &  fi  abra tien 

w  îi*  tii-i i m.  ôno-  Γ'  iblct  liib<Jitlmari  ilU  om-radebem, 


||4LM.Vl4t4AU··  IP-· - -  — -  m  1 

ficnîttiticm  cxodit  licuaopinnr  i-irt  vnx  &  S  ni  lus  un- 
prudena  Moi  mlî  mtod guniili  oratione  vibvdkjii- 
gur,  ire  vid  c4  pot  li  t  j  uni  cul  i  un  :hlln.t 
nittursid  atxüilaitmsj  c[u  jc  6c  ipià.  ht  ri  il  gm  ficiuio  ne,  in  - 
tvJlûçttiîJr  quasi  Liiorces  ingcrmnauratu  crcbritiî  quam 
par  tïscdmè  diiierlb  çutpxtndi  tmi.imudt>iiearn  babt- 

je  nnuo  videri  debear ,  quod  tutis  etiicum  anili, ΐ nui- 
iusvilLilui  incvrani:iiir.H'k  li  lJmmni  querelam non 

u-duiitms cseoLhiknni  eum  mûrtejujK vnilâlli debe-  furni eônr.gat.mmi  1  acnasi»  uvmuiuw-JLumuuiiM. 
mmrcctpeee»  oim pwdbrtiin alii  ab  quu  radiALum  pv-  rt-^Ub fltam marwatv»  aut  equitem  en,  aut  q  c  . 

Π  r  1 1  -  r  l·  itio  ne  s  v  iitm  fecen  nt  ad  1 1  ictetTumtm ,  q  mt  C  nu  ti  1  *c  eu  rrr ïc^n·  ens  rac  hin  «  k  m  α  n  suri  lw  ^t-J  e  pof- 
tirtirr.i*.*  iuiji,  j  .  K,,j„r,.  t  VmhkLmJiri^&nittr  akaLn- 


|u<%i  F.„w,  -  ■-  --  r-  ■  —  -  ~  -  -Π  —  r 

au  En  fniibibcktoltsK  cum  { vr  diximus)  conJuito  noq 
Ü.U  πχ.  ,,;,:;>dtm  ibiiim  patiente.  Seci^  timcii  rtilbimo 

tn  batDo  pr opte f  diti  fiiriiajTQ  btuUij  dui^tion^d;  con. 
r uunm  ftutfcmim  pt  retpiiouffn,  &  qma  abi  kx  bail, 
likiii  qtio  debim  roliacdpiii  toge  &  eondiDonetcmdi 
unjitAui&  nofi  ab  ipfoYal&H*MgW.fiMe 
lTiiiuvs  k udi,  vr  mLtri  di'-cuius+ 


J  slLS 1  L  1)1*1·»«  .  —  - 

Quid  v;  cd  sn  opLniliwiontbm  *  de  qurbus  trdra  T  fi 
Til  eonngat  .tfitio  rachttwi  ·  min  li  m  fcudi  d  orni- 


fltUr  tplCSlïUJlll-Ί  »  1,-iJi  ι^ιιιιμ  .U  1  m.wLinim.i.i,  ip.-v 

radiem:!  debet?  An  habet  quod  beneficum  mortem 
jccuLr,  qui  line  motte·  nonbaumt  quod  sbnm  dicere 
poirtftmteeAtase  î  cum  ante  radiitui  dfbtiiur  aitS 
vlJus  Surrcs  titfim£  &  h  niklbis  h^res  Iit ,  nec  id  debi¬ 
tum  «titionem  hzr  edictus  expettet,  ittin  oinntm  he- 
redtrarum  cnuiiiu  antvee  dur-  Hcc  ni  conSidcranonc 
ctt.quod.  hcrcJiscamtnoda minuuntur  A: inutilis  Iit 
pvo  co  rctupotc  ptoprirns ,  quod  MoIilutuî  1  nouer, 
qui-tiAch  mis  ab  liarrcdis  mrc  uur  commodis  110  pm- 
dcf  n-Tj-vlltm  alterat  io  nvm  recipitu  nn  ibna.ant  ion- 

!  ..  β  v,  wm\’  :  ■  .·.·.  Iu«.  .11  cülpomt  W4-  M.noçn.j.u^a-Mj. 

omncM  Λαιι  &  c«  ifccpcmiüs  te  Loi  lotum  i«-  »  . . . 

ruuu ic-l .r  I. qui hmiunni»  «  lil...·.!-  D.*· lidur.  η"'™: « & ““'^1' 


1  UT '.1  υ.,  'Ί  —  ■* — ... — - -  i  pol 

fu,  Esttmted.  rt  ConfutcuJintsfl--uiM  ateLo. 

dtiDcrif,  Att.  17.  tic,  dti  rmhtpti, 

Pidlcutib  qutfrùmis  an  Dominus  kmm  tefflie.i 
feruirnti  mrc  racbartus  h  poflit yailatios  cogtte  idui- 
dtud.-i  diiuuiicramcnta, oUt profcSlinuri  kitdaJfS.iiuï 

edenda  IlUlLiIh  litlkiintetta  &: titulos  Ac  cmoIo^uï, 
rrsi  r  1' γτ ■■  cs-  f4pim  ttrncth  A  e  de  3iii  quidiin  de  quibus 
val! ullum  Domina  cogère  potelt  frucntfi grxiiv^ 
mt ρψα-y  mrm ,  nSts  «r  munit,  non  cft  dubimnpnf 
U  CÙf»  muwfJtfeiiJtUK  k'gt*  vTrdltwiar,  quod  Pani".  Coli 
dtljionu.  &Pi ctiu.  Art.  i^. hoc irnimlexicLidi 


Alioqui  éuftfa  qu  rrcrciur  >  tina  jumr.nit  mjtfr  eo¬ 
dem  Rtoincnto  petiilli  πν  quis  pnot  ptruiVc  pcEtum- 
jptionc  ujnjs  put.mdiLs  dlcr ,  dtqno  coniemtra  cblc- 
gtsl.qui  duo&tn  principio D  dtrcb.duiu  &  Ç. 
vit,  Quate deniqur  lie ibnto  cacKintm  moire  cuiul- 
qut'  dt beti,  criiiii  it  du<n  rrcs.v d  pSinc^  Dumini  tcadi 
BJinovno  fitccdUu emoriantur,  & uuiariabilim  elTc 
condifiDnem uitLsicnu  l  iTujSiittxeumm*  ci tçgtdit 
ituris  aci  u  cooiiimmaio  aduenicf.ti ,  6c  luccciîiuè  eur- 
Γίτ·-  & utbotdsnuxi,  ciuTi  j  pluribus  mortibus  n  nauta* 
tiofflbiis,  5c  ditteviise  iuLrj  &  ner  Iv  fubilftcnribus  de¬ 
beantur.  Quod  ideo  pluribus  dico,  quii  non  ign  nisui 
abter  à  noftrisddqiie  -■■-·  .‘«mTvt  diuuit,&  coaÔ i  -  daf- 
1  ibuv  51 1' iicil  rum  li  fttitr  dei  Ctfi  1 1  antre  le  Profttrmr 

rtticrJ  tin  K>ï  ,  anno  EjÊi.vlt,  Oilob-  inquoleottos 
appAtet  antiquatn  ilUm  piopenllonem  lunfconiuln 
qui  tn  dubiis  putabat  nummi  contra  fîfctim  uidtr.t- 
in^'- .  D-  ri  Inon  puto*  D.  de  lut.  hf.  tamerfibic  lifais  dici  noti 
*" 1  f'·  deb  ait.  eu  m  id  ius  ii  lege  1  t.encHcij ,  non  pjrf  flcipali  for* 

runi  pendrar ,  Àc  omnium  patroiutrimiidc-m  ius  llf. 
£t  vs-L-inurum  Prouindarmu  Cimluetnditwsiti  redii 


r , lo{>„  non  cn  ei  û  nri  n  ii  i  per  cef  tiouc  mnul  i  rac  tu. 
tus  qmdun.nLli  quantum  ad  fruftemm  perccptiotiem 
ne  c  i  'tlirijc  eflt  ri  t ,  &  tsntum  fm  pere  qnen  d  U  N  uu 
cis  EU  1  Liu  LirofriTio  nes  propnerAtcm  potins  tel  pj  esani, 
Ac  perpetuam  mvtilicatcmad  propriet  anum  potm 
l'pcÆint  -  rvc  i^entiratbArusiutc  traditae  vadïlhBp 
ab  luT.ni',!  i  rr^ditione  eurncremiatiL  liberatcnt ,  tM 
fuilieact  impugnatio  racbatuirq  3  nec  qmdqumiei> 
rom  qu.r  i>rootjt't mprffiu dicant, aitt  iuti&  f-ciuro. 

Έ.  mm commoiionL  aut  titulis,  nec  qmdqium  erauin 
quod  annalem  Ai  temporalem  fnktmsm  peteipua- 
lÎeme^-eiir.  Necmucrtinira  uur  hcraagfi  terepuu 
porri  -  retur  ad  vaibdlu  feudo  ad  cum  rcuetfa ,  quod 
M  olui,  trEterurd-i.i^.  gloi’  7.  &  S.  Sictm  tiec  retradu 
vti  i  ure  r.icbatus  h  quia  ilIlls  cftv.ildc  propcietatiusi't 
ibid.  putat  q^.  &  5  -  H,fl’  Σ·  Séd'haci:  abra.· 

Nota 

£‘ut$t  ftufluom  0‘  riimpHnM 
<i  sahi  UûtûHfiprr.]  De  alboribus  grandibus  diflenti* 

i  .-  ■  r*l_.  .  _  .  _  .  I»!|  ui‘n  .Tii.  -I  il  T·  I  I  Η  ΪΠ  i' !  I L3»· 


l-.t  vtCt  n.U  LITTI  4.Ί  U  uis  il  J  lu  un  i  \  .o  mueniiÜncS  Iti  rc  d  U-  J  ;  vo"  1  L'\r  ,m2  - . .  &  .  -  ... 

bia  multum  momenti  attulere  ad  impeUVikUim  Sf  I·’  mus  Ari+(5n.inlTüituiioitel]eeîis,  necadyluhue  ^ 
•xm  pleitei  id  am  i  n  t  erprerati  on  em ,  ptaifernm  e·.  \  sn  fc  riu  (0  pert  i  nere.  Ac  tamctii  Π .  i1  .k  &  stow  ue  r  ■  1  ■ 

qnaalam  affli fin  acquiratis·  fpccics offenderet ,  Æ;  le-  cerni  crâiSbibus  ncmtitUm  mJ^inarionts  herKonii^ 
tijoriliiremia  hucdcueqzerer.  'Sed valeant  piæiudi- 
cia  n  i  ll  γλι  ione  &c.  i  Lite  tutanto  r  η  Ar  nt  nat  itui  uri  mi  is  lte- 
qoe  intercfl  perfaipe  quibus  iffo.  atbittq  ,  quiboi 
item  diiceptatoribiis .  Eptaaiiuotaeione traufi^rifur. 

Nec  ifti  obUuiTd  pollumus  nimium  oculati  teftcs 
talium. 

j  Non dilÉmilistlk quoque eontrotierJla·,  Π  vtNea- 

poli  r-dciha.  (id  çft  tctiobainuim  )  indicatur  luigubs 


LL1  U 1  Li  Λ\Λ  i  f  «J  -  . .  “u‘·  · 

mtab  roagn-îiibufrj  ^«n'ais  Vjbw 

itapropemodxnn  ad  imftnmn  tsariiram  &  cüntbtiû^ 
nem  accédant  deiÛnatkuae  parrunifhiti,  tamen  vere  ui 
frit  fi  u  non  fiant,  o  nia  natura  pies  arbores  in  lnû  U 
nnu  liinckùmpli  vluiü  rerum  fnbftantia  eontumawr 
contravfusfiOcius  naturam  At  diffinit ioitetn  -,  Ii-Îrllji 
talss  aiitns  mapjsefl  propriecarij ,  quam  viîiftuûtwiij 
qui  aliena  refrumditut  q»aidchâber,lcd  Dilua  tt  riun 

ÎubÎh-Ti- 


J  jft  π 

Τίβΐ·Α 

C'ïMJjC 


345»  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X  X  V I.  3^0 

fubftjiüliei  Nsïn  qitpd  interdum  viiam  ad  lignaîiO'  A  nilacea  qujclihet >  qu;r  nlpiarij  ornamenti  tarifa  ha¬ 
bentur. 

Sed  firnoÎLLi  ririamConfifetufliiie  fucturric  ir.quu 
cçrr3  quia.  indicandum  fit,  ficûm  fyltwej  du  a  eilei3 
günae  idoQ.jn  frutStu  habemur,  Domnus  Fcitdi  *  qui 
ajjqiia'dr  tsutaJruitibtli  fiudi  fiTuitTiris  lYuiiur,  ccr- 
jhtïi  fy]ii.nn  t Sidere' ,  riijnqiie  ffiânnain  aut  Γϋΐτέ 
jjgTnuD  vendiderit*  &uc  p.trtcm  aliquam,  icd  rumen 
ante,  rscfam  irucudi  canSr’Ênm  fit,  ira  vî  Doirami-s 
wrcin  rutorum  excludatur*  tprtf  (tutet  f*if  Utûuitfirra- 
vnètilt  ÎeffttipS  d?  eütrpptT  Vf  ni*  wit 

rtmpï  di pfiïhirr ,  Iraire  ·*  Lende  u  tcsàrr·,  ί.Γ  MobriiUS  pu¬ 
tat  Inidiiis  Dammieflè.,  quoquam  ηόΐίιηϊΐ  perceptos* 
quta  aïm  tmttuscoiiigi  cçcpti  Eisrjr ,  pro  coUedtri  ha¬ 
bemur*  priîlcmra  poil  roirimtarem.  IdilJc,  ^  1.  q.£. 
gioi.  8.  Soi  hic  lorus  rritdiîui  c  il  i  nobis  fup.  Art. 


^'tls  n^e&fm  .  in  ter  J  uni  ad  materiem,, 

fùur  lajitr.  1 fl>  fxpJhifu  côitlçtti  côrijtgjt,  viusfruiius 
noneil  *  Si  csa?r  fines,. Si jgÿÉiin^s  nonflimtM  exadi^ 
cîtm  ai  hserdvs  traiifeac  &  perpetuari  tuf-  nu  fie  prar- 
ibatuin  ;  &  in  fins  terminis  confliruirctik  ob&riinti 
debet ,  Si  à Îreatso/ie  1  fgeta  «cip r,  qu  ud  &  T i  raq« 
tnuihic.  iumtacV.· conuenMq.  glofit.  mmi.rp  Ëaid- 
iïliuorriOj.  Srfifuitdieirj.D,  lof.  mat. 

ScdciKTi.de  cædtifl,  fybia  ni'mo  rtubicct  m  fruihi 
Il.iIk*:  ! ,  1.  ex  iyki.Î  Çjedfl^.·  D.  dcvfiiirtidi*  nutum  eft 
ÎnenCütifkLLUüii  jetn  btcliltê,  imo  Îkintfipraihuiiis  ^ 
S.nivL>iui;is  .ujcïorejîi.  Sud  tamen  cil  ifta  rittczirris 
quoque  Pronmcüs  digna  iuiUTiadiicrfione  vihx,  cû m 
pcrfpkemic  j  ni  qüani  Pot  c  vati  ako  rmu  cnniniunrm, 
h  cedLia: fin iti.îs  ommfi  qui  ipud  nos jüJî  iexto ,  icpii- 
uiUj  üje  DCiüuOjiinTTC1  percipi  untm'in  vtutîti  racbitiis 
uinum  incideCtiit  >  a  tu  kagnorum  ,  qu”  nrceflteflet 
nccidere  fil  fiçikret)  vepre  nvnnt  vjiius £rü&ibü3,pk- 
riLim  ;iti;Lic  zieüfcpEt  nmj  sut  nouenni^  torins  Dumi- 
jaus  haberet,  Quare  vr  ei  mJo  occticrerenc  fructus 
^  cqduae  ifvluj;  fëptenniî  îomiSjtr  porriones  xqtiaies  di- 
niJL·  û-j^dam  Cunlurtud.  voluçxüi,  6c  quatvniuî  ant)i 


Nota  icu 
?ifê*nt>  ;ft  frulhi  kL 

1  racket  tfîjttp  J  Pifêaticasf  ta  qüoqüe  in  fruilu  efFc 
nenro necut,  quo qtudem  tempore  ex mpribuïrégiO- 
nis  fieri  Wct,  cft  eniin  1U1  lexpitcittioniain  ]acubu 


tïf:i.  narriiionetÎTct,  Dütoino  pcndijCUjQsrrmpore  ^  quidem  I.  Simes  &  L  bbla'fbi  tiirth  iic  Ak'X.  adeutn* 


Tachants itLcidiIîêt:  Qiit  ratiû  pnnèirïjua  cith  Quade 
rr  fpccnlir  ieft  CoafeieriiâaTüron*  tir,  ymus 
tAthapti^:  1.4.  Anutni  art. iq,  1:7.  &:  up  Aureî,  art, 
S3  r  tu .  àiifirfi ,  &  anicuL-pjr  B  :njtijî,  m. J.  rit.de  fVn . 
Pidto n»  art.  i &  140 .  Îc q mis aias cuneertr  Μ o lin, 
i.  [.  gtofiS.  tiumtr.ij.  qu  i7h’c  de  re  ali  a^tque  alla  ra¬ 
tione  eaoeru.  Ac  candtmriaoneni  iam  olinj  inierat 
Feder.  deScn,  Conf.  110.  incip.  Marti  nus  tcnrTncnim. 
Qiïujc  mivum  eil  de.·  rgr^j  Ρόφίοΰ  niiiii lue  rtibmde 
Cidusj  imperitia  ficuri  arbJrror  piiriendi  fractu  lira. 


D.  de  ici,  empr.  N  .un  pilccî  qui  inlacubiis  fie  ihigrùs 
(vt loquimur)  habentur  vt  crrfcanc,  8c  propaget nuri 
huttuuin  pendentium  toco  luilu'ittm  4  de  pari  lundi 
CtnfiittLir  vt  immohileTï  aimpifcitiünis  tctripHS  ad- 
twmt  pro  mob^bô^habbicttr  &  incet  rrailns  ru.icu- 
ros,  tü  m  ver o  criain  capti  ilnrvr  aiFeruerioir  cupii, 
dôlsîs* fcalïrus  aui  licuim  pro  fructibus  :;im  pftecprii, 
&vc]L]ii  i  foloieparurisjinvt  Euio  non  codant ,  quod 
fo£tf  Confuctiido  Borboru  difcxinmiar.  aiiie.  ι3|.  de 
174.  TsoêT.  snCûtif,  Eirtiritr.  rit.  det  Jit  fi,  ^  Chaifan. 


neque  ctum  iules·  fpua  v  I!o  ]ure  in  fruducit.  Sed  de 
eo  fettucre-Tolrui  de  quo  dubicirio  elfet  T  imo  vero  de 
tu,  dt  q u α l  1  lui, o dub i t ar c l  lu  frailu  elle;  Nimdi- 
κ  er  Io  lu  tu  generum  {pedes  coni  unxi  £Ïc  Coufiicrudo 
pütSda  noi3  eitj  Areas  qt:m  m  fructu  fmreuin  his  qu^ 
non  fun  t  cotiigallt:  de  t  cririin At  Loue  a;  qual  i .  Sed.  omues 
i>  Lil.dc  iit  gcjitris  fpcd<rs.cxpreElLE,vt  l^uî  Confia  cr  udo 
co  mpnrheiidi  noïkt,  intcltigcretur*  ajiûaüi  fhidlTJusn 
nomine  &  rure  comprehensus  :  Atque  ita  aliquando  pitur  2  raclm 
ed iudieammà Cuna noibraPirlAineti,  Proindecfuu  ^ 
de  fyl  na  ciduA  mentiti  nem  ficirnus,  de  eaiuctlhgi- 
mus  quÆ  vfu  &  delLnunione  parrisfamiL  culis  fi f,  ncc 
enim  foins vfusTdEdt,  ii  natura  repugnat,  quo  ud 
Dominum  quichm  Faadri  aut  conjequentram  ad  ter¬ 
ri  nm  producendam  ad  hoc,  vt  res  fatas  viden  debeat 
aut  iudicari*  quod  fiapn  in  ventis  ordanatiis  Tradidi¬ 
mus.  Iraque  concurrere  debem  vfut  it  dcftmatdf 
qu  are  fi  vedf  alius  tccuport;  [olito  fyluam  Cfrdereomi- 
li  t ,  h  ac  meute  ne  .amplius  e  nul  ciîîut  ,  di  y  t  actolpfce- 
rrt  infylnamgtandem*  tLoniamcardicacfi,  nrevtu- 
fruthiaaiocEderi  fi  ceikndi  temptas  muriemc  v.idâllo 
iranlaciaL.QLsodciimbi  toto  dicit  urs  &  ui  parte  quo¬ 
que  eadtm  ratio  putandi  cftjVclun  accadere  fu  fit ,  «r 
™f“'  "■*  W^a*.  *«#  tinfluraJu  tadrti  qu,T  ardi 

*h  vhifiuduum.  poiUmc  itite,  ucri  drhent  mutati 
condirionc  pu-r  dcftinutiouem  picris  familiis ,  quod 
Coflu·!  Auu  f. AiidebC  &  Onom,  cxpfcisè  ilatuunt, 
bat,  l  LvJlu ciEdiM,  D,  de  vtrb.  ifinut.  L  diuorrio,  i. 
quod  in  anno.  D.  toL  anatrim.  vbi  Doti.  Akiat.d.Jr 
A·  I  tia  i  ergo  nec  hx  qvue  vm  bric  u  tor  um  cau  L  habe  tut 
ad  came  1 .1  ta  au  t  i  rigatu  opera,  m  Fm  ί  I  u  γ  tt  Ûl\x  <  r  un  r, 
ncccafdipotccunt,  noaianagis  quatiivrisimca*  un  fi> 


partequana  coL  f,  MoJin,  §. 
globi!,  numer.  17.  Et  feri  poil  epiitomiLinim  aper- 
tionem,  fiqqidt-iu  tempore  congruo  nec  suiridpaip 
(i.uit  ±  p Utres  pro  inobdabiis  &  fro ilibus  fi  pararis  ha¬ 
bent,  Sed  tam propagare  dt-berqui  Æuirut.  Letim 
debexe.  D,  defer,  vtb,  priéd  1.  vfiilrLithiiriijan.  irj 
vtuariii.  D.  de  vini  tdqüe  per  fi  ngüb)  pifduiia  gefiera. 
Erj;o  noitm  hrc  Çonfitetudine  bic  fipecies  -ftuchninj* 
&  qus  i«ïcc  ftuihis'  fine  dnlno  aliqui,  liabïtrir,  exa- 
"  atus  iurc. 


N  q  r  a  it. 

Car  ttu  wtétknU  mu  t,dn  in  nchditm. 

Ita  de  pCiiTons,  gimdce,  Ινΐ.  innth*tumt44it* 
WPiWM  tan  tuait  tnadunt  in  rtfkaimi,, 


C*nnrr*r#ttito>njtn  hrrfh  1  Nam  alibi  venari  Do¬ 
mina  i  cudi  T  vtnfc-Jiusqmfquamptohibertic.  Ne 

il.a  quLdetn  artimalii  &  tfi-.r ,  qu.e  vfuarijv  iociudutur,. 
i  irLictiium  no  en  i  of  *  uutiitre  excipiuiintr ,  dlg,  in  v  i¬ 
nariis,  dumuiodo  per  fi  jigitla  animanti  um  ^coeiais 
nu  mer  us  _h  0  ito  v  1  utru  fhi'  fn  j  eluacro  reptfi  fer  icetur 
qui  fuit  viurfrcnihfô ii]irio,qtne  ίιιιί.ς  tfcqtiir.isf-iiru  non  > 
eruireriu-juc  ne  fortiari  quidem  poffirt*  odii  inia  trau- 
litm  Pnnciptbiis  ftnllc,  etir  m  cumm  iiiiveriartouis 
eximerent  b  rachatu,  neeiebfioresea  de  e.iLifa  [ices 
πχε  eAitnttent .  ηυί.Έ  nobilitas  !ltc  (ii>«  con  irruar  i 
magni  ftriq  dtfHeiiri  arllmnario  contra  fadri  e  fi.  St·  i 
nec  earum  qnideui ,  quaf  in  fvluisvrtgantur  t  nec  (unt 
in  c]  u  [fi  capti  1  n  permi  Eli  r  fi  Do  m  rn  i  s  Eëudovum;quâ- 
qtnio  alpeti1  plerumque  iinpotetcr  etiam  circa  inj- 
fluendi  uiiibi  arropuit  potent  io  trt*  quodquiiniure 
P  iiif 


Aut.  ■ 
î<  of 
C  0  Μ 


5ji 


Des  Droits  du  Pi  ince ,  Art.  L  X  X  V  II.  352 


MO  Ekùu  hit  »ρρ*κι,  tri™;  fi  (h*·*  >“¥*"”  A 
formram,  iBKqaiJ™ timli  mh,Syii«l™itah mm 

confite'  ciim*'..ipimmH'hmt.d.  ■ϊ1“Η^Π^’' ί 

j.  Viwm fera*.».  «It ™ fM  ,‘l 

Ldit,10üPtvtmu[lLV,;Lnqu3mFtotobtUdiEtom.mJ 

ta, fc.li  K imixta  jdiomcnKW «do «. t  dm» »· 
de  fem.it.  mil.  pria, 

m· &  tueur:  JraOmuu.  Sri  m* Uns  t«. 
i  N  Lin  cmn  Ivc  Jt  cïilsndis  l.  uftiLms  taemtaon  in 

laïuis,  «mid  «***»“  ΐ  «*»  Λ>  “Γ™“  „ 
éuJus  fini,  vduii  pAlhi  nd*  gland»,  ammulctapuim  B 

que  Donùi  iis  conduit  eu  mur  obdepaftas -lyuiai,  aut 

il·!  Ûm-IT  .Îiitcxpenata  1  ^  w«r  èr  *w 
Tu  lie  haLnr  cxccpi»ne.4e  régula  inc.i?ccris  cuniit- 
afctfï  regulam,  & cum à pererptranc  jrucfcuum , quæ 
rachftfus  nomine  ri  iurc  debemur ,  pifcaaa  ri  cisijtfx 
i'vlu.iruin excipUcw,  çççeros  fcttftiK Cernes  mud^- 

ûutt  cadrre  &  \  enin»,&  ÜLjrmiftci  deberi, vi-lati  p.iiee- 
dr  pLuuUt  λπε  gtamuiis ,  aitod  Pklo.CanC  Ltjnur 
31/140,  Aüt  aucttpij *  velu»  fîceiiihrum  m  nemote 
Breciiiariù  accipnmin,  suit  üquid  nie  tft,  prarcer  eai 


miîlÆhis qmdctn ψχ pta -pttr mît çtcfx,  nue  eJijNkeafd 

Iijjn.i  tiidicimiur ,  tutti  lis  ligiutpiti  fcpfi^iiirtEuir Sc 
ilkroiiiom^iombxU.iiEiLri  de  co  [ubieCtô*  (Ic-^uo. 
mil  J  m  n  iiu  ituitn  j  uw  c  (K  I  dfôque  ]  s  1 1  ri  me  Lun  nùmri 
ncdçbctur,  vriiecdere,  Ϋi  medcrluiiunone/aLtE 
miii£ta.  Crteil  çkbki  lignum  ri  xftimarionem  m 
imêtLi  fürttj,  &  Q-Lictu.LfLo  ifcbemur,  Sed  mirum  hic  3 
üjliimWj'noiitliimcntiûnciÎi  fritim»  cimi  tàrtà 
Met  ni  plané  iirqux  pifciudi  in  ftigiiw  inc  venaftdi 
ut  (y luis.  Nam  i  tirer  fruitu*  iuberi  conflat,  I  ηΐκα- 
traL-m.  ri  prfonmn.  D.  dkf-aeic|  r et.  dom.  Ljj  S-  feras; 

D.  de  ncq,  poil  ri  i  lia  rarurim  iupjdeantar  &TuiL- 
cfcmtur  ad.  propagationem  d.  ri  in  vîuatüs.  ri  d.  1,  tum 
deberi,  loaiï.  l:ab.  S-  in  his  lui.  In  fi*  dy  rer.  Jiui  f.GutL 
<,  juS.  Mol  d,  gloLl  q  ,■*  &  Contuet  Limium  Lu, ni  λ- 
jiftg.  inter  fru  'uScoitJULmeriuir.  DrqnaCurnCon- 
fuütudo  nihil  ibtu en c  relidum  videri  débet  iu  difpo- 
Fnonc  luris  communi'.,  ri*  m  fructu  rili.  ri  haben ,  ri  niri* 
Domino deben  bâclée  vt  f  liliciat,  rimoditrue  ri  ^*7- 


kdLtopatLEsfaiyi.  more  v 


Article  L  X  X  V I Γ . 

Βίπ3ΪΚτ-ίϊ  ledicdcccdé  auok  baillé  .1  fes  TLHiçjgiKiirs  quelque  heriuig^ou 
lilfeÎLloibird  fîtnrac,  le  Seigneur  ne  prendrait  les;  truictsne  les  lÎPues  de 
pE^fîüannee  des  terres, 11  que  les  Uuicigneurs  on  k  douairière  dendroienr, 
ψ  c  iufqucs  Λ  ce  que  Icfdits  !  uuctgneurs  ou  doüairicrci d  m  eurcr.  Er  0 près 

le  deceds  defdirs  luucignenrs  ou  douairières/ ou  des  hoirs  Jeceluy  qui  tiendrait 
de  l'héritage  dudit  décédé1  en  iuuèignagc,  le  Seigneur  en  prendrok  la  iouïllancc 
dvnè année,  comme  l'année deifüfdî te* 

r  T1  fi  Mus  V  fM  itàSlfrfatribm  feemâo  nata  mu- 

*t  n  ,ri  j  )GmwHS  η-  n  poffet fk  wnècanj ruéhts  wc  reditus  «mifit mkrum,  fW  featil· 
^tdo*rU>wmntrdMKm  ficmda  mat  wtdotrU  ■  mmmtur.  Erp  j. 
morren  Mmtm  fmndonMétum  mt  doururw/mt  ktredum  tw  γη  fundum  dtéh  dc; 
f  nclï  pùfidmt r  minora riAtftfcmîjfii*  Dominus fk  vaïdmn t  pojffunm  IrntM *m, 
Oii  annsiy  ptpruduhts. 


Noti  t  C 

I  io^jlfj#  nthûtUf  diffrWiT  drtm  muttl·  fmflrUr'y. 

X  Mirtr  V4jjT*rfli  rdihjtm  dd'ctuT ,  Jid 

er*. 

i1  tfrpreti&mr.}  HÎcniÆIigcittt?ranimiiîütr'fe,  dieen 
sppons  pEïftàüoni  ri  fa  lu:  ions  rach,nus+  ειοπ  fUb  fti.- 
liÆ  olilkgaciomsconfumiciinarfi-,quod  li  Feret  debi¬ 
li  i  p  fî  u1:.  tu  b  Ibtîtcjjt  ]  m  pÉtürc  tu  r  v  t  q  uc  lu  dient ,  qUC|d 
ïucaiitcrbabtt,  N.s  lis  pure  &  fimpUcicerinoH*  pto^ 
prictad)  cachatus  debetuv,  icd  Lulutio ,  cs.aiho ,  ri 
extrprium  aAioms  differtur  111  tempus  mortis  eius 
qui  t'riHWr.  I.  ex  his.  Cod.oimd.  dicslcgnt*  ced.B.uc. 
&  alij,  1,  talis  Int  peura,  ri  L  Et·  c:u  i  legetur  *  ΐ- 1 ,  D*  dele- 
gat.i*  Nec  contemnendi  ifU  animadueriio  iqtmac- 
ciditi  vi  Ji  quis  iempore  mortis  propqetMij  vfuua- 
Imûriim  habext  fumai  dommands ,  sur  cûduâoTiut 
firmarius Qf,  rachattiscî  debeatur,  etîàm  0  tempus 
CDfiditici  ni·;  finit  uni  fit  Cl!  mm  ori  1  lu:  ,  01  ius  m  orne  fo- 
lunoüicitndrt  eth  Quoi  ego  olirn  t.zcobn  Albanio 
Mitcfcallo  Frxndx  rdpatidi ,  cèm  iltc  printipalt  be- 
neficiü  rloanvjdi  v  LumVi  Lictufm  obemeret ,  ri  radia- 


tum  morte  CbaÆbc  Fuxen  fi  s  viiuTComMs  UûilH 
n^tLicr  rtesouc  dit  i  a  lu  sm  ,  quns  iJIa  dcittif  iurc1  fub 
Plosimeh  dîna  ne  renebat  t  Ncgatii  pnlîl1,  qniaquo. 
rs.Tr pore  Liualli Cotnes· Cbud îae  méritai  deceite, 
Ploarmcli  dino  cTiamimtn  in  manibus  Rrgüs  t:fc 
tdcôqtte  iam  tum  debimm  t  dibnrm  duirixitrrr· fônt- 
tientETTv,  quimCtrte  Lius  pecctmtr,  K:e  dus,  qui 
tu  su  vfiTm(,ruihim  habtret,  vllam  raritrtwm  habep- 
cbni.qitîa ,lb  eo  tempore  obkgano  non  inciperet, kd  ^ 
execu  ti  0  peteretur  ratitum .  Qua  re  ii  qui  5  i  u  t  frneRtli 1 
fundi  do  illinatis  Habet  »  tempori ,  quo  virlaiiasmc- 
ritn  t,  rotins  .uitu  r.id  iar  i:  lj  1  ]  uibc  re  de  beb  i  r ,  cfl  n  1  aco- 
der  e  ti  :llti  fi  ru  m  vfusfhtitui  finiens  iir,  fi  toro  auno'4 
die  tacharus  debiti,  ldeLt,  ihchel' vulFalli vije.-Hij  Vtifi 
percepturus  r^ichicum  miarum  furti  r.  mil  doatia 
difmbllbt ,  ictus  fi  parte  mirum  -anni  vintrir.  qm-i  :ϊ;ι 
r1i  H;i  d oiad  a  tm  rrteifiJTet,  tamen  i  nn-mos  f r ndludu' 
bi  t  u  rus  n  on  itw  .  Ar  p  ro  ptieranu  s  01  uni  caf  n  APp  i ml 
foUdum  rAckatuS  habebit,  quoniam  non  pi  rrepue-ne 
vr  vfufîuâit.srsus,  ferd  tofnetudincrofiiis  mdmtusias 
momemo  acquirit ,  nec  perceptionem  frud  uuro  t^- 
peéiat*  vt  (uns  faciat,  ri  bk  f  t  icg-i!is  quxdam  lurrp- 
1  gano: 


3 ;3  Des  proies  d  u  Pri  nce ,  A rt.  L  X  X  V  I L  3.54 


«aoi  ,  anni  Γι ibfcqu £  i  i·.'  1 1  lOrtc  m  ffp&cias  loco  ‘stp  i  ii  fub- 
fequciacis.raoricm  Itaque  j  ikin  Luris  efeele  eu 

ijnoJ  de  afin,  quod  magitopftiieanicaaduciri  operet* 
use  lès  c#  ohm  a, 

K  OTA  i. 

I  ^envjuiiM  non  difftrt  flui  in¬ 

nem  rifb.tlitï. 

b  Ont  tei  fmieïçn  eurj  *»  U  ^ÆuV/erp  tien  htitn t ,]  H  ί  duo 
caQis  fpcciilcs  furt£,  ttû  qui  fimilcs  ciid  polTuiit xjuckI 
fionpuio^,  fitaiittfnihodraiioïifincctflitatis,  &  obli*· 
gAtîons.ç  ScgaJis,  qua nwior  naï u  aLlringiti ur  d  piïf cio-  ^ 
nem  n.i.liîi.iuiijid.mj  minuri  natu,  &  doaria·.  Ideôquc 
Confus·  tu  do  raçhaEiiirrt  diffcrtiexCiifiiriont  iumpm  i 
ikdto  hirr-cdis  JLCCi-diario  >  fil  tCmpuS  moins  icenndo 
3  natiâ:  doaria1 3  qui  fkiunnir  pâtre  feudi ,  dequo  ta¬ 
chants  debw-ur.  Prttimle^iactuiddlet  fcoflttne*& 
νπ  I  u niaria:  con  I  ri  curioni  s  vlusfru  dhis,  velmî  pro  pe¬ 
nuria:  faiti,  nequccnim  talis  vimsfrddus'  difeei  Γο- 
lutioiïcm  ræbarus  per  mortem  propiietjrij  ddbiti. 
Kc  q  uc  emm  v  alfa  Lli  latium  Γρό  ra  n  cuti»  pratudici  u  m 
.itÜLrrt  deber  Dtuninû  ft-Lidi  dominantis.  Jck'Qqucfi 
prior  Aimas  Mantcrnorcntianus  monnus  effet,  re-  C 
t  e  n  t  i  o  â  i&  ab  L.maHoCsilrcsbnciLttj  donato¬ 

re  Faiftaycton  impedniTcr  rachams  iolurionemcx  nior- 
ic Hcmtcraowitianï propriocarij  ,  fed  pfoîimis  debi- 
tu-s.tfl'cXj  propter  fpo  n  r  ai  u1  amaÎenatio  n  cm  \  [ectisin 
vfuiriichi  ex  neexfiriate  conitiruto,  &  ex  Fido  præde- 
cciloHsÎk  iuie  antecedente,  vt  m  doanoÆi  panaglo 
hirri  m  ibus  îdhgnaEü  3  quia  de  foltitiaifîSrrnir.  5cd 
bie  adiieicrndfiiirî  de  coilicuiioncvftlsâfruthis  nullum 
racbacum  dcbcri,quod  fufïus  Mofin. exigit. $.ι·τ,  mul- 
tominus  apudnos,  quia  morte  foltim  ckbc-rnr. 

N  o  T  A  Jr  D 

f^iluitu  πΒίίτίΗ  rfi  vf*fru£iintrfamf  *n  prtfùtUTmvt· 
freBet, 

Sedhic quatriturT  caiu sonus  fie  rsûharas* appro¬ 
prie  rsrij  bæredis,  an  mis  qui  νΓιυηΙτο,ίΙιιιη  habet. 
Qnsdlio  non  fifre  dubitadi  çauiîf  i  ure  quidem  nofiro, 
ciim  r  oit  do  ari, t  Si  fécti  rwio  narnrti  ni  mu  item  rodait  - 
tns  differatur,  ad  hoc-vt  dcïpio  fundo  fotanmr  adpro- 
prittarium  icperfo,  vide.tiir  ecmfuetudo  proprietana 
&c  rei  ipli  indixiilt,  &  Molin.Tüs  m  doaiia  idem  puta- 
iit;.  §.z z.  qiiirib.^  Confuctud-  Sy] Liane itcnium  le-  E- 
quurtis.  De  c  rte  ri  s  yÎu  frudhiaru.î  diffi  ngul  Γ  a  an  ri- 
charus  fponiancofaLlo  proprieiarij  contingar,  vcIutî 
per  conrraftum3quic.ffu$nobi$  euemcc  non  pottft 
vr  inE  art-  féq.  vt  rumiproprierarioagnofei  iblui 
debeat t  ün  cani  vt  morte  v fulru^oarij  id  tinm  éfféayi 
apnd  no.ç  forer,  δί  Cenoinanenfi  Confuenidine  Ilarui- 
Uirs  rut.ïip,  .Çomraffnüêreflocr^.i.  cir  defouff  & 
ClLaitaii,  rir.de feud,  §.t.  glof.  j.  quia  LcLlicetoiicra, 

ïrtbtita·,  δζ  quECLiiique  ÎiLüi ,  qua;  proiure  vfusfruéltiii 
qiiATcndo  indicmitur,  ab  proprietario  debc:tncur,fcd 
i  m  li  ."■bito  pro  eo  ituLiido ,  ab  V  futru  iftuai  j  o  debcri+ 
MoJim  Jj37, glûiid, nom,  4 .  pet  l.quxto  vbi Carr.  D,  F 
dcviiif;  Epr.  gloL  I.  Hî  verbis.  D,  de  Ira.;.  1.  fi  pen- 
sicnrçs,  ÿ,  itqoid  cloacarsjr  D.  devfuf.  3c  quoi  fini 
Hocmcongcçir.d.  f  P.  qimm  fencenriam  Molin.  fie 
t*  tfd  lût  3  v  [jiitfiligi  dcbcac  dç  micrih  y  s  p-i'-ŒTPnris  noti 
fu  turis.  At  ego  aliter  fen  tic,  il·  cL·  tn  le  c  undo  nari  A  ut 
(toarta  i  us  non  babean  t  fruendi,  tufi  iMmÎris  Jcbirir 
reali  bus,  &  qu,r  rem  affit:  mm;  „  cor  u  m  q  α-e  eau  fam  an- 
^cfttn_n.r,puioeoniin  hæirties  poil  coin  κι  mortem, 
cumvfuirudluscxtinilas  t  il  ,  pro  ca  rata  ad  radiatus 
contribuli qrnçin  Domino  tenen  ,  pro  yua  tuïjcedci 


fuenntdôarii  HtfG,  ideit,  pro.  te  ma  percepr  nrrt ,  6: 
fi  proprierar lus  folid u  m  foluen  r  (  v  c  c  ■  ■  rnpc  El  ί  ροτ  ri \ } 
pro  lu  j  porrionïbus  fcpeterc  polfr.  jS’jm  cdm  Eacffl·- 
rus  ius &  doariuiriaûwccckc,  &  ius  (i nmdo narorum 
ik  Kafretir  tarent  minuat,  q  m  fie  il  p  oie  il  aur  de  bt  r v  c 
nihil  eo  nomine  illi  debeant  cùm  rtale  Jll  birtiiriT.. 
^ec  müiKrri  debemus  j  quod  runu  doafimn.  dt  vfu- 
frisdius  finims  propamurr  :  Nam  id  unus  pro  v(b- 
fructus  iure  prarierino,  &  &ηκ·  debito  pr^-ibirur  per 
fuLirogarioncrn  armorum,  vr  drnmtiî  ad  LauÉamSc 
conlidtTiirioiit  ni  viufruttuanj ,  qui  icrdis  debiti  par¬ 
tem  debet  ngnofcere  pro  rata,  qua  iruirur.  Proinde, 
ne  m cafîiquidcin  moiiis,  hoc  cil,  cil tn  cafu de  (me 
fitJlo proprkmiïj  t fldiûitm  aut  racbarus  acddir,  pro- 
bandam  MolusaiLententiam  puro  ,  ii  mdiUmite  ac¬ 
cipit,  vflcicer  id  onusabvÎLifrudlüano  agnoicidc- 
beat,  fctl  tutti  dciTrirrri  t  cum  vluiniitiiniius  vium- 
fin  dlttm^h.iber  ex  eau  ia  onero  fa,  &■  proprie  ta  rfeu  pr  ae* 
ftare reoetnt fru )  licere,  aJiùqm  îles  cauSa. lutra nua 
habei,  vliisitu£tns,5c:  vfufmdtuarLj  idorms  eilc,  emn 
Mul  iîi-i  o  p  n  t  o ,  eu  m  lalin  ο  n  cra  poit  v  fu  m  tract  il  uim 
conlli  lu  ti i  m  eu  tni un  i .  Conf.  B  irLin  g.  ’· vi u  h  uituariLlrn 
quemlibet  eximi tab  onere  att^rS.  nu  dtifieft. 

Nota  4, 

1  PiiHs ,  Doüit, 

1  yfiufruHw  ψ*ιίνβΐΜ?  cijiL  ftrit- 

c  J ttffmlunti]  Diil io  (donec  )  eft  tempo rhlûn ira-  î 
riLia  quod  Arerim.  ait,  K  quod  mco.  D.  de  acq.  pu  El. 
longe  .EJetradi.  in  diCtiunar.  ver  b,  douce,  Careruiû. 
rempuj  iflud  non  luriuirati  ubîigairrmis  ied  cxcuu- 
riuru  &  exercitio  aftionisaur  prTliUiilonis  apponi- 
tur.  Nam  (vt  ante  d iximus)  pm  fi  n  ri  die  rachat  us  de¬ 
betur.  Ha-t  emm  verba,  o’  in  dilpofino  meci-pcnE  à 
negatione  ,  Inducmu  eius  extuiifionetn  per'  tuen- 
tum  temporis  quod  Lire  Bain  iu  ru  b.  découd.  &  de- 
mon  il.  agir  Mol.  glol.q.  numcr.jj,  ic  BqLt,  de- 
ciE  44.  laî  t·. 

^  Mtnrrni,\_  Ai  ali  q  qd  oui  f  modo  vfpsfr  u  ùtuv  finir  ur,  a 
tota  eiistn  ratio  CuiifucEudinjî  ptndf,  p  fructuum 
fufpenfiatie,  ve  inivriin  proprietarius  duplici  onere 
non  graueEur,  cùm  non  fruarur, veluti  iicapsriiditni- 
nuri 0 ne amir carur* &  cpufolidatio  fiat,  ex  1 1.  E.î.qmb. 
moti.  vLlïE  aiiaÊit.  &  rei  perditione.  L  rtperi  <$.  ici 
muracionc  colL  tin  vclqd  Ædificiomcenfu,aj;eT  non 
debetur,  d.  L  quid,  tamen.  ij,  non  tantum,  aur  Jî  i'Uua 
c.rdua  extirpai  a,  eadem,  b  c.  fed  &  |I  il  ranien 

ex  tau  fa  oju  fi ?fâ  vduri  redtuapeione  cofolidario  ticla 
lit,  puto  vfuÊajÿhuarij  mortan  expeiilàtidiiin,  quia 
pcCLmîaprop nctario abeft,  Ûccùm  alcgedibnunem 
loluendi  bibeiet^rnut.iri  cius  conditio  non  debui  r, 
qua?  pcçt  1  n  la  qti  a:  (ira  fit ,  cunis  ei  mtciiiiUriu ni  penn 
nec  grarii  conididarso  fit  ûita. 

Nota/. 

Textiff  Confÿtmiij)  i<  d.u'tu* 

ftu  dtf  Toril  r  tneidiqnandiirhiclocus, 

erim  omnino  repugnaret  dat  i  fc  udum  froemfnm  doa- 
rio: ,  aciLvr  infra  dicte,  tatu/trh-ftugt  grithm  frit ,  es 
tamen harreditinmcrioncm  fieri,  qui  nLr]Ji  friturieffl-t 
tioarii'  a  ut  v  ia^rrio.  Dtiiidp,  çrfi  b  aimli  s  me  n  riù  fie¬ 
ret,  indcterniiaaTè  non  primi  aut  fi-'e^uenris  Ii  mirat  lûj 
nemlïen,  atqtteira  infinitam  dilati  on  tanffad  infiuirâ 
ttiani  haTcdiTm  pm  pagine  ad  iuEuïioncm  radiÉirn^ 
quod  perqtjarn  abfutifism  fû tut uttii γιε.  1  et tr tt e, q it on 
Vntini  fubfidjLitn  erar  fijfpîcaciis ,  id  quo  d  er.i  r ,  me  ri- 


w  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXXVIII. 

J  '  ■  »  .  Λ  ΉήΤ-Α  ίΐ. 


aum  die ,  eursui  milii  ftUilwnciço  »  quoi ψ  aiirb-  A 

ui'i  N  imictum  fenwtiii  dcfcriurum  Ntfrt^üemi  obtn 

S  nobili  coiitroïK'rÎïâ'e  F**left*  >' 

t*™eri*  id^Ddem,  g- 

dices  &  magnim o ic^S&in ναοί m  u «Lim  innaicn- 
&mli5l  quK»«Mr«ni  ibis  mid».  Sicifiiciirh^ 
L-unur  iiwythemicoaJverbLuru  Et  fi  corn. 
μμκ  ί.Α/Λί-^.  (hfcliii.ibs.iou*  J -Λ/-^ 

ώ·οη<  ncL· 'dîner.  Hic fenb bp&s  fimbchs bceranim, 

MJr  l^pro  ™  rfft  Anr*.  Quatre  hccmmno  corn¬ 
ei  oporseti  etiam veiis  notis,  mirôrque  cam  iomnu'u- 
fos( i ftud  ab  reformatoribus  traû -u m  ip  i U que  ad  co 

pragmatici^  qui  adcr.int  conlilio  cam  tiagiuofuina- 
rorem  non  depnrhtnium. 


Nota  iS. 

f  EB  Authenticoti  îh  iHfMtgjte,  nunc 

dicitur  j  r»  «Mf^wwiwK ,  in  quo  notandum  uoc  ipfa 
tEDîpore,  iiicftj  an  no  jfôpj,  iam mm vlicuum&vJtir- 
rniLun  3  vt  icclindo  aati  ,id  cft ,  minores  jprrioïübus 
fui?  turc  tantum  viîisfruilijs  fruentur,  De  quo  amcii 
diicepramm  apparet  fub  Duce  loannc  hui  us  ίρίηυι 
Rulli  ,  qui  haticConftttHiionemcdûiit,  filio,  ab  quo 
ditieftakiSan&io  fuper  ïunibrum  portionibus  ;dc 
qLsa  iit  mentio  in  veteri  Cünfuctudine  arricu!.  10?. 
Quid  ilia  ipf*  contineret,  cira  non  octet,  difficile  cil 
dieux,  nilîqLHJd  illic Confuerudo  ex  dusipiiusfen- 
(a  f  &  fenct  tiLia  videtur  idem  Îtatticrê ,  vt  icilicet  iu- 
itiotcs  v  [iifru  Ûu  tan  tum  frü  tren  tu  r ,  cùm  eus  debitis 
hireditariis  eximit.  Sed  hxc  alibi. 


Article  LXXVIII· 


Au  T'fil^mceÎtoirheririe^&fttnirioic,  clUnepiyerotc  [afinus  del^ 

"  "  "  Sp|  nee  de  (a  terre,  des  fiefs,1  dont  elle  les  3  payez ,  par  le  decede  de  celuy,  du- 
^7  aie  feruit  hcritiereU  Et  parce  n’y  aurait  rachaptque  par  mort,  Vescas 


CaNI. 


ann: 


relouez  par  la  Court  urne. 

ET'ftmnh 1  r  effet  hœret,  <*r  matrimonium  cmmhefct*  tamen  mn  füîicntftutâitf 
jundtfxi ,  4M  f -udorum  fmmmh  qtiot  u%m  cttnc  fokijjètj,  per  dcçfjjam  élus  t  cuimefftt 
Ij  rcs  d  Er  hoc  modo  nuilm  ddemur  mhatM,  nïjï  per  mortem, d  gritt  cafib^parCon- 
ftirtudïnm  ÏMfttXatü, 

B  dcqito  ranms  cffir  prouinciajruîn  confr  nlpsiNec  fme 
cauft  Molinaos  iniquitatem  carum GonTuctudintm 
admitarur,  -Se  inris  imperitiam,  îd  ino pv.ua  raticOii 
in  Le  j  ciim  nutla  murarîCi  b.it  vailalii  pet  matrimo- 
niuntj  tri  fi  quo  ad  adrainifteatibnem  &  Fru^pumpct- 
erp-rionem,  qua:  tamen  rota  à  iurt  ic.  prtiona  rai- 
InrHsvttc  prop(ict.trix  prindc.tc,  quod,  qnbiSlc  fusé 

Γ  _ _  &-  r-.  r.p  Λ  4  ΚΐΐΤϊΛ  I  ήΠΙΤΠ  Tai^SPUflP^. 


Nota  t- 

Ctn[t nfj<*  Canfitrlmilttutn·  de  rtdutu,  p»  p»<,'rJJ?iii- 
mum  fümn*r 

1  p $fimw  tfioit  hmrifrr  ]  Hic  Art,  non  tara  cdsrui 
videtur,  vt  contioturfum  haede  te  finiret, qu* nulli 


videtur  vcccmriûturfidm  bac  de  te  finira, qui  nuüi  Imîïiï  ««  P«pr™x  ,  f  7  π 

cStVr,  £,'m  π,βμ,μ  racbMUS  matrimonio itbiii,  .  pcrfrgnrar,  & qnïftioncs  jihrnic  Wum laaoiTJ. 
....ιι,,.η,,,.η,  ,n urTinCniirut-radinEveffida fsit-m,  co  Ititor rcairrti.  NimclrnConfncruilonoft^ 

ncgatiu»  nih.il  vil·  quod  anxicr  inquiramus,  ψζ  uutn- 

_  .  -i rai  P-  >V  »*π  ΠΠ  1Π  I  1  I  C* 


Cil  Ct,  tum  riU3  I  ILJ  1·  UUL  Aifcii.Miw  - - 

tiuüav%dm  in  vert  ri  Confiirtudinc  veffigia  extern, 
mtxài  vr  vicinat  umConfuccudinnnt  contagium  aut 

■*  1“  _ _ k  ...  ‘  Amrt  ne  rArr  nliiimt' 


nuam  vr  vicinarum  CcnlUrtUdinum  contagium  aut  m  ^uu.l,  . r- — — .  ^ 

tsrenfionera mohjbtrrr ,  <JM (Vri  omnts côfcnmmr  nnonrt  noantur,  «  afl™““ls·  , . ,  ,  j 

matrimonio  htrrdii  Γ  t  mini  rtl.-uiumdcbcri.  Quart  p«,,Mn -r/l]  Qgotifinonfoltm.btom 

«ai  mtrrptrarton™  pt«Uir  nimium  foUcrinm  C  mchatu.nonricanftman'tmon,, ,  feanrrr  t  m  ptr 
LM: _ ‘c t - f . .  i  vki-  morte  m  pridcceiron  =  St  caufi  antrcrrirnti,  10  qno 


ïLtfv  III U  4  Jrli-fcJ.i-a'JH'·  **·1  ^atpiuAL  a ·■■*  - - 

hominum,  fi  qui  futuri  [Tint,  qui  mcupHun è viüi 
nomm  mon  b  u  s  capturent.  Ita  (Litui  r  AndettC  Art. 

Tut  on,  tir,  dn  r.rrhjrt ,  Arc,  t-  &  Cotnora.  Acr.to* 
du  pvoffcandiitiuîrimonfis  tmrum  Art,  72. 

f  Art*  iÆ,  driïrex#,  Atî.  l^i.  ^ 

Bicicnf.  Arr.i,  rit,  des  nckm ,  Pidsui,  Art,  144*  Cqn- 
rraXaiitnii.  Arc.^S,  Cum  priorib  Parif,  Acmj,  Sc- 
non.  Art,  ioi  Sc.rmpcnf,  Artic;,  Mtnpurt 
Art,  14,  Mtldtn,  Αττ-ιμ-  Mxntt  ôoEitaUnt ,  Art.  jo. 
tlrrmo»t s  Art.  87.  VjL· i,  Art.  46.  TrcccriC  Fcd  tic 
fecundis  nuptiis  fanrurn  Arc,4Î.  Calnimont.  tu  üjf- 
pçrij  .  de  iccundis  nupiiis ,  Art.  58.  &  ^9»  Vîtlrica  de  pj 
icccmdismiptiisj  Art.it.  Vcromcnducnlisdc  fcctm- 
dis,  AtmüS.  cadetnCaralaun  ATt.179,  RhetnenEs 
fimpUcitctj  Art.79.  Paru  Qpuinm  infecundis  Are. 

Gy.  cadçm  <L·  Art.  4.  Amhian.  ArcscuLiÎ,  dû 

omnibus  mxfTimoniii.  Aionilcrol.  An.  îï,  dc  oiuni- 
bus  FaniPaubj  Art.!].  Bonoîi.  Art.  48.  Axtefij.  Are, 
ïB.  Α,'Κί,  Gontrat  A»xtrtt ·ι5θ,  /Γ·ίΐΜκί(,<ιρ.77·  art, 

bicip,  J|  tfr.hr!  4  vtt t ftw wf .  Mon Urpt ,μ.  Au¬ 

rel.  Art.  49.  Non  Fuie  igitur  imitiic  de  co  conFUtui, 


FaCIÏAtUl  I1USI  ÇAVJUUIJ1I.11,  ·  s.  itiL  -  4  b-—  ----- 

sTiortcra  pudrcetrori·  &  idisfii  antecedenti,  in  <ÿ& 

mulnun  interdit·  poreft,  fl  Forrt:  firadî  domin.mus 
slius  fuerit  Do  mi  nu?  î  empore  moms  pr.rd.tce  Π  OEts, 
alius  rem  porc  nv.rmrnoni  \  mulieris,  &  de  iurtraclii- 

tus  uomroueitanr ,  qupd  ex  tcrtiporis  rariotidudion 

debet  i  quod  appavec  ex  verbis  fcquciïtibus. 


Nota  t, 


K  tcïrftHt  ïSrn  dtl'ttur ,  mff-  rfitrtt. 
pu  m  mk  rutnriii  inrt  & gtitdvm. 


‘{igttfdttm,  tri* 

c  Et  ptr  ce  n*y  ttHfoit  ndut/jnr  pur  mort,]  t  fi:  igitur  in- 
dcfinjuim  &  vniucrfde  prtnnmcïxrura ,  Conilicn^ 
dinarium,  rachncimi  prr  niorrem  dunrnat  debcriji 
ci  lis  diffinitione  mirum  quanio  compendm  prrccib 
fit  litium  infinita  materia,  qu s  prouincias  exagttatj 
qurad  omnem  vaiTallonim  mutationem,  porter  c-is 
onxin  bncadirréÎiifiLint  ,  rachaîus  iu raconftmiunc, 
quod  immenfnm  pelagus  merito  Molinamsvocat« 
pciinCtur.  ÿ.  aa.  CCty  mc  Ieo:i^ 


3i7  Des  Droits  du  Prince,  Ait.  LXXVIII: 

alûmMc * A 


&  ab  cTtmï  abhorrentem  bac  quidem  in  r:\  Mt- 
miLiir  finiilisin  Kgnô  NeapoEisMattk  AftlRt-  coifft. 
iZ,  mmec.  A  lib^  vbi  nrgat  regutaritcr  rëlequün 
ticbiTL  per  mutationes  ex  etmtr'fliyii  j  quod  &  And. 
de  Ifrr,  iü  d.  court*  fcrifcit  &  f  E-  verf.  ad  primum 
muLpcr  quoj'&r  inucft.&v  funiltt«;to^|Æ^ 
dcuS.  ce  capit.  Ccrt.  Quod  ii  vno  csdu  ccntlirumm 
fit ‘deberi,  non  cft  trahenda  difpofirio  aifeifum  non 
cïprdTüin ,  quod  eodem  Juco  ifirnias  r edi  corder, 
Molin.  d.  ÿ*  *j.  quem  locum  pïcaa 
fi-ifn  opera  in  hoc  ïpfa  ischatus  materia  traitai  Bot¬ 
rius  vie  DoriliiT.  in  deoff  i6>  prxeqW  borner,  É. 
piil  vEcnriüffl  imdlcthw  &  pragmatica 


pottùlSÉum,  quod  jcLï  réfbïriimoms  indicare.  Sed 
oiro  pe'rfpiçtrrentfihi  fontiun  i  ur  is  non  die  in  re  mo* 
iticiir&fi,  ad  Rcgcni  referendum,  Ûatücfrc ,  inierim 
dum  Rex  de  eo  coiiiulitur,  ama  reformationi  inilt- 
ïcnc,  nec  fatis  decretum  iliis  effet  quid  ILu  udent, 
an  ilium  Articulum 161.  valere  pitrerptuV,  qui  igno- 
biles  capace;  ftiidcyuni  reddebat  foluciido  rachl·· 
tum,  mcônftirütLÔùeLTi  i  piam  Ducis  Petri, qn.e  pror-  i 
jfu.iiqcupaces  elle  vellet,  tationem  commenti  iibi  vjfi. 
fune  ,  qua  fe  ipfi  extricarent  diffidioib  argumento, 
eturn  i» alio?,  implicarent  magis.  Nam  illum  Arricu- 
liinj  qui  in  veteri  fucm  itfi.  Sequi  ignobilibus  fu*  3 
capiendorum  fc  udorum  lanciebat,  qui  tamen  abro¬ 
gatus  erat  D  lici  i  Petri  ianttLone  ,  m  notiam  rctulc* 

.  a  „  ‘  ..I...  *  K.  t  1 _ _____  a :Γ  s  r.  3 


dwanoaiieiafi» wotei«H.vcm  rafiique»  Bofc.  S*«  ™  ®»>«  Pcm  Unitioiie  u.  ™ 

traitai,  mper  promus  bis  i»  Aiabire  Cameris  par-  B  nrnt  Amtufe  ?,i.  J4qut  «oti  dife,>lim.i  fedreu- 
rito  in  CunsEtJtdegak  itii,  leindc  in  TorBiUa  lilpar-  nul& vetmi  Wh>n«  (hocu®*)}  Rfrf’ 

"  m  >  .  f*  J”·· _ _  .  tii*  /riMiTJ  trut  S-nf  Ιί^Γι*.· ‘fJr  ’  Γ  frdiiJa.ftJj'  AiTrAl  iT  K.·  i*«l  h*L  tJ.i  Î0  r*  ilii 


i  rito,  ce  idem  m  conf.  Birurig,  ]?.  Cluo  aurem  his 
mortem Jljc.it  de  naturali  imelbgr,  neque  enim  lin- 
guartolirualiani  lntcliigit,  Scdtsttteo  ÎJ  actualis  mu¬ 
tatio  pe r  mortem  et  uslon  ace ideret ,  v i  per  ingteEiu tu 
religionis,  de  eaquoqtaehanc difpoficionem  mtdligi 
coiuLcriirer,  ex  femedria  Ëart.  L  i.  D.  de  tdlamen. 
Alux.  conl.i).  vol.t,  Dy.  Cy-  Baid^  LDeonobin,C.  de 

Epifeop.  de  der.  Se  qui  pluribus  ChalL  Rub.  4.  ■§·.  i. 
verbo ,  ^trrei  'e  laeob.  de  SanâÎoCrorgio.  Lfi 

decciFciR  D,  qui  i  ani!  cog, 

Andcconhfcaaooc  licbeatur,  MoL  §,ιι.  q.jo. 

Nota  J* 

i  vtfn  t'Î-i  ufu  pTxitr^m  αιΰφ i/  nchatm  drltAtm 
Iit  Bntfinmd. 

t  +,r-Tn  irne&rfri  m  r^p  λ  ζαβή  t  ft>  tdcr  um  mliüftm. 

3  OftwAiit  CoijfiiUtmnn  Dttrx  Pii  fi  tr  C  trifuri.  14 

dt  Uv 

t 11  Er  «  t  A*  rtfrrtttfpv  U  Ctsif/tfroc.]  Ha;c  periodus  ab 
illo  verbo,  t^PArttnymttu,  non  eft  in  lumis 
SâtuStionis  authentico  ^  ex  quo  hi  Articuli  èifcerpEi 
fune  id  ddiiipïi  1  ledclt  rciormaronim  emblema  in- 
tencitum  iSlatio  ex  fuperitmbus,  Hic  vireo  fi  tu 
Vel  fipifutiitStnos,  de  qui  in  loro  icnucre  interro¬ 
ges,  qmd  valeat  hiCC  exceptio,  ti  ea rtjrrw*^,  nemo 
audtat  profiteri  feictre.  Sedncc  abxuno  qçjjj.  vlius 
vnquam  cifusvfuaccidir,  nur  in  cum  dedudusctl·, 


titnnt  frul  rmtntr  nr  fti?anfti>4t  Accrmihe  ttifirf  nd·  i  t ,  {aus 
tnffyir  rdrhdf,  vtj  aris  apparerer  non  legis  axu  Con- 
iuetudims  fahCicncbc  con filio  lactum  ,·  cie  qua  Tiilul 
habeteue  conflit  ut  um  inter  pugmiiria  diucrtorum 
temporum  i  uni,  feti  ne  in  rc  ambigua  rtpiàlitudi 
pollen  t  j  lipofierius  tolhPtU’i  oonUitutionem  ton- 
(lgificr  j  &:  Rf^i  phcuiflcr  cx  reLiuime  sllmn  anti- 
quirtTi  ArucLilum  valeret  ld  ditis  fecUTent,  eùm  ad 
hunc  luditn  veuiura  efl ,  de  confli tuemir  rachatus 
regula  vmuerlali,  r.idtm  liube  conithuin  prius  illud 
iuum  texere,  non  aufi  privadeuxÔc  Ciiim  prsrter  mor¬ 
tis  Citius  nullus  vfquam  ellcr,  quo  raebams  debere¬ 
tur,  prêter  illum  Articuli  illius  vereri;  de  fiudo  ab 
ignobili  acqmlrto,  confiifo  Ecrmone  m  ambiguo  re- 
C  liquere.  {*** t  n?j  ffiiuj·,  Γί/AwfT ,  tra  vt  illum 

comptebendifie  aut  non  compréheudllïè  cutn  vtR 
leiu  m  regium  efict ,  aut  affirmJirc  aut  negare  mdif- 
crunitixta  oratione.  Quo  lit  ,vr  non  iit  { vt  loquan¬ 
tur}  d  abii  is  vllus  cafus  tn  quo  raebatus  debeatur  prar- 
tcrqufLm  moitis,  Arftudi  ab  ignobili  empri ,  qui  ta- 
meii  vlnmus  bunquam  (  vr  loquuntur}  prailicatus 
efi:  a  tempore  rdormattoms ,  ncc  vllus  vnquam  ra- 
chatrn  ci  ro  euiu  petiius,  quia  Ducis  Petri  lasiifho 
jitaru.iJuit,  quu·  intonuu  ignobiles  tneapitees  feiido- 
ram  Ete«P  Qoçtl  It  quando  ab  Rvge  eft  eu  utra  per- 
rnûTurn,  non  aliter  penunti  iritcifigi  ddnin  ,  quam 
lege  dc  condmoite  iobendi  talis  Lacbarus  confucru- 
dmari f ,  neque  hunc  rrrsuttvteRex ,  mb  exprefie  de 
eo  iiK-ntionem  fad.it,  ititelligcntlus  rfh  qui  racha- 
tus  iiccc  edere  lîl'5  urit  loco  fi  nanti  æ  fvr  aiunt  '  r.men 

.--Γ.,  1: _ J-_I_  η  .X  E 


quo  radiatus  peteretur  prarter  morris  cafiim ,  at  c  cx  ^  finuli  cftfit  1:  ranci  foinunc  Regi  Quate  rerptom 
quo  reforr.ur.tcrtConiuet udo  vllus  vnquam  alium  &  fraude  Regii  patrimonii  rationum  M.UJr:  '  „i 
.m do  aitdiit.  Quid  ergo  îmtEiIis  &:  iuicitn  exceptio 

-as _ _  _ S._  l.R.  .  I"' . .  .ri:,T’  .  .  A. 


I 


aLbtim  occupat (  ïlc  hSie  :  Cmn  vemlitifltuio  Con- 
futtudiius  iuie  hcinuucs  ignobiles  nori  alerer  fcuda 
iicibtlia  captrc  poficq^  quiun  fi  rachanini  pro  ρ*ιη- 
tarnmc  maniis  penderem,  ex  anicul.  1  £1  iu  veren, 
prodiit,  an  no  141:.  tonili  turio  édita  ib  Duce  i^rro, 
qn;  tum  regnabat,  n?  vffs.  omnino  condi  none  igna- 
bilcs  fcuda  nobilia,  capetetir,  indicta  conhfcaiioni.s 
pa-ua.  Ea  confiitutio  poftetius  Lud.  XI  L  Rege  111- 
rmuata  cft  anno  »5»,  deinde  &c  ïnmcifco  L  Rcge 
^Tio  içtf.  mvfumicuocatacmenïo  plané  compen- 

dij  genere  i  Qui  comra  pccctnant,  re  luere.  Ex  eo 
tempore  prrfepi  apud  ennuentus  ordinum  adtum 
ert,  vt  apud  Reges  ^cpcedcretm· ,  vi  iU4  coniti  tu- 


Rcgij  patrimonij  rationum  Magiftr»  ,  id 
quos  regularuer  cales  lirer*  Regum  dirigtmrur,  cas 
bomologant  fine  niciirrono  .lut'exaft  iontr  huuts  iu- 
ns,  quod  Regi  vt*rd  debetur  ;  perpecdn  eriafh  Curia 
Parkmcmi,  qLipd  eas  promulgat,  peius  quod  Tro- 
cut.atof  Regis  aut  nqn  aduertre,  aut  pofhilaboncm 
bmittîi.  Quadç  ccufîk  nuper  non  immcricbiunt  re- 
prxliciifi  i  Cainrta  tbdanti  Piniîenfis,  Er  lue  ca- 
iuselt  hac  difpofiriorie  intellectus,  nec  vlfo  .-Jio  ca- 
fu  vcrifican  pntcjl  :  Î'Utod  nullus  ^dviquc  -nafiimid- 
titrtit  magno  errore  T  led  eonirmun  3z  peruulg^to. 

Rite  ut  conde  animo  in-fnirtiè  vulgata. ,  &  rmrta*  ^fv·  A  <«j 
rienes  im'ium  per  tempora  hac  lu  re  aitt’Jidemus  ■  t  lcî 
yJlbi  Γ  ta&H  ί*& 


Des  Droits  du  Piince ,  Art.  L  X  X I X.  360 


A  H.  T  I  rt. 

L  I  I  1 1  1. 

NU7|E 

Cpîî  5, 


3  $9 


Article  L  X  X I X. 

T  peut  ccltiy  qui  decetîc  delaiïïcr 1 U  garde  de  Tes  enfansl>  &  de  Tes  biens* 
c  à  l]ül  il  biy  plaift;  fans  que  le  Seigneur'1  (au  moyen  du  bail  ne  rachat)  y 
nui  fie  contredire.  Et  apres  Ton  dccezf  fera  préalablement  fon  [cfhmenc 
accompli  ou  fil  ri  a  fait  tdhmenc/  fes  proches  parens  Ordonneront h  des  fruits 
&  des  idues 'de  la  terre  du  decede, k  pour  le  fitlm  de  lame  du  decede,, 5  &  le  profit 
de  l'héritier  : m  fans  que  le  Seigneur  qui  prctçnd  rachat  lepuiiieiempefcher. 


τπ  T  fjQtefi Μ,ψι  f  yita-djjctdtt,  relinqttcrr* tutrUtâ [norunt  hhcronm  b&  honorum fm- 
'  ïij c  eut  velu  *  mam  rc  Inflante  d  ilomino  [ratwne  bxiSif  dut  ra  çbam.  }c  Et  pofi  em 


c  au 

mortem r  tefidmmtum  ipfiut  ante  otmiU  mandabitur  exmttioni,  dut β  non [cent  ttjhmn- 
ntWj  *  propinqui  cita  déponent h  de  frudibus  &  redditibus 1  fundi  drfiméitt  &  pro  expiatione 
noxarum.  dtfmÎli 1  &  ad  utilitatem  bd  redît  : ™  it&  Φί fupmor' Domina*  racla  tum  prœtçn- 
dcnc  non  pojjit  bûc  impedire. 


Notai, 

1  Filtt  fUît  SUWti  A*t  ttfîémtn  te . 

i  ^fptiA  ïrtMti  met  λ  tu  rt  B4tlîÿ  Jtftrtur. 

j  Utffiiïri  pUrujiM  rMtkntPi  nm  nAAun  t  λ  pu  A  F «bîa/, 

éîlt’i  Ci'UtM, 

1  L<t£*rAtAefei  r*/*on]  EfUmiu>  Λ  menti  ea quoque 
ratio,  qia.im  ante  divimm.  ne  &mmtiarurn  ConlucTU- 
dumm  (ΙιΓροΙϊήβΗίΙΐΐιΐ  implicaremur,  qoœvno  ierè 
cofî&nfu  mrelim  minonimiure  n  aitiij  ad  gantant# 
&:  flûÎiliÎÏifOtiiildrüi:,  eàm  procokborc  frudtus  iVtos 
rerum  msuonnu fident,  fuie  quo file  Arrieuluï dcin- 
diibtuhliAituniseirjit,  cdm  nii  cerriti?  Îirmiim  pa¬ 
trem  filsii  tutorem  cuivçbt  relinquere  poiii-.I.i,  D, 
de  te  Hum.  tut.  non.  folum  natis  ftd  ■&  naÏcituxis ,  fi, 
modo  m  pçtcfbïc  pafhturi  erant,  fiviurret*  Si.  nepo¬ 
tibus -ex  hliiscmandpatiiiir  t.i*eod.tit,&j.  SciS.  nec 
folum  inlbtutis  lcd  cxhvmtant,  L  parer  eudLcit.  Si 
in  F.  anic.  47  a.  &mmus  iurcdacus  fine  inquifinonc 
conürmamr.  d.  l·  pater.  ξ.·>*  &:  L  qui  i  patre.  D.  dt 
confît*  tut.  Sk  L  li  Jilio.  cod.  tir.  &.  tutator  quoque 
rutic.  474- infra,  quatiquain  iute  cutîitüC  telkmcnro 
non  Jatenn-  fin  D.  deçanfir,  tut  I-  tutores  qui  poft. 

cura  tôt.  D,  dcrtdmmifi.  tut  Onerum  Cotifuetu- 
di  rubus  piouinciamm  turda  ad  eos  defertur,  rtiatn 
cùmktcxo  fruftuum,  atque  adeolirpc  ad collât  mit* 
v lique  ad  ternum  vel  alium  gradu  10  ,  quod  cft  per- 
quain  iniquum,  &c  Par  if  conf  Aide.  dummodo 
nuptias  non  ititent vt  cad.  coiïfî  C.35.  Mddsm.  art. 
T47.  MtÎnn ,  cap+iü,  Alt.  i?4.  pinlj?  peut  ΛΗύΐΓ  b*tt  βπι 

gtrAe*  Eitwptt*  C.7.  Arr.SS.  Mont  fin  1  wj^,  Ait-h.î. 
c-  iG.  Mj Hificr  irUuLnt ,  e.iifî  Art.  177*  Clcrmtin t  w 
tsuuuûifîi.  Art.  170.  ,  Am  77,  Uifmtndfiit,  Art. 

*ch**leM ny  *£irde  Nthîc,  Art.  io.  .<  Arr* 

JiS.  y  [tiilt  Cr  non  Nt&Is,  clunny.  Art. 1^7.  ^Fr- 

fcii,  Arr.iio.  ATmaut,  c.yS.  nifiïi  i  Arr.io,  nj 

t?» no*· ,  crjo.  C3arnoi.  Art.  101.13.  Turon.  Air- 

VV*  Z*gr&ii Ap&tht*  Art,  îf'Éj.  CkaiÎMmeuf mTbymerjii, 

ptrux,  Arr.o.  hitUL1.  Att.ü.  itetêq.  L * 

A]*r(ht  Ύ  cm.  Ari,-  o.  1  i'A  1  tnvû ,  c  .it .  Ai  t .  t .  C^_i  3 ru m 
quaoairi  ratioimm  redditionem  indicunt  T  pl  ures 
*ρ·ζ'Ρϋ*  ^ Ile  tales  girdiauosvolLtnt,  qrua  ftuîtus-fuos 
tactànr,  quod  Lc  nefieret  reilê  6i  fatiûriaiittt  can¬ 
tu  fit  cft. 


b  Fr  Af fit  ittni,]  Hoc  ideo ,  quia  quib-tu  ÊUî  eft  Eaïllsj  ^ 
in  Francia  fniürus  fuüs  faeiuitr. 

^  jf  Uy  pLij}.]  Etcui  iureheer  Sc moribus, 

moytn  Au  tjd.]  Ee  catnin>  Dominus ,  eus  ius 
Eaillij,  tfl  fruttibus  feu  do  mm ,  qui  in  Bruîliinn  inci- 
duntj  Fruitur,  SerlJioc  înrelIigtTiir  refpcdtu  .îliumru  \ 
bonomm Îxtra  Bailluun,  aut  éoruai  quidém,  quo  ad 
adtionesfiifljijfndiW.Îiut  mrenraiiiias.  N;uu  qoo  jure 
vcfmur  ,  nullans  admimftradoiiii  poteitatL-m  Habi  t 
Dominus  nullum  mstutLlae,  Sciuz  cura.·,  fed  quod 
(rimuf  lu  ce  iuo  ptoprio  nç  alieno  fruit  ur.  pupiliuï 
afimnhabcT  tutorem.  Non ob&at  igitur  BatllsumrU* 
tdbc  aut  ciU-Cjfcd  dandi  folidcitdo  aiat  hrucuctim  Bail* 
la  LJ  r  ptocuïatoi'éfvc  ems  fpeclat. 

L  7' iwjfrtonutAtrt,]  Iurc  quidem  ex  perfotuDomsra 
fundatOj  nam  que  minus  ture  publico,  quodvVtikieî- 
non  pacauan  ciîè,  cenftaî,  Jion  ptohibertir. 

Nota  i. 

t  *An  ψ*ϊ  En  Ihnm  h  4  vrt ,  itneJîu r  4  A  dtlitu . 

l  tfA  (f  it 4 , 4  π  t  f xpenfü  iuhti  rju 

1  StT4  pr^Ultffnrn  f  ft· η  ttfhmrnttrrtwfljA  In^t ns  m ’ - 1 
ceria  btcisicidir,  Ci iln  qiiatritor,  an  DotTtirtUS,  qui  m- 
ïeBanli]  aur  racharns  hujtisfj  debita,  hvpotiucas, 
aCtione.s nerfonales,aut  reales fititmexc,  aut  lucredi- 
brar  feudn  teueilo,  autqiiirvaiUilIus  jmU  îhuüIHîu- 
ntn  impofuit.  Im.juo  tria Inm  prÆcipu.i  tr.ipica de de^ 
btii  fciUcex  perfonalibus  v^lâlJi ,  de  espenlistolift* 
do riun agrorum, de  impendii-s  tucsidorum jediiicLO- 
l  iim  pupillarium,  Acquiuitum  aiireftamcntariasdi- 
fpofm  cm  es  »  ib  c  Cou!  uei  udo  d  u  hita  tsonem  pnea fîr, 
cùm  fpecialiter  de  liis  [latuat.  Scdcfimnon  vnius  ge¬ 
nens,  ont  rcframcnranxQidmatimKS,  vt  qüiE  débita, 
Jcgataj,  pi 3  reiicla  contineant,  &qu*  Γηρ.  §,i,  tir- 1- 
continentur,  n  ifta.  omnia  Iris  verbis,  trfiimmt  iicfw- 
p^y,  emcrarcDomini  cautam  poliint3  4ut débeantdu- 
bïtanar,  anvero  c.l  tatum,  qui  anima;  eau  fini  &  Pït-- 
titeni  rcipkiünî,qiaod  indicare  Videeat  p  articula  iub- 
feqnens.  Et  j'dfl'4/rfù  f  ’.'bi  pîecatis  duur.tsu 

C-uiia  in  ea  alrerisatiua  parce  repetitur .  &  ni  buius 
ipfius  laJiftiofiÈS  autbeutico  tora  tore  impulfîo,  de 
caufi  fumiiur  à  ceiDincnirorum  occaiiûnc ,  qnæ  prr 
BaitUj  eaufara  enaderc  olim  irriia  Iblcicnt,  nec  Jcbua 
foleu,  itaque  his  prouiiusn  inteliigi.debïti  Nec  Ju- 

biuui 


3^i  Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  X I X,  y6z 


tuum  quîn  Domini  ûJJiCim  anima:  dcfim.ïti  ί;αυ1  λ  au- 
Lt'cctl  at,  ü  uc  reflaro  :  pci'  fe  ibm cri: ,  fi  Hcr  pro  co  .pro  - 
pinqui,  vt infra  ftamit.  Seddu .debitis arn bigltnr :  Ac 
crrtd  itu  r  conicJiiifi'i  axioma  ,  q  uotie.s  fie  ird  uni  c  x  anii- 
qii;Ê  lcg£  &  con  d  i  t  sonc .  piijmru  imieiti  eu  :  .r  &  cùcei- 
i Îoiûs  'h.- udi  aA  Doi  m num  rcutt  tu  ur  &  cor. fol  i  datur, 
fine  perpetuo  li ne  .vi  tempus  t  nec  dehi n q u.Lr  valbl- 
lusconcraxém  iponrc.nec  hyputheens  qun-s  inierit* 
denique  iicî  onera  vita  fiolurrc  ÎJûmuium  aur  lu cta 
reneri,  cum-Homim canfa.  flüam  oranem  antecedat, 
«ce  pofteriôrÉs  vafiCiüi  coumeioncs  prai  ud  iûum  ad- 
ferre  Domino  queant  *  quia ômucs  rdToltii  ncodk  lit 
irefolutû  une  vatii:  b  datons  ex  L  kx  vectigali,  Ü.  de 
pignor.  qui  locus  lûtiflÀmecKcranir  abAnd,  i  Iraq, 
mrriradb  couuenr.  ÿ^gioü.  mimer.  3.  10.  n.u.  tSC 
14,  qualccnnqticid  onus  fir,  Eiuc  frmitus  s  hue  Iq'po- 
tlitot ,  (1  ne- etiam pndcnpmm  fit  cStravalIiiiium  quia 
contra Ûoimnum fins  ni I  profers bitur^  quod. Melin , 
110 car.  §.1  â.  de  minier.!.  &  ju.  <p?.  Si 

fiq. Scio.  Idvctfu  LiicclJigimus ütiam  hoc  e.riu  ,  quo 
Dominiis  iurc  tadaatusimitur ,  vel  IkulLqvi  ad  nul!  a 
debita  reneatinr,qiio.d  Si  Mol.  impUr.  d.MS.  1 111111.4, 
Ctbn  ex  çondicioiiciarinqutf  concrJlïonri  ccdme  10  ma- 
imm  Damini,  idem  S;  (i  Fr  ndts  h  lï.î  ,  quos  m.dè  fidcî 
vnc.Liu  h  fmn.uu' ,  vcl  cxiicfcdtu  borna gg  &  ho  ma  ms 
fendum prehenderit ,  quod file nom:,  ïLîs.ïS.  mi. 4  & 
y.  Non  idem  ciiÎHmint  in  frodo  ex  ieloma  eu  mmi  fiô 
obadiulluni  cariira  legem  &  codirionein,  feudi  ,  quia 
vetbiujmrvÎcx  rume,  iecimdtun  terminas  h  Uss  Lo¬ 
in.  C.  dcreuoc.  d-cumr.  quodiiledüÎcrj,’Jt.  d.  Î.yo,  q^7· 
&j8.  &ïp,&int«Timms  £0.  q,  ij.  bue,  qiue 

tamen  lêntetia  Valde  quidem  dubia  eft ,  S;  rtmka  con¬ 
tradici  poJÎunr,  jpféquc  imprimis  rex.  e.  t.  rudus  ne, 
qmb,  niüd.  içud.aniicr.  &  c.  1.  $.  quid  ergo  de  imieft 
d  r  re  aLÉuft.  cftïiiim  üla  lexfctido  jmprrd.î^  Vt  one¬ 
rari  π  tm  p  oJ lu  facro  viflüli  in  prati nd  ic  ium  Domi  ni , 
&c  co-mtr-  Molm.  rcouei'utir  Rtpq.Sc  polr  Alber.  And. 
Tiraq,  in  ttp,  1.  Li  viiquam  verb.  reuctEaîitr  nu irutyi, 
SiniiliEetjiiCCiC  adDotniisuni  feudum  ueruemai,  vt 
extraneum  forte  emptione  ab  ναΐΓίΙΙα  tadia,  vd  rc- 
iraStu  feodali  ntgat  Motm,  hypothecas  rcnocan. 
glol”  p  q,  p  ex  dLftincHane  Gmd.  J5ap.  tkcii.  v.'  j-  Se 
qubsibi  funè congerit, ce  d.  |hjS+  nuiner, 6.  Itaque  qui¬ 
bus  caTibns  ftuduit)  re-uemtur  ad.  Dominum  ex  lege 
feudi,  iüties  Lbecum  redit,  Se  hypothecis  St  débitai 
exuicsir,nee  et  editorum  aCHonibus  fnbiiatnr.  Elue-  vt 
pàiTdïrir  hue  vt  dete  ta  r  hypotheca: ,  nec  Cokmo  ft:ir. 
Quod  producit  etiam  ad  cumcafum,  qua  Domitius 
fructus  ptMiemiitj  icd  tamen  luas  noti  facit,  &:  reftb 
cutioniLuhiicitur,  v eluri  ex  drtedu  catalogi  t  per  ra¬ 
ti  oiirs  quas allçgac.  dfÎ.Lfl,  numer.f.  Limitant  iamen 
udi Doupirtiis  ipfe  onetLiiii  impofittoni  iuper  /endo 
coufenfttitj  aut  ea  approbaverit,  q  lut  limitatio  crii 
omnium  icië  Confuctudiimm  ProudnciaÜmr  Patiil 
Arr.jo.  lV  18.  Sennn,  A  1^,134.  tl·  10S.  Stampeni!  Ai  r. 
IJ.TrtceM.g*  l&tmmy  Air.it.  CtHMfttim  <n 

Βφχγ,Αϊΐ,ι^  VcTvmnitL·,  Are. ^4.  duiitni.  Art. 

ίθΰ.  lififimi,  117.  4_JL.  2J.  NtiifWit*  ,  Alt.  Or- 

iMV*ï S.Tuküwî.9.  PuPtnht,  70.  $. 

^ieq.^r/ç^  AtT.!^,  Rk feni:?!. 

Dem  quemdk  fere  aliter  conditui  t,  Sedtamen  Do- 
imm  c.onibiiJajTu  accipmius ,  quoinodocunquc  appa- 
reatcouci-a Jmu  am  onus. appohmm  anptobade ,  ex 
fenwntia  Ba!J  c.i.  d.e  prohin.  fcud.alh!  ptT  frcJ.  f|uc 
mci-r,  ËiteexptÏfsè,  fi  ac  verbo,  fmd  bbtvripiionc.  J. 
hdemfC  i.t,  [X  dtpig.  dummodo  nanvt  icitis  alieni 
nihïï.  l.  Gains,  D,  Jepign.  a£t  non  vt  index.  1.  Sed  fi 
quis.  D.  qufiti  ad  teftahi,  aper.  §,  fi  ruror, D.  deinoff 
teit.  11  cm  vt  aduocares.  L  inter  ofiidum,  D.  dcino£ 

.  vftgcotr.  i/f  Cmft  Brit, 


teflatu.  Non  idem  procurarons  autdibciahieiurcon- 
knihs  valeret,  qui  in  prïitldicialib.us  nd  Jiocet  nili 
exprdib  mandate.  Non  ren  ebi  tur  igitur  Domi  itus 
tendi  qui  raçhatu  fruintr,  db debita  agmûfctu'e  vr  née, 
qm  BailliOi  quanqii am  pr opter  connnuarain  durario- 
nem  perceptionis  fru ituum  duri ui culum  videri  de¬ 
bet,  ii'd  ο  It  rmnen  iita  lex  ôc  conditio  fbuda ,  &  i  uns 
diipoEujoi  nec  h:ec  Smietio  cum  de  dtbiûs  tacijfa 
ainnuE  Jtiiudret3quJdquani  dc  cattcris  adiecit,  iteet  in 
praefatione1  dc  his  quoque  mentionem  fecilTcii  NeC 
monere  debet  vulgatum  Fraconim  proucrbiiiin ,  quo 
dicirurvntgd,  jiiifi  ^Atlf  wnd.iptwereiHÎf  quo  lirilSifiros 
ad  debita  pupiüoruju ioluenik compelii  volunt.  Ne¬ 
que  tademeit  aut  ligiiifieirio ,  .int  quilitaii  aut  ratio 
E.nlhj .  Nam  id  b.uîl  tu  ]  n  patentibus  d  1 1:  ttax  a  t  defer¬ 
tur,  ,11  ncognaiis  ad  cernam  gradum., quo  iurc  Ctiintu- 
telam  pupiUuruni  meum  ,  btiektsbonpiu  minor Lun 
fuos  faciunt  dii  politionibus  localibus  Conlbcctuii- 
mnn,quoiiin  parentibus  quidem  ntmdl:  abfuidum* 
ik  ;ii π  congtm  1 ,  8c  ü  ruiq  dc  bo  n  is  maternis ,  çxi  t  ns 
etc  terri  ifiÿ  inh  innati  ή  &  line:  t  ari  oj  it  r  it Al  re  iift-  M  d , 
ndtaiurnon  cfie  mc.rteri^  iLLiifi  inPArifimilCoiuc- 
tudiiiL'  ]  l’  furinarum  in  f^i.  Std  m  r.iii  B  ail  li  o  me ra  eit 
ConTuctudinum  gratuita  largitio  de  alieno  cura 
yjium ctmtfaitum,aiit  conditiont  m  ir  udi  propter  in¬ 
di  itum  unus· tutel  e  ,  &  debitor utuioluendorimi  11^- 
criTirntem  j  nec  iiiiruin  lï  ad  caariLlringauir  UoilbBcr, 
CLimvolrnTi  Siccat  coditiuiirm  repudiaret:  BaiUsum 
rcculatc.  At  huius  nofin  BatJtif  lang^  aha  nacut-a  tLbj. 
‘cCim  ex  comicnnom;  fcudali  Domino  deliratu  t,, 
obJ igacione  Confu  et  udmaria  &  hominis  i  quat t:  ηϋη 
mirum  ei!  exigi  CLim  incidit,  jdque  fine  outre  quod 
impii  m  ab  vaJlallomb  potuit  alieno  bmefiao  A;  (olo, 
qnommtts  cùm  ad  Dominum  reuerretur,  libere  firm^ 
tur*  Quod  iiieoajuiotautj  nc  quis  t'X  CO  argutneniuni 
ducetet  ad  comtadiCi. Jidum, dil'cnmiiie  ru  incognito 
&  ignorat lonc  rerum. 

Suprrdt  1  ocu.5 alter  Jeexpcnlis  ,  qucc  in  colligen¬ 
dis,  iercndilile  fra^ibu^  fiant,  on  Uavadallo  lacta; 
func.quQtcinpQDç  tadiants  incidit,  rccuperart:  ças 
debear.  An  item  fi  eitCUnct  richatu  ipfe  Dominos* 
perire  ei  debeant  fit  mutiles  dlê,  £11  quidem  phinbns 
rrouincraruin  Coufueruduubus  hac  de  re  conllicu- 
tum,  rrfintdi  AurtL  art.ii.Tntun.  amqg.  And.  art- 
itS.  Certam,  arr.117. 

Sed  v  e  tro  t  ne  m  0 te  Elus  fim  iï  plut.,  u  fu  bs  iule  csra- 
uero.  Jure  cimJi  traditur  regula  m  ornui  matem^qna: 
vlquam  proponi  poiht.  tructiuim  acpefiatiOneqi  tiûïï· 
mrcUigi  nili  qui  Jeducrii  capcilscukura-  &  coilecho- 
nis iiipecdmt,  adedquenet  j'-iaiduittis  ptriiiboi,  ac 
nevUuni  quidtui  genus  caulx  uro  puni  polii·,  na  quo 
παπ  tales  expedi  ferendi,  colligendi,  ^ontetuandi 
deduci  LÎebeam·  dc  condcmnarione  aut  rdbi  tuti  une 
frufhuun,  1.  fi  a  Domino,  D.de  petii,  luere  d.  L  fun- 
dui.qui  i ti  priiicb.  famil,  ht  icil".  Sed  hic  Jocus  hcè 
cxctccr.n r  ab  Aud.Tiraq.  infi^m  prmeip.  ES.  num. 
^4-  Aiiy.  tie  reiraft, ligu-ig. M olin. g,  t „  glol.S.  lumuij, 
&  item  $,  iÜ.  Quai;·  i  einuntis ,  cui  ruta·,  operarum* 
agrk alarum,  meictnairiorLJm,  aranouii,  iat  101115,  oc¬ 
cationis,  furi  ttonis,  ftcxcorii  &  flcrcoiationis  *  mti- 
fionis,  tri tuta\  granatiorum „ dei ndc  ad  cduEnuatio- 
nem impenUri  v.iflillo  tacbeDucniua  Eruenti  impu- 
ralmncut,  itavt  ii  mmfc  Maio  mortuus  fit ,  fit  Derui- 
nus  fniitiis  Attgufto  proximo  percipiat,  libas  onmef 
rependere*  teneatur,  quod  Barr.  air  conii  i8tf .  Stcph. 
Berr,  conf  S,  lib.  u  Ane.  d.  1.  fi  à  Domino  Bald.  I.  it 
pater,  C.  dcvftiftudl,  Bald.  &  Sadyç,  L  fi  quisfeitn^ 
C,  de  rri  vend.  Bald.  I.  arde.  C\  locat,  coi, ;.  Γ..Γ1,  in  1, 
diugtiio.  ÿ.  impendia,  coli.  D.  füL  mat.  Pet.  Cv.  Dp. 

Qw, 


*6x  Des  Droits  du  Prince,  Ait.  LXX^  ^4 

*  ^  fih  VP  rjcüionus  a  ciocabtmt ,  qiiïj  Fim  videbitur,  &  Funus  curabunt, 

rem  fmendam ;  moi-. s ^rcrii ex Mmtes ^hmth  ^lgnj 

tati;  fumetur.  Lu  qiUi  ÎcpÎïlLihnu-rt  -  § .  tum pTU-îr  &  L  atli 
mfis.f  hïcrkkia&dcrelig.  1-  afficio,  D.vhipupji 
c  duc.  il  ébe.  Simile  quiddam  vtiirpalk  primo*  Bcclefs* 
Chriftians  autores  Thcophibéhis  lento»,  fuperlocà 
Paul,.  i.  adCtirirrrîiiOijVbi  initia  fie  de  lus  qm  biprk 
zaticnr  pio  mortuu,  ciiiui erroris  toïtiuin  Sc.fptopâ* 
u au  t  n  lc  lh  Mardoni fl  i s  The  opb ikftui  tri bmr,vi  cum 
qiùs  jute  baptiimum  decdfiifct*  icretro  imponcte» 

it  iubdko  qui  a  J  inarrügaüris  prtlbyim  voceman 

laoTii-anveilti,  jwlpondertt  velle,  atque.itabapthsa- 
unt^ttü  vanaiHL?.t,.«i  .  —  sicuci  fc  quidam  motmis  communita  fota 

vflJL'kiium  LLm'.iHj.iiir.i:licnl[Ol.x0;a lie.  Mobil.  4.1.  n.tiii  ·  »cllE  -  1  r  1  p  ConcilLOtedit 
»bMb  ,™.‘Un,“  ^  ^llwhaducilb;  c6l..Ki«ll«un>  Pc.tiÇm^j 


V  d.  L  il  qui*  j  , 

p-le  tinte  i  dehintto  coftduxmt  ixm  fruetodam, 

cgi  Nain'nifi»·*™  *“««■  «"““"'•".«Λ® 

,„us.  Ouodreocidft™®«,,'“n  11  lTua,1'P<>ft  LlÆ“ 

ttmnf,  Mutin.  Mu«a*  ■*·«·*  ·*»  nc“:  "’-1>'μ- 

mino  imuili»*,  6  pl‘"  <Λ  lmP‘llr  <lulm  fi0*11'11” 11 
l,u.LO  Jiilhalwjt'Dotnimii.*  ίο  juMirtur.  Nccvttù 
(Tdusnid  nuru»  in  cafit  Caillai  &  rÉdtani£,qui  cate 
UinrcxroJ  vaflUli  culpem ,  kdcrüiu  G  ob  no*  im  ete 


cmn  v  IM.IJJ  il  ï  IIMIIJUHI  —  . . 

titra recuncut*  vt  .VMolui.  natati  'Mb 

Tcruiisloemdl  «le  ruLnorLibusi^iHdoruni^ai 
in  ncbruaimatu  lltiliiism  inciJiîre,  an  adeaï  E  tinte 
nu··  frudi  teneatur,  quatere  quoque  Img-uhn»  Cou- 
fi'LCtildmes  ex  tint  Prouiueiamm  iUicïtwnC  art.  loi,  & 
M  onrars,!  enfi  att.7} -  Bine  que fttoiwrtti  monet  MoL 
t.(,ftUilt8.numcc.+Î.&  H-  acdedquoftanni  ad  «S 
mnWim  tewri  fed  metlioavs  dnn  notai ,  quantum 
dolus  cuipiuc  ex  orrafii?  ai£L‘i  nQ,n  tebeat,  qua  in 

çcîhtk  füîir  tnffca  *  c|iiibuiicoiictLTipt!t  il·  mate  Lia  .  & 

p&rkttu·,  &  ecmngnarioiics  îtnlsre  cûrtumpumur, 
tkiiitn,  tibidnei  &  fitldniniti  ardibeiorutn  prola- 
bendum  mitpropcAikn  nom ,  CÆKifiim  vt'ttifkrc  cor- 

_ _ _  i*j^rr  irrf-rH  m  1TTÏ  ΙΗΠιΙγΟΪ  jlî  — 


bcnrittcn  lut  t?rop^ndt!nniim,  vt'iun  .ut:  lci-  ^ 

tupta  noneemW  reficere  , .apms  etiam  mculros  di-  C  4.  neüiitqimm  vlt-mw- 
««rrii- futi  diiTiito.  nec  mnknSiEia.qsi.T  vocant  >  coca-  CT  ^r!  $***-) 


eSiELintttbeüi afluen anj  | 

.Francs*  obrn  Gançelkitij  &  E  piTcépi  Heducnlts,  qut- 
bu^  mtiT  ak  i  Cuneirius  obiicit  »  quod  momim  in- 
KÎlaros  non  alh«  fepeliri  piert-nrur  quim  de  fiu» 
lkppofni  (l  ent  aliquem  ,q ni  vice  Jcfuiioh  te  lb  ca  lu  ,  & 
quiipUm  ËcdcÎÆ,  aar  ioco  piürdinqueïtti^ins. 
Acqüc^im  ntor«n  wm  alrè  h^iiJk  appœ^vj  Arcilo 
quoque  compnms  oponnmt,  Areito  quod  f.aljits 

mcm«acmtm.ioS..HScamorit.™UgB&CoïXu«^ 

duiis  Ldcm  (icît  Sed  modus  jerunncliu  ene^qnod  *»· 
lidnjibieiktore  arbiciio&  commédata  aniniæcura 
üvri  l’ok't ,  vcliiti  ftqois ditat  animam Ciati  ieponcrc 
inrer  tnaiius  talis;  de  quo  Matiiet-  nc,  ck  v!r*  volimtir. 


-  φν>·]  Hk  (jjftfh)  fubfcmdijcpo-  1 

n itur  pri  1  fru  Ck  h  us  :  Hui  us  oflia;  ü  rditii·  m  dckriolfi 
tcx.  AL  ii  quis  (i 'pulchrum  m  im,  non  fti  mus  quam  ui 
sikuunitiJ  bonis  aunoraro  fînedecreta^û:  J^-de  rc. 
bits  eorum.],  magd  puto,  f  nrpaikm&Ban.  l.alio. 
D,  de  alifn»  legat.  _ 

1  iit  U  /ijfi,]  Pecunia  primum  C 1  n  numetam  eUkeiu- 
de  AlViheciiS  hirHqn  r  tempore pcriiina i' ‘urit,  pOTg 
titione  mt\  Hi  mc,cntL  bâi  mît  mkûi^  nnn^Liimni- 
hus ,  bic  ordo  eft.  A  L  Λ  quis  kp uldu  lm  &  kq, 

L  ji,w(efifw*iWf.]  CEtemwitama  cuui  m  ratw 
hahenir,  vrne  adino  quidem  Ua-redkirises.pectftiJL· 

L  kttptus.D.  dercïig.  ùkdVAn^Salv,  Uamq^Cl 

éc  fi  de  ico.  &;  icshafrcAudÊdiflajabi  ob  id  poHunu 

„  À  1,  fi  quis  icp ultrum,  ScCeq. 

MésSsa^sss 

fluantiium  nec  ea  volutas,  qu-τ  rauonc  «retant  mo- 

1  *>"  .  .  J  1  Λ-il·  i-.iliari  Jtl  i  IJ”  1  I  Γ  ηΠΤΊΠΪΠ  I  Ie 


rupta  nonucpecm  iimm  >  αμι  . . 

mirtic  lito  damno*  nec  m  olendi  tia*qi  it  vocant  *  cogi¬ 
tur  reficere,  quae  fiso  damno  côtesnnit,  niti  vr  eodem 
modo  pi.tftesimr  quo  accepta  lune.  Neque  enim  d|e- 
n  lï  hic  iore  kd  fuo  Dom  tnu  s  frui m  r .  n  cc  al  ·  v i(Mo 
ttmiam  habet,  quo  magis  liberum  dl  ü\a  comrmucrc 
pitnè  ad  diltblurioiiem,  motione  ita  ve  propter  mi- 
noi'cs  impentus  gtiiide  jrd.jfi.euma  corruar,  L  badte- 
nm  D.  deviûf.  Sobiipiginirad  inapeuijut  valde  ne- 
ctHarias  Kiiemf. 

Nota  ?. 

,  rrymp*  &f**&  ΐ»κβ**· 

1  ÎÎ* 

furinit  têk^Â  flj»lTf  CTtd:it*ftt  j  nitet  du* 


inquam  nec  ca  -vumiiu,  ^.li  u..hi 

Jiin non  fcru.us  tuenda  cltT  vcluti  eius  qui  humari  Fe 
probtbuillHj  aut  corpus  ftiumin  maicproiki.  1«  que- 
d.im.  D.  de  condi. inftic.  nec  fi  modum  non  fornuit. 
1.' ac  fi  qu^.§.  debfl emm-  D.  deu%iofi  ^ 
i  E  Jfxpr.rfftefpj™^*,l^*SBinnf.]  Magna  hk  huma  nsra- 
kt  ratio  Bc  mortalirans  rcfpcilusib  CôFucnidinc  ha* 
biens,  vt  dtet  qui  deFun&aintcftaro  nwmiû  *  pro  ne- 
rr hirudine  Bc  1  inguine  curam  anin^i fufdpçrêt.  Sta- 
tunu  autem  dccxpkrionc  noxarum ,  &  in  pias  caulas 


non  cik 

m  Xintyu*  U  JqqNfwr.J  Quippf  tradimm  tuiiens  cau-  + 
fiun  creditum  omne  antecedere  L  impatb.  D.  <K 
tt  luc.  3cLi.  D.dcprmjkg-  cfcd.  vtveldcalioio  t*· 
mis  fimewti  fecmdnm  lir,  quam  fine  funere· ite 
qui.  d,  Larii  qois  :  Pariatur  auc  porior 
5^-d  vereor  vt  iftanouis  ilksqtu  mmeorbem  oblidu, 
funcraronbus  probari  polUt.qui  cadum  vini 

aufii, terrain  mortui aLpcrmnrar, ago  medio h*£»n£ 

affixi. 


Article  L  X  X  X. 

t  1  fi  l^ifnc b  prent  fion  Itmdgncur  à  homme ,  &  tcettiy  T □  ucigneur  nitun: 
Êaiis  hoirs  de  corpi,  ta  terre  retourne A  ans  hoirs,  ou  lignage  de  I  ,nin^ 

TT  TJ  fiprimotr  ~mm b  decipidt  fimm  fratrem  fecundo  rMttm  in  üin^ 

-t  g  njtHS  alftt  *fim  hœrdibîls fiû  corporis  fundus  rwzmm  lI  atL  iurcdcs  anif*  ^ 

pityncm  primogeniti. 


Nota 


3^5  Des  Droits  du  Prince ,  Art.  L  X  A  X  L  166 


Nota  t„ 

1  ^trt.  e[î  (h  iun  fiitctJtndi, 

i  ^ζβίβ*  Gmhofrt M  suculi  Ju  Tmieigneiir  pris:  i 
homnn?j  Éjr'SMîîjj  ji 

i A. Σηΐ l'Atfttt]  Hic  AtiiculnspJwi^cjitracboriifn^Liotl 
dicit  un  Qno  cnim  bk  de.  iürducccdendi,  aur  u- 
piçadi^uiü  bafrediEarumcd  iiEuInm  dridmttdx  î'ria- 
iï,  cm  π  vujî  ftih  ri.tiilo  r/π /«ffi/jW/  jnirkiiupcri  una¬ 
rum,  aun  tiEsitu  deijitft,  pio CondiriüweiÆrurii  kiarî 
dcbuçnc,  5cd  en  pnpmu  fuit  Kiforrnarorum  incu¬ 
ria,  τι 

1  oaunis  RiiiKCôfHcuMüîic,  vpdehi  Arrituli  deiirfpiï 
ftiu  t .  Qua; ipfa  Coni l  i  t  ucioi  ii ,  gu  x  Godto&cili  Co- 
:  iiiHii  Jictcur,  pTKJrLobiogai'cc,  Spuuenr Çonhofre-  Q 
do-ΐ Æi  migrrara illa  .iJÜlia,  ΙΠΐΠΠΓΙ  nxmqiii  inluimi- 
ucm  À  irnïTc  tiuiorc  receptus edet  (Jic  eirim  dicarouv) 
liccrc,  Jï  liberos  non  bnbcreE:,  dtiponere  de  cd  „  quod 
k  Eraitewsiore  ex  bærcditare  pac;etn.a.  ateepi  iki,  5t  in 
ho  mm  cm  recepUHF  non  ciîêc,fcd  Jimplici  benefatfti 

diu  b  tL-icum  em»noii  iicoro,  Ioanncsc  onira  1ώ  ver- 
bis.·  El  Irtmluni  ιηζίϊ '  rit  lâ ni  nmme  irn&HB  £j*  noïil^Jyftrf 
jpÿtriinit  >qtte  fe  Mimdes  Asmt\^ttnt  fin  Juiutgnr  k 
borne  t  ÇT  ïantigüurmmre  jC fil^hcir  de  fan  propre  ς Btif 

quefûurldfifedr*  Comte  Gtpfroy  νγ  rïM  Atngt pdf  .1  n  *  U  ΙΐΤΤΐ 
ne  retirée  titre  &  ijuumr  s  Ot*  i  Ithrtr  df  Ut  r>  ne  fiant  l'ordre- 

nameTcfitMituîttfeigmÎM  Hic  ipÎjvciba  foj:t  fkït£Bo- 
■ils  veteris  cum  iuiriquaipLi  etiam  orthographia,  qui  - 
b  lis  (Llcui  lui·  corrige  udo  ili  ii.im  ailiiiaLn  s  a  ut β  i'jijné 
Λ  huit e  terre  AHfuiJn  Iml fur ,  dp/tt  il  îjj{  mit»  k 


fw  WUJ  e7  que  fi  le  /üueivneu  r  n>tu  rt  [km  hein,  cïî e  rr/turneri 
.ï  /’ j  f  [ii  1 1 ,  £e  fj ni  i'itjlife  vrilennou  λ  alternent:,  ψ  t  quùd 

ad  prindpdem  liaTedcm  non  red-ear  ,  O*  cj  Mft 
^  aepif  r  l'dfîife  ne  rtmawgr  !>*h  ideit,  obfoltta  lrrgu.T  per 
aiîîiKim nûui icituuicar ,  nldU  nonprohibcHiturjiion 
itet,  quominus  élit  re tourne  k  l'*ifn*  5  [k'^f  fardrenAMt 
rri'fljiif  Mt  ΙΐΜΠ'ζΠϋϊ,  id  efl-,  faaj  kluj  bdtller  pfpf tffttft  γλι~· 
fannAit;  vt  vluerent  honoiihcè  ÎUïta.  polie  iutuai^  vc 
aJltfîa  lutjLiebacra·. 

h  f'renf  ji73  'jiUiiigneUr.  ]  MuItUnl  încctdl,  qUA  kze 

qu ive  condj son c  -fàri ai  ex  ceriore  ί r  fec dst Louis  :  àr 
id  i  d  l'&ilL·  4  Unir  ju  JjfUei^neur  fîo«p  ,  fti  hoir, f  „  ftt  t· m 
i  ifitHT!  t1”  fxufejyji),  ,  abfolpta  ciÎ  conccdio*  qux  ta 
luti  tcTmiitis  ii.tu;=nda  dt  Cxrenimhk  ces.  vt  ûiccc, 
effcde  ttldubirabili  [ quïs  ciîini  dubitabat  Intrem  tna.- 
xitnum uatu iiicccdcrcfr.im lunion  «WJ?)  ηίϋ  câî- 
UTU5  franÎÿfïC  lu  dcrc  voltn  r.  Sed  hxc  landtjo  ad  iâ 
tinruiiri cÎpttiÎèrar  iflud,  vl  adiltaru emundaret:  lit- 
dLJÏJLtia  au  rem  c  oncctllo  i  n  relit  ^çinir  faiia  fcCirnduiTi 
ius  &  cowduiouem  Kimilta:  parricnrium,  id  tft.,s'dn>nt 
d’ *mf\fe ptuutwtr ,βκοη  Autrement.  Nam  mrc 
rixLÜi  hbi  de  b  xrcJ j  bus  J  ms  quUquc  ilipuLuisimeUi- 
gerctur. 

1  Sam  hoirs  de  earpi.]  Prveret7eie  Up  Alieiqui  ίΐ  filin# 
h.lbt'I  tltrt^teltd'himmeiii  fticcederwi,  injimfs  Ltili 
j  ',tti  π  on  fucccdü  n  t ,  vt  ,di  b  1  di  Cetur. 

13  imn,^  UijÂitti  vu ,  tu  kjk  rtpttfm taiitti  en 
Itfiot  Amt  pnifdt  itientége:  CeL· s'entend  de  ttnui·  en  p*- 
:  CiTji  t'efivn  furmucignsur  le  prechtm  ismn^ntUTj. 

qui  !t*j  a  ii  a  tût U  terre  lnjjkt(fdtr** 


Article  LXXXI. 

Es  Mlolies  &  Rentiers  des  InrifJiaions  feront  reformez  de  dix  ans  en 
j  dût  an*.  E.t  pour  ce  faireb  pourront  les  Seigneurs  affigner1  par  trois  ban- 
-  nies1  d  huiiiainedmceruallc^our  le  moins  entre  chacune  barmie>fà 
ecmin  lieu  3c compcrant  iour  &  heure,  s  aux  hommes,  de  venir, l' nommer  leur* 
rentes,  &  s  entoiler. 1  Εε  en  cas  de  défaut  pourra  le  Seigneur  cnro  lier  ion  homme 
aoiem  '  paries  luges  &  Ofticiers, 1  parpromhon,  "mforraanon  font  ni  ai  remet!  c 
farte  de  fa  rente  accouftuméc,  tant  "  pat  lunlpeflion  des  precedens  Rolles  que 
par  ceinf  qui  auront  dtéScrgens/'  ôc  recueil  ly  les  rentes  des  hen  cages  Ladite  pro- 
miion  en  tout  ou  partie  tontesfois  reuocablc  par  appel  ou  contredit,  r  par  le  pto  - 
chain  luge  Royal.  1  ‘ 


C 1  i°'ë  Ί'α  ΰτΤ. d,l,  Temtorÿ  JurMtikmm finn 

,Ju7rf^7af  Et I' >dfiaÎ  Vm‘m euoc^ ' tnln^rodL· 

ηη™Γ~!  °tm°  ,h'/a  tiUTtai  pikmtm- 

JZ’JÎ  T  °7T  êm  " &  hmm’ u  Ί,ΦΙ!οί’ αίΙ  ü,  id  p™ 

SZlZminitl  dekjp  fJ  «  &  k mavuûrSfpo- 

Omnmm  Catalog  confié fmm  t-  r  hdim&0f 

1  !.  “0  mJ  y™  !  *8*  r‘or!i>»·  per  m  ijiti  officié  Ctp ftikrit orum  fur  Îii  fite- 

Τ\  ,{ώΐψΦ”^ ‘dUgermt.  Dià?mÎfia nLoJL·,  mJnm raL 

foMferwdUtmm**  «mradi&nntm  ptrpmximum  Judicem  Regm. 

Λψ! >tt.  rn  Cm -f  Irit, 


A  jltiÎ. 

IIIlll) 

Noyai 
C  o  K  S. 


3  6? 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  XXX  P  3^8 


Nota  t. 


Rolle  î  A'  Rc  m  kts- 

gMtwtU  **0*  mffftntr  Mb 


,  *■  nfa cr Ær*iiV«.l  Ruti* r. s  pr^onigbuic vc 
JU  Ro  tir*  vt  R  .N·'·  ^  h  vi·  mm- 

ÎiIm  R  O  LL  t  s  VE  .MlTlplUHi;  R  c  H  r  [ E  IV  5  F  OJWl 

voyant  mit» aH  tc  iill^ok  M**  f*W 

r, , «mici  couriixsmt  bMicorum,  lJ  cil  comrn  no- 
nun-i,  foLirij  quanriRitcH.,  fc  quièliti-m ,  «bffli  ioli.- 
tïenmfli  foium  &  prr. fia  quorum  nommedeberttüik 
&-  c  eu  delà  m  h  n  r  pi'.ïd J  a  rl  e  |  Ά  un  b  u·-  Domi  m  P  s.  Lts 
x, , liomcitcbtnrmi  dimtaxat  continent (ubdiro- 
fij  Ln,  &  d  L-t  'jri  if  dari  [  ou  *n  ri  r  .kc  m.  1  (  a:c  l'a  tic  reucrc  il 
rit  Dominorum  tViukuiLim  commodo,  ne  qiiid  lsklt- 
LiJerci,  &vt  Vie  rares  expcd.ÛLOîem  haberem  rasio¬ 
nem  rggf  «  JÎ  v  itugguod  deberetur,  ttouo  qttîdctti  n°- 
ftr  is  h  omi  n  ibu  s  i 1  j  lie  n  co,  ciï  m  an  τν  re  finir.  arum  C  on  - 
iuerüdincm  inauditum  eilcr ,  (l\1  tamen  finitimorum 
exempto  As  poihiUm  ibus  o^dimbuxvti]  iter  viîtim  in 
Articulos  CcmlucrtuUnis  inferre.  Franci  cum  conJt- 
niL-nu>lmiUiVoimii  in  te  rcfchprisYtatwr,  ne  hk  qm- 

dem  nbu  referi  bi  pib  i  Linto  r,  fjrfmdturi  ptpuntrrritrt 

T  _  ι!  1/..  .<ΐ  iü  rHa-¥*  Ai  faJ#l  t  A*  "ί\Γ  — 


A  nrefitcbartMr,  poilcrms  apu d  M^ojcenfui*  cùm 
lu  lTlot!o  tac abatum  ordures  in  rep,  iûraiciuur,  ifcfn 
aum  nm nihil  bzhpeàt  remm  prêter  cupule  (mo¬ 
que  nUos  rimilUTi  rcneiemiïr,  qm  ciipite  .cenb  da¬ 
bantur*  quidam  proletart]  cuius  prokuionis  tütu&ti» 
t  l'i  kr.  de  cenfibus *  D,  m  cminîti  pi*  cto  uc.  3  -i.  &  Lfiar- 
maceniuali.D,  c  o-riklprofcififlernlijalis.  C.  de  du. 
IliLl.  &-l.CLmÛL',dX  de  probat.  rai  ra  potius  dmttnw- 
r  unnrtrmi  /vt  lûqitumni)  aut  tçnuîaCQnuemt.qnan* 
qU,m  omiri  ex  pane,  dcnuistitapmian  POQiufiliLt 
mi  i  m  c  c-niu  s  pubi  ici .  C*t h  1  c  ^αΐ  ™  1 

cltïiuido,  inrtlHgt  iîmpltciwr  &  iub  aimmiaqnalitac-e 
debirk  &.  m  Far i ua recognirioiïts dtmn  aJ  bnempto- 
b irionis  &  conficiendum  iultrumênim  couhiliom^ 
non  ranwn  vr  Domina  uaoum  nadum  erqgcrÉ  j»ai- 
f1T,  nut  mdlrmnemmti  prentigïi  lui*  Yahdicmuu 
J aiifi.il  i  S ,  quod  M  oK  Ccn  bii.  5-  P .  p.loL  ?-  <  i  um.  tar 
•  Ft> , ,,  Jï  dtftitt*]  llxtfM *u-v,> άφΜ >  Car  tWn 

Ji  r?,·  r  Π  .ι,’,'·ιι  j  IJ  f  pu  rien  t  tjHi  i  ί  mrfattwr* 

t  r;r,  i,  b'di^  V  ^Wï.'  Diximus  mino  Frasées  id.ï 
folcre perRcciosludiccs  fiteert' i-xRclcnyto^io plus 
-lutl oritanv  Êbi  comparem,  kd  wmen  apparue- 
rinr  fit fc ftuenir vallalli,  ncûirouiniam mopraï de 


p.î  r  ra  #^n  ït,  p-i  r  tf;q  kîî  ci  i  »«  *  -  i  -  '  "  -  ■ 

ntrJtfÎKrcrltim  Meminit  horuiu  Mducr,  tir. 

Itiçat.  (mm.  it,  &  nt.deiir.6Cii6us  tHim.14.  Papotib. 
sv  ci  M.  Arebo.  ï4-  . 

■*  Paw-rynju',]  Neqiw  en smkarc  forma  edt  necefl itatir, 
autfitbitâri^,  miM  aliter  lien  nequeaî ,  iî  JortefubJi- 
tmn  Domitius  xri.dii  nmninarim  compell-iro  >  Si  alto- 

bui;  rdtâiscutXitf.  Sedlt.cc  lormatep erra  cil*  çûrn 

^Î'iier.ibtCï  edblis  o urnes  iubdiu  euocaiitur.,  rnillo 
n 0 nunarma appellato.  .  „ 

c  rjrstwbxfMir·.'  .  tiintr^tDm^ntht $!t de ■  rf  -îT-ht fnfm-ma- 

iVifud.dismiHAartjS.liip.  nom  pu  \  v _ Λ.  Γγ,1„γΕιπτιιτ(ηΗ. 

tl  FbwfomtiTwtnttilti  Prtn.inî  it  inrimtr,  disi- 


.IcLuro,  recte ie remirçj juviu  u.u.w.-.p  q  71" 

insiLt  in  rcmifRo  nrçunr.  cp  Rebufb  Icnpüt  ηαεψΙοτΛ 

fubieflorituL  de lir. obligat.  g,e  ËloC  j.  mh"-  Noitd 
c  imcti  ex  forma  &  difpofitiôhe.  ÿ.  jo-fup.ad  lupenorc 
fcilicrt  Dominai  catn  cpjo  co  trouer  fi  st'ft,  remimtr.t. 
1  Ptrprt  uifiw·^  Siilmi  intci'cctlîonc,  icdprouiiione  in¬ 
térim  tene  tire  (vt  loquuntur)  vcinfradiciriunuc. 
'Nota  p 


t  gÿ*  puifiWiflU |(PjÎ<Wi  Î7'  niirr).  L. 

.  ^ptUJdtm  lût  Μ I  lin  dfênt  B  efte  mis  au  Rulle,  &c 


uûLH  ptT  u  rus  urwuuomTti  .u  ai  1 .  1 .  ; 

Cll  i  editm,  quHWitaS ,  &  pi.S&i™>  &  I bluLict  p^pofe 
f.  libres  fundi  l'upcr.quo  rédsntï  pr.vr--u.imn  p  an.as 

biLunotibus,  proximis  tamenbiehr^  _ 

!  Ί>ΛΤ  wfhêm  dv  f-nULEi  ir-qult  M 

momiiuÎ'ntaüublicapmîoremreÎbbus  fidemb  brnt 

L  cmiiis.D.  de  probar.  c.  cùmcaufium  ex  de  protu:. 

-  -  -  -■  «  --  -  L'·  'l--i  (uni  iVr  iductd{p* 


nuis  art. pU.  lupo. 

c  àurJritafc.]  Onintaibortfsdcmmcjaaevmo  iue- 
rii;,  prodtuRiorcs  litct  ctiiuis. 

!  *"<rrt*inlttn.}  De  Koc diximus  arwo.  Tuttatamen 

tLTi-H.v  il  ineras,  iuli  ηηΐ<15  alibi  kiriidicrioruu:.  ;  ■  er-  J.  ™  fi 

cei’i  fi.li turo  lit .  Liui-d  ibidLjtimus  ,  deqLioqmedara  vm  Dud^  Emldun 
Malm.  .iccrmnioWê  acr.6n  mim.4. ,  ^  Minus  abqu.mro valent  ad  II 

1  ί  sfHxfowmei-]  iis'mmttdfifruhtt.  Nequcenimad- 
tierfus valTaUps voflallorutn  sul  efl  Jcge agedi atit  itiris 
exercendj,  duemus  mlUmeimlt.  aicigimus-ΐ.ίΐι,  îmo 

ne  pciühenib  qiùdctn  feudo  prosima  fubfeudacopre- 
lieriduntuc,  nili  ipeculi  mentione  kicii, quod  Moli¬ 
nius  Γΐηιι Lit. n iim. i . 6c  f  -  ?7+  iî^n fi ^ ^  ΐ - χί*  S^0- - 1  * 
j  iumL-4.‘&;$.  t.  glofif.  num.ü.  Cnmingit  tuûffrn  m- 
icrdutn.  vt  à  fiibuaHâlÎis  quoque  ÎblariaDuinin»  me- 
diatis  debeantur,  quod  euju  cuetrir  t  cdm  00 fiüni  ali¬ 
ter  bibinfeodanoLiL  non  confenfenint  quàm  indicto 
Éedmo,  quend  cùm  fit ,  denudari opoitet  Dooiino  mr- 
itit'diatûA't  eoscogiiï  iiddebixa  faciendi  èH  iur.  niduf. 
forma  sii  c  in  duc  ta,  1 L·  jppeiîent  tn  ùijft  Ëreu^x  chtffrm  ■ 

...  f  . .  λ.  J  .. .  i_  }  j  II*  .  ifii  i  r  i  u  Ψ  F  Pi  hr&A  έί  rrlH  J  U  Λίϊ  t 


L4r.  luiuiywi  fj - - 

ttwc  ,  Minur  aliquanto  valent  ad  ïidem  llbrt  nrïo- 
„,,m  3  càm  fim  primvïii  fed  tornen  hi  quoque  Jiudoun 
liabciit  momenti  m  tus fiuniiiis quarum  .tmpLropes 
fnut  „  vc  inagnatnm ,  tpiicoponun  &  C^lkgionim, 
l  ,1  x  fera  m  m  b tmo mm  ,  qu  or  m  it  iam  1 . 1  ta  1 

non  cl  t,  de  quo  genar  probarioms  mulca  emnr.wia 
lur.iconiultns  pr:;  ferrim  m  1,  admmicndL  D.  de  iu- 
fL-iur.  Atquc  jftaatcentiorrspiircsfim.  perictim  lifti 
Pcr  pabbâm  tnanoin  cnrane,  quomlüfidcm  conçu 
omnes  tactunr,  fin  non  ftrnt,  magnas  camûHCÔie£/u- 
vas  iidifrunt,  cl  m  fcnprui  a  cb  vécus  6c  de  bd  u  anti¬ 
quo  &  mortui  dicuntur,  qui  fiü.>fLTÎp^-ïe,quaiie.3am 
pisati  quorum  fides uoneltnotau ,  quod  Fdv.  peî- 
iequitur,  c.su  cxt.dc  bis  ultrum,  bd.  i.  ndjnoitrnJ 


.rmaiiii:inducb,  d,  ^  ï>tiîmtenb«i}i  ËTiu^ntCkt\fTtn·  lequitur,  c.a.  lxl.  -  r  r-minn  vîÎtt 

: . , »i  ft. A*  1«**  b***"**-  F  -  ^3^Τ«·άο,-·{ώ ^ P™^ 


Nota  1. 

t  pif  b  pri/rffiiiniii  en  Lt  tcmcurc,  &  n  î. 

JL  ÜtF, Uü  drîftlo  ad  [itpmotcm  Dûmm*tn  rtmîtWMtir 

νφΧκ 

1  ■'  v«n»wf Îrs  «nier,]  IJ  eitjiderc  dï  prnfiteiri  qn.mcum 
fos.u'i]  tiùJHiivt  li  ebeani ,  qu.od  il  le  Procuraror.s.]  iua- 
gL'ho  exigu ,  qn.intLUii  aebc s  Domino  meo.  Non  fit 
bit  qualem  cciiiu:/»  proRtlïo,  quai  in  vfii  populo 
Ruiii,  fuitj  qïiafiiaÉ  quiiquciortLinas  apudCeiilorcS 


punie Γ, ““ r  CV  lïl  1  “ ■  -  11UJUV  ..y.  . 

non  Met  feriptura  Delà  ab  cû  kdo  -,  qui  eam  produ¬ 
cit  à domo fua,  maiotvm  Tatr.cn  c&m ab  CoUcgioaut 
communitate  producitur,  quia  multorum  Wcs  p»- 
Tint  eiRnfc  tamfacilè  accu  Cm  fmtcïb  H-naiutm 
imper  facic  contra  lt.tq  >  de cuhls  domo  pcoduiif». 
il  J l  0  vc!  pnwleccflbnlms  eÏLW approbata  aut  iuj- 
fcFip» cft, «martjfC^ mue .^un 
bn cumputm um,  -■  mq iiioijV Trauii $ 

minuta  pwftrhünpc .Je qmew  Fcn·.  1  ^ 

Oceius  c  eume.fi». Anttet.coi^ 
uxip.pnmuJe  vuibm.  SJ>. 


jàÿ  Des  Droits  du  Prince  j  ArtvLXXXlI.  370 


prnh:n-Zi>2.  cnnGS?.  cuU-  yer £  frd  diccc  înçip.  in 
[ontroucriiivoli,  Ud,Ram,œiîlir7·  -îndp.  pofito 
jyj,  L  fin.iC  fine ccniu  vcl  rdiq.  Imol,  de  Fefy.  c.  ad 
atidicnnam»  pr.tfcnpt.  Molin.  J-  $4*  miirun. 

&  frq.  BqisL  Tpccinlttcrj  difj  p^di-ri  r  entiers  f 

q^üf.  MaîÎ tic,  dt:  tic,  & not. 

”  P,*?-  rtfiüf  tjui  tfîcïngtnt.]  I  loc  prïtcE:  repris 
co mm mics.Cont  iietudi  ni  $ j  qua'v .-dfidfi  telles  eût  m 
caufu  Domi  no  film  non  poliunt,  ni  fi  tamen  de  pro- 
banda  reditus  ptsJleJlioiic  agatur  »  ex  Are,  158*  inu'A» 
vî  hic* 

F;  El  JKiuiïïv.  )  An  no  iiipctiore  provimo  nue  \ntta 
tnennium  proximum  «c  irtic.ij.Ci,  tn£  iufta 

acfcimic  rr  li  '■;  peragendus  eft ,  &  araiflâ  poficffioneiiï- 
pctcH  duntuxaL  remedium  petitorium  pomuio. 


Λ  Ptoditm  $ψΧ&ώ]  0it  *utri  prieur .  nt  c  cnim  s 
bue  lbmtaribmJ  caufa  diitum  tR,  pdt  A:  eXeonio  Hcc» 
necante  îÎcruibbicurtriainéSf naule iudicato,  quàm 
per  poftrrmtini  iudtesnrem  decretum  fit»  ex  art,  173. 
inL  feripiie  Anev  L 1.  -ÿ*  fi  quis  cuiot,  D.  quand,  ap¬ 
pel  fit»  aiiüd  fi  qui.5  cum  immunitatem  haberet  à 
iuWntlis  da lîîs  j  aut  il  coqui  eximeterur  priuJqgig, 
deicnjîtus  nmen  fuerit  in  libro  cataflri ,  siur  eorum 
numero  qui  ioluere  debent»  li  exquo  fckicm  mtfa 
decennium  non  ,ipptiUiierir ,  ÎibiprjeiudicjLreE^quoi 
hic  quoque  hLCtenduih  cÉÎèt,  ex  quo  quis  fc  abfcmcin 
defcripcum  eiTeinteÎligcretj  quod  rctulf  Alex,  conii 
i;Æ. voir.  iium.ii.  Nioitn.ugitur irionbui quampri¬ 
mum,  id  efUllico  appelLtidUm  ent^xquo  delltipcus 
CugnoucrÎT. 


Article  LXXXîL 


S  Tiédit  Rollc  fait  Se  accomply^out  homme  venam  a  nouudlc  pofTcfüon, 

auparavant  tjull  puiiTe  faire  les  Fruits  d'icelle»  Îe  fera11  au  Greffe  dudit  CihHt‘ 
Seigneur  cnrollcr  de  la  rente  qucdeuèitceluy,  en  la  place d  duquel  il  dUiibrogé» 

Foie e  par  fvçccfïîonoii  actjueif  dont  ficra  lait  déclaration* 

TI  T 1  difhts  catalogi#  fin  liber  p  rof ffimUtit  fcndalium  αΐβίαΐ  us  >  qutuk  'uajjkllus  'Vffîienr 
ad  nouam  f> offefiiün cwt  & 71  antemna pojfiî percipere  vllos c  apud  Λ  cl  na¬ 
rium  Dumim  conjcnbefe  de  redit  h,  quem  u  dehêfat»  m  eut  ms  lacum À  juhrogatus  ej}}fiue  per 
jucctjfioncm  mt  acqtiifitivnem *  de  qm  fier  déclara tL·  jeu profejfio. 


Nota  t. 

t  Le  Renner»  poni  on  que  le  Rolle. 

1  -Ftffijfcrts  *d  Allai  ru  m  prifrfisvnrtt i  ffüeniy*,  eyc, 

J  ‘UA'JaUoi  t  m  il Hr  tderf  t*bnl&  j1··  J  ri  Jgrf  ,  £rt\  (enfrà 
Mohn&um. 

4  Ü ta  j ftnitut  vfiwdiTt  HtaUm-  AbpkiÿÜtlM. 

1  a  Et  Itdis  f*U  £r  ImO  leda  KrMict ,  Le 

RiHt  ti'ip  jtt  (-vins H  dit  E entier ύ  Îyftfpt  le  HjUtfitr  te 

Erriiier  βπί  nffvltr  ptrar.  A?  jw  ίίβ  ^Cniclt  {tnfitiA  f>rt 

G?  lUutre, 

Ex/t  (jr  Affemÿfyd  Ce  jh;  fi  ftirpte  Ufultfbripttm  du 
Jttjre  (7  Greffier  AU  rtgf  Yf  il*  preetfUrLj!·  de  U  rtfi  rm A  - 

tint,  ce  U  Epie  rm/jS  er  fiwfig  n  r  du  Gnfft,  Àsttcvérb 

laiefli  perfritiuntmquaiLdocdqLLe  mompurgAi'i  po- 
rell,  niti  in  fpcetc demmei^uo lifta  fit ,  purgutur  au¬ 
tem  profciïïonc  dcbiti. 

j  b  ÀtaoAbt  iwjji fiù rt  tuf ru i Bf, ]  Meroorat  m 

hanc  eandem  fentciiiûm  Arttluni  Papo.  tit.  des  droiit 
fiiCncuriAMi,  Moiinis  Lutum» quo  omnes  omnino  pot 
feüo  Wild  pinfc  ilio  uemd  c  b  i  to  t  u  m  foidïiliuiti  cc  tiL-ii- 
cur  apud  dL-ïe^atosirteam  tcm.  Sed  quod  imprimis 
animidu ιτ tend um  eft»  hoc  ante  vllun  irucluum  pet- 
ccpnunem  fterî  oporict,  vî  &  in  cafu  art.ui.  mf.  Sed 
Mm  en  hic  noi]  CXcrimir,  qo*  fit  pa3ninç^ltgctLS(qqæ 
liccyiqELim  Confuetudine  e.fb  prodmv,  propter  debiti 
quidem  non  ptofelCt.  Pr^hcnlione  igiiurvcertdum 
triiinux  rtimum,  ex  dau  lui  a  general  obiuradebiri- 
que  non  praftita»  quod  H  vdiailusanno  coco  poiTcdic 
non  ame  quam  co  vocaco  pr^hèitfiûtii  yreiiil  Lim»  îcu^ 
ti  in  Citfu  Articuli.  Sj,  infra. 

Argent;,  jy  Ctnfifrit, 


•Λα  Greffe  J  Non  igitur  fximturmiudicio  ficri^  nie 
bld]  Ci  s  prie  i  en  tu  n  ec  c  (Tarn  cft»  Îcd  apud  Aauanmn 
tn£ta  pra  ’tJ  îîu  valet. 

41  Ou^url  d  tjf  fulrtgt.]  Hoc  inréllig^rttr  poficiîionc 
ail  Lialicet  trenflaca  isi  iit  r  rogatum,  nain  quandiu  apud 
fiirrosi-intcni  manet  furro^ands  profeJlio  iàdsiucit 
hüic  d  ebito*  L.  tomia.  i.  ficüiilego,D,  decenilb.  per 
eaquaAuic  Mol.  notât  iu  $.  n.  q,  46.  SedtaoteuA^ 
furmg.LLtcem  ipfum  pofll  .idie.i  ad  profelÊonem  »  ■& 
quibudegibus  ptædiLim  vendiderit  teribic  Mol  in  g. 
fi.  giofi.  in  fin, 

P*r  fût  afin#.]  Hoc  fivecum  eft,  vt  ccrrè  hîc  fia-  j 
tuitur»  ftlfa fit noiko  quidem  iurç  Molinsei  fencen- 
cia-e-js*  qui  non  putat  vxildium .lentri  ad  edendas  ta- 
buLas.ÜimfionLs»  ideit ,  ad  cxhitîendum  hceriî  parta- 
gsj  corn  coniutttbus  iacii»  quia  vr  aie  iltc  parragimiiL 
non  lit  ticului  iiùuus  »  fcdportiociuruciiftnbutib  rci 
ante  queiitx,.  &  magna  rxtio  efi,  cur  fieri  debear» 
cunx  ptiTiJqüe  talibus  tabulis  côfiptxata  debiti  quan- 
titus  Æf  difteibuno  rept'ciaturj.  qu,x  qitibifque  feudo- 
mm  Domitos  debeamur»  &  raiioiiero  dicemus  mil 
att.  Sjf, 

Str.i  fût  dfd 4  rjn /fl  ,J  X enetur  igii  ut  va  [fiiÊ]  u  s  ilcrre»  4 
S:  eitubere  titulum  Iu.t  aequi  [Itionis  vi  Sc  tn  cafu  anr. 

31 1,  v  bt  fiifius  dicemus  1  acob.vetl  qui  qui  de  ni  va  iTTills 
promi [eruntrecognoilere  nuniec,  17.  iiv  ili.  denotat. 

Guido  Papx·  qr  41.  &  q.  myk  7.  erl.vm  admomrionenoti 
expeflata,  tx  Or d.  ijii.  quaî  Vak-nrixedJraetl  T  imo 
^  digito  ofttndcre,  vt  mi',  art ,140,  &  cJiti^us.  g.tq. 
nom,  14.  Sed  Ixoc eit atteritis  Iocj  »  quiahac  tantum  de 
prufeillcmc  debiojfüiis  ügicur#  de  ttmiis  exlübendis 
«tw  erit,  d,  irt.jM* 


yj  t  Des  Droits  cîu  P  rince,  Aiih  ÔcC.  yjz 


Λτίτ,ι.ϊίνΕ. 

Τ·ί  üVJlli 
'1  ù  îi  &  . 


AüTir. 
nifi:· 
K  L>  V  AL 
Ç  O  tfr. 


LXXXI1I- 


Article 

t  J  no  pourra  le  Seigneur b  contraindre  fes  hommes  λ  faite  k  cueillette  d 
SHH  fcs  reiires,  que  tour  premier  naît  fourny  de  Roi  le"  fîgnétk  Greffier,  01 
&\i\  Notaire ,  à  la  reque  lie  du  Seigneur,  par  ta  manière  de uanc  dire. 


le 

ou 


P  T1  non  poterit  Dominus  cogere  jkos'yaJJkUot  ad  faciendam  colltéïam  redituum  fia j- 
Γ' rum.rnfi  ftm  nomenclaturam  dedenD  dcAÎhiam  dut  ’Noumo  fdfirip«m,  *à 
Domini  poifutatimem forma fupra fnïpt-t. 


Nota  t, 

x  TÏtmtitiÜTürJ  tft  Tiitg  » wfààî a  Dtmm  tfàlltê. 

%  Serge  ni  feode  unitur  txsgtrf  itb  if»,  £7'r· 

1  £j 1  fli  ptarrj  Jt  Jfÿjnflir  ryffJMJ.m^rr.]  Ratio  eit  qUÜ 

Viartups  έ|ρ&Ιπΰίώ'  hafoeant  sfao  in  ne^ntf  igno* 

-  riiiairc'.uùm,  anceps  pmaihim  UibireirtmtciKn- 
tiJt-  StLlLiUsnimvjSKUiniravice  mandai  l  ^λτ  iti  ιή 
mAiîJaiiicmcotrüacrfLa  recidat  lî qnæ  antiira  tit, 

^  CüntT* mitn  ftï  bomrna.)  Ali  U  d  ta  Vtatoitr  fcüdiÎta 

( ytvoeani)  ftatucnilum  dlT  td  eft,  qui frudum çalége 
&■  t‘Lmiicionfri»ccq'.ir,  vt  à  lidadacii  intcamcuu  feudi 
tltlnra  IbUri.t  cxiecfcrr.  N,un  ciuu  non  gratuito  le4 
mn?, 11a  mercedi  ftcUjt,  iiioiplt:  periculo  frceic  debrr. 


quod  fi  pfofcffioiwmcxigwe.vclit.pa.teftimircpia* 
frtttaiid^iniro.dchin t  m  «uo  ïd  quoque  pM 

iiottftjvr  Dominus  infh’« mefitis  frudi  inpüîiifiç^ 
ulmiiet.  iNi c-c  cimcu  Domintmi  nàmcndaturatri  loü 
Viitori  cnrare  teneri  p ton tindai luti  l· j t  Ardfr ,  qu* 
r.Uiti  conditionem,  ciuwxapir  ali  haç  rtguLu  Nfrm 
dim  tnconceiïioé  frudi  n^ciTTurem  rajfUonu  sn 
lê  tecc-pcrir,  eriftmuiidum  clt  quantum  &  a  quiluii 
era-crcT  (ibi  pcxicnm  cuwffir*  &  quot»™*  cdma 
exigendo  j,  cognitionem  &  hominum  &:  ne  Imorum 

-  d'ï'if.  Grtffitr,]  Nornencktiitafit  per  dtfcripUft- 

nerim'  libro  protvlUonnm  J t utLaliU m ,  niiLd^ ne  iob 
fulucriptio  Aüuarij ,  aur  Nttarij  fiifficw ,  quia  dm 
J  1al1it.1t  iû  indidit  ex  i  pib  autfcèntko,  meücari  potciE 


Article  LXXXIIlh 

T  ^ct  ïmmmcs  qui  fonr  fubicts  faire  la  cueillette  des  deniers ,  rentes^ 
δί  deuoirs  de  leurScïgnear,  feront  ladite  cueillette  des  rentes  du  nef 
rirm^chjcnn  en  fon  Bailliage, ‘à  l'ordre  du  Rolle ,  poufivj  quils  foient 
"  foluables,  &  répondront  des  deniers. 1  Et  n  eft  pour  tout  ce  attribue 

■  r*  I  I  -  _ Λ  J..  t  ,  v"L . ,  ,P  _  fir  ηΑΪΤ<<ΐ1ΐΑΠ  flp 


droit  aux  Seigneurs  j  Icfquels  pat  cy-deuant  n'ont  cu<ldcoitture&pofTcffiondb 
contraindre l' leurs  hommes  &  fubiets ,  a  faire  ladite  cueillette  recepte  des  ren¬ 
tes  &  deuoirs.  Ecl  apres  diligence  dcuë&fuffifantc  faite  par  le  Sergent  inftitue, 
pour  taire  la  cueillette  des  rentes  duSdgneuiv  de  ioy  faire  payer  defdites  rentes,  fi 
aucun  fcplegc,  ou  ïuy  baille  autre  empeÎchemcnt  de  payer  la  rente,  en  portant  & 
baillant  par  îedit  Sergent  audit  Seigneur  ou  fon  Procureur,  fon  cspîoia  ^rela¬ 
tion  dudit  cm pd circinent,  d  fera  k  demeurera  quitte ,  d'autant  comme  ledit  op- 
po tant  fera impofe  audit  RollcSc  rentier* 

Jw  T 'Z'ajpih,  qui  iemntitr  ad  faendam  colL  çîom  prcumrf,  redituum*  hmum^uc 
J  mcorttm  Jdcknt  diéîum  çollcchm  redit mmfdiâi  qmfq&t  mfuo  territorio,  cataw^-or- 
ihm\  modofoittcndi  fini L  &  dc  pecmiafttifdtnt* £  Etpro  hoc  nullum  Domino  itts .atîrimt- 
f;n\  qui  ànmrmlkm^ u<$ pojffjioTicmvc  rogcitdt* fôos vàjfaftos  fttbdttofue  -adMéhm col· 
lictam  redit  un  m  iu  rmm.qm  D  omm  icç  ru  m  fitkft  da  tn  bubui  t.  E  i 1  jwft  ftifi  à  ris  tern  û  ilïgc  'fl- 
tiamfafhrn  al?  apparitore  feu  Viatore  ad  faciendam  CûthrLm·  redit  Mu  w  Donnni  injtitH- 
to^t  fûbitio  redîtttim  ci  foret  Λ  fi  qm  conqueratur,,  dm  dmd  impedimentum  non  fhtmi 
ddnÎnm  m  dit t  f  rondo,  d  andontr  per  Ai  dhm  Λ ρ paritorem  di  flo  Domi  no  Procnr.troi  ivtfito, 

eremodicium  ϊΊν"·  ntltHèném  ditîi  impedimenti >  exolattur  deldtot  quod  h>d£dllm  detf- 
ret  in  ca  tdogofu  fabula  urritorij *  ^ 


373 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXXXV.  374 


ÎSOTA  L 

I  xji  y.tjfii liai  ΰ  rdhrm  Ciliigtnjr  prutiî, 

1  Pc  mfi  mtptù  tiirîi  Mi  fi  thfer  Oeijfc/liii 'mfifiï. 

i  1  /ihrinJux^Rc.]  Magmdabitatio,  qtiîsordinem 
probare  debe N;  m  qiiod hic  dicit,  ii  ferdrtdu 
dubitationem  non  folnit,  qma  cûm  amnii  coniti  ruan¬ 
te  Vkraïrsii  detcm  bojmnesiotLim  nom  cnclai  urar 
Oîdiiiem  &  iîumcrum  implcrir,  cilm  tatii'cn  crctcnros 
Sr  qauigemos  perficpc  ei  muneri  obligatos  confier, 
icarjtic  nutln,  hic  texfctihicur,lM.«  qm muucmm  dcce 
radunt ,  fiun  dcdnuiqUftt|nratimi  reformari  caià- 
lügos  ojftttreSfe.  EreKiftirr.oprobac.iiiiticitionCj  & 
apparitura;  de  bien-,  fundatam imc.b rtonem  l.ioimni, 
vrrifï  fubdirirs  probauitir  fe  non  fiio  oïdinevoea-  ^ 
ri  3  ad  apparituram  cogatur ,  vu-lmi  &  qui  riiïiquam 
ha:  ces  apt ,  probdeà  h  arm  dis  qualiratc  non  tenetur 
protarc  alîum  nondfè  proximiorem  ic ,  kdab  reo 
opponendum  eü*  fî  vdit  t  quart  Ale^Rapii,  Cura- 
IuÇ  notant  L  is  poU'ÎR  D-  deà£q.  nofTdl  qui  focus  fu¬ 
it·  ibTicaq.  exercerur.  ξ.  il.  gîoi.i.  mim.  Sc  6.  in  re¬ 
trait. 

J'  ij/aji'irt.]  Nam  qui  ioluendo  non  funt  s  reCÎÊ  exi¬ 
muntur  ruiincris,cùiTi  Γυα  Du  mi  nus  ignota;  fidei  cre¬ 
dere  non  teneatur*  &  fbpcrfintalij, 
f  Nqtf  iifiiriW,]  Neque  cni  m  U  fiibibantial'i  cilfcudi, 
fêdccmdkio  &  les  accidens  feu  do,  quodea  conditio¬ 
ne  iegedauim  ed^ut  fie  ρόΗϊίΙίιτπ.  An  iiirc  quifquain 


cogi  pofïii  çjiiîtrric  Anubuius  in  triri*  de  mun  eri  b.  §.à 
modü'espt  dir.  nom.  Si. 

J  Dnièhtf'Î  ]  Es  L,i;uio  Vf!  prÆJcripriûUc  continuata 
poflclïïoiïc* 

*  leUfî  ]  Quiti  fïquofdam  coegir,  quidam 

eiiam  ripugnirrnic,  diccams.  Arr.  177. 
r  sCpmdihgtint.]  Qux  conlbt  bonorum  perquiû- 
timne  p o fl  înrerpciiatioi  rein  ,  ou  cens  incerCi-fUr rid 
tamen  intérim  capi  pignoo  qportcc  Ordin.  1  j  $£· 
AtU  40r 

e  l\ci*tnn  dt  t'empefeheftomt.  ]  Hic  de  impedimento,  l 
j  uris  Joqüi rut-  Scd  Sc  de  ira  pedimen  to  quoq  u  c  fâ- 
itk  cadcm  ratio,  iltortç  ob  inimiciriaï  Do  mi  su  ΐίιίτ— 
u-dtus  {olutionem  rccufXr ,  $ç  vim  Dçlî  cxequenri* 
Haiti  mis  cîiim  Viaror  tenettu  ,  vt  td  faciat*  n^uod 
ii·  iecft,  vim  cKperiri  Sc  armatos  conquirere  non 
tenetur  :  Nam  impedimentum  tritilms  quoque  pro¬ 
bari  potulL  A  qua  iênreniia  nc  Apparitorem  qui¬ 
dem  k-üdatum  cxdpioj  quia  is  ad  caritHoncm  rene- 
tui  3  ad  profccurinncm  liris  ΓΕίτηρίύίοί·  eius  non  re¬ 
netur,  Il  Libierius  debiti  conuo utri i.-un  facit*  Etié 

vero  cùjsi  App.intoirnuduminifteriitin  prurlWtjîâque 

gratis,  ii  &  m>cmr  aliud  pratrer  operam  Domino  præ- 
liare ,  quod  lîvis  bc  de  facto*  e^nluirur debiro t  ii  i]ui- 
Jt'tn  vii  üjio  ant  reJptfiiu  Dominj  iïr.  NcquccnriD 
Kïc  (irtliJis  ridcailû  vtdirori  quamquam  timqtioquc 
hoccafii  rrrlEar)  ab  eo  voluf.  Lit  merces.  $.  culpa.  D, 
îoear.  Bal  J*  SaJy.  &  Dori.  J.vlt-  C  de  ait.  cm  ·η&  Je 
hoeipfocafuAppanroris  loquitur,  Mafutr,  111  rir.  de 
raliis  num.i4+ 


Article  LXXXV. 


o  vt  fubicit  bailÎeri  fbncAJijeuJ  minu,  &  tenue  3  ^tlcdans  crois  ^Rï1f. 
,  Æ  m°ys  »  '  dePuis  ψ'Α  aura  eu  nouuelk  pofleiTion  d'héritage,  Tur  pnne  nÎvÎÎ 
I  Mi  dc  & ;’·  ioayffajj.ee  d  autant  de  temp^tpc  ledit fubîkfc  iera  en  de-  Coîf ^ 
m  «  urc  de  f  o  a  rn  ir  en  et?  cpj  c  de  (lu  s, 


Ç\Mm<  *vajfallm  himctHnLm  cttJpgpm c  rerwto  dicnuLirwm, d  ïntr&  très  menfis, c } 
dwfojjifiQim  affrchtft  Tf fi/? pana  mmm  mkâîmk  *  &r poffimis  um  tempm* 
qwnto  Ί?αβαΙΐΜ  m  mra  au fuisfiçkrtdi  ad  td  quod jupra  dièhm  φ 


Nota  ï. 

1  Pimititumeta*  cr  forftiw  rtprïtitSifits  er  >*r. 
i  -lAu  fuit *d  ifitttftcnm  tituli. 

j  Eftliic  quoque  Articulas  iurts  noui  ab  Reiorma- 
ron  bus  qddi  ms.  poftulanti  bus  ordin  ibus;  M  arcrifl  im- 
mcniiu  Nos  n  cceflani  du  mtartac,  &  bequenics  tribu- 
nahbiis  noilns  coruroncrilas  attingemus,  Loci  (une, 
vocis  etymo  it, quo  inre  debeam  ü  requis  debeat!  t  ui  de- 
beaiiiurdorma  eomo^genas  probarioius,  vis  Êc  effe- 

â  u  s  eocl  tra ,  qu-t  dimimer  ametis  v  ulg6  appel!  iuit.  Ac 

primos,  cùm  qucerimr.quaiuxç  dclxXnrm·.  lord  kg] 
npoitcr  i  endorum  emnioni^UB:  vfqoara  in  Brisan  nia- 
funr,  credo  £<  éxtcrùrnm  pmiimdafnm  omoiam,kac 
iegem  de  conçtïîitmanab  narura  çontraâus  tacite  in¬ 
cite,  vt  qu;r  v.tiTJEus  alieno  beneficio  habear,  ca,  qua;, 
qualk,£:  quanta  flnt  folcmii  profdllonc  Domino  de- 
kribatj  de edar; Nam qitï alibi  alaudta  appellantur* 
nu Jk apud  nos  funr.qnodvctLjs  expt filtrat,  carnet 
teiîc  ftuda appellantur ,  fçd&r  peregrino  feudorum 
lUrc  eade  m  1 1  eceilitas  omnium  val  fidiorum  f  uir  ,  qua 


■  de  fe  operok  au  ri  on  tâtes  mtiltorum  exr^nr,  apud 
^ 1 1- 1  1  -ïioer.  ni  .de  fai. J.  §t  u.  Cluikn  -  rod. 

tir.de  ii-utk  f.  4.  Ua>b-  de  knrio  Ccorgr  m,  de  fi  ucL 
veri.  qui  quidem  vüM  promi ikniit  recocnofcere 
Nec  id  modo  verum  infeuddibw.-quçlegefeudi  pot- 
hden  conitar, icd  m  ipirs  etiam  auctori  ratibus  &  1  mi- 
ris  aiq  lu  i  io  on  nm .  Qjjare  j  n  uniis  Éa  fdiolæ  du  bi  ti- 
ûo.qua:  ex  i.cugL.CniE-de  petit,  htered.  fumirur.  qtia? 
ΓΤ  hÆarpriabec.,  ^um  neutra  piUÎmm  π  b  akenius 
riaber^  &ino  quaique.nire  mu  un.  iedlongé  .durarivi  x 
m  Feu ik  LontmriiT ,  qui  mutila lege uecelbrndinc 
brneriei]  vallallum  adtlnugit  ad  oifidum.  Net  rira 
Ban.  fcnienria,*  fu.dç ïJlire;iin UCdrcpuduc>.& 
procurât.  lih.xj.CJocuûi  cfi  habitura ,qiMf  eadem  îii£ 

ariionmn  Înftir.  de.·  aifrio,  riaiJd.i.Cod.qirum. 

&  qnaiij  jud.de  LndlrumetiriuC.de  fLÎac.Maïth.cÔ- 
iti  l  iiieip.  a  b  qflirialibui  J- 1  -  cojiJ tir.-ÿt-  cùm  ne  à  R  rq^ 
uu.s  quidem  Barones  eugi  polle  p  π  tam  ad  ed  i  non  es 
acquuiriomim  dererum poMclLinim.  Quod  corra  eR 
m;  feudali bus  vt  &  ïu.  Kab-iam  oEim  rradjdic.  ^.pra'in- 
dicrik-s  lnftit.  deuil.  B:di.l,qua  quMqiar.^  aïircones. 
D.dcidcndJaiiLt-  C-dciur.  einpbyt.  k  Morin,  ara- 


3  7$ 


Des  Droits  du  Prince,  Âi  t.  L X  X  V.  37^ 

îwtntn4  tl  M\  BciT -a.g.n.Eiit£inc&  Λ  itsiicw 

UUliLMyrJi.i,  1  .  j ,.  riJ  Ar  n.  i ,  1,  (  fin irjf i 


tcUatccafenOKlab««^*,l,*,a^B!^l>Î*lc^^y 

nuinhi  lil  accipi  conucnic ,  cim  wlWlwu  contbou  ui 
coiifciTo  cft .  hoc  cit.  cùm  Je  efoalitatc  fciwU.  conta 

N  un  h  dit-Ji  ςιιηιηιιΗΤΠΤίΐΓ  ..une  cnn  piuhiinipra- 

ICC  vekilianU'ceacES  nécdlkumqcùm  îiüic  viLJaUnm 
clTi-opüut-ai,  ψΛπ*  ad  TOÎMtidfi οΕφ  &ob£qui* 
cv^l  pallit,  cüm  non  çntis miUx  Üne,gtilimcs,lrtus.  β 
D  ^k  reb,  cmhik  Lob cbiTunica quaHcti  uiuumpri- 
uiîcgH  Domino  tnb.uat, 

Nota  î. 


£ii^  a  fl  ρτφβ if  n  t»  \  wt  t  tuatur* 

Pifftffviti  dn-mtkxit, 

Qtusi  fi  plurii  fmt 
^njUtufÀi  jstjlw  regn 
>sfn  Pvm'ttw  adtwBi mem  itntiUir. 


3 

4 

J 

I  Ί  Tmr  r»f>uii]  HkWus  dkqtiis  pi^TklYioucm  debc-ur.  q 

Prbi-f  ayfcÉ  omnis  '.MLrdhi-.ïi-Ùviiltis  !cbî,c  ktuii  T  quod 
Pliit.  faipSL-rtJ.pyji.CtiitLintl.  ^  qmk 

quirt.  pars.  LaCûb.vbi bip.  &'  quod  Müliii,  boit  & 
ChilV,  cùngcTltnr.  Quod  in  miphYToottquoqUS;  Ota- 
tiuit.Albvi  l.iî  ccnris^niü.C-dcpsd-Êi  l.pltirfiiipo- 
chiv  C,àc  fi  .lin  Λι-.  ftaUConf  îio  bb.j.Spec,  m.  de 
locat,  &cmAhyt,$,  mmc.-vhqiwverf  Û9,  U\,  l.r.  qq-1- 

Cod.  de  LLtc.C'  mph  yt.  Cu  a.  1  <b,  de  &  «d*  ρ.ιττ-i.  partis  i  o 
oimbc.q*  û.  idem  &  ni  imitas  quoque  Jonunüs etm- 
çediatibus,  Sed  inanis  cft  cnnl'.:qii  crtt^>qLLun.  Dikfco- 
î  esc  b  d cfe  ftum  prude!  b  0  rus  Îbiunr  tT  c  uni  reculante 

iî-1  il  i  _  _  .  .divini  i.ii i-.Jhη -fc  wr-T il iî tilt  1  nmlii f”  ilUÎT 


iurt  quidetn  fummo  neg.irino  po  tel·  indmidusm  rite 
obligationem,  uuihplicmqueiri  [ingtibsadiiiiè  &r 
palliai;  tant  [bUicione  Se  cttc&ti  ciüàin  obligeons 
coilediun,  nec  tamen  infolidmiijial  vt  omnes  qui  du- 
beant  omnes  item  omnibus  cflfcyiji.  ScA  cimccTi'i  pÎu- 
rts  debeant  j  mûab  omnibus  pr.tfttrtir  »  nonMicir 
vuiai  oblcq  u  ium ,  ( piam  qui m  conira  M  ului .  pttrn.  §. 
ί .  gto£  t  .nu  m  .1.  Si  § .  2  c  gloi ,  4 .  q-G.  c  un  et  a  rndaudui  na- 
rutani.mh  b  vî  cc-llegm  uni.  corpott  debeatur,  auiplu·' 
re^  vcltngub  ièpatacoiure  deboan  c^uod  I  ACob.uit  kl* 
de  royd.  col,  1.  Itaque  tus  cftfpKiaJe  de  pnuilcginu^ 
quoi  fubditi  prioratus  Xi|irci  spam  tajuxua  onmfe 
profcdlûJiem  Collçitiuccxlnbent  Priori  >  cKprcrtUta- 
jnen  flrigultn'um  nnininibu^ie  pndtjs.Qu.Oii  l;i  fiidlu 
aiitmitri  cotarredi'i  damn'um  incumnir  ant  ftudmu 
piÆÎirndsrur.cçteri  ab  to  td  quod  inttieitcoiifcqttcn- 
ttir  i>lo  C  ftn.Lcùm  à  mairc.Ctierci  vmdic.  Qupd  egu 
imdiigp-rcbns  adhuc  mdsuiils,  ium  dimltou.  ûda 
v nu  I  .Hidquc  pro  W  rctp.01  uk'  U 

Iflutl  t-Eurn  bit-  incidit  qua-rcix^  il  Dominus  fune-  4 
rior  fcudum  feruiem  præbcndcritjan  vallÀlEo.svst£Eiüi 
lui  s  id  clt.  iubuafltdlos  Tuos  j^oilir  cogere  ad  Ius  prq- 
kilioncs  s  id  clt,  ad  tradendum mimu  um  &  dinumc- 
rsmcnmm.  In  quo  fitliibcdun^.miiitiplicescilc ptae- 
hentionis  caudas  nec  omnes  ab  v tia pro iicd.b '  NaLis in 
bisquai  ii  tin  t  ex  defeitu  [vt  loquuntur!  homini  s  yiw» 
propter  lrudtus  quos  vocant  malartidei  ,nondubmm 
quin  Dominus  i  ure  e  eluti  inierim  confoltdito  viatur, 
je  omni  une  actui,  n  prurdij  dorqinlrri·,  5£  fi-udtus  fu  os 
fti.-i.ii·-  Sed  i|uo  cafu  non  fdcit,  ik m poiFcJlionc:  rJt  po- 
tiitsqium  poiiadet  rei  icdicei fc-niandie  çaufâ,  vtboc 
ipfp  textu caj(i|S > tidli.oriinbiiario rft t  cùm  hfi  ojime 
pfopri eranum  penes  vaiîall um  Féfideat  n  q uolt  qum- 


vaLfillo  bona  ei.  Jomrua  ibudalmpivriomi  volût.  quo  D  inmquc  Vnqrtam  fuit,  M?tm&  dumtaxat  ad 
bue  ium  vûmui, .necfi prarfttmKratt,  pro; inus  aXto-  exccurionc  luns  atquendmmiftraiionc  rerum teva* 


lkv  fundata  cn'ctintenoo.cùm multorum  iit  ea  condi- 
tio  LMi-  jSc  uidikTeta,  sicc  huius  magis  quam  ilhus  ^  ve 
folum  te  fundarum  dicecc  pollif  . Relinqui tut xfcnim- 
tcmprarbenilnTicfirUiiicoëfC-eudinn- 

p&Îtb  quod  hk  dicit  1  nut  fibiril)  viuncrfab  difpo- 
ftrionc,vt  cireras  omnes  legales  di  fpo  fit  tones  hrdbbi- 
gi  n  J  habil  es  comteni  u  T  raque  sV  qui  re  ruin  ili  ami, 
compotes  non  funi,  nec  maiir  ccniitrjnt,  &  minores, 
hae’i'i1^  nonreneiiLur  ,  nifs  curai  orem  habent,  qiu>- 
iuin  periculo iflimoracomittituf  Dptninn  ius  luum 
ext-q  ne  n  t  e,quod  tradi  nir^Lt-iii ,  1  nf.  ΐ:  M  i  ili»®  u  s  nO- 
cauit^.iS'  q,6. 5c  .  1  glu  1 .7.  nuni.-v,  ΐ  taqut  ai  meo  rem 
haivêi]  curret  hoc  rrnmitre,  ttiamarra  relbnintmem 

filuijsufttonibut  .iduiTtuLsfocordêcuracorcm ,  quod 
üic fitfiustrajâbic.th j^lûf.?.&: g .4*,  [inin.j.  Nec- ne¬ 
gandum  ramen ,  tqum  ipiipcr  fc  minores  qua  in  xrate 
funt,  id  pciftirc  ptiUimonodo  infimibu.s^m.iioa'Svtd 
coivll-Tiiaiionem  fcdiett  i  urium  fuomin,&  impedi  en- 
(Usfvt loquuntor)  cnnlbi] uen Lias  nimiiun  d.ttunofx 
morx  )  quod  Se  Moli  uncus  feiibit,  i1,g.  iS,  mim.4,  Se 
Confurtiirio  nuitrainfr  Art^js^  Tiraq.mgcnete.^.t. 
olof.if.  nuni.ik&^3J.  gbf-i.  Sed  de  cinn  dicit,  1  «ut 
inrdligemi um  in  pojïtdfore  frudum  detinente* 
i  M.un.15  quan  d  lu  poflldcc  debim  feLidabbus  -adlli  ingi  - 
tur  -  Se  rft  pnrfiundo  verum  Dominum  esOnent ,  A; 
iemdaitifadrildbriai ·ί*  6  ctim  ego,  D.dt  ceniib,  Lite 
Mobil,  «UI-  q.  46.  kk  quos  eo  loto  ctmiuhr ,  vidiEna 
qm  non  poifidet,  qnamuis  melton  iure  vaflàfliK,  ad  ea 
non  obbgatur,qnod  Bald.  SaSy.(...albtcribiinr  L  Lnlcm- 
riibusi  Cod  rdc  re  t  ve  ndicr  quo  d  sdencid  em  dicunus,  ii; 
feri pi unus  fup,  Art- te·.  Nam  in  Ëcutialibusin  rem  agi- 
tui'  potius.quatTt  tn  peri  bitam. 

Î  Dubitavi  contingit.  Quid  Ü  pltives  iiitDotumiplu- 


lium  cï  contumacia  non  patentis ,  nec  api 


□  nud  dumi» 


I olidum  Domiuntmaur  poffeillo dTb  jmreiL  Sed  ta¬ 
men  ftc  toilic^ri  comiemT ,  vt  de  poreftate  Domuum 
omniapolib  .quxadmimhrarionem  (impliccm  coti- 
tinganr  advtiliriucm  rei  ipfuKnontam  mve  piuptio. 
[pium  aliéna  >  cuiufmodi  fu  at  proftlTioncs  vEslLdloru, 
qur redintegtari poffetios,  &r  uftitui  vsdbiUo  opuntt 
debitum  tacienridï  talia  fumj,qu-v  redime  poillnr.Ca:- 
teraqux  taU-tuem  funt ,  Itori  poterit  dominits  vi  qui¬ 
dem  intius  prarl  te  niionis  ex  defeitu  minuri  norirs'idi- 
L  ri,  vel  beneficia  aut  ollieiaad  prx  i  en  ratio  nem  aut  coi» 
Lirio-uemvalblli  pertinenda  coufere.  Nam  llbipro- 
pne  larem  :j!  p  i  ci  un  c  magi  s  quam  aduii  n  i  fl  ratio  nen^At 
temni  -ollaLi  vccotiferi!  nequeunt, nec  in  cadcui cauli 
EmdumrefUcu  tmr  liis  difpofirw  aurcolkiki  icurc- 
pnrab  ilia  funt,  5cvno  netu  eonfuiriunrur  ,  nectedinji 
poilbut per  manus leaati oneiti.  At  pro beil tones  llri- 
pio  præfbtx  repeti  1  v  aJtiLlis  mai  su  exem  p  r  apoÛbtir, 
&mftmmentaea  dei  e  reftirui*  Hxcverafutir,  qu* 
Mu  bitens  non  accurat·;  impUcat,A:  mergit  diftini&ic^ 
ne  non  idoneam  i  u  gloi,"?,  di^.i^glot.d.  CôrraCuJU 
F  queritur,  ai>  vaflkbis  ruedins,  cuius  feudum  faiCtuiu 
iitçfupponitur/uos  val  fallo  s  qui  fubuaiTalti  fuut  put* 
IveiirknriSj  poflit  durante  mami  Düira  nie  a  compelle¬ 
re  ad  debita,A:  proidiionis  edendas  4  certi  un  cftuiie- 
ttm  non  poiFc  ,  cbm  pendante  pTa-benllone  ηιιΙΙϋΠ 
exercirium  ntriumdoTniuicaluimbabeat^quoc!  apui 
pm-bendentem  refidet  >  iko  non  apud  alium,  quod 
apparet,  Ai'Mai.  alibi  dicetur-  Molio,  attigit·^* 
tf.glof  4-  nuim^  Act·* 

PoÎlrcmo  quarti  tuf  un  profeflione  fa£taj  hoc  db 
prirfenrata  tenuta  Dombrns  teiicatur.idcuriboricni 
etirum  ,  qüôcm  ea  comineanrux,  tdçll ,  adgarandoui 

citumi 


3/7  Des  Droi  ts  du  Prince,  A  rt  L  X  X  X  v ,  37S 


ronimy  qniÜLttHucainftuic,  t  forte  àlius  ftiiTaliiim 
vi  dicer  .uJi  tes  va  J  [allinas,^  ne  in  Eenutavaltailu.s  pro¬ 
ie  l{y.s  e  II  ab  éû,qui  eum  rea  pi  t  terne  r c.  H, me  M olin, 
pi  rtaqurnir  $.44.  η. y.  fis rcûe negat*  iiiii haâctttis  vt 
π  jlnu.ir.qnj.·  m  quabute  Domini rtcépmt, kudimii 
tcFurè  ,ll:t  veilfcas,  aurfi  quid  eorum  iterum  peritur  ub 
v  jJtallQijqttodiUi·  pri’fts  rcrit/eeentvt. 

Nota  j, 

1  jm  uni*u  ntt fijfirÂi ,  fr pnfi-ntjtïf. 

%  hrfruT»  cîï  r-T  jpH.i  ,f/i  .jiFiw  nÿfrw ,  </  wnfikm 

J  £  IW  cl  rj'i  rtfrtW  f J  iViiSb/ J  ,/d  flfflrjii'ÇSrjÿ/i#* 

7  ^  H iciriddi i  locus  de  genere1  probmonta, 

Vertres  q  itidem  fimphcwct  &  hono.  fidemutuotmer 
ft  âge ban r.  fretam  ve ttu ;uitt  prok’Jl mues  fë Lkiiilci;  per¬ 
quam  breues,  ve  domocûappciuhcibtJrtexprelta  titr- 
ri3&  jniJiLUicopi-toJa  pïictHinirecÊfîone ;  brcuis  itera 
fh0  π  ri  0  lu  biiûéfé [  Lsr  tic  o h  fcquio  pa trou 0  prae  Ltando-, 
iiibu  ripri  on  es  prutatn  ti  ullsc,  ligna  e  amplum  I  ionora- 
Eu  ni  m  houiimim  adfklaaiiturj'kdi  iüc  infimi  perfidU 
rtumdCi  nuiltækidc  concroueriià:  natx-  An  fides  tah- 
bus  hibfiidA  q Ltæ  Fubi "cript i otietTs  nem  haberem.  An 
mm  bis  ,  de  quibus  an  aliquando  rradittr  vil'totnon 
c&nftarcc.,  id  eft,qur  ρχΐΰ1  uruticmis  uiftnjiDçnca  non 
nih  rren  r.  De  qu  ibus  mari irum  no flronim  nemo  do  - 
i  bicirari  Not.xhusT  fchota:  ditpumiones  in  ba.D.  de 
piit.an  debitoris  fy.ng^aph^itpud  eundem  reperte  h- 
tkm  bitunt  dLilbUiLL  crediti ,  &  dulni  itione  rem  dii- 
folmmtjVi  Linl.Rom.l .admonendi,  nmn.j4.vctC  in- 
hj  jncu m  r.amcn  add  i  r.  Sed  in  lurgumeio  ad  1 1  bcrarto  - 
nem  tcfTTJ  nirpre  plus  aJiqimi  prOptiriicmis  cflb  debet 
ad  mdiy&Jiditrm  Cùm  de  obligando  qtucriiur,  fuere , 
qgi  dubitarent ,  an  reperto  apud  paixormm  antiqum 
in  uc  Itu  ume  vel  prc-iretliOEiti  ieudaiis  lnftmnrtcntOjprO' 
b.iw  i  niLLÎtiru  r.i  aut  pi  ofeillo  putida  e  liet,  edi»  ndelc-  3 
tundam  lidem  m  îrndri  proponant  fieri  potnilT^vt  id 
Tioc  i  v .itîliïlo  fu bla  ipmi n  e  isl  1  h  &  H  fcripi  m  n  prob ,t- 
rL  '  ut.  nec  eo  tamen  an  imo  vl  Dombio  1  mdevenie, 
jpurari  coaifsfitmteii.am  lceipnt  &  fu  no  put  abo  r.tli 
csfu  tales  tabulas  iubdtid  ροηύίΓο,^ηαιη  eomcdhiram 
authûntas.Lt.dcbt.]iLntoL  C.adsu.ucc.&.  Bart,  &. Sa- 
iyc,  t.i.  C dc procnr*  ïdarae  taks cautiones  pto  pro¬ 
bationibus  compertis  nem  rlfc· Aodpv^pa&ji oii Jfe  tr a 
ditis  cenitaret  Connu  opponitur  feripei  vis,ticc  mu  - 
titionem  coniUij  ptcfinnendimi  io  [humanti  tradito, 
iiacritLonem  vero  buc  iplo  pri-iuivu  Λ:  proban ,  quod 
ipuu  Mqrntnîcharthopnyliduin  re  pe  mi  ίΐΐ,& in  cius 
munibus;;  Nam  furti  enorme  e  ile  £c  fine  laiionc  prsè- 
fujn  prionc ,  &  eas  poti  u-s  dé  p  rei  u  mpii  ot  1  ibus  k  q uci  l- 
rei  &  materiA’  apre  cougrutrctudquc  &  alibi 
limbus  Hidseari  in  piimnisijingiughis.,  in  quibus  ne- 
raoptobationem  eiûgçtct  Je  prajienratiuoc-DemquC; 
&  quamlibe  t  ignoio  &  Je  exteiiu  gentibus  profcCtov 
qui  mandatu  pLOcutac tonis  uuuven  fuum  condneti 
diceret^  ciL-dieiLO  fnlo ,  quod  m  Linimentum  btis  aur 
mandat»  haberer, quo J  .ut  BsH,  J.  Ji  qua  pci  crdtuiLiita 
in  fisi. Cde  Epif  &  Cies.  Barr.Lvnlgb·.  D,  de  admmift. 
ru  r.  L  $4 ,ca  a  L-u.C.  d^  Carbon-  edsÆr, Bu  o  Cn rd .  Afcis. 
Zah- Imcd.Panrjt  E-'e l >r. cdi-:îi ta ,εχτ. tta-  (.td.dtlcgai,·] J- 
que  eria  fineprtibaripnac  irariitionis  k|fb;unicnLi,quod 
Fdy.ibidmx  lo;  And,  &  E  Id  II.  probant  Imolclcm.i. 
deprocur.  Non  cita^ittimeceflanum  prifiiiririoiiia 
inltr  umeo  1  m  u  s  ii .  de  1  u  Ner  ipri  o  nc  con  iter,  &  ap  ud  pa- 
ironum  reperttirr,prxd':T[ini  Ii  luinpoixadiiiuetLiL', 
fubicripiio  aut.  ligna  non  ium  ambigu^  nccoppoiicac 
c  iccuin  Ïtaiïri  te  pm  ponufitu  r, 

1  _  S.HjLurur  dnbsLatm  atrera  &  îpfa  rrd>unaiibus  j^t- 
hequens,  cuni  i  u  b  fc  r  ip  t  i  01  icï  u  ni  Le  ui  ulibus  reco- 


gniriûrublK  rcpeEiurLtr,&:  vt  quodque  anriqiliibiuunv 
mitrumenrû  ei}  ira  taie  dc.rij.gna  Inc  Iuriiconiiilci  Ap- 
pclbui  quu:  pnddii  anmiJoi  ligriitrorV)‘i  apgaban^ 
f  i  giu'as  i  n  -  pr  dta sJ^rt'd^yiîj>ea,itt·  Pi  ;  1  lins  1:  b.  Ep  j  I  toi  ani 
decimo  appellat,  vcJitti quadrigpm  m  csr^  Sigilla  vql- 
gus  appduiie  maluit,  nbc  id  ipiuiu  male  ,  T;dsacum 
riuacomsn  b  n  mm  uni  ilmt ,  nutr  urulto  plus  habtaur 
lk  l  qu  ,n  n  lubknptioiitiijpfeprinacï,  qui  bu  s  su  dta 
probaii  [jtiis  v  i.s  tr  1  lULitur  a  1  ite·  rit  ogn  tti.O]  se ,  aur  p  fO~ 
b  an  οι  sen  1. 1 .  rari  n  nts,  I,  a-sèi  npk\  C .  de  pro  bac .  çi ,  U  vc  ΓΟ 
qLtiIqu.iist  autli.de stiflr,cau^ it  fid, vbi  Hart,  ic  Angel. 
PaiiQi.Ikly.&ralij,  c.z.eit.de  bd.Iiiil Signor urq  par  A; 
eadein  cft  rides. Qittd  cnini  siitçr  hicimcrdljt  eadem 
►n  rd  tas  çft  au  rb  on  s  quod  Barr.  BàidQd  b  Al  b .  pu  tir. 
JtpLucumriirÎ.  D1,  Je  proeur.  Rcnn  Cojif. Cend- 
ui.m.A;  Pliilip, Franck. quainuLy  de  tik  iiuinun.  fn'tf. 
Quate  nuis  bona  fenr entia  dl  eorummni CgiltaptT  Le 
fine  lublcnptionc  uil  vakro ad  probationem  puntm, 
v  c  B;fU.  talius,  Cdc  fbn.  Bartiic  liald.in  proeem,  dige- 
ilcir.Barr.  A;  Bald.l.adtelliitni.i.lîqiniejc rdlib.D  de 
tdUkCo  r  ferri  π  (lin  gutat'i  b.vcrbo  t  pi  Llu  taQuqd  ïasisd 
plenque  liiiinre’ligunr,  cum  lignum  Jolum  line  tabu¬ 
lis  aur  1  iriltum en tis  proponitur  1  Qtio  cafunon  Jinc 
exuta  B.aldn  glülta  lr,ïir.de  pac.Coiiltam.temt  niï>  ro 
ban  rc,  vrporc  muta,k"  iruusinia,tdë  to,Artd.  fc  Holl, 
dTc,2-ic  ,dij  d  jc.côr im^Quo d  fi  sisflrumcrua  aut  rabu- 
ta  liibfLgnatitfuni.,  etiam  H  kibicnpno imita  lubtir^ 
hauddubi^  Cftdeni fides  haberi  debet  t  quur  &  lubitri- 
ptioiii  (vt  an  ce  d  sai  t  mis)  boc  c  il ,  c  mn  aur  refognto  s  û  t 
ligna  cuiulquairi  elle  qui  proponitur,  aut  pr  obara,  li¬ 
cti  ti  &  m  liiblcripriombiii  piiuatis  ibkr.  Ac  lignorum 
ramo  maioti.j.n  clic  au  tkorinii  uu  coituroii ,  quanto 
mta·  priuatos  qLnjqut'  magis  publice  ndt uinne ,  qui^ 
fubicripto  vliiusrantnm  Iit  liuusitiEs^  caque  code  tpfo 
in  b omine  valde  mu tabili s  A'  merrta ,  pmd nrmnoJo 
imp  ulta  manu  variabtiis,  pro  ,ττηΐ  cdoco^alamo,  v  a le_ 
tudmequod  ipiic  quengu·  cutifii  tuti  nutu  imperatona: 
co  nlLiSc  L’antT  i  n  auti i»  de  I tsi,  inft  q  u Omuiiu  probatio, 
qiuu  per  liter  arum  eomp^ratieme  dicitur  „  pro  integra 
habeatur.  At  itgtia  vnincrfmms  lii nr  Sunibarnm 
cuiuiqur  geuifliiciacerris  notis  diflvrmuit*  adiiins,etau 
domitori  vbique  in  prxtoriii,  templis.  Iodi1  publicis, 
ÎcpiBchns^arm tï  v  uvo^uro  ,a  tgento  .cooir,  ip  ceu  ta  rt  - 

b  usjrum  lus,liabe  tut  rp  mgiintur  ,k  u  1  p  uni  ur^ca-ta  n  tur. 

Quat  e  lides  mamr-Λ'  ligna  multo  certiora  âc  pluribus 
jioca*çùm nemo  feti1  pili  domi  &  prieurins fiifcribat, 
k  abeet  pater,  alitet  filius  *  nec  ilmiba  duorum  tlbngi 
commerciis  pepedit.  Lrgo  paran  fimo  fidem  quaiu 
ik  fubicf  ipnoui  tnliuu, maiorem  ii  fubieuptio  proba- 
nu·  tt  fti  h  Lis  d  um  nriflt.au  r  comparatio  n  en  i,  non  r  r  1  un 
:ib  auctore .ignofcimr.  Nec  mJii  quiiqij.rm  opponar, 
quod  mlignis  bpc  quuqtic  quidam  tKigunr,  vt  cor  um 
voluntate appoiiu probentur,  quorum  dic  dicuntur, 
q  u  0Û  ego  qiudctu  red  pi  0 ,  zu  i  n  ali  eno  nego t  so  a  1 5C  n  a 
.ln  penta  dicuntur.  Sed  J  i  cius  negoi  nl  hrqm  npixmdir, 
nibil  amplius  rxigo.  quim  vi  probetur  eius  die;  qui 
appeadi Ite  dicitur ,  nec  furtum  prarJutoi· debuit  Fil 
esum  id  abmcunuejiicnabsurmtcLri  regulas,  à  qmbus 
cscctptioncs  potius  formari  Qportuitycum  à  purispar- 
ticularibus  (Vt  loquuntur  ni|  inferatur,  tmpta  effet 
eorum  ce  Uecho,qui  ratiocinarentur,  in  contracMbusr 
pernuiratiDnu  per  quanjfxpc  fraudes  fiunr.crgo  obla· 
to  t.Ji  Lijjnciiuftu  Vt  faut (kueittt? fides  non  cllpetinu- 
tationk habenda,  imo  Îicpotuui  colligcnduin,pndu- 
tneiiclupro  conttAitii3[]ui  kdis  dleapparcagfxdpit  n- 
dum  ί  1  ftuus  ptobetu  f-  riic  etiam  iigmim  r.dis  rli  c  6c 
probari,  volutate  igitur  eius  pr.riumi eppo litum  cimi 
de  d  us  negoti  o  agat  ur.  hicipicndum,  I  i  i  uri  o  aut  f  1  b  b 
appenXuin  ignoraurc.iomuLG  probetuii N ant fumvo 


379 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  L  X  X  X  V.  380 


.,  <v  r  int-imc  aurrecttburs  ad  a  C3tdu^quodklliJ.fatn&ad^*ialij«priimt.  Aç frnçn· 

«κίικηροηοπ*  _^^m· A  rJ  g|  iterum  OU 


liatiiimuniomma'cÎA,,  mit  m  c«m 
VI  ub  Cü  dcbttt  formari  reguli >  «it 40M  iu«lfrriu* 
JefttiüïëtEoïiè  poriiB  prçiuTTPiiJmii,^^  rr l 
eonutiiûc.volinitiiic  Domim  appoiiiMiiod  glapir*- 

{uirmUt  vçrfunidUgÎnaum  LU  pwrciiratnra.  Uk* 

pcoir.Li.^erb.iu-^r.eo^aetcb.aDroii  Alui  .ddeô·· 

nue  mamspro  ih$Q  <yaàm  pro  ncpnreBrafunten- 
du^quod  tîrJil·  rtiiJJ.li  Proui  rumem,  Ki  probo 
«cmmiTurn  Moîin..ilirtrexiftiraantis«>.  $.f.  kd  itavt 
ne  Libt  quidem  ipte·  eodem  beo  conflet,  eiffcnec  eom- 
tnuii  étn  ea,  dtvrc  l  ;  raen  uum  i  eq  1  ci  titr ,  ne t‘j  tuua  cort" 
(br.  Nimicûm  magnatum  lignis  t.uuum  fides  tribuit 
ratiatuf. isddi m^piu  ti iia  eutkulb  afimuri  ibk5rttibli- 
tus  tempo  nim  mquæ  dctinumus  videtur,  c uin  nulla 
mmus·  fideliter  leuirncuir, &  fraudibus  preimtA  iph 
illi  irutqflares  Îc  F  π  Etapes  fii-pè  enderrt  me  ducÊcis  a  ut 
amplius  albis  fubfcnb  ajn  .Jupe  fubfignent,  frgna  vc  - 
ro  nullos  hou  Amamicufis  in poteftate  habeat, no  cu- 
btcdariiis^ut  aliquis  pulonu gi π  grau 0 fus. Sic  bruit 
homines  fûttttn#  irgicnlitudine  ftupiditynde·  plero  tas 
rc  π  du  aîo  s  coTitbt  Î;üib  1  ni  criptis  albi  s  ,qm  1  d  amc  :td- 
mm  ère  h  oft.  Si  lu.  λ  ntl.  J  K  L  .cq»  1.  de  Π  J .  in  H  riutiéf . 


1  câïrt  prüdb  ncccilitas ,  quàmi'^rr* 
a  exigi  r  ,vincaqu®ï  vires  habeat,  C]ü^c_ 


ilüei  fuit  Veterum 

nunc  cftj  tamfii nemo  j l , i - v » .«ujhiimil, a..;, 

necagcr  quot  arbores ,  quodilbi  lex  tamen  .indicit  ia-^J 
ttnfri  profitendo ,  ««a iit  re  plcriquc  pcnnoMtos  fr  ^ 
esaitores- prtrkie  ibknr  exemple  riUtMuhumiU-  femift 
'.Horumaiiii  hac  in  re  perquam  lunt  acerbi  &  prafra- 
àqfSt  Ot  di  nationibus  quieras» Kegqs  nitmiturca- gf ti- 
dem  ite  r c .  Addendum  qua  quaque kgc  abprofticn- 
cibus  habeantur, quot  iubfeuda  lubiiut,  qu  antum  am  1« 
mirmnuiumain  ipeoiemm  tkbeurur,  quiunquimre- 
pugn.mce  Li.cobmovhi fup.m  fin.  quantum  patrio  iu- 
1  re, quantum  iteni  qn.tfinj  babeaiua,  quid breriditau- 
bui  obueneriï. 

polfremb  quid  corutn  cimniiim  no'tniücdebca- 
tm  Domino  patrcwi'ouè  ,  iuWimi;  idcmius  pjrofcC. 

i\o  euruiLi  umnium  nomine,  vailàllntn  in fitUin m- 
ttliinqtiL'  pactoui  fefe  conbr.re  ,  ca  omnsa  nas  [k~ 
ncfieio  biberL  Quate  in  p o reilace  Dom  1  n ï  fefe  fdtè 
bon.t  Bile,  &  line  fraude  fponder:  Neifeferte.tnetx- 
ptefsê  tk  dij'enè  piofefliôrH· Conriiieâtîtuir,  .m  relitu*- 
ni  yi  an  tiquai  profeJlîoncs  fââa ,  Jïcuci  fin  pfa\kcci- 
Îbrcsfulebani,  qun-d  long  Guil,  licncd.  perfcqmELtr, 


eripnom 

délires  Vis  b!Lu,û.‘d  Cailigantb  fccordb nnpcritorum 
vins  Sterc.nmiî  Denique  patein  fidem  Γη  bien  pciom  ά: 
fierai  rnbuo.Ccteca.qitr  eotlcm  bien  Mohn.cKequi- 
mr  de  iideiudrumeniorunij  non  tunr  Immsluti  Si  ad 
emmem  geueraUicr  huius  gcpecw  probationem  ptx- 
tincnt.éé  antcearu  Lite  cfr  hiipp.Marfil  in  rub.de  pro- 
b.a.C. .'ei-fequiitiiiï  d^Éanoiii  c,i,d«  fid.inlfr tint. tsr, 
Spec.eod.  lïtnlû. 

Nota  4- 


i  sduru.ftciiubmyr.u.denciitibrtTncnttdijfff- 

r*nt. 

ï  ΡαΛιΰΤ  rfftïïii  priftp  tnam . 

5  Cjod  CT  |r*WrtJ<h  m  (  4  ItlrK*  rxprtm  <  dylt*T. 

4  Ctnfpitfid  m  t»  ndUlts*  un  cr  ptiim. 
c  ftnut.]  H  te  loçna  fit  de  vocum  rfy- 

ï  τηο,ηιΐ&ηηη  vis^quod.id  reeipbs  atîinerqsenècaJeiù 
cil  À  j.d«fMT«liJr?iia.irrrtni:,  AvmftthttWtflt  qu-τ  iiLeiunr  bc>- 
itiuriyiTsje.  Qiu  td.ciect  Llbi (u brtl lus eng bd et-an 1 1  dib 
breunam  qu.incbm  fibi  aduertrlk  eifr  fum ,  quam  1  a- 


pensii  non  vt  inter  infrnibs ,  vt  neque rixofus Domi- 
nns, nec cnitaumïviiTaUus itrcndùs  lu.  Nec tanim 
vatTâHi  ittfb  exculiitio  cil,  quodofejT.inriil·:  ilia ,  iï  iïi 
generc  itnt  lupétioiuni  profüÎIiojiibns  com  pr  a:h  l  1 1  ia, 
ne  qu iii ipie  ib I  L-n rus  pral tare  c ogaru r.  N.im  clarius·* 
□JEetTuis.  cxjuelüiiâ  oumta  {fificripofïïtj  exprimere 
Loqirisr^c^mtJiis  nihil  mterdl, πςο  ibeordi a nrir prr- 

fcnbar3quiotl  Mobu- attiget.  q.  atu  quoloco  iJ. 
quoque  iractj^qmd  de  co  crniendum  iir,qui  fedecim 
D  lienanos  folarij  olim  nrofeiUis  y  nunc  octn  t.inrüm 
confiEctur,^  Eiculrarilius  fins  dimiduini  dccdlhU·  aeïï 
h ypochcca:  propoiiitj  hôc  e  fr  fr  1  los  l  te  iultc  totam  by· 
pothecam; 

Scquirur  locas  Je  v  i  &;  c  fie  élu  p  10  feffionis,  Nitn 1 
de  oppugnandis  (quod  impugmte  vulgo  vocat) alibi" 
dicetur,  mquo  id  primiim  diligenter  peruidendum 
cfi,nc  errore  mît-llt-èluâ  a  #gtu  ficario  n  e  verborum  ab¬ 


ducamur  jn  diucribs  etiam  t-fiettus.*  dum  notellmi 
1  .-  .  .  1.  i,  ..  lij’iî _ .  i-...·'  . 


diuetla  vocabula  pro  hifde  .iccipium^  lunin  malunt 
conicilîoiïis  &  rtfcogmriomsvoccihoc  quidem inar- 


.-..Jiper 

Dtirninavcnctarroiicm  fprdet,  imavailkllus  DomixuS 
hurtoretj&l.A  perfona  potuis  perionm  qua  ire  nn  prÇ- 
ftatuitwynit,^  Amof«^rmrrfty  minutam  &  iinguLifimv 
rerum,  p 1  fvtloquunrur)  recenfioni  concinent, 

tiUern  nomeiicliiair.UTlrcfuinfcudalinin  T  ü  ttntà, 
nrofrJltoncm  rerum  i  re  pomis  rei  qui  perfonï  col- 
1iramtqi«g  omnia  ptr.  kuL  emis  tabulis  comptcluuiLi  i 
fcudc  iuueriori  vm&Uuî  fc  habere  agn  oicii,  qti,T  ium 
Gioiv  apte  vtiôiÎii  quklcni  videtur  Molinams  diterimn 
xi:tr,n£cyun  CUiulquc  exptinur.Lanms  quidë  cenfua  - 
liv  nrofeitio  ta  fuir  qua  ui  eus  ium  bona  cunciq-,  cnutna 


c  yfm  non  rcci ni f , v t ^*iW ή aaerfim-ilc  magis  f  ^umentoded  eaniru  non  eadem  viïdl. 

lTl!  i  V .  .  fc  .  _ _  it  _ J _ I _  _ J _ _ 


Confriliouis 


e,i  natura eiljVïid  probet  .  quod  ra continetur ,  quÆ. 
cifrtifir  lu  inbieito,  qimd  in  ihpulirionem  à:  promit 
fumem  pc rioii .iliin  cadit ,  Si  uarte  ptilune  iv  accis. 
pc-intL·.  l  ficetum  habet  ] ton  tantum  probandi /ed etu 
dij 'portendi  mhis  de  quibus  confiretts  porcftdd  pone¬ 
re.  llirralibtl.S.:fiûUidempüllcTp  cumin  rena  nrm  agAt, 
uec  flatum  ri'i  immutare autâfricrre  iiqlIu.  Nrc  enun 
feî  eonfcllionc  nuturam  Tuam  ni ttt.it .  \t  bordici  ck- 
bear,  qui  veretfqmis  Lit,  aut  re.S t tia,  quffiVrriiiiicadl 
propter  confdTioncti.g  alioqus  non  veram,  Sic  nec  res 
felidiiUr>  fit  wt  cunfr  iTtonccn..  iï  veré  tabs  non  e  Π.  Sol 


dciercbantur,  eaFonuaqua‘L]ii.formii,D.ilcctufib.  F  tamen  Jd  L-nicic,  VT  ea  qua·  th  ofrfinirn  ’&■  inceno  lunr. 


càcincttir^niordiiiLUTi  dilcrLininandorii  inrcpub.  t3: 
jniliujc  oheundic  pro  facultatum  modo,  .rùj  t-tnnrs  ea- 
dc  rariortcbencfkiomprofcfiiones  appellan poliunt. 

Lopus  de  materia  Sc  forma  pi'ofctliontshnc  h;ii»L't» 
ttdcfalHri  vt  om nex  omni  n  0  rei  iciiddei  q  uarque  i  ure  fr.ud i  ltàr+ 
huhin&u-  bfururauraeoburnriun^  pmukgi^ltgiil.itiin  &  in 
fiftu*iKp«iflin  fpfCK’  rccenfcamur,  &r  defcribaniur, quarum  Lvcbiun, 
*WI  J  *'  UJ  (bli .  ar  in ,  iblarq ,  fpeaennn,  vailkllas  Domijf  b cnc  fi- 
rWriuCi·  b-ibeaT,fuus  rct.quos  duoscôfines  hindi  habeant, 
ρ'ι’ίτ'υιί  te-  qiutmum  prati  arn  p.don, quantum frluaqgriHdis  aut 


au  talia  fint*dum  veritas  diicu titia ,  «li-tcill  infcniu 
pr  o  b-entur,  qualia  coti  Îcllio  agiii^st.  Vakï  1  taque  in 
realibus  ad  probandum  ,,  addifptmcnrlmn  ntusvakk 
qnod  fiirt.  B.iU.  Salve  Cafl.  3.if  ècidif  probant.)1  ril. 
glof.Laim  fidfiLC.de  inr-ic  t".u£l.jgnoi'  Ifâquc  ii  hodie 
neget  qm  an  re  confrfitis  vît,  srttet  iJucemfriTcopio  ve¬ 
ritate  habebitur, dum  ertor detegitur  cnnfucnrri*  tu- 
i  it^  probati  0  reculer  i  u  capi  t  coiintcnns^qni  m  fi  erto- 
�m  rctcgetifnccumbec  confblllo'ni.  Proinde  creor  ira 
demum probabicyr ,  cùm  difrufa mcertiiichuUi  & 

Ff» 


j8i  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LX  X  X  V.  382 


p:ign,i  idcnris  Se  negamk  fed  attires  ali  ter  habere  prt> 
habicufiquàus  coi  il  Ldlio  côriuffbat,  qlit>  pcoboxo  ch«v- 
nctbctxüiiiïuîo  j  citJtajs  vîî  nulla  rit  confié  vcmra  no n 
magis  qiïim  ncbulç.  contra  tiigranrcm  Sokm.ld  cùm 
verum  fit  mccnfclhone  iXptcflXmiJ  ko  magis  in  rad- 
mlûcrnn:  Iwbthic,  qu^ab  aitit  ahqufi  colligitor  per 
îUitctoncinj  vt  ci  fulutionc  eonffiflio  de  debito,  esco-* 
du&ouc  raabcsigccanfcJlIo.  Inde  fie  (verem prapius 
sd  Artneuli  huius  fliacemw  applicemus}  vcqLü  rem 
fendaJem  eiîe  agnouiMuî  tantum  fbirijadcftapJLtus 
nobüisdcbtn,  auc  talc  aliquid,  ml  in  rc  mutet, Λ  aliter 
■ventas  habet,  quominus  ad  çctrsrij  probationem  ad- 
.jui' ta:  Lir,fic  ver mu  cdïcndac,$ed  iddurn  iacitpoiw  il¬ 
li'  K  fin  cil  s,  qua;  humeris  eius  uteuinhaCj  douée  contra 
ffll·  oiténdericptllpLCua  probatione ,  id  dt»  net  rem 
ieucfolern  efle  net  tantum  rediriîs  dehcri^iuvrnobrciïi 
mi  i  probationem  accelerare  n  poiiciToiiô  inccumbcr. 
Hïc  diligcm?  aninuduerJHUrC indigent  fie  quanquim 
trequcmuhivddïi  foro  aactltur ,  vis  tamen  qitifqttam 
beionem  iatismreifsgic.  tuf  ifh  fie.  accidant ,  quod 
Gu  y  do  P,ipîc  traitai  lin  gu!  JSji.  Dca  us.tap.  ç  urn  fuprr 
exr.  de  ofne,  delegat,  &  Canfittôf*  Idem  Papa  dt'cil. 
iyi.  Mohn.  f*i.glofa  quinta  numéro  trigrfimo  Îccunr 
dm  fie  f.fcpimso.nuitj,  17.  &  mkb.djccontr.viu- 

rar*qyÆÎlione  vigclima. 

Ât  rtcogmâo  plus  aliquid  habet  ,  6c  amplius  de 
tontrafLiiuni  bmtri  mu  ruatu  r,  co m  fie  s  m  plici  tatn  fit 
ipfa  ci^niuilionem  habcit ,  &  indutam  p-nmiibtwxun 
de  obfersiaudû  id  quod  rccognolouir.  Sed  eüm  hin  - 
damenuun  habeat  de  iitrc  ameccd£nd,  ncc  jiduûiiuiTt 

ijroducendujn  emi  tcatur,icd  v  eteris  agnirioncuvon- 
cquinsr  vr  ipfa  quelque  iicejr  eanla  errork  leuddbs- 
Ιί$>  fi  :iÜrer  habere  drtcgimri  cl  quod  unquam  raie  rc- 
cogniduiror,  quod  aliquae*  pjticc  tridac  Molinirus, 
vbi  fup.ficjh^qüaeÆiçnc  quarta,  numero  j&mio  fii  vi¬ 
ge  Juno,  lucob  de  lanii!  o  Gcorg.  vbi  iu p.  muri,  deamo 
tertio  &ιι.  Bcrbctius  rctlêin  viatorio  unis  nt.de  la¬ 
çât.  jauim.4.  34  iâtis  explicité.  AîdUcifta  quidem  de 
foi  conüelEoiiÎbus  toc  rccogmtionibus^qu^  per  erro¬ 
rem  i  uni  repugnante  vero,  Nam  qua-  difponuridt  ani¬ 
mo  ab  Icjcnreât  ptüdditc  fiunt  ab  habente  porcibut, 
difpoïiüi  tk  ψίΐϊ,  fit  dominium  &  poilcfiionem  trari- 
fcnuic*  £  hoi  fdemxT&:  ranfulto  agitur,  vt  in  an  qui 
icm  fiuii]  unquam  alienam  ab  hUo conducit,  I.  u  rem 
aliquâ.D.de  aëq.  polh  quod  plena  manuditTeiif.  Mo- 
lirnil^i.slor.j,  à  mim ,  z6.  ainum. 54.  Ar-ç.^i,  numno. 
Jacob. vbi  fupmum.  q,  Dald.  L  cenfudis,  C.  de dojiac.  J 
Îiedid  non  fit  vi  fîmplicis  reeogmMoms  ant  confolllo- 
nis,feddifpnfirionLs  deconfcuUis  dominij  rranfUttui, 
Cnrti  hoc  à  fcïefi  te  acium  efLC^ternm  td  qun  q  Lie  adi  i- 
dfrmSjCÙirL  didmus  conféllïohem anc reccgnitionfm 
intérim  pro  vencate  habcit,  id  habendum  inter  cas 
partes  qitar  aâttnnterucitiune:  Nam  tertio  pr^uidi- 
dum  per  e;is  non  ht ,  vcliiu  fi  cùm  duo  vi  mut  vaiïaÎlu 
vendicarent,  valïldlus  altcnnn  agnouerjt.  per  id  ugnt- 
tum^  non  c onftjtui t  in  poil  cfii  one.  Nam  cù  m  vaJlîilSns 
pofïidcatur  potius  quam  pufiidear ,  poifi'ilionem  quâ 
non  habet  fui  jh  quemqium  transferre  nequit,  nili 
coj1.·  in  u  atio  aliorum  quûqu e  a£lu  u  m  çon  ieqti  atur,  vt  f 
fïdeliutts,  homagif,aor alioruinrci ^pproprutorum, 
qnod  Guid.  Pap.  reclé  Icrchit.  é^sM.  i7/r  Bencd  c, 
Mynudus verbo  de  vxorcm  mim.  437. 6c  Mob  d.  f 3^ 
q*  4.  oum«  (  Mi.1j.14.  *f  *  |f;.  ChalTld.,f,q.  Hzcve- 

h  cm  e  n  ter  anno  tan  da  ad  actiones  ferum  de  fhri. 

l  h<K  Vtrh  il t  (entrât*  inter  Jui-t 

*Ν*β**Λ  i  ht  charge  de  telle  rente  deuë  à  tel, ou 
tenue  d'vn  tel. 

Srqmrur  cÔtroaeffiaafja  &  ipfa  no  bilis  &  ihmige- 


^  ratain  foro.  Aticâü:a£tu  jncerduos·  îruro  bac  wrborü 
Ctnux'ptsone  il  l 'tad  ailtmrt  vu  bed^n  n  /,  à  U 1  barge 
tin  an  y  βίί  dt  mut  f*  Hxhk  verhis  uctin  atn  ptob.mo 
Domino  abieuri  &  ignoratt  nalcatur.itavt  ftmdatam 
exhk  intentionem  habeat.  MultaMe  dici ροίΐΐύΐΐ,  bc 
pcriGept·  fit  itgicat  nm.  M  □  Lu  in  genete  M  o)  1  n.  emit  a  C. 
de  vc  t  bis  es  lu  ndarlüxs  dequ  c  vi  eotUJïi ,  inter  concra- 
henres  aut  t er tt o s i -g loi q, J nr > o-  Additur  cAxn  coii’ 
fdlronis  fadtee  abfctuc  parte  uulbt  fit  vis  ad  ptobauo- 
jrtcm,cùm  çjumj  Iudidum  fie,  aliud  itmlds  viium  ,  m  fa 
qutj  Icripto  fiCtaefieon  coniraiîtQ  alic!io,cuiiiS  femi- 
rt  pl  v  nam  elle  uro  hatiun  vm  putarunt  è  le  h  ob  ρ  r  Titan - 
s  tilïî dai  Bnn,  hadmonendi  qT+,  D.  de  iuie tur,  Aleïbbid, 
niun.ji,  Ll(.lj>  Lcétttra  n  uitl.3^,  fi:  qui  denique  in  eam 
légcm  firripsere,  FranpXCt1rr-ibid.t3S.vfrl.  fccmido 
qurrii  Bart.LticIo.BaptiJb.ibtdcmuum^a.  verfi non 
di  omit  tdduiiL  Bure,  Coiif.u^.E  CanoniJ'tis,  Auro.  But. 
c.v]t.c’5Lî.  de  uu'L’iar,  Irdy. c.fi caurio verfi  fidli:  tertio, 
nuinuo.cxc.di;  (idnultr,  v  bi  But  ri  ll$  loqniiur  ^vn  pj  r . 
Sigr  f*iS  entre  itttfiro  t  à  Ut  barge  de  f>*ycr  ttiie  rrntt ,  fit 
B.nirt.d.Coijau  idem  Augehÿ  il  vivo eKptciEtFyitttk 
deh.ttcd.  fi;  fiakid.  Rota  L'toi,  456»  irtanriq*  Alei, 
Co[tC>7-verh  fecundo  probo  vol.  t.  Buld,  1.  cum  àma- 
Z  tre  verfifed  liîçqazec.  C.dcrei  vend,  Boëï·,  Coid’.a  j* 
JBakhinRüb.  C-deii.  mfirnm,  vrri.  icqutrur  videre, 
CiiLjJr  Pap,  Decii.  î.4»At  iipec.cit.  deloc.fi:  tmpby.^ 
mille  alitiLui,  hoc ipfo  nicaiu  nuElumius  abitnci  πυη- 
riputar.  yerf.^q-  Contrapknam  fitn  probationis  ride 
tenuii  Bald.fi:  cmn  fcqtnims  Gaftl,  meédtThiim.C  de 
poi.  Sed& Earr.iji  hiirboribits.  tleiilo.Ii.de  vlutr, 
recoguirionejii  Doiîiluî  poifc  üen  piitatTiJio  fi:  igno¬ 
rante  ergo  ô:  ibfciice  jidemceniuiefi:  Lvcob.  deSut- 
âo  Georg,  vbi  l’up.  munuq  ce  GuïtLPap*  DcdCa^ï* 
Bcj'ber.  trt.  locari  num.jj,  Bened.  c,  raviiutiLis  verbo 
fi:  v  xü  ffin-n  uni .  4  41 .  a  m  bigu  ΐ  loquitur.  Scd  lï  Verti  m 
U  renere  volumus  ilncta  quidnti  itiris  ratione  ne^andn 
sus  afcdînii  ex  tah  contrafifu  njuqri  poiîc  namincitipa- 
Luite  pro  abientc,  probationem  redit:  coihgi  ctia  ido* 
ncamadprobaudum.  Quie  mim èans  tft  neganns* 
quod  lege  contraéius  india  uni  fît ,  fit  pro  vtroinfcr- 
tLmudiofi  tabularum ,  aüt  quiï  ehvctus  ί’-ripci.  cùm 
yniuerlLU  UiriixTtè  Prouincinrum  Cônluetudincs,  qui 
de  aliena  ftitifo  cemtrahitnr,  hoc  jpfum  ùtftrumcncis 
iuiaiUtTe  mbcamui^q  Qo  iurt  au  t  quibus  legibas,  &  à 
quo  frudum  habeantur,  quoi  ipüitn  inditUtm  rit  no- 
ftrJ5,  Ord.  Regia  Francs  fi  I  .mnoi^È.  qu*  Wentix 
;  tâki eft,&  afin  Franc il‘.Lamio  ijjÿ.'Arr, βρ.  cum mo- 
dihcanonc  de  Un  ij4«.  fifo  A  FmuiM* M>  indiâ» 
pttn.i,  Nam  ex  verbis  uartarniisajitértttnçbriuLS  in 
conîra&ibus  appaJitiÎ  prxibtmi  de  te  fcuJîtli.  Domi- 
ni  fcudifundatur  intentio  per  regubm  Loprimam.C 
de Çonr.  UlpuL  Bon  fokm iheer toDrtaiicnus  fi:  fuc- 
ccuoi es  coruin  etiam  hngikrps  ,  quod  ,Sodn.  fcubit 
Conl.n.  col  i,  6c  Ccuiüiv  cola  &  Coid'.â^cüLi.hb- 
nj.  Franoi.  Atcr,  £οηί  ::ι.  ,-idfiu.  CrauccmConL^, 
nom.  I,  quoriesex  ccmrrafitu  duonim  iits  tertio  qtiar- 
rmir  iute  [«reflatis  JomLiucT,  vndcifH  iJesc^nt^- 
clus  hicjutir  fidem  oroDomims  concraconttaJwures, 
fie  quoi! ibet  fticccSûres  etiam  lingu bits  Lu  qnjJif.itE 
donuoici  ptocedenribite.  Quod  fi  ilmphutcr  tiidimi 

lit  adûnui  redii  Lis  dcbipdbie  expféiîvone  per  ion*  cui 

debetur,  quodimprobj  b  ci  tint,  potcÎlDomintisco^ 
gvre raJircr  ementes  ,id  decbnuiaum ,  cui  debeatur. 
Rectâ  M  oW  §.  îî:  ,  nu  m,  <36.  fie  Icq, 

Quibus  apparet  non  friLjlra,aut  fine  cfFedlu  indici 
eani  neceilîratcm ,  quod  alioqui  fieri  non  couenicbar, 
fi  nulla  vtiUtas  ftid'ifurLtra.erit ,  cùinid  adbumappa- 
rca  t ,  vt  île  rali  profcfli fine  p  mb.uio  iinnaïur,  Atq  uc 
ira  ofmt  iudicani  irdüfi  Paiificnh  mamni  annu  licuii 


Απτΐ  i 
um 
N  uv  A 
C  Û  H  5·* 


385  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LX  XXV.  384. 


SKlffi roo,,«.«. ir. S'if»'"· teih-O  (TW*''"·*  A 

AUttti,  ^it Stentur ά  net *y^^»td  TtjumtrA.i 

Àdtêwfi  f*’tl  P*r  ieét  dt  ctrim  ΛΜΡνα  ut  f  «  Wll'f* 

uJ<M*  ttianwékjt*** .  J  *·  ^  ^  ',ΛΐΜ?'  rffr' 

qurnimuirt  Papo^iiLtomtTi  Crthrti:. 
Lnwmux,  Air- 18-  Scd  non  ί  un  per  vmcamt  Cn(- 
ï-ÈHri  Euirmier»  vi»  pixiMliomim  noiiadptott- 
Tçmes'iiiunSiütat,  Edcmm  aduerfus  harre Jci.pi  u du - 
cmius  t  &  quoi  magis  mi  min  lit  eftiam  adueritis  itn- 
s^xiLiri-K  ifb&eflàrc»  X  ici  dewntorrs*quqid^ïciiCil.fcri* 
tir  d.vcvbo  &  vrorcm,  nura^A  Socia*  (Joüfihlu- 
pci  rixatis- 

Quod  fgo  ûtr'acd  pio(  fico  tempore  quo  probi  Ito 
t“uft.r  rifc  τ  profit  ens  crac  in  pali ’eflicmefif  deténior  L  li 
fiiperanis,  &  l.  &  qua-nonJam,  f  t-D,  de  pigror.  fie  ^ 
Cni  J  -  P  ip  fc r  l  bit  ting.  s  7i*CbriTrix.de  ccniib  -  sQ -g3o l. 

I.  Hoeivi-Lt.dt'feudQQi-  in  fin*  Quodmantiqois  prô- 
fidlionibus  ril  pia&îtiilidwft,  SedSf  psûfdlioi  de¬ 
tentore  quamlibet  naiï  Domino  vero  hitto  »  periculo 
huius  Amculi  «Lmererp/taJire  dimuus,  ëc  Li.f  fedfi 
cgo.D.de  centib.  _ 

^ p λπ  i  trp«  1 m u ]  C ii m  le  x  du oru  m  me  ntiuin  rade 
mentionem,  &  qicc  5i.dk  venerit  audiendus  c  II,  l.vlai 
kt,  D.dirtg-  iur* 

e  Όψ*ϊΐ  jurii  AUïAtunttfitÜe  ρφβίοη.  ]  Currit  igitur 
hoc  tempus  à  dic  pafteiEoms  apfkeheîiTse  .  «dco  ci  qui 
quncmtque  de  eau  h  non  fit  admiilus  ,  tempus  profici- 
iumrafacicnda:  non  cumt  fc  udo  forte  Ui  Lico  ex  qiia- 
pians  csuia  ,  vt  m?c  regulariter  non  pplEiilenti.  Quoi 


Λ  lis  fiio  5  fiveere.  Ciii  fente  mi  x  obflmTc  „  qu:  piiclcin 
maioribus  noflris  fit  Biirumiæ  nullam  Icgctn  faiillë 
dicebant, & iu's hiv iioutimconftiiui ,  quod  aWf  vi¬ 
cinarum  prouinriûfum  Coniuctudinib.  reformatores 
à  eduri  lien  t,carnm  quoquevium,  qualis  cl  inrt  effet, 
Jpuftamlum  potius  qimm  préeipitatiân  vocem ,  qUx 

refbrmsroribus.  cscsddlÎr ,  de  ni$fàMtt  qcuehjc  fubfi- 

lkjret,nô  111  propria  figemcarione1,  kd  pro  pcrccpiiu, 
ne.  Fruit  11  u  m  ptiidepte  prarhern  i  i  ont.  Excaqt  fa  il  e  re 
pro  yin  ri  oru  m  Confn  c  tudincs  pkr.x  que  ,1 1 1 1  aru  1  nul- 
ί,ι  ferê  iimiliionero  iiuihtiun  b^e  de  caufa  fiiindt,  vr&· 
Prima  pïtrif! ,  A tt.5,  Meldcn f!  Vp  x,  χψ„  Mrhtn.  Aiq  3. 

Senün*  Atr.  Stam pendis  Art-  45.  Mçntfm*  Atirj. 

ΛίητΓί  (jrMrtfiani,  Art*  tq-  r~b*ajrwtti  AttiJ,  Cirrrntm^ 
Arz.vLVjtttyi  4?  T recc  π  Γ.  Art.  ; n .  ViBiy  41 .  Prmin- 
doif  10;.  cbidtatiQ 4,  Rhemenf.tos,  Ambiin.ArMi. 
Pwtfaeu7l*toiit$‘iin*  Art. 4 ,  d»  Cmic  An. 

4.  ^ÆnxiTTe  1^0*^ mtrnttf  AzZ$-Mo1itirg*S  Ûï.Gri.tinrà£, 
Perche  Art.  4  4.  C-hnjhjit·  tJtüflL·  DtfitX  3,9.  i'im rÎrnntu 
481.  qua*  vno ferc ronit-rtiti  prrrhenfmncm 

llaruunt^  fcda'aÜallopàrcnre  fie  ofltctum  Bçiênte  vo¬ 
lunt  reftitidjikgkirque  Domino  committi:  Ftcitque 
is  exterarum  priiuuacuvrum  Lonirniusuu  nn Lrns  quo¬ 
que  idem  fbdendum vEdtfrttiir .  ciun  ea d te  cbhtro- 
u  l  nia  :  nd di  ilii,  1 1  lu  m  fen  tentura aiLi  u  m  t  boni  inusti 
propeufiô ,  qui  mutato  alicnæ  tins  ritulo  libi  quûque 
negotium  geri  pto[pEaebant3cùin  eadem  Jcge  fi:  noxa 
iplt  tcretenmr.  Inre  quidem  fetidorum  midi  eîl  bac 
de  rc  (quod  quidem  iciam/  conftirucu,i]ifi  quod  apud 


amc  diximus  &  Moluit nocard.  g.&gMli.  in  nrincip-  „  CbalT.f4.fi:  Ii>,$»nÇQn.ùzJn-4r*ifo*UUjfit»j!litr  $·ϋ 
Liam  FarifUs  hoc  tempus  cnmr  à.  dic  .nUniliio-  ^  citatam  Αιΐβώ  anrhotictiêta  reperj ,  ipjfe  purûeobde^ 


quant  qua 

itis  i  η  fi  dem ,  vr  &r  proui  licii  s  ple  π  J  q  uc.  Qim  cod  cin 
loco  qu  ju  ir  Molineus-an  ii  reculante  Domino  valTid- 
his  per  minum  luprcmuma  iupcriorr  adnuiliis  Iit, 
tempus  ct  currat  vtduLi  potlidenn. 
f  Sn-r  Fit  vero  pratbenlio  .iue  Indicis  au- 

ihonrati^uvt  prinatiipitui  DommimanUidequo  !on- 
gaeft  difputario apud  M olm.  f  i.gbi.j.  fi:  f  s.  gbl.f. 
q  ,.ScJ  yfu  noiliO  infolem  cil  pnuat.t  cuiulquam  au- 
«cm.it c  fterij  Sf  res  efltt plena  periculi, quod  &  $. ji- 
feribit. 

£  Ei  teujffjrtif.}  Nata  cft  ab  hac  voce  mapna  materia 
çontrout riiaium  in  foro:  Nam  ciVra  fiiasd  fie  mtura, 
vox  icYiiiANtt  plrnam  dilpofiumutm  traihmm 
importer,  multi  fenscrc  hic  quoque  Dominum  fhi- 


feci  uni  v  r  foqu  u  n  tur)  talis  decWaticm ts  v  idfàiJ  fr  fcu- 
do  expelli  polle.  Sed  ncc  egn  apud  Angelum  quid  qui 
tale  legi,  nec  cos  quos  CliatT  cirai,&  ft  maxime  id  lia^ 
bcrentaruillalcgc  cantum  pcençiitflfligi  defendi  p  oiTet, 
quod  lacob. dii putar  d> verbo,  qui  ν^ΓίΙϋριοηιίΓοί# 
recorçnolcrre.  nom.  S.  rtiit  ab  borniut: per  fenttniia 
aut  dcnundanoncnt  inditta  eiTct  ea  βαικι,ηόη  païM 
fie  contumaci  Quare  exiftimo,  fiquis  peffentcmtsn 
damnatus  titres feudaks profiteri, côtum accru ρο?τ» 
frisctuû  rocrccfi  pniie  erdctntecontuniiacia,,ciri  fta- 
tt  ntta:  hic  Arncnlus  non  obiUbit,qui  imll.uu  fcnrcik 
ilam  praiîjppomt,fic  vice  m  hn-bet  milîlenssdumTAMt 
in  poflelîionem  çx  printfi  dccrcro: ,  vt  tædioafFe&as 
vernat  viEriius,  <k  ofhcium  faciat. 


Article  L  X  X  X  V  I* 

E  Seigneur j  Ton  Procureur,  n'QfËcicr 1  ne  prendront  aucune  chofè  de  leurs 
gtÆ|  fubicdts ,  pour  la  réception  des  tenues,  mÿnuz,  &:  deebration  des  tet' 
κΐΓ  rentes  Ô:  deuojrs,,  *  dire  £tc  ment  ne  in  di  re&emenc,  fur  peine  de  ;  rembonc- 
Icment  fur  eux  au  quadruple ,  &c  d'dlre  punis d  comme  exadteurs ,  fauf  que  ii  lo 
jubic£t  veut  prendre  relation,  il  payera  au  Procureur  δ:  Greffier  par  moitié,  ou  a 
celuy  d'eux  qui  fignera  ladite  rebrionjdeux  iob  monnoye  &  non  plus, 

"T^pmtfwsfTrticttratQr  ùmA  mt ^uifamm  a lins  Ojftciâritis a  tùhil ônmmo  à  'vàffÆs  csà- 
receptione  t  muta  ru  ni  .dm  u  m  e  ratio  n  si  m  &  de  tit  ratio  n  u  m^imâcrn  m  :  rtâü  a, 
tyhtrittm  Jminkmnn  ,  h  directe  m  indirecte  fui  pfzrut  *  refundendi ,  tjrtod  amfcmt  & 
qHddrstpïftmj  grptcïuiiïi  incurrendi 4  rân^uam  exactores*  excepto  ψισίί fi  vdjfalîus  ~Yfht  dc< 
cipere  rclmonm  fohict  Procuratori  ôr  ctuario  pro  fhirte  dmidia  a  ut  euiuk  eorum  ψι 

julfcribct  ditium  reUtmcm,  duos filuloi  &  nihil  amphtt*. 


Nota 


3%  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXXXVXI.  38*5· 


Nota  j. 


j  in  fit  /[tfjjp/jifli* 

z  nftmtA  iiï  ififo  m prtuAto  >ft(M  in phikt  ittre 

CtniL 

*  IVe  prendront  4ttWfte  (hait  1]  Nihühîç  cil  magnopere, 
quod  interpretem  ddidétet,  &  diximus  aliquid 
ii.  Je  Iiuiicmti  &  .iliorum  ffoniis, 
l'  p.ireiifr»tnt}6üiadtrtiiemr/tÎ,]  Quod  munus  aul 
dûmtfïî  fonce  per  ù  veï  oblique  -ami  quolibet  colo¬ 
re,  vd. .pci  inrcTpofttampcrfonatn,  L  vit.  Cad  leg,  lu!* 
rcpcc. 

c  KtnlcurctirttOr  d h  qutJtUfilt,]  Et  5-  tripli  fofo  de 
folio,  vbilo.Fab.Se  Anck  vt  tirig.incxyrd-litis  uit.&r 
J  J.  j.  Cad  kg.  IiJ.repcr,  Siiperoseiia  Jiicfuetitdiipu- 


ratj  Qj.au  hmc  quadruplo  iniit  fijnpimnjan  trem  rorum 
prircij  an  pars  etiam  fuco  applicetur  de  quo  Doët.in  d, 
ÿ.  tripli  &  §i  quadruplait  ig,w.  Nam  hk  rorum  porri 
appkcomr  j  quodvox  (fcfffbtarctment)  per  le  importer, 
Îcqueus  clûullUo,  qui  pliblicëcauct. 
d  Comme  exaUm  nr,]  Emraorditiari  o  luditio  ÎcîÜchj& 
pce  na  conemlionii  Li.  D,  de  concuf  &  qü  t>d  c  fl  priua* 
ti  ! u ri i ei) ,  idcoquc  condemnatio  ex  co  fequüra jurer 
non  infamar,  quod  mirandum  videri  poflk  »  δα  notat 
glok  6i  Doû.f. infamem. D.dc  public,  itul*  Sed  repe¬ 
tii  ndatiï  Icgc  raies  coërcen  p  o  iluii  r ,  q  uod  p  ubli  d  ïndi^ 
cij  cïi.  i  d  coq  ne  femper  infamae,  tex,  Ætglof  l.i.  D-  de 
concui.  Scd  hoccafu  tantum  pcenanim  irrogari  non 
conucm  c,  nifi  frequenria  delictum  augear,aut  magni¬ 
tudo  exfohç  pccuiuTj,  ex  quibus  mutari  profecu  cio- 
ms  tu  ul  ji  contingit. 


Article  LXXXVU 

v  and  1  le  Seigneur h  marie  Pvne  dcièî  filles,  il  doit  eftreaidc  &par 
Îes  hommes ,  du  prix  de  la  rente  que  fes  hommes  doiueat  chacun  ao ά 
par  deniers.  Eç  ainfi1  doublera  fa  rente  pour  celle  année  &  n'a  ceftc  ai¬ 
de,  fors  pour  lvne  de  (es  filles. 

ÇyF'œudo  * b vmtw txjm  flutbus in matrimonium  cùOôçdt ,  ç  yafiklh  ptaflmt 
^'debent  opit  tf  Litton  m  ,  depretio  reditus  (jfu  quot  annis  debetur  d yofidüts d  m  pecunia. 
Et  fit  ‘dftpkaktfaum  mimm  hmtu  mm  ,  cr  non  hakt  hmc  opitu larimm  nifipro  vm 
ΛΐιψΜ  filidrmi* 


_  Nota  e. 

1  Aydes  cçuftùEftlcrs;  î««,  tsnfid*r*tks  cr  Onfuau- 

di7iesilthift 

Z  οψ^αύ  fmàram  drttrmm  λ  ti  CT  mdtitrminirj , 

l  eptuUwpr*  exf  éditant  fi  m  atutt  ttjapww. 

Lun  i  od  c  hmc  agit  Gonfuçtûdo  de  hk  qus  vulgOi 
nydes  rflsyinmjfj-jtapprilaiiCj  id  cil  opitüiittioncs  q-anr. 
Confuemdinc  indicuinur.  Inquq  argumento  idtm 
quod  (kpcaiias  accidiiFc  vkkmiw  s  ve  que  pridem,  o£- 
iicia humanitatis  &  bcncfîcëda:  fucrcjCMCum  tempo- 
rcvkjfpanonc  ftrporecjofflni opibus  in  ncceiïïtatcm 
trâÎJL'rnr.Iilqiic  imprimis  mirum  tam  multarum  pro- 
uinciaruin  conlenut  obriauiiÎe,  non  omnibus  quidE 
oîuijcs  quai  mimorâtiiTj  lcd  akis  alias.  Nee  nom  ci  uni 
imicnnnis  tk  T  c  mus  sani  clim  Dyoniûüi  Hali  car.  ve¬ 
tus  auror  inrortiana  hiftoria  mem  init  lib,  îj.  r  khok 
eelcbcmmi  quoque  lurifcoufukoruin  a  RofE  Ecnç- 
u  tr'HtanLis ,  1  o.  Blanch  u  s  Speculator .  Ip.  And .  HolhcnC 
Bai  c.BaliÎ.CalklmüL AtcxXuc.dc  Pcnna  &  ali}  pteri- 
qu  r.  Scd  lu  Le  modo  Cxigi  non  iî  h  c  cauia  q leïIÏus  c  fl 
Jkrrus  lacobi  lurilpcrstus ,  prælkna  vit  dotlrina, 
OpcLvijprcrium  non  fuerit  )ik  uiqdirere  ,  irubvllo 
prætcfqnam. à  principe  iurcquidetn  comimÊ  eiuimo- 
diauriiuul.es  collationes  indici  poiïïm  ,  dequoantc 
diilcruJmus  Arr.;ù,  &::fat.i  dl  tiaôatio  :cx.L  Do- 
mit]]  p  r, ciliorum.  C.dcïigric.  iccenf.Boçr»  DcdCij4. 
ParpaU.  prieff.  CdcSacroi:  EccIef.Iacob.de  San6to 
Gcor.rïï.dc  feuXver£  qui  quidem  inticftiti  num.yf.Sc 

fdem  tLt.d  e  homag.  nuLij.ji.AfvxrboptOmiibfucpr*- 

Jkirc  fer  ni  tiuin  mi  m.u.  Aü  fret .  ï  rem  dt  O  ff.ord .  CaJ  - 

Νΐ  pat-tc  f.arr.ôo,  Cüid, Pap,  fmmj.  13.  b)cc  jKIT1 
Xonltittuiiuie  fitri  aut  coniUrui  talc  iuspollit,  aux 

•^ygnfîdH^  ifl.  Çttff,  Ent. 


3  craiUtio  non  ita  multum  dubitationis  habet,&·  EJ10- 
bs  potius  conueûic,  quiiido vfus  tk  expuianenta  rarr 
exprimere.  Exnm  eoiureplcrilqtjt  prouinciisCon- 
ΐ  uetn dînes  T uronû  j  A  ndi  um,  Cextorit,  B  otbo.  Aruer. 
BurgunXAureiian.  Ambian.  Pidlonum,  Lcmouicun: 
A  gt(  u  Lin  C  Pm-agot.  Aqin  tanorum.  Scd  3c  in  Tta  ain- 
cîa  Nurhcn  talis  a  b  Antibolo  txadiruc  ifc  Dr  aguinia- 
m  Sc  Neapoli  ab  Martb.  Afflitt.  H  and  ùio  Çc  an  0J4, 
bi ,  quibus  tres  ,  quibufdani  quatuor  ,  aliis  iexdijj 
gcncris  inmburioncs  fàndunrur.  Nuflra  hac  ι,τ  ap. 
parut  etiam plutM^c  iamante  nocarat RofliBcitwS 
&  ex  co  Spee ul  mric.de  fcuX  ÿ.  quoniam  ad  fin,  &  ui 
de  OfLüid.  &  maiot  &  olxri,ad  hnem,  HoXin  fum- 
macit.  de  fourni.  Ecdcf.  Lucas  de  Pçnnal.  vit.  verf 
prittitea,  C.  de  exact,  rrib.  hb.  x.  Iacob,  de  Sanctc 
tjutirg  Eir.de  Éeud.vctkqiu  quidijn  inueftiti  pntflicc- 


p  - -  pra;iut( 

Q  rnntiiirameadrim  num.7·.  io,  Raytiaud.inluo  cou 
prt;hc·.  lieu  fl,  brin  Ltcr.  A  nri  bohm  îibello  demuneril 


r  t  Lipoiü  aemunent 

S'1* POCÎ,fl  ccm.6c S.mulriplcs.nmri. 59. &  par 
i.^rcuactium.  ïû.  6c  u.&t  patt.^mtm^^  Aks.a  flar 
L  placei  C.  Je  eteufan  a  tim.ii  k \  &:  foi  quidam .  Qi 
iraK  vulgo  Neapoli^ alibi  collectas  voconc.  Surlhas  tî 
men  iuru  potius  Cofafpetudiriaritï  quam  propria  feu 
dt  nirura  vcndicantirurit  cnim  ilia  mris  Goniuctudj 
^riquiJiknain  imbent  origim'Ui  deve 
tLifliLlim.icxempia^  quod  ea  officia  iam  olun  àclicnri 
bus  pt.TÎlari  patroni  s  fols  ta  fertbir.  Haficaruaf  &ali 
qui  J  ca  de  re  coniunéfutn  videri  pordl  cum  his  ope 
ris  muneribus  ,  quadcciam  facramenti  nccetfirac 
exigi  oJtiD  per  patronos  à  li  berri  s  foli  ta  fcribii1  lurif. 
7-?»iuraie,D,deop,lib.&  Lvk.D.dc  bb.cauf  nuptial 
ria,naraJÎEia5xcnia  Aralia,  Habmrigitur  iftaà  Conftu 

cudiiH·  locali  ongtncm ,  Gc  fund^menrum  foi  stnriqoi 
tatc  &  mtcRomano  cxtmpia*  aliqqufom  Conftie  ofoi 


A  R  T  e  ci 

N  qt  «a 
C&sîî* 


3  $7  Des  Droits  du  Prince,  Ait.  LXXX  VII.  388 


7.  rt  um,  îj· .  &  16.  ïamcrfi  cum  diffinit  iônc.  Sri  ^ 
cùm  dici:  if  if^nrwrtfcjniium  quoque  coftCipiitiçd- 
ligÎj  vridiiTi  tk  maicr  poffiï. 


„,s  UcïcindiiLVLÎt^iulUU^tidpipolli’intl.  Doinini  A 

pr^iomm,Cdc^0l^c«i U  lib.xj.cum  pmrier- 
tim  v  ht  que  fendis  yti  voeâr  piudtanacii  vtjm.ur,,  mi  fit, 
quxlcgc,  crjtiuçuîionü ,  Se  pactis;  ceins  imir  conclu  U 
'&  cmcctia,  prçtcr  qu*  mlnovi  onerts  .ut  mmbuiio- 
nisitfdici  p'etcft,  curndcremiiiut-tü:  liimiata  fiais  h* 
iiihiis  habeant  oncra/cnüdiy&  dcbÎMf  vi  toquuwyr) 

quodlo.R.vy.rccV  dii puut  d,  S.  iimilitcriiu-ij.  Md, 

Ktlv  quibus.C.ie.ijdJibLTt,  S,  i.Cdv  mulier.  &'t|Uo !oc. 
muiierÆ^COîig.  ldépb.vhi  iup.  iunn.7y,6<  vcri,  ài&i 
vitEilli  prorndenim  praril.ire  Îcmuia  ψ  ii»  giofic.i.  y* 

\k .  ri  g. de  cap ,  qui  je»  1  r.v  a  idid .  addi  ru  r  rado ,  quii  Do-  β 
rsiiiuTV  paeiicuido  decerto  ddhicovreditti,  fer  ni  cio,  ah 
il  I  ,i  h  rgq  indeterminata ,  Si:  iniîniia  ieruicndinrcdli- 
ç.icr  tt  ee  LEiilè-  videatur  Îpecuit  pLOiiifiortej-  diLccdcndfj 
àprçuidqnelrgi.ç.  nec vatlhlLu:,  alialççieûoctpiaiit,  ne 
[tçutoIÎmad  qualccunipic  Domini  arbîmimiviïÆdIî 
tsblerpisaCircurii  ageictirurjriEMis  qmnqtie  CSufiü  qute 
rotitincntuL'  e.i.riî.dt  nmj.t  ibr.lidtL  Erorit  igitur  no- 
hi*  patrii*  Li-j.es  IpdaEidx,  m'cnos  jîi.ciaæ tciiebunc 
(umnhbet  (pedoiopratcciru  ,  nr·  fi  vitra  morbi:  qui* 
detu  t'xped  itio  0 1* ■>  wo pb nantur: ,  q Lia  de  cai  lia  ce ccïa! 

I  MÎcLimci  vafliUos  obériiiguni,  f.tcft  ülaqiiûîrm  £ 

”  :;ηιιΐϊ,ι  tirui  proinde  verus,  Yt  ijieæ  pult  aitmirtvDomim  gîtant  titilfu  exempta  varorum  muilnuin  quorum  î 

a  το?-  miliûL  ccficrîq  Cum  M jmnmctiy  fiiccc-tlbres  Ca- 


Aydt's,  mtrtWidàfli*  omp* 

^fdhxrcdem  lm  m  nmtiwift. 

Çjtld  fi  ϋίίύ£Λ(4  fit* 
ÿuid  de.  fptiTw  er  tiAwrÀÎfbtft, 
pmjii jo  comptât, 
isfltfr*  menwli. 

pro  m*riut*  iitanfuiro  prtrt 

jgRpraftrtoi. 
tsin  fr&nMirf·* 

KJ  ^An  pro  nrptr* 

11  tAtofihoc  fin  ttyf*. 
ît  Paniinù  ρτβ  fttfïfr. 

1 J  ι,Απ  f/mt ri  pvo  fdt*. 

14  m*Wt  pnfv4-§U*· 

h  Αυτή  fefilL·]  pt'Equamverus  rxcmp[uiTi&·  QpkiJa- 
tiqcuiusdJictLc  Riitcarruh  mcttimtr.  JTA· 

Ttf  w7ÿ  ijutvi  CitïE  ffH-μ  c*J'!ee£ai  ya.u*tr(*w 


:t  ccpcrir,  Cnm 
ivpKr  Sÿrrarh.Arifctnde  .4v*yp-n  orciipiiÎtncf  iv  ipl 
qti1  tque  I  itcroiblyr-na^  LuhiTradonu  VrKmi Pontifi¬ 
cii,  Se  obteftitrione  Patriarchit  Hitroiblyxnknni  Coiï- 
fiLiLini  patrum  Glaxo  mont 1  coiiucmr,  qua  eoiluî  Oc- 
cifiêna  Principes  commori  xt  ma  populariter  Îutnpsc- 
rc.  Ac  mm  pn  m  imi  vl tntm.irt  1  ix  ecîe h  tes  tÜx  ntpedi- 
lion  es  cœpïj.%  lump  ra  oms  Sj  fudeepta  νςχ,ι  annis,  aai- 
tcqdhmluec  icrihimus,  qu.-vdnn^inris  fcsaginca  fepte, 
tsquici  apparet  ad pnftinaî  frudotuin leges,  quiede 


ί ihi  i  map  e. 5  p  uh  hoa  c&\ J  .ittom-  am  pop  n J 1  atic  prima 
ami  e  m  û  fuir  cnllrte,ùç,vt  Cai  j  OliguLr  Cçfati^qui.4 
Suetonius  tr.ïdit,  Sc  C.Sdpïonis  filia  ex  ærino  Ck  alw- 
rtirirjicPauU  Æmylij  fih;e  dua^Àt  ÀnJhdii.Eilquçiû- 
tributionis  ipcctw  utaanuiibtis  pené  Prcsuindhccni- 
munis,  qut  optrubtionibus  vriuirur,  ntic  Vlla  noneû 
jure  vtinir,  qtiainquam  iureduilfiiégent,  cniqunra 
tanitmiciTt  iuMi ,  &  de  fus)  ç-iisque  fiïiam  fuani  effe 
collocandam .  quod  ÇalÀ;. ai:  è,  §■  rmapliciter.  tir.  de 
nrolu  icLL,j„i!  prr  Fredcr.  Alot.  Cnnù  jj.  vol.  1.  ioh* 


op  itu  hd  fnù  bu  s  bei  lc  I  ïctams  h  abetenr  u  i,ba:  o.  lk  jq  lec  ^  Fa  b-  OÏL  de  I.  î  .  C-de  fl  it.  de  i  magin  ib*  Bald  Cn.!h 

r  "  ■  ■ ;  ~  -- -  e-  r - -  -r-  ■ J -1;  — .  XT·  -  1.  ucmmcni  an  cari  ai  uim  C  dc  SaCtoL  EcdcE  ÏVilcür 

h  0  c  5  ur  e  J  >.·.  I  c  I  Li  LT .  de  ]  ur . loh* Raynaud, vba  fuptmL 

*6.  Guitt.  l]ap.  dmh  î-  &  iterum  bng.iq  AftliftunL 
deahm-  Pt  tlaeob*  vhi  lup.mjm.yk  Lucas  dcîW 
dd.  vlt.Ciiccïaéï.  rnhut,  Antibjatê a,  panepcinci^ 

Ç.rc  Par  m  mn.  y^quoru  m  omnium  ibt  ictitentMJietpi* 
nemdeiditriotiiotc-M  tilia-  pesé  te  ,  iurc  qmdtraCDKi- 
muni  pnfle, 

Pfltto  ch  m.  di  rit ,  mirlt  U  fi  Ht .  i  π  rclt  1  gî  ctiam  cqîI- 
ucnit,  (I  dripHXnla dtïtnfaxai  il' ,  fi  camen  raarmocpifl 
te  tk  effet  h  1  letpu-uitr  N. un  torils  iaünt  &  Enisdilpa» 
liti  cutis  fit  in  matrrtfinnij  corilsdcorione  ,  iRconclr* 
tiv-'iic  ftïiaa quacl"ira,cs fent.Bar aliorum brid&ccn* 
tuni-Î.cino  gertefO-D.de  cüLitixS:  dcitionib.  Dubicnfi 1 
cil· ,  cum  vmens  parer  fiUnmcdlopaiTet.  b  iiccmrribB- 
non  cm  exegitict  :  lu  qttp  non  puro  npiiulahoEierà 
dcbcri3cu.iii  nd  heredem  non  rrauffaE,  icdpainsidjui 
flrtn  filin,  quodriim ddâmdto eidng»ntr ,  rtnn  qinâ 
mortuûparrehJ?rês  eius  habet  ,’-Tnde  collocari  pal»1 
cljundc;  ncc  eadem,  necdltras  îndic-amr  tr.urldonn' 
di  qua:  parris  fuerat ,  quod  ChaiT.  ddpurarRuRtif  h 
gloi'  verbi  Mitiigt.  titt m ,  5.  Siarti  è  èonrrit  ff  Ftli.uin  F" 
ί  ut  collûcaueiir^ncc  'tara  opem  c  vegeri  Ρ5·  ca  ryeuuU* 
burari  non  debet,  fi  poftea velit  oagerr  ,mte  folfl^n1 
dotem.  ,  dcfuoqtiippe  eadem  ncccLllt.w  iftfch#?™ 


Gn£Litatc  incepti  dt  fiutorc  c.iuidr  sddi  CiEpEam,  Nec' 
pal  u  uni  m  eo  d  iic  Η  π  m-ji  eftGonlli  ctudinc  quisatijiri- 
ujita.  cou  Lien  EJ  cin  ■-■  ^izcTtOj  aitr  prrtxipuonciiu  vcndi- 
cct,  Quur  quodCouili  c  Liulmc  ,sd  dXinre  viiun-rfali  &* 
popuim  mbEJinU'.tiùii  vtuidonon  amicti  cur.  deom* 
tics  qui  vfquacn  vnilalliiuiir  codun  iure  renetur,  dkn 
icit iit  feudi  indita  ncccilicacc  j  Conlhcmdme ,  Ar 
loiptiatoab  iurura  dut  iure:  Nec  enim  vllum  fcudum 
eiLquod  talia  non  debear.  At  h*  cottuemiones  qu^ 
ihttc,  &  partis  primtorum  incunmv ,  vc  ucc  parrioni 
peribnas,  qiur  confcnhunt ,  rtanigrédi  pomme  iure 
icilicecpaructilan  L\  JÏn^ubs  .rJbg,ïîci,  ua  non  altos tc- 
neni  quam  qui  confi'iiï ere, ucc  aduerfus  .iliosprçkri- 
bunrm  quam  qui  pffldHtdre ,  6rnon  v tendo  amittan¬ 
tur,  quod  valde  uôtàndiirn  clh  nc  ignoratadehitican- 
£ticn.cbr,w offundat  ad  ddcnmnun.-bi  cognitiones , 
dcqno  Alb.iin  Ritb.  C.qnæ  ht  long.  Corti I  q.  xj+  τ>ο(ΐ 
Cv.iSwPér.  de  BeSJjpcr,  Anr.  Rut.&  Ratbir; &  di)  c. 
ad  audicntUm.’ extede  pnufccip,  Bocr.d,  Derirt  ίΐ·ί* 
r  ttm. -4,  Licohd,  rit.de  botojg.mLn%p.  AnriK  lac·:  vbi 
hip,  ]'xrte  u  ^.tcfLat.  latius.djilhrcmns  m  Arr,  ric. 

dtr  tpproprwmtw- 

Noia  5. 


r  Avde-5  ■yfMiw  /7  m  rfr/V  n  tn  Atbtnta  r. 

i  pro  n  mptiAni. 

t  1  Lf  Propricr.iriufti iritçliige ,  non  idem  in 

credlipre  ,  antvfdiuituario,  ant  dfraria  CUI  i.'iæiJ.'îÿv 
λΗ  vlchemrr-N.uTi  ùmeeff  id.i^na  ri  u  dici  pareil·,  h.r- 

a  bcmmfen  plus· aliquid  perfonalis rcnrrcnriar  i;c  tj b [b - 
quij,qited  l:  pm  an  à'piTÎona  nequit  &  mccflibile  eff, 
vr  «iicrmiiakMiprriijJibeftorttm  t»  iure.  Qnnd  & 
MiÊ  üisiijrmdc.rülhi-Cic  ALietL  Aril[£t*lib,  iip  Gnn- 


dorii  iarn  promilTx  ,  qux  tte  promittende:  fait  ♦  1E^f 
mnlm  m,rior,qLtcd  Affhibrk  ceolirir,dCoo.n:,iy-dubn 
cationc  14.  &  B.irr.  nuih.  rriqur,  C.  communia dc^^ 
gat,  quo  loro  quamquam  non  putant  psît.i’nt 
pcdTL·  ad  cam  dorandim  qua-  iam  UUpca  fit  -,  nrc ak 
eam  q  ua:  fe  alere  potllr  ,  cainriiahud  infEiririniuinuti 
cùm  i  praecedenti  parris  obhparmnc  riec<dfittis 
tlendx  pro  iri  irta:  doris  proSdleitur  ,  licuti  ^  de  ris- 
riieurii  ttadmrr.  ,  „ 

Sri  ίί 


38<? 


Des  Droits du Prince, Art.  L  X  X  X  V 1 1.  390 


j  5f,  j  &  a',  :tj  colfotiori  s  filin  i  lis  tribu  it  Ca  nfumid  n ,  4 

imclligmJr  eum  impendio  pnimonij  &  rei  fuTiilin- 

xrs  îinmi^iîiione  lit ,  .liibqui  opiis  adloanx  uou  ea¬ 
dem  caul*1»  vcliiti  eiusetiïus  hnjm  pro  dorcaeeepta 
dt,  quamlibet  gratis  di  icku.  Kaus  CôLÙclüJo  Aonlu- 
Ciuni  îüc  pitTLatuinrn  pai  ris  rt'fpidt  T  yî  it  su  inde·  Li¬ 
cia^  ftd  facûlcMes  ci  lis  iublenari ,  viiÛidc  Euo  qitniTt- 
luimiuiuu  perçût,  in  quo  wtadiipûficÎQiîiS  cotilsdcm.- 
clo  l  it  i  quo  J  h  irapcii  cfc ,  quand  ibec  gratis  S 1  Abçt  p->- 
Eîè  s  quodexoptaEprÆ'èrcH'n  nohiiis,  qui  ad  dotera 

ΠΊΛΕ  I J  .lE  Jf  ΠΟ  11  r  LUC  ELIT,  lUÎÎ  iÜUL  pSTCUlii  iliiLlL  Ελ  Ιί  Π  Ki\ · 

rsa  cft  l  iLobini  vbfi %■  nu.  7^·  q^i:ini  CJt  lo.  Raynaud.  β 
rLtuJtt,  _  ■  ,  f 

4  Dubitatu, au  Îpuriatqüoqtie  luEcdiipoÎmo  proUcL 

i'ctiici  quo  ruitterbiÊa:  dituUmr  ftwoiiriÆ.Mart.  Lan  ch 
c, l. oj t -.ipuil ,  liid.  v  cl  lions .  fcuj.  earifi  «r.  ikfvparamr 
prüildîv,  te  ad  ipLiriasquOqui  profflgandam,  quiaal 
oaruin  quoque  alimeiira  patrem  icncri  iurc  traders 
tur  .l^qUEiiis.cft·  0ird.Alex.d4  fimilitcr.  Tu m  tociuu 
j  :  h  ib l  ,  in  <Üfp editioni  latis  à  turri  commun  t  «torb i- 
rntt.d'ir  lS:  privilegiarii  s,quar ius hngularc connnem, 
umidlt  !  utentia  à  pertona  cxpre&i  ad  Aura  non  Oi  - 
prdiim c^mgendanij  dequri  uulVrn  dUpngior  coin· 
trient  aru?  Are .  il*.  Quocî  Si  t  κ:  ipfo  in  calu  dm  rds  lier.  Q 
CünRNcapol.n.vi  dubitaïio«c,&  Iacob.bt.cic  fend, 
vecf,  qui qUidcm  mneJliti  prarÉteîunt  juxamcimim, 
num.7?-pcr  Decifi  Iruwc.  ç.yIlcxx,  de  ofcarctod.  El- 
fet.enuu  hoc  Ganftrcttidforra  nmnnîi  condere  pothis, 
quîra» antiquam  interpretati·,  Gim  pralertim  midi  a 
cxprciÎà  fit  Conlucmdo ,  quxfpiirios  quklquanr  de 
buj'ii  paras  Laper;:  vero*  quolibet  iimlo,  A  et,  430,  π  ou 
igitur  d-od.s,iiuiijJimcïittifuiii,JtfÎ  aliOj&'  l'oitL  cuntra 
GbaiEpuratiir  d.ÿ.  4 .  Ar  Bocr.Oedr.u-y  longa  difpura» 
clone  mndcÊondudÎt  iïibditos  moiicriiîè,nr.’c  ad  tiilbu 
prolts  inuduip  Dtinutios  adiuuarc  debere  in  tpuna 
doïanda,  arque  ita^lij.obicmari ,  atquv  adeo  ita  iudi-  D 
cmmijatcftik  Egu {^rqcgo^c bticntim  panem  mitti 
cambras  opoifeji: ,  mt  a-cman  hoirücc  eodem  dotis, 

'  dcbcrc,Papo  arcÎtirniquiuÎiTiJed çat$.oër.  αοιί.υι  dfi 
drpjjn  (irîtrüt.  Aet.i.  Non  i  licmtantcn  purnti  c  tn  iticc- 
ftinuijjed  jij  naturali  J  ft  ic  lligi  vohim. 

j  Quod  t  it  filia  dictum  eft·,  non  putant  ad  filin  m  π  ia  - 

Xculuin pcoditCcrtdum,  quia  ir.mbmujnLv nd  [irratio 
poijCÙni  dotent  filius  capere  fuL-ar  nun dare.ic verum 
dL.q  Ltod  1 0  R,u·.  failli  r  vbi  ion  &  ex  ^·υ  \  ,ΐι,  i  fit ,  d  e  S,rni 

rjeot-g.vbtiup  l'o  r.Dedi  tso.SpeCid. rir.  de  tcud. 
§,qitonii3iii.  Adîiclni  JX.oulL  [7,  Barbae,  ürdaruiH.  j/ 
fxr.de  teit anu  A  ego  probo, 
tf  N mn na Ji iotin  q  1 1  itlr m  profit enn  idem  ituris  % 
quam  11  is  multa  hoc  in  genere  cornrnrnifd  (cholic  i b- 
Icaiit.j  6c  tugueari  â  naamtuoiuo  carnali  ad  utatnincK 
ciium  fpiruuale,  inepta  rranlttkp.c  &  futili busi  argtt- 
mcnus-ifLparatfs,  de  quo  El-Jy.  dtfputat.c.  EcJefia 
fantEa  Man a·, cxt.de  Cduftit.iS:  quos  qosi gerit  Boën 
De^if.tii..  nuin ,  ji.  Afai£t.d.Dcdri7.niim  u.  lacob. 
iVi P  *  B.cj  Lcd  late  c.  ra>Tniti  us  verbo,  d  0  dem  qu am  dc- 
deracCJi.ilf.tM  4. 

Nec  item  filiae,  qua·  mcoululro  patre  nupfit  exrra 
cati fas  l  ego  1 11 ,  n  equ  e  tru  m  B  La·  boet us  rn  b  n irur,  k d  r 
pair  i  fil  iam  collocanti.  Ncc  mdioi  debe  t  dll'  c  ondi  1 
bo  filin; per  fftitibcnris  innidoaLLEinfciopatre,  qitam 
eius  iptit  à  parie  collocaia  eft,  [edgratis  &  mdocata. 
ligocùni  pacer  raleni  ilôtattnaa  cençatur,  nihil  Lll 
spiod  deea  caufai  iubdiris  repofear,  dc  quo lüiïerit 
'Chriil^.^.  ead.  glof  numje.  Boer.  DttiC  ijft.  ibimii 
ïoajtn.San(cm.  tir.  dn  lty«u\  .utlfs.  ^.4. 

%  Net  iraixi  foreuTin  collocnatd  idem  quod  part  is 
naris  q&quod  Alex,  ai  tibino®  ιϋί'ρ  it  tac  d.  C5ft  j/.voli, 
VttotiC  BniiLCo  1  tfi  104.1  oiauj  And.  add.atl  5pct.it.  iit . 

^fgwr,  m  CffljC  ώιτί  f. 


de  feud.  AfUidt.  Ιΰ.  de  fler.  d.Confl.^  Boer.D.·- 
cifiiÿ.qnü  beo.  pro  fu  bd  J  u.5  contra  fcnrcm  t:\  m  tu  r.m 
i  urtica  L  u  tn  icd  btr  anno  ijAÿ.  N-excO  rcciiat  l^pt».  vbi 
litp.  Art.j, 

V  r  nec  libo  prorim  tre  ctd  Eocan  tfet  ltei  1  ud  t>  τ  i  ro ,  9 
quod  Boib  feribinti  DccUd^  nium  xo*  AfiubL  vbi 
lu  p.  n  oc  I  το  ai  ti  u  .s  v  r  ibid -  mpti .  r  s . 

De  Λαό  ut  collpcanJa  nepteex  fihaex  cusus  per-  t* 
luna  id  ilis  Luinpcrreh.it ,  non  tine  ratione  dubitatum- 
Contraria;  rationes  diLLiiirm  ,  acptopemoduni  cAvt 
cestii;.uii  li:e  lucum  liai  Çbtifrfettidini ,  iubrogadutic 
&c  rep  ra.l  L  '  1  ratu  me  i  svet  darue  <5c  tiii n  c  om un  Cl  .έ  per  - 
ίτι  n  a  Ac  qu o  A  illtct.i  bid.  diiïe rir  n  um  N’.  l'c  71.  Ti  ruq. 
i  n  3  l  r»j\  t  d  e  pri  ruo  genit  ur  1  q.7jt.  CbaiE  d.  ÿ.  4,  A  l  liiL  ·Α- 
vbi  f  up  ,,C  multi  pfex .  1  nt  n  1 .77. 

Sed  nec  riluL  parris  lutretli  pro fdpfi  collocanda  11 
idem  utris  ί·[1 ,  qumnqtuin  rariopbndiur  de  marri 
irnmij  fauorc,  IlcI  vr  iam  diximus ,  lus  id  non  hls.T  led 
patri  filiam  collocanti  tribuitur  :kl  inopiam  iuble-’ 
uind.un  .  qu.r  cadem-rario  m  !i!inb®rtde  uon  eft,  Ar 
inntà'tîüJTe  per  i  em  a·  vanar,  de  quo  Mak  ut.  de  luccti . 
col-pcnd.  t  afd,  AJe-x.  &  And.  de  lier,  e.  t.  ΐ.  dunan- 
cint,  qi.nl, ohin  feLid  por.Alicii.  Buifi.  DeLtf  ijo.concia 
pnoiiit. 

Sed  nec  Dcmfiniis  pro  feipfucum  vxorem  ducir,  t- 
cdm  dotem  occipiat ,  quod  Aftlitt,  Icnbtt  d.  Conii, 
nufn.i]. 

|Je  nurrr- fili, uti  callocatrrc  pollet  vi  der  i  ratio  ont-  13 
ni nn  parcum  patre^cmliOL  arrribuitttr.  Aftlidtts  pu¬ 
tat,  qui  det ate  non  ttn scat u (  ull  kmc  ititnbti cientem 
porh'  exigere,  manem  non  reneri ergmieç,  indicere 
polb-Ego  vero  exiEbinu  no  elle  uls  hoc  1  n  tributi  01  us 
nccdtirari;,  led  volmuat i  tribue ndirm,  hcc  i  ll  nonm- 
qmirdun  ι,αΐι  parer  aut  marcr  dum  e  jicceiïè  habeant, 

1'cd  an  v etn  it ,  prora  tlbri nr  ite  c  onter  Icxtnc ,  n  rc  h  ane 
vucltu,  L  ?  Sfiÿxtv  n,ncçcJl:Li  [ii  de  patre  intolli  gi, 
kd  ite  fii-miiiinuiu  cnncijn  vt  te  marcem  queiquv  ii  ■ 
.gniheaxe  debeat,  eùiiiiit  appel  lari  u  uni. 

Noie  irur  e-χ  'iac  ,ιΐί.ι ,  nn  iriaiitiis  à  viiîâilisvxonsj  14 
communit  ti  la  t,  η  n  nii:  1  l-  rates  u  imh  u  u  n  nes  poifit  cm- 
gei-e  T  dc  quo  ChalE  ambigit  d,  5.  4.  &;  contra  confir¬ 
mat,  &  polTe  jmtnt  C  οηί,ί'ο,  tgu  puobo  ex  Arr.  te  f. 

quo  dotai  t  filiam  ù  inui.r  ràarin  per  mu  mur ,  Ieihs 
t  niupcni. 'inoras  Ipc  ;id  debita  quidem  incceiHonis 
lELodiniL 

Nota  }, 

^  Îjr/rj'fifWttrij.]  f  [je  i  ii.  b  il  diu  ué  notât  ek  ciiifa  feudi 
p  rouer  liomem.,  mie  lumdiChuuL  habeat  pei  Le  f’ubm, 
iiuf  Ivi iiliLiu  lu:.·  1 1  rri ldi éti cine,qiuq J  CbaiLnôiatut  d. 
f.4..glotwrhi  f£thn?nmn\  te  ludicarum  arrttw 
lLiii)irPiipo,vLM  fup,  arr,  (e  Puidl  iy(itnr  iiimbuciorii 
mdicere  vnara  ,  qm  (bbiecUis habt'i  rauonc  lunfdi·· 
shonis  tanmni  :  Svd  viiij:  nofter  ivudum  luic  Iunldt- 

tlifuiL  ijiiri  Nuulr, nç-ç iuî'süichuncm  Jmckudo. 

Porro.quûd  de  ftihieét i -,  {cribtt  >  .de  immcdiat?*  m— 
tuligCi  nair.biiqLu  iscun-.l-ishrbencfiüulubent.  bue 
elt  l'Jî  tr.T.Me-fitf  .i  us' Lion  lÛ  111  Jiceildtj  qua  de  1  e  düuu- 
tiif  l,3Cob. rn.de  lionmti.  [ium.3r. 

Nfv  vctp.qiiod  multarum  Prouinaarurn  Gtmluc- 
tuiiiuts  Γιιααιη,Ιης  ru>b]les  vallàlios  exapit, quare  cr- 
nerviis  te  miicre  1  mûi  ata  Jil'po  Γπ  h  ^l  net-iî  iier  imrïfi- 
gcn^U  r  oêc  u  j  ilin^u  e  j  sd  u  u  î  v  bi  lex  non  Jiilmgiut,  te 
nuicjdjfpofirioni  nobiles  quoque  ΙυΙημι,  ipiaimun 
quidtnr  perlbiia  υύΐ'ΐϋι  conuemre  poliunt  ha1  muv 
burioiics,  inçt  Ifigci. 

r  Par4f  nitn.\  Diqjoiititï  Ümitacft-îdeôquc:  non  dt  pro* 

«I  u  c  e  u  ili  ad  .1 1  i.w  1  pce  ks.debi  tas . 
f  J)attlUr/t  ]  Hoc  idem  fîcri  fciibic  Boër.  ra  hisopi- 
R  ij 


3  ρτ  Des  Droits  du  Prince,  Art  LX  XXVIII.  392 


tulariombsii  omnibus,  qy*  diicrminararn: qtlantita-  A 
tan ,  itntinüdiim  ttagaiionis  Canfuccudine  non  ha- 
bau,  &  ivominatkhîn  AqiüianiSj  Lemouiabus;,  Pe¬ 
trocoriis  ,  &  Agcmicnübus*  &  qux  alibi  tx  modo  ri- 
CultiHiim.^C  nectfîi^tte  erogari  unis  yLiimcnturarbi- 
trio  iijcerto  T<|a|fi<0  apwléôii  hmiii,  qtn>u  A iTtidt,  ICP- 
bidJubioii.  qviütl  &  Îkiendum  rom  quoque putant, 
vbï  dirtimu  quaniita*  non  ΐΛΛ'  arcftitm  cade  re pro¬ 
jet  Ρίψην  lu  flip.  arHl-j.  &  extar  Le  ortisGritca  qui¬ 
dam  &ηΛΜο',  qii^in  moderat^nc  cürwi ,  qu* 
t.’a  Λί-L^t  Gri’-ei  vocant,  caiule  lu  rationem  fequendam 
it.it  uit. 

^€n fitpiw  biiÿftîtùéîiü  (iWptUt. 

f  F(w  ^otff  'Vrto  ]  Vna  tilif]  lu  t  ci  am  ÎI  maxime  U  Λ  tu  n  on 
Ht,  rn  b  uit  eui  m  id  i  us  Conflictu  do  pro  vil  a  aîiqi  1 1  da¬ 
ta  patri  o  pi  to  i  h:  ,  quai  de  YC  Doit,  êc  in  fp c rie  A I ïb  it. 
cilUnc.d.  Coud.  ]",  nmn.io,  quia  &c  vas  dicionis  ali¬ 
qua  de vna  &  meata  diddebcat  3  quod  itle  kuign  di- 
ijuitxricmc  peri  cqu  il  ut, 

Scd  magna  dubitatio  an  pro  cqifern  flïpiüs  tribua- 


tiir  v  eluti  fiarmiFo  viro  dentio  nubere  velit  j  Primus 
MaTii.cr.fdnd  tantum  debrti  putain  r  in  rit,  de  ndifl.^ 
item  quatitor, Papa:  Diàf.57.  Lad  Bocr.  DeciC  :kî.  & 
IjuChéifli  d.f  4,  Tïraej*  blé.  Lhoefcrmtmr,  g.batus, 
nutn.rj),  D.de  vtrb,  ÎJgnifl  &  rurlum  tract  de  primo* 
geni:;  q.  γοΤ  A  Bu  ans  vbi  bip.  Anubolus  vfcdîtip.  g„ 
mtdtipiex.îiFfin. 

Mouiï  qiiŒÎtionem  Aonbalus^an  is  Dominus  tui 
id  bis  competebar,  fl  inEodefbm  feudnm  fi™  ttan- 
faipfîÎTér ,  cdiftl&êiib  mille  pollâir*  nue  militiam 

?  [] b  q  m  ,  an  eo  ι  me  vri  p  σ île r  >  aut  dio  muiarc ,  &  re* 
de  pniarnon  pnlT^j,  quia  talis  diipüfirjo  perlons  Do, 
mini  non' congrueret,  née  hi  caiuscxiWgaJTeM, 
B  nec  verba  3,  ergo  ncc  dlipoiino  (quod  t-go  lié  acc^ 
pio  de  bis  quidem  qui  conuenire  neqncanr  )  akî- 
qui  fl condïüO  non  prohiberer  contra  ctJiifnduiûjrt 
mcafu  An.  S'î-  Il  EpiiCopussur  abbMj  aut  fxra- 
tur.  bel] oflicro  captus  dt.  ^l:c  bono  pubiico  mibiinj, 
au  t  i  u  cafij  A  rc  *  ç  1,  pi*  q  aace  n  on  cfl  fi  0  e  diflmctia- 
ne  accipiendi  Anùb.  fcnccima.  a  modü  espedi, 
iuim.  Sj. 


Article  L  X  X  X  V  1  1 1* 


P3  v  a  N  d  le  Seigneur  oA  faiitb  chcuûlicr,  &  aufll*  ion  fils  s  hom¬ 

mes  luy  doiuent  faite  pareille  avde  t^u 


A  RT  t  c, 

1 lilfH 


deflus. 


mes  luy  dôiuent  faite  pareille  ayd 

Λ  αλ  V.wdo  'Oommm  cxorn  ttur*  cqttcftn  éigsitAtf  ant  f filttts  nm  prrniogenitfff  ,  wf 
dcbmi  é  prœ  faire  (tmilem  opttuUmnem  quum  ÜiPr.t* 


Nota  l 

Oriuptrw  /jufflri*  eium  nert  tijsttci  na  feruntur. 
Srd^n  toit  rptuLtis 


a  Qttàd h  Itigifwt  Eli  SclixcinEriburtocÆ- 

j  reni  quüqucPituutiLLLt  &r  rr-gnis  fere  comnumis  & 
vfurpata,  rtcc  fer  i  variant  hac’in  re.  Et  fuit  ls  ha  nos 
balthei  maionbus  noftiis  vehementer  es  p  eurus  s  &  a 
EaionihuÎ  ieeiinduin  dr'eus,  Ntmc  rnubteudinc  aiti- 
bietniuiTwqui inanibus  ic  flne  re  titulis  tiunent  jca'pir 
VilcÎçérc,  Id  vera  ofnamltiitti,  qui.i  iuîhncri  ex  digni¬ 
tate  fine  pecuniariis  impendiis  non  potcrarjViJum  pn* 
feis  no  mit  si  honore  ni  re  fia  rubiecloru  m  gracuJ  itione  ^ 
,*«'-*.* «■  &■  OÉÏKtJA  CSC  [pi.  Attingit  hocquuquc  HaÜcaflwf,  CU 
bbjtj,  c0(jjeûl  Joco  clientibus,  id  quoque  incubuillc  icribit 

crgap-itr&nosvt  eVn5fi  ^  Q  ^  -nar^rc 

wj.ïjï  ?  JihiXiJfutTtyT  fUTt^-T,  AC  fuit  per^ 

iiludqiioqiieflEftile,  quodm  aum  coronatio  veteres 
viutpahancfquod imptraroribus  decreto  triumpho  in 
vlïim  coronarum .eqnftttbaratab  papulis,  fai  decre¬ 
ro  danti  m  triumpho  ,  quod  Cic.  In  oratione  m  Pi  To¬ 
nem  fa'ipfii>qiW  tamen  niftConfliecudÎtic  induilo- 
m m  exigi  vct.it  L .  C-d  e  lur.coron.  fie  b;un;  intributio¬ 
nem  nominatim  ïo,  lïJauchus  M aJlili en fî.s  improbat, 
ni  fi  ConfucEudrne  induct^ti,  &  làcobiiuts-  ex  co  rca- 


C  rüms  generalibus  Kcgum^Af  Epifcqjph  puandbus  in 

iucutidofvr  Soquuiiiur}  aductlfu  eùm  Epiicapati^  a-ir- 
fpicanïur, alibi  cbsriôitiuiirn  Îubfldium  appelbnc  ,de 
qiioiotiga  cft  difp  MM  t  IO  apud  Ëoer.  iilJfiéit.  ijp 
aüquot  ibqut-nubüs. 


..Sed  tameti  trsaSbï  .etiam  *b  lu  lia  Cælhrc  plurimas  t  media  tutas  Sc  incluums  impeti  il  vt'caru: ,  qui  itérant 


ahtL'tçtbujs  coronas  aureas  auri  coronadj  nominc  feri 
bit;  IA  un.  Uh.xHj,  &  xbx*  qtm  loco  ïll'c  author  feribie 
plci  6  k]  1  ]  L-  praetores  quamquam  MagîÎhatü  exiguo, 
mipcctaiiî  ommneniis  triumphalibus  rnulmm  eo 

mi  mine  dur  s  à  Pr  ou  incialibnsfxigiH  c,  H  oci  n  généré 
fmâ’e  fifxhtiia;  qu*  pftfcfldihiis  de  pfDcrTn  (hlibus  Pro- 
nindqs  ii  igred  tenti  b  us  co  π  fere  b  antur3d  e  quibus  L  Γο- 
1cm  hD .  île  Ü  iEprô  confl  vi  n  une  ΐ  eganî  &  bcü  tenen- 


N  O  T  A  i- 

1  N  oblcs,  Efmyersj  Clïcualicrs^  Sic, 

2  BacheSiers. 

I  B:mnerets* 

4  B.ltOU5> 

5  Ciieiuliersdclok, 

G  Î?njgJfl4rfj  rudili*. 

^  cLtfuîter.]  HicOrLÎo  ab  inriqiiishononun  tradi  turT  i 
quorum  tuere  olim  militares  lim  :■  son  es  >  aliquorum 
etiim promotiones  tn rc  miliwtijppftcriiis  titulorum 
patrimonialium,·  eum  Junctioni  bu  ^  prarprifiti  perdia 
temporario  peimum  deinde  pcrpertio  bt  neficio  Jnd  ^ 
Principibiii  itnpetr.iflent ,  immUt  deinde  ik  Ihcpcfl*" 
ribus  quo  que  h  bonos,q  uod  Æ\ \ an  ns  icrihi  1 . 
feurarij  Marccllitio  ik  Procopio lib.iiij.Gotfiiicac  bsB. 
dicti,  qui  fcuiü  duâbii.ï  autpau'onis  pr;jfrrrciir,pbfte- 
rius  &  ftrairires  qui  Dominos  in  equos  tollerent  & 
equos  regerent,  lique  pnmns  mtexCfcittos  graamis» 
bibratii.  BacL-itcm  fecundo  ab  liis  gradu  IHuccdlariOS  i 


cnftodus,  &  corporis  pcotcdlovcs.  Horum  GrcgoiiiiT 
Turohlfis memhiiijVt  de  Od via, qui  Biiccellarius  tilet 

Æti^qui  GÜâmetitariaGrçaun  Bafliicn  ΙοηρίΗ,^ι*3*-· 
ixat  esui  sfx-naidu  inter;  rtncur.MeminerccDiffl 

&Vifl^othonim leges ,  A  huc  cutrcl.vtuii  jtd  voie® 
patroni  C^dttn  gradus  pro  morionis  dt  Îcutaiib  κ 
WctUanie  Tuli:  ad  'oqucflrccm 'ft  decus  bd- 
tflei.  ^ajwriWjititcr  equites  &  ipfl  >  fed  meliori  ctuun  ί 

gradu 


393  Des  Droits  du  Prince,  Art.  LXXXI X.  3.94 

oradu,  quibus  vexilli  aufhoritas  ab  experimentis  effet  A  ris  ea  fola  vis  effe  potuit,  vt  hifde  honoribus  fruercn- 
oiu  hta.Vuit  enim  vox de banmere,  eadem  quæ  nun cde  tur,quod  &  Bar.d.l.nuhtes  indicat,  &  Saly.  l.i. G  < -C 
4  ...i >niim»nun  μ^Ιμιμκ mt  nui  îur. ôc  fa<5fc.  igno. &  IaO. milites, D.dc  rc iud ;  Fely.late 

_  A  i2TD  -.r  lîk  ii  1 1-»  Ç\r\r·  Pmr 


Cornette,  quibus  ducatus  turmarum  tributus  erat ,  qui 
virtute  ôc  opibus  antcftabant,  quod Froflàrdi  hiiloria 
fæpe  indicat. 

4  De  Baronis  origine  quaedam  ludit  magis  quam  cx- 
plicat  Alciat.  lib.  parerg.  j.  c.  iy.  Barbarae  vocis  origi¬ 
nem  inter  Latina  nomina  confedari  Delphinum  cit 
fyluis  appingere  &  flu&ibus  aprum.Dc  Marehionum 
origine  longa  difputatio  eft.  Alciatus  aliud  quiddam 
&  Amerbachius  apud  Zazium, putat  lib.  de  feud.  par¬ 
te;.  Ducum  Imperatorum,  &  Comitum  ea  poteftas 
fuit,  quam  vocis  indicant,  Almyralorum 
analogiam  repetunt ,  diuinatrix  eft  coniectura.  Sene- 


in  procem. Gregor.  A ffli  .Conft.31.  lib.ij·  in  fine.  Fuit  6 
enim  ôc  antiquis  quoque  imaginaria  qua’ dam  militia 
eorum,  qui  extra  numeros  erant  titulo  tenus  &  abfen- 
tium,  fini  tantum  fluendorum  honorum ,  vt  qui  Ma- 
giftratüs  aut  Canonici  cieantur,  vt  loquuntur,ad  effe- 
<ftum  confequendæ  præbendæ  Canonico  debitae,  aut 
qui  honoribus  perfundti  eiurato  Magiftratu  à  Princi¬ 
pibus  impetrant  vt  Curiatn  ingrediantur,  ôc  feflum  Hodie  a 
admittantur,  muti  tamen  Sc  fine  fuftragio,  inani  ima  -J"#™**1 
gine  priftini  honoris  dele<ftati,priuilegiis  tamen  vtun- 
tur  prioribus,  de  qua  militia  meminit  Suetonius  in 


iwniiuyirtiu  »·»-  - -  x  .  λ 

(calorum ,  Barbara  vt  &  Marefcalorum,  Bailliuorum,  B  Claudio.  Tales  f  unt  quos  ad  honores  creatos  appella¬ 


mus  ,  vt  qui  Curiam  (edantur  necvacuas  fedes  repe- 
riunt  &c  codicillos  inanes  obtinent  nomine  eleemofi- 
narioruin ,  des  gentils- hommes  de  U  chambre  ,  «Se  talium. 
Quod  ad  hunc  locum  obtinet  vix  probari  poffc  exi- 
ftimo ,  vt  lîc  fadi  equites  intributionem  poflint  indi¬ 
cere  ,  quia  fuie  fumptti adipifeuntur ,  Ôc  beneficentia 
Princi,  is.Sedneeorümquidem,qui  armis  quæficiut 
vitra  rationem  habendam  puto,quam  vt  ârmorum  ôc 
equorum  comparandoru  caufa  intribuatur.  Proinde 
nullam  vnquam  in  foro  intributione  petitam  aiiimad*· 
üerti  quamquam  loco  percelebri  i  &  peiiè  mendican¬ 
tis  eft,  Ôc  eius  qui  dignitatem  fuftinere  nequeat.  Nec 
vero  citis ,  qui  lponte  nec  coadus  cqueftrem  gradum 
fubeat  recipiédampoftulationem  Io.RayA'  Afflidus 
putant ,  nifi  dignitatis  fuftinendæ  neceftitas  impellar, 
tum  aliquando  diiputatum  eft,  de  quo  Ang.  Conf.  Q  cuius  rei  vt  perquam  difficilis  arftimatio  eft ,  ita  frae- 

~  num  Confuetudini  nullum  adhibendum  puto  gene- 


Francicam  volunt  cile  vt  Burgrauiorum  ,  Landgra- 
uiorum ,  Margrauiorum,  &  qui  ab  minifterij  diucrfi- 
tate  nomina  ducunt,  &  Germanicae  funt  origines  & 
Cuiacius  tit.i.de  feudis.de  his  inquirit,&  Beatus  Rhé¬ 
nan.  lib.de  rebus  Germanie. 

j  Cæterum  quod  ad  vocem ,  de  cheudier  attinet ,  ea 

fuit  quam  diximus  origo  virtute  primum  bellica  par¬ 
ta,  quamquam  &  alterius  etiam  ordinis  hominibus 
vmbratilis  veri  honoris  imago  interdum  tribuitur ,  vt 
qui  funt  in  toga,  quos  veteres  appellabant  Cheudiers 
de  loix ,  vt  Froffardus  fubinde  appellat.  Interdum  ÔC 
aliis  in  fago,  fed  in  ftrenuis  ôc  ipfis  de  delicatulis  iftis 
qui  nutus  Principum  obferuant ,  ôc  per  pudenda  ob- 
iequia  fæpè  emergunt  Ôc  illudunt  ftrenuorumindu- 
ftriæ.  De  quibus  an  iifdem  priuilegiis  frui  debeat  mul¬ 
tum  aliquando  diiputatum  eft,  de  quo  Ang.  Conf 
177.  incip.  vi  fis  inftrumentis  Bart.dc  Iaf.l.militc.C.de 
procurat,  dcalij  alibi  Antib.  tract.de  munerib.§.amo- 
do.num.7.&n. 

Sed  tamen  prifeum  eft  ordinis  equeftris  ac  fenato- 
rij  etiam ,  atque  adeo  triumphalia  ornamenta  ab  Im¬ 
peratoribus  talibus  concedi ,  tametfi  nec  equitibus, 
nec  fenatoribus  ipfis,quodcxveteri  hiftoria  apparet, 
ôc  ex  illo  Dionis  loco  quem  ante  citauimus  lib.xlix.  ÔC 
Li uius  Mafinilfx  donata  ab  Scipione  feribit  lib.xxx.cSc 
Tacitus  lib.iij.  ab  Caffare ,  Iunium  Blaefum  &  alibi 
Quirinum  Sc  frequenter  talium  meminit  Tacitus  ôc 
Paterculus  in  hiftoria  Tiberij.Sucton.  in  Augufto, Su¬ 
pra  30.  ducibus  (inquit  inftar  triumphos  ôc  aliquanto 
pluribus  triumphalia  ornamenta  decernenda  curauit. 
Horum  fuêre  quæda  quç  ad  fucceffores  quoque  tran- 
firent,quædam  ηό  item,  vt  ôc  equeftrium  quoque  or- 
namentoru,  magna  horum  pars balthcus  aut  torques, 
olim  anulus  aureus,  ôc  latus  clauus  Ôc  phalera, de  qui¬ 
bus  iniignis  locus  apud  Plyn.  I.34.  c.  1.  cuius  iplendo- 


faliterftaruenti,  Ôc  generaliter  ihtelligendam  exifti- 
mo,quecumquc  caufa  impulerit  honoris  etiam  appe¬ 
titi,  ôc  ornamentorum,  quæ  cuiuis  pro  naturah  pro- 
penfione  expetuntur. 

c  Son  fils  Aijne.]  Hic  (non  quomodo  fuperiori  Arti¬ 
culo)  diipofuio  ad  filium  natu  maximum  adftringi- 
tur ,  nec  de  paritate  rationis  arguendum  eft,  adftri- 
tfa  Ôc  alligata  ad  petfonam  expreflam  difpofitione. 
Nam  ôc  à  contrario  fi  de  patre  tantum  expreifum  ef¬ 
fet,  negant  ad  filium  porrigi  difpofitionem  oportere, 
ex  fententia  Boër.  decif.  130.  &  Aftiidi  d.  Conf.  17. 
num.  ;.  Sed  cxprciho  dubium  tollit  ôc  pro  filio  quo¬ 
que  intributionem  indicit,  ied  eo  natu  maximo*  qua¬ 
re  pro  fecundo  natu  filio  extante  primo  natu  indici 
nequit  ,  quod  &  Antibolus  fentit  d.  §.  multiplex, 
num.  73.  «Sc  feq.  nec  amplius  quam  fcmel  quamuis 
præniortuo, alius  locum  eius  ingrediatur,  etii  contra 
Antibolus  putat. 


Article  L  X  X  X  I  χ. 

1  v  a  n  d  le  Seigneur  eft  pris  en  guerre  bpour  le  profit  commun.  oba,„, 
pour  ion  fouuerain  Seigneur ,  '  fi  les  meubles  du  Seigneur  ne  peuuent  ^“· 
luthre  pour  le  payement  de  fa  d  rançon,  elle  doit  eftre  affife  &  payée  c  °N  '·. 

.  ur  (es  hommes,  '  félon  que  chacun  auradebiens, f  par  le  regard  des 
profitables  hommes  dudit  Seigneur. 

aQ(Wo  Dominus  m  bello  capitur* pro  commum  ytilitate, aut  pro  Principe,1  fimobilU 
Domim  n  npoffmt fufficere  Λ pro  redemptionis pretio  ,  debet  imponi  piper  'vajjallos  & 
pen  i,  pro  modo  facultatum  arbitrio  proborum  'Vajjallorum  didi  Domini. 

'Strgew.  in  Ctnf  Erit . 


R  iij 


3pj  Des D roitsd n  Prince,  Art.  L  XX XIX-  3 96 


Nota  î- 

x  QpUuUtn  r tdmptiw·* muitwh  /jjj trÆu  tr  nu>  l, 

;  /À  T-r^/.r 

4  L Art,  diflrùftiH  &ΛΤ fUl  Ail  mul/tlmM·  &$TA(in» cm „ 

1  A  OitjnÂÎtSwnritr  t$  prît  itteturr*]  MiliC,  quam  o[u- 
cuLSi  on  rm  vouirc  libet ,  whio  magis  Hiuendum  dk, 
qu'aura  puiÿca  &  cmnmtmsv  catlfit  primita. .pôdot  cfl* 

(îiiaiÇQnlidciYitlu  eltinilkiriu.vcs  qua'.  C  cmufiUimA 
ri β  I Lq.it-  &  J . vix te. $; vk  Cd l  L.ui  10IL  £ Ü enfin  bec 
oui-i  valde  publied,  ci\iu  quis  bella  capitur,  quod  ver- 

*  :'  Vjijjt  L·  t'mfh.  ]  Oim·  duo  eodem  recul  unr.ue  que  enim  ^  D.,nl  T  reb,  iJjfeûl  Rom,  J  J  ^ncj  ^ *** 

vpliras  communis  in  vjto  bello  verikrî  poteft ,  quoi  à  primum'iun  alicuiri,  quod  Ια-  Γ.ιΚ  5e  AngeL  notant 
Principe  non  fit  Indictum,  neqncvUumà  Principe  no  çqiullus- lufi.dt'jrer.  diuii  &  rcxdot:fii:s,qutdvdjT& 
vnht.uis  c-uild  fulêeptü pt-xl umi  Jd>ti *  pnriutnpiio- 
nci Lii'is  Si  de  utre,  saine rlîpkfaquc  iV  .imbiciosè  imi- 
tditcx  fin  laps  cl·  geri  iktii cpuitir.  IkdidpriuAfvrotii 


A  gnificarHiCif.,  utqmt  wtnstàjttmàt#- 

Mfttmt  ri'itf  wiw*  H  î  Αν»  αίχμύλνν;  >*  >ίπτ.  Eft  Veto  rc_  t 
demptionis  C3U fit  perquam  priuikgûta &  finguLui^ 
&  lutei'  piiltirrui  :  habit ur>  quqd  kx  liquw  pro  rofim- 
pâôto  C-  de- do  liai-,  indicat^  8c--$»  J  ΐ  vmi  me  x  prjcdU 
des  auth.  vt  cum  de  appel-  cognoi.  Raid.  &  Cilt,  l.fi. 
Sud-  C.  de  Sacro HEctUÎ-&  dmh-fimititci·.  C  adi, 
falcid,  1  caque  <R  res  r  dkituiitmi  fubie üa  ex  hacab  - 
faalkriâiitiir,  qiiûdBftld.  cül.t.  Com.coU.taC  eu!. 
Ang-  Cufi ..  notiinid.  .me h.  m  qmt  Catt.h quernad- 

modum-  C.dcaqth:,  &  ceuik  ad  bu,  AngeLl,  quidam 

ΓίΐΙ.ΊΠΗ  nt»j  -,  m.  M J  ëd J I J ■  ■-  $ .  i«  3  ua:  vbi  &  Lui 


atbittiimi  non  dit  ,  él·  musc  IL  Déifiant  Reges  ,  pie- 
ctunnir  Àeblui  iQtioJ  igitur  publû’o  110  mine  d  iufe 
g:  a:  m' in  corn  purtteuLns  incLlit,  qiu  ltaïuir  du  profit 
îmimÎi /i  quod  uu tb π n?  Prtuuspc,  in  d 1 .1  m  Tpt »r  f* tt  i<* - 
ru«r  (iitwrjiN  Nam  ptuiatruum conflichis.ri sç  potius 


ΙΙίΛΙ·ί*ΙΓ«ΜΙ«  IS  ,im  ptllI-UOI  ULll  Cl'11  lise  :liS,l  I  vt·  ponus  . .  .  -  ■'  * - T 

Γιΐφάι»ιύ belli,  jeliivini  publicam  meidunt,  dequo  Ef.-iduist-c-t-^·  ί cc«i fi dewror ιίτ,φΐτ  lur r- pnm ^.cau I , 

*  ,  Jr-I  1  T-i  I  L-  y.  ......  .·  1 _ l’  ,,,ι,τ  1.,  Τ?·>πηιι.1  V  Si  ΓΐΙΠ  Ι.ΙΓΠΪΠ.  VfYl  !«Π_ 


lie è  Afiniit,vsddibij-  Rtjb,-;rTrmm-T.  &.  73  feexiat  tir* 
de  gu errts  l'art,  RyL  apud  Aufirrr.  hcob  nr.de  IV ml. 
vetb.ï  &  preinitTei'unc-  mmn,  c-  iir  îuïe  ptùlfâïctttur» 
,iiirbenr-4eanuiï-&  nt  vranhor  vfiis  iiiL  j.nîn  iiucrti 
3  fie. Taine tfi. imtcdû muuji  fade mme  iam longe  afircr 
viuitut.  Cultis  τη  citufît  iitquinrur  vulgb  h  ïntifci  m- 
fulns,  iinTlnmbtbk-lSi  gér  ivb  eaufii  qu#fl,im  (fie 
fîti  1 1  ■  h^uuncut)  I'acctc  poilit  à  tubduiv  fins,  &.  vuJqb 
puiatit  poÎîp fi  brllum  npfcL^ittüm cft,  qvn,|  Eatï  ds- 
: .  l.i.  C.  di'Ctt  rfit  pubi.  Pann  t,  c .  fient  n  ■ 1  ih  1  s  -  ex  r.  de 


sur,  Io,  Ray  n.  vbifVm.  J..Î-  firitmer.  l.ido.k  de  S.  - w  u„.  _  -  .. 

Geote,  veri  &  promi  fie  füin-eUeni  Domino  pracfiarc  D  iu  filio  magis  affici  quom  tu  le  mns  lie  ientpm  L 11H 
-  ^  -  -  J-  1  ■■  ·-·  ■  c-de P^nna Uitu  qtiUkmi  dt  t>  que  l  mit.muL  M  nm* .an  !f| 


fcruinaq.jÎ.  Pet.Ucobiin pritVi  Luc 
C  d  c  e  sait,  rrib .  cit-  C-u  1  fi  odib  fe  ud.amit.  n  11  m.io,  6c 
ali  i.  alibi.  S  cd  n  os  ailuc  nia  t  ne  nul  of  uru  i  am  ptiiem 
talibuî  occalliimus,  m^gis  rùîîanutr  .ili.piando  tépus 
finlfe  tam  aureum ,  vt  hue  Je  re  dubitaretur. 

H  *  ttUi  wiiMti  éu  icmïtHAj  (  -J.trC  diTpoikia  ïnris  fi  iïîi- 
d.irrt  m odifi cm  (yr bquti n turj 6c  refin ngit-N.un  coii’, 
fumpris  ptonnns  bonis  mobilibus  Domin orutn ma- 
mim  porrigit  u  J  vuildlnmm  uibiLuitum,^  fë  minus, 
lurc  buJonirn  confb turum  ante  Dominum  de  fut) 


ilium  reJumre  ρ.·.ητ  ttru'atur.  I  û  captiui.  C  k 
F  i  ni'  &  cici,  1  it  ixiui  p. ‘ii  int  nb  tii ,  ft-rc  pcrfûnt 
, n'-rr  excedi  vidran'ut .  cum  pitre  ifc  fiSij  eu Jcjn  lit 
nrtiVïUufc  nece· Li t.ï:·  *  b.uu-ndt patri  indifta.  Quatn 
riin  mem  mut  mm  ai  nu  ,  quodcùmfupenorP  M- 
ciculn  idem  fiatuerii  m_  igcnJU  filiis  koftoribuî-  Ü 
multcunsgii  locum  liabcie  videri  débet ,  cum  il  evi¬ 
ta  &  libertate  agitur.  ïtaque  non  per  r«enlion?i« 
jL-  jicrfoni  ad  pVrfoiyKn*  fed  per  interitfêtijiertni* 
(ibi contulere  emorrere ,  itickIo  tamen  ne  grandi  cum  ^  &  tacitum  Con Gretudl nisinîc lU  dlitm  T  6·.  lcgifiituns 
digni  tan  s  imnnnuriuiu’  aut  fiirnimruni  periculo  fa-  meritem  ea  fer, terna  inihn  :  t  ur,&  locus  lupetiorKa- 


ci.ir,  fim'nntJi&fianis  f-  t  loquuntur}  quod 
iamoliroCy*  Ss  Bald.  dixcrmnl-neiinntmC.de  OlT, 
OrJ-Caft-CoibtX.Ub.f,  Abbas C-pemenit cxt.de imm, 
F.cclcL  Ta.  Raynaud,  d.  Brrracer  num.  iy,  lacpb. 
verbo  qui  quidem  ittucfiiri  ptiTlUtcrimt  iummcTi- 
tum ,  &  rit.  de  homag.  nuiti-  .  MartSu  Atlkik,  L 
Ciuiftit- 17. hb.iij.  rurtn. 3.  il·  4.  ILrc  vero  Confuc- 
tudo  q entrai tm  diipoiitionein  incertam  ccarûar  ad 
mobil  ium  diftr.icÜoncm ,  quæ  vbi  fadti  tft,  fit  So- 
cojf  buic  opitulationi. 

Nota  1. 

t  HrJnnp tinnii  C4ic  Ci  ρπ  ■- 1  Ifÿà  U ,  CT 
1  Et  fubA  i Tl  tin  r»  tu  r  fo  j'm  trcfrlf  dtmtnu  nprii, 

■I  £î  profilai  dtmjnrL 

4r  ^rrcpmtcrjfBda  fnrriÎ-4»fiii  Htunc^Bçrttm 

41  R<n ΐ.·.;?, .  I  R  Ci 1  en  1  p  rior  i  s  pré  1 1  u  m  Ctad  *  ύ^.ι  fi  ewxj- 
r.i:·  v  oc  i  n  t  viiica  v oc  c ,  Lati  ni  vno  v ci'bo  dd  ici  un  tut ,  de 
di  1 0 ' 1 1  o  v  t  i  n  rc  *  i  le  b  abc  1 1 1.,  ncitr  lu  m  rJnton  Ci  tacc  o  vû- 
cabu  b?  rdb  n  nd  c  r  3  &  hab<  τ  âb  -.uitrn  ti  i  s  quoque  mo¬ 
tibus  excinpliiinj  quod  Molscatmifi  eodcui  locû  Îi- 


Akx,  Cali  &  1aL  norunt  1.  qu.um«ç.  Γλ  tbl.  marr+:& 
resEcck'fiiïuiti  C-  am'ilin  u.  q.i.  BaliLCtwCj'dfcVûL 
3.  i-:  Cl  quai  u  o .  tkc,  de  1 1 1 ,  l  i  c .  A  r  d  ii Δ.  c-  I kui  mnnino 
n.q.L.  ‘Si  c.  AJriïinm,  Cÿ.diftiiKt.  Alb.l.  fiuiamus.C 
de  Sïcrofi  Ecckfi.  tU  igitur  vchcnuiutt  bimmlutlis  t 
bic  éafiw.  quo  fubditi  iri  rcdi  mptioncm  captorum 
pomiricimn  intribuere  tenentur ,  Lri.uHiyribujftci- 
dot  um  Έ  ex  findi  tadrit  natura  &  in  telle  (fin  .^qtiodilh 


btucfr  ,imir.  To-  Raynaud,  vbi  (up.  Jtu-ob,  vtvi  fiip, 
mi  m.  77,  v  uri’  ei  rea  qu  an  1  mi  1 .  A  tf  1  idt  d„  Confi  e-. 
Spec.  dri.  quoniam  Se  d.  rît.  d  Ofi.  Ord  LuC.de  Pen- 
nal-  vlu  C  de  fimd. Sinu tropb.lkrcr. Dedi.  ιιί.£:  iiS, 
De  fibci  opttuo  rednntJido  ,an  eadcin  les  de  orio  j 
VffcE,  dubitari  potirir,  esco  Ljuodnegauimus  in  tali¬ 
bus  ,  extra  perimis  exprefiis ,  pfekogaiidturi  dlbfia- 
riirariamdrirtjiuiimtcm  ,  qnaulevuo  tantum  Domi¬ 
no  fiudjdilpmn-u  ,  ne  film  nihil  exprimar.  Sed  om¬ 
nino  tariofucit,  vtidrm  Îcnrirnduw  lit,  iefiibditor 
ad  tunc  quoqu.·  1  iitrihiittcncra 'teneri 


Îîcaïnaf.  fa&üÀ'otfiri  indicat  ctim  aiiafi^ti 
Jïv t  aj  v  iMt*.a7Tç  j»fn  -c  quod  6c  tex  ex  A iribfoho  Vxptd.* 
ίϊι  c.rmn  laus  B6.diftinik.«!fc  tj  .1  lire  nbCnnf  4^3.  vol,u 
Sc  BocV,  nor, init  Deci  Lait,  jium.11. 
c  Stltn  fie  r/M em  mro  de  htm.]  Pro  inodà  fepB; 
tiimfidcxiiiT)’ ftmper  IpvcLuulum  ·  Ififi modii:  exptcl- 
fns non  di  intttbtirtonii,  quod  .Match.  Arlbcîtiauid 
d ,  Conii  .d  li  bi  tar  1  ■:  me  x  &  rmn  h.u  îe  ratu  >r  1  rm  i  π  1  ;is 
à  Curia ParilienfifiTiin ram  Ripô  ΙαϊρΑΐ  ,vr  tirdinaiia 
elcH  ta.  du  p  lut, irent  ur  tir.  ifs  Atm>  Jv  r^113’ 

mirs fup. vtxbo Doviiua  Arc.B.7. 

Stld  Se  ad  preri  1.1  m  «  d  c  tn  p  r  k  u .  i ,  an  empeniu^  + 
intributio  t  inquaci  rnniifm.  bona  venierit .  qurc  n 
eodem  Domino  tutemur  5  fi  etiim  Late  opltuUno 
iiiur.  1 1  s  patri  m oriiril  e ,  '&r  rei  r.fti  xa  e  fi,  3c  p  o>  medo , 
&  quantitate  rei  conbriiirur  ,  i  pro  locis.  C·  £ 
agrie.  &  ccnf,  Sri  a'mpcifidfir.  D,  de  ceol'R 
L  [i  fie  ob'tulit*  |-;iüfLor*.Di  quod  cuiuique  neud , 
liOsn.ClialFd.  5-4-  .  , 

1  ■  F*rle  redarii  dci'prtfit4&Utf\  MluiV  5c  nuijirar  q,  |!-' 

cit  arbitrio  probor qm  tid  verbum,  vtim  verere  ^ΐΓτ;ί' 


Des  Droits  du  Prince ,  Art.  X  C.  398 


35>7 


Article  XC. 


,  v  A  N  D a  le  Seigneur  cft  b  arrefté  &  dctenu,*  &  on  le  peut  deliurer  par  ple-  * 

I  aes/fes  hommes  font'tenus  le  deliurer/  d’autant  comme  le  Seigneur  NovAi 
I  les  alignera  fur  luy  »  ou  fur  autres; h  &  non  de  plus,  tant  qu'il  les  ait1  ac- 
quitez  &  dédommagez,  fi  dommage  y  auoit 


N  Ο  V  AE 

C  O  NS. 


I  Vando 1  Dominusb  captus  tfi aut  detentus, c  potéflque  liberari  dfidewpionibus,vaJfa lli 
-w'  tenentur  eum  liberare ! pro  tanta  indemnitate ,  quantam  Dominus  indicabit  cum  hy¬ 
potheca  bonorum  fifficere [uperfe*  aut [uper  aliis, k  &  non  pro  maiori  indemnitate,  donec 
eos  '  liberauerit  &  indemnitatem prœjliterit, fi  aliquod  damnum  ijfct. 


Nota  1.  J 

x  Λη pro  deliBo  Domini  capti  intribuere  debent  1>φ(1ί, 

CT  nttm .3. 

1  Jntnbutio  pro  redemptione  efi ,  IrtDommw  λ  cuflodia 
eximatur. 

x 1  Quand  le  Seigneur.]  Operosè  à  Doloribus  difputa- 
tur,  an  difpoluio  fuperiorum  Articulorum,  qua.  fub- 
iectos  ad  intributiones  obligat  in  redemptione  capti 
Domini, tum  quoque  locum  habere  debeat, cum  Do¬ 
minus  ex  caufa  delifti  &  priuata  noxa  captus  cft.  Ma¬ 
gna  hîc  icholæ  pugna.  Multi  aiunt.  Multi  autem  ne¬ 
gant,  Magna  nitoritas  affirmantis  glof.  c.  Sacrorum 
12.  q.2.  quam  plurimi  funt  fequuti·,  Sed  ea  opera iam 
ante  Tiraq.  defimdtus  cft ,  cumulatis  autoribus  in  le- 
gib.  connub.  glof.S.  numer.288.  addimus  c.  non  fatis 
ead.12.  q.2.  c.l  c.  eos 25.  p.y.  &vbique  Archid.loan.  ^ 
Raynaud,  d.bb.  de  feud.  §.firmirer  num.2j. Io.  Cam¬ 
pez.  tradt. de  dote  part.  3.  q.12.  Plures  negant,  quos 
ibid.  cumulatnum.289.  Addo  Caftrcnf.c61.20.  Boër. 
decif.128.  pcrtex.l.qui  proprio.  §.Procuraror.  D.de 
procur.  1.  fi  communis  iamilia.  D.  de  noxalib.  Papo 
Iib.7.  tit.i.  Conciliat  item  diftidétes  Tiraq.  num.290. 
Sed  id  fufius  expendere  non  inftituimus, neqenim  hic 
necellario  eaquxftio  cadit,  quiaCofuetudo  vaflallum 
non  obligat  ad  vllam  folutionem  debiti  Dominici. 
Sed  illa  magis  propria  huius  loci,  qua  inquirunt.  An 
valTallus  pro  Domino  fide  iubere  teneatur ,  quod  hîc 
ftatuit  Confuetudo,  quantum  quidem  idoneae  de  in¬ 
demnitate  Dominus  cauere  praedibus  &  praediis  pof- 
fit ,  indemnem  fore  expromi Ilorem. 

1  b  ^irreflé ou  detenu.]  Nihil  intereft,  qua  de  caufa  fine 
ciuili  fuper  obfidio ,  fiue  criminali  de  caufa  attintea- 
tur,  fi  quidem  attineri  pnrfupponibus,  &  fideiuiibri-  £ 
bus  dimitti  poflit.  Hoc  enim  folum  agitur, vtperfona 
eius  euftodiæ  eximatur,  quæ  fiue  ciuili  fiue  criminali 
de  caufa,  cuftodiafemper  eft ,  &:  mala  manfio,  &  tam 
vbique  libertati  fauetur.  Neque  enim  hic  exigimus  an 
debita ciuilia  Domini vallalli  luere  teneantur,  de  quo 
iufta  fententia  cft  non  teneri,  c.  licet  vaiîàllus.  tit.  fi 
feud.  fucr.  cont.  int.  dom.  &agnat.  vallàl.  &c.i.  tir. 
dealien.  feud.  pater.  Aluarot.  Card.  Alex.  &alij.  d.c. 
licet.  Pet.iacob.  in  prâft.  tit.  caufæ  quibus  quis  feud. 
priuet.  nurn.io.  Ioan.Raynaud.  vbi  fup.  Guido  Papæ 
decif.57.  lab.  de  San&o  Georg.  tit.  de  feud.  verbo  qui 
quidem  inueftiti praeftireriint : iuramentum.  num.  7;. 
vt  nec  alere,quod  ibid.  Io.  Raynaud,  fcribic.num.29. 
Pet.  I'aCob.vbi  fup.  Barr.  traft.alimentorum.Spec.tir. 

3  de  fcud.d.§.  quoniam.Ergo  nec  ciuilia  debita  ncc  cri¬ 
minalia  vailKlli  coguntur  luere,  nec  muldas,  aurpee- 


nas  infli&as  Domino  dependere,etiam  fi  corporis  pe¬ 
riculum  immineatjCÙm  nec  lege  feudi  ad  id,  nec  Con- 
fuetudine  teneantur,  fed  id  duntaxat  expromittere,  &’ 
fideiubere  de  iudicio  fifti,  aut  iudicato  ioluendo. 
c  Et  on  le peut  dclutrer.]  Quod  cùm  fit,  cùm  Iudex  fub 
fideiuilbribusreum  ampbandum  decernit  ,  fiue  pen¬ 
dente  fiue  finita  Ute,  nec  amplius  quam  fideiullio  exi¬ 
gitur. 

Nota  2. 

I  Cuiu/modi  debent  effè  b.ec fideiufiio. 

I  w rin  fdent(for  fubgarentigia  obligari pofiit ,  principali 

aliter  obhgato. 

3  */tn  ItaJfiUuo  pro  Domino fideiubere  teneatur. 

d  Ple  pes.]  Cuiufmodi  hæc  fideiullio  aut  larifdario  efle  1 
debear,  dubitari  poreft.  Nota  cft  iurisfententiacau- 
tionis  fimplici  appellatione,  vel  à  lege ,  vel  a  reftatore 
de  nudapromilhoneintelligi ,  nec  farifdatronc m  exi¬ 
gi.  1.  fancimus.Cod.devcrb.fignif.Bart.  &  Alex.  ini. 
ftipulationum  aliae,  D.  de  vcrb.oblig.  vcrbiur  cautio-  '· 
nis  à  ftaruto  prolatum  accipiunt  fine  fideiuflbre ,  & 
quos  Bertachinus  cumulat ,  verbo  fatifdatio ,  fed  ifta 
dubitatio  hîc  non  cadit ,  nam  noftrum  V teges,  fideiufi. 
forem  fignificat, aut  praedem.  Tenetur  igitur  vafi alius 
fideiubere  proDommo;  fed  iufta  dubitatio  elfe  po- 
tcft ,  quid  quantumue  continere  debeat  tabs  fideiuf- 
fio ,  an  de  Iudicio  fiftendo,  an  de  iudicato  foluendo, 
&  quatenus  fideiuberi  neceile  fit,  vulgo  queritur  quid 
generab  cauédi  promiifioae  aut  fecurum  fodandi  m- 
tclligatur.  Et  putant  fidciuillonem  aut  pignora  tali 
promiiliorte  non  comprehendi  ml.i.  D.qufiatifd  co- 
gant.  &  lufficercrepromijlioncm  cum  hypotheca  bo¬ 
norum.  Hic  tcx.  fecundum  fubie&am  rtiateriam  in- 
tclligi  debet,  vt  fi  Dominus  non  aliter  dimitti  poillr, 
quàm  prædibus  datis,  prædes ipfi  elfe  debeant ,  fi  am¬ 
pliatur  duntaxat  fitifdatio  de  iudicio  iîftôcWidîe  re- 
præfcntado  fufficiat,  fin  diffiniriuaadiudicatib  mulrte 
aut  per næ  cft,  cuiits  caufa  Dominus  detineatur, rcjite- 
fentare  ipfi  pecuniam  non  debeant,  vnde  exoluarur, 
fed  fideiubere  dunrcixat  de' iudicato  foluendo,  non 
etiam  folucre,  quanquam  jure  Confuetudinario  fide- 
iuillonis  ea  natura  eft ,  vt  foluerc  cogardrv  aut  princi¬ 
palem  ad  folutionem  cogere ,  id  eft,  cutare,  vt  folua- 
tur,  ex  Ai  t.  mf  Hoc  rcdte  ex  Alb.  fenremia  pura-  * 
uit,  Iaf.  d.l.r.  Porro  an  fubgarenrigia  obligari  pofilnt 
fi  principalis  non  fir,boc  cft,  an  exuromirrere  cogari- 
tur  fub  rigoribus  exeeutionum  dubirati  poteft,  ciim 
fideiulfor  in  plus  obligari  nequeat,  1.  Grircc.  D.  de  fi- 
deiuiE  Quare  Angel.ndeiulToremnegauit  redè  obli¬ 
gari  fub  garetigia,  fi  ea  principalis  obligatus  non  ciier 
in  b  fi  pnpiliuslD.de  nouât.  &  videtur  implicare  J3arn 
R  iiij 


Lii  liniti,  f. eleganter, D.  Je damno iïifrfbAlcx.oAfi- 
Corn^yÆrnmz  Barr.  L  hiqui.  IX  de  fidc  iiiiivlu  & 
Al^'s  Autd.  Lin  omnibus:  IX  Je  did,  B.iîJ.  I.  h  vkri. 
CoJ.  de  SlïiuÉi;  &  J.  J,  Graci,£  %1.  Qua  fmtentia. 

ver.u?r  t'ft,quianô  rnplus  obltg^n  lidetelloi'  videatur, 
fnl  vabdiiis  &  efficacius.  twquucoiififtft  colis  obKgu- 
ÎKJ  fiJeLuÎpru,  û'd  cùm  qiuifirur,  m  lue  fi  dei  ni  I  or  w> 
Aiodo'  ex  prb  mittere  codeur»  non  paru  crjgi  _  polie, 
cùm  non  pluris  qukri  quanti  minimo  dt'fimci  aliena 
iHH-fLlïtate  p&tcSb,  co.gt ndus  fie ,  &  ît’b  fp'oniîo alienî 
j  l*i, iiti  fi  r,  &  Cu  lî  [liecudini  i.Xi  ji  t-cj  jfpontinéâ.  Hrûenus 
autem  fi Jd ubere  debet,  vt nunquam  amplius  adftrin- 
n.inrur,  quiru  quantum  citquüdab  eodem  Domino 
in  lendum  teneur ,  quarumlibet  repromifla  indemni¬ 
tate.  qnn;ui  tendi  cmilldmcïonaft  Si  finem  adftn^s 
clt  rtd.  ntlllonis  coufiL  Net  Illius  pro  patre  fidciubcre 
renetur  ime.  1.  prior*  f  filium.  D.  de  ad  mi  π  Lit.  rtlt.l 
iJbmnrioncjni.  ^.mmtns.D.d  v  mu  ner.  iit  botiô.quan- 
quam  amobus  aliqui  J  lex  in  filio  expofc.it  j  fi  pertona 
petis  inclufii  rft  vn,  §,  caufiis  aurh.  vt  citai  de  ippeL 
coçnof.  cüI.  S.  Sed  r  intuiti  turis  Donuuo  iuTiffittum 
e  fle  negat  Ambol.  in  rradt.  de  muneri  Iu  ΐ,  amodo, 
uuni.Sj.  &  reitè  ni  fi  gentili ritim  itis  flatui  flet  ,  Futile 
veto  vetenï  id  quoque  cxcmpliHaJicamain  indicar, 
vt  client  ca  «un  operam  pr.-eitare  ni,  fi  muleta,  fine  ex 
pn  ibca fiu c  pn n.im n  coula  p?rmno  didi*  elfec ,  ^ 

II  B^iv»an·  rt-.JH'&i.Mf 

Tl  m-iUI  SK  T  iViur  nÔ-SJ  jÇ> Ιί-wd  i  tut. 


Nota.  j. 

i  Pitge  pourcLeltiUante,  on  parement,  JÿXfltfio, 

4  P  tm .  n  m  t  iut Î  fahArtis  t  Λί  fiàttnjfi  m  iA#erini  p  (p* 

n  MW,|. 

^  ptvmtflitFrtrtrâlü  nJnimtidrpd  (ùntifltJf. 
y  LibcTitta  hic  p!w*m film  iwtm  ans  intK 

i  Ttnm  Rçpcle  ^mnA  Uielnirtacrnetitni 

iji*  .t  kjtUrrpiqtrt:  Cnr  fi  tar  tient  kp*?ttr$em,iif  n‘y  fini  tt- 
imî. Frçei*4, camerfi  fideiulTionis  ipims  ea  conifequen- 
tu  Jit  vrfbltumTi  ied  non  prxicnti  pecuiiLi  Se  caûMi- 


A  ter  (vt  loqmtnç  ur J  vnde  prouerbi  ttna,  ψΐι  ηβ·^.^, 

$:  dl»dvffu.qip6ck'1  pratfio  eil  no:<a  J" 

fed  non  (cnipcrncc  omnimodo  iolutt,qui  fiddubet* 

*  P'gUftrre  cemmc  ie  iiJ^aeurla  ,  fur  lit}  J  [  J_c  * 

indjcjr  cwtinmr m  cum  livpotheca  bonorum  luJÉçç. 
rtT  ad  repromillionum  indemuitaew  v.ifleiltis  fidciu- 
bencibu.e,  lcd  omnuio  lubjetta materia  confidtradtla, 

V  t  ante  d  LXimus ,  ie  perte  qu  i  lu  r  H  J  ppc!,  M  ar  i  il.in  ru  b. 
de  fiddult  uuiîH'r.ioo,  vt  eo  moeiu  eau  ere  Drimniu? 
debcir,  ijino  fidciullbr  r.iutt  «nfijumenri'; ,  eautte^ 
iiibus,  exacutionis  forma,  garent igia,  riexit, 

?  raidi  if,  fie  emm  lo  q  li  anaur. 

On/jir  gft/refé]  PnEdibu?j  daris  fdlket.fidr  iuflrmbus  ^ 
Q  inde  tttui  nu  is.  Se  J  cù  m  v  e  rba  obi  (garoî  .a  hier;·  Ft-L-an.- 
rurati  Dominum  t  in  ckdrione  eius  ent ,  quid  horum 
Éâciar  ptTLTt  irce  π  te  Coiil  il  fit)  di  ne. 

Jl  Es  uiwp/iw.J  £Jî  igitur  J  irn  Lttita  cautio  adindcjnni- 
îatisttiQiiLjm.. 

1  ,.-ΐ".  -p j ίΛ  e»  prin  tiptl  Jffyfn i  er  tntertfl s.  ]  Hoc  c Jlins  ^ 
indciunirans  generalis  promu  lio  fila  vi  Si  ligiuJuii- 
tiot'ie  eompfjchen  dit,  obligatio  lus  fi  du  lu:  emar  na¬ 

tura  i  ndemm  tacem  co  mi  n  et ,  J  l  ne  ex  p  te  i  I  u  en  J  i  ·  3  1  me 
non ,  quod  Bail.  aLt.  l.Confiituciontbus,  Cale  vfijr*  c. 
ptTueiiJttïc*d.e  fideiuST.  Abb.Coi.fio»  LJictp.  qoemiatn 
iatis.  i.  coLfi;  quosallegatJVIarlîl.  in  J.ê  liIi.  mim.i^, 
Albert*!. part,  fhumq.r^.  AdJe&  tali  indtmiutatis 
promillionc  Domumm  ptomittltriii  Îlatimlftc  mota 
eam  in  U  iufdpere  tciie  a  „  v  ittn  natar-iun  jltariim  pra™ 
miffiortum,  ex  fen  reittia  Barr.  Lpattr.D,  dr  dor.prxU 
Alex.  i-qL^iro-Dn  locat, 

Pcurb  b-tc  jrberarioplen.anttbJuriojiemcoimner,  j· 
nec  [njiiu.Tst  cautionem  praluuile  nue  pignora,  nut 
ιιΟΓτκ  π  eefiille^Ut  debitorem  JelcgaÉlê.  I^.ÿ.ait pras 
cor,  D.  de  teiudie.  Sei.  item  liberatur.  $.  qui  pa mnas, 
IXquib.  mod,  ptg.  vel  hypoth.  foluic.  1.  quod  fi  ncw 
fi>lu t  re.  D*  de  pig.  a  itua*  Sed  Kic  locus fdenè  habour 
upiïdTioq.initfrtàû.  .-uifin.  Sedneeccniigiil· 
rio  idem  efieceric ,  nec  enim  ctnaGatiarc ,  &  depemtre 
cil  foltteresqttcd ait  Barr.  dJ<  utmnb<  r.inu .  net  jçfti* 
iucre,,quod  reflitucrc  debeas,  quod  ait  Caft.Gpnfip 
VüL  t. 


AimciE  XCF. 

van  DaleSdgnciirachetetcrresbcn  f  prcmeir^ouTemiit^  !cs  berirages 
κ  n  v  A®  de  fon  preimCj j  fes  hommes  four  tetuis  de  luy e  nuancer  rtout  ce  qu’ils luy 

domem pour  celle  année,  leur  donnant  lettres  de  quittance, 

lrjndv  Commis  nuit fitndûi  ^mfu·  fimliu  ftw gentilitate,  *ttt  retrait  rfi<nJ'm 
wnfittffmdi  tenentur  et  *  éUre^er  prœrüg  tionem  quidquid  ei  debent  prû 

hoc  4nnQt<Undo  cis  apocham. 


Nota  t,  ] 

s  Ctnfirtu J#  Ttflrîfyh  âdftédi tu* fmt  wesüm  uÊ- 

mxià,  v  tu  m  j, 

l  Sxerj  txewpU  fl f n  tnftTüM  retriRim, 

4  Ctuté  4rt.  txpnmti  dt  rw\*fl ?uinte* 

5  ~-<Ρ>  hxt  OftlhUtU  fit  tierdilti. 

Û  J^h-dirFtM  fendtlit  t tnUt  t  ty  wpfitngHMtw  ptrfin*- 
lk ,  crr. 

i1  Lt  rtrgmv  4rï?ri£  trrrtt .]  Hu  tus  ïp  fi  us  opis  tnemir  i  it 
Spec,  d,  i.  quojùaiii.  de  tiî,  de  pÇ  ord,  Omnior,  de 


i  obcd.  Sed  idmaps.jndifhriitc  cùm  DûmttiLLsqu.uti- 
iiber  terram  eimt,  vrloauitur ,  triam  fi  nuniL^  ptexi- 
iriitaterja,  Mtmimcdt  ÎQaji.Rayn.ibi  fup.  Attrî*i'3n 
d.  tîad.ci.!.  <?r  f  multiplex  muruSi,  Ucobvcrbo.qtd 
quidem  i  tiü  t  fit  t  i  ρί3:ίίί  c  cru  nt  iuramc'fiîumjnuin,'ri· 
St  7S.  Marti Liud.  c.i.  5.  finiilirtrrriî.  de  cap.  Corï.vJ· 
Peuicgac  tamen  vllum  VàlTaltum  ad  huipûno Jt  op;îil 
tenen  exiuireJiudonmi,niij  Goufitenirfinfant  cun- 
iitntiontçxpctifii  alrnd  difpcm  '.rnr,  quin  ScCftO·^. 
tud  Lneiii  quonuc  mit  1  KgÊ  vu  I  u  ne,  e  n  m  i  ra  dii  ponit,  u 
empciu  caüiîilem  àliquam  necçflitarcm  mistam  bar¬ 
bet,  vrquiï  admodum  vrcina  villa &:  opporcuiut-^ 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  XC 1 1. 


401  L>esi7rüusuuriiutc,  «n.  402. 

Domino,  aüt  quia  aliter  ftatum  fuum  (vt  loquuntur)  A  ad  officium  eius  porrigendum, veluti  perfonalis  etiam 
tueri  Dominus  non  poteft.  NoftraConfuecudo  infi-  reuerentiæ  quæ  Domino  debeatur,  partem.  , 

n  ■  ■  '  '  <  ■  r-d  id  quoque  inquiritur,  cùm  huius  opitulationis  J 

iterabilis  fit,  &  fæpiùs  renafci  poffir,an  Domino 


nitam  obligationem  reftrinxit  ad  ea  tantum  prardia, 
quæ  retra&ui  obnoxia  effient ,  quæ  caufa  magis  fauo- 
rabilis  eft,  &  à  retraftus  caufis  futairur* 

Terres.]  De  hoc  verbo  litigat  Antibol.  trad.de  mu- 
nerib. ^multiplex  nuni.80.  præd.  quid  terræ appella¬ 
tione  contineatur. 

2.  b  En  μ  premefje.]  Qui  de  retradu  comose  feripferunt 
originem  conati  funt  eius  deducere  ah  facris  cxéplis. 
15.  Ledit.  Ruth.4.  Hier.  μ.  quibus  loci  qui  refpon- 
dent,  fatétut  quidem  vetitum  ne  poffieffio  de  tribu  ad 
.  _  _  1  : _  ....  0/3  oliiim  rrijnsferetUl'! 


Sed  id  q 

caufa  itérai  _ 
fæpius  etiapn ius  eius  exigédi  renafcatur.Ec  hic  adduci 
poteft,  quod  ante  diximus  in  filia  maritanda,quae  opi¬ 
tulatio  eodem  iure  côpetit,  quam  amplius  qua  femcl 
Domino feudi  deberi  negauimUs.  Quod  h;c  quoque 
iudicandumputauit  Antibol.  d.  trd/tat.  §.  multiplex 
num.Si.  Sic  hic  obiici  poteft,  quod  lion  folutionem  è 
pecunia vaflàllijfed  praerogationem  debiti  Cofuetudo 
lanxit  hoc  Articulo ,  itaque  Iudex  ex  re  ftatuet ,  quod 


tribum  aliam ,  aut  familia  viia  ad  aliam  transferetur:  B  iudicandum  fit,  ne  pro  minima  aliqua  praerogatione 


Sed  tamen  retradum  conftitui  rei  femcl  alteri  veditæ 

3  per  eas  Sandiones  negant.  Hic  idem  priuilegium  Co¬ 
fuetudo  ftatuit ,  cùm  Dominos  rem  retradui  ob¬ 
noxiam,  hoc  eft  confanguinei ,  aut  feudi  lcgepoffief- 
famemit,ac  cum  alteri  iam  venditam  retrahit,  hoc 
eft  cum  emptionem  anticipat  aut  anticipatam  ab  alio 
ad  fe  reuocat. 

En  fapremejfe.]  Hoc  eft  fi  id  prardiunl,quod  fi  alte¬ 
ri  venditum  effiet,  ius  haberet  retrahendi,  iure  feudi, 
diredoemit.  ‘ 

c  Les  héritages  de βη prefme.]  Hoc  eft,  fi  id  quod  proxi-  ^ 

4  mus  fanguine  aliquis  vendidit  alteri,iure  fuo  retrahit. 
Ac  nifi  hoc  Côfuetudo  expreffiffiet  plané  aliud  iudica- 
turuscram:  Namcùmhicdeiurefeudorum  realiter 
agatur,  alligata  &  annexa  muneris  realis  caufa  ad  re¬ 
ciprocam  obligationem  fundatam  in  iurevaffiallitio 
&  patrimoniali,  non  eram  exiftimaturus  vaffiallum  ad 
hanc  opem  teneri,  fi  Dominus  alio  iure  quam  feudali 
prædium  retraheret,  nec  adretradum  conlanguini- 
tatis  caufam  fcilicet  extrinfecam  Sc  à  ianguinis  iure 
accerfiramporredurus ,  ex  fubiedæ  materiæ  natura. 
Sed  tamen  hic  Confuetudo,  quod  in  perfona  Domini 
genus fanguine'mque contingerer,  putauit  advaffialli 
quoque  obligationem,  &  debitum  extendendum ,  & 


&in  agrû  aliquem  exiguum  iada.  Domini  adionem 
confumptamiudicet,  ii  forte  fefe  locupletis  alicuius 
prædij  opportuna  occafio  cftcrar,&  hac  verborü  cô- 
ceprione  videtur  indefinitum  aliquid  ftatui ,  quod  Iu·* 
dicis  æqnitatc  finiri  oporteat,  cùm  de  alieno  fumatur. 
d  Ses  homes  font  tewto.]  in  retradu  feudali  intellige,d«  ^ 
fief ,  dont  eβ  l’ héritage  ,  ejusl  retire  par  retraiil  fecdal  ,ou 
puiffance  de fief.  Id  enim  totum  reale  eft,  &  quantum  ad 
alia  feuda  pro  extraneis  habentur ,  nec  vaffalli  aut  ho¬ 
mines  hoc  rcfpcdu  dicuntur  in  retradu  confangui- 
,  neo,  cùm  perfonalis  fit  confideratio  ex  perfona  >  ,0- 
1  mini ,  nec  annexa  rei,  omnes  vaffalli  ad  opem  tcnetuf 
omnium, quæ  vfquam  prædia  à  Domino  retrahuntur 
ab  extraneis  emptoribus,quiahoc  fanguini  tribuitur, 
&  homini  non  feudo,quamuis  ex  feudi  caufa,id  valde 
notandum  eft. 

e  isfduancer.]  Prærogare ,  taxata  igitur  hic  eftquan- 
ticas  opis. 

f  Tout  ce  qnils  doutent.]  Siue  in  pecunia,  fiue  in  fpecie- 
bus  ex  generaliter  verbi  tout.  Quare  cumhæcopitu- 
latio  aftrida  fit  ad  debitum  vaffiàlli ,  non  erit  locus  ei 
quæftioni,  qua  Antibolus  facit.  An  pro  parua  acqui- 
fitione  poffit  Dominus  indicere  magnam  quaeftam, 
vt  loquitur. 


Article  XCII. 

\  v  s  s  ia  font  les  hommcsb  tenus  en  temps  de  guerre ,  aider  à  leur  Seigneur 
H  *  à  fortifier  fes  places/  afin  quen  temps  d’hoftilité  ils  y  puifient  retirer  eux 
^  &  leurs  biens. c  Et  fi  parmefchefle  feu  ardoitf  les  maifons  du  Seigneur, 
ou  iî  elles  tomboient  8  par  cas  de  fortune,fes  homes  font  tenus  aider  fpecialeméc 
auec  leurs  corps,  leurs  charrettes  &  belles,  a  mener  la  matière  requife  à  édifier. 

£  T  etiam a  vaffalli b  tenentur  tempore  belli  opem  ferre  fuo  Domino c  ad  reparationem fett 
refit  ution  cm  arcium  Avt  bellis  ingruentibus  pofint  ibi  refugere ,  & fua  bona  conferuare. 
c  Et  fi  quolibet  cafu  incendio*  œdifici  a  ‘Domini  confumpta  efient ,  aut  fi  prolabarentur9  cafu 
fortuito /Ddfalli  tenentur  fias  operas praflare  fua  vehicula  &  operaria  pecora  ad ferendam 
materiam  ad  adificandum  aptam , 

D  brainteftina  certamina  quibus  fubditi,  fubinde  agita¬ 
ti  proximas  quafque  in  arces  fefc  recipiebant.  Placuit 
id  tum  publica priuatâque de  caufa,  &  communi  in 
periculo  :  Qui  euocati  ad  nomen  non  refpondebanr, 
modico  ære  muldabantur.  Salubre  confilium  tyranis 
alio  detorfit ,  ficuti  mala  cxépla  omnia.  Reddita  pacc 
patroni  fubinde  motum  ex  hofte  caufificantes,-dulce- 
dinc  tum  lucri,tum  imperii  molefti  operum  exadores 
effie  coepere,  ac  fubditos  fubinde  appellando  fecere,vt 
illi  neccflariis  operibus  euocati  pecuniola defugi  rao- 
leftp  munere, quam  operis  mallent.  Huic  iniuriain  ius 


A  r  t  1  ci 

L3CII  VI  i 

Novas 
C  O  N  s. 


Nota  i. 

I  Excultarum  fine  Guttorum  origo,  incr menta,  leges, (y* 

confideratio  in  vniutrfnm. 

1  yAn  indiBx  an  patrimonialia  ftnt prafumencU. 

$  Jn ditiorum  differentia  ab  patrimonultlw. 

1 a  ^Tufi  font  les  hommes.]  Hæc  caufa  initio  originem 
præbuit  excubiis, bella aluêre,  infolentia  animi  &  po¬ 
tentia  in  legem  traxit.  Magnæ  olim  8c  Francis  &  ma¬ 
ioribus  noftris  dimicationes  dc  principatu  fuere,  crc- 


4o;  DesDroitsdu  Prince,  ArÊXCII.  404 


vcïfiq  artûmidmc,  gratuita  opera  m  lU'certitiUem 
abiit.  Subditi  escubiai  pendunt  pace,  bt-ilo  driihiw 
excluduntur,  qiricaiuscft,  quo  m^Mui  Dutnmo 
debiciArffiirc  nolFunr,  quod  Duldus  sur  m  jirtmiu.  D. 
fcDcokrnfeiak royd*  *unwr.*Br  iwc «opi  Lilibus 
conaibcniuscxpcdit.  «  actTbKM,Cui·  Rcginn 


1 1 J III,  U.L  FL  A  J  LJJ  3  V  u**  B  ■  "  Γ*  _  , 

peior  refAS  oc  curret  111 1  ·ι  ■  ^  £ϋη^·  ™ t  btuj  t» 

*  ‘  I  I  m-lrnsn  i  vllticfsmi  ΠΠΓΓΠ  tJTn·. 


qiliL’  I 


ollî.h.ilJ  Autifenum Jubentur  Lmin^in  Stylo,  parte 
KiTid  Vu b  m ulu  de  uli  k .  $.  m  q ua?  t o  to  v  tmntc ann  o 


A  ^rnmrarmt’riïuin.eitrijirtiiUi  po ri«i qp4UTi c* çâi&i 
ci  une  fcùJi  deberi  wdagSdurtl,  pcrfntaat.é  pociiJïqttaiu 
reale,  aut  pairiruonij  debitum,  Misitit  peut  fmulru* 
qutrihonnTtAlohn,  i.  μ.  cj.6.  dem  tructae,  âtvfut. 
quiviLicuumuis  i.  de  reditu  an  rui.  o·  ctnm  origpiano-., 
i.inir,  an  impufititius  on  femd rarius  prie  fumi  tklKrvt. 
L  fempei'în  l>ipul:ifiùi]tbuii.  D.  de  regiiLlm.  iniuj^p 
mus  quid  adtum  f«}  fi  no»  appâtée .  id  quod  freiyLl  n_ 
r.itnriii  reo  eme,  li  mos  v  iiri  us  dl  qyqd  mfiiiMim  c[t 


TltraqumqueatlMatigi  verni  i  iinguli^ar  eSirariaS 
Confurttidiaw  abolent ,  luteoquc  &  contrariis  coti- 
mentiones  irrinuitf  uddtro  vï  volentibus  excubare 
jiccatj  iTqiu'  iw  .τη;  esulm;  Ante  Solis  ocafitm  ut  ve¬ 
nire  teneantur*  Oriente  vr  dimittantur ,  ii  dirura:  tint 
arecs «euinùm  cogi, ne  dusr-ei  numine  corpu-ï,  in- 
ftmmërûmVr  ni  fucum  pigneni.caperc  liceat,  Hec  ferè 
iânÛiomiiTi  lumiw,  ifquu ta  alia  Ludouicl  duodcci- 
jm  .intiff  tr  a,nnn  mulrum  dirtfimkkurcuria.Mcmi- 
nst  hariTin  fle  rtr  !  nilus,  trap*  fayiutmlv,  verbo  A:  νκο- 
tem  ■  nunt*  <$&*.  Dei  e  riu  r  .·  ;  -  ‘  ι  a  h  1 1  alia  Fraci  fc  i  Re  - 
gu  L  *  C**tv  qmr  pro  nos  in  ·,  îU’uîm*  edita,  promuJ- 
gata  elrieptembt.  j  qq  l  ‘uti  re  ma  comi  crtru  ordiiuum 
Aur.  I  —ii  i ,  Art.  r  qua·  i  gubiarum  nntuim-  qitidrtui 

exigi  ve  arprc^ttni  '.m.ircuinit  iu1ju<]ii»  IujJIico  itnt 
Jutu  t  opv>  ïUtx,  r.Lmcrb  j^·  rllcnns  vi^  du*;  vlul.i ,  ctliri 
opem  ites  viri  obmi  Liemur,  ne  ad  tuas  ea  Sancti  o  poc- 
rtgerenir.  Atque  ira  nidtcatunt  p#tif le  inçnw dt  L·  K$- 
ώφη*η,  er  dt}*·"  p<i«r  it  truffa*  dt  Çb*/HB*n yrtt  > 
trf.  N;i»i*le  imi  itimis  excubui ,  alix  leges  ftint,  Ρκαι- 
aidni  I,  inrei’San£lioncs  Almyraltuum,  * 

^17.  (?-  a  FùntiinMfJu  i  iit  j.  Sed o nuiium qtut  to  m 
ecocre  extanr,  optirutcll^Uf  prïd,amàüuce  Îounric 
enafau  cdii ,»  ι-Λ , anno  i  +.,4.  &  TcqnitM  Petn  Ducis 
nlit  t4f»  TjS  ibus  ab  inii  iis,  videmus,  quo  fci  progref· 
ta  fit  canta  oblttnaaone^  vi  plenque  tiba  mrer  parri- 
i  moiualiavedicent.Qttoilquianiibi  perquam  digiumt 
inquifinnitt'  nium  ell,  jlniLi  expediarn^quod  tem  dîê 
video  perpaucis  cugmtatis.  Afiëueratiô  nutltos  eot:gir 
dubitare ,  au  ndhdcaifcdariï  b  mi  buta  pamm  orualij, 
anpcrfanaliailnt ,  comientaan  indica  loge  tendi,  an 
fjttrm  fixus  aliqua  acculctali  Jec.iufj  debeamur-  Nec 
dubium  quin  ti  lege  &coiiceilu>nd  feudi  debeantur, 
rei  bm  aflm  »  A:  in  pain  moi  u  o  babeantur,  ad  p  rrlux 
f crudum  fequanrur,  lln  exrta  irudi  ] egeni canÎaaliqua 
dt.tfiaieiiis cü cni rim\  indnila  por  ii^,  Se perforut  un- 
potira ccntcanttir  Diicrtmcu  imer vtruniom·  inccfiA 
Srd'raimÀ Xleniciiimhi^t  lege,  at  concdfiime  fetidi 
iftiid  quoon? i mpom va'il  j Uu pûîïc ,  neque  uujniiib- 
flanrJa1  ‘aidaliicwiiûni  repiigruurt  jiost  naagisquatt» 
dia tpraULt  debitu  ,  qn.umtis  lu*pte  natnta libera  iinc 
fcuda.  Cuius conttitioim argumenta qiiATUtui  exipL» 
cocicdTi  one  itui  e  fl  1 1  u  L  rr ,  &profcfliOüe  ftudoli ,  fi  id 
inter  patri uiomjlsjiljrtbirü  ,  isr  mlibrosapntrii^  feudi 
i  elatum  eft.  Ruidjicn  R  laletion  elle,  quod  excubtarti 
uojiîinç  iÎl  biAiLir  η  probari  interdum  Lemdo  porelr, 
VîIliul  Π  CoCeflio  feudi  ViilTidlo  iadba  ajtuqujor  probe- 
tur  ocdihciTioiif  ipfet  ça'ti  i,  cui  excobb  peiinctir.Î  1  -e 
quii  neri  videt  lege  fetidi  deberi  trpn  potuitfe  feudo 
ancecoccife ,  cuius  rd  fimile  quiddam  Md| in.nrs  po- 
iui.  ruulodeccni'  ί-  τ8-  πηηι.βΐ.  Sed  &:  digmiil  ardj? 
inciderqaliaî  posjimr,  &  eu ic ituris  tes  plerumque 
prcrliLii  di  n  1 1 ,  qtnv  cf  irses  ea  de  ut  >quorivfeiiquc·  pei  1'p  i  - 
cuis  dècdfticiïrii  rcL;  qualis  fu  oliatdmir  Nequçtnim 
iit  cem  s  locus  c  rt  edi  ritu  ris ,  Se  d  totjt  ud  d  1  fi Icultits  i  ri 
eo  uft ,  L  LLiii  qrign  non  docetur ,  <!\r  res  in  obicum  elfe 
çonuétum  an  indictum  fii,quod  excubiarum  ticimine 

ÎjctÏEttr,quidi»dicad  uporreai,  &  ecqua·  iit  legis  pra, 
iimptio·.  Ego  vero  audacter  cûJir  mu  iiididlum  porias 


-Ç* - 3,  ■  1  1 1  *  ■« "J  I  1 1  L. 

Denique  ftatiurtir  inigi  ne  noiiappiueie,  ru;c  cûîccï  is-  j^‘4a 


f  is  impellenti  bus, quod  itiimmum  d\  fequendum  eife 
Jn  obituris,  icleft,  impoilridutn  puiiir:  qiictt;  Αιιι,Ιι-]  l6tt> 
mu» ;  quod  Ilie  quoque  faciendum  ^ 

&  eo  ditio  (V  naturiirci  lubretin-  4  connmiiriict  uc<i, 
dentibus  salem  cnrutrdurain  adiauct,  boccil  ral  js.sx. 
Cubias  cx-tdnfeaJS  &  er  era  feudi  na  tina  deberi  udrr 
abunde  acci  ilnut.N,  1  m  &  eu  rura  eus  ccwu«4É  prrfi. 
cur,  quod  kn  fenili  dicemus  3  &  externam  d  te  ΐ;  iL.a- 
di  ntaiL-m  ,  ik  utdiûanp  ôdgiuein  vercres  DucnmCS* 
llicuriones  cdfentur,  quas  an tt diram tis  annt  uc^ 
quibus  Domi  nurum  feudaiium  ÎiicKi  e:  intenti  er  1«. 
probatur,  qui  tale  debii  umiureA-  rirulafcudalivtja- 
dicare conabjmr,  &?  numero  p-urnuonidinni,  &  fEl· 

'  tiutn  habfbnnr.  iS:  raijoncm  de  talibus  vr  pauimorau- 
1  ibus  à  Pfccnraronhm  e  .vigebar,  Bt  fiibditns  petfeMt- 
ces  (uns  totnpdfebnm,  &. ndcoiifittUxticifiero  aditk- 
netn diCbibanc ,  qLLj;  Vtso  ennui .1  verbo  :IJ_l oon/Hturia 
d,;nin,.t.<Sc  danmabslem  vliwpannntin  appellat, ac iti 
polferuui  ciiicir,  quodper  modiq»  (vt  JoquirnnirDC' 
ernEm  foluruni  farce  non  ροϊΓπ  içdti  in  canfequor- 

ΐ  Mtu*  1 WC  V  r  d  ebi  tüm  veu  dic.,i  ri ,  au  ne  pu  flèil  1  i;mi5  qui- 
detn  vim  v!lam  ubrmerc  porté  :  Demum  irx  cubiar  lu» 
nioduin  vult  elfe  tuto  anno  i rx denai'inrum.  Hicvc- 
mam  prxfan  verboranj  uihil  arrintT  tes  traitai  i^piocf 
q  excubias  jrro  ipib  debito  voco,  TamcciÎ  non  ex  mru 
mi o  L  :ît,  Liimiiijud  non  cil  featimun  vocalntlon}.  Γι 
conlbtunouv  ml  rxpielhs  dtci'  potctVad tioSlranife· 
teiiriattt,  ru'in  elle  i Ibt  débit* conuenm  k d  nccidcnto, 
Qie-iec  quaiirt  pf.riiimi  ilclspam  iam oblfeiT LsitLeiïÏ! it» 
j  .  aell.qim  omt  n  cai a,· . uod  mimimnn  efl  fe quÎJcfti 
effer,  Vtxnrc  ‘dfeitnu^ciïrëi  qu  i  lia  fini  hue  coidttidooe 
pr.TtcTpïçÎuinptioni  tn  roui  ter  da  origLite  îfe  iabHatia 
ve  ri,  itftvtnrc  ρβΠεΙίϊο  \  ILtobil  a  epodi?  h  inc  uitcîk- 
tioni.Quod  ilia  qtioq;  cSilttutio  Ludouki  Huuieckii 
fimxccar  *J  i  Jp  o  fit  :  t  n  ^  negari  ua,  &  pro!  1  ib  :  ti  ua  oiiuicm 
iiullitJjTm  udpnrranrc  cnnrra  iarb,  line  paûo3  fee 
-  v  fur  pa  μ  ο  n  c  ;Ç>uare  lie  lu  J 1  αυςι  ali  o  iurc  v  r  u  r  uf.  apui 
qiEostaChuu  (ét]pquiu«BrJ  redpiturcciru.qiti  idà- 
1  u  ru  m ,  vt  pi  rrint  u  n  taie  veu  J  le  ai  u ,  c  u  m  ieàfnrttf  tis  & 
infbprobarionçoftgintm  probant,  aJmittts  Seines 
iniorum  id  lut.  imu  rener.  Qpod  iibnr  prôDcnuiio 
Qiudalonuri  în  corn  faite  1 1  im  ind+cofurü  valisnE  cv- 
iiaiiibdirns  fuos*  luo  iurr‘fntiiiitiT»»î  non  reripiuuts 
prohibrriua  Court iturtont.  Ougpne  m  allcgdnt^  cen- 
uçn no  HP  ike ô  feu  fi  1 ,  lier  dut»  u  m  q u  in  mâcriu  ipifeur 
cktiotiL  fiett  ponïerir,  A:  vaifellus  luI  -pdctss  cbligifï 
poffir,  ralrs  arque  alias,  q>ir»d  ulgdrracta'nr.  Γ  ffrmrt 
p  fortem.  <.  libertus,  D,  de  coud,  in  je  b.  &  loi  Rorr.  fë 
Lif.&Znï.  Roî-r.  dfcifi  111.  num.iS.  T  alla  fi  Γυη:.ν£^ 
pam  moni-dj  a  c'·;  refira  iimr,  de  in,riüi'j".-mcri.feiiu,t^ 
pro  dpmamo  rirag-ücnr,  vtaJiafûiiina  &  troilusitici- 
n  il  Ci.  f  n  totum  fev  li  s  fit  u  i  n  u  itf,\  B  ri  rûni  a ,  a  |  me  1 1  ικ* 
Origo  certa  &  in  d  abia  ci  L  ded  1  ra  r.  1  ilf.i  coullit'iuiitue, 
ira  vt  omnem  Cûnuenricmvjm  &  polfertfimciu  contva- 
riani  aruudlct,  &  eau  (a  R-  ongo  accidt'.nîalis  de  c-stnu- 
fe'cadl.  nccvilacfiniiL'nrionc  ficii  pond,  vr  plus  exi- 
gaïur  co  nominequim  rfi  r.uiariiiH  ;  Il  .a  Oi  ,1  mifione 
Fi-incifd,  T.  Tr;r.  quodâTJmioùiibirx  uidsoiuni  pro 
liabicanubus  Je  LhAumutii ,  icubic  JJoti·.  J.  dtxril.  art- 


4.0;  Des  Droits  du  Prince,  Art.  XC  IL  406 


_  0  1510.  num.4.  &i.  quo  cafu  in  promiflione  af- 
fieptæ  hæreditagij  non  cadunt ,  ncççmptor,  aut  cre¬ 
ditor  ea  acceptare  cogitur,  ncc'funguntur  domanij  iu- 
re,  quod  &  Boër.  ibid.  notât,  num.8.  &  in  fine  deeif. 
êc numer.  11.  &  Areftum  allegat.  Id ciitn  ira  elle  de- 
monftrauerimus,  pluies  &  magnæinde  ducantur  cô- 
«  fequentiæ,  fie  enim  loquamur.  Namiftaconuentioni 
?  Arpadis  non  fubiacét  ex  parte  quidem  Dominorum, 
vt  augeri  poflint:  Nam  diminuere  nemo  vetat,  nec 
ilia  poftefiio  contra  valet, vt  ante  diximus. 

Quod  iftaccdi  aut  alienari  cuiquam,  aut  transferri 

^  m  r  _  n _  _ :  pvm- 


dæ  finit  priuatæ  à  publicis  caufis ,  vrbium  à  priuatis 
ædificiisj  Ac  negant  vulgo  fubditos  nili  feudi  lege  ex- 
preiîa  aut  conueritione  teneri  ad  reparationem ,  ac 
cuilodiam  quidem  arcium,  quæ  in  priuati  cuiufquam 
dominio  fiunt,  Iafi.  l.diüortio.  §. impendia.  D.fiol.  mar. 
1.  i umptus.  D. de  legat.  1.  Angel.  1.  turres.  G  de  operib. 
public,  pertex.  l.i.C.  ne  ruftic.  advllumoffi.  deuoc. 
ôc  l.i. G  ne  quisàcollat.  exig.Bart.  ôc  Luc.  de  Pcnna» 
1. 3.  ôc  4.  C.  de  incol.  lib.xj.  ôc  fin.  C.  de  exad.  tribut, 
tametfi ,  perplexe  vbique  ôc  inuolutè  loquitur,  Mafi. 
'tit.de  tal.  §.2.  ôciz.ôc  vit.  Boër.  decif.212.  in  libello 


nonpolTunt fine cailro , cui fiuht  taies operæ & excu-  de  euftodia  clau. portât,  duitatis  num. 48.  Per.  Ia- 
1  ·  Λι: _  rArUnVmriVcon-  ü  cob.  tit.dc  refed.  murorum  in  orad. 


biæ  alfignatæ,  &  affixæ  infieparabili  coditione  ôc  con- 
fideratione  implicita, quod  ôc  Boër.  dixit,  d.  decifi.212. 
num. 7.  8.  ii.  &  25.&18.  l.operæ.hduor.D.  deop.lib. 
Corn,  conf.257.  vol.  4.  Guid.  Papae  dccifi  671.  quan- 
quam  in  vulgaribus  operis  aliud  fit,  vtlacob.  tradar. 
tit.de  roydis  num. i. 

Deinde  quod  non  nifiabbis,  qui  domicilium  ha¬ 
bent  intra  metas  territorij  caftri,&  qui  ab  antiquo  fa¬ 
cere  confiueuerunt, &  excubare,  quodMafiuer.  tit.de 
tal.  fcribitnum.  3.  fiunt  enim  excubiæ  perfionales,  non 
à  viduis,  no  orphanis,  non  à  cæteris  tenuibus,  tametfi 


cob.  tit.dc  refed.  murorum  in  prad. 

Alia  tamen  caufa  eft  vrbium,oppidorum,  aut  vico-  * 
rum,qui  in  commune  habitantur ,  quorum  refedio, 
tuitio,  munitio,  ad  omnes  qui  vel  vnam  domum  ha¬ 
beant  intra  munitiones  pertinet.  1.  ad  infini dionem. 
C.  de  fiacr.  Eccl.  1.  omnes  Prouinciarum.  C.  de  oper. 
public,  k  per  bithimiam.  C.  de  immu.  nem.  conced. 
Mafi.  tit.de  tal.num.2.3.  23.50.B0cr.  d.decii.212.  nu.  8. 
Annb.d.  trad.  fecunda  part,  inprincip.  num.  16.  Sed 
cùm  ad  id  nulla:  priuatorum  intributiones  iufhcere 
poifint,  fiolet  ab  Regibus  referiptis  impetrari ,  vt  in 


domum  habeant,  vel  fundum  reditus  tenuis  debitæ,  C  commercia  aut  merces  intribuatur,  quæ  ratio  multo 

1  n·.  · _ Γ * -  _ 1 .  ^  ~  X  „  ^  L  i  1 ,  i  »-iVvr  l/>in’rvr  R/  mnrric  rnl^ra hi  11  C  /V  Π111 


quod  conftitutiones  fanciunt ,  multominus  à  nobili¬ 
bus.  Deinde  nec  quilibet  ditilfimus  amplius  eo  nomi¬ 
ne  debet  quàm  tenuis  quiuis·,  eft  igitur  munus  mere 
perfonale,  quia  ratio  patrimonij  in  eo  non  initur. 

Quarta  quod  nili  in  loco  cui  funt  affixæ  excubiae 
peti  non  poflunt,nec  alio  transferri  etiam  in  ipfo  illo 
territorio,  imo  &  arce  conclufa,  quod  Boer,  dixit,  d. 
decif.  num.  7.  ôc  18.  Albert. Brimus  confi.87.  Nam  Ôc 
aliàs  traditur ,  operas  quæ  debeantur  à  vaïïallis ,  aut 
feruitia  extra  fcudi  metas  exigi  non  polie,  dcquola- 
cob.  innad.  deroyd.  numer. 7.  neque  talcs  excubiæ 
fimiles  fiunt  operis  celfibilibus. 

Hinc  fiequitur,vt  arce  diruta  non  debeantur,  refeda 
debeantur  rurfium,  fi  eo  ipfio  loco  refeda  fit, aut  fi  alio 
non  tamen  ita  longinquo,  vt  notabile  in  eo  interdie 
habeant  fiubditi,  quod  Albert,  tradit.  l.vfiufrudus.D. 
quib.  mod.  vfufr.  amitta.  Antibo.  trad.  dcmuncrib. 
Boer,  decif.  2i2.num.i4.Iacob.d.tit.de  roydis  num.jOi 
Quinta  quod  venditis  prædij  ôc  villis  dependenti¬ 
bus  à  caftro  aut  territorij  parte,  excubiarum  debitum 
relidet  in  eodem  loco  Sc  caftro,  nec  alienatu  cenfetur, 
cùm  perfonale  efleiam  anteftatucrimus:Nam  de  reali 
Sc  rei  affixo  aliud  cenfendum,  quod  rem  ipfiam  fcque- 
retur.  Itidem  céfient  de  eo, quod  per  focos  imponitur, 
vtvno  in  pluies  di uifio  morte  patrisfaimilias  pluribus 
haeredibus  relidis  ah  omnibus  debetur,  &  pluribus 
advnum  redudis  ab  detentore  tantum ,  fi  plures  de¬ 
tentores  fint  ab  omnibus  vnum  tantum ,  de  quo  Ia- 
cob.  irrd.  titul.  de  roydis  num.j.Guid;  q.  472.  Albër; 
Brun,  tradat,  deaugmentoconcluf.il.  Ioan.Plat.  Io. 
Rebuf.  I.2.C.  qui  ætate  feexeuf.  lib.x.  Boër.  d.  dccifi. 
213.  num.16. Albet.  J.cum  ratio.§.fi  pltires.D.de  bon. 
damnat.  Antibolus  vbi  fiup. 

Nota  2. 

λ  Vaffaüi  an  teneantur  ad  refeftionem  (αβ  rorum  Domi¬ 
nicorum. 

1  *Stn  Orbium,  an  fuburbiorum,  astricorum» 
χΛη  Ecclefi*  etiam. 
κΛη  nobiles. 
κΑη fuburbicarij . 

En  temps  de  guerre.]  Quæftio  ea  quoque  fcholas 
exercuit  ,  an  i  abditi  ad  reparationem  (vt  loquuntur) 
arcium  priuataru  tencrentur,auvrbium .  Diftinguen- 


3 

4 

5 

2  b 


eft  expeditior  &  leuior,&  magis  tolerabilis.Sed  &  qui 
domum  nuper  acquiliuit,  ad  idem  munus  tenetur, 
quod  Alex,  tradit  confi.14y.voh2.  De  quo  Antib.parr. 
a.principali.Grcftar. 

Ne  Ecclcfiæ  quidem  aut  clerici  immunes  funt,  fi  $ 
caufa  reparationis  neceilariacft,&  periculum  ingruit, 
quodCanonift.  tradant  c.  peruenit  ext.  de  immunit. 
Ecclef  ôc  c.  non  minus  eod.  tit.  Locus  hic  latè  apud 
Boër.  decifi.212.  num. 6.  Ôc  7.  &:  dido  libello  de  cufto- 
dia  clauium  num  48.  Luc.  de  Pcnnal.3.  à  quib.  nu.  vel 
præfta  ne  lie.  fic  excufi.  Bcned.  c.  raynutius  verbo  & 

D  vxoremnum.468.  Mafiucr.d.  tit.de  tal. num.22.  Papa 
decifi.7.  &7δ.  &651.  Antib.  côd. trad.  part. 3.  nu.  98. 

&  feq.  nunc  ordine  fiuccelfiuè  num.25.  &  §.amodo  in. 
fine  ôc  num.  30.  ôc  38. 

Ac  ne  nobiles  quidem  ad  alias  excmpti,quod  Maf.  4 
feribit  vbi  fiup.  numer.  2.  Beiied.  d.  verbo  &vxorem, 
num.468.01drad.  confi.  çS.Chalfi  tit .  des  Jufi  uesy\ctf. 
CT  fur  fis  hommes,  num. 62. 

Sed  ôc  fiæpè  acres  contentiones  oriuntur  inter  ha¬ 
bitatores  fuburbiorum  &  vrbium  ipfiarû,  quiactfi  in 
vrbes  recipi  incolae  fuburbiorum  poliunt;  tamen  id 
p  fit  magno  cùm  rerum  incommodo  Scincondudp,  & 
periculo  domorum  quæ  extra  muros  fiunt.  Idcoquc 
negari  non  poteft  multo  iniquiore  côclitione  eos  cifc 
quifiuburbia  incolat.  Sed  tamen  cogi'folcreJl,cio,quar 
quam  parcius, &  ea  de  re  fuç  quibufiqfte  locis  fum  pi  t- 
uatim  obfieruationes  ab  vfique.antiquo ,  Ôc  côtraria  ea 
de  re  iudicata  dicuntur  apud  Gallum  Art.130.  &139. 

ÔC  234.  pro  fiuburbiis  contra  vrbes ,  pro  vrbibus  item 
contra  fiuburbia.  Bona  eft  diftindio  Amiboli  trad. 
dcmuncrib.  2.  par  te  princip.  numap.  ■ 

N©‘T  A  '3. 

p  c  Fortifier.]  Tntellige  ad  operas  moderatas;d  necefTa- 
rias  inftaurationes.  Nam  immenfia  opera,  de inianæ 
moles  exingenio  laficiuicntis  fbrtunæ,niladpauperà 
fiubditqs,quod  Arucrnorum  Coluetudq  exjirel  [Iu  tir 

de  tal.  vt  ems  qui  miper  vrbes  &æqüa  Regibus  præ- 
toria  cogitabat  mediocri  ipie  fortuna, lætus  rafnen  ti¬ 
tulis  inani bus,& ingenio  leni  fed  æqua  fundo  ædificia 
cogitanda  fiunt  vereri  prçccpto  prudentisœconomiæ. 
Cuius  Columella  Ôc  Vidruuius  ni cïmnere.  Extartt  d 

Prouinciarum  Confiuenuhne^  quædam.qu^P  lubditos 

ad  cuftodiam  arcium  adftringanr,  vtïuron.  tit.  det 


407  Des  Droits  du  Prince,  Art.  XCIlI.&c,  408 


SeJfernciltanuim  invita Andenlls  A  lureaur  Contri-rionedehe.Uj  veludlegidi  obligadoii'û 
rît,  dcU  tiAturt  Jtifsrfi ,  Ait,ij,4.  Cei)û[u.coi!-nc.  Art.  &ς iirtplfcirii  ntccffitatecontc^Lis  inteodanonii  ίιω 

I4|.  Ati+ûr  Æt  feq,  quaquam  non  æqua  , nuc νπ.ι  apud  fumptu debere.  I  fuo  vi£hj,  D.  de  op.  bb.  Bah|,  \  ]j 

omnes  ratio  tuitodic  odi.  Et  hk  fpeiibinjiotrtvt  ad  id  beriLD»  de  Qp.hbert.Pciifl·  1. il  nn  fntTfm  $  l]fa^ni, 

neceUicattiu  non  a-J  decus  «edificettir^uod  ikncd.air.  D.  de  cond,  intE.  Fely.  Lnè  m  c.i.  ext.  de  IbeL  obbr' 


&qaosd.j.tt,  ciratiimus,  C ιτ er tWrlb:  p o tiuj ob fc, 
qmales  lunr  opera,  &  quas  Etucnmtiafei  app^LL^t 

ΠΙΙΛίΎΙ  fS^'rfïîr'ir  I V  a  J  at-  #fcÎ-Jirv  irmnî.·  r,.  .L  T.  · 


Nota  4, 


i  Η.τί  mtrilutio  efi ,  >1  fibàm reàpUn fur ItÜ's  tfmport,  3 13ΛιΊα  nccçiEtaris,  a ut  obi  1  eqtionis  rcdiv,  Iniqua ijJ](.  -j 

t  £»,L  tmptvfu  ίβ*  mtritruu t ρχβ  Wa,  ernumf,  ïaknü  qmdem  d  ebe ri  v  idtn  tur ,  fcd  v iân 

,  quod  res.  probat.  3,  imponi  ëe  Lpemdt.D.  de  on  fi 

1  d  Λ $n  f h>0  tmp d'haflitiu.]  Use vbiqut  ritio inctL  kr.&  ha:  ebfc  ]Laud  abfimiks  £mt  aiiMe  miibai If 

bucioni  5  tins  redditur  qm  pro  excubiis  penditur  qua  $.pemilr-  tn  quibus  etiam  iaLriuiu  tribuitur ,  V]Ji[T 
t^men  Jubdicos  trauiLm  fornus  bcllîs  tïigrucntibus,  B  quod  minimum ülteinviûum  deberi»  Hscc  (<-m*nha 
Sed  rafi.L fiirsr  potrmtornm  commercia  ,  quod  debeas  eft  Bald.  d.  ).  liberti.  lacob.  de  Sartito  Gcov*.  ^  ac 
inexorabili  cercxiguut*  ii  quid  debeant  ipu  sternum  roydis.  mirn.û.  Ccrfé  locorum  Coniuccudo  vt-ique 

debere  volunt.  licôqiie  iufU  dU  condiftianis  caufa  ineditius  legent  interpretanir.  ^ 

elfe  poiiftvduticaub  non  Icquura,  quod  Bald.  in  5  Btfttirmrftkrf]  ïdcftqnoJthei  caju. 
prarn.digdWrum  fcripfit  df  Iacob.de  S.mbtoGcorg.  f  Lfsm^m.]  ïnrdlige,  frfiefiû  iA  far  Waw. 
refert  mut.  de 'roydis.  nuiti.44.  ikned.  vbifup.  nmm,  g  Far  r*t  defirruntj  Nam  con  fulti  incendii  aiiaeUtt 

4É5  M  at-  d.  ti  t,  de  t-iL  caufa,  fed  quis  adeo  3  π  fin  1  r  ?  Sed  incen di  o  per  inimi , 

J-  Sed  dubitari  non  Line  caufj  |ace^ quibus  fumpd-  cinis  bdo  aliudputajidum,  fi  aûio  rfièpoccftaducr- 

bus  ifia?  opera:  pr^ilcmur ,  ηοΐ.^.ΐϊ.  rnpra  aliquid  ea  fus  incendiarium ,  cum  ffledtu  confequimoncsn- 
dcreatcigunus,  BÆceptacft  iemena,  quod  qmfquam  teteilb  Ili  merces,  g.  cuilp.D.iocar, 


Article  XCI1I. 


g  t  quand  on  Icuc  legtos  bois  d'vnc  maifon,  chacun  voiiin  (qui  ciî  requis]  y 

nnira  ρπιιΊργ  ^  1  / 


Cdnx, 


E  T  ψ-™ά°  trabes ,  ιψΛ  domus  &  quidfmiit  magni  ponderis  in  parietes  (fertur,  mif 
ψίϋ  {requifitus)  devet  ire  'vt  opem  pr^ban*  * 


Noïa  i. 


D  tigniitiones  &r  rdi  Lsdotivm  faillis  itiones  Hreq  ueni^ 
conueniflëi  popiditij  Bconcurfuserat  hacopinic- 
fünâos  fcita,  conui  uia,&  Lau  tat  deinde  comi  nejTjritf- 
nes  excipiebant ,  quem  morem  ruilki  adhuc  noLlri  & 
plifique  è  nobitibuj  fern^tke  aun  hic  Confucrndo 
vetus  voliter  ir  indicate.  Sed  hs  opera  officiales  Jiam, 
&  vicino  ab  vici  no  debentur,  vtmrrc  pcrfûmlesriiec 
cuiuiquam  feudi  aui  realis  commetdj  raiione  m 
tcfprclit  debentur,  Ôe  Îîne  fatano  vecîu  tamen  dus 
cui  prïibannir.  dehenrur,  ofHciis  pari  uj. 


Ifb  efficasdirilibiis  potius  chaiiTare  mutua  al¬ 
teri  ab  alr ero  pralhri  oportet ,  qtian)  obligatione  le¬ 
gali  &  neceEbtatc  ftarun  indici  l  Sed  ii  quis  rameo  tam 

at 

a 

is 

S: 

Λ* 

.  .  - [ - isic.ICCSi}  JCvUlij 

madiburtif ntorurn  vfus  pridem  nullus  aut  exiguus, 
quibu  s  ponder  o|i  quaque  eXtoUntur  ah  vno  am  pau- 
cis,vt  ilia.ih  Archimede  tiairiEcumi  autorei  m  emine- 
xt .  Eo  remporepro  magno  officio  habebatur  ad  con- 


I  ; 


Εβ  it rm .  ]  Oh  ligatio  rie  legali  aut  Con  fuctïidiiuria 
officio  ludicrs  exercenda  aiiiunr  m  faituin.  Sedeam 
nemovnquam  exercuit,  quia  illa  ohfequio  Sechaii- 
tair  exhiberi  alteri  ab  altero  Ccmucntiporiuij  qittm 
fori  i  ure. 


Article  XCIIII. 

Vssi  quand  aucun'crie  au  feu,  ou  au  mcürtrcj  bchacun  efltenu  y  aller. 

_ :  _ SIp-t  fi'  f  1»  c.  1  .  -  . 


Et  ceux  qui  ifünE  a  laid c* f  feron c  fouidoyez,  fils  ny  (ont  tenus Λ  pariub- 
*******”  icdion.  r 

J  ^àndo  dltattïf* quiritat  [eu  dhen<xm  fidem  implorat^  ψι[ψ f  tenetur  accurrere. 
‘£nj  qui  opem  tulerunt fôtrïum  ofierœ  confit epuentw,  nifi*  necefftmpffieij  tdid  φΜ* 


Nota  ϊ. 


E  1  Cr;>*fMHiHrfrr,]  Fuir  i  Eia  phdcinRû  mimorum  qui¬ 
ritatio,  ciim  biuri  h  aftëdti  alie riam  frdem  iinpbra- 
bant,  de  qua  anre  aliquid  dixi  mus  Ibp.  ori.  21. 


1  CMjUiïtliftnitntUrttm  Mmptnftttr  fai  Λ  Tl *  CT  !♦ 

3  Α4/Ιί  ïintr*  }!Ii/H  ΛΤ( 

4  * UXili >0 fft pftrt  ftrjt pjJj, i , 


“■■"■■•I  ^wiiiimt  4UJL.|UJU  11  ■  AJ  1 1  J  L|  Λ  h  U  J  SU  I4  JS  J  b 

cfjüiTwn  tjl  ttnu,  J  Priunri  ttiaiti,  mulrdqueini^ 
MagiflraTHJ,  quibus·  ex  de  biioùicum  bit,  Nai^ifuit^ 


.UT. 23, 


rtiarn 


4  op  Des  Droits  du  Prince,  Art.  XCV.  410 


ctiam  R.otnæ  priuatas  familias  Iurifconfultus  fcribit, 
quæ  niercede,  alias  quæ  etiam  gratia,  incendia  *ftin- 
guerent.  Sed  eam  curam  ad  magiftratus.  D.  Auguftus 
rcuocauit,  Sc  Præfeftum vigilum  inftituit,  qui  noftu 
cùm  dolabris,  hamis,  Sc  fiphonibus  oberraret  rcftin- 
guendis  incendiis, difpoiitis  certis  vrbis  locis  cohorti¬ 
bus,  quæ  ortis  protinus  occurrerent.  Meminit  huius 
inftituti  Dion.  lib.  lv.  Sc  curatores  Angiportuum  à 
plebe  conilitutos  fcribit,  qui  πνωπηρχοι  fint  appellati, 
quibus  fint  duo  liftorcs  dati  Sc  toga,qulnquam  capi¬ 
talem  cognitionem  nullam  habuere,  quod  indicat,  tit. 
de  otF.  piræf.  vigil.  D.  meminit  &  Plui,  epiftola  qua¬ 
dam  de  Nicomedenfium  incendio. 

1  Porro  quod  Mc  quemque  alteri  imploranti  iubet 

accurrere,magnam  olim  difputationis  materiam  præ- 
buit  Icholae,  Licere  quidem  pauci  negabant,  quod 
Bart.  Bald  .&  cæteri  tradant  1.  vt  vim.  D.  de  iuft.&  iur. 
Barr.  1. fi'quis  in  feruitute  dé  furr.  Per.  Cy;  Iacob;  de 
Aret.  l.i.  C  vndevi  Ang.vtSalyc.  l.vhicaC.  derapt. 
virg.  Panor.  &  Cano,'  c.fi  vero  ext.de  fent.  excom.  Sc 
c.  olim  extrade  reibfpol.  Cogi  vero  porte  ad  id  aut 
teneri  quemquam  negant  omnes  ferè,  glof.  A  rchid.  c. 
non  ihfereda  $.  glofivlt.d.  1.  vt  vim.  Bart.l.  vtrum. 

D.  ad  1.  Iui.  de  parricid.  glofii.  $.vlt.  verboconuiili. 
C.  derapt.virg.Bart.  l.i.  §.  fedih  eos.  D.  ad  S.C.  Syl¬ 
lam  Bart.  Bald.  Angel,  l.metum.  §.  fed  licet  quod  met. 
cauf.  Innoc.  Ant.  But.  Sc  alij  c.  quantæ  ext.  de  ferit, 
excom.  Bald.  inprooem.digeit.&  l.i.C.vnd.vi&d.  L 
vtvim  Sc  Claud.  Aquenf.  Curo  Iaf. Decius  1.  culpa  ca¬ 
ret.  D.  dereg.  iur.  &:  dr.  ext.  de  ofF.  deleg;&  ibi  Fely. 
Abb.&r  Barbat.&  Panor. Ioan.  deLignan.  in  traft.de 
bello  Anchar.  c.  dilefto.  exr.  defenr.excom.  Iure  ta¬ 
men  Canonico  contra  putant.  Arciiid.  c.ncgligere  2. 
q.7.  Fely.  d.c.  quanto  ext.  de  fent.  excom.  glof.  d.  1. 
culpa  caret.  Dyn.  in  regula  fine  culpapef  d.c.  quantae 
Sc  d.c.  dilefto  Panor.  d.c.i.  ext.  de  reft.  ipol.  Ant.  d.c. 
quantæ  Qirt.d.  l.vt  vim. 

H  c  fcntenria  magis  conucnit,  &  naturæ  Sc  prae¬ 
ceptis  Chriftianifmi  cùm  vni  cuique  mandatum  fit  de 
proximo  fuo  Sc  alibi,  fi  non  pauifti  occidilli,  tum  illud 
Mofis  faftum,  qui  fratri  opem  ferédo  Ægyptium  oc- 

2  cidit.  Quare  confiiftus  fententiarum  non  fuit  inutile 
etiam  legali  difpofitione  côponcre&t  fleftere  ad  me¬ 
lius  ,  Sc  quemquam  ad  officia  cliatitatis  adftringerc, 
quod  hoc  ipfo  in  argumento  facit  Ord.  Aur.  art. 
quod  in  magiftratu  flatui t  Bald.  l.i.  §.  quoties.  D.  de 
ofF.  præf.  vrb.  quod  fi  Iudex  videt  duos  rixari.  Quam 
fententiam  videmus  ethnicos  etiam  ratione  tantum 
ciuilidc  natura  fequutos,  lege  non  feripta  fcd  indita, 
ad  quam  non  dofti  fed  fafti ,  non  inftituti  fed  imbuti 
fumus.  Nam  ex  duobus  iniuftitiae  generibus,  alterum 


A  M. Cicero  ponit  eorum, qui  cùm  poilint,  iniuriam  ab 
altero  non  propulfant,  quod  pluribus  perlequitur  lib. 
dc  ofF.i.  Sc  hanc  adiuuat  lurifconfulti  fententia,  cùm. 
fcribit  hominis  intereffè  hominem  beneficio  affici  1. 

1.  D.  fer.  export  quæ  ratio  etiam  feribitur  in  1.  non  tâ- 
tum.  D.  de  appel.  Éxtant  in  eandem  fententiam  Am- 
brofij  Sc  Auguftini  iudicia, Sc  Innocentij  nobile  pro- 
nunci3tum  in  Concilio  Lugdunenfi ,  iniuriæ  partici¬ 
pem  elle,  qui  proximo  auxilium  pon  ferat j  Solon 
ctiam  dicebat  beatam  rempub.  fore ,  in  qua  quifque 
iniuriam  alienam  fuam  elfe  putarer.  Ægyptiorum  ve¬ 
ro  etiam  lex  traditur,  alteri  iniuriam  patienti  opem 
ferre,  adeoque  Sc  mortis  indifta poena,  Scripfit  Pa¬ 
nor.  d.  c.  quantæ  «Sec.ficut  dignum,  ext.  dehomicid. 
præfumi  in  dolo  eum ,  qui  alteri  auxilium  non  fert. 
Quibus  apparet  potiorem  effe  hanc  fententiam  quam 
natura,  veterum  exempla,  Sc  Theologorum, &  Philo- 
B  fophorum  auftorirates  confirmant. 

c  Seront  fouldoye^]  Hæc  ipfa  caufii Doftores  legum  3 
impulerat,  vt  contra  quam  quod  hic  ftatuitur,  cenfe- 
rent,  fic  enim  argumentabatur,  ei  qui  alteri  iniuriam 
patienti  opem  tulerit ,  datur  aftio  ad  falarium  opera» 
confequendum·,  Noh  eft  igitur  debitum, quod  fiuario 
rependitur,  alioqui  fi  deberentur,  exigi  falarium  non 
poffet.  d.  1.  foetum  vbi  Part.  &glof.  d.  1.  culpa  caret 
ibi  Decius.  Bald.  Bart.  d.l.  vt  vim.  Dyn.  rpg.  non  eft 
fincculpaRom.  conf.117.  Saly.  l.quifquis.  §.idquoch 

C.  ad  1.  Iui.  maieft.  Sed  tamen  Sc  auxilium  deberi  & 
falarium  hic  Confuetudo  difponir. 

A  Par fhbieflion  ]  Hæc  ratio  Magiftràtum  non  adftrin-  4 
git,  fedofficij  necelfiras.  Bald.  fcribit, de  duobus  quos 
Iudex  per  feneftram  rixari  videt  in  l.i.§.  quoties.D.de 
ofF.  præf.  vrb.  Sed  hac  difpofitione  fer ui  tenentur  ex 
S.  C.  Syllaniano,  filius  patri  l.vtrum.  D.  ad  1.  Pom- 
C  peiam  de  patrie.  quæ  diipofitio  ad  omnes  eos  porrigi¬ 
tur,  in  quibus  parricidium  cômitfitur,  quod  ibi  Bart. 
fcribit.  Idem  in  ciuereipeftu  duitatis  aut  patriae,  vt 
Bart.  ibidem  Sc  Alex,  ad  cum  notant,  Angcb  Sc  An¬ 
guli.  in  malcf.  verb.  quæ  hac  tradito.  Idem  in  vailillo 
Sc  fubicfto  ratione  Domini  c.  Domino  guerram.  tit. 
hic  finitur  lex  Cor.  vbi  plene  Doft.  fchoia,  Sc  c.x.  §. 
item  qui  Dominum  tit.  quæ  fucr.  prim.  cauf.  benef. 
amitt.  Sc  miles  duCcm  adiuuare  debet.  1. 3.  $.vlt.D.  de 
re  milit.  Bald.  inproœm.  decret.  Idem  in  famulo  Sc 
merccde  côdufto,  Bald.  ibid.de  Florian,  l.fcientiam  §. 
qui  cùm  aliter.  D.adliaquil.  Alex.l.metum.§.fcd  licet. 

D.  quod  met.  cauf.  idem  in  parochiano  vt  reftorem. 
Panor.  c.  i.  quod  met.  caufi  ext.  autEpifcopum. 

An  viciffim  Dominus  vaflallum  adiuuare  debeat 
Iacob.  tit.de  feud.  verf  Sc  promiferunt  eidem  Domi¬ 
no  praedare  feruitianum.iy. 


Article  XCV. 


,  °  f  L  E  homme  n'eft  tenu  faire  à  fon  Seigneur1,  viles  coruées,  mais  eft  te- 
'  numy'  aider  aux  armes, d  &  autres  aides  de  NobleiTe. 


Art.  x  c  i. 
Novaï 
C  ©  N  S. 


"N  0hlllS  non  tenetur pr*ftM'e  Dominoh operas  manuarias  &  artificiales,  fed 

JV  h  jCnC^j  Cl  °Pcm  ferre  in  hilo  aut  quiduis  aliud  quod  N  obdi  imperari  pofiit  &  in 


3 

4 


Nota  x. 

^ Articuli  ce  n  fur  A. 

Viles  coruées,  <ju<e. 

Solius  principe  arma  montre, 
euidfiplurcs  Dommi  eundem  vafallum  emeent f  C Tc, 
<sfrjrentr.  m  Conf.  Brit. 


D  4  Cum  nullae  apud  nos  operae  artificiales  Dominis  χ 
debeantur  praeter  eas  quæ  eXprefsè  lege  Sc  conucn- 
tione  feudi  diftæ  funt,  Bened.  d.  verb.  condidit.  1. 
numer.26.  Afflift.  conft.31.  lib.ij.  num.4.  cum  feudis 
omnibus  paftionatis,  (vtloquimtur)  vtamur,  certum 
S 


411 


Des  Droits  du  Prince,  Art.  XCV.  411 


Ffirf if  \it{~ 
jIji'iW»  fJbi'rtii 

ij'l·  fidm  p  1  <t- 

p-At  LUT  .llftH, 

lii'J.ÿNK-  C- 


ctt  quicunquc  Jcbeanmr  à  re  rei  deberi,  ideôque  mi¬ 
rum  cft  perimus  tuuÜtatiwi  viquam  coultilnan,  mul- 
ïôqiAc  "*■  vlû^  Domn1Us  exodtr 

jtbicp,  filolum  *1  «tsufW  »Ιβ·««ϊ»“' No!,,lls 
■mndjmmi  twe&r  fimt  Ie  nto  dii|TOta°m?  ™'.°7 
1»  fine  tauft  c«uii«3âftiirvt  üatemiB  «U» 
tan'en  lubrn  A  ».W,  m.  Λ<  W'™  »*f- 

,„,,5.18.  ClwCBciird.  c.mmllLusveA.  conduit  lui- 

niçf  *5,  10·  ^-*1'  „  , 

11  Viits  coruttt.  ]  Ope«F  lu  tir  matuuwæ  &  mcchamca:, 
arcilrçidirji*  quatdigmtate  produis  mm  ru  n  lu  ni  mit , 
{abïLk'Sj  Ru jdis  Uali  votant,  de  quibus  ennuie  ïaeti- 
bini  libellus/ qUAiiLçmu  criam  euro  Cubrio  præftane 
quiquam  cogitur,  quod  Bald.  ait  U  vit.  C.  de  bon.  qu*t 
Ubet .  M  att h .  A Ëi  th  d.  «jxifiîfr  j  1 .  num.  4.  m 1 1  es  g  du- 
uennone  feu  dois  teneatur  laCulxiü  trnft.iic  feu  et,  v  cri. 
qui  quidem  i«ueititij»riltitcnutt  juramentum hddi- 
riuro,  7  j.  &:  vtrf,  &  praimferuni  cidem  Do  nu  no 
nia itare  Lemma  num,i&> 

i '■  Λη In  mx*rt*tu]  ïftud  juislromagis  Taidorum  iu- 
Κλ  qui  n  arma  moture  ruiqiic  ltcdut,  aut  àüïilio  Do- 
mini  accurrere ,  nunc  ϊά  torum  prohibitis  armis  ph¬ 
imorum  relinquitur,  vï  manus  Domini  valGIlum  ad 
ai,ma  ciere  pol. u  mû  euocapic.&iubemc^ege,  cui 
ç mu» fub ui [Valli  tenentur,  non  minus quum  îmitiq 
duito  Domino  Liio,  quod  &  Molio*  urnuiic. 

C.  m  fiu»lacfrk  Averf.  &  promi&mnc  Domino  j«E- 
ftuucTei  Uitia  q.iu,  Sed  excipiendi  funt  Oenei:  Nam 
vetus  dubitati  o,an  ieudoium  capaces  ime,  pridem  re- 
foltua,  d«  qua  lingat Dffpof.  *·  u  L1LU  fawk«r- 
pnf.  Z.if.  rit.de  feud.  pane  j.  ad  fin.  ti  hm  ea  veterum 
[ns diorum  pene  fûk  conditio,  vt  mduiff  oneribus 


A  □  blic^trentur.  Quod  Conitimini'  Focphyrogemactie 
co-im^utio  indicat-  «fei  τ?ν'ύά-ηκ  Quidam  (inquuj 
cite  piadu  m  dita  n  a,  qui  bus  oniv>  militts  colum-ut, 
ita  vt  necedb  lit  ad  dekdttim  apparere  Domino  ed. 
ceutc,  vd  certam  pecuniam  dependere  i  Quinarim 
aildat,  ne  alienate  militibus  ca  liçcreï,  qus  tali  l^gc 
haberent.  Contra  m  bis  qui  Alodiaïflëfttj  qui* mm 
imc  Feud  i  hcvbwn  cur. 

■'■  Et  λ  n  t m  a  Ut  j  dr  tiMtijf.  ]  Hoc  edf, q us  lege  Èc  Cou ■ 
ftiemdinc  ÎNobili  impeturi  poflûnc»  Si  in  Nobibu 
L.uitre,  aiiulhiodi  fun  c  oblequides  qmnes  ^  mmiu- 
liai  &:  fabriles  nullae;  Denique  conuonrse  tant  mu  ei; 
omnibiti, 

ied  qtiid  Ji  plûtes  Domi  oos  vdi  dius  imLxatricto-  4 
deivi  réporc  ab  umudruscuoctau.  Re*  ed  pcripico^ 
Ueiufdc  feudi  rclpctas  mediatus  &  immediatus  pro- 

n  poitvur,  verni  VI  n  mediato  obstnngirui,  vr  ddddixu 

mus,  de  laaibus  nmac  tir,  de  feud.  ver  J’.  &promife- 
runrddem  Domino  pr.tftare  ftruitiinum.u,De  plu- 
r,bus  (jiueilorum  reipedtuum,  putam  muquion  ob- 
iequendum,  qu.od  tdem  I^eob#  oit  q,Î,  Sic  bjtte  in 
rediLuis  ope  ris  omnibus  obrcqucaAum,  ae  luumcni- 
qUftïibueuctum.  Rrales  voco ,  quÆrfirione  tci.pra- 
Îlrnmr  &  vulifatem  pecunsjrmm  continent  »  neque 
enim  dtenpcralœcurn  quLcquam  deeedu,  Inpcïiü- 
uidi L'iüï,  qua  ohfequLuin  dunnniar  Scmietétiam pétf 
foudcm  continent,  juilacscukirio  fins  eit  qui  ica  d- 
tfrumreuercLur,  ne  altcrtun  coiitcmneiej  antoifeu- 
tlére  cog.itut ,  quod  fcrspctira  d^daobus  Donimis  in¬ 
dicat  ,  quod  ecro  omiubus  praidci  pollit,  omnibus 

pr a  fret,  Sed  Ub  p  ei  qitAm  raro  accidunu 


TITVLV5 


TITVLVS  TERTIVS, 


DE  PROCVRATORIBVS. 


TILTRE  TROISIEME , 

Des  Procureurs. 

A  D  R  V  B  R  I  C  A  M. 

i  Procurât  $r  cjuls fit ,  dr  quam  vari  λ functiones.  minem  recipi  ad  litigldum  per  Procuratorem - 

i  Cognitor  item.  4  £>uid fyndtcus  &  vnde  denominatio. 

$  ^uid  eft  quod  apud  Francos  dicebatur  olim  ne-  y  J^uidaltpr. 

i  Notiifima  eft  in  iure  ciuili  Procuratoris  fignificatio  &  fundio  cx  I.i.D.  dc  Procur.  pro  co 

propriè  qui  alieno  mandato  aliena  etiam  negotia  extra  iudicium  tradar.  Sed&ad  ludicia 
conftitui  nemini  ignotum,  quanquam  tales  veteribus  cognitores  potius  didi,  quibüs  præ- 
z  Tentibus  præfentes  &  ipli litigatores  defenfionem  caufæ  iniungebanc, apud  Iudices ,  quod  è 
5  veteribus  Aiconiusannotauit,  &indicat  interpres. Cod.Theod.  tit.de cognitoribus.  Quo¬ 
rum  vfus  cum  perneceflarius  iit ,  mirum  eft  apud  Frâcos  olim  receptum  in  patria  quidem  (vc 
loqui  folent)  Confuetudinaria,  ne  nifi  redempta  venia  agetibus  quidem,  Procuratoribus  vti 
Jiccrer,  hoc  eft  nemo  nifi  ex  referipto  per  Procuratorem  ageret,  quod  Stylus  Pari,  indicat,  c. 
y.  §.iy.  &:  c.  13. §.5.  quo  loco  &:  priuilegiaadiicit  eorum,  quibus  iure  fingulari  contra  liceret,  vc 
&:  Gallus  Arc.8o.  Nam  his  regionibus,  quæ  iure  feripto  regebantur,  nuquarn  eft  eaneceftitas 
impolita,  nec  reis  &  defenioribus  vfquam.  Sed  in  re  familiari  Procuratores  fuere,  fed  alio 
fenfu  præfertim  apud  feriptores  agriculturæ  vfurpati,  pro  his  qui  agriculturam,  &:  opus  rufti- 
cum  curat, & operas  exigunt, &priuatorum  patrimonium  procurant,  frudus  colligunt  &  re- 
poniit,  ædes  cuftodiunt,  calendarium  exercent  &  rationem  reddunt,C5ciergios  &:  recepto¬ 
res  vocare  iblemus.  Et  vero  ea  appellatione  fuere, qui  res  priuatas  Principii  «.V  patrimonium 
curabant  fine  magiftratu.quos  Procuratores  priuatæ  rationis  appellat  imperator.  1.  Procura¬ 
tor  C.  de  edend.  nunc  ageres  vocant  è  Romana  Curia  vocem  mutuati.  Fuere  tamen  eodem 
nomine  fed  vfu  &:  fudione  alia,  in  Prouinciis  Procuratores  ciim  magiftratu,  fed  paulo  quam 
præfidum  minori, qualem  fuiife  in  Iudæa  Potium  Pilatum  alicubi  Euangelium, alibi  Tacitus 

4  (cribic,&:  crebra  metio  S  uctonio  &  Tacito,  crebrior  eo  libello  qui  vulgo  Notitia  imperij  in- 
feribitur.  Syndici  nota  figmficatio  pro  eo,  qui  à  corpore,  Collegio ,  aut  Vniuerfitate  eÎTet  ad 
tuendam  litem  conftitutus,quod  Iurif.  indicat.I.i.  §.  quibus.  D.  quod  cuiufque  vniucrf.  no¬ 
mine.  1. neque  C.  de  Proc.  tametfi  inepta  compofitio ,  quam  glof.  ibi ,  &:  eam  fequuti  Cano- 
niftæfedantur,cum  à  verbo  mahxuv  proueniat,quod  idem  eft  quod  συνι^ρ&ίκ,  id  eft,  patro¬ 
cinari,  &:  adeife  caufæ alienæ,  cuiufmodi  fuifle  Ariftidem  Athenis  Demofthenes  feribit  con¬ 
tra  Ctefiphontem,  nec  licuiife  iterum  creari,  vt  oratione  contra  Leptinem  fignificat,  ne  pu¬ 
blicam  curam  in  occafionem  priuati  commodi  verterent.  Qua  eadem  fignificatione  adoris 

5  vocem  Iurifcofultus  vfurpat  d.  $.  de  quibus,  tametfi  ador  propriè,  ab  vno  &  ludicis  decreto, 
&  ad  litem  iam  inftitutam  creari  (oleat  j  Antiqua  Colu  et  udo  indi  Ili  ndc  verbo  Procuratoris 
ou  d  Aloiie  vtebatur,  cum  veteribus  allovez,  idem  eifent  q,  vicarij  fubftituti,  &  vicegerentes. 


Article  XCVI. 

f  E  L  v  Y  qui  a  fait  faire exploitcen  ejualite  deProcureurdd’aucun,  'doit: 
fau  lourde  1’aftignationS  faire  apparoir  h  de  procuration  de1  précédant 
datte  dudit  exploit  :  autrement k  l’exploit  cft  nul.  Et 1  payera  ledit m  pré¬ 
tendu  Procureur, n  defpens  à  la  partie,  &  0  amende  à  la  Cour,  p  Et  ne  peut  vn  Pro¬ 
cureur  faire  autre  chofe,  que  ce  qui  eft  contenu  en  fa  puiflàncc  &  pouuoir. 

^irgentr.  m  Conf,  Brit.  '  $  jj 


Cuiac.lib.J9. 
«bf.cap.li. 


41  y  Des  Procureurs ,  Art.  X  C  V  L  416 

mi  vdSmomnm  dittmïtjtHt  ψιάφαη  ImmUuitp  Procuratorio  nonüm 11  afo*- 
A|Wf  =  f  aJ-  Λ##;  Ægnàtmn  fëu  *va  diwomttm  $  dowre ll  de  Procurât  me  fin-  mmUtû 

'mütàtnts  ■  àlidS omi  nuilimii  fuhkmr.  Et  'film  pratmdens  m  'Trowmûr 

‘txpmfisâdturfa  pd rti,  Cr  *  muklatti  Qhtuî>?  Et  non pottfi Proamtcr  mmd&hfmK 
trmfiredi. 


NotA  I* 

rxmtiiji  triCii ntr/HS  ejft  HC/jtitunf  ÿfutitrÿum  ad  ex- 

trtiitAittiiitA· 

a  CîlW,]  Hsc  tnafeolimim  non  concipir ^imnirrnm» 
lli'.ti  rniirvïw  hibiedtiiiun  eemticniatlcxutj.  &  m  iudi- 
cblilHus  farmnx  pcrfbms  aliénas  ivuquatn  iuibncant. 
Ja.gJeciiJo  kK'o.D.df  pollui.  l4iwkris,C.iic  Frocur, 

!.  π  cqrnr  feemina .  D.  du  t 'toc  o  l'h  L  hr  i  n  nu .  D.  de  H  g„ 

] lu'.  Nam  rtiirauidiciuin  prutïiramccs  ad  negotia  elle 
polEliiUî.&rlivpù conLü  llilijiccll.  I.î.  $*t.  D*  dcncgoc. 
gd£  Fait,  fif  i'Jtdusd.  Lfrt  jutas.  Daift. l.alienain,  C 
deproeur,  Àügl&  Al  ci.  l^qicarmik.D.  du  acp.  po  (Γ 
''  Q_ut  a  U-.textiliU , ]  Sine  aiiboracm,  (inuvajLjmjniLim 
didtamt,  hic  quidq  uam  iknuiiriauit ,  J  mu  interpella' 
uitj  qantiPu.uiJtaut  obtulit  ^nitpucquwdcunquc  in 
uidido  lu·.  L'xrr.iîud  icin  na  alterius  rn:  mine  duUgna- 
uir,  in  LiuoÎxpù'rioftti  Appsrstm  r$  lallum,  &  kifUin- 
rnr,  iêim  ne vîfô'  VflijttAm  patribus  -un  t  coe'ni 

rk,  poftqjtmribushk  λ-ÎVîs  lnos-r.cnrcidnt  cfïbft&os. 
Jîi’duo  blium  jdrmttun:,  cùrnrcmindarcdcLx'am  ad 
poOtakiioneui  fourni  fidium,  qui  alieno  nomine  niâ- 
dam  nt  Éivi  it  vt  π  i corme  11  c  ri  poil  im  ad  roàdatu  m  ex  hi- 
bundu  in ,  dt  j  ui b  E  cand  ,mï  (vt  1  ûquun tue  J  qtislfrawni, 
&dittUCiIitiih  cohinicndum,  ptoptét  InftdÉôius  ple¬ 
rumque  cap  rationes  octal  iotuuts,  qnæ  ram  m  corn- 
Éjerciis  quai  n  Hsdiciilï  bus  tnd  dut,  quorum  ïiluspo 
[ttrius  partes  principales  prout  expedit  aut  apitoie  iit* 
ii4t  repudiant  perquam  ώρύ  maligne. 

Noxa  i. 

I 

f  QutfamjHt  iJitnO  neminr  4?ir  dt  rt%nnJjte  dii/τι  dtbit. 

1  gwdfi  entlftàcjt  mttît*  ÿfligf/ïw  f/î. 

j  pttm  f uiffutyHdfn  niteri  βι fttUri  prrfuxitu?, 

fifletîtt-1. 

^  £w£ J  m  quaatnqw  tmfeniin»  ±  ψύβ$φ ÎJîj  ctr  £r 

fïtit  expTtjïio7x  nutuUti  gtrtiw . 

f  En  tiMltid  Je  Frirwrrwr,]  Quod  lue  de  Procuratore 
r  Mprtûnii!  j  nondÎ  i  nfi  tlmcn  Juin  liiifiLiiu  u  il  c  reftrin- 
gebdx  difpüFiEÏônîs  caufa.  Æd  Jrpfjuenrioriï  vCusgca- 
tu.  Iescjuéî  non  exdudn allai  ptrfonas  atiena  viur-  Inil· 
genïçsj  quod'gloi.  dixitclcru.r.  verbo,  Pixlidemes 
tit.de  referipri  A  h  b.  Imol.  Ftly.  c,  patio  ralis.  ext-  de 
iud.  ubi  de  hacip^LProctiracoris  üïpreitlmtt  loquim- 
eut-  Qnare  fitiesx  Syndicus  de  nique  lî  quotnftdOcun- 
que  qui  S  a  lien  ό  nomine  agit,  buic  LEifpoJuiori  fubii- 
Cituri  &  de  madato  an  recedenti'  do  cLL  edebei^  ΛΓρί'.ϊ- 
ftaré  ie  tilctncjfe*  Sêdhojb  ÿuigifi  in  Procuratore ,  q# 

3  fb  q  tiaÜtïtï  Domini  perio  nam  reprÆi  cnnr  ^  fer  aètn  - 

m,  & Syftdia  aéhisfxpe  eoutcmmintur,  il  mdl.tm 
pr.#rtr  eamcjualicwr.ni  Kiber.  CôniuniÎorurn  peifo- 

n. mirn,  qniniiTi  in  inre  tam  erebra  mrnrio  m  in  iudi- 
d.abbin,  lanonem  liab unr  non  iolnrms,  yki  iori  ,  née 
txpcdk  ram  in  fidis  La  eu  trï  S.r  alturo  ιπίΜο  qumlqnani 
alteri  inteftitb trcdérc.  Sednciiircqitidem  c6ixm£ti* 
perfnuÆ  ad  Daeadmittebantut  n  quaemadaînm  ipueiale 
requirebant,  ciiatn  fi  tulcionUni  ofEertrent  de  rato,  L 
paui.  &  L.  illud,  D.  de  initior,  Sed  hune  Ibeucn  lace 


.  cumulât  Tiraq.  i  ni  errait,  (jd.  ebÎl  1 3 .  rjum^4Î& 
etoÏÎi;  numeiMÆ,  &  fiiinximu  adbnitterentur,aîtüs 

iufpxndercnrur  ÿÿèucniu  ritificationis ci  J.  LasgiiJît 
C  de  Proc  tir.  U.f  Sed  ctfiFofte.D.  iud,  ibJ.&  notai 

Tiraq.  d.§.i.  glok  m.  q.E7,  nnrti^y,  Scdn^tniÇoij, 
fticmdo  nullam  tiiipoiuionem ,  aui  aiturn  adttmtit 
fnb  t-ucniu  rntifieariemis,  ird  bituicm  aÈtcim  nullitail 
fübiicit.  qutmrnandauim  non.uxeccdk  mFtDULLra- 
rorequidcnijilc  cul  us  natura  &  iubftdiula  ·ίί1,ν  t  mau- 
ά,μιιηι  habeat* 

Séd  cum  ]iic  dicat,  m  qudtrr de  Ρνοΐ»τΐ»γ> non  Eue  : 
eau  fade  eodubiranun  eLc,qui  cùm  antùcedüï  quidem 
mandatum  babccct,  ici  ai  tu  tamen,  geredo  qu-J;ra:etu 
Frocniratons  «m ί fiç.  Ht  ponairuis ,  v c  q urrmo  niagis 
dubitabilis  Jtr,  ra]ein  aihim  eiTe^qui  amnignaaotioue 
cxn  Procuratori  noininc  FraL'iu‘.ttorio,quirnpropt'in 
comicnuv  pollit,  vdut  interet lüo  aur oppôfitio,qux 
ht  contra cuiulqui  approumncrum,qo.x  poLhafulTi- 
ncri  potdi,  txsi  nomine  aiieno  quam  proprio ,  li  fîm- 
pîi e  1  a  r  &  fine  çrjkclïi onc  qti ali  tari  s  fa bta  h  r  :  ^cs  cfr 
d  igna  !nquidtimie3&qua:  Fipe  vfti  eueniar-  Blç  iepa- 
riinda.’  dubitationes reipedtu perfbnahh·  Nam  il  ipix- 
rttur  de  dan  dis.  aebosnlnis:  inrur  uiandlinrem  ic  nian- 
diîtariutn,  non  dubitandum ,  quin  Π  mandatum  pti- 
cfliir  Se  Acceptarum  efVdari  adtio  mandaridcbtjtad- 
u  crfus  mandatariutn  j  fi  quod  erai  abaîitnnandatum 
iurr.dicicur  aut  fuo  nomine  gellst,  Se  itivtilitaiem  fna, 
quin  &  fraudsti  midad  rrnet'i,Si  infamem  fi  £  π  ii  cS- 
iimdtnr.  I  ft  in  aliena,  i-  ilisqihputnr.  D.  deacqiiïr. 
kscrTtbvbi  Fatr,  idû  Eart.Akjst,ïablisiol.  !a,^.  ruiivda. 
tio.D.  de  oper.noui  mk-  Iinol.Alex.LLid.Rmn.  Lfcflc 
dori.D. Loi  mat.r,  Marixi-Sonn  c.  uctr-  de  Jib,  Chblai. 

Sed  cum  qitxFio  inter  inandanrem  vertiair^  eum 
cimi  quo  aifos  gtdhis  v.\k ,  ab  ro  cm  itiM-.mim diotur, 
mitior  dubnatio  e(V.  Nam  regula  rudinarif  iumirMi- 1 
tur:  Queniqucindubiu  iibi  potius quiinikcn.Jupo- 
J.iri,  e  fl  rcahere, aequi  ref  t\  1 1  l  y.o  ri  lilii  ge  rete  prei  π  itif- 
d'-irn.  3,  &'  magis. D. de  fob  1 1. 1  Papi nian us, vpt  gjof.  fc 
Alb,D,midatd,n  irafbpukrus  fuero.  ^CHryfaaonus, 
s'bi  Part.  Π.  de  veris,  oblig,  L  pris  tuer  ode.  D»  de  ;Vq- 
hæreii-'R^rt',  flcc!ttéfid.<i,  nirrnario-Socin.  d.t.i.q,^ 
rcx.l.  Ιΐ  quis  doii-.i?  i.  i  ,D.  locat.  Ik  ttadumdi^oaver* 
bûj  Procurator  iu  dtibio,nu.ip;verii  FrchÇujatoE  agit. 

Quare  qus  alirttp  n  oniiisc  agit,  qiukr. item  debet  4 
exprimere  adtum  gerendo  χ  F.fgo  nuor  tutorum qu^ 
brXE.im  exprimaci  K;,§.  ffd  quod' de  inrorc,  0.  iuitiesr. 
fol.  v  ir  mark  ak  rn.  d,l  ,54,  fed  h  for  ri-.  Malj.r  gkfir. 
ί  ονρ.  Bald .  c,  coilmtt  i  s.  exr.  d  e  FrOCm’.  pater  rur  ernam 
aur  adminifiiÊtoriaTO ,  qued  fciibit  AucVl.C.  accello- 
'  rutro  u.  coLverfi  quid  fi  racoinmunicatio..dc  i!eg.Hir. 

inv|,  vut&uiftuarias  vfiiiruelnaiiam  aur  domi  meam, 
l.u^.vk,  D-  denp,  no. rmne-  Moi.  d.Î,[.  gloi,l·  ou- 
nSctij.  PigCiicatoi  FtwniiiisoirtwnJ.  1 .  D.  deoff.pEo- 

cnr.  C^idar,  cqniunita  pcrioruLConiunâriotietTu  Spue* 

rst- de  co nicm et,  perÎ  .ç.i,  tex-  d.Lcxigeqdn  Π.ιτη  J. 
vero  .i  n  pn  nctp.  D.  de  i<  d  ut.  Dumqu  e  qi  iiiiunque  - 
retins  nomine  :Lgit3  a.l  bo.cvtui  euius  nomine  g«nC 
tufearor  nftmj  <?ï  intenîiôhe  ton  trahendi  cum  &[- 
rero,  qaaiiratemexpnjwere  Sed  ramen  mei 

rc  cillis  poilmul,  m  qniUn*  qwqd  ^vfinii  d.  bmi, 
mrelligarur  iuppk-fi  ex  inteiirione  parttu  tu  cc-'^eta 


Des  Procureurs ,  Art.  X  C  V I. 


4 17> 

de  circunftaiilii.s ,  veluti  ia-mandaium  eftexpref-  A 
fum ,  fed  expreiTa  eft  quotas. mandato  tribuitur,- 
veluti  li  Tvtius  ProcumQtjSemptonij  agit*  Augqftus 
maritus  Liuiæ.,  Palamedes,  liber  tus ,  ayt  inftitor  T  i- 
benj,  Andronicus  tutor  Timoleonis.;  Ris  qifibus  etfi- 
non  clicatur  vi  Procuratorij ,  m%  mari.ti.iurc  aut  tu- 
tprio,  taraenfubinteliigitur-de  .iiiftitore  tex.  J.  vit.  vbi 
Part.  D.  de  inft.  ad.  de  Procuratore  Γ.  quacumque 
cloCverbo  Procurator.vbi  Angel,  D.  de  Procur.  l.pe- 
nult.  D.  iiquiscauc.  Bàrt»  d,§·  Ted  et ii  cùm  tutor.  D. 
iiidi  fçJL  Alb.,inrub.G.  jdeiProcur.  de  .tutore. U  §-i. 
ad  fin.  D.  de  admi.  tut.  Alb.  I  poft  mqrtem.  i.  D. 
de  adminift.  tut.  vbiglof.  verbo,  redè  çecufat.Socin,  " 
d.  c.i.  Alextrlmol.  Iaf.4-  §.  nuntiatio.  Curtius  addi¬ 
tione  ad  Alex,  vbi  Ôc  Rom,  d,  1.  poftdorcm.Bertach. 
verbo.  Procurator  in  dubi&.ftum.io.  &  ^bi  iup.Barc., 

1.  poft  mortem. D.  quâd.  ex  fantur.  Addunt  &  alium 
cafum ,  quo  non  addita  qualitas  fuppleri  debeat,  cum 
fcilicet  isi  cum  quo  ate  geritur, no.  ignorauic  quali¬ 
tatem  Procuratoris,  qui·  fecum  contraheret,  quod 
Bart.  air  d.  §,  nunciatio.  ôc  Rçm.  d.L  poft  dotem. 

Sed  vereorJvr  vfu  .obtinere  polCt ,  cum  obftet  potior 
pntfumprio  quoe  aliam  vincit,  quod  fuo  potius  no- 
mine  quis  acquirere  pratumatur,  &c  plerumque  acci-  C 
dat,  vt  fidem  potius  qui  contrahit  fequatur  eius,  cum 
quo  contrahit,  quam  alterius,  fi' aut  potentiam  vere¬ 
tur,  aur  difficultatem  conucnrionis,  quod  vulgo  no¬ 
tant  1.  vit.  C  de  Procur.  &  c.  Paftoralis.  ext.  de  iud. 
Sed  ôc  qualitatem  exprimi  neccfle  non  putant,  quae 
femel  expreffa  fit,  quia  eodem  in  negotio  repetita  in- 
telligitur,  quamuis  fi  probatio  exigitur  probari  con- 
ucniac,  fed  adus  qm  geritur,  poft  expreilioncm  femel 
faiftam  pro  exprefta  habet.  Sed  de  exprdfa  etiam  pro¬ 
bandum  eft,  ii  de  ea  concrouertitur,  vt  dicemus  ver7 
bo,  doit.  HtccBald.  d.§.  Chryfogonus.  Alex.  Ôc  ex¬ 
teri  d.  $.  nunciatio.  Bertach.  d.  verf.  Procurator  agi,  D 
hocxafu  excluditur  praefumptio,  quod  quis  fibi  ftipu- 
letur,  &  alieno  potius  nomine  geftum  videtur.  Quor- 
fum  enim  qualitas  alieni  nominis,  aut  negotij  men¬ 
tio  ,  aut  tradatio ,  fi  non  alteri  negotium  geritur  ? 
quod  Bart.  feribit  1.  fi  pupilli.  §.i.  col.z.verf  fivero 
non  dicit.  D.  denegot.  geft.  Idem  putant,  fi  nego¬ 
tium  quod  geritur,  aut  lis  quae  inftituitur,  tota  alium 
>  cotingit.  Quis  enim  hîc  prçfumpcionem  poteft  aucu¬ 
pari  non  alieno  nomine  agi ,  cuius  negotium  eft ,  Ôc 
res  agitur, quod  Bart.  ait  d.  1  poft  mortcm.D.  quand. 

•  cxfad.tut.  ôc  d.  §.  nunciatio.  col.z.  verf.  aut  apponi-  E 
tur  nomen  per  d.  1.  cùm  poft,  vbi  Alb.  &inrub.  de 
Procur.  C.  Hæc  valde  retineri  conuenit  ad  eftedus 
oppofitionum ,  quæ  contra  approprimenta  fimplici- 
ter  fadæ,noftea  ex  alterius  aur  alterius  qualitate,  aut 
interdie  luftinentur ,  &  alterius  nomine  fada  exci¬ 
dunt,  nifi  de  antecedenti  mandato  docetur. 

Nota  j. 

sSCn  nomina  omnium  dehniuerfitate  exprimi  deleant  in 
conflit.  Procuratore. 

F 

d  D'aucun.]  Etiam  fi  is  conftituendi  Procuratoris  ius 
non  habuerit:  hîc  enim  non  quteritur  quam  valeat 
mandatum  de  quo  conftat,  fed  habeat  vllum  qui 
vt  talis  actum  fecit.  Nam  an  valeat  controucrfia  prae- 
cipuè  mandantem  refpicit,  An  habeat,  eum  qui  in  ea 
qualitate  egit ,  an  vere  fcilicet  dixerit,  an  talis  fuerit. 
Etfi  etiam  ralfus  Procurator  dicitur ,  qui  mandatum 
quidem  habet,  fed  ab  eo  qui  conftituere  non  potuit, 
quod^it  Bald.  LfalfusC.  defurt.  in princip.&i. licet. 

C.  de  Procurat.  Sed  de  jnualiditate  opponere  non  po- 
yfrgeotr.  tn  Conf.  Prit . 


418 


teftqui  illo  vfuseft,  &  qualitâtemccnftituentis  fcire 
debuit,  ôc  ideo  ad  interdie  conuenitur.  Quc?d  aurem; 
hic  dicit  d'aucun.,  idem  exiftima  in  co,  qui  ie  plurium 
Procuratorem  dixit,  aut  vniuerfitatis ,. nec  fatis  fit 
multorum,  plurium,ac  ne  omnium  quidem  oftende- 
re,  nifi  in  forma  corporis ,  loco  &  tempore  confucto 
congregata  fit,  etiamfi  vtdixi,  Omnium  eorum  figna 
proferrentur,  quibus  corpus  conftat.  Exigitur  enim 
tradatus,  ôc  difeéptatio  omnium,  qui  prbfc-ntcsfunt. 

An  vero  nomina  icribi  deberent,  dubitaüit  Bart. 
l.i.  D.  de  alb.  ferib.  Eald.  l.i.  D.  dé  m'agift.  conucm 
Abb.  c.  inter  diledos  exridc  donat,  nec  putant  neccllef 
elle,  nifi  in  cafibus  àiure  expreifis,  Bart.  diftinguit  in 
numerofis  collegiis,  ne  necdle  fit,  incæteris  qua·  nu¬ 
merum  decem  non  excedant  debere ,  veluti  in  paro-: 
chianis  vnius  parochia: ,  in  quibus  hadenus  obftrua-r. 
π  animaduertimus ,  vt  aliquot  denominatis  claufula, 
fubiiciatur  omnium  præfentium,  aut  certe  maioris 
partis,  nam  duas  partes  fuperarenon  exigimus  vfu.. 
Certè  in  his  collegiis,  qua:  numero  certo  Ôc  diffinito 
conflant  ôc  Aduarios  habent ,  receptum  neminem: 
exprimi  nominarim ,  fed  Adiuarius  adis  excipit  no¬ 
mina  prçfenüium  in  regeftis,quod  vt  in  Curiis  quoque 
fupremis  fieret  nuper  eftOrd.  Carol.  Molin.  art.  6?., 
conftitutum,  vnde  cuique  deferibere  licet  cuitivfus 
pofeit.  Et  fi  vtipfis  quoque  adis  infererentur  in  col¬ 
legiis  præfidum ,  video  aliquando  Curiae  nolint  pia-, 
cui  ile,  nomina  omnium  qui  aut  iudicato  aut  decreto 
interfui  fient. 

e  Doit.]  Etiam  fi  non  repetatur.  Nam  dicenti  fe  ta¬ 
lem  ,  probatio  iucumbit ,  quod  Alex,  pluribus  perfc- 
quitur.  l.licet  C.  de  Procur.  Anch.  c.in  noftra  ext. eod. 
tir.  Si  tamen  femel  admittatur,  fiue  exptcflo  fiue  ta¬ 
cito  confcnfu,  omilTa  exceptione  aut  non  opponendo 
quandocunque  petetur,  probare  futficiet.  glof.  c.  1. 
verbo  abfentia de  eled.  in  vj.  Alex.  c0f.71.vol4.coL5. 
Spec.  tit.de  Procur.  sparte.  §.i.verf.  fed  fi  receptum 
erat.  Rota  decif.z^S.  in  antiq. 

Nota  4. 

1  Jntra  quod  t emptu  de  mandato  doceri  deleat. 

z  Dithntlio  de  tempore. 

f  ^Au  tour  de  l'aliénation.]  Cum  hîc  vadimonij,  ÔC 
d'afiignation  meminit,  videtur  de  iudiciali'.  us  difpo- 
nere.  Sed  tamen  ôc  in  cxtraiudicialibus  quoque  omni¬ 
bus  intelligi  conuenit,  vt  in  denunciationibus,  inter¬ 
pellationibus,  oblationibus,  &  talibus,  in  quibus  tam 
eft  de  mandato  oftendendum  quam  in  cæ teris.  Sed  i 
hocdiflcrunt,  quod  hic  dicit ,  autour  de  Ι'αβίξηαιϊοη, 
ôc  inextraiudicialibus  nulla,  affignatiopræfupponitur 
intra  quam  doceri  poilir.  Quod  igitur  erit  tempus  a 
oftendédi  in  talibus  mandati.  Rcfpôdeo  in  his  omni¬ 
bus  adibus,  in  quibus  certum  tempus  pnrfixumcft 
agenti,  veluti  retrahendi,  pecuniam  foluendi ,  appel¬ 
landi,  præfentandi,  dc  mandato  intra  ca  i  pia  tempora 
docendum,  intra  qua’  ipfc  adus  gen  poteft ,  nec  vlte- 
rius.  Quare  Procuratori  pecuniam  offereti  intra  odo 
dies  necefTe  erit  madatum  oilcndere,  appellanti  intra 
decennium  de  iure ,  prefentanti  intra  quatuor  mêles, 
quod  Lappus  exprelsè  dixit  allegat,  zz.  per  c.  fi  quis 
iufto,  iuncta  glof. verbo  admirti.de  dcd.  in  vj.  A:  l.de 
pupillo.  $.qui  Procuratorio.  D. de  op.  no.nunc.Tho- 
mas  Faftolius  dccif.  Rora:caufa  x5.dubio.35.incip.ter- 
tio  dubitatur.  Staphil.  trad.  de  lit  grat.  tir.  de  vi  clau- 
fularum  q.6.  num.19.Bald.  l.fâlfus.col.9.  verf  ad  ter¬ 
tium  C. de  furt.Tiraq.  inretrad.§.i.  glof.10.num.90. 
Quod  fi  dies  nulla  prçfîxa  fit, quamprimum  docédum 
erit,  id  eft,  antequam  res  mtegraeifedefinat:  Neque 
S  iij 


4i 9  Des  Procureurs ,  Art.  X  C  V  I 

oniro  quitou»*  ttin  ttt  tredefc  reiierur  rf-icçftïi  fe  A 
ProL-ntàtuieiu.  lia^Mr  cbMjfcmiWte  d«ttliwiapi«m 
P  hielt  ;  ii  i  lullit  affigo ,uio  cjq iéâof  ift.  1 1 


e  volti  è  no¬ 


turi  conutfuit. 


N  π  c  λ  jr 


r  -  ^  harem frW#* ^  ÎidrfiMmsri 

l  J.t|x  üMfje'fkwA'k'''1'*  «wfJ/rtr*  , 

î  JO  I  ffr«  jjÎdifl-  Jftid  nos  tà tri  MJ* fiïtf f  de  4Jl«l/tfifW 

4  JTirÿiJirt  rt^turmic  màfîdjitm. 

ff  Flirt  4jtit.tr nfr.  ]  Hrc  panas  verbis  mge  03  Af  iure  ^ 
qüæftio  tranfioimr.  An  quiS'quim  Îbfcï  vrPfûCtl- 
rurüToUcriLis-.idinirtçïttÎU't  iiî,  uin  promptn  &  in  ipib 
îiifcii  dort  doé'JÀÎtc  île  [mnrfato,  anvero.&'tfum  fan-f- 
d.VôoSfi deïàtb  fi  nulfuia  matulam ra .oflendicur.  Ar¬ 
que  hk  ob-ÉcilTc  (timiiïitr  admittendum  onvieni,  mti 
fê  ■Procuratote  tu  dkat,  triant  fi.  [quod  mirum  eft) 
maiidamin  nullum oftendai,  lûojidjfêi! cilcntiaui  ve¬ 
ri  ittPiocuratoii  Ce  ulkpoilca  probetur  >  exanrece- 
dcnit  fui  lie  uni  nira  fûm  uctum  garrot.  Née  hoc 
exemplo  caret  >  cùm  &  Romae  quoque  idem  obferua-  ^ 
n  vfuYcrib.irDeeif  Rocy  [^cinuouis*  &  listel.  L tal¬ 
ius  col  (j.  mi'  ad  TfrcîîiftkC  dé  PtocuMc^k  Dyn.  opi- 
iHEtrs  tKl.  HïC  ιίίΙροΓιείο  multis  certe·  captionibus 
ram  obnoxia  eifci  ντ  tmgfe  expediens  ittm  tffTpcfmo- 
fium  lequî  *  q  ua.' in  ipfcit&ti  nundftnrüïVIik  pttthaii 
Si  exhiberi,  ncc:tcm.cte  akqaam  titiem  haberi  itï  cü- 
rroticrib  praeienun  negotio,  dequoBarr.  L  non  fo¬ 
tu  m .  $.  m  orre .  v  irri .  qu  a:  r  ο  ,m  ta  lH.  I X  de  Op.  n  û.  t  um  c * 
Jafi  ibirf.  col.  4.  verCquirtacünclufto,  idem  cont.  1 97- 
Uba-  Burt.  L  grege,  $.Ï4  D,  de  pisitor.  veiCaduerre 
quod  fi  denunt  iatio,  &in  L  cum  kus.  C.dcagric,  & 
ceuf.  kb.iT.  per  h  fi  quisinhctams.  D.  icpoC  vin  Rare. 


410. 

rem  aclud  contre  fà£ti  inducis.  Itaque  cxccminmi 
nallitfttlx  ù  Irgkfit&a  purgano  morur  non  admittitur 
per  fatificadonetii-j  itntittum  fulucctuui  ruperit  ιη- 
rsftcrtfioinqsiod  pofÎLe^gtci·,  propice 
itUlltiiatis^uod  SaM  Jn  fiitiili  iccibu ,  (hLfalLu^cql^ 
&  i,  C,  de  hmv·  Ad  quoi fadr  t  quûd  tTaiUrut ..  cùni 
a^r m  à  priiLdpiomiIlLis  dompter  perkm^ drik't^ 
doit  coufirmjuLibRitmivji  ^u  aet  Irpunnuijjuff^, 
m,  qttod  Âhtv  dit]  f  ri.mil  173.  mejp,  vifa .  protdiii 
lsh.  m  J.>ecms  m  fegukquod  ah  itmtJ.s.ifc  rjuthl 
vulgo  aitinr  md  fioitri  ont  m  terto  trahi  j  iuielLgimt, 

nid  ttiïud  al·  initio  nuilnsi’riqXttîJ  Eian,  ait  honfi·!-* 

tjjitc  in  fin.Dat? ofc protxmi .  Depuis  ibsd.  Alfx.  co»C 
y@r  vol.  fJ  vspre'fsc  Ime  c-:dli  Anch.sr.  ccmL  ü\  uiQ|]t 
vntis  ex  "Procuratori  h  us  FïftWCaF  Arcr,  cous.uâ.  m- 
dp.  cumiè  Dumiiu-bidd.  Llifti  C  ad  MaücdüBaiÜ. 
adrmprionelD.MepaiiL  D^'cUi^Ttg  ftuspetqui  neu 
proHi  b  u .  D.  ■ ■  d  t  cep ,  i  ur  nuttw  r  λ  6 .  becrodi .  i  n  repçr. 
verf  Pmair^tra.  klius  nutüer.îî^Ac  verLi^nlicitio,, 
num.ip,  icveJtli'fJiomr.itoj;  taon  dki rue ^ntmctn-. 
Akx.  ild.îicerlAiliJJ.  (,  ProatriioïifaJTô^.deta^ 
ohctiiF  AHk  C.  ex  parte  dceasiiexr.  dcrdmnr.Nid·· 
liris  auteen  ictus  ex  co  tondudirur >  quia quuncs  fia* 
tutum  mari  dat  nm  requirit  vt  hot  ipiittn  .tmiurstiCU 
tntro  non  liifhcic }  quia  nuifiaim  re  vera  non  tïiü 
fïchtiti  iijj nditu m  eft3.i;ui  ft.uu.iivcrbanfiiappliciui- 
rur,  quod  ÆaldL  dixiin  l.fj  v^nrcin*  1.  col.  G  dç  -cond, 
intêr*  icd.3.  obietuwéi  g-vh.D*  deoiEprocouFFdy- 
c.  caufMnrintj>iin]tL.  ext-.dviud.  Quart· incndi finit 
fcludiv  Doitores  pugnare  fiiptr  ilia  <|ôaÎlâûturt  wt 

frffoi faSfo  Prorur iuccuc  rarmeari  poilint,dc  quo Luc 
etv.  d.  c.  c,-iukni.Ac  Aufter.  dietik  Thdoiliyî.  hem 
ilk  an  gefta  per  Piocmvitortm  rcuocamro  r.mfican 
pofïïnt»  de  qua  Alex.  £r  ali;  J.  tittOiiG  in  qüibus  cauf. 
in  integ.  reft.  nun  eft-ntcdÎ!  Arcu&làill  ξ·  piatiudi- 


&  BaldiîljrLDeciuslqui  matttriUJS-Ddderegiil-iun  ^  cilles-  Tnft.  de adio.  L’rgo  confiai npüd  nos nircC  a 
■  ■  ■  ■  ’■  '  "  fntiiiil u-ario mandatum  a niccL'Ucrtoporipte  j  nccri- 

lam  vim  eflt  ohl'atiic  miikaticmUaut  faàidaïioiuîad 
vilidan dnm  ait  n ,  qu η  n  Cofuitudo  annuLI ai  îk  uniir. 
Eft  &  ilia  qnoqiln  dubiraiiû  piaeciia,  au  τη  promptu 
£:  inipFo  a£tu  de  miHtdxco  docendum  Lit, de  qua  anrc 
d  illcmûniis.  cùm  i  n  prafe-ns  doceri  CtmÎUmudo  nem 
exigat  &  poftefitts fttffickt,vi  dstirs  au  nm  dstl'ifcnt- 
ψ*'  Uf***·  ΡογΛ cùmdc  mandato 
doceri,  exigsmus  i3 lit  ex  iuit  fiuecxGonitientdineifr 
illigimus  Iciipio  cshibendnna,  fk  legendi  potcft> 


Alex.  Si  Imol.  d,  1.  de  papillo,  f  qui  Ptocuracorio, 
Al  ckî  coni".  v  r-  v  pLi  ,vcri  ftipac (t  cunC^S.  Li  b.  t,  Bald. 
3,  iiiciir  2.  leil.  D.  de  minor,  Îkin  rvtbiect.,  de  Procu¬ 
ra  Raid.  de  rrivend.icc.u  rit,dc  mi- 

lir.vatFalLquiConu  ci^dcLquiabiencetn,  D.  de  Pro* 
cur,  Rom.  conf,iû4.  dccoolki.  Affliijtusdecil.Néap, 
a  16. Ripa  C.  cum  M.Fcrra^.  ext.drconftiuu.Tioq.  in 
.rcindt.  eomietir,  ÿ-4- gJof,G.  ninû.;.  Quanquam  ne. 
idqntdesn Franci  recipiunt,  quia  qnfflwltbet  admir- 
cunc  in  cribunaltb tu  ordinariis  cùm  prcntkïlEpne  ra- 


ei^candu  «uod Imber.  notât,  lib.  1.  cjo  Serf  &  dits  Έ  remldtieîfari&firri  ôPorftri*.clem.  caiRmrfsrieri, 

.. L  ,  .  “  1  r  r  r  ti  i  .· _ _ _ ■  k·-  Λ  I  ■€.■.!--■  -  mrtti  il  He 


vûntum  dicicem  admitterefiib  proteftati  tmc,  fi  fiif- 
fieicjis imndarum habete  rcperiaiur,  quorf  vulgb  nô- 
tjm  b  licet.Cde  Procni,.5:SryL  par.  c.ej.  5.1.  Cane, 
c,  in  noltracxt.  dc-Piocur.  hu't  rittUi  cum  otmone 
rfc- rato ttnii  demain  quemque  aimitn r<fCtpttun,CLsm 
iufta  opinatio  crac  de  mandaro  ,  ex  bis  qui'  oftende- 
baflttti·,  plrnèumennojiprobahxtui·,  &  dubtrari  po- 
tetac-  qu i rfeicftus ίαρ pl eb.it ur  lit ildarione.  L  r.  vbi 
Baie*  C/de  farlfrfat  &  F  t  ■  C  de  Pt  ne  11e.  Part,  l.ncmfo- 
laiiir  i.qtiiilieno.D.dcProcuo  N^jn  El  ortmiao  nul¬ 
lum  mandatum  oÎttndcbaroï*  nec  Cautio  admiticba·· 
r  u  r  r  quod  Bald.  Btirt,  Sal  v .  Id*  d  l),C.  dcProeut,  dii- 
fenins:  cui  mnen  regubr  cor  exccprinnçs  Subuauntj 
vi  omni  lici  expediüric  lolb  roerfiderendas,  &  h  vni- 
nerium  fLat  ui  *  n  ullum  oro  ni  l  lo  arfltii  tn  finem  andata 
Γι  n  cui  atiEccerfat .  antecedente  co  qurin.l  ibet  nâ  mi  rri , 
etijTTi  Γι  tu  promptu  non  doceatur.  Rari  fi  cari  ostem 
in  rosum  solFimusad  validitatem  actus-.  Tora  enim 
Jubfbirici*  ifituEs-petutec  àconiliturionc  ancccedemij 
qtLEiüpcc  rerum  natnrunt  vcr.t  eft»  etiam  fi  ignora- 
mr.confiftct  Γι  noii  oftcnderur  carmeci  neç 
raûÉCitriô  idem  pollebit ,  quia  CoulUütudo  nuîlita- 


Eirt.  d.  motte.  St  A-  L  grege.  Salve.  I.  raoriuB,  At 
vint.  Ral.  ci>nii  44",  lib.,.  Scan,  m  Édicat.  reg.TÎ' 
Birr,  E.  1.  q.it,  U- Jt·  np,  no.  nunc,  Atïchar.  conCtyii· 
Sc  Rcbultiis  locum  hunc  ir.telas  m  nomipanonibus 
q.  14.  Exemplum  ver  b  £mt  coptam  daa  luhftanaflle 
quidem  per  lè  non  cft,  nec  ex  eoa^ns  corriur.  nï“ 
lex  expf  cfs  è  exi  geret,  v  c  Ro  ca  ai  i,  rferi  Γ  3 &%■  1  n  noa  is 
Ftlyn.c.  cùro'condngat,  exotierelcnpt,  Îcquïe pia¬ 
ri  bus  Tiraq.  j|UErriicl.lign9g. nurti-jÿ, 
to  j,  E  x  hss  ieq  m  ta  r ,  il  ou  es  al  t ertti s  apptopf  i  mento 
intercedit*  admitti  (lporrttf  etiam  iid^  mandato  tB: 

F  pEaefens,  non  doe  eat,  1 1  'ratn en  pe  r  i  ubftâ nam  veri  ιπ·> 
d  at  una  km  tact  un  t  e  fl,  &  ânteûc  1 3  illc,  p  0  lieu  prühtïtir 
t<ï  daîa,  Qiiod  fi  ftibfiqiiitui  A:  uppolido  k  m  de  w- 
quuea  nullaEnnij  ikckudsttiv jipproprimetmmi j  ik-c 
rarifieiri  0  vjl a  ad  mi  ïrit  ur  t  un  s  qui  a  nu  lli  cas  indica  ur 
1  Confuetudine  ?  tum  quia r.triHeaoo  iieri  non  po'^u 
siifi  co  tempo  re  q  leo  i  p  fi-  .nlfcu.t  pollet  -atqui  cou  11  as 
poil  ccrrifkrttiottcro  ludkialcmdd  fihconfaminaaun 
ftpproprimencuin -nemmem  rtdnurri  ex  1.  bonorum* 
D*  κι  n  eut,  bab.  &  q  îfes  Tctlüh  dan  ter  Ex  looo  coai- 
git  Ttraq.  d-.ÿ.i.  glofoc·.  mnn.fip.  ^ 


4*ι 


Des  Procureurs,  Art.  X  C  V I. 


422 


Sed  &  interdum  dubitari  incidit  de  eo,  qui  cùm  A  Procurationis  inftrumentum  proponitur,  aut  inter - 


amico  gratificari  cuperet ,  cui  magnum  præiudicium 
fieri  videbat',iiitercdfit,&  exçabat  quidem  antecedens 
mandatum  re  vera  ,  de  quo  tamen  intercedens  nihil 
iciebat.  Nam  hkfatisfacit  Confuertidini ,  cùm  man¬ 
datum  antecelfifle  præfupponamus,fed  fortuita  &c  in- 
confulta  eft  hic  Procuratorisopera  ,  qui  mandatum 
nec  receperat,  nec  fciebat ,  nec  obligatio  vlla  contra¬ 
hitur  inter  mandantem  &:  eum,  qui  mandato  addirus 
eft.  Hic  multum intereft,  an  lcientia,an  item  ignoran¬ 
tia  Procuratoris  attendatur ,  an  quodrc  vera  huit ,  & 


uerfum  ,  aut  ii  fcribere  nefcit  qui  conftituit ,  nec  No- 
tarij  copia  erat ,  quod  Bald.  putat  d.  Li.  C.  de  Procur. 
Sed  ea  de  re  pugna  eft  inter  Petrum  de  Bellap.  vt  ibid. 
Fulgo  fi  Caft.&  Bart.  Bald.  Fulgofi  Sale,  ’  &  glof.  l.mari- 
tus.C.de  Procur.  Bertach. verbo  mandatum  an  valeat, 
&  verbo  mandari  editio  in  didion.  Ioh.Fab.§.  iln  au¬ 
tem.  Inft.  de  iatifid.  Ratio  fiuadet  ficripto  probari ,  nec 
aliter  vius^iniudicialibus  admittit.  Ex  quo  fequituri 
non  fiufficeré  apud quemquàm  inftrumentum  litis  rc- 
pcririjVt  Procurator  coftitutus  videatur  etiam  ii  Pro- 


tamen  ignoratam  eft  ab  eo  qui  adum  geifit ,  &  vulgo  β  curatoriam  faciat ,  quaquàm  de  eo  fichola  lirigat.cU.i. 


traditur  cùm  periculum  in  mora  eft,  &c  grande  præiu- 
dicium  gignitur  abfenti,ctiam  minus  habilem  Procu¬ 
ratorem  admitti  Bart.  &  Alex,  ad  eum.  L  non  fiolum. 
jf.  qui  alieno.D.de  Procur.  Bald.exigendfiC.de  Procu¬ 
rat  Iaf.Lnon  eo  minus,C.eod.Communis  certe  fcho- 
læ  fentemiacft  Procuratorem  quamlibet  coftitutum, 
non  ante  gerendi  poteftatem  accipere ,  nec  madatum 
valefeere,  quam  inftrumentum  ea  de  re  receperit,  & 
vt  aiunt  certificatus  fit  de  mandato ,  quod  Spec.  dixit 
tit.de  Procur.  §.1.  verfi  fed  quid  fi  Procuratorium.  Io. 
And.  Archid.  Philip.  Franc.  Dominicus,  c.  is  qui  de 


C.dc  Procur.  quia  Coniuetudo  expreifius  ahquid  de- 
fiderat,&:id  facium  æquiuocum  &  anceps  eft,&  fub- . 
iodum  incertis  circumftantiis,  interpretationibus,  Sc 
conicduris,quæ  aliam  mentem  Domini  fuifle  proba¬ 
re  poffint  ,  quare  nemo  in  remomentofa  incerto  fe 
credere  tenetur.Nam  &  ibi  Bald.negat  id  fadum  fuf- 
ficiens  videri  ad  hoc,  vt  Procurator  conftitutus  videa- 
tur,de  quo  latè.  Cano,cap.  coram  ext.de  ofF.  dcleg.& 
quos  cumulat.  Iafid.  l.'i. 

Sed  fequittu'  frequens  dubitatio  ,  quid  fi  infini-  , 
mentum  Procurationis  reperiatur  in  ahquo  forte  5 


*  A  — ,  -  - -  ***  OAIUUU  JlUUV. 

Procur.  mvj.Anchar.c.in  noftraext.de  Procur.  Bart.  C  adorum  aut  venditionis  tabulis  infertum  de  verbo 


l.fi  pupilli. §.  itcm.fi Procurator.  D.dc  negot. geft.col. 
a.&Conf.  73.  Francifi  Aretin.  Conf.70.  Diftinguit 
Imol.l.quiin  Domini. D.de  tefta.&r  clem.i.  vcrbo,re- 
ceperit.de  Procurat.  Anch.  Barbat.c.cu  ex  ofhcij  ext. 
de  præfcript.  Bald.  1.  fallus  Procurator,  verfi  fed  pone 
cum  Dyn.C.de  furt.  Rotadecifi;86.  in antiq.&  143.111 
nouis Rota Conf. 353.  coi. 2. Bald. & Iafi  1. licet  C.de 
Procur.  Bcrtach.  in  didion.  verfiprocurator  etiam  ab- 
fens.  Bald.  in  Margareta,  verfi  Procurator  non  habet 
Boer,  decifi  274.  Felyn,  c.  feifeitatus  ext.  derefeript. 


ad  verbum ,  cum  eo  qui  Procurator  conftitutus  dice¬ 
tur.  An  id  aduerfus  Dominum  conftituentem  fidem 
faciat ,  fi  de  exemplari ,  id  eft ,  originali  non  appareat. 
Id  quoque  dubitatum  eft  in  ea  probatione ,  quæ  con¬ 
tra  cum  fada  eft,  qui  ie  Procuratorem  negarat  cum  re 
vera  effet,  an  ex  ea  fides  quamquàm  côtra  Dominum 
colligi  poifit,  de  quo  differunt  Bai  t.&  Bald.d.l.i.  &  1. 
licet.  C.de  Procur.  &  Bart.  âc  l.nonfolum.§.qui  alie- 
no. C.de  Procur  fidem  facere putat&  receptius  eft,ita 

Q.uarc  vulgata  'ftntcnria receptum  &  probat umnon  pZj.fi 

toirfcHone 

icripti,^  authoritate  Indicis  exemplati  &  per  manum 


trahi,  nifi inter  (cientes  &  confcntientes &  inuitum 
Procuratorem  intelligi  qui  non  confentiat.  Ideoque 
&  ignorantem.  1.  filiusfam.  §.  inuitus.  D.  de  Procur. 
N ec  valere  gefta  ab  eo  tutore ,  qui  fe  tutorem  ignora- 
uerit.l. quarto. D.de  eo  qui  pro  tuto.  Hæc  iuris  ciuilis 
fententia  eft.  Cætcrum  Confuctudinario  iure  contra 
puto ,  cùm  Confuetudo  nil  amphus  requirat  quam 
mandatum  antecedere ,  &  veritatem  rei  exigendo  ni¬ 
hil  de  fcientia  Procuratoris  conftituti  ftatuat ,  tV  eam 
interpretationem  ampledor  per  quam  adi  us  fuftine- 


publicam  cenferi  debet.  Mirorque  aliter  vifum  Mo- 
hn.§  3  num.44.  qui  contra  putat,  nifi  cùm  infertio 
ab  ijidem  Notariis  fada  eft,  qui  ipfum  illud  Procura¬ 
tionis  inftrumentum  receperunt,quiavt  aitexempla- 
tio  inter  alios  fadaabfente  parte  non  noceat.  Atqui 
refpondeo  inter  alios  fadam  dici  non  debere,  cùm  fa¬ 
da  eft  cimi  illo  ipfo  qui  vicem  abfentis,  nomen  &  ius 
fuftinet  ,  idque  authoritate  iudicis  qui  originale  vidit 
&nPer  manum  publicam.  M  ultoque  maior  ratio  m 


tur  potius  ,  quam  iui  js  fubtilitatem ,  præfemm  cùm  E  tertium  probatione  dici  poterat  quam  tam,  n  „1  „ 
partis  ml  interfit,  fimodode  antecedentia  mandat,  aduerfusDomimim  Dodotesputa,,;  "ύΓρο™'  & 

CCTflOr  ίΐΓ  firlcç  *  i  i  ·  \  ·  r 


conflet,  etiam  fi  Procurator  ignorauit,  idquodde^ 
veraerat ,  fi  fortuita  opera  cum  effentia  veriçonfen- 
fit,  &  Romæ  obferuari  tradit  decif.Rotæ  i4;.&Boër. 
decifi  174. 

Nota  6. 

t  , Λη  Procuratio  per  te/les  probari  pofiit. 

2  ysfn  litte  inftrumentum  apud  ait  quem  repertum  idonea 


fit  probatio. 

^Λη  infertio  Procurationis  fidem  fac, 
palem. 


r  contra princi- 


i  De  Procuration.]  Cum  Procurator  per  inftrumentum 
publicum,  nuncium,&  Epiftolam  conftitui  polfit.l.  1 . 
D.  de  Procur.  dubitatum  eft ,  an  conftitutio  per  telles 
quoque  probari  pollet,  de  quo  Bart.  Bald. Salyc.  Iafi  & 
ahj  litigant.  1. 1.  C.  de  Procur.  &  qui  inter  eos.  copia 
lupeiat  Iafi  putat  teftibus  quoque  mandatum  proba- 
fi  polle.  Sed  hic  apparet  textum ,  &  fequentibus  arti¬ 
culis  lcnpto  fieri  pra-fumpfifTe ,  nifi  iufta  aliqua caufa 
aut  circumflantia  faCli  aliud  iuaderer,fi  amilluin  forte 


certior  fitfides  inftrumenti.  QÎiarc  indubièSX 
nem  fidem  facere  puto  ,  fine  in  iudicio  fine  in  contra- 
dibus  fiat.,  fi  authenticum  folemne  fiiilfe  apparet  ex 
lnlcrtionc.  Alioqui  multos  cludi  contingeret:  Et  falua 

?  1  n0  Cft’  fl  quis  originalc poftulet  edi,  vt  Bart*. 
dixit,  d.l.  Procuratorem. 

Nota  7. 

i  Priuata  feriptura  non  valet  ad  datam  probandam . 

F  2  fi  aEIi4S  &  Mandatum  eiufdem Junt  data. 

1  De  precedent  date.]  Quod  hk  dicit  ,  ne  intellige  repe-  j 
tita  die  fieri  ροίΓο,  quæ  falfi  f pecies  eftet,  l.reperira.  D. 
de  prob.quod  antidatare  vocant:Sed  fi  re  vera  manda* 
tiun  fuit,  adum  fub liftcre iure.  Quæ  res  imprimis 
oftcndit,quodante  diximus  in  glo.  mandatum  feriptp 
probari  oportere,  vnde  fit,  vt  feriptura  priuata  aut  fi- 
gillum  priuatum  cuiufquam ,  epiflolaaut  quidquam 
tale, non  admittatur  pro  iufta  probatione  fi  de  die  du¬ 
bitatur,  &  ad  probadum  (vt  loquuntur  ·  datam,  fi  alio 
modo  non  probatur  quam  priuata  feriptura ,  quia  dia 
S  iiij 


Des  Procureurs,  Art.  X  C  V  Γ.  !  4H 


425 

BJcn.  nonûdÉJc  πψ**  ■*■»£  *£  A 

finiras*  C.  qui  potior,  inptgnor.  hitb,  Π 

quoti*.-,  qiililut t«bfaih« e  îwffii .  &  *cp  £{.. ^ 

ù·,  qund  ΒΛΙ-  ibiJ.  air&  Cont  >|L*^*-££ 

J&»i±6f.  Vk.  t.AnibK.ei.praC'=eoiitî^n|i· 

ΐ,βΰβΕ 

ï:  cil.  Je  lia.  inftr.  k  Φ*  !jci 

f  ... .  -gi  ■  frtrti.-r  4 :,.  ΰΐ  I Cil.  31  : Ll  WlO  1 !»  J StA  Ï«D- 

rontinei  lit  1  triMuis viflt tptfto- 
j ihuÆriito  probaretm^  «iwcrfu  non  ram 
U  rabat  ip( s  q  dam  prôbaiar,  v  c  ait  Mi  d .  coni.  tgB.  &-  , 
EtilnioW*  cxt-  ^’pnuii.  fleattos  Tîraq.  congerit. 

niim.  ff.  \fi'.  NemoigûiixacrprutiandiiniTtnterïUS 

rempli*,  fuirm  Kot  argumento  ,  fiuc  in  otdtsic  credi¬ 
torum  coriÎHEuêiiÔo  '  piiuata  fcri-peuia  vienai  ,  ni  h  & 
tempus quoqtiC  prober  facta:  fcriptitravOl?*  t«  uu\i- 
toi-ftllit >  &  qnod  tnaqa  mitoris  niwti  cçwun  :  Nec 

cum  LÎCCMpimû  dcbimn  *  quidqu-im M  ^ vrtkt,  Ctnl 
non  minore  negem»  immturmrde  tempore  dcLnto- 
m  nlîcriuï  dmi^untïi  graux,  quim  knpmrjuucon- 
firi.tr  tepeti ra  die  in  pæmdîcium  quidem  tcrtij  >  « 
c.tmt-n-lc  iitmeminf!uim.intidaEari?*  &  ùcoiirri* 

*&*»»«"»  Oyi,!  vcrofuflusoftciKlrtiir  <- 

ipfoctitàïow  fiâhs  ,  &  mandatum  LurUeni  riifi- 
RtfpOitfcofequtudtiim  rd  qnmi  Probabilius  rfteim- 
ictiiin^ü'.iod  11  ii.ll  dncctui .  o.'imifb  duoafitnsnam 
raliEft  fiibontinencur  visus  poli  aüum ,  Se  4c 
ntuubvoLTifnrionemfeci.ir.  raandamm  naturali  or- 

.Jipe  prtu  Tirtc  Frdkmcniiiin ,  perça  qu*  My.  no- 
rat  c  eapitülwii  c*t*  derdlfïpt-  «  prrrfnmptmne 
ana  m  incerta  partis  morte  ,  mum  & 

tisiuinitiirritte ,  cinvpî*dccC|îtiIy.wiiinutcum, 
qui  n-uiimU  ctiam  otdine  pradcecsTurÎ^  nierai.  E. 
qui  duos.  ΐ.  cüm  m  bello,  D.  de  rébus  duk  &  S- le  . 
quninbus. 


Nota  io. 

FruCUrdtir  fl  mit  i^sAti  f AÎfft  JtUtlir , 
£yi>«eiii  (jr  iencdinr. 


Nuta  S. 


îfffo  ÎMtJiit)iiiaSf£tiur· 

fe  iW*iÆ „9  W.  ]  îpfo  iure-  fftlicet  :  Nam  cùm  iîï- 
tnt  per  vcrbitm  temporis,  di- 

{n curât,  ipCoiLiremtcliigirai ,  uec  fcnttuuamdixtoja- 
torL.Lm  «èigit  csqlof.  c.  innotuit ,  Verbô  nullam  elle, 
est.  de  ele&.  qtdîoep late  eicttitrur  abTrraq,Ut v.n- 
on.un  veiborcuertarur.  num-i4^Cdercuoc.donar, 

Ae  per  Itoc  appsrei  non  co  n  Brman  aftum  rtui  ncatio-  F 
ne, quia  nec  à  vokmate  vni  lis  pidet,  n  ruiificari  pof- 
fir.  Confirmât  T&  id  quoi  iurc  didnu  geftacum  Wio 
ProcunreOre  ipfu  mtc  elle  rutila- L  licet,  1,  b  F  rentra - 
tard  ‘.ikFrocur.!.  cùmnMnulm. G-  de  mandât. c, «Jt 
parte  ext.de  xefcripr, 

N  o  T  a  9, 

FtÎfia  Pnù*Ut9r\  non  ίβ  fromririr. 

5  Et  p<rytr*  isiftf  pmeîtdu  Ptxrrirfi^n  ]  HÏC  magnope- 
rc  Confi^ctwdo  es  ait ,  ne  vcrunqualitiEcm  fallo  Pro- 
curatori  mburtrt,  quia  dicere  i  edemus  tali  Lim  uena- 
viumnoni^bvlcnariiun.  giof,  L  ovnncs;,  Cod.  de  int¬ 
ret.  nec  FiHkn  bdem,  fidem  rfle ,  -ntc  fidium  mdeem* 
glof.  esu,  vera  41.  diftintt  Ncc  fialmm tutorem.  1, 
Paulus*  D.  dtverb.  figniC  quem  locum  Tiraq  rea- 
â.ar  in  rtrriift.f  i.  gb>j.  20-  luim,  1  r.  dc,in  legtb,  con- 
nub.  gbfi  n  nm ,  11 4  cti  m  i  quo  di  ib  11  iri  π  1  cm  Ou  ê- 
ntr ,  remoyeatur  ï;  notnen  ,  fur. à  tàfa  Procuiutore 
reinouetut ,  &  debet  dici  practcrtdcns ,  vc  ait.  Bald. 
d.  l.falftis  ini.  oppofit.  fi£  ιπΐ,-ϊ,  ιη  ρηηάρ,Χ)·  de  ptE- 
cot,  flipu!. 


111  pioijurf/tr.l,  Pcomniorcin  Ttirifeoiifiilii  f.dfütiuCc 
d  i  en  Ut .  qui  ycf  ù  i  loin  fi  t  Procu  rHMï;i  d  rit  j  èi .  uniatum 
non  habeat.  Vetus  aut  ci  n  ne  fit  inult  k  modi',  aÇdÜe^ 
retiocefti  dolo  enSpadmpnidcn  tia  rius  qui  fc  taltqïijil. 
xtt.  M  lU  idatuTu  vtrb  n  d  n  h  π  br i'1-  eu  m  d  ieu  nt  f  ctiam 
tmn  intclligonr  ,  cùm  quifquairi  :aliquôdVimiu  qui¬ 
dem  habet ,  lcd  idnon ïdonculll aec  luffi-eiL ns  jd_ 
a4um  qm  geftuseft,  vclun  Γι  gtnctA·  lwbt-τ  t:imum, 
ci  jn  Tpcci  :ÙC  exigani  r  ,  vd.qi  1  i  fin  es  ai  and  ari  rsculn, 

quomodo -Spec.  dekribir'cit.  de  Proc  ut.  J.-,  infin.vd 
qrù  eum  de  pane  mandatum  an  a  pülèt ,  uLuphus  .ili- 
quid  geilit.  glû£  Lcâm  mandari.  C  manda  r.  arqué  m 
icidh,  vt  propaitevcrus  inpiu'U'fiLii'uf.dLâ  püîlb, 
Talis  CTiaan  dipter ,  qui  mandai  uM  habiiii,  fedeft 
mi  oratus  ,  une  verb  non  hdt/uif .  net  dm  n  féièràc 
edi  (criptum  &  mifiuiLi  effet,  atitdc  το  mlvdrriüv 
nie ,  sd  quidem  dure  et  uiii  vr  ante  düSÇPUs.  iicü  cùiu 
propria  vis  voch  folif  Prttcutafbiiî  d-duin,  iwiciT 
qui!  'fine  doio  fidlinn  non  ;ubm:tariir,  i.  exemplix. 

C.  Je  fiai-  intrrduui  tïmtkœeitur  mfpcdto  fitnplia- 
tc  r  ΰρ  poii  to  v  en  ,  ci  rca  do) u m  perfonte  ,  γ  l  o  a  on  v^- 
fo  iciUoüt, 

Itaque  fiiUus  Procurât nï appctbitu r  s  &  qui  dota 
tJïscft,  &qui  fine  doit)  Drobabilictt  aliqua ‘de  câttü 
ik  bociâ  mente  fie  raiera  elle  putat  ,  probabjlirer  t.v 
tiocinatutr'Sed cùm  longé dilpar  fit  doli  .mrcülp.t-ailt 
rmprudmtîT  no.'L,tjrequinuT  tciain  yî  diiHrailis  aJniilll 
non  debeat  fimilis  caftigatiô  videri.  Si  in  appeli.uionc 
uiiefirtîm  quterenda  fit  circunftanri.triùift  varietas 
rtppbgwnOi  vclun  M  quiï  ciun  fdrccfc  cuiufquuun  Pre^ 

3  cnratoriiTi  tion  ;  (Te ,  ,iç nt‘  probabilnn  qiùdera  vlUm 
ran  o  nttn  hdfiçttr  eut  pritarc  dL  b  rie  i ,  t  a’  1 1  n  fe  dirqsâ· 
pecuniam  al:  enani  elegerit  I  ciens  &  pnidés,  f;  wdtm 
altcri  cteâucrit  hÜ£  mreruecterti: ,  falü  &  furn  iimilint 
tenetur  Idalius,  C-dc  furt.l  faliur,. D.t'ôd. tu.l. fi  iVocu 
rator  faite.  D.de  ccmcl.ob,cauCfidfxâCcufiuio  rilev  L 
cos ,  f  vit-  D-  de  ft.ifi  glo l .  s ,  1  h  pi-pdll.iqie uni.  Date 
n cg 0  r .gc Ît,  Rndiir ,  li  quis  c\  opp.ofitq  PcqCur.uoiifn 
viaim  probum  ,  &  Procururorem  caufis  dcfindèod,» 
ponat  t  qui  ablVnrirr emülquaw  tirés cmmescqïiré  Ht 
tblims,addc  etiam abvxorc  aut  liberis  ttbientisâdmo- 
nirum,  cüm  grand  e  aliquod  danmum  nbtend  ttfiti 
extitimarctur ,  qm  operam iuam  interpofui t ,  îllc  nfi- 
fftis  aliquvt  de  eau I fi  mm  puiai  '  oriumbus  ibis  elfe 
man  damjm,  quoi  eu  de  re  il  j  ipfiÎït't  arattere,  Hi;  qnî* 
dolum  cura  htftx&  raiioaiuhil:  L.puiioneéoraparan- 
duni  puret,  vd  tiri  &  accidi  c  aliquando ,  cum  magmti 
ex  ta  Vio  &  pedem  its  Ibpiihabcn  de  l'oro  idï.nuspiO- 
pcreruiunriaffct  aliquid  agi .  quod  mulruni  inrtrritet 
tins,  îlk  repénrim  pru  britio  n  r  1  m  p  cd  i  tui ,  tk  v  ob  , 
obniie  nuncTante  lûgamt  vepro  fï  uircrccdfirct.KW»- 
datum  fe  quamprimum  domum  vcnülcr  miiTiiruTU 
Cùm  i?  qui  iiundarot  inrercrififict ,  iltecon filium  lu- 
{pendit ô£ rationes  fibi  rdi.n  -  fft  feriplir, cur-Îâccri  no 
d  du  t  l’ï  .  ad  iii  di  t .  fi  d  in  aurc  m  ,·.  I  :ur  un  o  m  nu  p Oti  1 1  î  k 
têfufü’nwiïiî  quid  eo  nomme  r.i^aianpmgcrccuqvtd 
id  expedire  pomis  quam  iitipnid;  ufé  &  noxiani  Jiieui 
fuftmere.  Qui  s  Proatrau^eiu  h  te  damnaret  doli, pro¬ 
li  ixm  alioquî  vil'um,  k  aliéna  fidc  lcd  Imcieinbui  cif- 
cumucntLtin. 


N  OTA  il 

cWrtHiUiM  mirrcfth^ortitft  *fh ?Titut*w. 
pejptm  À ÎApàrt'u  CT  Awndt  «  V  Cwrt  ] 


425  Des  Procureurs.,  Art.  XC  VL  426 

omiiÎum  eft ,  quod  multo  erat  potius  &  magis  præci- 1  ^  claufiulæ  paflîifi  apjponi  folcant ,  <3ç  fine  i-udicio  ôc  dr 


puum,  id  eft,id  quod  in  ter  cil  eius,cum  quo  negotium 
fali'o  geftum  eft.  Nam  tali  cafu  regularis  condemnatio 
cil  ad  interdic,  quod  Bart.  Alex.  ïaf.Saly  .ait  d.l.licct»& 
l.i.C.cred.euidt.pigmô  deber.Alex.l.  Iulianus.  D;qui 
fimficog.Bald.l.i.D.de  prætor.ftip. quanti  fcilicet  par¬ 
tis  interfit  deceptam  non  elle ,  oblati  Procuratoris  fa¬ 
cto.  Bald.  &  alij .d.l. falfus. Bart. I ai.  ôc  alij  l.fi  Procura¬ 
tori  falfo.  Cod.  de  cond.ob  eaui.  Abb.  ôc  Felyn.  c.  ex 
parte  decani,  ext.  dereicript.Anchar.c.  in  noftra.ext. 
de  Procu.Spec.ti.de  Procu.  §.  ratione  in  fin. 


ierimine  Notariorum  arbitrio, valde  quidem  dubitan¬ 
dum,  an  probari  prudentibus  poflrt,  vi  tali  an  ali¬ 
quid  de  rhomentofis,  ôc  quæ  generalibus  mandatis 
compnçhendi  non  foleant ,  committit ,  præfertim  ii 
iuris  imperitus  conftituens  aliquis  proponitur, ,  quia 
vfitato  magis  more  quam  confilio ,  autconiulto  aut 
prouifo  euentu ,  ifta  fiunt  pailim  &  fine  delectunon 
intellecta ,  præfertim  cum  libera  tanta  poreitas  tri¬ 
buatur  à  Iuriiconfiiltis  ,  &  plerumque  hominibus 
incognitis  &  alieno  foro  tales  curae  mandentur,  quod 


0  timende.  jHæc  multa  neque  femper  debetur,neque  g  &  Philip.  Franc,  dixit  d.  c. qui  agendum.  deProcur. 


nunquam  ied  pro  circumitantiarum  varietate,  &  ad- 
iudicatio  variat,  cum  &  capitalis  quoque  condemna¬ 
tio  fequi  polfitpro  modo  noxae ,  vt  fi  fallurn  &  fur¬ 
tum  concurrant. 

Nota  12. 

l  Mandati  fines  Jeruandi  CCc. 

1  ClaufuU  prenantes  in  mandatis  generalibt 

3  Mandatum  etiam  ad  non  exprejfa  aliquando  porrigitur 
CT  »».4.3.6. 


invj.  Quare  non  funt  producendi  effeci  us  ad  inco¬ 
gitata. 

Sed  hic  agimus  de  vulgaribus  mandatis ,  vt  ea  ex  3 
qui  hufdam.caufis  vitra  vulgatas  regulas  etiam  ad  non 
expreflà  porrigantur,non  iolum  expræfumpta  inten¬ 
tione  mandantis,  fed  quod  magis  mire  dixit  Bald.  d.  1. 
cum  mandati  etiam  contra  madatum.  Ea  vero  ex  cer¬ 
ris  caufis  metimur,  veluti  cùm  aliquid  agitur,  ad  quod 
Dominus  ipfe  conftimens  tenetur,  &  obligatus  eft,. 
quippe  ea  quamuis  non  expreflapoteft  etiam  genera- 
ClaufitU  generalis  fubiefta  fiectalib.  an  extendatur  q  lis  Procurator,  quod  Bald.  &  Ang.aiuntl.  benè  à  Ze- 


8  ClaufuU  fpeciales  non  porriguntur  extra  exprejfa. 

9  ιΑ·η  Jpeaali  mandato  indtuiduum  intelliçatur  &  t· 

10  In  procuratione  recufittionis  caufit  feciales  non  expri¬ 

menda. 

11  De  procuratione  quam  vtraque  pars  ~\ult fibi  retinere. 

I  p  Et  ne  peut  hn  Procureur.  ]  Vulgata  eft  Regula ,  Fines 
mandati  diligenter  feruari  oportere,  d.l.  fi  Procurato¬ 
ri,  &1.  mandati.  C.mand.  1. diligenter.  D.mand. C.per 
tuas.  ext.  de arb.  c.  porrô  vbi glofiext.  de  priuileg  & 
res  eft  perquam  nota.  Neque  tamen  id  tam  vniuc'rfa-  q 
liter  &  praecise  intelligi  conuenit,vt  nil  omnino  extra  > 
mandatum  liceat.  Sed  id  ex  necellàrio,  vtili,  connexo,, 
antecedentibus,&  confequentibus  metiendum,quod 
Bald.ait.  d.l.falfus.  num.qquo  loeoferibit  madatMn  ’ 
bonæ  fidei  conrradtum  efle  :  ideôque  latiilimè  inter¬ 
pretandum  vt  etiam  extra  expreifa  porrigatur ,  modo 
ncid  fiat,  quod  Dominus  ii  præfens  cifet ,  non  effet 
faturus.  Infinita  materia  quibufdam  veluti  modulis 
diftringitur.  Mandata  non  vnius  omnia  gerteris  funt: 
Quaedam  enim  generalia  funt  ad  omnes  conftituentis 
Caufas,'  de  quibus,  an  ad  futuras  quoqiiclites  porri* 


none.Cdequad.  praeicript.  Iaf.d.l.  tranfaâicnisv  Ex 
neccifitdtc,  cum  fcilicet  id  quod  quaeritur  raie  eft, fine 
quomahdatum  expediri  non  poteftl.  cui  lurifcüCUo 
D.de  lurifd.  ora.  iud.  Ex  connexis  item  cùm  id  qitod 
geritur;  connexum  eft  exprello,  quod  ait  Caftr.  conf.  - 
30.incip.quod  Procurator  Jib.  Iafi  d.l  fi.  Procuratori 
&  l.aCrionem  ôc  1.  trania&ionis  &  1. 1.  C.  de  tranfaCt. 
Hipp.Marfil.  inrub.  de  fideiufl!num.i9o.&:  fing.  251. 
vbi  hunc  locum  connexorum  tra&at. 

Ex  cQnfcquentibus,  quod  ferè  idem  eft,  &  laf.  agit  4 
d.l.tranfiuftionis.  Ex  antecedentibus,  L  ad  rc  m  mo&i- 
lem  1.  ad  legatum  D.  de  Procurat.  Idem  in  præpamto- 
riis  mandatis  lafid.r.tianfactionis. 

v  Exvtilicùm  pinguius'  impletur  mandatum  Bald;  y 
c.  vl.  ext.  de  dol.  ôc  cont.  Ex  .xquipollentibus  Ifis 
qui  tXpreiTà  funt,  glof.l.  fin. D.  mand.Tiraq.vbi  inf.  * 

En  aftini.tace  Ôç  vicinitate  mandatdrum  Iafi  d.  Ij  g 
tranfadionis.T iraq.  in  retr.  §.  36.  glof.2.  num.j8.'  quo 
loco.cxerce.t  locum  de  iqpipolcntibus.  Ex  folitis  & 
receptis  foro  ôc  vfu.  Iafi.  d  l.ii  Procuratori.  limit.S.Lx 
his  inquam  caufis  mandatis  tenorem  excedere  lié'et 
ex^rcEÎlimpra  incentione  conftituentis  ,  dum  men- 


”77’  —  i**7l” ’ - --«Ίρ-ν-ν»  p  u  leruiturpotiùsquàm  verbis  ex  vfu  &  vtilitate  con- 

gi  deberent,  dubitatum  eft,  ôc  fuit  fententia  veterum  ftituentis. 


non  porrigi  ex  glofi  ôc  Bart.  1.  damni.  §.  fiquisvici- 

,  nus.  D.  de  dam.  infçôt.  ôc  l.omnium.D.dc  Procur.  ôô 
quos  fusé  Bertach.  congerit  in  didlion.  verbo  Procu¬ 
rator  qualiter. 

1  Non  hic  præfupponimus  çlaufulas  quafdam  præ- 
gnantcs,quæ  in  generab  fermone magnam  &  empba- 
tieam  putantur  habere  poteftatem,  veluti  quibus  ple¬ 
na  poteftas  conceditur,  ôc  libera  (vt  loquuntur)  dc 
quibus  Bart.  &  Iafi  d.l.  fi  Procuratori;  &1.  Procurator 
cui  generaliter.  D-de  Procur-  cùm  fcilicet  Ederam  conf 
tment  adminiftrationem  rerWn  non  fu  ad, litem 


cuius  incogitantia  in  conftituendb  pra*fu- 

Sed  quoniam  (vt  diximus)  mandatorum  genera-·^ 
Eum  non  vna forma-fft-  ncd eorum  quidqunn  quæ 
ecll;Vr1uA1  F^mpFçhçndi  ipre%atur  generali 
coccptionc  verborum,  euenit  interdum  vt  Inecicrum 
cxpreilioni  qliufpla.  generalis  jfubiiqfiatm; ,  de  quo  du-, 
bitatum  eft,  ari  neipia  quoque extenhonem  recipiant 
ôc  poteftatem  augeant,de  quo  eft  ab  Canonift.Oorcfti- 
tutum:  c.,qur  ad  agenda  de  Proc.in  6.  chsmnoii  powft;; 
p  eod.tit.vc  iiiTiiiba,æqualia,paiia,  expréifis  geri  poiivnr* 


f„ ÎiZÎ P?f-  a  Pom^«nt.velud  in  a^nanaatiohe  cafnanrfcf . 


fet  fi præfens  elTet,  de  quo  Bart.l.crcditor.  §iucmi  D. 
mand .  &  d;.l.  fi-procuratori,  &  dd._Ptocurator,cui  ge¬ 
neraliter  Iafi  d.l.  tranfa&ioni ,  &  lin  prrouinciali.S.  fi 
ego.  D.de  op.no.  nunc.  Idem  &fiadic<ftum  fit,vt  fa^ 
ciat  quicquid  Domino:  videbitur  expedire ,  addit  ôc 

abas  quafda  verborum  expreiîiones.  iafi  d.l.  fi  Procu¬ 
ratori  quæ  verborum  putantur  poteftatem  habere 
aliam,  quàm  vulgatae  :&foliræ conceptiones eonfti^ 
tuendorum  Procuratorija  Quamquam  cùm  iftæ  nunc 


Q-  pomgetentyt 
rum  .  nc  indiores  exprelbs'  ihtelligi  defithmi ,  de  quo 
Bart.  8c  alij.  lied:  &  hqnisi$:  qua*  iirum.D^fiqufs  cauti 
iu  concdhonc  generali  regilium',  ne  maiora  expreifô 

contineri  püraxentur,  Roiiixonfi27ivlntèiFely.fi;ciè- 
d es  ext.  derefeript.  Clcmd.  Aqueus  rrvfurticmfeudali 
tic.qiii  feud.  dar  .pof.latè  Tiraq^  m  ltgikconnuKverb, 
exprefiglôfiy,  ■  o  -  >::;0*pr.  :·:· 

-  Arque  ifta  de  vi  clauftilorutb  generalium:Nam  ipt-8 
cialcs  vunjionpornguntoxtra.expcdlàj&i  quænccef- 


427 


Des  Procureurs,  Art.  X  C  V 1 1.  428 


Γλγιο  inde  ionfcquumur ,  de  que  glof.  1.  inmtus.&l.  A 
aftionem.  C.dc  Piocur.  veluti vt  qm  ad  aeendum  da- 
tus  fit  ad  defendendum  quoque  datus  mtelligatiu  ,  Ve 
ex  lege  luppleatur,  quod  ex  natura adus  meft;  Quod 
intelîigunt, etiam  fi  didio  taxatiua  eliet  appo  na.Quo 
iure  nunc  vtimur  in  taxandis  expenfis  cum  Procura¬ 
toribus  qui  cauf*  principalis  fuerunt ,  cum  ohm  con¬ 
tra  effet  &  his  qui  vetiti  funt  ad  folas  dechnatonas 
conftitui ,  nifi  &  ad  principale  quoque  defendendum 
Conftituerentur,fi  tudici  ita  vilum  effet. 

Hoc  vrtum  addimus,  cùm  multa  fint  quæ  manda- 
i  '  coli - 


tum  fpeciale  exigant ,  de  quibus  multa  collegerut  ho 
mines  lirerati,  Francusd.c.  qui  ad  agendum.  Bcrtach. 
in  repert.  verbo  mandatum  generale ,  &:  verbo  man¬ 
datu  fpeciale.  Spec.  titul.  de  Procuratoribus.  §.primo,  B 
colum. quarta,  glof.  1. Papinianus.  D.  de  Procuratoii- 
bus.  Dubitatum  eft,  an  fpeciali  mandato  etiam  indi- 
uiduum  intclligi  deberet,  id  eft,  perfonam  contra  qua 
agi  exprimi  ,  Iudicem ,  forum ,  caufam  recufatioms,· 
accufationis,criminis  oporteret, de  quo  non  fine  cau- 
fa  dubitationes  incidunt.  Vulgo  tantam  neccfiltatcm 
non  iniungunt,putantquc  faris  eflc,fi  quis  mandatum 
habeat  ad  opponendum  crimina  &  excclfus ,  etiam  li 
in indiuiduo  ea  non  Ipecificcntur.  Bald.l.i.  C..ctiam 
per  proc.  cauf.  reft.  in  mteg.ag.  pof.quod  3c  Bart.  in- 
quirt.l. filiusfam.  D.de donat.  Francif.  Atct.  l.fi  quis 
nuhi  bona.  §-  iuffum.D.de  acq.hxred.  vbi '&  Rom.  §. 
io  fcd  verum.  Iaf.  1.  iufiurandum  quod  ex  conucntionc. 

§. Procurator. D.de  iureiu.  Ergo  non  erit  eanccefiitas 


in  caufis  recufationis  proponendis ,  vt  hae  expriman¬ 
tur  in  mandato  in  indiuiduo,  fcd  fatis  fit  inimicitias 
capitales  exprimi,  caufa  necelTaria  non  fit,  fi  modo 
eam  ipfe  Procurator  fpecificct ,  confanguinitatem al¬ 
legari  fufficiet, licet  gradus  in  indiuiduo  non  exprima· 
tur,vaflalhtium,  licet  non  dicatur  ratione  ciiiusrei, 
licet  ifta  deduci  in  fpecie  ab  ipfo  Procuratore  conuc- 
niat.  Scdmandarum  &:  procuratio  fine  his  non  mi¬ 
nus  valent  ex  lententia  fuperiorum.  Sed  quodcunque 
tamen  tale  eft  quod  multæ ,  pcrnæve  fubiedum  fit  ex 
lege,  quod  fama  alterius  percellat,  aut  in  delidum  fo- 
netà  Procuratore  fieri  non  poteft  fine  fpeciali  man¬ 
dato  ,  de  quo  Bart.  &  alij.  1.  Procurator  cui.  D.  de 
cond.indcb.  derecufationibus.  Iaf  d.§. Procurator, & 
Tiraq.agitjin  legib.  connubial.glof7.nu.109.  nos  inf. 
Art.ioj. 

Sed  id  quoque  inquiritur,  de  quo  plerumque  acres  π 
pugnae  oriuntur,  videlicet  cùm  mandati  inftrumen- 
tum  fpeciale  proponitur  &  profertur,  quod  Procura¬ 
tor  retinere  contendit  pour  fin  garend ,  ls  cum  quo 
agitur  idem  fibi  aderit  &  vend  icat,  ne  periclitari  co¬ 
gatur  deferiptione  &  cxcmplatione  obnoxia  inficia- 
tioni ,  &  magnae  rationes  dicuntur  vtrumque.  Ra¬ 
tio  poftulat  apud  aduarium  deponi  &  feruari,&  vtri- 
que  partium  exemplum  à  Iudice  decerni,  quodex- 
prefsè  Imol.  fcnfic.c. quoniam  ext.de  probat. &  Spec. 
tit.  de  inftrum.  edit.  §.nunc  dicemus.  Inde  enim  fu- 
mere  authenticon  cuiuis  licet, cùm  vfus  eft.  Nec  res  eft 
vulgata. 


Article  XCVII. 


Nova* 
C  o  N  s. 


S  3  procurations  b  ad  lites  fera  le  conftituant  tenu  s’obliger  à  payer  le  iu- 
\  gé  fous  1  obligation  &  c  hypotheque  d  de  Tes  biens.  Et  cfdites  ρνοαιπι- 
5  uonsc  fera  le  lieu  ,  où  elles  font  consenties,  &  feront  feellees  def  feauau- 
tentique, δ  ou  du  conftituant  j 1  s  il  a  feau.  v 

/V  3  procurationibus  h  ad  lites,  conflit  tiens  tenebitur  canere  Militer  indicatum  fdlui  fob 
obligatione c  gr  hypotheca*  Juorum  bonorum.  Et  in  dtchs  procurationibus, e  locus  in  ψο 
celebrata  erunt  adferibetur ,  Qt-1  cis  apponetur  f  figillum  authenticum ,  1  aut  confutuemus , 
b  fi  habeat  figi  Ilum. 


I 


Nota  i. 


1 \ei  non  afloris  procurator.  canet  de  iudicato  foluendo  iu- 
recintli  crnu.i. 

.An  mandatum  cum  Ubera  Rideatur  cr  c. 


*  Es  procurations.]  Apparet  hic*  quod  frepè  diximus, 
primos feribenda:  Conluctudinis  Authorcs  ,  cum  dc 
iurcciuili  fqa  plerumque  fcnfa  tranferiberent  in  Ius 
Conluetudinarium,  non  fuo  fcnfu  pleraque  pcrccpif- 
i  &>&.'  pro  Grifuctudinc  tradidi lfc.  Nam  cùm  luris  lc: 


C  Nam  ineo  ,de  quoconftat,  nihil  eft  neceffe',  cùm  vi  i 
mandati  neccfiario  ratum  habere  cogatur  l.i.  C.defa- 
tifd.  Sed  procurator  rei  femper&  omni  modo  fatif- 
dar  de  iudicato  foluendo,  nemo  enim  aliena:  rei  fine 
fiitifdarionc  idoneus  defenfor  eft.§.fi  verri. Inft.quifa- 
tif.  cog.  Sed  &  is  tamen  ea  neceihtatc  leuarur,  n  Do¬ 
minus  præfens  fit ,  6c  fub  hypotheca  bonorum  hanc 
ipfam  promifiionem  pro  fuo  procuratore  exponit  d. 
§.  fi  verri,  aut  Notarius  in  procuratione  ftipularionem 
interponit, vt  hoc  loco  N Otario  pro  abfente  acceptait* 
te,  quod  Doit,  aiunt.  d.Ç  fiverri  Angel.  Lfi  procura- 


|’iu  vuiuauumc  uauiuiuv..  lNtuij  îuno  rw*  V -  ;  ,  δ1  k  r 

tentiafit  neminem. fuo  nomine  conucntum  fatifdare  tôr.ff.de  procur.  Bart  Ioid*clt*m.i.  aeprocur*  Aj 

.  .  .  .  -  .  _  Λ  «  r  ·  r  I  Τ'.  1  Γ  ^  _ _  r-  D  f.*-  /-k  η  ni  A  i  /0- 1  rx  rr(  ηΓΟΠίΓ^— 


debere  §.Sed  hodie.Inft.de  farifd.Bar.l.fi Procurator. 
D.de  Procur.3c.de  iudicato  foluendo  promifiionem  à 
Colo  rei  non  etiam  actoris  Procuratore  exigi.§.fi  verri 
aliquis.  Inft.  eod.  tamen  hic  indiftindè  loquitur  in- 
omni  Procuratore  tam  rei  quàm  a&oris ,  cx  iuris  in- 
fcitia.Nama&oris  Procurator  repromifiionemdeiu- 
dicato  foluendo  no  præftat,quod  rei  eft,  fed  de  ratum 
habendo,qua:  ipfa  non  femper interponitun,  ncc  nc- 
ceflaria  eft,  fed  ita  demum, cùm  de  mâdato.dubitatur. 


mandato  exr.cod.tit.Bcrrach.in  dirilio.vcrf  procura¬ 
tor  qualiter  ante.  num.  i  o  Spec.  rir.de  procurator.  §·$· 
Quare  hunc  articulum  indiftincftc  intcIligOjVf  aliquid 
addat  iuri  communi  in  adoris  &r  rei  procüratorc.Ca;-  5 
rerum  an  per  talem  promifiionem ,  promittit  ratum, 
gratum, firmum  habiturum,  &c.  Dominus  intellig*" 
tur  mandare  etiam  quae  fpeciale  mandatum  requirat, 
&  dari  libera  videatur,  putat.  Lud.  Ro.  l.fi  quis  mihi 
bona./,  qui  aheno.D.de  dam.infed.Alex.  coiitradicic 

Ang. 


m 


4’p  Des  Procureurs, 

Angi  Γι  Procurator.  D.  de  Proc.  Bart.l.  fi  Procurator 
cuilibera.  Iaf.Jatius  l.traniadionis.C.  de  tranfaéh  Et 
ego  hoc  idem  fentio.  Cæcera  Dominus  rata  habere 
tenetur,  ita  vt  adiedio  verbi  legitime  adimenda  fit, 
etiam  fi  fit  addita:  Nam  quod  illegitime geifit  etiam 
fuo  damno  ratificare  tenetur  ex  natura  promilfionis, 
quod  Alex,  tradit  vbifup.d.  §.  qui  alieno. 

Nota  2. 

I  Procurator  ad  negotia  generalis  litem  infiituit. 

1  Procuratio  concipitur Jitbhipotheca. 

j  h  ^td  lites.]  An  tali  formula  futurae  quoque  necdum 
inftitutæ  lites  contineantur,  negauit  Bart.l.  damni.  $. 
fi  is  qui  vicinas.  D.de  dam.inf.  nos  contrario  iurevti- 
mur  foro. Sed  cum  Procuratores  ad  negotia  etiam  ge¬ 
nerales  poifint  vi  generalis  mandati  etiam  in  iucliciis 
confiftere,agere,  Ac  conueniri,quod  Alex.  A:  Cafi.  no¬ 
tant  l.refcriptum.y.plerique.D.dcpadr.glof.l.qui  pro¬ 
prio.  §.  duobus.  D.  de  Procur.  Bald.  Iaf.  At  alij  l.quo 
quis.C.de  Procur.  Bertach·  verbo,  Procurator  ad  ne¬ 
gotia.  Ideo  Ac  fubilituere  poffit  etiam  ante  litis  conte- 
ftationem  l.fi  Procuratorem ,  §.i.  vbi  Bart.  D.de  Pro¬ 
cur.  Sequitur  non  dic  iftam  claufulam  necetTàriam  in 
Procuratore  ad  negotia  dato,  qui  vi  mandati  quoque 
generalis  litem  inftitucrc  poteft. 

x  °  Sous  1'hjpotkeque.]  Hoc  idem  tex.  d.§.  fi  vero.  Sed  Ac 
iuris  fentetia  traditur. Quoties  cx  more  regionis  vfur- 
pari  folet,obligationes  contipi  fub  hypothecis,  toties 
qui  teneatur  fe  obligare, ad  eam  formam  adftringi  quae 
folita  eft,  quodCaft.  aitConf.  207.  vol.i.  Ac  Decius 
Conf.485.  Bart.  Alex.  Aret. Iaf.  l.exeaparte.  D.de  ver¬ 
bo,  obligat,  Arl.fiprius.  §.1.  deaq.quot.  Acasftiu.  nos 
fup.  Art.90.  nota  2.  Tametfi  magnafiîç  incogitantia 
eft  Reformatorum ,  quia  cùm  alio  loco,  omni  obliga¬ 
tioni  conuentionali  hypothecam  addicU|fent  inf.,Art. 
iSii.  &194.  hîc  veluti  obliti  in  fpecie  i  fia  addiderunt, 
veluti  parum  cautum  effet  vniuerfali regula, &  fecere, 
vt  quod  aliquando  vidimus,  dubitari  p olfit, an  Prqcu- 
ratio,  in  qua  non  eft  addita  hypotheca,de  nullitate  ar¬ 
gui  poftet ,  tanquam  non  impleta  hac  forma.  Sed  im¬ 
perita  dubitatio  eft,ciim  omiffain difpofitione  horni-  . 
nis  fuppleaturprouifione  legis, Sc  côuentionali  omif- 
fa  fuccedat  legalis.  A:  infit  à  Confuetudine. 
d  De  [es  biens.  J  Idem  Ac  fi  tantum  promittat  quanti  res 
eft,quç  in  iudicio  vertitur,  cx  fententia  Fab.d.§.fi  vero 
aliquis. 

Nota  3. 

I  Tnfirumenttm prafumiturfalfum fi  non  apponatur,  l»  - 

eus  (y  c. 

Z  Sigilla  per fe fidem  faciunt  O*  c. 

3  Sigillum  pnuatum  quid  ?  er  »«.4. 

5  Procuratio  cum  albo fiue  nomine  procuratoris. 

3 e  Sera  mis  le  lieu.]  V ulgatum  eft  iuris  theorema  3  locum 
celebrati  contraftus  adferibi  inftrumento  oportere  1. 


Art.  XC  VI II.  430 

A  generali.  C.  de  tab.  Ac  logo.  §.  ideo.  Inft.  de  inutilib. 
ilip.  1.  optimam  vbi  Cyn.  Bald.  Accaeteri.  C.decont. 
ftipul.Lud.Rom.  Alex.cæten  l.dc  pupillo.  $,  qui  mu¬ 
tuum.  D.  de  op.  no.  nunc.  Fely.  c.  1.  ext.de  fid.  inft.c. 
abbate  fane  de  re  iud.  invj.  Can.  c.  quoniam  contra 
dc probat.  Quod  nifi  apponatur,  praefumiturinftru- 
mentum  eife  falfum ,  Bart.l.  fi  quis  ex  argentariis.  $. 
fi  mutuum.  D.  de  edend.  late  Bertach.  in  Lcxico  verf. 
locus  inftrumcnti ,  &  exprelle  cauerat.  Ord.  Francif. 
Ducis  anno.  1472.  cuius  deferip tum  eft  ijif.  Art.  711. 
Contra  tamen  in  ipfo  hoc  fubie&o  Procurationum 
Parifij  Notarij  obferuant,nec  locum  apponuntur  fpe- 
ciali  more. 

j  f  Seau  authentique.]  Hoceft  publicæ  authoritatis  &  2 
notas ,  Ac  receptae  eo  quidem  loco  vbi  inftrumcntum 
conficitur,  t^lia  enim  territoriis  concluduntur,  Ac  per 
fe  fidem  faciunt,  nec  alia  probatione" indigent,  de  quo 
Dod.  c.i.  ext.de  fid.  inftrum.  fed  ifta  authoritas  ple- 
rumque  loco  includitur,  quod  Ordinatio  anni  15-357. 
Art.66.  indicat,  alibi  probatione  indiget,  fed  probata 
obtinet  vbique ,  dc  eo  quod  fub  contraclucompre- 
hcnfunxeft,cui  figillumcft  appofitum. 
ε  Qu  du  confiituant.]  Quod  Ac  ipfum  priuatum  eft  pro-  j 
bationis  inftrumentum,fi  priuati  hominis. eft,  nec  mi¬ 
nus  quam  ipfa  priuata  icriptura  probatione  indiget. 
Priuatum  non  eft,  quod  in  qualitate  Iurifdiclioncm 

,  habentis  habetur,  eft  enim  Iurifdidio  poteftas  de  pu- 

■*  blico  introduda ,  ideoque  &  inftrtimc  ntum  eius  om¬ 
ne.  Sed  de  toto  hoc  genere  copiofae  diiputationes  ex- 
tant  hominum  dodorum  c.  2.  de  fid.  inftr.  Moi  $4. 
tit.de feud.Hipp.Marfi  in Rub.de probat. &  nosfup.. 
Art.  85.  l^rt.  ôc  ahj  1.  fi  Procuratorem.  D,  de  Procur. 
alij  c.poit  celfionem  de  probat.  Sed  publicum  probat, 
priuatumprobatur  potius,  fit  autem  pro, batio  reco- 
gnitione,tcftibus,  comparatione. 

s'dafeau.]  Sed  &  fi  non  habet  alieno  vti  poteft, quod  4 
Bart.ait  d.l.  Procuratorem.  Habere  dicimus, qui  certo, 
vti  confucuit:  Sed  eandem  vim  habent  &  fphragifma- 
ta  mercatorum,  Ac  fymbola ,  &  notae,  quas  mercibus 
Ac  capfis  inferibuntur,  aut  inuruntur,  Ac  ftigmata  qure 
feruis  aut  equis  1.  ftigmata.  C.  dc  fabricenf.  A:  L  ne- 

j  <lue·  C.  dc  peric.  Ac  com.  rei  vend,  perfignum  enim 
cognofritur  fignatum.  Nec  tamen,  quod  hic  dicit, 
pro  forma  fnftantiali  accipiendum  eft,  vt  aliter  confti- 
tui  Procurator  nequear,cùm  A:  fub  figillo  Iudicis  pol- 
fit  inf.  Art.  103.  &  per  epiftolam  &  per  priuatam  lyn- 
grapham.  d.l.i.D.  deProc.  Nec  item  fyngraphæne- 
ccfle  eft  fignum  addi,  fi  de  fyngrapha  conftat  ·,  Sed  re¬ 
tulit  ie  Confuetudo  ad  id  quod  frequentius  vfitatur. 
Serio  difputat  Boer.  Dccif  274.  A  n  Procuratio  (vt  lo-  5 
quuntur)  in  qua  nemo  Procurator  fcriptus  eft,  fid  al- 
bumrehftum  ad  replendum ,  valeat  Ac  poilit  repleri 
finemetu  falfi.  Et  concludit  valere  :  Et  vt  ftrnfta  iuris 
ratione  fuftineri  id  nequeat,confcnfu  tamen  orbis  fie¬ 
ri  obtinuit,  Ac  talia  Procuratoria  admittunt  tribunalia 
quaeuis ,  &  res  eft  vfu  pcruulgata.  Error  publicus  fe¬ 
cit  ius. 


Article  X  C  V  1 1 1. 


b  RO  c  v  R  E v  R.  accePte  Par  la  partie  en  la  cauic,  peut  faire  ferment 
pour  la  liquidation  &c  efclarcidement  des  deipens ,  c  &  tout  autre  fer- 
mentferuant  a  la  caufe,  dpourueu  qu’ilne  ioitdecifif,  ne  concernant  le 
faidt  despreuues. 


Art.  xcv. 

N  o  v  ae 
Cons. 


431  Des  Procureurs,  Art.  X  C  V 1 1 1-  432 

*  p  Rocurator  acceptus  à  parte  in  caufa ,  poteft  iurarc  '' pro  licpiidatione  &  taxat  ione  ex - 
J-  penfarum  /  &  aliud  quoduis  mfmrandum  pmflare  potefi  caufa  infirment ,  Λ  modo 
non  fit  1 dccifiuum,  nec  pertineat  ad  probationes fattorum. 

Notai.  A  bant  elle  idoneum,  qui  in  caufa  Principali  fuiiTet  Pro¬ 

curator.  Paul.Caft.  Conf.it.  &  iterum  C0nf.i7.v0Lx. 

i  Exceptio  Procuratoria  quando  opponi  deleat.  Boer,  decii.  z86.; 

r  Conciliatio  Lita  demum  cum  l.hcet.C.de  Procur. 


i  a  Procureur  accepte.]  Accepté  Intelligimüs  fuie  exprelle 
confenfu  litigantis  aduerfarij,  fiuc  tacite  procellu  fci- 
licet  &  conteftationc ,  fine  oppofitione  exceptionis 
Procuratoriae.  Pugnant  fententiis  Do<ft.  fuper  intellc- 
&u  l.ita  demum.  C.dc  Procur. quæ  rcpughare  videtur 

1.  licet. C.eod.  qtiaTum  altera  exceptiones  contra  Pro¬ 
curatores  vult  opponi  ante  coteftationem,  altera  om¬ 
nem  exceptione ,  quae  Iudicium  reddit  retro  nullum, 
omni  litis  parte.  Vera  eft  conciliatio,  exceptionem/ 
qua:  cllentiam  Procuratoris  neget,  &  negatiuam  aua- 
litatis  ponat, quandocunque  proponi  pôlTe, quam  hoc  β 
modo  formant,  tu  non  es  Procurator ,  aut  tu  manda¬ 
tum  non  habes,'  neque  enim  vel  tacito  vclexprciTo 
confenfu  quidquam  proficifcitur  in  his,quç  à  confen- 
(u  vnius  folius  non  pendent.  A  t  illa  quæ  contra  ido¬ 
neitatem  perfonx  opponitur  propter  defedtum  iuris, 
veluti  hoc  modo,  tu  non  potes  elfe  Procurator,  quia 
femina,  clericus,  aut  Monachus  confenfu  aboletur. 
Ideoquc  Sc  conteihtionc  ,  quæ  fa&a  eft  fuper  princi¬ 
pali  caufa,  nili  hihabilitas  à  natura  proficifcatur,  vt  in 
furiolo,  infante,  &  talibus:  I11  his  nc  fingi  quidem  ac¬ 
ceptatio  potell ,  propter  impotentiam  naturæ ,  &  nc 
tum  quidem  cum  ex  toto  qualitas  negatur.  Hæc  fen- 
tiunt  Bart.Bald.Saly.  Iaf  &  cæteri  d.l.ita  demum  &  d. 
l.licet.Panor.  c.in  noftra.ext.de  Procur.  Fely.  c.  cùm 
in  iure.ext.de  Off.  dcleg.  alij.c.  quoniam  contra.  ext>  ç 
de  probat.  Ex  his  patet  quando  dici  polTit  Procurator 
acceptatus. 

Noxa  i. 

i  */Cn  Procurator  effe pofit  in  exeeutione  tudicati  qui fuit 
in  caufa  principali,  fine  nouo  mandato. 

1  .An  item  in  taxatione  expenfarum. 

b  Pour  la  liquidation  des  dejfms.]  Congruit  Art.  1S4.  inf. 
qui  dicit  par  Procureur  fuffifemment  fondé ,  vetetes  verbo 
i  Pefrenerv tebatur,vt  Sc  quidam  adhuc  c  finitimis.  Por¬ 
ro  cùm  hic  dicit  de  Procuratore  generali)  ad  lites  in- 
tclligi  conuenit  (quod  exceptiones  quæ  fubiiciuntur 
indicant)  cum  in  non  exceptis  confirment  regulam, 
quamquam  vulgo  Franci  in  affirmandis  (vt  loquutur)  ] 
viaticis  Procuratores  fpccialcs  exigant,  quod  in  vfum 
quoque  noftrum  Sc  tribunalia  inuexcruiit, repugnan¬ 
te  manifefte  hac  Coniuetudine ,  quæ  in  mandato  ge¬ 
nerali  id  quoque  admittit ,  &  ante  omnia  tribunialia 
obferuabant  in  dubio  vfu,  &:  certa  quæ  optima  fui  in- 

2.  terpres  eft  Confuetudine.  Nec  tamen  quod  veteres 
ambigebant,  iam  quifquam  dubitat, an  cum  Procura¬ 
tore  neri  taxatio  expenfarum  pollet,  cum  ad  adfirma- 
dos  dumtaxat  itinerum  fumptus  fpecialera  exigant, in 
reliquum  generali  vtatur,  cum  hodie  &  in  quaurs  exe¬ 
eutione  iudicati,  fufficiat  generale  mandatum  caufæ 
principalis ,  contra  antiquoru  fententiam,  quod  Ord. 
Carol.IX.  Parif.  apud  nos  publicata  Maio  mêle  1  y64. 
Art.  7.  (latuit ,  cùm  iure  negaretur  ex  lententia  Bart. 
l.fi  Procurator  meus,  &1.  omnium.  D.  de  Procurat. 
Bertach.  verb  Procurator.  Sed  fûfficere  mandatum 
caufæ  principalis ,  Sc  in  expenfarum  taxatione  nega- 


1 .  I stramentum  calumnia fyeciale  mandatum  exigit. 

2  Pars  principalia  adejfe  debet  quoties  l udtci  videtur. 

luramentum  perfonx  delatum  non potef  per  Procurau- 
remprafiari. 

c  Et  tout  autre  ferment.]  Cùm  hîc  de  Procuratore  gene- 1 
rali  liât uat ,  nimium  profe&o  hæc  indeterminata  di- 
fpofitioeil,  dicam  etiam  amplius,  nec  luti  nec  ratio¬ 
ni  conucnit,id  vetus  fenferat ,  fied  addita  ratione,  quia 
iiiitio  in  poccftate  fuiflet  partis  mandatum  oppugna¬ 
re,  quæ  perquam  infirma  e  11,  cùm  mandatum  adlites 
fufficiens ,  non  protinus  fit, idoneum  ad  ea  quæ  quid- 
piam  in  fpede  requirunt,  de  quo  latè  vide  Tiraq.  inle- 
gib.  connub.  veroo  exprès  y  glof7.num.11p.  nec  quod 
quis  neccllitate  legis  fecit  Procuratorem  generalem 
admittendo ,  debeat  produci  contra  legem  ad  ea  quæ  y 
fpeciale  exigunt.  Itaque  acceptatio  Procuratoris  non  *  I 
magis  producenda  eft,  quàm  debet  ad  ea  quæ  non  co- 
prenendit,  veluti  iuramcntumcalumniæ,quod  ηό  nifi 
per  ipecialem  præftarurd.c. vlt.de  iuram.  calum.  infi- 
ne,vbi  Io.  And.Dominic.  Anch.  Philip. Frâc.latè  Bart. 

Alex.  1. 2.$.iusautem.C.deiuram.caI.Lud.RomJ.qui 
bona.  §.fi  alieno.D.de  dam.infe&.alij  c.in  pertradan* 
dis.ext.  de  iur.caium.  vfqiie  adeo  vt  quidam  in  indiui- 
duo  &  ad  camam  indiuiduam  Sc  fpccificam  velint  co- 
,  ftitui,quod  &  Bart. putat  iure,  fed  tamen  vieille  mwi- 
'  di  obferuantiam ,  vt  fatis  fit  mandafle  de  calumnia  iu- 
rari  fine  alia  expreffionc  caufæ·,  certè  Aurei.  Ord. aliud  3 
ft acuere  videtur,  Art.yS.  Sc  impcrfonaliccr  præftadurâ  I 
ab  partibus ,  &  res  Certe  clamat  rationem  repugnare,  | 
generali  mandato  iurari ,  cùm  veritas  ab  iridi uiduitate. 
fadli  pcndcat.vt  omnia  quæ  ab  fcientia,ignorantia,fa- 
<fto,  confcicntiacuiufquam  perfonali pendent ,  quod 
Alex,  rcdlc  feribit.  d.  §.fi  alieno. 

Atque  id  quidem  in  Procuratoribus  fingulornm  i  3 
Nam  ab  his, qui  ab  lege  adminiftrationcm  habent cu- 
iufquam  loci,  Prælatis  Sc  talibus ,  aut  Procuratoribus 
communitatum, quæ  Iurifdictionem  habeant,  putant  R 

fubiri  lutamentum  cal  umniæ  polle,  quod  Innoc.  feri-  J 

bit  c.  imperator,  exc.  de  iuram. calum.  Sed  quoties  ra- 
~  tioludicem  mouerit,  vt  ipfam  potius  partem  audiar, 
d.  Art.  68.  mandatum  quamuis  ipeciale  non  audietur,. 

Sc  expediret  in  totum  tolli  propter  artes  Sc  cauteriatas 
confcientias  pragmaticorum;  Sc  funt  multi, qui  iurare 
fe  non  putant,cùm  per  alium  iurant,  nec  faciem  ludi-  V 

cis  érat  toleraturi ,  Sc  multum  vultus,geftus,  Sc  adio-  I 
nes  cætera  faciimt  ad  detegendum  verum  aut  fimula- 
tionem,quæ  omnia  in  præ  fidente  Procuratore  cluun¬ 
tur  ,  qui  non  magna  iatlura  in  alterius  animam  iurar, 
nec  periculum  Formidat  alicuius  cafus  modo  obti- 
neat,alicno  fcilicet  corio  (quod  dicitur)  quæ  ratio  fuit 
Ord.  Maio  mcnfe  1564.  Art.  6.  quæ  interrogatoriis  re- 
fponden  vult  per  ipfas  partes  principales  fublaro  om¬ 
ni  Procuratorum  mangonio,  Sc  iure  etiam  ei  deferri 
volunt ,  qui  melius  fcit  vericatem  Sc  qui  magis  legalis 
eft. Bart.l.  i.§. mariti. D. de lib.agnof Fely.c.  Paftoraiis. 
cxt.de  iudic.Dominic.c.ponderer.i.  diftin<ft.&  vera  eft 
fentencia,  quam  quidam  repræhendunt,  iuramentum 

Domino 


433 


Des  Procureurs,  Art. X CI X. 


Domino  delatum  non  pofle  per  Procuratorem  prx-  A 
ftari,quod  Alex,  oppugnat  d.§.  fi  alieno,nec  putat,  eut 
fi  fpeciale  mandatum  habeat ,  quod  tamen  ait  Bald.  1. 
generaliter.  §.his  de  præfentibus.C.de  iur.cal.&  con¬ 
firmat  illa  Ord.Caroli  IX. 

Nota  4. 

1  Juramentum  litu  decifiuum  nec  deferre  nec  deferri  à  pro¬ 
curatore  potefl. 

d  Pourueu  quii  ne  fait  dectftf.]  T  ale  iuramentum  defer¬ 
ri  non  poteftà  Procuratore  fine  fpeciali  mandato  1. 


Article 


434 

iufiurandum  quod  exconuentione.D.de  iureiur.cum 
ab  ipfo  litis  euentus  pendeat,  nec  ab  vllo  qui  rem  alie¬ 
nare  non  poifit ,  Iafi  d.l.  iufiurandum  quod  ex  con- 
uentionc.  §.  pupillus.  D.  de  iureiur.  vbi  tex.de  defe¬ 
rente  iuramétum  loquitur,  hic  ftatuit  de  fubeunte  iu¬ 
ramentum  Procuratorio  nomine ,  qui  extera  poteft,  1 
decifiuum  (quod  vocant)  non  poteft,  ac  ne  id  quidem 
quod  probationes  contingit,  ideoque  nec  refpondere 
politionibus, nec  interrogatoriis  fuper  probatione  fa- 
«ftorum  in  principali  (ficenim  dicamus)  Decifiuum. 
vocant  quod  aut  abfolutionem  aut  condemnationem 
ex  confequentiafua  in  lite  importat. 


X  C  IX. 


le  Procureur  efttrouué  excommunié,  b  ou  autrement  inhabile  pour 
occuper  en  la  caufe,  c  il  aura  vn  delay  pour  faire  venir  ion  maiftre,  d  pa¬ 
yant  defpens  à  partie  aduerfe. 


SJ 3  Procurât  or  excommunicatus  fit ,  'aut  alias  inhabilis  feu  minime  idoneus  ad  poftu- 
landum  in  caufa feu  Judicio/  dilatio  ei  dabitur  ad  domnum  admonendum  >  *  modo  de¬ 
pendat  expenfas  aduerfario. 


Nota  i. 

i  \An  excommunicatus  Procurator  admittatur  in  foro. 

1  Vetus  ea  de  re  controuerjia. 

*  sile  Procureur.]  Vetus  difciplina  Ecclefiæ  excom- 

1  municatumnon  patiebatur  colifterein  Iudicio  agen¬ 
do  ,  ne  fuo  nomine  quidem,  c.  excommunicamus. 
§.  credentes,  ext.  de hærct.  &:  inc.  pia.  dcexcept.  in 
vj.  fi  tamen  opponebatur ,  & r  a<fta  ante  oppofitionem 
valebahtd.c.pia.  Contra  in  defendédo  c. intelleximus 
cxt.de  Iild.  Sed  Panor.c.  in  noftra.  de  Proc.  putarctia 
poft  litis' conteftationcrr.  opponi  polTe.  Sed  nec  Pro¬ 
curatorio  alterius  nomine  poterat,  c.  poft  cellionem. 
ext.  de  probat.  QuineaamCanonift.  Volunt  Confti- 
turionem  Procuratoris  excommimicati  fine  ope  exce¬ 
ptionis  ipfo  iurenon  valere.  Io.  nd  Calder.  Imol. 
Ant.  But.Card.  Abb.Fely.  d.c.poft  cellionem,  nec  ge- 
fta  cum  co  valete ,  etiam  fi  occulte  excommunicatus 
clfct.  Atque  vt  Procurator  elfe  nequeat,fic  nec  fubfti- 
tucre  polle  alium,  glof.  clem.  religiofus,  de  Procurat. 
SuperUenicntia  tamen  excommunicationis  non  tollit 
facultatem  fubftitucrtdi,  C.  fi  Iudex  de  Off.deleg.in  vj. 
vel  ft  facultas  data  fit  ceiti  hominis  fubftituendi,  de 
quo  late  fchola  d.c.poft.  cellionem.  Hæc  exceptiones 
patiuntur,  fi  per  abfolutionem  rurfus  habilitetur ,  ne 
opus  fit  nouo  mandato  ,  vel  fi  ratificaturpoftca  quod 
gellit.  Et  fuit  hæc  magna  turbarum  materia  fub  Petro 

2  Mauclerc  Duce  &  fequentibus ,  cum  interpofita  etiam 
Pontificum  au<ftoritate,Ecclefiaftici  ordinis  homines 
enixè  contenderent ,  ne  ad  vllosciuilcsadtusexcom- 
municati  admitterentur ,vtque  etiam  publica  animad- 
uerlione  ad  mefitem  redire  cogerentur.  Quod  ad  pa¬ 
trum  memoriam  obtiliuerat ,  donec  tadem  commer¬ 
ciis  Francorum  hunemetum  exuimus ,  &  didicimus 
excommunicationis  exceptiones  no  admittere  in  fo¬ 
ro  feculari,  quodiam  olim  Io.  Fab.  dixerat.  &eX- 

erimenta  docent  non  admitti,  ni  fi  in  polfeiToriis 
cneficiorum.  Nani  Procuratorio  nomine'  quili¬ 
bet  promifeue admittitur  hoc  tempore,  quo  didice- 
Argentr.  m  Conf  Urit, 


runt  etiam  totum  loucm  cum  fulmine  toto  con¬ 
temnere. 

b  Ou  Autrement  mhahile.]  V eluti  minor  fccmina ,  Mo- 
nach.  vt  Art.feq. 

Nota  2. 

1  Male  concinnatus  artic.  è  ~\eteri. 

2  Non  ejl  locus  cautioni  de  rato  CX  c. 

c  ll  aura  vn  delay.  ]  Sæpè  deprehendimus  reformai 
tores,  cùm  multa  non  abfurde  de  veteri  Confuetudi- 
nc  refecarét,  multa  etiam  magna  ratione  in  veteri  ad¬ 
dita  inconfultè  prætcriilfe.  Nec  quod  hic  dicit /impli¬ 
citer  ficeratin  veteri  conftitutum  :  Sed  hoc  modo,  li 
quid  poft  cohftitutum  generaliter  ad  lites  Procurato¬ 
rem  ,  vel  Officio  Procurationis  filcalis  forte  præpofi- 
tum,  accidilfet  in  perfona  Procuratoris,  quod  eum  in 
Iudicio  confiftere  vetaret,  dandam  poftulanti  dilatio¬ 
nem  vt  Dominum  admoneret,  ne  eremodicium  con¬ 
tra  infeium  &  fiducia  conftituti  Procuratoris  ob  fu- 
perucnientiam  fa<fti  immeditantem  daretur.  Non  fie 
in  eo  Iudicandum ,  qui  aut  fpecialiter  ad  caufam  ali¬ 
quam  aut  generaliter  ad  Officium  conftituilfet  eum , 
quem  fciret  idoneum  non  elle ,  quo  càiu  excufare  ab- 
fentem  non  ftatuebat.  Hæc  veteris  erat  fententia ,  & 
ratio  ciuilis  hanc  quemlibet  generalem  enuciationem 
>  fie  reftringi  poftülat ,  ne  inhabilem  fcieriter  mittendo 
in  potcftate  fit  cuiufquam  aduerfarium  ludificari* 
Cùm  in  iure  par  habeatur  Procuratorem  non  mittere 
vel  talem  mittere  qui  idoneus  non  fit,prscfertim  in  eo 
qui  fcit  vitium  milii. 

Payant  defpens.]  Mora  enim  alieno  fafto  proueniens 
expenfis  luitur  Cæterum,quod  hic  dicit  intclligi  con- 
uenit,  cùm  is  qui  fe  Procuratorem  dicit  hunc  primum 
adum  gerit.  Nam  fi  Procuratorio  nomine  iam  ali¬ 
quem  gellèrat  prima  protinus  ailignatione  tenetur 
docere  de  mandato  idoneo  ex  difpofltione  Articuli  2 
rimi  huius  tituli.  Nec  hæc  dilatio  daretur.  Atque 
inc  apparet  nullo  loco  in  Confuetudine  locum  elFe 
cautioni  de  rato ,  alioqui  1Ï  vfquam  locum  habere  dd~ 
Beret,  hîc  maxime  conueniret. 


T 


43? 


Des  Procureurs,  Art.  C. 


43<? 


Article  C. 

jgg!  V  l  l  e  3  perfonne  infâme ,  bne  mineur  de  dixhui&ans,  cft  capable 
d’eftre  Procureur  en  iugement.  Et  ne  peuuenc  les c  Clercs  foluz  eftre 
Procureurs  en  Cour  feculiere,  iinon  qu’ils  fuiTent  Procureurs  pour 
autres  Clercs  ,  ou  pour  l’Eglife. 

N  J/' H  a  2  perfora  infamis  Λ  h  ncc  minor  oflodccim  annis ,  habet  legitimam  perjonam  ροβ 
landi.  Et  non  pojfunt c  Clerici \joluti  ejje  Procuratores  in  Curia β culari ,  ηϊβ  Procura¬ 
tores  ejfnt  pro  aliis  Clericis  aut  pro  Ecclcfia. 

A  quiddam  fentire  videatur  d.  I.  minor  20.  annor.  D.de 
Procurat,  ex  regula  quam  attigimus  fup.  Art.  97.  & 
Bart.  &  Iaf.repeumt  d.l.  exigendi  Dominic.  &  Fran- 
cuscLc.vlt. 

Dc  filiofamilias  tex.eft  expreffus  l.filiusfamilias.f  5  j 
ipfe  quoque.  D.de  Procurat.  &d.c.  qui  generaliter^, 
nedum,  etiam  fine  confenfu  aut  authoritate  patris. 

Aduocatus  quoque  poft  annum  17. aetatis  quifque  4 
effie  poteftl.i.  §.  initium.D.  dcpoilul.  quod  vero  mi¬ 
nor  in  Aduocato  quam  Procuratore  exigatur ,  ratio¬ 
nem  reddit,  glof  d.  c.  qui  generaliter.  §.vlt. 


Nota  r 
\An  Procurator  infamis  e(fe ροβίί. 


i  a  Nulle  perfonne  infame.]  Iurc  ciuili  alia  lententia  ell: 
Nam  &  vile  interdum  &  viliflimum  putant  Officium 
Proairatoris  ciPe ,  &  in  quemlibet  infamem  cadere  1. 
fi  quis  Procurationem,  vbi  glof.  <Sc  Doct  c.  de  decu. 
lib.x'i  tex.§.vlt.Inft.de  excep.glof.l.i.ç.  hoc  edi&o.vbi 
Bart.Bald.Abb.  <Sc  alij.D.depoftul.diximus  aliquid  in 
Art.xl.  fup.  &  hunc  locum  late  exigit Tiraq.  in  tradt. 
nobilit.  c.30. Sc  Iafiin Rub.  C.de  Procur.  Nosvfu  S c 
moribus,  in  his  qui  vulgo  Procuratoriam  faciunt ,  & 
auctoritate  publica  munus  id  in  profeffionc  habent, 

&  facramentum  præftant  non  recipimus ,  vt  infames  B 
eirepoffint,  licet  in  his  qui  extra  ludicia  negotia  cu¬ 
rant,  aut  ad  vnum  forte  litis  adtum  funt  conlututi  iu¬ 
lis  fententiam  ferre  &  notam  dilfimulare  poffiimus, 
infames  certe  tribunalia  in  foro  non  admittunt.  Cæ- 
tera  in  d.  §.  xl.  fumus  perfequuti. 


Nota  3. 

ACn  clericus  inforo  feculari  ejfe  ροβ  it. 


Nota  2. 

I  ACn  minor  Procurator  litium  ejfe  ροβ tt. 

z  Et  quando  talis  inhabilitatis  exceptio  opponi  deleat. 

3  ^An filtusfam.  φροβιί. 

4  yAn  ^Aduo  catus. 

b  Ne  mineur  de  χνϊΰ.  ans.]  Apparet  hic  contracta  iuris 
i  ciuilis  tempora  effie,  cum  ante  vigefimum  quintum 
annum  Procurator  ad  Iudicia  nemo  effie  pofict  ex  L 
minor.  D.  de  Procur.  1.  exigendi,  vbi  Bald.  C.  eod.  §. 
eadem.  Inft.quib.  ex  cauiT manumitt.  non  licet  &:  1. 
fi  collactaneus.  D.de  manumilT.  vind.  Cano.extex.  c. 
qui  generaliter. §.  vit.  de  Procur.  in  vj.  Nam  Procura¬ 
torem  ad  negotia  etiam  17.  ætatis  anno  completo  ad¬ 
mittunt  d.§.  vit. quia  ex  aliena  perfona  minori  reftitu- 
tio  non  datur,  cum  potius  imputare  fibi  debeat  qui 
talem  dedit  1.  cum  mandato  &  l.feq.  D.  de  minorib. 
z  glof.  ex  tex.l.  minor  annis.  D.  de  Procurat.  Quia& 
Procuratorem  etiam  minorem  ad  negotia  datum  in 
Iudicio  effie  poile  fcripfit.  glof.  d.  c.  generaliter.  §.  vit. 


c  cieres polus .]  Quid  de  coniugatis  cenfcndum  fit.  fup. 
diximus  Art.  44.  Huic  vero  difpofirioni  au&ontatem 
præbuit  c.1.2.  &  3.  cxt.dcpoftul.c.i.&  2.ex  ne  cler.  vel 
Monach.c  1.  de  Svnd.c.placuit.i6.q.i.  c.te  quidem  xj. 
q.x.  &  ratio  quæ  fumitur  exi.  repetita.  C.  deEpif  & : 
clcr.  &rl.  confulta.C.  deteftam.  Ac  vide  quo  res  ceci¬ 
derit  ,  olim  clerici  poftularc  aut  Procuratores  eiTcve- 
tabantur,  quia  clerici.  Nunc  cum  Procuratoribus  effe 
liceat  ideo  clerici  effie  vetantur  &  priuilegio  excludu- 
tur,quia  Procuratoris  munus  clericatui  non  congruit, 
&  profeffio  cft  profana,  quæ  quoilibet  Iurifdiftioiii 
laicæobftringit.vrè  Bula  Clementis  vij.  omnes  Ofti- 
ciarij  Iurifdiétionumfecularium  obligatur,  tum  quia 
^  Ord.Carol.IX.  1564.  omnes  Clerici  generaliter  priui¬ 
legio  funt  exclufi,  nifi  fint  in  facris  vt  &  Ord.  Francif. 
I.  anni  15-35.  Art.  1.  &  3. 

Porro  quod  clericos  fimplicis  tonfuræ  prohibet 
■poftularc,  multomagis  intelligi  conucnit  in  diaconis, 
Prciby  teris ,  &  religiofis ,  tum  Canonicis  regularibus 
c.vlc.  ext.  de  poftul.  multomaximè  Epifcopis,  d.  c.  te 
quidem.  Et  tamen  in  foro  Ecclefiaftico  clericos indi- 
ftinclè  Procuratores  recipiendos  putant.  Pah.  c.  in 
noftra.ext.  de  Procurat. 

Nota  4. 

i  Quando  Procuratores  ejfe ροβίηί. 


Sc  c.  non  iniuftè.  ext.  de  Procur.  Idque  ideo  quia  mi¬ 
nori  periculum  nullum  ingruit  ex  alieno  negotio ,  nec  £)  d  Pour  autres  clercs.]  Panor.  de  alij  c.in  noftra  de  Proc. 
obftringitur  beneficio  ætatis  adiutus.  Ex  quo  appa-  Nunc  ne  pro  his  quidem  in  Iudicio  quifquam  clen- 

r et ,  cum  ad  Iudicia  non  poffiit,  ad  negotia  poffiit ,  ac  eus  admittitur  ad  poftulandum ,  &  quamuis  titulum 

per  id  ad  Iudicialia  quoque  ,  vitium  effie  iuris  non  na-  Procuratorum  iuftinere  poffimt ,  alium  tamen  e  foro 

turae ,  quod  minori  opponitur  ideoque  confcntiri  in  ex  his  qui  Procuratoriam  faciunt  conftituere  cogun- 

eius  perfonam  poffic ,  &  Procuratorem  recipi ,  quod  tur ,  vt  omnes  in  vniuerfum  quibus  lis  eft ,  vt  ne  pro 

fi  verum  eft  excipi  Sc  opponi  incapacitatis  ex  minori-  fc  quidem  cuiquam  liceat ,  &  glof.  c.  vit.  ext.  de  po¬ 
tate  exceptio  ante  litis  conteftationem  dumtaxat  po-  ftul.  ciim  clericis  permittit  Procuratoribus  effie  pr° 

teft,  poft  oppofuiffie  nil  profecerit, quia  ludicium  non  coniundlis  perfonis;  Coniunitas  intelligent  etiam 

reddat  retro  nullum  ,  quæ  fententia  fuit  Bart.  &  alio-  confratres  concahonicos  ciufdem  Ecch  lur  P1"0 

rum.  1.  licet  &  ita  demum.  C.de  Procurat,  licet  aliud  confortibus  ciufdem  litis  c.  foipite.  ext.  de  ccnfib. 

ScdSc 


437 

Sed  &  pro  mifcrabihbus  perfonis  eftpermiifiim  d.c. 
vltim. 

Sed  &  religioii  verantur  nifi  de  licentia  abbatis,&: 
in  caulis  fuis  aut  pro  monafteriis  clem.  religioii  de 
Procar,  qua  de  re  multa  ibi  Card.  Zab.&  cæteri  &  d. 
c.vlt.ext.eod.videlatè  Innoc.  Fclx.  c.  cum  1.  Sc  A. 
ixc.de  re  Iud. 

Geterum  cum  indefinita  effet  Canonum  difpofi- 
tio ,  acceifit  poftea  interpretatio  Canonift.  vt  dice¬ 
rent  ,  quamuis  clerico  prohibeatur  Procuratorem  ef- 
felaïci,  tamen  intelligcndum  quando  paifim  fume- 
ret  omnes  caufas  laicorum,  alias  vero  pro  vno  ali¬ 
quo  atque  alio  elle  polle ,  quod  Archid.  notat,  c.  per- 
uenit.  xcvj.  dift.  Innoc.  c.  fed  nec.  ext.  de  cler.  vel 
Monach.  Fely.  c.  2.  ext.  de  iud.  Panor.  d.  c.  in  no- 
ftraFely.  c.  cum  I.&A.  ex.  de  re  iud.  verf.  cafusin 
quibus. 

Additur  etiam  fi  clericus  Procurator  laïci  fit  con- 
ftitutus,  quamuis  acceptare  non  debuerit/i  tamen  ac- 


438 

ceptauerit, valere  Indicium  allegant  Decif.fed  de  fcn. 
Conf29j.  Incip.  fafhim  tale  eft  &  Lud.  Rom.  Conf. 
405).  Ant.But.  c.  fin.ext.de  Conftit.Panor.c.  in  noilra. 
ext.de  Procur. Fely. d.c.  2.  Hæc  igitur  exceptio  in  cle¬ 
rico  aut  Preibytero  dilatoria  eft,  &  ante  litis  conrefta- 
tionem  opponi  debet ,  quia  concertatione  acceptatur 
qualitas  eius  quæ  confiftit  in  his  verbis ,  tu  non  potes 
elle  Procurator,  quod  Panor.  feribit,  in  d.c.in  noftra, 
ex  his  quæ  tradidimus  fup.  Art.  vt  &  in  milite  quoque, 
quoniam  patientia  conlenium  inducit.  Religiofium 
quidem  ne  poft  conteftationcm  quidem  volunt  elle 
pofte  propter  impollibilitatcm  iulis  Panor.  c.  in  no¬ 
ftra  per  c.2.  ext.de  poftul. 

c  Pour  l’Eglife.]  Pro  Ecclefia  fua  non  eft  dubium  d.c. 
vlt.de  poft.vel  pro  ea  à  qua  habuit  bcneficium,fed  pro 
omni  Ecclefia  indiftin&c  admittit  lnc  verbiun  indefi¬ 
nitum.  E  contra  nec  laïci  Ecclefiaftica  negotia  tradlare 
debent,  c.z.  ext.  de  iud.  vbi  Fely.  Procuratores  tamen 
ih  foro  Ecclcfiaftico  interdum  admittuntur. 


Des  Procureurs ,  Art.  CI. 

A 


Article  CI. 


r  o  c  v  R  e  v  R  s a  qui  font  eflablis  fous  fecl  d’Eglife ,  &  n’ont  autres  let- 
||||||  très,  ne  fontreceuables  en  Courfeculiere,  b s’il  n’y  a  autre  feelappofé  enCoNS- 
Wh&m  leurs  lettres. 

^Rocuratores a  condit  ut  1  fubfigillo  Curiœ  Ecclcfaflicœ ,  &  nullas  alias  babent  liter  as 3  non 
admittuntur  in  £uria  fcculari , b  mfi aliudfigdlum  fuis  literis  appofitum fuerit. 


Nota  r 

i  Prohibitum  contra  flus  recipi  per  notarios  Epifcopales  de 

rcb.  prophanis. 

X  Nec  vim  executioms  habent. 

3  Nec  app ponendum  figi  Ilum  regium  in  falib.  contraflib. 

Λ  Efiablia  fotu  feau  d'EçJi/è.]ld  eft,  par  Cour  d'  Egit  [e.  Di¬ 
ximus  fatis  multa  in  Art. 44.  de  partitione  Iunfdi&io- 
nis  Ecclefiafticæ  &  ciuilis.  déque  his  quæ  ad  quam¬ 
que  earum  pertinerent  infpecic.  Addidimus  non  in 
Iurifdiftione  tantum  contentiofa,  fed  &  voluntaria 
quoque  idem  diferimen  vfu  feruari ,  vt  quomodo  illi 
ab  iliis  alteram  prorogari  nollunt  ili  his ,  quæ  Iurifdi- 
ctionis  Ecclefiafticæ  funt,  ita  ne  laïcis  quidem  aliud 
dfepermiflum,  cx  Ord.  1539.  Art.  2. 

Itaque  præcifa  dubitatio,quam  ad  patrum  memoria 
tenuiiîê  icimus,  cum  illi  de  perfonalibus  actionibus 
inter  laicos  iudicarent ,  interdum  &  de  realibus  quo- 
1  que  cognitiones  vendicarcnt,  ac  per  hoc  contractus 
recipere,  de  his  rebus  Notarij  Epifcopales  Sc  Apofto- 
lici  exiftimarentur  polfc.  Quo  tempore  Senatufcon- 
fulcis  iudicarirem  controuerfam  oportuit,  quod  Gal¬ 
li  Areftum  q.  2j9:  oftendit.  Extat  etiam  Ord.Carol. 
VIII.  apud  Aufrer.  inter  Ord.  Regum  tit.  de  fid. 
inftr  Art.  3.  qua  prohibentur  laïci  contradtus  eorum 
facerc.rccipi ,  vel  palfari  per  Notarios  Apoftolicos, 
Imperiales ,  vel  Epifcopales  in  materiis  temporalibus 
&  prophanis,  alioqui  nullam  fidem  adhiberi,  reputa- 
rique  nullos  &  nullius  crticaciæ ,  quamuis  ftylicuiuf- 
quam  contrarij  Bituris  meminit  Idem  Aufrer.  part. 
Styli  7.  Arr.77.  &  præter  illud  Parifienfe  areftum  239. 


B  quod  Gallus  recitat, quod  cxprcfse  dcProcuratbribus 
ftaruit,  aliud  Tholofæ  1462. refert  Boer.  Decii. 24 2. 
quo  loco  &  de  teftamcntis  à  Notariis  Eccleiiafticis 
receptis  icribit ,  an  fidem  faciant ,  6c  arcfta  memorat, 
&  idem  Boer,  decif.  295.  vbi  negat  tales  litcras.habe- 
rc  vllam  exeeutionem  non  magis  quam  priuaras  litc- 
ras aut fcedulas ,  ideoque areftis  pluribus  quodeon- 
tra  facftum  eilèt  abufmum  elfe  indicatum  ,  &  ludiccs 
qui  excquendas  decreuerat  perfonalrtcrcitatos.Quod  2 
adeo  verum  eft ,  vt  eam  vim  exeeunonis  habere  non 
polfmt,  etiam  fi  teftes  aut  Notarij  qui  receperunt  in 
tcftes  auditi  fint ,  quia  cùm  non  vi  mftrumcnn  fed  tc- 
ftimonij  iudicarur,  preuirto  dari  nequit,  quod  &  Ma- 
fuer.  notarat  tit.  de  exeeut.  num.  7.  Extat  in.Britan- 
C  nia  Francif.  Regis  I.  Ord.  anni  1536.  Valenti æ  edita 
Ai  t.  6.  quæ  fidem  abrogat  talibus  inftrumentis,  mul- 
<fta  etiam  indi&a  Notariis  Eccleiiafticis,  fi  qui  id  fue¬ 
rint  aufi,  de  quo  etiam  Rebuf.tit.de  iit.  obligat.  Art. 
i.glqf.i. 

h  S  d  riy  a  autre feau.]  Hic  propqmodum  à  contrario  5 
lcnfu  inferri  poteft  literis  ôc  inltrii mentis  à  Notario 
Ecclefiaftico  receptis,  apponi  figilliim  Regium  aut  al- 
teiius Domini  polle,  cuius  forma?  meminit  Rebuff. 
in  Ord.  tit.  délit,  obligat.  Art.  2.  glof.i.  num.  49.  Sed 
tamen  non  probari  fcimus ,  nec  Regium  iigillum  ap¬ 
pendi  polfc,  alioqui  iigilli  cuftos  in  muif  am  inci¬ 
deret  icriptura  inutili  inter  laicos  quidem,  fi  tamen, 
Notarij  vtriuiquc^uriæ  client,  fuftinerc  pollet  quod 
hic  dicitur,  vt  βΛγ.  notat,  modofigilhim  feculare 
authenticum  inertet ,  dc  fi  Ordinationibus  veteri¬ 
bus  prohibitum  video ,  ne  quis  hæc  duo  munera  fu- 
fcipiat. 


T 


Urgent  r.  in  Conf.  Erit. 


439 


Des  Procureurs,  Art.  C 1 1 


440 


Article  CIL 


ArtiC.  N  caufe criminelle, où  laprefencc  delà  perfonneeftrequife,  le  Procti- 

n^v  1  e '  reurn’eftreceuableà  comparoirpour  le  délinquant  ,  ou  pourceluy  qui 

cons.  doit  comparoir  en  perforine. 

J IV  eau  fa  criminali  in  ψια  prœfentiaperfonœ  requiritur.  Procurator  non  auditur  in propo- 
ïolbferiaf.  nendis  exceptionibus  pro  reo ,  aut  pro  eo  qui  fificre  in  J udicio  debet. 


Nota  r. 

1  Inteïïefttti  /.  Jf.  ad  crimen.  D.  de  pub.  ittd.  O* 
na.  6. 

1  Ordinarium  in  criminib.  indicium  exoleuit ,  CT  eorum 

ordo. 

3  oiferuatum  tamen  in  Britannia  ~sfque  ad  annum  i;$J. 

4  Extraordinaria  cognitiones  nobis  ordinaria  Crc. 

ç  Jn  publicis  mdtciu  reus  non  conjhtuebat procuratorem. 

6  Procurator  recipitur  ad  allegandas  alfentix  caufas  tan¬ 

tum. 

7  Catifa  criminalis ,  ejuœ  ctuilis  ex  ~\fu. 

8  Sententia  non  fertur  in  procuratorem. 

1  Mira  quædam  Iuriiconfulti  commenti  funt  fuper 
intelleftul.  vit.  §.  ad  crimen.  D.  de  public,  iud.  quo 
continetur  in  caufis  publicorum  Iudiciorum ,  perfe- 
quendis.  Procuratorem  interuenire  non  polfc ,  excu- 
fatorem  tamen  adexcufandas  abfcnria;  caufas  admit¬ 
ti.  An  vero  in  publicis  tantum  Iudiciis ,  an  priuatis 
etiam  deli&is,  an  idem  in  reo, idem  in  accaufatorc  fta- 
tuendum  effet ,  mira eft  diiientio  hominum  non  fatis 
in  veteri  Iurifprudentia  exercitatorum ,  &  Romani 
moris  imperitorum,  eoque  maior  quod  illius  ætatis 
Iudiciorum  morem  confcnfus  fere  orbis  improbauit, 
ita  vt  vix  nomina  intelligantur,  cùm  res  ipfæcx  toto 
exoleuerint.  Fecit  necelfitas  vindicandorum  crimi¬ 
num  ôc  glifccns facinoroforum  audacia,  vtpriftinæ 
ilice  formulât  repudiarentur  notiis  induitis  ,  quas  cùm  , 
Iurifconfulti  recentiores  è  veteri  iure  eruere  conaren¬ 
tur,  &  cum  noftris  comparare,  longé  abdudi  funt;  & 
vero  inanes  interpretationes  fequuti ,  cùm  rem  non 
tenerent. 

i  Nam  quod  olim  ordinarium  in  criminibus  Indi¬ 
cium  fuit,  ex  toto  exoleuit,  ipfàque  adeo  Iurifconl  ul¬ 
torum  veterum  ætas ,  vtnon  perinde  vtilia  cxolefce- 
re  fmebat,  iam  tum  cùm  illi  feriberent.  Quod  indicat 
l.ordo.D.  depub.  iud.&  1.  hodie  de  pa-n.  &1.I.1.  &in 
Senatufconfulto  D.  ad  T urpil.  Nam  illa  vetera  ordi¬ 
nariorum  Iudiciorum  nominis  delatio ,  profdfio  ac- 
cufationis,  &qua  legereus  fieret,  quiaccufabatur, 
&  folemnis  illa  inferiptio ,  de  qua  in  1.  libellorum.  D. 
de  accufar.  inter  reos  receptio ,  diei  didio ,  fatente  li¬ 
tis  æftimatio  ,  negante  inquifitio,  legibus  interroga¬ 
tio,  reatus  conftitutio,  euocatio  teftium ,  ipfaque  eo¬ 
rum  interrogatio  peraccufatores,  compofitio  eorum 
cum  reo ,  &  ouæ  alia  ex  veterum  authorum  ledione 
deprehenduntur  præcipuc  Afcoep  Pediano,  neque 
3  eo  ordine  fiunt  nec  omnia.  Cert?non  multum  diifi- 
milis  ea  forma  fuir ,  quam  ad  patrum  aetatem  tribu¬ 
nalia  noftra  obferuabant ad  annum  Cùmac- 

cufatio  non  nifi  in  die  didaei,qui  criminis  poftulaba- 
tur  confli  tui  poifet.  Poftularc  vero  ne  Procurator 
quidem  Regis  quemquam  poffet ,  nifi  Iudice  decer¬ 
nente  ,  diximus  Art.  31.  verno  eftre  négligent ,  reus  vin- 
dus  publice  in  ipfo  tribunali  caufam  diceret,interro¬ 


garetur,  teflcs  componerentur,  &  refellerentur,  de- 
niqtie  cenfentes  de  capite  fuo  &:  ferre  &  audire  patro¬ 
nos  ,  totamque  coronam  tribunalium  cogeretur, 
ipsamque  de  falute  fententiara  excipere ,  cuius  for¬ 
mulae  meminit,  &  Ord.  anni  1539.  Art.  163.  quæ  au- 
thore  Guillelmo  Poyeto  qui  ante  Curiae  noftra·  prin¬ 
ceps  fuiifet,&  morem  noflrum  cognouiifct,  editaeft. 
At  contra  quæ  antiquis  extraordinariae  cognitiones  4 
fuere,  &ab  notoriis  &  inquifitione  ex  officio  (vtlo- 
quifolent)  inchoabanrur, nobis ordinariæ  funt, legi¬ 
bus  &Conftitutionibus  Regum  præfix  ’  &c  præftitu- 
tæ,  vt  folemni  ita  neceffario  &  ineuitabili  ordine ,  ita 
vt  in  capitalibus  caufis  nulla  alia  nobis  forma  dici  pof· 
fit,  aut  fingi  in  criminibus  perfequendis ,  cuius  refpe- 
du  haec ,  qua  vtimur,  extraordinaria  dici  pollit ,  cum 
veteribus  duplex  effet perfequutio  criminum ,  ordi¬ 
naria  fcilicet  &  extraordinaria.  Nam  quæ  ordinariæ 
nobis  dicuntur ,  de  re  familiari  &  pecunia  agunt ,  cri¬ 
men  nullo  modo  incendunt,  necpriuato  criminis  vl- 
laperfe  poftulatio  permittitur;  fed  rem  repetunt  ci- 
uili  Iudicio ,  <Sc  illa  ipfa  formula  praeter  luperiores 
etiam  antiquis  fuit,  pro  natura  &  coditionibus  adio- 
num,  Ergo  in  publicis  Iudiciis  cætcrifque  crimini- f 
bus ,  quibus  intra  relegationem  poena  effiet.  Procura¬ 
tor  conftitui  non  poterat,  cùm  caufam  dicereexvin- 
culis  reus  fol·.  ret,quod  ille.  §.ad  crimen,  ftatuit.Quod 
vero  cxcufaror  admittitur  ad  allegandas  dumtaxat 
abfenriæ  caufas,  ab  veteri  ordinariorum  Iudiciorum 
in  capitalibus  more  manauit;  Quibus  reus  non  an¬ 
te  inter  reos  recipiebatur,  quam  vocatus  &  auditus 
erat ,  neque  abfens  quifquam  damnari  poterat ,  1.  ab- 
fc  ntem.  D.  dc  poen.  Sc  1.  abfentem.  C.  de  accufat.  & 
glof.ibid.Ergo  excufatorem  recipi  ad  allegandas  dun-6 
raxat  abfenriæ  caufas  oportebat,  fi  quæ  legitimae  cau- 
fæ  erant ,  quomodo  &  nos  quoque  hodie  recipimus, 
quos  cxomniacorcs  vocant ,  veteri  verbo  qui  antiqui 
excufatores  erant.  Nec  fere  aliae  excufariones  admit¬ 
ti  folent  quàm  morbi.  Si  tamen  aliæ  neceffariæ  eifent 
eafdem  etiam  admitri  ratio  poftularet ,  vt  carceris,  ab 
hoftibus  capti ,  aut  nb  Rege  externas  in  Protiincias 
amandati.Cæterum  faiti  aut  admifii  fquas  caufas  cau- 
fæ  dicunt)  aut  defenfiones  proponere  nemo  poteft 
pro  abfente,  &  id  eft, quod  ille  tex.  voluit  abfetis  Pro¬ 
curatore  non  audiri, vt  nec  ad  proponendas  exceptio- 
)  nes  incom petenti æ, nec  Procuratores  Iurifdi&ionura 
quidem; quod  Imbert. lib. 3.  c.4.  feribit. Nec excula- 
torem  de  caufis  abfenriæ  admitti ,  quod  cùm  non  m- 
telligerent  fcholaftici  interpretes ,  multa  de  fententia 
illiusi§.  funt  imaginati. Sint  illa  denique  infinita, Bart. 
inter  omnes  primuS verum  vidit:  Reo  fcilicet  poftu- 
laro  Bc  abfente  Procuratorem  non  admitri.  Nam  de 
abfente  nulla  dubitatio,  fcmel  capto  patronos  &  Pro¬ 
curatores  quofliber  admitti ,  nifi  cum  reus  interroga- 
ttir,cùm  teftcs  componuntor,cum  fenrentia  fcrtur,« 
fi  quæ  funt ,  quæ  cum  perfona  agi  conueniat  ;  Cætera 
aita  litis  omnia  per  Procuratores  tranfigi.  Hæcvera 


Des  Procureurs,  Art,  C 1 1 1.  442 


44T 

fententià,quam  &  vfus  recepit,nec  quifquam  ïam  du- 
birat  de  interpretatione  illius,  jf.  quem  miferè  fchola 
lancinat.  Exeant  hac  de  ipfa  re  Ord.Regum  Francif.I. 
anno  1539.  Art.  161.  &  anno  1536.  Art.  10.  ôcn.des  crimi¬ 
nelles,  attigere  &  A lb.Bald.  l.feruum.§.  publjce.  D.de 
Procùr.  A ret.c. veniens  ex  de  accuf.Imol.&  Ant.Rub. 
d.  $.  ad  crimen.  Sed  nec  illa  quidem  diferimina  admit¬ 
timus,  quae  illi  funt  commenti  ad  feparandas  ciuilium 
aut  criminalium  caufarum  appellationes  vt  illa  fitcri- 
miilalis ,  in  qua  poena  applicatur  fifco ,  illa  ciuilis ,  in 
qua  parti, &  quæ  tam  multis  agunt  Dod.in  Rub.  ext, 
de  iud.  F  art  1.  prætor  ait.  D.  de  fepulch.  violat.  Nos 
enim  non  genus  criminis  aut  materiam  condemna¬ 
tionis  fpedamus ,  fed  titulum  &  formam  profecuuo- 
hiSjVtilla  fcilicetiit  criminalis  cognitio, quarextraor- 
dinariè  inftituitur,  fiue  pars  ciuiliter  concludat,  quod 
femper  facit  ad  rei  priuatæ  reftiturionem ,  hué  etiam 
publicus  aotor  &  Procurator  Regis  muldam  tantum 
pecuniariam  petat.  Nam  ex  genere  profecutionis 
criminalis  dicitur ,  nec  alia  forma  crimen  coerceri  aut 
in  perfonam  animaduerti  poteft ,  quàmfi  hac  forma 


A  perada  cognitio  fit.  Namfi  initio  profecutio  ordi¬ 
narie  inftituta iit,  id  eft,  ordine  ciuilium  Iudiciorum 
{'olito ,  aut  cùm  extraordinariè  elle t  inftituta  inciui- 
lem  tranfierit ,  quamlibet  adiundo  Procuratore  Re¬ 
gio  ciuilis  cognitio  dicitur ,  nec  perfonalis  inde  vlla 
fequi  coërdio  poteft,  etiam  fi  éx  maleficio  defeendat. 
Ergo  in  illa  extraordinaria  Procurator  nunquam  ad¬ 
mittetur  ad  interrogationes ,  compofitiones  teftium 
aut  fenteritlam ,  in  hac  ordinaria  femper  admittetur, 
etiam  fi  à  crimine  materia  orta  fit.  Deinde  &  illud  S 
quoque  excludimus  vfu ,  Procuratores  Dominos  li¬ 
tis  appellari  aut  eile ,  ideoque  in  eorum  perfonas  fer- 
.  ri  fententiam  oportere.  Quod  vfus  abrogauit,;  cùm 
"  femper  inprincipales  ferantur,  &  omnis  litigator  fi¬ 
ue  ador  iiuereus  per  Procuratorem  hodie  admitta¬ 
tur  abrogato  veteri  Francorum  Stylo ,  quem  nec  Bri¬ 
tannia  vnquam recepit,  &  pofterius  illi  ipfis  Franci 
damnaucre ,  vtdixiihus  fup.  §.  huius  tit.  1.  Hæc  vera 
eft,  de  toto  hoc  negotio  fententia ,  &  vfus  recepit ,  & 
fine  pugnare  fcholas  cùm  de  eo  litigant ,  quod  non  in- 
telligunt. 


Article  CII  i. 

^rocvrevr  fondé  &  reçeü  en  caufe  ciuile,  peutdefendreleconfti-AR-r.xcix, 
f|§|§;  tuant,  oresb qu’il efcheuft c  queftion  de crimeincidentemenc J  a  pourvnCoNs." 
terme  feulement:  Et  luy  fera  c  baillé  delay  pour  faire  venir  ledit conftituanc.  f  Et 
où  ledit  Procureur  voudroit  fouftenir  le  faiél  dudit  conftituant,  gfera  arreftéiu- 
fques  à  ce  qu’il  ait  faiét  comparoir  ledit  conftituant  :  Et  neantmoins  ne  laiflera  le 
lucre  à  decernerprouiiîons  neceifaires  contre  ledit  conftituant ,  iufques  a  capture 
de  fa  perfonne,  fi  le  cas  le  requiert. 

4  J)  liôcurator  conflit  ut  us  &  receptus  in  eau  fa  ciuili  poteft  defendere  conflit  uentem, b  quam- 
uîs  accidat c  quœfho  criminis  incident  er  f  ad  certum  tantummodo  tempus  :  Ete  dila¬ 
tio  ei  dabitur ,  'Vtpojjit  admonere  conflit  uentem.  i  Etvbidittus  Procurator  vellet  facium 
conflit  uentu  defendere ,  z  retinebitur  donec  exhibuerit  in  Judicio  conflit  uentem.  nec  minus 
Judex  decernet  proni flones  necejjarm  contra  diclum  conflituentem  vfquead  incarceratio - 
nem  perfenœ ,  fi  cafus  id  exigat. 

C  buendis,vt  fi  cafus  fuperueniat, qui  in  Iurifdidionem 
non  cadat,  ad fuperiorem  remillio  facienda  fitl.  ad 


Nota  i. 

x  Datur  tempus  admonendi  domino  in  cafu  inopinato  o* 
nu.z. 

3  N«»  fifendus procurator  in  crimine  alieno. 

l  a  Procureur  fonde.]  Hîc  non  multum  eft  quod  requiri 
ab  notis  polfit.  Pendet  autem  huius  Articuli  difpofi- 
tio  afuperiore  Articulo ,  &  ratione  Articuli  99.  fup. 
cum  Procuratore  generaliter  aut  ad  certam  caufam 
conftituto  accidit  ex  infperato  aliquid,'  quod  vi  eius 
mandati  non  poilit  Procurator  excqui.  Hic  cum  non  _ 
jequum  fit  fiducia  dati  Procuratoris  Dominum  inopi-  ^ 
nantem,ex  fuperucnientia  cafus  circumueniri,hac  di- 
fpofitione  fuccurritur,  vt  tempus  detur  Procuratori 
admonendi  Dominn 

b  Qjfil  efcheu/f.  ]  Hoc  ideo  admittitur, quia  is  cafus  fu- 
perucnit  :  Nam  fi  initio  vocatus  ad  id  Dominus  Pro¬ 
curatorem  non  fufficientem  mifiiTet ,  eremodicium 
contra  eum  conftitueretur ,  fed  hîc  iitfta  excufatio  eft 
inopinati  cafus. 

c  Quefiion  de  crime.]  V eluti  falfi,  attentatorum,  fpolia- 
tionis,  &  generale  eft  in  cognitionibus  quoque  tri- 
^frgcntrxHS,  in  Conf.  Brit. 


officium. §.  officium.D.de  re  milit.&  I.5.  §.cognofcit. 
D.de  Off.præfed.vig. 

d  Pour  terme  feulement.]  Nam  in  criminibus  non  ad-  u 

mittitur  Procurator ,  ideoqj  vocati  fpecialiter  ad  cau¬ 
fam  criminalem  non  admitteretur.  Sed  hîc  cùm  ad  ci- 
uilem  mififtet  criminalis fuperuenit.  Ideoque  ne  de- 
fedus  (vt  loquuntur)  concedatur,  recipitur  poftulatio 
cius  ad  iddumtaxat,vc  admoneat. 
c  Baille  delay  ]  Ex  ratione  Art.  99. fup. 
ξ  Et  ou,  le  Procureur  Voudroit  fouflemr  leftift.]  HoC  eft,cùm 
fadum  defendit,  &  agnofeit,  &  turc  fadum  contédir, 
quod  perquam  raro  quifquam  facit ,  nec  pollet  non 
temerarium  videri  alienæ  culpæ  euentum  lubire. 
δ  il  fer  a  arrefe.]  Hac  forma  d  difpoiînone  nemo  vti-  5 
tur,&  propemodum  ratione  caret,vt  quifqufûn  in  cri¬ 
minalibus  alienam  vicem  fubeat,  cùm  ad  defenden¬ 
dum  alienum  faduin  ,  quod  in  crimen  incidit,  ne  fuo 
quidem  nomine  quifquam  recipiatur, nec  capitis  alie¬ 
ni  quifquam  fidciulfor  admittatur  periculo  lui ,  cùm 
pœnæ  fuos  tenere  debeam  authores,  &  in  eos ,  quod 
ryc  dicit,potius  dccerdi  opporteac, 

T  iij 


445 


Des  Procureurs ,  Art.  C 1 1 1 1 


444 


Article  CIIIL 


a  el  V  y  qui  eil  en  pouuoir  dautruy,bne  peuc  eftablir  Procureurs  Tans 
Ipl  1  audorité de  celuy J en  pouuoir  de  qui  il  eft ,  c fi  ce  neftoit  contre  le 
faicft  de  celuy  qui  deuroit  donner  Tauctorite.  Et  conuient  fquel’au·. 
i&Q  dorité  ibic  iccllee du  feel  authentique ,  ous  de  fonfeel ,  1  ou  de  luge 
ordinaire ,  1  fi  n’eftoit  que  celuy  qui  deuroit  donner  l’audorité  ,  k  prenfift  la  Pro¬ 
curation  1  en  Ton  nom  :  auquel  cas  m  n’eft  meftier  qu’elle  Toit  feellee  du  luge  Or¬ 
dinaire,  "ne  autrement  audorifee. 

*  T  S  qui  in  aliena  poteftate  eft,  b  non  pot  eft  conflit  uere  <rP  rocuratores c  fine  au  florit ate  eius 
^  in  cuius  poteftate  eft,  e  nift  ejjet  contra  fia  flum  eius  qui  deberet praftare  aucloritatem . 
Et  necefje  eft,  f  quod  au  florit  ati  apponatur ftgillum  authenticum ,  &  aut  aufloris  figillum , 
h  aut  judicis  ordinari  j  fi  nift  qui  deberet  praftare  auflontatem  k  acciperet  Procurationem 
1  fuo nomine , quo cajum non neccjftarium  eft,  njt  judicis ordinarij ftgillum  apponatur,  aut 
alio  fulcimento  corroboretur  Procuratio. 


Nota  r. 

x  Qui  per  fe  agere  potefl·  θ'  peraltum  θ'  t- 

z  Inutiltt  procuratorii  faBum  ratificari pojfe  θ'  c. 

1  Celuy.]  Minor, filiusfam.  mulier marita,Monachus, 
feruus,  furiofus  ,  prodigus  ,  de  qui  bonis  interdi- 
diim  eft. 

i  h  Ne  peut  ejlahlir  ]  Duæ  traduntur  regula' ,  qui  fuo  no- 
mine  contrahere  aut  in  Iudicio  confiftere  nequeat, 
nec  per  alium  polie,  quod  Bart. dixit  1.  Arifto.in  fin  D. 
quæ  res  pig.  oblig.  ροίΓ.  Altera  quiperfepoifitper 
alium  poftè:  Nam  cùm  adus  agentium  poteftatem  dc 
vim  fumant  ab  habilitate  &  capacitate  adiuorum,  re¬ 
linquitur  vt  inhabili  adionis  ctfedu,  nihil  aut  inutili¬ 
ter  agatur ,  non  minus  quàm  tuba  quæ  fine  flante  nil  ] 
refonat,velremi  fine  agente  non  impellunt, nec  orga¬ 
na  vlla  fine  mouéte.  Ergo  qui  propter  inhabilitatem, 
aut  naturae,  aut  legis  in  Iudicio  elle  de  fe  nequit,  nec 
per  alium  poteft.  Quod  fi  ab  his  regulis  vilus  omnino 
fpeciali  quapiam  de  caufa  cafus  excipitur,  de  agenti  ha¬ 
bilitas  reftituitur  agere  iterum  incipi ct,veluti  fi  bono¬ 
rum  interdictio  exempta,  fi  quocafu  mulier  fine  au¬ 
ctoritate  mariti  ad  Iudicia  admittitur ,  aut  minor  aut 
filiusfam.  qui  ab  glof.  notantur,  c.  ex.  parte,  verbo, 
quamuis.  D.  de  reftitut.  fpoL  his  (inquam)  cafihus 
Procuratoris  quoque  confticuendi  facultas  tribuitur 
aut  redditur ,  veluti  in  cafibus  Articulorum  416.  de 
4z8.de  459.  inf.tex.  ad  hoc  in  minore  1. neque  tutores, 
del.noneo  minus.  C.de  Procurat,  vbifcholatotal.3. 
in  princip. vbi  glof. dc  Bart.  Angel.D.rem.  rat.hab.l.fi 
vnus.  §.  idem  ait.  D.  dc  iureiur.  l.etiam.  §.abfens.  vbi 
Bilrt.D. de  manu  vind.  Bart.  1.  diuus.  §.  curatores.  D. 
qui  petant  tut.l, mutus.  §.isqui.  D. de  Procur. Angel. 
Conf.148.Iaf.Conf.48.vol.!.  Bald.c.  vltim.  ext.dc"lu- 
ram.  cal.  glof.c.  ex  parte,  vbi  Dod.  ext.  de  reft.  fpol. 
Idem  de  in  filiofamilias  traditur  Lfiliusfam.in  princip. 
D.de  Pîocur. 

Quare  aut  falfa aut  malè  percepta  eft  Baldifenten- 
tial.  i.  C0I.7.  verf.  dicet  aliquis.  C.  qui  admit.qui  qua¬ 
libet  requifita  folemnitate  aut  audoritate  in  contra- 
<du  mulieris  coniugatæ ,  putat  eam  per  fe  adire  here¬ 
ditatem  pofle,  nifi  tamen  de  hereditate  non  damnofa 
intellexit, vtAng.  Caft.  Imol.  Cum.l.mutum.  D.  de 


acq.  hæred.  Iaf.  d.  1.  non  minus.  Negari  tamennom 
dcbetinutillis  Procuratoris  fic  conftituti  fadum  rati¬ 
ficari,  dc  vtiliter  repeti  pofle,  fi  poftea-cum  authorita- 
te  authoris  aut  curatoris  aut  repetatur  aut  validetur, 
quod  Bart.  Angel.  ImpL  Alex  dc  Iaf.  notantl.de  pu¬ 
pillo  in  princip  JXfol.mat.folo  repugnate  Lud.Rom. 

&  Bart  1.  fi  Piocurator.  coi.  2.  verfi  queritur.  D.  de 
cond.  indeb.  Laid.  Conf  499.2.  dubio  lib.ij.  Lup.  rep. 
Ruh.perveftras.$.68.num.27.Tiraq.inlegib.connuk 
glof.7.num.  20.  dc  37. 

c  Sans  l' an  florire.]  Quid  inter  audoritatem,  confc/i- 
fum,  iulîum,licentiam,præfentiam,tacitos  aut  expref- 

fos  adus  præfumptos  aut  profeffos  interfit ,  quæque 
vis  eorum  fit  dc  quam  affinitatem  habeant,  quomodo 
dc  quando  interuenire,an  in  ipfo  adu,  an  poft,  magna 
eft  fcholæ  pugna.  Sed  eos  locos  latè  exequitur  Tiraq. 
in  legib.  connub.  glof.  6. verbo  confent ement  dc  glof.  7. 
verbo  exprès. 

d  En  pouuoir  de  qui.]  Id  eft  ,  mariti,  tutoris ,  curatoris, 
patris, abbatiSjDomini. 

Nota  2. 

1  Patur  curator  fyecialis  contra  curatorem. 

1  Exceptiones  ad  Regulam  qui  m  indicio  [lare  nequit  θ  c· 

Cr  »«.3. 

3  Minor  quandoque  conflituere  potefl  Procuratorem  (? 
fœmina  θ c-θ'  nu. 

e  Si  ce  nejloit  contre  lefaift.  ]  Congruit,  inf.  Art. 507.  &  I 

427.  Neque  enim  à  quoquam  contra  fe  audoritasaut 
^  expedanda  aut  exigenda.  Solet  tamen  cùm  tales  cafus 

incurrunt ,  minori  curator  fpecialis  ad  id  negotium 
dari,  quod  cum  curatore  aut  patre  intercedit ,  dc  mu¬ 
lier  coniugata  abludice  authoritatem  impetrare.  Si¬ 
curi  dc  cum  maritus  authoritatem  reeufat,  vt  inf.  Art. 

42 8.  ex  Confilio  Bart.  dc  Caft.1.  tranfadionem.  C.de 
tranfad.Lup.rep.Rub.pcr vcftras  §.68.  in  fin.  Deni-  * 
que  fallit  hæc  regula  in  multis  cafibus ,  veluti  abfente 
patre  in  filiofam.  aut  marito  in  muliere, aut  cùm  nego¬ 
tiationem  exercent  dc  ex  caufa  negotij ,  aut  cùm  peri¬ 
culum  in  mora  èft  dc  qui  ab  Boër. notantur  in  §.4.  tit· 

1  .in  C.  Biturig.  Sed  hi  omnes  cafus  in  fecundam  regu¬ 
lam  recidunt,  vt  fcilicet  quo  cafu  in  Iudicio  efle  pof- 
fint, eodem  dc  Procuratorem  conftituere  queant.  ( 


44?  Des  Procureurs ,  Art.  C 1 1 1 1.  446· 

Adde  qtiod  interdum  et  (i  regulari  iure  conftituens  A  1  Enfionnom.]  Id  eft, cùm  tutor  ipfe  à  minore  Procu- 


non  habeat  facultatem  conftitucndi  Procuratoris ,  vt 
filiusfamil.  1.  filiusfam.  D.  de  Procur.  aut  minor  aut 
fcemina,  ramen  interdum  valent  mandata  &  fuftineu- 
tur  vtilitatis  caufa,  veluti  al  fente  patre ,  aut  marito  1. 
ii  longius. D.  de  ludie,  aut  ab  recufante  marito  in  cafu 
art.  4 27.  &  feq.  inf.  in  minore,  in  cafu  art.  4 ;6.  veluti 
ad  præfcriptioncm  interrumpédam  cùm  res  peritura 
eft,  aut  dies  exitura,  ou  ejuon  s’approprie  defit  terre:  hic 
enim  intercedere  poteft  ad  conferuationem  rei  fuce, 
4  &  hifdem  cafibus  Procuratorem  conilituere  in  qua- 


rator  conftituitur. 
m  N’efi  meflier  quelle fioit fiecllée.  ]  Inepta  exceptio,  quee  3 
probationem  adus  cum  ipfo  adu  confundit ,  &  cùm 
regulam  de  validitate  adus  pofuerit,  de  probationis 
qualitate  aut  modo  excipit,  cùm  exceptio  de  regula 
elle  debeat.  Neque  enim  iigillum  ad  validitatem  au- 
thoritatis  exigitur.,  quod  ex  fuperioribus  patet ,  alio- 
qui  fine  eo  nulla  audoriras  procederet,  led  ad  pro¬ 
bationem  feriptæ  audoritatis  requiritur  ;  vnde  fit ,  vt 
cùm  de  ea  dubitatur,  quicunque  adiis  proponatur  ad 


cunque  aetate 'fit,  modo  infante  maior,  ad  interrum-  ^  inferendam  autoritatem,  fiue  tacitus,  fuie  exprelfus 

pendum  quidem,  non  tamen  ad  profequendum  quod  n· — ~  J - 1  -  --*·  -  '  ~  —■<*- 

ille  art.  459.  difponit.  I deoque  in  talibus  non  inutile 
eft  minoris  mandatum  l.$.  in  principio  vbiglof. Bart, 
ôc  Angel.  D.  rem  raf.hab.  &c  quos  fusé  congerit  Ti- 
raq.  inlcgib.connubialib.  glofij.uum.183.  Polle  vero 
tales  ad us  Iudiciales  fiue  contradus ,  cum  vtiles  funt 
fuftincri  ,  multoque  magis  fi  res  peritura  eft  propter 
interruptione,  tradit  glol.  l.cum  hi.§.eam  tranfadio- 
nem.  D.de  tranfad.  &  quos  fuse  cumulat  Tiraq.  in 
legib.  connub.  glof.S.  num.6a.&  8.9. & xo.quam  ien- 
tentiam  ius  æquitas  &  aperta  ratio  fuftinet,  quamuis 


(vt  hic  Procuratio  de  qua  loquitur)  necellè  fit,  vt 
feripto  authentico  probetur  id,  ex  quo  audoritas 
inferatur. 

Nota  4. 

I  i stu  florito*  ah  aflu  tacite  infertur ,  er  num.  2.  (Τ’  fif· 

x  qut  aufloritatem  mfiemnt  er  fequent. 

n  Ne  autrement  auflorifee.]  ^futrement,  dicit  quam  quo-  I 
modo  ab  adu  tacito  audoritas  infertur:  Sed  infertur 
tamen  &  audoritas  dicitur,  fed  in  modo  præftandi 


quidam  eam  conentur  conuellerc,  fed  fine  Iudicio,  &  C  differt.  Neque  exprelfis  verbis  femper-præftari  Con- 

fuetudo  exigit,  cùm  peradus  pofitiuos  externos,  ci¬ 
tra  autoritatis  verba  aut  mentionem  præftari  queat, 
quod  Panorm.  ait.  c.  cum  virum.  3.  notab.  exr.de  re- 
gularib.  &  c.  non  iniuftè.  ext.  de  Procur.  Iafi  1.  quae 
dotis  vcrf.iy.D.fol.mat.  Quare  quod  hic  dicit  procu¬ 
rationem  rccepiffe  eum,  qui  curator  fit,  pro  automa¬ 
te  habetur  manifcfta  comprobatione  adus. 

Idem  iudicandumj  fi  liti  àfiolo  minore,  foemina,  2 
filiofam.  vel  alio  inftitutæ  curator  Aduocatum  quar- 
ficrit,  litem  inftruxerit,  affuerit  patrocinanti  litis  in- 
.  .  .  ftrumentum  fubmimftrauerit,defenfiones,  commen- 

oudu  luge.]  Fit  id  perquam  raro  hodie  apud  nos  u  tarios,  &:  (vt  loquuntur)  memorialia  franfmiferir, 
"Arm  &A  rami>n  fieri  rrrrnrnm.  quod  CXprefsè  Bald.  fcnfit.  l.vltim.  $.  Iiecdlitate.  Coi. 

penulr.  verfiquæroan  iuiheit  præfcntia.Cod.  de  bon. 
quæ  lib.  quanquam  ibi  aliud  in  audoritare  pra  ftanda 
putet,  fed  ex  eo  quia  tam  authoritatem  putabat  in- 
teruenire  debere  verbis  exprelfis,  de  quo  pofteriùs 
dicemus.  IdemCaft.  coni. 276.  incip.  quia  probabili¬ 
ter  verfi  prseterea  cùm  maritus  lib.r.  vbi  feribit,  ii 
ftatuto  caueatur vxorem  agere  non  porté,  aut  con- 

ueniri  fine  confenfu  mariti  ,  confemire  videri  fi  cau- 

fam  ab  vxore  inftitutam  follicirat.  Eadem  fententia 


eum  locum  late  Tiraq.  vt  omnia  perfequitur  præfer- 
tim  num.6z.&68.  Non  eft  igitur  femper  mane  man¬ 
datum  à  minore  à  filiofam.  à  foemina  conftitutum,  & 
multum  intereft  quis  id  habuerit  an  no  habucrit,cum 
intercederet  approprimento ,  aliquid  per  Bald.  1.  exi- 
rendi  in  fin.C.de  Procur. 

f  Que  l’auflorité  foit  felice.]  Neceffe  illud  quidem  ad  va¬ 
liditatem  probationis, nam  ad  adus  ipfius  validitatem 
necelfenon  eft,  cùm  aliter  quam  feripto  præltari  au- 
toriras  polfir,  vt  dicemus. 

8  pefionfieel]  De  quo  ante  diximus..  §.97. 


quidem,  fed  tamen  fieri  receptum. 

Nota  3. 

I  Curator  in  rem  fuam  non  efi  au  flor, 

i  Procurationes  a/olo  curatore  fafla*  admittit  yfitu. 

3  Exceptio  inepta  articuli. 

1  1  si  ce  nefiat.]  luris  eft  regula.  Tutorem  aut  curato¬ 
rem  in  rem  fuam  au.torem  cftè  nec  poffe  nec  debere. 


L  i.l. Pupillus  1.  quod  dicimus,  in  princip.  &  §.n  &L  E  eft,  &fi  pater  &  filius  fimul  agant  iit  eodem  libello 


poteft.D.  deauth.  tutor,  l.quoties.  §.n on  tantum.  D. 
deadminift.  tut.  1.  fiftûlas.  J.i.decont.  emp.  Sed  nec 
patremfiliod.l.i.  nec  filium  patri  d.l.  quod  dicimus. 
§.  fi  pater  eod.  tit.  Sibi  autem  autorari  intelligimus, 
cùm  aut  pupillum  fibi  obligat,  d.l.  1.  aut  ab  eo  fe  libe¬ 
rat  l.vlt.  eod.  tit.  Quod  fit  vt  hoc  cafu  autor  in  refti 
fuam  elfe  curator,  aut  qui  alium  in  potcftate  habet  di¬ 
ci  nô  debeat,  quia  tali  adu  nihil  in  vtilitatem  &  com¬ 
modum  fuum  facit,  de  quo  latè  Corn.  Conf.  164.  vol. 
1.  &  Alex. Conf.  106.  vol.i.  qui  in  confenfu  aliud  pu¬ 
tant.  Sed  res  eft  alterius  loci. 


vel  tutor  &  pupillus,  quod  Bart.  ait  1.  cùm  pater.  §. 
libertis  penult.quaeft.  D.  de  legat.z.  1.  tirius.  D.  quili, 
mod.  pia. vel  hypoth.  foluit.Imol.  d.  .§.  libertis.  Bald. 
l.vlt.  coi.  2.  veri,  quæro  dicit  ftatutum.  vbi&  Salyc. 
col.z.C.  ad  S.C.  Maccd.Dod.l.  is  qui  hæresvbi.  An- 
gel.Imol.Caft.  Rom.  Alex.  Arer.  §.vlt.D.  de'acq.hæ- 
red.  Bald.  1.  filius  in  fin.  D.de  his  qui  funt  fui  vel.  al. 
mr.  vbi  &  AngcI.Bald.  Angel. Flor. Fulgof.  Iaf  l.quo- 
ticsab  omnibus.  C.  de  fideicom.  Angel.  Imol.  1.  ii 
cùm  dotem.  $.  trafgrediamur.D.  fol.  mat.  Alex.Imol. 


^=5  cL  c,  * 


rator  ante  litem  conteftatam  Procuratorem  confti- 
tuere  nequeant,  fed  pupillum  aut  adultum  neceffe  fit 
interuemre,  cum  autoutate  autoris.  d.l.  neque  tuto¬ 
res  hîc  ex  ea  fententia  loquitur,  quæ  præfupponit  tu¬ 
torem  à  minore  conftitui  Procuratorem  polle ,  quod 
quidem  contingenter  fieri  intelligedum,  cùm  vfu  fori 
indiftindè  Procurationes  à  foliscuratoribus  aut  tu¬ 
toribus  fadas  admittamus,  ficuti  nec  vfum  adorum, 
qui  cùm  decrero  Iudicis  ante&poft  comeftatioiicm 
nebant,  admifimus. 


Panor.  &  Barbat.  cap.  cùmdiledus.  1.  notab.  ext.de 
Confuet.  Corneus  de  patre  &  filio  fimul  contrahen¬ 
tibus  in  conf  43.  incip.  duo  principaliter.  §.præterca; 
vol.i.  Conf  2  J4.  &  eod.  lib.  1.  IdcmCorn.  conf  ji; 
vol.2.  latius  Socin.  conf.200.  lib.2.  &: coni.80.  lib.  4. 
&  conf  12  j.  eod.  lib.  &  quos  ad  naufeam  cumulat 
Hippo.  Marfi  fing.  447.  incip.  faciens  contradum, 
lupus  vbi  fuprànüm.26.  Tiraq.  glofi 7.  numer.34.  in 
legib.  connub. 

Idem  exiftimandum,  etfi  pater  pro  filio,  aut  vir  3 
pro  vxore  fidciulforcmiudicatumfolui,  aut  rem  ra- 
T  iiij 


A  R.  T.  c 
N  Ο  V  ΛΕ 
C  O  NS. 


Des  Procureurs ,  Art.  C  Y .  448 


447 

tarti  habere  praftiterit,  aut  quamlibet  aliam  ad  com¬ 
probationem  litis  facientem.  Bald.  h  exceptione.  C. 
de euidl.  Tiraq. m retraft.  «...gM*  num.zd8.SpeC; 
tic.  de  a&or.  §.  t.  verf.  fcdquid  fi  ptatfentc.  Bon.  m 
conf.Biturig.  §.4.  vcïCdefonm*ry. 

,  Idem  in  quocunque  aûu  comprobationem  lins 
auc  negotii  aut  conttate  importante  tacite  vel  cx- 
prefsè,  de  quo  latè  Lupus  in  rep.  rttb.cap.  per  veftras. 
i  68.  numéral.  &  feq.  ext.  de  donat.  int.vir.&  vxor. 
Vcluti  de  eo  traditur,  qui  cautam  luam  agi  per  lallum 
Procuratorem  feiens  patitur,  ex  fententia  Innoc.  cap. 
exparte  decani,  ext.  de  refeript.  ôc  in  cap.  cùmin  m- 


A  re.  ext.  de  off.  delcg.  &  Lupus  ibid.  late. 

Sunt  igitur  concifæ  arguti æillæfcholæ,  an  auftori-  j 
tas  verbis  &  expreiTa  effe  debeat,  an  antecedere  fa&u 
àut  contradum,  anfequi  etiam  poffit,  de  quo  miri¬ 
fice  pugnant ,  &  pugnas  colligit  Tiraquell.  glof.7.  fa 
princip.  &  num.10. 30. 37.  Cùm  res  fpe&âtibus  appa¬ 
reat  hic  authoritaté  tam  tacitè  &  fine  verbis  expreilis 
adhiberi ,  &  tam  fequi  quàm  antecedere  pofle ,  &  tam 
adibus  pofitiuis  qtiàm  expreffione  autoritatis  prçfta- 
ri,  quod  tex.  his  verbis  indicat,  Ne  autrement  authori- 
fee.  Non  fine  frudu  igitur  conftitutum  lege  patria,  de 
quo  acres  effient  contentiones. 


Article  CV. 

i.  v  a  N  d  a  Procureur  met  en  auant  aucun  crime  ou  iniure,  a  1  encontre  de 

Mm  partie  aduerfe, b  il  fe  fera  aduoüer  à  fon  conftituant  :  autrement  fera  tenu 
fiü!§  de  reparer  l'honneur,  &  dédommager  partie  aduerfe,  &  l'amendera  fe- 
Ion  l’exigence  du  cas. 

QVando a  Procurator  alicuius  criminis  aut  iniuria  aduerfarium  poftulatf  curabit  vt 
conflituens  ratam  habeat  accufationem ,  &  ei  fe  inferibat ,  alias  tenebitur  infamiam 
farcire  &  indemnitatem  proflare  aduerfario,  &  mul flabitur fecundum  exigentiam  cafis , 


Nota  i.  1 

1  Mandatum  non  Ridetur  ex  fto  Dominm  in  pœnam  in¬ 

cidat. 

z  Per  EpiitoUm  ,  Commentarios  Dominm  ratum  ha- 
bet,  C TC. 

j  Vulgata  cft  iuris  fententia  mandato  quamlibet  ge¬ 
nerali  nunquam  id  mandatum  videri  ex  quo  Domi¬ 
nus  in  poenam  incidere  poffit  :  ergo  nec  Iudicem  rc- 
cufarc  poterit,  ex  quo  pana  indicitur  Conftitutio- 
nibus  Regum  non  probantibus:  nec  crimen  impin¬ 
gere  ,  quia  criminis  non  probati  poena  cft  c  iure  ta¬ 
lio,  è  moribus  mulda  plerumque  honoraria  pro¬ 
batur.  1.  fi  pater.  D.  de  his  quae  in  fraud.  cred.  Cun. 
&  alij.  1.  Sed  &  fi  quis.  §.  quxfitum.  D.  de  qua  ftio. 
Iaf.  1.  fi  Procurator.  D.  de  cond.  indeb.  Bald.  conf. 
13.  incip.  magnifico  lib.  y.  &  conf.  581.  eod.  lib.bart. 
1.  fi  Procurator.  D.  de  cond.  indeb.  vbi  Iaf.  Rom. 


conf.  241.  incip.  Spe&abiles  Domini. 

ExpreffioncmVero  non  oportet  fieri  in  genere, 
fedinlpecie  per  glof.  clem.i.  verbo,  nominatim,de 
vit.  &  honcft.clcr.  Panorm.cap.  In Lateranenfi.  exr. 
de  concef.  Prxb.  Sed  tamen  fi  feiens  Dominus  para¬ 
tur  Procuratorem  tali  cafu  agere ,  mandare  videtur, 
per  cap.  vit.  de  iuram.  cal.  lib.vj.  Lupus  d.  §.6%.  nu- 
mer.  ij.  Iaf.  latèd.  1.  fi  Procurator,  vbi  &  alias  limita¬ 
tiones  colligit. 

b  Jl  fe  fera  admit  er.]  Facit  autem  per  Epiftolam/aut  * 
Commentarios ,  tk  mcmoralia  Dominorum  profe¬ 
rendo  Quin  ne  eo  quidem  modo  interdum  pcenam 
cuadunt  ,  fi  atrocius  aliquid  obiecêre  ,  quanquam 
mandatum  fi  ad  caufam  non  faciat.  Ideoque  magna 
hic  cautio  à  prudentibus  adhiberi  foler,  &  excufa- 
tiones  pro  qualitate  perfonarum  praetendi.  Neque 
in  atrocibus  pareri  oportet  quanquam  mandanti, 
nifi  è  re  fit. 


Ne  pagina  vacaret  fubiecimus  praefatiunculam ,  qua  ab  ipfo  auctore  prrfxa  erat  fuis  notit 
in  tres  primos  titulos -,  cum  Redonis  primum  anno  1566. tn  lucem  prodirent. 


Typographie  Le&ori. 

ante  annos  aliquot  perquamvarios ,  inter  aflus  rerum  diftr aflus  animi  auflot 
^  Commentarios  in  leges  patrias  concepiffct ,  dum  otium  aliquando ,  &  liberiores  cogita¬ 
tiones  fferat  ingemmatibus  fubinde  curis  inclementia  temporum  exceptus ,  de  repofta  mate · 
ria  breues  notas  contraxit ,  QT  exire paffus  efi;  ne  operis  etiamnum  deformati ,  fed quod  ex - 
pe  flari  tamen  a  multis  fare  t}  fer  a  effet  &  ingrata  'Veluti  d  moratore  debitore  reprafentatio. 


449  Des  Procureurs ,  Art.  C  V .  450 

Jn  quo  id potins  ab  eo  nauatum  eft  operat,  vt  intell igeretur  cjuid  in  quaque  re  argumento  & 
traôiationeiuri  cïuili  gentis  moribus  aut  pnncipum  fantfionibus  effet  obrogatum ,  quam  quœ 
Romani  iuris  de  rebus  effent  fient  entité,  quado  obuij  ^urifconf ultorum  libri  nimium ,  nimium¬ 
que  talis  fuppeditant  materiat  proprij  conftitutique  operis. ea  de  re  libri  eius  expetantur: 

quanquam  ne  id  quidem  non  prœflitum  hideri  debet  ;  perquam  diligenter  exquifitis  iuris 
fententiis ,  &  ad  Confuetudinis [cripta  articulos  tam  appofitis,vt  breuius  comprahendi  Ύιχ 
potuerint ,  prolixius  non  debuerut  :  in  tranflatitio  iurifp  erit  orum  errore  coatta  &  redudans 
materia  ingrate  (res  certe  traitant ib.)  ingereretur.  Quis  iuris patnj  [en fus,  quis  vfius foro, 
qui  cum  iure  ciuili  conueniret ,  quid  ineoforumautdamnaffet  pracipue  aut  comprobaffiet ; 
quid  Santfionib.  Regiis  immutatum ,  qua  item  ex  illis ,  quas  alias  abrogaffent ,  qua  quoque 
tempore  aut  valuiffient  aut  effent  antiquata  pracipuum  habuit  tradere.  M oleftas  &  per¬ 
plexas  de  iure  &  οάτίταίλουζ  di/putationes  neque  inftituere  voluit ,  neque  N ota patiebantur, 
fcholis  ifia  magis  conueniebant,fedes  tamen  locorum  nullo  non  loco  commonflrauit  inge¬ 
nue  &  bona  fide  appellatis  huius  aut  paulo  prioris  aui  fcriptoribus ,  ab  quibus  Junt  illi  accu¬ 
rate  explicate  &  cumulate  traditi.  Quando  fontes  requirentibus  illi  poti  fimum  iudicandi 
videbantur  qui  effient  inter  alios  vberrimi  exuberantes,  &  ex  auflorib.  illi  qui  plurimas 

plurimorum  de  rebus  immenfa  materia Jententias  colle giffient ,  &  foro  ad  vfum  0 flendi f- 

fint.  Sit  priorib.fùa  laus  cogitationum.  fnuentionis  &  iudicij  noftra  atas  ordine ,  copia , 
arte  ,difiiplinarum  ornamentis  vincit ,  ergo  ad  hos  potius,  qui  Jefe  ancipitibus  quadriuiis  du¬ 
ces  itinerum  ferrent,  &  veterum  inuenta  expediffent  ipfi  legentes  applicare  vifum ·  quorum 
copia  fortaffe  reprehendetur ,  h tvberior  quam  pro  Notis  i  fedalia  in  aliis  melius,  ffi)  ex¬ 
plicatius ,  nec  omnes  omnibus fuppetunt.  c  fuerint  ifia,  qua  nunc  mittimus  manu  cuiufuis 

fortaffe  artificis,  tituli  des  Donations,  DES  Appropriemens,  DES 
Fiefs,  des  Svccessions,  hominem  poffent  infiruSlum  doéïrina ,  &  experi¬ 
mentis,  quos fi  dabitur  auSlori  percolere ,  audeo  Typographus  (  non  bonus  fortaffe  arbiter)  di¬ 
cere,  fore,  quod  ad  fuperiorum  induilriam ,  qui  hoc  in  feriptionis  genere  cum  laude  'yerfati 
exiflimantur,  adiici poffit  ingenij  nomine ,  doflrine  experimenti ,  fi  quibus  ifia  cum  illis 

vacabit  contendere. 


1 


T  I  T  V  L  V  S  Q_V  A  R  T  V  S, 


de  interdictis  possessoriis,  et  NIL 

NOVANDVM  ADVERSVS  EA. 

Tl  LT  RE  QV  AT  RI  EME> 

Des  T  le  gemens  &  attentats fur  iceux. 

ad  rvbricam. 


/  Plegiamenttm  e/l  oppofitio ,  feu  declaratio  de  i  Plegiamentutn  in  hac  rubrica  efi  interdiam 
obfiftendo,  &c.  '  vtipofiidetû. 

Plco-iamentis  &  applegiamcntis  vtuntur  etiam  exteræ  Prouincia»  quædam.  Habent  veto 
plegiamenti  formula: finem  non vnum:  cùm  plegiamcti voxpropriè antiquis nil  aliud  effet, 
quam  intcrccflio,  nos  oppofitionem  dicimus,  in  qua  vades,  id  eft,  Pjleges  dabantur,  nii 
rc&è  ador  peteret,  id  quod  intendebat  :  inde  plegiamenti  vox.  Sed  ficuc  interceflionis  per  Te 
quidem  fumptæ  nullus  certus  tinis  eft,  continent  tantum  declarationem  mentis  inrerceden- 
ttsde  obfiftendo,  &  contradicendo  adui ,  qui  à  quoquam  geritur,  ex  quo  fit ,  vc  per  fe  conti¬ 
neat  incertum  determinandum  à  iubiicicnda  adione,aut^aufia  interceiïionis  proponenda. 
Talia iunc  plcgiamcnta contra  approprimenta,  contra  àppræhcnfioncs  poffeflionis,  contra 
feruitute  vtentes,  contra  ædificantesnouum  opus ,  contra  alienos  contractus,  quibus  inter¬ 
cedenti  præiudicium  comparatur.  Sed  de  natura  eorum  non  eft,  nec  vexo  fit,  vtcaufæinhis 
quidem  didandis  exprimantur  intercedendi,  àut  plegiandi  vt  loquuntur:,  fcd  vrgenteeocui 
denunciata  funt,  caufas edere  tenetur,  qui  intendit,  adionem  fubiicete  adeum  finem, & 
vfum  quemdeliderat,  quod  ipfum  no  eft  plegiamcti  proprium,  fedfubiedæadionis,tametfi 
plegiamcntum  vim  interruptionis  habet,  ficaufa  addita  fit,  aut  denunciationis  &  interpella¬ 
tionis.  Inde  vetera  piegiamenta,  in  id  quod  dicebat,  de  non  tenir quæ  ius  proprietatis  impete¬ 
bant,  cui  deinde  plcgiamentum  de  premejfe,  aut  aliud  p o ftc iTo r i u m  a u φ e t i t o r i u mlu b i ic i  o- 
lcbat.  Denique  plegiamenti  vis  ab  expreflione  fuæ  caufæ  determinatur,  &  ex  eo  intelligitur 
natura  didatæ  adionis.  Crebrior  fignificatio  fori  pro  interdido  pollefTorio,  vti  poflidetis  qui 
font  mantenues ,  complaintes ,  fat  fine  de  nouiiellctê.  De  quibus  huius  tituli  bona  pars,  nec  tamen 
omnia  quæ  vetus  differebat  de  talibus,  etii  ipecics  à  caufis  diuerfas  diftinguebant,  fed  illa  lam 
pene  nemo  vtitur,  &  multa vfus  aboleuit.  Meminit  &  vtitur  deplpgemens,& applegemens^ r- 
dinat.Caroli  VII.  Art. 71.  des  premières. 


Article  C  VI. 

■  N a  peut  former  plegement  fur  toutes  chofes b  qui  fe  peuuent  poffcfa 

tant  meubles  quimmeubles c droits  corporelsaqu’incorporels,cace 
que  le  plegeur  ne  foit  trouble, inquiété,  ne  molefté  fur  fes  pofieilions, 
pour  la  conferuation  de  fes  droits: f  Et  fe  fera  le  plegement  dedans  1  an 
&  le  iour  s  du  trouble  fait  ou  comminé. 

1  T)  OJfejponis  retinendœ  inter âiflum  fieri  fote  fi  in  res  omncsh  quæ  pojfideri  poffunt ,  tant 
mobiles  quam  immobiles c  iura  tam  corporalia  quam  d  incorporalia ,  ‘  njt  ts  qui  Tiolatt 

ac  Ufit 


I 

' 


- 


4β  Des  Plegemens  &  Attentats,  Art.  C VI.  454 

ac  Lfe  fwjfejfionis  querelam  mouit  in  pojfejfione  fua  non  fit  turbatus  ob  conferuationem  fuo~ 
rum  iurium  3  (êf  fiet f  hoc intérdiêium  intra  annum  & diems  fofjejponis  turbat  œ,  aut  mi¬ 
narum  feu  Iferborum  etiam  laniationum. 


Glossa  i. 

1  Pofifio  naturalis  non  ciuilis  in  interditto  requiritur. 

2  Naturalis  fuperat  ciuilem  polionem. 

2  On  peut  former.]  Hîcde  interdido  retinendae  agir, 
de  quo  tituli  iuris,  Vti  polfidetis.D.&  Cod.  ôc  tit.Ca- 
noniit  de  caula  poflèflionis  <Se  proprietatis,  &  noltris 
iatè  Faber.  §.  rctmehdæ.  Inftit.de  interd. 

b  Qui fe peuttentpoffeder.]  Adde,  8c  quo  verc, Sc realiter, 

i  &  naturaliter  polfidétur:  nam  ciuiliiun  pollelïïonum, 
in  quibus  ius  ciuile  tam  moleilè  veriàtur ,  vfum  non 
habemus  ad  vllum  interdidi  pollèiTorij  effedû ,  quo¬ 
ties  non  coït  cum  naturali,  id  cil  quoties  ciuilis  cil 
apud  vnum  ,  naturalis  apud  alium  8c  repugnantem. 

z  Hoccafucùm  congrediuntur,  naturalis  haud  dubia 
fuperat,  itavt  h  ille  ciuilis  toto  anno  abftiterit  à  peti¬ 
tione  &  adione  omnino  tk  naturalem  amittat,  nec 
ροίΓοίΓοπο retinendae  polfit experiri,  quatumcunque 
caufetur  fibi  femper  fuifle  animum  recuperandi  na¬ 
turalem.  De  quo  hic  non  agemus  pluribus,  cum  fuse 
dilleruimus  in  approprin\çntis. 

Tant  meubles.]  Intcrdidum,V trobi.  Romani  iuris. 

Glossa  2. 

1  Quaft pojfefio  in  incorporali b. 

1  Quomodo  poftidentur  incorporalia. 

3  y  Iu  mu*  aflue  conftttutt  in  pojfefione  in  difeontinuis 

pojfejf. 

c  Droits  corporeis.]  Improprie,  iura  enim  (quod ver¬ 
bum  aequipollctFrancico  droits  )  natura,  materia 
incorporalia  funt,  nec  tangi,  nec  videri,  necfenfibus 
fubiici  poliunt, quibus  corpora  fubiiciuntur,  etiamfi 
ad  corporalia  competant ,  fed  lue  itura  pro  rebus  ac¬ 
cipit. 

ά  Jn corporels.]  Τη  quibus  ipfa  non  cadit  naturalis  & 

1  Phyficapoflelfio ,  quia  localiter  ncc  calcari  pedibus, 
nec  oculis  demonitrari  polTimt.  Sed  tamen  ea  quoque 
quaii  pofiideri  receptum,  &  quali  polTelliones  talium 
dici  nihilo  deteriore  iure  quam  ipfaru  corporalium. 

1. 1.  1. 5.  D.  de  acquiten.  pollelfion.  §.  1.  Inftitut. 
de  rebus  corpor.  8c  incorpor.  Polfidentur  autem, 

2  cùmadusqui  talibus  iuribus  apjpropriati  funt,vfur- 
pantur,  vt  in  poflefllonibus  difeontinuis,  de  quibus 
Mafucr.  Canonicus  cum  fedet  in  choro ,  cum  intereft 
Capitulo,  cum  diftributioncs  participat ,  intclligitur 
in  pofldfionc  Canonicatus  aut  prçbendæ.  Magiftra- 
tus  cùm  pro  tribu nalifedet,  ius  dicit,  munia  vfurpat,  ' 
in  poflelfione  officij.  Eledor  imperij ,  cïun  eleclio- 
nem  participat.  Aduarius  cùm  didante  Iudice  exci¬ 
pit  notis.  Prælatus  cùm  folita  prælaturæ  munia  ope¬ 
ratur.  Exadfor  cum  tributa  cogit.  Sed  plerumque  co- 
tigit  in, talibus  aliter,  atque  aliter  iudicari  in  ροΐΓοίΓο- 
rns  corporali ù ,  propterca  quod  cùm  frudus  quotam 
nis  percipiantur,  in  talibus  anni  pofldfio  pacifica  fuf- 
ficit  ad  obtinedum  in  poiTciTorio ,  vti  pollidetis  8c  re¬ 
tinendae;  aliter  quam  in  incorporalibus,  in  quibus 
plerumque  contingat,  ne  totis  quidem  quinquaginta 
annis  vllum  adum  pollèlîbrium  exerceri,  vtEledlor 
eledioni  interfit,  contingit  mortuo  demum  Impera¬ 
tore,  cum  dc  alio  fufhdcndo  agitur.  Cùm  Rex  Fran¬ 
cia:  Conciliis  oecumenicis  intereft  ,  non  id  crebrius 
facere  poteil,quàm  cùm  Concilium  indicitur:  id  faepè 


1  interuallum  centum  annorum  efle  poteft.  Magnates, 
qui  Regum  coronationi  interfiunt}  fiepe  certa  fibi  iura 
vendicant,  fed  ea  nonpollimt  vfurpare  ·,  nifi  cùm  Rex 
coronatur.  In  talibus  ii  quae  controuerfia  incidat,  non  3 
anni  poflèlfio  facit,  vt  interdido  vinci  pollit,  fed  vlti- 
mus  adus  conftituit  in  poflelfione  eum,  qui  deiurc 
contendit.  Cùm  eiufmodi  controuerfia  inter  Regem 
&  Hifpanum  verteretur  de  iure  poflelfionis  in  Con¬ 
cilio  Auditores  Rotæ  ex  delegatione  fummi  Pontifi¬ 
cis  iudicarunt,  ius  elle  Franco  vfurpare,  quod  poftre- 
mis  Conciliis  vfurpalfe  cumconftaret,  de  quo  longa 
tradatio ,  cap.  cùm  Ecclefia.  ext.  de  cauf.  poifeiT.  & 
propriet.  &  vbi  difeontinua  poifcilio  natura  eft ,  non 
cft  neccfle  continuo,  aut  omni  momento  in  poflelfio- 
ne  fuilfe,  vt  in  interdido  de  itinere  priuato,  fufficit 
annum,  aut  faltem  anni  partem  pofledifle  non  mino¬ 
rem  triginta  diebus.  l.i.D.  de  itin.  ad.  priua. 
c  Λ  ce  que.]  Hæc  eft  conclufio  quam  îrwiofleflbrio, 
de  complainte,  &  retinendae  capi  oportet  in  libello. 

Glossa  3. 

I  Interdira  iure  annum perfcjuenda,  gyc. 

f  Et  fe fera  le plegement  dedans  l' an.]  Hoc  eft  proprium  1 
interdidi,  vti  polfidetis.  l.i.  §.  hoc  autem  interdidu. 
D.  Vti  polfid.  Sicuri  &  aliorum  inter didorum,  quæ 
annalia  elle  dicuntur,  8c  Ordination.  Francifci  I.  Re¬ 
gis  :  anno  1539.  Art.  61.  Nulle  complainte  eft  receuable  apres 
fan,  &obftat  finis  non  recipiendi  prætendentibus, 
congruit 8c  Articulus fequens  8c  114.  13.  Ordinat. 

Caroli  VIII.  Art.70.  des  premières. 

Glossa  4. 

1  Jntra  quod  tempta  agendum  interdiflo. 

2  Quomodo  turbatur pojfeftio. 

3  Mina  turbant pojfejforem. 

8  Du  trouble  fait.]  Ab  hoc  tempore  incipit  annus  in-  1 
tentandi  intcrdidli ,  à  quo  tempore  fcilicet  fi  quif- 
quam  turbatus  fuerit,  poft  annum  non  item ,  fi  mo¬ 
do  non  vi,  non  clam,  non  precario  poiTcfTum  cft: 
nam  talis  poflèlfio  non  prodeft  agenti  interdido, 
quod  textus  ait.  1.  prima.  $.  vltimo.  D.  cod.  hoc  vel 
rùin  cft ,  vt  profit  agenti.  Sed  tamen  aduerfus  taliter 
poilidencemjpoft  annum  agi  non  pollet  interdido 
retinendae ,  fed  recuperandi  remediis  experiundum 
efiet.  Turbat  autem  quifque  etiam  per  fimpliccm  op-  z 
politionem  fhdam  interdicendi.  1.  prima.  §.  fed  fi  in¬ 
ter.  D.  vti  polfid.  ideo  in  foro  dicere  folenr,  oppoft- 
u°n  liaut  trouble  ,  etiam  fi  frudibus  nunquam  ma¬ 
num  admonent.  Bart.  1.  fi  prius,  oppo.  j.  D.  de  oper 
no.  nunc,  decidit  Afflidus  dccif.  394.  nec  dubitan¬ 
dum  vlu.  Denique  quicumque  ροΙΙΙίΓοταη  impedit 
re  fua  Vti ,  interdido  conueniri  potell.  l.  vim  facit.  D. 
devi  devi  arm,  Ioannes  Faber,  lcgevnica.  Cod.  vti 
polfid.  Ignoti  nobis  Francorum  tradatus  de  fimpli- 
cibus  delaifinis  pro  conlcruanda  poflelfione,  quarti 
quis  intra  decem  annos  amiferic  naturaliter,  idque 
ratione  ciuilis  retentae  ·,  quo  iure  non  vtiihur,  nec 
fando  quifquam  vnquam  iii  tribunalia  noftra  de¬ 
duxit,  in  quibus  tamen  Ioannes  Faber  fatigatur,  & 
Petrus  Rcbuffus  fuper  didi.  Articul.  61.  Ordinarioni 
Regis  Francifci.  Sed  adionibus  experiundum  eflet 
de  rcilicuendapoiTelfione,  de  quo  Guido  Papæ,  tleci- 


Des  PlegemensSt  Attentats,  Art.  CVII.  436 

dcintcrd.  .  ,vii£tationes  ctiamvcr-  fi  vicimus.  D.  vti  pôlîM:  idem  1.  Mæuius.  $.  fando  in 

3,  nmmt.]  Nj™  obfmt  poffiiknti,  ne  fincD.de legat. i. glof.  1.  ficuu.  §.  Anfto.  D.  fi feruir. 

vindic. vnde  Alex.  confil.rj6.  vol.2. 


Article  CVII. 


v  l  n’eft  rcceuable  à  procéder  par  voye  de  plegement,  ne  arreft1  contre 
poiTctTeur  pacifique  par  an  &  iour,  "  en  luy  empefehant  fa  faifine  :  '  (mon 
pour  les  chofes  efcheuës  en  l'année.,  comme  au  cas  de  fermes ,  louages  8c 
engaeemens,  fors  à  bref  ou  long  temps d  finis  en  l'année  qu’on  intentera  le  plege- 
metit^ c  mefmes  en  cas  de  rachats  aduenus  en  ladite  année  du  plegement. 

XT  Vili  permittitur  agere  pofejforio  intentanda  poMionis ,  aut  arreflatione ,  fi»  manu 
inietfione'  contra  pojfiejfiorem  pacificum  annalem , h  interpellando  pofieffionem,  rufi  pro 
rebus  in  anno  intercejfis,  "Vi  luti  in  conduilionibus  aut  pignerationibus,  nifiad  breue  aut  Ion- 
mim  tempus, i  intra  annum  finita  conduÛionis  autp  ignoris  in  quo  plena  mentum,  fine  que¬ 
rela  -violata  pojfejfionis  intentabiiurc&  etiam  in  caju  r achat  us  qui  obtigit  in  dido  anno  ple- 
piamenti. 

Glossa  i.  B  eittphiteuta  aut  valfallo ,  aut  donatario  alio  retinente 

vfumfru&um,  quorum  nullus  poflidet,  &  finitis  ta¬ 
libus  titulis ,  vt  qui  domini j  tranilatiui  non  lint,  aut 
iuris  definentis,  nil  eorum  tempora  quantumcunque 

minminnc  DnminiK  ΠΓΠηΓΙ^ΓίΙΠΙΙδ 


picificus  poffeffor  /pus . 

N»n  recipiendi  wterdifldpofi  annum. 


Hoc  ipfum  repetit  quod  praecedente  Articulo  dixe¬ 
rat,  fed  quod  ibi  affirmatiuc  dixit,  hic  concipit  nega- 

tiuè,  &  notilfuni  iuris  regula  cd  in  regno. 

*  Contre  le  poffiftnpacfyuc.]  Hoc  eft  CUIUS  poflefllO 
nec  ciuilitcr ,  nec  naturaliter  toto  anno  interpellata 
1  fit,  hic  enim  pacificus  dicitur.  Card.  &  alij  elem.  gra¬ 
tia;  cx.  dercicript.  &  quos  late  Rebuf  intra6lat.de 
pacif.  ooflciT.glof.  pragmatica: verb. pacifice  tit.de pa- 
cif.  ροΐΓ.  Excipe  in  beneficialibus,  fi  reus  titul um  nor 


Hl.UUll·  . - .  -· 

habet  aparentem  ex  d.  Ordin.1^9.  art. 61.  Quaocca·^ 
fione  multi  interdira  recipiunt  poft  annum,  quod 
facere  non  conucnit,  vbi  titulus  quoquo  modo  colo¬ 
ratus  oftenditur,  fed  fine  non  recipiendi  excludendus 
actor,  faluaqutedione  principali  in  qua  amplius  de  ti¬ 
tulo  difeeptabitur.  fcdiudicis  laïci  cognitio  non  vitra 
pofiellionem  porrigitur,  &:  hoc  rationem  cx  iurc  Ca¬ 
nonico  habet,  licet  in fpoliatione defedus tituli  non 
obdet.  cap.  in  literis,  cxt.  de  redit,  fpolia. 
b  En  luy  empefehant .  ]  Quoquo  modo  poiTeifioncm 
interpellando. 

Glossa  2. 

I  Mile  artic.  conceptui. 

z  ^infinito  -Vfufrufhi  pojfefio  confolidetur  V  Dominus 
pojfejjorio  agere  pofot,  ere. 

Proprietarius  non  ingreditur  polionem  fundi  propria 
aufloritate,  crc. 

Ie  Sinon  pour  les  chofes  efcheuës  en  l’annee.)  Haec  exceptio 
non  fatis  apte  formatur  ad  antecedétia,  in  quibus  fta- 
tuitur  non  dari  interdi6tum  contra  annalem  pollef- 
forem  excipit,  nifi,  inquit ,  condu6tio  aut  antichrefis 
interceflerit  plurium  annorum,  per  quos  agi  non  po¬ 
tuerit  ob  locationis  &  antichrefis  côuentionem.  Nam 
cum  hîc  de  polTctTorio  intentandae  agat ,  quorfum  ex¬ 
cipit  de  cpndu6fcore,qui  fibi  non  polildet,  vt  nec  cre¬ 
ditor  vllus  hypothecam  tenens  3  addere  poterat  &aut 


lllllb  UCUllCJUldj  illi  LUUJlll  vjutuuuuiv.uuvjuv 

diuturna  ohfunt,  quominus  Dominus  proprietarius 
rei  talibus  hniris  polfit  intra  annum  concludere  pof- 
fedorio ,  Vti  poihderis,quat  nos  latè  in approprim en¬ 
tis  fumus  pcrfcquuti.  Dubij  iuris  quaedio  haec  fuit, 
an  finito  donatoris  vtufrudtu  aut  feudi  pofleflio  quo¬ 
que  confolidaretur,  ficutvfusfruftus ,  atque  ira  pof- 
fedorio  agi  polfet ,  hic  textus  innuit  pofle ,  &  probat 
in  cafu  fa6ti.  Bald.  conf.252.  lib.4.  Bart.  1.  fi  arroga- 
tor.D  de  adopt.  col.3.  num.  18.  Quidam  contra  exifti- 
non  ^  mant  cx  au6toritate  gloflae  cap.  licet  Epifcopus  de 

1  1  /  ο.  n  .1  1 _ JTL  J  /'/μλΠ-λπγ  trprn 


praebend.  in  6.  &  Bald.  tra6t.  de  pac.  condant,  verb. 
pa6tiones.  idem  Bald.  additione  ad  Spec.  rit.  de  loca. 
col.5.  Et  ergorefoluto  iurevfufru6buarij  vaifalli do¬ 
natoris,  condu6toris,creditoris,  emphiteotae  du  bitn- 
f at  fleur,  doatiæ,  &  omnium  talium  refolui  polleilio- 
nem  quoque  puto  ex  confolidatione  iuris  temporalis 
cum  proprietario  perpetuo  ,  itavt  Dominus  redo 
poiledorio  pollit  concludere,  <3e  vincere  fiue  aducrlus 
heredes  talium, fine  extraneos  ingredientes  pod  mor¬ 
tem  eorum  qui  alieno  iure  tenent,  licet  vfu,&vtilita- 
te  fiua.  Boër.  decif.  172.  Sed  hoc  nego,  quod  Molinæus 
confirmat  tamen.  §.30.  num.  173.  infeudis,  proprieta¬ 
rium  fiue  donatarium,  fiue  Dominum  feudi  polfe  in- 
gredi  propria  auftoritate-  pollcilionem  fine  metu.  1· 
cxtat.D.  quod  met.  cauf.  aut  l.nonedfingulis.D.de 
regul.  iur.  fi  aut  talium  vfufru&uariorum  haeres  aut 
extranei  obfidût,  &  ius  allegar  &  adTribunal prouo- 
cant,  quia  intérim  moneri  poiTdfionespnuataaufto- 
ritarc  non  oportet  quantumcunque  bono  iure,fediu- 
dicem  adeundum,  qui  infpe&is  titulis,  fi  appareat  aut 
doarij,  aut vfusfru cius  titulo  rem  apud  defun&um 

fui  fle,  protinus  &  fine  vlla  procradinâtione  prouiuo- 
nem  adiudicabit  Domino  petenti,  quod  omnimodo 
facere  debet ,  atque  hic  accidentalis  pofleflionis  cauia 
vincet  legalem 3  quod  fit  vbicunque  confictiones  par¬ 
tium  i  uri  feripto  derogare  polfunt,  atque  ita  confo»- 

dationem  iuris  fua  audoritate  realitcrcxequctur.  Sed 
fide  tali  titulo  non  docebitur,  locator  de  locatione, 

pro- 


457  Des  Plegemens  &  Attentats,  Art.  CVIII.  458 


proprietarius  de  vfufhidu  conftituto,  Dominus  de  A 
fcudi  conceiïione,  frater  natu  maximus  de  Viagio, 
proprietarius  de  doario  conftituto  non  docebunt  in 
promptu,  tum  vero  manente  apud  hxredem  legali 
polTemone  ex  regula,  lemortfiufit  le "W/,  de  adione 
aut  interdido  amplius  quærendum ,  &  hoc  cafu  le¬ 
galis  pofldUo  vincet  conuentionalem.  Sed  nullo  cafu 
obfiftente  aut  contradicente  haerede ,  fibi  ius  dicet 
proprietarius,  quod  melius  fenlît  idem  Molinius  fe¬ 
cum  non  confentiens  libello  de  inoffic.  donatio,  nu- 
mer.  66.  8c  nos  in  approprimétis  art.  268.tit.de  inter- 
uerfis  poflelfionibus.  Sed  verum  erit  nihilominus, 
quod  hic  dicit,  quod  etiam  fi  talis  vfusfrudus  doa- 
rium  autviagiimi  durauerit  quadraginta  annis,non 
prohibetur  proprietarius  intendere  interdidum  pof- 
feflbrium  retinendæ  confolidato  vfufrudu  aduerfus  p 
hxredem  vfufruduarij,  fed  de  fado  repugnarem  non 
expellet  quod  latè  periequitur  Boer,  decil.  172.  vbi 
Arefta  allegat.  Hæc  vera  conciliatio  pugnantium  fen- 
tentiarum,  quæ  iuri  &  &  rationi  couenit,&  in  praxim 
recipienda eft.  Ita  etiam  fi  condudor  pro  quatuor  an¬ 
nis  conduxit,  mox  his  finitis  in  alios  quatuor,  aut  plu- 
restacitèvel  exprefsè  poft  tot  annos  agenti  Domino 
poileiforio  obftare  non  poterit,  quin  poifclTbno  ex¬ 
cidat,  devincat  Dominus,  quod  hic  dicit,  fed  per- 
plexè  imperitia  enuntiandi.  Idem  in  Creditore  ex  an- 
tichrefi,  qui  fundum  accepit  ex  cuius  frudibùs  in 
decem  annis,  aut  viginti  fibi  folueret,  <jm  eft  l’engage 
dent  il  parle  uy.  Nam  tali  tempore  finito  plegiamento 
pofleflorio  auocare  poterit  ab  eo  poilcflio.  Hæc  cau¬ 


tio  valdC  vtilis  efti  ne  <ie  iure  proprietatis  conrendi  ne- 
cclï'e  fit:  Nam  in  hae  initantia  lolum  de  poflelfione 
agetur*  quae  probatione  iolaantichrefis  iuftificabitur. 

Bref  01*  long- temps  ]  Decem  vel  etiam  viginti  an¬ 
norum. 

Glossa 

I  Jnterdiftum  anndleefi. 

l  Redemp  tinum  incidetis  proprietarium  no  impedit, &£* 

d  Finii  en  l’année.]  Hoc  fcilicet  innuit  interdidum  aut  t 
plegiamcntum  intendi  oportere  intra  annum  finiræ 
condudionis,  antichrefis,  viagij,  doarii  alioqui  talis 
viagerius  efficeretur  polïèflbr  annalis  fibi  incipiendo 
pollidcre,  &  veluti  fuo  iure.  Et  excluderet  in  poflèlïb- 
rio  Dominum  quandocunque  venientem  anno  prae¬ 
terito. 

e  En  cm  de  rachat.]  Redemptiuum  incidens  proprie-  1 
tatem  ac  ne  poflèflionem  quidem  proprietarij  inter¬ 
pellat  quominus  eo  finito ,  polfellorio  experiri  polfit 
iiue  contra  Dominum ,  fiuc  alium.  Eft  enim  Domi¬ 
nus  inpolïèflîone,non  pollidet  ipfe,  inter  quae  magna 
eft  differentia  1.  fi  quis  ante,  inprincip.D.deacq.  pof. 
Et  ideo  fimilis  eft  ei ,  qui  in  pofleilione  eft  caufa  rei 
feruandæ,  quare  Dominus  pofleilione  non  cedit,  fed 
in  domo  manet,  quibufdam  fruitur  vt  ftagnis  8c  fal- 
tibus  1.  cum  legati. D.quib.  cauf.  in  poli!  eat.  Sed  hoc 
ipfurrt  tempus  prodeft  proprietario, quia  annus  ad  re¬ 
trahendum  ei  non  imputatur  pendente  rachatu,  nec 
obfequiorum  feudalium,  vt  infra  dicetur,  ergo  nec 
agendi  pofleflorio. 


Article  CVIII. 


“oheritiersou  autres pretendans droit  cn  mefme chofe,  comme  au. cy. 
commune,  & b  par  indiuis  :  Et  ceux c  qui  ont  commencé  proces  touchant  cous! 
héritage,  peuuent  foy  plegera  contre  le  détenteur  ou  poiTe/Teur  defdites 
ehofes,  enonobftant  longue  pofleifion,  fau  cas  que  ledit  poiïeiTcur  voudroic 
mettre  leidites  choies  hors  de  fa  main  par  héritage. 

*  P  O  bandes  aut  ahj  praetendentes  ius  in  eadem  re  tanquam  communi  &h  pro  indiuifo : 

1  Et  hi c  qui  incœperunt  litem  mouerc  de  proprietate fundi ,  poffunt  agere  de  interdira 
poffeffioms  retinendæ  *  contra  detentorem  aut  poffefforem  diélarum  rerum c  nonobflante  Ion  - 
ga  poJJefjtone3  ffidiclus poffejfor  vellet  alienare  diélak  res  tanquam  bæres. 


Glossa  i. 

4  Coheritiers.]  Hoc  eft  qui  vel  hæreditatem  Commu¬ 
nem  habent,  &  confortes  funt  eiufdem  iuris ,  vcl  qui 
aliunde  in  communionem  incidere  flue  nolentes 
fiue  volentes. 

b  Farmdiuu.]  Nam  fi  diuifi  regionijbus  eflertt,  plures 
ellent  fundi  integri,  nec  iam  partes  vnius,  quod  eft  in 
indiuifis,  nec  vllaeflet  communio.  : 

Glossa  2. 

I  Res  litigio  fie  cpu<e. 

l  An  fient  entia  rei  litigio  fie  mandat  ur  executions ,  CTS. 

e  Qui  ont  commence' procès.]  Hoc  regulare  eft,  quo- 
tiefeunque  lis  de  prqprietate  mota  eft ,  litigiofam  fie¬ 
ri,  δζ  ideo  alienari  non  polie:  aurhen.  de  litigiofis; 
Neçdubn.im  collineantem  intercedere  polie,  ne  id 
fiat  fui  lidgiofî  caula,  fiuc  propter  caufam  edidi  de 
Argent  r.  in  Confi.  Brit . 


C  aken.  iud.muta.  eau.  fin  probatur  hæc  difpofitio  in  l 
Diuup.  D«  de  petit,  hæred.  ex  qua  &  fiumpta  videtur. 

1.  8c  alienationes. D.famil.  ercil.  etiam  ante  conrefta- 
tionem ,  de  quo  glofi  8c  Dodoresd.  1.  dmus.  Sed  ta¬ 
men  à  mdicc  poteft  caufii  cognita,  fatiidatione  præ- 
ftita,  quod  textus  ait,  fccaufas  faciendi  addit.  Sedan  t 
cafu  quo  fada:  fint,  fententia  latapro  adore  excque- 
turconçua  emptorem  fine  ntmoproceflli,  hanc  quæ- 
ftionem  late  verfat  Boër.  decil.  1S2.  denique  putat 
polle  ante  tamen  vocato.  Prudétes  litigatores  tali  caiu 
lolent  tales  emptores  caecare, vtiiti  ad/inrmoræ  ad¬ 
uerfus  audorem,  alioqui  vifuros  iudicari  iudicatum, 
quod  inde  fequetur  exeeutibile  aduerfiis  eos,  vtamur 
eninv  uhotiimo  pragmatico,  addo  &  fine  lite  omnes 
quorum  intereft  veiuti  credi  tores,  cilm  vident  reshy- 
pothecatas  à  debitoribus  alienari,  arque  ira  fututu,  vt 
emptores  cum  fuper  hypothecis  conuemunturdifcub 
tionis  necefliate  eos  fint  oneraturi ,  veluti  exrranei 
pignorum  polfelTorcs  ex  iuris  dilpofitione·  8c  *iwh< 


Des  Plegemens  &  Attentats,  Art.  CIX.  4^0 

1  1  .  A  C  ■>.  7 fl  Φ  /„  η  t  à  Ο  1  Τπ/»ηΜ  ΡΥΓΓϊλΠλ*  - 


4  $9 

hoc  fi  debitor,  ad  debitores  principales  relegatur, 
reétc obfiftunt  alienationi,  &hoc  cala  ctiamli  pof- 
fcffio  tradita  lit,  talcs  emptores  conuemunt  citra  dii- 
cuffionem  refiftendo  principiis  acquifraonis,  poliel- 
fionis  &  emancipationis,  fecus  fieos  permifillentdm 
poffidere ,  quia  Ucficio  diicuffiomsvtcrentur ,  fed 
obfiftendo  principio  latis  eft  per  rationem  hmus  tex- 
tus  in  quo  multi  falluntur  difpofinonemiunsmcau- 
tè  amplexi,  cùm ratio diuerfa fit  pollidcntis extranei, 
aut  poffidere  volentis,  contra  quem  fibi  creditor  m 
tempore  prouidet,nc  emancipet  ius  fuum  conter  uan- 

do,  &  dücuiTionis  moras  cuitando,quod  valde  notan¬ 
dum  eft  ad  limitationem,  d.  auth.  hoc  fi  debitor. 
d  Contre  le  détenteur.]  Siue  is  collitigator  iit,  fiue  alius 
qui  de  eo  comparauit ,  vt  femper  in  fua  caufa  maneat 
fubiedtum  omni  euentui  litis. 

Glossa  3. 

I  Jnept A  exceptio  articuli. 

i  ple^iametum  co  eludit  ad  cojiruationem  turis  tantum· 


Nonobftdnt  longue  pofefîion.]  Inepta  exceptio:  nam 
hoc  cafu  plegiame‘ritum  non  eft  remedium  pofleiTo- 
rium,  fed  vim  denunciationis  obtinet  ad  effe&um  in¬ 
terrumpendi  aut  impediendi  approprimetum  empto¬ 
ris  ex  tali  titulo.  Itaque  non  pertinet  ad  interdira,  & 
fluita  exceptio  eftdc  lapfu  temporis  aut  pofTcfHonis, 
fed  introdudlum  eft  ad  impediendum  attentatümad 
litem  pendentem,  nec  quidquam  lnc  poifeflio  obeft 
agendi,  quamdiu  poffeiTor  non  appropriauit,  nec  fuit 
metuendum  à  diuturnitate  poifeihonis  aliéna: ,  quia 
remedium  pofTefîbrium  non  intenditur, nec  hoc  cafu 
intendens  plcgiamentum  concludit  ad  polfellionem; 
Sed  ad  conferuationem  duntaxat  iuris  fui  cafu  obten- 
tæ  &  eui&æ  litis. 

(  Ou  cui  que  ledit  pojfeféur.]  Siue  audior  fiue  caufam 
habens  ab  eo,  &  tamen  interdum,  fed  caufa  cognita 
permittitur,  d.  l.diuus.  obftat  enim  regula,  nilno- 
uari  lite  pendente,  cap.3.  exeod.  tit.  &  cafus  permif- 
fos  alienandi  enumerat  ibidem  glof. 


Article  CIX. 


Art.  cv 
N  o  v  AB 

Cons. 


E 3  fpoliateur1’  ne  peut  foy  pleger  pour  raifon  de  la  chofedont  on  pre- 
tendc fpoliation auoir  efté  faite:  ains la fpoliation  vérifiée,  doit  leipo- 
liateur  eftreapris,  Ôcarreilé  iufques  à  ce  qu’il  ait e  rcihbly  ladite  choie 


ipoliée. 


a  Ç  Poliator  b  non  poteflfcipfum plegiare [eu  querelam pojffefjtonis  lafa  mouere ,  pro  ea  re  Jc 
à  qUaprœtenditurcfl>olidtionemfdÎldmj:kiJJè.  Sed  [poliatione  probata  ,  debet  fpoliator 
à  prxbendi  &  detineri ,  donec c  reftituerit  dittarn  rem [poliat am  cum  omni  caufa ,  id  cfl ,  cm 
jruftibus  perceptis  &  qui  percipi  potuerunt. 


Glossa  i.  C 

1  Spoliam  ante  omnia  reftituenduo ,  er  num.  4. 

2  Exceptio  domtnij  n»n  opponitur  Jfohato  agenti  inter- 

ditfo. 

^  In  benefietis  de  titulo  leuiter  cognofcedum  in poliatione , 

f  Qtud  nm  refhtutio  petitur  per  luam  attentati, 

6  Quindecim  exceptiones ,  CT  num.y.  cum  feq. 

21  De  ffoliatione  a  indice  fafla. 

21  Domtnij  exceptio  admittitur  in  interdifto  adipifcenice. 

23  Pojfefiio  ry  jfoliatio  probanda  agenti  interdiflo  reçu- 
s  perandu. 

,a  le  fpoltateur.]  luris  vulgata  Regilla  eft,  Spoliatum 
ante  omnia  reftituendum.  1. 1.  §.  denique  D.  quod 
vi  aut  clam.  cap.  1.  ext.  de  reftit.  fpoliat.  8c  toto  ti¬ 
tulo  praecipue  cap.  in  litteris  &  cap.  confultatio-  ] 
nem.  cap.  fin.  de  Ord.  cognit.  <3c  2.  quaefl.  2.  &  3. 
quæft.  1.  &  2. 

b  Ete  fe  peut  fiy  pleger·]  Hic  textus  decidit  dubitatio¬ 
nem  valde  olim  iuris  Canonici  feriptoribus  ambi- 
2  guam ,  Iurifconfultis  quidem  non  perinde, dominij 
lcilicet  aut  cuiufcunque  iuris ,  quod  quis  per  plegia- 
mentum  confequi  polfit,  exceptionem  opponi  non 
poife  agenti  interdido  reftitutorio  fpolianonis:  Hæc 
eadem  crebra  fuerat  &  receptior  fententia  Iurifcon- 
fultorum.  Bart.  l.i.  §·  qui  à  me.D.  de  vi  &  vi  arma, 
poft  glof.  eiufdcm  1.  naturaliter.  §.  nil  commune.  D. 
de  acq.  poif.  6c  1.  fi  devi.  D.  de  iud.  text.  &glof  l.i. 
C.  fi  per  vim  vel.  ali.  mod.  glot.  1.  fi  quis  ad  fe  fun¬ 
dum,  Gad  1.  Iui.  devi.  pubiÇaftr.  d.l.fi  de  vu  &.ibi 


Bald.  Fulgof.  Alb.  Iocob.  de  Sandlo  Georgio  latè  iti¬ 
dem  Angelus  d/1.  fi  quis  ad  fe  fundum,  fuse  &  alij 
ibidem.  &:  propierea  Dvnus  Regula  qui  ad  agendum 
in  6.  dicit  enormiter  crraife  gloifam  alircr  fentien- 
tem  d.l.  vndevi.  Alex,  conf.94.  lib.4.  Alex.  Imol.& 
alij  d.  §.  nihil  commune  Alber.  &  Card.  cap.  condi- 
tutus,  exr.  de  appellat.  Alber.  copiose  cap.  in  litteris 
cx.de  reft.  fpol.  qùo  loco  Panormitanus  aduerfintes 
fententias  colligit  ôc  expendit.  Bald.  cap.  1.  de  redit* 
fpol.  Afflidl.  lib.i.  rub.24.  num.4?.  6c  rub.2;.  nam.33. 
in  conflit.  Neapol. 

Ergo  fiue  verè  Dominus  fit,  fiue  ius  habeat,  cum 
eo  priuari  debeat  cx  1.  fi  quis  ip,  tantam.  Gamde 
vi.  nec  re<fto  fefe  iure  quamliber  in  fc  certo,  fed  con- 
tentiofo  peragentis  petitionem  ife  tuebitur,  etiam  û 
)  incontinenti  oftenderet  probationes  &  inftrumenta 
iuris  fui  odio  fçilicet  fpoliatioms,&audacix  euis,qri 
fibi  jus  dicere  voluit  priuata  audloritate  contra- l.ex- 
tat.  contra  Lrion  eft  fmgulis ,  adçq  vt  ne  delatio  qui¬ 
dem  iuramenti  recipienda  fit  fuper  dominio,aur  faâo 
dominium  concernente  ad  finem  impedienda  refti- 
tutionis,  quod  glof  dixit  cap.  follicitè.  ext.  dé  redit, 
fpoliat.  &  quos  Afili*^·  fupra  num;  ;  '*·  ' 

Hæc  vera  eft  &  recepta  t’ fu  indubio  fententia·,  tri¬ 
bunalibus  omnibus  hic  confenfus  in  prophana  omw 
&fundiaria  materia:  nam  in  mobili  lunt  p ro dita  in¬ 
ter  di  dta  Vi  bonor.  raptor  &  talia,  l.i.  $.  illud  vtiqne 
D.  devi.  arm.  Erfi  in  materia  quidem  polfeiforia  be¬ 
neficiorum  leuiter  aliquid  de  .  titulo  delibare  fijléinûs 
iuftifieaturo  poffeffionis  eius  qui  reilitutionem  petit 
·  oj  ;·  .rv..'  iuoicio 


4<ίι  Des  Plegemcns  &  Attentats,  Art.  CI X.  462, 


judicio  recuperandae,  fed  vt  dixi,  leuiter  &  prima  fpe- 
cie  &c  figura,  vt  loquitur  decifi  Tholof.15·.  Aufrer.  & 
exemplum  iudicatx  addit,  ne  fcilicer  palam  &  apertè 
vitioius  detur  ingrefliis  in  beneficio,  lcd  hæc  cogni¬ 
tio  informatiua  potius  eft  animi  iudicantis,  quàm  ius 
itigiofum  partium  &  controuerfum  fpe&ans.  Quare 
non  refpicitur  in  eo  vtrum  ius  vter  titulus  praeponde¬ 
ret,  quod  fiepe  melius  multo  contingat  elTe  ipolian- 
ti,  fcd  an  quis  jprar textus  aut  color  rationabilis  fit 
fpoliato ,  qua:  hifius,  fed  tamen  non  perfpicuèperfe- 
quitur  Abbas  Panorm.  d.  cap.  in  litteris,  ex.  de  reft. 
(pol.  Haec  de  Canoniftarum  fententiis,  quas  multas 
variantéfque Panorm. colligit, valde  probabiliter,  in 
bcneficialibus  quidem ,  fuerâtque  in  reliquis  omni¬ 
bus  interdi&is  refti  tutoriis  &  recuperanda:  ea  fere  ve¬ 
terum  Canoniftarum  fententia  receptior  :  &  exorcise 
probata  ,  qua:  etiam  prædoni  cauerat,  quod  femi- 
do&i  Pontificis  referiptum  c.  vit.  de  reft.  fpol.  in  6. 
vifum  eft  contradicere,  &  exceptionem  iuris  admitte¬ 
re  ex  eo,  inquit,  quod  ius  commune  refifteret  peten¬ 
ti,  quod  omnino  recuperandae  agenti  obftare  non  de¬ 
bebat  ,  falua  iuris  quæftione  in  poiTeÎTorio  fequente» 
fiueinterdi&o  retinendæ,  fiuein  petitorio,quod  glo. 
dixit  d.  cap.  in  literis:  tum  propter  contemptum  im¬ 
perium  Magiftratus,  quae  cauia  publici  iuris  eft.  d.  1. 
non  eft  fingulis,  tum  propter  confequentia,  vt  lo¬ 
quuntur,  (candala&  mala  exempla,  &  periculofos 
extentus,  &  perturbationes,  quas  nullo  non  die  in  ta¬ 
libus  videmus  excitari:  Nec  enim  in  momentanea 
poiTeflionis  tranflatione  ante  adempta  ita  multum 
momenti  eft,  cum  omnia  reftituta  falua  fint  cogni- 
4  tioni  &  examini  ciuili.  Quare  fpretis  opinationibus 
de  iure  illo  controuerfum ,  ex  bono  iure.  capit,  fin. 
exr.  de  Ord.  cognit.  (poliarum  ante  omnia  (olemus 
reftituere ,  id  eft  ante  omnem  quxftionem  proprieta¬ 
tis,  aut  poiTeflionis  antequam  hifcatfpoliatorde  iure 
fuo,  fiue  lite  coepta.fuper  eo,  fiue nondum  cœpta ,  de 
quo  ex  illo  capit,  final,  ambigi  non  amplius  oporte¬ 
bat  ,  quin  omnino  claufo  ore  obftreperetur  fpoliat  o- 
ri,  nili  prius  reus  expenfas,  damna,  omnem  denique 
caufam  reftituiiTet  capit,  grauis  ext.  de  reftit.  fpoliat. 
&quæ  infra  dicemus.  Hæc  cùmvcriifima  fine,  cum 
(poliator  agit,  vel  pergere  vult,  &  porro  pedem  in¬ 
ferre  intentando  de  nouo  poflèflbrium ,  vel  petito¬ 
rium  vt  de  iure  fuo  doceat  &  fpoliationem  optimis 
quamlibet  titulis  iuftificet,  quod  omnes  notant  d.ca- 
j  pit.vltim.  &  Panorm.  d.  cap.  in  litteris,  fedidmulto- 
magis,  cum  reftitutio  petitur  perviam  reparationis 
attentati ,  quod  fit,  quotiefeumque  pendente  lite  in 

firima  inftâtia  aut  appellatione  quifquam  alium  (po- 
iauit:  nam  propofita  fpoliatio  litem  in  curfu  fuo  iiftic 
inpun&o,  itavtfpoliatus  amplius  procedere  non  te¬ 
neatur,  donec  omnis  caufa  reftituta  fit,  atque  eoca- 
fu  fatentur  nullam  ex  toto  iuftificationem  poifeilio- 
nis  aut  tituli  requiri  propter  odium  attentati ,  quod 
re  vera  non  poteft  iuftificari  à  meritis  caufæ  princi- 

{ialis  aut  iuribus ,  fed  protinus  probata  poflefllone 
itis  moræ  tempore  fine  vllo  alio  iuris  ordine  refti- 
tuendus  fpoliator.  Hoc  verè  &  vtiliter  decidit  appo- 
fitè  Rotadecif.  nou.  titul.  dereftitut.  fpoliat.  decif.2. 
Aufrer.  decif.15.  Hæc  fignificatio  didi  (antea)  de  quo 
multa  replicat.  Angel.,  d.  1.  fi  quis  ad  fe  fundum  & 
alij.  d.  capit,  vltim.  de  Ordinat,  cognit.  Francus  ca¬ 
pit.  1.  de  reftitut.  fpol.  in  6.  Imol.  d.  capit.  2.  & 
clemen.r.  de  cauf.  poflefll  &propr.  Caflad.  decif.  $. 
titul.  de  reftit.  fpol.  Hæc  certilfimi  iuris  &  recepti 
regula  eft,  cui  multas  exceptiones  comparauit  Caftr. 
&c  Fulgof.  d.l.fi  de  vi.  plurimas  Iacob.  de  Sa&o  Geor- 
gio  ibidem  vfque  ad  2;.  ex  quibus  eas  tantum,  quas 
vfrgentr.  in  Conf.  Brit. 


4  forum  recipit,  adiungemus ,  &  quia  non  perinde  in¬ 
notuere  omnibus. 

Prima  eft,  cùm  poft  fpoliationem  pronunciatum  & 
eft  fuper  petitorio  profpoliante,  iudicatum  enim  ius 
facit,  &  ponit  ius  in  termino  veritatis  &  indubitato, 

&  abfumit  præcedentes  &  temporales  caufas,  quæ 
ab  incerto  iuris  producuntur.  Dyn.  d.  regula  qui  ad 
agendum.  Iacob.  ibidem.  Falfa  fecunda  eft  exceptio,  7 
cùm  ait  Baldus  clandeftinæ  (poliationis  non  elle  ean¬ 
dem  caufam,  nec  fimiliter  fpoliantem  reftitui,  Bald. 
d.  §.  nil  commune ,  quod  non  immerito  ibidem  Ia¬ 
cob.  repræhendit,  &  quos  confentientes  habet.  Quid 
B  enim  intereft  an  dolo,  metu ,  vel  vi  (poliatus  fis,  cùm 
non  modus  (poliandi,  fed  ipoliatiopotixis  & c  eius  ef- 
fe&us  attendatur.  Alex,  conf.78.  V0I.3.& probat  tex¬ 
tus.  l.x.  §.  funt  autem.  D.  de  vi  &  vi  arm.  6c  1.  idem  eft. 

§.  vti  frui.  &  1.  fi  vi  me.D.  eod.  Bald.  c.in  litteris.  Ter-  8 
tiacft,  cùmpofleflbrium  mixtam  habet  caufam  pro¬ 
prietatis,  talia  putant  quæ  de  locis  facris,  &  religiofis 
proponuntur,  deitinere,  adùqueprmato  l.i.§.  quæ- 
dam.D.  de  interd.  talia  funt  quæ  nobis  fuper  pra  emi- 
nentiis  Ecclefiarum ,  &  iuribus  fepultur.v ,  &  armo¬ 
rum  inEcclefiis  folemnia  proponere,  talia  quæ  ad- 
C  uerfusvllum  ratione  rei  proponitur,  veluti  ea  foca¬ 
rio  fubieda  fit,  in  quibus  illi  putant  ipoliatum  reci¬ 
piendum  ad  alleganda  iura  proprietatis,  fed  eo  iure 
non  vtimur,  nam  &hoc  cafu  fpoliatos  reftituimus 
in  poflèlfionem ,  nec  ad  impediendam  reiliturioneiit 
recipimus  has  allegationes,  quod  illi  putanr.  Quod 
ipfum  rationem  habet,  quia  etfiin  dominij  licet  im¬ 
pliciti  caufa  admittatur  cotrarij  dominij  defendo,  ta¬ 
men  publica  caufa  vis  vetitæ,  &  contempti  Magiftra¬ 
tus  fupereft  reparanda.  Panorm.  d.cap.  in  litteris  nu- 
mer.  12. & 24.  Rota  tit.de reftit.  fpol.  decif.  16.  in no- 
uis  &  decif.2i.&:  eod.  tit.  decif.  20.  in  antiquis. Quarta  9 
D  eft  in  vi  compulfiua,  cùm  quis  compullus  tradidit 
poflèflionem  rei  fuæ,  poft  agit  interdi&o  recuperan¬ 
dae,  obiici  poteft  exceptio  de  dominio  &  re  tradita, 
cuius  didi  ratio  eft,  quia  voluntas  intercedit  etfi  co- 
a<fta,  refcifljonibus  igitur  agendum  non  interdidis 
recuperanda,  de  quo  Bart.  Lpenult.  D.  de  condid.  ob 
tur.  cauf.  Bald.d.  §. .nil  commune  Iacob.  vbi  fupra. 
Bald.  cap.follicite  ex.  eod.  Quinta  eft  cùm  præiudi-  10 
cium  irreparabile  fit  per  reftitutionem  &  reflabili^ 
mentum  Maritus  recuperatorio  agit  de  poflefllone 
vxoris,  illa  confanguinitatem  obiicitj  de  eo  ante  co- 
£  gnofccndum:  nam  ea  reftituta  maiiifefto;periailo  pu¬ 
doris  fubiicitur  cap.littcras.ext.eod.tit.Sextaeadé  eft,  n 
&  eadem  ratione  nititur,cùm  fufpedæ  fidei  potes  ali¬ 
quis  m  limine  arcem  habuit,  de  qua  interdidum  in- 
tendit,  reftituta  periculum  ingruit  maioris  mali ,  nec 
Reipub.  expedit,nec  faciendum  eft, quod  Caftr.dixit. 
I2.C.  de  edidodiui.  Adr.  toü. Alex.d.  §.  nil  comune. 
Sed  hic  aliud  quam  priuatus  refpedus  ver  fatur.  Septi-  ii 
mam  ducunt  de  d.  capit,  ad  decimas,quod  forum  nec 
vfusin  prophanis  probat,vt&:Odauani,Cuiuscxem-  *5 
pium  ponunt  in  laico  petente  reftitutionem  decima¬ 
rum  :  Nam  &  is  quoque  hoc  cafu ,  iure  quo  vtimur, 

F  haud  dubie  reftitueretur,  nec  obeflec decimarum  in- 
capacitas,  propterea  q>  deciraæ  iure  diuerio  habetur, 
quædam  inter  patrimonialia  funt,  &  naturam  muta¬ 
runt,  &  hoc  iure  tam  multæ  habetur,  vt  non  immeri¬ 
to  fundata  inteno  Ecclcfiafticorum  non  fit  vmuerfa- 
lirer,  quoad  quidem  mrerdida  reftitutotia  multomi- 
nus,  quare  iure  noftro  hic  quoque  morem  gereremus 
quantumlibet  laico  reftitutionem  petenti,  &  recupe¬ 
randa:  agenti,  quia  qualitatis  diferimen  eft  non  iuris, 
fi  infeudatæ  dicatur.  Nona  eft,  fi  fpoliatusexprefsèvel  14 
tacite  admittat  fada,aut  politiones,  &  probationes 
V  ij 


4$3  Des  Plegemêfts  Sc  Attentats,  Art.CIX.  464 

fupcr  iure-&  doininiô,hoc  cafu  videtur  remittere  re-  A  iddefilit^en- 

.-..L . ;„rt  .nri.  ,-ionrrm  raoit.  i.  ext.  de  reftit.  dente  etiam  litem  motam  »  cap.  olim  caufam.  ex.  de 


cuperandæ  inftanciæ  rigorem  capit,  i.  ext.  de  reftit. 

ïi'fpol.  Decimam  addunt,  fi  pollelfio  fuit  vacans  le 
hæc  nôn  eft  de  régula, quia  prælupponir  agetem  recu¬ 
perandae  p o lie fiî o ni  s  probare  debere  apud  fe  bulle, 

,6  de  quo  tamen  glof.  1.  fin.  C.  vnde  vi.  Vndecima  eft, 
cùm  exceptio  dotninij  opponitur  ab  externo  ,  non 
illoqui  fpoliauit,  nam  ca  adimenda  pledi  eum,  cùm 
ex  alieno  fado  rationem  non  habet.  Quarc  crebro 
fieri  videmus  in  materia  præcminenciarum,  cùm  ali¬ 
quis  arma  vel  infigma  aiieni  iurisclam  &  incognitus 
dciccit,  nec  probari  poteft  deieduspollèfiione  folet  ^ 
Diplomata  regia  obtinere  in  forma  reintegtandæ, 
hic  magiftratus  folent  decernere  vocari  eos  quorum 
intereft.  Hic  tibi  fæpè  comparet,  qui  dciccit  derefti- 
tutioncm  impedit,  de  ius  ilium  elle  defendit  :  nec  du¬ 
bium  quin  recipi  debeat, vt  folet,  exprefsè  Rota  in 
nouis  decif.  20.  tit.  de  reft.  fpol.  Iacob.  And-  Hoft. 
loan.  Monach.  Archidiacô.  cap.  cura  olim  de  reft. 

17  fpol.  Duodecima  non  eft  probanda  ,  quam  Baldus 

18  pofuit  1.  1.  C’  de  appell.  de  nec  dccimatertia  nec  de 

19  decimaquarta.  Quindecima  de  dominio  acquifito 

20  poft  ipoliationem  recidit  in  primam,  cùm  fcntcnria 
dubitationem  imis  præcidit,  aut  confellio  parris  cap 

r _  · r  _  n-  1; . _  i  η  Λ™ 


UllUiUlUUUClli  ILII  aui  v»p. 

fignificafti.  de  diuort.  Bald.  1.  ordinarij.  C.  de  rei 
vend,  veluti  de  fi  dicatur  fponte  rem  tradidifte  ,  de 
quo  Innoc.  cap.  fuper  hoc.  cxt.  de  renunciation.  vel 
fecit  padum  de  non  petendo.  Sed  ifta  omnia  inftru- 
mentalem  probationem  exigerent  in  promptu ,  alio- 
qui  redintegratio  impediri  non  pollet.  Quae  deinde 
nihili  funt. 

De  fpoliarione  ab  Iudice  fada  i  uris  ordine  non 
feruato,  copiosè  dillerunt  Alb.  d.l.  fi  devi.  de  Iacob. 
ibidem  Canon,  cap.  conquerenre.  ext.  de  reft.  fpol.  .  >·_ 
veluti  fi  pendéte  lite  petitoria,  Iudex  polTeflionem  ad-  ^  lolii  : 
iudicarit  alteri  contra  l.i.C.  fi  per  vim  vel  al.  mod.  de  u  Rôt.  decif. 


dente  etiam  litem  motam  >  cap.  olim  caufam.  ex.  de 
reftit.  fpoliat.  Spoliatio  autem  rit,  quomodo  traditur 
l.i.  '§.vipollidere.  D.-devi  arm.  de  cius  probatio  fit  in, 
travnicam  dilationem.  Ord.  ann.1539.  art.63.  fin  pen¬ 
dente  lite  ad  finem procefius  intra  17.  dies  artic.700. 
infra  cap.  i.  de  reftit.  lpol.  in  6. 

G  LOS?  A  2. 

i  Quand»  fiftendw  ftohans. 

i  Spolians  refiitmt  frutiw ,  tam  perceptos  quam  feres- 
pietidos  C T'c. 

3  Spolians  /oluit  prorfus  omnia  antequam  procedatur  k 

aha  ιηβαηηα. 

4  Etiam  β  fyohans  fit  monachus. 

d  Tri*  çrarreflc]  Hic  proceifus  extraordinarius  eft. 1 
cx  cap.i.  de  reftit.  fpol.  in  C.  de  f  ii  de  vi,  de  interd.  & 
d.  l.  ii  quis  ad  fe,  nec  tam  folemus  elle  afpcri  in  tali¬ 
bus  caulis,  riifiquidtm  vis  allegatur,  auc  damnatus 
cundatur  parere  iudic.  o:  -  quo  cafu  cogendus  eft  vi- 
C  ribus  prertiræ  l.qtfi  reflirujak.  ).  de  rei  vend,  etiam  ex 


ciuiliproi  ·  fiu,  fi 
nem,  fed  t  .·  c  nifi  en  rfiar 
pellitur  ,  mfi  quod  oxee 
cotripeliinT. 
e  ta  à-  · 

eum  ftv.dibiA 
cap.i.  ·  ψ  f  ii' 
n  diftinci.  r. 


c  patitur  iri  inpolfdlio- 
urmotrm  præcisè  com- 
iudicatum  iuis  expenfis 


mal  fi· 


1UQU.U111  dlltll  Luuij-α  i.i.  v.·  fi  pe.  .....  ■  .  -  —  .... —  — 

1.  res  quæ  in  controuerfia.  D.  deiurefilc.  vel  fi  pen¬ 
dente  appellatione  redè  per  viam  attentati  petetur 
reftitutio  de  recuperandi  incerdidum,  idque  fine  eo·, 
quod  nèccffc  fit  de  meritis  aut  iurecognoici.  Afflid. 
d.  conft.24.  Proinde  nec  deficientem  ex  interuallo  li¬ 
cet  deficere ,  de  quo  d.l.  fi  quis  ad  fe  fundum  &  1.  idem 
eft.  §.  cum  igitur. D.  de  vi  arm.  de  1.  qui  pofleilionem. 
D.  eod.  tit. 

22  InadipifcendaepolTelfionisintcrdido,  aut  adiô- 
•ne  non  idem  putant,  fed  dominij  exceptionem  ad¬ 
mittunt  omnes  d.l.  fide  vi.  vt  de  in  retinendae  inter¬ 
cido.  In  priore  forte  ratio  eft,  cùm  agens  polfeifio- 
nem  nurtiquam  habuit  :  nam  iniquum  non  eft  defem- 
fionem  rei  audiri,  fi  ex  proprietatis  caufa  excludat 
poftclfiohis  petitionem,  kd  quoad  irîterdidüm  reti¬ 
nenda:,  fine  Vtipoflidctis  certa  eft,  &  abattis  recepta 
vfurpatio  non  admitti  finfquidem  obtinendi  in  pof- 
feflbrio  ex  iure'  proprietario  Fab.  exprefsè.  §.  reti¬ 
nenda».  de  interd.  Sed  quia  data  paritate  probatio¬ 
num  in  pofteiTorio,  obtinere  debet  qui  probationem 
polfelfionis  iuris  proprietari} 'viribus  adftruxit,de  qup 
Panormi  latè  d.  cap.  in  litteris  numer.  7.  notant  co¬ 
piosè  ali)  deFely.  cap.  licet  ext. de  probat.  Bald.  cap.i. 
ext.  de  reftit.  fpol.  delmol.  ibidem  Alb.  vbi  fupra. 
Ergoftat  huius  Articuli  difpofirio  agenti  fpolio  non 
polle  ohiici  proprietatis  quæftionem ,  led  ante  omnia 
refti turionem  elle  faciendam  d.cap.fin.  de  Ord.cogn. 
dcl.fin.  C.  eod. 

c  ·  Spoliation  vérifiée.  ]  'Duo  extrema  probanda  funt 
acenti  recuperanda: ,  polfeflio  icilicet  prxcedcjis  in- 


! .  ’·  Ç  1  Fofteifoikm  in  eadem  caufa,1 
t  s ,  V  qui  percipi  potuerunt  d. 
c  ·  λ-iiis.  cxt.de rcft.ipol.fubk- 
c:<>.  n  .  l  1  ii  C'c  confumptorum  litis co- 
m  :ior: ,  rc  mporis,  cum  ipoliator  nônift 
juo  glo.  d.  cap.gràuis.Sc  cap. 

•  cor  sl.cùm  quçfebatur.C.  vnde  ri 
·, .  X 10.  quæ  ramcli  exigit  fpoliatioi?«n 


I\UL.  UCUl.  ·, .  IU.  1  rtmv.li  γ 

efle  fadlam  cum  violentia,  vt  quidem  adiudicenrur  à 
tempore  fpolir.;iofiis ,  in  notiis,  tii.de  reftit.  ipoliato- 
rum,  in  antiquis,  decifiio.  &  16. 

Hoc  perquam  verum  c  ft,  fed  addendum  non  fuffi-  } 
ccrc  liquldatioriem  damnorum  ,  expenfarum  &  in- 
teréflè  elfe  factam ,  fed  &  oportet  execUtionem  & 
lb'hitionem,  alioqui  fpoliatus  nullo  modo  procedere 
cogitur  in  inflantia  fiue  cœptü  fiue  incipienda ,  quod 
tR'vfùs  feiuat,  &  notabiliter  dixit  decifio  Rotætqeod. 
ttt.  in  houis  &  notatur  cap.  Pifâfia.  eod. tit.  Bald.  cap. 

£  iPdWëft.  fpol.·  Addita  notabili  diftmdione ,  quæ  ta- 
meii-vfu  noftronon  obrinetet,propterea  quod  nullus 
plotcdit  in  polfeflbrio ante  exeeutionem  reintegran- 

dæ,  quod  idem  vfurpantm  recredefttiis  ex  Arcfto  da¬ 
tis  in  interdiftoretinendee·,  tametfi  nullo  iitre, quod  li 
vnus  nummus  deficeret  de  frudibus  &  expenfis  non 
teneretur  procedere, quod  ait  Bald.cap.  conquerenre; 
eod.  tit. 

Quid  igitur  fi  M  onàchus  aliquis  vidus  fpolio  &  4 
ad  reftitutionein  fruduum  in  pôîfelforio  réintégrant 
dæ ,  refundere  hon  vult  èxpéiilàs ,  fed  côfifus  cucullo 
_  cedit  bonis:  ac  per  id  procedi  in  caufa,  <5c  nôtabili- 
**  ter  negat  admittendum.  Rota  decif.22.  hoc  tit.  in 
antiquis.  Deimpenfisin  reparationes  nullam  in  m- 
ftantia  recuperandae  rationem  habendam  puto  refer- 
uata  quaeftione  in  :peritorio  ,  ii  neceifariæ  proben- 
tut,  de  quo  gl.  fin.  c.i.  ex.  ie  reft.  fpol.  Htfi  vtiles 
in  perpetuam  rei  vtilitatem ,  quod  Baldus  ait  d.  cap. 
1.  neço  tamen  quod  ille  ait  hoc  cafu  per  retentio^· 

■  i-i  pvyi  Dmin 


4  6s  Des  Plegemensôc  Attentats,  Art.  CX.  4  66 


Article  CX. 


Art.  evir. 

N  o  VAE 


E  L  V  Y  cjui  attente  contre  plegement3  intime,  doit  eflre  condamne  aux 
defpens,dommages  &  intereils  du  plegeur,  &  enb  l’amede  enuers  la  Cour  c  6  N *· 
à  l’égard  de  Iuftice.  c  Et  par  la  Couitume,  celuy  n  attente  qui  vie  de  Ton 
droit, d  pourueu  que  les  choies  ioient  réparables. 

S  qui  attentat  contra  plegiamentum*  intimatum  Λ  debet  condemnari  in  expenfis&  litis 
œfiimationem  dependere  plegiario ,  feu  ei  qui  lœfie pojjejfionis  querelam  mouit b  &  mulcla 
ei  debet  ιηβνρΐ  erga  Curiam  arbitrio  Iudicis. c  8t  ex  Conjuetudine ,  ille  non  attentat,  qui  iure 

,/v.  d ,  ■  - 


I 


Juo  'utitur , d  modo  res pojjint  reparari . 

Glossa  1.  A 

I  Attentatum  quid. 

z  In  materia  petitorianon  cadit  prouifiotfygulx  nota  da. 

3  Sequefiratio  quando  locum  habeat  θ'  hodie  quàm  ne- 
cejfaria  fit. 

Regula  eit  nota  iuris ,  Lite  pendente  nil  nouari 
oportere ,  extant  tituli  iuris  l.i.  &  2.  C.  fi  per  vim  vel 
al.  mod.&  in  decretalib.  &  in  6.&  clem.  de  quo  dixi¬ 
mus  art.  29.  §.vtiliter ,  Si  quid  itaque  contra  fit ,  atten- 

1  tatum  fieri  dicitur.  Attentatum  eft  pendere  cognitio¬ 
ne, poÎTelilonem  de  vno  ad  alium  trâftuliiïè,re  nodum 
cognita:  item  pendételitçrem,dequac6trouertitur, 
in  alimn  tertium  trani'cripfiire,vtd.tit.ext.item  alium 
impevliilfe  quominus  fluatur,  vt  ante  fruebatur,  fa¬ 
ciem  rerum  immutallépoft  lirem  citatione  coeptam, 
clem.vlt.eod.tir.  Actétatorumprçcipua  prohibitio  in 
materia  petitoria ,  cùm  icilicet  de  proprietate  rei  agi¬ 
tur,  in  qua  nil  nouari  omnino  oporter,litcinftituta,in 
talibus  nouafie  grande  periculum  eft,  quia  litem  fuo 
marte,vt  loquitur  Imperator,  oportet  currere,  cl.i.i. 

C.  fi  per  vim  Se  al.mod.quia  fcitacft  regula, Pendente 
cbntrouerfia  etiam  cum  fifco  poflèflionem  mutari  no 
debere;  fedapud  cum  elle  qui  poilidet  &reus  I.  res 
quæin  controucrfia.C.  deiur.  fiic.  &1.  prohibitu,  eo. 

2  tit.  C  lib.io.&quæ  nos  pluribus. d.art.29.  Ideo  dice¬ 
re  folemus  in  foro,in  materia  petitoria  no  cadere  pro- 
uifiones,quædepoirellionibus  transferendis  dari  fo- 
lent  y  ni  fi  quidem  inftrumenta  authentica  prouifionis 
rem  tradi  aut  rem  reftitui  producantur,  quæ  cùm  exe- 
cutionem  parata  habeant  inter  eafiié  partes  excquun- 
tur,  contra  extraneum  nequaquâ  in  petitoriis  talibus, 
verum  eft  illud  præcipuè  à  fequcftratione  non  die  in¬ 
cipiendum,  fi  côtra  nt,atte tatum  eft  ante  omnia  repa¬ 
randum  per  viam  præiudicij,  vt  fpoliàtio,  quæ  &  ipfa 


;iftratus  audoritatem  non  requifiti  intédarit,  tainen 
boni  Præfidis  fuerit  facinus  anteuertere,  &  partibus 
vim  inhibere,  idque  vno  poftulahte  Procuratore  Re¬ 
gio^  ex  officio  mero,  quod  etfi  vim  fadam  informa¬ 
tionibus  appareat,  vtrique  interdicere  debere,ne  quid 
attingant,  ne  vt  eo  commeent,  aut  beneficij  fedem  in- 
„  grediantur ,  &:  frudus  ponere  ad  manum  Regis,  do¬ 
nec  partes  docuerint  dé  iure  prætenlb  ex  ratione.  1. 
æquiiîimum.  D.  devfufr.  Hæc  veta  ratio  &  pradica 
occurrendi,  quoties  vis  fit,  aut  timetur,  quia  &  in  pu¬ 
blicum  paci  confulitur,  nec  litigatibus  fit  iniuria, qui¬ 
bus  res  integra  manet  experiunda  apud  Iudicem,  6c 
prohibet  ne  id  ipfi  tentent  quod  per  Iudicem  fieri  de¬ 
bet.  ex  1.  extat.D.  quod  met.  cau.  Nil  hic  periculi,  ni¬ 
hil  præiudicij  fiue  pofterius  partibus  auditis  fequeftro 
manere,  fiueprouifionaliter  alteri  iudicari  conueniat 
partibus  tunc  aut  dc  qualitatibus  côuenturis,  aut  Iu- 
g  dicc  ftatuturo,  fi  condentur  ex  Linter  litigantes.  D.d* 
lud.  Fcly.  in  rubrica  de  trcugaSe  pa.  ex  audoritare 
Ancharani  putat  eum,  qui  vim  metuat  in  iuapolïef- 
fione  polle  Iudici  fupplicare,  nevisfibifiat,  vt  inhi¬ 
beat,  idque  intcnrado  atque  poil'eirorium,atquc  peti¬ 
torium,  lcd  fimpliciter,  vt  vis  inhibeatur.  Ea  cautio 
non  latis  coniulcrct  ei,qui  Adoris  partes  nollet  fufti- 
nere,  propterea  q>  inhibitiones  particulares  fieri  non 
debent ,  nifi  addita  claufula,  fi  tppofitiàn  ny  a ,  c»  cm  de 
laquelle  alioqui  elfet  inauditum  iudicare,  Sedincafu 
appofaæ  claululæ,  talis  compares  aduerfarius  cogeret 
libelli præfentatorem  libellum  fiium  fuftincre,&  par- 
tibus  Adoris  fungi,  alioqui  fefe  iudicio  abfolui,  &  di¬ 
mitti  obtineret,  & fuo  iurefrui.  Inhibitionum  autem 
ccneralium  nullum  podus  propter  fubicdam  claufu- 
lun  celuy  n  attente,  at  merito  contemnuntur,  cùm  fine 
cognitione  fiant,$ed,vt  dixi,  fi  præcedctc  informatio¬ 
ne  alia  earum  vis  eft,vtvetent  partes  quantumcunque 
•artium  mi 


inter  attentata  poni»,  fafl^idcmpcndcmc  litem  C  llls  habites 

pofefforas,  qualm  funt  plegtameta.vt  plurimum  qui-  «tingat,  quoad  partes  iudicia&er  audita-  fmt  quibus 
dem  alto  iure  vtirnur  quia  perfepe,&  fequcftratio  fit  fi  velint.quotidie  experiri  licet.idque  multo  farius  eft 

6c prottifionalis  adludicauo  aut  vt  in  beneficialtbus  ouam  rem 
3  recredcntia  pendere  pleno  poflèilbrio.  At  fequeftratio 
quidem  locum  habet,  quoties  vterque  contendit  elle 
pofleiforem,  qua  quidem  tribunalia  noftra  rarius  vtu- 
tur  qua  oporteret,  ac  per  hoc  finunt  partes  incalcfcere 
&  digladiari  fuper  perceptione  fruduum  in  mciTe, cui 
malo  nimium  qua  frequenti  obuiam.iri  oportet, quo¬ 
ties  potétiores  premunt  imbeciliores,  æquati  paribus 
aquilis  confligunt  magno  publies  pacis  periculo ,  & 

Magiftratuum  cotemptu,  &  facinoroforum  coitioni¬ 
bus  reip.  perniciofis.  Id  plerumque  ex  eo  contingit, 
quod  neuter  fe  litigatorum  vult  adorem  ferre, neuter 
gualitatem  agentis  fufeipere,  &  intérim  frudibus  ce¬ 
dere  nemo  conftituit.  In  his  &  fi  fcio  vulgo  expedari 
esedes,  ηηγ«  A-  rnninaa  _ _ J· _  £  ·., 


>,  noxas  δζ  rapinas,  antequam  iudicantes  &  Ma- 


quam  rem  armis  cômitri,de  priuato  iudicio,id  eft,  te- 
m  cri  tare  decerni. Hoc  remedium, quotidianis  malis,  fi 
quid  verbis  vates  fum, Reges  eria  lege  ftatucnr,  fi  quid 
in  rebus  iudicij  habeo,  Magiftratus vfurpabunt  me 
au  dore,  yr  valde  conueniens,  &:  necellàrium  ad  iclam 
denudationem  &  libellum  Procuratoris  Regij  &  in¬ 
formatione  fada,ne  qualitatum  reciprocus  metus  in¬ 
ducat  partes  tentare  manu,  quod  iure  nolunt,  aut  non 
audent,nullo  ex  toto  præiudicio  melioris  adus,quod 
in  totum  faluum  manet  cognitioni,  cùm  primùm  li¬ 
buerit  experiri, qua  de  re  exrat  vtile  conf  5.Caftr.  lib.2. 
Alciat.  parerg.  lib.6.  c.  24.  Bal.  1.  2.  quæft.vlt.  C  de 
Epifc.  aud.Innoc.  c.  cùm  veniflent  ex.  de  infti. 
a  Intime'.]  Exclementinavlc.  tit.  Ne  lite  pendente. 
b  Amende.]  Ex  Art.  2c>.fupra  &  c.  grauis.  de  reft.ipol. 

V  iij 


467  O  es  Plegemens  &  Attentats,  Art.  CXI.  458 


-  Glossa  ir 

i  Plegement  ne  lie  droit  quid.  ; 

x  Quid fi  atlor  çr  reus  vterqne fepojfeforem  afferit. 

3  Irreparabile  quid  dicatur. 

Ie  Et  par  U  confit, me  C'iuy  n  Attente]  Hinc  vulgatum  ve¬ 
teribus  pragmaticis  prouerbium  plcgement  ne  lie  droit , 
quo  fignificabat  tali  formula  neminem  vetari  quomi¬ 
nus  iurc  fuo  vratur,  aliter  ftatuentibus  côtingcrctple- 
giamenti  fimplicem  dcnunciationem  vim  habere  fe- 
queiAationis ,  idque  inaudita  parte ,  cùm  plegiamen- 
tum  per  fc  fit  a&us  partis  contra  rcg.  d.  1.  ï.  C.  fi  per 
t  vim  vcl  al.  mod.  &  Art.125.  inf.  Ex  eo  fitvt  vtroque 
poflelïionem  fibi  aiTerente  difficilis  fit  cognitio  atten¬ 
tatorum  ,  nili  aut  prouifionalis  lententia  lata  fit ,  aut 
diffinitiuatnam  prouifione  alteri  adiudicata  &  exécu¬ 
ta  ,  fi  quid  aduerfiirius  aduerfus  eam  de  fado  attentet. 


A  reftitui  oportet  vt  attentatum  * -non  expedatadiffini- 

tiua,  de  qiiorum  ratione  amplius  diximus  art.29.  de 
c.  non  folum.  de  appel,  in  6.  Fallit  hoc  in  operis  noui 
nuntiatione,  cui  omnia  pareri  oportet,  donec  aut  re- 
miifid  aut  cautio  pfxftita  fit  1. non  folum.  §.  fciendum. 
D.  de  oper.  no.nunciat.  &l.i.§.fiiscui  opus,  eod.tit. 
a  Pourueuque  les  chofes  [oient  réparables .]  Sylua  irrepa- } 
rabiliter  cæditur,  xdes  non  re<dè  diruuntur,  qui 
infligitur.  l.z.D.  de  appel,  rccip.-gl  clem.i.§. propter, 
verb.  ipfo  iurc  de  hxr.  Plura  de  talibus  Rebufffis 
tradat u  de  fententiis  exeeutoriis  inOrd.  art.7.gl.u, 
numcr.19.  Bart.  1.  fi  alius. §.bclhflîmè.D.  quod  vi  ,aur 
clam,  feribit  pofita  rçgula.  quod  nemo  fibi  iusdreere 
poflit  vt  ante  dixiitius ,  tamen  id  fallere  nifi  quis  infe¬ 
rat  damnum  irreparabile,  de  quo.&  Fely.  c.  fi  'quando 
ex.  de  offic.  delc*g.  Hipp-  Marfil.  1.  fi  quis  ne  quaffio. 
D.  de  quxftionibus. 


Article  CXI. 

Nova*1,  ’η  ο  μ  Μ  e  3  fe  peut  pleger  contre  Ton  Seigneur1’  pour  grief, c  Sc  ne  fera  tenu 

c  °  ns.  jUy  obéir  pendant  le  plegemenc. a  Et  il  depuis  le  grief  il  obeiiToit,il  ne  pour¬ 

ra  plus  pourfuiure  fon  plegement. 


3  T  J  A ffiallus  potefi  querelam pojjejfionis  violat*  mouere  contraT)  ominum fiuumhpro grfa 
v  rumine, c  éj  non  tenebitur  ei  obfequium  pr*  tiare  pendente  plcgiamento feupojjejfionk 
retinende  interditioi  d  &  fi  pofigrauamen  obfequium  pr*jlaret,non  poffet  amplius perfequi 
fuum  plegiamentum. 


Gloss  a  1. 

I  Gmuamen  quii. 

1  Quadam  Jfecies  grauaminif  inyaffallo. 

3  Non  licet  pomma  yajfallos  cafiigare. 

3  L'homme  fe  peut]  Id  eft,  le  vaffal  contre fon  Seigneur. 

lb  Pour  %rief]  Grauamcn  nil  aliud  eft:  quam  iniuria, 
prout  iniuria in  lege  Aquilia  accipitur,  id  eft,  pro  non 
contumelia,  tametfi  ea  quoque  locum  poffet  facere 
huic  difpofitioni,  fcd  pro  omni  eo  quod  non  iture  fir, 
id  eft,  contrains,  l.fed  etfi  quocumque. D.  ad  1.  Aquil. 
fit  autem  iniuria  in  rebus  aut  perfonis,  nec  dubitan¬ 
dum  quin  omnes  caufie  ex  quibus  feudum  amittitur, 
multomagis  valeant  ad  fundandi!  grauamcn  ad  finem 
reparationis ,  cùm  minor  caufa  ad  hoc  fufficiat  quam 
ad  priuationem. 

2  Proinde  hic  plegiamenti  formula  non  cft  poffef- 

foria,  fcd  datur  occafionc  grauaminis  cuiufcumque 
momentanei  etiam  non  fuccelfiui,  cùm  iniuria  fit  vaf- 
fallo  dido  vel  fado  per  Dominum.  Si  vaflallo  Do¬ 
minus  colaphum  inflixit,  fivulnus,fi  verbera,  fi  fuftes 
indidit,  vcl  denique  perfonalcm  iniuriam  :  fi  feripto 
libello infamauerit,  quxftionem  ftarus  intulerit,  vel 
ignobilitatem  obiecetit,  cùm  nobilis  effet,  vel  atrox 
conuitium,  hx  caufx  idonex  videntur  finonpriua- 
tionis,  certe  grauaminis  obii ciendi,  addo  fi  domum 
aggrefliis  fit,  fi  aggeres  ftagnorum  diruerit,  molen¬ 
dina  &  eorum  comparatum  &  inftrumenta  euerte- 
tit, inciderit,  ruperit,  aima infigniave,  quæ pridem 
in  templo  aut  facello,  poftibus  aut  alibi  haberentur, 
deiecerit,  denique  fi  bonorum ,  aut  honoris  quxftio- 
nem moucrit  non  legitimam:  hxc  omnia grauamini 
intentando  occafioncm  prxftant ,  &  fxpè  prxftitere, 
&  ex  his  caufis  conquerentes  auditi  funt. 

3  Nam  varia  eft  Sc  adulatrix  fententia  fcholaftico- 


B  rum,audorum,qui  putant,  &  dicunt, Dominis  tarum 
licere  in  vaffallos,vt  cos  caedere,  aut  quatumlibermo- 
dcrate  caftigarc  eis  liceat,quod  nos  Magiftratibusdc- 
mum  permittimus,  nec  in  libero  regno,  vbi  leges  vi¬ 
gent  &:  tyrannis  exulat,  priuato  cuiquam  manusaf- 
terre,  ac  ne  conuitium  quidem  cuiquam  obiiceread- 
mittimus,alioqui  futurum  eft,vt  omnia  ardeam  rixis, 
coitionibus ,  turbis ,  nec  retaliandi  fit  vllus  modus. 
Quare  valeat  tales  fentetix,quas  Baldus  affert,  Autln 
ad  hoc.C.  delat.  liber,  toi.  &  quos  Boër.  cogeffitde- 
cif.304.  &  dccif.yy.  &  irem  in  conf.Bitur.tit.  deflat, 
perf.  $.1.  glof.2.  Qtirrc  fi  quid  aliter  fiat,  iniuriarum 
adio  erit  &  grauaminis  caufa. 

Glossa  2. 

I  Vajfa  Hui  non  priuatur  feudo fi  fit  tefiit ,  aduoCAtis ,  iut 

index  contra  Dominum . 

C  Grief]  Grauamen  fadi  accipe ,  nam  quod  in  forma  1 
iuris  fit,  iure  etiâ  reparatur,  nec  aliam  poena  expedat, 
fi  tamen  lite  pendéte  iniuria  fada  fit,  aut  malcdidum 
obiedum,  locus  effe  poterit  plegiaméto.  Falfx &vftt 
explofe  Dodorum  fententix  ex  co  quemquam  feudo 
priuari  q>  teftimonium  dixerit,fi  non  &  falfum  dixiHe 
couidus  fit,  falfum  item,  quod  ex  prxftito  patrocinio 
aut  iudicato  contra  Dominum ,  valfallum  priuandum 
putant,  falfo  iftà  chartas  occupât,  cùm  nemo  ficiudi- 
cat,  nemovfurpet,  &  teftimonium  veritati  debeatur 
vndecumque  veritas  fe  prodat ,  patrocinium  xquitati 
bonx  caufx, &:  quicuque  iniuriam  patienti.  Indicandi 
vero  munus  etiam  neceffarium  fit  citra  perfonae  re- 
fpedum,aut  acceptionem,fi  non  tam  male  iudicatum 
fit ,  vt  index  litem  fuam  feciffe  dici  poflit.  Denique  U 
nil  in  culpa  eft  &  ncceffarij  teftimonium  dixiffe,pa' 
trociriium  prxftitilfe·)  iudicafle  publicx  neceffitaus 


4  6$  DesT  lege  mens  &  Attentats,. Art.  C  XlC  1 4  7® 

eft  &  muneris  neceifarii,  fi  .aliunde  noxa  cil,  non  fine  /[  Jum  grauare  non  poffit  quacumque  ratione ,  nec  per- 

1  J  1  ·  Γ _ _ onr  iimc  Πί'ηπΊ  ί'-Ό  Λΐηηη 


çaufa  dicetur  culpam  aggrauari,  ex  co  quod  Domino 
ôc  beneficio  indica  fit. 

Glossa  3. 

1  i/frtic.pfiepemoâumwjuw. 

2  Difpofttio  art.  tantum  mtelligenda  deperfonaltb.  deli¬ 

tu  tr  .olfetjuulib,·  >  - 

3  Dominus  ob  grauamen  non  amittit  pecuniaria  debita. ... 

4  Grau  amen  ta  tum  tedit.vt  tniuria  J  arctatur  à  Domino. 

te fera  tenu  luy  Eadfm.Çonûjerudo  obti- 


fonam  coarôhre  per  fie,  aut  fiios  O  faciales ,  fed  omnia 
per  fiiperrorem  exequuntur.  Canerum  grauamen  4 
fimplex  non eo tendit,  vt Dominus  feudo priuetur, 
fed  vt  iniuriaTarciatur  ,  &.  reftituarur  in  uitegruia  ,7 
pèrperam  adta ,  nam  ad  priuatiônem  agenri  nort  hxp 
via  plegiameriti  effet  ineunda,  ctiius  finis  non  eft  piv 
uatio ,  fed  refarcitio  ipiuriæ ,  aut  ver|3al%aut  hono¬ 
rifica  ,  aut  pecuniae  :  eft  énim  plegiamenfo  is  finis  inr 
terim  fulpcnfiuus.  Nam  fi  ad  p r i Ua rto hexft  ageretur, 

•  nequaquam  ante  probatam  caufam  Efominus  moij 


net  Andib1ts.  Art.67.  parte  zcCeriôm,  7^»penè  quo.d  jj  uendus  effiet  poffeihoiie  fua ,  non  magis-ijuam  behefi- 
fatear  iniquo  iure  :  Nam  cùm  certum  fitluris  theore-  -  ciatus  fuo  beneficio,  aut  Officialis  fuo  oft.cib^  aurcitP 
ma,  Eum  qui  de  libertate  ad  feruitutem  petitur ,  intcr  natarius  re  donata,  propter  ingratitudinem  &ornnes 
rim  in  pofleffione  libertatis  eife  oportere ,_  eo  fcilicet  tales ,  præfuppofito  quod  de  feudi  conceflione  &:  te- 
ftatu  in  quo  repetitur,  quod  nos  pluribus  fumus  exe-  .  neuta  conftet  inccf  partes,  fed  intérim  effet  in  poffief- 
cuti.  Art.  'ijf  quod  illtiftriffimum  Vitginiae  exem-  fione  vfque  ad  litis  difinitionem  fupremo  indicato  de- 
plum offendit &  vencjiçaea ferimus eap.i. h de mueft. -  .cifaîn,  djuæ -tamen  priuario  maiores  caufas  requirit 
inter  dom;&  agna,  eap.i.  ii  de  feudo  def.  conrr.  vbi  quam  plegiamc ntum ,  de  quibus  fcripfimus.  Art.  tit. 
Aluar.  Præpof.  Bart.  Plateam  1  litibus.  C.  deagr.  &  de  pœnis.  Nam  ne  iure  quidem  feudali  incognitum 
cenf.  hoc  cafu  contra  fieri  &  Dominum  qui  inpofy  ..  dominos  priUati  obfequiis  &  iure  feudàli  propter  fæ- 
feffione  obfequiorum  &  fidelitatis  repedatur ,  quod  uitiam,  begrauamina,  Sc  exactiones  in  vallallos,  quod 
ipfa  plegidmenti  formula  indicat  &  agnofeitex  fua  q  Ioan.  Faber. dixit.  1.  i.C.  de offic. cona. facr. palar.  & 
conceptione  priuari  eo  cx  fimplici  nec  probata inten-  1.  i.  C;  fi  quae.  præd.  pOteft.  &  §.  vlrim.  inftitur.  de  his 

qui  font  fui  vel  al.  iur.  Bald.  1.  illicitas,  §.  ne  potentio- 
les.D.  dcofF.præfid.Rom.coniU.57  &  quos.  Bocr.de- 
cif.304.  &  in  Conf.  Bitur.  tit.  de  feud.Jf.  >5.  glo.2.Bald. 
&  Aluar.c. i.§. quicunque aduocatiam.tit.depac.tcim 
Ang.  &  Caftr.  auth.  qui  rem.  Cde  facr.Ecclcf.  Alb.  1,* 
idémque.  D.  de  vfufr.  Idque  Guid.  Papx  in  fua  Dcl- 
phinali  Curia  vfurpari  feribit,  &  iudicari  decifion.  61. 
oefadti  domefticum  exemplum  Entre  le  Duc  de  Breta¬ 
gne  çr  la  Dame  de  pieux ,  Stil.  Pariam,  ex  Curia'  Açc-fto, 
memorar.  3111101394.  ôc  repetune  Areftologi  ab  eof 
etfi  diuerfum  in  Rege  Molinaus  putat.  §.  2.  glof  4. 
num.17.  in  feud.  propterea  quod  ius  taie  vt  domaniale 
alienari  non  poffit  à  Corona  &fuprema  fubiedtionc. 
Hoc  cùm  eft  fadtum  focuta  fenrentia  priuacionis,  mé¬ 
dius  qui  deliquit  iubducitur  de  niedio ,  primo  omnia, 
iura  fuperfunr,  vicimus  à  medio  tenere  incipit,  fed  in 
conceflione  primi  nil  in  totum  mutatur ,  quod  alibi 
perfequçmur. 

De  Prælatis  Ecclefiarum,  qui  procurationem  tan¬ 
tum  habent  rerum  Ecclefiafticarum,  tradtac.  Molin. 
$.1.  glof.  4. 


tionevaifalli,  p:vnè  iniquam  eife  negari  nequit,  cùm 
præfertim  obligatio  feudalis  mutua  à  contradlu  vl- 
troneo,  &  conceflione  feudi  dependeat',  idcoque  om¬ 
nimodo  tenere  debeat  ifiter  partes  exeontrabku  & 

Φ  conceflione  agnita,  antequam  de  accidentali  ôc  extra¬ 
nea  caufa  fufpenfionis  eius  doceatur  &c  probetur. 
Quare  fatédum  eft  iure  quodam  extraordinario  iftud. 
fieri,  ne  odio  implorati  iurisauxilij.  Dominus  inté¬ 
rim  acerbius  aliquid  ftaruatin  vaifallum,  quomodo 
in  plcrifque  locis  qui  ab  Indice  non  Regio  prouo- 
cant ,  eximuntut  in  exteris  caiifis  omnibus  iurifdi--r) 
ftione  Domini  contrarie.  D.  apud  eum  à  quo  appel¬ 
latum  fit  6cc.  Quod  ipfum  ius ,  fi  verum  fateri  volu¬ 
mus,  magna  iniuriaeft,  &fine  ratione  vfurpatum, 
nifiquod  fic  Regum  audoritas  defenditur,  &  ma¬ 
gna  cauillandi  materia ,  &  tolli  expedit.  Sed  vt  con- 
ftitutis  vtamur:  hîc  plané  ftatuitur,  &vcrèvfus  oh- 
feruat ,  ne  denunciato  plegiamento  grauaminis  vaf- 
fallus  pendente  lite  parere  cogatur,  ipfe  clientefuè  fui 

2  donec  de  grauamine  plene  cognitum  fit  j  Sed  quod 
fic  ftatuitur,  cùm  fit  contra  regulas,  &  valde  odio- 
fum,  non  amplius  porrigendum  eft  quam  quantum  c 
exprimitur,  id  eft,  pour  1‘obejfiince perfonnetle ,  fidelica-  E 
tis  fcilicet  &  homagij  prçftandi  &  comparandi  ad  edi- 
«fta ,  6c  vocationes ,  &  vadimonia  Ciiriæ  Dominiez  : 
denique  ad  perfonaha  debita,  & obfequialia.  Nam 
pecuniaria  debita  &  deucria  vtilia,  vt  loquuntur, quo¬ 
minus  foluantur  intérim  nulla  ratio  obftat  3  prxftan- 
tur  enim  ifta  talia  à  re  potius  rei  quam  perfonæ ,  de¬ 
nique  nil  eorum  periclitatur  in  plegiamento  graua- 

3  minis ,  hcc  de  his  agitur.  Quare  Dominus  eorum 


Glossa  4. 

diegrattaminû  fufyenduntur  obfèejuia. 
Grauamen  momentaneum  attifu^tuut». 


Etfi  depuis  le  grief.  ]  Notandum  quod  fufpendit  1 
obiequia  Domini  à  dic  grauaminis ,  non  à  tempore 
plcgiamcnti,  quod  intclligendum ,  nifi  grauamen  ef¬ 
fet  lucceffiuum,  quod  duraret  etiam  poft  pneftitum  i 


amittere  propter  fimplex  grauamen,  de  cuius  repa-  ’ 
ratione  ftatuetur  πτ i  fine  caufæ  faluis  talibus ,  quibus 
Dominus  propter  fimplex  gnutamen  priuari  nequit } 
non  debet  igitur  pendente  litè  talibus  fpoliari  in  pof- 
feflono ,  quibus  m  diffinitiua  priuari  nequit  :  adde 
quoderauamen  «Scfufpenfio  obfequiorum  perfonam 
refpiclt,  ne  grauetur  magis  quam  bona.  Sed  tamen 
hic  tjuoque  agnofeendum  eft,  fi  de  his  controuetfia 
fit  ,  nec  in  confdfo  fint,  non  po  fle  à  Domino  con- 
ftringi ,  vt  ea  foluat  per  fuam  curiam ,  vt  loquuntur , 
fed  per  Iudiccm  fuperiorem  cxdifpofitione  Articuli 
31.  Ita  fictive  omnia  in  tuto  fine,  &  Dominus  valfal^ 


cum  ftatutum  fit  illico  appellari ,  excipirur  nifi  graua¬ 
men  iuccelhuum  fit,  &  quotidie  grauet ,  quod  multis 
exemplis  demonftrat.  Hippol.  Marfilius  in  pradhea 
criminali.  §.  attingam,  nu.9.  &feq.  veluti  annua  gra- 
uamina  debitorum, qüae  quoties  recürrunr  toties  gra¬ 
uamen  inftaurare  dicunrur ,  &  ideo  paruiffe  Domino 
pro  illo  anno  quo  paritum  fic,  impedire  plegiamenti 
exeeutionem  ex  hoc  rexcu,pro  fcquentibus  annis  non 
item. 

e  line  pourra  pourfuiure.]  Nam  ficuti&  iure,  iniuria, 
diilimulatione  aboletur. 


V  iiij 


Art.  etx 

Novas 

Cons. 


471  Des  Plegements  Sc  Attentats ,  Art.  C  X 1 1.  472 

Article  CXII. 

’vand  aucun  b  efl  tiré  en  caufe  par  deux  Seigneurs ,  qui  le  prcten- 
§n|  dent,  &  vendiquent  eilre leur  fubied  cpourmcfme  choie, il ie  peut 
W/l  pleger  par d  Cour  fouucrainc/  à  ce  qu’il  demeure  en  foufFrâce,iuEjUes 
à  ce  qiiil  foitiugé  &:  déterminé* entre  les  deux  Seigneurs,  auquel  il 
demeurera  fubied,  &  promettra  8  pardeuant  le  luge  du  plcgement,  obeyr  à  celuy 
des  deux  Seigneurs, 11  qui  obtiendra  en  caufe  ;  Et  pendant  le  procès 1 2 * *  ne  fera  le  fub- 
iect  iufhciépar  i’vn  ne  l’autre  defdids  Seigneurs. 

3  Ç\Vando  quis  ~\'ajjallush  mendicatur  a  duobus  T)  ominis,  qui  eundem  pratenâunt  'Vaf- 
Jallum c  ratione  eiufdem  rei,  potefi  'utrumque  'vendicantem  in  ius  'vocare  d  ad fu  ferio¬ 
rem  furifdiflionem c  vt  dimittatur  fer  iuris  Cejfationcm ,  donec  iudicatum  determinatum 

fit*  inter  duos  Dominos  litigantes  cui  eorum  vaf  alius  addicetur, 5 &  &  coram  Judice  plcgia- 
menti  fidem  dabit  Je  obfquium  prafiaturum  ci  D  omin  oh  qui  obtinebit  caufam  :  Et  lite  pen¬ 
dente*  vajjallus  neutrius  Urum  T) ominor um  JuriJdittionem  agnofeet. 


Glossa  i. 

t  Tres  ca fus  in  hoc  urt. 

i  11  fautaduoucr  ou  defaduoucr. 

3  Nifi  duhitaniftt  vajfallus. 

4  Duob.  dominis  hetuiiuntib  ^ajfa (lus  Utitur  remedio 

artic. 

5  Sccundsss  cafus ,  cùm  vaJfaUus  a  plurii.  ratione  partici¬ 

pationis  tn  fetido  petitur. 

Devaffallo  aut  vendicaturab  eodem  domino  Duce 
CT  Comite  ilid.  \ 

6  Tertius  tofus  de  "> ajfalls  qui  iam  domini  agnouerat  CT 

ah  alio  vindicatur. 

7  De  forma  procedendi  duoh.  dominis  petentib .  vdf 

jallum. 

1  *  Quand  aucun.]  Similisdifpofitio  Conf.  Tur.§.ij.tin 
debafc  luftice.  Parifi§. 4i.de feud.Hiturig. f15.de  fcud. 
quae  tamen  ex  contingentia cafuuni  varias  poteft  reci¬ 
pere  in  fa&o  iuris  inflexiones. Multum  enim  intereft, 
an  eodem  tempore  duo  Domini  prætcnfi  cundé  vaf- 
fallum  infolidum,  &  priuatiuè  alter  ad  alterum  vendi- 
cent  ratione  eiufdem  rei ,  an  duo  item  non  priuatiuc, 
fed  accumuhtiuè  Sc  per  partes  diuifis ,  aut  indiuifas  ·, 
an  vnus  tantum  vendicct ,  Sc  vallallus,  qui  ante  alium 
agnouit  prius  agnitum  in  iudicio  nominet ,  &  eum 
euocet  ad  litem  lufcipiendam ,  ille  aut  renuat,  aut  no¬ 
lit  cum  vendicante  decernere,  &  conetur  vallallum  in 
lite  retinere ,  Sc  proteftetur  rem  fibi  cum  eo  lolo  fu¬ 
turam. 

2  Primus  cafus  difpofitione  huius  Articuli  foluitur, 

nam  fi  eodem  tempore  vallallus  à  duobus  Dominis 

vcndicctur,  huius  plcgiamcnti  vfus  eft ,  &c  verus  eius 
cafus,  &  applicatio  eft.  Traditur  Francicis  tribunali¬ 

bus  regula  qu’il  faut  aduou'èr  ou  defaduoucr ,  cathegoricè, 
præcisè  id  quidem  alio  non  concurrente  ad  petédum, 

&  vendicandum  vaflallum ,  de  quo  Molin.  meminit. 
S·1·  gl-9*nu.  3. in  feud.&glo.i.  in  fine  Sc  §.51.  mim.11. 
itautnegent  vaffallum  elfe  admittendum  ad  ignoran¬ 
dum  verum  dominum  fuum  er  comme  ils  difenr  à pajfer 
par  non  finance,  quia  aut  cognofccre  cogunt, aut  abne¬ 
gare  periculo  commillî.  Et  agnofeendo  quidem  extra 
periculum  eft, quoad  agétem,  nifi  quidem  frudhis  pe- 
tantur  lapfi  ante  petitam  inueftituram,  aut iura  ante 


debita,  quibus folutis  vaiïàlhis  recuperabit  feudum. 
Contra  fitabnegarione,  nam  intérim  prouifionalera 
fruitionem  obtinebit ,  fed  probata  intentione  agentis 
feudum  committitur,  ex  Conf  Parif.  §.31.  At  quid  di-  · 
eut  fpeciale  in  feudo,  cùm  in  caeteris  admittatur  igno¬ 
rantia  rei  de  iure  adoris ,  de  eo  quod  ipfe  non  contra¬ 
xit  ,  quod  fundatur  in  alieno  fiufto.  Sed  feudali  iure 
non  eft  tam  praefa&a  difpofirio:  Nam  cum  inter  affir¬ 
mationem  Sc  negationem  fit  aliquid  medium,  nefeire 
fcilicet,  cuius  nefeientiæ  iuftaeiaepè  caufa·  dicuntur, 
omnino  conuenit  admitti  iuftam  eius  excufationem, 
qlii  nefcittlufta  fortaife  ignoratiae  caufa,  vt  quiainius  * 
alterius  fuccelfit.  Quare  illa  iura  vti  categoricam,vtdi· 
cunr,affirmationem,  aut  negatione  vaflalli  admittunt, 
fic  dubitantis  quoque  dubitationem, quod  textus  ex- 
prclfit  cap.i.§.valfiillus.  ti.fi  de  feu.def.fuer.contr.int. KiW 
dom.  Sc  ag.va.Qui  dubitat  (inquit^dubitanter  refpon- 
dere  debet.  Sc  idem  c.i.§.vl.tir.  de  lege  Conrad.  Hocj 
cum  generaliter  admittatur  in  iudicialibus  omnibus, 
cur  in  fetidis  difplicuerit  Franciae  genti  non  video:  na 
bona  fide  agi  oportet  inter  nominum  Sc  vallaUum, fed 
pcriculofo  rcfponfo  vrgeri  vaffidllnn,  &  in  periculum 
confici  captio(um,fi  iufta  eft  ignoradi  caufi  tanto  pre- 
fertim  igliorantiæ  periculo  ingruente,  cùm  cômiuurâ 
imminet  neganti.  N ulla  vero  iuftior  incertae  refpôfio- 
nis  aut  dubitatae  caufa ,  quàm  cùm  duo  ex  aduerfo  in¬ 
gruunt, idem  feudum  vteumdem  vaftallum  vendican- 
tes  pari  cofidcmia.  Quare  vrgeri  valfallum  ad  ram  an- 
,  ccps  periculum  fubeundum  nulla  rario  patitur, &  hoc 
quidem  cafu  ne  Franci  quidé  negat.  &  Molin.  d.f-42. 
Ergo  confulti  hominis  eft  hoc  cafn  neutru  agnofeere,  4 
neutrum  negare:  &  hoc  remedio  vti,  aut  libello  fup- 
plici  inuocare  huius  Articuli  auxilium  per  fuperioré, 

Sc  intérim  dum  experiuntur  aduerfarij  Domini  libi 
intérim  valFallus  liceat  bona  vtriufque  pace  ius  vifto- 
ris  præftolari ,  &  dubium  euentum  ab  exitu  contro- 
uerfiæ  expedare:  quod  faciedumfenferatCard.Alex. 
cap.i.tit.  quae  fu.  pri.  cau.Iacob.  Ardizo.dt.quib.mod. 
feud.  amitr.  Fart.  Platea  Rebuf.  de  Penna.  1.  litibus. 
C.deagr.  Sc  ccnf.  Oldrad.cofil.22.  &  Bald.  inprocm. 
decret,  idem  putat  in  vocaro  ad  inueftituram  à  duo¬ 
bus  Papis  tempore  fchifinatis,  autvt  Oldradus  aicà 
duobus  Imperatoribus,  Sc  noranda  decii.  Bald.  ini· 
Lucius  Titius.  D.  fam.  ereife.  quod  fi  duo  in  lite  fi nt 

defun- 


I 


473  Des  Plegemens  &  Attentats,  Art.  C  X 1 1.  474 


de  fundo ,  quod  rutus  debet  elfe  agricola  Sc  colonus 
percepta  parte  fua  dimidium  offerendo  vidtori ,  quod 
ibi  Florianus  etiam  dixit  &  Areftum  ·'  .1  fpecic  memo¬ 
rat.  Boer,  decif.  10;.  &  item  in  Coni.Bituri.tit.de  feud. 
d.§.ij. 

c  Secundus  cafus,  eft,  cùm  vnus  vaffallus  à  pluribus 
J  quidem,  fed  non  priuatiuè,fed  ratione  participationis 
in  fcudo  dominante  petitur.  Hic  caius  feparatam  ha¬ 
bet  naturam,  &  traôtauimus.  Art.  329.  Boer,  decif.  y. 
Molin. §.3.  qu.j.  Sc  §. 42. n.16.  Sc  §.2.  glo.4.q.$.Mart. 
Laud.§.prçterea  ducatus  de  prohib.feu.alien.Sub  hoc 
eodem  cadere  poteft  illa  dubitatio ,  cum  quidam  Dux 
&  Comes  refpe&u  diuerfarum  ditionum  valfallum 
vrgeret  ad  fidem  Sc  obfequium  ratione  Ducatus.  Co¬ 
mitem  agnofeebat ,  Ducem  non  item,  id  eft ,  ratione 
Comitatus  fatebatur  ievaiïallum,  &  iura  offerebat, 
quàm  Molinæus  agitat.  §.42.  nu  .12.&:  ieq.&§.;i.nu. 
j.hk  quidem  videndum  eft,  qui  d  in  fafto  ponatur,  nâ 
ii  ponimus  valfallum  recogno  fcer  e  Comitem ,  reco¬ 
gnitio  implicat  abnegationé  Ducis ,  Sc  hoc  quod  vaf- 
iailus  agnofeit, Dominus  non  petit, ideoque  veluti  de 
iimplici  abnegatione  vaffallus  intérim  prouilionem 
obtinebit  fruendi  periculo  quidem  commiifij  Et  fi  hk 
quidem  cùm  vna  Sc  eadem  perfona  eft ,  Ducis  Sc  Co¬ 
mitis  qualitates  habeat,  difficile  fuerit  iudicantibus 
perfuadere  iudicâdum  elfe  commilfum ,  cùm  ab  alter¬ 
utra  agnofeitur  eadem  perfona.  Quod  ii  vaffallus  du¬ 
bitat  ex  vtraagnofcendus  fit,&:  probationem  exigat  à 
Domino  perinde  erit,ac  fi  à  duobus  vendicetur,&  re- 
£tè  hoc  plegiamcnto  vtetur. 

Tertius  cafus  eft,  cùm  vaffallus  conuentus  à  præ- 
ύ ;  tenfo  Domino  illum  quem  pridem  agnouit.aut  quem 
fibicohtrouerfiamfadtnrum  non  ignorat,  in  iudicio 
nominat  ;  quod  illi  faciendum  confulunt  Bart.  Bal. 
Fab.  1.  2.  C.  vbi  in  rem  a&io.  Et  hoc  quoque  cafu  ve¬ 
rum  eft  vaflallum  non  teneri  precisè  aduouër  ou  defad  - 
uouer  j  Sc  patet  ratio  quàm  fupra  diximus ,  hoc  cafu  fi 
venerit  ad  litem  euoeatus  res  plana  eft  ,  dimittendum 
Vaflallum  iudicio  in  litis  exitum  ex  forma  huius  Arti¬ 
culi.  Sed  fi  nolit  venire,  Sc  co  fligere,  maior  dubitatio,· 
quia  compertum  eft,  plerofque  hoc  cafu  pugnam  & 
congreflum  rccufare ,  dum  metuunt  a&orcs  Aeri,  & 
probationibus  diffidunt,  Sc  intérim  vaflallum  vrgent 
vt  agnofeat.  Hoc  cafu  Iudicis  partes  funt,  vt  fic  nomi¬ 
natum  ,  Sc  euocatum  à  vaffallo  cogat  litem  fufeipere, 
Sc  valfallii  defendere^  quod  fi  nolit  facere ,  Iudcx  pro- 
nunciabit  cum  priore  procedenda  in  lite  cum  valiallo  j 
inftituta,itaut  lententia  futura,  quæ  in  ea  lite  interne- 
niet,  vis  faftura  fit,&  exeeutoria  futura,vt  loquuntur, 
aduerfus  recufantemt  hoc  cafu  nec  conteftari,nec  ob- 
ftarc  tenebitur  valfallus  agenti,  fcd  probationes  agen¬ 
tis  expe&are  fecurus,  Sc  fine  noxa  offerendo  id  facere? 
quod  iuris  erit,  Sc  lata  fententiaagnofcerc,  nec  time¬ 
bit  eius  minas ,  qui  adcfle  noluit ,  quin  eius  defenfio- 
nem  fufeipere  ex  eo  tempore  vi&or  tenebitur,  &  ha¬ 
bebit  vnde  faciat  per  fententiam  diffinitiuam  &  inter¬ 
locutionem  pridem  in  ingreflu  litis  latam,  qualem  di¬ 
ximus.  Neque  enim  dubium, fententiam  hoc  cafu  pro 
victore  latam  contra  vaflallum, ius  facere  aduerfus  aliü  j 
prætendentem,præfertfm  cùm  toties  euoeatus  ab  vaf¬ 
fallo,  vt  litem  fufeiperet,  noluit,  de  quo  Panor.dc  Ca- 
nonift.  in  cap.  cùm  fuper.  ext.de  re  iud.  idem  confil: 
89..  lib.i.  Sc  confil.3.1ib.2.  Iacob.tit.  de  feud.verb.  di¬ 
stique  vaflalli nu.23.  vulgo  in  1. fajpc.Ej.dj? re  iud.&vt 
Mol.re&è  expendit.  §.31.  q.4.  Qua?  fehtentia  vera  eft 
poft  euogjitiones  ex  forma·  d.l.  2.  C.vbi.in  rem  adt. 
Alio  qui  non  vera,  quod  fcholaftici  fcpptores  nimium 
indiftindtc  tranfigunr  3  tenetur  enfin,  qui  fidem  &  de¬ 
bita  feudalia  recepit,  vaifiillu  ad  eundem  ffnem  ab  alio 


^  euocatum  defendere,&  litem  fufcipere,&  cautionem 
preftare  3  quod  Molin.  notat.§.4. 1111  S.&  §.44.  q.  9. 
vbiquærit,  quando  Dominus  vaffallo  deeuidtione 
teneatur ,  fi  non  faciat,  iufta  caufa  eft  priuationis  iuris 
Dominici. 

Sed  hk  dubitatio  in  forma  procedendi ,  ponamus  7 
vaflallum  folum  à  duobus  impeti, quos  ipfe  euocari  Sc 
committi  inter  fepoftulauit,  illi  obftant,  necvolunc 
congredi  ipfi  inter  fe ,  nec  dubium  quin  Iudex  debeat 
iubere ,  vt  mutuo  congrediantur  vaffallo  intérim  in- 
rerquiefeente  Sc  fpedtatore  alienae  t  ugnae,  cuius  exitii 
ipfe  vidtori  ceflurus  fit  vaffallus.  Hic  inter  fe  commiffi 

1  de  qualitatibus  ambigunt,  veluti  adione  ea  quam  in 
accufatore  deligendo  veteres  olimdiuinationem  vo¬ 
cabunt.  Quid  hic  Iudex  faciat  in  conftituendo  adere 
aut  reo,  nam  cùm  alter  euoeatus  ab  vaffallo  lire  fufei- 
pir,  iam  cœptam  aduerfus  vaflallum  haud  dubii  reus 
eft,fi  ambos  cùm  vaflallum  vterque  vrgeret,  congredi 
Iudex  iuflcrir:  hæc  dubitatio  3  quia  neuter  alterum  fe¬ 
rit, fed  vterque  tertium.  Hic  quidem  fi  Iudex  ex  libel¬ 
lo  kiifirit  vtrumque  inftrumcnta  Sc  documenta  vaf- 
falitij  edere ,  fortaife  ex  his  deprehendet ,  vnde  quali¬ 
tates  formet.  N  am  fi  alterum  in  pofleflione  reperiac 

2  per  vltimam  inueftituram,aut  recognitionem,  aut  alia 
documenta  pro  eo  ,  per  modum  prouifionis  pronun- 
ciabir,<k  in  pofleflione  vaflàllagij  relinquetjSin  æquà- 
lia  omnia  fint ,  hoc  cafu  iuris  tibi  rcgula.l.inter  litiga¬ 
res.  D.  de  iudic.  Inter  litigantes  (inquit)  res  aliter  cont 
ùenire  non  poteft,  quàm  fi  alter  adoris,  alter  rei  par¬ 
tibus  fungatur.  &c.  quod  fi  aliter  conucnire  nequit, 
res  forti  committenda  eft. 

Glossa  2. 

i  Fajfattm  antequam  in  itu  vocetur prœuenire poteft. 

t  ySCn  ^affallw poft  conteftationem  nominare poftit  domi· 

num  àgarend. 

3  Culpa  ahnegationis poteft  purgari  &c. 

b  Eft  tiré.  ]  Hoc  eft, cùm  in  ins  vocatur  fuper  agnitione 
fcudi  certa  Sc  determinata,  fur  1'obeyffance  cr  renente, dé 
eo  conqueri  oportet  j  fed  &  vaffallus  preuenire  cos 
poteft ,  fi  icit  cos  controuertere  de  eo  velle,  aut  litem 
moucre,  fi  extra  iudicium  iablantes  vaflalitium  refei- 
uit,  vel  fubinde  de  co  multantes,  nec  ehi m  litem  tene¬ 
tur  cxpectare,  quod  &  Molin.  dixitd.§. 42.1111111.:. Sed 
etfi  oppofuerit  audorc  licem  fufeipiente ,  ipfem  lite 
non  manebit. 

Sed  quod  hk  dicit  tiré,  an  intelligimus  etiam  per 
conceftationem,an  etiam  poft  eam  admittimus  vaflal- 
him  Dominum  nominantem  in  iudicio,  at,  vt  dicunt. 
Dominum  clamantem  in  garendum.  Molin.  admitti 
putat,  d.  §.  42.  q.3.  etiam  lire  contcftata,  fi  nil  interfit 
agentis.Quod  fi  forfan  vaffallus  agentem  abfolutc  ab- 
negaueiit ,  &  ex.eo  Dominus  commilfum  pcterccœ- 
peritj  hk  Molin.  non  putat  admittendum  veluti  iure 
quaefito.  Ego  admittendum  putavt  reuocata  rameri 
abnegatione,  «Sciolntis  expenfis,  quia  ex  abnegatione 
feudum  non  aliter  committi  conueniat,  quam  fi  con¬ 
tumaciter  ,  vfque  ad  fententiam  in  ea  vaffallus  perfti- 
ftcrit.  Cæterum  ante  eam  culpam  pocnitenria  purgari 
admitro  propter  grande  commifli  periculum,  Sc  cele¬ 
rem  farisfadionem.  Ideoque  &  reuocata  negatione 
adraittédum  vaflallum  ad  huius  Articuli  beneficium, 
nonobftante  eo  quod  Molinæus  icribit.  §.  30.  quæft. 

4.  refufis  expenfls.  Et  notandum  eft  hic  Confuetudi- 
nem  prçfupponere  Dominos  viam  a&iohis  elegire,&: 
proceflumcfleperadlionein ,  &non  per  viam  pre- 
nenfionis,  intérque  multum  'intereft  propter  diuerfos 
efteclus,  de  quibus  nos  infra,  Sc  Molin.  §.  31.  in  prin- 


475  Des  Plegements&  Attentats,  Art.  C  XII.  47<5 


^Vend^ûent.]  Vtfubieûum,  non  vtferuumvtiliven- 
dicatione  in  libero  homine.  .  .  _ 

«  Pour  ration  de  mefme  chofe.]  Nam  fi  ratione  plurium, 
hic  Articulas  locum  non  haberet,vc  nccciuc  ratio. 

il  fe  peut  piéger.  1  i  onfilij  eft, nam  &  citra  plegiamen- 
tum  ex  libello  poteft  vtrumque  vedicantem  in  ms  vo- 
care,&  confignatis  debitis,  &  obfequio  apud  Iudicem 
profcffo  petere,vtiudicio,& liti  eximatur. 

1  d  Cour  suzeraine.]  Siue  ea  regalis ,  iiuc  alterius  cuiul- 
uis  Domini.  Superior  autem  intelligitur  vaffalli ,  qui 
vendicatur:  Quemuis  autem  fuperiorem  redè  accipit 

Molinxus.§.  4Z.  num.  4.  &  9. 

c  /t ce  qu  il  demeure  en fouffiance.]  alij  r^/iVOCant,  ahj 
decore  alij  fouffrance.  vetus pot,  hoc  eft  <ni>cemv\Uli  &  litis 
certationem:  dimittitur  enim  iudi  cio  fada  prouifio- 
nali  adiudicationc  fruitionis ,  fit  prxhenfio  erat  fa<St3, 
quæ  finito  iudicio  redintegrabitur  pro  iuribus  debitis 
ante  præhenfionem, fi  prçlicndens  obtineat  in lite,fin 
fuccumbat,  fiet  plena  manus  leuatio  cum  reftitutione 
fru&uum  &  expenfis. 

*  Ent'e  les  deux  Seigneurs.]  qui  inter  fc  litigare  cogen¬ 
tur,  &:  conteftari,  vartallo  intérim  fecurè  certamen 
de  fua  iubie&ionc  fpedante ,  non  minus  quàm  olim 
Hclena  de  Pergamis  duellum  Menelai  &  Paridis  μοη- 
•  i n  WnmfTiim  ait  .  dc  ic  ioc&arc 


IlOC  VI  115  CAllIlrtlUX^twu.  Xiwii  v  uimvm  v**vvvuui  piZEltat 

etiam  quàm  illa  contignatio,  quàm  in  cafuvidoriæ 
vaffallus  tenebitur  homagium  &  fidelitatem  facere, & 
debita  foluere  vi&ori, quod  etiam  repromiflionis  ver¬ 
ba  continent,  fcd  hoc  iolum  confequitur  per  hanc  re-  ' 
promilTionem,  quod  liti  eximitur,  &  nullam  hîc  præ¬ 
henfionem  interuenirtè  prxfupponit.  Itaque  qui  vo- z 
let  plenam  liberationem  &  manus  leuationem  nullo 
tempore  reuocabilem  confequi ,  &  feudo  recipi ,  & 
inueftiri,  præfenti  dic  confignabit,  quæ  ante  diximus, 
&  fidelitatem  præftabitludici,  vtin  retra&u  qui  fru- 
dus  volunt  confequi  rei  retrahendae  ex  illo  iure,  qui 
minus,  id  eft,  ratum  lite  &:  iudicio  dimitti  faciet, quod 
B  hic  dicirfimplici  repromirtionerefFedus  enim  diuerfç 
fatisfadionis,vt  plcnx  &  plenioris,  diuerfi  cife  debet, 
&  hoc  cafu  contignatio  iurium  pro  folutione  eft  re- 
promirtio,non  eft  fatisfadio,  ideo  fufpenfionem  tan¬ 
tum  profccutionis  in  cafu  dubio  operatur.  In  cafu  du¬ 
bio  diximus,  quoniam  fi  certus  effet,  omnino  ei  parc- 
dum  effet  qui  certus  eflet,  &pofteum,  ei  quiinpof- 
fertione  eft  vafTallagij  cr  detobeyffance.  Molin.§.4i.nu. 
îy.Quod  fi  ante  luem  vaffallus  eum  agnouit,&  fuper- 
uenit alius  debebit  prior vaffallum  defendere,  &  in¬ 
demnem  reddere  quod  ille  ait,  d.§.  4 2.  nu.18.  &  §.44, 
quæft.  9. 

K  Qui  obtiendra.]  diffinitiuement  c 


‘aridis  μονο-  h  Qui  obtiendra.]  diffinitiuement  CT  fans  appel.]  Scdetiî 
fe  fpedare  prouifionem  alter  obtinuerit ,  prouifionaliter  valfal- 
eccruos  de  C  lus  agnofcerevidorem,reuocabiliter  tamen  debebit, 


udyoy,  vt  Euftathius  in  Homerum  ait ,  de  «  4^^  - - - 

fiebat,  veluti  ceruxfub  ineundi  tempore  ceruos  de  lus  agnofeere  vidorem. 
fc  arietantes  folent  afpiccre,  ipfx  prxmio  vidons  cef-  quod  Mol.notat.d.§.4z.  nu.17. 
furx. 


Glossa  j. 

IM  municipale  pendente  lite  inter  duos  dominos  exigit 
tantum  a  vafjallo  repromifionem  fidelitatis  CT  c · 
Vaffallus  tamen  ad  plenam  liberationem  rette  configni  - 
bit  omnia  debita  feudaha  (T  c. 


Glossa  4. 

V  affati  tu  hoc  art.  obtinet  tantism  prouifionalem  maw 
exemptionem. 

Quia  potef  incidere  in  prxhcnfiontm  pro  anteriori  tem¬ 
pore  CV  f· 


ε  Pardeuatit  le  Juge.  ]  qui  idem  ordinarius  eft  cap.i  .  de 

leg.Cour.  &  fuperior  vaffalli,  qui  petitur,  fin  Rex  ipte 
in  lite  fit,  ludie  es  eius  iudicant ,  &  per  manum ,  quod 
in  foro  dicere  folent  (tuutrame ,  recipiunt  facramétum 
&  fponfiones  vaffalli  prxtenfi,  quiadus  fupremum 
Imperium  & fubiedionem  potius  refpicit  hoccafu, 
quàm  feudum  pendente  lite,  quia  nullus  eft  fuperior,  j 

qui  adiri  pollit.  Sed  hoc  Franci  non  fatis  effe  putant 
ad  plenam  manus  leuationem ,  mfi  etiam  debita  fcu- 
dalia  confignet ,  &r  profeffionis  fcudalis  inftrumétum 
la  tenue  ,  &  in  manibus  Iudicis  prxftct  fidelitatem  & 
homagium, qux  omnia  re  vera  ncceffaria  funt  ad  libe¬ 
rationem,  quæcùm  funt  prxftita ,  ita  liberatur  vaffal- 
lus,  vt  quandocumque  veniente  adore,  aut  reo  nil 
amplius  prxftare ,  nec  inueftituram  renouare  tenea¬ 
tur,  quod  Mol.  fenfit.  d.  Art.  41.  nu.  10.  ab  nu.16.  & 
18.  neque  verbalem  oblationem  iurium  vrilium  fuffi- 
cere  putat  etiam  cum  fatifdatione ,  quia  cum  vaffallus 
velit  fibi  rcaliter,  &  de  fado  repleri  renouationem,  & 
manus  leuationem  fieri, ipfe  etiam  realitcr  implere  de¬ 
beat  ex  parte  fua  ea  ,  qux  ad  id  debentur  rcipediue, 
itaut  rachaptum  quoque  confignarc  debeat.  Hxc 
Molinxi  fententia,  vt  iure  Parifienfi  valeat ,  ifto  obti- 
i  nere  non  poteft,  quiaConfuetudo  ,  nil  amplius  exigit 
quàm  repromiilionem  prçftandx  fidelitatis  vidori,ad 


Article 


‘  tîe  fera  iufticic.]  Nec  ratione  perfonx ,  nec  ratione 
fcudi,  quia  cum  conceflio ,  &caufa  immediata  debi¬ 
torum  &  obfequiorum  incontroucrfiaiit,  omnino 
priufquam  dc  caufa  debiti  &  qualitate  pcrfonçperen* 
tis,  &  iure  eius  quxri,  quàm  de  ipfo  debito  :  Ei: enim 
id  antecedens  neceffarium.  Ergo  nec  vadimonio,nec 
Curiae  talis  Domini  apparere  vaffallus  cogetur  :  atque 
hic  tantum  finis,  &  effectus  eft  fimplicis  repromiffio- 
nis,  qualem  hic  textus  exigit ,  per  quàm  non  plenam 
manus  leuationem, fcd  tantum  prouifionalem  manus 
exemptionem  obtinet  ad  finem  fruendi.  Inter  qu£ 
multum  intereft ,  quod  Molinxus  vbiquenotat.  d. §. 
31.  &  42.  Sed  lite  dccifa,  fiprxhenfioprxfupponatui', 
recidet  in  prçhcnfionem  pro  anteriori  tempore/icel- 
iauit  in  petenda  inueftitura,  cxArt  ,23.  licet  penden¬ 
tis  litis  nullos  debeat, quialitifpcndcntia  impedit  tem¬ 
pus  currere·,  de  quo  loci  fint  a,  ud  Tiraq.  in  retrait, 
glof.io.  num.38.  §1.  ab  eo  quidem  tempore  quo  pen¬ 
dere  incœpitrergo  lite  inter  duos  cœpta,in  ea  non  ma- 
nebit, etiam  fi  ipfe  oppofitionem  formailct.  §.  41· ni1· 
5.  fed  fecuta  fententia  recidet  in  præhenfionem  hoc 
quidem  cafu·,  nifi  confignatio  facta  fit. 

De  reftitutione  frudtuum  fuperueniente  poft  pr«- 
henfionem  competitore,  à  quo  tempore  faciendam 
vaflallojMolin.  d.§.42.quxft.4. 


C  X  I  I  I. 


N  fepeutpleger*  en  cas  de  premciTe ,  b  auparauant  que  Iacquereur  foic 
g  approprié/  Et  en  ladiôte  inftance  de  plegement,  pourra  le  plcgeur  eliger, 
&  prendre  conclufions  pour  auoir  la  choie,  qui  gic  enrecraiôlparpremeiTe. 


4/7  Des Flegeniens& Attentats, Art. CXIIII.  478 


POtefi mouen  qmnL  Îxfi  poffcfîwnti 1  in  εφ gcniihûo  feu  titre b  ànttquim 
emptor  dominium fbi  djfemtrit  %  &  in  diSa  injhmh  plegkmcniiipotenT^^arm  * 
βκ  h  qui  poffcffiom  l>ioL'tœ  q&treUm  monet  „  eligere  &  accipere  cmdiifioms dd  rem  ha- 
bmddm ,  quae  φ  m  runichi  gentilitio. 

Mit  Λτΐ'κ;ύΜβψφ«1  ψ  êtmfit  de illÀabittliÜ ,  $IW  tum  di(0  ,  mterrtdipttfcdieno  Canîr*$Î H  txfàr*- 

Bm  anfi. 


GlCiSSA  1. 

’  En  m  ir  Sed  Se  generaliter  fnh  v ttUi  > ftar 

Ifi  iJrt/f.r  £r  mrffni t]tt' il  didtiir*,  modoinip  aJinü  ΛιΓαο 
ad  ic  tractu m  lubisd  ith  r  »  Se  conteftario  f kr  >  i 1  φ13 
inccrruprto  non  Ëc  idueiibs  ticulo  poffidentoh,  iplûd 
nos  fiisc  'fumus  perfecuri  in  npprùprirnejidï,  Are.ïfji.· 
verh,  J-'jj  nj  a  inlrrrUffteit,  Λ  li  ü  qui  ορρού  do  expirât* 
ik  appropnmtJinun  rimlcfcit* 


A  b  Jfap.tr enent.]  Nam  potlapproprimcntiirn  tiuMrt  iu- 
pereft  uCHoqmnid  appropriât  dttrtHt cr  rtiatrt  tout, 
ni  fi  ihCirfu  Art.  167* 

ς  Et  en  Udtiïe  tnïhnce.  ]  Hoc  îgiciir  amplias  habit 
plêgia  mtntnm .  qüim  onpoitui  0 .  c&r  Ι'ψρβποη  fsm^ 
pltnïUge  ntn  defty  T  \d  rft  ,  per  caiti  rtiinodari  fieiiue 
qmdqnitn  fibi  petit ,  féd  adiio  iubi ungenda  L-ft,  quod 
lue  in  piegiamcnto  plus  eft*  quîapetïdreÏraâtfs  pe¬ 
titur- 


Article  CXIIIL 

N  s  ne  peur  venir  par  voye  de  p  legem  eut  contre  Mioir  du  defunit  ί. 
h  en  drcuïïc  ligne,  en  luy  c  empefetanr  Ia  fiiifînede  Miericage/  Îr  ce  c 
nvefl  du  fiicfcdicduy  heritier,  c  parce  qu'en  ligne  directe  le  mort  faî- 
fic  le  vif. 

x  tOjî  'ponftvid pttjjjuém&iti  Ittniri  contrd  defimSÎi  hœrtdein b in  fonea  rt&&>  impediendo 
d-  ^  cum  4  nefojîtdcdt  hereditatem  4  mf  def*è%  ipfîtiv  harédis  c  quia  m  réel  a  lineet  tJdus 
fl#  tiw  h  ares  ejh&  wntinu*tiont  domini j  protinus  harediidtcm  adipijett. 


Glosé; a  i* 
ï  Le mott  laifit  k vit 

z  fÎJiTft  ifi  dsreitt  Une*  yitfifhlrigitUT  ifi  f)$rjfiTU>. 

;  ij  :.i  ri  in  iüllate h  nf  j  . 

i 1  PrÆfuppüntfJtiiIa  hk  vulgartlTimi 

lucis  Conüicro dinar :j  reguJa^  b  mm  fufa U  vif]  d c qua 
lise  Sc  Arc-joÿ.iSj  yq.Cum  igicur  hircs  omm  «ipçclti 
Cuit  ms  lie  bcneücio  &  iraosfiihone  Confuetudims, 
dequofuia  iil  cradwio  Tîraq.  libvllq.jn  id  ÉiiipiQ^ 
içivr Întcrcîiüds  poLklforiis  omnibus·  ç^pt-riri  püifïtH 
vc  parti:*-  déclar.i.  &  f’cqncm  .l]  uod  ïn.  fab.  quoque 
diiiiL/.ciiincndjv  Iuihc.de  itsierd,  Ho^l·.  dectCffi.  & 

x  lyt.Ncmo  admitetndus  eft  ?.d  impedienda  liane  îfânT- 
fuiioncui .  quam  i  pi  u  m  lu  s  facit  in  quali  Cacem  hæie- 
dis ,  vc  qualem  qn-ititaniqiic  defunüus  habuic  CLilem 
r.m  [  .inique,  6ï  e  and  em.  Non  tamen  aliam  haeres  non 
habeat,  itavtfi  litigtolam  habuirautviciofam,  non 
aliam hîerés habere  dici  poilic,  ii  ex  caco  non  haberer, 
nccharres  kibcbir,fi  habiicrat ,  Sc  mcuris  tepore  ami- 
ferae ,  aut  t rzd idecat ,  lui-L  ts  traditam  &  artmTam  non 
magis  habebs  e  quam  drfuuitus,  fed  ad  eam  recupe- 
rmJatu  eadem  inttfdiib  compecenc  qu;c  dtfunào, 
Aflliit.  lib.rruk i$  n-4.  Paulus  Pacif  confer,  lib-  n 


Hæc  srcra  funt  non  io lum  relpcitu  estraneorum ,  ied 
Se cohasrediiin.  d. Ar.  fij.  H^evcluti  iubrogaiio  eit 
Ieg;klis  iiipdllcJlono,  hccc  liiiadi,  &rcales  udus  dc- 
fideret  reguUriicr.  fcd  bsc  ConL  mrtt  poceflas  eiVji  r 
tninilkno  fuo  idem  kciar 

G  i  ü  a  s  Λ  î* 

U  Endnifit  /rgrir.  ]  in  colatirali  fccuandumquod  ha*  5 
betur  .Ari,  jLt,  Se  fed  tamen  hic  quoque  tali  uin 
hmredtim  atldoo.es  procedere  adurribi  Attaneos  om¬ 
nes  docendo  de  proximo fiicccdendj  lk  tarurumis  gra¬ 
du,  qumiila  diipoiitio  Are.  511.  SejCy  foios  Domi- 
.  nds’tfÎpidt ,  nec  extraneis  danda  eft  nuti  magis  quini 
1  ea,  ru  uon-riDdieaili  mortem  defunih,  vrtdc  bætcs  el¬ 
fe  non  poccs ,  qua;  iblum  iîfco  dacdt ,  vi  diximus. 
An.  jii. 

c  l*  'jkifmtdtihmtttt]  Qilabs  quam AqueindefLinâio 
ftiic:  nam  fi  noii  habuit,  ml  liîc  hxre.s inumÎt ,  quod 
hmm  dicere  poils  t,  ftec  racione  iuris,  nec  ratione  pof- 
fciHoiib. 

1  St  ff  ϋ'ίβαίι  du  fàjii  q  s;  fûdjui  ipfc  ha  ces  de  eocaimtc- 
Jiic  1  contraxit,  ptonnfic ,  vede  fuù  faüo  tcnefi  cum 
oporteat. 

J7 arce ligne dmÛf,  ’  Congruit  Arc, jro^·  cumquo 
hunc  compingi  oportebat,  Sc  vnum  hed- 


Article  CXV. 

^  ^  L  V  V  qui  a  poiTeiIioii  &  fai  fine  par  au  &  iour  ne  doic  eftre  empefehe  fui 
fdfaifineJjianseflrc appelé  en  ingement,1*  loir  pour  Jcbulc  ^  d  hommage 
ou  aucre  caufe. 


479  Des  Flegemens&  Attentats,  Art.  C  XV.  480 

T  s  mi  poilMonem  habet  per  annum  &  item  non  debet  tmpeitn  infiapojfiffione*  mfi 
\mut  iniJïkio  docetur,  h fine  fit  ob  homagium  non  prœjhtum,  fiuejb  altam  caufam. 


Glossa 


Pofefio  Auouri j/oteÎl  interdiffisfed  &  diltomk 


1  a  S  Ans  tflre  Appelé  en  ingement.]  Neque  emm  fequitUT 
aliquis  fuper  pollbifione  de  lado  inqmecan  neqtut, 
aut  vero  interdifto  poiTciTorio  conuenm:  crgonihil 
de  poilcllionc  cum  co  agi  poteft.  Nam  &  a&ioncs  ad 
adipifeendam  polïèlfionem,  &  interdira  competunt, 

Sc  vendicationes  manente  quidem  poilellione  apud 
detinentem  ,  qui  idem  in  iudicium  vocatus  cedere 
pollelfione  quandoque  cogetur  iuftis  aûionibus  eui- 
<ftu  sSc  ordine  iuris  lcriuto.  B 

Glossa  2. 

) 

I  Dominas  ροβ  Annum  afltone  experitur  aduerfus  '>**/" 
Jaiïum. 

i  ■  rtitur  tamtn  Vu  ρκΐκηβοηΰ  cr'r. 

I  b  Soit  pour  def dut  d’h  omm  Age.]  Congruit  Art.  ;î4- Fran¬ 
corum  praxis  eft,  6c  receptus  ftylus,  vt  Dominus  Un- 
gare  cum  vaiTallo  non  cogatur,  nili  manu  plena,  vt 


tenua  eorum, 

poilidetis ,  experiri  polle  aducrlus  Dominum ,  quod 
Molin.  dillcrit  d.  §.i.glof.4.  quæft.  $.  &  contrarium 

rdoluit.$.42.num.n.eius  quodprion  loco  dixir.nam 
fuie  in  fidem  receptus ,  fuie  ante  realiter&  de  fafto 
poliederit,interdi61:o,Vti  polfidetis^tetur,  k  quouis 
alio  recuperatorio  ex  hoc  Articulo,&  illo  }34.nonob- 
liante  eo  quod  dicit  Molinarus ,  /.1.  glofi  4*  quadi,  j. 
Boer,  decif.yy.  Innoc.Holii. Abbas  Soc.cap.  vit.  ext. 
quid  mitt.  cau.Iafon.l.fi  quando .  Co.  vnde  vi.  vbidi- 
cunt  remedium  di&æ  l.fi  quando.  &  didi  cap.vlt.dari 
contra  dominum  in  cafu  violentiae  ÔC  rapinae. 


loqui  folent.  de  qua  Molin.  §.  42.  in  prine,  k  §.31.  in 

prine.  Sed  hoc  quod  hic  difpomt.  Confuetudo  p0(l 
annum  adeptæ  à  vallàllo  poilefiionis  non  admittit, fed 
adionibus  experiundum.  d.§.  344·  quo  cafu  fallit  illa 
regula, quia  pedente  adione  nil  mouendum ,  fedvaf- 
faUus  in  polfcifione  elfe  debet ,  quod  illic  ait  A  reilè, 
obtinet  tamen  præhenfionis  via  in  caiu  Ordinat.anni  1 
1563  per  quam  Dominus  pro  iuribus  debitis  ex  trien- 
nio  praeterito,  poteft  vti  via  præhenfionis, qua:  limita¬ 
tio  cft  ad  huc  Articulum.  Sed  nos  in  eo  Art.  plura, qui 
cum  hoc  compingi  debuin  Itaque  non  vtimurfen- 
ccmia  eorum,  qui  non  putat  vall^llum  intcrdiôio  V ti 
periri  polie  a 


TITVLVS 


T  I  T  V  L  V  S  Q  V  I  N  T  V  S, 

DE  M  A  N  V  S  INJECTIONE, 

ET  O  B  S  I  D  I  B  V  S, 


TILTRE  C  I N  QV1  E  ME, 
Des  rrefis  &  O  fl  âge  s  y 

AD  RVBRICAM. 


i  ZJrreflum  quid ,  dr  nomen  eius . 

2,  x^yirreftorum  multi  fines  dr  3. 4.  J.  6.7, 
3  Kyirrefturn  in  perfonam. 


4  Arreftum  in  Rem. 

8  Per  arrefta  res  tantum  fiftitur  in  eadem  eau  fa. t 

nec  agitur. 


\  æc  Rubrica  copræhendi  potuit fub  priorc,  vt  quæ  annexam  mixtâmque  habeat  ma¬ 
ceriam.  Eftautc  Areftü  veterum  Iurifconfultorü  manus  iniedio, quod  verbum  anti¬ 
qui  iurisScruius  Gramaticus  dicit  elfe,  cü  nSexpedataaudoritateludicis  aliquis  ro 
fibi  vendicat,&:  pofterius  exeo  Budæus  notauit.  Id  verbum  ferè  in  feruis  vfurpant,cùm  con¬ 
tra  legem  profticuuntur,  aut  ita  veniere,  vt  exportentur  recepta  manus  iniediohe.l.i.  &:  2.C* 
fi  féru,  exporc*  ven.  1.  citius.  D.dc  i'eru.export.  quod  alibi  abducere  dixit^  alius.  Fuit  &:  veteri 
Athenienfium  lege  fua  creditoribus  \πα.γύγ»  de  perfonis debitorum  nifi foluerent.quam  inie- 
dionis  formulam, cur  Molinæus  maluerit  impedimentum  appellare  non  video,  veluti  nomi¬ 
ne  rem  iudicante  deftitucus  ,cùm  impedimentum  indefinitum  nomen  lit  cuiufcunque  obic- 
di  oppofiti  adui,  fiue  à  lege  fiue  ab  homine  fiue  ab  natura, fiue  fadi  fiue  iuris  nô  fpecialis  ali¬ 
cuius  iudicialisformulæ,aut  interdidi  fignificatiuum.  Quod  fi  præhcnlioncm  quoque  fi- 
gnificat, non  fuit,  cur  &  non  arreftum  quoque  fignificare  exiftimare  deberet, cùm  vtrumque 

*  exprimante  fiinteripfa  inter  fe  præhenfio  te  Arreftum  differat.  Porro  omnium  Arreftorum 
non  vnuseft  finis:  namqueaucinrem,  aut  in  perfonam  intenduntur  ad  fimilitudincm  ferè 

3  interdidorum  de  exhibendo.  In  perfonam,  ciim  Iudex aliquem  ex  certa  quapiam  caufa  po- 
ftulante  parte  loco  excedere  vetat  :hocneque  Apparitor,  neque  priuatus  litio-ator  intende¬ 
rit,  finon  te  Iudex  audor  fuit,  nili  quidem  delinquente  in  flagrante  crimine  reperto,  autfu- 

4  gam  adornante, huius  exempla  funtArc.  103.  fupra&Arr.zop.infra^  alibi.  In  rem  pluribus 
de  caufis  etiam  Iudice  non  decernente,  cùm  quis  proponit  debitorem  foluendo  non  elle,  at¬ 
que  ideo  nomina  cius  perfequi  incendit,  atque  intérim  metuit  ne  foluat  creditori  fuo  qiude- 
bitor  eft  agentis ,  in  terminis  Art.  116 .  infra:  nam  ex  eo  quod  fuga  metuatur, quæ  inter  vete¬ 
rum  caufas  fuit  l.ait  præcor.$ .  fi  debitorem.  D.  quæ  in  fraud.cred.pridem  abierat  ex  vfu  quia 
mliantcconlenfu  obligatos  non  erat  receptum  nedi,nunccùm  ordina. Molin.aliudiit  ftatu- 

5 Vfum  P°Cer,1C· ^rreftl  fi”ls  alius  e^cùm  res  meruitur  mutari,  interner ti,  inter- 
f  hA  1,  C°n  ari·5  C01^  UI^1’  ^c|fi^icfaciesvfl°  modo  mutari,  &  probationi  aut  reftitutioni 
U,  uc‘ 111  tcrm,nis·  di ren^  ad.&  Art.  152.  te  cum  exhibitio  neceflaria  eft  teftatio- 

6  mbus.  Alius  item, cum  delcnbi,  quod  certificari  dicunt, frudus  rei  licigiofæ  petuntur, vt  inde 
teftationes  flant  ad  reftitutionem  ,  quia  etiam  prohibita  fequeftratione,  certificatio  ad  cum 
finem  peti  poteft  quod Bart.  &  Salyc.  notant,  l.i.  C.dc  fequeft.  prohib.  Angel.l.Impratorcs. 
S.vlt  .  D  de  appellat.  Bald.  c.i.  ext.  de  fcqueft.pofr.&  frud.  Bartîl.i.  §.  vit.  D.  de  vent,  in  pofT. 

7  mitt.  c  te  cum  manceps  uedigalium  in  tranlitu  depræhendi  merces  vcdigali  obnoxias  nc- 
gante  e  itum  vecto re,aut  cum  commiflum  petitur,  arrefti  vfuseftdiis  ferè  de  caufis  arrefta* 

nunuumimedionçs  vfurpantur.  Cæterum  per  arreftum  nil  aliud  intenditur,  quam  vt  res 

X 


A.  R.  T  l  Ph 
VlEtlUï· 
N  ov  au 
sr 


483  Des Arrefts & Oftages ]  Art. CXV I.  4r4 

m  c^dem  .cfiuia  iÎftaXLir.ÎLUcpctauirip  fagine  ex  cati  fa  debiti  a[iafant  mdicaci  haftenui,  vtaijc 
dqîûiiaror  aui  dderibacur  s  eau  cio  prxtlcwt:  nam  dan  hcrint  quidquam  per  arccftunt 
ï,on  pçiicur,  fi  quilstifftint ,  Àtfefl  né  lige  m»  ,  iMre  exhibita  aucdcpofiEaafluonibus.terc- 
gu  lait  b  us  pco  fixation  ï  bu  ti  de  re  e  El  agendum  :  ha:  e  in  genere,  extern  in  Arct  culii  ex  jggfe, 
tla  materia. 


Article  CXV  Γ¬ 
Ι' aucun  Seigneur  prend  ou 11  Îàifiil  aucune  cîiofc  indeuemeru  & 
fnns  rnïion,,  1  il  doit  dire  nrrefte  par  rufticc,  Êclnydoit  eftre  bjfiW 
lé  -  bref  terme'"  pour  prouuer  de  vérifier, e  que  iuikment  il  n  appré¬ 
hendé  Jj  la  choie,  dot  cil·  queftioD:  Et  fi  audit  ternie  il  ne  peut  mon- 
flrer  promptement, S:  Îans autre dehy quilait 1  pout bonne  & 
iufte  caufe, Ul  h  partie  aduerfe  fera r  refaihej  &  lu  y  eondemné  aux  dcfpcns/  dom¬ 
mages,,  &  imcrcftsdü  Ia  parde p  &  en  fa  me  ride  de  la  Cour.  1  Ec  ne  fera  tenu  celuy, 
qui  a  elle  deilâiil  &:  depo  il ede,  obéir  à  fon  Seigneur»  iniques  a  ce  qu'il  air  ciïéid- 

(4$. 

'  çf  alitatis  Domui:·!*  Acàjiit b  ant  mAnum  ïmtitm  rem  aliqu&nmntrafts&aqum^ 
^fin t*  ηιήϋΆΐ  > 1  debet  retineri  à  Jufiitii  L‘  φ  diLtfw  lirais  u.  débet  âàft h  adprokmdiid^ 
fjmdnm  prxhndit h  nmde^uxàgitttr.  Brfillo  ipfi  3  profit  uto  terminé  fier  diUi^mmi 
k  ftnm  alia  tlihtione  mm  probet  fi  id  hnfcijje^ 131  vfjfalltt-s  "  infojfifmm  refit  netur ,  & 
JD  ominus  condemnabit itr  tn  cxpcnf.i  Λ  a  aftmatiimcmque  Ittis  dependet  'vajjalio Ji  mutciél· 
ψ4€  à  in  vtîlïti  i  t  ·.  m  fîfd  infigetur  : !£  Et  non  tentiimr  U  ψϊ  tkïtBüs fuit  de  fojjefimc ,  o!ft~ 
quitirn  pw :jhirc  Ùotfùno,  donec 'ffem  inpofejfomm  refiitutus* 


Clo sî a  t.  Λ 

I  F tuÀA  :'aVt  ftnndTU  fin  At mtntàÎu  φαίίβ+ι  non  rf  ftp, ^ 

rafAÀ  fUtri'Aiihefi*  finir  λ  Miim. 
l  a  Stjumtt  twçitfHr.]  Hinn  LiiiLLii  vim  fine  rapinam,  an  r 
quudeu mqi te inidTï mil  dl rd  i\ teine, fi» dhi m  in tdligi 
côucnicin  qualitate  Doiuiiu  feuiLili  î  ,  ne  île  e.trranas 
ftatuit  AiTÎCidiis&ajp.  Ttroraquccaflim  cômpariiLT.do, 
Dcuth m  cvcvîl.uk  i  codant  Artiet i lo  ,  Ac  rurlum  cùm 
du  quêtai» dominiez  ditenni  liant  Γτιΐηοί,  ditas  pra> 
ftqipDîtuunn  ccnitm  Domino;  cil  i:  enim  Iufticiani  vt 
loquuntur  ,  qn.-m^nn/r'Lidt-Jcn» ,  kmoirmn  &Ju- 
îtuniakin ,  Guiu&.vi  .HFtlbif"  ptïiÎîr  hiictusTv?liitiis  i 
non  tic  .’-.diis  pubL-za:  Jiuii  JiibEjiLtiÎ  icd.priLuriEpo- 
rim  pûtiftAds,  velim  in  rem  l\t«n  rariontr  denniitij  di- 
iiitb  retenn  agar. It^quc  polir  domincmii  qn.tuii  mît'- 
Ri,  Pe prjditiiiiort's  ÏHcîtî? pri uara auAoriucc  petit· 

&.  fnntli^rti  fisamotlent  Moluifcuslongn,  diipu.tano  - 
ne.  J-i.  glol.4· quæft.i.  licetouilmsDdtiirum  putet, 
fi  per  l'üücÎ'm  te  App.intores  Eci.it ,  ituod concludit 
ibidem  num.r^  &  itf  nim  qntdt.  i.pncb  rtlllcmem  di¬ 
ci  tdîûitms  priuari  pÆrimonialis  iutc  liomantaliü  ic 
non  iiirildidlionili.ji  *  tk  in  poildïjoucm  vtlnn  reni 
propriam  ire  née  rein  debere  poni,  vt  ait ,  nd  itumim 
I  lift  1 1 1  a·  fed  Domini ,  q;i  ud  i  bülem  pe  l  ptlair.  pradi’ 
'cari  dicit  d,  qn  ,vR  M 1  u  m,  t  C  error  e  il  l  argui  r  po-  ' 

ttmaîkciiiLm .  &  ηπΓιιιττηΐ33ΐ{ί.ΐ.  ntitn.  tÿ*  &itcitmi. 

τι.  n uclî.  t7rh  glofii.  it-d  lue  idem  M nlinoctis  dcfirliLLc, 
ae  es  diiTive^ro  cùtrariimijdHÏndjt  +  tl·  f’uit  priori^  in- 
dicifiticimone  défendu  Domino  [nnitnn  non  licere, 
Ed  |'t r  ludiepiLi  ev  per  Apparitores  iblemni  rrtu  fa- 
ciendum  ,  niij  CtiLiiueuidu  ec>nEr.rmun  dkter,  $;ji. 
pl  u  i .  1 .  nuiît.T 7 ,  Ai'  .  A  ut  i(TSÎ  k1  f  ;n  |  ju.i  ab  ic  Faitus  cft 
Moliuicus  j  ï«i  iididu  le  put  at  in  rebus,  quod  non  vi¬ 


dit  in  Inriididione  hac  odHiinaatLi  ,<.V  dii  cernenda  i 
eomtimoilijqLLie  ficiii  forma  iurb,^  fiiburirptabrn- 
fioiiem  oppoîkioiii  itidcin  contentio ix  Forma, Kgâ- 
lari.  N  o  s  qu  idem  v  fu  parrio  pri  orïm  i  1 1  abibadu  ,ici  I 
Rp;LraLun  à  ιυηΓιίιώιοιαιίι  nnnagiiolcnn  us^ec  vlUm 
J  lu  idiai  s-iin  .mt  dinnaa ualem  ftpsiiiermii  a  eontendola 
tic  mtifiiidiomJi  ,nec  n  cia^  ^uidgü.«n fç pataritu  nil 
abitnidé  non  tnt ped tn lui.  iis  mdentes  ΐΐ  repugnameSi 
pnthenbones  veru  ftndatcstjE  qtiàeuinqùe eauiîuiüD 
aiilcrviiupimnis  qtjam  cognu!  rendu,  ο·:1:  i  n  fornin.,  lu- 
rcJege  A:  conditione  reeipieiiilarurn  oppoiirionunt, 
ii  cauli  Jubile  iLinfdictiemaU  poreitaîe ,  &  iure  fbidii  I 
j  annexa  lunüidionis  ôc  cuinfcmlaot· ,  adep  vt  il  Dm-  i' 
nu  n  r  .  1 1  tr  1 1  di  cl  1  o  nem  η  o  ji  bïtbç.it ,  i  s  p roee.dcf  c  non  ' 

[tu  fl  et  per  priifienfiontm  dduèritis  repugnantes  :  sto- 
nique  ea  Molunt  i  primum  icriptis  aaJi  railla  diorrii- 
in.ds.v  puielbv;  h  fi  r:j.ct.i  -,  vius  quidem  eius  intllns, 
quod  ego  triginta  annorum  f- itis  loro  cckbti  randiu 
veefiitus  confirmare  poftuni, 

.Ctuttnt  p frtft  fiï fjo fitff  E:  pri;  êin  n  fe  Lidal:s  laid- 
diûioÊiLs. 

Gloîsa  l 
j  *j€rtr  Jljeirimïpirtàdw  ζ$*  na, 

z.  JjoYwni  φ  t reptili  mutuum  .rf  jtmt», 

4  in  tÆt^cnAtii  λ  rt>  fi  mAd  mmi  tr  thUu fit  in 

3  FtXAift.m  m  jtiMcnA  d  Aaitibiti. 

■'  U tfifi  * fjfrj irr <hijt  twArti((> unt- ]  Nimi ti m  Ide qifid cal  r  I 

acerbe  eonftituraiTi  dl  jn  DominosFnidonitn  3 
(.me  liie  liiipoJl  rio  obrin  ere  i  m  en  da  til ,  n  iJ  i  de  irm™-' 
fi." Slvt tic  ii;e\LLd.ibiJt  luiuria  Domini  probetur,  qLU: 
nn  1 3ί  1  i  uris  co  lore  adiun  b  can  polii  1 .  A I  ulta  (ape  ^ 
cuminr  Formulas  potius  adliomrm  ipeil.üiabuS, 

qua  m 


485  Des  Arrefts  &  Oilages ,  Art.  C  X  V I.  48 6 


quam  reram  fines  &c  vera  effeda  cuiufque  difpofitio-  . 
nis,quæ  actus  perturbent,  &inobfcraatione,aut  pa¬ 
rum  accuratè  fpedatç  fubtilitatis  infringunt  pleraque 
excidunt  etiam  cautis  &  confultis ,  quæ  adftridam 
trutinam,  &  iuris captiones refecalfe,  vtfummo iu- 
reita  fummainiuria  Futura  fit,  excidilfc  fyllaba,cau- 
fam  perdidi  ite  eft,  vt  quidam  volunt,  fed  aequos  ludi- 
ces  tales  latrocinantes  iyllabas  oportet  compefcere, 
&  rem  ad  bonum  &  æquum  redigere  ·,  habeant  ifta 
locum  inter  infenfos,quod  textus  ait,  1.  fi  id  quod.  §.fi 

2  quis.  D.dc  donat,  int.  vir.&  vxor.  Inter  Dominum  & 
vaffallum  habere  omnino  non  conuenit ,  inter  quos, 
vt  inter  bonos  bene  agi  oportet,  ex  facramen#«fc>n- 
cepta  formula  8c  mutuis  fponfionibus,  &  forma  fide¬ 
litatis.  Quod  vailàllus  habet,  beneficio  alterius  habet, 
fi  latius  re  fibi  obligata,  aut  potius  certo  quodam  re- 
jfpedu  fua  vfus  eft,  aut  ignofcendum,aut  æquo  animo 
ferendum ,  certe  depofita  acerbitate  animorum  repa- 

*  rari  &  reftitui  oportet ,  quæ  ferius  aGcidcre:  Erroris 

3  iftud  potius  fit, quam  offenfionis,  aut  affedatæ  inimi¬ 
citiae  :  Si  aliter  fit ,  iftud  fuerit ,  quod  Celfus  ait ,  prae¬ 
textu  rnris  ingrate  errare ,  redè  Molinam»  vbique  d. 
$.52. negat  ifta  errata  ad  viuum  relecanda,  nec  ficuti  in 
inftrumentis  garentigiæ  fie  exccutionuni  formulas,& 
didata  Magiftrorum  recini  oportet ,  quod  ille  ait  nu. 
io8.&  alibi  fæpe.  Fuerit  iftud  vaflallorum  contuma¬ 
ciam  alere  aduerfus  Dominos  fua  profequentes  &  fa- 
uere  indeuptis  ingratis:  Sicnafcentur  iniuriæ,  vnde 
iuranafei  debent ,  &  leges  ad  iniquum  trahetur  com¬ 
pendium  contra  Lmemineriut.  C.  vnde  vi.  &1  vit.  C. 

4  de  vfucap.  pro  empt.  Quare  in  talibus  fimplex  potius 
veritas ,  &  caufa  fpedanda ,  quam  formularum  feru- 
puloiii  anxietas.  Denique  fic  ftatuo ,  cum  veritas  om¬ 
nis  i  ubfiftit ,  &  fi  in  forma  exeeutionis  peccetur,  nuf- 
quam  huius  difpofitionis  rigorem  obtinere,nec  aliter 
quam  fi  mala  mens  &  dolus  proponitur  ,  &  voluntas 
nocendi  :  cum  &  vulgo  fit  traditu, quamuis  erroneam 
caufam  exeufare  à  dolo.  Dolus  eft  alienum  inuafifte 
fcientem,  fed  eum  cui  deberetur,  aut  qui  probabili  dc 
caufa,  deberi  fibi  putaret,  lapfum  exeeutionis  formu¬ 
la,  error  eft  &  qui  pendentibus  quoque  polfic  accide- 
rcjiaec  fit  extraordinarie  pledendus.  Error  iuris  etiam 
à  dolo  excufatglofJ.i.D.de  abig. 

i  Porro  verbum ,  indeuëment ,  tam  poteft  peccatum 
materiae ,  quam  formae  comprehendere ,  de  quo  nos 
Art.  33.  diximus.  Materiae  peccatum  eft,  cùm  id  à  Do¬ 
mino  petitur,  quod  non  debetur ,  cùm  falfa  caufa  eft 
decreti,  quia  fcilicet  praehenfio  fada  fitob  fidelitatem 
non  fadam  aut  homagi  um ,  aut  quia  praetenfa  debita 
foluta  funt.  I11  forma  cùm  iuris  ordine  non  feruato , 
proceflura  eft  ad  adualcm  cxccutionem  :  nam  proce¬ 
dere  iuris  ordine  non  feruata ,  eft  ius  alterius  auferre, 
quod  ait  Bald.c.i.  §.  iniuria.  tit.de  pac.inf.feder.  &  la¬ 
tius  hocipfo  fubiedo  Afflidus Conflit.  24.  lib.j.  & 
Conftit.  25. 

Glossa  3. 

I  Dominus  in  errore  iuris  crfatti  excuftrttr. 

c  Et  fans  raifin.  ]  Duplicata  vox ,  ôc  geminata  verba 
oftendunt  magnum  elle  peccatum  oportere,  vt  locus 
fiat  huic  difpofitioni  tam  afperæ ,  quod  nullo  praetex- 
tu  iuris  adu mbrari poftit  :  nam  qui  delidi  arguitur,  & 
furti  aut  rapinae,  li  ius  fibi  in  re  elfe  contendit,  iure 
etiam  ordinario  ad  ciuilem  examinationem  remitten¬ 
dus  eft.  1.  vit.  D.  de  abigeis.  &  1.  quod  cuitandi.  C.de 
condit,  ob  turp.  cauf.  &  1.  pratles.  C.  adleg.  Flau.  de 

i  plagiar.  Ita  &  Dominus,  qui  fibi  deberi  putauit  etiam 
ex  errore  iuris  excufatur  multomagis&fadi,  veluti 
Jiftgcntuus,  in  Conf.  But. 


fi  exemplo  vicinarum  Confuetudi*ium  quifquam  fi¬ 
bi  licere  putauit  prçhendere  poft  annum  à  die  non  pe- 
tit#inuèftitiiræ,  cùm  contra  ftatutum  fit  Articulo  fu- 
periore,  vel  pro  iuribus  non  liquidis,  vel  alia  caufa 
non  probabili ,  hæc  non  funt  ordinarie  nec  poenaliter 
exequenda,  nec  fe  Magiftratus  accommodare  debent 
vindicantibus  erratum  mala  mente,  cùm  fuumiint 
confecuti. 

Glossa  4. 

1  jftgor  art. iterum  noUtus. 

2  Et  mutandus  ordo feripturst. 

d  lldoiteflrearrefic.]  Acerbè,&  quod  negari  non  polfit  1 
param  confiderata  reciproca  qualitate  Domini  &  vaf- 
lalli,  Sc  beneficentia  eius  qui  impetitur ,  fi  dolus  non 
probetur.  Illud  etiam inciuilius hic,  quod  Domino 
vult  manus  infici  ad  fimplicem,  vt  dicunt ,  querelam, 
&  conqueftionem  valfalli ,  contra  omnes  iuris  regu¬ 
las  ,  idque  ante  datam  dilationem  ad  probandas  præ- 
henfioniscaufas,  quo  quidem  ordine  haec  feriptura 
locatur,cùm  contra  fieri  coueniat,  &  ante  dilationem 
dari ,  &  in  probatione  deficere  3  quam  manum  inijei, 
aut  Arrefto  fubiici,  hoc  eft  poena  præuenire  delidum: 
Sed  hoc  quis  facit?  Itaque  illo  Articulo  609.  haec  via 
Arrcfti  omifla  eft ,  Ergo  cùm  prius  fit  audiri,  quam 
coerceri,  vt  fontem  non  poteft ,  non  inciuilis  videri 
haec  difpofitio  :  quo  enim  Arreftum,  fi  caufæ  præhen- 
fionis  probentur.  Mutandus  itaque  eft  hic  ordo  feri-  z 
pturæ,  vt  prius  dilatio  detur ,  deinde  fi  in  probatione 
deficiat,  Arrefto  locus  fiat,hæcdemùm  difpofitio  pec¬ 
cat  contra  l.fi  bene.  D.de  vfur.  ne  fe  valfallus  præbeat 
acerbum  &  contumeliofum  exadorem  ,  fed  modera¬ 
tum  &  cum  efficacia  benignum  &cum  inflantia  hu¬ 
manum  :  Sed  iniquiùs  in  Dominum  ftatuiffe  eciâ  pro- 
>  bata  fpoliatione ,  quam  in  quamuis  extraneum  ratio 
non  patitur,  nec  iuris  difciplina,cùm  Art.  io9.infra  ni¬ 
hil  tale  in  fpoliatores  quofuis  ftatuerit,  cùm  Dominus 
ei  fi  ordine  non  faciat,  iure  tamen  Domini  faciat  &: 
beneficij  lege. 

c  Bref  terme?]  vt  omni  fpoliatori  dido  Art.  109.  &  Or¬ 
dina.  anni  1539. 

Glossa  5. 

1  Prahenpo  Ο1  λΒιο parib.  de  caufs  ~\erifcAnd<e  À  de  · 

mino. 

2  Pendente  lite  "V aJftUus  non  infringit  manum  domitu . 

3  Ccnfura  art.m  cafit  reciproco . 

f  Pourprouuer.]  Non  eft  dubium  hoc  cafu  præhcnfio- j 
ne  præfuppofita  &  oppofidone  formata  dominum 
Adoris  partes  fuftinere  debere ,  &  ex  Ordinationis 
forma  quæ  anno  1364.  publicata  eft  8.  Maij  Rhedon. 
&  ipfa  adus  natura  præhenfionis  caufiis  probare  de¬ 
bere.  Ita  fit  vt  oppofidone  formata  præhenfioni 
Domini  intérim  in  fuo  ftatu  manenti ,  <5c  Domino 
plena  manu,  vt  aiunt,  litigante,  adio  adi  ungenda  fit  à 
Domino  ad  confequenda  debita  ,  quorum  ratione 
præhendit  :  ex  quo  fit ,  vt  6c  prxhcnfio  Sc  adio  pari¬ 
bus  de  caufis  iuftificari  debeant.  Et  fi  interdum  præ¬ 
henfioni  vt  exeeutioni  caufæ  apponi  poliunt,  quæ 
non  &  adioni,  fic  fenfit  Ioan.Fab.$.rctinendæ.Inftit. 
de  interd. latius.  Molinæus.  $.  31.  in  princip.  Nam  ratio 
vtriufque  dominij  per  præhcnfionem  coniundi  ad 
tempus ,  facit  vt  Dominus  intérim  in  poffefiione  fit, 
veluti  miflus  caufa  rei  feruandæ  pendente  lite  ,  nifi 
quidem  incontinenti  doceatur  de  errore  aut  iniuffi- 
tia  præhenfionis,  de  quo  Molin.  agit.§.i.glof.4.num. 
19.de  22.&§.4i.glof.i.'num.U7.&:uo.  Nec  pendente  z 


4S7  D es  Arrefts  &  Oftages,  Art.  C  X  V I.  48g 


lite  Domini  manum  debet  vailallus  infringere, alioqui 
infradi  Arrefti  poenas  fuftincre  cogetur  ,&yelun  ex 
attentato  procedetur  fufpenfo  intérim  litis  principa¬ 
lis  curfu,  in  qua  Dominus  ante  non  cogatur  procede¬ 
re,  quam  omnia  per  infractionem  erepta,  reitituta,  & 
vt  aiunt, reftabilita  fine  :  in  quo  Sc  fi  alibi  traditum  fit, 
attentata  primæ  inftanriæ  non  aliter  conuinci  quam 
lite  principali  decifa.  Art.  no.  tamen  protinus  in  hoc 
cafu  de  attentatis  &  infradione  cognofceturnon  cx- 
pedata  diftinitiua  aut  cognitione  fuper  principali, 
quia  Domini  feudalis  eft  hoc  fpcciale  ius,  ne  nili  plena 
manu  litiget,  quod  Molinæus  fubindcdiiïèrit,&  vius 
obferuat  <1.§.i.  glof.  4.quæft.3.  &quæft.4.num.32.  & 
d.§.r.  glof.2.  in  prine.  glof.  i.  num.157.  &  §.31. 

5  nu.z.  De  cuius  Arrefti  infrad  i  pœna  :  non  eft  hoc  Ar¬ 
ticulo  quidquam  conftitutum ,  cum  valde  conueniret 
ratione  reciproci  cafus,  valde  mirandum ,  &  in  folius 
Domini  perna  hæfift'c  Reformatores  ex  veterum  in¬ 
cogitantia  minori  certe  ratione:  Nam  quoddeinfra- 
dionc  Arrefti  ftaruitur  Art.29.de  quolibet  infringen¬ 
te  ftatuitur ,  &  alio  iure  inter  Dominum  &  vaftallum 
agitur,  quia,vt  dixi ,  diftinitiua  cognitio  non  expeda- 
tur  ad  determinationem  infradionis,  ledprotinus  agi 
Conuenit,  &  omnia  refti tui, quod  ipfum  neri  oportet, 
quoties  pendente  lite  aliquid  attentatur ,  hoc  ipfum 
miratur  Molinæus  in  fua  Confuetudine  omiftiim:  fed 
generali  tamen  obieruatione  regni  receptum,  vt  mul- 
da  talis  infradionis  fit  fexaginta  folidorum  ,  de  quo 
diximus  d.§.29.  &  Molin.d.§.yi.  nu.137.  glot.i.&  135. 
hæc  procedunt  in  cafu  quo  fcudi  conceftio,id  eft, U  te-  ■ 
wi«ri,eft  in  confefto,  fed  aut  debitum  negatur,aut  for¬ 
ma  exeeutionis  oppugnanir  :  nam  fi  la  tenture  effet 
controucrfa,  nec  Dominum  agentem  vafiallus  agno- 
fceret  protinus ,  facienda  eftet  reo  prouifionalis  ad- 
iudicatio  fruitionis  rei ,  hac  ea  exécuta  procedendum 
fuper  eo,  &  iure  prætenfæ  concelfionis  fub  poena  & 
periculo  commilfi,  quod  Molin.  d.  §.  1.  glof.  9.  perfe- 
quitur. 

s  Qjtc  tuft  ement.]  tam  ex  materia,  quam  ex  forma  quia 
dcbebatur,quod  petebat,  &c  quia  licuerat  per  praehen- 
fionem  procedere. 

11  La  chofé.]  prochement  tenue,  de  quo  Mol.§.i.glof.6.fed 
tamen  hîc  non  admittitur  probatio  Sc  iure  rei  aut  pe¬ 
titorio  vt  fupra. 

Glossa  6.  1 

I  QuU prabanium  'a  domino  &  qua ptrfee  o*  (. 

Z  Accidentalia  maxime  probanda. 

1  1  Promptement.]  Id  eft, illo  ipfo  termino  præfixo  per  di¬ 
lationem,  Incotincnti:  nam  Domini  eft  probare.  Pro¬ 
bantur  autem  quædam  in  talibus ,  fi  contrarium  non 
probetur,  cuiufmodi  funt  omnia, quæ  ex  natura  feudi 
debentur:  Naturalia  fumuntur  à  conditione  feudoru, 
quæ  ex  Confuetudine  regionis  obferuari  &c  deberi  fo- 
lentjveluti  apud  nos  in  concclfionibus  nobilibus  fide¬ 
litas  d  homagium,& cameragiu,  laudimia  licet  quan¬ 
titate  non  femper  eadem ,  de  quibus  nos  late  in  Ru¬ 
brica  de  feudis  infra,talia  probantur  ex  Confuetudine 
fi  contrarium  non  probetur ,  &  in  his  Dominus  fun- 

2  datam  intentionem  habet  s  fed  quæ  accidenter ,  id  eft 
conuentione  appofita  debentur  præter  naturalia,pro- 


l  batione  indigent,  nec  in  his  Dominus  fundatam  in¬ 
tentione  habet,  vt  reditus,folaria,dcueria,&  iuraquæ 
Confuetudo  fpecialiter  non  induxit ,  quorum  aut  ti¬ 
tulus  aut  polfellio  diuturna  eft  probanda. 
k  Sans  anne  delay.]  id  quidem  regulare  in  omni  fpolia. 
rione  Ordin.anni.1539.  de  quo  nos  Art.  io9.fed  in  Do¬ 
mino  feudi  nimis  praecise. 

1  Pour  bonne  CT  tufte  caufe.]  addendum  fuit,  zp"  exploite 
en  forme  deuë. 

m  La  partie  aduerfe.  ]  Id  eft,  le  ^ajfal,  cùm  ante  dixeritin 
eorrelatiuo,^»  Seigneur. 

*-#  Glossa  7. 

1  Ante  omnia  Refiituendm  vajfaüm  in  poffefemem. 

z  Reffaiftmemum  fit  per  annullatiencm  aclus. 

3  RefiituunturfrucÎM  àdomin». 

n  Refaifie.]  Et  hîc  finepræiudicio  Iurium  etiam  polEf- 1 
foriorum  Domini,  fi  quæ  habet  in  inter  dido  retinen- 
dæ  poft  reftitutam  fpoliationem ,  dantur  enim  inter 
eos  næcinterdida,quod  Mol.  exequitur  d.Ç.i.glof.^. 
quæft.5.  fed  priore  ordine  infirmata  præhéfione,  con-  I 
fequens  eft  vafallum  reftitui  in  poftèftîonem,ex  cap,  r. 

§  ii  vero.  rit.de  mil. vaf  quicont.  cft.Bald.c.  1.  tit.  de  I 
contr.  inter  vaif  &  Epif  valfallû  ante  omnia,  &  qüàm 
in  lite  procedat  reftituendum  eft.  Idem  1.  fi  deferta.  C. 
fi  prou.publ.penf.  Andr.de  lfern.&·  Aftlid.d.Conftit. 

24.  lib.  1.  nec  an  te  vafiallus  procedere  cogitur  in  lite 
1  principali  quam  hoc  tadum  lie  :  huius  fadi  &  confti- 
tuti  cxemplû  eft  ex  Arefto  apud  Boër.  decif.55.  Curiæ 
Burdegal.  contre  le  Seigneur  de  Limeul.  Non  fit  autem  2  1 2 

rciïaiûmcnrum  perviam  leuationis  manus,fed  pervia 
fimplicis  annihilarionis  A:  annullationis  adus,  necie- 
uatur  manus,  nifi  in  quantum  de  fado  proceiï'u mcd. 
Excipe  nifi  ex  aliacaufaiufta  Dominus  ante  przhéfio- 
nem  infirmatam  in  pofl'elfionc  crat,  de  quo  Mol.  §4. 
q.7.Aftlid.d  C0nftit.24.nu.55.M0l.51.  glof4.nu.39. 

Aux  dcfpens.  ]  qui  font  en  ce  cas  preiudiciaux  (?  payefau- 
parauarn  que  renier  au  procès  foit  petitoire  oupoffeffoire. 

0  Dommages  er  interefis.]  Quod  toties  fit,  quotiesde 
pollèllione  erepta ,  aut  exempta ,  aut  turbata  iudicatu 
efttôc  fi  maiores  noftri,&  verus  forum  in  omni  omni¬ 
no  genere  caufæ  folebat  illa  adiudicare ,  quod  ætate 
noftra  commerciis  Francoru  eft  immutatum.  Sed  hîc  1 
mera  incogitantia  reformatorum,  qui  quod  erat  præ- 
cipuum,&  valde  confequens,omiferunt  de  reftiturio- 
ne  fruduum ,  quos  omnino  reftitui  confequens  eft  in 
tali  iudicato,quod  diximus  Art.  109.  nec  folum  perce¬ 
ptos,  fed  &c  percipiendos  quoque,  etfi  alicubi  Molin. 
dubitat  propter  primordiu  dominij  vtilis ,  fed  hæc  fa¬ 
cit  annullatio  principij  adus ,  veluti  nunquam  fuerit. 
p  Et  a  l'amende.]  Ex  illo  Articulo  109.  hæc  autem  Do¬ 
mino  cognofceti,id  eft,fifco  adiudicatur,  quod  hîc  ap- 
paret,cùm  dicit  de  la  C««r,etfi  d.  Art.  exprimit  H amen- 
deroit  à  partie :  fed  mulda  non  nifi  ex  dolo  hoc  cafu  eiTet  | 

fifco  inferenda. 

q  Et  ne  fera  tenu.]  Neque  tamen  Dominus  iure  fuo  pn- 
uatur  l  cui  faluæ  adiones  manent  pofteriusintentan- 
dæ,  fed  non  antequam  omnia  fint:reftithta  ροίΓείΓο- 
rio,frudus,damna,expenfæ,intcrcire,&:  fi  quid  accef- 
forium  eft. 


Article  CXVII. 


Art.  exii. 

N  Ο  V  AB 

Con*. 


a e  l  v  y  quia  obligé  fon corps  à  tenir  oftage pour  debteciuile,  bapres 
l’intimation  à  luy  faiôte  de  c  fatisfaire  à  l’obligé,  fi  l’obligé  ne  iàtisfaiâ,  1« 

créancier d 


489  Des  Arrefts  &  Oftages,  Art.CX  VIII.  45)0 

créancier d  le  peut  faire,  arrefter  parlufticec  en  certaine  ville,,  &  la  tiendra  arrciL 
r  Et  s’il  aduenoit,  qu’il  enfraigniil  ledit  arreft,  le  créancier  le  peut  faire  confticucr 
prifonnieren  prifon  fermee. 

a  J 5  '  qui  cauit  nexu  ad  tenendum  obfagium pu  arreflationem  pro  ciuili  debito ,  b  interpel¬ 
latione  ei faéla c fatis faciendi  obligationi  3  creditor  àpoteft  eum  retinere  decreto  Judicis 
c  in  aliqua  vrbe  &  ibi  inclufus  remanebit .  f  Et  fi  accideret  eum  infregijjc  arreflationem* 
credit  or  faciet  cum  comprehendere  3  &  in  carcere  claufo  detinere» 


Glossa  i. 

1  Obligé  comme  pour  les  deniers  du  Roy. 

z  Sjtjd yfùrpatum  m  nexu  Roma,^Cthenis  CT  c. 

i  1  Celuy  qui  a  obligé  fin  corps.]  Neque  enim  amplius  in 
eo  haeremus ,  an  quifquam  nexum  inire  ex  confenfu 
poilit,  de  quo  fcholal.  nemo  carcerem.  C.  de  exad. 
tribut.  Cuius ipiius legis  côtrarium  neceiîltas  reipub. 
&  inclementia  temporum  indixere:  neque  nobis  cer¬ 
tior  nexus  quam  cum  fub  hac  forma  côcepta  e  il  obli¬ 
gatio  comme  pour  les  deniers  du  Roy,  8c  antiquillïmae  Rei- 

z  pub.eratvfurpatum  &  Athenis, &  Romæ,quod  leges 
XII. T abularum teftantur ,  quæpofterius rogationi¬ 
bus  tribunitiis  funt  immutata.  Quin  &  lege  quoque 
nuper  indudum  obligari  quoique  ad  carcerem  per 
Magiftratuum  Sententias ,  id  expofeente  debitorum 
perfidia  Art.  Molin.48.  fed  &  Solonis  legefublatam 
manus  iniedionem  in  debitores  Plutarchus  memo¬ 
rat  in  Solone  :  quam  legem  ex  Ægypto  tranftuliflè 
Solonem  Diodor.  SiculusaitUb.j.  DecemuiriRomæ 
reflitucrunt  ôc  manus  iniedionem,  &  vinculis  eufto- 
dire.  hoc  fecuti  Imperatores  alij  probarunt,  alij  fuftu- 
lerunt,  quod  indicat  1. 1.  C.  qui  bon.  ced.  poli!  Im- 
probauit  Conftantinus  d.  1.  nemo  carcerem.  Sedid 
ius  etiam  ante  XII.  tabul.  Romæ  valuiiTe  indicat 
Confulis  Seruilij  fadum ,  qui  Volfcorum  bello  indi¬ 
xit  ,  vt  militia:  nomen  daturi  liberi  eiTent  nexu  &c  pi¬ 
gnore  creditorum.  Longo  poft  tempore  Senatufcon- 
liilto  cautum,  ne  quis  ciuis  propter  aes  alienum  ne- 
deretur,  nifi  ex  iudicati  caufa:  Sylla  fufticere  voluit 
bonam  copiam  euocaflc ,  id  idem  in  Clericis  vfus  re¬ 
cepit  ,  reclamante  iure ,  de  quo  nos  Art.  4.  tit.  x.  & 
ixigientes  ad  Ecclefiæ  afylum  c.  fcclicis  17.  q.  vit.  Et 
equo  àrreilato  Put.  in  Synd.  vb.  fup.  de  quo  Boer.de- 
cili.  303. 

G  l  o  s  s  A  i. 

i  Vies interpellat pro  homine » 


A  z  Soluere  θ' fuisfdcere  diuerfk. 

3  κΑη  fine  cognitione  caufe  debitor  poteft  trudi  in  ui* 

cerem. 

h  ^tpresl intimation.]  Ideft,/flWiW4f/ff»,quæipfanecef- 1 
faria  non  eft ,  fi  dies  certa  in  obligatione  eft  appofita 
Art.71.  Ordin.iyjp.Semper  enim  dies  interpellat.  Ita¬ 
que  de  viribus ,  aut  ordine  fummationis  non  eii  reci¬ 
pienda  controuerfia,  ancongrtio  loco  fada  fitprae- 
Îuppofita  die  interpellatrice  ,  quæ  quotidie  inter¬ 
pellat. 

c  Satisfaire.]  Id  ei\,  payer ,  neque  enim  recipiendæ’du-  z 
bitationes  Dodorum  de  eo  verbo  &  fi  fatisfit  quocu- 
que  modo  volenti  creditori  1. 1.  D.qui  fatif.  cogan.  & 

B  alibi  fiepej  fed  hic  agitur  inter  contendentes ,  ideoque 
de  folutione  intelligendum.Sunt  tamen  foluere  &  fa- 
tisfacere  diuerfal.quod  vendidi.  D.de  contrah.empt. 

&  1.  Stichum.  §.  1.  D.  de  ftatulib.  1.  folutiones.  D.  de 
verb.  fignif. 

d  Le  peut  ar  refler.]  Ex  forma  obligationis. 
e  En  certaine  ville.]  Siplures  fint,  vtfolet,  in  vna  ali¬ 
qua,  fed  femel  certo  loco  inclufum  fine  decreto  Indi¬ 
cis  alio  non  transferet,  quoniam  eledionis  facultas 
confummata  eft  eligendo. 

i  Et  s'il  aduenoit  <pu  il  en  fr digni /?.]  Ardior  enim  cufto- 
dia  propter  contemptam  legem  contradus  apponen¬ 
da  eft.  §.  ficuti  quidem  auth.  de  exhib.  reis.  Sed  an 
hoc  admittimus  fine  caufie  cognitione,  &  non  vocato 
C  ante  oblipto.  Et  puto  tam  fieri jpofle ,  quam  primum 
potuit,  cùm  advtruque  par  caufa  fit,  &  vis  arqua  obli¬ 
gationis,  quae  fic  concipi  foleat ,  a  tenir  ofiage  en  tel  liet* 
CT  non  en  partir  ,  iufcjiies  a parfaift payement.  Sufticitita- 
que  folius  Apparitoris  relatio  teftantis  fe  certo  loco 
extra  obftagij  cancellos  reperiifle  debitorem ,  vrrun- 
que  enim  &  οβ  ager  ,  O"  faire  tenir  0 fi  age  in  obligatione 
eft  ,  alioqui  quis  effedus  clfet  talis  obligationis  ?  Sed 
ante  captionem  redintegrallè  obftagium,  carceris  ru¬ 
pti  iufta  effet  excufatio,  muldae  tamen  locus  eflet, nec 
dicitur  aufugiife  rcuerfus.  Bald.l.  i.  coi.  3.  C.de  ardil. 
ed.l.i.col.j.  C.de  fer.  fugit. 


Article  C  X  V  1 1 1. 


!  T  où  il  n'y  auroit  conuention,  que  le  debteur  deuil  tenir  prifon  fermee, 
ic  Créancier  le  pourra  faire  confticuerprifonnier  \  fans  garder  l’ordre 

contenu  auprecedent  Article. 


Art.  cxm, 
N  o  v  AS 
Cou  Si 


*  Jgr  -vbi  conuentum  effit  e,uod  debitor  debtret  detineri  in  carcen  claffo ,  Creditor 
poterit  cum  tubere  compr<zhendiy  b  non  feruato  ordine  in  procedenti  c. Articulo  poflto. 


Glossa  x. 

i  Differentia  Nexm,  (y  olfidatui. 

i*Etoù,  dy  auroit  conuention.]  Aliud  eft  obfidem  eiTe  pc- 
'Atrgentr.  mConf.Bnt. 


eurtiae,aliud  nexum,  obfes  certo  loco  excedere  veratur 
paulominus  qua  libera  cuftodia.  Itaque  ifta  ta  di uerfa 
finit  nexus  &  obfidatus ,  vt  Notarius  virtute  dauful* 
λ  tenir  0 fi  age  çrc.  non  pollit  extendere  en  pnfon  fermei 
X  iij 


- 


îiifi  quidem  in  Notariorum  ichola  id  eiTet  vfurpatum 
&  confuetum  in  exteniione  claufularum  :  nam  &  in 
totum  omilïum  in  talibus  fuppletur  ex  Confuetudinc 
ex  l.quod  il  nollit.$.ii  allidua.D.de  ædil.ed.  hoediferi- 
men  fundatur  in  1  i.  D.  de  eufto.  rco.  (enfit  &  Angel. 
S.vlt.  Inftit.  dcadio.  vbicapi.  quidem  aliquem  dicit 
polle,  non  tamen  carcerari. 

Glossa  2. 

I  Non  necejfaria  difcufio  bonorum  ante  capturam. 

b  Saçs garder  l'ordre.]  Non  recipimus  Dodorum 
Scholafticorum  fententias ,  qui  putant  præfuppofi- 


492 

ta  obligatione  tali ,  antequam  deueniatur  ad  captu¬ 
ram  perfonae,  bonorum  diicuilionem  faciendam  ef- 
fc,  quodiure  Romano  verum  elfe  potuit,  quotem- 

f>ore  bonorum  difcuiïio  fiebat  mobilium  &irnmobi- 
ium ,  fed  tamen  non  obferuatum  arguit,  d.  1. 1.  c  ^ 
his  qui  bon.  ced.  poiT.  vbi  carcer  cuitatur  ceifis  bo¬ 
nis  :  licuit  igitur  carcerari  his  non  excuilis ,  etfi  contra 
putant  Romanus  Confil.  241.  Felin.  c.  quo  ad  confu¬ 
tationem.  ext.de  re  iudic.  Francif.  Curt.  lib»  dcfe. 
queft.  quæft.23.  Hyppolit.  l.vno  quoque.  VcrfQujn. 
to  amplio.  D.  de  re  iud.  Nunc  fublata  Ordinat,  anni 
1 539.  omni  diicuilionis  folemnitate  nihil  eft dubita¬ 
tioni  relidum  loci. 


491  Des  Arrefts  &  Oftages ,  Art.C  XIX. 

A 


Article  CXIX. 


Arttc. 
c  x  1 1 1  r. 
N  ο  V  AB 
CoN  S, 


R  R  E  s  x  fur  performes  ne  fe  fera  qu  en  villes  ou  bourgades,  où  l’on  puiiTc 
trouuerpain,  vin,  &  autres  viures  neceiFaires. 


Λ  Rreflatio  in  quamuis  perfonam  non  fiat ,  nifi  in  Orbibus,  aut  vicis,  in  quibus  potefime - 
X  X nirl ρΛηι5  *  ~yinum  >  ξ^αΐΐα  ad  vitam  necejfiaria. 


Senferat  idem  olim  Lappus  allegatione  125.  &Ge-  B  rus  cft,etiamcùm  obligatio  conûnex.puiffanced’o^ayn 
minianus  cap.  ftatutum.  §.  fancimus  de  refeript.  in  6.  en  toutes  villes  cr  ch  a  β  eaux,  fuppletur  enim  à  Confue* 
nos ltipra  An.2o.verbo,//iw*y«^4»i.hic  Articulus  ve*  tudine  de honcftis,idoneis,tutis,  non inhoftico. 


Article  CXX. 


Art.  exv. 

N  O  T  AE 
C  b  N  S. 


EL  VY  qui  fai&  arrefter  ou  oilager  autruy,  a  luy  doit  faire  fes  dcCpens 
b  à  l’Ordonnance  de  Iuftice  :  au  cas  que  l’arreilé  ou  oftagé  n’a  dequoy 
les  faire. 


TS  qui  in  carcerem  contrudi  facit  aliquem  aut  obflagium  tenere ,  3  debet  eum  alere  h  ficun- 
xdum  prœfcriptumJuflitUj  modo  is  qui  retinetur  in  obfiagio  de  fuo  non  habeat  vnde fi  ale¬ 
re  pojfit . 


Glossa  r. 

1  Regulariter  de  fuo  alendus  in  carcert  detentus. 

1  *  Luy  doit  faire  fes  debens.]  Rrimùm  cftvt  fuo  vitiat,  fi 
habet  vnde:  nam  id  vetus  lex  XII.  Tab.  cauebat,  Suo, 
inquit, viuito,&l.fuovidu.  D.deopcr.libert.Scd  fi 
non  habet ,  alendus  eft  à  creditore ,  vulgata  glofta  & 
DodortrtTL'fententiæ  ini.  vit.  C.  de  erogat,  milit.  an. 
Bart.  in  tradat,  de  carcerib.&l.fandum.vbi  &  Alex. 
D.de  rcr.diuif  Angel,  trad.de malcfic.  verb.  &  fama 
publica.  Angcl.§.fin.Inftit.  de  adionib.  &  1.  meminit. 

C.  de  appellat.  Put.  infyndica.  verbo,  ancarceratus  D 
Boër.  decifi 305.  Quare  &  vfu  receptum  nullum  in  car  - 
cerem  recipi,nifi  fit,qui  cautionem  prxftct  de  impen- 
fts  foluendis. 

Glossa  2. 

*  De  alieno  viuens  le*  prifonnicr  eft  mis  à  Ia  petite 
penfion. 

t  Nec  habenda  ratio  dignitatis  incarcérait. 

I  b  */£ l'Ordonnance  de  Iufice.]  Quanti  minimo  poteft,  vt 
de  alieno  viuenti ,  &  comme  nous  dtfons  à  la  petite  penfion. 
Inciuilc  eft  eorum  iudicium,  qui  perfonarum  dignita¬ 
tem,  aut  qualitatem  ipedandam  putant  in  talibus  ali¬ 


mentis  decernendis;  quod  fieri  folet  in  his, quibus  ali¬ 
menta  debentur  ex  lege,  vel  contradu  Lcum  hi.D.  de 
tranfad.  Sed  talibus  non  debentur ,  fed  miferationis 
8c  nccellitatis  cauia  impenduntur  à  lege  non  vt  debi¬ 
ta  ,  fed  vt  benefice  aut  potius  ncceflariocollata:  nara 
de  alieno  liberaliter  facere  nulla  lex  cogit  nec  hic  per- 
fonx  dignitas  fpedanda,  fed  vidus  necellàrius  quod 
fimili  argumento  diximus  Art.  416.  nec  quifquam co¬ 
gendus  eft  in  neceftitate  efte  liberalis,  hic  prxfertim, 
cum  licet  cedere &carcere  liberari,  inopia  vidus 
defungi  de  aliena  Choenice.  Nec  quidquâ  facit,  quod 
l.vlt.C.  de  bon.  aud.  iud.poilid.  inretentioneneccf-* 
fariorum  dignitatis  rationem  habet  quia  multum  in- 
tcreft,  an  tuaretineas,  an  de  alieno  prodigas,hxc  nul¬ 
lam  habent  correlationem.  Itaque  omnes,  quiinea 
caufa  funt,aut  bonis  cedere  debét,aut  de  alieno  quam 
minimo  nutriri,  quo  caeteri  carcerati  aluntur, citra  re- 
fpedum  qualitatis,  quia  qualitas  debitum  non  foluir, 
&  pauperis  creditoris  cui  debetur,  confidcratio  eft 
potior ,  qui  fuum  repetit.  Dixit  alicubi  Hycronlmus 
tibi  Sacerdos  (inquit)  de  altari  viuere  datum  eft,  non 
luxuriari ,  Idem  dixerim  nobili  ied  debitori  de  alieno 
viuenti  fraudare  te  decet,  non  indulgere  genio:  no  hic 
dignitatem  alere  fed  hominem  cogor  homo  paucilfi- 
mis  contentus  eft,  nec  carius  tu,  &e  debitor, & frauda¬ 
tor  viuere  debes  quam  olim  potuit  aut  Diogenes ,  aut 

Crates, 


Des  Arreils  &  Oftages,  Art.  CXXI.  &c.  4i>4 


4P3 

Crates ,  aut  de  continentibus  aliquis,  Γι  quid  amplius 
aues,  de  tuo  facias  licet  -,  Scitum  eft  illud  Terentiani 
Phormionis,  Alere  nolunt  hominem  edacem ,  &  fa- 
piunt  mea  quidem  fententia,  pro  maleficio  fibi  bene¬ 
ficium  fummum  nolunt  reddere.  Et  illa  ipfa  XII.  Ta¬ 
bularum  lege  fcriptum  extat,  Suo  viuito ,  in  fuo  viuit, 
qui  cum  vinftum  habeat  libras  farris  in  die  dato ,  quae 
quod  apparet,  minima  fuit  veteris  temporis  illius  rne- 


A  fura,  nec  vini  mentio  vlla,  aut  condimentor  um  ,  <$c 
quod  dicere  folemus  pain  cr  ea».  Quare  qui  fibi  vi¬ 
dentur  valde /apere,  cum  ahter  faciunt,  tantas audo- 
ritates  infipientiæ  damnent  oportet  :  Sed  fapiant  fibi 
licet,  dodris  quidem  rerum  &  exemplorum  non  la¬ 
piunt,  faciunt  quae  diximus  art.  124.  6ci6u 
c  Λ»  cAt.\  Ante  diximus  primum  efle,  vt  de  luo 
viuati 


Article  CXXI. 

■  3pres  que  le  prifonnier  arrefté  ou  oftagéb  a  fait  ceftion  de  biens  j^*”4 
pour  la  dcbte,  pour  laquelle  il  cffc  arreilé,  cil  ne  peut  eftre  retenu  en  c  oms. 
prifon, d  que  par  le  temps  qui  fera  arbitré  par  le  luge,  pour  faire  par  le 
créancier c  difculîion  &  f  execution  fur  fes  biens. 


a  P  Oftquam  carceratus  detentus  &  obftàgiatus  b  bonis  ceflfit  pro  debito,  pro  quo  detine - 
A  turc  nonpotefl  in  cancre  retineri , à  nifi ad  tempus  quod  à  religione  iudicantis  prœfli tue¬ 
tur,  ad  faciendam  per  creditorem c  difcujfionem { executionemque  bonorum  eius . 


Glossa  i»  B 

1.  Ceflioflt ,  ht  Urcer  euitetur. 

Z  Ccflioncfafta  noo  liberatur  debitor  ab  obligatione. 

i  3  ^/Cpres  que  le  prifonnier.]  Hoc  enim  beneficium  à  le¬ 
gibus  repertum  eft,vtcarcer  euitetur  l.i.  C.  qui  bon. 
ced.poiT.  fadh  igitur  celfione  &  vindri  carcenbus  exi¬ 
muntur,  &  necdum  vindheo  nexu  liberantur. 

6  isffatt  ceflion.]  Ex  his  quidem  caufis  in  quibus  ad¬ 
mitti  folent,  nec  enim  palhm  permittitur,  fed  ea  de  re 
Εβαη.  extantdodtorum  hominum  tra&atus.  Cuius  moribus  C 
6  S 1.  noftris  nulla  praeferipta  formula  eft,plerifque  locis  efl: 
**.C.  etiam  fuggillatrix  &  ignominiofa,  quod  tamen  fieri 
non  debere  ne  Statuto  quidem  polfe  cenfet  Baldus,  & 
Salyc.  1.  fi  in  omni.  C.  cod.  Ang.  ibidem.  $.vlt. 

Four  U  debte.]  Quod  debitum  in  confeifo  elfe  opor¬ 
tet  :  l.penul.  vbi  Bart.  D.  qui  bon.  ced.  polfi  Ang.  §. 
vit.  num.4.Inft.deadrio. 

l  c  line  peut  epire  retenu  en prifen.]  Sumptum  ex  d.  l.i.  fed 
tamen  à  nulla  obligatione  liberatur,  neque  ciuili  ne¬ 
que  naturali,  fed  exceptio  quæritur,vt  putant  Cyn.& 


Bart.  d.l.i.Bart.l.qui  bonis.D.qui  bon.  ced.poifi  An¬ 
gel.  d.  §.vlt.  num.4.  Bart.Ang.Imo.  Raph.  l.vbicun- 
que.D.de  fideiuf.  Ideoque  celfione  principalis  non  li¬ 
berantur  fidciuflbres  1.  hietes  àdèbitore.  $.  fiftipula- 
tor.  D.  de  fideiuf.  vbi  Bart.  Ang.d.§. vit.  num.io. 

Glossa  2. 

I  Difcuflione  pendente  ceflionarius  efl  in  carcere,  &c. 

d  Que  par  le  temps.]  Intérim  igitur  dum  diicuritur  car-  i 
cere  teneri  permitti  -,  folent  vero  odto  dies  concedi, 
longiores  etiam  induci*  concedendae  font,  fi  bona 
alibi  occultari  dicantur,  fed  &  indicare  bona  fua  te¬ 
netur,  fi  qux  habet,  alias  amittit  beneficium,  quod 
glofia  fk  Doftores  dicunt  d.  1.  i.C.  qui  bon. ced.  polfi 
&:  Bart.l.penult.D.  eod.tit.  Angel.  d.$.  vit.  num.8.  qui 
malitiose  occultat  perdit  beneficium. 
c  Difcuflion.]  Ideit,  inquifition  cr  recherche. 
f  Et  execution.]  Neque  enim  creditores  debent  fuo 
arbitrio  capere,  fed  legitime  diftrahere  1.  legis.  C.  qui 
bon. ced.  pof.  vt  intelligatur  quantum folutum fit,  & 
reuocari  cefiio  pollit.  1.C*  eod. 


Article  CXXII. 


I  les  biens  du  prifonnier  arrefté  ou  oftagé  font  pris  par  execution,  pour  artiq. 
auoir  payement  de  la  debte  :  Et  à  la  vente  d’iceux  biens  fe  trouue  oppofi-  n Vv  I‘« 
tionou  autre  empefehement,  ledit  oftagé  ne  fera  relaifché  iufquesa  ce  CoN,‘ 
que  1  execution  foit  parfaite, 3  ou  payement  fait  de  la  debte* 


JJ  I  bona  car  cerati  detenti  &  obflagiati  capiantur  per  exeeutionem ,  'vt  debiti  folut  io  fiat Λ 
φ  mfubbaftatione  eorum  bonorum  inucniatur  oppofitio  aut  aliud  quoduis  impedimen¬ 
tum,  qui  in  obflagio  efl  non  remittetur  donec  exeeutio  fit  perfetta 3  autfolutio  debiti  faôla . 


Glossa  1. 

I  Vna  exeeutio  fati  a  aliam  non  prohibet . 

l  Nifl  ante  atlio  mflitnta  fit. 

i  Pr*fupponcndumeftquod  feribitur,  vna  exeeu- 
tionis  via  tentata  aliam  non  prohiberi,  quoquifque 


£  fceleriusadfuumperucniat,  isenimvnicus  finis  eft, 
qui  petitur  quacunque  tandem  viainfiftatur:  Iraque 
Altera  alteri  ηό  prçiudicac,  fed  ambae  in  eandem, finem 
confpirant.  Quare  &  qui  feobligauit  nexu,  &capi 
ipfa  &  pignerari  bona  poliunt,  quod  vulgo  etiam  for¬ 
mulis  exprimi  folet  4  tenir  efl  age ,  neantmoms  les  bient 
X  iiij 


4 py  Des  Arrefts&  Oftages,Art.CXXIII.&c.  ^ 


x  exploit  ans  ;  contra  eft,  cùm  a&ionisvia  inftituta  cft, 
non  enim  oportet  cœptx  cognitionis  præiü  dicari  via 
fatti,  &  lite  pendente  quidq'unm  nouari,  ncc  cxccutio 
tentari  débet,  quæ  ab  Iudicis  féntetia  ex  coexpc&ada 
crt,quod  Bart.  dixit  1.  conicntaneüm.C.  quo  &quan. 
iud.Bald.  LuC.  deteft.  mil.  Angel,  l.nemo  carcerem. 
C.  de  exa&.trib.  Angelus  alius,§.  vit. Inilit.de ait.  nu- 
mer.io.  Itaque  dicere  folcnt  crcditorem,qui  fecit  car¬ 
cerari  debitorem ,  polfc  nihilominus  tenutam  bono¬ 
rum  eius  petere,  quod  nos  dicere  folcmus  procedere 


per  cridas  &  fubhaftationes ,  Anchar.  c.i.  de  co 
mit.inpof.  Archid.inRub.  ciuf.  tituli.Caft.l.4  Æ1 
præror.  D.  de  reiud.  &  in  1.  legati.  C.  vtin  pofl! ïïî? 
Ôc  in  1.  ftichum.  §.  idem  Cclfus.  D.  de  nouât  :  &  qu0' 
latè  colligit  Hyppolit.  fingul.}^.*:  in  Rub.  de  fideiuf 
fed  nec  captura  principalis  liberat  fideiuflores  Bald  c* 
contigit,  ext.de  dol.&  cont.  Nec  è  contrà. 
a  Ou  payement.]  Hæc  difiùnftina  refoluitur  in  con- 
iundfciuam,ncc  enim carccr foluit  debitum  fed  bur- 
fa,  vt  aiunt. 


Article  CXXIII. 


A  R  T  I  c. 
CXV1II. 
N  Ο  V  ΛΕ 

Cons. 


aE  R  g  e  NTbou  autre  minière  de  Iuflice  ne  doit  faire  fçauoir  arreil, c fans 
foy  afïigner, d  &c  qu’il  ait  pris  caution  reiTeante. 


Λ  A  Pparit°rh  aui  quiuis  alias  Officia  riusjuslitiœ  non  debet  denunciare  arreflationem feu 
·*“  arrefiu c  nifi fatifdatione  antea  ex  alla  d  &  donec fideiuffiorem  domiciliât  mm  acceperit. 


Glossa  i. 

i  apparitor  turc  CT  ordtne  arrefum  facere  debet. 

a  Sergent  ]  Cùm  arrefti  vis  ça  fit,vr  omnimodo  pareri 
ei  oporteat,  <5c  Iuftiua  (aifiat,  vt  dicit  art.U7·  magno¬ 
pere  videndum  eil  ;  vt  aure  Sc  Ordine  fiac,&  idonee  ei 
caueatur,  cuius  ea  res  cft,  quod  ni  prudéter  faciat  Ap¬ 
paritor,  rem  periculi  fui  facir,  vtlurifconfultus  loqui¬ 
tur  ex  art.R7.  infra,  facit  enim  id  Apparitor  fine  de¬ 
creto  vllo  art.  130.  Ita  cùm  haec  fequcftrarionis  vim  ha¬ 
beat,  cauere  debet  ne  poftulante  ignoto  Se  rranfeuntc 
per  fraudem  rem  aliena  occupet,  quare  Si  iarifdatio- 
nem  exigere  debet ,  Sc  poftulantem  adigere  ad  domi¬ 
cilium  conftitucndum ,  quod arreftis facere  iubentur 
pœna indicta  expenfarum  vtintereftecouenire  liceat: 
nam  cùm  fine  caufie  cognitione  fiant  ad  fimplicem 
cuiufque  alTcrrionem,  rcCta  caueri  oportet. 
h  Ou  autre  minière  de  lu  fice.]  Nam  veteri  foro  erat 
vfurpatum,  vt  etiam  litigator  in  caufafua,  incaluce- 


B  leritatem  importante  tale  arreftum  pofTet  indicere  ve¬ 
teri  more,  quo  ducere  aduerfariu  fu um  in  ius  cuique 
licebat,  Sc  exeeutor  e  fiet  in  fuacaufa ,  maiores  noilri 
haec  p  lege  mens  en  cos  haftift  folebant  vocare ,  <juil  fallut 
releutr  dedans  hwtlaine par  vn  Sergent. 

Glossa  1. 

I  Satifdationem  exigit  apparitor  arrefium  faciens. 

c  Sans  foy  afigner.]  Id  eft,  nifi  fatifdatione  antea  exadtat 

abeo,  qui  arreftum  denunciari  petit  de  iudicio  fiften- 

do,  talem  exigit  ab  Apparitore  etia  authent.  deerra;·, 
tore.  coi. 7.  &  authent.  offeratur. C.  dc  litis  come(l.Sc 
auth.  generaliter.  C.  deEpif.  &Clcr.  hæcdifpofitio 
probatur  per  Anchar.  Confil.Bj.  incip.  ex  theoricis. 
Corn.ConfîI.136.  vol.4. 

d  Pris  caution  rejfeante.]  Id  eft,  fideiufiorem  domicilia- 
rium  loci  vbi  petitur,  Sc  alliduum  vt  dicere  folétglof. 
l.vlt.C.  de  præfcripr.  lôg.  tép.  Fab.§.i.  Inftit.de  vfucap. 


Article  CXXIIII. 


v  l  ne  doit*  arreilcr  le  cheual  à  Gentilhomme  oub  autre  homme  d’eftat 
c qui  cft  pour  fon  vfage  à  cheuaucher^  Ci  ion  corps  n’eft  obligé  a  tenir  pri- 
ion  ou  arrefb  Et  aufli  ne  doit  ledit  cheual  cflre  pris  par  execution,  il  on 
peut  trouuer  autrés  biens  meubles  ou  immeubles. 

^bet 3  manum  Regiam  inijeere  inecjuum  nobilis  vaut  cuiuffiis  honorat  ce  fer  fond 
equo  vehitur , d  nififi  m  carceres  (e  obfirinxerit  : e  &  etiam  non  debet  ditius  equus  capi 
fer  cXiCUtionemfi  alia  bona  mobilia  aut  immobilia  f  0 ffint  inuemri. 


Glossa  ϊ. 

*  ^irrefter  le  cheual]  Ne  iumentum  aliud  vllum,quo 
quifque  vehatur. 

b  Ou  autre  homme  d’eftat.]  Hominis  honorati,Canonici, 
ReClons  Ecclefiæ,  Praelati, ciuis  vrbis,  aut  opulenti. 
c  Qui  eft  pour  fon  vfage.]  Hic  videtur  reftringerc  difpo- 
fitionera  ad  vnum  quo  vehitur:  quare  etiam  fi  ex  con¬ 
ditione  perfonæ  plures  quifquam  habeat,  provno  ta- 
tum  priuilegium  coceditur.  Idem  ccnfuero  de  eo,  quo 
filiusfiliave,vxor,  &  nurus  vehuntur,  hæc  humanitas 
Parifiis  non  detinct,nec  Aureliis,Biturigibus,Tholo- 


C  iæ,  Montifpefiuli,  quod  crebro  experiuntur  qui  co 
commeant,  prætcr  ciues,dequo  Rebuf.  meminit  tir. 
dc  liter,  obliga,  art.  6.  glof.;.  &  Boer,  decif.218.  Sed. 
bellatoris  equi  tempore  belli  in  milite  equite,  ratio 
eadem,  Sc  potior  quanto  publica  caufa  anteferenda 
eft  priuane. 

Glossa  χ. 

Si  fon  corps.]  Ratio  fumpta  ex  illo  Philofophi  afsupto. 
Propter  vnu  quodque  tale,  Sc  illud  magis;  quod  mul- 
tomagis  procedit  negatiuè  fi  corpori  non  parcetur, 
multominushis  quæ  propter  corpus  funt  comparata. 

e  Et 


497  Des Arreils & Oilages, Art. CXXV.&c.  498 

«  E[  au/?i.]  Hæ'c  claufula  idem  recinit,  quod  prior,  ii  A  biti  caufa,  non  efle  decernenda  exdignirate  perfo- 
modoàliafiiit,  fin  non  fint ,  facfadifcuifionc  ex  re-  hæ,  fed  neccifitate  hatu'ræ,  namiltaquie  ornamen- 
latione  Apparitoris,  &  equum  præhédëreiicet  pignô-  to  dignitatis  habentur,  &  quæcunque  alia  pigncran- 
ri,vt  diftrahatur,  &  alia  quantumfibet  priuilegiata,  rur,  &  diftrahuntur,  vbi  alia  non  fiunt,  non  igitur 
art.  259.  Ex  quo  apparet  verum  elle*  quod  diximus  dignitati  confuliturde  alieno  j  fed  naturæ  neceliitati 
art.  120.  CLifti  alimenta  decernuntur  carceratis  ex  de-  parcitur. 


Article  CXXV. 

a  e  L  v  Y  fur  lequel  eil  fait  arreft  d’aucune  chofe  eftant  en  poifeilion., b  doit  i 
auoir  recreance  de  ladite  chofe  pendant  le  proces, c  en  baillant  par  luy  cau-  c  o  «  s. 
tion d  bonne  ôcfuffiiànte. 

a  τ  S  in  quem  arrefbum faftum  eft  alicuius  rei  quarti pojfidet ,  b  debet  lite  pendente  ei pojfefi 
■* βο  rei  cuius  controuerfia  efl,  addici/  cautione  ab  eo  praflita  dpro  v  alor  e  rei . 


Glossa  t. 

1  iStrrefti  hia  extraordinaria. 

2  Sto  reflituitur ,  reo fatifdattone proflita. 

1  a  Celuy  fur  lequel.]  Arrcfti  via  extraordinaria  eft,  & 
contra  regulas  i  quia  cùm  à  fequeftratione  incipi  ex 
regulis  non  conueniat ,  hic  adtus  fequeftrationis  vim 
habet  &c  rem  in  manu  Iùftitiæ  ponit,  &  ad  tépus  pof- 
fidcntem  exuit  pofielfione,  adde  q>  nec  Iudice  atnftore 
fit,  nec  cognita  caufa,  fed  firpe  ad  fimplicem  petentis 
aftertionem  fine  docunieto  vllo.  Etfi  de  eo  Dodores 
litigant,  quos  Curtius  colligit  lib.de  fequeft.Cum  tot 
liabeat  fpecialia  propter  metu  interuerlionis  aut  mu¬ 
tationis,  parce vtcndum eft:  Etfi vrcndum eft,  fiquo 
modo  fecuritati  agentis  cofuli  poteft,hic  nodus  quam 
celerrime  dilloluédus  eft,  regula  eft,  A  fequeftratione 
non  elfe  incipicrtduln,l.i.  C.eod.tit.l. negantes. C.  de 
ad.  &  obligil.  nulla.D.  de  re  iud.  L 1  .C.  fi  per  vim  vel  al. 

2  mod.Quare  huic  necellario  malo  aliud  æquè  proptum 
remedium  côparatum  eft,  vt  prarftita  fatildatiolie  exi¬ 
matur,  &  reo  poteftas  fiat  rei  fuæ  auferendae.  Ex  que) 
certa  regula  eft,  Satifdatione  fequeftrationem  eximi, 
id  eft, quod  dicere  folét,  ieuari  per  cautionem  quod  & 
Bald.  ait.dil.i.  idem  Lvlt.C.de  ord.cognit.Bart.l.liti- 
bus.C.  de  agrie.  &  cefi  c.2.  ext.  de  fequelh  polf.  &c  fru. 
tex.l.vlt.  §.vltiD.qui  fatif.  cog.Curtius,  vbi  fup.  q.14. 

GlOSSA  2i 

b  Doit  auoir  la  recreance.]  Re  in  tuto  collocata  iuspofeit, 
vt  is  deinde  habeat  eam  qui  ante  habebat,  donec  co¬ 
gnitio  pendet,  id  primo  protinus  vadimonio  faciendu 


B  eft.  Culpanda  ea  iudicum  infolertia,  qui  fuper  eo  lon¬ 
gas  texere  litis  ambages  folent  :  exemplb  enim  ex  cau¬ 
tione  rem  reftitui  oportet, nifi  quidem  in  promptu  8c 
oculis  de  iure  agentis  docetur  I.3.  D.  ad  exhib.  &  1.  fi  is 
à  quo.  D.  vt  in  polT.  legat.  &  ratio  eft,  quia  lite  pen¬ 
dente  pofleifionem  moueri  non  oportet,  qùod  læpe 
repetimus. 

Glossa  3. 

Cautio  efl  de  re  reflituenda ,  CTC. 

c  En  baillant  caution.]  De  forma  huius  cautionis  diftè- 
rit  Bart.  d.  1.  litibus,  vbi  &  Platea  fub  verbis,  iudicio 
fifti  de  re  non  baratâda,  &  fine  procraftinatione  refti¬ 
tui  re  iudicata.  Imol.  &  Angel.  1. Imperatores.  §.  vit. 
D.  de  appellat,  vltimum  membrum  necefiarium  nor» 
C  putant,  vt  nec  Roman.  &  Alex.  d.  1.  fi  fideiuifor  vbi  & 
Iaf. Curtius  litigat  quæft.  19.  Tune hærcas vfurpatum 
eft  foro  concipi  de  re  reftituenda  in  eadem  caula,  &  vt 
dicunt,  reftabiliendain  eodem  ftatu  in  fine  caufæ,  ex 
forma,  d.l.  fifideiulTor.  f.  vit.  &glof  ibidem.  Quod 
fi  externus  eft,  6c  in  tranfitu  qui  rem  habet,  nec  tamen 
furtiua  dicitur,  Sc  eo  ipfo  loco  furrcptaad  fuum  Indi¬ 
cem  remittendus  eft  cum  cautione  iudicio  fifti  apud 
fuum  Iudicem,  &  rem  reftitui  fi  iudicatum  fit.  Hoc 
forum,  hic  tribunalia  obferuant  ex  notatis  I.2.C.  vbi 
in  rem  a&io,  quod  latè  excquitur  Bocrius  decif.218. 6c 
nostit.i.  art.3. 

d  Bonne  cr  fuffifante.]  Provalore  rei  ex  1.  fi  quis  pro 
'  *  ei.  D.  qui  fatifd.  cog.  quod  fi  non  facit ,  res  deponen¬ 
da,  aut  alteri  parti  cum  fimili  cautione  permittenda 
pendente  lite. 


Article  CXXVI. 

3n  peut  procéder  par  voye  d’Arrefl:  fur  la  debte  deuë  au  debteur, a  iufques  à  Art-  ^ 
la  concurrence  de  la  debte,  quand  les  biens  meubles  &  immeubles  du  deb-  cïl? 
teur  ont  elle  difeutez  &  exécutez. 

JP  Ote  fi  procedi  ~yia  arreflationis  in  debitum  quod  debitori  debetur/  pro  fitmma  debita , 
quando  bona  mobilia  &  immobilia  debitoris  excujfa  fuerunt, & pignori  capta. 

Conftitutum  eft  iure  nomina  debitorum  non  ante  D  a  lufques  à  la  concurrence.]  Nec  enim  pro  ampliori  funv 
capi  polle  a  creditoribus,quamipfi  debitores  côuenti  ma,  &  fi  fieret,  totum  Arrcftum  infirmaretur  cum 
non  loluedo  deprchefi  finit,  1.2. &  l.no  prius.C.quam  damnis,  expenfis,  & interefte,  in  quo  tamen  plcrique 

.  vel  priua.  &  artic.  261.  infra  vbi  plura.  &  apparet  incaute  labuntur,  δζ  bono  iure  excidunt  ex  former 
lumptum  cx  l  a  diuo  pio.  §.  in  véditione.  D.  de  rc  iud.  non  feruata. 


% 

49?  Des  Arrefts&  Oftages,  Art.  CXXVII.  &c.  y0o 


Article  CXXVII. 


a  rt  c xx.  van  ü*  vite  choie  eft  arreftéc,blâ  Iuftice  en  eft  faifie  iufc|ues  a  cecjue 

Colt!  βρ  l’Arreft  foie  vuidé:  Et  fl  iArreft  eft  fait  fçauoirc  par  Sergent,  quin’apou- 
fSfeîâ  uoir  de  ce  faire,  il  eft  tenu  defdomager  enuers  Cour  &  partie,  fil  ne  trou- 
ue  garend,qui  aduoüe  ledit  Arrcft,  auquel  cas  ledit  garend,fera  tenu  defdomager. 

QVando a  res  aliqua  efiin  ^4rreflof  Juflitia  rem  illam  in  protefiione  habet ,  dontcAr-. 

reftum  illud  fit  ab joint um.  Etfi^rreftm  fattum  ft c  ab  ^Apparitore  qui  auftonm 
non  habet ,  tenetur  indemnitatem  prœfiarc-  erga  Curiam  &  partem,  nifi  au  florem  inueniat, 
qui  agno f  at,  aut  approbet  ditium  nuftum  :  quo  cafu  au  flor  damna  farcire  debet. 


Glossa  i. 

I  Nemini  licet  infingere  arrefum. 

i  a  Quand  ime  chofe .]  Notandus  cft  hic  Articulus  ad  in- 
relligendam  vim  Arrefti ,  qux  non  minima  cft,  (i  qui¬ 
dem  rem  quantumlibet  alienam vcluti  fydere  iftam 
iiftit  eodem  locoinie&a  Apparitoris  manu,  ita vt  in¬ 
fringere  non  liceat  cuiquam,  nec  rem  loco  moucre 
poena  indi&a,  nullus  creditor  debitum  exigere  ante¬ 
quam  per  ludicem  permittatur:  huicxquipollct  Bri¬ 
tannicum,  cry  de  force,  ou  en  Normandie  U  clameur  de  Ha¬ 
ro.  Quod  &  fi  mirum  cft  Apparitori  licere,  tamen 
propter  mone  periculu  permittitur,  de  quia  prôptum 
cft  remedium  in  Indicis  aditione,  ex  rationi  dus  j  quas 
§.  fequen. dicemus. 

Glossa  2. 

I  Man»s  neminem  froliat. 

1  b  La  Jitfttce  eft  faifie.]  Hoc  cft  in  manu  &  protc&ione 
iuris  manente  podèflîone  apud  cum  qui  pollidcbat, 
neque  enim  ca  priuari  poteft  inauditus ,  fcd  tamen 
abiiftcrc  intérim  debet  omni  vlu&vfurpatione ,  <Sc 


A  quia  vt  dicitur,  manus  Regianeminemfpoliat,  quod 
Petr.  &Cyn.  exFrancix  Pragmatica  referunt,  d.  Lr. 
&  quos  plurcs  colligit  di£to  cofcntientes  Molin.  §.μ. 
glof.i.  num.22.  &24.&:§.i.  glof.4.  quteft.r.Guid.  Pa¬ 
pa:  decif.246.  nec  polleflio  interrumpitur,  aut  trasfer- 
tur,  quod  Regis  aut  Magiftratus  iuiiu. intérim  occu¬ 
patur  vtilitaticius,  &  commodo  cedit,  qui  in  lite  ob¬ 
tinebit  ,  nec  ciuilis  aut  naturalis  mutatur,  fedfufpedi- 
tur  ad  tempus  vfus  pofteifionis.  Quate  fruftra illae di- 
fputationcs  de  fequeftratione  neceîîària,  aut  volunta- 
p  ria,  dequa  in  1.  interelTc  puto.  D.  de  acq.  polii  vbi 
Doiftor.  &alij.  d.l.i. Canon,  d.cap.2.  ex.  deieq.  polii 
&  fru.  Anchar.  Card.  clem.i.  eod.tit.  Qigod  igitur 
hic  dicitur,  eo  fine  ftaruitur ,  vt  fciant  litigantesintcr- 
di<fttim  fibi  omnem vfum &diipofitionem  prxiudi- 
cio  quidem  Arrefti  pendente  cognitione ,  fub  pan  a 
attentati  reparandi  omnem  procclTum  in  lite. 
c  rar  Sergent  qui  n 'a  pouuoir.]  Id  cft  qui  auctorem  non 
habet ,  de  quo  nos  fuprà  art.123.  quo  litem  fubeunte 
Apparitor  liti  eximitur,  neque  enim  exigitur,  vt  fol- 
uendo  fit,  quando  hxc  Apparitoris  cura  non  eft. 


Article  CXXVIII. 

r  r  e  s  t  peut  eftre  fait  fur  choie  mobiliaite  qu  on  craint  eftredeftour- 
nec  ou  déguiféc,  &  tiendra  iufques  à  ce  que  ccluy,  fur  qui  aeftéfaic 
Γ Arrcft,  ait  baille  plege  de  droit. 

A  Rreflum  potefl fieri  in  rem  mobilem ,  quam  quis  timet  ne  auferatur  aut  albi  exporte- 
"*■  *  tur,fiue  alia  ratione  illius  caufa  mutetur,  &  tenebit  donec  is,  in  quemfaflum  ef^Ar- 
refium ,  cautionem  dederit  de  re  in  eodem  fatu  refiituenda ,  deque  iudicato  faciendo. 

Glossa  1.  C  dare  promittitur,  idem  &  1.  fi  fideiuflor.  §.vlt.D.  qui 

î  Finii  (y  ~\fne  formuU  Arrefti  hoc  art. 

Hxc  difpofitio  vclut  pronunciatum  catholicon 
ordine ,  &  methodo  agentibus  initio  ftatim  tituli  po- 
1  ni  debuit.  Hic  de  fini  &  vfu  formulx ,  &  Arrefti  fta- 
tuit  de  re  mobili  fcilicet,  ne  interuertatur ,  exporte¬ 
tur,  mutetur,  confletur, interpoletur,denique  ne  vllo 
modo  caufam  ftatumvc  mutet,  finis  vt  probationes 
conftent,  &  denique  reftitui  eodem  ftatu  poilit,  ex 
forma.  l.Senatufcodfulto.  D.  de oftic.  prxi.  Eatenus 
(  inquit)  ius  dicendum,  vt  lis  côteftetur,  réfque  ablata 
exhibeatur  dc  deponatur,  aut  fifti,  aut  exhiberi  fatil- 


latild.  cogan.  Si  fatildatum,  inquit, non  Iit  pro  re 
mobili ,  apud  oflicium  deponi  debebit,  donec  ycI  fa- 
tifdatio  detur,  vel  lis  finem  accipiat.  Etde  mobilibus 
tantiimcuidifponit,  quia  res  mobiles  per  fe  patent: 
nec  pro  his  agitur  ad  exhibendum,  nec  deges  loquen- 
tes  de  obligatione  &  confignatione,  habent  locum  in 
immobilibus,  Bart.  1.  2.  Cod.  quan.  &quib.  q»ar· 
pars  debet. 

Que  l'on  craint.]  Neque  alia  probatio  metus  in  pra- 
fens  exigitur,  de  quo  Scholaftici  au&ores  litigant. 

Plege.]  V t  fupra  art.  n;.  &  ibi  diximus,  fi  non  dat, 
res  confignata  deponitur. 


Article 


joi  Des  Arrefts  &:  Oilages,  Art.  CXXIX.  &c.  501 

Article  CXXIX. 

■  vs  s  iapeur  le  Seigneur  faire  arreiter  lçs  fruits  de  la  terre  eftant  en  fon  bcf, 

qui  luy  doit  redeuance,biufques  a  plege  de  droit,  quand  le  détenteur,  Novae 
c  neft  domiciliaire,  ne  eftager  dudit  Seigneur. 

ET'ttiam  potejlUominus  iniicerc  manum  in fruttus fundi  infuo  feudofiti ,  fro  iis  quæ 
reliqua  traxith  donec  cautio  idonea  prœfictur,  quando  detentor  feu  pojfejfor0  non  efido - 

miciliarius ,  nec flagiarms  diéîi  Domini . 

r  r  r,  c  c  a  t  A  fi  fieret  exeeutio,  ini  Uria  faft.i,  Se  vt  diciit,  toitionaria 


1  Domini  iniicit  manu t  infruflu t  pendi  haffallt. 

2  Extra feudi  meta  non  pttef ,  nift  pigneratu  ta  athonc, 

ere*  .  ■  . 

3  Jn  dtii  mobilib.  non  difrahit  per  vtam  exeeutionis, 

C 7“  ntt.  4. 

4  Differentia  Λποβι  θ'  exeeutionis. 

j  Claufula ,  &s’efl  obligé  ledit  N.  de  feruir,  8cc. 

1  a  ^iufi  peut  le  Seigneur.]  Præfupponendus  cft  art.  250. 
infrà,  quo  ftatuitur  Domino  pro  iuribus  fuis  lege  age¬ 
re  i  Sc  exeeutionem  facere  in  feudum  licere,  modo  fit 
in  polfelftone  talium  vno  aliquo  de  tribus  potlremo 
laplîs  annis.  Certum  eft  igitur  licere  Domino  manum 
imicere  in  feudum, Sc  fruétus  feudi,fiue  feparatos,fiuc 
pendétes  pro  reliquiis,  fiue  arrérages  debitorum  fuo- 
rum  capere. Quod  ita  tamen  admittitur  demum, fi  in¬ 
tra  metas,  Sc territorij  fui  iurifdiétio'nalis  terminos 
faciat,  cum  omnis  potelfas  Domiiiica,  & fcudalis Sc 
iurifdiétionalis  finiatur,  Sc  circunferipta  fit  territorio 
dominate,  ex  vulgata  regula.  1.  vlr.D.de  iurif.  om.iud. 
I.4.  D.  de  off.  prié  fi  etiam  in  iurifdidlionalibus  in  ab- 
Îlrafto  fine adiuftïone  feudi,quod licere  ampliâdum, 
etiam  fi  tales  frticlus  ad  tertium  transferat ,  quod  ille 
art,2jo.  exprimit^modo  probentur  ex  fcudo  decerpti, 
quia  Domini  caufa  oiyinem  aliam  antecedit.l.prçdiis. 

2  D.  ex  qui.  cauf.  pig.vel.hipoth.  Sed  eos  extra  feudum 
fequi  non  poteft,  via  quidem  executiua,fed  pignorati- 
tia  a 6lionc  poliet,  fi  extant,  Sc  aut  mixti  inlcparab di¬ 
ter,  aut  columpti  non  funt,&  fi  diuerfa  quædam  alle¬ 
gat  Molinæus.  §.52.  glo.i.  num.57.  hæc  lententia  am- 
plc&cnda,  nec  inuidédum Domino  fuum perfequeti 
de  frudibus  rei  fuae, etiam  feparatis,quia'fcparatio  cos 
non  eximit  à  conditione  hypotkecæ,  Sc  fi  ipfi  nec  feu¬ 
dum  funr,necpars  feudi,quod  ille  argutatur,  d.  nu.15. 
Sc  glofii.  eiufdem.  §.  nu.36.  fcd  tamen  partes  funt  h  y¬ 
potheca;  ex  d.  1.  prædiis.  Ideoque  Sc  cxccutioni  fubii- 
ciuntur.  Nimium  illud  effet  fubtilem  dic,  in  tam  bo¬ 
no  iurcDo^ni  faciendo  dctre&ationc  valfilli,  qui 
nullum  inWelfc  habet ,  vnde  Domino  foluatur,  cum 

3  debitii  in  co feifo  fit·,  hæc  vera  funt  in  frudibus  feudi, 
fcd  in  aliis  mobilibus  non  item,  quæ  Dominus  pigne¬ 
rare  no  poteft  ex  tali  caufa,  vt  non  obligata, nec  à  feu¬ 
di  caufa  dependenti,  vt  ille  ait.  Quod  ego  quidem  ita 
intelligo,  fi  pignerare  ea,  &  diftrahcrc  velit  via  exeeu¬ 
tionis,  nam  manum  iniici  in  quacunque  mobilia  cu- 
iufcumque  fpeciei,&  verum  Sc  receptu  cft,  intra  fines 
quidem  feudi  fui,fini  quidem  huius  Articuli,  id  cft,ad 
effedum  eiusi,  vt  fcilicet  cautio  præftetur,  de  qua  htb 
de  liando  i  uri  &dcbito  faciendo,  non  co  quidem  fine, 
vt  diftrahatur  per  exeeutionem,  quod  fieri  non  pollet 
de  mobilibus  aliis  quâ  frudibus  ex  feudo  collcdis,& 


pronuciaretur  cum  expéfis  Sc  reftitutionc  rerum  ;  icd 
ad  hoc  νς  valfallus,  veluti  fugitiuus  debitor,&  qui  do¬ 
mum  in  fcudo  non  habet,  cautionem  præftet ,  de  qua 
hic.  Hoc  diferimen  vtriufque  finis,quos  côfundi  non 
©portet ,  cum  diuerfos  effedus  habeant.  Aliud  igitur  4' 
pignerare, &diftrahere  via  exeeutionis, q>  fieri  nequit, 
nili  à  poteftate  iurifdidionali ,  qua:  hoc  cafu  deficit, 
aliud  procedere  via  Arrelli,  hoc  folo  fine,  vtcaueatur 
ab  eo  va ifallo, qui  domicilium  non  habear,  Sc  difficile 
adftringituradfoluendum,  vt  foreniis,vt loquuntur. 
Hæc  veheméter  notari  conuenit,ne  quem  fallat  diffe¬ 
rentia  paru  agnita  Arrefti,  Sc  exeeutionis,  quæ  tamen 
ipfa  locum  non  eft  habitura;  quoties  aut  fentenria,aut 
lnftrumetumgarenrigiatum  fiipcr  talibus  debitis  in- 
terucnillc  proponitur  :  Nam  hoc  cafu  vbicumque  fit 
exeeutio  etiam  realis,non  vi  poteftatis  ordinaria;  Do¬ 
minica:  Sc  feudalis,  fed  iurifdidionalis  abftradæ,quæ 
ex  i udicato  aut  confelfione ,  Sc  præcepto  garentigiato 
prouenir,  Sc  cui  per  Ordinationes  Regum ,  ipfâmque 
adeo  Côfuetudinem,  art.  264.  &  fæpè  alibi  omnis  po- 
tcftas  exccutoria  eft  attributa, quç  it  extra  territorium 
facienda  eft,  fuppetant  modi  à  Confuetudine  Sc  iure 
côditi  per  Epiftolas  rogatorias,ex  art.  17.  fuprà.  Quare  5 
non  de  nihilo  eft,  quod  vfurparc  folcmus  in  profelîio- 
num  feudalium  cautionibus ,  parles  aduew,  mmuipo' 
tenues,  in  quoru  calce  adiici  folct  claufula.  Et  s  eft  obligé 
ledit  N.  obeïr  θ'  feruir  comme  λ  (on  Seigneur,  θ'  continuer 
lefditsdeuoirsfous  l'obligation  defdites  chofes, biens  θ'  amen¬ 
dement,  tjui  dedans  feront  trouuef  Hæc  claufula  non  fo- 
lum  valet  ad  fuftinendum  Arreftum  in  terminis  huius 
)  Articuli  fini  exi^édæ  cautionis,  fed  etiam  exeeutionis 
facienda?,  Sc  diftradlionis  boiiorum  'ex  caufa  dcbitortl 
non  loi  ut  orum.  Quæ  claufula  tam  lolita  eft,vt  omiifit 
fuppleri  debeat,  vt  per  errorem  pfætermilfanô  minus 
quam  hypothecæ,cx  co  quodnotatur.  l.quod  fi  nofit. 

§.  fialfidua.D,  deædil.  edidi. 

Glossa  2. 

Ju/jites  a  plege  de  drott.]  Hoc  cft  hadlenus,  Sc  ad  cum 
fincm,vt  per  præhéfioncm  Sc  Arreilum  bonorum  co¬ 
gatur  valfallus  extraneus  incola  præftare  Cautionem 
de  ilado  iuridc  iudic.atp  faciendo,cui  congruit, art.  45.. 
fupra ,  eju  'd  appellçplcge  de  fournir  a  droit ,  ne  Dominus 
ratione  fui  feudi  cogatur  alibi  litiger, e  contra  arr.4)'. 

Ne β  domiciliaire  ny  eft  ager.]  De  horum  differentiis 
diximus  art.  9.  rit.  1.  nam  fi  effet  *  in  plano  r<*  effet  ex 
illo  att.44.  Hæc  eadem  forma  Dominus  vti  poteft  pro 
laudimiis  nonlolutis,  ex  art.  231.  quod  ideo  dixi,  quia 
Molinæus  contra  putar  verbis  affixus  fine  magna  ra¬ 
tione.  §.52.1111.61«  &  feq.de  64.  Sc  fi  videtur  locale  ali¬ 
quid  ibi  confiderarc,  fcd  ex  arr.231.  dubitari  nequit. 


Article  CXXX. 
f  v  A  NDa  meubles  ou  fruits  ioncarrefl:ezben  cas  requérant  célérité,  Ôc  où  il 
r  y  a c  péril  euident ,  le  Sergent d  fans  autre  Ordonnance  de  Iuilicc  les  peut  6c 


Novi 
C  O  N  S 


503  Des  Arrefts  &  Oftages,  Art.  C  X  XX.  yo4 

doit  mettre c  en  fauucté,  appelez  aucc  luy f  deux  tefmoins: 8  &  fera  rapport,  &  re¬ 
lation  &  procez  verbal  de  la*1  quantité,  de  crpece  de  fruits  par  luy  ainfi  arreilez^ftc 
nais  en  fauueté,  cjuil  baillera 1  aux  parties,  fils  le  requièrent. 


QVando a  in  bon  a  mobilia  aut f rufius  marins  inïicitur  b  in  cafu  celeritatem  requirente,  φ. 

qjbifit c  manifeftum periculum  :  apparitor d  fine  alio  mandato  fuflitue  potefi  &  debet 
eos  ponere c  apud  perfonam  idoneam  duobus fccumr  teflibus  ' locatis ($f  faciet  renuntiatio* 
nem  &  relationem  &  procejjam  verbalem  de h quantitate  &  fpecie  fufiuum  ab  eo  inmanu 
Regia  pofita ,  φ  apud  perfonam  idoneam  3  quem  procejfum  Verbalem  dabit 1  partibus  fi  ha¬ 
bere  requirant . 


t  Lrfrtic.  intelligendui  in  caftt  periculi  rei  peritura ,  aut 
aihonis  exitura. 

z  Ve  immobilib.  maior  cautio. 

1  a  Quand  Meubles  er  fruits.)  Hic  Articulus  in  Tuodun- 
taxat  cafu  intelligendus  cft,  id  eft,  in  cafu  periculi ,  & 
rei  perituras,  aut  aitionis  exitura·,  vt  lurifcôfultus  lo¬ 
quitur.  Li.  éci.  D.  de  fer.  autcùm  metus  cft,  ne  fiib- 
ducatur  probationi,  aliter  cxiftimâribus  futurum  erit, 
vt  Apparitori  permittatur ,  quod  ne  Iudici  quidé  cui¬ 
quam  permiiÎum  cft ,  vt  fcilicet  pailim  fequcftratio 
permittatur,  quod  non  eft  ferendum  &  certi  ili  ma’  ίιι- 
risregulæ  obiint,  &  crebris  iudicatis  &  Arcftis  veti¬ 
tum  ·,  Ideôquc  tum  demum  faciendum ,  cùm  Indicis 
copia  haberi  nequit ,  vt  in  agris  atque  interdum  in  vr- 
bibus  :  quod  fi  haberi  poteft  omnino  conueniri  eum 
oportet, &  ex  conuentione  cius  &  mandato  facere, fa¬ 
ciendi  formam  prxfcripturo,  fine  præiudicio  iuris,  &  ^ 
hadenus  vt  partibus  intra  breuem  diem  Iudicis  res 
cautione  difloluatur. 

!>  En  cas  requérant  célérité.]  Si  quis  pedem  habet  in  fta- 
pio  rem  fecum  aue&urus,  ii  auriga  merces  exportat, 

Sc  portorio  fraus  fiat ,  fi  res  quocumque  modo  peri¬ 
tura,  aut  formam  mutatura,  aut  quid  coru,  quae  dixi- 

2  mus,  art.  u8.  atque  ifta  de  mobilibus.  Nam  de  immo¬ 
bilibus  vt  frudibus  pendentibus  cautio  maior  ineun¬ 
da  propter  poflclfionis  ftabilitatem ,  à  qua  fruduum 
perceptio  dependet,  ne  ea  habenti  adimatur,  contra 
ea,  quae  hoc  toto  titulo  diximus,  &  regula,  Nil  no- 
uari,  2cc. 

Glossa  z. 

i  Judicis  commifio,  vt  plurimum ,  non  neccjjana  m  ar- 

refto ,  crc. 


c  Perii  euident.]  Tales  funt  cafus  dilapidationis  ex  1. 
Imperatores.  §.vlt.  D.  de  appellat.  &l.diuus  vbi  An- 
gel.D.  de  petit.  harred.&  d.1. Imperator. Bald.l.fi  fide- 
niftbr.  D.  quifatifd.  cogan.  Bal.  &Ludou.  Rom.  1.  ii 
feruum.  D.de  acq.h*red.  Imol.Panorm.Can.  cap.vlt. 
de  fequeft.  poifi  &  Fr.  Sic  tamen  vt  alimenta  relin¬ 
quantur  ab  Apparitore  ei,  cui  Arreftum  denunciatur. 
1.  is  cui.  §.cui  legatorum.  D.  vt  inpoiT.  lega,  vbi  Bart. 
Lud.  Rom.  d.l.  fi  fideiuiTor.  Bald.&  Salyc.  l.vlt.  C.  de 
Ord.cognit.  prçfertim  cùm  dicitur  non  foluendo,Au- 
frer.  quæft.Tholof.478. 

J  d  Sans  autre  Ordonnance .]  Quod  hic  textus  dicit  difpen- 
fatiuc,  &  contra  regulas  permittitur  propter  metum 
maioris  mali:  nam  olim  fcholaftici  authores  putabat, 
ne  citationem  quidem  vllam  Apparitoris  valere  fine 
commillione.  Iudicis,  ne  dumvlla  pignerationem,  aut 
cxecutionem.l.i.  «.nuciatio.  vbiDodores.D.  denoui 
oper.  nunc. De  commiflionibus  vfus  recepit,  ne  in  or¬ 
dinariis  ludicibus  neccffaa'iæ  iint  :  fed  exeeutiones  & 


C 


pignerationes  non  aliter  fiant,  quam  ex  iudicatis  aut 
inftrumcds.Itaque  hic  cafus  fpecialis  eft:  ipfa quoque 
ludicum  praecepta  datis  oppolitionibus  refoluuntur 
in  fimplices  commilitones  de  citando.  Hoc  igitur  cafu 
non  erit  necelTària  praetoris  aditio,  quod  textus  ait.d, 
§.nunciatio.  Quod  ego  intelligo,fi  tantum  pericnliirn 
fuerit,  vt  adiri  non  poi!et,cùm  praeiens  non  effeti  alio- 
qui  fperni  commiilionemnon  admitto, quia  accidere 
poteft,  vt  Apparitorum  perfidia  &  litigantium  fraude 
multa  perperam  committantur  praetextu  iuris,  velud' 
fi  quis  in  Arrefto  mobilium  Sc  deferiptione  quiddam 
omittatur,  quiddam  non  recte  deferibatur  pondere, 
numero,  mefurai  nam  fruduum  deferiptio  quantita¬ 
tem  exigit, fed  minore  damno  fieri  in  agris  poteft, cùm 
omnia  pateant,  fuppellcdilem  enim  deferibi,  dauftra 
referari,  fccrcta  domus  patefieri,  ne  praetextu  quidem 
Arrefti  ratio  patitur,  quod  hoc  cafu  Bald.  d.l.i.  C 
de  fequeft.  pec.  cxl.2.Cod.  de  alim.  pup.  pneft.  &c  l.i. 
Cod.quib.&:  quan.quar.par.  lib .  10 . Curt. d.lib. nu.  ;d, 

Glossa  5. 

Ordonnance.]  Ergo,  ny  adioumement précédant,  de  quo 
Bald.  d.l.  fi  fideiuiTor.  Ang.d.l.Imperatores&quos 
Curtius, vbi  fupra.  quæft.7.  Sed  tamen  poft  adum,  fi 
interceffio ,  aut  oppofitio  formata  iit,  debet  diem  di¬ 
cere  ad  Indicem,  atque adeo  fine  oppolicionc }  a  la  fin 
de  hoir  declarer  l’^irrefi  a  tenir. 
c  En  fauuete.]  Quod  fit  collcdione  maturorum  fiu- 
duum,& depofitione  apud  perfonam  idoneam, quod 
Bart.  ait.  d.l.  interefle,  &I.T1  oleum.  D.  dedol.  Ang. 
Roman. Cuman.  d.l.  interefle.  lnncc.  cap.fin.  deie- 
queft.  polT  Sed  &  vendi, &  pecuniam  deponi  céfènt, 
quod  nos  non  admittimus  une'  Iudicis  decreto  rectè 
Mafiier.  bonus  Iurifconfulrus,  &  peritus  vfus;  rir.de 
polT  §.  item  fi  res.  num  yy.  text.  1.  ii  Madftratus.D.de 
priuil.cred.  ctfi  Bart.d.l.litibus.  aitiolÀj^queftnun 
polTe  per  fe  facere·,  quod  nos  in  fimpliei  iequeftro  no 
admittimus, at  fi  commiflariis  deputatis  tcmporecn- 
darum  etiam  neceflitas  imponatur  locandi. 
f  Veux  tefmoins.]  Ex  forma  Ordin.  ( 

S  Et  fera  rapport ,  relation  θ'  proces  ’yerbal.  ]  TmoW/* 

Gallica. 

h  Quantité &·  eftece.]  Ad  vnguem ,  ne  ita  quidquam 
omittat  ex  forma,  l.fi  quis  intra. C.de  bon.  prxfcripn 
poena  ibidem  Tubieita,  &  l.x.C.  de  bon.  vac.  Lforma. 
D.decenfib. 

1  ^Aux  parties β  elles  le  requièrent.]  Imo  &  fi  non  petantj 
ex  Ordinationibus  Regum,  fed  &  ipfi  fequeftro  dada 
eft  relatio  i  Sed  an  talis  fcquefter  Talarium  capiat,  An¬ 
gelus  non  putat,  vt  nec  Ludo.  Roman.  &  Cumamd. 
interefle.  Nos  contra  obferuamus  in  commiiwn0 
fru ituum,  &c  ratio  pofeit  operarum  rationem  haberi. 
Indepofitario  pecuniæ  extat  Ordin.Ludou.XH·  fluaî 
Talarium  non  admittit. 

TITVLVS 


5°5 


$o6 


TITVLVS  SEXTVS. 

DE  Μ  O  NS  T  R  A  T  I  O  N  I  B  V  S,  ET 
inspectionibvs. 


TILTRE  SIXIEME , 

Des  Monttrees  &  V eues, 

AD  RVBRÎCAM. 

v  A  s  hîc  Monftrationes  appellat, veteres  Iurifconfulti  dcfcenfiones  in  rem  præfcnrem 
&;  infpeftiones  vocabant,  vfurpantur  præcipuè in  vendicationibus  de  rebus  particula- 
'  ribus,  aut  feruitutibus,  aut  cùm  de  vno  toto  ex  pluribus  diftantibus  confiante,  pars  ali¬ 
qua  petitur  certa  :  Quæ  res  tanti  videri  Reformatoribus  non  debuerat, vt  Articulos  de  ea  feri- 
berent  inter  leges  patrias  iure  vulgata,  &:  pragmaticis  per  fe  nota.  Sæpius  certè  per  calumniam 
&:  moras  à  reis  peti  compertum  cil  de  rebus  petitis, quas  ipfi  tam  norint  quam  a£tor,  de  quibus 
Mafueriusquædam  in  tit*  de  dilationibus,  &c  Stylus  Parlamenti  Parifienfis  fpeciali  titulo.  &T 
au&oricaccm  habet  à  cap.fignificamibus.ext.de  appellation.  &capit.i.  delibcl.  oblat. 


citius  fiat . 


Article  CXXXI. 

51$  onstree  peut  eflre  faite  tant 3  pour  inilrudlion  de  Iuftice,  qu’à b  la 
J  I  requeile  de  la  partie,  à  ce  que  la  Iufticepuifle  faire  fon  iugementcplus 
Il  |  certain/ &  que  lexecution  du  iugéfoit  plus  facilement  faite. 

T  Nfpettio  loci  in  rem  pr  λ  fient  cm  poteft fieri  tam  *pro  infiruthone  Juftitiœ  quam  b  ad 
X  poilulationem  partis ,  vt  Judex fient  entiam c  certiorem  reddat ά  &  executio  indicati  fia* 

Glossa  i.  A  non  nifi  Formatis  imaginibus  poifunt  intelligi,  &re- 

præfentatis  typis  &  forma ,  alioqui  fallacia  fantafiae 
aliorfum  quam  res  eil  abduttura,  &in  errores  falfie 
imaginationis  indu&ura;  Quadc  càüfa  prteceptores 
talium  inftrumenta  &  formas  folent  cudere,  vt  intel- 
ligantur.  Fit  vero  hæc  infpedio  perfiepè  ne  petente,  t 
quidem  parte  ad  Iudicem  informandum,  quæcùm  fie 
fiunt,  nec  conclufio  aut  renunciatio  in  caufa,  aut pro- 
duilio  inftrumentorum ,  nec  quas  forclufiohes  vo¬ 
cant,  poifintvtile  confilium  impedire,  quia  probatio 
quæfit  per  rerum  euidehtiam  omnem  aliam  fuperat, 
quod  Roman,  dixit  confil.104.·  incip.  pater  reueren- 
de.  Itaque  &  Baldus  in  rubr.  Cod.  de  probat.  ait  ta¬ 
lem  nulla  legis  virtute  impediri  polle,  Alex.  conf.  116. 
vol.r.& confil.  18;.  vol.i.Baid.  l.penult.C.deper.  tut. 
&1.I.G  fi  ad uer f  lib.  adeovt  fiepèex  ea  fingularitas 
teftium  deprehéditur,quod  Sufannæ  exemplumofté- 
dit,  dcfaliitas;  cùm  decem  teftesdepofuiüentSeium 
à  Sempronio  occifum  elfi^impa&o  enfe  ili  ftoma- 
chumrefolfo  corpore  Seij,  coftitit  vulnus  nullum  elle 
in  aduerfo.Hîc  etfi  centum  telles  efient,folamfpe&iQ 
Y 


Artic, 

C  X  X  I  I  I  f  i 
N  O  V  AS 

Coss. 


x  Caufe  infpeftionum. 

1  EuidentU  rei  ίβ  fortior  omni prolatione. 

ia  Pour  inftruiiion  de  Juftice.]  A6tum  Iudicis  merô  offi¬ 
cio  citra  partium  vllam  poftulationem ,  &  motu  Iu¬ 
dicis  ,  cùm  ex  dedu&is  à  partibus  non  fatis  intelligit, 
quid  in  controuerfia  fit,  &  à  facie  locorum  diiudica- 
tio  pendet, vr  fæpè  accidit,  cùm  de  feruitutibus  quae¬ 
ritur,  &prædij  dominatis  &  item  feruiehtis  infpc&io 
ad  rem  facit,  qua  melius  aut  commodius  iri  pollir, 
aut  debeat,  quid  interiacet,  quis  circuitus  ambien¬ 
dus,  quidveriifimile  fit  olim  faftum:  cùm  aliæ  rerum 
facies  elfet ,  iolent  fieri  &  typi,  quas  figuras  appellant 
partibus  vocatis,  &  fitus,  &  ea  quæ  archite&i  ichno- 
graphica  vocant  longitudines  Sfeilljd&lé s  8c  talia  deferi- 
bi  &  delineari ,  vt  oculis  repræfefttantur  iudicanti- 
bus.  Conducunt  enim  ea  perfæpè,  quod  in  Mathe¬ 
maticis  perfpicirur,  à  quibus  fitus  coelorum,  &  oi;- 
bium,  centrorum,  &:  eccentricorum  traduntur,  quae 
xArgentr*  in  Conf  Brit . 


η 


yo7  Des  Montrées  fie  V clics.  Art, Ο XX  Al  I.  508 


c^fl  ïcuiricit.»  quiidÊalib  in  1,  il  qu«  rclh  np.  C.  :5c  A 
:  dhk  Vcmm  clk.  ItntprA'  £olt  duiiaia  teiti- 

hv.it.t,  quand  OCM  raque  LutMvifnpi  cil ,  admiratur* 
quia  iJLiîi.i  timctuL'  lïibuimanq  ,  necŸcrecimdaeit  ir- 
iaiLlIuu  ram  ârqntlirt àucrËirttk- 

GlOSSA  2. 

i  t&jfi sfiio  vf  ffurirttiim  *  rre fitkur. 

i  y'nhf. *  f*  rj  h/j  ftpc  mjfieSii*  u  nudetur  * 

I  N  •^gTf.r  ri  (jtiffic.]  S^piusidquidcm  poftulante  rco/d- 
lîcec  ci  m  fibi  liqutrcnqgir,  qua  de  teagatur,  vbi  fua 
ikt  quos  fines  lui  beat  j  nam  euddem  nommb  ië  ngri, 
plure b  fujnH  clït  nndhnt  i  exquo  tes  ttddiiùrmccrta* 
certior  futuri  de  m  on  [tratianc1,  Srd^  interdum  »  îeîî 
nrsu s,  iib  .i  §a lt  £  pe ri  pôïtft ,  v  élu  π  s  li  curti  a£fcor  viti  ■  B 
uct  [irate  m  aliquam  agrorum  petii  llet*  rcus  partem 
concedit*  re£i  è  aftar’pccic  fibi  deniôitraf i  Êbvquibtis 
eeJic ur  j  ne  de Id s pru b atioiics aliar. .conquirere  coga- 

i  rue.  PcitTèetfirumàparrcpetirurfumiiioïüre  exclu- 
theur  lapfu  temporis  probationibus  praefixi,  tamen 

ii  ii  lî  [n  m  ;  m  us  vrjJ  1 1  an  s  çaul  i  i  ;cpc  co  ced  î  1  ol  et,  mfi  aut 

fes  ex  amen  cas  fini  patear  aut  luoramÈic  litis  eiula 
fi L -fi  appareat·,  Cit  t! nt  fini  φι'ΑΚίαη  \*  (juJc ^*r 

txpbusjt  Icfituîi  cp  Un ,  liï-c  icnrentÏA  Bsnoli.  l.i.  C, 
de  eJêiido  ,  vbi  Étui  ait  fe  notidle  beu  Uni  m  per  li¬ 
bellum  tteVe,  qu-c  peritur,  pô«ft  pertfe,  vt  r<$  libi  ad 
oculum  dcituudluTur.  1.  cûm  fi  eaditbnilTefit.  D.  de 
publrcan,  Li,  D.  il  ex  riox.  cauG  Aga,  cap,  iiguificantb 


bits»  est.  de  appellat.  Câp;i.  exu  de  lib.  oblàt. 

Giosu  J,· 

-  vint  fer!  *  m  ]  Quod  max  i  m  è  eu  mml  urn  ert  T  Liiîid ,  vt 
ί  entent  km  qu.mi  maxime  tcrnra ferit,  Rub,  dden- 
tcn.  qui  Un,  cert.  quan.  pïo£  C.  culpandiqac  rtjuL 
rorum  foîertii ,  qui  ilendisliribusuati^  iudicatakd- 
Iliiii  concipere  de  rebut  otunibuij  de  quibus coçno- 
ucrutir,  ^'dubiiandli  rrnteriain  feniend  liei$ ridâqùi 
volunt,  cùnipoËînc  iftaditè  concipere*  ^rvriuiudi, 
ci  □  rc  rtm  mire  :  Sed  π  un  i  u  m  tali  u  m  li  ominum  cft*  Qui 
infuiioia  nidicia  miferis  litigantibus  propinant,  fibi 
lapientes  vbi j  fibi  fçflier'r arantes,  &  incranastteaiic- 
nis  ntalis. 

GlossA  4* 

A  stiucËfêrmtie».]  Hoc  plané  abopamisIuiÜritws 
ipeitaci  oporccc,  vt  tam  ce  rta  fir  {*rnrenna,vt  «ibil  in 
execurione  cagnofciunduTTS  nrliuqurtnr,  ίι  heri  poi- 
fir,  nfCiibnd  quam  l  ad 1  i  cxecurio  *  quant  vel  App.irr- 
tot  polïtt  f:icer\  qucuitmnqué  denique  ablübiiilit- 
dic,  j*rui  ideripodir  in  contruutrlufuturum^ûue  « 
i .  hus  i|  lis  !  Ί v.·  verborum  fignificaner.e  id  praeekâ 
c-jt  niu  rs ne  poflea  jnademcsqmtlhonesgerLricr, 
tn  albulum  *  vt  dicere  folencittdîcanim.  1  lue  Ii  omnes 
fv  " r Ίι  intendam ,  minus  fit  futumili  litivm  fit 
Vil  n  et  1  e  ■■  ]<ges  eôriclpi  poft  ulat,  vt  quam  mi  nimirrü 
de  e  bus  ludfcaisdüiti  jct  Sinquatur  magiiU'atatim  ar¬ 
biti  10* 


Article  C  XXXI  ί. 

N  T  R  e  freres  &  fœurs  qu.mJ  l'vn  hit  ifemahdle  à  l'autre b des  h=ri«. 
'gi  ?es  de  la  fucccfliun  de  leur  pereou  meref  pour  en  auoir û contingm- 


Ll  demande  vninetfcUe  a  c  ï\*y  doit  auou 


portion,  &flcnrout:  autre 
aucune  monftree  ne  veuë. 

5  T  Nrerfîaites  §r  'forares  ψ*  ndo  wat  eorum  fl  h  ab  Jio  '“cowpetenumfiU  b^nditm 
^  {ut ms  dut  matri? c portionem*  in  alit  tftttiKis  dchonc  rvniHcrfaliJ  milia  injpecl·. iOjta 
nio  ac  hcifgaratw  m  rm  f>rœfe  nttm  fieri  dekc. 

GtossA  t  r  C  corporibus  Angularibus  nnti  quÆrirut,  ctfi  uerfirpi 

1  -  '1  ^  j-"*  r: -i:  .....a.  hu<  λΑιι\γ*μ  μΙϊΟ 

i  la  sttâkitf  ’ytritttrjâliltu  n tnrfi  Uim  injfrtRim  t  Cf 


în  ïniith  ptirtApj  idtnr. 
idtm  tnrifirriiii,  iuli(ikytt W$*t 
gutfitanc  vntaerffli  in-  txtcktùtoc  infptÎht 
inttdert. 


,  Çongfiitt  A  rcicul  trs  ï  V7,  t  ufra,  Hsc  au  rem  fa  m  ma 

ïxiiirc  tu  Indiens  vmutTfali  b  us  omnibus  itou  eflclo- 
cunt  inipeitioiji ,  anc  tuonËraoonii  ratio  difti 
quia  iudiciavnmcriaba  de  iuec  natura  inumbsli  pn-  ^ 
Uns  pronuntiant,  qu^uu  it  rébus:  tumquod  ex cana- 
tura  recipiunt  inceeimmum  &  dccremunuim  tti.un 
poil·  ftnrentiarçij  Itaque  tempore  cûutcÎl'anonisim- 
podlb île  L-ft  dora 01  iftfaï  1  ottilo.q  11  od  p eçiiu r,  peu p ter 
tei  naîui'arnquac  ytiiucrlilisclï.1  lie  Dolores  au-ufri- 
m  qîarrolo  tradunt,  ].t.  IX  de  αίαηίο,  birreditas,  ius- 
diîii-i  lui*  s,  erge-  iuusu  de  aliq'.iïd,  ca  etc  ici  t  excrin- 
Lrais,  &: poileiinv incidentibus  Sc aecciTiomb Lis  «ci- 
t  i  s  i  6i  ap]ïv  π  de  n  tibns  tncrc  nu  1 1  ris ,  vr  de  pcculi  1  e  m, 

4':  parti  mouq  vuiuerlins  _^ciurii dictio,  bouorv  pçi- 
icJîtb  >  qui  omnu  vnîiitrialia  dicuucur  ^  in  quibus  lLc 


. ,  t  de  éa  pf on  un  tient. 1 

partagif  agitu^dc  rebus  particularibus  non  qu-tntui, 
îctl  d«  eo  ramuntj  an  aitor  bt  b^rc U  an  v Ua pars  hx- 
re dicatis  et  com  peo^&quomiHoc  omiïirid  ordine  K 
ratirine  pri  us  tx  .uni  nandum  cil·:  nasti  cscfaUs-^t-jr 
v  muer  fi  cnn  nïl  habite  néceiTe  in  gga  ucc  de  WOj» 
hffïiditariii  paitkiilatÎbuSjnîC:  te  ns  de  In  ii:  rem  niln- 
nerc  f  tùro  riru'o  écmcdiü  petendi  excident,  vt 
de  alieno  d  quarédum  non  fie,  vincenti  verorapeo» 
in  «cçutiônir'tjç  ËiigiiLiribus  cofponbus  mqeuiütj 
an  finr  h.  i  edi  r  .tria,  an  vero  cxtiruli  lui  vniuerüEaCt> 
&  uidk.tro  futi  duram  intentionem  habear,  qu.tmco- 
cniriiâjtm  plcnpîbftaniî?  execummis  cïiiüîrtn.ti 
in  pfJori  non  débuir;  ha?c  exprefse  Baldtài  ■'· 
meu  v.  r-’lof.  b  FàculrÊLs,  G  de  iira  file-  Alex.  J- 
numcr.io.  I»f,  niimtr.qo.  QÿoA  idem  m  gen^T 
bus  quoque  indicii ï  ftamits  ratefotj  rarionum  r 
dedarnm,  gc&mra  pwMtn  &  tJiuramq^ 
de  vno  aliquo  lingulari  0ά  geftioms  non  q>^'  ^ 
l"ed  illud  g  en.-·  rie  è  *  an  rens  teneur  adrmon«,q^_ 
cùm  cric  i  udi  carû ,  tum  dem  uni  déilcni  t ur  ad  t',,  J  ^ 
aqceptû- 


yop  Des  Monilrees  &  Veuës,  Art.CXXXIII.&c.  μο 

acceptorum,  &expcnfarum,  &fingulariumaduum.  A  tio  expédatur  inexecutionc  ante  iudicando  antece- 
4  Quod  Γι  in  quæftione  vniuerfali  aut  generali  reus  ex-  dente  necelfario. 

pedito  agnofcat  rationes  reddi,  aut  partagium  fieri.  Glossa  2. 

tum  quæilione  vniuerfali  per  id  decifa,  non  minus  x  Jn^niuerfahb.  iudiciii  agitur  potitu  de  ture  quant  de 
quam  per  contentiofam  cognitionem  veniendum  ad  corpore. 

executionem,  in  qua  haud  dubie  &:  in  fpedio  incidere 

potcft,  vt  fi  corpus  vllum  illud,  aut  illud  praedium  hæ-  a  Entre freres  crfœurs]  Inutilis  cxpreifio  huius  gradus, 
reditarium  dicatur,  reus  negat,  hic  fit  locus  infpedio-  cùm  inter  omnes  cuiufcunque  gradus  cogæredes  ca¬ 
ni,  quia  de  lingularibus  agi  incipit.  Haec  fententia  Iu-  dem  difpofitio  locum  habeat. 

rifcon  illitorum ,  d.l.  1.  glof.  &  Doctorum  audoritas.  Des  héritages  de  U  fuccefion.  ]  Hoc  quoque  inepte  x 

cap.  cxt.  de libel.  oblati  &  d.  cap.  fignificantibus,  cum  iudiciisvniuerfalibus  de  iure  potius,  &  quota 
ex  quibus  hæc  difpofitio  fumpta  eft.  Nec  obftat,quod  hæreditatis  agatur^quam  de  corporibus,  vt  ante  dixi- 

intérdum  litigares  aliquid  de  fingularibus  corporibus  g  mus  itaque, U  drnade  ne fe  doit  faire  des  héritages, mais  du 
mifccnt,  quod  errore  fit  pragmaticorum ,  &  prærer  droit  cr portion  contingente  de  L' hérédité,  hæreditas  vero 

adionis  vniuerfalis  naturam,dum  executionem  præ-  ius  continet.  1.  nil  aliud  eft.D.  de  verb. 

uenire  volunt,  &yna  opera  defungi  lite.  Et  fi  non  c  Pour  auoir  fa  contingente  portion.]  Imo  potius  contin- 
fcmper  fine  vtilitarc  fit,  fi  probationes  fuper  his  re-  gens  peti  debct,vt  de  corporibus  fua  portio  tribuatur, 

ceptæ  fint,  propterea  quod  tam  diuturnas  fæpè  fuper  d  En  toute  demande  hniuerfelle.]  Omnis  ea  in  qua  vni- 
Vniuerfalibus  lites  texi  contingit,  vt  probationes  per-  uerfitas  aliqua  continetur  hæreditas ,  patrimonium, 
eant  de  lingularium  iuré:  hoc  idem  Mafuerius  &Sty-  peculium,  bonorum  pofiefllo,  dos  illo  iurc  Romano, 

lus  Parlaméti.  Sicin  generalibus  iudiciis  nemo  inqui-  d.l.i.  D.  de  eden.  vbi  &  generalem  defcribunt  tutelæ 
rit,  an  accepto  ferenda  fit  aliqua  fumma,  aut  tradeda  negotiorum  geilorum,  rationem  ex  qualibet  gcitionc 

priusquam  iudicatumfit,  reddi  rationem  oportere:  reddendarum,  latePanornj.  d.cap.i. 

funtenim  illa  antecedétianecdïària,ficuti&  cùm  res  e  Wj  doit  auoir  monftree.]  Glolïàexpreilà.  d.  c.2.  de  li- 
petitur  cum  frudibus,  defruduum  quâtitate  cogni-  bel.  oblat.&  d.  cap.  fignificantibus. 


Article  CXXXIII. 


n  aëtion  perfonnelle*  d’attentat, bipoIiation  de  fruits,  cou  autre  for-  aRTic: 
fait d  fur  terre,  ou  fur  maifon,  ou c  couppes  de  bois,  &: f  en  arrachement  noVaÜ 
de  bornes  on  peut  demander,  &  y  a  lieu  de  monftree  &c  veu’ë.  c  °  N  s* 


T  N  aélione perfonali* attentati,  b decerptione  fruftuum  , c  aut  alio  deliôîo  d  fuper  fundo, 
aut  fuper  domo3  cuit c  cafis  arboribus ,  £&in  termino  moto3pcti potefl  indicatio feu  itio  ac 
loci  figuratio  in  rem  prcefentem. 


Glossa  r. 


C 


Glossa  2. 


Cum  adiones  perfonales  duabus  è  caufis  oriantur 
ex  confenfu  Sc  promiffione  fcihcet ,  aliæ  ex  fado  cu- 
iufquam  à  lege  inducantur,  ex  1.  adionum.  D.  de  ad. 
oblig.&l.  obligamur.  D.  eod.tit.&l.  ex  maleficiis,  in 
vtrilque  non  eft  par  earum  caufa:  nam  quas  quifquam 
inierit,  ignorare  nemini  permittitur,  nec  de  quibus 
inierit  :  N  eque  enim  fadi  proprij  toleranda  eft  igno¬ 
rantia.  Itaque  tali  adione  conuéto  omnino  infpedio 
deneganda  eft:  fed  alia  conditio  earum,  quas  lex  in¬ 
duxit  ex  fado  in  terminis,  d.l.  adionum  :  nam  ctfi  ex 
fadorei  conuenti  dentur,  tamen  de  fado  ipfo  nec 
reus  conuenit,  an  fecerit,nec  collare  poteft,  ni  fi  pro¬ 
bationibus  &  lite côteftata: Itaque  fi  nonneget,&  pe- 
rat  fibi  demonftrari  cuius  caufa  lis  inllituatur,  aequum 
petit  8c  faciendum  eft  id  quod  hîc  dicit,  quod  in  alte¬ 
rius  generis  perfonalibus  elfet  falfum. 


*  D’attentat.]  Omnia  exempla  quæ  hîc  fubiicit  funt 
perfonalium  quidem ,  fed  à  lege  indudarum  ex  fado 
rei.  De  attentatis  fupra  art.29. 
b  Spoliation  de  fruits.]  De  quibus  articulo.  109. 
c  Ou  autre  forfait.]  Ex  maleficio,aut  ex  fado  citra  ma¬ 
leficium.  d.l.  adionum. 
d  Sur  terfëou fur  maifon.]  Ex  articulo  609. 
e  Ou  couppes  de  bois.]  AdefFedum  art.jjy. 
f  En  arrachement  de  bornes.]  AdefFedum  art.jpo. 

Horum  exemplorum  eadem  conditio  ,  cùm  à 
fado  oriantur  citra  vllum  confcnfum,  aut  obligatio¬ 
nis  nexum  ab  homine,  lcd  à  lege.  Quare  methodo  8c 
arte  agentibus,  fufficiebat  fine  exemplis  fcripfifle  ge¬ 
neralem  thefim  de  obligationibus  perfonalibus  ex 
fado  fine  confenfu  à  legeindudis. 


Article  CXXxim. 

Na  toute  adtion  reelle  concernant  le  fait  d’herita°-e  on  peut  demandet  & 
y  a  lieu  de  monftree  &  veuë  :  fors  en  cas  cy-apres  exceptez. 


J  A/  omni  atfione  reali  epteepro  h  crédit  agio  mouetur ,  potefl  peti  infpettio  fieu  itio  ac  loci 
figuratio  in  rem  prafentem,  nifi in  cafitus  mfra  pofitis. 

xArgentr.  in  Conf, Brit.  J  P  J  y  ·- 


Artic. 
c  xxvii. 

N  Ο  V  Afi 
Cons. 


y ii  Des  Monitrees St  Veuës,  Art. CXXXV.  &c.  yI2 

έ  a  *  i  iU*ir  de  rc  paitiCuKfî,  A  L  m  aàione,  f  de  vcfte.  D.  de  fuit.  Ctceti.  4  j. 

zfcrtwif  mAi .  ]  A  -[,^L  >.  ddcrlsiu,l[r  qü3ï  i.  D.  de  cdcnd.  Canon,  d.  cap.  i·  de  hh.  L 

,lc  ™'“ 1.““”  l(,  D  Je  tri  youL  «mm.  D.  fi  cctt.  pet.  Ueoque &  u/pcffem  |ocia 

-Mi  * 


Article  CXXXV. 

=ÿ  VL*  n’cft  reccuable  à  demandet  monftree  ou  VcOe"  des  chofes qu’il  s 
J?jfSSP  baillées,  ou c  promis  bailler  par  contrat  ou  autrement  de  ion  fait. 

xj  ylL·  iUtihtur.td jn -tendnm  wfycÎlioncm  fiu  ititmem ac loà figurationem^ mrcm^a- 
OJ  fintem  nrum  ψι,ιί  iffe  dedit,  mt  ‘  prompt  dan  cûWractH,4Ut  aliter  de  po fado. 

»  fidïfmmOU.·]  Nrclrgti&nkmihmnecn.  B  nulicxcnlpa|bief«^^p™iesfokp'^«#* 
tronc  agentibus  cimcniekrt  regnkc  addere  exceptio-  Îcttnti^  Ùtc  ux  i  iLj  t1  '  fidhim  pcrfonJc  -\t 

ne*  roopcrpCx ,  Icipm  ali,  nàidb»  rt,  conuernimt  *  Μ«ρ  ’>  *  tfgï  S°L^ 

ifcpotiifchûlüAdidato  nec  11  ^lniirmb  by-  £uiui|> S 
primas  ,τλπγ,η·!·^  fii\m  chtfe  peu  &  «ccrcc.  tum  hWltum  Hff  prMuppc^  f*  ttîa 

Wmcùnyt^ornn^^cadf.H  o  conclu  inttidittr, 

ΠΊ  AriitTllh  EiLtKinCni  h,l>U‘,OC  CXtludçniLc  iulptctio-  J  I  minm  inmnfi 

nis  I  iulipicfmrptioHc  facntiÆ  tri  conucnn,  nil  arn-  ideo^eip.orinMCxdu^.ju-^ia  «jU 
plie.  tpi Pcd  dtete.  φιπ  infptûio.«:S  tàd*  «ecpi«,flii*Je 

Lommnhfihfrc.  cura  aïtwrè,  mt  ptïfijrapnai  Je pcifonaMotieifipmr ejcepno  Jeregifli, 

rcni  üon  ignorer  ejuod  peteretur  :  diicnrre  pçr  fin- 

Article  CXXXVÎ. 

k  defendeur  eu  prcmeiTe  n'eft  teceuablc  à  requérir  moniîrce  aeeluy 
oui  efl  demandeur  en  nremeiTe  : J  ou  au  Seigneur  qui  demande^qud· 
que  chofepar  puiiTanecdcfief:  pourucu  qu’il  foie  qiwftiondn  ton- 
trait  fait  pat  ledit  defendeur. 

T)  Eus  itf  retra cht  *cn  tïllti a  n on  attdi mr dâ petendam  injp t &ιοπ m  feu  !tSüm  ■'·[  iiC_j° ιμ-·" 
IV  m  rem  prÂntcm  *b  eo  qui  aêhr  efl  h  retrÂÜH  gentdim  :  cm  A  Domno 

ψι  rem  aliquam  petit  iurefiudi  :  modo  dgdfflr 1  de  contrAÎhifaÉiù  per  k  >  ram, 

Q .iiumiwcondiaietic  ad  itatÛum  pinali,  C  in  calli  Amc.t  4^_;  ίΰ  fi  fone  (k- 

«on iiüpcûioncrttpct.r  qm.i ψ>*φ*> ^  orc  d^ffort  Jus fato iir  u^'n> 

S^e>  SsÉistpr 


AfLT.cm 

ϊί  $  ¥  AI 

Cotfï. 


Article  CXXXVII. 

v  l  n’cft  reccuablc  à  demander  monilrcene  veue,  fi  non  qu’il  foitqfli- 


Antici 

citltîtl, 
N  0  v  M. 
CuKi. 


Rien  de  chofe  particulière. 

■j^r  Vlhis  audit  nr  ad  petendum  infpeclionemfiu  itionem  ac  loct  figura 
m  rem  prœfifltem  ηΐβ  apdtur  de  re  particulari* 

l  ïsc  Articulus  fupcrSitic,  ,utcctti  compingi  debuir  cum  Arc.  iji. 

Article  CXXXVIII. 

|m&|  Tfa  plegement  general  de  non  troubler  fur  fes  poiTtfffions h  fi  Ie  defen-  cui  l 
llJll  déclaré,  qu’il  foppofeau  plegement  pour  quelque  pièce  ou  pièces  conce- 
nues  fous  le  plcgement  general ,  k  defendeur  cil  tenu  de  faire"  mon  fi  &  ve  J 

des  choies^  fur  lefijueüés,  il  cfi  rendu  oppolant.  a  ^ 


jfij  Des Monftrees& Veutis, Art.CXXXIX.  &c.  514 

J  T  A/'  [dtgiti wmto  generali  non  inferendi  vim  dut  in'mn amfkpcr  pojfiJfioniL·^ fi  refit  de- 
^njinciat7  ψίϋά  ipfe  intercedit  in  pltgiami  ntQ pro  αΐΐψο fundo,  aut fundis tjQntfflti î  in  p/f- 
àjdmmo* mcralt,  r m  tenct urfictrt n mm  at  ha figurationem  in  rcmprxfintem  nmm 
/aper  quibus  ifiterctjfii. 


i  S*!u*£4)  Mj,  ή  a  yi  fofrfrt  itftnhtu  r. 

I  Quti  snit ttfpur f\f HUMfiH* ■ 

3  ρ_ί_,Μ  Ματ  au î  rtm  in  fJd\  sppufiusnîlt, 

4  Si  fît* pw  attira  inttrrjft  {ùinfA7ttt3  (j-  c, 

1 s  ΕτιρΙψι wetitgtntrul]  Cf  fini  ρίπβρβ  i  itirw  âtpawfgAr- 
jUi  vr  quii  i  vi  3e  miurlii  maniftftis  ikfrndatur  „  mJe 
ftnmt  in  rcrmuiis  Lilikkâs.  g:  ne  pvtcntimes,  D.  tic 
cfÉ.  prx£ 3c l.danuidanms dequik  in.  Art.  infra, 
n.-irrupic  inr-crcfi  iîIlïilï  Vti  perfrieris  de  ic  cliqua  cctta* 
qui  perfide  ri  poflic»  conuenit  InEcilicij.  generalis  con¬ 
ceptio  lIc  rebus  fuis  omnibus  fine  vui  cÈl 

II  si  le  eUfcndtur.]  Hic  prçfupppmr  alicui  in  fpccsede- 
nundamm  hoc  iurcrdiiïum.  qui  ipie  intercedat  n&n 
tam  generaliter,  quam  inrcrdidhim  aa  cmis  continet 
qun  LI..1Î11,  etil  iJiicrcedcnsmiS  fit,  idcoquc  nccrci  fitT 
ex  reguli  s  rein  mon  dore,  tamen  talis  oppoïïtLo  penè 
de  rco  a&prem  facit  }.quia  deroco  fcligit  patU'Ui,  quue 
«jeettaeft,  neu  eerrificaripoieltmlipcr  rotin  inco:- 
o  fiarmi,  àcuiusarbimo  S:  iiii  c  de  pend  ei  declaratio 

*  faidi  ÎLU.OsteL'Uïii  hk  vîlLHc  noiari  conucmt,  non  mu- 
tafî  tpialkarem rct  in  tiiïi  mrcrcclTcirc,  nain  ipoii&viKM 
imcrcdlio  &ckaâorcm,ftfi  fponnuieavel  voluntaria 
mm  demum  dicxtirr,Ojjn  qui*  non  vocarus  in  aicnam 
defeendit,.  &c  qui  nmnjj  va  n  m  perftri  dits  nu  π  cfc  rates 
fime,  qumgeueralisoliCii  Imt  tieatîouiï  Comparent 
itididu  enecari  lu  b  forma*  qukütnquï  protendunt 
inui  ctle  m  i ucccCîone  cafis*  vel  UrpMtnââni  'mttTtfl·* 

d;i  AyAJit  a  drb*ÎITt  l' tuttrlftrrnfnl  Ati  teartf  dt  tru/n  trnm· 

eLifmtri p*r  üt  :  Nanxquicumquc  appircnc  in  iudi-do 


vl  ralis  ediifH  itcftorei  func  *  Sc  cam  qUniUraiem  cap  fie 
debent,  vt  dicirur  m  ordinandis  qualitatibus  &  omm 
in  1j  ce  part  ib  ns  ailods  Unigij  φ  Xnnp:C»3ùit.  Pancirm. 
dix ere  cap,  cnm  inrer  priorem*  idcap.  diJedti  ext-  de 
cxccpr.Bxit.  l.dc  pupLUU^dcruorum.D.  tkopa'.  no* 
nunc. Lnd. Rom.  d ,  1.  i  pupillo mprniQp.  Akx.d.l.^.li 
in  puldico.  qutan  c-u  n  iu  neti  r  cum  principio  d.L  de  p  n  - 

Fi  illo  BartJ^com  mulicr*D*fol.  macr.  Bald.Cailr.  L  li 
ibcidis  à  psirtum,  D,  de  in  ius  voc.  ËaU*  in  rubr.  iu 
finCrC,  de  iucceil.  cri.  Lud. Roman,  conici r  meluis 
iu  coj if.  117.  incip.  rca  iitas^  vbi  icribtt  appoilta  tenu" 
ta*  lju an]  nos  Gu  É  uni  dicira  us*  fi  qui  s  c  oparcar,  v  r  É  r- 
pc  Ηγ,&  Je:  opponat,  tfc  petat  caru  amoucrij  ni  cm  veiè 
3c  rcalircractDremriJédl·  djd,  tcd  Jinominanm  cita¬ 
tus  lit*  reum  fi  cri.  Quod  &  iu  cxccutiomhus  Ecjitëni-  4 
B  ninidicer^fok-miis*  q  non  es  quiimqiwliwtÎbus.  feu- 
rcnrii3  aut  inJicari  non  COmprfdicnlus  in  dcfcnfioiié 
locorum  Créais  apprÆhéitonc  fdc  opponi  r*  fit  aftor*, 
fcc  us  iinoimiuîtjmeuocarcntr.  Hæc  vaJdçnotai'icû-  f 
uenitj  quia  multos  fuUi  compemnu  eft,  ikuti  &  cùm 
quis  vocatur,  li  tiw  putaucrir  intcicllc  .  pu  tara  r  corn- 
jjirendbaityt'fm  hcrfqina  pratisè  crtarus  non  lit  lcd 
hc,  ilCmiputauctir,  Si  ideoqucncc  crxpenfas.defeâius 
debrre  iî  non  cq  m  pateat*  tjrrarcpuranc  bannirosA: 
cxcémuiucatiis  3c  omnes  talcs,  qui  es  kgc  aut  cdifto 
admitti  in  indiciis  j  ion  dchcani,  ad  agendum  nonad- 
nutei  qiudcm  cùiti  lie  euocantur  vi  generalis  ediefi* 
Likumquc in rcrclFe protendunt,  veluri  tutnailorcs 
ntquôri  clFc vcrajitut,  tccusiî  nomiiutim  e notait 
Hm  quocafu  reu.s  cfîc  licct* 

1  Aîtufirettr  ’ytukjff  ehtftt,]  ^ίβη  %Ht  le  Aimindatt 
ftit  wAinltttu fur  Urtjh. 


Article  C  XX  XIX. 

1  aucun  hit  demande  de  li  nuifon.,  ou  demeure  le  defendeur,  il  n'y  doit  a*tic* 
aiio  i  r  m  ο  n  ft  ree  n  e  ve  u  e.  *  "  "  "  “ J 


g  I  aliquis  fêtât  ihmum^m  ψ&  nm  manet,  non  dehtfieri  inj^cClto fin  kio  ac  loafigura- 
cio  in  rçm  pr.efintemi 

Rcifke,  ftdquis dubitarer,  cum  ille  dicat  nulli  magj s  nota,  domus dbfua*  Æ:c. 


c  s  ï  3  t 

N  O- V  Al 

L  pi  ÎJ  i* 


Article  CXL. 

gg  e  *  vaitî  efl  tenu  de b faire  monftree&veuë  de  ce  ousjï  tient  de  fon  Sci  A*Ti.e. 
t  S^teodal  qui fcferac aux dcfpesdu  Seigneur  exceptd  que  le fubict  &  n™"' 
va  fini  fera  fa  delpenfc  :  Ec lt  fi  l' homme  delai  JToit  aucune  chofe  a  mulhcr, s  1 
Je  Seigneur  Ja s  pourra  prendre  à  ià  dsain , f  comme  fi  rhomine  l’auok  defaduotié. 


^AJfdL·  non  unetnr'' façon  infieflionom  feu  uionemM  ioa  figuration  fW  de  rebut, 
mets  afm  Domino  fodat,  tenet,  qitàfiet‘fi,mptibm  'Domini  excepto  qHédvÆüus 
epiù  a  limen  tum  em  et  :  Et fi  "  vaffa  (lttt r  omififfet  indica  rt  rem  aliquam  ,  Dominti<  v  potent 
eam  prehendere  ς  de  fi  VAfiallus  mm  dmegfifit, 

xAtgmu  ift  Cçuji  Eïif  γ 


ji;  Des  Monftrees  &:  V  eues ,  Art.  C  X  L.'  ^ 


Glossa  i. 
ί  sAn  > affaUtM  teneatur  feudum  ofiendere  Domino, 

z  ^Cffirmattita  fententia  melior  CF  in  l>fu. 

3  Sed  dubitat  i  vaffallo  dantur  inducit  >vt  rejfddeat  précise. 

3  Le  gaffai  e/l·  tenu .]  Quomodo  (uperiores  Articuli  pe- 
liè  ex  toto  inutiles  funt,  vt  de  rébus minimè  dubiis,  & 
iam  ante  iurc  Romano  diffinitis,  fie  illi  perquam  vtili- 
ter  funt  feripti.  Magna  eftin  iure  dubitatio,  ôc  côten- 
i  tio  fentédarum.  An  vaflàllus  feudum  teneatur  often- 
dere  Domino  ad  oculum,  an  iteminftrumétaacquifi- 
tionum  inueftiturarû:  Cuius  dubitationis  rationes 
aduerfarias comparauit Iacob.  dcSadloGeorgioinli-  " 
bello  de  feudis,  verb.  di&iquevalfalli  promiicrüt  re- 
cognofccre.  num.ij.  &anteeum  Iacob.  de  Ardizo  in 
lib.de  fend.  &  Ioannes  quidam  Blanchus  Maffilienfis; 
quidam  non  putant,  quidam  nutant,  alij  aiunt  hique 
plurcs  audorc  primum  Azone,  deinde  Hofticnfi  in 
•  Summa,  titul.  de  feud.  §.  quib.  mod.  Alber.  1. Titius 
Sempronij.D.  de adl.cmpt.  idem l.fi certis annis.C.de 
pa<5t.  Angel. poftglof.  1.  ii  in  rem.  D.  de  rei  vend.  glof. 
Bald.  Prepoi.  Alex. cap. i.$.  illud,  titul  de  prohib. feud. 
alien.  perfed.  idem  Bald.  cap.i.§.v  dialius  fcudii. titul. 


A  1  Faire  mon/lree  CF  ">«<<?.]  Similem  habent  Confuctu 
dinem  Bituriges.  §.12.  tit.de  feud.  &  Burgundi,  tit.  dê 
feud.  §.  4. 

c  uAux  dtfpens.]  Cùm  hic  a&us  Domini  commodum 
præcipuè  rcfpiciat ,  fed  fuas  item  vaffallus  facit,  cum 
&c  aliquas  debeat,  capit,  ftatutii.  §.infuper.  de  refeript 
in  6.  Dinumcramentum  expenfis  valîalli,dequo  Mo- 
Jin.  numer.  4.  Cuius  expenfis  obfcquia  pra-ftare 
alibi  diximus. 

Glossa  2. 

I  Fartis  noruexprejfie fit prxhenfi*  a  Domino . 

Sinon  quclevailaldefaduoiiaft,  &  c. 


A  Et  fi  l’hôme  delaijfoit  aucune  chofef]  Scholaftici  icripto- 1 
res  cum  demum  conftirucre  YaiTallum  Domino  indi¬ 
care  debere  feudum,  cundlantc  aut  recufante  eo  pu¬ 
tant  ex  confequenna  &  pœnaiudicandum  bona  eius 
fcudalia  omnia prarfumi  in  poenam  rcculationis.  £jus 
didi  fortaife  vtilitas  aliqua  elle  polIct,vbi  pluraeffcnt 
alaudia  in  quibus  Dominus  pa  nam  pollet  execjui  ne¬ 
mine  intercedente:  Sed  vbi  nulla  funt, nec  vllus  cefpes 
terræ  caret  Doimno,  inutilis  elfet  confcquentia  ifta, 
&  va  (Tali  us  femper  vendicantes  reperirer,  quosoppo- 


fidcinueft.  fuer.  conrrou.  vbi  &  Iacob.  <Sc  Bellouifu,  C  neret  priori  quamlibet  recuiaco,  aut  abnegato  3  atque 


qui  dubitationem  illam  frequenter  air  accidilfe  fuo 
tempore  in  regno  Siciliae.  Bald.  item  titul.  de  vaffia.qùi 
contra  conditur-  Lotliar.  Idem  Bald.  confil.2;.  lib.r. 

Curtius  lib.  de  fcud.parte  2.  fecunda’  partis.  Spec.  tit. 
locati.  §.  nunc  aliqua,  num.69.  Poliremus  Molin. 
num.4.  in  feud.  Qui  non  putant,  ratione  vtutur,quod 
Domini  adoris  partes  funt,  interiorem  probare,  nec 
cogi  quemqua  reum  dicere  titillum  fuae  polTeffionis, 
has  fere  rationes  habent  nec  multo  meliores,  quibus 

2  Baldus  fape  innititur.  Contra  alij  vaffallum  qui  in  co-  .  .  . . . 

felfo  caufim  habeat  a  Domino,  idque  beneficio  te-  tugee  au  prétendu  haffal,  qui  aurait  defaduoüé ,  fous  le  dan- 

nerijVt  minimum  inter  obfequia  cçtcra  odédcre,quid  D  gl*  de  la  commifie  en  fin  de  caufi. 
quantumque  beneficio  cius  habeat,  nec  hic  l.cogi.C. 
dcpent.har,  rede  allegari,  qua  tum  locum  habeat, 
cùm  nullo  iure  pofTeilbr  addidus  ed  agenti ,  nec  eius 
‘vllam  caufam  agnofeit,  aut  beneficium,  fine  fidelitatis 
confequcntiam,  &c  dominij  retenti  iuraprointerione 
ciusfiiccrc.  Denique  melior  fententia  dicitur  omnino 
'•vaffallum  ad  id  teneri,  &  deferibere,  &  feripto  edere, 

&:  oculis  demondrare,  quid  quantumque  à  Domino 
habear ,  fi  petatur.  Quare  frudra  fcholafticæ  dubira- 

3  tiones,  quas  iamdiu  vfus  iugulauit:  Sed  tamen  qui  ita 


ita  fine  vfu  effet  ea  prouifio:  quare  melius  hk  cau¬ 
tum,  hic  procedi  per  præhenfionem  partis  nonex- 
prcilæncc  comprçnenueinodenfionc,  &  Molinius 
redè  putat  talem  deciiionem  veram  non  ede,  vt  nec 
iure  probatur. 

e  Fourra  prendre  en  fit  main.]  Intellige,  pouruiu  qu’il  1 
n ait  quefimpbeomifiion ,  CF  que  le  Seigneur  prenne  fin  in¬ 
tention  CF  la  tenue  de  luy  ,  Sccus  s'il  y  auoit  defadueu  for. 
mel,  quo  cafu  le  Seigneur  ne  s’en  pourrait faifir,CF  fitudrh 
plainement  informer  de  la  teneure,  la  prouifion  cepedantad. 


Glossa  J. 

Dominus  prahendit  tam  ex  ormfiione  quant  ex  abnegai 


Simplex  omifiio  non  importât  eimmijfiwt. 

Diftinftio,  quando  ^affallus  aut  abnegat ,  aut  agnofeit, 
aut  dubitat ,  CFC. 

Λ η  Dominus  teneatur  ofiendere  feudum  l>aJftl!o , 
eius  concefitones, 

*  Comme  fi  l’homme  l’auroit  de/aduoiié.]  Hoc  refertur  ad  I 


fendant,  admittunt  in  vaifallo  ignorantiae  cxcuiatio-  £  pradr.  ndc  ndi  facultatem  non  effedus  identitatem, id 
nem,  fi  probabilis  fit,  ergo  qui  in  alienum  ius  fucccf-  n  n 
ferit  nuper,  aut, vt  dicunt,  qui  fetidum  antiquum  ac¬ 
cepit,  admitti  dubitantem,  aut  ignorantem  terminos 
fcudi,  8c  vt  Latini  dicunt,  eiurantem  (dentiam  &  co¬ 
gnitionem  finium.  Et  nos  ante  art.  112.  docuimus  vul¬ 
gato  illo  Fracico  difto  nos  non  teneri ,  il  faut  aduoüer, 

dejaduoüeryfcàc^e  aliquid  medium,  ignorare  feili-  de  la  commi  fe ,  il  faut  defadueu  formel ,  ex  certa  (cientia 


cet  ex  ratione  ciuili.  Quod  cùm  accidit,  æquumcil 
tamen iudam Domini  petitionem  admitti,  nec  fem- 
362.  perde  iure  fuo  incertum  dimitti  oportere  &  denique 
dandas  inducias,  quibus vaifallus  inftruatur,  inftru- 
menta  conquirat,  fines  exploret,  quid  quo  iure  à  quo 
habeat,  vt  demum  præcisc,  & ,  vt  dicunt  cathcgoricè 
de  finibus  refpodeat  côfultus  <Sc  meditatus  :  nec  enim 
perpetua  cuiufquam  ignorantia  fereda  cft,quæ  difeuti 
poteft,  inueiligationeveri  fraude  bencficij  Domini. 
Itaque  quod  lue  (impliciter  dicit,  accipi  debet  in  cafu 
agnitionis ,  &  confcflæ  conceffionis  fcudi ,  en  teneure 
confieffiee  :  Nam  fi  negatur ,  <Sc  confcquentia  omnia  ne¬ 
gantur  fub  poena  commiffi  3  Si  dubitatur,  aut  ignora¬ 
tur  dandæ  funt  induciæ  ad  inquirendum,  vt  denique 
certum  reipondeatur. 


ed.  Dominus  tam  poteft  pra?hedere  ex  omiifione par¬ 
tis,  quam  ex  abnegatione.  Sed  inde  non  fi  miles  con- : 
fequcntias  ducit  :  nam  fimplex  omiffio  non  importa¬ 
ret  commiftum,  fed  lucrun  frucluum  (Impliciter, 
quoad  dilatione  d-  1  j  >  ,.r  preci fénrent  Aduoüer,  ou  dtfid- 
uoiier ,  lev.fi ..  uit  formellement  defiaduoüe ,  car  pour  l’tffefl 


principaliter  &  per  fe,  &non  incidenter,  quod  latè 
tradit  &  perfequitur  Molin  £-50.  in  feud.  Nec  (affice¬ 
ret  omillio,quæ  abnegationem  tantum  implicat  con- 

P  (èquéter,  non  per fenec principaliter,  deideo non eft 

iufficicns  ad  incurrédum  commilfum  in  parte  omiifl, 
nec  enim  vitra  porrigitur  dclidti  pœna,  quam  deliélu  ^ 
ipfum,quodille  tradit.  Tres  igitur  cafus  ponendifunt 
abnegationis  defadueu ,  agnitionis  d’adtte »  aut  dubita-  ^  Ci 
tionis,  quod  ante  diximus.  CumvaiTallus  in  primo 
cafu  abnegat  partem  fcudi  præcenfi,haud  dubiè  feudi 
pars  omilfa  committitur,  cùm  ômiffio  fit  per  abnega¬ 
tionem,  &Γ  hoc  cafu  le  Seigneur  prend  en  fa  main  par  com¬ 
mi  fe  cr  cofifcation ,  de  mittitur  in  polfeifionem  rei  com- 
miffie}  cùm  agnofeit,  qui  fecundus  cafus  eft,  aut  in¬ 
dicare  tenetur,  quod  agnofeit,  aut  prarirenfionem 

pati 


fi/  Des  Monftrees  3c  V eues,  Art.  C  X  L I.  &c.  518 


pati  cum  amilfione frü&uum,  donec  indicarit,non  ad 
eftcdum  commiili,  fi  dubitat,  datis  dilationibus  con- 
uincendus  eft,vt  dubitatio  in  agnirionem,aut  abnega- 
t  ion  em  tranfeat,  ita  fiet,vc  cafus  omiflionis  nunquam 
æquiparari  poffit  cafui  abnegatiohis ,  quia  abnegatiq 
commiiium  importat,  fimplcx  omiflio  non  item ,  nifi 
cum  in  abnegationem  tranfir,  quæ  abnegatio  cum  in- 
teruenit ,  intérim  ροίΓείΓιο  apud  vaflàllum  eile  debet, 
nec  moueri  donec  Dominus  intentionem  impleueric, 
dc  quo  Μο1.§·3ΐ.  latè.  Quid  fi,  le  vajfal ne  defaduoue  pa*, 
fimpliciter  ,ie3  qualitatem  dumtaxat ,  puta,  silfe  diti 
Juueigneur  cr  défi  prouvé ligeviàc  Mol.  d.Ç.jO.  num.7. 
An  è  contra  Dominus  priuetur  proptet  negationem. 
Mol.  ibidem  quæft.  48. 

4  Quærendum  eft  de  cafu  conuerib  an  Dominus  vai- 

iàllo  indicare  feudum  teneatur ,  &  concdfiones  de  in- 
ueilituras,  te  recognitiones  prædeceflorum  oftédere. 
glofi§. illud. tit.de prohib.feud.alien.putat  teneri  Mo· 


.  linæus.§.4.sequum  putat  ratione  corrclatiui  officij,&r 
reciprocæ  obligationis.dominumid  facere,  quod  fi  bi 
non  noceat,  &  alteri  profit.  &  ArucrnorumConfue- 
tudincm.§.9.tit.  des  fiefs,  quæ  aliter  ftatuat,  vt  hæc  no- 
ftra,  tirannicam  putat:  Sed  tamen  in  feudo  antiquo 
ηό  perinde  probabilem  vaiTalli  poftulationêmpûtat, 
quod  in  exhibitione  recognitionum  &  tenurarum,  & 
documentorum ,  licêt  non  ex  toro  improbabile  effet, 
tametfi  tribunalibus  noftris  idperfuaderi  fuerit  per¬ 
difficile,  & obftat  Art. 316.  infra,  fedin  indicandis  feu- 
di  terminis,  ratio  valde  difpar ,  cùm  vaflallus  feudum 
teneat, fruatur,polfideat, aret,  &  colat,  Sc  feire  debeat 
quos  &  quales  habeat,  cr  de  qui  il  nem  terre,&c  hæc  co¬ 
gnitio  verifimiliter  in  Domino  non  cadar  in  alieno  & 
ab  altero  poffeilb. 

De inftrumen torum  communicatione  latius  Bot¬ 
rius  tit.defeudis.§.n.  Mohn.  §.;i.glofi.j.  &§.;.nu.4· 
Chafla.tit.4. 


Article  CXLL 

E  Iuueigneur  ou  celuy  qui  le  reprefente,  n’eft  tenu  défaire  monftree  à  fon  artic. 
aifné3  ou  celuy  qui  le  reprefente  ,  b  du  fief  qu’il  tient  de  luy &  qu’il  luy  a  n  o*va«‘ 
,  Gnon c  en  cas  que  le  fuzerain  Seigneur  voudroit  contraindre  ledit  aifné  d  à  c  0  N  s* 
luy  monftrer  fes  fiefs  en  Iuueignetirie,  c  auquel  cas  feroic  le  Iuueigneur  ou  le  pre- 
fentant,  tenu  montrer  fes  fiefs  à  fon  aiine,  &  l’aifné  à  fon  fuzerain  Seigneur. 

Ecundo  natus  aut  qui  ilium  reprœfecntat  non  tenetur  facere  injpeôlioncm feu  itionem  ac  lo 
ci  figurationem  fuo fratri  primogenito , 3  aut  ei  qui  illum  rcprœfentatf feudi  quod  ab  eo  te¬ 
net  &  quod  ei  dedit ,nific  in  cafu  quo  fuperior  Dominus  vellet  cogere  dii lum primogenitum 1 
ad  infpeclionem  fuorum feudorum  quae  dedit  fratri fecundo  nato c  in  quo  cafu  fecundo  natus 3 
aut  qui  eum  reprœfentat  teneretur  indicare  feuda fuo  fratri  primogenito ,  &  primogenitus 
fuo  Domino fuperiori. 

G  L  o  s  s  A  i .  B  perage,  cefi  'a  dire  Unt  que  le  fief  dominant  tff  tersu  en  main 

Pace  veterum  dixerim,  hic  Articulus  iniquitatem  de  Seigneur ,  de  mefme  lignage  dedans  les  degrtTfiu  parage: 

continet,  &  côtumaciæ  vaiTalli  fauet,cur  enim  Domi-  Car  le  parage finy ,  toutes  ces  deferences  perfevncllts  cr  hono- 

no  non  indicet  vaflallus  feudum,  quod  cius  beneficio  rifiques  cefcnt,  CT  combien  que  U  teneur e  comme  Juueianeur 

habet,  cùm  Articulo  315.  ftatutum  fit  primogenitum  dure,toutesfois  les  refeils perfonnels  de fang,  dont  depénd  ce- 

tcncri  qualitate  feudi  agnofeere ,  nifi,  il  quid  interefle  fie prerogattue  de  neflre  tenu  faire  monfirefinijfeet,  dicemus 

fnitant  inter  indicatione  localem, &  agnitionem  qua-  ibidem  &  Art.310. 

itatis  feudalis,de  qua  d.  Art.315.Sed  ratio  non  apparet,  b  Dufiefqu iltient  de  luy.]  Idcft,  que  k  Iuueigneur  tient 

cur  hic  vaflàllus ,  juueigneur  ne  face  pareil  debuoir  que  les  de  Γαφιί. 

antres, in  concernentibus  fubftantiam  fcudi,nec  hic  ri-  c  En  cas  que  le  Seigneur  fujeram.]  duquel  appartient  la  li- 

gor  ferendus  fiait  quantalibet  paritas  generis  dicatur,  pence  du  premier  Iuueigneur,  in  cafu  Art.333.  Nam  ad  in- 

aut  gradus  ,  cùm  imparitas  dignitatis  amplius  aliquid  ftantiam  vtriufque  poteft  indicatio  peti 
deberi  offendat, alioqui  eadem  ratio  faceret,  a  uti  nefe-  Q  d  Λ  luy  monfirer  (es fiefs.  ]  Quæ  feuda  primus  Domini* 
mttenu  baiUeradue»,ny  faire  hommage,  quod  aliter  fit.  contulit  fecundo,  fecundus  item  tertio. 

Glossa  2.  ·  C4i'  ]  Erg°  hoc  folo  cafu  indicatio  pe- 

a  _  1  /  .ri.·  i  _  tipotcft,^o«r  /  aifne,Jcauoir  quand  on  la  luy  demande. 

Ou  celuy  qui  le  reprefente.]  1  entends  cecy  le  reprefentant  en 


baillé 


Article  CXLlI. 

o  n  s  t  r  e  e  &  veuë  fe  peut  faire  par  vn  deffaut  deuement  obtenu. 


Artic. 

cxxxv. 

VAS 


yNdicatio  feu  itioacloci figuratio  in  rem prœfentem potefl fieri  poft  eremçdicium  ~  °  v 
^rite  adeptum . 


Hic  Articulus  Styli  potius  eft,  &  ideo  interpungi 
potius  debet, vt  non  tanti,  qui  paginas  iuris  patrij  de¬ 


beat  occupare ,  de  quo  videndus  eft  Art.  763.  &fc- 
q^ens  infra. 

Y  iiij 


5i p  Des  Monilrees  &  V eues,  Art.CXLIII.  &c!  520 

Article  CXLIII. 


e  l  v  y  qui  doit  faire  la  monftree  &  veuc, a  cil  tenu  de  monftrer  la  cho¬ 
ie  demandée  clairement  par  tenans  >  &  aboutiiïans ,  &  fi  meftier  eft3  & 
faire  fe  peut ,  par  cerne  &  circuit  des  lieux  :  Et  en  faifant  lcfdites  veucS 
pourront  faire  les  parties  telles  protections,  que  bon  leurfemblera. 

T  S  qui  debet facere  infipeflionem  feu  itionem  ac  loci  figurationem  in  rem  præfentcm a  tenetur 
^apertè  indicare  rem  petitam  per  confines  afronte  Qr  d  tergo  ,  &fineccjfefit  &  fierfojjit 
circumfcriptione  &  circuitu  locorum.  St  inficiendis  iflis  injpefhonibus  poterunt  partes  fi. 
cere  taies proteftationes  ,  l>t  illis  ridebitur. 


3  Et  tenu  de  montrer  par  tenans.]  Hæc  forma  præfcripta  A  ad  viiguem  exigitur  ,vt  confines  oilendantur,&par_ 
in  ccnfuali  prolellione  ex.  l.forma cenfuali.  D.de  ccn-  ticulatim  fingula ,  quod  perafpcrè  cxequi  rationales 
fib.l.fi  quis  intra.  C.  de  bon.profcript.  Id  quidem  fim-  iolent}&  fcriptas  ea  de  re  legum  annotationes  habere 
plicius  maioribus  noftris  obleruatum,nunc  acerbe,  &:  dicuntur. 


Article  CXLIII  I. 

I  le  defendeur  apres  la  monftree  faille,  déclaré  ne  prétendre  droidt,  &ne 
vouloir  troubler  le  demandeur  fur  les  chofes  monftrees,  &  ledi£t  deman¬ 
deur  ne  peut  faire  preuue  dudiôt  trouble ,  il  feroit  tenu  defdommager le¬ 
dit!  defendeur. 

S'  reus  pofi  infipeflionem  feu  itionem  ac  loci figurationem  in  rem  prœfentemfaflam  Λ  de¬ 
nuntiet  fe  nullum  ius  prxtenderc,ft j  quod  non  vult  interturbare  a  florem  in  fojfefiione  re¬ 
rum  indicatarum  :  Et  diflus  aflor  non  pofiit  probare  poffefwnis  interturbate  inimarn^  te¬ 
neretur  indemnitatem prœftare  reo. 

Hic  Articulus  expungendus  eil  vt  nihili.  Quis  B  confecuto,  folent  partes  liti  eximere,  (r  lesmettrehoti 
enim  ignorabat  adorem  ,  qui  intentionem  non  ex-  de  Cour  cr  de  proces ,  pUfoflque  les  faire  conte fter  (ftn- 
plcat,  expenfis  pledi ,  erfi  prudentes  &  exercitati  Iu-  trtren  en^uefles  pour  des  deflens,  efant  le  procis  Inde  w 
dices  fada  tali  declaratione ,  &  adore  poilulationcm  principal. 


TITVLVS  SEPTIMVS, 


DE  L  A  V  D  A  T  I  S  AVCTORIBVS, 

5  I  y  E  GARENDIS,  ET 

denuntiationibus. 


TILTRE  SEPTIEME, 

Des  Garends  &  Requefies. 

C  AD  RYBRICAM, 

S  Alij  quidam  cafui  qui  b.  Euittio  debetur  vel 
non  dr  nu. 9.10.11.11. 

13  Stipulatio  dupU  non  in  vftt. 

1 4  Non  agitur  de  Euittio  ne ,  nifi  per  fententiam 
tes  euitta fit. 

15  Attio  de  Euittionc  perfonalis  (fi  30.  annis 

7  Njn  debetur  Euittio  fi  Emptor  fciuerit  rem  durat. 

alienam  (fie. 

il  vulgatius  eft  foro  vfu  laudationu  &garendorû,quos  veteres  Iurifcofulti fubinde  au-  s 
thores  appellant:  vfuseorü,cùm  quifpiâpoflcfibradione  rcali  ebuentus,  nec  fatis  cô- 
fifus  viribus  iuriu  fuorü  eü  vocat,  à  quo  titulo  oncrofo  re  comparauit,aut  cuius  nomi¬ 
ne  poflîdet  ex  forma.  l.z.C.vbi  in  rem  ad.apud  quem  &  raciones  &:  inftrumenta  funt,quæ  do- 
minium  rei  probant.  Finis  talis  laudationis,  aut  nominationis,  vtaudor  litem  in  fe  fufeipiat,  z 
&  fuis  fumptibus  defendat,  laudante  intérim  quicfccnte  quils  appellent  demeurer  enpos,xczcn 
idiotifmo  gentis  rtoftranhos  garendos  formales  appellant.  Requeftas  aut  fommationes  vocant  $ 
denuntiationes, quæ  tam  in  realibus  quam  in  pcrfonalibus  adionibus  vfurpâtur ,  hoc  fine  non 
vtis  cui  denuntiatur, litem  fufeipiat,  fed  vtadfit  defcnfioni,  &  rationes  fuggerat,adiedavtro- 
bique  proteftatione  de  damnis  &:  intereffe  :  hoc  cafu  perfonæ  adiungitur  perfona,  reus  ipfe  li¬ 
ti  non  eximitur ,  nec  qualitates  mutantur  litis  iam  inftitutæ ,  quæ  ob  talem  denunciationem 
non  fufpenditur  amplius  vna  dilatione,  &:  fit  in  omni  parte  litis  eo  ftatu  fcilicet,in  quo  repeti¬ 
tur,  de  quo  nos  alibi:  fufius  etiam  pragmatici  ftyl.  Pariam.  Mafuer.  Rebuf.  &cæteri.  Inperfo-  4 
nalibus  quidem  locus  garendo  formali  eife  nequit ,  quia  quifque  ex  fua  ipfius  promifiione ,  &; 
fa&o  conuenitur  in  talibus,  nec  adio  poteft  abfccdere  à  perfona  promittentis.  Qüod  de  parte  ; 
altera  Rubricæ  dicitur  degarentir,  quod  Îurifconfulti,  Euidionem  præftare  dicunt, duabus  de 
caufis  in  iudicium  venite  poteft ,  ex  natura  contradus  fine  exprefla  conucntione ,  aut  vero  ex 
conuentione}  aut  ex  vtraque  coniundim.  Notandæ  hac  in  re  luris  quædam  fententiæ.  Eui-  6 
diones  regularitet  ex  omnicontradu  deberi,  qui  onerofam  caufamcontincannam  ia  lucrati- 
uis  fequenda  eft  diftindio.  1.  Arifto.  §.  fin.  D.  de  donat.  Idque  citra  conucntionem  expreilam 
ex  cuius  contradus  natura  confequirur  re  euidadariadionem  ex  contradu  ad  euidionem. 
Quod  fi  edam  conuentio,  aut  ilipulatio  accefferit ,  tùm  vero  vitra  contradus  tacitam  obliga¬ 
tionem,  etiam  aliam  ex  ftipulationeadiungi  :  Nam  fieri  etiam  poteft,  venatura  quidam  con¬ 
tradus  extraordinarii  repedantur, ex  quibus  no  debeatur  euidio ,  veluti  fi  quii  fciens alienum 
euicir,  &:  tamen  ex  ftipulatu  debeatur, fi  appolita  fit  ftipulatio.l.fi  quis  fundum. C. de  euidiom 
Quin  &:  ftudiofi  quidam  quinquaginta  amplius  cafus  quibus  euidio  non  debeatur,  annota¬ 
runt.  His  igitur  &;  talibus,  &  fi  natura  contradus  non  eft,  vt  euidio  debeatur,  ex  ftipulatione, 


i  Vfia  garendorum. 
z  Ftnis  eorum . 

3  Requefta  aut fommatio  in  garendu  quid. 

4  G  arendas  formalis  non  efi  in  perfonalib. 

5  Jilgib.  de  caufis  Euittio  profatur. 

6  Euittio  ex  contrattu  onero fo  profanda . 


Des  Garends  &  Requeftes,  Art.  C  X  L  V. 

7  tamen  deberi  nil  vetat,  fi  conuentum  eft.  Hoc  pofito  intelligenda  regula,  euidionem, qUæ  cx 
natura  contradus  debeatur,  excludi  fcicrma  temporis,  aut  acquirentis  rem  alienam ,  fed  non 
eam  quæ  ex  ftipulatione,  hoc  eft,  qui  Riens  rem  alienam  emat ,  de  euidione  non  poiTe  agere  : 
nifi  tamen  de  euidione  ftipulatus  fit,  quo  cafu  cx  fcientia  tali,  euidio  no  excluditur,  dd.fi  qUi$ 
feudum  :  fcientia  enim  excludit  prouifionem  legalem  non  conuentionalem.  Bald.  1.  fi  fratres. 
Cod.com. vtriuf.  iud.  Quod  inteliigendum  eft  etiam  fi  feiens  emptor  à  fcienre  vcditore  eme¬ 
rit  :  nam  in  hoc  quidem  cafu,  euidio  debetur,  nifi  ex  conuentione,  cap.  r.  tit.  de  inueft.  de  re  I 

aliên.fa.Rdman·.  Confil.596.  Alex.  Confih  69.  lib.  4.  &:  quosTiraquellus  in  retra.  §.  ΐί/glo.  r> 

S  num.8.  Illud  etiam  valde  notandum  pcrfedocontradu,  in  quo  de  euidione  nil  didum  fit 
ao-i  poiTe  vt  caueatur.,  quod  gloila  prima  dixit  1.  remalieqam.  D.  decontrah.empt.  Caftrcn. 

9  confil. Z07.  lib.r.  Qui  fcienter  rem  alienam  emit,  nec  de  euidione  agit,  nec  pretium  reperic.  1. 

emptorem. §.vlt.D. de  ad.emp.  quem  locum  implet  Tiraquell.  in  retra.  vbi  iupra  nu.n.  Gafp, 
xo  Caballin.  Qui  padus  eft ,  ne  de  euidione  teneatur ,  de  ea  non  tenebitur,  nec  ad  intereiTc ,  ad 
pretij  tamen  reftitutionem  tenebitur,  d.  1.  emptorem.  §.  fin.  Nifi  quidem  expreiliofada  fit  eius 
ipfius  caufæ,  cx  qua  res  euida  eft,  quod  ibidem  Tiraq.  notat,  num.14.  Dodoies.  1.  qui  liberta- 
11  tis.D.dc  euidion. Caballin. d.num.z^.  Proinde  padnm  generale ,  ne  quis  de  euidione tenea¬ 
tur,  ei  nunquam  prodeft,  qui  non  ignorat  caufaqa,  ex  qua  re'ç  eùiricitur,  &c  eam  tacet ,  idenira  ' 

dolo  non  caret,  l.tenetur.  §.vlt.vbi  Bart.D.de  adio.cmpt.d.l. emptorem. §.  denique,  qui cafus  : . 

valde  notandus  eft·  Hæ  vtiles  &  vfitatæ  funt  iuns  fentéciæ.  Proinde  id  quoque  addidero  com- 
u  mi  (Ta  ftipulationc  de  cuidione  ob  rem  euidam  non  dari  adionem  ad  rccompenfationem  eius 
rei,  quæ  euida  eft  in  re  eiufdcm  naturæ ,  hoc  eft  vt  fundus  profundo  detur  &c  rcqjipenfemr, 
aut  reditus  pro  reditu,  fed  adid  tantiim  quod  intereft.id  eft  res  æftimationcm, pretij  repetitio¬ 
nem,  &  vfuras  pretij,  autconuentas,  aut  legales,  ad  frudus  rei  minime.  1.  datio.  §.1.  D.deaft. 
empt.  excepto  quidem  diuifionis  aut  partagij  cafti,  in  quo  fi  res  euida  fit,  quæ  ex  diuifioneob- 
15  uencrit,fupplctiocx rebus  hæreditariisfieri  debet  in  fpeciebus  non  in  pecunia.  Noftrisqui- 
dem  tribunalibus  inaudita  &:  infolens  duplx  ftipulatio,  nec  amplius  eo  nomine  præftari  folet, 

14  quam  quod  intereft  vti  diximus  ex  l.fi  in  venditionc.D.de  euidionibus.  Demum  illud  notan¬ 
dum  eft,  &  fi  agi  poiht  aduerfus  audorem,  vt  &:  defenfionem  litis  inftitutæ  fuper  re  venditam 
fe  fufeipiat,  &  fuis  fumptibus  fuftineat,  tamen  de  euidionc  non  ante  agitur,  quam  re.s  per  fen- 

15  tentiam  euida  fit.l.non  dubitatur.C.dceuidio.Hec  vero  adio,ciim  pcrfonalis  fit  triginta  a/i¬ 

nis  durat, nec  ante  ei  præfcribi  incipit  quam  res  euida  fit.  Nam  cum  ante  agi  non  potuerit, non 
valenti  agere  non  potuit  currere  præfcriptio.l.cmpti.vbi  Salyc.C.dc  euid.ôc  nos  tit.de  appro- 
primentis  late  diximus,  Art.27j.ficuti  ncc  fidciuflbr  pro  cuidione  datus, poteft  petere  fe  libe-  | 

rari  ab  obligatione,  quamuis  in  ea  diu  fteterit;  nifi  re  euida,  vt  fcnbic  Bart.  Bened.  Paul.  Alex. 

ex  1.  facere.  D.fol.matr.  Cyn,  Bald.  SalycJ.fi  pro  ea.C.  mandati. 


5*3 


Article  CXLV. 


Artic. 

CXXXVItl. 
N  Ο  V  AE 

C  o  k  s. 


E  vendeur  n’cft  tenu  garentir  l’acheptéur  de  celuy ,  qui  a  retirée  la  choie 
vendue,  foitpar  retraicllignager,  ou  par  puiilance  de  fief. 

Vr  Enditor  non  tenetur  prœflare  euiclionem ,  emptori  cum  per  retratfum  gentilitium  aut 
feodalem  res  euincitur . 


Glossa  i. 

1  Eei  retraftœ  nulLm  Etiittien? prxftat  venditor  CT  cur. 

2  Fallit  nifi  res'-ipfit  ex  interiere  aligna  acqmfiuone ,  CT 

contraftum  precedente  erc. 

3  isfdmonitio  Euittioni  eximit. 

1  Res  plana  eft  venditorem  non  teneri  præftare  eui- 
dioncm  cùm  per  retradum  res  euincitur  nata  adio- 
nead  retradumexco  contradu.  Didi  huius  duplex 
caufaeft.  Prima,  quia  non  tam  venditoris  fado,  ied 
legis  pot eftatei&iureÎpeciali  rcs  euincitur, idque  na¬ 
ta  caufa  ab  ipfius  emptoris  perfona  ,  quia  cùm  extra¬ 
neus  fit , cedere  cogitur  per  legem  ipfi  confanguineo, 
rem  maiorum  beneficio  legis  repetenti.  Quare eui- 


A  dio  no  magis  prçftatur,quàm  ex  l.Lucius.D.de  euid. 
Tum  quia  cùm  nulla  venditio  huic  conditioni  eximi 
poiïit ,  fed  omnes  aeque  eidem  legi  fubiedi  fint ,  nec 
&  derogatijvllo  contrahentium  fado  poilit  intcllige- 
re  omnes  debent  ea  fe  lege  contrahere.  V cnit  itaque 
emptor  prudens  &  feiens  ad  contradum  tali  lege  fub- 
iedum  cumfua  necefiitatc,  idcoqueei  vtfeientirei 
conditioncm,nil  præftari  debet  euidionis  nomine;& 
ex  ea  quidem  cauia  ex  vulgata  regula.  1.  fi  fimduip.  C· 
de  euidio,  &  glo.  Bart.  Bald.Salyc.l.fi  familiæ.C.fam. 
ereife.  Additur  tertio,  quod  cures  ex  natura  fua  euin¬ 
citur,  nulla  euidio  debetur ,  veluti  cùmeftfubieua 
reftitutioni,  autfeudalis ,  autemphiteotica,  de  qu° 
Alex.  Confil.  11.  nu.;,  li.3.  Bal.  &  DD.  in  d.l.  fi 
modo  contrahentes  non  ignorent  rei  talem  conditi 0- 
5  pem 


Des  Garends  &  Requeftes,  Art.  C  X  L  V I.  μ6 

.  .  «  rr-·  _ r  T  mi.r  P Φί^πίτη  o/i- 


hem,  &  quos  Gaf.  Caball.  §.  5.  nu.  3;.  libello  de  euid. 
Quarta  rado  dicitur,  quia  adii o  ad  Tetradium  nafcitur 
poil  contrddum  venditionis,  ideôque  ex  regulis ,  eui- 
dio  eius  non  debetur,  quae  nonnifi  ex  iure  ante  con- 
tradum  produdo  deberi  poteft.  l.j.  D.  de  euid.  Ta¬ 
libus  rationibus  Mafuetius  hoc  caiti  deberi  euidio- 
nem  negauit  tit.de  retra.$.item  fecundum  opinionem 

Tira.repetiit  in  lib.de rcrrad.§.x.  glof.9*  nu. }4- 

t  Haec  tamen  didta  intelligi  cohuenit,ciim  ex  illo  ipfo 
contractu  nafcitur  adio  ad  retraduin ,  quo  cafu  ven¬ 
ditor  nullam  euidionem  præftat,  Secus  fi  res  ipfa  ex 
anteriore  aliqua  acquifitione ,  &  eum  contradu  pro¬ 
cedente  fubieda  citet  rctradui.  Nam  qui  rem  vendit 
anteriori  retradu  obnoxiam ,  &  per  alium  cotradum 
quam  illum  quem  facit  fubiedam  euidione  obliga¬ 
tur,  nam  cùm  res  in  eacaufa  elfe  coepit,  vt  retrahatur, 
libera  eo  iure  venire  nequit ,  quare  venditor ,  nili  ex- 
prelferir ,  tenetur ,  &  nifi  emptorem  admonuerit ,  & 
res  ciim  retraheretur  pro  pretio  primae  venditionis 
non  fer uando.  Quare  multum  intereft  emptoris  fcif- 


A  fe,  quod  Tiraq.  notat.  §.12.  gl.x.  nu*;.  Cæterum  ad-  3 
monitio  euidioni  eximit,  &  ii  non  pretij  reilitutioni, 
de  quo  ille.  d.  §.  12.  d.  gl.i.  nu.7.  fed  nullum  interefle 
præftabitur. 

Proinde  quod  dicimus,  venditorem  non  teneri 
praeftare  euidionem  contra  retradum ,  locum  habet 
addita  exceptione ,  ii  forte  venditor  affirmaueritiem 
nulli  retradui  fubiedam,  etiam  ex  eo  contradu  qui 
geritur,  vel  fi  promifelit  de  euidione,quomodoeum- 
que  res  euincatur,  quod  Tira,  agit  in  retradu.  in  fin* 
nu.  97.  &  98.  quæftion.2.2.  Excipitur  &:  fi  venditor  fc 
®  obligauerit  ad  euidionem  in  eam  retradus  exprello, 
quod  ille  ait  vbifuprà  quæft.  2 2.  fed  exprimi  cafuiti 
oportet  propterca  quod  cum  res  euincitur  ex  natura 
rei  non  fufhcit  fimpnciter,fiue  generaliter  ftipularid»# 
carent  ave.  Sed  oportet  in  fpecie  caueri ,  quod  ait  Bal. 
d.Lfifamil. 

ou  par  puijfance.]  Retradu  fcilicet  feodali,par  enim 
vtriufque  ratio  eft. 


Article  C  X  L  V  L 


N  delid  &  forfaift,  ny  a  garend. 
deliflis  non  laudatur  au  flor. 


Arti  c. 

CXÏIIt. 

N  o  v  AS 
Con  s. 


Glossa  r. 

1  Jn  deliciis  nemo  tenetur  parere  iuhenti. 

2  Nifi  yis  iufiificetur  a  iure  propriet  at  ia. 

3  sSÎut  apparitor  iu(fo  magifiratut. 

4  ^Aut  conduBus  mercede  operarius. 

5  Mandat arius ,  fi  eius  culpa  arguitur  tn  ei 

laudat  auftortm. 

6  Traxit. 


ï  Nota  eft  foro  regula  haec  iuris  Romani  in  patriam 

tranflata.  In  delidis  fcilicet  non  laudari  audorem  : 
Nemo  enim  iuberiti  delidum  parere  cogitur,  non 
feruus  Domino,  non  filius  patri ,  non  quiiquam  Ma- 
giftratui ,  in  his  quidem  quæ  per  fe  delida  fint ,  &  de! 
genere  malorum.  Haec  lententia.  1.  non  ideo  minus.C. 
deaccufa.  1. fi  quis  ab  alio  §. non  fi  filiusfamilias.  D.  de 
calum.l.non  folum,  in  prine. &  §.fi  mandato.D.de  in- 
iur.  Valde  hic  notanda  diftindio.l. feruus  non  in  om¬ 
nibus.  D.de  ad.  dc  oblig.  quæ  eundem  adum  violen¬ 
tiae  ex  eodem  madato  accufat  &  excufat  ;  accufat  cùm 
delidum  eft ,  Sc  ab  maleficio  non  abeft ,  vt  Iurifcon- 
fultus  loquitur  excufat  ex  mandato ,  fi  iuris  fui  retine- 


C  nem  idem  fadum  culpa  carebit,  &  in  iuris  adum  exi¬ 
bit  qui  nullam  habere  dicitur  iniuriam,quod  text.  d.l. 
feruus  diftinguit,  vt  nufquam  melius.  Hic  audorem 
laudare  conuenit,&  receptum  eft.  Condudus  merce-  4 
de  operarius,  dedudus  in  alienum  agrum  frugem  de¬ 
metit,  fcenum  fectiir,  abduxit ,  cùm  conducentis  pro- 
eauendo  mn  Prium  die  putaret  :  in ius  vocatus  dimitti  protinus  iu- 

1  dicio  debet,  laudato  eo  ab  quo  condudus  erat,  nifi 

ipfe  quoque  mifcuilfe  confcientium  dicatur,  text.  l.in 
rem.  §.tignum.  D.de  rei  vend.  Bald.C0nfil.i44.  lib.i. 
S0cin.c0nfil.j4.  nu.îj.lib.j.  Decius  divelle  Rdman. 
l.de  pupillo.§.nunciationem.  D.de  oper.nou.nuncia, 
&  nullo  non  dic  vfu  occurrit. 

Quin  &  mixtus  fæpè  calus  folet  accidere, vt  &  alie-  S 


num  mandatum,  &  culpa  mandatarij  in  exequendo 
arguatur.  Apparitor  cui  hiadata  erat  exeeutio,  pigno-  ‘ 
ra  cepit,  fed  contumeliose  egit  in  exequendo,  vertera 
intulit,  conuitia dixit:  Opinator  aut  cxadorfocarij 
in  exequendo,  modum  non  tenuit,  non  rite  exeeutus. 
Hic  fi  quiiquam  intercedit  de  eo  quod  vi  aut  contu¬ 
meliose  fàdum  fit,  redè  audorem  reçufat  admittere, 
de  eo  quod  niandauit,&  iure  exequendi  audorem  ad¬ 
mittet  :  Nemo  enim  delidum  mandafte  intelligitur. 


*  di  caufa  fecit.  In  quo  cafu  (vt  forum  loqui  folet)  nego-  fed  quod  de  exequendo  mandauit  iure  potuiile  delen¬ 
tium  remitti  folet  ad  procelfum  ordinarium ,  cùm  ici-  p  dere  debet,  &  litem  fufcipcrc.  Itaque  indenata  praxis  <5 


licet  vis  iuftificatur  à  iure  proprietatis  vtin  Ifin.  D.  de 
abig.  Hoc  cafu  (inquam)  quilibet  recipitur  ad  laudâ- 
dum  audorem,  quod  &  in  lcuioribus  omnibus  fit,  vt 
l.liber.homo.  D.  adl.Aquil.  l.hon videtur.  D.  dereg. 
iur.l.  quod  principis.  D.deaq.plu.arccmladea,&I. 

^  velle. D.de  reg.  iur.  Sed  nufquam  aptius  quam  in  illa. 

3  1.  feruus.  Sic  fit  cùm  Apparitor  iiillu  Magiftratus  in 
exeeutione  facienda  iahuam  effrcgit,pignora  exporta- 
uit ,  hoc  fi  quis  per  fe  accufet  magnum  delidum  alie- 


quod  rei  laudantes  audores  primum  omnium  dc  eo 
quod  fecerunt  ipfi  refponderc  cogiuitur ,  quod  veteri 
Ordin.  cautum  eft ,  Art.  765. fadum  enim  à  facientis 
perfona  feparari  nequit.  Quare  fi  tale  eft  in  quo  iu- 
benti pareri  debuerit,  admittitur audor.  'Sin  minus, 
ipfe  qui  fecit  in  lite  retinebitur.  Sed  omnimodo  re- 
iponderede  eo  oportet  facientem  ad  effedum  proba¬ 
tionis  ,  fi  audor  admittitur.  Cætera  de  audi  oribus 
laudandis  ftudiofi  homines  colligcrunt ,  nec  funthn- 


tiàs  aedes  irrupiife,-vim  feciftè,  bona  rapuilfe,adde  Ap-  ius  loci  cùm  profeifie  opere  extent  loçi  de  mandato, 
paritoris  qualitatem  &  munus  dc  Iudicis  commifilo-  'de  confilio,  dc  iullii  quatenus  quifque  teneatur. 


jvDcsGarends  &Requeftes,Art.CXLVII.&c.  528 


Article  C  X  L  V  I  I. 


Ar.t.  cxl. 

N  Ο  V  AE 

Cous. 


E  nouucau  acquereur  n’a  recours  de  garentie  contre  fon  bailleur,apres  qu’il 
eft  approprié  de  la  choie  par  bannie  ou  laps  de  temps. 


A  Duerjus  tradentem  non  agit  de  ekittione  nouus  acquifitor  Λ  qui  fibi  dominus  rei  afi 
-L^Jeruit  bannimenis  Jeu  edi  fin  autfirœfcnfitionibus. 


Glossa  i. 

1  Exceptio  hium  art.  claufula  efi ,  nonobftant  Cou- 
ftume  tyc. 

Sumpta  diipoiîtio  ex  1.  qui  alienam.  D.de  euidion. 
&  1.  (i  oo  ligata.  C.  eod.Lfi  rem  quam.$.  duplæ.  D.cod. 
tit.  Qui  alienam  rem  vendidit  (inquit)  poftlongi  tem¬ 
poris  prçfcriptioncm  delinit  emptori  de  cuidione  te¬ 
neri.  Itaque  qui  fundum,  aut  immobile  vendidit  per- 
fcdo  approprimento  de  cuidione  non  tenetur ,  nec 


A  item  perfeda  præfcriptionc  quindecennali:namomi- 
iiiTe  exceptionem,  culpa  cft  propria  emptoris,  oppo- 

ftuiTe,  5c  vidum  eftè  iniuria  cft  Iudicis,  quorii  neutro 
cafu  euidio  debetur,  l.fi  per  imprudcntia.&gl.diqui 
alienam.  D.  de  euid.  Excipitur,  cum  euidio  ex  forma 
obligationis  cauta  Q^nonobftant  coufiume, quod  ferè  fit, 
tum  enim  in  30.  annos  debebitur,  à  tempore  rei  eui- 
dæ’computandos.Excipitur,&  alius  cafus,de  his  quæ 
approprimentis  non  cedunt,  Art.270.  &  273.Nonob·» 
liantibus  his  fi  petantur, euidio  peti  etiam  poterit. 


Article  CXLVIII. 


Αγν"η·  I  on  vcndicquc  ou  autrement  011  met  en  débat3  lachepteur  pour  chofes 

cons.  acheptees  par  execution.,  l’acheptcurb  fans  autre  plai£t,doit  auoir  recours 

de  garentie c  à  l’encontre  de  Ton  vendeur,  &  le  vendeur  qui  eftd  le  créan¬ 
cier  a  l’encontre  du  debteur,  qui  font  tenus  de  garentir,  c’eft  à  fçauoir  cle  vendeur 
1  achepteur,  &.  le  debceur  le  vendeur. 

SJ  mendicatur  aut  alio  modo  interturbat  us  fit  emptor  a  obresab  eo  emptas  per  exeeutio - 
nem  b  3  fine  njlla  exceptione  debet  habere  regrefium c  contra  ' venditorem  \  &  'venditor  qui 
efi J  creditor  erga  debitorem  qui  tenentur praftare  euiftionem  fcilicete  'venditor  emptori  >  & 
debitor  njenditori . 

B  quo  perfequente  res  diftradaeft,  vt  Arr.  256.  Melior 
îuris  difpolltio  quæ  hunc  circuitum  &  gradationem 
prxeidit. 

Glo ss Ar,  2. 

ture  Romano  creditor  preefiat  utum^quodfibi  debetur. 
Venditor  hoc  art.  intclhgitnr,  cuifiluta  efi  pecumtex 
re  redafla. 


Glossa  x« 


i  fficartic.  turi  Romano  repugnans. 

i  Hæc  Confuetudo  diredb  iuri  Romano  repugnat, 
nec  multum  fecum  ipfaconuenit,  cura  contra  ftatua- 
tur  Art.242.  nili  quod  ille  Articulus  ματας,  intelligitur 
ex  aho  qui  eil  236.  Contra  ius  Romanum  rubr.  &  1. 1 . 

Cod.  credit,  euid.pigno.non  deber.l.lipignora.D.dc  Le  créancier .]  Iure  ciuili  hoc  tantum  præilare  creditor  1 
cuidiou.  l.fi  ob  caulam,  vbi  BartoL  &  Bald.C  de  eui-  debet  re  diftrada  fibi  deberi.  1. cùm  contra.Gfi  vend, 

dion.l.  eleganter.  D.depig.  ad.l.libera.  C.  de  fent.l. 
profeditia.  D.dc iur.dot.  h».  C.fi  in cau.iud.l.r.§.  haec 
verba,  vbi  Bart.  &  Alber.  D.ne  vis  fiat.&  cap.quoniâ  ( 
frequenter,  jf.fin.ext.  vtlit.  non  contcft.  Quiahoclo- 
co  hxdum  Iudicis,fadum  partis  elle  videtur ,  &  quos 
fuse  Tiraq.  in  retra.  §.  r.  glo.14.  nu.  13.  Ciuili  de  caufa 
eius  quod  ab  exeeutore  teftamenti  diftradum  fit, 
euidio  debetur  ab  haerede ,  quod  ait  pradica  Ferra- 
nenf.  verb.  exeeutores  in  forma  libelli  pro  redd.  rat. 


CUI. 

a  L'acheteur.]  Ex  audione ,  fiue  vendente  Apparitore, 
fiue  Iudice. 

b  Sans  autre plaiil.]  Poil  denunciationcm  litis ,  fed  fine 
vlla  exceptione. 

*  Rencontre  de  fin  Vendeur.]  id  cft  contra  creditorem. 


pig.  aga.  nili  ipfc  fraudem  participauerit.  Et  fi  in  qui- 
nufdam  prouinciis  Galliæ  nulla  euidio  debetur  de  co 
_  quod  fic venditum  eft,vt  in  Amernis,tit.<fo  executions, 
^  Art.38.  ex  eadem  ratione  quæ  in  noftris  approprimen- 
tis  obtinet, propter  edida  fcilicer. 

'  Le  vendeur.]  Sed  quem  hic  venditorem  accipimus, an  1 
eum  quo  profequente  res  audioni  fubieda  cft  ,  an 
eum  cui  pecunia  redada  ceflit  :  Nam  fæpè  accidit,  vt 
is  qui  profequens  cft ,  in  partitione  pecuniæ  nullam 
partem  capiat ,  præter  audionum  impenfas ,  vt  quia 
anteriores  creditores  totam  abfuniant,necquidquam 
fuperfit  profequentijhic  ego  puto  iniquum  elle  talem 
creditorem ,  cui  nil  eft  fplutum  ,  de  euidione  conue- 
niri,fed  eos  porius,  quibus  pecunia  redada  ex  re  ven¬ 
dita,  foluta  eft. 


Article 


μρ  DesGarends&Requeftes,  Art.CLXIX.&c.  530 

Article  CXLIX. 


g|H  N  T  R  e  a  coheritiers15  y  a  garentage  des  choies,  qui  font  tombées  en  parta- 

_ _ ge.  Et  fi  aucun  des  coheritiers  eiïeuincé  de  fort  partage,  ou  de  partie  d’i- 

celuy c  fans  fa  coulpe,  ou  Ton  faiâ:,  fes  coheritiers  font d  tenus  lerecompenfer ,  &; 
defdommager  chacun  pour  fa  quotc  &  portion. 

T  Nter  1  cohœredes  b  efl  locus  euiShoni  mutua  de  relus dimfis3& fi aliquis  cohœredum  euin- 
*cdtur  pro  fua  portione  3aut  pro  parte  portionis  cfinefiua  culpa, aut  fine  [uofattojpfius  cohe¬ 
redes  d  tenentur  indemnitatem  cl  prafiare,  rünufiquijquec  pro  fua  quota  &  portione· 


Art.  cxlii 
N  o  v  ak 
C  o  N  s. 


Glossa  i. 

X  Euiflio  prét/ΐαπ^Λ  de  natur  i  diuifohis  inter  cohxredes. 

z  Non  debetur  Euiftio  certis  caftbus  CX  c. 

3  Veletur  Euiftio  in  dnufione  a  pâtre fatti  ,  centra  tus 

Rom. 

1  Cauerac  ctiam  hac  de  re  vêtus  iurifprudentia  in 
eandem  Cententiam ,  nec  fine  caufa,  cùm  omnis  diui- 
fio contineat  alienationem  ex  caula  onerofa ,  quate¬ 
nus  quidem  coh  1  redes  refpicit ,  etiam  fi  lucratiua  di¬ 
catur, quo  ad  eum  cui  fucceditur.  l.fi  familia:.  C.famiL  t 
ercif.  l.fi  fratres.com.  vtriuf.iud.  l.fi  cùm  hæreditas.  §.  B  λ 
vit.  D.de  aft.empt.  fiue  de  euiftione  exprefla  fit  cau¬ 
tio  in  diiufione,fiue  omifia,  ex  natura  fcilicet  aftus  ad 
quem  finem  dant  aftionem  præfcripcis  verbis. gl.d.l. fi 
iamiliæ.& l.fi  cogitatione  eod.tit.  &  hoeniii  icienter 
vnus  cohæredum  rem  alienam  in  portionem  fuam  ac- 

2  cipiac,aurreftiturioni  iubieftam.d. l.fi  familia:. Quod 
in  feudo  fœminæ  refpondere  folent ,  aut  emphiteofi, 
quæ  poft  certas  generationes ,  ex  lege  redire  debet  ad 
dominum  dantem  :  Nam  fi  rem  tali  conditioni  fubie- 
ftam  cohxrcs  accepcrit,euiftio  ei  non  prsflabitur,  vt 
decidunt,  d.l.fi  familiae.  Idem  eiie,fi  rem  cuius  incapa¬ 
ces  funt  cohxredes  partiantur  fcienter,  vt  fi  ignobiles 
feudum  nobile,  tum  enim  euiftio  non  debebitur. 
Quod  ego  quidem  admitto, quoad  intereiTe,alia  peri¬ 
cula  cautionis,  fed  pretium  &  ipfius  valoré  reftituen- 
dum  puto,qualis  fuit  partitionis  tepore,  per  l.empto- 
rcm.§.  fin.D.deaft.  empt.  &  quae  diximus  in  rubrica 
fupra,  tum  quia  squalis  culpa  &  fcientia  eft  dantis  & 
accipicntis,quo  cafu  debetur  pretium.l.tenetur.§.vlt. 

D.  de  aft.  empt.  etiam  fi  feiens  ab  fciente  acceperit. 

3  Quod  vero  negant  euiftionem  deberi ,  cùm  diuifio  à 


A  patre  fafta cft,ex Lcùm  pater.§. codicillis.  D.delcga.a. 
d.l.fi  cogitatione,  fpecialcm  deiure  Romano  ratio¬ 
nem  habet  in  prælegato  vni  ex  liberis,  quod  Confue- 
tudo  noftra  no  admittit,  cùm  haec  diuifio  in  vita  fafta, 
nil  aliud  fit ,  quàm  prsrogatio  futurs  haxeditatis  pro 
eo  modo,qui  ad  quemque  venturus  cft,quod  late  dixi- 
mus  in  appiOprimentis,in  loco,de  dimiillone.Sed  iu- 
ris  Romani  alia  intentio  eft,  de  qua  Bart.  Alex.  Iaf.cs- 
tcri.  l.qui  Roma*.  §.  duo  fratres. D.  deverb.  oblig.  dc 
ibi  Alciat. 

Glossa  z. 

In  communi  dimdundo  Euiflio praefande. 

Confitmtur  reditus  ,β  moneri  portiones  ejfet  incom¬ 
modum. 

Entre  coheritiers .]  Addi  debuit  O*  antres  conforts  en  cho-  X 
fe commune,  de  quo  Baldus,nelcioquid  argutatu r.d.l.  fi 
familiae 'quod  non  facile  eftintelleftu,  necSalycctus 
diffitetur ,  ego  fimili  ratione  in  toto  communi  deberi 
euiftionem  puto  partis  alterius  euiftae. 
b  T  agArcntagc.]  Réciproque. 

f  Sans fa  coulpe.]Qui  calus  euiftionem  excludit-I.fi  fer- 
uum.  D.de  cuift.l.  fi  per  imprudentia,  eod.  ri  t.  §.  fi  quis 
locum.  1.  tenetur.^,  fi  tibi.vbi  Bart.D.de  aft.empt. 

Tenus  lerecompenfer.]  de  imis  rigore  par  her  it  aç-c  ,  hoc  z 
C  eft  de  corporibus  eiufdem  hsreditatis ,  nili  cum  por¬ 
tiones  moueri  fine  magno  incommodo  non  pofiimt, 
quo  cafu  reditus  conftituitur  alteri  ab.  altero  pro  ea 
portione  quae  petenti  abeft  de  squalitate ,  de  qua  nos 
in  partagiis,  quaeft.39.  &  infra,  Art.iôq. 
c  Pour  f*  quotité.]  Quod  fcilicet  deefl  ad  aequalitatem 
reficitur  de  collatione  eorum ,  qui  plus  habent,  quod 
in  effeftu  eft,  squalitates  diuidere  illud  plus  quod  alii 
habent  de  quo  d. l.fi  familiae. 


Article  CL. 

3v  and  leplcgebou  fideiufleur  a  requis c  terme  d 'amener  fonurarenr  Λτ 

I3  «  1,  rr  .  .1  n  1  11  11  ARr.cxnu 

ne  1  amene  a  l  aiiignation  qui  luy  eft  baillee/il  ne  pourra  plus  demander  NoVAE 
garent,  &fcia  tenu  c  deferklre  en  Ia  caufedeluy-mcfmc  &defon  chefr00*"' 
mais  s’il  amene  garent f  qui  prenne  le  procès, iceluy  fideiufleur  ne  fera  plus  tenu  de 
procéder  en  la  caufe  principalc.ains  furioira  s  iufques  à  fencence  donnée  contre  le 
garent. 

if^f‘tnd0$°nf<»'b4utfideiuJJorreqiiifiuitc  dtlationcm  fibidari  ad  adducendum  auClorem 
/eu  reum  principalem  non  adduxit  ad  diem  conflimtum  ci  datum  J nulla  alia  dilatio 

abitur 3  & tenebitur  d  findere  in  caufa  ex  perfona fiua :  Sed fi  authorem  feu  reum  principa¬ 
lem  adducat  qui  litem Juficipiat·,  illefideiujfior  non  amplius  tenebitur  procedere  in  caufa  prin  - 
cipa  lificdfuper Je  débit  vfique  ad  fententiam  contra  authorem ficu  reum  principalem  datam. 

Arpent  r.  in  Conf.  Brit.  2 


βΐ  Des  Garends  &  Requeues,  Art.  C  L I.  53 z 


1  ιΛη.  inepte  conccptM. 
z  Hic  art.  contrarius  art.  zo7.  C^nn.y 

1  3  Multa  hîc  inepte  concipiuntur. 

Primùm  quod  inter  reum  pnncipalem  &  hdcu.llo- 
revn  audoris  &  -arendi  menriontm  infert ,  deinde 
quod  carendum  Weft  reum pnncipalem,  admittit 
in  terminis gàrendi  ad  lulcipiendam  litern  cumhde- 
iutrore  infti  tutam, cùm  utre  &  ratione  agentibus  cer¬ 
tum  lit,  in  materia  &  adione  pcrfonali  garendum lo¬ 
cum  habere  non  polie-,  cùm  ex  fado  de  obligatione 
propria  perfonæ  contient:  a:  agatur, cuiuLmodi  eft  per¬ 
fona  fideiufloris,  qui  ex  faôtoïuo  Sc  promilTione  con- 
uenitur,  &  defa&o  conueniri  poteft ,  etfi  beneficium 
exceptionis  habeat  ordine  de  nouiiiimo  authentico¬ 
rum  iurc  introduôhim.  Non  poteft  igitur  garendum 
locum  habere,  nec  redè  dicitur  garendum  fufeipere 
litem  cum  fideiuflbre  indituram  ,  non  iufeipit,  nec 
enim  lis  intelligitur  inftitutacum  fideiuflbre,  quam 
potius  declinat  quam  fuftinet,  nec  tranflatme ,  aut 
tranfmilliuè  lis  transfertur ,  fed  declinatur  à  pertona, 
et  (i  in  alium  recidat  non  tranllata,  fed  alia.  Adde  quod 

1  haec  ipfa  Confuetudo  Art.  zo7.  obligationem  pro- 
priam  &  fpecificam  nedit  diuerfiun  à  pnncipah,  vt 
loluat,  aut  folui  faciat  ·,  Etfolutionis  quidem  petitio 
ordinis  beneficium  poteft  admittere  ex  aurhen.  de  h- 
dciulT.  Solui  facere  non  poteft:  fed  in  ea  iple  fideiuf- 
for  principalis  eft ,  &  de  fuo  fado  conuenitur  ,  ideo- 
que  garendum  in  eo  non  cadit,  fed  direde  conueni¬ 
tur  fideiuffor,quam  illius  Articuli  zo7.difpofitio  cum 
hac  congruere  nequit.  Adde  quod  hic  admittit  fide- 
iuftbrem  agentem  aduerfus  reum  principalem  prx- 
maturè,  antequam  foluerit  ipfe  contrai.  liproeaC. 

b  Oufdeiuffeur.)  Vas,prxs.  expromiifor,  fideiuiTor, & 
qui  pro  alio  obligationem  fuicipit. 

3  e  Terme  d  amener  fin  garent.]  Sed  hoc  quomodo  con¬ 
gruere  poteft  cum  Articulo.  107x11m  ipfe  è  fuo  capite 
teneatur  folui  facere,  nifi  foluat  hxc  repugnant  ,  cum 
obligatio  facere  foluere  garendum  non  admittat  :  fed 
tota  incumbat  perfonx fideiuiTor  ex  Confuctudina- 
ria  difpofitione,  quam  principalis  non  poteft  fufcipe- 
re  in  (e ,  cum  magis,  nec  in  plus  obligari  pofut  quam 
ipfe  eft  obligatus. 

d  line  pourra  pluo  demander garent .]  Quod  generale  eit 


in  omni  garendo ,  ne  pro  co  plus  vna  dilatione  detur 
Ordin.  anni  1535?.  Art.  18.  ScCaroli  V  1 1.  des  premières 
Art.  41.  Styl.Parif.  Pariam,  tit.  de  garendo  Maluer.tit. 
de  dilation.§.item  pro  garendo. 

Glossa  z. 

i  De  folui  faciendo  nullam  exceptionem  opponit  fidt- 

iujfor. 

z  De  exccptiomb.  rei principalif. 

e  Défendre  en  U  caufe  de  luy-mefme  O*  de fon  chef]  Si 
forte  quas  habeat  exceptiones  ex  perfona  fua,  vel 
principalis  rei  quas  poteft ,  ex  æquo  opponere  :  fed 
etfi  nullas  tales  mbet  ad  folutionem  poteft  oppone¬ 
re  beneficium  ordinis  &  difcuflioms  :  Sed  ad  alte- 1 
rum  caput  fideiuflbriæ  obligationis  à  ftatuto  indu- 
<ftæ,  quod  eft  de  folui  faciendo  non  poteft  vllam  op¬ 
ponere,  quia  talis  obligatio  à  perfona  eius  non  abfce- 
dit,  fed  poteft ,  fi  lubet ,  tempus  petere  ad  denuncian- 
dam  folutionem  reo  principali ,  de  cuius  fubftatia po¬ 
teft  foluere ,  &  bona  cius  capere  Indicis  permilTu ,  & 
diftrahcre,  &  vt  forum  loquitur,  exploidlare;  pro  qua 
lententia  textum  lingularem  putant.  1.  fi  fideiuiTor.  §. 
fi  ignorantes.  D.  mand.  Quod&  Iacob.  de  Sanfto 
Georg.  notauit  1.  venditor.  D.  deiudic.  Sed&  idem 
P  putant ,  cùm  fideiuiTor  eft  obligatus  fub  garentigia, 
quod  fere  fieri  folct  ;  cùm  enim  in  promptu  eft,  vtfi- 
dciuiTor  foluere  cogatur  ,  atque  ideo  reum  principa¬ 
lem  pollit  compellere  de  fuo  potius  foluere,  quod 
Baldus  notat  d.  1.  fi  pro  eaquxft.  4.  Bald.  &  Cyn.  1. 
certum.  C.fam.  crcil.  &  Bart.  1.  fideiuiTor  pro  vendi¬ 
tore.  D.  de  fideiuiT.  Hyppol.  MarfiLin  Rubr.  defi- 
dciulT 

Deinde  denuntiatio  non  fit  fideiuiTori  cum  princi¬ 
palis  conuenitur  vide  Decium  Confil.74. 
f  Qui  prenne  le  procès .]  Hoc  intelligitur  in  cafu,  quoi 
reus  principalis  exceptiones  habeat,  folutionis  puta, 
indebiti,  compenfationis  ,  aut  alias,  quo  cafu  fi  litem 
fufeipit ,  aequum  eit  litem  cum  fideiulfore  intérim  fu- 
ftineri  :  Sed  fi  nihil  habet,  quod  poifit  opponere ,  aut 
de  exceptione  non  conftct  in  promptu, &inftrumen- 
tum  fit  authenticum,  aut prouifionalis  aditidicatio, 
tum  fideiuiTori  incumbit,  vt  folui  curet ,  veldefub- 
ftantia principalis foluet,  vtantediftum  eft:  &  hoc 
cafu  principalis  litem  fufeipiendo  nilagit. 
g  Jufques  a.  U  fentence.]  In  cafu  litis  &c  negationis  debi¬ 
ti, aut  controucrfi. 


Article  CLI. 


Artic. 
eximii. 
Novae 
C  0  N'S. 


8=T  s’il  aduenoir,  que  le  garend  condamné,  b  ne  fetrouuaft  foluablecla 
fentence  doit  eftre  exeeutee d  alencontre  du  plege  ou  fideiufTeur/auffon 
recours  alencontre  cTiceluy  qui  1  a  pris  a  garentir. 

*  TfT  fi  accideret  i ejuod  author feu  reus  principalis  condemnatus  b  foluen  do  nonejjet,  Scn 

tentice  exeeutio fieri  debet A  contra JponJor em  aut  fideiujjorem^iure  aclionisfiubfidUu^ 

faluo,  contra  reum  principalem. 


Glossa  1.  E 

1  Olligàtio  de  folui  faciendo  eft  infeparaltlis  a  fideiujfore. 

z  Quando  fit  exeeutio  aduerfus  reum  ,  fdeiujforem ,  aut 
garendum. 

ï  *  Et  s’il  aduenoit.]  Id  eft  reus  principalis. 


h  Hefe  trouuaft  fluable.  ]  Imb  etfi  foluendo  fit,  obliga¬ 
tio  de  folui  faciendo  manet  in  perfona  fidciulforis  in- 
feparabilis  fed  præcisè  folutionis  neceflitas  non  item, 
ex  qua  fideinflor  conuenitur,  etiam  nulla  prxlupp0*1' 
ta  difcufllone  ex  illo  Art.  207. 

*  U  fentence  doit  eftre  exeeutee.]  Hicprxfupponen' 


Des  Garends  &  Requeftes,  Art.  C  L 1 1.  S54- 

de  qua  aeitur;  eiTe  in  manurei  principa-  A  quia  fi  principalis  reus  fohrendo  eiTet ,  non  dubium 
>  r  _ ·  _ r.  nrr  pxpr.nnonem  nen  DOlic  ad- 


533 

dum  rem,  -  A  -  r*j 

lis ,  quo  cafu  aduerfus  eum  ht  executio,  &  item  li  de¬ 
bitum  eft  perfonale  &  principalis  foluendo,  fi  non 
eft  difcuflîone  fada  aduerfus  fidciuiforem  agi  poteft. 
Incæteris  garcndis  tam  aduerlus  principalem  quam 
laudatorem  fit  executio,  in  redequaiudicatum  eft, 
de  qualatè  loan.  Fab.  §.vlt.Inftit.  de  fatifd.  Iacob. 
d.  1.  venditor.  Sc  alij  la.  C.  vbi  in  rem  aftio.  Bocr.de- 
cif.  7  y 

Glossa  i. 

i  fideiujfor  non  debet  expenfu  litu  cum  principali  ail*· 

d  ^ /îlencontre  duplexe.]  Imo  Sc  fine  difcuflîone  tene¬ 
tur  ex  capite  folui  facere  ex  d.  Art.zoj.  Diximus  ante. 
Sed  hoc  ipfum  intelligendum  eft  de  debito  principa¬ 
li:  nam  damnorum  Sc  expenfarum  dillîmilis  caufa  eft, 
Sc  damna  quidem·,  &interefle  à  fideiuiloribus  non 
debentur,  nifi  fpecialitcr  fe  ad  hos  obligauerint,  quod 
i  nos  diximus  d.  Art.  107. Sed  de  expenfis  lins  cum  prin- 
cipali  adtæ  eo  exiftente  non  foluendo  dubitatum  eft: 


effet  abeo  petendas,  nec  execntionem  fieri  polie  ad¬ 
uerfus  fideiulfores  cùm  de  eo  extet  Ordinato  Fran- 
eifei.  I.  Art.  20.  anni  1539.  Altero  cafu,  cùm  foluendo 
non  eft,  nego  ab  fideiulfore ,  aut  eo  qui  authorem  ap- 
pcllauir,  exigi,  aütpetipoilè.  Nam  cùm  expenfæex 
quafi  conrra&u  debeantur,  cùm  in  iudiciis  quafi  con¬ 
trahatur  ,  aut  ex  quafi  deli&o  propter  temerariam  li¬ 
te  ,  neutro  cafu  eas  peti  à  laudatore  ratio  patitur,  cùm 
nihil  ipfe,  aut  contraxerit,  aut  deliquerit,  cùm  lis  cum 
B  eo  non  fit  agitata  :  Adde  quod  totum  negotium  prin¬ 
cipale  garendum  refpicit,cùm  cius  aut  damno  aut  vti·» 
litate  res  ftet,  aut  pereat,  nec  quidquam  fit,  quo  con- 
uento  laudatori  imputari  poflit ,  qui  nec  ipfe  caufa  cft 
expenfarum ,  Sc  fine  culpa  eft ,  qui  commerciis  licitis, 
&c  iure  omnibus  comuni  vfus  eft ,  palam  &:  fine  frau- 
de:huius  fententiæ  etiam  exempla  memorant  Arefto- 
logi,  &  Imbertus  fibi  compertum  feribit  lib.j.  Inftit. 
for.  cap.  zo.  nec  aliter  cenluiflè  Boër.  decif.  75.  pro¬ 
bandum  eft.  Ergo  fi  quid  perit ,  damno  potius  agen¬ 
tis  fit,  quam  innoxij  emptoris. 


Article  CLII. 


I  aucûn  eft 3  trouue  faifi  de  chofe  b  mal  prife,  ou  emblce ,  c  il d  &  * ** 
ladite  chofe  peuuent  eftre  arreftez.  Et  fi  celuy,  qui  eft  arrefté, c  cla-  nov 
me  garend  ,  neantmoins  il  demeurera  arrefté,  iufques  à  ce  quii 
amene  garend  :  Et  f  s’il  amené  garend,  fera  eftargi  par  tout,  ôc  s 
abfous  du  deliâ:  &  mesfaict  dontil  eftoit  accufé:  &  ledit  garendh 
Tara  arrefté,  iufques  à  ce  quilfoitcogneu  à  qui  appartient  ladite  chofe:  Et  s'il  ie 
trouue  coulpable , 1  fera  puni  félon  l’exigence  du  cas  :  Et  fi  le  garend  k  veut  cla¬ 
mer  autre  garend ,  &  le  fécond  autre  garend  &  confequcmment  félon  que  ladite 
chofe  auroitpaftc  par  diueries  mains,  faire  le  pourront,  &feraprocedé  entr’eux 
par  la  forme  que  deflus. 


S7  3  apud  aliquem  res  per furtum  b  aut  rapinam ,  aut  per  î>im  ablata  concipiatur c  ilte d  & 
res  furtiua  pojfunt prœbcndi :  ëtfiis  qui prœbediturc  laudet  auclorem.mmlominus  depre ■- 
b  en  fus  manebit  donec  autlorem  adducat :  Èfifi  adducat  a  uùlor cm  dimittetur ,  & 8  liberabi¬ 
tur  noxa  qua  accufitus fuerat ,  ff)  ditius  autlor h  prœbendetur,  donec  notu ft  .cuius  ditia  res 
fit ,  φ fi inueniatur  effe  in  noxa , 1  pro  modo  admijf  poena fubncietur:2t fi autlor  k  njelit  lau¬ 
dare  alium  autlor  em  ficu garendum.  &  fecudus  alium  autlorem.&  deinceps  njt  ditia  res  per 
plures  manus  ambulauerit  facere  poterunt  procedetur  inter  eos  ad forma fiupr a [criptam. 


Glossa  u 

I  Hic  art.  deferiptM  ex  l.  ciuile  CT  l.  inundem  l.  de 
furt. 

l  Prafùmptio  tantum  formarum  monetalium  repertarum 

er  c. 

3  Eluitur  iit  a  prafumptio  ere. 

Hic  Articulus  cùm  fit  iuris  Romani  pene  inutili¬ 
ter  membranas  occupat ,  &  repetitur  otiosè  Art.  187. 
Sc  198.  Praemitti  oportet  Articulum  198.  qui  &  ipfe  ex 
legibus  ciuilibus  diferiptus  eftl.  Ciuile  &Linciuilem. 
C.  de  furt.quo  neceflitas  imponitur  emptori  vendito¬ 
ris  fui  exhibendi ,  quia  à  tranfeunte  &  ignoto  emere 
nonconueniat,  qui  aliter  facit,  non  euirat  alienam  à 
bono  viro  lufpicionem.  Itaque  is  apud  quem  res  fur¬ 
tiua  deprehenditur ,  tenetur  ex  veteris  iuris  formula 
*Argentr*nst  tn  Conf.  Bnt* 


C  a&ione  furti  concepti, quam  Alciat.  lib.  parerg.j.  cap· 
8.  deferibit  :  hæc  feu  legalis  præfumptio  inducitur ,  Sc 
fuftinetur  à  lege,  quam  Bart.tra&at.  Lvlt.col  pcnult. 
D.  de quæft. Ang.l.ancillçiC.de  furt.  Angel  in  malefic. 
verb.  fama  publica. verfi.quçro  an  vnum  mdicium  per 
d.l.  inciuilem.C.de  furt.  Pari  ratione,  Sc  is  apud  quem 
fonnæ  monetales  Sc  typi  reperiuntur,  grauatur  iiiipi- 
cioneadultcratæmonctæ,  quod  Roman  notat,  fing. 
323.  ex  fententia  Archidiaconi,  Ôc  quos  latè  Hyppolit. 
Marfil.congerit.  l.qui  falfam.  num.nd^D.de  fali.Item 
is  apud  quem  falfa  referipta  reperiuntur.  1  maiorem 
C.de  falL  aut  is  apud  quem  libri  Mathematici,aut  hc- 
tefis,  aut  improbatx  leitionis,  aut  aleator  apud  quem 
tali  &  teflèræ.  Alioqui  quis  à  vulpe  inquirit,  qui  aues 
in  ipecum  ingeilerit ,  cum  infperiæ  alitum  plumis  re- 
eriuntur  :  Sed  tamen  hæc  præfumptio  cft  non  pro- 
atio  ad  delicii  conuiCtionem ,  nec  iure  aut  vere  ea 
2  ij 


fis  Des  Garends  &  Requeftes,  Art.C  LIII.  ^ 


ïili  praUuitiptioqe  damnatus  f\\  PaUmedcs  Vlyills 
fraude.,  nucBcisiaroln  lcperrg  poculo  in  Liccü>  ncc 
r iic cf  viïi  compertam  magnas  un  ca  pnEiimipiioiic 
ftr u £t±  s  in  I  on  n  b  u  s  i  nlidi as ,  &  i  uonc a;  t  y  nos  tu  pp  o- 
titus  &  oblatos  inquirenti  dus  Magilhatibus.  Nue 
Biurr.  amplius  quam  indicium  lasere  cum  puai  J.  1. 

3  vit,  &  A  ngul.  v  li  t  J  b  pm.  Qluu'î  cluiïiir  eîthibi  t  i  otic 
au£  Loris  d.  J.  ciude.  d,  L  maiorum.  Liait,  d.  l.vJr.tex- 
uls  hic  &  J,  A  iî.  1 S  7-  &  19È.  Iieqj  qualbue  &  digiû- 
t:nu  p«rfi>nx.  qiiad  ]Utd.  8c  luiol,  notant  J.  v!r.  D.  de 
buTt-ii.  inilii.  Salve*  J-vSt.C  dr  qudfûjcm.  Hyppol, 
yhi fupra.  Additur  de  en  moribus  exe u  Lui  o  alu,  lühti 
frilicet  quis  in  meream  emit  Ύ  ex  d.  Art,  t§?„  hac 
cmm.  l'omot  pL.uUi.nipuo  aÜam  vinrit ,  quodfdlkct 
inlocü  publico  binum  tait  mu non  lit  *  Üe palam  êc 
publie  Ères  ünEcngimcionc  fandis  comparata,  &  b 
quidem  1  rca  rdhtnocmc  nonexcuiei .  li  alicn.v pro> 
batur.  Sed  fit  conienl  us  Domini  cadtidii  ddktiun 
d.  Arr.igj. 

3  TïQuulf*ift£\  Stue babciî  jpie3  fmem  domo  dus  re* 
periatur,  Ime  abircHTc  probetur  ïquôd  Lcupc  CjiWiuVa-* 
crumenarum  ici  11  ures  faemnr, 

Mêl  pnfi.]  Qjabcujiquic  modo  furto  vel  rapina,  vi 
vel  fraude. 

Glossa  2, 

I  %ri  mtlilh  pcrfftojm ifiynitHr, 

ï  *  JL]  M  cilillc  iplc  apud  quem  res  deprehenditur, 
Si  rameo  controuctfiam  de  te  Lkuj ,  deprehenius  ad 
enaminattoiuun  ciuilciB,  atque  adcbaddomicibf  fui 
Iudiic  m  reminendui  eft  en  b  vit.  D*  de  abig.prouiiio- 


A  nc  interi  m  ad indicar a  ίρΠ  detentori  es  cnivu:  ,jc 
rerqpra!ienrandarefkilius  eodem  ftutu  L·  rtfb[ii,  M  \i 
ei  Att.115.vbi  diximus.  NecnoMtioueri  oportet  0ll 
nationibus  Doctorum,  \,  tm.C.  vbi  m  rem aftio  fui 
loco  conuemendi  ex  caufa  litus  rei  :  nana  cym  4.^ 
mobili  igitur,  res  mobilis  litum  habere  noji-dicit^ 
futi  periomm  fcquitur  talis  AdVipjcmm  fi  vendiceta/ 
quod  alibi  dumoisltr.niimuî,  vno  cafucecepro,  fjqf 
iium  illo  tpio  ]i.u:o  fadhim  dicatutjvbt  scitur, αμ$ f 
fu  ibi  rem»  delendi  oportet  etiam  clericum  ve  At?  l 
β  biparti.  1. 

'  f.t  Udxr  thfij}.]  Sed  tamen  prouilionalitrr  tco  n* 
mircciitk  data  cautione,  niii  quidem  iti  ptompui  ia. 
minij  probatio  oftcrtiir,  di^rmus  Atr.çir, 

1  CUrntgarfrfU  }  Poteft  Ûe  iplc  luem 

&  excipere  ,  li  aut  .nudarem  ignotum  habe^j™ 
nullum 

f  j'jj ί ,;mcn c  frirent  («ré  rfî* rjo.  ]  Nam  au or  Vicana ^4 
ro  tiii $  pfitici ili ,  v  bi  lite m  exceperit  3 n  (de ,  mil  icüj5j 
conlcuntiarci  arguatur. 

^  J  Quod  toties  fircum  pmbanit  niimiDCi^ 

r  ria,  ii  on  ex  d  cfc£Î  U  probation  11111 ,  q  uu  cai  u  mdtcyi  ,JLt 
^  mitri  cojifueuiti  iud  Qrom  omnimodo  rciaiitH2|rflT 
bata  reftituenda  enc. 

!l  ien  utrtjlj-  ]  iiibireiiitiitpfe  idempenculum^tc- 
xî  tidem  fQbÎliïuiturquk)  furti. 

1  ïirapunj.]  Pro  modo  admidlvt  kr. 

*  FtiirûàmtT  turre  girttit,  ]  Qtieftt  alibi 
yocanr  ,  dc  quo  Ordinario  Regis  Fraacilbr  1,  Ait 
ïo.  &vdg.g  knptoi.:.  piaguumci  uotrll en:m jcq. 
dure  n  vt  res  per  pium  manus  ambiuiacni,  ÏJtibai, 
lib.j,cap,jLpt 


Article  C  L  1 1  L 


ovrce  ejue  Ic J  fymporr  a  efte  da  tour  tpllu ,  δ:  aboly , h  vndtFcn- 
>  dcur  pourra  appeler  ctous  ceux  a  cjuc  bon  luy  lemblera3  dpour 


voir  3: 


caufc  entoures  aftions,  nmc  ciuilcs  cjuc criminelles,  Êi 
JC11L-  poiiixa  faire 1  telles  interpellations  & fommations  qu'il  verra efire 
requifes  &:  neceiTaires  :  S  Et  s’ils  rfy  viennent,  ou  qu'ils  defendent  aufdiite 
fommations ,  feront  forclos  de  toutes  leurs  actions  vers  ledit  défendeur,  toutes- 
fois  pendant  la  principale  mflance  ,  1  ceux  qui  iont  appelez  ,  k  fe  pourrorti 
ioindre  au  procès,  J  en  feilat  qufd  fera ,  pour  déduire  leur  inrerdl·,  Sc  fur  iceluy 

proccdcrcommedcraifon, 

venir  ou  défendre. 


nonobilam  le  deiaur  pris  conrrtux  t  par  fuite  dfi 


Qnr  lfymj)musftneà.d  t&ndcm  litcmcmfinis  “i 'ùattb  ftâlatàfitg?  visus  reùtf&m* 
m  m  'vocare  omnes  quos  ei  expedierit  vomî î  j  a  qrf  wdkïo ββ fiant  m  omnihu t:r/xa- 
nilms  îixm  c  cunliïms  qttttm  crimmuhlus  f  &  poterit  αίβΐϋηί 1  intérêt  Hat  ion  es  & 

nuntïâtiontSj  Λ  newjftrias  effè  exifimabit R  §7  fi  non  continué  fe fiitermtj  dutexteptfc 
ne  s  non  dent  dicta  inteT^cllationibus  prxfcrtp  donc  tempo  ru  e  a  eludent k  Cj  omn  i  b  usfiü  b  ^  ^ 
nibus  trgd  dîél:tm  retfin.  ^Âttâmon  *  pendente  pmicipah  infant  ta  Λ 1  hi  qui  ht  indicio  ·υΰ^ 
turf  poterunt  ad  cmfam  feu  titan  fi  fiéfinkr^  1  m  mdan  fiat»  qm  ait  lis ,  ad  profit 
dtm  fmm  interzfic  >  & fiipcr  eo  procedere  ~\'t  tequum  Ridebitur ,  in  nouobfiante  contum^ 
contra  êos  pronmeiata  to  quoi  iudicio  non  fiitermt.. 

Glossa  t.  4  SQmvà îvterpdlAiwfécîeitix# 

r  ψ  11  p  orr fît  CT  w.i,  *  jy.m^rd  Vox  o bfolew  turis  antiqui ,  q υα  quid^  1 

î  mitÀ  ^i'psiJii>  ·ιβ^  *  πΐη  w  «flore,  ait  or  te  ndaittu  unmes  innutno  ci  itfdc  aa"UüJii.î 

ci prt» 


J37  Des  Garends  &  Requeiles,  Art.  C  L 1 1  L  538 


cipes,  aut  quorum  intercfte  poterat  in  iudicio  fecum  A 
filière,  alio qui  indicium  reus  reeufabat  quandiuvnus 
aliquis  fupererat  vfitaca  formula  cùm  vnus  quidem 
ex  hæredibus  cuiusquam  adionem  intendebat,  &  alij 
cohæredes  eius,  auteo  quidem  gradu  quo  fucçede- 
re  poifet,  extare  dicebantur,  reus  negabat  Te  iudi- 
cium  excipere  debere ,  ne  à  pluribus  diueriîs  tempo¬ 
ribus  conueniretur  ca  adionc,  quæ  olim  cura  vno 
aliquo  contrada  effet.  Cuius  iuris  etiam  Imperatoria 
Conftitutio  meminit.  1. 1.  C.de  confortib.  eiuf.  lit.  & 
antiquauit ,  vt  quidem  antiquari  expediebat  propter 
reorum  effugia, ne  æternùm  lites  propagantur, eftque  ^ 
neceflitas  euocandorum  participum  impofitareis ,  ii 
fua  putauerint  interefte. 

z  b  Vn  defendeur  pourra  appeler .]  Hîc  non  videntur  Re¬ 
formatores  ex  toto  intellexillè,  quod  vetus  voluerit 
fimportus ,  non  enim  quod  hic  innuit,  fimportus  ha- 
buitlocum,  cùm  reus  conucntus  metuerit  ab  aliquo 
tertio,  à  quo  rem  haberet,  quo  cafu  locus  eft  garendo 
formali,  aut  nominationi  Domini  ex  1.  z.  C.  vbi  in  rem 
adio.  quodius  immutatum  non  eft,  etiam  hodie 
valet,  fed  cum  adio  non  folida  pro  folido  adori  com¬ 
petebat,  quin  habebat  confortes,  vt  in  hareditatibus 
aut  focietate ,  hoc  cafu  ne  in  plures  inftantias  reus  di-  C 
ftraheretur  ,  petebat  omnes  omnino,  quorum  adio 
elfe  poterat ,  euocari.  quod  innouatum  eft  &  confti- 
tutum  ne  per  has  caufas ,  iudicium  reus  pollet  recufa- 
re,  cum  talibus  denunciare  litem  poflit,ne  ft  femel  vi- 
dus  fit,  iterum  litem  fubeat,quandoquc  veniente  alio 
conforte. 

3  c  Tone  ceux  quebonluy  femhlertt.]  Si  forte  vnus  cohere¬ 
dum,  aut  qui  in  gradu  fune  fucccdendi  agit  adionc 
folida,  &c  rcusablcntcm  mctuit,ne  reftituta  re  ab  alio 
quandoque  veniente  pro  aha  parte  conueniatur ,  de¬ 
nunciare  illi  debet  litem  motam,  qui  nifi  veniat  quan¬ 
doque  lata  fententia  &  rc  reftituta  amplius  conueniri  ^ 
non  poterit. 

d  Pour  voir  afifer.  ]  Id  eft ,  empefeber  l'a[l  ton  au  deman¬ 
deur  pour fa  portion. 

*  Ciuile j  que  criminelles.  ]  Vt  in  cafu  Articuli  proceden¬ 
tis,^  quos  Angelus  memorat,  1.  fi  fufpeda.  D.  dein- 
offic.  teftament. 

4  {  Telles  interpellations  CT  fommations.  ]  His  verbis  fei- 
licet.  Tibi  Sempronio  denunciat  Caius  fibi  litem  ef- 
fe  motam  à  Titio  de  reftitutione  prædij  Sempronia¬ 
ni  apud  N.  Indicem,  cuius  rei  nomine  ,  quia  tibi 
Sempronij  adioeadempro  parte  competit  quæ  Τι-  E 
tio,  feito  vadimonium  ad  Calendas  M artias  effedi- 
dum,  vt  fi  tua  intereffe  putaueris ,  appareas  iudicio, 
âlioqui  fi  quid  fecius  accidat  ,  profiteor  me  non  teneri 
re  reftituta ,  fi  Titius  iudicium  ex  animi  fententia  ab- 
ftulerit. 

8  Et  s'ils  ne  viennent  ne  defendent.']  Hoc  eft,  nul- 

.  la  adio  his  fupererit  de-rereftituendaaduerfus  reum 
conuentum ,  fi  forte  rcftitucre  fententia  rem  rranftu- 
lerit  in  alium:  fed  tamen  fua  illis  iura  &  adiones  faluæ 
erunt  aduerfus  vidorem,  qui  nuric  pollldet. 
h  rendant  la  principale  infiance.  f  Scd  8c  in  cauia  ap¬ 
pellationis  ,  cùm  &c  garendus  quoque  formalis  in  F 
ea  admittatur,  quod  glof.  (k  Bart.  aiunt  1.  Heren¬ 
nius.  §.cui.  D.  deeuidione.  Sedolim  appellari  po¬ 
terat  à  fententia  contra  poffefforem  latal.  à  fenten¬ 
tia.  D.  de  appel.  Nunc  via  oppofitionis  fuccurri- 
tur  in  quam  mutatur  interieda  appellatio  ex  vfu 
fori. 

Ceux  qui  font  appelle *.j  Imo  &  fponte  etiam  non  vo¬ 
cati  adiungere  fc  litipoffunt,  modo  eorum  interfit 
uod  Bald.  notat  &  Angelus,  l.fi  fufpeda.  D.  de  inof- 
c.  teftament. 

ysirgentr.  m  Conf  Brit. 


G  LO  SSA  Zi 

I  Carendi  formalis  CT  aàiuntti  ad  litem  di  ferentia  CT 
nu.  z. 

3  DoÜorum  difputationes  in  hos  vfus  non  admittit. 

4  Non  cogendus  ailor  ht  adtunlhim  recipiat  C/c. 

k  Se  pourront  toindre.]  Hæc  differentia  garendi  forma-  I 
lis,  vt  vocant,  &adiundi  ad  litem,  quod  garendus  li¬ 
tem  cum  vocante  infti  tutam  in  fefufeipit,  bctranl- 
fert,  vocante  manente  enpos ,  itavt  inftrudio  litis,  la¬ 
bor,  &impenfæ  omnes  incurafunt  garendi  :  adiun- 
dus  alienæ  liti  aduenit  vt  focius  &  vmbra ,  quia  noii 
perfolia  per  fc  eft,  fed  adiundiua  Bald.  auth.  hodie  in 
fin.  prine.  C.  de  appel.  Sed  de  anteadis  nil  mutat  Sc 
liti  adiungit  fe  eoftatu,  in  quo  eamreperit,  nec  alia 
conditione  admittitur,  quodlnnoc.  Panorm.  Ôc  ex¬ 
teri  notam.  cap.cum  fuper.  ext.  dereiud·  Bald.  Ioan. 
Fab.  l.principaliter.  C.  deliber,  cauf.  Ang.l.ab  cxccu- 
tione.§.  vit. D.  de  appellar.  <Se  d.  1.  fi  iuiped a.D.  de  inof. 
tcftam.  Itaque  fi  poft  politiones  conclufasvenit,nihil 
ex  eo  tempore  ponit,  li  poft  probationes, &  inqueftas 
publicatas  aut  dilationes  lapias  nil  probabit  :  denique 
prætcritis  vtetur  nec  de  his  quicquam  per  luperue- 
nientiam  fuam  murabit  cùm  comes  additus  fit  alteri* 
non  dux  litis,  quod  Innoc.dixit. vbi  fupra  Angel.  Bart. 
l.fi  proluforio.  D.  de  appel.  Ang.  d.  1.  fi  fufpeda.  Sin 
tempore  aduenerit,vtetur  prælcntibus, ponet, proba¬ 
bit,  &cæteraex  more  vlurpàbit  citra  fraudem,  con- 
feffionibus  tamen  rei  principalis  ,  ex  quo  adiundus 
fuerit,  non  vrgebitur ,  diueria  allegabit ,  non  contra¬ 
ria,  quod  Bart.  icribit  ibidem  Bald.  d.authent.nunc  fi 
hæres.C.de  litig. 

Multa  hîc  præter  vfum  mifcent  fcholaftici  audo-  i 
res,  quos  ChalTanæus  rcccnfct.  §.3.  tit.  des  rentes  ven¬ 
dues  a  raebapt.  Çe  alij  d.  cap.  cum  fuper ,  quæ  tribunalia 
melius  &:  certius  conftituere,  &  garendi  leges  cum 
adiundis mifcent,  cùmdiuerfo  iure&  finevtantur, 
nec  quid  cuique  cdnueniat ,  magnopere  dubitatur. 
Recipiendi  tempora  Sc  fines  diucrfi,  quia  garendus 
fere  ante  litem  conteftatam  voc;mduseft,  cum  lcili- 
cet  defenfiones  integræ  funt,  nec  eft  vocantis  fado 
aut  errore  aut  præcipitationc  præiudicatum  allega¬ 
tionibus  aut  probationibus:  Nec  laborandum  aliud 
quiddam  videri  iure  conftitutum  ,  quod  eft  à  fchola- 
fticis  annotatum.  1.  fi  rem.  D.  de  cuidion.  vicit  enim 
vfus  ab  ratione  indudus:  Scd  adiundus  omni  litis 
parte  admittitur,  quia  litem  nec  remoratur  nec  per¬ 
turbat,  quod  Bart.  tradit  vbi  fupra,  quia  venit  ad  fta- 
tum  litis,  cmalis  eft  ,  etfi  pleriquc  callide  tranfuerfi  in¬ 
currere  fbient,  litis  morandæ  caufa ,  quod  non  funt 
finendi  facere  ,  itavt  forclufiones  denunciatæ  reis 
principalibus  obeffe  debeant  adiundis ,  nec  aliæ  dan- 
dæ  funt  dilationes  ad  producendum.  Quod  quidam 
magno  errore  admittunt.  Nec  admittendi  adiundi 
nifi  ratio  interelle  dedudi  i  uadeat ,  de  quo  non  eft  fa¬ 
cienda  ieparatim  inftantia,  aut  incidens ,  etfi  imperite 
Dodores  putant  Angel.  &  Raphaël.  1. 1.  D.  de  ap¬ 
pel.  &  d.  I.  li  fufpeda.  Bald.  1.  fin.  C.  de  ed.  diui. 
Adrian.  toll.  Bart.  d.l.  fi  proluforio  :  Sed  fufficit  ex 
allegatione  &  politione  fadi  apparere  quod  interfit 
eius ,  qui  adiuligi  petit  ?  Nam  fi  non  interfit  redè  ad- 
uerfarius  obftat,"quominus  adiundus  admittatur,  fed 
pergi  in  lite  cœpta  poftulat. Bart.  l.fi  ador.  D. de  Pro¬ 
curat.  faluis  adionibus  eius ,  qui  adiungi  petit ,  noua 
lite  excipiendis  etfi  adiundio  fæpius  xeo  conutnto 
prodcft,nc  noua  fubinde  lite  implicetur  :  fed  vt  femefi 
defungi  liceat  vno  iudicio  duabus  nexiis.  Nec  nifi 
Z  iij 


J39  Des Garends & Rcqueftes, Art. C  L II I. 


poilu  tance  üt  acccrfcnrc·  tco  comiencô  adiuridïtones 
heri  lo  n  ri  i· agit ,  v  l  l  li  ter  mi  ni  s  bu  J  U  s  remis,  ncc  vo  lu  n  ■ 
cariv  .idi.mccüittui'j  quomam  nuiîo  caiu.  liscum  vno 
inlt«u|î  alteri  pi'sciudtcâr  3  quominits  quaikto  vdir 
e tneciri  h  poils ta i"*. ufu  foro  , Se  ii  fimus le déco  tic 
jfrrpléxæ  dilputatiimCs  de  eo  vertannn*  à  IcholalKcii 
j  Scriptori  buïiu  L  iqfpe,  D.  de  re iu d.  Sed  nihil  ta!  iq  m 
vins  admit ul ,  ettam ii ddbÈcor  s  :ulc  cuius  principali¬ 
ter  itiEi.-ÊL'ft  de  ré  fua  agi  non  ignorrairnij  quo  eant  isi- 
4  ditbié praêiàdicai’i pu tant ,  qüodvÎui  repudiat.  Ergo 
tii m  ad  iungi  atpienii  nullum  bat  pEtciudiairni  ,  tu 
qua  tota  ad  i  1 1  π  'd  ton-i  s  h  l  ndamc  n  rai  i·?  eau  fa  vetiatur, 
mclliin  probabilem  aur  ueeeElàdqm  caufana  habet 
îid'cogcbïium  .uftencm  vt  le  recipiat  àdiunÆttim  s  cum 
falice  fïiit  cxÎfttéguû^âÏlionés,  itîü  cumiti  réus  con- 
uen-tus pedi  j  tic  inde  it bi  fuppeti as  qq Îiitj  ëc eod cm 
indicio  dcddi  pniïulai  ce  ·:ι  aihunCio  foire  indcmiû- 
tritern  mu  tse  aÆtîouis  debenti:  hæc  nullus  ichohliicus 
icnpEor  doc  lient ,  fqïi  fum  tic  pulueris  diuturni.  Sed 
quod  nunc  duobus  adiuititis  reum cqituéfittimpriU’ 
ei  palem  poile  condemnari  ad  rei  refb  cui  tonem ,  etft 
adiuiictus  vmcaE,  vdiui  Ii  quii  decreto  ludicis  in  pol- 
fctliojiom  fumli  mitius  Jir  Ί  ex  adiudicai itrne·  per  de¬ 
cretum  ,  aeque  is  colonum  itipnedic  repertum  ade¬ 
gerit  ad  repromittendum  de  conjknandi  poilcfHo- 
ne-j  ex  qua  promiElionc  pcflea  ceusconueniareondu- 
iloremcxUiqLUs  conducimus  j  li  15  OUntra  quem  li- 


fta  eit  -adiudicario  t  forte  -vincat  exaptotlfenooe  v 
[ς·  adi  unget  colono,  putam  colonum  ad  rei reiiT 
tnnxm  condemnari  ,  fed  rem  riftmundam  viitn  ~ 
h.tcicntejuia  necvfu,  nec  ratione  valet ,  quiftmtjo 
adiimtli  id  habet  coloniis. ,  quod  à  fcnqn  Eiab^· 
de  Fert  [tones  ex  vmuiqiic  per  fona’ recipiendi  neijT 
negat-  ^  Quare  hoc  cafuieflrituendaviittiri  étir  ικ·/ 
icti  to  FcJcoiui  entus  ptlncipalis  encxptnllscoiiiE* 

nabitur, 

Ct  ûits  A  p 

i  Xffi φ  ίψηβι  i  entem  j  à*  édmniiw  tJmiuiiw  ^ 

1  fi?  Ι'φΐ,  ]  Quod  regulare  e  El  in  omni  adiLLnûi0. 
ne  f'aâa  ad  alienam  licem  7 qurtn  eodem  itatu  nrif^ 

qii  e  nda  π  un  m  li  cara  fed  ad  nm  ila  p  eribua3  vt  fiipta^" 

ximus. 

cn  Nmolpitrit  le  defwL  ]  Contumacia  enim  tion.a.  i 
dudit  àmrcj  ted  facit  nc  tu  (i  rdiiib  eipen|]S:4.ir,^ 
itus  veniens  admictatur  ad  litem:  nam'etü  ddrdu- 
concellm:  hiper  citati  un  e  concepta  comparer  . 
fba  putaueric  intércÉIb,  non  fit  praei  fa,  id^niic^'- 
ad  «rpen&s  obliget  ,  tamen  is  qui  hoc  modg  φ 
fuit,  potlea  veniens  cxpaifas  debet  n  antequam  U* 
miitatur,  de  quo  Iialduÿ  L  Eito  rempote,  C.  Jet;, 
mdf  pigno. 


T  I  T  V  L  V  S  OCTAVVS, 

DE  P  ROBATIONIBVS  ET 

I  y  R  EIYJl  A  N  D  O, 


T  î  LT  K  E  Ef  V I  C  T  I  E  Μ  E, 
rDe j  Promas  &  Sarœtns. 


AD  R  V  B  R.  I  C  A  M. 

;  i  c  tirulus  pe  π  c  ex  to  to  i  nutili  s  οίΐ,βί  me  au  dore  erad  e  n  d  us  al  b  p  ,  prærcr  A  r  t  \  eu  loi  ad¬ 
modum  paocüSjCüm  ulis  atgrunenri  ιοζ  extern  IurÉfeonÎukonjmtfà^tiîS.  Nüti  ex- 
;  eu  dus  fc  ho  la  fticorum  fe  ri  pi  oui  ni,  3 .  adino  π  cd  I .  D .  de  imc  i  u  r+  ite  m  5c  in  Ru  br.  C .  e  o  d . 
fî£  Canon,  c.  quoniam  contra  filfum,  ext.de  probac.  Super  caiotniiescopioia  colleüho  Hyp- 
politi  Mai'iilij  Ru  b  r.  de  proba.  vtpcnèlufüslÎc  operam  inferdiiTc  Coiduetudini  crambe  vc- 
]  uti  cepe  r  i  ta  fn  ateriam  to  a  es  teeo£ba  m  ,  Il  ni  h]  1  arn  p  1  ius  lut  !  nel  i:  u  s  di  ucrfu  m  (.Va  i  u  itu  r  d  m  rc. 
Similis  Confiiez  Venetis»  Vincentis,  Papîæ,dc  qua  Boer,  dccif.$>y.  vc  Albericus  dicit  ni  1, 
bona’  fidei.  C*  de  iurciur.  &  Fcrraricfls  praefica  tit.de  torrru  iLnam.qued  defer  eut  a  parce  patri. 


& 


Article  CLUIT. 

rsg^|  a  PREWE  quiefl  faire  par  deux  cclmoins*  «mec  le  ferment  Me  ia  *RTiC· 

if  iitiV . 

Coni, 


i  partie,  efl  prouuecp]aniere/  fors  pour  prouuer  exploit  Je  Cour,  où  ^ 

(  il  conuienr  auoir E  trois  tefirsoi 


uns, 


Robatk  ψία  fit  per  diïoï  ttfies *  cum  iummento^ pArtis  tfi  probatio c  pltnarU  fittjkjfi- 
cknst  Amfimm  n-ccejfc  erit  probare  déhm  Carit,  vbi  tanmnit  haberi  tres  tenes * 


Glossa  r* 

ï  \A  Àiitrf*tur  h It  a  Π.  fip.  i. .  M.  drfïüb Jf. 

î.  zfi  i  urii  ftfiUki  *ihm*tio  prt&Aiwn  κ ,  (jft. 

1  me.  iurtmantum  tAntum  ai  twnhntkitm 

prsbiliina , 

4  Prpeiith  /tui  t  nitris  tant  fstji  φ  'bHiufuitimhtm, 

i  *  ^fuw:lrfmntkt>]  Si  lua  Pomi  ficibus  ruiCboritns  fht- 
rct,  hac  Coiductiidonoii  valerer,  cm  π  Alexandri  cer¬ 
ti  j  decretali  epiftds  abrogetur  c.  i.  c*t.  tlc  probat- 
damnata  iqiptcie  etiàm  CWuecydiiic,  quar  uegar  αά 
ialtiin  duorum  teiliumptobadoiwiii  faaamcnn  ne- 
enril  l  tas  ctti  ad  iurigioportere  addita  ratione,  quia,  cum 
dentum  a  J  iuramcnn  probationem  dcücniri  debeat, 
tum  nulla  alia  extat,  exranteea  non  dfc  repofcericiuin 
liimmejimm.  Hi»e  l'urtnî  eum  omniii&jion  pLeerct  i! 
lins  iunsConlultis  Idiioc.  B,ilJ.,Card.  L^n.  Andr- 
HoitPanor.  Friin.  dçatiis-miilEa  Îùnt  commcrsn,  & 
dsas ψΓι  reddiderunt  drere talis pktirt  nün  inrlioieSj 


quas  rcfellçjrenô  cft  magni  Optr^prctij  tum  i  lia  Con¬ 
iti  tnt  ia.  nos  non  tentae,  nfei.incumin  initer  i  a  pro- 
pliajia nitet  laTcos  l»cctPomificibus,vtConi"u(.tudi- 
nesconitriiu  populi,  & Prlncipum  u^hi£Vas  f  pulLnc 
abrogare,  fi  neque  legi  Dei  nec  bonis  moribus  repu¬ 
gnant,  Slyc  illi  loquuntur^  peccati  nonfunt  luitcifi- 
iiKj  c,  ex  prte.  cxt.  de  Coni.  Fudsnr  tJk  m  itio·, quod 
libuerit,  m  alienis  lantamnon  licet,  barçniejüis aHcttî 
cil,  Sc  licentiam  eorum  multum  hxc  attas  com prelll r, 
tort  a  (lb  interdum  lotigjuS  quam  opor  tueor.  Quare 
de  validirau· Ccjnlurtud uus nunc d  Jubitaiidum,  ncc 
reajuedad'diolailicorum  hominum  dubuationes  qut 
fulgore  eiu.s  potclLtis  pei  tlridti ,  non  incédciunt  sni- 
I  π  lui]  ,\d  id  quod  hOi  i  p  ulfet ,  cum  omnia  ni  buill  e nr, 
d;  poilê  pu  tat  c  t  imperiti  [nupta  t-ll  ratio ,  qiïŒ  i  lege 
diltina  fumi  tu  r,  quia  diittiui  lie,  luurt  duorum  vel 
trium  Itabit  omne  vt/t Lui:  nam  ilis  fatentur iftilfgalia 
veteris  'legis  tum  fcge  etfoLmitre  ,  ncc  bisquemquanu 
ftneri  non  mugii  quam  vt  capus  pullis- matrem'  alitem 
ihxirtuoLre  .  quod  illa  lege  cadent  erat  couftanitum, 
Z  Uij 


Î4S  Des  Promies  &  Sermens,  Art.  C  L  Π I  T.  y44 


■$ç  illud  çonftiriicfi  de  duobus  rdUW*-ctfi  exemplum 
luir.-ull·  daritab  ülo  nui  attttori&twm  mm  duat .  fcd 
j  hmbusciir.libu.s,  moribus,  &  Cmxfuetudmibm  ^ 
PnridmunCdnlbTurimMb'ufi  &  >  m  quorum 

a r  hirrio  cft  augcir  ,  aiir  minttere  mimerons  probano- 
nitm j  &  plofas  ntic  imiranmag  eoflftiratre  cuiqiie 

a; toi,  quoii DùdLLlmii eu iqtte Cirum;itæ lim  polie 
i  c  !  tai  ii  u  r ,  A:  vc  ro  1  lcr  i  c  ri:  b  errime  &  lu  c  c  Ci  ml  i  Sr  Ca¬ 
nonico  &  moribus  ^nofcimus.èc  rationes  interdum 
v,i:iitiJÎirr»Îi*  likutiitj  air  lien  debeat  vr  lu*  dcpmuaco 
Cl  hiatibus  IxcllIu  &  iudmibu·:  teilimOiiiis,q\i  ns  me¬ 
us  ilüi  omttês  caqiits  pucaw  vreendhe  probationibus 
crebris  exempta  eompeUcnribus^Naiu  cciam ilto  tare 
cic h f l  eailiMut  morantur  quibus  probatio  minuatur 
ârivniuS  tdb s  inft.tr  plunuin,  quos locos  indicat  Pa- 
(Djriiiii.  d-  c.h  plcriquc  car  sügwçiirj  vt  cum 

in  rdlamcnus  [Iptcrft  requiruntur*  in  quibufdari»  ΡΛ- 
’Îïbuir  qui  tique,  qtabufdam  tK&iqitibuidïm  etiam  pht- 
tc*i  In  Car  timide  M  scanda  τι.  aut  74.  can.  prseiul. 
1.  qiiirib t .  nue  xt.  qn odeum  dicunt  lk  butai  ne ncad- 
jlu'io  fiiccanmr  non  elle  :d  tas  diurnum  ,qLïod  ,  Kornb 
airu  libet,  fuluic,&  eau  la  offertur,  Îiiigcndivri  m- 
x  nuendi ,  éc  quam  hominis  at  b  i  trium  iitd  teat.  Eftigb 
tuj  polittui  taris  udlimario  ce  ditadicatio  probationis 
q  u, ms  die  debear,  aurqu.-ç  fuffitiat,  aut  imiuis  idbnta 
niti  ituri  debeat ,  Vttdi:  l  lli.l  .!  c  i  liris  Romani  iüfpûfi- 
tidnr  ad  Coiifiicriidtairiim  aruuunt,  perperam  :tf- 
fu  ruptioni  ncei.tr·.'  in  ni  ttuum·  %  dîner  fis  inferunt. 
Quod  2  us  Rorn, muni  Je  duobus  l.tdt  data  quidem  lc- 
patïrnte  rciHunii  rmlt  pï  ohjrio  effc ,  îfllT  Onfnétudi  - 
nation ou  pleni,  ta  il  (a  a  rame  nruiïi  ,uldidcris.  Nam 
nm:  altéra  mi  io  dit  Pontificis ,  quod  iitramenro  itidi- 
Aiti  tùm  denmm  Locus  eits  eu  ni  alta  probatio  non  eft, 

1 : 1  v-tuncLb,  probata  enitu  incentione  iufbt piobarto- 
ncltiiitilis  dbpuaritario  iurarnerfiti  m  perfuttï  acentis,  ^ 
fui!  tafia  probai  to  tta  dt  è  Côtacrudisic  duorum  tcfh- 
inouiuLYL  pion'  illo  tare  :  Ieteo  reiti  Pontifex  illa  ra- 
liutic  vriturnon  plcna  Con  f  11 ctudrm' ,  ideoeùjtü  ratio 
conqrucre  non  pocclt  cunt  Irac d  1  ί p o Ji ti eme „  in  ilia 
abunditic  iu  péril  uir ,  in  hoc,  pats  tlb  ucccilariiï  pro¬ 
bationi  s  ,  eetcrai  rationes  frigent  &fu ut  nihili  quas 
3!  m TiOiarlt ,  d-  Cnp.  ï.  ik  cap. vit.  est.  mreinr.  Sed  & 
addimus  ad  côfitm.monem  hmus  dilpoisrioms.quod 
hoc  i  Litamen  tum ,  de  quo  htc  ftaruirur,  non  cil·  huius 
genetis,  de  qno  in  d.  cap.  fit  nicitiio,  iddl·,  ncc  iudi- 
cAIl·  nec  dcrifûritim,  ncc  de  veritate  petiiomm  exigi¬ 
tur,  ftd  îd  canttuucontmctj qvnod  adoi  iure. tedci  de-  1 
pofuilTe veritattm ,  incoquod  de  allegatîis  te fn ficati 
iuntr  liaquc  id venir  .idcoLToboraiionem  tLftjmonin- 
rum  de  rei  veritate,  aut  iuftificatione  intentionis  prin- 
Ciprüis  nihi]  pronunciaidircito:  dligimt  diturtfiun  ah 
eodem  de  qüo.  d.  c.a.  Pari  ratione  piuauit  Romanus 
d,  F,  admoneo  di  ad  finem,  Coui  11  ctudisi  cm  non  vale¬ 
te  ,  per  quam  r.d  probationem adtptum ,  crîÆfn  iiu’a- 
mciitum  vlrt.i  duos  icftc s  exiger ctur, 

4  Ll  De  f  t  pdrrii.]  ipn  mn  qrti  fts  ftftmivi  tnt  drptft  vttué, 

# m  tèàüiîhmt  iitpflfc  Âffeipüft.  Petitorum  ftqt  mreorso- 
ni=,  sui iurac,  arque idvfus obûmnt,  erSi  cxprelianort 
fie  iurAïucntt  concipiendi,  11e  cin.s  idem  iuMmtntiun 
dïc  putet ,  dçquo  151  diCto  pip.i.  ne  hietetraclatida 
qu.c-lro  qijumfarinnt  in  baro  minendi.  -0.  deiurciur. 
an  iàdicer  incra tempn î.  ptobadonum  pen  ho;  ium- 
nieiimmdeheac ,  quod  di-  turamento  uidid.iU  diaint 
ibidem  latcCort.  qui  alios  enumerat,  fed  liocquan- 
doc  o  moue  prodat  1 1  l\ 

c  ptimim.^  Plen  ai  π  d:  pldi  ι-iri  ’am  vi  rlgh  dici  m  t,  çtiitis. 
ctum  gptfcw  %itJJaldÈ5  in  drRltbr,  G.  deprobat. 


V  G  LO  i  sa  i» 

I  ExKplin  4?ϊ.  cxpHngctuiA* 
i  rdil.tx pTrlsttnc.'  Ji  (htuni  drperilijsrum* 

3  vDth  itjh  ft,  nùH  pra  ba»t<*  r. 

il  Fm  pour pwwer  exploit  de  C.oüy,  |  Hanc  CTCtpdgnqti  1 
à  tegofa  in  tottim  e^pLing]  expedit  EarioneAiw^  ·  ^ 
tum  i  entonna  □genribtis  1  nam  m  tanta  rcftiii  m  fhcili^  -v.i|! 
tare:  triiif.UL’ii:  piofdfx  tmei’a-  Aduarij  âc'NpTitij, tf, 
niliil;  abfurdius  quam  Magiuratuum  ί:ηιιη&^^ 
rias,  &:  indicata  coumii  et  i  teliiuttiqnornuiUbct 
aiiMgnor  âtui ,  n.am  c  um  a  b  i  udi  nanti  bus  nihil  m  f(l|’  I 
'  inaiutis  pronutiéiatL ibleatj,  non  ÎcNotaihuacM  f 
piat  ;  &  de  uatura acÎLisfîi Icrtptura,  iniqnmti&pl^ 
n um  per  ïadi  c  Û  t  c  fies  u  dm  ii  rcre ,  c  l\l u  me lii  1  ·.  (  <CÎ^ 

&  culhuinii.s  1  1  ti  n  ti  1 1 11  de  gi·  I  Li  s  1  ci  Le  t  m  ,  cû  cti  i  -lu u- 
mi  in  1  probi  tas  abi  lt  ,  au  d  1  e  nti  u  m  i  mperittj 
atio  atque.aiio  diif.tat.iali1  ludice  accLpetc  Lûle^tu,  ^  r 

addito  aut  detraito  verbo  alia.  A  diucria  euadât)^^  1 

vêtu  v  quoqu e  Camille tudo  noiatuc,  d:  Lape  diprab·. 
futu  cil·,  cù'm  celtes  i  n  eau]  a  Imdïs·  produis  diiia  ^ 
concio  liante  ali  ter  arque  ali  ter  ptn  captu  Γωοκ^Ε 
fe  rir,  qua;  bene  percepta  culpa  vacaret.  Quare  &  cis  I 

1  bris  arrcftts  bequi  nvci·  iudi Catum,  vum  e.ek^i.ii·,  uic 
ari.  uat:  us  al  ll[U  i  s  '{ibi  adi  11 r-  Lxiilet  ariuari  1  im  ne  cukjgi 
Noiatiodc  co  feripto  ccitan ,  aut  nom  excipere  Juin 
xtfjûuiA  η  ο  η  cade  m  e  sfcc  feri ptur  1  ’■ s.  Quod  ii  Ncnnu 
n  ou  beet,  inultoniintis  licebit  cciLibut.  Qtorciiijr.  ί 
dina.  f  rauci  f,  L  fjtp  qtuc monitüte  patre  nvtOcÜia 
cil·,  omnino  e ;l urum, ne  aria  tefribus  probaietnf,  στ.  ; 

Écart.  1^7 .  infra,  ne conreftatio ibpèriiiJECcfjïtii^ 
turi  Itd  veleris  devii taii  tribunal ll>bs  nofliisraaoi 
hoc  vc  f  1  ■.·.  1  -j  m  c  L  Uqi  1  o  d  R  c  h  umato  tes  nô  pcrcfjiLü 
cuir-  adla  q  n.cque  prions.  fubinJc  puftaiouhev  ΐώ- 
cu  t  n  tu  r,  ac  ml  t  ca  C.  ή  p  ro  ex mrt  r  ;  eci anj  :cjhbir.vpta· 

3  bat;  liccrcr,  ait.vetcrix  171.137- &  lyç.  fwjfakibt 
ραπίη  difstt  f  tjH  '.IJ/  jî'jtî;  m  irrmt  d  .tnt /f  φ  cfrf  nicifl  in 
i  .iduat  détorde  idiirr/4  Lujhilte  it  mut.  an.  159. hircquù 
à  cm  ci  iuli  p  ro  1 1  .ï  ri  «i  am  icili  bus  poili;  qmdaiu  pütit  I 

f!  oli,  A  b  b.  An  t-  P  n  r  r.  cap.  quoniam  entra  fil  Liai  rtt, 
du  probat.qtum  melius  improbat  Fri  vu.  ibidenj-M· 

S;  Dde,  l.ncin  a  tb  irr  1  s.  C.  de  Arbu  f,  E  nid.  J.  lit^-  I 
ribiis,  Q  d  e  ap  pedar.  H  sp( il.  i»  d.  Rubi .  ηυτιίίο.  ^  I 
K  ce  n  cgnndiî m  tamen  acti  î  H  e  p;i dkbj  perdlrioiM  i 

probata,  de  rennre  quoque  admitti  probatione  qçri  llt  I 
1  in  tr  in  î  &:  Fanotm.  n  0  tarir  d ,  c,  quomam  coïta  iû\ im 
•  Fanor.  d+c.i.A' c,  fîcur.  exp de.rc  md.di  cap. vit. tôi 
rit.  in  £>r  Hippolyt.  ΜλπΊ!,  vbiiup.nLjmrj;^. 

G  l  o  5  5  a  3, 

1  Qttiîti  iefiri  1«  pnbâ  >ίύ  Λ  4Νι: tfir-nt. 

1  Tml r  ttftiiùlm .]  Si  ÜJ  a  Aicxaiidn  Rûwfirii  dtctiralis 
valerer,  n  u  ti  obrineit  t  lucc  d  l  I  polloo,  quia  itû^2|lï  I 
min  Ltcre  probat  M  mi  Atn  Starem  i  jab  ladmi  pnitriLatc 
p  edec.  d .  £.  1 .  non  itnrur  maui  s  vnü  tri  te  augep  prikp 
q  nam  îtiramêtoi  lcd  tamen  b  une  numt  nbpÀ  iü  ^ 
bus  quoqi  i  l:s  ei  u  1  le  redp  l  t^vt  i  n  aiulicn .  dï  h  d.n  l!  ta*  | 

fi  qtiisigimr.  colla. &,  Ircita  quinqipc.  audi-kd  -acuïCv 
C.fi  oert- petat.  L  vit .  C  de  doua  .-eau  Cmefl'-Qiÿ  ^;ue  i 
quindecim  I,  vruCiuquc.C.  du  projc.'façr-bri·^1^  ^ ,|E 
tcr.mim  p  cru  os  elle  oporict,  &  iotciium,  difeep1^0- 
r  um  nô  ignaros,  in  quos  talium  agnitio  ροηΐ'. 

Aci<ra:  &c  nui  atidirede  referre  potttci  inc,  vonp  ügi 
omnes  exigebar  m  Swrçetnf, α*  petiit,  itiiedfenti 
dttft  fftrtr  tiirx  Ύ1ΙΙ1··!  Vr  .7  jcttd  ii-ι  C  Ur»  C&t  t  fi 
mei:  îî  ile  ii  c  Ih  hi  fle  i  ft  mrne<,  iti  viUim-  Sed  RciûiDiai 

re l  puduit  icriptf  ratio  tamen  Jüt ij-'ctmci lu s οΐΓ· 

.  jiRTlClH. 


Des  Prouues  &  Sermens,  Art.  C  L  V. 


Î4f 


Article  CL  V, 


e  v x 3  cj'jî  portent  elht  cîeNoblciTc, b  &  fe  goHUemenc  comme  Nobles,  jw*  J 
|H||€  font  prefirâ^z  Nobles,  Uniques  à  ce  que  le  contraire  fùit  vérifié,  wt'v?. 

N  ■  Γ. 

i  TJ  /  ïn  ψάπα ftaw  (tut  MmttiNûbiiiMlS  rcpcriwr, b  φ  Nobiliter  Ίτμημ/  prafi- 
W  d  d°#4  tramai  prokiur. 


Glosé  a  i» 

I  ffaiih/a  Ικ  jWtrf  itdijf trente* 

i  WotinahiîitÂPt; 

3  rdhiW  rijui'j  fTvhnu  whtdùW . 

a  Cîm* 4 h J: pt mat φι·]  Hic  Arricu ktsprx  Tcfcrc  iu~ 
vs  Romani  irnitatkmvm  ,  cum  ex  poEfdïÎunc  pra- 
fuTOptwnçiTi inducit  fo tus,  vt  qua qmfquc in  poÉïcf- 
fione  (lartis,  aut  dignitatis  trepcriamE,  idis  dii  pnelu- 
i  marnt.  Scd  d iffi al  c  t  il  p  o  Liai tonem  dtp rçhendcre  es 
naiis,  d  ifficili  s  agnitio  dkfc  π  mims  :  nam  vd  Ηπ,ί  ânes 
alerte  Æc  equos,  titulos nracfbrteqnfigni a gi  tilinaven- 
dicuet,  te  vero  architectari  fi  nuMa iinr ,  potare,  glo¬ 
riari  ,  peienie  quae  nolrilunu  olim  putabantur  varia 
propria,  hoc  iftifcrando-Lsiulof  migrauerc  cciam  ad 
p  lebtioE,  prov  t  opibus,  aux  uifulenri  a  sncrcuer  i  c.  Quï 
nobilitati  valde  conucniiim  nunc  praïuifcui  vfurpan* 
r  U!·.  Delendum  magis  i  pins  Ü  b  traies  acres  ab  ignobi¬ 
li  Luis  trcbiiuî  atque  adto  ni  agis  eximi  e  qua  ab  noltro 
ordirtc  cultas*  Indicandi  quoque  munus  oliin  nobüi- 
laris  proprium  in  nuitra  Britannia  plebei  inittlcrt·. 
Vnde  igiiur  ififcrimen  plane  diffidit’  rit  dii u dicare: 
Sunt  enifn. omnes  adbis  ordinis  îtriulquc  pene  #,{&- 
φβρ&ι  Vt  hominum  natura  eadem  conditione  genito- 
iriirti,  &  opinione  dnncaxatdiftirrdtorum.  5r  quae  igi¬ 
tur  noia  ita  nobili  comicnir,  itavr  non  alteri ,  hoc  es  it 
pnyc  i pua  &  valde  ipeitanda  dignatio.  T  alis  em,,  qux 
itbcrdfdtmdis  Familiis  fumiiur ,  cimi  fcilicei  plane  fc- 
parata  fst  condit  io  ve  no  bilem  familiam  partitum  c  fle, 
magnum  argument um  nobilitaris,  fi  modo  bona  fide 
te  vere  diuifiotaiis  fuir,  non  vd ata  fi rmi.lato,aur  men¬ 
tira  coti  fenfit,  marima,  fi  caufa  cognita  Si  palam  de 
ferio  eoi  latis  lignis  indicatum  cft,  ucc  alccr  alteri  pe- 
perettd ilis m u lu  jonc  veri.  Tale  indicium  ii  maiores 
offendentur  dignitatibus  ptarditi,  atqui  taHis,  ballbo, 
&  hoc  præ  fe  Rimint anriqUiE  tabulae,  N-im  b  raes  ta¬ 
lium  fecula,  cales  nunc  haberi,  qui  illos  titulos  am- 
biunc,quos  mi  fera  huius  fbeuli'coditio  etiam  ad  cqui- 
tiincs.  detulit ,  vis  ferre  pollina.  Majores mobleqniis 
Ptiocipum  hominum  nnlTe  loco  celebri,  magmnn  in- 
h'tïit  dicmm:  Ducat uum^CouiLiacnum  lituli^dc  humoum, 
?"ΐ-  &  Mattbinorum  non  poliunt  no  tribuere  nobibratis 
ΛΗ±ί$.  a5nir'onem ’  ClV»  à  Principe  tribuuntur,  quod  ipfo 
El-th  ^l^rique  fendonim  jure  côhittmini.CaftcIlanorum  Üc 
tkfw/r  mferidmen  etiam  e  propudio  n  i  id  iirfterci  us  e  lac  i  ininc 
vfurpant*  Solo  igitur  tribuatur,  quado  ita  Uber  Prin¬ 
cipibus  inerti  prece  exoratis  fio  minibus  qui  Jesn  ego 
tain  parum  cdcdlmm,  quam  Simia:  purpuram  indu- 
tr,vi  pro  Rege  hahéimr,  es1  Æfopi  ip-olugo,qui  fem- 
pcf  Siniia  efï.  Nam  quis  talia  hoc ftculo  non  impeto- 
üi  t ,  fl  ambire  voluit ,  qu  is  ab  iu  di  c  an  ei  bus  noi  i  ο  I  st  i- 
nuir,  ve  ea  probatlr,qui  ipft  eadem  ambitione  p er¬ 
uet  fi  alteri  non  poiTent  impingere,  quod  tdcjn deliti- 
quiffciir  ipfi.  Cum  de  nobilitare  probanda  quæritur, 
ctfi  quiddam  frtmff  tiibinmt  fcholallici  uuihxcs. ,  ego 
pene  nihil  der ulernu,  c?Cre  côpctium  famainvbique 


niretiJaciJÎÎtnum  te  flem  eflè,&  ii  fama  non  vere  di,  Je 
qua  vulgo  tdtes  niÏdaciüintd  deponunt.  Magi  fimus 
ge libre  pede  nobilitari  non  tribuit, quod  veteres  Re¬ 
gum  Ordinaiioncs  cauent,Difi  fi  quihus  prunJtgio  1 1Î 
tributum:  ice  minas  nubiics  duxifievxotts,  ;n  notis  ctt 
uobiliracis.  Strd  ntud  non  inopia  aut  annor  cogit  faeceo 
fertum,  vbi  femcl  ad  inopiam  delabi  en  pre  s  aut  amor 
pcriuaiit  no  imdiora^qnaf  &  Myrrha  apud  Ouidiixm: 
ÿicquecnkndc  maritiidisordiidbits  vlfæ  leges  hiper- 
funo  Certum  indicium  hin  Commetaria  reformatio-* 
imm,  qua:  iit  nrebiuis  publicis  extlt,  emiuEqttc  nomen 
r  dm  u  m  fit  :  pto  b  .ίο  t  enim  talia  affi  ematiitc,  crft  nega- 
EÎtiènonitrin,  vt  clericorum  nomma  in  acti spptico- 
porum,  militum  in  nu  meto  s.  Antiquitas  certe  &  aui 
numerati  cum  rirulis  magnum. babeac  m<in««ifii,ncc 
nJutd  pvne  nobilitas  quam  anriquica?  ge.tis  bene  refla¬ 
ta.  Harum  notarum  qui  mulcas  habent  nobiles,  qui 
plurimas  nubdilhi ni  funi  putandi- Sed  rï^ï^ôï  dubia  ï 
de  inccjtta  probatio,  ntc-tungtii  faciendaictlibus  fides 
ptnè  nulli,  ciuiiiErnwtÎüèdçpopist,  qtus  enim  Vel  £ 
populi  fece  tdtcsnonreprrir.  Denique  h  vnqnl  aliâs 
nunc  m,igiui&  flagiriofa  fut  ta  fieri  nobilitatis  certum 
ciL  Magiîttatibus  diJlÎmriLtîïiibuî,  5c  inLiidirsmvfur- 
pati  tituli  auctfancibus.  Carreras,  il  qut  funrnor*  e 
Tiraqueüi  libro  licet  petere:  Sed  Ita;  in  vili,  " 

PoTtwi·  cjU(·]  Sericum,  Sequi:  iHufhium  virorum 
ohm  etitnr  ds  feri  mi  ria,Sc  m:u  tonatum  in  habitu  :  nam 
Magiftrawnmvcftitu-s  honoris  funr  nojr  hominum 
Lunati  calcei,  purpura,  colis, 

Glqssa  j_ 

t  Jn  fiiliii  WTZiîurât»  txtrttnit  Jfrmit  dut  nofriliUi. 

x  Nnhiht/U  zft  cjuAitx·',  AÀmAtA  er  *tcisitnu  (2~  t. 

J  tyttrficd prrf/w  mpu  p  ex  j/affeRmit 

h  Et  fêgMitrnent  eamm  f  MaWe;.]  E  K  C  fudit  mcrcstU  tam  I 
exercentes, de  quibus  T Li.iquelhis  in  Hb.de Nobilior, 
cap.  ^.  &  alias  viles  aerei  cap  ,17.  &  monachas  c:\v.i6. 

6c  alios  de  quibus  ibidem.  Ira  tamen  vt  intérim  ffifpc- 
fa  um  fcpultii  π  π  bi  litas  l  ettluifccre  poilic ,  fi  t.tlibus  ίΐ·  c" 
nobilis  geruxedcliu em,  X  prrojteni  grade  rdumpfi- 
rit:  neque  enim  pto  bibe  cur,  Sl  perquam  frequenter 
nolfri  faci  uni  f  qui  pfalertim  mariti  m  a  accollftt,  l;qlti- 
modis  mereat  tirç  imiitaci,  de  quibus  Ordina* Ducum, 
eu  i  11.5  d  de  π  peum  mfra  mk,  716.  q  uod  Ve  ucri  S:  Ge- 
mitnfcs  facium  f  τ-C.  negtit.  ncmdit. 

Mutes  iehoiallici  Dadfores  i 
funi  eorum  me  i  dr  qualitatibus  tam  ternm  quam  per* 
fb  &nr  tim  p  r  tf u  m  ë J  ij-,  v  v  1  non,  in  L  fi  pnus.D.  detjpcr* 
no.nunc.  cum  origini  tdcoiafc  π  riunt  vel  oopeSien- 
riunt^,  hoceif,  cum  infum  ik  inmfcuuiur  vd  natis 
agna  Icuntur,  aut  aedduoe  iubiecTo,  quod  nos  in  par- 
tAgiii;  nofftis  fLiLmisevLCuri.quadl.ii.  Enter  agnatas  di 
accidentes  volunt  dfe  nobilitatem  \  nain  erfi  cuidam 
homuuim  generi  imiaf&atur,  vt  omnilnis  qm  patre 
nobili  nafcmatiir,  non  tamni  VTisuçitàJi  omnium  cotr-i 
djesotri,  quia  plures  non  iiatcianiiu'  tales.  Itaque  vx 


A  s.  τ  i  c. 
cuvui 
N  Ο  V  AE 
C  O  N  S. 


; 4 7  Des  Promues  &  Sermens ,  Art.  C  L  V I. 


aducntitiam  &  adgnatam  negant  præfumi,  imo  pro-  . 
haudam  fiue  adori  fuie  rco,  quodBald.  fcribit  Lnon 
ignorât.  C.qui  accuf.  pofi  glof.cap.  fi  forte,  ext.  de 
cler.Dofto.  1.  fivero.  $.  qui  prorei  qualitate.  D.  qui 
fatifd.  cogan.Bald.Mart.Laud. Cardin.  Afflid.  cap.r. 

$.  fi  rufticus.  de  pac.  tenen.  Flor.  l.i.  D.  de  probat. 
Curt.Innoc.  ConiU.i8.  Ccpol.  in  trada.  nobilit.  opi¬ 
nione  16.  Afflidus  cap.  i.  quis  dicatur  Dux,  &  quos  ci- 
tauimus  d.  quæft.23.  Scdea  præfumptio  generica  & 
vniuerfalis  dicitur,  alia  fpecifica,quæ  fit  ex  polÎeilione 
qualitatis  dedudæ,  etiamfi  natiuitati  &  origini  rei  ta¬ 
lis  qualitas  non  confenriat,  quod  glofla  dixit  1.  Titia 
vcrb.  augendam,  vbi  ik  Bart.  D.  foh  matr.  Bartol.  1.  is 
potert.  D.  de  acq.  pofl'.  Alex.  1.  fi  emacipati.C.  de  col¬ 
lât.  etfi  diiTentir.  d.  1.  Titia  laf.  d.  1.  emancipati  &  ibi¬ 
dem  Phil.  Decius.  Sed  hic  revera  etfi  non  omnibus 
confenriat,  multis  tamen  confentit,  ideoque  ex  pof- 
feilione  præfumi  nihil  mirum  :  in  cæteris generale  eit 
theorema,  ex  probatione  pofteftionis  cuiuique  quali¬ 
tatis  nafci  probationem,  quod  talis  fitperfona,  res  ta¬ 
lis,  filiationis,  ingenuitatis,  libertatis,  fui  iuris,  prae¬ 
lationis,  denique  omnis  qualiratis  accidentis ,  de  quo 
vulgo hcirca.C.  de  probat,  d.  1.  non  ignorat,  cap.vlt. 
de  oraefumpt.  d.l.  fi  prius  d.  1. Titia,  d.l.  fi  emancipati. 
L  liberis  in  fin.D.  de  liber,  cau. 


^  Glossa  j. 

l  Jn  focariis  exigendis  non  feluit  pratenfus  nobilis  ptr. 
dente  infantia  pojfejferia  ,  (j*c. 

ι1  I ufques  a  ce  eme  le  contraire.]  Itaque  in  recredentia  aut  1 
initantia  poilefibria  femper  vinceret,  qui  in  pofief. 
fione  cft  qualitatis ,  quod  nos  exigimus  alibi.  Quod 
&in  focariis  qiioque  folemus  obieruare,  cùm  quis 
impofitus  dicit  fe  nobilem,  parochiani  folent  petere 

vt  impofitus  foluat  prouifionaliter,  opponens  inter¬ 
cedit,  &  fc  in  poiTelhone  nobilitatis  elle  dicit ,  de  qu0 
g  fi  conftaret,  dubitatio  nulla  effiet.  Sed  intérim  dum  de 
eoquæritur,  de probatio  tcftium  expediatur,  paro¬ 
chiani  innituntur  præfumptioni,  de  qua  didum  cft 
ante,  id  eit,  devniueifali  genere  nafcendi:  hic  nifi. 
quidpiam  literis  probat  interceflor,  periculum,  ni 
fuccumbat  in  prouifione.  Sed  nos  hoc  cafu  maturare 
folemus  inquæftam,  vt  dicunt,  ne  minus  graueprçiu- 
dicium  fiat  qualitati,  etfi  fummoiurc  prouifio  reftè 
petatur,  nifi  inftrumentis  vis  naturalis  præfumptionis 
debilitetur.  Simile  fit  in  bonorum  pofleifione  decer¬ 
nenda  filio  de  ftatu  dimicanti  ex  Carboniano,  &  aliis 
bonorum  poffiefiionibus,  &  in  alimentis  decernen¬ 
dis,  vt  liberis. 


Article  CLVI. 


n  toutes  matières  où  les  tefmoins4fonc  examinez  en  jugement  en  pre· 
fence  de  la  partie  :  Si  elle  ne  propofe  reproches  contre  lefdits  teimoins, 
ou  proteftede  les  reprocher, b  apres  leur  examen  ôc  depoiîtions  receuh 
ri eft  plus  receu  à  les  reprocher. 

T  JV  omnibus  materiis  in  cjuibus  tefies2  examinantur  in  iudicio  parte  [eu  aduerfario  prafin- 
·*■  re,  nifi  teflium  fidem  pofiulatus  obtreilet ,  aut  tefiificetur Je  eos  refutaturum1  pofieorm 
teftificationem ,  &  depofitioneSjfeu  tefiimonia  recepta ,  non  admittitur  ad  refutationes  pro¬ 
ponendas  contra  eos . 


Glossa  i.  < 

i  s/t rtic.  difofitio  a fcholaficis  autforib. prodiit ,  non  a 

iuretpfo . 

z  Proteftatio  Anceps  in proteflante  videtur. 

3  Protefatio  conftnfum  interpretAtiuum  excludit. 

i  Hac  difpofitione  nihil  eit  noti  us  foro,  nec  vlla  dies 
eius  vfum  non  adfert  -,  quae  ipfa  tamen  ab  iuris  difpo¬ 
fitione  feripti  quidem  auiloritatcm  non  habet  ;  fed 
tamen  fcholafticis  audtoribus  prodita  &  recepta.  Bart. 
Bald.  &  aliis,  auth.  fi  quis  teftibus.  C.  de  teftib.  Cyn. 
auth.  fiteftes.  ibid.Canoniftis,cap.  quoniam  contra, 
ex.  de  probat.  Et  fi  ratione  iuris  verum  fatentibus  dif¬ 
ficile  eit,  vt  fuftineatur ,  vt  ex  eo  quod  quis  adfuerit 
teitis  productioni  confenfiile  in  perfonam  eius  videa¬ 
tur,  &ex  faCto  aduerfarij  confeniuminterpretatiuum 
colligi  ex  tacito  aCtu,  &  fola  præfentia  in  valde  præiu- 
1  dicialibus,  cùm  fæpè  ignoti  producantur.  Deinde  ad¬ 
dunt  proteftatione  hac  femel  emiffianon  poffiepro- 
teftantem  amplius  approbare ,  aut  ex  dibto  eius  ie  iu- 
uare,  itacompcllutancipiti  incommodo  fefeobiice- 
re,  aut  tacentem,  aut  reprobantem  fiepius quidem, 
quod  fieri  nequeat  de  ignoto.  Sed  tamen  fic  putant 
quos  Hyppol.  Marfil.  copiose  rccenfet.  fingul.198.  &z 
veteri  etiam  Francico  foro  vfurpatum  Mafu.  teftatur. 


tit.  de  probat.Verfic.  item  ex  itylo.  num.37.  Itavt  ne 
fufficere  quidem  putet  proteitationem,  nifi  &  Com- 
milÎarij  inqueitæ  faciendx  eam  facultatem  referuaue- 
rit,  quod  ego  nullo  modo  probauerim:  retulit  tamen 
vt  fuis  obferuatum  Imbertuslib.i.  inftit.  for.  cap.40. 
Ego  proteitationem  abuudè  fufficere  puto.  Sed  nunc  3 
tamen  inrerprctatiuum  confenfum  qualemcumque, 
rcCtè  excludunt  ab  abfente:  fi  contra  eum  teftesiint 
produCti ,  vt  refellere  quadocumque  ante  aperturam, 
&  publicationem  poffir,  quod  Bald.  dixit  d.  Authent. 
fi  quis  teftibus  &  l.laudabile.C.de  Aduoca.diuer.  iud. 
&  fi  vetus.  Confuetudo.  cap.zoo.  quiddam  diuerfum 
refonare  videbatur,  merito  antiquata. 

Glossa  2. 

1  Antiquitus  afta  omnia  in  iudicio peragebdntur. 

2  Jn  fummdriii  an  reprobationes  Admittantur. 

Contra  tefes  ex  officio  auditos  admit  tutur  réprobations < 

3  Sont  examine^J  Aptius  dixiffiet  produitSi  neque  enim 1 
teftes  examinantur  in  iudiciis,  cùm  femotis  arbitriis, 
&  fecretc  examinari  debeant.  1.  nullum.  C.  de  teftib. 
&  glo.  c.  quia  propter,  verf.  fecretè.  ex.  de  eleCh  ni» 
quidem  in  fummariis  cognitionibus,  de  quibus  Fely- 
nus.  cap.  veniens,  exr.de  teftib.  fed  ex  veteri  incogi- 
tanter  deicriptus  eft  Articulus,  quo  tempore  teftesj 

extera- 


J49  Des  Prou u es  &  Sermons,  Art.  CL  VII.  Sec.  yjo 

■  rccr'  auc  litium  aüa  ormu.Lsn  rudkio  peragebantur,  A  afficiatur  Indice  aut  ignorante*  aucdillimulmtc  refit:» 
im(>  &  te  fus  in  crirouialibus  producebantur,  Arcum  oblati  conditionem,  αν  animi  motum  non  aqu:*- 
i<êii  ctimpbnebahrujr»  A:  ipforco  praTnm  e ■  AdnoCAto- 
ri,m  etironn-dc  capito reorum  ihtuebar,  Sed  immu- 
ufi  cationc,  &vfii,  diuerfum  fcribrndum  List,  ill 
„  ^cilcri  vuujishi  nüüo  inrequidpiaiti  exraret,  An  vero 
"  in  fumiUiiOtt  reprobationes  admittantur  ite  denique 
lU  fiuien  du  lu.  Cùm  fumrmrio  ludie  io  plenum  praiu- 
didtiïTi  fit  patribus,  tum  admitti;  quod  Felynus  putat 
d.eap,  vemens  id  accidit^ûm  nulla  dlia  diffiniciiia  Jÿe- 
utor  :K.im  ii  inciderer  ffiâmituî  de  nego  do,  aut  pro¬ 


ci  blati  conditionem,  ait  animi  motum  i 
km.  Aic-fta  ELdauffiis  memorar. 

G  t  odi  a  3. 


i  Xjïle  rtprefrtfi* -finit  vjf  u  t  ei  fttlÜMmnm  ibÿrrf/tf* 

nen  ftfiv 

h  ^rti  leur  is  ji«ert  £r  receim-]  Quod  bk  di- 1 

cit  «nteili^itorde  Jfpofirionc  rcfljs  fers  pta  non  de  re¬ 
ceptione  fnqneJL^vt  vocant,  poftqusin  ferip  donem, 
i  füî;  iaUtër reprobati  fines  non  font"  admittendi·,  B  hoc  e  it,  arte  tonem  in  fcnposrcdacain  non  atU 
'-·■  *  «*  i!-—  *-t  mittit  improbationes.  Ego  quide  au ûur  fuerim  hime 

Articulum  expungendi,  ντ  qc dentum  flacuatur,  elle 


quippe  feparata diftinitiua, &  principali,  indicium,  id 
quidquid'  elL,  rcfticumt:  Diucriiioi  cum  famuiario 
indicio  iib  ffiaiuiiur,  ne  poftea vlk  cognitio  rcJinqtia- 
(üTj  &  i, i  ί·£ΐ quod  voluit  Fdymtsd.  «p>  veMCM^O 
cafii  reprobationes admirti  .equum  eftob  pleni  pra> 
indtaj  confcquenriam.  lcd  eas  cutquc  fummaiiepro- 
j  b.tu  e!  iisj  qu  ο  c.tfu  p  l  '  l  cft  b  ic  Arti  e  ulu  s  in  tel  ligk  M  a- 
iis  ndrumcontri itites  ex· officio  auditos  admitti  re¬ 
mitti  reproba rumes ,  quod  omen  A'  indicatis,  Si 
Are  It:  s  fiStom  Icimus  ;  &  ratio  fuadee  fade  suium,  ne 
aiioqui  euiquam  ab  non  iikmco  rcftc  prauudirium 


reprobationi  Liillinm  locum,  vique  ad  publicationem 
in  que  ita:  exduiiuL  Nam  Se  ii  mre  icripro  reproba¬ 
tiones  admittebantur  etiam  puft  publicationem  cap* 
licet  taufarn,  ex.  de  probat,  cap.  prsefcimtun,  est.  do 
ccliib*  &quod  noJM  notant  auib.  qui  fauci,  C  de 
rcitib.  Foro  tamen  noitro  non  e  A  receptum  ex  Qrdin. 
Ludou.XlL  aruii  iju.  artriS-  e tiam  vetitum denique 
Verbali pEQtdktiQnr,  vt  returo  inani,  udopus  efferes 
potius  quam  Formas  iptdbnuihus. 


Article  CL  VIL 


ο  ν  s^teünoinscn^uisparliîgcsdoiueiÉ  dire*  purgea  de  confeiL 

N  U  H  A£ 

✓“•y  Aines J  uftes  interwgtti  ^Judicibus.,  debent b  'mtïrrogdrïj  m  m  jherrM  Cq>aî' 
^  confilt&fuennt. 


Glissa  i* 

t  L^Jm^üy  Frccurntt  r  tj,tyi,fttnà  <it  mi/tiidy 

i  I  hc  pra;Lupponcnduiti  telles qmquoquomodo  in 
eouitlioluemm  dt rudus  partis  non  lduncoS.efTi:  pro 
toà  cuiusconfiliis  fuerunt,  ane  enam  funi,  I.  vit,  D.  de 
ccffiib.  e  Romana,  de  teffiibus.  ιηί.  Tales  fu nr  Aduo- 
can,  Proctir«orcSjSol]idcaiorcfe  denique  omnes, qui 
pro  altera  panium  intercedunt. 
a  Tau  ttftftvtML]  Quocumque  modo  quacumque  in 
canGiintctrogati,  addo  e  nam  ti  ex  offici  o  mterrogen- 
rur.  Jv.icinin  potefr  acaderejVcaltenu?  in  con filio Fue- 
iinrs  nam  i l  i udiaadluie  pats  inlitceft,  vt  in  mquiü-  D 
riûiubiiSjquai  Fomumtur  gencnditcr  Sine  cxprcfiionc, 
uütdeno'mirtiwione  cumfqui  perfonæpro  Jelkloab 
incenis  cominillo,  inepta  eHer  uitctrQgatiode  confi- 
lio,  cum  π  ull.i  adhuc  dum  pars  pm  [  us  natur. 

Glossa  i, 

I  Trfiri  ijifrrrogalur  dt  mrjUit  f4“  dr  tofi ngiimUfty  φ*ς, 
i  ^fn  ctnffi Jium ptrituiptfit  φ  ttfn. 

t  Fl  Pu  1  ^  oc  ’  ri*t‘rrog,iri  an  in  alteri  us: 

parnuin  cbfdio  fuerint,  nam  de  coniiiucuiefuaintcr- 


C  rostri  eos  receptu  m,  veluti  fint  nefubditi  deConfan- 
quin  irarc,  A1  tÿibm  f  dpond  Cie  debete  Baldns  putat» 

L  litcilisproduitus.  C.  de  rcftib, Barr.  J. decem. D.  de 
verb,  obEg,  Albei'.q.parrisj  num.7*  Idquidimfvan- 
cis iniucmm,  ied  r, i men  vi urpai um  vciei duis.  Dubi¬ 
tatum,  un  Fiid  omitluniiii  ab  audi  rore  amCommii' 
fario,  quod  ex  offiteio  deberer,  an  nulla  ficatteflapo. 

Et  ego  non  puto,  nec  amplius  erigendum,  quam  vi 
leftis  rcpeianlti  expeiiLis  patris  velComnuliiuq,  qui 
quod  ex  officio  debuir,  non  fecit. 

Sed  dû  tn  conflet  Aduocatos  &  Pmcoratores,  pro  4 
ea  par  te  qua  ad  aeca  π  t  reflari  non  potT^quçfiRttn  eft, 
an  contra  eos  poffienr  exigente  parte  aduerFi*  &  Barr. 
putat  pol  fu  J,  deferre.  D.  deiurcfiC  Inuuc»Abb.An- 
rnn.Imol  cap.  infuper.  ex.  de  tefiib.  litcFclyit.  cap. 
cum  à  nobis,  cx.eod.de  tcfiih.  fi  hac  de  rccotitraria 
Arixila  memoratui  ab  Rcbuffib.A:  Arrellulogis,  gb. 
d.  cap.  Roitiana,  i'biÇ,t'nn.  &  ;dij,  tn  lolbcs latore  ibi¬ 
dem  Felynus.  Ego  quidem  ido  nui  qu  aru  ad  itu  e  π  pro 
lus  partibus,  pro  quibus  intercedunt, Contra  pderum- 
que,  (cd  tamen  non  d·»  bis  qufif  in  arcano  conlihj  font 
crédita  :  fed  quæ  tïtfinfeçus  ecreepmutt.  Sed  A·  i  n- 
terJumconnngit  taies  fidei  cl  fc  tam  probata:  ;  vï  lus 
quoque  fides. liahcatur  penè  imuraus. 


Article  CLVIII. 

e  roairicr  iuiliciablc  d’aucun &  Seigneur  foicc  r&tionc  nit  atn  4gf rfin#/  ne  a  *î.h 
Gen  ci  Ji  tomme  dbigcr,ne  pcuuenr  élire  tefraoins  pour  Ton  Seigneur/  fors  c  tbT 
ou  il  feron:  quciÎion  de  pfouuer  ροίΓΰίΏοη  b  de  renie  prétendue  cftre 
neuc  nudic  Seigneur. 


yyi  Des  Frouues  &  Sermens ,  Art.  C  L  V  1 1 1. 

IGnoklif Λ  qui  fideft  ittrifliflioni  alicuius  b  Domini  ‘  Mtrém  ra  d  aut  perfonx ,  ’  am  noh. 

lis  fl  agiar'm  3  fine  qui  domum  habet  intra  met  M  territor  ή  Ί)  omini  producentis,  non  pof. 
funt  ejje  tefies  pro  Juo  Domino  >  £mfi  vbi  ageretur  de  reditus  pojjeflione,  qui  protenditur  Do¬ 
mino  deberi. 


Cum  hae  .ip  fade  re  vetus  Confuetudo  ftaruilfet,  A 
art.157.  ea , tamôbfcurè  feripra  erat,  vt  ncc  quid  di¬ 
ceret,  aut  quid  non  diceret  latis  intelligi  poifet  ab  ve¬ 
teris  fori  pragmaticas' lie  vt  pugnantes  coponi  opor- 
'  tuerit  Ordin.  Eud-XII.  anno  ijio.  quo  primum  tem¬ 
pore  vxorio  iure  Ducatus  noftri,  Se  legum  Procura¬ 
tionem  fufeepit  conftitutumque,  ne  nobili  obeffet, 
quod  cuiquam  fubeflet  iurifdidlionaliten  nili  etiam 
domum  haberet,  intra  id  territorium  ciufdem  Domi¬ 
ni.  De  Paganis  nil  mutatum  eft,vt  omnes  tales  intefta- 
biles  e  flent,  extat  etiamnum  ea  Conftitutio  in  veteri¬ 
bus  libris. 

Hic  Confuetudo  materiam  ingreditur  reprobatio¬ 
nis  tcftium ,  de  fi  de  eo  tam  multa  funt  iure  (cripta ,  vc 
penè  inutiliter  hæc  opera  fumatur  :  noti  loci  cap.  cùm 
à  nobis  cap.  in  litteris,  cap.  infuper.  ex.  deteftib.  &  ^ 
profelTæ  operas  tradatus  Alberici  Se  nuperi  Aufrcrij. 
Spec.  tit.  de  tefta.§.  opponitur.  Nepotis  de  Albano  in 
libel.  de  Exception.  Mafuer.  in  Pradica.  tit.  de  teftib. 

Se  aliorum  paflim  Bartoli,  Bald.Iacob.  Ægidij ,  inter 
opera  Bartoli  Nelli  defaudo  Geminiano. 


teftis  notæ  probitatis  Se  dignitatis  proponitur. 
b  Seigneur]  JufUcier  etiam  fi  non f codai. 

Glossa  i. 

X  ^An  tefiis  r  itione  rei fubieflus  fit  i  don  eue. 

i  Eftager  quis  dicitur  Se  manflonnier. 

Etiam  tn  petitoriis  hi  tefies  admittuntur. 

4  viduer Jm  comJfitUum ,  non  externum\tcftes recipimur. 

e  Ratione  rei]  Ratione  rei  fubiedi  dicuntur valfalli,  i 
qua  ratione  feudi  adftridi  funt  obfequiis,  ieruitiiséc 
fidelitati.  De  quibus  an  idonei  teftes  client  pro  Domi¬ 
nis  pridem  erat  dubitatum ,  nec  res  fine  diftindionc 
tran figebatur,  de  quo  Specui,  tit.  de  teftam.  §.  oppo¬ 
nitur,  verf.  nunquid  vaifallus  Abb.  &  latè  Felynusin 
cap.  cum  à  nobis.  Se  cap.  infuper.  ex.  de  teftib.  Bald.1, 
eos.  Cod.  deteftib.  delate  Aftlid.decif.304.  omnium 
exadillimè ,  quo  loco  retulit  xj.  varias  opinationes 
Dodorum  de  hoc  dubio, denique  refert  votis  conten¬ 
dentibus  iudicatu  vaflallum  idoneum  elle  teftempro 
Domino,  nifi  aliunde  refellatur  ex  magna  amicitia, aut 
vtilitate  perfonae.ldem  Afflidus  Colil.ji.lib.j.Nellus 
de  fando  Geminiano  in  trad.  de  teftib.  Alber.traft. 


i  Non  eft  idoneus  tefiis  fubteftw  ratione  Dominica  pa¬ 
tefiatis  aut iurtfdiclionis ,  çr  niim.i. 

ix  Le  roturier  iufticiable .  ]  Hîc  deciditur  quæftio  iure 
fcriptocontrouerfaexl.  idonei.  D.  deteft.  idonei,  in¬ 
quit  teftes  non  funt  quibus  imperari  poteft,  vc  celles 
fiant  ,  Hîc  gloflà  nocat  fubiedos  ratione  patriæ ,  aut 
Dominicae  potcftatis  idoneos  teftes  non  elfe,  addit 
idem  cenfendum  de  fubicdis  ratione  iurifdidionis, 
vt  qui  cuiquam  fubfunt  ratione  vaflallagij ,  vel  vero 
fimplicis  iurifdidionis ,  vt  quia  domicilium  habeant: 
intra  territorium  ctiiufquam  iurifdidionem  haben- 

2.  tis.  Hanc  fententiam  de  iurifdidionali  fubicdione 
Pctr.Cvn.  Barr.Specul.  Ioan.Andr.  Guid.  deSuza.& 
Anton.  Butrius  non  probat.  &  quos  Alex,  citat. Con- 
fil.88.  vol.y.  num.  10.  Se  Alber.  d.l.  idonei,  nec  putant 
propterea  reiici  cuiufquam  teftimonium ,  quia  iurif- 
didionaliter  tantum  fubflt,  ratione  vix,  quia  ita  futu¬ 
rum  fit,  vt  magni  Domini,  Duces,  Comites,  qui  am¬ 
plas  Se  late  patentes  ditiones  habent ,  nullos  teftes  in- 
uenturi  fint:  Sed  tamen  hic  Articulus  praecise  ftatuit 
contra,  quod  Se  quidam  è  fcholafticis  (enferant,  à  qua 
tamen  fententia  excipi  poteft.  Se  debet  is  cafus,  quem 
ab  abfurdo  colligut,  cum  fcilicet  amplis  finibus  teftes 
aliunde  comparari  nequeunt,  quem  nos  in  forofole- 
mus  appellare ,  cafum  raritatis,  ex  quo  tamen  vt  in- 
frequentiori  colligenda  non  fuit  regula,  cùm  leges 
idn'5 ττλαςον  refpiciant,  nccfemper,  nec  crebrius  acci¬ 
dat,  fedvbi  accidit  per  exceptionem  à  regula,  proui- 
dendum  ne  hoc  cafu  reficiendi  teftis  idonea  caufa  fit, 
fubditum efle ,  dequoBart.  d.l.  idonei,  &Alex.  d. 
confil.  Felyn  in  cap.  teftimonium  ex.de  teftib.  tametfi 
raritales  cafus  propterea  intra  magnas  quafque  dicio¬ 
nes,  feuda  pleraque  in  ditione  Regis  includuntur, 
amortifita  fcilicet,  quæ  folu  Regem  agnofeunt,  qu'ils 
appellent  enclaueiq,  quæ  ditionum  fines  interrumpunt, 
nec  tam  late  pateant, quod&  in  columbariis  ftruendis 
djxim  us  alibi.  Sed  hîc  multum  tribuendum  perfona- 
rum  qualitati  &  exiftiînati oni,  ne  paftim  fubieftio- 
nis  caufa  recipiatur  pro  iufta  reprobatione  fi  perfona 


de  teftib.  parte  1.  An  viciflim  Domini  pro  vaflallis,& 
putant  poife,  quid  enim  obftat,  &  ratio  diuerfaeiU 
cafu  fuperiore,  cùm  imperare  Domino  vaifallus  ne¬ 
queat  dequo  Felyn. capir.  in  litteris, &:  Salyc.  l.fecufl· 
da.Cod.  deteftib  Bart.  d.l.  idonei. 
d  .. Aut  pfr/e»^.]Quæ  iurifdiiftionalis  fubicdliodicirut. 
c  Ny  Gentilhomme  estaper]  Hæceft  declarat  oria  vere-  t 
ris  Confuetudinis  difpofitio  fadla  à  Rege  Ludou.XlL 
de' qaa  hic  Articulus  deferiptus  eft  Eftager  dicitur,  qui 
domum  habet  intra  metas  territorij  Domini  produ¬ 
centis.  Ego  etiam,  vt  fit  manfionnter  id  eft  domiciliaire 
exigo,  vt  reiici  poiTit:  Nam  nec  peroetua  ratio  eius 
caufæ  eft ,  cùm  multi  valfalli  ditiores ,  Se  potentiores 
reperiantur,  nec  periculii,vr  fuos  Dominos  metuant, 
metuendi  magis  ipfi  plerumque.  Ergo  plebeium  fola, 
fubiedtio  iurifdiftionalis  reiicir,  multo  magis  vaiïàlli- 
tia,vt  hîc  in  verbo, rei, Nobilem  fola  vaifallitia,  eaque 
domicilio  adiun&a. 

f  Fors  ou  il  feroit  que  fi  ion.}  Dubitatum ,  an  hic  Articulas  5 
intelligi  deberet  in  polfeiforiis  tantùm  admitti  fub- 
ieftos  teftes ,  an  etiam  in  petitoriis,  fini  quidem  pro- 
bandæ  pofleflionis.  Ego  quidem,  quia  probâdi  facul¬ 
tatem  anguftandam  non  puto,  vtrumque  admitto, 
hadtenus  vt  de  poflcifione  interrogentur. 

S  De  rente]  Quid  (Ide  fundi-poflèflione:  namhic  de  4 
reditus  pofleflione  ftatuit, &  cafus  cxceptusin  cætens 
videtur  firmare  regulam,  &  hæc  caufa  videtur  aliquid 
fpeciale  continere  in  reditu  debito,  ex  caufa  fcudi, 
quem  cafum  feudorum  iura  admittunt  cap.  1.  fi  de  in- 
ueftit.  int.  Domin.  à  vaflàl.  lis  oria.  Se  cap.i.  quot 
teftes.  fint  neceif  Se  cap.  1.  rirai,  de  contr.  inueft.  pet- 
fon.  c.i.  tir.  quid  fit  inueft.  vbi  indiftinctèvalfallosift 
caufa  Dominorum  aduerfus  alios  vaflallos  recipiunt. 
Ego  Cofuctudinem  in  fuis  terminis feruandarnputo, 
Se  aduerfus  conuaflallum  duntaxat  non  extefnù,  quia 
hîc  reditum  ex  caufa  fcudi  intelligit,  non  ab  caufacx- 
terna,  quod  apparet,  cùm  qualitate  de  Seigneurial' 
De adfbriptiriis,  jaillables  a  volontcfiiqyd  fiintCha  - 
fan.  d.  §.18.  io  an.  Fab.  in  tcftibus,  Inftit.  de  teftam. 
Aufrer.  vbi  fupra,  verbo  coloni.  ,  -, 

ARTICLH 


5*3 


Des  Prouues  &  Sermeils,  Ait.  C  L I X.  554 


Article  C  L I X. 


av  LL  e  perÎb nn  e 11  i  nfa  m  g  b d'i nfi m ie  d  e  droit petit  porter  tefmomage, ■« 
'iiii  on  en  cas  exceptez  de  droit  ;  &c  celuy  eft  infâme,  qui  cil  ccnic  6c  re-  et  as. 
piitt  jnfame d  par  difpofitioncde  droit  ciuil 

N  y  lifts. *  mfm#b  mfam*  ïurk  in  icjlimomum  recipitor*  mfi  in  ctfibus  tare  c xceptis*  ÇT 
ilL·  infimis  ift  qui  ctnfmr  &  refutatur  infimk*  dijpofiÜQnc c  mm  Ciuilk 


G  LOS.î  A  i. 

I  Jÿ&ilrltm  {M  CittiU  ÎnfâMtim  irrtgAns  J  fl  fnlrlltk  m* 

Jh- ne,  j fl  pTiUAÎH 

î  £. ter» fîa  m  indit»  risiidtli  CHTi<  CtfitUf. 

%  Vt(m  Cvnfiiititiivjsne  wdmo  tn  <n  tafiimiâm 

innrcb*t. 

H  te  Anïculus  ms  antiquum  inuouat,  qui  m  ve¬ 
reri  multa  abfuxdè  continebantur  >  idprimùmquoJ 
infiimiiT  fadhnon  meminit,  fcd iuntf  ïamutii,  tllud  fe¬ 
cundo,  qüüd  \'  ulr irifartiiam  accipi ,  pfovt  dcitifc  ci- 
uili aijfcipitufj  Canonici noii  meminit,  credo  quia  re¬ 
gulariter,  qui  de  iuteGUiili  infimis  éift,  idem  &  iure 
CnûonitOj  quod  Card.  Si  Sanor.  notant  caprteftimo- 
niuttti  c5it.  de  teftib.  kaque  qui  infamis rit  ludi  ci  Ec- 
defiaftico,  idem  eiit  di  indici  ciuiti,  3c  e  contra  Raid, 
9.  x.D.dc  bis  qui  notan,  InE  Si  quidem  csula  proponi¬ 
tur  jnfdLoans  dr i urè riuilivt cùm in  taro  EccJdiiifHco 
Îbieiii  diccré;  caiu  probato  £c  fubmilîc  etaendaÈ# 
i  4  in f Ame  J  Qu;e  igirur  Cauix  mfaman  t  iutcîvom.ino 
eaedem  Sc  c  ton  icet  «dîne  mfiunabimc,  in  quo  ego  Sc 
ίιΐΓΪ^Μΰιϊ  irnkiticmem  vix  n  caban  crini,  deiudiciuni 
dcfidcrarc  eUgor  in  hominibus  fapirftribus,qiji  1  ud ι¬ 
οί  s  omnibus  publicis  infandam  damnaris  inurunt,  ex 
pmiaris  mjiqnairtrlgitur  fi  Index  pecuniam  acceperit, 
vr  qnid  trittgis  miimtve  çjt  officio  faceret  s  repetunda¬ 
rum  indicio  tenetur ,  fed  5c  concuilioms  crimine; 
Ρσί'τιιΐη  repetundarum  damnatus  infamis  fice,  fteon- 
citffionis  crimen  impederis  non  fier.  Ai  qui  catifa:  in¬ 
famant,  ÎtnrcniiiE  caulas  deditam  tales  elle,  cur  jgi- 
turi  dem  faduméadem  caüfa  iufumar  fie  no  infamat? 
1  ranci cft,  formulam  proiecutionisunmiiniLfc.  Atqui 
res  i  pe  Stamus ·,  formulas  fufliilimus.  Quate  igitur 
ifhid  tus  verboru  potius  quam  rerum  placuit  imitari, 
cur  minor  noxa  &  caiHgàtio  dtthifdttn  ad  mi  ili  1  cuin 
rçpcrildo  üm  poiluJas  ?  aut  tocullionem  dicis  ii  idem 
peccatum  eit.  Qjjt  rem  duobus  vendidit  faljl  tvnemr, 
&  fteliionatuSj  poflul.t  fdii  infamern  faciet,  fi  itcllio- 
tlaium impingi»,  manet  ciuiHinatio,  quiaitelbonacus 
pi'nutLitti  ciittiehffti  faffi  publicum.  Scd^curpuhlL 
cumhllijiteUloiuEitsprirsari,  Ii  item  faif uni  cft ,  Sc 
dcliifluiti.  Kequc  enim  illi  lis  iuris  rciponfum  ïecipiu, 
quia  illud  i  leae  puldicorum  iudiriorum ,  hoc  non 
irem.  Audio,  fedtarionem exigo:  cur  placuerit  iilud 
elfe  pri  u  a  t  u  m,  ili  ud  p  tibli  cum,  c  ur  uis  i  IJud  imitamur, 
ijii’  nec  ptebiica  v]|a  habemus ,  ulî  priuata  mutata  iu 
ro  rum  ratione  iu  cis  no  feri ,  q  ni  nec  à  CæGre  Inlias,nec 
à  Pompeio  Pomuesa?,  ncc  FiaujoFkutas  accipimus, 
nec  ab  dia  Repu  b,  aut  conditoribus  aut  roganonibus 
publicarum  nomen  iurvfum  accipimus,  aut  anitori- 
taïcm  ,  fcd  crimina  ormiia  ex  requo  inter  publica  ha¬ 
bemus.  Kam  rart onc-m  exigo,  cui  Iulio  placuerit  dc 
repe  lundis  fh  ruere,  dç  coiccu  itionibus  non  item,  cdni 
hoc  crimen  non  mimis  iit ,  curComdio  de  faths ,  dc 
ftcllictiucu  non  iit  item,  acqai  ftdÎionatui  mn  po_ 
>St7£iniT.  m  Cattf.  frit. 


A  teflnoninefTedolns,  OJcnoninEimat,  ίί  doli  adiord 
etiam  clui  liter  i  ncentatie  infamare  daturi  nam  cales 
elle  mre  dio  non  dubito,  ied  cur  ta!cs  die,  &c  dici 
placuerit ,  icpoico,  fi  quidem  pecCaco  noxa  debetur 
eidem  non  alia.  Qtutdere  nos  quiddam  i*n,  1^4,  ck 
L  nilamciTi .  D.  de  pu  b  U  ud.  I J .  D .  de  CûneutTÎon*Duo- 
decirti omnium  publicorum  iiidido-mm  nomina  re¬ 
pent  Romana  Cipientia.3ic  vifum  Dominis.  Cur  cum 
roc  ah^  dchdloriun  Ipccics  dican cur ar redores  mulco 
noft  alicui  placuit  etiam  ci  numero  addere  cas.qus? 
grauiomdfb  negari  non  polTunr;  ii  non  ilk  nomi¬ 
num  venditatio  'tuirdv  hominum?  cur  Imperatores 
iicutt  id  difetim-n  meliori  de  cauta  non  fuitulcrunc, 
vt  cilbt  prEnarum  diftinifio  pro  modoadmiiG,  ne  tati 
eifci  nomina  cotiditorunij  qua;  rationi  anrcponcreti- 
cuc:  cur  nos  denique  tam  itimifia  iniitamur  dc  iitbi- 
mias  fic  mctimui;  Quod  lnlio  placuit  ohm  infamarï 
Cur?  quia  indicium  inter  publici  numerari  placuit, 
vrge ,  cedo  rationem.  cur& non  ileJJionntumi  Hic 
haereri  necefle  elb  tum  ratio  ab  foU  au ilutitucc qui¬ 
ni  ur,  &  comums  fentus  oppEodtt>  HiCYcrb  quis  non 

ihi  p  eat  .abigearus  crimen  pri  uat  um  cfU.  i.  D,  d  e  abig* 

Cur  qui  alienum  iectiutn  in  fuga  dittrarir,  publicum 
crimen  admifiiredicltiur.  Secuti  dum  libe  illiidnonin 
infamnr,nili  quia fimCh  Epcci-es  eft,  furti  aurem  cituhi· 
infamat.  Sed  cur  etiam  ciuiiiter  intentas  quafdatri 
ad  tones  infiunaiie  placuit.  Homo  honoratus  claiif^ 
fnmis  pec  iracundiam  futuri  calcem  impegit,  furcife¬ 
rum  diwtjCÔLienms iniiirisriuiti· intiimis  hn  nam  feciL- 
radaninitLonétiLl  mtcrcft  qualis  in  turia  fuerit  1  Nam 
quieti mqn e  Iratn  itio  dixit,  r.xcha,  rensgehentiEiCar 
lînediftindionc  magni  vèl  parus:' mi urt.t,  damnari 
infatues  fiunt, Verbo  cautum  pcCci  cosj,  atqui  aiunt  Ui- 
djtem  pofTr  i-rferuare  fhmaui,  q.  quidfrii  □  rater  textu 
Φ*  m-cetlè  habuit  addere.  J.  non  pomft.  D,  dciiifam+ 
β  :Wt.  ootifd.  ni,  Sed  ciirülud  pticlarum  lus  oiuifit. 
Imo  ii  verum  fateri  voluntus  negat,  quod  homini  pri- 
uatonccetfeeft  fuppJfre,  cùm  plane  iegeittdefid  ra- 
donem  m  11  Ici 5  videret.  Cur  irem  B.üdus,  l  f,  D.  de  his 
qu  i  ttot.  in  in  ?Wi .  dice  rec  'damn π  tum  po  nuru  ttia  in- 
iurii  infamem  non  fieri, &  En tifex,  cap.  cùm  te.ex.de 
rc  ludicar.i.  Ne  mtlii  qniiquam  objiciat  militiarum 
atrocitatem  aux  Icuitstenî  rtikclTi  ablutiibcmitiltij 
ex  circumilantiis  expeniam  Sk  traditam,  agnolco,  lèJ 
ienrentiarttm  qua;&  cauUdc  attmric  iiauiriariim  fe- 
runtur  nui  quam  diferimen  puilqtiaiu  cx  tniuriarum 
caufa  3çccr  fiilit:  ncc  Stoicorum  fe;iccnrüi  vtimur,  ciiin 
de  peccatorum  a'qualtiace  flatu  un  t.  Quid  illud,  quod 
aiunt  adlkinciti  dc  dolo  pro  m  i  m  mia  rebus  non  dari  i 
L  ii  oleum.  &feq.  D.  de  dol.  dia  infamat,  Sriamcn 
ailioncmfuniqua;  iph!  eiiam  infama r  dant  pfotni- 
nimo.ÿ.Galhnatii·  litflic.  dertr.  diuif.  Cur  glofia  ad  di¬ 
dit  latioriee^qui»  furfÿfrcquenrtùra  hinc, Al  adeo  ft> 
tieriüf  puniri  ?  Hic  quis  *  tergo uon  videt  pcriuliarcm 
Manium  ad  talem  ritioneïn  ?  Quis  credi  de  rit  furtucn, 
AA 


Sss  Des  Prouues  &  Serin  ens,  Art.  C  L  X.  556 


frequentius  admitti  dolo,  atqui  furtum  eft  fpecies  A 
doli.  Quis  igitur  non  videt,  crebrius  accidere,  id 
quod  genus  eft,  quam  vlla  fuam  fpecieminqua  ipfa 
genus  accidit  ?  Haec  atque  talia  in  illa  îurîfprudentia 
nemo  reAè  dixerit  conftituta,  nec  luit  cur  impru¬ 
denter  imitarentur,  id  quod  omnino  mutationem 
exigit.  Quare  aut  criminis  atrocitate,  bc  perfecutio- 
nis  genere ,  infamia  ftatuenda  eft ,  aut  modo  p<  ■  rx  , 
ciuilibus  quidem  aAionibus  infamiam  non  perniife- 
lim,  nifi  fpccialitcr  inditam  expreifa  fententia  ex  doli 
magnitudine.  Nuper  quidam  cùm  creditas  pecunias 
reciperet  ex  more  folebat  vfurpare,vt  chartas gefta- 
ret  in  manibus  eas  recepta  pecunia  veluti  tabulae  ef- 
fent  crediti  concerpebat,  debitor  fccurus  rei  abibat 
domum,  poft  tertium  menfem  repetebatur  à  credito¬ 
re,  qui  fallam  fyngraphamdifcerpfiiret,  Veram  reti- 
nuiiiet  debitor  attonitus  &  moerens  iterum  foluere 
cogebatur·,  fed  tandem  depræhéfa  vulpecula  damna¬ 
tus  eft.  Hoc  crimen  nomen  in  iure  non  habet,  fed 
tamen  re  ipfa  furtum  eft,  &  falfum ,  Stellionatus  erit;  B 
hoc  igitur  crimine  damnatus  infamis  non  erit,  ii  iuri 
Romano  creditur,  nili  (aiunt)  quia  etiam  ciuilis  in¬ 
famaret,  atque  ciuilis  nonalia  erit,  quam  condi  Aio 
fyngraphæ  ex  1.  dilfolutæ.  Cod.  de  condiA.  fin.  cau. 
Sed  nulla  condi  Aio  infamat ,  ne  furtum  quidem,  at¬ 
que  hîc  vide,  furti  aAio ciuilis  infamat,  codiAio  fur- 
tiua  non  infamat,  atque  idem  faAum  idem  admif- 
fum.  Cur.  aAioni,  id  eft,  inani  Iurifprudentiæinuen- 
to,  &difcrimini  à fono  verborum  tantum  momenti 
tribuatur  ipfi  faAo,  quo  materia  aAionis  eft ,  adimi¬ 
tur,  prorfus  ratio  non  apparet.  Itaque  quod  negari 
nequeat,  mutari  ifta  conuenit,  &  certius  conftitui, 

3  cùm  de  hominis  exiftimatione  agitur.  Ac  vetus  qui¬ 
dem  Confuetudo  in  cxcmplisinhimiae,  quam  faAi  ap¬ 
pellant  hærebat  potius,  ccorcheurs  de  cheuaux,  garfailles, 
truandaiO.es  exécuteurs  de  Influe ,  porteurs  crieurs  de 
pa/ïrfpirles  tauernes ,  trieurs  de  vins ,  cureursde  chambres 
coyes ,  faifettrs  de  cloches ,  couureurs  de  pierre d’ardoifè,  pele-  ç 
tiers, poiffonmers,  jonneurs,  Vendeurs  de~\mr,  Sc  àfimilitu- 
dine  rationis  poterat  complures  adiici·,  Sed  non  im¬ 
merito  iudicium  auAorum  non  placuit  Reformato¬ 
ribus,  cùm  inter  nominatos  multos  compræhende- 
rent,  fine  caufa,  Sed  tamefi  cùm  de  genere  infamiae 
quæ  faAi  dicitur  prifea  ftatuerat,  incogitantiae  fuit, 
quod  de  ea  non  meminerant,  præfeitim  cùm  non 
reAèrescontrouerfa,  ad  ius  feriptum ,  quod  nullum 
expreiTum  eft ,  &  haAenus  in  opinatione  eft ,  remit¬ 
teretur,  hoc  eft,  ad  incertum  magiftrum.  Glof.LCaf- 
fius.  D.  de  Sénat,  quam  Bart.  fequitur,  excludit  de 
faAo  infamem  à  teftimonio.  aliainl.i.C.defum.Tri- 
nit.  admittit,  &  fua  quæque  aifeclas  habet,  hæc  pofte- 
rior  plures. N ônne  oportuit  prudentes  homines,  cùm 
veterem  tollerent ,  nonam  feribere  certam ,  &  indu¬ 
biam,  cùm  effet  inutilis,  nec  minus  reprçhendenda 
remilfioadincertu  &  fublata  ea  quae  peccabat,  aliam 
exhibere,  quæ  vacaret  peccato ,  &  rem  dubiam  côfti- 
tueret  $c  generahter  et  fi,  admitterentur,  in  criminibus 


negant,  in  aliis  multum  fidei  detrahi,  quod,  Iurifcon- 
fiiltus  propter  notam,  inquit, &  infamiam  vitæ  L}.f. 
lege  Iulia.  D.  de  teftib.  cap.  licet,  de  for.  compet.  d*. 
cap.  teftimonium  &  cap.  fiuper  eo  de  teftib.  authen. 
de  teftib.  $.  quia  ita.  capimus.  §.  teftis.  deverb.fignif 
2.  quæft.7.  teftes  Specul.§.r7  de  teft. 


Glossa  2. 

I  Jnfamta  luris  duplex. 
z  Per  procuratorem  damnatus  non  infamabatur', 

b  D'infamie  de  droit]  Cur  non  de  infamia  quoque  faAi 
conftitutum  eft  aliquid ,  cum  vetus  dc  eo  extaret.  Ac 
infamia  ipfa  iuris  duplex  eft,  quæ  fententiam  exigit,  1 
alia  quæ  faAo  ipfo.  Qui  artem  ludicram  exercetigno- 
miniæ  caufa  milfus, qui  lenocinium  facit,  quæ  virum, 
non  eluxit  ipfo  faAo  infamantur,  l.r.  De  his  qui  nor. 
infam.  Alibi  non  fine  fententia.  Hæc  v traque  fpecics 
ex  æquo  infamat  iuris  poteftate,  &c  ex  eo  iuris  dicitur. 
Sed  illam  faAivolut  elle  cum  iure  quidem  indita  non 
eft  faAo  infamia,  fed  tamen  apud  bonos  & graueshe- 
fa  eft  cuiufquam  exiftimatio,  de  qua  l.honori.D.de 
obfeq.  paren.  in  ea  habent  per  Procuratores  damna- 1 
tos ,  iure  &  ipfo  plane  ratione  carenti.  Nam  quaefo, 
cur  fi  faAum  infamiam  meretur,  inuritur  reo  per  fc 
defenfo,  per  Procuratorem  non  item ,  cùm  faAum  à 
perfonanon  abfcedat,  & c  fuum  auAorem  femper  te¬ 
neat,  hoc  fi  verum  eft,  facilè  eft  vetare  infamiam.hoc 
eft  poenam  faAo  debitam,  fed  quæ  ratio,  quod  iudi¬ 
cium  hic  in  lege. 

Glossa  3. 

l  Cafus  in  quibus  iure  Ciuili  £T  Canonico  infamis  ift 
potefl  teflu. 

c  Sinon  és  cos  exccptef  de  droit.  ]  Hæc  exceptio  excipit 
de  regula,  quæ  eft  infamis  infamia  iuris  non  tecipi  in 
teftimonium,  excipe,  inquit, calus  iuris.  Suntautemt 
Simoniæ  cap. licet  Hely.  ext.de  Simo.  Hçrefis.  ca.vr- 
gentis.  ext.  de  hæret.  Sacrilegij.  can.  hi  qui.  ib.quæft, 
4.  dilapidationis  rerum Eccleiiaftiearum ,  cap.  Aquis 
prefbyterorum.  ex  dereb.  Ecclef.  non  alienand.  Sed 
hæc  ferè  Ecclefiaftica  crimina.  De  iure  fraudati  cenfus 
perduellionis  maieftatis.  l.vlt.  Cod.  ad  1.  IuLMaiefi. 
hos  cafus  recenfet  Speculator. tit.  de  accufat.§.i.Ioan, 
Andr.  Abbas.  Ant.  Butrius.  cap. vit.  ex  de  teft.  Alb. 
traA.  de  teft.§.  confequenter.  Aufret.  ttaAa.  reproba¬ 
tionum.  $.  accufatione.  I.quæfitum.D.  de  teftib.  glo· 

I.  ob  carmen  verb.cogimur.D.  deteftibus. 
d  Par  difflo fltion]  Quam  inconfiderat  '■  hæc  relatio  fiat, 
ante  demonftrauimus,  &  opinor  omnibus  patere: 
Quare  aliter  ftatui  conuenit. 

c  De  droit  ouil  ]  Erullra  illa ,  igitur  reprobatio  tu  es 
cxcommunicatus,  tu  es  . in  peccato  mortali  de  quo 
Canoniftæ  in  cap.. teftimonium.  ext.  de  teftib.  gH 
1. 3.  §.  lex  Iulia.  D.  de  teft.  Aufrer.  vbi  fupraverb. 
peccatum. 


Article  CLX. 

Aar.  cur.  f£|fg  vl  roturier  doit  eftre  receu  en  tefmoinage*  pour  fait  de  NobleiTe  des  per- 
Cons?  J||§if  formes,  nedes  fiefs,  ^i’iln’eftoitPreftreoudel’eftatdela  Iuitice. 


VT  Vllus  plebeius  in  teftimonium  recipi  debet,  cum  agitur 3  de  nobilitate  perfonarum  >  d»t 
^  ^  defindis, b  nifi  efifet  Sacerdos,  aut  de  ftatu Jeu  corpore  Juftuix, 


Glossa 


5)7 


Des  Pro  u  U  es  &  Sermens,  Ait.  C  L  X  ï.  5;  8 


Gi-ôs&a  i.  A 

1  J/'j.Mtr»  ATtis.  &  nuta.  J, 

1  fifitfjiw  dp  νίβ  ejr  awdi  (a  1  n  pebilittfe  tcftU  φρο  tefîi 

j  E  rfi  ]  lî  1  Eli  non  piaccrc  π  on  poceft  quoJcu  nqitc  fil- 

uofiiWiai  ordinis  itaruiruÎj  tamen  h  io  mihi  Articu¬ 
li^  fachoncm  inbo-lct,  fitmifcct  unudiam,  /JcAudii 
inter  ordines.,  nec  admitto  liane  difptiittioiiciû  Lu¬ 
th  ίΐίηάέ î  ne  fucor,  ai  11  rit,  vit ta ifrcpid a m *  nrc  tx eus 
dc  CoIbribriSj  rie  Monitis de  Ventre  accipio,  fed  fa- 
menfcnfuS  in  ho  mine  A:  nature  officia  nonAiitcrCt. 
QuodigriübÎlts  audLem*  plcbeiuî  vi  defit,  tain  potdt 
î criâti  &  referre  quam  nobilia.  Natuiïi  tffit omnibus 
^îroriiiLaLâÊieir  j,  Qiipd  fi  Jj^c  itinr  inftcmucnra  per-  B 
ceptionum  vüibiiium  AcfaifatorLirp  ,  v£  loquuntur * 
commuida omnibus,  cm·  cornai  officia  pronibenrur 
qinbuiuiSj  indiiiir,  aut^mLiJationis  aliquid*  pra;  itan¬ 
tia,  gradus, &inuiiii.n,  hoc  fi  verum  tuditis  Magiitra-* 
cy.s  r  tritam  i  nuentem  n  ullus  Come.s ,  D  ux  *  «a.  tc  d  igni* 
tate  prasftans·*  ii  cgrcgiEs  omnibus  ffijUidcEur*  Neque 
pie  hi  j  omnes  <?o  gener u  allectus  pcriuüuctuc  Neque 
omnes n abilcs^ecHliiti loco, gfadiff, honoribus  omnes 
pkbcioti  anrcilant ;  Quod  Ludminimus*  cui  non  vi- 
cillimdc  ignobilitate  fbEiiiiuc  non  admitti  no  biles  in 

i  rcitcs3  fi  muidiu  mutua  e  aula  dft  rejiciendi  Eï  ego 
quidem  plebe iu  de  nobilitati  cenibra ,  A;  indicium 


facere  non  permitto  îii  icfliflcando*  fed  quEdemn- 
que  videri  e,  aut  ,iuduuitLia  uni,  non  video  cor  teita- 
n  prohiberi  debeat,  fi  nobilem  pkbeius  dixit,,  non 
idoneum  reftemdkara,  ii  ratio  nrm  reddit  tiicïi  pro¬ 
babilem  „  cur  non  habeam  lidcm  ?  rogatus  de  nobiti- 
£HX‘  critis  dixit ,  vidUle  parie ni  tins  cerdonem  s  çqna- 
niLns  futoriain  exercentem 3  mercaturam,  publica¬ 
num,  codimiJe  veiligaU3,fihaua  Canari  j  dtixiflèvjjîd· 
rem*  illo*  &i!lu  Icmo fcpiilrutn  .focarias  indictiones 
affim  foluiili.·  &  radia  omnia.  Hoc  quiS-Vidiffe  pro- 
ibct*  quis  etiam  cellari  prohibuit,  cùm  nobis  Ce  ar- 
uum  peritiam,  &  esteras  ingçiijj  laüdcS  ignobiles  pe¬ 
ri  c  proripuerint,  mirum  finô  Ai  animi  quo.qUi  dores. 
Fuerit  iicàvctcrüÎeculiccnlliE^  mihi  mutantium  hic  J 
murans  euam  moribus  videtur  *  maiori  ratione  pra> 
férrim  iriduibhiis,  dee  ] u o  nos  in partagii s  quidr.  1; .- 

6  diiudicandriin  e.t  periom  qualitate,  quid  incuiuf- 
que  faifum  poilu  cnderc, 

7  PmrfAirJi  κΜφ.]  Eïrai  inter  Neapolitanas  con- 
ftitütiouesquÆdâm  Oj  dinariü.  jn  hb.^.  qui;  in  cauiîs 
capitalibus  Baronum  plebdos  non  admient*  ac  ne  de 
ÎlatLi  quidem  au  c  maiore  p.utc  bonorum. 

^  S'il  ntfisil  Prcprteü  dr  l'cflAtitl*  ίηβ iff.J  CÙlri  abfüT- 
di  aliquid  Inue  Articulo  indTe  Refùrmarorci  iudica- 
rerit*  vis  tanafinexpreiTeninixab  hisqiii  aderant,  vx 
h.iuT  deuique  excep  riofldiicercrur. 


Article  C  L  X  L 


o  v  si  n  germain,  ou  ceux  qui  font  m  diffus  ne  nemient  eflre  tef-  AlLt  ctjn 
noms  pour  roulinsgcrmams,  ou  ceux  qui  ionc  audefTus,  en  qud- Cour, 
que  action  que  ce  Γαί:(  fin  on  que  le  teimom^acraignidLi  Jignage  au- 
tant  au  demandeur  qu'au  defendeur,  ou  qu'à  fuft  qaeftionc  de^cSioft; 
mobiliairc  de  valeur  de  fccm:  ioJsmonnoye  vne  fois  payez  ou  au  ddTous. 

Onjotrini  fixe  faimti  s li  mt  ψϊ  fipm  w-  font  n  m  àdmttmntur  in  ttfhmomum  pro 
confohnw  &ur  p  AtrwliÙHfi  àutf&tribm ,  att  fâmtm  film  "ni  quattis  <i£hone  ft  Λ  nifi 
tcftssfîr>  '\{.·  propagine  î am  aÛortsqtt  'wi  ni  &rm  pArignidtt*  *vdt  ,r rt  môbili 
digna i  wm&mflidk  fime! johendii  aui  infra. 


G  LO  SSA  ï. 

1  ÿui  Ifjîituojsitttft pra  Atti  mtife riiflj  nam.  1,3.4. 
f  Cm  fi  In  nos  £7-  ptirttelt*  l>ÿn  *àmittuntuT  StÜn. 

6  ΡΊ  r  yxori  a  h  c  "Ve or  >iro  /1  en  tfÿipiAiur. 

Hic  AmcuSus  vtiliccr  ftncu.it  de  rcii-âtoncrcilium 
rationi·  Ëüiguih'îs  *  de  quamulca  incene  &  proinde 
djllidiose  iurc  .iiit  Romano.sut opinationibus  potius 
ÎchoLafticorum  judtorum  erant  tradira*  &  commode 
diffiugüit  Cuiilcs .&  Criminales  caulas*  &  quotus gra- 
1  dus  teftem  eitcludat.  Pnmùm  illa  recinenda  régula* 
qui  fi bi  parentum  a ui  libeforum  logo  fuiu  cutiJinô^ 
di  fuiat  omrtrs  in  infijnrismafctniteiitcs  ifeddcêden- 
tes  ,  non  polir  teftimoiinmi  alio^s  aliispribere:  htec 
regula  Lp.u-cnres.C  dereftib.  &L  telbsidnneus.  D. 
de  teftsb.  ni  Fi  quidem  ceuu  inrerfooi  dr  gradu  Îân- 
gui  mu  de  geriere,  de  sctarçdcppuunt*  qnnd  Spécial, 
dixit,  d.  tir,  deceftib.  -ÿ.n  Idquc  ycruni  Fine  in  po- 
icftatc,  fitic  enuincipari  fine  liberi,  vrroqtte  cnitti 
modo  affcâio  ûbftùt  idei:,  idemtnuotlus  Aradopti- 
1  ni  s,  q  uamiji u  quid  rm  du  rat  ad  optio.  De  fufeeUtorç 
A;  iiiFcepto  dttbir.inc*  demim  non  pucam pjrohibcii, 
*AYgtntr.  tn  CmfiSnn 


C  Raid-  Ac  iilij.  d,  1-  parentes.  Spécial.  vbHupra.  Quæ  ta¬ 
men  valida  cft  prohibitio  vt  nf  iuffuâqmdcm  ludicïs 
poilit  eam  infringere*  quod  Ioan.  Antlr.  ad  SpCcul. 
notât  Ac  ÂÎbcr,  trait,  de  ttftib  parr.i.  F  tis  n  on  sgno- 
io  j.a:pc  contra  tien  *  Fed  în  ilcliflii'  dun  taxai  aicoçi- 
bus,qu.T  publico  ijoccwt,  vr  gr.i û'\ turis  Ac  prodinô- 
nibusqÿçfiz  maiiftatis  crimint:  Γη  cricris*  quï  pri- 
natuminrereLTe  fpediant*  fiicicndum  nou  pum*  A.r  eii- 
tr^  pictacem  iurrie,  nolentes  cogere;  lu  duilibus  nii- 
mm··*  CÙm  repugnant.  Dc  affinibus  quidem  Confiic-  3 
rudine  nil  traditum ,  A;  idiolafficidribdcnt,  -ego  eos 
j-j  qui  libi  parentuui  Ai  libetrirum  loco  iunc*  cefbmo- 
liium  denunctari  poffi  riego,  vi  piuiiguo*  vitrico,  fo- 
crui  j  ioccro,  no  utre  «e ,  Ac  esibus*  quod  glofi  Frnhe- 
mi. teftis.  Uegc  TtJia-D.  de  teftib.  dc  quo  tractatio  ed 
Fdynicap,  in  literis:,  cxt.  dortftib.  Ac  eorum  quos  al- 
legax  Aufrcr.  lar  j  dicio  ujiStaru-  verb,  affimi.  Albrr. 

3. nunc  videndum. 

In  irarifueriulibus  pritstf  primum  gradum  omnes  4 
fcdnufeftni  *  liaqufAatresvxofis  fie  vin  icuiru  Argio/- 

rem  no  adcniferiin,  neque  formios*  prætei  hos  omnes 
remotiores,  nam  cum  Confite  rudo  i  pia  gradus  affini¬ 
tatis  in  teiUfkando  contraxerit  ad  tertium  griduin 
A  A  i) 


A  ».τ  i  c. 
ic.Lt  1 1  I. 

N  O  T  AE 
CONS. 


550  Des  Prouues  &  Sermens,  Art.  C  L  X 1 1.  56  0 


affinitatis,  quæ  leuiora  Sc  diflolubilia  fiunt  vincula,  j 
rç&iuseft contrahi  intra  primum,  ncc  probationes 
ahguftari,  fie  quidem  vt  ratio  habeatur  perfonarum 
quafide,  quoque  iudicio  funt.  Accedit  quod  ediôtum 
de  teftibus  prohibitorium  effie  dicitur ,  de  quo  Inno¬ 
cent.  &  Ioan.Andr.  cap.  nonnulli,  de  refer iptis.  Au- 
frer.  d.  verb.  affinis.  a 

Quæ  Canoniftæ  de  generibus  affinitatum  inuexcre 
primum  in  cap.  non  debet,  ex.de  côfang.  deinde  con¬ 
traxere  coadti  meræ  nugæ  lunt,  vt  in  matrimoniis  va¬ 
leant,  obtinere  in  iudiciis  non  debent. 

Pofita  de  aficcndentibus  &:  deficendentibus  regu¬ 
la  ,  de  tranfuerfalibus  h'ic  vtiliter  ftatuitur,  &  omnino 
commodè  ad  praecidendas  opinationes  Do  diorum,  id 
eft,  confiobrinos  aut  patrueles  quique  propiore  grady 
fiunt  in  telles,  non  admitti,  fiueeiuilis  fime  criminalis 
fit  caufia,  nili  quidem  modica  fit  ciuilis.  Haec  fixa  re¬ 
gula  tenenda  eft  :  nam  à  fratribus  inde  ad  agnatos  ma- 
gnæ  fcholafticorum  conflidlationes,cùm  quidam  fra¬ 
tres  admittant,  quidam  in  ciuilibus  diftinguendum 
putant,  quidam  reficiant,  quidam  fidem  diminuant 
admiffis.  Iftos  coflidlus,  fi  quis  componeret  vbi  opus 
eft,  id  vero  eft  frequefttiffimum ,  bonam  operam  na- 
uarèt  reipub.  &  tales  efle  Articulos  omnes  Confiue- 
tudinis  expediret,  qui  lites  iugularent  ortas  ab  opina¬ 
tionibus  :  Nam  quo  Confiuetudo,  nifi  vt  ficriptum  ius 
aut  corrigat,  aut  erraticum  fiftat  loco.  Sinendi  fiunt 
igitur  pugnare  opinâtes,  tu  réélus  confifte ,  loei  apud 
Do&orcs.  d.l.  parentes.  Aufr.  verb.  coniundlus,  cum 
fuis  fallentiis. 

>  Vir  quidem  vxorinccvxor  viro  re£lc  teftificatur, 
locos  collegit  decifioTholofiana.  idque  hodie  mul- 
tominus,  cum  bonorum  communio  introdudla  Con- 
fiuetudine  intereffie  formale  in  alterius  perfiona  indu¬ 
xerit^  futurum  fit,vtin  fiua  potius  quam  aliena  caufia 
tcftencur,  contra  1.  nullus.  D.  deteftib.  &  L  etiam.  C. 


\  eod.  &  infra  artic.  163.  An  contra  citari  telles  polfint 
dubitatum,  icimus  tamen  in  criminalibus  citatos  & 
teftificari  coados  &  Arefta  memorantur  à  pragmati¬ 
cis.  Quod  ego  in  criminibus  ad  remp.  pertinentibus 
admiferim  latrocinio,  proditione  &  talibus,  in  cate- 
ris  aequummon  puto. 

Glossa 

i  Par  affettionu  caufa  tollit  fufpicionem. 

Z  Qua parua  aut  magna  caufa  dici  pofit. 

3  Coufin  germain.]  Confiobrini  aut  patrueles, 
k  Ou  ceux  qui  font  au  dejfuo]  Fratres  contra  fie  inuicem 
aut  fratrum  filij. 

c  En  quelque  aÎhon  quecefott.]  Siue  ciuilis,  fiuecritui- 
nalis ,  quod  fi  pro  his  producantur  etiam  non  oppo¬ 
nente  parte  nullam  rationem  teftimonij  habendam 
puto,  fi  appareat  tales  efle. 

B  ^  isïttaiyne  de  Ugnage  autant.]  Veluti  frater  inter  fra- 1 
tres,  quod  fiepe  vlu  vcnille  vidimus,  &  alij  eodem  aut 
pari  gradu.  Hæc  difipofitio  decerpta  eft.  ex.  1.  non  fo- 
Ium. D.  de  ritu  nupt.vbi  Bart.&idem  l.qui  teftamen- 
to  §.  quicumque.  D.  de  teftam.  Maria.  Sozin.cap.  cùm 
oporteat,  ex.  de  aceufat. 

c  pe chofemobiliane.]  Mobilimn  ficilicet  vilior  poUèf- 
fio.  Sed  &  immobilium  fimili  quidem  aeftimationc 
non  maior  reficiendi  caufia. 

*  Cent  fols  monnoye.  ]  Tales  caulas  Confiuetudo  inter 
minimas  reponit ,  credo  iuris  Romani  exemplumfe-  . 
quutain  1.  ii  oleum  &  ficq.D.de  dol.Quæ  vtilis  eft  an- 1 
notatio,  propterea  quod  fiepe  &  ordo  iudiciorum& 
iudicandi  ratio  alia  fumitur  in  talibus  caulis  propter 
momenti  leuitatem,  nec  fiemper  inter  iudicantes  cou- 
uenit,  quæparua  autmagnacaufiadicidebeat,&fz 
dicatur  parua-vel  magna  latè  examinat.  Iafi.  in  repeti 
admonendi,  poli  Bart.  num.z7i. 


Article  CLXII. 

5Nacaufe  criminelle  nul  eftantdela  confanguinité  de  l’accufateur  dans  le 
neufiefme degré,  peut  eftre  tefmoinbpour  l’accufateur,  ciinon  qu'il  at- 
taigae  en  proximité  de  lignage  autant  à  l’accufé  qu’à  l’accufateur. 


T  TV*  caufia  criminali  nullus  consanguineus  atloris  intra  nonum  gradum  pot  e  fl effetem 
-*· h  pro  accufatore, c  nifi  eodem  gradu  ft)  proximitate  tam  accujatorem  quam  numcontin - 
vat. 


G  l  o  s  s  a  1.  1 

I  Gradue  prohibitu*  non  defunfiue  ture  Canonico. 

3  En  caufe  criminelle.]  Hunc  Articulum  ratio  induxit, 
experimenta  rerum  fuasere  imitatione  iuris  Canoni¬ 
ci.  cap.  cum  oporteat  ex.  de  accufat.  led  illo  loco  gra¬ 
dus  prohibitus  non  erat  diffinitus ,  quem  hic  Vtiliter 
lex  Confuetudinaria  adllrinxit,  &  hoc  ratione  præ- 
fumptae  inimicitiae,  aut  certae  nimiae  amicitiae  gene¬ 
ris.  Eadem  ratio  de  inimicis  capit,  repellantur,  eod. 
tit.  de  accufat.  «Sed.  cap.  cum  oporteat.  Locus  &  ex¬ 
ceptiones  apud  Aufrer.  verb.  inimicus,  Alber.  d. 
tradla.  capite  huius  argumenti.  Ex  eo  6c  qui  cohabi¬ 
tant  inimicis,  &  eorum  Cofiuetudine  frequenti  vtun- 
tur.  d.  cap.  cum  oporteat.  &  d.  cap.  repellantur,  fi 
graues  fint  -,  tales  fiunt ,  quæ  de  ftatu ,  genere ,  bonis, 
maiore  parte  eorum  intercedunt,  quod  glof.  ait.  d. 
cap.cum  oporteat.  &  fichola  &  Marfil.  l.i.§.  praeterea. 


D.  dequaeftio.  Innoc.Felyn. And.  Sicul.  cap.  cum& 
in  I.  &  D.  ex.  de  re.  iud.  Aufirer.  verb.  cohabitantes. 

Glossa  t. 

I  Λη  confanguineui  admittatur  tefiis  ad  iufiificationem. 
z  Quid fi prxter  confanguimtatem  aliud  opponitur,  CTC- 

h  Pour  l’accufateur.]  Quid  è  contra ,  an  ad  iuilificatio- 
nem,  vt  fiolemus  dicere  :  nam  lurifconfulti  etiam  na¬ 
rres  admirtunt,  vt  ante  diximus.  Ego  nullum  gradum 
admiferim  propiorem  eo, qui  in  ciuilibus  admitutui, 
hoc  eft  cofobrino  propiorem,  hoc  eft  nec  fratrem  nec 
fratris  filios  vt  Art.  fiup.  quia  ferè  vbique  obferuatum, 
qui  in  ciuili  materia  admittantur,  eofidem  &incnm 

nalibus  admitti  nddefenfionem  quidem. 

Neufiefme  degré.]  vbique  ferè  Confiuetudo  gradus 
cdnfanguinitatis  finit  nono,  cùm  leges  etiam  vCI 
mum  admittunt,  de  quo  nos  Ai  r. 


j6i  Des  Frouues  &  Sennens,  Art.  C  L  X 1 1 1-  $6z 

τ  Simn  an'dtiuïw  1  Hoc  quiicm  actipiendurn,  cùm  A  gradus  parias  deducenda  trt  à  prüdüccnceper  mo- 
CtytïC-uilûmnisÎpponicur:  namfipratcr  aim  afiud  dumfiduaimnuni,  crfi  nobis  raïus  odium 
limma, domcfbe.tas, odiu,  u-rdiiin tumoi vfitfpn* ,  AtynL· ^ 

ciÎupereft cxaminada :  nam duabus caufis côujn&is,  400  & a!i| cap* per ™*f  ;  ‘F"  .  ,r [cra admicticur 
aÎBrtSfrporita·,  fiipefciUrcn  eluenda.  Promichic  prûbauo  inœnciirfadilaEW^seiufiiçmadiiiitnrur, 


Article  C  L  X I  H. 

MggfEvx  qui  font1  fçruïteurshi  pain  &  a  pot,  ne  peuucm  cibe  tefmoms 

pour  leunnaifUe,  ne  aüiïï c ceux  qui  ont profit  en  lacau.fej  nedqui  çoh*. 
fom du confeil  nepcuucnt  dire  teimoins  éscaufcsoù  ils  ont  donne 
g0  confeil ,  efqtielles  ifs 'prétendent  mteretl,  ίιηοπ  que  la  eaufe  fuftTi 
petite  que  par  luttiez  fuit  autrement  ordonne ,  eu  egard  à  lelbt  de  h  perfonne. 

1 T  Jmtdt  j  domcfttà  &b  commcnfdes  fro  βο  Domino  tefltt φ  non peffunt  me  etiam r fi 
±  ψύ  km  confort?;  fintJn£cfiiqm  m  tonfilio  partis  fieront  non  fojfunt  φ  ttShsïn 
çjiifli,  quibtts  confiliam  dtdermr,  e&  ψϊ  c$ erant  aliquod  commodum  pecuniarium  ;  mft 
car  fa  effet  tam { e  xtgua  aliter  ordina  mm  effet  djudtce,  njpvchi  habit  0  ad  flatum  per- 


fûtii f, 

GijOss  a  i.  S 

1  D'imipitw /fuit,  <r  rtHJH.in· 

1  Ftmitlw  fl  a  r  j .  fÿ-  nvm.^. 

I  />0  mefhdv  co  nf*tigu\nc»! .  &*tt 

et*#  f  h  t  fai)  t  fiXHÏmri]  Domdlki .tntss,  confiüigtl i- 
jii tatis*  ijjmu îi rit* atiiici π  , vi cim e  ifv  relidendis tcft i- 
bti£  iLïuii-,  nue  ramcn **  de,  cùm  1  diuerfis  Sc  fc  para¬ 
tis  c  au  ü  fcpro  ikifra  u  c  ur,  nccadviuus  politionem,  al- 
cctî U-?  pofirio  confiaquirur*,  fcpaÊàUctæ  igitur  ex  fuis 
canJ^t  cùm  Hsigyiar  per  le  (u&eîàtit  ati  rettüdndns 
celles,  m ul.ro πΊΐΰίϊ,ίΐύΐβ omnes  autplures  eonaittut, 
Nam  in  vno  e  o  dû  m  quel  u  biccto  côturrctc  ras  n  il  vê¬ 
tue  .  v  t  idem  fit  d  u  mdticus,  film  ulu  s ,  conlanguinrU  s , 
i  amLCüs,  femîUaris  &vt  loqu η n r ur^Comme n£ ali 5 .  Do- 
mcftktrsÎfl:  qui  Domini  cuiuLqua  pitristamilias  ait-  C 
tu  r  li  ne  ci  us  v  ictu,  iïuccdsjn  luo,  fed  K*c  dameltiei- 
tiUi,  de  qua  in  tel  LcieiKÜs  teiktbus  agi  rue,  ai-gm  r  patri  s- 
hsimlus  LiiiuÎqLUU'ii  iulTuirij  &  fupcrïLtrftem  audïori- 
t.iteLii  &dt>mi  profit  cuiuiuis^'  potcitae  rcltem  fit 
nliqLLij.  quod  ciuf idoncimri  obfic,  3c  cius  libcnatcm 
t  ο  fis  j  ig.tr,  Ôc  incilius  tlifpo  (ici  ont  iaimli  a  Î]t,a3ioqui 
fi  duo  Ûtquo  mrc  deutii  pr^ciuiu,  ncaccr  rcclèdicirur 
nlfériui  dbnifeitkus.  Hoc  quidem  in  lubiciiiu  q,  !  e- 
lynns  notât  md.  cap.  in  Îitçcû.  «fi  cciim Fratres  do 
mtÎUd  inuieem  ippcllcfttür,vf  cattem  domo  &  Kami* 
IkgtixiiL  SM  id  alium  fcnfiim  babet,  &  in  rcEKbns 
rc  ti  cim  dis  pûfr'ft?.s  fpeilarur  Æc  iulTus ,  vi  reltis  fit-iï 
Cogaicur.  i:,  uIüucl.  D.  de  içfL  liocnon  ignaitè  .leu fît  j 
Ssff ccras.  1  ►  emm,  Ç.  de  reftib.  Raid ,  m  cap.  in  liricns 
trxt.  de  eeftib-  nam  quod  in  l.vlr^.vk.C.  dû  Jiis  qui  ad 
licclûC  comfiig.  triam  lïbcrros  Îc  ad  fexiptitios  referr, 
mlvctaï  rates  eCfe,  &rcfcrtiporiiîS  adcôditionis 
tum, 'quam  eu  dilLimitina  ponit  ?  quant  ad  ttomritsa- 
ï  nrcm.  Confit itguineus  efk  qui  iioiguinc  utrtitçr,  Fa- 
imilus  cfi  qui  Opéras  pneftat  Dasi-jino,  continua  obfo 
qiüü  ûuç  mcrccdc,  hue  gratis.  Àmicusahaffeftiüne 
aniini,  crgaqutmpiam  amarniri  dteit tir.  PlTrcptO- 
barionum  caiifir  cùm  concurrunt,  vna  porqaea,  alia 
fupcirfJt  tlucnda.  Muhi  cafiti  numciltur,  quibnsdo- 
mciticiras  non  oblit  tcitiücann,  quos  Aatfrcrius  col. 
Jcgti  copiq^è  decïK  Tholo^Sc  d.tri<SLverb.  domefti- 
ct5  MatL  Lr.  §.  idem  N  u  rttio.  Canpndlæ  cap.  in  iitte- 
^ftgintT,  m  Cwf.  Bnt, 


nsdcrcitib+  Addin.quçdamadSal^ccmm.  d.Letïaiij* 
5ed  ti  cucniat.vc  idem  domclbcus  fit  Idam  conlarv  j 
gitincus ,  aut  intimus  and  c  ns ,  aur  obfcquio  farnilian 
obligaïus,  miTCcdeJupcterutir  hs  uauLc  tluondx,  & 
quam  domelticitaEiscaufa  reucere  nù  porcratj  reücict 
cûnfimguinit.tiiï,  di  duple*  ο  fies  :  rum  Se  cortlangui- 
nitsri  ineft ,  in  reile  liii  spllus  refpcitus,  Sramor  ni- 
m  lus  gci itris  einl  lÎcui  ÿ  6c.  m  iu  nioribus,criatn  po  rcflas 
qu  1  dainpirruonLinfundaia.  innt.de  emvuds.  pro- 
pmq.  lut  c.nilkfupcrfânt  d  oltj  eftici  ratir  fiiblata,  led 
vaÜdicrrcs vi  mnicitiar  eïtûfnis  officiis  culri  perte- 
nefnda.  Haro  tinn  magna  ami  ciriareptlfir:  q^Sp  ccu- 
Jatornt,  d.  tu-  de  refit,  $,i.  aEofi  cap.  initnuenre,  de 
qfK  (teteg.  Aalrer.  d.  verb,  amnis,*  gbfi  i  latc.  J,  ami¬ 
cos,  D.  de  vcrbJlgtiifi 

1  Sw/titrurs.]  Famulos  indicat,  qui  in  obfequio  eu- 4 
iufquam  paiiiaianiiliiishabentui,  Se  frtuuin^Si  quo- 
tidianii  &:  comirmis  imperiis  Dominorum  iubfunc 
fübemo  oh  Cèqu  tu,  vi  am  fiers  cerdones,  hortulani, 
acricnfcSjCquiÎonêS, Coqui  fiLiciniicfinito,  qtfiit  jÿ- 
ptUf/u  vikn  de  t/r&,  Se  ali. os  quos  familiare^  Ac  eûmen- 
lü,lc5  de  mai  or  1 1<  nunotiTmcllo  appellant,  quoslex 
refl-ts  rdicit  quiahis  btipit.ïri  pufiir.  d.,  fi  idoneu  Li. 

1.  cos.  C.  dctcflib.  cain  certes,  4.  quxft,  j.  , 

Glüsîa  1. 

i  C&Pisnjfnj^iw  fitntiM  çr  ait  rtpnb^ntur  ÎtffiMtnït 

emtm. 

I  X  Henen^rj  fàmrUi  tti»  TcfidtintHK 

b  .stpun  t7‘4pot.]  Hos  commçnfi] es  vocant,  ideft  1 
qui  Domini  viélu  ÎtTuiunt,  fi  ftio  vicitü.  D.  dt.·  op,  lib. 
nsmvDï  dt  feruntur,  Giilliscliamaliosfigtiificar,  qui 
icijicct  bcncuolcrttta  deuinât  graco  amuso  ofiiequia 
fila  prrftanijcùm  rogatur  .plcriîqur  à  dsgpitsre  8c  opi¬ 
bus  piçflantiûrcs.  his,  qmbus  offiauttilicrens  iiabfcri- 
buur,  quod  fubirtdc  GuriiTanî  faciunt,  cales  nul] a  lex 
reikit»  ni  fi,  cùm  ad  non  in  m  amicinam  aninu  graritu- 
do  progeedstur,  Ît  ÎnCLpsunr  pco  intimis  amicis  habe- 
ri.  Oportet  igirur  mies  rlÎc,  quividHi  Doimnorum 
alatirur,  er  * pft,  id  Ht,  cfimn  &  porum  liabml 

probaci  Γ jihcic,  Ctfi  non  artu ,  veluti,  fi  quis  ea  !cgo  ai 
Iimni.mi.rn  valÜÎCC ,  2  ulÎU  DoiOÎSU  aliqUO  CXCUiri^ 

Λ  A  iif 


Art.  et 

KoVdE 

CONS. 


5^3  Des  Prouues  ôc  Sermens,  Art.CLXIIII. 


is  nihilominus  dicitur  cife ,  a  pain  çr  pot ,  quamdiu  ex 
negotio  impeditur  redire,  recurfurus  tamen  côicdto 
negotio.  Hoc  ipf'um  diftinxit.  Ioan.  Fab.  §.  in  tefti- 
bus,  Inilit.  de  teftam.  ncc  alios  quam  commenfales 
rciici  putat.  Ideo  &  Aufrerius.  d.  decif.3.  ex  Stylo  ait 
articulari  oportere ,  quod  icruitores  iint  ad  potum 
&  ollam  in  terminis  huius  Artic.  Quod  fi  tales  funt 
non  admittimus  Speculatoris  fententiam ,  quam  ta¬ 
men  valde  Lud.  Romanus  fufpicit,  feruitores,  qui 
mercede  non  feruiuit  in  teftimonium  admitti  Spec. 
$.i.  verf  fed  quid  de  mercenario, &:  Rom.  confil.420. 
quod  dignum  ptitauit  HippohMar filius,  quod  inter 
fua  fingularia  referret,  ling.  &rurius  1. 1.  §.idem 
Numio.D.  dequæft.  & l.de  minore. §.tormenta.eod. 
tit.  Nam  culti  famulitij  caitfam  purgaueris ,  manebit 
domefticitatis  caiifa,  manebit  &  caufa  l.idonci.  D.  de 
teft.  &  confideratio  offenfionis  Domini,  &priuatio 
expe&atorum  benefadoru  etfi  in  præfcns  nulla  mer¬ 
ces  eft,  nec  hic  textus  mercedem  confiderat ,  fed 
vi&umde  aliena  chœnice  &  domefticitatem  quæ  do¬ 
it  mefticitas  gratuita  eifepoteft.  Nam  mercenarij  non 
propterea  reficiuntur,  quia  mercedem  capiunt  fiue  à 
quopiam  continuo,  fiue  ab  omnibus  paifim ,  fi  non 
cohabitant^  nec  domeftici admittuntur,  quia  merce¬ 
dem  non  capiunt,  fed  quia  domeftici,  8c  fubfunt  Do¬ 
mini  poteftati.  Ne  illud  quidem  quod  domefticos 
laudatæ  vitae  admittunt  :  nec  enim  eluitur  fufpicio 
inclinantis  voluntatis,  &  Confuctudo  non  diftinguit: 
alioqui  fi  hæc  præfumptio  iufficeret,  poflet&lan- 
guinis,  &  alias  caufas  eluere,  quod  admittendum  non 
eft;  hac  tempeftate multominimè, cum  cuique  tam 
parum  depraenenditur  efte&:  cordis,  &:  bonæ  mentis. 
Quare  Bald.Felyn.  Marfil.  in  d.cap.  in  litteris  &  locis 
prædiftis  fententias  non  probo.  Cæteras  exceptio¬ 
nes  de  hoc  genere  quando  quifque  admittatur  quæ 
apud  Marfil.  Aufr.  Al  >.  ipeciali  tra&atu  Specula,  ha¬ 
bentur,  referre  tam  parum  conftitui,  quam  centones 
conficere,  cùm  loci  pateant. 

Glossa  3. 

1  Approbationes  tefiium jfecifice  alleganda. 

2  Interejfe p Artis  quid  hic  comprahcndat, 

3  Interejfe  affetlionis  etiam. 

4  Exceptio  in  modica  caufa  eft  de  famulis. 

5  Magnitudo  emolumenti peruertit  mentes,  0*C. 

c  Ceux  qui  ont  profit  en  la  caufe.]  Ad  quos  de  caufa  ali¬ 
quid  venturum  eft,  fiue  confortes  fint  litis,  fiue  aftio- 
nem  habeant,  aut  aliquid  pecuniarium  commodum 

6  vtile. 


A  Qui  font  du  tonfeil.  ]  Didum  eft  Articulo  ij7.  fu_  χ 
pra.  Sed  hic  valde  notandum  tales  reprobationes  fpe, 
citicc  allegari  oporteret,  vbi ,  quando,  cui  QUqe 
confilium  datum  fit ,  de  quo  cap.  præfentium.  de 
teftib.  in  6,  vt  &  inimicitiis  quoque,  quæ  cùm  fine 
internae  pâftiones  animi,  oportet  eas  externis a£l ibus 
probari,  quod  video  Curiis  placulfte,  etfi  fæpius  difi. 
iimulantur.  Vide  Alex,  conf  7.  8.  lib.  1.  &  late  conf. 
IJ3.  lib.  ;.  &154.  &conf.  233.  lib.6.  &Dec.  confii^, 
coi.  3, 

c  Prétendent  interefi.]  Hoc  generalius,  que  de  prétende  z 
profit,  pecumel ,  ou  d'hcritage ,  veluti  fi  honoris  fit,  aut 
excufationis  &  abfolutionis  à  communi  deli&o,  Vej 
ab  adione,  quæ  diredo,  vel  in  confequentiam  &re_ 
curfum  intendi  poftit  aduerfusteftificantem,  fiue  ad 
exonerationem  fui,  fiue  hæres  praefumptus fit,  fiue 
vxor  pro  viro  ratione  communionis ,  focius  pro  f0- 

B  cio  ratione  focietatis,  vfufruduarius  propropficta. 
riovel  è  contra,  aliquis  de  vniuerfitate  procommu- 
ni,  de  quo  quiddam  ad  fingulos  venturum  fit,  Yel 
confors  officij  iifdcm  rationibus  fubieclus.  Denique 
nullus  cui  quale  praeiudicium  fuit,  aut  commodum 
quaeratur  ex  aliena  lite  in  terminis.  1.  fæpe.D,  de  re 
iud.  quæ  Fely.  refert,  d.cap.  in  litteris.  &Alex.  conf, 
31.  lib. 6.  nec  admitti  ad  caufam  cap.capiétes  deeled, 
&c  Aufr,  §.  adhærcntes,  nec  collator  in  caufa  bénéfi¬ 
cia»  ex  fua  collatione  Aufrer.  d.trad.  §.  collator,  in- 5 
tereife  intellige  etiam  folius  affectionis,  de  quo  gene¬ 
re  reprobationis  latè  Alber.§.expedita,vtqui  foueret 
confimilem  caufam  cap.  perfonas.  ext.  de  tefti.  cap. 
caufam  de  iud.  1.  quoniam.C.  de  teft.  ctfiHoftienlis 
d.  cap.  perfonas  non  admittit.  FideiuiTor,  cedens, 
proxeneta.  Alb.d  §.  expedita  nüm.  21.  legaturus  fo· 
cius  criminis  &  negotij. 

C  Sinon  quel*  caufe fu β  fi  petite .]  Hæc  exceptio 

eft  ab  omnibus  fupraferiptis,  fed  ab  iilo  tantum  de  fa¬ 
mulis  reficiendis  :  nam  non  poteft  videri  cuiquam  in 
propria  caufa,  aut  in  quainterefte  praetendit,  facultas 
teftandi,  aut  cui  confilium  adhibuit.  1.  omnibus.C.de 
teftib.  &  l.nullus.D.eod.  Hæc  regula  fine  exceptione 
vera  eft,  fed  de  famulis  &  domefticis  exceptum  intcl- 
ligi  debet. 

(  Si  petite .]  Modicitas  intelligitur  circumfcripta,  dei 
cent  hlsmonnoye ,  art.lôl.  Hoc  ideo ,  quia  magnitudo 
Commodi  folet  multorum  mentes  peruertere,  iri par- 
uis  nil  magnum  vertitur,  quod  metes  follicitct:  etiam 
fi  illud  ipfum  in  arbitrio  judicantis  relinquit,  fi  fide 
digna  perfona  teftis  producirur.  Quare  vbique  in  iure 
modicitas  caufe  iuris  regulas  relaxat,  quem  locum 
exercet  Hippol.  Marfil.  1.  nnem.D.ad  l.Corn.de  ficca, 
&  1.  fi  vt  aflcgas.C.  eod. 


Article  CLXIIII. 


r.  vfaravant'  publication  Éon  peut  mettre  à  ferment  de  faits  con* 

|§!|^  teftez  entre  parties, c  pourueu  que  le  temps  prefîx  pour  informer  ne  foie 
paflé. 


A  iVie  publicationem  inqueflarum  h  pot  cfl  deferri  iur  amentum  défaille  conte  flatu  in* 
ter  partes r  modo  tempus  prcefimtum  ad  informandum,  non  fit  elapfum. 


Glossa  i.  D  1  ^fuparauant  publication.]  Hic  textus  prêter  rem  men-  * 

tionem  infert  publicationis,  quod  dicere  fimphciter 

1  LapCo  tempore probandi  non fit  inquefla.  debuit  poft  lapfum  tempus  probandi,  vt  infiadicic. 

2  Jston ffcttand* publicatio  quod  ad  infmadi  delationem.  nam  præter  quam  quod  publicationes  inqueftarum 


<;6<;  Des  ProuuesSc  Serments,  Art  i  C  X  L I V.  y 66 

:on  ns  cmnibn.ç  rribiiiialibiiJ  νΙαιρ^ηηΐΓ,  acne  in  A  pora  probationum  iuramcnnsm  Èoeutn  babcat,  de 


iW"  v  U  fc-  ^  . 

vh- iïiiricnÎS  Cnnis  quidem ,  -vt  Inuc  di  [politioni  locus 
rn.itrf  m  c-ifc  poiltî,  tamen  Lee  iuraroemi  exclu  G  o  non  efttne- 
âpub  Llûac  i  o  p  ™  j  π  π  LUihc  ,  quar  pti&pe  fit  poil 
terminum  reprobadomun,  inccrduiu  nunquam,  fi 
nüc  à  partibus  non  perimur  j  aut  praccflusiudicanpo- 
teilcx  produitis*  non  «pèitans  reprobatiombus/cd 
incrienaa  Bût  à tempore  receptarum  ibqucit;u.um , 
imp  àc  tcftiuM  exammaiorum  fitperfaiilis  p.-urmrn, 
mter  qitîE  &'  publicationem  ijiqueftar  multum  Gtpc 
i  tempo  ris  interi  ai  et;  Karnetfi  fapfuinGn  ex  tOfoIÎt 
terminus  .informandi  >  tamen  fie tipoEcEl,  Yrinrenuo 
a&oris  probacas  ür,  çjc  depolirioneduorum  aut  trium 
teilinm  ,  qui  iam  audirr  mnr,  &  depofijenuit*  Quod 
il  verum  eft,millo  modo  recipi  iuta  metui  delationem 
ajquu lîl  eJt  :  slioqui  aperta  inquefla fæpe  rc  periretur 4 
reo  ede  probar  nuo  contrarium  cius,  quod  alsailq- 
rc  eflêt  juratum  ,  &  periurîum  detegi.  Quod  ego 
accipio  ,  etiam  fi  rens^djet  deilftcre  a  b  vfo  inque- 
ifciiiarnfa^iEi  propterea  feriptum  fenipcr  fcripuim 
minet,  &  qtuiidüquc  Icélum  cxiibmqtianem mraru 
ris  fuggi  Jkrêfc  Hic  trgo  exdujjo  fumenda  eft  à  rem- 
pore  ttilium  (Maminatoruiti  nec  ipedtanda  publica- 
bo>qiia·  fit  poil amnes  te.ftcs  audiros^ fit t empara pr o- 
ijüj.J'L  lapin 

G  LOS JA  5U 
ï  Êe  b*rntjirntt  rndtiiitît  tft 

1  £·>(  trtïk  'l+L'ivj  n  dum  Mit  rrftTcodtim  ittfurÀnJü»}, 

J  Sumtftf  dtîivmm. 

4  DttQ  jut  ρβ  rempüri  su  rtmtlitltW  dttuhtfit  ipt. 

3  ^  Or  put  mtttru*  firrmrn!-]  Hic  de  i  uramen  [  O  Uïdicia- 
Ji  loquitur,  idê'Ît,  quoddrfemiripirtcpsrd*  Nam 
neceJtârij·,  qyod  Indes  deferrm  fuppJcmemumpro- 
bncronxs nu  11  lis vius  irnlJa  viuip  atio  tribunalibus  no- 
flrn  s  i  Ü ,  md  icjalc  rciêrri  porcil ,  n  eceflânnm  non  rc- 
ferricr,  Sc  in  multis  differtur.  Hic  multa  miScenE  Do- 
dores  ,  fed  vfufii  expci àneOi is  dtfcdi  docent  ipfi, 
i  qiix  non  intclEigunt  pciemU  ab  vfu.  Nam  quûd  4 
parte  pic  ri  defrn  Ltr,  fi  iniji  a  li  t  es,  hoc  çft,îuite  tefb  um 
produâiû&cm defertur,  omnino  fulieundumdf,  aur 


quo  tniiVr.tpugrutnrK  Bart.  Alex.  &ιϋΐ|,  quosconge- 
iit  l.ifoii.  3.  admonendi  nii.7o+&  l.mamfcnc.  D:  de  in¬ 
uri  ur.  vbt  Æc purpura,  A:  reliquH  Dormni.  capiM.  de 
iurcinr.  ini'.  Bald,  Decius  alaj  Cap.  ÎïcLitÇanfuerudo 
eït-  de- probat-  &Ktexuirvsr  eruditus  Boer.  deciL?f, 
de  arefïa  fus:  Curia:  memorat.  Summa  cfto;  intra  ï 
tempora  p  eo  Lindi  per  inquçibts  ante  quidem  telles 
ïEUsiiros,  actorem  lu  raie  de  ocre  fi  dcJrciarur,  aur  refer¬ 
re  etiam  ÎiprokuLirtmi  fe  per  peftés  fpondeat ,  cùm 
maiot  conh  dentia  cil  tei  in  ÎLiramcnto ,  ncquchic  vl- 
l?i  aCtoris  mllii  excuiîno,  fl  quidém  fiiibuin  dus  in 
g  quL  itionc  i  lt:  nam  de  prTdcct  lToeEsfacito  pr.tiexere 
p  ci  il  l1  t  cxtuiatumcniu  Cum  iraqutdcleriu  t  definiri 
pedit,  &  probarïomnn  mol  tilt  a  nullaiufta  cdufii  elfe 
pote ft  reenfandi ,  atq  ue  bîc  proprii  locu  ro  babec  di- 
fpolj  tio,  b  m  a  nifeÉbc.  D.de  i  ntt  mi.  Po  ^  mm  p  □- 

ra  pr o  lua  α  π  um  i  trltè  reculai  j  .  H  tec  Îlmcen  ria  L  ii  i  cd- 
rraCbibus.g.dc  illo,  DT  Je  nort  num.pec.qucjîi iïïi  opi- 
nanunibus  iophifticis  lancinant.  I,  Il  qnis  iofi^tia- 
d  u in.  C.  de  reh.  cri  d .  N  ce  ilbun  Γ arroÜ  Qc  abo  c  um 
ÆquiratLin  intelJigO ,  quam  Angelus  fecutns  dt,  &  m 
iruilnsioas  obferuarc  dicürtt,  vç  &  Imbert  tir  lib.  i, 
InfLir,  io-mc.jfi.  &:pro  eo  C-oeiii;.s  Arcftum  memorat: 
Scd  pltixfsreptjgiiant,  qnas  i  Je  nominarim  rtctnftr, 

&  Soc.  confia. voir.  Je  régula  204.  in  Client.  Hipp- 
,  J.  j.  g.  fiquisvkrp.D.  Jeqnaftion.  nti.  4?.  &  ilia  rlîu- 
-  iium  (tntenna  audloribus  feribendx  Confuctudiruî 
phemt.  Ne  omnino  iuramenti  dclabb  admiciacuf 
poil  trmp.ora  probandi  s  fi  quidem  ieftesprodudi  cf- 
fc  dicuntur  ;  Nam  fi  intirumcnroiurr.  cirer  pftiba^ 
ito,  fortaüe  non  abturdi  ejTët  delatio  :  nec  crt'den* 
dnin  vtlnm  ream  fore  tam  fnpimim,  qui  deferat  ado¬ 
ris  iaci-amenro  ,  quoti  inftrumcntis  probiU'i  poUîc , 
au  t  qui  ms  Ht  petinrium  cfinuinctrt-,  quam  proba¬ 
re  füam  exceptionem  &:  abfoluù  De  reo  cade  ru  ten- 
fenda. 

De  eo  qn  e  fi  tum  cil·,  qui  a\  m  in  rfa  tempofà  deru  |jf-  4 
let  3  ur  amentum,  tamen  non  exegit,  &  tempora  pro¬ 
bandi  iapfarepçnüflnirJl  poni  rtkpa-nftiont w  aui 

reum, cm  dclarum  dl.non  iletiirc,  quonunuj  Û,  h^ct 


productionem  dentur,  ommno  Jubeundumdl,  MC  Hic  quidem  cAm  dilationes  p^obmUum  omne. ^  1 

ΓΤ^ΰ?.  ^ftaaptWndUm,&  SoblE 


imendit,  fisipoft  refies auditos  uiilAriCiifatur  ex  tus 
caulis  anas  <flxi;nani  G  poft  tefmimim  adpiobm- 
dum,  iddl,  condudtndas  probaiiunfîviCisjiqy^fia 
ador  mi  repcramr-probailc,  reus  pianc,&  fine  dubio 
abioiticn  Jus  effcidem  Ii  ftumplcn  ■  tamuna  probauerit 
neque  enimfwniplcna  probatio  locum  facit  imainfH' 
toiudicialt,  fçd  facti  nccefîario,  vbiciusvfus  efi.  Qua¬ 
re  nii  probaffη  &  fninus ,  aut  femipienè  probafic  in 
xquo  eftad  cattiamiam  abfolu  donem,  qux  decifio  cif 
cap,  wlr.  ix.de  iuretur.  vbi  dolores*  Nam  edus.  1 
vlt.C  du  Gdeicom ,  fpedaleni  rationem  habet.  Quod 
G  probaüiî-aâor ,  luecafus  tft.  c.  2.  de  probat,' de 
ηιτο  ιΐα5  Art  r  u  b  lhus  ri  tuli.  N  a  m  iuffr  probationi 
rohd  atUendum  cft,ita  Êit,vi  nuilo  cafu  pufi  bplatcm- 


Pi™1™'  Weltadj.tcbaiidum.a:  nrcbaL· 

nibriiduin,JuAino  lurcm  tatis  «Ulacoradnurccndas 

viacrerur,  cum  terminus  probationes  excludar  vne 
mi.rexm-HscGcmjn^immc.  1.^2.  dt^t.  in  6. 
Ronu  L  U  mus  rnthu  §.  bona.  D.  do  acqt  hi red.  Scd 
ramen  fi  nuWqucftaf^  dts  mao  eff  admit  1 1,,« 
nec duano  nm pj tarer onm ts generis  probationes  ίΚ* 
dudit,  kd  tcfoum  tantum  mm  conffiHoiiis  aut  in- 

ci^un  arX™'  ^tCltiefi:10  Ι[;ίί',Γϊηο^ημπ^ο.ιΐτΐ  md:- 

C  P*futu  re  ïf [Mptj'rfxpuT  wftrwtr.  1  nL13r£. Î2Î, 

oyem fcck  publicationis,  quadoj^r 

poftrefcuni  prcpJiufHonrt  inqudlarumCtcepriL 

”  fi“  fo3cV  !tn° 1 tâMiptorm  Λ 

ftjmtm  f»]nu  de  U  /4«  d*  ùftrtnt*  '  * 


Article  C  (.XV, 

i  a™  *  **»“  *  «-*- '« 

Q£Î ™»13“  Λι"ίΛ  ·  Vlmlt'lm  mrim ,  imirfn Sm 


A  A  iiij 


$6γ  Des  Prouues  &  Serments.  Art.  CLXVI.&c.  568 


Glossa  x. 

Juramentum  calumnia:  veritatis  m alitu. 

Juramentum  malit  u  exigitur  quando  frtjumfto  ' 


contra  allegantem  CTC‘ 

i  Jater  iuramenta,  qua:  in  ordinationibus  caufarum 
vfurpantur,nec  funt  decifîuâ,  Habentur  iuramentum 
calumnia;,  vcritaûs,&  hoc  quod  etiam  malitiae  appel  - 
lat  Pontifex,  c.i.de  iuram.  calum.  in  6.  habent  autem 
differentias,  qüas  longius  explicat  Speculator,  tit.  de 
iur.  calum.  &  Goffir.  in  furama  quem  retulit  Archid. 
d.c.  x.  Iuramentum  calumnia:  totam  catifam  refpicit, 
&  iuilitiam  intentionis,  &  in  coiiteftatione  præftatur, 
dehoeextant  Imperatorum  Sc  Pontificum  Conftitu- 
tiones  propriis  titulis.  Semel  autem  præftatur ,  nec 
amplius  iuramenti,  quod  hîc  malitiæ  Confuetudo  ap¬ 
pellat,  poft  illud  c.  1.  materia  penè  eadem,  fed  alius  h- 
1  nis.  Namque  quoties  fe  offert  occafio,  toties  exigitur, 
&  itandum  eft  :  Quoties  fcilicet  præfumptio  eft  con- 


A  tra  allegantem  aliquam  exceptionem,  quæ  proceiTum 
retardat,  &  litis  progrellum.  l.thefaurus  D.adexhib. 
c.cùmdileâti cx.dc  cledi.  c.  paftoralis.  ex.  de  except. 
quibus  locis  talis  iuramenti  habentur  exempla,  velu- 
ti  fi  quis  vxorem  repetat  in  fpoliationis  initantia,  & 
obiiciatur  gradus  prohibitus,  c.  litteris  ex.  dereftit. 
fpol.  vel  fi  litem  inftitutam  profequenti  opponitur 
compromiilum ,  aut  fupefceffio ,  aut  fpoliatio  inci¬ 
dens,  aut  padum,  aut  tranfadio  in  ea  lite  fada  ab  vl- 
timis  adis,  quæ  ii  monftrantur  feripto,  litem  mo¬ 
rantur  ^  de  quibus  proprie  haec  Confuetudo  ftatuit. 
Sed  quia  fæpius  morandi  caufa  proponi  compertum 
eft,  redè  parsaduerfa  petit  iurari  de  malitia  propo- 
nentis,  vtiuret,  quod  non  malitiose ,  nec  morandi 
caufa  facit.  Hoc  igitur  toties  præftabitur,  quoties  ta¬ 
lis  occaiio  recurret  :  recurrit  eliim  fæpè ,  &  in  omni 
caufa  prçftatur  tam  prophana  quam  Ecclefiaftica,cuin 
iuramentum  calumniae  in  Ecclefiafticis  non  præfte- 
tur.  d.  c.  i.  Certè  hoc  agit  in  toto  iuramentum  ca¬ 
lumnia:.,  quod  malitiæ  m  parte,  nec  diihmile  fubie- 
dumvtriufque. 


Article  CLXVI. 


\  E  L  v  Y  *  qui  fe  fai£t  non  fçauant  d’aucun  faift,  bdont  il  n’cft  tenu  refpon- 


Art.  clviji 

Cons.1  dre  à  certain,  eit  tenu  sniurcr. 


ILle  a  q'ifmulat  fe  ignorare  aliquod fatfum>h  de  quo  non  tenetur  certe  refpondere ,  tene¬ 
tur  de  eo  iuramentum  prœflare. 


C  reg.  iur.  in  6.  Bertach.  in  repert.  verbo  ignorantia. 
Glossa  i.  Quo  loco  exceptiones  apponunt,  illam  imprimis  ad- 

...  ·  mitti  ignorantiam, cum  de  damno  vitâdo  agitur. Bart. 

i  pnprjfafU  ignorantia  non  admittitur.  d.l.  Celfus.  quodnon  fle  accipiendum  eft,  quaiiveii- 

a  Qui  fe  faift  non  fçauant.]  Qui  ignorantiam  dicit ,  quæ 
regulariter  præfumitur  in  alieno  fado.  % 

x  b  Dont  tl  nefit  em*  refpondre  a  certam.]  Hoc  eft  cum 
alienum  fadum  ignoratur ,  nam  de  proprio  ignoran¬ 
tia  non  admittitur  cuius  vulgati  theorematis  loci  es¬ 
tant  apud  Bart.  &  Alex.  1.  non  fatetur.  D.  deconteii. 

&  1.  celfus.  D.  de  vfucap.  Socin.in  falletiis,verb.igno- 
rantia,  Diuus.  rcg.  ignorantia  &c  reg.  præfumitur.  De 


tas  rerum  metuenda  Ut  ab  eo  ,  quoa  cuique  commo¬ 
dum,  aut  damnofum  eft ,  fed  quod  ignorantiam  pro- 
prijfa&i  alleganti,  quæ  modo  in  latam  culpam  non 
cadat  ad  damnum  vitandum,  per  Iudicem  fuccurren- 
dum  eft.  Nam  depofitum  negantis,  quod  fcienti 
commendatum  iit,  quia  dicat  fe  ignorafle ,  excufatio 
nulla  eft ,  nec  admittenda  allegatio.  Sed  nimium  talis 
materiæ  eftin  noftris  libris. 


Arttc. 
CLlX. 
No  v  as 
CoNS. 


Article  CLXVI  I.  ^ 

I  vcvn  neft  tenu  accepter  ferment,  ne  iurer  d  exploit  de  Cour. 

N  Filus  acceptare  iuramentum  tenetur ,  nec  iuramentum  prafiaredt  A 
C 


’  C urice. 


Glossa  i. 

Hic  Articulus  cum  ad  ordinationes  litium  perti¬ 
neat  ,  fublatus  intelligitur  Ordin.  i^y.  Art.54.  Cu¬ 
ius  mentionem  fecimus  Art.  154.  Nec  igitur  conte- 
ftatio  de  talibus  admittenda  eft ,  nec  probatio  admit  - 
ti  debet  alia  quam  feripu:  quod  fi  probatio  alia  ad¬ 


mitteretur,  vt  illo  Art.  154.  ergo  &conteftatio,ficon- 
teftatio  multomagis  probatio ,  per  iuramentum  reci¬ 
pienda  effet  quam  per  teftes:  contraria  enim  funt  non 
neri  conteftationem  vt  hic,  &c  admitti  probationem 
per  teftes,  vt  illic,  &  fi  teftes  admittantur ,  iuramen¬ 
tum  non  admitti  hæc  perabfurda  funt,&  miror  inhoc 
hæfiifle  reformatores» 


Article 


j 69  Des Prouucs& Serments,  Arc. CLXV1IÎ.  570 


Article  CLXVIII. 


:  I  'aucun  cÜ  deffaify  de  fes  biens,  fans  Ton  confenrement* D  otiaudori-  a 
;  tcdeluiltce,  e  d  icra  créa  de  îacjuantite  defdiâs  biens  par  fort  ferment"1,  ^ 
informant  par  gens  fuffifans  qix  ils  croyent  que  Ici  tueur  ait  faidt  bon  &  0 
loyal  ferment. 


<ξρί  3  aliati  bond  fa  aufrantur  tfine fiw  çonfenftf  ruit  aufloritattjudkis  ,  c  fideset  adhi- 
^iditur  de  quart  tir  aie  d;  florum  bonorum  illi  deLto  iuniurando  ffafla  per  y  nos  idoneos 
'mquifimne ,  quodexifiimant  cum  Λ  qui  wrarn  tnttmpr  jflit  erit  j  cx  rei  veritate  tu  furan¬ 
dum  fifcrpijjt. 

GtOSSA  i. 

t  pifidfrtit  Art.  tft  dt  tu,  dtUfiâluL·  tjft, 
z  Îtr*liHmprtP*#JMd4m> 

Flic  noiifJunun*  iuris  theorema  defcriprutn  pmè  fuamatcrii,  erum  quandoque  infirmato  Indici?  th- 
Ytilixer  ad  verb  um,  ca  L  û  quando.  C.  vnde  vt.  &  esp.  âa,  quii  quomodolibeî:  fadlurn  db  m  agiilratu  dolum 
vlc.exL  de  eo  quod  met  c  iU-  «culat* 

1 1  Ji  jrnijin  ijl  defljtfjt,]  T uta  vas  5:  vtilitas  huius  Arti-  £  Uftr*  (ttupjr  ferm*rrt de h qa*ntit&]  Adde  çr  Wmr,  1 

CuU  fita  efttu  fignificarionc  huius  vucss:  nametsm  ili-  Hoc  iuranienuim  ventaris  eft,  fed  hiC  vt  Îkpè,  fVpro- 

fta  L  fi  quando .  cxprefsc  difponat  dc  rebus  vi  abre-  dit  auitotum  feribenda*  ConfuerudJnis  jio  plena  eru¬ 
ptis,  in  quo  vim  ablaturam ,  aurcojnpulfiuom  intclli-  ditio  in  iurc,  qui  utris  theoremata  forni  inceiletli  tra¬ 
go  ntj mu  ItJ  d  u  b  lï-πγιι  nr,ar.  in  vi  cur  bar  ma,  ex  p  ulim  aAr  ditï,Künc  i n  luum  librum:  nam  h  c  q  uoque  adde  re  de- 

rafibus  habere  tlnaim, an  in  furto,,in  in  dolo,  aurdarn  jj  buebinr,  pro  ratione  taxationem  îudids  antecedere 

fhmpris  aut  ralibuîinec  defuere,  qui  negarent.  vc  op_oc tere  hoc  iuramemiim,  qu*  taxatio  fit  pramuflâ 

Bald  l.itnuriuDmau.caupn  ftab.  ldeml.Ar  praetor.  D.  informatione  dc  facultatibus  damnum  paiii  pervici- 

deiurciur.  Akx.coriCiÉ?  v.ohr>  &  qd-Ds  HippoL  cu-  nos,  nec  enim  m  infinitum  iurair  permitti  cur.  Quid' 

mular.  L  maritus.  D.  de  quasiL  Mcliomm  k-ntetnu  cn;m  lidc  media  plebe  aliquis  vix  victum  toleras  dsur- 

pro  ba:  locum  habere  vbicumq  uc  vi>  dok^fhude,  An-  na  opera,  veli  [  i  urarc  decem  mi  lia  ii  bi  addi  c  ,  a  π  lec¬ 
to  aur  quoi] bet  malo  ingemo  quidqua cuiquam  peno  bis  fcekrc peniaiidum indicabi mus*fu.rmni  periuric·* 

ric,  cuius^fUmirio  aliter  probari  non  pofiit β  vr  In-  H^cvcroc:ç  fima,  aiTtK  reditu, negcttacioiic,  finnpci- 

noc.Panotlmd.HQlLiic.vk*  Àlcr.Ldunjinm*  D*  dc  bus  in  victuri,  in  famiiiain·,  qu.im  multa  auc  pania  "rfl, 

dam.inf*  Ang.d.l.iiqu.mdo.ipfeBddus.  I.Jïtes.C.dc  non  ad  vmini  quidem  ,  Æ.d’vKuxnquc  poreft  diiudi- 

cxt.ocd.cog,  c. u$*  miuriic dc  pac  inter  for. Bart.inLi  11  canrirr,  quod  in  indidhonibus  facere  folemuif ,  quan- 

actiombns.  D.  de  in  ln.  1  iir  Ar.g.  Io  an.  Fak  Fub.  hL  do  arca  m  cui  u  fque  rcll-rare  ucmin  l·  datur,  £<  tyrann  r- 

laie  d.L  ü  quando ,  de  quo  dubir.iri  non  debet  Eruti-  cum  efi-  Non  ergo  qnod  bk  didt.  fatij  cil  de  légalité 

bus  verbis Stlrtm  talibus,yî  Aucun  tft ^?i!^>quodVer-  q  cxiftimarionr  iuranns  probare  T  fcd  &:  cohiberi 
buiB  Jatiradine  Cgiuficarionis  omnem  ûimiiiûmo-  Qpor  ret  calor  em  iinni  odi  cum  offeni  i,  &  furtall  e  etiam 

dum  quoquo  modo  per  facium  alienum  ablata;  rei  (1-  vindicantis, 

goificat,  Scloaimficiriiiramcuto.  Caterumciim  di¬ 
cit  *  f* tutonfinttnttift ,  cti  ani  fure  vi  proinde  vetare  jj>  G  i  o  s  s  A  j, 

te]]  igitur,  qui  non  conftntlt.  LqUivi3.}.v«aC.D.  dc  ,  1^«,««,* 

»  UI^JilW  primum  omnium  oportet  inmlligi  iftnd.  *  '*?£?f!rUmaUm  ***  A 

drfftify  >  per  alium  probari  oportere,  neque  enitn  de 
dolo  facio  abreptu  cuiufquàm  (aeramento  creditur  : 
lulta  ïmque  probatione  vis ,  aut  abrepti  o  ptobanda 
cil,  quod  cùm  cSl  fadhi  m ,  tidiodolofi,  viûknti  &  Fa- 
uorc  probationis  dc  rtuamunatcremiti  amilTannn  fit 
locus  facramcti  to  &  vabri.  H  ic  fententia  I.  fi  qpan-  n 
do  &dr  C.  fin.  nec  qLtrfquam  de  eo  dubtrif*  Naitr  U 

k  delictis  mifqjiam  iursrtitnmm  dduaum  prob.ir. 
gb  in  L  6.  in  bonae  fidei,  D.  dc  reb.  cred*  Eut.  üe 
Alex.  1.  vir*  dein  lir.  iur,  kt  è  Hyppol.  I  ΐτι,-mrm  mi¬ 
mer.  iC, 

Ltmic.TJitcim  ad  tefii  turionem  rei  agitur  aditer- 
fus  ternum,  atiqnem  reï  forcé  pcrucnit  ;  num  rùm  lu* 
ramejiro  non  credi  tnrtquk  dolos  abdi  prædputi  tau- 
faod  i j ,  &  iurainem i.  Item  c  llui  delinquitur  in  ou  fit- 
tendo ,,  fed  Lcius  Ang.  I  adustuiendi  &  laf  d.  L  ii 
quando. 


d  hfir^nt f Hoc  dl de  probitaic.  &  ! 
n£dtmiaa«ienciibn*i.ab  hac  emm  cauid  crcdultcai 
mratur  ciuulqne  deponentis  dcco,  cptod  depemir* 
WV|j-f  c  ad  hoc lUianxtnmiu  neque  periunia  neque  tn- 
Uinisinfumiii  facti  aut  i  uris,  neque  mata  cxiibrr-mü- 
ms  qujlqLLun  admittitur, ;qiwd  laiè  Hippol.prrihqui- 
ntr.  d.I.iuaiirus-puni.cc*i;7,  &  num*4/,  ik  vulgo  fi  art, 
lai  de  carteri.  d.l  admonaidjL  Bart.l.  t.D  tbrr.  aducrf, 
naur.  Sed  A:  quann ratem  notoriam  bonorum  ncccfie 
nabetnoilçi  qui  dc  cilibus  deponet.  Dubitant  »  an  i 
iinmna iuramettro  comprehenu  minui  poilit,  aiiria-* 
crmn cucum  renoc-u'!;,  quod  ego  non  puto  raxatione 
ficta,  d< iuraiïientci prxllit o :  Sed. tamen  ante  dda- 
tum  ficrauicntum  pro  baoonemadmir cerem  de  mi- 
norequanniatt  bonortuu  a  mi  (Ta,  Quid  enim  fi  qtus 
calumniose  dicat  certas  li  ipede^  viuonc/iiur^dumj 


l  Glossa  i, 

i  Txxtffi  mdiw  prziedcrt  tU&tt.  iurAtuetitnm  pArrif,. 

h  Oh  tuti  trite  ik  lafiiee.  ]  Nam  i  ulle  poilide  t .  qui  au- 
doreprsctorepolEder-L  tuftr  D.  deaca  poil.  c  û  in 


A  K  TC  C, 
Ci  ï  lt 
N  o  V  Al 
C  u  N  t  . 


f7i  Des  Prouues  &  Serments,  Art.  C  L  XIX.  5γζ 


vatulum  iurcum  amiûiTe  ,  qiisepi-bbiimur  extare  'ah 

emitfmimïe  vüftdiSÜHtaaa,  p%iû£atai  Qùidqirm- 
duc  laiUjaittUiliMClafibi,  cim  conflaret,  λιιγ  probart 
olFtrrcntur ,  quodiscain  iunduiu  emendum  icunm 
pient,  quod  etiam  xs  aliemim  mus  rçi cau£i  coHaiat, 
&  nuis  hp  pQilfe'treiicrci,  ptà  habiliter,  vt  qui  m  mi- 
I  nmto  h  a  bebat  ne  % uiti  Si i iret  co mparandje  pce tmur. 


Denique  hsec  pnobattocùm  oiFcrtur,rectpiendi' 
indicanda  ex  c  n  ai  m Ibmtiis y ciipri  jhihil  probatur,  tçun 
dcmmu  iuramentu  ineundum,  il  perftac  negare,  Hïc 
ve  ta  fuhï  neectmiu  probabiliter  diScricur  a  fcLriJb, 
ers  fcripioribus.  lmol-l.qui  bini^i .qui  damnera  jï.dg 
dam.inf,  innoc.Aut.Eutr.  Panor.d.cap.vk.ent,  deçà 
quod  met.cani.aliis  cap  .ptopoS  yiftn  ext.de  probat. 


Article  C  L  X  I  X. 


V  AND  aucun  prend  menues  "marchandiez  de  ceux  qui  les  ejipofenc 
envenit*  parfois  iniques  a  douze  deniers.par  autre  fois  plus  ou  moins, 
hçoitqLic  te  preneur dcidiâts  denrées  le  reniait, le  bailleur  en  fera  «eu 
iniques  à  ta  valeur/ de  cinq  fols  5c  non  plus: J  Et  dudicl  ferment  ne  fe¬ 
ra  plus  difputé  par  Cour ,  ne  partie  ; c  fri  roue  aïnft  cil  ordonne  des f  negonatnirs 
de  mai  Ions,  comme  ceux  qui  achètent  les  fouliers,  chadcllesjou  payent  ominets, 
i!s  feront  creuz  foubs  5c  iuiques  £  celle fom me  de  cinq  Eolz, &  Et  fi  concr ouerïe  fe 
trouue  en  celuy  cas *  Tutrice  le  modérera.  Iri  foubz  celle  modération  fera  creu  k 
créancier  par  ferment,  S c  iceluy  ferment:  £ii£th  pourra  le  créancier  faire  procéder 
à  execution  de  ce  qu  rUura  iuic. 

lroucs  aliquis  accipit :1  minoris  pertij  mer ces  ,  ah  ih  qui  eas  habent  *vena  lesb  ahqimL· 
^***vfqM  ad  duodecim  denarios  φ  julnndcfhis  aut  minm ,  licet  is  qui  merces  accepit  dm*- 
iter,  fides  adhibebitur  ei  qui  cas  "vendi  dit  \fique  ad  quantitatem :  qumqm [olidorum  &-  mx 
*vltrd  : J  Nec  amplius  de  dicta  tu  ramenta  litiga·  bitar  d  curia  neca  parte* c  Er  idem  fiatatm 
e  fi  de  f  negati  a to  rihm  do  m  orum  hcl&t  i  hi  qu  i  em  un  t  ca  km,  ca  n  de! as  Λ  aut  fit  / 'a  rik  merce 
nanti  fioLunt  eis3  adhibebitur  fides  x-fquead  illam  fitmmam  quinque  fdidorum.  s  Et  fi  em- 
t  rouer  fia  oriatur,  m  illo  caju  lufiiua  illam  temperabit*  Etfitb  hoc  temperamento  fides  aSl· 
bdituriureifirando  créditons ,  hoc  tu  returando  ρτφίο h  poterit  creditor  procedm  fer 
Cxe cutionem  de  eo  quod  iurauerit. 


GtOSS  A  i. 

I  Di  mtâtti  famm4  mntmtniHm  prffi  4tUT h 

i  Aidj  «Mi  /f*m  τκά  eluit  f  t*fn  mf  i  j  ·!■»«?!  ptriurp 
5  lufMfiw  to  βΛΚίίι*'»* 

Talis  llamti  meminere  vulgo  Dod-tari?  in  d.Lad- 
monendi ,  neque  quod  lUi  dilTerLtiit ,  dubitandum  eft 
v-dLie,  modo  noninütutc  &-  ime  c  i  rc  um  1  crip  donc 
itaruar,  icd  modum  terminer  inrta  modicas  aliquae 
fu  m  mas,  ne  ali  oqüi  i  nen  rrat  iar  i  n  L  mu  nibn  ï.  C .  dc  i  c- 
itib.  aiioqm  furunnn  eft ,  vt  quifqut  in  rc  fna  firtdbis 
■&  orbiu-r ,  qiiodiuiik  ratio  patitur,  fcd  rn  modica 
dammnn  ferri  acqtso  animo  potdt.  itaque.  H.dd,  Ιλτιϊ- 
C3j  cd .  4.  C.dt  confeif- 1  ibris  m  e rcac  orum  plen.n  n  h- 
dtm,  etiam  de  lurccommu ni  vob  haberi  AmudÔ'dÊ 
afiiiï  agaciH'..  quem  refert  &  fequimr  Abbas.  Cupit, 
onstï.  extrade  poitutat.  prieliLir.  R’ Socjh.  confil.7;, 
vo!.!.  SrcQi1H.Ji.tik4.  Iaf J.admonend i. [uuud. 
i  M4rifj<tndw.]  Diipomt  de  propolis,  amlieibiri,  mi- 
nutintiÊs  &:  talibus. 

L''  Prtr  fois*  ]  Ex  b  0  c  colligi  tut  non  fe  lu  m  ]  i  bris  s  fcd  & 
aflenioni DUSiiictCatof u im  ftaricum  iuramcntq intra 
cicprcCam  quidem  quant i'rarcm  ,  idqtic  non  iokim 
fem  cl ,  fed  quoties  ie parati  aitus  mercinm  prepo- 
ntincw- 

î  E  Dr  /ïfe.  ]  Îlodickas  fummoepetiurij  prtfain- 
poonim  fluii,id,cm  fi:  iurqtle  quibus  vide  lari  allegi. 


per  Moliaia-umin  feudîs.  glof.ii.  ηαπΊ.ΐΐ.  Hunc 
autem  taxationem  au&ores  i  Baldo  funrmucuari·  bid 
quod  pauperibus  ï  C  de  Epife.fi:  dee,  qm  madicaEn 
iiac  lumma  laxic. 

d  Ef  dudit  firment  ne  fini  phv  di  finie.  J  HOC  tft,  bcue,ni:  ? 
inalèjVerb an  fidri  iutarum  l:t,prseisé enim  i utatb fu¬ 
ro  ft  .in  dum ,  ne  c  prabario  ]  1 1  conrtari  um  adir.tr  teada,· 
de  quo  litigant, cap. propofeiiti  ex.de  proba,  Sr Lpoft 
rem  i  udi  Catam,  D.  de  re  indic. 

c  Zttmimft.l  Hscc  verba  deno  tant  di  uet  luatemlaiE 

&  identitatem  iurir. 

*  ATiç.3n  utetin .  j  Quos  M  agHtros  d  om  us  F.o  ιηϊ ,  i  pe®' 
ditores  ali  [  af  gejri  jH os ,  Lati  π  l,  Ptocut  «01«  î« F" 
ftiica,  Sc  diipeni  "ato  t^es  v  tican  t , 

CtOSSA  2. 

t  Cenfiiâtti, ds  p  M  ri  madmm  mfitW  Dii, 

X  De  imprnjii  credtn  dttm  tutori* 

l  lutimtntwn  noti  hâùti  txtCutwntm pJAi  it&. 

F-  Et β  ttntrou rrfi.  ]  H  r  c  daufuEa  plan  i  m milii  cft  l  “Ί 
nil  aut  idîïni  replicat, nam  ouç  neceftitas  moib  tanieu- 
ti,  eum  Conftiftudo  moderet  ur,&  modû  piniac 
que  Γο  Udorum  :  Nam  -virer  ins  Index  non  poiïit  ατ:ι-- 
tus  lege.  Sed  tamen  aliud  tn  quibuithm  perforiLs>iup  - 
fi  poidl  nitoribus.,  5tadminjifearotibus,  quiberidg 
imjx-niisj-qurts  conflat  eîïeiaitaSjixpèeredenHLfm  t· 
etiam  iinc  tdtibuij  aut  alia  pro batione, ytluti  fi  Wor 


Î73  Des  Prou  nes  &  Serments,  Art.C  LX  X.  &c.  374 


pupillos  aluit ,  60  de  pernionibus  eorum  dubitetur, 
iiECprobatio  ester  de  ηιχιπίο,οίππίπυ  dignitas  pupil¬ 
li  &  dvcuniltanti a,  urtici  a,  &  :ipparjru5  sdt  cibario  mm 
pretia .vfH  manda etimt à  ludiCE,  eîiam  finit probetur 
de fingulis.  Idem  iinidt.uirartünibLÊS  aedium ,  caftro- 
rum,  &  talium  quÆ  .ib  arti  ficibus  ïÎbmaii  foirnt. 
Nam  c&nftac  line  expen/ïs di pupill ilnumi f  far  ru  tc£La 
merinon  ροαιΐΐΓι·,  quod  disk  Abbas, confd. eu  vol.], 
rraç  tencrur,  inquit,  Îpecifîcè  oÉlc-ndcrt  quantum  im- 
pertdcrit  in  caninus·  de  Curia  fua ,  liée  opo-rrer  produ¬ 
cere  ïeilcsj  ftd  fiifticitiquo  d  veto  £militer  impenderit 
attenta qu.oJi race pupiJli  fü'i.  Atque  hoc  calii  poccitin- 


Λ  il  T  I  c  L  E 


t  rclligiluv  ckuiUU.  Cùm  &  Raid  us  dicar  confil.  41^. 
voLj.  eriam  in  non  modicis  ilari  inranicnio  „  û perla¬ 
nt  qualitas,  vwifidaiJicilïto  litttieis  motuiU  clic  i  lui  , 
de  quo  M  diurnum,  i*!- 

^  FmrrA  ie  iwncitr  [iurrpnutâsr*]  Hoc  videtur  ÎbiclX'-  5 
re  ex  lententia  ludiconÉ '□  [torum  hijui  iuramenrum  di¬ 
cunt  habere  vim gareotigi*  &L  exeeudunem pararam* 
quod  Bart,  tradit.  [.  1.  &l  L  fed  £c  Γι  potfp  flôri  .f.  fin.  D. 
dc  iurekiran.  Sedeo  iure  nô  vtimur.  non  magis  quam 
vreonfedloidem  poflit,  fed  aut  inftnumeftiJSj.aut  fi?n^ 
reni  ta  opus  efts  nrc  aliter  exeeutiohis  via  prosedere 
liizer. 


C  L  XX. 


T  tous  autres  entremmeurs  du  bien  daurruy,  comme  les  tuteurs,  Art_ 
W[  curaturi,  exécuteur s  de  tefhmenrs,  &c  obiéques  des  decedez  ,  ou  Nov 

1  -  λ  /  r  *  L-OTi 

jjj  qui  auroycntdte  nus* par auôto rure  0cconrrani^edeiuilice,bfcronc 
creus  fous  la  modération  de  iufHcc,  fkifànt  ferment  queJoyatament 
iis  ontfaiâ  la  mifCi  c  fenquefte  préalablement  faite  delà  qualité  de  leurs  per¬ 
formes. 


pT  dltjomncs  qui fi  alicui  mgotiô  admifient^  wluri  tutorctA  eurdtores  ,  exécutons  rçfU- 
^  mentorum jgrextquUrum  depmilorum,  aut  qui  ad  idomtf  fufdpienium J  coach fiitfjbit 
auclontatt  Judicis  b  credentur fub  modération? iufinU  prafi. < n tes  mr amomum jo  ex  Lnd 
fidi  expenfd ficijje c  inquifitme  artUfifla  de  qualitate βα  mm  pe  fin  arum. 


Glossa.  β  m  feu.  $.<S.  gl.i.vfttî  recepit  cogi,  &  Ordinat .  ilaru  c  re. 

Serem  treiw.]  H  oc  idem  iits*  l.ir  quis  pm  Redemprin- 
flic  Articulus  compungi  debuit  cùm  priore ,  vt  ne.  Cod+  de  donu.Lud.Roma,couiil  77,  écornas Mo- 
ldcm  iy£  1 0« a*1™ CBMtflriB us,  &  ad  1  nimrtra-  lin*us  d.f  .6 .  quod  111  eouiWüi  ntiï  &  tri  ton  h  us  pr  ï  - 

conbus  terum  alififlürum.  ciPue  faciendum ,  ne  ptscifa-  &  inhuntana  adyerfus 

Ρλϊ tiiiïintc cr crmtTAinttr.j  Meliùs (tntnin $e **  on»-  e os  exaftio exerceatur, 

^  h4fscr-  Qn.1^  cogi  poiîintj  truita  t  Mohua:  u  s  E  frtêÙAirmtnffâSe.]  Diximus  A%rarcc 


Article  CLXXL 


V  A  n  d  à  la  requefte  &c  volôrc  de  partie,  aucun  a  iure,  la  partie  qtiia  defe^  a 
'M  ré  Icfermen^n'dl  à  lieu  de  le  Jifputer.ncdire  qu3rl  ait  mal  luié,  Le  sjil  sef-  " 
*  iorce  de  due  ou  faire,  il  cil  tenu  le  dédommager  à  Cour  &  à  partie. 


.rr.cn:  j 
N  μτη 
Coïts. 


q  V ando  ad  rcqmfiïhnem  a*  de  -yotxntaréfjm  diqms  wfiurdndum  frœfiït  e  rfy  aduer - 
^.fitrius  qui  detulit  wfïunmdum  non  mdmr  ad  d  vendu  m  qfàd  réméré  mfturundmn  prx- 
ftiterit,  Crfi n it itur  tddicort β ccmb}  ttm>turmlemmntrmpr<tfiarc  Curtx  &r  parti. 


G  tOSSA, 

Cu  m  i  Liï‘n,mc  mum  cmui  is  con  tro  uct!  La?  fit  fims.vt 
Apoftn  [u  s  laquï tnrT  &  pro  veri  ure  bibtatm1, 1. 1 .  êc  j . 
D  de  iurciur.^vim  JïïtcÎjjiis^jfblaxiçniij  ^  prohutio- 
niïplciijr  babi at, merito  rkiruirur njj  iimplius  eflt  in- 
quircja(ium:n.am.nialê  ^diniifi  Deo  relinqui  virionem 
1.  vit,  pt  driurciur.  &  qui?  nos  fufuis ,  dixi- 


rniis.  Qùiitc  qaxcontrot.Ji'rij.T  de  eu  imer  luriieon- 
inhasuuiii,  lioctt-vtu  videri  dcbcurdÆif.t,  ne  om¬ 
nino  inquiratur  de  co, ne  ex  ofh'do  quidem.  vno  ckb 
cxvL·- pto ,  clin  1  (ct i proijï  promptu  conuinci pcriuriuin 
pou-ft,  juioqui nuiquam  penniferi. n  aliitm probatio- 
5i  nu  iifterentiex  l.poft  rem  rndicatÎ.  D.dcrciiiif.Baîd,. 
m  pmitica  in  quxit.çitca  probationes  fo.!-^, 


Article  CUXII. 

\  °  N  F  E  s  s  1 0  N  *^e  «  jugement b  faia  entière  fîrouuc, £  fors  en  ms  de  A*t,=. 

...^  crime,  auquel  ms  ne  doit  nuire  la  çonfeflîon  iceluy  quiconMe,  s-ilncll  i,11’"1 

acoiicpar  autre,  &  quautreraent  iUppatoiiicda  deliâ.  c«i“ 


■ 


57 y  Des  Pronues  &  Serments,  Art.  C  L  X  X  II.  575 

în  ütâkio fitid  f temnam  probationem  fait c ,  nsfi  m  mattruc  crhmmli3  in 
'^ψίο  fa>'·  non  à àct  noem  conftfa ,  a  qui  mfi  d alw  dcfactur, e  &  fa 

appéredt  de  ci  kéîo. 

A  mira  db,  nil  addi  vitra  debeat  ^anfcmidoilomm fe;' 


Vr  1-  O  s  s  Λ  I, 

i  Cwftfâ «ifWflW-  ■  ·  r  -r 

a  Fr*[tniMp*rtif  ntttjfm*  m  1  udit/kib.  (vnftjUafitv. 
j  Nm  Aïfdaur  jttrtre  "ïïttm. 

4  Jïifismi*  aeenfitititr  ftnft fito  Ifdiet  err, 

î.  J  ConftÿitnfuBansitgimtnt^  Ciïiri  tn  i^iTOfWldidt, 

inrclligc  quam  Cünfcllionero  in  i  ure vocant  ïurii'con- 
£tiltï  ,  de  confiteri  in  iure  T  s d  -L'ft ,  id  nidiciû  Indice fc- 
d<ntc  proxribuiuli,  A"  inrerrogance  in  forma  mdi- 
ciali  procedendo,  de  quo  flald.l.  interrogatum.  ÇodL 
de  liber,  eau  J.  lubcmus  eod,  1  le,  locus  apudTiraquel- 
htm.  ç.^é.  gk·  i.ntmL^ceK.l.pôfïiïmiudicatam.D, 
dcrciud- 

h  Tàtfî  rtnitttvKiinu.']  Ingens  mater  La  con  tu  π  es  in  fu¬ 
tuenti  ,  icd  msbt  non  libet  inutiliter  rodes  ab  aliis  cexv 
u  retexere.  Hæebreuicer  fumpiâ  i-ildiipoLiôocx  L 
cemiîu  f.  fiquïàbÎbire,  D.  Je  confciÈ  Se  L  vie.  Γλ  de 
ïnrerrog  afrion  d,  h  poft  rein.  Qui  locus  ht é  exerce- 
tur  l  Dobtonb.  Félin,  pracçipuè.  cap.  Il  cattriû  ex.de 
probat.  plenius  Hipp.  Marin,  ïrtitpti.rub,  dèpruba. 
rtU.Sp.  vbi  exception  fs  adfedhiv  Sed  mirum  ctl ,  hk 
non  adie&aiu  cite  partis  prxfettckm,  quam  Dodtores 
t xi^mit.  vt  fidem  faciat,  cri  im  in  ludie  ta  hT.dta,dc  cm  O 
FeiynuSjd,  cap.  fi  eau  do.  nunmjt.  Se  probar.  expreisâ. 
tl.  i.vl  t.  D.de  Ltitcrrog.  ati  i  ο  π  De  exer  ali  ndi  c  iali,  6c  ci  ns 

1  v  irt  luis  ibidem  loti.  Quætrhîc  duliiiatiom  locus  rclin- 
quinir,  an  lu  pp  1er  s  de  1  ure  debear,  qüüd  b’u-C  dceit ,  an 
p  cr  cam  exp  reSÏàm  d  ifp  o J  irionem  &  verba  pUwt  p™ a- 
jw,  nihil  ampli  us  ex  gendum  fit  v  eluci  ad  id,  quod  pic- 


ptormn  incogitantur  tribuendum  fie  padusj.qijj nonq 
mris  axioma  in  fuuiu  librum  non  Integra m ,  &  LllJîl. 
c  uni  traduxain  t.  vr  folen  t,  L  go  quidem  ad!  pknn^ 
probationem  partis  prçfenrkm  exegedm  tiiaiTjijiiu. 
diciahbus  confeïïionibus  , cura  ad  probandas  objic-- 
rioiies  in  perfona  certa  emiftï  fune,  atque adeotau^ 
exprelb  onera  n  fin  faiVum  ranturaconLinenrs  b]fr^ 
probare  per  fc  id  de  que  cmirtumur, 

pronHf,]  Quoriuiuergo  pofthaclitcs  fcholjflko- 

^  rum  lcriptorum ,  cùmduDitaittj  Sui  confdlk 
badOjdequa  ibidem  Hippoli.  πηηι.ί7, 
c  Fut  i  t  a  t  jîh  de  σ  rm  c ,]  N  oiillirni  iiu'is  axiosna  t  corJèf-  5 
fiones  reorum  pro  euplotaiis  facinoribas  î^çq^  f 
non  e  lie  ,1. 1.  §.iïqüis,ç’lcro.D,dequjçfb;1ÊihtèibiH.)O-  J 

pol.  dt  in  rubr.de  probac.  L  i .  ^,  irem  illud,  Si ,L  ticaïb-  I 
fios.  vbi  1  gtieu^  I>-  ad  Sy .Ili n.  loci  lare  npud  f 

decif.rs^.  &  15^.  Felvn.  vbi  iupra. 

^  Ne doa  HHJri.]  Hoc  ipfum  prærer  veterum  frnrcn-  ] 
das,  qui  fcnaiplcnain  probationem  rndocolligiint,  1)4  I 
quo  t  JyppoLD.rub.miiTi.  Sp.Îf  Fdyn.ntmup. 

Srii  n  'fit  i Ucufi']  Vult  igitur  ïum  ifcmun;  γμϊ-  t 
r? ,  ii  ί  o  ftî  tu  ta  dure  accufario  &  apml  Indicem  con- 

C  fe iTus  eft  alioqui  pro  i  uiïa  pr obarionc  noiï  habet ,  ftd  f 
nec  apud  Iudicem  incompeteneem  fada  piùbndl·  | 
iiis  vim  a  btuiercÎ ,  ex  eo  qu  ud  noran  r  cap.  ar  It-tk,·* 
ci.  ext,de  ;ud,  A  Bal  J.  Lu.  C,  dcconfbif  num,  [f.n* 
nuittortfeiîîonera  reû  nonnoccre^ifi  formatai!]^, 
ficjone. 

'  ψ·*  i  n trmtni.  1  J,  $.  fi  qui  s  vitro,  Ce  d,  l,j,  tel  ac-  1 

csgktiaii 


i 


T  I  T  V  L  V  s 


APPEL· 


Tl  LT  R  E  NEFF1EME, 
Tes  S  alternes,  pjficlL·  tiens  φ  C  ontreMéis. 

AD  R  V  B  R  I  C  A  M. 


;  ht  ».  e  ta  v  s  a  £t  os  iudidalls  cft  S  cm  e  π  ri  ά  ,  hoc  eft  ludi  cls  proftunciacujn  3  quod  π  ego- 
μ  tïô  fini  ni  i  rtipûflic,  &:  adiudîctt  a  vei  abiudicar,  condemnat  vd  àhfoluir,  aut  luditur 
au  r  ails  o  ne,  auc  p  eritis, 

Centrtàtcls. J  Species  &  ipfa  pmuocacionLs  olim  BtiranniÆ  toci  vfurpata ,  cèm  non  nifi  ab 
Kedorc  Rhedoneniis  &:  N  an  neten  fis  ptoumeis?  appellatio  effet  adCuriaih  Par  lamenti,  ab 
iteris  omnibus  Indicibus  ad  hos  ëoniffdicérecurcanrÉidifhi-έΧ  fciuenria  tocmsadüûcatio- 
nisqute  pluteis  adilar*  infüo  quaeque  tribunali  palam  ccnfentibus  omnibus  indicantur,  iM 
numerus,  vmci  c ,  parte  ni  vocari  ml  ncczlTt,  fi  modo  ada  omnia  exhbeantur,  qu*  eoram 
priorc  Indice  agitata,  &  imicntariis  comprchctife  funt.  Ea  miï  mira  tria  proxima  pjaci- 
ra  contradicens  m  dicari  curet,  auc  excufariunem  abiudicanic  impetrant  déferra  a  fieuc  ap¬ 
pellationes,  ni  dicantur  :  horum  in  inferiorum  et  i  humili  bus  emmnum  vfus  manet  fedan- 
tjquari  expedit ,  vt  infolcns  genus  cognitionis  inaudita  patte ,  miî  quidem  fortuito  adfit. 


Article  CLXXIIL 


!  o  vt  Es 1  fcnteiices  prouifiorinallcs  *dc  quelque  luge,  que  ce  foi  t,  A*r 

ί r  baillantçâurion^feroctexecütées.neantmomsappeljcontrediâis  ^v*4 
ï  plegemencs,  arrrib,  ou  "autres  oppofitions,  Claris  preiudkc  di- 
]  ceux  ,  iàufque lelditcs  femen  ces  dtoientf  infirmées  eu  la  Gourde 
Parlement  de  ce  pays  ï  En  ce  cas  «iTera  f éxecution  ddiJi&es  pro¬ 
mu  onsr  Et  6  ce  qu  auroit  efté  execuré,  fc  reftablira,  ainfi  qu  il  iera  ordonne  par  k 
Cour  Ei fera  l'Arreft  de  la  Cour  cxcclkc. 


oMrf  Smmt Ut  fromfionules  b &  quacumque  Judice fini £  fatifdanio  d  ex'equenîurno- 
notifiante  prpttoçatiône ,  plegiumemis,  arrefiti ,  auUahis  omefmomiui ,  &  fine  eorum 
ρ*ΗΜο,ηφ·Μ*Ιφ!&*  1  infirmaremur  in  Cum  ParUmentihmm  Confimudmi r 
Éf  ’°pgiora  quxjtcr exccutionem aliLtn fiuerani  rtfiituentur ,~n à  C umconfimum fitt- 
rit>  &  ^  frrfltm  Ciiriœ  ad  axe  union  au  perducetur. 


„sfrgiD(r.  in  Crtif,  Brif, 


IB 


j 79  Des  Sentences,  Appel  &c.  Art.  CL XXIII.  5g0 


G  eo  s  s  Λ  i. 


friun/jri)»^  fi  fiilttnt  U  fatïnt  4t*t  MAteru. 

Frviüjhn  tïi't  ftflitnl Jrf  J»  eXi^J  KtrniL··  Hstti)  de  Jjcnfjp/ιΓΐ  - 
ne  (virnofciî· ME* 

E,V  /pî^hSTîét  />f  ri  itttvr pra<*ijÎ*  sn  tndttH*  Titk  diU/fr- 

mâttriA  zrfirmÀ  txtymntitr* 
Doàiriijè  ÎVf  in  if  iffliWi, 
f*FJ  ί^ηιΛρΓϋ. 


ccttdi  i0fi  pt'tiLisr*  tiinmlidniilk 
rcitè  docca*  iicd  pulucrc  operta  tribijMt'as  1?° 
S·1™**  &nV·  Jt  îîllibu^  inieirè  IcquuW  Æ 
aisn  dicunt  ^miifioeeü  imptdiri-imeprionibusr  ‘ 
poinis,  quitum  prokttio  iuconclinahii ofkmr ■  ff" 
t’a  garri  rtnt*  quando  «uiddicarur  incommetn  jjjï 
n  d  i  ueria,  v  arâ,.c» nfiiia  unpr î >habi] ia  ίχ  àbiûid  t  ï 
ciuihns  me.  conquertnte.  rfi  rcftic. Γροί  & noi'ilÎ 
Scd.  forum  iÉk  aWolutc  lemüh»  aduerfus  pro^j iV" 

Jîî’Îj  quï  ab  flgr'  h  r-iVinÎ  »η···τίιιιπιτ  Ρ™·ι  .  .1 .  u.  ...  *  " 


i  Tmtei Cum  Scn tcnr:  arum  ali üf  Cun  dif- 
f inùiuic ,  abat  inrcrlocurocu·,  nitlum  incettopiioiia' 
rnm  quarixm  initïuctoriæ,  £:  'prtepararûriiF·,  quariatn 
pïDuiii'oniiit'S  luiit,  De  prp.miiûikuibui  quat^o^i  Joint 
materia  &  fubietlo  fac»  taies,  quadam  ex  forma  po¬ 
tilis  i  n  Lfcr  uméiitts  a  u£tc  i  i  t  a  t  e  Rr  g  qui  attributa-  Qu-t 
materia  traies  LuiitjisccnciujuaiaudiniutaCtieimii  cum 
cHitûucâüis  fcraîiiLirj  imoipfk  diffiiiMuse  proni  Γιοηχ.- 
liter excqiiiintur,  Pailiiic  eUco'.  ■  linti  mbuis  qqam Ιιϊ- 
ri  iconi,  ulcus.  l.a.  Ό.  de  re  juri-)  propter  iubiciti  prini- 
leguim,  aut  fauOrem*  Sed  p£ous  nonales  cx  fornul 
inllxumeiicoriim  garcntigkroriinv  cum  ορροί  icis  ex¬ 
cepi  iunihusj.  iolimonis·,  acccptibationis  ,&  talibus,  C 
di  [Hj  i j e.  uuun  ex pctten  r ,  quum  probationes  remoran- 
nu  >  pr.Ttudidales  haberttut ,  JeJ  i  ntcrim  id  quod  ap- 
patec  ex  l’cripco  inregnr  Lorune  obtinere  debet ,  dum 
de  exceptione  coguoiatur, ,  ri&ça  canuiqne  de  reiti- 
i  merulo «cejjrçfcriç  probiti  j-tec  forma  &  prafens 
faciès·  inftraminci  publhd  niir  cônft'Jboijis  plurimum 
in pïitfeJis  obnnet  j  cautiosic  cuemum  t  rnmbs  ts  eui- 
qae  iurtiniÎ  ii  t  r  repatatür.i.  Qitod  ü  pieux  ürcogni- 
tLifndeeïciLpnoniî:  iLTiidtprouiÎioms  pctiûpj  qcuc 
tùm  incidis  iïi  mitui è,  jd  cil propqiïtis  oblÈ- 

gdtribnibus  parti tim,ftatmi  pcci  debet.  Num  cxccprio- 
nt-  probat^  m  promptu  cil  diffiniré m gotium^ntclo -  & 
cas  iam  fup«efl  incidenti  qutrltiom ,  dùm  tumcxcc- 
pl  lu-  prcibata  fitj  qüani  meenno.  U  oc  edu  Ctjitt'pk'Jiè' 
mftniéta.eft  cognitio, euaneiuc  vius  pi  (ijutilctnis,^  ab 
iua  diftinniua  ab  [orbetur.  Itaque  mutilis  eorum  ope- 
jiaqiji  proni  bonaiium,  indicium  in  J  tinni  tiusi  proro- 
gairtj  nui  qui  s’as  coni  rmgunr,  cum  tota  risi  ud  nenti  in 
dilKnitLuis  refidear,  St  Iudiccs  appellationum  nolunt 
p  aduri  talis  ime  rl  oe  ll  i  ;  eu  k  exte  u  i  ionem ,  quarti  pro- 
pdtÎ  coniunthonem  diifinitiux*  velirti  arrentjmm 
iintrcuocatun  cx  forinacxeqLictrdi;,  eciamli fprtd  dc 
i  ure  non  mal è  a  udicat  nm  tl  t  ^  qu  ta  in  forma  cxeçud  ο-  E 
lus  peccatum  volunt  incile.  Itaque  qui  prousfionem 
vultini  petere  ,  ni  arui' ait  debent  hindata  protinus  in¬ 
tentione  cxinfti  mnciito  j  aur  confeillooe,  eiceptto- 
Jaitm  probationes  ne  expedUmr,  qux  propter  plena¬ 
riam  cognitionem  madentes  quxJhones  obtenebrat, 
vdujti  Sol  lucêmas  ^  de  pieuse  probationes  prafum- 
j  ptionuLu  o  pinati  u  n  és.  Mme  illud  quod  ex  inquefüs 
per  reftes  non  folccmis  dare  prouiiianre ,  Iluc  matf- 
m  redis  fit,  Gnc  perfondis ,  quia  tamprntopTumcil 
indicare  diffini  tiiu^  cum  inqutila  fait  a  n  sl  fere  fuper- 
fîrinflntilionl.  Hoc  qui  dari  m  bis  dandis^  non  quo 
ndeas  impediendas  Ix-pc  iolemu^  inqurftas  reorum  Γ 
.iamfa£tas  conii  derait  j  fi  liene  probsnt,  etiamii  re- 
-4  pr&batmnibtisfubiedlie  fint  arcdlat tones.  Sed  quie 
nauiiâ  &iqatcriaprfMÊifionalts  ffini,  vuloanj,  dotis, 
ahmentoruiq,  ϊφ itioni  s'riiiratni ,  tuteEmm,  inuen- 
tariori  trü ,et iam  ii  di ffinir  iua;  latte  Itnt, non  imped iun- 
t  u  p  uxeqo  i  ui-r  appe^ELrlorjeSjCx  Ord  l nation .  L  udoti  ic  i 
XI  i.  &  CiiroUj.quia  materja  tait  s  limt  propter  pcricu- 
h  Ju minora?, icfuniriediïiçibiiisei appellar tont·.  Hxc 
ionfiouiulu  icboLibie i  OperOic  conantur  oCtt-ndcrc, 
lai  vin  &  cx|iritnentj5  tleieiti  docere  infticuunt,  do- 


. . . ^Ùtibus  pcrunrur  fundata  inta^ 

instrument]  ijkur  confeü  ι  n  n  e., aut  prxfiimjiiunp  Ur..'' 


1 J  T L1 1 7XX . .  bJ  Lt  1  u^ipt]imc  yc 

aur  Lohiecudme  Icnpro  nulla  lt>  exOrpciajjt^^^* 
rinenci probari  diri^ndi  qu^  ilrpro  m  promptu 
itat,  quod  tribunalia  obitruciir^  &  Imber  tui 
ugtai.  iib.  n  Init.  cap. 


G  l  ü  s  s  a  x- 


ï  In  t/r  YefvTm&fürti  dijfttutio  de  i ndidb. 

nt  fjro 

i  Ofdiruttih  y  trijhii  hUftn  pmuijia  Wj  i.fttijtktw. 

b  JP/ quriqitf  Hic  ius  snnquum-irjio- 1 

tuitum  .  neque  euinx  veteri  ConfncrLidine  ilbij  xf, 
quam  exrar  s  dt  quo  ipSo  inter  rcforitutorti  djqqg]. 

dinli  riga  tum  ,  cum  externi  Vernae  ulifuaiuiivelkii 

inir  te  re  Cohfuetudini  nokeac ,  Noltri  obitiKnon: 
mmciim  Qtcb dationes  Regum  de  eo  valge  ιϋαχΓτ 
variai  y  alix  aliarum  rcuoauonii:  cxrejirv&  qas  exc- 
cunonis  poreflareiii  hydumeprar  mdicibus  rëtuan, 
qui  G:  i  ï»  Pariam,  refpoudcnr.  ÏÎÔïfcÈ^tef. 

re,  &  cum  iIliiabFcriptiortes  quatuor  aut  itxAk·. 

Catomm  exigerent,  jtjrer  «icquépidaruni  preki. 
imm  Un  nonpei:xniJïari>nc  iicfC,quideiîi],ioitrii;ifiiT 
rebint  i  aim  dictxçncïQujbus  întifdiëkioufi;^, 
patrimunii  iute  à  Principe  côocife., koç ab'foJ(r:cjift- 
mitti  opüL’rerir ,  quod  iuris  diccndi  concrJK  mai  as 
ap+.imttcret Ytilitate  publica,  atibritia^rriktenirc- 
per us  eilë  prouifi  on  cæ  j  neefr  quifqu  am  TàSfxpeip 
ram  de  eo  {tsîiiiiïcc  omnibus  vtilcf  ]udiciiuivt:[lr  a£- 
mendum  ,  cum  cxtaretir,  qiu  cx  proupeanonc  trait 
ï  udica  i  uni  poifen t  refcirirui  e  i  n ,un  ilitx  Regmu  Stgi- 
biisnon  teiUf  i  bntrnnos,  quæ  quam  iionf^ct 
lent  conft  initie  ipii  sncünllanna  8c  inltabilicace  eiirs» 
di,  Cibn  .dio:  aliis  iubinde  repugnarent.  Qudiiif 
multiplia  fubiçrbdûtic  peteretur milüoLïLodo fctr> 
dum  tum  nuilris  clitsonibits,  qua'  siiridbftionibuscr 
fent  ρΓ:ύίϋ[;ΐ  ,  ne  ιό  t  q  lj  i  d  entpo  il  "air  repet  u:  icrijitn- 
rcs  ;  ira  que  indirtilè  adimi  iudieandi  & 

falubr e  £  n  biect  i  s  iiiu  en  i  un  i  ad  effugia  reom«rTc!ltti- 
dx  H«K  irtque  t.dia  cùm  οοηπηίΐιΐΐιτύηηιτ,  ίώ&Ιώ! 
qui  tu  m  ad  e  rani yconfuld  tlim is  vill i  m  m  orém  gen  ΙΛ“ 
digenis  j  qiu  errum  vfus  3  &  locorrun  qq-sequitidcjEic 
ad  uocarionjs  copia  ei  Et  perin  a .  Hic  Articalu  5  : 

ms  in  quopqo  noneottoto  knium eonirri  piebiuc- 
rim  ,  qui  mapuetint  abiufimi  ‘indidi fcnréntiisf^' 
quendi poceftatem  tribuere ,  quuu  iiipàtiùâS  caé^ 
maris.  Wam  ic  ίϊ.  no  n  e  ft  di fficilc  perlpïcert? ,  .qU^P·· 
rlo  eos  ηΊθϋ-riT,  cùm  profpicirem  fiiïurum,  t?  t  diucr- 
f  s  rtut  co  ntr  iiiis  fu  çi  cr  i  o  r  um  a  u  t  m  E  i  i  urum  Luii>;  jtrî 
pigr,etino£ies,e:iecunonesve  fierent  mox 
r-ir  &  conErmarenîitr  rurlum,  iravt  cui  nique  îuàc^1 
boni  fubinde  rapraii  con:ingeret ,  ram  en  erra,  twtd 
huic  rationi  cqip  onen;'  tu  c  p  'ce  tvdé  eauert  tu  f 
fcnicuÙG  infimt  t  xecutio  ante  (krt  t,  qiiâni  vnodt^' 
perioribüsgradibns cSÎcrconlîmrcta,  ita  fumturt^ 
ex.  d^aabuis  icncentus  conformibus  irunojc  pfriO 
lo  exccaiio  fiera ,  nrc  ainpjiui  inférions  vatei'tt  a*1' 
Ctoricis. 

Proinde  Regum  OrdinarioTics  adfcripffinUi 


urii 


j8r  Des  Sentences,  Appel l.Scc.  Art.C  L-XXI 1 1*  *82 


in  Je  lierret  Colligcic  Tudicij  inftubiEirarem  Sc  le- 
giftnillncuni ,  nec  fiûiïeqnod  imitari  noitri  debujf- 
ïcnn 

Prima  Oirdtit.  Carot-  VH  1.  Alt,  ji.  Ne  lu-di- 
cibir·.  inferioribos  non  Régfiï  lus  cfitt  ciieqiiciiiii- 
riunTcmcittiarUTO,  à  quifcutf'd&t  appellatum.  Idem, 
Rtx  h  Regiis  T  e«atft  dtfEnrauârnnï  éxccütiimem 
permite  >  quar  Imradtecm  libres  stemmouem  pt' 
Eicormn  concluderent  in  pcrlonalibus  dumtaxat  , 
Art,  μ. 

Securus  Ludouici  ΧΠ.  Rex,  Îud5dbii5'R^iis_exE- 
qu  en  dàturfl  ienrê  liât  lhîi  potefiatem  fedtin  pfriqna- 
Lt>u s. q Ln.de iTi ,  6c  in  principalibus  fedibus lara;  c  Jcntj 
ia  muonbus  ajfifte  viqnc  λ  J  ιμ  übrai>  antioi+if?- 
Ali.  So,  £c  2r,  Idem  Aarutraiia  «ufticm  Régi*  amu 
ji.i,  un  tstimiwn  d'.mtrndr.  Te  mus  a  b  primo  Fran¬ 
ci  icuà  I .  omni but  I  udid  b  ü  s  Regiis  fit  cïïtc ris  permi- 
feri  c  ic h  Echu a  nau  exeen rioncm  *  quæ  intra  4  a.  b  bras 
eoiiiiilcTfnt  in  pafonalibus  ,  in  reabbus  deeem  li¬ 
brarum  ,  fi  nmda  quatuor  Aduocari  fubfcribercm 
uut  AiR-lEotcs  ωιηοψίί.  Ar.  Æ-  nique  mpnnapjl  o* 
^ripcm  y  anno  ifa,?.  nul  b  prioris  Qrdin.  mentiune  fa¬ 
illi  idid,  libras  iaGiilcarern  executi  onis  ordautc,  Air. 

fJJLfiC  Artiii.  ly  ffr  U  teferrAtuan  de  U  mfttcctü  Nirmjn- 

(îiff  Artu.  Henrict  Il-amio  ijj4*  Atticiil.u, 

N  o  ni  il  ïm  λ  Carob  1  X,  qui  nuper  regnabat  an  ' 
1101564.  A r.  34.  ad  io,  libras  permite,  Sed  his  dc- 
rn  nm  à  quibus  inimcduiè  ad  Curias  Pariam,  jppclk- 
tiorilct. 

H^c  lapienruni  hominum  decreta,  Se  tanti  conlef- 
f as, quid  li.ibaiîjûuod  imitari  poifisji  innuite  cnn.fi* 
flanc ipû,  qtix  fubibde  verfii.  fie  teuerfa  apparet  zdo- 
Πρι,ι  eorum  qui  de  appeUationiSus  iudi£inr,fc  ftbi  Ca- 
ruatitpociLisquim  Bunl^^riusq^bn  Regum  mo¬ 
tu  quorum  longé  ilLicogicanoncs  fiuu. 

Glossa 

I  C-itttie  pr.tti.tndl  4n  te  frfinti  mem prtü lft*h *lis< 

2,  Preirdtndtim  jtogff  pntKtftlt  tiMmnantxtWt*  fn- 
uijhne. 

I  57  Budint  umioff, ]  Omnis  proLijiioiulis  fcnrcnriic 
necctikmirn  antecedens  cil  cautio  ante  exceutionetn 
quidem;  n.im  finale  indicium  abiudicto  principalis 
cûn  trouer  (tic  pcndcr3  cuius  exifus  ttlucs  elfe  potefl, 
1,  v  f.  emancipatus.  D,  décolla.  bonoJ.fedii  isto- 
tii  tcgc*  D.  ad  Ciirhoti,  edict.  ητ  forte  quand  Uquc  vî- 
ύ  tus  non  habiLir  qi.tod  refit  tuât.  Qu  ml  fi  non  fit!  f- 
(leur  exÉCLitio  fenEentnE  non  héraut voro  rcs  feque- 
Îlrabitur  d X  Loi  fîitc'm,  j,  §.quorii;ÎbiÎqiie,!DTdeGifd. 
■tdicl  te  ÿ,  cum  aurem  eadem  I,  Inique  &  crebrtede 

cautionum  idoneitaiecontrcnicrf^  exiftere  folcni  &- 
pe  motanda  exee  unoms  caufa ,  c  ui  malo  vt  occuirc- 
icrur  s  conilgnandi  ueedUtas  rtpefcn.  Art.  9,  CatO' 
Ii  IX.  an  ni  ifèy  publie,  S.  Mdj  1^4.  Qu&afdam 
inopis?  ptiui Legio  ritbiiitur  ,  ne  fatjftlare  cogantEir,  de 
1  ΦΨΉ  I;'d-  m  Kubu  D.  qui  fariC  cog.  Née  proban- 
ïh.  Rebuib.  fencçmii,  cinipuiarprouiiioiieadiudi- 
cara  non  ante  procedendum  typer  principali,  quam 
proni  fîoni  fiitishiitum  fit ,  quod  perquam  fai  [uni 
die  vins  conuinctr  f  fîcnr  neefegeprobamt.  ciun  ob¬ 
tine  mi  licear  exe  qui,  anuli  ber  a  Rd  progreinim  li- 
tis_  impediri  raiio  non  patirm%  te  Contra  Doît.  de- 
cii.  jüî,  probae ,  quam  fallo  pro  le  allega:  Rebuf- 


fu  Si  cuius  dicti  fiducia  fcio  qüofdam  in  cum  finem 
i  nftiriflbjii  i  ulfos  nihilominus  procedere  j  etiam  es 
appellatione  viitosluccubuiflè.  Neciguojrçquid  in 
polTeiTuriis  beneficiorum  obleruarc  ί oleant  ,  fcd  Ld 
q  uoque  fine  lege ,  &?  qtlia  fie  vi  fum  his,  qui  pl  ut  ροϊ- 
fLini,  Nam  Oediuirio  anni  IJ35?*  nullo  modo  id  pro¬ 
bat  j  quam  apparet  condicam  ex  aemulatione  inrifdi- 
ttionis  rempordis  8e  Ëccldïafhoe  3  ne  anre  Ëccfeiïa- 
fticocdgmiio  pennirrrretur;  quatn  exeeutio  raitt  fit 
iudkari  tn  poitefforio ,  fêd  ratb  longe  alia,  cum  eitiT- 
dL  m  iui’tfiliûion  is  ad  fisipfarn  refpeihus  JiaiiierursquDd 
hticus  de  recredcnciaiudicaucrit ,  cur  proûtlfus  apud 
eundem  (iiper  piindp.ilt  impediatur ,  nulla  ratio  ap¬ 
paret,  ctim  VTruinqiit* ab  eadem  potcftace  profidfca- 
tur  ,  fi:  incidens  iti  prouiiio  finale  iudiciunt  expe- 
flatu  ,  cuius  cogmtu)  impediri  non  debet  fom  maiiu 
cognitione.  Quomodo  fiat  a  nemo  igi;orit3  eut  fie 
quaque  lege  hac,  nemo  demon  lirat  /nec  rc  Liera  po- 
tcil  Ί  Sc  ilia  Ordinatio  ml  plane  ad  carmen ,  quod  di¬ 
citur,  Sed  id  quoque  addendum,  fi  repatari  &:  icituii 
poccft,  quodlic  cru  cxecuium,vt  loquunctin 

Glossa  4. 

’  I  cUiifnU  Pe  ήίη  4tif!>À*T}dt  £j“d\ 

1  iuftmrit  iudists  {tnttniu  λ  faftruh  isnfrm* ieii'< 

&e. 

d  feront  exauttri*]  Fdioquein  rdeiLamencisàralibuï  I 
rton  debet  poni  ci aulula  mltibindnum.,  de  tioh  arcen- 
rando .  alioquiabiitTua  liait,  auainoaam  fcinms  tï 
ignor^uitia  forrmilarLoruiu  opponi  folcrc ,  lcd  eadem 
frtcihcarc  coiiceiuoi,  fi;  ne  here  r,  erat  Ordinario  Fr.m- 
ciici  L  amiiiji^.  Arr,  5.  cautum  &  alia  Carob  VIU, 
anno  149!^.  &π.  μ  ηϋΐ  quidem  partibus  audiris  &  co¬ 
gnita  cauta  particulares  inhibitiones  partibus  facte 
niiE,  quod  3 nterditui  accidit,  Curti  tam  appares  vicium 
informa, aue nnceria deprehenditur ,  vt defendi  nc- 
qutmr.fii  fui  H  nenda  fit  porins  üppcllàrioms  examiiw- 
tio,  &  fspeitaiida  quam  rcmeraiia  maL  indicati  rxe- 
cutio  iacjfnda. 

E  ιρρφκηϊ]  JnfïriM  mcrlligc,  nam  de  extra- 

neomui interce! honifius  alibi  diximus: 

infirmée*.]  Cùm  in  boc  regno  tres  fi  de  aut  quatuor  ^ 
lunfdiflionu  na  gradus  repenatur  pro  fcudoriôti  con¬ 
ditionibus  iSclige,  crebm·  cuenit  Tvtmtferolmganii 
per  omnes  -gradus  ïqpendum  fit  t  fcd  Cvecu nonis  fi- 
culearem  trtbui  ab  eo,  quod  infimus iudlcarir ,  pmuu 
mihi  videtur  probabile;  Itaque  defiderandum  crar, 

vr  ad  3  nlctiot  is  i  udi  carum  i  n  rt  bu  s  m  omenrofs  s  pro¬ 
ximi  fuperiorif  calculus  ante  accederet,  quam  cxc- 
qut- ndipotcilas  fierec,aut  certe  fubfcrlptio  confulto- 
tum  adiicerctui·. 

J  Cf  yriî  j  ttrmt  φ f  extraie β  rtfhliw ,  j  Cum  uspen- 
iisfi:  damnis  cxccurionis  r  colis  t  vr  tacere  folemus* 
regulariter  cx  iniqui  rare  frmenîte  nui  alie  pecca¬ 
ro  maceria;  vel  Formae ,  interdum  ,  vt  ec  tenta  tum 
u  forte  nun  Luo  beo,  fcd  cum  par.mun  cfièt  diffini- 
riuuLiqÎudiciLim  p  roui  fio  dura  fit  j  nec  cnfm  filio 
prouJioni.s  nomine  fLic,mdiu.,ftdi(,lin]riLLa  ad  ab  uren¬ 
dum  execution  e,  fed  fie  ii  ciim  irvna  Êâilfii  data  ef- 
ici  prouiiio  ,  akiitn  um  darii  Jii»  curn  amplius  vna  in¬ 
cidere  non  pofiit  incadcmc-uifa,  rcuneabituc  lecxm- 
da  raccuno ,  vr  «remacum,  quod  tx facto  incidere 
memini. 


^Tgftntr.mCmftoih 


SB  i} 


Alt.  CJ-XYL, 
N  il  tM 

C  a  tf  t- 


AïiTt  lï, 
C1.XYÏÏ.] 
Novae 
Co  N  d. 


Î83  Des  SenteceSjAppell.&c.  ArtCLXXlV. 

Article  CLXXIilï.  * 


*  ο  V  T  TL  s  feni  en  ces  données, h  par  luge  competant E  en  prefencc  des  par, 
ries,  feronr  esecatecsJ,reautncnt  &  de  finit,  si!  n'y  a  appel  ou  con^, 
dictinreiieité ΰ  lors  deidites  fentences. 


3f^\Mnes  fintmtU  Ut*  ''  per  Judicem  competentem*  in  prœfint  U  partium  f  xcqmmr* 
'^reahiïr  cr  defitflo j  mfi fit  pmmzÙQ ul  illico  i/iteriècit  e  di ct^rumfentemiarm. 


Gros  s  a  i. 

1  Tmtuf  ftnitrim,]  Di ffiimiuasuam  intelligc  r  quam 
inrctlocmofios  iarain  Ciuili  bus  quant  mCriirünaÎi- 
hits,  quae  modo  reparari  pet  diffimuLuni  qiteani.  De 
jnçeTlbcuçoi'iisÎH  cÎLiÎÎLbu-!»  estât  O  r  dîna,  Frand.fi  I.atl· 
ni  1  j49  Art.^u  fiiiïii-p  Alt.j.  &r.GaEch  VHI-Art<jj.& 
bpciiieiiiiim;  Franc] Γ  mp  Art,i&. 

Ëril  cini.r4.ucn.  Caton .citât  T  qiiar  diffiniebam  in  Cll- 
mitLitribtis  Îbrii  non  pcrmsrnr  n  cuns  appellatum  dl  ab 
iurt-rlocucûm  cr  Mi  extlnjiumt tnr conea  In p.erio rt $ 

(tiililfÏCSapC  iAn fjfMiWif jj r-f  d.'j  rerjifcfttït. 

b  F4f  N.unibi  incompetenti  lata  fen- 

tenria  cxecurio  nciti  non  lûcrtxiif J.  vit.  C-  fi  i  non 
comp-iud.  diximutcpueilean  Art.17.  iupta  de Rvbuf. 
ut.de  feno,  cxecui.  Att*Î.glûC  ΐ- 

τ  Eu fftjhie  Mordes.]  Multo  mamtiè  td  quidem,  icJ 


A  ex  contumacia  1  ai  arexecLiti  cmfmexsgunc  non  minus 
quam  q  me  partib  u  i  pc^iencibus  in  Luo  cal  u  Qï^  J 

îitim  ijtcf.  Art 40. 

d  üftnmttit  cr  dt  ]  Eri.um  viribus  Pucri^  β 
res  exigat.  L  qui  icÎtinjcrc,  D,  d  e  tei  veui.  âM^OrA.  I 

Aitc?jîi+  ünnüniuffiüant  enatu  inibr^namibit.  1 
plotRia, 

c  U  rt  'dtfdstsî  /βρίίΐίίϊί.]  Quod  itEcd  viocânî  assedi, 
uerfumem  ad  alios  net  us  L  i-  f  biduum.  D-  quan. 

appekl  fit-  Sèd-legisvimreicnpti  qua;  ime  diCcnmb 
ne  ab  Cancellariis  concedi  Îbirnt  quæ  de  illico  va¬ 
cant  j  inttegerc  *  abfcnti  appellandi  ccm  pota  cur¬ 
runt,  ex  qtiu  fciuic  perProcntatoifindefinluspn)- 
rinits  debet  appellare  d.  I.  r.  jf,  vlr.  D.  quia.  appcL 
fit  -Ύ  Alioqui  non  recipienda  appellatio.  L  Üeiîsîo.  i 
ri  b  us.  &C.  de  appellat.  Otdin.  -Ôacoli  ¥111.  Art 
tS. 


Article  C  L  X  X  V. 


i  1  Appel  b  de  dénégation  dclufticc  fufpend  la  Iurifdiâion  du  luge, 
_  quant  audit  appelant c  en  tous  autres  cas  j  linon  que  Icdiiï  appelant 

”  depuis  fondit  appel d  cuit  volontairement  obey  audit  luge  *  auquel  cas 

'  cd  renonce  i  fondtc  appel  :  Erfî  ledit  appelant  eft  iuccumbeen  iaiiite 
çaufed’appel  jFiI  fera  amende  a  la  luflice  &  au  luge. 


’  ρ/ΐ,ο^οηίίίο  b  turis  fafpendit  lurîjdicliüncm  fudids  quodad  4ppeSait&& 

^  fpeÛat  cm  omnibu*  alm  cafilm  ^  mfi  diflus  app  rlLt  >j  >  ρΰβ  faa  m  a  ppc  llu  1  c?n fpctvt 
parkiffd  Judici  i  m  fpmçdfu c  prouOçjtÎonçm  mmttii*  Et  fi  qui  pioiwcditit  ccadit  ùifi 
*  mulBa  dammUtur  Jurïfdtcîioni.  £r  J udt a. 


Glossa  ï. 

ï  KrgATC  lus  A  Ht  tmïï J  n  tlf4gB A  eulfA . 

1  ^  rif Çiiïti  ta  [a  c  i  iJid1  i  itciwk  hfgdttnm  çf  g. 

Λ  L'ipprl  Jt  MitgAlU».]  F r.xfup ponendi  fimt  Artiai- 
11;],  Sc  37.  baruLii  Confiiermiiuum.  Negare  lus  in  In¬ 
dice  magna  noxa  tft,  ncc  mijior  in  Regc  ·π  quud  vitu- 
Is  elus^dumargnitin  fiicjcm  R.egi  nbkitum ,  cdm 
illc  dtcerctfibi  nnnvacarc.  Cundtari cifiidquoquc 
in  cuba  a  fUiam  □  n  'Ui  fcmpcrlans  cît  ad  fundmdiyii 
appcilaiî  oncin  ù  drn cpa tïosie  i  uri  s ,  fed.  î  n  rcrpclLu  io- 
ni  bus  o  pus  dEtb  quibusnos  mu  I  t.u  d  -  rr.q.ncc  prn- 
linusad  quamque  dilationem  mes  le  Icendum  ,  cùm 
multar  itepe  caufæ  occurr.mr  publica: ,  cur  in  prom- 
p-u  non  pGLÎîtcutqntLno.Îpa’i ,  drquwÎi  BalilLvlt. 
îj.  illud.  C.  deremp.  appclbt.  Je  lie  et  per  luperïorcm 
compftlfre  jjtiiitts  qitanliftïtrenïJtre >  &  irmrrpelLin- 
duiludcx  ex  authen*  ilariiimus,  C*  deEpif.  ΐν  Clcr. 


AlcXr  ibidem  nu.  19.  Meminit  ralis  apprlbtioni$  Lb- 
fuerius  e  it.  de  appellit-  num.  40.  ArLnrla  RotoaH· 
Cn  n  fil.  3  3S  vhi  a  itludi ecm  t  enen  païui  damniiic-H31 
âd  omnt  intereib. 

**  DintgAÎav  dr  ]  Oportet  fub  bac  cofitt ■  1 

ptione  virborumiEtcrpo litam  eiïbappciladonémw 

hocYtlocu*  firhuicdirpoSirioni  :  nam  refi  JpHJî· 

ri  fatpc  contingit  à  negatuiut  diktionis,  ^nr  ίΐΐηπυί 
cuiufipum  peririonis  in  quo  îi«  ae^itur 
tamen  non  eit  idünc.t  b&c  appel  b  cio  ,  nec  ^paS 
huius  ArtLculi  appelLitu!·  s  1  td  oportet  tn  vuiutrlui® 
appctkn  ,  velu  ri  λ  negari  ont·  milum  fiiisalliutu® 
habttirc,  vndi·  euenif  vr  m  caîu  parrsCiLÎari  rifgui.i^ 
i  us.  non  ampli  tss  nud  ëtu  quant  excmprione  ïurj  1 
(Ttioms  in  caüi  propoli ro  ,  &  deuoluriom^  jd  ^ 
periorem ,  quod  nus  dixinnts  Ait.  $[-  Scxl 
pellatici  in  irïis  cetinbus  prabata  eximeret  api1^" 
cem  protora  quidcill  vies,  fins  qui  iuüir.ianïi  neg3^ 
rct. 

Gjlûssa 


jHf  Des  Sent.  Appel  ôcc. 

CiI.OSSA  x. 

I  tsipflÜAüÎ çzwiiïm  J-  nmfitftittlt  titü  ijni  den^Jiflt 

fïT- 

z  Ifi  àrbitth  j'Wrrw  mtiifià  in  diat^ptim  idrù  &t* 

î  f  Et)  fitti  *utm  as,  1  Intellige  protêt  diürïuis  de  appel- 
latione  imerpolita  à  fuccelhua  dénégations  iuri  s,aJiO- 
qiti  rtïomcncanea  aur  pÆukuÎaris.in  iuo  tanmnvciifu 
mip.eiideicr ,  d „  Af r-  3 l,  en  ia  w  mire j t.u.  I ucd lige  its 

tatifci  tttmh  vramutttttir,  fiquidem  iipptildns  viccut 

ΐϊ  .ippdUcituic*  ca  pcnckmcinip cudit  p  probati  cxl  - 
mit,  il·  J  ad  non  lortgiiis  tempus  qtiara  cius  virant  ,qui 
dcne^mÎT-;  edi  inter  Cihiîas  (ru  d  al  cstommi  t  c  e  u  d  i  fln- 
fU  banc  quoque  babimCjJi  ijwoÎiii^vaïIallo  ïuilittain 
fiULfe  coj‘ien>j>icrii,  CiipJ.tit.  quârftin.prin.  cam  ht* 
ncfrhi  B.m.*  Licob,  JBclouiC  Malin,  vbilupra.num. 
j.  ,ÿed  anrcquam  H  ne  dcnemAtUt  oportet  inûgnem 
tllç  cüiî  cumaciain  Pomini  ius  dicentis.  Meminit  ta- 


Ait.  CLXXVI.&c.  586 

ί  lis  dïemfrioms  ex  lue  ip&'çaiifi  Mafutx.  rit,  de  ap¬ 
pel  nmtt.6. 

-1  Eujl  yoUnf *trmm  dey.]  Nam  paruillc  ipfmti  eonn- 
ncr,  &  inferrrernillicinein  ofténf*·. 
c  il  rwwfiii  *  /routa  i^d.j  A  Au  voluntario  rcminck- 
fur  appdlaiLout  1.  a  J  fhluriônem*  D,  de  e^cept.  rct 
iad,  itavr  ad  ptofi-quendarti  non  amplius  appellans 
îidmicniufc  Idem  Mai'utr.  YbiÉLiprii.  &  %l  Pariam, 
ç*  tt, 

1  Jtftn  üwfldi·,}  NonimmericOjialisenim  appellatio  x- 
tinr:un  in  urii  J  udicidc  eiiiHmatiôhfm  dus  lzdi  ineunt 
i  us  negare  tnagnanoxa  br,  nec  Icuis  peena  lî  probare¬ 
tur.  Harc  muleta  eit  in  arbrnio  Iudiris  :  Sed  raro  taies 
interponi  conrmgu ,  vidi  tamen  quandoque  mm ~yn 
Bjtj rtmnd  çr  >»  lute d'Jù&ty,,  meUiAtoremgirai liter 
mulchatum  pene  adaAiun  Ad  honorariam  mulilaru* 

Et  eonuiritim  fieri  indicibus  k  appellantibus  ποιτ 
Cpftueioii  ,  ideo  cafu hoc  Judices  iniimaiitur  Icadior- 
nanmr  vtpann. 


Article  CL  XX  VI. 


'appelant  de  certaine  fentenec  ou  Anicle,  n'eit  exempt  de  la  lurifdi- 
dtion  du  luge*  dont  cil  appelé,  en  autre  cas. 


A  A  τ  l  c„ 

ctivm.t 
N  a  v  ab 
C  U  K  S, 


A  Ppeiïant'&'certAfixrottiai  aut  Articulo  Λ  nm  â$nitfuÎt'jji’Jiirifdi$ÏQmJttdlcki  ^ 
^  -11  qko prouocat  um  ίΒΛ  m  dÜ4  càfiliï*. 


G  L  ΟΪκϊΛ  I* 

i  luge  des  Exempts. 

z  "  'jnrttirniif  fennotû t  impr^dU  de  indue  i  ψι*  *]*pd- 

Utur. 

Hic  re'ir,  Jigdl.nrumj  apud  tfamlquo  appella¬ 
ri  im  lit  -ilum  la  niant  agstc  oportere.  Et  1 1  ineo  quid¬ 
dam  IkoncottiitL  mores  immutatiori  Naui  in  pkril- 
que  cribumlibus  A:  didambuî  ÔpmnatLiiB  contra 
ci  birmane  „  jppeliincts  folLCCt  exemptos  tde  in  exte¬ 
ris  CÿnJls  à  indice  non  Regio, tu  qunti  vlkm  liabertt 
etirun  Iuditevqûos  exemptu  riun  vocant*  qui  de  tali- 
busCAiiJïs  tudkanrj  quod  v turpant  m  Imhetbiis  Pa¬ 
ri  tttn.Fran cia-.  Ko  tae  Maiiie r.nr,  de  appui Uc.  num.  tf. 
deqiirbus  niuJta  ImbcETiis lib, ij·,  Initir.  for.cap.5,  ■& 
tltiiiiia  in  Stylo  IJatlam>  Proinde  ctti  exempa  non  iint 


B  appel  luîtes  exem  p  tione  legali  Έ  folcnr  tiimett  de  Stylo 
1  u  dicanti  leiti  de  ap  pdLuiuiubiiï,  (ï  mal  à  iu  dicatu  m  cil, 
ttmitclad  idem  qmdcm  tribund,  ildalitim  ludkem, 
qmtm  qui  indioauir  ,  qüiavt  Baidns  dsdt non  eft  U- 
ciend  a  rcaiiilio  ad  enm  .  qui  iemelgruu a uir,  Non  cil  v 
veraÎcn tentu  Tmioccndj  mp.  est,  de  appellit,  quod 
cum  per  appellationem  fiat  infima  fueisct^  prirs  quar 
appeüamt ,  veriilimiiirtir  timet  ne  exinde  enm  ledar, 
ik probabiliter  baber  rum  fuiprclum  ;  qu*  ratio ,  vt 
aLliimptum,  hocatfii  Iurifconfiiltus^c- 

fpo  ndet:  Ncl  v  eretiir,inqns  tshùc pcçccxt j.quAii  im'od 
0fFen(titn  lydieem  non  debear  experiri,  cl  ni  pôilîr 
dcitno protiûcare.  dXv nia. Dupnd eum  à  quo  appel, 
fit.  Nec  iLnturmlti  cau^rccufandi  indici j,n-ec  p.dfim, 
vi  firadidium  remjttciïdi  5  quod  é»el  aliquis  isu-a- 
detnaiEjaappdWrir,  nid  paffio  quidam atihai  in 
indicante  detegatur. 


Article  C  LXXVII. 

v  A  N  n  3^an  eft  détenu  prifonnict,  s’ilfedouloit  luy'ou  autre  Je  Tes  amis 
pour  luy(&  requerQjteft(ebouy  parler  i  droit  dcuint  la  'fuzeraineltillice'1 
eduy  qui  IetÎMidroitJc  doit 5  rÊJreifadite  feer.iineluftic^aprcs  auoir  elle  ίο m- 
mc  de  ce  faire  :  Er  fi  le  priionnicrnc  *  trouuc  raifon  efficace  contre  le  Seisneur.ou 
ialuflicepaiSpreuueprefentc,  poiirquoyilnelcdoitmlUcier,  11  il  reroumern  i 
ladite  Inities  inférieure, 1  faufd  faire  droit  ent(e  le  prifomiier  &  Je  Sergent,  ‘  ou 
au  cr  ca  q  u  i  I  ηρρ  a  r  t  ien  dra* 

O  Vand<‘  fl“:<  ftiMtur  in  car  erre  ,β  conqueritur  ‘  sut  auiuts  Jmsnmteorum  fmrmt 
y-ï"  ‘«WPefiuLm  é  'mdir‘  &ββ  tritmMus  .,fitdc  (tfenorem  ludïccm^hdex 
infmof  ψίί  cum  teneret  Jch  t eum 1  mdici  fupcmrt  rcfhtu er^pojhjü+t m  ik  hûcfkàcn'do  mttr^ 
fc  iitmfitmt*  StftcArccrutus  non  habet  rationem  cjjîcAçtm  contra  Dominum  aut  ftum 
tn  Ctnf  Ürin  βΒ  lu 


A  Γ-Tie. 
cLx.tr. 

Nuvaï 
C  ο  JSf  s. 


587  Des  Sent.  Appel.  &c.  Art.  CLXXVII.  jgg 

Juriffiâiûnçm  g  frrvbAtionibftf  pr.t  fcïitibm  3  ipct  e/c  ed/ija  debeat  J  ari  fd tel  ion  i  [h* 

remittetur-  ad  injmonm  mdkcm  ,  ‘pluo  cjuod fietws  inter  carcera  Wm  & 
torem  > k  aat  alios  quorum  insèrent. 


■  g  t  o  -s  s  a  u 

Î  ^fpfKÜàiùitvm  y*  dm  ff'M  tomfreqtm sjp 

t  Ouïrpir^riÎlroicj 
■  ïfvf  J  M  reu  im.jHt  jJepi&ttfm. 

4  SubU  μ  AppeÜ*  mil  fucuiiati  nm  tr4tfu bUtnm  d'ou  vr 

piler  a  droit  crf. 

Etat  prifeis  ha'C  formula  vftiipiica  nandum  tain 
crebro  appellationum  vtU  ,  qua>  iudkaiuium  ,mfifi- 
ΐ].υ]&  aduocarioni s  compendia  Îmmdniuinauicrc,  Si 
aluere  fiuor  hic  comm  s  qui  m  vinculiîtO tenti  rébus 
fo'.';  Uiptrdfritort  poterant.,  tk  appellationum c  1  rcui- 
[lo  π  es ,  prptélaüünc s  ,  e^gia  «epe  ni  i  vri  le  non  j>È tà- 
biinr,  nuilronuusm^ei'imgi. mdium muiiïartuB peri¬ 
culo  interponi cccpêrè,  vc aila  ratio  effet  tïpeditîùrad 
ex  ponenda  dciïicm  I  Lia  .vîii  .  i  s  ap  u  d  tu  péri  u  s  trt  b  Li¬ 
lial:  Ne  vejenhiis quidem  hiriluinfifinsiiiEukms^aut 
inaudicqiiijCiLm  fi:  l.rpc  vfmpamir  luprHotiCS  ludiccS 
adiri per  viaiTiqitetElsCj  vc dicebant  „  îiütper  otlidum 
IdJÎCis. 

(fJ?  tmn  prj(«tir\ur .]  [fta  igitur cautio  pro  hix reper . 
ta  qui  in  euftodii  fiant,  ner  facile  defidaia  ilia  per¬ 
ferum. 

3  Ou  *tjrrt  dt  fis  jiwfl.]  Nam  ucc  infolem  id  quoque 
ahos  pro  -dÎE*  prafitnim  in  ci  umnalihus  atidiri  v  quod 
crebro  taeexe iolciùus  in  impetrationibus  rnnillio- 
iuilti*  fi:  iun  quoque obleniat  um*L  [crus*  D.dc appel- 
lac-  Lfi  nondcfciidantut.  D.dc  pût  ru  s.  J.i.D.decufio. 
reoc. 

b  0t*yrp*ritr4  Jrorr.]  Hoc  cil  ,  cùm  per  libellum  périr 
apnd  fuptriotem  auditi,  fie  quiyrellm  fmim  exponit, 
iï  ne  dciinuidp.pwtijCm'IijdiCWj.ÎLiie  ccmimentaiitn- 
fisjïiui  official  is  cüiuJ  qu  .1  m  ,quod  aur  pc  r  fun  x ,  au  t  liti 
fiat  nu  uni  &  ntrdium  &  i  in  peu  î.lî  appellati  emis  me¬ 
tuit,  Adde  quod  multa;  Miineiar  la:pc  cuHodu  ·.  mfe- 
r  u  nuir  qu  x  de  \  ado  fiunt ,  nec  per  appellatio  nem  re- 
p.ir.m  [udUmc  vi  tn  t.fi  &  ilntrum.D-tfe  pcwv 

iL  Lvlt.  C  de  aiib  r L'tn~  Si  quid  tak  accidat  veteribus 
vfuïpatnnircos  pofbilaic  ad  (uperiores  lodices  audi¬ 
ri,  fiilifti  mbufialibus  y»'/'; 4ppcUiPH (βπ eitjipirirr  À 
drrtf ,  prifci  per  viam  querela1  adire  Indicem ,  de  quo 
glqCCleni,  1  -ieiLit  j^artoua  Panoi.cnp.  expajici.de 
olbe  delemDec.  Co^nllL^^  vilb  Cunfiiio  in  Ime  Πφ- 
pnL.  Marnid-vniea.  num.  ιίο.  itavt  prohibita  appella¬ 
ri  rate,,  noti  prohibeatur  reus impkraxc o ffidii m  Indi¬ 
cis  tupcaiorL·  per  viam  ί  nppHija  ti  o  niç  a  &  recurlite,  vi 
loquuntur  „  qui  fuperior  debet  attende ctf  petitioni , 
quod  Ludo.  Roman,  attin  Confli.  31^,  incip,  quoad 
prirnam  Alcx.Conilt, 4 . Liicip.ni  cuba  liominç.Bart, 

;  iVquosH^ppol  pbne.s  cumujat,  Qli.uc  nuo  inrcfa- 
iltini,  qisodbcndieiiEm  (ÎtinJlierudinis  hoc  feripro 
tam  dtfeitc  cDinprehcnfiimd#/?^  eiy/ p&U*  a  dTtii,ms 
cft  ademptum ,ϋϊ  quo  in  cr imi mJibus  appellationes 


coeperer  interponi  ad  Curiam  PatlauiEnti,  quoj^ 
eci  3iu  num  p  ucro  Rriran  0  ta  non  audiet  at ,  cmn  e3£tic 
muni  apud  Rcdbotcs  Pn3uinciamrLide  captÇi]^.  ^ 
ccroererur  ,  Bc  db  patre.meo  ab  anno  ijiS,  adsmiun 
if-yk  btlum  eft  qnb  centpbcc prirnAmappcllacioiiesi 
catilins  inducte  i  tmt  invium  t  Quarum  obtentu  tun 
ludiCCs  appellationum mcrucrent ,  ne  Re£^|; 
uiociarum  hoc  prae texni  quidquam  dc  iblitci  icict  fLC 
nncrent  in  eritriiJti.ilibtJS,  fi  barc  formula  maucic^ay, 
fiprirsTfi  fua  laio  Atciln  abrogarurjr,quoJn0]iirLf;; 
gi  s  potrilacc,  ^·Γ  |Ί  [ >p *  d L  too fti  ti  1 1  p  o  tt tat ,  noa  [j™ 
quam  ma Coniittcudinarium  1  Itum,  Cum  ciksi-Mj  j 
lupradiximus  confiet  etiam  Aihlata  ΑρριΊΙααέι^^ι. 
rate  ad  Re  ilotes  Ptm  unciarum  hoc  remediLio}  fuiib, 
lum  inttlli yi  nô  debuifle ,  quominus  csna  iipprlbdq- 
ocsluri  stedloribu.i  amStorsvas  in  inferiores  Liniti ,  fr 
rcis  Gilutatis  expofio  latio  permit  teretur,  &  r.nd  d  imik 
to  cspedLtior  expolluiandi  ton  liaret:  Sed  qiïsd  i^uu 
b,i;t  ÎLcçuSa  inueftcte.  Dc  quo  &  J  lyjiolic. irwnm,  ^ 
opofrumr.  num,  ji.in  praflicl·  Ut  Π  fcioOrmirarofati 
Rcgnm  amiUfi4·  redditam  faeukarem  saidicaiHi  de 
appdknombiis  interlocuto  riis  m  crimina]  i  hui  Ro 
dioribus  Prouindarinn  nonobthmt  fila  Ordirntlw 
anui  ίμρ.  fit  hoc  pofiulajucipibPtoanatorefeKn· 
b  PariJienJ’i. 

e  SuJefdMr.']  A  verbo,  -t* 1',  fd  c  fi,  fujftrtturt, 
d  Citnj  Hfwfeutphpti,]  làeAji UiïttfijhuSir. 

Glossa  1. 

*  ti/ndre.]  Id  cfi  rtfirjfrnitrAà  fd  fifiere  acifi/ptriioot- 
bunal, quomodo  Paulus,  cüm  Cîcfare  apptllulctGa:- 
fare m,  ai  un  t„nppe  !  i  .111 ,  ad  f  a  I  nvem  i  bi  s,d  l  Uûc  muUa 
lnibcrnishb.4.  Jnfiit  Forenf  cap-^  in  qlûiïl· 

f  Frtmic  r,r  tfvn  ΐίβι  j  .  ;  fi  l  c  iLC  ;  l‘û  h  π  us,  l'ut:  Olïihîmri- 

do,ncc  femper  ΐ  u  ni  Jtcti  o,aut  cogmno  dcuoluiuitiJ 
l  upeti  0  rem ,  lcd  1  n  calui  n  li  Qnis  nçgligcn  qx  ,  au  t  grs- 
LiaminiSj  aut  ufiéniioimm,  am  iifitmcitsannu ,  sutîU- 
Rî  tccufatkmis  vt  Arc.^.iupra. . 

■*=  Froiwt prtfrn.-r  Incoiirinen n  feripro  &  aâismBÿ· 
i  u  r  i  a  faeîi  cil  e  l  iam  p  to  batioi  fibast  efi  i  u  m. 

Jt  h  TtiüuïTiftt  J  Rrmifïctnrin  fiam  ,  ki  ampliata  Cil·1 
fi  odi  ;l,  h  arit iu5  q  nam  d  cbs ictar,  dçtincbâl  U  r. 

1  S/titf  à  fïtrt  Àrçifl  ciurtlcfrrtfinirier.]  Provf  rxpolln· 
lari-oDoniimoifiduiti  viré  vcl  fitsb  perfitinitit,  mt 
imuriosè  atCLgit  mukla,  vcl  itlip  ratione:  Nnimufi- 
quam  etiam  probnra  qucrda,rcrijtenda  Cfipniîlojflin1 
Domini  pertona  ofienfi,  fi;  illc  iracundiof  poîi vt' 
detur  rxoflirio  facturas ,  pronior  forfmad  vkifltW 
fii&us·.  -j 

üf*  iutrn  ψιΊΐ  *pf>4  trtfii/ÎTj,  ]  r_r  jux  iiftrns  €y 
du  rftartîwiTit  du  prnti ,  ?u  i  s  eni  m  ex  peu  ji  s  J  Illî  deneo 
îtist  cifiTciji,  R  aliunde  non  haber  reas.  §.  addiàHtnniJi 
de  defrnf  ciuita.  loars,  Fab.  L  mimmfi  C.  de  apjido. 
Paptedecd.i-jj. 


Article  CLXXVIH 

I  Tala  partie intercflecappeloif1’ de  I  eilargiiTement  Ju  priÎonnieGnonobfcc 
.  ^ppel,  ïe  pnibnnicr  feraeflargi  en  baillant  caution  ibffif-inte  du  itigé»  ^ 
de  loy  repreienter  pardentincle  luge  de  lappel,  a  laffignacitm  c]u;  luy  lcrn  I>ai3lfc- 

*  Stpr* 


^8p  Des  Sent.  Appel).  &c.  Art.  CLXXDC&c.  5po 

-  Q  î  per  fient  or  noxœ  iKtndlcfiaj  prouocant  ['a  liêtèf0onê  reif  n<mol$4hte  fmmmhmc3 
^  tcü$  liberari  ca rare  debet  t  pr  a  flando  cantionem  idoneam  fitcimdi  htdkati  &F  indicio 
flflendi  coram  J  a  dkt  pronoea.  riom  ad  dïm  ή  ajjtgnatttrti. 


G  LOS  S  A. 

*  si  Uptrtt. r  mtmffir.]  N.sm  carcerario  non  i'blum  of- 
Jkiiinijbd  &  partis  quoque  Lusuira:  infcreiFc  rdpioit, 
ne  prudente  AccuÉâtiorse  tefters  tlctcrrcac,  dios  ihbor- 
nct,  vt  deuïqué  itidicacus  tttïU  eycpQtis  foluerc  iu- 


A  diçaenrofix  criinmcdebiriiiii  cogatur.. 

Le prifi  flirter  fer  4  efîerrir]  iHuelitment, 

*  ÿ,tii h  nt  ϊλ unoa  β*βϊ(*η  te  tU  iûgf.]  H  T  C  CH  Li  t  ËO  V  b  i- 
que  iprqilâri  débit*  ouï  cft  iLidieamjnfokiijfîe  fcq  tiens 
tantum  prsikiur  eeferepttfenrer)  quie.cit  iudidü  lifti 
Bûcrf  rit.  de  Îuriül  $„[4. 


Article  CLXXiX. 


rJ  où  Je  Procureur  auroic  conclu  L'à  fin  ciuüc  feulement,  *  &  toutesfoîs 
co  n  tr  edi  r  oit  par  appel,  ou  autrement  PeilargifTement  dupriionnier,  £c- 
roit  ncatumoins  ledit  pdfônnier  cflargi*1  baillant  par  lu ycaiiciorij  com¬ 
me  dit  efL 

;i  p  T  vk^TrocHrator  Fifidlk  4, ÎHerfm  rtum  mtcndtjflt b ciuîlitcr  tantum c  &  tamen  ci- 
■Affleret  per  proxûfa  rions  m  ,  attraho  modo  Ideratiom  carcerat  h  nihilominus  carcerat  ta 
ai  reet  ibttsjohtetsi  r J  flmfldando  vr jupra  âiôhm  tfl* 


Gloss  a. 

9  Et  i'ït  le  VroatrtttT.  J  F ifcélt  inrcll JgC. 
b  ^ίβπ  amie.]  id  riVj/ifL-iiflMfff.Nroni^nir  LlcfcrqitJa- 
ne  lutdeoniulrocuit]  vcimur,  cùun  dicunt  td  ludLcuitn 
Ctixrfiimie  dicijCiim  pœrtA  applicatu  r  hibc\de  quoRarF. 
1.1  D.  dé  i't,pu]-¥i<diCa.noniLii·  ni Rubr,  de  ludicdiic 

eoiin  CiiiilispetfeairLû  &  iudfaLmidjatitr*  ttfi  petm 

applicetur  fi  feo/cd  criminale  nobis  non  rcsfcd  pcriV 
CU  bonis  ipccics  fade,  tùm  Ordinaria  aut  excraurdina- 
tia  fit 

c  Et  mtttifw  cwtrcJrroit-]  Id  quidem  perraro  poteft 


Π  acddcrc.  Ratio  hui  os  di&i  eft^uia  Conûicrudo  pt#- 
Tupponif  rrum  non  gnu  lus  diLLimondu  m,qiiàm  quu-i 
pciicum  -cil,  j Jco ci'nn  hic  firolns  ludkis ,  &  Procura- 
torkcôcurnuu  inampliarich^no  dfbcr  irerumreus 
ncTL  ncri3  cû  ni  cauïi  o  lîr,malc  FllAû  ii  φ  eit,  rcpiiratura. 
^  ÎUilÎAtlt  utitiùnJ]  0\i  dy  4e]}ar£:$f\'mint  ter  #pftl^  il  y 
4  nmfiptm  nation  ,  Alioqtii  iud^x  de  PrrJcuîarbr  tirn'n 
iuain Éuÿmit*  3c ibbiicitiiit ur  riprtiinniridni  amplii- 
ti,  lî itidicituni  refonrjL'iLii  :  Ivvcdc  Ffincoium  vlu 
dcdudta  p et'  Rfformacon  s  ul  ohltriiara  piidciü  no- 
ftris.  dr  quibus  I itibcrtns li b . 4 . Inftitr for.  cap, 3. B ocï. 
rii.  de  Iurifd,  ^14. 


Article  CLXXX, 

v  and  leprilbnnier  contredit  le  iugcmciK  par  appel,  ou  autrement, 
il .fera  detenu  en  prifon,  fans  le  mettre  en  gehenne,  ne  luy  faire  aucune 
contrainte, 4  pour  renoncer  à  ion  contredit,  ou  app  cl, 

Ç] iw  rçerdîm  éfi sh  t  indt  ao  p  er  provocationem ,  aetoliamoda,  detinthnnr  m  car- 

wretm  tùrqueri  dekt.ncc  v(U  ali*  vis  ci  infîrrt 1  vtprouocatwm  mcrfûfôæ  rcnuckr. 

Gloss  A.  Ç  nfndx,  cùm  htre  imtt  difcsiiioiics  nccciHirias  cou- 

Cumreus  iu  dicat  use  fi  capris,  sut  corporalis  par- 
ΠΕ.  qusfi'tioms ,  omnino  imefim  carcetc  detinetur, 
nccniQàiupct-iorf  unipliari  pODcft^ra-pecuniAriiE 
ptmïdfponeüdo  apud  Rcccptoiem  iîunmam  con- 
denmationis,  &  darai  cautio  ne  nmpliarj  poteifc,  (i  mo¬ 
do  Prcicnr.icor  ntl  .impiius  quam  pecuniariam  periit  ^ 
nam cDiifignacionetota emittitur,  i uvt  rncaufa  np- 
prllj  rionis  i  d  pn  m  ii  m  doctrc  drbeat,  ÎecDniignniTc. 

Pmr  mu,  n  crr.]  Ci  cxa  iginir  v  tm  i  1011  pro  bibetur  re- 
nuociaie  appel  lati  ùjil  iiucrpoliti,  fcd  tioninicrpo^ 


numiTctur.  Ecliido  cos  v  qùi  de  appelkcionibus  iu- 
dicanr ,  tihrd quoque  ferte  iniquo  animo  Îîoët.de- 
cib  *i?iu  apud  iiiosuon  ci&.  receptu nt  icnbu.  ve  rc- 
iiunciimci  admiitariruLi  ^ÎortaHè  m  appellationi- 
bus  ab  Ittcbabus  non  Regiis  fflrionem  habite  poreft, 
prop terca  quod  non  bis  niolta  in  latebris  &:  dancu- 
Jnni  admittitur  obfcuns  ditionibus ,  &  ignara  atluo- 
tntieme,  in  quibus  inulta  perperam admuri  polltmt^ 
Srd  ii  i  Regiis  cimpalirth.  Si  ptibiicè·  in  lucç  coqlpjicuâ 
haut  omnia,  itilûléftmfinicndijin  ab  tmprtiriun^aiiT 
maLsmibuh 


AnT.ci.sTt, 
[Novae 
C  o  K  fm 


13  B  iiij 


TITVLVS  DECIMVS, 

DE  EXTENSIS  ET  DAMNIS. 


T  I  LT  RE  DIXIEME, 

J)  es  D  i'Jpiriï  Dommages*  P 

ad  r  v  B  RICA  M. 

v  p  en  s  æ  non  vnius  generis  in  vfii  habentur,  cùm  al  irratione  cnn  tu  macia;  ttcb^n* 
nr,  de  qnibus  1,  lanciinuv.  C,  de  sudic.  ali x  rati on c  retard ari  proc  eilus,  de Tj.ujbiEsJiie 
&  in  Iuiimignnrat.C*dcfruiL& 1  it.  ex  p,  al  iar  ratione  malae Uris inthniix-, ttequiltfil  | 
cum  que  rcmerr.D.  de  iiklic,  vbi  l.ÎCOb.defjn^tû  Getirgiû,att|ac h^regiilanccriivvfu  Lu.nr. 

Π  iim  n  a  c x  pen  U  mm  appel]  a  r 1  ont  non  i  n  1  ulii  g  u  n  eu  r ,  led  ca  f  un  r  q  u  x  de  1  Uo  p  c  rettn  l  ag<mti 
per£t£him  adperftrij  comienrï  Bald*  l.r.C.  vndç  vi.  cap.  in  noftris  exe. Je  iniur.  &  qui  pluri- 
b  us  B  μ;  ·\  dec  i  f*g  1  fi  x  u .  ί  η  oni  n  i  eai  u  &r  ca  u  i  a  me  ado  1  dcc  n  te  i  n  B  ri  cai  ι  n  ia  a  J  i  u  d  icari  fold^ 
fed  commerciis  Francorum  dcÎîcuiQj  ni  fi  quidem  in  poffdlbriis,  £ivendicutîûnib\i!->^% 
q  ui bii  ftk  m  rai  1  Inis,  Π  u  ar  d amn  .π  n  fi  an  t  ix  a  ppe  I  \ ant  p  c  r  O  rdir *  an  n  i  i  i  39  *  ex  p  r  olmrare kat  J 
qnaluûtn  periTmar-um.  &  locis  vbt  IssdtjSi  ibi  licitatorum  operis  æftimari  Iolen:;  fcdfaa  I 
fu  ]ir  j  1  e  Ei  il  i  -,  &l.  pauci  omnino  norunt,  in  quo  co  n  fi  a  n  t,  i  de  oqu  c  qu  i  dam  c  onkifui  ca  ia  lotura  I 
in  eondcmciAtiümbus  u  mittunt,  vt  magnum  Coniilium* 


Article  CLXXX1. 


fljfU 
H  Id 


pi  in  dp  ale* 


ent  apres  la  liquidation  &  celaret 
JeuaiiL  que  k  partie  ,  au  profit  de -k- 
foi  r  t  e  nu  ë  p  ro  cc  d  er  o  lu  r  c  en  \  a  t  suie 


Afnes  expenfx  p  rxiudkm  les  debem  r  prfi  ii  η  u  îd  n  ts  on  em  eorum  pendi, b  ,ιηΡξψ Wf^ 
^  m  atmmïlitiitm  expeàfit  Jkm  adtudicat rf,  temàtut  vltrnpwedm  meastfifriti" 


G  1  O  S  5  Λ  I. 

ï  Pvefudidaiis 

2  Prjfijctkian  ttmptff,  ~\t fitftT pnritipjh  pretiditttir. 

1 1  Ttm  drfjitnt  grfi'iiiijrfijus·,]  FrttudieUtix  vocsnfquia 
vi  prÆÎudicad  omnino  talia  inipmiia  rtpai'iîjidàHint 
ίΐητ  equam  lu  per  principali  p  roccdaïur,  liqundcm  li- 
quidtta  Gmt,  id  ciuin  ancécEdem  dt  ncceilnriiun, 
qnort&  viiis  obfcruat,  &  ux  auiloriracc·  ahii  Boë- 
tiLi.s  norae  d.  drai"*  ya.  Cuiusmi'is  prircextu-malignè 
pkTmitque  pm-tium  CLitiitarioncS  fiunt  ufi  Ips,  qui- 
DusiaLiLtin  aJicicUariones  finir  faila·:,  cni  intomrao- 
1  du  vi  ûpiïtaÈn  Eawr,  ipler  \h  itrHicim'tihüs  cc'nipus 
prærniid  mct-,τ,  quod  iLidréat.i  cxc?qiijumi· ,  quod  iî 
non  ίκ  ttikuiû,  iuben  t  inlke  ^octtU  fidua  poil  h- 


A  quiiladoHem  cxecütîone,  ]>er  eandctn  yu® 
dscij !  edi  «iam  ecs  poiccfc  vidcanirdarnt^1^ 
in  m.igms  ΓύΐΌΐιύ^ ,  ipioniodo  &de  rrpmaaawuis 
renun  adiudÏÊilatüniCûtiilituriim  a&,  Ordmar^ 
ni  art.  rp-,  &  Mohn-  »  ts- 

fa;  pi  filme  fitfi  depruehcndinu  ab  rccreiiciitiaruw  ^ 

loquuntur  >  ciim  p ropLi-.in nhus  p.nD bu >'  p1L'nlJJ-r 
iciiofri  proff'ciTîiorjt'm  nifiras  neiturti  w  Ί1®® 
piüim’è  tus  cedére  iniuriæ  Îompertum  <-4  ^  1 

b  Lpimifiit  i-tnttèdt  ptttrâir<\ 

musqbeK  fiftinanti  aétori,  quod  _ 

in  omnibus  cspdilis  côntutnacûe  d.  J.  ia'nc™Hi® 
qui  buà  nec  locuS  éit  èOinpttïiatiCktUj  tanta  çs  ϋι· 
liras  iolunonii;  o  b  morum* 

Article 


j_P3  DesDeipcns&Dom.  Art.CLXXXII.&c. 


Article  C  L  X  X  X  3  L 


|ï|  T  dcfpens a  font  repûtes:  premdiciatix,  (juand  ce  fout  defpens  de  defaut  a 
;  donné  '' alencQivcre  d'vn  demandeur ,  ou  de  defpens  adrngez  alencontre  s 


p  T  éxÿmfie  p  ù  cmfentur,  qmndo fini  ex*)  en  fs  etc  modici j  dan'1'  contra  actù- 

rcm^Ji-u f  txpi anfie  adim/îcata  contra K  fj>oÎLi  torern ,  am  &dtstdicAta  contr.  t  reu m  ch  t  mal·* 
tem  m  primai  afilpiAiione d  infîkùtttf  pUgiatticnti  Λ  K  fi  vclù  ftofica  fcqui  dïÜiïm  pkgi  ümen- 
tum *  dut  fi fini  expeftfie 1  madçnus  qxæ  principali  mort?  naître  pojfint. 


G  LO  si  A  11 

I  Fî'j-Wjîj tlti rxptnfii  tjhiCiiijfi  ilitt* 

Sùfit  rtputeip p  rristAia* m  * . ]  Ncc  îutf  nec  moribus  ea¬ 
dem  rais  lut)  adÎimatiû  cft ,  ciim  alibi  alite  rdeferi  ban¬ 
ni  r\-taiütr,  tir,  de  expeni  Omnes  expeti  fai  rcis  adiu- 
dit.aias  concra  aie  ores  pro  prît  inditi. il;  hus,  habet  I  m- 
bercushb.3,  Inftir. toEcn.  cio,  uner  pmudi cuilcs  ki- 
hcE,  quai icus facirauftoi-eru  Laudando,  fi  eam  raft- 
dcmnojT  lifl-ac  mdicms  Felyn.  r,  iïgrcificanribus.  est* 
dcÜhrLublari&ali;  in  LedJtuC,  de  ~den,  co,  numéro 
itponunri  eas  qua:  dehenrur  proprer  mnrariotiemT 
a  lu  correÆoucm  libelli,  Qued  &  ego  probu  lV  idem 
iu  oinni  tort  cdionc  erroris. 

h  ^silenCeMre  J'vn  d/ffMndrHrf  ]  HtlillJ  OlirrL  tnsior 

comumacU. 

r  fyeÙÆtmr,]  Anteenim emmiareftinii  nportcrqium 
procedatur  tam  in  principali  quàm  espriilis ,  de  qua 
tïipra  dixifflus  λγι.το^.  [dem  n u n c v i arpanir ,  in  rc- 
oedenrïiA  bwlcfidalibus  citra  aptselkiiounn ,  sut  rx 
appellatione  adiudbcitiî»  tnmetfi  milL  fèoptalege  id 
auiftori  totem  Jiabcr,  de  quo  Rcbuffus  rit  dçfenmù 
txecutûi.  art,  7. 

Glossa  λ* 

Z  JntuitntfiTfUrdMtffl  prinapd.1 f* 


A  L  QuiÎpfititi  reC/pieniL  maflijutil  (H.m  pfiütipeU. 

’s  D  ’infÎntue  1  h  plrgiTttmf .]  Irmtot  de  /.«  part  dttdn  Αφη- 
dtav,  ψα  At  "Vrdj:  e/t  fit  (t  de  m*  ndeur ,  6-C  c.i  de  eau.  La.  ex- 
peulas  dthvt,  vt  actor,  qtrin  per  annquaru Confuetu- 
lLllU-Jti  art,  iS.  Irpirgcmrnt  en  te  f,ts  t'en  aüeithers. 
c  s'd  veut  fur  jprei  imure.  ]  Si  quidem  teTtipbtâ  lai- 
pîuntur,  I.  accoikciirus.D.  de  adulur. 

tymddritt^manntr  t/ ter  dé  U  frinetpnl.']  Cuiulmodi  j 
iimi  reculatione-S  »  incombe  tcnriiç  dilamd*  munes, 

fiMiffi  fim  dti ait  preteder,  fetiift JtmAe  ciir  rfdmiir,  dent  ou 
rfi  tfir/jiwrr.  Idem  6c  ut  eïpcnJls  voiunearip  proceiliis 
apml  ladicem  Ecdciuftitum  faài  càm  ad  ïudieem 
5  uicum  cutibarur.  TjJ«  omnes  impt-πίϊ,  ante  omnia 
icfun J  l'UilIt  I  ti  π  r  j  antequam  m  ii  te  proccAitur,  nrir- 
terquatn  quod  raks  athis  m  eremodicium  &  dckfti 
impurantur  ex  arr^i.  Înpea.  Quod  iie  quidem  iatelii-  * 
gelidum  ciltcùm  fines  non  recipiendi  per  ib  dedutun-  ” 
tur  t  nam  J  i  vna  eu  principali  ts]iM:i  (int^vç  fftpe  fir^ùm 
iucôniincnri  non  probantur,  tLim  ntpcnûr  prjetudi- 
djiles  non  lunEquia  jirmcipale  non  iun:  c.ues  finei 
rt'JTiüL'at!.  Tita  prxfULÜciaÏes  funt  e:<pcnix_h  ïriJil  prat- 
iudidebi,  quo  piæponem  exciderit:  liant  cum  fal. 
tum  remorerut  principale ,  incidir  in  diWirionem 
nuius  AnicuUr  De  ralihiis  espeniis  ftartuîJLiiün  1^3. 
ratiC  de  imet,  &  lie.  csp. 


Article  CLXXXIII. 

BLVY^qaion&t  demande  de  qucIquedctitfPqmiwmentdefiinR. 

7r’  apl".  I11'  y*®  Iq>'  vclificL·.  ‘:il  F«fiffe  1  le  denier, J  û  doit  li\ 
fdveX5  lntelCftftdV°jUÎ'^ luifianceîmaiiaprw  U  veri  fiwtion  fiite, Ci 
t  veut  recognoiflre  h  debte,&  I,  payer/ il  ne  deuroit  aurir  ddpk 

‘I  r^^PnMpropriofaffo  Mi<«m 

ΖΪ^Μψ*  à*  ,φη- 

»x,  ^uUnon.f.a^luàcbuum  ^οβτ'φβ^λ 

C  LO  SS  A  U 

i  H<rti  rew  c*nftw  ktbet  tgrmAmi*. 

1  rflflii  prxiamuitT  i^notAre", 

3  Dta[iotif  (λΒι:  tenetur  Agent,  ty  mm,  4 . 

fu™Pra cft lii ψύ* infidatus. D. 


ÇflttyAqw  onfitirJtmjitdei}  Reuift  inrcÎligii -in lcr- 

iiums  lupradiÈtorum  turiunt  :  nam  is  praduppoiltà 
^noo  new  6mfa,  vt  quia  alceri  fiicc  ed  tr,cxpe  π  ks  non 
denctvUa  renuiriraiis,  auc  miuria,  qu;r  ciulk  vulgb 
futîtntur  dlè  cabum  condemnationum^  iui^ 
reculât,  quodab  altopetirur,  15  cui  tn=E  proba cnr  prît:- 
ter  pçttrwij  aflertioiteak  nequemitn  protinus  citHjui 
tredi  lex  cogit,  neque  par  clt.  Quire  nœccaudo  datur 


/rtic- 
C  Lï 1 1 3 [  I 

M  l>  T  àî 

C  ÜOf  S, 


595:  Des DcÎpeiis Se Dom. Art. CLXXXIIII, 


aftoL,tiiiLinnniim-nc;ih.i.bei:>  A  ce  L  qûirifiliÎUi. $,hi  hacJXde  verbi  obtaat,  Etfi  fl* 
ifuicr,  reo  exhibeat, die  deleri  auctore  durs  reflUu  clones  ürgLktjLUL·  ficUu r^tonê-fj  6 
pofita  igtiaïiatçûifj,  q  lue  TOmiftPïecipitûda  tum-Uf 


rtb'lïnrmli?  Acxrcri^vc 
tuctimis  in  imtiôntLlcnücict,  ι-co . 
bftuli  pDteftacc  fkciar»  vt  ir^eitcridncncinrei  csJli- 
dat;  tic  ci.in  initio  tacit,  expête locum  hut. 
&  fajudfai'  »  W  «#»  oWWMOOd  &  >.«cqKH, . 


X'C  miwiu.1  i..  L  ‘  J  .  . 

j-ius  &  I.  dcrti-i ftfrk  1-  fttïn  quem  tcmere.D  Au  îudic, 
φ  Jij  L  pe  ο  peL-.Liid  0  -  $.  sine  ai  lcc  m  al  te  tv  1  ra,v  b  1  AJ  irx. 

&  Xcideui  èbtinct.eÙM  ex  .u:Aht  tombas  inmtM 

probatur,-  poftquam  publie, tiiClWjA  rco  kêcdi  co¬ 
pia  \·λά·Λ  c.Û  :  Séil  hirc  êüecLbuiô  1  n  rc.û  ji  ro  babilis  u  itT 
ncçdle  ali  u  hk  Attkulusloqiitmrs  hoc  fit,  vr  «tpra- 
-  baiuli  iguoriiciu*  çaulu cxecuriorehpistur.ScdinagE- 
il·  LÜfpar  cotuiicio,  qui  nonni  H  médiums  &  jmaJ 
probari  ou  e  bus  ad  agetidùm  venire  dtbrt,'c1lirtinpo- 

tete  eius  (it^quaridoag m  rei  non  iit  quando tout-  .  -^uj, 

nutur  ciuorl  lunvôÎÎilros  eq-reflfi  d-Lqui  in  alterius  B  pciiiihignorano^tdtarinouddwrcj 

_  .  .  .  .  I  1  1-L  1  i  .  I  . ,  ,  UA-1  -nn-nt'*,··  ,V  nïfvb:i  1‘f* 


G  LOS  i  A  1. 

i  Fetu  non  trot  fit  iffutem  1  &m  ponm  eti  tmnrïn  JM* 
l  fcx  jrr*fin(t  ïïüqjtiiT ÿYàfitnpUv  ihpAfttm^ 
l  Ustdw  Abflmlw  itifiTttpinjii  CTc. 

h  gtti  ntvitm  défit}  fdit,]  Et  îdeç  probab]}^;..,- 
r.uur,  cuin  net: fiticd.ntc verbis,  nec  o&ftfoiiu  X;  ' 
re  cjbJLgiLcmcomr.LCtifllab  reo, 
c  *Àjtrwt}l*e  Udiltetfiyer ijfirt.)  JbiÎtÉumciïty·,  |irac. 
tcftibus,  ii  nudo  ad  iufi.un  probati  onuu  nilde-fy  A 
facies  brihumtr.ii  vacillet,  &  idonei  rc lies fm ,Ε -  ^ 
refla  um  reprobatio  pro  Lui  us  cepuguanrcm^^ 
excuiateab  agnitione  debiti  t  quini  ioilnun,^·  ^ 
iuiEti  Ac.  p  ab  '  i  ca  foi  itu 

Sed  hic.  aduertcudum  raut^cùm  t 


1 .  fi  quando,  C.  de  d  d  ac.  L  pnu·.  ÿ .  v  1 1,  D.  de  doL  Creon  r, 

E  n  i  BarroluS,,  qu em  Decius  ■&  di  j  fequ  untur ,  u  1  SI  as 
quoque  adon  caulas  incidere  polle  cenfet,  cur  &  iplc 
cxcufetuL-t  vc  ii  horte  iu  mon  umenn  s  paternis  ichcJu  - 
lam,  ans  fyngrapham  debiti  rfjK'rirapcHjWfti  recepti 
uullai  n ,  qui  ratio  facti  m  faci  t ,  A:  di]  ut  a  m  Ac  aq  n  eatn 
3  re,  i  iit  diipotmonemdJ,  qni  in  alterius.  Ego  quidem, 
aut  nunqu'.tm ,  aut  rarilUmè  excalacjonern  atteris  re¬ 
ceperim  caha  praetexentis:  mm  etfi  talis  ignorantia  ab 
dolo  ôc  cal  u  itu  na  po  rcllb  c xcuiart'  ab  expt  Ï  i  ΐ,  cerre  non 
debet, qua/ p et'  cius  ht ttunt  >  dc  prxdcccllbns  ubiunt. 
Nam  etfi  ha:c  es  c  aiario  pr  ec  ies  inir  agentis,  prçdccd- 
ibri.ï  dolus,  .lait  vecordia  incxcuiitiJ  is  cft,  qua  omtii- 
ncï  ab  fticce"'bre praulari  oportet l  Nec  cniiTi  culpa  ca* 
4  ere  potefh ,  qni  cum  debitum  rect'ni  d  c  t,  iicoepE  j  llan  o- 
nem  ntmibriplic  npilto^rapho ,  iSisTolma:  q  Lianti  uns 

L.JT^b.innnpi.in  nnn  rini^’PfnlLr  .-airl  γγ·*·Ν  n  Sn  r*P  Π 


trana  Ddta  ponere,  A.'  prob.u  e  velit:  W 
non  cxculart i^ibwnriimB,  fed  tleficcrgjaptbhiriffiji 
exception  is.  Γ  deoqu'q  poil  c  a  é  i  Γυιι  Lptas  diLticn^  ,'t 
probandi  facukatcmdt  ra  effet  p^mreriri^&concef 
lio  adbums  pnobi»t«,j& cxcepiani^confitimjtïfy 
debtr  reus  de  iguarantw  fimpliciter  eatifiEri^ 
tirnmt  ih  utifnr ,  pdrfiôn  Natn  ficepdütuiprü- 

pofitio,  Ac'  fadi  cojitrartj  iiilegatipcxcluclii  igreo^ 
cmtt.iuqtw  totU-S  cit  crcuiationEi  cûîofj .Æf irsâiim 
eonFrarmtn  adierit:  non  ignocaxcuun, 
tendit,  A:  excepti aucra  pcobartcqmcEpV.  H^cun 
fune ,  &  li  Do  eloces  non  atrigcrtuit  mali  oraepa^ 
torum,  vfushtagiilri, 

d  7^  di/f  Atipiiii  {yinrtrtfii.)  Rarj,·)  ibip/iiinojiii^p. 
quia  qui  .edam  rc  probata  obiiiltc,  qoh  rr.u  aJnnr 
ra  iturus ,  cd.im  fi  ab  inicio  proNni)  dlrr  jâeîij  dm 


iuUrumentuin  n-iinuKjinn  concetpfit>qui  rdlnmuio  ^  expraifeuti colligatur [irffiumpiiailc 


mit  diario  non  Gsribfu  Eecepium,qui  harde Jem  non 
admnmjir,  horu  nuUum  fcdfle  imgnadilpd  Attr  dolo 
carere  nequit, vnde  error  hxrcdis  prognatus  fit, qui  li 
malam  meuceni  cscufatndefimdlri  non  f,'xcuiktTquifu.o 
f.uilo  expedrfis  Ai  nuuili  bbotc  &  periculo  nan  iegi- 
^  rimo  honuua  debitorem  un  plicuerit,  Qa.ircxn  aliena 
iacltarat'K  coutr^dtn  eam  praidccrlfbre  fiiiïo  non  cft 
irquum  lutlcrr  lucrc-dc-rn  Έ  quin  quod  alteri  indaipr.x· 
dcceflorisab-eftp  trpefet:  neque  cnimexpcJar  peccati 
funt  perna,  fed  arnilfi  tn  lire  non  inita fumptus  repofl- 
rio,  pon puniunt;  icd  mponau  in  quomignum  diicri- 
men.  Sarciendis  igitur  inipinf^cùm  atiûûris  fattum 
barres  prsrfl-uc  debi/ar ,  quod  cuique abfit.  A:  purgari 
p  olfit  per  action  cm  ex  cot  ca£ta:  Qu:  v  [burina  potior 
dt.  élit  panebru  vt  Di  ni  d4  caprci\m  quis,  Qcutrepro- 
fnilfi.  pcena  in  cafu  conrraaenÎioris  i  pr,vdccclTore, 
non  minas  debet ur  ab  itçrodc  iguorater  côreftuçuicn- 


confiderarionem  mctita  Dtxuiivlira  .diosLiatiLd.l, 
qui  in  alternis.  Roman- fiiiguLjpiS* 

Qua:  eadem  canfaeft,  i:i  c,iu(b  appiIbnonuuiRiir 
çx  non  itet  aCus,  mtt  produdi.s  condcmnatL  i  n  o/pen- 
Jis  etiam  conJcmtienmrj  ettattsfl  iu  prmu  kibiitii 
ohritintiïcnt,  quod  Baldus  dicic  Lgcncrahtet  A.  t,Rfe 
reb.  er  e  d .  ]  cfi  glofi  â  ibi.  A  tcx-Cnfif  &  rnw 

citat, 'ali ter  ientianr:  Sed  hoc,quod dicimus,  ludobiw 
vfus  obibaiatjlati·  Panor.  c, Hn em  litibus eifide 
A'  conuiFu,  rjLuïL.i^.  Angel. d .rit.de pitn.temcr-lii^. 

JfJfjf.J  Di.n[lores  negnutjCnni  cs.  itarato vc-  -=:  i 
conrmtÜu  expeuLt;  debetur ,  poilbqiicnustiains.vfs 
abfotui ,  qUiUitutnctuu j  tie  iultam  caiifim  tuDii  m1' 
g  and  i  s  qu  cm  io  c  u  m  c  um  ulat  Η  φ  pol.  Marid, 

A  late  l.  p.irrc  srcl  nuriio.  1'J.de quafbon. 
c  tint  deutiit sucum d&itttt.J  Ιιι'ίΐηππύ,ΐΙ,Ι^111 
alterius  A  d>L  fi  quis  bifidatus. 


Article  CLXXXÏIU 

,t  n  peut  procedet 1 3  routes  taxes  de  debeas b  par  vn  fcul  detauc  obtenu  &r 
_  c  adioumement  deüëmem  intime^  &  ‘‘  la  taxe  des  dei  pes  faite  par  le 

rm  i  \  at  referont  le  fdks  dcfpea  vérifiez L' par  le  ferma  de  la  partïe/ou  de  J'on  Fri1^' 
reurfufÏÏfamment  fondé,  pouiueu  que  ladite  partie*  ou  fou  Procureur* ne 
infâmes, 

JD  Otefl 'procedi* ad  mundût qu&fvii  rationes cxfwflfirttffl  in  lke>  hf?cr  ~ynimm  erc^y 
c  iifWÎ  a  d-prum  jstper £  citati  one  rit  c  m  tinn  r  ta  φ·  l]  ta. xatfa  çxpmftrum  fa  dla  ftf 
nfifmu?n3  dïBœ  çxpcnfë  pwbabuntm*  iiireiurmio  a  parte*  aut  illius  Pwurittorè  i^ 
confit  h  to3  modo  di  Ùa  pars  4M  t 'èim  Procurato  r  %  non fmt  infimes. 


yp7  Des  Deipens  &  Dom.  ArtCLXXXV.  J98 


Glossa  i. 

a  Λ  toutes  taxes.]  De  impends  in  iudicialibus  &r  lire 
fa&is  intelligendum  :  nam  in  côuentionalibus  ex  cô- 
tra&u  pluribus  opus  eifet,quod  Boër.notat  decif  μ. 
b  Par  vn  feul  defaut.]  Hoc  idem  Barbatius  dixerat  c, 
olim.?.  col.  ext.  derefcript.  &  ita  feruat  Stylus  Curia¬ 
rum  Franeiæ. 

c  ^idiournement  deuëment  intimé.]  Partem  fcilicet,  vel 
Procuratorem  qui  in  lice  fuit,oportetvocari,etdolim 
de  Procuratore  dubitabant.  Bart.  l.non  ignorat.C.  de 
fruôt.  Sc  lit.  exp. 

d  La  taxe  faite  feront  'ïcrîfieïf.]  Contra  olim  iâcramen- 
tum  taxationem  antecedebat, hic  taxatio  facramétum 
præcedit  ex  cap.  i.  de  reftit.  ipol.  in  6.  &  eap.i.  decx- 


Article 


cept.  ibidem  attthen.  poftiudurandum.C.  deiudic. 
c  Par  ferment.]  Ex  l.fancimus.C.  deiudic.  &  d.  cap.i. 
f  Ou  de  fon  Procureur.]  Generalis  fufficiebat  antiquis 
art.<&  fupra.  Nunc  Francorum  commerciis  fpcrni- 
tur  Confuetudo,  fpecialem  exigunt, 
ε  Nefit  infame.  ]  Diximus  arr.ioo.&cætera  de  genere 
hîcfudus  Hippol.  Mardi.  d.  1.  patre.  AngcL  in  tit.  de 
poena  temer.  litig.  Rebuf.  in  Ordin.  Iacob.  de  Arena 
fpeciali  libello.  Pano.  d.  cap.  finem  litibus,  &  ibialij. 
Illud  notadum  vfu  tribunalium  no  haberi  re  (pedtura 
adeas  expenfas ,  quas vidor domi  faduruseilet,  fed 
nec  probationem  exigi  dngulorum  articulorum ,  fed 
arbitrio  Iudieis,  ex  conditione  perfonarum ,  tempo¬ 
rum,  annonae  taxari  folere. 


CLXXX  V. 


1  c. 

CC1XX11Ï. 


e  l  v  y  a  qui  aliene/  ou  perd  le  bien  d’autruy,  c  ou  iniuilement  le  retient, A  KT 
a  combien  que  l’acquereur  en  fuft  approprie', c  fi  eft-il  tenu  f  defdomager  n  o 
le  vray  Seigneur  &  proprietaire  de  ladite  choie  ainii 8  aliénée,  ou  perdue.  C  ° 

T  Lie  *  qui  alienat j h  aut  perdit  feu  confumit  bona  alterius/  aut  iniufle  ea  pofjidetf  quamuis 
^  emptor  ea  fibi  'vindicet , c  nihilominus  tenetur  indemnitatem  pr  a  fl  are  'yero  TJomino  & 


proprietario  diéla  rei ,? fie  alienat œ  aut  amiffœ. 


Optttni  iuris  artic. 

Non  alias  breuiorî  compendio  tantum  materiar 
compræhenfum  eft,  nec  alius  tamen  Arriculus  toto 
libro  ighotior  pragmaticis  opinor,  quia  hoc  titulo,  id 
eftnonfuo  loco,  nec-  conuenicnter  eft  politus,  cùm 
fub  approprimehtis  efle  deberer. 

Mm 1  Primum  ex  hac  difpofitione  ftatuitur  malam  fidem 

pofirn  audoris  no  nocere  fueceflori  cotra  iuris  Romani  re- 
gUlas.  l.malæ  fidei.  C.depræfccip.long.temp.  Secun- 
K‘ c*  dum  quod  de  alieno  quis  védiderit,diftraxerit,  alicna- 
ucrit  teneri  ad  aeftimitjionem  re  praeferipta,  aut  inter¬ 
empta.  De  primo  diximus  profefta  opera  in  tir.  dc  ap- 
proprimenris,  art.x.  in  loco  de  qualitatibus  poftcilio- 
jnum  in  audoribus ,  demoftrauimufque  iure  Confue- 
tudinario  omnem  malam  fidem  purgari  banimentisi 
quod  ipfum  in  loco  de  bona  fide  latius  exigimus. 

Glossa  i. 

it  Mala fides  aufloris  non  nocet fuccejfori, 

x  Mala  fideipoffejfor  quis. 

1  1 2  Celuy  ejui  aliene.]  Diximus  hoc  Articulo  probari  ma¬ 
lam  fidem  audoris  non  nocere  in  approprimentis:  Se 
fuerit  fortadqqui  hoc  textu  neget  probari,  propterea 
quod  fimpliciter  textus  dicat.  Qui  aliene ,  fed  talem 
alienationem  pofle  contingere,  quæ  à  bonæ  fidei  pof· 
deflore  fiat,vt  in  hoc  cum  iure  Romano  conueniat,& 
hoc  cafu  intelligi  difpo  (itionem.  Sed  ii  quis  fic  cen- 
(eat,  confequenter  incurret  in  aliud  illius  iuris  decre¬ 
tum  :  nam  cum  illo  iure  iit  traditum  ex  alienatione  rei 
alicnæ  bona-  fidei  pofleiTorem  ηό  teneri  ad  reftitutio- 
nempretij,  quod  gloiTa,  Bart.Bald.  Salyc.  Angel. Cu- 
man.Caftr.  Alber.  &alij  cenfcnt.  1.  mater.  C.  de  rei 
vend,  fequerctur  pofita  in  principio  Articuli  bona 
fide  in  alienante  non  polle  finem  eius  congruere ,  qui 
adreftitutionem  a?  (limationis  obligat.  Sunt  enim  ifta 
repugnantia  bona  fide  alienare,  &  ad  pretium  pofito 

2  quidem  titulo  alienantis  onerofo.Concluditur  imtur, 
mala  fidei  polfelTorem  hic  intelligi,  qui  non  vendide¬ 
rit, vade  Sc pretij  reftitutionem  debeat,  ex  cuius  rame 
alienatione  vfucapio  hic  fieri  polfe  prafupponatur; 


A  Quare  à  tali  audore  titulum  confecutus,  per  appro- 
primenta  fic  Dominus  irreuocabilis  purgata  mala  fide 
bannimentis,  cuius  rei  rationes  latè  ibi  demonftra- 
uimus. 

b  Ou  perd.]  Perdit  qui  confumit,  &  facit  vt  Domino 
pereat,  iiuc  id  lit  mobile,  fiue  immobile,  cum  id  facit, 
ne  vnquam  Dominus  habeat. 

Glossa  x. 

x  Diuerfa  condemnati»  eiao  qui  alienum  Vendidit,  (y* 
eim  qui  illud  retmet. 

z  ^Alienatio  à  non  Domino  fatta  tribuit  vfucapiendi  con¬ 
ditionem. 

β  3  ^figitur  ad  λ  fima  tit  nem  confequendam  rei  alienatx. 

4  Nulla  eft  iniquitas  approprimentorum  hoc  art. 

c  Ou  intuft ement  le  retient.]  :Hîc  cafus  non  eft  idem,qm  i 
&  fuperior,  quippe  alia  eft  condemnatio  eius, qui  alie¬ 
num  vendidit,  Sc  polfidere  defiit ,  alia  eius  qui  retinet 
&  reftituerc  non  vult.  Nam  qui  vendidit  fæpè  vfuca¬ 
piendi  caufam  pr.xbet  fuo  emptori,  ltavt  Dominus 
vendicatione  excludatur:  qui  rem  alienam  retinet,  ii 
extat  reftitucre  copellitur  praecise  etiam  viribus  Prx- 
turæ.  l.qui  reftituere.  D.  de  rei  vendica  Si  non  extat 
ae  (limario  litis  faciëda  eft.  Quare  verbum  quod  fequt, 
tur  eft  tenu  de  defdomager ,  non  determinat  vtrumque 
cafum  «qualiter:  necdubium,quinrcm  fuam  Domi¬ 
nus  vbicumque  repertam  vendicarepollit.  1.  mater.  1. 

C  “  mancipium. C.de  rcivédic.  I.i.  C.  dercb.alien.  non 
alien.  &  toto  titulo,  l-i.  de  comm.rer.  alien.  Quod  Se 
ii  dederit  pofiiderc  dolo,  ad  litis  æftimationem  venie¬ 
tur  ex  probationibus  iuftificidam,in  <qiia  æftimarione 
damna  quoque  venienti,  paru.  D.de  reg.iur.  Idem  ac- 
cidet,&  in  re  perempta  &  prçïcripra  poil  ytditionem. 

Combien  que  l’ acquereur  en  fuft  approprié.]  HiC  prajfup-  j, 
ponit  ex  alienatione  à  non  Domino  fa<^a  tribui  viu- 
capiendi  conditionem  exlcgc  &  vulgata  regula  L.Cla- 
uibus.  D.  decontrah.empf.  due  is  bona;  ficlei  au<ftot 
fuerit, due  feiens,  alioqui  vt  diximus, d  bonae  fidei  ta- 
tum  edet,  reftitutio  pretij  non  fieret.  Hoçappropri- 
mentum  excludit  Douvm  adliones  &  vendicationcs. 


s 99  Desl)eipcns  &  Dom.  Art.  CLXXXV.  5Q0 


vriii  itecefiài'ib  recurrendum  c.[V  ad vetitlictirêm  t  cm 
fd  alitai  a*  pretium  ,id c ib,  Dnmmû'abt  fi. 
c  Jî  (fl- il  un».  ]  H  oc  ver  b  u  dètWnti  nat  Slliid.»  fût  j  Ιϊακ 
ou  perd t  riant  f.iirtncM  prxdsècogi  jsorçftTâa  rtftitu- 
}  liancin. Porto  nilaqujus ifri  d i [pdli t-Ionc, Ltq  £;  dire 
quoqueduilt agirata.  éft,  cim  jqnïâî  ÎboliiIUc!  uudtü- 
res  dubitant, η ïli  a£tùmc  agt'nti  cxpefididifm  fit,  art 
■negotiorum qcftoïum Îceuro  agfus aflcnfu  ad  jditna- 
îioncm,  an  alia*  Sed  manik  frac  iufis  reguk  repugnari 
mm  ncquo  negofcionj  jttlio'irû  a.Îtîünc  agi  de  qued 

qtus'fu  b  notïtiiib  tjùiî  nliéno  gélïèri  r»n'ec  alieno lio mi¬ 
ne  geftui*  rarifieaiiont  ken  alteri  ms  r&  pwtium  ex  rc 
alieitsrednéluim  l'Jommi  rei  noncflb,  qu.t  vuEgatleit 
ttaâarin,  d.L  Jlmater  &  l.vJr.D.neg.  geli.Qtfarc  dent- 
que  cpclu  dunt  ex  xqui  cate  re  pere  ηΐρΓΛ,πιιΐ^ι^Γαιρ.κι 
clari  i  π  fub  fui  i  um  actione  m  ad  x  fïï macio  nem  cou  k- 
quedara,  qùi.t  juris  fubtiliras  obdit·  non  debeat  Îàthl· 
r.rni  fugienti,  m  qiu  alias  de  alieno  locnpler.iiurçQi^ 
fÉnrêiiam·*  c\\  &  Côiiictitdn  Siîc eam  fundar» ex  qüa 
condi^kio  ex  haç  Côfu r  rudi n c, aitr  m  f^TmiYaiffto  da· 
rur  exempta,  L  fi  cùm  frrimrtv  vbi  A  Ici  an  th  de  rqb. 
crcd.tcxrüs.  d.L  mater.  Lienl 6's.C.  fi  vend.  pig.  oga. 
Bore.  &:  A  Hier.  i.v  !t.  D,  d  e  nego,  gell.  1. 1 .  C.  de  r-Ei.  alicn. 
non  fit  en.  L  (Vd  &  fi  n  nn  lit  hæres.  D-  depofiri.  gi  L  r.  f 
J>.  dd  diftra.  p]gn.  rulg.  cô fdrij7  .Çarn .  cojUa^.Jib' V 
Qiairc  Îc  Jiftfiifta  iuikraricme  hboratur  in  finienda 
aitioLie,  lominlcngn  valere  iufits  ambagibus  Cdiitc- 
titdo  fnüioacm  dat  Domino,  vtdicationem  tpi  idem  fi 
Velit,  &:  tespaTiantr^auradHmacioniicoiiiibionerrti  fi 
îuiç  perempta  fit,  ancprxfc ri pta,  ïtaquçrcs  agentibus 
idtantùni  [pcftidujmqimd  τήύιηπ'ίΐί,  vr  ni  fût,  aut 
CompiilEos:  rti  meÆpt.rtm  babéi,egû  cruT.un  t&  rem'i 
him  mea  îaCRara  locuples  firts  coïta  rft  !,  fi  cir  ieruinn. 

4  Quarcnon  efi  qitod  magnopere  penurbenntt  ex  terni 
lio  minei  αρ  proprim  ê  toVnm  viol  e  n  ru  (>tÎb'c[iiun[rur)  r 
aut  iniquitate»  qiictnt«ira  approprimeto  coniecuto  bac  ' 
denique  ratione  fiit/vi  Domino  rcs  iiouperear,  eùm 
eius  ÆititÎiatîotiçirêuoîi  folnni  in  pecunia,  fed  iii  fun- 
di.ï  coule qttatur  Doiuitiiis,  fivelir,  ita  .vqitiorc  anima 
penlarurus  rci  (ux  mitrarioncm  ex  negligetia  fua,  cum 
in  eo  fit»  qüod  fibi  imp mare' débeat ,  Λ"  accepta  Ferre 
focordiiE &culpaf  fiiac,  ciVm  alienari  on  cm  bnpedtre 
patelin  t  înttrcedlaoe.  H  a:c  Doitorcç  a  rultxadj  ("pu¬ 
tati  onc,  opinatio  π  ibus  in  Lioli.niun  d.L  ttiaterj  cùm 

-  fimpKci  difliiîitianc  rc?  difTal  ni  pofift* 

G  L  à  S  ΐ  A  J+  £ 

f  D 4m RHPfl  ijifid ttt  n  aIictiji  dhlrtfljt. 

Z  gUortocdt  fircicKdu-m  ttm  J)  Ortiva  il  % liinfiitt. 

J  rfL^in’Hi  etviîitîfsmul  vtfidcntn  ecmf  tui . 

4  ^4 n  Æis ëftut tdutrfa fium fuberditutt  «Hittite 3. 

f  H  h  rtïampcnûiiiMm  φ  Xx* 

C  C* Çm  MtWM  ri(  JM  pràfoiftu  nii&ffumU. 

Dammimcft,  quod  culquam  de  pa¬ 
trimonio  abdL,  Srperic.  b  distimm^D.  de  dïi  tri.  in  fi 
ch  m  mJjbriæ.  Hic  res,  qui  vcpditacft^Temel  interiit, 
a  m  fi  prsefcripu.m  damno  IÏü  mi  ni  fd  quod  per 

*  eim  o  ccafionê  pe  td  i  γιϊγ.  ^Éiirf-àÎbitïpa  Γατέ^ΐ  époir-  p 
rct,  iinpricriis  æiViinatto  ipfuisreirefti  ruendae  fi  qultt  ^ 
Fuir  poft  :i!i mat iope d  pitirnrii  ;  ràm  ciilpa  fit  de  fite- 
ÎÎO  difpofi Hile. N cqi! e  eniru  fpéitadum  quanti  fir ven¬ 
ds  ta,  Sc-fâC^iji  fit  iaetntd  dt  alienti ,  6t  vt  bquuhiut, 
cftrrfeiiÈ  defiïcno  cnrïq ,  néqde  vÊJiÉnr  legem  potuit 
parieti  âlietip'ipiqi'n  féqiidtut  iti  iiid,Rt[o'd  Ràph.  Fut- 
gofius  iëÎftfifjcfiit'priFiè;  τώηίιΐϊ^τ.  Îlrio  haiic  'con^^ 
ttoném  non  tenebitur  Dos tif itus  ^tcfpeve  jn  pccmila, 

5?  qüiü  îit'iid  pVikaiio  ex  ctmisngéti  dcdpire  çogintf, 
h'Orialifçids  'ήίι^ίΛφ' accipler  qtiam  ïd  Fuit,  qsmdvf·- 
tliTüf  Îiifïïasiï;  fuikd^aLukTL  donuii 


A  t  fi  v endi ta  :  fi  quidem  d c  rrialoi  fideî  pu  [IL fibre  [{lvm 
trt'uf.  Necpté  esmnvdut  iit  emptionibus  ariib^p 
kreuta  usterefié  iticccdit  ex  natura Cotimnffus ·.  fic^QC 

caivi  euenst,  qbûfitairi  htÜlus  conitidusintcbvctlira 

t'triï  ici  Lilicit:!1: ,  &  DoumutiTi  geilu.s  -ft  :  1bLl  tei  t0fu^ 
quod  gert  mit  cït  4  Λ  ut  cü  pa ,  au  t  dal  us  v  en  dirons  fuir 
Imquc  pro  immobili  Daniinui  pecuj mm  no  rccipseÉ 
qUiiritacnmquc  fiï^inuitus  qujdéïri,ncc  rem  fu;i.m  lu  ; 
rn  di  t  ccft  ulti  Vf  dé  re  Îbge  ttt  r ,  neque  minus  hic  recoir. 
peniatia  éi  U  idc  tri  fp':dei,Ar  qu.ilj  rati  s  debetur, 
cùm  mai'jtusfundum  dfoifiem  difiribicj Éc qucidd·? rc 
C  uiufque :  pro'pi  i  ά  d  I  dt  rif ,  de  co  iwinj  n  i  quoquj 
J  tuendinn  eÎLLi.  Ck  dccomm.  ter.  abat. 

Si'd  'hic  dubitati  lî,  an  ofeiiibns  quorum  ces  di-  j 
itrada:,  proponi  tu  t ,  rqui  aâio  coropctw  adu^dat 
οϋΐήίζ  id  fit, finie  par  c ond i ήο’ <· éndiibi iiiffi'liûp tg. 
lia:  bd  ei  /me  nula’  ndtifinc  pofiefiorcSi  glo.St'BjJ^ 
omnium  condic  tonent  exaequat ,  dato  quod  ven  ditor 
rem  habuerit  titulo  luotaiiuo,  vrl  line  ntulo^  hr,- 
enim  eafifccüm  ei  1 1  ilui  a  b  htq;oi  ï  i  [  lique  eu  m  eo  πζΐ,ίί 
redii ihabcoicpétiitiw.  ftie  frâtenti a  (j  ’eciem  suDi 

;i be c»  ex  qua  ft qitj cur,  il  vf  dboLraii s  bon æ fihx'p^ 
tium  cortiiiiupftrtt,  nt-c  locupletior  lit  fitihis,  uiliil 
-  rt  ftit itère  dcbcac:  iinhumis  iplttfrcccpcnr.  nonaih. 
p‘  j  μ  s  qLia  m  i  d  qu  ûd  reccpcti  tr  Bal  d .  d  - 1 .  ni  at  lt,  L  bl  (ç 
h  lege.çi.cuÎuiuir.  D.  de  petit,  hiredrin  titulo  ôr.ef-oLü 
ftf>n  putant  rrneri  vL'ndit,oreui,qui  bon  a.-  fidei  pcifit 
For  fuit.  L  Proculus.  D.  de  iure  dotium,  Hâ'C  Baie,  pci 
gioifiuri  &.ÜÎJ,  I.  mater.  C.  dércl  yeiutic.  Traque  &  a-  f 
iutn  qucncbim  misrum  ponunt  dc  plüribtlsaJicîïflnti·· 
hm.fiibijrdinâïèji  quorum  quidam  babcont  ritublu- 
craiiuo»  quidam  oucrofo  ,  i  quq pretium  péri  ptrit, 
qtïéui  Cafitm  glofiaexamiitriuit,·  üéd  vtiwfui  iutuilj 
fit  fiamtu ni , vcrcor nq-Îtidéfinif ahui us  Ax-ticuh tli|b> 
litione  ominji  omnimi-rei  ulietii  vediroe  eojnjjnJir- 
di  debeae,  itavî  pretifi  t'riuuuio.do  reftUtjeïç  atc  ne::! 
ptorc  |>c  Lare  cencitLtc,  qi tod  iti  definita  ofsEiofii&iti, 
&  Lcamci  iwtltJÉî  qtut’addeic  diqt-ud  delHur  iUi  lliu, 
&|iycîum  fkrrivolttmus,  aequimiit  mit  ppMfé  ta 
aliem  pufleJlbn  quatumcimtque  bout;  fidet  iï  r,  qunm 
Domino  fine  facto  fuo.  Quitrc  fimplici  dÆiuiûiic 
oinrits  illas,  1.  marer.  dsÎcepiarioncs  llutendii  hoc 
rcxru  pucoT  vr  fine  di  Fer  im  inc  <iv\  u  »  s  rei  -û  lchæ  alu-nl· 
teif  teneatur  pt  ersum  reiltr  ticrc  verum  #£  integniut.  Û 
bona:  fitlcï  fit  j  fin  minus  quale.1·  accepi  n  nec  cbulüc' 
rari  opwcére,  fit  ne  loafpkrs  nrfaâ  us ,  qui  alienum 
iCCipic  attituritacc huius  ûliÎpolttÎoïits. 

5cd  ]  ntra  quÆ  rem  p  or  a  daiubî  fit  aélJo  ad  recajn-  j 
penfationemî  TLeibondto  ad  triginta  aiuiqs ,  vcluti 
perfonales  orrmeia  die  rei  praeicriptor,  quumanicucn 
ante  vendrcariporucrir,  veridicàtione  autcm  coalpc- 
tcnccïi£Uo coi np vu fiitori arum  èt>fnpcnit.  d.  J. itiater, 
conÎcquittir  tempus  compcniationis  petedremtfre 
à  die  ci  us  fxdufie,  id  cil  pntrcfipriohe  peifcib  ab 
t  iriptorc,  NéC  monendi  fnrrttis,qitia  tn  action evfiiwi 
iritntobilc,  quia  nô  definii  pctFonalis  «ili?  iiati5W<-Cw 
ratiemi  ibundcrcrpcinditmtsin  approprimentis.  A«- 

gcL  d.L  rnatitj  ‘ér Îalycctus. 

K  ..Alunit  m  pttdiit.  ]  Cafimi  interius  rct  A  paq & 
r^ripriftiiii  fâHtîeafjjVc  Ar  Dmitbréh  d.L  marer,  Mb  n 
cumferuum  D.  dcrch.crcd-  Scd  nrméniiiteteB.tntet 
ëo.s  quidihafri,  nam  qui  rem  aliena  ni  rcoct,qLT:Lndocuc 
ça  pcrcuntc  fi  maltt  fidt  i  fiï,  indubie  renetur  decaLu- 
<3,1.  fi  cuinlcruum.  Sin  boni  fidei,  tenetur,  fire.sri°U 
crac  fimiEitet  apud  Domitium  pcrtntia.  Sed  esJÎJ^ 
'aibio-  fempét  com périt  aJuci  iits  jÉfencornn>  aiitipti 
idolo  definit  detinere,  non  ficnr  incafit  rei  ppfctip^i 
quo  v  end  icari  odefi  tii:  ntl uèf  Lus  vn  bd,  &  comptri 4- 

tond'uivipit  idvieifas  alium.· 

1  article 


6οι  Des  Deipens  &  Dom.  Ai t.CLXXXVI.  &c.  6oi 


Article  CLXXXVî. 

e  l  v  y  qui a  pour  endommager  Ton  voiiin,  fa  choie,  ou  ion  eilar,  fait  vi-  A 
laimes  en  fon  héritage,  ou  pourpris,  comme  chambres  coy.es ,.  ou  autres  n 
viles  chofes,  le  doitb  amender  à  Juftice, c  ôc  a  partie,  ôc  mettre  les  choies.,  c 
par  luy  ainfi  faites,  au  premier  eftat,  ôc  deu. 

S  qui a  T)t  incommodum  afferat fio  ί vicino ,  eius  rei  aut  Ordini, fumum  facit  in fio  agro , 
aut  confepto^el  co fruit  latrinas,  aut  alias  res  !>iles facit >  ob  hoc  debet foluere  b  mulftam 
Jufitiœ c  &  parti ,  &  opus  reflituere  &  damnum farcire . 

Glossa  i.  A  infedoribus ,  qui  paftillos  olentes  de  corticibus  ar- 

.  .  borum  confedos  cremare  folent,  aut  carbone  terre- 

1  Sine  animo  non  fit  iniuria.  lio  vti,  vnde  graueolentia  proximis  quæque  fuffundi 

2  i*  contingenti  f «idfiat nafcitur  titio  negatoria.  folent,  tales  lanij ,  pcllitores ,  &  qui  alutam  præpa- 

5  Emenda  imponitur  fi  aninm fuit  nocendi.  rant,  quibus  ideo  iilvrblbus  feparata  loca  tribui  fo- 

x  lent  ad  habitandum. Sed  &  qui  morticinia  proficiunt. 

Hic  Articulus  lie  quidem  non  bene  concipitur,  etiam  infuo,  vnde  teter  vapor  in  vicinos  manat  vel 
propterea  quod  animum  duntaxat,&  intentionem  fa-  cloacas  &  latrinas  apertas  tenere  folent ,  vel  claufas 

cietis  arguit,  &  ab  folo  cafu  difpomr,  cùm  &  fine  ani-  fed  non  inrcrftante  iuftæ  craifitudinis  pariete,  de  quo 

mo  ex  iolo  eucntu,  etiam  qui  tale  quid  facit,  teneatur  vrbium  ftatuta  exiftere  folent,  &  tradant  doiTa.Bart. 

ad  indemnitatem,  mfi  quod  ad  emedam  non  tenetur.  Flor.  Caftr.  d.  §.  Arifto.  &  Cepolla.  tit.  de  feruit  vr- 
i  Pour  endommager  ]  Hæc  difpofitio  fumpta  eft  ex  1.  bam  præd.  cap.;j.  &  jr.  &cap.<ij.  tit.  de  neceiTario, 
penul.D.  de  imur.  Si  inferiorum  Dominus  ædium  fu-  B  &  cap.jx.  His  cafibus  etiam  non  pofita  intentione  nol 

cendi,  cumipfo  fado  noceatur,  farciendum eft,quod 
fitdc  reftitucnda  omnia:  &  fi  in  mèo facere  liceat, 
quod  alteri  nocet.  1.  fluminum.  §.  penrilt.  &fequcn- 
tib.D.de  damn.  inf. 

Amender .]  Emenda  cum  poena  fit,  imponitur  duiv-  5 
taxat  in  cafu  hîc  pofito,  id  eft,  cùm  animus  iniuriæ 
alloqui  non  cadit  emcndar.Cæterum  in  dubio  animus 
non  pra?fumitur  talis,  &  omnino  probandus  eft,quod 
Angelus  ait.  d.l.  pcnult. 

c  Et  à  partie.  J  Cui  iniuria  foda  eft,  &  opus  reftituen- 
dum,&  damnum  farciendum  artificum  arbitratu. 


perioris vicini  fumigandi  caufa4  fumum  fecerit,  agi 
iniuriarum  poteftj  notat  autem  hoc  cafu  intentionem 
&  animum  nocendi,  ex  quo  iniuriarum  adio  nafci¬ 
tur  :  nam  fine  intentione  &  animo  iniuria  non  fit:  er¬ 
go  nec  talis  adio  oritur. 

2  Cæterum  etiam  fine  animo  fi  ex  contingenti,  imo 

&  vtili tatis  gratia  quiddam  tale  fiat,  nafcitur  adio  ne¬ 
gatoria,  ius  non  elle  etiam  in  fuo  cuiquam  vicino  tale 
quid  facere,  de  quo  text.  1.  ficuti.  §.  Arefto.  D.  fi  feru. 
vendic.  de  eo  qui  ex  taberna  cafearia  fumum  immittit 
in  fuperiores  ædes,  quod  fæpè  vfu  euenit  in  coriorum 


Articl  é  CLXXXVII. 

j  rV^Vtî?ftt!'OUuéfaifi  desch°fo<riutruy,  &bd'iceIicsauoir 
diipofc,  ‘  il  doit  1-amender  &  dédommager  celuy  d  qui  appartient 

lefditcs chofes,  fil  nemonftrequedeluy.ildeufteitregarenty,  ou 
que  ce  qu'il  a  fait,  aeftéduconfentement  ou  commandement  de 
celuy  a  qui  appartiennent  leidites  chofes. 

S  ^  b  Cir  de  his  difiofuifie ,  delet  condemnari  in 

auZÎT  U  rdcmnttatem,  F***"  et  ad  **<  res  Jment,  <  n, fi  probet  al  eé 
attinenT  **  J*  ex  undato  em,  ad  \L  dtfa  res 

•  *»,  C1  !Y‘h  Art'  «*,  f 

infrà.  *  ^  >  oc  19*.  s  ilnemonfire.]  Art. 1/2.  &  198. &feq.  Quare omneS 

b  D ’ icelles auoir difhofe.  1  Hæc materia  nrr  λ,  ·  ArcicuIi  partes  recinunt  canuu,  &i»cogitanter  rc- 

tùua  dC  «bus  II  LnalScoi  S^turhocbco. 

Argent r.  in  Confi  Brin  l. 

"  C  G 


TITVLVS  VN  DE  CIM  VS, 


DE  OBLIO  ATIONIBVS,  ACTIONIBVS, 

ET  fl'DEIYSSIO  N  I  B  VS. 

TI  LT  RE  V  N  Z  /  E  Μ  E, 

Ίϊπ  QMigtâkm ,  ^Alîiom  ,  &  Tltmms. 


Article  CLXXXVI I  h 

ÈLVYa  <^uï  reçoit  aucune  choie  pour  autruy,  ou  b  qui  foblige  pour 
autre,  on  ccluy  cqui  eil  condamné  a  rendre  quelque  chofe^ouaftii 
deliÛ,*  dot  il  doit  eftre  tenu.  Ton  bien  fm5Sc  demeurera  oblige/feur 
les  eau  les  lu  (dite  s. 


T  Lié*  ψά  rem  àltyttitm  pro  alia  recepit,  dut h  quîpre  üÏiô  fe  obligat,  eut  es  eT„ 
-*■  utr  ad  rejhtuiiortrtn  alicui  tts  rat  d  dut  ddiThm  cûmmifit* e  de  ψο  teneri 
t-  f^ro  cdufisjuprâdiHkn 


G  1 0  S  5  Λ  L 

1  Iftpttkf  C i,  AUt  ronucnuenalt!  ahî  le JAÎes. 

2  QuAtiWT  cifut  t4SitJth}fQthtC£  Π  CF  f*$Q,  bat  Mt. 

$  Fyapic  n  tti  jAîa  um  ua  te 

Prouerbio  etiam  diittfarivettri  foro,  ψ» 
ι&ΙΐξΓ  le  firtt ,  qiH)  perfbniJioljMgationi  ncceflarib  ad- 
ifadte-nruvt  iungi  hypot  Uccain  figm  fïcabâi .  ld  fim  pli  citer  diÆhtin 
f**pit*  mi.  olim.,  &:  eùn,m.uum  falfrim  cft,  &  in  nocütlmis  iuris 
t?  ? .  h  -c*  ppîndpia  i  neuf  m  *  cùm  multum  inte r fi  t  inter  Qbliga- 
#ΖΖ’*ώί  1  pra&mlcs  iiypn  thecas  ;  neque  enim  fi  quijp 
'  quam  ex  protniiïionc  obligatur  ,  protinus  &  confe- 
qucjis  cft  bona  obligati.  Not®  dimiloncs  hypotheca- 
!  rum»  quar  aut  eofiurnEioïdé^aut  legales  iimt,  îIIe  _ 
ab  cmuiemionibus  pamum  t\ix  ab  Jegc  propter  ali-  B 
quod  fiâunt  contrahuntur,  Nam Érççbriis,  &i«di- 
ci  ilibus  raro  vrintur,  cùm.fcilicetmÎiTiorics  in  poïïef- 
lîoucm  itum  hortorum,  vt  quis  -aliquid îVl&tc  cogacur 
P  at  ftr fur,  quod  cAm  fit,  pattes  iftii  non  itucrutur  liait 
olim3icJ  CuriUOTcSjiilcbqLii:  non  vasi  pignora-  Quare 
cùm  htec  diuifio  fit  hypothecarum ,  ncccilàrib  fequi- 
rur^dequa  nnuconuéfiit  banc  ab  legemduci  opur- 
tLiill  c ,  ·&  quam  partes  promiîhoti-e  non  Siderint,  ne- 
cdlârib  originem  eius  à  Coe  inaudi  ne  percudam  6c 
Mafnenu?  quidem  in  fua  Aascmia  non  putat  de  Co- 
iïictuditie  po  lle  dari  hypothecam  tacitam ,  lege  qui¬ 
dem  pluttsdaxi  non  dubium  ^  Imperaror  agnofeie, 
î.  [,Ç.  derciyx-or.  aciio.  ScdiiuLlraCcmiuctudincdi- 


iterfum  ilituinit,  itbie  concJtA inducitur ,  Scdtuiiea 
non  crft  putanda  KajcCojtfuetuJovniucrialiicidifpn- 
ncrcj  K'J  intaiîbusduntajiat  blc  cïprfiTUj  ^^5* 
art+i^4-  infra dcmouitrabiimiÎ.  Nec quifqnamesiib· 
mare  debet  hypothecarum  £c pignomm  ηιηκ  i: 
crimixiaviio  hoc  Anien  les  fublata,  &igü®übsé£: 

fterfonalti  a.  ■  iones  &c  hypothecis,  quod  cifn  pt[Sp- 
iirdtrm.  Calli  J  quatuor  qui  nuiltiis  fiutene·- 1 

fpccic  s  poil  u  nc  cora  prehedere,  de  recepto  sww* an- 
rtune,  t’uod  quis  pro  ^lio  eipromiferitiquodrciutat- 
rc  quLfquatn  iiidicaruï  ft t, q u o d  é7i  d di t( o  qu ' 
ncatur4  Curita  ile  coitfts rurum, &  cur  bio  omnibuSi 
callis  placuerint.  Lcgiibcori?  cltrefpond err ,  nrC  &■ ■ 
rio  facile  reddi  pottll,  cAm  quidem  muhr  rcpr[U!> 
ειεγ3  quibus  maior  ratio  tale  prinjlegmm  findcati^ 
pmar i.  SedvcamurcoïiftitütiS.  Nec.dubkimqiuQ  ■' 
pofirojcojtmiodaro ,  t  uid ajaiaior  rano  debeat. i 
tainest  laciiæ  iuris  hypochcCÆ  per  hos  abrogata: 
bcntiutelligi,  (cd  ad  cas  etiam  iftt  -additi  àCuiuc  ^ 
di  ne,  de  abis  extant  rstuli  in  iurc  nimeupatiiu 
Qusb, rnud,  pig.  vclhyp.icc,  i,-.,, 

a  Ccluy  mi  rtçeit  ji tmur  thtfit)  >he  catus.  Sc:ït^' f 
cft,  &  inultas  Fi£h  fp caes  poic-fi  comprclieo  ’·^ 
line  mandamm  recipiendi  pro-eciÎer.ir  nbeocuu3 
era,  fine  ruiJlum.  Hoc  Articulo  rabellanoui™ 
na  oblidantur,  qui  quidpiaitl  dc  locosal  IflCUttiP 
fere ndum  fufcipiuur,  fed  hac  obHgano  ci  ac*?® 
per  h  y  p  ochcCam  n  osi  c  ui  dedit ,  iedciLi  per  1.1-·· 
datum  cft:  nam  p^soalis  ciiain  dar.ti  nal^riUj 


6o$  Des  Oblig.  Â<ffc.  &"c. 

îc^Pi-oaxrii  rores,  Oeconomi,  qui  Donum  nomine  . 
riiquid  recipiunt,  lionn.  fu'a  ipfba&u  receptionis ,  id 
éftiâcio  &  lc  ipk  uhlig.mtmdLiitii  hypoibeciiiCon- 
fircuLuij ne  iicn  l  receptores  &  raîiS  qui  alrm  operam 
rtaïucido,  redpuinr. 

h  ïikltgepiH)·  watt.]  G omi i  ex promi  ifor  fid ri tif- 
(.or,  &:  qui  conflit  uit  aheiium  debitum  ίί·  ίο! u tu¬ 
rum  :  ergu  fidcitiflbiis  bona  edam  tueita.'  Jiypuchecs 
iubiiduntitc, 

G  L  O  s  S  A  £* 

i  î  fi ptrf> rt-tlj ha  a  i tiefenltttût  hyptiketA  U  fît*, 

a  liypûthtrt  caiftTAltitur  +i  di  t  AÂmifi t  drltlls. 

J  Fifit  TiùB  dü-7çi}>fitr êenj  [tdpirtt  ciutlL 
4  Vtrmuan  da  ^naudo^üÎ*lieoatioÀ  màtit,  &t. 

l  '■  Qjts  φ  ftnàà  mnt  4  rendrf  ^utique  choir.  ]  H  oc  cJl  qui  | 
Îc  menti  a  datcvel  reflitutre  imius  tft  à  die  lui  a:  fen- 
renrkquod  Articulus  MtJiii,  expreflit.  <j.  cumiulie 
pign  usi  adtcklenoü  au  te  côtrahererui,  q terni  ex  féru 
ccn'tf.t  vidtor  mil  fus  êfict  in  pdiTelïïûiictEi  Hoc  nu¬ 
tem  iâicJligenduns  in  pcrfûtidtbi^  cùmquisfolii^ 
dà/nnanis  cft,  mm  realraiplâ  cùm  adtudieanruijVtpf- 
ECHLis  pno|ifia  hypOthtCsÈ  non  ;u|  mittunt. 

1  dOud  fa it  deltfL]  Magna diibstnrio  ichobfticisauüiii- 
rib-ns,  an  ck  delicio  hj-puthciinafc.ttut  fiicQ,quid.uii 
negini,qu3tlim  à  conttftaxicmc  ULtri  pmaur*  plirres  à 
fentemia  cotntb  i  pu  tant  Quidam  putant  fed  incffic,l·- 
ccmeUcconrrx  creditores,  îs:  rit*  Ccuiiets  pa  n.  fife. 
creti.  antefer*  Quod  Bart.  dilTint,  E.  aufertur*  5,  ficus. 

D.  ddüf.  Hfc.  Barc.  I.  poil  l  onmitium.  D.  de  demat, 
Batt.BalilAngcL  AndW.Cutri  lariilimè,  Alex*  L  rc- 


Art.  CLXXXIX.  606 

l  fcriptum.C.  depacL,  înttfr  lias  iubiiïtioncsvti le  fuit 
lege  côpefci  qmd  placeret,  i  caque  i  s  oc  dubio  km  fine 
li ypotheca, contrahi  intclhgtJida,  uee  vero-â  (cntÊti® 
tRiitum  tempore,  quod  omnes  agn.t>icunih  icd  eri.xm  i 
die  criminis  admilb,  quod  hic  vei'ba  imuianç,  qu.it  ab 
ipib  kilo  ôc  ddi.ûo  il  rie  vif. i  prçfiuppoiirionu  icnrena: 
hypothecam  tribuum.  Inde  her,vt  noxij  km  hiixcno 
polline  poit  d.diilu  b  û  π  a  di  flrabcrc  fine  oncrc  hy  po  - 
thctamnij  :uit  niiî  à  îadice  permittatur  ciuseontfil·- 
rium,Barr.  uor^c.  d.  J,  poit contraitura,  Îcdhunc  ca- 
fum  nqndiimcx  hoc  terni  annotarunt  pragmatici.  Ac  } 
ego  quidem  fiito  non  pueartan  obligata,  eûm  cô  H  (ca¬ 
no  focum  non  habeai  Cotifucru dîne, nec  pro  emenda 
pecuniaria  quidem  Îoli  diihailio  permittatur,  art* 
^oB.  Patrici  udi  puto  pro  reputatione  damni. 

DtmtüdoiTrÿrtttnu^ Neqüb enim omnkeaquydfi-  4 
bitura  fonint,  ratia  t-Π  e  deprehenduntur  probationk 
busp&  panique  pqmam  n  g  Dani  merentur,  vtatr-  m> 

8ζ  m.  Idcoqmr  interim  Jum  probationes  in  ambi¬ 
guo  iunx,  dixi  ab  Indice  permitti  alienati oney  polle  rx 
tat  i  one,  LpoJ  t  c  ontrailutn.  D.dc  donqt  cùm  qukple- 
rnm que  maiora  bonaiunt,  quamquar  emeda  aur  ic- 
paraiion  e  debeant,  aur  poliunt  exhauriri,  quo  cafu 
iionobitaiire  hypotheca  index permirrere  poteft  alie  - 
luti  onero,  cirta  eam  fieri  11011  debet,  niiî  quidem  tum 
onere,  vr  dicunt,  hypothccsi,q0ain  liris  exi  ens,  Æcr-ei 
facultates,  qualis  iit,  iudlcabunr* 
f,  ■r’3etv  ^  «.]  H  tc  virrba  d  enoritn  r  hos  caius 

ijitctatcs  clfein  quibus  Cbfberudo induxit:  laciias  hy- 
pprbccas  s  extra  cafus  CKprriTbS  contra  i  uris  commu¬ 
nis  rcguki  porrigi  poti  e,  quod  rabonem  habet. 


Article  CLXXXIX. 

'  COKTK  r.  le  delinquant’ on  a  intenti  a-ftion."  pour  raifon  du  délia  a, 
1Ρ§  j&  “?c«de?d  l‘l«riHw  cil  tenu  '  feulement  de f  hruerclt  auil  pour  raifon  k. 
.  „  au  dehcl:,i/bir  (juela  caufefoir  conteftée,  ou  non  : h  finon  que  l'hemier  Ca 
raie  participant  du  ddiét,  auquel  cas  il  fera  tenu  comme  deÎin^uanc 

g  I  omr*  dchnrjucnttm  "  „Æ0  m#*  finit b  ύ crimine  '&lpfeè  txud*t  urne 
utmjtatmram.  Lacs  potlulati  ttnemL  umt'um  F  ad  mtertffe  cinile  dtliUi ,  s  fin,  fe 
cameftmfumt,[wcmm,  " rufi  hara  con[àns effet dcliiii, qua  effutit ddinquem tenebitur. 


Glosu  i* 


(  ■  vfa  hodit  profluendi  trimin*  ,  rare 

tintjun  a. 

i  JM tidù  niéiH  campeur  fautÈle^ 

î  F!) λ,»  li(e  mn  „„ tffUta  irntnlitr  h. train  Μιηψι fn·, 

Uum  n*tr  C  λιι  j  h  ko  Canfat,  tff  nutn,^. 
f  ittunfan  tf#  CiWé  tiitnen  ludiUtturtA  Sn UtU  fj- 
Tif.  Ait  Cbofinwy 


αΨ,Τ1ΤΑ  b‘D\df  Pri^·  vbi  flair*  1. 1.  C 
ex  dd  drfnniLCiwondbe cap. vh.  ^  de.  fepulr.  cap 
in  Iniens ,  exnde  gloi.L definito* D.  de  publ 

ïu,l  Lexratbaor^D-deaceuC  Ex^biucim multa 
m phomm  dübi rationes  deducta  ffiat,  ipk  main  Tu- 
rilprudéntk  ciuilis  &  Canonica  pal.im&i-x  aduerfc 
pügn.euc,  vtliilCmum  fuir  hitat  Arriculuin  feriberc 
ψιι  nobis  litem  dirimeret,  &rev«aieqiiwrcm  fen- 
TCntiaïnhïL  dilpofitiu  amplexa. eft, 

-  0tt  4  m J  M  aerio- ^iater d  tun  e xtrrordml· 
vfrgtn tt*  m  Conf,£nr, 


C  iks  peribas  dones,  &  cnmi  n.dcsbgmficac,  firpiusta- 
mcii  m  fua  fignificacione  prùprti  t-ti.nn  ex  delicti 
cud.i  manet·,  quod  nt>j  ilounnrous ,  artic.  +74. 
accubitio  ii  iter  dum  pro  ciuiJi  pruffcnrione  accipitor 
1.  exsudicionim .D.  doaccukr.  Pr*lm™oJit'ndüm elt £ 
ex  vig,  &  reuipris  tribunalium  uxori  bu-s  m  prtilè- 
qnetidis  airaiqibus  CDtimx  quum  Routnno  iui<.·  fmc 
publicorum,  hucpmutomn'i  criminum  fint.  Formas 
proloquendi  ,  introduis  duas  t*  profequenriirm 
ptr  oms  *  rum  public^  ^popukrrs  ,  qUa;  axtûio- 
ηίΐΏ  P^bhcam  aut  cafttgugiohexti  ddi ;  l  turum  corpo¬ 
ralem,  &;  ptnnalon  uucndunr  nututui  priuaco  ικγγ- 
mittuntur,  quorum  executio,  Sc exiCtro commi ila. cft 
propip  &dclignatt  muneris  Magiiha tu  1,  qui  publi¬ 
co  &  officio  procumr,  is  Procurator  hiiu  eil·,  m  qu^_ 
que  ditione,  aurmeri  imperii  rem  tono.  Ho  ['nin  ib  u  s 
prs  turis  fuas  tanfum  rei  perfecurio.,  &:  damni  dati 
CJipoftukuo  reliita  ,  im  ne  άε  publici  caidii  quid- 
qu.im  intendant:  jndefit^vc  logum  vindicatio,  publica 
exempla  cnftigariqii^  lUppfici»,  pararii  um  omuutm 
CC  i) 


607  DesOblig.Aa&c  Art.  CLXXXIX.  608 


lîGvTccution.cs ,  ad  pLiVrtici  Procurai  Orf  m  de  de  run  l  u  r,  ^ 
in  (imbus  jall  pttcïcr  md-am  pccîia-m  petitur  cjî  vcriiii- 
ci  ne  η  inc  vt  licicnbimucr  pnrnales,  f.  parimcs.  Jmri  r- 
de  ciltii!.  Se  <i .  Li a  iîrtle s  ■  1  nJtu.  de  pe rpc  t,  &  i  cinpxaU  * 
Quitte  hcm;i  pars  iUviis  ÏUifs  Roi^ni  vfu  detruncati 
de  acCulariombux,  &  rie  iiccuiastJj  iur-e*  d*  piibUeis 
îuiiiciit  ÿMKcnèw  ·  A*.·  Turpiliam  pmaibsfr  tunih- 
1ms.  Pjditari  ren  iamilriam  pcrft-quwnrur,  fcquad 

2  eorum  pecuniarii:  dufirirxatiiiwreit.  Nuda  igitur  psr- 
iialisà  nmisfo  cjfwcero^onwsrii  pcrG-mroriariiinr 
i  h  li  erffjni  s  p  l  i  ls  ut  or  um  ,  eth  lïbi  in  proicaitionihus 
miuiiam  operam  proritare  ofiieimn  &prm;id  iblrnt, 

<pii  idée  acÜmcmcï  vulgb  dicuntur.  Qiun  £r  ipiæ  ^ 
quoque  legales  pitîiœ,  quai  ohm  priuxtk  adiudicrtri 
folcbarit.diipU  ±  rripUj &r f  pItÔ  corrupto  ,  Je  vocatione 
iji  ius  pxtxani  moribus  diiplicncrcj  ne  Etodic  obtinet, 
ve  mane  plates  iil  pcribnj.q  quitta  ptiuîisciïum. 
Quod  fi  quandoque  a  ce  idir  aliquid  pet  Ordinationes 
de  p-.TJiis  dtltbariad quintandiis  ddariones,  Vf  mun- 
nonsefrandarione^iut  gabe  Us·,  aur monctxi  talrtper- 
jfecilticinii  nihilominus  (biiibtii  pra  eu  moribus  eue» 
Ctiuur,  Si  indicata·  ,ib  eodem  illu  delatori  ex  Itçt·  pë- 
durirnr,  q  n  ü  J  recta  çdani  ol  bn  B  art,  air.  I.S-crsxtuÿ  jj, 
S^iauss.  D.  d'1  h  it.  file.  de  lu  de  vend.  m'.  cum  fie.  C 
çom.  iib.io.  C  Angeliij;.  $r  pttnaks,  Initir-  dcadlio. 
mim*^  Salie.  L  j,C.  adhg.  fkienh  lui  lu-  vr  millapfcua- 
lis  p  rutato  cotape  ta  t  s  de  iurc  qui  de  ni  Roma.no  eu  m 
de  trnôiinitiend  ir  ailloiii  bus  pçm alibus  qu  acrobat  ur, 
iÎc  craicôilitütum  eas-tuimcs  morte  delinquentis  cx- 
üiigtii,  cxceptvï  duobus  caii plis j  hits  erat  contrlbta, 
anr  aliquid  a  J  bsredes  pt-rntm-rar.  Harc  diipoiitia 
rubrica:  Sc  LuC.  radcl.  deiim£h&  §.  non  omnes.  In - 
iti  -  .de  perp .  &.  rc  mp oral;  achojn  b .  L  ex  iu.di oqrum  D. 
de  accuidt.  Ï  T  r  regula:  pr ster  admodum  paucos  cafus 
quos  glofla  d,L  t-r i.iiLdiciôrum.  memûrar. 

Itt'go  liris  cüntcihrm,  ie  iiajrcdts  lucmiti  tranficq-  D 
ri  as  reddebant  a£lioncst  Ctiaru  pénates  pecuniarias 
quidem,  aut  ademptionis  bonorum,  nam  caftig, itio¬ 
nes  perfonales  mors  iubAralielvir,  quod  illi  notnuc*  d, 

3  I,  r.  H.rc  iurilprudentuCanouiibs  iu  parte  dJplicue- 
rat;  nam  exruiguiquidtui  morte  dolidiorum  ριχη,ιϊ 
patiebantur,  icdha-redtts  delinqueimnm  omnimodo 
volebant  teneri,  adtd  quod  cui  quam  exJelitlo  dc- 
Fimibi  pcriitlet  ad  res  rcftinicndas  d.tmnum  farci  en- 
dum,&  repoitedum  qnodabeilct ,  idqne  Aue  lis  con¬ 
te  ftatavJÎèï ,  fiucnon,  hec  illi-  d^csmvlt. d. capit,  in 
iuicris.bald.Saiic.  AngeL  Cicceri.  d.f.i.BaruLi.D.  dc  ^ 

4  pritKndci.  Uxc  fcnrcni,  vttquto^  moribus  recepta, 

Si  hic  pro  dt. tradita  j  Quie  poenales  omnes  vult 

innrre  aboleri,  fitiecnritefttitalislu,  fuie  non.,  reiper- 
ftcutorias  durare  ctttm  nulliconteftata:  Hsccdifpo- 
titik'·  ratione  &  æquititc  fuperat  illam  Ro manam  la¬ 
piendam  vtroque  membro,  qdisntortito  dcHriquentc 
poena:;  abrogat ,  qus  tatn  defu  t)  iTti  e  c,  π  cffene  frdbar- 

rcdiim ,  £crei  perfccutiones  iribuit  adiierfits  eum  ad 
j  q  g  em  pecrnua  defunih  pet ueni t.  L  an  t  nunc  ad  mira- 
tores  kiris  ïHius  fpinoh ,  vekiti  nuftiuam  mundus  ia- 
puerit,  niriRomar ,  quo  magis  n-  iroi-fcrspfïllc  queti- 
dam  erudi  tu  sn  virum  patrono  fc  in  SmamParifieiifi  p 
indicatum  harrtdem  rei  criminis  non  teneri  adriune 
etiam  pecuniaria  >  at  ne  pe  cfecuto  na  qatdt  ej  us  qti  o  d 
imcveft,  nriiadl:Q cohcrilata  fit,  anrad  hjeredem  per- 
ti  en  erit,  d;  Areftnmdtat.  j,  calcnd.  MaiasipTi.Qiiod 
ΐϊ  verti  m  cfr,  apprer  illic  quoque  imiltu  declinatum 
ab  iluus  ip<l  us  ca tus  prilbi  aequirate,  cùm  T oan,  l;ab. 
Ireqncns  obm  tri  illo  &:  masiitio  pridem  magi  liratu 

u-ilcEiir  in.'S  panai cs.  Indit,  deperpet  de  eemp.  at.h 

arq  1 1  it  at  em  Canonicam  in  illo  Pai  ia  men  to  Ρ:ί  :  1 1  ji  n  i» 
cibfcLuati  foLum,£·;  vero  obicruatuin  iri  üruni  Curia 


laicali ,  v t'  ab  I  i  ;e  ted ib u-v  H  el  i  uquent  iu  m  ait  i  unes  (jj^ 
π  l'illi  t  Lie,  dc  d.imna  ptaettentur,  ex  Cano^jftam^.^ 
rcnci.t,  quam  lue  icrip roratam  haberi  gtauilau^'tlll 
dl  audlori  li  us  icripti  iurs  s  pati  ij , 


Gloss  λ  i, 

i  Jfn  Aeii&tun  frrjti^iaiitrpri  medio  condi, Jtjt^  AK 

tx  fOJTiJ'jfï»  JKe  -JJt  ?  ii  i·  ha  rji'  ÎiBUnÀi 

dtj itniint. 

%  ÿjifiijï  yrrtdcnft  ifflttijUotlt  rcws  dtttjfirit* 

j  Hira  ddirujuwn;  tenetur  *ftum  m  pvfimUnt, 

1 1  Fsnf  rdifin  d»  JtliS.]  1 1  itcliige  d  e  dvli  et  □  agijcinn  dc- , 
Üiflum  ipiuiu  aiïumitur  pro  medio  coeiudrndi^Litj 
d  c  fi  i  r  i.  ü  ,  aur  bo  n  is  1 2  γ  tis  ftli  o  Ordina  ri  è  fut  eïttsur- 
d  marie  :  nam  Je  deliitîi  pu  bbei  s  i  n  te  td  Ci  agj,tu.r  pici- 
mane,  inicrdum  de  priiiatiii  mclinariè,  ik  cnuiittr,  I. 
vit,  3>»depriua.deL  Lvlt-D-delurt  depubL 

intl.  hoc  cafu  raiioue  déliât  agidiritur,  acriita^ 
aliquid  agenti,  autadft  barcdi,  aur  darem  fatturnp^ 
neuf,  a  cil  o  non  dariir,quia  mera  pcenaEis  aJucrûijiç- 
-cfdcm  non  datur,  vr  dixmutt,  f'd  nci  tJJ  inqurndr- 

Ik'rnm  vit,  cabsLit  aitiedoU, cdm  mciuidûlqs^, 

nul  lo  v  d  at  u  s  cb  trattu,  cum  cnimm i  ngïiltar .cum  it, 
futtdlo.  Diuerfiim  cùm  dolus  admittitur  in  cûtiaûii; 
mro  ium  cùm  purget ar,  hoc  ef,  reparari  po0b pK 
aitionem  ixeutraciu,  non  minus  tans  a  trio  adunliiî 
liÊit'dcm compe; i  it .  ■  :iuim  onmei  alü  ex  ctmMLtil.Uî, 
qua  natum  &  maceria  rtanisioria:  liint  :  taies  finit 
emmes  reirificmes  eeintraituicm,  qu.t  fuudatLit  indî- 
lo,  vi,  fraude,  cira  je.fcrjpiriouc.qutcqiudemxlbitb 
funr,  icd  camert quiam  eôtr ailuÎnçcruencnmqietq. 
ruun  i  r  per  co  n  trait  uni.  Lin  hereds  n  i .  Γλ  de  dola.  fri 
cùm  agit  u  r  ex  cor  l'.iil  t:?da  n  i  r  in  hçrcdem,etîaM(tl· 
hiladeum  perueiteric- 1,  ii  npuJ.  i-  JacLUiD.dcpyi.I 
li  oc  iu  rc.  <s .  Itn.  L  ad  fa.  ^ .  fi  n.D.  d  v  re  i  ud  :c.  \  eÛc 

luau- faber,  dilicot,  d.  <j.  non  onmes  jntilejd-nrjjf 
BartolJ.T.D.dc  pritirudel.  □mties.d.Li.  ut  rcdjçL  Jtî, 

1-J  rtc  di  A  i  n  il  so  dîbgc  tel  n  oranda  I  uri  fcoiirito^aii  (ci- 
licet  delidl  u  m  per  le  insblVaeto  capiatur  pioiudio 
conclndjcndfSc  oo  agatur,  an  ex  coatfarifuyinqiK» 
do  Ens  ad  mi  Iliis  dicit  un  nam  cum  dolus  aur  fluusnnU 
Ium  alium  titulü  brtbe4nr,idhçfcdem non  tranliUMi 
c  Ei  d  d π-tüf .]  Pl  n  dem  e  procrf  lu  &  accufati ooci  pa  t 
Jj  indicatus  fit,  Rr  pentlenic  appellatione  decelTicr, 
quailio  quidem  pcrnalts  eii.w  Lclu  1.  &  tiruL  Hiftid. 
acent,  inots nittr,  Si l.vk.  Sedit  LupceboniS(i/C'Jico· 
ciatmn  lir,  exprefsi·  putat  ouminn  haediemSrifliliïti: 
appellar  Mtr»  rti  defuncli  debere  faU,  &alij  dJu. 
noflro  mre  r  on  Ei  ab  etrr  dubitat  io  nem  reopridirif^ 
appdlariouc  mortuo,  *k adiudicAtione  repainconlSt 
aut  Ltirertili'  tadla  pani  ci  udi  heredem  dehiLitri  rr- 
ner  t  j.d  l~le  ftine  ndam  a]q>L'  1  Lit  i  m  tein,  ali  o qm  ίη^ιιιη 
ConhiiTiatum  iri,  cùm  ?x\  id  cml  me  v  Lia 
aur  fcjiccndin  teneretur,  ex  b ac  rexru.  IdeinenituCtll 
pendente  inflanna  prinapah  Jeceilcrvr  m  prohiiuta- 
rus  :  in  boc  diff  ers  ntia,  quod  j  ? é porc  moeris rd^  , 
ceiTiis  inm  non  cxnuordinanL·  f  Ld  ordinarie, 
η-r  infhrtHTirr ,  &  devia  ex-mordminiit  JefltâtE^ 
tardi  t:  amm  &  pecuniarie.  1 ,  dt  fu  n  dio ,  vbr  W  vois·  -L  ■ 
depub.  iud.  adeo  vf  in  quibaslocis  diuerfr fim  ι^!" 
ces  criminalium  &  ciuilium ,  cnuia  apud  crumn^ 
i  π  Γίί  ti  ita,  ix-mi  ltaida  fi  r  ad  [  u  di  qcm  du  i  Et'  m,  vrii  irp 
rum  iiiLpcriuLTi  ]-ιοη  baberer  rexru  exprelTu.  iU·  ^E" 
funcl-o.  f  l.l  fi: ro  hac  nu n ahu rloi te- ma g'db'aru Lie1 
pci  «Uter  coniti  tutu  :i  ],vr  mcrccs  pt  n  guéfc  C  Γ«  ρΓ°ί:ΐν' 
ηο,Α'  inmrarec  emptores. 

^  L'htntirt.]  En*  driiTMpwnrr.  Nam  in  hxvcde  af  c»  i 
in  qiicni  delictu  m  f  it  l\ i  i  u  m  cor.  icilacioue  rcoi  ■  ^ J  ,4 


6o9  Des  Oblig.  Ait.  &c.  Art.  C  X  C.  éïb 


hxredes  tF.inihiicti  rtftjoncs.  1.  omnes- D-  de  ait-  Se  A 
oblig»  vhi  glof»  &  Lpcrmlss.  D.  de  reg.iur.  L  icicn- 
tium-  d  c  :iûL  &c  o  b  Lig. 

3  De  hrrrede  delinquentis  hÎcftatuirur  renrridun- 
taïae  pcrfecutût'iarci,  quo d  idem  in  pluribus  haeredi¬ 
bus  ver u  vftjt'dain'fi  ad  cos  nilpcLricherirsquod  Yâlde 
notandum  piitai,  AngdL  d,Li»  ileev.  ttel.de/.  in  fine, 
Alius  Angelus,  d.  §.  τιϋπ  omnes;  leu  B»  Fab,  ibidem  in 
fînt*  φ  d .  3,  i.  v  crb.  cos,  D,  de  pri u ,  deî,  Srd  fiai  t  ltiteS 
conucnimionpoTedptEnaliccr,  itauec  ipfe  cbupmfe 
potefir,  fivr  nie  Baldv  d*d,r.  vcllct  iuÉlintre  [tonorem 
dcfuji&i,  non  pu  to  admittendum*  etiî  ali  y  J  Baldus 
'probat*  ied  n  illu  mre  verum  fit,  noJtro  neqüit, 
pi'ûpte  reitpiûd  morte  d-L-funiti  multi  pai  s  pmbatio- 
-tium  perit  nonni  ii  cxorc  cius  fieri  pore  d  »  vtque 

ficriu  c  nequit,  ficur  palfi  uè  pocèxir, 

Glùssjl  3, 

i  Offiij  *ftîàitrt  ettinci  emoriuntur  rei  mente. 

±  Jrittfefe  uwUfid  in  mater i4  tTtmmtl*. 

3  ΓΓ4πβί»π4  dfim  u\  hernia  Ut»  citutfttùstfi  faytam 
fart  S^mAm. 

■  e  -Wcsirnt.]  Hæcvox  pnuiLiya  &  negatiua  defe  cx- 
cliidic  porriiimm  petitiones,  qua:  ex  legibus  au  c  Coït- 
iucîudinc  ex  quoque  delicto  peti  pûflinr.  traque 
-onmes  omnino  actiones ,  qu^nboflicio  exerceri  fu¬ 
ient  fine  iam  iclliratKj  fîue  înltirucnd^  intercedunt 
&  enioriuqiur  in  nundto  mortis  ,  duc  pecuniarur 
.fini,  fiuc  corporales,  finie  ademptiones  Umorum, 
aut  paries  cor um  aim  ius  ctliilc  tratifirorias  facercr 
ratione  bonorum  per  conte  thuionetit.  lam  inde  file- 
bit  pronjxacorluuiptjbusdun  taxat  rteepus*  tiqua? 


Îécont &  quaternis  fccrnrde  publico,  nec  lu  fumptus 
viiiotiiefunt,  vrpoce  lins  incerta:.  Sed  quia  rd  quam¬ 
libet  innocentes,  cùm  per  informationes  grauan- 
tur  ibis  fumptibus  per  Ordinationes  peragi,  &  de¬ 
fendi  debent.  Quate  ii  qui  ab  oflirio  fiunt  pra^o ga¬ 
ri ,  reftituendi  erum:  igitur  abfiftentc  iam  mde  orn¬ 
ei  o,  primius  defo larus  coufomo  offiaj  ,  rem  fitam 
perfcquciLtr  ordinaria  lite,  d.  i,  ddruJiibo.  rcluti&rin 
Caitla  riilfi  fieri  folcr  m  o  reno  reo,  fcd  przi  utf  ici  di  fid- 
fb  muu-ente. 

L’ititmfi  dniL]  Interdic  vocant  tribunalia  quod  ï 
cuique  abiit ,  icjïfitat  ration  e  deficti  ab  dcfundlo 
commiïïî  vÉHaiim  liaeietfi  niladfit,  pura  ex  yerbsrn- 
tioftc,  cùmmroibmm  periit,  operæ,  itiedicamcfiro- 
EQm  fumptus  vxorii  viri  fortuna,  liberis  uarenium 
opi tuboofs.üt  infini fa  oidttpk  fuhr,  SeJ  in  Ime 
verbo  illud  etiam  venit,  quod  lucrum  ador  amfibrii 
B  culpa  &  delicto  defuncti ,  velu rr  cu  m  pubJicu  s  n  iLfi- 
nationi,  veâigaliucnj  quidam  qui  Iicîtamr  us  erar,  cs 
itinere  vi  detentus  eft,  Sc  magnum  lucrum  amific,hoc 
quoque  iiitcrefTe  nomine  imelligitur*&  cius  profec  α¬ 
πό  adueriiis  hscrcJcm  cymperit» 
i  sait  fit  U  w  ψ  foit  etnitfL·}  Hfc  Roman  a  rurfipru  -  j 
denri.t  vapulat,  d  .  L  i  -  £k  d.  ξΓ..  nd  omnes-^Sc  leii  iudicio· 
ru  m,  &  U  en  i  Ses,  Hcc  n  ob  is  muli  tim  ponend  um  tspe- 
rai,  an  fola  citatio  itanfitorias.  faciat  aitiones,  qpoj 
redtè  nrgan t  cùm  iurr  patrio  ne  eonteliario  qmu- 
quam  faciat  ad  mmf mittendas  asiones,  fcd  folum 
interefie,  quod  conteltacionian  non  erigit*  ftd  pe  t  fc 

ftanimirtitür. 

h  ‘fi*ftf>trHty*nr,]  Inepta  rïceprso, 

nam  hoc  cafu  non  vr  barres ,  fed  ex  fuo  ipiitts  delicto 
conuenierur,  veJ«ti  furdexfuaconireaiiiione.  do, 

L  i.verb,  polIlintTD.  depriuat.dciicl:. 


Article  CXCh 


action  d  irnures*  verbales  ne paiïe  α  1  bericier  de  J  iiiiuriantj  nciniuric  a  r 
en  principal,  dépens,  ne  autre  accdrairc,  hfil  n  y  a  contclhdon, 

Co 


T  Niuridrum  htrtdi  η?ψε  m  turedm  datur  in  prmtfali*  txpcnjîs,  me 

1  ako  acceffortO}  b  n  'jfi k/fit  contefiatiU 


C  abrogari,  de  hoc  Bar  t.  AI,  i.  §.  hîtedein- 


i  isfftw  itûttriùtum  non  trtnjît  ad  htrtdti  çy  tAmt* 
diti  pti/r,'?, 

ï  Jn  extUordmAnii  ferftmtifimiiW  ttStdÎAfiv  fi  per 

0~(- 

Λ  I  Luc  difpiifiao  ffimpta  eft  ad  verbum  ex  L  mttt- 
tiarum,  iv  D.  de  iniur.  &Li,^  hsredem.  D.dc  pri- 
u  a.  dcï.  rationem  adferunr,  quia-iij  bonis  noftris  elfe 
uegetur,  ante  conteduionem.  I.  imtiriarum.  iS.  D. 
de  mi  ur.  §.  fed  heredibus.  D,  de  per  pet.  &  temp. 
a^ioi  &  rationis  ratio,  quia  foUmv imbitam  con- 
tmer.  I.  cùm  emancipati.  §.  emancipatus.  D »  de  col¬ 
lât,  bûrïût.J.  item  apuA  §.  ininriarum,  D.  de  iniur. 
Arquos  glotià,  d.  1.  imnrsarum.  Quare  ülud  mirais 
dtrni  cùm  tranânim  nequeat;  cedi  tamen  &  vendî 
poiîc ,  quoi gloiïa  ait,  &  ex  ca  Boit,  d.  I  rnairiarum. 
Jï-  quod  nec  rcip.  expedit,  &in  torum  conuemtvfy 

yfr prur.  ta  Cwf.  3nt, 


Glossa  i. 

51  Jrwerti  Wrif/,]  N.mi  realium  cadem  condiriû, 
qux&  ca.mterorum  drli  diorum,  ex  qui  bu  s  vr  ante  dixi- 
mus,  competunt  actiones  in harred es  citra con tefia- 
tionem,  ad  damnum  lilarom ,  anr  lucra m  rnmflum, 
kd  verborum  non  limilis  arfWtm  eft. 

J  tin  y  λ  conre fiat jw.]  Cum  ciuiliter  inilitiiirur  cou-  x 
te  fsarto,  !i  ppcrititj ne  de  refipon  fîone,  ied  m  exrraordi- 
nariîs  periec utions bus,  conteftationes  ùrrelligkruii 
decreti  execution  r,  i  J  e  [F ,  jifi  eurrtrmtnt  perjrnkc  i ,  vel 
p; Thciifio ne fecun interrogatione;  nam  inexti'aor- 
tfitiariis  conclufio  capminn  fine  fini,  je dpiiinuscon- 
greffas  parti  u  rp  in  tjfilnts,  inifttcfrogarioneertjcon- 
rra  quam  fcbolaftici  anâoresdoccnt,  a)io  fdlicei  vfu 
&  praxi  locortmi,  co  jura  sbfoi  ces  decret  i  excertmo  3t 
defcdtuî  pro  cruiteilatione  cil,  L  fi  en  lin.  §.  qui  mia- 
riii’iim.  D.  Equis  cautio* 


CG  iy 


6η  DcsOblig.Aa.6cc.  Art. CX CI. &c.  6n 


A  KL  T  [  c. 

e  t  *  *  'i  I 
Nüv  *£ 
C  o  H  t. 


Il  ΐ  T  I  Cr 
C  1 1 X  Ï  I 
N  5  *  AI 

C  Ci  Nid 


A r't  ici.  e  CXC L 

e Λ Seigneur  tlait  cfhe  paye13  devant  cous  autres/ pour  ks  droits  3c de. 
uoirs  de  fan  fief^ô:  en  fécond  lieu  le  Seigneur  luperieur  pour  Ufdfis 
droits  6;  deuoirs.  5/  apres  les  autres  charges  dcucs  fur  keux  fi ds. 


,  ^  Omine  h  potior  conditio  effe  dei?f  c  infiudalibm  wrihtts/  deinde  D.Wimu  faperiari  in 
L' iuribtt*  fciitldlilwf j  * pofteastnjh  &  débit  a ,  qmèxcmtfA  txtrwfc$  tUbm^ 


John  dcknr. 

'  G  L  O  S  ε  Λ  I. 

!  JV0JC.TJWJ  Pmtin pitiar  cnfidiUeiti  dcinfù. 

1  £  î  Jf  igiw .]  tmracili ut  uni  &  Dû ftfintl  en 

iiûrriligir,  Çtiiiisin  feudîdibws  iurihiw  ft-mper  ïft  ρ&- 
fîcSr  çondïtso*  quodjibhi  notàuimus;  &:  para  exf  pib. 

6  il ,  Tuprà  6l  L-ca.  ?  π  fn  &  El  pe rfeqtm ür  ih 

fcudts.  Ç.i.  glo.<îT  Edi  ratio  ions  pnkobftarc  videba- 
x  nr,  pro  pte  rca  qu  od  fub  fendit  m,  pars  cft  fc  udi,  qttan  * 
doque  aprimu  concciîiu  idco  potior  dus  citda  cité 
debc rc  videbâtur,  Cluvi  proferam  hodie  ftibinfeudi- 
tusrtes  fiant  fine  confinEn  pommât  uni ,  naque  facto 
vadalli  non  vitlcbatur  lendum,  quôd  otütï  iu  cautâ. 
picncu'ii  fui  (Te  t  nedum  eximt  hvpothccx/cd  ne  .mre- 
p/iii  quidum  per  l.vcitm.  D.qiii  pot.  in  pig.  habeant. 
&  J,  grege,  ç.  ni  fi-înerndariis.  D.  depign,  Sed  tamen 
vtîqne  Confucrtidn  ftacuir  piioteiTl  elle  immediati 
taüfam  in  exigendis  debitis  feudalihus. 
b  Dtftffrr  row  j m frr s.  j  Ante  Domiru  Denummydeit 
primum. 

c  p mr  In  drain  0*  itm  rr;  de  fiefîj  Qiix  frcgutii»  Do- 
iiunu.sindijiiE>&  appüfuit  in  concdfionerfuaj  fiucicgc 
diÆtaj  ii ut-  Con  fuct  admis  inire  debeant  lu. 

Glossa  U 

t  Su ffrtc  r  Oemi&ttf  trdinefr>prrtt*r  t igst  hyptihetArU. 


A  i  HsmitiM  απβ^ρνβ  | 

terti. 

I  sk mfHÎim fkittidt  mm fradi à 

,l  Fl  rn  (Ïahd  litu  b  Seigneur,  f  Hi>C  f  lt  Dentatius  Ik  ;  [ 

mi j  j]  Vtâiibi.  arrri5&  &  »,c  ;■  Agit  vet  o  li  tqndqùefc*  I 
poibcciui.a,  U'd  ordine  pofteriiAe,  rpod  mit'?  UlcùA 
priôr  lit  firdin^rütura^'  (iibfriidum  ab  en  üaouenü. 
ni.  Qiiid  igitur  it  l  Do  rr.in  o  ce ni'us,  tïfo ti  &  is  fceèim  i 
conctriErkge  cenfus.  Si  eadem  csufa  cirss  viderip^î 
rir,  fe  d  u  mrn  bk  poit  cran  es  Do  min  As  veniet;  ctdj,  '! 

ne  prier  ett  &  direiti  domidij  tetetorcs,  cùm  ipicmrc 
Confuetudiraiio  r.ô-  babea^Se  hic  ordo  CofimaJini  i 
iiiiin.âiis  variari  rtéqueatj  c^tetos  tameu  cn  Jitor:.! 

D  ex  caufa  csttiti ftca  antecedet  :  Sic  6c  itiquilmi  faiitii] 
rcs  in  pridiis  virbanis  obliganrur  primo  lucacon  ,co. 

]  nni  fecundi  η  ο  π  ]  rt  m  glou  6:  Bai  [ .  L  fol  uOinL.i  I L 

tum,  P,  d  f  pigiior.  ad!  1  fi  in  lege.  ΐ .  fi  roîctiiEr,  El,  J:  | 

Îoca.  giûf  f.  ^ 1  l  graruitniil  in  quibus  eau  f,  pigiiyj.  h* 
laibh.ÿ.ircm  SrtuiaTta.  Inftit.de  adliombm. 

-  in  ituiTci  {hitrgts  deu ë.r .]  Genius  foîtbd:  rii-Liitt,  j 

quit  eat  faufil  exuinfeca  debentur  extra  frirtii  cahÎ^ 
mix  ordine  regnari  hyporlvccamin  ârporfinuJtuûi 
foh  i  >J  ti  car  :  π  un  D  o snis  u  in  liiî  exttaun  W  jiiito  & 
exte moi  1  nd secs  icquuntuv.  art,  49.  filpia.  oîOwe  im  '  L 
eft  ver  a  fcïitenria,  Cartoniitarum^  mc.i.txt.dcb^ 


Article  CXCIL 


e  s^bailfaursde  tcncs^maifbnSjdifrncs,  moulins^,  ou  autres  choies  iûb  | 
meubles  j  à  ferme,  doiuent  dire  payez1'  des  fruits,  A:  letieesdc  ladite  1 
ferme  p  rem  1ère  meut  Si  “"deuanc  cou  s  autres,  ores  que  lddits  bailler 
uyeot  plege,  ou d  autre  ailcurance  de  leur  debte, 

fmâommjicdiumjdecitndrutn^moîeitdinoruptt  àut  rtrum  aliarum 
/iirwjj  pro  lociïûonç s prixs  dimitti  debent b  do  fruclllms  joie  perceptif  & c  Antt  ψφ^’  I 
que  creditores  *  quamitis  difii  loca  tore  s  βίΐα  u jjoran  accopcnnt  ah.xm  çdHtioftiïft  §& 
debiti. 


Gloss  a  1. 

I  Fti(  ATt,  Crftf,  t’-ï  iuti  duih  deÿnmft^ 
x  ÎTtt&é  tti  UtAte  ai üt  Atieftiûjiem  m  (Axftttigmrti 
mintri!,  tyc. 

libuit  lue  au  abribus  fcribciidac  Confuctndïnig 
(parian  in  locus  Roinani  imiSi  Se  de  Romano  ÎLtre  fa. 
Ccrc  Çonfbrxu.Jincm ,·  cùm  iude  peti  icntrittia:  p,ks 
poftcni,  fi  nihil  ampEitis  fcripio  iurtadiktiTur- 
a  Us  ù*i Henri.  ]  l'ï  ],  fi  in  Jege.  &h  edi  cobnus.  D.  to- 
car.  nsm  cril  fecundi  coloni  ros,  quani  fubfirinariutn 


C  vocant  in  rnfiicÊs  non  font  o’bligara  primo  1^^  I 
ri  ,  fmihJS  tamen  rei  locatie,  in  qiï,dcunu(ue  s-i·-  | 

nus  ambulent  j  snre-aue&icnt'Tn  j  in  c.nüli-P^nST  ( 
ris  manrnt.  d.  ttfi  colonus  &  in  prxdiii.  I 

potior.  L  potior.  ii  colonus.  D.cod.  1.  r.  p.  l 

înrerd.  niJi  quidem  de  eo  .conntnerit^  6:  i-Jco  a'ta-  L 
ror  primua  rti.s  fru îtiia  pignori1  capere s  6c  acrclb-f#·  I 
ptoet-il:,  qnnad  ci  feÎBitnir  penfuo  comicnti, 
ccmtta  iccundum ,  &  αίίοΐ  iiqarnrt'S  condLiitoiEi  1  I 
piürcs  bon 

P &■  fruits  ct4  /‘î-hAi.]  De  fiurribus  (ulo 


6 ιι  Des  Oblig.  Ait.  &c.  Art.  C  X  C  I  ί  I.  Scc.  614 

Ftd  8c  fuptTjeniionibus  m  nundinorum  :  nam  Jiæiil··  A  fcudi ,  quoru  caufa  omnes  altos  antecedit  iübfequrn- 
içr  fmârus  lune .  et£  dmlcs  sncc  quidipiam  debitoris  ci  ordine,  3idcirunorum cenTtralium. 

inrcrcÎtj  vti.de  ici  uîHt^  d  Sri  dft/w  jjfttiMfrrc.  ]  îvanj  nud  tiplid  obligati  omim 

c  Pwâtii  tf>u  itf/rfj.]  IntcUige  qnoicunque  creditores,  non  ioEuic  debitum  ,  ied  cû  ioluto  dblbluuncur  ajquè 

feue  bypcrtJb.ecmos  bue  sJios,  non  tsmen  dominos  omnes. 


AnictE  CXCI1L 

o  ]ctvr  ieju,  qui  auront  con  êuiù  &  m  eue  vi  n  #  ou  autres  cho-  A R  T  E 1 
feSj  ou  laboureurs  &  autres  mercenaires,  qui  ont  bbourc  &  cuîtifé  Ια  5°*”*" 
terre  ,  ou  qui  ont  faiit  autres  chofes,  pour raifousdef^uelles 11  la  chofi  Co  vil 
cft  veDüëbOÎiccmferüecJ  font  preferez  an  payement  de  leurs  loyers  A 
ûlaires  à  tous  autres, c  fur]  eiHi&es  choies  voici  urées  ainii  venues  &  conleruees 
par  leur oeutire,  peine  ôc  labeur. 

XÏ&Îurdrij  fuaàfortmm  mal  Us,  aut  agricultores  &  ahj  qÿérartj  mi 

culture  jiruicrnnt  crokmwtopM  mfiimm,  mquÙ^ifitrrunt  rai  ton?  Mm  J 
res  domum  adutêi  fuit  b  mt  fdlm  ftÎla3  proponuntur  profolutionc  mercedis  & pL  ή 
quêujuk  creditoribus  'fitpcr  diéhs  rém  fie  domum  adtttfHs  aut faim  facit;  eorum  t  pems 
§HÉpjî  &  labore.  r 


Gtoss 

’Vdfhirïert.]  Ex  Lhmu^D.qsiÎ  potior  in  mg.hab-quo 
loco  vcduriLriarnm  memini  c  qui  Si  vaiLigarij  fum, 
imm  Nautar  dcTabcliinj  6c cartircarijjqiïireï  vehen¬ 
das  cotidiioinnhi  re  cemi  io  nem  habent.  peifcuiil  cm 
priujJcgiaram  addo  Ærhy  pathicum 

lahuris*  rij  agricole  ciptt  j.Merccnari  j . 

*  U  ektfrrft  vemtë  m  itnjttiut.]  H  ire  ipfavcrba  textus. 
Î.jnterdum.&lhuin5.  D.  qui  pot-  inpigq,  I.fi  vemci. 
Lqui  naucimD.  de  prmü.crçd. 


B  h  Ourm/trufi,  ]  t-  creditor.  D,  de  reb,  cred.  I.  1.  D.  de 
ct'C  iiunor.  3.1.  hmtiS.  haec  en  un,,  inquit,  pecunia  £ü- 
uam  ft cic  totius  psgn  o  ris  taufam.d.  I.'ince rdurn* 

*  Sur  ttfbÎhtrkofci]  H  oc  éft  per  re  tcnrionein  rtj ,  fed 
^vox/ùpei,  hyparhfctam  inducit  vulgati  S  dcciiloni- 
bus,  tait-;  impenl'asenam  ριπ  doues  dccuaim  L£| 
domi  no.  DÀc  pet.  Iirrtcd.  UiAmdtis  q  ui.  D.  crci£ 

St  quos  Bocri  ils  ded  C44.  im.i.  it  nos  alibi-  Kamre- 
*ntio  mmus  cilei  quam  hypotîieea  per  d. 

depign. Proinde  Ci rcsrcfticuerinc3mtra 
nes  intendere  debeat,  Ordin.anni 


Article  CXCÎIII, 


N1  autres  obligations,  b&iugezTc  le  premier  créancier  en  datte,  doitAliT^· 
dLe  préféré,  pofc  qü’il  .fait  lettres  du  Jeu  en  ‘  informant  du  premier 
temps  de  fou  Jeu  par  tdmoings,  ®  0  il  autrement  n  d  ,  At  " 


JA'7'’  ^ligMiontbm  plfmMwf  &  tuduim  fentmiis  fmr  tempo  re  créditer  11  pr* 

frnâebeti  quodfi  mllummmnk  mflmmentumfkÎÎumfrmt  /  mquïrm pot 
de  fnort  tempore fm  déni  ferujhsj  mtalie  modo. 


Gcossa  u 

1  ti  gnatum  ÎUÙ4  tinâhonts. 

Z  HjpülhfiA  AÎi^dm^  Wattiw. 

3  TtpiKD&fa  ια  nîh ptr(*H4liL  un. Z.  cr  y. 

4  •.-'frncttii  1/trsa  ftnfms  njn.?!. 

y  Frtf>r:t*f  rf wp*rii  m  byffoltiii 4ri.it . 

6  NmS* pria  nf*>  ffwpirtf  mÿtrfi  n  dik 

7  Jfd  j  cdit  fd  ctidtfdi. 

5  deptrfetfdtL  £T  nti.  fif, 

5  J}€  ^îTsfllüiÎiiflt mttlUgtnàn»  *rj.  tfftttH* 

1 P  fypoihtu  dt  rèm  tj}t  df  ptrfmM. 

Hic  ni  mild  attende  di^tuio.  Nam  Kunc 

Amoiluitk  αατ  î icmo,  ÎUr  rarus  kÛû r mrdligit ,  cùm 


C  prima  fronw  ni!  ohfèürum  3  --utr  difficile  prT  £■  frrar 
tthineDdfqLiodfriani  do^us  rcmenrnïr.  OJiimiui 
quandoque  &:  jçpc  ex  rebus  ipüs  dv  fft-h^ndiin  w  pri- 
fcoskTipr;,  Confucmdimsauûorcs, vc noru-xpm 
pmlis  diiciplma:  huïïi;  vdtri  poiîlnt  3  hc  nmlta  «  ilb 
jure  non  potrewirt,  fed  \  ambiriota  o£cta  ti«mr  dlius 
«picnnx  inquilicpr  plunma  infiianiuarri^lcgti^ 
nonL'mrr^niluJLjÎc  vtlutillolkulo  afCiina  &ignot3_ 

.pteru mqnc nec reitè,.iH-c  iuo  Icnlu.  tUbtiVcro,  quod 
invctfci  hbro  de  bac  obligadonum  pnvlauom,'  Jbi- 
lucratam  indexe  &  pcrplifxiCoricrptLlin  extra, vr  110 
mirandum  (ïr  rtformacorts  aliuJ  icrïpfii&,  (bd  nec 
cos  qui  d  cm  dikrtè,  primas  quid-p.n  icripri  augeris» 
gfpam  ignor.icionei  uîh  valde  lapfos,  qcc  idfcdpfif- 
If  ,  quod  ciuiliï  elfe:  dütiplinn^ncc  J  i  emendare  Λ*- 

CC  iiij 


’6î$  DesObIig.Aft.&c.Art.CXC  I  ï  II.  gi6 


ïuct.m  t  î  îii  quai  intett Jçtcnt  ,  re  aiiecu  cos  ϊ  Γα!  v  c 

iiicclÜçaiur  pauca  nobïsdc  bbUgarionum  pfféelaçïotit 
i  prrrfanda  fiinr.  Pignorum  conditiones  vatias  înnf- 
prudcntia  Romana  rcpe#xpBÿ'ip&  pignoris  Si  dypu- 

dicdt' fignificai^qpes;  interdum  diucifii^,  intmhiiti 
confuiû  lignifie  λ  t  U,  vfurpinr,  Vt  ht  idem  pignus·  quod 
hyp otlieca,  Cmu  çcidunnir  cm  pign or ata-,  piepa us  ci  - 
fe  volunt,  &  pigueratiriani  indu  adtioncm,  çùm  iofis 
co  mien cione  fine  traditione  coiiihtiiudttit  t  hyporbe- 
tiri  μ  lié  putantur  ,qtiiiruui p.crfccutio  aduerius  ctt.mt 
cxinuicos, ii  J.  cruel  'à  Domino  funt  conilitnra*  $ed  & 
anrllh.rvfijs  hypothenari  ipfs:  fpcCR'î  diucrium quicl· 
dam  habent, quoniam  ta  tige  damur,  vt  intérim  jjpui 
creditores  fruit  ,  qui  de  kypoïhccæ  frudibus  isbi  cre¬ 
ditum  feponibr,  mftequens  Lonimctus  Çençracuri 
Γιζοιιΐο  l>Oc  genere  hypothccit „  rum  aduerfus  vmûn 
debitornti  Wtfulmiuir  à  pluribus  ordinem  Îwhitto- 
3iis  ab  ordincçrciicndi  accipluut,  id  ert,  quod  proue  r- 
Llo  dicLtur,qui  prior  fie  tempore,  vciurc  qnoquc  po- 
i  tior  Jir.  Hatc. regiila-Mpthccifmnmbus  ,  minui  hy¬ 
potheca,  fid  tamen  iüs  incumbendi  rei  eft,  quod  re¬ 
tentionis  dicitur  induvium  cenis  iaiïbus  jure  Rofti.t- 
noricra quidem  exprclÎum  confenium  vj  Icgisindu- 
dla  de  qua»  Ici  editoris.  $,  vir.  D.  de  furr.l.  in  rebus  4 
fûlTunc.  D.cooi,  diuid.  &  b  fi  quis rem  m  hn.D.de  ac¬ 
quit·.  lii polfrfi,  I.  lulianus.  ^.ofterri.  D.de  .tit.cmpoL 
hacrcditatis-  D··  de  hscr.cd.  vel  ait.  vend,  de  .iblfi  krpe. 
5cd  retendo,  idqupd  vox  £bn.u,obîiut;t,vt  res  rctine- 
f i  yinrttf nrirfç  MStii-diBiiii ,  fed  li  retenta  r  exciderit 
polïellkme  pctlequcndi  ius nbn  habebit»  «£C  aduer- 
i  lis  debitorem  *  muitommiis  cxtraiieum,  p  toptereï 
'dixi  minus  elle  qumn  hypothecam  cm  us gliapotcftas 
i  cil ,  minus  vfîtata  priuatorum  ecmtra&ibus  caqumi 
Cl'.tcü  nombre  ijjp-n<m&£iax·  appelknr,quar  iu-ί  prions 
exactionis  inducit  iurcr  p]  ures  creditores  perfonitiu 
nûionuin  icquoad  exaft  tonis  ordiiiem  idetn  porcjl, 
S  tirer  pcribnales  quod  hypotheca  in  realibus  &  pigne· 
rari'ümum  otdûie  tribunalibus  quidem  peni'  incognita 
3  uri  modo  iSlr'fdiolaihco  tradittf|cuius  capot  edi  as  cil, 
vi  inter  pl ures  creditores  thirôgripMirioS ,  aurperio- 
salium  obligati tmutu  ls  -jjiccFenmir  in  exigendo  debt- 
tomw  prior  cccdideriï*  id  quidem  oiim  Kom.tnji  rei- 
pumt  pritiilegio  atrribumm  ^  tttrtis  duitatibus  non 
i  tem  1.  iimilf.  D.  ad  munid  p.l .  pe  nulr.  D.  de priuiL  ered . 
Lpcnulrirn.de.  iur.  recip.  lib.xjj.  Cod.  niJtpruicipum 
piïuiU'giopi  LuatJS  quidem  itire.prium,  aur  raro  aut 
nunquam  nifiexmoribm& legibus  itiuntcipiômmj, 
&;  Plinius Üb-^èpiitola  ad Tîmamunin  Bsthmieis  Si. 
Ponticis  non  pLirurfansdle;  in  his  qua:  i  prfdibtis 
conceLlsc  finit  iecut LtareSj  cùm infirma  ilnt.vt  jiCjOni- 
nia  ab  alii  s  c  once  lia. 

4  His  pofiri?  videamus ,  quid  hic  fîbi  Acriculus  vo- 
t&m  km-  luerlE  &  intonderer  noiii  i  uris  introductione,  &.  qua- 

fitr’rf  j:  tenus  progredi  debeat,  in  vereris  innoitarionc  :  mm 
'  de  hypothecariis  obligationibus  hic  Articulus  fniflra 
P1.M1  jentat  iniLcilipcrctirr^ctini  fit iiorilE mtaiuri ? γ^Ια . i n  his  qui 
"0Η  prior  fit  tempore  s  eundem  &  iurc  quoque  potiotein 

^  c  fle  :  Non  igi  tu  r  cric ilfimas  regulas  iu ris  putandi  funt 

ii.  c/  icripti  auilorcs  prn  magno  Opcriprserio  juri  gentili 
inkrcrc  viiluble  ,  Οίτι πίπ o  ilincrftfni  eft τ  quiod  illi 

voluero  fir  ,  Sc  ntwi  aliquid,  eùm  exempk  lûc  ïinbcnn- 
mr  pcrfoiiatiumaitiouumj  qna:  cogat  credere  de  per¬ 
ianalibus  node  dichum,[]tmd  de  bypothccn.nisfruilTa 

5  diceretur.  Hic  notanda  i  ure  Romano  indudadiffc- 
renti.lL>  qttivd .ai.prluiltgia atrin etpcrlb'nàlMttü  fichy, 
pochée iriarum  obligarioiium.  Nam  in  hypotheeiiiis 
mmporLi  pnoritas  pîiuücgiuiu  idbtiic  s  nt  pcrtnnaii- 

■f>  bus  .coi-itra;  nam  in  fuspnoritas  temporis  nihil  profi¬ 
cit,  nec  quitquam  prior  cslgitj  sut  praferrue alteri. 


quia  prior  obligaueric  dtbiiorem.  1,  priuilegia.  D  j 
priitit.  cred.  glof.latè.  1. 1.  C.depriuitdot.  ErgonH  C 
□ts  p Jures  credinjres perfonalcs  concormiit' 
vnum  &  eundem  debitorem,  cùm  fine  emLUtm  cindi 
rtuuLLS  alteri  prafcrcur,  i  edi  omnes  eodem  modo 
mittuntur.  Quo  «fu  fi  debitor  foluendo  eil,  njjJ3|.  jj. _ 
rcrclt  de  prioriiaccdi (putari:  Ssn  non  etl ,  quod  decft 
pene  omnibus  pro  rataiui  debili ,  hoc  e  it  fi  cornici 
mulus  debkoi'LÎLÜ  alceaidiL  ;ul  rrecenta,& ducenti (d. 
Ium  in  bonis  fint,  vjikuiquc  creditori  peribit  tt;ri'i 
ibi  dd.fi  ci.  Ei  1  ii  dem  rituli  creditores  d  ixi,  |  |[r‘, 

C hicograph ar Jj  trt  dara:  pec uni  x  cx  mutuo  :  n=m  l.^:  7 
®  bu fidam  ramerfl  pcrfonalibus  piiuilcg|?,*m|]fii 
priori  tatis,  ibd  id  piuilegimn  caufam  non  Luunsr.jrt·. 
poris  ptiociuire,  fiai  à  cailla  credendi 
Lus,  qun:  fiiperioribua  arrkulis  concinentur  vettu^. 
His,  bimuli 5,  optfariiSi  dic  talibus ,  Si  tuo:,  ciatri  j ^  jr_ 
it  au  rationem*  £c  ftsdiljMrionifdificijcefdiiiftB^ 
l.j.D.  inquib.  caufi  pign.vtl  bypochcc.  tacicon^.  | 
ctediioi·.  D.dc  rcb.aed.l.  irD.de  ccil.bonor.vbi  t4|t 
vd  niiuii  fiabricaiid^ ,  rtrroartdi^  vel  inlÈrueiidsc.Ii^ 
tcrdnm.  1, huius.  D,  qui  potlCK l.quL  naLiem.DdcbDn, 
nuit,  uid.  poifld.  hifiniianuEuoueih.  .5)7.  Id alüsplû-8 
C  nbus  exegimus.  Ergo  cùm  hic  Arricuiu.ü  dicat, 
trtt  Videndum  cit  de  Ciuuûnqdi  ob]iguj>- 

nibus  PcnTerir  :  nani  :!«  hypothocariis  ante  ntgaoiifa 
intcUigi  debere  qu^  ipeclficam  Si  propriare  Jisiim 
determinationem. &  naturam  ;  de  pcrfonaliba^iir 
uccefie  eR  accipi  h  Ncqiic  cnim  pmamium  eJtPs.cFe-:- 
rtiatorcs  talium  Ignorarionc  condici  pnes>pe  rfuj 
&;  li  ypoc  becanarum  mi  1  Cui  il  c  d]  licx fias  I  ege,  Sc  vh, 
OmtudiiTe ,  qua  tot  ruris  titulis  &  conffituti&iu^ 
tnfermuntur,  subiti  vno  verbo  magnam iuriipriijfi> 
ri.r  piircem  abolcrrnr,  cùm  i  Liris  ratio.  Lenius  l  e  κπ  fil¬ 
ii  i  s  j  &·  principia  iuris  doctrina:  confufipiii  ralifim  ab- 
D  lient,  nequi  pnof  rem  iibt  olfiignuit ,  ah  ali  ο  r^nceuer- 
fAturin  llifl  fiemd  qurrfito,  quod  fi  crer  i  >rd  ùr.  e  J  i-y p  c·- 
rliccarum  fubfato  cxo:quacione  perfoualmai  ,qsâ  ml 
tale  ad  mi  rtu  ut ,  nec  pri ori  t  a  r  em  fi  ru  anr.  Met  tr.m  irr.- 
per iti  iuri  s  il ti  us  fili  fle  putandi  fiunr  am  aailoECi  pii- 
mij  aut  reformatores,  quos  ego  noram  amnfüaédn- 
ci‘ti.5,  rr.ulium  in  cauJif.  verfino-s.  Sed  tamen  tifieculin 
no  fuit  indefinita  Si  vuiuerfali  orano  ne  dubium  ftls 
iui  fiv ,  q  U  od  ficu  Ii  I  fmt ,  Si  naateriam  fi  atb  aille  iei- 
cfiisjjiimium  quam  etiam  in  verbis  ia-pc  apetusievu. 
ritanibus  Ceitta  îoIIîtc  talium  di  fimuen,  &ΊιιΛώί 
P  iu  re  differ  cnrifLi  nec  pignorum  obi  igainmes·,  pifltf' 
narum  obÎjgüEÎpuibus  permi ferita voiuiife  appittt^ 
Arric.  iSH,  in  quo  ciiin  reformatores  cafiuî  ïïosi  Aia- 
pbiis  quatuor  obligat  soi  urm  pCrfiiUallum  decnvli- 
ώ  Lt,  qu ibus,  tad  tas  ti  yp orhcCis  tinri  bueiri ^ 
haud  dtibiè  de  dû  itiü  de  genere,  fiivniiifrfaliicEiib 
exceptionibus, in  careris  confirmatam regu b vdmk 
hoc  cil,  pctfonaks  omnes  in  iaa  natura  manere  >  n# 
in  his inelfie hypothecas  ,  nili  fi  iurc>  aut  conuinti^ 
di  nit  cau  tre,  loger  qt  fi  d  em  ipfii  non  indic-  Queri  '1  ti- 
Ses  manent,  rdmquirur  uiioriram  priuilcgiutn  tiiu- 
lum  futurum,  &  filium  fore,  quod  hfc ceuttadttiti^j 
f  clusi  μ  dolitas  m  triibiis  inducitur.  Qui  ciior  .άώ  m 
imt  veteribus  pragmurscisj,  vc  .ignoic  cient  omru 
gatiuni  etiam  pcrlonali  ldclTc  CJosHucnidui.iriii-riiy'"/ 
porhccas,quod  ell  falliJtlmum.vr  iam  inultis  de^015' 
ilmnimus,  iiecilleiu  veteri  %  nicris  A tcictil us,ft j: 
pU-xus  Rivaricoias ,  ex  quo  duos  fecere  rcfcuitia^us 
hunc  fcitlcor  ik  iliS,  faris  cll  adprobaitdlmi.  Iferip- 
mr  ddtiuro  diflcTcnduni,  quodorTineS  s  qn^s 
tepora  audierim,  latuit,  ii  poriblialium  sila  narunedt. 
quam  hvpothecarum,fi  irem  pcrfonalibus  liygotlitti 
non  iiilÎmc  quodanrr  docuimus ,  tiii  i>i  iïicdÜ  -ίΪΓϊΰ  3Ϊ1* 

<p]QH 


6i?  DesObiig.  Ad.  &c,Àrt.  C  XCiilÎ.  <5i8 

qucrtl  nihilominus  prioril'aLcm  tribuit  ex  tempore  no  ^  pro  nicnfura  debiti.  I  Ldcmqüc*  D.qüi  pot.  ïii  pîg^a- 
fccus quam  m  hypodketis &  cotta. d.Lprmilegu.  Au-  J  L'an. 

■'  E{  Boevtrbo  Eriïâjiiea  tribunalia  accipiunt, 1 


tanilaiccntias  indicum,  quainiiiitrurncnta  garonti- 


dium  igimrçou  fulti  me  atnÜore  imn  antellae  ansmad- 
urtfyLii  pcotopriMdmn  ùiducijhoe  cftj-intcrpluirt.'.s  cre¬ 
ditores-  çüififcm  debiroris,  &  pejrfijnalcs  ms  prioris 
exàÀïotiis  ex  ordine  cr(NfcïidiJ&:  temporis  dura, vt lo¬ 
quuntur.  Acqtit  {inqüit}  ifkud  îpfum  cfh  quod  hegaifci 
Îenriçndujis  ms  hypoihcc-amn md uce rc ,  d  rHaoim 
neguia.  Minimi·  vcEoin.qiiam  ,  cfi  enim  protopraxia 
noti  by  potin.·  ot,  fed  eà  mi n os  qmtfebrn  :  Nam  proto- 
praxiamicr  ciilfdcEïi  rîtuli  crcditofti  priuilegiiim  ad- 

uef  I  an  et i ud cm  çrvdiîoïf  m  fri  hui t,  fcii  in  iduis  j te hi-  L  l t prmùr,  créancier  tn  tUtte*]  Qui  j ure  Romano  tirini-  ί 

roris  nihil  turis  conflandi*  Inique  in  lern  pctfceiiuo  *·  l'Eghtm  nu«  crai  habirum»  limite*  d.L  pt  tuile  rri-f  i  *nr_ 

"l  ^ι»™ιι  probator  prioris 


Litvw  t Lait* 


•giata  ,  ex  qu i  bu  s  tamen  farn-mi  ri  non  mjï  perfe  tmÎes 
adiünesïn  fachim  ex  indicato  ortum  ur  :  manUediim  ï7t  K 
igimreft  >  lue  de  pcrfonaJihus  agi ,  nam  ex  fcnteiirj.a 
naiëiturhypofJwcaJ.noncft  non  u  tir  $  .vit.  C.  de  pign. 
ûd.BartJ.àDiuo  I]jo.  §Js  ihptTrcbtis.D.  cterc'iud.]. 
eu  ro  viuis.  I >+ftc,  b  on.  aitd.  iu  ii.  p.olTî  A  ni  fi  ]  n  cala  A  t:  l- 
toli  178.  ibpra  iu  ipntcn  nadir  re  restituenda. 

c  Γ  M  n"  ”  ï 


non  Jatur  ,  but  dchitor  tes  fan  s  cenrac,  Hue  a  J  extra¬ 
neum  demigrari  ne,  &hæc  rilpnuiirgU  Jifrctenria, 
quoi)  byp.OïhecîE  plus  pollénr  Si  aduetiiis  debitom, 
extraneos  funditer  exrrctumirjegali  ordine.  Quare* 
îy  cui  preropraxia  tromperie  ab  hypothecario  prxfc-r- 
tur,  nec  cedit  pmtopr.id  ico  qumiitutolibet  anteriori 
tcpapoWjJioc  difcmnen  hypoihecttf  mutuas  hoc  ttw- 
m negamus. bdnd  in  bonis  debitorum  &  pioropra- 
crieorum^  quijn  pcriondibu-Î  ins  lubent  pnoriracis 
adutrf  us  potionas  obligatas,  fed  .iduor fus  ros  nihil  iti- 


ιίιϋϋ,ηρ  od  tisT  &  uh  b  us  c  fi  irograu  h  i  i,  ac  no  rc<  r  jrfii- 
tiojLe  quidtin  debitoris, niti  idHbur  ndiuntncur  ax~ 
que  id  eo  femper  ralla  poftpcmunmr  nubheis ,  etiatn 
tempore  pbltcDorihiiï,  quod  cil  ab  Impdatore  con- 
Jbtiitiirn.  J.impruram.C  qrn  poi.in  pig^abeiuc  Cit- 
jus  diit!  ratio  ofi,  quia  alitcrohftniBnoDtiij'pihU'foci- 
Jius  ί  ii  turum  eri^qtiâm  creditores  fraudan  debitu  or- 
dine  folucionUi  Si  paftamrtccde,.  aut  tcmiOmnc  par¬ 
tis  debiti  anteriores  anteuerrere  conStlia  prioris  dat* 


J .  'i  .,·'·  .  ..  .  _  .  . .  "‘«-““‘Μ!  li-u  j  pn«ns  aatEC 

in  m.  Hypotheca;  r eru tuor ,  protopraxia ptrionalium,  C  fdiedLilB,& repenta  dies  quod  texuw  aitl  n  pcum.D. 

Uri»  fliw  aJifliarioneiTl  rerum  smnidli·-  nrr  if  rw»p»ii  ir  PiiJp  JonmiMr  <7  .1  I.  : _ -  ■ 


ïvi.rjrfl  iiiitnarionem  ternm  imuediie  per  ienceuir ,  ml 

W  Jif  -Tll  1,  r  jVl  ■  f  -T  #1  I*  1*1  L  «RTr  1* . ■  1  BRI  πίλυυ^  _  .  -  L  _  .  .  " 


msit  _____  ipp _ _ f _ _ 

iijiif  1/1-  -jbj.  cauta  ptobftiir  exrrinfecus ,  vr  fraudaiionis  p.n  n- 


K,  c. 


bytrï’t-  111  terminis  tituli  de  hts  qua:  in  fraudem  credi- 
c.t  ii'.ijj-T,  tütum  Ace.  Hic  ieiifbs  perplexi.,  nccinrt hac  in trltedi 
37r.iji  Articuli ,  queinuceellaiiô  talem  acd,picomienir,  nç 
tanta  tuns  repugnantia,  fic.abtogiuipmducacnr,  dt 
milita  abfurdacolequi  ncccfic  fit.qiiic  nos  tupra  figil- 
tmm  espciidiiiiuK  edi  illo  iurc  protüpraiïiaf  tuillimi 
hominibus  priuaris  conccllio  ruit,  ciuitaiibtts  qui¬ 
dem  non  frequens,  quod  iïlaJ.  pemtlt.  C.dciur .  reip. 
olicndtt. 

ÎÎxossa  i, 

1  nu  λϊ!ι£.  it  tLUgAinn  tl'Uï péjhn*ttk  mn  j>  fwifc  - 

£t*eik. 

x  Et lügez  ψηπν it  xrctpitndttm, 

j  PnuAt*  tnfîrtt wt'tu  pfiflptn  wttirp  Μΐώ  /o- 

fteti&tl.,  cr  t tu.  y. 

*,  p  éktra  rti*gmth  nw  W tt  aAIaî*  çm  ratum  in  - 

fer  creditam. 


f*  probar. 1 1  mendacii  debitoris  mendax  raam  manus 
Jegem  poneret  creditoribus,  quia  fcnpturapnuLU,.  ii- 
ce  t  fi  dem  fad  ir  recogiura  aduttios  rveognoicen  tr  m, 

tamen  decemporeaducrins  extraneum  jiii  fici:,  .Jio- 
qui  jmflponerc  ràfnpofrLtantcriorcniaiuàin  anrepo- 
nete  vkiinum,quotI  Buld.PanonBarb,  noram  cap.î. 
fx  de nd-inftr.  Bakî.,  eaipiâi.  ÎtnptHràs,  ic  coniil, 

ScconCi  14ίΛ lib.j,  Ripa.  A  Emmulcgia  $c 
quos hisicongefiiL,  Titaq.in rctra.c0tmcnr-i,l glofi 
,7.  Sed  nec  recognitio  quidem  debitoris  quidquam  να-  4 
ferad  datçprioritatcm^uod  cxiftimant perperam  i n- 
i-  caJcdaOrJitLij^.  Ai-tic.çyqm'T  cùin  bïpotliocas  rc- 
cognmone  tribuit,  in  redigenda  e  inter  creditorem 
ecdcmtorc  (latuere  ,  quod  ad  alios  creditore,  vinum 
pia  n  e  mhil  habe  t,  Quarc  aliter  iudiottüm  &  ex  ! ,  oc 
tnmi  qmufitas  p«  fcKeduiis  pmut.v,  obïigarionum 
pnontates  obIiupui,ciim  apentflûna  rano,^;  fraudes 
mgnicn  tes  hanc  fentenria  m  mani fHliiUm  ί  re  Feli  1  n r 
P«tt  tfnjtTffiri  ]  Hxc  dl  i  t]  a  protopraxia,  de  ù  i» 
tamJmagLmusiuperfonalibuïinduaa ,  contra  imis 
Rcunani  d  dri  11;  rioi  tes. 


,  H«v™radffl«  dCObl,g.m0  &ih«£ÜÈnitlmlkcn  1?7 

aibupetfejihw^.,  quod pbtedhun  verbatn  Λ  E  Qumtcft^cofrcuu  Ordmurio Rrçu, Moli,  Amc  ifc 
d.  “!î'y  “^L'ndit.tum  t[UU pnonlnn  Ament;  dc _por[o-  J4.  Nreulia  fecalo  inllior  ncafio  emejhus  i.i  fUJfem 


J?7- 

a.c. 


nalibus  ptiuilcgiacis  egit,  &C  hic  confcqut-nccr  dc  aliis 
nu  fdem  qui  dem  quab  catis,  dc  coii  ditio  1  ii  s,  id  e  Ll,  ii  mJ 
liter  per  fonalsbus ,  fed  tto  upriui  legi  acis.  Nam  alias 
impii  eue  tsrn,  cjletabitirdiiin  j  quiim  illud  Euangclij 
maleincfllcdum  emei  fixerunt  Icfum  ,  A:  alios  duus 
latrones  cum  cu,  quod  ad  actum  crucifigendi  refer- 
tot ,  non  ad  qualitates  cv uci fixorum „  hoc  eft  rit m  cru- 
cibxetunt  I-efum,  quim  latrones .  Hic  cù  m  de  perfo 
n>iishwt  A-  m  Γη»ΑηΜ·.1 _  i:„  ..:  t'  i  “  i 


SnfÏÏMinbui:qiMa  tamen  Coniliturio ad prarcrinan, 
tc  dietam  Ordmntiontfm  trahi  non  debet  texntox- 
pte  Elo .  hrcfl  j  um.  C  dè  te  flab.  ik  F  ei  vn.  uotacc.  vit  n- 
p.  cn  .dc  co  tilht:  de  q  Lip  diq  inn  do  d  Libicari  v  i  di  tints 

rwfamg  J  Nam  fiinlbumottu publica  exrarent. 

n  Lilia  cilct  d  q  buatio;  hic  tmm  omma  prucara  aritece- 
dunLdj.icnpniraSj  Demie infriumc cis  publicis  feni- 

gumexcaiiLicredenA,  nunc  loqunut  dé  aliis  perfo-  cx.  Iquod  fi  ηα^Λ  qmai  Idua  D  ik  t  Γ'Γ  1 

iiahbus.dommiiiubiKJ^qu^priuiWiuninoiihablt  F  *  o^ur^mt  1  di  ««!-  „  °  a 
f  ^ Confuetudo in talibu^priuilcgium in-  probdr im 

duc  t  nriomarïs  vit»  tnx .  ,'itJ.L·  . .  *  ,  -  ·,  A  "1  m:Lnu  atJS  iUicduk^ion  rftdubi·. 

tandu  à  viuo  icnptnm ,  &  tim  datat  tempora  fequen- 
da ,  Ctim  priiiMA  ftripmrayifs.  Si  leibi  efj  i  vi  fis  p  ro  - 
bis  lubfcripm,  illo  sue  illo  rempore  faris  ptobaca  eft 
data,  nam  videri  non  poterat,  mfi  exrtriJTtrr  ,  quod 
Raid,  notat  confil  Hb.i.  ver  fi,  exhoc pono.  cap. 
cum  o  J  im  de  p  ri  uilcg.  &:  quos  Tiraq.  v  bi  j  u  nr  a  nom  ' 

ss* 


dwdt  prioriracis  vitra  lus  ,  twmei'tUifîit  j  nr  en  i.-.uitî 
set f rei  MjrsfpTtéldUment  perfintitSet ,  qUüd  Üb  imis 
primJegjaeæ  perfo  liai  es,  de  qmbus  diximuï ,  îk  quæà 
D.m.i  memorati  tut  inrcg.  qui  prior  venirent  in  con- 
Curfu,  cum  ilHsfimplicibusConfuctudinanisilb  su¬ 
ris  v(  {pedali s5  bipedalium  cadânmi  eiîeiir antde- 
rpndo,qtiïa ratio  infpccic  vincit  rationem  geneticam, 
fittcdein  cauiiv  ,  Sc  eiuidtm  lituii  funt,  conçu rrimc 


6ι  9  Des  OMig.  Aa&c.  ArtC  X  C  V.  &c.  <?:o 


Ailtîcle  CXCV. 

Hvànd  aucun  baille  a  autruy  fesnlarcbandies  pour  vendre  en  f0jrc 
ou  marché*  ou  autrement/1  la  vente  doibe  eftre  tenue  félon  le  contra^ 
&  marché,  b  pourueu  qu’ilny  ait decepte outre  moiuéde  iuf>e p.ciï- 
co  n  tra  i  n  6t  e,  £utp  ri  fe^ou  autre  mauuaife  intdligencej  Sc  que  le  baillcu- 
foit  habille  de  concûÆber* 

*~\1^αη(Ιο  αΙίψήϊ  dat  altcri  fmntcrces  ad  edi  diuendendas  fitt  mancipandas  m  nmdi^ 
mercatu^  au  talio  modo*  *  vendtüo  famnda  φ  fecundum  tonnent iones  àppâÈ#  b 
modo  non  fit  Ixfio  "vitra  dimidiam  partem  iufii  pntij^vu^ram^  aut  al  U  dreumuenttg^  gj 
qui  mer  coi  dedit }  'facultatem  contrahendi  habeat. 

Hk.  Articulas  &e  fc^uciitwiopit  de  miubio ,  ideo  a  nam  agÿndo  excomraâu  fir.  oub  ratio  cum  nm^ 
mutiles, &  Fmfh'a  diaïtas  occupant.  fuis  dwaitlip. 

*  ΐΛ"*ήκάύφ*·ίι*Μ')  Ν,τιπ  tali cafn  quacumque  l'  Λκημμ.1  Nam Ime  ipfe cauf*  omnes. 
couueivcianes  (udc  appohia?,  omnino  lauandx  lime  :  traftus  reltmdimr*  Art.  ϊ&$. 


Article  CXCVL 

1  T  b  ccluy,à  qui  font  les  marcha n dies, 3  les  aduoüok>ble  vendeur 
feroir  tenu  d  dédommager  les  marcha  ns  6e  cherroit  en  crime  en¬ 
tiers  laluilicc,csTil  ne  pouuoit  trou  Lier  ddfence  en  ccluy  qui  vdu- 
droït  mioqucr  la  vente  Se  faire  les  m  arc  h  and  i  es  bennes ,  ou 
ledit  vedeur  eufr  eu  quelque  macier  c,r  aifon  7&c  apparence  a  bueja 
vente  par  adlentemcnc  de  ccluy, à  qui  feraient  les  choies  véducs  ou  par  autre  voye, 

i>  j  ad  η :tcm  Merces  attinent 11  cas  vendicaret  s  b  Ircnditor  teneretur  màtmnn&tm 
‘prxfiare  emptoribus  3  &  incideret  in  crimen  api  infimam  >  c  mfi  muxnitrt  (kfwfmm 
apud  eum  tpi  /vellet  rettocare  venditionem  @r  merces  rjjv  fitm  afjcnre,  aut d  nifi  diâmxui- 
ditor  hdlmiffet  ali  fiam  cmfiw  aut  ταύ  mm  m  ahcmndx  çwfinjk  ans  ad  pm  tes  vw- 
ditœ  pertinent*  aut  alia  via. 

G  lo -s  s  A.  B  c  S'il  nt pmmh  L.  ciuiÎe.  Cr  d!c  Fn  rr.  q’.iij  qui 

4  ^  _  rem  alienam  vendit,  diritkteHHnadpa^^^ 

ItiàAnmprn]  îSarn  dicunt  fcmpcr  prxfiimi  miJam  £.  hiies.  D.dc ft&.tirmc. 

,  ra ,  iu  ™  t[ui  cmit  ±h  3Üo  in  ipishta  te  procuratori  s  'd  Qnt  loti  0  vendeur  «J?  tu  queiave  maiieft.]  Taliacniift 

sit ctiüiî  ,  kmaudtimm  mm  vider,  ÏW.  Ang.  Imol.l.  fxpcfciuliarititii  catifa,  aut  coa lîUtiktii tiiic^ns, αί.« J«i 

cuKi  vir.Dpdc  vtuc^AJcfiiLquim  alifriwxod  tic.  mofüttoé.pcrfuadcnmr,  aYm  i'vbi  quilnuaui  tasw 
u  WW*J***  1  Art.  iSjr  (  S 7c&  ζμ.  licërc  purat. p  cr  amitimm  tto mini  ica. 


Er/, 


Article  C  X  C  V  l  L 

Bp  Tceluy  qu'on  dï£l au oir  baillé  charge  défaire  la  vctedeidi êtes  chofes  fou*  ' 
8  ^ien droit,  quaJ  (bn  etefeeu, ou  contre  fa  volonté  elles  euifcnt cfté amcncts· 
ou  vendues,  3c  les  diroit  bennes,  le  fait  chcnoiten  crime  entre  luy  &  Je  vendeur. 

TbT  ^  ψ+t  dicitur  ma ndatu m  dcdijjs  diéle?  res  'vendirent ur*  ββπ teret^nod  eo  injeto  | 

contra feum  voluntatem  vendit#  cjftnt,  &  eas fifo  <vendiçam}fiûxm  in  crimii  vtttt- 
retnrmterf  &  venditorem, 

Λ  fin  dtçeu  flj#  tmtrefi,  voîml  ]  Qimû  ψϊ-  data  pii  Te  intendo  t(ïj.  qui  yas.  $.  vttvc.  &,<lf  I 
«•cm  m  dubio  pratlïjàraiüt ,  tdcô^uc  ji^gamis  fun-  f‘ar^ 

AKIICU 


6ιι  Des Oblig. Ad. &c.  Art. C X C  VI 1 1. &c.  6iz 


Article  CXCVIII. 

N  ne  doitachepter  marchandieaen  lieu  rebond  &  occulce^il ne  fçaic 
direb  de  qui,  ou  n’a  bon  plegc  de  le  garétir,  ipecialement,sJil  n’eil  mar-^ 
chand  de  telle  marchanda,  ou  s’il  ne  difoic  l’auoir  racheptee c  en  foire 
ou  marché:  &  encor  s’il  y  auoitachepté  choies  qui  euiTenteilé  em- 
blees,  &  il  ne  peuil  trouuer  où  il  les  euft  acheptees,d  il  ne  feroit  creu,ains  feroit  pu- 
ny,  au  cas  qu’il  ne  ctrouueroit  fon  garend, f  ou  tefmoins,  ou  commune  renom- 
meepourluy. 

VI  ërx  emi  non  debet 1  clanculum 3  ntfi dicatur  a  quo  empta  fit^aut  habeatur  author  de  far- 
X  ta  aut  te  fia  auttor itate prœftanda,  prœfirtim  fi  non  fit  mercator  talium  mercium  Λ  aut 
η  fi  diceret fi  eas  emijfe  in  nundinii  aut  mercatu .  Et  adhuc fi  ibi  emifiet  res  furto  Jurrept  as 3 
er  nonpojfet  inuenire  l>bi  eas  emifiet ,  à fides  ei  non  adhiberetur  3  fi  dp  cena  ei  irroraretur  fi 
non c  inuenirct  author  em  ,  f  aut  tefieSj  aut famam  communem  pro  eo. 


Giossa. 

3  En  lien  relondé]  Nam  clancularium  fa&um  confcien- 
tiam  arguit.  Lvlt.  D.  dc  rit.nupt.  l.exiftimo.D.dead- 
min.  tut.  Bart.  Lvlt.D.de  h;ered.inftit. 
e  ]  Neqj  enim  à  trâfeunte  aut  ignoto.  d.Lciuile. 

*  En  foire  ou  marché .]  Namloci  celebritas  excufat  frau¬ 
dis  fuipicionem. 


A  d  Jl  n  en  fèrtit  creu.  ]  Probatio  igitur  ab  reo  exigitur; 
de  quo  laborat,  glo.  1.  maiorem.  C  defalf.  &  cL  1.  ci- 
uile. 

f  t’rouuernit fon garenà. ]  fupra  Art.iSy.&ijz. 

Ou  commune  renommer.  ]  Fama  &  exiftimatio  hominis 
leuant  fafti  fuipicionem ,  de  quo  Bart.  Bald.  Imol.l. 
vit.  D.de  haered.inftit. 


Article  C  X  C  I  X. 

;  pclequilleseuftacheptéenfoireoumarchéjficeluyjquiauroitetraré 

J  ou  perdu  les  marchandifes,  lespouuoit  prouuer  fiennes,  il  lesauroit  2  & 
perdroic  l'achepteur,  ceou’il  auroitmis,  fauffon  recours  fur  celuy  quilesluvau- 
roit  vendues,  ou  fur  les  piégés,  ou  fur  les  hoirs. 

EJ qUam,  J  eaS  m  nunimK  aut  mercatu, fi  is  qui  mènes  amififfit [bas  probare  ροβ 

jet,  e  as  haberet,2  &  emptor  amitteret  pecuniam  pro pretio  rei  datam, falua  atfione  rece* 
ptitia  in  eum ,  qui  eas  'vedidifiety  aut  in  l>ades3  aut  in  heredes. 

Glossa. 


empti.  C.deeunftion.  1.  fi  mancipium.  C.  de  rei  vend.h  tit.de  pcenit. &remifl'.  Anrhir  ’  ^umma*' 

Sc  ii  iciens.D.ad  V elleian.nec  valiturum  ftatutum  pu-  ext.de^conilit*  *  ‘  ?  ·  capi  canonum* 


Article  CC. 

Q  Bligatio  poteft  fieri 2  pro  alio,  b modo  perfina  pofiit fe  *  ollgare. 

fi  duos.  D.  ad  Maced.  Denique  modis  à  iufe  traditis 

Hic  Articulus  ludit  amphiboloeia,  vt  infri  di  Sf·  ob%M10.nem1i;' lifuftinendo,  &  fiis  pro¬ 
cemus.  b  gta,  vt  intri  dt-  pne dicitur  pro  alio  obbean,  qui  alio  manente,  in 

„*  SmrMruy.]  Expromiffione ,  fideiuflione  con  ““^'““.‘pii^ccdit.l  Senatufconfultum.  C  ad 
«tuto,  &  vt  principalis,  ad  quem  pecunia  non  per-  ad  VcUe^ VXOt 

’  qUUWCC  fi4clullbrclU  4anus.S.idcmait  ^«^^^Hîcampiubokgia.àdcper. 


rt  re.' 

CLxxxnjjf 
No  V  AH 

Cons. 


6 z$  Des  OHigat.&  Actions,  Art.  C  C  I.  &c. 

Îblii'proqtunbligadainâii^inccnïgiir»  an  Jueiiqtiar  A  ic  Antc.il fis  Confîieciitïiuis  fcribemur.  vc  fnk  Λ 

ιιιΓι  iilil^TijrJcÀUccaaui:  LHsncipabsdt.ic  iiuIuEcr  iudiibitabili.  ‘  ™û 


jwp.wf/iîM 

4TÎ-IB4. 


îpi'n,  obligat  ut.  fetide  ea  qurr  principiis  cft,&  uulbrcr 
üblfeataefe.  anfidtiûLÏbïpofiït  intjeritemrc  dix&çus 
îk  dS  Ar  lîc.  ■  1 i+ .  Hic  verb  de  es  vide  tue  ftâ^ete  ψ  ç  le  »H  i- 
,ÎÎllL  ■  gHit  hquàm  dicir  pro  aiicuiîttruénïiç  potfb,  fi  modo  ca- 
πλ\  ïit  obligationis.  de  qqu  non admodum erat  f  qu<l- 


flaturo  racla  de  ciuiü  intelligenda  cif  1.  pu»Hui  0  À 
ad.  &c  q  blig.  ât  ali  bi  diximus,  nà rural Îum Su  I  Ui  in  h? 
dk-cL  b iii  Ibe  ticis .  Art  ,i7i  -cap,  de  Hip.  aft.:  prçg  Îu  , 


AilTlCLI  CCI. 


Λ  RT  TC, 

C1ÏÏÏT. 

N  o  v  Aj 
Ci  Ni, 


e.isoknier  pour  cas  de  malefice  .dont  il  deuil  eftre  mis  i  more, 3  s'j| 
cftôir  prouue  que  ledit  prisonnier  euft  faidt  le  cas ,  dont  il  cftacaaf^  & 
plcge  toutesfois  ne  Îeroit c  puny  corporellement. 


Π  Sus  crïmnk  pro  quo  extremo  fupplkto  àffici  deieret  \  fi  probamur  quod  difiw  nu» 
^ commi  fîjfiet  ïd  de  qm  accufiiw  efi  tamen  qui  pro  eo fitifdedit ,  pana  pecuniaria  fi\m. 
modo  pUÛtreïttr. 


G  LOS· s  A, 

Hicqooque  Articulus.  5c  feq  nentes  de  luris  Ro- 
msni  mate  tu  deferipii  penè  inutiliter  occupant  nu- 
me  loi;,  e  ï  I.  ii  qti is  vétsm.  D.  d  c  cuit.  redr,  Ncqti  c  enfin 
qLufq'u.un  per  commit  umporeit  finn  mittere  jroiia: 
corporali gLcamCùm  homo  ^.quùrfhj.Bald.Li.  C.  ne 
fi  l.  pro  par.  Salie.  1,  fin.  C.  eod.  tir.  Idem  BakL in  rubr, C, 
tes  AngeUtt  tnalef.  vtrrb.  pro  quibus  Anto¬ 

nini  hdcitülk.  A  iex.  tn  Lficpc  j.  col.  D-  de  reiuJic.vbi 
nt  ffcmtro  quiLSem  fkiî  polie  conccndunr.  Sed  hic  lo¬ 
cus  lab  np  ud  H  Lppol.  M  ari'.in  ruh  r.  de  fideiufi  qu^fL 
Aÿ.Sctu  prrîCtica.ç,  examinanda.  Qü  are  ne  id  eue  m  ai. 
hcganieum  fidciullonbus  pçffitiitrndum.  quienmi- 
rsi  s  capitalis  ce  ms  poflulatus  cft.addo  ego  aut  delidtidn 
quo  porta  i orpùralit  ifidira,  neeferè  hr.  ni  fi  ab  iis  qui 
reneri  fe  legibus  itou  putant „  qui  ipfe  locus  ab  Hipp·* 
Marfi  exercetur .  5:  h.tc  cognitio  in  indicantis  arbi¬ 
trio  eft.ïfMmÀtioite  fumptaab  hisqtiï  dicit  ceictui.  L 
i .  D.  d  c  cuit,  r  cor  date  flocri  us  in  Confuet,  Eimr .  i  i  xÀc i 


îartpMiîiùîii,  £,14.  Mifuer.tic.de  pœms,  nü.m.  17.  ve^j 

exprcücrat.  cap.  97. 

a  S'tlrpfji  jrruuue'.  ]  fini  ddiÛii  ptfna  cil  inoriaurMr- 
poris  caftigaeîo,  quo  caÊ  dabs  vinttus  non  debsuai. 
plïjri,  acit  daj'piri  :  nec  quilouam panlq  confidenziQr 
Index  fiidu  c  1  :  s  fit  j  aJi  oqu  i  fi  Us  jp  []  peri  Oil  lira  τφ:ϊ- 
fentat  ioniî  iniiccrcr.  Sed  frpt  criam  ab  tarciîms  fi¬ 
les  fati fdwioues  exigün  tnr.c  um  vi  i 'metuitur.cuEi aU 
transferri  noliuic 

'  TtpTtfentrr^  di  indicto  lîjlf. 

c  Frm?  «irprtthment-l  Talis  enim  obligatio  pereoiitti. 
cl  uî  n  siiiri  neq  a  i  Γ,ού  m  uemo  fui  ipJ'â  u  s  D  o  mi  nnsftl 
bber  hosnü,  D.ad  i.aqni.  PecüJiiariiitaquc  coJmul· 
cio  d>3  cetta,.  fi  cerri  dl,  fin  incerta  cxCojLflfmjdint 
fotij  lin  ncc  Cionfuctudo  proponi  tut  T  niuitn'Îîîi  m- 
terdt.d.  [  .b  qui  s  t  finn ,  Sfdcum  vinitus  aliçm  cuibo- 
ditn'du's  c'cuTntiiiTus  efl ,  capite  puniri  porefi ,  nuirtin- 
dete  pertnïfir.  quia  tutn  non  cxcomractu,  fed  esdcii- 
tto  tcnciur ,  de.  ibi  habet  locum  illud.  En  t  anima  mi 
pto  aram  a  i  Ilius,  t  amt  t  fi  raro  fieri  idipfijm  fofet,  üifi 
quidem  dulits  in  fptde  probetur. 


Article  C  C  I  I. 


aïs  file  derena.  auoit  donné  pleges Λ  à  certaine  peine,  pOLirucu  que. 
les  chofcs  fuiTcnt  faiétes  deucmcntb  en  iiigemcnt/la  peine  fer  oit  coed- 
mife  contre  JespleigesSc  cautions  Λ  d  néant  moins  que  le  détenu  fuit 
apres s  pris  par  laiufÎîcc,  6c  puny  î  Et  ferai  on  execution  de  Jadicie  pei¬ 
ne  vers  le plege F,  fans  qu’il  foi:  befoin  faire  difcuflion  vers  le  principal. 

QEd,fi  k  qu  i  de  tin  etur  dedijfet  vades a  ad  certam  p  a  nam,  modo  id  conuemertter fiiihm  fi 
^ fit h  in  iudkio  c  fana  irrogaretur  contra  vades  ?sA fidcmffins  J  *  quamuis  pojha  qui.  detl· 
nebatur  djufiitmpr^hcnfus  effet  (fi  pana  ajfeÎlm  ;  £rfict  exe  en  lié  diÛa  pan#  adtttrfif 
fidi  iuffonmi  1 fin  e  dïfiujfion  c  p rmâpalk. 


Glossa  t. 

i  Dt  Hpgftfinutmi  rtt. 
a  yjui  mnfmut. 

3  ^iitrumepa bî.]  Εκ  d.l.  i\  quis  reum.’ 

^  Id  quidem  conucnicntei::min&  ή  cx- 


D  tra  iudicium  vades  dediffet  de  fiftendOsnon  debet  do· 
bitari  quin  rum  quo q né  itandum  filet  conumus : 
neque  enim  talts  conuendo  eft  tic  gcnerc  protijbb 
ioruîtu 

4'  Lri  ptttit  [mit  α,-m  mi  fs.  ]  H  oc  mirurr  fi  poflea  psp^" 
ftntario  fiar.quod  hîcprtfnpponic,&:  ii  reus  in  cadetf 
capfâ  fiftJtuTj  &e  rcï  eflintcgra:  nam  &  dici 

^  cm 


6zs  Des  Obligat.  A6tions.&c.  Art.CCIII.  616 

æftimatio  in  condemnatione  dedu&aeft ratione  A  tus.u.oppofieod.tit.l.2,§. idem, fi  in fa&oeod.  tit.vbi 

4  «.1  /-  1  ·  ~  r  i  \ο  Γ 1  _ _ 1-  C,J  «λ,λ  ♦"/ilikiif  nni/ipm 


fipeciei,  condemnatus  dando  fpecicm  liberari,  fie  hinc 
liberandum  ,  fi  ante  condemnationem  aut  folutio- 
nem  reus  principalis  fiftâtur ,  θ'  Atnfi  futiugé  entre  le 
fteur  de  Meiujfeaume  θ'  Patier  Geôlier ,  qui  auoit  laijfé aller 
■y n  ofiage, debiteur  dudift  Meiujfeaume  , pour  lequel  ilauoit 
eflé  condamné  de  payer  la  peine ,  θ'  depuis  l’auroit  repris 
apres fentence. 

lcl  Néanmoins  que  le  detenn.]  Hictextus  nonhabetpro 
iufta  repræfentatione  eâ ,  quæ  coaôta  eft,&:  fit  ab  alio,  _  .  ·  r  ,r. 

quàm  à  promittente:  tametfifit  iuris  fententia  in  eui-  Sans  qudfoitMow  faire  difcufton.  ]  Ex  natura  fanfda- 

tandis  pœnis  fufficere à  quocuque  fadum  elfe,  quod  B  noms  iudicio  fifti,  auus  fit  executio  aduerfus  fideiuf- 
ab  aliquo  promilTum  cil  fub  poma,  1.  cùm  feruus  D.de  iorem  fine  noue  proceflu  fine  difcuflîone  principalis, 

verb.obl12.vbi  Bart.  per  l.vlt.  Cod.fi  mancip.ita  fucr.  vt  per  Bar.l.i.  D.  mdic.fol  &  .ylnCde  yfu.rei  md.  & 

alien  Qiure Speculator idem,quod  hîc,  fenfit.  tit.de  Lcumhliusfem.  D.deverb.oblig.gl.l.vlt.&§.vlt.vbi 


Iaf.latè,&:  confil.49.voL3.  Sednosin  talibus  quidem 
æquitatem  canonica  fequimur,cap.  tua.  ex.  de  Simon, 
c  Pris parjufnce.]  Quid  fi  poil  capturam  iterum  aufu¬ 
git  vide  Hippol.Marfil.diôla  Rubrica,  quæft.16. 

Glossa*  2. 

£  Satifdatio  iudicio  fi  fit. 

2  Morte fideiujforis  non  extinguitur fiktifidatio  £7*f. 


.  Quare  Specularor  idem,q 
accuf.$.  Cequitur,  fideiufloré  etiam  poil  talem  repræ 
fentationem  teneri  ad  pœnam  ,  fed  ita  demû  fi  reprae- 
fentario  fada  fit,poft  lententiam  fuper  delido  latam, 
8c  pœnae  commilfionem  ex  defedu  repraefentationis. 
Hîc  tamen  textus  probat  committi  pœnam  quan» 
fententia  lata  fit  fuper  delido  verb.  Et  apres  pris  θ'  p 
a  ny.  Sed  quicquid  ftatuat  hîc,  vfus  non  fcruat,tam  præ- 
fradam  rationem  iudicandi  :  nam  à  quocumque  re- 
præfentatio  fada  fit  ,  etiam  per  Apparitorem  magi- 
ftratus,  quod  hîc  dicit,  pœnaadiudicarinonfoletre- 
fufis  modo  expenfis ,  fi  quae  in  capiendo  reo  princi¬ 
pali  fadæ  fint  à  parte  adt  Procuratore  fifei ,  &  fi  quid 
praeterea  intereft.  Quod  fi  etiam  lata  fit  fententia  de 
commiflione  pœnæ  appellatione  interpofita  ,  &  re- 
præfentato  reo  fuccurri  folet,quamuis  lententiç  tem¬ 
pore  reus  ilatus  non  ciFetjid  enim  côfiderare  folemus 
ne  pœnç  iudicialium  ftipulationem  cômittantur  dâno 
promittentis,  fi  nihil  plane  agentis  interfit  :  etfi  de  iu- 
rein  pœnis  negant  intere  fie  rationem  haberi,  l.ftipu- 
latioiila.§.alteri.D.dcverb.obliga.  Bart.l.itailipula- 


Mart.Odofred.Cyh.Ioan.Fab.Bart.  Bald.Ang.  Alber. 
Paul.  Salyc.  C.  de  vfur,  rei  indic,  cæteri.  d.l,  1.  &  quo$ 
Boeriuslatè,  decif.277.  vbi & arrefta allegat,  provt  è 
Contra  fideiuiTor  vbi  foluerit ,  poteft  reum  principa¬ 
lem  pignerari  petere  fine  nouo  proceflu  ,  quod  ait 
Bald.d.l.fin.C.de  vfur.reiiud.  &  Hyp.  Marf.in  d. Ru¬ 
brica  de  fidei11flinu.363.Nec  tamen veraeft  fententia 
glolFæ.  §.  fideiufl'o.  Inilit.  &fideiuiT.quæ  talon  promifi 
^  fionem  de  fiftendo  morte  fideiuflbris  extingui  putat, 
ficutdchdum  extinguitur  morte  ,  rei  principalis,  vc 
determinatur  in  l.i.C.ne  exdol.def.Eft  enim  ratio  di- 
ucrfarei  principalis,  aut  fideiftflbris  mortui,  quia  reo 
principali-mortuo  obligatio  extinguitur  ,  multoma- 
gis  accefloria  fideiuflbris.  Sed  hdeiuflbre  mortuo 
obligatio  manet  ,  adeo  &:  fideiuflbria  quoque  tranfic 
ad  heredem  ,  de  quo  ibi  Ioan.  Faber.  Et  fi  Hippolit. 
Marfil.  malè gloflam  fequitur,  d.rubr.num.161.  Aret, 
d.§.  fideiuflor. 

An  etiam  fideiuflor  ad  expenfas  teneatur  Marfid. 
rubr.quæil.15. 


Article  CCIII. 

r  v  a  n  d  aucun  eil  tenu  reprefenter  vn  autre  à  certain  terme  ,  ou  autres  cer¬ 
taines  choies  âiuftice,  ou  à  autre  partie,  iiceluy,  qui  doit  eflre  reprefenté, 
a  fe  reprefente  de  fa  volonté, b  &  y  demeure  fans  empefehement, c  ou  que  les  cho- 
fes  foient  reprefentees ,  n’en  compete d  aucune  a&ion. 


Vando  aliquis  tenetur  exhibere  alium  ad  certum  diem  ,  aut  alias  certd  res  iufiifuz ,  aut 
K***alij  parti,  fi  is  qui fifti  iudicio  debet  aJponte fi fi  fiat;  b  &  maneat  fine  impedimento c  aut 
res  reprefintentur ,  d  nulla  competit  attio. 

Glossa  j. 


1  Fideiujfor  cautius  αβίβίί  reprefentationi  rei , 

2  Protcfietttr fideiuflor  amplius  fe  non  teneri. 

j  *  Seprefente. ]  Si  iponte  fe  fiftat,  iudicio  videtur  fatisfa- 
blum  fatifdationi ,  fed  cautio  eft,  vt  fideiuflor  afliftat 
repraefentationi,  8c  proteftetur  fe  exinde  nolle  teneri. 
l.Nefennius.D.de  neg.geft. Ioan.  Andr. ad  Specula. tir. 
de  accufat.§.  confequitur.verf.item  quærit  Angel.  1.2. 
$.fin.decuft.reor. 

Notanda  hîc  difFerentia,quam  hi  Articuli  inducunt 
inter  coadam  &voluntariam  reprçfentationem,quia 
cx  coa6la  inducunt  pœnæcommiflionem,  in  fponta- 
nca  non  item. 

2b  Et  y  demeure.  ]  Hoccafuconfilium  eft,  vt  fideiuflor 
proteftetur  fe  amplius  no  teneri,quod  fi  femel  repræ- 
fentatus  aufugit ,  fideiuflor  eft  Uberatus ,  1.2.$.fimili- 
isirgentrtut  tm  Conf.  Erit. 


que  modo.  D.fi  quis  caution.  Caftr.inrubr.de  eo, per 
quem  faft.  ex.  Hippo.  Marfid.  Rubr.num.  143.&  quos 
allegat.  Quod  ego  iiitelligo,fi  eodem  ftatu  praefenta- 
uerir,in  quo  erat, fecundum  decretum  Iudicis,nam  la¬ 
xius  repraefentafle ,  non  fufticeret,  quia  hoc  non  eilèt 
repræientare  in  eadem  caufa,Barbat.late  in  rubr.de  fi- 
deiuflor. 

c  Ou  que  les  ebofes  foyent  reprefentees.  ]  Vndecumque  in 
pœnis  euitandis ,  id  quod  manifefte pugnat  cùm  •arti¬ 
culo  præccdenti ,  in  quo  repræièntatio  coaftapcr  ap- 
paritioncin  magiftratus  non  liberat  à  pœna,fed  hîc  in- 
definitèex  quacumque  repræfentatione  imperfonali- 
terfada,  à  quo  quam  adionem  denegat,  6c  pro  hoc 
textu  formalis.  1.  vlt.$. docere.  D.  ne  quis  eum ,  qui  in 
ius  vocat.aut  igitur  prior  corrigendus,aut  in  fuo  caiu, 
intelligendus. 

ά  ^Aucune  atlion.]  Pour  le  principal ,  aliud  in  expenfis  fi. 
quse  funt  fadae. 


Λ  κ  f  i  c. 

CLuiïU 
Noïaï 
C  u.\i  i. 


A  E.  T  t  ΰ . 
(Γ*ΐΚ»(ΐί. 
Nüïst 
l-ûHl, 


Aï,ti  c, 

r LTXÏ 1 
N  O  V  Aï 

Coni. 


6ij  Des  Obligat, Aérions,  &c.  Att.CCIIII.  &c,  foS 


Article  C  C  1 1 I I. 


Ci  o  a  a  a 


*lt  y  a  plrigedehtmcnde/  Icplcïgepeut  mettre  en  vente  :  &  en  bannie 
la  terre  de  ce  lu  y,  pour  qui  il  $Jcll  çonilkué  pkig^Vî!  ne  crouue  ailleurs 
rM  Îu  rqu  oy  fè  d  efd  o  m  m  tige  r. 

Qf  fi 'ffidmjfi> r  tmléÎïtj  afiddujfû  r  pot  efi  ρ  r  o fmhtn'f mânm  cm,  ρτοψο 
■l'ùnfiitHit*  nifi indemnitatem  aliunde  εοηβψϊ fiojfet, 

ris  quattt fiiis Îoîuaitnr.  Hocquod  ginerafitn·  |j-om 
ni  fiaeitillorc  i'ft  confritutiipa,  non  cft pîitar.ci uît: 
rcftringi  ad  «fum  particularem  fidciuîïiûiîisiù^ 
Îifti,  cùm  omni  fidcmiliom  tJ  acci&ic  :  fie  [i 
traditu r,  fidt  i  U Gbrem  ante  ioiu  donem  ab  fç  hfâ  L 
rc  ,  adtierfus  réuni  prltiÇÎpale'tn  non  poile  Èr 
Cod.imji&Ciiius'diélÉ  exceptione?  tuligSfcpr  Hippci 
Maifi  cum  u  huit  dr  cube, q-3  < .  5cd  tâtât  &  iï  anrtr laJu- 
lione  non  agir  ad  repetitione  jfoliiticinan  potdliinj^ 
xicrreredîftCiiÎfcis  bonis  debitoris  pris  Kcipdüij  qijgd  ^r 
π  o  t.iui  m  ns  fiip.  A  r,  i  te·.  At  c]  ;  b  x  c  i  n  parte  ci  nili  îïitsîj.. 
trid^.ÉLi  ddiriin*  iafi:  iiirifiliidio|i  no  ρόίΓιτ, 

L  s'il  nt(rsuuajiA>Üeur(.  ]  Nifi  ïduuidc  imfeinnitîKit 
conicqm  pollet  ,  fed  tamen  nec  difenifiû  bofloiur* 
cius  ncceitanicit  abrogwiiOrdiiuDionibuSjAactmi 
de  dainniü  vide  MiuLtjUtcibiii, 


I  *sfn.  Κ£ψΜ  4e  l.fi  prùctruür  D 

1  ïi&wffir  lufi  Laî,  pistfi  eiifiuhere  Ltn  Mîtotît. 

1  *  LrpîeigeptJi  t  mertrt  m  >«i  te.  J  Hiç  textus  iiJ  igiiE:irIi  c  il 
&:  exceptus  de  Uî  Procurator,  JT,  fi  igr usantes. D.nuin- 
tSa.  que  frn^nlsïster  itidem  i  caditur  fi  Jciuflop  em  cou- 
iientû  dcfiiofland.i  debitoris  prînçipaliçipJucrcpoA 
fc j  qiio  d  itidem  îaeqb»  de  Eiu  éto  Georgi o  rtperiin  L 
ï  vendit.  D.  diliid,  It-nyt  mieinlTot ns^t  teneatur  pati 
venditionem,  aut diftraclionpnu enim fiiùum,  &d 
flarim  atque  interpclhnis  çft de  foliumdo,  poteft  pc- 
terciludice.vt  Ubi  peri  uittamr  res  debîtofis.pro  quo 
iracrceiCr,  pignet-ne  $ç  diftr^exc,  ^  actioni  &  ha- 
iuojicerc ,  vt  de  MftaniB  &  bouts  potius  deb«Lo- 


Article  C  C  V. 

i  E  L  v  v  quiieconffituc  dvbceur  pour  autre,  ne  Joie  plus  payer  cjudepriil· 
cipal  obligé,  ores  ^uelObligaciondüplcige,  ouficiduileur, jl parce  J'a- 

s;$w&  ;Pant3gc 

T  S  qui  fi  pro  aiiq  debitorem  confli  tu:  t ,  non  destin  fdta  oldigtri  qu#m  principalis  Mit^ 
<fi447n  a  itfidâuJJoju  obfhgii ïo  de  muiorijummu 5  conceptet  fit. 


Gros  sa. 

l  ^Ærï.ae  l.Criet  ï>,dtfi Jnu  Ç 

3  gffi. wim  êbUg*r.  potrfi  fitmjfir  t?:. 

VrcriUÎi;fed  quid  op  u  s  fuit  Je  vulganflima  ititisre- 
gul-i  it^ttitilccouficêre  qu.-B  e'[L  iÇratcaf.  j-iliud-D. 
defideiufl.  &  S.fidriulTorcs.iiiftiL  co,L  il  vitra.  C.eod’ 
liane  tamen  limita  r  quoadprir®felê.3nam  nùoadvfn- 
ras  &parnam  in  plus  pittatdftŒuLficut  D.de  fideiitiT. 
vbi  Artg,  ImoL  Alex.  fflud.  Mât  d.l.  iinroca  C 
lÎiand. Ang.dj’. fideinLÎor.  Angel, ldnsqui  D  deiîde- 
iüC&qtios  MiUtteuæÎE,  j8.  S&jpaxUattS  obliça- 
npatea,  ideo  ©npIicipiOmiffi&m rei prin^fcic. 
cedere  pote  ftfsdcmiTairiLibgarcimgia,  qnodait 


B  tf .  S.  bi.  qui ,  ic  l.M arccl] as.  D.  de  ii deiuiT.  I.fi  nupi.l*» 
D.  dc  verb.obbgat.Bald.d.l.ii  vitra,  Sed  ek  ooiigfinD- 
ni  naturab,  tdcilpcr  fe  non  e;<igibili  acctdtKDD· 
teil  fidem  flor  exigtbU.  is  ip  fe.  t.  c .  I.voi  cumque.  &  ]iJt- 
i  u  iTi  »r  obligari-  D.  de  fi  dtiu \L 
Di  fpari  castanwn  obligationi  sin  iblo  remrOccm^ 
viettrex-i Li  ilipuLitU5.^adhibcri.D,de fideiLtJr.deqiw· 
bu  s  vi  J  e  late  A  ngcLd.  £ .  fidei  u  flo  res, 

3  Pu  tte  A',ti)4  «  tAg e.  1  Ji.arto)  us, d.  LG  r.'Fce,putac3 fi  lie:  ac· 
ddat,  in  nullo  teneri  fi deiuiioremj necm  fumrnaqub 
dem  coEcmrcnte.  Sed  hanc  fententiam  exteri  *  ’ 
bant?Sw  hanc  ieciuos  uutbores.  Cpninqc.  A[?pnrttfri 

verb.  em  N.im&  exeeÎTurjipiaÎLipat'- 

nitj&eiailioiictn  in  Concurrence  admitti. 


Article  C  C  V  I. 

|[Sfl  j  L  v  Y  ^  con^ituc  debrcur b  en  certaine  fomme  pour  aucruy'  p^!jr 

dommage  faid,  ou  autre debee  , J  ejui  n'eitappurce,  ne  liquidée ,  fera  tenu 
payer  U  fomme,  en  laquelle  il  seft  obligé , e  fans  quJil  puilfe  obiieer  f  ne  excepta 
5 l-  on^Rige  ou  debre  n  dloit  de  fi  grande  (bmme,  que  la  fomme^en  laquelle 
ils  eit  oblige, 

Ii3fù 


6ι  p  Des  Qblig.  Avions,  &c.  Art.  CCVII.  6t>q 

IS  1  quîft  confiituit  ckhhortm  b  in  certa  jurmna  pra nliod  pré  cUmno  iiUto }  autaîio  dékhû 
m  certo  >  fy  non  liquida  to  à  fen  dm  urfummam futuere  in  quam ififi  oUi^uàt Λ  L  n  cc palem 
obimrt^nec  exceptionem  opponere +  quod  damnum  mt  debitum  crai  de  min  ori fu mma*  q  m  m 
ta,  in  quam  ffc  oblr^ffct, 

A  pâli  j  débit  $<  fidt-i  LtCfori  prodeiïc  »  quodHip.Matu 
pcrfequitur.d.  Rubrica,  quxft.  *7.  Quici  veroni  etiam 
nil  deberi  probaretur  „  Inrc  exceptio  haud  dubie  ρϊ^- 
deilct  vendue  ,  ^aitMpr'abffiliiei'eri  fi?  b  non  ne¬ 
gandum  intérim  J  mn  comipfcinxr  ^.raiera  fiticïd  lib¬ 
rem  prou  [fioii  ali  rcr  coudermiari  pu  fie  ad  garnk’n- 
dum  tre  iumm  a  pr  o  ni  i  fla ^  r  efo  1  uemia  tamen  ptf  Jilft- 
mmiam. 

È  ic  dommage  eitdebtc  iaVjW  dt ft  gfXîtdt  /ÎijaWi .}  ï 
[nrelligc.·  iu  ùdciujlbre  ctmiJem'd  rnic  principalem, 
&:  ante  liquidarum  debitum  &c  declaratum  :  nam  fi 
ante  Donuenco  principali  debitum  cum,  eo  eilëc  h- 
a  quîdarüiïiiji  minori  fjimma,  manik  jtain  hic  Arcscu- 
lusimquiutcmcDiitinercc',  plusrxigi  quàmdebr.u- 
rur,ncc  ferendum  elïrt. 

QuM  în  debiEorc  Jelcgaio  ad  ioîndoncm  alteri  :  5c 
fatum  ciIctu  de  mmo  res  au  ru  idc  b  ira  iiun  ma  cxeipcrc 
jion  polîè.LtfûlüLfi  Titium.  D.de  nouât. 

Nec  ptobo  ÉcuErnuain  Dudtoiinu hominum ,  qui 
putant  dato  fidemiforerde  fblütnda  cimne  ,  Bt id to¬ 
rum  ,  quod  apparebit  aliquem  debere ,  line  de  tentu¬ 
ri  .irio  ne  i  u  mit  ire  iaûï  calculo ,  mortuo  debitore  ante 
factumcakuluiuJid^  in  librem  liberari ,  quod  Alex.  $< 
CaJlr.no tant  Lqui  Rorna:.$.  Augeritri-D.dever,  oblh 
1  ai  I.  li  ego.  C .  î  i  ccr.  per.  Eft  enu  π  fi Jciidli  o  debiri  3uon 
perlonx  ,  quod airu  herede  poceflliquidari  t  Hipp* 

Img.jOip 


G  t  o  5  S  A. 

i  Bffr-fjpfioKfi  amjUttBtà  m  &*βΛπΗ fori  afnptiiwt. 

i  Ezttfû* regtiU  £r  pw.  j, 

3  gvj  fefo*fi}ttit.~]  ld  eft,Jtii-frMerPi  itr»»ffpî*ig^vd  ctîain 
qui  ccmfbLmit  pro  alitu 

*  En  m téw fimwt.  ]  id  rit ,  fimm  Atitrmimt  cr  4r- 
rrjhr, 

f  FiUT  dommage  fnB.]  pro  :iait]iio.dato: forte  noxa  am- 
pmlmni,  aut  alio  quolibet  dafium. 

<1  ÿgt  «Vif  itppttrttrj  Quî>  ternpor  e  fciliiït  incena .  e  Et 
dam  m  Æihmatio. 

TE  Stm  ψί'ίΐ  ptftjji  ùbiiem·.  ]  Hîc  fe  auitwes  CunGic- 
ttidiuU  lbdp«e  produnt  non  rtmiçonfùltos  î  nam 
cira  exceptiones'  omnes  reo  pnncipab  conipeivo- 
rcs  poiTunt  à  JideiuEorc  ex  pertona  cius  objici  Ltum 
tnandncorit  Cod,  dcnolrnum.  pecu.  I.  omnes.  D.  de 
exccpr,  1 .  defentionrs.  C.  ciccpt.J  .excepti  one  s.  D.etid . 
I.  fi.  is  qui  fideiullorem.  D,-  iï  quis  dur,  qmc  plane 
vcrÎar*:Bsddr  d.L  tain  mandatori  ,  &  iicrainatira  hoc 
τρίο  in  Ci'îlu  dari  exceptionem  fideiullbri  ieribit* 
i  Gànfrqucns  crat Aiiumc  îpfam  de  non  tanto  debi¬ 
to  objeci  pulle  .  eùm  tupra traditum  fît*  fidei uJlbrciu 
iioji  poils  ιπ  plus  obligari  ,  ce  h.ec  tidduJÎbn  cona- 
prtar  ex  fm  perlunu  t.mro  ttiagii·  éecipicrûla  „  adeb 
qutki  data  dilatio  folucndt  peribtialiter  tco  prtuct- 


Article  CCVII.' 

1  v  a  K  b  aucun  efi;  oblige  pour  autre  3  le  créancier h  icpcut  recrucrïrj 
'  par  luy  ou  par  autre* c  de  luy  faire,  ou  faire  faire  fuisfâci  ion  D1  &  dl  te· 

■  nu  lepkge^c  fidciufleurlefiirej  “s'il  ne  monfïroic  suze  cïtéâ: Liens  du 
p  ri  nap  a  Id  ebrculdc  icj  ucls  ne  fo  ien  r [  aucun  enientdebacu^  auquel  cas 
ne  pourra  ledit  créancier  faire  execution  Îur  b  plegc*  tors  de  ^ce  tjul  I  luy  relier  oit 
de  îàdcbre^ou  de  fes  dommages  St-deipens-j  Uquidacion 'prealablciticnc  fiiûc 
deidites  choies* k  idon  le  lugé  ou  obligation. 

QV aneto  aliquis  pro  alio  cfl  ddiçpiiis  tcreditorh  poufi  cum  Appellare  >  per  fi  au  t  per 
alium ,  *  'Vt  ύ βύφιάαΐ  aut  cxrtt  "vr  fatufiat 13  &  tmeturfidd^Jor  hljdccrc  L"  m  -  ; 
fi  indicaret  bona  principalis  débit  oris' f'  qiù  non  fim  in  contrbuerfa  K  quo  ca fu  non  poterit, 
dirtu-i  creditor  fdccreexeeunonem  βρζτβάίηφύτο  j  ntfih  de  tQ.quod fuptrcjjctiie  juù  ddn- 
tol  aut  de  damni*  £r  cxpenjh  hquidathne  antcfaùla  dictarum  rerum  k  fecundum  iudka  - 
tum  aut  obligationem. 

C  tafiQs aut  Apparii (jrtsrâi'CititlkÎalisicitÎ’rpdhc.m  ne¬ 
ce  jlitia  tdl. 

^  Uî  îttÿj un  ta  Ciim  bic  textas  lie  habeat  3  r 

mn  iinc  cmfa  dixi  iti .  A  n.  ij6.  J iraid  cum  illo  n#  p oi  '· 

Ir  coniiLbcrL' ,  qtiLitbi  fidciiillbreui  coniicntiuu  ca 
obtigdEsone  fi Jcuifibtia  recipit  ad  gai wslîTliiïi ,  aim 
Hic  duplicc;^!  obligatroacm  neiliit  Cxjnfiictudo  m 
peribiKi  lii.LtijüJrû-Ti:·.  LiiLiiidcndi aut  curandi  v:  iitii- 
tiac  j-qtUF  cum  li ut.pe rlonalts  nullo  modo  gaxcndurri 
reupmnc.  QypdJb  dU  quae  ell  lbluoidi  gatetuium 
DD  i} 


Λκιΐο. 
CliïsXÎ 
Ndtae 
C  vfii. 


Gtos.EA  t. 

i  fikârt,  puga  ii  tum  Jrf  ►  i  /o , 

X  G  i  ratdt  frxftnt4tiont  nta  Isb  trifur /idriujft  r. 

*  ÜHàrtd-.iucun  τβ  Mge.  ]  Fi  clnuiibs',  nvindatot  fp  en  - 
for^ciui  itkunis^q  ui  omnes  liabcur.hcneficioE  n.fidciuC 
Eorum ·,  ircus  m  expcomiflbre  νκίς  Augchç. rUnJHt.de 
fides  u JL  &.  b.ir i .  L  ι.  i>,  reos,  D.  dqduob.rcis. 

**p»t rtqtsmr,}  Extra  uidiaumj  icd  icfLuoper  No- 
^ÏTgcrUï.  m  Cinji  Urit* 


ί  ΚΤΤ€ι 

cLxixxi. 

Νουλι 

Cous, 


6$i  Des  Obligations  Avions, &c.  Art.  CCVIII,  <f» 


teciperer,  ilia  fotai  faciendi  nuita  modo  poiTet  rcci-  A 

z^^Etefi  tenu,]  Hse plané  affinée,  quod  diximus* 
obligationem  pcribnâlcmiicttiiu  pcriônam  fideiufi- 
for/  jridutlisn  i  lige  patria ,  l  qüa  fefiicRciTor  nom 
pocclV&bfoluerc  jriurencli  piri'cmati.oue  *  ni  ilis  con¬ 
tingo  fâtiifecw:  ajEfii  prJti  oblwaiioiusdEcrnariutf, 
id  eilt ,  η  ϊΓι  fbîuat ,  reud  i  r  teritob  ligatio  in  fi  de  iu 1Γ0.- 
rcm:  ex  quu  app'aret  cfticieius  bhïigari  fideiulTores 
Çenfueru  [Linarios  quam  legales ,  eùm  illi  limplicricr 
apppita  cxteptionediGiifcLiiojiisiite  eximantur,  non 
nnEc  .diicüûîoncm  faitasn  &.4eiç£ltain  in[ülg;ibiÉiîi- 
tem  conuenriulLÉid  Cojriucrudmarij  non  ita  abeunt 
lite, 

e  s'd  ne  mwfinit  AUte  qptf. ]  Sed  &jjcfcnre  credi¬ 
tote  talis  ftJetgllbrtcnceuT  ad  impenias  in  litem  *,  ίϊ 
qua:  futura eft  .prorogandas,  çùm  lice protinus; mo¬ 
ta  libeat  di fc edere  ab  capto  pignore  ,  Sc  fideiuifo- 
rem  repere  i  nili  impenfas  offerat ,  fie  euemum  liris 
prrtftct. 

*  istitiiirttmmr  Jcl'Aitie,]  Nam  oppofuioneprorinus 
eu  iniqua  farmaraj  qnie  diffratlionem  impediat,  pru'E- 
cipalis  crediror  dimirt etc  id  pignus  pote  EV,  Si  fideiuf- 
forcnirep  crete,  vtiohiat,  au  e  teluieurct ,  aut  libera 
corpora  moriflitrir,  qo*  diitrahi  poliunt. 

ÛH  tjtul  «*,]  fjht  hpitge  mnfire  ^sfniindw  prttendta  uy 

£FM*X 1 

h  i?f  ttjitf  %i  rejhteil·  ]  Si  res  diftradta  non  eft  par 

debito. 


Gt<rss  a  a* 

1  iAn fiâa »Jp> 7 ί plîgA f if f fit  *d txptnfa  cr  'yfi w φ( 

1  ou  defit  dt>mmw<tt,]  Vridecontroueria  cft  iu  ^  { 
qufrftiojan  bdriuilbr  kmpliciEcr  acceptus:  videatur^ 
lolum  pro  ihrtc  icti  «iam  pro  vfuris  patiis  ilaturaiij- 
ejcphniis  j  Sc  damnis  t  £c  aliis  ^eefloriis  imetcNlerei 
Quidam  ex.  I.  vir,  D,  defidemfi.  negant, 
ibi’es  Magidtatiinm  ibidem  L  liber  tus  .D.adstiimibn 
l.i.  DrdemÜfeim·,  î,  pignon  bu  s.  C.  deifur^.qu^' 
D .  Iocæ.v  b  i  g  Lof,  &  lia  rt  Si  1 ,  Centum  Capua>D,(fe  ,:· 
quodeert.  loc,  gfeC  de  Dotüorcsml.  fiucmduplmj,. 
D.  q  ui  fat  ificog,  St  qttos  Hyp .  M  at  fiL  d.  R,u  br,dc  fid-„ 
iuJTTqtia:ft.&.  CÎoDeca  probatur  L  ii  abvno,  D.  vtlcgi;, 
nom.LamiiïI.f  fideiglÎbres.  D.de  fidduf.Et  vulgi  pu, 
rant  domo  conducta  fideiulForcm  reneri  6c  de  d«t» 
ri  ογλεϊ  one  d  om  us,&  molandi  no  ntm  ^  «St  fupelleûibi, 
itViarciendis  ccdtii,  Ego  qui  dé  prü  bis 
rem  ncccilarib  comirEanrufjtcnei'i  bdeiuflbres  pq^ 
veluti  proviuris  ,  multo  magis  pro  expentis litis,  ter 
quam  debiror  negans  cpmlidus  eft  t  quia  fine  csSiî^î 
res  femari  non  poEitit.  Vfuræ  au.ee m  vc  nocell^rbr ac- 
cefiioncs  etiam  in  pignoribus  debentur, Se  k  iimplid·. 
ter  accepta  fine  L  Luci  us  D.quiporior.  Rare,  d.l.ccimt 
Capuae,  dc  vfuris  confii'mat  m  princip^ic  Lfin.coitlf. 
k  ir/nn  ir  IWî.  1  Hic  vidciur  prirlupp  onere  obligria·· 
nem  fitlriulionam  in  qu.i  t  fiam  damna  deduci  linit 
quo  Cii  Kl  d  1  ii ep titio  ichoLilljCurum  cdlat 


Article  CCVIII- 


1 T  fî  Te  créancier  Momio it  terme  debtcur, c  &  fïfi;  nouueau  conrraÆ 
d'iccIIc  chofe^  ia n s  -que  le  plegc  y  fuit  Je  nocucau  obligé  feroit  ledit  çU- 
gc  quitte  Je  la  pluuine- 


Έ"^ ^ cn^tôr  hîermmi fiwrogtthncm  daret/ ttottarétcfue înfirHintntum  dits rd hfckf 
^dùiïffon  >  ditixs fidiLujjor  iibtrmtur  de  cautione  firapra. 


*  G  LO  J5  Λ  i, 

I  Senjm  K  tum  Tfermti,  C. 

i  FroTégàm  ttrmint  cr  jilatmit  An  Ultrtt  fiJeiuf- 

fattm. 

f  *  Et  fih  tnMtîtr.]  Hæc  derifiovidcrurdrduâadc 
iTsacena  L  ίϊ  cùm  hermes.  C.  Iota,  qua·  ta  me  il  nikil 
F 9m  atircnî  £*ic  >  IcdSnquirur  de  fidciuiFore  5  qui 
inicrccflttpro  eo  eodL^oreveébigduin^qu urumm- 
quenmum  ennduxmr,  fed  impleto  rem  pore  ex  priuU 
lcgLo  fuci,  vcJ  etiam  fponre  in  aliud  tempus  conduxe¬ 
re  :  bie  negat  textus  bdciuiTotem  tcru-ri,  n-cininô** 
quia  al  ms  contrat  üs  i  alEltd  te  mptis  &:  obÜ  g  ai  i-,  >  t  ft, 
qtuè·  nihil  cil  m  priore  commone  habet  ,neevt  vubb 
p  ut;',  ne  j  tiouatioefi  prioris,  qui  fiaituieft,  ^ 

câeûûni  ^Ttirus  dl ,  fed  ulnts  ri  reri  hî  temporis.  ,-\t- 
que  cries;  iimrrcrmini  d.  î.  Jï  cnm  hernie  h,  £bd  «ι-ΐ^ρ. 
pofiEo  aliu  cafîîjCLim  icilicct  ptioris  obligationis  tem- 
pnî  nrotqgaair  debitori  liue  b  d  uen  di,  Ίϊ  ne  faciendi, 
an  fiel eitiiTor  Ii b-itclnf  Velitri  aÊmratA  obligatione,  Mos 
hkocwriftaiiriils  exdudimus ,  quod  fcilï^étpdfiitfîi 
aeddrre,  vt.triis.  debrior  cffcÆtLsefïèr  non  lohien- 
1  do,  quoc,Lfg haud  dubtè  fiiieiulÎin-  non  tincrecur. Sed 
poriïmus  bmpli jiccr  termini  &  folurioni.s  proroga- 

ii  One  m ,  Si:  quidam  ptriancrunt  fideiuilbrtm  liberari 


vt  lmoL  CoiitlL  li,  Dinus  Bald  L  Titius  D.  de  ot- 
cuC,  tüt.  Eatr  Jriubro,  5,  ji  pe  r  fidetuiTdrein.  D.dcar- 
birr.  R  an.  E.  VriefMuî,  D.  de  prier.  fïipuL  Raphad 
Fulg.  Cou  fil.  rio.  ïnrip.  AlaciluLiis.  HaecienicEunvi* 
ii  non  eft  prafupoficà  fimplici  pr  orogarione 
tn.fi  quod  nicadiici:  eti.im  drbiu  nouano  fa«a  fîtj 
quo  crin  priore  oLdigarïonc  extioria,  conreqitciüiK 
fie  'fidei  ufloriism  extingui,  fc  fidciuiTorcm  liÎïeriri,ciiii 
iiinonatïte  noninEcrueniE,  nilicùm  fidciufiiirprodc-  I 
tcrmiiiàEo  tempoff  fideiiinîï,  q«o  cafn  prorogari  re¬ 
quit,  t  ex  t.  ί ,  fi  v  nius ,  i .  pailus  D .  de  pa  ctis,  L  ti  cdra  dici- 
D.dearbhr  &  l.vk  C.de  vfur.rti  Lud.Ahïd.vbicua;  j 
que,  D.  de  fidduf".  de  L  dies  cautioni.  1>,  de  dum.  int. 

Bar  t.  S:  Angel,  bqffod  dicitur,  f.ftuks.Didcnil^iP* 
ilaitii.htÎ  Alcï.dd.dics  caniionCiie'  quos  H  ippri-M^' 
fiid,  Rubr.quicft.i. 

Ç 1  O  s  s  A 

ï  S îinplex  pret^Aü  1 17 m  r.¥ tm *  tfidt fkfii rfïb  £?*· 

z  1 Vatinii  ôbUgAiiertk  queftittin fiel- 

b  i?jh 'ihit  ferme 1 1  Simplex  rcrmini  prorogadt)  ηί'Π  î 
pxrineteE  Jldeiu  iTbrt'rn  n  b  obligati  üjÎern  b  1 1  iriM &  Φ- 
bitôf  faCÎu&‘  eflernion  folucndo ,  aur  fiddufl&r  C',L^ 
prxfinÎEione  termini  hirerdfiliJleri-iCi-fidebfbei*^  " 
qgcad  iêx  menfcïj,  Se  nonpliiiiids  &idbgibbei^t30 

itontui- 


6n  Des  Obligat.  Actions, &c.  Art.CCIX.  &c.  63 4' 

··.·«-·'*  /·  ·  « i — -- — f  fideiufforia  quo- 


■  „„„  aliodui  fimplexpioroeatio  termini  nihil  A  cafucxtmfla  pnorc  vtprincipali  .  fidemltom 

,  fed  que  fatifdt  1.  nouadone.  C.  de  fidcmiE  1.  nouano- 

derogai  obligationi,  nec  rei  acu  j  i  „P.  C.  de  nouât.  1. 1.  Cctiamobchirog.  pecur 

eandem  continuat* 


a  c  Et  fifl  no  nue  au  contra#.  ]  hoc  ipfum  comundim  re¬ 
quiritur,  vt  Hat  nouatio  obligationis,id  eil  vt  ab  prio¬ 
re  diicedatur  ,  &  noua  fiat,  fiuerei  mutatione  ,  fi¬ 
ne  perfonæ  obligatæ  ,  Hue  adiedorum  :  hoe  emm 


ïauiwl  *·  ilvUttWViiv.·  vji  — - 

ne.  C.  de  nouât.  1. 1.  Cctiamob  chirog.  pecun.nam 
tali  fado  hypothecæ  quoque  liberantur,  d.  1.  no- 
uatione  1.  fideiulibrcs  ,  in  fin.  D-defideiuii.  quxreo 
tranfadione  liberato  fideiuiTores  quoque  liberari 
ieribit. 


Article  CCIX. 


T  en  autre  cas  ne  feroit  ledit  plege  quitte,  fi  quittance,  ou  fatisfattion  Art.cxci: 
n’eiloit  faitte, a  ou  que  le plege  requiil  &  diit  au  créancier ,  quil  fe  fift  £ °™E 
payer  fur  le  debteur , b  &  que  par  le  defaut  &c  demeure  du  créancier,  les 
biens  du  debteur  feuffent  tournez  autre  part:  parquoy  le  plege  ne  peut 
eitre  defdommagé. 

ET  in  aliocafunon  liberaretur  diôîus fideiujfor  3p apocha  aut  fatisfaÛio  non  effet  fatta, 
a  dut fideiujfor  requireret  &  diceret  creditori  <vt  debiti  folmionem  peteret  à  debitore , 
h  &  fi  négligent  ia  &mora  créditons ,  bond  debitoris  in  rem  aham  'verfa  ejfent ,  fideiujfor 
liberabitur. 

Glossa  n  B  hodie  infoluabilitas  debitoris  eil  caufa  agendi  aduer- 

.  fus  fideiuflorem,Cafioniflæcap.eUrn  pro  quo.ext.  de 

1  isïrt.eft  contra  l.fi fideiujfor  crediton  DJefidemfi  fideiull!  Itaque  quod  hic  dicit  Articulus,  tandem  ob- 

l  lnfoluabilitas  delitoris  efi  caufa  agendi- aduerfus  fide-  tincre  volunt. 

inorem.  Glossa  i. 


I  s  Oh  que  lepleige  requifl.]  teflato  conucnto  :  hæc  difpo- 
fitiocontral.il  fidciuflor  creditori.  D.  defideiuif.  Si 
fideiufibr,inquit,creditori  denunciaucrit,  vt  debito¬ 
rem  adfoluendam  pecuniam  compelleret,  velvt  pi¬ 
gnus  diftraheret,  iique  ceflauerit,  an  eumpoifit  fide- 
iuifor  doli  mali  exceptione  fubmouere,  reipondi  non 
polle.  Quæ  lex  cxprcfscconfuetudini  huic  contradi¬ 
ci  t,quia  foluabilitas  debitoris  non  eil  caufa  obligatio¬ 
nis  fidciuilbriæ.  Secus  in  fideiulTore  accepto  fub  his 
•verbis ,  quanto  minus  feruari  poflit  ab  reo  principali, 
hoc  enim  caiii  talis  denunciatio  proficeret  1.  fideiulfo- 
ribus.  D.  de  fideiuiT.  Sed  in  fideiullbre  fimplicitet  ac¬ 
cepto  aliud  cenfent.  Sed  tamen  putat  glofiadc  Bart. 
a  illam  legem  efle  corrcdam  per  auth.  dcfideiuif  quia 


I  Quid fi  creditor  differt  Agere  aduerfus  delitorem  Cfc. 

b  Et  que  par  defaut  du  créancier .]  Hoc  efl,quod  dicit  glof-  l 
fa  &  Bartolus,  cum  in  necem  fideiuiforis  creditor  dif¬ 
fert  cii  debitore  principali,  qui  intérim  bona  difiipat, 
&  interuertit,  aut  occultat,  ita  videtur  hunc  interpel¬ 
lationis  efFedum  admittere,tum  dumtaxat,cum  bona 
debitoris  intérim  interuerfa  probantur,  non  fimplici- 
ter  rebus  flantibus, vt  tempore  obligationis:Nam  nec 
debitorem  fugitiuum  quilquam  capere  potefl,fi  tem¬ 
pore  obligationis  in  eodem  flatu  erat,  nec  quidquam 
mutatum  eil  ab  eo  tempore,  de  quo  Bctrbatjus  cap. 
eum  pro  quo.ext.de  fidemlfi  1.  fi  creditores.  D.  depri- 
uil.cred.Bald.d.l.pro  ea.D.  mandat, 


Article  CCX. 

HHH  T  combien  qu’il  foitconuenu  en  l’obligation,  que  le  debteur  Szfes  pîeges  a  rti c; 

foient  obligez  chacun  pour  le  tout,3  les  biens  du  principal  debteur  doiuenc^o  vas 
eltre  tout  premier b  executez, ledit  plege  les  montrant  par  effett/  comme  ditt  eil.  c  0  **-s: 


"C  T  quamuis  in  obligatione  conuentum  fit ,  quod  'debitor  &  confideiuffores  eius  ex  aquo 
^ obligationem  inierunt  œquè principaliter, 3  in  bona  principalis  debitoris primum  b  manus 
iniici  debet  diélo fideiujfor  e  indicante  ea  c  'Vf  fupra  diàum  efl. 


GlossA  i. 

I  \Λη  ~\'t principalis  autVt  fideiuffor  quifquam  interne- 
niât  differentia. 

i  De  plurii,  al  mitto  aque principaliter  contrahentil. 

}  olligati  infohdum  petere pofimt  'Vf  conuentatur  is  ad 
queni  pecunia  pertienit. 

4  Capitula  Ecclrfumm  qux  dant pecunias fim  çrc<, 

yt  rgentr.  mConf.  Bnt. 


$  Quid  de  pecunia  data  filtofamMUtperfonAprohilttx  &}* 

6  De  delitoris  principalis  obligatione  cui  alius  intercedit. 

7  De  pluribus  obligatis  CT  cum  creditore  conuentum  quod 

pecunia  crr.  ...... 

Multùm  interefl  quid  agatur,  vtintelligi  poffit, 
afi  vt  principalis  qinfqqam  interueniat  obligatio¬ 
ni,  an  vt  fideiulfor ,  propter  difculfionis  beneficium  L 
DD  ii; 


Des  Oblig.  A£tions,&c.  Art.  C  C  X I. 


:ie  -McSiamTcl  oonugritejidi  fueuhiatpmjqiiod  hic 
dicit.Hoc  difci'imcii,rtcK  diÎUrmr  Mohmims  in  viur. 

i  Ψ  ul-R.  7  ÿfii m  quou es  plu  rcs  ab  iatü  o  wque  gftndra- 
liter  contrahunt*  abligantor  j.miititumaücipiimi  y  Ôz 
rrndicorcomin  fidero  i'tqùiEtir omni lutî  orque  princi- 
pibrer,  rL-fpcdrueieilirnbs  u  nuits  a:  que  Lui  btnr  prin¬ 
cipales  cxiqLtü  3  quoi’  Cnïlx  noUt-Ucd  ridimus*  l?. 
iccra  li tJuos.Dad  Mac*  don. RomamConlib  tï^ .  Et  fi 
iph  quidem*  vrphires  ni  habetit  beneficium  diuifio- 
iu5  w aoibcxic.  du  duob.  nciÿ  *  fi  omnes  vd pfarcs  tînt: 
ibhiejidp,  &  piaTeurevuii  quidem  beneficio  remiiv- 
daut  riiir.  I dq uc  verum  p  urit  Ludo  Rom .  c  tiarnfi  hoc . 
asJn  pecunia  ad  v  ruim  tantum  pcrucnifltt  s  vel  nego¬ 
tium  ad  ynum  folum  fpç#  aller  ,  quia  fu licet  nipteila 
obligationis  q u alitas  intcrproaiioiiem  diuerfam non 
iLdniittjt,&  tafinn  allegat  i.  Ii  non  fingdi,  Cii  tcrt.pc- 
tut.  Igirur  tales  principaliter  obligati*  afqnù  prinripa- 
liter  pro  virilibus  eonucniripoUuat^noni 
pecunia  ad  vinum  pcruencritjiiut  cmm  infblidum  qui¬ 
libet*  fi  beneficio  au tb.  deduab.  f cis  mninciaucriut, 

3  Sed  rameo  *  quod  biigtiktiter  n  oranduin  ilr»  tales  iic 

obligari  petere  polümf  *  vt  hi  ad  quoi  pecunia pcmc- 
niE*ptju5  comieiiiintur inis  fmnp  cibus,  quod  Bsj/t.  ait 
J.iiS.  vbi  duo.D.dcduob+rci.s.l.vtittc  queritur,  iLeo- 
mcd.  Idque  verum*  quod  Jungis  miretis  s  non  Folum 
cum  habent  beneficium  diuifiotiis ,  fcd  etfi  infohchim 
fint  obligati  vt  correi*  quod  valde  nor  and  ii,  ctiamfi 

creditor  nihil  iduent  dc  illaperuentionc*  &;  omnes 
zqnc  lecatus  fit.  Tamen  petere  potefti^qut  nihil  at- 
ngie  s  n  credito  c  fuis  fumptibus  conuenLit  eum  h  qui 
attingit  pecuniam^quod  Bartü lus  explicat  vti  liter  d.ÿ„ 
vbi  duo  per  d  Lvndc  qua-rirur.  Etfi  apud  nos  vfu  ob~ 
ienian  non  fidet  *  cum  tales  coobhgati  cojjtiemn ib-* 
leam  ex  forma  obligationis  in  vitiles *  aut iniolidum* 

4  haud  frio  au.  per  inaduertentiam  patronorum,  £c val¬ 
de  nutandum  pro  capitulis  F.cck  furum  collegi  a  turu, 
qurr  firbsnde  ti  d  itus  nomine  credere  pecunias  folenc 
optimatib  us  ,  t  cd  nunquam  1  ine  pluribus  coobligans 
■tqne  principaliter  in  maiori  forma  *  iccoobligari  lo- 
Irfit  luas  cautiones  exiger  e  ab  his,  quorum  res  agitur, 
qui  confiremur  rosuri  pecuniam  rccepiiTe,  A;  fe-ad  in¬ 
demnitatem  obligant  :  hoc  eafu  litte  creditores  iciue- 
riut,  adquem  venti  tradlcî  pecunia*  fine  ignorarim* 
pofhmr  tales  co  obligati  petere  à  capitulis,  vt  fuo  per:- 
ctdo&  fumpnteon  undant  eoSjid  quos  per  cauiiones 
accep  tas  oftendimt  pecuniam  pctueniR"e,qitod  &  Lu-  f 
dou.probat  d.CôÎLl.irq,  ad  idem  [ex+LcLiminplEires. 
^vefEimenta.  D-Iocs,  vbi  BarrJdem  Ëatt.Æ:  Catïi'd.  fi 
vt  cei-tn.^:,  fi  duobm,D-commodivbi  CafVrciis  fe  alias 
îlononitEdc  fait o  obtinui ife  Îcribir,  ÎSccèmpai’j  ob- 
filtcrec  curalTt'  ,vt  pecunia  dcpoiceretiu:  lu  faciendo* 
fiiniptus  luis.  Qui  cafivs  c  ft  iutclligend  us  ,  cù  tn  plurcs 
huc  ex  squo  oblLgan  *  ita  quod  ipfi  inter  fc  de  pet ne¬ 
ti  one  cauerunr  fcqi'Îum  i  creditore*  qtitaii  creditor 

i nterierufici , hoc cafu  hi  ad  quos  pecunia  nonperue- 
rutj  non  po-Ë  em  con  ueui  ri,  ni  (l  vt  fideiuUbrcs*vc  dice- 
musï  ïn  cafu  fcqucim  *  quod  ibiCaftrcnfis  diflùsè  ησ- 

ί  rac^cd ifta locum  habent  m  permilïïs  *  nnm  tn  prohi¬ 
biti  s  aliud  τΠίΕ,νς-ΙιίΕΪ  in  cafu  d  I.  fed  luliamis.Nam  fi- 
hbfitinilias  pecuniam  credere  e  ft  prohibitum*  hoc  ca- 


A  fu  fiaftutus  creditor  ciim  pecuniam  crederet  filUvE 
milias  icrihi  fecerit m iriftrumcricq, qttodptcvft^, 
ui  iradkii  cfi  Titio*  qui  vt  correus mz  cnobwj 
pi  incipalirer  i  mei  u  enk  b  atr  H  ic  frinusidctégiturf^ 

d  e  pet  i  mi  a  ad  per  ί  ο  π  a  m ,  ic  ideo  iena  tufcoii  fLi]^'^ 

eepuLi  locum  habebit  perinde  ,  acfi  tpfi hliofin^f 
peciitiiacfTet  tradita:  Quod  vebUCiftrcnjfi  uonte  j1 
Jed  IniijmuqA:  hoc  pro  baro,  ie  lieccclro  foeto  crediti 
ris  tx  prolocurionibusam  alusmdicus  Alc^Cog!^" 
lib.qrde  quos  nos  Art.  4]  1.  Secundus  c.efus  .  1 

quis  principaliter  contraxit, δ:  obligatione  in  peph)^'’  I 
dus  cbnu-iitaeodrin  vel  alio  in Rm  mento  ahuj 
cedirqui  ib  prijud^aHcn·  nbhgat:  &  hic  vetui 
iu  ifor  *  ik  o  m  nia  li  dti  uïïünjm  pn  uilcgia  csoi  flint-,, 
p  competunt  ·,  itavt  cotmunruî  ea  opponere  pnlfts  njjj  1 
renLitLcmiecit ,  ,ιυού  ibidem  gJoiia  if  Cafircpfmfijrj  | 
notanr  Hie  caiiii  Deci  C  Th  0  loi. ip  cùm  quidam  »,>ni- 
didtt  equum  Sempronio*  &  Caio  promihc  prtumn  ! 
fi>J  n  ere ,  aui  t  j  u  od  dicunt  refpond:  t  de  pretio  *  p[^Ec 
loco  comieificndus  cui  equus  traditus  dh  H^cfciQ* 
pci  jfiEeiligc,  niti  fideiuijor obligationem  noLiando 
iufdpiarj&  hic  çafus  eft  huius  Acriculi. 

Tertius  cafus  tft  3  Cùm  initio  etiam  ftatini  fLîipfjT 
efl  ni  pftrumento  plures  eodem  tempore  eodrni  in- 
firtimento  obligari ,  cùm  tamen  revera  aitunidlR  1, 

cumiplb  crcditore.quod  pecunia  perueuiret  ad  ΐΊΐΏπϊ 

es,  eis s  hic  enim  cafus verbis  tantum  imponit,  etmet 
jpl  a  ah us  f  tni5i  color  q  uçratur*&  diften  a  priitio  ttsto, 
quod  haec  oblsgauo  fir  ipfo  creditore  hoc  agente,  vr  I 
-,  pecunia  ad  vnum  dcücniar,  in  illo  omnjtimfidcnJt- 
”  u  u  tu  s  e  il  fk  omni  b  us  numerant  r*nec  citrani^quiij  pj. 
ficaagcrcjjt  ,&  conutwto  de  recuni^  inrcji&fosib' 
biiores  inter  fc  e  fi,  quod  Cafrrcniis  annoti^iiji 

fupra.  Itaque  fadi:  diucrl:  proharicf  *  ius  etiamdine,  j 
funi  redderet,  J 1 1  ale  pi  crbai'eiur  :  quare  akerc  dtaife-  I 

ro  cafu difüdpfimwsde  qut>  Angel  f.  fi  plûtes.  Inflir. 
de  Hd  ei  u  !l  diflingu endo  gloLi.t.  authent-  dt  Svddu£ 
Locus  cumulat  TitaQ. (j.  Ji-  glo lia  vnica.  nmri.S.  ituc- 
ttad.HippoJ, Marfd.m  d. Rubu de  fidtEiitr.ini.fi.  , 

Giossa  1. 

I  Foto*  dihtivTW  prjrff  difcutstWiUT 
i  Ftdfi^lfir  dtretle  «wHt  t)  itur  Ί/:  Unt  dtiknit  rudiW. 

Λ  lu  blai  s  du  f  nn  rip  1 1  df&{  t»  r.  ]  hoccft  bcneiitiiitaiin  I 
i  Eia  conditunone  IufHniaru  4.  tndüûum*  &ielaiaD 
aurben. præfi'nte.  C^defidciuiL  vtpriu.s  hunadcbiia· 
ns  dtfc  n  ri  debeant*  &:  diftraEui  deinde,  îd.quoddifrdt 
fu mm x d ch i tg·,! up pleri  de  bonis  ffd eiailToris: Stidhoc  * 
ampli  lu  eft  in  hae  b ipoli  tioiic  quod  rati  n  non  jubt- 
tur  ab  fe  iici-T  re  i  principalis  ad  I10  e  ,  vt  ad  Ü-Km  dÎnreW  ] 

dcucniarur,  fcd  uircitù poteil conueni rifidcialîari ^ 
bona  debitoris  rndicctcumcfFcÎtu,  Sromni  liti  Ubc- 
τΐ,ηϋ]  quidem fuo  iumptu licem  decidi  cfi état. 
rcgulx  decem  ampli  us  limitât  ioiies  appofuirDaibi· 
r  ms  cap.  per  u  cuit. cxr.de  fidc  ιη!ΐ.  ρ 

°  ExitwttX^  j  UmL·#.  çf  tfdfiTiJ'f,r'd:JL"iJÎllolgtnJL,nttU'J  L 

iaria,  nec  nocorictas  non  folncndo  lîifttccret,  de  1 
au  cl·,  de  nocorieias  i  udicaria^de  qua  Baibfr.i^pW* 
c  Comm  f  dit}  τβ .]  Arr.  2  07. 


Article  CCXI. 

ils  font  pïufîeurs  plcges*  ôc  le  principal  dehtcnr 1  les  IniiTc  encourir, dia- 
cun  en  doic  porter  fa  parc  comme  ib  font  tenus  en  l'obligation. 

C ctrifdcihjfireS)  principalis  demi  or pl  mn \Mmt  -  'l'nuff^ijqucpro fut 
fen  t'tur  q#  m  comunt  um  cfi, : 

c  LCïsS*A 


δ 

!.. 

fc 

'ICi 

4 

il 

Λ 

4 

i; 

< 

fc 

i 

;■ 

«i 

a 

I 

5: 


637  Des  Oblig.  A6t·  &c.  Art.  C  C  X 1 1.  &c.  6$ 


Glossa.  A 

3  Les  laijfe  encourir.]  V eluti  cùm  foluendo  non  eil ,  vel 
renuntiarunt  beneficio  difcuffionis  &  ordinis,  his 
enim  cafibus  ad  eos  pericultim  redit,  hoc  beneficium 
eil  etiam  antiquo  iure  Digeftorum  ex  epiilolaDiui 
Adriani  introdutium ,  cùm  veteri  iure  aliud  effet  1. 
non  retiè.  C.  de  fideiuff  Sed  exemplum  Diui  Adriani 
non  ipfoiure,  fed  ope  exceptionis  introdudum,  ne 
impliciter  accepti  aliter  quàm  in  viriles  tenerentur. 


linter.  D.  de  fideiuff  $.fiplures.Inilit.  de  fideiuff  l 
vlt.C.  dc  condit,  pecu.  Ex  quo  contingit ,  vt  ante  di- 
uifionem petitam,  fi  vnus  de  fideiullbribusdccedat 
non  foluendo ,  periculum  recidat  in  alios,  d.  1.  inter 
fideiullores.  Sed  poil  diuifionem  petitam  non  item, 
vt  ibidem  &  1.  fi  contendat.D.  de  fideiuff  vbi  Part.  & 
§.  fi  plures.Inilit.  eod.  Quod  fi  quis  folidum  folucrir 
non  oppofita  exceptione,  &  caeteri  foluendo  non 
funr,  huiusquoqueeritpericulum,  d.'§.  fiplures. 


Article  CCXII. 


gT  ne  peut  le  créancier  fe  faire  payer  pour  le  tout  fur  Γνη  des  pleges a  au  cas  £«■*** 
qu’il  trouueroit  fur  chacun  a  fe  faire  payer,  combien  quils  fuifenc  tenus  &conSi 
obligez  chacun  pour  le  tout, b  fils  nont  renoncé  au  benefice  de  diuifion. 


■p  T  non  potefl  creditor  totam  fiummam  petere  ab  ojno  confideiufforum^modo  quifque  eo- 
rum  foluendo  effet ,  quamuis  aeque  principaliter  obligati  efjent  fi  nifi  beneficio  difcuffionis 
&  ordinis  remncïaffent. 


Glossa  i. 

x  Hic  inter  fideiujforcs  ipfo  iure  tribuitur  ditiifio. 

3  Hic  datur  intelligi  mutationem  iuris  effe  fadam, 
&cum  iure  Romano  tradatur  beneficium  diuifionis 
inter  fideiuffores,  hoc  eil  Diui  Adriani  non  ipfo  iure 
competere,  fed  oppofita  exceptione.  Idcoque  mor¬ 
tuo  vno  ex  confideiuflbribusnonfoluendo  ante  ex¬ 
ceptionis  obietiionem,  id  eil,  ante  conteilationem 
periculum  in  cæteros  recidere:  tamen  hîc  ipfo  iure 
diuifio  tribuitur,  &fit  inter  fideiuffores,  iravt  aclio 
denegetur  creditori  in  plus.  Quod  eil  valde  notadum 
pro  nouatione  illius  iuris  &  differentia,  quod  ipfiim 
gloiïà  verbi  tenentur.  Inilit.  de  fideiuff  prasfen fetat 
ideoque  confideiuffores  non  amplius  tenentur,  imo 
atiori  non  amplius  atiio  competit  quam  in  viriles: 
Confuetudo  enim  negat  potentiam  agenti,  ideoque 
nil  opus  eil  exceptione  reo  conuento  de  ditia  epiilo- 
la,  hoc  enim  Confuetudo  efficit,  quod  illa  epiilola 
erat  conceffum. 

Glossa  i. 

X  Exceptionis  explicatio. 

*  *stu  cas  yu il  trouueroit  fur  chacun.]  Infra  art.feq.  Hæc 


A  exceptio  caute  intelligenda  eil:  nam  etfi  quidam  ex 
fideiufforibus  effent  non  foluendo,  periculum  non 
recideret  in  alios  fimpliciter,  id  eil  in  viriles  acceptos, 
quâdo  natura  obligationis  nil  amplius  importat,  præ- 
iupponendo  etiam  id  quod  diximus,  quod' citra  ex¬ 
ceptionis  neceffitatem  diuifio  fiat  ipfo  iure.  Quare 
*  obligatione  femel  fic  inita  in  fui  principio  ea  creicere 
non  poteil  ex  cuiufquam  fatio,  aut  contingentia:  fed 
hæc  exceptio  intelligenda  eil  in  cafu  fubfequeris  clau- 
fulæ,  cùm  fcilicet  infolidumfe  obligarunt,  tum  enim 
vno  exiftente  non  foluédo,  periculum  recidit  in  alios, 
qui  cafus  eil  d.  authen.  de  fideiuff  qui  cafum  abfen- 
b  tiæ,  &  non  foluendo  excipit  à  priuilegiato  difcuffionis 
iure  &  art.  feq.  Proinde  hæc  exceptio  opponi  non 
poteil,  poil  foiidi  condemnationem ,  nifi  ex  appella¬ 
tione,  quod  retiè  Bartohis  ait  1.  fi  dubitetur.  D.  de 
fideiuff  Ang.  d.  $.  fi  plures. 

b  S'ils  nom  renoncé  au  benefice.]  Molin.  in  Hb.de  vfuris 
quæil.7.  dubitatum  ab  aliquibus  fcribit,an  rcnuncia- 
tio  diuifionis  (  quod  facere  noilri  folent  per  hæc  ver¬ 
ba)  [ans  diuifion ,  fufficiens  effet  ad  excludendam  ex¬ 
ceptionem  diuifionis,  &  putat  fufficere,  nec  ego  du¬ 
bito,  &  hic  textus  probat.  Quis  enim  verborum  fen* 
fus  alius  intelligi  poteil? 


Article  CCXII  I. 


T  fi  k  créancier  ne  trouuoit  fur  aucun  des  pleges,  dequoyfe  faire  payer,  artic; 
Jt  les  autres  feroient  tenus, a  au  cas  que  chacun  feroic  obligé  pour  le  tour:  noVA* 
f  bcarfil  n’eft  conuenu  en  l’obligation,  chacun  ne  doit  payer,  forsdauBftit  CoNS' 
Dis  feroient  dgperfonnes  chacun  fa  portion,  fils  n’ont  renoncé  comme  défias. 


TT  T  fi  creditor  mueniret  aliquem  confidciujforum  foluendo  non  ctfe  ad  altos  confideiuffores 
periculum  recideret a  modo  ' vnufquifque  eorum  ce  que  principaliter  obligatus  effet  : b  Nam 
fi  conuentum  non  efi  in  obligatione  quifque  debet  foluere  pro  Nirili  tantum ,  nifi  beneficio  difi 
cuffionis  &  ordmis  renuntiaffent y<ut fiupra  diélum  efi. 


3 


Gloss  a  1. 

Non  dandus  regrefus  aduerfus  eumqui  iam  fioluit . 

Hic  Articulus  tuutom^u.  Etfi  confirmat  quod  dixi- 


C  mus,  quod  ex  obligatione  fideiufforia  fimpliciter  co- 
ceptapcriculum  non  recidit  in  alios ,  ex  eo  quod  qui¬ 
dam  foluendo  non  fint:  quia  fideiuffores  fimplicitef 
accepti  fecundum  naturam  Confuetudmaii^fideiuff 
DD  iiij 


ff3p  DesOblig.Aa&c. 

il n nis  noitarapUnsaiinm  in  v irises  obligantur j  yt  in  A 
Il  ÙMcit  ifed  ixvàktâ ϊ».«5^^βί^η 
î:.-Iv  obiiiTiiucrini  mfüÜdum  :  C-Hiem  ego  eüinmintd-. 
i  W.  fi  aritt  cXiV-ÏLoiu’m  ymis'hac  Jioii  fiduendo  :  nam 
fLpbftpordinïB  tïtic  ib!  Ltri  □  n  cm  HH  quis  6âus  &  non 
foWnd^  hegti  rcgrciliim  tutti  ru  m  adutriiiî  eirni^ui 
If  >iüi  c ,  an  h  ίο  I  Iitibn  c  jri  i«ï  q«  oà  tld',  ni  t ,  e  sti  rtp  eu  $  rit 
ab  ojtml  obltgarmix·  &  d.L  inter  fideLuiTon·*  hoc  rr.tfii 
locum  habituram  putb: 

1  ln  trahi  obugarionssciprcÉiai  de  Îolidoes 
comièiicionc  ualïl  Cloniuriudinaiia  fidei  nJTbjia  non 
mn  piius  quam  in  v  biles  -o  b  t  igar  vr  infra. 

G  i  d  s  ?  a  ï. 

K  jVpfl  it  rapit  W  ηκφ  rû  P .  rxrffl  i  E^fTe/rf . 

2  iVfiÎ.r  rriüïPÎffll/iïflf  tÎÎHldi  αΙ·Ιΐ£4ί!ν  dfuf* 

3  ^Cn  fti  ivlùtT  fitjm  p.trttt»  À<  iinfidctttjfo  tt  Tffttel·· 

4  Çtfita  badii  uncjfxn4. 

i  k  ijtr  l'ii  i»ï|ï  «nueft».]  H  s  ne  no  tand  ü  m  ni  I  ndbis  iwn  - 
pltui  opus  L'ifc,  ilia  Adriani  Êpilloîa ,  &.  a  Notariis.· 
inickcex  fomtuLs.aiuiqi^ s  apponi  folere:  quia-Çbu- 
iuetudo  diiudit  fidriurfoiûni  obligationem  hoc  & 
Çiperiori  Articula  ipfo  tare»  ncc  exceptionem  cm- 
pcitat  Yt  iÜii  Limer  fiddidlbf*.ss  imo  .igenri  adimit 
petrntum  vrrbo  lt  twncùrnepmr. 
i  tied  quid  fi  de  fobdo.cûDqtc  n it,  pari  tatnen  vi tilis  à 

quoquam  exacta,  ail  t  petita  rit,  an  rurfum  Cadra  Ctm- 
iu  n[  ionc  diuUÂ  ob  hgat  io  vid  c  ati  ll.·  ,  Jljc  ek  us  3.  fi  ατ- 
ditorcï-  G.  de  pâftkr  &'  L  ItbenuTe  C  de  dk-iult  vbi  ■ 
creditore  petente  ab  vnr>  ci  obligans  inioJidum  par¬ 
tum  ririlrm  fub  exprdlû commemoratione  partis  vi- 
ιιΙϊλ,  indndrtfc  diuifio  in  via  lies  inter  ümnts  tacito 
paito,  quod  c dam  ahientibus  .  de  que  Moli¬ 

nius,  §,i.  glofQ.  qnaclLp  in  Îc’ud.Dtii tores  vulgô  J* 
Lit  creditores.  SC Eatt,  Limer  uos.  §. fidciuilôr.  D.  de 
fidciuiroribLis, 


Article 


Aaccxint.  «54o 

Sed  qirauyur  fiepe  dim  vnus  de  fidei  uil'griljUr 
fuliuc,  an  pnifit  panem  repetere  nb  alia  texrm  nt  ' 
gat.  L  ciim  abtec.  C.  de  H  lîû  lu  ÉlI  fenegiit 
competere  'i Hem  L  vt,  fiiieiiiilor,  D.  de·  EidriulE  nm 
loJuttoà  h tlciti flore  finira  obligationem  tantum  Hiî" 
iuflbrk  dillphiitj,  qui  pro  le  Ojiltum  iobere  jji-rfy' 
p  tu  1 1  eu  m  pij-tipri  îîjti  o  h  b  g  a  tkmen  1  d  iiTc  .1  lue  ·} 
quam  ju  duobni  rcisj  ctiichï  barr.  Jiotac.  1,  Modtflj 
sill^D.  de  ioliitiffit.  ideo  quod  fbluit  pet  Te  iüîüiq  j-|V- 
interfidcini’.  imtrfevlUim  luegotium  geritur;  Ltr; j  .I 
tioiucm  repetere,  vtquod  de  ic  non  poterat  tid-inf. 
for,  jb  alio  Isaberçc  iure  L£itos  quia  iditfcr fêlant 
non  cogitur,  quam  U  libi  atlion^s  à  creditore cî- 
damiii  pi’O  pacubui  aliotum  confideitilfumm, 
mm  ai  conleqtutm'  ]>;'iiTes,alLoqu]  ntl  laturtrj,  }ir.z 
fententia  d-  l.vr  fidciuiTbr,  L  cuiù  Eus  vbique  Barre, 
•Lis.  D.  defideiisfi  Scd  ilia  ccfilo  licti  idcbct  cartnpfo 
ndtiL  iuluEÎonis ,  nam  pofl  fùiüla  non  valtrct  ijstcr_ 

I  uailo,  n:ii  ante  conucniilec  de  ccdrndo,  4,  l,  ^ 
is.  htre  videtnr  nirtiuim  lubtibs  iuniprticlejitia,  &l-l: 
npicibiLvageu·.  Qnarc  probo  gioiLitbnteririjTft  4.  j.  4 
cum  is.  icmper  etiaiu  non  ceflitme  fiait  a  doiiviilen  ï. 
negotiorum  gdtonmi r  Qgiod  Bat'tol iu lal-r btafi  iL- 111 
diiciiiiticnac  LModeftinus  noii  improbar.  Scdd:  cim-  ^ 
dici  foin  tutu  poJk  pu  tant  j  il  adtiones-eedi  ferulbi-i^ 
tut  quod  B;tïr,  non  improbat  ccfl  Îlriito  iwrt 
quod  cotLtradki  pofiir  e>;  d.  L  Mudribnus.  fif  au¬ 
rem  CcEÎEù  prorata  L  fideiuiiocib.  D,  de  fidebf  Cr. 
lÜ  de  hypothecaria  deber*  ex  Eart,  cb  1.  fidristEtti. 
bus.  Do  flores  d.  1. 3.  C.  de  duob.  rds.  An  inuj&a 
vi  dean  [  ur  fi  dsri □  b. cmjj  ta  ira  datio  B  lirtoli Imül.AuR 
L  reos.D.  de  duobus  teis ,  &  quos  Tiraq.  in  remit 
mimer,  p.  Quare  iafpe  nulla  ratione  ratïi'T 
pluftiLi  ions  habita  dtdimus  aftiones  ËdfhiÛDrabu 
3.  LotiiideiuJlbnbus  pnttem  virilem  peïçitbl&oi,  « 
rcqnoSc  bono.vïraco  cirtuim  inudti,  &  nirummhji- 
mulario. 


CCX1II1. 


Ap.TIC, 
CÏCVM. 
1S1  IS  v  #.E 

Cî  H  ï+ 


BUCATiON  hde  ceux  qui  ftmt  en  pouuoir  daucruy/  ou  Joiucnr  cltr?r 
ddl  de  nulle  value. 


•i  s~y  QntTiichi*  b  coram  qui  alieni  tum  ftmt/  au  t  dtiwn  aliène  potcfUti  ftbttà  flrfj 


Glossa  1. 

I  J wrj  ifiTM Atn  ienlurim, 

2.  Snfitri  tfsfw*fi,$  redigi,  tUigtftrar  ex  ili  cm  fi  s  m'ilns 

j  Vt  eu  ï*ta  tt  m  htbtnte  tut  mn  hâientet 

Non  de  niliib  hic  Artkiibs  fcLiptus  eit,  cùm  iuri 
Romano  e5ï caria  difponat,  îdquc  vtiÜrcn  CoftnfVits, 
ait,  eofumqiu  alicnï  iiifiâ  funr.  aur  ûïenx  porcibiti 
fubiiciuntUL',  nuUi  lune  :  hue  pi'frfcripto  ci?  Bat  fa'mi- 
tj'jftttt»  matitarum  eontrsftus  mtlÎos  ilTtùec  de  eis 
aftiones  dari ,  de  quo  diximus  art.  414.  lien:  eodem 
contradits  fihotumtarmLw,s  Imri  atc.  jo?.  hoc  item 
minorum  d.  art ►.507.  hue  curatorem  habeant  hue 
ftulluiR  3  de  veimmobib  fine  decreto.  Item  ptodigo- 
runa,  qui  tales  iudic.ui  curatureos  liabejir,  anr  lvibe.ee 
debcnc.  atuqpq.  Itcmbidofurum  r:tt. 41)0,! 

NonMojiaclu  qu  idem  ex  hoc  itite  cira  iub.iïnr  ab¬ 
batis  puteSbçL  QhjK  de  contractibus  dicunt  ur,  de  itt- 
diciis quoque  inteÎligiirjqs  d.  arrqcy.iis:  qQ.cum  icq. 


C  11  olUgitiin.  1  De  obligatione  exconfenfu  loquiritti 
mm  &  fur  tofi  Sc  prodigi  £c  infantes  obligrLrur  à  ^ 
canif,  ex  qui  bits  ignorantes  &.  abicnres  aldig.ViE'·1^ 
quar're  contrilïüntur  ùcquibusih  L fiirfof Ψ 
afL fcôbbg,  mi.  li i ffiiohcp,. «^tic-.Sed ik 
fc  p  todigi  qui  a f&nti ri  p  0  fTtin  t  altos  il  b t  oKligartE h  & 
filii  acquinuit,  R  ad  cani ltu trionem  iuris  lWiWC^ 
dont,  νκ tk Jf  tti in  1.  ju t. 417 .  tk  if qn ente k arç+fi'1 
Idcoque  6i  pirpdli  domi  dii  nmcùnÎUttmim  hahere 
neganmr,  quia  .conftimdo  recidit  ui  cocurarluiu.  Ity 
P  fifti  .&  aftualL'  poffanC  habere  quod  il  ai  tidus  nïf.  β 
ybi  tut,  vfteoran 

ll  j7f  effis;,]  1  ΐ  oc  Ci  nu  p  ml  lcu  J .  c  mû  i  cui  ora  &  fitlT-lJ  i 
mun ,  neu  d  e  maicLi  Id  cil  èr  di  ftum ,  d  e  ί  œm  ütt  "Ll-T 
i  nrellige  ret  tirq  u  x  pene  finira  e  il  optuatip  ifbi  ça.' 
Fulgofij  Corihl.  74.  Alex.  Comïl.iÿ.  hb.^  ie Coi)t 
ij  .  Itb.  f.  ΐίΓ  decifi  1. 1 .  D .  d  c  reg.  iur. 

(ij*  iltntem  efire.  ]  Diximus·  alibi  Latoribus  Ruina  a;s 
oluii  nonojmnbus  nunonbus  t»  rores  datos,  imo  |H 
datione  fuiile  quiddam  itora?..  Itaque  m  fibri?  lu^ib 1  ■ 


t 


<541  DcsOblig.  A£t.  &c.  ArtiCCXV.  642. 


fæpe  quiddam  fcribitür,  de  his  qui  curatorem  non  ha¬ 
bent,  de  quo  longa  traftatio  in  1.  fi  cùratorem  habens. 
C.  de  in  integt.  refti.  minor.  Alciat.  1.  puberis.  D.  de 
verb.  obliga.  &  cafus  diuerfificant  habentis  aüt  non 
habentis,  vt  obligatio  valeat,  aut  non  valeat, quos  hic 
Confuetudo  melius  parificat,  vt  eadem  conditione 
fint,qui  habent,  aut  non  habét,  cùm  habere  debeant, 
hoc  eil  fi  eius  «tatis  fint ,  cui  dari  debeant  curatores: 
namvtroque  cafu ,  tam  nulli  furit  contra&us ,  &  ra¬ 
tione  xftimantibus  illà  diuerfitas  blanc  fine  ratione 
fuit,  necvlla  probabilis  redditur,  led  nuncnonlibet 
infe&ari:  Inde  fequituf  illa  quoque  inutilis  diftindlioi 
an  furiofo,  an  prodigo  pupillus  comparari  debear, 
quos  omnes  certum  eu  quo  ad  obligationum  paffiua- 
rum  impotentiam  eodem  plané  loco  elle,  &  in  totum 
excquari. 

G 1  ossa  2. 

I  Naturalis  obligatio  fublata  hocflatuto,  (y  num.y 
X  Nec  titulus  ad praferibendum  valet. 

4  Jntra  decennium  retrahantur  ebligationts  minorum. 

1  d  Έβ  de  nulle  value.]  Per  haeeverba  aufertur  poteftas 
ab  agente ,  &  inducitur  ipfo  iure  nullitas  a&us ,  itave 
obligationis  natiuitas  impediatvu,  &  confequenter 
adtio,  qu«  fine  matre  obligatione  produci  non  poteft, 
quod  magis  etiahî  exprelferat.  art.  424.  de  adtione 
quidem.  Ac  ne  naturalis  quidem  obligatio  vilo  prohi¬ 
bente  lege,  cuius  origo  toties  impeditur  quoties  lex, 
aut  ftatutum  aufert  potentiam  ab  agente  prohibitiua 
difpofitione,  vel  cùm  procedit  annullando,  vel  cum 
vtitur  verbis  impotentia; ,  quarfufiiis  Bart.  Imol.  An¬ 
gel.  &c«tcri  perfequuntur.  1.  cùm  lex.  D,  de  fideiuf. 
Idem  Bart.  Bald.  Iafi  Salyc.  & ichola  1.  non  dubium 
C.  de  legib.  Quate  omnis  illa  farrago  haturalium  obli¬ 
gationum  cum  fuis  effe&ibus  tolRttir  hac  difpofitio¬ 
ne  ne  abnutentibus  quidem  fcholafticis  omnibus,  de 
quibus  nos  multa  in  tit.  de  approprimentis.  §.273.  in 

a  loco  de  præfcriptione  hypothecae.  Igitur  nec  tituli  ab 


A  talibus  habiti  valebunt  ddpræfcriptiones,  nec  reten¬ 
tio  dabitur  nec  compenfytio ,  nec  fideiulfor  acceder, 
qu«  naturalium  obligationum  effeéta  dici  folér.  Gra¬ 
tulandum  itaque  iuri  patrio,  quod  tam  rixofam  &  ni¬ 
mium  fubtilem fapientiam  expulitvfu,  &commer-  $ 
riis,&illa  acumina  inutilis  commentationis, non  ad- 
mifit  ad  adtiones  rerum ,  ex  quo  euenit,  vt  ne  reftitu- 
tio  quidem  necelfaria  fit  aduerftis  adtum  in  totum 
hullumi  etfi  noftris  tribunalibus  impetrati  fuetum 
commerciis  Francorum,  qux  parentes  noftri  non  no- 
rant,  dereverarefipit  capturam  ceream ,  vnde  &  ta¬ 
les  fi  alienafle  deprçhenfi  funt ,  vindicare  ipfi  direôto 
res  fuas  poifunt ,  quod  roto  tit.  de  pnediis  minorum. 

C.  traditur.  &1.I.C.  defideiuf.  minor. &  idem  fa-mi- 
næ  inaritæ  poterunt,  explofa  eorum  fententia,  qui 
irritos  earum  conttadus  non  putant ,  nifi  refpedtiua 
riulhtate,  &ar<£lata  ad  intereffe  mariti,  de  quo  dixi¬ 
mus  art.424.  &  alibi.  Quod  in  totum  repudiat  haec 
Confuetudo  &c  obferuatio  indubia,  nequis  nouitate 
alieni  fenfus  irretiatur  in  iudicando,  quod  ha&enus 
incoricufiiis  valuit  :  Sed  tamen  qiiodcumque  eo  rem-  4 
pore  gefturn  fit, quo  quis  alieno  iuri  fubiicitur,  omni¬ 
no  rctraftari  conuenit  intra  decennium,  ex  quo  quis 
fui  iuri  faitus  firj  quod  in  alienationibus  quidem  mi¬ 
norum  dubium  elle  nô  poreft,  cùm  Ordin.  anni 
extet  expreifii:  de  côtraélibus  mulierum  non  perin¬ 
de  expreflum,  fedramenpar  ratio,  de  quo  nos  quid¬ 
dam  art.  44.  vt  &  de  filiorumfamilias  contradlibus. 
Quod  fi  qui  erunt  qui  repugnabunt,  nec  porrigédam 
cafus  exprefli  difpofitionem  putabant  ad  perfonas 
ahasrion  expreflas,  neceiîàrio  recident  in  difpofitio¬ 
nem  art.  462.  Sed  illud  alterius  eil  loci,  nunc  id  tan¬ 
tum  docendi  fumus,  contraimus  tales  &  cùm  talibus 
nullos  in  totum  eife ,  nec  tituli  loco  eflfe ,  reualefcere 
tamen  ex  confenfu  interpretatiuo  agetis,  fi  intra  tem¬ 
pora  legitima  non  arguantur.  Sed  is  confenfus  colli¬ 
gitur  ex  tempore  maioris  x tatis,  &  legitima;  fuperue- 
nientis  a&ui  nullo. 


Article  CCXV. 

;  vl  rfcfl receuable i  demander  payement  de  marcliandiics  aprifes  en  foi-  art 
[  res,  marché,  ou  ville  marchande,  fil  n’y  a  b  obligation,  "force,  ou  emblée.  nVv 

CON 

*VT  Vllus  auditur  ad  [ retendam  folutionem  mercium  emptarum*  in  nundinis ,  mercatu  & 

^  ^  'vrbe  in  qua  copia  mercium  affluit  >mfi  b  obligatio  éxtepf  vis,  aut.  res  furto furrep  ta  jit. 


Glossa  v 

1  Ή  une  artit,  improbant  Canonifst, 

2  Ratio  tonflituti. 

2  Tale  ftatutum  nominatlm  Canoniftx  improbaiit. 
Quod  fcilicer  nemo  teneatur  foluere  pretium ,  aut 
reftituerevendicanti  Domino,  id  quod  quis  in  mer¬ 
catu  emerit,  Hoftienf.  tit.de pœnit.  & rcmiifi  in  fum- 
ma.  $.  vit.  Ancharanus.  c  Canonum  ftatura.de  Coftit. 
Sedilli  fingularibùs  affixi  nô  didicefe  publica  vtilitate 
aliquid  in  primum  incommodum  fingulorum  homi- 
i  num  rependere.  Nam  fine  caufa  aliter vifuin  modera¬ 
toribus  rerum  conducere,  ne  aliter  cenfentibus,  con¬ 
flagrare  effet  litium  familias, &  populos  côtingat,cùm 
prxfertim  legû  admonitis  quifque  fibi  Cauere  debeat, 
nec  ferè  de  minutis  re  tanta  exigantur.  Hxc  eadem  ra- 
art.  Aurelian.  100.  de  yendendo  ferico  prxfenti 


C  pecunia  ab  mercatoribus,  hadem  ratio  Ordiri.de  ope¬ 
ris  artificium  &  minutariofùm,de  quibus  rios  art.179. 
&  Lud.XII.  art.è8.quæ&  Britannix  rcftOüara eft  an¬ 
no  art.  20.  8c  de  falariis  famulorum  àjrD.67.  anni 
i;i2.  &Arefta  de  Procuratorum  falariis  &  A&uario* 
runv.Haic  eadem  Imperator  Carolus  V.  fuis  ftatuerat. 
Quare  magno  confenfu  gentium  Canoniftarum  con-i. 
fenfafunt  hxc  exclufa,  quod  alibi  fumus  perfecuti  & 
locus  apud  Balbum  in  ptæferipr.  2.  parte  3.  patris, 
quæil.14. 

Glossa  z. 

Ï  Exceptio  ad  afticul. 

4  Prips  en  foires.]  Ratio  conftituti  eft,vt  quifque  prx* 
fenti  pecunia  mercctur:  &  quod  ica  fà&um  Confue¬ 
tudo  pr«fumpfit,&  Plato  in  fuis  legibus  ftatuic 
*  obligation.]  par  efcrtt,  ex  confiydd,  i 


(j 43  DesOblig.  A£fc. &c.  Art.  C  C XVI.  Sec.  644 

■}iitt*CTptb  c  rwe  ou  tmUée. }  Vnde  obligations  nd çuntur  ex'  A  diro  poJÎrn  fit,  fcfic  expediar  commerciis,  cfc~i*· 

J,f‘  iafto  non  ex  euufcnfu-  Proinde  ab  hac  diipoficionc  piûsaiemiï  tnido  mercatura  progrediatur,  àcquib*' 

ï  jS.  -V.  t  h  e!iL.  3  iuiuur  ip{I  π Kfca tores  me lt  fç  5  de  Eus  quidem  tempprïs  v fura  y  aide  coin moda eïï ,  ad  mutadas 

mercibus  quarum  lütgoti&ïïones  exercent  î  nec  enim  ces.,  de  verfutas.  Quare illa,  AutcJianenlI  Ordin^X 
raiibitïiitaCÎUîioeÎliL'piÎEiiïCLlm  multa  pars  iu  err-  non  finir  compriiehcuiu  '  ‘ 


Article  CCXVï, 

Attiïc-  m  E  M  M  E  ne  ^  Fcuc  obliger  pour  autruy,, a  fi  ce  n'eft  pour  fou  perq,  ou  poUf 
‘  û  mere,  ou  pour ίο n  Seig ncure fp o u xt  ou '  pour  f  es  en fans* 

CHS£, 


Millier  wn  ρψφβ  ûiliÿtn  pro  alkfinifî  pro  f)atrc  aut  matre  b  a  ut  Domim  mafai 
u  mt  filiis. 

G  l  O  s  S  A  L·  A 


I  NmÆj  j>rùr/ï(Î  iWrgJiJi  jiiffliPfjr  mMriiÆ, 

±  Nu  mnptcil  nèht  ^fo  t*ii  ihli^ttienti  çref 

1  Hfre  qnoqne  diipoiitio  negat  potenriam  obligati- 
Unlie  rtL  di ,  pm  alio  quidem ,  111  iœimna,  ic  nulittacem  contra 
ZiFdJii nj'i1  j h >  C-cdti  ii:npori3lt,&  co n fequcnstHl dura inipo&eti a  oblï- 
■  gjmfli a  confequ  t  a£ti ù rus  quoque  im ped buefttum  tàlî 
"tû-jt!  adu.  Igitu»1  non  poffet  fidemiibr  accedere  non  mugis 
ulm  qn.itn  ftrt  ïC  ulo  tu  pci  u  ,rc  :  Γ  r  J 1  e*n  γγλ  I  un  feo  fui  ri  tUo 
tdiwt  îurc.  ■cciiienCj  qui  pu  mnt  n  ai  ci  quidem  obligationem 
no  fui.· j  jj  j  Rit  undem  δξ  c  iu  i  km,  lcd  obfkire  agctitibiis  V  elkiani 
rtrXiwfw'>  <;'5CCCPtl0I1,cm··  beneficio  extraordinario  introduit  itm 
Λφ  aJiv  p1'0^™·  Hkâitipiiitsindtsctmr^quçidfrciDina  exci* 
irioi.  Cy  pcrepoitftî  Ego  non  fnm  obligata*  Cnnfuctudo  rc- 
puDij.vi  Γα  Ρ.Ί  fîibit  talis  obligationis  tiaiiuLtnti,  au  Cofequetucr  tibi 
i:"r;r·  ΡΛτίΛ~  nulla  Competit  .titio*  quod  &  Daixolus  dgnofeit  pod- 
î*nfi  %i‘  tjs  quidem  verbts  flaturi  raltbus.  1.  cùm  !cx.  ccd. 
ïî'i"'™*1  vertu  bispj'ÆmiilIs  ί·;  verii.  iuxîj. pr.tdtdl.n l.Tde tide- 
iulTI  SOciiu  conid.  u;.  lib.i.  rcpetiio.172. 
libr  a*  Caican.  confiu  ij. 

Glossa  1, 

i  ^llsa  fAfd’Hi  otUt* tsM-famwtM  mtrtul 
1  Ntf  ûjT«î  rwwtctAtttÿfy  ar  c* 


Λ  ίί  ri  »ltjt jMUfrfifl·  jPifi.]  litre  contra.  1.  ii  pateniaiu  I 
Cod.  ad  Vellcian* 

b  Son  l'ttgoru r  tjfsux^  M i  r.tn  da  hic  mucaiio  i  Lmstcèm  1  I 
pridem  prohibitio  mLcrcciliumj  muliebrium  ab  bs 
incccpetit,  m  u  x  ad  ,dias  porrecta  fitjVi  pater  E.  i.  D.  l|  ^ 
V  cl itian .  Qu  ad  ] Ile  .Sen  irrris  non  pj  o  lunic  *  ac  tie  Lm-  l 

peratores  quidem  E.  ii  ime  L  ii  fdrns.G  ad  VcUeiaa.J,  | 
ltvxQr,  jtttth.  ii  qua  nudi  lt.  CT  coti,  hoc  himummij 
intuitu  gens  noitraadmifirhic,  arr^ï^. 

Fwrffftrtfj/n,]  Id  quoque  COntrs  ius  I.  ή  curo  ipLt.' 

D.  ad  Vdltian.  Proinde  Jion  mrcrcediroflj  pre-iin 
fuluLt,  Π  fol  uendi  obligari  o  nulla  procedit  Ι.ι,ββί  | 
VcUeian.  quia  Jexnoii  fLiCCurfitalicn.mri,,  fed i m- 
B  cedenti  l.ScnattifbonfLjiruiTi.C.  ad  Vclleiatu  Ubu, 
ter  ibidem  L  )ï  feuébdtr*  Quid  vero  d  njuJseii&sUi. 
g-.mu  pro  marito  in  eadem  obligatione  coedj^aru,  I 
vide-  qua·  diximus  attitulo  40. 

Dcecm cafus  excipit  glotlaLvlc.  C.  adVdlciaadn  1  « 
quibus  iileeJl  rcnunciacicuiis,  quesn  ego  hacGoafuo  I 
tudine  Jiego  admitti ,  «fi  io  infit umentis  cauiioiK» 
vulgo  ea  ciauLula  cx  formula  Eblct  inirtij  fcd  vtu  oiii- 
lo:  Nam  pro  pcrionssluc  txprdïis  noniftopufiB- 
uurtdationCj  pro  non  cxprctïîs  ni!  o/Tîttc  reuunrum 
ipf;L  porc]iiin  obHgandt à  Confu ctu din-c infraâiv,  πκ 
opus  etl  operota  rMinÎfionc  Banoli  d.  i·  ün.  C,  À 
Vdleiüîu 


fa  à-tft  i 
tt,  c. 


Article  CCXV1I. 


Ipilff  10  n  a  dit  ou  fair  iniure  en  IhoÎlel  d’vn  Seigncm  de  famille,  ‘  à  aucun  Je 
fiÎfe.  gens,  ledit  Seigneur  de  famille  cn^fcf;  faire  poorfumc, 
font  en  pouuoir  &  luy  en  compete  attion, 

Q  ^  diclditut  ilUta  fuerit  hilaria  m  ilûnw  alicwuf  Domini  patria  familias  *  âlkmftèQWW 
do  m  efli  co  ru  m ,  'di  etm  Domm  urp  otefl  αίΗΰη  tm  wtemlcrc ,  eo  quo£ fini  poufiati  fiènûl· 
tuniur  imurwft  ραβί  φ  a^iio  ei  competit. 

T-Ik  Articulus  inutilis  eft*  denique  C  critdse  actione  n  An  veto  pacer  rcimttrTcpoiiit  rab* 

niir  Γ1Γ-  dc  -nrams . nim  hfpf- ....  :  - . .  n  ··  '  i  e.  ..r  A. 


debuit  fetibi  fub  tic.  dc  panus,  tu  tq  b.xc  obligati  u 
de  Udo  micatur,  de  quo  geof  re  hic  non  tradar. 

*  dV  ςί«/.]  Quod  quidtiii  Damini  con- 

tcmpJatioiie  fiat  II,  D.  de  imur.  Ahoqui  his  perfiv 
nis,  qu^  in  poteilatc  Domini  11011  fiut,  uia;  fuuccxcr- 


iniudas  Butjrsus  tradat,  dteifione  110.  dc  urGak. 
P.ipÆ  decifij-37.  Aejjrp*  C.oogrttir  art* 4;.  (upri  . 
ibi  diximus. 

Quid  in  filtofiimihasan  fu  o  nomine  agat,  vide  Ab 
datum  1,  cum  fUiiisfamilias-D-  iictxr,  peta:. 

REAiP· 


<545 


κ  Ε  Μ  P.  g  E  R  Ε  N  T  1  B  V  S . 

.  vji*  .  „'vi/  λ_.  ·  Vv  As-'·  -  -  " 

!  T  si  propemodum  luditur  opera,  quæ  in  tra&atione  Lçgum & 
iuris  ponitur,  hoc  quidem  tempore,  quo  pudenda  fæculi  labe, 

•  perfultantevbique  infamia,  iura  pretio  deduntur,  &  proflant  fub 
I  arbitrio  impudentiiflihi  &  imperitiflimi  cuiufque&  ipfi  quoque 
Homeri  βασιλίκ  £  ^  è -*/>^?rref  pridem  fiiyiamtei  propalam  depo- 
iito  pudore  præclarè  fii&aautei  efle  maluere:  fapientes  tamen  homines  &  pridem 
melioribus  infuetos  inter  æftus  tantos  clauum  retinere, quantum  quidem  conniti 
poflunt  ipfl,  par  eft:  qui  fi  vi  procellæ  eripitur,  mœftum  animum  reuocare  ad  co¬ 
gitationes  meliorum  rerum,  &  intérim  difciplinarum  honeftarum  meditamentis 
recreare  oportet,  nec  ftationem  deferere.  Næ  hilarem  infaniam  infaniunt  ifti,  qui 
nunc  rebus  moderantur,  qui  vt  quifque  altiflimo  lôco  conflitit,  fubinde  dc  flagi- 
ti°  cenfent  &  fcelus  damnant,  cum  maxime  faciunt:  Sic  funt,fed  aliter  negat  fieri 
pofle  authores  ipfl  fadi.  Ifludfcilicet  probrofle  fœminæ  excufare docuere  :  nam 
lolent  dicere ialuum flbi  pudorem  vehemeter  olim  cupiifle,  fed  eo  iemel perdito, 
quo  pudicitiam?  Ire  nauem  q>  fuperefl, qua  fluftus  labatur  neceiTe  efle.  Eigo  dum 
mmitatia iydera,&  coelu paulatim  ruens,  iam-iamque ruituru  fufpicimus?pema- 
mus,  qua  coepimus  ipfl,  &  fle  vnde  Deus  occurrat  ne  deficiam  uVmët  e, 

&  meliorum  excitametisfolemuranimos,& fallamus  impenderes  moleflias*qua- 

do  quibus  perire  licet,  deficere  non  licet.  Dedimus  annis  fuperioribüs  commeta--,»», 
tionem  de  dommioru  aiTertiombus  noftram,  non  inutili,  vt  fperare  libet, labore 
&  fortaffe  in  porteras  impéfiùs  valituro ,  fi  qu*  virtutis  comes  indiuidua  eft  inui- 
dia, tandem  ahquado  faceifec.  Nunc  tradationem  de  Donationibus,  quæ  ipfæ  do  ■  ,  s 

nnniis  transferedis,  vt  fpecies  eodem  de  genere  commerciis  vfurpatur, emittimus  ”””  ’ 
quado  eius  argumeti  ctebras  ac  proinde  illi>ftres,&  mometofas  cotrouerfias  foro 
&  tribunalibus  perfiepe  ftrepere  comperimus,  fed  quod  fatedum  fit,  fuis  locis  nec 
rede  oppugnatas,  nec  item  propugnatas.  In  quo  nobis  laborâdum  fuit,ne  de  his 
quæabiure  côfuetudinario  &  moribus  recepto  elici  &  foro  incidere,  aut  folerct’ 
aut  vero  pollent  :  intada  effugeret  quoad  fieri  poffetvlla  :  quando  illa  ab  expeti' 
mentis  expedari  oportet,  qua·  nulla  fine  talibus  ichola,  nulla  vmbracula  ftudiofi 
feceffiis  præftare  poffent.  Certè  fi  quarum  laboris  &  diligctiæ  feriptione  non  per¬ 
inde  prolixa  nobis  cofumptum  eft, tantum  viciilim  cueniat  gratia;  ab  eruditis  erit 

quod  nobis  gtatulemur  no  male  excidiffeotij  valde  interpellati  cogitationes  His 

licet  impendamus  animum,  dum  cçtera  arguméri  eiuiüem  de  iure  patrio  medita¬ 
mur,  etfi  quid  etiam  melius  vrgemus.  Adiicimus.quod  prioribus  quoque  Titulis 

ouÎndooitamUS>  ^gU  ‘S  “P"  MticuliS  c8furam  exc“5dis  refo1matorum,qui 
quandoque  horum  operam  nauaturi  finit,  cogitationibus,  vt  hoc  quo- 

que  labore  intellig,  poffit,quam  multa  detrahi  aut  adnc.poftl.it,  quam  multacS- 

pingi.non  tam  maturo  quamaturato  fcripto,quo  hadenus  vtimur,  poffint,  plu¬ 
rima  aptius  cocipi  nonnulla  etiam  expungi  iniqui  .uris  dcbuiffe,vt  habeant  pru¬ 
dentes  reru  &  luris  homines,  de  quibus  cenfeant  ipfi,  non  omnia  forfan  «vi  *>’- 
naa"  atlonem  adleclnius  d'di,& iudicia  eruditorum, led  &  finitimarum  prouin- 
«arum  exempla,  ne  quis  hax  non  vehementibus  de  caufis  fada  exiftimaret. 


TITVLVS  DVODECIMVS, 

DE  DONATIONIBVS, 

Niiiil  haffce -nus  accuratius  hoc  quidem  in  argument  prodiit  üe 
Donatio  nibus,  qux  moribus  introdiaàxfanr. 


Tl  LT  RE  DQFZÎEAÎE , 


7)cs  Donations* 

PRÆFATIO. 


i  r*  l·  j>£F  <tm  prof?  T  in  m  pùnttaw. 

potu/it  ftp  iw  ni  txtrwt*  permit  ■ 

Cmjutt»4iàt  modt  /?4 Itotiri  di^itunf', 

JlBtml&i*  tffichtfift  dsTSâtit* 

£)tfl4!··*  jb  IrcnrfitWigm  r/f. 

fanarg&tîfi  47*  diiiofd  per  μ 
odmfé  dentia  ftii*  Àjtru  tb  m4tnTtitniiH»y  ££T. 
ffti  kfâtftit'  J '  n>((  frf  (ΛιΐΓΐί'Κ. 

fOTtftftudi  rtitcut  àIuîï  denatiùnetn*A  rxprtjj<u. 


1 4  Dt  infintuHirat  <Un4t(»T)Hm,  ÉipMjA 

If  |λ|ΙίΛ_/ΐ/  îfJjÎ3flM4/JP, 

HJ  Uf  ttmp  inc  riljiittMAfld/, 

1 7  fii'jfij  B*  w  J4BI  (Mjfffflr  ifrùit  ίπβηϋΛτί* 
■  S  ^fpi p trnum  Itcetrio  ν&φ  rt a  <td  n 


liî 


IO  fjftinw  C?"  ίίιυϋΠίϊ J  i fl  OiDlf  jîjnifi  (flffii- 


jii/ttf,  £?"f. 

i4/*«  (Γΐ  bityitifftwiç. 
i'rtihifrilflriKT/i  dainnttatulrtu  edi  $  Uni. 

Dmef filât  (W«  Qj+JJfcCr  CtfjWtwdjH 4 njf  ;pj  ii fl ΟΛ ίί , 


iftjlÎfHMfiP  (n  füM  jCf  pB4fâriî  !κγγ  ^çi  (o jnj·- 

Οπ/λνινώ  in  bfmiMiPt  ntn  rtft'ttU  dtnMm  ~Hd- 

IfÇFjfin, 

f.  ùTit ter  didutit  rth/rff  TfMoidWi  f/üiflpij1!  fnjilWi- 

Injhiuatm  tfi  jflw  'Vï/iieWrirfMtri^/ffiiÉSii. 
iJi/eco 


A4  ynjrwii^iiPCWTJ·  CT  tff- 


su  mvm,  vtquodin  cradfoda- 
nc  cft  initlligiuur,  admAnctidi 
,  lutin  Us  donationis  maceriam.  ëc 
p  t op ri  u  m  fub ie Λ u m  talis  con- 
tradtus.,,  ex  bencfiucnria  profit 
I  diiij  qua?  gratuita  S;  ίροητιπαι 
liberalius  tft  qiia;  {vrËrbûlügi 
loqutJiltur)  cùmvna  iir  devir- 
ruribuseihiciLs  feipjâi  contenta  eft,  nec  aUud  fpectat 

ÏijLim  benefacere ,  vtqur  beneficium  conferat  r  non 
tiiûi-rct,  \  !ax  proprie  donatio  eft ,  cxpetsalicni  finis 
sur  repofeentts  antidonun,  quam  lurt  {confiait  us  dif¬ 
finit  clib,  cùm  mdlp  cogente  i  ure  aut  ncccJTitatc  quif- 

quaw  iltiftbfn  cfiidt-  Sed  quia  tatb  accidi  c  ^  vr  qui  d  '  C  foâis  appellanda  &  η  n  men  m  li  γλγϊ  ,  quod 
t  quant  eius  quod  dçmaîionis  ciiiilp  c&nferrur ,  non  in  Pociis  oÎiw  diiie,  &:  5tMûimcf  turpes  isctuca?  ^ 
est  tema  qtueda  dencrgaijnitt  p  ertu  r  ba  d  o  mb  u  ■;  ,ι,Γπί:. 
çatur,  ramin  cft  ciiam  fine  vinj  euintpiam  iliapfu  π  cri 
donationes.  Atit  emmoiiifi^iiani  odium  cas  dieuît, 
a»t  mcemper&cus  6c  cidpatvis  ainekC]  aut  (pontancado 
nataris  profuiàû  t  aut  hidicif  rrror*  aut  impctuj  int- 
modvratus  mentis  Λ  cùm  non  rectr  îciltmai  donator 
quid,  quaïitLUiLve  cui  que  de  re-bus  fuis  conferre  aitr 
debeat  T. aut  poilît-  Qu  o  in  genere  illiijl’dï:  Antigoni 
Regis  adütttifl  rtiponl  um  fèd  n  on  il  ne  cîls  fa  csagita- 
tum  a^Sentca,  quiifîagpuru  poficenn  Cyrrico  dâ!t[ii,un 
non  purauit,  ve  maius,  squ^rtiquod  Cynico  danduin 
putare  tj  pctcuci  item panitirn  non  dédit  quia  iii  rm- 


nus  citer  quimquod  à  Rege  prodigniurc  tribal dr? 
here  videretur.  ïimiiEla;  avgnra·,  led  tamen  niir:iir  !t- 
naa  tatis  eau  tat  w  nés,  &  obt  ë  uts  ϋ  i  m  pu>v  t  fie  Ji-uraae 
ndu  i  d  etur.  Scd  aÜud  t  Ll  virtntt  s  centr um  3qiijn.iiiuia 
quoque  fuie  vitio  vidnl  extremi  tribui  pqffit-  Njim 
quantum  R, ex  darer,  qüanim  item  Cynico nvitlsLii:’ 
rione  reçu·  indicantis  de  re bas  état  poiittun ,  ^LCl^ 
quidpbm  dare  ex  toto  laudabilius:  &Γ alius  qnian®  ^ 
iplcResde  eo  admonitus ,  lcd  amrr.o  excelfe115' 
digno  dont? [Te  fcietis  &  medicatus  dicebatur  i  ne- 
quanta  petentis  ffict  indignitas  Jed  qusnra  cnr.ue- 
ïi's  dignitas  fpedtailc,  lïtli  ver  uni  cft  donatioiîCi,  nu£ 
dicuntur,  fi  indicium  daraxefis,  makitscbiptobe^- 

.  r  t-,  ..l!..iiJ  e.  _^.a.Awànn.K, m  ■•''Liüd q ΰ i<iiuïl 


POfnsomUdLCK,  ce^cnctamiciL  IJI  . 

Ium  munus ,  in  libro  devita  beata  ponit. ^edquuj3  ' 
faiti  difficilis  plerumque  KÎnmar  io  efi>  i^induniJ 
fatpe  n  cm  ero  à  circonfeinïüs  ducitur  perquaiB^ . 
cft  donationes  ficfifii,vtnuna  perturbati ntubu-^ 
fainéutLitj  cimi  aut  odio  hæreduni  lîiütf:  dituiittt  ^ 
jri  cafu  legii  libertus  cum  fraudare.  D.  1:  q^w ii!  1  ' 
d  e  m  pattojti  fxtUtm  ii  t,  hu  lus  ip  fi  ut  bt  m  t  1  ■  V  ^ 

mtemperato  amore  in  inuberes  ^aur  amatos,?··1· . 
fica  nequitia j  aut  blan.dicii^  aut  alterius^* 
tabbus  adiimdtis,  m  quibus  veriari  iudicaistuu €ίλ·: 
tiones  ibEet.  Qj,i.imcbrcm  quaurüm  itbhtuiu11^^ 
feno  &  iut  arbicriji  Jor.ari  cuiquam  polfec;  l-,;  ^ 


xnclivs 


<4. 9 


De  Donationibus* 


6$o 


melius  Confuetudo,  ad  curam  fuam  putanit  pertine-  4 
re,  ne  amplius  id  effet  triente  bonorum  cui  daretur 
etiam  cauit,  fed  &  tempora  quoque  &  adus  diftinxit, 
ne  in  matrimonio,  ne  in  teftamento,  quia  tales  dona¬ 
tiones  periftafes  temporis  habeant  multas,  ne  fieri  de- 
4  beant  aut  permitti.  Pudéda  certè  dubitatio  hominum 
Chriftianorum ,  de  his  donationibus  quas  affe&ionis 
caufa  Îurifcôfultus  appellat  l.affedt.  D.  de  donat. quæ 
ftupri  caufa,  aut  alterius  improbæ  confuetudinis  caufa 
fiunt,  à  clerico,  à  milite,  an  amafiis  fa&æ  valeant,  de 
quibus  illo  refpôfo  quaeritur.  In  digna  plane  inquifitio 
de  gentili  &  prophano  iure  indu&a  in  Chriftianifmu, 
magis  vero,  quia  non  ethnicorum  tantum  feculorum 
illa  Tabes  fuit,  fed  &  meliorum  quoque  quando  lufti- 
nianus  etiam  in  fuum  ius  concubinas  8c  naturales  li¬ 
beros  &  eorum  fuccefliones  induxit,  pluribus  verbo- 
fis  Nouellis,  quod  ipfum  etiî  pofteriores  ætate  Impe¬ 
ratores  quidam  fuftulére,  tamen  ab  eo  qui  tantùm 
fibi  ftudij  cffe ,  in  augenda  excolendaque  religione 
vendicaret,  melioris  iuris  principia  oriri  oportebat, 
&cùm  fcripturæ  au&oritas,  Confiha Patrum  oecu- 
menica,  fornicationem  damnaret,  ea  quoque  damna¬ 
ri  oportebat  quæ  improba  Confuetudo,  elicuiffet. 


ex  altera  fubfiftit ,  ab  altera  corruit  aftus,  fi  per  fe  fla¬ 
rent  fingulæ  mirificos  excitarent  tonitrus,  iundae  ra¬ 
tiocinationem  diluunt  &  iudicantium  intelligentias 
fatigant.  Quid  quod  fateri  cogimur,  &  tam  fæpe  iu-  8 
dicantibus  ex  fado  offertur.  Intemperie  &  æftu  libi¬ 
dinis  adas  feminas,  tres, quatuor  aut  amplius ,  viros 
expertas,  etiam  quintum  pretio  patrimomj  redimere, 
qui  veteres  etiamnum  folias  impleat, &  quod  (ille  ait) 
parùm  pudenter  fortaffe,  fed  tamen  nimium  verè,  ad 
menfuram  inguinis.  Et  tamen adhac  cæcutimus-iu- 
dicantes,  &  valere  patimur  mercedem  intemperâtiæ, 
legum  ludibrio.  Me  quidem  audore,  tales  omnes 
corruent.  Quid  quod  matres  ipfæ  animos  nouerca- 
rurn  induunt,  &  incendutur  aduerfus  liberos,qui  do¬ 
nationibus  obfiftunt,fic  vt  nullae  nouercæ  infenfiores 
fint, quarum  furori  quadam  ex  parte  obuiam  itum  eft 
Ordinatione  Henrici  Regis  II.  fed  ea  fera,  Sc  quae  pa¬ 
trimonio  non  fatis  cauit. 

In  vniuerfum  hoc  quidem  donationibus  Iurifcon- 
iulti  minus  fauendum  putant,  quod  donare  dicunt 
effe,  perdere,  quàm  confiderationem  lurnunt  à  pro- 
penfione  naturæ:  quia  fibiquifque,  quàm  alteri  bene 
eilè  malit,  quo  fine  repertae  fi  fint  mortis  cauiadona- 


Quare  manere  fadas  ex  talibus  caufis  donationes,  C  riones.  Contrà,  magni  animi  homines  beneficia  fe 


probrum  eft  Chriftiani  Magiftratus,  probrofae  Con¬ 
fuetudinis  mercedem  &  irritamentum.  Quod  ipfum 
c  finitimis  Prouinciis  quaedam,  ne  valeret  redè  in  ius 
fuum  patrium  deduxere,  Turonum,  artic.  247.  Cce- 
nora.  artic.554.  Perrici,  artic.  100.  &  aliæ  quaedam. 

5  Eft  igitur  donatio  dicenda  quæ  rota  in  beneficentiam 
confpirat.  Nam  quæ  anticiorum  fpedar,  fenerat, non 
donat,  etfi  Iurifconfulti  ex  ralibus obligationes  na¬ 
turales  inuexére.  Sed  ifta  aliter  hi  qui  de  moribus  præ- 
cipiunt,  metiuntur,  &  Seneca  libris  feptemquosde 
beneficiis  fcripfit,  perfequitur.  Certè  res  agentibus  &: 


dicunt  accipere  cùm  conferunt,  vnde  illud  Seneca: 
nunquam  ie  magis  nomina  facere,  quàm  ciim  dona¬ 
ret,  dTitus  Imperator  diem  perdiderat,fi  nihil  dona- 
rar.Sed  aliter  Ethologi  aliter  qui  commercia  tradant, 
de  rebus  loquuntur  &  iudicant. 

Hispofitis,  fequitur  probabilis  dubitatio,  de  his  ? 
donationibus  quas  Confuetudo  exprelTo  feripto  pro- 
bauit.  An  tales  fic  recepiffe  videatur,vt  ceteras  omnes 
donationum  fpecies  quas  emi  fit,  rciccifle  videatur. 
Nam  quid  intererat  in  materia  alioqui  habili  &  com¬ 
merciis  apta ,  de  quibufdam  cauiffe  fi  omnibus  vti  li- 


commercia,  donationes  de  patrimonio  auito  rede  D  cebat,  cùm  quçdam  de  non  expreflis,  multo  probabi- 


fui  arbitrij  Confuetudo  fecit,  ficuti  teftamétariarum 
quoque  largitionum  propter  frequentiffimas  homi¬ 
num  demétationes,  qui  perturbationibus,  vbi  femel 
rationem  mentis  error  extorfir ,  nihil  penfi  habent 
<$  quod  de  eo  faciant.  Exquoquæri  folet,  an  fauora- 
biles,  an  odiofæ  donationes  fint  habendæ,  an  fauere 
talibus,  an  auerfari  iudicantes  debeant,  quod  ipfum  à 
caufis  omnino  diiudicandum  eft.  Quod  futuræ  con- 
iugi,  pari  matrimonio,  fauentibus  propinquis  dona¬ 
tur,  quod  egeftate  immerita  laborati,  etfi  non  Plauto 


liorem  ratione  m  habeant,  cur  recipi  debeant &yfur- 
pari  ?  Si  conflante  matrimonio  donare  licet  mutua  li- 
bcralitate,  art.219.  Cur  in  contrahendo  non  idemli- 
cebit,  certe  meliori  tempore  &  caufis  vacante,  fed  ta¬ 
men  id  exprefliim  non  eft  feripto?  Non  igitur  non 
exprefli ,  exclufi  omnes  putandi  funt.  Hinc  excurfus 
in  fcholafticavmbracula.Quidam,cafus  omnes  omif- 
fos  inflaturi  verbis  pro  omiifis  haberi  volut.  Quidam 
iuris  communis  dilpofitioni  relinquendos  arbitraturi 
Quidam  ex  rationis  identitate  ftatutorum  difpofitio- 
creditur,  quodcleemofynæ  impeditur,  valde  laudan-  £  nes  extendunt,  multo  magis  fi  maior  ratio proponi- 
dum  eft,  ied  interdum  veluti  aquis  limpidis  lutulen-  tur  de  non  expreffis.  Quidam  in  totum  faciedum  ne¬ 
tum  aliquid  mifceri  contingit  &  caufa  obtentui  fu-  gant,  &  verbis  advnguem  inherendum,  funt  qui  in 


mitur,  cùmrevcradiuerfafit.  Senex  aliquis  capularis 
iuuentutc  intemperanter  ada,  effeta  demum  ætate, 
&  matrimonio  inhabilis,  virginem  deperit,  recufan- 
tem  patrimonio  mercatur,  &vlturus  hæredem  fui 
7  probri  periculo,  denique  ducit.  Hic  tibi  fauor  ex  ma¬ 
trimonio  importune  quaeritur,  ciim  fenex  amas  deli¬ 
cias  facit  morti.  Hic  aut  mala  aut  incofulta  mens  do¬ 
natoris  perfpicua,  &  illa  nupta  prouidere  debuit  ne 
tali  fe  marito  iungeret,  cuius  inutilis  &  plena  fufpi- 
cionum  futura  effet  coniun&io.  Donauit,  ais,vt  du¬ 
ceret  repugnantem,  quid  tum?  fed  eam  ducendi  vo¬ 
luntatem  pellexit  hæredis  odium,  aut  libido,  aut  in¬ 
temperati  mores,  aut  importuna  Confuetudinis  mu¬ 
liebris  affuetudo.  Non  vera  hæc  fed  effigiata  caufa  eft, 
obtentus  matrimonium,  res  ipfa  intemperantiam  lo¬ 
quitur.  Sed  tamen  dudta,  inquis,  fed  tamen  delibata, 
fiue  is  maritus,  fiue  Vicarius  fuit.  Sed  quis  adegit,  nifi 
libido  aut  deprauati  mores, aut  hære  dis  odium?  Certè 
vitium  in  caufa  fuit  &  ducendi  &  donandi.  Hicce  in 
eodem  fubie&o  rixentur  aduerfariæ  confiderationes, 
isirgentr.  in  Canf.  Prit, 


corre&oriis  non  putent  identitatem  rationis  valere. 
Quidam  quæ  identitas  rationis  fuadeat,  non  per  ex- 
tenfionem  m  fimilibus  valere  exiftimant ,  fed  veluti 
comprehenfa  in  mente  flaturi,  vti  fpecies  fub  genere. 
Quidam  id  ita  demum  admittut  fi  ratio  in  ftatuto  ex- 
preffa  fit  ,  fuêre  qui  etiam  ea  non  expreffaidem  pu¬ 
tarent,  fi  modo  no  nifi  vnica  ratio  ftatuti  dici  poffet. 
Sic  refponfuros  fuiffe  conditores  fi  interrogati  fuif- 
fent ,  fed  vt  de  omnibus  caucrent  memoriæ  non  fuc- 
F  currifle.fed  ne  potuille  quidem.  Sed  infimimus,  fi  ho¬ 
minum  fafta  &  ex  eis  infinitas  hominum  item  fenté- 
tias  pugnantes,  aut  diuerfas  aliorum  alias, volumus  iii 
regulas  compingere ,  &  promiffitm  à  quibufdam ,  fed 
nulli  fperadam  ciufmodi  iuris  artem  conamur.  Mille 
diuerticulis  in  iure  hoc  fallimur,  dum  regulas  vni- 
uerfales  aut  abfoluta  theoremata  nitimur  Aruere* 
quæ  mille  diuortia  à  caufis  &  iadtis  adiuntris  eludut. 
Certè  nulli  fenteiiriæ  quantumlibet  adueriaThemi- 
de  ratiocinant!  author  deefle  poteft.  Meafententia,  10 
quæ  ftatuto  expreffa  difpofitio  non  eft,  fed  tamen 
EE 


6yr  De  Donationibus. 

cetero  £c  affinia  &  fifohiunfta,  vt  eodem  fpiritu ,  id  A  quo  nihil  de  talibus  rçncrïmr  ctfnfticntuin  . 
dl  ratiortc  animetur,  videri  debet ,  non  pti  extenho-  finiiluudmemiOiMs. fimendi^tjVciiLmntfo,  1 

titra,  fed in  meme  lUuui  umdleAa.&comprehcnü,  meurrant.  Siquidcmprohibicoriumelle  volüftn,,? 
&· incretantia  potius  omiflft .  qi^ni  intentione  fla-  domnmiihiK 4Aiim  — tu.  de 

«icndiim.  Qiii  interrogari  haud  dubie  idem  étant 
rciponfuri,  Noti  Jhüiusdifti  loci  *  fed  de  plurimia  & 

«cW  fecundior  indic^di,  gloh  M-  Fl«iqti« 
cmnes,  Ιφ paftiHfl-t-vIt.  D.  de  paît.  BïiU  &  Paul, 
de  Oib  h  T«iuâ.  D.  de  liber,  de  pofth*  Alc^conU*. 


ï;^lr  ^  quüicôbcoMolim  congerit*  Seidcm  çonf. 
ή .  ii,  4.  ït  ™ιιΓ,ΐΐ-  &  cotif;  Bp.  Ïïb.tf .  plcnè  Oecias, 
cortL.  j7i.  &  tjj.  dcctimintet  fatto  plerique  talcs  ca- 
fHÎ|  qui  iuic  quidem  feripto  ac  neConiucrudirmio  B  feripria 


donationibus cdiôum,vt per miffiE  incellibimrtir  ,  12 

improbatà: non  ftmtj,  mufra  abaltt rutri u^iaru  β 
main  Scpacnj  atfumpns  abJurdiilhru  occurrent  ' 
illo  nil  liberia  in  puteftare  à  patribus  donari  hqJ6 
emancipans  potuir.  Collegere  erudiri  oEeS!S| 
iunplins  triginta  ad  has  regulas,  fed  IwonES 
luis  exceptionibus  antiquum  Confuetudo  fi, 3 
conilicuio  vui  es  pluribus  liberis.*  de  forcunisiQ,^ 
bilibus  donari  aui  prtclepari  nil  polle.  l  \xC 


quidem,  conmtffi uollbncj  qui  multum  faepe  jwgorij 
c-xliibej^idicantihiasidiim  aratione  ihtmi  arguitur* 
aut  dubitatur  :m  £  iure  Romano  cafus  omillns  decidi 
debeat,  quo  in  genere  funi. 

An clm  donatio  conqoeftriutn  munia  inter  cors- 
iugetf ,  auitum  arem  habeat  à  Confvictürtine.  fexipra, 
eadem  inciinre  matti  monto  valete  debeat,  an  ab  alte- 
10  ratum  alteri  fâibi  no  mutti, 1,  an  ad  vitam  ,  an  etiam 
perpetua  tien  pcjlTit  de  cbquefhbusjde  qua 

An  omnes  conqucftus  demar  1  pdfllnc  extraneo 
£11*  glof*  4- 

An  quÆ  ίΐ  ugulre  donationes  Confuctudiiurio  i  ure 
cibnnent,  coni  u  uâim  fattæ  valeant*  velim  ter tiflt  pa¬ 
ti  imo  ni  aliu  m ,  A:  couq  ut-ftu  uni  &:  iuq  bilium* 

An  v  e  u  a q  11  er  i  de  m  p  e  rfo  ru,iiir  na  m  dmerils  con¬ 
ferri  p  u fllt,  m ,  glol .  4, 

An  donatio  mutua  in  qua  vterquc  capit,  confkure 
rnammonto  fieri  jmllic,  an  reciproca  conqucfttuuu 
tum  patrimonialibus,  arr.nd. 

Au  donatio  fabb.  coniti  gi  fu  nitar  &r  liberis  de  eo 
matrimonio,  v;dcar,  praefiippofiraCofucrudinequod 
libetis dortori  non  puilir, Sc  dechufularcloluiionis  m 
cafudcficicunuin  librroa'nm,  iri*  jio*  glai&. 

An  donario  rerrii  patTimonalium  valeat  fnb  his 
verbis  qux  habeo  hnhenouc  eiun  moriar  110. 

An  eoiiftamc  matrimonio  renundari  poffir  dona¬ 
tioni  uiconnmgendo  matrimonio  facta:,  att.  zuP 
An  omnes  conqueibus  donati  poifmt,  fiiïoilap.a- 
rn  monial  ia  donator  habet*  an  1  nobilia  omnia*  ii  nul¬ 
los  conqucihis  habet  do namr,  arr.itç. 

Au viusfruttns  omnium  bonorum*  donan  pollit 
vxon,  nunit,iLi tallis* 

An  dem  atio  mobili  una  fi  c  cui  quam  fieri  potin,  ne 
do J  latar ms  nd  debita  teneà  t u  t  zi  o.  gln  Γ*  1 

An  donatio  de  rebus  v  11  sus  fhemi natis*  jut  Lnca: 
liircdi  alterius  heri  pollir,  aiS.  glofS, 

An  donatio  tenir  qua:  permitti [ur,  poilir  aJÏignati 
fu  per  bo  nii.  vniu  s  1  .mea: ,  t à  m  pl  ures  lint,  a  iS. 

An  quod  in  primis  ntip  1  iis  donate  licet  Jiceat  Ar  in 
fecundis,  an  idem  vito, idem  mulieri  liceat, iio.glo·^. 
An  genero  donari  non  poilir  an  imrui,  Hante  fta- 
tUEo  libetis  donari  notipoiTe  azo, 

An  iiaredihatrediî,  on  nepoti  ex  filio  fîliave  ££0, 
5cis3.  gi.S. 

Mec  du  b  î  cm  dum  quin  alite  quoque  complures 


feriprionum  in  1,  firatef  àfbicre.  D  ,  de  condic, 
vbi  iatc  IoaJtï*  Cariai  npus  ,Croi  lie  Si  quidam  alu  ru" 
nationes  in  cet  virumdc  vxorem  Ius  Rthhanu^  j,J  ^ 

recipit,  fed ta menmorii:  donatoris  confîmsabàiL 

fnlhim  conilituiuin ,  ius  confuétudiiiaiiun!  abfOfrU 
uir  ^  ne  vïïa  valeret  poil  Hponfalia,  ncc  vlla 
renie.  Cum  donandi  modutd'^ùttfiitiudq âif 
adftrmxitimngnuim  filcntium  împofirum  luuRQm* 
no,  3c  m  fin  Ltz  licentia  d  t  rébus  paru  ts  ftatyejidi,  J 

FaJcictiiFjTrebcIbanicaf  craif  iîtlis ,  &  cpiatïniLi  oirjij· 
v  0  r.lgo  coin  pl  ana  ta  *  tora  legatbïum*  p  rftlegacopju  I 
C  fiikicommitrorum  1)1  un  ,  inter  ccho-rcdcs  quiciri 
abinmpta,  magna  coUarionuin ,  A:  il  h  nulli  ηαπ  v_ 
t  l'.uhaî-t  quiÉtio ,  an  omnium  bonûruntdoiiaiioj-oj 
poilit.  Infinita  dtifmodi  lubi  ntic  dicenda  oiS^iii 
iqtiibus  tamen  plerique  eorum  qui  nuncinkrovrT. 
fantur  magna înfolertia^  vfüs impetiti, pmicitii!^ 
Ecnt  dticrrc  dlfputationum,  fic  quomodo  tiuraaii]^ 

Î uri  ceruicem  pictor  equinam  appmgir.  Et  onbmi  1 
Litura  fahxxtw. h^C*il  fi  11  eram  nxofu,  imi  fritiiir·;- 
to  iure  elle  potcnmus ,  &.  ramulus  hic  citulus , 
olimde  XII.  tabulis  Cicero  dixit  côtroucrliàsfluteu 

omnes  finire  potent-  Intérim  gtaiulnJvifujR  /irioni 
D  tam  dillidiofo  ai^umemo  tantum  rnatcfijûÈïfüït- 
rc3  damnata  bonaiumoii  fomitis  p ar Et qu 0 d. lVdiô H î 
indicabimiis. 

Sed  A:  de  infîmiâtiombus  dicendntnaliquic.nnii·  ^ 
dum  annotatum  à  pluribus 4. quas  suti  piriopfcn 
ignotas  &  e  ve  ren  îure  tcpetitas^FranafcuîWtp 
nu^.  ;snitû  in  forum  reduxit  redi uicas/nh  ill¬ 
ucei  r  u  lti  t,d  uerfus  fraud  es,  Setl  ne  il  c  quidcai  tdba 
in  omnibus  donationibus  valebant,  & 'de  hirijjtntll· 
rt’  R  0 mano  erat  cxcep tas  Lingabniur  :  q  uoaif  auibit 
Henrico  R.ege  î  I .  oIjjl  cô  fin  tu  ti  0  emerne ,  qnat-mrit  | 
E  omnino  dofiîittoniiitmfin  nationum  necrilicanl^- 
ctcWmir*  prêter  mortis  c.iufa  fit  itas*  Cstrwm  itffflj 
vt  apud  Regios  Magillratits  Hetet,  vt  olim  apud  Ma* 
giftrum  cenfus,  St-j  pollentis  A  dtoarij  taliutixCîïi· 
ri ,  ediito  extorsere,  vr  r,nud  fe  fierem  i  deiuutà  [·;ιπ 
ludibrio  abdicatis  aituariis,  ad  IVæfïdes  ra  pirtcSn 
rediit.  Nihil  autim  aliud  rfl·  mfinLEjno*  qiiam  ini  in.1- 1; 
menti  donationis  exhibitio  nj^ud  Magifhatiini  yrtf- 
fertrem ,  &c  fnam  pote  liat  em  accommodantetH ,  ^'|l1 
aria  A;  te [lariont'v  referri  iubentetn  id  quod 

qu  0  d  rcgcflr  a  te  dic  un  r  i  n -fo  ro .  de  quo  J  ulê  vylgL'  J· 

Modeflinus.  D.  de  donat,  late  Alex.  coniu^T.  h1-3, 


dia  polTmt  dubitation  es.  qiise  iepet  tribunalia  iubin-  p  &r  quos  ibi  cSgeric.  Nam  decrerum  Λί  ngi  ftr  a  rU  sra  uh 
de  nfferuut  *  qus:  nullam  ί  Oonlueciidinis  hripto  di-  lu  ni  ncCff  lllir  ium  purat.  Ea  iolcmnitas  csitiuietsaLf·11 

judicationem  poiTum  expetere*  cui  incommodo  vt  donati onkfiLÛE  adutnk,  feti  ramen  ea  coiifërrrpï 

obuiam  irctur,  quarditm  Prouincia:  exprcilis  donatio- 
mbus  quae  valere  p  lacu  ilfct,  esteras  omnes  emfeun- 
queturmai,  aut  non  conception  is  reiecete  cxprefsc 
canto  ne  obtinerent,  vr  Turonum,  .in.  137.  fed  qui- 
fcms  nihil  tale  cautum  dl,  jkdTw  itoitreifo  oceur- 
ren  tes  in  ladto  cafus  negotium, ,  nec  è  iiU'c  ciuili  finiri 
poiTitnr  propter  mutata  prmcipia  difpofeominrhti- 
ios  argumenti*  IcdncCuniuerudiiurioquidaH  itn-e* 


donario  in  torum  corruit,  A: pro  riob  fetipta 
nnn  fadta  habetur*  qubd  Batrol.  linoî.  A  τ;·^ 
quimiïar*.  !.  cùtn  lex,  D.de  JSdduf  Inepta  til 
cio  bominum,  quanrumli b c:  Doriot  uui,  tum  [Ί 1  A',c 
piflo  ci  renudari polfh,  iulciracnm  Ιυιίΐιικηΐό^® 
rura  neutrum  i  rccpit  vius*  Nam  A  a  publico  auf* 
cattfis  quaielâ  ûiimnàtio  ducit*  curivniidan  n;"- 1'·1, 
;iî  ç  ptiyaEoruin  pariis  fubiicitun  &e.ftca  Ι'Ρ  '  ^ 


.egum - —  r  -  » 

fi ,  &  contempta  neceife  eft  adum  deficere. 


De  Donationibus. 


^  4 


Reeum  induOa  pro  forma  fubftantkli  quæ  dat  cflè  A  vtidfolus  confirmaret,  quôdab  alterius  arbitrio  peu· 

.  r.  . . Ο/0·11ίΎΛ  A  nÇ\  Γ  n  Ac 


16  De  tempore  infmuandi  nihil  erat  veteri  îurifpru- 
.dentiæ  cautum,  nec  ante  decënium  infinuandi  facul¬ 
tatem  excludi  putabat  inulti,  ex  tacito,  &  præfumpto 
contemptu.  Ne  ordinario  quidem  anni  1559.  de  eo 
quidquam  ftatuerat.  Id  neceffarium  vilum,  ideôque 
art.  Molinenfi  58.  additum,  vt  intra  quatuor  menfes 
fieret.  Ante  id  tépus  mortuum  effe  donatorem  nihil 
nocet.  Poft  id  tempus  non  infinuata  donatio  corruit. 
Quod  ipfum  tribunalia  interpretata  funt,  tepore  lapfo 
ôc  mortuo  poft  id  donatore,  aut  expreilo  dilîènfu  do-  β 
nationem  reuocante.  Nam  donatore  viuente,  &  non 
repugnante,  quandocumque  fadas  infinuationes  ad¬ 
mittunt  ad  inftar  regulæ  de  publicandis  refignationi- 
bus,  quaretfi  praefixit  tempus  fex  menfium  ad  publi¬ 
candas  refignationes  tamen  quadocumque  fadas,  vi¬ 
uente  quidem  refignante  non  reficiunt,  dummodo  ne 
nimis  prope  mortem  :  atque  ita  fæpe  ex  fado  iudica- 
tum,  veluti  &  publicationis  &  infinuationis  caufa  ex¬ 
traneos  potius  refpiciat,quàm  donatores  aut  refignà- 
tes,  ex  quo  memini  quodam  Parifienfemaduocatio- 
nem  confulere  mortuo,  quoque  donatore  fieri  infi- 


deret,  nec  fufficere  potuiiTe  properatam  donatarij  fe- 
ftinationem  quae  confilium  aut  volutatem  donatoris 
anteuerteret.  Cùm  in  ptæiudicantibüs  ignorantes  pro 
repugnantibus  haberi  receptu  fit.  1.  cofani.  D. de  verb. 
fign.  1.  coram.  D.  dearbit.  &  loci  funt  vulgati ,  quod 
aperte legiflator  indicat,  cùm  dicit  maritos  infinuare 
fuperfedilfe,  vt  donationes  înfedæ  maneret.  Fuit  igi¬ 
tur  in  poteftate  donatorum  infedas  reddere  donatio*· 
nes  negledu  infinuationis,  cuius  faciendae  nullum  in 
iure  tempus præfixum,  neceflitasdoiiaton nulla,  fcd 
facultas  libera  faciendi  quandocumque  vellet,  &  tem¬ 
poris  indefiniti.  Hæc  vera  6c  fundamentalis  ratio,  cur 
lolis  olim  donatoribus  infinuatio  incubuerit,  quàm 
Do  dores  fcholafticinon  fatis  animaduertetes,  «Siqui¬ 
dem  magno  errore  donatario  quoque  licuifle  putant, 
infeio  quidem  Se  inuito  donatore  non  redè, quia  non 
minus  infinuatio  quàm  donatio  ipfa  in  poteftate  do¬ 
natoris  fuit.Sed  nunc  inuerfa  iuris  ratione  oppofitum 
fequimur.  Primum  quod  de  infinuandi  necelutate  eft 
traditu,  id  folùm  in  fimplicibus  donationibus  valuit, 
hoc  eft  citra  caufam<(adis,& meregratuitis,q»  Baldus 
feribit.  1.  vlt.C.de  iur.dot.  I.  fi  res.  C. qui  potio,  in  pig. 


nuationes  polfe,  quod  non  eft  recipiendum  lapfo  qui-  ^  hab.  Alex,  conft  119.  lib.6.  Nam  cùm  in  talibus  folus 

1  ...  rv..  j; _ -L _ _ _ J _ λΚμ’ογρπιγ  χ7ΐ v  r/*miiTTv»m  rop^rnriim 


dem  tempore  Ordinationis  quadrimcftri.  Se  olim  co- 
fulucratnonpoiTeSocin.  conf.71.  vol.z.  Angel,  conf. 

17  179.  A  qua  neceifitate  nec  mulieris  maritata  caufatio, 
nec  minoritatis  excufare  poiTet  quaritumlibct  repu¬ 
gnante.  1.  de  minorib.C.de  dona,  ante  nupr.  Hic  enim 
legis  rigor  <5c  folemnitas  formalis  tales  æquè  omnes 
tenet  fine  reftitutionis  fpe,  &quæ  habilis  eft  ad  ac¬ 
ceptandam  donationem,  côfcquenter  ad  iniinuandam 
habilis  eilè  debet,  cùm  confulendi  facultas  fit,  &  Iu- 
dicis  adeundi  fi  maritus  cundatnr  aut  repugnat. 


donator  obligetur ,  vix  eft,  vt  regularem  cætcrorum 
contraduum  naturam  fequi  debeant,  qui  vitro  citro- 
que  obligant,  vt  mirandum  non  fit  ab  eo  folo  voluta¬ 
tis  perfeucrationcm  expedari  debere ,  cui  foli  præiu- 
dicium  affertur.  Certe  donationes  quæ  caufas  habent 
onerofas  matrimonij  fui,  meritoru,  remunerationis, 
fadi,  præftationifve  cuiufqua,  veteris  iuris  infinuandi 
necelutas  non  tenuit, quia  re  vera  proprie  donationes 
non  funt,  fedeontradus  innominati  do  vt  des,  facio 
vt  facias,  do  vt  facias,  &  caufas  onerofas  continent,  & 


jg  Sed  quæri  ferio  memini,  An  partium  vocatio  ad  in-  ^  ideo  à  vera  natura  donationum  degenerat ,  &  propriè 


finuationem  neceflaria  effet.  An  ab  donatore  folo,  an 
etiam  donatario  fieri  poiTet.  Plerique  vt  folent  decepti 
Iuris  Romani  aüdoritate,cùm  muratam  iuris  confti- 
tuti  rationem  non  animaduerterent,falfa  ex  eo  confe- 
19  quentia  deduxerunt.  Nam  cùm  illo  crebro  deprehen¬ 
derent  infinuationis  adum  donatori  tribui,  vocari 
eum  omnino  necefle  eife  putaucrunt  vt  l.in  hac.  C.  dc 
donat, vbi  donatori  facultate  tribuit  donationem  pro 
vt  maluerit  publicidi,  &  auth.  vt  fratr.  filij,viros  ipfos 
vult  habere  neceifitatem  infinuandi  Scauth.  eo  decur- 
fum.C.  de  don.  nut.  nup.  Si  vir  (inquit)  vel  alius  qui 


tales  non  funt ,  nec  magis  ab  altera  partium  reuocari 
poflint,  quàm  quilibet  côtradus  oncrofi,  qui  ab  ini¬ 
tio  volutatis  funt, ex  poft  fado  ncccfiitatis.  1.  perfeda. 
C.  dc  reuoc.  donat.  1.  licut.  C.  de  ad  io  &  obligat,  quas 
rede  Iurifconfultus  exclufit  titulo  &  natura  donatio¬ 
num.  1.  hoc  iure.  D.  dc  donat.  Quamobrcm  tales  ex 
caufis  onerofis  fadas,  non  fuit  olim  neceife  infinuare 
non  magis  quàm  veditiones,  in  quibus  nullus  eft  vfus 
infinuationum,  quia  non  fubfunt  alterius  contrahen¬ 
tium  arbitrio.  Sed  huc  loeu  in  fingulis  prolixe  tradat 
Tiraquellus.  1.  fi  vnquam.G  dcrcuoc.  don.  verb.  do- 


dederit  no  infinuet.  &  1.  cùm  multæ.  C.eo.  ti.  aduerfus  E  natione  largitus,  à  num.141.  infra.  Sed  hodie  donatio- 


cos  (inquit)  qui  donationes  faciebant,  fcd  decipiendo 
vxores  iuas  infinuare  eas  adis  fuperfedebat  vt  infedæ 
manerent:  ex  quibus  locis  deprçhendipotcft  fuiffe  in¬ 
finuationes  in  cura  donatoru  :  &  fuit  illo  quidem  iure 
fcd  nunclôgè  aliorfum  deduda  ratio  eft.  Nam  cùm  il¬ 
lo  iure  fadæ  donationes  in  pendenti  eflent,&  in  arbi¬ 
trio  donatori!  vfque  ad  infinuationis  adum,  reuocare 
eas,  &  inducere  donatori  licebat.  Reuocandi  ratio  al¬ 
tera,  expreifa  declaratione  volutatis,  altera  tacita  non 
infinuando,  totum  enim  tempus  vfque  ad  infinuatio 


nes  cuiufcunque  tituli  infinuationem  exigunt  ex  Or- 
din.  Henrici Regis,  anni  ij49.'Molin.  artic.  ;8.  &re- 
uocari  nequeunt,  intra  infinuandi  tepora,  id  eft  qua- 
diu  infinuare  licet ,  nec  expedanda  donatoris  perfe- 
ucrantia  qui  de  fuo  côtradu  tenetur,  quo  &:  inuito  & 
repugnante  fieri  infinuatio  ponteft,  nec  vocari  eum 
oportet  qui  vocatus  nihil  haberet  quod  contradice¬ 
ret  ,  necpoteft  nollc,&  donatarij  eft  fibi  confulere  in 
iure  conferuando.  Quod  fi  quas  haberet  oppugnanda:  zx 
donationis  caufas  donator,  non  prohiberetur  eas  poft 


nem  in  poteftate  donatoris  erat,  vt  confuleret  an  per-  p  infinuationem  deducere,  quia  infinuatio  lubftantiam 

/piipi-orp  in  vprn  finpnitprfl  nn.in.  /"Λ.,,..,,  ». _ _  I  _  ·  r  ■  ■  r  i  r  _ 


feuerarc,  an  vero  pœnitere  potius  expediret.  Quam- 
obrem  mortuo  ante infinuationem  donatore  pro  non 
fadis,  pro  non  feriptis  donationes  habebatur.  1.  fan- 
cimus.C.  de  donat,  d.  l.cùm  multæ,  fie  vt  ne  obligatio¬ 
nem  quidem  naturalem  ex  talibus  produci  Lud.Rom. 
exiftimarit.d.l.  Modcftinus.Cdedon.  nec  confequé- 
ter  adionem  vllam  naici ,  aut  ius  vilum  fine  in  re,  fiuc 
ad  rem.  Id  cùm  ita  effet, valde  cbfequens  erat  ab  eo  ex- 
pedari  infinuationem,  in  cuius  poteftate  pofita  effet 
adus  côfirmatio,  perfedio  aut  reuocatio,  perfeuerà- 
tia  aut  poenitentia,  nec  id  tantum  donatario  permitti, 
*ArgentT.  in  Conf.  Brit. 


&  materiam  donationis  rtonreipicit,  fcd  formam  ex- 
trinfecam  poft  adum,  dcideo  nullitati  donationisfi 
quæ  talis  caufa  eft,  non  præiudicatur  per  infinuatio¬ 
nem.  Quare  aliud  opponedum  eft  infinuationi  quàm 
materiæ  defedus,  fi  velis  infinuationem  refellere,  Sc 
vt  diximus ,  infinuationem  caufæ  potius  externos 
refpiciunt  propter  fidas,  falfas,  aut  fuggeftas  dona¬ 
tiones  præiudicio  hæredum.  Ex  quibus  apparet  mu¬ 
tatione  iuris  mutari  quoque  rationem  oportuifle,  & 
ablata  reuocandi  poteftate  nihil  necefle  effe  dona¬ 
torem  vocari,  quæ  caufa  fuit,  cur  nec  olim  caufarias 
E  E  ij 


% 


6$$  Des  Donations ,  Art.CCX  VI 1 1. 


fa  OTtcrofie  donationes  infimi  ;id  Pnom  taçgtriitT,  vt  A 
2;  fciilictt  Irtiito  cabi.lts»  Addimus  infiiMiaiioncs  i  si  te c 
nilus  voliitàriiÉ  iuriliiiiVicmis  repenti,  quoru  ommun 
ii  ,-tturû  ç  il  v  i>'ciitioiiént  ciii  ufq  uc/tïcç  y  1  bm  i  utficialcni 
copnicioncij^  &  omni  loco  fa  Efttiporc  fitii 

j>olTe,criamin  Magiftranw.cubtculû,  quod  ait  bar. 
K;mLCimi.Rüiri;inT  d*L  J^bdciltitus,  lïal.  &Aib.l, 
illu'i  G,  de  fiuxufi Ecdti".  Hor.  BakhSalÿc,  L  in  liac.  C 
de  don*  Alt».  fa  Caftr.  l.tclhC  de  teft.  AÏçx.  couCt^, 

J  i  b,  i»  fa  alij  iii  h  i  i  Lit.  K  cm  rrdtè  igitu r  mutata  i  un  s  n- 
tionedclG^flattonô  verert,  in  hacijtffeicarione  vrge- 
murynec iam dubita  dum,  nihil  die  mcclfc  donatorem 
vocaci  iidinfitiLintionem,  Lqitï  poveli  D,  de  reg.  iiir. 
QuippKÎt  (inquiiï  muiro,  perdi  fa  ignorai! ce aho. 
i}  Du  loco  inlmu.uidiatitum  eri-iro  cft  Oïdd-l^Minij 
quod  blini  apiid  ma^ïftrrim.ocnfùùi  ^■u,c1vcapuii  M-i- 
giftrams  Rcgtos  ficusjfertitn  fa  dormcilij  r  quinqnim 
vereri  jure  intaco  düiüicilij  fa&its,  vbidbiique  Valere 
p uraham, quûd.Bidd*  putat. çorrCiûj.  iih.j.,  Airs,  litè 
CO&C1J7.  libni-SedRi^irin  Ordia.  dtremds  rdpcxcre 


per ids,  vt  ben  fiais contcad us  iunoEèüereL  De  - 
terré  neino  duhiur .  cùm  vno  cotttta&ii  phir*  prï.^ 
v  orneum  valere  infirmationes  rerum  qua:  inr  rL[| . 

£uâ*  finir j  quantum  quidem  YÎqtiarn  firum  ,J! 
rebut  j  nee  m&màrionum  vnius  coima£bns.vitia·’ 
txco,  quod  non  vbique  infirmatio  faits  fit  ï  fC(f  0^n 
ncre  in  ta  iuiod  in  infirmatum  fit.  Quo dv cb e ' 
valt't  aduer fiis inib ram  eorum  opinationem,  ψ.\  p'Lr  j’ 


fa  Λ  te  ou  J .  ί  un  terni  a ,  net  qui  dqii  am  c  um  appronri; 
mento  maiore  m  iftim  tatemltabcte  potcit  u  nàm . 1 

-T  .  ,■  1  — . . .  d:  ...  1  *  l,lu 


finmtio,  fine  fdeinnitateni  >  fuie  finem aâus  fn^ 
cùm  vtnimqtte  fit  iolcmmitai  citrinkcÎ,  quiachu 
jwrfeâo  aduenir,  nec  cûÔaAm  mdtimiaitatetn  kU. 
c ic ,  qua:  ipfa  i  n  d utt-d  ni cas  eon te  ahcnrej  relnick  c ,  r^_ 
nos  ne-qu  aquam,  dequorexr.  Lfanptnüs.Ç.  dedeai 
"  ïiijs  I  ** 


fa  dd'ii  fawK  dill emimus ,  fud  aparte^inuife 


elmfbbiii  suris  raricmi itianus  date ccmtccifüs  1 


m ■ 


Article  CCXVIII. 
ovn  J  perfbnn  c  h  po  U  m  eue  ά  e  fen  epcuc4ldonncrelt:dersi  dcfonËhr- 
&  ■  lw:i  tirage, h  a  aune  qu'a  £ès  hoirs, i  au  cas  qu’elle  ne  le  fci-oir  par  fraude  conuc 
ies  hoirs. 


N 
C  a  H  i. 


I  Fiais  b  tnentk  compos i  pott'fi  à  don  ars: c  Urtkm  partent f  fmrmi  -  immobilium  béin 
■  quam  h  a  redibas 1  modo  id  injraudcm  heredum  non  jaciat. 


Ceksvk  A. 


Potuit  Idc  Articultis  neganuè  canripi  per  vcrbitm 
f  ΕΐοπροξΈ^)  qunmodo  c.ffcriru  JtrùPjrütnnd.imni 


luiHJSa^UÎnenri  AtticnB*  idqu«  aptius,  oroptcrca  q* 
pcrmilliur  co^Crpti  in  fla  tutis  iqm  ha  ["d;un  non  pu¬ 


tamur  imporu.ee  nullitareni  cuntFA  fnfti  :  ne^atiuè 
conccpris  nemo  frrè  dubitat.  Itaquc  cùm  dixu  peut 
Am  art  te  ttm ,  un  quoJ  un  pi  su  5  d  onani  cil  nulln  ru  I Ir, 
nmlddubicaruri  er^nr,  mil  y  fus  fbri  fa  recfpt.1  obfcr- 
wtvrio  c^pedifFccj  fed  in  itirc  vertatis ,  qptioc  rnùciatio 
hier, u  ftmpltiftcstda,.  qmi  onmem  dubitandi  niaK- 
ïiAm'Îïdudefjtti  Poterat  au  .ttm  hoc  modo. 


faut  P  L’ piMf  JiUTitrptm  d  r  ί,ι  iifrctpAme  Àtfon  ktt)t4grT 

fois p at  fammr.fmpliy  tu  fitift  [λ it  ob  caufiim  t  cr">iw( 
*ufp'j  UJhttterc^fiututH  futffntrfifiu  trtfrjude  toir e 


COîSsftriJiI 


fin  btnfitY  prtfimfiif,  Autjud  nul  nt  fmt  dinn&Atmuw 
thvfetyfei  U  fttfititic  Noble  >  au/  ptardtmrrfit  mtublti 


font  ottpitriït  d  fit  îu-HOgHtiiti  fis  wfiUn  s  fit  dektf 


imo&tüàtrtï  0"  pTWitrmtnt  p^njur  ittux,  C. 

Singulorum  rationem  iequemibm dcmonftrabï- 
inusj  &  der  ira  fiïibi  oportere  Articulum  ccnfcainijs. 
Glossa  ί„ 

i  Vnmtrfdit  Mfpefittù  tefrlrtpm  λ  J  4ψη  j  bgltlf, 

%  IJtnatimn»  probUntitntei  i  tut/u  de  rebut  erperfink 
Jiimunttir. 

3  ’  ifultthtitk  ^u*  btt  ^rtiiftk  égïtor  î  nnpiltriiÎiùnt 

hjtridttm  funtiittr. 

4  Îtnllti.ti  rtfytiiii  itrtxfirfinA  inihtftà3  ίΛ  tuente  tm- 

ψ iiefeit. 

V  Nolitis  ex  cAafkpidUcA  mn  enlmt. 

5  Dmrrjie  pTéhdtiipmi  r-#uj<£  eitirt  Cenfitr- 

CuAip  ΛΠΡ, 


Statutum  ventent  Λ/i  tb-flgiiiiartemiarucemm,  Jti.  Ae 
mre limitais Wfi  reapt^i. 


f  rmtferfiïitfe.]  Mæc  cnuiscutio  vniucrfaliccr  fhjhnt 


de  perfonis  agent  ibus,  frd  tamener  rrcepîb  [füM- 1 
ma  t  s  bus  1  a'ipcor uni ,  limitari  ou  et  debet  rragctf  κ 
hAbüitaccagcnrium  *  quÎVnlgata  crfi  traiSatiffÆlwÈc 
in  Li.C  dciacroJ.b.ccleÎA'  ΠυηςΙοορπιεοριοκΏΏ* 
cet  T  i  ί  ίκρ  i  h  retrait.  r .  glo  f  7.  verbo  (eu  ^wrt,)  hutil 
ak .  &  item  in  libelio  (le  mat  ftift)  çaîî-i,  deditaL  r 
Quare  pr a:  ter  tas  in  habili  ta  tes  quai  hic  csdivluaiiY* 
per  verba  { Ae  fini  ;  ali  j  quoque  rcdpinh 
Unit,  qutraut  à  ρίίΓοηΐί ,  αιιι  à  rebuiUaoûs  hslure. 
Ratione  rc^vc  cùm  in  corner  ci  on  on  eftj  aut  ijihuriti 
cil  rdlirucioni,  -autnou  irreuoesbiliccrdcnaniLipr·- 
ptia.  Ration  c  lk  γΙ’οιιε  ,  fi  minor  age  us  di,  il  sllffi 
jititeftati  (nbicCtits,  fœminamariia  filtusfani»  dcqüj 
bus  An  114.  tnm  Lnterdji'h  0 tunes t  prodigi, & q1^-' 
rmnucrc  vetsmur.  Qn.uein  citeris  fininmljprfliiifr 
Ciis  (tre  hauc  verba,  buic  difpüÎLmini  dedoiutioifH1.^? 
adllCI  ledit,  Texte  per fittne  eftAnt  am  yfinl  défit  a'm.r;,  07'. 
«ÎtÎiii  arbitrij  fa  uinsr|  loc  enim  fignificarevoliiw^ 
eeti  érali.  te  r  m  b  a  biles  esc!  udc  re,  fi  .liiter  jîüt  ùtlc  i-d- 
litas conficquitur.  Proinde  valde  notandunu'll,  tsb 
millitates  vc  plutimùm  rcfpeitiuas  edi,hoc  eit,  conii- 
deratiooe  fa  refpcûubsredtj·  iQiDliiiçutluic^pp^ 
fa  familia:  Scgennlis  reiconfcruacia:  cauJi,  id cft p[L_ 
il  ata  de  csuIa.  Jdtôquc  non  fie  nulias  euadtrc  ίοιη- 
rioncs^quï  contra  hanc  dsfpofmuiicm  ffum,vr  rcui- 
Icfceieimnpoflïnt»  suante  icihcer  aueptobirttebr- 
ïede  cui  Gonfucrudo  cou  fultum  voJuic,  fïctamatVr 
îitri  fiin  réûunciitrc  nihil  vetet  filubet-  Quamob^1  * 
1  ;on  hîc  omr  1  itioda  au  t  perpetua  null  it  as  eh,  Ctç  vr  t11·* 
rni'i  non  poiI]t,vndc  ^dbnünium  tras forci  c^ini»3 
tien  lis  poïcfL,à  Domino,^  à  n5  Domino  approph^ 
d>  caufi,  hebuibus-  1λ  dcconnempr.  Di  noria  ratpd 
■efl  corn  m  in  q ui h  u  s  prrpcïiTft  t  il  prohibi nonis  csMj. 
cùm  publicu  feiboer  pii  mari  σ  St  principaliter  P  Ψ1 

cit,ycluri  fi  res  tacra  firent  cammcrduminpsriiidi® 
olljîuc  cùm  in  agcnrc  cüiifùniîisnpit  ίΐ^η  iuipubfic 


Des  Donations,  Art.CCX  VIII.  658 


&  fùriofo,  Sé  adus  in  totum  corruit,#  impediturpo- 
tentia,  &ideo  nihil  agitur,  &  titulus  non  tribuitur, 
nihil  agit  confenfushæredis,  ad  confirmationem  talis 
adus,qui  fivfquam valiturus  eft,  necelfc  erit  idadhç- 
redis  confenfu  tribui,  non  illo  priori  nullo  ex  deftdu 
perfonaz  au&oris,  quæ  tractatio  eftl. donationes  quas 
parentes.  Cod.  de  donat,  inter  vir.  &  vxo.  1.  cum  lex* 
&1.  Marcellus. D.  defidciulT.  Sed  eius  defedus  qai  à 
priuatis  caulis  &  refpedu  priuato  inducitur  alia  aufa 
eft,  quod  Bartol.  fcribit  in  Conf.  119.  vol.i.  Momch. 
Dominic.  Philip.  Francus,  c.3.  depræb.  invj.Tiiaq. 
d.libel.  U  t%ort faifit  le  vif,  parte  7.  déclaration.  1. mi¬ 
mer.  10.  δζ  nos  copiose  dilleruimus  tit.  de  apprcpri. 

(,  art.  2 66.  Cùm  autem  folus  exceifus  donationis  argui¬ 
tur  dubitari  nequit ,  quin  folum  haeredem  refpkiat: 
ideôque  nihil  prohibet  quominus  tota  donatio  va.eat 
annuenti  hærede,  cuifoli  ea  fraus  neditur.  Donaiio- 
nes  quoque  inter  virum, &  vxorem,  etil  Romano  lure 
alias  conliderationes  habent,  quam  hæredum  noilro 
iure nullam  aliam  qua  hæredum  habere  dici  poliunt. 
Nam  etfi  illo  iure  de  pauperatione  coniugis  donantis 
ratiocinantur,  tamen  morte  confirmant  donatior.es, 
veluti  iit  eorum  ex  perfona  coniugum  ipecialis  confi- 
deratio,  hæredis  nulla,  cuius  præiudicium  admittunt. 
Contra  confuetudinario  iure  :  nam  côiugis  depaupe- 
ratio  vix  poteft  contingere  cùm  maritus  re  vxoria  tam 
fruatur  quam  fua  quamdiu  viuit,  tota  in  côfideratio- 
ne  hæredis  tk  gentis,  &:  familiae  opibus  conferuaniis, 
Sc  continuandis  ponitur,  &  confirmationem  hæredis 
fraude  Confuetudo  non  recipit.  Quas  cofiderationes 
vulgus,  tribunalium  cùm  non  animaduertit,  nira 
quædam  de  alieno  iure  in  fuum  transferre  folet  ratio¬ 
cinando,  fedvt  ab  mutatis  principiis  iurium  abfutdè 
&  inconfequenter.Quod  cùm  ita  ut,  &  folos  haeredes 
in  confideratione  elfe  prohibendi  tales  donationes, 
relinquitur  remittétibus  adiones  fuas  hæredibus  Ime 
tacito  fuie  exprelfo  confenfu  valere  eas  debere.  Quo 
magis  mirum  fcriptum  ab  quibufdâ  infirmatam  elTe 
donationem  inter  virum  &:  vxorem,  cui  hæres  dona¬ 
toris  fubfcripfiiïèt,  idque  arreftoParifienfi,  cùm  ex 
fupradidis  ratio  pateat,  vitra  id  quod  expreflb  textu 
id  iudicatù  refellitur,  1.  non  videtur  D.  fi  quid  in  frau. 
patro.  &  Barbat.  perperua  oratione  defendit ,  conf. 

7  12.  vol.i.  &  inferius  dicemus.  & Chaifi  tit.  Desmains- 
tnortes,  Art.u.  Scio  extare  Alexand.  relponfum  conf. 
35.  vol.  6.  quo  putat  ftatutum  per  verba  vniucrfalia 
conceptum ,  veniens  ad  derogationem  iuris  coraunis 
non  recipere  limitationes  de  iure  ciuili  ad  habiles,  fed 
vniuerfaliter  accipiendum.  Certum  eft  autem  hoc  pa¬ 
lam  venire  ad  derogationem  iuris  communis,  Nam 
cùm  omnis  donatio,  quantæcùque  quotæ,  fit  illo  iure 
ineunte  matrimonio  concelTa,  hoc  iure  non  nifi  trien¬ 
tis  fieri  poteft, cùm  illo  morte  côfirmetur,fi  confiante 
matrimonio  fit,  nobis  nufquam  accidit,  illo  emanci¬ 
patis  liberis  fiunt  donationes,  hoc  non  poliunt,  illo 
vxori  donare  teftamento  licuit,  hoc  non  licet.  Quare 
propemodum  ex  toto  repugnat,  &  hoc  illud  abrogat. 
Quod  fi  obtinere  didum  illud  Alexandri  patimur,  q> 
omnino  necelïè  eft  verum  elTe  in  exprelfis  ab  ftatuto, 
&  hac  ipfa  confuetudine,  fine  illius  iuris  ope,  multæ 
inhabilitates  excludentur  in  donantibus,  minorum, 
furioforum,  fceminaru,  filiorumfam.  interdidorum, 
quorum  tamen  inhabilitates  ab  hoc  ipfo  iure  audo- 
ritatem  habent,  &  omnino  obtinere  eas neceflc eft, 
&  ab  his  adus  infirmari. 

Glossa  2. 

h  Peuruca  de  fins.]  Cui  fcilicetmens  confiât;  excludit 
furiofos,  infanos,  mente  captos,  qui  confcnfum  non 
^Argent  r.  in  Conf.  Brit . 


a  habent,  in  quo  eft  forma  ilibftanrialis  contradus.  1. 

Λ  furiofi.  D.  de  reg.  iur.  Si  confenfus  non  eft,  nec  titu¬ 
lus  tribuitur. 

Glossa  3. 

1  Difpofitio  permifiiu a  CT  negatiu a  Ή  differant. 

1  Donatio  vitra  tertiam  an  valeat  m  parte  per  mijfa. 

3  Quid fi pœna fit  appofita  a  donatore  haredi. 

4  Dares  poteft  impugnare fafium  defundi ,  cum  mfrau- 

dem  haredi*  tendit. 

c  Peut.]  Hæc  difpofitio  quomodo  quidem  quibufque  I 
verbis  concepta  eft  per  verba permiiliua  (  peut  donner ) 

£  magnas  dilTcntioncs  poterat  excitare  de  Romano  iu¬ 
re,  propterea  quod  confuetudines  pcrmilliuas  non 
putant  importare  nullitatem  contra  fadi ,  nifi  vitra 
procedatur annullando,  quodSalyc.  fcribit,  l.vlt.  C. 
de  fent.  palfi  Iaf.  1.  non  dubium,  limitat.  1:  C.  de  legib. 
Sed  valeant  quæ  à  iure  rationem  firmam  non  habent, 
cùm  certum  ex  mente  ftatuentium  appareat  id  inten- 
dilfeeos,  ne  quod  vitra  modum  à  iure  præfixum  fie¬ 
ret  ,  vim  obtineret,  de  quo  vfus  &  obferuatio  indubia 
fecit  ne  dubitari  pollet ,  procul  ablegatis  opinioni-  2 
bus.  Sed  &  per  exceflum  totum  adum  vitiari,  veluti 
C  vnicus  adus  donationis  ellet,  #  indiuidus  quidam 
putaueruntjVtSaly.  quos  tex.  l.fancimus.C.  de  dona¬ 
tionibus  refellit.  &  1.  donationes  quas  parentes.  C.  de 
donat,  int.  vir.  &υχογ.  &cum  hac  fententia  Odoft. 
Bald.  d.  Lfancimus  Decius,  conf.259.  glollà.  1.  fi  pa¬ 
tronus.  patronum.D.  fi  quid  in  fraud.  patron.  Alex, 
ad  Bart.  addit,  magna.  1.  cum  de  indebito.  §.fed  fi  hoc. 
D.  de  probar.  Ioan.  And.  ad  Specui,  tit.  de  inftrum. 
edit.  èequosMolin.  §.41.  q.io.  in feudis ,  &  crebro 
iudicatur. 

Sed  quæri  poteft.  An  vel  appofitione  panæ  hærc-  3 
di  indida,vel  alia  ratione  fieri  polfit,ne  hæredi  de  eo, 

D  quod  præiudicio  fuo  facium  fit,  reclamare  liceat.  Et 
redè  negant  fieri  pofle:  Neque  enim  cuiufquampri- 
uari  tanta  eft  audoritas,  vt  iuri  publico  præiuclicare 
poffit,  fiue  direda  prohibitione,  fiue  obliqua  appofi- 
tionepœnæ,  prælertim  cùm  dilpofitio  extranei  in- 
terefle  refpicit,  &  alias  habet  conliderationes  prohi¬ 
bitionis,  quæ  vitra  agentes  etiam  tertios  refpiciunt. 
Quare  quod  fraude  hæredis  præfumpti  donator  facit,  ^ 
non  prohibetur  hæres  quantumlibet  acceptata  hære- 
ditate  oppugnare.  Neque  enim  hoc  cafu  pro  eodem 
accipitur  cum  defundo  in  fraudem  agente,  d.  1.  fi  pa- 
E  tronus.  §.  patronum,  verbo,  fauiana,  glolIà.§.  fed  hæc 
quidem,  de  nupt.  Authent.  Bart.  &  Baldus.1.2.  C.  fi 
quid  in  fraud.  patro.  Cyn.  l.i.  ibid.  Bart.  &  Imol.  1. 
Titia.  §. Imperator. D.  delcg.2.  Iaf.  conf.64.voL1.  & 
134.  Qua  de  re  quotidie  adiones  damus  &quærelas 
inofficiofarum  donationum, etiam  viuente  donatore, 
de  eo  quod  fraude  donatoris  fadum  dicitur  aduerfus 
haeredes,  de  quoinfra  dicemus. 

Glossa  4. 

I  κ/ίη  hac  difpofitio  de  tertia  honorum  habeat  locum  in 
donationibus  fwiphalns  tantum. 

F  Z  Quid  proprie  e  fi  donatio. 

3  Donttio  caufa  morti*  non  excluditur  difpofitione gene¬ 

rali  de  donationibus. 

4  isfn  hac  difpofitio  de  tertia,  eadem  obtineat  in  donatu- 

nibue  ob  caufam. 

$  Qu*  fit  proprie  donatio  ob  caufam  late. 

6  Donationum  fimplicium  Ç?  caufatarum  differentia  (j* 

jymbola. 

7  Donationes  ob  caufam  proprie,  donationes  non  funt. 

8  Imb  contraftu «  onero ji  innominati. 

9  Exempla  donationum  ob  caufam. 

E  E  iij 


6îq  Des  Donations,  ArtCCX  VII I.  66q 


i  o  Con fMaFi^nf^t4iht) i*  Jn  moM  rertiw  d$nnnifritn>  ^ 

ÇVyfÜftü'tD^O- 

1 1  P  CTjJfM  nfWtntratvrid  BOfl  (β  ^  (Λϋβ 

ri  ob  C4itf*m  fti  tft  Jr**d(f»  h*Tt&f  *n 

ydw* 

Ij  CoH  t rAÛMf  tnsrvji  ϊή  f>  '4 ·' [ d ( liMtdl.fti  bit  4 H·  Iftiti  Wl· 

ÿijiiüt,  Itffr 

I J  fj.xre·;  pr/tfumflrtt  tii&lï  hirif  failli  J  O  «W  4KÎ?erif, 

i ,  jifii/fMïH i'iIjI  ta fpG  j't.ifhmt/to  de  Onfuetmitm, 

1  Tl  ^-Tn  Âcwtm  +■&  ί^.'·/.<  w  tu  fr 4  rUtm  fi atftiîit  fa&&  ~VdJfrf  f , 

g  b  dtflJita  îjc  ostk.i  sjifr/mufiÿ  /ιι^Γ4Λ'Λαι 

■  ■  E 

lÿ  w  ffiiit&ülm  rodfrtp-nwjji ÿ  CT  tfi  JrttWflP#. 

J·  ÎTaîc^ifpoilfm,  proprie  &  Formalitcr  de 

i  his  donationibus  il jccfllgèd^ber,  qnn;  tïmpbeitoi'fiiint 
it‘  nomdn  fmiphdum  v  tfu  un>  ve  u  dieu  u  .Cyctrh:  pto- 
z  piÉ^buaciQiwji'nô  fini!·:  hôêçïHn  qui  Ιίπ  i  u  Ca  fi:  pu  - 
ra  libcraUta*  benefice ut U  cüiËidt èËdm adhis, 

qmis  1  nrifconfuki defôtiinmt  eitm  nulle  cogeutc  îties 
’tftTtffkiïnVJ'eoiiçed.imr.  I.r.  bdcmari,  I.  Koc  iurc,D-  de 
donar.  Idcôtjiié  lirtiplices wstribrçfiaha folcur  appel - 
I:uî>  lice  tftabikaâasab  bininimatïhiicxtcmitcait-  ( 
jir,  prêter  liberali  Eütéifi  graci  ii  ni  mi  f  quod'  lie  c  e  ù  m 
do hacOri  ob  ixm  -dQFntL'UTty  mjlla  redprpai  -  daîao^ 
ftihim  aütprsiftittiqj  eau  t  a  .nue  receptu cfl*  ftecqilid- 
fprwTt  jnttàfori  l'cciumiLii ,  qind  ob  tes  donatas  dari7 
pfiftirij  reponive  oporteat,,  fi-il  jfajrcônf«rur  nd^ftnd 
inde  Spectetur  com  modi,  quod  a b  oqui  fcai eyrtre  tiie 
non  Cisnicrtc  brihéficUtiti.·  Nacn  cùm.  ab  fota,  animi 
^dfadÎTïc  pf üBmfeiïà^  nidiiltudinrm  Mtt  auj;  àa~ 
titisiis^  iniilani  cxpe£bt.  Ciim  Igititttlc  rfonnricmibiiS 
ItÎc  im|mmiïr',  qùîisContuctuÜo  inen  teitiÉSi pacrï- 
monij  part  cm  coufiftctcvoluiri  de  fiinplieibiB  îned- 
Ütiniüi,  fiüc  Iîæ  üÛatntint£it  it'qfi  ctmewiSHbui  Eaiic,  j 
d  u  qLunj  nvili  ti'c  rC't  i  ii  i  nf,  avt.  i  x  \ .  dkeiliw  *,  Îid  in  Koc 
5  iUbieiflüj  quorïr  diitriniîîic  nnllo  bobettua  Nàm  mat- 
tis  cania  donfttioives,  λ  generali  dilpoimonc  ftatuti  de 
dtinatioiub.  mentionem  facientis  non  rc£tc  Barr.  cx- 
cindit, CtC  Baid.  de  Angel,  ccrjtcmfcqutunrur.  Lfilius* 
fam.  D.  de  donat.  S?ca fentmtüt  pria’lnr'èiexm  cenu 
iu'lîC! mr.  1 ,  alitnaonùf, donationis,  D.  de  vecb.  fîgnif 
Sitid  ane  1  ocum  impl  cui  t  Tiraq.  1?  fi  vnquS  verb .  do- 
iiâi.  num»i4i.  C,  de  rntoc.dQnat,  Si  ut  lc^.  èôitnub. 
gluf.j.  num.S·.'.  Di ÎH ratio nent  firrnpfifie  ïbtrc,  viden 
pptet.ic,  à  esuiÎÎ&r  diffcrcnriu  cbntradtutim  &  v!ti-  | 
itj  neu  lu  v  0U1  n  tacn  m*  Enter  qnos  stiVüs.  aaa bigecr ,  do- 
4  natio  ϋΛίίίϊι  mntTÎs  dicitur.  Quod  tpiiinivr  ilia  tare 
veriinriit,  n'oftro  qqaufimi  addonUÉ  modüm^pp- 
teftawm,  nullum  inter  vîtintae  vain  raies  &  côtràetns 
di  fçri  ni  en  dh  ram  ΰ  mm  vin  ma  vol  □  ntas  qu  à  ni  dona¬ 
ri  π  ;i  d  ■  rettiLiiti  Luftàtiir.  Hæ  c  igitur  J  unitn  a  tïc  *  ver¬ 
bum  bu c  { dnrtttef  )  proprîè &  arciimlcripu h è  de  d n - 
nati'ofübtM  fiiÎipMbjtL's  incclUjb,  qu^icum  ciuimôdi 
funti  non  hnecaula  c.i?  Confucttido at!  quotam  hanc 
artbmrir  ad  cotxcttidtsrlîïi&s  Bberali'tatcs,  dccoufpr- 
nmtd.ts  upt'sfamiSialnirn  &.  çenus,  in  q^a  eouEÎdeta- 
donc  rota  fçrçCqnfueUidinis  ΐπεοηύο  vcrïan 'folec,  I 
fitte  i^cÔÎmûibtisvbi^  hirrcdiritthns,  abfï.i?ài)-js  qui¬ 
dem  ab  C.Uibs  oj^croiis,  qitod  ferèvbjque  peribicimr 
ipracaillavrimimrdrionc.qnT  tantafnirm  hbcrtaTc 
c uiufquc  de  rcbus.fu i  s  di  fponmdi \  vndè  ahii rc  lie  en- 
tiam,  &  nequiriam:  fti  lilto'  ru  tri ,  &'crflvent&  togiratio- 
ncsrcTTrriniLTiTfVfi^nai-cprTCtpiwin  cnraCnnltittu-. 
dini  Ifegcmi'Îlijt·, Qu^.cumita  Elit,  ipita  dubiradg  efl: 
ΐ  de  lviVilon.irtonib,  qué'ob  ï au lani  dicuntur.,  an  fn- 
dem  meta  coerceantur,  ^lirttra  liac  tertiam  foliiheri 
debeant  j  ne  plus  eafcilicec  donare"  liicat  pi'f  isàitfas  & 


dûtiatiob  es  ob  tratiias.  M  am  quan  tum  aA  cottect^ 

&  d> tu]  «rçhi  i  E  üiibm  v  erbotum  c  ύ m  proprie  1 1  L!>£..n] 

J  um  u \m  r,  sçgfl mus  d  e  bi  s  du'  po (i  u  oi  i  cm- mapi n™., 
rett ,  ik-  mt;  u  Lé  quidem  icri  pt  i  fubiti  tebigi ,  j  J 

ttcF.t·  talsinvi  imes:  imij  Se  cauliic  diticc&i  ]L| 
monLÏratur.  V'rimùin,  dobarione?  o.b  cauijuijigjii^f, 
bi-ii'tonem  A;  Éblihandam  verarum  doiucn οποχπΈϋΡι 
ru  rtpit u  t  aut  im  rail  tant ,  vr  ad  n  dionc  o niaoü  c^fj. 
aliud  elle  ktoipirîiit  qitàm quodrttahiimu, quud.L ne^, 
iftcttit.  dedé?r4t-j  mdicat  ^  ntt  -amp  Lu:,  jiropesé  talt^ 
uec  nib  abuliué  dici  poilunt.  Nantianf*  a.pp-r?[itî7  i, 
fubettum  immbtai  Ëc  alterat  ilkhcbcentu  nan  ^ 
dt  carda.  CaûiftOïiinj  bcj  ief  ceu  nciti  cï  cl  ud.:.,rL  r.  Lj  i 
id  éudqtlc  qiiml  tic  rautâ  dicitur  inciihgciiàmiïll 
qu:ic  fit,  itec  tuim  dofintiouti  quncunaquc  cauib 
cou  1 1 «cm  j  i>h  CM f.iJai  faâs  dirï  dtbenc  3  nan,  £ùa  J 
c.tul  t  π  N  as  atqi  st  alias  péri  oua&  rdpiciiim  dr  cüntr^  I 
béitnbuij  hl·’  dtnuim  dütiitiütits  qyas  O  b  Cjuiini  jn  I 

pelâiTnis  faCrimt  dîc  talf*»  qu*  quiddam  dû&at&n  f 
Tribfif  ceuvimtidum  rctim-nr,  &  cius  mîmefftietpi, 
ciuitj.  qua:  extra  i*uw  peifonam-appumirm·,  donatiD-  J  j 
rk  na  ob  cauikm  aut  did  t,  aut  e  fl  e  non  fafctttnr.  vq^  j  | 
alinii  ht;  doùûttir  vtvillatn  emaf ,  dotiuim,  upium,  J, 
;  Migiftî&turrt,  arviiOvrvsüFcin  duear3  itoiiadoncre 
no»  Facit  ob.  caufnm  T  nec  rcfpcJÎbt  dotmtütbdtÎnJL  Γ 
cil·  fiiTiple?r3£r  merè  libetalii  éc  giatuiradomtioyquij  | 
Ërüicct  pt  r  TLitcs  cm!  Las  n Ebil  JWaéqüiri  tur  an  t  îipcc-  ! 
tLEr donatori,  nt?c  nÉocuî  i  rabbus  eauiis  aluni  iisditir 
quiim  cauf^imptdiïnas,  &Γ  Httides  nô- in At 

^diribrati  l.  fed  hocitu.  D»  dtreiod  J'aCl.fmneet 
.tit1. Oidfitd.  confia  ta.  fab.  &1iC  Ç.  iiintcra- 
icriq.  Jftihdc  LC  de  donaLCosir  roui 

3  ot  ί  i  b.  t .  Decius  ton  il  i$.  A  ngeh  c  oui! t  ï4  .  .Îmuui 
conii  17.  Cra-ucTi  ccmCSj.  Dcciiis.  hDdluu.Pk.D. 
de  ;é^.iur.  KtfctntîtilibcralitaswdodiniffHdaidü 
3  Hiii^nlum  dunatinum  rtibidunt,  idrlipraiirms 
Vti Jitntc  s .  qt tar mu  ni  h  i  )  rend  i  t  ird  d  ojiat&ttmî  k 
diuUmintrrdunt  baben;  eâam  fidcmaErinr-iltaiKl· 
lut,  vt  fl  ic-.ib  ekblipnnoite  cxoluat»·  veliti  titiMicui- 
tJasTdiiis  parer  dütier,  quas  cùm  Luxe  &:  mrtoiié^utjn: 
EcneatTir,  ub  cauljîn  tloirarcdféÎTUE,  qui  j  edmf  Je 
obligationi  ,  il·  H  co  mulrnniért  cuod  doiacfmiïfy· 
dat' p lv mi  î s  de  charîta ns  nflxtbu, èc- ntolfftc 

ms  nrcciTirart; ,  qua1  ne  ccilÎrns  lu  lliciens  r  ΓΙ  eautii«- 
mïtonis.  Idiiicm  in  donatione  nb  nupciasramibni#  i 
fit  f .  CàÎÎ.  L  vr  1  Lh<-r  is.  C.  de  c  ol Lit.  &  Deciui.  ψ  m  T  [ 

,  ΐρΓο  sllücï  quijqü'e  coriiequltm'  vr  matrimonij  ij^i  I 
c ,τη  ii  n  nu  I liciar  t!  onar  i  onem  o  b  en  ufa  in ,  aim  i-;^  ,  i 
rcipî cia  t  non  don itîortà 1 1  quod  norart·  1  oient .  t.rftiCi  1 1 
tic  ior.,lr:t.  Oo;Ésulg(»  non  anîmaduefia  tîuvü'jS^ 
érrbiVm  irriprlîotiT,  peritos  qmticiuTcrtiqi  &TdTÎml| 
fallere  non  fcilcnr,  taiticn  mmciiun llr-pè  Jungat· ^ 

Fc  vr  côm  donationes  quas  fimpliccs  voesttuu,  u't£ï 
CofraiStn s'iTO ηοη·3Τ.ο%  ha btetnt,  douanoiies  obfwibiti  I 
inteTiimouiinarbs:;repor..anr,  Véluti  in  îEsoi  récrdànr^  I 
éh  v  t  d-Γΐ,  do  vr  Fac Lis .  Jlicio  v r  dé  s ,  E  acio  v  t  âl|‘  l 
nup  èrmu rarrotif  l·.  I  i  i  es  pro  re  A  aiun  : .  qdod  C  nr  ^  I 
1 1  fd  crfi  tege.  con  fui  ι  π  t .  fkdî.  pet  i  r.hrcrcd,  lai,  -  I 
■  inter  eos.  Crauciaconhl·']^.  m uur v lJ lut· min·-  I 
d  ltïti  mît- 1  v  ri  rndü fdi  ics  i  epo niviri*  m  peCü luiif  fo  ”  L,|j 
tur  .  qund  T  ir.iq.  çütigi  rir.  de  m  τη  dt,  s·  ■  - f 
eunaiaç.  v  c  m  cdltb  us  c  m  û to  d ehc  ai  ui  -  G  w  à  pf®1 
fî  rin  c/  incipiant,  ïiü  e  à  rrr-d  u  i  LU  Jr  c  o  nrr.t  d  ^  | 

ii.itûiiimV  l.AriÎle,J>.  dedfmat-;&:  copertuiu  tdt 
bola  plecaqu  e  cou  iraftn  n  m  onVro  Lorn  ni  i”  ^  ^  ^ 
n  at  i  ont', s  coi  nu d-tre .  J i  l  l:  ~  n  e  c  Ln  fin  u  uriuîiii m ]A 
Π rat.c  donation·:·:,  ob  eaufam tt-iien  puraq  c-ociaq*^. 
in  rrmplicrbns  donarimsibus  rit  ctmLLrrotuoj  i  de  ll 
in  mb.dijESmufcd^  IJJwiin.  coni.  u.  h  Lut·  Bart-n1^,  ‘ 


66i  Des  Donations;,  Art;  C  CXVIIL  661 


Imol.  l.Aqmlius,D,de.  donat.  .&,dcii}atores dotalibus 
infoiidum '  'côhucniuiitur ,  vitra  regularem  naturam 
donationum,  ex  quibus  donatores  non  mfi  in  quantu. 
facere  poliunt  tenentur,  de  quibus  Tiraq.  d.l.  fivn- 
qUam.  verb.  douat.  num.uz.&S^.  Magis  mirandum, 
quod  nec  reuocationibus  obnatos  liberos  fubiiciun- 
rur,  veluei  à  caulis  onerofis  natæ,de  quo  Iaf  conf.171· 
lib.  4.  &  Tiraq.  vbi  fup.  Denique  nulla  in  parte  tales 
cum  'fimplicibus  congruunt,  fi  quidem  ex  toto  tales 
iint  (id  cft)  fi  Caufa  congruit  cum  aeftimatione  rei  do- 
natx,  Sc  onus  coiiuenit  honori ,  & 
eft ,  qiiod  datur  cum  eo  quod  donator  capit.  Nam  fi 
plus  donatur,  id  vbique  quod  plus  recidit  in  donatio¬ 
nem  fimplicem.l.i.l.& hoc  iure.D.de  don.Bart.l.z.C. 

9  dedonat.ob.cauf.Steph.Bert.couf.zp.  lib. 4. Decius.  1. 
fi  donatori.  C.decolfat.  Eiufinodi  igitur  donationes 
quæcaufas  onerofas  continent  donandi,non  proprie, 
imo  nec  donationes  funt,  fed  fine  nomine  conuen- 
tiones.  Ideoque  nec  donationum  lege  tenentur.  Et 
cùm  alienationibus  onerofis  nulli  fitlexappofitade 
modo  aUenandi,aut  quota, merito  donationes  quæ  in 
onerofos  recidunt ,  negantur  ab  hoc  textu  legem  ac¬ 
cipere.  Quare.fi  quis  cum  centum  in  bonis  haberet,ea 
donauerit  vt  aleretur,ciim  iuuenis  &c  valens  eftec ,  cu- 
iufmodi  contradu  Pidones  vtuntur,  &  Alex.  memir 
nit  conf.12.  lib.7.  hiccontradus  minime  inter  dtna- 
tiones  fimplices  erit  reponédus,  inter  onerofos  vt  qui 
maxime ,  cum  nullus  hodie  tam  paruo  viuat ,  prætcr 
curam  6c  folicitudinem  alendi.  Sed  innominatus  con- 
tradus  appellari  debet,  in  totum  non  donatio  &c  alius 
quiuis  potius ,  fed&:  aliæ  fingi  talium  contraduum 
ipeciespoflunt,  veluti  fi  quis  ære  alieno  grauatus  fa¬ 
cultates  donet  ea  lege  vt  debitis  exoluatur ,  in  rermi- 
nis.l.fi  filia.  §.  fi  patcr.D.famil.crcif.vbi  tex.fcribit  non 
elfie  donationem.  Denique  inter  contradus  onerofos  ^ 
redè  &:  adæquatc  reponitur  donatio  ob  caufam,  cum 
quidé  caufa  rcfpondet  rei  donatae  æftimationi.Quam- 
obrem  tale  Aion  magis  conucnit  ardari  ac  tertiæ  pro¬ 
hibitione,  quam  veditiones,  permutationes,  dationes 
in  folutum,&  alios  quoflibet  onerofos, de  quibus  nul¬ 
lae  leges  extant ,  nullus  modus  deferiptus ,  &  fua cui¬ 
que  libertas  confiât, &  alius  finis  &  caufa  eft,  à  profit 
fis,  in  quibus  quifque  abfolutè  alienat ,  &  vt  loqui  fo- 
lcnt,  perdit.  Atque  ideo  ille  titulus  folus  fufpedus  ôc 
damnatus  efteonfuetudini,  fi  modus  praeferiptus  non 
feruatur,  quem  illa  fraenare  voluit,  non  illos  compcn- 
fatorios.  I11  quibus  etiam  quantum  fraudari  alter  al¬ 
terum  poflet  defcripfit  ;  nedum  lucratiuos  erat  Coer¬ 
citura.  Sic  igitur  fiatuimus,  nullo  modo  horum  ver¬ 
borum  conceptione ,  ac  ne  inrclligentia  quidem  do- 
nationes  ob  caufam  mtelligi ,  cùm  dicit  Confuctudo, 

10  Donner.  Quod  fi  has  quoque  donationes  quæ  ob  cau- 
■199·  fam fiunt,  compræhendere  fimili difpofitione lubet, 
c*  non  improbauerim ,  ideoque  &:  feripto  meo  addidi, 

vt  omnium  aequalis  lex  fit ,  fed  principali  audoritate 
opus  erit,  quod  nemo  alius  præftare  queat.  Cuius  fa- 
di  foli  ea  ratio  dicetur,quod  à  vicinitate  taliii  aduum 
multae  fiepè  occultae  fraudes  nedi  poftunt ,  &  colo¬ 
res  duci  de  melioribus,  &  fub  fimplicibus  caufatae 
fingi ,  quo  exemplo  fadum  meminimus ,  vt  cùm  ini¬ 
tio  legibus  regni  tales  caufariae  infinuationi  non  fub- 
iicereutur,pofierius  omnes cuiufcunquc  fpecici do¬ 
nationes  etiam  ob  matrimonij  caufam  fuppofitæ  fint 
mfinuandineceifitati,  &  omnes  exaequatae.  Quod  fi 
quis  imitari  volet,  per  multas  de  confuetudine  con¬ 
ii  trouerfias  de  modo  &  quota  donandi  fedauerit.  Pro¬ 
inde  inter  caufarias  donationes  non  habuerim  eas, 
quær  enumerator  i  æ  dicuntur,  aut  meritorum  (fi  qui¬ 
dem  renumerationis  cum  donatore  nulla  adio  elfe 


poterat)  nec  alia  obligatio  quam  naturalis,  infirma 
per  fe  ,  &  imaginaria· ad  producendas  adiones ,  quæ 
caufa  non  pollet  excludere  liberalitatem,cum  neçelfi- 
tatem  legalem  non  inducat,  &  ideoinullo  iure  cogen¬ 
te  fada,Uibftantia.inçidat  in  fimpheium  titulunvNec 
moror  icriptoru  110Jftrpr1imopiniation.es ,  cum  inter 
caufacas  talem  reponunt.  Quare  nemo  indicaturus  eft 
ex  rali  Caufa  donationem  fadam  amplius  quam  de 
ter  tia  valere  polle. 

Atque  haec  &  talia  de  donatîonibus-ob  caufam,  li 
quç  vere  fine  vlla  fimulationetales  funt, nam  fimu- 
latæin,  eos  contrad-us  euadunr  qui  fimulantur,;  ex  re¬ 
gula,  Plus  valerc  qupd  agitur.  Quod  fi  nullus  •contra¬ 
ctus  agitur,  nullus  adus  eft.  Quid  igitur  adum  fie  à 
probationibus  pendet.  Itaque  donationis  fmiulatae 
iuas  alibi  regulas  diiudiçationum  habent.  Hic  vero 
quaerimus  de  veris  quidem  donationibus  ob  canlam 
veram  &  fubfiftentem,  fed  tamen  talem  quæ  odio  aut 
fraude  haeredis  prafiimpti  fada  à  donatore  probatur, 
cùm  ob  id  donauit,nc  ad  hæredcm  veniret:  &  princi¬ 
pium  motionis  ad  donandum  fuie  in  odio  hæredis. 
Hic  caufa  non  liberalis  fed  onerofa,  cocurnt  cum  hae-  ^ 
redis  odio  &  fraude.  Onerofi  contradus  per  lc, cumis 
licent  de  reb us  fuis. .  Qua-ritur  an  cum  eos  odiutti  hae¬ 
redis  elicuit,  valere  debeant  cùm  fauor  &  odium  con¬ 
currunt  in  eodem  fubicdo,  de  quo  biferius  dicemus. 
Haec·  dubitatio  ηοή  fine  probabilibus  argumentis 
excxçetur.  Sed  id  vt  explicemus. Primùm  nobis  inqui¬ 
rendum  de  contradibus  palam  &  ipfo  nomine  onc- 
rofis,quales  funt  venditio ,  permutatio,  datio  indolu- 
tum,  id  cft  quando  Vni  de  contrahentibus  tantum  de 
jfuo  ab.eft ,  aut  paulonfinus  qtia capit,  &  diredo  op¬ 
ponuntur  gratuitis  ,  id  eft  donationibus  fimplicibus. 
Quaerendum  igitur  an  tales  odio  aut  fraude  haeredum  14 
fadi,  ab  haeredibus  reuocari  polfint,  anvllaCaluifia- 
næ  aut  Fauianæ  fimilis  adio  ad  exemplum  patronoru 
liberis  detur ,  ad  id  reuo.eandum  quod  per  patré  frau¬ 
de,  aut  odio  haeredum  fadum  eft.  Multum  enim  ob- 
ftat,  caufa  onerofa  &  libertas  lege  .attributa  de  re  fua 
cuique,  &odiofa  inquifitio  hæredis  futuri  de  rebus 
viucntis ,  cùm  nil  donatum  dicitur  nifi  ex  compcnfa- 
toriacaufa.  Ab  hac  diiudicatione  contraduum  palam 
oneroforum ,  pendet  decifio  mentiti  nominis  dona¬ 
tionum  ob  caufam,  qurfc  verè  tales  non  funt,  &  folius 
nominis  fymbolumvfurpant,  cùm  re ipfà  aliud  fint. 
Deco  etiam  veteres  quæfierunt,  effet  ne  iure  prodita 
ratio  aliqua, qua  hçredibus  fubuenirecur, probata  qui¬ 
dem  participatione  fraudis  in  acquirente.  Nam  quæ 
alienationes  ex  titulis  lucrariuis  fiunt,  fed  in  fraudem 
ab  hoc  ipfo  Ar  ticulo  habent  fua  remedia,  &  iure  pro- 
ditæ  funt  inofficiofarum  donationum  quereîæ ,  quæ 
in  fraudem  donata  in  totum  reuoçnnt  ex  fraude ,  ab 
cxceifu  vfque  ad  legitimam  cxpoftulantium.  Sed  de 
contradibus  onerofis  ratio  non  fimilis.  Bald.1.2.  C.  ii 
quid  in  fraud.  patron,  exemplum  fraudulcntæ  dona¬ 
tionis.  Exriterat  aliquis  qui  filium  oderat,  hunc  vl  tu  - 
rus  quaerebat  confilium  quo  rem  fuam  aucrrercr.  Côr 
fulit  aliquis  vt  prædium  venderet,  &  pretium  donaret 
aut  prodigeret, Hunc  eafiim  Salyci  repetiit.d.  I.2.&  cx 
eo  deferibere  volui  :  quoniam  nullo  non  die  incidit 
vfu,  cum  illud  irati  patres  fubindcihgeminanc,  ledon- 1<3„ 
neray,  vendray  le  rejle  &  donner Ay  l'argent  a  qui  1 1  me  plai- 
ra}ou  à  /’>«  des  pmfneK.01*  ~\ne fide.Se d  in  cohæi'ede  pro  - 
pter  prohibitionem  perfonæ  fraus  fuipedior.  Dc  ex¬ 
traneis  quærcndum  cùm  fraudem  in  calu  prppofito 
participalle  dicuntur.  Plures  hoc  cafu  negant  vllaseile 
proditas  reuocatorias  adiones. Id  ex  eo  colIigut,quod 
de  rebus  viuentis  nulla  cuiufquam  hæredis  probabilis 
pollit  elle  expoftulatio ,  &  fuum  cuique  de  rebus  fuis 
E  E  iiij 


(ίό'3  Des  Donations,  ArtC  C  X  V  Π I.  66, 


etlc  arbitrium,  titulis  pr.ricram  oncrnfis,  N, Lin  quu  j 
finis  mcnium  vnqsiatn  p<ï- 
fusr  3 ■  nuis  vetuit  vis  r c  tua  pi'o  arbitri  02  vtuiïtttrrario- 
ficJ.Ç.Liïinubcci.  D,  dtœllkboim  h^x  Corciflta,  vbi 
Md ,  AÙg.  ÎliîoL  Alex.  Aret.ïaf.D.  devulg.  cC  pttjp, 
B.ur.  ^  Liuôl.  L  poJ  t  ïLiirtucâ  lotion éi o .  ]>.  ne  Ei  b. legat. 
glo.Bart.Æc  Bald-kt-D-  dHurü  &  bitti  igiwr.&quos 
inmime-rabiUÿ  fi  us  feirrtmis  colligunt,  &  in  t.i.  C.de 
itîoff.  donat- ica  vcpuri&m.  dm  heredis  quareïam, 
ta  ram  i  nirn  kibltvnnani  profundere  ifi  mircaab 
his  alTiiLiÎpiiÎ  negant  vilun  de  en  use  liberorum,  aut 
aliorum  lvrredum  iitionem  recipi  o  poircre.p  Lobant 
vero  iUii’i'to  texj.  non  vfque  adeiS.  D.iï  quis  i  parente 
ro&mimif.  fuerit,  vbi  négat  limi  les  aÆtioiiçs  dari  libe¬ 
tis,  qui  patronis  dantur ,  reuocatorias  icüket  *  neque 
parem  tifr  vrrariïqisi· cadam,  ac  peni·  hic  textus  om¬ 
nem  aducrlariam  rationem  expugnat.  Nani  caium  de 
filio  arrogato  cui  reuotttforia·  detur  ob  alienata  in 
fraudem  Γ.  vit,  detus  qu^m  ifiuS.  pmo.v  olunt  efie 
ipeci.ilemddeb  quia  fiiccedtmfr  ius  i  contractu  fi.tm.ar 
initium, cui infic  capienda:  portionis  itis ,  ex  eo  r.cuo- 
cari  quod  coutràfïacjfcd  in  uberis  nihil  tale  diri-  Hic 
fuirltntentia  Bald.  Saly,  Cy.l  x.C.fiquidin  frauH.pl- 
cro-  fiald-  ic  altorum.  1.  r.  C.dc moff  donat,  io.  And. 
Innue.  Bibit  h. c, R ay ilu ri  lis  cxc.de ttdl.BalJ  LPapsn.$. 
quaiT.t.  D. de  iuoff, re ft. Contra  c-xiilJtuat.  Hat.  d.Lnon 
id  quo  ad  eo,  it  bïredi  canum ,  D,  dc  bon.au  tSuiudupof- 
fid,  dc  negat  calum,  d.È.  vir.  fi  quid  in  fraud,  patr.  fipe- 
ciai^m  tfTe  >  feci  indu  argmttecirum  ducit  fi  arrogaro 
tantum  iuri.r  fit,  ntultoniagisn stolati  &  legitimo  co- 
cedi  opoctere,&  É  equi  cur  Ang.pteiiL1. §,fi  qui  si  π  frau¬ 
dem.  Itift  dea.tjo,  icquiuuufPanor,  &  Hoft  c.Ray- 
nimus  itiouenntf  vulgari  ratione  quod  filins  etiam 
vmcnie  patre  quodammodo  hsrrcs  lit.  1  in  fuis,  D,  de 
l:b.  &:  poftb.l.cum  ratio.  D-Je  bon,  dam,  l.Îctipio.D* 
vnd.  lib.  vbi  filius  poli  mprretn  parris  non  hèredita- 
rc  Cc in  teqin  dicitur,  [ed  bbertatê  adintniftriiionisTnec 
acquirere,  fed  feni  are,  de  quoiatè  Tiraq.l.  Ii  vnqiiam, 
inpra:fiit,nu.  ij.tk  in  primog.ip  40  mim.97,  ΰί  trait. 
ltmt>rif*tfitlem*ifr  ^.decl.  Sed  rem  omnino  exvero 
adhmannbus,  finita  luus  illius  ratione  actiones  rcuo. 
catorias in  onero ûscomraitibus  datt,  iun  non  couc- 
iur,nec  probatur,  &r  illa  I  rmn  vfquc  aJcü  plané  repu¬ 
gnat  &  qoantiitdhbcr  fiirisrrtbuant]ibt-ris,srnû  Pauli 
A  po  Ifok  Ji  diu  m  refellit  Qu  mtdiu  (  inquir}  hires  in 
domo  patris  dXnibtl dilTcrt  il  ferifo.  Nihil  minus  fer¬ 
cto  congrnir,  qiinm  imperiuiti  domus,  vnde  ditpofîrio 
rerum  pendet  ,  nullus  domino  diffinditor  pote  [fate 
oitidem  quàm  feruus ,  ik  tlla  anticipata  fpes ,  &  pr.T- 
fumptn  opinio  domini  j  in  herede  finva  ad  modo  con- 
fidcrario  efi,&  vbiq^i  Bartolo  infirma  &  fine  iure  po¬ 
nitur  Ar  tempus  morcisexpe£iar,fievc  inrctim  multa 
diminui  ÉôntÊngat,  &  fürtafTe  aut  nihil,  au  mini  muni 
relmquatur  ,  quod  Batt  diiTcrir.Uspoteft.D.dcacq. 
polTeil  Sicvriftaficdc  illo  iure  fc  habeant,  Confue- 
ruoiniuio  i  ure  plus  aliquid.  Slsefedibus  ptcefuiTi  ptis  co¬ 
ibat  elle  attributum.  Magna  hiredum, magna  Famdiar 
ccmftda-ario  iv  rdpcilus-  Nam  IiTrednm  inrumi  vi¬ 
cta  terriam  donationibus  &  titufis  lucnttiub ,  domini 
diminuere  verantur.  Quod  titulis  &  caufis  oncrofic 
fiat  non  [iuclcEjnedt,.  quando  |i  qoiif.proRmdirurvI- 
rta  modum  etiam  ex  ontrniis  eaufis  harrtdibtEsinrei- 
eedcrfhcct-  Arc-i«.  Non  tcibmcims,non  contnifli. 
bos  aliud  alienare  bcet.quatii  quoiiconfiiitudine  per¬ 
mittitur,  idquetorum  confidetatione  lutrcdiim.  Ex 
quo'diccidiî  ,  ντ  errfi  difpohriotK'm  de  rebus  non  ha¬ 
beant,  actiones  tamen  conferuatorias  ergbrb. admit- 
iimus  in  foro  in  vita  parentum  Sc  conlTingiuneorinti, 
quibus  lucccdcndu  eft,  fini  quidem  interrupti  unum. 


&  eo  n  ftr  liandi  reb de  quo  no5  i n  appr  ops  imemii  fi 

s  i:  d  Hlenii  mus.  An ,  iM.  fu  b  ri  tulo  de  d  1  m]  iTionit,^' 
Qyamqbrem  dari  adiones  rfiïdabrias  ex  caiiÊ  teE 
oncrofi  frauduiemef  ver f -itis  parenubus  putt^  kr  1  7 
uocatiihim  quod  actum  eft ,  quod  &: pridem Mu] 
aèiudicauir,  §.  S.glo.4.  rriVo  quidem  p nv: l·::·  , 
ttum·,  l§  fi  quis  ίη  fraudem,  D,  fi  quii  [n 
Sump  tus  quidem  contradu;  feftkuctc  L-LcbrapV 
ticipitionc  fraudis  m  emptore  noa  msgii  comifr,]-’ 
qu:.m  in  quolibet  aSio  cemtr.ubu  dolo  aut  fraude  in|' 
to.  Sed  cmm  ino  in  réflçrimdis  qua·  in  fraudem  d  ' 
nata  finit  titulo  quidem  onerôfojpattidpiiîojienifc' 
quïrenris  probari  oportcqvt  contraâiis  oncrofuir.·  " 
uoccrur.  l.pcnnlr.  C  de  renor,  bisqurt  in  fraud.  αύ 
1  i.ÿ.fi  quis  in  FraudvD.fi.  quid  :  π  fraud.p^tn  Quodii 
Courra  di  lis  fine  participari  on  e  fraudis  frdlus  cd_  fj 
preriu.  ifiij  donatum  fi  E  fi  ne  q  u  id  em  a  ά  ione  cri  t 
aditetfus  em p  rorem ,  qui  ad  li erfus  eu m-qui  p  retiiLm.  f 

nec  epit.com  pete  t.  d.  1- 1  ■  §.  fe  d  ii  re  rn,  &:  feq,  Qu  -  ^ 
i  ra  Imr  ,  con  k  qmtur  m  ea  qmflione  quam  ir.ouiir.ji 
dc  donati  unibus  ubcaulam  ,  quas  inter  coruniris  ! 
onerutos  ponimus  idem  çfil·  iudiciCi ,  &  probata  iri·.:-  [ 

dis  participatione  in  acquirente ,  reuoenri  eàs Jek.fr 
&  reftit ni  m  integram  omnia  &  caufas  appofitns  fii'i  j 
tHiieri  ii  miocanrcoporerc  Cuius  di£H  ϋίΐίΐν&πιμ 
tandum  rxemplntt)  addidero  dcçonfiietuditiançiiü. 
rein  Art,  45-  qui  donationes  triai  n  reciprocas  .fr^· 
bus  nulla?  magis  ob  eanfimn  dicipoiTum  )  reuocuVi 
fraudem  ,  quam  ego  ibi  ab  emptore  partiririaJEiTii  yi, 
tdligo.  Hic  textus  pcrfjiicml  pro  noftn  fcrucniunt, 

necdum  animaducriui  ab  tribunalibus ,  &  prtdd; 
docer  in  donationibus  ob  cau fundari  leuoc^ôy 
cmn  fraude aJicmisfiiSt-F  dicuntur  ,  &  pro  burxir ,  a  1 

illo  loco  domini  frudi  :  quod  de  idem  omnifun are, 
tofis  rcfucrim.de  quibus  non  alia  rado  cft.Gxsfijiii-  1 
’  dem  Carnutum  nominatim  etiam  m  vmJjtifjaibus 
fraudem  excipit.  Art.  iSp,  - 

Sed  cx  fu  per  i  o  r  u  m  co  n&quenri  z  ,  nom  diccnd-js  ^  ! 

eft  c^Lut  in  ipede  de  quo  nullo  non  di^qnwituriii 
mhunalilms,  nulli  patrono.  ,  nulli  Iitdidproîïicritfl 
cxculfus.  Excit  it  qutliaercdcs  prazfuinptos  ρ,τισ.ιϊ, 
nec  alienandi  rei  friac. probabilem  Ciiufimi.  n^ilus^in 
i  matri  mon  io  q:  1  xz  er  e  t ,  v  ald  e  kificer  p  ro  babdi  cwdi 
Ok  ctaniprimis grani, Itaque  cum  conHirionetu  ijutrri 
retbotno  effecta  .TtatCjii  nulli  expe  riniSjVxorcm  pic¬ 
ti  0  mercari  in  ftitir,  itl  free  re  rti  e  ntc  boncuLim  &  ve- 
’  frbat  AriiccciTe  habebat  h  n.cc  aliter  infri  fr  pslTuiiri  I 
fmr  e  m  r  rigcEi  s  k  rcnti gi  u  ofa  m  uhercu  U,  Cooeabi·, 
frrip  tir  t.3  bu  ?.l  .trrtia  b  0  nor  ii  k  patrimoni  j  ariti  frii-  | 
fa  donatio  n  c  frtjnfna:.  OJil  uti  harred  is  i  π  on.1 031- 
nium  état  3  nec  quifquam  ignorabat  quo iuiimoqu**  ! 
que  cogitati  nue  iffa  fiorent.Ai  ille  ram  pirum  diflînrü· 

1  atura  vo  kbas ,  v  t  pat  en;  i  lu  c  α  eu  bi  c  >,i1  i  ad  panetOT  “ 

literis  tc flatetur,  fe  ideo  vxorfm  duxille,vi hrffs ^  * 

nil  expeffatet-  Eo  mortircu  de  donatione  niKtJhiM^1 
cfl.  Donatari  a  m  atri  mon  5 1  ctua fi  m  volebat  cjw  griLii·.  ■  I 

fi  mamelon  ah  ter  coituram  te  Γ ai  [fi·.  Patron:  hais:  éo-  ΐ 
nation  cm  di  çeb  an  t  ob  causam  c  ifi·.  J  unn  c  noii  caël· 
ceri  hoc  Articulo  tntra  tritriecm  ,  qitariri  fimriinbtn  | 
dumtaxat  intclEigi  deberer.  Qui  Κτκίτ  fines  aderat  1 
odium  &  malas  «donationis  i  c  nias  &  vi  π  o  las 
donandi  obieifnban:,  &  inipfls  quoque  om.'icTtsQ· 
traclibus  odium  fc  fraudé  a  b  donatore  h  τ  rtÆbai  f·- 
fl.im.eojiiirikhiin  is  s  itare.  A  mli  fiiuori  pr^pond^^ 
odiu ,  càm ilia  Eiupta  ruiîmi  motus  no  igüpfj|Pl|f‘ 

De  en  rxtarc relponlaotm  vëdir urnes &aï;i?s 
quL·  coiîîraÜfciM  onerafetè  Jex  frfitirctph  fraucfniüs- 
redi  au  t  p  a;ron  o  fi;  cîam  i  librTDo-jVi.jj.frd  |T  per  ft;i'> 
dem.  D.lT  quid  in  froud.  p’.it.  fiîâ yfnd odium  im  '·Γ|' 


66$  Des  Donations,  Art  CCXV III.  666 


moiiij  caufa  oportere  cenfebat ,  talis  ccnfuræ  extare 
diétum  Bartl.fi  vir-vxorLD.pro.donat.&  quæ  Anch. 
colligit  conf.  37.  Et  fcimus  in  lite  nobili  pro  donatio¬ 
ne  iudicatum ,  quanquam  probato  præclarè  odio  hæ- 
redis.  Sed  quid  hodie  non  iudicatur?  Sed  in  totum 
corruere  debui  ile  dicimus  talem  contraftüm ,  quan- 
tumlibet  per  fe  fauorabilem,quem  non  amor  aut  ma- 
trimonij  cauta  primaria,  fed  hæredis  odium  incitauit, 
quod  in  caufam  ipfam  contrahendi  agit.  Id  nos  pro¬ 
batum  exiftimamus  ex  his  ,  quæ  fuperius  diximus  de 
contradibus  onerofis  ,  de  donationibus  ob  cautam 
onerofis  &  ipfis,  quæ  quâtumcumque  oncrofæ  funt, 
ex  fraude  hæredi  comparata  intercidere  diximus, &ab 
caufa  caufante  infici,participata  quidem  fraude,id  nos 
exprelfo  Articulo.  453.  probauimus,  &  rationibus  iu- 
ris.  Necobftiterittex.  l.i.  §.  ii  libertus.  D.  fi  quid  in 
fraudem  patro,  non  videri  fcilicet  libertum  fraudafle 
patronum ,  qui  filiæ  dotem  dederit,  ergo  nec  eum  qui 
ipfe  vxorem  duxerit  donatio^:  Sed  ille  text.præfum- 
ptiuè  loquitur(non  videri.  )  Nam  fraudis  præfumptio 
excluditur  mehori  præfumptione  pietatis,ne  Ubertus 
odio  feciiTe  dici  polfit,quod  ex  officio  fecit.Sed  nos  in 
cafu  probato  loquimur  odij  in  haeredem ,  &  donatio¬ 
nis  ex  tali  caufa  fa&æ,  &c  ab  eo  quem  ætas  inutilem  & 
inhabilem  ad  matrimonium  reddidifiet ,  ita  vt  colo¬ 
rem  quaefitum  appareret ,  &  quæ  alia  in  fado  poli  unt 
occurrere. Quod  ne  fine  exemplo  dicere  exiftimemur: 
Extat  talis  iudicij  memorabile  exemplum  apud  Va- 
ler.Max.de  fœmina  Ariminenfi  quæ  liberis  irata,cùm 
iam  parere  non  poliet,  Publio  feni  &  ipfi  nupfcrat,  8c 
liberos  teftamento  praeterierat  inftituto  marito,à  qui¬ 
bus  aditus  D.  Auguftus  Imperator  mulieris  nuptias, 
Sc  teftamcnrum  improbauit ,  &  dotem  &  hæredita- 
tcm  reftituit  liberis.  Magnum  exemplum, &  quod  iu- 
dicantes  omnes  fequi  oporteat,  cum  fimilis  cafus  oc¬ 
curreret  odij  &  matrimonij  ex  caufa  odij  fa<5ti.  Nec 
oportet  iudicantium  oculos  perftringi  matrimonij 
fulgore  ,  fi  talem  coniunôfcionem  heredis  odium  eli¬ 
cuit,  aut  incitauit  &  animi  perturbatio* 

Glossa  5» 

I  Dei  0*  legis  gubernatio  comparantur, heminis, bruti. 

A  Difpofiti»  befiis  patrmonq  cumfque pendet  à  difioftflo· 

ne  legis. 

3  Donatio  omnium  bonorum  Jure  Romano  Jieri  potuit. 

4  idem  0  quibufdam  Confuetud.Proumciarum  licet. 

5  Quibufdam  quota  tantum  donationibus  permittitur. 

6  Expcnfio  rationum  an  ita  licere  debuerit. 

■  7  Cur  potius  liberis  0“ f anguini  relinqui  bona  oportuerit. 

8  Comparatio  turis  'ytriufque . 

9  FalcidU  ius  rixofum  0  damnandum. 

10  Donatio  an  haredi  prafumpto fieri  ροβϊί. 

31  Donatio  non  refcindttur  ab  excejfu  4  donatore . 

32  Cur  donare  haredi  non  liceat. 

33  Dares  nilhabet  iuris  m  bonis  hitientis. 

14  Sed  tamen  afliones conferuatorne  dantur  aduerfus  frau¬ 

dantes. 

15  Determinatio  tertiae  in  donationibus  fe  flatur  à  tempo¬ 

re  mortis. 

1 G  Prarogafiones  portionum  haredibus  fafla ,  donationes 

non  funt. 

1 7  ./Cuflis  facultatibus, prarogationes  augentur. 

18  Donationes  extraneis  f a  fla  modum  capiunt  À  mortem 

quota . 

19  Contraflus  tempus  inficitur . 

JO  Publicatio  bonorum  non  aufert  acquirenda. 

H  Donatio  fecieialia  à  donatione  quota. 

H  Donatio  quouef  ambulatoria  ad  mortem. 


23  De  pluribus  donationibus  dato  excejfu  ,  qua  refan- 

dattir. 

24  St  diuerfsyft  ~\m,fi  dtuerfis  temporibus. 

25  Summa  diuidenda  non  funt  in  mfinnatione . 

2 6  Etiam  fi  diflum  fit  vt  tot fint  donationes  quot  res.. 

27  Quid  m  donatione  feciei,  quse  tertiam  exuperat. 

28  Quidtn  donatione  vfissfruflus. 

29  Vfissfruflus  afiimationem  recipit  in  donatione  tertu 

bonorum. 

30  Quid  tn  donationibus  ad  pias  caufits. 

31  patio  0 proportio  deducendi  aris  alieni  m  donatione 

tertia * 

32  Quid  de  donatione  'yfusfruflus. 

Le  tiers.]  Cùm  Ariftoteles  in  Politicis  redlc  &  fà-  1 
pienter  legis  gubernationem  comparet  Dei  guberna- 
tioni,vt  certam  &  immotam, hominis  autem  vt  infla¬ 
bilem  &  perturbatam  bruti  animantis  gubernationi, 
æquum  erat  legem  patriam  quæ  perpetuationem  fa¬ 
miliarum,  &  opum,  ac  per  hoc  gemis  totius  in  praeci¬ 
pua  cura  haberet  fibi  arbitrium  fumere  de  bonorum 
cuiufque  maiore  parte.Sumpfit  itaque  difpofitionem 
debefiè;  homini  vt  incerto  animanti  tertiam  reliquit, 
in  qua  virtutem  vel  vitium  mentis  exerceret.  Eline  2 
quifque  duas  partes  à  lege,  tertiam  ab  authore  fuo  ca¬ 
pit,  vtramque  tamen  hæredis  nomine  &  iure ,  fed  ira 
ne  authori  de  belle  quifquam liceat,  titulo  quidé  do¬ 
nandi.  Licuit  olim  per  admirabilem  illam  iurifprudé-  3 
tiam  iuris  Romani,id  cuius  mentionem  tâtopere  ftu- 
pemus,  totas  fuas  facultates  &  patrimonia  profunde¬ 
re  donationibus  &  largitionalibus  titulis,  licuit  adeo 
&  fpé  quoque  futuri  &  volantis  fortunae  praecidere. 
De  tanta  licentia  poftcrilis  quiddam  liberis  decifum 
legitimae  nomine,  cùm  ipfum  quoque  caelum  inde- 
mentiam  fadti  accufaret ,  repertae  inofficiofi  querelç, 

>  cùm  aduerfus  id  fieret,  tantum  moleiliæ  fuit ,  in  con- 
feruanda  tantula  totius  portione,quç  legitima  dicere¬ 
tur.  Sed  nec  eius  eadem  femper  lex  aut  mefura,  prout 
imperantibus  vifum  aut'  a ,  aut  decurtata*  Extant  in 
iure  operofæ  difputarioncs  de  donationibus  omnium 
bonorum,  an  permitti  eas ,  8c  fuftineri  oporteat  iure, 
an  etiam  futuri  fpes  concipi  tali  contradu  poflit,  quae 
tradlatiocft.l.ftipulatio  hoc  modo.  D.  deverb.oblig. 
l.vlt.C.de  padtis.Canoniftarum  in  rubrica.ext.de  tefL 
ôc  in  poftremis  exertè  pro  eo  pugnauit  glof.  pragma- 
ticÇjtitulo  de  iublatione*  Clem.litcri$,vcrbo,cuicum- 
que  &c  adiuuat  hanc  fententiam.  l.fi  totas.  Cod.dc  in- 
offic.  dohat.l.fancimus.l.fi  quis  argentum.ç.vlt.Cod. 
de  donat.  8c  frequentes  extant  ea  de  rc  loci.  Sed  cùm 
homines  acuti  pcrfpicercnt ,  fi  totas  facultates  permi- 
filfent  arbitrio  doliatorù ,  nihil  fore  reliquum  de  qud 
quifquam  teftamento  difponeret ,  cuius  ipfius  ingen¬ 
tem  libertatem  eire  voluillcnt,  homines  ingenioli  in¬ 
ter  vtriufque  libertatis  angtiftias  confli  dlantes,vix  co- 
ftitucre  apud  fe  potuerunt, quid  denique  iudicandum 
effet,  &  vtra  vtri  libertas  aut  donandi,  aut  reflandi  ce¬ 
dere  deberet,  an  donandi  lex  teftamenti  fetftioni ,  an  è 
contrà.  Sed  denique  vt  has  anguftias  euaderent,dona- 
tiolii  detrahendum  putaucrunt,quod  teflamenris  ad- 
iicerent,  id  quantum  effet  non  curarunt,  nec  modum 

Îjofuerunt  vllum  ,  cùm  id  totum  figmentum  eiîct  fine 
ege  hominum  otio  abutendum.  Itaque  centum  mil¬ 
lia  in  bonis  habenti  donare  folidum  permittendum 
putarunt,  fi  modo  quinque  folidos  fibi  decidiifet  de 
toto ,  de  quibus  reflaretur.  Quis  ad  hæc  non  flupeC 
homines  fcilicet  fapientiam  profeffos,&  diuini  &  hu¬ 
mani  iuris  cognitionem ,  fic  illudere  mortalibus ,  8c 
fingere  etiam  pueris  ridenda.  Atqui  quinque  folidosi 
referuafTc  de  cétum  millibus  vt  donatio  valeat ,  quàm 


66  j  Des  Donations,  Art.  C  C  X  V  1 1 1. 


668 

propoîtkmcmbahctï  qiiudmdiciinn  in  rébus*  cùm  A  t.emfûflgt™,  iun» 

ÏJ  l4  vcramH'iï-  5td  d -j  en  nos  alibi.  Nec  id  fatis.  Nani  qtfittntir  Jenins  communi*  nnricmarioMif  aid^" 

■"  J'  c:  -  ·  -·  îïin^  ^iilapccaiisj  dvidt^is  de  J'Larpjrijnifuiali.  " 

do  Kitiheftamcntii  teiidamus,  qui  aiiridüfe  & 
putilmus  mrcmpub.  benEinujcütj^Tt opaft^Vy^ 


fi li huera:  diMiarc-jtdLu  arqué  dauïijnin  alienandi  de  ιγ,- 
ju-rc  fidèle  ummii  lis  , .morciicauhdoiiatiom- 

büî,  taadrau’o  ünancsahluniere  pe  rouler  mit,  fuit  M- 
iBUÎipoLtcrins  qucm  indignitas  fiiûi  libaorum ,  & 
ftnqmni  s  canfid  ers  tin  mat  tiret ,  k  Fakidittri  repe  ri  c, 
fe d"d  i]  boni  qium  rit  Am bain  1 1  as  >  q u im  mole  fti  is  im¬ 
plicitam»  cil  m  od-teft» marionmi  rerum  omnium  iega- 

[dtiun  v en icniium  eft,  vç  de  lingulis  Ralddh,  td  tffc  ^  ...„Ίνκ 

(inarta  detrahitur  Itiurediï an  lie  ÎKmÜT4,ris  quadrans  flum  Rudia  aftiutn  &  ingénié  alu  tur Ebcfali^«nz 

euniîeirur,qui  hic  molcltia,  ma:  ,  impendia*  Sed  ta-  ^  vt  AriiWelcrinquii:,  conitar*;^  Jüàiq * 
men  lie  ilii  habent,  conibtutum,  Sed  beu  ad principii  imminuta  non  poilum  emergere:  Qûænôï  ajitcr 
ieiioUibmu\  iulti.imn.us  aurb.  fus  de  hrcred*  &  lalci-  in  lIEo  iure  merirb ,  çrcbirb de  cùm oicutnt es^ej^ 
dia.  indusii  Fui  ci  du  à  teftatorç  prohiberi  polle.  Nulla  folêtntw,  vrcxpenmemk  mcliprum  ριίρ&ύτίίίι^ 
igimt  bitura eft Fiiksdia  praliibence «Îtrttwrc, Ici  b li-  1  . .  *““*"■ 

taris  andàligmrpa  T  haredi  agnato  nihil  retiriqtitfcur* 

Sed  ίν  fuere .  qui  rati  unem  l'îÈri  repeti  de  vili  iiint  om¬ 
nia  bona  per  eriiitrachim  alicnatidSjVelun  Ji  fic  eonec  - 
A  ptusellet,  Do,cnnced[i  tibi  bona  omnia  mea  pnft 
mortem  meatu  ,  hunccontraflum  iiaLtmtiu  qukfim, 
dc  quos  Grane ta  Alegar,  conhru?·  k'd  &  cProuincns 
qumdim  &c  Dvnnfms  vicino  R.omano  rure  iiuliutaî  > 


quod, quaque k-g^qui (que  accepte, eadem in g^fti  ,, 
reddat,  v  eluti  perpetuo  ii  de  ÊconiilT’o ,  q uûJ;  o3tm  L.^" 
cuius  vim-patum  alicubi  Aiiftoteles  fcribikvrcdenr  " 
p  igari oti  es  bmilùir  uj n  s  Sc  p  er petuarienes  eun^L, 
fine  quib  us  refp,  conf  ufircdii  i  ιιοτιρίίϋΐΐηι,  &ei;. 


iunsparri]  damnato  illo  prini  i  perci  piumiuv  Dj/Gcmli 
•igitur  con^Uati<M«)  h^ciuianibentttfc  Quoiiiilj.^ 
toro  patrimonia  cn  tcllamattis  fbatucre  pernikant 
excepta  FalciiÜAîitpstcmrri  non  amplum  refta^ri^ 
cedimus,  quim  qn  nm  a  pedâtit  falddli  emi®  arj. 
piius  ténia.  G  dm  illud  fuum,vtiquifquclrnajniiiigp. 
,tios  illud*  ne  plus  tcrtini liceto.  Cum  Ire  ΰίί,π^Ε 


^ . .  ^  ,  _ _ _ _  _ _ _ _  ,  dor  bonis  fui^vt  lnbetj  itaruac  rclidilegiumg^hss^ 

idem  fumius  amplexa;  i  &:  omnium  bonorum  aliena-  C  p;ucr  ne  mentem  «terna  liberaliore  cicduo,  ^ 


tiontin  per  donationes  ptrmiscpc^  tpiX[L!ciHaimpri- 
jn ii  Fari  [1  arum ,  λ  me.  fi  ?.  Q  uod  i  p  L  um  i  n  illis  deb  ctis 
luundi,  humumutc  ingeniorum,  populo  illi  place¬ 
re  pomiflc valde  nsinuidum.  Non  diiliiTjiiitcr  Fcrri- 
5  rari,  Caifronou.mi  jUcieuiesiEirrtcomupcs  j  Boroo- 
idenErs.AruennijCarnucrs.  S,i pie ntideca· teri  qui  nio- 
dum  mconfult  ·  &  ρυ·ροϋα.'  Ιλιετιτιογι  pone.octumb 
5c  fcjge  coh  1 1  :  cn  dos  i  mpe  tus  eJfru  oes  |  hsi  tanc  mnr ,  vt 
plus  ellct  in  legis  arbitrio*  vi  vicini  Andes ,  Cenoina- 
nij.  Pictones^  fc  .uii j  complute Sn  Std  ic prr  Iraltam  ifa- 


ipiuin  Ime  fraude  libet  orum  aur  bscrcdirtiiEar,  Vidi 
ea  Icgillario  aitulranccs  telbmcntis  omiubuicapaE.. 
rcsdabiitLos*  Xcrcdi petas,  vt  PcEiomus  voenr/rife 
vidit,  vt  ferte  cogere  cur*  dum  immcniarq  d:  iiucmp. 
do  irflantibns  fauct.  Sed  illos  vulturios  ncii  minus 
quam  irmones  imule rnduganc  fi£H  i  Coiifumlm; 
hiurrdL  -·.  Quo  enim  captator,  iU  lege  fre  h^resi  ^ 
mo  hodie  mfri  tmr, nento  exheredat  odioaoidcmtr. 
gi i  arbitrium  cft ,  le^  pro  homine  rcfLirur  :  iplitnri> 
rabi  lis  &  ini  mo  ca  ad  cap  caror  i  s  preces,  Niilii  titi- 
mia ciufinoiimcriptongiis eo  memor antur*vt'Caft.  pni  plures  habet  ibus,  quim  hmno  rnûribiimki> 

conf.  .i  4 1  pti m :i pn ru ,  Soc  imo  coni .  4 9,  liki.  &  al u  quem  ’■  : nv  record at:g  &  futim  cogitatio  «ttcruire, 
abbi.  Ssc erum  à  Uatuto  prohiberi  alienationes  indi- 
fcrctas  rei  :  iiiufqur  1’iirc ,  dc  legitimam  lege  augeri  h;c- 
redum  poffc,  de  quo  ηαπ  ed 'àubituiidurn.  Nam  gen- 
rem,  pecuni  ;im  damilitc  0  pt-s  autt  is  impo  r  1  uiiar  ç  t  ii  ul- 
crue  voluniati  parere  ,  non  butin  Kepuldica  bene  or™ 
dmao  ferendum ,  &  fic  libidini  pfiiutr  amdqtu'  ino¬ 
re  lugeri  1  vt  nulla  Icgiflaroris de  eo  Cura,  nulla  cautio 
*  CAtarci,  imprudlriictilim-T prudemi*  fuir.  Erquarfm- 
gimie;,  natura*  genere ,  oedine: ad  liberos  &  gentem 
veni  te  deberent,  effundi  in  meretricum  fihum  Jeno- 


Quid  li  foLTJiina,cmn  opesjfupcrbia  A-rfodoiitifa 
liofLi  tiia·  mentis  stuiinam  itiMaucre  î  Scdvaleïiûf^, 

1 1  co  n  de  r  donaritu  υ  ^ ,  ani  legatorum ati^vc  Ist^ind, 
n  ri  rLiidn  non  licfté  plus  terna  boiiorucn,  κΐίαικπο 
aut  eoiittaiih.1  effundere;  &  mirificé banc ftutcnlum 
itita  ai  Platonis  ;t  uitori  cas.  iib.ik  dt  legi  b,  Jcqeoiu- 
fius  Rtib.de  ceftain.inf. 

Soptr eft  inquirere*  QuEiri  remplis  fpcâaïsdstnêi 
in  decenni  nari  bnc  huius  quota,  oua  tefU3.cft  pnr^ 
monip  toriusjin  courra  ii  us,an  mortis  dpnsrorif.bli! 


nes ,  aur  ii  quid  turpuis  dicipotcil ,  &;  verb  l.tnillimc  £  hic  parum  momeiui  quod  res  ipCiolhcndif,  latliswi 


fieri  couftat,  pude nda  e  R  macula  admirabilis  i  mus  iu- 
rifpnsdemiae ,  dc  ramen  illo  iure licent  caJia,  arida  lex- 
cola  rrlidalibciis  ludibrio  naturæ.  Nam  minos  horm- 
ui  aur  legi  îaciü nis  ciTéquàm  animantibus  teris  in  fo> 
7  tu  educando,  valde  detmdecftà  nortna  humani  iu- 
iis,  quodlegiilatorcs  prnfircncur.  Cumin  noftris  li¬ 
bri  i  lego  ,  Sempronium  fihiirn  tedator  cxha?tcdauit, 
alteri  reli  qui  t  Ifgttiitiam ,  Fudennllam  putafeftiuum 
fcormm  rx  aiTelutredeminiHtifir*  Hupuo  ud  f  ancam 
Ôîmt'V»  ram  barbarx  fapicnri.e.  Sed  ramen  illa  ob¬ 
tinent  illo  iure.  Qmuctiam  fucata  illius  iucisimagi- 


imminuris  donaturis  facul raribuS-  Hicdicendiiitirn 
idem  ius  in  omni  b  us  paifl  lti  Calibus  ft.itui  poCe ,  v*1 
cium  rano  eft  donation  um  f  qusc  pradu  ctvpris  hnrtcdi- 
bus  confcmncur ,  qtixptaTogarioncspuniJSibccti^T 
fimtputtioimm  lixi-edirariarum,  alia  eimur.quxc^ 
tenus*  N.'.m  ech  donationes  hxredibusprrciütfi”-  * 
fieri  vetantur  generaliter  hoc  Atri  culo,  idraiiicri™11 
omnimodo  t  nec  omni refpt' itu  venun  ed:  cd  etim 
bx-c  prohibui  o  dr  carum  ^cnerejquavrcfpfdb-^^?' 

pcIlanimuSj  id  cft,quar  relpcitucninlquamccricpti' 
uma'  à  lege  funtappoiîtæ,  nec  per  omnia  rnJei·  Ostp  ■ 


rie,quamdiu  imperium  illud  lletu,  arrunin pierçqtie  F  ConfuctuJo  donare  lia-redi  pe-cfumpro prebib-et* 

,  .'.L-  T.  1  V  |Ί  Γμ1|— .S  .T  rJ  I  I  I  L’1"e  ΓΟΠ  Γ1  'nn(l^  lt’i.'r  1  Γ  fw-ι  i.Ab  .  I  ,·  1  I -,  I  .  ι  Ί  ^^1  I  ,  -V-HJ.  A  i  .·  sis  f Μ  I  I  .  1  . 1  ΓΙΊ  &  L.  i  ■  L_  '  ^  ' 


qnrnrc5  vix  oculos  art  olere  conrri  (quod  Pqcra  Lucre¬ 
tius  fcribii)  lanricmibnr  auLi·.  Sed  verri  tandem  ali- 

Ïiuando aube  ,  fic  denique  illud protriuéf  edctdlandi 
aculrate  ite  turc,  de  donaikmu  modo  ,  vr  pudeat  pru¬ 
dentes  homines  tam  diu  rutus  opera:  in  ddcqndb  rali- 
8  bus-colkra.  Ipfi  vero  fcholalHci  Icriotores  i  fti  s  à  te¬ 
nera  artare  in  Lucti,  fie  Je  illo  imu  proluere  *vt  fmcilEo 
ftarc  putarent  polle  ni  biit.mhjiicem  quod  aliud  eill-t 
refponfum  Romae  à  Iiibqleno.Scd  Jiæc  vrreordin  indi¬ 
candi  de  rebus  &:  vfii  rerum  dcfettiiNos  uatutam  du- 


fpi  dlu  m  1  urii  e  t  ad  I  utredi  s  eu  1 1  çt  ede.s  ·:  iu  fd c  m  grii^ 
ne  ei  prafhtdicjtltn  fiat  ti  nilo  donationis  >  queiti  ^ir'm 
i  "ner  udo  vult  ex  jrqüo  hamcdemefTe  i  nc£  vito 
mintii  virilem,  fine  rcftamcnro,.  iniecouttatfu·  1 
ignur  ratio confiïbit  in rcfpc.itü tobxredis.qux  J·1^ 
CelTa t,  nonprn i id’crnr  parafa  pio  arbitrio  de  ί£^ 
fins  fhruere,  Id  ipfiun  in  vira  donatorum  ;iîî;û,l· 
Nam  co  tempore  nulla  poteli elfe  cum iqujm  «e^;‘ 
redi  b ,  exp  □  ftulatio  cum  deuri  mu ,  qu  f  de  b  LjlS  ^Ll'  ' 
ftatuatjqusndiuqiiidenj  vmiî,  nec 


βύο  Des  Donations  Art.  G  C  XVII L  6γο 


de  eo  vllam.  Exquo  in  vita  donatoris  dicimus ,  quo  A 
ad  v  funi  confiftere  donationem,  fie  vt  ne  ipfe  quidem 
donator  poffit  eam  reuocare,  &  multominus  cohæ- 
res  cùm  donator  de  fuo  afntradu  teneatur ,  Sc  ca¬ 
pies  confequenter  ex  eius  perfona  non  poffit  litem 
impendere ,  quod Caft.  notat  conf.  441.  num.  3.  lib-i. 
pro  eo  quidem  iure  quod  in  vita  habet.  Sed  fi  is  cui  fic 
donatum  eft,  aliquando  hæres  fiat  donatoris ,  eueniet 
mutari  titulum  acquifuionis ,  fic  vt  qui  in  vita  dona- 
tarij  iure  Eruebatur ,  eo  mortuo  hæres  fiat,  &vthæ- 
res  teneat ,  ita  vt  olira  prærogatum  videatur.  Hoc 
cafu  cùm  de  determinatione  quotae  quaeritur  ,  palam  g 
eft  tempus  mortis  ipedandum ,  vt  fit  in  omni  deter¬ 
minatione  quotae ,  quae  titulo  hæreditario  defertur.  1. 
quoties,  C.  de  inoff.  teft.  auth.  nouiffima.  eodem 
tit.  §.  vit.  Inft.  ad  I.  Falcid.  Un  quantitate.  D.  eodem 
tit.  1.  etiam  vit.  L  fi  patronum  ex  debita.  §.  vit.  D.  de 
bon.  liber,  nec  quilquam  vllo  titulo  plus  aufert  por¬ 
tione  fua  Confuetudinaria,  nifi  eledionem  corporum 
donaturum  poteft  obtinere ,  en  moins  prenant ,  vtilita- 
tis  quidem  partem  vlla  in  parte  maiorem  confequi 

16  nequit.  Itaque  talis  adus  dénatura  contradus  ha¬ 
bet,  quod  viuente  donatore  donatarius  fruitur ,  &  q 
frudus  prçcipit,quod  donator  de  donatione  tenetur. 
Sed  vis  contradus  definit  mortuo  donatore ,  Sc  inci¬ 
pit  elfe  hæreditas ,  Sc  ære  alieno  pro  rata  obftringit, 

Sc  capit  modum  à  portione  hærediraria,  quod  latè  fu¬ 
mus  exequuti.  Art.  405.  vnde  in  tali  adu  non  eft  con- 
fiderandum,  quid  in  bonis  donator  habuerit,  cùm 
donaret,  id  eft,contradus  temporeffied  quantum  cùm 
moritur,  id  eft,  cùm  defertur  hæreditas.  Ex  quo  acci- 
di^vt  augeri  aut  diminui  poffit, quod  Bart.ait,  Baldus 
Ang.  Caft.  l.i.  C.de  inoff.  don.  Paul.  Sc  Alex,  l.in  ra¬ 
tione.  D.adl. Falcid.  Decius  conf.276.  Iaf.  conf.  214. 
Anton. Rub.conf34.ptfi  non  défunt,  qui  tempus  pa  D 
£ti ,  vel  donationis  fpedandum  putent ,  cùm  à  patre 
datur  legitima  adiec  a  renuciatione,  quos  magno  nu- 

17  mero  colligit  Molinæus  annotatione  ad  coniil.  Alex. 
180.  lib.  3.  quos  ego  de  iure  confuetudinario  non  fe- 
quor ,  propterea  quod  nulla  ratione  facere  poteft  pa¬ 
ter,  vtinæqùaliter  fuccedant  liberi,  nec  poteft  vnius 
portionem  ftipulari  cæteris ,  vt  nec  partem  eius  vllam 
partis ,  quin  non  obftante  renunciatione  recurrat  ad 
fupplementum  portionis  fuæ  mortuo  patre ,  &:  nullo 
negotio  reftituatur  probata  læfione.  Et  fi  de  filiabus 
quidem’ aliud  regna  Sc  prouinciæ  obferuant ,  cùm  re-  { 
nunciant,de  quo  infra  dicemus  Articulo  214. 

18  Sequitur  diftindionis  pars  altera ,  cùm  qu^rimus 
de  donationibus  quæ  cxq§ineis  fiunt,  an  contradus, 
an  mortis  tempus  fpedandum  fit  in  diiudicanda  quo¬ 
ta  bonorum,  Sc  valdè  eft  quod  dubitetur ,  propterea 
quod  in  contradibus  ad  determinationem  rei ,  limi- 
tum,pertinentiarum,iurium  regulariter  tempus  con- 

ip  tradus  fpedandum  putant.  1.  Rutilia.  D.de  contrah. 
empt.l.  D.  de  hæred.  vel  ad.  vend.  In  donationibus 
omnium  bonorum  præfentia  tantum  intelligi ,  quod 
illi  notant.  1.  ftipulatio  hoc  modo.  D.  de  vert),  oblig. 
Iaficonf.y.  lib.3.  Craucta ,  conf.  139.  Bellam,  conf.48. 
ex.l.  vit.  C  quæ  res  pig.oblig.poiTunt/icinlegatis.l.  fi 
ita.D.de aur.&  argent.lcgat.  vbi Bartolus.idemin  da¬ 
tione  legitimæ ,  quæ  poftea  diminutis  bonis  diminui 
illo  iure  non  debeat.  quodCyn.  Sc  Baldus  dicunt,  le- 
20  ge  prima.  C.de  inoff.donat.  Ne  in  publicatione  quidé 
bonorum  alia  quàm  prçfentiaincludi.gloiia.l.  fi  man* 
dauero.  §.  is  cuius.  D.  mand.nec  enim  adus  confum- 
mati  vitium  recipiunt  à  confequutis.  1.  fancimus.  §.  fi 
quis  autem  per  diuerfa.C.  de  donat.  Sed  lnc  fubfiften- 
dum  eft ,  nec  omnibus  obuia  iufta  de  his  ratiocinatio 
eft, cùm  quaeritur  in  hac  quota  quod  tempus  fpedan- 


dum  fit,  &  res  animaduerfione  digna  eft'.  Multum 
omnino  intereft.  An  donatio  certi  corporis ,  certæve 
fpeciei  fiat,  an  quotæ  bonorum,  id  dilcrimeri  alibi  fu- 
fiùs  explicabitur.  Nunc  id  dicendum.  Quod  in  fpeCie  21 
donatur,  per  fe  fuis  finibus  &  loco  deferiptum ,  nec 
incrementum,  nec  decrementum  recipit,  cùm  fit  cor¬ 
poris  finiti.  Itaque  quanta  fit  eius  aeftimatio,&  an  ter¬ 
tiam  faciat  in  toto,an  excedat  tempus  donationis  fpe- 
dandum  eft,vt  valeat  aut  refeindatur  exceffiis,nec  de¬ 
crementum  bonorum  donationem  imminuet,  nec 
augmentum  proderit  ad  confirmandam  donationem. 
Donator  cùm  predium  donaret  pretij  quatuor  aureo¬ 
rum,  duodecim  in  bonis  habuit,  pofterius  ei  quatuor 
criêre,donatario  nihil  peribit: fi  cum  xij.in  bonis  ha¬ 
eret  quinque  donauit ,  quantumcumque  audis  ad 
quindecim  aut  amplius  facultatibus  donatoris  excei- 
ius  refeindi  debebit. 

Sed  alia  longe  confideratio  eft  eius  donationis,qu«  22 
fub  nomine  quotæ  bonorum  donatoris  fada  fit  ter-· 
tiæ,quartç,quintç.Nam  nifi  exprefsè  verba  reftringat 
ad  ea  bona  quæ  tum  habet, hæc  quota  à  tepore  morris 
donatoris  metienda  erit, quia  nomen  quotæ  augmen¬ 
tum  Sc  decrementum  recipit  bonorum, &  ambulato¬ 
ria  eft  vfque  ad  mortem.  Nam  cùm  prohibitio  donan¬ 
di  vitra  quotam  apponatur  reipedu  hæredis  ,  qubd 
ipfum  ex  tex.patec,id  tempus  fpedadum  eft,  quo  no-· 
men,  ius  Sc  adiones  hæredum  in  adum  exeunt ,  cùm 
habitus  tantùm  in  præfumpto  fit;  V nde  fit  ,  vt  hæc 
quota  menfuram  accipiat  ab  eo  tempore ,  quo  hære¬ 
dis  qualitas  inditur.  1. etiam.  §.vlt.  l.h  patronus  ex  dc- 
bita.$.fin.D.de  bon.liber.Rom.  fing.127.  quod  Alex. 
confuluit.conf.i4.Ub.i.&:Molin.ibi  notandum  putat 
pro  ftatutis  terraru,quæ  in  donationibus  verba  quotæ 
apponunt.  Hanc  igitur  tertiam  audæ ,  aut  imminutae 
facultates  augebunt ,  aut  imminuent,  quod  valdè  no¬ 
tari  conuemt. 

De  tempore  dotis  conftitutæexertèpugnant,quos 
committit  Boër.decif.62. 

Hæc  cùm  de  circurrifcriptione  temporis  dixerimus.  23 
Quaerendum  de  pluribus  dohationibus ,  cùm  Sc  ip fie 
temporibus  diftant.Diximus  ante  eas  donationes,quq 
tertiam  bonorum  excedantjvitiari  dumtaxat  in  excef- 
fu.d.l. fancimus.  Sedhuius  quæftionis non vnum  ca¬ 
put  eft,  fieri  enim  plures  vel  vni,  vel  pluribus  poffiint, 
vno  tempore  aut  diuerfis.  Cùm  plures  vni  fadæ  funt, 

,  &  temporibus  diuerfis  ,  harum  non  alia  diiudicatio 
1  quàm  cùm  plures  pluribus  fiunt.  Quæ  enim  prius  fa¬ 
dæ  funt  rite  Sc  intra  modum,  vbi  femel  vires  fumpfc- 
re  de  iure, non  poffimt  à  confequutis  infirmari  iure  fe¬ 
mel  quaefito&r  confirmato  ,  quodd.  1.  fancimus.  §.fi 
quis  autem  per  diuerfa,  probatur.  Sed  folæ  vltimæ  vt 
folæ  peccant  ,  ita  folæ  coercentur  ad  modum  ,  facit 
enim  pluralitatem  aduum  temporis  interuallum  Sc 
difiundi  temporibus  confenfus,  Sc  contradus,quo  fit 
vtdevltimis  dumtaxat  demi  debeat  exceflus.  Quod  fi  24 
eodem  tempore  fiant  fiue  vni ,  fiue  pluribus,  vnitas 
temporis  vnicum  adum  facit  ,  etiam  de  pluribus  re- 
^  bus  ideoque  pro  rata  de  fingulis  demendum  fit,  quod 
donationem  reftringat  intra  modum,  d.  jT.fi  quis  auté 
er  diuer  fit.  l.i.  JT.  fiphuibus.  D.  fi  quid  in  fraud.  parr. 
in  feruitutem.§.vlt.D.de  bon.libert.&  à  fingulis  ali¬ 
quid  corradendum.  vtl.etiam.§.fidebita.D.  de  bon. 
liber.l. fi  libertus  fub  coditione.§.  libertus  patronum. 
D.de  bon.  lib.  Quod  fi  fraus  fada  fit,omnes  ex  æquo 
corruunt.  1.  fi  libertus.  $. vit.  D.de  iurpatr.  fin  omnes 
diuerfis  temporibus  fadæ  funt,  &  effedus  poft  mor¬ 
tem  collatus  fit,  vt  in  donationibus  caufa  mortis,6m- 
nes  concurrunt  in  pundo  mortis, Sc  eiufdem  tempo¬ 
ris  fiunt ,  ideoque  de.fingulis  deuahendm  citra  conii- 


6γι  Des  Donations,  Art.C  C  X  V 1 1 1.  ^ 


derationrtti  data?  vc  loquuntur  ;  qutnlConÇ  An.dium 
ffcatiut.  Art.  Comam,  Arr.347.  &  rationem  ha¬ 
bet  i  iurc  j  quia  eu  m  rflcchus  omnium  Goncurlat  ni 
Ai  pmi  fto ,  ciuLlein  tempori  s  omnes  habenda' iuni.  Ex 

quibus  apparer  vnitateiii  a  utp  1  u  rali  tate  m  aïtih  Jiîu- 
aicari  ab  i  partis  &  üwcniaUiï  tcnip^nim,  quo  J  pluti- 
bas  temporibus  atbu  fir .  *âu&  Înicui  dia  nequi:  nu- 
m/ttOj  lie  vt  nibil  profit, di m  tes  phres  donantur  viiq 
aitu>cas  Îep.-ir  atfc*v  c  plurcs-adi  [S.intelliganmr^cc  cx- 
prdTiiTl·  îiiitruinemo  ,  vc  tôt  habcuuur  denananes 
quotres  finit  donant*  dequo  BiK.  h  MotteJKiiius.D- 
^  de  dan,  Ales.coni.inljb^.  iecon£ui|f.lib,i.  iu.fi  qui¬ 
dem  per  dinumerationem  finguloranvcÎLm  pretium, 
sut  eeni'cni'js:  m  rcs  lingulas  içpatarim  apponitur 
aeque  principaliter,  Quod  de  mmjimtationibusantc 
diximus  ,  li cute. contra  qvLT  ixaiura  &; Iocis  tepamea 
fruit,  vel  4  eau  fis  dîner  fis  o  riumur  comungend  π  n  0« 
fuiu,  vt  qui  quinquaginta  debet  ex  vn'ncsuaù,&  quin- 
quagio ta. ex  ab  a,  fi  ytramque  Tu  minam  eodem  libelle 
petat,  non  polfic ta  iimgere  adiadenda  cencu,de  qui¬ 
bus  fbiiè  iudçx,  indicate  non  potHtper  ibruium  ,  aut 
ad  iniinuatiuticm ,  aut  cuitanulam ,  aut  cogendam,  de 
quo  vulgb  ich.oll·  1,  fi  idem  cu  eodem,  D.de  mriidicb 
om.i  ud,  ik  Alex.  oonf.  3  τ,νοί  4  Jticm  qqrsf.  3  4.  çonfi  po. 
jmrEftj,  ii  h.  pfaciür  adjure  rationes  Tkaq. in  retrait, 
coimettf,  &.4.gLo.,jide  vnitateaftusj  ob  temporis  cou- 
iunttione  m.  aii  j  .l.i.C,  de  donat,  mofHc. 
i?  Corifequm  ter  quxntur ,  quid  [1  do  π  aria  fâdta  !ir, 

non  qn  ota?  velim  trien  tis  au  t  q  uadram:  is ,  fcd  corp  or  is 
oem&  fpedri  denominata.  Nam  qua  modo,  qmbuf- 
vg  verbis  fiat  multum  interdii ,  fine  ad  debitarum  di- 
flnbutmnem  ëc  par  ci  don  cm ,  fine  quo  ad  alia,  quod 
Articulo  fequenri  dicemus.  Sed  hoc  cafit  nihii  intet- 
efijCÙmquatï  cxcriTus  prohibctur,fcctianc  donenrr, 
aut  quodrmiam  exaequet»  prarditim  certum  aur  quo- 
ti,  refpeclu  totius  patri moniji ,  aut  fpicies  qiiae  arqui- 
ualcat  qu  otx  1  v  troque  ensm  caiu  fi  cxccîJlis  fi  t  cerna: 
adprapomôuem  aeftimaiiouis  todus^v  xquo  pecca- 
eiLc.,quüd&  farpe  indicatum  cftjÎf  attefhun  memora¬ 
bile  citat  MoLUb,  Je  inoft-  donat,  mi  Mu  ik  Bart.l.nû- 
mCrt debito  ris.  $JÊho.  D.dcifigat^Tiria.ÿ. tmpm- 
ror.D.dc  legar,  i,Titaq-l.  fi  vnqtia.ro,  verbo  Onraia.co- 
«itasd.  Alioquirnhileliet  facüiu s, quam  fraudes  aib  11- 


gere  nominibus  ad  dudendard  Confaccudutis  dJpa- 
haonem. 


iS  De  v  fitfmdhj  donaro  poteft  inadtre  d  n  bteado,pu- 

j'/rtufid  it-  „  fidimidizaui  alterius  ctuor^  Κοπλγειττ>  KUm  bir·. 


dt-  TÎL  fi  dumdiæ  anr  alcerius'  quoiæ  bonorum.  Nam  ’lvic 
Zt^·  “Ϋΐ'  ca^fe  Vtr^i£  confiiecudmis  cxprefiiis  nonciL  Sed  ta- 


nien  ex  tarione  eius  alibi  espreffa decidi deber>de  quo 
cfiitt  ex  rempote  decetncrerut  in  çontrotterui  qui¬ 
dam  ,  ex Cauia,  dmi^rionis vfusfmihts  vitri  doarium, 
malum  ludkdttlTn  non  malus  Litigator  pattqmtspro 
feabilulst-  Ccnumeftvfb  mfruituin  i  nter  bona  im¬ 
mobilia,  haberi  ^  idcoquein  bonorum  immobilium 
quantitate  ineunda  teibi mati onetn  recipere.  Lcorrti- 
ption e+  C-  du  vfufr.  &  qi jos  congeri  t  Tirq+  in  rctrad. 
ι-i.  g!oC  i.nu.ié,  &  nota-LbcereditittiiEt.  D,ad  Trebcl- 
ip  liari, ie  dc  conus  alibi fiisè.  Sed  3c feripu  q uo qu e  co- 
ruerudine  afftimano  taxata  cft ,  non  vno  loco  dimidio 
proprietatis ,  qusf  ïftimatio  etfi  tationc interdum  re¬ 
fellitur  ,  mutabilis  eft  pro  quali  tare,  aut  valemdine 

perfoujE  cui  deberur^airicn  vtMic in  valente  ic  boni 
habitus  perfona  accipiamus  inaximatn,cmTiietviqUi 
dimidiam  vfiisfnidlus  bonorum  partem  donauciic, 
bene  habenti  quartam  bonorum  partem  dedifFu  vi- 
dcatur,qui  omnium  bonoruniidiqwidiaroptaprictatis 
&  hoc  ipiiffimo  cafii Γοπίίΐΐ  bonus  luriCconfi.il tus  Joa, 
Lupus  Hifpanus, repet, ctibr.  de  donario,  ^.zj.nos  am¬ 
plius,  Art*  433.  Qmire  digere  cogor  magna  inçon.- 


A  fidftatione  aliquando  ea  de  re  i  udi  catum 
lam  rationem  e  fle  hjbitsm  vfusfbidtus  ,  ckLmC 

darovxori donafie  &l  vfumfruâum>&  domnum 

retur,  quæv traque  modum  à  confuetqditiç  tasaa 
longi  excederent.  Quod  iirdicmm  petfpkiiini?! 
coniuccudinis  ratio  ickllit  *  vc  extcmporai-n.^  , 
præci  uiiatum,  111 

Hatccini  dEvidgaribusdonitionibusdixf^ 
rle  modo  &:  qUom rerum  donandaruin^on fenjcj j 
lutari  incidit, an  qua-  lex  fic  modus dt  his  effet  "" 
in  donationibus  ad  pias  caufas  valere dehfr[lir .  n*^ 
inraltbus  muli  a  fiiigulaiia  indu^tafiiiicctitJtTavnl 
J  res ftoceiuias  fauore  cadâe ,  Pc  lufli erudiris  t5  ^ 
riavifs.eft,  de  qua  integra fyntagmaralibronjtn3  ^ 
ficcrcm  „  TiraqncSlo  Ai  Hegendorphinn  jip^iri' 
que  Pari  fie  nfi’in,  Curiam  dubitaife  arguunt ,  nu^  pj" 
natus  Chojjuius  vir  perquàrti  «aditus  ‘Scdili·^]^ 
pfit ,  hb*j  pmtil,  Rull.  lcd  &c  ccmfuçt  Lidines'cpjj.j^ 
exprefsé  aiucndum  putaudrt?  du  eo^vt  Turon.À^ ,,, 

&c  liltï  quaedam,  Compertuiu  haminry  rtifb|cQ.5 
ft?mm  nofttateSyatin  liberos  non  habent,  x  venactfi 
ixpü  libcronim  Fraudt·  cfFiiiè. fuain  Eoclf(îïstgf  ^ 
caulas  conferre·,  Fecirboc  iupi:  rioræcis  cte-bribij-Mj.- 
C  pietas  refrixi  r.Quibus  in  bonis  tria  aut  quarum  iyw.* 
r  i  foli  fi  u  rsini  ei  extre  ma  phtcitit ,  tou  in  ctk  bi^n. 
nem  inillluum  neUqueruitt,  Ipfi  quoquchimdcsid. 
gione  mon  i  nofiio  o  U  arguere  teSamenta ,  sut  dû··,, 
ti tmes  non  funç  au  fi .  Nunc  crebri  ùs  de  £0  înquirirui 
Scribst  [uftini.ums  alicubi  rem  111  Sodefi^domnaui 
optimum  elle  modum  immeniLtatem;  fuitirermu, 
lorum  temporum  eius  ordinis  fila  religio  &  proba». 
qu,r  bona  Fidi  abero  rTv  t  al  i  is  ponus  quini  fi  biîijcre 
videretur.  Nunc  non  tantum  expedit  fort  ΐΠς,^^ 
hora  fperanda  fu.uc-Q^cen\mvt  maxime  pLer»  bea 
re  colemla  fit,  Îlc  tamen  coh  debctt  nealfcrg  driliircife 
D  ni  e ΐΛκ  o  ficisdi  poffi  t  :  Nec  enim  mtnorpwwdEbaur 
libcn  s,  quài  π  Ecde  l  i.e.  Nota  eft,  &  criiuti  AtcaitiiK-. 
legerat  Auguftim  epiftoLtm  ad  Ediiium ,  πυιηηπίΰ- 
tat  Hac  quidem  mrcEuclufiasantefcrenLiai ,  Mi! i 
celebre  Apofloli ,  Qin  fuii  non  prouidet  infiinii^ 

&  infideli  dc  rutior  ,  &  aflorgiam  inter  vitii  ilih^ 
n  st ,  hoc  e  ft  ddechi  m  ch antatis  aduerfiis  fatiguin» 
iuum .  Στ  hunc  locum  locupletat,  T if aqudlJ.  ii  viv 
quam,  vecli.  libertus  ,  numer.50.  C  dereao&dttHC.. 

Cau  Fam  eni  m  fil  Ioni  m  ,  addo  ego  &  prapinqumni 
quo  que ,  quit  ucccdcre  debent  t-  x  lege  anrcfcnliit  Etr 
E  cleÜLï ,  quod  dc  filiis  Oculus  putat, I. licet, Cdc pkt.l. 
gene  taliter  coi.  4.  C,  de  mftir.  &  fbbftiL  Sf  bom.  ΐί» 
Corn,  confd.31.li h.  [Jaf ’.cojÉil.iti.îik  î,'& i4L.lib+ 
qui  «fi  inliberis  loquantur  ,  t^men  eadem  nriocft 
noftro  quidem  jure,  du  confiinguincis  fequcntibys  in 
gradu  ,  qn  os  lex  tx  ncceJlitatc  ficfiibfticui  t  Uhe/y  ^ 
fraude  talium  nihil  donamn  Itceat  de bôciijuîiVfii.® 
fraude  niUmplius  tettia  Ιϊοκι^. Ttaqnequod  kst  itda- 
cic,  6-:  debitum  fed  r,nOn  cftiu  poteftatecainfqiî’i:'· 

iieresde  alteri  conferre  cui  non  debetur: cft cmra  ^ 
a  qupque  pia  caufii  legn  oHeqill ,  Cttm  pncftnitn  br-  ^  J 
reseger.  Quare  nullam  pimris  caLifamhcantrkren·  iU 
F  dam  alteri  pietati  puto  ,  vt  ampli lh  eaqnorasb^ri·'· 
elargiri  prxtcstm  ciiiufquam  pia;,  eauiaxquam 
elFc  putaiuc ,  ëc  de  reliquo  ftiuiinodicsum  elle  νο·;ι  ■ 
Quod.dc  in  fpede probamur  Andi,  confit-  J  f.  fteux. 
conifi.i  j.loan.  Fabcr.ÿ.  1  .lnilitut.de  hrteJib^bnX?· 
fiat,  &  Sûciti.  cortf.  4& vah  1 .  Deniq ue  t aliit orflm 
ift-.a  vitra  modum  à  Con'kietudine  potiri  uni ,  i  'd 
Cmfk  putanda  funr  .  erfietiruo  fraude  bvrcdisj^1 
fillit  rejicienda  sn  totum  ,  hotdft  huic  dslpoiinorii 
fubjicienda  :  icgifima  enim  heredum  qui  a,L’e  *')' 
iuccedunt ,  funr  duQ  tricrites·,  unosnc  mvrr.a  'T1-1 
cLuqrtatf 


<5/3  Des  Donations  Art.  C  C  X  V 1 1  L  674 


Guiqoàm  fupergredi  licet.  Nam  legitimam  legalem,  a 

ftatuto  augeri  ml  vetat ,  quod  Socin.  illo  coniîlio  dif- 
fcrit,  quæ  cum  lege  cftcouftituta,  ih  cæteris  hæredi- 
bus  ram  minuit  legata  &  donationes  ,  quàm  legitima 
liberorum,  quod  Bar.  ait,  L  Papinianus.  §.  Imperator. 

D.  de iiio ff.  tefb.  glof.  l.fiquis  ad  declinandam.  C.  de 
epiic.  &  cler.  Certe  refciftam  &  lententia  &  arefio 
donationem  meminimus,  ad  tertiam ,  quæ  teftameiî- 
to  ad  pias  caufasdacta  eifet  anno  1576,  ij.OAob.  entre 
les  heritiers  de  GaUîî  ,  (T  les  pArtoifiiens  de  TouJJàins  de 
Rennes. 

31  Supereft  hoc  quidem  in  fubie&o  tertiæ ,  vt  inqui-  β 
ramus,  an  ea  dedu&o  ære  alieno  intelligi  debeat,cùm 
hîc  non  addiderit  àla  charge  de  payer  les  delrtes ,  vt  Arti¬ 
culo  fequenti.  Acde  ære alieno  perfona!i,id  eft,  debi¬ 
tis  mobilibus  non  eft  longa  dilputatio  :  quia  id  àd  hæ- 
redes pertinet  eôfque bonorum  mobilium,  nec  res 
foli reipipt ,  quamdiu  mobilia  foluendafunt.  Sed  de 
oneribus ,  quæ  res  foli  fpedant ,  alia  dubitatio,veluti 
reditus  perpetui  impofiti,  partagiavt  loquuntur,  res 
vcndicatæ ,  res  in  lite ,  fed  de  his  Articulo  fequ.  dice¬ 
mus.  Nunc  id  tantum  poft  difputationes  Doétotum 
dicimus,  quod  vfus  &  melior  ratio  induxit,  in  execu-  Q 
tione  talium  donationum  fcponi,  deduci,  diftrahique 
omnia  Kalia  onera  de  toto  patrimonio  donatoris  ίο^- 
lcre,  quo  demum  purgato,  de  eo  quod  fupereft  tertia 
deciditur  donatario  libera,  fie  fitvt'hæres  &  donata-· 
rius  onera  pro  rata  emolumenti  fendant,  &ifta  qui¬ 
dem,  cum  donatio  fit  fub  nomine  quotæ.  Nam  ii  lpe- 
cies  donata  eft,  ea  à  donatore  integra  præftanda  cftj 
cum  donata  fit  talis’,  fed  eo  mortuo  petente  hærede 
æftimatio  fpcciei  ad  tertiam  redigenda  erit  purgatis 
oneribus  ,  alioqui  iiTciFcdu  plus  tertia  donatum  re- 
periretur,  quod  nullo  cafu  ferendum  eft.  Sed  adio  de 
excelfo  viuenti  donatori  non  competit,  fedeompe-p 
tit  haeredi:  Ex  quo  confequens  eft  non  recipi  eam  lcn  - 
tentiam,  quam  tariien  Arefto  Parifienfi  comproba¬ 
tam  Molirtæus  anriotadone  quadam  ad  Confuet.  Pi- 
dauenf.  feribit  Articulé  203.quapropofita  mobilium 
donatione,  8c  tertiæ-bonorum,  &·  acquæftuum  dona- 
Carius  non  folum  debita  perfonalia  luere  fuper  bonis 
donatis  i  udicatus  eft,  fed  etiam  liberare  à  reditibus 
conftitutis,  quæ  inter  onera  realia  reponuntur ,  velu- 

ti  duæ  tertiæ  ad  hæredem  liberæ  venire  debeant,quod 
ipfum  etfi  verum  eft ,  tamen  talia  onera  ipfo  iurchæ- 
rcditatCm  minuunt,  &  de  vniuerfis  bonis  deducenda  p 
funt. . 

32  Quid  igitur  dicimus.Cfi  de  tertia  dixerimus  auferen¬ 
da  onera  ,  fi  vt  ea  fi  quæ  funt  minorem  faciat  tertiam 
donatarij.  Cùm  item vfumfrudum  pbfuerimus  inter 
onerà  immobilia ,  proponitur  aliquis  donalfe  tertiam 
bohoruni,  deinde  duds  partes  reliquas·, -vel  partem 
aliquam  orieralfe  vfufrudu,an  valebit  vfusfrudus  co- 
ftiturio.  Et  plané  ex  aiitedidis  infertur  heceifarib  rion 
valituram.  Nam  cùm  omnem  donandi  potentiam  ti¬ 
tulo  quidem  lucra tiuo,  Coniuetudo  reftrinxerit  intra 
tertiam  bonorum  immobilium ,  8c  vfumfrudum  in¬ 
ter  immobilia  pofuerimus,  relinquitur  poft  donatam 
tertiam·',  ebriftitutionem  vfusfru&Us  eife  in  excelfu. 
Nam  extremum  potentiæ  donandi  confumitur  in 
pundo  tertiæ ,  quod  amplius  eft,  à  malo  êft  6c  in  im¬ 
potentia.!,  faincimus.  C.  dedônat.  &  hoc  ipio  text.Ac- 
cedit,qubd  fi  ponimus  liberos  fuccédere,quod  fuper- 
eft  vitra  tertiam  ,  id  eft  diiæ  partes  funt  in  eorum  legi- 
tima,de  qua  omnis  difpofitio  ablata  eft  donatori ,  per 
titulos  quidem  lucratiuos.  Id  idem  verum  eft  in  altis 
hæredibus,qui  ex  necelfitate,&:  Confuetudinis  difpa- 

•sfrgentr,  iti  Conf  Bnt. 


fitionefuccedunt.  Sed  certa  eft  fententia,  liberos  aut 
alios  quibus  legevlla  legitima  debetur,  nullo  modo 
polle  grauari  in  ea,  fiue  onere,  fiueappofitione  con¬ 
ditionis  loci,  aut  temporis  grauantis,àut  alia  vlla,quia 
ea  ex  debito  defertur  ,  quod  ad  titulos  quidem  lucra¬ 
tiuos.  Nam  vr  iute  illo  legitima  fic  debetur,  vtnullci 
titulo  imminui  poflit ,  fie  noftro  ne  per  .titülos  lucra¬ 
tiuos  vllo  modo  grauari,  tex.  §. prohibemus,  âüth.  dd 
trient.  dcfemilE  eol.3. 1.  Papinianus.  $.4.  D.deinoft. 
teft.  1.  quoniam  in  prioribus  eod.  tit.  &  Alex,  confi 
29.  lib.  4.  quod  &c  in  legitimis  aliorum  hæredrim  fen- 
fit  gloila.  1.  fi  quis  ad  declinandam.  C.  de  Epifc.  & 
cler.  Bart.  d.  1.  Papinianus.  §.  Imperator.  Molinæus. 

§.  vni.  num.24.  gloif.  3.  in  feud.  Quare  ptæcisè  ne¬ 
gandum  eft,  poft  donationem  tertiæ  patris  bono¬ 
rum  hæredem  polle  grauari  vfufrudu ,  aut  alio  one¬ 
re  titulo  quidem  lucratiuo ,  alioqui  plus  tertia  do¬ 
natur. 

V nde  ficut  in  mimenfum  femper  crefcit  materia 
inquirendi,  &fa<ftifpecies  occurrunt  infimtæ.  Dubi¬ 
tari  incidit,  an  qui  fùturæ  vxori ,  extraneove  cuiquam 
tertiam  bonorum  donauiifet,  id  eft,id  totum  quod  de 
bonis  fuis  poteft  donare  aut  concedere  titulo  lucrati¬ 
uo,  atqite  ideo  reliquas  partes  nem  pollet  gfauare  vfii- 
frudu  ·,  An  (inquam)  li  vxorem  duxifleteam  cuido- 
naucrat,  ex  doario  confequi  polfet,  quod  nos  hoc  lo¬ 
co  pro  vfufru&u  ponimus.  Mouet  dubitationem  ter¬ 
tia  donata,  &  potentia  donandi  aut  grauandi  reliquas 
partes,  in  totum  exclu.la  per  titulos  lucratiuos,  ex  quo 
ante  refoluimus  vfumfru&um  inutiliter  conftitui. 

Quod  fi  obiieitur  doarium  non  à  conuentione  tribiii 
fed  à  lege,  eft  quod  refpoiideatur  id  quidem  verum  ef- 
fe,  fed  tamen  à  lege  tribui  in  confequentiam  adus  vo- 
luntarij ,  id  eft  ,matrimonij  ideôque  non  aliam  eius 
caufam  efie  qüàmvoÎuntariè  conftituti.  Hîc  quçren- 
dum,  an  doarium  ex  caufa  onerofa ,  aut  lucratiua  ve¬ 
niat  ad  mulierem.  Nam  fi  lucratiua  cft,incidftur  in  ea, 
quæ  ante  diximus,de  impotentia  donandirfin  caufa  eft; 
onerofa,  nemo  prohibetur  ex  caufa  onerofa  alienare, 
etiam  dortata  tertia  parte  bonoriffi  modo  nullaparti- 
cipatio  fraudis  arguatur  ,  quod  ante  demonftraui- 
mus.  An  autem  eiufmodi  fit·  doarism  diilèruimus. 

Art.  429.  Sc  diximus  videri  titulum  oncrofuüi.  Nam 
cum  ob  caufam  matrimonij  &  deflorati  pudoris  re- 
compenfarionem  tribuatur ,  necelfe  eft  ob  caufam  di¬ 
ci,  &  confequenter  inter  onerofos  contradus  poni, 
quod1  fiifiùs  diximus  in  glof  vetbi  donner.  Quare  cùm  ynuri 
ponamus1  hanc  Confuetudinis  difpofitionem  eife  à  *,,talterum 
caufa  onerofa ,  'confequétür  eam  non  prohiberi  doa-  ici? 
rium  petere  ,  quæ  donationem  tertiæ  fitçonfequutà.  ’ 

Sed  vàlde  animaditertendum ,  quod  dicimus  donata 
tertia  parte  bonorum  fub  nomine  quotæ,donatarium 
etiafllfi  prior  in  titulb'fir  ,  tamen  in  oneribus  realibus 
deducendis,  tertiam  dbatij  pattern  agnofcere,  &  inter' 
onera  deducere  debere,  quia  vr  cùm  ante  diximus^ 
ijuota  bonorum  attendatur  mortis  donatoris  tempo¬ 
re,  &  ad  id  vfque  tempus  incrementum  &  decremen¬ 
tum  recipiat ,  euenit  vt  doarium  conftitutum  inter 
Onera  teperiatur,  &  ideb  donatarius  pfo  rata  dedu¬ 
cendo  &  fufeipiendo  in  le  tertiam  onerum  partem, 
doarij  quoque  onus  fuftinerepro  rata  debear.  Quod 
diligenter  annotandum  eft ,  proptereaquod  quis'ft- 
cilè  contrà  cenferet  adùertendo  ad  datam  donatio¬ 
nis·, ’quæ  prius  fa<fta  in  fa&o  præfüpponitur.  Scd  da¬ 
ta  eius  refpici  non  debet,  fed  tempus  mortis,  quod 
'fitin  dbnationib.  quotæ ,  quo  tempore  doarium  in¬ 
fer  onera  repeïitur,  &  deducendum  eft  de  donatione,. 

-  FF 


6?$  Des  Donations.  Ait.CCXVI  II.  675 

GLOSSA*  6. 


ï  iflDJ  4 hbf fit*  ψάηί  lit  B rtUnniÀ^vem *nt  J  n  Lf  wc 

rïwwwi.  H . 

λ  ifl  rf/^ίί ,  fiâUndm  (fi  htm  il  omti'i  di/ffitit- 
ntf. 

3  h 1  WJ M^rtiÿfL^n.Îrii  bm  (ÎûJTîfVi/ÿ* 

4  idem  hjhw  perfitrUntm*. 

5  StâiHfoTum  rtuliu-m  £T  perfin*  (mm  different  u. 

6  nmC?  mtxjiriint' 

y  P trft H  Jilin riï  IXtmpU  Viril* 

g  tîflfidtfilrt  ,&ίφτφα . 

9  Bom  fï f«ïtfW|J&  {nbmirinUtr, 

I  o  Fo*  ptrftn  afhngït  ~yrce  duovum ,  pto  duibui  habetur. 

I I  Pote  j?Æf  extra  finit  fémur  ÿ  fi  1  j>nua  U  tfi , 
il  Îerfin*fitu  m  mn  habet. 

I  j  /'fr/rirj  j ji-jÎfi  «ίβ  ώίϊί  if  r ,  PJJ/Î  tff  1»  >0  tuttfnïitn  &Jfi~ 

ittur. 

1 4  ÎATtimUnt  iffiittntii  mu  fiant  m  imfider*tane. 
ij  stinwimdewm&mnattBftmqfiuumjintt&lefit. 

1$  ptthnm  typer  finalium  ttnfiderut· ,  cr 

i*  ff. 

17  Oifitiffïi  fArÎ/ÎjÎii  ai fitccefitonc  t  imitera  twtum  rx- 
dudit  ut. 

1 5  I/ ÎU  txtiafi*  terri  ma  tantum  [ne  excluditur, 
iÿ  Tuttrr  m  n  Aitmti  η  ψ  fui?  t  (Ha  s. 

10  Decretum  interponitur  i  t  adire  rerum  >  *r*t  perfien*- 

rum. 

11  In  ceuia*  impett tnli  bcn*  ulli fin  mn  betunt?}. 

II  Lefifiin* fti  (fi  iflui ptrfonaltf. 

ScetUtiperfanelta^  rtnirtt  mtxfvnfiu ni  reilii. 

14  ii  Un  α  in  flmerfis  fiunt fi vtcedüttr. 


aj  FtrUruw  firuSurA  w»  fecit  flamtumperfiiulf^ 
rc*le. 

u&  F  ili  a  fi*  i  uti  excluditur  Utr  dumt*x4tfi*itt;l, 

17  Excliifin  ex  (i  ntr*$u  viriCumfue  excludit. 

iS  Smpitx  titiucnm  exdudir  du  mutet  4  U(6, 
ly  Statut  rtm  de  nerf  legMtde  inter  iv  to»gn  liait  tfi, 
jo  Mtbihi  levrbut  lUtmulsj  tudreantur. 

31  Quid  >γγΙλ  Trieur  de  etnfu*$iiÙut  fitilk  t  ^ 

iJ  enditr 

3 1  Pe  ienyttifllb ut  vlmsi1nyutf<t$ii. 

53  liltiif/tf  «mtnuerjU  de  Utor  CtnctSwÿ  dj-j  I 

na-7* 

34  SUttfitian  itttfi  ccnu-enùt.frdfimplex  φ/sfiu. 

3  ΐ  cUnfuU  (  Lclon  Ses  vs  &  co  ultumes)  fxiduha  I 

Bil  hi  i  pTÆîer  nUtum . 

37  ΐ/h*  rxtlufi  unuetoieaelmleamftetxtltidittif. 
Cimenta  determinatur  À  Uïf  , 

391  SU  tritum  fteludrt  a  temterajit*  ttnam. 

4  û  ^Arrefia  tle  ha  IturtiidlU 

4 1  Efifieflut  fiat  uti  de  unf nefiiliat.  u  ntugfim* 

4i  Pe  Utili  ahh  firt)  >  in  "-V  nunc  m  certum. 

43  ratrrmemtfM  J  Iferr.t rf  nmmr*  nt‘tl  cfl  iif 

tient* 

44  Piw  ppr  tmetiU  ex  letorum  filii , 

43  ^AccepUt  ii  det)*t fator  tK  ~>flA  pT*IHtttUt  Jttn  «r Ιώ  ! 

do  ara  m  ahd, 

45  In  lui.ro  tttuugum  rftl  t>d  fi  Λ  tutu  mfitfhndm  fi\ 

47  FlablhtAS perfe nurum  iudi Î4ÎU r  .i  tw  Jc-RrffrVIj, 

4  g  M  Ai  iri  t  *4  rndi  cafuj  *  domkrfia* 

4 y  Ptwutlium  ,j  tu d  fuit  tempête  cttijrtlfar  kfttdti!, 


I 


Ergo  Coniiteiuilo  permimr  donationis  j^çult^fpr- 
tianÎ  bonorum  omnium  in  extraneam  conferre  ^  non 
fiarttsiitw-  Qiixrirmis  igitnr  VAU^coiiucnicntcr3an  in 
ineunda  liac  bonorum  quota  }  lionjqnoqLieeaqux 
extra  fines  Bfitânix  donator  habuit, fub  diucrHs  prû- 
uiuCiLS  &  itaciuis  *  in  cumputanonem  vernant  bo- 
norum  ^  ita  vt  donataritii  habeat  ternam  de  roto 
donatoiis  patrimonio  ,  vbicutnquc  locorum  fi  tum 
fit,  Eaqu.TÎUo  digna. dftmquiiitionc  Φ  coque  magis 
quod  pAuciilimi  haibtnas  videntur  id  argumentum 
commodi  tra^ialirc  3  quantum  quidem  ad  confue- 
rudinarij  luris  Romani conlenhoncm  ,  Uutdifcri- 
mcu  attinet  ΐ  ctii  quidem  Icholiftid  ierip rores  Inum 
illud  Romanum  priuarim  cojiiosi  &  redudantet ,  fod 
Si  diifidiosc  v  ex  aiTc  videntur  magis  quàm  ctpUealVej 
Enc  tam  vario  ,d  iiceptacion  um,  Tentent  iarumiCaluunij 
vr  nemo  talibus  icMxandrispofhrexplicare  ,  nemo 
çoiifcnium  eliccrc  inter  optrâtiOmim  caurcs  j  dum 
tuum  quiique  fe nfiim , dtil ind^ioB cs'j Araiiftorira tes  di. 
ueiiorumduiedas.  ingerit ,  dianfraituofis  ambimus 
planum  labe Faitanî  (  vn-de  fit  ,  vt  meet  ci  magiilri  in¬ 
certiores  leitorcs  dimittam.  Huius  commentar ionis 
lotum  vidgb.l.i.Gde  funi.  Trini  r.  occupat.  Se  dea  re  - 
cadere  valde  ciTet  operoium  s  &  pngnsnrcs  compone¬ 
re  j  aut  comparate  im  podi bile,  t^narç  onjiflis  omnib  u.s 
omnium  opinat  3 onihus, tù 1 1  U  qux  cii m  v Tu  congiuu r 
rfqppriflîina  tribunalibus  Si  Foto  trademus, 

1  Ci im  de  rebus  loli ,  id  cit  i  nuno  btlihus  a^ii  urs  <juih 

appellent  dhcntgge  .  Si  diuctia  diuer latum  potTeilio- 
numloca  Sc  iicus  propomuitnr.in  acquitendis^crms- 
■ferendis ,  aui  afferendis  dominiis ,  desn  concrouerfia 
cft  quo  i  ure  c.i?gan  mi.,  certi  di  ma  v  [  u  obferuatio  eil  i  d 
ius  de  pluri bui  ("pe-clari  q  Ltod  !  o<:  i  eit ,  de.fijas  cuique 
locolcgeSjitacutajdi  Contliectidincs  fi-ruandai^  qui 
cuique  mores  ck  rebus^territotio^  poteilatii;  Hnibus 


Γιητ  recepti,  ÎTc  vt  de  taJibus  jiullaç;üiufquaiti]WKlia 
fit  prêter  terrttm'qlegcni,  Sicin  coiarracbbiif ,  fie 
in  tc  fiam  eut  is.  ?  fi  c  in  'commerces  ojrmibus  ^Lo¬ 
cis  conucuicndi  coi ifiitutiim  :  nc  contta  fitusa^n 
in  immobilibus  quidquam dcccrm  poiîlr pcnsisocai*  1 
fenfiijSc  par  eft  fit  indicati*  Nam  cüm  ouiu; 
poli  Prijicipt S^RegcSjdynafixjgemes  ülia;  iua  hs li¬ 
ra  amftkucrint  ,  quie  mine  ii  ullo  modo  falci  rtf, 
moucn  pofiltH  rebus  quantum  libet  gdvnttmdKj· 
^is,  nccciFc  cfi  *  manete  canna  dt  rebus  qtiipn^p 
obtinuere, fif  conditura  Tum.  Atque  hiccdeicWto’ 
li.  Se  d  a)  i  a  rado  eft  de  pccfo  narum  iure,in  qufl  &AK'·! 
biliacontmennir  ,  quii  talia  nonalioiiite  h^btnnJH 
qiiüm  perfona,ipia,£:ideo  legem  abdorniaiij  locoo 
piut,  Quare'  cùni  de  petloji.c  lutCjiut  liabibtattqiu·  ^ 
ruut  ad  acVus  cinilci,  in  vniucrfum  cnLludicisriuifln· 
tedas  cit  qui  domicilio  uidicaydkElt  cmpcrloiialal'· 

1  ic  itu  r  ,  qui  fie  de  eo  ftatucre  p  a  tefi  vt  qued.  cdixer.:, 
iudicatit ,  ordinari  t  dc  perfo  narum  i  ure ,  vbicmrqni 
obtineit,  quocumque  ft*  peifona  contulwitj  p^F1? 

affic  sentiam  p  erfü  n  K,  fic  e  nini  1 0  q  u  arnur,  Hx  quo  ni'J  - 

tum  iruercilc  quidam  putant, an  difpofitio  Ibuum11^ 
iuique  concipiatur  inperibnam  t  aut  iis  retr.aa  rNr.' 
bties^dam  hiris  dicendi  poirHatcm  de  rebus  1 
Tonis,slb  vel  illi  cerri  turio  nui  potfft-acijqss®  dener^ 
re  veta  non  tard  a  Lictori  tarcjn  liabcr  àiurc  ,  ^  eüa® 
exempla.  L  fi  feruum,  ff.  1.  Di  de  acquimid. 

1.  aut  qui  aliter,  f.vltini.  D .  quod  viautclavq-Vt^ 
flamentis .1  patet  filio.  D.dc IfTuiE.kg^ in  1 

nsbus.  t.  fi  fie  fiipulatiis.  Ç.  ikverb,  oblig.mp^j ,  ' 
contra. i. fi  filius, D.dc  pû J.qui  iufiiturnm^H^ 
semiij . D  putdor um . D, de  pail .in inn nu tii [aik^ D 
cedendis,  lactat  em,  f,vk.Lf  oima.il,  qiiiimcjunni.  p 
ccfib.  &  quos  alios  Aiicharan,cci!figitCt:iiuiz  . 
diiunctio  ucc  iemper  nec  vbiqiK'  eofderticfFectu  ^^ 


<577  Des Donations,  Art.C  C  X  V  II L  6/8 


hct.  Sedenimcùmpofitatali  diftindtione  fcholaftici  J 
icriptor es,  notato  difcrimine  ad  rem  veniunt,  &  quæ- 
rendum  eft  in  cafibus  καθ'  ϊχαςα,,  vt  Ariiloteles  loqui¬ 
tur, an  hic  vel  ille  cafus  in  rem  vel  in  perfonam  conce¬ 
ptus  dici  debeat ,  tii  vero  &  frequenter  &  perabfurdè 
falli  eos  contingit  in  diiudicatione  particularium  fpe- 
cierum,cùm  perfone  fxpe  tribuunt,  quod  fine  &  con- 
fideratione  rei  eft  conftitutum ,  cùm  fcilicet  materia 
potius  quàm  agens  in  controuerfia,  &  fubieélo  ver- 
fatur.  Ex  quo  errore  nece  (Te  eft  accidere ,  vt  à  falfis 
principiis  decidant  in  falfilfima  confequentia.  Sed  & 
in  ea  diftitnftione,  tertium  quod  erat  adiiciendu  mem¬ 
brum,  omiferunt  valde  illud  etiam  neceflarium  de  his 
difpofitionibus ,  quae  in  rem  quidem  conceptae  repe- 
riuntur,  fed  tamen  rerum  in  his  confideratiopræci- 
puaeft,qui  cafus  mixtus  eft  deperfonis  &  rebus  ,  &C 
cum  in  hoc  ipfo  fubiedo  Francifcus  Aretinus  attigit, 

1.  iuftè  poifidet.  D.  deacquirend.  pofleiT.  &  Panorm. 

6  obiter,  c.  poftulafti.  ext.  de  for.  compet.  non  aliter 
quàm  in  munerum  diuifione,  in  qua  realia ,  perfona- 
lia,  &  mixta  ponuntur ,  &  in  adlionibus  item  quae  ta¬ 
les  etiam  delcribuntur.  Cuiufmodi  cafus  cùm  inci¬ 
dunt,  &  de  dominiis  transferendis  agitur ,  pofterior 
eft  perfonarum  confideratio,&  ftatutalocorum  de  re-  < 
bus  peruincunt. 

η  Exemplis  res  fiet  illuftrior  perfonalium  ftatutorum, 
cùm  fcilicet  principaliter  de  perfonarum  iure,  condi¬ 
tione,**^  qualitate  ftatuitur,abftradtè  ab  omni  materia 
reali ,  veluti  vt  maior  astate  &  rerum  fuarum  compos 
dici  &  haberi  debeat ,  qui  vigefimum  aetatis  annum 
Utiie  excefferit,quale  efthoc  noftrum,  Art.457.aut  qui  vi- 
tyaih  gefimum  quintum  vt  Parifiis. 

Aut  cùm  nuptæ  interdicitur  omni  contrahendi, 
aut  obligandi  fuipoteftate,&:  contra  fadli  nullitas  in¬ 
dicitur,  Art  524. 

Aut  cùm  hi  qui  alienae  poteftati  fubfintj  negantur  ■ 
polfe  obligari.  Art.  507.  &  214. 

Aut  cùm  de  liberis  ftatuitur,vt  in  poteftate  patrum 
iint.Art.498. 

Aut  cùm  prodigo  bonorum  adminiftratio  interdi- 
citur,Art.49i. 

8  Realia  funtjVt  quae  de  mododiuidendarumhærc- 
ditatum  conftituuntur ,  in  capita,  inftirpes ,  aut  talia, 
tametfi  interdum  incidit  quçrere de  perfonarum  con¬ 
ditionibus  ,  fint  ne  nobiles  aut  ignobiles ,  quo  mixta 
videri  poliunt. 

Idem  de  modo  rerum  donandarum ,  8c  quota  do- 
nationum,quod  hic  titulus  perpetuo  agit. 

Item  illud  ne  in  teftamento  legari  poilit  viro  ab 
vxore,  quod  quidem  de  immobilibus  conftituit  &  re¬ 
bus  foli,  etfi  mixtam  habeat  deperfonis  confideratio- 
nem,  quando  impotentia  agentis  applicatur  rei  foli: 
Nam  fide  mobilibus  folum  quærcretur,  polPet  videri 
in  totttm  elle  perfonale. 

Item  illud  ne  conflante  matrimonio  coniuges  res 
foli  donare  polfint. 

Mixtorum  exempla  ponuntur  cùm  mutatione  per- 
fonæ  contingit  familias  hercifcudæ  iudicium  mutari, 
veluti  cùm  res  foli  immobiles  ad  squalem  fortem  re¬ 
diguntur  ,  ex  eo  quia hæredesfunt  pagani,  cumalio- 
qui  rerum  alia  &  diuerfa  fit  conditio  in  bonis  nobili¬ 
bus,  &  feudis.  Hic  enim  perfonarum  conditio  diui- 
dendi  iudicium  mutat.  Nam  pagani  nobilia  ex  æquo 
diuidunt,  nobiles  paganica  in  capita. 

Denique  vt  perfonalia  fint  pure  de  perfonarum 
ftatu  agi  oportet ,  citra  rerum  immobilium  mixtu¬ 
ram, &  abftradlè  ab  omni  materia  reali.Nam  fi  ita  fla- 
tuas, minor  eft, quod  intra  viginti  annos  natus  eft,per- 
fonaleeft,  fi  ita  minor  ne  immobile  alienet,  quodin- 
lArgentr.  in  Conf.Brit. 


tra  ftatuti  territorium  fit,  mixtum  fit  de  re  &  per- 
fona. 

Quae  realia  aut  mixta  funt,haud  dubiè  locorum  &  9 
rerum  fi  tum  fic  ipe<5lant,vt  ahis  legibus  quàm  territo- 
rij  iudicarinon  polfint ,  terminos  quidem  legiflatoris 
populi  non  excedunt,  fed  nec  vicilfim  excedutur  ipla, 
&vt  infinita  fit  commerciorum  libertas  iure  Roma¬ 
no,  contra<ftibus,teftamentis,negotiationibus,  tamen 
ea  fic  infringitur ,  vt  moribus  &  legibus  locorum  ce¬ 
dat.  Hæc  fententia,  l.i.  1.  pupillo.  D.  de  tutor.  &  cur. 
dat.  l.Titium.  §.  tutor,  deadmin.  tut.l.conftitutio.D. 

>  ad  Municip.l.certa forma.  C.deiur.fifc.lib.io.  l.cùm 
vnus.§.is.  qui.D.de  bon.auth.iud.polf.clem.paftora- 
lis  aere  iud.c.pcr  venerabilem,  ext.  qui  fil.fint  legit.L 
fi  quis<luas.  D.  communia  præd.  1.  extra  territorium. 
D.de  iurifd.omn.iud.  Finira»  enim  poteftatis  finita  eft 
virtus, l.duumvirum.C. de  decur.  lib.io.  Exquocon- 
fequitur,  vt  11  plura  eiufdem  hominis prædia fint,  & 
diucrfis  territoriis  fita ,  diuerfo  etiam  iure,  legibus  & 
conditionibus  regantur, capiantur,  transferantur,  ac¬ 
quiratur,  non  aliter,quàm  fi  plura  plurium  elîent  pa¬ 
trimonia,  quia  quoties  vnum  &  idem  diuerfo  iure re- 
i  gitur,  pro  pluribus  habetur ,  di  vnus  idemquehomo 
1  diuerfos magiftratus gerens,  aut ofticiis fungens  pro  10 
diuerfis  habetur,  &  alius  à  feipfo  etfi  vnus  &  idé  cor¬ 
pore.  1.  Papinianus.  §.  fed  nec  impuberis.  D.de  inof. 
teft.l.parris  &c  filij.D.dc  vulg.  &pupil.Bald.not.l.fi  ar¬ 
rogator,  verf  adprædiôla.D.de  adoptio.cùmidreipô- 
fum  vnius  &  eiufdem  hominis  pluies  haeredes  fubfti- 
tutos,&  diuerforum  patrum  vnum  filium ,  vilius  ho¬ 
minis  plura'  teftamenta  admittit,  &  vnius  hominis  di- 
uerfa  hngit  patrimonia ,  vt  Bald.  ait,&  Corn.conf.85. 
li.5.Euerard.inlocis,loco.79.&l.fimiles.&l.eum  qui 
certarii.D.de  teft.militis,l.procuratorem.§.fed  fi  duas 
D.de  tribut.a<ftio.&;  alibi  diximus. Eft  igitur  fitus  reru 
i  fpedlandus ,  &iure  quaerendo  di  legibus  diiudicandi. 
l.cùmhæred.  §.  1.  D.  deacq.polfi  l.indi&iones.  C.de 
anno.&  tribut.  l.io.Lcenfu.C.finecéf.vel.rcliq.l.for- 
ma.§.vero.D.decenf.l.  non  folum. §.teftament.  D.  de  π 
excuf. tutor. l.etia. D.de  tcft. Omnis  enim  poteftas  ex¬ 
tra  fines  poteftatis  attributa»  aut  propriæ ,  priuata  eft 
perfona,&  finitç  poteftatis  finita  iurifdidlio  di  cogni¬ 
tio,  ideo  &  ftatuta  extra  territoria  fua  fine  vfu  lunt, 
cùm  extra  ea  terreri  nemo  pofiit  ,  quæ  territorij  diffi¬ 
nitio  eft.Iure  itaque  Imperator  (cudlis  populis)  addi¬ 
dit  (quos  clementiæ  nollræ  regit  imperiti) etfi  ibi  prae-·· 

E  ter  rem  de  eo  relatiuo  multa  comminifcuntur  fcholæ 
feriptores.  Sed  quæ  ftatuta  in  perfonam  concipiuntur, 
alio  iure  habentur.Nam  cùm perfonæ  nullis  agrorum  u 
finibus  aut  vrbium  moenibus  fic  clauduntur,  vt  exce¬ 
dere  non  liceat ,  indita  libertate  infinita  fedium  muta- 
darum,  in  fupplicio  eft  aliter  effici,  aut  fitum  habere, 
nifi  quandiu  lubet  domicilio  locum  capere ,  quod 
cùm  quis  facit  exceflu  loci,  legibus  non  liberatur ,  ni-  15 
fi  domicilium  mutet:vnde  euenit,  vt  affedta  quocum¬ 
que  modo  perfona  domicilij  lege  aut  i  ure,  ea  perpetuo 
fic  teneatur,  ne  vlla  mutatione  loci  fefe  pofiit  exuere. 
Quare  legibus  domicilij  infamatu,  quocumque  loco- 
1  rum  infamia  fequitur,&  interdidlum,  interdidlio.l.ex 
ea,vbi  glofla.  D.de  pollui.  l.relegatorum.§.interdice- 
re.  D.de  interd.  &  relegat.  Doit.  c.  poftulafti.  ext.  de 
for.comp.lis  cui  bonis^D.deverb.obl.l.propter  lites. 

§. licet.  D.de  excuf.tut.l.fi  fideicomillu.  §.tradlatii.D.. 
de  iudic.  l.argentarui.S.vlt.D.de  re  iud.l.  magis  puto. 
$.illud  queritur.D.de  rebus  eoru,l.cum  vnus.§.is  qui. 
D.de  bon.auth.  iud.poffid.l.àdiuoPio.§.i.D.  deiud. 
c.Romana.§.  contrahentes,  de  reiud.  in  vj.  Anchar.c. 
accelTorium,verf.côtrariiÎ.  Cyn.de  reg.iur.in  vj.  Alex.  14. 
conf.  4i.lib.5-  Sed  nos  præter  vulgares  fcholafticorum 
FF  ij 


679  Des  Donations,  Art.  C  C  X  V 1 1 L  cg0 


bmttîfuim  fimciias  *  perfonatn  alitet  itffici  it.icciro  ne¬ 
gamus  j  quâtn ciun dcvniuirfali  peribnx  ftatu  difpo- 
nitj  fit  iiluijn  :i  priori  iuducit^aucaltcritt:  vcUiti  in  in- 
tcrdiikisj  nomis,  exe  ommtin  Icarii  .  &  prodigii  accj- 
dit»  itonircm  fi  parti cul.tri  atiqu-ide cauiïi  potentia 
agedi  iitipcd iatLiL' cirem  niçrip tint  ad  aliquem  attum, 
quod  Panormi ta nus ôfcictT attritu  c.pafiulafti.  cxtAtï 
for.  co  rupex,  nnJn.Jij.  T aliscnmt,  v:  fi  c  die  -unus^afii- 
ciertem  :ed  attum  particularem  aïdhta,  non  agit  m 
îmiricrfurn  Satum  pei  fouç*  nec  alibi  quimin  iopo  af- 
Eaétejocu  arcmnfiiipto* cuins ditticxcmplâ  poihm 
eddermis ,  3i  m  un  firabimus  lutte  π u  s  perpera  cilè  Lare 
a  tirer  in  fiholis  tradita^iw:  ab  his  qnx  ytif  ï^ra..  malè 
fuient  ad  ■.*  ια&λ*  concludere  vitiofi)  genere  atgu- 
meucaridi ,  necdiitingmrf  particuLires  àmçieiatias  ab 
vniueiiifiims,  qmr  fiatum  mucanr ,  qtraruroipfdrum 
ibpra exempla  pofuimussEx  qua  contingi t,  D^ttoreï 
decipi  in  deCûf  iptio  tte  Itanitonim  realium ,  aurperfo- 
niliinn.Scd  addam  cam  quai  propeîïïoduni  verum  ar¬ 
rigit,  quam  H truncus  Boichproutnciahs  dira  nofter* 
ied  idem  prxiWti  ingenio  &  trritditione  tradidit  ,  c, 
ciim  vemflenijex.  dr  co  qui  mirr.in  pnfief,  re»  ieruand. 
Con  fu  erudi  n  emi, 'i  liquit  )pcrfbnriem  vo co„  quit  rdpi  - 
cicucrfoiias  ,  &  per  quam  ius  miiciturcxcontratto, 
addo  ego  &  fi  ex  linenti  dUpO.fitione  &:  poteftarc  obli¬ 
gatio  nettimr  mperiondm,  neque  cnun  fempet  ic5- 
cmftuafed  frrpeex  fitto  inducitur  ab  fUmco.  Gonfuc- 
nido  réalise ll  „  quee  tefpiat  curtum  territorium,  fcu 
res  ferti  territorii  &L  quirdl  inbscicns  Se  ailixa  terri¬ 
torio  vr  de  rebtt*  ipfis.  Deinde  exemplum  adjidt  dc 
ftaiuto  PariJjehfi  de  commumcandb  inter  ooniugcs 
ConquittftihLis,  de  quaipfanosinfcnùî  figiUarim.VuL 
gb  putant  ciim  fbttuti  difpoiitLo  incipit  à  pertona  qxT- 
ïonale  eiîcscùm  à  rçrçalejqno  nihil  potefi  dia  Futili  us, 
Piam  quid  intcreil  *  an  flaturum  dicat  pnmogcnilUS 
capiat  duas  partes  hatrcdkiris,  aut,  partes  hereditatis 
veniatit  ad  primogenitum  *  necquidqu-im  infumus 
dici  potuit  a  vuis  prudentibus  ,  nec  proinde  ommum 
tfi lita fente  mi  a. Nam  quis  hic  non  videt  de  rebus  agi* 
de  familia  herciictiiidfl*&  diuidcdahi  rcdiratejCurn  de 
iure  perfhne  i*pe  nulla  fit  qua:itia+Qri  donationibus 
modutn  „  i:  legatis  imniobrlitim  quotam  figunt*  non 
bene-  dicuntur  dc  perfonis  {taifiere  *  ttl  crini  plane 
quaftio  derebu5>qumibincappaiei  ,qitod  nulla  t-.Jis 
Confn  etudo  vitea  tcmcorij  tui  fines  obtine  t  *  Se  alibi 
aliud  licet  *  finis  probi  be  r  damm  doti  atio  mim  co  cilli- 
gttinm  habet  peribiudcs  quiddam  confideruricmes, 
qnodiege  prima  t.  D-de  donatK  inr.  vir.  Sevxor*  in¬ 
di  cum  ,  quia  diiierfi generis  donationibus  non  cæ- 

detn  leges  pofita;  funt  *  fed  Confiienidinafia:  caufisdo 
prohibendis  bis  fumuntur  potius  à  rebus ,  gentili  pe¬ 
cunia  ,  {ueoeilionc  ÎC  propagati  oncfamtliarum  *  qu^ 
rcates  potius  iunt*  non  vtilfie  i  uris  Emmani  à  petfouis 
fmnpl*.  Eadem  confide  rado  iç  oû nqtl* fiibtif  ,  ea¬ 
dem  dc  legatis  immobilium, Quare  nec  mobilium  ius 
&  idenijvr  quar  pciibnam  fequairtUKEt  hxc  pknr  dheri- 
mrn  qltcndunc  ,  quod  perfotialia  nullo  territorio  fi- 
nan tnr,  reali ,i  territoriis  om niWsi  H xc  tiim  ita  iinrs 

non  elt  quod  quifqvram  dubitet  pcrfonaîime  fine  mi 

r  talia  flacnta  *  an  t  q  u  Ldquam  referre  vnde  orari  onem 
incipias  ϋ  re  vel  i  pertona  *  à  nomi  ne  aut  verbo ,  fi  de 
rebus  agitur  „  Sc  tfs  foti  in difpoiïriüue vertitur.  Pu- 
dear  p  uc  co  s  talià  au  t  feriri  re  au  r  d  i  icexe ,  i  vec  vi  tos  fi- 
pienres  oportet  ludere  ibphtflica  aut  pratfttgi is  verbo¬ 
rum  Perfrmale  denique  illud  ccniendum  ed  ,  quod 
pecion-u legem  ponit,  citra  adie^ioiictu  aur  fubic- 
ttum  ceale ,  veluri  a-tatis, incerdittioms ,  Icgicimariu- 
ni  ■i.cxcomsminicauonisdnf-atriarsonis.d.  h  ex  ea  glof- 
iâ,  cap*q  utfqurs.  4  ,qitæib£ .  A  Icx.d.  c  onf  qi  Ji  b.  j+Rom. 


coni  r  1 9 .  Bat  1. 1  ,ft  dum  D.de  admtj  ulhtut  ôr.BatttiiU;. 
lex  cafteufu  D.ile  caft,  peciil  Sed  enim  grandis  m,i 
logifimis admittimur  *  cùmàcaufis  iobabilio-jn:^, + 
ad  ilivuLtmattirm  fpcctnilcm  *  J 11  per  fubtettorfjlj  fl' ' 
tum  perforai  aiHa  ccdligunt^vcSuii  fint hitcaufi  h.V 
ini jiue sTqn  a-  rerum  poti us  fu  n  t  1  Lique  tiim  fle  | 
tur,  non  p:m:it  maritus  q  ni  dquam  donare  vtl  j,;,:,jr 
tcftamcnro  vxoti,  aut  donaro  conqnxfVui 0θ]ί^[ι; 
matrimonio  ,  inepte  haitulus  putat nocibiaium qi- 
petionak·,  itavtinde  concludat  tale  flaturum  V2kit:iti3 
extra  lemtori u ra  ,  qua:  cft  cortdirio pcrfonabnn^ ^ 
rutorum, Ôc  i'.l  quod.de  perfonx  facto  mifceturiucorl 
ftiqucnter  coltigkperfornm  aEcere  *  cùm  ctifpùLÎtiu. 
prolu  bi  tina  res  potiits  reipicdi^ic  hierodiimimni^j, 
fucceifionem  in  inurtribiubui.  quidem  *  quim 
nas  *  3c  ad  att  uni  parEicularcm  arcum  fa  ipmieâ;  b 
mirate  &  quo  ad.  id  quid,  àquo  non  rctte*ffirient;i 
viiiucrfalis  Ibrus  pti'jbnæ  coÜigiuir:  vndç  impcslLhL- 
le  cil  talis  ftaroii  vim  extra  lerrirüriuin  pottêgi.  Hna: 
mritment  attigit  non  peitigit  BarrJ.cunttos  po^uloi;, 
q,  vj,  CdHnm.Trmit- vbiicrihiî ,  quotiesManirti 
non  funpKciter  inhabilitac  ad  attuin*itd  ccni  bien-, 
lutatis  rdpcttn  quam  aduongivukailui,  retiejcius 
diipofLTionem  non  porrigi  vltr.i  tcmrurmmlbrwai- 
ti5,qnbd  ex  eu  Àicdmâ  repecit  ccurljq,  œ cc-Liil7-.il; 
eriain  egoconccndô  dim  flicutuni  non  fi mpliciietir 
iiabilirar/ed  ratione  f undi ,  aut  nins  1  caSi  s  rsiterutn  rt- 
fpiaentLs  extra  perionas  coruralienras, toties  ham:^ 
habilitatem  non  egredi  locum  ÎUturi.  Qupdvnrûd1* 
etiam  fi  inafu  pimcuhn  iiHufmodi  cciirradiceiid: 
rumpatur  li  tolinarui  conf  cuius  ratio  rubus  auffe-  |t 

ri ti s  tefpOTKlcbinuis .  Exem p ta poni  pofiuntiji rtÿ 
aJitim  interfecit,  &  Îlatnroloci  cxcludimt  iikinlis-  lï 
ne  Kr gant  enim  il  bonis  in  alm  temreïîû  iitisiitlji- 
dL  Bcneif  .cap.  coufi  4i.itidcm  de  in  fil  u  ftaiutû  οώ- 
iàà  bonis  do  tentis ,  qui  111  negant  cxclufmmiipbl·. 
nssinatio  rcmtonofitii.  Ha{;dituilartiti4tli|iet{ii- 
ïialiavidcrt  poflhm ,  tara  en  quia  ftatumprdcrj  r.-an 
afiiciimrvtiiitcrfU]tt,  J:h  alibi  non  sgutit,  nccpctfütülfi 
putantur.  Iridcm  ii  fia  tutu  m  difporini  pitteto  pm 
dcl itto  fili  j  t enerijVt  ho  c  π  0  fi  nrm .  A  rt.fiii  ,id  extii  b.i 
meias  &  Britanni*  fines  locum  non  habebit,  uitéii· 
girur  enim  de  delitto  commi  fio  intra  remtoriijni,  J·: 
quo  Aret,  ctinfi  51,  Quod  aliter  liaberct  Ji  pertuirif 
ciFct*  nam  vbique  agtr  ret.  Quod  ipfum  i  n  mixtis  mul  ■ 
romagis  obrinec,  cûm  fi’ nt  curia  de  rebus  fili  Lita  e», 
index  rerum  adcundiis  efb  l.cnm  vnus.  j*fï  ^s  qui, D.d: 
bon*  mitbriud.pafT  A:  quos  nos  Ait.  17.  ίι  tücciî dîU- 
du  s  rit  pi  rp  3 1  Eo  non  aln  1  s  qi iarn  fu  i \iett  u  s  dari  putt^i 
rue  rerum  mentio  fi  cienda  cft  uùm  dcTurpeifina·, 
qma  péri  ο  n  x  datus  v  bique  locor  mn  admtniflrut'^" 
rH'perïto.s.  §.  cûm  oriundns  dclilbd+D.dcritçpCW 
Rom.cûr  f  ;n.Cc  >rn.conf.  m .  Eib.x  T  Iraq,  in  prinn^· J 
q.  4i.num.10.  tl  in  rebus  pupilli  iiifirahendis Lnti:n,v· 
neiidum  eft  decreruLu  ,  ludd:  dortiicilij  de  cauiiiift' 
crcn  oognofeee  T  de  re  alterius  territorii m  ^ 

nan  dHa  non  iudicabii  *  qna:  pugnae  fi  Irnrcü^rmin  t]u^ 
magiftri  segri  conciltaut  *  ciim  alibi  ah  Alrero^libi1; 
x^tto  q  ne  i  n  terponc  n  dis  m  pu  tan  r  *  rd  vcs'a-  à  lütBoc  h- 
ttlSj  h  de  fpecie  agitur  interponi  debet ,  |t  ϊπ gen’-^  j 
rebus  alienandis  ex  coulis  suris*  à  Indice  doiiuf^l  1 
magis  puto  Ç.qnarritur.  D,  Jerebvgqf-  Alexis tid^1^ 
Îi  i,  u£.  1  i.  i .  À  ndiar.  rcg.  adee fiorium.&  quoi  Ti f^· J 
rett,  conitcnt.  ■  λ  l'H 

X  i  Iril  pcrfonali  us ,  (il  c  enim  d  icamus  '  poteu  1  ] 
attti  legit  isn a  ttom s,  f<:d  fi  res  fili,  autlucccdcuai  'u ^ 
tus  LctK’Vis,  nullus  Pri ncepi  legirimat  perfonatu  ad 
crdendnm  in  bons tttt'ilns  Wtmif .  qci 
rio  efi.  t-  per  venerabilem,  exr.  qui  fil.  JmrlegJii 


Des  Donations,  Art.CCXVII  I. 


1  >0A„cetfi  oerfonalis  fit  ;  tamen  mifcetür  §c  habec  a  Anchar.c.Canonumftatuta.q.iz. ext.de  Conftit.Idem 

lnC.-K.UbtL  I  n  r'^Crf.  1,  lik  fu 


fubieftum  de  rebus. 

j  Quories  collecta  perfomspiO  rebus  imponitur, 
1  Nullius  principis  tanta  poteftas  eit ,  vt  alterius  terri¬ 
torii  res  in  computatione  vocare  poffit,  de  quo  Corn. 
Conf.zo2.Socin.Conf.z88.1ib.z.<5c  probat  ratio  Clem. 
,  paftoralis.  ext.de  re  iud.  Ex  quibus  intelligi  potcft,fta- 
‘  nita  quantumlibct  concepta  in  pcrfonam  rerum  mix¬ 
tura  euadere  in  realia,  &  legem  capere  àftatutisfitus, 
&  male  vulgo  in  his  poni  afficiendam  perfonæ,  quæ  fi 
vera  effet ,  vbique  locorum  ageret ,  &  vim  Tuam  exer- 


Conf.  165.  Alex.  Conf.16.  l.i.  &Conf.i2?.  eod.lib.  &c 
Conf.19.  lib.vj.  &  Conf.  44.1ib.v.Socin.Conf.  zis8.  & 
zpz.  lib.z.  «Se  iz8.  lib. 4. Lapsus  allegat.92.  Caftr.Coni. 
3z.  lib.  1.  Hernicus  Boich.d.  c. cum  veniiient.ext.de  eo 
qui  mittit.  Iacob.  de  fanâo  Gcorgio.lib.de  feud.vcrf. 
Marchio.  Iaf.  Conf.  80.  lib.  iij.  &  163.  lib.  z.  Campez. 
tra6t.de  dote  part.  j.q. 69. Specui. tit.  deprobat.Ç.quæ- 
ritur.  verf  fed  pone  quod  Flandrenfis.  Calder.  Conf. 
17.tit.de  Conflit-  C0rn.C0nf.n5.  lib.ij.  &  Conf  zo2. 
lib.ij.  & Conf.i6z.& 85.  lib.iij.Card.Flo’r.Ccnf.2.  Al- 


ceret:  quod  perquam  fallumeife  crebra  experimenta  bcr.Bru.  tra6t  de  ftatut.Art.8.  num.113.  Gozad.Conf. 

n  1 _  **  λ  n  f^iirrinc  Penini*  λ  ?  Tiron  in  ηπιπίσ.  Π.  40. 


oftendunt. 

r  His  politis  de  diferimine  ftatutorum  realium,  per- 
fonalium,  mixtorum,  iam  inde  difficile  non  fuerit  à 
talibus  ailumptis  plurimas  fingulares  dubitationes  de 
fpeciebus  coniti  tuere,  qux  in  lias  propofitiones  inci¬ 
dunt,  in  quibus  expendendis,  magno  plerumque  in 

24  errore  fcholaftici feriptores  verfantur ,  &  miferè  im¬ 
plicantur  «diftinctiombus  proinde  falfis.  Pridem  agi¬ 
tata  quxftio  audtorc  primum  Iacobo  Rauennate,  de 
Anglo  qui  bona  habebar  in  Anglia,  dicere  etiam  lice¬ 
bat  in  hac  Britannia,  alia item  Florentiae,  in  Carnu¬ 
tibus  licet  ponas,  vbi  ex  xquo  fucceditur,  cum  in  Bri¬ 
tannia  ex  beffe  &r*ricnte.  De  hac  controuerfia  nunc 
ne  pueri  quidem  dubitant ,  fua  cuiufque  territorii  le¬ 
ge  capi,  eft  enim  mere  reale  ftatutum  ,  ideoque  legi¬ 
bus  fitus  iudicandum, veluti  fi  client  duo  patrimonia, 
δ c  eidem  homini  diuerfo  iure  fuccederetur.  Ex  quo  fit 
vt  alibi  auus,  alibi  patet,  alibi  agnati  vni  lucccdant. 
Explodenda  Bartoli  lententia,  quam  tamen  Martinus 
Laud.  fequitur,qui  conuerfionc  orationis  aliud  atque 
aliud  de  ifcatuti  conditione  iudicandum  putant ,  «Se 
perfonalede  reali  faciunt ,  &c  c  contra  eodem  in  fub- 
iecto,  vique  adeo  facile  fuit  hominibus  iurifperitis  «Se 


49.  Curtius  Senior  Conf. 43.  Tiraq.  inprimig.  q.  49. 
quibus  locis  de  vi  ftatutorum  tra6tanr,&  quatenus  fe¬ 
le  extendant  ex  territorij  potcftate. 

Sed  priori  de  iure  capiendarum  hæreditatu  ex  po-  25 
teftate  territoriorum ,  adiieitur  non  diuerii  iuris  quae- 
ftio  de  tranfuerfahbus  hereditatibus,  quas  folidas  pri¬ 
mogeniti  in  Britannia  capiunt,  Andes  fecundogeniti 
trientem.  Nam  cxfupradidiis  cueniet  ,  vtijdemvnius 
patrisfamilias  liberi,lua  quxquelege  talia  capiant  Bri¬ 
tanni  infolidum,  in  Andibus  primogeniti  no  amplius 
belfe  ,  «Se  ipfe  quandoque  eo  iure  vtrobique  coepi ,  ne 
C  iam  hinc  quifque  moleftas  diftimftiones  &  conHidta- 
tiones.d.l.cun6tos  populos,  requirat. 

Illa  qua  ftio  de  filia  maritata,  ftatuto  à  paterna  hae-  z  C 
reditate  exclufa,  in  eandem  dubitationem  fxpe  addu¬ 
citur,  «Se  de  eo  pleraque  extant  in  Italia  ftatuta.  Quae^ 
fitum  igit-ur  ,an  lie  exclufa  exnoftro  ftatuto  Art.  225. 
inf.  hoc  titulo,  à  bonis  quoque  Pi6lauenfibus,  vbi  di- 
uerfa  eft  Confuetudo,  exclufa  videretur·,  «Se  fcio  à  qui- 
bufdam  huc  quoque  ftatutorum  realium  &  perfona- 
lium  mentionem  illatam ,  ita  vt  qui  perfonale  elle  vo¬ 
lebant,  vndiquàque  excluderet  eam,quæ  in  Britannia 
exclufa  effet  3  in  his  fuere  Francif  dcRampon.  vetus 


legum  columinibus  fucum  facere,  fimpliciconuer-  D  lurifconfultus  &  Calder.  Conf. 34.  tit.  de  reftam.  Iaf. 


iione  verborum  ,  veluti  Paufonis  equo  vtcftinpro- 
uerbio.  Ridere  vulgbfolent  cum  dicitur  ius  atrum, 
autatrumius  diucrla  dicere  volenti.  Nccaliccr  Bar- 
tolo  impofitum  cum  interdie  putat ,  an  ftatutum  di¬ 
cat  primogenitus  capiat  bellem  ,  aut  cùm  fic,  bes  ca¬ 
piatur  à  primogenito.  Nec  enim  à  verborum  ftru6lu- 
ra  talia  metienda  funt,  fed  à  fubicôlo  «Se  materia  quae 
in  propofitione  eft.  Inuertas,  fubuertas,  euertas  ora¬ 
tionem,  facere  non  poifis  quindediuidenda  hæredi- 
tate  agatur,  fubiccbo  haud  dubiè  reali  «Se  foli ,  de  ftatu 


Conf.  80.  lib.iii.  Bart.  d.l.  eundos  populos,  fequuti 
num.33.  fed  ea  lententia  pcrfpicuc  falfa  eft,  «Se  à  falfis 
ailumptis,  quod  nos  ante  demonftrauimus,  nec  enim 
perfonale  eft,etfi  elfet,vniuerfalem  -flatum  perfone  ηό 
afficit.  Quare  «Se  Bald.  eam  reprehendit,  d.  1.  cumftos 
populos,  nu.19.  &  tenet  hoc  modo  à  ftatuto  locali  exr 
clufam,non  excludi  ab  alio  à  bonis  ibi  fitis,  vbi  diucr- 
fum  fit  ftatutum. Scnfit  idem  Alex.d.Conf.i6.1ib.j.«$e  **·  »00. 
128. eod.lib. Capra.C0nf.4z.C0rn.C9nf.n5.  lib.ij.  «Se  λ’·  c* 
Conf.zoz.  lib.z.Bald.l.î.C.quæfit  longa  Conf.Corn,  ,27 


perfonarum non  quaeritur ,  ftfi  interdum  qualitates  £  Conf.85.hb.i1j.  Iaf.latèConf.165.  lib. z.Cofuluit  idem 

.  . —  1 _ J.’.,;  ρλ/Ιριπ  1λ_  ΛΛοΙιη  in.rsmi  C* re  vi  fr-irnn  nnn  AVrlnri i 


perfonarum  leges  «diuifionum  mutent,  fed  eodem  lo¬ 
co  «Se  ab  eodem  ftatuto  diferimen ,  «Se  quantumcum- 
que  habilitatem  ponas  inperfonis  fuccedcnribus ,  ta¬ 
men  nulla  inde  cotrouerha  fi  in  rebus  nihil  eft,  in  quo 
fe  exercere  nuda  potentia  &  habilitas  poffit ,  etfi  he¬ 
reditatem  diffiniunt  elfe  ius  merum  iuris  intcllc&u, 
fed  inaniter  fi  nihil  in  rebus  eft..  Quare  in  verbis 
Bartoli  iam  oli m  inanitatem  notarant  Alex.  Conf.  16. 
vol.i.  Francif.  Aret.l.iuftcpollidct.  col. vit.  verf.  prae- 
rerea  ifta  differentia.  D.  de  acq.polfi  Bald.  l.fi  arroga¬ 
tor.  D.  de  adop.6e  Mol.Conf.  16.  verbalem  Bartoli  di* 


Molin.in  cafu  Conf. 55,  vi  quidem  ftatuti  non  excludi 
filiam  in  alio  loco, cùm  ipfum  reale  vere  fit,6e  fuo  ter¬ 
ritorio  claufunv.fed  tamen  vi  renunciatioriis  fimplicis 
incotra6Hi  matrimonij  fadtæ  patli,eXcludipoire,quia 
hoccafu  exclufio  fundatur  in  contradlu  «Seperfonali 
conuétione,  etiamfi  renunciatio  firapliciter  concepta 
fit,nonexprelfo  àquibufcunquebonis;  Et  (:c  Arréfto 
iudicatum  feribit  incaufa  Ludouici  Dorciut,  fed  8c  alia 
pleraque  famigerata  colligit  tcftis  oculatus,  additione 
ad  AleXand.C0nf.z9.lib.i1j. quam  fententiam  admitto 
lnc  quoque  fequendam ,  fi  modo  rcnunciatie»  conti- 


ftindtionem  vfu  repudiatam  feribit,  Nccperfonaetfi  p  neat  de  bonis  vbicumque  fitis,  ftatuta  locprumzS 


iure  Romano  hal  ilis  ad  fuccedendum  rcûèinhære- 
ditate  partem  petit, fi  ftatutum  inhabilitat  applicatio¬ 
nem  aci  fubic&um,  fi  ius  Romanum  à  ftatuto  autcor- 
redlum  eft  aut  aliter  diftindlum.  Capiet  igitur  hxres 
Britannus  Britannica  prædia  Britannicorum  iure  ÔC 
ftatutis ,  Francica  Francorum ,  A  nglica  Anglorum  iu¬ 
re,  Florentina  Florentino.  Quae  fententia  vbique  ob¬ 
tinet  fpreta  Bartoli  diftin&ione ,  Sc  aliis  infinitum  va¬ 
riantibus  in  d.l.i.Iacobi  Rauénatis.  Iacobide  Aretio, 
Cyni.Baldi,  Ioan.  Fabri,  Signor  oli.  Nam  Salyc.autat, 
^Argentum,  in  ConJ.  Brif. 


non  repugnent.  Nam  renunciatio  fimplex  fecun¬ 
dum  loci  mores  fa6la  intelligi  deberet,  id  eft, de  bonis 
dumtaxat  fub  ea  Confuetudine  loci. fitis ,  nec  aliter 
quàm  loci  Confuetudo  inducit ,  per  ea  qux  inf.  dice¬ 
mus  &  Anchar.  feribit.  d.  Conf.  165.  Quamquam  id 
quoque  xgre  adhuc  obtinemus,  vt  filiarum  renuiicia- 
tiones  obtineant,  citra reftitutionis  auxilium ,  fi  mi¬ 
nus  habere  fua  legitima  portione  detegantur, nifi  qui¬ 
dem  in  cafu  Art.224.  fed  omnino  valere  tales  conuen- 
tiones  finendæ  funt,  ne  nobis  folii  difpliceat  quod 
FF  iij 


683  Des  Donations.  Art.  C  C  X  V  1 1  ï.  <58. 


*  bique  terrarum  obtinet,  Gallia,  Germania,  ïialîa,dc; 
qui > alibi  ΐϋΐηϊί,ά:  J.  Art,  dicemus. 

t-9  Rade m  di  Ép< î  fi  t îomun  fbeu cariiriun p  «iidcm  c  cuv* 

rracïmum,  eadem  ici! unxt-ii r:sr«-n:  u-m  ordinationum les 
puiauii  Cùm hxc Couihctudo pro hi ïm  Αα.ι  £j,vi- 
rnm  v^on,  aur  connu  idtimriiio  relirtqueiÎtDubi ra¬ 
tio  ttfîtuit,  an  tEWJncîtrïd  finev  Britanni®  ea  valeret  de 
rébus  alibi  fins,  nam  de  mobilibus  Uafarum  domicilij 
icqurnuir»  5cdhfcqtmque  de  Îthnlnfticif 'plciîqüfi  in 
iuu  aJlinnpra  relabuntur,  Iffciroixs  connrnuiu  ,âc 
fiatiiLiim  perfo  rude  clic  putant,  ’Sîidco  vbique  obti- 
nérc  per  omnb omnium  fotorum vt  Alex. 
Cmifiiÿ.  1,6,  &  vu îgeud,  l.mmitos  pppuloü.TaJe  ibtu- 
nrmobntiet  Αητ uer J illu,  ule  St  Pariiiis  ,  &  alibi  fre¬ 
quentibus  IolEî.  Contrarium  cil  Loumij ,  &  huerir- 
du  s  icrib  it  lûco  75,  Qui  d  ig  it  uv  fi  ctui  s  louani  ri  1  î  N; 
(ponanms  ctiam  domieiliurii habere  Louimj)  legauit 
Vsorisdbm.ejiGG  reraam  partem  bonorum  immobi- 
Illuti  ,  vel  etiam  domum·  quam  habebat  Ancucrpia^ 
hoc  eft  in  loco  lia  uu  ptoîiibirorij.  liutntrdus  negat 
valiturum  legatum,  A  plané  verum  eft:  Nam  qua  po- 
tefias  cLl  Ltamii  Lonaiiicnfis  de  rebus  Anrutrpi.inis  di- 
ustio  imperio,  mre,  &  finibus  h  iLkque  p  m  bibente- 
Ancucxpiana  L"gc,  Net  enim  peti  minis  duci  debere  rh 
perfqnaiixer  de  vire  &  esore  Λ sl ponar ,  'fi:  polEr  edam 
confidcintio  tolis  ELaruti  rationem  prohibitionis  qua¬ 
dam  cx  parte  ducdHli  à  q  urinate·  vinli  &  vxoria ,  ted 
non  ab  ea  fola,  j  mb  multo  magis  heredis  tcipcâu.icd 
de  rebus  foJi nniur  ,  de  quibus  iptis  ihmmim  ,  cui  res 
fubikmntur,  prohibit  ne  fiat.  Q_u  ar  e  quod  ihmrum 
Fr-inricum  de  eo  permittit  domidlbario  ftio ,  nos  v.v- 
Lrenonpancrnurin  Britannia  ,  vbi  lexuollra  prohi¬ 
bet,  de  rebus  fidi  prarietiun.  TaU^  itaiuri  dnruerpia- 
ni  meminit Afol  Confqn  As  Gcinpmorio  ArdiiilLE- 
rLs  Flandriai,  A;  in  l^irlamenroDiuionenfiiudicarum 
feribit ChaEH  Ruhr,  4.  $.7,  Idem  ihmitum  Papia:  me- 1 
m  0  tat  Curtius  Cu  ut .  ίί. 

50  Sed  de  mobilibus  alsa  cenfutaefi,  quoniam pet  om¬ 
nia  eu.  conditione  pe  rLoj  sirum  legem  actipiunt ,  &; 
tiim  Libere  necaiinir}niii^fhx4  A'  cohicrentiflÿrteCÎot- 
to  contmeri  ditumur  propter  habilitatem  motionis 
St  tranfiattonis.  Quare  i.latutitm  dc  bonis  mobilibus 
■vere pertona!  r  efl,A:  loeo  domicihj  iudlaum  Γοηιίτ,ίί? 
quod  cunque  Index  domkiHj  dc  eo  ibtuut.  vbtquc  lo¬ 
tum  obtinet  ,  qLindperfpiair.:ptobLit  Anicr  447.ini·. 
Alexan.  d  ConhîA  Sôtim  Conind.  5cCor.Uioi.bUp 
cefi  Alex,  libi  contradicit  Coni.  Sjt.lib.p  fcd  ob  ferit  a-  1 
π  0  i  nd  ubi  i^nolntia  pe ri oj  tam  ( 'equi,iict  hru  indic  ,ιΠ, 
aur  à  locis  :ud  ici  um  acti  pete. 

31  Atqac  illa  in  vm acrium  ^  (bd  quia  huùis  loti  ρΐ'ό·' 
ptiatraflatio  eide  contractibus  matnmoniahbu^AL 
donationi  I’üs,  qua:  inhis  aut -ineundi  s,aut  confLanu- 
busfinnr  ,  Ar  firptiutin  ddcrimtti  a  loco  firus  rerum 
oriui certum  elb,  de  q mbus  magnos  acftuscon no ucr- 
fijirom  tæpc  atdclccrc  experimrntLS  .  5ΐ  vfu  oompertu 
cii  ' ,  nec  Iuitt  adime  ilii  pro  digui  rate  à  quoquam  ex¬ 
plicata;  volumUR  quidem  certe  qu±-  crebra  iuns  ^e 
rnoi'inn  fompâtinonc  didicimus  ad  vtum  nradeTc ,  Sc 
obiter  huius  genens  controtieidiaf  crebriores  ac- 
tmgere. 

Con intrudo  Britannue  donationes  dc  bonis  pnrn- 
mcmiililuif  adjnittir  ,  vlquc  ad  rrientem  bonomni, 
prittecqunm  h arrodi  Lirxibrnnto  fadlas.in  maerimomo 
qtndf  m  c-η  n  trabei  s  .1  o.  De  C  n  nq  u  χ· ίΐϊ  b  vr.  co  n  flante 
matritUonio  rcciprc^cas  &:  mutuas  dumtaxat, A:  advj- 
tr.m  iuperfhîLs,  Lugduni  conqu.vihis  communes  non 
fime,  fo[  hinc  dus  propi-fi  qiri  ens  fiicic ,  Alibi  dc  coc- 
qns  ilibus  donatio  per  mittitur  dumtux^r  ,  fi  donator 
p^trimoniuba  h^bci. 


Hinc  tibi  du  bibionum  i  eges  a  loce  fi  i  us  c  n| , 
PoLiein  Britannia  fedtain  e  fle  doiiaticmeni  Co^  ***' 
ftuum  rccjprociun  i;d-  viam  lupeKbtsSfncqm-  X 
iditcr  potefL)  .-.n  in  tali  donation çj'mpiiçi nuiuciuij^ 
ne  couqusrfliium  (quos  fadluti  fiunt)  triam  r^' 
gduni  facient  in  donationem  veniant '5c  pi.e£i!-.|-,ùn;k 
mus  Lugduni  quoque  ralium  donapoiieni fieri tidr 
atque  :deo  coniugi  &  heredibus  perpeiyarti^ui^ 
modi  cli ulula  in  Britaniiiaiion  admiiutur.  Hic  n 
dubium  conTiadtu  conqu^ftui  Lugdimmics  - 
potui  (Te,  ii  hoc  ponimus  conjuges  vôhuÛe  s  dïihnJ.', 

.  fft ,  ait  iiib  t'abbus  vertus  volui  de  exiibioa:i  debeat? 
fiib  fimplid  emici.iiione  quos  facit  nt, fine  adkftig^ 
verborum  cw ul' cumque,  loci ,  aut  ipecialjitr Lneduri 
citi  voluerim:,  an  aliter  voluerint  quàra  inlirit^ 
vbi  ad  vitam  dumraxat  luperibns  fiunt,  vbi  dun^.j 
prçinpponuniurm  «fu  lubictbo  habete  domidli^ 
c  Lim  Lugduni  et inm  b  a·  redi  h  as  fieri  pcdllm .  ^  1 

Secanda  dubitatio  „  An  Confuct udo  cxierna  | 

admittit  Omnes  conquît  [lus  donati  u  oile ,  niadijju. 
naior  habeat  patrinionialh.  Latis  habeat  ad  cûniê- 
q  LK'itd  n  m  f  ti  u  m  e  dc-iitu  my\\  do  1 1  aior  b  abeat  patiiail· 
n  u  lia,  I  i  d  ta  me  n  fiib  alm  Con  f  uctudine  ■  catn u;  bm 
1  pru  difl  ÎT  C  n  n  fistriud  inis  m  ilia  I îalieai  \  'nor  Γ’οπΐ^, 
iiufij  ckin  PiihuaiiupoElenor  in  Bntanniijvti;,^^, 
quxftuum  donationem  mlul  cxigumr  dc  paituEffeil· 
libiis. 

Tenis, an  Coniger ado  Andium  qtixDc.muiL· 
Donat  1 0  ncun  ex  e  odt  nn  mat  t'im  amo  non  adiairrir.cr 
co  poilic  excludere  mulierem  viduam  i  donaibiirin 
And  ibus, quia  doarium  in  bonis  luis  iu  Britmaa, 
pitjCÙm  m  Ambb.aficruniïâtùm,  ιπ  Biitanummil·  ^  I 
quçpoiïït  concurrere.  I 

Quarta, au  m  don  aci  0  ne  t  nen  ck  1'  onortim ,  biiu  V 

vbicumque  fixa  comprehendi  debeant ,  &ιιιμγ^Μλ  I 
rationem  venwntad"  fiacrukm  ternam pancffibs 
morum ,  an  vero  1  blù m  bona  qnv  iub  BriUrrruaCnr.·  I 
Îü  e  t  u  d  inc  fit  a  fin  e  ,  ipeitu-j  debeant. 

Q pinta,a  n  mu  tua  don  n  n  g  ciàq  n  dt  fh  1  um  vabai  fiib 
coilu ue matri monio  polito  quod  in  nummCJiwil· 
ti  ;tl tend  o  ditium  ji  r,  om nes  cois qaçlhi  s  patkmiRS- 
Fiati  altsr  uis  tannuvirè  e  o  j  1  iiigjfeuî  propritiui  tumiHi 
Sexta,  an  valeat  donatio red proca  fi  maiitiu  ttïi1 
Bnnmnus  r\ xor  alterius  Prommct.r ,  vH  duuuiomi 
idmirtitiir,  rufi  doiiator  ptrimouiidia  habear,  lii> 
nator  rmHahabct  in  fya  Frouinaa,  vnde  Acotqi^· 
ftus  LÏonsre  ntquir  cumin  Bncuunin  JisvteriLud'i'il.· 
riones  admilllv  fintde  cmia^ctiamfi  danattipNlii-  1 
moniaiianon  habeat» 

Frlunt  lt.e  tionraii  vius  ccncrmierfiof ,  q'uas-dï 
fcholitftic  ls  vn ihracii  I  ti  e:  1 1  m ‘tno  .  a  u;  pauci  cxyf  lip  | 

riuindi·  complicatione. cafuum  fefeimpHiaent  m^iii 
udi  t!u  &  cxpctimcnii  s  er  n  J 1 1  tts  è  punu'CC  AJ  Jhpii·: 
for:  iudicitim  alLierii,  &  per  omnes  onnuiUUkeisHI 
dtationes  duratus  confirmitatem,  Mcc  proinde  tgnfi* 
mrracTaiso  cil. 

Ptimo  caiti  cum  quxtimr.  An  fimplid  ιΐοέιχσύπ.?  i, 

conqiKsftuLEminccr  eotiiugi -t.iiil.vui  Fniiniua,  :-rv  ] 
nesvbique  biti  ccmquæd’us  coprthfiidartiir.en··:^ · 
qm  Ltigd uni  fi  .u  it,  mit  elix  regi  0 1  jc  que  1  ure  Rbm.nP 

regirur.  Tcem  Ueomprebmdi  placer  i  11  doisni tq r,- 1! ■ 
iie,aia  alio  modo  çomprchôndrmisjrjîtutiure  ,-,,·.■ 
qidm  in  BEtmnma  h  ira  vcad  hmredrs  quoque  t\'M'  ^ 
fcanr ,  coni  roue  m  tu  r,  n  tc  fine  caulis.  , 

In  hac controuerfia Mnluurirs  pncfta’V.: vir ing'j -  >  ·^ 
A:  em  d  iri  ont  irLCoiri  paotbi  i  i ,  prid  crufid  dha:ni 1  ' !  i;r’ 
eonfiilnis,  magniu.im  clutl  nominis  fator. noqdi  ^  ^ 

rei  hxredcS  Cancellari  f  Jtt  Gjnm^y  lite ,  Ôc i.uÿ· 
cms  f imetitirctn  multa  miicuit ,  it  cautam  fideeo1^  ni 
1  fcd)30fl 


Des  Donations,  Ait.CCXVÏII.  6%6 


pL,  j  ti0.n  mel Lorctn  r  uera  ut ,  Cu  in  d  c  ii  V ίο  à  ceniu  gi  h  ► 
fbAiciîft  ϊ^πΐΐιΐ  fi:  PviForumdoniidlkiiii,  lui:  liis 
vdi'bis  (p'/rrext ,  fi'mulLûiic- 

tiiTc  ii  i  cnn  L  l  il  oc  rat  i  3  î  Fit  j  For  uni  ffgro ,  fttqu e  adt o 
,%·  LugdiincnJn  ί cd  Fanflj  tien  niiiad  vitem  fiipexfii- 
tis  admitto nr»  L  ugdu  uë  i  h  emm  p  erpt  tuas»  &  ad  L*  - 
refis  ttan  [norias*  Magm  dubi  ratio»  nn  ex  co  quod 
C  c-nï  LI^L-S.  d  o  m  IC  J  ï  i  L1 ITL  ] 7.  .1 5  Lj  Lî.  il  nbert  L1 C;,  v  bs  q  uc  VnlO- 
nuïï  C3i  dornrio  obtinere  tkbersr >  v  eluii  dtèr  id  ha- 
timimpcrlbnalc»  ?n  tG3iiLLJU30i3e  er^rriijiprdliiprtJ- 
poijtsi  amphita  aliquid  irkiflcrtij  fi  ίτζι  icÿ uens CI c.’X  l'f* 
quilait tnti qwtlt  fostnt &  multis  «terre  pugnat 
Mûlin. fcripiodc  ca  fcG&n fils cqqu odorat  nu nrufp 
&  actiier  conEcndk  ffoinmuiuom  rr.  mobilium  fi;  co- 
tiujcftu.'um  me dr o  vt  loquitur,  id  FartÎîÉÎis  Cûiv 

Fumiilim  s  i  ndn  itum  i  n  rev  ί  n  bd  i  tos  d  i  cta  Confiie  i  u- 
dinÎSj  habcrc  cfllcium  fi  ebri  nerem  bonis  «ttia  ter- 
ficûiLumPiinjlenic  îîclü  ^  &  aequi  fi  us  etiam  in  patm 
Îuiiî  feripiti»  fi  putat  in  fine  inteUtitnhoc  nullam 
habctc  dubitationem*  VcLturdemoiifirarionf ,  Qtua 
(inquit  J  quod  ius  a  Contucmdinc  indu  dom  fit»  ]d 
ctiam  videantur  cortosheiuef  in  contrahi  ndo  jnaiiï- 
mOiiio  tacito  fipnelumpta  canfcniu,  încnniienpo- 
»iemdqiktxiJle,itavt  [  alise  en  i  munio  aut  acqirsftuuni  C 
acquiinio  eau  lam  a-Cripiataverocopingiiiii  eAfeniu. 
OsiUiietudincrn  emm  méfie  cciurrihii „  id  exco  pro- 
baLj  quia  mil  coiitrah  entibus  diipciuin  ConSucrndi- 
iLiria,  placuiFct.»  pOtciat  lii  dircr  cotienïiujse  ibüuiiFc, 
Fc  itaque  videri  confùsfiilè  quia  non  diuerinm  côltn- 
FlTcnt.  Ab  hoc  deinde  concludii  p.ircm  elle  vim  ractn 
ciu  s,  qnod  partes  cmilcn  fille  inrdligqntui;  &  cuprcllï, 
id  efg  (. -  Lii  qued  ibtutnmi'cnptû  ccHtlncati  Sed  ho¬ 
rum  neutrum  circuniTcribi  loco»&  vrperibnalia age¬ 
re  vbiciamque,  Vtirur  rattoîisbus  &  auétoiitdtîblEli 
meo  quidem  niche ïo  diems  -ib  ccj  quod  iiiic  ndjr.ina- 
gisdicû  etiam  pugnantibus»  atl«Trianas quidem  il]trD 
verbis  lie  protmr»  quomodo  aper  imbdles  canes» cre¬ 
do  cogitationibus  fi.  iiigribj  confideniia  fretus.  Sed 
rgrj  ^ïÉiüpd  ingenium  irtipext  femper,  ci  u  s  indicium 
bac  ïn  conrroucriia  minime  probttucrim*  Primùm 
quod  Molinatus  àlimpîta  CSiucnidinis  diCpoiitiouc 
eJjcsr  p.irmim  conurrtGoncm  fi:  pi  Cru  m  »  citra  vilain 
conucnnoncm  patcium-adifCtam  Coni  nerudim ,  ra- 
tïû-Jiem  non  ha  ber-  Alla  enum  vis  ik.  raiio  »  aliud  prin¬ 
cipium  &  caüià  übligaiicmis  qui  'àicgcindq(3tur,alia 
tins  qcæ  ab  faite' Se  canüiiitiûnc  pairinm  profnci  Iti¬ 
tor.  Net  fegaits  oblipdones  ab  lege  indiiAît  conirti  -  F 

noncin  partium  cîî pcfitant.de  co  quod  les  conOmm» 
ici  ad  fafitüin  hominis  fîEpè  titra  cofcnfum  pcrîegt  m 
indutiîn  ti  i  f.  Sed  qua;  ei  n  I  m  f  rdi  ibn-  non  ampli  us  v  i  - 
rÏLLm  habt-nr,  quam  quâtiurt  h  iegcacdpiunr.,  lex  non 
amphùs  quam  à  Icgiflatorr»  îtgdlator  non  pins  quàm 
qtiâtum  tciritoiif  babtr.  Vtidcfitvniifpaiitiô  de  rcs- 
libus  à  ibtuto  indnfita,  non  dttipÜUsexaietat,  qiism 
quantum  lefc  terntorij  Jine?.  jiroicndunt:  fcd  qtiod 
comiitLtipnÇj ,  am  pafito  inter  conirahentts  tonuenît, 
nullis  roc  ris  includi  rur,  fed  ptifoniim  eêtcrnirm  fi  qm  - 
lur  quotu tique  deferatur  perfona-  Sum  igitur  iftatam 
diueiia  quàm  res  differGt  aperibmî.  N  ce  quoi  àlt-qe  F 
difponitur  de  rebus»  incluait  vilain  petfonamm  ohli- 
garionciTij  fiée  coiuiemionciiuiinuir,  niFqtiidtnifc 
conucntio  pci ionalis  aditûa  fit  legali,  quod  nliquado 
potclÎ  accidere: ,  nec  tamen  femper.  Cùm  Cbiaci  udo 
ck  mattimonio  communione  ni  acquit  iiutun  fiemo. 
biUummduïLtj,  ej  doarimn  ad  pedis  illati  anrtn  infil· 
mit,  ôbligarioneuu  nullam  coime-mionalem  quidem 
intdligLinns  initam >  cim  perle  k-gJri  lit  iufticicns, 
Humfi:  f*pc  iïne  vilis  paais  dotalibus  marrimonia 
coeum  »  nulk·  tabük  india  iuflruinenca  conficiunt üt 


de  Coir.nniiiionCj  de  conqnaflibus^dcdoaiiojnihu 
rrperirut  catittimj  nibil  pionilmn,  ied  ad  beimims 
fatlum  prori iuj.î  feqnunrur  talcs diip(3  JÎtionest  de  ü- 
busnihil,  fol  a  f  :  orp  o  r  u  m  c  o  mnn  fib  o  in  Cdnuenttone 
eih  Qumcti.iiïi  fi  pétales  perionÆ  cc-nueniimc, 
ne  commerciji  quidçm  habeant  pareil  a  rem ,  cum  re- 
runi  lumini  ccmpotes  iiu-n  iints  minores»  adulti»  li¬ 
beri  LJi  potdlatc»  ad  quonrin  fafihun  Côfuctudo  (bas 
diipoljtioncs applicat» ne vt  nuJU  connentionc  abas 
ip!i  anttliucriüi  pcflintiuire.  Minnrcùm  niurriino- 
tnirm  cçîitràbit  »  dotem  non  qunm  vu  h  pareil  confirn 
cutTc»  Udquirintra  modum  loïet  ex  conditione  j  & 
tiigi  lï  rat  e  péri bnarums  h  oc  cil  cam  qua  m  le  x  i  tad  u\i  t» 
fc  ii  cou  uën  6  ptr-for  i  alis  t-iCL-dere  nequeat  »  <■  pi  o  d  il  Ili- 
citi  teftituiturcs  tirul.C.  iladueiF  dot,  Hoe  ii  verum 
e  F  qui  faeexê  potes;  vt  ceuentionem  pçrionalem  col- 
lig,Îsab  dus  hiélu, qui  aliter GÔucnire  nequeat  quam 
quod U'K  ind-pÎir  finibus fuæpettilaiis.  Fil  igitur  pla¬ 
ne  legalis,  fi"  flatUSEii d l] noitrio tota  ab  Jegis anito- 
i  iiacc  peu  et  us  ^  q  ua  m  i  nluibilitas  cfinahcnus  ne  n  pa¬ 
in  or  in  coni  eni um,anc  conuc  rsoncm  deduci,  A  Con- 
fueiudincigitur  tflcominHnio.doariuii»,^  tilla^quia 
(nti  Lgc  non  fil  et  a  non  poil  et  eamniduc-erc  cotiuen- 
lio  ,  poFti  tali  jobabditacc ,  fie  quiamlege  t il»  non 
poiftt  ex  contrario  a  b  talibus  repudiari»  nec  eiïim 
iciléiïunor  fpondet  corrimuniorcmncinhunramsfi 
quidtui  ûbÎDoeçt  côucnno.  N  ce  i  Fa  con  ué-rio  qtjaiïi 
interpreiariuani  Molinsus  fadt  ad  marrimoiiij  ante- 
cedeJitjauij  vllum  perle  cflcfituin  perdi  producere» 
cùm  comicnnodialipn  debën  s  ied  fiinpk’x  aifenibs, 
ncc  F  non  aliter  contrahentes  in  matrimonio  conrrà- 
Jtc  n  do  d  i  i  j  i  oi iu  l'un  r,  quàm  Cû  lue  l  udo  i  1  attm j  idci  tco 
i  iua.comicuorc,  aut  pafito  Irubere  pytddi  funr,quôd 
habtnrde  eun  umnionc ,  fcdid  totum  itabent  à  Uge- 
Quod  enim  Mülinatus conuendeni tribuit,  qui  flirter 
tan  tfüh c  ures  non  Fini  pa£li·»  8t  ibnuto  nonderogu- 
I  unr»  mile  tfbcitfi:  i nconiequiter, nce  tnim  ^,ç,Ίι[n- 
tali  tribui  di&tr,  quod  aiixrrvc  f§i,bt«f  Ben  po- 
ï  ne  tu  ut»  F  quidirrmcc  nollepoineiiiru.  Arqui  aui’· 
dem  poteftatis  eû  nulle  fi:  vdlt·  }vt  qm  ilttinm  non 
poflVtt  nec  alterum  v  elle  J:  si  pnjfîr.  E,  eins  eilitùiL'. 
1),  de  ttg.  itir  fi:  reilè  negant  inteflarum  dici»  qui 
teftan  ctiamFvohnflcrnon  potuit,  fiict  nmi  fefeop- 
pofiiarvolinornspoti  ndareipiatj  neatte rum  fine  al- 
uto  clic»  a tft dki  pofTir.  Necelle  igitun  11  à  loge  lia- 
luxi ,  quod  a  comacnbonc  non  hr.bentuJ;  ,  imb  fi:  crtili 
aliquo  haberi  r.cqiu.it,  tn  quodêilicft  (fit  et  e  cofinfus 
non  poilu.  Qbpo  ii  iÉmiplici  legii,  aut  fcmici  diipo- 
Fiicn-e  tonnent  u*  prrion.ibis  inEertipolUTjConièque- 
raur  batiiris  oitmibiis-itieflc  conut  ntiones  Ftlfiilim^ 
illûTione,  cùm  mnlrmu  vbiqise  interfit  inrer  proui- 
Lioncmlcgis  aut  hominis.  Quod  h  alEtcrefîbpom- 
nujijfmilratlia  inquilirialivè  ngitata»  quod  ptr 
pidum  Foi  ncudi  ,  idem  fi  per  ftansfurti  pnifitSiè 
contra,  bedilliid  magis  igmir  ptobanduru,  non  incile 
limpha  flatari  liilpoimoni  cemtientÎMies ,  fed  iimpü- 
ces  dunramt  nFnjdbs ,  qui  ύ  Fiifo  partium  Faturum 
confirqnuurui,  qui  spfiobligatiânèji  ex  eortarFidont 
non  mdticuiu  I  epamtas  aur  propi'ij  cni  n  iqitâ  effedius, 
«ecvl!uiriiifïum  inducqinyJtra  ÎLtutariiim,  crFdi- 
ij  erfu  m  M  cil  ι  n  r  pu  lv.  Quai  e  n  un  d!  y  urau  du  (lai  lu:l- 
rii.,  sur  legalis  difpofirio  tuniirc  in  cohufiionalciii», 
tic  c  :  idem  vt  d  iucdn  triant  alium  pti  ts-erteilü  pro¬ 
ducit,  ani  ver&vlltun  puer  il  cum  qui  à  llatutn  elT, 
Ex  qno  ilLadl  îîaîdi  Îlhitria  qui  putat  F  ftacuro  h.vrer. 
jLccciiltiiiî  aSiaii  dcttir  ,  qno  nue  apiid  tios  lunt 
tiiur.c.qF  eticnrat vt  tefhator  rslem  bierfdeminFiiiiitf» 
mil  il  agi ,  nec  a  ra]idifp(iFdi,mevl3amvim  produci, 
quod  illc  .ut  Lj,D,dekgnï-i.AlmtldL|.  ex-facta, D.  vJ 
I  F  iiij 


Des  Donations,  Aït.  C  C  X  V 1 1  Î.  ggg 


Trcbcllhiuunn  Ciïm  I L-y i  authçiritiis  hnmirti?  bktuin  Λ 
lie  obiourst+quriuiodii  toi  Iiîktos.  Mugis  Jicoquod 
il  iCmui  tjÎijpofïirioiubiiT-i  Js[  huminis cuniinvtU>t  re- 
hriorïeïiiih  ad  Ibtmiim  pw  b.vc  verba,  (rh m  fa  T/tcr 
cp ;mrt ét  Ûv®ytfbûrrantA|>p«tlca  in  cou- 

irait  1 1  m  attira  tm  i  |  à*  t U  nay,  &■  «jus  et  |  ni  ugfe ,  L  uper 
,  |qo  M  uhm-ia'  coniuhiir,  v.ihtura  m  quidem  conticn- 

tuniü  LU ,  I W.  qu  i  je  m  vr  pta-it  r  C tu  i  u  nom  «  itai  lira 

n.ücatni· oriam  :ilia ex  paita .  le  J  m  aliter,  nec  tu  plus, 
liq;ïiti  quomodlq  quaiHumqtiv  Hntistn  éJipfoÎlbm  & 
CAiKiuneft,  .LdqvuJiHad.L  oit  ffL'riu.,  quüd  me  ïgfç 
MoliuKUViicgat >  &? ctmttii  fvmcnthm  in.un  aJlegttr,  ^ 
ÿitouga  otninne  Ancltw.  probat  conL  iftt.  luit,  t 
iiuttliurniilu  fé  h  libem,  U.  de  mm.  librrnCorm  col. 
ioï.  Uh.n.  Nam  l'elaïttm  ne,  lue  fl  rckrmEi,  yr  fimiu 
& eifcctum  accipiat  rcfcrem  à  nrï.Vto,  fub  luiUcmmo* 
terrai  ιϋ&  lude  ilia etiatn  luiecucLi,  coTtErabeu*- 
tes*  aat  teftatotts  femper  inti'lligi  td  vdle  &:  inrende- 
e  r ,  i  Jem  quod  Icx  au:  Ltutu  r  1 1  m  v  L 1 1  r,  quu  ci  v  a  i  Çu  cl  n  - 
ceni.  1.  kicrcdo  3tku  ÿ,  £nm  ita.  D.  udTrehdl.  vbt 
Akxand.  Lue  tfc  idem  conL  ly.  li '■»·.+►  Qmvre!  dira  fit 
in  contrai!  u  raammokij  ilicirui·,  fifat  Im  te  t?  ‘é&ajH »- 
Mti  t  i'c  i  ’j  iv  ,  mi  n  AÏ  l  u·  1 1 1  ".  i  i  i  r  L-r.  i  m  e  ;u  exi  C  o  £  lk  tndo 
Panikuiïs  de  mil  tuhieit.o  prédît,  Sed  übnannliud  L 
Jj  Lpenm,  q  u  îiïts  q  uod  coni  u  τη  u  ruro  ikuiaci  üi  tes  fe¬ 

cere  poliunt,  (Xl  nonalHrrqnknnvlfupvrilUisvi- 
tim,  AbhLtlèi^imrSt  pr  r  i|.  mu  ■·.  pat  hum  infi-c- 
rurd  ‘Cii’  ronu.mrsniteaJac  l'iimioneitit  nurdUpofi- 
ΐίοη  li“i  de  Ldffdijncuiibus ,  e  inique  perpetuam  δί  λ  J 
ticri't'd  eo  tt  Ati  J  cio  l  j  un,  Ou·  -.i  !i  [lJ.lîhu  JiLisoisnonibil 
amptius  pordV  r .  I  .ic.i ,  :  linquitur  tacitam  imo  potius 
fiiupikcm allcuilim  pacTtum .  nt'ii  amplius  ac  ne  tan- 
tiitpdcm quidem  poile  qiiamui  llaccitartam,  ii  quidrm 
aliquado  inaiot'  vn  elt .  ό  ,  riergia  i,\on  quinti  expteili. 
Nec  probabile  Hl,  quod  Mu[iu.nitvrp;<x?  videri  con-  ^ 
rtabcjit'-s  .i'  nriendotio  ··."·  m  .liiLi ,  ipios  inter  file 
p,;.:i  ci,  C-;  in  p;v  Ltisitlcduc  r;  quod  in  3  gcH]it,  qui.t 
allier  nqn  dii 'poluerusTf  qulm  quod  Çonrueiudo  Ji- 
im  Naro,  vtanti  dusmus.,  la-pt·  n  diali  i  litas  conrra- 

lientis  ιπΑΐτι  mfmtirm .  γ.ιΙμπ  Lninm  MOIS  patitur,  Sud 

yc  concedamini  Molinam  t  qcHi.1  iltp  tmfaclro  falli  Ili— 
nuint  deprehenditur»  X  Urpè  mL  ‘  uuirmliant qui  d« 
communione  ncqne  ixpliciic  ncqnc  implidrè  qui¬ 
dem  cocti  t  AiiivtVnqu  im ,  aurc.nquuluhiis:  ϊΑΐηίη  h 
Ycrum eiiet Juc confcnfus,  hicallinliis  aicn t  ΐΓύ-ι  titra 
attôque obligatorius,  ncC  adtmrv  m  exceitudtu  pro- 
clucetpt.  eit  ta  es  pnjdJatii  cduenri  One  m  ait?  Jtiptiktio-  ^ 
nem,  nec  di iptificicusis-ibrucariz  nattLt.im  immur.ircr, 

E  ιιιλ  d  ici  i  ad  manum  atu.fcnrir.u  cfL  Q^ii  f  vi  inquit 
Baldut/  rdtan  nolmr,  piln m  dt  Iule  utieilatiiiti  moti 
νοΙαίΐΓί*  ii cnnicttip  iuo  hoc  -gdic·,  vt  intrilito fuc- 
cederent  qui  .Uegc  vocabamur.  Itaqucttou  icitan do 
vidciutalk-nciri  Ird  de  inrdlatorum  fuecelTtonc,  La. 
D*  deiur.  codici  I.  ! .  codsciliLv  §.  pennl.  D,  de  legar,  i. 

I,  fticaqttri.  $»cadcnuQ.  l·.  vcrtu  obltg'.  vilc  vmd.lnre 
coni.inlib.4·  Colligar  iit  de  Molin,  tdKttum  cfîèqttt 
incdbtus  lii»  qiiL.i  idem  t  idt  acur,  voluille  quod 
confcquincer  ailiatîi  fuo  peibtus  videatur .  Rdpon-  j. 
dec  sgirur  Bald, quod  ideui  ego  quoqnc itmilljmo cafu 
reipondeiv  qticd  üdis  afh-iti'm ,  il  quiedam fiâio^qiix 
tamen  i pij  titulum  teftatt  cojtfrtte iiequear,  qnodillc 
ait,  dd.cand as  p o ptdos,  rmm. 1 7.  allegat  gtr >L  J.  Lu- 
ciies,  D.  d-çhçtejib,  initinu  lie  ncc  idulidhode  ailcn- 
fü  coniugum  Inmpt.aeosifd't  fiiiilitm  eontracttK^uit 
cnuufncioms  vilius  JpcrificT,  .ml  IlipuLrr-.-.msciuren- 
rioiuliSi  Qumt  ιϊ  ma  dïêr  Aï ü h n.xi (en tenri aTcoj-d'b- 
qmms  çiïèc  Uilurrius. cales  ctJJîuontionçs.daii vulg.ircs 
rdliruticiiii-H  &  rdcjfïoncs,  Éæpè  cü  rébus,  Lupitiif 
perfonis  dVeitualiccr  centra  ConluauJinem,  Ciim 


fUiaftarUto  ptr  maritatiom-in  mludirur  i  JC(tlh 

fluintpplemcmclegiiini.T.eneNqroq^r,, 
aikmiturm  calu  ,11x^14,  li  lm:  nlU-itfus impif  “ 
contrait um  ai<r  conuendonetn  filue  iôterprd^i^^ 
copie  quenu  filia  m  potdWc  cxsûfmi  X 
kiîïdimJàm  tJU  rdbaurHuieni.  eKinlquaitntii^jn 
ribjM  6i  cortiicntionr.  Cuius  contrarinni  Moîltl  J" 
dcJ'Cüdirv  exqnrj  upp.utthoc  fa.iu  nem iraeilt auclüb! 
inrcUlgl  c^nucriuntsm  libaqqnre  nccc-Hâiii'j rcJïiiîi,-.,!’ 

I  r|  uicLTcnir  Ls:e  übiun,s;i  flli  t,  lcd  hoc  caih  Sbbsîail·''1 
tu  fi  dilpciilrionem  obclT'e ,  iJeoqne  onincm  n-itj-* 
tioncsn  impediri,  M itificLins  1  IL  id  Muliuaj 
eu  m  dieu  i,  j  ■  1 1  fuci  ud  3  n  cm  incriü  en:  c  g  trâifcut  ji  ^  ’ 
n\unvf ,  non  [ΓηρίΑΐη  legem  ptiblicam  vel  ranqu,^^ 
Cnuiiieiudinarrnm ,  ied  tanquam legens  piiustamjt 
volitant  .1  cernt:  ab  cmibus,  Hal  jgrjfadilàqucùtsa  itij 
Molinius  peribnar,  tamen  apem'·  non  veru  dt  oen.t 
dicit,  tmt>  iïlud  vciiiîÎmum  ftacuï3  aut  GoitÎtittudîijij 
vim  aut  naturam  31011  nuirafi,  idicSmncpFfwar^  c;._ 
ut  ri'-.'.iiiJ5, ciiamii maxime  .idic&a  eiiet. ie csprcilj, 
multtJ minime  Ctlm  citra  ëkptcffioncni  ajjTcjniiu  ^ 
eriTiad  flamtttm acct  llilli- proponitur,  nec  Icirrai^ 
m  cunucitMonnn  ,  ft*J  m  (naTtn-tLirapecflar,  c tidmC. 
eoiUitnttQuem  udiieias  [egi.  Certe  inod.o  Jitm  aJu>  ji0. 
uar  aditCECndoaiUtmeiii  .icliom,  alioqui4  milita  W 
alofurda  contingeret,  tk  degi  rtfr-iw t  Confuentiiu  iir. 
mi  ilim  .1  in-  infii  m  3J  h  mas  et·  n  uc  n  1 1  on  es ,  &  1®  ,:|frrj. 
ictu  r  â  uri  uat  o  conien  Ili.  A  ditim  r  igitu  r  per  ■coauil· 
άθικτη  fi  qua;  eftappofsni  uaiu  sitient,  led  jtrp·. 
tenda  prior  iltpcrst  viribus  conuiemioiH^jCtji ικπ 
ignoro  mcerdum  Jrer.-iri  pol Tt  Con&ictudmcnij^ 
nentiono,  fed  nec  iemper  nec  ab  ocnnihiis  JcmnÎri 
quidem  niir  nfu  >  slrcratio  n:ill.i  ftibtnnJligi  Χί,Ϋ, 
QiickI  Ii  idiccf habet ►  qui  poceJlAloIiiticus 
quod  e  Liât  m  ον  I  dio  dixi  t  rrt  ni  ni  in  t  c  rc  lié  m  r-rtdiTjrj- 
J;·  π  o  nes  η  1 1  at  u  ta  tj  t.  m  ,  q  ua  iîlis  exe  1  udi  m  r  .ib  fixrdi- 
taie  paterna»  &l  con  uniri  ont  m  expttlia  m  pirflasm 
ipla  renuncLLt  baTrditari ,  qttia  (vt  i nqmr  1  Udiiurii 
ewludit  àbpiiiù  tantum  fui  ccrricorij,  qulmiiasb 
aliis  poifer  txtm  pateibatis  iiiar  metari  fed  coemendo* 
naiis rrnmiciario  Λ-b  omnibus  Viucumquc  iird  wJa- 
d:t,  vi  iit  pej'lonain  ccmcepra,  f iLeoque  vbsûue  IqpS- 
nnvi  i  ptrlonali  bufto  vim  tuam  exera  rii.  Μ.ηζιμίϊ»- 
ma  Molin  api  rario  i  c  titcj  i  1  ism  cm  s  d  c  a  îteftitiwir  ia- 
turi  ptradiccrionen:  at|enlus  priitatornm  C,c  prutrri% 
ftc  expugnat vr  iiiluï  polîii  dici  magis  cxprrlicns.cr 
urir&ni  e  0«  v  im  ibruri ,  &-C-onuenrioni^  nec  ftiiiiwi 
inellc  comicntioneiTi ,  aut  Jj  m  finion  aliarntiüc  aliuf 
iedtc,qisim  cut&  quomodo  ftarato  cXpiinsiRitf  i» 
igitur  tlitucminsn  ibiibuy  cbudi ,  •.•uonvido,  &lb* 
ruenti  uni  porefLa#.  LuCtiuur  igimr 
ktoliii.  hic  pugnajn  melli·  comi?  i-innm  jferüfiy 
non  per  modum  !cgis  publier  ruit  [:,:  :nri ,  iedvibri 
volsram  vc  Liquitur  pti liato  paito 3.  piirri Hus.  Qiinm j 
q  b  ccm  1  s  c  dens  q  n  e  c  ;  1  e  !  t  u ,  in  n  ropo  ii  rn  tkçtïu«  R 
liteCicdLirij  Jrt  cdranq  eo  de  quodilTèrimm  lin - 

îi,  fimplid  eu rm itu  marrimo niq nulla  pattô  jJi;h? 
de  com  mimi  une  coniug;  Ji ,  mdl.mi  fimintelLgi  pot- 
tnim  communionem  e::  cono  curione  ,  exedun^ki" 
turariam  perle  vitra  tatrÏEûfiiimfmiro  riojj  proferri, 
Scconueiiutiili  m  nullam indud  Quueiui···!'*;'7"· 
pofiin  ftatittitm  Pari tlenfc  vina  Γΐιϋίπ  nullû  Jtioiic-  aJ 
acq  lux  itus  Lugduni  rlsctos,  hoc  dt,  r«r:i  rcrnnifhri* 
prorenderCjVt  locale, nec  fi  prorendrrer,  ex  1  ulvnndit^ 
carmen tioiie  perfonab,  quani  nullam  iu:;:liir  prjV1.'- 
li iii ms ,  :J  alitfg  poill·  isefré  quàm  quouioiifi 
r  ii  111  Paiifiék  ftatuit,  id  dt,  .id  viTamlupi'  titins.  V  ülic 
ht  vr  lioc  LJtfu  Limi  communionem  pntcend:! ,  n.ut  *<-- 
qu  ίΐ  it  u  L:  i  u  luei  ü  t  «xfcllv  habear  Èe  t  undare  m  Etnrnt^ 


(5$p  Des  Donations,  Art.CCXVIIL  690 

1  ^iicitw vilain  fùbràtelhfieiiani  cçnuemioms  pet-  ^  eipcciÇi comiemionc induci  ibdctarctrtj  idvcrôimtl- 
jîialis,  quff  nutk  cùlligi  debui  i'  raaenmonij  tûft™  tomaximè  cran  diï  ioéictate  conragum  etpt-ei'sè  lu- 
^'Àu  * mt  jimplid  aflcnfu  patrium ,  &i  iürtaife  taies  rMconiulrus  reiporideat.  1-  <rim  hic  flatus.  §,u  ûîkc 

‘,rltl  1  .'·  ■  i  i  i,  i  l  . . IJ·.-·.-  i  -  ,i  i.  J! 


fpcrmit  cortccabcnccs ,  qui  ne  cogwarmr  qnsdera  de 
uüninnmidne;  Ergonon  a  contient! ope  obligatio,  ii 
:iouseont](;nrÉ0neT  trga  à  ihruto,  (t  â  Lb:iitc»  ergo 
territorio  daridiiuf,  hoc  pafitoquod  fbuutitm  realc 
Êit,  quodormuiio  necellû  citiiniicatc ûfitTebïl^sgi- 
ιυΐ.  Nam  de  hoc*  an  pccfbnak  fitqtlod  Mcttina&is  Si 
qiiidiiîni  putau^  poftnim  viderimus.  Nancelilijjims 
cçiamii  adkj£t*eillt  ch  ulula  in  conueÉiône  marnmu- 
uîaH.·.  de  fîiéUs  Sibdcmüs  conqucdhbus,  ab  hîsqui 


virum.  D.  de  douar,  int,  w.  &  vxor.  Ha-c  li  alius, di¬ 
ceret  qtia  Muii|i,uushijefllvii·  tmdidffimus &  pro¬ 
bus,  aut  falli  aut  fallere  velle  hïdtcat'i  debèrer ,  &.  die 
firpe  Fcruorc  diiputàtlwus  in  qaalvis  rationes  incaute 
dcLbmir,  ^miufdiaspratripicar,  dum  hoftein  per- 
requinir,  "Non  ellqu'aiti  mbribUi  recepimus  conittga- 
Iss  cmnmunio  dicenda  aatpuïimda  legulis  tbizic'Eii»  ex 
qua  adtio  pro  ioeïo  Ronianû  iurc  nsfcirur,  au  us  ti¬ 
tuli  extanrek;  illet$.  fi  inter  virum;  rdpündct*  Sedat- 


pàrsjîis  Jï  contrahunt,  hanc  conue.utionem  ntnivltra  B  tenus  temporia  &  irais  alia,  Frtbb  cmmqusriu  w  Cô- 
Oiriiiorum  aeru m orotedi ,  uni  adüaaiiirde vbicmn-  fuenidinarso  communio  inter  ëûmjigcs  iududVa  cft, 

focietas  appellatur  à  pragmaticis  vutgo  &  hoc  loco  à 


paniîorum  agrum  pro tédi ,  nui  adiirinmrdc  vbicmn· 
que  fris,  qui  tameit  cafus  de  fadas  Sc  faciendis.  iiiiu- 
jaruï  difpofitiom  adiieir  conuencionalem,  curas  vi 
CLimiit  pn/lunuiki  protinus  videri  potersr  ad  atqurc- 
Rus  v bique  Jocorü bdendds  poRlgs>q.Liod  ntmnaciV, 
quia  ccrro  Îc  determinato  Wo  hiâa,dcTcr.mi3iario- 
ncmetcamc.Lpitj  ibtutovbi  côtrahentes  corraWit, 
nili  vltcrins  adiioacur  de  vbiqnc  iitis .  quod  Akx&dcr 

Ej-οΐίϊέ  defe n (h  l  adaeri  sis  r an oncs  Salycen ,  co nC  i a*S . 

b,  1.  Signaro].  conC  ïj'o.  Decius  ccmï  19.  A\b* r. 


Molinaco,  eùtn  h*C  noftra  nihil  iUnpJius  commeat 
quàm  promi&num  vium  matrimonio  cofhute.  Nam 
ha*c  cihnFmodi  ibdtras  didporcft  inquarota  remna 
dilpufino  fit  alrwius  tantum  ux  participibus ,  id  cft, 
marin  (cliusd  qui  IoIlîî  prodigere  &.  ligurire  po.ffit 
cùm  libud/itj  &:  qui  tationtm  acccprâ  iaut  cxpcnlttnil- 
lamdcbtaî,  Non  cft  igiturfoCietas,  Îk  nomine  ::bu- 
runnir  utapinaoCi:  kd  vt-rèolimcouftinr^quo  tem- 


parcefectoda,  ilnur.  qüïthijd.  ne.miplius  fit  in  eau-  C  pore  il  le.  f  editus  tfk  miu  Romano,  Inlrcer,  quo 
fatoquàmin  CailbiptL  Pergit  iamch  MoSinsUS,  de  «««Win*  inrer  viium  A'  vxnrt-m  mmietihc 

adxlii  in  cafu  prepouro  que  eaurameftde  tÔmimkrne 
acquire  Lidociunt  idcO  Îlatutum  porrigit  ad  acquxdtis 
Lugduni  fados ,  quia-lusc flatutatia dtipolltio  ipibÉit 
pctionalis,  tuitrcünieft  i  coniraclupiofcdta]  quart 
D11II15  terminiB  côclodi  quod  in  côtradum  deductum 
lit,  i?c  ob  id  ad  omnes  oiiutc  moque  lod  aequi  dus 
prorogari ,  quod  plufculum  habere pofïcr dubitarim 
ηΚτ  n  es  couccrufrudcconuemianL·  ag.et.ctur.  Noue 


fimiiv-e  cûiiuachiï  stster  s'iium  &vxorem  comteturc 
potciaïpLrrrecduuaîiofieiu.  Ntinc  a3iû  im'cvtiiïuir: 
Sed]ia:c alibi,  &  hic  rurbaruiionum  caiigmcm  oUll- 
dir  viro  pcrfpitseiiltioo.  Sed  enim  /itjnAfljppef  ^."br- 
müTimcli.ivi  fimcLarncfitafcmériie  ftuc exclamari  ego  34 
perquam  inti  i  ma  i  ll  Jj  cure  hic  quidem  cogo  r .  I>em  n m 
vbi  fus  dbs  okiifirmaXTe  vifos  ert,  aggreditur  sducria- 
rias  eopLaï  lS:  uniiaritarem  Io.rn.  And.  lk  A nc baroni 
ile  cleunxj  vr  dicat  en*  non inrcllexiilb Cbhietudinem 
PsrifienJcm  decônuimoms  mrci  mun  I  kntici  Botch. 
n  00  meminit.  Sed  res  pcrlpicu^  loquitur  *  non  aliud, 


qua  rimus,  un  [lamium  quod  inter  coniugc.t  comtn 

ninnumindueiq  iirperfcnuleaut  reule.  Molinxiis  _  .... 

imendom fucuia^  vult dleperfonale,  &  quia  veterum  D  k-niiLm  tos  qnStm  quod  res  ipfa cLuu.nt,  uile  fL-itutum 
iim  tentui  refelli  wir,  rni-cu  cas  de  reculât  fo  r  titer,  nec  re  ale  efle ,  &  de  rebus  foJ  i  &  ibo  1  errir  orio  fubkdiis 


(b  illiïwneri  ganiur.  Eiteilus  cfkqiiûd  ii  pciionaic 
cftn  quod  ciulmodi  erit,  vt  Bntannicum  vbkumque 
locfuumpcr Franciain  inter  eohlcmCtmiugw  lociim 
habebu,  &  vbiaimqiie  erum  acquxftus  communes 
etiam  quoi  ÏJUgduni  coniugcs  fecerint.  Idem  dc  do- 
natione  conqmfibuum*  Sin  rcalc  cit,  tctniono  Bri- 
taomeo  fime  tur^  uee  Ingrandam  excedet 
tiigar veteres intrlleîüüê  quid  ftatutu  Pullo enfc  quod 
hoc  çafu  idem  efl  cum  Britannico  valerer,  Pdtnùin 


agere.  Sic  Coni  i  lc tnd o  do  ati  nm  v  idua- 1 1  i b uit ,  qtiod 
ff  pcriivnalc  cit  tale  ftacutum.  quod  eadcui  ratione 
diihi  nxs  erat  λΐ  u  ii  rutus  >  crm  fe  que  rur,  qu  x  m.u  itum 
in  BiirSnta habuit  aut  .ilitï  inco,vlir  iunile  ifurmu  cfl, 
vbic  iiquc  1  oc  orum  doan  li  n  1  habituRim ,  ik  ta  1  n  ei  1  !"c  l- 
tunitil  in  Andibus  no  h.ibi  i  uram,  qu;ep.ttns  mutrif- 
vc  hxiTH  fuerit.  Non  elt  igituc pe tLonale,  quod  cx  tcr- 
rirori  |  \  egi biis  Varia  ri  conti  ngit,  Quatuobrem  fi  e  de^ 
niqucvsdctiifin  caliiquo  jMoÜiiæus  ccmibluic  aliter 


hac  Molm.  icnrtnna  refellitur  à  Rubrica,  punitur  ^  iudicari debiri flc.HtPC igitur cri t Jhmtna^atti tnm  Pi- 


emmhic  Articulus  tntcrCofuetudincs  prntunciarum 
fttb  titulis  DfrCiiniwiMWt^.  Nofiamc multa oontri- 
di  si  nui  s,  lpfc  idem  Molin.  additione  ad  ConfiL  Alex* 
3Û+  voL  1.  dxfferentiam  illam  verbalem  in  rem  aitt  per- 
fonarti  conceptam  caicit,  &  ics  ebunat  in  ditiihonc 
conqu^lhmm  de  rebus  Lblj  agi  qu.t  indic  ia  iti  rem  pu- 
lar.rur  v  r  coitim  luii  diuid  undo.  Qu  are  pr^lhmtillinn 
qumuc veterum  exterm.  dc  popubiiesnofln,  qui  hu¬ 
ius  ilaturi  memincnlr  tcale  elle  dicunt,  &r  in  his  Hen- 
ricus  Πΰ-icâi*  cui  homini  paucos  ex  turba  pofterioria 
iurifpEudemiiE  co.mpataiicritii,  vtnon  ime  caufa  cum 


lilicnLi.·,  aur  Etitatinicum  quod  coiurmirucncm  etm- 
quaiftuum'indiicic  iruercdiugcjs  Ycre  teaie  elle,  ideo- 
qne  iuum  effectum  non  producere  ad  bona  alibi  ll raT 
polito  quod  Cnn i nges  ilonddUtitti  hahennt  Ritifus  ,.4n.  icoi 
aut  m  Britannia,  non  igitur  ad  Lugduni  fu  a  ^ut  uiio  ?- 
loco. 

x  Tti  tali  iLamtci  nullani  fubincdligj  conncnrtDrscm  55 
pcrihrulei n  eorum  qui  niairi  moi  ti  u m  co  trab  unt ,  fc  j 
elle  chfpofmonem  merè  ikaturarkm,  quia  etll  fimglex 
aiTenfuS  corii  inrciucmat  ad  id  quod  ILitutom  dbp<>- 
nat,  ncniianicnibrnumi  alterat,  üec.tius-pbtçftatern 


Vale ntifliiTiuni Canoni Itara, quidam  &  ipfc  dc  lilultri-  F  producitvlrra  territorium ,  cp  Molm.rm  m.Jè  cxilti- 


busOinnoifhs  appellet.  ltL>  inquam,  iu  cap.  cbm 
vcniilcnt.  exnade  coqui  mittir,  in  polR-ilioncm  rei 
feruand.  Anebar.  conLitij.  Toan,  And.  adipccuLntj 
dc  mfcumtmr,  odii.  compendiosi!:,  verb  ιΰ.  realc 
eilc  ceiifucre.  Nec  minus  ludiftcaiucMolinieus  piitu- 
Tara orarianc, cütn  fucieraicm  conjugalem  air  induci 
ϊιπ,π  Jolutu  CeifuLXiidinis  difpoiiuonc,  fcd  e  nam  com- 
rnuuieancine  LiH,  de  aôtüah  retum  matrimoniali  um 
reciproca  vfnrpaticipç,  Vrirm  legibus  Scauftorirate 
lutUccinfukoriimqmbuE ptobacut ctiamfaito  ,  âne 


mat,  imo  fintphcitcr  afièmiéndonoii aliter  nec  alio 
modo aiu-nriri  ilireilicuiirur, quina  quomodo  &  quo 
e  dé  chi  i  ta  ni  t  u  md  i  fp .  >  m  r ,  &  intra  eius  fines. 

5  f.tl.uri  ii  m  comientiont1  roammonij  c-.uirum  fu 
contuges contrahere  fecundum  fbusta  Juci,  id  cfL  [e-  37 
L·»  Itt  l'j  tr ttttfiumti d* p<tyt .  cainen  in refbtifr  nihilo 
plus  Conrtncrur  quam  in  relato ,  nec  ptT  talem  con- 
uentioneïxi  aliud  ft  quam  quod  adudntr  acHp  adio- 
ni ,  fed  rranenad  xdeni  nondinetfitncdrtfbquendmfi 

dt inita  idan  tcrritucium,  quantum·^  quacen lis fa- 


6pï  Des  Donations,  Art  CCX  VII  J.  $ 


tutum  exprimere  potiut,  &  illud  quod.eft  in  termino  ^  haberet,  fnfEcercfi  donator  vfqnwti  patrime,  ■ 
rclato  ecnfetur  Îpecificamm  in  termino  referente,  habere  deprehenderetur,  ica  enim  fieri  «jçsiti  ck! 


■,  -'ütllîj; 

quoti  au  Baidp  I.  qui  interrogatus,  $,  nîfi  forte,  D.  de  tioni  &  intentioni  eonfuctudmia.  Sc<!  ram^  p  ' 

"■  I  -T  rx  1  Ί - -  -- -J  infiih  ,Λ  h..  _  .  .  ‘  '  '  1  ‘ 


iiucnr*  afl  io,  1··  aile  roto.  D,  de  luered.  inftit. 

4  Quod  f;  diûum  lit  vbitluinqiie  ilci  ïem:û  focrim 


communes  futuros  eonqUadlus,  lue  quidem  çonurn- 
rio  ôc  a&to.  nafcuiur  pt-Moiulis,  &  est  lege  valebit ,  fed 
35  in  demum,  fs  Ifaruia  ltworum'ybi  fid  tmnt  non  rt- 
pumilmiic  difpofittonc  probihiritia  suit  annullariua. 
] raque  m  Éiiu  propoli t£>  à  Molinæo  porcnint  con- 


narrat  apparet  mdi catum  vi  recepteÇW&iudii? 
quando  eo  loco  informatum  (ve loquitur)  ρα· 
de  modo  viîtilSj  feri  bit,  exquo  ofteudirm-nm  S 


quo  üttÎ’j-idirurnnji  fij,|T 

. -  iuris  dubitationem,  fed  fefti  permis,  £L.,j  C 

iimphci  difpoluionc  Ihtuti  eiufmodi,^  fepofltac^° 
ucntionc  cxpcetiiua  bonormn  omnium  vbicUtn°11' 
fi  torum,  nego  emm  qui  rerriàm  bonorum  pirtetnln" 


quAdliü  vbsqnc  t'adr  etiam  Lugduni  cedece  fupcrftm  n aliène,  ούιη  ut  Britannia  doimalimn  lSbcr-t  7 
ex  vi  ciattfuiic  de  ybicdque  fait  in ,  quia  Lugduni  ntJul  aliis  bonis  fenfiffc  videri  debere  quàm  hismucm  £  ■  " 
re  pugnae  eonLicntioni,  fed  hoc  cafu  ne  adhæretftt  "  tantiia,  id  effoco  domicilij  hxbtatj  nec  ffeL^  ^· 
qgtclemtfanfibttftr»  nili  aliter  expetitum  fit, quia cAiii  datione  de  abis  bonis  inreUigenda  verbi  d™ ror'^ 

ΙΙΊΓ  ίί^ι-ΠΛ 


comuges  e-ilent  donnai  ririj  Pariliorum ,  cLudbia  ge¬ 
neralis  de  focis  tironibus  reltringitur  ad  vlum&  in- 
cell-ciVum  lod  d  amici  Kj ,  ideôquc  ad  vitam  fuperfbiis 

40  lantura  ex  canonibus  Alex.  coni.  itS,  lib,  u  decif. 
conllip.  ve  ante  notau  hiius, 

41  finem  iuicc|U;r  dcfenilonis  eius  concremer  (Le 

Mq  liniens  t’uilfe  Icubit.  vt  iudicarum  fecundum  le 
douataria  auferret  de  vbicurnque  fins  ,  &  ArcUum 
Curia:  ^anliculis,  fcd  viginri  poli annos  decreto  facn 
regalis  Conedij  illud  infirmatuin,  imiiti  (ve  puiai) 
TncLiude,  Jiee  adhuc  Ccilaemn  ptopolieoiTrorci  nec 
itide  quid  feqiuKum  fir ,  lo  ibit.  Scio  quid  h;ic  de  re 
JVrdloïogL  Lcribajitjiil·  m.ignisconccrtaiiciniLHis  ob- 
rimiiiTe fcmcl  aique iterum,  vt  conqui-ibis  vbi Cum¬ 
que  Uti  LjULC rem  11  lli  o:  doiynciii ^  lege  ,  ita  vr qui  do- 
luicilmm  habent  ιηραΐήΐ,ντ  loquuntur,  luris  fcnpri, 
communionem  nufquiim  Itnt  quirfituri  quam  ius 
fen  p  παπί  tgnocat  j  qui  verb  in  redo  ne  Cotifuetud  ma  - 
ria  qiuc  communione  vtatiir  T  vbique  quadiruros.  Si 
id  verum  cft,  apparer  indicantes  de  eo,  vr  perfonali 
ftaruto  iudicillc,  &  idonuciJ.ij  lege  Ius  tnbuiUèvnj- 
uerfiiHter,  Qa  orniua Papiis  eiufjon  anni  futile,  id  rtl, 
IÎ49.  fcnbir,  vtvidftttu*  firalis  ille  annus  fuiiTe  raii- 
bus  côrroucrltis:  fcd  ætarc polleri or  Cboppinus aliud 
&ç  diucrfum  memorar  in  Pmnl.  Rull.  bb.r.  c.J-  vbi 
ex  cuiiifqne  loci  legibus  indicatum  teri  bit.  Quare  de- 
fulttJCta  )ka,  &  ludicara^quin  facienda 

fune  res  s  ndititc ,ciim  t  ci  pfa  lu  b  nui  nr ,  A"  e^d  cm  au  il  o- 
riras  vim  fibiadfcrt,  de  de  iddvm  mrn  eadem  mdicm- 
iLti  :  Si  qui  ticm  in  iptis  quoque  diis  (ve  air  .Seneca  ) 
culpa  arguitur  muranda  fcriilc.  Cctiè  cï  fupcriunbus 
parere  poreft,  quid  probabilius  dtcatitr,  cum  veteres 
magna: audfcotLcaa is  vinloan  And- dc  Auch,  Henric. 
Raich,  aJttTicm ienrcnnam  lequarur:  M  t  fandum  vt- 
vb  ipluin  quoque  Moliturum  rradidifie,.  fefc  criam 
Arefio  obrinuiHe  contra  id  qcmd  d.  donf  defendit, 
A:  ex  ncidtaJcnruima  additione  quatktn  ad  conf,  de- 
ci| 

4l  A  Itera  dubitatio  cft  de  eo  Haruro ,  quo  prohiben¬ 

tur  eo  muges  omîtes  conquaritiis  donare fi  donator 
patrimonialia  non  habet,  &  poni  cur  donator  in  loco 
domidiij  patrimonium  nonnaberc,  fed  alibi  habere 
extra  fines  itarent, 

A dr ungendus  huic  cafus  altus  quem  quartum  po- 


M 


quam  qua;  domicilio  fnbiaccant,  fecundi]  e uii;·:- 1,.,'! 
fiftadi [poli cto  inceÜigi  débet,  limitate^  ûdllsia^ 
lex  autem  de  aliis  quini  fibi  tybicâi.5·  ftatutrt  no  r·^ 
ruit.  Quare  e ùm  talis  con te oitcr  fla  otferr ur·,  itii'qj ' 
ponit  actor*  m  habes  patrimonialia ,  fLieus-nnUa.Ju  U  1 
bet  m  loco  fïarucntiuni,  hec  cnimihj  propofirioutra 
cifcjGÙm  iftortim  impucatio  fieri  nequeat  à 
quod  non  iiucSligirur  /acere  ififpofitionl  inamkvp1 
itatnaiit  retarmani  ad  no  lubiciia,  ita  ve  verum  f^jj 
C  cere  refpeâu  ibrucïicium  douai  orem  patriitiom^ 
non  habere, quia  indefinita orano  dctctniinanirijh. 
ruendum  3  n tfn  no  ne  $c  p  0  cd  tare.  1  L  aque  fundet ^ 
i  n  rentio  1  n  materi  a  Ltaruci  iri  h  us  fu  bietbi  A  ^ 

adapiabili  ,td  agentiv poreftatem:  furu  enim  aJitaj  Kr. 
riioti;  pofTdïiom's  liberi  àpoteibtre  Si  c^fidcintHM 
ftaruenrinm*  nec  m  partem  vSlam  diipofiiioaisv,;.;^  , 
poiUmt ,  velu  ri  qui  tri  a  de  b  et  au  t  don  at,  non  rc&ir- 
purat  in  u  11  in  em  m  td  vn  um ,  quod  al  tus  defupÎtiiiii 
extra  caufatn  eiufdem  debiri,  née  redènanituÆshi 
de  jilienô.  Deinde  hoc  eafu  duo  v eluti patmüimji'n. 
reüigüttirieparau,  qn:c  fibi  inuicem  n ulbtn jtapet- 
D  ti  onem  iâauut,  ne  c  vllu m  nu  m  crû  auc  yniarêm  tor¬ 
poris  per  coateraarionem ,  feditngulavmuistnttiiti 
&  intégrale  per  fc  cfmiltrunnT,  quod  Bat  J.  faïUdi 
arrogator.  D.  di  adopt-  (dm,  konf3p  hb. Cea 
emm-donar  rcf ciam  parcciïi  bonorum,,  rdpe^niBttil 
bet  ad  legem  Britannicam  fiibquaviuit:  &  si  iam  fitpê 
ignorat,  licvtnon  also  modo  donare  videantr,  quâm 
qito  rtaaiaim  patrium  permittit,  vt  eme  iIolültïïi, 
heuri  quando  aider  rem  petit,  reus  excipit,  eu  piri 
quod  intus  habes  ,  rtpÜoai  aitoi ,  habeo  quidris  Ltd 
oluinde  quini  1  ec,  Lex  pmmi ihonc.  D.  de  ad- i 
E  o  blig,  L  quoties.  defaDt.LnOii  cft  n  ouum.  D.  de  ai 
empti,  lie  nec  conuenit  impurari  h.rrédi  deniori 
quù  d  donator  pati  mmiuali.ih  abeat  in  ilia  pronincri, 
quii  aliunde  baber  quam  i  ibcutodomicillj  durie- 
ris,  vnde  cum  adtar  quTtu  ratem  ini  t  retnrndon.itKis 
ad  c  en  ia  mron  fequeud  a  mT  redii  reus  rceufcr  mLri- 
cipi  vtide  Aamentes  qui  autlon  rmem  pr-tü jlii  dora- 
tioni,  nec  volucre  nec  potuere  inciperis  aut  finire,- 
ordinare  quidem  agendo  pro  lua  porefÎacc,stmûd!ï 
Impvnj.  Effet  enim  id  vere  quod  pro  ucrbiu  dicari, 
mittere  fàke m  in  mertem  aJ  h  nam  t  m  jitouti nih  ^ 
magis  quam  vr  Rex  Fraciir  in  infriburionibui  faciitir 


fiaimu.i.H  An  in  computatione  trienris donari  in  Eri-  p  dis, :m t’mdrcen do  hamto  ve  kiquunmr,  pullh in ce-m^ 


tannu  bona  alia  vbique  extra  Briramiiam  £ra  ve¬ 
niant,  de  in  donationem  incidant. 

Tum  ille,  An acceptorio doarij  in  Britannia  exclu¬ 
dat  donatori  am  à  demat  tone  in  Andibus,  quo  Ineo  al- 
rcrius  acceptari  eme  alrerum  excluditur. 

Qnps  nos  callis  conjunximus ,  quia  rationes  deci¬ 
dendi  ?erè  ducum  ;di  htÎHem caufis.Scripfu  ohmlm- 
bcrt.in  Enchicid.  verbo  bonorum  differemia,  Arreflo 
PaniienLis  Cutio:  indicatum,  pofico  rali  ihitino  ,  q;]p 
donare  eo qmrilus  prohibetur' qiuparniuomtim  non 


putationem  deducere  bona  qua.·  inheiitus  futrshakf 
in  FJandeia ,  aur  in  Alemanii,  de  quo  Bart- 1 1.  C  L 
in  liIlc  r.  &  q  un  1  oco,  lib.  1 1 .  Se  1,  t.  C.  de  f  und.  pairinnc, 
Socirt.  contiSS.  Iib,±.  nom. ί.  Roman.  conJ .  1  ί  1 . 
quicm  alieno  in  Imperio  quis  deluifa coni miLit,  w· 
niant  incGfiderarionem  cociceridi  dtLch,  quodqui* 
intra  tcrricoiimu  rtrnm  sdmüir.  Qiixncfiinr  pkn" 
JimilisratLO  o bfi.it.  Denique  dlmGonfuomdoa®^·1 
tionem  i  una  rert  i:i£n  bononT  fifiit,  ad  eaTtemUtU  r<?- 
irntiiibfpüiiritmcm  fuscuiilhf*  havi  nihil  amp]™* 


<5^3  Des  Donations,  Art.  C  C  X  V 1 1 1.  <5p 4 


Jiceat,  fie  confiimpta  tota  potentia  donandi  in  loco  ^ 
/htuti  domicilij,  impoifibile  eft  non  fubie&a  ftatuen- 
tibus  reduci  in  numerum  aut  computationem  eoru, 
quit  ftatutum  in  poteftate  habuit, de  quibus  authores 
fenbendæ  Confuetudinis  non  intenderunt ,  nec  vero 
potuerunt,  cùm  fuis  &  de  rebus  territorij  fui  ieges 
ponerent.  Quod  fi  arguitur  vnum  &  idem  elfe  dona¬ 
ris  patrimonium  vbicuque  fitum  fit,  ideoque  de  toto 
tertiam  donatam  videri,  etfi.  fpeciem  habet  polito 
vnum  omnium  hçredem  elfe, tamen  cùm  diueriorum 
diuerfi  hæredes  fiunt,  plane  alia  ratio  eft.Sed  etfi  maxi¬ 
me  vnum  fit  refipedus  donatis  tertiam,  applicatus  ad 
legem  patriam  fecundum  quam  donator  agit,conuin-  " 
cit  de  bonis  illis  quæ  eidem  legi  fiubiiciuntur,  &  non 
aliis  fienfiiTe  donatorem  a<ftu  dubio.  Nam  quin  aliter 
fieri  poifiet  expreifiade  omnibus  voluntate  non  dubi¬ 
tatur,  nifi  quidem  ftatutum  locale  prohibitorium  ta¬ 
lium  difpofitionum  extaret.  Sed  hoc  cafuexpreffione 
voluntatis  opus  effiet,  quod  Alex,  probat.  d.conf.128. 
&confi.4i·  lib.f.  incafiu  dubio fiequendum  quod  di¬ 
cimus,  &  aliter  conf.  Turonum  conftitutum  refor¬ 
matione  articuli  238.  &  244.  Ius  locale  eft,&nomi- 
natim  excipit ,  fi  modo  alibi  eadem  Confiuetudine 
vtantur.  ^ 

45  Pari  ratione  qui  alter  cafuseft  fiuprapofitus,  ac¬ 
ceptatione  donationis  in  Britannia  doarium  in  Andi¬ 
bus  excludi  debere  non  putamus,  quia  verum  eft  di¬ 
cere  in  Andibus  donationem  non  coepiffie  eam  quæ  in 
Britannia  coepit,  ctiamfi  ex  eodem  matrimonio  coe¬ 
perit.  Nec  doarij  aifiequutio  in  Britannia  caufia  eft  cx- 
clufiua  donationis  in  Andibus ,  qüia  Andenfis  ftatuti 
difpolitio,  non  poteft  in  numerum  aut  computatio¬ 
nem  bonorum  vocare  Britannica,  aec  vero  de  his  vn- 
quam  cogitaffie  cenfendum  eft  locale  Andium  ftatu¬ 
tum.  Nechîcpatrimonij  vnitas  confideranda,  quod 
territoriorum  interftitia  &  leges  fingulorum  diuerfæ  D 
feparant,  nec  cumulanda  fiunt, quae  ftatutis  variant  ad 
inualidâdam  difipofitionem  alterius  loci  per  alterum. 
Nec  doarij  acceptatio  in  Britannia  excludere  poteft  à 
donatione  Andenfiumpermodum  quotae,  quia  haec 
diuerfia  fiunt.  Quod  in  donationibus  fit  in  quibus  de¬ 
mitur  excelfius  qui  quota  ar&antur,  quod  ait  Bald.  d. 

1.  fi  arrogator.  Quare  &  in  donationibus  fi  quis  ter¬ 
tiam  donauerit  omnium  &  fingulorum  bonorû  quæ 
vfiquam  habet,  donatarius  tertiam  capiet,fed  non  vbi- 
que  tertiam ,  nec  locis  omnibus ,  quid  enim  fi  aliquo 
loco  non  licet  nifi  quartam ,  certum  erit  tertiam  to-  E 
tius  non  competituram  don3tario,  propter  defedum 
in  parte  ftatuti  prohibitorij,  fied  de  aliis  locis  fupple- 
bitur  yfique  ad  modum  permiifium.Nam  cx  illo  poftu- 
lato  geometrico  fi  ab  æqualibus  aequalia  demas  rema¬ 
nebunt  aequalia,  fi  Britani.Coenomani,  Andenfies  ter¬ 
tiam  donare  permittunt,  deme  de  omnibus  tertiam, 
exiftet  tertia  totius,  fin  plus  in  alia  donare  licet  in  alia 
minus,  fiupplendum  erit  de  ea  vbi plus  licet,  fedfem- 
per  intra  tertiam. 

Caetera  dubitationum  capita  quæ  propofuimus  de 
coniugibus,  qui  reciprocas  donationes  fecerunt  con- 
quaeftuum  conftate  matrimonio,  cùm  in  contrahen-  F 
do  matrimonio  côuenilIènt,vtalteriusclIènrproprij: 
ac  altera  item  donatione,  cùm  donator  patrimonialia 
non  habet,  quia  caufas  non  ducunt  à  legibus  loco¬ 
rum,  alibi  exigimus. 

46  Sed  tamen  huius  generis  illa  non  contemnenda, 
cùm  cautum  eft  virum  vxore  praemortua  dotem  do- 
tifive  partem  lucrari:  Cuius  loci  ftatutum  fpettemus 
viri  an  vxoris  quod  olim  fuit,  an  quod  nunc  eft  quod 
vulgb  agitant.  1.  exigere  dotem.  D.  de  iud.  Decius. 
«onf.19.  Alex.  100.  lib.3.  alij  l,i,  C.  de  Sum.  Trinir. 


Hîc  vt  fiæpe  alias  ficinduntur  in  fa&iones  ficriptores 
fcholæ,  &modo  vxoris  modo  viri  domicilium  fie- 
quuntur,  ab  illo  fallaci  principio  de  ftatutis  perfionali- 
bus.  Sed  falluntur  &  finendi  fiunt  λογμαχι*.  Nos  re¬ 
rum  lucrandarum  fitum  fpe&andum  dicimus,  &  quid 
ea  de  re  ftatuta  lingularia  permittant,  quid  abnuant 
reijpiciendum.  Quare  fi  Lugduni  incola  tale  ftatutum 
habeat  domi  fruftra  res  Britannicas  vendicabit.  Nec 
enim  de  rebus  fioli  legem  ab  alieno  Domino  poni  no¬ 
bis  paliuri  fumus,  qiii  alio  iurevtimur.  Proinde  do¬ 
micilium  quod  fuit  tempore  adus  fipeftatur  ex  fien- 
tentia  Alex.  conf.  100.  vol.3.  num.n.  Corn.  corif.202. 
lib.2.  Molin.  conf.31.  num.20.  Baldus  Ahgel.  Paul,  h 
fi  vxor.  D.  de  iud.  Panormitanus  Felyn.  c.  1;  extr.  dc 
iponfi.  Decius  conf.  19.  SciSj. 

Sequitur  confideratio  huic  loco  percommoda  &C 

{icrutilis,  quæ  de  habilitate  perfoharam  inquirit,  &  à 
ocorumatu caulas  &ipfia ducit  dubitandi,  cuius  lo¬ 
ci  ,  cuius  item  iuris  ea  tra datio  fit.  Nuper  de  optima¬ 
tibus  quidam  in  Ccenomanis  domicilium  habebat* 
quo  loco  etfi  contra  exprelfam  ftatuti  difipofitionem, 
interpretatione  minores  faciunt  vfique  ad  annum  vi- 
efimumquintum.  Sed  is  cum  magnas  poffiefiiones 
aberct  in  Britania,  cupiebat  ex  eis  quafidam  diftrahe- 
re:  Britannicum  ftatutum  maiores  ab  anno  vigefimo 
facit,  etfi  ægrè  contra  externos  arbitros  ea  diipofitio 
fuftinetur.  Erant  qui  vellent  comrahere,fi  i  ne  fraude 
fiua  licuilfiet.  Dixi  veterum  extare  ea  de  re  lentendas. 
Quotiefcumque  de  habilitate,  aut  inhahilitate  perfio- 
naru  quæratur,  toties  domicilij  leges  &  ftatuta  fipeda- 
da.  Nam  de  omni  perfonali  negotio,  ludicis  eius  co¬ 
gnitionem  elle  cui  perfionafiubfir,  fievt  quocumque 
perfiona  abeat,  id  ius  fit  quod  ille  ftatuerit.  Hæc  Bar- 
tolus  lege  de  pupillo.  D.  de  tutorib.  &  curat,  dat.  ab 
his  Bartolus  1.  eundos  populos,  num.26.  Iafi.  conf. 59. 
lib.5.  &  illud  pro  regula  ponunt  ftatuta  nunquam  fta- 
tuere  fuper  habilitate  aut  inhabilitate  non  fiubiedi,&: 
in  fipecic  Paulus  de  Caftr.  d.  l.i.  putat  ftatutum  Muti- 
nenfie  quod  légitimât  pupillum  ad  contrahendum  in 
xiiij.  anno,  non  habilitare  BononienfiemMutinæ  c5- 
trahentem.  Ratio  eft,  quia  hîc  abftradè  de  habilitate 
perfonæ,  &vniuerfali  eius  ftatu quæratur ,  ideoque 

Îjerfiona  à  ftatuto  domicilij  afficiatur.  Nam  originis 
oçusnufquam  in  foro  confidcrationem  habet ,  cùm 
aliud  domicilium  proponitur.  Ex  quo  euenit,  vt  fi  ci- 
uisParifienfisdebonis  quæ  in  Britannia  habet,  con¬ 
trahat,  neceffie  habeat,  annum  xxv.  ætatis  expedare, 
quia  tale  eft  Pariliorum  ftatutum ,  à  quo  perlonæ  ha¬ 
bilitas  fpedanda  eft,  etiamli  Britannia  incolas  fiuos 
faciat  maiores  ab  anno  vigefimo. 

Hæc  voluimus  de  iuris  ratione  diferiminanda  ex 
fini  locorum,  in  qua  multa  diflidiosè  ab  fcholafticis 
ficriptorib.  fiunt  tradita,  pleraque  illa  molefte  &  per¬ 
plexe  quæ  melius  ab  vfiudificuntur,&vtiliter  tràdart- 
tur, quando ifta tribunalia &conceflus non  raro  fa¬ 
tigant. 

Glossa  7; 

I  Nullité  refyeftiuA  non  omni  refretfu  refoluit  titulum . 

1  Nec  impedtt pr<efirij>tiencm  refyeftu  extraneorum. 

f  De  fin]  Verbum  (fiuum)  pQffieffiunmeft,  &ideo 
fuapte  natura  donationis  modum  adftringetet  ad  bo¬ 
na  quæ  donator  habuit  donationis  tempore.  Sed  di 
eo  nos  ante  diireruimus  in  verbo  le  tiers ,  glofi.  praece¬ 
denti.  Donatoris  igitur  oportet  elTe ,  vt  dominium 
transferar  donando,  aut  fi  luanon  lint,  fied  tamen  à  fii 
poflella,  transfert  vfiucapiendi  conditionem  ex  l.clà- 
uib.D.  de  contr.empt.  Sed  videnda  quæ  in  titulo  de 
.Approp.diximus  are*  166.  épigraphe  de  donationibus 


Hodie  annê 

15. 

47 

4« 

4Ü 


6g$  Des  Donations,  Art.CC  XVIII. 


<%5 


nullis.  Nain  d\m  nul  ta:  fnne  nullirm·  rcfpeftiiia,  ci-  A  qmm  1 1  aredis  adæs alienum  obtei  Fuie  iai 
tu  htm  non  tribuunt  reibc&u  torum,  quibus  tjuliim  menda  donandi  Se  legandi  bcuJias^u;  Πι绣? 

officit,  idcoqur  non  niii  UmgilHinn  ccnworc  præfcri-  1 . ■·'·'-  “* - -  *  s  "  “  ΰ  '•W5t“n- 

bi  lx  raiiinw-pejr«a  titulo  [Lente  mJlo,  adtierfas 
ejitettios  quoi  ntilÜtas  lion  réside  piaderibi  polTet, 


icd  lise  ibi  fu&us* 

Cloîïa  & 

Vvx  d'iicriragc  T mutr/dlis  *A  rttfiiL 


£  jftnW*.]  Patrinioni)  non  imr,  quiade  quibuf- 
tiuinqiic  bonisdon.udrLs,  hm·  patrimouib  fine  cnn- 
quafnhLL,:;  liberum  fui  etc  vdJuii  Gonfu ttudo  iem.un  H 
1  donare,  Eft.^runi  vos  ti'brriijpt  11 1  h rma:  compta1  lien - 
lionis*  quar  ad  nmm,r  tes  idli  pertinet*  quodTira- 
quellus  etiam  notnrac  in.  num.ioi. 

&  Moliàacus  item,  j$.  duilâ  l  in  fend,  Quare  bdlitmt 
Mol  i  tutu  s  addi  r  j  u  1  icuTa  ad  hune  Ardculiun  ,  aim  pu¬ 
tae  in  patrimonialibus  tmtumîociLtïi  kkre- 


Gi  c 


Car  ixi ru rw fj  dt u* n  Lut  t  hirtdtùnf  prujumptu  ma 
litet, 

^£n  Lirait  futrcdti  aonsirt  p'àji/t. 

Dm/ttiwui  iiepiii  "ytlvittmrt  f* ffrf ,  rtftfiu  ptopUrv 
gr<tdi«  f'mri*  mitthattntHf  Se  numéro  6. 

t'i’fl  frAtrijjllie  fïlliC'Ÿtr 

Doiuue  îmmi ri fnfh  njjrtflu  m*ntt  Se  mim. 7. 

Gtnm  rtff>eShijU$4r 

Pt  ndtionri jjrrfûT)  h  prohibitu  nm  liêltnt  p  f r  infefpùfi- 
tût  ptrfotm, 

ÿ»>tt  ji  plurti  bxredti  fitnt  prxftmfti  tlmtrfktitm  lt- 

guidjî  ditmfitrtftt  renmdxt  k*ftâit4tL 

ÿ  Htd  jt  Afrtêfiîtur  λΙιμ  h  λ  m  p  rapt 

vin  vm  ex  hxrtdibste  dmitipujiit  ,τ utrA  tfi  ttftriw  lt- 

Samnii  renwrfït  non  fi  tmfufo  tôuntm  tulinm. 
isfnttt*  Aemu*  pojiit  tfîîgnATifuper  htu  W<. 

Qiitd  jïh&tti  Ctnirnjît jetiahffrti, 
ifttmr  trrnftiUTur  ir irtài. 

w-tn  hkrtt  JuriMt  ~\tU  Jutftmi  pefiit  daffétirtttm 
Ar^jfwrr, 

v4n  doturiTpjîif  JeJMijfftifn  à  /f fit&A  m  impttmi  rp. 


AsüTti  γα  .1rs  finir}*  ]  Adiidemiiim  fuefat  iicud 


lus  piiVi  tribuern  quiru  vumcddi^  ÏSSs? 
dum.  Ha?c  ratio  ilatuci, 

Hxe  cûm  ira  fim ,  nee  liÆredî  ficti  deinano 
prtEkgauun  pollk;  Quxiimta n^n  fineç^i 
(te  ti ü  Len lu sd uni tiltt^ qui  non ΰίΙίΓ^ϊά^,'^ [/ 
doni  ton,  qui  foJiisvctc  pnefumptus-cft,  (cd  'L 
pim  inan  s  t  (le  r  vt  os  imo  <  h  a  e  e  fi  X  quend 
res  b:v  redis  pntiîinibitw  ptdumpu.  ^am 
prxfumpcum  non  dlè,  idcôqnc  iL^verbaCbhfifiT 
dinûpôÉlë  ni  eo  vtnfican  3  ricciVacris  fitîniïicw 
fiacre,  nccnepotcm  extaiiEe  hlioreit;  ρΐ  τΓ,πρΧ^ 
dici  poi  Ü·,  i  J  eàquc  i  11  liai  u  t  j  s  3c  proluti'  torn  5  .SJ 
eilc  accipienda  in  fuofcnfu,  nce  txtcdidcbcrtdijiX 
Îiciones  praciatim  prohibicorms  vlrta  pedôaas  .. 
prcl!as>  nec  ernni  con  üc«j  zt  di  (|>oildpue«i  CLlj  Vi^" 
non  cemy tniant.  Ditbicanc  luriLcofulcj^inS^i^j^1 
redis  veniat  appellatione  lia  redi  s*  üt  benc 
nunchoCiiiunc  il  bd  arbitrati  incerti  inettrisî^,  ^ 
niiic  prurfusvaric,  Scd  rcs  Îcrib  ipedlaniibui 
madrclhini  Sr:>  kaic  non  uriiabinbsedïaniatcriil· 
inrcnnonc  ibriLentuim  driodicari-poflc,  pr0'n  m^··, 
^  ru  ad.aptabi]iseft  ddlixrcdcm  j  harreciiivr  hxic^ 
ccii  prolixa  eit  ifiadif pittitio  T iraqucil.  m Tètiad  r.  / 
glair^AcaUb.  iirpi 

IV>  mù m  i  n  hac  dubi  tari  one  i  nq uirendu  m  cil,  Jir  j^c 
cafus  fadli  certus,  an  dubius.  Cemàtn  vnco  cbàt' 
facto  nulla  eft  dübitario,  &coniÎac  hircdi  h^h 
fâibam  clip  ilonationem  têfoeitu  &  confidcnnnu 
prtrniprxfLiiïiprE  bxrediî,  veiutinepoo  O’fjjriluiilj, 
natris  film  relpedhi  ik  efianracc  fiatrisj  gencjo^ 
ipci^u  Bl-.x ,  Dubios  eft  tùm  Controuenrittiriifu 

tefpeiUi  &iticL[!i!  fadaiir,  parrii  nean  ucpu^iri- 
^  tris  an ±rlij  emss  fi]  car  an  generi'  Si-  taJiutn  s  lier  tft, 
fanguims  çonfideracio ,  an  poci^spetibnaJiubrrti 
bcnefiitlri  fcrpcÜusdüiurorcnt  rnmienîaddonaii,1.·;. 
Mxc  cnim  dubicacitmem  faciLuit,  i&cafun!  iuccmin, 
Prioce  c.ifu  eùm  Certum  dt  fi  J  revaut  alreri  refpttbp 
ins  Inriectis.  tum  pratfumpti,  nertioferedubitarkil· 
ds  pt-ciumpto  Sûsvm  vkterij  l.dcdit  dotan.rj.d:ai  i 
b  r.i  π  0.  quod  pâte  1  (i  nqui  r }  m  ci  1  s  i  i  3îar  met  ilrdr:,  p:r- 
indc  cllac  fiegodedillcm:  Idcôque&profrihîài» 
d  LC  J  ru  rT  qmt'  fi  c  da  ca  f  JU.  profefl  i  1  i  :ii  D-  de  in  r-  tlrr.'i: 
idco  de  in  coüanonem  ifcnufe,  &ζ  filtam  ex  ibcnrali: 
exduJi  à  fuccdlionc  pams,  quomodo  friibeodedi 


in  cætcns  fere  Conluctudimbus  Γι  .-uicra:  vox  Je  pre-  Ê  dîèr.dcqiio  nos.  mt.i24.Sic  lufonamriTnimihtvscit 


JÙMfnfi  :  Nam  duenri  non  congaut  h  prédis·  adredLO, 
l.ueimneni.  D+deacqu.  hatred.  J,i.  O,  deJuered-  vcl 
ίΐΛ.  vend.  Ac  lere  pet  prouindas  idem  tus  obtinet 
Tin.'û;iï4  Andibr  Ce,  tiLirn,  Pictonibus,  Normanist  ex¬ 
traneis  petmictiï.  Qu  arc  tïiç  occutnt  cogn.uto,  val¬ 
de  buiereConLuccLidincmyqnï'fmi  hcneiacc- 

rc  verat ,  alienis  admit  ci  1.  Sed  ortmino  Lia  findendum 


fuit  j  cùm  ^libi  ibcuifltt  oiàaiiTioditia  i 


- inter  prit- 

Οίτη  pços  qx  redis  squalitatem  3  de  vctuillèt  alterum 


alcets  anmftrri:  Nam  titulo i&flitutioiui  yeruiiie,  àc 


fncir dûnafe iulltTo ,  cqu derii/lë  videor.  Lj.  f.j.&Me 
do.  inr.  vir.  de  vxor.  Tdqtir  in  lixredc  fiercdis  primo 
maxitiAvcrûtibbcLün  ira.  |.vln  D.de  ïeq.j,  Hax  lin¬ 
tei  u  ia  plui  mt n ,  H  noties  a  1  \fd qî  1  am  refp’efti  1  pafciï* 
pralèram  pcoîiibira?  c-ipere  du  n, ni  0  eu  :qu  il  lit,  cotits 
pcrtoEis  pruhtbifaî  kiLam  v  iden,quod  fiart.^i^i 
d  i  I  féru  n  r  J .  qi  pn;  (i  tu.  D.  de  !f -gat,  s .  ù  t  ptinc.  J,  fili^b^ 
i.3.  dçco’nd.-Æf  de  moisit.  Alex.  conC.ixÿ.  11H.  ht·! 
conf.imJili.t.  conf  μ48«?*  îib^^&conl^vtiU  IW 
eius»  Cftnf.  crnifiSi:  Cv  n  J.  Ci m  tïs.  q. /■  C 


do  1 1.U10JL1S  113  te  i  dem  fçqjJl e  ?  p oici  co  vrac  admittet  e  «:  tnoffl  trft-  A  nqcl  1.  M« m  arram .  D.  ad  L  hkï.  &' coW· 

irrt  ÀTrhl  hlir-C  lî  ΙΜΛι  l-ta  -%nii  _  1  K  r.  >-1  *T  .*■  ,  . .  .  .  .n.  1“  . 


ouodantico  cxdullLlêi.  Ratio  àb  arquqÎiGiee  ecdurre- 
dum  confecoundii  ducta  eft,  ne  muidia  iLb  n  [tenus 
pnr  btioiie  orircmt,  quod  icmper  côrmgire^ie  hanc 
Ipfiun  cauiiiin  Imperator  IllîHjuicius  norauir  1.  cùm 
oporccc.  $r  Ec.cnsiruQ  dï.bomqiUE  liber, 
alios  Tiraq..  1  LûiaE  in  pf i  mog.  q.  4.  iterare  ncc  lrgat  I  ^ 
nccdouation  i  bus, liée  mter  vsuos,  nec  iit  mu  etc  quid. 
quam  talc  fiors  lexadmilic,  qnodfratidi  fu  rurum  crat 
cob^rtdibns,  prop cerea  quod  dy;iatari|  felegai^rij 
ad  is  alienum  nôn  icnctitui'.  l.i.  Cr  dc  réb.  etc-d.  & 
ArcEvüto  fequeuti  dsceimji*  Nec  enim  alius  ticulat 


Sc  \  cq.  Ciil'tr,  colli" ’lj^.  1  (  b·.  1. 1  n  cip.  il  domina  Con  d!ji 
Raid vaiiïhi,  ex  teibm; C,  deÏoHat.  Step K.  fienr-  coC  Γ* 
] ib.  1  ■  Raid  .^ctirï  fnc,  vol.i .  A  Idar,  in  îi  b.  d  c  pcxilppi' 
(ftaras: 


rég.t.  ptivfump'j'il·  Ne-c  fêrè  diibitanrprtjbAraciun*' 

tons  inEcatione%Qttâce  &  ConluemdLnf  sqtioqee  ca 
de  recinere,  ncqtiid  i  merear  nirerdan.nîioneml'^ 
redi  prçfumpto  Ëiitsm  aitr  lieirdi  hçredi'SnTuninani, 
Andium,  hrc^tCbsiiorti. Bleiêitfîu , ?ri· f·^ 

Sc'd  (iubicationem  pderimujHe  iaeinioi^carij  ne- 

gadoj  &  lÊbi.eoüaiâ  UberMitetem  crédfvul^.fcpùo- 
rem  pr^liiSp  utmcin  'Uariiir a-  Sc  iltuguinis  dppug^ 

eïtrifi- 


097  Des  Donations,  Art.  CC  XVI II.  6p8 


extrinfecis  quibufdam  de  caufis,  benefaôtorum,obfe-  ^ 
quiorum,  meritorum  in  donatorem,  aut  quidquam 
aliud  caufie  adfert  abftraCtum  à  fanguinis  ôc  generis 
confideratione.  Quæ  vt  probentur  tales  omni  ope 
donatario  enitendum  eft,  alioqui  primaria  germana 
3c  naturæ  præfumptione  vrgetur ,  quæ  eft  à  ianguine 
&charitate  generis,  quod  vix  fieri  poteft,  nili  à  pro¬ 
bationibus  hrmiilimishæc  naturæ  prçfumptio  vinca¬ 
tur  ab  accidentalibus  caufis:  Alioqui  magis  quifque 
affe&us  in  proximum  gradum  præîumitur,  quàm  in 
remoriorem,  præi'ertim  in  prohibitoriis ,  ÔC  fufpefta 
coniunftione  prona  ad  fraudes,  l.data.  C»  de  donat. 

^  Quare  in  filium  potius,  quàm  nepotem ,  fratrémque  Æ 
fratris  filium,  filiam  quàm  generum  propéfior  affeôtio 
prçfupponitur,  ôc  propioris  gradus  refpe&u  fa<fta  do¬ 
natio,  ideôque  ôc  vitiofa  &:  in  prohibitionem  difpofi- 
tionis  incides,  cum  dicit  eo  frdude  de fin  heritier,  &  ver¬ 
bo  à  Autre  ju  4  f»n  heritier.  Tales  enim  videtur  elfe  hæ- 
redes  tam  certa  fpe,vt  eludi  no  poflit, quia  alius  hæres 
à  legitimo  per  Cofuetudinem  heri  nequit  inftitutio- 
ne,  ac  ne  alio  quidem  titulo  vllo.  Ideôque  multo  for¬ 
tior  hæcpræfumptioilla  iuris  ciuilis ,  in  quo  quilibet 
libuit  teftando  de  hæreditate.  Quare  quod  donatur 
hæredi  hçredis  in  linea  defeendente,  plané  donatur  C 
haeredi  etfi  mediato ,  ôc  adimitur  cohæredi.  Hæcillo 
etiam  iurefeasêre  Bartolus,  Alexand.  Iaf.  Aretin.  1* 
gallus. §.  quid  fiis.  ff.de lib.  &pofth.  l.fcd&fiplures. 

§.  in  arrogato.ff.de  vulg.  ôc  pupil.Caftr.  conf.  96.  So- 
cin.  conf.  30.  lib.  1. Decius  conf  18.  Priorum  enim  gra¬ 
duum  prior  efteaufa.  l.vlt.C.de  verb.fignific.  fed  qui 
fequitur  proximus  etiam  pro  comprehenfo  habetur, 
d.l.  cùm  ita.  i.  vit.  D.  delegat.i.  Corruit  igitur  talis 
donatio  fadta  nepoti,&  fratris  filio,denique  ôc  hçredi 
hæredispræfumptiomni  deicendenti  per  lineam  di- 

7  redam.  Sic  donatio  fadavxori  à  côfanguineis  mariti, 
mariti  contemplatione  fada  intelligitur.  d.l.3.  D.  de  D 
donationib.  int.  vir.  ôc  vxor.Quamobrem  ad  has  pree- 
fumptiones  eleuandas  quæ  iuris  funt  ôc  naturæ ,  opus 
eftperfpicua  probatione  officiorum  perfonalium,vt 
naturæ  præfumptio vinci  polIit,vt  id  credi  queat  à 
meritis  impetratum  q>  natura  anticiparat,  ficvt  nulla 
confefllo  perfonarum  prohibitarum  poflit  effe  fuffi- 
ciens  ad  probationem  caufarum  donationis.  Ex  quo 
efficitur,  donationes  nepotibus  fratrum  filiis,  generis 
non  valere,  propter  fupradidas  præfumptiones,quod 
collatæ  fint  refpcdu  perfonarum  prohibitarum  cape¬ 
re  ,  in  fraudem  cohæredum  ciufdem  gradus’,  nift  fu-  E 
ftineantur  ab  extriniecis  ôc  accidentalibus  caufis,  fed 
perfonis  prohibitis  potiùs  fadas  videri,  Ôc  incidere  in 
verba  Confuctudinis ,  nec  ifto  cafu  pro  extraneis ,  ôc 
non  hærcdibus  tales  donatarij  habendi  funt,vt  fic  do¬ 
natio  valere  debeat, cùm  regulari  iure  filij  cum  paren¬ 
tibus  pro  vna  perfona  habeantur,  ôc  patres  liberis  co- 
gregare  dicantur,  vt  loquitur  fcriptura,&:  vt  Iurifcon- 
lulti,  parentes  ex  voto  liberis  omnia  comparant,  & 
collatum  filiis  &  nepotibus  refpedu  ÔC  caufam  adus 
ducit  à  proximo  &:  immediato  gradu.  Vnde  &  cùm 
hæredes  de  corpore  nati  prohibetur  capere,  ipfi  quo¬ 
que  nepotes  in  verbis  intelliguntur.  1.  Lucius,  q.  8;.  F 
vbi  Angel.  D.  de  hæred.  inft.  Alex.  1.  ex  fado.  §.  vir. 

D.  adTrebel.  Bart.  1.  liberorum.  D.  deverb.  fignif. 
Lata  difputatio  Steph.  Bertrand,  conf  1.  vol.a.  veri',  ad 
tertiam,  &  verb  fic  areftis  iudicatum  Petrus  Ratus  in 
Conf.  Pido.  ôc  Renatus  Choppinus  meitforant,  ôc 
nos  talem  donationem  fratris  filiæ  fadam  quadoque 
irritauimus ,  cùm  cohæredes  fratris  de  fraude  effent 
quæftijVtConfuetu.Normaniæ,  tit.  Des  Dons  que  feres 
fint ,  ôc  contra  effe  cautum  reformatione  Confuetu. 
Turonum  nouitium  eft  placitum  reformatoru.  Quod 
utrgentr.  w  Conf.  Brit . 


fi  aliter  admittimus,  quis  non  videt  patentem  fene- 
ftrarn  aperiri  fraudibus,  fi  quod  filio  donari  prohibe¬ 
tur,  donatur  eius  filio  ·,  quod  filiæ,  genero,  ôc  liberis, 
perfonis  certè  hifdem  aut  non  diuerfis ,  quæ  etfi  ver¬ 
bis  compræhenfæ  non  funt,certè  intelledu  Ôc  iudicio 
fubintelligédæ  funt,  ratione  ex  toto  pari.  Adde  quod 
Iurifc.  ratiocinatur,  nepotes  tam  ili  poreftate  aui  effe 
quam  filios,  ideôque  quod  nepotes  acquirant  mortuo 
auo  filiis  acquiratur.  In  quo  nos  etfi  donationes  exci-  ® 
pimus  filiis  facias  ex  atr.501.  tamen  cùm  donatio  fit 
ab  auo,  profeftitia  videtur  à  patre,  Ôc  illi  donatum.  1. 
profeditia.  D.  deiur.  dot.  d.l.  dedit  dotem.  Denique 
generale  eft,  quoties  perfonæ  fieri  donatio  prohibea¬ 
tur,  toties  ei  per  interpofitam  perfonam  donari  non 

folle,  hoc  maiori  fraude  cùm  perfona  interponitur. 

quiteftamétum.  D.  de  pro  bat.  quate  qüod  patri  do¬ 
nari  prohibetur,  nec  filiis  poteft.l.  hac  ediôtali.  verbo 
omni  circûfcriptione.  vbi  Bar.  Bal.Alex.Steph.Bertr, 
Ioan.Gdro.  c.de  fec.  nupt.  &  eiufdem  argumenti  Or¬ 
dinatio  prodiit  anno  1549.  de  donationibus  tutoribus 
non  faciendis,  ôc  alia  de  fecundis  nuptiis  fœminarum, 
ôc  Areftologi  fubinde  ârefta  memorant,  text.l.  fi  con- 
ftante.C.  de  don.  ante  nupt.  1.  fi  is  qui  bonis:D.de  acq. 
hæred.  I.3.  §.  quod  de  fubeunda.  C.  de  natur,  liber.  1.  (i 
per  impreflionem.C.  quod  met.  cau.  l.vnic.C.de  en¬ 
trait»  iud.l.pupillus.§.vl.  &l.feq.D.  deauitor.  tut.l. 
cùminter.C.  de  don.int.vir.&YXor.  liqui  inferuitu- 
tem.  l.quæritur.D.  de  bon.  libetr.Aléx.  côf.j4·  lib.7. 
auth.  quibufeunque.  C.  defacr.  Eccl.  &  generale  eft 
theorema ,  ne  perfona  prohibita  per  non  prohibitam 
affequatur.  Atque  hæc  in  vniuerfum  de  omnibus  per¬ 
fonis  à  prohibitis  defcendetibus  per  lineam  diredtam 
cenfueriln.qui  omnes  eiufdem  famiüæ  dicutur,i.cùm 
ita.§.  vit. D. de  legatis  fecfido,l.pronuhciatio.§.vltim. 
D.  de  verb.fignif.  In  quibus  pat  ôc  eadem  ratio  eft,  ne 
vili  eorum  donatio  ficrikpoflit,  in  fraudem  primi  gra¬ 
dus.  Sed  de  collateraliter  fuccedétibus  non  fuerit  for- 
talfe  parcaufa,  propterea  quod  erga  lineam  collatera¬ 
lem  non  eft  fimilis  propéfio  donatoris,  quinonfimi- 
liter  afficitur  in  fratris  filios,  aut  confobrinos,  ac  in 
defeendentes  &  manantes  à  fanguine  filo,  quominus 
iudicari  debeat  fuis  detrahere  velle,  quod  lineæ  ab 
alio  promananti  adiieiat,  ideôque  præfumptio  frau¬ 
dandi  non  reperitur  fundata.  Nam  fraudem  femper 
excludimus  in  cafu  certo ,  quæ  fi  intercelfiffe  proba¬ 
tur,  femper  corruit  donatio  fiue  extraneo,  fiue  con- 
iunôlo  faita  fit.  Sed  nos  hic  in  cafu  dubio  agimus,  cu¬ 
ius  veritas  à  prçfumptionibus  queritur,  fed  eas  lôgin- 
quitas  gradus, &  iaguis  in  latera  excurres,  &fafteitio- 
nis  imbecillitas,  quo  magis  fangüis  à  principiis  rece¬ 
dit,  excludunt.  Itaque  externae  Confuetudines  dona¬ 
tiones  confobrinis  ôc  patruelibus  faitas  admittunt, 
alio  præexiftente  hæredc  præfumpto,  femota  quidem 
fraude  &  in  linea  collaterali,  vt  Normanica ,  tit.  Des 
dons  que  peres  font,  ôc  Turonum  ôc  quaedam  aliæ. 

Non  diflimilis  illa  quæftio.  Cùm  plures  fratres  eo- 
dem  fcilicet gradu  proponuntur,  fed  iure difpati  nec 
omnes  heredes, veluti  in  hçreditatibus  nobilium  col¬ 
lateralibus  accidit,  quas  primogenitus  folidas  Capic 
exclufis  fecundo  genitis.  Ponimus  patruum  donafle 
vni  de  fecundonatis  prædium  vnum  luurn, Coriftat  hic 
in  verba  Côfuetudinis  non  incidi,  neque  enim  dona¬ 
tur  hæredi  præfumpto,  cùm  exrante  primogenito  hic 
talis  nulla  in  parte  hæres  futurus  fit,ideôque  non  prç- 
fumptus  ac  per  hoc  verbis  prohibitiuis  non  compre- 
héfus,  ergo  nec  difpofitione.  Cellare  igitur  videri  de¬ 
bet.  Sed  tamen  mentem  legis  intuentibus,  Ôc  fraudes 
profpicientibus  quis  no  videt  hunc  cafurn  fub  ratione 
Confuetudinis  comprehedi  debere,  veluti  incogitati* 
GG 


(ÎP9  Des  Donations,  Art.CCXVII  I.  70o 


pûïms  ümiÎTnm  qikmprcuifione  ÉUcuetmm.  dt quo  A  tarins  tecdiraîwdçkt*  wmpere  reptritur  C[TC  JLo 
λ:  : _ :  i  t  .  i m  ίρΓ.ιή  ii  i  rt  die  kit.  ex  ul  ofia  urcri  u  rn  otu  s  *  n  ce  a  nrad  uxmîto  d  efcendiim  ;a  ■  l 


ii  i nccrropiu ii’m lient»  idem reipôiun  dUmr,  ex glolla  prariümptus ,  nec  à prarfumpto  ddeend^s ,  idc^o, 

leeis  cak'Sa&LumD·.  de  nattis,  &akj.  legevh.C  nnz  Armano  ermualefnr-  nm  ιπ,-iJir  m 


W calt'padtum.Dv débattis,  &*Uj· legevmi*.  qu* 
rcs  pieu.  obhg-pfldWNainfi  alita;  fi 
nuis  non  protpLitfr£u4'S1w  L.d£  “Έ1 1  ‘l  obliqua 
difpofirione  haçresfic,  qui  caperc  tkulo  ha  redis  no 
ouitî  Narndifraudtlvircdurpalwneonnn,  qin  par- 
tem  capic,  amplius  parte  fu;»  relinqui  ht  quit,  conte- 
cillitur  es  qui  nihil  cppntTjURi  in  vüa  pue  fundatas  fir, 
nihil  relinqui  polle  teifcupCEO,  nihil  inter  νΐηΰί  dilpn- 
fiiiorlt^  v  tru  nique  eivim  in  heredibus  ex  aequo  prohi¬ 
betur,  alioqui  non  dijHinüisfxans  fieret ,  qivàm  abhis 
qui  oniLllacaulatelbmcn,  sbuiieilato  volum  capere 
fraude  Ergatarum  j  gduerfus  quos  efl  titulas  ,  fi  qtiii 
rmiîilacauiltifftiinu  Nam  Eicon  rmgeret  rricnrcrâ  do¬ 
nari  fecundo  genitôj  cîienim  vr  plus  caperet  quam  il 
hiresdlcc,  &  hoc  damnofius;,  quod  titulp  fijiguLtri 
cxpiens  ad  xs  al  icnum  das  utaris  non  tenetur.  Quare 
c:Li  ριίτρ^,  noti  exprc-fiit  hunc  -calum  ,  tamen 
pknefua,det  fuppkndiun,,  nili  quidem  >  vi  aure  dixi- 
milii  defaui’s  cxn;irdec3s  prabetur. 


uctuno  eonitakfcit,  rcc  incidit  tu  piohibmcij^,^ 
aut  verba  Coniucrudinis.  EgpinconlWirào&faÎΑ 
catum  pelui,  quia  in  Ëlio  rtgmto  pont  non  ροΕΠν' 
pro.pterca  quod  hoc  cafin  reuociintcu·  dotiaicscj  fju. 
contangu inei s,  fi  ue  ci  rrai ici  s  l  sil  at  :  fird  ah?,  ^ 

fu  licet  ex.  Lfi  vtiquxro,  C ,  de  renat,  donat.  Sedj!|r; 
medium  nam,  ctmipcor  remorioribus,  Denique™*, 
lio  ne  propioris  gradus  donario vheriori  fa<Ski|iLE 
viridia  conualcicu,  quta  rnortli  ÎrmetlSECnLlfle^t* 
dum  tft, it) l  quis  butes  fit, atque  ideo  donitramistDc^ 
pax.  Quod  (i  eiufdem  gradus,  cùmdonatiuioj-,^ 
agmicatur,  vfqtie  ad  agnati  i  at,  mi  donatio  retiut:|j,r 
cur,  p  ropret  pro  bibi  tion  e  m  prarferendi  vti  m  n  ^ 
fu  cupris  etiam  îogmquionbu-S;  Nam  filii  fiipuüenjr^ 
tes  donatori  habent  lita  remedia.  cx.tl  l.fi  νηιρη,^  ^ 
fi  liquear  &  Üï  roras. C  de inotf. donat. 

Üi ■ 1  ·■*'  ‘  Λ  ■'  — ■  ha^eseiTe  ■ 


Quid  ii  donatum  t  il  oi^qui 


Oon  pctiTjr, 


ffd  ruo  ne  priorum  Ijttbus  tft  pr^ÎLimptos. 
ceropits  narircis;  doua  tons  trfpici  orottert,qyo 
pare  ii  prxfmmprtu  repemur  &  oohÇEedcsliabi:^ 


Quaîilmmdeco*  quit lW vous  de  prr fu mptisef-  t  t  L  . 

fet,  donationem, accepit  -  ibo  mortuo  d<mato/e  repu-  proficit  olim  capaci  donatum  eltir^cum  ηοπ-ζίπϋ^ 
di.itluercriitaicmj  vt  donat  id  faita  videatur  non  me-  C  (ir  cùttt  haareditia  diitrtur,  quod  Andes  obkrjjn- 
i'cd  l  .  c  '  m  h  ΐ  rc^  ito  n  i  ύ  qui  ab  liti  net  au  t  rep  udi  1 1  -fl  xc  ί  l’  u  iu  re  +  in  co  quod  le  cundogemto  doiuutirr.iftjEjis 
quaijbio  iure  patrio  noti  ett  lubunr?  dubiranonem,  ^ 
propreri  a  quod  Gon  fuerudo  hic  miprobar  dorsacio- 
nera  fadïam  ti  qui  ejVin  gradu  fuccedendi ,  id  t  Jl  prsr- 
futr,pto{qn,tm  vocem  ideo  adii  ciendam  pmau  mus  in 
trxtu  1  iiun  qui  3  nul  l  um  prar i  ίΐ  at um,  n  u  lia  dt insuo 
cadit  in  prarfomptum  vmun  ex  heredibus  fiuc  doita- 
îione  mter  viuoSj  hue  icilamento,  vt  fjrpe  dicimus,  ite 
quodedque  donatur  hircdidccerminarinnciTi  quorx 
capit  il  quota  fuz  virilis.  &  rener  locum  &  impurarur 
in  lcgiiininm portionem,  quodttos, arnc-4Cf,  cki-t. 


dfeâos  d>  primogenii.us- 

Quid  ii  Wrcs  miori  gradu  agnatus  cftj  ied  ^ 
tuus  ante  delatam  nxr edi tartmi  Rcfpydeo.hicciib 
ra ae,n ai  p i  perit  pugnas  in  pofthiuviO  nato&monK 

in  L  poibumus  prittinus.  D.  de  inofli  redi Aicucd 
cengt  rirTiraq.  L  ii  vnqud,  verbo  foicepetir-niim.jir, 
C  j  c.  L  T  j  ti  a,  I  ni  p.  D.  dc  ieg,  2 .  &  con  L  i/7,  vgl  i,  jil 
coni*  'fi/,  lik|*CrauetaconCtji,Pccius  coli+dii, 
cojvhxn.  hb.  ^.  led  hic  cafus  quem  ponimus  umol 
limj.  lis  i  propre  tea  quM  loquimur  dc  naio  λβοκιι 


abnmde  dix mtu5,  quare  nemini  licet  mtitrre  titulum  D  ante  mOiTtin  donaioris,  di  fic  iutedclataaibrr^i* 


adeptionis  legi timx portionis  Lue* quin  habear  v[  hae¬ 
res  &  coofeqtknrcr  tenearur  ad  delur?  hereditaria 
quod.indoii.itariorecu5fir.  Sunt  trnotrLConiijcfuii- 
nes  quasdam  diueriV,  qusenon  aliter  répudiation  cm 
donatart]  adirntitint ,  nili  rcfiitura donatione „  icd  ta¬ 
men  vtrumqitc  accepta]]  prrmittuitr,  vt  Audmm, 
art.  5^4,  Cn-nom. 54$.  Ac  alia:  plerasque  :  etfiiUic  Mo¬ 
lui.  parum  eokntanca  atl  textum  fcribir  annotatione 
ad  m.irgmem  j  vt&confiho  $6.  eEfim  Confiiez  Fin  ]- 
frenfi,  pj£ag.i7r  numet.  4*  ait  doitatnrium  per  modum 


te  tu,  quo  cal  ίι  n  ilii  !  coni  utut  cd  tinguUEj  nooc  iitii- 
fidum»  ϋ  impedirnemum  durare^nonuptrinu  tesfr 
pore  h  xred  1 1  ne  i  s  dclatx ,  qti  od  reip  ici  tjpotkif  I. 
opuorteirD'  de  Luoninrciligitur.  j.qiiardû.ï). 
de  uir.  Eli  Lcum  «3*5  .vLD.dc  kg.i.uaqusqui.ox* 
tistempoie  nem  repti  irur  extate  m  nulla  ccrJiil· 
Ttone  eLQ  cùm  partim  non  capiat  nec  feriat  t  idt^tt 
donatario  obeflenon  pùiÎît* 

Quid  tii  mcapax fem  harediims  mortn  tfnvpKt, 
ideAqoc  demutatio  abeflr  non  poterat,  pollej:  rrHin· 


ancidparié fucceffiomij  nonpoile  le  terere  ad  doni-  t  rus  fuerit  capjÎCLratijS'idehuJ.KonLCüJifi^'^· 


tsojscm  (fic  enim  loqui  cui)  Si  repudiare  hçrcdstaçtm, 
donatio  enim  inirioviciofâ  v:  hjïcedi  fatla,  non  refu- 
mit  vjres  ah  aftentionc  heredi  ratis,  quod  &  Isnnkcafti 
improbat  texui,  fus  qui  bonis, D.acqducred,  Ornois 
enim  donatio  hilbvm  de  prilumpds,  h  maior  eft 
virili  fit  inofficiofa,  quod&rin  CuiuFariocnfi  iudi- 
catum  Arcflologi  feriount  tntrtlti  firtnws,  anno  iftS. 
fiue  bciats  tiïlcni  donationem  elfe quotatn  honomm, 
fiuc  quotam  hereditatis  j  quod,  vlnnirm  cJÎe  necefTe 
eftiute  noftro,  &:  debitis  adrtringi.  De  iu  re  Ronuno 
certum  foret bitedi  rfonai  t,  ce  pnvÊqgari  pniTc,  1 1  * 
herum  dic  al rem  repudiato  alterum  acceptari  &  rc- 
tuicfi  pofit' ,  text.  espteff  1,  penulc.  i?c  vLD„  de  coli  at* 
berna*  xuth.Îi  parens. C* de  inotf.  rdl, Ac  iure  Burgüdo 
fieti  ChaiTan*  admiciit-  nr.  de  fiicceL  Bencd.  cip. 
FLaynutius,  verb*  fi  ^bfuuc  hbcrii.  oum.f^* 

[  c  Qttsd  v  ero,  fi  don ata ti  n  s  doixtri  on  is  rempo  re  erat 

hsetes  prKÎiimptus,  jfcd  poff  donari onem  n±ritarus  eft 
alcei'  h^resgjfitdu  anterior,  qui  priorem  prariumptum 
exclud  it  v  c  dou?ui  r  aliqti  is  er  1  n  fobrino  qui  d  eu  ta  tio- 
nis  tempore  erar  precium  ptn.s,  fed  agnattui  e  it  fe.iter 
doniitüri.  Hic  dico  conationi  lo  cum  fieri,  quia  dona- 


r:c. de  Seu*  coofi  iC. 

Scq  ti  icur  egregia  in  qui  fi  tio  d  e  eo  qui  diucrfotna 
Femmatum  sut  Jutenfü  bona  ht'buir,  kdid  [Otiquui 
ab  vmv  linea  habebar  doirank ,  aut  cens  arapiiuïim 
lia.  Negat  i  Il  i  11  s  I  i  nz-æ  h ar res  fi  eri  poc  id  [It*  ext.insc  1'^ 11 

ErobsbùoriadifpoiÏLionc.  Hic  diib-itatur^an  biceps1, 
ibi  tio  dc  cxceflu  r  ern  ·\\  kitdligi  debeat-  teEpecfis  ^  r-s 
rius  pacnmonijj  &  vudccumquc  hceacdonacoru^-** 

tiam  decerptr e  ex  arbitrio  c  olleiiluè',  as  ^ 

potius  incclligendafit .difpofirio,tȎpJiiJi  tftna 
quaque  harediiuie  aur  fincaliccac  derraherCjiititp0' 
p  n  armis  du  a  fiam  pluces  elTe  vinus  licet  hdnuiLni^ 
dit-ites.  Façon  trouer  fia  m  sgno  prid  etu  i  n  argnitif  H’ 
to  agitata,  regionibus  his  me  tv m adçileÎce^f^ ^ 
ri  on  11  ictin  te ,  ni ^gn  i  s  au  itaribni  31  ds,  fotos  ύ tu ^ 
draginta  annos  eonfultbs  Ar  irihunaliat-eiefctt.  ·  k 
ferioui  toc  kfinoslitig^t, quibus ficenipi^c^^  ^ 
dere  lib  lcï  c.  Donacot  q  ni  dum  d  e  0  p  n  m  ut  injiS, ]îï? 
ris  reditus  pfjtdia  donatae  principi  viro,  is  donato» 
her  0  s  nullos  ha b  cba  r,  (,Vd  ci  neri  .n  Lun  liiteao  ;  1.τ|·’  ■  ‘ 
complures;.  ConElabat  quoddtmaquiieELi  i  utri  ■ 
tiitffl  conii  Re  re  patrimt>n|j  comis,  icd  tiuslute#  ^ 


70ΐ  ·  Des  Donations ,  Art.  C  C  X  V 1 1 1.  702 

donacÆ  prouenirent  longe  excedere  tertiam.  Do-  A  de  Matth.  Afflibt.  à  fuis  Neapolitanis  iüdicatum  me- 


natalius  vnum  donatoris  huile  patrimonium  clama¬ 
is  valuiiTe  igitur  donationem,  quia  refpeblu  totius 
^tl-jirionij,  tertia  à  Côfuetudine  exprellaintelligi  de¬ 
beret:  vilius  enim  hominis  non  amplius  quam  vnum 
patrimonium  dici  polle.  1.  fed etfi plures.§.  filio.  D.de 
vuK^'  pupi.  Liurifpcritos.$.cùm  oriüdus.D.de  excu. 
tutf&nos  §.  fequenti  amplius  dicemus.  LicuiiTe  igi¬ 
tur  de  toto  trientem  donare,  neque  diitrahendum  in 
partes  quod  fuapte  natura  vnum  effet,  ad  inualidédam 
difpofitionem,  quando  eadem  ratio  in  infinuationi- 


morat.dedft.237,  dc  eruditi  quidam  S.C.  Parifiéfead-;  chopi.  l,b.  j. 
ferunt.  Çertè  à  nollris  iudicatum  icimus.  £x  quibus  c- 1°·  ¥ημ' 
perfpicuum  eft, quod  per  le  fatis  apparet, quod  in  per-* KUJ  K' 
iona  vnius  vnicum  eft  patrimonium ,  refpeblu  hære-j 
dum  in  plura  fcindi  dc  abire ,  fed  hoc  cafii  eorum  re-t 
fpeblu  appofitam  elle  prohibitionem.  Nec  nulla  fune 
in  iure  Romano  talium  difpofitionum  exempla,  dc. 
vnius  dc  eiufdcm  hominis  facultates  diuerfoiurecen-» 
feri.  1.  eum  qui  certarum.  D.  de  re  mili.  1.  hinc  quaeri¬ 
tur.  §. poteft. D.  de  pecuh  lj.§.  ii filijfa. D.de fep.  bon. 


bus  feritaretur,  quæii  vnius  contraditis  c  lient,  femel  ^  quod  ipfym  à  nobis  tranabitur.  §.feq.glo.  8.  Sed  in 


&  eodem  loco  fieri  fufliccret,quod  Bald.ait  conf.  167. 
fib.  5.  nec  fi  vnius  fnmmæ  elTct  contrablus,  diftrahcn- 
dum  in  partes,  vt  fieret  locus  diipofitioni  de  non  inft- 
nuandis,  quæ  intra  quingentos  aureos  ftarent, de  quo 
Bal.  1.  fnneimus.  §.  fin. autem  per  diuerla.  C.  de  don, 
13  Alex,  confié;,  lib.2.  &  antea  attigimus.  Sic  in  dona¬ 
tionibus  non  atrendedym  quid  ad  quemque  hçredera 
deuenire  deberet,  fed  quid  effet  in  bonis  donatoris 
tum  cùmdonarct.  Quod  fi  quid  ellet  quod  altery  gra- 
uaret,  agerent  inter  fe  haeredes  reconuendonibus ,  vt 
cuiufque  tertia  demeteretur.  Sed  eam  non  fuiffe  do- 


hac  conceptione  verborum  (an  eat  quelle  ne  lefcroit  etf 
fraude  defon  heritier.')  Cur  alteri  magis  quàm  huic  hæ-· 
redi  confulere  vellet  Cofuetudo  ?  Cur  de  pluribus  vni 
duntaxatjVel  cur  vni  nocere  potiùs  quant  multis?  Cur 
tenui  fortaffe  hæreditati  decrefcere  quàm  opulentae, 
quando  feparata  hæredum  conditio  &  interelfc  effer, 
èz  æque  principale  fingulorum,&  côferuatio  fuæ  οι* . 
iufque  gétis  cuique  haeredi  precipua  &  fingularistDe-  ’ 
nique  quomodo  ad  faciédum  trientem  cmufquehæ-<: 
rcditatis  in  confidcrationem  aut  numeru,  aut  quotam 
adduci  poteft  quod  alterius  eft  lineae  patrimonij,  gen- 


needfitapé,  cuius  de  toto  arbitrium  de  difpo-  Ç  tis,  aut  verius  externa  hærediras.  Ex  quo  apparet  & 


fido  fuiftet.  Sed  haeres  grauatiftcmrnatis  obftabat ,  dc 
fuilfe  quidem  vnum  donantis  patrimonium  in  manu 
donatoris  fatebatur,  quoad  vfum  &difpo(iriones  ono 
rofas,  de  iura  creditorum,  de  æs  alienum  quod  totum 
patrimonium  refpicit.  1.  fifideicommiffum.§.  t radia¬ 
tum.  D.  deiudi.  feddiucrfum  uidicari  quoad  difpofi- 
tiones  lucratiua^,  quo  titulo  plus  tertia  de  vnaquaque 
hæreditate  alienare -non  liceret.  Namque  prohibitio¬ 
nem  de  tertia·  exccilu  totam  indubiam  elle  hæredum 
refpeblu  de  c6tcmplatione,nec  quidqua  aliud  fpebtaf- 
fe  Confuetudinis  intentionem,  cuius  non  alia  mens  rumiudicium,  qui  reponédum  ablionibus  inter  ipfos 
effet,  quàm  vt  pecunia  gétilis  de  fortuna?  auitæ ,  genti D  inter  le  hæredes  putant,  q>  alteri  præter  modum  abla- 


planumfit,  cùm  tota  ratio  prohibitionis  polita  fit  in 
refpedlu  heredis, non  elfe  in  poteftate  cuiufquam,qui 
quamlibet  vnicum  aliquo  refpeblu  habeat  patrimo-  · 
nium,  refpeblu  tamen  hærcdis  diuerlum,de  eo  difpo- 
nere  in  fraudem  Confuetudinariæ  prohibitionis,quæ 
cùm  fit  côtemplatione  hçredis  appofita,diminuit  no¬ 
minis  arbitrium  de  rebus  luis,  vt  alteri  conferuet,  nc 
vitra  tertiam  excurrat.  Quod  fi  aliter  admittitur,eue- 
nictvt  alteri  folidum  pereat  alteri  folidumfaluumfit 
magna  iniquitate  nuis.  Nec  enim  probandum  eft  eo- 


cuique  de  familiæ  quàm  integerrima:  ftarent,  de  ei 
conferuarentur  vnde  manalfent:  fed  in  eo  nullam  ra¬ 
tionem  dici  polle,  cur  de  pluribus  hæreditatibus  de 
hxredibus,  iure  eadem  dc  plane  æquo,  alteri  aut  vni 
eorum  fuum  periret  aut  decederet,  alteri  integru  lia¬ 
ret.  Nam  Côfuetudincm  cùm  hæredem  dixit  indefi¬ 
nite  de  omnibus  dc  fingulis  idem  fcnfilfe,  nec  aliter 
quàm  diftributiuè  polle  intelligi,  quod  vna  tâtùmhæ- 
reditate  propofita  lingulari  numero  illa  enuncialfet. 
Elfe  enim  in  cafu  propofito  hæreditatcs  diucrfas,ori- 


tum  fit.  Nam  pr  a  ter  qua  quod  vni  ha  redi  cotra  alium 
nulla  ablio  dari  poteft,  de  eo  quod  fablo  aubloris  co- 
munis  accidi,  nec  lege  vlla  inducitur,  ita  multo  maio¬ 
rem  rationem  habet,no  decedere  quod  lege  defertur, 
de  infirmari  quod  vltra.modum  fit,  vtilitate  eius  qui 
titulo  lucrariuo  capit,  quàm  recuperatorias  abtiones 
dari  haredibus  inter  fe.  Deinde  recuperatoria  ablio- 
nes  fundos  paternos  de  auita  patrimonia  non  refti- 
tuunt,  imagines  dc  domus  infignia  non  reponunt,  vt- 
cumque  detur  compenfatio,  hac  apud  donatarium 


gine,  fanguine,  genere,  gente,  qua  fi  hoc  cafu  fangui-  E  manent,  in  quo  Iurifconfulti  tam  magna  fapè  mo- 


nis  concurfu  in  vnius  Domini  manum  coïlfcnt ,  non 
propterea  ex  eo  mutari  fuccedendi conditionem,  fic 
vt  quandoque  eueniente  cafu  de  putrefam.  fine  libe¬ 
ris  mortuo,  patrimonium  quodque  in  fuam  gentem 
non  recurreret,  ficuti  in  feruitutibus  dici  folet,qua 
coniunblione  dominij  pradij  dominatis  de  fermentis 
confunduntur  quidem,  fed  feparatione  incidente  ex 
antccedétibus  quidem  caufis  reftitui  debent  in  prifti- 
namcaufam.  1.  legatarius,  vbilmol.  Angel.  Iaf.  D.de 
leg.  1.  1.  propter  veneni.  §.  neptis,  vbi  Bar.  Bald.  An¬ 
gel.  D.  ad  Sy  11  an.  l.ex  fextate.  §.Latinus.D.  de  except. 
rei  iud.  Ex  quo  ipfo  mirabile  quiddam  traditum, cùm 
quidam  vxoris  prædiadiftrahilfet,  extitit  communis 
marito  de  vxori  filius  de  hæres,  fed  eo  mortuo  fine  li¬ 
beris  ,  hæredes  vxorij  ftemmatis  reponi  libi  alienata 
poftulabant  ab  hæredibus  mariti ,  id  hæredes  mariti 
negabant  iusefle,  quia  côiunblione  vtriufque  patri¬ 
monij  in  perfona  filij  quivtrique  hæres  fuiftet,  ex- 
tinblæ  elfent  ablione  palfionis  Sc  ablionis  concurfu  in 
eodem fubiecto,  fed  tamen  pro  hæredibus  vxoris  iu¬ 
dicatum  confiât,  ex.  d.  §.  Latinus,  de  Bald.  1.  fi  vxot. 
Ih  de  bon.  aut.  iud.  poft  l.debitor.  D.  adTreb.  quod 
lArgentr.  in  Conf.  Brtt. 


menta  ponunt.  Adde  magnas  moleftias  defumptus 
æftimationu,  appretiationum  vt  loquuntur,  magnas, 
de iudicantium  de  cftimatorum  libidines,  iniquillima 
fæpè  de  empta  arbitria,  incredibilia  in  his  perfeqtien- 
dis  effugia,  fumptus  &  pericula  alternantis  alcæ,  quæ 
omnia  lubire  hæredem  nihil  eft  necefle ,  cui  de  rebus 
luis  confidendum  eft  potius,  quàmvt  anulla  re  auita 
ablionibus  experiri  cogatur.  Cur  hac  in  re  libidini  aut 
intemperantia?  donatoris,  qui  rem  prodigit  (dequis 
fanuslerè  donat)  obfequi  lex  voluerit  potius,  quam 
P  iultæ  hærcdis  quçrclæ  morem  gercre,qui  auita  amitti 
lugetjdecui  ipiaConfnctudo  prouifum  voluit.  Cùm 
pluies  hæredes  diuerfarum  linearum  proponuntur, 
fic  plures  intelliguntur,vt  nullo  modo  cohæredes  in- 
tellieantur,  quod  Alex,  rcblè  notat,  conf  31.  vol.  1. 
fimues  (  inquit  Iurifconf.)  alium  caftrenfium,  alium 
reliquorum  bonorum  hæredem  inftituerit,  non  eft 
locus  familiæ  hcrcifcundæ  indicio,  diuiium  eft  enim 
eorum  per  côftitutiones  patrimonium.  1. hæredes. §.1. 
Drfam.hercifc. Igitur  familiæ  hcrcifcudæ  iudiciu inter 
eos  no  eft.  Denique  nullu  negotium  inter  eos  geritur, 
etfi  maxime  ablio  aliqua  datiua  à  lege  daretur,  tamen 
GG  ij 


703  Des  Donations,  Art.  C  C  X  V 1 1 1.  70^ 

corpora  hæreditarîa  auita  non  jreftitueret.  Nihil  Inc  ^  diiïe  putanda  eft,  quod  &  Pidonum  Confuetudo  ex 
probabiliter  refponderi  poteft  praeter  eftræne  arbi-  preiïît  tit.de  donatio.§.zij.  in  reformata,  alioqui  j' 
trium  donatons,  fedid  Confuetudo  cohibere  voluit.  diredahæredis  inftitutio  admitteretur.  1 


Quod  fi  ratio  admittitur  à  compenfationibus,  &c  cor¬ 
porum  alienatio  permittitur,  eueniet,  vt  fi  donator 
plus  tertia  alienauerit,  haeres  cogatur  accipere  com- 
penfationcm  de  pluri,  etiam  pofito  vnico  hærcde.  Sed 
tamen  id  pcrabfurdum  eft ,  neeverb  ferendum.  Quid 
quod  tam  feparatæ  funt  iîngulorum  hæreditates,  vt 
iîngulas  creditores  fui  fequâtur  in  realibus  debitis,  in 

Ijerfonalibus  no  vt  à  cohæredibus  fed  pro  modo  emo- 
umenti  æs  alienum  dillblucndum  fit,  contra  regulas. 
Non  vt  à  pluribus  eiufdem  hereditatis  hæredibtis,  aut  ^ 
partium  fed  folidis  folidarum.  Sed  &  hoc  quod  dice¬ 
mus  perabfurdum.  Ponevnumex  haeredibus  debere 
partagium  aliquod  (loquamur  enim  Λμαβίπρο·  )  pa¬ 
truo,  id  omnino  oportet  diiTolui  de  fubftantia  hære- 
ditatis.  1.  fcimus.  C.  de  inof.  teft.  fi  ponimus  totam 
cam  hæreditatem  abfumi donatione,  faillis  audioni- 
bus  aduerfus  alios  haeredes,  eueniet  vt  hoc  dilfolui  ηό 
polîît,  quia  is  cui  debetur  non  aliter  accepturus  eft 
quàm  de  corporibus  haereditariis.  Sed  id  haeres  non 
poterit,  ii  alia  pro  aliis  accipere  cogitur  per  adiones 
recuperatorias.  Nec  dubium  quin  diuerfarum  haere-  ^ 
ditatum  haeredes ,  licet  vnius  hominis  ilbi  inuicem 
iint  extranei,  quod  fi  verum  eft,  reftat  necellarib  in 
computationem  tertiae  rationem  iniri  non  oportere 
alienæ  hæreditatis.  Neque  enim  cohærcdes  funt,  nec 
fibi  partes  faciunt  per  cocurfum,  nec  portiones  dicu- 
tur,  fed  hereditates  folidae,  nec  deficientium  bona  al¬ 
teri  accrefcunt,  fed  potius  caduca  fiunt  aut  vacantia, 
bftt.  $91.  &  ad  Dominos  locorum  quàm  ad  haeres  aliarum  li- 
N.  c.  nearum  veniunt,  quod  alibi  probauimus.§. vit.  tit.2?« 

Bafiards.  Nec  haeres  patrefamil.  bona  vnius  lineae  malè 
confumente,  adionem  vllam  habet  malae  tradationis 
aut  proteruiae.  Denique  feparatorum  perpetuo  fepa-  D 
rata  ratio  eft:  Nec  fpedandum  quid  de  toto  donator 
cum  viueret  voluerit,  cui  cbfiderario  haeredis  à  Con- 
fuetudine  appofita ,  modum  indixit  quid  velle  debe¬ 
ret,  quod  fi  modum  exceifit,  modus  in  vnaquaque 
haereditate  nec  aliunde  quaerendus,  cùm  confideratio 
rebus  ipfis  affixa  fit,  &  potentia  in  agente  cohibita 
nullitatem  exceilus  inducat.  Quod  ipfum  vt  fic  fieret, 
conf.  Pidonum  exprefsè  eft  cautum,  artic.  181.  An¬ 
dium,  3Z4.  Ccrnom.  339.  Sed  &  non  femcl  inCuria 
Britannica  iudicatum,  femcl  pour  le fteur  de  Carne  pour 
U  terre  de  Pennemarch  ,  anno  i$y$.  Iterum  entre  les  heri-  E 
tiers  de  Galais  θ'  les  donataires ,  Martio,  \$~6.  Nec  ad¬ 
modum  erat  qubd  tantopere  dubitaretur,  nifiquia  à 
magnis  authoribus  controuerfiar  fpeciem  faepe  maio- 
jiti.  100.  rem  capiunt,  non  redè  cùm  perfonæ  refpiciuntur,  & 
c.  habebunt  hic  reformatores,  vnde  controuerfias  com¬ 
ponant,  fi  reipub.  confultum  volent. 

14  Nafcitur  ex  hac  dubitatione  alia.  An  cùm  diuer¬ 

farum  Iinearu  haeredes  negauerimus  cohærcdes  eiTe, 
hæc  autem  prohibitio  appofita  fit  côtemplatione  co- 
haeredum,  quos  aequaliter  vult  lex  fuccedere.  An  do¬ 
natio  fada  haeredi  bonorum  maternorum  de  bonis 
aternis  valeat.  Confiât  enim  hxc  deficere  qualitatem  F 
asredis  prohibitoriam.  Ego  etfi  penè  certum  eft  in 
verbis  Confuetudinis  vix  probari  pofTe  prohibitio- 
idem  art.  nem,  cùm  tales  cohæredes  non  fint ,  nec  videatur  do- 
zoi.  ti.  c.  narihæredi  in  eadem  linea,  tamen  putofufficere  ad- 
eife  qualitatem  hæredis  qualifcilque ,  fiue  mobilium, 
fiue  coquæftuum,  fiue  paternorum,  fiue  maternorum 
ne  talibus  donari  poffit,  alioqui  nihil  facilius  fuerit 
qàm  fraudes  architedari.  Nam  refpedu  agentis  fuffi- 
cit  haeredem  præfumptum  efle,  cui  donatur  cuiufcu- 
que  lineas  fit,  quæ  ratio  in  mente  Confuetudinis  refe- 


Qiiid  vero  fi  donationi  cxceflîuæinofHciofte 
inter  virum  &vxorem  fadæ,  haeres  præfumptusco^ 
fenferit,  an  poffit  donatio  fuftineri ,  &  ponimus  Pr  ' 
fumptum  verè  haeredem  extitifl'e  donatori.  Nam  antè 
mortui  confenfns  nihil  ad  rem ,  fi  alius  hæres  repcr  6 
tur  mortis  tempore.  Fuit  qui  feriberet  talem  infirmé 
tam  ArcftoParifienfi,  etiam  fi  hæres  fubfcripfi(fe.  : 
quod  ego  vt  credam  vix  adduci  poflem ,  nifi  aliud  in 
circumftantiis  fuit.  Nam  cùm  eiufmodi  nullitas  de  ! 
earum  genere  fit,  quas  refpediuas  appellauimus,hoc 
eft  quæ  non  abfolutc  nuîlæ  funt,  fed  coquer ente  dum  I 
taxat  eo  cuius  intereft,  accedente  eius  confenfu  aftus  | 
reualefeit ,  cùm  res  per  fe  in  commercium  cadat,  & 
confenfum ,  nec  aliud  obfit  præter  intereife  hæredis  f 

quod fubiedo  plané  fimili  Iurifconfultusrefpondet!  | 

lege  non  videtur.  D.  fi  quid  in  fraud. patro.  Quod  (in¬ 
quit  )  volente  patrono  libertus  donauit ,  non  poterit  i 
Caluifiana  reuocari.  &  lege  fecunda.C.eod. ritu.  1.  quj  i 

autem.  §.  præterea.  D.quæ  in  fraud. credito.Nec  video 

quid  his  rciponderi  polfit,  dc  in  hanc  fententiamcon- 
'  trarium  Parifienfi  Rothomagenfe  Areftum  citatur  in 
conf.  titu.  £>es  Donsdepere.  Ideôque&prohibétefta,  j 
tuto  virum  legare  vxori,  limitationem  adiiciunt 
confenfu  hæredis,quod  latè  profequitur  Barbat.con· 
filio  iz.  vol.i.  incip.  feribitur. 

Competunt  igitur  hæredibus  adiones  reuocato-ii 
riæ,  cxceifusdcinofficiofi  querelae,  de  eo  quod  pr*. 
ter  modum  donatum  eft.  Nam  fi  in  fraudem  htb  1 
funt ,  Caluifiana ,  &c  fimiles  reuocatoriæ  dantur,  hii 
quidem  quos  proxima  cauià  fuccelfionis  ragit,a<juo 
interdum  euenit,vt  nulla  adio  detur ,  vcluti  cumni· 
redi  donatum  eft  fed  vnico.  Sed  iîlæ  potius perimz 
funt&  proprietatis  quçftionem  continent.  Sed  quo  I 
iurevtimur  frequentius  interdira  pofleflom  folent 
intendere  adipifeendæ,  aut  retinendae  virtuteproble- 
matis ,  le  mort  fiuftt  le  aut  in  linea  collaterali  poil 

manus  leuationes,  veluti  continuata  poiieifione,&  I 
quia  dominium  à  donatore  abfceffifte  negatur,  quod 
glolfa.Bart.& Caftr.  docent.  lege.i.C. deinoffic.do- 
nat.  Sed  ifta  poffiunt  obtinere ,  fi  donatarius  in  poifef- .  I 
fione  rei  donatæ  de  fado  fuit  viuente  donatore, fievt  I 
donator  in  poffeffionc  non  fuerit  mortis  tepore, ergo  i 
nec  continuari  potuerit  in  heredem.  Hoc  enimcafu 
cùm  id  tantùm  quçratur  an  poffederit,  vincit  qui  | 
adualiter  &  de  fado  iia  pofteflione  eft,  quod  nos  di-  1 1 
ligenter  exegimus  in  Appropr.  art.zôj.  verb.  du 
num.Z3·  &tit.  Des Succeÿions.  $.1. 

Sed  cùm  in  confeflb  fit  hçredis  cam  efte querehm, >7 
dubitatio  fæpe  inceifit.  An  viuo  etiamnum  donatore  j 
hæres  prçfumptus  de  ea  re  quæripoifit,  an  mortem 
donatoris  neceftè  habeat  cxpedarc,  cnmantehaeres 
effe  non  poftit.  Ne  longum  refpôfum  expeda  à feho- 
lafticis  Iurifconfultis,  nullam  competere  quiaviuen- 
tis  nullus  hæres  fit,  ideôque&  fine  adione  fit,  quo“  | 
in  donationibus  inofficiofis  exprefsè  refpôdent.  Alb* 

&:  Caft.  1. 1.  C.  de  inoff.  teftam.  Caft.  conf.  441.  lihk 

Lupus  rep.  cap.  per  veftras.§.z3·  de  donat,  iiit- vir.ei 

vxor.Bald.  conC.zyô.  lib. 3.  Ripa,  l.fœminæ.  C.  defe- 
cund.  nup.  num.69.  Sed  vfus  rerum  magifter alioaio* 
duxit, Sc  ratio  ab  illo  iure  diuerfa.  Nam  cùm  Romano 
iure  hereditates  foré  omnes  ex  teftamenro  deferatur, 
noftræ  non  item  fed  à  confuetudirie,  coniequense  » 
quod  hçres  habeat,  à  lege  habere ,  non  à  defundi  i- 
fpofitione,  quo  fçpe  nolente  &  inuito  hæres  ha  er> 
fie  vt  fado  teftatoris  auferri  eas  fpes  nequeat,  dire  a 
quidem  &  permillà  dilpofitione.  Ex  qua  ipe  ® 


γο·)  Des  Donations ,  Art. CCXVIII  70 6 


prefenti  fie  tribuitur, vt  quod  fraude  fua  auftor  faciat, 
redèpollit  hærës  mofiiciofi  poftulare,  ha&enus  qui¬ 
dem  vt  conferuatoriis  a&ionib.  vti  liceat,ne  aut  tem¬ 
poris  intercapedo,  aut  præfcriptio  noceat  tacéti.  Ta¬ 
les  adiones  redè  de  iure  præiudicia  polfunt  appellari, 
per  quas  non  redè  agitur ,  vt  quid  detur  fiàtve ,  ac  ne 
adid  quidé,vt  donatio  quantumlibet  excefliuarefcin- 
datur,  cùm  id  ius  in  habitu  potiùs  fit  quant  in  potétia·, 
&  donatio  intérim  valeat.  Se  habeat  fuum  effedum  in 
frudibus  omni  refpedu ,  fed  vt  quâdoque  hæreditate 
delata,  faluum  ius  fit  adionibus  reuocatoriis  aut  in- 
ofHciofi  expetituro.  Quare  quotidie  tales  agentes  au¬ 
diri  hoc  fine  receptum  eft:  hadenus,vt  adiones  faluaa 
futuras  pronucietur  Sein  eadem  caufa,  quemin  vfum 
reperta  iunt  noftra  plegiamcnta  Sc  adiones  præiudi- 
ciales,  quæ  alteri  adioni  viam  præparât.  Sed  &  poftu- 
lantibus  donatoribus  aut  vero  donatariis,  ciim  hæres 
litem  côminatus  eft,  coados  haeredes  iudicium  fufei- 
pere  Sc  ius  fuum  deducere  ab  experimentis  feimus,  ex 
remedio.  1.  diffamari.  C.  de  ing.  manumifl!  ne  fubin- 
de  impendens  faxum  femper  metuere  donatarius  co¬ 
geretur,  &  temporum  mutatio  fufpedaclfct.  Quod 
perquam  crebro  fieri  compertum  eft. 

Sed  quaerimus ,  num  ipfi  quoque  donatori  adio 
competat  vlla  ad  reuocandas  donationes  fiue  excefli- 
uas,  fine  fraude  fadas.  Nec  dubitandum  dari,  ciim 
reuocatio  fit  ex  1.  fi  vnquam.  Sed  inofticiofi  autexccf- 
fusalia  ratio  Sc  caufa  eft,  tales  enim  caufie  donatorem 
non  refpiciunt,  qui  de  fuo  contradu  tenetur,  nec  ha¬ 
bet  quod  conqueratur  nifi  de  fe,  fi  præter  modum 
donauit ,  aut  inofficiose  refpedu  aliorum  liberorum, 
quod  glof.  Bart.  Bald.  Caft.  Salyc.  notant,  l.i.  C.  de 
inoff  donat.  Bart.  Bald.  Imol.  Caft.  1. Titia.  §.  Impera¬ 
tor.  D.  delegat.z.  noslatè,  art.z6y.  tit.  pro  dimillo. 
Sed  nec  quas  fraude  alterius  fecit,  reuocarc  ipfepof- 
fet.  1.  cùm  profitearis.  C.  de  reuoc.  donat.  Eft  enim 
vt  fæpè  dicimus,  vitium  tale reipediuum  ccrtæper- 
fonæ,  cui  lex  adionem  de  eo  dedit,  fed  non  paf- 
fim  omnibus,  nec  aliis  quam  quorum  intereft,  Sc 
qubus  fraus  fit. 

Glossa  10. 

i  Fraus  quid  fit. 

z  Fit  hotnini ,  fit  item  legi,  θ'  quomodo. 

3  Fraude  hæredis faBa  donatio  m  totum  corruit. 

4  Odij  hox  tolli  non  deluit  de  textu. 

J  Odio  falle  donationes  nulla  fiunt.  Si  num.  8. 

6  Exempla  de  donationibus  m  fraudem. 

7  Quid  eft  odium. 

1  Λη  cas  quelle  ne  le  fierait  par fraude.]  Nam  fraude 

fada  in  totum  corruit,  ac  ne  intra  tertiam  quidem  va¬ 
lere  pollet,  quia  fraudis  intentio  totum  adum  inficit. 
Fraudem  intelligimus  meditatum  propofitum  dona¬ 
toris  hoc  agentis.vt  qui  res  &  hæreditas  iure  gentis  Si 
fanguinis,ex  Confuctudinis  difpofitione  ad  liæredem 
venire  debebat ,  eam  ille  ne  habeat  fed  alius  potius,  in 
quo  adu  vincit  propofitum  maleficiendi  Si  intentio¬ 
nem  agentis  elicit.  Nam  fola fraus quàm  redicimus, 
hoc  eft  contingens  diminutio  bonorum  qua*  haeres 
fperat,  de  qua  in  1.  nil  aliud  eft  fraus.  D.  verb.  fignif. 
non  elTet  fufficiens  ad  irritandas  donationes.  Nam 
fine  hac  nulla  donatio  fieri  poteft,  nec  quidquam  do¬ 
nari  quod  non  decedat  haeredi.  Sed  ea  demum  im- 

!>robatur,  quæ  deprauato  confilio  fit,  maleuolentia 
ræredis  Si  eo  fine  ne  habeat.  Itaque  folus  cuentus 
non  infirmat  donationem,  fed  confilium  Si  medita¬ 
tum  nocendi  propofitum  lædunt,  quem  quidam  do¬ 
lum  ex propofito  redè  appellant.  Sed  interdum  ho- 
trgentr .  m  Confi.  Brit. 


mini,  interdumlegi  fieri  fraudem  contingit,  qfiàm 
differentiam  apte  Iurifconfultus  defignat.  1.  libertus. 

§.  plané.  D.  deiur.  patro.  Hîc  de  ea  loquitur  quæ  fit 
homini,  fedvtramque  eodem  faepe  adu  cumulari  c6- 
tingit,  vnde  adus  fit  deterior.·  Sed  earum  nulla  adum 
refcinditviuente donatore,  propterea  quod  cùm  res 
in  bonis  fintdonatoris,voleti  fraus  fada  dici  nequit, 
cum  hoc  cafu  tota  haeredi  ftruatur,  qui  viuente  au- 
thore  nihil  iuris  in  rebus  habet,  nec  quidquam  am¬ 
plius  quàm  adiones  coferuatorias,  vtfupra  diximus. 
Porro  cùm  donationis  titulus  merè  lucratiuus  fit, non 
eft  neceflerefeifloria  aut  rcuocatoria  agenti  probare 
participationem  fraudis  in  donatario,  id  enim  fit  in 
contradibus  onerofis.  1.  penult.G.  de  reuoc.  his  quæ 
in  fraud.  credit.  Sed  donatio  ex  fola  donantis  inten-  3 
tione  corruit,  fi  mala  mente  fada  eft.  1. 1.  §.  dolum.  D. 
fi  quid  in  frand.  patron. 

Fuit  vero  quod  hic  omitti  non  debeat,  inplerilque 
exemplaribus  veteris  Cofuetudinis  feriptæ  præter  vo-  4 
cem  fraudis  etiam  odij  vox  (  en  haine  )  Sc  eam  legifle 
in  veteribus  adus  reformatorum  Sc  procelfus  verba¬ 
lis  vt  dicunt,  teftâtur.  Cur  eam  fuftulcriiit  ratio  nulla 
apparet,  nec  jprobandum  eorum  iiidiciumeft,  cùm 
res  loquatur  factis  odio  donationibus  necellarib  in¬ 
cludi  fraudem,  quæ  vt  ante  diximus  diffinitur  efle  me¬ 
ditatum  propofitum  intercipiedæ  fpei  hærcdis.  Qua¬ 
re  quod  odio hæredis  fit,  negari  nequit  fraude  hære- 
disfadum,  nec  magis  odij  vocem  quàm  fraudis  ex¬ 
pungi  debuilfe  quàm  fpeciem  adimi  fuo  generi, fi  qui¬ 
dem  odio  factæ  donationi  necefiàrib  ineft  fraus,  id  eft 
intentio  aduerfus  hæredem,  imo  nemo  donare  poftit 
fraude  hæredis ,  nifi  odio  ante  concepto.  Cæterùm 
errorem  iudicij  reformatorum  non  aliunde  quis  cef- 
tiùs  deprehenderit ,  quàm  ab  ipfo  reformatorum 
faito,  qui  in  art.  451.  eodem  plane  in  argumento, 
hanc  ipfam  odij  vocem  extare  paffi  funt,  quo  loco 
demenda  fuit  aut  hic  relinquenda.  Certe  quo  tem¬ 
pore  reformatio  fadta  eft,  fic  prudentes  rerum  homi¬ 
nes  loquebantur  aliquid  datum  efle  tempori  &:  gra¬ 
tis  hominum  potentum,  cùm  eo  tempore  illuftris  Sc 
æftuofa  controuerfia  de  hoc  ipfo  odij  verbo  vertere¬ 
tur,  quæipfa  etiamnum  nepotes  expedat  iudicatu- 
ros,  Sc  fubinde  recalefeit.  Nec  vero  odij  vocem  ma¬ 
gis  conucniebat  expungere  quàm  in  Romano  iure, 
quo  ipfo  vox  odij  ôc  homonymæ  tales  plerumque  re- 
periuntur  fimili  in  argumento,  vt  Ï.3.  D.  de  inoff.  * 
teftam.  vbi  ck  maligno  parentum  in  liberos  iudicio 
loquitur,  vnde  inofticiofi  qucrelæ  proditæ,  inimici¬ 
tiarum  quibus  neceffario  odium  ineft,meminit.  text. 

1.  liberi.  C.  de  inoff.  teftam.  offenfæ  vero,  in  1.  fi  mari¬ 
tus.  C.  eod.  tit.&  1.  teftamenti.  eod.  tit.  offenfi  Sc  irati 
patris,  in  l.cum  te  pietatis.  C.  eod. tit.  odij  in  fpecie.l. 
fi  filiam. eod. tit.  Sed  Sc  exhæredatoru  mala  mente  me¬ 
ti0*11  iure  1.  fi  patronus.  §.  fi  quis  cùm  mala.D.debon. 
liber,  nec  dubio  quin  &  alibi,  fi  loca  fuccurrriét  Bald.  6 

&  Salie.  1.2.  C.  fi  quid  in  fraud.  patron,  donationis 
fraudulenta;  exemplum  ponunt  eiufmodi,  Cùm  quis 
(  aiunt)  filium  odiflet  Sc  eum  legitima  fraudare  vellet, 

Sc  de  modo  côfuleret,  rationem  reperit  rem  cuiquam 
vendendi,  vt  pretium  receptum  cofumeret.  Hîc  vter- 
que  fraudem  concludit  ab  odio.  Si  ab  iacris  exemplis 
Sc  feripto  audtoritàtem  quærimus,  Extat  Deutero- 
nom.2i.&  Iofcphus  inter  legalia  illius  legis  memorar. 
lib.4.  antiqu,  cap .6.  fi  habuerit  homo  duas  vxores, 
vnam  dile&am,  alteram  odiofiim.  &  ex  odiofa  primo¬ 
genitum  ,  non  poterit  filium  dile&æ  facere  primoge¬ 
nitum,  Sc  præferre  filio  odiofæ.  Sed  Sc  è  prophanis 
(criptorib.  Demofthenes  Oratione  cotra  Leocharem, 
non  paflun  olim  Grareis  yfurpatas  adoptiones  feribit, 

G  G  iij 


K'W'O  «'■ 

}??.  N.  C. 


A  RT  i  c. 

C  L  X  X  X. 

NoviE 
C  O  N  s. 


<Art.  103. 
tt.  C. 


Jrt.  104. 
K.  C. 


707  Des  Donations, 

quia  plerumque  odio  hæredum  fieri  conflaret,  qui  1 
limillimus  eft  huic  cafus.  Sed  &  Ioan.  Fab.  §.1.  Inft. 
de  hæredit.  quæ  ab  inteft.  ait  cos  peccare,  qui  propter 
rancorem  alios  inilitunnt  hærcdes  quam  proximio¬ 
res.  Quod  ii  Principibus  Iurifprudentiie,  lacris  lite¬ 
ris,  bc  tatis  ausioribus  difplicuerc  difpofitiones  odio 
hæredum  faSlæ,  quid  in  mentem  venerit  reformato¬ 
ribus,  cur  odij  vocem  expungendam  putarent,  diffi¬ 
cile  cil  ariolari,  cum  fignificantcm  &  cmphaticam 
vocem  tollerent,  quæ  bono  fine  &  fenfu  flaret ,  cu¬ 
ius  faSli  culpam  conuincit  alio  loco  non  expuniSta 
7  vox  eadem.  Quare  omnino  reponendam  puto,  tot 
*·  au&oribus  fadi.  Eli  autem  odium  motus  animi  con¬ 
tra  præfumptum  hæredem  ex  maleuolentia,  praeter 
officium  naturæ  ,  &  charitatcm  inditam  ianguini 
contra  naturales  florgas ,  cùm  fit  hæc  naturae  &  ge¬ 
neris  humani  propenlio  carnem  fiuam  non  odifie ,  ex 
quo  qui  luis  non  prouideat ,  infidelis  dici  debeat, 
imo  infideli  deterior,  quod  Paulus  difertè  pronun- 


Art.CCXIX.  7o8 

L  ciat.  Quare  fic  demum  concludimus,  quod  benefi  · 

in  externum  conferatur,  valere  finendum ,  fi  non  f10 
dendi  hærendis  voluntas  intempefliuam  liberali*' 
tem  elicuit.  a' 

Contrefis  hoirs.]  Ex  his  verbis  dubitari  nequit  hanc  8 
prohibitoriam  difpofitionem,  &negatiuam  appofu8 
tam  elle  refpeSlu  haeredum,  ideoque  nec  donatorem 
refpicerc  nec  alium ,  &  confenfu  cius  quem  refpicj 

remitti  polie,  quod  ante  diximus,  &:præfcriptioncni 

de  talibus  donatis  procedere  relpeSlu  omnium  ex 
ternorum  praeterquam  haeredum ,  quorum  confide 
ratione  &  generis  totius  hæc  difpofitio  fadta  &  cautà 
eil.  Ex  quo  fit,vt  fi  etiam  vnius  odio  donatio  faSta  eft 
tota  corruat  vt  faSlo  indiuiduo ,  agit  enim  odium  in 
totum  aSlum,  cùm  motus  &  intentio  donatis  ab  odio 
manauit.  arg.  1.  fi  communem.  D.  quemadm.  fer, 
amitr.  etfi  enim  interefle  partium  diuidi  pofiit,  inten¬ 
tio  8c  faSlum  non  cil  diuiduum,  notatur.  1.  fancimus. 
§.  fiperdiuerfa.C.  de  donat. 


Article  CCXIX. 

|p§||  Taauifibpeut  donner  cous  fesc meubles,  d  fes  debtes cmobiliairesf  premie- 
rement  payées  §  fur  iceux. 


1C  T*  etiam  hpotcfl  donare  omnia fua  c  mobilia  >  àfoluto  ante  sere  alieno  feti  debitis' molili¬ 
bus  f antea  §  fuper  ipfis. 


Censvra. 

Hæc  enunciatio  in  multis  peccat.  Nam  primum 
non  exprimit,  an  hæc  donatio  cumulatiuc  cum  fupe- 
riore  fieri  pofiit,  an  feparatim  per  fe.  Deinde  valdè 
incaute  donationem  omnium  mobilium  permittit, 
nec  adiicit  an  donator  patrimonialia  an  habeat,  an 
conquæilus.  Nam  fi  nonalia  quam  mobilia  habet, 6c 
crudele  &  inhumanum  eft,donationcm  vniucrforum 
permitti  nece  liberorum.  Deinde  hic  locus  erat  fta- 
tuendi  de  donationibus  conquælluum,  de  quibus  ni¬ 
hil  vfquam  conflituit. 

SIC  AVTEM,  VT  1VDICO,  ET  RES 

DOCET,  MELIVS. 

Et  outre  ce  que  defius ,  peut  donner  a  Autre  qu’à  fon  hé¬ 
ritier prefumptif,  tous  fes  meubles  qu’il  a  ou  aura  lors  de  fon 
dece\:  pourueu  qu’il  ait  patrimoine  ou  acquefis  dedans  le 
p  nj!  s,  CT  s’il  n’a  ne  1’Ί>η  ny  l'autre ,  ne  peut  donner  que  le  tiers 
des  biens  qu’il  a  ,  foient  meubles  ou  acquefts,  fes  debtes  mobi- 
hair  es  premièrement  payées  fur  i  ceux ,  dequoy  faire  le  dona¬ 
taire  baillera  caution  fi  de  ce faire  requis  eft ,  ex  cep  te  fies  ejjre- 
ces  dont  le  donateur  auroit  fait  deliurance  en  fa  faine  vie  au 
donataire ,  auquel  cas  ri  eft  ledit  donataire  fùbiet  aux  debtes , 
fi  d’ailleurs  ils  riefioient  hypothequefpar  le  donateur  pour  le 
payement  d’ icelles. 

RATIONES  SCRIPTI  REDDEMVS. 

G  L  O  S  S  A  I. 

a  -ytufil)  Hæc  vox,  valet  Latinum  (etiam)  quædi- 
uerfitatem  fa&i  notat ,  &  identitatem  iuris ,  Sc  vide¬ 
tur  implicare  coniundionem  vtriufque  donationis, 
collediuè.  Sed  hocdifiîdiofo  firculo  omnino  expri¬ 
mi  conueniebat,  andevtroque  coniundim,  an  ver  b 
feparatim  flatuere  in  mente  effet.  Nam  verba  per  fe 
non  neceflario  inferunt,  de  feitum  multa  figillatim 


permitti  quæ  non  item  coniundim,  prçfertim  tiniitî 
lucratiuis,  nec  idem  ius  cafuum  mixtorum  &  fcpara- 
torum,  dequo  Alex,  conf.96.  lib.  2.  num.6.  &conL 
S3.  lib.3.  niun.17.  &a8.  lib. 4. 

Glossa  2. 

1  ιΛη  qui  nihil  prater  mobilia  habet ,  pofiit  dmrt 

omnia. 

2  κΛη  qui  nihil  in  patrimonio  habet ,  pofiit  dontrt 

omnes  conquailus. 

3  ιΛη  qui  nihil  in  conquaft ibus, pofiit  donare  mobilu. 

b  Peut  donner.]  Hoc  idem  ius  externis  quoque  pro- 
uinciis  compluribus,  fed  diftindiùs  &  aliis  præfup- 
pofitis.  Itaque  hic  valde  defiderada  eft  reformatorum 
prouidentia ,  qui  minus  quàm  illæ  cauêre.  Nam  nuf- 1 
qua  permittitur,  eiqui  nullabona  habet  præter mo¬ 
bilia,  vniuerfa  donare ,  &  patrimonialia  conicquuio, 
aut  conquæilus  facilis  fortaffe  iadura  mobiliumfue- 
rit.  Sed  nihil  prçtcr  mobilia  habenti  intolcradum  eft 
omnium  donationem  permitti  effufa  liberalitate in 
externos,  contemptis  liberis,  &  nece  eorum:  Nam 
eo  cafu  mobilia  patrimonij  locum  &  confideratio- 
nem  occupant.  Quid  enim  ?  ciim  eiufinodi  negotia¬ 
tores  fint  Antuerpiæ,  Lugduni,  Rhotomagi,qui  for¬ 
tunas  fuas  omnes  habent  in  mobilibus  &  pecunia, 
foli  ne  pollicem  quidem  præter  hortos  fuburbaiios, 
an  quia  omnium  bonorii  mobilium  donatio  non  pro¬ 
hibetur,  omnia  prodigi  finemus  importuno  affeifu 
fine  confidcrationc  liberorum,  &dedi  eos  patiemur 
externorum  dominorum  arbitrio  errantes  &  defti tu¬ 
tos.  Omnino  putandum  non  efl,fequendaque  vicina¬ 
rum  cofuetudinum  cautio,  quibus  ea  de  re  valde  pru-  ^  | 
denter  cautum  eil.  Nec  conquçfttuim  plus  tertiapars  ^  ·  r 
donari  pofiit ,  ab  eo  qui  patrimonium  non  habet,  l0j, 
mobilium  plus  eadem  tertia,  ab  eo  qui  conquçftus  jj  fl 
non  habet,  de  quoTuron.  Confuet.  art.2;S.  Viào.  j 
223.  Angolif.  art.49.CcEnom.352.  Andium,  327· &540, 


709  Des  Donations, 

Ac  melius  omnino  hac  quidem  in  revidifle  eos  fa¬ 
tendum  eft,  nec  fine  culpa  qmiifum  quod  vetus  ex- 
preiîèrat  Art.  217.  &  mirum  eft  incogitantia  præter- 
milfum.  Quare  pofeit  hoc  ipfum  reformatorum  fe- 
4  eundas  curas  meliores.  Quin  &  interpretatione  pru¬ 
dentes  hunc  quoque  rigorem  emolliêre ,  ne  fatis  elle 
diceretur  quæ  uis  patrimonialia  habere  ad  validandam 
donationem.  Nam  qui  pauci  aut  nihili  æïtimanda 
haberet ,  non  putarunt  omnia  mobilia  donare  pof- 
fe,  fcd  fic  temperandum ,  vt  aliqua  ex  parte  rebus  do¬ 
natis  refponderent  ,  quæ  hæredib.  relinquerentur, 
quod  Molin.  notat  ex  fententia  Quadrigaiij  veteris 
confulti  annotatione  quadam  ad  marginem  Confuet. 
Angolifmcnfis.  Porro  hic  quoque  ÙUifiia  reforma¬ 
torum  infpicitur ,  quod  nihil  de  donatione  conquæ- 
lluum  cauerunt,  an  externis  fieri  polfet  eorum  do¬ 
natio  ,  nifi  fuperiori  Articulo  de  tertia  eorum  quoque 
conftituifle  videri  voluerunt:  fed  tamen  hic  locus  po- 
ilulabat,vt  exprimerent. 

Glossa  3. 

Toys  SES  M  E  y  B  L  E  S. 

Excipe. 

Non  idem  paganus  hæredi  præfumpto  Art.118. 

Non  idem  coniux  conrugi ,  nifi  mutua  donatione 
Artic.  ni. 

Non  idem  coniuges  teftamcnto  Art.223. 

Non  idem  minores,inhabiles. 

Porro  hæc  donatio  multipliciter  concipi  poteft, 
vel  omnium  mobilium,  aut  fi  quæ  habet,  quæque  ha¬ 
biturus  ed  donator  cum  morietur,  ex  1.  fi  ita  legatum 
vbi  Bart.D.de  aur.&argcn.  legat.  <3e  mf.  dicemus. 

Glossa  4. 

1  Donatione  honorum  non  demunt  merces. 

1  De  nominth.  cr  chirographis  c re. 

c  Meubles.]  Quid  hac  appellatione  intelligatur ,  dice¬ 
mus  Art.  4  47.  &  alibi  408.  Nunc  id  tantum  dicéduin 
1  in  generali  donatione  bonorum  mobilium,  non  veni¬ 
re  merces  quæ  negotiationis  caufa  habentur  in  apo¬ 
thecis  à  mercatoribus.l.gencralh  §iVxori.  D.  devfufr. 
legat.  Angel. &:Iaf$.  item  Seruiananumer.44.inlliu 
dea6Ho.Deciusconf.472.tametfiquidamcontrouer- 
tunt,  cùm  vox  vniuerfiilis  (omnium)  adie&acih  Nec  ; 
negandum  fi  appareat  hanc  voluntatem  donatoris 
i  fuitfe,  quin  venire  poifint.  De  nominibus,  chirogra¬ 
phis,  obligationibus  an  veniant ,  lata  tra&atio  Tiraq. 
in  pÆmog.  q.49.  &  1.  fi  vnquam.  verbo  bona,Iaf.conf. 

5.  lib.^.&c  conf.171.  Molin.  conf.  36.  Decius  conf  471. 
dicemus  quædam  Art.408.  non  videri  in  donationem 
venire  mobile ,  quod  donator  perpetuo  certi  prædij 
vfui  dcftinauit ,  velutipræfumptione  voluntatis  ex- 
eeptum. 

Glossa  5* 

1  D  elit  a  dicuntur ,  de  quibus pote β  ejfeaft  io.  j 

1  Donator  non  pote  fi  diminuere  donationem  donando. 

3  Debita  mobilia  arreragia  redituum. 

4  Tenfiones  domorum  quarum  dies  cefiit ,  mobiles funt. 

5  Reditus  conftituti,  debita  mobilianon  [tint. 

6  3ntereÎe  °b  euifhonem,  debitum  eft  reale  er  immobile. 

7  UfiuofruBus  conflitutio ,  eft  debitum  immobile. 

8  Compenfatio  rerum  immobilium  alienatarum'  immo¬ 

bile  debitum. 

9  Debitum  mobile  per  stdieftionem  hypotheca ,  non  fit  im¬ 

mobile. 


Art.CCXI  X.  7IO 

A  10  Hypotheca  debiti  naturam  non  mutat. 

a  Legata  jtmel  prafianda fiunt  debitum  mobile  ,  conti¬ 
nuanda  immobile. 

ii  Legata  defiunih  debita  non  fiunt. 

d  Ses  debtes.]  Huiufmodi  Confuetudo  ferè  Prouinciis  * 
omnibus  obtinet ,  vt  donatarium  mot-  ilium  æs  ahenu 
donatoris  fequatur ,  contra  luris  Romani  difpofitio- 
nem,  de  qua  inferius  dideremus.  Cæterum  lue  debita 
inrelliguntur ,  de  quibus  cum  defundo  adio  ede  po¬ 
tuit,  vt  lie  excludantur  naturalia  tantum  ad  quæ  do¬ 
nator  per  adiones  non  cenetur,  de  quibus.  Barri.  fi  is 
cui.  §. Flauius.D.de  fideiudl  Bald.  &  Caftrenfis.l  .qui- 
bus.§.  dominus.  D.de  cond.dc  demonlh  Legata  vero, 

6c  donationes  teftamentariæ  poil  mortem  donatoris 
p>ercipiendæ,  debita  defundi  donatoris  non  funt. quia 
talia  ab  hæredc  incipiunt ,  cum  nullo  vnquam  tempo¬ 
re  debita  à  defundo  fuifle  dici  poliunt.  1.  apud  Iulia- 
num.  D.  exquib.cauf  in  poli,  eatur.l.  quæ  Wata.  D. 
de  reg.iur.  Non  funt  igitur  defundi ,  ideoqueabdo- 
nacario  non  debentur  per  hanc  dilpofitionem ,  nec  in 
cam  cadunt.  Deinde  in  potedate  donatoris  ede  non  2 
debet  donatione  inter  viuosfada,  legatis  aut  dona- 
C  tionibus  pofterioribus  diminuere  quod  donatum  ed, 
viuus  enim  donator  etfivtendo  diminuere  potedres 
donatas ,  in  donationibus  quæ  à  morte  eifcdum  for- 
tiuntur,  tamen  non  idem  polfet  donando  aut  legando 
titulis  voluntariis  m  tedamento.  1.  viuus,  vbi  tex.  ex-  chop.'deVrl- 
prelfus.  D.  de  his  quæ  in  fraud.  patron,  de  quo  nos  U!L,ufl-l,b-3' 
Art.  423.  dequoipfo  aredum  Parifienfe  memorant. 

Ne  funeris  quidem  impenfa  donatarij  eifet,  nifi  ex- 
prefsè  datueretur ,  quod  quidem  hîc  non  exprimitur, 
fed  in  Art.fcq.&r  Arr.227. 

Mobihaires .]  Debita  mobilia  vocat, quæ  de  mobili¬ 
bus  debentur  per  adlioncs  perfonales  vt  plurimum, 

D  nam  &c  aliis  de  caufis  deberi pofliint.qualia funt  pecu¬ 
niaria  omnia  aut  in  pecunia  rciolubilia,  denique  quo- 
ticfcumque  immobile  prçftari  in  obligarione  non  cd. 

Talia  funt  rcliquiæ  &  arreragia  redituum  condituro¬ 
rum  &:  aliorum,  & frudtuum reditutiones  quorum  4 
donator  iudicatus  ed,  aut  qui  debuit  penfiones,  qua- 
rum  dies  in  vita  donatoris  cedit ,  de  quibus  nos  Arti- 
cul.  27  6. 557.  ;4o.  iso.  &  quæ  Molin.  notat  in  fcud. 

Arr.  2 s.  Tiraq.  in  retrait·,  jr.  1.  glofi  numer.  1  o.  Sed  f 
reditus  îpfi  -condituri  fuper  bonis  donatoris  pro  pe¬ 
cunia  accepta .  mobiles  non  funt ,  nec  doriatario  mo- 
:  bilium  iheumbunc ,  fed  ab  hærcde  debentur  immobi¬ 
lium,  de  quibus  Molin.  $.57.  num.  27.  &  zg.  Quærit 
Mohnæus  Art.  i;z.  Conf  Cœnom.decafu  eiuffiodi- 
Aliquis  eondituit  reditum  fuper  bonis  fuis  ad  ratio¬ 
nem  duodeamæ  ,  &  fideiullbrem  dedit  Titium ,  cui 
promittit  reditum  luere  intra  annum.  Moritur  debi¬ 
tor,  Quaeritur ,  an  id  debitum  ad  hærcdcin  aut  dona- 
tanum  mobilium  pertineat ,  ille  ad  mobilia  pertinere 
putat,  quiaribhgatio non  fitnifi  ad  mobile.  Et  ccrtè 
probandum  cdrefpcdlu  fideiudbris  obligationem  el¬ 
le  ad  mobile  ,  id  cd  ad  luendum,  etfi  de  reditu  ipfo 
côtinuando  alia  ratio  edè  poteft,  certe  deluendo  mo- 
bile^cd.  Sed  &  reditus  à  marito  condituri  fuper  bo¬ 
nis  fuis,  immobiles  funt  &  ab  Colis  mariti  hærftiibus 
praedandi,  nifi  coftet  pecuniam  in  acquædus  commu¬ 
nes  vetiam,  de  quo  Molinæiis  vbifup  Chaf.  rub.  4. 
glof  vit.  &  $.9.  De  interede  debito  ob  eui&ionem ,  fi  6 
fortèmaritus  rem  quam  vendiderit,  cuinci  palfus  cd, 

&  ex  eo  condemnatio  interede  fcquuta  cd,  quæri  po- 
ted,  an  fit  mobile  debitum ,  quia  etfi  fccundaria  obli¬ 
gatio  in  interede  pecuniarium  refolnitur.  primaria  ta¬ 
men  quæ  rei  tradendæ  ed,  aut  frui  licere ,  non  ed pe- 
cuniæ  w\:  immobile  continet,  cuius  natura  primùiré 
G  G  iiij 


7n 


Des  Donations,  Art.  C  C  X I X. 


fpedanda  cil.  1.  miles. §.  decem.  D.  dereiud.  l.fiquis 
ftipulatus  fuerit  decem  in  mclle.  D.de  folut.etfi  quæ- 
ftio  Galli  quiddam  contradicere  videtur.  Idcôque  im¬ 
mobile  debitum  putandum  eft*  De  eo  qui  promi  fit 
ratum  facere  per  vxorem  cùm  non  fecillct, arque  ideo 
damnatus  effet  pecuniæ ,  puto  iudicandum  ad  here¬ 
dem  mobilium  pertinere ,  quiaob  fadum  promiffum 
7  eft,  quod  non  fadum  in  pecuniam  refoluitur.  Quæfi- 
tum  de  eo  qui  vfumfriidum  fupcr  bonis  fuis  pecunia 
chap.  Ub  j.  eonftituiiret,redimibilem  intra  certum  tempus  pecu- 
cap.  io.  de  taje  <let>itii  mobile  eilct  tk  ab  hæredibus  mo - 

ΡίΜ.ΐΗβ.  pr&ftandum ,  aut  donatario.  Res  loquitur  dc 

areftum  Parificnfc  citatur  ad  hæredes  immobilium 

{lertincre,  non  minus  quàm  reditus  conftitutus  fiiper 
îonis  mariti  in  communione  coniugali.  Idem  diceft- 
8  dum  fundo  dotali  vendito  ,  cùm  vxor  eiufve  hæredes 
eompenfationem  petunt,quia  talis  adioad  immobi¬ 
le  competit,  etiam  fi  vxor  pecunia  contenta  ede  velit, 
quia  pecuniam  obligatione  non 'eft ,  necfolui  poteil: 
inuita  vxorc.  Sed  cofcnfus  eius  obligationis  naturam 
non  mutat  refpedu  quidem  ter tij,  nec  rerum  fubftan- 
9  tia  alteratur  confenfu.  Proinde  debitum  pecuniarium 
quod  natura  fit  mobile,  adiedio  hypothecae  immo- 
IO  bile  non  facit,  etil  lnpotheca  rcalis  eft.  Nec  enim  hy-  C 
porheca  apta  eft  obligationem  innouare ,  nec  per  fe 
aut  principaliter  fubfiftit,  fed  perfonali  accedit  aut  c5- 
nafeitur  ad  iecuritatem  exadionis ,  nec  in  plus  nec  ad 
aliud,  fed  ad  idem  obligat  ,  etfi  efficacius  id  quidem, 
verùm  ad  debiti  fubftantiam  nihil  addit,  quod  ex  eo 
patet  quod  fideiuffor  qui  in  plus  obligari  nequit  qua 
reus  principalis ,  hypothecam  adiicere  pofiet ,  quam 
reus  principalis  non  appofuerat,  quod  Barr.  ait.l.  fi  fi¬ 
nita. §.  eleganter.  D.dedam.infed,  &  l.hi  qui.de  fide- 
iulforib.  D.  Ang.  1.  in  omnib.  D.  de  re  iud.  Sed  fi  im¬ 
mobili  debito  adieda  eft,  haud  dubie  &  ipfa  immobi- 
11  lis  eft,  &  naturam  capit  à  principali.  Legata  femcl  D 
præftanda,  debita  mobilia  funt  hæredis ,  diuturni  & 
continuati  temporis  immobilia,  Tiraq.  notat.in  retr. 

§.i.  glof.6.  nu.io.  Nec  adduci  pofTum,  vt  credam  do- 
natarium  arefio  coadum  liberare  hæredcm  à  rediti¬ 
bus  côftitutis,  qui  inter  realia  debita  &  onera  ponun- 
tur,quod  tamen  Molin.  fadum  feribit  annotatione  ad 
marginem.  Art.  103.  Conf.  Pidauenfi,  entre  le  fi eur  Je 
la  Salmondiere  cr  Us  GouUrds ,  cùm  onera  realia  ipfo  iu- 
se  bona  minuant ,  idcôque  dc  bonis  omnibus  talium 
dedudio  fieri  debeat. 

£ 

Glossa  6. 

I  Tretium  rei  vendita·  redditum folato  matrimonio,  an 

mobile ,  λπ  immobile  fit. 
l  Conditiones  purificata  retroagunt. 

3  Pretium  fitccedit  loco  rei. 

4  Multum  intere  fi  inter  contingens  &  necejfarium. 

5  Pretium  refit  tutum  a  confangutneo  lu  retraÎluo,  à  con+ 

tingentia  eft. 

6  Pretium  ex  necefiitate  redditum ,  rem  reponit  in  priorem 

fiatum. 

7  Pretium  ex  contingentia  refiitutum,  rem  ponit  in  fiatu 

prafentt.  ** 

8  Jn  continfibilibua  non  fit  retroaftio. 

9  Medium  inhabile  impedit  coniunttioncm  extremorum. 

1  Magna  &  Iurifconfulto  digna  inquifitio  de  eo  pre- 

yideart. in  tio ,  quodvi  conditionis  dc  redimendo  fundo  refti- 
Gr  413.N.C.  juitur  à  venditore  poftdiiTolutum  emptorum  matri¬ 
monium,  fit  ne  mobile  an  immobile,  quo  modo, 
quoque  iure  diuidatur  inter  fuperftitem  coniugum  & 
hæredes  defundi ,  inter  donatarium  &  eofdem  hæ¬ 
redes  ,  inter  hæredes  item  mobilium  &:  immobilium. 


7U 

inter  hæredes  conquæftuum  item,  quæ  omnes  d  K' 
tationcs  pendent  ab  eo,  fit  ne  mobile  an  immoW 
Quid  item  de  co  pretio  quod  fuppletur  diilôluto  m3 
trimomo  liuc  per  coniuges  fiue coniugibus  fuit.  M  ~ 
enimm  talibus  parua  momenta  funt,  &  fæpc  cx’facqC 
memini  &  magnas  controuerfias  inter  opination  ° 
æftus  excitiille,  quæetfi  fæpe  magnis  audoribus  fa 
exercitæ,  Sc  illuftres  Iurifconfulti  eade  rediiTer  ^ 
runt  &  vero  diffenferunt,  tamen  pofteris  réliquiffr' vi~ 
dentur  quod  dicerent  <5c  vero  docerent  etiam  ctfi 
nos  audoritatem  eorum  quandoque fequuti,  vfu&' 
experimentis  meliores  fadi  fententiæ  non  melioris 
audores  eos  nobis  fuiiTe,  nunc  Sc  fentimas  dc  aenof 
cimus. 

Quod  pretium  poft  diiTolutnm  coniugiunt  refti, 
tuitur  vi  venditionis  cui  ineft  padum  redimendi  coit. 
ftante  matrimonio  conuentum ,  mobile  quidam  fine 
diftindione  putauerunt,  atque  ita  ab  hæredibus  mo¬ 
bilium  capi,  aut  donatariis.  Huius  fententiæ  fuere 
Cyn.  lacob.  Rauen.  Bald.  Albcr.Corn.  Decius,  1. 
demum.  C.  decollat.  Alber.  iterum  in  ftatutis  prima 
parte,  q.93.  èrecentioribus  Bocr.in  confuet.  Biturig. 
tit.  des  mariages.  §.  2.  &conf.  tertio,  inter  ea  quæ  edt 
dit.  Tiraquell.  in  retrad.  in  fin.  q.  3.  &  iteminre- 
trad.  contient. in  fin.  q.  4  3.  &  lib.primog.q.82.  C011- 
tràfenscre  efie  immobile  &c  ab  hæredibus  immobi¬ 
lium  capi.  Alex.  Raphaël  Fulgof.  Francifc.  Aret.  d,L 
ea  demum. 

Priores  omnes  vnicaeadcmque  ratione  vtuntur 
ex  1.2./.  id  quoque.  D.de  collat.Hæc  illius  textus ien- 
tentia,  filius  emancipatus  qui  bonorum  poiTeilioncra 
contra  tab.  accepit ,  filio  in  poteftate  Jiæredi  inftinito 
conferre  debet ,  patri  vtriuique  debebatur  fubconai- 
tione  quiddam,  qtiæ  conditio  extitit  poft  cius  mor¬ 
tem.  Sic  igitur  ponitur.  Quæ  poft  mortem  qux nuitur 
non  veniunt  in  collationem ,  conditio  autem  incafu 
propofito  poft  mortem  etienir.  Quærendum, midin 
collationem  veniat.  Refpondet  I uri fconfultus  confe¬ 
rendum  ,  videri  enim  id  olim  in  bonis  patris  fuiiTe, 
quia  ex  contradu  conditionali  fado  in  vita  patris  de¬ 
beatur.  Nam  conditione  exiftente  quandoque,  reni 
retro  videri  in  bonis  patris  FuiiTe ,  idcôque  collationi 
fubiici.  Sed  certe  hic  cafus  no  magnam  dubitationem 
habuit, neque  hunc  qui  proponitur,  decidit  cuius  lon¬ 
ge  aliæcircunftanriæfunr.  Quippe  regulare  eft  <5c  iu- 
ris  ordinarij,  titulorum  arque  adeo  poireilionumcife- 
dus  in  omni  conditionali  contradu  refiedi,  &retro- 
trahi  ad  tempus  conrradus,  quia  vbi  femcl condititf 
extitit  perinde  habetur  ac  fi  nunquam  ftiiiTet appofi- 
ra.  l.neccirario.§.quodfipendc  nte.D.de  peric.&co- 
mod. rei  vend. 1.  vit.  D.devuig.  &pnpil.  1.  filius famif. 
vbi  Bartol.D.  de verb. obligat  1  fub  conditione.  D.de 
folut.  tempus  enim  contra  dus  non  exiftentiæcondH 
tionis  vbique  refpicitur  ad  aequi fitionem  aut  obliga¬ 
tionis  tempus  diferiminandum.  1.  quæ  legata.  D.de  re* 
gul.iur.l.  non  omne.  $.i.l,filiusfam.D.dereiud.&nos 
fufms  diximus.  Articul.  z6j\  ver.  crfaift.  titulo  de 
App.numer.20.  Ex  hac  ratione  arguunt ,  quod  virtute 
contradus  durante  matrimonio  fadi  acquiratur,  i’1 
quo  fit  redemptionis  conditio  appofita ,  quæ  poft  lo- 
lutum  matrimonium  exiftat ,  id  videri  retro  femperin 
communione  fuiiTe ,  &  ab  ea  nunquam  abfceffiflh 
Quare  de  eo  fic  iudicandum ,  ac  fi  diiloluti  matrimo- 
nij  tempore  res  in  rerum  natura,  &  in  bonis  coiugum 
reperta  efict  in  prima'ria  fiia  natura ,  ergo  fic  diuiden- 
dum  quomodo  mobile,  quia  tale  fuifiet ,  ncc  alterius 
naturæ  cum  in  pretium  impenderetur.  Ha  c  furnma 
rationis,  ex  qua  hanc  conclufione.m  conficiunt.  Hino 
delabuntur  in  illud  difpofitiones  flatutarias  magis  ac¬ 
cedet? 


η 


Des  Donations,  Art4  CCXIX. 


714 


edere  ad  obligationum  tcftamentariàrum  naturam, 
quam  contrat uum ,  quod  ipfum  iure  non  probatur, 
&  proinde  falfum  eft ,  nec  vires  habet  ad  efficiendum 
id  quod  volunt.  Sed  &  funt  qui  pretium  putant  rem 
ipfam  repraefcntare,ita  vt  aliud  de  pretio  iudicari  non 
debeat,quàm  de  re  ipfa,  quam  coftat  efle  immobilem, 
vtuntur  textd.ciim  in  fundo.  §.  fundus;D.  de  iur.dot. 
cuius  cafus  eft  :  Maritus  prouocatus  ad  diuifioné  eius 
fundi,  quem  dote  habebat,  qui  erat  vxori  cum  alio 
communis,  vidus  licitatione  pretium  fuæ  partis  acce¬ 
perat,  id  pretium  IurifconfùÎtus  ait  non  minus  doti 
luturum,  quam  erat  pars  ea  fundi  quam  olim  doti  ac- 
cepifler.  Sic  igitur  depretio  cenferi  quomodo  de  re 
ipla,  eiie  ergo  immobile  id  pretium ,  quod  pro  re  ipfa 
fungeretur ,  Sed  hic  text.  parum  habet  neruorum ,  in 
quo  neceiïitas  venditionis  oftenditur ,  eaque  rei  alie¬ 
nae.  Quo  cafu  minime  mirum  eft  pretium  in  dotem 
recidere,  quo  iure  pars  fundi  venditi  effet  habita,  vt 
etiam  illud  quod  nulla  hîcfit  temporis  mutatio ,  ex 
qua  poffit  iuris  mutatio  contingere  ,  nulla  coniugalis 
communio  proponitur  ,  nulla  communionis  dillolu- 
tio,  nulla  mobilium,  nulla  immobilium  diftindio, 
nulla  haeredum  mentio,  nulla  ftemmatum  aut  linea¬ 
rum  diuerfarum  ratio  prorfus ,  vt  in  fado  nihil  fit  fi- 
mile.  Sed&  multi  illo  iure  titulum  dotis  pro  vniuer- 
fali  habent  quo  cafu  pretium  loco  rei  femper  putant 
fuccedere.  Lied  &  rem.D.de  petit.hæred. cuius  rei  lo¬ 
ci  apud  Tiraquell.  in  retrad.  §.31.  glolfa  prima  ha¬ 
bentur. 

Proinde  nihil  iftorum  medium  feriiffc  mihi  poteft 
videri ,  nec  caium ,  de  quo  quærimus ,  decidere.  Nec 
ille.§.  id  quoque,  in  eam  rem  citari  debuit,  qui  cùm  in 
contradibuscdditionalibus  diiponar,  nihil  habet  iu¬ 
ris  fingulariSjCum  ftatuir  exiftente  quandoque  condi¬ 
tione  acquifitionem  rerrb  ad  tempus  contradus  in¬ 
ferri.  Sed  hîc  cafum  in  contradu  conditionali  non  po¬ 
nimus,  fed  purum  fub  conditione  quidem  refolubi- 
lem,  cum  venditio  fit  fub  lege  redimendi.  Sed  nec 
horum  fententia  omnes  cafus  attingit ,  nec  ille.  $.  de 
aliis  refpondet  quàm  conditionalibus. Ponimus  tetra¬ 
dum  petifoluto  matrimonio  eius  fundi, qui  confian¬ 
te  matrimonio  erat  ab  coniugibus  emptus,  non  poliis 
ex  illo.  §.  id  quoque ,  hunc  cafum  decidere.  Sed  nec 
conditionales  omnes  huc  pertinent,  ciimab  euentu 
conditionis  non  quaeritur  coniugibus,fed  extraneo,  fi 
coniuges  ita  fundum  emerint ,  vt  redimere  venditori 
liceret,  hæc  conditio  venditori  acquirit  redimendo 
fcilicet,  etfi  ex  confequentia  pretium  refundi  emptori 
neccfte  fit,  aut  haeredibus  eius,fed  tamen  hic  cafus  lo¬ 
gé  diftimilis  eft  ei  quem  ille.  Jf.  is  quoque,  decidit ,  in 
quo  ex  contradu  patiis  haeredibus  quaeritur ,  per  exi- 
ftentiam  conditionis,  fed  non  fimiliter  fit,  cum  ab 
euentu  quæritur  extraneo.  Hoc  enim  cafu  pretium 
quod  extraneus  reddit ,  non  recuperat  priorem  fta- 
tum,  nec  regreditur  in  antiquam  caufam ,  fed  in  ftatu 
praefenti  confideratur,&  ex  nunc  conditionem  acqui- 
fitionis  fortitur ,  &  illi  vel  illi  acquirit.  Cum  confan- 
guineus  ad  retradum  venit  foluto  matrimonio ,  etfi 
ex  eo  iure  venit  quod  confiante  matrimonio  natum 
eft,  tamen  non  ab  alio  tempore  acquirit ,  quàm  quo 
petitur  &  exercetur  adio  retradus,  nec  ante  intenta¬ 
tam  adionem  &  ius  retradus  dedudum ,  in  exercitiu 
vlla  alteratio  fit  in  iureconiugum,  nec  illis  pretium 
aut  debetur ,  aut  reftituitur,  &  intérim  poftident ,  Sc 
domini  funt,  etiam  quo  tempore  matrimonium  dif- 
foluitur.Sed  ipfi  viciifim  coniuges  nulla  habent  adio- 
Jiem  ad  cogendum  ad  retradum.  Quare  quodeum- 
que  tandem  reftituitur  no  ab  obligatione  adiua  con- 
luSum>  fed  à  contingenti  reftituitur,  fed  petere  vt  re* 


A  ftituatur  non  poliunt  ;  valde  ergo  notada  haec  differc- 
tia  quam  nos  non  fine  authore  facimus ,  multum  in- 
terclîe  inter  necellarium  &  contigibile ,  heceflàrium 
eft  quod  cogit,contingibile  eft  quod  poteft  euenire  &■ 
non  euenire. Neceiïitas  iuris  eft  ciim  fibi  coniuges  da  4 
ri  fierivealiquid  ftipiilati  finit,  fiue  pure  fiue fub  con¬ 
ditione  poftquam  quidem  euenille  proponitur  :  Nam 
id  fieri  neceffe  eft  præftarive  quod  in  obligationem 
dedudum  eft,idque  ex  aequo  coniugibus  acquirit.Sed 
alia  eft  contingentia,  cùm  non  ponimus  adionem  co- 
iugibus  quaeri,  nec  communioni  acquiri ,  imo  potius 
g  extraneo  aduerfus  eos  aliquo  dato  ,  in  cuius  cledione 
eft  agere  aut  non  agere,  velunin  venditionibus  fub 
conditione  redimendi  accidit.  Nam  extraneus  vendi¬ 
tor  adionem  ad  reuendendum  poteft  intendere  fi  lu- 
bet,  fed  ita  vt  pretium  reftituat ,  idem  fi  idetur  abfti- 
net  ab  redemptione,  totum  igitur  m  arbitrio'  &  ele- 
dione  eft  venditoris,  ied  quo  ad  coniuges  mera  eft 
contingentia  ,  id  quod  fadurus  eft  venditor.  Itaque 
quamdiu  venditor  non  retrahit  fundus  eft  in  bonis 
coniugum  ,  &  tranfit  ad  haeredes  præmortui ,  cum 
quibus  diuiditur  ab  fupcrftite,  atque  hoc  cafu  fidium 
^  eft  dicere  pretium  in  bonis  elle  coniugum,  neccmm 
eft  in  bonis  eorum, nec  adio  datur  ad  id  recuoerandu, 
cùm  rem  habeat,  &  femper  verum  eft  dicere,pretium 
ex  quo  tempore  folutum  fuit  in  bonis  coniugum  non 
fuiile,nec  in  communione  matrimoniali,  necdiffolu- 
rionis  tempore,  ex  quo  retradus  petitus  non  eft ,  niit 
decem  forte  annos  poft  folatum  matnmoniiu  Ex  quo 
fit ,  vt  diiToluto  matrimonio  non  lit  quærtndum  de 
iure  anteriori,  quod  fuit  durante  matrimonio  retradu 
nondum  petito,fied  de  eo  quod  eft  de  prefienti  cùm  re¬ 
tradus  exercetur ,  &  pretium  reftituitur.  Nam  cafus 
de  praffenti  contingens  rem  iudicatin  eo  ftatu  in  quo 
eft,  fed  neceiïitas  ex  caufa  antecedenti  indudnrcm  re- 
J  ponit  in  priftinum  ftatum ,  quo  fuit  à  tempore  caufa* 
fux.  Quod  ex  conuencionc  quaefitum  eft  coniugibus, 
conuentionis  tempus  refpicir,&  retro  refpedatj&  fa¬ 
cit  vt  res  femper  in  eodem  ftatu  fuiffe  videatur  ,  (ic  & 
eo  modo  percipienda,  quo  fi  femper  in  communione 
manfilTer,  quia  adio  ad  rem  femper  rem  repraffentat, 
qui  locus  exercetur  à  Tiraquello.  §.  1.  gloliaé.in  re- 
trad. Exemplo  id  quod  dicimus,  clarefcet.Si  coniuges 
confiante  matrimonio  fundum  vendiderunt,  qui  ma¬ 
riti  proprius  fuit,  retenta  facultate  redimendi  dillb- 
lutoquandocunque  matrimonio  ,  quod  redemptum 
:  erit  adeoniugem  cuius  fuit  redibit,  &  in  priftinam 
caufam  proprietatis  fic  reucrtetfir ,  vt  retro  femper 
fuiffe  videatur,  &vttex.  loquitur formæ luæ redde¬ 
tur.  Lfi  vnus.  §.  padus.  D.  dc  pad.  quem  locum  m 
diucrfo  fubiedo  cumulat  Tiraquellus  in  retrad.  $.1. 
glolfi  vltim.  &  patrimonialis  erit  fi  antefuerat,  aut  ac- 
quæftus,  denique  quidquid  antefuerat,  quod  Decius 
feribit ,  conf.  SS.  &  rurfum  2^8.  Battolus.l.  fequitur. 
§.item  Labeo.  D.devfucap.  Carol.  Molinæus.  $.  4u 
nu.21.  Viciifim  fi  patrimonij  cuiufquam  diminutio  fa¬ 
da  eft,  poft  mortem  patrisfiun.  ex  caufa  habente  ori¬ 
gine  invita  teftatoris,non  cenfeturin  bonis  ciusfuii- 
fc  mortis  tempore, quod  fic  auulium  cft.Lferui  quia- 
pud  hoftes.  D.  adi.  Falcid.  Alex.  1.  in  ratione.  D.  ad  1. 
Falcid.  Lupus.fepet.rub.de  donationibus  inter  vir.  £c 
vxor.  §.  62.  verfic.  Intcllige  quoad  commoditatem, 
ita  vt  in  cafu  praffuppofito  doaria  quæ  tertiam  bono- 
riim  habere  debet,  nihil  de  his  petere  poffit ,  quæ-ex 
caufa  antecedente  matrimonium  neceftarib  alienata 
funt.  Sic  fi  coniuges  quiddam  fibi  dari  conflante  ma-  j 
trimonio  (lipuiati  funt ,  quandociimqne  foluto  ma¬ 
trimonio  detur  quod  conucnit  eoconftante,  com¬ 
mune  erit  haeredum  prçmortui  &  fuperftitis.  Pencoii- 


7lS 


Des  Donations.  Art.  C  C  X I X. 


716 


trarium  fi  quid  acquificrint,quod  folitto  matrimonio  A  de  eo  percipere*  quantum  de  re  ipfa  percepiiTe 

retrahatur  à confanguineo  venditoris,  contingenter  rmpfl·  rmi*  \  ι·*  * 

retrahitur,  ideoque  præfens  ftatus  rei  fine  vlla  rctroa^- 
élione conllderandus  erit ,  &  ciim  reperiatur  effe  ac¬ 
quæftus  quiique  hæredù  &fupcrftes  erit  fundatus  in 
pretio  reftituto;  provt  erat  in  fundo  aequi  fito.  Sepa¬ 
randa  igitur  neceilitas  eft  ab  côtingentiâ,ciim  propin¬ 
quus  venditoris  ré  retrahit,  rcfpcdiu  coniugu  merum 
6  côtingens  eft.  Nam  quaadione  aut  quo  iure  poflént 
cogere  propinquum  ad  retrahendum?  vendidit  extra-  ter  tempus  contra  dus  quo  res  acquiritur  dura  "  ^ 
nens  aliquis  coniugibus  fondu  fie  vt  redimere  liceret,  munione,quod  eft  primum  extremum,  &  àliiid 
hic  nulla  adio  coni jugibus  competit  ad  cogendurcdi-  β  mum  quod  eft  inretradu  &  reftitutione  pretf*^' 
mere,  nulla  neceilitas  agens ,  exparte  eorum  paifiua  15  teriicitur  medium  inhabile,  id  eft,  mors  alreriu^ 
quidem  ineft  ex  parte  venditoris,  qui  cogere  poteft. 

Rurfum  vendidere  coniuges  ,  fic  vt  redimere  liceret 
neceilitas  eft  adliua coniugibus ,  &  communioni  re- 


tio  eft ,  quia  in  his  quæ  veniunt  à  libera  conci.’  8 
ua,  nunquam  fit  rettoadio,  fed  à præfenti ftatlf f 
indicantur ,  quia  finis  nullam  habet  connexes  r 
fâm  cum  adu  præterito.  Deinde  pretium  quod  T 
luta  communione  redditur  ab  extraneo  retrali 

tc,  non  poteft  regredi  in  communionem  obfb!!!' 
medio  inhabili,  id  eft  diffolutionc  communioni  ^ 
quod  impedit  coniundionem  extremorum.  Nam  in’ 


tenta.  Ideoque  res  quandocunque  redempta  vitalis 
conucntionis  rem  reponit  in  priftinum  ftatum, &:  an¬ 
tiquam  caufam.  Longé  difcrepant  iftavfu  dc  ratione. 
Obligatio  coniugibus  quæfita  neceifitatem  ponit,ne- 
cclfitas  rem femper  reponit  in  fiium  priorem  ftatum, 
itavt  quandocunq.  vi  adionis  res  fuerit  reftituta,  de 
ca  fic  iudicetur  ac  fi  loco  nunquam  mota  fuiffet ,  qui 


iugum,  à  qua  diilblutio  communionis  prouenit  0°"' 
diïrolutio  impedit  pretium  redire  in  communionem 
quç  iam  nulla  eft  &  rupta:medium  enim  inhabile im’ 
pedit  coniundionem  extremorum  in  fidionetranila* 
tiua,  1.  qui  abfenti.D.  de  aequir.poifi  l.fifoluturus  D 
de  fol.  &  hic  locus  cumulatur  exemplis  à  Tiraq.  traft’ 
Le  mort  fai/it  le  vif.  deelar.  3.  partis  5.  Decio  conf.  u7’ 
qui  id  in  multis  limilibus  probat,  quæ  omniahüecôl 
ferunt,  ctfi  Conf.  Andium  &  Cœnomanorum ralcm 
.  ,  *  pecuniam  pro  mobili  habent ,  fed  hoc  ideo ,  quiahis 

caius,  d.§.  is  quoque:  Inquocaiuegocum  Baldo,Cy-  C  ]ocis  mobilia  &  acquæftus  femper  ex  dimidia  diuidu- 
no,  Decio  fentio.  d.l.ea  demum.  Sed  valde  fime  hallu-  tur,  quare  fiue  inter  mobilia,  flue  inter  acquæftus  re" 

cinati  cum  neceifitatem  paifiuam ,  quæ  hîc  mera  con-  ponatur,idem  eft  illis  diuifionis  indicium  quodalicer 
tingentia  eft  reipedu  coniugum,  noieparantab  adi-  habet  iure  noftro  inter  ignobiles,  inter  quos  mobili, 
ua,  quarum  altera  adimit,  alcera  acquirit  communio-  1  ^  Λ  ·  -  1 

ni.  Cum  ponimus  adionem  dari  extraneo, in  porcfta- 
te  habet,  an  adionem  exerceat,  an  præ  terminât,  & 
fortalfe  accidet  ne  poifit.etfi  maxime  vellet,  veluti  fi 
vnde  redimat  non  habet:  fed  id  totum  rcfpeôlu  con¬ 
iugum  à  contingenti  eft,  libet  coniugibus  expedare 
quid  ille  demum  faciat ,  fi  aget  extraneus  intra  diem 
fundo  carebimt,  pretium  recuperabunt,  fin  non  aget. 


Ex  hac  fententia Moi.  notat.  §.  n.  tit.  de  fciid.fi  parer,,,,, 
fondu  acquifieritfub  pado  de  retrouendendo,(pi-  crf, 
diu  fundus  non  redimitur  pro  immobili  habendum,^ 
in  quo  primogenitus  capiet  duas  partes  ex  confota· 
dine  Parificnli ,  iecundo  geniti  omnes  dumtaxattet- 
tiam.  Quod  fi  mortuo  acquirente  redimatur ,  primo<  , 

.  *  -  .0.  genimm  eafdem  partes  habiturum  in  pretio,  qmsk 

fundus  alienatus  manebit  in  eadem  caufa,  fed  quidD  rc  ipfa  habiturus  fuerat,  fi  res  redempta  nonfiuYfo. 

/lônin  nnt-  in  ornirriA  /'(r  ίΙγρπ'μρ  Τ'.. _ _  _  _  r  η  *  * 


deniq.  fiat,  in  arbitrio  eft  alterius.  Hîc  vero  valde  no¬ 
tandi  finit  effedlus  differentiæ.  Nam  de  eo  quod  ex 
neceffitate  fit, fic  iudicandum  quomodo  fi  res  in  eode 
flatu  permanfiffetquo  fuit  primi  adus  tempore,  quia 
ab  eo  caufam  necdfiratis  ducit,quandocunque  fortia- 
tureffedum,  nihil  à  priore  iuremhtat.  De  eo  vero 
quod  contingenter  accidit,fic  indicandum  quo  in  fta- 
tu  res  reperitur,cùm  adus  exercetur ,  &  ratio  eft  quia 
finis  nullam  neceifitatem  ducit  à  principio,  fed  ab  clc- 
dione  eft  ir.  Άπιστος ,  (vt  loquuntur  magiftri  difei 


Ex  quo  patet  rerum  praefentem  ftatum  confidcrari, 
cùm  finis  non  habet  neceflariam  conlequentiam  ad 
principium ,  lcd  libéré  contingibilem  euentiim ,  qu* 
vera  eu  &  fundamentalis  ratio  cius  differentia:  quam 
nos  defendimus.  Eadem  ratio  cum  quis  prædium per¬ 
mutat  cum  alio  lege  dicta,  vt  alter  æftimationeni  fui 
prædij  intra  certum  diem  præitare  cogatur,  &  ilium 
praedium  redimere.  Nam  hæcverè  venditio  eft,  & 
laudimia  debentur  propter  luitionis  neceifitatem  ap- 

τλγχ  (  1  r  -i  ιύλ  1  η  γλιλ  t·*-/·»  XL,  i  _ _  Γ  1  '  '  r  1 


dionecft^w^,  (vt  loquuntur  magiftri  difei-  pofitam  incontradu,  fecus  effet  in  fimplici  facultate 
phnarum)  probant  tex  1.  fi  Titius.  D.  de  legat.i.  hier-  F-  luendi, quo  cafu  euentus  fpedadus  effet  ad  laudimio- 
uus.  §.i.D.de  acq.rer.dom.l.fi  quis  pro  emptore.  §.1.  ’’  ~ 


7  D.  de vfucap.l.vlt.§.vlt.D.de caftr.pecul.Ergo  depre¬ 
tio  reddito  poft  folutum  matrimonium,ob  retradum 
Jrci  confiante  matrimonio  acquifitæ ,  fic  iudicandum 
vt  de  acquæftu ,  quia  tum  res  in  eo  ftatu  acquæftus  re- 
peritur,nee  fit  retroadioiquiahoc  accidit  à  libera  cô- 
tingentia  refpedu  coniugum.  Itaque  pro  qua  parte 
quifque  haredum  aut  coniugum  eft  fundatus,  fiue 
pro  parte,  fiue  pro  toto  vi  fortaffe  donationis, pro  ea¬ 
dem  erit  fundatus  &  in  participatione  pretij ,  itavt  fi 
in  diuifione  acquæftuum  id  predium  quod  retrahitur. 


rum  debitum.  Tantum  vbique  intereffe  deprehendi¬ 
tur  inter  obligationem,  id  eft  neceifitatem  adiuara& 
liberam  cotingentiam.  Multa  enim  fieri  poffunt  qnæ 
tamen  non  fiunt,  multo  plura  in  potentia  funt,  quàm 
in  adu ,  neque  de  facultate  rerum  faciendarum  ficiu- 
dicatur  vt  de  fadis.  Quare  fic  deniq.c6cludimus,qu£ 
nccellitate  obligationis  coniugibus  confiante  matri¬ 
monio  cauræ  quandocunq.  foluto  matrimonio  & 
communione  rupta  recuperetur,  deturve,  in  priftina 
caufam  reuerti,  &formæfuæ  reddi,  vt  Iurifconfultus 
ait,  &  resipfas  quæinadionibusfintperadionesit- 


,  -  i  1  . *  „  “‘'■j  ii*."‘<i^uuniuusnntperactioncM 

alteri  fohdumcefferatps  idem  totum  pretium  reftitu-  F  præfentari,  &fic  de  his  iudicandum  ac  fi  femper 

tum  fit  coniequuturus ,  fin  diuifio  non  erat  fada ,  fu-  - -  r.r  ^  ~  .  r 

perftes  capiat  dimidium,  hæres  dimidium  aliud ,  quæ 
diuifio  acquæftuum  eft  perpetua.  Nec  hoc  cafu  pre¬ 
tium  locum  mobilis  tenebit ,  quia  fungitur  &reprx- 
fentat  acquæftum  ·,  &  fic  diuidendum  quomodo  ac¬ 
quæftus,  &hic  cafus.  l.codicillis.$.qui  infulam. D.de 
legat.a.  l.qui  folidum.  §.  1.  D. eodem  tit.  l.filiæ.  §.  Ti- 
tia.D.  de  condit.  &  demonftr.  1.  fi  donatæ.  $.  fi  fpon- 
fus.  D. de  donat. int.  vir.  &vxor.  in  quibus  reipondet 
Iurifconfultus  pretio  rei  reftituto  tantum  quemque 


communione  manfiiïènt ,  fiue  res  fiue  pretium  peta* 
tur,  fiue  mobile,  fiue  immobile,fiue patrimoniale,  fi- 
ue  acquæftus  fit,  quodeunq.  reddi  conuenit,  idouc 
omni  refpcdlu  fiue  coniugum, fiue  hæredum,iiue ào· 
natariorum ,  propter  neceiiàriam  connexionem  finis 
ad  principium.  Sed  quodcunq.foluto  matrimonio  ci¬ 
tra  obligationem  coniugibus  cautam  &c  retentam  re- 
flituitur  à  facultate  externo  competente,  hîc  cùm  fit 
mera  contingentia  &  cafualis  euentus  refpcchi  coniu- 
gum,nullam  rerroadlionem  importari  &  ré  iudicium 

acci- 


7i8 


717  Des  Donations.  Art.  CCXI X. 


per c,  à  iure  &:  ftatu  rci  qui  Sc  qualis  eft  tempore  quo  ^ 
resreilituitur.Refoluit  enim  talis  adtus  vt  ex  nunc,né 
vt  ex  tunc  cum  adtus  initium  accepit.  Ex  quo  crebrae 
quæfliones  diffolmintur  de  retradlu  fcilicet  qui  peti¬ 
tur  rei  confiante  matrimonio  acquifitæ,  &  petitur  te¬ 
pore  diffoluti.  Hoc  enim  cafu  præfens  ilatus  rei  infpi- 
cicndus  eft,  quia  etfi  ius  natum  eft  retrahenti  conflan¬ 
te  matrimoniojtamen  non  nifi  poft  matrimonium  in¬ 
tenditur,  atque  id  contingenter,  quoad  coniuges  aut 
hæredes  eorum ,  &  hæc  neceilitas  paffiua  eft  qua:  hae¬ 
redibus  non  acquirit ,  6c  ideores  non  regreditur  in 
priorem  naturam  quae  fuit  tempore  contradlus ,  fed  3 
de  ea  fic  iudicandum  eft,  vt  nuc  flatus  rei  eft,quo  tem¬ 
pore  res  petitur, &  pretium  fie  diuiditur  vt  acquæftus, 
quia  foluto  matrimonio  res  in  flatu  acquæftus  reperi- 
tur,ita  vt  fi  totus  acquæftus  ex  diuifione  inter  hçredes 
&'fuperftitem  vni  cefTerit,is  totum  pretium  habiturus 
fit.  Rurfum  fi  coiuges  fundum  alterius  ex  eis  propriu 
vendiderint,  foluto  matrimonio  fundus  in  fuam  cau- 
famreuertetur,etiamfi  abhæredibus&  fuperftite  re¬ 
demptio  faôla  fit,  quia  adtioin  communione  retenta 
neceffitatem  imponit  emptori  rellituendi,  atque  ideo 
rem  ipfam  a&iorepraefentat.  Item  fi  coniuges  mu-  ç 
tuum  dederint  certa  die  reftituendum,  foluto  matri¬ 
monio  reilitutum  eorum  erit,  &  fic  diuidetur  quomo¬ 
do  mobile,quia  tale  reddi  cautum  eft  ftipulantibus,<5c 
in  priftinam  caufam  redit.  Contra  fi  extraneus  vendi¬ 
tor  rem  coniugibüs  venditam  recuperat ,  &  pretium 
reftituit ,  hoc  pretium  naturam  rei  præfentem  fequi» 
tur,  quia  contingenter  refti tuitur,  ciim  nullam  adlio- 
nem  habeant  coniuges  ad  reftitutionem  cogendam. 
Hæcdiftindlio  neceffit^tis  &  contingentis  tam  mihi 
in  hac  dubitatione  necefiària  videtur ,  quàm  in  rebus 
ipfis  eft,&  magnas  difiertationes  inuexit  in  ipfas  difei· 
plinas ,  Theologiam  dico  &  Philofophiam ,  fine  qua  p 
multaneceffe  eft  impia  ôc  abfurda  inferri.  Nec  enim  U 
eorum  fententiam  (equimur,  qui  nos  neceflario  pec¬ 
care  putant ,  nec  Manichæ:·  duo  principia  probamus, 
quæ  merito  pictas  &  religio  improbauit ,  quod  fi  ad¬ 
mittitur  iniuftacuiufque  damnatio  futura  erit.  Ex  his 
ieitur  iudicium  elicitur,  quid  mobile,  quid  immobile 
dicendum  fit,  quid  res,quid  pretium,  &  quæ  eorum 
diferiminatio  fit  facienda  à  temporum  &  rerum  mu¬ 
tationibus,  quod  ab  his  caufis  pendet ,  de  quibus  dif- 
feruimus,  quæ  pcrfpicuas  habent  de  iurc  rationes, etfi 
pro  hac  &illafehtétiaiudicata  memorare  polfumus, 
aduerfaria  illa  quidem.  Sed  nem  omnia  omnibus  cen- 
fentibus  fuccurrunr,  nec  femper,  &  admoneri  nos 
omnino  boni  confidendum  eft. 

Obiter  id  quoque  inquiri  memini  retento  eodem 
themate.  Cum  coniuges  prædium  vendiderunt  fub 
facultate  redimendi ,  an  foluto  matrimonio  donata- 
tius  conquæftuum  poffet  cogere  hæredes  præmortui 
vt  redimant ,  quod  redemptum  donatario  fit  ceflu- 
rum  ex  donationis  lege.  Anitemfireftitui  pretium  re 
reflituta  ftipulati  fint  coniuges.  Molin.  d.  §.xj.  noii 
putat  adlionem  dandam,  quia  redimere  fit  in  facultate 
hærcdis ,  non  item  in  neceffitate.  Quod  ego  &  exi-  ^ 
ftimo,  fic  tamen  vt  donatarius  petere  poflit  a6liones 
fibi cedi,  vtipfe  fuo  redimat  & fruatur ,  quas  fum- 
ptu  &  periculo  fuo  exerceat,  non  aliter  folo  ceffiirum 
redempto, quàm  fi  omne, quod  infumpfit,reftituatur. 

1.  his  confequeiiter.  §.  Celfiis.  1.  hæredes.  §.  idemiu- 
ris.  D.  famil.hercif.  &  quos  fimili  cafu  allegat  Tiraq, 
lib.de primog.qu.81.  &inretr.  $.2j.glo.i.  nu.6. 
i.  glo.6. 

Porro  funeratiæ  impenfæ  hîc  non  meminit,  fed  ta- 
men  à  tali  donatario  debetur ,  ciim  fit  vniuerfalis  do¬ 
natio  omnium  bonorum,  vr  Articulo  feq.  & 227, 


Glossa  7. 

1  An  donatarius  omnium  honorum ,  aut  quota  teneatur 

ad  debita. 

2  Singulares  fuccefores  non  tenentur . 

3  Succe  for  es  ynmerfales  qui  dicantur. 

4  Succe  fores  bonorum  qui  dicantur ,  O"  quomodo  tenean  - 

tur,  cr  latius ,  num.  10. 

5  ffufiuiluaru  non  teneantur  ad  debita, 

6  Donatarius  hareditatis,  an  teneatur  ad  debita. 

7  Donatarius  bonorum  omnium,  aut  certa  qualitatis, at} 

teneatur,  &:  num.  9. 

8  Quid  fi  conuentum  fit,  "Vr  teneatur. 

9  Succefor  ex  lege  tenetur  ad  debita. 

10  An  pro  virili, an  pro  modo  emolumenti. 

11  Succefor  ~\niuer\alis  non  conjhtuitur per  contraBum. 

12  Donatartj  omnium  mobilium  de  ture  non  tenentur  ai 

debita. 

13  Donatarius  conuenitur ,  donatore  exiflente  non  fluen¬ 

do. 

14  Donatarius  rei  ab  yiuente  tradita  ,  non  tenetur  ad  de¬ 

bita. 

15·  Quid  fiat  iure  recepto  o*  praxi. 

16  Legatarij  non  tenentur  ad  debita. 

17  An  creditoribus  dentur  attiones  aduerfits  donatarioti 

18  Quid  valeant  hac  ~\erba  in  lurefotilitatis  caufd.) 

19  Cefiones  aftionu  ab  legibus  indu  fta, feri  vfu fublata . 

20  Quid  in  donatione  mobilium. 

21  Legata  diminuuntur  ab  are  alieno. 

2 2  Dtuerjorum fiemmatum  haredes ,  non  funt  coharedes . 

23  Legata  immobilium  an  diminuantur  per  as  alienum  mo¬ 

bile. 

24  Quid  ciim  mille  donantur  in  genere  fine  exprefione,vn- 

de fluantur. 

2j  Legata  debita  funt  h  are  dum. 

16  Quid  fi  in  fpeciebus  ext  antibus. 

27  Quid fifuper  mobilibus,  nec  tot  ext  at  Ύ nde folui  pofit, 

28  Quomodo  folui  debeant  a  diuerfam  lineatu.  haredibus . 

29  Plura  y  mus  hominis  patrimonia  dicuntur  efe. 

30  rfufruBus  afhmatiofit  in  dedutf tonem  aris  alieni. 

f  Premièrement paye\]  Hic  iion  vnius  dubitationis  ma¬ 
teria, &vtilillimas  calque  non  vulgares  iuris  quæftio- 
nes,&  tractationem  per  quam  vfu  frequentem  attin¬ 
git.  An  fcilicet  donatarius  omnifi  bonorum  vel  quo-  % 
tæ,vel  mobilium,  vel  rei  ccrtæ,vel  hæreditatis ,  ad  de¬ 
bita  donatoris  teneatur,etfi  teneatur,  aneaadtio  hæ- 
redi  competat,  aiVcreditoribus  etiam  detur.  De  hære- 
denon  dubium  competere  illi  adtiones.l.ciim  res.  C 
de  donat.  1.2.  C.de  hçred.  vend.l.  z.C.de  padis.Dc  cre-1 
ditoribus  controuetritur ,  videndum  igitur  quid  illo 
iure, quid  item  moribus  fit  receptum.  Et  eft  illo  iure 
multiplex  differentia  hæredum  aut  fuccefforum  in- 
trodudla. 

Vniuerfalium. 

Inftitutorum  in  re  certa. 

Succeflbtum  in  bonis. 

Particularium. 

Fideicommiffariorum. 

Quorum  differentias,  ne  hîc  lohgior  fim ,  peregit 
prolixe  And.  Tiraauellus  tradi,  Umortfaiftt  ley.f iri 
præfat.à  quarta  dcclaratiohe  deinceps,  &  vhiuerfales 
quidem  ad  debita  teneri  pro  rata, &  porriohe  hærcdi- 
taria  non  dubium,cùmæs  alienum.  exl.12.tab.  adtiuè 
&  paffiuc  inter  hæredes  di uidatur.  toro  titu.C.deadl. 
hærcdit.Dc inftitutisin  re  certa, an  hæredumloco  ha¬ 
beantur  alio  hæredc  vniuerfali  inftituto,  piignant  illo 
iure.  1.  ex  fadlo.  2.  C.  de  hæred.  inftit.  vbi  Bart.  Bald* 
Ang.Raph.&  turba  fcholaftica.Rurfumiiddm.l.  quo* 


f 


Des  Donations,  Art.CCXIX. 


7'9 

ties.eod.tit.vbi  late  pertradat.  Alexan.  itc  in.  1.  ii  quis 

1  priore.  D.adS.GTrebcl.  Particulares  quidem  fucceC 
iorcs  rei  cuiufquam  ad  débita  non  teneri  certum  eft, 
atque  ideo  ncc  dônatarios ,  1.  æris  alieni.C.  de  donat. 
Æris(inquit)alieni  neceilîtas  no  eius  eft,  qui  donatio¬ 
nis  titulo  pollidetjfed  totius  iuris  fuccelîbris,id  idem. 
1. creditores. C.de  hæred.  ad.l.i  C.ficcrt.  petat. d.l  eu 
res.l.hæreditatem.  D.  de  donationibus.  1.  2.C.dçhæ- 
red.  vend.l.2.$.ü  venditor,  eodem  titulo.  Eli  enim  re¬ 
gula  perfonales  adiones  fundum  non  fequi,l.i.§hæ- 
res.  D.ad  Trebcl.  Ideôquc  non  quia  quis  polfidet  ideo 
conucniri  adionibus  pcrfonalibus  poteft ,  quæ  à  per- 
fona  obligata  non  ablcedunt.  Hæc  lententia  inter  xv- 

3  eioi  </βξα<  iuris  reponitur. Quare  vniuerfalem  aut  quo¬ 
ta:  fucceirorem  elle  oportct,quem  æs  alienum  audo- 
ris  fequatur  ,  vt  ex  obligatione  defundi  conucniri 
polllt,  tales  diditur  quibus  hæredis  qualitas  ineft ,  qui 
vel  hæredes  funt,  vel  fideicommiilarij  &  ipfi  vniueria- 

5  les.  Singulares  funt  qui  quoquo  lingulari  titulo  cui¬ 
quam  luccedunr,  emptione,  permutatione,donatione, 
denique  quicunque  per  contradum  alicui  fuccedunt 
inter  particulares  habentur,  &  tituli  lingularis  dicun- 
tur,vt  donatarij  omnes,quod  Alex.trad.conf.193.vol. 

6  2.  Donatarios  autem intelligimus  liuerei certæ,  fiue 
omnium  bonorum,llue  certæ  qualitatis  bonorum  vt 
mobilium  vel  acqueftuu,  liiie  denique  indefinite  prae- 
fnppolito  alium  haeredem  elle.I.  his  verbis.  D.  de  hæ¬ 
red.  init.  &  quod  Cyn.  Pet.  Salyc.Baldus.  loan.  Fab. 
notant.  l.z.C.ad  Llul.dc  vi  pubi.  Caft.  confil.441.lib. 

7  i.Barrolus  &Imol.l.fiferuum.$.vltim.  D.  dclegat.2. 
$c  ibid. Alexand.Iidem illi.l.  vltim.  D.  de  vfufrud.leg. 
Addo  ego  fiue  concepta  fit  donatio  fub  verbis,  omniu 
bonorum,  fiue  fub  nomine  hæreditatis.  Nam  fallacia 
eft  intellcdus  in  voce  cùm  dicunt,  hæreditatis  appel¬ 
lationem  vniucrfalé  elle,  &  iura  continere  &  res  om- 

8  nes, quod  ipfium  verum  eft  cùm  hæreditas  defertur  iu- 
rc  hæreditario,ex  teflamento,  vel  ab  intcflato.  Sed  fi 
per  cotradum  venditur,donatur,  transfertur,  hîc  hæ¬ 
reditas  relpedu  acquirentis  nomen  vniuerfale,  titulus 
certe  vniuerfalis  non  eft,quodilli  docent.  1. cùm  filius. 
§.Lucio.D.legat.  2.  Baldus  ôc  cæteri.  1.2.  C.de  hæredi- 
tate.  vend.Bartolus  &  alij  l.cogi.§.quod  fi  miles.D.ad 
Trebell.  Itaque  etfi  hoc  cafiu  continet  vuiuerfitatem 
adionum  adiuarum  iure  cellb,tame  pafiiuarum  quæ 
non  relident  in  cedente  non  eadem  ratio  elt ,  &  ideo 
vendita  quantumcunque  hæreditate ,  creditoribus 
adiones  non  competunt  aduerfus  emptorem ,  nec  fit 
emptor  hæres,empta  licet  hæreditate ,  fed  vt  ante  hæ- 
rcSjConuenitur  adionibus  hçreditariis, non  item  em¬ 
ptorem.  1.2. C.  dehæred.  vel  ad.  vend.  1.2.  §.  fi  vendi¬ 
tor.  D.eod.tit.l.  z.C.de  pad.Denique  notanda  diffère- 
tiainfignis  eius  hæreditatis  quæ  contradu  transfer¬ 
tur, aut  iure  hæreditario  defertur. Quin  «5 c  is  qui  hçre- 
ditatem  vendit,  venditione  acceptat, acceptatione  adit 
hæreditatem,quodvbifadum  eft, non  poteft  vllo  fuo 
fado  delinere  hæres  elle.  1.  &  fine.  §.  fed  quod  Papi¬ 
nianus.  D.  de  minorib.  glolf  l.infubftitutione.  D.de 
vulg.  &  pupil.  Sed  nec  contradu  conferri  hæreditas 
poteft.l.næreditas. D.de  pad.. conuent.Poftremb  cô- 
feftum  eft  axioma ,  nullu  tituli  lingularis  fucceftbrem 
hæredis  loco  haberi, quantumcunque  larga  fit  conce¬ 
ptio  tituli  fiftgularis  omnium  bonorum  vel  quotæ, 
vnde  confequitur  nullum  talem  ad  debita  donatoris 
reneri,  d.l.  æris.  d.l.  2. de  rebus.  C.de  donat. ant.nupt. 

1. hæreditatem.D.dedonat.notatradatio  Bart.  Imol. 
Alexand.  d.  1.  vltim.  D.  de  vfufr.  legat.  Bartoli,  Bal- 
di,  laf.  Salyc.  Curtij ,  Decij.  1.2.  C.  de  pad.  Baldus.  1. 

2. C.dehæred.vend.Cy.Pet.Bald.  Saly.  1.2. C.  adl.Iul. 
de  vi  public.Bart.d.l.fi  feruum,quç  de  donatione  ora- 


720 

A  nium  mobilium  loquitur.& ibi  Imol  &Alex  au 

Amplius  dico,etiamfi  fada  fit  donatio  omni*  k 
norum  ,  etiam  dida  lege  vt'  donatarius  ad  débit 
neatur, tamen  ne  hoc  quidem  cafu  creditoribus  a?' 
nes  competituras  aduerfus donatarium. d.l  cj' 
pad.  1.2.de  hæred.vend.l.cùm  res.C.de  donat  «ώΐ 
pater.  S.fi  filia.D.fùmil.hærcifc.  nifi  in  SicidoS" 
cafu  fpeciali.Li.C.de  donat.  l0> 

A  b  hoc  duos  cafus  excipiunt,  alterum  cùmdonarnr 
foluendo  non  eft,idque  ex  æquitate  magis  quàmftH 
do  iure,  poft  donationem  perfedam,  nifihvpoth 
proponatur  ex  glolf  l.i.C.de  hæred.vend.l.  fi  Lrin,? 
D.de  fund. dotal.  Baldus. Salyc.  Alex.  Iaf  Decius  d  1  * 
C.de  pad.  per  l.vlt.in  pcincip.  D.de  eo  per  quem  faft 
&l.plane.§.qui  rogatus. D.  delegat.i.Anchar.conia 
Decius,  conf  237.Mathcfil.  fing.  4- Alterum  cùm nl 
lus  hæres  donatoris  extat ,  quo  cafu  donatarium  om 
nium  bonorum  pro  hæredc  haberi  volunt,  d  1  hi" 
verbis.  D.  de  hæred.  inftit.  Nam  de  b  quoties*  Q 
de  donat,  quæ  fub  modo  ,  quæ  extraneis  dat  vti- 
les  adiones  cx  ftipulatione  donatoris,  pofteriusvide- 
C  rimus. 

Conftat  igitur  Romano  iure  donatarium  ad  æs  alie, 
num  non  teneri,  ex  quo  fuperuacuaeftinquifitio,aji 
creditoribus  detur  adio. 

Sed  haec  de  fuccelToribus  vniuerfalibus,aut  fingti,, 
ribus  dida ,  de  cuiufque  cafus  donatariis  tertiari, 
ciem  non  decidunt.  Nam  extat  &  tertia  eorù  quii, 
ceilores  bonorum  dicuntur,quinecvniuerfaleshçre. 
des  efle  dicuntur, nec  particulares,denique  nonhare- 
des, fed  tamen  bona  omnia  capiunr,fic  tamennutas 
alienum  teneantur,  amplius  quidem  quàm  bonorum 
quantitas  &  æftimatio  afcendir,fic  enim  dicamusju- 
Dque  contra  regularem  naturam  heredirarj'æqdiu. 
tis,pro  modo  emolumenti  tenetur,  nec  ampliusquod 
contràfit  inhæredibus.l.i.C.ficert.petat.  Inquibus 
non  refpicitur  quantum  capiant, fed  quotam  inhere¬ 
ditate.  T ales  funt  domini  qui  peculia  feruorumca- 
piunt.l.  1 .  &c  2. D. de  pecul, caft. Tales  Abbates  quimo- 
nachorum  pannicularia  &  veftem  &  fiipelMilem. 
Talis  fîicus  cùm  bona  delinquentis confifcar. linter 
eos.§.fidciuffbr.  D.de fideiufilz.C.  adl.Iul. devipu- 
bhc.l.non  intelligitur.§.  cùm  ex  caufa,  vbi  BartJD.de 
hered.vcd.l.fivt  proponis.  C.de  bonis.proicript.l.pe- 
E  nult.C.de iènt.pairCaft.d.côf.44i.lib.i.Alcxan.conl. 
i2.1ib.2.  Bart.  1.  principsbona.D.de  verb.fignif. talia 
collegia  quæ  collegiatis.  Qui  omnes  ad  folida debita 
hæreditaria  teneri  negantur,  nec  amplius  quàm  j>ro 
æftimatione  rerum  perceptarum  ,  non  magis  quam 
hæredes  ex  inuentario.  Sic  nec  monafterium ,  quod 
bona  profefli  capit  ex  illo  iure,  de  quo  Bald.d.Li.Gdeu 
hæred.  vend.  Aymo  Craueta.  conf.  139.  num.  6.  Bart. 
conf.  157.  Idem  accidit,  quoties  lege  vel  ftatuto  bono¬ 
rum  vniuerfiras  defertur  cuiquam  citra  titulum  hsre- 
dis:  tum  enim  ad  debita  defundi  adftringirur ,  cude-» 
ge  emolumentum  delatum  eft,  &  pro  modo  ité  emo- 
F  iumenti.  Sed  per  contradum  fieri  nihil  tale  poteft,  vtij 
quiiquam  per  eum  vniuerfalis  fuccelfor  conilituatur. 
d.  1.  hæreditas ,  &  quantumcunque  generali  aut  vni- 
uerfali  ceifione  iurium  nihil  confertur  prxter  parti¬ 
cularem  titulum,  &  qualitas  vniuerfalis  femperapud 
venditorem  remanet,ideôque  aduerfus  eum  aftiones 
exercendæ  funt,  quod  vulgo  tradant.  Bald.  Caft.  Sa¬ 
lyc.  l.vlt.  <$.  fin  autem  æs  alienum.  C.  de  bon.  quae lib. 
Pet.Cyn,Salyc.l.2.C.adl.Iul.  devi,  &I.2.  C.  de. paft- 
per  text.  quos  allegat  Decius.  conf.^Sy.  Angel.  $.con- 
ftituir.I11ftit.de  vAif.  vox  enim  heredi  tatis  in  contta- 

duap- 


y  η  Des  Donations, 

âuappofita,  nil  aliud  importat  quàm  titulum  parti¬ 
cularem, quidquid  dicat.  Bart.  d.l,  vlt.de  vfuf.legar.qui 
jure  eft  ab  cæteris  repræhenfus.  Alexand.  coni.83.  lib. 
i.Socin.confil.ioa.  lib.j.Iaf.  conf.i.lib.j.coli.Craue- 
ta.  confil.  139. 

Sed  enim  in  vfu  recepto  quiddam  diuerfum  in  ob- 
feruatione  eft.  Nos  hic  agimus  de  donatariis  mobi- 
lium.addo,  &  fi  lubet  conquæftuum,  vidédum  igitur 
quo  ime  donatarius  ad  debita  teneatür ,  an  vt  hæres* 
an  vt  fuccêiTor  bonorum  effe&us,  ex  füperioribuspa- 
tet.Et  quidem  iure  Romano  nüfqtiam  teneri  donata- 
rium  ad  débita  donatoris  ante  docuimus ,  quod  Do¬ 
lores  exigunt. d.  1. fi  feruum. D. de  legat. 2 .  &  1.  vl  t.  D. 
de vfuf.  legat.  Diuerfum  hæc  Confuetudo  ftatuit, do¬ 
natarium  mobilium  omniu  aut  quotæ  poft  mortem 
percipicndæ  ad  debita  perfoiialia  teneri,  mobilia  qui- 

14  dem,  &  eiufdem  qualitatis,quod  verum  eft  fuie  à  lege 
deferantur  &Confuetudine,vt  Art.4  47. Hue  à  corra¬ 
dunt  hoc  ipfo  Art.fiuc  teftamento,  vt  Art. 227.  Do¬ 
natio  fit  quidem  hominis  fadoper  contradum,  fed 
ad  fadum  hominis  fequitur  Cofuetudinis  difpofitio 
de  debitis  foluendis ,  etiam  fi  de  eo  nihil  cautum  aut 

JJ  exprelfumfit.  A  lege  igitur  eft  debitorum  indidio. 
Sed  nec  pafilm  tamen  putandurr^efti,  ab  omni  dona¬ 
tione  per  contradum  debita  præftari  debere  ab  do- 
natario,fed  de  ea  demum  quç  omnium  bonorum  eft, 
aut  quotæ  fie  fada,  vt  à  morte  donatoris  vires  capiat, 
cuiulmodi  regulariter  funt  quæ  quotae  fiunt,  veluti 

16  hoc  Arr.  &  feq.  &c  quæ  teftamento  fiunt.  Nam  fi  do¬ 
natio  inter  viuos  fit,  fiue  omnium  bonoru ,  fiue  quo^ 
tæ,  fiue  fpeciei,  fic  vt  donatariusprotinus  fruatur ,  6c 
polleflio  transferatur  viuente  etiamnum  donatore, 
ralis  donatarius  quandiu  donator  foluendo  manet,  no 
adftringirur  ad  xs  alienum  donatoris ,  &  formaliter 
hoc  caiu  locum  habet  diipofitio.d.l.æris.C.  de  donat. 
&  tales,  quia  donatarius  fingularisfucceflbrcfthoc 
cafu,  fievt  non  magis  ad  aes  alienum  teneatur  dona¬ 
toris  quàm  emptor  Hic  text.vbi  Bartol.l.  fi  peculium 
feruo.  D.  depecul.  legat,  fi  ftatuto  (inquit  Barr.)'ca- 
ueatur,  quod  emens  omnia  bona  alicuius  teneatur  ad 
eius  debita,  vthoc  cafu  Côfuetudo  de  donatario  om¬ 
nium  bonorum  à  morte  ftatuit,confilium  (inquit)eft 
ad  euitandam  vim  ftaruti ,  vt  emptor  res  fingulares 
emat, non  bonorum  vniuerfitatem  modo  fraus  abfit, 
vt  alibi  feribit.  1.  nomen.  §. filio.  D.de  legat.3.  Quare 
donatio  rerum  fingularium,  quæ  in  prçienti  effefîum 
fortitur,non  fubiacct  huic  diipofitioni, vt  nec  vniuer- 
farum  fi  protinus  fit  traditio ,  quia  xs  alienum  fingu- 
larem  fucceiîbrem  non  fequitur,  fed  qui  à  morte  fuc- 
cedunt  quodammodo  pro  hæredibus  habentur,  aut 
certe  fucceftbribus  bonorum,  quo  dégénéré  ante  fu¬ 
mus  loquuti.  Quod  fi  aliter  fieret,  fequercturvt  ad 
donationem  cuiufiibet  friuoli  aut  fuppellcdtilis  fa¬ 
cienda  efTet  æftimatio  omnium  bonorum  donatoris, 
ad  fciendum  quam  quotam  res  donatæ  faceret  in  bo¬ 
nis  donatoris, vt  ita  debitç  partis  debitorum  ratio  ini- 
retur,  quo  nihil  abfurdius  dici  pollet.  Ab  hac  igitur 
huius  Articuli  difpofitione  hunc  cafum  excipi  con- 
uenit  rerum  in  vita  traditarum,ex  ratione,  d.l.  æris,& 
d.l.  fi  peculium. 

*7  Quid  hac  in  re  vfurpet  Francica  tribunalia  n6  con- 
uenit  inter  pragmaticos  fcriptoresiGul.  Bened.c.  Ray- 
nutiusvcrb.cæterabona,ius  commune  fequitur,  nec 
donatarium  bonorum  vllum  ad  æsalienû  teneri  pu¬ 
tat, Idem  exiftimat  Gallus,qui  arrefta  eius  Curie  vete¬ 
ra  collegit,  q.  39.  &c  rationes  colligit ,  ôc  aduerfarias 
comparat.Nup.ei1  vero  &  arefto  confirmatum  celebri 
controuerfia  Pour  Ia  vefue  de  I(obertet,/îenr  d’^illuye  ex 
donatione  inter  coniuges  fatfta,  eruditi  quidam  nota- 
4 ArgcntrKMt  in  Conf.  Prit. 


Art.  CC  XIX.  722 

A  runt,  &  Mol  in.  Pour  Yfalcau  chabot ,  ahhotatione  ad 
conf.Turon  Art.268;&  Papa,  decif.io;.  Sed  loan.  Im- 
bertus  anterior  ætate,  feribit  Enchir. verbi  bonorum 
differentia,  ftatuta  quæ  donatarios  obligat  ad  xs  alie¬ 
num,  pluribus  decretis  eius  Curiæ  prodmfta  ad  alias 
perfonas quæ  quouis  titulo  bonorum  vniuerfitatem 
aut  quotam  ccepiflent,&:  Areftologi  quiddam  fibi  di¬ 
uerfum  annotalfe  vili  funt.  Sed  nos  hæc  dillenfio  non 
perturbat,  apud  quos  non  dubium  ius,  obferuatio 
certa  eft.  luris  quidem  Romani  lententia  nec  in  am¬ 
biguo  ipfa,nullum  fingukrem  fucceflorem  ex  contra¬ 
ts  blu  ad  debita  teneri.  Nam  eius  ad  quem  lege  defertur 
0  alia  conditio  eft,  Vt  inferius  dicemus. 

Sed  hic  confiftendum  ηό  eft:fupereft  enim  illa  quo¬ 
que  dubitatio, an  talis  donatarius  vt  bonorum  fuccef- 
for  teneatur, an  vt  hçres.Difcrimen  eius  effedus  in  eo 
eft ,  an  pro  æftimatione  rerum  teneatur  quas  accipit, 
anvt  hæres  infolidtim,  nec  adhuc  quifquam  quod 
fciam  hanc  mouit  ex  pragmaticis  tribunalibus  qui¬ 
dem  noftris.  Id  ex  fupcrioribus  diffiniri  poteft.  Nam 
cum  donatarios  no  amplius' quàm  fingulares  fijccef- 
fores  cflepofuerimusjconfequens  eft  eos  vt  fimphees 
^  bonorum  lucceifores  teneri,  id  eft,  ηό  amplius  quàm 
3  quanta  eft  æftimatio  rerum  quas  acceperint,  veluti  in 
legatariis  eft  conftitutum,  qui  &ipfi  donatori  j  funt, 
quos  teftator  non  amplius  onerare  poteft  quàm  ho-  iS 
norauit.l.·  Imperator  §. fi  Certum. D. de  lcgat.2.  ideo- 
que confumptis  peractiones  creditorum  quæ  acce¬ 
perunt,  conueniri  nequeunt,  de  eo  quod  fupercft  in 
debitis  vitra  accepta ,  de  reliquo  ad  hæredem  venien¬ 
dum  eft.  Quare  prudenter  donatarius  facit,fi  antequa 
attingat  res  donatas  inreftatum  redigat  quantitatem 
eorum  vice  inuentarij,nevltrà  vrgeatur.  Sed  alia  cau- 
fa  eft  hærcdum,  ad  quos  mobilia  iure  hæreditario ,  6c 
hfcrcdis  titulo  deferuntur ,  veluti  pater  aut  mater  Or- 
^  dine  turbato  fuccedentcs  fiIio,aut  quilibet  alij ,  acce¬ 
ptando  fimpliciter,  ad  folidum  ars  alienum  tenentur, 
quia  titulus  vniuerfalis  eft,  &ad  omnia  fine  dubio 
obligat.  Hæc  vbique differentia  hæredum  &  fingula¬ 
rium  fuccelforum ,  &  eorum  qui  bonorum  fuccelfo- 
res  dicuntur,  vel  ex  lege  fuccedunt  certis  bonis.  Nec 
debet  donatarius  amplius  teneri,  ne  fit  illa  liberalitas 
hamata  &  illex  fraudis. 

Supereft  illa  dubitatio,  an  quo  cafu  teneri  donata-  19 
rium  ad  debita  dicimus,  a&iones  creditoribus  ipfis 
aduerfus  cum  dire&b  dentur,  An  hæres  potius  con- 
i  ueniédus  fit.  Hic  ego  fpreta  Romani  iuris  fubtilirate, 

&  noxiis  acuminibus  rettà  a&iones  creditoribus  da¬ 
das  putauerim,&  vero  fæpè  dedi,  quia  cùm  Côfuetu¬ 
do  donationi  implicet  debitorum  neceffitatem  in  ea¬ 
dem  perfona,confequens  eft  dicere  tranferri  aftiones 
p allinas  ab  hærède  in  donatarium ,  &  redà  conue¬ 
niri  polle  vitato  circuitu  inutili,quod  ipfum  benigni¬ 
tate  interpretationis  contra  ftridtam  iuris  rationem 
etiam  illo  iure  inuexit  Imper.  1.  quoties.  C  de  donat, 
quæfubmod.  quo  loco  propo  fitis  iuris  regulis,  be¬ 
nignitate  admittit  vtiles  a&ioncS  dari  extraneis ,  qui¬ 
bus  ftipulator  acquifitum  voluerit,  contra  ftriftam 
fententiam  alteri  ftipulari,  &c.quem  textum  miré  la- 
cinant  Do<ftores  fcholaftici.  l.ftipulatio  ifta  §.fi  ftipu- 
ler.  D.  de  verb.  obi.  cum  modo  dicunt  illam  difpofi- 
tionem  fpecialem  elle  in  donatione ,  quod  ipfum  im¬ 
probat  iure  Cyn.  1.  vit.  C.  fi  quis  alter,  vel  fibi.  modo  1% 
conftituunt axioma dc ftipulante  fuperrefua,modo 
aliud ,  cùm  Imperator  non  aliud  fenferit  quàm  beni¬ 
gnitatem  interprctationis,quam  alibi  frequenter  vti- 
liratis  nomine  intclligit  opponere  ftridli  iuris  regulis, 

&  circuitum  euitare.de  Iurifconfultus  alibi  dicit  iuris 
fubulitates  folere  à  iudicantibus  comemni.l.ficut.D, 
HH 


723  Des  Donations,  Ait.CCXIX. 


724 


qui  pot.in  pign.Quocl  ipfum  iampride  notarat  ôc  ad-  A  Quod  ii  in  vira  donatoris  traditur,  dohatari 
ucrterat.  G  ulJkncd .  hom  o  experimentis  do  Λα  s ,  qui  adftringitur  ad  vllam  partem  debitorum  do«ator°n 


fed  fi  à  morte  vires  capit,  natura  legati  fortituTS”**· 
que  &  pro  rata  quam  fpecies  facit  in  arftimationeto' 
tius,æri  alieno  legatarius  fubiieitur. 

Quod  fi  qui  iecundus  cafus  eft ,  quis  mille  fimpi;  lS 
citer  donauerit,conftat  legatum  elle  mobile,  ideôo  ' 
vno  præfuppofîto  haerede,  aut  pluribus  eohæredibuC 
ciufdem  linear,  de  mobilibus  tale  legatum  foluend  US 
cft.  Quod  fi  in  mobilibus  fatis  non  eft,vnde  foluatu^ 
fup plendum  eft  de  immobilibus ,  quia  mille  in  gene’ 
re  legata  totam  legantis  aut  donantis  fui  ftantiamre' 
fpiciunt,  ôc  patrimonium  vniuerfum  afficiunt,^7  1 
vili  partiaut  qualitati  bonorum aftringuntur.  Ico  f, 
fideicommilliim.  §.  rradatum.  D.deiudiciis.l.i.§5fe(j 
quod  diximus.Digcft.de  dot.  praelega.  quia  genus  pe- 
rirc nequit,  lege  quarationc.  §.incerta.  D.  adleg.fd- 
cid.  &lcg.  incendium.  C  de  rebus  credi.  Sed  hoc  ca- 
fu  quomodo  dmidenda  ftt  fqlutio  debiti ,  inferius  di¬ 
cemus. 

Rurfus  incidit  fic  concipi  donetionem:  Mille  dono 
de  bonis  meis  mobilibus,  id  cft  ad  ftr  i  Λα  fubftada  de¬ 
biti  ad  bona  mobilia ,  nec  tamen  mille  de  bonis  mo¬ 


rali  cafu  vitato  circuitu  dari  in  francia  adiones  credi¬ 
toribus  feripiit  aduerfus  donararios  d.  verbo,  cætcra 
ii  bona,  numero  46.  Papa  decif. 460.  dccif.  Tholof.387. 
ctfi  dc  eo  Curtius,  loge  fecunda.  C.  de  pad.  laborat, 
vt  fcholaftici  fere  fubtilitaris  iuris  aftixi.  Sed  res  mi¬ 
nus  lpedantcs ,  cùm  dc  illo  non  eilct  tantopere  du¬ 
bitandum, cùm  alibi  traderent 'in  legato  nominum  re¬ 
da  tranfirc  adiones  in  legatarium  line  ccftiqne>  1.  cx 
legato.C.de  legat.  Alcx.coni.  pd.lib.y.  Et  certe  freque- 
tibus  experimentis  receptum ,  contemni  vfu  fubtiles 
iftas  nugas,  veluti  cum  Procurator  nomine  Domini 
acquifiuit ,  non  aliter  adionem  Domino  dari  putant, 
nili  à  Procuratore  ce  Hat  fir  d.$.  (i  ftipulcr,  aut  cum  de 
pluribus  coobligatis  vnus  folidum  foluit,  nam  adio- 
nem  nolunt  dari,  nili  cella  lit.  exl.Modeftinus.D.  de 
fidciulEqua:  meræ  tricæ  finit  ad  circumueniéda  com¬ 
mercia  <3c  implican  das  lites,  infœlicium  &  male  feria- 
tortl  inuentasvt  &  glof  colligit,  d  J.  ex  legato  C.dc  lé¬ 
gat.·  Quare  redà  ad  ioncs  creditoribus  dari  conuenit 
oniilfo  anfradu,vt  iplis  vicilîim  donacariis,  fuie  dire- 
das  fuie  v  ci  les  cas  placeat  appellare ,  quando  earum 
quoque  appellationes  6c  dilcrimina  verborum  vfus  G  bilibus  confici  p^ifi^nt.  Hic  cafus  differt  à  fu  pedori, 

&confultior  prudentia  reiecit.  Spedanduçniin  quid  quod  in  illo  legatu  aut  donatio  generis  — - - 

in  rebus  fit,  nec  inter  alienas  a-ruinnas  artes  quæren-  . 

dæ.Non  idem  putandum  de  eo  qui  per  contradum  fe 
obligat  ad  aliena  debita  foluenda,  nam  creditoribus 
ab  adu  lingulari  dari  adiones  non  conuenit,& repu- 
gnat.d.l.z.C  dcharrc.vcnd.Scd  tum  demum  cùm  do- 
natarius  eft  fuccclfor  vniuerfitatis  aut  quotæ. 

Quid  igitur  lidonatarium  creditor  conuencrir,  an 
redire  poilit  ad  hæredcm  i  ôc  non  polle  decidit  text.  1. 
z.C.de  pad.  veluti  cledio  obfir.quod  ego  ita  demum 
admiferim,fi  hçres  foluendo  eft,quod  ctfi  illi  no  pro¬ 
bant,  8c  ne  hoc  quidem  cafu  putant,  tamen  ratione  <5c  D  tor.Ç.verilïmilis.D.de  contr.cmpt.Caftr.coj 
iudicio  carent.  Nam  cùm  à  præfumpto  confenfu  cre-  i.Decius,conf.U4·  &  32 6.  Bart.&  alij.l.inter.l 

ditoris arguunt,  pcrfpicuè  ratione  deficiuntur,  cùm  '  “  *  1 

neino  fie  in  hæredcm  confentiat ,  vt  fuum  perdere 
velit,  fi  id  ab  eo  confcqui  nequit,&  ab  alio  feruari  po- 
teft,  cui  lex  indixit. 

His  politis  cùm  dc  attributione  debitorum  mo¬ 
bilium  inter  hæredes  diuerfirum  linearum ,  aut  vero 
qualitatum  quaeritur,  quid  quantumve  quifque  eo¬ 
rum  agnofeere  debeat  aut folucrc,  multiplex  poteft 
proponi  didorum  cnunciatio  ·,  vnde  etiam  ius  variari 
contingit. 

Veluti  fi  quis  bona  omnia  eorumve  quotam  ,  aut 
vero  certam  fpcciem  donauerit,  legauerir. 

Auc  li  quis  mille  limplicicer  leget, donet. 

Aut  mille  fuper  bonis  luis  mobilibus,  id  eft  fuper 
certa  qualitate  bonorum. 

Aut  mille  leget ,  quæ  de  bonis  fuis  mobilibus  vult 
folui. 

Aut  mille  fuper  omnibus  bonis  fuis,vel  dc  mobili¬ 
bus  &  immobilibus. 

Aut  mille  de  frudibus  talis  prædij  foluenda. 

Nam  hi  omnes  cafus  vt  fado  variant,  iure  difterre 


non  cxprellode  mobilibus  aut  immobiliDusddcoqui 
in  illo  quod  deficit ,  de  mobilibus  non  debetur,  kd 
id  intelligitur,  cùm  donatio  concepta  eft,  vt  antedi. 
xunus.id  eft,cùm  materia  &  fubftantia  legati  nomi 
ftringitur  ad  certam  qualitatem  bonorum,  fcd  gene¬ 
ris  eft.  Quod  lî  ad  certam  qualitatem  aftnngmirj 
quando  in  bonis  nihil  amplius  fupereft  eius  qualin- 
tis,  nihil  debetur, probant,  l.fi  feruus.§.is  quocpoD. 
dc  lcgac.i.l.nomen  debitoris. §.vni  ex  hercciibus.D.dc 
legat.  j.Lcùm  certus.  D.  de  vino  &:  ol.  legat.  1. ii debi- 


putantur.  p 

Primo  cafu,  cùm  bona  omnia  mobilia  aut  quota 
eorum  donatur ,  lk  vt  donatio  à  morte  vires  capiat , 
antea  diximus  talibus  donationibus  aut  legatis  appo- 
•  fitam  &  indudam  elfe  ncccllitatem  paflhiam  debito- 
24  rum,  pro  rata  quota'  rerum  donatarum, vbiqueprar- 
fuppofito  quod  vnicus  harres  fit  donatoris ,'vclvnius 
lineæ  plûtes  cohærcdes.  Nam  pofitis  pluribus  plu¬ 
rium  linearum  quid  iudicadum  fit ,  inferiùs  dicemus. 

2)'  .  Sin  fpecies  certajegata  fit,fi  extat  debetur ,  fi  non 

extat  non  debetur,  l.cùm  ira.  §.ipccie$.  D.  delcgat.i. 


tcm.çj.facram.D.de  vcrb.oblig.  taxationis  enimauii 
fit,  A:  cùm  materia  deficit, déficit  &  legati  modusleg. 
Lucius. §.ciuibus.  D.  de  legat. 2.1. quidam  teftamcm 
D.de  legat.  1. 

Sed  poteft  accidere, vt  aliter  cocipiatur  oratkCkuj 
fcihcetmilledonat  donator,  &adiicir,  qua?  ego  de 
mobilibus  meis  folui  volo.  Hk  duo  mlbra  orationis 
ponunt,  vnumfcilicet  donarionis  mille,aliudexecu- 
tionis  vnde  foluantur ,  fcd  ab  exeeutiuis  ciaufulisnu- 
E  quam  rcftringi  difpofitioncm,  cfle  enim  itta valdcdi- 
uidua  ,  fedpriùs  perpoftcriusnonreftringi.  1.  Pauio 

Callimacho.  D.de  legat. 5.  Curtius,  conf.qi.DccmsL 

conf.324.&cof.403.  «Scconf.iz.  in  fin.  In  quoipfoerfi 
aliquid  cft,quod  lubtiliter  dc  argute  colligitur, fimen 
habet  in  fediftindio  multum  ciuilis  rationis,  fum- 
ptam  ex  inrentior.c  difponentium  quæ  de  verbis  col¬ 
ligitur,  quç  cùm  fic  vel  fic  dicitur,  aliud  atque  aliud  ia 
voluntate  dicentis  faille  indicat. 

Ponitur  alius  cafus ,  cùm  quis  fic  donat  aut  legat, 
lego  mille  de  bonis  meis  omnibus  tam  mobilibus 
quàm  immobilibus,  &  alius  hæres  mobilium  alius 
immobilium  proponitur, &  queritur  quomodo, qua- 
ve  proportione  folui  debeant.  Nam  hoccafu  colljgj 
poteft  ex  verbis  donatoris ,  de  vtrifque  bonis  loliu 
voluillè,  ergo  ab  vrroque  hærede.  Sed  non  ita  eft  : c 
enim  tale  legatum  natura  dc  qualitate  mobile , 11CC 
mouere  debet,  quod  donator  de vtraque bonorum 
qualitate  folui  voluerit.  Nec  enim  gratia  aiit  confide- 
ratione  hærcdum  hæc  oratio  fcribicur ,  fed  legatario¬ 
rum  intuitu,  vt  abundandus  eis  caueaturde  bonis 
omnibus.  Arque  hæc  ratio  plané  vera  eftdeiureil  0, 
fcdpatrio  quædani  alia  pro  fuperioxe  lentitia  pro?0* 


Des  Donations.  Art.  C  C  X I X.  72 6 


nitar, quia  fcilicet  diuerfa  patrimonia  ponimus  in  cô-  A 
lîderatione  hæredum  diuerfarum  linearum,  &  pa- 
21  tremfâmilias  fimiliter  er^a  vtrumqueafFedum  præ- 
?  Tupponimus  ·,  ex  quo  colligitur  vtrumquepro  modo 
bonorum,  quæ  capit  grauare  voluifie,de  quo  ipfoin- 
frà  diflerimus. 

Supereft  ille  câfus  cùm  centum  legantur  de  fru- 
.  dibus  talis  prædij  percipienda,  nec  tantum  in  frudi- 
32  bus  eft,  vnde  legatum  præftari  polïït,  Et  in  legatis  qui- 
■  dem  annuis  quod  defit  de  vbertate  alterius  anni  iup  - 
plendum  putant. üegatum.  §.  vini  Falerhi.  D.de  anni 
legat.  Lex  eo.D.de  adimend.  legat. Cyn.Pet.  Ioa.Fab.  g 
LiVquis  argentum.'  in  fin.  G  de  don.  Bart.d.§.fiicrairt. 
fcd  in  legatis  femel  præftandis  aliam  rationem  fequé- 
dam  putant ,  quia  nuic  legato  iniit  tacita  conditio  de 
frudibus,  f.  riaicentar, l.i.  D.decond.  &demonft.  1. 
interdum,  vbi  Bart.D.de  verb.oblig.&  prolixa  trada- 
·'  ·  tio  Dodoris  Roncini inter  confiliaDecij.  nu.^.  & 
Bart.l.  Centurio.  D.  de  vulg.  &  pupil.  Atque  hob  lega¬ 
tum  etfi  mobile  eft, tamen  à  domino  fundi  hçrede  im¬ 
mobilium  prtftandum  eft,etfi  mobilium  hçres  ηό  iit, 
quia  locus defignatus  Sc  veluti  fpecies  legata,&  nihil 
vetat  etiàm  ab  hæredibus  immobilium  mobilia  lega-  q 
ri,cùm  de  voluntate  legantis  apparet. 

Glossa  8. 

I  Diuifio  debitorum  fit  inter  haeredes  diuerfarum  linea - 

tum. 

i  Dei  itum  generis  de  tota  fiibfantia  debitoris  folnittir. 

3  Diuerfarum  linearum  dîner  fle  hæreditates. 

4  Diuerfa  conditio  legatorum  ,  (y  donationu  inter  ~\iuos. 

5  Legata  incipiunt  ab  hærede,  delita  funt  hæredum. 

6  Legata  ab  haeredibus  prafantur  pro  modo  emolumenti. 

7  jÆs  alienum  defunfti  quomodo  diuidatur  inter  haere - 

des.&c numero  ir. 

8  κΧη proportione  hceredifaria,  aut  modo  emolumenti. 

9  Hæredes  diuerfarum  linearum  non  funt  cohæredes. 

10  Tralegata funt  hominis, non  legi*. 

II  Duoffci  debita  (pluunt pro  modo  emolumenti. 

U  ιΛή  legatarius  adæs  alienum  defunfti  teneatur. 

13  %An  donatarij  inter  viuos. 

14  ^/tliud  Confuétüdinc ,  aliud  iur  e. 

i;  Vfufruftuanus  ah  legata  minuat.  &mim&lO  18. 

16  An  teneatur  contribuere  ad  debita. 

17  F  fus  fruit  m  interdum  ex  lege  debetur. 

•I  Sed  hic  dubitationes  aliae  fubinde  alias  excire  fo-  ^ 
lent.  Diximus  quofdam  cafus  exifterc  in  quibus  cre¬ 
ditoribus  iuppleri  oporteat  de  immobilibus,  quod  de 
mobilibus  defit.  Quod  fi  duo  pluréfvt  diucrii  diiier- 
forum  ftemmatum  hçredes  proponantur, hi  c  quoque 
reftat  diiudicandum,quantum  qüotaue  à  quoque  hç-* 
rede  fit  foluenda.  Nam  legatum  generis  aut  quanti¬ 
tatis  de  bonis  omnibus  foluendu  eft,  vt  ante  diximus, 

[a  fi  modo  mobilia  non  fufficiunt,  &  mobile  eft  quod 
legatur.  Caufa quaerendi ,  quiaconftarhoc  iure  mo¬ 
bilia  omnia  donari  poile,  immobilium  tertiam  dum¬ 
taxat.  Sed  hic  cafus  ponituf ,  in  quo  incertum  eft  vn-  E 

3  de&àquoexhæredibus  donator  folui  voluerit.  Na 
duo  diucrfi  hæredes  ponuntur,  diuerfæ  hæreditates, 
diuerfa  patri  monia,  diuerfæ  fuccedendi  caufae,  ge¬ 
nus  aliud  ,  fimguis  diuerfus,  familia  alia.  Itaque  lega¬ 
tis  mille  in  genere  quæ  de  tota  fubftantia  donatoris 
deberi  diximus,  vix  credi  poteft  donatofem  folida 
mille  à  folo  hærede  mobilium  præftari  voluifle,  & 
totam  eius  fpem  exhauriri  hac  fola  ratione, quia  lega¬ 
tum  fit  mobile,  alteri  hçredi  immobilium  in  totu  ni¬ 
hil  decedere,  &potuit  quidem  donator  fi  voluit ,  fcd 

4  voluntatis  quæftio  eft.  Hic  ego  dico  diueifam  e  (Je 

sSPr genit .  in  Conf.Briti 


conditionem  legatorum  quæ  in  teftamento  fiunt,  & 
æris  alieni  contradi  à  donatore.  Nam  legata  debita 
funt,quç  incipiunt  ab  herede, &  quæ  teftator  nuriquâ 
debuir.l.apud  Iul.D.ex  quib.cauf.in  poil.'eat.Què  fit,  f 
Vt  çùm non  fint teftatoris  debita  fcd  hæredum ,  infta 
ratio  fuadeat  çftimationem  potiùs  faciendam  elnolu-  6 
menti,  quod  quifque  hære's  de  bonis  teftatoris  capit, 
quàm  hæreditatum ,  &  pro  rata  commodi  legata  fol¬ 
uenda.  Hæreditates  enim  hîc  diuerfç  dicuntur  perfe,  7 
nô  portiones  hæreditariæ.  Sed  quç  donator  de  capite 
fuo  debuit,  à  qualitate  debiti  æftimandà  funt,  Sc  mo¬ 
bilia  ab  hçrede  mobiliu,immobilia  ab  hæfede  immo- 
bibum  foluenda,  quia  hæc  Confuetudinis  partitio  & 
aflignatio  eft,  ex  Art.561.  Ergo  in  difpofitiorie  homi¬ 
nis  aliud,  in  dilpofitione  Confuetudinis  diuerfum  ie- 
quendum,  &  id  maxime  qiiod  vcrifimile  eft  teftatoré 
voluifle, cuius  æqua  erga  hçredes  omnes  affedio  prç  - 
fumendaeft,vt  iicabomn&tfs  folui  voluerit,  quod 
ipfe  legarit  aut  donarit.  Sed  in  difpofitione  Confuet. 
exprella  eft  eius  intentio,  de  qua  non  eft  dubitandum, 
in  ære  alieno  ab  donatore  debito,quod  à  qualitate  de¬ 
biti  diftinguitur.  Sed  quod  legatis  impeditur  pluribus 
diuerforum  ftemmatum  propofitis  hærcdibus,  non 
videtur  etfi  mobile  fit  huic  vni  hæredi  mobilium  im- 
pofitum,  quæ  iniqua  iuris  effet  æftimatio,  fed  ab  om¬ 
nibus  8c  pro  rata  emolumenti  præftandum. 

Querendum  reftat, quç  ratio  &  proportio  eius  efle  g 
debeat,  quod  à  quoque  hærede  præftandum  fit,  6c 
femper  ponimus  diuerlorum  ftemmatum  hæredes 
proponi.  Nam  cum  vnius  ftemmatis  aut  hneæ  plùres 
hæredes  funt ,  qui  iidem  cohæredes  fiint ,  non  dubi¬ 
tandum  quin  fingulorum  pro  quota  hærcditaria  ea 
folutio  fir.  l.i.  C.dehæred.adio.A:  L1.C0d.fi  certain 
pet.Sed  fi  diuerfi  diuerforum  ftemmatum  hçredes  ef- 
fe  dicuntur,  hic  labor  in  quota  determinatione.  Di¬ 
ximus  in  debitis  quidem  teftatoris  qualitatem  debi¬ 
torum  fpe&andam.  Si  filio  prçdefundlo  pater  in  mo¬ 
bilibus  hæres  fit ,  frater  in  immobilibus,  folida  débi¬ 
ta  mobilia  aftiuè  &r  paftiuè  ad  patrem  pertinent,  im¬ 
mobilia  onera  ad  fratrem.  Hæc  Confuetudinaria  par¬ 
titio  in  bonis  quæ  à  lege  deferuntur.  Sed  fi  ex  diipo- 
fitione  teftatoris  bona  ad  aliquem  deferantur,  hîc 
ego  (quod  ante  dixi;  non  qualitatem  debitorum ,  fcd 
præfumptam  teftatoris  voluntatem  fequendam  pu¬ 
to  ,  quem  non  eft  vcrifimile  alterum  eorum  in  totum 
rauare  voluilfe.  Ponamus  patrem  in  hæreditate  mo- 
ili  filij  quatuor  repenlfe ,  fratrem  in  hæreditate  im¬ 
mobili  odo,  delegata  ab  teftatore  effe  odto ,  eucnict 
fi  ex-æquo  teneri  hæredes  dicimus,  vt  patri  fua  qua¬ 
tuor  (id  eft)  folida  hæreditas  pereat  3  fratri  quatuor, 
quæ  funt  dumtaxat  dimidia  hærèditatis  delatæ,  quod 
quàm  iniquum  fit,  apparet.  Quod  ii  pro  modo  emo¬ 
lumenti  capiant  in  propofito  themate  frater  beflem, 
id  eft  duas  partes  debiti  pro  modo  emolumenti  fcili- 
cet,  pater  trientem  nec  amplius  difFoluet,  ita  fiet  vr 
neutri  tota  fua  hæreditas  pereat.  Atque  hoc  cafii  cii  111  9  [ 
duæ  feparatæ  hæreditates  reperiantur  &  duo  patri  - 
monia ,  &  capientes  nullo  modo  coheredes  fint ,  fed 
vterque  vniucrialis  &  vnicusin  fu o  ftefrimate,  fiet  vc 
portiones  hæreditariæ  dici  nequeafit,  fed  hereditates 
îolidæ,  itavt verbis,  d.  l.i. Cod.de hæred. ad.  locus 
efie  nequeat.  Ex  quo  fit,vt  in  donatis  legatif/e  a  tefta- 
tore,rata  emolumenti  fpedanda  fit,  in  contributione 
præftandæ  reilegatæ ,  cùm  inter  cohstredes  res  nô  fir, 
led  inter  plures  plurium  hæredihftüm  hæredes.  Nec 
robandum  iudicium  eorum  qui  ex  æquo  tencri  cales 
æredes putant, quamqvtam  in  his eft Molin.  titul.de  cj)0l)  Vr-u- 
feu.  §.  a.  nu.  9.  &  eruditi  quidam  etiam  arreftum  ci· 
tant.Scdeos  manifefta  iadiiniquiras  refellit, etfi  hanc  cap.  10, 
HH  ij 


ji  γ  DesDonations.Art.CC  XIX.  7ig 

lentendam  fumpferùt  à  Guiliel.  Cuneo  audi,  hoc  ius  A  caperet  æs  alienum  diflbluendum ,  quod  Bald 
porredtum.C.dc  lacro.iiin6t.Eccler.de:  Paul,  de  Caitr.  fuit, &I1110Ü.  ex  fadto.D.de hæred.inftit.  Alex  rw 

u.vol.i.  Alber.Lz.C.decapit.diminut.niulta 


1. hinc  quaeritur.  D.  de  pccul.addita  ratione ,  quia  et.li 
vnus  plus  habeat  iurc  prçlcgati  habere  videatur, quod 
debitum  non  augeat, quod  ip ium  in  cafu  à  Molinæo 
polito  inter  primogenitum dc  fecundo  genitos  ciuf- 
dem  hereditatis  cohærcdes  poliet  obijci,vt  &Molin. 
rurlinn  id  regerit. $. 22. quæft.  29. Sed  inter  plurcs  plu¬ 
rium  harrediratum  harredes  nequaquam,  inrer  quos 
milium  praelegatum  fingi  poteft,vr  qui  nihil  habeant, 
io  Necpra-legatiiintelligipoteli,  quod  ex  difpofitioue 
dutaxat  hominis  deberi  potclt ,  nec  inter  alios  quàm 
coheredes  eiufdcm'hæreditatis  prçlegatum  infligi-  ° 
tur.Sut  itaque  Romani  ituris  principia  immutata*  nec 
vnius  hominis  vnura  clt  patrimonium  vt  olim  ,  fçd 
vnius  hominis  plura.  Quare  quid  in  mcnrem  venerit 
Caftrenii  quod  prælegatum  à  Lege  fieri  inte.Uigit,non 
fatis  intelligo ,  multom^us  çpm  hæreditatis  diuerfie 
proponuntur,  cùm  prælegatum  diffiniant  donatione 
à  ceftatore  fadlam.  1.  legatum. D.de  lega.z. Quod  à  le¬ 
ge  cuiquam  fingularitcr  ante  alios  tribuitur,  prelega- 
tum  dici  nequit, probabilius  id  quidem  diccndü,cùm 
primogenitus  quiddam  ante  fecundo  genitos  capit  in 


eadé  hæreditatc  fcilicet,fed  in  diuerfis  hærcditatibus,  C  gna  fehohe ,  cùm  multum  alij  interefle  putant,  quo. 


de  capit.diminut. multa  Sion"’ 
rol.Conf.166.nu.  14.  tcxt.l.  procuratoris.  jT.  fed  fi  a  °~ 
D.de  t  ribut.aârio .  feparatim  (inquit)  tributionem  f0‘ 
ciendam, ne  ex  alterius  merce  alij  indemnes  fiant  l· 
damnum  fendant.  Atque  hanc  fententiam  de mod^ 
emolumenti  probarunt.Gul.  de  Cuneo.d.l.hjncq  d° 
ritur.Jhpoteft.D.de  pecul.  vbi  Raph.  Fulg.&  AngY 
Alber.2,part.ftatut.quæft.io5.  Albert.  Brunus,traû 
de  ilatut,  exclud.  fœminas,A  rt.  1 1.  queft.6.  Alex, Conf 
31.  vpl.i.&Conf.iii.lib.iiij.  Iacob.de  Sandfco  Geom0 
tradi,  de  Roydis  nuiïM^Tiraqdn  primig.oUæft  J  ?! 
qtia’ft.49.Molin.  tradt.de  diuid.  parte  2.declar.4  nu 
86.Mathcf1Lrradt.de  hared.ab inteiE &  Bolognjn^ 
ad  eum,&:  exhac  fèntenria  crebro  in  prafidatu  p^-j 
fienfi  iudicari  quidam  notant. 

Reliât  non  ignauainquifitiOjde  donatanis^j^  (J 
tariis,an  ad  debita  defundi  i  teneantur, an  debitis  cô. 
tribuere  debeant, an  per  ea  legata  diminuantur.  Cùm 
de  legatis  loquimur,  de  donationibus  idem  diftuin 
yohunus,nam  legata  per  donationes  diffiniuntur Lle- 
gatum.  D.de  lega.  2. &§.i. Inft.de  legat.  Magna  hic 

rrna  /rVirvli»  rnm  mnlrnm  ί)1ιί  inrprffip 


nec  res  ncc  appellatio  prælegati  cadit.  Nccidquod 
lolidum  habet  hæres  vnicus  vnius  hæreditatis  ,  ctfi 
plus  cit,quàm  quod  alius  habet, iurc  pluris  habere  di¬ 
citur  comparatione  fadta  ad  alterius  hæreditatc  nr.  fed 
habet  vt  fuum  totum  <Sc  iurc  folidi ,  fine  vlla confidc- 
ratione  aut  comparatione  eius  quod  alius  habet. 
Quod  cùm  accidit,  talcs  hæredes  fibi  inuice  funt  ex¬ 
terni,  nec familiæ  hercilcundæ iudicium  intercos  da¬ 
tur ,  1.  hæredes  eius.  §.  primo.  D.  familiae  hercifcun- 
dæ,  nec  quidquam  commune  habent  de  patrimonia¬ 
libus  quidem,  nec  fibi  faciunt  partes  per  concur- 
lum.l.  vltim.  Cod.  fi  ab  hæreditatc.  fe  abilin.  ncc  v-  D 
no  repudiante  quidquam  alteri  accrefcit,  quod  Alex, 
notat,  conf.  31.  lib.  1.  nec  deficientis  portio  alteri  ac- 
crcfcit,  fed  caduca  fit,  &  ad  dominum  feudi  defertur, 
quod  alibi  à  nobis  cft  tradfcatù ,  nec  quidquam  de  his 
congrui^ quæ  notæ  folent  elle  cohæredum,  ncc  æs 
alienum  inter  tales  vt  cohærcdes  diuidjtur  per  modu 
portionum  haereditariarum,  fed  fingulas  hæreditates 
pro  qualitate  mobilium  aut  immobilium  fcquitur, 
cùm  iure  Romano  cx  conditione  haeredum  iura  cre¬ 
ditorum  non  mutentur.  1.  apud  Iulianum,  D.  ex  qui¬ 
bus  cauf.  in  polf.  cat.  Quod  cùm  ira fit,rclinquitur  lc-  E 
gata  &  donationes  non  pro  portionibus  harreditariis 
in  cafu  propofito  deberi,  cùm  nullae  portiones  hære- 
ditariæ  dici  poifint, fed  folide  hætedirates  per  fe  &  fe- 
paratæ,fed  pro  modo  emolumenti  quod  quilque  ca¬ 
pit,  ita  vt  frater  in  themate  prefuppofito  qui  odio  ha¬ 
bet  duas  partes  legatorum  debeat, pater  dumtaxat 
trientem:  ctfi  in  debitis  à  defundlo  cedendum  difpo- 
fitioni.  Artic. 561. id eft, mobilia  à  mobilium  hærc- 
dibus ,  immobilia  ab  immobilibus  præilanda  fuit  in- 
diftindlè.  Hæc  fententiaper  quam  æqua  cil  in  relidlis 
teftamento  ab  teilatore ,  quæ  ab  hæredibus  incipere 


modo  legatum  concipiatur ,  an  bonorum  omnium, 
an  partis,  an  quota ,  an  hæreditatis,  an  corporis cerd, 
que  vulgara  οίΙ^ίίΓοΓί.ιηο,ΡοέΙο.Ι.νίΓ.Ο^νΓιιίτ,^ 
ga.l.vfufrudtù  bonorum.D.adl.falcid.l.fi  feruum,$, 
vlt.D.  de  légat.  2.  Nam  legatarium  bonorum,  quoti, 
aut  certæ  fpcciei  negant  ad  debita  teneri,qui  fingulz- 
ris  fit  .fucccifor,  fed  ea  omnia  in  cura  hæredis  tft 
oportere  dc  ei  folutionem  incumbere,<Sc  Bart.  iente- 
riarcprehcnfa  eft ,  qui  in  donatario  omnium  bono¬ 
rum  diuerfum  putauit,  veluti  talis  titulus  vniuaft  ,j 
efiet,  quem  Decius  fequutus  eft  Conf.  237.  7,  & 

Corn.Conf.i9;.vol.,4.S<id  pluies  non  fine  caufaeiuï 
iudicium  hac  in  re  improbant ,  ac  negant  hunc titu- 
lum  vniuerfalcm  efiè,  ideoque  non  putant  talem  do- 
natarium  aut  legatarium  ad  debita  teneri.  l.ylt.D.de 
vfuf.leg.’d.  l.fi  fcruum.Caftr.l.vlt.§.  fin  autem  «  alie¬ 
num.  C.  de  bon.quæ  lib.idemCaft.Çonf  2'94.1ib.ij.& 
Conf.38S.&  460.lib.ij.  Alexand.dc  Caft.d.l.  vfufr.bo- 
norum.  <$e  1.  fi  filio.  §.  fi  vir  in  quinquennium.D.fol 
matrim. Decius, Conf.187.Caro!.  Ruinas  Confp.lib. 
ij.  Baldus.l.j.C.de  frudlib.&  litium  expenf,  Mathefil 
nng.4.Iaf.l.j.côl.3.  D.adTrebcl. 

Sed  iurc  parrio  Confuctudo  vniuerfitatemqnan-H 
damin  toto  bonorum  mobiliun}  ftatuit,  &  ideo  & 
hærediratem  in  talibus  conftituit  feparatam  ab  im¬ 
mobilibus·,  patrefamil.  ab  inteftato  mortuo,  (fera¬ 
lium  donationi  aut  quotae  debitorum  perfonalium 
neceifitatem  alligar,vt  Art.227.  fine  donati  titulo,  fi¬ 
ne  teftamcnti,  fine  hæreditatis  nomine  deferantur, 
vniucrfaliter  quidem  aut  pro  quota ,  fed  id  nos  fuprà 
fufiùs. 

Similis  ratio  illam  quoque  dubitationem  exciuit, 
an  vfufrudluarius  omnium  bonorum  aut  quotae  ad 

debita  teneretur.  Nam  &  hic  quoque  in  ratione  du-· 


diximus,  ncc  dicuntur  æs  alienum  defundli ,  fed  ille  F  bitandi  quærituf,an  hic  titulusvnmcr  falis  fit  an  par- 


Art.j61.n6  diiponit,nifi  de  debitis  defundli  patrisfa- 
Ti  niilias.Hæc  eadé  ratio  &  proportio  feruatur.  l.in  fin- 
gulis.D.  ad  1.  Falcid.  &  fæpè  vfu  accidit,  vt  eadem  fer- 
uanda  fit,  veluti  cùm  duo  fifei  bona  cuiufquam  occu¬ 
pant, &quæritur  de  diuifione  æris  alieni, quod  ille  de. 
huit,  quid  &  quatum  quifque  eorum  foluere  debear. 
Placuit  enim  ex  meliorum  fententia  non  ex  dimidia 
diuidi ,  quæ  iniquiilima  fæpè  cæcæ  fortis  futura  efiet 
partitio ,  fed  omnium  bonorum  faciendam  æ (lima¬ 
tionem  ,  &  pro  modo  emolumenti ,  quod  quifque 


ricularis,  quod  principium  cùm  male  Bart.  praium- 
pfifiet  d.  1.  vit.  D.devfufF.  legat,  hic  quoque  de  vius- 
Irnclus  legato  non’bcnè  putauit  vfufrudhiarinm  te* 
neri  ad  debita ,  quem  Decius  fequutus  videtur  Coni· 
387.&Bald.Confil.237.1ib.j.incip.Tidus  teftamento. 
Sed  hanc  controuerfiam  vfus  &  experimenta  preci- 
dêre ,  reperta  ratione  ne  aut  vfufrudtuarij  in  totum 
onera  citent, aut  heredum,  fed  vtriufque ,  fic  vtlegat0 
vfusfrudlus  hæreditatis  vel  bonorum,  cumulus  he¬ 
redi  tatis  totius  faciendus  fit ,  de  de  bonis  hæreditara1* 

dùfolui 


yi p  Des  Donations ,  Art.  C  C  X I X.  730 


diilolui  diftradis  corporibus  haereditariis  «ad debito¬ 
rum  quantitatem  ,  vt  fie  demum  purgata  oneribus 
hærcditate,  tertiae  eius  quod  fupererit  vfusfrudus 
præftetur ,  tanto  minor  quanto  plura  onera  abftule- 
rint.  ’  Fit  hoc  modo  æquabili  temperamento  ,  vt  pro 
rata  onera  &:  vfufruduariô  &c  haeredi  decedant,  neu¬ 
trius  iniquo  damno,  ne  fcilicet  aliter  faciendo  lucrum 
vnius  totum  fit,  totum  damnum  alterius.  Quod  iudi- 
cium  primus  Caft.  fequutus  eft,  cùm  varie  priores 
cenfuiflent  d.jf.  fin  autem  :  &  Conf.388.&  46.  &  294. 
&  Decius  Conf.  38;.  Alex,  d.l.vfufr.  Crauêta  Conf 
j87.Curt.  Conf.  109.  etfi  contra  Gozad.  Conf. 94.  qui 
folius  haeredis  putat  elle  debitorum  folutionem.  Sed 
quod  ante  diximus  vfus  recepit,  &  cùm  viduæ  doa  ri  ή 
præftandum  eft.  Nam  onera  omnia  haereditaria  de 
hærcditate  deducuntur,  partagia ,  reditus  conftituti, 
vendicata, anteriora  doaria,  deinde  de  eo  quod  fuper- 
eft ,  fiunt  tres  portiones  æquales,  quorum  vna  cedit 
17  doariae ,  quam  rationem  pareil  feruari,  vbicumque 
vfusfrudus  ex  lege  debetur ,  vt  Caft.  redè  putat.d.§. 
fin  autem  æs  alienum ,  ita  vt  iam  hinc  inquirere  nihil 
neceifefit  ,an  legatum  vfusfrudus  bonorum  inter 

fjarticularcs  titulos  haberi  debeat,  an  inter  vniuerfa- 
es,  an  haeredis  id  onus  fit ,  an  legatarij ,  ih  qua  difee- 
ptatione  fe  fubinde  fcholaftici  feriptores  inuoluunc 
&  fatigant.  1. quoties.  C.  dehaered.  inftit.l.  his  verbis 
eo.  tit.  Alex.  &  Imol.  d.l.  fi  feruum  Guid.  Pap<  decif 
541.  Aretin.  Conf  116.  Gozad.  Conf  94.  Alex,  d.l.vlt. 
Bened.c.Raynutius  verb.cætera  bona  num.44.  quos 
*8  rerradat  Didacus  Hifpanushb.ij.  refolut.  Nec  legata 
mobilia  per  legatum  vfusfrudus  diminuuntur,quod 
Alex,  fcribit.d.l.  vit.  Bald.&Salyc.  auth.caufaquæ.  C. 
de  Epifc.&  Cler  Quodiurenoilro  multo  magis  veru 
eft,  quia  legata  mobilia  ab  haeredibus  mobilium  de¬ 
bentur.  Sed  vfusfrudus  inter  immobilia  onera  ha¬ 
betur  ,  &  ab  haerede  immobilium  praeftatur,  &  ideo 
non  amplius  titulo  vfusfr udius  alienari  poteft,  quam 
quantum  afcendat  ad  tertiam  proprietatis.  Mobilia 
vniuerfa  alienari  poliunt ,  fed  cùm  diuerfie  qualitatis 
fint,nec  ipforum  legatum  minuat  vfumfrudum ,  nc 
vfusfrudus  mobilium  legata  quandiu  quidem  mobi¬ 
lia  foluendo  funt. 

Glossa  9. 

1  tiares poteft fo luere ,  fi  donatarius  cunÎÎatur,  aut  non 

Apparet. 

2  tiares  poteft  petere  ,vt  donatarius  a  fît  enes  excipiar. 

3  tiares  lite  mota ptteft fibi  per  retentionem  confulere. 

4  Cautio  recepte  vfu  non  filet  hoc  cafit  exigi. 

$  Vfufruftu  ex  lege  debito ,  non  filet  cautio  praftari  hftt. 

C  Donatarius  non  tenetur  hltra  modum  rerum  dena- 
tarum. 

7  Cùm  debita  inlitefimt  ,  intérim proflanda  fiunt  de¬ 
nata. 

8  fytio  fi  luendorum  debitorum  de  mobilibus  aut  acquet- 
fiibus.  1 

9  Creditores  perfinas  haredum perpluuntur. 

1  6  Sur  /ceux.]  Hoc  eft  de  ipfa  mobilium  fubftantia, 
quod  fit  per  retentionem  &  diftradionem  corpo¬ 
rum  &  mobilium  donatorum, quam  hæres  poteft  fa¬ 
cere  ,  ciimvrgetur  ab  creditoribus  qui  inftrumenta 
parata  &  plenae  fidei  habent,  nec  donatarius  apparet, 
quia  à  perfona  haeredis  creditores  nolunt  abfcedere. 
Sed  tamen  côfulrius  eft  antè  donatarium  vocari,&  ei 
litem  &  actionem  d en unciari,  vcluti  in  exeeutoribus 
eft  traditum  Art. 5-74.  &  à  Bart.l.  alio.D.  de  alim.  legat. 
1  Sed  &:  lites  fufeipere  &infe  transferre  donatarij  co¬ 
gendi  funt ,  quod  ratio  poftulat ,  ne  fubinde  hæredes 
^irgentr.m  Confi.  brii. 


^  moleftentur  adionibus  alienae  rei,  &  fadi  exempla 
Arreftologi  colligunt.  1. 10.  tit.  z .  N  ec  enim  haeredem  3 
exigi  par  eft,  quod  per  adiones  deinde  perfequiad- 
Uerfus  donatarium  cogatur,de  quo  &  redè  petit  iiire 
quidem  fibi  caueri.  1.2.  C.de  haered.  vel  ad.  vend,  vbi 
gloif.  &:  1.2.  §. illud.de  collât,  bonor.  etfi  recepto  tri¬ 
bunalibus  noftris  more  cautiones  ifto  cafu  exigi  non  4 
folent,  cuius  fadi  extantarrefta  quaedam,  quae  à  cau¬ 
tionis  neceflitate  liberant.  Certè Confuetudines  lo¬ 
corum  pleræque  cautiones  indicunt  hoc  cafu ,  atque  $ 
adeo  ex  inueritafio  donata  præftari  oportet,  omnino 
quidem  fi  lis  aduerfus  hæredem  inftituta  &rcoepta  eft, 
b  vel  non  foluendo  donatarius  dicitur,  quod  ipfi  quo¬ 
que  donatario  valde  expedit,  propter  id  quod  in  fu- 
perioribus  diximus  ,eos  in  quos  bonorum  vniuerfitas 
ex  contradu  transfertur,  pro  particularibus  fuccef- 
foribus  haberi  aut  certe  lucceftbribus  bonorum, 
idcôque  non  amp.Uus  teneri ,  quàm  pro  aeftimatione  6  j 
rerum  quas  capiunt, quas  ideo  inteftatum  redigi  vtile 
eft,  &  aeftimafi,ne  in  plus  conueniantur.Sicuti  è  con-  7 
trà  donarariis  aôliones  cedi  de  rebus  dohàtis  aequum 
eft,  fipoftulent,  etfi  nominibus  quidem  legatis  ne- 
ceflaria  ceflio  non  eft.fed  redàadio  datur.  1.  ex  lega- 
C  to.  C.de  legat.  Alex.  Conf.96.  lib.7.  Rebus  quidem 
alienis  à  fciente  legatis  praeftare  heredem  oportet, 
quia  aliena  legari  poliunt.  1.  Cùm  rem.  C.  delegat.  1. 
vnum  ex  familia. §.  fi  ré.  D.  deleg  2.quamuisres  alie-’ 
næin  alia  caufa  fint ,  quae  donari  nequeunt,  nec  ab 
haerede præftantur, nili  teftator  euidionempraeftari 
voluerit,  gloft  l.inædibus.§.vlt.  D.de  donat.&L  Ari- 
fto.eod.tit. 

Quaefitumdeeo.cùmmülta  debita  conftaret  elfe  8 
contrada  ob  conquæftus  faciendos ,  qui  tamen  con- 
quaeftus  omnes  alteri  coniugum  ceflerant  in  terminis 
Art.  zzi. quomodo' quantumque  ab  donatario  &hae- 
D  redibus  praemortui  diifolui  ea  oporteret.  Necdubiu 
fi  mobilia  &  côqtiæftus  donata  fint,de  mobilibus  an¬ 
te  prçftari  oportere.Si  mobilia  donata  funt, coniuges 
prorata  quam  capiunt, praeftantæs  alienum.  Sed  his 
confumptis  cùm  fatis  non  funt ,  Eveniri  ad  immo¬ 
bilia  oportet,  &  inter  participes  ipfos  &c  donatarium 
quaeritur  de  diuilione  aeris  alieni.  Nam  creditores  ipfi 
totum  defundi  patrimonium  cuiufcumque  qualitas 
iitjfequuntur.l.fi  fideicommiirum.§.tradatum.  D.de  9 
Iud.Sed  inter  fuperftitem  donatarium  conquaeftuum 
&  haeredes  praedefundi  de  diuifione  arris  alieni  quæ- 
E  ritur  ,  quod  conflat  efte  çontradum  ob  acquaeftus, 
quibus  fuperfles  in  totum  fruitur.  Nam  cùm  de  debi¬ 
tis  ob  conquæftus  contradis  agatur ,  ante  acquaeftus 
confumendi  funt ,  quàm  ad  patrimonialia  veniatur. 

Hic  diuerfa  ratio  partiendi  æris  alieni.  Coniuges  pa-  fiodie  ex 
gani  quidem,  non  ex  aequo  fnobilia  capiunt,  hæredes  *1"° 
praemortui  beftem,vidua  tertiam  dumtaxat  capit, pro  i*6-K-c’ 

iifdem  partibus  ad  debita  mobilia  tenentur.  Diuerfa 
ratio  eft  àCqfiaeftuum ,  quia  eos  ex  æquo  coniuges  ca¬ 
piunt,  &  eorum  haeredes.  Confumptis  itaque  mobili¬ 
bus  cùm  adacquæftuum  diftradionem  venitur,  mu¬ 
nitur  quota  debitorum,  6c  aequalis  fit  in  vtroque,quar 
F  in  mobilibus  erat  beffis  ôc  tertiae ,  quia  diuerfo  iure 
acquaeftus  capiuntur  t  &  hoc  dubitationem  non  ha¬ 
bet ,  fed  in  cafu  pofitoquaeftionem  facit  vfusfrudus 
alienae  portionis  alteri  retentus  ad  vitam  vitra  regu¬ 
larem  fuam  partem  dimidiam, & debitaponuntur fa¬ 
da  pro  conquaeftibus,quae  ante  diftrahi  oportet,  qua 
veniatur  ad  alterius  patrimonialia.  Hîcego  dico  id 
fequendum  quod  in  quaeftione  de  vfufruébu  diximus, 

&  cùm  debita  pro  conquaeftibus  faciendis  contrada, 
refpedu  coniugum  inter  fe  dixerimus, non  efte  onus 
omnium  bonorum,  fed  conquæftuum  rantum,confc- 

HH  iij 


Art.  ccv. 
Novae 
Cons. 


Sic  additum 
an.iOJ.K.C 


731 


Des  Donations,  Art.  C  C  X  X. 


priori  ordine  conuenicndum  donatarium conq 
ftuum  putarem, vt  qui  habere  deprehéditur  eos  nù*' 
rum  caufa,æs  alienum  contraduum  eft.  ^ 


73* 


quens  eft  exiftimare  totam  conquæftuum  vniuerfita-  A  teram  iure  donari  ad  vfumfrudum. Atque  fimili 
tem  aut  maiTam  feponendam  Ôc  feparanda  ab  altcro  fi  vnus  donatarius  efîct  mobilium ,  alter  côqueft  U 

patrimonio,  &  de  his  detrahendum  id  totum  ,  quod  nrinri  ordine  ronnenimdnm  llni 

nceeire  eft  ad  debitorum  folutionem ,  ac  de  reliquo 
fup  erili  tem  coniugum  capere  dimidiam  fuo  iure ,  al- 


Article  CCXX. 

1  ο  μ  m  e  peutb  donner  à  fa  future  efpoufe, c  ou  elle  à  Ton  futur  ef 
poux,  d es  paroles  de  mariage, c  faifant  leurs  fiançailles,  fle  tiers  dc 
ion  héritages  pour  en  iouyr  hereditellement ,  il  &  fes  hoirs. h Êt  au® 
vn  peut  donnera  l’autre  k  tous  fes  meubles  1  qu’il  aura  lors  de  fon 
m  decez, n  ôc  fi  le  furuiuant  les  prend,  °  il  payera  l’obfeque , p  ôc  les  debtcsmobi- 
liaires q  du  premier  mort. 

a  \  Æ  A  ritus  potcfiA  dorure  propter  caufam  matrimonij  mulieri 3  c  aut  mulier fisturomm- 
x  to  in  nuptiarum  a  conuentione  c  φ  in  ifponfalibus f  tertiam  partem  fui  patrimonif 
fie  vt  ad  bœredes  tranfeat  donatio.  h  Et  eiiam1  alter  coniugum  potefi  donare  alteri  komit 
mobilia 1  eju  e  habebit m  tempore  mortis  3  n  &  fi  fuperfles  ea  acceptant,  °  necefiitatc fancradi 
aflringctur,  p  &  <es  alienum  **  defuncli  eum/equetur. 


Cdnsvra·  B 

Ne  hic  quidem  fatis  cautum  pro  lege,  cum  dc  fe¬ 
cundis  matrimoniis  ml  ftatuat,  in  quibus  par  eft  obti¬ 
nere.  l.hac  ediftali.  C  de  fecund.  nupt.  ôc  Ord.  Fran- 
cifcil  1.  Regis.  Deinde  ingentes  controuerfias  relin¬ 
quit  de  donatione  facta  fub  his  verbis,  futuro  con- 
iugi  &  liberis,  de  quibus  exertè  ha&enus  dimicatum 
eft. 

QV  ARE  SIC  M  E  L I V  S  POTflT. 

Homme  petit  donner  a  {4  future  effoufe,  tu  elle  a  fon  futur 
eJj>oux,au  deuil  du  mariage  çr  faifant  les  fiançailles  ,U  tier¬ 
ce  partie  de  fon  héritage  ,  pourucu  que  le  donateur  naît  en-  q 
.  fans  du  premier  mariage  ,  auquel  cas  il  ne  peut  donner  plus, 
que  fe  monte  U  portion  de  celuy  des  en  fans  du  premier  lift 
qui  prend  le  moins  en  la  fuccefiion  du  donateur  ,  cr  ce  pour 
en  iouyr  le  donataire  (sr  fes  heritiers, fient  de  fon  corps  enfans 
communs  ou  autres. 

Hoc  modo  concepta  difpofitionepauciiïimis  ver- 
bis,  multæ  magnæque  controuerfi  æ  fedari  poifunt,& 
diftîdiis  iudiciorum  modus  adhiberi. 

Glossa  i. 

1  Donationes  al  caufam  qua  dicantur. 

2  ^yflient  matrimonij  cauft  fafla  donatio,  non  dicitur  oh 

caufam. 

3  Donatio  ob  alienum  matrimonium, eft  titulut  mere  lu- 

cratiuus.  £> 

4  Jn  donationibus  ob  caufam ,  l.  fi  vnquam ,  locum  non 

habet. 

5  Donatio  filia  fafta  ob  dotem,  dicitur  ob  caufam. 

6  Donatio  matrimonij  cauft  non  tollitur  fuperuenientia 

liberorum. 

7  Donatio  filia  fafta  quandoque  excedit  legitimam. 

8  Maritus  dotem  habet  ex  caiifa  onero ft. 

t)  Donationis  quantitas  m  Uberis  capit  modum  À  legitima 
quota. 

Superiores  articuli  duo  de  donationibus  promi- 
fcuis  nominum  ftatuunt  :  Hic  de  donationibus  agit 


l 


quæ  matrimonij  caufa  fiunt  inter  cÔiuges,  inter  ipfaq 
proloquutiones  conuentionum  matrimonialiû.Dùi· 
mus  Arr.218.non  quafuis  donationes ,  quæ  ob  aliqua 
caufam  fiunt,  in  iure  ob  caufam  dici ,  fed  eas  demum 
tales  efle,quae  ab  confideratione  Ôc  vtilitate  perfora 
donatoris  fumutur,  ôc  quæ  donanti  aliquid  commo¬ 
dum  retinent  donando. Nam  eas  quç  ab  vtiliutedo- 
natarij  ducuntur .  minimè  inter  donationes oW 
fam  habendas  putant  vcluti  fi  cui  donatur, vt  equum 
emat, domum, militet, aut  alatur.  Sic  ncc  donationes» 
iuæ  ob  matrimonium  fiunt, patlirn  matrimonii  cauli 
raftæ  diccndæ  funt,  nec  ob  caufam  factæ ,  fedkde· 
mum  quas  donator  matrimonij  fui  caufa  facit.  Alienij 
matrimonij  caufa  fadtas  foemine  maritove  etiam fan- 
guincconiun<5lis,ncgant  inter  matrimoniales  dona¬ 
tiones  habendas.  Eue  enim  tales  refpe&u  donatoris 
mere  liberalcs&  fimplices  &  titulos  merè lucratiuos, 
rcfpedhi  donatai  iorum  probant.  1.  vit.  C.  de  iur.dot. 
vbi  Bart.&  Salyc.Muher  cui  ab  extraneo  aut  alio  qua 
à  patre  dos  confertur ,  titulo  mere  lucratiuo  habere 
dicitur.  l.vlt.§.  ii  à  Socero.  D.  de  his  quæ  in  fraudere-  4 
dit.vbi  Bartol.  Azo.Butrig.Cyn.Bartol.  Bald.Salyc.h 
i.C.deinoff.dotib.glof  dcDoift.  1.  Maeuia.p.Ddol. 
matr.Itaq.l.  fi  vnquam. C.de  rcuoc.  donat,  no  minus 
à  fuperuenientia  liberorum  tales  infirmat  &reuocat, 
qua  fimplices  quafuis  Ôc  mere  lucratiuas,  quod  Alex- 
c6fuluit.Conf.7i.lib.iiij.& IafConfiiyr.vol.fOldn 
Confiy.  cum  externæ  fœminæ  donatur  ,ôc  non  nlis 

quia  mere  liberalis  cauft  eft  &  pura  donatio,  exors 

omnis  obligationis,filie  autem  fadavt  debita  intclii- 
gitur  I.cum  multae.  C.de  donat,  ob  nupt.  vbi  gloil.oi) 
Bald.  Iafd.C0nf.171. id  quidem  vfque  ad  eum  modum 
qui  debetur  filiae  in  hærèditate  futura  patris  donan- 
tis.de  quo  nos  Art.  40;. vnde  accidere  poteft,vt  maior 
quâtitas  bonorum  donari  à  patre  poftit  ex  caulann- 
trimonij  filiæ  quàm  fui.  Nam  nemo  ex  matrimonij 
fui  caufa  plus  tertia  bonorum  donat  vt  hoc  Articulo, 
cum  interdum  etiam  dimidia  donari  polfit  excaua 
matrimonij  filiæ,  vr  in  cafu  Arr.  224.  duobus  dum  w 
xat  extantibus  liberis.  Quare  non  eft  nobis  multum 
ponendum  operae  in  eo  quæfito  ran  eal.  fivnqmnn 


733  Des  Donations ,  Art,  C  C  X  X, 


habeat  locum  fuperuenientibus  liberis  poil  dotatio- 
ncm  lilitE»  haberet  enim  haud  dubiè  fi  donatio  minue¬ 
rat  legitimam,  in  qua  filia  fundata  reperitur  tempore 
delatas  hæreditatis,  de  quo  lata  diijsutatio.Iaf.d.  conf. 
7171.  ex.  1.  ii  totas.  &  1.  ii  laqueat.  C.  de  inoffic.  donat.  & 
l.i.  C.  eo.  Sed  ficuti  mulier  donationem  ab  extraneo 
8  datam  titulo  lucratiuo  habere  dicitur,  ita  maritus  one- 
rofo fuo quidem refpcdu.  d.§.fiàfocero,&l.expro- 
îniiïione.  D.  de  adio.  &  obligat,  ideoque  teuocata  do¬ 
natione  ob  fuperuenientiam  liberorum,  frudus  ta- 
c,  men  retinenturmarito,  qui  ipfe  ex  caufa  onerofaha- 
bet.  De  quo  memorabile  Arreflum  in  fuaipiius  caufa 
memorat  Molin.  in  donatiorie  quam  fratri  fecerat, 
lib.de  donat,  inof.  num.46. 

Glossa  2. 


734 


i  Minor  nulla  de  caufa  donare  potefl. 
i  Ne  matrimonij  quidem  caufa. 

ia  Nomme.]  Nam  de  muliere  ihf.  verbo  (ou  ede)  quo 
etiam  non  exprelfo  idem  ratione  corrclatiui  Iurifcon- 
fulti  in  ea  diduri  erant.  Sed  ab  hac  difpofitione  ex¬ 
cipiendi  funt  minores,  qui  ne  matrimonij  quidem 
2  fui  caufa  pofliint  donationes  facere,  ac  ne  dotem  qui¬ 
dem  conilituere  fine  Decreto,  1. fi  ex  caufa.  §.  dotis. 
D.  de  minoribus  1.  fuie  generali. D.  deiur.dot.  ideo¬ 
que  &  reftitutiones  illo  iure  aduerfusconftitutiones 
dotium  concedi  receptum,  l.i.  C.  fi  aduerf.  dot.  l.r. 
fi  aduerf.  donat .  præfcrtim  fi  lucrandi  padum  erat 
appofitum  alterius  vtilitate,  quod  in  donationibus 
fit.  1.  lex  quæ  tutores.  C.  de  adminiftrat.  tuto.  l.i.C. 
de  inoff.  donat.  1.  prædia.  C.  depræd.  minor,  quam 
tamen  Molinæus  hoc  ipfo  cafu  limitandam  putat  in 
cafu  matrimonij,  glofella  quadam  ad  art.  Blelenfi  cof. 
art.  161.  quia  (inquit)  qui  capaces  funt  matrimonij, 
padorum  quoque  matrimonialium  capaces  iudicari 
debeant ,  quæ  ratio  non  admodum  mouere  debet. 
Neque  enim  à  capacitate  matrimonij  quæ  naturæ  &c 
iuriseft,  colligi  debuit  capacitas  donandi,  ideft,adus 
ciuilis,  qui  non  nifi  à  confenfu  proficifci  potefl ,  con- 
fenfus  non  nifi  ab  habili ,  δζ  male  infert  à  potcftate 
legis  ad  hominis  poteftatem  præfertim  inhabilis  ad 
talem  adum.  Neque  enim  donandi  caufam  facile 
quis  in  minore  affingat,  itavt  Alexan.  confia  j.  lib.i. 
neget  curatorem  minori  dari  poiTé  ad  audoritatem 
præftandam  donationi,  quia  (inquit)  nulla  iufta  caufa 
dicipoifitdoriandi.  Sunt  tamen  qui  annotent  etiam 
Parifiéfi  S.  C.  probatum  donationem  à  plie  lia  fadam 
marito,  cum  tam  eximia  opum,  nobilitatis,  gratiæ 
conditio  offerretur,  vt  plane  appareret  donationem 
inter  vtilia  apponi,  quod  cum  accidit,  nulla  tanta  bo¬ 
norum  confideratio  efle  debet,  quæ  coditionem  egre¬ 
giam  &  perfonarum  honeftam  &  vtilem  coniundio- 
nem  remorctur,  fi  propinquorum  iudicium&Ma- 
giflratus  audoritas  intercedat.  Nec  decreti  vlla  iuflior 
caufa  fi  talis  fe  conditio  offerat,  qtiæ  modico  præfenti 
ingentem  fpem  mercetur.  Nec  tam  malè  oculatos 
elfe  propinquos  oportet,  vt  rerum  confiderationi 
affixi,de  perfonis  quid  expediat  non  potius  ftatuendu 
putent,  ôc  fugaces  nec  redituras  occafioncs  refpuant, 
de  quo  Ludouicus  Rom.  cefet.  1.  frudus.  D.  fol.  ma- 
trim.  &  conf.  66.  lib.i.  Curt.  Iunior  conf.  6.  Angel, 
conf.  396.  Nec  nouum  inter  coniuges  rerum  exter¬ 
narum  comparationes  iniri  &  compcnfationes  gene¬ 
ris,  ætatis,  gratiæ,  opum  fieri,  vt  1.  fi  voluntate.  C.  de 
dot.  promill.  1  i.C.  de  inoff.  dotib.  &  alibi  fiæpè:  etfi 
ca  parce  &  confideratc  fieri  pareil,  vt  raomentofa  &; 
*ari  item  exempli. 


A  Glossa  3. 

1  Donatio  ob  nuptias  hfu  exoleuit,  &  numero  4. 

2  Sptnfaltua  largitas ,  &  numero  5.  &c  6. 

3  Jmperatorum  mconjiantia  in  hoc  iure. 

b  Donner.]  Quod  ex  caufa  matrimonij  nubenti  olim,  - 
&  dotem  conflitucnti  mulieri  maritus  dabat, donatio 
ob  nuptias  dicebatur.  Erat  hic  contradus  dotis  datæ 
compcnfatorius,  vtraque  liberalitas  foluto  matrimo¬ 
nio  ad  donâtem  redibat.  Noftris  hominibus  infolens 
tk  inauditus  côtradus,  quado  ne  doris  quidem  cofli- 
tutio  vlla,vt  quidem  illo  iure  &  diximus  Rub.de/W4- 
riages.  Sed  &  orbis  penè  totius confenfus  illum  con- 
tradum  repudiauit,  quod  fcholaflici  lurifcofulti  ferè 
per  regna  &  Dynaflias  teflatur,  inutile  Imperatorum  a 
inuentum  ôc  priieæ  iurifprudentiæ  inauditum.  I  ufti- 
nianus  Imperator  Leonis  Conftitutioncm  de  eo  pro- 
bauit  primum,  mox  reiccit.  Nouella  97.  tit.  dcæqua- 
lit.  dotis.  Rurfus  Leo  alius  quidâ  à  fuperiore  Iuftinia- 
neamNouellamimmutauit.  Sed  quid noh  illa  1  ena-  3 
tiuminconftantianoneuerrit,  fubuertit,  aut  inucruc 
in' fuo  iure  ?  Denique  hoc  defultorio  iure  fublato, 
multi  ex  illo  tituli,  multæ  Noucllæ  merito  fuo  exo- 
G  leucre.  Sed  hæcdequahîc  flatuit  fponfalitia  pqtius 
largitas  eil,quæ  illo  quoque  iure  fuos  titulos  habet, de 
quo  nos  Rubr.  des  mariages ,  &  art.4c6» 

Glossa  4. 

c  Ou  elle  a  fon  futur  ejpoux.  ]  Æqualis  correlatiua 
difpofirio.  ]  Hæc  donatio  foluto  matrimonio  non 
reftituitur,  vtilia  olim  donatio  ob  nuptias,  fed  fponfa¬ 
litia  largitas  miiiimè.  l.fi  mater.  C.  de  donati  ob  nupti 

1  ^An  hac  difpfstio  in  fecundis  matrimoniis  galeat. 

2  wi»  l.  hac  ediBah  cr  Francifc.  1 1.  conii t tutio. 

D  3  Atn prxfuppofito  tali  flatuto.  I.  hac  édifiait  obtineat. 

4  sStrrefa  deeo,cr  aufloritates  Doflotnm. 

5  Afn prohibitio,  l.hac  tdiflali  habeat  locum  in  hirif. 

Magna hîc  fequæflio  offert.  An  cùmhoc  flatu- 
tum  fimpliciter  &  indefinite  flatuatde  donandi  po- 
teftatc  in  coniugibus,  hæc  ipfa  difpofitio  obtinere  de¬ 
beat  tam  in  primis  quam  in  fecundis  matrimoniis  ex- 
tantibus  liberis  de  priore  matrimonio.  Hoc  cfl,  ani. 
hac  cdidali  iure  Confuetudinario  obtinere  debeat, 
an  fublata  intelligatur  hac  difpofitione  indefinita.  An 
£  rurfumrenoüatailla.  l.hac  cdidali  per  Ordin.Caroli 
I X.  quæ  edita  cfl  de  donationibus  mulierû  quæ  fiunt 
fecundis  maritis:  &an  idem  iusfit  in  donationibus 
mutuis,  de  quo  nos  art.  feq.  Nunc  de  fimplicibus  di¬ 
cendum.  Dubitant  Iurifconfuiti,  an  flante  flatuto, 
quod  maritus  prædefundavxore dotem  dotifve  par¬ 
tem  lucrari  debeat,  intelligi  debeat  nullis  ;  præfüppofi- 
tis  liberis  ex  priore  matrimonio  ex  difpoiitionef  f.  hac 
edidali,  an  vero  legi  illi  derogare  cenferi  debear,  fic 
vtex  quolibet  matrimonio  lucrari  debeat,  indefinitas 
orationis  poteflate ,  diliditur  inter  fcholaflicos  fc ri- 
ptores.  Item  &  cimi  non  ex  flatuto,fed  pado  &  con- 
p  uentioiie  maritus  lucrari  debet.  Et  vt  illi  varie  fen- 
tiantjfcimus  ante  Caroli  IX.  Ordinationem  quæ  edi¬ 
ta  cfl  anno  1560.  hunc  Articulum  tam  in  fecundis.* 
quàm  in  primis  matrim‘oniisobrinuilTè,& vtrobiqtié 
tertiam  bonorum  donari  fuiffe  receptum, nonobflate 
difpofitione.  1.  hac  edidali,  quæ  adeo  ad  id  tempus 
latuerat,  vt  ne  patrono  quide  aut  àduocato  cuiquam 
in  mentem  veniret  ius  exoletum  in  indicium  deduce¬ 
re  ,  6c  memini  ducentas  amplius  mc  ius  dicente  obti- 
nuifle,  quamuis  exrantibus  liberis  de  priore  matri¬ 
monio.  Ne  poil  Ordinationem  quidem  Caroli  aliud 
HH  iiij 


Vide  arti 
ioj.  K.  C. 


Imo  Frati- 
cifc.ll.  anni 
ij5o. 


73ί 


Des  Donations ,  Art. C  C  X  X. 


7JÎ 


uptuî  Fnuiçkaquidem  ^  , 

oftcndunt  itHintéPé  donationes  «  mulieribus  itï  fifeii- 


rcccps  mu»  nili  qunimimquidnn  nb  ilh  cxprelliim  cft.»  À  extamibus  liberis  prions  matrimonii··.  qilr  r.· 

Üc<l  Ticm  Uns  pci  eam  cautum  ellhuic  dubitationi.  Ne  km  elforolfitaien  napidi  tjoremjnijwotîfecr^  '  'a 
aptuî  Fittrtcicaquidem  mbimalia  obiinnïflèJ.  iJi.uit,  mulieres  per  lUatn  legcru C0.tfî&cæ 

nichant ,  fi  liberos  h abehw  de  priori  t^L^ 
n  e  c  ί  i  ne  ithdui  fi  il  afim  itüm  e  ffe  }vEd  ta  tare 
i]il;i[l[  d.l,  Idem  Fulgôfi.ccnfuir  coiif.So, inani  °ΊΕ 

!Dqlnira'CsithariEUi»&  quæfüir  "  p 

tnituL  d.Uiac  ciîi£talià  hum.  t 

dc-mgcturiHi  legi ,  puraqr  nu.. . . 

fciliecr  donata  p  uj  îi  c  l  k  mu  ci  b  us  li  bc  ris  ?πού, 
monij,  ratilroniaïiiiiè  eum  difpofitioOrdCrioyf 

Y:  '11  r-  ΓΊ  F  -.ri  rrn  >·.  ··«  J  ■.  .  . t". - 


ί 


fi  b  ·>-,  marito  ü  collât  .r .  &  prêt  io  rt  de  ή  spi  î  maÎcu!  i  ,  qu  ;e 
ipfii eau  fa Ordinationem ill.unCuoli  tandem  oxprvf. 
iir,  inûgni  exc-ntnloprim.-nix  cuinfitani  fcrtniniCjCilrn 
irngjiaXv  utitx  de  eo  qiietohrj^  oblata:  client.  Εχ- 
rant  pafiim  in  Itali  ift.ituu,  quipt^nnoctin  coniu^c 
wwwiii  ancaiiüm  quotam  bonorum  feminai  défaite 
π  rnlia  fiait  fie  pi1  dubitati  contingit ,  an 


marias,  catum 

id  ius  wmin  iccudss  matrimoniis  obtinere  debeat  ex-  ~  pcrncnçrit  ad  reftiruendam  inyfiitir  antiqiiiSJjfn 
tan  cibus  liberis  de  priore  wa^Étmon  io,  cjuAm  in  pria-  htionem  iurk,  Quare  concludimus  per hLi,: 


ïibus.  Nam  non  fine  controueifij  rmolEgitiir,  txifti- 
jiLinriliijs  tpiibnid.--.ni  k-gcin  mdefirnt-è  rbqiientem, 
fin?  finitione  accspiendani,  Sç vtrobiqüe  ûbunrrc  de- 
bcrcT  qiubuldam  probanti  bus  ihicucuna  à  lege  auili 
Îtdiipoitriûnr,  1.  but  ediikaii  luidEattanem  rcdprift?. 
Pi  iomnienrentiiUTi  Bald.  probat.  Lî.j  legç+qiiæfÎC4- 
€.  '  il  e  tond,  ob  cio  &t  aurn.  p  ta:  tercà.C.  vnd.  vir.  Sc 
TOor.  Lvh.  G,  de  bon.  n  v,.l  i.  &  oomÎW+i.  vol.i.  & 
mulci  fimr  liane  fênrencuim.  fcquuri» 

^  Cou tr.-triautdkfeidvmr BalcL  Épie.  cj.  tir.  an  ma¬ 
rin]  s  iticçed.vsLir,  lu  ft'UtL  &1.νηκίκ^*  ubi  &  Batr. 
O.  de  in  ortie,  dottb.  lïald.  Etitb.cK  idlamciKo.Cod.de 
fccimd.  ntipt.dç  l-inbcnHis.C.adi  Trcbdl.quas  pugnas 
longo  ordine  refert  lab  d.anrh.  prxtcrca Srcpb.fi er- 
traiid,  liiriifimc  d-Uinc  cdiétali  in  prinap.  &.  nuimjj. 
&  quos  Boer,  cumulati  dedf-iOï-  &  m,  Socin.  confi 
5_i,  lib,  4r  Florian.  diJ  pu  ratione  indp.  mulier  prirnl» 
viduata.  Cosiitansîiy:  m  chorum  fime  una  eft^curn  ita— 


tutti m  fimplicittr  rutilo  adieilo  lucrum  defert  nm'i- 
ro  j  id  ijircrp  ret. trionem  piiTiuam  rcdpcrcilure  ciüî- 

11,  &  illabi,  tfac  edictali ,  & fLibiiireliid  lnrrnfû3  icd  .  . 

rnm  dcinumûiimmtlli  Hbcri  Eupcrtunr  de  priore  ma-  legis  cafusapuftsfttminis  viderur  convnicre  gurie 
trimomo,  itavt  hoc  calli  maritus  non  plus  capiat  eo  υ  (vrlmpcraroraic)  iccundis  niimiis  ftmcftainnt  aie- 


nonem  buins  Arriculi,  cpia  pcrmimcur  donart  u  ^  I 
liam  honorum  funiro  coningi ,  non  idcrnliccrcp0|I.  î;|K 
iis  liberis  donatoris  de  pfioreftiatrim'Ôutû,  quûqjjfi'H  J 
non  ampliiisjdonare licct*  quàiti  iscapit,quj  LiiinEmJ  1 
cap  i  1 1 1  u  ee  J  i  bero st  q  uod  ite  B  c  r  cran  d,  i  en  nUn|L 
ÎrSucin.  confia,  lib.  4.  Itaque  îi  miiistTduüiL^Î^ 

vnriavin  bonis  hatjcti  &  liberos  u,  nonpocci-ir  3^. 
plias  vûavniâà  dorure  fecundo  m.u  lîo,  Scd$:Jtr.; 
dilpoiliio  :corrd.itiiu  viro  &  vxort  cadem  rs  ïl-j.- 
donamii  pucclbccm  rribuit.  Ver  ù  ni  id  qaïttdum,^, 

L  lidtum  drhan  ca  correlatio  in  Iccundu.  miptüstam'  îi 
cum  habeat  in  viris  quini  mulieri  bris*  ica  n  cp  ius  vitii 
Iterat.  Nam  vt  jdnrmmm  leges  dc  iternuui  inV; 
iub tcch o  caitér c,  v  cluri  hmc  fexui  ihte  tai  quan  oiiht 
1  rura  fari  Ei  tare  il  citi  &  prope  a  iere  ad  coni  un&tw 
ίτρΐπύπ  licmcitaSj  liberis  certe  prioribus  daaui-j^ 
clamor  impulit  &z  inconfidi  t.iuühberotü^^ 
ris  matrimonij  uoliuio.  Adecinc  illa  qiiiticmÇir^l 
IX,  CrordHtur.  <fe  viris  meminit:,  uificmndeluqui 
priore  vs  m  pronen ici  ni  bus  Λ aru  !  t ,  fcd  d  e  parito 
rhj.uK  aliorum  bonoruni  Itérer  nihil  cxpreiTii^.^ 


ex  liberis  j  qui  minmtum  haher,  atque  tu  i  itis  rcnmnis 
vuSclaibn  procedere  opinionem  adiierfanriiim.d.  au- 
thenr.  prjctcrei.quctn  Franc  dc-  Curtius  iequicur  côfi 
7 p.  ôtciufmodt  ftactmcin inddanimm  déférés  lucrum 
manto quodeft  Burdcgalcjic  miclhgcdum  dcdiilm- 
guendum  pui.it  Bocrius  duUadeciiioneitt.icio^  ad- 
dii  &lic  An'ciloiudicafum  illiCuri^  j  anna  ifio.  ■&: 
rtirfwn  armo  ijqv,  iedquia  nobis  talc  fiarurum  nul- 
\um  tLtj,  qua: rendu mtibdr altero  calu,  pacltiauc  con- 
ucnrioms  iciliccr  tim  donario  ab  altero  coiugelaCfo 


tnoriam  prioris  mariti  μβεπΛμμ  &  mantsiuoriri, 
qn  .15  longa  dedimirionc  exiritac  Imperator,  auri.d; 
noncligend.  fcc.  uub.  &au:h,  ώι  nupr.  &iiklk 
ediftali:  fic  iubinde  illo  tirula  [OEo,qu.rj  viri^turpiii.tit' 
ens  rarrctime-oning-aEibiisfcrdincmiriire·,  Addrtnr» 
fis  nuis  non  e  fit-  FaCicnilascxtcufioncs  dc  pfiibuisd 
pertonas  uun  cxprcllas  in  cxorbitalicibus-pr^frciinil 
iure  communi  &  odiofi.s,  ita  nec  dc  muliere  ad imd- 
riim.  Quin  eciain  ïm peraror  ipfe.  d+aurLdcmjnd!^ 
fec-  nub.  ÿ.  opri  m  Cjdcgat  vllarn  Icgérà  extare3quT  «i- 


eit  altcn,. uu  lucrum  conatiïuim  c  crias  u  arris  bono-  L'-  dem  viro  pcenus  imponar,  quaj&viori  obuuniitn 


iuir  ex  contnitu  matri  moni  j ,  .ui  ca-valcfepoflit  in 
iécundis  matri  roonu  -cxtiiibushbens  dc  priore  ma- 
tnmonia.  Hoc  ca/u  Anchararms.qui  non  potat  fbi- 
tuto  obelTo-Lhac  cduitali ,  diucriuinpntat  in  padto, 
quo  hier  usu  deferente.  L  h.ic  cdiibli  locum  habete 
putat, quia  pa£to  ^uquit)  non  debeat  induci  Inÿquap 
ί itas  liberorum  primi  6s' fecundi  matrimo niffit  aliam 
putat  vim  tEfe  prouifionis  hominis  Sc  legis:  Id  ille 
confio. Itaque  cùm  à  fadto  hominif,  id  efi douants- 
sic  ^cuonttadti  Iricrumdefcttur,  debere  id  fiihuti 
regi  dcddriuguicxd.l.^K-l  magnam  rationem  Kabeq  p 
propter  re fràp apdft s efiufa s  hbçtaiitsafess feemmarum 
111  fecundos  maritos,  ifcSiriuprani prioitim  jocmo- 
riam  i  &  liberorum  ptioruro  refpcitum,  quod  crebra 
experimenta  docere  jjo  fiunt  fricnis  indigere,  prefer- 
cini  renouera  diiponriooe  à  d.  Qrdin.  Cato%  qiutm 
magnopere  oportebat  v  fu  obtmere,  ad  difiiugucdam 
diipoÎKi.QÎirmde  primis  de  iécundis  nuptiis.  £x  quo 
&i  PduLCait  1,;.  C.  Jt  inofl'  dorib.  fcnbit,  quod  cum 
cficE  vniis  de  reformaio  cibus  flaturorum  Florem  i  ;v, 
adicribendamccniuiT  fiaturo,  de  lueris  coniugaiibus 
dauiulam  nonobfiante  illius.  E.  hac.  edictali,  cthun 


ad  fecunda  vota.  Cette  &-  ex  pcrfooa  muljebdic:  im¬ 
becillitate  fexus  mulli  fingtuarifer  r:monci  fjiiiua- 
rur,  quae  noti  perinde  viris  congruant,  eifi  nhPpi^E 
conucn  t  re  po  llu  n  r,  v  t  qu  ar  no  tacu  1  1. 1  j.n  0  &  h  pm- 
ribus.  D.dc  ino£  zd\.&c  Llcxquiv  tutores, C,  dtrndir.i- 
nifU  tui,  iîque  trttei  pn ma  liberorum  priorum  fiuar, 
&  fcrucus  amoris  artitis,  cum  iu dierum citibiai  im-  · 

i.crusabfiuhi,  viri-s  iuxtà  Sf  feminis,  cnmitlud  pia* 
irim  fuaue  Poetas  dictum  ex  alterius  pcrlbui  eso- 
lefccre  incipit: 


mttiftimrn  qui  me fbi  nwxu._*mm:· 
iSibpuht ülefijitdi  ftctft&ijcntciqitfjepithhri· 

Sed  sam  talcs  fiiperfuac  paircæ,  fi  tamen  vJJsryvtitf 
viri  quidem.  Sed  de  ipfi.s  legum  auitoribus  iuifel  h1^  ^ 
quxreU  efi,qui  dairuiofa  reticentia  omiferuncdcvifi^  ^ 
(tacuere,  quod  valde  crac  exprimer  demi,  dequibtisJ3^, 
«de  m  lc  n  feru  nt,  malign  ac  cogi  ràtlonis  fuit  dubi  tq 

nisarbirrium inftabiliStniisiudicancium  rchuquiJ'Ji  Mit 
cogitat  lu  non  fubiir  1  egern  feren  tes,  i  m  p  r  udent  ix  cul¬ 
pa  valde  reprebendeda  efi,  ir.  co  quodijuûtidic  pûtcft 


coumigtrCjcV  vero  lofer.  Sed  &  xrari  quoque 


■: 

[LDirriil·  i, 


iufcen- 


Des  Donations ,  Art.  CCXX; 


737 

irafcendum,  quæ  cùm  tam  magnos  Iurifconfultos  per  *  3 
omnes  dignitatum  gradus  euexerit,  ipfùmque  ilium  Λ 
imprimis  qui  monitor  Ord.  eius  de  qua  nunc  diximus  4 
Carolo  Regi  ftiitfe  dicitur,  nulli  tamen  in  metem  ve-  5 
ή  erit,  quod vnico  verbo  fieri  poterat,  lege  diiîîdium  6 
çenfentium  componere,  &  concertationes  ea  de  re  7 
relinqui  maluerunt  ciiiufuis  iuridici,  quam  principis  8 
fenfiim.  Peius  vero  id  quod  prohibitoria  dilpofitione 
de  llicris  maritorum  exprelfa,  de  caeteris  bonis  proba-  9 
biliter  videri  poliunt  annihile,  tandiu  de  eo  dubita-  κ 
tur,&penè  certiores  regulae  opponuntur  meliora  iu- 
5  dicantibus.  Quod  fi  epam  de  viris  iudicantibus  idem 
quod  de  mulieribus  videri  pollet,  tamen  non  efteu-  & 
iufvis  extra  perfonas  expreflas  diipofitiones  extedere, 
nec  à  iudicantibus  præftandum,  quod  à  lege  erat  ex- 
pectandum ,  propria  legis  materia.  Etfi  crebrioribus 
omnino  fententiis  receptum  cft  poenas,  quæ  fauorë 
priorum  liberorum  indidtæ  finit ,  fecundo  nubéribus 
non  elfe  Canonibus  fublatas ,  qui  ea  de  re  fumpsére 
fibi  arbitrium,  imo  non  pœnas,  fed  iuris  collationes, 
atque  ideo  tam  in  viris  fccudo  maritis  obtinere,quam 
in  foeminis,  ne  fcilicetde  lucris  nuptialibus  prioris 
coniugij ,  imo  ne  de  bonis  quidem  patrimonialibus 


738 


Sponfalïa  de  futuro  tr an  [eunt  in  matrimlniumper  con- 
iunftionet». 

Donationes pofl β/onfaha  non  admittuntur. 

Tradutt  10  non  debuit  tanti  momenti  hideri  Jurificonfi 
yAccjuxfim  communes  non  funt  a  fionfaltbw. 
Necdoarium  tpu&ntur fimpUciter  traduftit. 

Donationes  injfionfaltbuo falhe  mtellipuntur ,  cum  eo¬ 
dem  die  fiunt. 

κΑη probatio  admittatur  depracedentilm β> onfalslui, 
ΐόβ  fionfitUa  impotentium  p'cr  atatem  admittitur  do¬ 
natio  3  &  numéro  ir. 


Faifint  les  fiançailles.}  Quæ  nos  fiançailles  dicimus, 
Ius  Romanum  lponfalia  vocat  àlpondendo,voce  ex 
æquo  refpondente  Francicae,  quod  alibi  accordances  i 
vocant,  vox  deaudta  a  veteri  verbo  fiancer  quod  eft 
fidem  dare, quo  vetus  hiftoria  Francica  vtebattir.  Sunt 
vero  Ipôfalia  proprie  iponfiones  futuri  fadti,  tametfi 
præfenris  quoque  in  vfum  recepere  Canohilbe,  cùm  z 
illis  verba  de  futuro,  &  verba  de  præienti  adiunxêre, 
tametfi  proprietatem  verborum  {pedantibus  non  ni  fi 
futuri  fadti  dici  polfunt,  quis  enim  id  redte  promitte- 

r.  *  —  x - - -  re  icitur,  quod  præfcnspræftac&  exibet.  Nam  fpo- 

luis  plus  liceat  m  feeundos  conmges  conferre ,  quàm  C  fiones  de  matrimonio  per  verba  dc  prefenti  fadtæ,  to- 


Hinc 


quantum  capit  de  prioribus  liberis,  qui  minimum  ca¬ 
pit  in  hæreditatc  donatoris,  per.  §.  fi  vero  auth.  dc  non 
elig.  fccund. nub.  Hæc  (inquit)  pccnafic  communis 
viri  &:  mulieris,  &  aurh.  neque  virum  quod  ex  dote.  1. 
generaliter,  in  prine.  C.  de  fec.  nup.  Hæc  fententia 
expreilà glof.  d.l.  fœminæ.quam  Bartol.  Salyc.  Ripa, 
fequuntur.  1.  hac  edidlali.  §.  illud.  Ioan.  And.  add.  ad 
Specui.  Rub.  de  fecund.  nup.  Oldrad.  conf.33.  Ma- 
thefil.  Petrus  de  Vbald.  tradi.  de  fucceifiomb.  ab  in- 
teftat.Rom.  coni. iSz.  clare  Arctin.  confi  72.  idquevt 
ait  nonfolùmin  lucris,  fed  in  cæteris  quoque  dona¬ 
toris  bonis,  vbi  refpondet.  d.§.  optime,  qui  pro  aduer-  D 
faria  fententia  allegatur.  Tum  Decius,  conf. 87.  δ( 
conf.z46.  Socin.conf.z42.  lib.2.  Stcph.  Bertrad. conf, 
17J.  lib.2.  &  d.  §.  illud.  Francifc.  Ripa.  d.l.  fœminæ. 
Boër.  decif.187.  Alex,  conf.i/8.  hb.y.  Bened.  verb.&: 
vxorem  decif.y.  numcr.88.  Denique  huius  fententiæ 
multo  plures,  cùm  lucrapcr  conucntioncm  veluti  do¬ 
nationes  conferuntur,  vt  hoc  art.  nihilominus.  1.  hac 
edidlali  obtinere  debere,  quod  fumma  ratione  defen¬ 
ditur:  nejplus  de  his  donari  polfit  à  fœmina  aut  viro, 
quàm  quata  portio  eft  vnius  deliberis  prioribus,  quas 
iure  hoc  non  nifi  virilis  &  æqualis  elle  poteft.  De  cæ-  E 
teris  quidé  bonis  præter  lucranihil  hadlcnus  cautum 
dolendum  eft,  &  frequentibus  exemplis  conftat  fpre- 
t«m  difpofitionem.  1.  hac  edidlali,  &  hadlcnus  per¬ 
mutas  donationes  dc  tertia,  etiam  in  fecundis  matri¬ 
moniis,  fed  erit  reformatorum  cura,  vt  de  Ordinum 
fententia  ftatuant, quid  ea  dc  re  curti  ratione  conftitui 
oporteat, &  vehemens  ratio  eft,  quæ  tales  feruores  co¬ 
hibet,  &  fecunda  matrimonia  poftponit,  cùm  vir  in¬ 
dignitatem  prodit  donatione  rerum  fuarum,  aut  in¬ 
temperiis  agitur,  aut  illa  donatrix  parrimonij  vicilfim 
fpretis  liberis,  Sc  viri  prioris  memoria,  quodfadlum 


«c&tanL  ^  cn“  d0Mt  * F 

impar,  cc  excellenti.  /  valuedunr  - _ j _ 


tam  matrimonij  fuhftantiam  implehr,  etiam  fi  raatri- 
monij  vfus  &  conlununatio ,  quæ  in  coniundlione  &c 
commixtione  corporum  ponitur,  nonfequatur.  l.pe- 
nulr.  §.  vit.  D.de  donat.  inc.vir.  &vxor.  1. nuptias.  D. 
de  reg.  iur.  Eundem  tamen  effedtum  præftat  com¬ 
mixtio,  fi  fides  futuri  matrimonij  incerceftit,  fiueper 
verba  de  futuro  fiue  in  ipfo  adlu,  per  quæ  inter  capa¬ 
ces  quidem  verba  de  futuro,  in  præfens  matrimonium  3 
rranleunt,  c.  is  qui  filium.  &  c.  tua  nos.  exts  defpon- 
fal.  c.  de  illis,  c.  per  tuas  ext.  de  cond.  appof.  iicuti 
contra  lponfalia  de  præienti  cum  impubère  aut  im¬ 
potente  nihilo  plus  pollent,  quàm  concepta  de  futuro 
propter  alterius  impotentiam,  c.i.  ext.  de  defp.  imp. 
Nunc  cum  quçritur  prohibita  donatione  inter  virum 
&  vxorem  à  quo  tempore  vir,  à·  quo  tempore  vxor 
habenda  fit,  &  quid  de  eo  fitConftitutum,  fæpè  à 
verbis  ftatutoi  um  petendum  eft,  cùm  aliter  arque  ali¬ 
ter  conftituuntur  &  concipiuntur.  Iure  quidem  Ro¬ 
mano  non  dubium  donationes  inter  fponfos  qui  de 
futuro intelligufttur  côfiftere.  l.cum  in  te.  1.  fi  à  fpôfo 
l.cum  veterum.Cod.de  donat.  1.  cum  hic  ftatus.  {.  qui 
fponfum.D.  de  donat,  inr.  vir. &  vxor.  1. 11  fponfum.l. 
inter  eos.  Lpenult.D.  eod.rir.  Sed  id  haud  dubie  ini 
telligiturin  proprij  fignificatusfponfis,ideft,  dc  fu¬ 
turo  matrimonio.  Contra  enim  cft  in  fponfalibusde 
prælcnti,etiamfi  nondum  lequuti  fintfolemnesritus 
nuptiarum,  qui  vfqüam  obferuatur,  aur  in  more  funr 
quod  apertiihmc  Iurifcôfultus  feribit.  1.  penult.D  de 
donar.  int.  vir.  &  vxor.  Alex.  1.  fi  focer.  $.  Lucius.  D 
fol.  matri.  &  Conf.  61.  lib.y.  Bald.  d.  1.  cùm  te.  Ioan. 
Lupus.  Rub.  dc  donar.  int. vir.  &  vxor.  Ç.yf.Boè'r.  tir. 
des  mariages  §.  u  &  merito  reprehenla  eft  fententia 
Azon.  Hoft.  Collect.  Imol.  Barbat.  &  eorum  quos 
Socin.  congerir.  conl.iz;.  lib.i.  qui  diuerfum  purnnt. 


Glossa  5. 

A  Es  paroles  de  mariage,]  Inter  proloqutitiones  de  ma¬ 
trimonio,  anre  vllam  promiifionem  &  obligationem. 
Nam  antecedente  ftipulatione  aur  conuentione  ma¬ 
trimoniis  nihil  de  co  licer. 

1  Fiançailles  fronfalia. 
x  Sponfahatk  prafinti  CT  defiutuftl 


valuerunt  igitur  donationes  poft  conleiifumdepræ- 
lenti,  qui  matrimonium  perficit,  nec  quidquam  am¬ 
plius  expediat  ad  fuhftantiam  quidem,  etfi  ritus  qui¬ 
dem  externi  adiici  folenc  adtui  perfedio ,  ad  reueren- 
tiam politicarum  Ecclefiæ  Conftiruriohum. Quare  & 
legatum  puellæ  fadium  cum  marirabirur,  deberi  ex 

fjromiilione  matrimonij  conrradia  per  verba  depræ- 
enti  putar.  ex  glof.&  Dodo.  1.  cui  fuerit.  D.  de  cond. 

&: démoli.  Bart.iSc  Bald.  1.  fancimus.  C.  de  lrtipt.Alcx. 
Conf.  20.  hb.2.  Sed  tamen  hanc  quae  diucrforum  po-  4 


719 


Des  Donations,  A rt.  C  C  X  X. 


7  40 


rerat  cflediiTchtio ,  vtiliter  fedauit cxprciladifipofitlp  4  praefumpfît,  lîcvchoc  probato  iuris&de 
îmius  Ai-uenU,  qu-.t  nullam,  dubitattoitem  adnuriit  i  iimpriorndLitinir,  contra  quam  mdb  Γν  Pr!r’ 
non  vak-rcdattiïTiuLifs  poil  Iponialiadd  luiuro,  mul- 


f&miniitic  poil  tailla  pfcrvirïtàdc pritiëijii.  Nain  Co- 
Hictudo  ob^tionc  Icmcl  concepta  de  mamfirtonip 
contrahendo,  lievt  ab  cadifccdi 'nequeat,  féru  ente 
âhiort,  &  commiftionis  appetite,  non  puuuit  feren¬ 
das  elle  fo  d  quos  inter  marri  m  onium  1c- 

gÎln^eomirnillit,  deinceps  non  die  alterius  apibus 
réfoueridum.  Vndfc'fiti  vt  lï  iiiEcr  al·  km  es  celebrata 
ilmiponfalia,  infer  ipios  mi#itatit>nis;.a<9t«s-dfinatitj 
;ih  nb  fente  de  ci  poilit,  quia  anrcfpüfalïa  perfirtriuiein 
I  hir  ad  obligationem,  nid  qmdem  mandatum  prxcd-  H 
itTtr.  Ruidis  (i  ab  impubère  &  iin potente  aut  inci- 
pace,  pc-dua  habjtiwre,  rat a  ipolslmn  a  heanrnr,  in  tpib 
îuRu  donatio  fieri  poterie,  auiu  anEc  nulla  nctccLcas 
eft  obligjrionri  ex  a&ii  a  ri  cè  geibo ,  fe  J  Va  Li  di tatem  v c 
S  «ijçlttWJe  nAusiicdpir,  Magna  VL/rpapuJ  lunlconfuN 
tns  &  C-anonici  iuris  peritos  mquifîriodc  rrAdtfÉtia* 

1  xe  ad  doirm,  an  per  ram  videri  debeat  matrimonium 
conlummarum.  Sed  vaid t  mfirmu m  c Ôliimi  1  me i  ma- 
trimemj  argumentum  depjfvhctidiniv  traductio ,  & 
nimium  in  en  morne  ntt  pciiarpc  poiaÎire  luriicolulîi. 


^ineUjçiUtr  contra  quam  r.lük 

r  prarfuppoiitaqu.dtm 

quûdalip  btodiccmiis,  Abhoc  tcmpurcdor-J  1 

tau  la  quidem  &  ob  mamma  mum 
acqniRus  communes  finne  iequuuj  imio  j.  Lt|"h 
debetur  üdum  Conj  tievud  inciti  J  u&a  r:dVcirumr’1] 
tuiîmir,  boc.  quidem  in  revenitis  eriam  fcménrix  2’ 
reitum  me  morue  Bucr.  in  confi  Bituris  tir  n  ^ ' 
&  Îrcmdeadzi,  nmmrC.  ï4dV 
™*i·  tàem  P:mof.*L-  Fl  ]yr  e,  tertio  loco.L  e«t  4CDlv' 
bar,  Ç  épris  ςαή£|φο,  rosfiiamatr^iS.irj^  "  °J 
Po rto  q uod  b  1  c  texr.  d ici ΐ  ftifa  ÜkLu*  , 
inrer  iptds  p_roloqpurior.es  marintKiLnj  1  οερΕΙϊΕ;π-  r.J 
due  de  prude  mi  dite  de  i'uruvo  fiant,  ^ 

ipanfionein,  nttt  irdem  nrtatnmonij  fatbi-n  3  aui  5 
ipios  aûus  deipordaciorus,  fed  de  quæ  doniçionéjÂ, 
dem  die  fiant,  rn  ipio  aitu  ïjdbw  mreHïxcrim ,  vdm 
iuconcint-nd,  maxime  eûm i'ub  cômcmnrariüjVtn- 
trinfionij  Èunr.ttiam  fi  ditierfîs  inUtummn/i^' 
v  jjsco  ca-rè  tutius  fuerir,  quia  hoc  cafii  àlecr  aiij·  ^ 
temptatione  aJrerius  ftAas  inpdljgjtufi  &.  fihi 
intiiccminLdk^qnad  Bald.  ait  Ipemib.Ç,  rr.ubir  |,( 


mit  àJiiid-adiiciTur.  Mamrntduilio  pèrie  aftus  pro-  C  fol.  msn  Batd,  &  Salve,  i.  fi  parer  pueÜ4cX4tfi> 
miicuus.cft&  nificoni«£turis&x  reip.fiud-  rcft^Bald.  J  ^  :  ■·>  ■  -·  '  **  ■'  '  ·  “*” 

itiLiamnCum  atitcccdetsbus  ί’ροη  fi  anibus  &  fidc  ma- 


cc!t.  B  ru  d.  hprtës.Cdcpail-.  IaC  Lj.D.  dçverb,^, 
brèiocns  spud  Tnaqud.  LÊvnquarai.  Verbi  dorar^ 
ne  num  n^.Cde  rfuot,;don*t.  &r  rn  retrait,  r&ocrr, 
ί .  : ,  gkd  +  j.  &  4,  lix  quo  c rebrir  in  fp  10  vx  1  lW 
tiones  iblcrit ,  de  temporibus  iponfaliam  ad  arent,, 
dam  n  ujliratem  don ari an  um,  qu χ  ρο β  faiU  diciMQ; 
Cui  h  s  fa  il  i  ahrgacio  non  minus  ndmitti  fûjet.em 
Hnr;-ui  j  iubfnde J&îe^nt  iniaiibus  referre  douait! 
e  fle  factas  i  π  ter  I  p  o  nfnlia  &  ptol oruti  0  n  es.  Qnudr- 
rtsm  ψι  e  c om f  errum  cR  frau  de-  fori  bi  >  cûm  id.i 
fi  n  t  v  .cl  i  g  n  orantibus  eabuLitHs,  q  ui  hm  τ  uj  π  pürJm 


rrimonij  Jtbi'ra,  &  lui  iuris  mulier  tradud  fépirittif 
ttd  ipenit  domum,  magnum  indicium  ert  coittïunati 
mstrimonii  in  aliénai  tdes &  4οιτηα1κπη  Γϊ^ηϋίΐΓσ, 
migrta  coni  ecîu  raie  praefumptioi  coh  obnati  ane  ad 
Cûrppru  coiuuntlitueiTi.  Nam  à  iuutne  cupido qnts 
Cïedat  reddi  virginem  ï  vt  ilic  Pneu  ait.  Sed  de  ea 
quai  alieni  iarisclt,  Sc  cùm  ipio  patte  aur  marre  11a- 
duÊta  non  fimilis  pratfumpiio.  Nu  ne  qu-idcm  ventis 

ini  nortuii  oroniam  ιϊΐ  qui  patri  Îubftmr  matrunem  iis,  ^  _ _ _ ^  ^ ,  u.^  ,„J|LV,„ 

inrritem  ea  pra  Imnntio  eu.inckit,  nec  copi  aut  po-  £î  fieri  pcrfuafom  fir,  c ù m ÎJîon £;Jtî  n ftu s fi^Sribl·. 
tcft  aut  de-ber,  prohibenribm  ft&iiîti  Ordmarïodibus  les,  nec  qitScquam  cbftat  itfrnm  as qm?HCTi,iw rcue* 
Regum.  M  ul coin iiiime  cùm  folcmnwmrtriuittmd-  iiëi*  fodfraiidulcicr*  Q.uarrrionrai<>  taieficnraa. 
ram  rittis  vl  ti  bubenr  ur  m  Ëcde  li  is  Λ  cùm  ben.edi itto- 
ncsvfoiRajiTUi,  cùm  folcmnibusinrc  cdtAis  rnatri- 
monii  Jponlîoncs  proittulgantur,  necante  recipi  un- 
tue;  &  Epiicoporum  itatuKcxtani+  qitic  vêtant  ante 
iiui  iLponfalia  dcprfcîcnn,  quàm  edi  Αχ  gTÆteflêrint, 
qüi  müïtiobis  cùm  fol  cm  ns  5  fit^sckwlitur  omnis  quç 
vtrnurc  pote  II  i  ipkdvâtioiM  pr.cfumpciü,  quam  fo- 
Icmni-i  non  adhibira,  &  ctmllicd  rutis,  ic  vtritum 
fiiitütn .Ordinaïionibü-s noti  adrruttit,  5f  potuir  illo-  ^ 
rum  remporum  elle  prarfimiprio  «uittomin  Icuorum, 


tv  quibus  nulli  excerni  ritus  adhiberi  ex  mote  ibfenr, 
ncc  quicquatn  prêter  cofonfum ,  quar  doneukr  ia  ma- 
rrimonia  melior  cogitatio  non  itdmirric,  &pellima 
cxciTipb  dammmerç·.  Nunc  cum  bona  E  ede  fi  x  .Venta 
illa  trunfigi  folcant,  ^  templa  adin,  $c  propinquis 
urbi  ruis,  &  cartuCoufiEiwuinforum,  nihili  rraduAto, 
cuLusprifumprioncm  kcilc  eluit  melior  alia,  oblc- 
£  qui]  &  rcu erem  tac  Ecc  kfiar  Jtabi  t; ï  Or  di  nationum 

rcfipctln  s,  nt  an  re  maflituon  iuni  confomniaiTe  videri 
nureiviflimari  debeant  cbluges,  quàm  par  eft&VOiia 
ÜC  ΐθ  carmine  fattss  cil,  &  b  cncdicli  o  antecefiît  i^jRn-  p 
ribus  quotum  ca  de  re  auitoriias  cfi.  Ex  quo  fit3  Vr 
eum  de  commeret Jiqnxrirur,  à  quo  remporc  dona¬ 
rio  coniugt  fadha. obtinere  debear,  i  quo  ttem  ar- 
7  qua: ftus  communes  fieri,  aurdoariumqu^n  proban¬ 
dum  fi  r,  d  onari  on  es,  acquit;  ftus.,  dûariuin  non  -îjîîc, 
acquiri,  quàm  vlnma  matri  monij  perfectio  nccelTLiit, 
qu^rin  conlonamitione  e ftconiun itionis.  Srd  qsiin 
indecens  foret,ac  proinde  pene  impolfi bilis  facli  pro. 
bari  o,  patri  a  dtfpo  ur  so  p  rxln  mpti  ue  du  n  taxât  ]  >r  a  l  [„ . 
tum. actndfitj  a  pedis  illatione  totam  coiuniliunem 


eeprum  cit,  cr  fi  parce  facie  Juni  pu  to,  propter  κ  l'ïtuia 
perfidiam,  fictculi  itocuni criMjca^  pa- 
ierrim  cùm  magna: fune  parriuhi codinotics.  Nec  ie- 
tfpmm  aliquando  probanijCum  3r;te truzcftetqim  nt- 
numfe&u  propoitcretur,  rsnsaor  fbfpèÎEr.itftÉitti 
nec  jircinabiii  iacüîtate  prohxnjj:  fed  alit  in  lite  it 
cauia  prolitofa.·  femmxreteprnm  indolui  ,  &ik;p> 
tianeru  ex  ea  caula  irritilàx faA| ,  cnrn  nrciufWflii 
munero,  neciâcisprübarîE.fidri  tclbbûsjd  fidua 
probatum  vi  Jpret  ur,  denique  neu  viniiu  ox-mpbm 
efi ,  cx  ca  eaufa  concidillc  donationes,  qua:  mbiL-ylb' 
notlra  nem  ignorant,  | 

Quiil  ieirut  L-fnfcmu.;  m  donarfoifibus  et  iwtri*  10 
monif  caula  fitdUs,  cùm  matrimonia  rtn Fr.x  pjxmusnri 
auc  dercAa  fiunt,  vr  inter  inhabiles ,  frigidos,  ici^ 
tenteîj  Cirfifanguirteos,  HancnuEplciULïiBiu  rte^* 
mu  i  ait.  ai$. 

Quati  memini,  cùm  fi l::,· matri meiîiij  mf ntiûti 11 
fa  £ta  cifot  donario  ititer  virum  &  feminam ,  fi  ci  ped 
aliquijd  tempus  de  matrimonio  comit  nillcnt,  Anti 
marrimonij  esuia  faÿa  donatio  üitclligi  deberi  tc! 
v:  fiimplex  ab  extrands.  Dûri  acircunlÎaniïisiadi^; 
d  uin ,  ίί:  hiiiii  qualli  y  nent.  Nam  fi  in  dona:  ione  eaulj 
exprefia  riTct,  omnes  alias  ab cxpr'elïà  exdodi j ,u^ 
t  i  sus  probamur  de  ca&fia  ad  caufim.  Sed  in  caf b  % 
pnfirc,  t‘!c  brcLittatc  rem  potis  mter  niammunintti^ 
dcinurioncm ,  dii u dicandum  ex  ea  caufiifhchiu  bfe* 
velari  cum  pater  à  fiiio  donat Lonein  accipif ,  Uctok 
p.oftaliquod  cctïipuj  filium  emandpai  ,  emantipi^- 
m1-  cauli!  iactatn  pt-TÎumunT:  lèd  Eponfis  fidro:  Jona- 
riünii  nem  femper  matrimonii  caufinn  infcrSi  a 

jp^atiC 


741 


Des  Donations,  Art.  C  C  X  X. 


74* 


apparet  ex  1. 1·  &I.  Γι  filiæ&l. fi  tibhC.de douât,  ante  A  finir,  quæ  in  matrimonio contrahendo  fiunt.  Na_„ 

1  '  n  i"Ann''r  pv  λΛ"  -  J .  coniLuc  matrimonio  fa&æ  alias  etiam  caufas  habent 

prohibitionis,  fed tamen  habili  tempore  faôlas  admit- 


uupt.  1.ι·  D.  de  donat.  Ex  facto  igit  ur  iudicium. 
Glossa 


l  w sin  bona  omni 4,  in  dotem  diri pofiint ,  aut  maritus  lu¬ 

crum  omnium  fiipulari. 

i (  Le  tiers]  De  huius  quota:  determinatione  copiose 
diximus  art.ai8.  Non  igitur  amplius  tertia.  Nec  illas 
Romani  iuris  lententias  recepimus ,  maritum  totius 
dotis  lucrum  ilipulari  pofTe  in  cafufoluti  matrimo-' 
nij,  aut  mulierem  omnia  bona  fua  in  dotem  dare  pof- 
fe,dequo  Bart.  Bald.Salyc.Caft.  1.  ii  pater  puellæ.Cod. 
de  inofF.  tefl.  Curt.  Iumor.  conf.6.  Boër.  decif.224.  & 
ii o.  Non  fani  igitur  Blefenfes,qui  eam  fententiam  in 
ius  fuum  receperunt,  quæ  merito  omnibus  dilplicuit, 
hoc  minus  fani,  quod  oblatum  eade  rc  reformato¬ 
rum  confilium  non  recepere. 

Glossa  7. 

1  Quid  de  donatione  collata  in  tempus  matrimonij. 

2  De  intolle ftu.  I.  quodfionfec.C.  de  donat,  ant.  nupt. 

}  Donatione  nulli ,  dominium  nonabfcedit  a  donatore. 

4  Pojfefiio  confiante  matrimonio  tradi  poteft  rei  ante  do¬ 
nat*. 

1  Quæfitum  de  ca  donatione,  quæ  fie  fafta  eil  à 
coniugibus,  vt  dominium  non  nifi  conflante  matri¬ 
monio  acquireretur,  an  valere  deberet:  veluti  cum 
fponfus  donat  tertiam  eorum  partem,  quæ  habet, 
quaeque  habiturus  effet  cùm  moreretur,  &  fieri  po- 
teft,  vt  multa  non  labore  parta  fed  hæreditatibus  ob- 
ncnianr,quæ  donatoris  tam  futura  flnr  patrimonialia, 
quàm  quæ  iam  obucncrant.  Vel  ciim  fponfus  promit¬ 
tit  acquirere  vxori  à  qua  nil  dote  accepit,  ducentas  li- 


timus,  non  foltim  eorum  bonorum  qua:  quis  habet, 
cùm  donatio  fit, fed  eorum  quæ  habiturus  eil,  rotam- 
que  difpofitionis  fubflantiam  ab  habilitate  temporis 
permilh  metimur,  nec  exccutionis  tépus fpcclamus. 
Quod  lldifpofitio.cius  1.  quod  fponfæ,  locum  habe¬ 
ret,  non  pollet  hæc  de  qua  hoc  art.  quæritur,  obti¬ 
nere  fub  his  verbis  quii  4  CF  aura  Urs  de  fon  dccefi,  ca¬ 
que  non  reciproca,  quæ  conflante  matrimonio  non 
B  admittitur,  fed  tamen  in  id  tempus  confertur.  Quare 
hanc  donationem  de  his  quae  habeo  habebôve  cùm 
moiiai  Coiuetudo  admittit,  quo  exemplo  ca  quoque 
probanda  erit,  qua  quis  promittit  vxori  acquirere  du¬ 
centas  libras  annui  reditus ,  mera  donatione  etiam 
nulla  dote  accepta  aut  pecunia  ab  vxore.  Nam  &  alia 
difpofitione  conuenire  poflèt,  ne  maritus  aut  vxor 
amplius  certa  portione  de  cohquæilibus  caperent,  aut 
vt  alter  praecipuum  quiddam  caperet  :  fed  illud  nullo 
modo  quod  quaedam  Confuetudines  admittunt,  con- 
iugesfibi  referuare  polle  facultatem  donandi  coflan- 
tc  matrimoniojde  quo  Boër.  tit.  des  mariages.  §.i.Lup. 
d.  repet.  Rub.  §.μ.  Chai.  Rub.  4.  §.j.  quibus  muito- 
magis  obflatura  efl  d.l.  quod  fponfæ. 

Non  valent  igitur  donationes  poil  fponfilia  fadlæ, 
&:  in  totum  intercidunt, A:  inutiles  funt,  vtfadlx  con¬ 
tra  Confuetudinis  difpofitionem,  &:  permifilo  quota: 
implicat  prohibitionem  plftris,  &  permifilo  determi- 
nati  temporis  includit  prohibitionem  alterius  ab  ex- 
prefTo.  Itaque  fic  corruunt  c6tra  failæ,vt  dominium 
ab  donatore  non  abfcedat,  &  vendicare  liceat,  &  hæ-  3 
redi  concludere  tam  in  poflelforio  quàm  in  petitorio. 

1.  fed  intérim.  1.  quæ  iam  nuptæ.  1.  fi  maritus.  D.  de 
donat,  inr.  vir.  d:  vxor.  1.  fi  marito.  C.  cod.  tir.  1.  fi  li¬ 


bras  annui  reditus,  quæ  propriæ  vxoris  futurx  funt.  D  queat.  C.  de  inofF.  donat.  Polfeffipncm 


Nam  talia  pada  quotidie  admittimus  vxorum  lucro. 

Hunc  cafum  videntur  leges  improbafTe,  quia  aClus 
acquifitionis  confertur  in  tempus  matrimonij ,  tem¬ 
pus  fcilicct  prohibitum  acquifitionis  inter  coniuges 
l.quod  fponfæ.  C.  de  donat,  ant.  nupt.  1.  cum  hic  Ita- 
tus.  §.  fi  fponfus.  D.  de  donat,  int.vir.  &  vxor.  Quod 
fponfæ  (inquit)  ita  donatur,  vt  cius  fiat,  cùm  nuptix 
fequutæ  fuerint  fine  effcdu  efl,  quotex.  nil  potefl 
dici  exprelfius:  incafu  propofito  non  potefl,  quod 
donatur  fieri  donatarij  ante  matrimonium ,  cùm  ne 
donatoris  quidem  in  bonis  fit,  d:  côcepta  fit  donatio  E 
de  his  quae  collante  matrimonio  acquirentur.  Deinde  1 
patrimonialium  donatio  conflate  matrimonio  nullo  1 
cafu  admitti  potefl,  acquæfluum  non  nifi  reciproca,  3 
fed  tamen  fponfis  donare  licet,  nuptis  non  item:  fi  4 
ergo  fponfis  datur,  quod  non  nifi  nuptis  acquiri  pof-  5 
fit,  hic  obex  de  l.quod  fponfæ.  Sed  tamen  non  finir  6 
eædem  prohibitionis  çaufie  ineuntis  aut  conflantis.  7 
*  matrimonij,  nec  idem  affedus.  Egovt  ingenue  la-  8 
tcar,  non  perfpicio  ejuem  vfum  aut  rationem  habeat  y 
illa  1.  quod  fponfæ,cùm  matrimonij  caufa  fa#æ  dona¬ 
tiones  inclufam  conditionem  habeant,,  fi  nuptiæ  le-  10 
quantur.  l.#cum  veterum. C.de  donat. ant.nup!  l.fi  do-  F  π 
naturus.  D.  de  cod.  ob  caufi  quare  in  id  tempus  dona-  12 

tionis  effedum  colituliffe,  quod  necelfario  ad  validi¬ 
tatem  adlus  fequi  debet,  vitium  facere  donationi  non  13 

debuit.  Donare  vt  tuum  fiat,  cùm  matrimonium  fe-  14 
quutum  erit,  inutile  effe  non  debet ,  fi  donatio  aliter  15 

valere  non  potefl,  quàm  matrimonio  fcquuto,nec  ca 
caufa  quæ  ailurn  prohibet  conflante  matrimonio, in-  \6 

cftaâui  qui  fit  in  matrimonio  contrahendo.  Sed&: 
ratio  prohibitoria  donàdi  iure  Cofuctudinario  folos  17 
haeredes  rcfpicit,  cum  quidem  dc  donationibus  qu,x- 


tamen  rerum 


donatarum  conflante  matrimonio  apprehendere  aut  4 
tradere  nihil  vetat,  nam  traditio  poileffionis  per  fe 
conrradlusnon  efl,  nec  alienatio,  fedcxectitio  con- 
tradlus  neccllaria ,  &:  à  titulo  pendet  l.fiflulas.  §.1.  D. 
de  contr.  empt.  l.cum  multæ.  C.  de  donat,  ante  nupt. 
Bart.  1.  <dcnique.§.fi  quis. D. de  niinbrib.  Nam  1.  inter 
virum. D- de  donat.  int.vif.& vxor.  qux  poflcffioncm, 
transferri  prohibet,  de  donatione  prohibita  vt  in  ma¬ 
trimonio  ladlarefpondct. 

Glossa  8. 

r  De  donationibus  inter fionfis. 

x  Sponfie Jimp  lici  ter. 

3  SponJ*  cr  heredibus. 

4  Sponfie  O'  liberis  fimpli  citer. 

5  Sponfie  er  liberis  m  partem  locatis. 

6  Sponfie  er  liberis  in  qualitate  liberorum . 

7  sponfie  er  hberis  ex  illo  matrimonio. 

8  sponfie  pro  futuris  matrimonij  l,  betis  fiipulanti. 

y  Sponfie  er  hberis  cum  cUufula  refiolutma,  m  cafii  defi¬ 
cientium. 

Donationes  genero  faftç,  an  valeant.  . 

Λη  liberis, gener  i,  ty-  talibus  perfonis. 

Donationes  per  interpofitas  perfin.ts  prohibitis ,  nort 
halent. 

Quidm  dubio,  an  genero,  an  fionfit  faflx  videantur. 
Stipulatio  mihi  er  hberis  ordine  fiiccefiiuo  intelligitur. 

In  hac  donatione  mihi  cr  hberis ,  liberi  nullum  caput 
faciunt.  .  ·’! 

Liberi  in  materia  tranfitoria  ad  heredes,  pr> heredibus 
accipiuntur. 

SpQpfa  donataria  alienare  potefi  res  donatas,  &  nu- 
mer.  iy. 


Mine  ar 
207.  N. 


743  Des  Donations,  Art.CC  XX, 


18  Jn  h  ac  donatione  fionfic  θ'  liberis ,  illi  tiil  capiunt  a 

donatores 

19  Liberi  in  conditione  pofiti>  non  fiunt  in  difpofitione. 

20  Caufia  matrimonij,  cauja  finalis  efl  donationis. 

21  Donatio  f alla  fi  on  fit  σ'  Mer  is ,  qmbuf cunque  liberis 

acquirit. 

zz  Pluralitas primogeniturat  in  Ima  hereditate  dici  nequit. 
2;  Per  mediatam perfionamfiepe  capitur ,  quod  immediate 

nequit. 

z  4  j Quid  in  donatione fitefatta,  ne  alienare  liceat. 


7  44 

A  none,  de  vxori  duntaxat  de  hæredibüs  quibufenn 
donationem  conccpiflet,  nulla  futura  mtdnki,Te 
fcd  liberos  exprefm,  perfon«  fctoS 
Pcre  ·  Hic  noxa.  Sed  4110  preifus  intellieaturdif· 
inen  à  circunilantns  percenlendi  nobis  catus  fünr 
iubinde  variant  fadis,  de  ius  ab  adiun&is  mutant  ^ 
réméré  alius  pro  alio  accipiatur,  néve  in  paralooiib* 
abducant  non  bene  intclledtae  verborum  enunciari°S 
nes.  Nam  variant  formæ,  cùm  fic  feribitur.  °* 
1  Don  au  it  Sempronius  fponfus,  Liuiæ  fp0nfæ 


1  6  Pour  en  iouïr  heredi  tellement  il  &  fes  hoirs.]  Poteft  igi¬ 
tur  donatio  alteri  ab  altero  de  iponfis  fieri  de  tertia 
parrimonij ,  fie  vt  ad  hæredes  tranfeat  donatio,  de 
quomodo  loqui  folentpro  fe  de  haeredibus  quibufeu- 
que.  Hac  vera  ailumptio  quæ  expreflàm  habet auito- 
ritatem  ab  haediipofitione,  necvlla  interpretatione 
eludi  poteft.  Sed  hinc  tamen  ingeris  de  diilidiofiifimac 
controuerfiæ  nata  tribunalibus  materia,  nupérque 
adeo  ipfi  etiam  Britannice  Curice  tain  vifa  άμφί^οζ  de 
vt  Homerus  ait  ΰμφιζιςος  vt  alterius,  itêmque  alterius 
fententiæ  iudicata  extare  dicantur ,  in  quo  nouiflima 
concertatione  tam  exerce  pugnatum  eft  fententiis ,  vt 
aequaris  primo  congre iTu iuffragiis ,  mox  etiam  altero 
redintegrata  contentione,  vix  tandem  tertio  melior 
fentenria  obtineret.  Hanc  dubitationem  ante  annos 
xx.  nemomouerar,  de  centum  amplius  tales  donatio¬ 
nes  aut  distante  aut  decernente  me  valuifle  memine¬ 
ram:  fedextitere  denique  qui  fibi  acutius  cccteris  vi¬ 
dere  in  rebus  vifi,  moucreirtfHterint  non  mouenda, 
tic.  deiam  tranflatitium  eiTe  coepit.  Etquorûdam  iüdicia 
c.  moucrant  nouitate  querédi,  mfi  occurlum  eilct  accu¬ 
ratioribus  rcfponfis,  quæ  nobis  vifum  eft  hic  rurfus 
regerere,  ne  denub  impinguatur  &  eligere  liceat,  vt 
bona  cuiufque  pace  antiqua  &  meliora,  fi  qua  fieri 
potlit,  obtineant.  Nam  authoribus  carere  non  poflu- 
mus,  cùm  vtriufque  fentenriæ  extent  iudicata,  quado 
id  quoque  vfitatum  eft  huic  feculo  non  eadem  de  hif- 
dcmcenfere.  Hæc  erat  (pecies  fadh.  Sponfus  donarat 
fponfæ  prædium ,  de  liberis  ex  eodem  matrimonio 
nafeituris,  cùm  ipfe  qui  donabat  ex  priore  matrimo¬ 
nio  liberos  haberet  -,  adiecerat ,  fi  liberi  nari  non  fuif- 
fent,  aut  vero  defccillentfemcl  nati,  nilpræter  vfum- 
frudum  vxori  hituræ  cautum  velle.  Mortuo  dona¬ 
tore  marito,  eodemque  liberorum  vtriufque  matri- 
monij  patre,  liberi  prioris  matrimonij  nouercæ  ho- 
mologationcm  donationis,  de  vt  loquuntur,  dcliura- 
mentum  rerum  donatarum  petenti  obftabant,  quia 
donatio  liberis  nafeituris  fada  non  valuillèt  præiudi- 
cio  virilium  portionum ,  quæ  cuique  de  liberis  debe¬ 
rentur  ex  æquo ,  nec  vllo  patris  fado  augeri  aut  mi¬ 
nui  potuilient,  vt  ante  diximus.  Hic  tibi  duo  de  iure 
Confuerudinario  aftumpta  de  cerris  de  indubitatis,  de 
primis  veris,  vt  logici  loquuntur.  Sponfus  poteft  do¬ 
nare  fponfæ  tertiam  partem  bonorum,  hæc  probatur 
hocArtic.  Alterum,  pater  non  poteft  donati  titulo 
aut  alio  lucratiuo  vni  ex  liberis  natis  vel  nafeituris 
plus  relinquere  quàm  alteri ,  artic.  228.  Sponfus  idem 
de  pater  proponitur  donafte  lponfæ  deliberis  ex  eo 
matrimonio  nafeituris  plus  quam  ante  natis ,  vt  fpon- 
fæ  potuit  tertiam, vt  liberis  non  potuit  amplius  virili. 
Hîc  ego  non  reuoco  dubitationem  de  fecundis  ma¬ 
trimoniis  quam  ante  expedi,  An  fcilicet.  l.hac  edidali 
habeat  locum  de  Confuetudine,  hoc  eft  ,  ah  pater  in 
fecundis  matrimoniis  plus  prohibeatur  vxori  relin¬ 
quere,  qua  vni  ex  liberis  prioris  matrimonij  qui  mini¬ 
mum  habet.  Nam  de  eo  nuper  difleruimus,  Sed  hic  ca- 
fus  de  quo  quaerimus  complicatus  eft  de  materia  vtili 
&  inutili:  Si  donator  liberos  non  expreftifler  in  dona- 


2  Vxori  futuræ,  de  hæredibüs. 

Vel 

3  Vxori  futuræ,  deliberis  fimpliciter. 

Vel 

4  Vxori  de  liberis  nafeituris,  ita  vt  partem  capi 

cùm  nafcentur.  °  ^ 

Vel 

j  Vxori  de  futuris  liberis,  vt  liberis. 

Vel 

6  Vxori  de  liberis,  ex  illo  tantum  matrimonio  I 
nafeituris. 

Vel 

'  7  V xori  pro  futuris  matrimonij  liberis  (Epulanti, 

8  Vxori  de  liberis  ex  futuro  matrimonio,  addi« 
claufula  refolutiua  aftus,  in  cafu  non  natorum  aut 
deficientium.  Atque  haud  fcio,  an  plurifariam  edam 
concipi  poihnr.  Sed  fic  tamen  concipi,  complures 
aita  per  experimenta  ætas  docuit.  Nec  mirumviim 
debet  immeditatis,  non  tot  ad  manum  fuccurrere 
flexus  cogitationum,  minus  mirum  his  qui  ftudiisri- 
uilibusnon  funt  ea  fubfidia  confequuti,  quitus ra 
varia  materia  diftingui  de  circum ftantiis  poffu,ho-  j 
minibus  côdudris  ad  pefdédam  rempublicamquam-  ! 
libet  reludlantibus  lapientibus  de  melioribus,  fed  ! 
paucioribus. 

Primo  caiu  cùm  donatio  fit  fponiæ nullo aWo,i 
a  fponfo ,  fine  mentione  hæredis,  non  magna  dubita¬ 
tionis  cauia,  quia  orariis  ftipulatio  in  perfonam  con¬ 
cepta,  de  re  ad  hæredes  rranfitoria  de  tranfmiffibifi> 
telligitur  pro  fc  de  hæredib.  1.  fi  padum.D.  deprobat. 

1.  fi  ita  ftipulatus.  $.  Chryfogonus. D.  de verb. oblig. 
Bald.  1.  r.  ad  fin.C.  per  quas pér f.  nob.  acqu. 

Sed  nec  fecundus  cafus  in  ambiguo  eityquiado-i 
natio  fponfæ  de  hæredibüs  éxprelîam  ab  hoc  textu 
auftoritatem  habet,  vt  fuperior  quoque  fuperlub- 
auditionem. 

Tertius  cùm  fponfæ  de  liberis  fimpliciter.  Hæc  5 
ftipulatio  ctfi  paulb  plus  videri  poteft  habere  difficul¬ 
tatis,  tamen  in  materia  tranfitoria  de  tranfmiflîbili  ad 
hæredes  nihilo  plus  importat,  quàm  illa  vxori  de  filiis 
hæredibüs.  Hic  enim  liberi  non  pro  filiis  tantum, 
fed  pro  hæredibüs  intelliguntur,  de  hæredis  qualitas, 
potior ,  ideo  tali  conceptione  omnes  liberi  donata- 
ri  e  capiunt,  eriamfi  ex  alio  matrimonio  fint,  dealij 
quam  donatoris.  Sed  de  fi  liberi  fint,  non  tamen  lise- 
redes  donatariæ  non  capiunt,  igitur  vtraque qualitas 
inefle  debet  capere  volenti,  fed  liberoseilènon  no¬ 
cet,  fi  hæredes  funt  donatarij  ita  vt  donatio  incipint  à 
perfona  donatarij  de  hæredes  funt,de  quo,  Alex.  conf. 
129.  lib.f. 

Quarto  cafu 'cùm  vxori  de  liberis,  ira  vt  liberi  par-  4 
tem  capiant,  habet  aliquid  de  permijlb  de  vetito, 
quod  fponfie  donatur,  valet,  quod  liberis,  non  valet. . 
Nam  liberi  non  reeftè  capiunt  immediate  à  perfona 
donantis,  nec  nifi  per  matrem ,  &  vt  hæredes  eius  ca- 
pcrepoiTunt.  Iraque  cùm  fic  concipitur  donatio,  vt 
caput  faciant  in  donatione,  fîr  courra  prohibitionem. 


74f  Des  Donations,  Art.  CC  XX/  745 

Nec  tamen  fponfæ  fada  viriacur  per  adieftionem  λ  >' r  1  v  0  .a 

%arabiübus· 1  fi  - *  ir^r^· »££ 

-  0  -  ncio,  nurui,donari  poffe,  liberis  eorum  non  poilè; 

Cafus  igitur  ad  fadum  adftringehdi  funt.  Cùinpro-  it 
batulri  eft  auc  vero  in  confeiïb  donatorem  capacibus, 
id  eft  fponfæ,  genero,  nurui,  donatum· volume  citra 
fraudera  :  A  ut  vero  certum  aut  probatum  eft ,  id  adii 
vt  interuentu  perfonæ capacis,  deinterpofita perfo- 
na ,  incapaci  donaretur  :  Aut  adus  dubie  accipitur, 

&  verum  à  conieduris  quærendum  eft.  Hæc  diligen¬ 
ter  retinenda  funt,  nec  aliter  cafus  impliciti  difeerni 

^asasspssasss.  £5esMs«5SK^ 

Sexto  vxori  &  libens  ex  matrimonio  mfeituris,  Chrvfulcaf  a„r  »r  „l;m  '“S"3 


Tirio.D.  deverb.  oblig. 
j  Quinto  vxori  futuræ ,  fme  fponfæ  Sc  liberis,  vt  li¬ 
beris,  ita  quod  nonhæredibus  matris,  non  valet  in 
perfona  liberorum,  quia  quodeunque  liberi  confequi 
volunt  necelfe  habet  per  matrem  côfequi  vt  hæredes, 
quia  à  patre  immediate  confequi  vetatur.  Hîc  autem 
remota  qualitate  hæredum,  hoc  eft  repudiata  matris 
hæreditate  nihil  conicqui  polfrint,  quia  inciditur  in 
verba  prohibitionis,  remanet  enim  fola  filiationis 
qualitas  prohibitiua  &c  incapax,  &  quæ  nocet.  d.  1.  fi 
mihi  &  Titio  Bald.  auth.  quas  ruinas. C.  defacr.Eccl, 

6  Sexto  vxori  &  liberis  ex  matrimonio  nafeituris. 
intelligitur  vt  hçredibus  vxoris,  reftrida  tamen  diipo- 
fitione  ad  liberos  eius  matrimonij ,  qui  cafus  recidit 
in  fecundum  &  tertium. 

7  Septimo  vxori  futuræ  pro  liberis  ftipulanti  non 
valet,  quia  hçc  ftipulatio  nihil  acquirit  ftipulâti,  ideo- 
que  hæredes  eius  in  tali  ftipulatione  nil  capiunt,  fed 
nec  matrem  liberis  ftipulari  poiTe  admittunt. 

,  δ  Odauo  cùm  vxori  futuræ  &  liberis,  ita  vt  in  cafu 
deficiétium  liberorum  refoluatur,  donatio  valet,  quia 


T ''T"  "  "  ;  Z .  5  UUUdl  u  4uia  vei  nn  voluerit,  libens  an  lponiæ,  nurui  an  filio.  Hic 

exufa  &m  eks  c  labor,  hîc  hærendum.  Certüm  ius  iit  de  fiüo  cbiïfta-  „ 
pertona coniiiht,  quia hben non iunt  in difpofmone  rer.  fadnm inm-mm  . „  .  3 


-  - - ^  tdUlct,  OL  111  C1US 

perfona  confiftit,  quia  liberi  non  funt  in  difpofitione 
pofrti,  nec  ex  ea  vocantur,  fed  in  conditione,  ideôque 
nihil  fit  contra  prohibitionem,  quia  perfonæ  prohibi- 
tæ  in  difpofitione  non  funt,  de  quoinfrà  dicemus,  & 
hic  cafus  non  intelledus  multos  in  errorem  abduxit. 

V xori  ita  vt  alienare  nequeat,  fed  teneatur  refer- 
uare  liberis  valet,  quia  vxori  fit,  &  pleni  iurisdomi- 
nium  habet  intérim,  &  nunquam  refolubile  invita, 
ctfi  alienare  non  poiîit,  tamen  filij  vt  hæredes  eius  ca- 

fiiunt  &  à  matrimonij  materna  caufa,  quæ  caufavbi 
emel  ccepit,  nunquam  refoluitur. 


...  t . ..........a,  ,uuu  liuiu  auarseto  aqua 

Chrytulca,  aut  vt  olim  Archimedis  inuento.  Cùm 
fadum  m  certo  eft,  nulla  eft  iuris  dubitatio.  Donatio 
quam  certo conftat ,  fadam genero,  nurui,  fponfæ 
in  totum  valida  eft,  &  confiftit.  Quàm  conftat  fic 
fadam  genero,  vt  ad  filiam  deueniret,  fie  fponfæ  vt  ad 
filios,  fic  nurui  vt  ad  filios  filij ,  id  eft  nepotes  in  to¬ 
tum  non  valere  certum  eft.  1.  qui  teftamentum.  D.  de 
probationib.  &  nos  infrà  artic.  vit.  huius  tituli  dice¬ 
mus  :  tota  dubitatio  relinquitur  in  eo,  an  donator  illi, 
vel  illi  voluerit,  liberis  an  lponiæ,  nurui  an  filio.  Hic 


- - - vauuu,  ul  α  lacila 

diuerfitatem  iuris  inducant,  diligenter  diftinguendi 
funt.  Sed  qui  de  his  hoc  textu  audoritatem  habent, 
demonftratione non  indigent,  alij  fubtilesquafdam 
differendi  caufas  habere  videntur  j  de  quibus  omnino 
nobis  dicendum  eft,  vt  intclligant  qui  repente  de  ta¬ 
libus  cenfere  confueucre,fuifle  vel  meditatis  altius 
"cogitandi  materiam. 

Talis  eft  ea,  quæ  concipitur  futuræ  vxori  fiue 
fponfæ  deliberis,  cui  formæ  donationis  qui  obftant, 
liberorum  perfonam  in  donatione  pofitam  inutiliter 


ret,  fadumincertum,ius  item  incertum  reddit. Quod 
incertü  eft,  à  præfumptionibus  pendet:  Certum  ple¬ 
rumque  à  verbis  captamus,  cùm  genero  fub  nomine 
proprio  donatur  veluti  Antonio  à  Prato  veteri  dono, 
multomagis  fi  fic ,  Antonio  à  Prato  veteri  de  hærcdi- 
bus  eiusquibufeumque,  vel  cùm  generi  qualitas  ad- 
ieda  non  eft,  vel  fi  propria  de  perlonali  coiideratione 
meritorum  de  obfequiorum  generi  donatio  fada  fit, 
vel  cùm  genero  fic  donatur,  Vt  non  item  filice,  qui 
omnes  calus  affixam  perfonæ  côfiderationë  teftâtur. 
Nam  perfona  expreflacxcluditno  expreifim,  decaufa 


“X  .  ^  JN am  perfona  expreffa  excludit  116  expreifim  decaufa 

Qui  cafus  cum  enunciatiombus  varient,  &  à  factis  D  expreffa  determinat  â&um  qui  geritur  &  quod  ter  a 
erfitatem  iuris  inducant,  diligenter  diftinguendi  ceÎtæ  perfonæ  confidet  J™™  .57? 


β  Ï  %a.  ,  1  c  pumainiiiuuntti  nnæ eitcontingcns.de extra interionem  partium  de-vc 

l  hoc  fado  incidi  m  prohibitionem  de:  do-  £  mftrumentum  non  vt  materia.  Quod  i«nur  fic  dona- 

nando  libens,  illiberis  fada  eft  donatio ,  manus  da-  tum  erir  Tirio  nrm'  in  . ;  .  . 


nando  liberis,  fi  liberis  fada  eft  donatio ,  manus  da¬ 
mus,  fed  fieri  negamus,  aut  ex  tali  adu  quidquam  li¬ 
beris  acquiri,  fed  totum  donatariæ  de  ex  matrimonii 
caufa,  quod  fi  de  liberi  in  patrem  vocati  eflent  expref¬ 
fa  difpofitione,  confifteret  donatio  in.  perfona  focmi- 
næ ,  nec  vtile  per  inutile  vitiaretur,  d.  1.  fi  mihi  de  Ti¬ 
tio.  Incidet  vero  fæpc  fic  concipi  donationes  mixtu- 
ia  perfonæ  incapacis,  fponfæ  deliberis,,  genero  de  li- 
2  beris,  nurui  de  liberis.  Nam  hîc  certum  eft  de  fpon- 
fam  de  generum  vt  perfonas  extraneas  in  totum  capa¬ 
ces  donationum,  quod  infrà  demonftrabimus,  fed  li- 


Γ . . . ce  quoa  certa 

certæ  perfonæ  confiderationc  donatur,  eius  fit.  1.  ii 
quid  donatur.D.  devfufr.  1,  fada.  §.  fihccrcs.D.  ad 
Trebell.  1.  hinc  queritur.  §.etlî.  D.  depecul.  de  quos 
Lupus,  rep.  c.  perveffras.  §.44.  exode  donat.  Steph. 
Bertrand,  conf.281.  vol.j.  Donatio  igitur  fada  Titio, 
fic  ei  fit  ita  quod  non  alij,  ôc  non  filiæ  de  ex  caufa  ma¬ 
tri  mo  ni  j  Titij  cum  eft  fada  Titio,  etiam  fi  cùm  filia 
matrimonium  fit,  quæ  perfona  mifceturin  adu  qui 
non  nifi  à  duobus  fieri  poteft,  fed  hoc  cafu  perfona 
fili®  cft  contingens, de  extra  intetiohem  partium, de-  vc 

inftrumcnnim  nnn  vt  4  .  ·  r  _  . 


tur  donationes  perfonis  extraneorum  fadæ ,  foda¬ 
beris  non  valent.  Sed  hoc  eft  quod  docere  inftitui- 
mus  in  talibus  ftipulationibus,  liberis  nihil  acquiri 
décapité fuo,  nec  eos  vllam partenveapere  intaii  fti- 
pulatione,  nec  per  donantem  quidquam  venire  ad  li¬ 
beros, in  quo  tota  eft  prohibitio.  Et  poteft  quidem  hic 
locus  lubricus  videri,  propterea  quod  fraus  fufpcda 
cfle poteft  de  perfona  ad  perfonam,  adieda  perfona 

Cao.iri  hPrnuom  ... - - ;  i  _  ·  r  r  1 


.  .  t . .  igxiui.  HLtiuna- 

tum  erit  Titio  non  in  qualitate  generi,  etfi  re  vera  ge- 
nero  tranfibitad  hæredes  eius  vt^Titij,  id  eft  extrari  i  ■ 
non  vt  generi, &  ad  gemem  cius  ordinate,  d'  ex  inten¬ 
tione  agentium,  ad  hæredes  filiæ  non  nifi  cotingenter 
nec  vt  ad  tales,  ied  ad  hæredes  patris  donatarii.  Hæo 
fumma  lentétiarum  Dvni  &  Baldi.  1.  filio.  D.  de  condf 
dcdemonft.Bart.h  fifiIius.2.  D.  de  don.  Iaf.c0nf.i7tv 
vol.  4.  Bernardi  de  Bifgneto  inter  decif-Rotat.  titu.  de 
donau  inr.vir.&  vxor.  Lupireperin  rLlbr.  de  donat/ $. 
4y.  Multomagis  cum  Titio  &  heredibus  eius  quibufi 
cumque  vel  indefinite*  CoUceptadonatiô  eft,  excludi* 
enim  heredum  meno  înrl^fîniM  tVArintSulptn  filt-v* 


tur  donationes  perfonis  extorum. fai*,  (Æ  I 


iiderationem,  etiam  fi  Cafualirer  contingat  filios  filiæ,  ■ 
id  eft  liberos  communes  donararij  &  filiæ  fucGedcrè 
donatario,  quia  non  talibus  fic  doiiatioj,  fed  vt  extrn*· 
nei  heredibus.  Hic  cftcafus  affirmatiuus  prior  de  ceri 
tis ,  ex  quo  ius  certum  fit.  Sequi  t  uf -contrarius  &  ipfe 
certus,  cùm prohibitæ perfonæ dohatlim  conftat,  id 
eft  filiæ  è  capite  fuo ,  vel  interpofira  perfona  capaci. 
Eius  cafus  certitudo  dcprediendirur,  interdum  plana 
«roL·», _  _ _ : - r _ ir.  ·..  1  r. . 


camri  iwr,,,  r  .  -T  .,na  nius  calus  certitudo  deprehenditur,  interdum  plana 

foFct  Z aduerfati tibus  probatione, cùm  ex  antigrapho  fortaffe  interpofira 
1  ^  !s£r  ;ias  C0?lQ$c  ffifiennmusfup.  are.  perfona  capax  promittit  reftituere  incapaci:  interdum 


Des  Donations,  Àr.t.  CC  X  X. 


747  17  es  i70iiauu!is,  nu,  7^8 

ab  conieéturis  ,  fi  generum  donator  oderat  contra  A  conf.87.  num.io.  lib.6.  Steph.  Bertran.  conta.  Bal. 
jfilia  chariiÏÏma  parti,  ii  aliorum  liberoru  odium  hanc  auth.  fi  quas  rumas.  C.  de  facrof.  Ecclef.  &  U§.  vjt  c 

ipenfionemih filiam inuitarat ,  & quæalia in fa<3:o  — . r  “ 

J.  ·ι  _ Μ·ιηι  Inlorn 


per  quas  perf.  nob.  acq.  Alcx.conf.n8.  lib.j.  Decj  ’ 
confiné. Quamobrem  hæc  ftipulatio  fipôfæ  & liberi^ f*’ 
vt  hæredibus  faéta  intelligitur,  quæ  cùm  hoc  iofi  ».°c’ 
textu  auôloritatcm  habeat ,  relinquitur  non  incidi  in 
prohibitionem, quia  donatio  fiponfiæ  &  hçredibusant 
certè  liberis  vt  hæredibus  faita  accipienda elfi  fecils 
eiîet  in  materia  non  tranfitoria  ad  hærcdes  cuiufinodj 
feuda  iurc  fcudiftico  fuere,  in  quibus  liberorum  pcr 
fona  in  proprio  fignificatu  accipi  debet,  quia haeredu  I 
qualitas  non  recipitur  in  tali  aétu.  Sed  in  materia  ' 
adaptabili  hçredibus  nihilo  plus  continet  illa  donatio 
fiponfiæ  &  liberis  quant  illa  iponfæ  6c  hætedibus.vtra. 
que  Confiuetudine  permillà  cafiu&iure  pari. 
igitur  fiponfa  ex  co  iure  confiequitur  pleno  iurc-profc 
confiequitur ,  nec  liberi  aliter  quàm  nacredes  habitai 
fiunt  eodem  iure  quo  reliquum  matris  patrimonium 
in  q.uod  res  donatae  tranfcunt.  T otus  enim  a&us  con-  / 
fiummationem  in  perfionam  donatariæ  accipit  ex nu- 
trimonij  caufia,  nec  dehæredis  perlonaquærendum 
çft.  Nec  propterea  culpâda  donatio  quodhliorumad. 
ieélio  fréta  fit ,  quod  ipfium  maxime  aduerfantesvf. 
gent,quia  hic  filiorum  qualitas  no  pro  alioquamfr. 
rede  donatarij  fupponit ,  quod  ipfium  idem  obtineret 
etiam  non  exprella  filiorum  pertona,  cum omnisffi. 
pulatio  citra  cxprefllonem  etiam  hæredibus  acquirat, 
i.  fi  paétum.  D.  de  probae.  Nam  &:  in  cafu  cùm  parer 
ftipulatur  filiæ  dotem  reddi,  ea  mortua fupetftitk 
liberis  dos  ad  liberos  fpcélat,  vt  ad  haeredes  mitris, 
quod  latè  traélat  Alex,  cofi.24.  nu.4.  hb.i. l.poftb 
tem.D.  fiol.matrim.  nec  computaturilla  in  légitima  iî 
paternam,  veluri  à  matre  proueniar,quod  pro  conilaa 
Bar.  ponit,  d.  L  poft  dotem.  Nihili  igiturhocdii 

_  prohibitio  de  donando  liberis,  quia  hic  donatornihil 

rum:  id  vero  ex  eo  magis  elucere,  quia  incafiu  non  ^  donat  liberis  quidem  fiuis,  quodæft  prohibitmjed 

-  -a-.: — 1:1 - g  _i — /t.i — - λ - «C—  nupturæ,  perfonæ  ficilicct  extraneæ,ideo &.penA, 

in  cuius  perfiona  totius  contraélus  efficétus  perfidtur, 
nec  aliunde  quàm  per  eam  ius  trafmittitur  ad  liberos, 
iurc  hæreditatis.  Sed  illud  valde  ad uertédum, nequi¬ 
quam  puret  tales  liberos  à  donatore  habcre,quoific 
defertur ,  aut  perfionam  filiorum  vllam partem  facere 
in  tali  ftipulatione,  neve  exiftimet  coniun&ionemv!- 
lam  fieri  aut  rerum  aut  verborum, cùm  folidadoBano 
confitlat  in  perfiona  donatariæ,  fine  vila condicionis 
pendentia  aut  fiufipéfione  difipofitionis,  ex  futurorum  j 
liberoru  natiuitare  aut  deficientia,  nili  fi  aliud difpo-  j 
fitum  ell  in  a  élu.  Quod  ex  co  perfipicitur,  quod  uon 
natis  aut  deficientibus  liberis  donatio  iponfrfi^3» 
non  definit  elfie  valida  in  eius  pcribna  etiam  pouta 
claufiularefiolutiua.  Nam  nati  aut  non  nati  liberiuum 
de  iure  donatariæ  detrahunt,  imo  magis  dicoip1^' 
nataiia  res  hoc  modo  donatas  alienare  non  protone¬ 
tur,  vt  pleni  iuris  domina,  quia  liberi  nihil  de  rebus 
donatis  fperate  poliunt,  nifr  in  qualitate  heredum 
natariæ ,  fi  res  donatas  reperiunt  dn  bonisdonatîB* 
tempore  mortis  eius,  fiedviuentis  difipofitiones 
pollent  infringere.  Namquequod  quifique  bc<  ’ 


prOpUJU*vn\.*uiii  — ■ "  *  -  . 

poilimt  incidere ,  vnde  præfiurnptiones.  Namlolam 
propinquitatem  ianguinis  aut  affinitatis  in  genero  no 
putant  fiufficcre  ad  probationem  fraudis ,  quod  Caft. 
dilTcric  in  donatione  fiorori  vxoris  faéta  à  marito,  ne 
vxori  faéta  videri  debeat,  confi.  1%.  lib.z.  Sc  Socin. 
conf.66. vol.i.  Supere  11  tertius  cafius,  cùm  indubio 
ell,  an  donator  filia.·,  an  genero,  fipôfiæ  an  liberis  dona¬ 
toris,  nurui  an  filio,  donatum  voluerit.  Hic  ficquenda 
veterum  iudicia,  quod  genero  fimpliciter  donatum 
fit  exprella  generi  qualitate,  etiam  lub  nomine  pro¬ 
prio  ,  in  dubio  confideratione  &  refpeétu  filiæ  dona¬ 
tum  videri,'  quia  ad  talem  perfionam  propior  ordina¬ 
tur  affeélio  paterna,  &  præfumptio  à  naturæ  llorgis, 
itaque  intercidit  donatio.  1.  ficruo  legato.  §.  fi  teftator. 

D.  delegat.i.  LfideicommiiTa.§.intcrdum.D.  delega- 
1.  fi  pro  te.  vbi  gl.  D.  de  dot.  promilf.  Caft.  d.  ccf.261. 
vol.i.  Alex,  confi.6}.  vol.4.  Iafi.  d. confi.  171.  Angel. 

Alex.Iaf.Rom.  l.vc  liberis.C.  de  collât,  alij.  l.ficd  &  fi 
plures.§.inarrogato.D.devulg.&pupil.  Nam  huma¬ 
nitatis  &charitatis  paternæ  confideratio  facit,  vt  in 
filiam  potius  incubuille  pater  videatur ,  cùm  &c  mor¬ 
tua  filia  fiolui  affinitas  &  generi  appellatio  poffit,  quod 
prouerbio  dici  fiolet.  Quare  potius  factu  ex  neceflitu- 
dineindiirolubilis  coniunétionis  crededum  eft,  quàm 
ab  affinitate  refolubili&  temporaria,  quod  Ioan.  Lu¬ 
pus  fibi  infaéto  accidilfie  domeftica  in  caufia  fcribit.d. 
repet. d.§.45·  Tribus  igitur  pofitis  cafibus  Ôc  perccnfi- 
tis,qui  donationem  fipôfiæ  &  liberis  facta  oppugnant, 
poftremum  cafium  pro  fie  obiiciunt,quia  ficilicct  quod 
fiponfiæ  &  liberis  donetur,  liberis  potius  donatum  vi¬ 
deatur  perfonis  ficilicet  prohibitis ,  inrerpofitavxoris 
perfiona  capaci  de  fie,  fied  tamen  futura  matre  libero¬ 
rum:  id  vero  ex  eo  magis  elucere,  quia  incafiu  non 
exiftétium liberoru  claufiularefiolutiua  aétusappofita 
fit.  Hic  igitur  cafius  côtroucrfus  de  quo  quaerendum, 
an  hoc  cafu  donario  liberis  fada  intclligatur,  an  illi 
partem  vllam  in  tali  adu  de  capite  fiuo  capiant,  an  à 
donatore  capiant,  fi  quid  capiunt,  an  potius  vt  haere¬ 
des  alterius,  id  eft,matri$  donatariæ.  Hic  primii  notas 
iuris  Romani  difficultates  non  recudo.  An  mater  fu¬ 
turis  liberis  ftipulari  polfit,  de  quo  in  I.  quod  dicitur. 

D. de  vcrb.oblig.&:l. Publia. S.i.D.dcpof.  l.debitor.$. 

14  vit.  D.  adTrebel.  Sed  vtconftituamus  valere  tales  fti- 
pulationes,  hoc  quoque  intelligendum  eft  ftipulatio-  E 
nem  hoc  modo  coceptam  mihi  6c  liberis,  ordine  fiuc- 
celfiuo  intelligi  nonæquahter  nec  eodem  tepore, hoc 
eft  pro  ftipulante  primum  deinde  pro  liberis,  l.liberto 
xj  libertæquc.  C.deopcr.  libert.vbiBal.&  vulgo.  1.  Gal¬ 
lus.  §.  quida  redc.D.  de  lib.  &  poft.  fied  nec  fimpliciter 
hoc  intelligendum,  vcluti  mortuo  ftipulante  de  capite 
fiuo  liberi  vocentur,  veluti  in  ftipulatione  partem  fa- 
çiant  ordine  fiiccelfiuo ,  nullo  enim  modo  vocantur 
ipfi,  nec  partem  faciunt  in  re  acquifita  vllam ,  fied  de 
capite  ftipulantis  fiuccedunt  non  fiuo  iure, fied  alieno  vt 

fiæredes.  Itaque  ex  tali  contraélu  nulla  aétio  compe-  ponent  mtringere.  in amquequua  quu^uww— , 
tere  poteft  liberis  viucntc  matre,  nec  aliter  quàm  cùm  F  tus  fit  mihi  hæredibufquc  meis,  alienate  non  pt° 
hærcdes  extitêre.  Nihil  igitur  contra  prohibitionem  beturin  vita,  quia  hæredis  conditio  aut  fipesnon  1® 

Çonfiuetudinis ,  quia  liberi  nil  capiunt  à  donatore. 

Namque  recepta  eft  lententia  ftipulatione, fie  cocepta 
fiponfiæ  Sc  libetis  adieélam  liberoru  perfionam  in  ma¬ 
teria  tranfitoria  ad  hærcdes  &  trafimilfibili  nihil  aliud 
importare,  quàm  hæredum.  Itaque  qui  fibi  6c  liberis 
ftipuîatur  vt  hæredibus,  ftipulari  videtur  non  vt  libe¬ 
ris  fimpliciter,  quodBart;  Raph.  Alex.  Imol.  Alciar. 
notat,  d.  1.  quod  dicitur.  Bart.  Bald.Caft.  l.fi  tibi.  <$.  fi 
paétus.D.  depaél.  alij.d.l.Gallus.  §.quidàrc(âè  Alex. 


■pedit  liberas  difipofitiones  acquir.eiuis.  1.  in  ci°nue, 
tionibus. D.  de  verb.  fignif.  expreifrifime -Anebant 
i44Alex.  c6fi.107.lib.  4.Pamor.confi.48·  vol.i·  · 
■mi.207.  D.de  iur.  emphvt.Bald.  l.i.ad  fin.G.  Pe^5  , 

perfiper  I.3.C  fi  fiemus  expoit.vîen.Deoius.co^  ·  * 

Et  ideo  cùm  nemo  ηό  fie  acquirat  fibi,  .^7 

non  propterea  impedi  tur  alienare  quod  lie  acqoi  » 

nec  haeres  Te  poteft  dicere  in  partem .ftipuiacwm s 
carum.  Inde  ilia  quoque  fiencenda,qitad  quæin 


74P  Des  Donations 

prouidentia  mea  pro  'me  8c  perfona  quæ  mihi  fucce- 
deie  débet,  non  prohibeor  alienare,  lata  traétafione 
fchôlæ.  1-  qui  Romæ.Ç.Flauius.D.de  vcrb.oblig.Bart. 
Ki.C.  fi  mançip.  ita  fuer.  alien.  «Se  l.i.C.  fi  feruus  ex¬ 
port,  væn.  8c  alij  frequétès,  etfi  in  adieftione  perfonæ 
extraneæ  dùbitét.  l.cùm  à  focerû.  D.deiur.  don  Cùm 
igitur  hæc  donatio  fponfæ  8c  liberis  vel  fponfæ  8c  hæ¬ 
redibus,  non  impediat  aîieriatibnem ,  fequitur  pleni 
iuris  dominium  penes  donatariam  eife ,  quod  domi¬ 
nium  diffiniatur  ius  efie  pro  arbitrio  de  re  difponédi. 
Quùd  fi  verùm  eft ,  fequitur  hoc  cafu  fponfæ  8c  libe¬ 
ris  male  neri  donationis  nullitates  à  confideratione 
liberorum  j  qui  hoc  cafu  pro  hæredibus  fimpliciter  B 
accipiuntur,  quia  liberi  etiam  exprelli  nullum  ius  du¬ 
cunt  à  donatore.  Denique  &  illud  certum  iri  tali  do¬ 
natione  etiam  liberos  nihil  de  tali  donatione,  cofequi 
polle,  ni  fi  fin  t  hæredes  matris  donatariæ,quod  fi  con¬ 
tingat  eos  repudiare  hæreditatem  matris,  actionulla 
eis  dabitur  ad  confçquenda  donata,  vt  nec  reliquum 
eius  patrimonium.  Quod  capiunt  nullo  modo  dona¬ 
tionis  titulo  capiunt ,  fed  hærcdi tatis  màtefnæ  titulo, 
quod  fi  paternam  hæreditatem  recufant,·  nihilominus 
iure  materno  confequuntur.  Hocdifcrimennon  in¬ 
tellectum  indicia  multorum  fefellit,  cùm  nonaduer-  C 
tunthoc  cafu  fponfæ  &  liberis,  nihil  in  totum  liberis 
quæri,qui  à  matre  adieCti  funt  in  qualitate  haeredum, 
à  patrenil  in  totum  confequuntur.  Nec  moucndi  fu¬ 
mus,  quod  claufula  refolutoria  appofita  deprehendi¬ 
tur  in  cafu  deficientium  liberorum,  vtfic  cofideratio 
liberonl  etiam  donationis  motum  elicuifle  videatur. 

20  Nam  ante  docuimus  hoc  cafu  liberos  in  difpofitionc 
non  efie,  nec  ad  vllairi  partem  de  capite  fuo  vocari , 
funt  vero  in  conditione  pofiti  ad  refoÎutiontm,  fic  vt 
Jionnati  aut  deficientes  aCtum  refoluant,  quod  cùm 
fit,  fuccedit  illudverbain  côditionepofita,  nonelîè 
in  difpofitionc.  1.  fub  côditione.D.  fi  quis  omilf  caufi  D 
tell,  glofi  1.  fi  quis  ita  hæredes.  D.  dehæred.  inftit.  1. 
Lucius cod. tit. Alex,  conf.226.lib.;. <Se;;.lib.4.  De¬ 
cius  conf.  216.  240. 470.  248.  Iaf.  conf.  157.  lib.3.  vnde 
illud  diflidiofum,  liberos  in  conditione  pofitosnon 
vocari  ex  prouidétia  teftatoris,  dc  quo  lati  campi  apud 
Boer,  decif.i;;.  Syluanum  conf  55.  lib.i.  itaque  natis 
liberis  nihil  habet  virium  illa  conditio,  fi  non  nafcan- 
tur.  Accedit  ad  id  quod  dicimus,tptum  fponfæ  quæri 
in  illa  ilipulatione  fpôfæ  8c  liberis,  quod  ex  caufi  ma- 
trimonij  donatur,quæ  caufa  finalis  cil,quod  ex  eo  ap¬ 
paret  cùm  dicitur,  pourparuenirau  ntAriagc <jui autre-  E 

21  mentrieufi efie ,  quod  eoadiicifolet,  quia  matrimonij 
caufam  in  iure  pro  impulfiua  habent.  l.Titio.§.Titio. 

D.  de  cond.  8c  demonft.  Oldrad.  conf.;.  8c  Decius. d. 
conf.  fed  quomodo  concipere  folemus,  nulla  dubita¬ 
tio  finalem  cife,  ex  qua  caufa  cùm  donatio  fit,  nullo 
modo  eo  fequuto  relolui  a&uspoteft,  etiam  fi  liberi 
nati  non  fint.  Ideoque  integra  acquifitio  confiftit  in 
eo  a£tu  finali,  &  non  refolubili,  nec  quidquam  quæri- 
tur  adieris  liberis,  nifi  vt  hæredibus  donatariæ  :  nihil 
autem  prohibet  contrahentes  magis  affici  ad  certam 

J  fpeciem  hæredum,  modo  hæredes  fint,  veluti  erga  li¬ 
beros  ,  quàm  aduerfus  extraneos  quofuis.  Quare  &  F 
Deciu»d.  conf.216.  in  illa  donatione  fponfæ  &  libe¬ 
ris  aut  certe  fimili perfonam  liberoru  putat  adiedam, 
addefignandum,  quod  verifimiliter  futurum  erat,  vt 
cx  voto  liberi  parentibus  hæredes  extarent,  fed  tamen 
inde  ius  nullum  quæri.  Non  facit  igitur  claufula  refo- 
lutiua  in  cafu  deficientium  vim  ad  alterandam  inten¬ 
tionem  contrahentium,  firefolui  a&um  voluerunt  in 
cafu  non  exiftentium,  aut  deficientium  donatariæ  hæ¬ 
redum.  Confidcratio  enim  quæ  in  hæredes  filios  in¬ 
nuit,  per  matrem  donatarium  defeedit,  8c  à  caufi  ma- 
*Argititr.  m  Conf.Bnt. 


Art.CCXX.  7,0 

k  trimonij  nufquam  refolubili,  fed  plenum  effeftum 
fortita  per  matrimonium,  fievt  natis  liberis  illi  pCt 
matrem  capiant  quod  matri  donatum  eft,  quod  fi  c<5- 
ditio  deficit,  refoluitur  donatio  non  propter  deficien¬ 
tes  liberos,  fed  proptef  deficientes  hæredes  donata¬ 
riæ,  qualitatis  quidem  padæ.  Cuius  rei  illud  quoque  22 
argumentum  eft,  quod  donatio  fadta fponfæ  &  libe¬ 
tis,  non  foliim  filiis  hæredibus  eius  matrimonij,  fed 
quibufcunque  donatariæ  liberis  acquirit,  ciiiufcun- 
que  matrimonij  modo  hæredibus.  1.  cùm  virvbi.  So- 
cin.D.  de  cond.  8c  demonft, Bal.auth.  qui  rem. C.  de 
facr.  Eccl.  Iaf  conf.no.  lib.i.  &  Arrcfto  quoque  iu- 
dicatum  Paiiliis  memorant.  Ex  quo  peripicuè  datur 
intelligi,  quod  a  liberis  extraneis  donatori  capiatur 
per  matrem  capi,  &vr  ab  hæredibus,  ergo  non  à  do- 
natore,nec  vt  liberis  fimpliciter  fed  hæredibus,  ideo¬ 
que  BaLauth.  fi  quas  ruinas.  C.  de  facr,  Eccl.  in  hac 
donatione  tibi  &  filiis,  negat  ineffie  aflum  donationis 
pro  filiis  ex  parte  donantis,  etfi  aliud  fit  cx  parte  ftipu- 
lantis ,  quæ  hoc  cafu  mater  eft.  Habent  igitur  liberi 
quod  fponfæ  8c  liberis  donatur,  id  totum  quod  ca- 
iuntà  marre,  à  patre  nihil.  Ideoquea&usinprohi- 
itionem  non  incidit  de  non  donâdo  liberis,  qnos  ad- 
uerfantes  minus  quidem  cofultc  putant.  Ex  quo  illud  25 
quoque  euenit,  vt  cùm  in  vnafucceifionenonpoffit 
pluritas  primogenituræ  dari,  hoc  cafu  contingat  non 
plures  vilius  quidé  perfonæ  eife,  fed  plurium  plures, 
itavt  liberi  donatariæ  defecudo  matrimonio, capiant 
primogenituram  rerum  matri  donatarù,  etiam  fi  fint 
fecundo  geniti  rcipedtu  primi  matrimonij.  Valet  igi¬ 
tur  donatio  fponfæ  &  liberis  vt  omni  iure  defenfa, 
valet  genero  &  liberis,  nurui  &  liberis,  cùm  nihil  ca¬ 
piant  per  patrem ,  fed  totum  per  matrem ,  fi  hæredes 
eius  fint .  ex  quo  in  totum  dencic  ratio,  quæ  ab  inca- 
pacitate  liberorum  ducitur.  Nec  fitvlla  interpofitio 
perfonarumvetita,quiahoc  cafu  fponfa,  nurus,  gener 
fi bi  acquirunt,  nec  enim  interponitur,  qui  fibi  nego¬ 
tium  gerit,quod  reétè  defédit  Caft.  in  fimili  fubicSo. 
conf.261.  vol.i.  Nec  inauditum  cùm  qui  per  fe  capere  24 
nequeat,  interuentumediæ  perfonæ  capcte  j  quod  in 
filiis  Preibyterorum  perfpicitur,  qui  beneficia  à  patre 
non  capiunt,  ab  alio  capiunt  qui  acceperat,  c.ex  tranf- 
miffia  ext.  de  fil.  Preibyt.  8c  filia  matrimonio  exclufa 
ab  hærcditate  paterna,  non  excluditur  à  fraterna  qui 
patri  fucceilcrat ,  de  quo  nos  art.  224.  Denique  pro 
hac  fententia  judicatum,  22.Martij,i;78.  redintegra-  jrrt.iof* 
ta  iterum  ac  tertib  difeeptatione.  c. 

Quæri  de  eo  confequenterpoteft,  cùm  quis  donat  25 
fponfæ 8c liberis  interdicta  tamen  alienatione, fievt 
omnimodo  res  donatæ  ad  liberos  veniant.  Nam  hoc 
plufculu  poteft  habere  dubitationis,  propterea  quod 
incidi  videtur  in  prohibitionem,  cùmperfona  inter¬ 
ponitur  capax  illa  quidem  per  quam  incapax  capiat, 
veluti  tali  donatarius  reftituerc  iubeatur.  Contra  1.  qui 
teftamentum.  D.  deprobat.  Deinde  pleni  iuris  titu¬ 
lus  non  confertur  donatariæ,  quæ  libéré  de  re  difpo- 
nerenon  poreft,  imb  vfusfru&us  pene  tantum  colla¬ 
tus  videtur  interdira  alienatione.  Hic  vero  valere 
donationem  puto,  8c  fponfæ  quæri  quamlibet  inter¬ 
dira  alienatione, ac  per  eam  liberis, vt  hæredibus  eius 
non  vtdonatariis.  Nam  interdira  alienatio  extra  fa¬ 
miliam,  non  prohibet  interdiros  fibi  inuicem  fucce- 
dere,  8c hæredes cflè  ui  fic  fibi  fuccedere dicuntur 
vt  hæredes,  nec  vei  «  >ere  id  quod  habent  ex  tefta¬ 

toris  prouidentia,  c  i  ure  fucceilluo.  Quare  hæc 
quæftio  recidit  iu  priores. 

Glossa  9. 

St  αΐ{βΐ.]  Donatio  mobilium  coniunrim  cum  do- 
II  ij 


7V- 


Des  Donations ,  Art.  C  C  X  X. 


7Π 


mtiotic  terrât patrimonialium  fîeri  poreit,  vt'l  iigilbi.-  A 
tint  mobilium,  aut  ctTcitc. 


Gloss  λ  ια. 
l’yrt  peut  datiTicr  àlirtift.]  Alter  Cûitiugmii  slttti, 


l  T- fi  p tus  donner  ri  f  JnJTf.J  i  . m l...  j. 

rmciimplici,  tint;  redproc.t  donatione  muknmngis, 
nuuetfi  de  r.tli  uii  vfqoam  e£  cx-prefltim  in  contrahcm- 
do  qiadérrî  matrimonio-  Nam  de  faiilncoftlhnic  co„ 
ArrictiEus  feq  nens  Lhcuit,  lcd  rario  mulxomaior  m 
Contrahendo» 


dem  quali (ntis  vr  mobilium  £C  aCqiP'fhujm^]»^ 
mmcisri  polie  non  puro,  Lie  vtadi  umui.i  dchfiadotu 
rarius  noi  t  cen  ratum  Sed  de  pE  uri  L>u  s  diurri e  m  u.j:  ; . 
lis  vt  patiimqnij  &  raobiÜtini  polie  pu  t  £.1  „  quia  (4,, 
quaque  don  mûmes  onera  habent  fcparita  &  ^ 
dus,  ik  probant  Arcftologi  ex  facto  Ludicatuin. 


G  J,  O  i  s  Λ  Ip. 

jpffi1  futitràndï  ntitfim  ntnp^im. 


G  i  ossa  ii. 

Tua  Ict  tntuhltij\  Mo  bili  1  ts  n  v  niuetfînciâÉt  De  ac-  ^ 
qiiadtibns  tiü'ut  hîcflauic,  ncc  volui;  liane  cumulari* 


Glüssa  11. 


Çittl  vt+i'J  fort  Ae βιι iiùtfjfj  In  terminis*  1.  ciim  au¬ 
tem  p,  de  Ergmm  quia  habeo  ImlLs.c  b  ον  c  cùm  mot  iar, 
volent  igitur  tales  donationes  etiam  collatu  acqnilt- 
tionc  in  tempus  macrimonifj  cotra  Lquüd  fponia\C. 
de  don.  .s j u *  nupt.  Promdç  ii  fin  h  nomine  quoeæ  fit 
donario,  eu  quota  dftennimrar  à  tempore  m  or  ris, 
tri.a.tn  Ii  «tprcHnm  no  fit  donatione,  vc  ub  ipia  nanira  - 
adtuSïCuiutiiiodî  donatiemts  Îblar  ohllgantad  debita* 
Itaque  hoc  mo.docorifcpne,  incrementum  fie  deerr- 
mencum  recipiunt  *  vfu  quidam  donaris  ambulatoria 
vfqucad  mortem,  quodonte  dotimniti,  verbo, 

U  ûm*  Sed  d  os  turione  3  1;  t  de!  î£tc  dimin  n  etc  d  onatot 
non  poiïètdun.-itanj  friudéjqtfad  inir^diccimis- 


0  fl  fmytr*  l'dfeqne^  Contra  qtiàm  lure  Romaïiû; 
Nam  licuïi  do  natalium  as  alienum  defiinôi  nrjïi  ft._ 
qtiituti  ira  nec  rimer-andi donatori*· necefliuï.  Ldpt 
inyxorem  t  vbi  R  art.  Angel  Alex.  AlEsct.  Cyjj,  lub 
SijJyc,  C.  de  nrg.  gçû.  I  libEi.tr  U.  Γη]  nr.  πι^πιπα  ]"  ^ 
apudltriiarnnu.  LÎ  t*  qui  b.  tant  in  polie  il 
me  un  on  effet  a  Ei  u  n  Je  vnde  rimer. traur,  de  bc-nu;  de.  iÿ 


naus  tunerind lis  cil  et. 


G 1  o  s  s  a  i$* 


^Λη  rfi  dUrnum  Λ-dmt  1 1  μ  n  fie  ^ηί(ί/)Γϋ-%^>\Ιί^, 

gitidfidiiitfm  Jit  JmÀtjtrwm  rfii  dristjmn  tmii 


Gl-0SS4  IJ. 

Mprcem nacuralcniinrelligi musant  con- 
demnacLoneiTi  caEcin,  qurcünaniLmionem  rnobihunt 
duimatjvclnn  fi  mari  tus  damnatus  fit  ad  remuai  per- 
pmum,  velu  alter  ieHgbnem  profireaiur,  hisennn 
cailbus.iblilitili  commumo,  idcoque  fit  locus  doni- 
rionij  quod  pkiièdilicrnimus  arc.^îi.  Namlibçmli- 
rares  mut  oui  coidgas  alterius  damnatione  non  amir- 
tuiu.  1res vijririi.  D.de  douar.  inE.vir.  &vuor,  Lqitil- 
qits.c.  ÿ, vxorcs.  C.  ud  1 1  d .  matell.  1.  LÎ  quL5  poilhae.  C. 
du  bon.  p  eoicript. 


G  L  O  S  S  A  14. 


j  Fon/itio  liltrHmtfl dvjiâtttinrm  mn  ACctptArt, 

1  Ewif  iiur^ntji  m  wnr*iff*m  tritijiintl/ltro  titrant  ^ 

d‘!i£iIùTÏS*Mu 

j  dtidpi  dmAtftmùtM ρτΰροβιΐι  a  AÏtert  rt nMttArt 

f·#· 


J1  Et  ter  iiebt  C  j  Wd  h  J  ba  j  r  t  ;Γ]  £  Ο  Πι  ΤΠ  d  ebi  toru  tn  CTiümpl]  Γ 
pôfui  rmts  a  l  r .  p  urcc  Je  nre ,  lcd  nec  taies  d onattonig  { 
per  legata  coiportiiïi  panicnlarinm  in  ceftihi^^ 
tuimii  poliunt,  hmt  emin  taija  JtsErcJiiLnpcduidi- 
bit*v  quâ  le fis  t  oris.,  de  mdc  n  on  Jchct  eilb"[o  pûicü·^ 
donaron  s  d  i  m  tou  et  c  i  doti;u.is Jj  te  r  qn  ideuic|ijiji  I 
coidumendo  vfu  iuo.Nam  diipofitiotiibits  liieratuni,  1 
tcd  ne  delinquendo  quidem  Le  ci.  LDiaias.  D*  iuyid  ] 

jjihaudr  pair. 

QulJ  verb  h  Gîta  fit  donatio  bac  kgc,,  ne  dusio-  ' 
rius  ad  débita  rcncanit.  Hgo  omis  &  nccdaîarraii  1 
leqt;  indudiam  inter  pertonas  quidem  proluliirisjdi- 
mi  nonpofie  puto*  non  in  ca  donacipu-c,,  qùeA'mro 
ab  vxotc  aitt  è  cm  ma ,  nee  eaqua;  fît  libwe  i  forrs 
noLuH,  alioqui  modus  àCoîtfiLeniJincpiïiuincïa- 
de t'eï  n  r>  G  ;  1  a  11  Isrcr  aihi s  in  1 1  onarionem  rrcriliuinij 
01 1  ia  vit  raid  du  nai  £·■  qu  od  les  per  mi  fit  peff&fiiî 
fert  im  p  ri.ib  i  biïis  este  filas  cfi.  Sed  c  ùm  errance  ifc- 
nstur,  fie  n:·  ad  débita  tcneatui:,  .cxccÎïti>-htffl 
pmrtercsquoii  idem  donaior  pore  fi  douart  eiomi  1 

morii  Ha,  £  :  rrtî  1  ,i  m  patri  m  n  mj*  I  taqüè  fi  relb.rùi^  '[  I 

ial^'liereJe  immobilium  aqt  fapttini·  | 


lu  ir  de  E--  i  t  .1  folui  al^dieted 

iüo  h  ilibus,  potu  tt  Jfi  volu  i.r  lïud  eiceflù gi  ausrc  bn> 
dem  iuuno b  lJ  i  u  m ,  corpora  hiered  1  tatta  “ 

fubiicere  difl radtoni  pro  (olacndis  debitiv,  nplt-'p^5  I 
reliitum'eflct  mobilium:  Turonum  quidem  a'nlcjir 
tudo  de  mobibbus  isalietunn  demi  nonpollcLuiiUL 


i  Z* β U fuTSisuin:  îrj prend.  ]  Hic  Confuctüdo  !ibc- 
ruin,  facir  du-nrjtat  iLi3i[onacccpmtc:  Jooariourm:  Nec 
enim  cuiquam  dunatum  alfcqui  riceefic  e{L  l  me 
cm  etc.  C.  de  fur.  ddib.  Sej  tamen  repudiatiouem 
donationis  non  admitto,  fi  donatio  in  comratfum 
vitro  citrôqitf  olfiigatorium  traiifnt  t  vduti  onn'c 
adieâo  ex  parte  donatoris  debirornm  fifiii endormit, 
a  ut  oùm  donaror  aliquid  fibi  dnri  fierive  fiipu  latus  _ 
îcil.  Nam  hic  courriel  us  de  umomi  maris  cfi,  &rvi  tin-  ^ 
que  obligstqiii.s.t  ideôque  alterius  l'actodij'Ufiui  ne¬ 
qui  t ,  ex  reg.  L  lieu:.  C.  de  n  i c-  Λ  ob!  ig.  Al  intt  cfi  i  n 
donationibus  fuv.pl ic ibus,  in  quibus  dimaornts  ad 
nihil  obligatur,  iilcoque  eï  remtnriiic  liberum  eft, 
fiuc.doîiatorem ,  iîuc  Creditores  Dcipicias.  Sed  reluis 
u^regtis  oportet  renunciot'i ,  suc  benefidoprincipalt, 
fic.vc resrelBrai  io  prifiibara cütilàm  poflic.  Qoiefi, 
tuai  de  co  eu  i  mobilia  (k-  aequæftus  douati  elTent ,  an 
altcri renilnctatG'pôffir,  vel  cui  terti?!  paîi’imoniiciiiu 
3  mobilibus, vt  bk.  Ego  de  plotibu  s  domriombus  eiuf- 


G  t  o  s  s  a  17. 

1  Qjiid  J{  itfl/Wf  U'M-î  fi  dent  r tmjn  re  moriH* * 

n  Dtt  prrmîtr  an  rf .]  Qji  id igimr  fi  finsnl f  «ifirift·» ”E 
coiifiat  vrer  prior  perierit.  Hjc  rectus  IurslfW^ 
tia  pugniEj  &pugnandi  snlam  pr^btieriuuvcto7  ^ 
refponfà.,  qme  fi  vccum amarnus πθί l pcril'^k '"'^A 
n  Lcntia  T  f  iho  n  ian  us  co  fucîj  ia  ni  r  Jum  neirii  Çl·^ 1  {·  r 
aliud  enim  refponJec  Inriiconfi  Iqm  duos,  ï. 
tus.  fi;  1.  fi  intei  D.dc  relu  dub.  I  C-im  hic i 
ambo;  L  fi  polTrlÎor,  §> fi codem, D. dcftdig-rifi.  Jj 
quoi  periter  A;  icq.  eod.  lit.  de  rebut  Jubun  aU" 
fchobfHci  ferip  rores  colligunt  ex  üto&ifiû  H.  ^  b. 
n  i  ιηόηί o  d  ece  ffeti  n  :,  A\ nd  ex  co  fi  aîter  i 
rit  »  al  i  lue  rc  o ,  al  i  iid  âge  n  ri  prodciFc  atir  ob 11 1 
mani.Reélè  cêfênubus  appwi  fia-c  âcialiaaetc 
genere  elib,  quAinfoIubilis  appcBaiiÇi  ïî1'·1 
ratio  Jid  potdlj  cur  in  mutua  donariqnc 
perilici,  vrtoqtt*  iimul  extincto,  h.tredibiU  ■' 


7« 


Des  Donations ,  Art.  C  C  X  X  L 


75  4 


notius  quàm  alij  lucrum  deferatur,  etfi  interdum  fed 
aliis  cafibus  inducitur  præfumptio  per  legem.  Ego 
vero  hoc  cafu  donationem  in  totum  intercidere  pu¬ 
to,  nec  quid quâ  ex  ea  vtriufuis  haeredibus  quxripræ- 
iercini  in  lucris,  cum  intentionem  agentis  perfpicuè 
probari  oporteat,  &  hoc  fit  prxeipuum  probare  hæ- 
redibus agentis,  authorem  liium  fuperftitem  fuiiTe, 
&  in  fadto  ponatur  vtrumque  eodem  cafu  periillè, 
naufragio, bello,  ruina,  incendio,  &  inter  hæredes  res 
agatur,  non  inter  fuperftitem  &  hæredes  defundi. 


probat  text.  1.  quod  pariter.  D.  de reb;  dub.  &  exem-f 
piis  probat  lege  lucrum  marito  deferente  per  mortem 
vxoris  coniugibus  fimul  extindis,non  deferri,  de  quo 
Signorol.  conf.p.  Purpuratus.  Civlt.ext.de  donat.int. 
vir.  &  vxor.  Lupus  in  rub.  ext.  de  donat,  int.  vir.  Sc 
vxor.  §.  74.  Sicuti  legatum  præmortuo  legatario  defi¬ 
cit,  iicvtroque  eodem  tempore  moriente.  1.  idem.D. 
de  reb.  dubiis.  Hunc  locum  plena  manu  verfauit  Di- 
dacus  Hifpanus  lib.z.  refolut.  c.7.  fed  varié  implica¬ 
tur  contrariis. 


Article  CCXXÎ. 

T  Pentre-peuuenc  faire  conflant  le  mariage, 3  donaifon  mutuelle  des  Art-cc 
meubles b  au  plus  viuant  d’eux  deux ,  laquelle c  paflera  aux  heritiers  du  c  o  n  t > 
furuiuant  : d  &  i’entre-peuuent  donner"  par  donaifon  mutuelle*-  leurs 
conqueftsS  faits  durat  le  mariage, h  tous  vaulfiflent-ils  plus  que  la  tier¬ 
ce  partie1  de  leur  héritage, k  &  ne  tiendra  celle  donaifon  de  coquefls,que  le  cours 
de  la  vie  du  furuiuant, 1  Et  la  propriété  retournera  pour  la  moitié  aux  hoirs  du 
premier  décédé. 


ΊβΤ pojjunt  inuicem  facere  confiante  matrimonio2 donationem  mutuam  mobilium* β- 
perfliti,  qua c  ad  hæredes  fuperfiitis  tranfibit  : d  &  inuicem fibi  dare  pojfunt c  mutua  do¬ 
natione  f  conquœfius  s  confiante  matrimonio  acquifitos  h  quamuis  tertiam  partem 1  patrimo - 
nij  excedant , k  &  hac  donatio  acquifitorum  erit  folummodo  ad  'vitam  fuperfiitis , 1  Et  pro¬ 
prietas  redibit  pro  dimidio  ad  hæredes  prioris  defunfti. 


Censvra. 

Ium  Omnino  mutuæ  donationi  adiiciendum  fuit,  vt 

‘{ttju-  etiam  æqualis  effet, quod  vicinx  Cofuetudines  omnes 
exprefsêre,  Sc  res  docet  feribi  debuifïè. 

jt  indo- 

J 2  sic  pojlujo  sStPTtrs  et  ekevivs. 

Les  mariefeonfant  le  mariage,  β  pernent  donner 
l’antre  par  donation  mutuë  cr  égale  tout  leurs  meubles  au 
furuiuant  pour  luy .  crfeshoirs ,  cr  tous  les  acquefis  qui  fe 
foht  confiant  le  mariage,  pour  iouïr  le  furuiuant  de  la  moitié 
dupredecedépar  vfufruiil  feulement. 

Hic  de  donationibus  reciprocis  agit,  cùm  antè  de 
fimplicibus  ftatuerit,  quæ  ineunte  matrimonio  fiunt, 
quibus  ipfisfolaConfltetudorefiftit,  ne  vitra  tertiam 
fiant,  fed  his  quæ  conflante  matrimonio  fiunt  vtrum¬ 
que  ius  obfiftit,  nifi  quantum  expreffit  licere.  Ac  ferè 
ius  cæteris  Prouinciis  Franciæ  idem. 

Glossa  1. 

1  Donatio  in  qua  alter  tantum  capit. 

Z  *y£ha  m  qua  vterque. 

a  Donaifon  mutuelle.]  Donatio  mutua  duplici  ratione 
dici  poteft,  primùm  cùm  alteri  ab  altero  fit,  fic  vt  al¬ 
ter  tantum  &fuperfles  capiat,  fecundbcùm  vterque 
priorem  libera  contingentia  Sc  cuentus  incertitudo 
1  æquè  in  vtroque  coniuge  coniugibilis  fuflinet.  vt  h 
licet.  C.  depad.  Quare  iure  quoque  Romano  vetitis 
donationibus  hanc  ipfam  inter  coniuges  fuflinent. 
Cyn.Bald.  Salycetus,  Paul.Caftrenfis,  Iaf.  &  exteri  1. 
fi  pater  puellæ.  C.  de  inoflic.  teftam.  Lup.  in  rub.  de 
donat,  int. vir.&r vxor.  $.;o.  M ar filius  fing.  ;o.  quem 
locum  cumulat  Tiraq.  J.  fi  vnquam.  verb.  donatione. 
«um.ii6.C.  dereuoc.  donat.  Sc  exempla adiicit.  Sed 
altera  in  qua  vterque  capit,  permutatio  potius  eil,  qua 
lArgentr.  in  Conf  Brit. 


donatio ,  fi  nihil  amplius  datum  quàm  acceptum  eil, 
de  qua  i plà.  1.  quod  autem.  §.fivir.  &vxor.  D.  de  do- 
nationib.  inter  vir.  Sc  vxor.  Dodl.  d.  1.  fi  pater  puellae* 
Rom.  conf.  1 45·. Curtius  fenior,  conf.66.Stephan.Ber- 
trand.conf.17.  lib.  i.&Tiraquell.  illo  ipfo loco,  num. 
10.  Boer.  tir.  Des  mariages.  §.1.  Hxc  tamen  pofterior  2 
Cofuetudini  feriptx  ignota,  &  fi  etiam  ratiocinari  de 
vfu  volumus,  no  permittéda  dc  patrimonialibus  qui¬ 
dem,·  quiactfi  omnimoda  xqualitas  xflimationis  po¬ 
neretur,  ita  vt  nihil  in  eo  viri)  dici  pollet,  tamen  nec 
autor  maritus  in  rem  fuam  fieri  pollet,  côtra  art.507. 
&  214.  nec  mulier  fundos  auitos  transferre  in  maritu, 
in  quo  Iurifconfulti  multum  momenti  ponunt  etiam 
data  omni  æquiualentia,  Sc  in  voluntaria  alienatione 
non  eil  ferendu  alteri  ab  altero  adimi  rerum  patrimo¬ 
nialium  St  auitarum  poteflatem:  quia  haeredum  quo¬ 
que  cofideratio  obhflit  volentibus,  qui  re&e  externa 
pro  gétilibus  fibi  reponi  recufant ,  etiam  fi  pecuniarie 
nii  interfit.  1.  fi  in  emptionem. D.  de  minorib.  quem 
locum  cumulat  Tiraq.  inpræfat.  retrait. 

*  u  pluo  viuant.]  An  igitur  fub  alia  quauis  condi¬ 
tione  reciproca  euentus  eiuidem,  polfit  fieri  donatio: 
&  non  polie  putauerim ,  ne  in  materia  prohibita  fiat 
extenfio  de  cafu  ad  cafum. 

Tajfera  aux  heritiers  du  furuiuant.]  Ideôqiie  agenti 
probandum  eil,  fuperftitem  fuiffe  aüilorem  fuum, 
in  cafu.  1.  quod  pariter.  D.  de  reb.  dub.  Proinde  dona-* 
tario  licet  abftinere  rebus  donatis  &  debitis  eximi,  vt 
art.  füperiorc. 

d  Et  s’ entre- peuuent  donner.]  Coniunilim  cum  dona¬ 
tione  mobilium. 

Glossa  2. 

1  Donatio  reciproca  debet  etiam  ejfe  aqualis* 

2  Eetione  rerum. 

3  Perfonarum. 

4  Temporis „ 

II  iij 


755  Des  Donations,  Art.  CC  XX I, 


φφμι* 
rtrlrt*  ilOj 
H.  C\ 


T  /îjWrftrHiw  iiiMjpa  r«psw  ^îU'wîj  fliJWjjattir  tnn  tu#, 

i  f^Lltnic  iQridtCiiwdv&tft*  rttip'tÎâ  iicbrl  tffc 

ttijtfàlii* 

I e  PwdonMfi»  wuttttUi]  Hk  atuniaikerrcndiim  tc- 
u*^···*  \m ftjnïütOrcji  intolerabili  ixtcogkainria  vocem  vatde  ne- 
ζ^Λΐύι,ιη  on  titille.  Nam  cùfli  nutmam  donationem 
JÎÎeiiinc^aîqEjikm  qnoqs.1  t  tadiicerç  dcbupranr,  quod 
exemplo  c^rerrititQ  Conibriudinurtt  fitecrc  poterant* 
&  vei'ù  arric,  4  a.  init  à  codent  iubicdko  non  oinilc- 
runf,  itivt  apparent  hu  fie  errorem  ilhun,  quodfïpc 
Alibi  deprtlicndktut  uon  iiicbdj,  fcd  diligenriii:  &  me¬ 
moria:  ex  .nimia  editionis  ficltiuaiione,  Mutiumi  do- 
lÎtrimirm  igitur  ifudligimas  bicr  coi  liages  pra'itr- 
rim,qmL'  Cmmacqiudis  Lie  :  Nam  quod  altera  paire 
excedit,  ladidonauoLicm  PMuiire  m  vxcdTum.  du- 
R.unii  prohibitionem,  de  dûnationem  fiinpliccm  rn- 
quas  itum  cxccdiE. 

Ritionreei  ïqunkm  oportet  efïe,  Îïcvtctdem 
tes  ab-v  troque  do  net  ur  in  tafia  quo  Superibis  lit]  tia- 
que  in  aequa:  Ilibus  oportet  vcntmqiic  conruamn  cjc 
irq  120  ftintiantm  cfl b.  Na lu li  aliter  ç_lu mm  e Net,  au r 
nuErtmorLÙli  crniucirriontatirfottUto.  donario  non 
Voleter  iui  parte  conCiirtcrtte,  vduti  fi  in  marri  mo- 
ni o  di  Aumi  eiTc-t „  quodvxar  temam  tantum  parrexn 
in  acqn-ritj b usçapcrct r  Luivftantc detnÎtœ  ti-i,i[îimo- 
nionon  pbflct  du  natio  fieri  mutuade  tertia  vitro  d- 
tr yque. Nant  quod  ad  alterum  dc  çatTmgihüs  ex  cun- 
ucntioiie  pctttnec,  proprium  dus  cft,  &  dumtum 
[nantit  m  fimplsctm  donationem  ventum  confiante 
murimonia ,  neque  munet  lsi  natura  acqu.rfitis  rc- 
ipeftu  contrahentium  iit  ter  fe,  neque  alienari  po- 
trft  à  manto,  quod  CoilUCUit  iujquafisbirsnori  appro¬ 
priais.,  neque  de  bis  donatarp  confiante  matrimo¬ 
nio  polfet  difpotuTC  in  vtiliratesn  aut  Commodum 
manti,  quia  éxcotiutncionc  matrimoniali  cins  fiunt 
proprij,  Quare  hoc  cufu  donatio  non  valebit*  quia 
donationem  y  puma  efie  reciprocam  omnium  quu- 
liratum  &  imis  xqtialb,  aliuqui  alrrr  plus  du  nare  te¬ 
peri  rei  uï  fu b  cuentu  tiufdetu  afur,  quod  eftvrri- 
iLim  ,  vxor  qmc  non  capit  nifi  tertiam  dc  reliquis 
inutili  ter  donaret,  tùm  dc  co  nihil  oapint,  &  tinum 
jitiitipponatux  in  lacto  prappfiro  pertinere  ad  ma¬ 
ritum-  Pars  autem  tertia  quam  habet  er,  Jtge  matri- 
manij  iri  eo  contrahendo,  ü'im  ,id  eam  pertinent  ture 
particulari  dc  conucnto,  ritmvt  ac qmtl us  confiante 
mammomo  fadtus.,  ab  ea  alienari,  non  potdl: m  eom- 
r:  iodum  m  ariti ,  q  u  ia  quod  habe  r  à  coti  li  entrone  ma  - 
rrimonï j  proptid r um  naturam  iornciu·,  fievr  eofian- 
t£'  matrimonio  non  magis  derogat  i  poflli  r.tli  cotiun- 
noni,  qtmn  pammoimim  alienari  mariti  commodo: 
quod  infra  dicemus,  tigo  hoc  talo ,  vt  valeat  dona- 
tioconqLtiifiuum ,  oportet  couiuges  ex ctquo  funda- 
fiqusdefi  in  bis  quod  in  eis  inqaaiirate  ac- 
quir ituum,  quod  propriorum  naturam  fequatur,  Co- 
dittonum  mutat  &  domticnsiti  infirmat,  quia  alter 
plus  altero  donare  repcricuu  Quare  non  perinde 
inignam  dubiiationctn  habere  debuit  cunnoueriiaj 
quam  recitat  Papus  rit-  de  donation-  ait. ji*  quam. 
Oc  rerulEi  Cbopp.  lita  i.  c.  i,  Priuih  Rulbo.  dc  m> 
riryqm  fibi  çouquæfius  omnes  inimmmonio  coli- 
rrafiendo  retinuerat,  deimle  confiante  matrimonio 
dombemem  fcecmt  dc  coqmtfiibus  reciprocam  cum 
vxore,  qtu.ii  hic  apparet  nihil  dtc  rs-cipryce  nb  vxo- 
Te  donatum  ,  cinn  acquxfius  omnes  silent  marito 
reteLiri  dciiauci  ex  comiemionc.  Idem  dicimus  cùtu 
t  x  flaturo  acquïfius  pei  tmcnt  ad  abeann  comugum . 
Nam  bl  e  donatio  mutua  de  his  ml  valere  e  ,  cim  al¬ 
terius  fint  proprij  >  itideiü  fi  iis  duabus  Pteuiiiciis 


coniugts  acqmfiiTenr,  in  quarum  aîten  omises  fT 
acquiLcntis  in  altera  euiimnincs, 

1  ectpïoca  amnium  incaiu  fuporftitis, donatartus r/ 
hil  capiet  fit  bkqtir  finit  in  prauincia  vbi  s|lc.f  n|j 
Capit ,  quia  hic  rudia  fcciproatis'  dici  pott]\3 
vmss  tanreun  capit ,  Bc  vetè  iir  donatici  fimphi.  ^C(. 
valet  ratio  qnx  obucicuf,  quod  per  uIclti  dotn,:  o. 
nem  redirue  aid  ius  commune ,  per  quod  commiLn. 
cantur  acqiinfiiis  :  quia  per  sus  commune  ηοτ.  ij 
querctur  acquiitii-o  maioris  partis  quaindtinidjai 
comit  ritiu  cxfaAo  conrrdvcnrium 
euentus  teque  tll  conti gib  1 1  is-qutid  dk  opponit,  «oh 
b  co  η  nem  io  ante  cedens  in  matri  inonio ,  tottim  a:dyK 
finit  manto,  &  praeoccupauk  acquiiirioncm 
cosiTtace matrimonio  dilccdi  nequit, alloqui 'cafijw 
toraui  donationem  manat?  abvoa  partt-j  linque bk 
claudicat  reciproci ravdc  alteritana.  Std  perpuun^ 
tfi  in  reciprocis  donati nnibus  inter  comites ,  vj 
fine  æqitalcs ,  alioqui  quod  ex  altera  parte  âcum'^ 
zunùt  m  itmpheem  donatianem  ,  dc-quodi^ 
Tiraqitelfiis,  d- 1  Γι  vnqusrq?  vtrb.  dynunont  j  nq^. 
mer.  tra, 

Sedfic  pcifonarum  .fqualitaicm  evsgiinuj,  irrio-] 
Q  naro  cibus  reciprocis  •cuuitlgtbus  quidem  ,  qtij 
pcoiubeanrur  inuiccm  donare,  omnino  necdEcEil· 
bent  filltre  voluiitaies  &  aitus  iuùs  inrra rnmL,r.·. 
fisas  i  lege  &  ConfuLLudine,  Nam  qui  irt  .jb&uaij 
dorure  polium  bac  îege  non  renentur:  Iraquc  a- 
cranio  rui  vetAtdanaioicm  lub  reciproca  ilcnjdw 
nc  donate  terriam  bonorum ,  cdin  ramcniUcfKitj. 
neus  non  Jonct,  nif  1 1  [Lurtam  fu  orum  fub.  IcniPicuii). 
tu,  quia  fcilicet  cd  donario  tertia;  diam  jsmpliciftr 
fine  vita rccipcocatione  fieri  poÉlct,  licet  igktit mnl. 
tomagis  fub  i  ea  proci  rare  qu;mtr  c  umqut  [icutkmiî, 
fcd  hic  text,  dedouutioinbns  tontugum  Icqiiitnrir 
I)  confiante  matriinonm,  quo  tempore  tniUi  fimplec 
donayo  sditiirtirnr ,  nec  ni  fi  reciproca  per  ïtpjjà'.a 
euvntura,  qrua  ii  iiqiudis  non  filet,  id  qiipi  κηρίΐαί 
ab  aheto  donaretur,  ttanfitirc  in  donatioarai  lim- 
pheem ,  idcoque  veritam.  Quarc  h  ienrs  nligirr  u- 
pu]aris,aut  filiceruium,  aut  morbeifus,  aurarite- 
pes  aut  phtyfi  cotre  ptus,  d:  cetto  iudtcio  mdjcù^im 
mori  rictus  hvfis  panibus,  vira:  pnnei piri  valenti &'■> 
rrnti  VJiori donaret,  non  {fiée  tiare  rcctproc-i dâin- 
no  sequatis  ex  pc  cfimt  c  odit  :o  no  probabilis  rje> 
tus  continge  π  t  ia.  H  tc  cni  m  cai  iis  ex  co  1  tunuri  ic-3> 

^  talitiris  æilimaçione  propentodum  in  utnnçEit& 
ccrtè  valde  jn^qufii  conditio oe  conrrahhijr.  b)m 
ctfi  interdum  necidic  ,  vt  mori bund usu  &  Ihb·®* 
Cum  morte  lucbintcm  iuuenes  viri  ptodigL  tfLiin> 
tione  antcuéfraur,  r. un  en  ex  communi  confidsr® 
narnii  ifb  adimunto  fimvenda  cil  &:  ÎSi^T^i?"  ^ 
lori  leoni",  luqi  litor,  non  qua:  rato  nec  polin^n  ^ 
hic  prifomptio  rrbüs  bene  ordinaris  çûlil'JilI-  Γ-1-" 
bauir  hiticicncciitiam  Allait .  L  omnes.  ^.LüclιIî■lς, 
dc  hisqurc  i:i  fi.uhi  cred.  &quos  cuinttlirc  m^:'r 
vnas  pro  omnibus  Tir.tq.  vbi  lirp.  num.  tij+ 
nrtic.  4Ç4.  fix  qua  non  ira  pridem  qimlam  * 

F  Cu ri >1  i cem  hac  it-.ιρ rubat .1  c (1, quam  quid ^ 

bo  decumbens  dc  quo  denique  deccifir,  vnlcnn^*·· 
nivxori  contLilillct.  cx  1.  filii  mea·.  D-  foh 
. tu Ctonritnbus  veterum  icpro^inwruiii  ved 
piis,  Tnronnm  !Mrt-i4i.  Andcnf.  ίΐτί.^τ-  ΓίΓη^ί^·· 
*}<!.  Bkfcnf  fiii+i/O.  PitVon,  arric-  ïSi,  ïraq’JC  il^ 
propernodum  pari  &:  valettidiae  bporat  clfidrtf  ^ 
res ,  quod  &  Perr.  Jc  Btfiaperi-  dixit-  l  . 

C.  de  donat,  ,int.  mipr.  aut  certe  non  aOJp™*^fi 
excedere,  qua*  quanrum  aut  Arifioteles  inPO''tlLr  > 
aitl  Fhtco  in  Legibus  antecedere  itare  llj‘ '!!],, j 


Des  Donations ,  Art.  CCXXI.  7jg 


dequo  ipfo  Tiiaq.  .vbi  fup.  num.135.  Rota,  decif.131.  ^  tam.  Nam  remifiio  iuris  certi acquiiiti  mera  donatio 
Quod  in  extraneis  quoque  Tiraquellus  notat ,  &  au-  eft,  Vt  alibi  diximus. 

11  oKpr  nu  T 7  A 


flores  habet. nu.  13 4. 

4  Dubitari  potuit  de  illis  donationibus  quas  noftra- 

?  XT\rrcp\  fàriiinr  miiriiac  n<oriorrrA  i't->  _ 


jj.  aaxxj  uuuauumuuô  i|u<id  ΙΐυΠΓα- 

tes  Virræi  faciunt  mutuas  peregrè  in  Hifpaniam  pro- 
fe&uri,  aut  Tripolim  longo  &'æftuofo  pelago  digitis 
à  morte  remoti  tribus  aut  quatuor ,  fedentibus  inté¬ 
rim  in  otio  &  bene  curatis  vxoribus.Hanc  dubitatio¬ 
nem  attigit  Gomefius  gloflator  reg.Cancel.rcg.de  in¬ 
firmis  rehgnantibuS ,  nec  putat  ex  illa  reg.fencm  aut 
naiiigaturum  prohiberi  relignare,  nec  fieri  locum  illi 
difpofitioni,  fed  vnica  ratio  eius  eft  in  verbis  regulae. 
Nos  aliam  fequimur  inæqualitatis  in  hacreciprocita- 
te,quæ  tam  infene  6c  nauigaturo  locum  habet  quàm 
aliis  omnibus,  quos  inæqualitas  inhabiles  reddit  ad 
donationes.  Ego  tales  donationes  valde  inæquales 
eiTeputo  ,  &  fut)  tempus  ipfum  nauigandi  fadas  vix 
probauerim,  fi  quidem  contingat  nauigantes  in  ea 
expeditione  perire.  Namfireuerfi  perfeuerauerint, 
ninil  obftat. 

J  T  emporis  quoq.  squalitas  exigitur  ,  ne  vnus  ho¬ 

die  donet,  alter  poil  menfem ,  hoc  enim  modo  faôlæ 
donationes  non  mutuæ  fed  binæ  &  vtraque  fimpl 
orrinipnrlîp  Γη n r  Rr  ·  Γ*  /-lii 


Jp  ^  *■  '■'·  uuuuiwauua.  j  utUUrtiCUl·* 

proca  &  vtraque  confiante  matrimonio ,  inualida. 
Excipimus  nifi  fecunda  fieret  fub  commemoratione 
prioris,  &  reciproca  eius  confideratione,  quo  cafu  ab 
pofterioris  tempore  valeret ,  quo  fcilicet  reciproca¬ 
tio  concurrit,  &  vt  ex  confenfu  tum  demum  præfti- 
to,de  quo  Tiraquel.  d.  verb, donatione  num.  13;.  Cæ- 
pola  cautela  na.  Lup.  in  repet. rub.  de  donar.§,;o.nu- 
mcr.  19. 

6  Sed  nec  contingibilitatis  conditio  multum  diipar 
efle  debet.  Nec  enim  fi  fub  diucrfis  conditionibus 
donatio  fieret,  mutua  dici  donatio  deberet,  veluti 


Hæccùmita  fint ,  quæritur  de  donatione  mutua^^M1?· 
conquæftuum,  an  valeat  in  fecundis  nuptiis.  Nam  de’  HC' 
fimplici,idcftquæab  altera  tantum  parte  fit, antè  fu-  4 
mus  prolixe  loquuti-  Hæc  difquifitio  ab  eo  pendet, 
an  donatio  mutua  confiante  matrimonio  fuperftiri 
fada  inter  lucratiuos  titulos  ponenda  fit,  an  vero  in¬ 
ter  onerofos.  Nain  confiat,  l.hac  edidali  quæ  de  do¬ 
nationibus  in  fecundis  matrimoniis  loquitur,  locum 
fibi  vendicare  in  contractibus  dumtaxat  munificis  dc 
β  mere  lucratiuis,cùm  alter  tantum  donat,  text.l.fœmi- 
'  næ.verbo,munificæ liberalitatis.C.de fecun.nupt. vbi 
id  Bald.  notat ,  non  habere  locum  in  alienationibus 
gratuitis, vbi  &  Francifc.Ripa.  &Step.  Belt.ibid.nu. 

Bald. coni.  276.  incip.  verba  fiatutorum.  lib.  3.  Su- 
pereft  inquirere  an  mutuæ  tales  habeantur,  in  qui¬ 
bus  fcilicet  alter  tantum  capit  ex  euentu  conditionis 
eiufdem.  Anch.ex  caufa  lucratiua  haberi  negat ,  quod 
fic  habeatur  conf.  101.  &  cof.acu.  &  confenlu  traditur 
hasipfas  inter  virum  &  vxoré  admitti  qualibet  pro¬ 
hibitis  caeteris,  quod  initio  huius; Articuli  docuimus. 

Nam  reciprocatio  cuenrus  æquèin  vtriufqüe  perfo- 


uuiiauvii»  uwu  muLUa.  icu  omæ  oc  vtraque  nmpiex  XNam  reciprocatio  cuenrus  æquè  in  vtriufqüe  perfo- 
accipiendae  funt  &  perfe  diiudicandae ,  neutra reci-  C  na  contingibilis,pro  caufa  onerofa  eft, quod  Anchar. 
proca  &  vtraque  confiante  matrimonio,  inualida.  ratiocinanir.&rra,rrriI_li<-pr,f\^/-i-«o/i>  Prrr-,  λ- 


uuwauu  wuu,  «miua  uiu  uumuu  ucocict ,  veiua  linquitur.  I.  hac  edittah  m  tali loçum non  habere  & 
cum  quis  donat  fub  conditione ,  fi  nauis  ex  Hifpania  D  aleæ  euentum  pro  onere  efle ,  qui  non  fit  confideran- 
venerit,  alter  fub  conditione  fi  nauis  ex  Tripoli .  aut  dustemnnrr  m  m  O-A  „ „  ‘ 


~ . - - wV-av**w*w**^  3  **■  V  A  AXt^ailia 

venerit ,  alter  fub  conditione  fi  nauis  ex  Tripoli,  aut 
Berito,  cum  in  altero  dimidio  plus  interfit  fparij,  in 
Britannia  agentibus.  Sed  omnino  fub  eadem  condi¬ 
tione  donatarium  oportet  capere ,  alioqui  reciproca 
non  eft,  fed  duplex.quia  diuerfitas  conditionis  aôlum 
alium  facit,  &  diueriificat  confenfiun. 


O  J  i  . . . 

ratiocinatur,&  cæteril. licet;  Cdc  padi.  Ergo  &  acci¬ 
dentia  &  propria  contradluum  oneroforum  his  con- 
gruere,ne  iniinuario  exigatur  etiam  fi  quingentos  au¬ 
reos  excedat,quod  Oldrad.confuluit.i39.&  quos  Ti- 
raq.copiosècumülat.d.  verbo  donatione,  nu.127.  nec 
minores  ex  ea  reftiruuntur,  quod  ille  num.i2S.&:  con- 
uentio  de  hæreditate  futura  valet,  quod  idem  numer. 
132.  nec  rcuocatur  ex  fuperueniétia  liberorum  vt  nu¬ 
mer.  133.  denique  huic  corradlui  fymbola  omnia  one¬ 
roforum  putant  conuenire;  Quod  fi  verum  eft ,  re¬ 
linquitur.  1.  hac  edidlali  in  tali  locum  non  habere ,  & 


dus  tempore  quo  cuenit ,  fed  quo  in  conuentionem 
dedudtus  eft.Quarc  hoc  cafu  locum  non  habere  cen- 
fucre  Steph.Bert.vbifup.nu.;;.  <Seconf.  17J.V0I.2.  & 
conf.  280.  eod.vol.  vbi  &  Ripa  pofteque  libere  mutua 
donatione  fecundo  coniugi  donari ,  etiam  fi  liberi  dc 


Glossa  3. 


Non  potefi  confiante  matrimonio  fieri  remifii »  ittrts  λ 


priore  matrimonio  extarent. 

Quid  igitur  Cenfemus.  Sic  quidem  omnino  dif-  3 
ficile  efle  fuftinere  mutuas  donationes  in  fecudis  nu-  Donatio  mu- 

. .  ptiis  extantibus  prioribus  liberis  ,  iure  quidem  con- tua  & 

tequxfiti 'alteri.  J  J  luetudinario  ,  quiavbique  videmus  per  Ordinatio-  lUconfian,e 

yjtn  l.  hacediÎiali  habeat  locum  in  donat  ionibm  mu-  E  nes  R^gum  tales  ad  conditionem  modumque  com-  fa&a^dequ» 

munium  &  fimplicium  redigi,  quoties  donationis  ύ-txunt 
tuluspræfigitur  adfiui.  Quare  hodie infinuatione  ta- |nr|f4  Φ  >  fi 
les  indigent  non  minus  quàm  aliæ  quæuis,  &qu6d^^5 
mutuam  confiante  matrimonio  admittunt,  iure  coh-^"4^"" 
fuctudinario  non  funplicitct  receptum  eft,  neeni CiZ.HThc. 
dc  conqux-ftibus ,  idqueex  fpeciali  dilpofitione  con- 
fuetudinis,&  quod  modum  nullum  talibus  ponunt, 
id  quoque  ipfiim  immutatum  eft,  nec  vitra  tertiam 
vllo  donationis  titulo  donare  licet.  Art.  433.  Non  igi¬ 
tur  donatio  mutua  fuftinetur  ex  alternatione  euetus, 
aut  quia  onerofus  contraflus  fit,  quæ  ratio  ad  confir- 

m-irmnom  λ  λΛ _ 1  .  Γ  ι  λ  ·  . 


Donatio  mutua  inter  onerofos  contraÜus  efi, 
^irrefiumde  eo. 


I  Sequitur  ex  fuperioribus  illud  inquirere,  fi  in  con¬ 
trahendo  matrimonio  conuenerit,vt  acquçftus  elfent 
alterius  coniugum.  An  confiante  matrimonio  pofte- 
rius  difcediabeapoflit,  &  communio  redintegrari. 
Dixi  interrogatus,  mihi  videri  nonpofte,quiaCumin 
matrimonio  contrahendo  ea  conuentio  intercefTerit, 
:o  poftmodum  durante ,  nulla  conuentio  lucratiua 


. . .7  7:  ^  wmucnuo  lucratiua  aut  quia  onerofus  contraâus  fit,  quæ  ratio  ad  confir- 

alterius  volitate  fieri  poffit ,  per  ceffionem  aut  remif-  F  mationem  totius  adtus  valeret,fed  reftringitur  ad  tcr- 
fionem lunumante  acquifitorum.  Nam remiffio iu-  tiam .  vt miiliher *  Ια  "Z  Σ  1!· 


r - - -  Ν  '-  *  r  aui  JLC1I1U· 

fionem  i  urium  antè  acquifitorum.  Nam  remiffio  iu- 
riumabvna  parte  fadade  eo  quod  ei  &foli  compe¬ 
tit,  nihil  aliud  eft  quàm  mera  donatio ,  confiante  ma¬ 
trimonio  vetita:  nec  enim  vllus  confenfus  poteft  præ- 
ftariab  altero, commodo  alterius  nifi  mutuus.  At  hoc 
cafu  nil  habet  alter  quod  donet ,  mutua  igitur  dona¬ 
tio  efle  non  poteft, multominus  çqualis.Deindc  etia  fi 
admitteretur  ad  partem  is  qui  acquæftibus  ceiTerat,ex 
paifio  tamen  non  nifi  dimidiam  habere  poffet,reliquu 
^cideret  in  fimplicem  donationem,  ideôque  veti- 


tiam,vt quilibet lucratiuus,  nonobftante  contingi- 
bilitate  euentus.  Adde  quod  Ordinatio  id  exprimit 
per  haec  verba ,  ne  pourront  donner  en  quelque  façon  que  ce 
/2if,qua  enunciatione  omnis  generis  donationes  pro- 
hibitæ  videntur.  Quod  ipfum  Boër.  fenfit.  decii.  i8y_ 
numer.  10.  alioqui  facile  effet  fraudem  facere  libens 
prioris  matrimonij,  nominarim.  Iafauth.præterea.C, 
vnd.vir.  &vxor.  &Stephaii.Bertran.  d.  1.  hac  edidla- 
li.numer.38.  vbi  ftatutum  donandi  permilfiuum  pu- 
ut  interpretationempaffiuam  recipere,  à  d. l.hac  cdi- 
1 1  iiij 


7?p  Des  Donations.  Art.  C  C  X  X I.  76a 

ûali.  Adiidmus  quod  donationes  mutuæ  etiam  fi  A  nator  nihil  in  bonis  haberet  praeter  coriquçftus.Nam 

•  Γ  _ λλ  mn^niiiirn  nnnrlrnmniip  Ar  fnrnin^  îmmnhili  Xrr#*kni.  i 


pendente  euentu  incertae  funt,  tamen  eo  confequuto 
definuiit  oneroii  contradas  videri ,  quod  Raid,  dixit, 
d.  l.hac  edidali,&  putat  fatis  elle ,  vt  lie  lucratma  vi¬ 
deatur  &  incidat  in  d.  L  hac  edidali.  Sicuti  cum  dos 
datur  maritOjVt  folutô  matrnfionio  lucretur,  etii  îm- 
tio  onerolits  videtur  propter  onera  matrimonij ,  ta¬ 
men  euentu  lucratiuus  fit, quod  Bald.aitconf.i76.lib. 

3.  An^el. §.  quia  verb,auth.  de  nupt.Iaf.l.  fi  donaturus. 

§.  1.  D°  decond.  ob  cauf.  Boer.d.decif.  Betr.d.  l.hac  cdi- 
dali.nu.  41. 

Refoluitur  etia in  donationibus  mutuis  Ord.  Fran-  g 
ctfci  II.  &  1.  hac  edidali  locum  habere ,  vt  neuter  de 
côiugibus  extdntib.  liberis  prioris  matrimonij poifit 
fecundo  coniugi  plus  donare  tertia  bonorum,  nue  de 
proprietate,  fiue  dé  vfiifrudu,  vt  hoc  cafu  huius  Ar¬ 
ticuli,  valeréqite  per  omnia  hæc  verba ,  ne  peut  en  façon 
quecefoit,  &  quidquid  vltrà  donetur  pro  nonferipto 
eife,tametfi  id  non  cft  receptum,  quod  totum  volunt 
liberis  prioris  matrimonij  applicari,  ex  f.  illud,  verb. 
adperionas  liberorum  deferri  &  Bertrand,  vbi  fup. 
nuno.21.  Bald.  confi  401.  vol.z.  Angel,  aurh.  de  non 
elig.fec.  nub.  fed  liberis  tam  primi  quam  fecundi  ma¬ 


quodeumque  de  fortuna  immobili  &rebus  foli  dona- 
tur,perpetuo  quidem  habendum,  omnino  fifti  opor¬ 
tet  intra  tertia,  quæ  nulla  de  caufa  excedi  poteft.  N0u 
extantibus  quidem  liberis  minus  abfurdum  profufmg 
donari,fed  tamen  hçredû  confanguineorum  omnino 
rationem  haberi  oportet,  &  eget  hiccafus  cogitatio¬ 
nibus  reformatorum. 

Illud  etiam  quæritur,art  donatio  tertiæ  partis  patri.  1 
monijj&omnium  conquæftuu  cumulari  poffint,  nam 
nc  hic  quidem  cafus  expreifus  eil.  Sed  ego  vtramque 
intra  tertiam  coercendam  puto  ,  fi  etiam  ad  hæredes 
rraniit,  id  c ([,par  héritage.  Nam  de  tertia  patrimonij  & 
frudu  dimidiae  conquæftuum  fponfæ  aut  fponfo fie¬ 
ri  admitto,  ctfi  hic  cafus  mixtus  eft ,  de  quo  dubitari 

pofiet,  anfub  fimphcibus  intclligi  poiht, an  potius 

omiffus,  de  quo  Alex.conf.516.  lib.  z.  &  conf.81.lib.}. 
nu.  17. 

Quid  fi  maritus  omnes  conquæiius  donaueiirex-·. 
traneo,  an  vxor  intercedere  pollit,  depromptu  eft  re- 
fpondere  non  pofic  eum  praiudicare  vxoriin parte 
eius.  Sed  ponamus  maritum  nolle  acquæftus  optimo 
iure  aiferere,  id  cft  nolle  appropriare,  quo  cafu  poteft 


fundati  fint  in  hærcditate  donantis.  Nam  fi  nulli  funt 
aut  moriuntur  ante  donatorem, reualefeit  donatio.d. 
§.illud.Ripa.  d.  1.  fœminæ.  Alex.conf.zn.  lih.7.Bart. 
4  conf.j*.  Anchar.conf.z79.  Etfi  fcio  ex  hac  femetia  an- 
xu&tefl  art.  no  jyyg,  mutam  donationem  in  fecundo  matrimonio 
113.  K.C.  rcdu<ftam  ad  modum  ,  quem  vnus  de  liberis  prioris 
matrimonij  caperet ,  ex  arrefto  delinente  Septembri. 
Sed  ftante  eo  quod  hadenus  obferuatum  nobis  eft, 
vt  de  tertia  fien  pofiet  in  fecundis  nuptiis ,  confequi- 
tur  reciprocam  de  eadem  fieri  pofle  ,  vt  ante  docui¬ 
mus,  Art.  fuperiori.  glof.;. 

Glossa  4. 

I  An  donatio  conqttafluum  omnium  fieri  pofiit. 

1  An  cumulari  donationes plnres pofimt. 

3  An  maritus  omnes  conquafiu*  extraneo  donare pofiit. 

4  An  vxtr  pofiit  intercedere. 

5  Quid  fi  mari  tus  promittit  acquirere  CC. libras. 

6  An  tale  paftiwt  vim  habeat  nullis  fattit  in  matri¬ 

monio. 

7  pelatiuum,  qui,  condit tonalem  facit  difiofit  tonem. 


Leurs  conque/fs.]  Sed  incidit  dubitare ,  an  hæc  do-  E  pado  fcilicet  aut  confuerudine,&  cofuetudo  quidem 


natio  mutua  ad  vitam  de  conquxftibus ,  quæ  fit  con¬ 
flante  matrimonio  poifit  fieri  in  eo  contrahendo,  fi- 
ue  reciproca  fiue  vt  alteri  tantum  acquirantur.  Nam 
hic  cafus  non  eft  à  confuetudine  decifus.  Nec  dubi¬ 
tatur  quin  padis  matrimonialibus  fieri  poffit,ne  alter 
de  coniugibus  partem  vllam  capiat  de  acquæftibus, 
quin  item  vt  quotam  dimidia  minorem  capiat,  quod 
vfus  recipit, deiam  olim  fcripferat  Ioan.  Fab.  1.  de  fi- 
dcicommifio.  C.  de  tranfad.  de  fæpe  caufæ  incidunt, 
cur  id  fiat  magna  cum  ratione ,  veluri  fi  cum  maritus 
magna  pecuniam  in  numerato  haberet ,  de  metueret 


non  ante  annü  acquirit ,  fed  padura  &  hominis  pro- 
uifio  protinus  à  conuentione,  fi  inter  cæterapaâa de 
communione  conuenerit  inchoanda  nrorinusà  ma¬ 
trimonio. Nec  quifquam  dubi caret  tali  pado  appoli- 
rode  acquirédis  ducentis  libris, dimidium  acquæftus 
fi  fadus  ellet  mulieri  ex  conuentione  celTururfi.Non 
minus  fi  fadus  non  fitquado  fadr  &  faciendi  lexàvi 
eiufdem padi  defeendunt,  de adio  fadum  repræfen- 
tat  in  qua  faciédi  necefiitas  ineft,alioqui  inutilis  eua- 
deret  ftipnlatio  de  mulier  circum  nenta,  quæ  non  ali¬ 
ter  in  manum  viri  conuentura  erat.  Nam  de  fi  man¬ 


ne  côiuge  fine  liberis  mortua  hæredes  eius  ad  paratas  F  tus  diffinita  conuentione  fponfæ  ducenta  pepigit 


fuo  vnius  labore  opes  accurrerent ,  cauerit  vt  fua  pe¬ 
cunia  quçfifa  fua  etiam  manerent  mortua  fine  liberis 
vxote, aequum  pacifci  videretur.  Sed  tamen  donatio¬ 
nis  titulo  citra  pada  matrimonialia  Sc  onerofa  dona¬ 
tionem  conquæftuum  alteri  fieri  non  admiferim ,  fic 
quidem  vt  ad  hæredes  trâfeat  donatarij  coniugis  am¬ 
plius  quàm  de  rertia  acquæftuumialioqui  pofiet  con¬ 
tingere  vt  liberis  ex  eo  matrimonio  fublatis  extorres 
agerentur  donatario  omnes  coliquæftus  vendicante, 
.mopes,quod  admqdu  immane  çllèt,præfertim  fi  do- 


trimonij  applicatur  ,  pro  modo  portionum  in  quibus  C  de  omnibus  difponete  no  minus  quàm  de  mobilibus 
··  1  'T  r  "r...-  de  quibus  qux::ti  fut  acquæftus.  Ergohicdonatarius^ 

redè  oblîftit  vxori  ante  appropriationem,  6c  interce¬ 
dit  quo  minus  maritus  vllo  fuo  fado  ab  contraâufe- 
mel  placito  difeedere  pofiit. 

Quid  fi  quis  promiferit  mera  liberalitate  nullo  preq 
tio  accepto  fponfie,protinus  à  matrimonio  acquirere 
ducentas  li  eras  annui  reditus  qui  fit  futurus  eiuspro· 
prius, de  maritus  ante  annu  matrimonij  contradi  mo. 
riatur  non  fado  acquæftu  :  An  ne  vlla  adio  mulieris 
futura  fit ,  quia  Confuetudo  ante  annii  à  matrimonio 
contrado  communionem  coniugalem  nullamindu- 
xit.  Sed  videtur  darrdam  adionem  ex  pado.  Namac- 
quilitio  de  fadum  dedudum  cft  in  ftipulationem  ob 
matrimonij  caufam,de  perinde  habendum  ac  fifpon· 
fus  ex  matrimonij  caufa  donalfcr  fponfæ  ducentasli- 
bras  annui  reditus,de  quo  ip fo  an  valeat ,  ante  diflè- 
ruimus.Et  hçc  ftipulatio  puraeft,nec  adacquifitioné 
aliud  expedat  quàm  matrimonium  fequutii,non per 
modum  retuporis  fed  per  modum  caufæ,  nec  pendet 
ab  vllo  cafu  aut  conditione  fufpenfiua  præterquam  a 
matrimonio ,  fed  communionem  coiugalem  non  ex¬ 
pedat  ,  &  duplici  quidé  iure  communio  quiri  poteft 


pro  fua  parte  conquæftuum ,  etiam  fi  fequutd  matri¬ 
monio  nulli  acquæftus  fierent,  tamen  non minusdu.- 
centa  deberentur  ,  veluti  incerro  eucnrus  redempto» 
quod  Ioan.Fab.fcribk.d.l.de  fid  e  ico  m  m  i  ifo,  ni  fi  φ1' 
dem  conditionaliter  concepta  efièt  ftipulatio,  velu¬ 
ti  fub  verbis  fiquos  fieri  contingeret,  vel  quos  neri 
contingeret  ex  natura  relatiui ,  qui  cum  futuro  con¬ 
ditionem  importare  putatur  à  Bart.l.fi  italcgatum-U· 
de  aur.&  arg.leg.de  1.  inter  ftipulantem.  facratn.  U 
de  verb.oblig. 

Glossa 


ySi  Des  Donations.  Art.  C  C  X  X  ï  L  y  6% 


Glossa  5.  A 

g  Fditfs  durant  le  mariage.]  Narh  ante  fadi  inter  patri¬ 
monialia  habentur , quoad  coniuges  inter  fe. 

Glossa  6. 

h  fota  vaulftffent-Hs  plia  que  lu  tierce  partie.  ]  Quia  hoc 
cafu  v.fufrudus  tantum  donatur  non  proprietas ,  fed 
tamen  cùm  vfusfrudus  hoc  cafu  dimidiae  fit,  confe- 
quens  eft  dimidio  proprietatis  æftimatum  ex  coniue- 
tudinaria  æftimatione  ad  quartam  proprietatis  afcen- 
dere,  ergo  intra  permilTos  terminos  confiftere  ,  &  g 
hunc  vfumfrudum  diminuit  onus  alendorum  libe¬ 
rorum, fi  qui  funt. 

Glossa  ?. 

1  De  leur  héritage.]  Imo  etfi  nihil  habent  praeter  ac- 
quaeltus. 

Glossa  8. 

*  Et  ne  tiendra  celle  donaifin  de  conquefs.  ]  Iure  Romano 
etiam  fie  fieri  poiTet,vt  ad  haeredes  trâfiret,  quod  vul- 
gb  notant.  1.  fi  pater  puellae.  C.dc  inoff.teftam.  Atque 
quodexdifpoiitione  hominis  Confuetudo  admittit, 
alibi  vtentium  mores  inuexcre,  vbi  fuperftes^con- 


quæftibus  fruitur,vt  in  comitatu  Nannetenfi  &  alibi, 
ied  &  quibus  cafibus  vfusfrudus  de  iure  admittitur, 
hoc  quoque  cafu  admittetur. 

Glossa  9. 

1  Et  la  propriété  retournera .]  Inepte,  U  propriété  retournera, 
cùm  femper  manferit  penes  hæredes  donatoris,  fie  fit 
confolidatio,  ita  vt  hæres  donatoris  cofolidatione  fa¬ 
da  redè  concludat  in  poiTeiïorio  ,  &  poiTeffionem 
oiîit  ingredi  propria  audoritate,nifi  quidem  vis  ob- 
et,  &  feandalum  timeatur. 

Sed  hæc  donatio  cùm  fiat  conftate  matrimonio, an 
ab  ea  ité  difeedi  pofiit  mutuo  coniènfu  :  Nam  ante  de 
faétis  in  matrimonio  contrahédo  diuerfum  nobis  vi¬ 
deri  diximus. Sed  nihil  obftat  quominus  rcmillio  do¬ 
nationis  confiante  matrimonio  fadæ,eodem  manete 
fiat,quia  ab  eadepoteftate  &  iure  donandi  facultas  & 
remittendi  procedunt,  accedente  confenfu  æquè  ad 
vtrumqi  adùadaptabili  obligationis  &refolutionis, 
quem locu  tradant  Decius  conf.260.  Lud.  Rom.  517* 
Tiraq.d.l.fi  vnquam.verb.donatione.  nu.  234.  &  239. 
6c  171.  Bern.int.decif.Rotæ ,  decif.a.tit.  de  padis ,  & 
qui  velle  poiIunt,iidem  poliunt  &  nolle  data  habilita¬ 
te  fimili  vtriufquc  temporis,&  confenfus  &  dillenfus. 


Article  CCXXIL 


T  aurale  donataire  Iefdits  biens,  a  la  charge  qu’il  fera  tenu3  nourrir  & 
fuftenrer  les  enfansb  du  donateur,  c  ii  lefdics  enfans  n'ont  autres  biens, 
d  vacation,  ou  moyen  d’eux  nourrir0  félon  leur  eftat. 


T \T  habebit  donat  arm feu  fiupcrfles  ditta  bona ,  ea  lege  vt Ά  proflet  alimenta  liberis  b  dona- 
^  toris,  cfidi£h  liberi  nulla  alia  bona  habeant , A  aut  artificium  calleant  /  quod  eos  fecun¬ 
dum  perfenarum  qualitatem  pofiit  exhibere» 


Glossa  i. 

1  Hic  articulm  iuris  e  fl  innouati. 

2  Donator facttlt  at  ibus  lappa,  a  donat  ario  alendtu. 

I  Huic  Articulo  nil  video  quod  addi  aut  detrahi  pof- 
fit,&eftiuris  innouati.  Non  fuit  enim  in  veteri  icri- 
pto  Confuctudinis  hæc  adi  c  dio,  fedluduofa  multo¬ 
rum  querela  permouit  ordines,  vtinconfultæ  liberali- 
tati  modum  &  legem  ponerent  ex  naturæ  &humani- 
tatis  confideratione  cùm  vitricorum  &e  nouercarum 
inclementia,  quibus  fubinde  tales  donationes  fiebat, 
multos  permoneret  crudelibus  exemplis,  cùm  ple¬ 
rumque  priorum  matrimoniorum  liberi  alienas  fores 
defertifpedarecogerentur,niinium  fero  reuerfuro 
vfufrudu  donatæ  dimidiæ ,  quem  perte  inutilem  fa- 
dura  erat  expedatio  alienæ  mortis ,  quæ  ipfa  confi- 
deratio  Iuftiniano  fumitur ,  Nouella  18.  Mobilium 
quidem  donationi  nufquam  impofita  eft  neceflitas 
alendorum  liberorum, non  Art.219.  non  220.  Sed  hic 
de  his  agit,quæ  confiante  matrimonio  fiunt,  libe¬ 
ros  expedant ,  eo  fcilicetcafu  quonihilin  bonis  fit 
donatoris  praster  conquæftus  :  Nam  fi  patrimonium 
idoneum  ad  alimenta  iiipereft ,  nil  habent  quod  con- 

a  querantur.Certè  etiam  Iure  Romano  donatore  ma¬ 
gnae  cuiufdam  partis  bonorum  facultatibus  lapfum  à 
donatario  alendum  putant,liberôfque  eius  paruulos, 
de  quo  Cyn.l.i.q.^.C.deinoffic.donat.Alber.&Im- 


C  mol.l.Titia.§. imperator. D.  delegat.2.  Mafuer.tir.de 
aliment. §. vit.  Aymo.Crauctacof 51.  Quodno&in  pa¬ 
trono  donatore  iudicauimus,qucm  ad  inopiam  reda- 
dum  preiby  ter  de  titulo  conueniebat  inclementer  ad 
folidum,&:  parte  contentum  eifeiuifimus.  Sed  &  pa¬ 
tronum  Ecclefiæ  facultatibus  diminutis  ab  Ecclefia 
de  bonis  collaris  ali  oportere  putant.  17.  q.  7.  qUod 
Rochus  de  curte  tradit ,  §.  incip.  &  vtilelib.de  iur. 
patron.  &  Pauli  Citad.  parte  6.  Art.  4.  &  idipfum  in 
domino  feudi inquirut ,  quos  copiosè congeifit  Moi. 
ιη.§·5θί  quæft.39.  tit.  defeud.  verum  amantibus  iure 
quidem  fummo  ηδ  e  lie  proditam  de  eo  adionem  fa¬ 
tendum  eft,  quod  glof.  agnoicit.l.in  condemnatione. 
D.dercg.iur.  Sedæquitas  &Iudicis  officium, &hu- 
D  manitatis  confideratiofuadet  faciendum,  &  ingrati 

adionem  dandam. 

Glossa  2.  " 

I  Alimentorum  fignt fi catio  plena, 

l  Άη  ali  debeant  tn  domo fitptrfiitif» 

a  Nourrir  er  fufi enter  ht  enfans.  ]  Hoc  ipfum  fenie- 
rant  pridem  veteres  in  donatione  inter  virum  &  vxo- 
rem.Bald.l.hac  edidah.ledura  antiqua. C.defecund.  t 
nupt.  Stephaniis  Bertr.ibid.  nu.20.  Hæc  verba  vero 
continent  omnia  ad  vitam  neceftaria,  alimenta,  ciba¬ 
ria, veftitum,  habitationem,  quæ  fuffragia  vitæ  Cano- 
niftæ  appeliancué.  q.7.c,itanos.&  Uegàtis.  alimétis. 


EtlaiouyP* 
fance  d’vrs 
art.  no. 
N.C. 


Ακτ.  eext. 
Ν  ον  AS 
Cons. 


Λ  RT . CCT 

Novae 

Cons. 


y  6%  Des  Donations,  Art.CCXXIII.  7^4 

D.  de alim.  le^at.  l.etfi non  funt.  $.  Γι  cui  fortc.D.  de  A  lib.agnbf.  locus latè  apud  xiraq.in  primig.q.7J.0  & 
aur.  &  argent?  legat,  l.cùm  hi.  jT.  qui  tranfigit.  D.  de  q.fe.q.  Thol.77.  Alcxrfonf.27.lib.  4.  Ac pcndetqui 
ttanfad.  &  medicamenta.  1. verbo  viftus.  D.  de  verb.  dem  modus  a  îudicantium  æftimationc ,  qU0  modo 


ihmif.l.  ftcùmdotem.§.fmautem.  &ibi  poft.D.fo- 

lur·  matrimon.  Quarfitum  memini,  cum  fupcriles  de 
comugibus  alimenta  offerret ,  fed  eaprjitare  vellet 
in  domo  fua  communia  cum  reliqua  fua  familia ,  mi¬ 
nore  fcilicet fumptu.  Abbas,  &  loannes  Andr.  pu- 
tant,  coniugem  cECjuum  pctcrc,  &c  in  domô  debitoris 
præftanda.  °  Nec  dubium  quin  interdum  commo¬ 
dius  fiat.  Sed  omnino  ifta  oportet  indicari  ex  circum- 
ftantiis:  fiunt  enim  quibus  probro  effiet  aliinEccle- 
iia ,  fiunt  puella? .  Sed  interdum  inimicitiae  &  fi  mili¬ 
tâtes  obiiciuntur ,  &  infenfa  confuetudo  &  infiocia- 
bilis  morum  perueriitas,quç  cùm  proponuntur^aliud 
atque  aliud  confiulendura  eil ,  de  quibus  Rochus  difi-  B 
ferit  vbi  fiup. 

Glossa  3. 

ï  Hxc  difpofitio  de  liberis  cuiufcumque  matrimonij  acci¬ 
pitur. 

ib  Pu  donateur.]  Intelligendi  funt  non  folùmex  illo 
matrimonio  fed  &  priori ,  quicunque  donatoris  hæ- 
redes  præfiumpti  futuri  fiunt.  Nam  licet  in  contradi - 
bus  matrimonialibus  illata  mentione  liberorum  in- 
telligarur  de  natis  ex  illo ,  de  quo  Signorol.  conf.  69. 
alij.  l.cùm  vir.D.de  cond.  & demonftra.vbi Socin.ta- 
menin  difpofitionc  legis  aut  ilatuti  cùm  refertur  ad 
vnum  de coniugibus,  aliud cenfcndum  eil, &  dc  qui- 
buficunque  intelligcndum.  quod  Iafi.  notat,  coni.115.  ç 
vol.  i.  Diximus  Art.  210.  verbo ,  il  er  /es  hoirs.  Cæ- 
terum  de  legitimis  accipio ,  edi  aliis  quoque  Gumi- 
tum  confiuet.  Art.87.  &  Druydum,  Art.  188.  aliquid 
impertiunt. 

Glossa  4. 

i  [yilimentd  non  debentur  ei,  qui  aliunde potefi  Vtuere. 

i  c  S’ils  n  ont  autres  biens.]  Veluti  ii  patrimonialia  habeat 
aut  alia.  Haec  enim  alimenta  non  iurc  adionis  aut 
ft ricto  iure,  fied  officio  pietatis  &  ex  aequitate  petun¬ 
tur,  quod  quoties  accidit ,  ab  eo  alimenta  peti  non 


quantaque  decernantur  vfique  ad  eam  aetatem ,  nua  £ 
alere  poflint,  aut  opificiis  infiueficere ,  quod  cùm  finit 
alficquuti,  excluduntur  vt  nidis  aues  cùm  volare  inci¬ 
piunt  &  efferri ,  quo  tempore  valere  à  pareiiribtis  iu 
bentur.  Quod  de  toto  dicitur ,  de  parte  etiam  iiiteilj' 
gendii  eil,  ita  vt  fi  quid  habeant  (lippiendum  fit  quod 
minus  habent.  Nam  bona  eorum  pro  alimentis  ven 
di  non  debent,  quodredè  Alex,  fienfiit,  confiyi.Iib 
&conf.ioo.lib.i. 

Glossa  5.  .  . 

I  Nobiles  non  funt  adigendi  ad  artes  manuarias, 
l  Pater filio Ja  ter  doti  debet  prouidere  de  titulo. 

d  Vacation.  ]  Cura  artem  aut  opificium  callent,  qnt  1 
perfionæ  qualitati  poiïiint  congrubre.  Nam  nobiles 
manu  vidum  quaerere  non  fiunt  adigendi ,  quod  Rart  a 

tolus  dixit,  i.  1.  Cod.de  mand.valid.de  rurfumtraftatii 

de  aUmentis.  Cepol.tradat.de  priuileg.  iiobili.  priui- 
leg.23.  &  Tiraqucllus  trad.de  nobihtat.cap.20.11um. 
110.  Quod  fi  quem  pater  facrauerit,  omnino  de  titulo 
prouidere,  iic  enim  loquuntur,  adigendus  cft.  Hone- 
(lac  artes  &  libero  homine  digna:  nobilitati  conue- 
niunt  :  Nec  vero  ferenda  eil  ignaua  nobilitas,  qmeab 
aliena  choenice  fuum  fiemper  demenfium  expedae,  fi 
corpore  &  mente  valet. 

Glossa  6. 

1  Cùm  alimenta  ex  caufa  pietatis  delentur ,  nectfiiuti 

habenda  ratio, 

2  Non  item  dignitatis. 

'  Selon  leur  e β at.]  Hoc  quidem  cùm  fupereil  vndefûr.  t 
Nam  cùm  alimenta  non  ex  debito ,  fied  legis  aequita¬ 
te  tribuuntur  ,  ncceifitatis  quàm  dignitatis  potior  ra¬ 
tio  habenda  eil,  quod  Baldus  dixit.  1.  fi  maritus.D.  fo- 
lut.  matrim.  Nec  enim  de  alieno  luxuriari  datum 
eil  fied  viuerc,  quod  alicubi  Hieronymus  de  iacerdo- 
tibus  dixit ,  fied  tum  demum  cùm  fuppetunt  faculta¬ 
tes  ,  dignitatis  ratio  habenda  eil.  1.  x.  §.  mulier.D.  <1« 


poifiunt,  qui  aliunde  habet  vnde  alatur ,  imo  nec  pa-  .vent,  inpolfieifi  mitten.  Panorm.  &  Fclyn.  c.  cùmi 
ter  hoc  catu  tenetur  liberis ,  aut  libertus  patrono  ii  omnes,  ext.  de  confiuet.Martius,  dccif.nS.  TiraqueL 
aliunde  habent.  1.  ii  quis  à  liberis.  §.  fied  ii  filius.  D.  de  vbi  fiup.  nu.136. 


Article  CCXXIII. 

ÊjjjîJÎK  'homme  &  femme  conioinéts  par  mariage,  ane  pourront b  donner 
c  rvnà  l’autre  aucune chofe par  teftament  ,d  ou  autre  difpofirion  deder- 
niere  volonté. 


V’ Nus  de  coniugibus*  non  poterit b  donare c  alteri  rem  rullam  teflamento , d  aut  alia  dijp· 
fitione  vltimœ  Voluntatis. 


Huic  Articulo  quid  addiderim?  Nam  eiliuris  in- 
nouati,&:  à  prauis  exemplis  cautionem  adhibet,quod 
adlus  reformatorum  indicant,  &  veteri  confiuetudine 
aliud  licuit,  vnde  exerças  lites ,  vt  illa  nobilis  pour  les 
Seigneurs  de  Candale ,  contre  les  Seigneurs  du  Pont,  ex  caufa 
talis  donationis.  Simile  ilatutum  Antuerpiae ,  quod 
Molinæus  confil.  31.  memorat  &  Papia: ,  quod  Cur¬ 
tius,  conf.6.  &  Parmæ,  de  quo  Alex.confi.  2 6.  lib.2.& 
crebro  agitant  fcholailici  ficriptores.  l.i.de  C.de  fum. 
Trinit.  &nos  Art.  218.  &catèfialutariconfilioneli- 


D  ceret  indu  itum  eil,  ne  fiubinde  coniuges  ad  inconiuh 
tas  libcralitates  fraude  heredum  illicerentnr,tum  mi* 
ximè  cùm  lachrymæ  &  mœror  animum  ffexêre,&^a‘ 
ptationes exercentur,  &  defiderium  antcaff^con- 
fiuemdinis  mouct ,  quod  non  bonovfiu  receptum· 
vit.  D.fi  quis  aliq.  teil.prohib.  &  1.  captatorias.  D.dc 
hæredib.  inilit.  reitè  &  prudenter  Confuetudo  cor¬ 
rexit.  Erat  tamen  optandum ,  vt  de  iure  reflandi  m 
mulieribus  maritis  aliquid  reformatores  ilatuerent.  ζ·Μ 

G  lossa. 


7 6$  Des  Donations,  Art.  C  C  X  X  ï  1 1.  766 


Glossa  i. 

1  Jure  ciuili  Tw  C?  Ύ xor  haredes  inftituere potuerunt,  al¬ 

ter  alterum. 

2  vir  potuit  omnia  bona  relinquere  vxori  teftamento. 

3  Tale  tue  merito  per  regna  corrcttum. 

a  Ne  pourront.]  Vapulat  hic  tota  Romana  Iurifpru- 
dentia,  per  quam  donare ,  legare,  hæredem  inftituere 

1  maritum  vxori  lienit  &c  contrà.  Quin  &:  donationes 

2  confiante  matrimonio  inutiliter  fadæ  hoc  ipfo  mo¬ 
mento  confirmantur.  Difceffum  eft  enim  ab  illo  ditli-  ^ 
diofo  iure,  &  iam  nugari  definat  de  fui  illius  iuris  po- 
teftate  &  finibus,&  de  ftatuentium  per  orbem  aucto¬ 
ritate,  An  valeat  tale  ilatutum,  de  quo  illi,  d.l.i.  Cod. 
de fumm.  Trinit. Roman,  con f.39.  Alber.parr.2.  fta- 
tut.quæft.iu.  Alexand.  conf.41.  vol.i.  Cor.conf.n6. 
Bald.  &  Iaf.  1.  exfadlo.  D.  devulg.  &  pupil.  Decius, 
latèconf.  1 96.  quibus  locis  homines  Reip.  admini- 
jlrandæ  non  bene  periti ,  &  in  fenticofi  iuris  admira¬ 
tione  defixi  à  fuo  iure  ddudiciis  pendere  volunt  rerü 

3  arbitrium ,  ne  illud  liceat  vfquam  quod  in  capo  Mar¬ 
tio  non  licet,  cùm  id  ipfum  regna,  Dynaftiæ,  Prouin- 
ciae  magna  ex  parte  &  merito  fuo  contempferint.  Er-  C 
go  illi  difpofitiones  omnes  teilamctarias  vtilitate  mu 
tua  in  coniugibus  admittunt.  Cur  aliter  faciendum 
gentes  quæque  putaucrint  nue  ratiocinari  non  libet, 
etfi  abunde  erat  vnde  faceremus,vnde planu  fieri  pof- 
fet  parum  in  rebus  vidiffe ,  qui  olim  deteriora  proba¬ 
runt  pro  iure.  Sic  tamen  illi.  1.  vit.  D.  fiquisaliq.teft. 

Îroh.  1.  vltim.  C.  eod.  l.i.  §.  vltim.  C.deharred.  inft. 
.vit.  C.de  inft.&  fubftit.l.2.D.de  dot.præleg.l.vxori. 

§.  vxor.D.devfufr.legat.l.i.$.  fcicdum.D.derei vxor. 
aci.  Denique  vbi  non  aliquid  eiufmodi  in  illo  iure. 
Quid  illud  virum  bona  omnia  fua  relinquere  vxori 
potui  fie  teftamento,  quod  Raph.  Cumanus  defendit  ^ 
confil.98.  incip.  deriforium&  quosTiraq.  d.  l.fivn- 
quam.verb.donatione.  nu.119.  Decius  conf.  540.  Sed 
lexpatria  carcos  mentis  motus  coercendos  putauit, 

&  ad  fuam  curam  iudicauit  pertinere,quid  fixminam 
probam  matrimonio  capere  iusfasveeffet,  fixa  per 
omnes  lege ,  quid  etiam  vitra  legem  beneficentia  ma¬ 
riti.  Nam  communionem  bonorum  omnium  indu¬ 
xit,  &infirmilfimum  animans  ad  æqualé  laboris  alie¬ 
ni  huélum  vocauit,  quod  negari  non  pofllt  magis  in¬ 
dulgenter,  quàm  pro  merito.  Addidit  &  doarij  hene- 
iïcentiamjnecliberalitatesquidemmutuasvetiiit,  &  £ 
donationes  in  quibus  hi  Articuli  verfantur.  Sed  tor 
collatisin  morte  mutandum  non  putauit,  quod  ge¬ 
neri  &  fanguini  dcberetur,nec  indulgendum  lachry- 
mis  &  fidlo  fçpe  fuperantis  dolori  cxiftimauit  fapien- 
ter:  cùm  bonorum  cura  ad  viuentes  potius  pertineat, 
quod  Plato  in  hoc  ipfo  teftandi  argumento  fcripfit,& 
alibi  dicemus. 

Glossa  x. 

t  Donare  cr' legare. 

1  Teftamentum  cr  contrafttu  differunt. 

}  Contrahi  poteft  m  teftamento. 

4  Nulla  donationif  ftecies  in  testamento  ftt  inter  coit - 
iuges. 

J  Nec  mortis  cauftt  donationes. 

6  Traditio  pofeftioms  non  impedit  reuocationem  donatio¬ 

nis  caufa  mortis. 

t  ^  Donner  l'~)m  'a  l'autre  aucune  chofe  par  t  eft  ament.']  Haec 
oratio  de  mixtis  concreta  eft,  fi  per  fe  ftare  vnum 
quodque  verbumpermittitur.  Non  donat  qui  tefta- 
ttiento  relinquit,  ii  donationem  per  fe  pro  convadlu 


[  accipimus,  nec  è  cohtra ,  aliud  enim  eft  donare  a^iud 
legare.  1.  verba  contraxerunt.  D.  de  verb.  fignific.  & 
tamen  fic  legatum  diffiniunt ,  vt  dicant  efiè  donatio¬ 
nem  teftamento  faûam.  1.  legatum.  D.  delegat.2. 

1.  Inftit.  de  legat.  &  omne  legatum  aliquid  de  dona¬ 
tione  continet  fed  hon  contra.  Nam  donatio  per  Ce 
ipecieseft  inter  contra&us  fuis  deferipta  proprieta¬ 
tibus  ,  &  à  conuentionibus  vitro  citroque  obligato¬ 
riis  variatur,  &  inter  contradus  nominatos  efiè  in¬ 
cipit,  de  quo  pridem  dubitabattîr ,  dequoBart.  & 
Bald.  1.  fi  donationis.  C. quod  met.cauC  Bald.l.  vltim. 
C.  fie  litigiofi  alij.l.contra&us.C.de  fîd.inft.  fed  cùm 
per  teftamentum  fit ,  vim  &  nomen  mutat ,  &  relicli  * 
aut  legati  nomen  alfumit  ab  adi  u  qui  geritur  fuapte 
natura  reuocabili,  &  ambulatorio ,  &  differentiis  fe- 
cernitur,  quia  teftamentum  neminem  obligat ,  nemo 
ftipulatur,  nemo  intercedit ,  nemo  acceptat,  fic  qui¬ 
dem  vt  non  reuocabilefit  quodcunque  geritur.  Et  $ 

fmtant  illi  quidem,  in  teftamento  contrahi  polle,  Ve- 
uti  fi  prçfenti  fiat  &  ftipulanti  promiflio  animo  obii*· 
gandi  fui,  aut  alterius  adhibitis  Notariis,  neque  enim 
quidquam  prohibet  in  teftamento  contrahi.  1.  here¬ 
des  palam.  §.vlt.  D.quem.teft.  aper.  latè.Rom.conf. 

1  171.  Oldrad.  conf.  114.  Bart.  1.  cùm  quis  decedens.  $. 
codicillis.D.deleg.j.Bald.l.vlt.C.dereb.eor.&lcùm 
antiquitas.  C.  de  teftam.  l.ex  teftamento.  C.  de  fidei- 
com.l.  auia.  C.  deiur.  delib.  Barbat.  conf.12.  vol.i. 
Caft.conf.379.  lib.i.  Angel,  tradlat.de  teftam.  Decius 
conf.196.  &Tiraq.  inlegib.  connub.glof.y.num.ioi. 
Sed  id  cùm  fit ,  nihil  à  teftamento  mutuatur  ccntra- 
dlus,  qui  per  fe  fuftinetur,nec  in  aliam  naturam  tran- 
fit  fed  in  lua  manet,  &  ex  aliis  confiftit ,  perfonis  pri¬ 
mum  duabus  permittente  &  ftipulanre ,  obligatione 
&  reuocandi  impotentia ,  cùm  in  teftamento  fola  re¬ 
flantis  voluntas  fufficiat  ad  difpofitiones  datamate- 
1  riahabili,fi  probari  poteft  folemni  ritu  ladlum, fic  ta¬ 
men  vt  perpetuo  reuocabilefit·,  quodcunque  geritur 
contra contradluum  naturam.  Quod  igitur  inter  vi-  4 
uos  donatur  per  contradlum  donatio  eft,  fed  inter 
coniuges  vetita,  nifi  quidem  mutua  conquæftuum, 
quod  in  vltima  voluntate  inter  extrema  placita  inuti¬ 
le  eft,  etiam  fi  per  contradlum  fiat  coniugi  quidem, 
quia  hîc  omnis  liberalitas  inter  vltimæ  voluntatis  c5- 
ditionem  prohibetur,  tum  quia  huius  temporis  nulla 
aequalitas  effe  poteft ,  cùm  alter  valet  alter  moribun¬ 
dus  eftjVt  antè  docuimus.  Certe  quod  ab  regro  dona¬ 
tur  femper  implicitam  habet  conditionem  nifi  reua- 
leicat ,  &  tales  omnes  in  teftamentisfadla:  intelligen- 
dæfunt.  Nemo  enim  in  eo  flatu  &:  cogitatione  mor¬ 
tis  aliter  donare  intelligitur,  quàm  fi  moriatur,  nam 
.fi  conualucrit  donatum  nollet,  de  quo  Corn.differit. 
conf.68.  lib.3.Quare'ftatuto  improbante  mortis  eau-  y 
ia  fadtas  donationes ,  hanc  quoque  in  vltima  vitae  pe- 
riodo  fadlas  improballc  putanda  eft,  de  quo  quiddam 
Mol.imfadto  notat accidiffe,  annotatione  quadam  ad 
Confuer.  Blefcn.  Art.  17 1.  Tiraq.  m  legib.  connub. 
glof.y.  nu. 9 3.  &  98.  &  latius,  rui.  77.  Quae  aded  vera 
font,  vt  ne  fequuta  quidem  adlualis  traditio  ex  vi  do¬ 
nationis  caufa  mortis  impedire  pofiit  donationis  re- 
uocationera,&:  contradlus  naturam,  i.  Marcellus.  §. 
debitor.  &1.  fi  debitor &1.  illud.  D.  de  donat,  caufi 
mort.  Habet  enim  poftbffio  relationem  ad  futim  ti- 
tulum  per  fe  reuocabile,ergo  reuocabiliS  &  ipfa.  Nec  G 
probanda  fentétia  Alex.d.  l.a.D.delcgat.î.  qui  putat 
ftatuto  prohibente  vxori  donari  in  vltima  voluntate 
quale  hoc  noftrum  eft, non  prohiberi  donatione  cau- 
ia  mortis  velutiinta·  contradlus  potius  habenda  fit 
donatio  caufa  mortis,  quod  &  repetit, conf.ws.  lib.2* 
tSc  coi^ji.lib.y.Sed  habeuile  l'epugrvuites  qui  potiùi 


j6y  Des  Donations,  Art.  C  CX  X I  IL  7^ 


Vlrimis  voluntatibus  hunc  adurn  tribuant.  Deinde  ^ 
iilo  iure  ne  per  contractu  quidem  donationes  admit¬ 
tuntur  inter  coni’ugcs  ,  de  quo  genere  cotradus  plura 
Guill.  Bened.c.Raynutius,  verbo  teftamentum.4.nu. 

20.  Decius  conf.  196.de  hoc  ipfo  cafu  donationis  cau- 
fa  mortis  per  contrarium  &Tiraq.  1.  (i  vnquam,  ver¬ 
bo  donatione,  num.zji.  àc  238.  Panorm.  coni.  40.  & 
48. 

Glossa  3. 

c  L'vn  a  l’autre.] Neuter  alteri, etfi  totus  fudat  in  ea  du¬ 
bitatione  Curtius  iunior,  conf.6.  6c  Iaf.l. vit.  C.de  in¬ 
didi.  vid.tol.  an  prohibitio  aut  inhabilitas  in  perlona 
vnius  de  correlatiuis  coniugibus  fadla  ad  aliam  porri¬ 
gi  debeat,  aut  poilit.  Sed  eam  reciprocatio  hic  expref- 
faprarcidit.  An  vero  quod  hic  coniugibus  inter  ie 
prohibetur ,  poilit  ab  his  extraneis  conferri  infrà  di¬ 
cemus. 

Glossa  4. 

I  κΛη  mulier  tefiari  pefiit  fine  audoritate  "viri. 

1  Cur  auftontas  viri  m  contraftilui  exigatur. 

3  Fin  auftoritas  m  tefi amento  vxoris  nulla. 

4  Cur  ita  ? 

J  Ou  autre  iifpofition  ile  derniere  "\olonte.]  Non  codicil¬ 
lis, non  tcftamento,non  donatione  caufà  mortis,  non 
legato  ,  non  donatione  ,  non  fidcicomniiilb  denique 
quoquo  relidti  titulo.  Denique  etiam  illud  traditum 
liante  hoc  ftatuto  maritum  teftamenti  fui  exeeutio- 
nem  non  polle  mandare  vxori ,  in  quo  iulferit  bono¬ 
rum  iuorum  diftributionem  fieri  in  pauperes ,  ne  in¬ 
finita  libertate  difponcndi  mulier  ad  fc  ordinata  tra¬ 
heret  ,  fraude  aliéna:  voluntatis ,  quod  laf.  ex  multis 
notat.  1. captatorias.  C.de  teftam.  milit.  Alexan.  conf. 
56.  lib.z.  led  huius  dfdli  audloritas  non  perinde  obti¬ 
nuit  ,  cum  contra  nullo  non  die  fiat,  &  eius  ratio  per¬ 
petua  non  ell,  cum  certa  lege  finique  mandari  talis 
curapollitcx  inuentario  &:  cxpenfr  rationibus  fubiici 
&  curæ  adiutores  dari. 

1  Enimuero  cùm  hic  in  totum  neget  teftaméto  quid¬ 
quam  relinqui  coniugi  à  coniuge  pofle,addito  nc  vlla 
difpofitionc  vltimae  voluntatis  fiat,  omnino  hic  erat 
in  quo  reformatores  tcllatam  facerent  fiipientiam  in 
•praecidenda  materia  controucrharum,quæ  creberri¬ 
me  ex  hoc  Articulo  nafei  poliunt  de  iure  fœminaru, 
an  iure  confuetudinario  tcftari  polline  in  matrimo¬ 
nio:  An  fi  item  polIint,mariti  audloritas  fitexpedan- 
da:  An  fr  exigi  prsefupponimus  praeftari  ea  à  viro  in 

2  remfuam  poilit.  Nam  ne  vetus  quidem  feripta  aliter 
quam  obiter  aliud  agendo  de  eo  cxprellcrat. Vetus  ell 
dubitatio,  an  ftatuto  vetante  mulierem  coniugatam 
contrahere  fine  audoritate  viri,  vel,  vtalij  loquiitur, 
fine  audoritate  mundualdi,vthocnoftro,  prohibita 
etiam  redimenti  fadio  videatur ,  de  qua  dubitatione 
exertè  Tiraq.  agit.  inlib.delegib.  connub.glof.y.  nu. 
.93.  Necfcrè  putant  alterius  prohibitione  teftamenti 
fadionem  impediri.l. verba  contraxerunt.D.de  verb. 
.fign.quod  ille  eodem  loco  confirmat,  nu.  94.  ex  vete- 
arum  audoritate.Non  eft  igitur  mulieri  maritae  adem¬ 
pta  teftandi  facultas,  iure  quidem, etiam  fi  contrahere 
mulier  non  pollet  fine  audoritate  mariti.  Qubd.fi 
teftandi  facultatem  in  muliere  admittimus ,  quod  ali¬ 
quando  etiam  arefto  iudicatum  competimus,  confe- 
quetur  alia  dubitatio ,  an  virum  audorem  fieri  in  id 
oporteat ,  nec  fine  viri  audoritate  tcftari  mulier  pof- 
fit.  Multinegant  audoritatem  exigi,  ne  in- alienum 
arbitrium  conferri  teftandi  facultas  videatur ,  6c  pri¬ 
dem  Paul,  de  Caft.  fenferat.  l.exfado.  D.de  vulg.  & 
pupil.  &  Alex,  çonf.yj,  vol.i,  djyy.vol.z.  «Se  quo s  Ti¬ 


raq.  colligit.  Multi  obftant,&  teftametalcge  qi,id 
alienae  audforitati  fubiici  polle  putât.Et  Molini/”1 
deeoConfuetudinem  exiftimat  annot.  ad  conf  C1C  1 
Alexand.  cuius  fententiam  ego  fequor  iicubi  iffî  I 
ftatutum  eft,  de  quoMatth.afflidi  decifio  eft  ιβρ  $ i  I 
cùm  de  eo  nulla  lex  aut  ftatutum  extat,  quæaucl  S 
ritatem  mariti  in  teftamentis  defiderct,relinqu'  °’ 
nullo  iurc-dcfiderari ,  &  mulieri  liberam  relinqui^? 
rura  fu  arum  ,  &  ordinandae  vltimæ  voluntatis 
teftatcm.  Sed  illud  priùs  videndum,  an  teftame'  I 
fadionem  habeat:  Nam  cum  huius  Articuli  difo^  I 
fitio  negatiuè  concepta  fit  nepmrront  donner ' 
mi«i,àpriuatione  non  redè  putant  inferri  habitum' 
fic  vt  adimendo  mulieri  facultatem  teftandi  in  ζ 
uorem  mariti  Confuetudo  de  cçteris  permittat, quod  J  I 
Alexand.  dillerit  conf.  17.  libro  2.  &  probat  èxem 
piis  ,  &  cafum  talem  mauult  omilfum  videri,  qu^m"  f 
perfubauditum  intelledum  decifum ,  parùnridqui.  1 
demficutieco  iudico  probabiliter.  Nam  quid  atti-  i 
nebat  prohibuilhe  coniugès  alterum  alteri  teilamen-  | 
to  donare  aut  relinquere  ,  fi  vxor  omnino  &  in  to.  I 
tum  futura  erat  inteftabilis,  nec  teftamenti  fadio-  I 
nem  habitura.  Atqui  in  totum  alium  fenfumrefor-  I 
2  matorum  friilfe  apparet ,  quorum  hîcipfe  Articulus  I 
didatum  eft  poftulantibus  ordinibus  abrogato  veteri 
iure,  quo  diuerfum  licuerat ,  &  exempla  fadi  difpli- 
cuerant.  V etus  eft  illa  dubitatio, an  cùm  authoritas  | 
mariti  exigirtirin  contradibus  lex  ftatutum  vt  mu-  1 
lieris  imbecillitati  cautum  voluerit ,  ad  integrandum  1 
eius  perfonam  vt  loqui  folent ,  an  verb  id  mariti po-  I 
cius  refpcdu  &  oonfidcrationeintereireeius  idfta-  ! 
tuentibus  placuerit  :  &res  loquitur  maritornmcau-  1 
fam  in  eo  potius  verfari,quod  nos  Articulo  424  dilTe-  J I 

ruimus  ,  ita  vt  multi  contradus  à  mulieribus  fados  1 1 
non  improbent  etiam  matrimonio  conflante, dm  I 

D  mariti  interelfe  defierit, quando  etiam  illud  in confèf·  j 
fo  fit, fui  iuris  mulieres  contrahere ,  agere,  coriueniri.  I  [ 
Non  igitur  non  faperein  matrimonio  nmlierespu-  J 
tandae  lunt,  fi  tam  lapere  extra  id  creduntur,  vtnego-  | 
tia  quaeque  agere  &  commercia  rradare ,  &quod  in  I 
his  dementifhmum  putatur  etiam  donare  & profun-  ! 
derc,idque  fine  authore  permittitur.  Sed  cùmtefta- 
mentariæ  difpofitioncs  omnes  ambulatoriaelint vf-  ,  ij  I 
que  ad  mortem, neque  quidquam  eorum  quæ  in  re-  i 
fiamentis  difponutur  valeat, nifi  morte  fequuta,  ma- 
nifeftum  fit  maritisteftamentisvxorum,prariudicium 
E  ferri  nullum  polle, quae  fic  fiunt  &  conduntur,  vrrton  i 

nifi  in  cafu  foluti  matrimonij  valeant ,  quo  tempore  I 
maritoru  nil  intereft  quid  de  rebus  vxoriis  flatuatur,  1 
quando  talis  alienatio  rerum  quae  in  teftamentofit, 
periculi  maritalis  futura  non  fir,  Sc  in  pundo  quo  j 
mulier  fub  lege  viri  elfe  definit, quæ  fi  ex  codé  morbo 
decedit  audoritate  mariti  nihil  indiget,  fin  fupereft 
nihil  coru  quæ  geifit  vires  accipit ,  cùm  maritus  nullo 
calu  lardi  poilit ,  ergo  nec  audoritas  eius  exigirurvllo 
iure,  quam  fi  maritus  adhibuit  non  neceflariam  non 
tenetur  ad  recompenfationcm  veluti  audoritatem 
præftitcrit  alienationi,  quia  ab  eius  poteftatenoniam 
pendet  alienatio,nec  in  arbitrio  eft  cius  impedire  mo· 
rientis  vxoris  voluntatem ,  de  rebus  quidem  fuis  col- 
lata  in  tempus  diffoluri  marrimonij  difppfitione ,  nec 
maritus  eo  tempore  quantumlibet  dominus. mobi-  1 

lium  pollet  ea  interuertere  aut  diftrahere  fub  tempus 
mortis  vxoris  in  fraudem  communionis  &  hçredum· 

Quae  cùm  ita  finr.fruftra  id  quaeritur ,  an  maritus  au- 
dor  in  rem  fuam  teftamento'dfe  ρο/fit ,  fi  nihil per- 
mifllim  eftilli  relinquere.  Dc  quo  nos  alibi,  d  Titaft 
inlegib.connubial.  glof.8iquÿ.; 


ArticU 


•s  J 


76p  Des  Donations,  Art.  OCX  XII  IL  770 

Article  CCXXIIII. 

a  EREb  noble,  &c  de  noble  extradion,  en c  mariant  dl’vne  de  iès  fil¬ 
les  c  luy  peut  donner  :  Et  ce  qu’il  luy  donnera  f  ion  principal  Hoir 
ne  le  pourra  debatre ,  fi  lepere  11e  le  greuoith  outre  ia  teftee,  comme fZtZt.^7! 
fi 1  le  fief  eftoit  partable.  * 

L  *4t<juebi  co- 

3  p  Ater  b  nobilis  &  è  fiirpe  nobili  oriundus c ,  collocando  matrimonio  d  'ynam  ex  filia- eorum  **Plf 
A  bus  cpoteft  ei  donare  feu  eam  dotare.  Et  de  eo  quod  ei  dabit  fiuus  principalis  hœres  S  ‘Z'Zn'yü- 
non  poterit  querelam  moucre ,  nifi  pater  vitra  virilem  dedifjet  Λ  h  ac  fi'  feudum  effet  dïui-Us ‘ 
dendum  œqualiter. 

Ce  NS  V  RA· 


Ego  vt  ingenue  dicam  hunc  Articulum  in  totum 
expungendum  cenfeo,  vt  inutilem  Sc  noxium  nobi¬ 
litati,  &  familiis  illuftribus  ,  &  qui,  vt  noftri  loquun¬ 
tur,  non  habeat  fufhciens  vllum  motiuum  rationis. 
Nam  cum  ex  veteri  lege  haereditates  inter  primoge¬ 
nitos  Confuetudo  diuififlet  ailignatis  portionibus  ex 
belle  &  triente,  quid  attinebat  rurfum  hic  inrer  por¬ 
tiones  fecundo  natorum  inaequalitatem  ftruete  con¬ 
tra  communes  regulas, cùm  omnes  eadem  lege  & 
partiendi  iure  tenerentur  ?  Cur  item  feminam  vnam 
aliquam  exæquare  primogenito ,  &  re  vera  duas  pri- 
mogenituras  inducere  in  eadem  fucceftione  ?  Cur  il¬ 
lam  potius  quàm  vnum  de  mafculis  ,  in  quorum  per- 
fona  agnatio,  nomen,  &c  honos  familiarum  eonnftit, 
quod  ait  tex.Li.tf.  i.D.  defuis& legit  &.Ί. familiæ.  D. 
deverb.  fignif.hi.$.ii  feruus.D.  devait. in  pof.  mit. 
Cur  vero  de  feminis  vnam  aliquam  libuit  eligere  no 
etiam  primogenita  tribuere, fi  cui  de  plurii  us  faucn- 
dum  erat?  Idque  à  vago  &  incerto  patris  arbitrio, ad  - 
do  fæpc  etia  deprauato  illecebris,  &  irrationabili.  Sed 


A  nup.§.quoad  feminas.inft.de legit.agnat.  fucceflion. 
Soci.  in  confil.  30.  vol.  1.  Curtius  fenior.  confil.  80,  · 
Alex,  conf.Sq.  hb.  6,-dc  conf.  80.  lib.  1.  Aret,  coniih 
27.  Decius  conf.  ζίι.  &  alij  creberrime. 

Glossa  x. 

1  Quid  in  ano. 

2  Donatum  ah  auo  contemplatione  filij  donatum  vi* 

detur. 

3  Donata  ah  auo  conferuntur  m Juccefione patris, 

4  Qutd  in  matre. 

5  Quid  in  patruo. 

6  Quid  m  jiiolihet  donante. 


3  Pire.]  Quod  hic  de  patre  dicit,  qui  maritatione  di¬ 
citur  filiam  excludere  ab  hæreditate  fna  futura,  du-  * 
bitationem  elicuit  de  auo  ,  an  neptis  ab  eo  maritata 
ab  eius  fucCeifione  excluderetur ,  an  etiam  à  patris. 
Neque  ex  iure  ciuili  rem  æftimanribus  eadem  lenten¬ 
tia,  propterea  quod  cxprdla  ftatuto  perfonæ  in  ma¬ 
teria  exorbitanti  non  exprelfas  exclutluiit,  ficvrcx- 


χ  ^  :auatomeceDns,ec  irrationabili.  5ed  tcnfio  de  perfona  ad  perionam  fieri  nequeat,  fedea- 
xllud  magis  etiam  reprehendendum^  quod  de  filiarum  fum  iùs  omilrumà  ftatuto  videri  volunt.  Diri  mus 

rcnunciationi  us  nihil  eft  cautum,  cuiusargumemi  &hivetho  {a  <utres  a  uïfes  héritiers]  quod  ab  auo  ne- 2 
tot  nobis  controuerfiæ  rclnftæ  fum  quibus  iubinde  α  donatum  fit ,  (fine  expreflione)  refpeftu  &  con- 
tnbunalia  æftuant,  &  fatigantur ,  cum  infigma  habç-  templatione  patris  donatum  videri  ,  m  cafu  dubio, 
fi  7.  rem  reformatores  exempla  ineo  genere,  quæfeque-  C  fievtin  portionem  neptis ,  infucceffione  patris  im- 
J  temur  regnorum ,  .prouinciarum,  dynaftiarum  per  utectir .  C]Uod  amis  donauit,  veluti  ab  ipfo  patre  da- 

"  Tfriliom  f^l»rmani  CX  m  ΠΠίΡ  ΠΤΙΙΓΛΠ  vnlc.  in-  1  _  I  J  J*  _  l  ·  r»  I  tx  i  Γ  11Γ  i 


Italiam,Galliam, Germaniam  quæ  imitari  ytile,  &. fac¬ 
ilitate  erat  reip.  &  genti  noftræ. 

Glossa  r. 

Multa  hic  feges  6c  dicendi  materia,  fed  conrrahen- 
daeft  in  pauca  dumraxar,  qux  ad  rem  faciant,  nec 
omitti  poftint.  Extant  in  noftris  libris  viginti  amplius 
verfuum; millia,  de  ftatuto  excludente  feminas  à  fuc- 
ceflione  paterna  vel  auita  per  dotatioriem  aut  marita- 
tionem,  ac  penè  Italiae  tradus  omnes, &  Dynaftarum 
ditiones  de  hoc  ftatuto  confentiunt.  Regni  Ncapoli- 


tum,  exl.dedit  dotem,  vbi  Bartol.D.de collât,  boho. 
Alex.&  Angel. l.in quartam.  D.  adi. falci.  Alex.conf. 
2i.  lib.  4.  Decius,  conf.  81.  &:  quos  nos  co  lococon- 
gcifimus.Itaque  quodcunque  neptis  ficconfequitur, 
confert  cum  cæteriscohicredibuspatris.d.l.dedir  do¬ 
tem.  &  I.3.  §.i.  Dide  donat,  int.  vir.  &  vxor.  Quidam 
ab  hæreditate  dumtaxat  aui  excludendam  putant,  fed 
hic  cafus  dumtaxat  tum  locum  habere  pollet ,  ciim 
pater  moritur  ante  aumn,  &  contingit  neptem  ftic-* 
cedere  auo  1.  z.  C. de  legit,  haered.  de  quo  Socin.  conf. 
30.  lib.*. Iaf. conf. 2 22.  Fulgof.· &  Alcxand.l.i.Cdeiit 


tani,  Senarum, Tordonæ,  Alexandriar,  Brixia·, &  alia-  ^  ius  voc.  Quidam  diftingunt  in  eo  qui  dotare  tenetur, 
rum  vrbium,&  territoriorum,quæ  fubinde  à  Do&oh  U  aut  vero  eo  qui  munim!e&  ex  incra  llberalitatedo- 


i,quæ 

libus  fcholafticis  memorantur.  Talia  etiam  prouin¬ 
ciarum, quæ  Regi  parent  Burgundiæ  .Niuernia:,  Bor- 
bonij,Burdegalæ,  Andium,  Cœnomàniæ,&  aliarumj 
Fauor  hîc  perpetuandæ  familiæ,&  pecuniæ,  ôc  hære-i 
ditatum  gentiliûrri,vtopeS  ad  mafculos  potiùs  decur¬ 
rerent,  &:fœminis  fatis  videri  fadumdehent,fi  mari¬ 
tis  locarentur  ex  dignitate',  cùm  in  his  gemis  no- 
inen,  &c  decora  finem.accipere  foleaiit.  Hanc  llatuti 
huius  fuilfe  rationem  liquido  apparet·,  &  vero  vbi- 
que  fcholaftici  feri  prores,  hanc  pro  validis  aifumptis 
in  argumenta  folent  ducere,  vt  Bald.l.  fancimus.C.de 
Urgetur. m  Conf.tr U. 


qui  1 

tat,  vt  patruus  &  cæteri,qui  non  tenentur  iure  ad  do-· 
randum.  Sed  iure  patrio  multa  funt  ab  illis  principiis 
immutata:  Illud  imprimis  no  polle  patrem  nec  auuin- 
vnumcx-præfumptis  hæredibus  filiis  aurnepotiinis·’ 
præhonorare  non  donatione,  non  legaris ,  non  titulo 
vllo  lucratiuo:id  in  hçFedibus  primis,  verum  etiam  eft 
in  hæredibus  hæredum  defeendétibus  quidem  à  pri¬ 
mis,  quia  de  his  quoque  caûtu  intelligitur,  veluti  hæ¬ 
redibus  præfumptis  :  Nam  quod  parti  Conferri  ne¬ 
quit, nec  ex  eius  perfonapoterit  alteri  ab  eo  defeéden- 
ti,  &  diximus  femper. .proximi  cotemplatione  fadum 
KK 


771  Des  Donations,  Art.  CCXXIIII. 


vidcri.  <1.1.  dédit  dotena.  Non  valebit  igitur  donatum  ^ 
nepti  contemplatione  patris,  in  præiudicium  aliorum 
Conæredum  patris.  Quare  ctii  in  vita  aui  donatio  ob¬ 
tineat,  quo  tempore  nemo  adhuc  fudatus  eft  ad  aci  us 
viuentis  infringendos  in  qualitate  hæredis  futuri ,  eo 
mortuo  infringetur ,  fi  minui  aliorum  legitima  per- 
ipicitur.  Sed  hæc  dicuntur  refpfrdu  cohæredum  in¬ 
ter  fe  in  primo  gradu,  aut  fequentium  qui  ex  perfona 
eorum  veniunt ,  quorum  aequalitati  præiudicium  ad-# 
ferri  nequit,  præhonorationc  aliorum.  Sed  ponamus 
hunc caium  ceiiare ,  nec  vllos coha-redcs  cite ,  fed  fi¬ 
lium  vnicum,  A'  ex  eo  neptes  piures:  Quaeritur,  an  fi 
auus  vnam  dehismaritauetit&dotauerit,  ea  exclu¬ 
datur  à  lucceifibnc  patris  auo  ante  eum  mortuo,nam 
nulla  auo  fuccederet  patre  viucnte,&:  priorem  locum 
occupante.  Hictibi  animaduer  tendam  alTumptum, 
quod  ante  pofuimus ,  donatione  in  maritatione  fim- 
pliciter  fadam  contemplatione  patris  fa&am  videri, 
ideoque  ipfi  patri  aut  filiae  per  patrem,  quo  cafu  haud 
dubie  in  legitimam  filiæ  liue  dotationem  imputa¬ 
tur  (quod  idem  eft)  in  fuccefiione  patris,  &  tan- 
tominus  accipiet  de  hæreditate  paterna ,  quantum 
eft  quod  donatione  aui  accepit,  id  quidem  acceden¬ 
te  patris  confenfu  inipfoa&u  maritationis.  Sed  vi-  C 
dendum quid iuris  fit,  fi  auus  maritauerit,  6c  pater 
non  adfuerit ,  aut  vero  non  confenfcrit ,  &  contige¬ 
rit  ab  auo  amplius  donatum  quàm  pater  vellet,  non 
dico  quàm  quantum  effet  legitima  filiæ  maritatae, 
quæ  neptis  hic  auiponitut  :  Nam  pater  nil  donat  ma¬ 
ritando  nifi  velit ,  aut  vero  minus  donat  legitima, 
modo  digno  locetur.  Hoc  cafu  igitur” cum  pater  non 
confenferit,  an  poterit  donata  rdcindcre.&  ad  a-qua- 
lem  cumcætcris  filiabus  redigere  ,  an  vero  &  mino¬ 
rem  quando  vtrumlibet  in  maritatione  licuit.  Nam 
de  exclufione  non  dubitatur ,  quin  filia  per  marita- 
tionem  patris  etiam  nullo  dato  excludatur.  Sed  hîc  D 
auus  anteuertit ,  nec  voluntatem  patris  expe&auit, 

6c  eo  fortaiTe  non  aftentiente.  Nam  id  quandoque 

3  contigiffc  vidimus.  Hic  ego  dico,  cum  exfupradi- 
dis  donatum  ab  auo,  patris  contemplatione  dona¬ 
tum  videri  pofuerimus  ,  ideoque  6c  profeditium 
videri  Sc  filio  imputari ,  &ex  fubftantia  patris  pro- 
fedum  videri  ,  confequens  efle  hoc  cafu  neptem 
non  pofle  maiorem  partem  capere ,  quàm  quantam 
pater  approbaucrit  ,  à  quo  neptis  præfumptione  iu- 
ns  habere  videtur,  6c  re  vera  habet,  cùm  immedia¬ 
ta  contemplatione  eius  habeat.  Itaque  nolente  eo  p 
habere  non  poteft,  quod  non  nifi  ab  eo  habet,  & 
poteft  pater ,  qui  non  confenfit  ad  minorem  redige¬ 
re  aut  æqualem  cum  cæteris,  nec  aui  voluntatem  ne- 
ceflarib fequetur ,  cuius  hæres  eft  immediatus,  ne¬ 
ptis  non  aui  fed  patris  hæres  fit.  Quod  fi  aui  hæres 
effet  patre  ante  mortuo  acceptam  portionem  confer¬ 
re  teneretur  in  fuam  quotam.  Hæc  vera  funt,mec 
multi  faciendæ  Dodorum  diucrfæ  diftindiones ,  vt 
alterius  &  externi  iuris-.  Nam  illum  cafum  omitto, 
vt  antè  tradatum ,  cùm  fcilicet  nepti  auus  donat  me¬ 
rito  priuatim  fuo,  &  perfonali  confideratione  in  per¬ 
fona  eius  affixa,  &  alibi  quàm  in  (anguinis  coniun-  F 
itione,  hoc  enim  cafu  vt  extraneæ donatum  vide¬ 
tur,  nec  quod  donatum  eft,  in  legitimam  donatariæ 
traçfiret  ,  de  quo  latè  Decius,  d.  conf.  81.  &  Ale- 
xand.  &  Ang.  d.  1.  in  quartam.  Sed  habet  fibi  præci- 
puum  vt  aduentitium ,  &  labore  fuo  partum,  vt  Ar- 
tic.  foi. 

4  Sequitur  de  matre  quærere,  an  ea  quoque  mari¬ 
tatione  excludere  poftit  filiam  à  fua  integra  legiti¬ 
ma. aut  parte  eius  in  fua  fuccelfione.  Refpondeo,hæc 
difpofitio  omnino  regulas  &-uiris  communis  ciuilis 


77i 

atque  adeb  confuetudinarij  excedit  j  &vtloquUnt 
exorbitaf.de  iure  ciuili  non  dubium ,  de  iure  confié 
tudinario  id  quoque  conftat,cùm  regulari  iure  extan' 
te  mafeulo  filiæ  omnes  vocentur  in  tertiam  totius 
go  quod  hîc  vni  plus  tribuit  &  eam  exæquat  prim 
genitOjValde  deerat  ab  centro. Id  cù mita  fit,  fequit!' 
quod  in  perfona  patris  expreffiim  fit,  non  elieporr 
gendum  ad  matrem  perfonam  diuerfam.  Nonenim 
ratio,aut  iudicium,aut  facultas  par  in  collocâdis  filia 
bus  dignis  maritis,  quod  hîc  Côfuetudo  fpeâat:Nec 
lex  fimiliter  de  matre  confidit  vt  patre.  Quin  ncma 
ritandi  quidem  illi  arbitrium  abfolutè  relictum 
nifi  de  confenfu  propinquorum, vt  1. 1.  C.  de  nupt.  & 
compertum  eftplcrafque.  quia  aliter  feciiTent,  fepe 
malè  muldatas.  Itaque  cxprellè  fenfere  veteres 4 
ftatutopofito  idem  matri  non  permitti,  And.de Ifo 
6c  Affl.conft.Nc^pol  z^.lib.s.Bald.conf.^i.&j^ 

lib.i.Alexand.conf29.Iib.3.num.io.Decius.confî7p, 
Sed  tamen  non  abnuerim  expreffa  renunciationefil| 
maritarçpcrconrradum  excludi  à  pluri  polTevicon- 
fenfus,non  cx  lege,  fed  plus  tribui  in  fraudem  alio, 
rum  quàm  virilis  cius  eft,non  polfet. 

De  fratre  quod  &  feriptores  icholaftici  inquirunt 
receptum  eft ,  ne  doratione  aut  maritatione fororem 
poliet  cxdudere,ab  hereditate  quidem  paterna femel 
delata.  Nec  enim  ius  excludendi  per  maritationcro 
tranfit  ad  hæredem,  adeb  nec  ad  filium  quidem, quod 
illi  notant.  1.  cùm  mota.  Cod.  de  tranfad,  cùmidiiis 
parris  fit  perfonale ,  non  ceflibile ,  nifi  quidem  frater 
decarcnunctationeftipulatusfit,  fed  tales  renuntia¬ 
tiones  ab  fratribus  cautæ  reftitutionibus  fubijciun- 
tur, quippe  de  iure  iam  fororibus  quæfitofa&e,  Etfi 
Normani  in  Chaucis  fua  priuatim  Cofuetudinevrii. 
tur  ,  vt  maritatione  fuas  forores  excludant  petitione 
hæreditariæ  portionis  ,  nec  aliter  conueniri po/lint 
quàm  cùm  intra  tempus  legitimum  conditionem 
quærere  defierunt,quod  nobis  quoque  ex  prifcaAfil- 
fiæ  conftiturione  fub  Gothoffedo  Duce  inoleuerar, 
ne  feminæ  vllam  in  portionem  vocarentur,  fedfuffi- 
ceret  eas  collocaffe  marins.  Sed  id  ius  denique  im¬ 
mutatum  6c  aliud  pofteris  vifum,  &  vero  videri  de¬ 
buit.  Quid  fi  contingat  fratris  filiam  vulgo  neptem  5 
ab  patruo  aut  auunculo  maritari  locuplete  for(an,& 
vt  loquuntur  beneficiato  ,  ideftfacerdotiopraxiito, 
an  par  hoc  ea  excludetur  ab  hæreditate  patris  fui. 
Nam  magiftri  tales  dotationes  inter  profediciaspo- 
nunt ,  veniti  contemplatione  patris  onueniant.  ficu- 
ti  ante  diximus ,  &  rarum  eft  alia  confideratione  fieri 
quàm  exonerand.v  (vt  aiunt)  domus  principalis  caula 
id  eft  familiæ  non  imminuendæ.  Et  Albert.  Brunus 
in  quæftione  de  ftatuto  excludente  feminas,  hoc  ca¬ 
fu  fratris  filiam  tam  excludi  putat,  quàm  fi  ab  patre 
ipfo  effer  dotata  Sed  ifta  fine  authorc  dicuntur,  nifi 
quidem  pater  in tercefferir,  &  hîc  difpiciendum«' 
clufionem  non  iumiàdotatione  per  verba  Conlue' 
tudinis,fed  à  maritatione,fedhæc  ad  alium  quàm  pu¬ 
trem  non  poteft  pertinere,  nec  iudicium  aut  deledus 
mariti  ad  alium  i  pedare  poteft,  6c  hoc  totum  nep0' 
fitum  eft  in  patris  arbitrio.vt  ad  alium  neminena  per¬ 
tineat.  Nec  pofitis  verbis  ftatuti  talibus  qua-rendum 
quis  dotauerit,  fed  quis  maritum  c^uæfierit ,  clegeri , 
locauerit.  · 

Denique  ftatutis  omnibus  excludentibus  rcr 
nas  per  dotationem,  non  aliter  nec  ab  aliis  filCCC  ’° 
nibus  excludi  volunt  quàm  dotantium ,  de  quo 
xand.  conf.  29.  lib.i.  conf.ij^volum.d.  Anc  & 
conf  i  c.  Decius  conf.379.  6c  conf.  $9.  Corn.  con  -7 
lib.i.  Iaf,  conf.160.  lib.4.  Stephan.Bertrand.  conm)· 

libjt.  .  4 

GiossA* 


773  Des  Donations,  Art.  C  C  X  X 1 1 1 1.  774 


Glossa  3. 

j  Holilit  intelligitiir  degouuernemét  aduantageux. 

j  Sobilttatio  ad  ante  natos  non  porrigitur. 
j  Filia  fola  maritatione  excluditur. 

4  Renunciatio  omnes  excludit  cuiufcumque  atatis filias. 

1 b  Solde·]  Omni  in  parte  iuris  Confuetudinarij  defide- 
randum  erat,  vt  æqua  effet  omnium  nobilium  con¬ 
ditio  &  eodem  iure  haberentur  :  fed  quando  hade- 
nus  diuerio  iure  vtimur, nobilem  hîc  omnino  intelli- 
gimus,qui  eft  eiufmodi  à  profapia  Ôc  auis,  &  hoc  am- 
pliùs  dugouuei  nement  aduantageux.  Nam  regula  com¬ 
munis  partagiorum ,  οίμαάίπρον ,  Arriculi  ^9.  cæteros 
omnes  tenet, hoc  eft,  forte  aequali iuris  ordinarij.Hos 
excellentes  &  vt  loqui  veteres  folebant ,  maiorum 
gentium  (Itali  nobiles  de  patrimonio  folent  appella- 
re)eximium  habere  aliquid  maiores  noftri  voluerunt. 
Poffunt  vero  Principes  quorum  eximia  poteftas  eft, 
idem  priuilegio  tribuere  quibus  volunt  nobilitando 
z  deliberis  naftituris  citra preiudicium natorum  Nam 
fimpliciter  collata  nobilitas  fine  expreilione  iuris  exi- 
mij,cr  d‘auantage  au  partages,non  idem  praeftaret,quia 
ad  ante  natos  non  porrigeretur,  quod  Bart.  ait.Lvlt. 
Cdedecur.lib.ii.l.2.§.fihj.D.de  decurio.  Bald.  1.  Im¬ 
perialis.  J)'.  his  illud.  C.  de  fecund.  nupt.  &  quos  Ti- 
raq.  in  primig.  q.  31.  Sicvtad  pofitionem  nobilitatis, 
non  fcquatur  pofirio  iftius  iuris  diuidendarum  haere- 

3  ditatum  ex  beffe  &  triente ,  nec  iftius  item  excluden¬ 
da?  filiae  per  maritationem,  de  quo  miror  quandoque 
in  controuerfia  ex  facto  incidente  dubitatu,ciim  qui¬ 
dam  ambigerent,  an  hæc  difpoiitio  locum  etiam  pof- 
fet  obtinere  in  haereditatibus  nobilium  vulgarium,de 
quo  dicemus. art.  feq.glo. 4  nu.4. 

4  Nunc  vero  valde  moneo  animaduerti  oportere 
hanc  excludendi  rationem  iiuc  fpeciem,  quæ  nobili¬ 
bus  conditionis  eximiæ  tribuitur ,  eandem  omnibus 
cuiufcumque  conditionis  nobilibus  tribui ,  per  re¬ 
nuntiationem  ex  confenfu  incontradu  maritationis 
à  patre  appofitam  ,  ôc  à  filia  cuiufcumque  aetatis  fa- 
dam,  &  quod  hk  à  lege  certa*  conditioni  tribuitur, 
omnibus  æquè  tribui  per  contradunt  &  confenfum 
filiç  renunciantis.  Sed  hoc  intereft,quod  in  filia  degou- 
utrntment  aduantageux ,  folum  patris  factum ,  fola  ma- 
ritatio  ad  excluhonem  ab  omni  fuo  iure  haereditario 
fufhcit,quia  ad  id  antecedens,protinus  fequitur  legis 
exeeutio  exclufiua  à  Confuetudine  induda  citra  filix 
vllam  renundationem. 

Glossa  4. 

I  Exclufio  inducitur  a  maritatione ,  non  a  dotatione. 

1  Dotes  quibufdam  gentibus  nullx. 

3  Maritat  a  dicitur  palla  ftc^t  dtjfolui  nequeat  fponfio. 

4  Filia  recufando  conditionem  à  patre  oblata,  excluditur. 

J  Qu* feipf*  mantat  infcio patre,  an  excludatur. 

6  An  exheredari  pofiit. 

7  An  pofi  24  annum filia  nubere  pofiit  imito  patre. 

8  .An  montalis  excludatur  hoc  fiatuto. 

c  Mariant.]  Hoc  idem  conftitutum  Confuetudine 
Burgundiae  rub.  7.  §.  iz.  Hîc  vero  comprimis  no¬ 
tandum  totam  huius  difpofitionis  vim  ah  hoc  ver¬ 
bo  pendere,  quod  valde  notari  conuenit,  ne  infini¬ 
ta  ÔC  fine  modo  congefta  materia  errore  intclledus  à 
ï  falfis  traducat  ad  falfiffima.  Hæc  enim  difpofitio 
non  excludit  filiam  ab  hæreditate  paterna  àcafudo- 
tationis ,  quod  vulgo  ftatura  locorum  per  Italiam  fa¬ 
ciunt  ,  fed  à  maritatione  quod  vnum  fpedf  andum  eft, 
&  ab  hoc  adu  exclufio  expedanda,  quod  ipfum  ex 
Argent  r.  m  Confient . 


A  prioribus  notarat.  Alex.  conf.  13.  vol.  3.  num.12.Iaf 
conf.  171.  vol.  4.  Separanda  itaque  funt  maritatio 
&  dotatio ,  vt  diuerfa  ôc  effectus  non  eiufdem.  Nam 
multas  fæpè  fihas  contingit  à  patribus  dotari  in  vita, 
aut  teftamento ,  quæ eaedem  non  maritantur,  quaf- 
dametfirariùs  collocari  fine  dote.  Nec  alio  fini  dos 
reperta  quam  ob  matrimonium.  Sed  ôc  pleræque 
quantumlibet  dotate  fiue  forte ,  fiue  genio ,  liue  in- 
fitaleuitateingenij,fiue  deformi  tate,ime  morbo,  aut 
vitio  corporis,  dignos  maritos  non  natifeuntunquod 
ipfum.tamen  vnum  hæc  difoofitio  fpedauit ,  quod 
g  fi  non  euenit ,  fruftra  eft  elle  dotatas ,  cùm  id  non 
confequuntur  ,  cuius  caufa  exclufio  induda  eft  à 
Confuetudine.  Nam  ôcè  veteribus  quidam  dotes  c  L 
republ.  fua  fuftulerant  vt  Solon ,  quidam  aequales 
æqualibus  ftatuunt ,  vt  Plato  lib.  dclegin.j.  &  noftri 
quoque  l.i.  C.fiaduerf.dot.  ôc  Demofthenes  oratio¬ 
ne  -ne}  dyriv  xMipS.  Sed  noftra  Confuetudo  folam  ma¬ 
ritationem,  id  eft,  rei  finem  fpedauit.  Ergo  marita¬ 
ta  excluditur  dotata  non  item ,  fallere  enim  quarum¬ 
libet  euentus  poteftne  nubat  filia,&fi  nubere  contin¬ 
gat  ne  pari  nuhat.  Quare  quodcunque  pater  relique¬ 
rit  filiae  pro  dote  &  maritagio  (vt  loquuntur)  non  ex- 
C  eludet  filiam  à  petendo  fupplemento  legitimç  fi  quid 
deeft ,  fi  maritauerit  excludet  etiam  fi  nihil  dederit, 
quiaexcluhonis  caufa  in  folo  matrimonio  eft.  Itaque 
qui  excludere  eam  volet  maritet  neceffe  eft ,  quia  ib- 
li  nutricationi  vt  fuo  fini  applicata  eft  huius  difpofi¬ 
tionis  libertas.Cùm  in  terminis  dotationis  exclufiuæ, 
extern  valde  oppofitæ  fententiæ  Dodorum,  qüibuf- 
dam  fupplementi  petitionem  admittentibus,quibufi- 
dam  negantibus  in  his  Cyn.Pet. Raphaël  Fulgofl.  no 
fine.C.de  bon. quæ  lib  Raph.Cuman.  &  Imo  1. Titio 
centum.<$.Titiogenero.D.de cond.dc  demonft  Alex. 
conf.13.lib.  3.  &  quosTiraq. inretrad.  contient,  in 
^  fin.  num.  37.de  fequen.  Quare  non  fuit  probandum 
Philippi  Montall  ani  Canccllarij  Britanniae fatium, 
qui  è  duabus  filiabus  quas  habebat  ,  alteri  certum 
quiddam  pro  dote  moriens  reliquerat ,  ddplus  pete¬ 
re  vetuerat,quod  Confuetudo  non  admittit  in  frau¬ 
dem  legitimae  portionis, nifi  adualiter  collocando 
marito  cique  digno  :  Nec  enim  à  dote  exclufio  fed  à 
matrimonio. 

cùm  maritatam  dicimus,  de  ea  intelligimus  3 
quæ  fie  à  patre  viro  pada  eft,  vt  nullo  iure  diffolui  pa- 
dum  &  fponfio  matrimonij  poilît ,  <$c  qui  fponfum 
E  cogere  poteft  vel  inuitum,  vt  maritus  fiat  fiue  is  fu¬ 
turi  fponfor  fit ,  fiue  praefentis  confenfus.  Quod  fi 
quo  cafu  per  ius  accidat ,  ne  nubat  filia ,  marita  non 
videtur  ad  affedum  excludendç  legitimae, nifi  fati  mn 
filiae  ipfius  arguatur,  quæ  noluit  cùm  poffet.  Ideo  fi 
{ponior  futuri  matrimonij  cùm  alia  per  verba  de  prç- 
ienti,  aut  coniundione  corporum  contraxit ,  rcfolu- 
tis  fponfalibus  maritata  dici  non  debebit ,  nec  exclu¬ 
detur  legitima  fua.Scd  quæ  fpontè  difcefiit  ab  eaeô-  4 
ditione  quam  pater  obtulit ,  habet  quod  libi  imputet 
&  merito  de  fe  quaeri  debet,  &pra  nupta  habenda 
eft,  quæ  oblatum  à  patre  maritum  recuiauit ,  quod 
F  Bald.dixit.d.I.non  fine  &1. mater. C.deiur.dot.Caftr, 
conf  154  lib.z  Idem.  l.dediuifione.D.folut.  matrim. 
Bald.l. padum. C.de  collât.  Volentem  dixi,  quæ  con- 
fenfit,  nam  nolentem  adigi  ad  integrati  mariti  coiun- 
dionem  ratio  no  patitur,  quantumlibet  alioqui  pro¬ 
banda  conditione  cùm  repugnantes  initio  nulla  con¬ 
cordia  conciliare  poilît ,  Sc  filiae  ante  omnes  interfit 
gratum  habere  maritum ,  propter  æternæ  focietatis 
necefiitatem ,  quæ  coada  infœlices  folct  habere  exi¬ 
tus  ,  de  quo  ipfo  Albertus  Brunus  differit ,  libello  de 
ftatuto  excludente  ftcmjnas,  ôc  Hyppol.  Marf.cof.6i. 

KK  ij 


77ί  Des  Donations,  Art.CCXXIIIL  7  75 


5  Nec  fine  dubitatione  illa  eriam  quæftio,  de  ea  quæ  j\ 
feipfam  inconfulto  patre  viro  coniunxu  eo  conditio¬ 
nem  non  probante,  nec  fii<ftum.Hîc  prunum  illud  de 

6  iure  externo  fubit  inquirere ,  An  ralem  exhæredare 
pater  pollit,  de  quoipi'o  Canoniftæ  non  eadem  ien- 

tiimtèalor^z.quarft.i.&jô.quæft-t.cap.dcraptonb. 

quam  plinb.  Ancha.agitat  conf.30.Alex.conl.33.vo- 
lum.4;<Sc  conf.6i.lib.7·^  169.eod.hb.  Decius  reg.nu- 
ptias.  D.dereg.iur.  Sedvtcumqueilli  fenferint  non 
erat  foro  recepta  exhæredatio ,  tribunalibus  quidem 
no  il:  ri  s ,  quoad  Henrico  Rege  prodiit  eade  rcedidu, 
quod  patribus  exhæredandi  poteftatem  fecit ,  fi  filia 
antevigefimum  quintum  ætatis  annum  viro  fefede- 
ipondillet  inconfulto  patre ,vcluti  auctoritate  refum- 
pta/  l.quiliberos.D  de rit.nuptia.  exquaconfequens 
eft,  filiam  exhæredari  pofl'e ,  nec  patrem  teneri  quid¬ 
quam  relinquere  legitimç  nomine  aut  iure.  Quod  igi- 
tur  pofl:  id  fa&um  pater  immeritae  filia  dederit  aequu 
efl;  boni  confulere,  ctfi  minus  eft  legitima,  nifi  iniuria 
pater  aboleucrit  indulgentia,  &  ad  legitimam  admi- 
lerit.  Sed  quæ  expeCtato  legis  tempore  pofl:  id  nupfit 
permittente  lege,  petita  eth  non  impetrata  venia  pri- 
uari  legitima  non  potefl:,  vt  quæ  à  patre  maritata  non 
iit,  ideôque  nec  ftatuti  verbis  locus  fit,multominus  fi  C 
fe  digno  iunxit,^  Bartolus.l.obligamur.D.dc a&ion. 

&  obligation.  Alexand.  conf.S.  lib.2.  &  coni.7.  eod. 
lib. putant  patrem  teneri  ad  dotandam  filiam  quæ  in¬ 
confulto  quidem  patre  nupfit ,  fed  cxpeftato  15.  ann. 
tempore,  quod  ex  lege  patri  datum  efl: ad  collocan¬ 
dam  filiam.  Quod  fi  pater  noxa  remiferit ,  legitimam 
relinquere  ex  conditione  familiæ  non  prohibetur, 
amplius  legitima  non  potefl.  in  fraudem  primogeniti, 
quia  verba  flatuti  non  congruunt  ftatutum  excedere 
volenti ,  nec  enim  talis  à  patre  maritata  dici  debet, 
quæ  iudicium  eius  non  expe&auit. 

7  Quid  igitur  de  monaftica  profeflis  dicimus  ftatuto  I 
excludere  maritatas  à  patre, an  ea  quoque  excludetur, 
quç  monafterio  locata  eft.  Et  moribus  noftris  no  erat 
futura  operofa  dubitatio  ante  Ordin.  Aurelian.  Ar.19. 
cum  veteri  regni  iure  monaftica  profefli  profcflfæque 
ipfaque  etiam  monafteria  incapacilfima  effent  heredi¬ 
tatum.  Sed  aiuftor  6c  monitor  Articuli  eius  cum  totu 
illum  ordinem  vellet  fubruere ,  clanculum  quodpalà 
n5  poterat  ratione  fibi  reperiffc  vifus  erat,qua  ic£igp- 
ret  cuniculis,  excogitata  ratione  qua  &  parentibus  & 
puellis  voluntatem  adimeret  inftituti ,  fa&apoteftate 
edi&o  hæreditates  capiendi,  fi  qui  de  liberis  vtriufuis  E 
fexus  monafteria  imitent  ante  vige  fimum  quintum 
annum, cum  perfpiceret  nullum  patrem  filiam  mona¬ 
fterio  locatunijfi  hæreditatis  futura  effet  libera  capio 
profeiræ,in  qua  locada  quilibet  pater  id  ageret  præci- 
puè,  ne  illa  caperet  quod  primogenito  accederet.  De 
puellis  verb  poftillâ  aetatem  illecebris  feculicapris,no 
effet  expedadu  vt  vlla  profiteri  vellet  feruéte  aetate  & 
côfuetudine  maritaru,qua  arte  breui  fperabat  futuru, 
vt  monafteria  defolarentur.Et  ille  quidé  quâdiu  vixit. 
Cornicum  oculos, vt  eft  in  prouerbio, confixit.  Iure 
Romano  ftatuto  excludente  dotatas  negant  monafti- 
cam  pofefias  excludi. Bart.&  Bald.Lvlt.  C.  de  pad.  &  F 
l.deo  nobis. C.  de  Epifc.&  Cler.  Salyc.  auth.  Caflà.C. 
eod.tit.Decif.Ncap.348  Multa  hic  feriptores  fchola- 
ftici  argutantur  de  fimilitudine  matrimonij  carnalis 
&  fpiritualis  ineptiifimè,  &resvfu  &  fine  dilfimilli- 
mas  coniungunt  comparatione  inutili  &  αίμ^ήτω,  fie 
effeduri  vt  Imperator  Conftantinus  veluti  frater  Ec- 
clefiæ  Romanæ,  dotem  iure  dedifle  videatur ,  imo  & 
ex  lege  debuerit ,  quia  fcilicet  frater  fororem  dotarç 
-teneatur  ,id  eft ,  Imperium  Ecclefiam.  Atqui  Eccle- 
fiam  matré  potiûs  inter  faditios  titulos  audieramus 


appellari.  Quaerendu  igitur  potitis  de  matre  fuerat  an 
filius  dotare  teneretur. Quorum  fententias  mifero|a 
bore  collegit  Boër, Decif.116. Has  ego  nugas  &infan 
tiflimas  argutationes  fuiffe  qui  probarent  non  miror' 
cùm eofdcm  in  1. i.D.de  reb.cred.colligere  videoDo! 
dores  veteres  anteferendos  nouis ,  quia  vinum  vetus 
excellat  nouo.  Hæcdidata  fimpli citer  defipientium 
funt.  Nunc  dicendum  id  quod  Confuetudo  patri  dc 
maritanda  filia  de  rebus  fuis  permifit,  nullo  iure  mo- 
nafticam  profeflis  cogrucre,  nec  extra  fenfum  &  feri- 
ptum  Confuetudinis  ad  tales  produci  poife ,  &  quo. 
modo  fubiedum  diuerfillimum  eft ,  fic  finem  alium 
{pedari  in  matrimonio ,  ne  inops  effet  &  exilis  con- 
fuetudo ,  ne  egeni  liberi ,  ne  fœmina  malis  artibus  vi. 
dum  quaerere  cogeretur,  ne  familiæ  ludibrio  nobilis 
puella  indigno  felubmitteret,  in  profeffa  peffimère- 
ligionem  in  opibus  collocant ,  in  qua  continentia, 
temperantia,  carnis  comprcifio ,  elucere debentpro- 
priæ  cius  inftituti  virtutes ,  quæ  malè  à  diuitiisexpe- 
dantur.  Quare  nullo  modo  fi  capiunt  vitra  legiti¬ 
mam  capere  permittendae  funt,  nec  pater  vt  aliter  fa- 
ciat ,  vllam  probabilem  caufam  habere  poteft  extra 
feriptum. 

I  Glossa  p 

d  L*ynede  fei  filles.  ]  Hæc  eadem  enunciatio  ίη.  Atr. 
87.de  opitulationibus  pro  matrimonio" vnius exii, 
liabus ,  etii  hoc  loco  feriptura  variabat  in  veteribus 
libriSjCÙm  in  quibufdam  legeretur, peut fts filia  mntt 
CT  les  appar  ier,  in  quibufdam,  l’l>ne  de  fes filles  muritr. 
Sed  portulamibus  Ordinib.intcr  reformationis  adus 
hæc  denique  feriptura  ftctit.Ec  erat  primogenitis  no¬ 
bilium  grande  preiudicium  comparatum,ùpalIinili. 
cuiller  primogenitos  in  ordinem  redigere ,  exequaris  , 
portionibus  filiarum  cum  primogenitis ,  quamquam 
)  Articulo  ftquenti  manent  veftigiaprifcæ  fcripmræ. 
cùm  fic  concipitur  per  enallagen  numeri  (enmtunt 
fies  filles ,  )  &  rurfus  elles  nen  deuroyent  plue  auoir^ua 
veteri  feriptura  incogitanter  admodum  manarunt. 
Meaudore  hic  Articulus  in  totum  expungetur, & 
ad  regulas  partagiorum  ordinariorum  remittendus, 
aut  fi  etiam  ftaret  placet  in  primogenita  dumtaxatlo- 
cum  habebit.  Nam  cur  enormis  &  inordinata  perfe 
difpofitio  antiquis  placuerit,  ratio  non  apparet.  Nec 
vllus  bonus  finis  dici  poteft,  nifi  palatina  anmuerfaria 
propinare  libet  litigaturis. 

Glossa  6. 

e  luypeut  </iw»ir.]Quod  hic  donare  dicit, Iurifconful- 
ti  dotare  dicunt  3  &  iure  quidem  illo  dotis  quantitas 
maior  effe  poterat  quàm  debitae  legitima:.  §.quemad- 
modum  auth.de  reftit.  c0l.4-l.fi  quando.  §■  generali¬ 
ter. C.  deinoff  teftam.  &  quos  Tiraq.  inretra&jM* 
glof8.num.15.  Boër.  Decif.104.  Iure  patrio  diuerfum 
eft, quia  dotis  quantitas  femper  determinationem  ca¬ 
pit  à  quota  legitimae, quod  nos  Art^oj.lumus  prole* 
quuti,nec  iftud  ius  excedi  poteft  vno  fpecialillmmca 
fu  hoc  ipfo  excepto.  Indeexplofæ  &iacentesillic 
iure  Romano  diatribæ.  .  .  .· 

An  dos  fimpliciter  rclida  partem  faciat  m  leg 

ma, de  qua  Alex.Conf.zo8.lib.ij.Boer.Decif.104· 

An  repudiata  hæreditate  dos  nihilominus  f 
^  An  ftatuto  filia  exclufa  à  legitima  debeat  dotari^® 

qua  Tiraq.l.fi  vnquam,verbo,fufceperit  nuin.  n°- 

A  n  doti  &  legitimae  paria  priuilegia  tribuantur. 

An  dotata  fupplementum  lcgitixnæ  petere  p  » 

de  quibus  Iaf.Conf.i7i.volum.4. 

Sed  pofito  hoc  ftatuto  tales  incidere »e<luelJ^of 


777  Des  Donations.  Art.  C  C  X  X 1 1 1 1.  778 


Iuftior  quçrendi  materia.  An  maritando  filiam  fine  ^ 

1  vlla  renunciationis  appofitione  excludere  eam  voluif- 
fe  videatur  à  legitima ,  aut  legitimæ  fiipplemento ,  fie  3 

vt  nihü  de  hçreditate  paterna  petere  poiïit.Hæc  quæ-  4 
{Ho  eft  voluntatis ,  potuifie  enim  fi  voluerit  nulla  du¬ 
bitatio,  in  tam  aperta  difpofitione  Confuetudinis.  An  5 

voluerit  in  quxftionc  eft.  Etfi  facile  eft  hunc  feru-  6 
pulum  eximere  conceptis  ex  animi  fententia  verbis. 

Sed  tamen  accidit  ne  ab  incautis  de  eo  caueatur,  nec  7 
vero  dotalia  inftrumenta  vlla  concipi.  Quaerendum 
igitur  quid  pater  voluerit ,  cùmidtotumab  eius'vo-  8 
luntate  pendeat ,  fine  vlla  renunciationis  expreflione  β  9 
aut  fa<fto,prçter  mari  tationem,  quod  ipfum  Bald.fcri-  ic 

pfitauth.res  qux.verf.  quaero  ftatuto.  C.  communia.  11 
delegat.  &  erat  illo  quidem  iure  cur  probabiliter  du-  u 
bitaretur,  propterea  quod  donatum  à  patre  filix  mul-  13 
tiplices  habere  poteft  titulos  largitionis,legitimç  do-  1, 
nationis  j  dotis ,  legati,  quod  ait  Bald.l.  filium  quem. 
C.famil.  hercif.  Sed  tamen  talis  collatio  aut  reli&um  ij 

cùm  fit  in  adu  maritationis ,  non  alio  titulo  conferri 
intelligitur  quàm  dotis  aut  prxrogationis  legitimæ ,  κ 
ex  intentione  partium  præfumpta  <Sc  adus  natura  qui  1* 
geritur.  Iure  Confuetudinario  alio  titulo  conferri  q 
nequit  quàm  legitimae  &  portionis  hæreditariæ  de¬ 
bitae,  llfaut  que  ce  foit  mariage  ou  adutnant,  imo  vtrum- 
que.  Quaeritur  igitur ,  an  fimplici  maritatione  pater 
excludere  eam  voluerit ,  cui  nihil  contulerit  maritan¬ 
do, quàm  etiam  declaratione  mentis  expreflà  non  ex- 
clufit.  Multa  hic  contradici  pofiiint  de  prefiumptioni- 
bus  qux  ab  adibus  voluntariis  colligi  poflunt,  &  pa¬ 
trem  regulari  &  ordinario  iure  vti  voluifle  credédum 
eft,  &ïüliæde  legitima  debita  prouideri ,  quos  Soz. 
vrget  Conf.  ijo.  lib.  j.  Cùm  praefertim  legitima  in- 
T  debita  paterna  habeatur.  1.  Papinianus.  §.  fi  quis 


Quod  amplia*  filia  tribuitur, fita portione, fait pritnoge 
nito  perit. 

Primogenitus  ex  capite  forori 's  partem  facit. 

Renunciatio filice pofl  matrimonium  non  excludit  à  lc~ 
gitima. 

Simplex  maritatio  excludit  citra  renunciationem. 

Renuntiatio  fimplex  nemini  acquirit, [impliciter  abdi- 
catiua. 

Renuntiant  non  computatur  in  numero  ,  (X  habetur 
pro  non  ente. 

Renunciatio  folum  primogenitum  r  efficit. 

Renunciationis  abdi  catiua  (χ  rejfelhuct  differenti*. 

Agnationis  fauor  in  hoc , Articulo . 

Jus  applicatur  ei  quem  refficit priuatio  alterius. 

Renuntiationum  turis  Romam, crpatrif  differentia. 

Stipulatio  de  iure filice  jlipulanti  acquirit. 

Renuntiationes  pro  primogenito  profunt  (X  primo¬ 
genita. 

Vbi  fola  fitnt filia  ,  ex  sequo  partiuntur  apud  Parifien - 
fesex  Normanos. 

Quid  fi  duorum  matrimoniorum fitnt  primogeniti , 

Quid  de  legit imato. 


f  Son  principal  hoir.]  Id  eft  primogenitus  in  haereditate  Hodie  fint 
nobili,  quieffedu  verus  &  folus  haerffs eft refpedu bartdes  art. 
mafculorum  fecundogenitorum,  qui  alimentarij  po- 
tius  dicendi  funt  quàm  hxredes,  vt  qui  ad  aes  alienum  ^ 
non  teneantur,  nec  iure  perpetuo  capiant  id  quod  ca¬ 
piunt  vfu,nec  adiones  excipiunt  nec  intendunt.Nam 
fceminx  iure  proprio  capiunt ,  &  habent  omnes  hae¬ 
redum  notas.  Porro  quod  hic  dicit  de  haerede  princi¬ 
pali,  perfpicuè  dat  intelligit  huic  vni  &  foli  prxiudi- 
cium  parari  per  hanc  difpofitionem ,  &c  huius  folius 
efle  detrimentum  autaccefiionem  in  hac  difpofitio- 


impubes.  D.deinoff.  teftam.&quosTiraq.  d.l.fivn-Q  ne  ,& quod  patris  fadodecedat  de  haereditate auita 


quam, verbo  fufeeperit  num.115.ita  vt  debitum  folue- 
re  voluifle  videatur.  Sed  hxrendum  eft  in  verbis  hu- 
*457.  ius  Confuetudinis  expreflx,  quæ  à  fimplici  patris  fa- 
do  exclufionem  inducit ,  verbis  (  s'il  leur  en  donnait 
moins,  elles  n en  dturoyent  plus  auon )  itavtnecefle  non 
fit  præfumptiones  colligere  tacitæ  renunciationis  in 
filia,  aut  interpretatiui  côfenfus  conieduras,qui  nul¬ 
lus  exigitur  in  filia, quia  Confuetudo  fatis  habet  mari¬ 
tatam  e  fle,  fi  modo  digno  locata  fit, qui  fi  amplius  col¬ 
latum  volui ifet  poterat  exprimere,  fi  non  expreflit 
verus  ftatuti  acquiefcere  voluifle  putandus  eft ,  &  id 
voluifle  quod  ftatutum,  ficvtad  iiinplex  patris  fadix 
fequatur  exeeutio  legis ,  id  eft,  excluiio  à  pluri,  quàm 
quod  datum  eft,  &  vero  à  toto  fi  nihil  datum.  Quod 
ego  fic  accipi  volo ,  fi  nihil  de  eo  antè  fadum  aur  poft 
fadum  in  tota  vita  pater  declarauerit,  quod  fi  fecerit 
quandocumque  fequendam  eius  voluntatem  puto,& 
ambigui  adus  declarationem  per  quam  reditur  ad  ius 
commune  ,  vt  partem  fuam  virilem  in  triente  habeat 
Ordinario  iure,idque  ab  initio  voluifle  patrem  à  con- 
fequutis  exiftimandum  eft.  Contrà  iudico,  fi  nihil  dc 


vitra  modum  portione  filix  primogenito  decedere, 
quod  accedat  minus  dato,  accedere  eidem,vt  cafu  co-  x 
uerfo,quod  valde  notandum  eft,  ad  ea  efficienda  qux 
pofteriùs  dicemus.  Nam  quod  pater  filix  concedit 
amplius  portione  fua  legitima  &  regulari,  dc  portio¬ 
ne  primogeniti  detrahitur,  fccundogenitis  nihil  pe¬ 
rit,  quorum  portiones  in  totum  non  attingutur,  quae 
femper  funt  virilis  cuiufque  iu  tertiat.  Itaque  non  eft 
hxrcndum  in  illa  difputatione  fcholaftica,  an  pater  dc 
bonis  primogeniturx  polfit  dotare  filiam,  de  qua  Ti- 
raq.in  primig.q.61.  LupusinRub.de donat. int.vir.& 
vxor.  §.  u.  Nam hkconftat  pofle,  fed hoc folo cafu  J 
nec  amplius  quàm  femel  in  vnica filia,  &vnicaitem 
hxreditate.  Intereife  enim  tenuioris  aut  amplioris 
doris  folum  primogenitum  refpicit,  fie  vt  cùm  minus 
filix  datur  fua  legitima  portione ,  quod  fupcreft  pri¬ 
mogenito  accrefcat,  quod  amplius  decrefcat ,  nec  aut 
hxreditati  aut  hxredibus  accrefcit.  Ex  quo  euenit,  vt  * 
primogenitus  in  ius  fororis  maritatx  fuccedat  furro- 
gatione  legali ,  atque  ita  in  diuifione  hxreditatis  cum 
cohxredibus  poflit  partem  fororis  fccernere ,  &  fibi 


co  declarauerit ,  non  ignarus  iuris  patrij  &  conditio-  feponere,<3c  de  ea  partem  facere  fecundogenitis.  Cx 
nisfux&  gentis.  Hxc  mea  fententia  defa&operfe  b  terùmcû  hoc  dicimus, intelligi  volumus  de  ea  portio 


nis  fux  &  gentis.  Hxc  mea  fententia  de  fa<fto  per  fe 
obfcuro  à  caufis  humanitatis  ôc  naturx  fumpta ,  val¬ 
de  quod  ego  iudico  probabilibus ,  etfi  defiderandum 
Hinc  vt  Hîc  quoque  Reformatores  huic  dubitationi  fic 
confulant,  vt  quàm  minimum  incertis  arbitriis  relin¬ 
quant.  Nam  trium  non  ampliùs  verborum  adic&io- 
neres  clara  euadet,  &controuerfix  fedabuntur. 

Glossa  7. 

x  Secundogeniti  alimentarij  potitu  dicendi  funt  quàm 
haredes. 

Argentum  t  in  Conf  Brit. 


terùm  cu  hoc  dicimus, intelligi  volumus  de  ea  portio¬ 
ne  à  qua  filia  excluditur  peraftum  maritationis ,  vel 
caqux  fit  per  renunciationem,  cum  renunciatio  ap¬ 
ponitur  in  adu  maritationis,  vtroque  enim  cafu  ex 
pr.rfumpta  mente  Confuetudinis  primogenito  coil- 
fulitur,  &  res  ei  geritur,  etiam  fi  renunciatio  no  con¬ 
tineat  exprefsè  quod  fiat  in  fauorem  primogeniti , 
quia  prxfumptio  ab  a<ftu  patris  colligitur  eius  inten¬ 
tionis,  inter  ipfos  aftus  maritationis  fa<fta.  Nam  poft 
matrimionium  renunciafle  filiam  iam  maritum  con- 
fequutam  non  excluderet  eam  à  legitima  aut  legiti¬ 
mæ  fupplemento ,  quia  Confuetudo  dkit  ( mariant .  ) 


779  Des  Donations.  Art.  CCXXIIII.  7δ0 


&  Arc.  fequen.  cr  fienmArUnt,  quo  ceflànte,  difpofi-  A  gens,  familia,  nobilitas,  decora  &:  infignia  fufcipi, 
tio  quoque  exclufma  ceiTar.  Nam  etfi  pro  matrimo-  rur&  per  manus  traduntur  in  pofteros.  Cuius  fij”' 
nio  datur  dos,  fi  matrimonium  adualc  non  fcquitur,  refpedu  bes  tribuitur  in  fueceiiîone ,  fecuadogemi· 
4  nec  exclufio  légitima:  auc fuplementi  inde  fequi  po-  vf.,  Π*  °  1 


teft ,  nec  par  caüfa  fpcrati,  ied  tamen  incerti  matri- 
monij,  quod  mulns  de  caufis  poteft  contingere  ne 
denique  fiat,  alia  fadi  fie  iam  ccrti.  Non  igitur  par  ra¬ 
tio  exclufionis,  vnde  fit,  vt  pâtre  forte  poftpadam  fi¬ 
liam  mortuo ,  mari  tarte  filiam  diçi  non  poilit  ad  effe- 
<5him  exclufionis  ,  nifi  ex  vi  &  neceilnate  contient  io- 
nis  fequaturaduale  matrimonium.  Et  hîccafium  po¬ 
nimus,  in  quo  nulla  renunciatio  autvt  loquutur  qui- 
dancia  filiæ  interuenerit,  qui  cafus  ell'ct  indubitabilis 
deexclufione  filiæ,  fçdhîc  loquimur  deadu  impor¬ 
tante  tacitam  cxclulioné,  id  cil,  maritatione  fimplici, 
fine  vlla  conuentione  renunciandi  &c  fine  declaratio- 
j  ne  patris,  cùmlcilicetlegc  filia  excluditur ,  &  pater 
non  exprefiit,  quod  pro  totofuo  iure  dedit  filiæ  id 
quod  dedit.  Sed  vc  cafus  magis  dubitabilis  fit ,  poni¬ 
mus  talem  cafum  in  quo  pater  filiam  maritauerit  di¬ 
gno  ,  quocafuluprà  diximus  fimplici  fado  excludi 
maritatam  legis  executione:hoc  igitur  cafu  quaeritur, 
an  illud  plus  quod  filiæ  de  legitima  debeatur  in  hærc- 


viu  tatùm  capiunt,  vt  fit,  quod  in  capite  eluceat  H *  * 
vero  intentio  Confuetudinis  Sc  maritantis  patris 
primogenito  enim  folo  ftudium  propaganda;  profW 

Î>iæ  ex  voto  parentibus  eft  conftitutum ,  in  quo  co^ 
entiunt  rationes  omnium,  d.  1.  fi  adionem.  < 
duobus ,  quae  fundatae  fttnt  in  confiderationeprinf 
geniti,  in  materia  ftatuti  cxclufiui  filiarum, cuiufm^j 
luntper  Italia ,  quod  late  propugnat  Curtius  Senior 
Conf.8o.  Socin.  Conf.jo.lib.  j.  &  Conf84.eod.lib  ^ 
241.  Alex.  Conf.  8;.  lib.iiij.  Boer.  Dccif.84,  px  ‘ 

fit,  vt  cum  in  praecipua  confideratione  fit  perfonafi 

lij,  renunciatio  filiæ  non  fimpliçiter  abdicativa  iurjj 
putanda  fit,  fed etiam tranilatiua &  tranfmiffiua in 
primogenitum.  Huc  accedit  ratio  propemoduinelu- 
«Stabilis ·,  quodciim  ante  dcmonflrauerimus  incaufi 
amplioris  dotis  quàm  lit  legitima  filiæ ,  quodpluscft 
perire  foli  primogenito  dede  parte  eius  demeti,  fo 
necefiàrib  relinquitur  inCafuconuerfo  filiæ  exdufe 
pro  minore  portione  primogenito  Cedere, atque  adeo 
totum  fi  nihil  datum  cft.  Nam  fi  pars  data  eft  ex  caufi 


ditate  maneat,  6c  fic  eam  augeat, de  omnibus  hærcdi-  C  &  titulo  legitimae ,  haud  dubie  partem  faciet  in  tertia 


bus  accreicat,*an  vero  foli  primogenito, ctfi· primoge¬ 
nito  ,  quomodo  aes  alienum  à  portione  filiæ  debitum 
diflbluendum  fit.  Hæc  quæftio  pridem  fcholafticos 
feriptores  exercuit ,  cùm  quæfierunc ,  an  filia  quæ  per 
renunciationcm  ad  partem  non  admitteretur  face¬ 
ret  partem  ,  de  qua  nos  infrà  de  Bocrius.  Dccif.  184. 
Sed  nec  fada  congruunt  veterum  fententiis,  nec  iura 
eadem.  Animaduertendum  igitur  quod  hoc  cafu  de 
parte  filiæ  defertur,  non  per  modum  renunciationis 
deferri ,  quippe  quæ  nulla  imcrccflllle  proponitur, 
fed  per  modum  exclufionis  per  fadum  patris  à  Con- 


cætcris  fecundogeniris:  facit  enim  partem 
modo  exclufa ,  etfi  partem  non  capiar ,  fed  hæc  pars 
primogenito  cedit.  Nam  qui  partem  partis  fuæ  capit, 10 
haud  dubiæ  haeres  fit  torius  parris  fuæ ,  igitur  eadem  ] 
ratio  oppofiti  in  oppofito  quæ  propofiti  in  propoli-  I 
to.  l.fi  ex  toto,  in  princip.D.deleg.i.  Ergofoluspro-  I 
mogenitus  hoc  adu  reipicitur  vtroque cafucontrh 
quam  illo  iure ,  quo  aequalem  aduerfus  omnes  cota-  ■] 
redes,  fed  æqualcs  &  1  pfos  affedionemfibi propo¬ 
nunt,  vt  Dynus ,  Conf.  6.  Alex.  Conf.  149.  lib.YÎjJij  I 
d.l  fiadionem.  Nam  immutato  iure  regnorum  &  I 


iuetudine  indudæ.  Nam  inter  ifta  multum  intereft.  D  præcipua  primogenitorum  conditione  effeda, alia 


Quæ  excluditur  nihil  caput  ,  necvllo  tempore  haeres 
fuifle  dici  poreft.  Hæc  diligenter  retinenda  funt,  fed  à 
iure  Romano  variant.  Nam  intentio  Confuetudinis 


per  cxclufionem  portionem  filiæ  acquirit  primoge¬ 
nito,  non  vt  à  fimplici  renunciatione,  lcd  tranfmiflxuè 


de  pertona  ad  perfonam.  Nam  renunciationes  Ηπι¬ 
ό  pliccs  3c  abnutiuæ  de  quibus  in  iure  non  exprello  fa- 
uore  aut  cctfionc  in  perfonam  aliam  fimpliciter  pri- 
uant  renunciantem ,  fed  nemini  acquirunt  per  tranf- 
lacionem  iuris  de  perfona  in  perfonam,fed  vt  portio- 
teli 


præfumprio  capienda  eft,  vt  fic  pater  voluerit  dUpo- 
nere  quomodo  lex  præmonftrauit.  l.hæredesmei.f. 
cohærcdi.  D.adS.C.Trebel.  portionibus  fecundoge-  π 
riitoru  in  fuo  ftatu  immutabiliter  manentibus.  Dein¬ 
de  &  illa  ratio  fuccedit,quod  quoties  quis  iure  aliquo 
excluditur  refpedu  ccrtæ  pcrfonæ,totiesiusapplica- 
ri  illi  pcvfonæ  quæ  rêperitur  exclufionis  caufa.  Quod 
igitur  filiç adimitur  refpedu  primogeniti, illi applica- 
tur.l.2.$.  eft  videndum,  vbi  Bart.  D.ad  Tertul.  Socin· 
Conf.84.  lib.j.  &i4i.  cod.  lib. Bart.  1.  feruo legato.§. 


nem  defedam  relinquunt  in  hæreditate ,  quæ  tanto  E  teftator.D.  de  legat.i.  Bald.l.i.C.de  fecund.nup.Bat- 
maior  reperitur  &  inflatur  non  dccrefcendo.  Sed  hoc  bat.  c.nos  quidem,  exr.  de  teftam.col.i.  &  quosTira- 
cafu  qui  capiunt  nihil  dicuntur  capere  à  renunciante,  quellusl.fi  vnquam.verb.  futceperir.  num.106.  Cuius 
fed  immediate  capiunt  à  defundo  cuius  hæreditas  fententiæ  extat  cxpreila  authoritas  apud  Bald.  Conf. 
fuie ,  hoceft,  à  partexommuni  habent  nonàfiliare-  ’  ’  ‘  Λ 


nunciante,  quod  nos  fufius  dilferuimus  Art.  in 
terminis  iuris  Romani,  fic  enim  talis  portio  capitur, 
quomodo  fi  in  reru  natura  perfona  ren uncians  nun¬ 
quam  fuifler.  Hæc  tradatio  fcholæ.  1.  plané.  S.fi  duo¬ 
bus.  D.  de  legat.  1.  aliorum  in  auth.  nouilfima.  C.  dc 
inoff.  teftam.  aliorum.  1.  fi  a  titionem  C.de  pad.&  l.ius 
agnationis.  D.depad.  &  1. Papinianus. §.  vnde  fi  quis. 
D.deinoffic.tcftam.Bald.l.padum  quod  dotali.quæ- 
ftion.  8.  C.de  collat.vbi  8c  Caft.Idem  Caftr.  Conf.  322. 
lib.j. &  Conf.zyi.  eod.lib.Socin.  C6f.54.lib.  4.  &  241. 
lib.j.  Alex.  Conf.149.lib.vij.  &  Conf.29.1ib.iij.Decius 
Conf.j7o.&  385.  & 607.  &  Conf  2.  lib.j.  Cæpol.Côf. 
49.  inciuilibus.  Molin.  Conf  55.  Sedvtinrenuncia-' 
tione  fimplici  ifta  obtineant,  tamen  thematis  propo- 
8  fiti  alij  termini  funt,  aliæ  caufæ,  fines  aduerfi.  Viden- 
dumigitur  quid  Confuetudo  ipedarit  in  filia  exclu¬ 
denda, Sc  puto  non  dubitandum  quin  primogenitum 
rcfpcxerit  vt  gentis  caput,  per  quem  nomen,  agnatio. 


410.  vol.4.vbi  dotem  à  patre  relidam  filiæ  ftatutoex- 
clufæ  mortua  filia  manere  apud  fratrem  debere  fen- 
fct.  Quare  denique  fic  concludimus ,  portionem  qua 
per  maritationem  excluditur  filia  ad  folum  primoge-  ‘ 
nirum  deferri ,  dc  ex  capite  fororis  partem  facere  ci¬ 
teris  fecundogeniris  in  diuifione  facienda,  rionob- 
ftanribus  didis  Dodorum  qui  non  feparant  a<3i'm 
exclufionis  ab  adu  renunciationis  fimpliciter  abdi- 


CuLlUcU·  . 

De  renunciatione  ipfa  videndum,  &  ponimus  hic 
renunciationem  pro  abftentione  &  abdicatione  iuris 
delati  à  perfona  abdicante ,  id  eft,  pro  non  accepta 
tione,  une  tranflatione  iuris  in  alium  quam  feri  pu¬ 
tant  ,  cùm  renunciatio  fit  in  lauorem  cuiufquàm  c 
terminatae  perfonæ ,  de  qua  fatis  copiose.  Arde·  J  >· 

Hæc  fimpliciter  repudiat,abftinet,aodicatà  per  ona, 

fed  alteri  nec  cedit,  nec  in  perfonam  transfert ,ί»  * 
cit  locum  his  qui  funt  eodem  aut  feqpenti  gradu.  1 
re  quidem  Romano  non  dubitant  tales 


fii  DesDonations,Art.CCXXIIII.  782 


deficere,  imo  portiones  non  fieri  ?fed  hçreditatem 
augere  participandam  per  alios  côfortes,nec  cuiquam 
vni  aquiri  tali  fadto,  fed  fie  à  tempore  renunciationis 
IS  confiderandum  eft  id  cui  renunciatum  eft ,  ac  fi  per¬ 
fona  reniincians  nunquam  in  rerum  natura  fuilfct ,  vt 
qui  eranr  quatuor  renunciationevnius  tres  fiunt,  ve- 
luti  non  nato  quarto ,  ex  cuius  perfona  nihil  accrefcit 
ceteris  modo  tranflatiuo,  fed  non  decrcfcit.  Sediure 
patrio  hoc  quidem  in  fubie&o  quod  tradamus ,  di- 
uerfum  eft  aliquid.  Aliud  de  ea  renunciatione  loqui¬ 
mur  quæ  fit  inadumaritationisi  nam  liæc  non  fim¬ 
pliciter  abdicat,  fed  transfert  in  primogenitum  ius  re¬ 
nunciatum,  quia renuciatio  hic  non  fimpliciter  abdi¬ 
cati  ua  eft,  fed  tranlfatiua.  Nam  filia  quæ  renunciat, 
non  fimpliciter  renunciat  animo  abdicandi  à  feiuris, 
fed  ideo  renuciat  quia  maritum  accipit,  nonafiter  re- 
nunciatiua.  Itaque  'maritu  accipit  in  portionem  fiuam 
hæreditariam,  cuius confortio doarium,com'munio- 
nem  acquæftuum  &  mobilium  êc  cx teras  vtilitates 
matrimonij  côfequutura  fit,  &  ideo  diximus  no  æqui- 
pollere  renuntiationes,  quæ  fiuqt  etiam  patri,  fi  mari¬ 
tus  eadem  opera  non  datur,  nec  ex  intentione  Coi^i 
fuetudinis  fieri  aliter  quàm  maritando.  Vnde  euenit, 
vt  cùm  hæc  renuciatio  non  fimpliciter  abdicari.ua  fit, 
fedrefpediua  perfonæ  primogeniti  ob  datum  mari¬ 
tum  neceifario  primogenito  acquirat  partem  rénuh- 
ciantis,  quia  lex  intendit  tali  prouidere.  Itaque  hic 
adus  tacitam  çonuentionem  continet,  etfi  exprefla 
ftipulatione  de  perfona  primogeniti  nil  cautum  aut 
cxprefthm  fit,  vt  pro  marito  cedat  portione,  &  fi  viu 
perquam  rarum  eft  nihil  in  totum  dari  filiæ:  fed  fi  ac¬ 
cidat  ferenda  lex  cft.Quæ  diligenter  ahimaduerti  co  n- 
uenit  paucis  annotata. 

i  j  Cætcrum  dicuntur  ifta  nulla  præfuppofita  ftipula¬ 

tione  patris  aut  fili)  de  portione  maritatœ,  nam  h  po¬ 
nimus  eam  interuenifle  ei  acquirit  qui  ftipulacuscft, 
patri  fi  ille  ftipulatus  eft,  fibi  quidem  primogenito  fi 
primogenitus  aut  pater  pro  eo ,  de  quo  nos  artic.  563. 
Alexand.  confil.  13.  lib.;.  Nam  veterum  opinationes 
vfu  reiecimus,  qui  non  putat  patrem  vni  ex  hærcdibus 
acquirere  polle  ftipulando  ita  quod  non  aliis.  Nam 
fecundum  Cofuetudincm  feriptam  ftipulatur,  &  ideo 
redè.  Quæ  etfi  nemo  aut  pauci  antè  hac  perfpexcre  in 
iuris  patrij  principiis  fundata,  introipicientibus  ta¬ 
men  firmas  habere  de  Confuetudinc  rationes  depre¬ 
hendentur  fpretis  iuris  Romani  vulgaribus  fentétiis, 
quæ  plerumque  tam  apte  patrio  itiri  infer untnr, quam 
cum  humano  capiti  ceruicem  pidor  equinam,  &c. 

Illud  vero  etiam  annotauerimus  renunciationes  & 
exclufiones  refpediuas  de  quibus  modo  diximus,  non 

14  folum  primogenito  prodefle  quadiu  fupereft  &  viuit, 
'fnic.  fed  etiam  fequenti  primogenitæ  fi  fortè  ille  decelfcrit, 

^  &  fola  primogenita  fupetfit  cii  fororibus.  Nam  quod 

‘  ‘  olim  pater  primogenito  ftipulatus  fit,  indefinite  fachl 
pro  omni  qui  futurus  eft  primogenitus  primogenita- 
ve  intelligitur  Alex,  confiai,  lib.i.  mira. 28.  Tiraq.  in 
primig.  q.  3.  nurn.6.  etfi  ratio  &  finis  agnationis  per 
mafculinu  fexum  deficere  videatuf,  ex  qua  caufa  Pa- 
rifienfes  &  Normam  cùm  folæ  filiæ  exrat,  in  viriles  &  F 

1;  capita  folent  hæreditates  diuidere ,  voluti  perdita  {pe 
agnationis.  Nec  illaDo&orum  fcholafticorum  fen- 
tentia  vera,  cùm  femel  dicunt  maritatam  fic  excludi, 
vt  etiam  foror  fecudôgenita  quæ  domi  in  capillo  ma- 
fit  (fic  vocant  innuptam  puellam)  excludat  maritatam 
vi  renunciationis  fadtæ  primogenito  aut  exclufionis, 

•  quod  Alexander  &Taf.  differunt,  l.i.§.  veteres.  D.  de 
acquired.  poffieffi  &  quos  late  Tiraq.  in  primig.  q.82. 
laf.  côf.iu.  lib.i.  Aftlid.  Conft.  regni.  23.  lib.3.  quod 
ue  illo  quidem  iure  veru  putare  debuerunt,  deficiente 


l  mafculo  cuius  caufa  exclufio  inducitur,  de  quo  Alex; 
conf.29.  lib.i.  Bald.l.  in  quibus.  C.  defecund.nupt. 

Sed  iure  patrio  nulla  dubitatio  eft,ipfam  illam  quæ  re- 
nunciauit  m ortuo  fratre  readmi  tti  fi  primogenita  eft, 
etiam  fi  primogeniti  hæresnonfit  forcé  ante  patrem 
mortui,  &  qui  nunquam  hæres  fuerit. 

Efto  igitur  hæc  ditiorum  fumma.:  Quodcumque  rfrt.  5585, 
de  portione  maritatæ  filiæ  primogenito  pater  ftipula- N·  c· 
tus  fir,quodcunque  fuperfuerit  eius  portionis  per  ex- 
clufionem  à  maritatione,  quodcunque  renunciatione 
in  atiu  maritationis  fatio,  id  totum  primogenito  ac¬ 
quiri,  etiam  nulla  pofita  ftipulatione  ex  perfona  filij 
aut  renunciatione  in  eius  fauorem. 

Tum  illud  renunciationes  filiæ  extra  atiûm  ma¬ 
ritationis  atiualisnen  perinde  valere,  fed  pendere  à 
vero  iure,  quod  renuncianci  competebat,  &fubiici 
refeiifionibus,  &fupplcmento  fi  minus  iufto  datum 
eft,  &  tales  nemini  vni  acquirere,fed  rotam  hæredita-, 
tem  augere  vtilitate  omnium  cohæredum,  fi  refeiftio 
non  petatur,  &:  renuntiatio  non  reuocetnr. 

Tum  ftipulationes  appofitas  in  maritatione.de 
iure  renuntiantis,  ei  acquirere  cuius  nomine ftipula- 
tio  concepta  eft  patris  aut  filij. 

Hæc  de  ceux  du gouuernement  iduant ugtux.  Nam  de 
vulgari  nobilitare  dicemus  art.  feq.  glof.  4. 

Abhisàftumptisquæri  memini.  Quidcenfendum 
efletjCÙm  pater  filias  haberet  ex  duobus  matrimoniis, 

&  filiam,  quam  ex  feCundo  matrimonio  fuftulerac, 
marito  collocaret,,  an  eius  portio  primogenito  primi 
matrimonij  acquiratur,  an  fecundi,  an  ipfi  patri  &  ita 
omnibus  provtfunt  fundati  in  hæreditate.  Er  plane 
refponfum  patet*  ex  his  quæ  ante  diximus,  quod  pater 
fimpliciter  ftipulctur  de  exclufione  aut  renuciatione 
de  bonis  ftipulanris  omnibus  acquiri  :  fin  primogeni¬ 
to  fimpliciter  fatia  fit ,  vnicum  tantum  elle  primoge¬ 
nitum  coftat  refpetiu  hæreditatis  paternæ,duos  eniiri 
cfie  impolfibile  eft,·  &  idêo  ei  foli  acquiri  qui  primo¬ 
genitus  eft.  Sed  quod  de  hæreditate  materna  &c  por¬ 
tione  filiæ  in  ea  quæri  primogenito  eius  matrimonij 
qui  folus  primogenitus  çft  fuæ  matris,  cum  quo  com¬ 
munis  hæreditatis  diuiiio  futura  erat,  fi  non  rcniiciaf- 
fct.  Quod  fi  durante  fccudo  matrimonio,  pecunia  de 
communione  coniugali  accepta  eft  ad  matitadam  & 
dotandam  filiam  primi  matrimonij,  tenebit  quidë  re- 
nüciatio  iuris  hæreditarij  fatia  ab  ea ,  vtilitate  primo¬ 
geniti  primi  matrimonij  3  fedvxor  fecudi  matrimonij 
ioluto  matrimonio  repetet,  &  præcipiet  pecuniam  44Î 
pro  ea  parte  pro  qua  fundata  eft  in  mobilibus,  vcluti  K'  c- 
quæ  confumpta  non  fit,  &  extare  videatur  in  perfona 
vniusde  participibus  &  hæredibus  mariti.  Hunc  ca- 
fum  decidit  Alexand.  conf.  149.  lib.7.  Sedvt  illo  iure 
omnibus  acquiri  putat  per  patrem  &  hçreditatem  au¬ 
geri,  fed  ab  aliis  principiis,  id  eft  iuris  Romani  id  effi¬ 
cit.  Sed  nos  patrio  immutata  diximus,  tratiauit  & 

Caftr,  confia;!. lib.i. Boer,  decif.104.  &  184. 

Quodverohic  dicit  βη  principal  hoir ,  intelligede 
legitimo,  aut  certè  légitimât©  per  fubfequcns  matri¬ 
monium,  inter  eum  &  natos  tx  eodem  matrimonio,  17 
aut  alio  fubfcqiiente.  Nam  li  ex  fecundo  matrimonio 
effiet ,  anteferetur  primogenitus  ex  primo.  Diucrfa  eft 
ratio  in  legitimato  per  referiptum,  quia  non  antefer¬ 
tur  legitimo  antè  nato,  de  quo  loci  apud  Tiraq.  1.  fi 
vnquam,  verbo,  fufeeperit,  numer.  82.  &  9S.  B  en  ede 
verb.  duas  habent  filias,  num.47.  Alex,  hoc  ipfofub- 
ietio,  confia,  lib.i.  numer.  11. 

GIossa  7. 

ε  Ne  le  poum  d ch utre.  ]  Hîc  apparet  manifeftifiime 
quod  nuper  diximus,  totum  in  ter  elle  de  eo  quod  am- 
KK  iiij 


783  Des  Donations,  Art.  CC  XXV.  784 


pliùs  minufire  fît  donatu  fili*  ,  primogenitum  fpefta-  A  ginta  qu*  cùm  pater  donatione  fili* 
re,  &  ei  decedere  aut  accedere,  quod  additum  de-  . ' 

tradumve  fuerit  de  portione  filiæ:  folum  igitur  non 

fecundoeenitos tangit  ifte  dolor,  quibus  nihil  perit 
præfuppofita  hereditate  nobili.  Nam  fi  controuerfa 
effet  qualitas,  admitti  poffent  pro  fuo  mtereffe  ad  ad- 
fiftendum  liti  aduerfus  filiam  plus  legitima  petentem, 
aut  plus  dato. 


gmra,  quæ  cum  pater  donatione  hhæfa&a  ex  æo 
diuidi  voluerit,  eueniet,vt  filia  dimidium  capiendo 
centum  viginti  quinque  poffit  petere ,  fepofito  fem° 
per  eo  quod  Præcipuum  coeperunt  nuper  appellare  ' 


Glossa  9. 


Glossa  S. 

fc  outre  fateftee]  Vitra  virilem  quo  fa&o  fine  vlla  ra¬ 
tione  tamen  permittitur  redigere  primogenitum  ad  B 
virilem  cum  filia ,  prseter  regulas  partagiorum  nobi¬ 
lium  ,  fpeciali  cafu.  Hæc  igitur  partitio  hoc  modo 
fiet.  Pone  tres  effe  liberos,vnum  primogenitum,  Mæ- 
uiumde  Titiam  fecundogenitos.  In  hæreditate  effe 
trecenta.  Pater  maritando  filiam  centum  viginti  quin¬ 
que  dedit  filiæ.  Controuertitur,  an  potuerit.  Regula- 
tisdiuifio  futura  erat,  vtMæuius  dcTitia  folum  ha¬ 
berent  centum  in  capita  diuidenda,  de  quibus  fo¬ 
lum  quinquaginta  capit  Mæuius  certa  &  determina¬ 
ta  omni  cafu  portione ,  fuperfunt  ducenta  quinqua- 


‘  Le fief.  ]  id  eft,  comme fi  tout  le  fief  eftoit  partablt ,  UU(l 
tout  es f ou  ne  l'eft  pas ,  mais  en  ce  eat  U  fe  dtutfe  commi  i  ,1 
l’efiott.  Hk  apparet  ftatui  de  rebus  &  feudis  indiui 
duis  cr  aduatageux ,  quae  hoc  folo  cafu  redigit  adeon' 
ditionem  diuifibilium  &  paganicorum.  Quodfipa' 
ganica  verè  effent,  nihil  erat  opus  hac  difpofxcionc' 
fuo  enim  iure  &  lege  communi  partagiorum  diuidc! 
rentur  in  capita  fine  dubio. 

G  l  o  s  s  A  10. 

k  Tout  le fief]  Id  eft ,  comme  fi  toutes  les  terres  eftoimt  rt . 
tuneres  er  portables  par  tt fie,  chofe  qui  monfire  1‘cftun^ 
te'  de  cefte  Couflume ,  fort  mal  cattfe e,  et  fans  nullt  ί,Μι 
raifon ,  pour  vouloir  violer  U  regie  des  partages  not>lts}  reg». 
Iters  CT  ordinaires. 


Article  CCXXV. 


Tafî  en  mariant  fes  filles  il  leur  donnoitbmoins  de  leur  droit, ‘elles n’en 
deuroient  plus  auoir, d  pourueu  qu’elles  fuiTent  iuffifamment  apparagees. 


Έ 


T  fi  nubendo  fuis  fihas  b  minus  legitima  portione  eis  daret  t  c  nihil  amplius  haben  Ut* 
renty  A  modo  Jujf  cientem portiomm  habuijjent . 


Art.  y<7·  N.  C·  clarius  explicat  cùm  dicit  per  folum  maritationisa&um  filiam  excludi  à  fucceffione  etiam 
fi  fit  minor  &  non  renunciaucrit  :  nec  admitti  ad  legitimam,  aut  eius  fupplementum  quod  accrefcit  ptvmige- 
nio  art. 358.  N.  C.  videglof.6.  art.224.7. 


Censvra. 

Hic  Reformatorum  intolleranda  qui  cùm 

de  duplici  feriptura,  quæ  in  veteri  libro  habebatur, 
confuiti  meditatique  alteram  fuftulillcnt,  idque  ex 
Ordinum  fentétia,  hk  rurfum  veluti  fomno  correpti 
damnatam  reponut,  &  cùm  in  cafu  propofito  pofue- 
rint  l"yne  de  fes  filles  in  oppofito  &  couerfo  reponunt 
manant  (es  filles ,  cùm  non  nifi  in  vnadi&um  oporte¬ 
ret,  fi  quidem  iure  eam  feripturamdamnarant,  quæ 
de  pluribus  continebat,  cùm  oppofiti  in  oppofito 
eadem  ratio  fit,  &  perfonarum  numerus  idem  effe 
debuerit  hoc  modo.  Et  fi  en  manant  /’>»<■  de  fes  filles , 
qui  error  reponitur  infra  verbo  ( elles  nen  deuroient 
fluiauoir)  &  rurfum  ( pourueu  qu'elles  fujfent.)  Cùm 
aduerfatiua  aduerfari  debuerit  his  quæ  funt  eiufdem 
generis  &  numeri,  quod  Bart.  ait.  1.  mariti.  §.  vit.  D. 
deadult.  vbiglof.  Iaf.  1.2.  D.  dereiud.  Quare  reli&a 
eft  altera  futuris  Reformatoribus  opera,  vt  cogruen- 
tiafcribanc  infua 


C  de  inoffic.  teftam.  quod  latiùs  fumus  exequuti  fup. 
art.  218.  verbo  letiers.  Minus  autem  dat  &  qui  nihil 
dat.  1.  minus.  D.  de  verb.  fignif.  1.  illud.  §.ficuius.D. 
de  tribut,  aôtio.  Quare  etfi  pater  nihil  dederit,  locus 

erit  huicdifpofitioni,  ne  quid  amplius  maritapetere 

poflit,  &  Bald.  cap.  fi  proponente  de  refeript.  putat 
ftatuto  excludente  maritas  &  dotatas,  etiam  qusvno 
nummo  dotata  fit  excludi, &  ex  eo  Iaf.  auth.  quirem. 
C.  de  Sacros  Ecclcf.  quod  vicinæ  Turonum,  Cœn0* 
manorum,  Andium,  Aruernorum ,  Borboniorum 
Coniuetudines  exprimunt ,  adeo  vt  donata  corolli 
rofacca  patres  filias  excludant.  Fruftra  igitur  illa  du¬ 
bitatio  fcholæ  de  qua  totos  ducétos  annos  pugnatum 
inter  magiftros  Socinus  feribir  in  conf.  ijo.  Hb.i.  an 
legitimaliberorum  per  ftatutum  tolli  aut  minui  pol- 
fit,  nam  hk  confiat  &  tolli,  &  minui,  &ver6pa«° 
^  &  renunciationc  non  dubium,  de  quo  Alex. con  f 
vol.r.  &c  conf.  1^4.  vol.6.  &#.  lib.  2.  Boer,  decu·  4· 
&2j6.  Alex.conf.69.  lib.i. 


Glossa  i. 

*  Et  fi  en  mariant]  Notandum  quod  vbique  &  ferio 
iterauitillud»>4n4»r,cùmab  a6lu  maritationis  exclu- 
fio  filiæ  proueniat,  vt  finis  à  fua  caufa  non  aliunde. 

Glossa  1. 

h  Moins  de  leur  droit]  Id  eft,  minus  legitimà  portione 
habito  refpe&u  ad  numerum  liberor  um,&  bona  quæ 
habet  donator  tempore  mortis,  quod  tempus  in  mo¬ 
deratione  legitimae  fpedtandum  eft,  ex  1.  quaeritur.  C. 


Glossa  3. 

An  quod  filia  maritata  capit,  habeat  titulo  vniwf*'1’ 
an  particulari.  j 

An  debita  teneatur,  Ct  pro  quota  rationnel11 

.An  primogenitus  ad  debita  teneatur,  ratione 
Rpnunciatio  abdteattua,  aut  traofiatiua. 

Sequitur  egregia  traftatio ,  An  filia  maritatààp 
e  quomodo  hk  traditur ,  id  quod  fic  donatu 


Des  Donations ,  Art.  C  C  X  X  V. 


-  caufa  dotis,  an  exvtroquc,  ac  proinde  ad  debita  £  eueniet,  vtquod  hoc  themate  filia  capit  vitra  regula- 

1  _  L  —  > —  I.  »-·  .  !..  V.  · —  f  r  .  t.  ni*  ·-  (.  I.  . — 1 1  -  .  1  i — i  <  1  fl.  VI  ί  '  ΛΙ1  ill  ΠΟ  Γ1  Ο  ΠΊ  Ι^ΙΓΡ!  ΓΙίΐΠΡ  ΓΓ1  C 


rem  portionem  Confuetudinariam  largitione  patris 
extraordinaria,  iure  aut  prælegati,  aut  dotis  capere 
videri  debeat,  atque  ita  titulo  lingulari,  qui  ad  debita 
non  obftringit.  Sed  vera  fpe&antibus  ex  iute  externo: 

&  noftro  patrio  diftingui  plures  cafus  oportet. 

An  fcilicct  filia  abftincat  aut  repudiet  portionem  4 
luam  hæreditariam,  quo  cafu  nulla  dubitatio  relin¬ 
quitur  eam  ad  debita  paterna  non  teneri ,  cùm  hæres 
non  fit,  vt  diximus  art.j4$).  Aut  renunciat  fimplici- 
ter  ôc  abdicatiuè  iusàfeabdicado,  quo  ipfo  cafu  non 
pamm  momenti,  fi  vt  ponimus  dotis  titulus  ad  debita  tenetur  :  fin  tranflatiuè  &  in  fauorem  tali  adui  ineft 
non  obligat ,  haeredis  obligat  :  &  alibi  diximus  iure  è  ®  ceffio,  &  fit  quidem  ipfo  iure  haeres ,  &  ad  debita  pa- 
moribus  noftris  recepto  neminem  in  eadem  haeredi-  terna  tenetur  pro  portione  fua,jfed  tamen  vtilitatis 


teneatur  pro  modo  bonorum  donatoru,  anpropor 
i  tione  haeteditaria  ex  art.  565.  Nam  &  extraneis  etiam 
millieiibus  dari  ab  extraneis  dotes  folent,nec  per  hoc 
ad  debita  dotantis  obligantur,  quippe  ex  titulo  lingu¬ 
lari,  nec  alio quam  emptionis,  donationis  aut  perrnm- 
tationis,  ex  quo  fit,  vt  cum  talis  fit  ad  debita  non  oblir 
<ret.  l.penult.  &vlt.D.  de  collat.dotis,  de  quo  nos  co¬ 
piose  differuimus  artic.219.  verbo  premièrement  p*j/e\. 
An  igitur  hçredis  titulo  habeat  quod  fic  habet,  an  do¬ 
tis,  an  mixto  de  vtroque  in  quæftione  eft.  Nec  in  ifto 


tare  capere  polle  titulo  vniuerfali  haeredis,  &  titulo 
particulari  vt  dotis,  aut  donationis,  aut  aliofimili  lu- 
cratiuo  quidem,  non  igitur  haeredis  &  donatarij  con- 
iun&im.  Artic.218.  verbo  à  autre qu’àfi»  heritier.)  Sed 
iure  Romano  contraria  omnia  finit  coniti  tuta.  Nam 
&  dotis,  &  legitimae, &  haereditatis,&  praelegati,  vna 
cadémque  de  filiabus  capere  poterat ,  qui  tituli  luas 
habent  differentias  &  propria,  quae  vulgata  eft  trada- 
tio  fcholæ,  auth.  nouiflima.  C.  de  inoff.  teftament.  & 


caufa  recipiédum  eft,  vt  cùm  per  ftatutum  portio  hoc 
modo  renuheiantis  in  fauorem  applicatur  primoge¬ 
nito,  applicatio  fada  inrelligatur  cum  fuis  oneribus, 
id  eft,  loluendi  debita  quae  ab  ea  portione  debentuf; 
Atque  hic  cafus  renunciantisin  fauorem  primogeni¬ 
ti  ,  vel  exclufionis  refpedu  primogeniti  folus  in  du¬ 
bitatione  eft.  Nam  ctlifummo  iure  haeres  dici  poifir, 
quae  renudat  aliquo  accepto  vt  in  fauorem  ccrtæ  per- 
lonae  renunciet,de  quo  nos  alibi  fuse ,  aut  quae  in  to- 


attigit  Molinaeus  conft.29»  ex  quo  illi  determinandis  C  tum  nihil  capit,  fed  tamen  maritum  pro  legitima  ha- 


quotis,  legitimae, dotis,  haereditatis,  diuerfa  tempora 
fpedant  adus,  aut  mortis,  de  quo  nos  d.  art.  ziS.  ver¬ 
bo  le. tiers,  &  art.405.  Quin  &  illo  iure  quo  filiae hçre- 
ditare  excluduntur  dotem  petere  polfunt, de  quo  Ti- 
raquel.  1.  fi  vnquam,  verb.  fufeeperit  num.no.  C.  de 
reuoc.  donat.  Sunt  ifta  illo  iure  diuerfa,  fed  nosiure 
Confuetudinario  nil  inter  dotem  à  patre  collatam,  & 
hæreditariæ  portionis  delatione  interefle  docuimus, 
d.  art.  40;.  Ôc  alibi  faepe.  Qubd  fi  nominibus  diuerfis 
efferatur  alterum  ab  altero  determinari  imo  quo  iure 
vtimur,  quod  à  patre  filiae  (impliciter  confertur,  dos 


bet,  tamen  iniquum  eft  talem  ad  debita  harreditaria 
teneri, &  quo  recidit  eius  portio  aut  pars  eius,æquum 
eft  &  eo  recidere  debita  &  debitorum  portionem  pro 
rata  portionis  acceptae ,  Sed  antè  probauimus  portio¬ 
nem  eius  ex  intentione  Confuetudinis  deferri  ad  pri- 
mogenitumjvnde  fuccedit  illa  legalis  difpofitio,quod 
quoties  fit  tranflatio  bonorum  cuiufquam  à  lege  in 
alium  vniucrfaliter  etfi  non  titulo  haeredis,  toties 
transferri  &  debitorum  neceifitatem,  vt  in  iuccefio- 
rem  bonorum  ex  fententia  Caftr.  &  aliorum,  l.vltim. 
§.fih  autem  aes  alienum. C.de  bon.quæ  lib.&  aliorum 


non  eft,  fie  quidé  vt  iure  Romano  accipitur,  reipedu  D  1.2.C.adleg.  Iui.  de  vi  pub.  quod  nos  copiose  fumus 
patris,  etfi  fo  minae  &  viri  reipedu  talis  dici  poflltvt  perfequuti  art.  219.  verbo  premièrement  pajeT^  Nam 


mulieris  patrimonium,  fed  reipedu  patris  totum  id 
quod  habet  fiHa  à  patre  viuo  eo,  portio  eft  haeredita¬ 
tis  prærogata,  mortuo  hereditas  dicitur,  fed  tamen 
hic  cafus  quo  pater  donat  vitra  regularem  quotam 
valde  exorbitans  eft  à  regulis  comunibus  regularium 
partagiorum,  &  poteft  videri  habere  aliquid  externæ 
caufe  extra  hçreditatis  titulum,  in  eo  fcilicet  quod  re¬ 
gularis  quota  hæreditariæ  portionis  exceditur,  vt  fic 
quod  ad  ratæ  portionem  cofertur  hæreditas  fit,  quod 


talis  tranfiatio  legalis  fit,  cùm  citra vllum  exprelfiim 
contradum  filiæ  maritatæex  folo  maritationis  fado 
Côfuetudo  filiam  excludit,  &  portionem  cius  trasfert 
in  primogenitum, quod  intelligendum  eft  fieri,  vt  in 
fucceiforcm  bonorum,  qui  nec  hæres  eft  vniuerfalis, 
nec  fucceifor  fingularis,  ied  facit  tertiam  fpeciem,  de 
quo  eodem  loco  plura  diximus.  Nam  fi  partem  partis 
fuæ  capit  filia,  acceptatione  partis  fit  hæres  reipedu 
crcditorü  in  totum  fuæ  partis,  quia  hæres  non  poteft 


excedat  dos,  quod  ex  eo  apoaret ,  quiahic  exceifus  à  £  efle  partis  portionis  fuæ,  leg.i.l.i.  &c  L  ex  aile.  D.  de 


patre  conferri  non  poteft  vllo  cafu  aut  adu  vllo,  præ 
terquam  maritationis.  Dotem  igitur  videri  ncceilàrio 
adusmarrimonij  concludit,  &(Tubieda  caufa  titulum 
indicat,  q,  &Tiraquell.  animaduertit. d.verb.  fufee¬ 
perit,  num.112.  An  igitur  eueniet,  vt  in  cafu  huius  ar¬ 
ticuli  filia  regularem  fuam  portionem  capiat  hæredis 
titulo,  atque  ita  ad  debita hæreditaria  teneatur  iure 
}  regulari ,  &  quod  plus  eft  fua  rata  habeat  dotis  titulo, 
qui  ad  debita  non  obligat.  Hæc  dubitatio  poteft  ei 
fimilis  videri  quæ  fit,  An  primogenitus  ad  debita  hæ¬ 
reditaria  teneatur  pro  portione  hæreditaria,  id  eft  pro 


acq.  hæred.  Sed  id  verum  iure  ciuili ,  &  cùm  pars  ex 
voluntate  remittitur  ab  hærede,  cui  totum  delatum 
eft,  fit  enim  tum  hæres  totius  acceptatione  qtiantula> 
cumquepartis ,  fed  cùm  pars  fie  à  Côfuetudine  defer¬ 
tur,  vt  ampliùs  capi  nonpoflit  per  hærcdcm  etiam  fi 
vellet,  tum  non  in  maiorem  fit  hçres  quàm  quantum 
coepit,  v.ciuti  fi  pater  rninù?  dederit  filix  fua  portione, 
quod  reliquum  eft  de  portione  eius  &  poteftate  Con- 
iuetudinis transfertur  in  primogenitum,  non  debet 
recidere  in  filia*  humeros,  quia  ademptio  partis  fada  Jrt.  55^ 
iftàlege,  ergo  in  primogenitum  transfertur  onus  de-  *·  c. 


duabus  partibus,  quas  capit,  an  pro  modo  bonorum,  p  bitorum  pro  rata,  fic  vt  filia  hoc  cafu  non  ampliùs. 


id  eft,  an  etiam  ratione  præcipui ,  id  eft,  æftimationis 
principalis  Manerij,  quod  capit  ante  alios,  fcdvt  iu- 
dicant  non  iure  hæredis.  Hunc  Molinæus  negat  tene¬ 
ri  vitra  hæreditariam  portionem,'  ratione  Præcipui 
nequaquam ,  in  $.  n.  tit.  de  feud.  fenfit  contra  Ioan. 
Cyrierius  cofiliarius  olim  Parifiéfis  Curiæ,  vir  &  ipfe 
præftâti  dodrina  qui  de  iure  primogenituræfcripfit, 
&  hunc  fcquutus  Tiraquell.  lio.  pnmogeniorû.  q.35·. 
&  quidam  editis  libris  ex  eo  tempore  pafiim  iudica- 
tumferibunt.  Sed  fi  Mohnæi  fentemiam  fequimur. 


conueniri  poflit,quàm  pro  modo  bonorum  accepto¬ 
rum,  contra  regulas.  1. 1.  Cod.de  reb.  çred.  Hæc  valde 
notanda  funt  paucilfimis  cognita  &  animaduerfa,  nec 
adhuc  mihi  occurrit,  qui  ifta  expendiiTet  ad  particula¬ 
rium  inter  tales  cxtraordjnarij  iuris  hærcdes  debito¬ 
rum  diuifiouem.Porro  iftain  cafibus  propofitis  intel- 
ligimus,  vbi  fadumpatris  maritantis  verfatur  :  Nam 
fi  fponte  foror  fratri  fuo  portionem  pordonifve  par¬ 
tem  ceflèrit,  haud  dubiè  illa  hæres  fit,  &  ad  debita  te¬ 
netur,  Yt  venditrix  hçreditatis,  ex  l.z.Cod.  de  hçred* 


787  Des  Donations,  Art.CC  XXV. 


Jfrt.  fî7i 
K.  C, 


vel  ad.  vend.  &l.i.Cod.  depad.  fed  hic.  cafus  diuer-  A 
fus  eft  à  prioribus.  Nec  dccipi  nos  oportet  fententiis 
Bald.Raph.  Angel.  I.  Papinianus.  $.  vnde  fi  quis,  cùm 
putant  exclufa  hliaà  portione  fuæ  legitimae  per  ftatu- 
tum,  idquod  ci  detur  computari  in  ære  alieno  hçrc- 
ditatis,  de  ea  deduci,  &  de  reliquo  partes  fieri  inter 
cohçrcdes  fucccffibiles,  fie  vt  ad  debita  non  teneatur 
excluft,  quod  diuerfum  cil  ab  eo  quod  dicimus.  Nam 
iuris  Côfuetudinarij  ratio  eft  alia  &  finis,  quia  portio 
fiiiæ  exclufæ  illo  iure  æque  ad  omnes  cohçredes  per¬ 
manat  vt  opte  iureciuili,  fed  noftroad  primogeni¬ 
tum  tantum. 

Reftat  hic  cafusci'm  plus  à  patre  donatum  eft  filiae  " 
quàm  portio  eius  hçreditana  hitura  erat,  quivnicus 
cft  in  toto  iure  Côfuetudinario,  &  fuperiorc  Articulo 
inducitur,  quomodo  ea  ad  debita  paterna  teneatur. 
Nam  fi  pro  hçrede  habet,  haud  dubiè  tenebitur  vc 
hxres  proportione  hçreditaria  regulari  &  ordinario 
iurc  etiam  ciuili.  Sed  de  pluri  queritur:  Nam  Confue- 
tudo  vbique  verbo  donandi  vtitur,  veluci  luy  peut  don¬ 
ner  &  verbo  rr  ce  quii  luy  donnera,  cr  s’il  luy  donne  it 
moins  quæverba  fccüdum  fubiedam  materiam  accipi 
oportet.  Hîc  igitur  quaerendum  eft ,  an  q  uod  plus  eft, 
tribuendum  fit  titulo  particulari  doris  &  donationis, 
an  ex  vna  &  eadem  caufa  hereditariae  portionis  ad 
filiam  veniat.  Concludimus  cx  vna  &:  eadem  caufa,  id 
cft,  à  portione  htereditaria  6c  ex  legitimae  caufa  filiam 
habere  videri ,  fic  vt  legitima  hoc  cafu  pinguior  fiat, 
fed  tamen  permittente  Confuctudine  ex  cauia  legiti¬ 
ma?  portionis  habere  videri,  ideoque  eam  vt  ex  titulo 
vniuerfali  ad  debita  teneri,  idque  ex  aequo  cum  pri¬ 
mogenito,  cùm  aequalem  capiat. 

Glossa  4. 

j  Minor  non  reftituitur  contra  difpofitionem  huius  ^/tr-  D 
ticuls. 

X  Habilis  ad  matrimonium ,  habilis  etiam  cenfetur  ad 
palla  matrimonialia. 

3  Filia  renuntians  excluditur  etiam  in  Inilgaribus  nobi¬ 

libus. 

4  penunuanti  neganda  reftitutio  in  integrum. 

5  Fçnunciattoncs  ~\bique  vjurpantur. 

6  Fratres  non  excludunt  (irores  ab  har éditait  quafita. 

7  Exclufa  an  reuocan pofiit  àpatre. 

8  +An  a  matre. 

J  Λη  ab  yulgari  nobili.  E 

10  Hic  Articulus  mtelligitur  de  gouuernement  ad.- 

uantageux. 

11  ^îrrefta  de  filia  renuntiante  non  admittenda. 

11  Pater  per  contraftum  omnibus  haredibus  acquirit. 

1 3  Kstcquifita  potefi  iterum  alienare. 

14  Patri  per filium  non  datur  reftitutio. 

15  Quid  in  cafu  de  patre ,  qui  promifit  de  fuo  luiturum, 

quod  filius  abftuhjfet. 

16  Cafus  notabilü  de  eo,  in  caufa  matrimontjfilij. 

17  Expoftulatio  de  perfidia  commerciorum. 

Ie  Elles  n’ en  deuroient  plus  auoir\  Perflant  Reformato-  F 
res  in  enunciatione  pluralis  numeri,  cum  de  vna  tan¬ 
tum  fuperior  Articulus  fubiedum  fecerit.  Excludit 
vero  maritatam  ab  hereditaria  portione  ,  fi  digno 
.  iundaeft.  Quod  ipfum  intelligitur  finevllafiliæ  re- 
nunciatione  &  citra  expreftionem  de  renudando  folo 
patris  !ado,quo  nihil  amplius  Confuetudo  exigit, fa¬ 
tis  enim  habet  de  marito  (vt  loquuntur  )  filiae  proui- 
deri,vt  fic  fatisfadum  ei  videri  debeat.  Idque  acci- 

fiiendum  fiue  maior  illa  fiue  minor  fit,dummodo  per 
eges  &  canones  habilis  fit  ad  matrimonium,  c.quam- 


788 


uis.  exr.de  pad.  habilis  enim  ad  nuptias,  confio 
ter  videtur  habilis  ad  pada  omnia  &  renunciati 
quæ apponi  in  talibus  folent  ex  more,  multom^ 
cùm  ab  legis  difpofitione  ex  fado  tacite  inducunt 
1.  quoties.  D.de  pad.  dotalib.  l.vlt.  vbi  Bald  fr  ÎA “Γ* 
Fab.C.  delegit,  turei.  Bald.  1. 1.  $.i.C.dereivxor  Tfï 
Decius  &  Iaf.  l.fi  conftante.D.  fol.  matr.  Excipio  d  ’ 
nationes  6c  côtradus  pure  damnofos,  de  quibus  alV 
à  nobis  didum  eft  ex  tit.  C.  fi  aduerf,  donat.  Sede 
hæc  difpofirio  de  nobilibus  eximij ,  «y  demueriimft * 
aduantageux  difponat,  quaefitum  eft ,  num  etiam  eT 
teris  vulgatae  conditionis  confuli  aliqua  ratione  p0(lir' 
vt  idem  confequantur  in  cxclndeda  filia  matrim0nj  * 
ab haereditariaportione.  Quid  hadenus vfu obtinue^ 
rit  ignorare  non  poflumus,  cùm  tot  eaderecontro' 
ueriias  agitari  viderimus,  tot  refcilllones  intentari  ab 
filiabus,  quæ  fc  iniquo  iurc  habitas  à  patribus  qu2re, 
bannir,  quas  pafiTim  receptas  poftulanres  fcimus.  Sed 
erit  ea  Reformatorum  cura, vt  exemplum  orbis  penè  ^ 
vniuerfi  fequanrur  regnorum ,  prouinciarum,  com¬ 
munitatum,  quæ  maritatas  an  dotatas  poftremincia- 
tiones  patribus  ex  côfenfu  fadas  non  admittat, idque 
nullo  præfuppofiro  iuramento,  &  illo.  c.  quamuis 
nulla  præfnppofitaConfuetudine  locali,  nonobftanw 
minoritate,  fed  orbis  confenfu  &  vrilitatis  publics 
refpcdu ,  magis  quam  ftrido  iurc.  Ex  quo  &  reftitu-  j 
riones  vbique  rcnunciantibus  negant  à  patre  marita- 
tis,  nec  admittunt  etiam  laefionem  enormencauiifi- 
cantes,  fi  modo  dignis  locaræfunt  :  plus  dico,  &re- 
petédum  eft  paiîîm  obferuari  etiam  nulla  local;  Con- 
iuetudine  præfuppofita.  Idque  pluribus  Arreitis  iu« 
dicatum  à  Curia  Parifienfi  nominarim  additione  ad 
confil.  Alex,  tcftatur  Molin.  cof.29.  lib.3.  atqueadeo  1 
cladibus  coadis  &:  otm-fapai.  Sed  hoc  amplius  incom-  , 
muni  conditione  nobilium  exigitur,  vt  remuicient 
pluri,  quod  in  fuperiori  cafu  Confuetudo  àfolo patris 
rado  inducit.  Itaque  reftitutiones  contra  renuntia¬ 
tiones  petentes  reiedas  tcftantur,  &fubinde  negatas 
à  Cancellario  du  Gatway ,  fummæ  tum  auctoritatis  vi¬ 
ro,  tcftatur  Boer,  eorum  temporum  æqualis  conii Bi- 
turig.  tit.de  teftam.  §.6.  &  iterum  decif. 62.  Bened.c. 
Ravnutius.  verb.  duas  habent  filias ,  ntim.  165.  necdc 
i  ure  dandas  Caft.  putar.  conf.13 1 .  lib.  1.  &  Ferron.  Bur- 
degal.  notat.  §.  14.  tit.de  teftam.  Patris  enimiudichirç 
filiæinftareft  omnium,  nec  iudicates  oportet  alieno 
in  facio  efie  curiofos.  Quare  &  paifim  in  Gallia, Italia, 
Germania  pradicari  &:  obtinere  tales  rcnunciationes 
Molin.  tcftatur  multarum  regionum  hofpes  conf.if 
&  55.  Quamobrem  iam  hinc  definant  noilri  ludan 
de  eo,  quod  tot  gentium  fenfusin  fuaquzque  rep. 
probauit,  dc  familiarum  fecuritates  cô turbare rixofis 
Se  pugnantibus  iudiciis,  quos  orbis  côfpiratio& va¬ 
litas  publica  &  agnationum  decora  refeliiit,dum  fub- 
inde  hoc  obtentu  in  arcana  familiarum  inquir“nt 
odiose  contra  patrum  iudicia,  patres  ipfi  nuquamru- 
turi ,  plus  fibi  alienis  in  rebus  videre  vifi,dum  litigan¬ 
tibus  morem  gerunt,  &  miièru  mercimonium  alunr. 

Sed  audores  habet  magnos  & illu flr es, & grauia gf a- 
tium  exempla,  quibus  vinci  fe  pati  &  poliunt  Si  vvo 
'debent.  ,  ^ 

Sed  alia  caufii  eft  fratrum, qiii  maritatione  non  p°J" 
funt  forores  excludere,  inre  fcilicet  delato Scqpx 
to,  quod  fi  minus  iufto  datum  eft  reftitutiones  oon" 
tur,  fi  modoriôn  leue  eft  quod  fefellit,  de  quo  Mo¬ 
lin.  d.  conf.  29.  ;  ,  ■ 

Porrb  adiicimus  maritatione  filiam  ab  his  du 
taxat  bonis  excludi,  quae  fuh  hac  Confuetu4ine 
bentur  non  aliis ,  de  quo  noS  fufius  fup.  art. 218.  c5 
mus  &  Molin.  conf. 73.  Decius  C011C17C.  &  4W‘  ^ 


7gp  Des  Donations,  Art*  CC  XXV*  790 


Cum  hascfcribereâi  oblata  eft  mihi  controuerfia  ^ 
ciufmodi,  quæ  huic  .tradationi  congrueret,  de  qua 
Sc  meum  refiponfum  inferere  vifum  cil.  Proponeba¬ 
tur  in  facto  nlia  cum  maritaretur  in  ipfo  adu  &  ma¬ 
trimonii  proloquutionibus  renunciafle ,  &  vt  dicunt 
quiftalïe  omne  id  quod  fibi  ampliùs  de  hæreditate 
paterna  debitum  iri  fperare  poterat,  adeôque&  ma¬ 
terna,  idque  pro  quinquaginta  libris  annui  reditus,  & 
fortafle  ius  fuum  cxequéti  centum  aut  amplius  com¬ 
petere  poterant.  Stipulatus  erat  pater.  Sed  eidem  filia? 
mortuo  pofterius  patre ,  mater  fecunda  difpoiitione 
alia  quinquaginta  fuppleuit,  atque  etiam  poteftatem 
fecit  legitimam  portionem  petere,  fi  id  mallet.  Mor-  B 
tua  matre,  filia  quinquaginta  petebat. 

Contradicebat  primogenitus  ,  ôc  negabat  eam 
quæ  femel  exclufa  effet  maritatione  ab  hæreditate  pa¬ 
terna  ÔC  materna,  poftea  difpoiitione  matris  potuifle 
rurfum  admitti  ad  eius  fuccellionem:  tum  quia  ea  no¬ 
bilitatis  &  gentis  elfet  conditio,  tum  quia  odio  pri¬ 
mogeniti  elicita  difpofitio  à  matre  diceretur,  tum 
quia immenfa  &  vitra  legitimam. 

In  fado,  de  odio,  de  exceflu  nihil  probatum,  fu-r 
pererat  qua  ftio ,  an  mater  exclulam  renuciatione  po- 
tuiiTet  iterum  admittere  ad  quotam  debitam  in  haere-  C 
ditate  fua. 

7  Nam  de  patre  etiam  efle  dubitatum  :  iure  Rama- 
no  non  dubitant,  quae  exclufa  fit  ftatuto  aut  renucia- 
tione  etiam  exprefla,  mutata  patris  voluntate,  read- 
mitti  pofle  cjutls  appellent  rappeler  a  la  fnccefiion,  de  quo 
Bart.  1.  ftipulatio  hoc  hrodo.  col.i.  Angel.  col.i.Rom. 
coi.  7.  Alex,  col*  laf·  col  6.D.  de  verb. obligati  Bart. 
Angel.  Iaf.  1.  vit.  C.  de  pad.  Bald.  1.  pa<5tum  quod  do¬ 
tali.  C.  de  collât. vbi  &  Rom.  Raid.  1.  quicunque. C.  de 
fer.  fugit.  Caftr.  conf.448.  lib.i.  &28S.  lib.2.  Georg. 
Nata,  c.quamuis.  ext.  de  pad. Decius  cof.  47^  ChalE 
conf.  28.  &  Rub.7.  $.12.  cof.  Burgi  Anchan  conf.405.  E 
&  quos  aceruat.  Tiraquel.  intrad.  Lemortfaifirleluf , 
8.dcclarat.  2. partis.  Quinetiam  recés  Renatus  Chop- 
pinus  de  Parifienfi  aduocatione  præftati  dodrina  vir, 
le  patrono  caufæ  iudicatum  ex  Arrefto  feribit,  admif- 
famque  ex  volutate  patris  filiam  quæ  ante  renuciaflct, 
non  inftitutionis  quidem  iure  quod  negabant  pofie 
fieri ,  fed  legati  vfque  ad  eum  modu  quàm  in  legitima 
capere  poterat.  I  d  vt  illo  iure  ôc  moribus  fieri  potue¬ 
rit,  nouris  non  poteft.Primùm  non  eft  éxpedandum, 
vt  quifquam  inftitutionis  iure  quidquam  capiat,  fed 
nec  vt  de  præfumptis  hçredibus  quifquam  legatum  in  E 
eadem  hæreditate  capiat  in  qua  eft  hæres,  deinde  le¬ 
gati  quantitatem  ad  quotam  hæreditariam  redigere 
non  parem  rationem  habet,  &  recideret  in  inftitu- 
tionem,  veluti  omifl'a  caufa  teftaméti  in  fraudem  co- 
hæredum,  quia  legatarius  de  debitis  hærcditariis  nil 
foluit  :  haeres  foluit,quod  fi  haeres  admittitur  ad  lega¬ 
tum  eius  portionis  quam  vt  haeres  capere  poterat,  ma- 
nifeftè  illuditur  legi.Noftro  itaque  iure  fic  habendum 
tft,  excliifa  femel  fiha  per  maritationem ,  ôc  ea  parte 
quam  capere  poterat  femel  tranflata  legis  poteftatc  in 
primogenitum ,  quod  ante  demonftrauimus,  multo- 
magis  fi  filij  ftipulatiointeruenerit,  non  pofie  patrem  I 
ex  eo  tempore  quo  iusquaefitiim  eft  filio,  vllo  fado 
fuo  praeiudicare  primogenita,  &  ficut  datum  vitra  le¬ 
gitimam  adimi  n5  poteft  fado  reuocatorio  patris,fic 
ne  quod  minus  datum  eft,  augeri  in  damnum  primo¬ 
geniti,  cui  Confuetudo  prouifum  voluit  etiam  fi  ex 
rado  patris,quæ  vulgaro  eft  tradatio.  l.quiRomæ. 
Flauius.D.deverb*  oblig. 

8  Nunc  de  matre  quaeritur,  an  fi  filiam  renuncia- 
tionc  excluferit,  reuocare  rurfum  eam  poflet,  quod  in 
themate propofito  vertebatur.  In  quo  repraefentanda 


funt ,  quæ  ante  diximus ,  difpofitionem  fcilicet  huius 
Articuli  non  extendi  ad  matrem,  addidimus  rationes 
Articulo  præcedenti  in  principio,  &  lex  multo  magis 
de  patre  confidit.  Non  ergo  mater  poteft  maritatione 
excludere  filiam  à  fuccefllone,  renunciatione  quidem 
&  conuentione  poflet  per  contradum,  fed  quomodo 
id  conuentione  facit,  fi  contraria  conuentione  admit¬ 
tere  poteft  eam  qua  eodem  modo  excluferat,  ad  mo¬ 
dum  quidem  debitum  in  fua  hæreditate ,  id  eft  legiti¬ 
mam.  Eft  enim  eiufdem  poteftatis  excludere  &  rcuo- 
care  conuentione,  vt  ille  apud  Terentium  loquitur 
indignabundus:  Exclufit,reuocat,  redeam,  non  lime 
obfecret,  quod  cùm  mater  facit,  nulli  ex  haeredibus 
facit  iniuriam,  quia  cùm  à  conuentione  fit  renuncia- 
tio  abdicatiua  nec  tranfiatiua  aut  in  fauorem,  primo¬ 
genito  nihil  hoc  cafu  à  ftatuti  authoritate  defertur,  vt 
fic  conqueri  poflit  fibi  interminui  ius  quçfitüm.  Ita¬ 
que  de  eo  quod  mater  de  alterius  portione  quaefierit, 
in  libertate  habet  quid  ftatuat,  vt  de  caeteris  bonis 
fuis,  maxime  cùm  ad  ius  commune  reditur,  &  por¬ 
tiones  ex  Confuetudine  debita-  tribuuntur.  Excipi¬ 
mus,  nifi  primogenitus  in  ftipulatione  renunciantis 
fuo  nomine  interueniflèt. 

Supereft  illud  qua  rere,de  eo  qui  vulgatae  conditio-  9 
nisclt  inter  nobiles,  id  eft,  dugouuernement  commun ,  HbJii  noti 
non  aduatacreux .  Nam  ante  docuimus  talem  in  hoc  Ar-  differunt  art. 
ticulo  ius  &  locum  non  habere,  fed  fi  velit  filiam  ex- 54t*  N  C* 
eludere,  necefiè habere  ftipulari  renuciationem:  An 
igitur  fi  fecerit,  fic  exclufam  poflit  reuocare.  No  enim 
hi  cafus  pares  funt,  etfi  omnes  patres,  etfi  omnes  no¬ 
biles  :  Sed  ius  non  idem.  Id  vt  intelligatur  pauciifimis 
ante  animaduerfum  quedâ  nobis  demdnftranda  funt. 

Diligenter  igitur  animadüertenda  eft  differentia 
diuifionum  feu  partagiorum  eximiorum ,  quili  diient 
aduantageux>ôc  vulgarium  ôc  communium. Nobilium  id 
eximiè  nîc  legem  nabent.  Natn  de  aliis  nulla  ratio 
feripti  admitti  poteft  vt  intelligatur  illo  Articiilo224· 
quod  ex  verbis  perfpicuè  docetur,  cùm  dicit,  le  princi¬ 
pal  hoir  ne  peut  debatre  le  don  fait  A  la  fille  ,  fi  le  pere  ne  le 
greuoit  outre  *fa  teftee,  comme  fi  tout  le  fief  e fiait  partablet 
quibus  verbis  datur  intclligi  de  feudis  ôc  hæreditate 
natura  non  diuiduis  agi ,  quod  tamen  hoc  cafu  fpe- 
cialiter  fiat  contra  régulas.  Nam  vox  (comme)  afllmdat 
id  quod  de  fe  eft  aliud  &  diuerfum  ei  cui  affimilatur, 
fimile  enim  &  idem  nihil  eft ,  &  in  fado  non  eodem 
ôc  natura  diucrfo  notatur  iuris  identitas,  feudum  no- 
bile  natura  diuifibile  non  eft,  fed  tamen  hoc  cafu  fic 
diuifibile,  fed  vulgata  nobilitas  in  hac  difpofitionê 
locum  non  reperit.  Quod  igitur  hîc  non  habet,  quæ- 
ritur,  an  aliunde  faltem  à  conuentione  habere  poflit, 
à  renunciatione  fcilicet  &:  conuentione. 

Filiam  verb  intelligimus  non  folùm  ætarc maio-  ju-t.  jj j; 
rem  ôc  fui  iuris,  fed  <Sc  minorem  atque  adeo  in  patris  N.  c. 
poteftate,  quiaquam  facimus  nuptiarum  ôc  fui  marri- 
monij  capacem,  eandem  facimus  habilem  ad  pada 
matrimonialia  ôc  cohuctiones  receptas  Ôc  frequenta¬ 
tas  in  regione  exvfu.  1.  quoties,  vbi  text.  D.  depad. 
dotalib#  Cyn.  Angel.  Pald.Fab.  1.  vit.  C-  delegit,  turi 
Alexan.  Angel.Lud.  Iaf.  1.  fi  conflante.  D.  fol.marrim. 

Illi  idem  &  Caft.  1.  item  quia.  D.  de  pad.  Ad  pofitio- 
nem  enim  habilitatis  matrimonij ,  fcquitur  potentia 
ôc  habilitas  interponendi  pada  omnia  folita  ôc  con- 
fueta  de  iure,  ôc  frequentata  in  regione.  Deinde  lex  iri 
totum  de  patre  confidit  in  capiendo  con  filio  pro  filia, 
ita  vt  ftatuto  prohibente  foeminas  cotrahere  fine  con- 
fenfu  propinquorum ,  reôfè  putent  filiam  contrahere 
cum  patre,  quod  Decius  feribit.  d.conl.  26.  &  Alex.· 
hoc  cafu  conf.  29.  lib.i;  numer.  12.  Bald.  1.  padurti 
quod  dotali.  21.  quæft.  C.  de  collât,  Lud.  Rom.  1.  fi 


79l 


DesDonations,  Art.  CC  XXV. 


emis  mihi  bona.  §.qüod  fi  madame.  D.  de  acqu.hxred. 

Igitur  quierimus.  An  fi  fiha  maior  nunôrve  renun- 
ciauerit  in  fauorem  patris  omni  luo  iuri  &  portioni 
competitura?  in  eius  iuccelfiono  an  valeat ,  an  vero  &. 
reftitutio  dari  poffit.  Huius quæftionis  dccifio  non  cft 
petenda  à iure  Imperatorio ,  nam' vbique  negatur  ta¬ 
lia  pacta,  aut  vt  loqui  (olent  quiCtantias  valere,  d.  1. 
padum  quod  dotali.  C.  de  padi.  Sc  1.  padtum.  C.  de 
collât.  Sed  quod  ius  imperatorium  negat,  hoc  ius  Ca¬ 
nonicum  admittit,  (edita demum  fi  uiramcntum  in- 
teruenir.  c.  quamuis.  depadt.  invj.  fic  tamen  vt  lçfx 
fceminx  multi  dandam  reftitutionem  putent,  fi  mi¬ 
nus  legitima  datum  eft,  vt  Ancharan.  d.  c.  quamuis, 
Sc  confia.  1* cc  Decius,  conf.26.  Steph.Bcrtrâd.  conf. 
3^7.  lib.  i-  Guid.Pap.  dccifii:4.  Anton. Rub.  coni. 103. 
ex  eo  quia  enormitatem  la  lionis  putant  incluium  ha¬ 
bere  dolum. 

u  Hadenus  iuris  Romani  Sc  Canonici  difpofitio. 
Sed  receptus  vius  dccertiiu  ma  regnorum  obieruatio 
Sc  fummorum  tribunalium  audoritas  fere  vbique 
hæc  placita  contempfit,  quibus  eft  vfurpatiiTimum 
’jfrt.  5J7·  etiam  citra  exprelîam  Conluetudinem  localem  tales 
κ·  c.  reniiciationcs  admittere  etiam  pofitaminoritate  filia¬ 
rum  ,  &  fecundum  rcnunciationes  indicare  fauore 
mafculorum  Sc  agnationis,  Sc  cum  rcnunciationes 
fiunt  ex  caufa  matri monij,  propter  quam  folamcau- 
fam  dotes  petuntur,  vtquar  non  alio  finevfurpantur, 
quam  vt  mariti  inueniantur.  Nam  cum  recepto  iure 
fceminx  ex  matrimonio  communionem  bonorû  mo¬ 
bilium  Sc  acquxftuum  confequartur ,  tum  doarium 
tertia;  partis  bonorum  mariti,  fati jfadum  humanitati 
Sc  ofticio  paterno  putarunt.  Ii  ifta  tanta  filia  à  patris 
cura  effet  confequuta,  etiam  fi  de  fuo  nihil  corulillet. 
Nec  obftar  quod  inducatur  inxqualiras  inter  liberos, 
qux  ratio  o.  iicifolet,  quia&fspe  alias  induci  con¬ 
tingit  inter  mafculos  Sc  filias  de  iure  Cofuetudinario, 
Sc  hoc  cafu  renunciarionis  inducitur  pa do  Sc  couen- 
tione  non  folo  patris  fado.  Hic  fauor  agnationis  de 
quo  ante  diximus,  Sc  pada  negariua  fuccedédi  in  filia¬ 
bus  vbique  recepta  teftantur  Italia,  Galliti,  Germania, 
ita  necell'e  non  lit  allegare  aut  ponere  in  fado  Sc  pro¬ 
bare  talem  Confuetudinem  extare  &  haberi  in  loco. 
Sic  vbique  iudicatur.  Memoranda  funr  arrefta  quae 
Molinxus  citat  è  Curia  Parifienfi,  teftis  auritus  Sc 
oculatus  talium  anno  1  y 46.  entre  le  Seigneur  de  Nogent 
CT  le  Seigneur  de  Brefé  vn  autre  contre  Antoinette  des 
Orfins  Ch  xmbres  afîemolees,  ~Autre pour  Cannaye ,  ^Autre 
four  le  Ut  neur  de  Court  alam  dit  d  Auuaagour  contre  Λ  ne 
ftcnnefœur  Nam  vtantedidum  eft,  valde  lex  confidit 
de  patre  quod  bene  velit  confulrum  filix, quod  Caftr. 
dillerit  conf.27f.  lib.i.  Decius  conf.16.  Alex,  conf.33. 
lib.  4·&  $).  lib. 4.  Curtius  Senior,  conf  27.  Sc  conf.80. 
M  agna  hic  reflatio  virorum  eruditorij ,  &qui  magna 
nominis  fama  in  rebus  agendis  funr  verfati,  idquefe- 
moca  omni  particularis  Conffietudinis  menrione,  ne 
quis  ius  locale  aut  rircumfcriptum  imaginetur ,  Sc 
Çorfetus  decif.  Tholoi.  4^.  cum  fepiiis  druerfum 
refpondiftet  vt  fententiis  Romani  luris  addidus,  tan¬ 
dem  experimentis  manus  dare  coadus  eft ,  vi  dus 
audoritate  Curix  fuxTholofanx,  quae  crebro  filia¬ 
rum  renunciationes  admitteret  nonobftante  did.  1. 
padum  quod  dotale,  &  exteris  legibus,  qux  de  padis 
fututarum  fuccellîonum  crcbræ  occurrunt.  Qiiam- 
obremdefinant  iam  hinc  obftreperc,  qui  renudanti¬ 
bus  dandas  reftitutiones  putant,  quod  ego  faciendum 
nulli cenfeo,  etiam  fi  legouuernemenr  neft  aduantageux, 
non  quidem,  vi  huius  articuli,  fed  vi  renuciationis  per 
conuentionem'appofitx,&  in.ftipulationem  dedudx 
à  patre.  Quod  itaque  hoc· Articulo  habent  à  lege  110- 


A  biles  conditionis  eximix,  hoc  Cxteri  ab  fuacàutîô 
Sc  prouifione  habere  poflùnt  ftipulando  aut 
conuento.  '■·*  °. 

Ergo  curri  quxrimus,  an  medix  nobilitatis  pat 
familias  filiam  quam  femel  excluferit  renunciatioiT'1* 
pofiit  rcuocare  ad  legitimam  Sc  quotam  mre  COt£ 
muni  patrio  debitam ,  hic  hçretur.  Nam  de  aliis  a 

diximus, de  quibus  notauimusàConfuetudincvid  2 

cautum  vtilirate  primogeniti ,  Sed  diucrfa  eft  horuiu 
ratio ,  quia  cùm  vnum  ex  liberis  prxhonorare  proh· 
beantur,  &  a-quali  eos  iure  haberi  neceife  fit,  confe' 

quens  eft  talem  non  poffevni  ex  liberis  acquirere  foi 

pulando  ex  caufii  lucratiua,  fed  quod  homo  eiuscoir 
ditionis  acquirit,  omnibus  acquirit  &  hæredirarem 
fuain  aliger:  Sc  per  hxc  verba  qux  vulgo  adiici  folent 
contradibus,  (  a  quitte'  cr  quitte  fondit  pere  deUut^ttl 
droit  qti’ elle  pourrait  prétendre  en  la  fuccefiion future  d'ici 
luj)  omnibus  æquè  liberis  acquiritur ,  quod  &r iii  fra_ 
tre  quoque  ftipulante  BaldtrS putat,  d.  1.  parium  quod 
dotali.  C.  de  collât.  &  quos  Boer,  decif.  184.  vbi  p0r- 
tionem  filia  ftipulanre  vno  de  fratribus,  omnibus  ac-  J 
quiri  putat, fi  quidem  ante  aditam  hxreditatem ftjpU. 
latio  fiat,  veluti  communi  nomine  fada  intélligarur; 

^  qux  fic  fit  &  procuratorio  nomine,  quod  ipfum  etfi 
non  fine  ratione  ambigitur,  an  verè  diriumfir  infra- 
tre,  éjui  fibi  potius  confulerc  voluiife  putandus  cft,  ta¬ 
men  in  patre  nemo  dubitat  ftipulationis  vtiliratera 
defcCnderc  in  omnes  filios  hxredcs  poli  mortem  pa¬ 
tris.  Sed  ita  vt  in  vita  nihil  vetet  patrem  difponere de ij 
eo  quod  fic  acquifiuit  vendete  Sc  profundere.  1. in 
conuentionibus.  D.  deverb.  fignif.  Sc  alibi  diximus^ 
arr.  220.  verb.  pour  luj  cr  [es  hoirs  :  id  cùm  ita  fit,  con- 
fequirur  in  poteftate  patris  efte,  rcnunciantem  con-  . 
uentione  admittere  ad  partem  legitimam  hxreditatis 
iux,  ficuti  in  matre  diximus.  Nam  pacer  hxrediratis 
obuentionem  poteft  prxucniredifpofitionelicita  in¬ 
ter  viuos, quod  Cum  fa.cit  nihil  habent  exteri  cohare- 
des  quod  conquerantur,  fi  de  eo  quod  parer  acquifie- 
rat ,  ipfe  in  vicadiiponat  Sc  omnes  hxredcs  filios  velit 
efte.  Nec  cnirri  qiïidquâ  acquiritur  hxredibusinvita 
patris,  tum  quia  ftipulando  Sc  per  contrarium  non 
poteft  pacer  quibuidam  ex  haredibus  quxrere,  ita 
quod  non  aliis.  1. continuus.  §.  vit.  D.  de  verb.  0:  ligat, 
quod  fecus accidit  augouuernement  aduatagenx,\ bi  lex 
acquirit  vni  primogenito  ex  fado  patris.  Sic  igitur 
cenfeo  filiam  renunciationc  exclufam,  voluntate  pa- 
E  tris  admitti  rurfum  polle,  quia  aequi firionero  nouo 
confenfu  refoluere  nullo  iure  prohiberi  poteft.  l.fi 
patronus  libertum. D.  de  bon.  libert.Dod.  1.  ftipula- 
rio  hoc  modo.  D.  de  verb.  oblig.  Sc  ea  qux  in  vita  in- 
habilitataeft,  fi  fc  delatx  hxrediratis  tepore habile® 
reperit,  in  partem  fuam  admittitur,  quod  totum pen¬ 
det  à  voliitate  patris,  quia  intérim  nulli  ius  acquirit®; 

Hic  incidit  etiam  illa  dubitatio,  qux  non  ita  pridem ’4 
graues  controuerfias  peperit,  cùm  bona  fides  olitn^ 
maiorum  probitas  de  eo  nondubicafter.  Cafus  eitu- 
modi  fxiir.-  Pater  quidam  nobilis  cùm  fpledidum  ma- 
P  trimomum  ambiret  filio  ,  puellx  mater  tutrix eius& 
frater  primogenitus  negabat  fede  co  quidqua  adu' 
ros ,  nifi  prius  couenilfet  de  filix  legitima  delartp®;' 

Ix  morte  patris,  Sc  de  matris  quoque  fucceffionequa- 
docunquc  euenifter,  id  omnino  fieri  oportere,  nec 
velle  affinitate  i-naufpicata  implicari  controuerins. 
Conditionem  hanc  auidè  amplexus  eft  pater,  auidiuS; 
filius/ denique  nil  non  eranr  conceftttri  fi  mono  de 
matrimonio  conuenirer,  petere  fc  coniugern,  bono¬ 
rum' rationem  in  co  i'e  nullam  iniiife ,  addebatur ama- 
cium  penuria,  Sc teftes  dij  adhibebantur,  dccccnnn 
conlcium,  fifecuefaxiifenr.  Deniquedelegitinmm  fi 

facile 


793  Des  Donations,  Art.  CCXXV.  794 


facile  pepigerant.  Pater  pro  filio  intercelfit,  addidit  &  ^ 
tHOprij  nominis  obligationem,  fefede  fuoluiturum 
li  quid  amplius  conUétis  fponfus  fponfaue  petiiflent. 
jneapada  matrimonium  conuenit,  nuptiæinitæ  :  fed 
ponè  protinus  Nemefis.Poft  aliquot  annos  voti  com¬ 
pos  fponfus,  &  extra  aleam  fupplementum  légitimas 

16  vxoriæ  petit.  Primogenitus  côuentus  ccrlum  ôc  telles 
diuos  conteftatur perfide  fieri,  &  contra padba,  dein 
ad  leges  côuerfus  (operum  conuenit,  vt  nurus  fadum 
prxilet  ex  pado ,  &  fuo  luat  quod  fororius  volebat 
auferre,  &iudicatumabiluleratprofe  primo  iudicio 
atque  adeo  irerum  ex  appellatione  in  Curia  Britànica, 

à  qua  tum  prouocatioerat  ad  Parifienlem.  In  caufa  # 
appellationis  maritus  reditui  in  integrum  fe  podulat 
aduerfuspada  matrimonialia, caufatus  amorem,  asta¬ 
rem,  &leues  deos  pronubos,  &  irrifa  periuria.  Huic 
fe  pater  adiicit  reilitutionc  etiam  podulata,vterque 
grauem  lçfionem  caufificates,  &  quod  pater  olim  pro- 

•  mifilfet  recidere  denique  in  filium  minorem  &  côiu- 
gem,  nullo  iure  eam  legitima  excludi  fratris  pado 
potuifle ,  cuius  non  edet  eadem  côditio  quæ  &:  patris 
hliæ  hoc  Articulo  ad  excluiîonem,  rem  minorum  agi 
quorum  non  effet  legitima  iuris  fui  eiuratio.  Nam 
iniquilfima  conditione  padum  ede  de  re  vxoria  cum  C 
duplo  paterna  fortuna  fraudaretur.  Has  fadi  politio¬ 
nes  (quæ  nos  in  foro  fada  folemus  appellare ,  illa  Cu¬ 
ria  admifit  &  probanda  decreuit,  indicio  futuri  Sena- 
tufcôfulti  haud  dubiè,  fi  probata  fuiifent.  De  quo  in¬ 
terrogati  cofultidlmi  quique  patronorum  non  eadem 
fensêre.  Confultus  dixi  maiorem  ab  auctoritate  eoru 
quos  aliter  fenfiiïè  appareret,  fcrupulum  mihi  iniici, 
quam  ab  iure.  Nam  ante  ab  Curia  Britannica  præiu- 
dicatum  folemni  iudicato  cui  prçdantes  lurifconfulti 
inter  fuiifent,  nec  ad  id  tempus  de  talibus  controuer- 

17  fus  dubitatum.  Quod  fi  res  fpedaretur,  malo  more 
&  exemplo  videri  conuétioncs  in  conciliando  matri-  D 
monio  radas  inter  maiores  feientes  Sc  prudentes  in 
controuetfiam vocari,  quo fado  nobilium  familiam 
affinitates  deterreri,  &  lites  accendi ,  dumconucntis 
non  datur,  aliter  non  coïturis  coniugibus.  Magna 
fraude  id  concedi  quod  conuellerc  cogites,  præfertim 

fi  fadum  reuocari  nequeat,  Sc  omnia  in  priftinù  da¬ 
tum  reditui  refcilfione  non  polfunt.  Namvt  tu  ha¬ 
beas  ego  non  habeam  quod  viciflim  conuenit  nullo 
iure  fieri.  Eirço  patiendum  potius  quauis  conditione 
quod  aliter  eue  non  poted,  nec  in  pridinam  caufam 
humano  fado  reponi.  Multas  tales  côtientiones  apud  E 
maiores  nodros  de  talibus  valuiffe,  quæ  nimium  in- 
genioforum  hominum  vitilligationibus  conuelli,  nec 
ordini  nobilitatis,  nec  vero  Reipub.  conueniret:  fe¬ 
renda  vetera  etiam  cum  aliquo  cuiufquam  particulari 
incommodo,  quod  aliter  in  rebus  elfe  no  polfet.  Inde 
odia,  inimicitias  graues  feri,  indo  amicitias  &  foedera 
familiarum  co firmari  vinculis  matrimoniorum  opor- 
tuilTct.  Sic  futurum  ne  deinceps  quidquam  de  affini¬ 
tatibus  conueniat,  fi  talia  commercia  reficerentur,  & 
quod  olim  palam  licuerat,  deinceps  fraudibus,  anti- 
graphis,  &  occultis  conuentionibus  quemque  a  (du¬ 
rum,  vt  reifuæ  morem  gerat.  Denique  ante  alios  co-  F 
tradus  omnes,  matrimoniorum  pada  eifc  ferenda,  & 
fumma  cum  fide &: religione  habenda,  quod  Bald. 
Salyc.  Ioan.  Fab.  admonent.  l.i.Cod.  fi  mancip.  ita 
fucr.  alien.  Iacob.  de  fando  Georgio,  &  Purpurat.  1. 
vit.  C.  de  pad.  Panor.  c.  nulla  ext.  de  conc.  præben. 
Raph.  Fulgof.  conf.  33.  Atque  vt  maxime  ratio  habea¬ 
tur  reftitutionis,  quæ  à  minoribus  impetrata  eft,quos 
tamen  ante  docuimns  fic  côuentionnm  in  matrimo¬ 
nio  capaces  elle  quantumlibct  minores,  quomodo 
&matrimonij  finit,  fic  vt  donare  quoque  polfe  eos 
lArgentr.  in  Conf.  Brit. 


Molin.  alicubi  afferat,  quomodo  quove  iure  pater  fuæ 
obligationis  bcproprij  fadi  reus,  maior  ætate  &  libe¬ 
rorum  pater,  &  terum  fuatfi  arbiter,  nititur  ad  refein- 
dendumcontradum?  ad  quem  meditatus  venit  olrm 
pro  magno  duceris,  fi  ad  talem  affinitatem  peruenire 
poflet?  Nam  &  pro  filio  expromifit  de  fihj  obligatio¬ 
ne  ,  &  fuam  ipfe  priuati  nominis  addidit,de  reponedo 
de  fuo  quod  lis  eiurata  abftuliifet.  Infidiæ  parantur 
commerciis,  fi  maior  interuenit  alieno  contradui  vt 
deciperet,  liobftrida  fide  decollare  licet,  nec  fada 
omnia  reftitui  in  integrum  poifunt ,  nec  fuaquifquc 
habere  poteft.  Quis  nefeit  Iure  Romano  indudum, 
cum  perfona  minoris  in  contradu  metuitur,  eos  qui 
fibi  proipedum  volunt,  nec  minoris  perfonam  fequi 
tutum  putant,  fideiuifores,  interceflbres ,  fponfores, 
expromilfores  obligationi!  quæ  cum  minoribus  fiunt 
exigere,  quorum  interuentu  res  in  tuto  collocetur.. 
Id  fi  ita  effet,  vt  detur  minorem  fui  facilitate  deceptu, 
in  quo  hic  tota  caufa  erat,  cùm  dolus  non  proponere¬ 
tur,  tamen  intercellores  non  reftituendos  nili  dolus 
ex  propofito  interceffilfet.  Alioqui  minorum  obliga¬ 
tionibus  fideiuifores  jnunquam  accederent,  aut  in¬ 
utiliter  accederent,  nunquam  maior  &  minor  correi 
vendendi  acciperentur.  Et  quis  nefeit  titulos  de  fide- 
iulf.  minor  ?  Dodorum  iudicia.  1.  Marcellus.  D.  dc 
fideiuf.  1.  minor.  D.  de  procur.  1.  fi  pupillus.  D.  de  ar- 
bit.  Lin  caufæ.  z.  in  prine.  D.  de  minorib.  &  raies. 
Quis  etiam  non  legit  in  hoc  ipfo  feripto  iuris  patnj 
Articulos  464.  8c  467.  in  quibus  palam  eftfideiuilo- 
res  in  obligationibus  minorum  accedere,  &  à  iure  pa¬ 
trio  audoritatem  habere.  Quod  fi  verum  cifet,  quo 
iure  etiam  rellituto  minore  patrem  rellituimus  ex- 
promilforem  alienæ  obligationis ,  cuius  intercelfione 
profpedum  fibi  contrahentes  voluerunt,  nullo  pado 
aliter  concradun  ?  Et  quæ  caufa  reftitutionis  fcienter 
Sc  meditate  fe  obliganti, nifi  fauemus infidiis  com¬ 
merciorum,  qua  fola  ratione  decora  affinitatis  coiiffe 
conftat,&:  infertam  familia*  familiam  aliam,  &  gétem 
colligatam  foedere.  Quid  vero  quod  in  facto  amplius 
etiam  erat,  quod  hoc  cafu  non  modo  alienæ  obliga¬ 
tioni  pater  expromilforinteruenerat.  (Imb  fuæ  cùm 
filij  remgererer)  fed  ipfe  fuæ  fidei  reus  obligationem 
in  fe  receperat,  proprio  notnine  obftndus  præftare, 
qubd  contra  fidem  «Scpada  interuenillet,  &de  fuo 
repofiturum  ftipulanti  primogenito.  Hic  nulla cauia 
proponitur  de  nis  quæ  obligationes  refeindunt:  fi 
creditor  (ait  Imperator)  non veftram  perfonam  fed 
curatorum  fequutus  cum  ipiis  contradum  habuit, 
nullam  prorfus  aduerfus  vos  adionem  habet.  1.  fi  cre¬ 
ditori.  C  de  fideiuf.  minor.  Quatradatio  eft.l.fi  pu¬ 
pilli.  §.  1.  D.  de  negot.geft.Qubd  fi  hoc  cafu  primoge¬ 
nitus  &  mater  perfonam  patris  fequuti  funt  excepta 
minoris  perfona  ab  obligatione,  confequenscft  pa¬ 
trem  de  iua  ipfius  obligatione  teneri.  Nam  quo  iure 
patrem  ex  perfona  minoris  filij  reftitui  aut  læfionem 
caufificari  alterius,  cùm  fciens&  meditatus,  &  fui 
fadi  reus  citetur:  &  miror  in  ea  dubitatione  text.  ex- 
prelfum  non  fuccurriffe,  I.3.  §.  fedvtrum.  D.  de  mi¬ 
nor.  fi  quis  (inquit)  dixerit  filiisfamil.  in  re  peculiari 
fubueriiendu ,  efficiet  vt  etiam  per  eos  maioribus  fub- 
ueniatur,  id  eft,  patribus  eorum,  quod  nequaquam 
prætoris  fuit  propofitu:  prçtor  enim  minoribus  pro- 
mifit auxilium,  rion  maioribus:  &poftpaul6.  Sedan 
hoc  auxilium  patri  quoque  piofit,  vtfolet  interdum 
fideiulforibus  prodelfe ,  videamus  :  &  non  puto  pro¬ 
futurum,  vbi  glofi  fed  hoc  textu  nihil  diferrius  dici 
potuit  in  cafu  propofito.  Quaré  patri  datam  reftitu- 
tionem  ex  co  quod  filius  allegabat ,  &  ponebat  in 
fado  de  kfione,  dc  amoris  æftu ,  &  talibus  quæ  -mi- 
LL 


noris  perfonam  perfonaliifimè  foedabant,  manifcile 
iuri  repugnabat,  patri  νατό  de  iua  jpims  obligatione 
ex  co  quod  filius  deceptus  crat,  fine  mente  fuifle  vide- 

rur.  Nam  filium  reftitutionem  petere  aduerfus  obli¬ 
gationem  paternam,  ex  co  quod  quâdoque  patns  bat¬ 
tes  futurus  erat,  rationem  ηό  habet  aut  patrem  ex  co 
quod  filius  refti tutus  fit ,  ex  caufa  laefionis  aut  aetatis* 
Neque  enim  filio  cx  perfona  patris  vitietis,  aut  ex  eius 
obligatione rèftitutio  competit·,  dc  co  quod  cum  pa¬ 
tre  getium  cft.  Neque  quilqua  paternas  obligationes 
refeindit  ex  co  quod  haeres  prafumptus  fit,  ni  fi  haeres 
fadus  refeiffionis  caufas  in  ipfo  fado  paterno  repe¬ 
dat,  ex  perfona  quidé  fuahaeres  nullas  habere  poteft, 
fi  pater  rerum  fuarü  compos  fuit.  Quare  mihi  omni¬ 
no  hæc  dubitatio  videbatur  improbabilis,  atque  Bri¬ 
tannicae  Curi  t  iudicium  iequédum,  nec  talium  fido¬ 
rum  aut  reftitutionis  à  patre  poftulatæ  vllam  ratio-  p 
nem  habédam  in  themate  propofito  aut  fimilibus,fed 
in  totum  fequendas  partium  de  talibus  conuentiones 
quafcumque,  nifi  dolus  proponeretur,  aut  aliae  légiti¬ 
ma:  reiciflionum  caufae,  quae  non  redè  hoc  cafu  à  per¬ 
fona  vna  transferuntur  &c  neduntur  in  alia,  contra,  d. 

§.  fedvtrum.  Sed  dum  aliter  facimus,  &vniligatio 
commerciis  ftrui  nuper  coepit  omnibus,  nccefle  eft, 
id  quod  videmus  accidere,  id  eft,  coelum  terrae  mifce- 
ri ,  &  infida  euadere  commercia  refeiflionibus  pallim 
indudis,  &  ftrepere  tribunalia  perfidia  hominum  in- 
fidioforum.  Sed  quid  non  hæc  ætas  defignat  î 

Glossa  5. 

ï  Tarifas  vnde  indicanda  fit. 

z  Frafimptio  eft  aqudlt  maritatd}qu<e  à patreftt  maritata » 


796 

Peurueu  qtt  elles  fuffent fuffifamment  A ppaugies^  Mxnc 
conditionem  excludendæ  filiae  cçteræ  quoque  vicinæ 
Confuetudines  amplexae  funt.  Nec  enim  patri  de  fili 
mercari  permittitur,  vtpofiit  paruo  indignum  mari 
tum  redimere,  fcd  talem  quaerere  debet,  qui  condi' 
tioni  filiæ ,  &  fuæ  rcfpondeat.  Sic  igitur  pari  l0cat^ 
oportet,  quàm  pater  velit  excludere.  Tales  dettes  de 
paragio  Neapolitani  folent  appellare,  de  quibus  Af- 
flidus  decif  160,  Paritas  dignitate,  opibus,  genere 
aetate  fpedatur.  1.  quæro.  §.  cum  poil.  §.  gener  ^ 
de  iur.  dot.  1.  fi  filiæ.  D.  de  leg.5.  &  quos Tiraq. in  fe’  ' 
gib.  connub.  lcg.6.  Lup.rep.  c.  per  veftras.  cxr.  de 
donat,  int.  vir*  &  vxor.  Quod  fi  nort  omnibus  infunt 
omnia  nec  eadem,  tamen  vt  multa  fint  enitendum 
eft,  dequib  in  1.  fi  volunt. C.  de  dot.  promiii;qUæi]jjj 
ad  fint,  faepe  etiam  dari  dotium  refeiiliones  conditu, 
tumvt  l.i.C.fi  aduerf.  dot.  Cùmadfuntaliacumaliis. 
compenfantur.  d.  1.  fi  voluntate.  Proinde  in  cafu  du¬ 
bio  iufta  eft  præfumptio  fuiheienter  &  pro  merito 
dotatam,  quæ  à  patre  dotata  eft,  qucmlocumTiraq. 
tradat  inpraefat.  l.fi  vnquam.  num.jé.Cdereuoc. 
donat. Boer.  decif.j.Tiraq.  lib.de  nobilit.c.zo.num. 
167.  Decius  conf.  16. Curtius  Senior,  conf.27.  Alciat, 
tit.de  prælumpt.  reg.i.  præfumpr.2.  Molin.ad  Alex, 
conf.  29.  Alex,  conf.33.  lib.4.  dc  209.  lib.6.  Sed  tamen 
contrarij  probatio  admittédaeft.  Eteftvbi  multain- 
duftriæ,  multa  virturis  demorum  ratio  habeatur,  ali- 
bi  opum  generis  potior.  Iure  Romano  putant  patrem 
pro  filio  teneri  obligationem  fubire  de  redimenda 
dote,  fi  filius  dignam  duxerit.  Bart.  1.  fi  cùm dotem. 

$.  tranfgrediamur.D.fohmatr.  Corn.conf.20z.liiu, 
Lup.  d.  rub.  §.  23. 


7P5 


Des  Donations,  Art.CCXXVI. 


Article  CCXXVI. 

!  E  l  y  Y 3  qui  a  donne  ne  doit  rien  Ieuer  des  leuées  depuis  la  donaifon,  k 
©§3  fil  prend  aucune  chofe.,  il  eft  tenu  de  le  rendre  au  donataire, b  fil  n’y  a  autre 
conuention. 


IS 4  qui  donauït ,  nullos fruftus  percipere  debet  rei  donat  Qr fi  aliquos  perceperit  donMè 

rio  reflituere  debcth  nifi  alia  fit  conuentio. 


Censvra.  C 

Hic  Articulus  inutiliter  infertus  eft  iuri  Confuetu- 
dinario  atque  adeo  imperfedè,cùm  iuris  Romani  fit, 

&  ordinarij,  nec  fuas  diftindiones  contineat,  vt  infrà 
dicemus. 

G  l  o  s  s  a  1. 

1  Donner  &  retenir  ne  vaut. 

2  Exemplum  retenta  donationis. 

3  Donatio  acceptata^alterim  fdfto  non  reuoedtur. 

4  Fojfeftiont  tradita  fruihu  debentur. 

i 1  Qui  d  donné.]  Plus  aliquid  vicinæ  Confuetudines  ex-  ^ 
prefsêre  Biturig.  Syluanedenfium ,  Blefenfmm,  Au- 
reliorum,  Borboniorum,Trecenfium,  Parifienfium, 
Caluimontis,  Aruernorum ,  apud  quos  illud  in  pro- 
uerbio,  eft  donner  θ'  retenir  ne  haut.  Eft  enim  retentio 
praefer tim  diuturna ,  teftis  non  tam  poenitentiae  poft 
adum  quàm  fimulati  adus  ipfius,  veluti  initio  aliud 
adum  fit.  1.  ficut.ç.fuperuacuam.D.quib.  mod.  pig. 
vel  hyporh.  Quare  donatarium  oportet  infiftere ,  vt 
rei  adualis  polFeifip  tradatur  côdidione  àluftiniàno 
reperta.  Ui  quis  argentum.  §.  fed  fi  quis.C.  de  donat. 


que  ferio  agi  &■  rem  tradi  oportet,  adeo  vt  incafu  i 
ipofito  cum  donatio  fada  proponeretur  à  quo¬ 
ti  qui  inftruméti  fchedas  &:  protocola  apud  te 
uiifet ,  nec  quidquam  eorum  apud  Notarios exta- 
voluilfet,  refponderit  Molinaeus  donationemnon 
uiffe,  vt  quæ  non  eiTet  habenda  pro  concluu,  ve- 
i  quam  voluiiTet  donator  à  fuapoteftate  penacrî 

|ue  ex  fado  fe  obtinuifte  feribit  Iudicato  conlio· 

odego  admiferim  in  donatione  abfenti  fafta  aut 


iltenus  taCto  pendere,ii  quidem  poiinuu 

quaeipfa  tranfiatio  quandocumque  invitado 

is  fieri  poteft,  vt  &  infinuatio.  Deinde  &  r^tcnt 
s  caufas  habere  poteft  quàm  adus  reuocandi,^ 
ado  pleræque  incidere  poliunt.  . 

Donatum  autem  inter  viuos  accipimus ;  (ic,  vt 
arius  protinus  fruatur,  fed  cùm  dicit  a  donne,  f 
udum  eft  &  poiTelfionem  tradidit ,  quod  hoc  . 
iifum  eft,  vt  &  glof.  fuppleuit  ab  lunicon 
iifum.  1.  Nefennius.  §.  1.  D.  de  re  iud.  cC  · 

§.  1.  D.  de  donat,  vnde  hic  text.  cùm  iua 
criptus  cft.  Nam  ante  traditionem  fructus  ♦ 
it  donatarii ,  fimplex  enim  donatio  fine  traditi^  ^ 


7p/  Des  Donations ,  Art.  CCXXVIL  75)8 


^  ftmftmim  ciftrtiitioncm  non  obligat  ,  quodglüf  A 
ait*  dJ.in  sedibus.  L.bùmàdimiûhe,.  1>.  lIc  damr. 
p  e  tr-uintJL  Fr  u  fi  us  à  doni  tore  percepti  reftitutndi 
l"ur,t  ά  quolibet  polldibre,  1.  vacamus,  ίι  a&io,- 
Ji;m.  D.  de  v fur.  1.  ciinn  Kuidus,  D.  il  cett,  petat,  ôc 
OllÎi  i  i  *  F^ncif,  (  atmi  Jjjp.  011,94.  quae  ùiifrusin 
omnibus  pcrfonnlibus  âidfflft  volt  reftinb  non  fo- 
Ki^s  à  tonporc  contdlatumJs  icd&  nuKjej'  frudlus 
ijriiur  debemur  rc  tradita  h  dic  traditionis  j  non  tra¬ 
ditu  a.  die  petitionis,  de  quoAlci,  Rom,  Impi,  d,  1, 
fiiefcsuiius. 

G  1,  O  Î  S  Λ  Z, 

b  iamttnim.]  Si  forte  comicnciiij  ne 


dotutarius  ntfi  éï  dic  j  aat  eafu,  aut  condi  none  titci- 
den te  friiéictur,  au t  poft  matrem  donatoris,  aut  ro* 
tenro  viufnictu.-Nam  legem  dJitam  in  dcmâdo  upar-  3 
cet  obit  niait.  JL  legem,  Qde  donap  Ban.  1,  juC-dc  reg„ 
Çaton,  Cütbrenf-'  conÎTzr,  lib..a.  Nafilîiccntiovîli£~ 
fruflus,  pro  uollïitjonc  cft,  quoi  Baid,  Angel.  Rom. 
naram.  L  fîliofâm.  i,  D,  fûl,marrim.  iaf  d,J.  Nefcn- 
nius,  $c  ailcntiôr  Tiràqàelloj  qui  pticat  retentionem 
viLtsiîuetus  fatis.çiTe  ad  tollendum  p r æfu mpn onç  m, 
d,  Citipmwiiarti  in  rraÎt.côflir,  part.j.  limir.p.  num. 
IP.  Retentio  rt-i  igitur  ex  coucmione  non,  abeftj  prê¬ 
ter  conuentionem  obeft,  δζ  tales  rt  terniones  ctebro 
ffifri  videmus.  Qjun  cnaiu  Couiuetudiucs  quidam 
caücfe,  ne  taies  inïcrpoiuille  noceret. 


Article  CCXXVIL 


oble  perfonne'  peur  faire  fa  volo  nrcb  de  fes  biens  meubles c  Cjui  fonc  A  ^  r  ic: 
mouuables,  en  donner1"  a  ies  en  fan  s  luueigneurs  Jils  ou  filles, f  noue  nV?** 
ou  partie  j  fes  debtes  mobiliaircs  ficion  obtenue  payez  cour  pjremiere-  Co:lft 
ment  fut  iceux  meubles, 

XAT  Obdk  ptrfbns2  libre dijponere  pote fl ^  de  Ionis c  Mobilibus  feu  mmentibus l]  &  dare 
es c  fuk  liberti  minoribus  rfa  4M partem  eorum^rc  aliéna  &-pmerc  antes 

piper  ipfis Joluik. 


Glossa  !» 

Nvbtrptrfomc,)  Siüc  igirur  parer,  fiuc  mater  ,  fine 
patruus,  me  qui  cumque  al  eus  mobilia  donare  puteft; 
poruitverp  olimampJuYs  Aliquid,  fedjwifcè  rcftiidti 
cft  ra'p.occfbas  ad  mobilu,  Mon  eadem  poieftas  fre- 
iR]nar  quant  utmii  s  nobdis,  qusugnobtli  iiuplir3  quia 
flatum  mutât ,  A;  eapicc  mimuiui'.  Scd  nec  mobilLi 
a  nubilibus  quaeJlta  t.n  mercatura  in  cà  conditione 
flint Έ  üiÊi  quidem  lelumpto  CLatu  t  LÜçdejur  d  merca- 
rura  j,  pcrJ'oiiDe  cnim  ptarfcntetn  fiatinn  fcquuntur, 
Troinaehuc  iits  cuidiiiuqiiC  nobili  emutque  condi- 
liünis  tribuitur, 

3  Peut  fwt  f*  TiitiBfr.]  Idc  il,  libere  difpoitcrc»  quod 
infinita:  pote  liatis  cft  nullis  rocris  cÉraimfcnutÆ» 
qutjd  Bart,  ait,  1.  cumquidairi+ij1.  de  legar,  i- 
b  Dt frt lif Pi  mtitUts.]  Licuit  idem  vçrriL  Confomi- 
dinede  conquïftibus coftitutiortc Ducu'  Toamns  an¬ 
nis  uoi.  fedea  deiaciudinc  abrogata  maithr.  Proin¬ 
de  hîc  loquitur  de  fpecitbuscïtitibiii*  Nam  unin.o- 
lilia  ob  banc  dnnarionis  cauiam  diftratü  non  pof- 
fenr,  eflet  cnim  liac  immobilLadonarc ,  S<  aixcrarc 
primogenitorum  legitimum,  quod  buti  nequit,  L. qui 
ïn prionbu,^G.  dcinoffic.  tcftain. 
c  Qui  firii7hattti*bkt,\  Inutilis  Si  fine  corde  udieflto. 
Mouenriapro  mobilibus  gbf,  acdpiu  l.vlt.  D,  dc  re- 
quir.  reis  iiibiianmur  fiiim  mobuibtlss-t  fpecks  fuo 
generi,  L  moucntEum.O.  deverb.  ftgnif.  Sed  quan¬ 
tum  ad  banc diLpofirioncm  inter  sfta  nihil  înwreil: 
ftd  reformatores  veterem  tcripmr  aniiine  iudicrafe- 
uutns  apparet. 

Et  ffl  Jùnmr  k  fa  tnfdfis  mitigaturi,]  Qubd  igitur 
pater  nobilis  don*r  $lidMagLftnims,iniIiriais  matri- 
nionij  fpJcndidb  dotis  eue  dorunonis  caufa  de  mobi¬ 
libus  itaicrviuosj  aut  in  morte  fine  querela  cftj  ncc 
ruormo  patre  colLttio  peti  potcil*  ίι  donacum  pro¬ 
bari  poEcit,  Nec  bic  luris  Romani  diftinflioncs  nio- 
r«nur  de  concdlionibus  tn  peculium  quibus  nem 
vtunuij  de  quo  illi,  1,  qaud  in  Friidtu^num.  P.  dc 
yfrgcntr.  mC<mfr£rtt. 


acq.  rer.  dom.  1,  vltim,  D.  de  pccul.lcgaf. 
c  Hürpcrfciiiis:éfpreilït>  ve  infinitam 

libcrraccm  oi'bcndcniEn!ioqin  t^lde  prohibitas. 

Giossa  i, 

^  Tau  au  pirtit,]  Sub  ο  o  truite:  vniitcr  Jlmris  t  aur  quo-' 

k,  aut  corporum  denique  vt  lu bet.  Sed  de  ea  nos 

l. Lri^s/Aer.iEij.  fed  mirandum  douattoni  dc  parte· mu- 
bibmn^ïfUici  debitorum  iiccdlinuem:  fed  de  co  fu- 
pra  art  uc, 

Quid  vetb  Π  paier  .icqqirat  perdium  filio  ,  &  filij 
nom iiie  J e  i"u a  ipii us pecunia.  An  mobile,  an  immo¬ 
bile  dona  lie  videatur.  Si  luo  ii o  mi nc  emi  r,  ci  us  hc  ■  II  s'^<  vt* 
normne 'ftlij,  pccumam  d untaxat dcuiiLill videtur  rts  Φ  fJ[< 
ipfa  empta  donatinj  ;  pecuuijt  Ht,  cùm nunquam  m  lvi‘  r' 
bonis  fuerit  donaram,  quod  Dod.  arbitrai!  rur.  LltJj® 
cuius.  C  bimil.  hetdi  L  multum  inreteft.  C.  fi  quis 
alteri  j  vel  fibi.  Batt+  L  qmedous.  D.  iol.  matri.  N  cc 
ideoparn  qu±'ruur,quiii  eius  prapria  pecunia  fiiari r, 
quad  gio£  magna  uotnt,  1.  frater  à iratre  jj,  de  conti 
indeb.  Lvior  manto.D.  Je  danat,  int,  vir.  3c  vxor  Ul 
dcirLatione.Cdedynar.necH]  pun£lo  turis  quidquam 
tqc  cafu  quarrj  tur  patri  j  quem  locum  tnkbirTiraq. 
g.i,  glol.rj.  muneras.  Denique  calem  ac  qui  Titionem 
ad  o  u  trunt  pr o  v  no  de  ficu  η  dogefnri  $ ,  rri  'i  m  pr,z J  u  p- 
pt>ln:i  proli]  bictosic  ft^nitarsade  dona  do  immobilis, 
vt  bac  noiko  ftatuitut.d.  i.  Ii  donanaue. Romam  aittb- 
ex  reil  a  m  e  ro.  .&  J,  i  'lud  .G.  di  c  ol  I  at,  t  J  e  m  Rom ,  côL 
Cafi.  1.  cumoporret.  iri  qL-in^ip.·  C-  de  bon,  qui 
liber.  Soçm.  confié!,  lib-  41.  &  conf  lib. ï.&r coni! 

rit.  Iib.|,  liaid.  canfiiiji  Angd.kanCSt,  A  111. 
.Couipjranf.fTi.  At  cçjiiXïf.  Iib%u  Ebdccd  iurcvrimiifj, 
fipatLTdcbicumfiJii  diJÎbJuerit,3UT  «tsuldtartipro  eo 
dependerit ,  aut  càdim natione rn  animo  quidem  do¬ 
nandi.  d.  1.  üiix.  RL  qtt:r  dociSjvbi  Barr.  AiLt.iJ.  ntc 
Cafttcnfci  L>.  de  coflat.  Sud  dc  fimdo  aut  rc  iimnabiJi 
nihil  tale  licetpAtri  if]  bbeMsi  ied  pecunia  parris  im- 
m  u  bile  redimere  pro  filio  in  prohs, b  ici  s  nou  eil. 

LL  ij 


A  RT  t  c. 

CCXVII, 
N  Ο  V  AE 
Co  N  s. 


7Pÿ  Des  Donations,  Art.  CCXX  VIII.  800 


Article  CCXVIII. 

ovrgeois3  &  gens  tic  bafle  condition15  ne  pcuuent  donner  à  aucun  de 
|pj  leurs  hoirs, (oit  pere  ou  mere,  ayeul  ou  ayeule,  bifaycul  ou  bifayeule,  oncle 
ou  tante,  cou  fin  ou  coufine  à  Γνη  plus  qua  lautrc, c  fi  caufe  n’y  a  en  la  donation 
d  qui  foie  raifonnable. 

3  lues  &  infimi  plebeijh  nulli  fuorum  bœrcdumdare  poffunt ,  fine  fît  pater  aut  mater, 
auus  aut  auia ,  abauuus  aut  abauia3  patruus  feu  auunculus  aut  amita  [feu  matertera, 
cognatus  aut  cognata )  noni  plus  quàm  alteri , c  nifi  ex  caufa ά  p er mijjttmfit. 


CeNSVRA.  i 

Hic  Articulas  cùm  donationem  êx  caufa  permit¬ 
tit  exprimere  debuit,  an  de  mobilibus,  an  immobi¬ 
libus  intelligeret,  an  item  caufam  onerofam,  an& 
iucrariuam  admitteret  &  donationem  ob  caufam. 

Glossa  i. 

*  Bourgeoit.]  Primarij  quique  cuiufque  ciuitatis  ci- 
ues  qui  fecundas  à  nobilibus  tenent,  &  publicis  con¬ 
ciliis  interfunt;  alij  ab  opificibus  &  mechanicis  arti¬ 
ficibus. 

b  Ne peuuent  donner.]  Et  fi  nihil  de  rebus  donatis  cil 
expreilum,  tamen  de  mobilibus  potius  ftatuifie  videri 
poteft,  cum  praecedetis  difpofitio  in  eo  fubiedo  ver¬ 
tetur,  &  videtur  qualitas  qualitati  oppofita.  Proinde 
nec  difpofitio  illatam  inhumane  accipienda  cft,  vt  ne 
modicum  quiddam  donate  liceat  vellem,  calcearium, 
aut  quidquam  tale ,  aut  xenium.  Quæ  quidem  do¬ 
nationes  in  vita  fiunt  cùm  res  traduntur  hoc  Articu¬ 
lo  non  tenentur,  in  morte  non  licet,  1.  viuus.  D.dc 
oper.  libert.  &  alibi  diximus.  Nampenfion?$dibros, 
equos  militares  donare  vni  ex  haeredibus  invita  quid 
vetat?  Nec  illa  protinus  collationi  fubiedlafunt,  nifi 
donator  caueat. 

Glossa  i. 

e  St  idufe  rij  4  en  Id  dondifon.]  Hæc  difpofitio  donari 
permittit  ex  caufa:  Caufam  intelligit  accidentalem 
petitam  ab  externis  adiun&is  citra  fanguinis  confide- 


rationem  aut  affedlionem,  veluti  meritorum  &0b- 
fequiorum.  Nam  prohibita  regulariter  donatione  in 
filios,  ob  merita  &  compenfationem  meritorum  & 
obfequiorum  donati  non  prohibetur,  qui  locus  à 
Tiraq.  exigitur.  1.  fi  vnquam.  verbo  donatione,  Sed 
cùm  de  rebus  foli  quæritur,  difficile  eft omnino fufti. 
nere  tales  donationes,  prçtcrquam  alimétorum  caufà 
egentibus  &  ad  vitam.  Mirandum  vero  ne  onerofos 
quidem  in  cafu  fimilis  prohibitionis  admitti.  li.C, 
de  naturaUb.  lib.  quod  Dodlorescenfent  improbata 
glof.  1.  qui  tellamentum.  D.  de  probat  de  quo  nos 
art.  4jo.  Quare  difficile  omnino  effet  fullineri  con· 
tradtus  etiam  onerofos,  &  rarum  ellvt  tales  non  fub- 
uertantur  propter  fraudis  fufpicionem ,  nifi  vehe¬ 
mentes  probationesoilendcréturde  meritis,  hifque 
non  vulgaribus  &  extraordinariis,  etfi  illoiureab 
externis  caufis  admittunt,  quo  cafu  negant  in  legiti¬ 
mam  imputari.  Bald.  1.  omnimodo.  §.  imputari.  C. 
de  inoffi  teilam.  Bart.  d.l.  i.§ .  nec  Caftréfe.D.  de  coii, 
bon.  Alexan.  conf.yy.  lib.i.  Nam  fi  in  fraudetofafti 
probantur  cohæredum,  nihil  frequentius  quàmini- 
tari,  comme  pour  U  terre  de  Lanngan  cr  i*  ttrrtJt  lé 
Xjdye,  quæ  externis  accommodato  vni  ex  haeredibus 
nomine,  à  matre  communi' venditae  erant  interpolia 
perfona. 

d  Qui  foit  rdifonnahle.  ]  Sed  vehemens  probatio  de 
talibus  caufis  exigitur:  Nam  confeffio  donatorisad 
id  non  valeret  inter  prohibitos,  de  quoferiacolledio 
Tiraq.  d.l.  fi  vnquam.  verbo  alienatione,  numer.n· 
Anchar.conf.z48.  Alex. conf./j.  lib.i.  conf.ioi.cod. 
lib.  &  conf.vlt.  lib.  3. 


TITVLVS 


DE  EXECVTIONIBVS,  ET  ÆSTIM  ATIONIB  VS 

EËV  VERO  VALORE  fVHDORVM  INEVNDO. 


TITVLVS  DECIMVSTERTIVS, 


TILTRE  TR.EZIE  ME, 
Des  Executions ,  PriftgeSj,  &  <_Λγρη dations* 


AD  KVERKAM, 

'  YBTCAT1&: fententix finis eftexscutjt}, fine qua ntl intereflet iu dicatum ciTe :  Se n- 
!  tenciam3£  iiidicatutn  escqin.IurifconiUlti  dicunc  :  &  au&otes  Lauti  i ,  leges  cxcqtn,, 

'  actionem  excqui,  crimen  exe  qui,  iaspefub  nrulo  de  accukciombus  :  pro  ptoicqui 
jpfum,  exequendi  verbum  pilluc  accipi  concrA  Grammaticorum  tegulas obferuatum  J.  i. 
D.deteiud.  Seiiitenri^  inqui^excquunrur,  quod  a lij  dicere  foEenr  execution  i  maaidabun- 
cur  A:  IT  pamm  vfiraro  Latin  ts  ietmonc,quQd  ci  m  ai  vfu  Îiium  fecere.  Iunfcanfiilti  fc  ho  Lit  ici, 
apud  quo j  frequentes  font  Prifdanifm  i,  quo  ü  vit  occurrctj.  exemplo  meliorum  cxcuiaLutur* 


Article  CCXXIX. 


p  R  Es'condamnation -,  ou  fentence  donnée  alentontre  d aucun, 
b  le  condamné  a huidtiours  i payer,  Gciatistaire  icelle ÆcMe  Iu^c 
qui  a  condamné  doit  exécuter  fa  Îenten  ce  par  lu  y,  ou  les  Commis, 
fi  Vexecucion  fc  peut  fjire  au  dedans  de  fondiftroic,  autrement 
faudroïc  exécuter  rlpat  reqmfîcoire  comme  delTus, 


"Π  Ofl  *  condrmndïioncM  ~ut fintentu m  âptdm  ht  àliquem  b  condcmnAtits  dilationem  aefo 
dimim  habit:  àd  JôlucndlWî, & fattsfuchndum  iutikaîo  >  &  'Judex  qui  condt  mnanil· 
dehetfaam  famentiam  exeqm  fer  fi  àttt  fa^  hfaïtU  Ofaciams^jlexçanÎQfaèn  pofatt  intret 
met  as  fai  terri  tarif  feu  umfdikHomS^  aliEfa  φ  extrd  terntormm  Index  dhcrius  terrïtor'ij  rç- 
quiretw  tida  cxectttîo  permit  cautr. 


Glûssa.  i. 

I  TempW  sudtfAfW  fniitnL·  tùflftttnltim. 
i  du  m  ejtiAndsqae  tempta  tx  idufa  in  piïfotiA  UL·, 

3  KhL·  dtigitt ttmÿorw  tn  Tefîituhtnt  ηι,ηιβ 

4  Nec  tn  es  w  urnn J  t  r oft  e  rx  dehilt  «rt/i. 

ί  Senau  Ùa  dbftluar/J  per  fit  cxnjut  iue ,  nifï,  CXU 

£  Tettipsrt  Itgdt prtrigAlt  (A  Χ’ίϋ prtjÏÂàA  dcjsluedc/f^c. 

i  Huitis  Articuli  tractabo  pet  en  çi  a  cil  ex  1. 1,  &  I. 
iScbironbus.D.  de  rc  sud,  1.  debimrLD.  de  iudk.quoil 
i.üsCângniftï  tianiçnpfcmut  in  c  np.  qiuctctL  etc.  de 
cflk.ddtg.  Èccap.  quoad  eonfultauoîicai.eif  de  te 
•sfrgtptr,  ira  Cwtf.  frit, 


A  iudiù  Qüi  rro.-trlbunali  cogfièfc'ic*  mquit  furifcon- 
fulïiis.,  non  lémpeï  i ndicari  rt·  i  np  u  s  l'c rn  λε  ,  kii  n  □  n- 
n  unquam  prürogar,  nonnüquani  proaritatpro  eaufæ 
quali  rate  ée  quamirarc:  tVpro  pcriinatimi  obl  cquio, 
aut  cuntunriaLU*  lcd  pçrralO·,  inquifj  inirafbctitnm 
remplis  le  π  tin  ria'cxetMLuncLîr  r  velud  Ii  ali  menta  ali- 
quibus  coÉnmtur^  vd  minori  if.  nunisfubiinikïi- 
diim  iîc3  idejn  St  itd'dih^wibiurefpôfuiô  ex  quibus 
St  I.4.Ç,  Tl  tnndnîinrcus  vad.  cir.  spparct  JfuiLîï·  vern  i 
iunipcitdvniiiÆ  iudieatis  faciendis  rempus  qtigdd^m 
conftiLutuiti  cectunii  fêdcuindiiodi  iuenr.  non  imis 
liquet,  qnisutrupus  duorum  mcniln,  tu*  de  .quo  io  J-b 
debitoribus^  piguaùbus  difUahidis  præftitiitum  qp- 
LL  iij 


A  h,  t  1  e." 
e  e  t  r  1 1  f. 
N  ύ  V  At 

C  o  w  î. 


So3  Des  Executions,  Art.  CC  XX IX.  $0. 


paret:  lex  quidem  vit.  C.  devfur.  rci  iudic.  hiftorice  ^ 
commemorat  fuiflè  duorum  menfium  ,  huius  loco, 
quale  idcumque  fuerit ,  Côfuetüdo  oôtiduum  itatuir. 
Poftremo  quadrimeftre  fuilfe  ad  rei  quidem  iudicatæ 
vfuras  exigendas  iudicat.  l.z.  &3·  C.  de  vfur.  rei  îu  . 

Sed  tamen  apparet  veteribus  non  elle  conceflumime 
cauiàid  tempus  prorogare,  aut  contrahere;  etü  m 

coardando  difficultas  maior,  quia  regula  eft.  Indu  - 

tum  àiure.bcneficiü  nemini  auferri  oportere.  1.  adul¬ 
ter.  C.  de  adulter.  &c  quos  fcholaftici  audores  memo¬ 
rant,  prçcipuè  Iafôn.  d.l.  2.  num.23.  QuotHiirr  totum' 

2.  o milium  fit,  fuppleri  debeat  à  lege,  d.l.  4.  Prorogandi 
auftoritas  vt  &  ratio  melior  eft,  fi.  fiat  cx  caufa:  fuie  1 
Iudicis,  fuie  arbitrij,  arbitrium  poftuletur  quod  illi  2 
feribunt.  d.l.  2.  caufæ  fu muntur  à  circiiftaiitiis  arfta-  3 
di,  fi  magna  eft  damnati  contumacia  in  parendo  iu- 
dicatis.  d.l.  2.  rurfum  damnati  inopia  fine  culpa  con¬ 
tingens,  naufragium,  incédium,  bellorum  calamitas, 

&  quæ  caufæ  tribuuntur  prorogado  tempori  art.  611. 
Aurelian.  Ordin.  Obferuandum  vero  ne  inopi  adori 
in  caufa  alimentorum  obfit  dilatio,  néve  longior  con¬ 
cedatur,  &:  quam  ferre  nequeat  agentis  neceffitas. 


Porro  notandum,  quoties  Iudex  hoc  tempus  Je  g 

gale  prorogat,  quod. parciffimè  faciendum  eft,  toties 

pr a? itandam  elfe  cautionem  de  foluendoin  termino 
quod  Abbas  dixit,  cap.  quoad  confultatioiiemex 
re  iud.  quod  &  dida  Ordin.  Aur.  pofeit,  &$qlIUl 
eft.  Nam  corpus  nebti  ex  quolibet  debito  fero  tan 
dem  indudujjr  propter  cafiunnias  debitorum,  nifj 
quidem  ex  contradu  quod  Bart.  notat,  d.  L  debim 
ri.  &Ial.  d.l.  debitoribus. 


pecretum  ex  Uhcllo  per  intcrcejiionem  refoluitu^  (?it 
z  TempM  legale  tn  exeqnendo  indicato  ture  ciuih . 

3  Qua:  dilationem  non  patiuntur. 

3  .  Condemnat  ion  0 »  [entence^\J&$MW^JjStyz ,  mi 

quod  fentenriae  potius  judicantium  funt,  condemna¬ 
tiones  etiam  alioru,  qui^x  arbitrio  aut  compromilTo 
iudicant.  Quid  vero  in. decreto  Iudicis  quod  fit  in  1 
•.obligatum  ex  icnptofiepe  *x  libello,  refpondeonul- 
4  tam  Iudicis  interfationem,  quæ  line  caufæ  cognitione 
Atque  hæc in  perfonalibus,  in  quibus  dare  aut  facere  fiat,  fententiam  appellari,  idcoque  decretum  «  fi. 
quifquam  damnatus  eft  obligatione  generis.  Nam  fl  Ç  bellq  fcntemyvim  non  habet,  dita  per  interceffio- 


quis vcndicatione  conuentits,  dede  eo  ipfo corpore 
iudicatum  eft ,  in  quod  exeeutio  facienda  eft ,  &  pof- 
feffio  refti tuenda ,  dut  fi  ipccics  eft  prômifïa ,  &  ca 
extat,  &  nihil·  adfertur  àd  dilationem·  e  au  fie  præter 
huius  Articuli  difpofitionem ,  quæ  hoc  cafu  non  in- 
telligitur:  nam  rei  refti  tuendae  abfentia,  mobilium 
impedimé.ta  de  çxporratio,  fumprus  in  rem  fadti,  pro 
quibus  fæpe  retentio  competit,  alias  caufas  dilatio¬ 
nem  habent  ,  de  fines  differendae  exeeutionis ,  quod 
Ioan.  Faber,  dixit.  §.  1.  inftit.  de  offic.  iud.  de  Angel. 

Bart.  Bald. Angel. Alber.  Fab.l.vlt.C.  deexce.  rei  iud. 
aut  Ii  res  abiit.  1.  quod  legatur.  D.  de  iudic.  ].  in  fidei-  D  fæpe  omittitur  de  omifta  fupplenda  eft  èmreConfue- 
commiffi.  D.  devfur.  aut  fi  reparationum  fumptus  tudinario.  1. 4.  d.§.  condemnatus.  Lege 
debentur.  L  colonus.D.loca.  qui  locus  ab  Tiraqucllo 
tradatur  in  retraftu.  $.7.  glof.i.  num.11.  de  14.  Cuius 
rei  praetextu,  cum  prolixe  lites  obtenderentur  indica¬ 
ris  obuiam  irum  eft ,  contrada  dilatione  art.  52.  Ord. 

Molinenf.  Si  nil  caufæ  eft  protinus  exeeutio  facienda 
in  corporibus  de  quibus  cognitum  de  iudicatum  eft 
quod  art.fi.  Molin.  ftatuit  vetbo.  promptement  execu - 
idem  in  obligationibus  fadi,  in  quibus  fadum 
protinus  præftari  poteft.  1.  continuus.  $.  fi  quis  infu- 


nemrefoluiturin  fimplicemcitationcm,nifiquodiii. 
terim  manu  fajfita,  vt  loquuntur,  vi  quidem  jpftnt- 
mehti,  noifpîæceptieuntlum  èft  ad  ludftcm.  Quod 
fiad  formam  inftruméti  aliquid  decllct, addenda  non 
cllct  claufula.  U  m a mgarn /e,  quia  id. effet: damnare  in¬ 
auditum,  fcd-ffiffiei'édum  illtcTCf  (poni  de  quo  quidam 
Dodorcs.  d.  cap;  quaerenti. -dfEclyn.  in  Rubr.  deiu- 
dic.  Sed  hæc  pragmatici  îjéjius,  de  in  puluerc  veriati 
I mbertus  lib.i*.  i nftit.  for. cap.yj. 
b'  Le  condamné  a  hutfl  ionrr.]  Légalis  hæcdilariodriu-i 
ris  poceftate  concéda  citra  Iudicis  fadum,  nam  & 


decim  Tabellarum  triginta  dies  concedebantur  act 
confellis,  quod  Gellius  lib.  20.  feribit  fed  tempus. 

1.  j.  <Sc2.C.  de  vfufr.  rei  iudic..  non  videtur  ad  execu* 
tionem  rci  iudicatæ  praefixum ,  fcd  ad  curfumviura· 
rum  inchoandum,  quod  de-êpigraphe  indicat.  Extat 
&  in  Codice  Theodofianq. çonftitutio,  quæ  duorum 
menfium  dilationem  largitur,  quibus  lqpfis duplicat 
ccntcfimas  ,'  cjùàm  abrogatam  apparet.  1.  vk.C.  de 
vfur,  rei  iudic.  Proinde  noji  eft  hoc  tempus  in  omni-  5 


îam.  D.  deverb.  oblig.  Bald.  d.  1.  vit.  C.  dc  exce.  rei  E  bus  iudicatis  indulgendum,  &fæpe  iudicati 


iud.  ad  finem. 

4  Sed  &  fi  quis  ex  deli&i  caufa  dare  aut  facete  damna¬ 
tus  eft  ex  tempore  dare  &  facere  cogendus  eft:  quia 
caufa  talis  debiti  excludit  dilationis  fauorem,  quod 
Bald.  ait  d.l.  vit.  etiam  fi  pecuniae  damnatus  fit  pro  in- 
tereffe  aut  reparatione  :  &  alios  complures  calus  col¬ 
ligit  Alex,  d.l.i.  Felyn.  &  alij  d.cap.quærenti.  Sed  & 
ex  Arrefto  damnatis  dari  has  dilationes  negant,  quod 
ego  non  probo,  cùmhæc  tempora  non  ab  homine, 
aut  iudicantium  audoritate ,  fcd  ab  lege  tribuantur, 
quæ  &  ordinarij  &  delegati  quique  ludi  ces  dare  de- 
bent,  quod  Bart.Fulgof.  Iaf.  feribunt.  d.l.  2. 

5  Notam  vero  in  Sententiis  abfolutoriis  talia  tem¬ 
pora  non  requiri,  quia  exccutioncm  non  requirunt, 
&  feipfas  exequuntur ,  quod  Bart.  ait  1.  fi  cùm  ex¬ 
ceptione.  §.quatcnus.D.  de  eoquodmet.cauf.  Quod 
verum  eft,  nifi  implicitum  habeant  factum, aut  datio¬ 
nem  ex  parte  ablbluti,quod  fæpe  contingit.  Quid  ve¬ 
ro  de  frudibus,  aut  vfuris  rei  iudicatæ  à  quo  tempore 
veniant,  lata difputatio  Boerij  dccil.  43.  anà  fcnten- 
tia,  an  præterito  demum  tempore,  quod  iudicatis  fa¬ 
ciendis  datur. 


perle  non  patitur,  vt  cum  alimenta dccretalum in 
tanti  grauidæ  vterum  ferenti,  medicamenta vulw 
rato,  ifta  enim  dilationem  non  patiuntur,  quP^ 
1.2.  expreflit.  Nam  &  in  omnibus  intcrlocutoriisp^ 
fentem  exeeutionem  fieri  admittunt.  Iaf.  d.  b  debi¬ 
toribus,  &l.quod  iuffit  mipçobatagloifa.  Burt.  in 
àDiuo  pio.  §.  in  venditione.  D.  de  re  iudic.  £tfi qui' 
dem  non  in  omni  prouifionali  fententia  id  tempos 
praecidendum  cùm  debitoris  inopia  &  agentis  facul¬ 
tates  indulgendum  fuadent  ad  conquirendam  pecu¬ 
niam.  Sed  vtcumque  præcidi  oporteat  per  Indicem 
faciendum  eft  ex  caufa,  nec  cuiufquam  priuati  ta>|' 
tum  arbitrium  eft  quod  illa,  d.l.2.  latis  ollendic  · 
debitoribus. 

c  Lejuçeqiii  a  condamné .]  Ordinarius  aut  delega  > 

non  arbiter,  de  quo  diximus  art. 

*1  Par  retjtiifiioire  comme  dejfttf.]  Didium  arr.17·  f  ^  ^ 
nos  ibi  &:  textus  cap. Romana.  $.  contrahentes  e  0 

compet.  in  6.  Guid.  Papædecif.574·  hic  Arnen  u  _ 
veteri  fcquebatur  17. art.  ideo  dicebat,  comme  >jj  ^ 
qitod  inepte  re  tulerunt  reformatores  cum  tanto  p 
illum  interuallo  iiunc  feriberenf.  χ  I C  L  ^ 


Des  Executions.  Art.  C  C  X  X  X. 


8of 


8ob 


Article  C  C  X  X  X. 


E  1  Seigneur13  pour  Tes  tentes,  droits  &  debüoirs  ,  e  petit  faire  exéeu-i 


vi  rer  ll  cn  &η  "  vendre  de  jour  cd  jour  & f  d’heure  a  autre,  s  quand 

exploiüsfom  deuëment  faifts lj  mefnics  contre  vn  nouucau  de- 
=3^  Tcnccur  de  Ton  fief,  pourueii  que  le  Seigneur , ]  ou  fes  prcdecefieurs  o  u 
knutcurst  foyent  en  poil'e/Iion  defdi£fo  deuoirs,  “es  crois  ans  derniers  :  Et  fi  k 
dift  Seigneur  neftoit  en poileilion ddids  trois  ansdermers,  faucquepour  rai- 
fondefdicts  debuoirs,"  il  vienne  par  action,  imonquHy  aitû  contraci  ou  jugé 
portant  execution  parce, 

J  T^Ominus  k  pre  ddntk  fia (Ldums p ΰ/f/î  eviJ c  exeçutionif  mamtm imirere  Λ  infra 
■^'efrifi^rijÿw,'  φ-  'venaere  de  die  in  dims.  *  de  hwa  in  aharn^  quado  me  f  ail  a  fa* 
exceptiones* h  ί-œc  ctiafâj&diterfiis  nmunt  liajjalhtm ,  modo  Dominai  Λ  1  AtttprrtdecejfireS 
eius,  aut k  àuÛoM· -fini m pojfiffionc diêlomm htnum  ΤΛ  k  tribut am fi ρ roximis  ante exem - 
üonçm  ;  Et  fiche  lits  dominas  non  ejjn  m  jtojjcjfone  d  tribus  iÜts  amis  nomffmè  ■elaffisi  m> 
ccffeefl·,  "vtr&iQfto  âiüomm  wrïtim  , n  vènUfJâu  e:\pe rtatar  ailme  *  nifi  effet  mitra¬ 
tius  aut  uiditatum  °  habms  exemttontm paratam. 


N  0  V  AK 
Cil  .N  i. 


4~ 

•<m 


Glossa  r, 

1  CràinmA  άώίΐ*  fallu wmjn*  ΗΛ  tu  Yhhti , 

%  E>:ir4otitttt4riA  dikitt  frti  A'tlJcniJid  feitM. 

3  lUjjcrta  fin  sn  txeeutUîSe  prt/  dtbifk  trdmArm, 

Afü  rxtrAtrfâmJUriû  tfUS ta  MoÙiiiMm  £r  n#.  4, 

4.  pâmtniit  fatÂAib,  &  CtnfuAnji  pirmtjfd  pr^hisifL· 

£?  ext'wts^ 

5  IJ t<tnfu pt'n* Ûptr Lpt1  est  iérrlttm  Î}jptlh<Ot> 

6  Prs  redita  tmfotutt  totcutse  jjtrt  mu jureji. 

J  Le  St\*ntuT.  j  quod  verb àytrsfmptf,  [u!-‘e- 

out'ii  t  i  ,1  indi tan  piaietti  de  v Lufiriiitiiariu ,  p  rocmsio- 
fL%  lurnti-  *  pî-triïfci  iteqinbtts  fi^dlaum  Matinxns 
agi  r.  S .  1  r  c  fit  .de  Jcud .  Ibuic  en  di1  do.ii  &:  tiii  u 

piici  poUcllo-tiL 

È  tiw  fn  tvnti  i  d™  tch  £r  dftwrn ,]  Püüvt  M  oli  fizus  r  r% 

dc  Fctid.^i  ü,  nu  m.  i  inul  riVin'  1  π  rr  t  eüV,  qu  oïd  iiauc 

fucnltateiü.  cxccti  t  tonif ,  au  1  manus  in  ïetUouis  T  qu,^ 
Dominù  ciibuirur  pro  debitis  feuniabbus  n  sii  oribiLL 
i  tu  iïii  e  debica  »  an  extf iqrd irtar ia.  Ordi  îia tia  Vocae^ 
qu.t  apîiiis  feudifta:  appcll.trc  iblm  c,  Liaiirraba  t  ernd  0  - 
ram,  de  qLiîbuü  nos  ilt'Aubrica  dcicudis  cixinius, 
hoccft,  ea  quat  à  ConiuiitudiiiL·  ipCtiuin  imJtfih ,  ΐίϊ 
ab  ca  dlcbc-nciLL"tcc;am  fi  cïprcûio  cermït  fectanon  lit 
i  11  toitcdli  u  ne  3  wmrrw  t 'hamfntgt  tnfaf  nt^fj  ^er>tfÎ* 

lt  clsAm  bcücna^c.  T  aliA  niim  I  n  üinnl  ft ud  O  fcsulltiw  i' 
dcbcmür ,  ïk  pett  pu  [liant  s  etiam  Ji  dt-  bis  nil  lie  c.nu  ‘ 
s  mm.  Exrrivrndi n nnavnc it,  qumûiiàconfuccudtnc, 
Fedab conntfritiotlt  debemur,  vtlîi  ipia  conccilioncj 
paita,  &.  dcdirita  an  pEomiHIcuibci ,  vride  feuda  pa-^ 
cti  ouata  appella  ri  iuScnr?bn-i  cft,  qna-;noncx.prani- 
iaûrn;  legis ,  vt  fiipci'Hara ,  lcd  ex  praniEbne  hominia 
dL’bcntLïfh  üccdcbciïÎitnr,  suFicxpcciladicnï j,  huiLu 
gênais  debira  muiro  pliitafiint ,  ncc  quiCqnnm  Du  ■ 
mantas  n&  ta! saitabcc,  ram  *iiuctia& variayquam Eue 
hiaauaiunn  fa£ta  i5c  coimcnôoiuîSicJlc IblciiL.  Polira 
dittiiiÛi'ojifi  mnltis agit  Mobuaeus.  d.mimer.  irj,  Λ; 
irtan.  (j.  jLt  numrr.  p.  mimer,  u.  ni ul,  deCtnlib.  vt 
ptaber  pro  ruaturaiibiis  dumtaxat ,  qua:  à- lege,  am 
co.nfuHüdiuc  mdtuüti  linit  competere  banc  cxecunn- 
ftii  fiiUDj  atir  prÆlicnLujitii,  v  t  qttæ  c  Οΐώε  tudo  \k  1  lu 


A  alu,  induxerit  „  de  ad  qu;ï  Îola  potelbreati  ftu  aocom- 
modatiLjrii3  aiecconuenroruni  candem  elle  |egçmsÎed 
aiHoiaibus  experatiidum  ,  laili  quideui  uiilrumeiira 
eoiuicjirioiCiiiïï!  banc  candcm  s  ixnicoiicediUH.  Hoc  ÿ 
Molini1!  fdrcmiiim.FtHU.tift  corui  mcLUir,  j5c  axgura  dith· 
dcnioaiiltatto  üllt'tïdiE  noiivtilemadViLun  .  rradi  di- 
llmrti  unem  ;  lacit  eni  m-con  Lue  ru  di  nem  ,  οϊΗη  draül·: 
crduiniiïfj·!  rli\si,  dchis.tauiLini.  incellexidc,  qtaæ  ipl’a 
inucxcrftt ,  &  UniirintcTnrccarione.  ex  vulgatis  regu* 
lïi,  icnJ  mihimt-  rtrtngcnribus.  Nequc  enuu  cuuEiictu- 
do  mmorean  atullori c.j rem  rribuir conueni is ,  &  pro- 
uiLitmc:  bomiiLLs  aiiduibs,  quam  â  Îeipla,  cümlegjri- 
mis  ccanuenriombas  mdu^fplittn  coftctJÎionjinis 
B  EudaJibtiS,  S:  ncgacio  ralium  imuEtinn  ,  dcingraottL- 
ditiem  arguat  ti iis, q ut  A  kgc  belle fici urh  atrepii,  cui 
hoc  m 0  do  M  obnarns  Fa  uct ,  ie  fâuei  e  d  u-ctr  reçu  fan- 
tibuSr  Nain  ίι  deberur, c ur escqilij  quod  d(rbctiir,  aiii· 
liccbir ,  Jï  deniqUL·  an  peocellti doceri pofdlt, Æut virb 
Domitaus .  in  pûlïdllmve  eft,  &  negatiime  Jpoliamr: 
Neque  enim  h  ic  atgcftis1  [g^itand-ae,  exccuriûiJmH 

Fiiimuiiï  odinEe,  ciim  tirbinde  iJltdscat,  &  verum  lit, 
res  rrauiigi  oportere  inter  Do  uirniim  &  viiiÉaiii,  ex 
bouahd.c,  nec vc  inter  intenfûi  ex  Elcimneuto  vtSJâ- 
lirio,  qjüd  «iam  vcilirat?m  conrinet.  Niuti  cdm  iiht 
uaufieriuu  m  comtemiontm,  ram  fù Eluentur  a  con- 
lueriidmcnqiijirn  que  indndla  luntab  riante  dillermu 
i.iiia debita  iure,aut  audora titre,  Îêiigiïnece iudncen- 
clLjCÙm  .racn  licear  ex  coouenrioiK-^ndnftaexiiauij 
C  quim.cx  lege i3  &  pacet  m  milrumenrtsgar'enrigiaii.s , 
quibus  veimur, qui  h  us  cùm  les  &;  ordinaiinucs-demel 
{uaniviin  addidci  L·, nihil  üucci'  tegis  poEeiKirÉ,  Sc  cnn  - 
uentLoncm  intcrcE.  Adde,  quod  au  talibus  ftmpéir  . 
cSaufula  adii  cicur  in  recognita  uutbps ,  Sc  pEofîrÛioiar- 
bus  n  poil  ralium  debitorum  rJitistaer.uioricati  :  çr  à  te 
ftsrtf  ujir rut  .  ty  λ  iiTtsiphr,  s’tji  itdiii  Λ1,  $lstm  ftus  1  i.-^pa- 
thftfUt  defiliflti  t  b  f  /V  î  j  ctntijuilfrré  tentttr  daeÜts  ;  QltÆ 
tamen  pluribus  refelli  non  oporrct.cùrn  h'C  Coiifuc- 
tudo,  veibo  rrnrr, vraruf ,  qna· eïiegç ,  &  Conlliem- 
dine,  deberi  mm  pond! ,  cumConlucrüdb,  ruilluin 
redit  1«  in  india  xeri  r  i  n  tend  orum  j latn ra ,  q  u  0  d  M ol  i  - 
ïiïeus  agniàiëit*  d.  d  .n,  msnri.  iifi.&probarut expreliÎ 
Àrcicijl.  J44.  inlxa  f  de  lîtculiitib  exconueaitione  de- 
LL  iiij 


8o7  Des  Executions,  Art.CCXXX.  808 

beri  præfupponendum  lit,  8c  tamen  Çonfuecado.pro  ^  fa  fundi  in  fpccie  conccffi  ad  reditu,  in  quibus  attt  <(<,. 
„  L  . ι,λγρΙ^γριτι  rribuit ,  quara  pro  minier,  aut îunlchChbnalis  poteltas  retinetur  arU 


uumuiuu^v^  autdô' 

minier,  autiurifdidionalis  poteftas  retinetur  ad di> 
uerfæ  conditionis  reditum,  aut  obligationem,  deqU' 
Confuetudo  nullo  modo  intendit ,  ac  ne  Ordinatio 
cjuidem  ,  cum  expreifione  fundiariorum  debitorum 
alia  exclufifle  intelligatur ,  præfertim  in  ftridta  &  eX. 
traordinaria  via  exeeutionis  per  rationes  Molin^j 

d.  §.  2i.  num.  125.  &d.  §.52.  num.».  quas  ego  hoc 
quidem  in  fubiodo  probo  in  ftatutis  præfertim,  vn. 
de  nullo  modo  debdt  fieri  extenfio  devno  ad  aliud 
diuerfum. 


Glossa  2. 

Prccceptunidefoluendo  non  prxcedit. 

Sayfire  licet  adnerjus  vajfallum  annalem  pofefrtm, 
CTC.  .  j  . 

Extra  rerr Itonum  non  legtogit  dominus. 

Frublus  pendentes  cr  fepatati  non  manu  mutatafyfi. 
n  pojfunt. 

Non  idem  deMobiltb. 

ob  de f eidum  turium  dominus  non  facit  fruilus  fim. 
Crc- 


Dtll  piiElUppuIltliULiiii  m,  ν,ν.  -  a 

co  eandem  exequendi  potcftatem  tribuit ,  quam  pro 
laudimiis ,  homagij  defedu,  &  talibus  quæ  a contue- 
tudine  induda  funr,  quod  Molinæus  fibi  inauditum, 

&  inufitatum  cofirmar ,&  inutili  diftindione  alit  val- 
fallorum  contumaciam  aduerfus  dominos ,  cum  om¬ 
nia  reparari  pbifint  cognitionibus  ordinariis ,  ii  quæ 
perperam  admiirafunt  Poitremb  haec  dubitatio 
4  totum  fu  L>  la  ta  Ord.Caroli  IX.  anno  iy«j.  quo  dilate 
permiiit,  via  præhcnfionis,&  exeeutionis  vti  non  lo¬ 
tum  Dominis  feudalibus,fed  St  Céfuariis,  aurex  qua¬ 
libet  fundiali  conceifione  ageribus  ex  debitis  quibuf- 
que, ita  ne  aliter  manus  Domini  eximeretur,  nifi'cô- 
fignatis  trium  annorum  prætenfis  debitis,  (i  plurium 
peterentur.  Quominus  iam dubitari  pofiit, reficienda 
Molinæi  diftindionem,itavtille.d.§.52  putaucrit  in¬ 
dubium  in  cenfu  ex  illo.  §.  non  elle  producendum  ad 
fetidum,  plane  iniqua  cenfu  râ,  quam  omnium  tribu¬ 
nalium  vius  conuincit.Sed  ille  vir  cogitationibus  fre¬ 
tus  feruore  fqripti  tam  fæpe  abripitur ,  vt  ante  dpeifie 
fæpe  deprehendatur, quàm  dicenda  putauerit,&  ideo 
fæpe  in  feipfum  incurrit,&  in  cenfibus  conuellit,quæ 

in  fe  udis  confirmarat.  Illud  ab  furdiiis,  quod  ne  con-  _  atra  > 

uentione  quidem  tribui  cuiquam  exequendi  polie  C  c  Peut  faire  exécuter.]  Saifir,  trreflerlesfmt&hzm 
putat,  autarreftandi,§.y2.glof.2.  numer.ié.  &  glof.i.  fcudalibus  exeeutionis  rationes  iunt  :  Molmæusvbf 
num.  178.  &  188.  quo  loco  ex  diametro  oppugnat, quç 
dixerat.  §.1.  glof.4. num. 8.  in feudis  exi.  creditores. 

G  de  pignor.  In  totum  igitur  fublatâ  dubitatione  in 
debitis  feudalibus,aut  fundiariis,de  reditibus  quoque 
pecunia  conflaturis  dubitatum  fcio ,  an  ab  eo  qui  in 
pofteifione  effet  debiti  vno  dc  tribus  antecedentibus 
annis, hæc  hue  præhenfio,  fiue  exeeutionis  via  admit- 

5  ti  deberet, &  pro  arreragiis  exeeutionis  via  tentari.De 
cenfu  quo  vtimur,  dubitari  itidem  poterat,  cum  fun¬ 
dus  datur  lege  foluendi  annui  ccnfus  fuper  fundo  co- 
ceilo ,  &  haud  dubiè  Molinæus  probaturus  non  erat 
exeeutionis  viam,  nifi  illo.  $.  jî.expreffum  effct,in  re- 
ditu  conflaturo  multominimè.  Sed  de  cenlu  Franci-* 
co  illo  non  erat  bona  futura  argumentatio  adnoftni, 
proprerea  quod  illorum  vfu,  Ccnfus  dominij  diredi 
retentionem  importat  ex  parte  dantis ,  cuius  vi  mul¬ 
tum  iuris  retinet  in  rem  datam.  Sed  nofter  Ccnfus 
nihil  tale  habet  :  Nec  vllum  iusin  re  retinetur  ab  da¬ 
te  incenfum  vfu  patrio ,  praeter  firoplicem  hypothe¬ 
cam  pro  continuatione  cenfus ,  quare  multominus 
iuris  eft  noftris  cenfuariis  dationibus  ex  parte  dantis. 

Quare  non  futur  a  erat  in  cenfu  poteftas  exequendi, 
nifi  dida  Ordin.  ijôj.fuperuenifte^quæ  exurefsè  exe- 
cutionem  permittit  pro  debito  ex  omni  fundi  con- 

6  ceflione.  Sedfupereft  dubitatio  de  reditu  conftitu- 
to  pecunia,  in  quo  nullum  retinetur  dominium ,  nec 
aliud  præter  conuentionalem  hypothecam  fine  da¬ 
tione  fundi  :  in  quo  fic  habendum,  nullum  ius  ede  ta¬ 
li  creditori  procedendi  per  viam  exeeutionis, præfup- 
pofito  non  extare  inftrumentum  garentigiæ  ,  aut 
fententiam,  cuius  vi  fieri  poifir,  neque  habet  aut  iu- 
rifdidionem,  aut  dominium  diredum,  fedcft  fim- 

plex  creditor  fub  hypotheca  debiti  fucceflmi.  Quod  uhu>i»6w  — . . n — — 

fi  in  poffeffione  eft  debiti,  non  valet  hæc  ratio  ad  p  cum  vere  debitores  fint  ,^præiudicium  non 
viam  exeeutionis  intentandam ,  fed  ad  poffefforium 
intendendum  &  vincendum  in  eo ,  fi  folutio  derre- 
datur.  Sed  cum  in  adibus  diicontinuis  vltimus  adus 
præcedens  conftituat ,  aut  conferuet  poftcftionem. 
cap.  cum  Ecclefia  Sutrina,  ex.  de  cau.  pof.  &  pro¬ 
priet.  &  quos  nos  congeifimus  in  partagiis  quæft.zy. 
iscuifolutum  fuerit,  probando  de  folutione vincet 
in  poffefforio,  fed  non  erit  bona  confequentia  proce¬ 
dendi  per  exeeutionem ,  nec  debet  fieri  illatio  de  de¬ 
bito  feudali  ex  hoc  textu ,  aut  Ccnfuali ,  aut  ex  cau- 


reudaliDUS  exeeutionis  îauuncs  ium .  îviuimæusvoi- 
que  ponit  duplicem  iurifdidionem,vnam  Domania- 
lem  cuius  vi  Dominus  per  fe  aut  priuatam ,  aut  do- 
mefticam  familiam  præhcndere ,  &  exequi  polfit ,  & 
ad  manum  fuam  ponere,vt  dicitjaliam  eontentiofam, 
de  qua  ille.  §.1.  glof.4.  num.S.  acpropemodumcon-  j 
fentit  Articulus  6  7  .fupr  a,cii  m  dici  t^e  Seigneur  petutxl· 
cuter par  luyonfon  Sergent  ,  &  Art.  37.  de  qtlO  nos.  ί  > 

Art.<>7·  Certe  nobis  inauditum, &  infolens  eft  aliter 
quam  per  Apparitores,  &  regulari  exeeutiouum  via  1 

facere  ,  aliter  cenfentibus  multa  abfurda  &  imtiria 
D  cucnire  neceife  eft, de  quo  nos  à  rt.116.  fupta,& Mo¬ 
linæus  agnofcit.d.§.i.glo.  4.  Notandum  vero^dhand 
exeeutionis  facultatem  tribuendam, non  requiriprç- 
ceptum,aut  fummationem  fieri  ftaflallo,  aut  eius  fa- 
miliæ,  de  foluendo,  quod  in  omnibus  executionibtu 
aliis  regulariter  obferuatur,itavt  vaftàllo  poil  fidum 
denuncietjfi  quidem  in  fcudo  eft:  nam  extra, require¬ 
re  non  tenetur, quod  Molinæus  notat.d.glof.4.quod 

verum  eft.  Aduertendum  autem,quod  de  Confuetu-1 
dinc,  nulla  talis  præhcnlîo  fieri  poteft ,  poihquaman- 
no  toto ,  vaflallus  fuit  in  poifeilione ,  ex  quacumque 
F  caufa  fiat  prxhenfioper  Art.  iif.  &  quæibinotaut- 
mus.Scd  tamen  ea  difpofitio  videtur  immutata  per.d. 
Ord.  anni  1563.  quç  etiam  faifire  ei  permittit, cui  trium 
annorum  reliquiæ  défunt,  &  qui  côfequentennpoi- 
feifione  non  fit  quæ  Ordinatio  feruanda  efl,&qili;m 
Ordinatoriis  &  executiuis  poifit  derogare  Conluetu- 
dini  feriptæ,  &  quæ  publicata  fit  fine  exceptione  lon¬ 
ge  poft  receptam  Confuetudinem,  quod  valde notau 
conuenit.  ../>  . 

d  Enfon  fief.  ]  Intra  feudi  terminos,  &  territorium  > 
extra  eos  enim  legis  adio  nulla  eft  præiudicio  1  qu 
dem  magis  dominorum  quam  vaflallorum,^. 
cùm  vere  debitores  finr ,  præiudicium  non  nt  m  > 
forma·,  cùm  materia  fubfir,  fed  domini  duinraxa 
ritoriorum  offenduntur,  quibus  permitrentibus, 
abnuerim  fpretis  argutiis  formaru ,  exccuuones  _  ^ 
pofte  par  parearis,  nec  admiferim  intercelhone 
lorum ,  fi  debiti  iuftitiaconuidi,  niladferun  p 
formarum  offenfiones.  Sed  tamen  r^uEris^ 
tio  eft  intra  termonum  lege  agi.  hvlt.  J*  ,.^.4 

iUd.l.4.D.deofF.præf.Lcontumacia;D.dere  J- 

de  frudibus  pendentibus  eadem  ratio,  cum  p<  r 
di  fmt,  quia  capi,  &  fidfiri,  &arrcftanpoflunt.  lep . 


Sop  Des  Executions,  Art.CC  XXX. 


rL[j,  cîÎÈ  auc^b  iïnr1ramon.J  qnatadiu  in  bonis'  vafoilli  ^ 
{un^  pr^Hctidi  &  tpiï  polfunt,  il  in  feudo  dcpr-æheti  - 
iJüitur,  difo'ndb  manu  miiiiEâ  Jiorapoliinc ,  tiiiicS; 
forma  Arric,  141-*  qui  si  &ipü  font  rei  hvpodVccaEE 
jiiiiij  &ii  Jint  proprietas  frparata,  nanam plais  pars 
rci  imraobdis  ,  quoi  ait  Ëiild.  c,  qu-x  in  Ecdcliatum, 
o'-  decnnibr-  tamcA.i rc bypothecata  pncsuemuiu-fi: 
iiiutp.p:5  hypotheca*.  1.  pradiis,  D.  quifoexcauf  pig*. 
tac,  contrait.  !’.r  ïii eadoinindrura  pbtidr  eft  caula . 
qiïaiitiki  quidem  e^scrtr,  ncc  fon  t  alienati,  do  quo 
Molinrus,  glotr.  nnni.  jr,  &.j7,  &  $·  Lgloiij;· 

J  polis.  J  4*  &  g·0· J  «  Sed  mobilium  n  01 1  idem  |j 

iûs  cil*  <511144  dômims  pigncrüri  no  pollimc ,  ifta  enim 
in  alligationem  ÎâÎîâlliEÎarn  non  cadiult,  qiise  potins 
rcro  ftipiciL.iiiE  quidem  viadfotlje  ordinari;?  daufii- 
lr,  des  (?icm  Cr  àmtKiifmtTii,  ηϋι  dnÂttai  itilitt  (haftf  feraiSt 
frniHs  tr  h  vhmXj  q  u  x  cifi  adje& a  non  ht,  p *r  les  ternis 3 
pto  aldiçâaliÎab^daéCÎ;,  vt  per  errorem  omilTfo  Lquod 
fi  noliit.  §.  qui  ali  idua .  D.d  t  a-  dil  r  ed  ►  Dali .  C  ail,  LaU ,  er¬ 
rore,  Ode  ceibun.de  qui)  Mol.  ^.laglDÇj.  nnrn^rj.  & 
nuKt.14. 

6  4  Vendre  de  mur  À  w, J  Non  igîtll  r  manus  iriicttio 
iftacft,  aut  pr irhen  ί] o  imm obiluim  tin  qna  Dominus  £ 
fodat  fructus  fuos  ea  pendente,  prout  in  cafo-  $.  i. 
ConfoPArificnils,  quiainJio  caÎii  Dominus  fouir  fru¬ 
ctus  fuox  ob  dcfcdirniiuriuiii ,  mû  nb  homagi  um 
non  focium  „  vt  Arr.  μμ  hed  dl  mera  pigneratio  t 
£c  exectitiô  ob  dcfcâum  debitorum  ex  oui 3  fou- 
Al  ,  et  qus  nibi  S  amplius  infertur ,  quam  debiti  Cün- 
Îccririo, 

f  B’hturt  i  autre.]  Contra  regularem  ordinem pigne¬ 
rationum,  vi  Arr,  134,  &  134- 

f  Quand  Uî  explorai  font  deuement  (etfh .]  A  pparct  hic 
agi  de  forma  iurifdicti  ojuli  cxcoitiomirn  noji  per  pri- 
naram  familiam,  dût  per  Domini  manuin^nonobiun-  -p 
ubus  qua:  Moîinjus  didr.jj.^  nu.73. 

ÎÏLOËSA  3* 

a  F  ii  tfttMta  itnirA  Su  mf wrjjtrtm  T>7tiatrf*hr»r 

4ut fmgiiUrw- 

3.  Ei  pr*  ctitfi  ίΐϊβιτ. τί?, 

J  B  gfliij îmî  ftitdt  jai  cfi  ptpfââr, 

4  VmudtwL·**  atmu. 

J  ^fÜwtt  d£fnii/*H>  Æ&oTtfrw. 

î  ''  Afij rwti  comttifn  mu  tu  au  dttcfiiw*]  Norandum  quoi  ^ 
di  dt  Conluei  Ltdo  3  poifo  crium  aducri lis  nouiun  vaf- 
foKum  procedi  perviam  exeeutionis  intr^ fcoditixi,& 
ioidi terminos ,  iiucis  foncéiror  vnitiérfolis  fit,  fine 
fîngulacisj  de  quo  üi  verbis  expreflis  non  citilubirin- 
dum  rcfpe£tu  eo(  urndebiiôfura  3  qEtT  pro  rempote 
fun  dci->er5]ioc  dl^qtuc deberi  incceperilc,cx  quo  tent- 

2  pore  VitlTaÎlus  feudurn  ingrelTus  eftjf^'pfdTcdir.De re¬ 
liquiis  ii  ne  aucragiis  priorum  vaiiaJlorum.fi  qua-  dc- 
bcari  tur  ,  an  idem  pern  1  ittsui nn- ,  mai  or  d  ubiracio i  11 
quotamrn  conçhiiienduiH  eftaduerfos  vniitcritilem 
fucceilbrcm  poife  proccJi,  quod  Articulus  fcquen# 
dcadrrj/iifljïMiJPiï dt qttrfÎAtnr prreedintt. Aducrfus  fui-  ^ 
gularemfucceirorempuca  empeofem,  aur  donarariii, 
aut  raies  non  paifo  pumr  Molinius,  ^.ngloi’p,  nu.iS,  _ 
Quod  ego  ver  uni  pnto^antequam  π  omis  valfollns  vo¬ 
cet  ur  sd.  li  oc ,  vt  res  vailalll  rio  declaretur  livpo rli  eca- 
tij  stqueadeovt  prarhcnderc  Jiccac.ex  defodtu  fohï- 
CJümimiilneqtÉoriim  oncje  res  alicnjuinon  potuir^s; 
Mgidatit-  £nc  ccnfuvelrdiqtiiis  niÜ  contra  talia 


810 

arreragii  approprianmi  Ht,  provrpolctf.Scd  ei&cqua 
'Vocetur ,  &cum  eo  dtbirum  an  teccflbri  s  fiu^aforts 
probetur*  non  puto  polfoper  Vumcxrcuiiom;:  pro- 
Ciili*  ncc  per  viam  pra-lienikims  ex  deft-etu  quidem 
Jtqminis,  fie  btjmagij  raduerfus  quemeunc^uç  ckeento- 
rcm  Icadi  poffet,  ancc annum  pcrfoiflum poiTeffionis 
viiEdli,  ex  d.  Afti)fy&334:&  iif.  Et’  quod,  depraihé- 
Jlonc  dicimus ,  idempiiiapans  in  rctentioncfoLtdi  οχ 
vnialiiciufo  faifiti,  dummodo  de caufo  rctçtidipiiii 
Conâerüi  prompiu,  alicrquiinrcfifii  faciïda  elfor  tna- 
nus  Icüario;  noiiobftasitecoiiuoii  Molmahii  foribi r. 

f,  i-  gL-ri  nu,  3  jH  q ma  rts  ipfo  coumenitnr  s  3 ioh  hosno* 
quud.ilie  l.iLtidtlÎiTitgloÎ.f,  ciufdenv.  §.g.  jacçbicvlfo 
uerfon aiis^dVioiio agîna iidaeil,  cdmin  rotumrcalii 
firj  iiecdifcuJlionern  bxigir1àdeovtquan,US  petfona- 
.lis  pro  millia  relpcftu  t«ium  debitorum  quafoon- 
dum  quidem  ce  lier  tint,  podi  celui  fcudirefutaEitmc, 
quod  il!c  rratSar.d.^i.glo.j,  nu. 3.  &  Tuaq.inrccritt. 

ηο,ί.ίϊί  7,  5.34, 

1  ùs*  feprtdf.a0iTs.]  Notandum  bk  ex  inutaftoneDo- 
mini,non  Lmpcdiii  executionis  fitculrateinded  tamen 
opuscilêr,  fummadoiie,  in  en  calii  ex  parce  Domini, 
ex  Arr.  5x8.  cumin  hcr redcmulcom agis obJigaEto  re¬ 
quiratur.  Art.  ieqq. 

k  Os*  auBîhti.\  Tam  lingulares  quam  vni  laerialcs* 

Glossa  4* 

1  Saytni  ™  pcfpj?itn.]  Ecmm  fi  vetè  Dominus  frudi  3 
non  lit, verbum  enim  Domini  vrnfiear  ur  m  poifoilo- 
rr,  quod  ΐρ  ec  uLicor  d  ixît ,  n  r.  de  probat,  g+vlr.  v ei  Ii . 
fod  pbnc  itaiutïim,j  Alb-J*  padi,  ibacuc,  quseib  74.  &: 
qua  latius  Molinasus,  §,  t.  gUi.  qusib  o.  Deinde  lue 
do  tui  jii  un  l  nasi  principaliter  de  ducitur , lati-  Molini» 

61.  quali, 9. 

m  Ei  trtit  4 m  dirnrrr;.  J  Hoc  t  ft  ,  vno  abqtio·  d  e  txib us  4 
annis, proximè  ante  exraicionenipiaEttriîis,  qua  fi-  En  Ibu  de? 
gura  dicirui  mintetdkfo dt· itinere priuato ,  qui  lioc  ;:ois. n,lS 
anno  ienr.id  cfl ,  ajunt poii  minus  triginta;  diebus.  biT  ^îrCltc,"s 

g.  nD.de  itin*ait,prÎLi  &  hoc  quoad  ctcquencîl  facul-  ^  t.  * 

cate  m*  qntafvc  dixi  ,quoad  potTeirurium  Solus  vlnmus" 
annns  confli  ruerer  mpofldllone*  aum  tiirbarioiumi 
poiTeiltonis  anterioris  anni  ηό  furticeret  ad  excquen  - 
di  vim  virus  de  tribus  ami4s,quanqu4m  per  Ord.  anni 
ifÆp  pro  talibus  via prailtep bonis  conceilieft  fo]t  lu 
mitatione  aûnum  poltèfibrioruinj  cum  dc  debitis 
tealibus  agitur. 

n  yiytenripp*r4&in>]  Experiendum  efl  ailione,  oim  j 
necpoltcilio. fuffragatur ,  nec  infiniment!  publici  vis, 
aur  auiiocitas,  qnious  [oli.·:  t'xecu[iohisaiiThoriraii& 
ius  nibmrur,ne  alioqminulraabfurda incurrant  -Sed 
&:  petitorio  erit  agendum  deficiente  annali  poiMfo- 
ne.  ex  d.  Are. 344.  &  ιμ+  Atque  ifbiiiire  cnmmunij  fëd 
illa  Ordinati»  aniiiiydj,  expensionis  viniiuJectTmi- 
naraf  polfefiioni  rribuit. 

0  Contrafimmgr.  ]  Vt  quidem  accidere  i  ok'E^CÙm  eut- 
eant  cnncciTiones  icudales  3  aut  profcJfionesj  Arreeo- 
grti  tion  es,  qu  ibus  pr^d  i  dtar  cfouful  b  ce  furr  p<tyrf 
Cr  fvurfltr  s' tjl  Irdtll  N .  eiiigêt  T iilibus  enim  fi:  omni- 

buxgareiTtigiatistribuifurexecutso,  Ord*  rtk..  Art. 

40.  Arr.  dd.  &  toto  regno  vfurpatuin  efi;,  fi: 

Air.iif.  infra  boc  tit. 

p  iWiflj  /  4«,  J  Sen  trîiEÎÆ  cnim  poft  aiimnn  exeartio- 
nis  vi  noit  rribuitur  3  tuli  vocaii  parte ,  vtmin  Aitn 
ijj.  fi;  alibi  dicemus. 


Su  Des  Executions,  Art.  CC  XXX  L&c.  g12 


Article  C  C  X  X  X  I. 

v  ss  i  peut  le  Sd^tieurfeice  exécuter,  vendre*:  exploiter  en  forme 
MIÉÉM  que  de  Eus  T  pour  (es  ventes"  liquidées  *  il’encorirrede  l'acqpereurc0ll 
^οπ,  *?cricierj  *  iluinuïion  <luiimmc  préalablement  fai£bàüdia 

jyHtrft  itmmUmtnui 3  ί?μ extentionis vendît c  t  c xpîetare , ΐ'ΐβφτα  f ro Ludm# 
l  ■  Ιψιάίί h  contra  emptorm* z  aui  àm  htoxdm  Λ  A  intimations  fin  denunmtmt  ^ 
clt'çim  âkrumani€f«£l&  dtiia  haredu 


'  Glossa  ι· 

l  Exrfitjiv  pr s  I  j Hiiim ni  !  i  m  ain  garnie* 

1  Stteufta  Jmn  fitfra  Jtvit*  tWi  laftnd*· 
j  irjï·  /jijjwfij  ü“ï. 

i  Plur e  s  estant  Kgno  Coniueî»cünc;i *  qusc  çxecrïTib-* 

nrmprxoiam  pctmiuanr  pro  landîimiï  non  minas 
oüa iih.  quas  Molinams  memorar.  g.  μ. nu.^Qtia- 
J.im  non  rcÉolubilcm  in cafu  oppoii tio- 

nis,  pr.-tcrfam  permittit,/1 txpUtff  ttnXt  &  h  m*tn 

p j  mit y  ftr  id  t-o  ante  tmmts  non  le  Lxnru  r .  quam  J  alu  lso 
hat,  aut  configiuriô  in  manibus  Dcnnirû ,  idemeriî 
via  execuiîoiais  in  mobilibus procedatur. 
i 3  Generale eft  ni  omni  dcbiîü,  vt  execurio 

pro  eo aliter  fier  i  non  poilu  quam  pro  liquido ,  quod 
&  Attaoj.  Gxpreffiim  eft,  Et  cecïe  Baldus  rtïr  a  iiujpe- 
di ri  cxceuiionciti  exceptione  ,  quod  non  fit  liquidant 
debitum  1.  x.  C-  de  titr.  de  fa.  içn or.  <$c  l.i»  C_.de  esec. 
rci  ind.l.ita  fttpudatiK  fum te  iiflLD.de  verb-oblltu- 
tores  à  patruo*  D-de  tonfir.tütJ.i.  C.de  feoc.qusrim. 
cert.  q  Liant ..  p  ro  F  Barbat.cortf  i.eol.  Jf-ltb.  f ,  Sec  on  Γι!. \  f  ■ 
vol.  +.  Socia confiLvoLi. Ciiman as  confl  i#.  Câlcam 
j  coutil. ijJaf.L i.  ■'  .deedend-  Et&Wimioruiii  qui- 
dem  1 iquidatio  pctfxoe  fit  i  le ge ,  r ropï crea  quod  ex 

more  territoriorum  ijcterminatUrhiiiUimorum  quo- 
î.iiptctii  qtimriDtce.ahbic&rn  aftauâ, alibi  tesii^ali- 
bLiBa quota  debetur  tam  ipiaccrta  quam  pretiumï 
nccrcfpicienda  riLcujufquam  cauiaüo  de  non  liqui  - 
do,abeo  qui  Lnftmmétnm  emptionis  perles  Ce  habeo 
Certum  cft  enim  ram  quod  per  relationem  ad  aliud 
fdtu^quiim  quod  per  fc  exprimitur.  1  certum.  D.  ù 
ccrr.pcr,  Eucnirc tainen  porefi  #vt  ortimno  liquidât] o 
neDeflariafiti  cumrcs  plûtes  vno  prctioVenicrc  in 


A  dominio  dire&o  plurium  domuioium  jitavrqus^ 
igriOieuiTj  quæ  ctii.de  beatur. 


Glossa  î* 

I  l/Cfti* ptrjin^lit  dwfdit  Uudi  mi*  CTt- 

1  fltfeihtwiJt  UHtfftttptftifertwftiw  l+t. 

h  contre  â t  utreitr .]  Dis  imus  Art.  73.  tiip  [ 

fbu3ram  elle  diuiFionera  laudi  miorum  sb  ipLa  Ccn'.ui- 
tüdine  inter  emptorem*  &  v  enditorem ,  qiiod  Ëirin,_ 
tclligi  cüîiuLTLÎt ,  cùm  perfotiali  agsiuc  à  dorairisÎEi. 
dallons  aduerfus  contcabentes  ,  quo  cafu  parrintr 
B  ConÎitepüdinaTia  fpcûwida  tft.  Sed  tamenfiUomi- 

nus  reilirer  venu  poiTcfîbrem  cemuenire,  vt  dirnt» 
rem.  Fcndi  fui  ante  receptionem  in  bomagigm^  j 
aperturam  feudi  claufam,  poteil.  Il  liber, nec, ccginir 
ab re ibilfteco: quod hic diat,  cMire i4fjnffwh.jp 
rite  cari  a  frilicct^  aut  per  executionem,  oc  pjrkriio- 1 
nom  rc  i,  &c  manu  s  ί  π  ie  ctionrm  i  n  Fc uâm  reiiBÉ  ΐψ- 
Lititor  talia  ab  Emptoribus  debentur.  e;f  1.  dèei.Q.  Ci- 
de  Æd  il.ed.  Sc  qi  tac  diximii s .  d.Î.  71.  iFla  cmn^cia  ïi.  t 
realiafum  Similiter,  &cüm  dicitur  j 
fittti  denttrt.  Quae  ckufula  rirconcohenmkjiCin- 
fifi  nominis  quoquo  prodelt,^  ÜJc  Ait.7iJ,tKC'¥]S 
inter  fccormahences  accipitur  :  feù  Domini cdptm 
^  hic  Articulus  tribuit  petfecucionem  in  rem aduslus 
detentorem, qui  idem  emptor  eft^  iridem  frriÎtiîKfà 
non  ininus  quam  emptor  ad  ciïetietur  Dfitiinnpt^ 
fequentt,  quoiiTiraqudllrt  esequitut  ψ  L-ecc^tu.l· 
1.9.  gbf.i.  ,  J 

c  Os  fin  heriiitr.]  Detentorem  Sripfum  tivà , a^uqu' 
pcrfonali  agendum  fbret.de  pto  quota,  d.  Art·?  i· 
d  ïntimAfftn  de  J  Diccititli  ArficûW  ■ 

quentc. 


Article  CCXXXIL 


cniî 

au 


,  mm  T  pareillement  peur  lediû  Seigneur  faire  recurer,  &  emploi  to  ' 
forme  que  dclTus,4  pour  Tes  amendes,  i  l'encontre  du  conJamnc 
f»  fon  heritier  (  intimation  de  quinzaine  préalablement  fhiite  audÎL  ^ 
ξ;·  — ririer,  pourucu  que  l'execuiion,  fôi't  fatÎle e  dedans  3  an  de  U  con  '  ^ 
naticmd’icdle/ÎïnonqQil  y  euft  obligation  pour  lefdicleE  amendes,  au  que- ^ 
l’execution  ic  pourroir  faire  apres  ledidt  an. 

'XThncfut  ροίφ  ihcl.HS  ^Dom'inm  >  ^îJ  exttçuüûnk,  exe  qui  φ*  manu?  iniîcerefon^j'·^^ 
jl'cri/’iit , a  promulchï  fctiÀalwHà  rc wtra  condemnatum ,  b  Mit  ews  hxndm  > 


Sij  Des  Executions,  Art,  OCX  XX III.  814 

tiens  £4&tn  quindecim  diemm  frimumfacla  diélo  hœredit  modo  cxecxtio fiat z  intra  annum 
çonâ^nnationk  t  "  mfi  effet  contraéL·  ôUt^aüo  pro  ImÏHfmodi  muleta ±  quo  caja  îxîîuuo  fie¬ 
ri  p  ojpt  pofi  dtùfum  antium* 


G  LOS  SA  I. 

1  f>t  vrttlét a  tAUent  frudi  ejt  artit. 

1  h^eàkaïuUtâi  atUtmtm  tMUlHTpn 

JtttjfUrt. 

j  iTfsrÂHîÂtmk  aut  txitiïimis  trdtnAfwtm  ttümt&n- 
fatt. 

jJ  FmrjttJintnjfi.J  Hûc  de  mïiI£tis.iiitéJIigciîdti ni  eftj 
qu*  àcku£t  fcmÜ  immediate procedunt  :  sum  de  in- 
lÉfdiiHonaljbus  funpHci  ter  alla  cenlun  efl,pr  optem 
(] iîüd  prosalibus  res  immobiles  di  [trahi  nequeunt, 
qüüd  Art4ioS.  infra  eftcaumra  >.  mobilia  poiïuitt*fëd 
Amanum  in  mobilia  initet  recepmm  pro  dcbj^sÎk 
caufa  Γί udi.  Mobilia tk  quibus  hit  it.uuctc  videtur, 
pignerari  poliunt,  led  Si  immohi  Ita  capi,  &  faifirijUt- 
que  etiam  cIlIIl'ASlÎ  poliunt' tibuin  enim  aha  caufadt, 
èc  ii  miol  ms  cft, 

n  Ou  Un  htm  ter.]  Antiquo  iure  non  putabant  ex  obli- 
igutioiae  dLÎnnili  qLiaucumctinquepca'ciil·  ,  poiTe  per 
executiont-m  procedi  ante  conldUm  .  aut  probatam 
haedis  qtuditatrm  ,  ecvocaioad  declarationem  di¬ 
cto  qualiiatis,  amis  te:  iententius  colley  ic  Bper.dccif. 
ïo.  Ang.l  OratLüH  D-de  feriis .  ScOiaiStruK  àeirwfrs, 
$.  $ ,  glo. vit  I o.  Fab.  1. vit .  C . de  cxccp.  rci  i ad .  A tque  ea 
etar  veterum  fenréntià  T  S£  vfus  tari,  vc  lu  ecflioimiii. 
quoque  dehltorum  alienorum  .i>ed  prodm  Ordinatio 
flairait i  Regis  amii  Britajiia!  edita  cil  Art. 

j;  D.quæ  idc  m  liai  lu  t,qt'.od  Jiic  Ce  π  factu  doive  aduer- 
fus  omnerû  bæredeni  proredi  poflit  pet  viamexecu- 
tiomsjAta.quiiiidecitisdLifumiNtiinanon.c.Sijbiecu- 
taakaduÜem  Franci  Ici  >  arnti  t^Att.71.  quifine 
vlla  intimationis  neceflîtate  ïtiiuit,  ^iîé  ir  mûtecnuix- 
ihitr jnut  rptt  rxtcuîc.  Sed  ca  abrogata  eft  ab  Mcnrico 
ILiflito  t f4i)  ,& prior  iîla  obictuari  dcfdt.  Quare  ha’d 
dubitatio  ex  dla  iumim  mutatione  mart  fi  t'isn  abroga· 
tailla  ami  1 r  jjp.  illa  noftraanni  155$.  Se  Jb^rc  ipia  Ciin~ 
fui'ttdt,qitr  idtiu  ftirait ,  abrogata  &  ipla  videri  de- 
heret»  dim  ftacuinm  invno  calu  in  oivnub,  parjllcatis 
Jbiutnm  videri  debeat  s  &.  leges  omnes ,  quarum  ea¬ 
dem  Ten  tenti  aell  h  fublai^ videantur  vno&  eodem 
Î  aitu.  Mihi  quidem»  ctiliii  ordinat  ori  is  Ordinationes 
fiolTunt  Confuetudiues  tollere,  mw  videtur  b.xc  Co  ^ 
lucendo  fublata  dte^ac  ne  Ordinatio  qui  de  anni  ifjf. 
propterraquodj  cum  inriiuatio  fîar  quin  deam  die¬ 
rum  hirredi,  antequam  procedatur  a  Jcsccutiotifiti, 
îtccthÆrêdi  fi  ïiibet,  intercedere3Scc):ccu[ioiiati  im¬ 
pedire  contehr^iione,  6c  negatione  qualitatis Kxiedis 
ptouocando  ad  indicem  s  quod  ii  non  facit ,  cft  quod 
racira  confdlionc  qualitatis  ei  imputari  pollîc,  quod 
non  occurrit  cxceutioni.  Sed  ctfi  exeeutio  tâôtafit^ 


l  in  proceilU  vc  te  hærcs  eiTe  te  peri  aror ,  Jton  puto  exe- 
niriouem  infirmandam,  ii  in  veritate  b^ips dic  pro¬ 
batur,  &  cx  formulis  trumun  nitirur3  t  um  re  veti  de¬ 
bitor  üt,  îiib  &  cüiiÆieitem  habeat,  &  ίϋίϊιιη  pLÎiH 
debiti  obnoxium. Ht  in  iimili  efî  à  nuikis  icipOiiJiun, 
Djmcxceuuy  aducriiisvnum  prieainbulaoi  dÎiê?ili:ô- 
lit-m  rcquinr,aducrfus  alium  tada  cxccuriont^c  pro· 
cellu  orto  iu  per  ea  poJlcjjifiaiflinnrm  iu  diirurluliris 
heri,  fic  cxccnrionem  validari. 

Glossa  i, 

I  Exccutio  fentrnts/c  intrx  annum ,  InUrtimtnii  fw  ttm- 

tjatUmpere. 

1  QhU des  nux  &: amendes  £rt. 

5  Indifatum  tictittiliun  ifl  fibulat wnmt, 

c  Didant  i  an  iL·  U  cmdunnAtionq  HiC  ftatuit  de  debi  -  T 
iis  ex  lenient tis  condemnatori l$  :  nam  qux debemur 
cx infttumeuriSj&oi  ligationibus ttqllum  habenede- 
icrmit]  aoiru  exacutionis  tempus,  [c.d  quantlocumquc 
esccuttoues  ex  tus  fiunt,  qiiaindiu  qnrdcm  peribute 
coniralientts  non  murantur ,  mutatis  quidem  lucie- 
des  vocantur,  vr  ante  memijumus.  Sed  quu·  exiuiii- 
cato  debenrut  intra  annum  tanmtn  Vis  exeeunenis 
explicari,  &  exigi  poilimt,  quod  iurc  quoque  conili- 
cutuiiv  e  il,  cap.quTremi.ext.de  offic.delt  gJdco  cimi 
polt  annum  pracepta  ab  iudicibus  impetrantur,  non 
lolet  in  his  poni.  Ia  rbiiifë ,  Ia  fili  /  le¬ 
vant ,  hd  uppoÎËtïüiii  dciêrcndum  cafucius 

luperledendum  exceutione ,  quo<j  &  McJinams  no- 
tar.  $.  ji.  gloCi*  ninuur.  117.  norarat  £c  pnde m  Imber- 
cus  lib.i.  tnilit.R-1,  capit, β.  Sed  er  dmmdtt,  i 

quat  cuique  fite a  .1  Jiudieanturpiimo  prteferlbi  fblcni, 
inii  exigamur.  Idcoquè  mbirnulibus  iiqflris  viiitpari 
i  olitum ,  dt  Ui  rrtpirtr,  hoc  efl ,  ptotogarL-  exailitmis 
tempom  folenmt  intcrfaiione,  Qiilc  inuida;  panibus 
debentur  ex  delicio  anno  wsfcrUjjnau  nihiiteiih 
ternipca,vt  AriicuL^l.poll  femen tiam  adiudicarro- 
nis  fua  feruant  tempora  adlionum  perfon altum.  Pc- 
runtLic itaque  via  pttionkpoil annum  ,  cum  amplius 
via  exccuiionis  niju  fupert  il  anno  lapio, 

1,1  Smmtfuii  y  ΐιφ «hltgJtun.  ]  Cum  iudi Catum ilcdu- 
itum  c-El  in  ilipuIit]0[K-m,,ai.tio  ail  ion  i  adi  icitur,  Sc 
(irdfbLri  nouacm,  non  quidem  quoad  obhgarioms 
fub itantium,  vï  I.4.  j'.  ii  cx conucndone-D.dc  re  iud. 
Sed  quoad  ad  ionis  adicdtionem,  &  ruiimb-rcioin-m, 
Sc  temporum  prorogationem,  &  quaf  actio  Judicati 
nata  erat,  d  urar  quid  mvc  tr  icenuana,f  ed  execution  is 
facultas  admntus . 


Article  CCXXXIH, 

xe  c  V  t  t  o  n  fe  doibt  faire"  iniques  i  ia  femme  dtüé,d&:  pour  les  frais 
^u>olî  ^fàiû^rcxecurion,  Îîaonqtic  le^eeucion ffilî  Faiftec  fürchp-fc, 
ne  fe  peut  diuifer,  aticjuel  cas ,  β  le  prix  cil·  plus  grani  Γοπ  rre-p  lus  Îc- 
ra  rendu  au  debteur:  Et  sjil  y  a  biens  pris  par  exécution,  le  Sergent  o-uMiniftre  de 
luilke  c[ui  exccute, l1  doibe  a/Iîgner  iour  au  debteur/  a  huiclainc  pour  voir  vendre 
iceux  bienSj  pourucn  que  ce  ne  foyent  belleü  pnfes  en  la  poilollioa  du  debccur,1 


* 


Sij·  Des  Executions,  Art.  OCX  XXI II.  8I(j 

quife  peuuéet  vendre  dans  Liuiftaine,  poureuiter  à  franco  baillant  par  I  cxccil. 
teut  affiliation  au  debteurpout  les  voir  vendre:  bien  cas  d'oppofition  &  j:_ 
bat  E  ne!  al  lieront  le  ldi  tes  belles  d'eilre  vendues ,  Si  le  prix  mis  cmre  h  les  niait* 
d\i  crçancier,  en  Îby  confticuaîic  achepteur  de  biens,  &  baillant  caution  de  rend;* 
ledit  prix,  fi  faire  le  àoit,&c  amfï  efldift  par  H  (Tue  du  procès  de  1  execution:1  Tpu, 
te  s  foi  s  o  ii  îedïft  tiers  oppofant  voudroir  vérifier  fom  mûrement  lefditcs  befc 
luy  appartenir^  ne  fera  procédé  à  la  yendiripûdefliÛes  belles. 

E  Xtcutïù  débet  fiert  '<ifjuead fimmtm  debitam, b  &  profimptibus$itfis ,  nifieocmh 
'  fafla  effn  cfuper  η\  φ&  d  twdi  non  fajjet,  ψο  r  φ*  fi  prêt  mm  maim  cfit  fàm  dtktm, 
atiMu/ertt  reddetur  debtton  :  Et  f  jim  bon*  capta  per  extern  umem,  ^tipparuoram^ 
fini  J  Minier  ψά  executmi  manimfi  débet  confittum  tempus  debimiM 
lit  interfit  fubhafUtmi  coram  imorum,  dum  tamen  non  fiât pecora  capta  inp.ojfifm^_ 
Pitons,  fU ijMafiaripofjimt  intra  otiamm  diem  ad fumptm  vitendos*  modo 
per  Jipparitorcmdks  dckton,  Ut  interfit  torum jubhafiatiom:  Et  bt  cafu  tfflofitim,  & 
conttntmik*  *  non  differretur  torum  pecorum  Itmdtth  >  &  prrtwm  ponetur  inter' 
créditons*  modo  conjhtuatfi  emptorem  bonorum  fufhux  Çpfatifdctdc  reddendo  pra ktf 
reddi  debeat  £r  fie  ordinat  uih  fit  m fine  In  ts  excmmms  : 1  attamen  „  vbi  dttim  tertm 
mns  « fellet  femmttm  probare  ditia  pecora  ad  fi  pertinere ,  k  non  ultra  prvgretiicndm  ti 
ad  venditionem  ditiorum  pecorum. 


Glossa  i. 

3  Sjthti*  iÿpAriiPTwn  nBtm  aI  aît*  rib.  Cpt* 

%  tro  τίΙίψΗΜ  extatm  fit, 
j  Tlttrt i  r tif»pn  ftrijjt  iinl ptpiHf  CT'·''. 

In  exte  utioni  bus  fb  mm  arion  es,  pignerationes 
fieri  nem  debent  pro  ttiaiori  quaiitatc  „  quam  df  ÉÎWW’· 
ma  debiti  ,  alioquiin  torum  conuir  atffost  &  pigntr- 
r.au  reftimenâaeum  cUmrusySr  mtcrellcîSoitn^  enim 
JiccrCj,  qui  Ci^d-ic  i  fylItbiCMiïtcàrato ,  rumium  id 
quidem  fepe  argut^.dkn debitum filbeft ,  lire  offer- 
rur  id  quu4,dehctiic* 


A  toign.  Batti  genui.  C.decicetut.  frttfaib&folCttr- 
ter. in  ifaftiverb. éffieiali^ÿiipideai^  Sed  Prit, 
pius  pigncfiille»  qi*Gd  Ifliiws  eft  debito  ,  dira  fed 
poJTer  gmuandq  fomptibus  debitofe  ,  qut-d  qui^iVui 
fsdnnc  in  fraudem  eit,  Quod  m  vendidjwd^R· 
que  rerum  Ecclcfi..ifticaL,um  oBforitiinit  ·. tm ÜcîLûce 
pe»  patuo  debito  res  iragui  preriji  diftrakiEiu^&m 
rcbui  itiinonim. 

Glossa  =♦ 

i  ,  OrL·  aettuiimts 
i  SumpiHf  wAgnt  tsnpmunt  ptetatm. 

^  Ptti  Αβι^η&·  laiir  ah  dcbteHt.]  Tcrtïusïfl  jSi|S|i' } 


rnr  Ldqviuddctietiit.  ,  ·Ύϊ&-  \  .  ^  j  . . 

-  lufaaei  Ma  fimwc.]  Aurh.ci  quiiurAC.Cdc  bon.nur.  _  crcduot.C.dc  diita-piEnor-Lfi  eo  tempore.  U^- 
iud-potEd.  verb. debiti  mcnlurim  Ord.anni  i^J.  Art.  mifl' pignori  fi  r  J.vlt.D.de  diftr.pignw-^^g· 

i  àt  nt'CL  iladnm  r  iTe  pâ  r  ris  vocation  cm_,  &  Τψ  «f" 
fijos  nt-gat  obit-luali.  d.  dcCL3.j:iS?.  &  taJiarn  ctlr.nni 
innocentius  p utar,  cap  cx  rati dne,  ex. de  appÉUii·^· 
luin  ciTc  pradbium  ordinem  tmciuionii  cSe^wL! 
quod  quidem  aliter  habeti  &  bic  te*  rus  prodit 
ordo  At  immobili  v,  m  d ifttal  i  td dorui  n  Orditn.ODUi' 
bus,  atque  i  d  awcfafUiro ,  po  fl  e  min  itentin ip^* 
CSiltidum  eit  m  fVi+  Art.i^?. 


4it  L  quam  d  iit·  G.  de  diftrahqyig,  Lt.D·.  totL  rit.bi. 
ebftd  ft  quidem.  C  de  iur,  Jctm.  imp.etr* 
i  l'£( pw  in  frAtljl  Pro  fumptibui  excoitionis  >^  νια- 
ricis -Appacitotiim ,  qiiitqisin  nunc  quidem  arbitrio 
Appartfortun  eliguntur,  plctSquc  temere,  Si  imnrid 
admitti  (olent ,  &  ab splis. nidoribus  prtdbiriconuc- 
nicbat,iepetcii'-b_po  fierius,  &  ab  magiftraribus  taxa¬ 
ri  a  dc  qiAbus  Mafid.  rit.  deexceut.  mi.n.  Imbertns.d. 


l  lib.L·  inSd.c.jf.  Sed  &pro  reliquus  quoque  Ac  airen- 
giis  debiti  fieri  exeeutio  potclk^  ii  rate  cld  debiium,  ex 
quoteliqui^:  debeantur.  Linltis.S·  imperator,  D·  de 
iolor.  I.  Lucius·  D,  de  his  qui  pario,  in  pig.bab·  Proin¬ 
de,  fi  alij  fortalfe  fumptas  faudi  fitiuquam  in  atecu- 
doue,  pro  bis  male  fit  cxcciuio  ,mii  quidem  ante  ad- 
iadicauAt  iiquidati  JtntjaiiE  oa  forma  fi't  obligationi  s, 
vt  pignerare  bccat  pro  liquidandis  ?  quod  plerumque 
formulis  concipilo  Ser. 

c  iur  ώψ  qttl  ni  \i  put  dh*  r  fer.]  Ra  ro  accidi  t ,  vt  res  pi- 
gneratï·,  aut  prerium  carum  congruat  cum  debitoex. 
toto  q1udcm3.de  quo  Doctores  diilirront.  d,  1.  quam- 
diu.  Sed  fi  ptuSjeftin  pretirij.  toddi  debet ,quodexcitt> 
ritjA;  U  Appiiritoriuiii'apacitasdifiK.slc  id  quid  em  fi- 
3  cit.PluEEs  vecti  res  pignera  ile  cum  lingulae  iiifikeret, 
pro  paruo  Je  b  ito,  fi  aude  cancre  nequit.  g!-d.t.  quam- 
idiuf.  eredi  tores.  C.  dexlift.  pig.  t.  qm  pignori·  D.  de 


._.·£  htiiiljmc .]  Pignoribus  ifiredn!  dcpafifisff  ^  i 
cinuin^Ordiu.imniAilJ'  Air.+i.  ,  t  .  J 

f  gniftpwtwt  hemirt  didjnihuTthwf.]  Pt  r_,r,f  JI‘^‘ 

C  ratio  dt  sn  fumpmum  magnuudinc  ;  & 

nandorum  quia,  cibariis  «  &  pabüto  en  tuarratur  ς 
rinm  ,  quod  Barc.  Jicir,  E.i^  D,  de  re iiul·  i'it]S;Ln 
dicatu^  verbo ,  negligentia  non firin iwuumf Φ 3  ^ 
quotum  proprietate  cOgrioiB  oportet,,  ;.:ηΐ^υί'υ 
Praliiantur,  „  ^ώβ 

15  N*  idjj/f rflfli  d'efirt  vtndüïi,]  ïntt'lbgf {Ά  ΰ;'·^  jL. 
di  ta  p* rüe*bh?ii'  nam  ορρό  firro  ‘ertïj  poUt[J^F 
K.Qidm.  CSloliVIlI.  Arc.î4.  fcit:  Unt«r-ia 
ti un.  nu-7·  D.  Je  spprl.  tecip.  -wJi- 

11  Itamum  du  eftwatr.]  Non  i^icut  iûnic  _ 
gnarc tn,Q  çtTifi/tBjtjt^vhtyîcMr.  Alrc-fULii  .mm 
ir,  craque  ndeftneceflê.  Soldais»  ^cJt" 
cri  :m  fi  de  damtui  in  t'a  ml  caneatur.  j 


8i/  Des  Executions.  Art.  CCXXXIII  I.&c.  818 

tjtnTHtdmt  wràfer.]  Idem  Λ  fl  J-  A  prcibaiio,Ule.G,aj  rci  vend.  l.ci  qui.D.  Je  probat, 4* 
fiF  pisauii  lu  ËtiiÎH.Îfe,  quo  caiii  fit  prou  ifiuïialis  de-  qnti  A;  Imbert  lib.t.  Inftic*for  caq. 

li^iTATLû  tv  rEo  q iui  ntur,  re  i  pirafraiÇj  6,'  q  ui  i  π  polIcL -  ix?  far*  prifedi1  ]  tr  fênat  dtUmta py« tt ϊβύ nntUnAtKt  m 
isoriL1  emvrcpcriruT  :  Imo  poflcfïîo  ftrtKdeiiscÎl  pra*  -  p«Sf((ftur  „  iiEuaconwoucria }  &  iure  proprietatis  tilt·  ■ 

fiiiupîio de  dominio  in  tolibus,  kivtaJteri  incumbat  nius  tbgnü&tm&i. 


Article  CCXXXIIH. 

SI  le  tkbteor  s’oblige  aéfhc  éxâcto  te,  comme  à  gagés  tons  ïuge-z,  les  biens  Ah^ 
qui  feront  pris  iurluypar  execution  ,  pourront  eiirevendus  prompte- 
mène  de  iour  en  iour  ,  fans  attendre  JadiÉte  huiframe  >  le  dcbtetir  intime 
àbdide  fente- 

g/  dèuoriîd  bon*  fiu%  obligat ,  ■vtpojfmtflami  mandari  ε xecntUmï  fia  diflnthi  Λ  bond 
fut  uÿicntxr  [tiÿtr  eim  per  e  xecu  t  ;  omm  pote  ru  n  r  ternit  de  die  in  d:cm  , 

me  erit  expeÛandaoÎÎo  dimm  Mlatio ,  dtbiràre  rariicn  -yocu γο>  vt  diéhs  venditioni  adftt. 


G  l  (J  î  ΐ  A. 

I  Extrutww  pùtfjhi  iuriipiîrUll* 

Hsc  cit  noiiifimaiabuLiiiis  formula  oblige  iômrm 
^iCancionum  garaidgiacirum ,  vcGitmcræ  Apûfto- 
Üci  Ronuti  j  cnteùmeudoEiras  à  Ce n  hirtâdihcffi  - 
ceiiiEj  non  çft  dubitandum,  quin  obriaerç  debear  ΐ 


B  alioquicum e.Yeaiti  ani  s  poteras,  So  forai  υΐτ,  extra 
régulai  iit,  &  à  publico  iurc  noiicoiiutariornbns  par¬ 
tium  pendéatj neti  ex  chirographo  ,  aur  icEacdula  pri'- 
uata  non  poitcxduiu:  poceilatcm  cnim  lex  tcibuic  for¬ 
mat  publice,  priu.ujiinnn  item,  quod  Molinaeusatri- 
gic.Î.ÿvfLgfo.i=mnii.J>7*^  Eoecitis  dccîLijj.  murii. 
Bald.l.  ImpiKüLtor.D.  de1  Îtu.borrt-Ôi  qnos  Eoerius,  in 
^  Libîicu  icrip  t  utu  forma  1 truanda,  cft . 


Article  CG  XX  XV. 


||g|  o  v t  Ea obligation,  ou b autre  faift  clair,  doit dfre promptement execu- 
té  en  tout, c  par  autant  qu'il  s'en  trouuede  clair. 

J  obligatio  ,  fiub  liquidum  ahud fachm  mtfromijjum  3  debet  fiattm  excctnmu 
mandari  in  teto%pro  tanto  qiumto inacniutr bytidtm  effet 


Arti 

tCITlI. 

N 
Ca.s:<. 


λΆ 


Glossa  i. 

I  Ttrfamm  m  mhâhiUt  mn  mpÀif  tstfHtfDttfMfrtw - 
jtitttiafy. 

1  TfitutUkiUfotii]  In  fûrma aüthcîitii^  ii  Re^ib  Or- 
duutionibus  ibaruta,  &rfere  commcrcuEi  ,  ii  cum 
f  trionis  habilibus  contrïidhi ,  rt  forma  uuihcrica  eit3 
vr j  publlcti loci  labcllioiitbtLs ,  d-i  inter  fibî  fubilitqs 
rcccpcaltt,  vt.  fubfcriprA  -ib  obligato,  <3c  Êibiigdata 
publico  ijgülo,  nt;Ci;K  prorocoUo,  vtfuucitbU]kwm“ 

dem rrïbuitur.ChalIÀii.rub.  d*i  rrrj/?j.^,i.iLL  Εικ·. lJnpa 
t  dcdf.iSi.  A  illidi,  canft»  Baiulos>&  titreii!  ^85.  Scd..At: 
derej  quae  m  commercium  cadit,  irem  vt  fit  à  perfo- 
nls  liabilibuSjCtiaui  li  mmoritstt,  aur  prodigalitas^uE 
iuicnlidio  cxTcuriontnuian  iinp^dnmr  pronitiüna- 
Icm  quidem,  fi  in  promptu  do  inhabiliraicnosi  do- 
Cccurs  de  quibus  lare  Boerjuss  dectlag.^  &  quidam  ia 
de  rc  capio  ii  rnitaius  MaLfuefii,  dede  Garrii  y  con¬ 
gruit  veto  Qrd.  Caroli  V  Π 1.  Af. /4·  FrauiciCl,  ann. 
i)l5.  Ar.  40.  csufdem  s  an.  ijjÿ.  Art.  6d,  Sedksc ra- 
tlitio  prolixa  apud  Rebulfum. 


C  rois  A  i,. 

I  SxceptiùMtferrptm*  tw  mpiÂm  pmùfton*tx  t  wtntitm. 

II  isfwtfafl  iUir.]  Ex  confellionr  foilTsjijiiimmemd, 
ccAmnaitQ ,  depolito,  qui  ipla  quidem  per  £e  exreu- 
rionctn  non  habent,  quod  veteres  putabant,  led  pto- 
linusfidisadiidtur  fcntciuia,  quar  pcorinus  cjcctu- 
rtcnji  mandatur  r  nünobÎlante  ιρία-cumque  exceptio¬ 
ne,  ft  dc ca  ir>  promptu  non  docetur, raies  non  linit  m 
ibto  fcCuhrUudtdum  £ccleiiaftkoiiiuiieritendai,nitl 
Judicis  dtiilis  nuitoiitaj  acced.Ttî,dc  quo  nor?  altbi. 

>  cT*r  f.*'dfttTt>tiuerjt de <Uiri\  Vt  Art. fii, iodi m- 

ineiila  e  it  huius  A  rticuli  tnati:ria,qu.Î  ipatii  m  Uncto-  t 
icstruftarri,  ftanie.ÎbcildttLalijquu:  &  cniuifntvdt'ex· 
cep txtmes  admittat) rur;  ncc  dubium  otnncs  'adiôitfi 
quarcmriquc  rcgulafjrcr  peremptunç  furrt.fednon  ad 
impedi  cudam  promliouaiem  ejtecncionem .  rciitua- 
tis probationibus,  fe  excopnombus quibufcutnque, 
p  oit  conteibit  ionccn,  Sed  de  quidam  fen  tatu  n  t  proba - 
riooes  impedire,  quoad  rçuiï  cxecuno  facta  dlct^ 
quod  ia  bcnchcialt bus  faciunt,  fcd  id  in  prophanis 
iLciii  admifunus  ,  &c  in  principali  pergt  reccpcmr) ,  dc 
iigcjiiL  licere  quandoque  piouiiiolisleiA  adiudicatLo- 
nent  exequi^e  quo  nas  nitra.  Ac  E. 


^ùgmr.  ir)  Ctnf  Erit. 


MM 


&i9  Des  Executions ,  Art.  CC  XXXV  1.  810 

Article  CCXXXVI. 

vakovd  tiers  prétend  “lesbiens  pris  par  eiccution,  ‘•cftre-iete',^, 
1  f®M  tiens  lu  y  feront  rendus  ,d  file  debteur  confefie ,  que  lefdiis  biens  luyap. 
j||§i  pacnenncn^&ieeluy  tiers iureleidicsbienséftre ficus' en  raonliiânij, 3r 
].-Ju  tiers  que  leditt  debteur  cil  foluabte ,  qui!  a  meubles  ibffi&tu,  pour  lai 

Λ.  execution  fiuf'àl’aebepteur  les  dommages  &  interdis,  a  l’encontre  4ü  «S 
der' ^au  créancier  les  dommages  &  interdis  fur  le  debteur, 

QVanâo hftm pmenàit'bw  tafutpn'txwtionm?  φ  hàu  drtfikm^ 

'  r,tr„ d  ÎitUnorftnamrMa  Lnaad  mm f*rtmeret  &  die  ttrtiM  affirma 
m  effe  /fii  â  v  indicanda  perdicium  tertiam  debitorem filttcn  do  tjje,  &  ψ4[φ 

cicntd rmb^Ukatfro  è&tcwattme ]4m  emptori  damna,  &  ίηφψϊψφ^. 
rem,  6^  çrédwnftiis  dir/ma  φ  inter  effè  In  débit orm. 


G  Loi  s  A  t« 

ï  Pt  ttrtio  4pFtmjiit  rtfistJitâïéirittr'Ahÿi  UlCr 
2.  TlTlWi  idm  taitttf  off*  ntn  ;  fm  sflstTicÂeti  f  tan  HA  U#- 
âtÏAUtm  lifçm/i  C7'{‘ 

3  Ά  fen ;  tnm i  intir  aUbs  Uu  in  if ht wr  rtaU  ttrttm  ma 

ïPprÎlàtffiti  o]i]uWtcxrtntl*m  Cf*f· 

4  gtt  ArHomfHffygriU.  . 

j  γ4/μ  u  uittm  a  ntamtftj 

yïjjîiiir 

(î  QJS -é  Uf  «-ί-Ή mntfen rtn.inrtmitk  vmlitïgiH- 

mm  ραβφφ* 

7  ύφι  ώ  - 

fi; ρν^φτιΜ-  É7*r. 

5  Cdfm  4-  Tertiitt  tppiHtim  jJhî  φ  ifrftffiwtrAdiU 

aL  tktw  hvgATxmin, 

9  Scmmu*  D.  d'Argenttc* 

,  o  in  j àwn  t  /■  irfinett  ttrùta  efpntn  r  AuJiendm . 

£ί  pcn^L'Piir  fi/e  Lernmijfinj  wn  litbtut  f  ui  lenit 
Cr'f.  ώϋ 1« 

ii  iiïfirilimni  picf/itf  CC ffliiWf  Cî^ f 

Î I  AJjfgjjÎr*tf«  CO ÇA  nitiiÎin  ffmJTiAriAm  hiktltt  ht  tXiÎti- 

finfjrhtei  ttâïutDr m 
mtnéïftÜttm  xuvdimrrxrcM***  &(■ 

V  n!i  filma  tfatbiiodr  iuxd  totcrçcffioïKiim 
«b  externe  b  sntcrpommmtjïd  cft^ettiisj,  cjoihus  iudi- 
Êîitum  non  t(i,cbntrit  ittdiciti inter  duos  lata, de  qui¬ 
bus  Lclioiaftici  tn  t  Λ  o  rcs  mit!  ta  cû  me  ni  1  iiinc  ,ic4  vl  11 . 
Sc  experimentis  dcicûi,plcrâquc  ih>  refte,  ncccxvtn 
tudkiornm.  Duplex cft;r']ÿiiiiHO,qiJ.in:itj,  &  qnace- 
nui  cxriraJicorLirji  mtereeûtoncs  rd  mitr  -ilins  indica- 
zx  rrcipn  Jibiinc  h  mm  (piï  ex  de  ïc indicandum  or- 

ciin^rÉornin,  aurdelegxrotuni ,  (uie çommiiîanoru ni 
pocdliiS  lit ,:  Se  quid  qnlmmquc  (lui  limier c  debeant 
dclc^at^ab  quib.usiniiiioejs  plerumque  errores  coiu- 
îniïli  i^siûcuiône  poccibtw  »  xut  exeteendif  n  alitco- 
liiHcndxeuisftat  3  dam  fine,  modo  friciiosIaMn:  λπ- 
aoriratij  &  0  b  jb  q u  u  n  1 1 1  r  animo ,  vide  cmmincr  Didx- 
cunij  Îib.  4^  R.ciôKcap .  1  £* 

î  De pnmn  traditur  VLguS.i.trrrsitin  qiiemübet.uidt, 
eù  ru  qi  ra  mdicimm  n  i  in  li  t3  p^1·1  i L1  (Ί  i  nW L'  iidinicti 
i  n  lerceciu  ntem  cxecati  Ont  alîciU  iuJiciti  T  lue  ecxïuî. 
l.à Dniopiu,|,  fi  Luper.  rchuü-  D.  de  rc  iud.  vbi  Ban. 
BabUm  oLRxpb  r  Ale  y .  CxJ b. &  cirtm thqc  idem  td;  - 
tus.  cap.vesitcht,  ιχ\,  de  ceftib.Cip.ciun  fiipei-e^de 
s  e  Luibcap.iupèr'eti.ex.dc  ofibldeg-ialUlîmcr  Febntts 


A  dicw.vcnicnt,  Kd.rap^iim  Lupcr.  poit  Γιιλ^Οι.Ι. 
Ab  litem .  Butr.  Sc  alios-  Multam  1  lck:  inUiti  to  Lnfb;- 
CiunruriDôftoeibus,  de  eo  qui  iaufâm  agi pife* 
a  b  dio ,  lit  qua  interdii:  haU'b-c ,  qui  tnibfio  rtlL 
fxpc.D.dc  rc  iud.eap  .ctuainin  s  ►  ex.cod.  dupu·  Fkr 
lié  pi  r  t’e-qu  L  t  LIK  ’cM* yc  n  iet  u  iu,  t  o.  cx.de  tedib.it  Mr. 
dccLÏ  -*}.  An  fëiliccf  poftr.imrcrccdcm  stidtow  sb 
ndiri  debeat^  an paticiuiâ  luâ  ex  ^lidno facto œliu n 
I  ii,  M  tilia  item  de  et  1 ,  qui  i  n  fc  fij  ici  'pe rc'  epimutajit 
relLitioncm  àb  alio  inctrpofiram;  icdqiibdexpi- 
meiiEÎS  06  peri  miis  tot  xnnotLnnjTnulixinciiFf^nJu· 
u  viu  fin  a,  nrc  nd  i  lu  v  nqua  m  v idc  rc  u-ptirigir,  oui  &e 
iurc»aut  mccrrfmnis  facultate  excUHusir,;|uii^- 
fiun.aut  filament  in  qusmccrclli  eius  wnto,» 
alto  agi  faillis  cllêt,cùm  maior  fitagtEisciUpiMta, 

R  qui  d e  rc  ad  aKü  fp câanc e,cii m  non  legitimo φ- 
ü  ûore  cgent,qua  e  t  us,oui  ί-tci  tu  ί  λ  liû  £  r  rire  pafüii  J 
net:  fi  fponce obtulerir lui  nn  vocamt 
nique  excludi  tales  içccpium,  eu  ni  itibtb  ^îi:n[t1j 
ciarionibus  cxdti  vxiiti-àîleisc-t.de  fLitiitirces^JÎ 
suit  nolummc  cSpartrc^aiit  litem  Lprcüfi^'3^' 
cûttiotics  cbgmmri  ludicis.  Vcluû  ciira  colonus ^ 
poltclTof  ,  auidciemor  t«  comu-ntus  *  qnp^'": 
r  «indicant  dumtaxat  in  ρ<ι11ηΓοπο.  M-  lüJF^ 
bq^&l.i.D.vbi  in  rem  n  Cl.  Di?,  i  mut  An  .îjjdw  ^ 
C.uo  ivanr.jicsi.rm  non  lit  *  quosuinus 
te  i ced  nx  xjccat,  Scd  nec  ap  pi  lbp  Ç!lc?  ^  1  u“Î!'JilM  / 
rtrpd  Gta  s  (un  1  romin  e ,  al»  al  io'  fi  '  lc-pî iïlll11il  ^  '"‘ · 
que  cnim  i  perfon:Ltlili'f?îeee qiaUpie-Cogu-iifi ^ 
qui  licfiÿïifit:  Asluiganliè  contÉadixit·^ 
aut  factre  fiio  nomine  uidicautî.efi-  q^"·’  \.Δ 

J.fi  acbor*D.de  procuc-St  l.libetTO.p.de  nec-ti  - 

C  (ciurumcm.D.  de  l’ofiit.  AdUmg)  quidersi  J ■  ?  · 

prpceiTiun,ciimititcrcil.cftftequcs4incoibi  1 

lis  l'Iî,  de  quu  nus  prolixe»  dqAcn-iil·  4? a 
num  liûrisna-adïiEcmaïus  lentement·. 

Proinde  de  rfcspicndts  ac  rndiv*^^  «PP0^  J’ 
extraneorum,, cùm Ludicatis alicuis ïrtCtr^ 

«omnibus  note îr^übéJ.im prim«bn,^«i^  ^ 
nus  cTBD.fiiis,pro  fu<3  cuiufqdotercUCi 

vfitr patüni^piid mos  defsrii  cfi:  Hani  v  .  ^ 

iniquitas tcscitenriic argui  uonpoUica  *  ^ 

1' - -,  nnu  ,  .  dh  idenudem^üo  ,w^· 


îniqilULlS  usuuruum  , 

iiiciicanun  non  eit ,  00  id  qiiubm,  qf  _  ■  ■ vA-^^- 
lïtjCÙm  eas  interponi  cor-·.  igw3h^ ΙΛ .^PF  on 

ULiri  kilt'uncÙM'.  jLifiicaiflaappi  ;  ji^v.ir· 

qisivocaru.s  nôefi,  fi  ncciuduiryb  '-"Λ/- 
ei  obclle  pqicil^fimjllquid  cuis  mttTeftip  f„r. 


g2r  Des  Executions,  Art. CC  XXX  VT.  822 


fûlipcroppofiriûïicm.  Qui  igitiir  fit  a  quiddam  inter-  a 
i-'V’Li  mat,  ixcaitioncm  non  fi  tri  alieni  iudic  iîd  rc£ti 
jjutjçCÊilit)·  ’fc'd  Jioti  re<rttL  appellat,  irihn  .ibenumiiudi- 
c-na;i]  ·  i  non  poffit  iiûCclï,&:  exécution!  Liicat  inter- 
ccict't*  Jî  Lib-cr.  Quo  vno  prommcîato  rouit*  Dodo . 
riimG^riticotum  it  π  tentis  Tubnratiintur.  de  K  :t 
içfltentUj  ifcl.  fi  proldbÜQ*  D.  de  appdt.de  Çantyal· 
Ifaium-  if.  çajp.cùm  fupei', 

4  Htic  polito  ftiÎtingitétidî  de  mtcrcdîtoiiiibtis  cs- 
fuS  j  eùmexccuriopu tenir  m  ccm  ,  quæin  nullius  ex 
Ji  g  gau  ribu  s  priflei lt  y  ne  eft ,  lcd  vacat.  Secundus  eum 
intaJtwquiuTLab  vnoek  hbganribiLspollidf'n  cercuro  β 
eft. Terri  ils* cim neittruni poffidrrc,  kdiripfum  ter¬ 
tias  inc.çrcdlpraiÎcntj&ipdicati  çlîcni  fiaseciitiumi  in¬ 
terce  dir  ^  qn  i  cafus  eft  lti  ul  to  frcquentiiSjTiui,  Quair- 
nu/ùm  condar  tertium  i [Hjetûétïbrêm  poffidtrc^aut 
ii]  iiûLÎd’JloPt  cJEci,  ibdex  duc  .&  tnutflitfmne  fadfcaab 
riteruuo  lirigadtiuro  pendente  inter  duos  liciriios  ci- 
fu^ notari,  &t di Items  inxri co π ucni c  ,  vt  quid  de  qtra- 
que  diris  üt  traditum,  imclligi  poflit.  Ac primum di" 
iliirdt'·  inrelligi  coruremi  3  hïc  agi  dc  Oppedi  nonibus 
contra  rem  iudicatuti  :  nam  ndiuuCtirmes  ad  litem  in 
pri  ma  inlEifrm  exegimus  d.  Arr-ifli.  De  quibus  Luter-  ç 
cdïïonibus  Contra  exc  curionem  retiudicani!  ineam 
rcnvquie  necdum  à  qilOqiiftrri,  poffidemi,,  qui  primut 
edus  eit  in  partitione  noffra  ,  recepta fcmenriauradi- 
nrr,  atrtffore  primùm  Innocent  io.  d.  cap.  venient.  ah 
CaJionaflis,  δζ  lurifconfultis  celebrata  v  taurea,  pul- 
c  bcrntns,  &:  fu i>ri  li,s,  &  qù s  b  us  ali  25  enfio  nora  iis  cani 

l  icliolaftici  icriptofes  decantant.  Cum  ncrinir  cxecu  ■ 
tsu  {enrëttï  in  reiu,qu*vacar»necib  vllo  poLleflaeit, 
Eoties  quemque  intercedentem  admitti  ad  oppontn- 
dufOs&  dicendas  oppEifirioros  cauGît^:  verô  talis  op- 
politionis  eam  viro  e  de,  vt  omnino  ea  formata,  &  de¬ 
nuntiati  fuper Îèder i  ab  exoairioiic  debeat  ,  π  cc  e  se-  q 
curor  porro  progredi ,  tedde  ca piius  cognoici  opor¬ 
tere,  Rati  onero  ad  ferunt,  quia  fremo  alieno  indicato 
inaudinis prcjnt  debeat,  quod  H  firri  exeen donem 
contingeret  ,  futurum  vc  inaüdiri  deterior  fieret  eon·’ 
iliticfaif  durior  &  tura  tus  es  profdlo  adutfiaxius  Qp- 
poneret,  c  Liro  tanta-funt  pofidEoiiiis  oomuda,  ex  quo 
niiurû  fit ,  v  r  irtftil  ο  iurc  1  itigate  ad  fores  eogeret  lli  . 

Id  multo  aequius  couucnire,vt  manente  eodem  loco, 
Siiure  polTciiione,  6c  conditione  experientium  pari, 
vacua  drmu ro  poflcilio  cederet  audito  v  ici  ori .  Atq ne 
Illcc  f m  tenua  valde  omnibus  probabitis  vifk:  Extra-  ( 
pio  rés  fit  illutilior.  Pandfet  bertuficium  vacans  enn- 
tukraiifii  exécuter  cm  dede  rat,  qui  nHCfciccuipoJÎci- 
iîonnn, vtmifitTi  obnititUTckis quidam  ,  quikpn* 
nu 5  mittendum  comederet,  ^dïceîi erutoris  officium 
Vùlunt  iiifpéJtdi ,  nec  vl  tenus  progrediendum,  ne  in- 
au dit fjprçi udïcîiiro ficrcr,&  cogeretur a&oi'  hcti alio 
in po iTelEo n c ni mgrc i Ib , qn od Ta tè  Felinus  perlequU 
tur.  d.  cap.  vciaititiÎ,  AncbarasmscoLiitl.  197.  lnnoc. 
Doniin*  loin.  Audr.  cap-  1,  de  eoncdF*  pracb.  icii, 
Isuaqç*in  rùb.de  Iponi.  duor.  Sed  Sc  aJius  cafu-s  lucu- 
lejicer  ponîpâtdlïn  caÏii  Amaili-j^.mfraexLvt.  D. 
de  pfritjnertd-vacaittcm  harreditatcLii  dominus  feu-  * 
di  p  ratliendétat  dits  qui  ffneltbcris  mortuus 'elle  t,  ex- 
nterati  qui,  celeriter ,  vduti  ex  fini  gu  me  propior,  lue- 
tes  bonorum  poirdTionetrt  pecidlèt,  id  eft,  m.mus  le- 
uacituietn,  &  àbitalcratrfeeo  decretum  ,  ii  e  sec  ut  or 
datus  crat ,  qui  lu  poLt ê LÎj, On  c m  m  i 1 1 r re c  :  fed  venien- 
liobftirit  ténias  quidam,  qui  ie  gradu  propiorem  di- 
Ceret.-Hic  uhi  ottroinoatiiiiendus  cff:  intcrceifaL·,  âc 
differenda  exccutio,  il·  Lis  ad  ordinarium  cognitio¬ 
nem  remittenda,  alioqui  futurum,  £c equorum  eavj- 

ito  na  fotura  fu,ii  quis  pernio  ii  s  ad  mhunu!  adfuerir, 
vtumtum  It-Liaii obtineret  j  ii  vi  talis  non  icfrtentÊÆ 
m  Çô/tf.Enr. 


fed cfaci'i ti,  qqodnciuiiie  vocato  concedi  [olet,  mif- 
ius  hi  po SÜjUO] ie m  p Qlfc.llbr  fiat,  &c  inaudirum  cogar 
ailoit s  p.i  rrr·.  i  ubi  re  T  £c  ad  fores  Itare ,  &  pe  1  l: pren  1 
fieri,  Curo  eius  multo  potius  in  rcrlii  arqua  condi;  sono 
de  polfclllon  e  di  mica  tt5ditro  ea  in  manu  Donum  eit, 
bite  quidem  poli  indicatum ,  £c  impediendo  excoi- 
ttonem  ciusihçc  duo  exempla  t-m  ull  oculos  ponunt, 
dc  oflenctunt  dicti  *qui ratem. 

Sequitur  cnfus  afeer,  cùm  non  efV  vacua  poffef-  C 
fio,  led  ab  altero  htigaronim  clt  uiiclla  ime  viStu  , 
Itue  viatori,  Aperitur  cxccurio  Az-rriEmdo  eius,  aut 
ltiLilro  ex  cauta  lLidicaLi,  A:  tertius  aliquis  intct^fdit 
exrcutioiji  ;  &  hacilc  efV  diiceniere  huuccaitim ,  cum 
rc  lis  |i  oli  elfoi'  abfqtiLtu  5  clt.  f  |.qc  cmm  cafb  ίνίΐΕνιι- 
da  ieipfam  cxcquitur ,  ficuri  in  venduiumbus  in  qui¬ 
bus  negant  opus  cire  rradiddiir,  cum cnip torrem υι- 
re  tenebar,  I.qui  cera.  D.de  erffido.3.  interdum* D.cîe 
aeq.  rcr.diitn.  Sc  deientenna  idem  Bartolus  probat. 

1.  |I  cum  exceptione.  ■£„  hademis.  D.  quoil  met,  couu 
J-t  hic  LJiterceilio  totij  in  uniis  elfct.  Sed  ûccùun  ti.ro  - 
fiatto  pojlellioius  ex  ludicano  lacienda  dt,  mutilis 
etiaEji  erit  interceLÎIo,  praefuppofito  eo  qtiodpr^fup- 
poni  o  porte  t  „  polfeLlioiicm  i  uiife  apud  v  nu  tu  ex  lit  L- 
gajidbus.  Nam  apiui virum  tic,  autrcniu,  aut  ario- 
rvro  nilitl  imerdb  icrtij,  ll  pco  conlhnti  ponlmuf 
apud  alterum  cara  cite,  ii  rem  occupatam  elle, 

A:  pk'ii.itn  conftcn  Nam  Γαιιρη  nccelle  habet  ta¬ 
lis  tertius;  actione  experiri  attuerfus  Jctentorcni, 
nec  per  viaso  ûppoiictoîus  qindquam  de  polfclllojui 
mutari  pofilr.  Itaque boc  caiunonobftateoppofirid- 
ne  t-ttij  fiet  exccutio ,  rçfpeetu  litigant  ustu  protuily- 
n  ali  s  i  I  t.i  quidem ,  5c  fine  preci  udirio  oppotu;ittt.s ,  Ac 
nollellio  talis  tantaque  ad  vi  itor  cm  tra:sIvTretur,quar- 
kfquautaquc  fuit  apud  vickum,  A;  rcftitueraipylTum, 
quod  æquiiHinc  Ord  in.  Moli  neuf  An·,  yi.  flan  id,valdâ 
vt  olimiam  ctlei  CKpetiia,vtvtiluliroai&  ff mitis  Liant- 
t  t  meminit  Alex,  condi. 17. voit.  Hoc  ignui  caiu  id  Lo- 
lmnincognirioue  co mmiiUirii  aur  executorisvcrl,!- 
bittic,-in  virtus  m  poilèilione  tueri tbquod  vhi  conlli- 
rent  fxecudoneptoutiionalitcr  héla .  ad  ordinariam 
cogn it ionem  opp 0 nens  remittendus  erit  h d. eip.cù m 
ΓιιρίΓ,&τ d. ÿ . Γτ  ί u [Jcc  rebus.  Η,έ c  BalJns.  t. u.jT.vLt, D* 
i  l  ex  nox.  Can  .aga.  Idem,  f  Confciitanc  um.veril q  nati  o 
nimquld  ad  impiidicutiura.  C.  qu.om,  &:  quaaul  md, 
glo.  &  Bal.l.obrauri  torum.  C.nc  s^.tor.pro  mai.  Ar  Lt. 
C.dc  iur.  fif.ltaquv  cautra,dc  quainJ.LS.i.i  quoJJ.dd 
mi  vcn.  hodie  ab  victore  oppoiienri  pratifabiiur,  non 
νιΛο,  v  t  o  lira  i  n  utili  esreu un. 

Tertius  calui  cll· ,  is  multo  vHtauffirous  ,  ci^m  7 
Opponens  fuLTraeilc  dominium  ,  luam  poffeflidnem 
ailirtnar  ,  frequentiflirdus  in  UcndldaÎibüs  prxLet- 
li  ui.  ]  ile  iziLivi  ambig  ua-eft  poffèf  Hon  is  eau  fi.  Lu  1  pc  π  - 
J  e  ndcnd.i  t  ff  c  xccu  do ,  nec  er  i  m  i  natuiimm  i  u  di  cari 
rario  puti  pote  ft,  nili  palnm,dc  pi'ædatè  cralumniofam 
fffeoppoliriooGsn  appateret ,  quod  textus  dilpomî. 
d.O- tupei:  eo.cx.de  o  fKc.drieg.ca.  fufcitiîa.ex.  tic  01 
integ. rellff.  vhi  late  Fclin/Talis  oppofitioms  exumph 
addit  Ord.  Malm.  d.  Arc.$i.  de  vxocc  ,  A:  libens  cou¬ 
dera  nari.  Tale  s  e  dam  qu  as  O  rdin.  an  nf  1 1  j  y.  de  ei  p- 
ponennbus  finidiffr^hendi  pntt  quinqutEimmu  .  crii 
poltea  abrogatu eff  :  it;4  ntiuH- fingi  exempla  polium. 
Plena  ramé  periculi  talis  duudtcatro,  propterva  triunl 
inaudiri  femper  bona  cauficft,  A:  rauî  ta  proba  hili  ■ 
tvr  m  talibus  folent  jmni,  erit  denique  non  poffim 
probari ,  itd  talia  t  as  licii  ,  qua  mptzL-fen.s  pta-tergi  e· 
di  iieiEio  debear.  |-l.ic  cafiis'  cii-m  ie  offert,  &  ali¬ 
quid  probabiliter  propimit ut ,  quod  JiverumeEldt, 
opponens  iurc  potior  effit ,  fupcriedcndum  cft,  Ac 
pâtres  ad  ordmariaro  cogi  udonem  remittenda;  qui 

MM  I 


8.1 3  Des  Executions.  Art.CCXXXVI. 


824 


·., fusai  $.  fifüporrcb^&d.citp.  cura friper.  Ncirià  A  ti aficri  Mui  friLpotIHimpe  npn debet,  i*C£o  _ 
"  i  ■  i  . ,: . sfT.il,n*i..  ..  ini  .i:·-  mufiiNi  lin  i  titû  o  idàm  de  mto  ri  s  frn  n  r .  r-  ■  . 


iümmsno  iudiriottefrix  ptifftllmnc  deijci  de 

b«,quod Biüa.  Alex. Cate tAdixçre, d.§.ri  friper re¬ 
bus  poft  qlof*&  Àlber.d-cap-ciHnfapcr.m hn.Aicx.1. 
fi  marito’ ΐη  principe  fol  imacr.wîti ,  1. 1.  C  ü  per  v  ira. 
vtdaLmod.  Inquo  vuiycvCommtiiitij  dum  morera 
felûtnitbus  Eeruiit>  Aimimo  obLccjiumtur ,  fiitli  & 
f^lerc  icem  iolcntj  tLum  cügniuomsmodumLciiLrc 


rmiTfli'ij  alio  ittte  qÿàm  debitoris  frfrttmui ,  ,-v 

loquuntur}  onciandi  funt  perceptione  dCri5JJ^;s 
ni  creditori ,  nd  cuius  initantium  deputari  fum  0Γ 
pofsELouedï  libella  Dp  ponenti  s  ,  idque  Magift^ 
gerite  Çuriar  FariiicrtUS  receptum ,  SecaUtiim  Rq 

bit,  CLim  Ordinatio  Hl.t.îui  IL  Régis  fupcîQj 

dnïum  foiesnmuite  pubhcxsetur  ,  ne  EcutiûLqüti  ^ 
illa  Ordjnariqne  impediretur ,  de  qpo  üla.: Otdtnj.. 
t lî 3  iccip]  non  debetet ,  &z  :d:oqui  Erili  rifet  f-dfn 
debiti  caufas  pnetexerc  ad  aliénas  pofÎciEo»cs  in^' 


neiciitnt. 

Π:  n  c  enfus  quartus  ali  us  fu  bordi  n  atu  r,  eu  m  p  0  ni  - 

rur  [irriutn  quidem  irfporteffibne  elle  ,  fetl  pendente  ±  ,  .  .  ,  — ,ltl>. 

Jitciftterduns,  A  triai  traditio  ne  pbÎtèÎïïimë  ingrci-  f  ripiendas.,  Si  co  ttki  Salycctus.  h  propcrnt-duci^ 
fum  quoquo  modo,  An  ri  pccarur  cxccurio  Entai  ri.*  lin  .tutem  rcus.  Cod*  de  indicii  s ,  dixit  dehAo  ta!i 
inter  duos  Etçaducr  fus  talem  rerritun.oppoiiri.o  cius  execaton  t  &o  dommiflario  teftili  polie,  qo^d  0π]ι 
rccspi  debeat,  an  ratio  eius  haberi  debeat ,  de  quo  vc-  nes  Éemiiinr.  d.  g.  fr  lupef rebus.  vbi TaQ  nuri.n.  p,:. 


he me  1  nef  Ht  p  ugiiamtn ,  quia  m  ulu  p  ri  us  âge  n  d  uni 
nzuoeatorii  pillât  aduerius  talem  pont  dotem  J.  Ful- 
cini  us  ad  uct  Lu  5.  D.  e  x  q  n  i',  j.  cau.m  p  0  il!  c  au  Quidam 
rctlà ik  a  rien  dum poileilitnie  ptitant,.vt  Çynus.Lvlr. 
q  il*  Lfr  q.C.de  alie n .  ii  id.  mut . ca n  I  -  fa. .Quidam  i  n  tetef- 
ie putant,  an aucc fente ttam*  ujî  poft  poiTcifio  tcajilla- 
r.i  Liij  viMa^i fteriixrtav uitn  cridamm,  cip.ia*  Qnidi 
L  icî  liri  uiu  La.  fu  eri  t ,  in  to  c nm  n  1  ilEm  haberi  rat  icrne 
volltui  il îtcrceil so  1; ù£> qtiem JoCn m  Istè  Modrnisciipu- 
$  Jitj  dcdf.TSi*  ik  (tecü.  70-  Mr,i  fentcurili  mLdijLvijiJe- 
qeendaeitj  vt  ttanflitxpoJb  nidicam  tri  poiFeffionis 
ratio  miHahibcnda  fit.  Sc  in co  ttim  cxecutio  Facien-. 
d;t4  fl  voltmiariatxanllatio  fuir.  Sm  pendente  !ke*non 
palltm  mjciendara  oppo  fui  unem  ,  pmptcrc'a  qund 
Aiepc  ttanilario  tu  uxcaufaneeelbina.  Si  alienam  pe- 
tenriïCïrafam  fixpraiCfféenïB ,  Îe  fine  fraude,  velu  ri  ex 
£3 nia  partagij ,  mr  pratced^ntis  .diemticmis  ,àiu  alk 
probabili,  qu*tnnilatir>në  uiftifîcatvSed  na  demunt* 
cilm  ts  irr quern tiçanflata cit podeilio,  dcitunaationi- 
buiï  eotmenctis  cft,  vt  veniret  vifnm  feritent  Lun  ,  q 


1 112115 y  d.  cap.  veuient.  mim.fj.  ,6c  ibidem Innucmj 
c  i  u .s  *  &  d.  cap-  c n  m  fupen  N 031  cik  eù:m 
telitecuiiifquipi  meuenda  ptilTeïEcr,  neiriço·^ 
dcflti.  i  rcs  qœe  in  çanttOttCrfia.  D.  de  In  r.  ni  ^ 
hibirum.  CotL  eod.  tii-L  î*C  ripctvim,vdiaoi 
&  tub.  lit.  pend*  nil  noua.  Itaque  in  suftigjiik,? 
htc  ordo  ohli  Tumi  débet  ,  vt  primùm  de  nriliti- 
rc  carum,  fecundo  de  oppofiîiombüî  ad  finmi & 
C  jlrrahcndi ,  tertio  du  hypoeneds  eanfluiqtitDrdkic^- 
dicccur* 

Arque  bactenusdf  oppoiirionummatciEj&i^u 
rc  ,  in  re  quidum  iimntibili  :  Sudeipedit  uliqnid  d: 
ipforum  qtiuique execucomm  ture,  &  mirruadi:.;. 
ru  ,  q  lui  cutis  *  &  quantum  progredi  debvanf  t  quu 
compertum  î  11  plerolque  modum  non  tenere,  tr  1 
nui  nus  pie  t  li  1  tu  pni  d  em  1  cautione  nid  Lgüt ,  ne  ;ar 

nmuari  Lb  natione  ahenum  tus  immjmiatài,  ϊϊγ.ί;- 
mia  ctiriâ'itlonc  frrn,tnriQxeifbgid  homtrsilntidiM^ 
molis  ,  mi  omnia  forma  captationes  pertcinruik- 
Sed  dc  exccuror; bus  ,  cb  1  n  quidenunaid' 


fequcLTUiE  declarari  exccutibiiern  ddnerfus  fe,  luuc  D  fe  dicantur*  quibus  nuda  fadi  execuno  tmoknr, 


cni  m  i&A  Fori  verba,  Sc  vius ,b oc  cofu  Iit mnilata rius* 
vrita  dicam,  non  venerit ,  fcntcnria  latu  inter  litigitn- 
res  cxc.q  u  e  n  da  t  n  t  ?  a  dn  erfns  eum  proni  1  ionalker*  fmc 
p  t*md  i  e  io  opp  Drinonis  eius,  &  caufarum  ieminen- 
darum  ad  orni naii um ,  quanti  feit remiam  pt  ob  xr  Ca- 
llten.ft.s.d .  k  1Î  riu  per  rcb  us .  5c  Alcxan  d .  i  btde  rn  nu  m  er. 
TL dccam  vt  ;rquam  forum  retinet, &  lcruanda  eitqti- 
dem  deri  vocatus  certius  dixit  fc nultum  isucreile  ]irx- 
fendere *  quod  Abbas  diait  d.eap.fuibitata.  Caftr.L  u 
CcmL  ri  m  mreg.  reib.  poilub  Boetius  decif  79,  Euxm 


quidam  çontrà  mandatam  cognitioneni  bfaait,d 
dilcrrimen  pctfptritur  rx forma  commilEinii'i, 
fîtam  exqnxlitaic  comin*  qui  committantur.  .Su-lt 
pliribus  quidem  xppAtironbus  mandata  coiLcan . 
nunquam  irrcelligitai.  Lvlr.  D.  ie  ludie,  No^irttiin. 
aliud  coram  mu  mis ,  quam  exequmdi. 
tuum  alia  conditio  ,  vt  Retlomm  protiinci·  ,sut 
Coo  Êlliaii  orum,qü  ibus  imndata  exrpetLfiotie:id^% 
que  mandiium  videtur,  vt  d  e  p  e  r  rin  e  n  tib  u!  f' 

Curionem  cootiofcam  >  iecunduui  ea  qitv  I upr.i  Ji  ο¬ 
ι  .  - 1 1  ■  .  ?..  l:  ..  ■  _ 1  .ir^.-1-Ηή  ’·.0 


Ji  poilea  declarationem  velic  rcnocar e  ex  litteris  Rc-  p  mus*  d.  «ξ.  ii  luptt  rebus ,  hni  quidem  exrttfri.:·* 

I  I  I1  l”  fi  .  .  ,  .  I  ,  .  .  I.'  ,,  d  I.  .i  .......  L.j  ■  —  ρ.ίπ  un  .  I  τι  —  (ilT  i*  1'  4,'Γ1,ΓΙ'ΥΠ  I  i^XClIllC^ 1 


giis*qupd  aliquando  ex  faite  vidimus, 

Atque  hactenus  tfr  eiecuriurubm  /ententiartuni 
qu*  de  te  mimobili  Feruntur ,  &:  in  rcipfx,  de  qua 
indicatu  m  e  it  ,  eiiecLjrio  petitur  .  &'  te  ithis  alieno 
iodi  cato  intcL-ccdit*  vt  reali  iuüione  *  aut  vendiea- 
tionibuy. 

o  Sed  aSiacau  fa  dt,  ri  perTf  Jitah  adtso  ne  rois  p  en  i  ni* 
indicatus  eit,  de  petitur eiïJTlo  in  polldlmtiembonn 
rumdebicoriSjdebitir  conlequcndi  eau  La,  quod  nos  la¬ 
tere  fol  eimts  abo  h  ta  ve  teri  p  n  mi  &  L  ec  u  ndi  dee  rr  ti 
fürnmli,  &  vfu,  de  quain  tidftris  appropr  i  mentis  di- 


Sed  hic  mùdiLîtcncnJu=;  dK  ne  pratéStil  ôtecW»! 
tiüi ,  quod  aulicum  iilud  ConlîUitm  facer-  ί·>Ι“ίι  ΰ' 
ternas  cognieionCS  a  frife j  ni  vl  ttb  s  6f ,0f dinairisio* 
çnmonçü  proripiant  :  nec  amplius  quam  Luutpüi  II 
cognitio  adnei'iits  rertios  mandata intelliginu p®* 
tooa  ic  plenæ  pclTciTiouri  coguirioues^o1^311- 
remittenda ,  nili  tx  forma comraiJliouis  trif"·'31^ 
ti  uod  îllc·  Art.  Mob  neuf,  çi.in  Lme 
verbali  dumtaxat  fai  ta.  quoad  parte  s  inter  JM*  .s 
îiidicitum*  Sed  interdum  cîïoitdx  cpitin^b^^ 
ipri  s  quo que  M  xm  i  tr.-iri  h  us  abrogatur  cogn^o  3  ■ 

■■  ■  1  ·■■  -  0  ■  ^  rblbnobni-ep· 


xîmus.ïn  talibus  non  tll·  dubium  cerri uLn,qnemcm«-  F  illud  aut  illud  mandatur  Facerc  uonobf Iiri[j. 
qLieiritetccifoiTmitudi«iJum*riuc  rem vrcndict:t,iiuc  poririombus .  quai  um  cognitionem  ^  _r 

partem  dsftrahaï,  ri -jeb-nu.j  thecas  prai^ndai,  quia  de  ton,  quam  jL|  forma  relmpfi  interaieit.  '  - 

îure  irci,  &c  pe&pnetarc  non  crft  co^iqfrîiH·  Wc  Λ - - λ~„»-  ivr-ineauotic  «·.. 

dubiuuîu,  aiipcirdeiite  txli  cognitione  Commiba- 
rij  de  putati  meer  Creditorem ,  &  debitorem  fnn  de- 
beaut  :  nqm  non  aliter  fruttus  percipere  poliunt 
quam  cr  iinc  debitoris ,  curiis  res  ,  vtptopna,  pre- 
heoLaefc  :  ί editi  en  terri uv  1  ntei ecLlbr ,  qui  ius  iute 
ptœténdii,  lice  auditus  ,  nec  vocatus  el.  ,  &  uite- 
run  dujncognoicLtur,  quocumque  praMcXtuiudiea- 


fu  merum  factum  mandatur,  ticinquc 
ovpnriiio  alciorein  indaginem  rcqnuxt ,  Pl° 
na  Haut  verbali  exceurtorie  EdU  fccciuuurocaiy^ 
atu  t  di  xs  1  ria  ^  adeon  rsncn  m,  &  «  fls^! vi - 


nes  remitctnduHj.  Sed  vero  τΐύίΐο  in  poil'-l^'·1"1 ,  , 

q  . 1....  it.  .a  f.  ..-.Mrtrm-  in  euemisomr0’1· 


lutxqquod  polfea inde  ri\iu*rutniooe.u.  n  , 

.  uqatu  eoni:niiT;ui|  nÔ  eri,  qui  Inuri  o&aotun^ 


^aMtauçcoisiniiHsrijnoe.r.qiiij.a-ii·  *-  ^.ιΓΐί_ 

i·  ii  d .  5.  ii  i  uper  icb  as  A"  <·ψ*  ri  C'  J| ,  ( ^ 


giÿ  Des  Executions,  Art  CCXXXVIL  8 zô 


tüf.Æl·  Dflâoctir  itirh.  iacra  mm  ta  puberum,  C.  Γι  atl- 
^l'vcn^iiiü  t] aicféiiî cAria;  clauluiaadiicHLir  in  coiaj- 
niiltioiLCLJi  p  oliVilscMCiU  in  J  Ltcatis  t  iStiucuroim  in- 

ûnehMii, 

j  Ltsifittii.]  Hîc  dcexecutionc  nplium  iUtuit. 

G  uo  js  a  i. 

I  FYeLtfj  iif «<■  tfl»  Φ fsum , 

■  ;  F rJüdrrlcütit  detwow  ca nftfii*  ntn  nttit  (redtitri. 
j  /ijarxiirt'/j  ion*  ait  inter ίφκ. 

i  !'  Eflrcfims.]  Hcc  J  ubmm,  qxdariüj  fit  probatio,  qui 
agit,  &'  tuadidc ,  (vdhxe  probatio  conficitur  ex  pof  ■ 
icj]ïone:mm  II  poil  id  et  actor  ,  lurtidcnsproccrpMî- 
ûirtipdocft ,  quod  Dominus  litquoad  kaptdjtitdam 
dittraciianem,  nili  creditor  λ-uIll  contra  probare; 
Q_uoii  Π  item  debitor ,  etikis  tes  pignerurttur.inipof. 
feiltonc  iit  ,  &  dumi  habeat ,  probnr c  deh  er  interce J  - 
ibsvquod  Dolores  tradant,  d.^fiiupcc  cebus,  gioL 
&  EalcL L  ob  mati tO tum .  C .  nc  \noi. pro  mari  t.  Ikd  d.I. 
îscul$.  bonorum;  D,  vtmpoJT’  kg.,  eat.  liare.  I.  qui¬ 
dam  in  Tuo.  D,de  condit.  initie,  Atqiic  ivxc  qurdtio 
faipiilbnc mciiiii  ,cùni  duo  llmulcokabitint &  com- 
ttuini larevtuorui'} vrconlanguinci fratres,  quorum 
quidem  oppolitiimes  ad  impcdiendumprooiliona- 
Icnv  execution  em ,  uun  rccipiuntar.  d,  Arc.ii.OrtL 
Molin.  in  immobilibus  LaluuquxAionc  iunxin  prm- 
crpali,  fcd  ia  mobtbbui  ,  quia  bocagitur,  vx  diltra- 
Juninr,  cognofeendnm  di  de  mrc  proprietatis  ,  an- 
ccquain  d.iflraharictiri  &  quorumlibet  oppolitiones 
audienda:. 

l'  'Jetux  bitis  i  lny  farsnt  tendus.]  id  quidem  ex  ilJof. 
fi  fuper  rebus  erat  mdj  catum  in  fauorem  creditoris,  li 


quod  pignus  (mquLEjmconciaiierlta  Île^iJ  dimitti  de¬ 
bet,  Λ  aluid  capi  quod  line  comrouerlia  lit. Sed  quia 
creditor  iduoii  libi  fctnper  expedire  putat .  bicCon- 
ÎtimcLUTi  ne  aliter  dimittatur,  quainii  tettiuî  inter- 
cetfoi-  aliud  citendjr  tn  bonis  débitons ,  quod  arque 
capîpoiîit ,  idque  vtibuisscaufa,  vi  opponenti  mos 
geratur  ;  fcd  boccrdu  (ito  pcriailoA  fumpnbui  pei- 
fequ  libo  liet,  &  prctibire  debebit  in  bonU  dTe  debi- 
corii  ,  nili  quidem  dominium  rei  Îuîc  probate  para- 
mi  iit, 

ά  Si  It  deitgiir  cettfjft.]  Sed  ita  nt  protbus  quifquatti  i 
puter  ad  debitorum  confefHoncm  (equi nd indicatio¬ 
nes  □  pertere  ,viam  FrauduLnraidebttciruni  conFclfi  Ci¬ 
nean  faunlem.  creditorum fa^ta:  ,  obeife  nondebene 
quod  Barr.  Alex.  laL  tradunt  d.  J,  fi  friper  rebus, 
exeinpk  crcbmeiiisgLUtTb  adfett.  fa.  glofiiS.  num. 
S,,  mvecraûu  Tiiaq.&  retpi,  ccmuent.^.i.giiif.7.mt- 
mero^j. 

r  mmfitAnt.  ]  Similis  difpqfitio  in  fideiuiTorei 
Att.  107.  &  fiiuitix  neCentt.Ts  indicandorum  bcuso- 
min,  mil  quod  πιπ,ίοΐ'  farto  in  fidciulfove  ^  quia  iplc 
uWigatus  eft.  Qu.ire  pignus  captum  intérim  dirntt- 
u  non  debet,  ied  fu  (pendi  rtiecubti  Έ  niii  quidciti 
CAueat  interce  fibr  iri  lu  endo  aiinnde  debitorem  rl- 
le  t  reilttut,!  intérim,  pceuifioitedittr  ce  pignerata 
uiterceifari.  Sed  fatlus  cfler  de  dominio  luo  proba¬ 
re  t  quod  iam  ulim  notatat  AiaÎucr,  tic.  de  ejtetuc. 
iiurn.  it, 

1  Et qu'A λ  meuiilts.]  niddceriwxj'j^j.]  Neque  raim 
h.-pc  atjtiTio  t:uitaeEl ,  ni  fi  xrmiccumquc·  creditori  rei 
(allia  lit,  cui  aliaqutinuuia  iierut» 

Suffit  l'^chfttur  Jti  JjmMrfgfj·.]  Ex  l'orma  Ait.  14S 
de  1  qi.  uifra. 


Article  CCXXXVIL 


TE  dcbtcui;  h  peut ieco mirer  las  biens  fur  [uypds,  &  vendus  pnr  cxecü-  a 
m  β  rian  5  dedans  l'huiitainc  c  apres  la  vente,  en  ren  Jane  par  luy  a  l'a^Iiereur  n 
It;  prix  tles  choies  vendues,  anec  vu  denier  pour  chacun  fol  au  deflous  Jeiali  c 
ure,&  au  dcflus  de  la  liure  douze  deniers  pour  lîurc,  6c  les  frais  &  miles  :  E  t  ■’  l’huU 
daine  paiTee  le  debteur1'  ne  les  pourra  plus  retirer. 

3  Ύ\Ε!πίοτ  1τ  parefl  recuperare  bon*t  fkfier  eam  capra  & 'vmliteper  cxccat Ionem  hi- 
traoEimum  diem*  fiQÎlfubhtinattoneM  ,  n  ilhmndo  pe  r  fj fm  emptori  pretium  re- 
rtm  vetiditArttn r ,  cum  "wno  denario  pro  <vno  ψ-ocumqm βίϊάο  m frit  libram  f  çyfvpra  h  - 
duodecim  denariis  pro  libra  cum  expenfis  :  Et  l1  ocLikodts  clapjo  débiter'  κοη  pa¬ 
tent  £Λ  recuperare. 

C  cx  fentCJirin,  vd fecundo  detreto  debitor  poifit  tccu- 
ptrarc  poili-iEoiiem  lolucndo  debitura  pco  quo inil- 
iiofailieibj  Batt.  polle  putat,  L  luliamu.  ^Jiplurris- 
D.  dcdamit,  iu£  Sed  Augd.  ii  Imol,  ntganr.  I.  d  li¬ 
nita.  ii  poftra.  D.eod.nt,  i  a  ii  L  nroperandunn  ·>.ίΐη 
auccqutus.  C  de  luihc.  poit  gloli  W*  Anrou,  btitr. 
eap.qii  onium  in  titir,  ext,  vrlitc  tmn  ccmttiltaca*  Ego 
recuperati  uort  polii?  puto  ictntd  t-xécutione  faci ?. , 
cum  ab  j  pia,  patie  venditio  ,  aut  datio  in  (olutum  \i- 
deutur  fivitijSc  îdtoirtetiailiabiliï.  Meminit  [.Jis  Λα¬ 
έ  ;  itj  G  ui  d.  Pjj i.deti£  11Λ'  qu^ll  3 1  «  iicd  cuui  dc  mobi  -  5 
libus  hic  fciriut.tnamrti  dubitat  umde  mnii  ubi  Iduus, 
ari  i  liem  Jbtui  debetet  A  carlrm  hicultaseflgt  rtcupe- 
randi  prardij  dilliadi  ex  auitinne,  CLunquidanv  i  m*- 
loritaîumiiotJLs .irguciciit:  dm  pLobdibus iiaut ,  id 
multo  magi^  in  immobilibus  Jdctic  oportere  ,  qu* 
M  M  iij 


Glossa. 


X  CoWir-ft  iiUM  (itti  le  4rtit. 

Z  Intttinftùtiib.  Hau  repluitur  £ηφΐ3. 

^  Stetit  sis  meliLE  "Vf  heC  A  ftii. 

x 3  Contra  i  luis  di  fuofLMtmfmf  c.C.  iian- 

nq.  crcd.&  ].d  a^ctitorverf  ü  vero  tempus. D. de  di- 
ftta.  pigno.  nili  quidem  itacomtenetit  pignotis  tege: 
Std  I  uc  r  efp  citu  emptorti  Inqui  tm^quuil  iniquius  çfl 
ik  mtru  Cmilueiuibnanum  iuS-Tife'  ftaniti  meminit 
ConuunjE  Conf.HÎ'û.  lib.  ij.  vcr(.  rudat  i  modo ,  rtee  do 
txb  lfdernptione deberetur  gabtlla ,  vilcgal-i  fc 

Ce[J-Uia,qLiodair  Panonn.Couf.iy,  lib, j, 

^  11  Petit  Tetûuurrr  Ut  Itent  fi  Litigam  Iunfconfnlri ,  an 
polmilTinncm  ut  polfciTioneni  pro  debito  peiLojtaii 
■yCr^entr.w  Confiant* 


%tj  Des  Executions.  Art.  CC  XXXVII  L&c. 

ri·....  É  . _ J  t  _ 


maionsciïrtttpf*i«Jici^.  Sed  femmcont*  b^iùtft- 
dum  cft,  cum  u»  matem iutfr  corrcdloa,  exrcnfio  ta¬ 
cenda  non  fit  de  calli  ctiim 

c  *  ina  ί  ûricaîc  vati  ό-riîs  >  q  n  fc  ïario  m  c  nu  11  ac  «,  W  m 
maior  imuria  liât  emptori  trt  îminobrtihM  kmel  em¬ 
ptu,-  &  fdûlucïtd o  COJ itfiUH u,  (lEiim  m  mob iLbusiK 
v^ro  ncnio  ex auiUtfne  qiiirlquam  emmuru.s  Lie  com- 
t.i  Lcpc  magh'g  damna  çettmfci it  hac  e  a  nâ itione 
■j  jtftïÏÏiaTur"  v  cintra  oftiduum  rcfolimcur. 

U  Wf.]  Dc-quû  tÉporc Papalkigat dedfu- 


resdiftr 


8iS 

A  itfludd m.]  Reddi  oportet  preti uiti ,  aut  ton 

reculante  créditeur,  autabfrnte. 

11  jMjJrf,]  bi  quidem  pignora  riiidilh^ 

fiunc>vi:l  ii  iKjjiritcdrd  cum  ορροί  trio  mn .cftvlbdc 
nilitârtta  emptori,  qui  fraudent  paiticïpaiÎenflnaïpm 
s  lil  J.  penulr.Cfi  vend-  pig.aga*  I.  ctediEDirbytto^ 
cas.  £.diediftr.  pig. 

£  rielft  pottrrâftM  rff?rft.]  l.vlt.  C deiutu ddan. î-üp» 
PUmilirnè  (  inquit  Jtem  Habeat  crêdiûâfcjâliq^]]^ 
mi  π  îj  s  Lun  irreuû  Labilem  iaftanl· 


A  n  T  i  c. 

Cûj;3Îrt 
N  fï  v  A  B 

C  -□  Ti  >- 


Article  CCXXXVIII. 

fr  es  que  les  biens  pris  par  execution  ont  cfte  venduz  ,  le  creanti;] 
WM  doib-t  foire  întliimer  au  debteur,  lu  vente,  &  le  prix,  &aquionteftéies 
bkns  ventes. 

γΟβψ «m  kna capta  per  ttxtmtionw  [ΜφνφιΠΜ ,  créditer  dekt  demneeni,· 
hitori  venditionem ,  &  pretium,  &  cul  hon&  vendhafuerunt, 

G  (  σ  s  s  A  0  ftd  crcdirorem  vendentem  tfMringCKt 

ob  rem  msn  recuperaram  ex  fenrcncinEinuli  J.vk 
I,  crunti/r  Mfa'imUm.}  Uxcdemacuri»  D-dedittra.  pig-  Neipio  ™ur.  IwcMüiKwi»» 
omif&  vendirioBcm  fend  rue  h&m  non  irritarer,  pion incumbit: Ici ciciton  dütiahmn. 


Glossa 


i  */€rtis*  î.  mre  CîhjÎi,  (XV- 

x  Hxuc  m  Codice  luitiniani  CpnfrimtioConfiÿi- 
rinij  qnæ-fenios  aratorios,^  boues, Lluc  niJîfrimërani 
anu  urium  c.ipi  verat  pignon.  1.  exéEutores*  C  qui 
respig.  oblige  poirqttÆ  ilimpia  tft  c.tCodicc-Tbco- 
JoiiitnO  hb  ij.tir.iO. ik  lib.Kf.quscditlri  ai] ai  ic Lpigno- 
ï  usi  n.  C.  qîiæ  fcî  pig.  t  d>l-  pd  il .  Ad  iedta  cit  &  Ü  b  ris  no j 
ftris inferta alia  FriJcriti  cuius  ijiiriuin  AgrÊculrarcs* 
Scd  &  înter  vetemm  Regum  Ordinationis  exunr 
Ciiioil  VLquarilam  fub  tir.  de  rsccdlb. officiariorum, 
quas  Aufrectüï retulit, que  idem  Îbtnnnt,qüaïuni  & 
G  ni  l,  Heited.  memns  i  r  c  i  p.  Ray;  i  itt  ius·  verb.  &  vxorei  n 
decîf.  qti.v  Infriumcntfl  ndb ja,  dr  oitiLia, 

fie  cuira  Io  quii  lu\  s  i  Liborandinri  &£idrittaitdmit  dn- 
piiararvetatcapi  criam  pro  dertiriis  Regiis,  vclDo- 
rainüTtira  ftudari-ptum  In  quo  petipteimr  prifeomm 
tcmpnrura  ^qmosscii-ra  împeraOpnftntitrû'nc  Rcgis 
Cartib  IX,  aunî  mpreo  ÎHIice^lfettlo  cadcrn  le- 
cum.™  pto  dcbtiis  lîfcalibui  uitru-niiiLiLii  dumeatat 
frient  caura..üii,-un  p-rpaLmat  elfe  oportebat.  Memi- 
nifix:  frmili s  iuris. Speculator tit  de  prutu  dccrft.f.rc- 
ftat,  barL.  l.LG.dccoion.Tlttacénf,  ïïribit  &  Diodo- 


Article  C  C  X  X  X  I  X. 

artic,  N  execution  on  ne  doit  prendre  bettes  de  charruëj  &  de  labeur,  De  Icsv* 

ftemens  a  v%e  quoiidien,  h  ju  le  lift  où  tcpofenc , L  ne  le  pain, nckpfit 
Cü  N  s"  de  ceux,  fuc  Iciqueis  on  executCj u  truand  on  trouue  autres  biens  meLtbleSjfMclcf- 
^uels  on  pnifTe  faire  execution- 

IiV  cxtcunonc  mn  dcknt  caf  tpccorawitoru,  ncc*  Jeprnma  Advfmqmidifflmi 
me  ledits  in  ψ io  dormtmt k  mcpanit  7  nec  mnjjh  earu m_  fuper  ψώαφ  exmûo3  f^· 
do  ît lia  t'onu  màkim i funt  3  fM fojjL·  t  cxcaitiûni  mamUrL· 

C  rus  Siculus.  1 3 b.  t μ  cap,Î. GrsecDi  LegifiaTorssïramiJ 
prohibuiffè  ob  ftrnus  addici  creditoD^Rdcoq^f* 
fcnios  licnilïe  mato  exemplo ,  meminit  Cv  CUi'.#^11 
talis  bgis QuimilliaiL !ib*  viij.  cap.fi.  ScdÛf^ioB^ 
ni  ftattito  talis  tatimu  pigneratio  pcpliibcturp^· 
iiidi  cti.  Itideta  &  Papia*  &  Βήήχ.  Oanrcic^^ 
cibus  de  ÈaSo refifti  poÉlc  lafou  putat Co.ofil.^  ^ *■ 

jij.  Quïn  Se îege  Attica,  aratorios,  houes  maciari '·χο 
tos  fer  ibit  ÆliamJS.  Sicmi  fc  olim  popüB  Mïoan^ 
dscîo  tptilii!  iïiukdatuïti  auint  cnm,  quiboueinaï  ^ 
rium  occidiEÏi't,  qaod  Plinius,  lik  viij.  icnbtc ■■■ 
pto  ciiri’uquidcm  publico.  L  i,  G.  dcçu«. 

C  o  d>  T  h  e  o  d  o  fuui  o  os  idem  in  [cmcntciu^Lcu.^ 
cum  inter  fcrcndui  n  elTec  pigneratus  ftiiDcccl  '■  ■ 
^  nû  IJ77- 


G  LO  si  a  a* 

T  f'ri&f,  quittât* jj.t  non  e  ψ··((ί·< }wr  Î*8t*. ■'  ^ 

Z  In  ExirpUi  dtii  c,  ioütnê J. 

j  stiftnÀu ,  a rm &i\  ctft 

3  Ln  vtjïmtm  i  ί'Φχ*  ■  ]  N#  îlcj 

dem  cedeti  tfta  adimi  poiRint,quôd  pf  uimf!c  Æ 

mimitacisf  c]ui  cetlit  vbi  (ïan-  D  qii'  ^oLïl¥  . 

&  le, ci  (cripeurarfixüii  ü.  &Dcntww. 


a 


h p  Des  Executions ,  Art*  C C X  L, &c  8jo 


iofcphitslib,  ami  qui..  4.  cap.  8,  fçribie*  ali  a  canfa  ri  iis 
v cftis,  qiL·'-'  rcpofijrji  c-ft  .,  prop  [  cr  vfti m  necciluri  1  ti n,vr 
frfliaa,  non  cnini  luxtuiaq  Ccd  narcüttati  mess  gcren- 
dm  cft- 

h  jVf  j'f  hÎL]  Nonctildîtanii  Tiem.gribattim,  non  î>,!- 
r'jW  quibus dcbiror}  γχοιν·.>3ϊ parus  liocri  indigent: 
jbiïuditij  Furfiim  non  codent  catifâ,  quia  j n debiio  ne- 
ceffiE^Ipeâunda,  quod  Se  Mailicr.  agnuick,  tir.  de 
obïigar.  nurn.6. 

r  iïiltpAinnr  Lfjpt,}  Hue  omnino  facrd  fimt,  nef 
atnngi  coimciist ,  nec  euiuJqu^m  tama  abligurio  éfiè 
ptdr.,  qu-r  sda  tapi  pormurnti  Ad  de  c  faerie  prai- 
cïpris,  ntQ  molam  qua  qujiMp  triikum  moEar. 

3  ll  U**a.{ oa  trùfmeitttrn  bimsJj  H, me  exceptionem  d- 
mlncr,  p  ic  JVarucntib  ns  j  n  cor  ura  expungi  opot  tc- 


bai,  itJïtntJinca:  rtenii  »  ilb  nulli  exectiriom  ραΚΈ^'ο**^  4W·. 
porte·}  quod  Mediolani  fiarutum  diEpouir,  &  Cyn.  111·^·Γ 
l’cir.  Albcr.  d.l.  cxccrnore-S  comta  ql  ullam  fijrUkan.r, 
d  e  qita  glu  I  l  .t  Ita  c  <0 Céprio  d  neta  e  it,  qoa  m  A  ngcl  les 
fèquirut.  Net  iimihs  eft  ftipcndiorain  caulajquà  ym-  j 
t  ur.  ex  L  ipem .  C,  qua:  res  pig.  oblig-  p  ύ  tJ .  &  I .  ili  ped  i  a* 

Cdc  exitu  rei  indic.  Obligari  tii.mèiî  porté  putat,  quod 
Gerar,  dcPerrafenCh,  feri  bit.  firtg.  jj.  Ripau-aftacu. 
de  pdÎc.  N  r.m  an  na  m  ü  icu  m,  Se  libr  os  fc  h  olp  ftieori  cm 
capi  admit  l  l  gioil’i*  Lncpos  Pr oculo  i  >.  d  e  v erk  ii  gni  F. 
ii  ntl  aliud  repentur.  Scd  civixaHmiftrim,  fi  per  id 
publico  quidpiam  detrahi  rui',  cum. armorum  vius  cfl* 

Quod  lhjs  'aliquando  mdiauinms  i» 'aquilege ,  quo 
ciuirasnoltra  carere  nota  petetot,  carirar*  pignera» 
fikrio  ariLh,  icd,  mna  cantum’.  C.  depo  L. 


Article  C  G  X  L. 

|P^|e  créancier  doit  faire  vendre  les  choies  prîtes  par  execution,  le  plus  Mc- 
IIN^æ  gaiement}  que  faire ie  peut:  hEi  pourra  le  debteur  auoir  le  ferment  du 

creanaet}  que  la  vente  eft  véritable,  Sciàns  dof  Lou  prouuer  la  fraude,  Co”5· 

Ijedaor  débet  ita  cauerevtvemndertiitr  m  captit  per  executhnem  ^  fearndum fm^ 
mam  ahgeçjr  Ccmfumulin?  prœftriptdm  :  h  Et  poterit  ddntor  habere  iurdmmtum 
mdïtüTk;  auod  venditio fa  ver  a  φ  f  ne  àùïûs  c  nui  probare fraudem* 


G  toa$  âp 

*  ir^lewni  ]  Roc  Lit  fectm'dam  Formam,  ii  iege,  ■&; 
CübfiictudinçpwîÎcriptiiti,  quod  (j  fraasparriapata 
cllab  cmprürc.  corur.Lct1maciio4-fl.Lt.  &l.pcmtk. 
C.  fi  vend.  pign.  .agat.  1.  il  cdlimrei&  3.&  qui  iub ima¬ 
gine.  C.  dcdiïdrq.  [lign.  QmillaFbima  idp^ius  cre- 
dirorcma£lio  cftT  non  emptor  cm,  qLÙ  paliuii  iScpu·' 
biiv£  cmit. 

11  ES  pourri  it  dil'SfstT  Jr-wr  U  firment.  ]  lix  1.  ylr,  §.  IrU 
mitem  dubirano..C.  demr.  dom.  impccr. 


B  r  Ou  GcjÎccaEüeit  eniti]  ftaruro  iu- 

ramemo  credi  volente iutdligi,  mil  j>;irs  Vclir  proba¬ 
re  contrarium, qtlod Tl raqucllus  exigit  in  retr.icL.ÿ. 

Qufdiriîm ,  an  Apparitor  vnus  à  ibeio  poflit  ex 
auctione  emere,  obiliirc  emm  vidctur.LvItim.Ç.  de 
te<  ci  nd.  verni.  Sed  BuMiis  xdiiiittÈC}  palam,  di  boni 
fi  de-  L  cum  ipié.Q  de  cmpi.  &  vend  &  npflri yulgii 
legan  illam  vlrirmm  male  mrclligunt,  cura  Palati  tu. 
o  miles  generis  Comirum,  Apparuorc-s  dicantur. 


Article  CCXLI. 


a  vente  des  biens  pris  par  execution,  qui  fc  peuucnt  commodément*71^ 
dcplaceij  fe  fera'1  es  lieux  publics^  accouftumez;  Ec  quatic  aux  biens  ηΙΤ*ϊ 
11  qui  ne  fe  peuuent:  commodément  déplacer,  feront  yen  dus  fur  !e  lieu,  CoK  *■ 
c  intimation  préalablement  faite  du  iour,  àôc  heure  de  ladite  vence^ 
publiquement  aux  lieux  acco allumez* 


V  Enàïtto  hnorum per  exetutionem  capwrum  mœwmmde  trmsfim  poflmt,fiet  Ία 
ίο  î  k  publick  zj1  fl  nef  k:  St  qudntttm  it  d  b&na  non  pojfm  t  dhn  oneri,  de  lo  co  dm  en  - 

dentur feu  méhofet  (uperUco ,  *intm&Tmt  fin  denuntiatione  anteufiich  iùa  'fj  hora 
dicLe  itendit ionts pubhcc  Las filitii. 


a  _  Gto.ssi. 

Es  lime fmliUti.  ]  In  forb^incrêattf,  ad  illum  cippum, 
advaÏLias  Ecclcfia·,  nui  coemeterii  duuftcaiia  paéisv 
Odin.  Cartdi  ui  Srvlo  Aufrer.  nr,  de  excefiib*  iifii- 
4Π.  ih 

.  et  fi  ptaitint  depUttf.]  Vt  muiîj  dcifia,  tigna. 


C  maferi.es.,  lapides,  quorum  poifelfic  apprehendi  rui 
per  tactum  Liju-aruraJam;  D.  deacquir*  potL 
c  itttftii.iiiti} pr?4tdblttrk!nt  féitt, J  Hoc L4leo,quFa  euchï 
non  pu  El  un  t>  Æi  no.u  foÎttü  toÿo  v.rnfsint, 

J  f:n  heurt i]  nmpliùs  quam  in  1.  tibdlonim.  D.  de 
egcuL  îed  alra  rano  UL  ^  diiiicauE't. 

Μ  M  iiq 


Μ τ.  CT  u 
N  a  v  yc 
Cds  s. 


Λ  ίττ  c 
c  c  XX  i 
N  o  v  Al 
C  g  . N  i. 


Sïl 


Des  Executions,  Ait.  C  CXLÏ I.  &tc.  8μ 


Article  CCXLll- 


^  v  A  N  D  lesbiens  pris  par  execution,  font  vendus,  ou  autrement  exploitez, 
fS  le  Jebceur  cil  tenu  “  de  lagarentic  d’iceux. 

(  .  Vtmù  lcnA  c^Mfcrtxmlïonm-vmistnm,  Mit  al  km,  do  legitimo  capme^,. 
^-i-bitor  metur*  de  euUltone  eorum. 

■  β,Ϊμ*Μ\  qm  A  hab,e^udÎitn^5,..gl0f..+.i,».li.Wa4 


Article  CCXL111. 


—  f  s  -  mercenaires' "pour  leur  ferujee, &  loyer, 'par  marché fdt> 

autrement,  peuuent1  dedans  le  lour,  ou  lendemain  dclactam. 
nliffcmeiic  de  i'œuure,  ou  de  leurs  iournees,  de  leur  auoorne 


p  1  iile  men  c  de  \  oruu re  f  ou 
1  prendre  biens  pour  leurfdits  loyers,  &  lcruicc, 

“■  I  I  1  .  _  _  I  .  .  I  !  ■  ■·  -  f  i  i  .η  n  τ  P  *■  I  il"  I 


ms  ‘  preiiore  oiens  pou.  . -  |PïfW:M 

jjk  cd  moins,  quand  ikpreadront  IcÎHics  biens,  kiquels  ih  poumiiç 
m  va1dres  £c  exploiter1  en  kiCbaftelïcme  ou  Baronnie,  ou  IA 
biens  font  pris  ,  en  la  forme  que  ddlus  :  Ec  qui  empeichcrmt  lefdits  mçEtenauci 
en  ladite  prile  de  biens,  celuy  qui  lesaiiroit  erapcfche^deuroïc  Umendef^ 
me  delco  u  Île  faite  a  Serge  ne, 

‘  Λ  Perarij  Sro  opera  diurna  aut  [dario  aut  «tertede  [a c  fi:, e  pocla  mereedefim b 
{J  moclo  pAt'imra  diem  tpfum’ aut  m  crajHwtm1  operis  perfici:  aut  duueefr.,, 
11  frn  AttélcntÀte 1  C.ipcw  bona  pro  ftiu  kcatiombm  {èj  fiUms?  Ifocans  ad  hoc dmk  ttp 
U  mado  cmmt  Ma  bm^mwâM poterunt  &  exploiâarc  in  ChafidUm  m  h- 
rowa,  ibi  Ma  bona  cm  a  fmtjow*  fepra  fçrîpta  :  £tft  ψϋ  imfedm  dtdosoftrm 
m  diota  bonorum  capitone  ,  muBa  dmimntM  dcft^^4ppmion  Gjfittm  km& 
Hiata fiàjfet. 


*1 


GlOSi  A  I. 

i  ^JEtpniHi  i  n  tfii.  I  ilV  M  fu  cituro*  tp7r4  ViWiOf* 

3  Mefid  gu λ  JdtiM, 

t 1  Les  mr ctnjtrri*]  Hoc  eft  omnes  hi ,  ψό  mercedc 
ubféquuntur,  &  operas  locant  diui  nas. 
b  peurieit0rmcefi  MagnuihiccSl·  fiimr,  &  pem- in¬ 
tolerabilis ,  .& contra  reptares  ifjjpficioiics,  L  cxcai. 

D.  qtvôd  met,  eau.  &  1.  nem  rit  Ungulis*  D.  de 
Non  cit  frrigulis  (inquit)  perniircendum,  quod  per 
Judicem  fieiidebccj  &:  quae  pintam  eandem  lenteri- 
tiatn coliimi  MoJiftffUi.  $.  i,  gtal.4.  quxit  iJ  vt  liceat 
rriijato  .udum  o  mimiliti  alienis  mi  i cîTï. 
τ  p  at  marche  fût.'}  Omnino  parciÛÂmè;  heiendum,  ç 
qtiod  liîcdifponiq  Nom  ipfis  quoque rcdcmpt onbus 
operum  j  îtHXJjmprtontot  idem  videtur  pci- 

mittctc  -  quod  vix  fin-eodunt*  qt-t'^u  mArftn  tCmwre 

putfjtp  .tr  ,rf  i  mtwi  ezrctîltr  pont  >Λ  tntfcth1· ,  efit  1 1  Atitslt 

x  fidu  dr  TJ  nq  fols  s  m  < ml  imrti .  t.  \  ctt-r  u  an  ïs|q  n  id  π  π  ,  A 
qui  ex.  diurni  opem  viuunc,  pcmmirs  ,-cciuius  fuie  nam 
&;  ÎLicriprum  JtuiuA  auAoricatcin hnbt't  Icripcumi·  ^ 
jnagtui'atio  cunlw  nid ulg.ee  -  l'-d  n'  ui  protinus  ad  rc- 
fjvmpt oles  operam  producenda  diipouno  ftiiq  qui 
pL-ubilulm^  habeor,  vode  fe  'alantjj& opus  petfemnr, 
Sl  aibonibus  cxpiTT ci  ροΐΠηίΕ  :  at  de  rcdrmptanbiis 
quoque  iîiteltig:  uiiêdi;  vcrbuuij  quüdiuJrapoJiti.UTî 


B  eiT ,  tprci  l’âicomplijfrmtnt  dtl*œ?mrt  t  quod  -  !il" 

teiligi  non  poccft,  nuam  LeJemptcneopcni.  ^ 

''  6»  dtftremmr.]  Hoceft,  flue 
iiue nulli cx  ΐϋο,Ικ  &  vus  in  vimrammeanL,^' <1^ 
cumque  nidum  vsfum  fuerit, aCLipuLis^i^  ^ 

InemA &  merces,  talis  exigenda ^ 
contuet  s  cil  iii  ni  ibu  >  p  π  îfim  ilib  lis  ihiIicui  ,  ■ 

qui  lego,  :un  -L  MjpiiimrurixaL.uiosi  -lT, 

dioitieniequada  loannis  Dma:.  armo  1+1+®^  ^ 
ftinarom  in  quaque  opitiéia:  Et  nos  p 
RcLptm  audiloi  it.jie,  de  manda  tu  indirsiü·  .  ‘  _ 

temp  or  1 1 1 n  feuitia  me  !c aem  .pati  titr,  r eç  ni  o  '· 
nui ifarer lu i  i  pretu,  8c  immani  indwftK^ 
ncsitqilti  rerutn  prettanon  pruiumur. 


ÎjLossA  a« 

i  jyfiiroj.  üpmf-  avIU  wr*  ^>μ!·  . 

*  Mtr£tititrttttt4trncri*îi(n*ÿ<üt3lM1fFi&BtT 

*  1ΐω«ΰ5^(»ιΙ«“^®ϊ 

l-itt.  Non  icrincbis  mercedem  cucm. î  i*  J  _f  jÿ 
nuni,  Deuccron.  1 4,  de  Exod-üi  qu^ 
i-epcrdr.  anriq.  Hb.4.  ap.S,  .  , 

1  V.l'iim  lfSiH,tronbQUiJ!^_in. 

diltuiam  pmelt-uun  cueiveiv  rompons, 

qu  id  |ir  jt.es  t  mon  uni  ho  c  prie  ce  xiu  η  -■  n( 


S#  Des  Executions,  Art.  C  C  X  L 1 1 1 1.  &c.  834 

p  pt  ViwnyUfmmt  J'Îizuw.  ]  Mültuni  intcrril  h  A  hoc  putteïû&fcciila  mnutemur, 

,^is i!1  ûpLiS  tûnim  fr*"·1"'*  lf™ 1  Phàdr^.]  Velus  Confiictudo  direb.it,  pamytr,  5 

qtLüd  eïl  ad  vciM  pignerare,  &■  f^tis 
nim  jiL'iia  ^«pipro  pignoribus  dicebat.  Scd  hoc  sus 
ïp'ec t rJ 0  c ibj  n çc  extra  cal  ura  LimmproducednmrNani 
aUùqntrcS ouiiiqLK'  pro  opem retineri,  LiLk  iI  Ici  iptuni 
k  librsrio,  vcïUin  i  lia  tore,  à  curratai'to  re$  v«  ihis-rc- 
ccptum  cil,  quod  DtaliiiiL:  iükle  l.vlt.  C.  icommod,  Scd 
jdtnicÎl.pîgnerafc.alicHaj  alûtd  retinere* 

"  ^ppd*r)iJtast  fïffttoitiu]  Recte  ad diFumab  Refor- 
Dtxoribnî.,  cùm  b  vetcrs  non  effet,  vt  .  ridtari  Jicear, 
quid odltirti  ftc^qïj  ajirù m  pignoris  dip cimi,  j ic  ftrn uni 

pro  ptgiiGre  fiat. 

L·?)  t  j  chaftrÏÏtiut^  lmb  m  !*  y Mfatjff,  CaftrUani.sc  vc-* 
ro  me π ri o hoc  vjtu  loco,  fi;  art.  y  9.  în  tom  Confut-tti* 
dîne,  fit  effet  ifbi  JnirnrilinilaYa  diipûftriri, 
rir  O-rt/nc  Refera  fi  à  Serpnt,]  Coins  fldttiiffG  quai  ilt 
puma,  JatèCluffïtiiciisagic  Rubrica  1.  $.7. 


Article  CÇXLIIIL 

ens  ψχί  ont  Lois  en yen  re,  pourront  faire  exécuter  dedans  Vaîi  Je  la  ναι-  A 
tea  deceuxqui  auraient  pris  deidirs  bois,  par  Sergent,  ou  fore  Hier  s  à  ce  n 
commis,  fil  n’y·  a  autre  obligari  on  par  lettres,  auquel  cas  aptes  l'an  pour- 
font  faire  procéder  par  execution,  comme  pour  autres  debres. 

Q  ^ijyluam  cadmm  p  ratio  dijïrxhtmt ,  poterant  tager  cintra  annum 'venditionis  cos 
ψη  emerunt  aliquot  hmnt  huius  fyhs  a,  per  apparitores  aut  [altu anos  ad  hoc  wm - 
wijjoij  niftfit  alia  olhpntio  /cripta*  quo  capi  pojl·  annum ,  poterunt  proeuhre  per  extxutw- 
nm  yduti  pro  aliis  quibufiumque  dtbitk. 

Jhk  cafiis  ad  cos  ranturn  peti  init  qui  fidens  habent  B  men  emr  tori  s  defcript  π  i  π  tintât,  hæc  fcripetin  pro 
«lalîffiinos, qui qnu prçjfcTi ri pecunia non diilrjhût,  authtnric* habemr,  quianonnifi  Luc  W  contrafkii . 
tod  per  regiones,  fie  logera,  ccrroprcoio,  uomiutïa-  Hæc  nota lyluariris  cognitionibus. 


Article  CCXLV. 

1  bien  s  pris  pat  execution  citaient 3  vendus, 11  le  premier  crâinei  cr  les  pour-  a 
roit  faire  anc Hcr  dedans  hui£l  iours,  apres  îa  vente  d'iceu  x  biens.  j 

g  I  botta  per  execution  cm  capta  *  %'cmimntur  per  atdhoncm ,  *  antif-tïo?  credtior  potent 
ea  recuperare  intra  oclauum  dkm  pojl· venditionem  torum. 


ifitj  m  flfr  ^pep».  L-  N lege.  fH  t.  D.  loesc  Sed  hxc 
vtrhi  oftoidimc.  Je  ro:u  Qprrc:  inccllsci  ;  nam  diurna.3 
opera  moram  csuclionis  non  patiunctit  vlrra  diem, 
hile  carius  operis  ialamim  pericut-j^airc  ininimeft 
Kîc quaque  Eribui priuato,  friLuc^exccuctonis faciii- 
titi.m. 

ptUxritâh ifiir.]  J  J  eft,  per  ft,  Jisic  TitHict,  aurAp- 
par3E0fir.  Dubkÿtum  tff  iam  cdim,  m  v[]a  ea  de  re 
.luitoricas  îEticiü ,  cuiquam  priuaco  tribui  p.ofîïtjvr 
libi  qüiiqLie.in's  diceret ,  de  quo  B  art  L  generati.  C. 
dc  tlccur-  lib,  id.  Brid.  cap.t,  §.  fi  quis  veru,  m,  dc 
pa;.  inr-  Decios  d.  regula  non  cit  iingulri.  ïoao* 
Faber.  S- quadrupli.  Initie.  dcaiVionib.de  liveiultii· 
fimo  l-giibuorum  in  mos  incognitus  non  fuit,  cum 
dtieecc  larpe  rcpnguintem  in  iuslkcrcï,  atque  adeo· 
jicifccic,  fie  bom  pignerare:  fed  tion  fine  Leuila  ms 


Ctossji  i. 

i  Meubles  ti'ûiic  point  de  Jure  te  puft  t$îtîuumt  çr 

i mm.  t. 

i  Vulgatum  efi  Francicts  tribunalibus,  imttbUt n  eut 
ptint  quo  fignificanï  mobilia  fera  cl  manu  de* 

bîroris  cmiffa,  aercdiroribusamptiisse^pi  noii polle, 
nec  connu  d  are  pcofcqnurioncui*  pragmatica  regula 
apud  Eeërium.m  de  hypothecis,  in  cSfucï.ChafEim. 
Ruhr.  j.  £.  î.  Mafucr.  [it.de  execuriotie ,  niujj; Imber. 
lin.  i.lnftïr.  For.  cap.fi.  Nosiushyporhetarü  in  bis 
peri  equi  ι  u  ur  i urc  ordiu an  o ,  fi;  regu I  .ui  Sed  Ît  c  ù  ni 
pcraudloriracem  diftrscb  fum,quia  creditorum  euo- 
hr,  vt  in  Immobilibus,  fed  mira  oiridumn 
dmitoïii:  i  quo  diffraiila  fujic,vt  eïiur-t:  cïnili*  K 
tx  rictq.  <>.vlr,  D.  dèpccul.  nam  cifus  1.  pcLiuiùç.C 
^  qtund.hf  vclptiu,  ipeeiâlriiu  fiicovidfri  pote[L 
<î  rtitdm.)  Pa  au  Si  out-m  publics:  nampriluitivcn, 
ïtüncâ  perfecucioiicin  creditemm  non,  effugitim, 


C  cùm  perpétua  fit  IvypqfîiecjE:  perfbcatio. 

Glossa  i. 

1  ttxtfArifi  F'rt«  ÎΣftft  Ca*· 

U  Lt  prwifrrr^itir^j'.]  Si  .uniqtiior  ÇÎCïÜîOïdiftmie 
pige  us  folcrmiircr,  fecundus  vcndipioncai  cetiocatc 
neqiur  l.vlt. C.  ffantitpeced,  po.flçt  tstiiefi  iccusnliiS 
.  prrriuiu  offert  do  iiirr.t  octithinm,  pignus  recuperares 
ï  fd  fie  inanci]  re  v  ei  id  i  ri  otie  q.  de  prcii  o  Lu  percJkt ,  p.L·  - 
iere.  Proinde !i.ro  Jiipoiliio  cu-ιπ  iu.s  ff.n tut  rilpetlu  : 
dm  ttaxaar  dçbitpris,&  cred  f  r.n  r  !  i  tn,  q  u  t  per  fcq u  Un  L  i u 
pigmu  Jtonprohibërur  extranei  ptgnôm  dilri'.kta,  vt 
pru pri.tr,  res t  veiitEcate  iium  dccotiuium,  Ît  légitima  u (J 
tempora  ven  dicari  ûiiumtshtltutn:  nam  au  cl  i  ou  i  ,  ;U]  pm 
faciunt  adcXiriudcdos proprietarios^1  return  Doru]- 
nos ,  q  u  i  bus  ex  fiiilo  ni  iiï  10  pcetj  id  i  ci unt  Ji  en  ueqi  ni:  ^  ' 
fiuutonim  .idprerij  in,  n-menta,  non  eiHJcaniJo.Î ter- 
eîos  kttet  "flè  prictctidcntes,  ergo  ileo  ad  cXcEunaulo^. 


f  P  T  I  i‘  ■ 

C  CÏ.KI  1 l  ■ 

NoVîe 
£ΰ  M  s. 


A  K  ï  1  C 

CCHI1I 
TJ  Q  v  Al 
CoSii'i 


à}$ 


Des  Executions,  Art*CCXLVL&c. 


Article  CCXLVL 

*  !  le  Seront  biffe  emporter,  ou  déplacée  les  biens  par%  pris,  &  vendus 
par  execution 3  dedans  buid  iours  apres  b  vcndmùn  Îïccux  i  les  crean. 
'  tiers  aurcuent  recours  fur  le  Sergent. 


c  j  ^jpt7 u-itvfn.it  transferri  extra  territorium  lofa  per  eum  pignerata, 
i>  p'réxcmimm,*  intra  é Mutem  pçftvadfâgçm  contm.cndttoret  «ΤχΜαη,β*  «_ 


curium  hM’tirit  aduerfum  apparitorem 


H,,  Amiculus A 

acw -,  oaiduuro,  ü «">«*.«* 

pignerata  expctm'c  territoria ,  mu  cauf*  fubiHj  te 


cxifUt. 


Article  CCXLVIL 


e  v% a  cita  ï  fonc  condamnez  au  nom  dautruy,  comme  tuteurs,  eu  ta· 
£]§,  teurs, '  Procureur 5/  &  autres  admimftraieurs,  ncdoiüent  eftreexw 
gg«f :  rcï  en  leurs  performes,  ne  biens  j  mais  doit  cftrc  l'cxecunon  faiEcfotks 
biens d'iteluy,  ou  de  ceux  pour  qui  ils  fentremerccnt.ouïefonr 
mis;'  Et  Suffi  les  fcnrences U condeinnations  données  au  profit  dcfditsitlmi. 
ni Ibrareurs pour  aucruy,  doiueat  tourner il’vcilité  &;  profit  de  ceuxpoiiKjmil 
Pc nrre met tent  &  le  lonc  entremis* 

I  J/ï*alirno  nomine  eorîdemnMHV,  ‘Vtkti  tv  tares  *  curetons /’  Pracuratms^^ 

f  me  '  1  ^  . *" 


■r 


QV  l  (ini-πυ  ftvrrttfii.  j  r"  ·  -  ■  JÎ  C  “ 

admmijhworcs, non  dè>  m  cogt  ntein  fmsftrfmv.  mcinbontsjcd  exeewo 
ffirknaeh^dict  eorum  fsroqmbm  ntgotU  gtrmt,  m  gffcntni  Etetimfmm 


là- 


"cr  condemnationes  in  v  tilnatem  didomm  admmiftratûrmi  pro  alio,  début  J  tri  s  «Tl 
tmm  er  commodum  eantmfro  negotia  germt  tygefferum. 

quod  frequenter  fieri  folct  es  1.  non  cil  i  rTiOta^G 

de  admi,  tut.  Batr,  Alex,  lai,  X  I.4.  Bart*J;  φ^' 


' 


•  Geosîa  1* 
Ftflj'iii  tuîtU  ntürhvn  canftmkur. 


p!rfiilokJHfwfi*lt·  Otlort  &c. 


CIL  JKUL1J--  ^  «r*  '.F  . 

du  m  Îj.  ctWIî-D.  Je  Icg-i.  &  qttos  dedt.  Tbolo ΐ 

_  n  D..U  P  .c  ,  ,n  f  ’niiirr  fiïtUL'-  ΙΐκΙΛ 


*  Cittxqut  fant  erdd*»iPt\,  ]  Siuc  ex  vaïustciriACoil·· 
dtiniiaiiaurÎX  EOLntraiâu,  fîuc-iijiiiciali. 

Et  fi  cilharcvulcaraimts lententia,  ramen  ad  fo 
dandas  pLicriis  profui  c  mdiftin  clo  Articula  Conlîie- 
1 1  Lsdtnis  c  P 11  teiiriuncs  roLfi,  De  t  u  tu  ri  bus  vcea  e  il  fift- 
tçnria  numine  iuo,  net;  petftatc,  ne  e  fi  oit  a  rucclatoii-- 
ικ'πίπ  ptuffc,  net  hosià eot  uni  propria  pl^ncfaiL  polïb, 
i4,D,  de  reimL  t.i.Gquan».ex  îa.  rut.  Li.  injirindp, 

XL  deadmnvlL  Citt.  LtIlD.  fiijtm CàOtion.  l.il!itd-Si 
1.  D.  de  euiiL  ],  poffc  morcem.  D.  quan.  csfiu  tut*  L 
fvmnmTicij.D.  niand.  E.t.Ç.  quau..  fifr  Er^o  fiio  no-  C 
mine  finira mttlîi aitioucs  non  txripiimE/utfc  cogiin- 
cor  dcfcndcrcj  eriam-iî  interdum  nomme  ruîorio  cô- 
uensantur^'c  no>  di^ntui-S  nec  actiones  a£ti- 

n  if,  aut  pàfijua;  cis-,  aut  ^d  ucri  il  ΐ  cos  s  I  aut  ur .  !  r  x.  de 

ad  mini  IL.  eut.  l.fi  PLocuratoriticus.D*  derroCLicat- 1, 
i  li  n.  D-  C  qui  a  caut.  Eïtipicndü  rn ,  n  i  f  i  eu  m  d  olo  y  er- 
fatt  fum.  Ltulianus.  cmnin fdita.D,  de  rtit.  enipc. 
glof*  Xi.  illud.  D.  dcciutl.  vide Deemnt  conduc,  in 
j.  -Siaui  incnnfuttb,  .tut  temerarie  malam  licem  in- 
te  1  îitcrsnr,  a  m  per  a- 1  n  uls  [  i  t  >i;e  mt  d  uni  i  cæ ,  au  :  ani  iso 
oMcquunt  uir  alseno  mmune  ,  aitt  ii  ftinc-  tslpmni.usj 
t.iic  etmi  CauJ.tm  pupÎilideicrucmncpLTCÔiumLiëi-tiTtj 


jnrmQiac.Bot-c.  Rub.  r'-i-ü.  inCôfiicÿ EltUL-{-nJ; 
6:  fi  proprio  noutine  le  obügaiicrint  pro  pupl^i 
aftiones  nouarint ,  quoi  ai:  ^loC  ii.  !.  pofl'  Ly-3E  C^ 
j  ■  -  1  ιώ&ζ^Μ*  iictedi^^ 


]IÏI  piocuicrtoue,!.  I  :l 

fl  tuf,  vel  uul-  jurer.  qucwi&:  Qoet,  perfeq^tlii  cü" 


&:  X 1.  Proc  Litatur  qui  pfû  ci 
fi  mt.vcl  cur.mrcr.  cjiaud  Γ 
Êcq,  tScnirfum,  decifi 

G  L  ΰ  s  s  A  L· 

TMHTïtetakl'igtst# Λπ! 1 


tCrnitrn.ii  d 

tinlUügkmti*  intir 

netr^Àrmm.  *  .  . 

dm  mtftr#  fj  r  fttp-M  vcmine  n  m  (ΜΗ?®**  1  ■ 

num.  4, 


''  FTOOirturs.  Dr  hiS  exertè  cor-ettnm 


icriptorcSs  veiuii  alio  mre  ûnrquàm  raf ^ 
ter  voluntarium  ali  en  r  rei  rndloreui .  ^”'  -«00? 
id  inter  fu:  fed  inanis, &  nihâidtÎcrcm/  W 
probanduiti,  cùni  Procurator  Prncuw ,  ^  ^  _ 

übligariuutiït  en  n  rmbitj  .non  afi  [  er  q  Jlir^ “  .  ,  |qca, 
coïum  teneri.,·  aut  epuenirt  ρόίΐί-^ίυο  Λ<?' 
erüû  liée  depolito  oiEcio ,  ncc  itidtcati  j  ,  ^ 
p,iti.  Sin  fl  priuatô  nomine  obligaueEiî  ^  ■  ] 


8)7.  Des  Pl  iages ,  Art.  CCXL  V 1 1 1. 


neque  enim  in  ccrtis  diuirtandum  cil,  nec  dubitari  de-  A 
betqui  fie  alium  obligauit,  fidem  Procuratoris  potius 
fecutum,  quam  Domini,  aut  propter  facultates ,  aut 
fidem  &  religionem,  aut  propter  conueniendi  facili- 
î  ratem,  quod  frequétiffime  accidit.  Quare  inepta  mihi 
videtnrifta  concertatio  fcholafticorum  au6toru,Cum 
faa  diftinctione  volutari*,  aut  rteccflàriæ  adminiftra- 
tionis,  nec  iüdiciorum ,  aut  contradtuum  quain  vfus 
explofit,  atque  ira  recipit,  vtnemo  iam  dubitet  de 
pragmaticis:  &hæc  re  vera  fuerat  fententia,  1.  Procu¬ 
rator  qui  pro  euictione.D.  deProcur.  Lfi  pupilli.  $.1. 

Ό.  neneg.  geft.  vbi  Bart.Bald.  Alber.  Ang.  1.  feruum 
Titij.  D.  rnand.  glof.  d.l.  illud,  d.  l.vlt.D.  fiquiscaut. 
l.i.D.quan.  exfa.  tut.  Collegifte  fibivifus cft  fex cafus  jg 
Sozinus  conf.  154.  vol.z.  quibus  Procurator  non  ali¬ 
ter  qua  Procuratorio  nomine  teneretur,  duodecim, 
auçplures  quibus  reneretur;  fed  ifta  nihili  funt,  nec 
iure  probatur,  8c  opinationibus  perturbat ,  &  verum 
vfum  rei,  &  Sozini  eofdem  cafus  mutatis  dütaxat  no¬ 
minibus  diffidunt,  quod  multomagis  probandum  eft 
accedétibus  talibus  ftatuti  verbis,  quæ  cùm  ηό  diffin- 
gu.ant,-nec  nos  diftinguere  debemus ,  &  ad  fedandas 
tales  di ffientiones  fada  apparet,  de  quo  &Cyn.  Ioan. 
Fab.  Alber.  1.  ci  qui  feruo.  C.  quod  cum  eo.  Boer.  d. 
decif.  173.  diuerfa  eft  caufa  Procuratoris  in  rem  fuam, 
qui  fuo  nomine  conuenitur,  Dodores  d.  I.4. 

3  c  Et  autres  adminifirateurs.]  Hoc  quidem  cumcenuen- 


838 

tio,  aut  adus  fadus  eft  fub  nomine  adminiftratorio, 
non  fi  fimpliciter,  come  de  pcccueiirs,  Tabri<jueurs>  Thre- 
foriers,  0economes,0‘  tels  quod  &  gloifa  expr  effit. 

Î.  vir.  D.  fi  quis  caut.  &  d.l.  poft  mortem,  tales  &  Syn- 
dicij&r  inftitores.l  vlt.D.de  Inftit.  adio.  Bald.  in  Rub: 

C.  decoftit.pec.  Sozin.  confi  154.  horû  nemo  fuo  no¬ 
mine  de  geftis  conuenitur,  nec  cuiufque  bona  pigne¬ 
ratur.  Quid  ii  qualitas  expreifa  no  eft,  &  tamen  nego¬ 
tium  ad  alium  pertinet,diximus  art.  265.  verbo  CX  [«ifi-  ' 
Ne  doiuent eflre  extente Necfinità,ncc  pendente  4 
adminiftratione  fuo  quidem  nomine,  nec  adiones 
excipere ,  de  quo  Bart.  Bald.  Caftr.  auth.  qua  in  Pro- 
uincia  C.  vbi  de  crimi.  agi  oport.  1. 1.  C.  quan.  fif.  vel 
priua.  nifi  quidem  nimia  côtumacia  eorum  deprehé- 
ditur,  &  in  facultatibus  pupillorum  efle  conftat,vnde 
foluipoffit,  quod  per  contumaciam  reculant,  decerni 
enim  folet  bonorum  pigneratio  faluo  recurfu  contra 
pupillos,  &  imputatione  in  rem  pupillarem  d.  1.  non  * 
eft  ignotum. C.  deadmi.  tut.  1.  vir.  D.  eod.tit.  dequo 
latè  Iafon  poft  alios  d.l.  4.  Boër.  d.Ç.12. 
c  Et  aufii  les  fensences.]  Hic  cafus  eft  conuerfus  fupe- 
rioris,  vt  ficut  conueniri  nequeant  alieno  nomine 
damnati,  ita  nec  conuenirc  ipfi  quemquam  adiuè 
autpaftiuè.  d.  l.z.D.  deadminift.  tut.  1.  fi  Procurator 
meus.D.  deProcur.  Hîc igitur  tolhtur  diftlienria  ju¬ 
dicialium  &  extraiudicium  de  qua  1.  Procurator  qui 
pro  euidioiie,  &  Dodores.  d.l.  4. 


Article  CCXLVIII. 

v  a  nd  aucun  a  contracta  ou  autre  iugé, a  pour  auoir  aifiette  en  artic; 
héritage,  la  partie,  fur  laquelle  on  doit  faire  l'execution,  fera  ap-  nov™ 
pelée b pour  dire  fur  les  appretiateurs,  tout  ce  que  bon  luyfem-  CoNS 
blera,  &  voir  faire  ladite  ailictte, c  qui  fera  faite  a  Ton  option,  ii 
elle  compare/  fil  n’y  a  autre  conuention  au  contradi:  Et  G  la  par¬ 
tie  appelée  defaut  àl’afTignation, c  fera  l’ailiette  faite  à  la  difcrction  du  Commit- 
faire,  enfuiuant  le  contrat,  ou  iugé. 

QVando  aliquis  habet  contraSlum ,  aut  aliud  iudicatum* de  reditu  annuo  affignando 
fuper fundo  aliquo  >  parti feu  proprietario  in  quem  debet fieri  exeeutio ,  dies  dabiturb  yt 
dicat  cotrd  appretiatores  feu  æft ima  tores  quicquid  ei  videbitur Qr  vt  videat  facere  di  clam 
afignanonem,, c  qua  fiet  ad  eleSlionem  eius fi  adfit , d  nifi fit  alia  conuentio  aut  contrarius  in¬ 
terpartes  :  Et  fi  pars  cui  datus  efi  dies  non  adfuerit  ad  diem  conflit  ut  um ,  ajfiçnatio  reditus 
fiet  arbitrio  Comijfarij  ficudum  formam  praferiptam  peripfum  contra  Sium Jeu  indicatum * 


Glossa  i. 

1  V  traque  pars  eftgit  aflimatores. 

X  Tartes  non  adfint  affimationi. 

3  Non  tejlib.  fed aftimatmb.  afiimatie  ineunda] 

4  Quomodo  partii  conueniHnt  de  afiimatonb. 

J  Non  efi  neceffaria  vocatio  partis  ad  cefiimationcm,  ζ/c. 

4  Elefho. debitoris  in  afitgnatione Jeu  afiietta,  crc. 

7  Arbitrio  commijfarij fit  afiietta,  çrc. 

*'·  HicConfuctudo  partem  alteram  Rubricae  perfe- 
Jhj4’  incipit  de  appreciationibtfs  materiam  certe  va- 
Cjy,  nam  >  incertam,  nec  lege  vlla  conftringibilem,  fed  ab 
arbitrio  &  ingeniis  aeftimatoriim  pendentem,  &  fub- 
mde  mutabilem  locis,  temporibus,  opportunitatibus 
rerum. 

u  Poiirâhoir  afiittut.]  Cum  dc  reditu  annuo  affignando 


C  fuper  folo  conueriit,  huic  æftimationi  locus· cft,  cùm 
quæritur  Sc  agitur,  vt  reditus  refpondcat  frudibus, 
qui  cx  folo  regulariter  percipiuntur,  ac  tantum  foli 
affignetur  creditori,  vt  reditus  quantus  promulus,  &c 
debitus  eft,  percipi  poffit  ab  creditore.  In  quo  idpri-  1 
muni  regulare  eft,  vt  devtriufquc  partis  fenteiitia  de¬ 
ligi  debeant,  qui  æftiment  cx  peritia,  &  rerum*  vfu, 
quod  Bart.  dixit.  L qui  bona.  §.  vit.  D.  dedanm.  inf. 
Bald.  1.  hac  edi£tali.§.vlt.C.  defecuiid.hup.  Necfo- 
lumvtdehisconfentiat,  pars  vocanda  eft,  fed  etiam 
tum  cùm  æftimatio  rerum  fit  in  ipfis locis, quod  Bart. 
dixit  I.3. C.  fin.  rcg.  1.  generaliter*  S.penult.C.  di  iu- 
reiur. Bart. Bald. Sreph.  Berrr. & alij.  I.2.C.  de refeind. 
vend.  Iaf.  conf.  220.  lib.  2.  Abbas  de  Félin,  cap.  quia 
iudicante.  ex.  de  præfcripr.  Et  fi  nos  id  non  roto  2 
obferu^unus  vfu,  vt  æftimationibus  ad  fin  t,  qui  auifto- 


ΛΐίΤ  I  C, 
CCIUU. 
Mu  VAE 

C,o  H  L 


839 


Des  Plages,  Art.  CGXLIS, 


ririrc ,  m inâs  „  gratis ,  elain cwib*£  fffpe  p E  ' -  -  *  ^  A 

foo*  cUmoLimt  a  v«o  iudidp ,  &  ^ 

laque  dcaii  vt  adftnt,  cfim  *iW«a  htnenda  eft, 
tebtü  oïtt&  &  indicatis  fummouertde.tpps  Ment: 
hrec  cim  fréta  frntr  eiiw  temmaatmhue  lamirtus  tu: 
in  imticio  ab  appr^atoribus».  no  tidï  ne^  tc  partes 
«rtVOMÛ.  aarmu-rcAi^  r  hic  uÛuscft  pjtmx 
arri s,  qg-L  iu  partes  impaire  non  FioIl3lU^-  1  uU>  &  'ιί?' 
icimfcw  fim  pûteft*  «g.  qui  p^·  a  de  ng.  sur. 

Neque  enim  porte*.  vctïUlwr,  qmd  licrt  ûhuçcic, 

quo!l  tfaldus  dixit.  I-  m  minwom.  C.  mqmb,  caul 
inüitçg.  réftîï*  Al.vU.C  deferiis  &d.  1,  kicediftali. 
x.slc.  SkE,  L  Theopompus, D<  dsdot; pnkg.  Am- 
Wr.FeUn.cap.vcmcns.  ex.  de  teftîbJiil,  dr.e^iio. 

&  iJcin.  5.  quidam,  Inüm  dca&io*  îufin.  TrtÜs  kfo- 
ma  nonis  ffequens  Vins cft  in  refçilïionibus  ex  Lz.C.  β 
3  dt  rifcMid.  vend,  quia  eùm  tutti  prerij  ad  conaen-- 
tu  ni  proportio  iiiucniri  debeat ,  teftium  ex  roto  in 
ço  ic  Sûtes  ,  A:  peritia  IpcôhmU  non  ett  toroemkrn 
diÎUntitms  ingenüï*  Se  comique  ceulhm  in  diuidi- 
cationib-us  rei'iim  A:  pretiorum.  Quare  peritorum  ôc 
cractiuiomm  hominum  arbitrium  potins  quatren- 
duiu,  qui  in  taliLms  mibimi  vfu  ,Îte  experimentis 
doili  verum  ïdann  Cums  rci  ram  probabili  s  vfus 
cil,  vt  p  oit  quaüixs  accefl  iru  mes  piibUcatas >  &  aper¬ 
turam  inqueltaî ,  (vt  ItjqnuiTturi  A;  probation um 
tç-mpou  lavis  peti  poiTunt,  quoi  Lmrtrancus  dirit 
Cvi π r  q u  0 niant ç outra  foliam  ,  verb.  telles,  Verf.  dubi- 
ctiur.  de  htiiufmodi  difpofiriune,  ex,  de  probat. Flor. 
i  fi  fetuum.  D.  ad  leg.  Aqmbquod  ïu  tanïa  reftsum 
Üisntia  ficn  expedit  >  &  veto  neucilc  ctt,  de  ii  Idc 


840 

quoque  quiddam  licere  deptnehçufum  rit 
rati. 

1  t'jJir  M  r t  jitr  Us  iÿprtçUi tw-  ]  IiQO  pf  a  r  4 

dffrt(Mtnrt ,  inquôÿiiirpàEi  tolei,  vradtir  funm  rjrJ  ^ 

iLiiiicr  j  rcui  item  i'uum ,  lémuîde  catïutnini  iintci], 
t Î:l  alPumatuiri  St  dilleiidimc  index.  coirTHiâteBait,  | 
creditor  ad  fin.  D.  dcpigno,  Lî.vbi  Salyc.  CftJ, 
rekind.vend, 

^pntïttkps.}  Hkvt  Je  cul  ftaruere  devocaDo^  f 
qu;r  hi  port  appredacioneni  iadlaLn^quiEiuicii  ci  [3jr'.  ' 
tolonccedatiam  ert  c  negaumuis  >  3  Lee  ab  bae  snedio; 
do  agditibüs  inchoandi  fuie  sppi  edandî  folrerii^, 
c  fita  f  *itt  *  fin  ψ**η .  1  Se  mp-r  cium  t  Icthe  dl.  fi 

dt  bitor  i  i  de  plue  b  u  ^  q  uott  folüar,di:  iot  1 1  vbï  £’0li|;fi 
cùm  rcmmfob  .illÎgnacju  fadcndatft  Lplcrura^e^' 
vEc.D*  de iur.  doc,  congruat  art-m. 

^  j 'tl  n  'y  λ  utiTt  fi  wjtiJi/jert .  I  d.  I,  p Icrumqutj,  pçouifia 
eiiiin  liominis  tul'ir  proiuficmcm  IfgJî,  ^  quod  de 
eu  çonuencrit  j  omnmo  fequendmncrt. 

=  SiTil'if  icttt  d  U 1 iifcntiVt  du  Ctmmjfiifo]  Dcdoinii  : 
denv  iuns  exigebat  optionem  rransfeiTt,  qsioJ.  t£r= 
perpetuum  cft,  fmftranre  debitore,  quoà-kiii: 
Ooctore 5  rractant  l.i.D,  dt-opi.  leg.  l-tnaruSj^Dj^ 
P,  cod.rÎL  c.  fi  pluri  bus.  de  proba,  in  (S.Ieaiiiabl· 
cùm  quidam. C.  dcverbdignif,  Liatt.  L·  Albtrd.  kîh 
qui  cerearum. $ ,  1.  D.  devcrb.oblig-  Sc  qaosTLriijud, 
in  remet*  §.14,  &d  bîc  vrbâniüi  Staqaiusiiai!ï|i- 
trio  iiidkamis  &  conimifïïmi  punit,  qui  in  ulihui 
ncc  ûprirrta4  nec  deterrima  fcqui  dcbebïtj  feiiciiu 
3  lcc  incommoda  d vbirori .  videtur  enim  crdaur  uo 
gbgauia  deterius  tnaiiiiSTc. 


Article  CCXLIX. 


fjMt  r  d  oit  le  Cotntnîfl^iie  faire  fomme  de  la  debtCj  £cJ  delami(cd«WnMî 
Sc  du  ptiûge  du  fakire  du  Sergent b  ik  des  ventes. 

ET  dtibsst  CûmmijftrÏM  fimmam  fiicerc  de  dekto  ,  eT 1  àt  txpnftt  pTÿclatft&tîfàWk 
fçBmatkne >  faLtr L·  ^Îfftamoris  ^&dt'  Ludimiu. 


Glossa  r* 

j  Frais  de  l'excçuiion  de  IdfHcttc  le  payent  par 
executoire,  icc. 

3,  Debrcur  de  faiTictt e  li doit  à  les  defpcns- 

j  Lu  Cettftu  m t  jPiirL  trj  des  fidit  jutcjptiTti pour  Vtiittnùm 

del'dfitit,  tT  f  filtre  d  A  ti  Ui,dUtU  ÀiLtKiT  je  fiii  tilt  f€  de 
jjiTci'dfîiette  du  prifictyd!  cr  de_$tnt  :  Autrantnt^ve  M- 
gittvlï  finfpltde  fdtr f  kftifrAUîî  t tnf  trttf  -si  ΐφη- 

ftffltniilei  finis  diix  tlTffKf  de  rit  Article  f  itjtjfiillfil  nVfl 
ffi  mueuufêp^triipAr  fyftifatù»  t*xrttmn .  C?  exttu- 
fifiti  amjfK jrirfinndsj,  ojpjwî  en  rndticrr  dt  cnetsrffantd  U 
pn»  ciU  l  *β  Itifrwdtt  mess  ftp*y  entier  pourfuiutnt 

i  pdr  dffsûv-.c^  if  (fini·  la  crfits,  i*t  n  'ejf  amutm  *m  ftmë ; .  I  n 
reliquum  rcgulaie  elt ,  fu  jh  i  dits  l'djuati ,  UJoà  /dire 
À  fis  ίίφ.ηι  :  Cdr  tl  f fi  Àtfau  r  à'iÿtt ifc.  F'tgu  A;  foluat  q; 
débet':  EifdMTiaSerfi'tlifiny  parle  du  frtn  df  Îifiiftlr, 
nt  n  pA4  iteifiMsdi^téfp^jfpiruesur,  fttfinsptrfimL 

Gros  s  a  3c 

%  Ky  a  bannies  en  alftercr. 


C  1  Artîetcc  du  total  des  ventes. 

11  r>tU  mi  fi  dis  l’Atmiti··]  Hoc  i  pÎiim’  în  cpti  dtfcripi1^ 1  ] 

3ip  par Ct  de  V etçCl  :  Car  cr,  éfiiflltjtii  cvrmtssirfflrti ,|J  |U' 
^rV, ntjibet  ψ stfl  "srt  de  Ijtfmn·.  :  mdlS lLAfItcUiniti!>fir 
TttSi  fU’kl  f  B  Altaï  précédé  fur  Lime·;, 
is  temps  U  aprti  difmfiitn  dtrnn tkUi:  man 
desfidti  des  hdtitiiri:  £ûï  yUMtAHX  Idr&iif 

upprap nemihSy  te  nefiptàfikmttiie  ejfifltirUtdtt 

del'ifiitut,  Cefi  yneftttrrtèféitr  Iftrtdsmy, 
à  ftifrdHj  θ'  rie fi  Tiinmpnfii  du  dd>ititr>  ?rr ι!ψΒί <f>i 
fits  thiiPAtion*  ,  . 

^  Et  dfj'Vrwrtf.]  Congruir  ait,  ΰί.  dt*  ^nMîî^1^ 
ipse  fi  irtdttearpdye  ptttr  l’dt^tufrtfin 
jrfffy,  CT  puis  de  Fj  {sMft*  Ex  quibûS  Jucbu:  h:  i,f,_ 
i.lOj  &  manus  mutatio ,  St  cünieqnenrcr  liadinei.^. 
teneur  ;  mah  d  riejibtt  ptt  uuffitm  itMtîtn  wfà ' 
tei,eetMiperrf  f  f  Îî  j4  «jUS  fi  lAiüeflten  reSW  rdcp  *  _  S 

tdungt)  att  Autres  tdiïts  wnjûkitiï  *  Ptoses.  f3j,JlJ:ii'rJ 
bi  lue.  7^. 


A  R  T I G  ^  * 


DesPrifages,  Art.  CCL.  &c. 


842 


Article  CCL. 

St1  fil  y  agagneries,bqui  ne  foienr  en  grain, con  doit  regarder,  que**”®· 
peut  valoir  la  fcmence, d  le  labourage, c  &  autres  courts,  &  frais,  qui  n  oVÀi 
oncefté  enuironiceluy  labourage, f&doiuenc  ertre  appréciez  a  parc  C°NΑ 
par  meubles. 

-r  T a fi frugum  genus  aliquod  fit ,  b  adhuc  in  herba filum  abfque  grano, c  debet  confiderari 
in  ajfignando  reditu  fuper [olo,  quanti  'valere poffit femen , d  cultura  &  alij famptus  qui 
circa  culturam  fach fuerunt/  φ  debent  aflimari feparatim  <vt  mobilia . 


Glossa  r. 

1  Spici  menfe  Malo, 
z  ficiUmatio  [ementia  Ante fiicani. 

a  Et  fui  y  agagneries.J  Sic  veteres  frugum  genus  omne 
appellarunt. 

1  b  Qui  ne filent  en  grain.]  Cùm  adhuc  feges  in  herba  eftj 
Sunt  vero  quæ  citius,  aut  tardius  exeunt  in  belinem 
&  glumam,  fecacalia  quidem  nobis  frequentillimafe- 
mentis,quæ  ante  Maium  in  fpicam  non  exit,  triticum 
ferius,  frumentum,  quod  nigrum  dicunt ,  omnium 
tardiffimè. 

2  c  On  doit  regarder.]  Quand  l’afiiette  fe  fait  en  terres  enfi- 
mencèes ,  tranilato  dominio  hindi  quicquid  infertum, 
fatum,  autimplatatum  eft, cedit  creditori,  nec  tamen 

Mc.  gratis,  aut  fine  pretio  æquum  eft  cedere·,  fit  igitur  an- 
i!1·  te  fpicam  quidem  æftimario  fementis  quantæfuit  in 
ÏC*  mercatu  fationis  tempore,  de  cuius  æftimatione  dixi¬ 
mus  art.  386.  de  hac  expenfa  Angel.  1.  fi  à  dominio.  $.1. 
D.  de  petit,  hærcd.  Bart.  conf.  28 6.  Bocr.  conf.841. 

Gloss  A  2. 

1  Impenfa  culture  quæ  fini. 

2  Sumptu*  querendorum  aut  collipendorum  frufluum. 

3  impenfimm  cultura  &d’alliette  differentia. 


Le  labourage.']  Impenfa  cultune,  arationis,  fterco-  î 
rationis,  fepiendi,  farciendi  &  fi  quæ  alise  in  opere 
ruftico,quæ  quidem  femper  côpeniantur  cum  frudi- 
bus ,  quando  frudus  ab  eo  percipiuntur,  qui  coluit, 
cùm  reftituantur  frudus,  deducuntur, I.3.  D.  de  im- 
penf.  inre  dota.  frud.  l.diuortio.§.impendia.  D.  fol. 
matrim.  &  eos  etiam  prçdo  deducit  Bart.  1.  frudus. 
D.fol.  matrim.  Bald.  l.i.  C.  defrud.  ôc  lit.  exp.  text. 
d.l.  lî  à  non  Domino. D.  de  petit,  hæred.  Boër.  conf. 
44.  Catel.  Cotta,  verbo  ftatuto  Mediolan. 
e  Et  autres  coujls  cr  frais .]  Qui  fumptus  querendo-  2, 
rum,  aut  colligendorum fruduum  caufa  fiunt,  quia 
nullum  genus  caufæreperitur,  quod  tàlium  imputa¬ 
tionem,  aut  repetitionem  impediat,  d.l.  fl  à  non 
Domino.  1.  fundus  qui.  D.  fami,  ereife.  1.  quod  in 
frudus.  D.  de  vfur.  &  quos  Moli  natus  in  feudis.  §.38. 

&  $.1.  glof.8.  numcr.15.  Tiraquellusin  retrad.  §.if. 
Diximus  art.  537. 

f  Et  doutent  efre  appréciera  part  par  meubles .]  Con-  3 
gruit  Articulus  ^32.  &  feq.  Separat  hîc  impenfas  cul¬ 
ture  ab  expenfis  de  l’afitette .  ôc  tribuit  perfecutio- 
nem  culture  vt  mobilium  de  ceux  de  l’afiiette  par  a  fi 
Jierte ,  fecerat  enim  debitor  impenfas  in  fuo  &  de¬ 
bentur  à  creditore  :  fed  expenlar  alliere  debentur  à 
debitore. 


Article  CCLI. 


t  au  casquelesgagneriesferoient  en  grain,  on  deuroit  foyinfor-  *RTtc· 
mer  qu’ils  pourront  valoir  en  grain,  &  autres  chofes  rabattant  lesNov^* 
courtages  qu’ils  auroient  courte  à  mettre  a  profit, &  a  bien,  &  iceux  C°*3‘ 
frui&s  &  gagneries  bailler  au  créancier  au  prix  de  fa  debte ,  au  cas, 
qu’il  n’y  auroic  autre  débat. 


£T  fi  h  uiufmodi  fruges  fini  cum  grano,  inquiftio  fieri  deberet  de  pretio  earum  &  alia¬ 
rum  rerum  dedutfis  cultura  φ  meliorationibus,  &  eas  fruges  dare  creditori  pro  pretio 

debiti,  modo  nulla  alia  fit  contentio . 


Hic,  textus  diuerfam  facit  æftimationem  frugis,  C  quo  nos  diximus  art.  386.  cerrior  enim  æftimatio  in 
^ii.  quæ  in  herba  eft ,  &  eius  quæ  m  grano ,  aut  fpica,  de  grano,  &  fi  hîc  quoque  fpem  feges  poteft. 


Article  CCLII. 

E  s a  autres  choies  qui  feroient b  annexées  en  l’heritage, c  qui  ne  pourroient 
ertre  déplacez  da  proiîtcdemeureront,  &  feront  prifagées  auec  la  terre, 
comme  elles  fe  pourfuiuentf  gaftées  &  veftuës  s  à  douze  ans  quittes, h  rentes/  fer- 
uices,  &  toutes  autres  charges  rabatuës,  ôc 1  baillées  au  créancier  pour  ia  debte,  *♦«>.  n.g. 
au  cas  quil  ne  fe  trouueroit  autre  acheteur. 

w/ îrgentr .  tn  Conf.  Brit.  jq  N 


s  43 


Des  Pr  liages,  An.  CCLIII.  84.4 


R 


Es 1  dut  <m b  «#*«  <«»«“*  #*jM> r  r*  OTiî  t°fSum  iimoueri  J  lil'  W& 

&*slm*bu»tHr cm  tpfe  feh w  è*t** <ffPm  μ* & 


->t  trm  magü  m^fr^of^pn-fpathm  duodecim mnotmfine <*  cm*,' „i 
t„:  ohf-aui  Q &dm  oneribus  dedufUs ,  &  res  ι  Μ  <&βΜ  ητώ«Ιι  f,w  fa 

ffhito,  modo  mdl ut ùlim emÿior  effet. 


G  1  OS5  A 

1  A fijcifêu  tnflrx*  niant  rrrdmrjôltandt ,  CT(- 

-  zctairtifh ./?n]Cougrimatt.f^  ylrifeflifc 
b  ,χπ i5« «fi .  ]  [3c  raïib  u  s  diiüin'ttï  quiddam  a *  sf t  ·537· 
&■  plura,  àrtfqc^· 

fftrt  >n ÿmftiWit  f/îrf  ^r/^- ]  HoC  Cit  nurr  toi  t ,t. 
râlait  îîotî  pülluiu  fine  rei  detrimento*  &QCS  non  re- 
nwiU'CpcrUidcvrilu,  .ic  ftcxempr*  non  futllcut  tes, 
LvciliSi  in  SrifD. depetit, barïed.  Linftmda0·  'lira 
V  f  1 1  d-  U  üli  .1  mis .  eod  .UE .  L  demum  ,  C  aie  m  vend  3  :  -  4 
fi  £iac. f  irucrpofit^D.  drudmiri.tiJt.L  pi  u  volup  ul- 
ï  :ljs,  D.  pic iirtOTnfi.  in  tes  dora],  Lait.  Siimicnhocino- 
do  annc^vcUt  creditur,  c#fitflflictA,-«tetBpOie- 
ru  dando  tantum  quantum  res  ablatif  Vïikrcne.  iU* 
fi  in  fiirt  Jo- 1.  idem  que.  $.  idtnj,queaiz,Pj  mlda.  Bal  J* 


A  carier  cft  comparati  ΰ.  Qu.il' e  ôbfoleTam  -îi  vClid^f^ 
tapi  indicati  οηΐπι  *  inrfnm  repreGrtitaffc  pxt>  5^ 
fbontc  narursc  mutabilem  s  &  incertain  fine  iudi^i 
Îuitum  apparer,  Nufquarn  veto  îliec  détecta  cru;^ 
rnirum  non  êft,  càin  locorum,  &  homiruini  oppiTiy. 
ni  tares  iiibindjc  illaÎblcahc  muta/e  ,  v  t  qu*  ΐ]β§|β& 
&:  ab  îuliurnfLEs  d.r£uuihnciis  incernor  fufeinitc  ’isri 
fuiras,  quod  ï  m  i  ïbpi  :  ! :.  1  b  us  reûc  aducniïJ.tectîaï^ 

mm.  P.  ad  1.  fatdd.  1.  c  ÿ«  dmi.  D,  de  lui.  f£  %T{(k 
eoictibend  al  ex  non  fuit,  nuod  mbificte  defototet  irl 
citbi'iiï  mutationes,  lcd  relinquenda  fu.it  ludiddtra 
arbitrio,  quam  nulla  lex  poliet  coftringm.  At&.ptf 

1  i  i  s  redi  ty  unr  con  fi  1  l  l  1  e  "  r  Lim  dix  i  mu  s  in  at: 

tikrt^  in  loco  de  praricriptiumhas  auma  paflirt 

demptiita.  De  prtedioriina  prctiïiiinCeïrâ  fcmpriài 

s  udi  cm  10  fü iu  Qui  d Q  ut lium  1  udieaustrat,  quai 


,,,  l,b  E^.dilufwfc.Îii-K^üJcniî-  wttU.nûnaccimïc (taibbcuru-ibiBrnwH,,^: 
fo  cn'l  4  ynt  «icupurcn.  jst.Jceo«troa.  iwcftit  B  cfc  riampncmnuB.*cin.P™^»rWi«^ 

— 5.  «IM,».  .«.McSdU.  1«  Cou,.  Ut  U.  «U.  tt  opH 

MOMb.-'.  c,  de  im.  Ernphit.  Denique  hoc  ni dieium  in 
talibus  iQincdumhvt  fi  ikiri mentum  rei  affertur  auul- 
fione  >  tes  lmp aftn  aut  i nam  pCûWlia  ^  1 1 1  naand  a  Juh 
&-in  locotclinqitendû.  1,  provoluptiiviis.  D.  de  erap. 
in  tes  don,  fait,  nce  dus  malignitati  obtequendû,  qui 
nnecret^nmpidefidcraE,  ii  jcibnutio  prxibtur,  dm- 


ïnus,  arc*4oSt-JÈ 
4  .A*  rtffr .  j  Huc  e  lï,  ψ  τ  Jtuuiî  X  non  candent  1  cru  ne 

vtilitarcni. 

r  p  rm  f  MtroniJ  H  oc  eff  jeîHio  ibuntitr  in  v  qli  tare .  #. 

vaiofc  foli,  vtitincxaj&pats  fo%  nonvt  uiLtrutnta- 

ïutïiprardif.  ,  ; 

*  G*(h\cr  tijfw  ]  Hoc  cftpricdta cum  fus  dore  aifti- 
nianda font  de  vr  Va:tu,vc  plüiia  ffmtjie  dHmauo W- 
gcud.ï,  aucnutiucndi, 

GioasA  1.  ! 


ûip/ïL·/^  jrfdfVj/ji  ,1  η.  ans  qui  Etc - 

InprAâiii  wdiutiû  prxd-tj  dd  f Mfftni  ywtvtpro  14-Crr. 


,  1?  A  dftrfi  4W  fthte]  PrrfpicLiu  hic  cft  reformato- 
rum  incogiianna  3  qui  repertam  anaqni  temporis 
zftimatienem·  veten  libro  s  mutatis  tcmporibiiS  rc- 
r  uni  v  lu  alio,  &  ca  üfis  1;6  n  pc  al  iis  fine  iudsci  o  tran  Ltu- 
b-rc  in  nouaoï  fiiam  re  for  mats  on  cm,  qus&li  bneè 
auctn  eftab  silo  tempo  ce,  qui  fuit  jrnno  κϊ9*  tamen 
ne  1  Ho  quidem  tempore  ferri  hcc  reru  m  :e  lumario  vfii 
poterat,  Fuit  ÜUabàuis  iaoftrïs prçdiorum ttlbunurio, 
de  fena  ίΐ . te  tri  tu  conrimiis  bcilNs  Britannia  »  adto  vt 
&  corriaccam  monetam  p.er  bdla  enfam  esliifforia 
conftctjfed  cam  pacara  rempota:  mehoribus  comnnet- 
s;f  T  Ait ,  i  eus,  &  race  rciidnu  mtra  lies  fexaeinr.i  iinuos  non  iu- 
Tinge  ans  {fa  3  cùui  ncrcdiciis  qui  Je  m  conlbrûti  minus  vijçimi 
quiiic  du,  nrovno.admiïTÆreft^^fÎfeiiiiaiibut,  quomimis  tole- 
M° 1  N  * C  ■  iandi  li£  c  Înebcatici  in  prédits  &  l  undi  s igupr û  m  u  U  o 


Quidam  ad  rarioncm  vmns  pro  duodecita^ Im 
And.  adijnicul.tit.de  vlitr.  alq  adraiioncravpjqspj 
vissimii,  de  quo  Ang*  FulgP.f-  Calb  .  acudu  jirittraC  ; 
dfiAcruf.  r.ccA  U  é·.  qufts  aîii-L  memmsuuniss,  Hx.. 
que  ientenci^  inai'onbiisnpftfis-'iibMpbcfflr,  Drddil· 
deeim  pro  vnn  vetuffior  baie  iudtcano  ίίτ.  Noo-â-i 
pcidcm,  il·  num;  qnoqnc  iiidiftrahtudb 
fur  uni .  in  vfum  bellorum.,  taxaliacft  irdimnaQ  ni  n- 
tionem  vjginci  quatuor  provno.  an  no  ιΐίϊ.^Ίπ.' 
pkx  dtpcopomo  ad  eam,  Epitc  Îcriuitur.iJLjiiEkEe.s 
andtoiitsîe,  &  ίυΐΓΐΐ  inno  item  tp^.  cum  efAifri.n:- 
eelîicis  Contîiïgrret  ad  rarionem  14,  pro  '^0.  ^ ^ 
[iünc  tere  qinfquam  minori.semitJquaiEiidiidcifiniJ’“ 
v iginti  quinque  pro  vno,  ad  mi  n  i  m  lL  v  iginc  m ^  Q 
picrique  etiam  ad  rationem  quadraginta  sue  Itr^™  ^  I 
pfovno  a  ut  carius.  Vicini  Normatu'  &  I 

ad  ra  t  tonem  du  odeo  m,  aut  quin  deci  iti ,  autetiam^  I 
liùscnnmt.In  tanta  if  Ibmaticmum  varicuttlfJpf  ■ 
dux  v  fi  tSj  qu  id  1  iL-iÎL-:  a  r  i  füie.i::  qu  i  d  scftindEorfi·  co^ 
rc ,  qiud  omnejecçcprninr  mqucnjuototOi-Siï^3' 
ne.  lUudcofrftat  nullo  modo  caiquaLuam^p- 
bâti,  quod hic  Éciibitur ,  nec.in  iudiç9I^a,w^' 
mandù  fen larr.  I raque  li  ic  A  rc icultà  * jaonind  .  .  ^ 
formator  i  bus  exptuigcridüi,  fi  et  lu  m  m  t-liovcni  IF* 
tuere  placer.  ï:xii  ctiainreperitujuiffà  ait,  ip· 

11  p  mtt. }  Ceïi  fu ,  p  enHunibas, 

1  ÎÜ-KIfft.]  Ltidiï&Mts,  ^ 

Et  tmts  wtrvibtrpirâhtHÏt,]  Congrux^^  -■ 

&:  ijS.  vbidiccnuis.  hri> 

1  Bàtlii f  ΛΗ  itrttnrùrfoitf  fidcltt,]  HlC^gÉ^ 

giii  iuris  veffigiuàî  forma  obligaciomfltijqu1  ■ 

quo  mtcntm  amplius  vrimür+  SM.baP5  “  '  .  jlCi 
tem  à  aure.  E.  à  diito  Pio.ÿ-  Jap  ignora-  D.  c  - 


Article  C  C  L I  ï  I. 

t  ii  les  terres  efloient  chargées  de  Moire,  ou  biens-&its#b  ou  qu -.i 
tihÎÏentàvhgSi  elles  de  ut  aient  dlrebailléeï'à  my  prix,  ceiLa  c 

%T&cM 


K  Jit  im 
,4 u  nce 


t^ucrcS^ 

feaaeii^ 


84f  Des  Prifages ,  Art.  C  C  L 1 1 1 L  8 46 

■p  T  fi fandi  ipfi2  doario ,  aut  alia penfione  onerati  effent, b  aut  alij  eorum  vfamfrutfum 
tenerent  ad  vitam,  dandi  effent  pro  dimidio,  nimirum,  dad  fex  annos ,  id  efl,  vt  ex  fex 
annorum  reditu  fumma principalis pojjit  recuperari. 


Glossa. 

*  Poire,  oh  biens-faits.]  Quid  fit  doarium  nemo  igno¬ 
rat,  biens  faits  funt  fecundonatorum  nobilium  por¬ 
tiones  vfusfrudusiure  fruendæ,  à  primogenitis  con- 
ceffiE.  Talia  funt  &  annua,  id  eft,  penfiones,  quæ  de 
alienis  fundis,  a-ut  prædiis  percipiuntur,  nam  talia 
non  minus  quam  vfusfrudtus  morte  extingutur.  I.4. 
1;  ii  in  fingulos.  D.  de  ann.  lega.  Et  ii  quædajn  habeant 
^iiuerfa,  aut penfiones  annuæ,quæ  Sacerdotibus,  pro 
facris  ad  vitam  legantur,  donantur. 
b  Ou  que.]  Scribendum  fuit,  cr  que ,  Nam  inepta  eft 
diiiundiua  inter  commata,  quæ non  diuerfum  fta- 
tuunt:  Nam  tenir  i  bien  fait  ouviage,  idem  eft,  &  fi 
oratio  non  eadem.  Et  ii  bien  fait  magis  adftri&è  capi¬ 
mus,  four  les  droits  des  puifenel^en fuccefeion  noble. 


c  kA mj prix.  ]  Tantumdem  igitur  æftimatur  vfus- 
ff udus  quantum  proprietas ,  fi  quidem  proprietas 
cum  fuo  ffudtu  caufali  eft  duodecim ,  feparata  incipit 
xftimari  dimidio  ipfe  vfusfr  udus  formalis  rantum- 
dem,  quàm  redè  infrà  dicemus. 

A  βχ  ans  quitte.  ]  Hanc  eandem  æftimationem  8c 
rationem fccutus  eft  Oldradus, confil.  207.  in  reditu 
ad  vitam  conftituentis  empto ,  adeo  vt  appareat  ho¬ 
minibus,  qui  tum  vixêre,  vt  8c  maioribus  noftris 
aliud  fuiilè  receptum  ,  fed  temporibus  mutatum. 
Bald.  confil.292.  lib.  y.  ad  rationem  vnius  pro  nouem 
&confil.4io.  lib.x.  ad  rationem  vnius  pro  decem ,  & 
confil.18.  lib.i.  Roman,  cofil. 302.  ad  rationem  vnius 
pro  odo.  de  quo  Molinxus  quæft.72.  DidacusCo- 
uarru.lib.y.  cap.9. 


Article  CCLIIIL 

T  la  propriété,  qui  cfi: attendue  apres  le viagedu  bieivfai&eur,  oude  la  £*T,cj 
doiriere,  ou  d’autre  viage,  feroic  auifi  baillé a  a  my  prix,  comme  dit  eit.  No»  ab 

1  Cons. 

*P  T  proprietas  cjuee  expeSlatur pofl  hitam  eius ,  in  ejuem  beneficium  collatum  cfi ,  aut  doa~ 
ru,  aut  alterius  vfusfruôlus  danda  effet  etiam2  pro  dimidio  pretij ,  ht fupradiôlum  efl. 


G  L  O  s  S  A  I. 

1  Jn  afeignatione  feu  afeietta  facienda ,  qua  afîimatio 

ineunda ,  c Te. 

2  Diiudicanda  afhmatio  ab  atate  cuiufque  hfufmftua- 

rtj,  erc, 

3  Ctrta  aïhmatio proprietatis  feparata ,  (y  vfusfrutlue 

formalis  feparatt ,  tyc. 

4  De  vita  cuiufque  in  asîimatione  vfusfruflu*  ,  cr 

num.j.  (y  8. 

5  T ota  hominis  ata*  fexaginta  annis  computanda ,  (yc. 

6  Diminuito  vfeufrufha  addit  proprietati  in  valore,  nti- 

mer.-j.  iy  10. 

$  W ita prafenmanda  xxx.  annorum  in  rackaptu,  (yc. 

Hæc  eadem  æftimatio  initurinart.75.  fuprà,vtfi 
totum  eft  viginti,  vfusfrudusæftimatiofitdecem,  id 
eft,  dimidia  totius  :  proprietas  feparata  ab  vfufrudu 
totidem.  Eadem  igitur  æftimatio  proprietatis  fepata- 
J  tae,  quæ  &  vfusfrudus  feparati.  Hic  igitur  fubfiften- 
dum,  8c  quaeri  oportet,  iicut  in  ratione  pretij  8c  lau- 
dimiorum  ex  pretio  æftimandorum ,  fic  in  allieta  fa¬ 
cienda,  quam  rationem  fequi  appreciatores  debeant: 
nam  cùm  talium  æftimatio  incerta  fit,  in  obfcuroeft 
fixam  8c  certam  rationem  inueniri ,  cùm  in  fado  in¬ 
certo,  8c  qux  ab  incerta  hominum  vita  determinatio¬ 
nem,  non  nifi  incertam  poteft  capere,  perdifficile  fit 
certum  ftatuere,  in  qua  diiudicatione  cumduæ  metae 
fint  extrema  durationis  8c  ten|p<3ris  conftituantur, 
vnum  à  quo,  aliud  ad  quod,non  efFdiffiicilis  determi¬ 
natio  termini  à  quo,  propterea  quod  cùm  de  praeteri¬ 
to  quçratur,  probationibus  fadi  tam  ciuilibus,quàm 
*  à  natura  fubiacet.  Sumitur  enim  ab  aetate  quæ  cuiuf¬ 
que  eft,  cui  vfusfrudus  debetur,  cuius  probatio  fen- 
fibus  fubiicitur,  fed  extremi,  ad  quod  tam  incerta  de- 
yCrgentr.  m  Confe  Brit , 


terminatio  eft,  quam  ipfe  finis  vitae  incertus.  1. 1.  D.  de 
cond.  &  demonftra.  Quare  8c  eius  æftimatio  incerta, 
&  eius  iuris,  qubd  à  fine  vitae  finem  etiam  debiti  acci¬ 
pit,  id  cùm  per  humanam  conditionem,  &ccecita- 
tem  in  futuris  fieri  nequeat,  neceflario  cogitationes 
applicandae  funt  ab  accidentibus  communibus ,  ad  id 
qubd  fæpiùs,  regulariter,  8c  ordinate  agendo  contin¬ 
git,  in  re  licet  obfcura:  Sed  eadiiudicatio  vt  caufis 
variantibus,  ita  opinationes  multorum  non  eafdem, 
nec  fimiles  genuit, dum  alij  aliud  fpedandum  putant: 
cuius  rei  norman  tradere  conatus  Vlpianus  à  Venu- 
leio  reprehenfus  eft  in  l.hæreditatu.  D.  ad  Sénat.  Tre- 
bell.qui  8c  receptam  obferuationem  memorat  vfu  di- 
uerfam:  fed  ea  quam  ille  adftruxit,  pofterior  iurifpru- 
dentia  non  meliorem  putauit,  nec  citra  cafumfuum, 
id  eft,  falcidiæ  caufaproducédum  putauit,quod  Bart. 
Alex.  Imol.  &  duo  Raphaëles  putarunt,  laf.  1.  eius 
qui.  f.vlt.  D.deverb.  oblig.  Afflid.  decif 34.  &  Molin. 
exequitur.lib.de  vfu.  q.72.  ex  eo  retexuit &Didacus 
Couarruuias  Hifpanus  lib.y.  refolution.  cap.c?.  &  aliis 
alia  placuerunt.  HæcConfuetudo certam,  &deter-3 
minatam  æftimationem  proprietatis  feparatx,&  vfus¬ 
frudus  formalis  feparati  ponit,  vt  xquitialeant*  Hoc 
centro  pofitoveluti themate,  cefiat  cafuum  incerto¬ 
rum,  qui  à  circunftantiis  variantur,  cj^udicatio ,  qur 
etfi  in  quanto  rationem  non  habet,  vt  tempore  mu¬ 
tata,  nec  iam  ad  vfum  vtilis ,  tamen  proportione  vti- 
lem  habet  determinationem.  Nam  vbi  coftiterit,quac 
rerum  foli  regularis,  ordinaria,  &  vfu  recepta,  8c  ap- 

Îuobara  fit  æftimatio,  iam  difficile  non  erit,  vfuS'- 
rudtus  taxationem  inuenire  à  lege  fixam.  Qubd  fi 
ponimus  fundi  folidi  cum  fuo  vfufrudtu  caufali  æfti¬ 
mationem  elle  ad  rationem  vnius  pro  duodecim,  vt 
hk,  vfusfrudtus,&viagij  feparati  erit  fex:  fin  viginti 
fit  æftimatio,  vfusfruftus  erit  decem  ;  qubd  fi  etiam 
NN  ij 


Des  Priiâges ,  Art.  C  C  L 1 1 1 1. 


O  — 

^4  A 

futidüî  ÆÎtiinrrur  Yiguitiquinqucjqific  rc^iikris iwjiig  A 
arfli  ni. "it  itfto-v  fil  ç  fi  ,  v fusfti idtti.-3.s-i L: mat i o  dit  dis ft- 

èucim  cuindumdio,  foçcft»  daplàt^d  kanc  o^tolaew 
[sl!1 3  h  &  anci  a vfn  i  ] niiitac a n  i .  Sed  «■  'c  c  ·Έ  ^ 11  uL  5 °  v ^us  * 
h  i  fcctn  ·.  qu  se  ii  clic,  wri  û  ncm  duciwfc  ώ  unirni  tare  v  i  - 
t.r  «us ,  cm  debetur ,  ex  cniufquc  emm  vira mutatio- 
ncin  içci  pi  r.  N  ce  t  π  lui  s  ντ  J  .uc  Lanus  eau  i  Sla  e  ur ,  i  n  fi- 
c  1 1  lune  de  euiu  iqüc  qu.im  v  iiaua  redi  mat  in  mer  c:  hu, 

&  ρΓΟρ  p  [in  vira  ru  m ,  Le  J  qu  vni  q  1 3  ifqu £  r  &  cul  us  ce  m  - 
poi; i.  ici  l  r:  t  Ls  «  c  il  hatic  j ttrcc de  habe  c  e  s igcec.  Qu fdam 
prinvL  jçtiLtc  i  merci  pi  Lmtur,  cia  ni  filum  ab  ru  rabitur* 
PKtdïd  t  Thetis  apud  Ho  meram  Achi  L3i  hUo  «r  î«  vi  ^ 
«V^eai^.  Quofd.im  puerilia,  inultossdoldiEcnrii 
abfumit,  pauciores  ad  Lentohicena vciiî Lint ,  quidam 
A  uJ.tr>  v  fque  f  û  rtgÆui „  v  i  LccuLl  fiipe  ni  ne.  Si  de  niiul- 
opn  vita  in  sfefHrtiadûJic  viusfmttiis  qu.vrendum 
fjc^iri uidiuidmirefpiriendum  «rit ,  Îubicdlum.an  or- 
dmiiiim  Ί;  IcinmJumjiarur.im  j  fie  ail  Α  teri  inht,an 
coimiqindâüam  virij,quadviEam  habear  de  curtare. 
Nàaii'i&  h  omnium  a-que  incerta  met!  fit,  iravt  nec 
]  iora  crm flet,  [  amen  J  i  n titan  .r  a  fti  nïad o .  q  u  g  p  ortd L 
pertmge lc,  de  regu laf  i ,  &  benc  temperato  ;  \ i  tclfigi- 
nir  St, 'tuere  inter  nrtiernrt rplus de  minis ,  cùmvtus- 
feu  et  us  refti  ni  aïionem  raïf  al ,  π  r  v  c  iougirlli.  m  a  a-  iKmc-  ^ 
rurtvî  pii  ici  ÎAcuti.ncbiciiiïïim'ii  contra,  fLdtxcom- 

I  iiuij  î.  rari  Ont.  fie  diuturnitate  viLiendnTalrifLnquaiii) 
dimidio  proprietatis,  vthfo,  æftûnabtUscffc,  fie  cm  us 
fit  meta &xâgtnta  annorum  v  eu;  ulmo  di  «un  ter  mi- 
Υιύΐ  d.L  luvrc  J  iratum  :  n®  illa  qua?  veterum  luit  cen¬ 
tum  armorum  5  ve  Lvlr.dc  iacroLEcdef.Cod,  ficL  An 
nush  utlusr  D.  de  v  fuir,  fie  ii  quibufilam,  paudilinui 
tamen  contingit,  idedque  in  ucirniaconilimciidaei 
tuismiuniviln  &.  accidentibus  non  fuit  cft  proponen¬ 
da  legiiUcorihtVs  ^  Jed  qur  t  d  d  neiicwviucrttur  vur- 
flmi  nec  abrupta,  me  immatura.  Quare  accidar  ab  hac 
meli,  δζ  veludcchtro  interdum  diTdmanoiaes  fieri, 
vcluri  cxejirricas  viras,  vctuîi  iî  aut  tuorbui  iympro- 
inatii  perTpicua  relinquar  ,  CX qua  partes  corporis t 
quibus  anima  contincrur,.  pereant ,  auclabcbictan- 
i  ur ,  v  d  im  Pchy  ii  >  3  Hydrops ,  aut  de  colibus  aliquis 
m  o  r  bus  corpus  mfelUt  :  N  ani  &  qui  b  u  ld::in  mürb  s  s 
Tua  i  lui  r  rern  pora,  itirra  qinr  h  omiitcm  peri  l’e  ncceflc 
iir,  ied  Aequos  ïUî  præcerita  debilitat,  vt qui  qriitl’ 
qitagc fimum  annum  CîsCcflefi? ,  ik  tam  vergere  mei- 
ptiumln  talibus,  Eaiivlusitiiihiidebcatiii^noniatn 
il[.i  ratio  vmacLs,  k  bene  nari  ipeCtanda  eli,  quia  aur 
çs  morbo,  snu  ^caie  aliquid  dcrr.icium  apparet  Tucu-  il 
rar  vitw-  Ex  quo  fic ,  vc  aliam  vigelïmo  x  sua  in  trsge- 

I I  m  o  i  n  η  o ,  ab  α  quadragdinn  σ  fi:  i  t  em  qu  mquage- 
fi  m  ο  νί  usfht&ai  s  ran  o  i  ru:  unda  Jir ,  ile  vr  ab  decenni 
puero  ad  luvagdi  mu  m,  d  c  qrnnq  neri  nio  i  n  quin  q  uen~ 
uium  à  Ili  manon  em  diminui  racionabile  ht ,  vt  i  uris 
c  ou  fultus  facit  j  in  d.  L,  hireditacum;  itavtqnoplus 
vi^Uim  cft*  ΐηιιώχ  reftecvitÆ,  atque  ica  depretiati  ο 
hatvlusJrudiii,  qui  vûjé rationem ,  &  metam  feqoi- 
tur.  Quis  enim  .'EclcdeibfniivpJcnri,  &  vegeto  idem  - 
stflî  met  s  vt  invicto  corpore,  &  lîlkernio  terram 
alb  itante,  &  cupulari.  Certe  d!a  adbimano,  quam  p 
Vlpi.tnus  Etcir^'.’· augmento  aratis,  firdepredatione 
vi  u  i  fmchjs  >  n  ul  I  a  m  prôporrioni  na  seqnaiem  iéru  ,ic, 
quam  ibi  'iiriiconfultus  cum  cenlura  'V'piari  facit 
Icmpcr  trtgijita  annorum,  vlrrü&cÎtrà  tiigeliinuni 
anr.um ,  quod  onltam  tarionem  babere  videtur  fi 
antcacbivka,  &  dimidii  retas  pr^reriEn  nihil  faceret 

t  ad  æ:fb  ma  ci  o  nui  n  vin  s  f  r  uit  lis  di  mi  n  tieiid  sm.  Liî  bi 
iiuUti  'rationabilior*  comparai  ίο  initi  poJTe  videtut, 
-quam  fi  iota  Αΐ.ν>  hominis  texaginra  an  ms  nifbmc- 
tur  ,  iri  fit,  dù.Odedm  quinquenniis,  atque  ita  pro 
fiBgnlls  quinquenniis  prçccrnE  vsrï  femper duode¬ 


cima  aftim.acionis  vlnsfrmftuî  diminuatur,  q^Dni 
du  Ipes  vitat  diminuitur,  Hicc  eadem  tanoie^j 
erit  in  iifiicrta  facienda  fuptt  fundo,  qui  cunif^ 
vfufruitu  centum  cft  annui  reditus:  nam  fi 
tepersaiiu·  vLbfrucrii,  aut  viagiq,  propriiscs'5  [jLri 
ai  beti  a  facienda  eftfoliunefir  dimidii,  id|  eft  J  n,|L 
quagititu  quod  ipfom  acdpiendLmi  ,  ttjujs 
elum  ijataraim  JifpQiais,  pobro  quod  debeatur v|^ 
j't nilus  puero  decenni ,  fi:'  bede  riito;  alioqai  1]  «y  f 
i mm. nuitur  propret  civcutnilantsas,  qu,>;  άκ^Ι  ’ 
deyiafi  Liciu  ,  id  erk  addentium  vjiXpn  pmpiiijjJ 
oportet  enim  tutain  a  ίΐ  i  u  latio  nem  rcptdis  h\ii^ 
que  maitcijLavr,  1 1  qui  d  dece  dstvalore  vhisfcLs^·:· 
id  oponeSr  accfcfçtrc  propomati,  qm .tanto  u||i| 
valtc,  quanto  vfusfrudns  minus  duiatuiuscll  L|.t 
moneri  jicyi operiet  nbfurdo,  quodMoiiiian»^ 
cir,  qubd  in  jniefu  decenni  vitam  qQÎnqu^iotî 
nos  fupet  tutu  tam  praduLuentib  us,  rçppqpj  ÜIJrj 
auibmatio, vc  nenio  velit  tmerc  pro  ramo, 
de  b  eri  fu  per  f ando  v  ;dc  n  tc  tt  ti  rum ,  vljiipfaifllltn  · 
cius  a: [limario  erit  quinquaginta  per  banc  Ccî,^  i 
tudiirem,  qitam  reditum  U  i  decimo  annodt)!^ 
fimum  de  duxe  fis,  annis  verti  un  fms  fiera  'dumh^  I 
giei  quiuqtiaguua,qits  lum  ma  cibat  duo  muLbqtui. 
quaginta,  qua  funi  ma  nemo  voL-t  emete  rtciron 
annuum  quinquaginta  nd  vitam,  riim  pfipquuj,^, 
ditus,  atque  adeo  folida  proprietas  nmtli  rdum  di 
quinquaginta  comparari  podir,  quo  iriiqiii^ 
cur  rllimano  vlufVnclus  debui,  li  fiat  ad  /ationim 
quinquaginta  annorum,  fumpn  c dïi Li dcrariccie  ab 
communi  emptione  mimii  reditus,  alit  vfuituihfr 
Communis.  Sed  h ic  ditieriitis ,  quia  sn  ritimariri:? 
annui  reditus,  aut  vero  fundorum  communii  tik- 
jti  na  i  o  p  reti  f  iirfbm  a  m  i  aat ,  quod  eiic  fobi  â  mc- 
ne  in  v  ni us  pro  vi  gi  nti  3  aut  vigi  n [ iqni nquCj  Jd  ntifl 
;e  fti  man  d  l  v  fu  EVudtuS ,  Ctrn  *  &  de  ter  nuiutr  çd"n- 
η,τ  debiti ,  non  Lumituràtali  teinpûl'is  cucfii Cip.r.u 
annona  m .  fed  i  v  i  ta  prçfù  m  ρτα  c  ius  cui  Jdaerar,  |ii 
nunquam,  aut  raro  lingitur  tum  b  rcuis,  νφαήΜ 
vigirtïi  annorum  ^Hruarula  Jit.  Non  rll  iraqitnr.o 
c  a  m  parmd  i  ab  t'o  i  u  od  ptnpne  cas  emi  B 
n  b  co  qu  o  vits  3  tom  i  ni  t  ρ  n  tt  i,.·:  re  I  <  Ί  cc ,  d'  ul 
in  confiderationc  tlL>  quod  clin  vfiisfruitiB.wVi' 
t  am  b  olui  n  ls  emi  rnr ,  tota  ii  s  m:  i  =  :  rrpcelcsUnru:  pj' 
feus,  féd  cüm atftitiutur  .J ceti  debitui,  iipeâm 
eJl  iblutio  verccnnbus.miiis.  idebque  cüiiitgi Ι'α> 
nia  prçlens  cil  meliori  Conditione  emiriif· 
bxc  xfiamatio  Confucrudims  cil,  cuius 
i:i certitudine  eufmüs,  fit  vlc.v  viiifitithiitij'  N-^1 
ficuc  fieri  patefL,  vt  ad  fcMagefuutim  iinaüLii 
vfusfi'ut!us,ir.ifi:  accide  te  potdl.  vtpoilridie^ 
tniibnis  finiatm'.  nec  pûpterea  tcüocea^,^1®  I 
tio  femcl  rite  facta  a  b  en:  nui  luperuciutître,  q  ^ 
re£tè  CatpolSa  puiat  irtoonfilnfciuibbuj:*  tonLiL  ^ 
Aviîitu  Cm  utra  tum  fcquutu.s  cowfil.ipd^ 

Co  ua  rruui  as  exi  ffi  mat ,  fie  fi  contra  cot aïiuSJ^  "  _ 
temiam  gïôlfiïï,  &  Dailoi'iim.  d.  L  bçtcdiianirt^ 
ί .  fidcico  m  i  m  I Fo.  C.  de  rr  a  ul  ait.  Pano  r  ·\-  f  ^  ^  > 
fit. càun  femi]  cteditat  in  c. lût  liiiïus  Artiÿ11  ■  ^ 
petit  euenrnm,  vttoque jrquè  cositingib»i> 
fi:  damna  cedet,  vtcumque  acciderit, 
viduit  doarimvr  centutn  aureo  tum  '-oofiiii1^'^ 
anno  semis  jrigffjii#,  ÎC vicum  perdunt  »" 
IcxdqcfiiTiunii  certum  lue  cil,  perceptam  c  J  ' 

Vertentibus ,  m  quadragim  i  armis  Jaimivarri  ^  ■ 
millium  auraimm^  ]iunc  vfumfrufitum  |irtn^  lu 
volui JsLa  emere. quatuor  millibus,  qu^iims  ^o[S 
inde  pocccrut,  i  d  vicuTam  poterat  accmtr-, 
libi  am  quidem  illa  vllam  perciperet*  1Si 


matio  non  eft  referenda  ad  id  pretium ,  quo  com¬ 
muniter  emi  reditus  ad  vitam  folent  in  commerciis, 
fed  ad  id,  q  uod  communis  vi ta  cuiufque  perdurare 
prefumitur,  quia  in  priori  cafu  nulla  durationis  ratio 
neceiïàrio  initur,  fed  pro  libito  quifque  emit  :  in  fe¬ 
cundo  cafu  lex  durationem  prçlumit,  &ex  ea  æfti- 
mationern  partes  faciunt,  nec  hîcvita  reducitur  ad 
viginti  annos  pro  vno,  quæ  fit  in  proprietate  ipfa 
comparanda.  Nam  quod  Baldus,  Romanus,  &cæ- 
teri  æ ilimant  pretium  redituum  ad  vitam,  ad  ratio¬ 
nem  vniuspro  decem,  rationem  non  habet  àferipta 
lege,  &  apparet  ab  eo  tempore  longe  audas  æfti- 
mationes  fundorum.  Quare  ficut  alimentorum,  Sc 
vfusfrudus  diuerfas  rationes  habet,  d.  1.  heredita¬ 
tum  ,  ita  redituum  ad  vitam  alia  ratio  ineunda  eft, 
anàvitaprçfumptaàlege,  &ab  incerta,  &nontaxa- 
5  ta,  fed  contingi  bili.  Certè  æftimatores  noilri  inæfti- 
mando  onere  rachatus,id  eft,  «WWkæ  ,  quod  de- 
f.tnmt  betur  morte  cuiufque  patrisfamilias,  rricefimum  an- 
*“■  num  reditus  folent  inter  onera  diminuentia  ponere, 
*4£'  non  quia  vita  hominis  non  fit  amplius  quàm  triginta 


8;o 

annorum,  fed  quia  concutrcnre  vita  patrum  ,  & 
filiorum  exiftimant,  cum  pater  decedit,  fuperftitcm 
filium  non  minus  quairr  triginta  annoru  ætatis  eftèî 
ita  mortuo  patre  non  ampliùs  quàm  trigintavidu- 
rum,  quæ  eft  regularis  fexaeinta  annorum  meta.  Ne¬ 
que  enim  vita  vnius  à  fine  alterius  inchoatur,  fed  ante 
coepta  continuatur,  finienda  fuo  curriculo  &  meta: 
id  quia  incertum  fit,  dubitari  nequit,  fed  in  incertis 
oportuit  modum  aliquem  ex  communiter  contin¬ 
gentibus  poni  ad  talium  a:ftimationes  ineundas,  quae 
neceiTàriæ  funt  in  commerciis.  Haec  mea  fententia 
de  re  valde  obfcura. 

a  Λ my  prix  comme  dit  ry?.]  Hoc  intelligitur,  pofita 
animatione  vfusfrudus  in  centro  debiti  perfonæ  va¬ 
lenti  ,  &  bene  difpofitæ  ;  nam  fi  propter  aliquas  cir¬ 
cumdandas  diminuatur  æftimatio  vfusfrudus  ,  ea 
accrefcer  «eftimationi  proprietatis,  propterea  quod, 
quo  celerius  finietur  vfusfrudus,  hoc  minus  one¬ 
rata  proprietas,  &  celerior  confolidatio,  fed  con¬ 
tra  viufrudui  nil  accrefcit  per  decrementum  pro¬ 
prietatis. 


849  Des  Prifages,  Art.  CC  L  V.  &c. 

A 


Article  CCLV. 


t  quand  on  netrouue  meubles  ou  immeubles,  autre  que  la  maifon," 
fJei  OU  maiions  du  debteur  où  il  demeure,  ou  ademeurancc,  il peut-on 
im  faire  execution  fur  celle 3  maifon,  ou  maifons,  &  doit  eftreb  bannie, 
&  appréciée,  comme  les  autres  héritages. 


J7  T  quando  nulla  inueniuntur  mobilia  t  aut  etiam  immobilia ,  quàm  domum  aut  domos 
debitoris,  in  quibus  manet  aut  hab  tat,  attamen  pote  fi  fieri  exeeutiofuper  illam 3  domum 
aut  domos ,  &  debent  fieri b  proclamations  œ  Bimari ,  quemadmodum  [olet  in  aliis  re - 


Gloss  a. 

Haec  difcuflîo  non  tollitur  per  Ordinationem  Re¬ 
gis  anni  1539.  Etfi  illa  ordinem  difeutiendi  fuftulit, 
introdudum  à  Romana  iurifprudentia,  quia  fpeciali 
derogatione  opus  fuit  priuilegio  in  corpore  iuris 
noftri  claufo:  Sed  illa  de  iure  tantum  illoftatuit,  vt 
effugiofa,  &  fallaci,  quam  &  gentes,  &  prouincia: 
plerçque ,  fuo  priuatim  iure  fuftulerant  vt  noxiam. 


B  a  ou  maifons.'j  Domum  intelligé  domicilium,' 

eu  mdifons ,  fi  plura  domicilia  habeat:  cçterx  enim  in 
rationem  eandem  non  veniunt.  Nam  prçterquam 
domus diftradio cuique  probroia  eft,  ita  fanda,  & 
larium  rutrix,  quod  Cicero  oratione  pro  domo  fua. 
latiùs  concionatur:  Et  cuique  fidum ,  vt  aiunt,  per» 
fugiunl,  itavt  inde  nemo  extrahi  poflit. 
b  Bannie.]  Id  eft,  m^nantie  fur  crie'es. 


Article  CCLVI. 

ppreciation  n’eft  valable,  fil  n’y  a  trois  hommes  non  fufpeéte  *  rt  t  <?. 
& a  qu’ils  foient  iurez,  àb  faire  bonne  ôdoyale  appréciation c  fur  raeu-  nVv  a» 
blés  ou  fur  héritages.  "  con*. 

\ 

Stimatio  non  valet  nifiadfint  tres  homines  periti  non  fujpeéîi  iurati  ad  facien¬ 
dam  iuftam  œfhmationem  cfupra  mobilia  aut fuper fundum. 


Glossa  i.  ~  ç 

Hic  Articulus  intelligendus  eft  intA·  repugnantes, 

&  contentiose  experientes:  nam  quin  ex  confcnfu* 
duo  eligi  polfint,  atque  adeo  vnus,  fi  fie  vfrum  cil, 
Argent r.  m  Ctinfi  Brit, 


non  eft  dubitandi.  Regulare  eft  autem,  vt  ctW  quid¬ 
quam  peritis  artium  comittitur,  duo  vocari  debeant, 
quod  Bartolusfcribir  in  prima  conftitutione  digefto- 
rum&  i.i.D.  deventr.  inlpic. Panor.  &  Anto.Butr,· 
NN  iij 


8ji 


DesPriiàges,  Art.CCLVII. 


SrccfCcrLcsp- propricciiri.  etf*deprdbatT&:c;ip,  fîgnl·  A 
ficafü.  ex.  de  hernie.  hîc  >  Confuctudo  très  txxgit 
ptopier  lUiTeitriendi  facilitatem,  vc  fit  qui  diffidentes 
duos  componat  CK.  L  ifem  fi  vniu,$.fi  m  duos.  U  de 

arbitr-  qupd  h  vmis  tantum  in  cacitntatc  lit,  is  ium- 

ciet.  Conge  uic  veto  anic. 


debeat,  an  feqm  diffiicaria  rémiit,  egoante  faJitosi^ 


l'ait  *  &  .LTCtpdèîeftj,  fed  poft  porte  tuiftime, 
reiKbuS  diJtcrmjr,  de  quo  nos  alibi. 


G  £  O  s  S  A  U 


*  QHiltfiirtt  imXj  Qu:od  ίρΓωΐϊ  Baldus  loan.Fab. & 
alij  faciendum  centene.  L  bac  ediftali.  $.  lus  illud.  C. 
de  fcc-  nup.  Gaftr.  &  laf-  L  de  pupillo,  g.  qui  opus-  D, 
de  oper,  n;p--.nuiidaT-Felyn.  cap.  quiaradicauEtm^ 
deprWAléK.  conf.Si.  vol^Barnd.L  i.  Molinius, 
gjt>r.g+mim+7.  quacmam  cxcnnfcniunJlbmptos, 
non  cftnceeüc  iuratos  elTcpquodlafon  defendit  cou- 
fffi  ion*  Hb>  i.  E  tfi  în  dubie  no n  pu  to  rend  fl  n  m  i  lira- 
mfûtUni,  nifi  partes  expceffcdnt  officio  quidem  pu¬ 
blico  juratos  j  s’î  nuper,  nvs ârÿeniturt 3  non  puro.  In 
fingulis  arcibus  iurhvi  non  magis,  quum  Magiftratus 
aîiü-Sj  fedan  procéder  c  adb  madone  ni  iutameimiin 


Frire  itytfe  Mppreeùii p».]  Nulla  m  parie 
nugis  impuni  aucrtagidufiüs  peccatur,  quomju  fjl) 
bus,  [ymiJU  «rrupn  Jeiiâ,  dextràve  pependere:  p, 
go  fi  ex  oftidp  furnawuïi  inuid  officium  fittqre  ecû 
guntur,  £m  eonicnia  nbnniJî  ipomt,  quoilAlcv,  <#Λ 
frc.  Baîd.  tradunt.  L.  juratus.C.  deproctir. 

Quid  ver  a  û  ddiemmni,  fliCum  ttes  fir^c,  vnjr 
hoc,  alius  aliud,  ttrrtus  diuerfum àffiirat,  ^ 
gadifputiiciûMûljo.xi.g.^,  gloCj.  nuni.u,  qui  in 
ioti  mil imatione  non  putat  minorem  inefiq,  mx  la,0 
cflr  couieuilim,  fedv  fus  contra  rccepii.  Oued  G  « 
totodiuerfaieiHiant!  nec  tcumenire  pdïTara  ,ικτ  jJi 
per  alios  rtilimatttJ,  duo  quid  em  te  rtio  c  ctuiVtiTjcnc^ 
prapnndEtafl^&aiTendn  ccrdus  cogendus,  Jj  tiClJj 

ht,  quodinrerdum  fecimus. 
ç  surjTtfuhlei-]  In  oui  bus  hir  numerus  non  ptritufe 
pcccfliidus  baben  folet. 


I 


Article  CCLVIL 


.  i 3  lhericage  cfl  noble,  &;  celuy  fur  lequel  on  fait  l'appréciation  noble»  les 
||||g  appre dateurs  feront  nobles,  &b fils  n’cft oient  fçauans,  prendront  au;c 
eux c  gens  .1  ce  cognoilTans,  pour  les  confeiller, ,:l  qui  feront  ferment  en  tel  as  re¬ 
quis  fenquerront*  de  \i  valeur/  commodité  ou  incommodité,  &  des  éta¬ 
ges  qui  font  fur  les  choies,  qu*on  veut  apprécier,  pour  S  charges  rabatuësje  tour 
h  calculer  ôc  liquider,  bailler  au  creancicrpour  fadebre,  &  payer  baux»  Vcjiici 
λ  ia.  acs  an  Seigneur k  $c  aunes  irais  6:  miles  dudit  partage  â  douze  ans  quittes. 


quette,  it'Î. 
344.  N.C, 


SI  cfi  nobilk  j  £T  k  fi  per  quem  fit  aiUm&tio  nobtlis ,  àït  imitera·  erunt  liofc 

fi  per  in  non  t  (fient  t  admittent  fecum  perito  s  dd  d-mdum  eu  confit  um £'  qui  tufiitrAl· 
dum  pnefidbmt  in  tali  cafu  requifitum  t  &  inquirent*  dcualort*  commoâiutt&m®· 
meditate ,  &  oneribus  quœ  fint  fufer  res  qme  œfiimanda fimt ,  ff)  iia*  oneribus  ddA 
cm  nui  computare  φ- ïîàmddre j  φ  fie1  dure  creditor;  proftù  debito  ψα  film  t  hrdhdpit  U* 
dimU  Domino  fiiiâdh  *  £?  altos  fitmptm  diihi  diu  fonts,  Un  vt  ex  duodecim  amW'm  ré* 
dit u  fa mrna  principa lis  pojfit  recuperari. 


G  t  o  s  s  A 


ï·:  pi  >{ f !  Λ  fi  irïM  fit  fl  ât  ri 
iiïtdc  imper iiMati  ta»,  CTr, 


Ί 


11  Vhmi*rrt$  mUf,  rflftjf,]  Hzc  dua  conitm^iriî 
pouit,  vr  ft."  rcs  irr  nobilis  j  &  rcus  :  cette  Sc  cum  rei 
fcla  cil  nûbilis  codera,  ttsrevü  receptura  i  cft  emtn 
Jaæc  rebus  applucaea  confiderado  cura  perlonanim 
tuilla  fi r.  Bicverb,  &  vbi  qnc  in  veted  Confceradine 
maqtiivbiquc  εγο  nobilibus  prarfumptio,  nec  iniu- 
fia*  vdnàiti  nc  tâlfaÎit,  Sed  idud  extra  rem,  quod  ge™ 
nid  rribuendumpLitarunt,  qued  crac  mgenio  potius, 
de  pcrusÆ,  dtexperimendi  iribticndnsn, 
fàlt  tftfiriitnrff* iüwîsî,]  Et  fi  hocaçdpi  poteftdeim- 
ptriiiîbi  güEiere  æftimationura,  tk  vfus,  Eameti  cùm 
imperitia  unnumetatur  cdpc,  in  ca  qûidem  artc, 
qurimquifque  prc-ficctur,  lue  de  lmpet  idapotmsac- 
drîemlura  cires  resn  ipÎAm,  3i  iaibi,  cùm  aliundt: 
cuoCati.boiiitnrciti  foli-  fnjiïmum  ?  rrajuerlan:Ls  qua- 
■dtates-ndn  libranr,  &  commodi  qiii^ila-que  té  11  US 
■habenic  Sc  quid  ferat,  quitt  item  ferre  recuite  non  in- 


teUtgunt,  ^lioqui  il  nJidfeïimt  praterigiiof^^dj 
A:  ftôtidarn  nobîH«ttÆti  pm  înrpTi  ad  hoc 
fune,  quam  Sutores  ad  pidturam  Æffii»aiidàl3ô*“:v'| 
rsaïnitituis-  ,  1 

£  Ctnt  a  te  wgwfpmi.)  PrifettrStüMttTt 
îfitr  ittfifUp  pdtïJi-hr/iit. 

**  $jri  fmnt  NeeelTe  camen  noii  dl 

vocari,  £e  Itcc-  ipfurafacriunentum  iplis  vo·^  1  1 
aut  coramiflaidispra-ftiiLir, 


Glo-sVa  i. 

tsUfîmâ  tio  fTitund*  àfïirih  l'M  t  Cft* 
ürUàKflîrifditittwc*  if  friwr*. . 
tJftNQrt  ^wm&dv  ifhrmvL·)  Cf  fiotf- 
Ajî ttnAiii t7W\  d; 

tffiangs  dePceheries. 

OeiQcts  demareib  iaJ.ans. 
Stfuîcjbrtntm  *βα w*t:e  00fdk,^ 
Dawirum  &·  ΛΪΪιΜ-Φε* 

Francpr  ifige  qtiriï  faut  abçlir. 
Difereitcc  entre  Rpuenu,.&"  RcJite* 


8« 


DesPrifages,  Art.CCLVII. 


j  '  peU  Valeur.']  Hic  valor  fæpe æftimatur  pretio femel 
foluendo,  vtiii  refcillione  vitra  dimidiam  ad  diiudi- 
cationemiufti  prctij ,  «Se  cohuenti  :  fæ pe  æftimatio  fit 
annui  reditus,qüailti  frudtus  annui  Tint.  Hæc  æftima- 
tio  à  fructuum  vbertate,  aut  fterilitate  deducitur,  «Sc 
pretiû  accipit  pro  eorum  quantitate  regulari,  &  ftatu: 
neque  enim  quorundam  annorum  rata  vbertas  ipe- 

(dtanda  eft,  nec  item  penuria,  aliter  itque  aliter  culta 
reddit.  Idem  folum  nimia  aratione  fterilefeit ,  quod 
'  olim  in  Theflalia  accidifte  vniuerfis  agris  Plinius  feri- 
bit.  Si  quis  agros  biferos  habet ,  vt  in  Chalcia  Rho¬ 
diorum  aut  Babylone,qui  fata  quinquagefimo  feno¬ 
re  plerumque  centefimo,vt  in  Euangelio,refpondent 
diligentibus  agricolis.  InThuringia  ordeum  vno  an¬ 
no  latum,  fponte  altero  producit  fecale  :  11  tales  Είπ¬ 
α  dos  æftimes  ingens  feras  pretium.  Nobis  nil  fine  ma¬ 
gna  ftercoratione  prouenit  :  quibufdam  locis,alternis 
feritur  agris  reftibilibus,quidamnonnifi  fexto,  fepti- 
mo  anno  repetuntur,  alibi  vno  equorum  iugo,  alibi 
nili  fex  bobus  terra  non  vertitur.  Spedtandus  etiam 
in  æftimationibus  ordo,  quem  Cato  pofuit  in  præce- 
ptis  agricolationis  primum  pafcere ,  tum  arare ,  nam 
partionum  nullus  lumptus.Nobis  prati  iugeramino- 
ri  modo  æ  (limantur,  rarius  æftimatur  quam  aratorij. 
V  ineæ  non  femper  inutiles, fed  crebrb  infeftantur  fri¬ 
goribus,  vliginofo  folo.  Quid  quod  vicinitas  vrbium 
pretia  rerum  auget,  cum  emporiis,  &vrbibus  copio¬ 
lis  importatur.  Syluæ  quoque  fuæ  æftimationes  funt 
glandes,paftiones,  aucupia,materiaad  ligum,  &  focu, 
venationes  etiam  in  frudu,  etfi  magis  voluptariæ ,  Sc 
3  potentiorum:  Etfi  nobis  nondum  obtinuit  ratio  con¬ 
cors  æftimandorum  nemorum, de  quo  me  ctiamnum 
adolefcenteenixèlitigabatur,  entre  lefieur  deSeuignè , 
Mt  U  Seigneur  du  Pont  pour  U  fore/}  du  Fou.  Mihi  valde 
*>·»ίί·  placet  ratio ,  qua  Andes  etiam  feripta  Confuetudine 
vtuntur,  vr  alia  inter  cohæredes  æftimatio  faciéda  fit, 
alia  inter  extraneos,  fi  forte  debitor  aliquis  non  ha- 
aii‘  beat,  vbi  alibi  faciat  alfiettam  debitæ  reditus  quanti¬ 
tatis.  Inter  cohæredes  quidem,ifta  non  vt  inter  infen- 
fos  tradlanda  funt,  quos  inter  cùm  controuerfia  inci¬ 
dit,  non  quanti  futurum  fit  nemus ,  aut  cæfæ  arbores 
feparatae  à  folo  æftimandù  eft,  vt  ita  rurfum  foli  ipfius 
nudi,  «Se  vidui  facienda  fit  æftimatio ,  fed  fie  vt  liantes 
arbores  folo  frudlum  ferunt  partionis, gladis,  &  mul- 
«ftarum,  boit  mort  cr  mort  bois,  Sc  eorû  frudluum,  cùm 
iundtæ  arbores  fundo  ferunt.  Aliter  æftimantibus  ner 
celfe  erit  euenire,  vt  injmenfum  afeendente  ligni  pre¬ 
tio, fi  feparatim  æftimatur  ,vt  primogenitus  filuam  ex- 
fcindere  cogatur, &  decora  domus  reuellere.vt  fecun- 
donatis  de  ,fua  portione  fatisfaciat ,  aut  ad  valde  exi¬ 
guam  foli,  &  reditus  annui  partem  redigatur,  11  arbo¬ 
res  liantes  retinere  velit,  11  reditum  nullum  poteft  c5- 
fequi  nili  diftradlo  nemore.  Quare  n5  magis  ifta,qua£ 
pars  foli  funt,diftrahcnda,aut  feparanda  à  lolo  funt  in 
seftimationibus  faciendis,  quam  domus  ipfa,  &  qua¬ 
que  infeparabiliter  infixa:  Nec  enim  filuæ  femel  cæfic 
pretiu,  Sc  reditus  annui  cehæredibus  præftandi  æqua 
comparatio  eft ,  fedfolùmvt  eft  in  fuo  ftatu  naturali 
appreciandum,vt  loquuntur.  Extraneorum  alia  caufa 
cil,cùm  debitori  expediat  rem  quanti  fit,  quomodo¬ 
cumque  æftimari,  Sc  rei  fuæ.  detrimento  defungi  cre¬ 
ditoris  profecutione ,  nec  creditoris  intereft  vnde  illi 
fatisfiat,nifi  cùm  exprcllum,feù  er  décorations  non  con¬ 
tées  en  l‘afitttc,zï(] i  cùm  creditum  eft  à  caufa  mutui,  ta¬ 
lem  conditionem  nonadmiferim.,  vtonerofam,  «Sc 
vfuram  refipientem,cùm  fit  plus  debito,  Sc  iuftis  vfu- 
*is  creditor  habiturus  eft  prêter  fortem.  Idem  in  redi¬ 
tu  pecunia  conftituto.  In  aliis  creditis,  in  quibus  plus 
*umma  conuentâ  licuit  pacifci,  admiferim,  c^ude 


A  eo  quoque  conueiiire  licuerit.  Sed  «Sc  filuæ  cæduæ 
æftimatio varia,  provtferiùs  atttcitiùs cæditur,  aut 
crebrius, de  quo  Boërius  decifiji.  de  quo  ipfo  Borbo  · 
niorum  Conluetudo  quandamfuam  «Se  ipfa  æftima- 
tionem  init. 

Molendinorum  quoque  diüerfa  æftimatio ,  cùm  4 
füfpedti  funt  fump tus  ,  ob  crebras  irruptiones,&  elu- 
uies,tùm  crebræ  inftaurationes  neceflariæ  incurrunt, 

11  præfertim  fluminibus  validis ,  aut  torrentibus  infi- 
dent,  tk  aquæ  præcipites  ferimtur ,  cùm  aggeres  mo¬ 
liuntur,  aut  fubruunt ,  tutius  habentur  quæ  lacubus, 
g  &  ftagnis  funt  impofita,  fed  frudtus  impar,  propter 
aquarum  penuriam.  In  his  imprimis  fpedtandus  di- 
ftriclus,  vt  loquuuntur,  vberior  è  multis  molentibus, 
prouentus  fortuitorum,  &  (pontaneorum,vtlex  nul¬ 
la,  ita  nec  æftimatio.  Flatiles  crebris  ventorum  irru  -Fide  J’rt. 
ptionibus  quallantur,  &  fubindealhduntur:  itaque  156-îi  c- 
varia  æftimatio,  qui  magnis  irruptionibus  infeftat  ur, 
quarta  vt  plurimum  parte  reditus  deprcciantur ,  quæ 
abit  lh  reparationum  vfus:  de  cçteris  quoque  multum 
detrahiturmam  vt  ille  verfus  eft.  Negotij  fibi  qui  vult 
comparare  plurimum, hæc  duo  fibi  c5parato,naucm, 

Sc  mulierem ,  certè  Sc  moletrinam  addere  debuerat, 

C  quæ  olim  opera  feruorum  fuerat,ante  Huuiatiles  mo¬ 
las  repertas. 

Lacuum, &:  pifcationum  noftris  quidem  exigua  æili-  f 
matio,  cùm  vberesfint  Francis,  «de  his  frudtus  pifca- 
tionesipfæ  temporibus  mutantur.  Patrum  memoria 
magna  Sulmonum  copia  amne  Cofino,  qui  Norma-  Coefnoii 
nos  alluit,  nunc  ra»,  aut  nulli, vt  nec  halecis  in  littore  imierc· 
Diepenfi,  cùm  olim  ingens  eftet  copia.  .  i 

Salinas  quoque  tempeftatcs ,  «Sc crebriores  pluuiæ  6 
exagitant,  ocellos  littorales  Britanni  folent  appella¬ 
re,  æftus  «Sc  foles  perquam  talibus  opportuni.  Inde  re- 
ditus  ingens  olim, fed  Principum  inclementia, &  vici- 
ü  norum  commerciis ,  explorata  induftriâ  frudtus  dc- 
crcuêre.Harum  æftimatio  vt  plurimum  à  locis,  «Sc  op¬ 
portunitate  fecus  fumitur,«Se  exportandi  facilitate. 

Piget  dicere  in  æftimationibus  faciédis  fepulchro-  7 
rum  quoque,  «Se  præemincntiarum  rationem  haberi 
infru&uofæ  per  fe  rei,  fed  quam  tamé  genero fiifimus 
quifque  ambitiosè  expetat ,  &  in  magno  pretio  deco¬ 
rum  habeat, præfertim  fi  vicini  æmulatio,aut  inuidia- 
bilem  mouit.  Difficilis  certè  çftimationis  ratio,  fi  qui¬ 
dem  pecuniaria  æftimatio  quæritur  communis ,  non 
illa  afteclus.  Lapidicinarum  quoque  fruilus  funt ,  de 
E  quibus  Boërius  decif.ji.  · 

D omomm  «Sc  villarum  æftimatio  non  vna::mm  ple-  4 
ræque,damnato,  iam  olim  Catonis  elogio,more,hm-  «rf.îjjit.c* 
dos  dcfiderantjVt  vicilfim  fundi  villas.  Quaedam  otio- 
fa  ingenia, otiolis  item  pecuniis  obfequuntür  animis, 

&  magnas,&  operofas  aedificationes  moliuntur, præ¬ 
fertim  in  hortis  fuburbanis,Epifcopi,  Abbates,  «Sc  qui  /i 
diuitiis  difluunt  nullo  labore  partis,  ipft  intérim  ædi-  f) 
ficatores  inter  opus  fçpc  cmoriuntur,&· inutilis  labo-  /  J 
ris  inutiles  etiam  exitus  forriuntur,Siepc  etiim  hærc-  V 
dum  numerus  copiam-diftrahit,  nec  vllus  vicus  non  I 
aliquid  talium  exéplorum  habet,  cùm  pater  familias 
F  aliquis  publicorum  vedligalium  manceps ,  aut  fortu¬ 
natis  commerciis  euedlus,«Scin  ære 'fuo  ludit  fortunae 
indulgentia, fed  eo  quandoque  fatb  finito  rationes  re¬ 
petuntur  ,  credita  confinguntur ,  quæ  hærcs  nequeat 
rcfellereunagna  inopia  hæredum  ædificia  dilabuntur, 
exiguae  penfiones,  quæ  ne  infartaquidem  te  dia  iuffi- 
ciant.  Hic  fi  talium  æftimatio· facienda  fit,  ne  dimidio 
quidem  eius,  quanti  ftrudlæ  fint,æftimet,  penfiones 
exiguæ,impenfæ  ingetes  inftauratione,  vrbium  etiam  art- 
opportunitates  ,  intalibus  fæpe  vfui  funt,  <&  bono,  vt  n  c‘ 

<Sc  emporioru,  «Sc  portuum:,  cùm  apothcciômercibus 
NN  ihj 


8« 


DesPrilâges,  Art  C  C  L  V 1 1. 


Sj6 


font  nnoKUM.  Umt™  fi  in  fa^Lcmtes  luns  pa™  a  ci:  n« magi.s  aJraittmii  arniqium  vfurpatl0i 
mllük,  fuajun:>  mftopcntmn W·*  ftto,  tell··.  teldte  pridem  dclmc  amorum  .πι,Πηκ  fil 
™rts  b  ominum ,  jHo  ,  atque  aliri  trawflasi  ,  aut  πιο-  autppLhcum  maudit*  ipccimimm  probant  0pt|’ 

A  L-CC-'S  q uirijUi  ,  & und( »  &  o per°.i*  moks  m  -  ""** 1  <*' *■’ *»*·' - 

is  reperimiruf  olim  per  be!la  cîitmdtçtnuiiC  Lkia- 

I  -  i  I  .  .  .L  fi I  _  .  _  Al  ■  i  I-  .-si  il  il  . 


f î  Tilts  î"l  qifis  tb  π  tari  veli  t, π  LJ  n  a,b  Îlr  u  ét  lu  ec  I  lu  ■ 
prâcUifi/cd  l  i rn  &  ï  luis  &  petiftoiii  bus,  quas  redimi, 

iirioineunJaclVpfum  ssdihoum  nu  pluris  A 
quitum  ad  habitandum  s  &  fruâ  us  recondendos  ne- 
cclk  fit,  dumwxar,  qui iRs-iplis VÜl*ï m[cuntiu\qu^ 
\^xu  m  fident,  jdedu&is  expenm  parationum  .sdui- 

catiotiisÀ  fbniturr  fui  lia  ratio ,  c  ira  fr uitus  an  Llo  s 
i  udiL.it,  cûiUtuuntcmni  frnitus  rci  æftÎLnaïioncinM 
fundufc  D .  de  bon.  cor.  qui  fuh  tut  1.  Junium  pet  h- 
dfiuoLïimiLÎùm.vbi  1  aLD. delegi ι·1·ίΐ  quis.  C. de  κ- 
fcind.  enant, Lt  vbi  Ricci,  C.den.uikuL  tib.u.  Siï 
fruttibus  -valoir  cei  aj%iuu‘,proi?t  phsmbûiW  fhi- 
ίΐ  N  s  ceddunt-  1  caque  non  pretium  mat  cri  aur  af  di - 
ficariam  s  Vau  c  fi  c  u  fturiE  -,  ll-d.  rediras  i ’pei'L  an  dus.  _  H  att 
feiitenria  tkrroli  AngçLSahc.  L  fi  quos-t.»  du  rcbiiui. 
vendit  Part  I,  qui  homm  D.  qui  bon.  ccd,  poil.  A  ng, 
&  lmoh 1.apud  Iidianum.  $.  lucres.  D.  de  kgaM.Bald. 
Ana-Alci-ImtiL  LlmperatorÆadTrtbell.  Ang.  1. r 

_ i  i  -%  i  .  _  _  _ f~*·  .  .  I  T  15  Π  U 


bus  j  qure  line  viuiimiiLÎîprpropûtiuntütvVeÉîitiv' 
dturç  lj  i  uebu  s  s  i  i ânes.  Sed  &  tntrt  te, te  t?  reuem»  iiu.-  j . 
dam  imercflc  piltânt ,  ÿ«e  U  rmtt  -β  f  'rtfjfl  ïindr'^j  "  * 
fr  tjm  ne  \e  çf ut  iiimiiïHn1  pvtit  fifre bsen  r  ^  ^ηγ·^  ,  ' 
$βί<  :  itïÀtf  It  r/utBit  eff  crsjHt  rfcirtjne ànntf  fJJÎ  I 

ίοβ  pittfna  mvitii  t  fiit  firme  3  tu ldt?y»r^t ^  ' 

μ  Autrement, 


r  Smplufi  wniiMùdiïAtri  ÿ*  rncuUitum  ^  j^fl} ütit 

i  Stdcttu moditàtti λ  cà ufis iftn bjiwj j t,  &r 

£  Idef i>vtilhe\  Simplctiintcns  ceirancu 

dicascmuÎquc  paciioilarisà  rau£amJinïi*n^||f 
vd  illius  liominis  Îpc itatida  non  cft ; ïicqioc 
rores  r.itiouem babcrcdcbenc  T  quia  tu  vicbLiun 4; 
fundum  cimi  >  quUriïoium  vicinum  cxpttbs,  qud 
irer  commodius  ad  nu  acquiram ,  quiu-dmi  pnumit 


Cod  dclcc.  &atitben,roEiicLis,  CradTwbeL&iW,  1-  C  non  haberes  ,  &  tuavibi  ddidcrara,  hfbct  mit. 
-  '  -  î’’  r'  ' 1  |  ■  '"i —  t* — 1~«*  pias,  aut  quia  fubiedlosliib car eniptor^tiim^cji. 

niim  non  Ji.ibfcet^  quos  exmdsi  molcre  coiûatqj  ijr 
aut  c  couu  a  ·  ifRintpiam,  parriculaciacoiu^ntfat 
commçda,  icd  in  aîliccra  Facienda  Ciedsiori  impiiüs- 

da  non  (ÎMiTfncc  propterea  TÎbmattôangénitij  pefiu 

ciliquameosnmoda.qiETk  ie  babctimputioir,  Wjiti 
quo  d  creditor  iidrius  £îr  debicorj  *  id  it  ci  edi  tort  n.oa 
hiiber  ,  quod  Fu  incitos  ba beat  ,  nccife^fj,  bjBKiij 
illorum  part  L  fui  a  tes  Confidctationeç  ad  elidciiiîw 
jiïiüaro·.  l  uîuf que  moins ,  aciquiLÎqaa.Ln  iàtirs-liiiii, 
deqno  iploituilorej  Agrictïlæ  t  cf um  ηιΐοοαπί pitc- 


vk,  ^ ,  bn  au  corn  teqara.  C .  de  b  on  .q  lu  Mb  er,  Quo  ]  oco 
fèrihis  domos  prVciofas  efTc  quodammodo  fteriks, 
quia  reditui  carum  non  rd  pondent  prêts  [  fïnxüwx. 
Ioati.And.  cap,  eu  π'  caitia.  er,  dereftib.  Etfi  quidem, 
v  fus  quidam  c  tic  foies  ciitro-rum,  &  arcium,  quod  ad 
cuitionem  bon utu,  Îc  lionbnnmfci  bellis,  quod  Ηο- 
fttetii.  Alb.&aîii  nocuit. cap.  PiFmîs  est.ck  eeft.  fpo- 
înt,  Albcr.l.  innomine.D,  JeoftÎe-piïF.  Albr  LixTant 
quidem  vides  fors  locis,  rerum  &:  prxdionrm  feriptæ 
îc  Lti  mati  on  c  s^m  Coufticrud ,  A  η  d  ium,  Eqxbwi  iôrn 
Atucmsorutn,  tx  quibus  decerpi  pro  ratione  quatdi 


po  II  b  n  l  r  Lu  c  tmo  n  um  qu  idem  ratio  q  nn  n  ri  comrau  D  d  pin  ne  >  &  hom  mi  s  co  nhl  ium  initrumit^d  m  ■  si  J· 


îûter,  &  vulgo  ,  Sc  regulariter  Ëeri  foient,  uroexpl' 
rabs  probationibus  habenda:  non  iunr,  ik.  It  Andium 
Füt  J?#-  ça  v iurpiiio  dl.  M cl Lor  ilia,  non  iia  nu îkb ante  hxt 

jjj.  w.c.  tempora,  Franc  orynri  commerciis  nubis  quoque  pro- 
b ita ,  qui  ilrcütiturbaro decem  annortun  î ediiu ,  ac 
de  isid  c  i  n  decem  requa  les  p.irres  parts  to,  ffsh  Aident 
jtrti  de  dtx  Jnpffs 

$'  Fuit  maioribus  nofirrss  pridem  vfurpatiJlima ei 

forma  J  frtnr  frrifitgf  „  quT·  r^i  noftrn.ni 

quoque  .Tiatcm  Fin  do  perteeitit ,  fea  fenfim  abiÈt  es 


tu  tint  cqntr.iJicndi  tormuLis,  am  leges.  Sciliit  ;Jé  t 
commodi tadbos  accipiendum ,  qnar  catibiConcTui' 
nes  o  m  mu  n  i,  Sc  v  niucrfalcs  habenr,  vidii  ri  [i  '.iTorR 
vrhes  &  emporia,  qua;  piorlj. frucVimiTi  auge^r ι-ίιόΓ- 
mlus  in  fuburbano  vrbis  i  n  gen  tis  eîl  redjtiu,  mn>xî 
ad  tna  mifiiana,  valde  exigui  r ep e ri e tm, d ecre tcd Jiït 
in  rorum,  vbi  non  cru,  qui  aiparagos ,  antCyn^i 
aut  dclicara  olera  prandeat,  R  pretium  potut  tri b 
quam  rufttci  palliria  non  amngant.  Mapiap^ 
,  cellæ  in  littorihus  .id  recosidcsuias,  &  repoum'is 


viis,  Vt  iniqua  &  irrationabilis ,  nec  ram  fi:  fme  exem-  E  merces,  in  vicis  piant1  nihili.  Speilmdir  sginuï®· 
mit.  itfLM  i  _ j  û ,-.  ah  uVa  Λί  ΓΠ  « -n  i  1 1  ^  Λ  i  iri  ι  ή  A  i  i  m  f\.h  tn  i  In  r  r  -T  Λ”  nïmn  γτππι  ratïblÎS  .  rttm 1 


t.iÎUÎX.  p]0^  quando  Rorborsj  non  adeb  diilimili  jciUmandi 
ratione  vtnnair ,  cùm  ptmes habeant,  Haceiuimodi 
erat,  v  r  tari  iolii  m  frudi  im  m.  r  at  io  h  ab  catmr ,  qui  à  nu  - 
do  folo,  fi  ne  omnino  vlk  cnlruta reddercnnrr,  quan¬ 
ti  id  liret  ti  flent,  qui  ab  natura, &  vbcrtare.fob  fincyl- 

la  iationfiÿôpt  cul tit  c^peilundi  citent  >  i'  ü  ii  illa  forma, 

&  fi  ptLictsvfurpara,  errore  tamen  nitaris  imludhi ,  dc 
per  iniqua  nonna  adii  mandi:  Nam  cùm  mater  hu¬ 
mus  ad  huc  linbearur ,  a  eemditore  diratnortafibus 
vt  colitur,  fentes  alioqüi,  Se  vepres  paritura ,  &  pec¬ 
cati  piaculo  iniuria  Jit  creatori  :  iniqua',  &:  irrationa¬ 
bilis  æftjimrio  cfi,qLiar  eulmni  i  folo  feparat,  &  iniit-  F 
tat  torporem.  Qua  iiiiuriâ  fubîndc  fiebat ,  vi  rfiUm.i- 
t |a  bons  foli  tertiufvpe,  aut  veto  bdTl  Jd  cil,  duabus 
terriis  deperiret  debitori  affieinm  de  litti  i  namipfum 
hominem  quanti  π  [rimes  ime  cultu, equoSjCancSjani  ■ 
itrifiria,  arb  ores  :  N îhil  agenda  cni  m  s ndl c  agi ru  v ,  !  lu  - 
inus.ab.it  m  iikuim,  dut  fqu.il or-cm.  Quare  me  rm- 
dko re ,  in  totum  fom  explodenda  talis arfti mandi  ra¬ 
tio  ,  redigrudaque  ad  conimmiem  ieq  ualifiem ,  5; 
locabslcm  cuiuLque  rei  valorem  à  fruÊhuirn  rario- 


^ι·ε.  m 
K.C. 


ne  t  $£  quantitate  regulsri , 


jnodi tares  à  le  cis,  &  opporrmiicati bus ,  ntrn  i  , 

lomm  ccuTunod  is,  qu  ï  eô ni  m  unem  nfUL  habc^-Ç^* 

fàm,  qu  od  1.  pretia  retutn.  D,  ad  1,  i ^ïcid-difiiLtiuiut· 

Glossa  4« 

i  jDl'n1  (tÎiif  iîimi.  *βίΜ<ζ(ΐύ  fdtittiù· 

E  ch*  tge;  r*b*-tu<i,  ]  ΙηΟήιπΐ  ictlf  mari  on  C  1 

cuitiicpum  τ  Sî  iol  nendo ,  aut  aHignandoin  ïôt°.>  ] 
quod  e  inquam  debetur,  onerum  rcnlium 
fuci  C-Λα  c  ft:  Diminuunt  en itn  oncr.i  rem  ipiatri.  Qi;> 
prerij  decem  eft ,  fi  quinque  de  eo  debentur -Ωίί3Γ 
Hun  pote  il  res  dict  vuloiis  elle  plus,  quiuu  Φ11^·^ 
ouïe  ad  creditorem  ventura  font,  ίι  quidem  tfi^ . 
ic  ru  ,  nam  pe  cfo j  u  Ei  um  n  nÎtoru  m ,  q  Ti  1 135  ilvil 

qimntur,  alia  conditio  cil.  Je  quibus  in  L  '  ^F0^'.,rj 
D.  Je  ictü  it .  &  Cxp  o  lia  ri  t  tii.j,  capkjL  3c  i- 9ïn  ‘ 
ni  eûtes  jeruot  aflirnaada:,  fiquai  fundus  r* 1  ■> 
de  betjtem  red  i  tus.  fu  odi  arij  d  ch  i!  i  i  Upcr  Solo  jji. 

fwt.t,  le!  r4  όΐψί ,  lesfemitrt  frodtti* ,  ^  ψ  "J,  ,  ‘  j, 

mleetl  qitod  rem  grauw;  &  in  l'urtip 


.orcm  à  inicuiLirn  tseïo-  micetrqnxjqifiugiauc»,  --r 

dc.ordinaria  cuiuFquc  b-  de  Strgt  ni  i  a ,  rt  npit  u  Ldque  gt  Renie  c  mu 


g  <7  Des  Priiages,  Art,  C  C  L  V 1 1 L  858 


mercio,  contradi  u,a(Tignationibus  ,partagiis,æftima- 
tionibùs,  doariis:  habere  enim  id  quifque  tantum  vi¬ 
detur,  qüod  habet  onere  dedu&o.l.  non  amplius. vbi 
Bartol.  Iafon.  Raph.  Caftr.  Bald.  Alex.  D.  de  lega,  u 
4  Itaque  nil  capere  videtur ,  cui  tantum  oneris  impo  - 
nitur,  quantum  capit.  l.ciuicatibus.§.vltim.  D.  de  leg. 
1. 1.  (ccLfi  non  feruus.  §.  quod  fi  alicuius.  D.ad  l.falcid. 
djftum  exemplis  illuftrat  Iafon  d.hnon  amplius.Hoc 
idem  fpedtat.  l.fed  fi  hoc.  §.cuidam.  D.  de  cond.&  de- 
tnonft.  &  I.  quantitas.  &  1.  feq.  D.  ad  falcid.  L  quod 
dicitur,vbi  Angelus.D.de  imp.in  reb.dotal.faft.Bart. 
1.  vbipurè.  §.  fin.  D.  ad  Trebel.  Alex. 1. in  lege  falcidia 
non  habetur.  D.ad  l.falcid.  Bertach. libello  de  Gabel- 
lis,  tertia  parte  odlauæ  partis,  quæft.28.  Tiraqucll.  in 
retrait,  lign.  §.i.,glof.i4.numer.riji  &  in  conuentio- 
nali,in  prafatione  humer,  21.  &  feq.  vbi  de  onere  re¬ 
demptionis  æftimando  loquitur,  fcMolinteus.  lib.de 
J  yfiir.quaeft.j..  Ex  quo  dici  folet  onera  ex  parte  vendi¬ 
toris  appofita  rein ,  &  pretium  diminuere.  1.  fundi 

E  artem.  D.de  contrah.  emption.  quæ  Tiraquellus  ibi 
itiùs  exequitur.  Id  in  folutione  Gabellarum  pro  con¬ 
traditi  obieruandum  putant,  8c  fi  res  fit  triginta,onus 


decem,de  viginti  tantfi  foluenda  fit.Hæc  Bald.  Raph; 
Alexand.  Iaf  &  folus  Imol.  improbat,  d.  1.  non  am¬ 
plius  :  Sed  Baldi  primum  eafententia,  &  didtum  fuit. 
Idem  de  impetratione  benefici j  viginti  quatuor  duca-  7 
torum,  qfuæ  æftimabuntur  dedubto  acre  aheno,&  de¬ 
bitis  rei  impofitis,  quod  ait  Bald  h  i.C.  de  frudt.&  Iit. 
expchf  ôc  d.lno  amplius.  Et  quoties  de  reditu  annuo  8 
fit  mentio,  intelligitur  deductis  oneribus  Bald.. 1.  co- 
hxredibus.D.famil.ercifc.&  Iaf  1. neque fcriprura.C. 
decompenf.  Idem  &  cùm  mentio  fitdefrudtibus.  1.  9 
fitudtus.D.  fol.matrimon.vbf  Bartol.  Bald.  Alexan.fu- 
fa  traftatio  apud  Lupum  repet,  rubr.  de  donat.  §.  zj. 
Quin  onenl  quoque  conditionalium ,  &  incertorum 
facienda  quardam  æ  (limatio  eft.d.l.in  lege  falcidia. 

Calculer  er  liquider .]  Congruit  Art.249.&  235. 

1  Bailler  au  créancier.]  Id  eit ,  afieoir  CT  afiigner.]  ex  1.  à 
DiuoPio.  §.  fi  pignora.  D.de  re  iud.  1.2.  &ci.  D.  fi  in 
cauf.iud.  quand  dya  afiiette promifi,  alioqui  etiam  cre¬ 
ditor  licitari  potelt.  dd.ll. 

k  Et  autres frait:  cr  mifrs  d >-  prifape.]·  Sumptus  æilima- 
tionum  &c  quiuis,  vt  in  L  quantitas  patrimonii.  D.  ad 
Lfalcid.vt  fupra  Art. 249. 


Article  CCLVIIL 


I  l’aÎfiettceftfai&e3  fur  certains  détenteurs,  on  doit  regarder b  les  rentes» 
&debuoirsque  les  détenteurs  doiuent,&  les  affèoirc  félon  qu'on  a  accou¬ 
tumé  au  pays/ à  douzeansquitte,cpourueu  quele  fiefle  vaillci&de  cha¬ 
cun  vingt  fols  de  rente  que  le  fief  vaudra  aux  détenteurs, f  outre  les  rentes,  &de- 
uoirs  deubs  au  Seigneur  pour  les  §  obeyfiances ,  h  on  doit  prifer  douze  deniers  de 
rente. 

7  reditus  ajjignatus  efl* fuper  certos  pojftjfores ,  confiderari  debent b  reditus ,  &  debita,quct 
a  pojjcjjoribus  debentur  &  ea  taxare  feu  c  imponere  fecundum  locimoremd  ad  duodecim 
annos  id  efi,  l)t  ex  duodecim  annorum  reditu  fumma  principalis  recuperetur  \  modo  feuditni 
idltaleati  &  de  Unoquoque  'Viginti folidorum  reditus  annui  quodfeudum  'valebit  ipfts pofi- 
fefforibus* prœter debita,  Qr  reditus  debitos  dominos , ε pro obfequiis h  fcudalibus ,  x (limatio 
facienda  ad  Calorem  duodecim  denariorum  annui  reditus . 


Glossa  u 

Supra  dixit,  de  reditibus  aflignahdis  fuper  rebus 
folijhic  fuper  iuribus  feudalibus,  incorporalibus  qui¬ 
dem  ipfis,fed  quæ  corporibus  inhæreant. 

*  Sur  certains  détenteurs. J  S'il  y  a  fief  dominant ,  qui  ait  fiu- 
itfls  cr  vajfaux ,  (y  df*‘lle  faire  afiiette  fur  ledifl fief  fi  les 
détenteurs  du  fief  cr  fubietls  tiennent  terres ,  qui  foyenr  efti- 
tnees  vingt  fols  de  ren'e ,  il  faut  bailler  en  afiiette  au  créditeur 
ledifl  yajfal.  CT  fin  obey fiance  dollar  deniers ,  CT  s’ilen  tient 
douTfifoii  autant , il  faut  l’afieoir  poui  doulefols  ,CT  du  plus , 
pim,  cr  au  moins ,  moins.  C'efl  le  pnjage  de  Pobeyfiance  que 
doibt  le  vajfal.  de  laquelle  obey fiance  dependent  les  ca  fuels,  ry 
aduentures  de  fief  lots,  Rentes  regulieresi  Car  s’ il  y  auoit  ra~ 
(haptsfiobeyfiance  [croit  prtfee  d’auantage ,  c?  pour  faire  telle 
afiiette  ouprifaoeyl faudroit  pnjer  ce  que  tient  le  Gaffai, pour 
tnttndre'd  combien  de  valeur  il  tient.  ytu  contraire  fi  l’afi- 
ftettefefaifl  fur  fonds  qui  dotue  obey fiance  à  autre  Seigneur , 
comme  tous  doiuent ,  il  faut  rabbatre  pour  ladifle  obeyfiancey 
qui  efi  contee  en  charge  comme  defiws ,  a  pareille  raifin.  La 
couftume  d'Anjou  faift  autre forte  de pn  figes  d’hommages , 
defiy,ou  de  lufiue frnple, comme  aufii  celle  de  Bourbonnou. 

.  rentes.]  Ce  que  doibt  le  hafialgar  deniers >efi  tmfrifé , 


C  ce  quil  doibt  par  effeces  ,fe  doibt  prifer.  Cbappons  olim  2.  fi 
nunc  dimidio  p\\iS,corueed’Efie  ou  d  Hyuec^ch.uroy,  boif- 
feau  de  bled  ou  d'auoyne.  In  quibus  tempus  &  loCi  valde 
variant,non  folum  in  momentaneis  æ  (limationibus* 
fed  etiaiii  fuccelfiuis ,  &  nuper  inclementia  téporura 
immensum  au&afunt  rerum  pretia.  Minus  illa  æfti- 
mantur ,  qtitls  appellent  fourment  de  prix ,  quæ  in  ipccie 
exigi  non  polie  Domini  prædiorum  defendunt,  fecj 
æ  (limatione  dumtaxat,  vt  Dolis, &  Neoduni,  tametfi 
nullo  iure,cùm  cuique  fuo  frui  non  licet ,  &  vendere 
cogitur,  tel  fourment  fe  doibt  tfhmer  d  vn  tiers  moins ,  qui 
le  fourment  deu  par  efpece. 

J)  c  Selon  qu’on  a  accoufiume.]  In  eO  enim  mos  cuique  re¬ 
gioni  gerendus  eft.  1. pretia  rerum. D.ad  l.falcid. 

Glossa  2. 

d  Λ  dou^e  ans  quitte.  ]  Du  ionrd'huy  en  fief  portant  oleyf  Au  ri'en;ej 

fanceje prix  ordinaire  (croit  au  denier  trente, pour  I/  moins  au  ^o.  8c  <5. 

denier  ~\tngt-ctnq.  Quæ  taxatio  in  vendendis  rébus  Ec-  att- 
elefiæ  anno  pridem  1  tfz.ik  hoc  quoque,quo  hæe  feri- H' c* 
bimus  annoij77.  àRege  :r.d!cta,i<:  taxata  eft. 
e  Pour  lieu  que  le  fie  fie  faille.  ]  Id  eft ,  pourueu  que  le  fulicft 
tienne  terre,  laquelle  valablement  rewtnea  ladifle  valeur 


Des  Pr  liages.  Art.  C  C  L I X. 


i,  SX·,  fife ,  «»  tàrtf*’»*' .  h  UjmSi  *»/<«  j'<7 

/îffif  :  c*r  i'ri  ftf  WiJi  fj  rc-wfc  ie/iÿ»  J«f"«  *  ÿ 

Jime  mjiri  i  t  pat  bien  épgntt,  rat  U  Ύφί£  #&**  f  uftfj  * 
fttfôùrrriteU  rmtt,  Λ  1 

>  àfljnfaAWj  Jcu\*uSttgittar  fam  kt 

^xmn  y  φΐ-jmt  <{*<{’!  t'*h *$**«*<$  â™%i  dinmt 

tient  fait  grtfèxx-  rabataniftb^fanct. 


8fo 

A  ir  CtfiUfableiiiinftaltU  t 

nfj'/ΐ  i  <λ-  JfL-üiirijjj+P  en  ifpfjjJiB;. 

1  Ofj  AcifayÀqùi  ^  ■ 

mtttttfnfiW  UAy&fawejffcn&ta  renenti.  '^r 

Mit  U diihtjn  hj  ufat  ru  tJWé  'Ai*T|e  ώμι,^Λι  H.  J 
dW,/*  titre  rfi  metnt prifte  de  iotfÇ ?  dtfcjmW f^'ry  '  4 
ifL  ι&9^«Λι-ί5  ioiamiiftiii.cy'  dm 

friwfljnfi  /f  rej  f  prtftt  'À'AJtfMgpf  tfijêrut  U  tvtntitfm^l 
me  du  nntmi ,  dis  et  ijmfmtt trwut  φι  tinumuét^,·  h 


Article  CCLIX. 


mt  T  il  le  pnfageeftfaiot 1  &:  ily  ait  îuüdgneur,  on  doik  apprécier*  IcfeÇ 
ΐ£  que  les  itmcigncuri  auroyentj-Scticndroyent  par  parage,  chacun  vin^ 

h  1  i  .  J Jn  rartr>4  ç  .  In  'firr'-Tnn^Îcrn 


s(j 

fols  qui  auroycnc  (ïx  deniers  de  rente,  c  &  du  flir-iuLieignèurfon  tuueï- 
gneur  trois  deniers  dcrente>  queceluy  tiersmueigneury  auroit. 

T;T  fiafiimath β&Α fit 3  &fit  feamdonat^  Met  œfiimari  bfhuhm,  fjuodfmftimû 
J^kabtrent  &  renerent  in  ptretgo  f  ^nuMfwtyttt  ItÎginti jùlidk  Λ  denarik  nûw 

anmicj  φ  illud  filrjftcundogmtitriiw  départis  reditus*  quoi  tertmficündùÿà^M 
tum  hdbmti 

G  i  o  s  s  A*  E  ttjiwi  *  ttn*r  ww»**  &  tmttgniur  d'aifné  t  (tfinni  fat. 

t  uutigneune  de  U  frf  mitre ,  q  ut  ne  fer  K  f··*?  et)  pueot  Η«Λ 
Ij  ptetmtre  t  CaHime  ifitnt  defftnduéÀt  degré  tint}  ntwSt 


i  Iitueigncu  ns  m  pattgf. 
î  IiiucigncLirit,'  futtpte. 

j  Sotib-îOUiicÎgneunc. 

4  Îüplicario  n  de  l'Attide. 

Hune  Ardctilnm  imltmti  tribunal ,  rarus  eonful- 
tusincellitçitt  i Jicivrn  su  miteria  LDnfi.u,pts.i’ 
dinar  La.  l*'tw  îhp  r.t  dtfanpt  le  J  fàdtteTjejteneHritftid^ 
tes  (te  firtwnt  en  h Ariu.  \  i .  tr  MH  ans  dift  ijtatly  a  dfftx 
nuAUïiirnl*  t  mettre  cvmwr  Ittnesgneur  d'itiftit,  t'y  ne  *ppt- 

l  Le  e»pitr/£t>Jf*ntT*  en  lUSMignVirtrfimjrti.  Levnj&fnr- 

tnflpMgttfî  ,  qw ni  vn  Atfal  i*t tien  fin  frerepmfnèfin 
pATÎAPt,  fjr  ie  refait  .£  S-emme  de  ctrttMt  terre  eu frf  ,  nt 
il irttkfttfi  'frie preneur  tnpATril dfgrè  Ae  finjr  s  <r  de ir fie 
pA r itè i  Appelle  UfMAge :  r*r  refit ntinre  de ttuotrt r>*  deilrt 
ïW  deMo  'tf  fers  l'ilnj  λ  exprrfii  at)  deiÎftuetiUPn 

unir?,  ^rn emporte  W>  huait  Ut} î/ff,  ny  i tente ,  nj 

fnfiütféjbth  fur  leptttfait\ot*iUnelgtiettr,  tT 

5  4c..  ί,'ί  eenf fient  ta  dent»  ri  de  eeβe  teneurc  en  Tcwercftit  t?* 
defereTiittprrfirmrftet  fraUmët,  jjhi  i*nr  wntnu?i  eni'^ia. 

X  jS?,  , Mfÿufi  un  ii*  teneur reR-Ltmietghfttritfimglerftt 

UÜI  te  parage  defaut  >  al  defaut  pgf  traie  .un/dcnr·  *  pAtfafr 
ψι  .i  n  d  le  degré  deunL· ,  ÜT  iVjftjignf,  comme  en  cejl·  i jttlit. 
Setmdtmrnr  *  pA* alienation  en  m u n  efiratlgere ,  cemrae  tri 
Tirrctmit -quand  tr  iplit  defaut qu'il  gaffe 
te  nrufitfme degré.  Quand  l'atfar  ïaïUe  à  fan  imegneur  fièrt 
"yjtf  terre 4  îrajr  tomme iuueiçncur  d'at/nffadii  tuuttgnmry 
mut  ψη  defiendrtiri  deluy  mfqtus  AU  ncufiefmt  iegfa 
j  tiitfdnynt  en  parAgf.  mais  file  puifné  ijttiAprii  en  garJgctU· 
jet  defrëdam  bailleni  k  leur)  pittfi)t\gdrn  e,  m pertit n  de  loi  r 


tenture  r  Or  dit  fff  :-ttitùUtf»f ft  m  fait  aJùtUefiiflrfami 
duSet-meur,,  ata  Ait  dffjïrBi-firj  j 
tirteneurtm  en p*r4£t ,  l'tbeyffance  de  Ici:  tnHcmmnftil 
griféti  çr  bat  dit  en  jfisettr  pattr βχ  denun  pir  thitw  lisi/ï 
pis  de  retenue  U  fief  dtfôui puifke  t  V iwfyi,  ^sr^ÎiumrfJC 
dnpnfajre  dfsienmtn  à  Ugtr.ct  de  V-Aei  pie  ait  ■■/J' i!  iîtji- 
funee  des  feu  r  - iiirftrgHrli  n  fera  pmèe  Iran  dr.r,'ii;i:,fif  llîük.1 
Vingt  falTfa  U  rtifonefï ,  Ifi  abtyffafitetdt;  mui^nrwi 
part  en!  beaneeng  moins  de  grafir  J  4«i  tir  j'&fl  î  iltflÜCt  rt 
lijçrmt  :  (*r  1 1  njr  *  venin  ytiji  rat  h  Agis  >  Aj  ·*+ 

failTj'»  iuutignetirrrir, 

^  1  Etiiyairiuttttgnturt.l  TeriâmmpirA^e. 

^  te\fiefi\  que  lei  \Hucigpeuri  tiendrpytnt.j  Ce  fl 
leltjffanit  de  ce  que  le-,  luucign eursf  srdgtAut  ùead}^·, 
Q»e  âw  iyrttt.]  Id  u ft ,  que  [croît  mante  ydait ,  rr  f 
tiendrtnt  ;  f.ar  faur pnfe r  bie H  fifepwÿiaeii  tlfffl 
valeur  de  ce  f*e  desii  ladite  si  ber  fa  U  ci-  CT  l  tefafal;t  W** 
l tares  de  renie  lutnt  mieux  qiti  deiffipHBtt-,  fJf 

rbai-tsn un  vingt  ftli,  . 

c  £t du  (eur-  luuetgntïir  ftn  itiUttgntar.f  ΐίπο  j  |*riHW‘ 
^pjfrtr  du  Iftuergtit-Hfi  qui  ej9  Uftcetîd  MUtÈgltM  UH·^^ 
\  mt  rj  rAfJirrrrP  :1  has  de  fen  ptioiie  s  norabimiu  Art.  j 
Pone  Sempronium  priiÉibBli^^^iffî®0'. 
pardgt.  Rurium  fi  b  ni  Caij  ded it  fuâ  ÎcCtmdo  gp^' 
qui  efi  lefenr  faueignfur  tu  a  rriere  twtfétgnrur.  ^ 

T  sers  luttrigücur,  ]  Xmô  JfrtwJ,  mtkhütüw^ 

pim  t'aijhd. 


Article  CCLX. 


A  P-T.  citïïl  '->,=7 

K  Ο  V  Λ 1  ipr; 

Cetili 


N  tour  partage,  appréciation ,  ou  aualuementd'heritage,  îvnc oü  j  ^ 
■  des  parues  peur  rtquenr  reueuë n  par  Coût 1  dedans  l'an  &  3e  iour,  &  4  J|. 
rtC  kdoitauoirà  iesdefpcns  J  par  autres  appréciateurs  iureï  à  bue  ^ 


requiert  j  ^  la  doicauoira  lesaeipens  "  par  autres  appréciateurs 
icueuëj c  s'il  n'y  a  autre  accord  ou  coimention  encre  les  parens* 


In  Q0 


26i  Des  Prifages ,  Art»  C  C  L  X»  8  6i 

IN  omni  diuifione  hereditatis  in  ipfius  œftimatione facienda ,  altera partium  pote  fi  petere 
reuifionem1 2 *  4  coram  indicé  b  intra  annum  Qr  diem ,  Qr  tjui  eam  petit c  tenetur  id  facere  Juis 
fiimptihus  dper  alios  œftimatores  iur amento  prius  ad  id  ah  iis  hahito , c  mfi alia  fit  conuentiô 


inter  parentes. 

Glossa  r. 

i  In  omni  diuifione  rerum  communium  efi  locus  reuifioni. 

\ 

i  Congruit  Art. 1 67.  0c$66.  Conuenientiùs  dixilfct, 
en  tout prifage.  Ergo  hic  texrus  cum  vniuerfaliter  enù- 
ciet,  vniuerfaliter  accipiendus  eft.  Quare  vbicumquc 
incidet  æftimationem  fieri,ibi  locum  habebit  reiufio. 
Primum  omnium  in  partagiis,in  communionibus  di- 
uidendis,inter  virum, &  vxorem,aut  hæredes,  aut  fo- 
cios,  adde  &  ineunda  æftimatione  ad  finem  refciffio- 
nis.ex.  1.2.  C.  derefcind.  vend,  liueex  contractu  fiue 
ex  lege,  fiue  ex  conuentione  fiat  æftimatio ,  vt  in  doa- 
rio ,éc  fimilibus.  Hæc  enim  vera  eft  reduëtio  ad  bonü 
Sc  æquum  ex  imperitia,  errore ,  aut  malà  æftimatiorie 
peritorum: neque  ei  renunciari  poteft ,  fi  dolus  pro¬ 
ponitur  menforu,aut  enormis  lælîo,cùm  dolo  futuro 
nemo  intelligatur  velle  acquiefcere,  non  magis  quàm 
reduëtioniad  arbitrium  boni  viri.  Hoc  idem  &Bar- 
tolus  fenfir.l.i.§.ideo.D.fi  menf.falf.mod.dixer. 
a  Par  Cour.]  Requiritur  igitur  citatio  ad  interruptio¬ 
nem  talis  præfcriptionis,  diximus.d.  Art.267. 
b  Dedans  l’an  cr  iour.]  Idem  tempus  Bart.tribuendum 
putarat ,  in  reformatione  æ  (limationis  miquæ,  quem 
Abbas &Fclin. citat  cap.  quiaiudicantem  ex.de  præ- 
fcr.perl.qui  fegrauatos.C.de  cenf.&cenfitor.  comme 
enegalde  fciiages.  Hic  annus  autem  computatur ,  du 
iour  de  la  rendue,  CT  rapport  du  prifage  fai  fl  par  les  prifeurs 
parties prefentes ,  ou  appelées. 

Glossa  2. 

r  [/ifiimatio  cuius  tmpenfis  facienda. 

1  Pjuifio  fit  expenfis  petentis. 

;  Rpjucfia  ciuilis  non  refit  iudicatur  ab  iifdem  iudicib. 

1  e  La  doit  autir  a  fiet  defies."]  Nimiùm  indiftinëtc  Dodlo- 
res  ftatuunt  de  expenfis  æftimationum  faciédis, com¬ 
muniter  ab  vtraque  parte.  Neque  enim  vbiqj  &  om¬ 
nibus  in  caufis  cadcm  eft  ftatuendi  ratio  cùm  debitor 
aliquis  obftrictus  eft,  de  faire  afiiette'en  fes  biens  ex  caufa 
onerofa ,  fiais  fumpjiibus  eam  debet ,  eft  enfin  hoc  in 
foluendi  necefiitate ,  quod  Dodtores  tradant.  Litem 
illa.D.  de  confti.  pecu.  Bald. l.fin.  C.  decondit,  infér. 
&  regulare  eft}  Cùm  quis  aliquid  facere  teneatur,  fuis 

.  impenfis  facere  teneri. quod  ait  Arch.can.caucndum. 
io.quçft.3. BartoU.fi  poftulauerit.D. de  adulter.  Boër. 
decif  303.  Etfi  aliud  cenfiterim,cùm  ex  caufa  lucratiua 
debetur.  Sed  cùm  negotium  commune  geritur ,  vera 
eft  fententia, communibus  etiam  expeniîs  aôtum  fieri 
oportere,  vt  cùm  inter  cohæredes  æftimatio  rerum 
communium  facienda  eft, aut  inter  focios ,  aut  viri  & 
vxoris  hæredes ,  quod  glofla  &  Dodores  notant.  1.  fi 
irruptiones.D.fin.  regun.l.q.D.fi  menffalf.  mod. di¬ 
xerit,  vbi  Bald.  Alb.  Florian.  &  quos  Boër.  decifji.  ad 
finem  &  d;  decif.303.  Doaria  quidem  fuis  expenfis  ta- 

2  citportiones,hæres  fuis  diftrahit.Sed  cùm  femel  fada 

cil  diuifio,& reformatio  petitur,expcnfis  petentis  fa¬ 

cienda  eft,  in  fine  litis  recuperaturi, fi  vincat. Sed  tamé 
vbi  partitio  fada  eft  portionum  ab  æftimatoribus ,  vt 
Vulgo  fiunt, apud  nos,  non  puto  in  expenfis  damnan- 
dum,qui  petenti  reuifioné  non  negauerit,&  obtulerit 
fine  conteftatione,cùm  nulla  eius  culpa, aut  dolus  fit, 
ψΰ  alieno  iudicio  paruit,&  cuius  nullum  fadum  cul¬ 


pari  p>ot&,carleslottiffefentparlesprifeursfinhci  Arr. 

566.  Et  ideo  de  eo  nil  debet  partibus  imputari.  Si  ref- 
cillio  contradus  petitur,æftimatio  fit  expenfis  peten- 
tis,quiacùm  pro  fine  intentionis  Içfionem  proponat, 
probare  omnino  eam  debet. 

d  Par  autres.]  Omnino  id  quidem  conueuienter,  eùill 
error,culpa,aut  infeitia  priorum  arguatur}  ficuti  &c  in 
appellationibus  negat  Baldus  remiiliones  caufarii  fa¬ 
ciendas  ad  eos  iudices,  qui  femel  grauarunt.  Etmre- 
uifionibus  rationum  publicarum,totidemfolét  adiici 
externi  iudices, quot  ante  iudicaranr.Nec  mihi  vnquâ  } 
probabitur,  &  fi  ordinationibus  cautum  ,  eofdem  de 
requeftisciuilibus,&  (implicationibus  iudicare  ,  qui 
ante  iudicarunt ,  tametii  quofdam  adiungi  dc  his  qui 
iudicarant  abiurdum  non  loret ,  cùm  tanta  fit  homU 
num  a/xcuA'*,  &  ftudium  tuendæ  qualifcufhque  femel 
emiftæ  fententiæ,  cùm iuris  errore,  aut  manifefto  la- 
pfu  tam  fæpe  elicitas  conftet ,  vt  dilfimulari  nequeat, 
etfi  de  iniquitate  iudicij  queri  nolunt ,  &  ftare  id  qui¬ 
dem  patiar} fed  nimium  propenfa  eft  aliena  in  fortuna 
iudicij  inclinatio  in  ea,  quæ  femel  fiue  meditatis ,  fiue 
incautis,aut  imperitis  excidere,  du  error,contumacia, 

&  peruicacia propugnatur,  ôc  malum  malo  cumula¬ 
tur.  Tutius  eorum  iudicium,  quorum  fadum,  aut  la- 
pfus  non  arguitur ,  &  qui  alieni  facti  accufatione  ad¬ 
monentur,  v  eluti  vul(a  aure  ad  officium. 

Glossa  3. 

1  J{eutftoninumijuamrennnciatur. 

2  .An  Rgutfito fieri  debeat ,  Sans  loties  changer. 

'  S’il  n’y  a  autre  accord.]  Sur  la  forme  de  l’appréciation.  Nâ  î 
(vt  dixi)  iplî  reuifioni,fi  magna  læfio  proponitur,non 
magis  renunciari  polfet,  quam  appellationi  ab  iniquo 
arbitrio. aut  refciiiioni  ex  caufa  enormis  lçfionis,  qui¬ 
bus  non  macis  intelligitur  renunciatum  ,  quàm  pro- 
fecutioni  doli  ab  aduerfario  committédi,de  quo  vul- 
6  rationes.ex.1.2.  C.derefcind.vend.petuntur,Bart. 
fi  quiscum aliter. D. de verb.oblig.  Corn,  conf.114. 
lib.  3.  &  de  eo  arefta  memorat  Papa  decif.  Thol.  267. 
Rebuf.  fupra  cod.  tit.de  arbitr.gîo.8» 

Proinde  fæpe  quæfirii  memini, an  talis  reuifio  fieri,  2 
&  exequi  debeat, Sans  loties  changer, comme  ils  difènr, hoc 
eft:  ira  ne  portiones  moüeantur,,  fed  compenfationes 
potius  pecuniæ,aut  reditus, aut  fimiliii  fiant  deceptis, 
Ioan. quidem  Andréas  ad  Speculatorem, tit.  de  iud.  (Γ. 
fequitur,  verf  item  quod  hæredes.  Bald.l.  maioribus. 
Cod.com.vtri.  Iud.non  mouendas  portiones  putant, 
fed  pecunia,  aut  aliunde  fupplcndum  quod  inaltera 
minus  eft:  contra,  Cymis, Petrus,Ioan.  Fab.  Alb.  Salie, 
d.l.maiarib.  Cyn.iterum.  1. 2.C.derefcind.  vend,  vfi 
quidem  ratione ,  quod  hi  fi  ita  fiat,  euenturum  fit ,  vt 
quifquam  contra  regulas  cogatur  fuum  vendere,  & 
Molinæus  probat. §.  12.num.42.tit.de  fendis.  Et  pra¬ 
gmaticorum  vfitatum  morem  damnat  *>  qui  in  libellis 
litteris  Regiis ,  fuper  talibus  refeiifionibus  obretis, 
foleant  concludere  alternatiuè ,  (cilicer  adreireftitu- 
tionem  aut  portionis  fupplemcntum,cùm  præcisè  ad 
rei  reftitutionem  concludi  oportercr.Ego  vero  neque 
femper,  neque  nunquam  mouendas  portiones  puto, 
nam  fi  fraude  partium,  aut  partitorum  diuifio  iniqui 
facta  apparet,  &  magna  eft  inxquaLitas,  aut  valde  in  - 
commoda  partitio,  æquum  eft  eas  moueri,  cùm  præ- 


8îî3  Des  Pi'ifàgcs,  Art.  CC  LX  I.&c.  8^ 


\ 


niftm {uhddium  udüetfttio  exciiflb,  Ln  menbtf.D.  U 
mciif.  inod,  dirct.  Et  &?e  scidit  adapta  per- 
tiûiiis  pacte  inucdcm .  fti«  ficn  ■*««* 

parns  rcuicîttnçm.nec  lancunmfcrc  fundj  pariem  re- 
|pc£tu  lïimis*  cioimum  cotüm  lëfc&u tocuis,  quod 
incîCôûniulcus  nota^Matuiti^vlt,  D.  fcniiUroÎti 

1  Ma:ui(is*ÿ.üi  fttndo.D,d,elL-gat,  i.  ttarr,Lvxqrem,$. 

EoripWain.  D.ddej£M·  Siilyc-Lvlt-D.  dqmrittet.  & 
qycJ  T  ü  .whlIIu  >.<!·  >-vgto,  i-rui.  14·  V  clin  i  h  Ji  .1·.:  u.«  ia 
adimpca  iit  v  ni  ex  e on  foc  1 1  bu  s ,  eu  ni  duo  d  1  en  t ,  nui 
sliquid  needtar  mm  s «r ,  &  ci  rcuim  s  nus  im  p  0  -  ; 

Jnus-.cum  compt'tidioï.Î ici  poilé  t-Quod  dnn  accidit, 
ratio  iuadet  tnoQcri  pu  iriones  3  pieitim  litigator  rc- 
dempris  mcolnnbus  ideg.it,  vtitta  porno  mu  Im  pr*- 
iH’deraivt»  dim  (cirée  dcdicm.em  ad  ft  ptrnne  naquis 
ptxcüdcnrt  conforccittijiieta  prçgùiurc'ï,  cogendum 
*ftimacioncm  nccipcre  itï  gpnmia  T  Sç  l^p'J  râüa  Qpc- 
îafpEftia hominis  l’  lUiditas  reperitjitaudiilcntic  diur- 
ÎionûtCTECinplum  pollùtTi^ttelbs^.u-g^Evnica. 
nurn.fi-  in  rc iiaftu.  &:  item m prim.igen,  qüÆll.iü.tuu 
S.Quôd  (1  mhii  fca«4e  acltnn  dRntx  magna  înctmio- 
di ris"arguitntn vtlrcfio reparabilis pétunia  ,hlic  reditu, 
-..it  adeo  praediis  cttirniij  non puto  rndjuigcnaiim  ic- 


tendre  poflir,  quam  i  coimubauc-rire  point, 
Mccuius.  ÿ.  arbiter- Ddamil.  erci Le.  cmiTi  pnihiuq  dt 
compcnfa  tûmes  hmiu  rçc<uuun,&  cjî pc J|S ;K ,·  ^ 
milia1·  D-  Famil,  creit.i.  ad  rjflîcunn.C-Oimm, 
K.miquod  diciEiircohTredes  partes  Jhas  fiÜI|.  ' 
adcipeté  in  pecunia,  L  icimuS-C.de  incfSie,  ttftj™  * 
diniiTUiS'.iii  pirtûgii ü,qu te  il·-  ï<>.d e  1  oto  i  1 1  reKrçi  ^5 
nitj  ü'd  ü  fcmdtatU;  W  remn  portionis  ^  S;  ^ 
iulum  aliquid,  aut  aliunde  r  eparabile  decOribaltiti^ 
pOmoncni ,  uteueiï  ommum  portiones  êMCtntinbo  ii,[. 
quum  cil-  &  irw;om:nrK>dum,nCt  rici 3 c  reqi u gn tüi.titg;} 
induigendum ,  li  nihil  aliud  ad  teram  prïtci 
max  ingenium  ,  &  Jirigandi  cupiditatem 

communiones  in  tntum  expediat.  Sed  plctm^w 
contingit  >  iïiitf  tonfomum  culpa  tes  haacÆ^jJ 
cunid,  arque  ica  Omnibus  petite  ,  qi.sod  ι\αψ_Ά 
portionem  obuenerat:  hk  fi  magna  diininutio  cfi 
Ecdintégraii  vmuerütatcm  p'acriniomj  ut>o«c{.ï' 
dempto  ι·ο  y  quod  cuntubue  adempmm tifp 
nés  de  tore  reformarij  &  nouas  opotttit fictif, 
tëo^fs  quidem enorinc  ecquod  ei> adccpium,^^  I 
^pitur  de  externis  rebus  ccunpcnLâiiorjfjn 
cuites  de  cil. 


Article  C  C  L  X  L 


a  n τ  1  e.  N  execution  quand  meubles, &  immeubles  font  du  tout  di fcuicz,  qftÊiÜl 

tm  execution3  fur  les  .Jcbtcurs  des  dcbteursJdHias  dcbceurs  appelez, 

Cons, 

ύ  N  cxcamonc  qumâo  mobûU ,  &  immobilia  fim  pmnmo  άφφΛβϊ  extern 
1?  i  tore  5  dektatHM}  ipj !f  thbttonbtis  vocMn. 


Glossa.  C 

j  PtfiiÎjiirTtti  weijutùfuüjt*, 

1  Fit  ^rrejinnt  lîûii  SXCiitUt* β  AihiUrpt  nw  f ί/βΠϊ^ί, rtJlf 

ft4gitnu 

Hitc  olim  tiiicufïïoMÎ  neccHTcas,  ex  i  tire  Romano 
fuit ,  quarn  Ordinatio  Prandia  ReglHuJlsdri  anno 
ΐ  J39.  Sed  ta  nteii  per  ea  m  Ord  m  itio  ticm  non  eSl·  1  ah)  a- 
ta  parrftdÎatiüin  caTuimi  dilpo lï i j t)  ind uida  Tpccia]  1  - 
b  u  s  de  cauFiS,  vt  au*  tlt3  Art.  114.  de  13  j.  Iliam  ccrtè 
ambagioLam  de  iure  ante  illam  ordinationem  pler-r- 
qu  e  Dsnaitia:  tii  ftiiltTunt  t  quod  Papa  de  J  tris  ce  llatu  t 
iuàiamtumaetatc.  dccili  iSt.  icjûS.  tfcTuaq.  inre- 
rraCt.^,S,gto,^i.  num^'ÿ. 

1  *  Sur  Ici  divtfûTidtt  deÎHtmfu J  I J  ιρΓίΐιιι  ex  Romarti)  iu- 


Γί’,ηιΐη  prius  dcbicorumbonapignecaiiturjilianiJt- 
bitoru  m  Îcc  uodorfi|  idd^atncc  Fiomitiali  Qin-dii 
fii.vrlpnua,  l.à  Ûiuo  Pio.ÿ.in  veditionL-.  Ddtaini 
Γ;£ίϊ  liiue-rfüm  quiddam  de  fuûptiusitin  tur- MiJkî. 
tnd  iî  tit.  de  occut.  Excipiu  ni ,  Ii  petfûtu  debirodi 
non  foluendo  dicarur^auc  fugæ  luipc^ide^no·  l^1- 
L  mulie  ri .  D.  d  c  leg.  ■;  (  m mi  1 1  £]  411  o  cd II  non  otutf  dii  it 
pei  eieçutioncni  >  fçi  via  Arredi ,  vt  B.iirrdcq  qud 
ipfum  pL'Æilitj  cautione  rcfolmcuT,  quod  venin», 
&  notara  te  je  Dartolo,  PapadcciFifjr. 

Diicuila  aurem  probatur  renuncbttone,  -nif-f· 
latione  Appatiioxis.Bait.L  ftipaJacia-ÿi  inbet,  D-J: 
oper.fto.nutician  Boïr.dec.iP  177 .  T  Iraq-  5-S· 

Γ3  L  mi ,  1$.  M  tl  LU  s  fun  omiià  miùrmationt,  de  ffl# , 
débitons. 


Article  CCLXIL 

Anne,  V  A  N  d  la  dcbtc  du  fécond  debrem  tH; 1  liquide b  par  obligation^ 

n™a  |(Mp  ou  aurremenE,  É l'execution fe Üx&.  promptement  furladiclc  “core ! ,  L 
cqhi,  qu'and'dlen'efi  liquide  on  procédé  par  arrciÎ  far  icelle  iufqucsacfi^· 

le  loic  hquidee,pcmr  ce  Liiï  en  auoir  execution* 

QFdWi/ΰ  debitum  ftwndî  debitoris  cil·"  liquidum  h  oMigatiùritsAut  wdicatû, 

Vfta  * c  execHtbfierfldtimfiiper  di  chm  âcbhim  Et  ψάη  do  n  on  eft  liqtddm  via  * 
proceditttrjttjjcr  dlnd  t  danse fiterit  it^uidatmi ,  -vt  hoefatâo  tins  cxxavxnm  h&  & fl  > 

creditor. 


Cî-oî^a 


Des  Prilàges ,  Art.  C  C  L  X 1 1 1.  %66 


Glossa  i. 

x  Différend*  exaftio  donec  Auditu s  ftt  primus  debitor, 
i  Licet  pignerare  debitum  fecundi  debitoris. 
j  Difcufio  non  neccffaria  ante  pignerationem  nominum. 

4  ιΛη  debito  fecundi  debitoris  pignerato ,  difcufio  rite fit 
pendente  proceffu  crc. 

s  liquide.]  Adde,  &  confeffee  :  nam  in  diffitentem  ne- 
cefTaria  eft  cognitio,&:  fententia. 
b  par  obligation  ouiugé.]  Ex  regula  Articuli  263.  infra. 

I c  L’execution  fefaiil promptement.]  Hçcexecutio  non  eft 
faciéda  realiexecutione,  aut  captione  bonorum:  nam 
hic  fecundus  debitor  non  eft  obligatus  creditori  cre¬ 
ditoris  fui,  ideôque  manus  in  bona  eius  iniici  nequit, 
nifi  vocato  ante  primo  debitore,  qui  eft  creditor  iftius 
debitoris,  &  fententia  obtenta,  cuius  vi  hic  fecundus 
debitor  liberabitur  ab  fuo  creditore ,  qui  eft  debitor 
petentis ,  alioqui  iniuria  fieret  huic  debitori ,  qui  re¬ 
maneret  in  obligatione  quandoque  exequenda ,  Sed 
omnino  in  vtroque  cafu  per  arreftum  procedendum 
eft,  fiue  liquidum  fit  debituni,  fiue  non,  &  differenda 

.  exaftio,  donec  ahdiatur  primus  debitor ,  qui  intérim 
non  poterit  exigere,  quod Bartolus ait  1.  nomen.  C. 
quæ  res  pig.  oblig.  poffi  Sed  manu  inie&â  in  tale  de¬ 
bitum,  non  poterit  debitor  fuo  creditori  folucre,  ne 
iterum  folurre  iniicie»ti  teneretur:  hæcfrcquentiffi- 
ma  fori  formula. 

z  Cæterùm  cum  aliud  in  bonis  debitoris  non  eft  li¬ 

cet  id  pignerare ,  etiam  non  difeuilis  bonis  debitoris 
primi ,  probando  in  difcurfu  proceflus  infoluabilita- 
tem  per  diicuflionem ,  vel  alio  modo ,  nec  fatifdatio 
exigitur,  quam  Bart.  requirit,  l.non  folum.  $.  morte. 
D.de  oper.no.nunciat.  Félin. cap.cùm  Martinus. nu. 
40.  ex.  de  donft.  Caft.  1.  heres.  D.  ad  T  rebeL  Nec  vtimur 
fententia  Imbertilib.i.inftit.eap.jp.qui  non  putat  im¬ 
pediri  folutionem,  aut  debitoris  conucntionem  per 
arreftum  extranei. 

3  Proinde  hic  textus,  non  eft  fimpliciteraccipiédus, 
fic  ,  vt  omni  eafuante  pignerationem  nominum  ne- 


A  ceifaria  fit  difcoffio,hk  enim  intelligendus  eftftatue- 
re,  iuris  difpofitione  fimpliciter  præfuppofita,  cu  alia 
obligatio  non  proponitur  nominum,  infpecie.  Nam 
ii  nomina  ipfa  hypothecae  fubie&a  fint  creditori,  ea 
ηδ  minus  pignerari  poffunt ,  quàm  alia  bona  debito¬ 
ris,  ratione  exprelfionis  hyporhecæ  talium  bonorum 
in  fpecie,  fine  difcuflione  aliorii.  Bona  enim  ex  æquo 
obligata ,  ex  æquo  pignerari  pofiunt ,  nec  vllus  ordo 
eorum  eft  inter  fe ,  etiam  præfuppôfitoiurisordinei 
hæc  Bart.  l.nomén.C.  quæ  res  pig.oblig.  ppiT.Butrig. 

&  Iacob.&  Ar.  &c  Bart.l.hæredem.  C.  de  hærcd.ad. 

B  Rom.conf.416.Im6  nomina  debitorum  tam  veniunt 
in  obligationem  generalem  omnium  bonorû  ,  quàm 
quælibet  cuiufcumque  generis  alia;  Quare  præfuppo- 
iitâ  obligatione  concepta  omnium  bonorum,  fruftrà 
illa  claulula,  quam  formularij  adiicere  folent ,  à  procé¬ 
der  par  hoye  darreft ,  neantmoins  quarrefi  [iit  diEl·  dernierc 
execution.  Nec  hic  textus  aliter  cenfendus  difponere, 
hoc  ordine  conftituto  qui  ex  iure  decerpitur.  Sed  in 
terminis  fimplicis  obligationis  loquitur  nullâ  præ- 
fuppofitâ  obligatione  generali  omnium  bonorum, 
nec  difcufiio  necefniria,quod  Specui,  tenet  tit.de  pro¬ 
bation.  &  rurfum  tit.  de  oblig.  Et  fi  Baùhd.l.hæredi- 
tatem,  aliud  fentit. 

Sed  ponamus,  vt  in  terminis  fimplicis  obligationis  4 
£  requiri  difcuilionem ,  an  fi  quis  dire&o  debita  debi- 
^  toris  pignerauerit,  aut  manum  iniecerit,  pofiit  eam 
facere  pendente  proceffu  fuper  arrefto  ,  advaliclatio- 
nem  aftus  fadi,<x  obtinendum  in  caufa  êx  eodé  pro- 
ceffu.  Etpoffe  putat  Angelus ,  auth.  de  fideiuif  §.vlr, 
&  Papa  decif.431.  placere  ea  fententia  poteft,  cum 
per  a&ionem  proceflum  eft,  &  de  difculhone  non  fa¬ 
da  obiedum,  ita  vt,  ea  fada,  lis  iudicari  poffit,  veluti 
prçcelferit.Sed  maior  dubitatio  cùm  per  exceutienem 
proceffum  eft, quia  hic  adus  nô  recipit  validationem 
cx  poft  geftis.  Sed  tamen  ex  æquitatc,fi  re  verà  in  bo¬ 
nis  difcuifinilreperitur,  verum  efie  apparet,  quod 
exccutioni  caufam  præbuit  etfi  adhuc  ignorabatur  : 
Contra,  fi  apparet  elTe  ,  vnde  aliter  fatisnat  creditori, 
quam  à  bonis  obligati  fuccidaneè. 


Article  CCLXIIL 

BN  peut  faire  execution  fur  belles  baillées a  à  my  croiiî:,  pour  Ια  part  k  artic. 
portion  appartenue  au  debiteur.  Et  fc  fera  b  eftimation  de  ce  que  vau- 
dra  pour  lors  làdi&e  part  &  portion:'  faufau  portionnaire  Ton  recours  c  0  N ·*· 
à  l'encontre  du  debteur  executé,pour  fes  dommages  &  intereftsi  - 


pOtefi fieri  cxecutio  fuper  pecora  data a  ad  dimidium  accretionis  pro  parte  φ  portione  ad 
A  debitorem  attinente.  Et fiet b  eefiimatio  quanti  'valebit  tunc  di  fla  pars  &  portio c  faluo  i 
partiario  regrejfu  contra  debitorem  pro  fuis  damnis  &  interejfe , 


GLOSSA; 

i  Bailler  à  my  croift,  quid^Crt.  inteüigit  de  corpore 
tndiuiduo,  non  de  grege  çrc.  ibid 
i  ïufta  aftimatio prxftand*  partiario. 

}  Quid fi  res fit  communis  non  amy  croift. 

4  Fraudantis gabellam  pars  tantum  in  commiffum  cadit . 

î  *  my  croift.]  Hoc  eft,  ad  dimidiu  accretionis.  Scho- 
iaftici  Itali  feriptores  dicunt  dari  ad  focidam ,  cùm  ita 
dantur,  vt  fœtus,  &  frudus  participentur,  &  cura,& 
euftodia  accipientis  fit  /periculum  Domini,  Hxc 
^îrgentr.  in  CenfiBrif* 


difpofitio  intelligitur  in  corporibus  indiuidüis,  nam 
fi  numero  diuidi  pofiunt,  vt  grex,  &  arlnentum, 
arquum  eft  audiri  interceifotem  prouocantem  ad  di- 
uifionem,  nec  partem  fuam  diftrahi  patientem,  quod 
olimiudicarat,  Ioan.  Andr.  ad  Specular,  tit.  deexe- 
cut,  fehteht.  §.i.verf.  quod filiusfamilias.  Sed& im¬ 
mobilia  cùm  capiuntur  cum  alio  communia,  inter  - 
ceffores  fini  diftrahendi  audiendi  funr.  1.  vit*  §.  &  ne 
ex  communione.  Cde  iur.dom.  imperr.  Hîc  omnino 
ratio  fequenda  eft. L  fi  finita.  $ .  fed  fi  in  plures.  D.  de 
dam.  infed. 

*  Efismation  de  ce  $ ut  faudra.]  Νδ  fufticit ÿmir  offerre  * 


A  r  T  i  eT 
CCI  lit  ST, 

N  π*  Λ* 
CiH». 


26/  Des  Prifages.  Ait.  C  C  L  X 1 1 1 1, 


ρκ,άη,ςααΐ ,  firi M>  Λ  ni.  &  ipun^fcd^ 

κι  ifti^jo.pcïftitidüebii,  quÎK^um  nondt,  reilc^Lcoiin^.tt<faKiJttH*cà^  , 

O  tti 


1Î.1  ,1  1 M  1  I  J-  »1jO  ‘XI  CfT  i  '  J. 

main  pfriitaliiflûfenûi 
ï c  Stiifè#  bittiiMiHwfin  nam,]  Debet  mm  parti** 
nD5  cauere  de  Πια feifto, cùm  ewftCKtiam dcbrïwod 
il  resdumtrau  communis  lit ,  aliier  φι^ιη  ex  fcads, 
dnbili *&<>  non  ci  «mmâm/cdin  ex Ira , 

cùm  ïiüllus  compatis  imer  cos  grilus  lit,  neccubo- 
tiia debeatur.  Sot  fie,  quomodo  foCio  dicur  aâioi  ex 
eoquodxb  altero  mS  admifltim  fa  ,  inre  commu- 


ii  pafeendi.  Cd  c  p  a  Ü .  vbi  D  ü  fraies  ktt  Ans^tur' 
&ACU  focictatis,&  fodd«r. 


Vidgb  inquirunt,  fl  vnusde  focsinnfp^,^ 
fubicdiitn  gabelle,  6e  eamnon  fbluk,.  atif^j 
pars  Lnridat  iti  commilÎum  ,  &  non  putant,,  f^p, 
patte  fraudantis  tan  cira*  ifràudunii,  Ç.i.  ^  J? 
ci.  vbi  Barcofns  Latè,  Bcrradiin.  lit>.  dtgabdU,  jjjf 
nanvlcimæ  partis,  qiucft.jo. 


Article  CCLXIÎIT. 


[ovte  condcmnatïonjOÎi luge1  doit eftre exécute* 6 nonobftanc quelcotj. 
que  exception ,  qucvpüdroiipropofcrlctieb£cur3  s’il  ne  la  vérifie  prom¬ 
ptement  en  baillant  caution. 


QVmu  conimmtlo  Mit  kdïcdtitm 1  extatthm  mandari  débet ,  k  non  djtmt  t 
ψμ*  çx  c  çp  ti  on  f*  ψίά  fti  débit  or  promonere  vellet  ,  ntji  eam  probet  fiat  im  d.mâocâi 


CAitikntnt, 


pjwnutL·  iuantintrtii  prabAtw·. 


Quod  hkde  fcn[enniî,&:miicamilitüit(  Èn  obli¬ 
gationibus  ex  comntbtt  (Uiueractktm  an  ce  :  Arc.  ijf, 
ELI  entm  ïquavtrittfqucviï ,  ilcgt  attributa  inftru- 
menris,&:  condcimiariorubuj,cji  confenfu. 

•  j}ott  φ*  extmit*  J  K  î  fi  fit  appellatum,  ail  e  ex  cogni¬ 
tione  fufptnfuiu.  ïmmenfa  cïtimicriahuius  Articu¬ 
li,  quam  ptofeiTa  opera,  quidam  exercuerunt  ,  vc  Rc- 
buÆus.tii.ord.  dcfcm* cxccut-d: m ccntniâ  ibur  Bc- 
tjçd.  de  Barris j  &  Auto.  Mafia  δί  fpariïin  ali], 

^  iïintfiftAni  ^wicepf|Mf txtepttcn.]  Infiniti  DoÆtorum 
traAtiui  funt  de  ftaruto  omnem  exceptionem  reii- 
cicivte-  Certi  orrmem  t  x&eptione m  omnis Jfçntcnti  a 


B  itcipirptartereas,  quatiudicaîuraimpunànt^ 
quibus  tift  fub  indicaro  cognicum/cd  nulli  rü,Kuda. 
ne  m  in  pt  ï  fciui  itnptf  die*  aut  vc  le  q.iui  Lfor,  ginsiliù, 
nem  m.mus  ,πίΓι  peréproria  fïr,&:  iüluctonjs  pûÛjH-  [ 
dicatu  fâârdr  &  üicûiiünenci  probe  cm.  Ses  de  roquoi 
ïncominenri  probri]  dicatur,  Kîe cbncxoïaerJiu ^ dt 
quo,  nos  alibi,  &Tiraq.  iiiLft  vnqinm.Yiàoinmi 
pu.  ?;v  Lud. Rom an.con lil^iî.ali j.  1. j- $-C0n4caiâiriïn 
n cm.  D.  de  re  iud ,  Sed  in  eo  muld  experim wbm£Æ» 

cü  pro  r art  d  n  e  pr oponn  n  c  fua  ί  d  mnia.  Noî incoaci- 
neo re  probiti  dicimus,  quod  fcripco, atirûffisima 
partjs^peciriiii  probatur,  aut  ίί  quae  ex iplbiimmcni- 
to,  aut  icnccnttai  fubftancia  oritur:  nàïnïÉWiftçttJ- 
b.iricmbqui  refebi  poibmr,  rarum  eÎî  iidcmlnKtïài 
impediendam  iudican  excr:ntionejn:(lc  atruicatuni 
mrcrcciltouibus  diximus,  A:t  rji, 


Sequitur  Titulus  14. 

Ί>α  appropriants  p-ir  Bdnmu*  e y  prafiripthns. 


M  A  G Ia 


MAGISTRATIB  VS 


ET  IVRECONS  VLTI  S 

PER  BRITANNIAM 

AGENTIBYS, 

V  M  ego  pridem  notai  in  tus  nofirum  cïuilc ,  &  patrium  infii-  Anno  i  tfs, 
tuifjem  ,  hic  mihi  de  eo  iure  titulus pracipue  de  le  fl  us  efl,  qui  iu- 
flam  commentationis  operam  pojcerc  'videretur  ,  de  his  fcilicet 
quœ  lingua  patria  approptictnens,ScappYopi\anccs,  Grœci 
iSiaa&t  appellant  ,  Latini  vno  quidem  verbo  reddere  nonpofi 
fini.  (Juius  argumenti  nouitas ,  &  infolens  traflatio  externos 
homines ,  qui  Je  rebus  iudicandis  applicant ,  tam  fie  pe  perturbare 
fiolet,  vt  cum  vim,  & poteftatem  antiqui  moris  non  iiitclligant, 
vfum  etiam  &  au  florit  at  cm  obtinere  vix  quantum  quidem  in 
Je  efl,  patiantur*  Et  quando  ne  nofiris  quidem  hominibus  res  e  fl:  ex  toto  perfipefla,  ni  fi  qui  diti 
multümque  in  rebus  agendis fiunt  Perflatis  con fidium  fuit  haede  re, quid  intra  triginta  hos  an¬ 
nos  mihi  cum  confiultiflimis  conuenijjet ,  tradere,  quid  experimentis  comperfiem  ipfie  ,  quid 
celeberrima  tribunalium  de  ea  re  obferuajfint  ante.  Ne  quod  nobis  in  commerciorum  ira  Ela¬ 
tione  egregium ,  &  eximium  efl,  id fine  luce ,  &  comnionfiratione  !>fus  &  A fiurpationis  ta¬ 
ceret  expofitum  imperiti  cuiujque  dubitationi,  &  Opinationibus·,  in  quo  cum  fi  occa  fio  fieret·, 
oflendam  quid  vfiquam  peccetur ,  tum  quantum  Romanum  ius  illud,  quod  regna  prouin - 

cias  au  florit  a  te,  fy  maieflate  percellit ,  hac  quidem  in  parte  maiorum  noftrorum  prudentia, 
ft)  aquitati  cefifirit.  Nam  etfi fateri  cogimur  deberi  ifli  fiortaffie fia  pient  i  a ,  eius  etiam  iuris 
quo  vtimur,  principia,  illud  tamen  ipfium  nimio  cultu  (  Ai  infeeminis fiolet  accidere)  apertam 
in  noxam  degenerafifi  agnofeendum  efl.  Nec  falso  ohm  ficnpfit  ^Arbiter  G?  et  ronius.  Ego 
(inquit)  adolefcentulos  exiftimo  in  ichoiis  ftultiifimos  fieri,  qui  nihil  ex  his  quæ 
in  vfu  habemus ,  audiunt,  aut  vident  :  fic  (vt  ego  quidem  fintio  )  ifidm fiapientiam  dofli 
quafi  non  verum  fit  j  quod  Arifloteles  dixit,  res  loquitur  ·  finem  huius fidentia  non  # 

yeù&iv,fied  praxim ,  fint  ifl.i  arcana  Themidis ,  aut  Ægyptiorum  infanda  (qua  non  im¬ 

merito  alicubi fic  haberi  irridet  Cicero )  ac  non  potius  controuerfiarumincernicula ,  &  tru j 
tina  de  rebus fifpè  vilibus ,  &  his  qua  in  l>fu  ver  fantur ,  &  oculis ,  &  teruntur  manibus , 

&  pro  materia  habent fundos ,  corpora,  &  leuijjimafiriuola  conuitia  nihili ,  gerras,  fi  non 
etiam  fartorum  cum fut  oribus  difeeptationes.  Nam  de  Ducatibus ,  ft)  Comitatibus  diu - 
flriores  controuerfia ,  et fi  habent  [ape  aftus  difieptationum  maiores,  iure  tamen  non  alio, 
nec  prajccptis  dijflmilibus  terminantur:  Sapientes  quidem  homines  piget  talis  artis  mentio¬ 
nem  inferri ,  quam  nemo  praftitem ,  etfi  non  nemo  polliceri  au  fus  efl.  Nam  iuris  autho - 
res ,  ckm  dicunt  hanc  artem  ejje  boni,  &  a  qui ,  nominibus  fibi  blandiuntur  :  cum  nihil 
Urgetur,  in  Conf  Brit «  Ο  O  ij 


g -7!  Epiftoia.  $7i 

alittiilît  hœc  difiiplin&t  qtMmmiMmmcarnwniw  rt£L·  informiio,  àquibm fimm. 
tur principia d.kcrncndi  *ψ· /#ί*ήρ, wfl, CF ύφ,  Ι,οηφ ,  Undt iiîjJ;. 

.  i.  j  _  J.î/î·  rffif  feriri-  Abortent.  Cum  Art  an  Promut  tint 


acti* 

iert 


tifrpfmcwia  aijemiertui  j  ^  ""T . J  J  ^  j  '  ,  v  J  J  ^ 

atteri  dure ,  oporteat,  Cum  artem  promittunt,  ai 

t#  nu&s  ixpeiU  fw  ai/  Seneca.)  q«.im  fi  ifivfàmtunui$n  ftdmdt  w&rt&toU 
adorit  infinita  tmgefiAmeteria,  dum jm  qttifqntfenft  pro  iurt  obtnuht^mUMm^ 
perplexa,  AifSdcntU.midu  iniquo,  &  docere  m  ffjftstrc,  ordine  ad  dijeendm  ( ipd®. 
L,  i  „«*4  „Λ.  £f/r  #W»ms  f/.Wi  ίΰ>ιΙ<πιΐιΙ>:ΐ(ι-ψίν  3  fd  cum  ad  l/yï-ctr-cf; ,  & 

CICS  yemtur,  multa  dtjtr.thendis fULà^incnta,  nec eadcmfiam Je  principal  ttf, r.on  J|. 
mdihts.  dijlcmirunda ,  iiuQamitm  (faner)  non  minimum  prxfidim  amlt. 

rit,  fed  rtrttm  aidants ,  &  expérimenta ,  maximum.  Nam  dumjttrifconjtihi aliadutfi 
aliitd .  'jimantnr,  fchola  alla  Asm  contmdmt ,  Jmftntnmfgutt  &  nfigunt ,  de  hma,; 
in  ctnijjbnas fecerunt  opm.sticnci  ,&tx  ndem  armamentario  tela  ingerere&  ngrmfc 
encre:  nec  cjwfqitam  ram  dftrdum  loquit»r,qam  authorem  citare  pafitdicfi.  Std  qmdm 
pleihmtar  Λ  chiai.  Fiat  face  conflagrant  np \a  Djnafi* ,  fed  dû  alüs  magis,qm>  ™fra. 
fia  iUk  iJU  fispicnria  excolitur, arguitis,  oprrofius,  ilU  ponffmitm  ,ψ£  ms  iflud  LzUij. 
îIïuï  funt  complexe  :  Sapiettiifihn^  cenè  quidem ge niwm^m axi mam  ùm  partem  vt  no¬ 
xiam  wf rasidcfpcxere*  &  i^gm  wlm  Μβΐϊ,ψπ  Μφήχ; contradixit  Sdm,fr 
fchoU  aheri  ait cra3  quaquefufiimanm  attcxmtyaextot^ontexui î  dejmmdimfim* 
tlicius  fit  a  j  ccrtiksjmlms  Ad  yfitm  conftitummt.  Sgo  terte  tot  Um  mm  m  iflis  1 νφκ 
multorum  annorum  experimentis  φ  actionibus  rerum  acficjjus  ,nec  *vlU  aetatis  purtt  A  jjk 
feriatus j  omnibus  bona  fide pmèico*  nflfc io  quam  no  plaufibilmrjn  iftoiurc  mulrarefleffl 
fkbhnter videri  tradit^ fidtamm  m  RefnMdt  bene  çonÜitm a  maximam  emfmwhto 
filbltco  perire,  mintri, & obfihrfcere  potito fmffi,  m  dum  fihoUflkorm  bommmm 
0·  cogitationes  probem,  qtti  ea  quœ  ûîm pcrhrmt & penfifi  oportebat Λ  ηβαΜφΑ. 
La,  CjT  c  'nebris  eruunt  >  velutt  magwm  opera:  pretium  jaciant ,  nomclLtt  Awm ,  ahti 
-i'i'  rbofi  s,p  upn  antesfiafilic.i  ediê$$rxgn*ticeLS  abrogati  mh  Mw  » 

tllts  Ad  dhiones  rerum  qumnmdikt  fla  vmhat  ili  otio  wmtâuwt.  Qmbw  ψώ»  ^ 
Lfimes  infafiere,  dum mdws nihil  conari poffmt, patior^ opto/ut  mdeprpfidkm ^ 
rmtdd  meliora  confirmanda  eum  o fto  &  aiïioncs  mu  poj&ntf  raptem  quodam  in  ffljfj 
tronerfiis  rationi  au cloritai  veteris' diBi  accrjfit  3  nnigut  Ύί  premuntur  aduerfanto  ^ 
adfirm  de  dteno,  prêter fiwm  finfam.  Sed  m  vht  didkens  ■>  a^mfani  quibus  mp* 
lnt2  in  operofis  voluminibus  non  multum  ejfi  quod  adtuuet  pfum.  Nam  quorfim  ifi-tfi  fi*· 
damnamt3fi  etiam  ipfi mÜores  contrariis  auctoribus  lacerantur ,xndc  cuenit  Mfflwttg· ^ 
rum  acumine  &  otiofimm  hominum  cofitatwmbto,  &  Romana  tndoL· mmim  ejje 
fltpientiam  fiam  (quando fie  nos  loqui  docuerunt1;  opinatam  ,  quou  jotu  Jttrifiottfi  'I/ 
v jlendunt j  cum  ni  klns  fias  fubmde  fuhtiL·  fiparant  ahxtih.  Quarum  rerum 
dcr  x't  occurre  i  y  dvntonflrabimus  txtfint  bono  gentis  n  fibra  mas.  imo  immutat  a  >  fâttyM  ^ 
abrogata  magno  mortalitatis  Icu  amento.,  et  fi  etiam  nimium  id  e  fi  j  quodfiapcrfi*  Cugrit  ^ 
rem  fla  fi: fc  i  tare  t  iterum  Erynnim  φ  ciere  ab  infiris.  Denique  et  fi  multum  QrnAm^_ 
flts  jhuhtt  accedit  eruditis ,  non  fine  caufia  tamen  fiugiendas  elocemus  fiai  ims 
ritum  complicationes  >  illud  cent  optime  fi  nihil  amplius  quam  heredum 
mentorum  fokmnuates pfubfiktit ioncsyfidcicommijj^  FahdU^  PcgajUnttjfi  | v  L 
a  ccrefimdi  mra,  tranfm  ifJwttCF,  fuit  a  m  t  caduca,  io  no  rum  pojfijfiones  dm  er  fis  U J  ^ 

quantam  litium  "voraginem  xno  verbo  fifltilimtis  :  Ne  quis  deinceps  rerum  ^ 

motus  J  aut  facile  de  hoc  mftro  mrefenfiat  t  auttllo  terreatur.  I pf*  qttoqto  rtrtirrt  ^  f 
(d/  ajfinhnes,  qua:  no  cira  hoc  loco  traéhitio  e fi  >  prudent  ito  omnino  >  csrùujfiw  £ W  ^ 
deprehendet  a  ma  luflmtque  ea  Xtinam  ,nec  tam  multa  de  cena  veterum  objcTStatic  *i> 


Epiflola.’  874 

non fuoJfWm>in  hmcœmim  incidiffm*  ^ideo  plenius  coaÎÎifium  us  attingerent 
■Lœ  ongmifua,  fi  ψα fori  pofifet,  refiittterentur,  ψο  in  genere  no  fin  font  Ιοαφροβφ- 
n#m  qualitatibus  W  auÛore  f  &  acquirent  c,  de  mulis  vew ,  fiÜk  a  prxfiumptk ,  puta  fi- 
u,. (  dimifonibus ,  de  funeraticiis  j  de  rcahum,  &  perfinalium  prœfcriptionibus  a  de  ock - 
dp*  deJiuiduitate  approprimcntorum  Λ  de  mala  fide,  ds  praficriftionibus  hypothecarum  , 
demie  talibus  1  m  quitus  cum  vulgaribus fententm  nudiorum  congrediendum  noks fuit 
(Àe  ipfid  fiofi  c  R  amant  mm  mBo  rites  in  Sffûfitim  tm  reuoça  nda ,  P  λ  et  ψιμ fiapi mi 4 
ditbim  fit,  quani  gentes  non  mnes  probarutinnk dignkm ,  m  exïfimationi  honorati  eu- 
ittfititam  quidquam  detrachm  volumus  ,  miufimodi  omnes  teks  φ  opto  >  Vf  in  hknil  turc 
reprahettdt  pofifiit .  Sir  primi  tituli  φ'  ordini  ampltjfimofua  au&oritas,  0  veneratio  ,  fit 
tmrkfmd  tM&jue  dignatio  ,/natcM  de  rebus  ipfis  efl,  nec  quid  ittd icetur  in  qua  Bione 
ê ,  fJ  quid  de  vmqmquc  indicandum  fit ,  quidve  debeat  m  conjura  φ  Ntcipfi  qui  i«- 
dicant  fiL  fin fid pro  legibus  fieraPt r  haberi  volunt ,  cum  aut  Itfit,  autatate*  aut  iittrkplc- 
nias  infiruPlï  ,  aut  cogitationibus  meliorum  adiuti  iterum  de  hifdcm  confieri  non  abnuunt** 
gfi  vero  calculum  non  raro  reuocant,  nec  negare  poterit  quijquam  >  eut  cerebrum  non  décrit, 
quadam  hkdki3qu&  quamlibet  obfiinatè  opinate  mentibus*  pojfint  aut  remliere^utdenud 

luris  dlcmt>  ekere-  Smèofn  homin&m  certi* &Per  sxPerim™ia  r'~ 

rum  duratu  libera  de  rebus  indicia  Permitti  atqmrn  cfi.  Quare  tot  annos  inter  varias  re-, 
tum  acias  vtrfiaum ,  nunc  vero  φ  dijfimntm  aquis  mentibus  legent  {vt  fpero)  cordati  , 
fauebmt  linguis  eruditi ,  patri  j  certe  luris  ihidiofi  non  ingrate  hanc  nofiram  curam  acci¬ 
pient-,  &  id  qualecunque  eft$  quod  damus ,  inter  tnfom  temporis  0  mafias  occupationes  no,* 
fimtam  multas  exctdtjfie  gratulabuntur. 


ryfr.finir.  in  Cinf.  Bvrt» 


OO  iij 


TITVLVS  DECIMVSQVARTVS 

DE  DOMINIORVM  A  S  S  E  R  T  I  O  N  E  B  VS 

p  £  R.  EDICTA,  ET  PRÆSCPvIPTIÛNESi 

T  l  L  T  R  E  Q_V  AT  0  R  S  ï  E  M  E, 

D?s  apptuprhtnccs  far  bannies*  &  prœfiriptions , 


PROTHEOaiA  IN  V  N  I V  Έ  R  S V  1Λ . 


Φ* 


JE  'ftii  tr  erçgfl  dp  P  r$f)T  J  pwtt/  ù  TUTA+ 
LtgHmitrsfttvAHtn  efi  iuÀhïntibx*  p< 
ΛρρΐορήηΐΜ  toTHinfïtcst:·  du*, 

P r fin β  utr#  &rn*nniii  dt4^p-*prmmiit. 

dt/flun  rwm  4U-!tn<!fiv  Mquiritti r, 
SjflwifflÎWfSrMWJ  tgntf-WftifupiTi*- 


7  Fttitn H*  prjfcTtLcmlï  iwplitAt  nnjjpjitmfméi 

S  FtdfmptïetiHm βην  tY  dtn^m  j nrt< 

ÿ  ^fn  Tiftt  ttifli di*b, 

ÏW  r*i  b 

10  prttfirrpüi  *  J(Hf  lff«  JUttMÜ  ^ 

r.  habet  ius  noflrnm  patmim  fan-  A  Ôida^etniiFos  de  legibus  cenfere,.  &  élite tadÉuia 


ttui s  , ml  p rudenti ns  à  m aioribu s  re¬ 
pertum  *  Îpàmquüii  cil:  hoc  titulo  do 
dominiis  terum,  aut  acquirendis,  sut 
I  afferendis  ivcitÎiL’iuscojiiHntiü,  iiliI- 
liCatitio  vcilior  ad  comm  ercia  il· a  h  i- 
licmia  jiutlitis  (id  cil  moitaJhim  crucem)  finiendas, 
autpr-x  {beandas.  Nihil  contra  qu  bd  h  pmines  cXEcr- 
Π],  qui  rx  tî-ïo  fcniil  1k  vermçulo  Rio  iutc  aliéna  in  fu  ¬ 
tuta  «ftuüsütt  magis  Έ  aut  vellicem  ,  aut  v  crû  propa¬ 
lam  oppu^icm,  Quo  magis  Cupientes  homines  qm- 
bu$  reip,  noibræ  & patrij iuris  cura  cfk  eniti  conucnir, 
is'Rvt  çonftameti-ίί  ohfirmarè  recméanc  ac  meantur, 
neque  £îbi  vnq^am  anelli  tam  falutarc  maiorum  in¬ 
né  orum  pariantur*  cni  Et  vis  affertur  *  comidli  omnes 
omnium  ictuvi  tâtes  s  ve  Imperator  Tramitis  Epiitola 
quadam  ad  Phniuirtloqiûcur  neceiTe  eft*  &  arbitrio 
iiilRbiblfuni  cumEque  certîiTimas  ha  dic  nu  5  regulas* 
jRxamquc  iuris  optimi  cônÎHcuriotteiri  dedi,,  atque  de 
auiris  fedibua  idemtidem  apud  iniquiilsmos  atbitros 
decerni. 

a  Reü  é  s  n  hb.  de  rclig-  ChriiL  Sandhis  A  ugm  fri  nu  s 

eïYctcribus  antedtdum  rttülic,  ludicantilius  noti  d- 
ic  petmiERni  deconditis  legibus  Ccnfuram:  nec  enim 
tantum  'illis  creditum  ,  vt  de  legibus,  fed  id  modu,  ve 
IcCundtirtÎ legEs  indicent.  Quare  infblcnt is  audacise, 
Û·;.  remeritati s  p  I  e nu m  cft  eo  t  luti  F.i  dtu  n  shq!.it bus  ea m 
Jexaut  mos  antiquus  obbeitur  >  protinus  in  legem 
i  piam  incummt,  non  aiitet  quint  canes  eETer,iti  iu  la¬ 
pides  incuSIbsj  nec  i’e  ei  ftibiici  pariuntut,  ii  înqukût 
an  fic-legent  ferti  oportiu  tir ,  an  latam  obtinere,  Sic 
pn ita iccLiia aixeilui lî  ;vd  iu.ivn  cC Sinam  homines am- 
birinsc  YanL,  bc  apud  impcniiiSmifin  rerum  rribuual 
eo  gu  π  :  Rpiente-s  □  0  s  culi  fa  1 1 1  d ice res  Se  in  dices  U·  fc- 
rüiit  pri  ici  a:  tu ,  btbb  Ld  e  admi  tat  es  tu  1  η  I  n  iciofo  s  Fui  i  !  e 
pr.oauos ,  ceciorcs  hiteriiD  ipEi  talpis.  Mnms  vero  id 
quidem  fer  cudunt  hommes  adolcicentes ,  vixdum  ab 


li  bi  arrogare  de  Itis ,  qi La1  niü  v  fu  A  es.pcnnicd;  :cà. 
parare  1111IU  cuiuiqu  a  m  quantabbet  mdulbipallir. 

(  Vudttiter  Plâto  in  libris  de  legibus  Jtans  vdiptuüàa 
omnium  in  kia  rep-  Rncin legem-  NcqHiiep, 
mquic}audeat  inquirere,  rette  ne,  an  ftcui Ι^νΐιηι- 
di uc babcantje d  li cuti  1  diis  rrad itas/të lutiU k dd- 
ΐίτιΐίΐΐ'ί  o  porte  te  j  feries  veri»  quibus  ea  de 
amplius  pfrmittitj  pirfcrkribns  imicnibui^bv^J 
imtîigcre,  aittdiiTh ere  vetat.  Hxc  prLLdcnrci horre.- 
nes  moleftè  ferre  mirandü  non  lRjx-i:  VÎtùJÎocà'iÜ 
facere  agnofomt  ]iJ3qu.i  paucos  ante  annos lititfp' 

B  pri  mei  it  orum  argn  mento  talibus  af  buris  Faittnlh' 
û.atir  Se  i  hoc  aiti  pl  i  ili  mos  cicrn  s ,  quorum  iLtaoi^ 
cft ,  ferre  non  conuenit*  de  quiaprudcnon  ίίΓΓ:^τη 
vfuplus  pollent  videre  oportet,  ne  imguiDrasniii>- 
minum  depr*i»E:tindieiii  maiciru  üiÎbriitïi-»H«W  ■■ 
iiimiaccniêndi  licenda  deducam*  quam fetb  rab11 1 
pofeit  !  neve  experimemisvfurpata,  SivetcniDi  J^j 
et  ori  tat  C  commend  aca  pn-itens  J  tiutatL:  i  □•dicandi  PÇ 
tumpîamr,  quotum irta  debet  ante  omitf ?  eJtcicgn 
la  ,  vi  eadem  femper  de  luhirni  ivtqmd.vrneiveTvn· 
bu  s  di cebint i  1  n  dicent  i  p  ii  am e  <Liu  md  1  cats> 

_  ti.mtitr  circuuftanmtLirvi  piætcxm,  rjiiiquidem  ΐ!·| 

^  v  rge  an  t,  difcidi  a  reguli  s,  qui  nunc  obteii  tus  1^' 

i  n  ikbi li  r^uj  V nd  e  lei  cc  rtiflnit»  F  eri  i  ud kh  1 

catihiigantLuniauftis  tali  illice  nece l fecit.  ,  j'| 
bilis  de  eo  eXEat  Ariffotelisfencem ia  ψ·\·  .  I 

Prouidtmdum  (innui:  )  cib,  vr  qaim  ίκ n  PqlUT'  | 
ei  [)i  ira  Linet  ut  it  an  &  !  i  bsdm:.  magi  llrntu 11111  ^  "  1 
rur*  et  Et  quidem  neccEfctlf  fidei  &  norioMJ -^l  ^ 
tium  quædam  commi  itère ,  vt  videant  iti  hr  »  , 
tir/^-taaur  non  hth  fit  res,  fumea 

ii  s  l\an  du  m  ï  udici  >  q uia  talia  prEuidcri  .1  1 ^ 
non  poil  mil-  Hxç  Arüloreb^quod 

cet  e  Colent  iu  s  finitum  elle  debere  *^l3t3r 

pretarioueiopLrumqsicvEiaiTipctnLihsnos  »  ^ 


877  Protheoria  ad  tit.  Des  Appropriances.  878 


Quo  aufu  neceflè  fuit,  id  quod  maerentes  videre  \ 
cogimur,  accidere;  id  eft,  cœlum  terræ  mifccri ,  agi 
)  ferrique  orbem ,  &  horrcfcere  ipfa  quoque  fydera 
aipedu  eorum  quæ  defignantur,  cùm  auitisfedibus 
proturbantnr  coloni  veteres,  in  iudiciis  vero  præclara 
lùdificatioiie iurisexercentur  latrocinia,  dum  nullis 
legibus  tenemur,  &  indodiflurii  cuiufque  patemus 
arbitrio,  dicam  an  furori. 

Singulare  eft  (opinor)  iuris  Britannici  inftitutum, 
quod  approprimentorum  formula vtitur,  raro  finiti¬ 
marum  prouinciarum  exemplo,  id  cùm  fieri  externi 
homines  audiunt,  vix  adduci  poiTunt,vt  credant  non 
aliquid  ex  iniquo  efiTe,  quod  talibus  inftitutis  credito¬ 
res,  ipfique  adeo  rerum  Domini  adionibus  excludu- 
tur:  nec  tamen  alij  quam  négligentes  aut  fupinè  igno¬ 
rantes,  quod  omnes  fciant.  Cuius  moris  tamen  cùm 
exempla  in  iure  extent,  ipfacjue  in  foro  quotidie  vfur- 
pentur,  mirum  eft  quibufdamdifplicere,  cùm  nomi¬ 
nibus  penè  tantum  mutatis,  reru  &  iuris  (quod  idem 
ipfum  fit)  vfum  reprehedant.  Quare  cùm  videam  ifta 
interdum  etiam  peritis  rerum  quibufdam  in  difquifi- 
tionem  vocari,  &  intelbgi  ab  his  conucniat,  quæ  de  ea 
re  veterum  fuerit  fehtentia:  faciam  non  inuitus,  bre- 
uiter  ea  vt  intelligatur.  Quod  durii  facio  nemo  ex  to¬ 
to  voces  à  me  latinas  requiret,  ea  in  tradatione  quæ 
priuatis  geritis  noftræ  moribus  inftitu ta  ,  à  Romano 
iqie ,  quod  nullum  tale  fuit,  latinas  voces,  &  reru  do- 
mefticas  appellationes  nequit  mutuari.  Quamobrem 
patriis  me  vocabulis,de  rebus  patriis  differentem,  bo¬ 
na  latini  fermonis  pace  audient,  quires  potius  mate¬ 
riamque  iuris,  qüàmfermonemfpedabunt:  défunt 
fui  latina  fpedantibus  authores.  Liceat  approprimen- 
tum,  &  appropriare  ,  bannire,  &  bannimerita  ex  vfu 
dicere,  quando  latina  oratio  ex  toto  ea  præftare  non 
pollet,  nec  taritumdem,  quod  &  fi  poflet,  non  fuit 
confilium  legentem  vocibus  νη\υσύμοις  remorari,  & 
multis  feribendum  fuit,  quando  vfus  rei  promifcuus 
eft.  Quod  confilium  igitur  maioribus  noftris  fuerit  in 
conftituendis  Approprimentis,  quæ  vis  eorum ,  quæ 
ratio  conftituti  fuerit,  differemus. 

Cùm  ius  omne  ciuile,  quod  appellamus,  fiue  Ro¬ 
manae  duitatis,  quod  commune  appellare  iblemus,  vt 
multis  gentibus  vfurpatum,  fiue  cuiufque  ciuitatis 
proprium,  circa  res  aurperfonas  verfetur:  confirmata 
bonitate  Dei  hac  in  orbis  parte  libertate ,  multa  iuris 
immenfi  materia  ex  vfu  detrada  8c  præcifa  eft ,  ne  in 
ea  cogriofcenda  neceffè  fit,  ius  profitentibus  tempus 
confumere.  Conttouerfiarum  in  commerciis  de  re¬ 
bus  feges  ingens  relida  eft,  quæ  cùm  bona  ex  parte  in 
quaerendis,  afferendi fque  rerum  dominiis  verfetur, 
praecipuam  par  fuit  legiflatoribus  eius  rei  curam  efle, 
quando  fine  hoc  iure  confiftere nulla  duitas,  aut  fo- 
'  cietas  humana  potuit,  vt  certis  fixifqtie  regulis  haec 
iuris  pars  conftitueretur,  quarum  obferuatione  plena 
ôc  optimi  iuris, quod  antiqui  dicebant,fecuritas  quae¬ 
reretur. 

5  Ergo  formulas  aid  id  duas  maiorum  noftrorutn  fo- 
lertia  reperit,vim  confummari,  perfedi  que  iuris.  Ap- 
proprimentum  ex  re  ipfa  appellarunt,  prioris  formu¬ 
lae  folemnia,  titulo,  pollefflone  authoris,  &  acquiren¬ 
tis,  bannimentis,  ex  more,  &  renunciatione  Appari¬ 
toris  (quam Cerrificarionem vocant)  conftant:  quae 
art.  26;.  1 66.  ôcifâ.  defcribiintur:  ea  forma  iuris  pa- 
trij  &  Confuetudinarij ,  quàm  maxime  propria  eft. 
Pofterior  titulo  Sc  quindecennij  vfu  continuo  perfi¬ 
citur  ex  art.266.  Ea  vero  a  præfcriptionum  legalium 
turc,  penè  ex  toto  naturam  ducit,  nifi  quæ  paucula 
Confuemdo ,  &  vfus  in  ea  mutarunt  Illa  per  banni- 
«rientavt  expreflum,  pofterior  vt  tacitum  fe  habet. 


quia  in  priore  eximia  vis  &rpoteftas  Bannimentoruin 
eft,quç  vt  femel  rite  funt  i  n  t  er  p  o  fi  ta,  n  ull  ac  u  i  u  fquam 
de  abfentia,  ignorantia,aliifve  caulis  exculario  admit¬ 
titur,  ad  debilitandam  vim  immenfam  Appropriméti 
Confuetudinarij,  fi  renunciatuhi  eft  indicanti  lolemni 
more,  nec  interceflum  eft.  Sed  præfcriptiones  cùm 
omnium  temporum  fint,moméi:aneæ,  horariæ,  diur-v 
næ,menftruæ,  annales,  &  aliæ  ahnorum  complurium, 
ôc  quas  Eufthatius  Græcus  author  libello  luo  quo¬ 
dam  eft  perfecutus,  hæ  magnam  à  temporis  curfu, 
quædam  à  titulis,  & approprimehtorum  folemnibus 
prçcipuam  caufam  habent.  Quo  fit,  vt  ratio  appro- 
priandi  per  banniméta  multo  fit  compédiofior,  quia 
iteratis  Edidis  in  iure,  St  tribunali,  cuiufque  intole¬ 
randa  negligentiaconuincitur,  &  legitima  acquiretis 
excufatio  recipitur  :  fi  nemo  toties,'  tam  feno ,  locis 
tam  frequentibus,  &  celebribus  diebus  euocatus  in- 
terceffor  occurrit.  Soleo  audire  externos  homines 
fubinde admirantes,  qui  fieri æquaThemide  poflit* 
vt  tam  breui  fpatio  temporis  omnes  omnium  adio- 
ries  ipfique  adeb  rerum  Domini  adionibus  excluda¬ 
tur.  Nam  &  accidere  poffè,  vt  quidam  minores  lint, 
aut  foeminæ,  aut  demetes  &  alias  habeant  probabiles 
de  iure  excufationum  caufas ,  quominus  intercedere  4 
potuerint,&idbreuius  tempus  videri, quam  vt  rebus 
fuis  quifquamcofulerepoflit.  Quid  quod  tam  magna 
momenta  rerum  ih  talibus  vertatur?  Addunt,  &  illud 
de  triuio  :  prçconiis  vocem  paücis  innotefeere,  id  ve¬ 
ro  fine  exemplo  efle,  nec  finitimis  prouinciis  quid¬ 
quam  tale  vfurpari.  Quos  ego  interrogare  foleo,  mira 
vulgatilfimum,&  protritum  foro  meminerint,  de  fo¬ 
lemnibus  audionum  ,  quæ  tribunalibus  omnibus 

fierftrepunt,  quibus  iure  certè  non  meliore,  &fo- 
emnibus  penè  hifdem  omnes  omnium  hypothecæ 
excludantur,  & iura intercelforum ;  adde  etiam  fini 
diftrahendi  (quanquam  proprietate  non  putant.)  Nec 
Franci  meliore  iure  quidquam  fefe  poffideire  arbitra¬ 
tur,  quam  quod  profcribehte  creditore  ex  audione 
compararunt  :  &  eo  iure  prædia  qüæ  illi  habent  am- 
pliifima  confultilfimi  patresfam.  tenent.  Nulla  hic 
quarftio  referri,  nulla  cauillatio,hullapretij  iniquitas 
obiici  poteft,  tam  facrofanda  eft  moris  authoritas. 
Quid  eft  igitur  quod  homines  nonos  vetuftüs  mos 
perturbet?  præfertim  cùm  non  abfimile  efcemplum 
vfurpetur  regno,  aut  quæ  ratio  vehementior  dici  po¬ 
teft,  quam  cùm  legibus  fua  audoritas,  &  ex  his  acqui¬ 
rentibus  publica  feduitascohftat?  Quod  fi  de  anti¬ 
quo  iure  audoritas  quæritur,  &  Imperatoriæ  Confti- 
tutiories  placent,  quæ  alia,  aut  ratio,  autfententiacft. 

1.  fi  eo  tempore.  C.de  remiff.  pigno.  Si  eo  tempore 
(  inquit)  quo  res  diftrahebatur  progfamrhate  admo¬ 
niti  creditores,  cùmpræfentescifcnt,  ius  fuum  non 
funt  exeeuti,  poffimt  videri  obligationem  pignoris 
amififle.  Quid  haefentetiadiferrius  amitti  negîigen- 
tia  ius  quatumlibet  certum,  cùm  admonitio  ex  audo- 
ritate  Magiftratns  anteceflit,  &  intercelfum  rion  eft? 
Quod  fi  quis  contendit  in  præfentesconftitui,  &:de 
pignoris  iure,  quod  Bart.  dixit,  exr.  ad  reprimeildum, 
verb.  edidum,  is  fic habeat  illius.  1. fico  tempore: 
difpofitionem  ab  ipfo  Bartolo  ad  omne  dominium 
acquirendum  extendi,  ex  illius  legis  forma,  itavt  fi 
res  qu.r  libet  vacua  poffcflbribusreperiarur,  ac  tribus 
edidis  euocati  priores  Domini  rion  comparcant;  ex¬ 
cludi  putet  eos  adionibus  ex  1.  locorum. 0.  de  oriini 
agro  defert,  lib.io.  Hæc  fenteritia  Bat toli  generaliter 
1.  rem  quæ  nobis.  D.  de  acquir.  p'off)  1.  cùm  res.  C. 
de  probat,  quod  &  Iafon  quoque  ferifit,.!.  traditiorii- 
bus.C.  de  pad.  Bald.  c.  cùm  caufam.  extr.  de  probat. 
Fely.  inRubr.  extr.  de  præfcript.  Quo  nos  iurevti 
QO  iiij 


879  Protheorîa  ad  tit.  Des  Appropriants.  8g0 

flj _ ,  in  ^rendis  Efccbornsvacinciblis  1.  Cw,  A 

5  Lri,c.  de  bon.  «e.  ub.  »o.  « 

omninô™IM*lu»  appellera  iocp  (»1-,® 

paiMircs  on  tribu  J ,  ml  mbutu  ErM»d>  “““Îî 
cionimmlkaurüTiDne  agios  deûrütic  i  6c  quodvidgb 
dicere  folcnr,  &  idem  eft,  Ê^rouint,  Lî^&îLL 
laconun,  Vodidciti  in  mohdibwj  arc.  j8*  luprà  tft 

traditum.  Hat  r«io  aut  wq^cndi  nom,  aüt  pv  f e- 
vcrfoiKKi  conlblidandi  priftim  dornmu.  Qÿ*  faj- 
tenua  «ü  abRaph.CW  Lad.  Rom.  ImoL  m  d.  L 
rem  qui  nobis,  non  «το»  probatur,  ab  Aie*.  vwo 
djftinqutnir,  ScSalyccto  non  placée*  tLl-eum  rcs. 


tuâ decantatas  mro  ciuhi  domimj  tcii^juias  s 
quibus  nulla  priferiprio  pcrficiEUE,  cùrn  rniEM^t 
fionc  diuturna  eem  ,  &  limitari  wmporisridb  pi*' 
Îciipcio  confiftar,  quse  in  AppVüpri  mentis  pej  ^a|.n. 
naenia  certi  temporis  non  erigitur,  fi  iHtçiccflît  tt$ 
dirio  &c  pofft-Üjo  durauit  vfque  ad 
dicialem,  quodnos  inferiis  rrademtis,  At  iurt  nulig 
prAÎcriptJû  fine  omi  temporis  curfu  fingi  ρο^β  | 
fine  poifcflïone.  D.  devfucap.&reg.  finr  poitHR^* 
in  (î,  Acccdirquod  inter  dmuneinti  diics  nui 

7. Λ!  '  iT  aX ,  &  Salv  ceto  non  placer  *  d,  1.  eum  res.  ψχ  vfquam  mre  vfiirpaïimr,  nnlla  inrcrpdbrio  m* 
Qiiia  lufis ciuilis auctoritate  en  Je  rc  uoneft cxpreC-  B  ior,  sut  «isgiS fenaM poteft;  «iqu*  tcnid5[[,, 
d]  l'erra  d  i  fp  ofiri  o  ;  i;wn en  ac «deme  Co  nfueni*  utr,  loeo  >  ho  L'a  ,  ài e ,  conuenu  W  iam  cdcbnbus,  fc 

diLiis  poteikee,  ra  dubitationem  nullam  Vinbcrc  jfflf-  fremienri  roi>ulo  T  non lolum  Citm uduerïasrDim^-; 
fec ,  quando  radones  coEicradiecncium  ab  folo  iute  ci- 
uilifunc  périt  a:.  Nam  b  Bartoli  iencenoa  probabilem 
de  ture  rationem  habet  r  in  his  rebus  tu  quibus  aequi  - 
rrns  nullum  antecedentem  titulum  habet,  arque  id¬ 
circo  perpetuam  concomitati  mro  mais  fidei  habeat 
tsbs  polfcsTio,  qthaquod  fuum  non  fit ,  hoc  omnes 
injcHteeicdebeaiiradabum  pertinere,  1.  id  quod  no- 

arum  D.  de  rciniur*  1,  qui  vas.  §.v«arc.D.  de  fuit.  ronce  vins,  Mnoc 

multomaeis  nntt  erit!  fiConfuetudittisao  do  riras  C  &,  n^cumfqoam  ignoRmtWW cufatio^,^ 
arcdletic^ua:  titulo  &  iuft*  opinationi  de  dominio  epiod  hoc  ipfo  crdu  Anchao^Cenfet,  cp 

tradentis  taie  lus  tribuit,  multo  probabdtus  quam  in 
fuperiori  cafu  talibus folçpinibus ,  ediitis  trinis,  illo 
die,  tempore,  loco ^nulla polii  t  diei  ignorantia  talis 
faiti,  mil  ü'.pina,  d  cx  roro  improbabilis,  rruiltomi- 
uus  cerc^'  quam  programmatum  ^  de  quibus  in  d.  L  fi 
co  tempore,  qus  eodem  momento  fi^i,&  refigi  con- 
ïingiCt&vefii  lit  aftuic  pprquim  crebro*  Quare  quo 
pluo  &:  magis  feri  a  fokmnia  fune ,  a·  otium  etiam  eft 
plusiuris  nibüi,  quominus  fer*  poilulancium  mrcr- 
cetlionrs  audiantur,  illo  prefercim  tempore,  quo  ac- 

.  ___  i.snjiArtPO  friliirtnttpm  ΓιΓ^-ΓΠ  ΠΠΠ  ΤΤΐΤ"ίΙΐΙΠΪ^ 


titr,  loco#  hora,  dii»  conueuphus  tam  ctlebnW^ 

frequ  fnri  populo  ]  non  folti  m  c  Lcm  ad  ut  rfüï  mi  jïojî^. 
aut  squales  nrgotium  eft,  fcd  δί  càm  dduerfuflW 
ri  ores ,  &  rriagiftratusquos  talibus  denunciatij^ 
negUgentisE  Sfiniutii  comnnci  diximus,  ait,p,  fu. 

1>rl·  Quid  vero  quod  vltimus  •attusiidiidrur  tridida- 
is  rcnuciatit),  quam  Certificat  ion  cm  vc.ïraïtmî,  ]D^ 
iofos  fokmnesiutis  dicendi  conutntusin  maJi?[ibti5 
fcilicet  atTifiis,  qito  modo  loan.  Vah.  periitis Gallizi 
fori  !k  vfua ,  loqui  turr  i n  proc miù  infti r,  Qtud  .;b 
y  fit,  mdlacuiufquam  ignorant  is  ex  cufarioadaïut”· 
quod  hoc  ipfocrdu  Auchavan.  denfctjCtmf^j?, 
toto  illam  ipfam  1.  ii  cq  tempore,  allegar.  Eli  i^nii 
poft  talia  edi  ita,  &  pttaikalblemniaomnucT.itiiuni 
ignorantia  improbabilis,  qui  tenib  enotati  non  :p. 
paruerunt  :  nec  cniquam  ignorare  in  aliena  i.idnr' 
perm]  ίΓπ  m ,  quod  p uhliçè  i  m  t  u  m  eft ,  it  jjpaapKp' 
ttmi,  cx  prifcnpm  torma  Ic^is  !.  nec  fupin?.,J}.:kiNr. 
&  fati,  ignor,  c.  i.  de  pidL  ptslar.  &  qui  piaram 
har-c  fentcnriam  leguntur  iu re»  Publice  igitur pri- 
fcnpn  ignorâriancm  admitritur,  ergo  ncc  rtrtbp- 
miugati,  l.  fed  erii  pupillus,  $*de  qno  pias.  Dal: 


ciffiones audiantur,  illo  prefcrrim  tempore, quo  ac-  muigati,  i.  M  em  ppiuus.  s*« 

«uirences  7-Ercctate  folucionetn  preri;  noti  poiTuuï,  D  mft.  *&■  &  ad  hunc  locum  collier  ((ώίϋ  , 

K  . J Λ  r.  u ,  T  L  fe  fî.1 1 1  ri™*,  fe  Au  fi  intpi-  Quod  llverum  fit ,  ecicifUtna ,  ptal  ufflpMHi 

iuetndinis,  Ivoc  eû,iiiris,5c  de  Litre  prt Γι,ιπΐ5τΐιΠ+  fcien-  Τ’ 
tia  parienriam  efiieit:  paricnria  tactîmiirKilbÎuin^:' 


quircnres  LKErecsare  uluuliolkili 

üb  r  c  m  venditam  debiri ,  &  foin  tionc  fa&a  s  fi  inter- 
cdlio  poffcea  admircitiit:,  rccurfum  (vtloquuntui  )  riô 

fint  habituri  adueiius  audtorem ,  lut  abiénrem  ,  aac  m  pacienu:uu  uim;  l.^-.uiu ~ — -$* 

non  fol  u  en  do ,  imc  brittatorem.  Cfeod  ft  admittitur  inducic,  quod  iphim  in  hoc  codem  «güW^«n-  aî[j 

auâorintc  legum  cap-ion  es  mitnifciks  indiiciT  faten-  fent  l'i'ancsf  A«l»  &  Paui.Caft,  in  3.  locus.D.  L·*  p  I 

dum  cft,  queid  hr.  C,  de  hss  qui  ven.  æratrimp.  non 
probac.  Sir  igitur  Hdi  dtoni  tu  r&  Ban  n  i  me  nro  rum  fa- 
crofauéb  aiiftoricas  &  fides,  quibus  Sein  capitalibus 
coenirionibuSj  Sc  alias  crebro  in  foro  vcï  folcmus*  ai 
qhVAuc  [Ubilienda,  Sc  frcirtV  eodem  in  argumento  coll.7»  il  meuerjr,  mquir ,  palam  eic  eum  vuim^  .»· 
Ve fpalWm  Imper arorem  fetibit Tranquillus,  cùm  £  cùm  contingit,  iddl,  aduerfus  fcicnxEm 
déformera  ruinis  vrbe  vacuat  areas  ûGcupàrihus  eon-  anc  iupiiqè  ignorari,  quod  publici  mnurfl 

eefijE,  ii  intra  diem  cereum  Domini  priores  cdTaiTcnt  _—r™  .ιπι  ,  r-m  i  cm. 

rccnkrc,&  inltrucre,  Açced it ttiamilla glandis  Baidi 
audtoriras  ad  ÛabilÎendam  Banni  mera  rorum  auitori- 
tarcLai  in  c,  debitores,  estr»  dç  iuteiur,  com  feribir 
longe  intere iTe  inter  limphcem  prdcripdonem,  & 
ftsrtutum  quod  à  monitione  incipit,  veluri  cdm  hoc 
modo  concipitur,  QuicLimque,  vd  creditor,  vel  tfi 
Dominus,  quidquam  iuris  in  illo,vd  illo  fando  ven- 
dicaturus  eft,  intra  illum  diem,iiloloco,iudicLo  adiit, 
quod  ciim  eft  faOum  .(& verb  fit  firmper  nite  hoc  tiunitatc temporis,  rex.comgtt 
quidem  nofttb)  tum ,  inquit,  Se  creditores ,  Si  veros  F  di,  &  l  fi  finita.  non  amem,  P.  ,  ^  ^ 

e  ri  am  Domino  s  a&i  oni  bu  s  excludi ,  i  p  fknqiie  ade  ό  y  br  longo  filenno  Dom m  as  P  .  0lJClfii· 

obligationem  naturalem quir  poft nigin ta  etiam ?rx-  buille  vitietur.  &  J.i.  ad  nn.  U.  L  .  ·_Η^τ 

fcripdomitn  annos  Lupitefic  iurctradirm- ,  hoc  cafu 
excitigui ,  i  dcoquc  <fe  quod  maius  eft ,  nec  bon  re  fi dld 
nec  eili  tace  m  hic  ine!Te,qu.ï  neceftiras  propter  e  fle  dld 
Bannimentorcm  ,  &  Ediiterum  eluitur.  Qua-  esus 
fencemia  tam difetti' huic  iuri  noftroiiiffragarur,  vr 
rsd  Ivoc  ipium  confirmandum  fartamdumque  facta 
videatur,  ab  Stominccxtcmo.  Nam  tria  pr^cipiiu,  dc 
praefetiptionum  eiltnrialia  excludit  temporii  lapfum. 


ter.T  j  ranen.  Λΐίϊ.  Ol  nui.Lajr,  in  j,  jut  ji.n. 
ροίΕ  cùm  es  patientia  tacitam xenunentioamb* 
ferunt,  Stes  ç  a  i  m  r  r  prêtât  iuu  m  c  on  ienfii. m  pi  fp  ' 
culpam  non  perfi  quentis  ius  fuum  ,  quud 
dixir  verb-  dibgçnria ,  au:L  de  cemp.  non  fislittdi' 
coi  1,7.  ii  tacuerit,  inquit ,  palem  eft  eum  velniflc-  ^ 

.  cutti  contingit,  idcER  sduerfus  feientem  pralcti^ 

'  aut  fu  pine  ignorari,  quod  publice  noium 
ean  prafteriptionum  vitia ,  malatfl  fidem 
prccfcribenii  oheilè  feribit  BalJ,  d,  c.  debirtifiW 
c.i.  f  fi  quis  per  rtiginta,  tit,  fi  de  fcLtd, fun'.  cnn.> 
inr.  dofii.  deagnat,  Quin.&idoiïiiiipÇilttiïie^1^*^ 
quiri,  ÎC  iquallconieniu  colligi  courraibipi  Tjr"· 
Con  fil  Itus  feribie  3  qtha  qui  p  r  τ  S  ct  ibi  pariatur,  s  .-l1- 
re  videntur»!,  alienationis.  D.  de  verb.  ng^r.  -  rr 
habebat  in  pd .uri p*  D .  dc  legar,  t.  Qup  (.«gÇ!1 
debitore  in  fblutione,&:  liberatione  pigijonb ^  ' 
turmtate  temporis  3  rex,  eosligtt  confcRium 3j|t^  Λ 


buifle  videtur,  &  l.i.  ad  hn.  D.  yluttu». 
cane»  vfufruduartus  cum  pofkt  interpedi  ^  ^ 
pionem,  neglcxir,  IHpulanone  tuetur  de 

menda,  d:L  fi  fundum.  D.  de  fund.do^ 

tuUûLim  dotalem  prsfcribi  pafruiril,  aki'  . 
cur,  ideo  que  ad  rcftmirioncm  tenfnir,  Ex  8 
linquitur,  rali Approprimeflii  ipedei  m  ' 
fum  vr  m  mimum  inccTpreTariuiirtij-ergo  t  q  7]^ 
EriiCtuininiri,  bed  hunc  locum  ante  tiu  ■  ^ 


Protheoria  ad  tit.  Des  Appropriances.  iiSz 


Cui  fcnccnrix  *  etfi  à  quibukhm,  repugnatur,  ^ 
,  japigûofaWiitiuiÎqtrâ  qucin  pra-ieribimi·,  proprcr- 
K  qisôdalrigiwïittitt:  ctmfenfum  excludunt  ,  qui.  ex 
commu  ni  bu*  regu]  i  sin  eo  fiortinccltigicur,.  cmn  pa- 
ii  m tii fciemiæ  dunraxac  mcilc  pollirj .  qu  otics.  D.  de 
d'j'uj  r.  r.uiien  c  ù  :  n  ^Æi%pw:CeÎ^iru π  c r  3c  ex  cera  A p  ■ 
pop  riment CH'um  fotemnin  eucnit,  vtnihilû meliore 
enndirioric  fini,  qui  igirorafle  dicuntur,  quaui  qui 
fduére,  quando  iu  pi  na  ncc  ferenda  talium  ignùraLirià 
fit,  quai  publia·  cdiiris  protmilgancur ;  dvihti-sfo- 
lemiîïbits  v  ck  quitus  aut  prïfump.cam  fcientbai  Ecx 
jdurit,  mu  vitordU.1  ni  ignorandam  non  redpit,  ad 
vllumiunS  effciitumimpcdiendiiiEL  Ncc  ersim  nmnis  ^ 
ignorantiae  idem  c  fictius  oit,  vr  tkc  dxcdkio  par- 
Quod  Avili  probabü»' ignorantia fingitur T  vc  cerk 
elle  pareil·  aliqua,  ta  in  ilmplici  ptsicripcionc,  Se 
temporii  Sapf’u  lacum  obtineret,  nec  tum  fini  probi- 
bili  ratione  ,  for rafle  dicere  nii  talem  ignorantiam 
nuiquam  in  iunr  implicare  Canfctiium,  ied  in  cafil 
(TonLuetudiiiis  talis  ignorantia  fingi  nequit;  qni.t  Ban- 
nunrtitorum  vis  &  pot  citas  ,  k.  infinitus  cïfedtus, 
tînmes  omnium  tgnoririas  ex^quac^  aquè  diminue: 
vrvmu.5  generis  omnes  &  unprohabilés,  propter  ptç- 
fumptiunem  ar  qualiter  ad u cri.  us  omnes  agcmermfinc  ^ 
diltin crio ne  ,  tùm  omnes  om  ni um  aurcsÆquivnus 
Bannimcncorum  lunus  afficiat,  &  interpeller  :  qLtare 
cm  lïiluïl  par  c  u]pa  c  il,  qui  pu  blïce  tnd  l  et  u  rn  igno  fie- 
Non  itaque  con;par,iHduthi*cafus  efteum  ilioigno· 
rantürciûi  in  fimplict  pr.icÎcripticme  ,  exiolo  te  m  po¬ 
rte  ïapfii,  eù  tu  in  praîfcrip  tiunifius  igrt orâtiie  quedaiu 
probabile*  e lie.,  dtdic i poiEh t î  in  Itatuîacüsjlifpofi- 
tionibitij  &appi-oprrmenrix  nulbr:  ïtiitCCcdcnriteüS 
qiudcmb-tnmmenris,  vtiam  mhil  neccfTe  iîtditliri- 
gueto,  qued  truerfir  m  ter  neghgenrtim  prou  πιηι,&τ 
impropriam,  quod  Fdyn.fadt  inRubr.  deprrÎci’ipt. 
ex  frorentia  Calkrnfo,  Ergo  quories  de  Appropri-  D 
mentis  quatitur  aduerfusfciemeiti,  atfr  inexcuübi- 
liïcrLgnoranterOs,  plenum  Se  optimi  iuris  dominium 
quaeri  mr  a  c  qui  r  e  mfio  bl  i  g  41  io  i^aruralis  tollitur,  mala 
fides  purgatur  ;  panique  ea  cil  potius  négligent! s, 
quam  acquirentis  factum  r  quod  ait  B.aLiL.  di.  §,  Si  quis 
per  iiigit]  ta,  qtiiiqLtam  &t  d .  glo  f,  au  rh.  dc  tari  p,  no n 
feiJiit.  lJoï.  prj  feri  p  non  es  putat .  non  tam  m  poenam 
induibseUe,  quatn  ad  tuendam  publicam  liberta- 
tfiti,  quod  Doitorcs  recinunt  vulgo,  audi.  maLehdix 
C.  de  prticrlpr,  ;o.  anno,  Barcoius,  ôc  Alotnl.  9. 
Pomponius.  §\  cu  tn  q-uis.  D.  de  acquirenda  poLàèQio-  E 
ne,  Angclu  s ,  A  net.  §*  Std  i  ita;  i  mi  1 1.  de  aëtiu,  I  m ol.  L 
fnrtunLf.fitjidi»  D.  devfucap.  Balk  mrctr;u:l·.  nrar- 
Icrtpt,  patre  iecunda,  tertia:  partis,  q.i i.  quibus  locis 
malam  fidem  prefcribcnris  cum  ncgJigcntiu  patientis 
compenianc.  Quare  apparet  Sciuris  ratione,  &c  argu- 
mencis  fimilium  fpecierum  appronrimenra  noftcadts 
fondi,  moribus  vero  gentis  erfi  Romano  iure  non 
admiiarentur,  facrofanCta  efTe.  oportere.  Qtmd  ii 
exempla  dtÎLderencurj  fimilium  inJbuitonjm  eveanr 
in  Stobt-d  cullfétaneis  excerpta  quafdid  e  TJscnphrafir 
feriptis,  ίΐπΰη  fallit  épigraphe,  ci mk?  qui  dt-  legibus 
inicribintr,  quibus  ces  venales  perpr.xconem  diJrrabt  F 
i  ubenntr ,  π rolcripra  p  lurcs  a  nre  dics  vend  i  none ,  vc 
sitïjuesiiirelligantquifi  cuitifcutnqac  inrcctir.  Qlh- 
bufdam  etiam  placeur  venditiones  foie runi ter  ,tpud' 
Magiftrsîus  fieri,  ne  minus  lexagi  π  radies  ante  pto- 
niuïgari  \  vt  vplcntibiJS  intercedere  bcear,  einpcD- 
rms  h  libeat  teitato  conurusre.  Quare  appatitr  midi 
tLfcquodliêmûnei  txieini  aur  è  iiire  fuo  vernaculo 
alienum  xfrimantes ,  nolfrum  appropriandi  morem 
tepraehendanr ,  quando  iurc  quoque  ci  udi  ratiune, 

U  tilibus  exemplis  innititur ,  iv  tantam  c  vettuim 


prndentum  fcnrcncns  auctoritatem  habectvndç  iam 
uoniirnitod  mirari  deheaur,  vduti  fine  exempio  Ju, 
quod  iam  ctitiiThetiphrailL  cempof ibus vCurpanduin 

i  ud  icab  at  u  r ,  vtilitatc  ver  b  tan  ca  B  rtEan  j  1  i  a  ,1  snplcti  i- 
trtr*  vc  ixibil  liabenr  ad  Joirfmia  nibreiida  ic  iiumda 
iamiltusauc  lapient  ius  repertum,  mhil  ad  Comparan¬ 
das  iccuritatcs  mtims,  aur  lites  enecandas  &  ptrrci— 
dendas.  Quui!  quod  Med  io  Jam  imule  quoddam  huic 
noftro  obientaï]  CareL  Cotta,  notar  m  meinorialib. 
ver  bcjjlhut  u  to,  vel  d  ccretu  's  Qui  J  verb  iüi  qui  u  s  q  un  m 
quo  d  i  fti  apii  d  i  uos  vfurpan  pati  mu  ur ,  ernp  tores  a  d 
folutioiiLrr.  pcctij  ex  cotraduuin  nceetTu.ur  coaftou 
iidmilTls  intexcefiionibus,  re  demum  carere  <lr  preiÉoî 

ii  venditor  pretium  conturapiit ,  &'  fôlüm  verrit ,  aut 
füiiicndojiort  efl,  ciim  tanta  ab  emutore  nanaia  dt 
operi vt  conrraclti^  iiituiufque  cognitionem  detie- 
nireEj  &  inteciiellbrcir  ius  luiim  perfequercnrur  re 
integra,  £Jcqut>  tempore  regredi  etnprori  licnic,  iC 
auctorem  fatidarcj  8i  foluuoueiû pterij  mrc  recufnte 
imminence  feilkee  cuïftiüncï  Qqis  derùÎÜTt  tdeûtts 
tû  rot  folenmium,  fi  quolibcr  temnone  inierccfibi 
admirriiur,  i·  m  publicum  peccatur- dum  i n dsirmî en¬ 
ti  Eitcurix  fquandocumque  libuerit)  çuigiLaiura-  mus 
geritur  ?  Qtuç  omnia  prudenter  motibus  îiircqnc 
noftro  caura,  prou  bique  gruulandtun  e^fpaioiibus 
ndftrb. 

Relbn  afferendi  domi ritj  Ipecies  attera»  qn«m  ins 
nDmcnqitcprxicnptfoniîrranbr,  &c?t  rituloadiéiita 
quindccetmii  pn[re(ln-ineconcinuaperfidn.rr.  Ea  cüm 
in  locitm  decennalis  legalis  intcrprsfentcs,  Îcdccn- 
mRs  tneer  abienccs  tucceiÎcnr,quç  îp  La  legatis  hifdciti 
folemmbus  perficitur,  non  perinde  paicc  calurimix, 
quta  magnos  a  u  i  tores,  &  tu  ris  Romani  petlpicujin 
auctom.itenihabct*  ftfd  eiirtt  îlialegalis,  etuscc  tnpo- 
ra  ex  abEiTLtia,&:  p  tarie·  n  H  a  diftinxrrir,  hxe  no  fie  a 
vrmmque  citum  txequauit;  &  medium  pvrtigit  iticer 
numerum  deesmutn,^  vicefimum,  n  decinuis qmn- 
tusedet,  coiLhLÎa  ahfetitLT-&  prefenttu.·  diftinâ'iorifr» 
Nec  temporis  t^iÿ.kâs.euÎqtiani-diiblicire  débet,  cui 
notum  fit  iLircveutftLlbmQ  XI L  rak  mdlim  m  mo¬ 
bilibus  prtffcrrpcionem  toiigiarcm  ,mno,  m  i;r-mo- 
bibbui  rniUnrn  biennio  ï  ni  LL-,  que  iurc  ilia  rejp,  ,-d 
Ciceroms  lk  Iulij  Cxfins  reinj-oL-a  &.  lulbniim;  tt.i- 
remvlii  cib,  quodCicfro  oratione  pto  Cecutua  indi¬ 
car,  Lex,  inquit,  iubi.Tvfi.un,  δζ  lueforitatem  fmidi 
ede  biciïnif.  Idem  in  Tbpids  fcribtr  ex  txidem  Iv-e 
vlurn  &  ^uitomarem fundi  dic  bienni j5  caretanini 
rerum  vfiim  dïe  mm  u  tn ,  qui  bus  lad  s  vikm  lium  uur 
propoflciiieme.  Scd  i&radC  Plimj  i  u  nia  ch  tempo  ra 
duraSlt  eam  epiftol  t  qua-dameius  il  b,  r.  cpfflüiainmj 
indicar.  Fumus  igicur  fùftinîinüs  cam  ex  idemuli 
dccennatem  fccrî  1. 1.  C.  devlucau,  ttansfbrm,  &  L 
corruptionem.  C  de  vibf  Quçd  ius  in  pmuinciia 
quoque  dli  Impmo  kibieûris  obnnero  voIiuî  ,  cuui· 
ante  a  extra  ItaliÆ  hm-snon  prorcndererni  ,  quia  qüo’ 
tempore  leges·  X  Π,  tîtb.  Lira*  fi mt  liiSiiJ  eJÎet  exrm 
fines  Imiiir  iiidiriofic  Rornaiii . Racio  vcto  raiiï 

contracta'  pmlcriptiimk  cü  Vafroriis  feraptis  repeti 
pocclt,  quiii'ftagi patte mfam.  f vrille  art)  Bkeroqnq- 
que  annor  cru  rn  fturdiationd  inire  opOttcrcr,  &  fe- 
Ciïdü  inno  querere  quod-priore  ainiilum  eïîk,  JüfHn; 
quidem  tn  luis  pi^foapniuiibtis  in'm  ali.tm  ut  idncin 
adi^ck,  qui.?·  (  moiur)  qui  in  ram  J  orge  proÜicôque 
ipAtioiLasfiimncon["equutus  non  élit,  fera  pctuiiccmia' 
ad  ius  prilfmum  reuertidefidénr.  Hue  rat  io  veret!- 
but  pr^icri  priontim-i  qun.shodte  decennilçs  ,iut  qtitn- 
dcccnnxlei  vfurpirJ  d  efinen  t  mirari  [veluti  id'breuius 
tempus  fu  quant  par  fi  r)  qui  tales'  rannv.V'iue  intr- 
quiifinwi quifquc  fuUfe,  rccoïdabunrur·.  Sedulius- 


nciia· 
:ηπν  fil 
qmv  / 
'xrrd  O 
nutï  ·' 


883  Protheoriaad  tir. Des  Appropriançes.  884 

C-ftciH  quoque  foiÎTe indubium  c ft,&  p^to  non  mul  Λ  piibUcomml^tûm  pn^riprijmibus  prokxurMi,. 
ro  Igt^ocos .  quaslfocrates  ta-.bie  ®  j |Jk'  *  ]  «dcnpouibus iftiwûsls  yfi^ 


tiimi  nwe  «irae,  Plütü  qu:dau  lib-  tle  Icgih* 

fortS  hancquoquc  1φ»Τ<*  c.lk*  Vf  «*  mollis ■ 
vrbcanno,  a  lu  triennio  lî  clàaihi'ia  fit  pofidlip  viu* 
capiatur'*  immobilis  quinquennio  am  dcc cnnio  ex 
fimilibiii e&ttfia*  Nce  umeu  non  &  fimm  «iduram 
pricic  tipuoiTum·  mi\i  mu  Irorum  habuere,  quod  mine 
quoque  mdociis  Ékiisni  qui  millis  lêgîbus-wïien  vo- 
kut,  çtfin  inquirerent  arioono  vira  conuemrct  fu;r- 
fcnlicrr  u[in»im,  Λ  an  fine  naturali  defendi  pcllet 
ÔTi'iïd  fie acquirentur* qua.io  eius  iuris  primam  cilct 
afTiunpdo  ,  ni  miu.cm  atm  alimaiiitiira  locupletavi*  " 
icd  &  juris  dLitîi  ·.  tfie  jlkiti  pôlmcrrictn iui  fuutn vnb 
cuique  tribue  te,  inqiiü  id  ius  militiam  canftîniertti 
Puait  alteri  ns  foetmc  Îüg  opa'aiibs  quando  ifla  qll- 
biutio  icfaolw inaais  comicnir,  imüpOEiuiTli  «lo¬ 
gis,  qui  de  menriUis_Lnqilirimr.  Habent  qui  pi*- 
Γϋι'ίρήαπν$  umuueriuinoppugmm  fuoÏlbcoï,  ar¬ 
que  illud  imprimis  IuflfiiLmi  prononciation  inaudi, 
g  ut  Ecctef. ïtom*  ceo r.  anno;  piçfonpr.  gaud.quo loco 
prsfcripïiuiiem  iruquum  nuis  camnédmrn  appoint* 
&p|o  pblt  improbam  rem  poris  allegationem.  Sic 


juiilpmdêmii.T:  vcwrii  poaiimm  prûtuliitj  Vt  hjTlJr,, 

1  ■  n  ji  eratü ribus  rd  I  s  bi ,  pimtf atts  1  eliq  uiil‘L  ■VJ^,I ,  '  | 
beat,  ad  eas-aut  iiifir mandat  auc  ^οη^^ϊ^ 
qLic  Uls  ctcUandum, 

Enim  verb  quomodo  conciliari  irt  luflicjftj.] ... 
nuocs.Ltuni  portit,  eum  i  1  lis  vtif  ris  utrifprudâji  ζ-Τ 
ce  pris.  Bonn  publico*  inquit  Gains,  teptitai  fLiqr  v^ 
capiotics*  ne  dn  nu  ma  rcrum  fil  meertü  qU;q 

demi  11 3 s  ad i nqu  1  ta uhis  rts  1  i  1  as  finis  tctàçg&rU tlb U, 
dttuiur  quod  cfiet  â  legibus  diffini  mm  1j,  D,  d^-f* 
tap,  3c  iuEVin.  eodem  est-  in  pintïp.  cÙLxi  idiçni^  ;u 
turum  cilït,  vr  poilêilorts  immortali  tnnorc  trliE. 
remue*  quodille  lmp.  Jixit  1. cum tmüBstài in pf ^ 
cep.  c.  de  prçfcriyt.  p*  Juno^&  bdi  %,  G 
ic.dixtt  s  np.p(|0ibtrbfes  icmpei  de  ipté  futfdiÎl^ 
qua-  ipia  eadem  ratio  sb  iqphus  lilbraitui ,  $?  [N[jJ 

XII.  itmrdiMAiona  prçJüdoi-rv  qoade  «icijEo^ 
temporibus  cft  edita. 

Quanta  vero  iJla  alla  vtilicas ,  fdliccrvt  fiinlquU· 
litium  finis  l,vlt.  D,  proiao.  tijuo  imiii  iurtCirml·. 
in  brarione  proCc-cuma,  vluC-apionem  disir?  finsm 


tx.  S.T.Î1HU  MJI  ,  mmnJLWiiuii·  . . Vfcj - -  -  Γ"  ■■  Il ,  .  I  L 

ille  ycrb'bfus  almqui  i'uarm»  lumcllarum,  &  legum  C  eflê  foUiotudims  &  paiouln 


pr.rdicitor  dum Riimaiur  Ecdvlk  luum  knlum  ap- 
prnlw_TC,&  operam  epeandirit  prçfcripdûnibus  mn- 
ptiLlaiis  ïngtîué  in^rendjs^tdniidât., orasionisvrhe- 
mûri  àm  per  <w| vsn  i mê3i t ,  &  co  prou fi'ik'ui  c  v  c  ci  une 
alibÎ  7t  magno  morndHiiït  boruj  i  in  reperta  mollitj 
liic  iufpcraïo  flagellet*  fed  Siali.iNouelUcuiiqtulus* 
vchiqiu  ingrtd.  adapp  U-  collae*  quinta,  ai  c  un  non¬ 
no  n  cm  ïôponspro  ptadda  priono  indiairiv;  petlUin- 
qit’.  que :n  lociim  1 1 e l  ιίι.ί  Ν·[.ίγ [rL^LUiiilis  dard. 
cJrmiK  doiarum  in  ntulo  quo  tempore  miles*  di  Bal- 
du?  conf.  il  mcip*  mnmeipabs  col.i.  Iib.j,  Câbler- 


Exiat  etiam  T l  j Limi  Imperatoris  picna  ïqijiuîii 
ad  C  Plinij  relationem  re jpOLifiodib.it·.  cpiiiuksni, 
q  ua  ve  tar  p  oit  ùi  ftinii  a  rempota  riïtiucri  ùiiquîin  Ü 
publ  ici  s  rationi  b  lis  aib#j  es ,  qma  fie  lisrurum  lit ,  Tt 
îtutl  roc  uni  1  eoacitate  s  cou  1  icî  Lm  rur,  lp  le  ctukh  Cce- 
Îtaniinus  Impentur  cl iam  iu fias  iiici  ndlionmnlrim 
terddcrc,  &:  polhilationes  concremaritrilmimaps- 
nbùî  propoiiÎT  non  dlint*  vt  eo  i.ilrem  e  vemuto  ;iri- 
uaioruLTi  calumnia:  canticcfccrent*  quodiuibtici 
,tûi  ones.fi  1ère  piecipcrtmrjq-iiïeilent  ten^iirejbv 
litae  S.  mftas.  C.  ueiut,  Jil.  quam  le-gemdricnstMriW 


confie,  m*  ile  rebus Eccleu-iib  Abb. Panor.’  conf.  71.  D  id  tft,  reliquiis fifcalium  farionum,  im. 

ER  t.  laÎ  confi  t«,  lih.z*  Cbtneüs  coaT.iÊy.lib.i*  trerbl·  ntiiTunrnr-Tlieod .ΐ-!;ΐηηαιοϋ·ηΙ^^ί·,ιόΐ!4«. 
mmi.-.  gin  fi  &  An:gtL  Lî.  de  negot*^cit.Guid.Pap. 
quirit. .400-  atque  inde  poÎterior  iurilprudeaiù  fub- 
indé  fri  t  et  telacollLgere.quoties  çôfult'ndo  aw  tUfpil·· 
cuuId  Çpntingit  controuef tere,  pro  vtu  K  propofir.t 
nuiteria.  î.^îlc  fient  ai  ùx  Jrvcrœ  futit&  iniqu*  fufic 
prçÜcrÎpçiouës,  iniquior  iullinunus  ipfe  qui  id  Claruit 
q  uod  i  ni  qu  □  m  putaccr  *  cùmroE  eiujeade  reCûnHi- 
inciones  irvrent,  tôt  [■ΐυΙί,ΝοιίίΙί.τ,ιηυΙΛίίοηΕϊ vete- 
mmris’,  adiedta  c.tiam  ps  efcriptipne  a.£feionirniperfo* 
nalinm,  qu^veteri  litre  digeitorum  erar  incognita*  p 
Quarum  alias  miriquauit.  alias  mutauif  T  & alterius 
temporis  fecit,  alias  (vi  ipfe loquimi)  iransformamt; 
qita b! nm  verberum  lîtie  tittllo» iSecum  maLEdc  in- 
dusit  rcrum  iurnuarum,  ripcanun,  ddlo  quouis  in- 
terner far um4 qu^  IngiJljmi  temporis  dlent,  id  cil  non 
ampEustriginta  annurum*  <iemque  3c  tiquce  tdtem- 
pns  eSugilFcsic ,  ru  caifes  quidragenarta?  recidere  vo- 
iuic  fiiaConCVitutiune  I,  omnes.  Q.  doprarfictipt.  50* 
ajmo  R"  I.kC  dcannal.  Sed-fi  vcuun  e  A  iniquas  éCTe 
pra-fetipriones  iniqnillimat  reperiêntitr  n.  tibulir, 
qui  noji  aiiiplius  biclinio  Dominos  excludunt  pto- 


icci'b  c  exiguntur,  T  b  t:od .  Marin  enopulus  isicibgi; 

Et  vero  Appolinaris  Sidomuî  ιρτ LOTuiiin r% 

bncas  omnem  litem  abolere  icribit,  &  CiiTiaibtiii 
prçfcnprionë  hitmarti  generis  patronam Tûat.Qiib 
h .  quod  uero  ιϊιϊΠ’  di  irur  ftrau  uni  LS ,  padcntÈEtort- 
ÎcjiÎusiiieClî  Qui  ii  i  ra  i  u  η  γλ  &  bono  publice  repti·  r 
fiunt  pnicnpriones.,  di  tanta  rumorum  virarutt·  hj- 
benr  elogra,  fidominin .llnbilmnt  j  fi  lites  ίΐιώύπ,  i 
foflidtndinis  finis  fiunt,  fi  metnm  innnnjjalna 
niuutj  ii  fecuriraccECL  inique  e  oafircunf. 
inde  colligat pr-cicriptioncé fidqtium t-sfie iuni  p!^r 
dîurtiî  auod  txir-mm  ct  rtms  locupl.^ibmfatfinti' 
km. litibusî  qncd familiArum liobiliumdetcmctuia 
ev  it  labi  li  u yf  od  i  oru  is,  pec  uni  r,  tum  peu  J  s  ?  In' 

EdLoiar  adutrfius  incautos  pupillos  aitiônEî 
rantur,  anno  ii  s ,  ri:  ve  tero  ofis  dcpi'qiupns  tiiulb  1 11 
aut  incerta  apat  infini  ta  furo  r.i  fune  viucapimbi  tfio- 
pora?  Quis.  agnnti  cobu  ,  inianc*  iditicit  bcr^ 
citentU  j  fi  colligere  in  inceno  efi,  ncrfK-iuo  1  Γι1Ε'|, 
dente  faxo.  Quo  meru  alicubi  Thtiddydti  aco  1 
jn  Attica  ficribit,  ite  agri  cote  ι'ί  mnr.  ' 

Quam  oh  tem,  fi  va  flr  lîiâqüé  Hic  fit  fert 

.1’  L-_J- . .  ..rna.-TLlltiaftEk 


pnetatibus  ie  dominiis.  Atqui  ifta  &  Romano  popu-  F  no  publico  repertas  elle,  3c  vint  pari  pr^k^tprto i, 
10  diu  placuecunr  8c  vero  ad  ipfius  luiliniani  tempora  nec  fine  bis  rcdVè  flare  dominia,  £,rgu  ne-  J  ml 


j  placuerunt  &  vero  ad  ipfius  lultiniani  tempora 
dcuciieranr,  if  apparet  ib  Gi  a  co  iure  dfc  dcitikFa, 
vbi  wcoaUs  fiipicnLiaiitoflitit,  fiivifiifnnr  rcrum  pu,- 
blicaium  conditoribus  conducere ,  clique  talia  [1  non 
omnibus,  certe  plurimis.  Necvlbi  rdp.  non  habuit 
fua  de  pn-feribendis  rebus  abems  conii  inita,  aut  bis 
nEc  rendis  qua  Lua  putaret,  dc  p  nuatis  publicis,  aitr 
Ecc  I  efiaaim  :  quanqu  ,ιτπ  hic  q  u  0  q  u  υ  1 1 1  flmianei  n  0- 
m inis  giadis  nota ,  quod  Ecdcihc  R.omancc priiulcgio 
coiifiiiuit,  Cl·  fuiibs  innius  infams  figb  cpigrapkde 


quidem  polfc,  nec  tanto  acte  polfefii  rîÎDllü‘  " 
reip.  expedire,  ,  . 

Estât  verus  Arati  Sicyoni)  exar.p]mn:irima--  _ 
reiatiim*  &  ab  .Cicerone  valde  laudatum^  HÆ... 
quagclimimi annum  recuperata  psttia ,  ^ 
nibns  nit  imnuicjllequamuisper  tyrinni  it^p  1 1  ^ 
bus  dommis  olim  ablatas  conih.tet,  4110  ^ 

qero  exn?  1  jc rat,  Je  r arioni  b iis.  1  lliiftrat,  Ri1- 3 a  . .  ■ 
pUWwhiitatii.  irifcliirt  tenunt^i^^ 


Pro  theoria  ad  rit.  D  es  Appropriarices. 


fjrptt.  A ugufti  I mp «ίο ί  à.tn  in  vrhe  piur* lôià cfleKt  A  impiilir,  quamrcifcs  GoHan.tuthicmuirdiî  îudifci*  âr- 
iuiisamlng^quxidu |  publica  alrj  pnuatacohtende-  biuipeiTepofiram  dicir,  Sf  defendit,  non  coram  tan* 

rîm.,  quwlibi*  vel  a  icna^vd Pompcid,  vel Coriace  rum  qui  fupmnujn  indicant;  Poïtnior  ratio  quod 

d^Tticflcnr OÛAmoiFlocogîiüiÎctipoireLlbiihuï  prçfcnpcicmes  ftlliil  habeant  piratis  eadem  cum 
lune,  Μ  &  proüttQjji  introom  c4m  An-  Mo,  àicit  crtim  idem ,  nondcraOiiiirat.  Nc*o  iri- 

Iü  ^palliam  miediflent,  diuqur  poflèdif-  mt  Uns  efle  rationi* ,  air  s  mutas  dici  nequeo",  cSu. 

fcir  muiio  poil  tempore  his  «rpulfis,  an*  dorihus  fcripU  naturam  muter,  clW  quietura  qûu- 
*Jdlaram>  fÎ  du5  «inmcrcus  tranitulilîcm ,  παπ  modocumquc feripta  ad lemt-ndam feripti  ium  dun- 

ftiitr  moraunultaquc  apulcuntlum  Nonnam  ai  SaCciv 
«oria  corumdOcc  habentur  adhuc ,  quia  res  publice 
xria.gncis  motus  crac  concitatura. 


Quarnubrcm  nota  alleu  dor  ht  s,  qui  νΠτ  capio  tient  *, 
nnn  putant  equitati  riaturaÜ  congruere*  nec  bono  ' 
viro  alienum  vfueaprre,  conucnire.Cuuu  diirii  ratio¬ 
nes  duas  adiere  I  ranciib-Conanus  EurifconfctErus  eru¬ 
ditus,  quiri  ^inquit)  squatos  omnis  «pets  iit  (cripti, 
fenptos  imtem  ek.Eare  prarfctipiiones  :  ergo  non  elle 
eas  squitad  tribuendas,  fed  IbripLopoiiu:·  i  uti,  quan¬ 
do  a;q  lu  ras  feri  pia  nome  n  omittar,  Ssiiiseilè,  ic  dici 
mcipta  [  :  A  1  ma  qu  ta  m  h  i  1  habeant  pctricripri  u  rjes 
aquiiatis.  Lcd  i um montre  nitantur. Prior  rado^dciii- 
iis  auctoritate.,  ic  multorum  ientenuis ,  aut  ex  toto 
refelli,  aut  valde  debilitari  pofict,nifi  Jangfer  iisiki- 
tucndacElrt  dii  putari  o.  Nam  etfi  firpu*  quïdé  fmpti 
rigo.vcm  eu  circonibuitiis,  arbitrio  indicantium  (quo¬ 
rum  irienna  >  ars  eft  boni, Resequi)  tCtnpctaricqntin- 
gat,  prscrctlcriptL  i  pluis  tenorem  t  cx  meme  potuis 
fciipti  quam  verbis,  idcôquc  ft ps us ab  difpu (itioni¬ 
bus  b ciminum  petenda  fu  acquiras  *  quam  ab  feripto 
cxpctbinJa,  rumen  frequenter  etiam  fccipto  acquiti- 

rem  deferibi*  &  è.rçgîone feripti  imis  locari  eonrin- 
gtr;  Sifiram  cuique  vim  tribui,  necdcfcripïaafquitai 
naturam  ®nt3ttcûm  eoiiftansi  Sc perpetua  ratio;  iit 
metibus  humanis  infixa  inori  di  spr  imis,  Cuiufmod  i 


modocumque  feripta  adJenicndam  feripti  ium  duri- 
liem* nec feriptu  catutam,  aut  rationem  rmt ter,  nifi 
iiocquideni  amor  imendut ,  aut  iuscoidat ,  &  prius 
abroget.  Ncqitc eirim  xquitas  ab  icnpto*  icd  ah  men¬ 
tis  inttlledtu*  &  nocitiiï  communibus  metienda  tfl+ 
Quj;]d  fi  itis  appellare  placet,  mixro  noinine  aut  ins 
arquuni,  aut  feopra  aequitas  dicenda  erit.  Sed  eorum 
qui  præfcripriones  ieqmtari  conucniie  nun  putant, 
fementiA  ab  cotum·  i  u  dicio  pruS^ta  videtur,  qui  pa¬ 
rum  oculatCjfiottt  ego  quidem  îudico^qtiitarçm  per 
tnciiuiduiiudtcims,  CV  iurgularibus  fpcxiebns  mtri- 
letiuin applicant:  deterrima comparauone,fi pubJicj 
vrüica.s,  &:  conild,er»tip  ex  adircrlq  opponam c*  Tanto 
prxpundcraturai  quantum  lapides,  phrm.r.  Qnx  pat- 
tkulanum  cobdetatio  cùm  fpccbitut,  necefTeeilpLO- 
tinus  accidere,  vr  qui  amuifliim:  bonopubUco  repertu 
^  iiinr ,  alicui  fpcciei  applicau .  iniquifluna  videantur: 
cim  aèquirntem  non  exfingukribus ,  fed  exvriiucrfo 
xibimnconueniat.  Qqa  de  re  extar  apud  Cornelium 
Tacitum, C,  CaJlsj  Scnaior is  grandis  ianenria.  Habet 
(inquit)  rx  iniquo  aliquid  omne  itiaguu  exemplum, 
quod  cotrafingiiloEVij litate  publica  rependi rur,  efE- 
dtqjueifLa  fua  lententia  Senator  ille,  vt  Senarufconfub 
tum  fieret,  quo  quadringenti  omitis  fëxus  δο  arraiis 
icmi  qui  iub  eodem  ccctori'ueianr,  cùm  Dominus  oc* 
ciderciur,  JuppSieio  daninairetmir:  cùm  tamen  in  lijs 


,  .  .  ,  ,  ,r  l·,  -τ-  V .  phim  ctle  mlonres  nemo  dubitaret,  fontem  vllLim 

ctt,  quod  crebro  Autre  lynlcDJifuki  Énlcnt,  fcrtpto  cfiunemofdtcr.  Et  multos  probato  quoque  admillb 
quidem  rure.  Ite  vplfic  clic,  de  re  aliqua  ttacutumTvti-  fems  ‘dtaitas  cxcufirei,  &  vidi.·  cur  Γιττηρεί  ex  i|]4  Phf 
litatis  tamen  caufa  aliud  arque  almd  receptum  vib,  rarchi  in  Politicis.  Celebratur  (inquit)  vbique  i rfums 
nçqu?viil«fsv.ox  hicajiuLt  iiiJicat,quiim  requiratis.,  TheHalorum  lyrsuini  itU  feu  tentu*  Qui  iiugnisiji  lt- 

i1!·  1  Lh  iuilittd."  L  ^  ml  I  n llJ-m  'll-H kii*  Ι*ί  Ί.· I Ili  r  tmm  «  U  t 


VC  inf  reitè,  Sf  feq*  inft*  mandat.  &  §.  Igitur  inlHt. 
de  obligat.  quiEcxqmiIcom*&:i,  quiaaâ:iOTiçm*  D. 
de  prtcicnpt.vrrb.  l.fi  longius,  ç*.ytr,  D.  doiitd.  1*  fer- 
lUtutes.f.  itfLsblacum.D.  deteruir.vtb.  pirad-  Â: alibi 
perfaE-pc*  Quod  cùm  dicunt,  intclligunrinflexioncm 
feripti  p  rapter  adi  unctas  cnufits,  abrogationem  i  uris 
intdligi nolunt, quod ddiatiinjiyi  fit  femoris  aduleris. 
Ntc  enim  propeerea  qiibdxqnitas  feribitur,  itquitas 


;  I  _  l  I  ’  - - - . . . .  ^UL.ILj,  1H  jrmnJl.!; 

ctLcdrlinLr^uodCpnanDscjiiidc-mignoicLL,  cm.no-  tibni  iutenden^  iingoiorum  incoimnodis· 


bus  iufiittacTç.éultotem habefi-VLiIt,  cum  afiquidn  fus 
violare  in  paruis  nece  fié  habere,  quodPimarcb.  plu¬ 
is  busexe  quitu  r.  Hlc  fi  ipericiqux  proponi  tu  r  in  eri  - 
rem  applices,  miquitas.  matntii,  &  crudele  fi.ftum,  iri 
lecLiricas dominorum,  &: imponenda leruis  necdfitas 
eius  curi·,  xqtiitatcm  aliam,  jfcdvuiuerCil«n  &  bona 
publico  exprcfltt*  Pluto  lib.de  legib*  n.  veniam  ]C- 
gumlaton concedendam  putat,  fipublicaî  guberna* 


ii  vlqu 


ituiius  proprietate  aliud'intcliigireEîèa:quitacerLi  ,ncc 
fi  conuenirc  vt  frtibatur  alioqui  rus  fieri ,  &  in  alie¬ 
nam  fpccicm,  iSc  appellationem  tranfire.  Qiiod  for- 
tafTe  venuu  elle  potdH ,  cuiwab  eri  iquitas  icribititr, 
qui  luris  condendi  porertatem  habet,  deiura  couful- 
risqui  ms  çondeire  nec  voluerunt,  ncc  porueruntritis 
e  fle  dici  ηά  po  tcfl  quod  feri  hun  r  j  cum  s  u  ra  ab  au  rto- 
ritate  con  iLirocis  au  dVori  ratem  habe  am ,  Senatu  ϋ  quo 
Senatufeorifulci,  ab  plebé  à  qua  plebi  (cita ,  ab  Impe- 

ritrora-ms vnde  pbdta, ab  ptçcorc yride^iûï dican-  motu  In  rep.  Romana  ab  dpriinis qmbfifdife  duibus 
tur,  Quæin  dmctlmn  recepta  lurtfcoidtilti  tradpd&e  p  ptolubirascoiwta  fiditiofos  ducs. Quid  ii  fi  Ttafvhuü 
-χ  admnttis  caulis,  ius  non  d  icii  tur  d&£«l  Icriptum  8c  ali  oiu  d  ei  n  de  amn  e  fbia  ?  Qui  d  n  iiptr  in  haq  poftra 


quique  ptouiifet.  Extarium  êasNaudUsquat nuper 
tepe  t  tx,  &. tdi  tx  fune ,  titulo  Theo  dofij  1  mpera torii 
vna  quædjinii  qua-  creditomm  omnium  cxqdionem 
Afias  prohiber.  Quii  iniquius.  Ii  fprcicru  refuiasi 
quid  a-quius,  fi  publicum  i  cum  afTcdta  bellis prouin- 
cia,  nec  quid  fimm,  nec  quid  alieimm  eïfït  poifet  di- 
lmficare,cumintcrini  iuris  cxeqüutiomalè  ebagm’en- 
ratam  rem  publicam  iterum  eEfct  lacctatura.  Ètranim 
illud,  fuie  nouas  abillas  Jrge  concedere,  ranco  oEim 


ias  rem  peran  c,&  n  om  ine  xquicatis  i  ntell  igum  ur,  n  ec 
propterea  appriJdtioncLTi  iurss  fortium  tur,  qiiod  pilet 
dicit,  net  nomine  eodem  confunduntur,  traque  in- 
tcrdiimius  Icriptum  aequitati  pram alet,  cum  lex  feri- 
bit  durum  quidem  elle  feri  pium  àüiifeif  utum  T  fed  ta- 
itien  obfei'uari  Oportere,  K  prdfperir.  D.  qui,  ■&  1 
quibus.  Hic  er  li  atqdtas  fcribirtirncm  vincit  itis  ta- 
ίί  rus  ab  auctore  obtinet,  «quitas  in  intellectu 
fine  dfcriuefi.  Contra  ratucn  faepius  fit  „  cilm  auilo- 
l3T3s iudic iintium  obuuuitjVE  fiat,  autperLpscua  ratio 


Francia  edidVa  pacificatoria,  quibus  tam  aperte  ferle- 
ruio,  Hagirioniiuque  omnium  tribu  ta  dl  mapunitas? 
quibus  intando  exemplo  iusfidque  perdito  nun  ho- 
ininum  arbitrio  dedica  celTcre,  vt  oprirr.ns  eniifoue 
compltc;iiis  manibus,  oculis  vix  Cirium  rdpcdtimbiTs 
eprus  çohorrefccrct  h  cum  Irgr  tinfendifiima  ic clerum 
deferipra  audiret,  Necatum  impunintcmfanciri  te¬ 
ge,  iiisiaiqiie  condonari  fcelrri ,  A:  filem fibus  eii.ini 
m  orrai  i  bus  opuw bus,  la  pid cs  i  pii ,  ic  f 'u  m  an  i  ia  titébti 
Sf  angufetlliinaf  ^ilcs  feclai  loquereq  rtiTj&  Nenttfirri 


88/ 


Des  Appropriances 


inuocarent  ·,  illi  ver  b  etiam  nefandi  fadiauthores  un 
pane  vbiqae  perfultarent ,  eadémque  his  omma  tri 
buerentar,quæ  vidoribus  olympix,  aut  iumims  vins 
feruatà  grauiflîmis  temporibus  rep.  eadem  pro  ie  pn- 
uataprmilegiaquæ  abientibus  rcipub.  causa.  Et  ta¬ 
men  hæc  aftlidx  reip.conuenire  vila  font  fapiennbus 
vins  amill'o  clauo,  &  gubernaculis  deterfis.  Imqua 
h*c,  imbverb  iniquiihma  in  (pecie,necvcroquid- 
quam  vnquam  coelum  aut  fyderavidere  atrocius  Sed 
frin  vniuerfum confideres,  neque  aliter  aqua  aiolo, 
nec  c-τ  lum  terrx  mixtum,  aut  alio  modo  fanibus  luis 
elementa  quaeque  retineri ,  aut  coerceri  potuerunt. 
Magna  arqr.itas  vniuerfum  fpedâtibus,  Pinguiaria  cô- 
fiderantibus  magnum  Pceluslcge  publica  patratum. 
Quid  ipfi  fontes  qui  ex  legibus  poenas  luunt ,  nonne 
alieno  exemplo  deduntur  accrbilnmis  poenis?  firem 
fpedescùm  lucem  amittunt,  id  totum  perfoluunr  q> 
debent  ipfi,  etiam  fi  mitiflimae  poenae  inHigantur ,  & 
venae  in  aquaexoluantur,  quod  facillimum  necis  ge¬ 
nus  elle  putatur.  Quod  rot  ae,  ignes,pali,  &  talia  im¬ 
pius  acerbantur,  aliena  caufa  eft ,  vt  exteri  deterrean¬ 
tur  ,  lingularis  capitis  pn  na  exacerbata  iniquum  in 
fpecie,  in  vniuerfum,  aequum.  Affatim  eft  talium  exe- 
plorum,  qux  redè  Dominic.  c.  cum  generale ,  prima 
diffinitione ,  dicit  refpedu  pnuato  iniqua  elle,  pu¬ 
blico  per  qua  xqua  :  &  profeffa  opera  differunt.  Ioan. 
And.  Anchar.  Sc  exteri  in  c.  pofleflor.  de  reg.  iur.  in 
6.  Felv.  in  Rubr.  deprxfcrip.&  alij  alibi,  etfi  perfxpè 
tam  longe  duitis  rationibus ,  vtviuum  non  fatis  per¬ 
tingant,  abfolutè  tamen,  &  in  vniuerfum  fic  receptis 


A  fententiis  ffatuunt  ius  naturale „  quo  quifqüam 
aliena  raitura  locupletari  prohibeatur,  tolli οαί?01 
in  totum  non  polle,  fed  diftingui,  infledti,  in  D  em 
aliter  ftatui  ab  ratione  ciuili,  «Sc  poiitiuis  conititut^6 
nibus  polle.  Itaque  hoc  cafu  fatis  elfe  cauGevidetu' 
cur  ab  generali  naturae  regula  diuertatur,quia  (jn  i? 
finis  litium  aliter  nullus  f  uturus  eft,  quia  dominia; 
certa  futura  funt,  commercia  incertiora,  «Scinfidiof  ' 

&  quia  negligentia  cuiufquam  alteri  fraudi  effç  no^ 
debet, &  iuftiffima  eius  excufatio  qui  fecit  quod  infc 
fuit,  quominus  impendentis  perpetuo  faxi 
fuftineret.  Quibus  omnibus  malis, fi  vna  præicripti0 
nis  ratione  occurritur,  quisiam  eam  quod  A  pota* 
ris  dixit,  humani  generis  patronam  non  re&e appella' 
tam  dicat  ?  Quis  priuata  iaduram  ex  fupinaigntn. 

B  tia  conHatam  tanto  publico  bono  non reftè  &  χψί 
funè  rependi  dixerit  ?  Quare  non  eft  quod  côfcientùe 
cuiufquam  malefadum  i mpi ngant,  fi  aurore  iure,& 
patronis  legibus  quifquâ  vtitur,  &  rem  praeferiptione 
acquirit,  de  quo  longa  eft  difputatio  Canoniftarum 
&  Theologorum,  c.  vigilanti.  &  c.vlt.  ext.  de  præ- 
feript.  &  eorum  quos  memorat.  Boër.  decif.211.na- 

mer.i;.  Nihil  igitur  (quod  Cicero  inquit)  in  duitate 

tam  diligenter  eft  retinendum quàm  ius ciuile, quo  J 
fublato,  nihil  eft  quod  cuiquam  exploratum  effepçf. 
fit,  quidfuum,  aut  quid  alienum  fit,&  quae  ille  pt  ) 
bus  perfequitur  in  eandem  fententiam,  digna  quae  le¬ 
gantur  ab  iudicantibus,  vt  intelligantquid  fuxcurx 
commiiTtim  fit,  quantum  legibus  tribuere,  quantam 
fibi  furnere,  aut  poifint  aut  debeant. 


AD  R  V  B  R  I  G  A  M, 

“Des  Approtriances  b  par  Bannies,  cEt  prescriptions* 

j  '^fpproprimentorum  Yu  tffeïlut  ex  morihtu.  6  Quid  dominium  è  nudo  iure  Quiritum ,  fi 

2  lApproprimcntit perfinales  oUtgdtiones  non  tolluntur.  lufliman. 

3  Sed  nec  referions  quidem.  7  Qüid  Créditât,  mincipatio ,  in  iure 

4  Dominior  ti  quecrendom  formule  fex  è  deteri  X^orn.  iure.  emptio  ex feilione,  auttiO. 

j  Qu}d  optttni  iurif-dominium»  8  Quid  emptis  cr  *uftontd4. 


,  ppRoniANCEs.]  Approprimento  C 
Britannico  Latina  dominij  aifertio, 

;  non  ex  toto  refpondet,  nec  vox  alia 
penevlla.  Sed  remorari  legentem  ex- 
I  ternx  vocis  nouitate  confilium  non 
fuit,  dum  res  properatur.  Graeci  vnico 
verbo  plané  fœliciter  itârÿiA i/<3$  dicunt  dcMov/  ap- 
proprimentum  verbis,  ex  æquorefpôdentibusnoftro 
approprier  çr  dppropriment ,  Cæterum  vtrumuis  dixe¬ 
ris  formam  intelligimus  ex  qua  ciuili  quidem ,  fed 
dudo  à  gentium  iure,  dominium  ab  alio  ad  alium 
tranfit.  &.  transfertur, &  proprium  fit  acquiretis  quod 
alienum  erat.  Sed  cùm  iure  &  moribus  perquam  va-  ^ 
rix  &  multae  tales  caufæ  &:  tituli  tradantur  (  quod  ti¬ 
tuli  de  acquirendo  rerum  dominio  oftendunt)  hoc  ti¬ 
tulo  de  bis  formulis  ftatuitur,  quibus  ex  talibus  titu¬ 
lis  per  bannimenta&  prçfcriptiones  queruntur  do¬ 
minia,  nec  quidqtiam  vitra  épigraphe  compleditur. 
Sunt  vero  introefudae  formulx  ad  rerum  alienarum 
acquifitionem ,  propter  vtilitatem  commerciorum. 
Nam  fi  res  tradentium  propriae  elle  prxfupponeren- 
tur,  protinus  ipfoconfenfu  &  traditione  dominium 
transferretur,  nec vlla effet  bannimentorum aut  ne- 
ccffltas,  aut  vfus,  nec  quidquam  amplius  expedan- 


dum.  1.  traditionibus. C.  depad.  feci  quia  plerumque 
de  alienis  contrahitur,  repertx  hae  rationes  quibus 
emptoribus  &  acquirentibus  fuccurretur,&idemiu- 
ris  tribueretur:  quod  ab  ipfis  etiam  dominis,  neigno· 
rantia  fraudari  acquirentes  côtingeret,haiftenus  qui¬ 
dem  fifolemnia  k  lege  prxftituta  obftruarent.  H°c 
eùm  contingit,  bannimentis  aut  prçfcriptionibus  e- 
gitimis,  fecuritates  comparantur  æterni  iuris.  1  otc 
hoc  inter  hxediferimen  eft, quod  Bafinimentanneti-  j 
tulo  confiftere  non  poffiint.  Prçfcriptiones verô qu? 
dam  etiam  fine  titulo  perficiuntur,  vt  iure  qtioquec 
uili,  cetera  fuis  locis,  fi  quae  erunt,vt  materia occu-rt 
indicabimus.  Hoc  tantum  hic  dicemus  appr0Prl 
tum  per  bannimenta  quod  edidale  placet  app 2  ’ 

quia  edidisconftet  ,  non  effe  preferiptionem 

liter,  quia  non  fundatur  in  curfu  temporis, quo  P 
feriptionum  proprium  eft  iunda  poifefljonis  e 
nuatione,  1.  finepoffeffîone  D.  de νΓαο.  Tecivim 
pitab  repetitis  trino  nudino  edidis  &  monitio  ^ 

fequuta  iudiciali  renuciatione  quam  certincat 

vocant,  titulo  prx  exiftente,  vnde  confenlus  P 
colligitur,  aut  fupina  ignorantia,  ideoque  m  ^ 
conuincirur,  &  prefumptio  malas  ndei,  1  qu  . 
eluitur.  Contempfilk  igitur  Confuetudirus 


ÎSp 

turmali  c*£i  Lni  LilFc  cft  j,  aüE  fiagiritim  fceilTe  tn  tc  pro- 
ρπϊ,πεΐ  acquirenti  fraudi  élit  débet,  fi  paît  toc  fülciu- 
lialiTcmrcctiCi.Cj.CLim  non  folùm,  exceptio,  lcd  &  du- 
[fJtîiiim  qaoqtlédirediam  &  pknilfimLim  quxracur 
flCqidrctiti.auchorc  Confuemdicic;  q uoii  alibi  perfe* 
qtiiTLULs:.  Ait,  17  u  Midi  uni  lu  e  îgitiir  formula  fupir- 
r.u  vulgarium  préfet  Lprionumfec  irritâtes,  de  quibus 
hac  quidem  in  rc  vdgo  rJur  dittimÎHanK  traduntur. 
Q^Li.it  c  kicquidctn  cnitccDaldi  fetiteniia*  dequstance 
xncmiuinws.in  c.  debitores  cx.de inreiur,  tûm  h*-c  fq- 
lemmcn*  à  monitione inripiar,ipià  quaque(quod  nu¬ 
rum  disait  lie  )  obligatio  ftaruialis  tollitur,  2c  impti- 
miter  achii  ptitfumptio  bonae  fidei,  quçiurii  cft  &  de 
inréjd;  omnianira  rcah^&cvendieatiQncs  to liantur, 
î  Ni«n  adtîàncspcribiïaies  flu  fcp.uarimliahirnr  icm- 
pom^quaect  1  renimnnobiieen  l-ipc  habeant  promi- 
icria.tanicn  à  perfomli  Ëe£ta,&;  promiflione  fu  bilan  - 
mmdüai.ntj  nec  naturam  murant,  quia  in  lus  rem 
immobilem  dori  trudi  ve  déduit  uni  fit:  qui  multorum 
ïamcu  perquim. itupidiis  cil  cefori  quod nos  luo  item 
j  Ordine  docebimus.  Sed  necreleiiloriie·  actiones  qua? 
ex  initis  &  legalibus  caufis  concedi  ledcnr,  lue  ippro- 
pfimenii  fpecie  rollunrtmquo  minos  ilio  Si  ipi’e  tem- 
pore  exerceantur  inter  eonrroh  entes.,  quad  Arr.  Jau¬ 
nis  Einvlthuo  demonstrabitur.  Vc  necilli  quxadwT- 
Îus  itandiilcj^ios  2c  fimularos  contradi  us  extraneis 
CCunpeiniitL  de  qmb.  Art.  lûÿ.iiif.  Sed  tuiLTi  quudad 
rem  vehementer  Facit  idc  uiifiqüiflunj  quoque  iuris 
R.am.  dominiis  dicendum  eft  aliquid  ?  quando  nec 
om  11  i  bus  ea  res  adhuc  dum  no  ta  eit.  Si  eius  rei  vc-Ctt— 
gis  etiam  nubi  quardum  in  npibfis  libei-i  fijpcrlunr , 
nec  Liudioh  omnes  iarri  inrelligtinr.N.ee enim  domi¬ 
niorum  ail  t'reitdûi'iun  ülis  ratio  vu  à  fuir:  Tbcopliilus 
quidem  Grrcus  auror  ad  fine  rit  uLt  de  libere-  fu-cccill 
anttqu^  duo  p  rii  ci  s  dominiorum  acquirendorum 
pra:'fcripiuiil]fle,nacurdc  vuuiKjqijcidin  bonis  cuiuf- 
qtf  a  rutilé  dicebant,  legitimum  Fuie  legale  alterum, 
quod  ex  nu  do  mre  Quiricura  dice  bac,  Y  traque  Lpecics 
coniuti£tii  iqs  efficiebat,  quod  optimo  inre  do  mi- 
niumappe  liabam,  Acetus  M.  Cicero  meminit  orario- 
rrcdcbaruipiemi]  rtfpoiiflfi,  imdraYinquit)  finir  do¬ 
mus  in  bac  vxbevatque  haud  icio  anfierc  Cünftæ  ïure 
optimojied  tamen  il: te  pnpaçpÿture  h-Tredirario,iure 
autoricatis ,  iurcmaftcipi ,  iurenexi.  Er  dominiorum 
qu  idem  talium  diieri  m  en  de  (cl'  l  bit  Vivian  libro  1.  i  n- 
flit Tir,  t*  Qui  tantum  bords  bober, inqu.it,  non  etiam 
ex  ïure  Quiri  cum  ieruum  manu  mittendo  latinüm  Fi¬ 
eu  I  π  bo  nis  e  ft ,  fl  qui  5  à  ciu-c  e  m  eriti  êc  ci  Ii  t  rradi  niï, 
nee  ΐαιτκ  π  m:nscLpat  tis  ci,  dur  in  iurecciîus,  neque  an- 
un  pofl’elTu  Nam  qnanJiuni!  horum  fir,  Îtruusqtii- 
dttTun  boms  eiTintEHiSf  Lb  èmriivérb  QnirirUm 
hue  in  bonis  vcmbrorLS  ifl^fiedyt  alibi  fcribir  ci  ac- 
eniett,  etuus  in  bbubtlb  Fui  t  itaque  domini  um  tia¬ 
re  Quirituiii  j  potentius*  be\l  mmen  non  omnes'  ae- 
qurtendidummij  modos  c  vereri  itirc  Vlpian.  dlaiua 
deferiprione  comprehciidlb  fcd cùiçiTa  ftiermc,  très 
tantum  non  iufhcienti  partium  u tner afl ün e  per- 

firiJixir;  Collegit  autetn  Vmo  libro  de  rç-  Ruflica  Fe¬ 
cundo  c,  Si.quis  (iitqïj st_? uiîTl-llit  lurrcdifaTcro  adrirnn- 
fla  autem  hereditas  vepribus  hüt3quçturccinili  Ro¬ 
mano  cuiqitarn  duî  delata  eiFet,  Nam  qui  ciuisnon 
dlec>  teflamento  cinis  quidqoani  e.ipcre vetabatur, 
quod  ]pfnm  Cicero  oratione  pro  Archia  indicati  qua 
culem  Romanum  die  hoc  argurtieiitiJ  cqjitendir  pro- 
bare  quod  hxreditdrés  duiumccépifÎct.  Sicuti  qtatto- 
nc  aif era  pr o  Cedin  na,  Æbiitiûs  Cccin  naits  negabar 
capere  hacredicatcni  polle,  quia  Volaterranus dTcti 
Vnbtertis  vem  diut.vs  dJet  d  I  -  SyJia  ad  empta.  Secun¬ 
dus  modus  aequi  tend  i  't  In  mi  urj  erat,  mancipatio- 

v-ir«tn{T.  tn  Cmf. 


Des  Appropriances. 


890 


A  ne:  Eius  iolenima,,  6:  Formam  Cicero  in  Topirisdç- 
icnbtijhoeti.Li.s  explicat.  Erat  illa  vero,  imaginaria  quç- 
dani  vendi  ricfj  qua' pet  its  &  libram  fieba: ,  in  qui  qui 
majteipso  accipiebat,  ideit,  acquirens  as  renebacr 
Concepta  verba  pronuntiabat.  Hunc  ego  hominem  è 
iure  Qn  tritu  meum  e  ile  dico  *  tlqne  inihi  emptus  cilo 
hoc.iEic  hac  libra,  tum  .Tf  e  percutiebat  Übram,  ci- 
que  dabat  ii  quo  rem  re  dimebat.  Quem  morcmV  Ipia- 
nus  quoque  attigit  iit.  xis.  iiift.  Eius  vetb  vius  fuit  i jl 
omni  alienatione  ;  <Juæ  cum  titulo  fieret,  atque  fîtant 
in  tertam  entis?  quod  &  Plucarch,  feripht  in  !i  bello  de 
^  fera nu minis  Vindtikoi  QuiL]  &;  liarredEtatri  quoque 
1  hoc  modo  cernebantur:  qaod  Vlp*  Plutarch.  deCi’ 
ccr.ortenduLu.  Mancipatio  cx  eo  itili,  quod  ires  om¬ 
nis  mancipi  percam  aurnari  poterat  Mancipi  verb 
res  dicebantur, omnia  qnicumque  alienari  poterant. 
Nexum  vocabant  quodaimque  per  ^  2<  libram  geri 
poterit,  Forma  cius, vt  mane e|>s,  id  e Λ,  acquirens  Îlt- 
pu.laretitr,  d;-re  fpondps  ϊ  ttadeas  relputideret.  Spon¬ 
deo,  tu  mfljpu  lator  ipondentera  AHigarte ,  ie  -nt  ité¬ 
rée,  Fuit  &  modus  altus  quem  Ce/honem  in  jure ap’ 
peJJabautjjQ  eo  tres  peri  una?  mterpoiiebantur,  ceAfn- 
t  is,  vindicant  is,  addicentis,  quem  if  fum  qp,qque  mo- 
^  rem  Boetius  defcnbit.  Sed  eius  Formula:  tamen,  non 
fuit  infinita  poteihs·,  non  magis  quam  Appropri- 
mentorum  noibro  tum,  led  icadem  Lïjntr, Je  bat,  ii  in 
mre  edito  faCra  er-ιτ,  cui  potuerat,  &  vbi  opomtemr, 
apudPratort-m  icilicet,  Cuiusintcruentu  fieri  debe¬ 
bat,  id  enim  cft,  quod  aniui,iii  ture  cedereris  ver b  ad¬ 
dicebat,  interrogante  vindicante,  & rcFpo.ndente  c □ 
qui  cedebar.  Alia domiuij  acquirendi  ratio  veteri  iure 
erat  ,viu  capi  unis  &c  \'iuipattojLis,anni  Fdlicctde  bien- 
11  ij  cuius  ante  meminimus ,  nili  Liquid  ftiruuurn  erat, 
Eiad  nqsquqquq  abhis  iraiifmiiTa  manauit.  FuicAc 
^  a)  ia f 0  rm  a  ven  di  tio  tub  corona ,v litata  rebus  be  Uo  ca- 
ptssdt{tcati,cnd ιΐ  cuius  Aul.  Geljib.  7.  mcuiiiiin  Fuit. 
&  auctio  ,  Clliu  publice  addicente;  tnagiflratu  rtsfub 
hafta  venibant,  qtuv eadem  &  leiltoaiir.  Qiux  om¬ 
nes  dominij  imm Ferendi  ik  acquirendi  tbrmuii,  vno 
emprionis  nomine  generalirec  ceniebantui",  quod 
Vai'fo  illo  loco  indicat.  Iu  emptionibus  (inquit  )  fese 
legitimum  dominium  psTbciunc,qii x  deinde  ej^umc- 
rat  eadem,  qi  ut  ante  diximus*  Qpjp  ora  nia  ex  veiuflif- 
tnn  iflo  sure  relege,  nr-em,,  l u bmde fubit  in  animum  ad¬ 
mirati,  quaJibus.· ib  principiis  ram  potentis  in- 

idLiutain  tantam  magnitudinem  adüleucrmt*  Fuerint 
^  iltaJiominum  l'apicnrum  placita,  au  fi m torum  imi¬ 
tamenta  potius  abigere  cogimur,  cùm  de  cojumer- 
citstic  quarrendis  dommi  is  agatur,  parte ipris  i  mpri¬ 
mis  momeiiEos  i,u ugas  co  a ie  cl:irt,  1  n  b  0  ej  Es  hmdu iu 
di  cercvniuSjCum  alterius  fit  è  mre  Quintum,  quod 
&Bart.  non  diflimiliter  afgurr.iur.L  mrtus^.  lulia- 
nus,  O.  quod  met.  caufl  Atchidi,  cap,  fi  quis  vFu tam. 
14·  q·  4>  Îi  cmprionfm  non  aliter  valere  quam  adhi¬ 
bito  acre  &  libra,  libram  ungi  &  concepta  verba,  ve¬ 
lu  ti  augurali?  carmen  pronuntiari,  idem  in  conrr.nfh- 
bus,  in  t-rilamcncis idem vlurpari, innexu prcimiflo- 
P  re  m  ai  ligari  &:  ncidi  oportu  i  [Te ,  tn  hir,  e:;  c  id  r  lié  J  yl  fj  - 
ba  de  iurc  quoque  elle  periclitatum,  jfla  puerorurti 
funi  ludicra*  QuaLitom chiis  2c  fimpheius  iuniptii- 
dcnria  poJlertor  côTmfii  8c  triditiririi  dominia  tranR 
ft srri, verborum  tnaurtticJrcfomLin,ilumrcs,  e^atEiis 
contrahentium  inttlliganEur,  quorfum  verb  ille  ia- 
û  us,  Sc  ad  bibi  tio  Is  hi  ac  in  eau  ta  1  ncju  0  rum  r  i  m ,  q  uod 

merib  pofliTLras  icri  fir,  &  iUftiiürcùtn  Fu  ητιύΙίί,Α-·  Ci¬ 
cer,  alicubi  ex  Abibit,  Eign  haic  ipptopfimenfii  noflta 
praiflanr ,  quuel  omnes  illi  vereres  Formula  dliac- 
bant,  &  quod  illi  tliccbaur,  optimi  iuris  domuitum. 
acquirunt,  &  vendicandi  poteflatem,  quam  ill,  olim 

P1J 


8pi  Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X  V.  ^ 

auctoritatem  appellabant ,  cùm  atternam  auftorita-  A  loco,verèno(trabannimenta;quxvfutpam„s,inttI 
tem  aduerfus  hoftém  effe  dicebant,  hoc  eft,  perpetuo  igit.  Apud  Caffiodoru  ediitale  programma, &  cdiaa-4 

m  - - 1  ~~~  pni  porpm  rnmiinai  n'pmipne 


vcndicari,  aduerfus  peregrinum  porte,  quo  eodem 

nominevfucapionemintelligebantAvt  lege  duode¬ 
cim  tab.  vfus,&  atnftoritas  fundi,  mquit,bienmi  eito, 
quæ  pluribus  Alciatus.l.quæftio.dcverborum  figmh 
perfequitur:  quod  verbum  alio  ienfu  etiam  vfurpat.l. 
vlt.de  euiôt.  pro  a&ione  de  euiôtione  fcilicet. 


b  [Pau 

Quid  banntitn. 

Quid  profenhere. 
Quid  programmât*. 
Quid  édifia. 

Quid  proquiritare. 


bannies.] 


lem  legem  coniungi  frequens,  pro  pr0gratnmaX 
ediftum  continente.  Edicendi  quoque  fignificati 
pro  iubere,  aut  vetare  publicè  per  præconem.Proqï 1 
ritare  ipfum  antiqui  imis  verbum  eft,  pro banuire' 
quod  Sidonius  vfurpat,  lex  (inquit)  fuerat  pron  ^ 
ritata,  id  eft,  inter  quirites  &  populum  promulo^' 
Preconium  vero  quod  per  præcones  edicitur,  qUo^ 


Fortunatus  Rhetor  fieri,  ait,  libello 


>vel 


per  præconem  publice  edi&o,  id  proclama  pofterioc 
iuriiprudcntia,  &  bannumappellauit,  fednouè. 

c  [Et  prescriptions.] 

,  t  Quid  prdfcnptio. 

’  2  titilla  Confuetudinaria  præfcriptio  longior  qudrm. 

naria. 

3  Breuiores  decennalibus  non funt ftibUu. 


5 

4 

5 

j  Hic  bannimenta  vocat  Confuetudo  publicas  in¬ 
clamationes  inter  folennia  facrorum ,  de  contra&u 
duorum,  dominij  tranflatiuo,  déque  didis  in  côuen- 
tione  legibus,  nec  quemquam,  aut  in  fpecie  citari, 
aut  generaliter  necclfe  eft,  publica  enim  denuntiatio 
quemlibet  ciet.  Banni  vox  barbara  ad  nos  ab  Italis, 
ad  illos  ab  Longobardis,  aut  prioribus  etiam  Gotthis 
manafle  exiftimatur  ,  Latinis,  edidi  fignificationc 
arquata,  id  eft,  publica  denunciatio  rei  iurtæ,  autve- 
titar.  Profcribere  ædes,  aut  agrum  dicebant,  cùm  ex 

1  feripto  fixa  tabella,  venalem  publice  exponebant,  cu¬ 
ius  exempli  meminit  Iurifconfultus.  I.  apud  Labeo¬ 
nem.  §.  item  fi  quis  pignus.  D.  de  iniur.  dei.  Sed  etfi  t  _  . 

pupillus. §. de  quo  palam.  D.  de  inftit.  ad.  Tabella,qua  C  hæret.  Sunt  vero  regulares  ex  moribus gentisnoftræ  i 
quidquam  hocmodo  proferibebatur,  programma,  decennales, quindecennales  cùm  titulo,  &  quadrage- 

breue  fcilicet  feriptum  poftibus  affixum,  de  quo  titu-  —  ' 1 - 1 - :J™  ; - L;,:L-  ; . r“J; 

lus  iuris.  C.  Comminat,  epift.  programmata,  &c. 

Edida  publics  denunciationes  fuere.  Imperatorum 
&  Magiftratuum  fæpius  feripto  comprehenfie,  &  ab 
præcone  promulgatas.  Sed  &  inter  zneawy  <?*>***  & 
edida  interfuirte  quiddam  oftedit  Noucl. 

luftiniani  u.  Edida,  Halicarnafleusfcribit,  elFe  to 
ΖΰπάγμΑ-τα  it,  r  <Wioy  ©  ifiwr  &  populum 

edi  do  ab  Imperatoribus  admoneri,  aut  reprehendi 
folitum,  oftcnduntCæfarumhiftoriæ,  inTranquilli, 

&  Taciti  feriptis,  &l.diui.  D.  de  religiof.  &  1.  cum 
vero,  in  §.fubuentum.D.  de  fideicom.  libert.  cuocari 
(inquit)  oportet  denudationibus,  edi  dis,  literis,  quo 


HcTC  pars  rubricæ  altera  de  dominiis  acquirendis  t 
&  confirmandis.  Prçfcripriones  vero  vocamus,  ficiiti 

iurc  ciuili,  exceptiones:  fcilicet,  deiure  acquifito ex 
lapfu  temporis,  &  poflefllone  diuturna,  fiue  cumti- 
tulo,  fiue  line  titulo,  tam  enim  vtrique  praeferiptionis 
vox  congruit,  temporales  exceptiones  titulus, deper- 
pet.  &  temp.  excep.  appellat,cum  alioqui  preferiptio- 
nis  vocabulum,  pro  omni  generaliter  exceptione  po¬ 
natur,  Græci  \scsoypjt.$w  dicut,  quo  fenfu 

accipienda  épigraphe  libri  Tertul.  qui  eft  de praelcrip. 


nales, atque  hæ  quidem  in  immobilibuSjinperfonali- 
bus  ficuci  iure  tricennium  obferuatur.  His  longiores 
nullas  Confuetudo  agnofeit,  ne  centenariasqmdem, 
quod  alibi  dicemus, fed  res  omnis  prçfcripdbilis qua¬ 
draginta  annis  prefcribitur.Quæ  hçc  tempora  efetî 
nullo  tempore  præfcribitur,  tametfi  de  hoc  valde lu- 
rifeonf.  litigant,  &  locum  congeftitTiraq.  in retrad. 
$.  i.  glof.z.  num.23.  Quæ  de  iure  breuiores  funtCon- 
fuetudinariis,  in  fuo  ftatu  durare  i ntelligtmtur,  pec 
enim  in  tam  breui  hominum  vita,  producere  pri- 
feriptiones  Confuetudo  intendit,  fed  contrahere  όο-· 
tius,quia  longiores  viderentur,  quàm  congrueret  ho¬ 
minis  vitae. 


Article  CCLXV. 

v  a  ND3on  fapproprie  b  d’héritages c  par  achapr,  ade  celuy  qui  eft 
poiTcflcurc& faify ,  ou  fpar  achapc  de  Iufticc,  §  quand  la  chofeeft 
baillée  au  créancier  en  payement, fl  il  conuient’que  bannie  en  ioit 
faite  k  par  la  Cour1  à  qui  la  iurifdidion  appartient,  mou  par  Cour  fu- 
perieure,  par  trois  Dimaches, n  d'hui  chaîne  en  huidaine, 0  fans  interuale/  incon¬ 
tinent  apres  TiiTue q  de  la  grand  MeiTe  parochiale, r  en  la  congrégation  du  peuple 
a‘  haute c  &  intelligible  voix, u  aux  lieux  accouftumez. 


QVando 1  aliquis fibi  acquirit ,  Qr  ajferit, b  res  foli ,  &  immobiles ,  c  ex  caufa  éfrptionk, 
àab  auéîore c  naturaliter ,  Qr  realiter pojfidetef fuie 8  ex  addiéhone  per  licitatione ,β{ί 
fentetia  iudicis  quado  h  res  creditori  in  folutum  traditur,  fieri  debet  ‘  cdidîalia  approprié 
ta ,  imperio , k  &  auttoritate  tribunalis ,  fine  iurifdiflionis  immediata:,  cuius  ea  de  re  notio 
eflml>el  etiam  fuperioris  iurifdiclioms ,  trinis  Dominicis ,  nde  dominico,  ad  dominic 0, 
0  ab/que  vlla  prolatione  temdoris, p  pofl  pera  dium q folemne  facrum  "inter populi  catus,  cW 
ra , 1 C7*  diflindla  hoce, u  locis  ajfuetis.  '  p 


Des  Appropriantes ,  Art.  C  C  L  X  V.  8 94 


1  [QXaNd  OS!  s’ AP  P  KO  FR  JB.  ^ 

j  fi m  r*u  tac  Afprcp  Γ meati  p'tr  ftimim  tnt  a  *d  m  fait 

ÿtrttntl, 

i  sd  ar  J n  fttuksitéu}  qtaqm prtÀiil&myfkï  tiut. 
φ  ptlcjï. 

J  fttrrt  1  n  riditipul ftftmU  c οπβϋΗΐύ, 

4  ptr»  m  hjptthttit  vamiiui. 
j  'jww  m  items  t. 

É  Jn  vcUtg*islns> pedjticit,  ripatitit,  tT ooir,'J>,  ahl Ht. 

7  ]te m  m  "1 i^rtidu  <rf  'Λ-ft ?HJ  ,  tbai. 

£iuÀ  "pira  m  mt&diù Ht, 

?  Qatsi  in  fruit f  Inet  pmdrtiHÎ'Mi  érÎmbxt  tsdindk,  *«t  „ 

Hæc  verbortriîi  conceptio  pHfoaai  Veteris  Cem- 
Jji-ciiidiLij  5  eminciationem  rcilpic,  &  reveri,  de  ea 
foïèad  verbum  dcfcripia  cJfc  ah  reformatoribus,  quod, 
illinim  fecere,  timuero  faris  txis  liquebat,  qtne  len¬ 
tentia  etfêtfcripti,  &  pragmatici  fenttntiis  variabant 
fuper  ratione  Yceiîdijiili  neaherurro  peccarem:,,  con¬ 
cepta,  vc  erane  verba,  deferiprett·.  îd  vero  quirn  hoc 
i(X-ci  infaUtiter ,  &  intcmiiekfate  poffo rires  tfcmtm- 
fltabtmus. 

b  [D'ir  ίπ,Γτ  a  ces-]  C 

Notanda  yox  comprimis,  ex  qua  inrejligicuc  ma- 
feriam  appropmoentL,  &  J  ubiedtum  cui  applicatur, 
cile  rem  loli  ,  &  immobilem ,  id  cil,  quai  maceria,  Si 
ï  iubftafiri.-i  ralis  iït,  qui  corpore  apprehendi»  tangi 
oculis  j  &c  fonfibui  fobiid  poilir,  &  Joco  comim-a- 
iut;  quaî  cnrpo tum  propna  natura  cfo  Sed&quae 
proprie  faJiinon  fune,  iuris  tamen  diffinitione,  & 
auworicatc  pro  rabbus  habentur  perpetuo,  &  immu¬ 
tabiliter,  i  pia  quoque  in  hanc  diipe·  [itionem  inci¬ 
dunt,  &  approprimcnris  per  bannj  menta  acquit  uu- 
tur,  Eiaifcnintur.  ]j 

Itaque  (erui  turcs  pratdiomm,  etiï  materia,,,  &fiib- 
ftanria tales  non  font,  nec  proprie  res foli  oh  Ahetitt'-* 
gt ,  dld  pofluntjcüm  corporales  non  fint,  quodEald. 

1  dixit*  c,i,  §,  fciendum ,  rit,  de  ftmd.  çognir*  Darr.  L' 
înoucncium.  D.  de  virb.  fignif  Alor*  canfjx.  incip. 
vifo  themate  vol.ï.  tamen  corporibus  hærciir,  5;  ap- 
plLcimur»  ncciinc  Im  fuLbifoix·,  nue  elle  poiïûnc,  I, 
iTaSicna.  bociure.D.  de  vfucap^  A  1er.  conCin,  in- 
eip,  püduï7uiss  lib,^  PhiJipiFtanc.  c,i.  de  rebus  Ecç!. 
non  atien,  s  π  ύ  i.  glo£  v  cibi  i  0  tf  ihgun  rur.  l.i.C.  dcvfLU 
cap.  iranfor.  Balb·^  part.4^  partir,  q.4,  idcdqueü: 

i  nter  immobilia  com  putanto  t»  ΰί  pro  rebus  fob  fun-  e 
Funtm',  1.  in  §,  fi  misi  modo.D,  deccb.  cor-.LluKamts. 

D.  defund.  dotaJ,  3, non  foEum.^.  ad  iurm  I?.  de  alien. 
mut.  iud.  cauC  fâârd.vlc.C.de  reb-  aL  non  aHcn.quod 
AmoniitsBurrius,  Panonn,  ïmol,  fcnpiçrc.  c.  nulli 
W  des-cb-  Ecclri.  tiutsaliçn.  Aies,  d,  1.  monentium* 
Qiiàmübreni  rcite  ,  ■&  yti Liter  pet  approprimtnta 
cdidlülia  j  &  bannmictita  acquirujmurjie  aiicrunnsr, 

ii  fob  Yctbo  d'htrttjFr, l.irg.i  ίνυ;ηί [icAcionc  conipjj·- 
bcndunrurex  mentCjic  Înccntioîie  Courue  tudin  i 
diferta  iuris  ci  nilis  csprelEone,  de  quo  feria  efldîfpu- 
catit>  Franchi  Arer,  in  rub.D.  deacq,  poli!  Anicibcet  p 
ilatucodiiponente,  de  eoKqui  pûitèdu  remTvî  biam, 

vt  hoc  noUrum,  id  adHcruitutcs  quoque  porrigi  pqi- 
htj,  Siiura  incorporalia. 

I  Sed  &  mutui  reditus ,  ii  modo  perpetui  fune  ,-Sc 
.  mam  hypciihecambabét»  ou  ψύ  portent  efiiettt,  ex  E<  gc 
fojïucnttonis.hoc  genere  immobdiu  habendi  funt»  & 
fvJijoiiidfiLifori  uonpcrindc  CFebrovfoipari]  hadlt- 

nuseit,  perapproprimcntiedlùiialù aiferi,  fedid  ta- 
incnperitji  for^  neque  iiintudituin!  neque  vol  entibus 
miujkjjiui  fm;  ctrrihtjcùîn  anteriores  creditores  mc- 
*s€rgcn  tr,  iO  Vwf.  à  fit* 


tuuntur ,  Æc  attentes  acquifoor  anteqnim  pretium 
bdu.it,  fccuritaa  fm;  vu!t  donfdere,  nc  periculose 
piÆumàm  loce  t  :  t  eft  è  recuiâi  uru-s,  il  prio  r  abquis  c:x- 
dicor  occuratA'  pignoris  caufant,  auraJlsetam,vc3o- 
quLmtiii·.  impediat  cx  cautioned.  fi  poit  pefoethiTuG 
de  cuiih  H.xc ipficoniuhatio.  Lll  co  rcpure.Çdc  re- 
mii.  pigno.  Sc  Bar.  &  aliorum.  1.  ii  rem  altquam.D.dc 
acq.  poiT.&hoc  nulla  dum  pivfippofita  alitera fafta, 

&  an  te  cam.  Nam  en  taiüa  nu  lia  dubi  tat  io  ede  pollet» 
quin  crudita poJTeiTione,  in  allignatiobcns,  icfolmio- 
nem  rediras  »  lune  difpoJi  tiojilqii.im  m  ;lxs  me  locui 
fieret,  id  e  ft,  quin  pe  r  edictale  appropri  rnciiEÛ  fondus 
tradirusaÎTcripo lier,  perinde  ac  il  lundus  ipic  inirio 
Yenidlct  jiulJ.i  reditus  merione.  Quare  in  rhibus  hauc 
approprjmetiti  formulam  vfurpadc^nçc  imprudentis 
contibj  fueritjnec  incauti  »  nec  dubitoqum  poithao 
m  pici,  &  pt  udc nt iCJim  us  qu ifqi  m  foctunts  i  ït*  Si  hy  - 
pütiiecir  metuer ,  &fufpç£ta·  débitons  fort  un.a:efo 
Ûfniqiic  in  hypothecü  qiniiîlms,  tutu  mas;  mèiïi  4 
ar.ticbrcJL,  in  quadecetirioin  credi  rûtem  ttansfercur, 
quod  [j  odro  m  ver  us  wgwf  foi  t ,  perquam  vnlc  ioeiir 
hanc  formulam  vi’urpaiic,  ad  ciendos,  <k  excludendos 
priorem  creditores,  ex  auftorirarciiida:,  Liï  co  icm- 
porc  :  caius.pcrfïpt,ùi  hoc  opere,  a.  nobis  métro  for, 
propterea  quodcLUsdiipoiirfo  viiîdc  ad  id  y  traita- 
m  us,  c  fl  n  cco  m  odara,  &c  per  utili  5  ad  viuim.  Nam  et  h 
in  hypothecis  Jeu  omimo  acquirendo  jppu  duxrittir*. 
foi  de  carifti  tncndo  iure  m  re,  per  quoi  ad  rel  ipfms 
crilioncm  dcucniri  potcjl,  ob  non  foluttenrm  s  & 
ideo .  hoc  textu,  non  comprehendam  lit  verbis,  fvlr. 
Cf.  vnus  ex  pluribus,  camen  cil  ex  identitattjiadonis 
l'LypùrJitciun  j'ibi  voknr  alforere  creditores,  habebit 
auotoLjruteiiimrLs,  ex  c.i.l  ileo  tempore,  ίϊ  modo, 
quod  adde  j  1  dum  ra-nf-o ,  propter  verba  CoJdu  eru  Ji  - 
jus  defici  entia,  decreto  iu  dicis  tales  tlcnunciaE  mr.  ce 
truio  nundino  fiajir,  .aduini  cliuibU,  ai  appetam 
ad  dtifom  diem,  imx,  vr  bypothetis  excludamur. 
H«c  cum  t'ftfaûLuiu,nibi]  cautxduupotLllj  cur  ram 
lupini  creditores  iure  ftm  nan  cxcludanmr,  atque  id 
iunscuulis  auftonrane potius,  quam  verbis  Coniiic- 
radmis,  qui  de  hoc  calu  non  dilcrtè  flatu ir,  fod  ra- 
liopat  eft,  ne  uppcmacut  iiatd,  fi-ntentia,  m  I.  t^iod 

■cft cpn (lifot lin:*  C  tie  dcilat.de fun ct.  qund  Confli c- 
iitdo  inducens  pnlcriptjojzem  i  π  vno  cafii,  non  cx- 
tedititr  ad  Jtmilem,  edam aequè  foiiorabikro,  propter  5 
foictam  nattiramConfoctmlinis.  lJtm  Ara.  U-om- 
ponius-  i.cLimquis.  Γ).  de  ac,  poli.  De  perfonnldu[s 
adhoiiibus  Icimm-eft,  mbis  pjiiulégfoîh  prioritatts 
tempore  non  tribui  J,  pnmlcg-jj.  pl’dcpniiiL  crd, 
glo.  I  i.C  dot.  promijl  Ujmusin  reg.  qui  pirior,  [fd 
cx  caufi,  cijius  cnui.e  priujJegi.ruïi  li  quss  excludere 
velit ,  cx  ra itone.  cU.  Jsto  K-mporir,,  putarun  potlc, 
exediiüis,  &  raridncibbaudiri,  eifi hic  nfola  puileUio 
pratfupponi  potcftin  asfobus· 

Sed  &'  decimis  quoque  infcudacis  acquirendis^ 
y  aide  vtïl»  \ixc  formula  cil,  dc  quilnis  per  ojnma 
idem  ludipannis.quoil  Je  reliquo  nofo  y  partimonio, 
de  rebus  fôfo-ïn  lus  VÎtS  mu-tro  vrilidamn  1  Lient  liane 
forum  Jim  vfiLrpiidlc,  propter  dcbttojes  dccimaru.ti 
&c  pr  o pïer  extra. i.eqs, qui  de  liis .pdiTiui c  cun ttü ueriid 
mottere,i&:  ^'eminimoEïflibus  alilgnaridccmtas,  præ.· 
rerquim  qnbd  tu  forn  nemo  .dubicat,  îÜr  rcceprc  i  on-. 
cenria  fit,  iikra  âifî.  ft.c-  IïaLiÏ.  rr.Utdir,  tir.  de  eontro, 
im-vaÏÎàl,  de  Épi  f  in  te  tld.  Alex,  conflit.  Üké. 

Sed  &vc&Lgaliütn,  ripaticonun,  pedaticorani, 

S:  talium  omnium  eademcatili  dt,  cùm  ratioae  cerà 
fundi,  auc  domanif  compefuiir,  iunr  cnim  nrnexfi 
immobilibus,  quod  33α!.  dtxit,  tL  §.  fcithduin.  vbi^c 
Afo&rcm  Bhd'  h  dipeodia.  C  de  £xecnt*  rei  iud.  ife 
ΓΡ  ij 


%9 j  Des  Appropriants ,  Art.  C  C  L  X  V.  $9ç 

præfcriptionibus  eodem  modo,  &  hifdcm  tempori-  A  mobilia  haberi,  ex  fcmétiaBatUpenul,  .D.dcoA 
Fus  acquiruntur,  quod  Fart,  dixit.  1.  publicam.  §.m  reftam.Caftr.  conf  .μ.  vo  .x.Decr,  conf  471.  y 
vea3bur.D.  k  public.  &  idem  l.rufto.S·  non  mu-  doftr  congerunt.  Quare  tahalub  hoc  verbo 

Vccv?  d .  ..r. .  L*  irrinir  n tlbrcdis  redè  appropn-  g",  mtclligi  non  poterunt.Itaque m comparandis ap_ 

proprimétis  idem  erit,  quod  in  mobilibus  ftatuendu 


vedimüibus. U.  do puonu oc 

tat.  D.  de  vfucap.  His  igitur  ail  credis  rede  appropn- 

menta  edidalia  comparabuntur. 

Nec  vfusfrudus  diuerfa  conditio ,  cum  inter  im- 

7  mobilia  quoque  computetur  »  quod  Bart.  dixit,  d.  1. 

iufto  Albcr.  d.l.  mouétium.U.  adfin.D.dereb.cor. 
quin  &  conluctudinaria  æftimatio  eiusdimidio  pro¬ 
prietatis  cenfetur,  etfi  quàm  id  rede  alibi  dcmonftra- 

Quid  de  præfcriptione  fruduum  rei  alienae  poiTcf- 
fx,  dicendum  infra  art.  27!. 

Cetera  quæ  affixione  talia  funt,  fi  reuelli  poliunt, 
citra  fubiedi  corruptionem ,  aut  vitium ,  naues,  do¬ 
mus  ,  di  apothecae  exemptiles ,  di  qua·  de  fado  eximi 
folent  prala,  &  quæ  deftinatione  tantum  patrumfa- 
milias  talia  funt ,  cum  natura  talia  non  fint ,  nec  per¬ 
petuo  &  immutabili  tet,  immobilibus  quandoque  at¬ 
tribuuntur,  fed  temporaliter  ,  de  quibus  vrilis  extat 
or.  7.  &  tcadatio  hominum  eruditorum,  &  ideo  naturam 
„;h-a  etiam  fuam  feruant,  &  mobilibus  côtribuuntur,  fiuequod 
rt' 4C8,  ad  diuifionem  inter  virum,  di  vxorem ,  fiue  quod  ad 
appropriandi  formulam. 

De  mobilibus,  omnino  infolens  eft,  approprimen- 
ta  edidaliavfurpari,  &  fuam  quidem  illa  prxlcnptio- 
nem  habent,  inf.  art.  172.  per  lapfum temporis.  Sed 
hic  de  edidalibus  approprimentis  loquimur,  quæhîc 
quoque  eandem  rationem,  &  vtilitatem  habere  pof- 
funt,  præfertim,  fi  magni  pretij  fine,  cx  d.  1.  fi  eo  tem¬ 
pore,  fed  cum  mobilium  quaerendorum ,  dux  potiili- 
mum  rationes  fint,cx  commerciis  icilicet  voluntariis, 
id  eft,  contradibus,  aut  cum  audionibus ,  per  Indi¬ 
cem  repugnante  pofielTore  addicuntur,  qux  cotradi- 
bus  acquiruntur,  non  fuerit  inutile,  hac  ipfa  appro- 


Tiraq  in 
trafl  §. 


cPar  ACHAPT. 

i  Emptioni i  ~\ox  omnem  alienationem  contihet. 

z  Non  idem  vox Eranaca  d’achapt  valet. 

5  ^ fppropnmenti  editfalii  non  fuit prifeis  -tyfe  j„ 

lia  contrafhbus. 

B  4  Hodie  omnibus  aeque  vfurpxtur  ,  diminij 
tranflatiuis. 

;  Error  θ'  incogitantia  reformatorum. 

Si  eadem  vis ,  &  fignificatio  vocis  Francicæ  Itu 
chapt,  elfe  poflet,  quæ  Latinis,  &  iure  ciuili  veteri  fait 
emptionis  poterat  côfuetudo  cotradum  omnem  do- 
minij  tranilatiuum,  hoc  folo  verbo  compræhendilFç 
viderii  Nam  emptionis  didio  omnem  alienarionenrt 
continet  1.  ftatuliberi  à  cæteris.D.  de  ftatu  lib.  &vcro 
hoc  fenfu  legi  XII.  tab.  vfurpatam  codât.  Sed  &  Var¬ 
ronis  locus ,  quem  ex  lib.  2.  de  re  ruftic.  fup.  deduxi- 
C  nius  in  glof. verbi  appropriment,  id  ipfum  oilendif  cùm 
ait,  in  emptionibus  fex  dominium  praedant,  deinde 
inter  emptionis  modos  vfucapionem,  &  Imeditatis 
capionem  tecéfet ,  qui  in  emptionis, ftridum quidem 
fignificatum  non  cadunt.  Sed  verbum  Fiacicum  L· 
cloapty  idem  prçftare  non  poteft,  nempe  contradi! vfu 
loquentium  ad  fpccificam  contradus  fignificarionein 
redadum,  per  quem  merx  pro  pretio  xllimato trans- 
fertui, quod  pecunia,  aut  alia  re  fungibili,autiii pecu- 
niam  refolu  bili  coftetj  &  in  veteri  libro  vndeliic  ar¬ 
ticulus  deferiptus  eft,  cap.40.  di  110.  talis  fpecilici 
mentio  fiebat.  Qux  res  inconfiderantiamrefomuto- 


bus  acquiruntur,  non  fuerit  inutile,  hac  ipla  appro-  mentio  ncoat.  ^.1  '  u  ^  , 

priandi  formula,  f.biallcrcre,  ad  excludendas  priorps  D  rum,  quod  fupcnoreglo.  diximus,  proiutocta 
L.. _ U.™  ner  difoohrio  Conlue  tu-  vereri  cofuctudine  alia,  &  diuerfa  effer  appiopnj* 


priandi  formula,  udi  aiicreic,  au  c.\uuuumlU  ■» 
hypothecas,  etfi  nec  verba ,  nec  dilpofitio  Confuetu- 
dinis  de  hoc  cafu  ftaruunt,fed  vbique  mobilia  pretio- 
fa,  immobilibus  excquantur,  quod  dodi annotarunt. 

Tiraq.  i.glo.  Sed  in  his  acquifitionibus  quæ  per  audiones  fiunt, 

7.  num.^9’  vulgata  Francico  foro  eft  regula,  meubles  nauotr  point  de 
fuitte,  quod  verum  fortalle  fuerit,  refpedu  crediroru, 
nam  quin  à  dominis  vendicari  pollînt,  quantumlibec 
audione  diftradaaduerfus  tertium  pofteiTorem,  non 
puto  dubitari.  Sed  noftroiurecôtravfurpamus,  meu¬ 
ble  auoir  fuitte.  id  eft, etiam  addido  pignore  dari  priori 
creditori,  perfcquutionem  eius,  intra  ôdauum  diem,  1 
ab addidione,  exart.  245.  cuiufmodi  ciuilisquoque 
difpofitio  eft  in  1.  pecuniæ.  D.  de  priuil.  fif.  &  1.  ex 
fado.  §.  vit.  D.  depecul.  Nec  fine  ratione*,  nam  cum 
in  diftrahendis  mobilibus,  per  audionem  nulla  ban- 
mmentavfurpentur:  feci  pignerationes  duntaxat  ad- 
uerfuspoftetrores,  &addidiones  publico  quidé  loco 
fiant,  ied  nemine  vocato  prætcr  debitorem ,  iniquum 
eft  non  vocatos  excludi  iure  fuo  ignorantes.  Itaque 
fiue  quis  vt  fuavedicet,  fiuevt  hypothecata  mobilia, 
non  inutilis  futura  eft  hæc  cautio,  &  formula  edida- 
lis  approprimenti,  per  quam  aduerfus  veros  etiam  re¬ 
rum  dominos, vt  aduerfus  creditores,  æquè  acqui¬ 
renti  confulitur  ,  fi  non  intercedunt,  di  audoritas 
fadi  extat,  d.  1.  fi  eo  tempore. 

Sed  an  mobilium  numero,  filuæceduæ  frudus, 
5  aut  non  ceduae  arbores,  ea  lege ,  venditæ,  vt  folo  exi¬ 
mantur,  &  frudus  pendentes  feparatim  à  fundo  ven¬ 
diti  ,  inter  mobilia  computari  debeant,  &confcquen- 
ter,  quæforniulavfurpari  debeat  pro  materia,  dubi¬ 
tari  non  fine caufa poteft·,  Omifta  pugna, vera  eft  fen- 
tenria  :  cum  filua  cædcnda  ,  arbores  exfcindendæ, 
frudus  percipiendi,  feparatim  à  fundo  veneunt·,  inter 


rum,  quoa  uipciKjn.  uiAuuu^j/iumiin-.- 
veteri  côfuetudine  alia,  di  diuerfa  eflet  appropriandi 
ratio  in  contradu  emptionis  fpcci ficae ,  quàm inaliis 
d'ef change  y  feape,  donation  ,  engage  Cr  litige  de  ratione 
approprimenti  edidalis  in  emptionibus  fhiuebat,c. 

40  de  aliis  quinque  c. 221.  Combien  (difoit-elle)f«« 
ces  cinq  filtres  aucuns fiffent  bannie  y  U  ne  fut  onc<fi»ttW 
ραβί  ef}ably,n  y  accoufumè  en  Bretagne  que  banr.n  tnl’4 
eftre  faite,  amsconumoit  tenir  par  an  θ'  iourpcififM. 
Ex  quo  apparet  in  contradu  duntaxat  d’ich.f,^: 
pari  folitarh  approprimtfi  edidalis  formulam, 'JW 
1  omnibus  annalem  pacificam  polTeifionem,  proiujto 
approprimento  hiiiTej  Talc  fuit  ius antiquum,  c  4 
cùm  id  reformatores  antiquare  vellent ,  quod eorum 
adus  indicat,  &vero  ordines  Britânici  id  fieri  pol»'* 
larent,  vt  vna  omnibus  omnino  contra&ibmapp10* 
priandi  formula  ftatueretur,  ipfi veterem differen^ 
iuftulerunt,  &vna,  quod  dicitur  prouerbio,  Me 
omnes  parietes  dealbarunt,  id  eft,  tam  in  coctat  1 
cætcris  omnibus,  quàm  d’achapt,  faricierut, vjaml 
proprimenti  edictalis  formulam  obferuan, 
(iiferimine,  di  regula  indefinita,  &  m  eam  rem  a 
Ium  fcripfcrunt  iuris  intlouari,  qui  eft  PoItcnfi  .  ^ 
F  ipfo  titulo  numer. 268.  quem  hic  omnino 

vniuerfale  prorlôtiatnm  oportebac  or1dll}e,.",Y0Unai, 
do  agenti bus,hunc  vero  articulum  aboleri,  exp  j, 
induci,  antiquarum  fcihcet,*&  ηοιΪρ ,1?0·* fUr adhuC ' 
Nam  veterem  differentiam  refipir,  &loÿn  ^pre|i,oj 

prifci,& abrogati  iuris. Quorfum  enim  hæc  e^p 

contradus fpecifici  d’achapt?  cùm 
côtradibus  vna .&  eadem  vniformis  diipoim  ^  ^ 
tuta  fit  artic.  fequenti,  &d.  artic.2  ·  c  f  oltod 

duaio  de  genere  diuerf.  quiddam 

tamen  νηιιιτϋδί  idem  volunt  efle.  jecaum 


8ρ7  Des  Appropriantes 

i^mta  çllhujuÿ.irricu'i  dtforiptfq è  vctcxi  aiitiqua.  . 
ro,  Êtoitauiûre  in  edrum-expungttur,  fi  fqrçod  au-  Λ 
çuratnnr)  &  fperamiis,huk  nbrorcformarido  feciida 
ιπΐπ  U  s,  s  dhi  b  c  b  i  t  !,  i  r  aliquando,  &:■  dus  loco  ille  ιί-iî. 
fijffidEtu^  dt  fobffitdertir  pro  régula  vnUtcri  ali,  cim 
dicat,  în  /*i«  ivnlMÎit  d'ktrttagi,  Sc  qui  hune fcaflûniTj 
ieptifif*  tf&tt  jKi  «  yïif-  Nain  olm  vrtmcrfalis  afor- 
inâd  na  tamutïi  affirme  r,  quantum  OinÉespàitkuLt- 
rcs  affirmstiui  de  eodem  genere*  munie  fit  de  ali¬ 
qua  vtu  fpeck  figtlJaiim  ikuiilTc ,  aut  affirmait *  cu¬ 
ius  rtifiladifterenttafir,  .[iullum  ptoprittm,  mdium  ac- 
rideusdiucrfiuTiutctiis  Épcaebus.  Sedhanç  mcogi- 
cntcifttrt*^  iequemihus  verbis  apcrîiùs  con-  ^ 

uincrLiiLts. 

ADe  CUVÏ  CtV  I  E  5  T  H  Û  £  5  É  $  S  E  V  R* 

i  L,Æ'trr> a  regule  authitiuij  ftemin  fora  Ititent ,  de 
faify  à  ÎÀify. 

i  Ptjftfiiwnm  ftalt  Uiti  j  iltlunt  φ  m  au  fi  in  h>ms, 

3  Nu  II*  vit  U  AuUoYttm  fi-  Tnçnf/iM  notent  in  efpnfri* 

mentit  e diHUhiriif* 

4  fiJfj&QlMiiriicÎiiiffi  rliAui  moment AntJt,]uffint  editti- 

pUme n tunt  tontTAilti*.  ^ 

j  tri  bu  e  ndent  ’yjinàgitnâi  iotuliiancm  αάμαΙϊι  rjfe 

délit, 

G  FoffejUtin  η-  mto  ri  ci  si  famlilcf  stdmiisfCfi't  wUTteti&i  * 

7  Γ/^?]Λϋ  mjt  k  j5îîhj;j  t  eenjhtm  non-  gtffjî- 

Hic  ru  mihî  atrende  «xpjqtwrtxa?  diituro,  in  nu- 
ï cria  co iifiirtüctïjiatitt  spproprimcntî  cdiftalip*  Tra- 
1  dirai  inforo  iaerolan&n,  ætemaque  regula  abatauis 
vfquc  tribunalibus  niniiibcis  vforparifiimn,  vduri  ra¬ 
tionales  diciinr  à  primis ,  èc  immediate  veris  duâa, 
^HilfkHrpÿnvf'Approprirrpârl'Arwiti  Auoir  ttUrty&*  ftf~ 
βϋί m  de  fati}  ,ü  fdijjf* }  'Hanc  omms.  fora  reciir iit,  omnes 
pium  rcionant,  onmcs^onfiilti  aduoemt.  Senfus  ce-  O 
gulïeftj  non  aliter  edidtalc  apraoprirncLiiUm  proce¬ 
dere,  qtiàm  fi  a:  rimlo  ab  auttore  pofidibre  acqui¬ 
rens  polïMbr  item,  fîst ,  eradi  do  ne  rei  aâuali,  &  i  u- 
lutal  i  ■  \A eùin  ira  Ht  dj  iscren  du m  nobis  fît*  de  quali- 
tafibus  poiTeJÏionum  in  perfoni 5 audorum ,  qusJk: 
CuuiirnoiJi  eife  deheant  ,  an  viriis  iürc  rradicisirapc- 
dijiLHuVj  &  IabcfaÉtcnmr^  rarnàtindt  de  hisquæ  pci> 
fonisacquirendum,  adeftedtum  aJTererjdiiecufèdij- 
inijLîj  eïiguueur  Nccid  pamnt  argumenti  t  sut  eva- 
itarioni^  exig nij  au r  cïi  1  i &a  Ac  priranm  Îtcues  natuiar, 
ac  rerum  ordine  anreeedit attitorii poileflio,  iea  pt  m-  B 
ri  loco  décadi  (Ter  endumeft,  in  quo  rd  imprimisin- 
t eüigi com)cHit 5  tùan  depoficjTionihus  loquimur, de 
lüs  aceipj  oportere  isi  approprimcntcuüm  mari'iia, 

1  qui  palam,  notori è,  in  luce ,  &L  conipcâu  omnium, 
ïeaÜKï,  3i  per  aâajs  Ji.aoiralt s-cserceni ur.  Nam.quas 
ciuileî νοΐυηΐ,νΐ rate  c tulli indmitas ,  vr  pcrconiliru- 
i u rny*£ c enrion ci n v fiiÆhtvdt □  s ,  Sc  Laies  omues  procul 
ablegamus  j  qui  locus  à  no  bis  fulliis  rcacïabinir  in  h 
3  Iginir  ra  pertona  auctoris  ad  critraçndam  akm  ap- 
proptiand]  conditionem,  exigimus  rcaEem  &  aatua- 
lem  pofTeffio n em fine  per  J  c ,  fi  ne  pc  r  auitorçs  Cu  os 
annotoïocontintiaram,  quie  càm  cft  p  mbrua  per  a-  F 
ffcus  veros  corporales,  &  naenrales ,  uott  exigunos, 
qu.iraiulbaficjdundcftinu,  vio]enm,vd  aliter  vittoia 
deiurc,  ncciiccdTitatem  onpOoiraus  acquirentibus 
iuibificandin  vc  aiunt,  rrituli  Miritorii:  ûii,ac  ne  po(TH- 
fionis  quitkrn^  ncc  in  eo  fumus  cnnofi,  modo  ïjuod 
dierte  lolejic  au^torde  failo  poffèdenr.  Ned  üora;- 
deme  uoGiimt  pQlîffionem  accepiiïè,  ctiamii  crmi 
cî> lisent,  vt resiitigLoiit  videri  poilit 5  courra  L  ne- 
nvo.Cidc a-cquir  poil.  Magnum tltquod  dicimus ,  & 
lUlirpcniisforrailL' incredibile,  sjiud  quos  i  Lia  loitgc 
lArgcntTt  ui  Cwfitnt. 


,  Art  CGLXV.  8^1 

aliret  iradaijrar.d.  !.  nemo.  Sed  ramesilucnofor  vfoi 
eit,  (Sl  fictoliuiila  recepti  luo  iis  auctoritas·.  St  appro- 
prmieiicotUEnvis  ijtfinifaeic  rex-  ejfptclla,  arcanoâSc 
pTciegi  aio  loco  Artitu !i  iSr.  in  verbo ,  tu  inm ft ement ic 
Titient,  ex  quodricné  iLifctrar ,  quemlibet  iniuEtum 
au  itor  em  rnbuere  vtuc^q-icndi  conditionem,  nec  ma- 
Inn, cin£ fidem, tr.mjfudai in  accipientem,  ne  Îkfltc- 
ccifor  quidem  fir  vniuerfitlis ,  quod,  contra  ïlu'c  cju:- 
!i  ri'3ditur,&  nosTuoloco  cx  moribus  dcmonftrabi- 

miiif. 

Proinde  £i iuiqaam  ifiainiravidebitlitur,  Sc  courra 
rcceptüï  foris  civilis  fencentias ,  did  vitio  fis  au£la- 
rura  poflbllicuies  ilicee  ΓΓοη  bus  nc>n  obeffc,  qUCimi- 
hus  apprapri  menti  poJlinr  pei'Hcere,is  id,  femper  re¬ 
perer  flninii^  quod  ,in  t  l-  dixi  musi  vi  tia  ifoi  o  m  n  ia  baii- 
nunentotiaila  folerhhitate  eUu,  &  derérgi  â  Sc  oinnccti 
boiue  fidei  defectum,  purgari ,  confonfiim  patientis 
imp!kâri,&· ptatfumptiones iijris^S:  demie  induci, fi 
non  inccrcedacuc ,  banc  firpiruLsi  nrgligcnriant  ictris 
damno  eoe  rerri  de  b  uifFe ,  cùin  ab  acqn  1  rente  tan  tum 
nauanun  eft  operae ,  vr  dr  iurc  foo  e\terni  cxpergtice- 
mitut:  5ednos  caulas  huius  conitiiuri  ,  Sc  recepti 
motis  abbi  receotu tinus,  de  veto  Ctpe  nobis  facien¬ 
dum  ent, 

fitgo,  vt  quod  hucprtemitti  oppo triti r,  concEuda- 
mtîï,iic  habendum  i  quanmiiiltbec  viuoias  auttorum 
poifclhoricï  itou  obefle  acquit  enribos^quomliTLiiap 
proprimenriscdidtadibus  vîaitîur  eïruuloï  Sed  r.ii, 
iicuii  diximus,  non  minus  iumo  cOiicinuarss  (  ifc 
in  uerfonii  auctorum  oportet,  cales  fHUcet ,  vrpof- 
friibr  inTe:  di\topoiTclTnLia  Vmce  te  queinuis  ad  lu  r- 
iarium  poilit ,  c.x  L  cmptcircm,  f  idem  Nerinfiné,  D* 
de  act.  emptd  Nani  etii  ei  qui  à  domino  aequi ru;  fuf-  4 
fidat  ,id  dominij  rranflarionem,  Sc  acquiltnonem  re¬ 
ceptio  puileJli tmis  quamlibet  mom cutanea ,  viCaft. 
Saly.  poftgloO,  i.C.de  ac q,  poJF.ita  vt  contractus  im¬ 
pleat  ar,  nec  iupctll  ta  dito  cx  empto,  eliia,  Scextincla, 
tradition  c,  quod  gloi"  verbicuilodiantut,  amh.  tacta- 
menm.  C-  fi  adutrfi  vend,  dixit,  &  Barr.  δζ  Imol,  L  Li 
quis  a  I  iam* D.de  ib.lut.  glofi  V  crbo  tradat.  1.  fi.  qui  5  fun¬ 
dum.  3^.  di  conr.  rmp:,  tamen  cum  res  a  non  domino 
acqlririmrjquoci  fi  r,vbic  unique  pr-efoiriptio  ullegarar, 
ad  tribuendam  vfiteapiendi  conditionem,  &  Vdfifi- 
cren d  -i  Ιιϊΐ  ν  ct  ba  dn  piif  riliur ,  oporew  aïifialérrï  et fo  au¬ 
ctoris  poflqlllcmcm,  vi  podetiorls  dimominatio  Ît  ius 
competere  poffint.  Nequi  enim  prtElelFbi·  dict  po- 
reft ,  cuius  incerta  eft  occupatio ,  Sc  lubiecta  alrcrius; 
OomiOuerii^qtue  intra  a  nmi  m  i ft re  di  poteft,noft.  an¬ 
num  non  porefo  Art,  tnr,  tk  1S7.iup.Nam  ciiin  inren- 
tio  liLconiucruduiis, &  foc  %>pus,vE  mimes  irttereife 
pi-ascendcures  eidtet  ad  fui  i  tirapetfoqucnda  per  no¬ 
torias  poLîcLlionura  Tiadi  tiorie»,^  itjdtancuiei  pû  [IVl* 
Iritiim  ,  qux  quemque  vellicat*  debenr  ad  irsfpicitit- 
duua  quid  agatur,  id  Id  frti  effici  non  poteft;  uvr  mo- 
mcntiukeaii.mcnfirua.^aiittrimi.-ftres  poilelfioncSiaiic 

annalib  m  bre  uiores,  quo  rempote  leges,  &  in  0  res  !e- 
gicnna  polfclfionitm  iuta  cdiicUidUnt,  ^  côarihinr. 
Fremori  dus  circonucillri  ροΐΐϋ ,  quam  admoneri 
qinfcpiarn  polfet],  &'ptribnbitls  cïliuiquC  igndfancite 
caulan  recipi  oporteret,  Quamobrem,  clüîj  domini 
prjedioruLiiy  autqiLi  luria  crintTOueircildi  CaufiiS  hp- 
bejiiitiqtias,  queiTtpiam  vident  almo  roro  pofiëdille. 
ûc  detrutm  rem ditlraXillc  +  etpetgifoi  frds  opbctet,  fi 
aequi tchs  cos  edictis,  &  bimi · métis ètiociT , &  ai hio- 
n* s  ftias  i  irteiidet*,  au  1 1  j  tccirctiiitte,  cûm  (  v  r  v  u  l go  d  i- 
ct  (olcrj  vigilantibus  lex  accurrar,  fibreiftcteft  anco¬ 
ris  poièlïib ,  ngn  fine  tatioue  caCifificaniur  TgrmrSrt- 
riam.  ïdeàqite  net  intercedi  ptJtuiilbj  nec  fatiife^um 
e  fi*  cditictuduii.  Si  moJEiJW  mjjlma  &  fs  .·;>■,  cùm  an« 
PP  uj 


Bpp  Des  Appropriants,  Art.CCLXV. 


Longa,  oc  moldta traôtatio  cit lcholæ,de diiFer 
dis  pollèflionum,  quas  quidem  qualitates  potius  vo' 1 
lunt  eiTe ,  quàm  fpecificas  differentias ,  aut  ipecies  di' 
uerfas,  iri  rub.&  l.i.D.  de  acquir.  poff.  &  fncmo  ç 

eod.  tit.  Sed  hîc  operofas  difputationesdeverbotiinî 
fignificatione  no  inftituimus,  nec  fcholafticas  pumn 
rccudere  confilium  eft.  Quodad  rem  fatis  ür ,  nihj] 

inc  pYioimnc  ad  m inr  nmnpm  — > 


p°° 

annum  nemo  talis  dici  pofftt,  &  intelliganc  ius  füum  A  primemorum  argumento  euanuit ,  cim  fc  dioe,r 
durare,  quominus  intercedere  neceffe  Kabeant.  Nam  perfoms  natural.s,  &  cudts  occurrunt 
fi  autor,  cùm  remaûualitcr  «adit,®  polTelfione  non  Longa,  &  molefta  ttaftano  eft  fcholat.de difFt 

erat,  nihil  agitur  ad  approprimentl  elfedum ,  ac  ne  . . 

intendere  qmdem  nccefl'e  eft,  «fi  tradenti  qualitas 
pofleflbris  non  conuenit,  nec  difpofitio  lftaconue- 
niet ,  quee  hanc  qualitatem  exigit. 

Hæc  eft  fixa  vius  regula,&  appropnmentiednfta- 

lis  fundamentum.,  Nam  in  alia  fpecie  per  prxfcnpno-  ''—“‘7·  ““  litus  nc>  m 

nem  nihil  amplius  exigitur,  quâ  quod  in  praeferiptio-  amplius  exigimus  ad  hunc  quidem  locum,  quàm,  Vt 
mhus legalibus,  id  eft,  polfcflionis  traditio,  &  conti-  intelligatur ,  naturalem  poi  effumem ;  cfl*elpetqHan, 
nuacio  legitimi  temporis,  propter  diuturnius  tempus  res  corpore  occupatur,  pedu  us,  manibus,  per  exter, 
perpetuatae  poffeffionis,  &  fufficit  au&orem  quocun-  B  nos  actus  vifibiles  ciuilem  veto,  qu*  mente, &  animo 
que  modo  pofTeflionem  adualem  tranftuliiTe.  Atque  dominij  opinione  retineatur.  Quod  corpus  valet  ad 

hæc  in  conrradibus  dominij  tranflatiuis  :  Nam  in  . L“s  "reftar  ^  - . ' 

hypothecis  afferendis,  vti  ante  diximus,  ex  d.h  fi  eo 
tempore, de  poffeilione  autoris  nihil  effet  necefte  do¬ 
cere,  fed  de  dominio.  1.  &  quæ  nondum.  §.1.  D.  de 
pigno.&  1.  fifuperatus  cod.  tit.  1.  ante  omnia, de  pro- 
7  bat.  Ncc  enim  ficuti  in  alienationibus  vfucapiendi 
conditio  tribuitur  à  non  Domino,  1.  clauibus.  D.  de 
cont.empt.  ita  ficti  poteft  in  pignoribus,  quia  res 

aliena  veiidi  poteft,  pignojari  non  poteft,  1.  aliena  res.  ul,l  >1^·,--- 

D.  de  pig.  ad.  &  rub.  C.  fi  res  alien.  pign.  dat.  fit.  C  quosglof.  notat,  <U.J.  verbo  animo  licet.  D.  de  aq. 
glof.  1.  & Bart.  1.  remalienam.D. decont.  cmpt.quia  ροίΠ  Tiraq.  inftgft.  V» 

• _ i:,:  evirrir  nnrin  rnnfbnfti  met.Z.  &icq. 


aominij  opumjxxc  uum-duu.  yuuu  eurpus  valet  ad 
naturalem,  hoc  animus  prçftat  ad  ciuilem, corpusiia. 
tura  locum  occupat, &  localiter  mouetur,aninmSetfj 
loco  ηό  circum icribitur,  tamen  ad  certum  locumin. 
renonem  poteft  applicare.  Inde  illud  quod  naturalem 
fine  corpore  nemo  allequitur,  ac  ne  fine  mente  qui. 
dem,  id  eft,  cum  intentione  mentis  concurrere opor- 

rnrnnric  oflnm  1  2  ί  Π  amittenda. D.  Hp 


pignus  traditionem  non  exigit,  cùm  nudo  confenfu 
contrahatur,  l.i.  D.  de  pign.  ad.  ergo  de  poftefllone 
nil  eft  necefte  docere. 

'Et  saisy.] 

DE  POSSESSIONIBVS,  ET  EARVM 

TRADITIONIBVS  NON  INACCVRATA 

tradatio  ad  vfum  iuris  municipalis. 

Primum. 


jJLUl·  JL  II  avj.  ili  liuvu  „  J  i  MVVlUi·  v.  11U* 

mer.  z.  &  feq.  Nec  vero  folus  adus  corporis  fine  ani-j 
mo,  nec  animus  fine  corpore  id  præftiterit, d.l.3.  in 
principio.  1.  fi  quis  in  vi.  §.  differentia.  D.  de  acq.  polf. 
atque  ex  his  necefte  eft  antecedere  corporalem,  d.l.$. 
Semel  autem  capta  naturali,  ciuilis  animo  folo retine- 
tur,  folo  animo  amittitur,  1.  quemadmodum,  d.$.  in  4 
amittenda.  1.  peregrè.  §.vlt.  eod.  tit.  Diffimiliscaufa 
dominij, quod  folo  animo  amitti  nequit,  l.quodmeo, 
§.  1.  dc  acq.  poifi  iufta  vero ,  &  numeris  omnibusab- 
folutaeft  poireifio,  cùm,  &  naturalis,  &  ciuilis  in  ea- 

.  ,-Γ  ·  η  ·  1 _ _  J  I 


*  /  lUltllc*  ClL  pUlltlXIU*  WU1U)  v.v 

DE  POSSESSIONE  NATVRALI  ETD  dem  perfona  ex  iufto  titulo  concurrunt,  d.L  nemo,& 
_ _ _ _  fi  narnralis  ordine  naturæ  antecedere  debet.  Atque 


CIVILI:  et  potiorem  esse 
naturalem  in  Appropri  mentis. 

Cap.  1. 

Quid  vox  de  faify  vale  At,  ~vnde  deducatur . 

Qua  fit  ciuilis ,  cr  qua  naturalis  poffefionis  differenti* 
Pojfefio  naturalis  acquiritur  corpore  tr  animo  ton- 
lunflim. 

Solo  animo  retinetur,  folo  animo  amittitur. 

Multum  intere fl  ;  an  ha  ροβοβιοηο!  m  eadem ,  an  di- 


ii v.  111  v.  λ.  uuiv/  v...v3  - . 

fi  naturalis  ordine  naturæ  antecedere  debet.  Atque 
ifta  obtinent,  cùm  in  vna,  eademque  perfona  ciuilis, 
&  naturalis  pofteifio  concurrunt. 

Maius  negotium  inhisconftituendis,  cum  alius  j 
ciuilem ,  alius  naturalem  eiufdcm  rei  tenent.  In  quo 
traditur  quo  cafu  alia  aliam  recognofcat,  &  eodem 
fine  habeantur,  præualere  ciuilem,  &  ab  ea  effetos 
omnes  ciuiles  vfucapionum  produci ,  &  gel^®· 
Quare  &  pronuntiatione ,  &  vfu  verbi ,  poüduoms, 
fimpliciter  de  ciuili  inrelligi,  quod  vulgo  fcholaiu- 
j-  .  1  :α„  i  Γ)  Hpverb.obu- 


iltum  intere [t  ,·  an  ha  pojjeltiones  m  eadem ,  an  eli -  nmpiiciter  ac  uuux  unciugi,  ·  "γ  ... 

uerfa  perfona  occurrant ,  vt  ciuilis  praualeat ,  aut  E  dicat,  l.ftipulatio ifta.§.haec  quoque.  D.deyerb.o  - 

J  //·.  1  rror  Rciq.  l.x.C.  dpvfncnn.Alexan.&fcholatotaM· 


naturalis. 

C  Quid  yfus  ohferuet  in  diferiminando  effetius  ciuilis  O* 
naturalis. 

7  ciuilis  pojfefio  quamlibet  retenta  ,  perditur, fi  non  in¬ 

terceditur  appropnmentis ,  aut  fi  anno  toto  lis  non 
intenditur. 

8  Fiafaili  (vt  loqui f olent)  in  regno  Francia  vetita  funt. 

1  Grandi  nota  fignanda  eft  vox,  du  faify,  addita  priori 
du pofejfeur,  cuius  vis  tanta  eft,  quantam  fine  vfu  &c  ex- 

fierimetis  fori,  nemo  poftit  intelligere:  Ea  vero  aftua- 
era,&  realem  poftellionem  fignifteat,  φυηκην  fcilicet, 
dcQ>iMf!/.xMv  wn%Y, detentionem  fcilicet,  &infiftcn- 
tiam.  Quam  quidam  à  fedendo ,  aut  fellitando  de¬ 
ducunt,  à  quo  verbo,  polfeflionis  quoque  verbum, 
l.i.  D.  de  acq.  poff.  deriuant,  quod  Alciat.  notauir,& 
Tiraq.  in  trait,  le  mort  faiftt  le  Vif,  vt.  iam  inde  intelligi 
conueniat,eum  qui  appropriandi  caufam  per  edi&ale 
approprimétum  tribuere  velit,  non  tantum  iuris,  fed 
multo  magis  fadbi  pofieftbrem  efte  oportere.  Imb, 
quod  inferius  demonftrabimus  ciuilis,  qui  iure  ciuili 
dicitur  poileffionisetfedlus,  in  totum  in  hoc  appro- 


le 


gat.  Bald.  li.  C  de  vfucap.  Alexan.  &  fcholatora  I.  ]> 

§.  ex  contrario. D.  de  acq.pofl.  6c  alij  alibi.  Imovew 
Angel,  d.  1.  nemo,  negat  hoc  cafu  naturalem  pO‘le  ‘ 
fionempor  fe  ordinatam  elle  ad  dominij.  acquimw* 
nem ,  fed  ad  vfum  rantùm  rei  ,  &  lucrum  fru^“uin" 
Cæterum  vfucapioncs  à  ciuili  tâtum  produci.&nan 
folum  vfucapiendi  efteiftum  tribuere  ·■,  hic  recepti 
ma  fententia  iurifconfultorum,  per  1.  acquinnj  · 
de  acq. rer.dom.l.qui fundum. D.  proemp. f·1··’? 
feruum  qui  in  fuga.  D.  de  acq.  poil,  vbi  Bart.  ?  * 
laf.  Aret.  Imo.  Raph.Lud.Rom.  &cæterit  -  · 
contrario  eod.  tit.  Bart.  l.Celfus,  col.5.  §·  . 

Dy  inregulafincpoifeffionc.Panorm.Fely·^  ,  <« 

rub.  ertrfde  prefcHpr.Bald.  l.n«,ue.<: 

U.C.de  fer.  rugir.  Iaf.  S.  mrfus,  inft.  de 
Ferrar.  in  forma  libelli  refponfionum  ici  co 
verbo  præfcriptionis,  num.zj.  Balb.trac  .  p  V 
3.  parte,  3.  partis.  Exapiunt 

tum,  quas  volunt  procedere  virmtefohu^  ^ 

Bald.  lie  de  fcnut,.&aq.  J 

ciuiliter  poffideat,  negant præfcnbi  p  »  k 

quidem  rerineat  ciuilem,  1. 3·  §·  cum  ’  ^vi 


pôi  Des  Appropriances ,  Art  CCLXV,  pot 


&  vt  ictïi.  v  bi  gb.  BïLeI.  ] .  v  lr,  C.  de  hh  qui  à  non  d  otn* 
jù-nui.  lu  UE·  Notwdum  igitur  illud  diicnmen  talium 
poÉfeâïonuin3  cum  mciidem,  aut,diuei:Îi.$  pedbnis 
CüjjCŒïTtuiCj  il  sic  occurrum:  née  dubiiandciiTi  qmn  ço-. 
dirib  murique  viucïtpio  perficiatur,  il  legitimus,  tinj- 
iutÆUEçsedic.  Sed  cùjli  mdmerlis  occurrunt  ,  hic  pu_ 
gns  ,  &  quidem  contingat  p<Jteft*vt  le  muieem  op- 
pguent, Nam  etii nrmu  alcrara  fine abeta  conlequi 
Prilie, quod  ante  diffenmTau5,rirneJi ex  puftfkûo  iæ- 
peconringif,  vrqüis  naturali  expulfus  ciuilannihib- 
numts redneaq  meme  *  &:  animo  *  ac duilem quidem 
ai  m  perdi  c,  id  cftjCÈm  ani  mu m  poffidendi  bab  crc  de  - 
finir*  Vtramque  perdit·  Scd  &  afin  naturali  expuiftis 
demiici,auc  dcfpondet  animurn,hfle  citi  quoti  dicere 
foîeut  (uipicatur  ic  polie  repelli,  nec  recuperationem 
sdoma.C,  chlilcm  quoque  amittit,  LH  id  quod,  f.quod 
anrem.D.qcacq.poJn  &d.  gin  amittenda.  I.  ii  doro. 
i+i,eddçm  tir,  1.$·  £,  ü  quis'  iinnCice.  Di  de  acq,  poil-  §. 
quod  autem  infb d  e  vfucap.  Scd  de  cùm  deiédhi s  diu 
à  p  ro  i  e  c  i  L  t  i  ont  d  t  ft  i  ri  t,  du  iJ  cm  ami  ttit^qiix  diffufa  cil· 
ha&atio  -,  1.  clam  poJÜdcrc.  §,  qui  ad  ntmdmas ,  Èfl, 
peregsri.  D.ilcacq,  poil’.  Soi  Inc  quoque  dubi ratio 
non  p&rtia,an  exfbla  negligmcjsj  line  temporis  diu¬ 
turnitate,  amiUiq.poÎI^oms  duitis  pol  Et  procede¬ 
re,,  de  quo  tradtauo  cil  Hart,  Alex.  Luci.Rom.  Afet.  1. 
ii  de  ro.  $ .  il  forte.  D.  de  acq.  p  o  fl  - 1-  t’uni .  £.  fand  i .  D, 
de  v fu cap.  Ang.  d.  J.  nemo,  Eddi  L  licet  >  multi  ne- 
gti  ge tari ani  fumee  te  pu  tarit  j  iis  cafi  bus  ciuiieu i  ami c- 
ti  exifti niant.  EriiuiriLta  iure  qiiidem  citiili  tecepri 
iuris. 

β  Sed  mor  ibus,  ’rfujdt  fbro  longèaliud  vifitm:  Nam 

vrdu.T  poiieiliûnix  fpedes  elfe  pojrantur net iicaiiS;,  de 
et  dits ,  tajn  en  cüm  cas  contingir ,  ap  u  d  dm  erfo  s  cl  le  , 
neç  ali  a  aliam  rç  cognai  ci  t3pcrquàui  ratus  etFudtns  Ht 
d  nilis  per  fr  confidents:*  Tn  Approprimen ris  quidem 
perficiendis  millns,  quod  turt  quoque  omlj  Baldo  yi- 
iuitt,  1.  t.  $.  ex  contrat  io.  D.  de  acq.  pofli  fiutrig.  l%t 
Angel-  d.  L  nemo.  &1.  i.&Ukct»  C.eod-  tir.  Saly/I. 
cùm  tes,  in  fin.  C  de  probat,  qui  bus  locâs  ientsiit^cim 
fcilieer  adaunulaiinnÉ  ciui]ii;  aliena:  naturalis  apprs- 
hendiiur;  Aralia  aliam  non  recognoicit,  p  ociorem  cf- 
fe  xuLLM'akm  j  ic  et  ea  vfucapi  a  Se  hoc  ea£u  fabere  fù- 
periorem  fènti  (iattt,  qus  dtulcin  untcponiijqua:  tura 
demu m  v  im  o  b  tineac,  cù  m  ida:  p  o  [Icilfones,  in  e^dem 

perfojidj'00ïicumtnt*&:  fc  inutetm  ebgnbfaint.Con  - 

η  traefTc  vbi  fibiipfo  adtictCmtur.  Hocierbvf^ê;  fo- 
ro  perqti  ;on  areru  m ,  i  π  quo  vi  s  toca  A  p  p  ropn  xnenrtx  - 
r  uin  pe  udet  ab  poHcffione  n.;tura3iJ&:  "facti,  nec  drin- 

'  iilftitia,  autiuftiriaciirsinijuirinir-,  n-ccqLtem  quelque 
animu  m  babeat  CenCnda: ,  aut  rcc  upei'a  nd  a;  [le.v  ciui- 
nxiti  &  lis ,  ίί  ban  nunc  n  cis  non  i  nrercedii  p  ro  ei  uv  coni  e  nia- 
“‘r  Cj-  dotu·.  Quare  fi  conctngacnacuealem  occupari ,  &  an- 
w^ci.  no  toto  reneri ,  rtadirionc  faita  àcqmreiis appropri¬ 
ai  mentum  Seguimum  con  fie  ici,  quan  ttt  m  cuùquc  petot 
di,  ροΙϊόίΓοι  j  η  ancre  apud  ie  cmilrm.y  rft.rcimendl  nu- 
*f.  L^r  nntm  caufc  cuij  nec  ei  us  fupercri:  cfferhis  vllus.  Fm- 
ftràigitüf  to t iuiifconfu) tdtufn  fententiiE  t  &  opinar 
t tones  de  diiçrimine  Λ  S;  effe tl π  talium  poflbifiosuui  l 
it!  v  fucapionibus  complendis  Οροι tçc  na  nique  in  ex- 
rremo,  â  quo,  ideftjinadÉÎpre  (debocenimfblim 
hic  loquitur;  pu  Llèfüoncin  nararaletn,  Si  hufti  clTe  ira- 
diiioms  cempotev.di.oqiu  verificari  isù  verba  non  po* 
tetunt  feftjfâgHT  quodducmili  poilèitore 

prsEdicart  non  pofièt  vincet  itaque  s  qui  pofiefÎîqneni 
babebittpiditain  i  n.intraH  poiltliore  „  &  ciuibs  qua- 
hbtt.  ab  alto  retenta  amittetur,  fi  non  intercédai  ur. 
Nec  dubirandum  quin  etiam  m  remimis  îuris  talis 
poiFeiTôr  fLiain  cuiibm  asidttqt,  lî  ad  banni  metua  non 
comparcat  j  Se  de  iure  CuoteibrUf  a  nec  pot  elt  videri 


^  non :  dciponctillc  animum  s  am  negleïiilê  polîêflîoms 
pericquutLOJiem/L  intra  bahnimenrd  ’Sc  fôlcmimnon 
inicrceJTi[-T  qsiibuSCdÎi!.·  lis  indubié  ctnilis  amitrmtr  in 
tertoims-,  dnlpftindij'·  fiirtL  &dj.  ti  id  quod.f.ülüjr 
te,  S:  ÿi  qui  ad  nu  mlims·,  iç  d,L  fi  deenfCLim  t'X 
géotia  etiam  oonfenlum  interprecemur,  &  flbljgitio- 
nis  naruralis  ihtecitmn  ,  ex  his  que  ante  diximus  in 
Prorfieoria,  Ar  lîatt.d,  l.tcna  quae  nobis.  !  caque  vnbda, 
luftiaensj  &  inconuincibiliseft  probiÈtioainiiÎxaui- 
lis, bpoJtaioiil.uo  namtifem  banniriicntii  rtoninttT- 
ccdir  poiltlïbr  ckulis,  pro  confemacione  tuxuuiiis 
ra entre,  .çï traditis  didto.f ,ii  forte-  Quoloco ieibmi- 
riojLem  néglige  j  iîij;,  rx  qua  dolis,  amittitur,  Batr,  ar¬ 
bitrio  i  udi  canrium  relinquit.  Sed  nemo  non  fulncieti- 
fena  ncgligeiiiiam  atftlmanuxus  Hl,  ii  talis  poilidlbc 
imaginatLUSi  4  jmmi  timcùm  ad  brjmimcnta  non 
apparuit,  cen  tb  e  ati  o  ivi  η  ο  n  iritt  ree  llit*  demauc  Lo- 
lemnii  oimuaalienraouum  peragi  mdra  s  pa/lus  eft. 
c  imi  liberet  idteipellarc.  Si  cuti  nc  is  quid  em  π  on  n  e  - 
gligeus  dici  poterit ,  qui  anno  toto  poflldeii ,  rem  à  ie 
poileftam,  pullus  cll·,  quo  elapib  nemo  in  pn  HèiTorio 
retinendarauiliricxord.  Rc^ljmpoteit  Quare*  A: is 
q  uûque  dml  em  auti  il  ile  reuè  d  i  d  tnr  non  expt&aro 
■  lodgiori  tompore  ex  d,l.  peregre  j  nec  virtute  fuapra;- 
teniiT  ciuilis  quicquitn·  obtinebit,  cùni}?oll·  annum 
audiri ιηροίΓίίΓοίχο nequeat,  Èf fîiicnüii  recipiendi, 
vr litis  fijiicit  excludatur mdido.Ergo  poR  annum,  ml 
ptofuertr  cauLm  derecenra  in  terminis  nici.sciuilix, 
poiFelfione  ci  mia ,  quam  conftacex  negligennaaouf- 
iuii·  HæcdïCLUiiurfiHT.tllêlicis.icgutè  ,  ied  verilîtmè 

c. imcn  ,  dcvulicer  ad  vfmn ,  etll  videpiaucis  artimad- 
ondâ-,nc  quis  demeeps  txm  decantatis  niris-iehrtnt  jis; 
Îc  tau  torum  au£torum  fi_ducja  tailacur,  quo  non  indi¬ 
cia  mcliutratEu  non  cltleq inrta,  elil  illo  quidem  "i n— 
re  oruifalia.:  UCLïti  ne  illud  q  nide  m  I  equimur ,  quod, 

^  exiibniant  p  o  iTdlb  rem  ci  u  item ,  vj  fuaccmjbs.  pofie 
vi*  &  armis  ibam  naturalem,  vnde  deicdtus  fit  *  iecu- 
perare,  Lj-4·  cum  igitur.  D,  de  vi  &  v[  nnmt.  Ater,  d, 

fi  fiitte.  Neque  cnimvlLi  de  catiià  beti  Pratiides 
ptouiuciarnm  patiunrm·,  neque  vllo  ob  tcntti  p  ubi  i- 
camqutecfm  tfatcrp.cllaf i ,  â'im  tribunalia  parcant*·.^ 
facultas  fit  experiendi Sc  contra  fetilFe  crimen  maie- 
lians  fit  admifi.ll  e  fia  hoc  regno ,  in  quo  viar  ijrones  fa- 
riii,  v  t  loqu  uitcur,  veritx  iuVi  l:  .  v  r  &  utre  L  non  cl:  ûn- 
gulis.  D.detegul.  itird  extat-D.  qnodmedçauÊI.  pe- 
nuit.  D-  adi.  Iui.  devipriuar.dcqiiq  Moliri,  cftfttl- 
tenrLa,  int it .  de  ftucL  g. t.  glo. j. tui·,  nu .  ^ .  ctîa m  miÙd 
pr.Tiiippofico  fcandalo·,  qtio  cafu. ne ipfi  quidem  pa¬ 
li  untot.  de  qi  i  b  T uaq  .in·;  ο  n  Ilie.  part,  i .  nu. ay.  De  nl- 
que  ridicula  cll·  illa  dubitatio  ûoâfcorurn*  an  pofieflio- 
nem  aiuilblc  didi  potiat,  qui  vi  reïtiââiutlidum ,  δ:  3li  - 
tem  intendit ,  tanquam  ipem  abicccric  recuperandi 
polFeilionis,  iit  quo hoimnurti  audaciam  alline  dubi1- 
tarionc,  &  iricriTitprionum  ede  litus  elidunt,  Arbdi- 
cioc  uni  au  dor  !  tatem,  &  mopes  docent  opprimere,  Ji 
quod  per  Eudscem  cemutnientiiEtrK:  ht  H  'pes  mittunc 
priuarisindifto  métu  nmirtenda·  pollcllàcufii,  conti  ii* 

d. L  exeat,  Si  ii  miles.  6ti  ntm.  C.  dc  acq.  ροίΠ  qux 
non  aliud  remedium  tribuit  adiudicadscs  ooiieil lolics* 
&  mirmgendas,  fi  comta ius  occupamur,  quàtnintii- 
cij  mtt  ntiutdL  Sed  eft  ha:c  tamen  agitata  qiiffllto  ab 
ïkrt.  Alex.&  aliis  difitb;  j.  tl  ibree, 

[Qvaus  possessio  exigi tvr,  in  ayctoke,] 

.  Gap.  a* 

r  tmu  in  *  si  ΓίΛτν  fürnùrjiti  exigitur. 

1  N  oh  sdctn  fïûeatfiiia  >  au  Kf  tttrt  in  a^rofifr- 

mfrjn.r· 

PP  bij 


po3  Des  Appropriants.  Art.CCL  XV.  P04 

Refohtto  contraBu Refilait ur  Θ  conflt  tutum,  Θ  omnes  a  locos,  &  in  genera  diftribuit  accurarè ,  &  ex  arte  · 

J  aniles.  quidcmnoftro  non  difficilis  «fponfio  ad 

refluitur ,  fine  retr aditione  θ  λΒ»  N  am  quæ  ciuiles,&  amhaales  poiTefliones  appel]' 


4  Sed  corporalis  non 

y  tojfeflio  fiBa  non  obtinet  etiam  β  a  confuctudine  indu· 

Baftt,ft  alias  in  eorporaliefl. 

6  Cum  flatatur»  herbis  aBuum  naturalium·  vtitnr ,  cor- 


tur,  ctfi  inter  contrahentes  quidem  ipfos,interfeVlln 


perdiis  pojfeflio  exigitur. 

Si  confît  tutum  aut  tales fici  se promulgantur ,  tranfeunt 
in  notorium, crftttsfit  confuetudtni. 


luam  obtinent ,  &  pene  naturalibus  æquip0lîent  Ï 
validitate  accipiunt  à  confenfü  partium, ficuti  &  ’  ^ 
tradus  ipii  dominii  tranflatiui,quod  Tiraq.perfe  °Π' 
tur  in  libro  de  conftituto, tertia  parte,  limitât.!,  nu^' 
20.  tamen  adueriiis  extraneos  non  cofdem  efFefta* 
habent,in  materia  quidem,  6c  fiibiedo  appropi·]^5 
torum  edidalium.  Sunt  illae  (Impliciter  iuris  rundtio' 
Proinde  antequam  ala  horum  verborum ,  i«  f4'r  B  nes.  &  attributa.  Sed  nos  naturales  adlus  ΛΛ*, 

fim,  cr  fcly,  compræhenfione  difeedimus.  docédi  id  . . «  -  - - - 

quoque  fumus  hanc  côfuetudinis  difpofitionem,  quæ 
appropriandi  condicionem  tribuit,  ex  pofleflione  au- 
doris  notoria,  à  i  tire  quoque, GÎÜiÎi  habere  audorira- 
tem,  cùm  Bald.  1. 1.  C.  de  reb.  ali  en.  non  alicn.  tradat 
iuftam  de  eo  præfumptionem  effe ,  qui  ab  poffelfore 
comparaueric,  vt  ab  domino  cmille  credi  debeat, cum 
in  poffeffione  effet.  Sed  hic  tibi  vehementer  animad- 
uertendum  eft,  ne  poffeflionis  vox ,  &  effedlus  aliter 

accipiatur,  quam  huic  materior  conuenit,  in  quo  faci-  - 

t  lis lapfus prætextu feripti iuris, accidere poteft.  Nam  C  n.  D.de  accoli.  &Ub  emptrone.D.depac.&hunc 

cùm  nonvnius  genens  poMones  funr ,  &  quidem  W.  T,r an.  «ercer  m  libro  de  ^ 

verae  adibus  corporeis  appræhendatur,  proditæfunt 
i  ure,  &  à  ftatutis,  aliæ  quaedam,  quæ  citra  adum  vllu 
corporis  ,vi,  &  poteftate  iuris  non  miniis  polleant, 
quàm  illæ  ipfæ  corporales ,  quas  ideo  quidam  ciuiles 
vocant, quia  non  à  natura, fed  à  iure  effedum  ducunt, 
vt  ab  eo  repertae ,  fune  &  qui  ciuiliflimas  appellarunt, 
quos  copiose  Tiraq.  congerit  in  libello  le  mortfaiflfl  le 
-\>f,  in  præfat.  declar.7.  cuiufmodi  fune, quæ  per  vius- 
frudus retentionem,  inftrumentorum  traditionem, 
vel  clauium  rc  prçfente,vel  per  condudionem,preca- 


fcquimur.  Cuius  rei  argumenta  certiflimum  eft, quod 
cum  iimiles  adus  fimilibus  refoluâtur,  corporei  item5 
corporeis,  euenit,  vt  cofiftituti  pofleflio,  aut  alia  eiiif- 
dem  generis,  in  contradu  appofita,  dbntrattuaiinul- 
lato,  aut  refciiTo,annullctur  &  ipfa,non  maioreneoo- 
tio ,  quam  conrradus  ipfe ,  &  qualibet  eius  claufula. 
Contra  eft  in  corporalibus  poireifionibus ,  quaerefo'* 
luto  contradu  non  refoluuntur  ipfç,i?ifi  per  adus  te- 
tro  Iimiles ,  id  eft,  per  retradirionem  corporalem  & 
’.pfam,  quæ  vulgata  eft  traditio  fcholæ.  l.i.§.fivirvxo. 
ri.  D.de  acq.polK  &l.ab  emptione. D.depac.&l 
locum  latè  T iraq.  exercet  in  libro  de  conftituto, parte 
3.  limitat.  7·  qua:  fentenria,  etiam  Curiae  Pariiehfe 
placitis  confirmata  traditur  ab  Tiraq.  obferudtumqj 
ne  ex  pofleflione  conftiruti,  alia  retraditio  exigeretur, 
annuUato  contradu  in  quoconftituti  claufula  effer 
appofita,  &  forum  vulgo  probat, etiam  fifuntquire- 
pugnent,  quos  Tiraq.  aceruat,  d.lib.  parte  1.  num.ij. 
&  limitat  29.  nu.  y.  Ex  qua  fentenria  illud  efficitur,  vt 
illa  ctfi  efficaciflima,fed  tamen  artificialis  poffeflionis 
tranflario,  quam  cofuctudo  induxit,  à  mortuo  inta- 
redem  non  profit  ad  approprimenti  perfedionem,  fil 


num,  conftitutum,&  tales  ciuiles  modos  vfurpantur,  quifquam  corporalem  poffeflionem  rerum kreflira- 


cuiufmodi  omnes  Bald.  redè  artificiales  appellar ,  & 
datiuas  in  rub.  de  cauf.  prop.&  poil.cxt.  nc  fcilicct  ci- 
uilis  vocem  vfurpare  cogarur,quæ  alio  fenfu  accipitur 
in  iure, ad  differentiam, Ycilicet,  naturalis,  quæ  &  cor¬ 
poralis  dicirur.  1.  debitor.  S.vlt.D.  de  pig.ad.l,  quod 
feruus.  1.  fi  id  quod. §.1. D.de  acq.poff.l.vlt.C.defund. 
patrim.lib.  1.  Sed  enim  cùm  in  approprimcnrorum 
fubiedo  de  poffefiionibus  loquimur ,  cauc  de  talibus 
intclligas  ,  quæ  artificiales  dicuntur.  Sunt  enim  pene 
ex  roro  in  hac  rradatione  inutiles ,  nos  veras  i  realcs, 


riarum  intérim  occupauit ,  &  adualem  hæredis poi- 
feftionem  anteuertit ,  quia  ciuilis  à  naturali  vincitur, 
quæ  ab  alio  occupata  corpore  deprehenditur.Manct· 
que  talis  poffeflionis  artificialis  cffedns  fine  exeeu- 
tione,  quoad  approprimenti  vim ,  altero  corporaliter 
poflidcnte,quod  &  in  vfucapionibus  omnibus  tradat 
Tiraq.  in  trad.  le  mort  faififl  le  vif,  declarat.  i.nu.<).ex 
audoritate  Barbati  æ ,  c.2.  num.  45.  extra,  de  confie. 
Quod  ipfum  in  confolidationibus  quoque  contingit, 
quas  interdum  iure  fieri  accidit ,  vt  in  vfufrudu,  aut 


corporales,  &  eas  quæ  per  adus  corporeos, &  organa  p  cum  ob  defedum  folurionis  cenfus,res  appl 
naturalia  habentur,  δζ  exercentur  exigimus:  cùm  res  KT^mn'm 

manibus  appræhenduntur,pedibus  teruntur, aedes  in¬ 
habitantur,  (olurn  colitur ,  frudus  colliguntur,  deni¬ 
que  cùm  hi  adus  exercemur ,  qui  rei  ipfi  conueniunt 
ad  poffcilîonis  vfum  ,  veluti  in  incorporalibus ,  cùm 
eledioni  adfiftirur,  cùm  in  choro  fedetur ,  cùm  inca- 
pirulo ,  cùm  iurifdidio  exercetur.  Sed  veluti  ex  ar¬ 
canis  Themidis  notandum ,  non  idem  valituras  ciui¬ 
les  illas ,  <Sc  artificiales  quas  diximus ,  quod  ego  pri¬ 
mus  olim ,  aur inter  primos  aperui  foro ,  cùm  aut  ne· 


_ _ _ _ t  i>licaturdo* 

mino  ,  aut  tale  aliquid  vfuuenit.  Nam  cùm  poffeifo 
ciuilis  apud  dominum  remanferir,ac  res confolidetur, 
fi  aut  hæres  vfüffuduarij ,  aut  detentor  aliquis  pof- 
feffionem  corporalem  occuper ,  ciuilis  nullus  enectus 
erit  adappropriâdum,  propter  realem  occupationem 
corporalis,  qitæ  ciuili  repugnat  in  diuerfa  perfona,neC 
eam  agnofeit ,  quod  Bald.  dixit  glo.  verbi padiones. 

tit.  depad.  conft.  &glofc.  licèt  epifeopus de preb·1^ 

6.  &  Moi.  tradat  in  fcud.  §.30.glof.r.  nu.i^·  ^l!' 
quam  igitur  iure  confuetudinario  par  côhditîo taJiu 


mo,  aut  pauci  animaduerterent  longe  diucrfas  effe  p  arrificialium,&  naturaliuin,  denique'  (Jtioïw^M^. 


vtriufque  conditiones ,  &  iuris  ciuilis  traditionibus 
perftringerentur.  Extat  operofa  Andreæ  Tiraquelli 
tradatio  de  conftituto,  &  aliis  talibus  poffefiionibus, 
an  aequam  cum  pofleifionibus  naturalibus  potefta- 
tem obtineant ,  an  vero  poftponendæ  fint ,  cùm  iu¬ 
ris  potius  poteftate,quam  natura  valeant:  an  tales  pof- 
feifiones  fidæ  potius  fint ,  quàm  veræ ,  &  germanæ: 
An  fi  iure  idem  pollere  ftatuitur, in  ftnrutis  quoque  vt 
hoc  noftro  iure,  idem  valeanr,in  quibus  verba  ftridè 
&  naturaliter  accipi  contienir ,  quæ  homo  per  quàm 
eruditus,  &  libero  otio  colligendis  locis  exercitatus, 
ctfi  diligentiae,  quàm  iudicij  laude  maiore  congeffit  in 


ualeanr  tales  poffeffiones ,  facit  illa  notanda pofterl 
ris  iurifprudentiæ  fententia.Quoties  fcilicet  ftatutu 
aut  confuetudo  in  appræhenfionibuS  p  0  iîèi  uon°  ve 
bis  naturalium  adionumvtatur,yr  accipiendi, apri 
hendendi,  ingrediendi ,  vt  hæc  vox  depofeffenr  &}  ,  > 
importat,  &  art.  feq.  tient  cr  poffede  notoirement ,  to 
talia  ftatuti ,  aut  cortfuctudinis  verba,  de  n^tura  jX, 
corporali  per  organa  naturalia  appræhenla  tn U 
oportere ,  ciuiles  vero  modos  datiuarum  po»  J 
excludi,  cùm  verba  naturaliter  accipienda  «nt  »  ^  ^ 
Bart.  dixit.  I.3. coi.  2·  D.  de  verborum  obhg·  a  ·  . 
C.  de  iponfal.  &  1.  deo  nobis  C.deepif &cler.D^ 


oo  y  Des  Appropriances,  Arc.  C  C  L  X  V.  poci 


■kawriiâtui  imm.f.  D.  de  iTgdur,  March.  Afliitt.rir. 
Qiud  firinncfii.  cüLa.  1  iratam  conkinito,  pnr rc  3 . li- 
pwriJû' &  u.$c  Ümitatn<S<nii&  îtideillud  efficiunt» 
fi  confucruiJink  v c  rba  exigam ,  po  J  Îèiilosiçm  ap  p.ta:  - 
hendi  cûïâmnOtAtiiîj  ante  tempus  catïibngui- 
lîdi  L  .ncar  ad  retrahendum,  nû  ante  céctihetidi  tem¬ 
pus  citffurii  ccepcurimi ,  quim  cotpüraîiçfiT  capiulit 
porte  il  lû,  nec  Jï  per  col %Éli r  n  ni  m^prccaruuT^îiu  :  y Ilum 
ik:  i  .il  i[i  us  Lucidis  iL'iiillit.t  lit,  vun  de  lu  éjffedïuin  habi¬ 
turam  takm  pofTetli'ôhtm  itd  excludendos  rcrrabrn- 
îcfij  veres  mfua  ip  (lus  de  curia  in  cutis  pirlamétt  isc 
iudicatum  T iraquclius icribit  ,  cùm  ipic  cognitioni 
intertffct ,  quit  fentenda  huic  atgumento  qucsdir:!.- 
Îtamùs,  de  eft  accommoda  ta  ,  vt  nihi  I  comiAnc  nous 
dici  pflît.  Qtia  d  i  pib  m  B  u  rd  c  gai  c  qu  ü.qti  e  indicatam 
confirmat  vir  auditione  5î  experiineutLs.prarftiLn cilli 
Nicolaus  Boer,  dfiçifni.  1111,7;  cùm  remplis  retrahen¬ 
di  iudicaiüiu  eÎV,  coiifauguinco  no  citfamlïé*  ex  quo 
puifidlso  per  fbinm  oohilituniin  [taiulatapL'obubï- 
tu e^cjiira corporalis,  &neroria.]io]ï  fuifiet  Qtjam 
Îcnteiuiam  naturalis  quoq.  ratio  adiuuatbqaiaimpaf- 
(î  biliî  fit  firpi  lls  t;  Jiu  tn  polftlî iorrn tu  cogn  Irions  ter¬ 
nis  quidtm,  qui  conrraclibus  non  îmcrtunr.qmmtï.i 
priuatüï  parietes  aur  in  ce]  la  va nari  a ,  aut  crypta  qua  - 
piam  fitpius  celebrentur, qtiàm  in  foro,  nirnexiranri 
mctiiimturi  5c  fimt  iîlae  çonititad  claufulje  contra- 
ifhutm  partes, îam  ίρίτ  arcana:,  quàm  contrait  Lisipü 
crini  nu  lia  imtcntiopoficlTjoTiis  a  Au,  &  ienlibus  per¬ 
cipi  poreft,  quo  tflaipS:  1  Lomi  nes  extern  f  admoneatur, 
deiurcÎuoTôlLdtiçüè,  quodinaxiinc  fit,  mutatione, 
Si  tranilanone  vifihili ,  quod  cùirt  br,  π  ce  ram  iacilis 
effc  ratio  fallen  dï,  cknddHnis.cû  utado.iubui.:Ar  igno- 
r  a  π  tia  11  r  in  tidtrabdi  s  jtii  m  publ  ici  rcs  i  η  n  orcfc]  t  r  F  A- 
tefadcigiiur  fefe  diicrimen  nli um potfeiliqmtiu na- 
tiiEalimft  Su  arriftriofârum,  quas  auiccs  appellati  dixi- 
mus,  ne  quis  in  ap propriandi caufts, idem  pollere  po¬ 
ter  pnmnu  saluai  urc  citisli  îurifcoLiXiilcQrtLra  fente  n- 
dis  pares  fatum  vires  indicentur.  Habent  enim  inire 
quidem  i  flo  e  fle  diu  3  valde  diuerios,  quud  ex  fupetid- 
ri  b  lis  patet-  Co  1  icludimus  his  verbis ,  da  pvjjîffiif  r  çr* 
fAtfi,  dc  naairalt,  corporali, &  rcati  poiFcrlÎore  itittili- 
gijiiec  aliis  poiTeilionei  vlLs ,  ad  approp  tim  enti  edi  - 
italis  ciEcdfeinni  prohcere,tamcifi  quoadeontrabemes 
îpfos  inter  ic  vnti  iluun  obtineant ,  3c  pro  tradit  tone 
finigaiituL,  cum  vitiofic  polIcHio nes  omnes  vioienu, 
clajidtfHiia’j  Sc  cales  quoad  exi emos,non minus  quo¬ 
ad  contrahentes  ipios  valéanr ,  quàm  dite  quaque, 
qmaeos  virium  noLirdpicit ,  quod Jingulmter dixit 
gloi  I.  il  fundum,  D,  de  fund,  docaL  J,  vlt.j  D  de  acq, 
polT+  Vnde  necilli  regda  exL  cfiitibus.D.tle  conT. 
empt,  obtinet  tioe  quidem  iure^,  y  t  quo  cafu  dominii» 
transfertur  s  cùm  res  i  donntia  traditur,  eodem  cafu 
viucapLtndi  conditio  trans fermuij  fires  tradituri  no 
domum.  Nam  ex  vit  Luia  polTtili  üjv,1  i  domino  domi¬ 
nium  rransferrtLirj  ex  arubcÎLiIi  non  itrm?cv  quaaupro· 
pnandi  conditio  à  non  domino,  mbui  nequit-  [pia 
quaque  rei  Vendita  conduiho  i  venditore  faiffâ,  etii 
iureedtctacilbma  putatur  ad  dominii  tranildeicuiem, 
quiicmptoi:  per  rnanus.YCnditorss  ftuitus  percipit, 
qui  eum.  dominum  ici  iignofeit,  ramen  fi  notoria  ήοίι 
idt  talis  perceptio  fruitiuim ,  h^c,  inquam ,  pjflLJTiu 
non  æqniualcc corporali ,  δ:  naturali  n  quo  ad  itppro- 
primemi  tJejrfcAioiicmpcr bannimenta.F.rgo  valeant 
turis  eiuiti5  iententijcni  Hioimperio:  Certe  apud  nos 
obtinere  nequeunt, vr tie i lb. quidem, cafu s  quj fpeda- 
lc5  puîarmxr ,  inqüibuî  pofièfllo  fine  aftu  corporeo 
,  transfertni'L  funt  Îb-aiis:  D.  depublicia.  Sc  d  lafont 
eoUigiuitLu'.  Lrradidonibu?*  Cnilepait.  flcnorpoffic- 
riiis  ea.i  dcfcribemus-Quaic·  toc  uiu  icmaûLarn  icqui- 


Λ  fiUir^qui  faks.:ai-ri€c.Eal£Spt>iltiiiancs,  non  puîat  va¬ 
lere  in  viiicapiojiibLtv,  qnpd  gl.ûf  pucar.tfinc  po· 'ei- 
fionede  reg.  iur,  iSc  quos cumulât  Tiraq.  intidiLitu 
ConllitLiti  pni  tc.i-  nu.iÉ,  etliBarr.  Ècei:  eo  R.dbus  1  i- 
pugn  ;utr  i  n  h  Cd  l  us,  D .  de  vfuc,  v  nde  S;  i  (le  c  aiiusqq  1  té 
A  iflift, |ànît  dedf  i^jio  bis  effet  md u bi tit rci^c  ii  m  de 
empture  inquirit ,  qui  longqtemppfcpoil  AI  it ,  tût:» 
aatc  aliu';  haberer  rem  bypotlirçatkri  i  fiLbprec.iiij 
dîtufiiLa,  A  quafcnrentia  vuicus  dumraxat  eams  ext  » 
pitur,  fcilicçtificvLtï»  Cqtratrusproim[Jgnur,il3a  qu^- 
que  coi-dtitun  ,aut  precarij  chmfiïk  ptomulgeuir  cria, 

[j  ^  populo·  lj idiccrtir  n  iie  pofTelfionctu  appraljenSam. 
NamJioc  modo .filand.elbnq.eEl'c  définit,  àb  tii.notoria  7 
tranfic.  Lièd  5c  li  pupillus.  §\de  quo palarn,  D.dc  inÎh 
scL  Si  quo  iute  pu blicatin  contractus  valet  ;  todtmi, 
Iblenmiiate  ρΐπ,θί  pofidlicmis  appr^heniio  intici- 
tclcit,  Îcpublicè fît  tio toria, quotniiui ? qüifquâ  igno- 
ranthru  fitti  po'fllt  prærexére.  Par  eft  igitur  vrriutque 
callis  indicium,  Si  îtquaJiscèflfora,  idem  igunrcÈTé- 
cd  lis  in  pi  o  mu  Iga  ado  ti  tulo  ,  5c  poiTcÛiüue  in  nppr  u  - 
primenro  qukfera  cdiétali ,  cuutî  viîkin  :.nde.  ùtlrmgi 
îLon  puîeritprictcxiu  iguûratuc,  quannimlibctatLifi- 
ciftlis  pollcmonis,  quam  nemini  bccat  ignorare, ex  liis 
C  caufit  quas  in  prothcom  dtaimus,  Htc  iïnquLiti 
animad  uerl  ionc  dig:  1  :t  i  un  t  m  materi  a  confuctudina- 
ria,  &  id  in  finrili  Qiiu  i,  en  fit  Tuaq.in  retrait,  con.^j,  1. 
gto,to.  niïm,^. 

[De  Vf TI.ES  TOÇSESÏfPifriC  IM  AVÏHORIBVS.] 

Gap*  5. 

1  Vtù  eruw  Φ  pjfipmbm  tutforim  ehjfcrmîi λ  gr  un  - 

JidtrAtic/r 

i  Fut  Λ  rrji'i.Î,  i'jiiâft  rralu ,  p  tïfvïitlsA , 

Yj  ï  Æxeütpl*  smms gtnerïs  'VjOerrtm  ψ*ί ρφβίαηα.  dffi- 
ttUHt» 

4  D  oh,  todUfdti,  dtnàtpinitîtitJrftAî'fj  vidi  ptrfaïu- 

IsA  f  μ.υϊΛ. 

ί  ι*ί 'iriiaw  pcrfatUntcrtm  *fficir ,  atm  tes  rfi 
etiHmiyentrii. 

é  ilnm  tXÎmtsiri . 

7  Vit  14  rft  ( j  4  TdffBRf fSÙ  dam tAXAt  ptii^Vip tU tîiL  tl>- 

Ü4CH,  tTcam-ihu  nrn  iam, 

5  W  hÜa  vittA  AM  h*  ram  shjm  f  iS-tygTigrimi  pià  inra  nn- 

fiuttidinino. 

E  9  Pmbi w  rti  dantt*  j/taferiptg  treurfum  /w  lit  àntrA 
frndiUirtm. 

io  Tsuilwmàttihsdintmt  intt  ronfotfttdift4rio  ι»βίβε*τ€ 
tcprtUr. 

Sed  quia  [q  uo  d  itic  ubi  B  ;  J  dus  feri  bit}  ^cncricï  1  ti¬ 
ns  thcoiïcç  iatisfacere  non  iulentmtthcciui  practico, 
iviiï  adtLias  Ipccks  indniidtia  appbcrunis: ,  écvaginï 
îutellÎgûnriam  aditruxgmt  ad  hngubircs  atlus  rcrum, 
cùm  occurrunr,  volumus  ei.-m  nu,  &  quabLate«  pcf- 
fti°  auirj,qu4;  iu  auttu  L'ibti  s,  Sc  acq  tii  te  n  ttfetib  rc  qui- 
runtu^crcurrereif'aptçfrrtîni  qLü  frequenti  fis  acci¬ 
dunt  via,  qoir  pcriatpe  in  tcifigentiam  tangant,  homi- 
F  iiutn  qiEamlibef  dqitorumd'E non CEcbrâ'mcdiRWOJWi 
iuris,  ad  experimenta Ytism applicentur,  ScpiiSucrc’ 
foJidtutur. 

Igitur  cùmiu  diiudieari.onep-aflêilîoimm  duoex-  t 
tréiïm  poruerimi,!jhvmtui  à  quo,  aliud  ad  quodi  extKL·· 
m  Un  3  quo  ia  autÎoti  bus ,  5c  tradeuri  b  u  £  çûnfbit  a  i  - 
musjExiiÎiruuTi  adquodji»  aeqturentihtua  Cutufmo- 
diitaquem  qLaaqiae  cotum,  puSFeflianes  dibcatit  *  ίπτ 
ilicu  Imus  cikere ,  &  hic  proprius  ksai'j  rit  difli-mnii 
de  extremo  i  quo  T  fciiicet  :  m  qua  irlitatione  fd  pri_- 
lUumaimor-miium,  qu^dc  cul  ub  n  adi  vitia  pelici*·· 


5>07  Des  Appropriatices,  Art.CC  LXV.  908 


fionibus  obiici  fokant,  qui 4 faire  ciuili A  nius.§.ci.m  quiUure  notoo  confuetudmario  f„r,um 
receptum  foro,  quid  vfus  abrogauerit,aut  obrogaue-  fieret,  aut  haeiedi  faifito  m  lmeaducda,  autdomb 
rit,  parum  adhuc  (quod  ingenue  dicam)  ammadueria 
foro. 

i  Vitia pofleffionum  quæ in vfucaponum  materia, 

lurifconfulti  veteres  in  realia,  &  perfpnalia  praieban- 
tur,  pofterior  iurifprudentia,  tertiâ  fpecie  cumulatur, 
vt  quædam  quafi  realia  dicerentur,  quorum  idem  pe¬ 
ne  cffeftus  effent,  qui  &  vert·  realium,  etfi  conlidera- 
tione  potius  perfonæ  talia  dicerentur. 

Realia  appellant,qux  rebus  ipfis  inhaerent  infepa- 

rabiliter,  ita  vt  quocumque  res  permeaueritfequatur,  n  i  ..  ,  n  ..  r·"-· 

fine  confideratione  perfonæ  vitio  rei  impreflo,  vcluti  ®  Cyn.  Bar.Baldddipatiem.  C.^  empu  Alex.&e,t. 
in  corporibus  vitia  dicuntur,quae  perpetua  ftint  mor¬ 
bi  temporales.l.inter  ftuprum.  §.vlt.D.deverb.fignif. 

&  Gellius  attigit,  lib  4 . c.  2.  Talia, res  quafque  quibus 
infederint,  perpetuo  impræfcriptibilitatis  vitio  infi¬ 
ciunt  aeterno  contagio, donec  vitium  purgetur,^  pri- 
ftinæfuæ  libertati  commerciorum  Sc  ingenuitati  re- 
ftituantur:  atque  id  in  praeferiptionibus  titulatis, nam 
quae  titulos  non  requirunt ,  vt  tricennaria ,  talibus  vi¬ 
tiis  non  infringuntur  ,  nec  his  fubiiciuntur  :  quod  in¬ 
ferius  dicemus. 


fcudi,  cui  ius  eft  manus  iniertionis,  fi  nemo  hæres  ef. 
fet  nemini,  ex  d.l.fi  homo. 

Quod  in  mobilibus  furtum  eft,  aut  rapina,id  eft  ia 
immobilibus  per  violentiam  poffeftioné  infedill^  & 
occupaife.Hoc  enim  admiffum  inter  vitia  realia  repo¬ 
nitur.  1.  vit.  D.  vi.  bon.  rap.l.vbilex.$.i.  D.devfucap.L 
4,§.fioccupauerit  eod.tit.  l.i.  §. fin  autem.  D.devifc 
vi  armata,  l.clam.  §.vlt.  D.  de  acq.poff.  glof.verb.  ex. 
prclfa.  1.  bonae  fidei.D.  de  acq.rer.dom.  Doft.Lj.Q^ 
,  eo  quod  met.cauf.Barr.  l.certa.  flulianus.D.deprec. 
1  Cyn.  Bar.Bald.l.li  patrem.  C.pro  empr.  Alex. &  exte¬ 
ri.  d  §.  cum  quis.  Hoc  vis  expulfiuæ  vitium  fchol*ap- 
pellant.de  quo  Bart.l.  fi  quis  emptionis.  §.  fedhociu- 
per.  C. de  praefeript.  30.  anno.  Bald.  1.  vitia.  C.  de  acq. 
poff.  rapui  (Te  vi  ablati  uæ  tribuitur. 

Precarij  quoque  virium  reale  eft ,  cum  fcilicet  qui 
precario  habet,  interuertit  polldfionenyiecrcftituit, 
&  qui  dedit  voluntatem  mutauit,  &  repofeit  rc  fuam, 
aut  poffeflionem,  Bart.  d.§.  cum  quis.&  §.ii quisprx- 
cario  ibid.  Itaque, fi  virtute  ciuilis  retentae  domino  re¬ 
cuperare  naturalem  volenti  refifticur,  aut  non  admit- 

•  ! _ C»  Q  r  1-»  λ/»  nr\  /*1  \  1 1 1 1  c  γργριΜ-λ  Π 


&  ab  perfona  non  abfcedunt ,  nec  rem  fequuntur: 
ideoque  res  tali  vitio  poffeffæ ,  fi  dominos  mutauc- 
rint,  &  in  aliam  manum  tranfierint,praefcribi  poliunt 
à  nouo  polTcffore. 

Quafi  realia  fimt,ipfa quidem,  quæ  præfcriptionem 
impediunt,  non  quia  rerum  polleiîarum  vicium  fit, 
fed  confideratione  perfonarum  quibus  praeiudicium 
affertur  per  præfcriptionem,  vt  cùm  res  minoru  fune, 
dotales,  publicae,ecclefiarum,nec  enim  quod  præfcri- 
bi  non  poffunt,  habent  àvitio  rei,  quæ  natura, & con¬ 
dicione  prçfcripribilis  eft. Ideoque  vere  realia  dici  non 

poffunt:  fed  habent  à  perfona  effertum  non  diffimi-D 

fem,  ideoque  quafi  realia  placuit  ifta  appellare. 

Hxc  quia  iparfim ,  nec  vfquam  vno  loco  (quod 
fciam)  in iurc  traduntur,  figillatim  perfequemur  :  & 
exempla  addemus  cuiufque  pronunciati ,  ncccx  toto 
inutilis  hic  labor  fuerit. 

3  Inter  vitia  realia  primum  omnium  furtiuitatis  vi- 

5  tium  reponunt,  priica  xn.  tab.  aurtoritate,  quam  ali¬ 
quanto  poil  lex  Attinia  eft  confcquuta,  quæ  res  furto 
fubreptas  à  quoennque  vfucapi  vetaret, decennio  qui¬ 
dem  aut  vicennio ,  fuie  is  bonæ  fidei ,  fiuc  malæ  fidei 
effet  poffcfibr,ad  quem  res  deuenerat,nifi  vitium  pur-  E 
gatum  ante  effet.  Purgandi  ratio  erat,  fi  res  ad  domini 
manum  reuerterat ,  alioqui  æterna  autoritas  erat ,  id 
eft,  perpetua vendicandi poteftas.  tcx.  1.  Pomponius 
per  totam.  D.  de  acq.poff.l.  fequitur.  $.  quod  autem 
eod.  tit.§.  furtiuæ  inii,  de  vfucap.  Gellius  lib.  17.  c.7. 
Sed  hoc  vitium  rerum  mobilium  proprium.eft  ,  quia 
immobilium  furtum  dici  nequit,  d.§.  quodautë.inft. 
de  vfucap.  quia  contrertatio  in  tales  non  cadit,  &  fur¬ 
tum  diffiniatur  elle  contrertatio  rei  alienæ  ,  glo.ma- 
gna.l.  u.  C.de  fer.  fugic. 

-  Quod  vitium  furti  eft,  multo  magis  eft,eius  quod 


8c  ciuilis,  &  naturalis  tranflata  eft,  quod  interdum  ac¬ 
cidit,  vitium  perfonale  dutaxat  eft ,  &  mutatione  per¬ 
fonæ  fit  res  præfctiptibilis,  quod  Bart.  Alex.  Rom.& 
alij  notât  d.Ç.CÙm  quis  Ab.d.l. vitia.  Ang.d.§.furtwe, 
Sunt  igitur  realia  in  mobilibus  duo, furti,  &  rapinae 
fci licet,  adde  &  precarij  fires  mobilis  eft, immobilium 
duo ,  vis  expulit  uæ .  aut  ablatiuæ,  &  precari),  eoeafti, 
quo  ciuilis  retenta  fir.  Hæc  ferè,  necplura,  in  hoc  al¬ 
bum  reponi  deprendas.  In  his  fucceiloris  bonato 
nil  profuerit.ad  vfucapionem, quia  res  contagiumdu- 
xit.d.Lvbi  lex,  ætcrniracc  vitij. 

Quafi  realia  anre  defcripfimus ,  de  quibus  Bart.  & 
cæt.d.  §.cùm  quis.  glof.  Salie.  &:  fchola  d.l.vitia  Atvgel. 
d.§.  furtiuæ  glof.§.rcs  fifei.  inft.devfuc.Balb.  inpne- 
fcript.i.  parte  tertiæ  partis ,  q.  12.  talibus  afficiuntur 
res  fifei,  res  minorum,  ecdefiarum,  domanij  regij, ta- 
metfi  quo  iure  nunc  vtimur  potius  vitiis  realibusco- 
tribui  poffunt  propter  perpetuam  impræfcnptibili»· 
tis  conditionem,  vt  &  iacræ,tales  funt  res  Præfidido- 
natæ  contra  Uuliam.  1  pcnul.adl.  IuLrcp.  L  bonæh· 
dei.  D.  deacq.rer.  dom.  fundi-docalis ,  quo*·^ 
Alex,  docent,  l.cùm  vir.  D.  de  vfucap.  veftihull& »·' 
pulchri,  quod  Cicero  feribit  lib. 2. de  legibus,*  U·» 
de  mort.inf.&  quinque  pedü  termmalium>l;v·  L  W» 
ree.  Hi  omnes  cafus  vitiis  quafi  realibus  attribuuntur· 
Perfonalia  volunt  effe ,  quæ  dolo  malo,  aut  km 
cuiufquam  admittuntur  in  quo  genere  dolus ιρκ£- 
neralitcr  reponitur.  Eft  enim  dolus virium  perlouM 
«celo.  d.l.  vitia.  &  Lan  vitium  D.de  pcrpct.& 
art.mala  fides,  id  eft, rei  alienæ  fdenria,Auth.ma» . 

dei.C.de  præf.3o.an.  Itaque  iure  veteri,  ante  aucn.  · 

lammnlæ  fidei  fucceiTor  præfcribere  non  proh 
tur  à  fe  incipiendo.  Quo  fit  vt  dolus  danscau 

trartui,ipfo  iure  contrartum nullum  reddat,  ^  ^ 


ιυν,ι  v  uuuu  va  - ? - -  '  1  1  .  Γ  'λ  * 

n  ereptum,  fit.  cùm  qui  alteri  eripit,  furimpro-  f  cedor  fingularis  præfcribere  no  p) 


biocdici  debeat,  quàm  qui  clam ,  quod  glof.  dixit  1.  fi 
te.  C.  ex  quibus  cauf.  infam.  irrogetur  I.  fi  cum.  (Γ.  qui 
•  vim.  Di. quod  met.  cauf.  inft.  vi  bon.rapt.in  principio, 
hoc  vitium  rapinæ  appellant. 

Magis  mirandum,  expilatæ  hærediratis  crimen 
inter  vitia  realia  non  numerari ,  cùm  eius  par  ex  toto 
caufa  fit.  Rationem  reddunt ,  quia  iacente  hæreditate 
nemo  fit,  cui  furtum  fartum  dici  poflit.Lhçreditariæ. 
D.  defurt.  1.  fi  homo  cuius,  vbfAlb.  Arer.  Imol.  Ra¬ 
phaël  Fulg.D.  de  vfucap. idenv&  Iaf.  latè  d.LPonipo- 


æohibçaturl-fi^ 
id.Celfum.f 


de.C.de  præfciipr.long.  temp.  glof.l.apud .  el  W· 
authoris.D.  de  except.  dol.  Dolumcerte  BalcUJ· 
tia,  vitium  perfonaiitiimum  vocat,  rtvcnun  ; 

Tale  vitium  perfonæ  eft ,  quod  quafi 
pellant, quod  volunt  effe,  cùm  quis vaeu^ 
nem  fine  vi  ingreflbs,  vementem  priore  r,. 

&  poffe florem  non  admittit,  &  exc  u  · 

-  F  -  -  fcholce  1.  clam  poibdere.  ψ  _ 


fa  commentatio  (clioiæ  1.  ciani  '  /j  21(. 

nundinas.  D.  deacq.  ^ 

quis* 


·  J  v  (; 

tetn,  §.-quo<iautem,inft.4eYfiiCaP'  n] 


pop  Des  A  p  pro  pri  an  ces.  Art.  C  C  L  X  V. 


quk,  jUwi·  ib'id-  ïui-H-  &  cjereri,  Sein  f.  qui  art  si  lui  - 

Eiulcnx  loco  reponirur  virium  vis  eius,  quam  cûitt- 
pujitiiainvocatir ,  cjüiMjtaùvi  adactus  citcojiTrahcie, 
mit jus  remittere L 3.  C, q ubd met ,ç* i if.vbi Saly4  &  ibi 
l  L  h  oh  cotai 1,1  '  j  dt cto.  /  ,  du m  qu  i  s  Λ  ng.  lL  $ .  fnrriuÆ1, 
Sed  &  clandtÎHiiinitis.  vitium  pcrfbnalc  çft,  ncc  ati- 
â  ors·  in  îüm u  egreditii r  ad  i rpped icrid um  viricapieudi 
itfc&iJfli.  I  furtütin.^.  fitndù  D.  de vfiicapiglo- .cikni 
cjüLrrctnirCir,  verb.pfjedonê,  C.  vsije  vb  J.l,vitLa.Bact+ 
Alto:.  J.$.  cum  quls  uu.ii.  Eai.L  cîam pcdlsdere.  U- 
deacq..&  recepta  iërttenriaefb 
i  Lirigioli  quoqltE  virium  pel-fonalceft,  idcoque  Si 
lires  mcnntruucrJiam  p topnc taris  adduihi  fie,  Atlis 
comcllata,  aliénera  u.  alteram  mamunviueapi  pote* 
ri  rs  ri  non  inrçrcellum eil  bannlitserb.,  quod  imprimis 
pn^inJfij  qiK.iiFuiüîfta  iJuo(S[i(f  çomrâ.  fidet  rdTptm- 
dere,  cùiti  pcripieiïz  contra  G  tir  mm  fen'tdntiîc,  Barn 
Alex .  6c  al  iorum,  dL  ri  cum  i]  uïs,  Dn  ctom  m,  ] .  1.  C.  de 
prd^o.armp.  Bat  Salio  &  akoturn.tl,lcvir.ia.  Balb.i. 
parte  ^partis,  q.ti.  Atsg.  d._ri  furti  u-c.  Bdd.Li.  nciicc 
pend.  Ang.  &  B  àld*iuth,  de  ïitEg.  &  L 1  ,G.  delii  ig.Qm- 
rc  iauisule,deqtf.o  Bôër.  dubitat  decif.  îii.-iuuïj.  no- 
bis  cfïéî  pro  indubitabili  prjcluppoliro  appropei- 
tn  élite. 

De  viriu  vfurario  in  cnmxadtibus  fuo  loco  direimis, 
quod  p LTl nimie  çfri  vtMoi.q.  r?.  lintiùt^ q.  j8.  in 
lib.  de  viutvÎcrtbït* 

De  vitiis  ttetn  in  tcrucriltrum  poiÎêtTiomïrfLj  infra, 
dicemus. 

Hiee  Fcrc  vitiorum  in  pafbiTionibtis  dctcriprio  fit. 
Cretera  fiqire  funr  ad  generalem  doh  ctaiifiilam  perri- 
neriT,^  ititèr  pei  Loii.din  habenda,  ncc  prri'ciijHicutes 
imp  edi  u  ri  c  mu; tara  peticm:a,t]ii3:  dolum  0 i.sjvu l îc. 
fi  Cur  ver  b  Kare  potio  s  >  q  uim  î  lia  i  mer  real  ia  rc  Ferri 

placuerit,  au  r  cur  tabatiïc,  aut  dici,  ne  c  ego  diÎbmo, 
necfittss  rationis  apparet  É  viderint  îpri  qui  legrs.icri- 
plmmt,  MagiArOL  Lun  iiladiûaiaftLnc  ,  ccrceruriiui- 
ràtis  inriqci a  "il  mit  h  0 riras  ftd.xjj r  tab ,  Scd  cur  c  lai  l  Je, 
JlimtaiLE  virniin  hwicgenef-i  non  adtcripieriiir,  dicctc 
non  poiTum  3  dum  poriefEonem  clam  ingcdlum  "ibe, 
fît  in  iutc immobili  tdem  ,  quod  fLtrtutri  kcille , .  in  re 
mobili.  Ideo  interdum  Jàtrciua ρο(Π:ί1ΐο  dicitur,!. clam 
ppLlider^  D.  île acq.pcdiCor  tort Lvtnumrcale nit,rn 
pet  v I  î u  ali  enaeæ  pcrlo nale  es  J 1  ) ,  t,  C.  q  uo  d  met jc.üj 
Rurl  us  c  ur  v  is  expn  1  <  m  se  viïj  u  m  r  cale  cil?  q  uaii  violé- 
rij^que  fir/bm  poEfelfor  exclndiTur  pcrfouale edi  cur 
Fuir  l  v  et  1  u  m  rcale  eit,  expilata?  haeredi  catis  n  on  eil  ’m 
quo diityluendo valde lail  laborat,  d.^.  cum  quis,  eut 
vi  adnnliuin  viriuni  realc  ed  „  dofo^  ic  'fraude  non  vÜi 
corn  Cicero  dicat  Fraudem  odto  msiore  dignarn*  lih 
quid^n  II  rsîmne  expendimus.,  diei  vix  poilu  cor  me- 
lioL-r.it  ίο  luccumbar  dciçriori  in  b  oc  ar^umcio  6c  ma* 
teria.  C  ur  i  ia  i  quia  {i.c  v  cretibus  placuit,  tneli  or  err  ce 
ratio  contra,  pol'teris  placete  potuit  Sc  debuit. 

7  Proinde  hunc  locum  côclufcrOjiî  idadEdLdcro  vicia 
qnsc  diçucnr jÎiDc  realiadiue  pcrfcmalia  in  pca?fcri  - 

I irionibus dumtàsat tljec.ciinatüs;éi  vicennaliis^  ta- 
ibui,  qu æ  [ÎlijIlI  cjctgtmt,  vim  Luam  exercere >  &: pr tt 
fcr.ip.ri,  on  rî  im  p  edire.  Nai  u  res  qciamli  ber  vi  t  ioile ,  fur- 
tiuar,  raptr,  vj  pojlèifu,  ttiginu  armorum  lpano  . 
Tenii  un  tut  ÎLirc  n  e  s  a  u  Ùù  π  r.;ti'  g]  0  ilài  recepta:  ai>  om 
iiibii-Sjqoado  milia  les  boc  dixir,  erli  de  malafide  j'im- 
pltL-LÎcr  daLimv.ui[li.maia?  Fidci,C.  de  prsefljo,  an.  gbf 
ÎJïJ-iicui.  G.deprpefp.an.  gloi.Li.glo,  magna. C.de 
ft'r.fugit  gJof.icibi  A ng. §, i urciuai, i nVt.dc vfucap, Βλγ. 
&  Alex,!  Poponius.  faCum  qui  s.  D.de  acq.poir.  Imoi. 
llvciuLcuj.riitcm  iioecupaucris,  fel. non  vidcittr.  D. 
dt  vfucap,  Li.  g,  i,  C,dc  a«ml<  exceprio.  Bart.  ÿ.  Fvmdu- 


PIO 

^  d.l.feqnicor^Jo.l.au  vïtiu  vvrbjion  noce  re.  Dde  pet- 
per^wmp.  praficrip,  de  glof  d.l.  Pomponius,  vL-rb, 
vi  to  s ,  3  π  pn  rici  p.  V  c  &  il!  ud  q  uoq  Me  n  0 1 1  0  m  let.lli  l, 
qtioil  Alex.  >bid.  Jîcll  ind.ç.  cum  qtns,  ex  Raph.  Fui- 
gofio.il.  Lu  C.dciLU'.  Ixigit,  id  vetmn  elici;  duiirmodo 
præfcfibciis  ou  π  Liriile  ,quiiurtum  revaut  vim  fece¬ 
rit  μ  fed  aJiiiscxcernnSjqtii  caufam  ali  ed  halaens,  ï.i  di- 
Ccrc  ex  0  pi  π  tom·  Ctsncuri  Frar  u  1 11 3  qui  prorfer  i  pt  j  o nem 
nulbm  admtttiiin ,  cum  maLi,  (aentia  tei  aiie- 
OT.  Scd  ÏLire  uotlro  hanc  iententiam  refutabimus  in- 
fi'ajtj  loeo  de  Lioua  ride.  Et  veto  hoc  quoque  aniimJ.- 
^  ucrtendüîlr in  dimdicationibus  puiléilioiuim  ^  cal  um 
"  viti.rex apprxhenJione,  deinuio  polTcrfiojns  fpeél.itij 
quod glot.  dieu  ,l.i*  C  de  vt'uc.  riaiwfiir.  lace  lafi  d.  b 
clam  po llldere , D, de  ;tcqmf  5c  quos  aliénai, 

AcqueK^c,  iScbadlcuus-dt·  viriis  poJTt'ihonum,  ex 
i  ure  quidem  Romano  ad  praric-ip  nonce  inapediedas. 
Eiiiitnicro  cum  pede  domum  retuleris  longe  nos  vins 
Fori,  cnn  Cm  J  alî  populi ,  &  a  li  û  0  r  j.  r  λϊ  pa  mj  b,ttt  s  ma- 
numiteréj  ab  bis  cenlutis  ririotuna,  fîue  reaiiuLtii  iuté 
perioralium , in  appropriment  or  uni  folemnibussifii- 
que  J  impiiri  ter  omi  lia ,  &  ah  fol  Lite  d  eu  mus  fbro ,  ik 
iudiuis,  itibliLuquÊ  vitioftûïi  difciimbic,  Sc  af&iliô- 
C  ne  poiKfElionum  m  .niçtûribus  qiiÉdcnija-ccrmimjhxLi 
manet  :  liljILi  ettiuiquam  vitia  e  x  pc  r  ion  ;  t  au  Cl  oc  u  ji  v, 
eriam  ri  re  b  us  lu  re  ciiuli  in  fixa  die  an  tm>o  buii  L  acquu- 
rcncibus  a  J  pr  a  [cripriqjfes  ,  dut  appropr  i  men  ta  eu  m,  - 
I  dcndailÎpei  1  umq,  contra  E.omatia  rciponla,  Ac  eoii-  - 
mtuuonesialubretnuentum  vrili taris cinfii,  vc  I urif- 
coitlult]  loqui folunc ,  ad  donimia  rorum  IrabilifndjE 
commerciis, vtq.  acquireiiui-u  iecuri tares  cilenc  iter- 
jlx.  H.ri;  db  pfdri  nions  Fj n iflio  iuui tla ,  includta-’ 
bibi.  E  Ej;e  autit’iia,  ίΐ  inofïcnia  régula,  Il  Canti  qui  lo- 
quebantur,  fie  traditum  â  m  oribus  1  ecineiun  s  ,iic  vins 
habet, lie  veterum  talis  nofira^dc  hommum  conLukif- 
D  fimoimu  obier uatio.  Hoc  modo  dommin  fecurcL per¬ 
meant  de  domino  in  dominum.Dç  quoquia  homines 
externi, &  proinde  male  excrcirandubîtabani,  JîiJgo- 
r;;:  im  i.s  Romani  péril tiifiL,  &  alieni  iures  Lgna π,  recula 
L'fi  exptdfii  Càluctudjuw  diLpofirione  liubkçtio.  Art. 
îSj,  qui aj-tic Ilius  quomo do  aiiena  Lede,  ■&  qci o qui fq»; 

10  c  u  1  muknq  pntarct  p  0  Lu  os  eil ,  ί  ta  an  tebae  mu  ho  s 
fVFel  lit  û.  paud  s  an  i  maduerfus ,  Se  .L  c  il  1 .1  cas  uë  |  ne  ver- 
baadjcjiôendijiudLexiu,  Ccltg  (Ait  I  article)  üwprrnd 

U  bw  dVcilrwj·,  ou  mmjlawn lit  ftUmt , 

44W  Ftrqtutewjnf»fi-dpj?ref?rie  ,  il  ?β  \mn  de  άν[ά<>*ηφΛξ*τ 
E  te yrx_Y  Srïgntur  ow prcpncrtnrf,  Qiubivs  verbis,  vcl  ob-  ' 
Aiiraiï0imi  cjomiiiMi  polTun^rcmâiio'  Lionjijiocmns-  , 
fi'irq  Si  quod  iu  vfucapionibus  fitjqnÆ  rebus  ta  π  ru  m  t 
ahciiis  aecôjLiodaniir,  su  bic  quoq.  appropriandi  caû" 
Éam  tribuü  non  dominu  quamlibet  iiiiqut^il·  iuioilo 
au  dore ,  Si  ndu erfiis  iicqiii te  1 1  te n>  ad  10 1 4Cni  non  dut  1 , 
poilqu£eiiruino|3ruLS.i.  unis  Joiimdum,  id  enim  dicit 
verbum  tpptprtr,  J  acet  aclio  aduorfus  venditorem  de- 
tut  ad  pirctiuEiiapibd  taira  di  ce  mus,  &  s  tu  c  telle,  N.tm 
eu  ni  co  ni  lien  id  0  verbis.  d«  imuftemtnr  retirnf. ,  vA  ;  LL, 
omnem  omnino  otium  miuna;,  do liqneui-S, fi utnii ca¬ 
tini  riaudii,iiireruei'b.rjms ,  v  toles i:ilé,  velquaLi,  lolu- 
F  prçlu’udifie  îjiJ  in  ;t,\Ec  v  ei‘!?i  j  i  it  L-lUgcda  cil·,  q  uo  de  u  nq. 
nditllc  conir.dii  porc  El  de  te  aliéna,  ncc  v  3  l.m  s  d  i  Fri  rr  * 
dhoncm  miipit£c  orationis  compta:  ken  fio  adjnitrir, 
s^uod  ill;i  nô  difimxit  kde  pretiOnD* dep^ib.  adtrQuod. 

11  qu.-c  de  inielligtiitia  firipti  dubitat îü  iiilp  poreratji a 
vfu,&.  irttcj'jjrej  .-«tusne  cdprtfia  eil^Îe  expîicaïâ.QiU' 
re  irihisqu.rctmfuetiido  comia  ras  au  ile  introducit, 
noiveft  petenda  π  Eure  inrcrpretario,  quod  BJd.  dsxit 
c.aumion  liççar, tsx.de  priulctjp.  Sc  qu  os  Tira,  bu-  tn 
tL-.n  h  mvït  fu  fil  te  ytfa  i.de  id.  i-  part  i  ;■ .  üe  q  uen  da  αγο 
yfusinfeqirffatio  I.  fi.de  interpretatione.  D.  dcîcgib. 


0 


9 

'*ff‘  *7l· 
K.C, 

4,l'.Îfl  »!  ton}- 
:.'ά  Oîjü  t  rfif . 
’ί,.ίπ  4ι'ίι·- 


pu 


Des  A ppropriances ,  Art.  C  C  L  X  V.  pIZ 

.  i  i.  K  δ  υΓηιη  ^prlnâum.Derinôbferuationem'.&Înpnnnj. 


Obtinet  icitur  approprimentum  ex  titulo  ab  fure ,  - 

tronc,  violento  pofleffore  audore  habito,cui  fi  mta- 
ccflum  non  eft,  veri  domini  excluduntur,  &  acqune . 
plenum, &  inconcuffum  dominium  acquiritur,  quia 
bannimetorum  iolemmtas  omnem  maculam  abfter- 
get,audoris  vitiû  purgat, &  imprimit  bonæ  fidei  prx- 
iumptioncm ,  &  quamlibet  dominum  conuincit ,  & 
damnat  focordiæ.  Quibus  tantis  rationibus  adncitur 
etiam  illa,  quod  vero  domino  non  ex  toto  luu  inter¬ 
cipe  perit,  quiaaducrfiis  alienarem  faluas  habet  adi o- 
nes,  ad  æftimtjonem  tei  fuce, damna,  Sc  omne  id  quod 
intereft,ratione  iurc  quoque  ciuili  tradita,  &  deftnla, 
qua  poft rem vtucapram,  domino  adio  rcferuatur,ad 
pretium  aduerfus  veditorem  rei  alicnæ,  tex.expreflus.  B 
l.feruos.  Cfi  vend.pig.agat,&  l.mater.C.de  rei  vend, 
olof.l.i.  C.dereb.  alien  nonalien.  glof.&  Bart  l.vlt. 
D.dedift.pig.  Bart.&  Alb.l.vlt.  D.denegot.geft.Alb. 
l.pupilli.§.uego.D.de  negot.geft.  Raphaël  Fulg.coi. 
1j7.incip.quia  ex  facio  in  hne,vbi  non  folnm  pretium 
conuentum,fed  &  veru  quoque  reftitui  oportere  fcn- 
bit,  &  Philip.  Corneus  cont.199  lib.j.  hoc  confirmât 
ratio  rex.  l.vlt.f.vlt.  D.deleeat.i.  Cceteril.fi  eum  fet¬ 
uum.  D.  de  reb.  cred.  vbi  Alciat.  Decius,  laf.  Fulgol. 
Quod  valde  cum  illo  Arc.coni.18t.congru1t.cti1  a  val- 
dè  paucis  animaduerfum ,  &  rariflimè  quod  fciam  m 


vfum  dedudum,  per  inobféruationem ,  &  inconfr<lc, 
ranriam  confultorum,etfi  perutile  iuris  fubfidium& 
quod  ignoratum  caufam  tam  multis  praebuit  acrius 
obfiftendi ,  cum  exiftimarent  domino  iniquè  rem  ex 
toto  perire,  nec  intelligerent  efle ,  quo  recurri  poffet 
&  intérim  tuendam  eue  perquam  necelFarij  moris  fd 
curitatem,  &  auctoritatem.  Iam  hunc  ergo  nemo  ab 
acquirente  expetat,  vtaudoris  fui  poffdlionemiuftj' 
ficct,  vt  loqui  folent,  quod  nec  in  beneficialibusexioj 
Cafladora  dodus  audor  tradidit  ex  veterum  auctori 
tate  tir.  decauf.poiT.  &  propriet,  decifa.  nemo  vitio, 
fas  poiTeiliones  arguat  audorum,  nemo  furti, violen. 
tiæ  accufet ,  nemo  itemvitiofas  acceifiones  caufetur: 
quod  fubindè  iure  officiunt ,  &  hic  locus  tradabitut 
à  nobis  inf.  Art.  171.  verbo  ou  autres.  NamiftastendU 
cillas  pridem  expulimus  foro ,  &  malaiitadeterfim^ 
bannimenrorum  folemnitate,&  tamfedulaeuocano- 
ne  eorum  quorum  intere  fle  poteft,  quibus  modis  bo. 
na  fides  reftituitur  &  res  præfcriptibilitati  redditur, 
propter  tacitum  cofenfum  fcientis,  aut  latam  culpatu 
ignorantis, id  quod  edidis  publicis  eft  promulgatura, 
quæ  nos  in  Protheoria  Fufius  fumus  pcrfequuti.  Ergo 
no  erit  nec eflaria illa  dubitatio  de  iure  au<ft oris, quod 
initio  non  erat,  fedfuperuenit  ,dequa  Bart. &alij,l. 
cum  vir. D. de  vfucap. 


DE  INTERVERSIS  POSSESSIONIBVS, 


C  A  P. 


t  Dtinteruerfis  poffe fiombus .  CT  quid  fit  interuertere. 

2  Omnes  qui  alteri  ,  alieno  nomine  rem  gerunt  fibi  non 


;  Quid  cfi  quod  dicitur  e*s  naturdliter  fefiidcre. 

DepofttariM  cr  eommodatartus  non pofidentjnter- 
ucrfio  rei  mobilis  furtum  facit  >  ibid. 

4  Etiam  interuerfa ptffefio  projicit  ad  approprimenta. 

5  Tutor  iCurAttr^rtatr  ater  iSyndtctufitjlorfionfofiidtt. 

C  Colonus  non  poftdet  fibi. 

Interuerfionis  effetius  > ar'tj  in  colonia  ,Iur*,penftonum, 
prater  itarum  aut  futurarum,  ibid.  [fefiione. 

7  Simplex  cefat  10 filut tonis  non  inttmertitjieepnuat  pof 
In  turibus  negatiuis fallttm  etiam  recujantu  requiri - 
tnr .  tb. 

S  Colonne  qui fine praefatione penfionum  manftt  m  pofjej- 

fone'y  an  interuertat. 

Reconducito  ctnfetur  fatla  fecundum prxcedentem  con- 
uentionem.Jbidem. 

5  In pmfcript  ionibus  tricennalibus praferibitur  txpoffcf- 

ftone  interuerfa. 

10  Tutorum  CT  Curatorum  interuerfiones. 

PoJJeftones  an  tutoris  aut  pupilli  htilitati  cedant  in  am¬ 
biguo.  ibidem. 

11  Procuratoris  CT  œconomi  interuerfiones. 

U  Patris  interner fio  de  bonis  fihj  qua  procurat. 

lj  Mariti  interucrfio  de  rebus  "Va sorti. 

1 4  yftifruftuarïj  m  tenter  fio. 

15  Doaruinteruerfio. 

16  EmphyteotA  intenter  fio. 

17  V  ommi  interuerjio  de  re  feudalt. 

i  Et  quoniam  de  vitiis  pofleflionum  in  vniuerfum  in¬ 
quirimus,  de  illis  quoque  differendum  nobis  eft,  quae 
inceruerfæ  fune,  quæ  etfi  vt  plurimum  ipfie  vitiis  per- 
fonalibus  contribuuntur,  tamen  accidere  interdum 
poteft,  vtin  realia  quoque  interuerfiones  incurrant, 
veluti  ciim  res  depofita,aut  commodata  interuertitur, 
contredatur  inuito  domino, vitiu  furtiuitatis  reale 
admittitur.  Interuertere  Latini  audores  dicunt,  vr  & 
Iurifconfulti,quod  tibi  commodatum,dcpofitum  aut 


18  Cenfitarsj. 

1 9  Creditoris  interuerfio. 

20  Negotiorum  geftoris. 

ciuilespojfefiones  aduerfus  extraneos  non  velent. 

21  MiffUsm  pojfef  tonem  caufarei feruanda  anptfiiut. 

,,  Λη  haredes  omnium  talium pofint  internam. 

Mortuo  vfiifrufluario pojjefto  confolidatur.  tbiltm. 

^Αη  de  fallo  haredes  expelli  pofint  a  prfiMi, 
ibidem. 

2  4  Retentio  competit  pro  expenfis  reparationum. 

Side  iure fuo  proprietarius  non  docet,  inttrmfMf 

tenenti  aduidicanda.  ibidem. 

Λη  propria  aulhntate  liceat  ingredi  findmMf 

jr  petitorio  tamen  npnpraiudicatur. 

Pojjefsone  tranfata  ex  donatione  inudiUM" 

auferre  nequit,  ibidem. 

2S  St  maior  natu  partem  minoris  vendiderit  ,  cm  _ 
poffideret,an  approprimentum  procedat  ex  m 

27  Uares  a  [e  incipiendo  praferibit.  Pojfefiontsio^l 

Itum  er  interuerfiones  earum.  ^ 

28  Qui  aliumrecognofcit  ,oe  mille  quidem  ann  f 

Z9  Quid  eft  quod  dicitur  neminem fthi mutare /#*** 
caufam  poffe. 

Sola  cogitatione  poffe  fio  non  interuertitur.  th  · 

Mutata  cauft  exempla,  ibid. 

30  Vitia  realia  iure conjnetudmario nono  f 
tibus.  Eluuntur  enim  bannimentu . 

C  quoquomode  fidei  tuae  creditum  fit ,  lit, 

commoda  transferre ,  aut  quod  alio  ‘  deftinau# 
intercipere, &  facere  ne  eo  perucma .t,  q  ^  c0. 
fit.  Frequens  verbum  Tercnno,mut  ,  ^  ^ 
mcediae  feriptoribus ,  huius  fig«  nonexprA' 
eleganriis  ex  parte  explicuit,  in  præcipuUin 

Neque  enim  quod  ille  pnmum  pon  ^ 
eft, per  iiueruerlionem  cfhceie,  ne  î- ' t  ^  ea  cùm aUc- 
tuatur:  alioquinil  à  turto  differret,  fit, 


9ι1 


Des  Appropriants.  Art.  C  C  L  X  V. 


P14 


A2  iltji;  fidei  eux  ctcÆb in  cainmodLim  tuum  crlsfe.  & 
r^nrf  Traque  inrcnicriio  ru  iioii  fîmplex  furiuinhiéd, 
rtLro4 difitmtur rei  aliena:  côtreclacia  jluuiû  domino, 
fçd  $c  uerfid  l*  quoque,  çîlm  res  aliénai  fidet  rommilla 
Uibripi  rur,  quo  fr  uiu  Iu  triconi"  etccjpic.LPemppirim 
aj  fin,  D.  de  aeq.rèr.doni,  I.  fi  qui's  Tel  um  D,  de  Îbtuc* 
alibi  fæp'È:  Graxi,  ταόψίξκι  dicum, 

1  Ac  p  dm  ii  itu  a  gent  rc  iurrruerfiarum  peiTêiEcntini 

ddirueodum  cft  cnm  pnllcfibrcm  Jicûqui  fibi,  &  fiuo 
naiïunc,  Apro  Le  pot  lïd  et.  Nam  c  trio  ni  ,  procuraco- 
res,  vfnfrucluarj),occor5oiiii  denique  omnes  qui  .-lEteti 
operam  nouant,  A  alieno  nomine  detinent,  poffi  dete  fl 

j  non  LÎicunrur^iîue  ciuiiir<rnfiuénamfalirer  acripias,  !, 
ccrté.i.Îs  qui  ro^uit.D.di  prccirrjt.  non  ίο  Lü.  fc.qund 
vuEgo  Ai-  qui  psgn  ori .  D.  de  vincap .  A  L  q ni  pijgiïo— 
ride  aeq*  poÜ’.Lvfc.  Cad,  de acq.  paiK  L  male  agitur, 
Cod.dt  prxfi  je,  atï.I.  i.î  .  1.  D.praWred.l;acqutriuir. 
j.vJ r.  D,  de  a  cq.  rer.  dom.  1.  a,  ^ .  pe  r  pf  oeur ator e  m  3  lq  - 
«  fakiis.  §.  illud  &  !.  quamuiséod.  rif.  l.fi  pignus,  vbi 
glo  f.  D.  d,  e  pi  gno  r,  a  d .  BaldJ.i,  C.  cotmdé  viueip.  Nâ 
quod  irtcetdum  repemur  flaturalem  polTelTtonem  eis 
tribut;,  vtlcormuuiii  dimdunda.ç.  neque  colonus.  D. 
communi  diuidr  de  corporali  itetmiortÊ  acripicon-  £ 
utiiir,  A  gloLrciilc  accipit,  A  in  d.  L· ,  D.  praha?reA 
vbi  Bart,  l.t,  Ç.  cqm:  de  vfuCap.  Hoc  pofitu  Conibfchit 
depo ricariu^cçimmodarariniTij  A  talcs  non  p-oJhdete, 
fed  iimpliritcr  detinere  a  vûdc  fittt  fitiiiod  deperii- 
tumeur  coramotiamr.1  eftrcrînentjaur  repofccnti  ne¬ 
gant,  furtum  adniirtant  fcquicia  quiiicmCocrritarb- 
nes  na  hoc  caiu  non  tantum  mccrucrito,  ied  ctiam 
fûmriVi  J  it,  I.  Pomponius  in  fi  11.D.  de  acq  -  rcr,  t.  fi 

ία  π  mo  bik-:  u  !  λ  de ncq.poJTl .t*  §,  u  &  1  .i  ufi  c  i ando  j  D, 
de  fiin  J,;  Cod.dcpaJni.il  quitté  cojitreûatio  Jequüia 
Μ***  rem,  D,  d  c  acq.pof.  1, 1 .  i ,  1.  Si  d.Li  nficiando. 
£Xdc  furi .  fine qua  fbrtum  non  fie,  «te  enim fîntplex  j-j 
cogi  rado  Futium  fit  ri  1 3  cgi  lus  s  ri  u  i  li  b  t!ss  e  r  Jl  dmerimu 
lege  diuijia  traditur,  vtqnsa  qms  iti  corde  Jiio  îjin 
mcechams  fit ,  firigiturintentcrUOj  reidepoficaî  de- 
negacione5  furtum  coutrcÛarione.  Hoc  quidem  nsli 
dipofifirio,  aur  talibüs  rupcrucncntlcginms;  caola 
\  [iictpi  en  di ,  νε  c  mpti  o  rci  rt epo  (lise,  aut  do  n.it  io,  L  ri 
quis  rem.&L fi  rem  mobilrnnD.de  acq.pof.vbi  Imol. 
Aleï.Fracifi  Arec.  Iaf.LLtd.  Rom.  Raph,  i'ulgofi.8;  ali), 
3or.vbim.Cod.de  acq.poffi  TaÎJS  pailcllio  iuce  cnn- 
,  fi  in  fotti  ni  tac  cm  incidit  „  îropïdic  vicemialrm  T  A” 
d  cce  rsnidem  prifetiptionem ,  fi  il  fimpliaier  in  cerner-  : 
Cifit,  virio  petfonali  ipfa  afficitur.  lureconfiiecudi-  * 
n,Trio  à  die  interuerfionri  meipict  audio  ri  poJldbo,  1. 

4  uec  crrdiïor esjC.de  pignoc.  a-chA  fi  intercelfLim  nuit 
fuerit  eriam acquirenti  s  ex  reguS.i  quam  ante  tradidi- 
mus,  hxz  ad  vfucapiertdum ,  &  priicribcndiim  pro¬ 
fuerit. 

j  M  0  c  genere  ctiam  i  !3ç  poiTcfi  ton  es  fu  n  c,  q  uas·  tu  tor, 
curator,  n  ego  fiord  geftor,  procurator,  fyndicus^di- 
tuaTSjmartdatatiuF,projmis,A  condos^Lii  quacumque 
aliena  rei  faerq^am  pcophame  admintltracor,  de  rebus 
Comimilss  curx  fiiac  v Turpat ,  &  interuenic ,  1.  fi  quis 
fundunu  @.firutot.  D,  pro  empe,  quai  in  onmicms 
glofi  inreUigifgcncralicef  qui  alie  jus  nes  procurant, 
A,  vt  loquitur,  o  fE  c  i  iim  b  ί  b  cntjgïo  fi  l,vlt,  verbo  cu- 
inlq ne.  C  de  ac  q.  ρο I  ^ 

ί  Talis  cft  pofleilri-j  qua  m  coloun  s  3  fi  ut  parti  arius, 

fuitalius  dc  bonis  quse  colenda  accepit ,  fibi  inrer- 
uerrit.  d.  l.vlc.  C.de  acq,  poiT  d.J,  male  agi  tort  fiLCSt.  3. 

Î.  quod  li  fiemus.  D.de  acq,  poli,  In  quos.  I, illa. vir, 
fada  ril3,dc  omnivtil  Liate  mulet  ar,  vc  perfidos,  dc  quo 
Pauor.  Sc  alij.  c.cù  m  non  lice  at  exc,  de  pr.tfcripTC.  Sed 
non  eCt  luiius  peccati ,  quod  à  colono  admitti  poteft, 
sapue  vnuLn.  Ea  enim  noxa  in  pluia  membra  liiltiib  ui  - 
^igwr-iiji  CoflJ Jtritt 


rLir,  À  fLiitiboc  quiete  nt  in  ngiimeto  interderiiotusm 
edeitusvaiif,  M  ulc  um  tnim  imêrcfh,  2η  i  RTionçin- 
tenicriionispoik'fiio  ,  6i  c x i  mdcp ræ fefi p rt 0  prmt^ci  - 
datur  de  pcnii  ojtibti  s  praricmls ,  iure  b  coi  ri  ÿjüïrilb, 
aut  prolato ,  suiuri  jpii ,  Èc  itilioni  peniîoncnçi cki-j 
gendijsui  veto  rej;  epri  pr.efcribi  iitcendansr.  Nnm  di- 
ueria  diuerli  iuri.s  Îunrpra'Îcnpttonum  répoc.i ,  etiaiïi 
fi  ab  couduÆHonem  a  ri  jones  naÎEancu  r.  De  pr.rt-cr  i  - 
ci  t  L'inporis,  ptn  ho  mbus  prilbri  bendîs  Ά  biliacte  Jlü- 
ctüï,  A  l.cumnotilîjmi^.iiiïiis  omnibus-C. 

■depr2rfaipt,to.a]i,  &  propria  cil  ma  tériad.  Art,  Nam 
io,  annis  liis.prïfcîtbitur  computAndisà die  tefideio- 
nis  foluiionis,  Sed  cüm  dc  îurc  ip(o  praeiêtibcndo 
iigiîurimvt  penfioncs  null  ar  in  p  oile  r  L  un  p  ræft  c  ικ  u  r  „ 
quod  accidit  in  colonis  perpetuariis ,  cûtkm  tempo¬ 
re  pcæÎcribirur,  quo  ctcwria pcrÎomÛi  us ariionjbus, 
di  m  pericmili  o  l  -bgat îoiic  de  bt  n  tu  r.  J  ure  con  i  u  ctu- 
dirnino  raro  is  cllTlis  eumife  potciRnifi  m.dûmînanijs 
congcdialibus perpetuis» vtiuri  petchdæ  penilutiis  lji 
fu  tur  um  præfci'tba  tu  r,  quod  cùm  p  r  .-eten  di  eut ,  d  t  ucr- 
fomodo  inchoatur prxferiptio ,  quim  in  cafuiupe- 
nore.  cùm  in  ro  Îblinon  folurioue  ,interLterta- 

ollt  domint  poÎTeilio,^  prçficriprio  ijicboetTtr,:ii  prx- 
fienbendû  LiicL·  diuerfmn  clt,  Nec  enim  a  fimplici  ab-  ? 
mitmoinchoanpoieil,  Jed  itademum  fi  inicrpcllann 
locacori  domino  colonus  fohiticmcm  dencgaLLcritjac- 
qiLeira  le  in  pofieilidnem  quafi  fibcrraiisallcrLicric, de 
düjninus  acquiaierir,  id  etl  Tnul3iim  lirem  incenderit 
roris  triginta  armis,  aur  π  aftro  patrio,  quadrsjginca- 
H.rc  tiiim  Γο-la  ι.πίπ  cil  a  Jlcrcndx  liberia  ris  in  im'ibtss 
ntgaiiuis ,  an  per]  Lue  inchoanda;  præfcnprionis ,  Ji 
prxrernonfioîucionem  ecLun  fadtirm  coloni  procla¬ 
mantis  adltbtrraiem acccileïii,  teat.  Lbxc  auujn  iu- 
m,  D,  de  lcr  11  ;r.  vrb+  prad.  &  Ang.  &:  Salÿ.  Aalij,  J. 
ma!£  agi  rut-  Cod.  de  pmTeripr.  ^o.  anno.  A  quos 
Bocr.aïlegat  ni  coni  u et  Bùui'ig.  tit.  de  pixfcript.ArE, 
i.  A  nos  m  fine,d-  An.  175,^.7.77.  Hitic  ülalt  n te nua 
Francd.  Arerini .  Lfi  d-c co.  D. de acq.  pufii  fimpltccm: 
criVarïonem .  Lulutumss  rmn  idem  cm·;  ère  m  pixCcri- 
pricnibu iuquod  dcbj  egat  1  on  cm  n  A  recufac  i  o  uem  >qu sa 
nou  Lulutio  tribuatur  poilus  üblfuionijA:  incurix  do¬ 
ni  in  l,  quim  tario  cond  ucloris ,  an  t  iîiquili  ni .  Icaqutc 
□nia  condudior  teneatur  domino  poifdTionehi  fiuam 
fentate,  vej  lui  colonorum  poiTetTiourcilc,  ex  prîiiia- 
r  i  n,  &:  pi  :e  cede  nrc  xiru  Ιο  μ  A  cauiXquand  o  nu  13a  h  cto 
contrario  probari  coloni  intendo  ροΐΐϊτ ,  pervlhiim 
arium  finilî  pollcllbriu,  Inde  traditur  dccifitv  a]  tertiis 
caftis ,  q  ii  U'r  equent cr  occ  lut  1  t  ;  aim  i  ci  lice  r  düm  :  r,  ut 
sd  çertimi  tempus  loçauit,quo  finito  colonum  dru  cf- 
fc in  pofleffionepalTiti  efi  hne  ptiflacionc  réfionum- 
Ntim  fi  eaiLitmienilletjeafus  eilct  ijidublribilis  ce  lio-  3 
uatx,  taritocotiTcnlu,· condurisonis,  icd  bîcpratfnp-. 
ponimus  nul  las  penfaones  elle  foin  tas.  Hoc  perquam 
fat  pe  co  π  ringi  [  i  n  liomaniis  cptiged iifib u  s,  i] itod  cù 3  n 
sccidic,  ieuhr  Bald.  d.l.  ttialr  agicur,  rem  apffim  non 
ptxicribi  3  fripErpeiuai  co-bnixinsprxfctibi ,  quod 
.,  repetit, d.Lomnes  eod, tit. Alex. I.icem  quxrimt.f.qui 
implelOnDriucar.  ita  vt  expelli  non  pofhcnqun:  ftnrcn* 
riarerirfcpuhcndirur.  Néquc  enim  bicvllus arins 
gciliis  ptüpôiiïrur,  iquO  poilrilio,  ficceuifiequerifer 
praLLaip!](3  3ndu>ai'3  poîtïeftt  fîinpliCJ  noniokirmne,. 
autcejraiionc,  Arum  ex  voSujiiatevcrinÎque parris· 
dh  cotiririuar;u  arrideri  r,nplla  obligatio  gigni  ruinée 
in  peifibpaTÊmoni  ait  retinendum  locationi  m ,  ncc  ex 
patte  do  mûri  ad  packindum,quiacx  aitibus  volunta¬ 
riis  preficriptio  non  induritar  fine  nomine,  fît  pr^tciî- 
Itone  luris. 

Item  cum  calamis  remanet  port  tepuiconuennim 
in  poricifionci  lioc  fit,  vi  taciCJC^condiiriHbjjii.  d, 

Q. ÛL· 


pii  Des  Appropriances.  Art.  C  C  L  X  V. 


qui  iinptati,igiEtirnob  magis  es  ïaricarcconJuttione  4 
iiisflUECimir,  quaroex  cxuigdbbjft  r]ùn  ccl'CWn  cft,nü« 
moJonûü  tnha  poffetoitm,  ifdinrcmtinpiance 
indipatAwa.  Accedit  qaôd  |j«Éûéddfttc  locidoius  o\u 
Li  LcL-n nci u ■  -  tri  ccrvLtcur  facti  fecund um  nqodQs  ,·  « 
formam  ipj ms  contracdu:·;.  ÜJbj|em>C. locati  vhi  BaltL 
Alex.Oùmfi  .S.  J>.  μ  Bar.  !.  fi  miïii  ÎctibilD.  d.cverk 

ohlig,  qnoiipl^ribuit,  Siiiqui·  vididri  rationibus  con¬ 
firmé  honw  «Lidiciti  Aynis  Cran  et  ta  mmtUi 
tçmp,  parce 4»  cap.  i ndjfc VMKB*.q*  -7.  &.%,  clilils 

illlI  ici  nrct iîsrp'ptotH]  ς-cii  iilr.tunris  anitcuibns  palam 

r fipugn.11· c  non  au  det.  Ego  v  t· mue gAitcriin  fiagtcndas  fl 
rocomicmennaSj  qua  fie  iuie ,  fie  ratione  jeqtutacis 

t»pp  Lignantor, 

Sed  cnim  qui  cercius cat-us  cttj  cum dcieipfa  prs·’ 
redbm-ia  à  eondüfitore  agurur,  id  repeu  camtcoir, 
qupd  an  te  diximus ,  nullam  poiTEiliofl  rm  apud  eolq- 
n  mu  l-j  IX  Quate  ii  quai  11  fibi  vdii  arrogare  .  11c  c  e fi  à~ 
rib  accidci  *  vr  iibi  caedam  poilèllioms  mutet  1  aut 
iiitcxucrtac ,  in  quo  hoc  primum  traditur  poÎFclfiouîS 
cauCiat -îTémiiMTEn  i  ibi  m u  rare  poife ,  m Êî  iitfb  exrtj  n- 
Îccus  cavi  La  L'npet'ueniac ,  (Si  CtiLLt  >  pi  onw  ncàiiti  fignifï- 
catto  tk  pnifctrius  agimus  hio  loco.  Scd  ex  eo  élites· 
tur,  vc quaisdiu  prior  cauU  conduAituiis-tlurar ,-miUo  C 
vnqttim  ci-mporc  ptebritav  col  omis  ajut-cfiis  do- 
ntismsïi  qn.finr  *  ne  mÎik  quidem  annos  ,  quia  cjuamtiu 
co  1  id  uct  mm s  q  u-ili  ta  s  agnofdc  ur ,  fi,"  su  c  on  1 1 il  b  e  fi, 
,pih  denominatio,  &  Xm-ljriû  conduirons,  &  lo- 
«toris  implicitant  habet  interni pritmeni*  cm  rtco- 
unitione  aducrûïist  &  çorrelarnuE  qiuJmri-s  *  quai 
agnitio  pr.Ticnptroms  imrhr.i  iuiiibci.nw:  a»  ce  coio- 
nLEspoildliotiepnrdiindtoarc  quam  palam  ίΐμι«ο- 
mine,  ficvfti  camincerucrrctit,  S:  fihipruiitim  retu 
ÿcttïCyèt  fipt>itt;rc,&  fructus  colligere  A  5 n  fui  com¬ 
moda  vertere  Jk /JjKflgfjiTr  ctrptfii,.&  vero  vritteti- 
t  j  do  mi  lin  fores  oecS  «de  t  e  y  iV  ps  km*  £\  in  ns  bb  I  i  île-  E) 
rc,  Qiiüd  c ùm  ïarii  i\'  h  s  na probè  quidem.,  fc  exem- 
pjfvth  Lv\t>  Çod.  deadcr*pcî'Jll damnato,  Spec. tit.de 
praifcnpt.  vert]  potié  coWis.  BakU.  pi urcs,!.  ορροί. 
God+ de  dl.  mil.  Iiittn.Lt.  Ç.  Com .de vftica.  & glo L 
mggflfli  L  colonus.  D.  de  vt  &  vi  armat,  poifidti  c  ta¬ 
men  incipit,  ctft  impiObiiEmUi  dicitur.  BaldJ.v  Cod, 
deconde exlcgc,  Si  prauo animo  Ëicit, glof.l. colonus 
verbo  propter  iuibin.  D.  deviavi  arai.  cM-quapof- 
fcilinttc  mre  quidem  ciuilipnuicribcndr  cautam  non 
ijordt  aCüLitrctc.CLifu  de  iiliUm  ins 


îem,  il  poiEva  bannirnenris  nrm  o  intercedi: .  quod 
te  dcmonlVauimus.  Ergo  cùm  de  pr-ticribeiidis  hi- 
turis  penfionibns  , autre  tp  ûqu.rrirur,  non  à  die  ccf- 
Buttis,  autfimphciicrdillimuliiraribiLitionis  i  ied  pa· 
lain,  h5c  p  rare  1  aie  p  r  cru  o  cat  rt  tibcrcaiis ,  peractus  faifli 
remporc·  inçhoiibitiitpolTellio  „  &  incipiet  ctircire 
pL'xlcripiiü,  quarcxmoribut  proficere  poterit  au  Ab  * 
n,  ArconiequenrtT  icquirenn  ad  approprimenrum, 
cris  tëcisi  bsibéittinris  ditpoïitsOp  de  quo  Bald.dd.plu· 
res.Crdefid.intV.i. 

i  Quott  ’ï  de  interuertendi  modis  amplius  inquiri-  F 
rui'  in  luK  fiibiedEu  cuïom,  &· prnprictaisj fiebaben- 
dum;  rerum indmobilicitii  quidem,  &  Luis  eiï  quibus 
fru&its  iÈaifciirnlitÎr&ÎmOTcdsaîc percipiuntur,  pof- 
icillonesrivnàpratcipu:'  ratione  reftim  jri .  FruAuum 
icilicçrrprrcrptioiie.  Nam  e  nt  rmeer  bamus  adhqc 
précipité  habcaKir,·  fie  hmc  prteceptoduiino  firindi- 
runi.  vr  fructus  ferat,  conttn  perceptio  finis  cfi  porif- 
h  l  mi  s  p  o  tTcJ  E  i  q  n  ii ..  &;  etTectus  pra-cipuussvi  geimutcn 
N  a  m  ararf,  fubi^ere  ^creorare,  patlin  are;.  occare,far- 
rirtj  ictere,  deniijite  quouitinu^Ho  colere ,  aitus  fune 


pi6 

potletforjj  quidetn,  kd  έζ  tc:  umgtjjcre,  qui  j  · 
qusd  diaintttttiiec  m  iuo-vju  coniittemrded  iniëdi^' 
j  pe  Chu  st,  Quarc  fruftrà  c  olii ,  qui  fru  êxu  u0n  !-!' · 111 
git, quo  Jtc  vl  iJicontesissone  pütielfüti^alTCToarjnp 
pro  eo  pren undari  deheur  qui  tru£his  cc-U«.1|L  ,■  'j 
itdhun  denu  minari  i  fup  H.ti  e  c  on  ucuâtsqoodBsild  T 
x it .  c.Cmn  noi  l  ]  1  l  eat rxc .  vl  e  praeferi  pi.  c  ol.^vtii fuW 
verf  adiftam  rerruun  ,  crfinmt  vfqucqpaqpcjfec^ 
ipie  coms: mr  lkldd.  ;ls  bortbus,  D.  de  viuiitujtar.tSj^ 
Ang.  J  .Titia,  ii  ile  Lblut.  &  quos 

coni. jo,  hb.i.  vLtlk.  prtctWca  rlEadumro,^^ 
coitf.iji.  cûli*  mi, i*  <?c  conf.in  vof+  Btiü, 
dcacq.  pflfiifii  CalE  SaJji.  Fulgoi.  AngJ.Qu;^  T 
Diisuv.  i .  D.  de  legat. t.Ctrpdb  iupcruir.pra  fuo.nu"^ 

7.&S.  I ta Tt-quà  fe □  tbis < oik- git 4  terfl . (innQ ! 

di  iit  videam  t ,  quod  Specui,  dixit,  tit.  deprahor.  μ 
indcHr ,  ift càmcolonui*  inquilinus,  stit qoi norij 
t?u  !p  i  v  firma  ri  w  dici  Jbl  er ,  fr  uttus  J  Ibi  coUijjjt,  &  rt 
iinet,  poJibiE-o-ncm  mvrrucrtcre  dicatur ,  ιωπ  iain^ 
quam  cum  venienti  domino  lorei  ocdudst^  dtimj 
coin  mimes  fente  b x ,  L  nt-c  v  fufifudtuan  rjm.Cdc 
glü£  A  i ig.  S  A\\  Bftld .  1.  m  idè  s  gl  rur.  C.de  ptïfçt^., 
iLniio.  gkil’.i.  il  qiats  etnpnomv.  t.i.G  cjOil.tiL&k  C 
com.  devfiicap,  Ang*  Bidd.  I.  Fonipotûtij,  b.  qmn 
vfiisE  ajimt.Cafi.Luec  àuituatûtm.Cod.  dedid  Jj- 
iicudii  in  en  etnidub  tue, qui  non  ill'i  fruâmlipaii; 
fed  alttii  cuihbet,  quàm  ci  4  iq  uo  cmidsttsir,  tntoij 
gvï  dicere  folenr  aSteri  de  fruilibus  rciponisTi,^ 
ûùm  ilium  in  Jmnum.  n,  lu  ροΐΙνίΓιοηίΐιι  adininiqi; 
jngTciii  parituri  îik  poiFeffm  interurratm.  Noîli:! 
tsiÊiî  l  η ,  an  colonus ,  .lut  firmarius  tramfaat ,  deqio 
rcxd-r-Î.  in  amittenda.  D.deacq.polEic  1. perrgrë. -j.  | 
q  ni  b  as,  D.  d  c  acq.  po  C  A  ' .  colû  n  il  s  .  D.de  vi,  k  lie, 
mat  .de  qu  0 1  cm  ga  £  Il  di  fpu  t  .λ io.  d .  1.  vlum.  C  ώ  iq, 
pçs  1 1[  Coll d.i.  C.de  v  lirçap,  î  m  fi  s f.  T  Iraq.  jRcaüiq, 
ii  m  ica  r.  Nam  cù m  .n  titc  y  oiut rimiis  talcs  iidlimE- 
ferc  polTedianem. fiers  non  por  lII, vr  ipLsniiifeax 
aul·  n  .ll3.uu  ,  oitod  non  fiabcnc  :  Sed  ianoca  fiidBi 
Tianskt  tut  ;  non  Eanqiiam  cridira  ab  colona.tfilia· 
qiiam  vacans  occupai  ,t  a  b  appta-liendentc, 

I .  ntUs.D.  de  «u.vj-  poli  ik  Iqîercgtè,  ÿ.v3i.rod.  Ptïlâ 
Dire  &  fchola,  Bald,  d.l.nn.r.deao-.pod^l 
i sera o. codait,  vbi  fie  Ang.  tacpsapudTiliqis^. 
çon  ft.  parrc.  j  J  i  mit.k  nun  l.  n,  Qitb  fi  r,vr  oltï csüïïis, 
fie  firninmis  ait  en  ,  quàm  locatori  snclpiunrsTuiWi 
nsit  redi  cusi  u  tuer  c  ,  es  cui  fi  c  fd  uti  0  in  ρυΰΐΐϋο^'^' 
ftimatm  ,ηση  ex  fbdo  coloni,  fed  per 
occuparinoe-m.  Qiiod  Ain  fubdins  qnpÿîtk# 
mus  accidit ,  qui  eu ί quam  rrduusfolnunri  akflipj 
licet,  quàm  vero  domino.  Neque  eium poludflit,^ 
polfidentui  ip  fi,  idebqut  facto  luo  mJul  32ΐΐΛΐ,5π_^. 
jiicn  h  cui  hoc  modo  fotuitur ,  conttiuiiuinn  pc'a. 
houe,  a  quocumque  iolurio  facn £r,vc3ucrke(xi  ^ 
Jurum  fit ,  quod  Barc,  ml-  litibus.  Cod.  de  ^ 
cenf.  lib  lï.traûir.AleaL.ïn,  l.qu  amtiisj.fi  cuikIlw 
I).  deacq.  poif.  Innoc,  &  Patior,  cap.  cnmv^, . 
c-xt.  dercit,  1  pol.  5ocin*  corsl.  \&6.  J' 

loan.  And.  c.vlt.  exr.  dc  otT.  vicar.  in  &  vll]  Λικ  X|b 
Bald.  d.E  cum  nemo.  Angel,  fart.  I,  qui  v n'llCÇl 
qn  n  d  per  coSon  □  m ,  vb  1  tenet  per  1  uvf  k PX  A 
tionem  mcrcedk  neminem  coniKini  ini®  '"'‘f 
'  ne  ,  fialiu?  l-ealircr  pofildet,  ficu, i  fi  pomiieff 
pt  I  £>!1  C  p  en  flor  is,  nec  alcen  eft  i  bl  u  cnm  -  A  «l  *'  ^  ^ 
dc  natari  conoenic ,  quia  npn  ratb ictniMJgtf F  '  ,· 

nca  fieri  de  t'iôlTcfiîO ne  l'ediuss  coidlitucL  j  aut 

l  ii  1 1  fnl  u  ri  one  cn  tauom  tn,  au  r  reeep  for  uni, .  ^ 
ditTririornm±vt  loqui  folrnt,  qui  eri  1  £,x  U  _  ' . 
confimianr  qu  em  v|  m  lu  ί  η  p  o  JTe  t  uon  ;ri  ^  c!ij 
pur ic  faci um ,  &  folutio  lituofi  conibtuii 


ριγ  Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X  Vc  pi8 


fûlutcurin  poiTclUiinr *  fi  locator  in  poiTefsiofrc  foliis 
t! orss non  man fïf.  Tribu ir igitur  fth  inter ue rtl o  à  co- 
[υΐι;5 ficha  eau tam  pr&ici  i bendî,  otûdd  i  ur  c  v  i  cio  fii,  A 
j  J, fin.  tificnnsiâ  ,  jn . appt  optirci  entis  Ckiiit£isbiJ5>1& 
^fi-r^cionibus  çituW.s ,  idquc  eoncraliji'iv-ciuilis 
(jïfn&firitjiaem;  Nain  in  rricamariis  eriam  incormjir- 
JjsadmimuM  >  qtiia  nullum  his  virium  tihCtar:  ex.  auch., 
nisis  iidr-i,  Cdepraefcrip.  30.  aixno,  vbi  Bart.  &:  alij 
Cad.  S.ciimncmo.  G  dcacq.  polïeJF.  Cyn.Rsrr-Eald. 
Alb.  PnTiUl.  poftglufi  ylr,  Lncmoa  Crdeacq-poli.Spec. 
Etr,  de  prstcxipr  Dütc,.  i.  cùm  iolus  s  D  de  vfucap. 
panui*.  dx.  cùm  noii  liceat.  Affliûusdecifi  PîeapJÎ. 
j$.  iticip.  Magna.  fuit  dubitatio  :  qutbiiï  locis  ditTe- 
nuit  h  quomodo  .  Si  qu;ando  colonus  aduerfus  domi- 
ruin  poilic  prartaibere.  Üald.  I.  plûtes  i.pppûC  G  de 
fid.inftf. 

o  .  Kukjlï|Cfi^ÊLnün  poiTeflîon.um  numéro  adfcri- 
bendie  Lune  hæ,quas  rurorts  ,  curarores ,  pcachocrq- 
phi  de  rebus  pupillorum  ,  minorum,  aur  pauperum 
suer  tum.  in  luas  vius ,  qutts denique  omnes  nri  aliéna1 
curatores  intercipiunt, niii  quod  rurorum,  5:  curato¬ 
rum  failum  iiuprobiui  clt ,  quàm  colonorum.  Hcc 
Ycio  fem  cl  Configit  s  cùm  patruus  quidam  tracris  JÜiilü 
ru  cor  durus ,  i  u  bonis  pu  piïlt  fundum  rep  erifTet  quem 
libi olkn  ex  hicrcditatis  paternae  dniiiione  conrigirtc 
caufiirccur.  Hoc  cafu  ίϊ  poil-ertono  ageret iu%  non  du¬ 
bium*  quin  pupillo rcfticui  deberec^qur  apud  patiem 
pupilli  fui  [Ter*  mords  Si  c^ptï  tutdakteiflporc,fip.p- 
pomme  A  fuo  rempote  sntcrdiÎttim  intétatctsiç.  Sed 
tunû  îuçû-Jï;  patruus  polTetlioucm  mto-uercem  A  dm 
poflcdaar,  Ipic  ροΐΐΐταϊΐο  fondu  m  tb  [fraierai;  ,πτΙρΐ-υΓ 
cv  rati  CÉLulo  igpropri.uicrAt.  QuteÎHp  ambigua  in  pc- 
titorioprop  cct  i mpifo  hitatertï  faëïi ,  qu,c  eu  m  a  pu  ro- 
pi-smcucorumfccimtaccpiÉgnabat  ,  ApvrquimdJii- 
cilisuitefucriionis  probatio  i  hoceft,  pojfeilionkin 
cutpre^propccrca  quod  ciuirnudiaitus  pofÎêJfûrij  re¬ 
ferri  ad  fuis  caufas  produtticias  debent ,  in  ambtguis. 
quLcïcm,vnde  euenit  vr  cùm  paire  m  pupilli  morcuum 
in  porte [sin ne  fuüdij  conflaret,  in eamque  mtuce  fuc- 
cétmlb,  quod  tilde ipfe oicor  poifcdilTcr,  nomine,  &C 
vfu  pupilli  poÎfçdiffe  eriÎtiniarideberes  ex  iiï  s  quæ  in¬ 
fimis  ditcsnuS  Si  îalcm  eâfelegis  p  rrrfum  pr  io  n  c }  q  u  îc 
pfu  buno  iiicct ,  quod  Raid,  in  limili  iubiccto  dixicl. 
vin  prima  1  edu ra.  C.  de  acq,  poÛl  Rcfpo n  di  ni  ü  pa- 
lani  Si  diftiriitc  coali afei  rurorcm  iibi  poilcdiiTc  per 
aütus.  ibli  domino  compère  nces ,  &  minimè  eu  corios, 
nomene  &:  mrc  pupilli  po  llêdifle  videri  ,nec  pro  fur  Li¬ 
ram  acquircn ci  rafem  auÆtoidïpofieffidneinj  qurrin· 
dercrminaia  clFcr ,  non  notoria  ,  mrc  publica ,  nec 
proprio  iure,  qualem  eonlitccudo  exiger tt,dH  ji^^fjïr 
CTj^iri J,  ^dappropriandï  folcmniracem  Quod  Ji  dilu¬ 
cidi  conlLarc  portée  cucorcm  fibi  poJTcdUfc,intenieT- 
fun  videri,  improbi  quidem  „  fed  acquirentem  es  tali 
poJTcirtonc^Copfuccudine  defendi, fi  interedliim  jion 
£ifet  bannimedtis,  cum  ea  lamcu  dirttn^itmc ,  &  ca- 
iii  uro  vu  iatione ,  de  q  u  ,t  π  0  s  fu  o  lo  ço ,  cùm  dé  rebus 
pupi ITtribus  tracbbtrnus.  Id  qasdem  ex  muribus, 
uamicripriiuris  alia dLipo Licio  ciÎ,  tex,  3,qm  fitndum. 
§.  fi  ruror.  D,  pro  empt, 

it  Idem  veru  [eurieuduin  in  p roeuxatore  ,  oscon  0  mo, 
&  omni  rei  di  emt  à  im  i  n  1  ftrat  o£  c .  gloC  <L  §.  fi  curor. 
Nara  horum  nemo  p.oilidét,etfi  dcrineac,idcôque  nc-c 
pricfcriborepotcftj  nifi  muîiica  pofiéilioiiiscauià,  id 
cft ,  iullo  titulo  acccdenre,  Exiucerucrhonc  auteai 
nemo  pulli  der,  nec  vfucapiendi  caufam  tribuit  mrc  Ci¬ 
tii  li,  Lcùiti  nemo.  G,  dcacq.  ροίΠ  tn  pcafcripcionibus 
quidem  qua:  ex  ci  culo  currunt. 

i  i  Eadem  caufa  eft  pan  is  qni  morcui  vxore,  ve  curor, 
im  curaco  c,  queni  natu  ruir  m  foSeiitus  ippellacc,  b  o- 
<sfrgtr,iritn4 ttn  Ci/f/,  Btit, 


j[  na  idmrum  adioÎEitrti'ac,  A' procurat.  Neque  àSim 

Ijoilldcr,  etiam  ii  vfum  fruCtum  haberet,  vr  luicciui- 
i &  in  qui  bukiim  prottinciis  itaruiDur  t  ure ,  n  cilris 
quidem  moribus,  rcptuiiacQ  ,  cum  coco  ntutoC-do 
bon.raatcr.  Itaque  fi  quod  uonpoiFdet  iRtcruerccrir, 
Si  anno  toco  palam  A  publice  purtrdmrjric  locus  no- 
ftei  s  approprtjn  enris.,  1  urc  ci  ui  li  rep ugn  tn  ce.  Id  id  t  an 
in  marre  accLpiaidLmls  qua  de  bout ipacc mis  filio¬ 
rum  pdfsidcr quidquam,  v  1  in  1.  macer  G.dc  rei  vend. 
Nam  Jt  ipiafuo  nomme  punedtisc  1  facti-  lucum  em  * 
ptori  ptidfcribeiiri.  ccx.exprelrtblfivinear.C.deprj- 
lcrip.  lung.rentp. 

Eadem  femen tia  cit  de  inaviru  ,  quires  vxociis,  vr  s.; 
proprias poisidet a  deinde  diflrahtcex  contractu,  ex 
quo  appcoL^riiï] cucum  iequicur.  Nam  iure  putli  vfu- 
capio  ex  cafi  contraclu  in  hibe  cu  c  ita  cn  vir.  D.  dc  vfu¬ 
cap.  1ÎLCG  conLuceiidlJLL-uiu  exnoiona  pûlitfâionepîu- 
prio  vendenrii  nomine,  excrc.icaJqua[Uui.s  mi  qua,  ap- 
propriandi  iuca  rpeciranr. 

T am  vi  t  «ofa  e  rt  i  ure  c»  ui  li  p  n  LTeisio,  quam  vfufru-  1 
dtuarius  occupat,  dc  pro  prie  c  atison  uüv  Conilae  enim 
vfuinfruittiarium  na  rurali  re  r  s  id  cit  cocpo:;i]icej:  qui¬ 
dem  potlidcre ,  quo  ii  Bacc.  Alex.  A  ca;  ceti  crad  iuit,  1. 

C  portëfsio,  D-  dc  aeq,  poJL  Panor.  Ab.b,  A  id:j  d  ç. 
cum  non  liccaC,  Abb.  C,  illud.  Fs%,  C*  Cnuiatti ,  eod. 
cir.  ciuilitcr  veto non-pofside c ,  e^gloi'  L  nairtrfihtcf. 
D.  dc  viiicap,.  glof.  magna  L  ÿ.  e?  conrmriu.  D.  dc 
acq.  poffVfitoO,  c.  f.dctieimr,  D.  devi  Si  vi  arm.ïî. 
rex.  &Cel1  ASaly.b  in.ee  vhdru&uatium.  C  de  vfuf. 
Alex.  L  pecrgre.  <j~  vlc.,U.  dv  acq,  poi?.  Part,  l-pvrpe- 
nta.  C.  de  iaer  o  fi  Eede  fi  A  L  c  omper  it.  C,  de  prsu  Lcri  pt. 
f,a,  aiiutu  hi.  L  2.  num.  i  C,  de  lui'.  empJuc,  EaU?+ 
in  praf  J  eri  μτ,  parce  4.  q  uarcrr  parci  s  q.'  xi.  f  d  où  m  j  ca 
flr,  po  deis  tonem  alrcti  fribucrç  noti  poccft  vfu  tTU- 
ü  uan  us,  eùm  nullam  i  ple  habear  *  m  utare  au  ce  m  1  i  bi 
^  eauiiimpofreiTiouis  nequi  c,  nili  nouai  eaufa  inîeruc- 
niarextrinfcéus,  fi  aliter  fae!t  ,ijiccrueEcii  :  'vndc  vfu- 
capto  longi trmporis  Icqni  non  poicrrt  iurc  ciuiti,  fcd 
1  ure  coniiKiudmaia  li  ,  id  id  em  quod  m  fuperi  uri  bu£ 
ca  fib  us  ducendum.  Pl  ii  perdi  fti.d  lis  cit probaciu  ped- 
fefsîouss  inceruerfï ,  pcnpfet  adtus  ancipttes  ,  A 
am  b  Lguos ,  qui  j  n  paccpciont  fira ii  itum  coi1. fi  FUm  e, 

Se  ideo  probata  vLutrudhis  Cciiiicationc  ad  fuam  cau^ 
fam  rde  cucu r ,  5c  ca  de  cau  (a  p  rop  cie  1  irio  pq  riu  S  pru- 
fime,  ni  eüncracium ptniclsre  oikndicur. 

Confiquicur  idem  itaEuendum  in  do.ir ia  qua:  v·;^-  1 
E  rtruicLir.  Idem  in  fecundo  nAtis  qui  fuo  viagip. 
Haïti ft quid  deprupticiAcs  decidunt,  anevendunr , 
non  aliter UÎii  polFefsioab  Ulibus  autcursbus  tiabi;* 
prodclTadapproprimcrirum  .quàmh  ipii  fuo  numi¬ 
ne  palam  Se  publici·  purtederinc.  Quod  aliquando-  in 
conctouerftam  addudcünrigir,  cùtn  qttaidam  lur.-^i- 
uà  vidua,  tam  dsunifno  ccmpcrc  vixiiTcr^vt  nemo  ex- 
carec  qui  do  v £u fruit  ti s  eau ü  poiTet  teihri.  Nam  prit- 
fumprio  in  dubio  eft ,  quod  qutique  fibi,  Afiio  sto- 
îroiic  polFcdcfit.  Alex,  ionf  13/..  voLt.  quse  omr.inu 
probat  Loue  Concraria  e  !  uen  ia  cflr.  1.  Di  u  lls.  D-  d  e  m  in- 
teg.rcftii .  Prubacav  itifrudtus  cauta  hoc  dcfuimi  qux··- 
rendum ,  tmincLTueria,,  Aresccalircr,  A  aiLualicer 
pnSlellh  tic ,  ah  eo  qui  vendtdic  quàm  libet  viuicu- 
ituacio. 

Dc  emphiteo  ta  hoe  quoque  ccadiraripfum  non  j 
pulli dere-Cun liter ,  fed  fiec  quamdiu  qualicaTem  do¬ 
mini  rccognofcic,  «uUiS  ibculis , vi lUiredixiinus.  Ex 
incemcrfione  riuucn  &  rcalihus  ailibus  pplIclForiiS 
ilice cbfuctudinario  polFer, dc  qao  ta[,  h  in  cmphiceu- 
tlcariisC  deiur.  empht.  A  L  j.  $.  e*  çoiitiwo  mun. 
jj  7 .  D.  dc  acq .  o  ufi  i  &  eonfi,37  ■  hb,  r ,  B  arc.  Si  C  y  n.  d.  I 
c  υπιΐΗ'πι.  Salve.  A  Gtft .  d.L  uequ c  Ca ft  J.  cordi  4  40* 

Q-Q^ij 


.ί'ηΓ'.Τ,Ιι. 

pA  I \+  1 .  Il  r,'jj* 
.11. 


pi9  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L X  V.  ^ 


vt  j>  domino  vafgÜb  cadent  indicanda,  Sed  Λ  m  tus  omne  dcfunfti  iucccdic  >  ignorantia  fa  vil 

'  proi-nakdahuiusttaaarioniscÎkinart.iSi.  detimàlt non «cludu. velue, cum fcfaiu 9I^..„ 

■S  Idem  mdiQMdtti»  h  crû  do  minus  ex  abquo  (UfettU 

fn  fient ,  vtl  comrmilârius  dcptuatûs  rcgunini  tiu- 
^hmiTL,  l|U  i  nullo  rempote  praicribum  ,  de  quo  Mû’ 
lin.îneoniÎbus.f.a.  qhil.n  muirujo. 
i  q  In  céd'uari o  qu oqm=  iui  idem  Ibu tmur.  quod  il·· 

li  tradunt.* d.  J-  «mpcrii ,  &  i  L  ncçw  vfilfeiiûs**- 


Creditonpûi  non  polUdet,  &  fi  corporalirer  deti¬ 
net  s  débit  o  ri  pnflider,  quo  ai  dominij  quatiendi  efte- 
àmîs,  tipq  uje  h  a:c  po  (ïf ÎEo'ptode  (Te  ad  approçti men- 
tum  poteLÎj  11  qtiis  nrutmn  ab  eo  habeat, quia  ex  titu¬ 
lo  iominij  cranihtîuo  non  pfl#iec,necpto  fuo  quoi 
ficceflanum  cCl.  Ideoque  nullo  tempore  prifcnbere 
poteftj  ivec  alteri  app  ropnandi  ouiiani  tribuere  L  nec 
creditores.  C+dc  pi^no.aitJ.i-D*  piGhsred.Dofï.tl* 

L  maie  igicur ,pet  teit  l,  eu  m  nooÎGmi.  C.  dept  affeript . 
yj.  apno.vbi  Saly.gjo-  c.tùmnon!icearm  fin,  est*  de 
præfcnpt,  vbi  JÛoüb  Quin  tarait  inrtfiimerc  pof- 
i ellIonctTi  pullir  de  faito  ■  non  do bium,  arque  in  ap¬ 
propriant!]  cauiam  tribuere,  de  quo  locusTiraq.  in 
conit.parte  v  finiic.ii.  mim*8,  Molin.  q*  6t*  iii  hb*  de 
vfur. 

5  tackm  Si  sworionim  geftoriscWa  ,  quoi  BaM, 
ifüi c  conf*i%.Yûi  j.&  conftitnenEis  fc  alreri  potlidcic, 
qui  prçicnbete  ntquhrBiil.ConCjfip.bb-jdoCusTirac]. 
isi  cQrtüir.  patre  ;.limir.ir. numéro  j, 

1  Ci  ui  les  ve  ro  !k  quas  anÆâalcs  vocant,  cifl  quoad 

contrahentes  inter  fe valent,  3c obri Lient,  invequi 
conÛtituît  le  alieno  tiomlbe  püiHdete,  internectere 
alienam  poifdtionem  nequeat ,  vt  nec  precarius  pof- 
frLTor,nrc  aduerfus  tum  preiorifaerc  vllis  fecults,qtfod 
Srcpb.  Bato  dixitconf^ii.ini.dubioUb.i.Bttkl^Qid. 

4^S  hb.i.  de qim locus  T;raq.in  conll, parce 3. limit. ij.  .  , 

i  &  B-  t  axn  quoti  ait  cribucndaLnappropriandi  D  ttaiarôi  lie  fc  conte  riaarsnccc(jar!insve  rtpaiæiŒRS* 

1  1  ■  1  .  :  .  .J  _ παπ  A-diiv  Ârrv  riiukAÏ  1ιΤύΙΐ·ι 


dcfutiCU  non  excludit,  velue,  cùm  feiens  adier-mm  vd 
precario  poftèdit:&  ideo  vfucapere  non poterit'  ,.^'Λ 
dei  unitus  non  poctiic,  &  J.t.  C.  de  pcecar.  hirdîLTi 
tins  (aie)  qui  precarium  ionitituit^  Etneriad-ttiHj^ 
iio  n  cm  poildlfioiii s.  Idem  ictibi  r  AlcxH  cnni’.^,  T^.; 
iv  incmifa  ve  rrente ,  ëc  allegat  d.  1  cùm  Iiîeice, 
quetalea  heredis  çônuçnici  ad  reftjtudonenijyj^ 
bonis  poiTuntab  defuncto  >  per  c  ra  farrti  v  fit  s  fr  tvft  u. 
aut  coloni nf j  am  conductionis  p’aurprecanj, 
Idcirco  &:  inretdiitis polTtlÎ  jriis  conucnirL  Uairjj* 
D,  fi  vfustV-  priât.].  1 .  j) .  b^betaucem.  D.vI'll^,.;,!,..^ 
ad.  fiaue.  î^.un  cùm  naturalis  poil  eilio  quam1  vf^f. 
huilcraruv;  habet,  co  motmo  gonldlidetur  quii  15 
prbprietiifio rcienp* ,  idqweipib iùrii*quiHjÎ  Kui.··. 
sïr,l.  fi  anogatoii  .D.deadopt.coL^.  verE  fclbodi*. 
Baltb  c.  eu iv  accefliflens*  &c.  q u,em  Ecekdiaiii 
7.  exEr.  de  conftit.  Bald.  1.  £.qLi*fli.  49.  D.  di.m.ü. 
mW  Conicqmcuf  dominiunprotimrti  motte vlafb* 
ituarij  inter dïûis  pclTelToTiis  e\pei  iripolTe3  Jt  pot. 
fdiione  demum  „  &  reaHbns  adtiordbu*  de-plwu1^ 
tare.  dd.  vei  fnü,  negatoria  ici  lice  t ,  ve!  ç%  casnaîredij 
reftnucndare ,  qui  üb  viuifudtuario  prifta*  fûla, 
C  Scd  [amen  nort  prorinus  viruincft,  uiisfftbanr^ 
de  fd£to  polle  ab  proprietariis  *  «fpeUi  de  potTifSoJir, 
quod  tmoL  dixit  confo  ti.  Barbae,  conf.  ji-telu.  ]£ 
conf  1^7.  col.  1.0.  Hh>ij.  Bocr.  tir. de  teftsm.  §.ιΐΛΓίΙ^ 
cif.  j 47.  icCnaET!  rit.  drîfuttef*§.  u  MôttTLkifciiif 
30.  011^.174.  ic  vSozin.  c onC  13:.  voS,l  fidtorni  lil- 
fuin  e  ftn  q  no  d  es  h  fleres  y  fufrndto al  lj  ^  ii  talium  s  rail, 
fàiti  Contradicendi  habet ,  vcSvi  obfifht^d  Jobkj. 
lum  nmcrurbj.  §.  cùm  igiruf ,  AcL  p ü lie i Korte fia. D. 
de  vi3  Jx  Y 1  armat.  Ëait.  I  ■  3 .  Ç.  de  p ignot.  L  Èdr  ru  f . 
fl  force.  D.  cteücq.  poil.  Mo! in.  rir.  dcftud.f?.^ 24 
5.  q ,  ■ .  mtm .  t  j*  v  du  r  i  Γι  via  fr 


conditionem  aduetfus  extraneo  s,  nos  piidcméas  ric- 
cimtis  foro  >  &  ralciti  conftiruentem  îx  quo  tempore 
inicruerterit,  &  de  facto  polTcdcr]tJpc.|ÎE:  cuti  tribue- 
«  iiipra  defendimus,  ira  citcrnet,  vt  hoc  caiu ,  nccis 
cid  per  couftitutum  pofleiGoeft  tradita approprioidi 
caufam  poiHt  tiibuere/ι  rein  alicnetjquia  naturaliter 
non  te  net,  per  ea  qua:  diximus,  num.i.  necis  epricon- 
ftieuit,  qunfuo  itnmine  non  poffidet ,  nec  iure  fno 
quod  valde  notandum  e El,  mû  poflej&ioms  cauia  mu¬ 
tata  fit,aur  mterueriio  faits. 


quai  ad  cum  non  ipe itent,  fattas,  proquiks-ipiÈ:» 
bet  alienir  rei  poireffor  retem  ionem  habet).  Cabrai, 
P,  devi,  Sévi  irmst.  Lnouabsre.  C,vndfVi.^ijW* 
h^'  Raid.  rexe.  l.cofonus-  D-  Socac.  Bald,  1.  empe^n· 
C»  locir.  vei  fi  mobihababcatimueiEa,  quihusciit- 
hendis  tempus  dandum  eft,  denique  fi  qLudquinuf1; 

ÎhOfiiruTj  quod  cauiar  Cognirionem  requirat ,  xndi-tftii 
unt  hit  i  edes ,  q  li  anttinu  1  b  et  aütn  0  notnine  ptdi^·'· 
rinrtüi  tum  maxime  Π  qiKthias  vfusfruttns ,  an  - 
cioiiii  i  n  con  te iib  n on  cft  d.  L.  va  ftùfBc  d*^-c  f ■ 


t  Ut,  sut  mtCTUCI  j  IU  I HWI.  - -  k  '  f  i  l  \n*t 

DcmHToin  poildlioncm caufi  rei fecuandr }  di-  p  nabet  gUTfin,quodg.ob  &  Arcbd.dtxcnuict· |l·  > 

r  1  '  verb,  levocafo.  txtr  dr  prscbfnd.  Sed  pnJictt®  p:f 

ditiones  efï  reuocauda ,  hsrrede  vtirfrnitiiadi  iUït^ 
po  fside  n  Ee,iu  re  ord  j  lu  ri  o,  &  regiiSafi 
vei  .iii.  mod.  ].  res  qute  in  conrrouci^ft.  D.dciüf·  "  ^ 
Itaque pronifio  ,  &  vindici*  Ébmpcr  hsrcdi  HerfKO- 
iis  adiitdicari  debent ,  fi  pOprierctius  in  pro mptuin- 
ternionem  non  implet,  ttec  Jciure  fno  prülwt.p^ 
qualitas vfusifudtns  in  ccnfrlRo cil.  E.vh. 
no.  qui  ara  &  polîdfôris  milia  probatio  eff  ï 
deÎlmauit.D.dereîvcnd,  &  fufKrit  ri 
non  iuie  egenti*  1.  vit.  C.de  rei  vend.  &  hoc  B  r  , 
fit,  verbo  pactiones,  titule  pc.  confbüic.  Qï^ic  ^ 
3  n  di  .{Un®  è  M  ol'.  reitil  con  fti  r  uit  in  5-  3Û· mljT" 


”  uerf*  fcnteim*  func  ,  qiua  quidam  ex  ca  praifcribi 

Îiollc  purent ,  quam  fetiten riam  non  (meciufa  Mo- 
in.iitrir.  du  ccnfïb.  §.ji,  num.30.  rcprschendît,  cim 
talismilinsnoti  polltdcat,  1.  Îiquisantc.  D-dcacq. 
pofT.  Scd  in  poOeflionc  ht  \  Sc  fine  pofTciUone  nul- 
L  praffcriptîo  atrrcrc  poûs  t,  L  fine  polTefsione  D.de 
vfucap.  tum  quia  ipûi  niifllo  rci  aliéna:  recognitio¬ 
ne  lti  smpheae  j  S<  confcqucntetpciqHitLiam  interru¬ 
ptionem,  per  caqmc  atite  diximus  p  Sc  iuoloco  di¬ 
cemus. 

Ü  Qjue  iu  colono  3uirorc3  æ  c  ο  π  0  mOjVfufrLi  Ô  u  irio , 

cpniUtueiirc,pïiecanorent’iitûiîixiintis.cadem'.in  b»-  p 
vedibus  cônntidici ,  &  cenferi  intelligi  oportet.  Nam 
cùm  in  cauûim  omnem  deluncdiiucccdant ,  ïïen  me- 
tioti  itire  viamur-  Ucoaur  1.  «w creditas, C  de  pi¬ 
gnon  adbo.  idem  de  hèrcdibiis  ceedirqrie  ftamit, 
quoddc.spfo  creditore  3  Sc  Cuir,  etiam  3*  nec  fnidtua- 
rinm,  (C.devfuf,  jdetftileviufruûuarij  hscredr  SÉnlct, 
quodde  ipfûvfüfriîtluariû ,  21  que  Îe  ira  conluluillb 
Icribit,  ûc  baucs  coloni  quamuis  colonus  non  Jur3  du 
mino  pnifiditl.  cum  in  pintes  D.  toeat.&l.  cuir  ha;- 
rcv  D.de  pifpet.Æc  remplir*  fcrir.cùm  hier  es  [inquit} 


cafurcuerûonis  fendi  ad  dominum  pcrmûrma_ 
filli,  aut  aho  modofaitam.,  dominurrL  ρΓ5Ρ^·  .  · 
ritate,  ooiTe  :  n  qtedi  fc  udu  m .  virtute  ibici™  Μ 
tac.  Sed  tum  dcvnum  ver  uni  cil ,  cùmvaUapuî  ^ 

litaie  vafTaliaqij  con tmu criiain  nullam  c«  Γ,,·ι( 
i  ure  quidem  in  rem  ,νΐΐο.  Quod  h  facc^r  m^’ 
libres  detétoris,  quamlibet  alieno  nomme  c  ff_ 
defunctus  t  ÉJÎpqifelÎLûne  cfledebcrct, 
pidliififnejic  ifto  i[>io  criit  deciuit  Conçu]  »  ,  ^  ^  ^ 


9l 

,  il'g] 


μι  Des  Appropriants,  Art,  C  C  L  X  V.  pu 

3  J  vol.) .  &  So2.  d  ■  eo  n  l .  i  ;  ] .  yû]  ,  3 ,  texr.  L  6  n.  Çqtejr.  A  mm  ccpe r  ri  s  caution  j  bus ,  quib  lis  is  co ntr  ail 


tarit»!  &  qux  pluribus  Hue  Congerit,  Tiriqi  inL  fi 
vnqiiaiBs  vcibu  etuertatur  ,  nuire  jjj,  Si  feq.  Née  eil 
p-o  banda  ÜZaCha:Taneio  ping  tio^qu.-tm  Sc  Tiraq.  no 
probat  ttï, ^ g,  t.  cal, j.  veri.  dico  plus  criam, 
qsiad  H  viuiTLiÈhlàf  ïiûis  rem  quam  ex  eau  ta  vilisfru- 
A-jï  polfidcbar,  extra  nro  vendiderit,  acqucis  rrigima 
autuî  polledciic  3·  quod  nihilominus  porcit  agi  aducr- 
iuscum  iriterdifto  rronendai  propter  retentione  Îhx 
eiuihs,  de  confolidationern  cum  naturali,  quod  quam 
Îalfurn  fit,  Æbcé&Cûa;.  co'nf  [Si.  !ib,  i,  dcqifs Tiraq. 


rmekmtr  »  litem  intenderunt  liberis  eius,  quivfui- 
imitus  liare  acceperat.  illi  prarfcriptfonem.  oppone¬ 
bant.  V alia  pro  agentibus  indicaturo  feribit  in  Curia, 
viaiijBJientiiii.  Etexbii  qus  dimnusjuris  quidem 
fpecieim  habuit  judicaram,  cùm  vfufruiihiari}  hEre- 
dts  tji  èautàiti  cias  iuccedereut ,  de  quo  tettt.  eft  t  d.  J, 
cum  hxf«iD*dcprrpet.  Jfc  iemp,  pr  a  ic,  cxpreffiis  ,  & 
-Alex,  in  Lptcic  confilfy.  vd.Ltnrip.  in  caaia  ve  rieni  e- 
CidLd.  L  nec v fii] rudi uarmm.  Jkl  -■.  in  preicripr.  4, 
narre  4.  paxri^quÆÎt.xj.BaJd.d.confijÎ.fiJib,  j*  &  con¬ 


iti  id  congerit  d,  trait.  Umm.  tettia  dedarat.  partis  ^  Itat  non  currere  præfçripridnem  viuente.tsô,  qui  ad 
quinti,  quod  v  fu  no  ftto  cft  nqtiflî  ru  u  m  ,  h  a  p  po  to  ro  yfu  ni  fni£tü,  Si  vi  agi  un  1  ascepi  t,  ptr  ea  qu^  J  "  ' 


proprietarius  riTesjt  poiTriTinne  heredem  vfLiEiLtihi  a* 
rij  palliis  iic 3  quia  interdicta  pDÏÏeflûri’areiinendx  , 
poit  annum  in.  Gallia  non  dantur,  nec  pdJIi.i  plcgia- 
inemij  qnarÆquipûlent  his.  Art.  Confuer.ie>6.  de  nj. 

£c  ttq.  ί  deique  qui  almo  toto  palTus  fit  alium  polfi- 
dere,  Ciuilem  fuara  amifilTe  crimino  videtur „  quod 
nos  ance  diximus,  iti  ve  rho  Japejpftfur,  d;  rarfum  ver¬ 
bo  dtifiify.  Tum  quiain  hypothd]  pro  polita ,  pr.r- 
fnppoüra ρΰ fTeLlione 30 .  annorum  in  hEtcdc  vfufra- 
éhiarij,  decennium  etiam  iurc  ,  induceret  oblimo- 
pcmpoilLtiionis ,  arque  idcôcinitis  perditionem,  in  C 
CO  praeicrtim3  qui  narutalem  nondum  adeptus  cit,  Ι,ίϊ 
dc  eo.  §r  ii  fnne.  D.  de  acq.  posT  vbi  Arer.  Anchar,& 
Panor.  c.  ci!m veniffet.  cm·,  de  rciL  fpoliac.  ScEald, 
à-J  coiïiÎ  ijo.  veri! Capîo tarsien lib.i.  Nec  alirer  ilixitlc 
putandus  eit  in  conf.^ÿ*  lib.j.  quia  ibi  de  v  en  dic  irio  ^ 
ne  loquitur ,  id  eft,  de  petitorio  ^  cui  eo  [p^tio  prtiu- 
diciumnonfiT.qQp  cpiiJri tuens  .-annis  poliedit  no¬ 
mine  Con  ibi  uri  1  quem  tamen  T  i  taq.  iiba  co  utrarium 
pueat  t  dilideo  Bart.  d.  E.  ii  de  eo.  r,  putat  nuira  ci- 
niicm,  ii  cnoili  tutar  iili  ppfTcJljgnrnn  ftarim  non  reçu- 
peratj  icGarolusRuimis  conisu?-  lib.  t-  lk  quos  îa^ 


w  11·  i _ anteiiuti- 

mus,  Tn  li^ccortuntriii  intcrmi  Jia-tede-s  vtufrucLUa- 
rijin  poirrilionc  e  flt  oportebat,  &  i\  ibi  Valli  malis 
racionibus non  bon.-un  caulam  ruetur,  cum  dicit  pof- 
feiipresaonmfi  xl.anms  in  immobilibus  prafcribcie 
potui  lie,  qui  hoc  cafu  necciliria  ron  tnt ,  ciim  ha> 
redes  fecundo  nati  lirulum  pro  b.rrede,  pm  dubio,  i c 
pro  fuo  haberent ,  quOCaiu  quindccennariafpedlan- 
d:L,eiiEj  nec  longior  vlla,  deinde  fallitnr  ciim  pur  acri¬ 
culum,  pm  Jr^redcj  verum  non  e.|Tb ,  &  pro  puiatiuo 
accipit  êi  im!ê  E.  fin. pro  fu 0,  &;  Ir  ncnulr.pro  hsrcde^ 

Si  i-  fin-  ti.eod.  ti r.  ad  mnbi li a  rcitringi r,  co n t ra  om¬ 
nem  fenTum  ,  5c  rex.  ptripicuos.  Sed  ni.iKLan.i  r^rio 
fuir,  quia  b.ircsviiiuerfaEjs  m  caukm  conitimur lj,& 
vitia  cius  fuccedir ,  St  ideo  tcnciur  ad  rdKturioBiïtî 
poilèiïionis.tÜ.cùm  hçresrcrriglofi  dJ-EruCipin  hre- 
led.verii  neque  iLÎtedi,  almd  innuit.  Alex,d«coilf S4. 
qui  in bacfpecid loquitur,  &  Cifl.  vlu  (np,  Sed  h-xc 
dubi  rui  oai  ter  i  us  edi  loci ,  nunc  caurfqm  depüflbÎtb- 
nis  agimus ,  quamquam  lk  i  Canon  iilis  plgrc-s  con-  £7 
feientram  mnlçfidci  ad  perforas  rcftringum,6c  nutant 
heredem  eriamvniiicrfiilem,  cx  Πιο  cipire  pRtfcribc- 

■  ■  pofi^non  vreridoacçdffipnedefiïnûi, ίϊ  tumm  fi. 


ceTitaq,  rnil.  condituri  limitat,  xxn  Qnarevcrioc  D  dem  prçfcribetis  habet, vt  hoc  cafu  ex  hypothefi  pra:- 


ilii  Molin.  fententia  m  libello  de  inoÆ  donationibus 
nura .  f ÿ.6i,  Si  ΰ  er.  qu  l  feu  bit  d  ona  tin  ne  m  biitam  rn 
iiaudem  legitima  ,  nullam  die  i  pfb  in  re  :  cuius  vi  ta¬ 
men  hpoilclïîo  tradita  firiitualicer  ,ποη  elfe  adlinti 
nullum,  quan  tu  m  ad  p  0  fi  elbo  nem .  nec  poil  c  doiiara- 
riuin expelli  deficto,  neu: niti  vii  ndltonis,  (quod in, 
donation  i  bus  inualidis  omnibus  dicimus ,  e?t  quibus' 
realis  potTeilioabipfo  doruiorc  invita  tiMnilata cb) 
quii  listes  non  poreft  expellere  domearium ,  quod 


fup poni mrifceu udum  quam  opinionem  male  iodic.. 
nimfuiSfet»  concutrcnt-e  Eituloin  pcrionah^eiedis  & 
bona  fide. 

Qux-dc·  eor  pe  rallum  poiTeirionlbiisdisimus,  ei¬ 
dem^  t  n  teli  Igi  vol  u  mas  de  i  ncorporilibus,  rtfi  vere  no 
poflideantui·.  Sed  tamen  <Sc  ipfa  per  adtus  externos,  Sc 
ladi  aequi tLL!irorcamitrrmrorTÆv  iurrrutTrontunQua, 
re iti  polteilmne  pr^betid x.  quis  confhiiuimr  perrcce- 
ptionemrn  Canonicum  adignarioncm  loci  in  choro. 


ego  nuper  confuirns  in  nobiUifima  connonerTii-i  re-  Si  ingredi  n  nem  i  r  capito!  ihti,Bc  erili  em  em,  in  poiiêf- 
mondi ,  citm  donatio  qustlam  multis  caulis  ab  haere-  E  fionc ianfdictiQiiis per  cÊfHturionetrs  ofticiarioritm 


. .  jpPP! — .......  ...... — i - .....  per  c 

dLhus  donatoris  oppugnaretur  ,  qui  vfusfrudtus  fto-  &· vfurparionem  aûttütïi  i Luiiîbcli< malin mun  pmlef- 

fionc  efigendi Imperareris  ,  Bpifcopi ,,  ficirtlium  per 


mine  rem  donatam  terni  i  [fer,  qnam  multis  amns  ab 
demsttario  p 0 ETe Jlim conflabat,  mullis  etianijdccoii' 
féafu  donatoris  exordiis  aci  ibus  pofieiTonis,  qui  non 
ni  fi  à  proprietario  geri  pofient,  negaüi  poilè  florio 
vi  ncetc  heredes  poilc3&  oo.nat'atititu  Ilk  vindiciarum 
putiorem  fiuurum,  falua  quEftione  propricraris.  Kc- 
que  legalem,  aurCanfuctudinariam  difpofiiionem, 
quscktrcdcmfaifit,  de  his  accipi  pnfit ,  quæ  in  bonis 
pofièlTii  defundli  mords  tempore  non faiiTcïit,  quod 
ferio  Tiraq,  peri  equitur,  d.  ira  t-.te  mvHfafst.  piima 
declarat. λ.  parris,  &  tejr.  L  vit.  C  de  cdifl.d.  Adr,  ro]. 
qui  cafus  à  Molin.  deciditur  d.  mini.  jp.  61. Si  6(5.  Sed 
dcilU  quoque  notanda  dubitatio  huc  incidit t  quam 
Kicotans  V  a!i.a  Pan  fi  enfis,  mox  Britrui  mei  Patlamen  - 
ri  cbnhiiiirin.s  retolit,  rtafrixv,  libri  de  dubio  iure, 
quam  ex  iutc  nofiro  paciio  retiiHc,  Cum  nobilis  qui¬ 
dam  marim  us  1  Lam  pra-di  nm  fratri  m  niori  fase  ndum 
dediircr,vrusfruetus,Ac  viagi)  iuresetli^;c  p?.rr3asmot·- 
tuo  co  qui  aocepefiit  harede.i  eius,  pr.rdmm  veEnti 
ίΐ  inhereditate  reperfum  diui  ieram  t ,  &  triginta  annis 
pofTcderiinE,  poit  an  nos  trie  intüj  Si  tres  b  bcri  maioris 
^frgfirfr h  m  CwfMit* 


imicrrileniDru  ,  Si  fhfiragLu  m  r.etcpram  inter  eligeti- 
rtSjin  poflHEojieciirr  petcelebrarioncm  facrorum. 
Quo  modo  acquiritur,  eodem  amittitur,  fiquiiquam 
raiirecpoifidemi  excludar  his  adnbits.vt  vfurpet  ipfe, 
ille  peior  exduiiis  dtfpoTïdeàrdnimüm,  nec  recupetrt 
in  rra  annum  poiTeilioncju,  Sc  locum.  In  r  era  ern  iur,  f: 
aur  procurmor,  aurturor,quod  nomine  domini  Face* 
re  debuerat  Gbi  priuanm  tribuat,  vndr  illi  effeci  iri 
feouuntut,  quosamc  diximus,  dcqnibns  ροΐΙκΕπι- 
di  modis  in  incorporalibus  dii  .erit,  AIcî.îji  Rue  tau. 

4  a.  D,  de  acrp  polf.  Inmmc.  lari  ,  &  idij  poft  eum  c.  in 
litetis,  exir.  uc  refi.  fpul.&  fSald*  l.i.  Gdc  feruitur,  Sc 
aqu.U 

Exquibui  omnibus  apparer·,  id  quod  inirio  pro-  18 
biindum  Îumplïirms  ,  omnes  eos  qui  alieno  nomi¬ 
ne,  Ær  SLirc  nam  ditinrnt ,  quandiu  qualitatem  cu¬ 
rae,  Æi  mandari  agno fciinr,  Sr  conuedribucs  cas  re- 
cognofeant  ex  quibus  m  detentione,  Si  riccüp.iiio- 
ncrei  funt,  poffidere  non  po  fié,  ac  confeqncriter, 
nec  praricribere ,  ne  h  mille  quidem  annis  in  pof- 

QJ3 _ 


pzî  Des  Appropriants. 

fcllïcme  fmt,quod invLlft,ae  Dailo-  λ 
C^ju^fc.io.  anno.  oÿbeit.  Nec 
ante  pnl  fidere  poliunt  quàm  eauhm  poil  ]  île  mil  mu- 
tniierint  j-  sur  polfidtronem  interner  itriin.  De :  ιτίΐιΐΛ- 
tiombus  pofldliüniim  talium  iciFfCittili  prolmcm- 
IbrULinrurtiubitiVtionei ,  hxc  vero  fuinrnrt  r  neminem 
1$  ilhL  rnutairecrniiam  poilctlsunis  peflkii  iiihil  cxmnie- 
cus  accidat  I.  cimncino.  C,  deacq.poUq.f  üfiid,  D. 
cod.tin  Cmus  diéü Ænftf  teft,  vt «dûo nientc  fêla,  & 
coq!T.icjonc  taciti  mutare  cm  ûun'pnifdli  unis  libt  W*f- 
Rcj  id  =  llf  vt  «  alia  catifi.  rem  lube  aequam  cs.qya  hi- 
brwluri in rebds mobilibus, cum  didmas, neminem  β 
cogitatione,  &  mente  rurandi  lut  tum  facere,  ni  fi  & 
c  ont  redario  fcquuca  fit,  tic  nettto animo  Îbio  jpoÉTef- 
li  om-in  ptffèft  iittcramef  e,  quafn  alterius  nomme  re* 
nendam  acee petit  :  vc.luti  fl  calonus  in  futumm  cou- 
ftirrut  domino  mit  foliiere  *  prrffiotipolltllioncmiioti 
imeruerrit  iiacibB  mentis  agimlonc.  Opus  igsrtLc 
citfaeto,,  pnefertimitt  poficlfiombus  quif  fiiteatfi- 
bus  corporeis,  nec  tEs.iisfenmmr,  neccapiuntur ,  nec 
foins  itriimus  În  lui  valet  adeas  adipi  Icendas  „  aut  in- 
tçrucrttn  cias,  v  c  iit  Bald.  1 1 1 »  C-  tour,  dé  v  lucap.  qnod 
itoï  fuimis  pfticiiui  fupra.  ld faclum  fi  intcfucncrit, 
nutiart  paEeflicmis  eaidam  contingit ,  idqui  varie* 
Nain  pmcaufs  ι  ratrandhpoi!  c  lil  o  am  in  fia,  aut  vstio- 
iâ  fit,  vcluti  Ji  colonûs'à  domino  fundum  conductum 
redi  mat,  propter  emptionw  Sebum  CKlrinfecus  inrer- 
ut'nicns  eau  U  imiomn  nam  qui  prius  pro  illicito  pof- 
ii  J  eba .  pro  ÎÎiolnci  pu  poilj  clerc,  qui  atee  r  bonne  fibi, 
atqucifta  nuitauo  iulbam  poildlioncm  eHtriî,quu  fa- 
£hltà  extrinfccüs  additum*  id  cft,  emprio  iullusde  ju¬ 
re  gentium  titulus  cil  â  veto  domino  habitus,  fed  non 
o  mues  nui  tari  unes  rai  es  .fui  ir ,  fu  n  t  eni  m  plu  i‘«r  ini  u- 
fta:»  id  efh  çinimiurto  riruln,vdüti  quia  coin  π  us  do¬ 
mino  titulum  fini  fdciis  queikicririn  rtecem  iufti  do-  q 
nu  ni ,  cui  ante  procurabat ,  vcl  clutl  de  facto  b  uct  ms 
rêanet&  Îibiféprmk,  vel  verûemcm  dominum  ex- 
dudit,  bis  fir  estrinfeois  aliquid  quod  polTeflionis 
caufam  mutat ,  fcd  de inibi  in miuEtam ,  quod  cù*n  fit 
imcruerfintdb.dc  qua  nns  .mte  tainnuiltcu  Haec  tarifa 
mutandi  vitiofam  poiTciuontm  afficit  ,  vitio  inter¬ 
dum  rcalUircs  md bilis  dt,  &  fit  furtuia^am  iicnimo- 
bilts  efh  cAm  vis  committitur  abiadua,  aut  cxpulEnu: 

ÉÜI 


nam  çoropnlfiiia;J&  quaii  violrntia-  alias  caui.is  rr;idi- 
dimus. 

jo  Hïc vitia*  fi  rcaliaftinc,  rare ciuilî  rem b  totum  l 
impraicrip ribil em  reddunt,!!  perlonaiia tcum  per iona 
«iwncfcuuci&r elljuticu r,  nifi  in  bipedioribus  vniucr- 
Grbbusjùntbuial^  fide  L.C.dcprxfc.  $e>.  anno  .nam  fin- 
gnlirrs  praderibunt,  fi  acceffione  non  vtutur,  I-Γι  par¬ 
tem.  Cpro  empr.  Sed  rure  Gonfuetudinario  T  demo- 
nbua  neque  rea  Sia  *  n  eque  perfonal  i  a  vita  obi  u  n  c  ac  - 
qiiir enrious,  cx  periri  na.  quidem  aiiitoruiri ,  fi  illi  an- 
jio  toto  «aliter,  dt-iadto  po$|ÉaÉ ,  qu  o  minus 
id  yitiurn  acquirentes  cluant  banni  mentis  ,  ii  uontd 
intcrcelUnn.  Hirciain  multis,  millibus  verfLuim,S£ 
per  plexe  fcbola  d^ct,  qiupt  viris  item  immu  catiir,  quo  r 
modo,  Sf  quo  im‘c  ante  tradidi  mus  ex  Art.iSt.  Atque 
bxc  dcliis  ptaifcriprionibQSj  qux  ex  ritulLs  cumnir. 
Nam  rriccnnales  omne  virium  admittunt,  nec  impe¬ 
di  uni  ul'  e  ornm  incur  fu. 

DE  AMBIGVTS,  HT  ANC ΙΡΙΤ'ΓΒ VS 

POSfîf'SSÎ'Ôîî  Ifi  VSi 

Cnp,  t* 

I  Ιί;ζϋ*  [·  ffïtfiianri  qtur  JirtHiiit,  &  wt/m  txenipU, 

1  Psficfiit  ,t »i!t> .i  Γ+,ί  ί v  il'yji ±t‘-vnt  k  mwifa  f 
-5  tT*dt  pvtïji  «■  f?jj J v/ fméjrrtiùtiio. 


An.CCLXV.  5,h 

4  ρφβί*  ex  inutili  rp?f{  rtfht  trjt»ifirrtnfm 

Bwitijrij  txhihtt*  4&mtJlfnpmUtÿ,  HfJ- 

5  Γΰβίβίο  tntertA  ex  Ja  ru m »t  4 nte  mAirtmnfiaff  ftR 

iitiiUTiA  *  4 ftb ii tfb  dt$A fc rilflWeU l!  fun f  i|rjJ  ΐ 
jÿîrj’oj,  '  '  *1" 

6  / Hwltf  prdfii mpiio  imis^uod  lAur  dt mirih (> 

^fu  reTtVrjfumAiitt. 

y  PnturAti  rii pfljjti jfîiï AtulwiA  φρ tltft. 

S  anzrjri  ultrrdüm. 

5  y  emitti  m  rettn  t)  vjitfraiJnJ, tpe  fyn  thiiiti 

[  Ο  V  tnAtTtntifl  Rd  ii  pd  t  r r  fiLï  itiihié  ^DjfrjTj·). 

1 1  l Hitifufitjfo  ijjT  detemt  njfiiru·*;  fui  1  littdi u 

n  pmidtrimo  pejjefiùitn  mAt^Urt iHfUËrttgulx, 
ij  ρφβι*  etiAm  nati  tr^diu  juttinetwjjt  in^t 
jhntt. 

14  !£ntr4Hi  pr-ί  cojilr.aitftnte  ff/  b  IrttUsftmli 

βοπ(· 

Ιί  τφβιί* ÎV pUfilm  twtlii  hiben 

derïprafnito-ifitr. 

Fît  cur  4  f.i  n  1  fetuff T  npclitd  inielltpitisf  tUi 

m>N  exf/rtjpi.  fltd. 

lj  siirtjMtiw  m  «Itm  quii  frafidipi îftteÜi^üu  ^ 

[λ  lit  rAt  J". 

Îtrff»!*  non  fiifnuditnd* m  c&ntn.flii 

15  er  tjW Ititet  aIim  jit L·  tremi* e  yHiktéii)  ftjliittf 

prxftitiiitrtr  ex  m»nm  htm  dhan  negitit, 

AUrin fi  te> fii/t,. in  l>xvripn(iiàt*t  rem t  ^iuii wmt> 

ihUr 

Domttr  retente  ~>ββ™ί1η  *n f^i ,  doMUfitpp. 

de  et. 

Ptttr  TftnhcTit nomine fifij,  4tr (tb>  ptfhiei!,  lini, 

1  d  Frtcii Titi  r  tn  4tuio  tifi  ptjÎiden  wttlhjgtttr* 

EXfrt Ίβ  etUttlitdie  Achti  sn  fi tft&il  iHtrUr^mJià. 

U  vfflm  feh  proprietarii  cwgrntMn  tifôpftrt- 

butent. 

ai  CinmucrjU  Tant  Aratii  ana. 

Expofuiitius  (ni  fallimur)  ftds  diligenter  ρπΐΐ:ί- ! 
fioiUim  vitia  in  au'  fotibus ,  quando  budmaisfeil 
h  i.s  d  i  decendi ,  c  x  plicat  loue  ve  r  b  1  du  ptfejfmt  &  ■'■‘‘.iU 
tum  J  c  i  n  te  r  n  e  v  \  i  0  ti  ibus  carum,  q  uti  betn,  qu*  i' 
tta  rtanfeanrHQuç  omnia  dinl t^tuii:  de  yo  lldliombui, 
quas  talcs  dit clteluh  cftjid  cft,qtiaî  fintictu bitiiuîec^ 
uéi’  fa1,  '-ι'  vu  lofa-  pro  bar  u  u  c  pet  v furparioiiem 
aâuum,  qui  nô  nifi  dominis,  A:  propriembjwta 
conu  c  ni  rc.  Se  q  ui  m  nni  mis  qusd  asti  cafi  li  snqaniinf 
S;  ambiguarum  pofitJfifmumdd  dt^inupq^^b 
cérur  per  ^  actus, qui  tam  geeend  coueEii  repoli  uni, 
quim  ali  [  cuius  nomine  eam  ingrdlï  fnpt  inin'^C^ 
nrm  adnum  diffitiiUs  diiudicado  cftprili  dubitrio^· 
tcrmmritioneaceipiat  ab  aliquo  accidenti  ci  ti^S 
quas  inferius  adicnbémrii*  Ac prpïiü-fÉiiiiÎqriul^j; 
diettr  probationem  omnem  rt  qu  i  noc^rp  5  d\  in  “  u  c 
rem  probitnri  non  prtiddTec.in  prtffentri^icFql 
bat.  quia  probatio  codudcre  débet  per  d  φ< 
ρο I le ,  qn  ad  Rb  efO CCS  quoq  11 1  pi  ^cipiüt  de ^ 
dii.5,  qriæ  cornu  nia  vocaiir,  hoc  eft,  q^  3  'J"jjr 
tio  prOLieflè,  &  comtaiire  poifinr  qu.im  tint.  lf 
vt  pd'tîefitories  cius  grs>eris,id  eft,  umbigur  ^  1 
ris  petutcant  & aduinths  ci fLun EH tii 'i, nec ' ■  * 
dicari  pofimr,  vduti  cftm  don'ànôvsiciriàvTEO..  . 

trahendo  matrimonio  ficta  proponitur,  ne1·· 
affcu.i lis  donararnm  rerum  fisdaprobeTur^tq’ 
diram  tamen  nolbcn  contendi nu'.  .  c  &,< 3 

macri monio  tradi  pofTcflio  pordt,  ÇÛrtjpf  '  j0, 
Kicratiun-suon  fit,  fed  excutio 


nationis  legitimo  ri-mpbiè facta·  h  Lii*n  l·""' 
donat,  anrc  n  upt.  &  uu  pro  iuu,  aupl  o  0  v  £  ^  ^ 


pz$  ’Des  Approprîarices ,  Art.  CCLX  V.  916 


ri^&conftimend0  in  dotem  mutant  iibi  caufam  pof- 
feifionis,qu?apro  tradita  habeatur,  ambigitur,  de  qua 
Bald.l.i.  Ç.  de  donat,  ant.nupt.fi  foluto  matrimonio 

4  poilètlorio  cÔtenditur,iudicium  ab  fado  pendet,quis 
poffederir..  Nam  &  ex  inutili  donatione ,  &  inualida 
rraditapoifeilio  conftitucretdonatariamin  poffeiïïo- 
nel.i.  §.  fivirvxori.  D.  deacquir.poff  in  'qua  etiam 
tuenda  ciTet,falua  quæilione  proprietatis  in  petitorio, 
quodverumeft,  Lvlt.C.  quor.bonor.&Molin.  dixit 
in  tit.  de  inoff.donat.num.66.  addito  exemplo,ex  quo 
confixit  (vt  obiter  id  dicam)  non  effe inutile  titulum 
allegare,  p  rop  ter  ea  quod  ex  nullitate  tituli  ibi  confiât 
in  p  offellorio  iudicatum,  etfi  ex  tali  titulo  propoffef-  ■ 
for  e  polîidetur,l.  quod  vxor.  D.de  acq.poif  &  re  vcra 
taJ.es  dubitationes  etiam  ih  poffeilbriis  plurimuu  pen¬ 
dent  à  titulorum  validitate.  Tamen  fadi  non  minima 
quæilio  eil  tradita  ne  fît  poifeiïïo  vxori  ab  viro,  per  a- 
dusfadi.  Nam  fivirfortè  hommagium fecerit,  aut 
recipiin fidem  curauerit,  talis adus eil,  qui  citra  ius 
homenque  proprietarii  &  poiTefforis  geri  non  potuit. 
Quod  vir  fuo  nomine  fecerit ,  non  potefl  vxori  profi¬ 
cere  videri,  fed  is  polîeffionem  potius  recuperare  vo- 
îuiffe,aut  penituille  videtur,  veluti  de  fi  infinuari  paf- 
fus  non  fit.C.  d.l.cum  multe.Nam  araffe,coluiffe,im- 
plantaffe  adeôq·,  &  inædificarte  adus  ambigui,  &  an- 
cipites  funt,  ôc  quos  maritus  mariti  iure  in  rebus  vxo- 
riis  tam  exercet,  quam  in  propriis,  &  frudusvnde- 
cumque  colledi  eius  fiunt  eodem  iure  ciuili,  &  Con- 
fuctudinario.  Ita  fit  vt  talcs  probationes  fint  ambi- 
guæ,&  non  concluderes  per  fie  effe,  cum  iidem  adus 
vnum  atque  aliud  probare  polfint,  &  intentio  incerta 
fitjvndepericulofum  eil  perfonam  adoris  fuflinere, 
nifi  quod  intérim  hæres  intentionem  fuam  fundat  ex 
regula,  le  mort  faifit  le  T if, & intérim  dumquæritur, 

5  negat  fe  deffaifitum  litigare  debere.  Hîc  quidem  fi  de 
poffelfione  tradita  conflaret  pendente  difeeptatione  ' 
fuper  tituli,  id  eil,  donationis  validitate,vincerct  con- 
uentionalisprouifio  legalem,  id  cil,  contradus  Con- 
fuetudinem  d.l.n  C.  de  donat. ante  nupt.  Sed  cùm  de 
poffeffionis  traditione  ambigitur,  atque  ita  deexecu- 
tionc  Contra&us  fine  qua  dominium  non  transfertur: 
magna  ratio  eil  quæ  pro  hærede  facit,  ôc  hoc  cafu  exi- 
ftit,  quod  dicitur ,  donation  requiert  aftion.  quod  verum 
cil  re  non  tradita,aut  poffefsa  ex  voluntate  donatoris, 
Nam  ea  tradita  contradus  perficitur,  &c  dominium 
tranfit,nec  adione  opus  eil.  Itaque  &  legis  Æliæ  San- 
diæ  capite  vno  cauebatur,  vt  fi  eiTet  donatio  fada  in¬ 
ter  virum, &  vxorem ,  maritufque  re  nondum  tradita 
excertiffet  vita,ne  mulier  poil  obitum  viri  vendicatio- 
nem  haberet,  fed  tantummodo  exceptionem ,  quæ  ei 
daretur  fi  poffideret,quæ  lex  Augufli  temporibus  la¬ 
ta  eil.  Quæ  omnia  nos  de  corporalibus  &  realibus  tra¬ 
ditionibus  accipimus  :  Nam  conilituti  ,precarij,  &  ta¬ 
lium  poffeffionum  effedus ,  inter  virum  &  vxorem 
non  pluris  vfus  facimus ,  quam  verbaliuVnpoffeffio- 
num;  quod  hoc  cafu  Tiraq.  dixit  in  trabi.  le  mort  faifit 
le  vif.  declarat. i.  tertiæ  partis,  &  his  locis  ad  quos  re¬ 
mittit,  ficuti  nec  momcmancarum,cùm  poil  traditio¬ 
nem  maritusprotinusrefumitpoffertione,  perrfdus 
proprietario  iolicompctentes,vtcùmvendit,  arbores 
cedit, homagia  præilat,fuo  nomine  &  fimilia  vfurpat. 
Hic  plane  cafus  cùm  fe  offert  de  dubiis  poffeifioni- 
bus,dubiis  etiam  titulis  vix  eil  vt  pendente  lite  quid¬ 
quam  certum  concludi  polfit  pro  donataria,  quo  in 
genere  ea  argumenta  funt,quç  in  hoc  ipfo  cafu  Sozin. 
collegit  parallela  in  conf.13i.voL1.  Nam  quo  nunciu- 
levtimur  inutiles  funt  illas  prxfumptionesiuris,  qui¬ 
bus  omnia  maritarum,  &  de  mariti  bonis  comparata 
credi  debcnt,exL  Quintus  de  donat. inter  vir.  &  vxor. 


1.  ob  maritarum.  C.  ne  vxor.  pro  mari t.  Imol.  Alex 
Rom.&aliis.l.  iure.D.deacq. poff.Nam  eoruni, quæ 
quifque  habuit  ante  matrimonium,  caufa  dubia  effet 
non  poteil,  at  eorum  quæ  quæfita  funt  conflante  ma¬ 
trimonio  non  fine  caufa  illo  iure  dubitabatur ,  quo 
nulla  erat  communitas  inter  virum  &  vxorem  :  nunc 
cùm  moribus  habeatur, planum  eil  quæ  acquiruntur, 
vtriufque  propria  fieri.  Ideoque  ad  fundandam  inten¬ 
tionem  hæredum  cuiufque,  fufficit  probate  patrem 
aut  autorem  conilante  matrimonio  ad  nouam  poflef- 
fionem  venifle  talis  fundi,  nifi  hæreditatis  titulus  pre- 
tenditur  ab  altera  parte.Ergohic  cafus  de  eorum  nu¬ 
mero  eil,quos  dubios  &  æquiuocos  in  poffelfionibus 
diiudicandis  dicimus  ,  &qui  à  . titulis  multum  iuris 
ducunt,etiamincôtrouerfiapoffefforia,  aüt  ad  effe- 
dlum  continuandæ  poffeifionis  ad  præfcribendum, 
aut  tribuendam  alteri  præfcribehdi  caufam,  de  quo 
nos  quædam  in  tit.  des  partages,  q.4. 

Ambigua  etiam  illa  poil  effio  eil,  quam  Procurator  7 
accepto  cuiufquam  mandato  de  emendo  prçdio,emit 
quidem,  fed  fimpliciter,  &fine  adieblione  qualitatis 
procuratoriæ,  &  ingreilus  poflèffionem  poil  aliquot 
annos  videri  vult  fuo  nomine  tenuiffe,  6c  fortaffe  de 
fuo  foluit,&  quamuis  mandati  teneantur,  fubiici  ma- 
uult  periculo  adtionis  infamantis, quam  prædio  cede¬ 
re.  Hunc  vero  nullo  tempore  præfcribere  putauit 
Ioh.  And. ad  Spcc.  tit.  de  empt.verf.  fi  pars.  Nos  ablua- 
lcmpoffeifionemvbi  fit,  ipeblamus  &ex  ea  appro- 
primenta  conilituimus ,  nec  ablionum  perfonaliura 
vimreipicimus,  quominus  quidem  res  ipfapræfcri- 
batur,  faluâ  adtione  ad  rem  petendam. 

Ambigua,&  illa  quam  tutor  non  pupilli,  fed  fuo  S 
nomine  videri  vult  accepiffe,tanquam  fibi  olim  ex  di- 
uifione  hæreditatis  paternæ  obuenerit  à  patre  pupil¬ 
li,  cùm  tamen  tempore  date  tutelæin  bonis  pupilli 
fuifle  dicatunnam  n  udius  in  accepti  tabulas  retuliffe 
in  rationibus  pupilli  confeifio  ertet  pupillaris  poilef- 
fionis, contra  redire  coiitrarium  innueret,  etfi  contra 
probari  portet. 

Eodem  numero  &  illa,quam  venditor,  aut  donator  $ 
retento  vfufrublu  exercet ,  fi  quid  vfurpauit  de  his  a- 
blibus,qui  non  nifi  à  domino  exerceri  poffunt,  veluti 
fi  homagium  præilitit,  partem  donatæ  rei  vendidit, 
vel  grandes  arbores  cecidit,  qui  funt  adlus  non  vfu- 
fruduarij,fed  domini:ex  quibus  magnæ  (æpecontro- 
uerfiæ  oriuntur,cùm  modefti,& grati  donatarij  inter¬ 
cedere  non  fuilinent  talibus  abtibus ,  demum  mor¬ 
tuo  donatore  poffeffio  in  controuerfiam  deducitur, 
fuerit  ne  defundi,  ac  per  hoc  hæredum,  ah  veto  do¬ 
natarij. 

Talcs  etiam  cùm  patervni  ex  filiis  donat,  deinde  iè 
fuo  nomine  arat,  ferit  colit,  dequoquæritnr ,  cùm 
ambigitur,  an  per  hoc  pater  rem  à  filio  acquifitam  fibi 
ex  iure  Confuetudiiiario  propriam  elle  voluerit,  ve¬ 
luti  profedlitiam,  cuius  rei  declaratio,  verbo  vel  fabto 
fieri  in  vita  patris  exigitur. 

Nec  dubito  quin  tales  multi  cafus  exiiiere,  &  feribi  ii 
poflint  talium  poffcllionum,  quæ  dubiæ  funt.  Quod 
cùm  accurrit  ad  earum  diiudicationem  vtiles  quedam 
regulæablurifconfultis  traduntur,  ipariæ  illæ  qui¬ 
dem  ,  nec  vfquam  vno  loco ,  quas  vtile  cil  ordine  in- 
telligere.  Cùm  vero  omnis  hac  de  re  dubitatio  de  cafu 
certo,  aut  incerto  incidat ,  de  his  quæ  certa  funt  nulla 
probatio  exigitur ,  cum  in  cerris  locus  lion  fit  conie- 
fturis:  Ergo  quem  certum  eil  fibi  poiledille  ,  fibi 
etiam  ius  quæfiuiffe,  &  præfcripfiffe  conllabit,quod 
fibi,  &  pro  domino  gefl'erit  ex.  I.  Titia.  D.  de  leg.  2. 
Quod  fi  vnam  tantum  polfidendi  caufahi  haber  ex  ea 
caufa  poffediffe  dicendus  erit ,  &  iudicandus  potius^ 


%iy  Des  Appropriants ,  A  i  t.  C  C  L  X V. 

ouim  ck  math ,  auc  vitiofi  cailfa*  fin  pNg  kabçt  A 
/quod  tmics  accidit  cùm  aliquis  pluvcs  nabec  tim- 
iok)  cüftît)|IMiî;  cmit  caTtis,  c  x  his  qua:  hac  de  rc 


92  S 


mfëriox^demuai,  ,* 

,  preitutç  adtus  '^aiTciTorij  omnes  quoiqmiqiiatn 

exercée  determinari  debencab  Uweanu,  idclt,  Lem- 

«cr  reftm  ait  titulum  cowelactoçj  vtommtio,,friiciiir 

collegtflc ,  &  tenuiflcquifqw  putsindtts  fit  ci  et* 
îo  ausrm  hab«*  Nam  à  primordio  rituli  poftenor  for- 
munir  etyriitiis,  tj,ï.r,D.dcdol.  excepr.  glofi.  b qua¬ 
dam  rmLÜcr.  S  λ  d't  fri  vend»  l.i.G,  dcacq»  poil.  I  i-C. 


farn  ÎlUi  mutare  poiTcflîcmis  nemo  pottft,  nfi  ?· 
erufentibus  ,  fraudis,  perfidia; >  mrcruerfonij  d  ^ 
fumpiiü  contra  leges  inducatur,  ciim  ç0J1[/ 
fiumptîo  fieqticmqMeprobiimciTccil  mrritci  D  '  " 
ίο  cio.  Ueéque  potius  alieno  iiomiutqüaln  Ιι/ΐ^ 
pofl'dlimtÎsptûporiiïiir,  quam  fuo,  pei  iutenic^ 
nem  ,  &  perfidi aïn  in  pqiieffione  elle  talis  pqlTc|!iw 
prtefumcrur,  quod  Bartdfodr,  1 , P.bïââ us/D. q ^ l 
mod. vfuf-  dftm.Gith  1»  nec  frudiuariiuiL· CJt.vfjf' 
Scein.  conf.ioSjib,j.  mim.$.  fic  conf.if.  lib.f  tlaJ^ 
1.  vlnC,  de 2cq.  pof,  Qiure,  &  qui  mirio  fc  pb^ 


diimpon.  li'ic.ilcfcrbc.iib.io.  idqtic  nonfolumpftl  torem  Ui  lire  mk  negodo dixit,  «fipd^inpÎ 
iratficam  poflbflroiic,  fcd  eliarti  mire  traditum.»  fi  torte  cclTu eam  qualitatem  omilerit ,  tamen  ktiq-rt  ΐψ.,_ 


ta  mteüigpÉUÇ»  quodBidd.  dixit,  LlVocuratoraiLi^, 
em  cLicnc.  D.  de  Pracur»  Baf  1. 1.  qui  fi  tuum.  l/h 
terr.  adt»  Alex.  l.t-£  n unciario,  D»  de  op.  no.niLx 
Succedit  contrarius  çafuSî  Cum  fodicet  d !i’.m 


Wx.&lS 


is  qui  timlum  habet  in  ea  repcriatuL'.  Nam  crfi  tradi¬ 
tio  r  ealis  η  ο  π  pr  obe  rue  j  ta  m  en  e  ius  p  üfiefho  * . &  m- 
gixflio  fuitmeWiJr,  qui  c.vuf.unhibukex  fuo  titulo 
cam  ingredi,  fi:  fi  fine  fui  auctoris  conlrniu  non  de¬ 
buerat,  .di,:*.  &  L  fi -tsr  flipnlatioriCd  D.  de  acq»  pofC 
quod  vulgo  tradunt  iU.i.  B.irr.  Ang.SaSy.  Sodn*  tofi 
îf.  tib,  .y/  Atyg.  latè  L  fiipcr  longi»  vbi  «St  Saly,  C.  de 
pbrifbi  ? n-  armo»  Barr,  fi»  idq  I»  cum  folus  ad  fin.  D.  de 
-,  vlacsip»  mit  expreftè  eifcr  contradi  ftum.  Nam  &  fi 

ignorantem  pro  corradi  c  ente  accipi  volunt,  tamen  id  „  glol»  &  Alber.  D.  inand»  ci  alioqut  negan;  in.  ccr> 
^ lyCl  accipit  cÙm  pretium  folutum  ntm  eft:  liàbfi  ^  iraaibus^peiio3K^rxtrinU?cusiubaud]5n,l2s  ]j]  |ϋ. 


incertum  tfiqutrqtiis  nomine  polTedctib,  Itictuo |]c 
traditur  fibi  pottil Equitii  alteri  rttBa&ticgpj^w 
rtrepratfumi,  cum  libi  potias  qtumialij  beng  3^^ 
mtura·  ptarfumptione  qui  fqite  malit,  L  Π  pa-ilurn,  D. 
de  iu'ob,  I.  &  magis,  D,  dc  folur,  J.  Papiniatiaîj  v$ 


enim  hoc  qpfü  anSor  iulbm  commdiccndi  cauftm  fi 
prerij  fidem nô  habuit*  Quod  ii  folucti  eft,  non  cft  cur 
COBtriidi cur»  c fique  fu fli n en  polfeifi a  debet  ei u s,  qui 
in  ea  rrpericur  ex  fiio  titulo,  Sc  Li  tradita  non  fit,  qnod 
nosin feriiis  dicemus  fuo  loco  t  A :  Mart.  feribit  d,  L  fi 
çï.ffiptthiionc,^:  L·  cmntbW.D-  deV&Op*Ang.d»L 
quiddam  mulier  Birt-  hCtlfus*  immcnui.D.  de  acq. 
poC  nos  inf»  loco  fiqucnci»  Sed  hoc  quod  dicimus 
vnumqnemqueprxlumi  inpoiTLdlione  elfe,  cx  titulo 
quem  habet,  intcllrgc  cumuuilor  cft ,  tlrio  «  pia:- 
fnmptione  fe  fundat Γ&  ci  ptddeft,  jlioqui  fi  reus  eft, 
Arptotcfi.trm'  ft  excauû  potius  dia,  quâm  ea,  qua:  u 
proponitur  habete,  necrirulo  aljcgaroah.iitorevti- 
r ut,  cogi  nequit  ad  eius  pr.ufiunprioiiis  vfum,  fi  alio 
ritulo  /au  r  c  aula  v  [  t  ml  t ,  velu  ri  fi  cum  qitis  rem  Wn- 
dicarcc ,  nihilominus  cum  alto  de  re  conrrouorrcntc 
rranfcgen c, anr gc π craUwr  quidquid  ion s  habet, eme¬ 
rit,  &  poft  modum  alius  ahqnLj  rem  ab  tali  venditore» 
aut  tonligÉte  fibi  hyporhccatnm  dicat,  non  erit  reus 
cordus  pf^fuitiprio ne  fiipcriiis  tradita  po'îcffiontm 
c  x  ti  rulo  ab  jâorc  d  c  duito  agrio  [cer^mfi  conflet  v  e- 
rè ,  cam  es  tali  titulo  truuRTtarmcilm  ante  noti  hil>e- 


jiularus  fuero»  §,  Cbryiog.  D.  de  verb»  oblici,  ^jn 
poilefiionibus  repnédÎJ  c  tu  fuere  Bert,E;il.ÀJiï,Lri, 
Rom.  Arer,  d»  f  nunctifio ,  tk  nos  hunc  lomaiin;» 
ginius ,  art.  ?£ί»  &  ili  partag.  q.  7»  Ergo  qLiodqui&ij' 
poiTedcrii  fiio  ηοίτιΙ  ne,  Sc  profit  potlcdjjfeJ 
icripfi  Jlc  intelligcndus  enr»  &  pro  fuo» 

Hoc  tamen  theorema  interdum  faflit,  CÛPil&Bsstij 
al  i  a  pne  fii mpii  o  ne  fb  t u  nrc,  hoc  quod  prafunîsi’çœi 
fijfa  nittitnr,  eluitur,  vduri  cùmquïfquantcK  Ethico 
ofiicij,  aut  imtmiti  muneris,  aut  fuiccpù  imiûri, 
aut  curationis  'cu  iniquam  in  rc  abena  ροβ^οίπι 
appnebedit ,  rins  rei  de  qua  mandaram e.ib.Nhtaua 
tum  fuo,fi'  J  alieno  potius  normne,  id  qttodbiflnitft, 
exe  quu  tu  ï  c  fie  p  11 1  '··  udus  e  il·  3  fi  m  andauris  cft 
tiiim  quod  geritur.  Jdfbque  tutor  quod  ds.trpipiii 
geilerst ,  etiam  non  expreua  qualitate  pupilli  netnin: 
gilliiTc  i  π  tc  Ifige  n  dus  eft ,  3  i  tigaife ,  couti  ii  1  ifr,  ψλ 
Bart.  dixit ,  1.  poil  morte m.D.  quand»  ex  fiâtnstd» 
filia’.  D»  de  folut»  idem  in  L  fi  paTCUus.  C.ctfmtfurri 
vtriufipjc  sud.  &  negoriorum  geftot,  itoms^aiius 
gcmx  Ar  omnis  denique  adniinillrator,  vr  Itnbir, 
Cor.  conf»i7»  lib.i,  ffc  boc  rbcorenutcdftidip*·^ 


|  -r.  Nam  neque  quitquam  plunliustimliscxapiendio  ^  ilbdubiratio,  quam  ante  inrerancipiterpi 
*  mti prohibetur:  reg»  nulltis pluribus, drrig.  iuri nc-  r  '  "  T‘  r"‘  """'  "  "j:  * 

qde  visum  ex  plLtribus  agnoicete  fi  fatis  iuris  habet  ^d 
ubr  Luc  ndum  ex  alio  ,  &  magis  expedit,  force  proptet 
auftoris creditores,  ccfi  cum  polTeffio  ex  eo  ttanllata 
cft,  magnacmi  Ia  eft  adori  iisfiftcndi ,  ex  I. fi  pro  fun¬ 
do»  C  de  rranfiuft»  At  etef  fi:  Eart.  1»  exc&uia»  C  pro 
etnpr.  Alh.  quidc,  fif  Bart-I.i.  D.  pro  emptore  erisli- 
mirtt  vfuca|.fioncm  ex  titulo  pro  tranfiitfto ,  tum  de¬ 
mum  procedere,  CLLtnros  traditur  no  mino  ttafzitio- 
nls,  fecus  cùm  dumtaxat  recinetur;  fi:  quos  Tiraq* 
allegar,  in  retrait»  confasiff.  i.i.  glof,T4»  numcr.Eo» 


. . . ,p|  _ _ ·ρ 

pofniinus»  dfe·  tnnrtio  qui  vxori  pridium  donaiih  h 
contrahendo  matrimonio,  drindepof&dit  lemde- 
natam,  incertum  quo  nomine,  an  ùu?, an aOflat^» 
Nam  cti  m  i  pfe  legali  s  fit  bo  nor  u  m  vxoris  n-dnriiiisit> 
tot  ex  moribus,  jdeuqtte  truci  ibus  hqhorn  cllis  iriai- 
tur,  CLtius  pudoris  eft  vxorem  pcllerific  ad  itianifri)· 
ni  um  vel  uri  ,ntem  illice,  deinde  clufifit,  &  οΐ;η  ^ 
ofticio,  &  chari  tarcvKt.fr is  rfmvxoriam  wv-  *'[Ι5 
quàm  fu  a  m  tueri  deberet,  afin  tc  d  uli  mulfifi  plc- 
fi  onis  appr.r  tu.·  n  fi  ont  m ,  i  u  re  fi:  v  fu  eius  aa 
fpeflahat  fuo  ipfius  tonffüiu,  J  a  ito  fi:  propuli^ 


Quod  fi  quis  c  innante  nullam  poiMionem  in  rorum  F  Sc  litem  m.ilaitfe  rranfinittere  nd  hetedes,^111 


habuLifet ,  eam  poft  titulum  naûus  eft,  td  cil,  ad  no- 
mm  pofTdTi  □  nem  vente,  au  r  agno  ferre  titulum  debe¬ 
bit,  ;\ur  diuerfum  ΰ  quem  habe  r  probare,  quia  fcilicer 

fundata  eft aûtorismî ii tiocx  prarfumpeiotto,  fed  hoc 
ij  alibi  ftifius.  Exjftere veto,  fi:  diuerfus  cafus-poccft in¬ 
ter  cos  qui  certi  dicflnir,  cùm  fciHderbonftut aliquem 
al  retins  nomine  iiigrcifuin  poifefiionctn.  Nam  con- 
tiiiiia  erit  pnefumprio  femper,  fi:  ex  eadem  caufi;  in 
po  fi clfi  0  n  c  cu  m  effe ,  i  taq  u  e  null  ο  pra:feri- 

b«,  pro  it  impedii me  legis  pi*fimiprioncA quiacau- 


$ç  debi  to  fin  j  te.  C  mu  prtfferiim  coni  tigaiis  ftt* 
dia:  non  fir,  vxorem  Viro  dicam  irnpingirii  A  ΙΛ^ 
fime  em  in  ius  vocare,  cùm  fk  juiifierts 
adiones  omnes  in  viri  poteftate  fim.  Cur  n  rei 
polTcifiones funt,  non  potius pheet  en.·  i  p1*· 
deuri  titulo  determinari,  quod  faciendum 
reguli s  demonftmi  1  i  m  us  ?  Qnio  '-p  r^r  P01 
ηιίίΓο  bona  fide,  eontt.uftu»  prefertitr,  taui 
aucecedt-ncc  ]>rx  fum  itiur  po  Ll  rdi  1 1  ê ,  c  qam  vt  ■  ^ 
toi1 ,  mteruerfor,  fir  compilator  alieni  iim* 


μ9  Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X  V»  ç\a 


ïpfum  Iuftinianus  lege  antiqua  improbauit ,  quod 
niariti  decipiendo  vxorcs  fuas  faciebant  donationes 
ihfinuâre  autem  eas  adis  intèruenientibus  fuperfedé-, 
bant,  vt  infedæ  manerent,  quodipfum  correxit  1. 
cùni  inultae. C.  de  donationibus  ante  nupt.  Quare  etir. 
traditio  rcalis  ex  donatione  matrimonij  caufa  fada, 
non  probatur,  ccnfèo  nihilominus  eos  adus,  quos 
maritus  poftea  exercet,  iure  &  nomine  vxorio  exer- 
citosvideii,  &  pofleffionem  pro  tradita  haberi  debe¬ 
re.  Éaldus  exprefsè.  Li»  Cod.  de  donat,  antenuptias, 
vxoréroque  in  poiTeffione  foluto  matrimonio  tiien- 
dam,  contra  mariti  hæredes,  fiquidem  nihil  contra 
donationis  validitatem  pfoponitur,quodincôntinéti 
probari  pafsit.  Hoc  genere  eadémqüe  regula  conili- 
tui  poteft  illa  dubitatio,  cùm  quis  vfufrudu  retento 

jg  adus  poiTeiToriosexercuit:  Nam  nomine  acquiren¬ 
tis  feciffe  eos  intelligendus  eft,& adus  illi  precedenti 
titulo  determinandi  funt,de  quo  tamen  fæpè  magnas 
tragoedias  excitari  vidimus,  cùm  haeredes  donatoris 
defendi  fe  in  poiTefsione  debere  ex  hæreditatis  caufa, 
&  iurc  faiiiti  contenderent,  etfi  Molinæus  pro  his  ! 
iudicandum  putat  fi  traditio  realis  non  probatur,  in 
tradât.  de  donat,  inoffic.  numer.66.  Similis  cafusin 
tre  qui  rem  filij  nomine  emerit,  &  poftea  poftedir: 
am  filij  nomine  poffediffe  intelligédus  eft,  non  fibi, 
quocafu,  filio  acquiritur,  vt  in  aduenticiis,  &  ab  ipfo 
patre  negotio  gefto  :  quod  iâepè  in  rerradu  fieri  foiet. 
Et  quod  procurator  praecedente  madato  emerit,  fpe- 
cialiquidem,  nec  longo  poft  mandatum  temporis  in- 
teruallo,  nomine  mandatis  cmiffe  intelligendus  eft  1. 
qui  in  aliena.  §.  fi  is  qili  putat.  D.  de  acquiréd.  hæred. 
Alex,  dcalij  d.  $.  nuntiatio.  Imol.  Raph.  Alex.  Rom. 
laf.  l.poft  dotem.  D.  folut.  mat. 

19  Excipitur  &  alius  cafus,  cùm  qualitas  procurato¬ 

ris,  matiti,  adminiftratoris  expreila  eft  :  Nam  adus  in 
ea  qualitate  fadus  præfumitur,  1.  cum  poft  $.i.D.  de 
adminill.tut.Dod.d.  §.  nuntiatio,  &  d.l.  poft.dotem, 
præcipuè  laf.  quod  tamen  prçter  omnium  didaintel- 
ligo,  nifi  qualitas  honoris  caufa  addita  effet.  Itaque 
quod  Epifcopus,  Abbas  redor  fuerit  ftipulatus,  non  1 
protinus  ad  lubfequentem  Abbatem,  aut  Epifcopum 
pertinebit, quia  hortoris  caufa  hi  tituli  fiepius  adiiciu- 
tur,  nifi  etiam  fucccflbribus  fuis  in  eadem  qualitate 
ftipulerur,  aut  de  re  ad  dignitatem,  aut  beneficium 
fpedante;  Ergo  harredis  qualitas  adieda  ftipulatio- 
nem  in  ea  qualitate  fàdam  probabit. 

10  ldçmexiftimandum,  &  fi  fine  exprefsione  quali¬ 
tas  adus  alterius  negotium  relpicit,  nec  agentem  pri- 
uato  nomine  poffet  refpiccire.  d.  1.  qui  feruum.  $. 
idem  in  eo.  D.  de  interrogat.  ad.Bart.  d.l.  poft  mor¬ 
tem,  &  quæ  nos  d.  arr.96.  &  d.  quæil.7.  in  partag.  & 

11  Alciat.  lib.  præfumpt.  23.  præfumpt.  Quod  fi 
vtrumque  poffet  ex  æquo  refpiccre  communi  homi¬ 
ne  fada  ftipulatio  intelligeretur,  dc  re  quidem  com¬ 
muni,  ideôque  &  pupillo  quçritur  etiam  fine  expref- 
fione  qualitatis,  vt  Barr.  dixit,  1.  filiæ.D. de  folut.  Sed 
idipeciali  iure. 

Hæc  vero  omnia  intelligi  volumus ,  &  vero  ne- 
cefie  cft,cùm  de  præfumptionibus  pugnâtibus  diicri- 


1  men  difeernitur,  &quae  quam  vincere  debear,  aut 
pofsit.  Nam  fi  perfpicuè  intentio  agentium  probari 
poiïet,  fruftrà  de  præfumptionibus  pugnaretur,  quæ 
non  magis  contra  veritatem  probatam  poffunt  fub- 
fiftere,  quam  lucernæ  aduerfüs  folem.  Ergo  fi  vllo  de 
prædidis  cafibus  Procurator,  adminiftrator,  manda- 
tarius,  de  quamlibet  alienis,  &fuæcuræ  permilfisj 
fuo  nomine  contraxerit,  fiue  tutor,  fiue  marinis  fibi 
contraxifle  omnino  iudicandus  erit.  Nam  fuperiores 
cafus  de  dubiis  inquirut,  &flatuunt,  cæterum  in  cer¬ 
tis  non  eft  locus  comeduris.  Cuius  rei  vehemens  eft' 
probatio,  cùm  adus  qui  geftus  proponitur,  non  po- 
teft  rei  alienae  Procuratori  aut  adminiftratori  conue- 
nire,  veluti  alienatio,·  pignoratio,  homagium  invfu- 
fruduario,  grandium  arborum  caefio,  dierarum  mu¬ 
tatio  inædibus,  aut  rei  ipfius  conlumptio,  cùm  vfus- 
frudus  diffiniatur,  ius  alienis  rebus  fruendi,  falua  re¬ 
rum  fu  bilan  tia,  l.n  D.  devfufr.  Itaque  fi  tales  adus 
occurrant,  neceffàriô  iudicandi  funt  proprio  agentis 
nomine  fadi,  quia  nullius  adminiftrator  tales  gerere 
potefl,  neceffe  eft  igitur  proprio  gerentis  nomine 
fados  videri,  cpii  non  eonueniunc  alij.  Ideôque  fi 
Procurator  iuffus  alteri  acquifere ,  fibi  ftipulatus  fit, 
dominium  ipfi  ftipulanti  non  mandati  quæritur,  1.  res 
ex  mandato.  D.  de  acq.  rer.  dominio,  1.  pignori  vbi 
Angel.  &  Imol.  D.  de  vfucap.  Barn  1.  qui  mihi.  D. 
de  donat,  etfi  mandari  adio  eft  mandanti  aduerfus 
Procuratorem ,  vtadiones  cedat,  &  ftellionatus  pu¬ 
niatur,  vt  fraudator,  auc  intetuerfor.  Neque  enim  de 
coiiieduris  agendum ,  cùm  res  patet  Si  verba  adum 
exprimunt.  Cùm  dubitatur  colligendae  funt  ex  fado 
conieduræ  &  opinationes  :  vt  in  illa  famigerata con- 
trouerfia Tacaruillana,  cùm  maritus  amplifsimapræ- 
toriavxori  donalfet,  eo  mortuo,  demum  &vxore, 
vnica  vtrique  filia fuecefferat, qua  &:  ipfacxtinda, qui  22 
paternorum  hçredes  erant,  contendebant  ad  fe  ea 
quæ  donata  dicebarur  pertinefe,  cùm  cx  aduerfo  ma¬ 
ternorum  hçredes  contenderent,  flatus  controuerfiæ 
ineo,  an  iure  paternorum,  an  vero  maternorum ,  vt 
ex  donatione  poffedilfet  filia,  de  cuius  fuccefsione 
agebatur.  Res  conieduris,  &  probationibus  illuftrâ- 
da,  quæ  defundæ  voluntas  fuifiet,  cùm  agentis.  St 
patientis  fada  effer  confuiio,  &  vtrouis  iure  defundà 
tenere potuiffec,  fi libuiilet.  Sedan,  & quovoluiffet 
dubitatio.  Kcsmométofa,  magni  litis  audores,Lon- 
geuillarius&Lauallus  ex  aduerfo  hçredes.  Præiudi- 
cio,  mox  pleno  poffèffbrio  pro  reo,  id  eft,  Longeuil- 
lano  paternorum  hçrede  pronuntiatum.  De  dominio 
res  adhuc  pendet  apud  Parifienfem  Curiam ,  &  multa 
hic  dici  poffunt,  quæ  circunltamiæ  fuggerunt,  fed  hu¬ 
ius  loci  non  funt. 

Atque  hæ  ferè  regulæ  retinendae  funt  ad  diferi- 
minationcmaduumpoffeffbriorum,  quorum  inde¬ 
terminatus  vius  eft,  nifi  ab  his  diiudicatio  petatur, 
vti  diximus,  &  perturbare  iudicia  quamlibet  dodo^ 
rum  hominum  poffunt,  nifi  fübfidia  à  talibus  pe¬ 
tantur. 

Et  de  aheipitibus  &  ambiguis  polTefsionibus 
hadenus; 


DE  POSSESSIONIBVS  IN  P 

Ca 

X  Fojfejf,  ciuiles  Artificiales  exclufe  foro  in  approp riment» . 

1  Exempla  omnifariam  pojfefionum  anilium. 

}  xstcejuifttio  dominij  non  protinus  prafuppomt  ptJfefio~ 
nem. 

4  Dos  non  redit  ad  mulierem  fine  noua  apprahenftont. 

$  ffwfruHm  retentio poff.  transfert >  non  econtra. 


ERSONIS  ACQVIRENf  I  VM. 

p.  6. 

^tnnuU.itio  contraitis  annuüatur ρφβϊο*  ihid. 

6  Clanium  traditio . 

7  Fer  afpeftum. 

S  Confhtuti  poffefio. 

Traditio  inflrumentorum » 

9  Cufodis  appoftio* 


Des  Appropicitiflces }  Ait-  (LGL XV* 


ly  SignAtt  ÂrbtTfi  AticdtlfA.  _ 

U  F*b?r|ïiti  Onfitti.  m  hxttdrm·  dh  dtfunib· 

Il  Candulhi.  ,  *  λ-  t 

^i(ÎUf  éttfià  Μψγ4ϊ  rtfwntur  «*  /*/-  »*«φ~ 

TthiSir, 

1 4  Jn  Mij'ÎJiiir.Î  pro  pejf.  « wftmi. 
i  f  Np fiitw  einikt  i'·* ff  «  f  Jnwr  «nfra  Wfi.  _ 

^fj*£  ρφβια fiiffrii  tntfr vmitA hmlti,  mL· 

Pù{ft{f.  iimlei  imtilti  *â  Apprafr>mevu<  tiid, 

16  Pt^..ciuUtfb*noît*etmmtf<tâu"ÿAUftt. 

1  -  JuiUppfftff  ditmtur  rttyefl* f*rtinm t  qti*  éltertu» 

reij>clï*fnr 

là  Màl*fdti  dnetpi  dater jh  frfpeÎhf·  h*  ht  Τ¬ 
Ι  lj  fan* fidet  extÿ  fnr  tr^dimmi  femp  r<  „ 

2  û  Afrfirf  :gr*  dw  ptwei. 

i  t  PtfftjL  ingredi  f  !f£  <t»urh  tutfittpt  nm  t  deWt. 

it  Sik  tterm  j«f  diti(rfti  γϊ(φ  t&mtrt  wgviitnd*  ftr- 

tfti  fi iiKfH%r 

14  Ftrirt  t tddUtt  tT  dfiifrsdtik  w γΦβ·  fu> dvdU*nr. 

1  4  ^yfn  j£  n  u  r*n  p  (çnfc  ntia-t  fifiefiit  B)· 

Cm  t  TA  iuwiL  Utif* .jptetMdx  J  Π  pojfrf- 

2  j  Fret  10  rr?»  feinta  iùw  tti  twn  ni»  ir-tnÿif , 

jû  F'tdti  h.iÎttu  Ae  fraie  damnat/fi  irAmfcrt fine  ^ 
nme, 

47  Frttÿ  folnmnt  nttrA 

î  H  Avenus  catum  poÎFcjîÎQîiüm  «pUcanoue  dc- 
Rtnchi  fiimus,  qui  in  perftHUS  W&oriim  cxigUiltur, 
h  oc.  cfti  tic  extrutm  î  quo  ndtiibueiidassppi^PïiMuJi 
Ciutis  ex,  forma  approprimeori  cdiitâlis,  vduti  ab 
inflrumciuo  agence.  Nuncfupereft,  vrdchisdilîera- 
mus*  quæcx  per  Loi  iis  acquirentium  exiguntur,,  qui 
pars  cil  ahrtavrttfti  prominosd,  de  quo  autg.  fiimffl 
ïqq  u  u  n  [qu'il  fatr  wir  ullrt  cr  ffrfim  dtfiifj*  fdiQ-) 
Hæc  î!1a  particula  cft,  qu.rdiarut  Xfaify,  quod  rm-  ^ 

itmiLfeÎkhoc  loccï  non  effe  nbiefctltwodbus  expi'cd* 

fum,  aimea  cllèt  luns.c-crdiEma  rcg«la3  &_m  Fora 
nmtilimum  iiTLimpEusPp  vclun  ça^quacindilcipEna- 
rum  præcmiombus  dictintur,  poftulatt» ,  nili  ii  u- 
men  Îüi  videri  aûquam  poilurr.id  per  ara uiptj liens 
e^prdfiiîc  arricuïu  fcqncsui  ,  verbis  ,  fjr  il  tienne  cr 
fajfaiimmmMitf*  nam  co  ioeode  acquireme  loqui* 
euv  textui  Qu nr  rraiâado  cüjp  magnam  materiam 
iu^craî,  vt  ordi  ne  percipiatur  3  digetmcLa  nobis  crit 
in  ims  fedes,  Quales  elle  poLldïioncs  debeant  in  per* 
ibnii  acquirentium  ad  perficiendi  e)i  motibus  appro- 
primi  nta.  Quod  fit  inilrusmcntum,  artï  adhjs  ido*^ 
ncus  ad  transfçtcndu  in .  Qj_>··  perfun.t  rrans^tre  pot 
iïnt,  Q115  itera  accipere  6l  appc,xhtndeic  queatir> 
Qj.iK  ccs  tradi·  attr  àpprxdiendts  Dcmum  quomoclfl 
eradi  debeat.  Qnq  rcmporc  rcadirio  exigatur.  Qme 
difcnCsip  materiam  plan  -  tonirnidtam  habet  com 
fupciiori,  qiücil  de  podeidonibusauctoruim,  niiï 
quodvbenar  bxc  cil,  in,  qua  plus  ttubitationss  of¬ 
fertur. 

Primum  igitur  cum  de  po.dçfsionibus  in  pctfoiiis 
ncquircnlium  diiTcrimui ,  repeti  s^ktmus  quod  ante 
rfiritmis,  rcaleStCOEporalcs^&ÉiÎli  eGcopotrcrei  per  p 
silus  vi  ii  bilfSj  ic  ieniibilcsJ  norodo^  Sc  confpicuns, 
Idfemcl  prommciatumexcbdit  eas  Ouiftts,  qux  ci- 
iiilcSjdb  aliis  ciiuHisimæ  t  meo  tudicio,  ab  Balao  apto 
nomine  artificiales  appellantur:  hoc  eft^qas  prêter 
namrim  iiurc  eusili  ex  attefunt  reperes,  &ab  co 
luam  poccftatern  habent T  cum  hiituta  nihil  raL-  in¬ 
duxerit  r  vtfcilicetj  polfdVio  quivere  tradita  non  e  It, 
pro  eradica  fiction  e  suris  habeatur  „  emn  c^men  nec 
accepta,  nec  apbtaclienfa,  nec  oculis  vita,  neque  cou- 
tathi,  nec  vlb  dc  fehfibiis humanis  pcrccprafir.  Sed 
animo  lolo  concepta,  cuiulmodi  pallci  sio  nes  pluri- 


9]i 

frjjt/ic  FÎÛB  <*™<r  Aftnhtnfo  ftitf  ymm  r 
iUd.  *  ' 

i3  titit Ita  Λ  vnt  pefftfie }  aI  elio  htltri  p  ^  ^ 

tfftù HiV  tfpTvprufndi* 

27  ftJfefUi  ntitiJtflA*»  vmfiqutMum  bliti  id  fJ(l)|!a 
AirttctdcTUem. 

50  isficfju*  f>  vjfi fient  f  dheru  naif(, 

3!  Tiiitltii  nb  titopifrftiù  h4L(fifilrjH, 

J2  ρφβ>*  dit  p  rteedtre  ÀcltA(  titulim ,  A  n  Jih'qmi  Lji* 

fit'  '  J” 

44  PvjfrjitaÎTi  bmtfifsiULtit  ftàfeçm  Jeltt  titulum. 

54  D  epùjjrfm/t  tba*  jf;  usuL· iftiUhtiu. 

Tittilt  fikUtmi  eXtiH-fi^jii ,  jfrri, 

-  Fdt  itTi  t  U  àuŒhn  f  ptfrj™  t  itiiitii  vif  a. 

Fiiiatmntét  tidtwtmtnUi  tluumur. 
jfj  <_,fn  jpfrepnmmt#  m  fia  tx  "Vir ηλ  ρφβ 
t/Λ î \îa pufiefitB iptiit  4l  fAitir*  ihid. 

4.7  Strmtwe  débit* ,  iwmntu  ϊ*μλ fefjtfiltr  fi, 

Va jî4  ρφβισ  &n  vdh*t  dd  dirlnny  innfiAtmm. 
Stipulai*  "\A(tidm  pafsjùtntfii  tr*di  yutd 
jhld. 

49  O'Krrfi  tfAdatd*  r/?  in  Affrep  àmtnûu 

UitM  *à  ptihUcUftAm  âihenmtlfrdiit:.  )i)l 
40  Sâifind  ex  cAtifit  eridaum  n*n  tnH/ηίηψι  ^jjjp 
Jiflifiw, 


niixm  iuris  baberedkuntur3  quiiLfolaiumjsDrilhtt 
transfer  drue,  ci\ïe  qua;  narurx  finit  kilo  lacto  ΐτιρ:- 
liendannu·,  là  animas  è  il  apprsebendeudi,  Fiuii  Ytta, 
ÈC  ineen rio  Cor, fi  tt  t  u  dinï  s  Flu  t,  eu  m  raies  et  igcm.iiï 
ignoratione  clanailai  iarura  polldsionum  kmeD* 
mm],  aut quorum iuccteft  incauti  iuri ibns iliu esdu* 
dcrc  ncuc ,  qu  i  n  pots  us  per  n  ù rorio  s  ailus-  ksi itr- 
tur  ad  rerum  fijarum  pçcfecuçioncm,  qui  ircpucit 
iuris  îioflri.  Ergo  cas.  difpofirioncs  rciioiHiî,  ke 
quidem  vlu,  quae  jure  ciuili  dominium  ûiicp^il·  1 
ni  s  appi  chcnfiouetransfcrrc  dseuBturhvtva«l5ùl!- 
gàtar ialeffittirinifi,  1.  fi  part" mu-  ü>.  fi  pcrfaiwina  D. 
quematl.  ierüir.  traite.  \,  àTitio-D.  defurt. 

f  t  b  0  nor  iun  polle  J  sio  nem ,  qua:  JonuaiuUi  ntira 

qts*  fit  bonis  Îuur  transfert,  1. 1  ,Drdc  bonor.  ptrÊ 
Et  cÙuti  reftituca  hçrcd.itits  fidiicommjirjcifl  l1^ 
miniujnrcrum  rransfett,  ciirapûiTefsioutiBli'klb 
iripriticip,  D.  ad  Trcbcl, 

Scd  &  hçtcdttitis  aditio  idem  priflat  d.  I  ti31 
hi  redes  gloL.  d.  L  fada, 

Scd  ie  eù:n  res  Ecdcfiis  donantur,  aut  ibroiii^. 
idc  m  accid  1 1,  L  vl  U  C.  de  Sdc  roi,  Ecdvt. 

Scd  de  cura  in  pülîcikfcmem  ex  primo  iltrrrrc·^ 
fus  Lmpeditur  pro  poLlcLlote  habetui,  Lqunmeii.l 
de  bon,au£l.  nui  pûfsid.  c.  condnzk  est.  kdo- 
cont.  Nam id non,  procedit,  quoai  ppifcripri^f” 

gloCrcg-  fine  polTcisionv  mi.  de  Lui  R'Spd1^ 
4:0,  incip.  lexquamuis. 

Item  de  cira  fub  pado  legls  comtriïilûtii^5^· 
diiur,  tcx.  icglof.l.  cûmiJÎôr;a:,C.  depavl,df‘c|®l”' 

I  tum  i  11  fundü  dutab.  tes,  &  gl^L  L  furtif· 
fund,  dot.  j 

Itera  in  arroga  ti onibus .  i  arrogator,  init  1 3ia' 
per  arrogat.  CcpoL  rir.  uro  dor.  mLOi.t+ 

Icem  m  a.ddi  ftionibus  hberqiruns  ’ 

C  aufa.  Çu  initie,  de  co  Cul  ltb.  c  aul,  bona  ad  dt  ' 

Lrcm  in  donatione,  qu^  fiibraudoalimcnt 
caufÈ,  L  1-  C,  de  donat,  ψιχ  fub  modo,  ψΐ^  ü  ÿ 
dimtur  abglofi  Lfi  ager.  D,  de  retvemU  “  b 
publicia,  Jk  d  J.  fundum.  D,  de  fund.  dora-,  H 
Lifi  notât  Î,  tradi tionibui.C.  depa&h 

1  te  m  in  cont  railu  f  boieraciïj.  J  >  3  ■  & lm  ' 

Cep  oh  iit.  pi  0  duce,  num,  tj. 


5>3 3  Des  Appropriances,  Art.CCLXV.  p^A. 


Nec  tamen  confequitur  quæfito  dominio  poftef-  „ 
fionem  protinus  ex  côfequentia  acquiri.  Nam  nihilo-  Λ 
minus  opus  eft  apprehenfione  corporali,  ex  glof.  1. 

•  eum  duobus.  §.  idem  rcfpondit.D.pno  focio,vcrb.  do- 
minium,  &  1.  vit.  C.  de  Sacrof.  Ecclcf.  &  quos  Tiraq. 
citat  rep.  l.fi  vnquam,verb.  reuertatur,num. 338-C.de 
reuoc,.  donat,  de  hoc  tamin legatis,  quàm  rebus  Ec- 
clefiæ  donatis,  quàm  item  in  rebus  dotalibus,  qua¬ 
rum  poifeilîo  iure  non  redit,ad  mulierem,  nifi  per  ap- 
præhcnfioncm  Ang.l.  in  rebus.  C.  deiur.dot.&quod 
1.  licet.C.de  acq.  poil  Cepol.  tir.  pro  dot.  num.  f .  &  18. 

Sed  iure  confuetudinario  dominium  fine  pollèlfione 
nonquæritur.  B 

4  Suntvero artificialium poftèffionum  modi,quiin 
iurevfitantur,  vt  cumvfusfrudus  retinetur  tranilata 
proprietate,notat.l.3.  in  princip.  D.deacquir.poiT.  1. 
quit'quis.C.dedonat.&l.fi  quis  argentum.  §.  fed  &  fi- 
quis.  C.  eod.  tit.  Sed  vero  non  putant  contrario  cafu 
idem  effici,  cùm  fcilicetvfusfrudus  transfertur  pro¬ 
prietate  retenta,  quod  notat.  Alex.  d.  I.3.  in  principio 
num.14.ex  Bald.c.i.tit.quid  fit  inueft.Sed  &id fallere 
putantjfi  contradus  elt  inutilis,  quia  eadem  opera  re- 
foluatur  talis  pofleftio,  qua  &  titulus,fcilicet  annula- 
to  contradu,  in  quo  retentio  vfusfrudus  fada  eft,  ç 
quos  audores  prolixe  congerunt,  in  l.i.  §.  fi  vir  vxori. 

D.  de  acquir.  poff  <5c  T iraq.  in  conftituto ,  tertia  parte 
limitat.  7.  num.  16.  Angel,  d.  1.  licet. 

5  Sed&  eadem  effici  putant  clauium  traditione,  fi 
res  in  præfenti  eft  1.  clauibus.  D.  de  contrah.  empt.de 
cuius  pqllelfionis  vi  &  forma  multa  Bart.  Alex.  Arer, 
imol.  Iaf.  l.i.  in  princip.  D.  deacq.poif.vbi  &  Raph. 
Socin.Ripa.Lud.Rom.  Angel,  l.licet.  C.deacq.polE 
Dy.  d.  reg.  1.  in  G.  Sc  quos  ibi  Boer,  quo  loco  agit,  an 
ipfæ  quoque  res ,  quæ  clauibus  includuntur,  traditæ 
videantur,de quo  Ioh.Faber.&:  Angel.  Aret.  §.  fi  quis 
merces,  inft.  de  rer.diuif. 

C  Sed  &  cùm  res  in  prçfentia  eft,  per  afpedum  apprç- 
henditur,  fi  nemo  detinet.  1. 1.  §.  fi  iuflerim.  D.  de  acq. 
poffi  Tiraq.  le  mort  faifit  le  Vif.  declar.3.jpartis,  5.  quia 
concurfu  voluntatis  cius  qui  polfidet ,  iecuto  afpedu 
rerum  poiTcffio  transfertur,  d.  §.  fiiuiTerim.  1.  quod 
meo.  §.  fi  venditorem.  D.de  acq.  polT.  Dod.d.  1.x.  Alex, 
num.  7;.  &1. 5.111  princip.  ibid.an  vero  id  etiam  pcrlu- 
dicem,  Si  exccutorem  fieri  polfit,prolixèdifputat  Ti¬ 
raq.  in  conflit,  parte  tertia  limitat.  i7.Nam  non  putant 

f)oiIè,nifi  cum  aduerfarius  impedit polïelfionis rea- 
em  ingrefium,de  quo  Bart.  eft  fententia.  Rom.  Alex. 
Raph.Cum  Aret.Iaf.Ripæ.d.l.i.in  princip.  Panorm. 
c.  cum  aliquibus,  ext.  de  re  iud.  &  quos  Fely.  ibid. 
cirât. 

η  Tumperconftitutuml. quod meo.D.  deacq.poff. 

&  precarium,  1.  quædam  mulier.  D.de  rei  vend.etiam 
fi  precar ij  vox  addita  non  fit  ex  Angel.  1. 2.  &  1.  licet  C. 
de  acq.  poff.Item  per  traditionem  inftrumentorum  1. 

1.  C.  de  donat.  Cùm  autem  inftrumentum  dicitur  de 
eo  intelligitur,  per  quod  de  iure  tradentis  apparet  hoc 
eft  titulus  acquifitionis,  non  vero  de  inftrumentis  per 
quæ  de  re  ipfa  contrahitur ,  audoritates  veteres  fole- 
bant  appellare,vt  Sc  traditio  obligationis,  &  fchedulæ 
ab  eo,cui  obligatio  contrada  eft, operatur  ceffioncm, 
quod  Bart.  dixit,l.Labeo.  D.de  padis.  Ant.  But.  c.  Ec- 
clefia. ext. vtlit.pend. Alex. d. I.3.  in  princip.D.de  acqi. 
poff.  etiam  fi  res  abfcns  fit  cuius  præfentiam  malè 
glof.  d.  1. 1.  &  Bald.ex  ea  exigebat, quem  redè  Cy.  Saly . 
èc  Angel. d.l.i.repræhendunt,  l.licet, per  l.feruum  fi- 
liis.§.quichirographum.D.dc legat.  i.Dy.d.  c.i.ibid. 
latèBoer.  apoft.ibid. 

S  Sed  &  euftodem  appofuiftè  rei ,  quæ  propter  ma¬ 
gnitudinem  aufferri  nequit ,  &  præfens  eft ,  pro  pof- 


feffionis  apprehenfione  eft,  1.  quarumdam.  §.  1.  D.de 
acq.  poil'.  Sed  &  menfuratio  poftefsionem  operatur, 
quod  Bald.  in  Rub.  C.  de  peric.  &  coin,  irei  vend· 
tradit. 

Illud  quoque  fignafTearbores,autgregem,aut  quid  9 
aliud,  pro  poftefsione  eft,l.  quod  fi  neque.  D.de  peric. 
&com.rei  vend.  Iaf.  1.  traditionibus.  C.d.pad.Alex.  d. 

I.3.  Nam  in  fignandis  doliis  aliud  putat  Bald.  in  Rub. 

C.  de  peric.  &com.  rei  vend. 

Sed  &  quandocumpue  lege,  vel  Confuetudine cau·  id 
tum  eft  transferri  polfeisionem  fine  adu  corporali, 
vt  ex  illo  pronunciato  iuris  noftri  (  le  mort fu  fit  le  vif) 
poftefsio  transfertur  fine  vlloadu  corporeo ,  de  quo 
operofa  eft  tradatio  Tiraq.proprij  operis.  Cùm  &  il¬ 
lud  quoque  fine  dubitatione  fit,  quod  alibi  tantopere 
contendit  probare,id  fieri  pofte  ex  lege,v.el  ftatuto,de 
quo ille  in d.trad.declàr.ô.in  præfat.  trad./f  mort Jai- 
fityôcc.  Angel,  d. l.licet. 

Sed  Sc  in  contradu  focietatis  poftefsio  transfertur  ri 
1. 2.§.profocio. 

Item,&  conduxifte  ab  emptore  pro  poftefsione  eft. 

1.  quædam  mulier. D.de  rei  vend.  8c  quos  alios  Iaf.  no¬ 
tat,  d.l.  traditionibus.  Bald.ibid.Ioh.  Fab.  §.interdum, 
inft.de  rer.diuif.  Ang.  §.  per  traditionem.inft.  eod. tir. 
glof.  Abb.&alij  c.  2. extV.de  Confier.  De  eo  vero,qui 
rem  fuam  conduxit,  magna  eft  pugna,  de  qua  Molin. 
in  feud.  §.i.giof.  3.  num.25·.  Sc  deinceps. 

His  atque  talibus  cafibus  iure  quidem  ciuilitranf- 
ferri  polfefsionem  volunt,  talem,  tantamque,qualem, 
quantamque  habuit,  qui  eam  tradere  intendit.  Nam 
fi  non  habuit,  fruftra  agit ,  neque  enim  dare  poteft 
quod  non  habet,quod  late  Tiraq.  perfequitur  d.  trad. 
conft.  part.3.  limita.  Quod  6c  in  vera  quoque,  Sc  rcali 
traditione  traditur ,  ex  qua  poftefsio  non  transfertur, 
ab  eo  qui  eam  non  habuit, quos  glof.  dixit,  l.fi  à  Titio. 

D. de  rei  vend.Tiraq.ibid.num.  13.  fed  in  omnibus  ta¬ 
men  quæ  vfquam  fingi  poftunt ,  adus  aliquis  corpo¬ 
ralis  requiritur  ad  fimilitudinem  traditionis,  qui  pro 
traditione  habeaturjquodAng.dixit.d.  l.licet.  Sed  ta-  1$ 
men  negant  eius  generis  poilèfsionibus  æquiparari 
inueftituras,  quæ  fiunt  re  abfentepcrenfis  traditio¬ 
nem,  bireti  impofitionem,  &  talium  fymbolorum  in- 
terpofitionem . c. ex  ore  ext.  de  his  quæ  fiunt  à  maior. 
part.cap.c.2.extr.dec5ftit.  Alex.numa;.&  alij  late  d. 

I.  3.D.  de  acq.  polf.  Ang.  d.  l.licet.  dâri  tamem  ingre¬ 
diendi  potcftatcm  putant  per  tales  adus.  Alex.  1.  fi  ex 
ftipulatione.D.  de  acq.polii  &c  d.l.3.  num.  1  G.  Dy.  reg.  1. 
iuris  &  quos  Tiraq.  in  trad.  le  mort  faifit  le  vif.  in  præ¬ 
fat.  declarat.  1.  ad  finem.  Quod  ego  puto  nifi  animo 
tradendae  pofteflionis  ab  dante,  &  accipiendi  ab  acci¬ 
piente  fierent,  &  res  præfens  effet  per  ea  quæ  fupra  di¬ 
ximus,  quod  Ecrtah.  dixit  in  d.  ver.  poftefsio  non  traf- 
fertur,  &  Alex. d.l.  3.  &  alius  in  poftefsione  non  effet. 
Pan.  d.c.cum  aliquibus, &c.  2.  ext.  de  conflit.  Cuiuf-  4 
modi  poflefsiones  omnes ,  quas  artificiales  libuit  ap¬ 
pellare^  quæ  artificio  iuris  indudæfunt,  poftunt  iu- 
re  quidem  ciuili  locum  habere,  &  vfu  etiam  fori  inter 
contrahentes  quidem  ipfos  inter  ic,in  quos  vim  fuam 
obtinent,  Sc  poftèfsiones  veræ  trans  ferunt,  &  fua  po- 
tcftate  finguntur.  Itaque  qui  fie  poftefsionem  tradidit 
ah  ea  obligatione  liberatur,  quapromifir  tradere,  & 
vt  dominio  tranfiato  ex  vi  traditionis  fie  fadæ ,  adio 
ex  empto, confumitur,&:  danda  exinde  rei  vendicatio, 
quod  Bart. Bald.  Ang.  Salv.  FuÎgof.  Iacob.deS.Geor- 
gio,  Iaf.  dixere, l.ab  emptione. D.de  pad.  &r  quos  fuse 
congerit  Tiraq. in  coriflitmarte  i.num.7.quin  Si  tales 
aiunt  fufficere  ad  eam  poftefsionem ,  quæ  ad  præfcri- 
bendum,  fed  non  appropriandum  per  bannimentà 
necclfaria  eft,  quod  Bart.  &  Fraucifc.  Balb.putant,  !; 


Des  Appropriant ,  A  rt.  C  C  L  X  V . 


Celf iis.a  dcvCiicap,  Dfiqrie quantum^ i  -  Λ 
ItcrtiïCi  liiffiarquapiei  Futmia,  dlirndcffrna,  ciiuLls 
tantum  poifdïïo.qaod  BaJd.  fj 3' 

Quithm  Freuaciolus,  &  rcxc.  fit  L  b  fundum.  D-  Je 
fuTTj.  dot,  Seinos-calci  pofiptûnesih  tùtiim  repu- 
Ji;m;niLL3,  quo  ad  externorum  nramdiaum ne.  ex 
liis  aducrfuscos  pr*tanbi  iongüfimp  tempore  poilu, 
η  jo J  loWè  iftte:  finira*  profcqmm  m  loto  d-  }φ 
6'im  fcpWsscoM^fiip^ioïi-in  Îcmenuaro  çm^L-- 

rim.  tiLcopûlTeJioncs.iJ  pïîtfünpciôneÏâibn  .Uübce- 
tÎp  ^iiosTii  aq,  tnücfttrat  prima  partc.ianikioiti  nu- 

Si  lj  l·  efficit  a  nobis  igi  Ug  funt  nies  pofFcïTk ncs  in  ^ 
iipproprinicnrotum  materia,  fine  edi  dalii  fine,  fine 
pet  prxkTÎptioncm  longi  iSpiJtft.  tnultomagis*  quia 
quimlcccunio  toc©  pfectaio  pofrelEontittalteri  per- 
ITM  fi  Ile  non  pareil  fine  fraude  Factum  videri,  ad  celan¬ 
dos  inctrccllbre*  incautos,  dJlimnlatct^udiu  pdf- 
fe  fibris  nomine,  ltald.  certi  çJmrdsè  quttad  extra¬ 
neos  prçeÎium  talcspoifirilioncs  ümulittaspuwr,  1-  ab 
emptote  ,  veuf,  qui-ro  qualiter.  C.  plu  J  vikr.  quoi 
ag.  1 1  xc  fnri  cmiflu  ma  obfrruitio ,  à  quav  nicn->  ca- 
fus  excipitur,  fi  taks  poftclfiçms;  appr  çheniî  o  non  mi- 
nus  bannira,  fit  promulgata  fit,  quim  ipfe  conrra&us, 
quoi  alibi  dixumti ,  quia  taü  Ca(u  poileffm  in  ûOtQ- 
rium  rrittfir, 

lû  E*  quü  i  Llud  q  no  qu  e  confeQH  i  tu  r  fiW  e  jn  mim  e- 

ro  „  &c  fpccie  .po ÎTdlioniS interdirai  inMs,  intrrJ.imi 
etiam  ïnitiflaseili,  éf  aj  vfiiiCBptones  aliquando  Valü- 
ïc ,  interdum  no  valcrt  :  Ecd  iJ  relati  uè„  &  diuerfimiiii 
pcrfcmaruni  r  c l’pecbi »  tmod  in  imcrdi.dtq  quoque  v  ri 
poJlidetis,  fie  policiers  retincndstconungitî  cuiixs 
cit formula, .fie cqfrûeprtci,  quod  nü»  vi  non  d.mv, non 
precatio  aker  »b  .ilrtra  ptifiîdcrfr  t  «eqtliiiitcliigitur 
vicioitiSF  etlc  poflbifiones  cas  dunraxat»  quas  quis  vi » 
djni ,  vel  precario  ah  aducrfaido  teneat ,  quas  ab  alio  D 
etiam  fi  vi,  vtl  clam  irneae,  non  viriqÎÿs  foce  rcfpeifri 
culs  qui  litcminrcnJitjquud  difcrtc,  Kx  &  i.D.  vtt 
pot]  s  J.  ç$primïï»&  in  vfudipicmhiLS  A  poiTeÆiOniim 
,«  Lffiiria,  tex.  ffiatruitj,  LvIr.D,  deacq,  potf.  Nam  viiioùs 
,r  pufTeliimes  diammr  relpedu  eias,  eut  virium  fit, 
dioptim  am  uium  rriperln  iure,ii'  ratione  défend  im- 
tur,  fie  profiriuntui'viuLapicntibus ,  JC  apprciprianri- 
bus  ,  i dê^qiMr diccï é {blcmm ,  fidere  effi traditum»  t.t- 
\ix  vicia  vno  modo  purgari,  cûm  Mictc  resin  pof- 
fetïsoxiem  dominoriî  re  jient ,  q  cio  d  ante  tradidiinus, 
çîî  quo  apparet  vitia  folà  reLtrionoad  perfonas  earü ,  ^ 
quos  rdpiriimt ,  tiiiudicari ,  Se  purgari ,  aur  noccrc, 
ex  tomni  duntaxac  perfona,  QuoJ  fi:  jii  maîa  fiJc 
quoque  «feci dit. i  quK  bifrons  efli,  £ç  cuiufpkaiTi  te- 
i"n têt u  bonadici  potcft>  qox  rcfpcêlu  alteriusmida 
iîtj  prûvt  rei  aliéna:  Îcienriaiüeftauc  non  incft  pia:- 
Îiinbend ,  de  quo  nos  luo  loto  dilfe retnus ,  &  vulgatu 
cfr illud  in  sure  ,  quad  prauerbio  dici  Îbîcnr*qiiod  ad 
te  liberas ifdes  habeo,  h  lop. ^competit.  Ώ.  fi  1er ui tus 
vend,  fie  m  polîefEîonibu.s ,  L  cmn  à  re.  D.  devi,  fii  vi 
parmae,  ôc  L  ffeqiiitur.  §+  fi  tu  vi  à  mc.D,  de  vfucap. 

Sed  quia  iiifc  Îcdes  fit  ci  us  loci  t  iti  quo  de  quali- 
çatibLispollcilïonumin  acquircnciunr  pcri’onis  diffic-  F 
rimuSi  fupcrefkid,  qutidpra.Tcipuuim,fiiTnaximi  mo- 
ynend  elfe  rcfol nendum  r  an  qudd  iu  potleLÏtonibus 
auftorum  rrididimuSjhk  quoque  bdicaïi  debeat  :  vt 
feiliert  nihil  interfit  iuibene,  an  itiicïfbæ  pofTcjfrancs 
acquirentium  iî  ut,  Îiuc  virioperfonali  litjorent,  fine 
veto  reali  j  Sr  an  ex  iureparrb*  fie  mori  b  un  profice¬ 
re  talcs  poiTeÎÏLûucs  ad  approptimetsta  pofreieuda 
quranc. 

Sckititiefrilhidcx  race  ciuiti  null.tm  pr^feriprio- 
netn ,  quit  titulum  requirat,  id  decennales  aut  vi- 


9l6 

eennidcs  perfiri  poïïc  ,L  fi  mala  fidespoftïclçndt  wd- 
tut  :  tiE  cil ,  alicoa:  rei  fdénrii  sefpcôù  ς·υι·, i ! 
cuius  res  cft,  aüihent,  niilcfiilci,  C.  -de  prit; 
temp.  Qn_od  uralcoiuigLi  Cauonifti  ConfuniTitir 
vk.  Je  praeJeript.  ext  A  dieei  ruis  m  loeo  de  boni  ^ 
SftlcùmiJ  dicitur,  sure  quidem  ciuili  diatur,  :  θΓ|_" 
quiimiure  confueittdinario rcceptiim  fit,  tûm htni' 
iierfum  co  locobona:  Jidei  necellîtatem  ci  tü[q  ' 

proptimeiorum  mater]  r,  friilulerimus^  &  fuïjiiticnX 
euts  cluendam  docaeiitnui  rituioA  bannimcncii  Je 
quifqium  po  fit]  ua:  snalac  fidei  probari  ône^âtupjjrt 
tioiiem  reripitudam  vfu  putaret.  3ed  nbshoc^ 
inquirimus  de  ea  taittuin  inala  htlc· ,  uLii 
îiLi  d  d  tis  4  fie  c&ntrshf  i  u  i  v  à  ci  tut,  hoc  t  ft  t  dife  ^ 
tiriilum  habet  ab  Sempronio  t  net  veto  pc-flc  Hicr^m  ^ 
home  fïiici  veru nccdTstatcru  iui'c  duili  indjeuar  ' 


pr.chenhonis  tempore,  hoc  cil,  pdÎfeiTidciii 
3i.un  ab  c©  niogrellu-s  qu alitai  dctetJnjr.atîu, 
glofrdmt,  1,  i,C  Je  y  lu  cap.  rransfor.  fitf|atiiülg 
perfcquiiurj.  clam  potlidcre,  D,  dcaq,  pcftl 
qui  rïtuhitÎi  babct,  ah  confenfn  amâcrhpolk^  ' 
nem  nolente  eu  p  capiar  non  Îü!u:opremi,  aut  cüm 
mffiym  habe.Lt  audor  contradicendi  caufan),  ùu|i.  j 
f idr  i  poffieil or  eft.  Se  pu  flèllio  vici  oix >  fd  n-fprfe·  liji  1 
akdoris  dnniixat.  F.tvcrn  an  tnlis  -ctînptoe  appicprs-  3 
nient u lu  poilu  pcfÎKerc  inquirisnus.  ]\:Kvaiir  il& 
fidei  mcnltira cil,  cùm  BaldusaÎiOïmais&dd pplfif 
rores  improbos'  Faciat,  alios  improbiore^  qucfiim 
improbiiJüuos,  Lî.C.Jc  cûd.  cxleg.&  c\cpL·  Lubiict. 
curai  modi  fi  qui  fiant,  an  aduei  fus  extraneos  piifa- 
berc  poflï  ut  diaim  1 1  s  iû'i bi ,  Hic  gu æritiaî  it.  ji.itdoi 
π  1 1  CI  orc  s  lu  os  ap  pfopri  ni  eira  pet  ftec  il  poilir.:.  ^ 

dmri  facimus»  nu  re  diltbrcndmn  effi ,  an  qui  polMf* 
nem  ex  titudo  utgtrrat  ut  imittruauctonSjVirioiiDÎj' 
Iran  cm  h  ubeee  d  icatur,  llcc.pt  4  çft  i  tms  h;:r.^,  κ· 
n em iTicin quamlibet  præcedcnte  tsrul o puffidlinnrta 
ingredi  rit  vendita-  pofït,  Jiiil  ts  s  quo  ιιιυΙυ'.Άί- 
iui,  p  0  fle  Ilione  m  rraditi  lut  Rtculrat-fm  Mgtrinrrli 
concedat,  aut  vero  ingredi  fclar,  fi:  p.afrirtwm^ 
acquirentem.  I.  C.  acq.  pof  fici, liée  cx vttj.C 
eod.rit.  LuexftipOlanonCrldi  fundi, D,  dr  stq. piffi 
vifum  cffieni3nIufilpt'udccLi£»nec  iniuria,  fiWijiiTn- 
qüeiüs  non  dicere  dc  re  quantumlibet 
mmpofTelkonenfi  ingtetii,  ciiiti  tnultÆ  caufi  irÇ: A 
cite  jjofsint- curahemnib  imcriii  rcir.nomt^'^ 
quia  pretium  fu  a  di  e,  vel  in  pendens  foiutum  acnlifi 
uui  veto  ita  cdutnii,  aur  quia  ex  Itfgc  cocftans<pW· 
piairi  receptum  iitTC-iucumvt,quod  diu  i,  fictiitïip 
poflètHonis  appradienfio  o.-em  oporretet  ^qrihui1^11* 
bus  ratio  non  pLimiTtit,  vr  ante  quiiqunm  ρο'^ρ0' 
nem  ingrediatur,  quam  ϋ  praUbietir,  caois  ^le? 
debet  :  Qui  ali  te  r  fari  t  prata o  j  u  dicandus,  qui 
cfr.  1.  nemo.D*  de  rcg.  mr.  Tdtjfnc  adebveramp^1, 
vt  ne  in  î  uuicars  qi  lidem  exccuri  one  af  uct 
cxiflivncnt,  quam  pet  co%  quihui  eftcaïuniTsiai  , 
meminerint.  C.  s  nd,  vi  &  vulgo,  d.  i.  Îi txtapi1 
ne,  BalJ.  1.  nec  exvcra:  Cod.  de  acq.  p°if  . 
tainen  fcholaitici  auitotes  valde  ta  compbe^ri^ 
ignoranre,  an  demum  fcicntc  audorefirii  Pü,  hta 
imior.HtTis  vlEus  conienfiiifrr,  in  quo  ilii ^rijrj{ 
Cctcrutn  KïC  éft  mca  de  hac  re  fentida,  vt  tu 
aitt  patiente  aufelorciuiüadnhitatiucile  priai  fil 
iiifta  poftailïo  fu,  ficnonomro  rata  iguocaW  L  ε 
contradi  ccnre  haberi  oportere,  Pemïirutiutem·^- 
que  a nt  exprelTb»aut  racito  rontanfu,  0 

tura  m  ('Ivcmi  loqüiimur)'  i ndidifte  per  et ■ 11  1  ^ 
aucquoJ  in  magnis  dominiis  facere  folent  p  ■ 
lorum  procurationem,  am bir^p^^k. 
quamur  enim  catti  mullis.)  non  efrp0^e 


937  Des  Appropriantes,  Art.CCLXV.  938 


<Ucliiïè>  quod  ance  diximus,  fed  tamen  fatis  eft  vt  per-  . 
niilfUsingreftus  videatur,  quod  Alex,  notat,  d.  1.  ii  ex  * 
ftipulatione,  &I.5.D.  eod.tit.  deacq.  polf.  Bald.  d.l. 

21  traditionibus.  Item  &  cùm  hæc.  verba  contractui  in¬ 
dita  funt,  cùm  res  abeffet,  dedit ,  tradidit ,  afsignauit; 
gc  quod  vulgb  notant  1.  prædia  &  Iaf.  d.l.  fiexftipu- 

.  latione,  d.  tir.  Idem  cùm  venditor  confitetur  fe  alio 
nomine  tenere ,  etiam  fi  expreifum  conftitutum  non 
fit,  quod  ait  Alex.  d.l.  fi  ex  ftipulatione,  per  glof  1. 
hoc  lires.  D.  de  rei  vend.  Nam  quin  ea  poteftas  dari 
pofsit  emptori  excotradu,  nemo  dubitat.  1.  credito¬ 
res.  C.  de  pigno.  Sed  &  fimplcx  patiétia  idem  præftaf. 
d.l.2.C.  de  acq.  poffi  His  modis  qui  per  fe  erit  poftef-  β 
fionem  adeptus  vitium  facere  non  putant  poftefsio- 

23  ni.  Sed  cùm  ignorâtia  ponitur,  hic  pugna:Nam  igno¬ 
rantem,  abfolutè  pro  cotradicente  haberi  putat  Bart. 
Alex.  Iaf.  d.  1.  fi  ex  ftipulatione,  contra  Ray.  Raph. 
Cum.  Caftr.  Ang.Imol.  &Saly.  d.1.2.  ita  demum  co- 
tradicMudicant,  fi  pretium  folutum  non  eft.  At  mihi 
neutra  fententia  feriiife  medium  videtur,  nec  fimpli- 
citer  omnem,  qui  ignoret,  pro  contradicente  haben¬ 
dum,  nec  femper  foluto  pretio  videri  permilTum.  Sed 
id  totum  non  à  contradi dione,  aut  contradicentis  li¬ 
bidine,  fed  à  contradicendi  caufismctiendu,vt  neque  C 
ignorantia  vitiofam  polfefsionem  faciat ,  fi  contradi¬ 
cendi  iufta  caufa  nulla  eft,  &  titulus  præcedit  ab  eo¬ 
dem  audore  qui  reludatur,  cùm  tradere  tamen  te¬ 
neatur,  neque  qui  pretium  foluit  in  ea  cauCi  femper 
fit,  vt  ingredi  debeat·,  cùm  præter  pretij  petitionem, 
multæ  fæpe  caufa:  dici,  &  elle  pofsint,  cur  audor  pof- 
fefsione  cedere  non  debeat,  veluti  fi  in  côtradu  con- 
uenerit,  ne  nifi  ex  die  certa  polïèfsio  appræhendipof- 
fet,  vel  fi  quid  præter  ea  ex  lege  alienationis  dari,  neu¬ 
ve  cautum  fit;  quod  ante  dari,  fîerive  côueniat,  quam 
poftèfsio  transferatur.  Eft  enfin  non  foluti  pretij  caufa 
iufta  contradicendi,  fed  non  fola.  Nam  fi  fides  habita  C 
fit  de  pretio',  appræhendilfe  fine  vitio  eft.  §.  venditæ 

24  inft.de  rer.diuii.  Id  nifadum  ütnonfolum.cùmpre-. 
tium  folutum  non  eft  fed  quandiu  quidquam  vendi¬ 
tori  abeft,redè  reçu  fat  vendita  poftefsione  eedere,in- 
demnem  enim  per  omnia  præftari  venditorem  opor¬ 
tet.  l.diligenter.§.i.D. mandat.  Igitur  pro  contradi-* 
cente  habendus  eft,  qui  ignorat,  fi  quidem  caufaim-ha-i 
bet  aliquam, &  indemnis  non  eft;  pro  contradicente 
haberi  non  debet,  qui  contradicendi,  caufam  nullam 
habet,  nec  ali  udeaufatur,  quàm  quia  nolit.  1.2.  §.vld. 
D.  fol.matr.  cumfimilibus.  Nam.quæ frons  eius  eft,  E 
qui  cùm  lege  contraftus,  &ex  promiffo  tradere  te¬ 
neatur,  nec  eam  neceffitate  polfit  effugere;  quod  no¬ 
tant.  l.i.  D.  de  empt.  a6t.  &  quos  Iaf.  allegat  d.l.  fi  ex 
ftipulatione , recufat  tamen,  fi poifellionis appræ- 
henfionemincufat,  nec  aliam  caufam  habet,  qua  quia 
fic  nolui?  qua  iniquum  ex  tali  arbitrio, &iniuria  vo¬ 
luntatis  pendere  exeeutionem  côtraiftus,  in  qua  tota 
eius  vis  eft, cùm  intérim  ipfe  apud  fe  habeat ,  quae  dari 
oportuit  ex  contraftu.  Quis  hic  iudex  faueat  tam  ini- 
quæ  voluntati  ?  Itaque  fi  modo  vis  non-  fit  in  appræ- 
hendenda  pofteflionc,  tuendii  omnino  eum  qui  quo- 
quomodo  eam  adeptus  eft,  puto,  fi  modo  vis  non  eft  I 
fadla,  Sc  pretium  foluit ,  ex  lege  præftitit  caetera*  iufta 
igitur  polfelfio  cius  eft,  cùm  ex  prarcedente  titulo  ha¬ 
beatur,  quod  glof.  dicit.  1.  quaedam  mulier.  D.  de  rei 
vend.Bart.  l.Celfus.  num.16.  &  Ang.  ibid.  Bar.  hcùm 
folus.  D.  de  vfucap.  &1.  eum  qui.  D.  de  publici 3 λΆΙτ 

25  ciat.  d.  præfumpt.23.  Alia  ratio,  & caufa  eft  eius, qui 
pretium  non  foluit,  cùm  ex  côtra&u  folui  côuenilTct, 
&  vero  etiam  fi  nihil  expreftiun  fit  :  quia  ea  lex  fubin- 
telligitur,  vt  praefenti  die  foluatur  ;  quod  glof  .  ait.d.§. 
vendit*,  inft.de  rer.  diuif.  verbo  fidem  cmpcoris.Imo, 

* /irgtntr*  in  Conf.  Brir, 


&  fi  tradita  fit,  in  quo  quidem  contradicunt,  vtglofi 
d.l.  diligerer,  &  Petrus  de  Ferrar.  in  practica  in  forma 
pofitionum  adoris.  Sed  Ioan.Fab.  d.  §.  vendit*  aip. 
Doctores  contrarium  folere  tenere,  nec  per  traditio¬ 
nem  Videri  fidem  eife  habitam  de  pretio,  quia  traditio 
magis  fa&a  videatur  ad  acquirédam  ex  vendito  aôlio- 
nem, quae  ante  venditori  non  competat  1.  Iulianus.  §. 
offerri.  D.  de  adi.  empt.  Sed  tamen  iunt  qui  contra  pu¬ 
tant,  &  traditione  videri  fidem  habitam  de  pretio,  nifi 
proteftatio  interpofita  fit.  glof.  &c  Salyc.  l.quod  ven¬ 
didi.  D.  de  cont.  emp.  1.  procuratoris.  §.  plane,  verb. 
vendicare.D.  de  tribut.  a6l.Cy.Bart.  l.inciuile.  C.  de 
reivéd.Bald.&  Angel,  l.finon  donationis. C.de  cont. 
empt.  Ioan.Fab. §.  fed iftae num.x8.  inft.de rer.  diuif. 
Alex,  conf.86.  lib.6.  Curtius  fenior  confira.  Sed  re¬ 
gulariter  pretio  non  foluto  dominium  non  tranfit  in 
acquirentem,&  diredla  vendicatio  datur  in  rem.  d.§. 
venditae  &  1.  procurator.  §.  fed  etfi  dedi  mercem.  D. 
de  tribut,  adlio.  &  alteri  vendi  poteft.  1.  quoties.  C.  de 
rei  véd.ôc  fine  periculo  pœnæ  ftcllionatus,quod  Bald. 
Saly.  Iaf. tradut.  d.  1. quoties.  Alex. Imo.i.  à  Diuo Pio. 
§.fipoft.  D.  de  re  iu.  Sed  fi  fides  de  pretio  habita  fit 
tacite ,  aut  exprefsè,  vt  quia  rem  abduci  véditor  pafius 
eft,  aut  aliquandiuin  pofteffioneefle  rei  immobilis 
emptorem  citra  reclamationem ,  quod  Ang.  dit.  d. 
vendit*,  tum  non  védicatio,  fed  a6tio  ex  védito  com¬ 
petit,  dominio  fcilicct  tranfiato ,  quod  tex.  ait.  h  qui 
ea  lege.C.  dca6l.empt.BaJ.  d.l.  nec  ex  vera.  Proinde 
pretij  non  foluti  non  tam  inexpiabilis  noxa  eft,  quin 
celeri  fatisfadlione  emptor  péfare  polfit,  quod  minus 
præftitit  &  vendicationem  impedire,  quod  glof.  dixit 
verb  dato,  d.§. vendit* &l.diligenter.§.i.D.  mandat.  26 
1.  eaque.  1.  etfi  debitor.  D.  de  precar,  celerem  auté  fa- 
tisfadlionem  incelligo,  ante  litem vendicationis mo¬ 
tam,  vel  antequam  venditor  alteri  védiderit,  autobli- 
gauerit.  Nam  poftid,non  puto  moram  purgari  pofte, 
rc  fcilicet  non  integra.  Id  etiam  addemus'',  quod  in 
veditionibus  (latuimus  frequétioris  vfus  caufa,  idem 
in  omnibus  cotradlibus  dominij  rranflariuis  intelligi, 
vt  non  ante  pofieflionem  appræhendere  liceat ,  quam 
præftito  :  quod  conucnit  ab  acquirente  dari ,  fierive, 
quod  Bal.  &  Saly.  dixerunt  d.  1.  traditionibus.  C.  de 
pa6l.  Bald.  d.l.  nec  ex  vera. 

.  Sed-antequam  manum  tollamus  de  tabula,  &de  i? 
vitiis  polfelfionum  in  perfonis  acquirentium  differi¬ 
mus,  traélanda  eft  affinis  fuperioribus  qu*ftio,an  fci¬ 
licet,  qui  titulum  ab  vno  aliquo  cofequutus  eft,  polfit- 
ab  alio  poiTetfiohcm  hancifci ,  quæ  ad  præfcriptionis, 

&  approprifnéti  effeftum  valere  polfit.  Hic  igitur  agi¬ 
mus  de  hispQftdfiombus,quæ  refpe6tfi  extraneorum 
vitiofæ  funt,  cùm  ante  de  vitiofis  refpedlu  contrahen¬ 
tium  dixerimus;  Primum  igitur  de  his  polfelfionibus 
non  loquimur,  quæ  ab  vno  de  volutate  alterius,  id  eft, 
ipfius alienantis  tradutur:*Eflet  enim  hic  cafusdein- 
dubitabili.  §.  interdii,  inft.  de  rer.  diuif.  &  alibi  fæpe. 
Sed  de  his intelligi  volumus,  quæ  nolente,  aut  infeio 
alienate  capiuntur  fine  vllo  refpedlu  caufæ,  aut  tituli 
præccdends,  hoc  eft,  in  quibus  Sempronius  titulum 
tribuit,  Aiidrbnicus  tradit,  fed  ηδ  ex  caufa  tituli  Sem¬ 
proniani,  vel  fi  nolete  etiam  Andronico  acquires  eam 
coeperit,  in  quo  regula  conftituitur,  cùm  accidit,  Vt 
titulus  à  Sempronio  habeatur,  poftelfio  ab  Andro¬ 
nico  ,  no  pofte  vfucapioncm  procedere, quia  poftelfio 
capta  non  fit,  ex  vi,  &confequentia  tituli,  quia  An^ 
dronicus  Sempronium  ηδ  agnofcebatvt  Dominum, 
atque  hic  cafus  nullam  ferè  habet  dubitatione ,  quod 
Bar.  Imol.Ang.  &alij  tradùt;l.  cùm  folus.  D.  de  vfu¬ 
cap.  Quoniam  cùm  poftelfio  ad  vfucapiendi  effedlum  18 
ncccifiuiam  habere  debeat  relationem  ad  prçcedétem 
RR 


Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X  V.  ^ 


HjX-C  film  ita  poirier  umts  s  iitocdcmurnw 
dum  cLlud]dTquod  pracipuèinquiïiuius.  */ 
vitlataIiomptïilèis.w>iHiiTi  hue  rcljpcûu  anftaüï 
excemom  poffiur  impedire  putfcriprioncs.  j  ^ 
attende  Λ*^ίμ«3ΗΐΛ  diflfcuiu.  Nam·  de  i tire 
bmiiicit  rffpoïiiio ,  omnibus  riruSaris  quid^ ïï 
Icriptionibus  nocere  vitia  aequi  retium,  id  nji  ’ 
fidem  fqm  rei aiHenæ' fidentia  dicitur)  rüJpeêtn 
nonum,  Je  quorum  iure  prqiciibciijjidem  kiioiij^ 
non  ignorât  eo  rcporcqüùpofteisioünu  inaifjâmf 
id  enim  tempus  (pectatur  sut  dikidickftd is  v i d ü Γ15 ^ 


919 

dwlunii·  hoc  eafti  eo  ner  a  rumi  accidere  apparet,  cûm  A 

diuerficsx  proponatur  cautarum*  &  perfonaru  ,  in  to 
o.ii  mulxuin  triboit ,  &  eo  qui  poiMImncm  transfert. 

Vode  aCciditfeprunud  poiTcflrnnem  tfMcAi  cnu ia, 

\d  eft,  titulo,  ne  altera  alterius  fubiidio,  Si  utre  valere, 
aut  inniti pe#  Itu  fit  vt  polldliq  u  qui:  apud  aucto¬ 
rem  fut  Ej  π  1  ruti  i  .on  poflithoc  caiu,  cuiuea  quam  ac¬ 
quirens  ab#  naàus  eft ,  nec  acttffio  vnius  ad  alte¬ 
ram  fieri  j  quia  -iccellio  poiTçflioms  nunquam  datur, 
tuii  ab  eo  habeas  caulfin  qut  poifcdic,  fi  .fi nide  habes 

non  poffisvrramHUeiungerc,  quod  Baro  Alex.  &  ea?-  —^,<4 

3Lp  ten  notant.  1.  Pompe  nisis.  qujs.D.  Jcacq.  po(T.  legi  r  una  s  poilefsumcî,,  I.  e.  t-  de  viucap.  ttànsbt,  $ 

&  nos  in  loco  deaccrfliombus  poltcllionu  trademus-  "  notanr  vulgo.  I.  naturalirer,  LJ.  deviucap.  Q^, 
Ligo  qui  titulum  habet  ab  vno ,  ningere  non  poterie  "  '4Λ"',Η*1"'  rt,,c  — 

polle  Elio  nem,  quam  babil  ab  alio  ex  diucrfe  cauia. 

Jdcoqtie fit  mtcrrupcip propter  medium inhabile,  vo- 
luîi  in  bisqua?  fermmi  natio  nem  no  iccipiûr,  propter 
materia?  dijfimilmtdmem.  Itaque  cofiefccrc  maceria 
nequit,  non  magis,  quini  in  nifirionibtis  arbores,  qua: 
cortice  fune  difitmilj,  quoi  agricolae  praecipiunt.  Ha-c 
recepta  Lententia.  Bart. 1  cum  qui,  f.vk-  D,  de  publi- 
cian.qtLï  tamen,  perplexe  tradunt.  Ang  Salv.  1.  fiipti 

50  lôgLC.  «te  præfcript,  liig.tcmp.Barc*  Atig.  CaiUmoL  -v--b- .  -·.  τυϊ  T  , 

aL·.  dd.  câra foins  Bfib.l.Cclfiis.D.  de  vfteap,  An-  C  ns  Ce  cemficatiom  non  cft  iMKcdhim  ah  toi^  | 
fi.  Lqui  bo»a.$.i·  D.  de  acq.  poil!  Quûd  Jiqms  titu-  vîtitttn  nr,&  quoi  id  reiuicic,  crantante  w  iorkmn  \ 


audborcmvcrû  patientia  ciu  s  cntiuiiVidaasiuQjj^ 11 
fine  c  lande  [Uni  tat  i  s ,  fuie  alsa  purgat  ex  cùifcQÊt  iJ 


terpretathio,  fi  nuo  ρΐχΓαΐρύοηίϊ-τζιηρακ  aoprâf. 
icm  in  poiïcfsiojicm  elle  auttor  paJtus  [ir,  qufij  ^ 
ante  aimcrauiipus  ex  1.  minus  inib'udttiJi.C.di  jtc, 
polTp  Sediure  coniiietudinario  vitia hatc  omniajfj 
polïefsioues  rtipiciunt,  fine  daudflUnitaiii/iitt^ 
Jehriï,  fiuc  aiiaqtiaflsbcr  refiia  aut  perfotaiia,  fm- 
refpcdn  aui torum,  lUte  cxirqneoruin, 
eltuinmc,  &  detergorut,  ita  vi  alia  omnis  fibjuiiitet. 


furre  ab  quopum  habeat,  puiffiliont-m  a  fcipfo,vt  quia 
vacantem  apprehenderit,  cru  vinofii  fie,  tamen  valere 
ad  vils  capio  nem  A  ug.  putat,  d.!.  curia  foins  in  fînc,quo 
ioco  1  oqi  Litur  ct>  cafii  quo  polidfi  0  ani«Q#ri t ,  nam 
ftquucotirulü  mutanpolfeilionis  canfatTb  accidit  >  ex 
nul  b  In  iuitam  caufinu  :  qiiodibid-Bjir.A:  Rjiph*  Cu- 
mais,  tradunt ,  at  qu  c  e  .1  h  adbeti  11 1 ,  cü  tn  d  e  traditione 
confiât ,  à  quo  fcilicct fiiila  fir.  Nam  lî  dubitatur,  in 
dubio  referenda  eft  ad  titulum  praccedc  tcjn  potlellio- 

niîfubfequûiicauüi^  ex  notatts  in Lqu^dam  mulicr.  . ...  r  , 

L>+  de  rei  vendic.  &  quï:  diximus  fupta,  (tue ah  codem  D  pertri  iori  homines  non  ignorarent,  cauliiEjituiM 
audtorc traditio  fadta  proponitur,  fine  ab  alio,  quia  recolerem.  Atqut  hacc  quidem  in  apyiQpijnrrfts 


ptÆibmpÎum,  6c  incuitabilein,  SrapproprituÉrujif. 
ualficanl  ,  quod  in  protheona  hilius  diutraimo^S; 
firpe  .fiibL  TantaviseLlappcopnmcnroium^n; 
bannimtntis  coficiuunir.  Quatogcandtopccifmti 
fori ,  aduocatiotkifqtie  ncftia?  tonus,  tradiraliis  é! 
jnc  motia  tecon  di  âcberc  cens  co ,  non  de  njfestiiJ 
riÉ  prudentia  anno  rata,  ncctot  ïam  annus  mforepcF 
cs  perimen tx  vesfanti ,  cum  imperio ,  Si  iSlalbfi  Mi-. 
φ  tat  u  s  pote  ftate*  v id  crc  c  oiu  igir ,  i  fia ,  ψ  a  bl· 
bus,  6c  fuis  caufii  dedocent,  cù  m  fie  fi«i,  ΛΓ|ώρ 


per  titulum  potcfbs  data  videtur  aequi réfi,  poficllio- 
nem  à  quocunque  accipiendi.  Hic  Burr.RaphXuni. 
prolixi  fis  d.  I.  cmniblu*.  Ang.t£.f,  funetlAgi*  Supctril 
cfi us  fiius  ,  ahpoiTcIÏÏo  fempcr  tirai LimÎubfequi  de- 
beat,an  edam  p  wcedere  pofiif  ad  efiÊâû  vGicapiendi^ 
ÎC  npproptbnds.  Nam  quin  iubicqui  poiiïît,  milia  fere 
dnbstiitio, cum  hic  ordo  recutn£t,  5<  natura,  fi  motio 
tx  eodem  titulo  Îiibfcqüamr  traditio.  An  praecedere: 


cdi&fiibus.  Sed  drapprnpriâdi  fperic  altenbjpip 

feripestmem  maior  potelt  eflè  dubitatio, 
quod  foloiapiu  teporis.  Sc  pofiefiione  cs 
fici  unnir,  nec  biti  ni  me  nra  vfiirpau  t,  aidbui  «p 
bui  tur  de  qua  antediximae.  Quate  ab  Icvilibüp- 
feripnombus  lixc  pufterior  appvopriandi 
non  putatur  multum  differrefin  quibusilbpaito· 
num  vida  fuamviin  obdncnc.  Sed  ea  dubitatio^· 


ex  eodem  ntulo  luoicquatur  traomo.  ah  pra-ceuere  Bumvinamaiuvimouuiiuji,  . . . v  ·  ^ 

poiïi t  po i! cifiojtnaior  cmfa  dubita di.qito  tamen  csfu  ab  ea  quaftiotiff,  An  in  praferiptionibus  cpn  u. 1 

nrocedcTevfiicapionemconfeitiunt.BarLTinol.Alfe.  E  nariisbomfideSj  vt  in  legalibus  cxïprucuï  *  çiiod  -  1 

r  „  ,·  Π1  I  . Γ.Ι..  ΓΙ  „ι  _ ,Λΐ. 


Ang.Cumiu  diitit-cum  foluj.  Hoc  cmtn  cafu  mann 
po Etc fsionss  cautam  propter  riralû  exrrinfecusfupcr- 


g.ihi 


ucnknccm.Aidefinerc  priorem  poifi-fiiom-m,  fie  inci¬ 
pere  fecundam  f  x  fiipcruenientc  titulo,  ex  régula.  dJ. 
cfim  nemo,  etitdiuerfumquiddla  tradere  videtur.  $a- 
ly.  ex  glo.  L  fi&retttÆi  picrium.  D.  depetu.  hæred. 
eAquelaituTncorfi  reprehendit,  qui  circi  caufam  pol- 
fidendi  nullam  habeant,  procurant  fibi  fien  titulos 
aftcdfatos  ad  caufandas  ptaffcnptionw.Scd  tamen  co- 
fenfu  aliorum  Saly,  fentcntia  vincitur,  vt  hoc  quoque 
tafii,  id  eft,  amecedente  poficisiqucxitulutuviucapio 
procedere  polsit,iiili  quidcinin  bencficialibus  in  qui-  ] 
bus  pofle&ioaem  anreuertiiTc  rimtum,  intrufio  eft,& 
vicium  immedicabile-  Hkc  fere  recepta  fcnrcntirqmfi 
quod  dc  titulis  putamus  quidam  i  Bart.  dsilcoriunt, 
qui  ex  titulo  puLtrnio  ab  vno  Eiabito ,  pofteisione  ab 
ΰΐίο,ηοπ  putar  procedere  vlu  capionem,  quam  feti  ten¬ 
ti  am  ceteri  oppugnat  cxl.  4.D.  prolcg.6d  ptiricriptio- 
ïif'i'n  admittunt.  Sed  nos  ho tum  titulorum  denoim- 
ii^tionem,  Af  vfiam  cimtota  fua  marena  pridem  cx- 
pidimusforaj  vt  rem  nihili.  Si  inanem  opinationem 
de  rebus,  quçd  ngi  luo  Joco  fasc  dificremiis. 


propria  fede  cumulati  trademus.  Nutic  id  fiatJTfl 

cemus  quiiidcccnnij  lapfuin ,  quod  ad  noRrrü  p1' 
feriptiones pe rfidefias  exigitur,  iuibam  caufsni^ 
cx  patientia  cius  qui  praicribs  p-aumt,  « 
omnia  Qurgan videantur,  & pr®lcripriap^nw™v 
Sub  hoc  cod em  pi  çdi cameu eo .  do  qufiitao b 
fefsjonum  in  acquirentibus,  inciefir  iflitqpoqgj| 
ratio,  anilla  poJTcfsioquam nrixdTarkmacqttt1 
diximus.  Si  fine  qua  nulla  ρΓΐΓαίρΐίορί^ί[[ΐΓ· 


polTcfrionc;  D.  dc  vilicap,&  reg,  EiccpoLfeb^.  t  ■ 
icife  debeat,  cum  traditur,  au  ne  etiauij  j 


vacua,  prçiciipu0,atu  apprqprimeimimp^»L  ·  \ 
ne  nullus efferus  fit  n  odeis  i  unis  non  vacnïs^ 


pnefeibfdoiaut  dominio  aequi  tendo,  ac 


iitarcsviSn  »obb 

i  ri  i  3---,β  \ϊΓ.τ··μ^γτι 


Ϊώί  &  Ji6i.im to.  Va®  portSoD« 

qua·  à  nemine  fu  occupata,  aut  drtctii,  ^  ifi 
nemo  teneat,  aut  tetineati  ci  tiiliier,aw  _ 


:  ^iTfnrioL’Af'il·^ 
C  □»<«  cram.^,.^ *  M®  "S- 

(ί  mo  io  i  os  tr adtn  ri  î  poi  cniiui  fibqÜU  1  *1'  (0Γ.|Κ η· 


a.  ÿ.  vacuam.  D.  de  ait.  empr.  nec 

vacuam  c  LVcpmatem.u,quamaliu^  ^ 


p^i  Des  Appropriances,  Art.  CCLXV.  941 


conuentionali.  §.  fi  me  in  vacuam.  D.  de  verbi  oblig.  À 
ouia  vacuam  tam  de  iure,  quàm  de  fado  intelligimus, 
in  promifsione  vacuæ  polièfsionis  tradenda·,  cum  ne 
illa  quidem  vacua  dici  debeat,  in  qua  alius  infideat  rci 
{èruandæ  caufa,  etfi  pôlïeiïbr  non  fît,  ôc  in  poftefsione 
duntaxat  fit.  1.  ii  quis  ante.  D.  de  acq.  poif  talis  vacua 
noneft.  1.2.  &3.D.  de  ad.  empt.  glof.  l.vlt.C.  vn.  vi. 
glof.Saly.  Bart.Ang.  Caft.Bald.  Alb.  1.  cùm  res.  C.  de 
probat,  glof.  1.  ii  fundum.  D.  de  fund.  dotal.  Ang.  & 
Alex.  1.  ii  fundi.  D.  de  acq.  poIT.  Nam  cùm  alius  rem 
occupat,  tametfi  nullo  iure  facit,  &  de  fado  tantum 
facit,  tamen  qui  hoc  modo  occupatam  tradit,  non 
dicitur  fatisfacere  promifsioni  de  poiTefsione  vacua 
conceptæ,  nec  adioni  ex  empto  in  qua  ex  natura  con- 
tradus  venit  vacuam  poiïefsionem  tradi,  d.l.  2.  &in 
glof.  verb. intelligitur,  ôc  1. emptorem. §.i.D.eod. rit. 

1.  fi  cum  fundum.  §.i.D.  de  contr.  empt.  etii  feruitus 
impofita  non  facit  cômitti  ftipulationem ,  polTefsio- 
ncm  vacuam  tradi ,  quia  propter  feruitutem  non  mi¬ 
nus  vacua  fit:  quod  Bart.  ait.  d.  1.  Lin  cuius.§.  fun- 

36  do.  D.  de  legat.  i.Ang.&  Alex.  d.l.  in  conuentionali, 
&  fi  libera  non  fit:  quod  Arct.  Butr.  Panor.  &  Fely. 
notant,  c.  cum  Ioannes.  ext.de  fid.  inftr.  tamen  vacua 
noneft,  quam  alius  quomodocumque  occupat,  fiue 
fado,  fiue  iure,  quare  vtruque,&  liberam, <5e  vacuam 
tradi  coni.undim,  prudenter  apponere  notarij  folent 
in  concipiendis  claufulis  venditionum ,  dodi  vfu,  ôc 
controuerfiis,  vacua  vero  cftquam  procurator,  aut 
colonus  deferuit ,  aut  ea  quae  haeredem  expedat,  iure 
quidem  ciuili.l. cum  hæredes.  D.  de  acq.  poil,  etfi  ex 
moribus  alio  iure  vtimur,  propter  tranfmifsionem  ex 
iure,  lemortfaifitlevif,  vel  cùm  Dominus  abeft:  hos 
tres cafus  côiunxit  tex.§.quodautem,  inft.de  vfucap. 
qui  vacuam  ab  abfentia,  defer  tione  <5c  negligentia  pofi 
felloris  examplificat. 

37  Duplex  inde  dubitationis  caput,  An  vacua  poifef- 
fio ,  ad  dominij  acquifitione  proficere  pofsit,  an  item 
ad  præfcribendi  effedum,  quando  hæc  non  eadem 
omnino  ratione  queruntur.  Et  recepta  eftfentédaad 
dominij  acquifitionem  no  requiri  vacuam  tradi,  imo 
fi  tradens  Dominus  fit,  dominium  ex  titulo  Domini 
tranflatiuo,  transferri  etiam  iialiusinpolfefsione  fit. 
Hoc  Bart.  Bal.  Saly.  Ang.Caft.  omnes  denique  reci¬ 
nunt,  d.l.  cùm  res.  C.  de  probat.  Panor.  Ant.  Fely.  d. 
c.cùm  Ioannes, Iaf.  1. traditionibus. C.  de pad.  Ne  vf- 
quam  repugnatur. Quare  fit,vt  qui  dare  promifit,cum 
non  amplius  teneatur,  quàm  vt  dominium  trâsferat, 
quod  notat  1.  fi  rem  tradi,  vbi  Iaf.  D.  de  verborii  obli¬ 


gat.  talipoiTefsionistranflatione  etiam  non  vaeuæ,  li¬ 
beretur.  1.  vbi  autem  non  apparet.  §.  vlt.D.  de  verbor· 
obligat.  Sed  qui  vacuam  tradere  promifit,  vel  vedidit» 
vacuam  omnino  præftare debet,  propter  exprefsio- 
nemin  ftipulatione  vacuam  tradi,  ôc  natura  côtradus 
in  véditione,  quod  Bar.  dixit.  1.  Celfus.  num.12.  D.  de 
vfucap»  Iaf.  d.l. traditionibus,  glof.  1.  fi  ftipulante.§.i. 
verbo  llipulatus.D.  devfur.  Iaf.  1.  quod  dicitur  num. 

14.  D.  de  verb.  obligat,  etfi  in  ftipulatione  remfpeci- 
ficam  tradi,  aliud pueant  Bart.Imol.Caft. Alex.  Iaf.  1. 
fi  à  fubftituto.§.x.  D.de  legat.i.  1.  fi  rem  tradi.  D.  de 
verbor.  oblig.  vbi  &  Iaf. 

Contra  &  in  vfucapionibus,  &  approprimentis  jg 
noftris  traditur, quia  vacuam  omni  detétore  polfefsio- 
nem  tradi  oportet,  alioqui  occupata  ab  alio,  fiuede 
iure,  fiue  de  fado,  ad  appropriméti  effedum  no  pro¬ 
ficit,  quod  Bart.  tradidit,  d.  1. Celfus,  omnes dida.l. 
cùm  res,  ôc  cùm  ante  dixerimus  fieri  coniundionem 
poflefsionu  oportere  fine  vllo  inreruallo  inter  audo- 
rem,  ôc  acquirerem, vfque  ad  bannimëta,  Ôc  certifica- 
tionem,  oportet  talem elle  poiïefsionem,  vtvédifor, 
aut  alius  audor  vincere  c5tra  omnes  poiTeiforio  pof- 
fit,  ôc  emptori  præftare  eandem  facultatem. 1.  empto¬ 
rem.  §.  idem  Neratius.D.de  cont.empt.  atque  id  non 
poteft  is, qui  vacuam  poiïefsionem  no  apprçhédit,  ied 
ab  alio  occupatam.  Quare  nemo  ex  approprimento 
edidali optimi  iuris  dominium confequetur,  nifiqui 
vacuam  polfefsionem  nadus  erit  bannimentorum,& 
certificationis  tepore,quod  idem  in  publiciana  inten¬ 
denda  exigunt.  d.Lcùm  res,  &1.  cùm  qui.  §.vlt.  D.  de 
public.quia  pari  iure,  publicianæ  ratio,  &  preferibédi 
facultas  reguntur.  In  quo  tamen  valde  notandum  eft, 

'  quod  quamuis  in  ftipulationibus  vacua  pofTefsio  di¬ 
catur,  in  qua  alius  fit  rei  feruâdæ  caufa.d.1.2  D.de  ad.  ^ 
empt.  adeo  vt  ftipulatio  committatur,  tamen  inpræ- 
feriptionibus  pcrficiédis  talis  modo  occupatam· efle, 
non  impedit  prçfcriptionem  inchoari,nec  inchoatam 
interrupit  talis  mifsio,  quod  nos  in  cridis,&  inquâta- 
tionibus  (vt  loquuntur)  alibi  trademus,  per  quas  pof- 
fefsio  cuiufquam  non  interrumpitur,  fed  durat,  ÔC  ad 
preferiptionis  perfedionem  vltimo  licitatori  proficit^ 
quod  valde  notadum  eft,&  ab  Bart.&  Imol.  traditur, 
d.l.  Celfus,  nu.14.  &:  1.  milio.  D.  pro  empt.  feribit  Bal¬ 
bus  inrepet.d.l.Celfus,num.i5.  per  1.  acquiritur.  D.  de 
acq.  rer.  dom.  ôc  1. 2.  D.  pro  hæred.  Sed  nos  id  iis  loco 
de  interruptionibus  ex  profeifo  tradabimus,  &  valde 
notari  conucnit. 

De  traditionibus pofefiionum  agitur  fequentib.  cap. 


DE  ACTIBVS  TRANSF  ERENDÆ  POSSESSIONIS  PROPRIIS, 

ET  TRADITIONIS  EFFECTV. 

C  Λ  P.  7. 


1  Traditiones  ad  transferendas  pofe fi.  reperta, 

x  Traditiones fi, fla,  veris  aquipollentes. 

3  Artificiales,  CT  datiuapofefiiones. 

4  Quafi  traditiones  tn  incorporalibus. 

Pojfefiiones  incorporalium  er  earum  tradendarum  mo¬ 
di.  ibidem.  · 

y  Traditio  non  necefaria  pofiidenti  aut  tenenti  rem. 

6  Non  e  fi  necejfaria  exeeutio  fententia  pofiidenti. 

Retentio  operatur  tranfiationem.  ibid. 

7  Traditio  necefaria  in  approprimentis ,  &  dominij 

tranfiatiombus. 

Caufa  e  fi  titulus.  ibid. 

8  Regula  a  dominis  dominia ,  a  non  dominis  vfincapiendi 

conditionem  tribui. 

9  A  Hio  ex  empto  confumitur  traditione. 

10  Traditio  in  exeeutionibus  fententiarum  necefaria. 

Argentr.  in  Confi,  Brit » 


Bannimeta fubfequi  debet  pofefiionis  traditionem,  ibid . 
π  fin  perfonahbus  aftioriibus  prtuilegium  tribuitur  ex 
caufa ,  non  ex  tempore. 

12  Traditio  in  vniuerfalibus  quoque  necefaria ,  cur. 

13  An  traditio  pofefiionis  tn  approprimentis  probari  dt~ 

beat,  an  prafumi  pofiit. 

Faflacr  accidentia  extrinfeca  non  prafismuntur. 

1 4  Simulata  traditio  an  effeftum  habeat. 

Pofefiionis  traditio  caufam  non  requirit.  ibid. 

15  ^ fnnuliata  traditio  ex  titulo  fimiilato. 

16  An  ex  conditionali  contraBu pofefiio  transferatur. 
Conditionis  defeBu pofefiio  refoluitur  ®r  cotrattus.ibid . 

17  Contraftus  conditionahs  quis  dicatur . 

18  An  ex  contraBu  conditionali  vfucapio  procedat,  aut 

appropnmentitm. 

1 9  Ouid  m  Cernitutibhs. 

'  J  RR  ij 


945  Des  Appropriants ,  Art.  C  C  L  X  V,  ^ 


Λη ^txMSrsiïti  miiti*-  A 
jMittxiimh  aniitttvh,  frff'j Ί»ηη£(ήη*1ν 

r/?. 

ΜΙ».  itj'ii.  ,,  .  , 

Îtiipltte  (su  dirhot  «η  i  r^/ÎMi  p  «J*  fjJ  1  ■'■'*■  , 

Cortdtti*ati  ptttfitftM  frt  ρ»τ»  ,  Upfi  tempo  re  tm-  ij 

^iWï".  ,  l£' 

Ttr»fUt  Ct»ir4iltu  mn  exiflenti f  ffl/Siijriirw  éltettdl- 

tftï.  I&idm  ^7 

^rrrjit^  dd»m  psjJfjJüri attîwi  .  ^  ^  i  p. 

Jirem  ni  u  |Ni3f  rmprfldi  ipwjpfefrf  ce+fitJini*  fW.  lS 
φ  itnirtdut  csriditttvjlf. 

CintrjtÎttf  condi(ta)aîes^ti6*d  f  trtti  t  hxLettfàr  ρτϋ 
pHtfsqMd  j  J  riïKJfl») .  jÎ'jJ. 

ΓίΡ-j/fiM  ^LiWflîrti  na-π  cUrrit  dtite  lrAP_fi*tu>titm  ptf- 

jtfltittii. 

νάϊίιο  j  ti  rtlnBim  pur*tfit  &purt  amp  eût.  ibid. 


*? 


trfgipcitftptt  mrt  nfidt ttoflxli fraf/aïs  i;(r 
£X  ^πτμΑ|  tmAu  'amU  *îptvpTtmmttm 

ExttmreRnrtfblukiL·  yfiasph  fmt£îtt  &  Km 
ibidem . 

Wfflïifi  fPSiifVjpnjï^iifÆiJflrii  itaiffli  w(irïtJ(rf 
PÎÿiÎ/4/4  ftBitrfJtirf, 
ftnttftu*  nndtmmît  ÉpptUttdttm,. 

KeirjRm  iihv  iUtrtCA  dis  ρφβΐίαίΐ  tue 
ms* 

*sîn  ïttr$Bm  tut  y  it  excnmrxHhf^b  gmià  rtUm*, 

di  f*&* 

De  rintJtÎhbw  fui  mado  s»  i*teHrfkfûmttn  dt[w 
Ex  άφίΐα  jwod*  m  n«nyendtitmmi  fidondiantu. 
ibtd. 

Quuii-um  in  (tnrfsilsÎ  iiiitt m  tft>  ne  wft  txiid^ 

meittr* 

Λη  -ϊιρφβίοηύ  audit  t  tut  vtniimrdts p ^ 

éppnprirtitfstum. 


V  cïiîiiir  yt  ro  it  ri  transferendas  ρο  I ieJÏÏo  ne 5  nadi¬ 
rs  on  c+  Ëilvcro  nadicio  affcus  naturse^  corpore  exer¬ 
citus,  per  quémfts  item  cofpOiCÇïi  de  manu  m  manu 
transfertur,  quod  notant.  1. 1.  D.dcacq  pofi  ΐ,  per 
tradtriuinmn  nul·.  de  rcr.  diuifi  Atque  1m  c 

na,  ycta,  fie  ab  natum  reperça  lïaiiÎfiitEfj,,  idcôque  ex 
ca  naturalis  poifiritio  côfiriïur,  per  aûus  icilicet  cor- 
x  portos .  5:  icii fi  bus  iubicitoî.  Repercrc  tamer  iuri.s 
audioT-ûS  alias  iiiitisifcT^darLim  polidlièiuini  radon ·"$* 
qusbns  cettis  quibufdam  cdmui  vruntuf  T  cnm  Wh 
prior,  vrnarnra:T  irama^isrégularir  ficT  frd  illi  Tnnwn 
jgmpolÎcre  paüloininug artificiaics >  iili  nam- 
rali.  Hisvcro  fidxcrraditiomsnomrn  indidere*  quia 
i  uri  s  aù^irr  1  ta  ce  Hnyitur  tTaduioT  qn^r  tamrn  huila 


qualî  qaisdarri  poieilso  tradi ,  tk  exerceii  dicitur, 
fotmali  polïcitiûm  aequiptiller,  quad  ipfumfu,  oim 
pet  v  I ’uin  rri  ton  jcni£mcra}tX  vr  dicere  [oient  a[®rij. 
priatuin  ,  &  piùenciàirt  amSoris  taies  aitiiscuEric!. 
mr,  velu  ri  fi  in  Îernitoribasitur,  agitur,  piofpianir, 
fern  i  rui  itineris,  afrus .  pro  ipcdns ,  poillicii  dioirur. 
In  magiftratibus  cum  iuiifdi^io,  icimprruitn.fm, 
c  et  Lit,  ins  didnrr,  vta  tribunali  üc'dcfp^m  ûbiqinu 
feodalibni,  itclirnrcliratn  per  euocarïoiifiiD.cli(& 
tum,  fidei,  d  honvigrj  ptÆÎuririurRi,  îji  ptæbn::r 
Erclchaftids,  per  fflliontm  in  chorts,  ^.Ojtinila 
cleÊfcionenij  per  incerdlrritEam  {vt  Joquutitur)  t  Qtf* 
frag]Utn,vt  CLT]ufir[ue  rtk  finis  cft ,  de  quibus uidilii- 
iiüc,  c,  in  litteris  ext.  dccaufi  pofi’  &  propriar,  Sk 


I LLL1  ï  -iU  t  ί.  LU  I ΙΛ  ^  L  L  1  ■-  »  ?  '[u.i  a  ,-^r  «.r  -, 1  ■  «  L  i 

inccrcdlk^t^conibruco*prcc^io,înftr«n-eEi^  ^  ].  l  Jnprincip*  num.4-%  &  H*inpmapn  nunUf-A 
triditioncj&rwlibusjqiiir  mbi non  ab  natura  û'd  nuis  de  acq.  pofi.  Angel,  altj  L  hcet,  Coji,  raq.p. 


— -  ^  Sj^ïUT 

audoricatefunt  repet**,  faris  conuetiienrer  ab  Baltlo 
arrifidiles  lune  appdlafï,  &  dariux,  do  quibus,  ca- 
j  rûmquc  ctfcdu  pcoKiierat  u'adario  And,  Titaq,  in 
iib.  de  conftiti  an  per  nmnïunatiatali  tradiuont  *qui- 
poÏlcant ,  an  itéra  vetbis  rcfoÎuunrur.  ticuti  verbis  cf- 
icdum  fiium  perficiunt.  Sed  cas  omnes  n  os  ex  vfu,  ic 
foro,  cùniUc  pcrfom’s  audkornm  fumus  loquuii  ex* 
pulimtts,  mult 0  mugis  ctîam  inpcrfonis  acquireutun 
reikiitius.  Vàleant  igiturduili  quidum  i urc, In  fuis  ca- 
fibuï  tiufmodi  traditiones,  nos  an  approprimencls 


oromuiïi  EatiiHtne  Anrlur,  fine  ροίΐόίΐ'ιαικ,ίϋΐ^ 
iur.  in  i.  rradidere.  Canütiift.  c.  ptfflent3itmict#i 
jnd-  Ln  quibus  omiiiuravera,  ftûôrpoialisfo^» 
non  cft,  icd  tamen  ceilio „  3c  patientia  pro  ttidricns 
cii,qaod  prolixe  T  traq»  exequiturin  teECS,ÎL|.t:^l· 
7.  nijin.  nt  Sî  ί,ί.  giofii.  numtr.51,  &ieBiper,i%s 
a  itus  corporalis  intius  vidnit,  qui  quafi  tiuditii®* 
loco  eif ,  Æcvcrae  tradsrioni  æquipoJler,  qdtulB®6 
Atu>.  dixir.  d.  t  fi  cet.  Quarc  non  eftfimpliûinïtri 

nous  ciuuuuw  —  U  *  „rr,„r . .  Baldi  fententia,  qui  putat  m  incoîporalilws. 

noilris  rcalcs,  Æraftindes  traditiones,  Sc  fadipoiTcf-  ^  ilonem  ncccilkiam  non  c.tTe  I.  mdiciorubui  i*·· 

_  .  .  j-  I  i  ■  -  Γΐ  .  C  _  1  _  - - - ιι·ΗγΪ·  ||/·ΜΛ  î  H  IFI  î[|l 


fiones  exigimus.  Sed  tamen  eas ,  quas  qua tiir aditio¬ 
ne  s-  appellant  vfiii'pan  Faro  quoque  Sc  com  merci  is  eft 
vfirarum;  Dicuntur  ver  o  taies  qua:  in  Kis  rébus  vfur- 
pantur  ,  qus  proprie  pofiîdcri  ncqncunt,  veluti  qu* 
corpore  estent ,  idcoque  fcniibiü  non  GibHduntnr^ 
tangi.,  viderive  nequcunr ,  νχ  iitra  Si  fcjruitutcs ,  jn- 
corpotain  enfin  tafia  funel.  fet  uns.  grincorpomScs·.  D. 
de  acq.rer.  dom.  glofi  verb*  corporales.  $.pcr  tradi- 
rioiietn  inFL  derer.  diuif.  ]"Jiin  qciott  incorporale  cft 
manu appræbcrtidï  ncqui ci  q*  mite  Quintilianus  di^ir, 
Isb.î.  cap.  io.  Ideo  quia  loco  non  concinentur.  I.  fi 
ÎdriciJitîfiaifiUaii  g, tractatum, D.  JeEudic.  L  Caitisin 
pri  ndp.  D.ddcgat.^  Lviorem.  ί  legayerar.  D.  de  le- 
gît.  Uc.um  de ifinitjnis,  i, vbD.de  hind.  irtftr,  i.  crir- 
po raies  intl.  dereb.  corpor,  ficmc-orpor.  Cùm  igitur 
fuSfcnfii.?  non  cadant  ilia,  rclitiqüirur  appradiendi  ea 
nonpoifei  Jd'ïoqnc  nec  vtri  pôfifderi  l.j,  g,  fi  iier.D, 
de  uA.  empt.  fi  fequirur.  d  h  viau^D.dc  vfticap.  Sed 
t  un  en  v  ri  b  mti  i  tau  (à  n:  per  tu  in  „  6i  fil  his  q  uo  q  uc  pof- 
feiltonés  dlê ,  3:  tr an fiatioiie$  eat  um ,  per  adusquof- 
dn.ru  corporales  rebus-  accommodatos  ..qui  çtitn.vfiif- 
pantLU',  non  germas  L^Sc  naturalis  p  o  [Tdiio/ed  um  üi 


paibs  de  Li.  C.  communia  vtri.ufque  ind,  rtifL-îciun 
pariciitjsUTi  addideris,  quod  rect  :  Rom.  .ιάώ 
fctipLÏt  LPompor.ujs.i.  fi  iidlu.  D.  de  aéq-p®^  ''' 
crilioneral  fi  ego.  D-dcpnbliaa.B.irt,  fiqad11*^' 
dçfëruit.Bald- 1.  pcrdiucrias:.C.  mandaî.  , 

Sed&  alterius  generis  quûfi  rtaduidicm  app- 
lanr,  cùm  is  cuircs. tctdi  experitur,  rem  aprdït  iv 
bet,  icab  aliénante  pcrmittmtr,  vt  imi inde a^F 
rc  ns,  &  idem  derentoc  eam  ifio.iüie  iribe^q^5  i  !'^ 
poJtîEfioms  cati&ra  fitâ  ροίΓρΕίΰί  murai,  fd  itf- -■· 
t  eC  potefi,  cùm  mutandi  legitima cauri ίύ j  ^ 
r  intercedi  ex  titulo,  prioris  polMmnk  cwb  m 
gui  tu  r ,  fi:  n  oua  eau  fil,  noua  ltc  m  po  LLli  *.  ^ 

quatcum  priori  coniungi  poteft,  iiqpos  fie,  ' 
aiunr ,  alienans  non  ignorautïîr  rem  ab  acq  · 
detineri:  veluri  fi  dcpofita,aut  comnmdata^ 
vero-ramroefivc  ignorare  p«fiïr.  Q.ll"ίJ,'u^,  J  & 
8c  noïtedio  ciï  apudacquircnrcm,  ^ 

tu  cnucQto  ρο  Π  eFsio&ii  lus ,  &  domiriJ  uni  ^  ,  ,-Γ^ 
cvt  v  rd  :  UC  i  n  t,·  !  le &u  s,  ri  r  uî  us  rj!^Jfû  ^  '-jpruiii' 

qtiam  rem,  mim.9  ri.  de  acq,  volt  tta  '  l 


rum  cdiikatc,  aut  dtuturr.i  cepap^ns  c. 


lOlld- 


P4Ï  Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X  V.  94 6 , 


podelTione  confici  pofiit.  1.  qua  ratione.  $.  interdum.  / 
p.  de  acq.  pof.  1.  fi  feruus.  1.3.  $.  fi  rem.  eod.  tir.  1.  ii 
rem.D.de  euidio.  1.  fiue  autem.  D.  de publicia.  l.quæ- 
dam  mulier.D.de  reivend.§.  interdum  inft.  derer.di- 
5uif.  Bald.  Saly.Iaf  l.traditionibus.C.  depad.Bart.  1. 
ii  finita.  §.  lulianus.  D.  de  dam.  infed.  Bart.  fuse  1. 
certi  condidio  D.  fi  cert.  petat.  Quo  fit,  vt  in  rébus 
iudicatis,  ciim  pro  poiTciiore  reo  pronuntiatur,  ne- 
ceiTaria  poifetfionis  traditio  non  ut,  nee  dominium 
transferri  dicatur.  1.  exceptio.  D.  deexcept.rei  iud.  & 
quæ  communiter  tradatur,  d.l.  Pomponius,  §.  fi  iuf- 
iu.  D.  de  acq.  polf  vtnec  in  tranfadionibus  quidem, 
inquibusdimifsiorei  apud  detinentem  operatur  do-  “ 
mirnj  tranilationem ,  quod  Bald.  &  Iaf.  tradidere,  in 
l.debitori.C.  de  pad.& vulgata  turba  l.fipro  fundo. 

C.  detranfad  &quosTiaq.$.r.  glof.14.  num.  6j.  in 
retrad.  &  nos  inf.  in  titulo  pro  tranfado. 

Proinde  huic  traditioni  pofiefsionis  per  retentio¬ 
nem,  addunt  limitationem,  vt  ita  demum  retentio 
traditionem  operetur,  fi  venditor ,  &  alienator  quili¬ 
bet  feiebat  rem  elle  apud  retinentem,  per  glof.  1.  hoc 
fi  res,  vbi  Ang.  D.  de  rei  vend.  Bart.  1.  cùm  folus.  &  1. 

7  Celfus.  D.  de  vfucap.  &  fi  vix  eft,  vt  cafus  ignorantiae 
dici  pofsit,  cùm  patientia  imolicet  fcientiam:  de  quo  C 
dilferit  Tiraquel.  in  lib.  condituri  parte  1.  limitat,  12. 
Aret.  1.  fi  aliquam  rem.D.  de  acq  polf.  num.z.  ad  fin. 

Quamobrem  relinquitur  in  dominij  rranfiationi- 
bus  ex  contradu ,  &  appropriandi  effedum  necellà- 
riam  elfe  traditionem,  nec  aliter  dominium  transfer¬ 
ri.  Haec  regula  1.  traditionibus.C.de  padi  &  d.  §.  per 
traditionem,  1.  traditio.  D.  de  acq.  ren  dominio.l.pc- 
nult.C.  derei  vend.  Necvcrb  ipfa per fe traditio  iuf- 
ficeret,  nifi  titulus  antecederer,  aut  fubfequeretur, 

1.  nec  ex  nuda.  C.  de  acq.  poif  1.  nullo.  C.  de  rei  vend. 
Itaque  ed  traditio  viri  ma  contradus  alienatiui  per- 
fedio,quodgl.  dixit  l.i.C.deperic.&  cora,  rei  vend.  I 
g  Bald.  1.  ab  emptione,  col. i.D.  de  pad.  Quamobrem 
cùm  traditionibus  transferri  dominia  legimus ,  intel- 
ligimus  praecedente  habili  caufa  dominij  tranilatiua, 
caufa  vero  titulus  dicitur,  quod  glof.  dixit  d.  1.  per 
traditionem,  verb.  acquiruntur,  &  1.  nunquam.  D. 
de  rer.  diuif.  glof.  1.  fi  ager.  D  de  rei  vendic.  A  quo 
tamen ,  cafus  illi,  quos  ante  pcrfcripfimus,  excipiun¬ 
tur.  Vnde  ea  regula  conficimur,  quomodo  dominia 
traditione  à  dominis  fada  transferuntur,  fie  à  non 
dominis  vfucapiendi  conditiones,  ex  notifsima  re- 
ula  1.  clauibus.  D.  de  contrahenda  empt.  &  §.  ex  ^ 
is,  inft.  per  quas  perf.  nob.  acquir.  Quam  tegulam  1 
volunt  afhrmatiu  ·  procedere,  negariuè  non  femper, 
Bart.  Imol.  Alexand.  Lud.Rom.  Angel-Caft.  Cum.  1. 
Pomponius. §.  cum  quis.  D.  de  acq.  polf  latèCæpol- 
la,  1.  ex  caufa.  C.  pro  empt.  vbi  regulam  ponit  cum 
fallendis. 

5  Vnde fit,vt  re  femel  tradita adio ex  empto,  quae 
ad  tradendum  competit,  impleto  contradu,  &pro- 
mifsione  confumatur ,  ita  vt  fi  poftea  rem  contingat 
cuinci,  vt  alienam,  adione  de  euidione  agendum 
fit,  non  illa  priore  ex  empto  iamconfumpta,  quod 
Bart.  tradit  1.  fi  quis  aliam.  D.  defolut.  &l.qui  pen-  j 
dentem  in  fin.  D.  de  ad.  empt. 

Sed  &  traditionis  necefsitas  fententiarum  quoque 
exeeutionibus  ineft,  in  quibus  cum  adiudicatio  fit* 
dominium  non  tranfit,  vt  nec  vfucapiendi  conditio 
fine  traditione,  ex  fententia  Rart.  l.ex  hoc  iure.  D.  de 
iuft.&iur.Bald.  l.i.C.  communia vttius.  iud.  Aret.d. 

§.  fi  iulfu.  num.29.  vbi  &c  Lud.Rom.  Ante  traditio¬ 
nem  merè  perfonalis  eft,quæ  competit  ad  tradendum 
hquoties  l.penult.  C.  de  rei  vend.  1.  quoties  1.  Quin¬ 
tus.  D.  de  ait.  empt.  1.·  qui  tibi.  C  dehaeted.  vel  ad. 
w /frgentr.  in  Conf.  Brit c 


vend.  1.  fi  ancillam.C.  de  ad.  empt.  1. fi  qui  tibi  C.  de 
his  qui  à  non  Domino.  1.  fi  ager.  D.  de  rei  vend.  Sed  in 
rem  nihil  iuris  eft  agenti,  quare  nec  ea  alienata  actio 
fundum  fequetur,  aut  polielTorem.  l.i.  §.  haeres,  ad 
Trebel.  1.  aeris.  C.  de  donat.  &  quæ  aliae  in  eam  fen- 
tentiam  allegantur. 

Quare  contradam  venditionis  bannire,  aut  pro¬ 
mulgare  publicè  ante  traditionem  inutile,  &  fine 
effedueilet,  nec  cuiquam  neceife  effet  intercedere,  Ji 
quia  regula  deftifr  ,  hicobftarenon  poifet,  quando- 
cumque  intercedenti. 

Sed  nec  hypothecarum  ius  tribuitur  experfonali- 
bus  adionibu$,in  re  aliqua, quia  perfonalibüs  ex  prio- 
ritate  temporis  nullum  anteponendi  crediti  ius  tri¬ 
buitur:  Sed  omnes  tales  creditores  concurrunt,  1.  pri— 
uilegia.C.  depriuil  cred.  glof.  l.i.C.  depriuil.  dot.& 
quæ  vulgo  notant  inreg.  qui  prior  in  6.  etfiexcaufis 
contingere  poteft,  vr  alia  aliam  antecedat,  fedidnon 
aliunde  accidit,  quam  quia  ab  perfonalibüs  adioni- 
bus  ius  in  rem  non  acquiritur  ;  Sicuti  nec  in  hypo¬ 
thecariis  necelfaria  eft  traditio.  l.i.D.  depignor. 

Vnde  6c  illud  quoque  accidit,  vt  re  düobus  ven¬ 
dita,  liue  ab  eodem,  fiue  à  diuerfis,  is  potior  habea¬ 
tur,  qui  prior  poHefsionem  confequitur,  àqua  fcili- 
cet  dominium  tribuitur  1. quoties  C.  de  rei  vend.  1.  fi 
ea  res.  D.  de  conr.  empt.  &  res  eft  Vulgata,  &  quos  T i- 
raq.  in  retrad.  $.2.  num.l.-o. 

Nec  vero  ea  traditionis  necefsitas  in  particulari-  11 
bus  tantum  commerciis,  fed  vniuerfalibus quoque 
exigitur,  veluti  in  venditione  hæreditatis,  aut  here¬ 
ditatis  appræhenfione,  in  quibus  rerum  fingularum 
appræhenfio  necellàriaeft,  l.qùi  tibi.  C.  dehisqui  à 
non  Domino.  Bart.  l.i.D.  pro  dot.  1.  cùm  hæredes.D, 
de  acq.  pof.  Bald;&  Iaf.  d.l.  traditionibus,  1.  quae  tibi,  τΐηιη.  \n  tt- 
C.  deharred.  veladtivend.  Iaf.  auth.  ingrefsi.C.  defâ-  tra&  §-5s‘ 
)  crof.Ecclef  num. 28.  &rinfeudis:quodMolin.  agit  in 
feud.  §.13.  glof  5.  numer.4.  latèCæpol.  tit.  pro  dote 
num.  1 3.  excepto  contradu  focietatis. 

Cur  vero  ea  necefsitas  traditionis  fit  ad  dominij 
tranflationemimpofita,  ratiocinatur  Bald.  1.  ea  lege. 

C.  decond.  obeaufam:  quia  fi  contradus  perfonalis 
per  fe  dominium  importaret,  nulla  in  iure  obligatio 
ad  dadarn  fimpliciter  fingi  pollet,  quiaipfe  côrrâdus 
per  fe  dationem  importaret  ipfo  fado.  Addit  &  aliam, 
quia  principia  naturalia  (inquit)  non  poifunt  in  to¬ 
tum  tolli  ab  adionibus  hominum,  vnde  accidere  ne¬ 
ce  e  eft ,  ne  traditio  à  Domino  remoueri  pofsit,  quia 
naturaliter  dommia  à  traditioni  usinecepere. 

Confiât  igitur  in  transferendis  dominiis  opus  elfe  ij 
traditione,  &verb  traditionem  probari  oportere,  & 
quxfupra  diximus  in  cafu  certo,  id  eft,  cùm  eft  pro¬ 
bata  i  ufta  probatione,  traditio,  intelligéda  funt.  Suc¬ 
cedit  illa  de  cafu  incerto  dubitatio, an  aliqUo  Cafii  prç- 
fumi  pofsit  fi  non  probetur,  cuius  qüæfiti  nort  eft  par- 
uavtilitasjproprereaquod  fiepe  contingit,  vtproba-i 
ri  non  pofsit,  vnde  fit  vt  ad  præfumptionem ,  fi  quâ 
de  caufa  à  lege  inducitur,vtiliter  recurratur,  &:  hic  po¬ 
nimus  poifefsionem,  bartnimenta, Sc cerri  ficationem 
probari, fed  de  traditione  dubitari,  quæ  ipfâ  poflefsio- 
nis  initium  eft ,  atque  hoc  modo,  fiue  ab  audorc,  fiue 
ab  extraneis  polfefsianem  impugnari,  vulgatum  eft 
theorema, fada  non  prçfumi  1.  inbello.Ç.fa&æ.  D·  de 
cap.&  poft.  reuerf  &  cùm  eiufinodi  fit  polfefsio.  l.i. 

D.  de  acq.  poif.  relinquitur  traditionem  ηδ  præfumi 
&  probari  debere  L  verius.  D.de  probat,  tum  quia  ac¬ 
cidentia  extrinfecanon  præfumuntur,  c.  fi  forte,  de 
eled.  in  6.  glof  1.  fi  vero.  $.  qui  pro  rei.  D.  qui  fatifd. 
cog.  &  1.  fciendum.  D.  de  verb.oblig.  Ideoque  fupe- 
rius  diximus,  &  probauimus  neceliariam  omnino 

RR  iij 


5>4 7  Des  Appropriances,  Art.  CC  L  X V. 


probationem  cflc  poifefsioï]  is  baJMiniifW'arL.im  tern-  . 
porc  &  «i rificitioni.s .  poflctsionis  ftUwm «# m  clt 
tradiuo  :  Qu?  an  i»feç£bi  contrahendum  inter  le 
pralirniiitui,  aniediLfcniimui,  «  1-  minui  mitm&us. 
fc.  deacq,  liart.  l.CcIfus  fie  Lcum  foins,  D.  de  vlucap. 
dtïcitiniülljue  pïarliimi,  fi  ml  caufsc  légitima;  Hahçt 
autor  quatre  contradicat  ,  fie  légitima  Cftula*  id  eft  ts- 
nilus  aiucceftic,  quod  rdpcfiht  quoque  extraneorum 
i udicandura cib  Fric  ergo  ad  fu pcriôreï  tradit i onutn 
qualitates*  véra,  fifli,  quafl  traditionis ,  ifb  quoque 
qu,x  pr^ïùitipta  dicitur  adrtciciida*  fie  fuperioribui 
conliunierand$i 

t4.  Qupii  fi  cui  libet  fimulit.un  traditiimcm  adike- 
n_\  h  potent,  d  uni  modo  int-clligat  ex  lumslara  traçjk 
tLimcppiTefsionem  hem  êttuisftrjfi ,  onn  ilia  partium 
incentio  non  ePt,vrc  tradant,  Éed  id  inmtLiUE  potins 
quod  non  iii.  Quod  i\  quoquo  modo  fiar,  vr  eam  tra¬ 
dere  paires  véiint>  haud  dnhic  tranfercur  polkfria, 
etiam  ii  rirulus  non  valeat,  fit  domituum  nûn  trajet, 
quia  poflifsîonis  traditio,  de  trenilado  caufam  non 
requirit  ad  tîanflatiôncm *  fed  à  fimpÜci  k£to  par¬ 
tium  intercedente  conicntu  pmdet  1. 1.  $*  ii  de  iute. 

P.  de  acq.  pu  if  ic  1.  quod  meo  eucï.  tir.  Hiec  Eurr.  E. 
emptor.  D.  de  aqua  pluu.  arernd*  Bald.  en  §.  C-illi- 
dis,  rit.  de  prob.  fcbd.  alien.  per  Frai.  Angel.  Aksn 
Iafl.u  fi  vjrvxori.  D.  deacq.  pof.  EaL  1.  fraus,  D, 

ij  de  kg] b.  nos  letrid^.  lof,  verbo  mifontrtii*  Proinde 
ni  dubio  ra  fi  miiLiro  contraibit  lîmuÎatatradicio  pra- 
fumitur,  quod  Bat  t.  dixit  d.  1.  emptor,  iJli  d.  S,  fi  vir 
vxoti  Balii.  l.iT  C.  de  JidVhg.fitd.  $.  callidis.  nam  ab 
anteccdcic  firmi  laro  fun  ulata  enâ  colequcntiadlnicc: 
tamen  id  fcmpcr  nece  Liari  b  infertur,  cum  cx  iimuli- 
to  egntr.idu  vera  traditio  cflcpofrjr,  fi  hac  intendi¬ 
tur.  luqLiccuin  anno  1J7Î- dit  tertia  Septem  b,  cou- 
trouer  fia  occurri  flet,  in  qua  pater  pnediu  m  vendi  d  i  iîê 
proponebatur,  mox  idim  filij  nomme  retraxiiïei  ü 
idcimque  polle  rius  yendtdiife  îlio  nom  me  puter  di¬ 
ceretur,  cum  emptor  de  eo  appropria llèt,  is  filins 
e  uius  nomine  mrablumerat,  id  poltca  venditabat, 
vduri  emptor  non  habu  dici ,  d?*  f*ify ,  kd  tamen 
contra  cum  uu  dica  tum  cft:  quia  i5c  retractus,  de  poE- 
fcfrio  fimulaia  apparebant,  cùm  vbique  pater,  vr 
dc  fuoeontraxiilct,  5c  frtij  dnntaxac  tioiiien  fimulac^ 
fump  tum  appurerer,&  omnia  patris  vtditate,  &  Cauta 
tiila. 

]Ç  Sequitur  hoc  eodem  loco  in  quo  de  qualitatibus 
poficlsiotuun  in  acquirentibus  agimus,  grandis  fila  E 
dubitatio,  An  ex  conditionali  contraitu  potTcfsio 
ριπώ  iradi  pofsit,  de  au  oli  conrtadlu  procedente 
ponèf&ioiiiis  D'iditso iubfcqiuita,  pura,  anconditio- 
iislis  exiilimafidebeai,  fcuti  ipfe  contraitus,  in  quo 
brcuitir  refpondtndum  polle fs innem  cx  conditio- 
η,ιιΐι  coneri£hj,£cputc  dclirb  conditione  midi  pof- 
{e*  ptovt  partes tonienferint,  Videndiim  iglttif  erit 
quldaitum  ft  1.  qui  abientis,  ■&  i,  [ime  in  vacuam.. 

Di  de  ucq.  pdf  quod  fi  incertum  cfr,  in  duhia  ex 
condirionili  contraiStu,  codi  rionalisAi:  po  ifcfrio  pre- 
frirtikur,  idek,  iub  eadem  conditione  traditi,  quod 
Bart.  dixit,  L  fub  condicione.  D.  dc  folucio.  EaKi,  F 
tojjf.478.  coivi,  lib.  1,  refoluto  contractu  reiblui- 
tnr 5·: poiTcfsio  per  dekclum  condicionis,  qniafctli- 
ceivt  cuent us  conditionibus  retro  agit,  &reffeftura 
refert  ad  tempus  cctitra&us,  vt  infta  dicemus, 
ab  eo  tempore  rcfoluit  anmiHaia  cauft ,  cx  cautiuic 
prvrctLto,  quod  Io.  Imol.  tradit,  L  naturaliter.  D.  de 
vfueap.  &L  Molin,  in  rit*dckiid,f  tj.  q.i.  Quo  fit,  vt 
fi  co'ni^tus  condition  ali  i  cfr,  pure  in  pttiens  tra- 

-dicapofrefsione,  conditio,  dominij  duniaxac  trunila- 
lioni  inftt,  po-ilcisiom  uouiolu,  arque  ita  accidat,  vt 


coti  nem  io  fufpenfiua  lilusdc  fui  natura  Εΐΐΰ^. 
rcfoluthlAm»  id  cft,  qua:  contraitu  no  ipflutl  10 
kiipemlcrc,  vtGtici  lôquunnjïjpropteivprjfj^,^ 
ttad  it  ionetn,  naturam  fivun ,  qpar  cil  fi  1  (  p  c  el  ct,  q  i  -Lq  ^ 
non  kruct,  kd  protinus  cftectum  iiuim 
concra^Ui  fine  iuipetUione ,  &  Kntcafruiduist  J! 
reiblurio  in  fufpcnio  maneat ,  quod  kliola  tiaàjt  · 
i.  doris  ku£tus.  D.  de  inr.doc.  Bafid-.-çÛ  ç^ufr  J 
voLu  qutf  loco  icribie  nulb  m  CondiriouéiÈpipy^ 
principium  cilcmiiT  contractus,  il  fcroel  detitatii^ 
eilad  traditi  un  cm,  quoduirdligenduiu  cùm  ipfirfi. 
difinpuraefr,  alioqui  fdçus tudiicauiiuiti  S Οοικί^ 
naliscJlct  traditio,  quod  Sart-aitd, bi.g.  ü vu T:.:nci 
glo.  1.  pemilt.D.  pro  dac.Cspol.Ftt.  pto  don  notui 
D.  de-icq.  polfivoi  Alrx.&lafCall;.  cenf  i^.mb 
6c  quos  T iraq.  §.u  glof  1.  numcr.i:,  in  rtiait, ^ 
fic  inciC-  iTtrail.  cpiuicrtt.  in  fin.  Matiu,  j. 

Î  .15.  &  1  te  t  um.  $1 J  4·  SJ  S  ■  &  i  -J  J*  gkf.  vtrk  kfc  ^ 
d  itione  L  ferü  1  tuici .  D.  de  kt.  vbi  AugeL  &  Cdl  Bi 
bus  in  Ub.  dc  prsiicnpt.  parte  6.  cafu  u.  Hsc  lq, 

tentia recepi  1  efr,  d.ÿ.  Ii  vir yxori,  qu^m  tamen  Prdi.  1 

bcrcus  Brulelbus  libro  dc  conditionibus  i-  tü-i.  ta. 

pugnat,  perquam dofte,  vtis  csruditiftÏEiuiiD ώ 
fil,  neque  putat  t‘X  contrAChi  condiîionajîciômL'iiiia 
trajisfr  tri ,  &  ii  pure  tradi  eso  fatta  iit ,  3cgk.fi  üp;. 
n  ult.  Se  d  eas  rari  ones  nu  tic  no  n  vacat  expendtir,  k 
hoc  calu  cuLtic  viucapio  ex  riiulo  pro  mo ,  cùiailib 
non  fit  Barr.  Li.D.proempt.  & LfLibcondnonr.D. 
de  fol  li  c .  Ca-polla  m  ru  b,  d,  tif*  p  ro  fao^videfldasSaa 
tic.  pi:o  dote. 

Porto*  eümmntmdhis,  cuit  aûusconditbnki' 
dicimuii,  coî  mtelligimus  quot  Lun  [uhflaritu,iLrmv 
ten.i ,  1 1 1  e  il  cem  teuiii  S ,  poiituseilin  alkp  oictnr, 
fit  cafu  fututo ,  tu  lus  euericu  comractus  pctlb'iuçA 
eïEiÎmim  iuam  petfeclionem  aexspir,  adSiEmiib 
purus,  de  finevÜa  conditione  fa  Lrtus  rfîer, 
feitu  in  totum  corruit,  quia  cb  knfiis  aduitfertSiEJj 
Ëuemu  igitur  conditionis  perficitur  ,  defedh-üôn· 
guttur,  cxpÈÛsdotie  altemtritis  calbs  futpünr, 
nam  no  s  b  1 C  fi  m  pli  ester  de  ta!  1  bus,  id  cil  Lyr-dinuu- 
libas  loquamur,  inqoibus  conditio  impedit 
tranflafionem  Lû;  qui  h.xred  i  rate  □  l.  D-  ck  cntir,  nli 
]. liarcdi.  (j.i,  D.  découd-  &demonfh,  L  tjuiaoRei·' 
§,l.D,  deacq.  pofi’vbi  Batt.fic  fcbola  l.lixc v-mdinL·. 
D.  de  cont.  cm  pi-  L  boucm.ç.  fub  conditione,  5).  « 
ædi  L  edi  et*  Ttxqti  e  nec  udli  o  ex  tah  tontbd  a  1^'· 

L  gteu<"·  §■  fub  conditione.  D.  de  pijpibr.l.mk^ 
diém*  D.  de  verb,  fignib  remoto  cnimconlenfj1*? 
ait  a,  obligatio  jmtUa  cû  trahit  lit,  ntcct'goaÀid  Jljgf»' 
rut,  qufe  dicitur  obligationis  c  lié  fusa 
D,  de  obi îg.  &  ad.  L/ub  conditione  Lqui  pt^· 
D.  de  cond*  indt'b.  Quo  fiçvt deitcicute  cfsndti^ 
non  tam  in  priorem  cauCtrb  dominiumiedeat,  'ip11i 
permaneat,  &£  non  mouéatu t  k  I ua eaufa.  ^ , 

No  ne  îgî  cm  .,  bis  u  0  fuis  ,dc  uen  iend u m  ad  i“iitla  , 
pFxdpilc  inquirimus.  An  excontiailu  tojjditi1^ 


pL-LT-ipLtù  1 1  ÜL^  LLJ1  J  L  I  LLLj»  JtaJ  b  t-iVUJiil·-·  ^ 

vJucatiio,  fio  ap  nropi  s  menai  m  pi  océLlit,  L-,  J  ï^on 
minoex  tali  contraâti  tr.idbio  kc’ts  fi  ï;  dtib]^g 
duo  capita  effe  pofikn.t,vmun  fctikci  ^lLCr'L'j3J'",·; 
rem,  id  efk*  inter  comralicntes  interiaptiCuL^  F 
fit  ,·  an  yero  &  aduertus  exteanctoî.  Acqunad 
h  entes  quidem  tes  fil  non  dubii ,  mon  ante  p  ^ 
thoati  præfcripriones  *  quàm  aut  eïtitenn, J  , 

freerints  quoddîkrtè  Imperarot  fiatuu  .  eu  ■ 

iUixhG  dcpt*fcjo.arinb.  ^  ί*  (lt  ^  ^ 

nc.D.pro  emnt.  L  peu*  D.pro  don  ni  m  euoi  _ 

g Jiio tiLiih nata  fît >  ac  ne  adio quidciu  A'  f__  L, 
qu enda ,  q uar  fub  c ond stio n? dra i,  r'_c  L .  '  -r. 

(quod  modadiïimesj  côfcquimcw0» vakl'^ ^ 


P4  9  Des  Appropria  nces,  Art.  C  C  L  X  V.  t>;o 

pr;eiçnpricmem  cnn'cre  non  polTe Li.  C,  de  inn.iE.cx-  h  rirer  pqflMEo rcrrougi  non  poifit,  cùm  iitn.fl  lie üelcu^ 
cepi-  iSiD*  C.  de  bon-  mater.  Ttaquefi  conditio  cxri-  raiis  ce  fadlt,  ned  cffc&uni  habeat  lu  h  àdie  ,Aquo  ap- 


KtiriâtO  nafccttir,cui  præfcribi  poterit  ab  altero  co- 
outieiiiiuni,  illegitimo  rempote  a£tio  internata,  mai* 
fit.  vtprobatgloCd.l.  pfimlr.  bdctccerk ,  ititotimi 
n  [  ijIlls  a  uni  hua  b  ii  lu1  ,  id  c  ft ,  ad  nihilum  redutitar  ex 
caufii· de praeterito.  lcaqité  ex  eo  praricriptio  nulli  fi> 
cju:  poccnr,vndc  cLicnict.vr  nulla  ex  his  preferipriom- 
t>Lix  qUÆ-  hue  tirulo  currere  non  poffiinr, pofiit  proce- 
drre  propter  tituli  nïhiiitarem ,  vt  ita  diram  ,  mm  an- 
liuüâiio  dici  non  debout  prinatio  liabitua^edpcni- 


pra:btftf&ctl3nec  de  pi'æfmti  inferat  præiûtnpriiic,  ad 
prucrrimiTt,  quod  ËalçL  dum  1, ex perion*.  C.  de  pro¬ 
ba  t.quod  Alciat.  cjtigït.pr«fuiMDtk i .  lut.fj*  cxmcn  id 
verurn  oft,qüo  atlathisipibs  fâuvfli  apptiriieniloïits. 
qui  rétro  non  agunt,  quia  hodic  fâitum  .  ber  i  factum 
dici  nequit ,  fed  effe'£tus  tamen  tetro  ad  titulum  pote- 
ftate  itirifi  reflectitur,  vt  ex  en  [emporcvim  Eu am ha¬ 
beat,  adeffeûus  iuris&r  apprnprnnenîorumpïii'tè-  ri 
itionem,  alio  qui  niii  poJlèifio  tetro  reiieilcre  tut,  do¬ 


tas  m  bilnas  tituliex  càufa  de  prêter  uto.ied  non  iiupc·  g  minium  quxfirumdicinon.pûfïèt,  quod  fine  polief- 


dicmr  cui'fus  earum,  qua:  ntiunm  n6  requirunt  vr  cri- 
ceriEiijumin  perfonaubm ,  Æc  quadragenariarum  in 
immobilibus ,  qüæ  protinus  ind pient  à  defectu,  auc 
t ucn ru  Conditionibus  rndicfto·,  nouante,  qma  prms 
aêtio  non  cft  naca ,  clu  pnferibi potuerit.  Quo  fit  vt 
qui  dotem  rccidi  Itipulams  eft ,  quia  ante  diffulucioné 
jïi'airûnoiuj  agcrc  nequit*  nrc  pnelctiptïônem  etiarai 
patiitur  ante  idtcnipusL  tali.  D.  dciur.  dot.  içadlio. 
de  pecu  lio  annalis ,  à  dic  ,  ex  qu  o  femus,  vd  fili  usf.  de 
potdlace  exierit  rr  gularit  er  comp  u  r  an  da ,  fl  ci^niütÉo- 
nalis  fuerit  obligatio, non  à  die  iniit*  pntdl^tis.,  frd  à. 


iione  ποϋπ  unpolfibile  cfl·,  quod  egointel|igp ü  mo¬ 
do  poilelliui  ante  banmmenta  appirhenvi  lu  ,  vndc 
rüenir  vtconditione  eriftaice&  cotitmidu  vltimam 
perfectionem  fuam  ίο  t  trente  ,appropriméEünî  appli¬ 
catum  ^ibili  materia;  vno momen to,  6c in  punito  et- 
fcihnuÎuuin  confequatur,  qnu  çod&nq  cxifbt ,  nce 
vilutn  tcmptïS  rL’üiiqtiaEiii'  tdoneucnforniandis  oppo· 
fitionibui  poil  idTquo  conditio  eutnlt*  Idcôqut  quo¬ 
rum  inter eft intercedere,  cugïtam  Jebcnc,  id  aeddere 
poiFcjVt  per  cand  tti  onis  exiltcntiam  ex  dudantur  mo- 
tuento (  nifiinccrcedanr ,  atqueided  inrctcedcre eos 


die  condicionis  exiftencis  Computctur,  Lt.  §,antiuî,D.  C  oportet^quod  ni  fad  uni,  excludi  cos  pa  r  c  il  per  a  ppr  o- 


quEndu  de  pcCUÈ.  adtio  ajmabetl.Sr  quinquaginta  dies 
cxeuikrifitutuRort?  pradixi,  non  cttriant/iib^ditip' 
ne  dato  l.penult.  D-de  escuC  eut.  &c  rempota  ad  itufi- 
cata  fa-denda  data  fub  conditione  damnatis  non  cm- 
ranrgio.  1,  i]  ic  jionobtulit,  5".  Ii  quis.  IX  de  rc ind. 

*?  Quod  in  conflit urroiic  quoque  ierui tutum  fub  con¬ 
di  rio  ne  Ang.  Sc  Caft.  1.  lcruicuteç  ipfo  quidem*  D,  de 
feruÈt-Eradunt. 

hxqtubtisplannm  fit,  non  ante  indpercpr^firi- 
ptiiniu.ni  tempos  a  in  Cûniradtibus  conditi  üoali  bus, 
quàm  condidoextiterir.  Sedca  iuris  cheoremata  ne 


p  r  i  eu  c  ntun  i .  A  b  ud  acd  dit,  cü  m  inter  con  rraili  !  m  ï  & 
cettific-itioricÉii ,  fonnata  eftoppoficio  ,  nam  rutn  in- 
icrmptio  fit,  tta  vt  criaiu  li  caillât  conditio  ,ορρο  fi  do 
in  cc  i:]i  o  fî  ta  impediar  appropriment  i  cftedum ,  &  re- 
rroadtioncm  adtempus  eontradlusinhibcai,  vt  me¬ 
dium  inhabile  per  quod  fieu  non  poteft  aliquis  rrntsii- 
tudn  aliquod  extremorum  L  quiftlla.  D.  deferuit. 
iuilaco.  pracd.&  quod  vulgb  Doiiîot,  notancJ.  Pom¬ 
ponius.  V -quai  Jun-D.  de acquir, polh  vbt  Raph.Ciun, 
6c  Iaf-  Ergo  impedit  approprimeüttififtOppci [î do  m 
cafu  cxifientis  conditioÊiis ,  non mious  qtum  ir.  fim* 


incaute  foro  accipiantur ,  magnopere  vjdendum  eft,  D  pfici  ter  puro,  qua;  iinori  interpoiuacit .  per  exiilcn- 


&  facilis  Eapius  nondum  per  expersm  enta  durans-  In 
rionariontbiis  quïin pruriens  non  valent,  iedmutre 
confirma  nrur*vr  inter  virum  &  vxorem,  inter  par  rem 
δί  filium  in  poceilate,  dominium  à  die  mortis  dumta¬ 
xat  transfer  ri  nutant  Li-G-dc  inoff.  do  nati  6cl.  dona¬ 
tiones*  C*dr  donat- inter. vir.&vxor.  loan.Eap.l.fra- 
tcc  i  fiat  rc.  § -quatis t  u  tn  n  um.  7  i.C.tlc  cond  .indeb.  e  r- 
go  idem  in  v  fu  capiendi  cnndirionc.ncnifi  ab  eo  tem¬ 
pore  incipiar.  Idem  Eirt.l.fub  coditionc·.  D.  dcfoSut. 
Cùin  de  appraptimetisi  quaeritur  in  torum  lie  baben- 
dum;  Ex  cdntraâu  quamlibet  condidonali ,  fi  modo  ^ 
poficJfici  tradi  ta  fi  t ,  fil  ic.  condi  ttonabrer,  quod  indu¬ 
bio  pr diurni  ru  r  ,;'vr  di  ï  LiriUî/iluc  qtLod  maius  dtpurc, 
conditione  cxiftrnte  contradi  uni  purificari,£capprD- 
primentuio  confirmari ,  fi  ροΐΐΐΕΓοτ  bannsitientomm, 
ic  certi  ficui  on  is  temp  otc  in  pûÎTeJlîoo  e  f  net  ί  t-  N  .no 
fequuto  condinonis  euentu,  heuti  tituli^ita  pplfti- 
fioniî  cb'eûusrciroïrshimr  rcflcdlitor  ad  tempus 

oontraftus ,  perinde  ac  fi  conditio  tiündüatn  tfietap- 
pofita,Si  contraibas  ab  initio  purus  fudlet.  1.  oecdli- 
ribr  g.  quod  Ei  pendcnrc.  D.  de  peric*  commod,  tei 
vend,  1  vir,  vbi  Aog,  Si  Atvx.D.de  vulgar.Si  pupib  L 
filiusfam.vbi  Bart,  D. devetb.  oblig.Ll.  f.ii  quoque. 
D.dc  collui  L  qitre  legata.  D.  derc|>iur.  Liub  condi¬ 
tione.  D,  defontt.  fiquideln  de  poicfb ritus  condi uo 
non  eîb,  uam  cas  pro  impletis  haben^oinj  tépus  cxc- 
queodi  pt.rteriii,  qua:  Philibertius  Brnfcllitis  homo 
perquàm  bene  veriiirus  in  iure  .  fufius  pcrfequimr  tn 
libello  quem  de  condi  tiom  bas  eruditi-  feri  pfit ,  l)b.  i. 
Mam  in  omni  condition  ali  comiiiflu; ,  exiftente  con¬ 
ditione  rctiip  u  s  co  j  1  rradt  us,non  v  er  b  c  x  iltc π  cis  condi* 
rienis  at  tenditur ,  d.  1,  quae  Legata  I.  fifiliusf.  D.dcrc 
iuiU.non  omne.  J.n  D.iotL  tit.  Ita  fityit  licet  reguli- 


riamccmdicicuiiSj  icbiumitu  en  tor  um  fblcinni-ipcrJL- 
cttut  rippraprimentum  ex  dominij  Etauiliirionbfv  ce¬ 
teris  foleiTihibiis. 

Nec  obftani  qu.Tde  condiuonibus  fiilpcnfiuis  di-  ii 
simus, quibus  impediri  dominij  tranfiaiioncm  dotriti' 
mus,  atque  etiam  esctrirmm,  itave carriuf  pnyferi^- 
ptionum  inhibeatur ,  cx  iegnlanon  valenti  agere  &rc. 
in  qtia  diiudacatio.ne  plcriquc  falluntur,  t]uo  ad  extra¬ 
neos  quidem,.  Kamcanrractus.  Sc  fi  ccidsEtomles  imi 
ex  conuerione  parti  um  inter  ic,  tdeoqntct  ccmdicio- 
num  euentu  diiudkari debeant,  ejuoad  esmhcos  ta¬ 
men  pro  puris  hibemb  fimt,  J  luo  i  lege,  fine  ab  con- 
Trfrmonc  adboo es  habeant,  &  ius incetcedendi -,  h  lcf- 
ge  habent,  quibus  ex  conrradku.  inter  duettf  initu  ,re- 
ttadlus  i  us  competi  ci  ab  coutmione  habent,  qui  quid, 
dati  fictive  fibi  ftipulati  fimr,c-a  de  rc  de  qua  contradi  t- 
tur  inter  emptorem,  dc  venditorem.  Atque biomn^ 
intercedere  omnino  debent  centrai!  ui  quali  bet  cou- 
ditiuri Ai,fi  quid  risprseindlicsi  pei' dominij  tranilario* 
nem  gignitur,  i  dque  prsefimti  die  inter  tpUl  b,inm'm&· 
ra,  nec  expedhfft  debenr  eius  ccmtlirloiuseilriMum, 
qux  fotos  contrai  tentes  tefpidt,  inter  ic,  Ii  rr.odo  tr.i- 
F  ditio  fa£ta  proponi rur.  Ita  fitvtvna  Ipongii  ilctcrga- 
titroJtmia.qus  de  conditionibus  ίοΓρΐΐιίΐιΐι'ί  diximus, 
fk  de  impotentia  agendi  impediente  prxfcnpnonts 
inici  um,  quia  porefl-is  agent!  :  π  on  tn  b  ni  tu  r  excernis  à 
fAchocoittrabennuoi  J  de  èque1·  nullum  fibilocuniivË- 
dicat  reguli  non  vsleiiii  a^erci  qtini  iuta  eorum  in 
prompm  fune,  nec  vllum  e  uctictT  tn  fcxpcdtajar ,  rbec  ab 
cx ifiem ta  condicionis  inter  duos  fN:nr.1enMj.tnhmjn- 
tn  r.  t>uatc  ccmdndimus  concradu  vctidirioms  ititer 
dn  π  s  i  ns.ro,  &  crad  i  ca  pofTdfi one ,  e  i  Lam  fi  conToicbuï 

rritflPKr  -ii  miilC  \.Ί  iiilln  i  iTi  1Γ«ηι>ΝΓ  ΤΓΪ*Πγ“ 


fub  codicionccoiait,  imauis  Mafisbam  venerit, veo- 
KK  fiij 


oji  Des  Appropriantes ,  Art.  C  C  L  X  V. 

diiotinonanreaà  Wicaudum  aûioAemcompew-  A 


rejcmaïu conditio déftecrit,  kdcùm  defra-nr  ptott- 
mis competere,  qux  tl  i'uo tempore  non  mtc mx eut, 
id  eft,  intra quadrarintft saine* praifaiptionem  piTh- 
ciilh  tcmpoïc  clÙus  initium  à  dcfcitn  «Bditioms 
complice  rur-  N.mi  hoccaÙLjdefteosnrüttu^miilU- 
r0  aüt  p  l:,  t  i  lis  ad  minium  r  edafto , v ic« tftona  p  en- 
pdo*  itqkimdecetmana  iiüftrâ  locum  battre  non 

J,0lTtti  qQunjjlU  ralis  line  tituïo  çnrrix ,  hic  autan  n- 
iiitusnon  eft prôpwï  dcficicmiàm  conditknm.  fcditi 

rorum  non  iuMftifc  Qüprf  fi  txiftiï,  coniraitus  fuum  .  .  L  tlJU 

fgriinifeffc'ftum,  &  rerrû-ftgit  à  die,  qao  faftiisdL  g  Icmrn-imwru entre.  Qnamobrem  rfhcùur,  ^ 


ilt  LifiLun  'conditionis  ,  no  minus  iuum  çflàihjftj  r 
teÎïftpqünirL  danûiiÎLtinjfv'tdbumuE)  &  Ç}·  foSyj?5 
ni|  fui’·  i  en  Γιο  h c  i  mpeditur  ϋάΐϊοηα  m  ÿ  sett  i  ri,,,  ^  [ 

fine  paileiltone  non  transfertur  d J.  traditiu^T 
Idcôquc  foins  c  ont  ta  tin  s  per  fe,iïüUe(l  Luflü  '* 

tercedcndijticc  ideo  a^cre  quauit  retrahentis 
non  valentibus  min  curri  t  pradedprio.  Qu^  j 
polTefliomi  traditio  accédât, criam  fi  conditinLinli  "■' , 
&  jpÎâ  i  cxiftcntc  conditione  retro  domini uir,  con1  ^ 
mâtur,  atque  erumpienum  ipproprime^tiiris·  fifo. 


po  ciBo  co  i  vil  ôorlah  s  fi  c  f  pro  litre  retractus  ira-a^  Ji 

cporrctL·^  remplis  côfangiiihciscuirwc, uÊo<(uJci^ 


Scd  tamfP  quoad  extraneos  j  qui  iüü  m  rc  ha  eut,  luec 
conHns o h  fi  Maibliaiu  tiiiiiï  veuent,  non  t-ft  fufpetiLi- 
hj  t  nec  eorum  aiHones  [udpendic,  Si  nquod  iusha- 
hencpeotinusà  rendit!  one  po  '  Wioni  s  iJhd  exercere, 

5c  asiones  înriridcre  debeiUtptrre,  A  pr.'  testai  die  3îiu 
i  r*  ban  ni  me  nca.  Si  ee.rtifiiatiimem,alioqaJ  eucnience 
conditione  pur^  excliidnutut ,  vf  rftqflu  eonii'actus 
confiimituro,  A  perfeftisi  h  Vit  mnitms,  fedçôditioiir 
iéfkitnçc  cornue  tSatlus .  neeexeo  îræfatibi  pardi, 
iiucadu  d'us  cour  rahenr.  s  T  Ls  a  l-:w1u  cri  as  extraneos, 

euodBarc,  ImoL&«Tcnrr,niuPT,Liw™raltter.D-de  r  dtulo  quamliber  q.bndi 

vftienp.  Quod  du  m  dicimus,  mrçiligi  volumus  de  co-  ^  Namque  i!h  j»t  equam  ïnerms  ratio  fü,ejuc.ddrr> 

dirtonihu'i ,  mise  fiibftantir  cnutiatluiim  apponito- 
rur  .  SciiieodemisufttaiiirtiHoiiersi  impediunc „  nam 
quï^aut  siatatalibilSiim: accidi' ruais  bus  contra iiutun. 
finit  appoJîtx*  fnbftantiam,  A  cofiÎenÎïiîn non  impe¬ 
diunt,  de  quorum  diftcrcrirta  Jpcus  cft  Lpn  diau  D.  de 
cohtrnh  empt,  AngcLlarè.  i  imgmrimn.$>  adeo.D. 
de  pa£t. Non  currunt  igtnir pricicriptiones  in  contra- 
diahu sanie  condidonisdefecl uni  f  cèm  condiciones 
iu'.dtanmm,id  eft ,  cofemfuni  impediunt.  Exquoap* 

parer  magno  nuper  crrorc  dtâas  à  qnibtddam  femen  HH  ^ 

rias,  nüL  ciïm  exconttadiii  conditi  un  a!  iretradlus  pc-  Eet  inftrumcntam ,  S:  mwensm  a’mafhi.driirj· 
rctàm'  r  &a£ttirfeio'1itewiiiKdcmnec  tccipiendus  ci  uni  ab  cofuerudinc  dtrtur^io  reirafta^pit' 
diceterur,  putabam  retrahendi  rem  pus  non  ante  cut- 
rese  rerrahoiii,  qtiim  conditio  appoiiiainconttailu. 
venditoris ,  &  emptori»  esridÎTtt  T  quaimoüt  tradiïR 
pollèiTïo  prTfupponeretur  inali  fdlscet  pcrcepraTi- 
raq.  fcfttendaea  de  te.  ^  l.  piof  to.  qiS.  ά  Col.  Cuntri 
L:  4,  annus  cft.D^l^cnd.  au'ï.  de  pc  eu!,  annal,  vbi  Se 
/,1b.  quorum  errorem  B.oê'ri  j  îgnei  &  Sanfoius  iuds- 
csa  ariiuoorc* 

ij  Qu. t  fenremiâ too  cafu  vrra  cft  T  curri-fdlicei·  non 

cit  tradica  poiFriTio ,  nc,c  eium  eocafyrempus  vllmn 


dudun tur  ptr  es iiten  t  i  sm  c  o nd kl  ojilî^u·· 
adu  cuit  contrait  ni  i  &iolcmtiihuj ,  fie  ornoem  mret, 
cedendi  locom  daudic.  QiioHr,  vr  pofTdïcBijjw· 
tr:id  ii.x  &  fub  con  J  ni  ont  [fadirr ,  d  ata  icrdir!:.^ 
esifltnTiaj  pares  dniii  pLstcin^preiitppoÎJiis ti-mrtutses, 
lis,  vnufquc  edus  tantum  dmerfus  victcri  dthrat  ρρΓ 
feiboms  non  tradi  et ,  in  qoo  tempora  intercdij-jü 
n  on  currant ,  cùrri  m  p  r  ion  hus  przfaipdo aji^  ü 
ditionali. 

Nattiqut  Ülâ  pcrqi 
guhnon  valcntiagcre,  ouponum  proptcrcocdiiiü- 
iiunn  pcndfirmm,  quar  prïip  icuc  faliararioffl, 
fui  poti-fL  adaptari .  quia  trfi  contractus  eoacitiosiu 
in  t  ci  c  ontrahen  tes  ab  a mds  t  iorse  p  endcc ,  mrn  kiiir 
inter  k  cairtên  ius  rctiahendi,  &  condictioci  (hliro, 
qtiæ  retraiïurocompertïj  eondinonalis  pou  til-  Sf 
pratienri  dicoompetit,  tk  cKcrcetur3& Viilrtreuifimî 
agere.  Quart  de  .attui  n  c  retrahe  π  te  p  il  ratsd  ailiainn 
rctrahendani  3  aut  id  i  us  quod  coudm  oadt  tll,  ai: 
infertur ,  etm  tmtr  cas  tantum  inttïlu.qiiinaiaip· 


curritcxcrantisinterc:  ledi» per rtguilam  negâcîuam,  E  fircordiuii 


ri  uni  v  tui  at ,  d  iutr  Ιΐ  s  fdl ice  t  caulis,  V  nJt  pepim 
impeiii  Æiguiturde  jtetionead;  rcrraâûîâtqin^ 
jnttndi  nonpoflic ,  ideôquc  nec  p  f  t  { c  ri  pu  t·  ;  u  rt  treP 
quia  ea  quae  per  rertailuni  pc  ticut  s  condit:  en  Jitiif. 
Nam  aôtio  ad  rerractum  puri  effe  non  deJitp/tü· 
quod  peti  ru  t  pond suonale  eft,  iéd  i  d  ru.Le  tiarrnupt* 
qua te  qu  ί  rfi  m  η  u  e  eft  re  n  abitur,  p  uruiiij  ί:  ρΰη®ϋ4 
ton  di  n  omit,  fi  raie  eih  Sed  rerraétns.  sitio  πι^γπϊ1 
do  ÎLifprndkurjâb  eomrc  .quodpetinplai  ικΡΠΜ 
pendet  nec  (it  cordi  lignai  is,  et  fi  peft  caiTi^cTdo^ 
n  eldvcl  um,i  ilud  iu  s  q  uod  rsraHi^t 


/i··  Λνπ  'jib  ,  feJ  txpeftare·  dcbmi  ο.·η dicionis  eucn- 
ro  1  &  pofidîlonisirndinoncm  Si uir ne  ipfi  quidem 
ve  n  hfjri,  oim  BaU.  tradat  1.  fioratiiium  C.  de  £  dii. 
a£t .  p:c  n  dent  "'  condi  π  onc  contraditi  s  n  oit  po  lTe  redhi  - 
bitoriamincendi ,  quia  vbi  non  rltob ligatio  >  ibi  nec 
rclnhmo  e*Te  p  ore  [V,  vbi  habitus  non  licence  priuaiio- 
m-tut  dici  poife, 

Sei  enim  c-tn  pôfltfGo  tradi ra  eft  excontraftii 
comi  i  nonali,  (me  putdj  fiucfub  coud  st  mne  accidi  t,vc 
omnmo  exrranei  intercedere  dçbeant  inita  tempora 
a,pp:  ij  primt  iitomm,  quia  fic  demunium  rali  cafu  rran^ 


m  em  prqr·  ·  m .  &  m  anu  s  mû tattif ,  A:  rerroaiti  o  fit  F  ilii  s  fa  os  non  Etcere  s  tam  eu  c  omra  putam 


9\ 

iir  ^  .... 

ad  t  rm  pus  contractus  pe  r  exi  ften  i  iam  condi  r  io  n  ts ,  iti 
vi  ii  tctrabensrali  comniflu  condicionali  non  inter¬ 
cedar  intra  tetnp  a  s  ccrn  fi  Cati  o  ni  s.  omnino  reppicd  lis 
non  Ht,  ficica  ex  contractu,  condii  ion  ali  prarferiprio 
currat,  propter  traditionem  poi^ifEonis,  A  certinc.-t- 
tioneiïq  quod  tandem  Tiraq.  côcludit,kd  breuiter  A 
tam  raptim  svr  ni  ftd  ulo.expé  damr#  5  n  cclii  ci  vix  qn  eat 
d.§,t.glof.io,  num.^A?,t,gioCi.ntim,iS^  v  led 
tamen  ei  non  a  V  entier  in  eo ,  quod  ait ,  fi  pofftfPp  fit 
çouditiûnaîkei  tradita ,  interitu  prtcfcripnoncm  πολ 


cod  inouï  m  i  i:  i  n  l  exp  e  dter  .neci  n  utile  c  ft  ictrahenSj 
ius  etiam,  ilib  cOHd  irione,  ai  :en  am  u  vml  iurdo|!  ^ 
trahere,  quia  noli  cilionis  qiiamtcadiram  pudiifj* 
nimus,  non  minima  commoda  (but,  A  (I  pttf- ::i-? 
pr< >pu  n  tnir,  con  ditio  fu fj  >e  n  fus  i  n  rifobnW^11^ 
fertur,  vude  intérim  netïâhfi  ïsdtfruiïas. 
nonipfo  i  ure  cootracl  usT&  nuilraminoi  eolleitl^s' 
ioluatur,  Π  ad  a£him  f.iCli ,  &  tradi rionempt^^ 
eftj  quam  u is  eo  i.m  in  pa  d  o  Eegii  ώ  irutiitTori^ ,  r-  ^ 
icâtibnis  in  diem,ipfo  i  ure  cx  conditionis  Ntshj^jF 
fului  com  radium  vdint ,  id  toque  ralciempt0^· 


a  u  i_rb  iiu  :  i  i  *i  c  s  i  rf  llj  l  j  i  ^  ■■  ■  ιοί·,·  j  >-·  ■■ 

puti  funt ,  6c fub conditione rrfnliuintur j ■ 
enim  Fmdus  fiios  facere ,  quodTMq.  pcrfcqt·"  .. 
retrait,  conucnr.  j.  Quapropter pureccn·  ^ 
actionem  liâbcr  ad  rctraliendum  iuscoiidpiun.  >·,  ^ 
vti  1  irèï  eam  intendi  r ,  &  fr  pé  m  agn  o  fu  ο  n  iu-  '  ^ 

bono.  Cum  ergo  in  poccfhrc  habeat  «m 
corrLiLint  bunia  menta  ûmniâ,  ejcrc^ulaup  . 
Slgprr,  fumpcii  .ex  q  ua  vcJu  o  r,rt  pcilancon^n  ^ 

srk  re  rr.i bend  L  eu  e  l  li  m  ,q  nod  quam  iamirn  Kl.  Q; 
ilis  ad  lenium.  Addimus  verb  ex  multorum  c J 


pf j  Des  Approprianccs,  Art.CCLXV.  pjq, 

polTè  pos  qui.  iuraedditionalii  habeant,  aitionc-S  filas  ^  a  J  ftihilicnda  domini  a*&  aequi  cctinm  fccumatcsre- 
ijircnderc  μώ  fais  conditionibus,  hoc  eft,Yt  aliquid,  Se  pétri  fuit,  nce  aliter  confirmari  poifinr,  qur1  *’-« 
«t—  — -J - - ' :-  tiiOninibiiS  quorum  ÎnUTcitmiJod  f ή  iofcr 


nam  eiaoci- 

quorum  intereft,  qubd in foicmn ibus  fir, 
non  minus  iiirexcft  acquirciîtimn  intarcondiiitinalia 
Ktemociim,  qa$quandomnqtiE:  metuenda  tînt  co- 
gnoieere.quam  qu.üiib«  puta,  vc  ta,  vendit  oribus ,  £t 
au&einbus  inter  ceifio  Opportune1  den  undetur,  fohv- 
tio  tempeftiuirecufctoc*  denique  vt  fibi  acquîtes  fuc- 
,t  4  .  .  CUtfrit,  Quarracicr*  vr  per  ie  parer,  icaincmraoibreib 

ilis  quod  petitur  rcfoiubde  .  fediusper  quod  petitur,  Itaque  vuli·.  remedii  frequraffiinus  vins  foro  ;  Inrer- 
id  en,  rerra&as,  non  eftrefolubjlis (ubfbmcia  *fedef-  dumciim  puer aliquis  , irtoffidofas d  g  nationes <kd;s 
fc&u,fi  forEC  conditio  non  exiftac  rei  retraita·.  filius, aut  h  rres  fururus  inter  ecdut.vr  quadoque  mor- 

bTce  proçertJs:iccipiConucnÊrdodlorum,kutôriasf  ΰ  tuo donatore  fin  optignindae donationis  lâiuum  libi 
n  puTieriptionctti  non  putanr  currere  ,  antccoiidi-  fir,  nunc  agere  non  vatenti*  adhuc  viuo  cuius  res  ift.  Id 


cuodconucLiit*  de  fur,  fidtve,  cum  condicio  rariterir, 
idque  puC-'jdt  prodenti  initantia  ,,  de  quo  Bart.  Raptu 
Cum,  Arer.  1.  lecta.  D.  fi  cercvp.ee,  bait.UjiceprsE.mcin. 
$Ac  exerpt  Arcc.Lcum  sta  D.dc  v*rb«£ib%aCrQupd, 
(t  ita  i  ura  candi  rion.-J  ia  quoad  eo  π  icquurio  n  c  fufpeEi- 
fafunt,  quoad  adiones  non  funt*in  hae  i  pia  retractas 
aÎlîone.quod  ante  iudicau-it  Papa  decif.ij7. Eft  igitur 


qui  pradcnptmncm  non  p 
tiiirus  cu rutum iri  retracta  ,  quia  coram  Fundamenti 
aperte  fubrutmruLjdc  regula  sion  valeri  agere,  di  clliu, 
iddicuur *  c  jure  Ramum  :  lcd  banni  menta  nuik  ptr- 
fupponunr,&:  pollcliiouis  traditionem  nullam,  qua.·  fi 
inter  umere  ,  nec  conL.uiguinci intercedere ,  omnino 
excludi  eos  contingit.  Addo  vero  ad  hanc  iejiïenuim 
magni  ponderis  rationem ,  quod  iï  connu gac  contra- 
dum fub  conditione  mccE  duos celebratius  cui  et  ta¬ 
li  contraito  r  radi  rio  fh£fca  cft ,  tam  porcit  es  raSi  ci  tui  o 
aduerfus  extraneos  quofcumque  praeferibere ,  quàsn  G 


cx  cocradhi  quamlibet  parentes,  notando  jL,G  alienam, 
ij  D  de  mori.  cauCdunar.l,  qui  alienam  cod.  tsr.Liiaiic’ 
narn.D,  fol .matri.  Do natio  canGi  mortis  etiam  «adi¬ 
tione  fcquura  reuodibilis  eft-,  fi  denator  fil  petites  Jir* 
&  tamen  qui  cx  tali  titulo  pod cilionem  apprxhende- 
r i  t  iContr ü  q  u  o  fcn  nq  nc  extraneo  s  pcçfcribft , vbic  apLt  k 
&  appropriât:  a  qui  leges  plane  id  crm firmant  t  quod 
inccdiximas^ürtrL-aâLss  qui  rrfpçâu.  contrahentium 
condifionalcs  dicant  u  i',  teÉpeâu  extrasieomai  quoad 
prælcriptiones  pro  puris  h  ah  eri.  Nam  n  cales  cirent, 
reCprdtu  extrineorum ,  non m jutis  adacrFas  eos  pric- 
feribi  poffetiquamsduerfusipiam  donatorem,  con¬ 
tra  quem  pE*îcripdo  non  procedi rjproptcr  naturam 
âdus. 

Amplias  etiam  dicOidi  iure  dcfmdo.omnes  omni¬ 
no  quorum  incereft,  e  nam  Ii  sdbonW  mere  conditio- 
balcihabeanrjOmen  nid  oanni menus  acqusremium 
inccrcedanijOiTitirs  sque  iuribus  fuis  excludi,  quia  crLi 
de  eo  quod  i  n  conditi  one  eft  ngere  nequeant  pr^ien- 
ddie,  ance  euencum conditionis ,  tamen  plegiamcnta 
(vrbiquamLic}  coaicruatona  mrédexe  polliinc,.  &  ile- 
bent, dioqui  excluduntur.  Quare  in  plegumenconnn 


nuncagccenoq  v 

quo  d ,  ΐΐ  i  n  cridi  s  quoque ,  &  fa  bl  lallari  o  ni  bos  acci¬ 
dit,  quibus  omnino  i  uu-rcedere  creditores  quantum- 
libet  condirionales  debent*  ns  faciant,  excSuduntatidc 
ϋ  nondum  atlioncs  habent  pararàs.  id  asc  certidima 
forircgLilajauddoritarcmeiinTi  à  iure  habet,  quando 
difetreinhoc  aijdtionum  cafu  intercedi  oportere  ab 
creditoribus  condi  ci  onali  bus  ceti  fu  e  re  ,  in  induiidtio 
Raph.  Cum.Iaf-  Pertus  Bcfuciiis  ,  Hieronymus  Tor¬ 
tus,  ClitLilophoms  Gafblloneus,  1.  ilira  iVipuLirui. 
IbpularuSd  D,dc  verb.ohlig.  C.ird.  Corti  in  me- 


morialibus  verb.  ÎlarUrovçÎ  decreto,  Qjjodii  non  fit, 
creditores  excluduntur*  vrinlidioll,  anc  négligentes 
Ce  lupini. 

Vnde  vera  illa  lenten  tia*  quE  ture  iradicur,  ifcntrn*  ^ 
lia  qnamiibec  condicionali  apptUaduna,  infra  tempus 
ap pelliti îoni bus  ptafilitucum,  non  expedita  coitdi- 
tnjne  l.i.  ^.biduum.  D.quind.appeL  fit,  quem  cafum 
non  rcctè  Barc.  Jpeciilcm  puut*e[uodTiraq.  norauir* 
Scego  probo. 

Ex  quibus  ,  plane  faliarrt  apparer  ciTc  femcntiairt*  17 
quarius  retta^ns  .  &  aitionis inttn tands  tempora 
D  v  ah  à  die  conditi  0 1  iis  exdb-Tin  s,  au  c  deficienti  s  aurc- 
rei,cùjn  exhiscoaRet,  poflèilîonc  tradira  ab  co  die 
currere*  &  intendi  oportere ,  vtcacrt'tas  aiftioncs  om¬ 
nes.  Sed  nec  ilia  quidem  vera  iure:  quidem  noftro  quE 
tam  magnos  auiWes  babet.qun  rrrub  turifi  res  per  fi- 
descominiiliim  alicui conditioiialircrreiicia fie  .  li.pé- 
dente  Conditione  ab  harcedi?  abenetur ,  ïk  quandoque 
poft  condicio  ex ri tenerem  non  prab’erïbi  iiduerfus  fi¬ 
dei  commi  liari]  actionem,  quia  ante  conditionis  exi- 
ftenciam  agere  non  potiierirjdedque  ptaricnptEO 
currere  cx  regula  nem  valenti  &c  Nam  prit· ûippo fin 


diuifinne,  qUardam  conlbtucbat  vetus  confuetudo  ,  j;  harredis  poffeirione. vel  legali  ex  motibus,  vel  cx  fait  ς> 


jiwi  rijatraitni ptf.  id  cft ,  rem  in  eadem c*ufa  manere* 
quç  nimCConibruatoLia  pragmatici  appellantTqaibus 
dati,  fieri  ve  ni!  peteretur ,  in  pnricns  quidem ,  féd  ac 
approprimrncoruiu  folemnu  quandocunqur  aitio- 
res intentatorum  prohiberent,  vique  faluæ  de  re  qn-E 
inconitadum  dctfu  ita  erat,  .titiones1  elfenc ,  vcluo  fi 
cùm  lis  de  re  certa ,  aut  prjtdibpmdtat ,  t-a  pendente 
lite  vtnetit,  vtilc. remedium  eft  ralii  imerceilionis ,  ne 
re  poÎterius  éx  lice  gdiudicata  i  n  terccfibri ,  i  pie  inté¬ 
rim  appropnmcncis  excludatur  qusç  omne  luigsum 
sblorbent  clunn  c*  quod  ante  de  vitiis  petfutialibus 


appr.thenliuo*  emptor  ex  fuo  conttadlu  fequutapof- 
feluoae  hannimcnris*  &  c.rtcns  ib temn ibus  pleni lll- 
TTiim  fecorinrem  coniequetur  cit.regÎ  Ju  fhfyi  &  quia 
ex  iure  qiuEiilibet  conditicmab  intercedere*, &  oppo- 
fittortem  fbtrnsffitHebmt.  Et  tamen  iftqeft  rurifeon- 
fultomm  virlgica  feuEccia  ex  tex  J.fiu  <5, fin  autem aua- 
πει  r.  C  communiade  lcjgat.  vbi  Caft,  late  Corrucortfi 
JC4.V0!  4  ad  fin  &  cotil.r  17.3,  vol.  laf.&Mlql  1.  §.  fi 
vît  vxori. D.  de  acq .  pn L  DaTd. c on f. ; rt.  v oJr Baft ■  Bald. 
An  g.  Rap  h.  Cum,  A  Ls.  A  rei,  Tnfl.  fiaulégetim  D,  de 
legat,  r.  diqnosSoci nux  allegat confi  7ifbb.i.  Non 


notaninius  vr  c  li  m  mit  it  as  tes  fuas  di  fbithi  t,  cm  p  cor  F  fuite  igitur  utri  s  ci  nili  s  tbeorc  mata ,  pro  certo  lu  re  fo- 


folemnia  pcragif*Yi0r intercedit  ejulata  dedoooj  iu¬ 
re,  quod  cx  dic  concubitus  fibt  ouï  litum  cft  in  bonis 
mariti,  nec  tamen  ance  peti  pprm.quàm  monito  ma¬ 
rito, Icd  fiiurrrim  c.mieric,  appropnmitum  ptodmis 
perfici  contingeLj&:  ipfam  excludi  quannunlibec  age¬ 
re  non  valentem,  de  quo  nos  aitital^  Dcsilqac  c.t 
teccpci  fima  prailica  (vt  loquuntur)  in  iutibus  con- 
fccaaniiis,  de  quibus  adhuc  concroaerfia  non  eR*  aut 
incena  fpc.ù'ih  Ac  fieri  ratio  ipfit  de  communibus  in- 
itUigcmiii  fumpea  Joruit  *  quia  cimiappropriincnta 


tum  ingredi  entibus  accipienda  omnia ,  fed  diligenter 
à  peritis  inquirendum ,  quid  fini  pareto  cum  his  con- 
ucni.ir.qnni  aduerferm·,  tic  auifboritas  £dlar. 

M  agi  s  verb  irridendi  eorum  i  u.d ida,  qui  nuper  H  e  -  i? 
be  &  Mercurio  ledi  indices  cmfi-bantin  vendirieme 
Facta  cum  padio  rcuendendl,  non  arLte cOnfarigiiiqeis' 
retractus  tempus  currere,  quim  condido defeci iTec, 

&  res  redempta  non  cibet,  qnx  plané  c.rcicas  eittn  fo¬ 
ie,  ciVm  de  conrradlu  condi  ticmnli,  id  cft  calas  fu  ^la¬ 
cii  m  conditione  pon  itur  *  argiui  nt  sd  c  on  rradfch  haud 


ΓίΛ*.  'Π  ν· 
ϊγ.ι  ί  ?  .·;  vw» . 


9SS 


Des  Appropriances.  Art.CCLX  V. 


dubii  putum ,  felfiib  condition* rdbluMm , cùm  A  ^  fenemfi  cxüte  .aut  ille-dk 

ilt  .ta^roifaH.lta.u.  De  corJm.mjhl.os  por^l**.  Marner  fim fotcftd^ 
c  ' m  !-  ,  ,-v  î . .  .„-Λ  ii  i  .iri  Hier  leu  nendum,  ni  ffifrmradLu  uifems^uc  Çpaiawm.  & 


iccraiis.rmuuHi^n  ^  ^--  - 

itieuihm  olknJ.muS  dnwnggn 

traloitreklcûniwewraotowe··"'  ■njilcIUH’io- 
ui-jn-'.'Mm  «du'li ,  &  roopo»  '  ·Π-“»Λ.  <*"“  *  ” 
Lii «BBb.  ■  n« '  'p«!"···  ci',lJ,r'"1,ls î*mum· 

ûiii.'icomrachi,-.4ii'J:l^L-xiriu1iil5,Pl'0J'ult>^,?^1:1I:ilr’ 
ipctmolmm  imcrdlè.  vmno  c»r.ta«.  hWhm« 
j^ù^unomno  ,»t.v«orclol.,nnh..  Calchc 
repeti  ,&  inet  Ifitp  cbnüwiir.  Ex  emm  cutrattuî  hic  iub 
„  \xa  r  e  u  n  Ji  ti  olH'ïc  nvnd  e  u  J i  per  fè  pttiu*  eit ,  & 

dmnem  fixaiu  perifitîoftemliabec ,  t  ofiitbim*omnçs 
cîîl  ctü  s  g  i·  n  - t  ai  3  quos  ctmtmft  us  p  u  ru·:.  ,  liur  quoad 
en  urr.ihimrcs/me  quoad  i  sir.-niO^adqui'Ji  mi  dette 
nir  es  ccrn tirai tu  duorum  pn  juc  tJiim  etmdipfi  appo¬ 
nitur  fobftâmi*  ,  qtmr  eftVctimi  eiusnüniufpciidti'i 
lcd rtiblucioni  ditmtàJsat',,; ïikucjue  iota  rcuendittom 
condirionc  cft s  i pfâ v ttidicio  no  n  c  il.  Quate  çrnpror 
intérim  re  ftiunit,  & fiu&un itui?  tarir , née  refiimir» 
imo  £c vendre pàttrft,  vt pLmè 4<>it)U&Uü&  fi fiib  ra· 
demlegereuendendi,  quin  ncc  pilum  reuendendi 
■■*  îpiç  i  luc  rcCûluk  côrtaâum.  îed  hu^um  hominis  cri- 


m  conj.Tj.dlu  infenis^uc  Îtparacim.iccünC.Wj 
di  LieriU  τίΓρ  e  cübtts  ,  e  n  nrr abêti  num  Le  j  |  jCn  , 
timorum.  Contrahentibus auidemcoittijfiwô 
in  Concraûtijqiii  banni  mfj  it  ullum  appropiisti^r^ 
noccrc  porcllj.  tpic  enim  contrsrfiite'taatfeijijjj^ 
aux  upproprLjiietitmH-frjnpùo  dl·, 
pi'ivÎcnp  ti  ontbiis*  Seal  h  fejtaratint&CBnicaitii  gj" 
inttTUaUû  idcomiencrir ,  ica  ytiiurfeen^ji^j 
püilit  did,  magna  ratio  fdric ,  vi  imereedi  délits  & 
oppolmo  forait  an  ab  venditqre  j,  yeluet^^M 
ftccur.  Magna  vis  e  fl  âpp  ioprimtîitDTüm  ,  fc4 
«iam  fi  incerce (Tu ni  itou  fit,  piiru  comimbs 
h  ere  i  &qtibd  conacneritprafciri,  quia 
cci im  (-s  ijircrnalki  Éadï^rdpechï  ConTiattijtbi^^ 
tie»U-r  ei  méfie  :  quodagitT  iraq.  in  recr,  conamt 
i*  x.  gbf.i.  ^  renia  &  4.  f.  quoad 
iv:r.,&:  qüi alitée  FacLc.jnr.l.L- noc-rflbüLCii^ 
cft  tadlumi&  v  ici  ΰ  li  ρ  o  il  ê  iTi  o  eon  tralegcns  cjoskiec! 
tium  apprafiacnii,  Idtôqiie  valtrctKiri  d-kishp- 
pcopriinctLim,  ex  his  .quae  diximus  antcesl  mimi, it. 
tlrudlus  &  l.t»ec ex  vera  C.df  nCqmc.pci.&H^ij. 


ipivj  i  m  c  te  l  '-1  niix  cott-iu  um . 1  >.·α  r.c  uj.h  ιιυιχ.ιιιι*  Lw-1  ^  . .  . . s  τ  ,  v  ^  ■  un· 

iit  fimilt  nr artum  tradiiioni,  id  cft  rettadiiionem,  C  yuLidone.  D-  eod«  Quiud  uxtrantosii  nkscotiu^ 
’  .i,rV. -fr  1  n  i.ân  lt»uts  CLuomiiTori*.  tioiiescoilffatlui  mittbt,  nihil  periculi  in  eti  cft,  ouis 


r  git,  o.  ]inrm::rniuautui.irîwxM.vin,  imnniuuui.m.i-1 
1  '  i  n  qu?h  ns  omni  h  u  h  di  fifri  a  p.i  du  legis  £ uitJtnfil  ort-.tj, 
ik  adicdionis  in  diem,  quot  ipi'o  iuft'  rcfckere  ira dü- 
mrjit.i  vtirudus. talis «iipnuis  non  h.iMj.quodTir.v 
queb  traifat  in  rrnttifc.  conu.  iongidiSpuiaiiDuc  & 
valde  vttli.  f  i*  gl"f.  uu  o>  &  i.  verbo  Jenatpnfi- 
rr\  numer’;.  Quarc  grandi  errote  argui mr  de  contra- 
dl u  Γιιΐ'ρ en  io  côdition e,  qmrcunknjum  adimit  aflui, 
me  ante  rwemûm  vius ,  Eibligiiooncm  »  an  adtioiiem 
Et  ner  at,  ad  ctyitiadum  purum,  Aomm  cïpiric  per* 
fcduivi  tcquntapollcilkin«  vnde  txr.  vi  cim  etiam  in 
ïïiçi-ç  eondmoTialilms  fiqmna  polTvfiionc  docturi- 

_  -  _ Ili  u r  rrr  ia  ovrlTMilî  Ar  i-m 


tioiicsconrr.dufi  infiuut,  nihil  periculi  ia  eti  cft 
cu  m  ipfo  conttad u  j  '  rom  n Igannir.  Kim  iiipp^ 
in  bannutttims  cumin  e Dnimohiiori t i nci caa,  vl· 
niim,&ifaiidtm  fircnn·  fitcccirrndiTmlttciï 

arricifii  169.  fin  kparacim  efiet  cauta  coButria  dt-rn 
ingrediendo  poiidîioncm,dc  fiidlo  raitirnappjnm- 
fia  coni r.iheni  thus  non  rtoecret,qüûSCa coiWEi^inr:- 
Ipicitj  f$di  extraneis  obdlet  Jequurp  appvptqp» 
pc- c  regulatn 3  dst  (λ <[yy  ni  1 1 1  s  1  rcddci  vru. 

PflJtRfflDiit  Hac  cudanonc  de  poÎll'JÎifflEn nu;-  ,'j 
Li natibus  in  jwifonis  aequi ven cinm  ,  id  quoMfl^tifc 


Jfiçrë  condinonaulms  κ-quuia  poisi-si.unc  nutucri-  JLL j  "iL  . . . 

truis  tempora  opponendi .  currere  vetantis,  &  cos  D  ren  dum,  anctiubs,  an  vero  naturalis  ψοΜ«*ρ 

i  1  ;.i  . . lrb  .ι,π«ιμ.·  lo-i.i_  rrHl  ιγρ  ητΊΓ^’τι  π  μ  i>  ii;  À*  iinnranrtmerttiTOTM 


m  13  Λ  L  '.Il  I  1  I  *  ^  '  ’  [  '  ]  ’  ■  11  -  . -  ' 1  -  » 

appr  np  rime  uns  r.c  Utdî ,  idc  m  multo  magis  iudic.m- 
dum  Lit  in  pu  ris  A  hucipib  rcutndendilcgevaldi  pu- 
f[1(  qüÎXtn  firnttutiim  bugèlatc  que  t  u  t'tLir,  Ί  itaq.  d, 
Cît.  de  rertitcl.  conu.  glufib  num.  ïï-Îcuj.  derct.  II?, 
il. t,  qlo.io.q.9.  nonaer.fi  Molin.f  î^gUif. y  Porto  ta- 
leniXiuttaihrtti  tondirionatem.  non  elle  Lite  Tiracp 
doccr.  d.fj.i.  nunu?4.  in  conuenrion«jii|:  boc 
ipfci ,  du  B.iib  [en fit  lib.de  prarfoipt.i*  parie  icniæ 
p.imsq.vlr.  . 

Minus  ilubîtaiinnis  eft  sn  coucracfcibE).s  iub  modo 


Minus  dubîtat  in  ni  s  eilsn  contradibus  fnb  modo  tenta·,  procéderez'  perher  prçJcripiituiesvpiimi,#» 
Conccptzquia  talcs  refpeftxiconditfcttuliii puri  fime  V.  naturalem  ad  îtoc,  ordinaram  efiè ,  quoi!  noitolu» 
l  v<u,rL·  K  hier  frrif>fnra.D.de manumifi  rcihm.iti-  difletuimus ,  ffd  nos  ulleudirnuvin  .ιρρΜΡ0*Λί!9| 


I  ChlüLUhL!  WMWPUlUfli  kilL  Ί  i  i  ••■J  llUUUiyii  |MJhiwi!UUU  |W- 

KÜ4te  pnrfcriptiones  s  &  approprimcnti^ixun- 
iLir.  HpncduhiiiLnonem  exercuimus  (iipttijiimb 
dr<  frffii  ;  nec  vnaeftiun ciaiii. &  foro  fëlumE  Üc- 
Cilla  vit  juris,  nemine  ci  u  hum  udipifri  pofe^iiipu 
narLU'alcut  idc  unis  fit ,  c^uciswslto  tnodo  dicimt.irtei- 
nem  Jiurao  adifufci  poficllioncm  polît·,  r.il·  rjm.xt- 
poraliter  ineredtarur  fcnael ,  iugrcfiinn  rvimcr: run 
amnio  pulle .  mfi  .dius  carn  nceupauvnt,  "fi: rciinstK 
ans  muni  redi  pc  tandae  de!  ponderi  t.  5c‘^î',ι,  1  i'.uiline 
tentar,  procedere,^  perfici  jucicripiiones  robir.i:; 

■  1 1  ·τπ  *>Λ  .  ι  z.·'  γμ*  1  Ci  π  ιτητη  ;  iï  r  .  £ΐΤ1ΓΐΑ  ΏΠ$Λ  ^^ 


CûîlWtyl  La^Lj  ULd.  Lai  ig,  .>  4  H.  l^VLL  II  H.  S.·  VH·.  ■  -  ■  -  -  **  “  “  f  B 

Uibcrms.çi.  hxç  teriptura,  D.de  mmuxntil.  fcftam.iti- 
qpe  ex  his prodnus nafcinir  aÛ ιό  pr  fiita  Bturipne  de 
modo  implendo  Siibcno.f  Luciui.D.de  atm.  legatA 
iitilnh-garam.  D,delcear.j,l.quihusdicbus,vhi  Batt. 

D.  decond.de  dem.  Quote  modus  domini)  rranfiatao- 
ntm  n  un  fut  pendit,  nec  res  ,  per  noniniplemcümm 
modu-endicanpoteib,  fed  condici  l.fiextranoiS  Lli 
donaturus*  D.  ac  cond.caufi  data.  Nonciiigitur  dii- 
bî  tan  .  i  mu ,  quin  ex  con  t  ratl  Lbus  fub  modo  appt 0  p  ri  - 
mentum  procédât, atitpbÜefiloni:: fub  modo  tradita, 
qui  a  m  n  d  us  contrahentes  dum  taxat  tefpiar ,  q  η  ο  ά  ii 
extraneos  quoque  modus  ccfpiéiat,  cum  lus  aliqui  a.  F 
Cp.nfernirexcomraitii.  duoriun,  nô  eAneccIft  exm- 
neojcui  relinqui  tttrztttrrtbttituc  quidquamfex  modo 
intercedere,  quia  comrailus  banni  tui’ ,  &  promulga- 
tur.ttim  fu  o  modo,  idcoque  i  pia  cont  tactus  promul- 
gatio,  proco  clu  tdbuutiivinteiTunipic. 
jo  Dsl  eo  quoque  qiucrere  incidir,h  noc  modo  conce¬ 
pta  fit  venditio,  ueniii  cx  ^l  ie.  aut  amm  piaftcrico^ac- 
quitendprotmilp.U  L^itut  bannlrc  licerer ,  quod  Cepi- 
venditores  Façiufit,  cùm.tvdcniptîonern,  [peranr  n  nec 
alienationem  pukm  fieri  intérim  volunt ,  vel  fi  di- 


diflrttiimu5.j,  fed  nos  nileudimusiH  appmpditiw^ 

vtcam  qLi  c  rc  qti  iri,  &  ci  U  i  bn  1  quae  aiumo , 

qur  corpore,  &·  naturali  cert  .-.neanir,  alioqricahsij 

mus  ab  Iit  po  iidvndi  ,  potTefiioncm 

naru  r  nie  m  *  ci  lï  d  etemi  s  >  m  .ui  ι-ai  apad  talem,  ΓΐΜ®^' 

iltt  juris  cife  rurfuin  dtulem  in  utilem  ΙΛ 

ruralis  adiungatut* 


QJ  I 


POSSESSIONEM  T  E.  A- 
BtRE  P  Ο  S  S  V  W  7- 


G^tp.  S. 

r:+jp lüiiprf iitgtyfu fi φ  ttm  flÜ|liUÎ  |Ν^ 

jTfTrf. 

f-ffftjpr vftirxforrf Jjüîsiii .  , 

jjr«'  ttitâ'Mtefifrjt,  tràJi'rü  .jk^i 

£f  j .(  m  ÿtfl  wo rrera  m*n  . 

PTiÇHfAtùr  n·)  ir  pù  trfl  "·ΎΠ  i lift  ad  trfiti'SitSi· 


Exu Iki  t  o  loco  de  qisn  h  c.tci' ba- s 
qUJi’cnJtc/&  ctlibus  traiîsFcrândaj  polMo^^^ 


pi7  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  V.  958 

(ftcalms  \  qüi  poflbRonci»  ttadere  pnfllnt.  In  quo  fie  a  fenfuin  pattiuirt,  &  rerum  ifetiis  rpofliuitibus  y  vr  ç 


habcmiuni,<Mfi  tmditio  peo  fimpUei  iidtu  fadfci,  &  na- 
rtjCx  accipitur,  OtïBiefi  tradcrcpolîc  ,  qui  &  natutalcs 
aÎtus  pernccrc  polFuit,quqd  notatur  in  J.  poileffio  nem 
niipiltus,  D.  de  scqüir.  poÎIcf  nos  art  ic*  4  £4  -  Sed  nos 
}uc  de  o:aiitioi5«  loquimur  ad  tÜâilm  iitfiSj^iranf-. 
ferind  orturi  do  un  j  ii  ο  vum  .au  t  π  ra-fc  ri  hendi  coLidirtû- 
pes,  adcumvium tradere  pone  eos  omnes dicimus* 
quibus  de  al]  enare  periml  lu  LTijVr  regulariter  omnibus 
qui  in  rebus  fuis  iih-crum  habent  arbitrium  L  in  rc 
]iiainlat.i.  C.  de  mandar,  Namquibusîinrcceik-iiEÎii 


conrta  per  procuratorem  puteft  aequh'i,  £c  appree- 
hendi  pollcillo  perconftliütutb*  nur  ex  lege  cummi  f- 
foria.  . 

Sed  &  per  ndjotîortim  geltorcm  peteft  frqmitâ  ta-  T 
ïificauonci-alroqui  tien  l.lt  ego,  D.  de  negot-  gcibgio. 
l.qmmihi.D.dc  donaLvbi  BAtr,&apoft.âdcum3BakL 
l.i.Gdeacq.paftl  _  . 

Sed  jd  quidem  intetligi  debet  foluto  prêt  io,  miiÆ 
aliud  cum  domino  cottuetie  rit  T  allé  pmeutarot  i  man¬ 
daram  £îr.  Nam  fidem  de  predo  fia  nvre  procu titfoip 


conceduntur, nrcdlc  eft  conféquehtia  ncccihtna  père  Π  hoc  eft,ad  tftdchti&m  vendere lieq uit.es  limplici  qui- 


nmii*quihus  alienare  non  permittitur.,  ncc  tradere  ad 
cun.de  m  fi  nem  alienandi  p crmiiTiim  cil,  N  011  tgi  tut 
minati^, prodi  gijiniani  tradere  pofiunr,  π  ce  hi  in  qui¬ 
bus  confenius  no  cadir^ad  eos  quidem  efterius.  Nam 
Îimplex trad ici 0  per  fe,  de  qua in  L  II  rem  tradi.  D,  de 
■vero  r  obli g.  hoc  non  imp  or  rat ,  i  cd  fimplex  actus  Fre 
di  eft.  De  quo  laf.  1.  is  cui  boni?*  D.  deverbû.  obhg, 
üultu  t.  vbidt  Ang.  Imol,  Lud.  Rom-  Alex.  tod.  art. 
Doit-  d.3.  polTeilloncrn  pupillum  &  1. pupillus.  D*  de 
acq.  rer.  dorm 

1  Îijmtic:  pcocurafûtes  inupbcitcrad  negotii,  C 

coufticuci,  id  poifuiu  *  quia alienare  nequeunt ,  ac  ne. 
omnium b-ûitorimi  quidem  ,  cum  in  procuratori  bus 
cum  libera,  aliud  traditum  ile  ,  quia  alienare  polle  di¬ 
cuntur  tcx.  in  vendita*  inii,  derer,  din  ii.  dfcl.  pro  cura¬ 
tor  cm;&  1.  procurator  totorum.  D.dc  pro  c  urat.  gbf.. 
AngcL  &  Fabi  &  f  venditi.  Ilarr  J.  procurator  cui 
generaliter·,  atque  id  quidem  itire.  Namvibfqri  nun¬ 
quam  cuiquam  taiirum  permitti  vidi*  aut  alicnand- 
iiem:otinorum  à  quoquam  faitam  probari  ,  virtute 
cuiulquam  libcrx,  ni£j  Ipcri-ilirer  rei  alienandae  unii- 
datum  ofteHcicctir,:A;  alio  qui  nimis  pcxteuloÎLim  lue  ¬ 
rit,  An  vero  in  mdiuiduo  enam  rrquifamrtibSj,  autj) 
talis  fundi,  non  ïmtncÈito  dubitati poreilj  ex  elem,  l. 
gloil  ve fbo  nominarim  de  vita  S:  bûnefl·,  dei’.uos  Γαρ, 
arr.jjiS. 

\  Sed  qui  pncfftaicm  alienandi  habete  tradendi  quo¬ 
que  poteitatens  habere  indicando»  cJl,  etiamJirtadi· 
tionii  mciirio  m  mandato  iidta  non  fit>  1.  fundi,  vbi 
Bart.D.dc  vfucap.  naua  cum  tradiao  ad  venditionem* 
im  alias  alicmcioncs  necclTariam  coorequentiam lia- 
beat,  antecedence  mand  ato  .id  quoque  m  mdatuin  vi¬ 
detur  *quod  non  per  polTc*  fedpercog^fiteere  tenerur 
is  qui  mandat,  l.qui  proatratoccm  bindebscam  D,  . 
dcconAindeb,  Aut,  ^  Fely.  c.i*vtlic.  tiûtîComEÎti 
Imol.Aleit.Iani.de  pupillo. i,  vir, D.dc  op.  nou.mmc 
^lo.Ltioii  eogendum.f.vlt.D.  de  pEotur.  glo.c.  tau  fis 
verbo  poftiilataekt,de  ele£l·.  gloil  c.olim.  Abbas  ikt. 
de  off.deteg.  cum  igitur  tS'adLtiDconfcqticns  fit  ad  vi- 
ditionem  l.i.  &  i. D . di  aCl.ein p c on fcqtu r ur  id  quo¬ 
que  mandatum  videri,  cù]Ti  Si  amplius  cradirum  iir, 
talem  obligare  dominum  poflc  ad  pecnam iacafij  eut- 
Διοηίϊ,  cx  promkilioneiua  3  ii  ira  caneri  in  ea  regione 
fit  receptum  ,  quod  vulgo  tmdusit  L  procurarorqui 
pro  e  mit  ione.  D,de  procur  îc  O  Idtad .  d  sxie  c  cuif.  [4^  - 
•&r  quus  Tiraq.  in  couilituEO  piirte  j,·  limic.Lj.  &  lindt. 
314111^4- allegat. 

4  Tanta  autem  vis  tins  mandati  cft,  ve  etiam  mottuti 
■domino,  trade  re  procurator  poiïït,  qui  a  ic  il  ccr  ex  J  e- 
ge  j  ic  debito  antecedentis  ob  ligat  ionii;  domini  Facit, 
d.bfufidij,  &£  Bntct.  &  Doit  U.f  .&d  Sl  tiquis.  D.  dc 
donat. 

Ex  quo  feqi4itur,vt  ]ion  folum  naturaliter  rradere 
pDdit.rcderiarn  perc5fiàtutuna,cù;]n  m  modo  traden¬ 
di  nil  interfit  cuiufquam,  de  quo  tamen  magna  ptignn. 
t  ft  etudirci  rnm,ap  ud  T  i  taq*d -lim  it.i  p  &  p&rf.i.  :ηιιρ1. 
ii.Siij.  Sed  apparet inant'Ju dic  dubitatipnenvcon,-· 


dettimflijridatOi.quod  Barr .dixi t,dJ. tundi,  Sc  Ang.d.ÿ- 
vendi  et. 

De  comunâri  ptTfcinnidcmiudiaumjquoddetie- 
gotionimgefto.Ce  Bart.  d.l,  qui  mihi  donatum.  Ajx 
item  quifquam  )lbi  tradere  pol  Iit,  ante  t.raibmmus  &£ 
Bair.l.i.  D.  de  [li  p.  &r,  d  ifb  hgtiir.  Alciau  Lqu  odctmque 
ftipubtor.D.  de  vfrLi.oblig. 

QVIBVS  TRADITIO  FIERI  PO- 

ΤΙίΤ  ΪΤ  Λβ'ΐνΐΐ.ΐ* 

Cap.  $. 

I  TrâAitojitTtfttèp  umni&M  i  pttfwt  iqjKf  rem 
i  Pftjnilt  fait  fi- 

fuYifjo  fliifl  fc-fe/f.  rfiiJ, 

7'mJgt  AiLpifit  pMtfi.  ibi  fi. 

5  FrtCHMrtr  ρΐίβ  ex gtntrtïi  m&ifidte  f>r*Tnf  wlfM  im 
btntf.miibsts. 

4  D  iwfi&Ui*  ÇT  ffoCHTAIiTft . 

pet  1 tttm  t  ta  fit  tlt  J. 

j  ptf  π Γξΐ I/vrti ft»  ° ftff1  ■ 

d  Libertm  prt/vwaBi. 

7  Scritmy  it  vjltim. 

Regn]aritctpoJTc[!io  omnibus  his  Ifadi  pOîeftü  qui  i 
acqmrere  *  &  confcnrirc  poiRinc  aihii ,  &  iunt  entn- 
mere  iorum  capaces*  3c  animum  3  dipifccmiæ  dus  lia- 
bent.  Quamobrcm qui  ijucllcdtu  canent  eam  accipere 
n  on  p  0  durit ,  qu  ia vtdu π  tatem  n  on  b;tbcnt ,  qua:  1 
eitttait.uiolt.  iT.adipiicunur.D.  deaeq.jpofhi.quotl 
rnro,  (fi  il  ftiriofo  L  fus  qui.  D.  de  acq.poil.  l.n  unquam 
§.  il  i’cruuî.D.de  vfticap,  l.LuJto.i.eimi  quieod.tit.  pu-  s 
pilkis  quidem  fi  non  omnino ijicclleiSuçarec,  A:  ani¬ 
mum  applicui  e  poccÉr  ad  Lu  bi  cilium  per  fes  etiam  bi 
vt ilibus. adipiici  porefti  infans  nequit,  Lquamuss·. i. in¬ 
fans  &  §, pupillus,  D.Jeacqu.  polii  InunHs  illudi jpu- 
tatio:an  pupilloipft,  an  vero  eiperntcçtêmacquiïiH 
tur,quç  tamen  randiLt  Alcs,vexatd.$,4dqbfc.icmir3vhi 
Arbatt.  Imol.Cum,  CaiL nec qUfcquatnludianrtit in 
re  itiu[il],cxeOe[lqiiod  ibriûlus  poncflioncmadipiki 
ntquitjqma  iu  dicto  caret,  d.  <5-  adtpifctmur ,  adepram 
tamen  ante  furotciTi  retinet  in  tutore  L  ii  is  quL  D.  de 
ncq.  polfeilione  glofi  d.^,  adipi  Icimur.  Nani  quin  per 
tutorem  ,  Sc  cutatortm  pro  pupill-u.cipiqmilLE  nulla 
p  dubitatio  eild-i^-pCcproCLirarorcin. D.dc  ncq.polf L 
1  donataruna.C.deacq-polU 

Sed  &  per  prociicatorem  quoque  quaritur  L  i.t  pet  i 
procuEotorcm.C.dc  acq.pol.  Li.fpcr  procuratorem, 
D.eod.l.ii  rem  mihi,  D-de  viucap.  etiam  II  matudattlirt 
fpeciale  non  habeat,  fed  ^enerafr  tantum,  B-irr,  L  qni 
inibi  donatum,  D.dc  donat.  Dfi  Alex,  Cum.  Imul, 
pet  ptoCütatotcm ,  quin  cifi  mandatum  non  habear* 
lequutajati  habitatio  nebquod  Cafl.dixir.l.  feruus  cô- 
latitik:·  f,  1.  D.  de  acq.poi'.  ii  inodo alieno iiomine Fa¬ 
ci  at,gb,  ii  I .  t,  C.dc  acq.ppf,  Q.ui  mtiam  ignoranti,  d.  1, 
i.Ç.cod.fcd  vfucapteridi  conditio,  &  principi u  iciemi 
di?i5iuao  ac  quiriene  d.  !.  1 ,  G  e od.vbi  glpd.  poiFtiiiS,  b 


p  Des  Appropmnees,  Ai  t.  C  C  L  V 


ctfi  poflAaâe 3£x\>  pof.g!.d,  s, iKinacqmrnnm  &  A 
lit  îpihmeit*  dd.auu  filial  D-  de«4-pP<‘  ^  « 
bciifl&ialibuï  non  uoilL-t  Imc  ™daio  ?  proptcrca 
quoi  aipiiD.  ftpt-  importa  F"™1  F« 

incompaiifcrtlitatcm  Ar  ideu  mandito  opus  dr. 

4  Noti  lôci  de  diiTcnlu  prociti**orrsA'  tudem^d^ 

per procuratorem  13m&  LqdffiibUoi 4- 

I  C  Lüd  Et ferc  rccfpTii  icnra  im.i  (?ft  polkabuncm  os 
.·  irt^rionqacdpitfniiü  diiiidic,ttL,niiIeùm  malifiiu-vcr- 
Γ-it  ur  i  n  re  m;u  id au ,  &  «  ««  i  ibi  inralie  ri n :don 1 1  n  mm 

auvem  cvinrchtirinctradci«w,cpiudiu«ria.bi earifti- 

nÎAtio  poifdljonts»  &  dommq^ùm  donumtnn  nrmo 
iimictae  mtendat,  mfi  in  almnuiansfcraij'pdÎir.inDnÉ 
vtrô  frt'pr  itjiûitàm  qui  in  aliù  noutrauRewit  L  quoi 
m eo,  l  l  ,  D.  J- c  ac ψ ρό  |Γ· ■  &  1 .  qu  i  mi  tu  eod  4  k.hsfc  vul- 
güîa  diicopEdcio,  Lqui  mihi  donacum  &  d,§,  per piû- 
c Ltrntfl rem  Se. &uy>  d.Li -C. çod . 

De  dominio,  quin  per  procuratorem  qua-’ri  poflic, 


9$  o 

nnîla  dtibiurm,  d.g.  pet  proctttacaciri)  \bt  A  r  i 
vbi  BaU.C.  Jm-quas  pafc  »«.  & l.pi^ 

iÎEortïmTC.deÎtcq.pür.QaL-d.Lqûiimhf  ^ 

An  per  procuratorem  reuocaumt,  tradit  ·  i 
ψι  mihi  &  L  cum  quis·  $.t.  D,  de  idut,  davrln  t  ' 
t ïad etc  p  oJ  3 itjcp  ioc  □  videud i  Bc  bai.  L*fj.|j 'u  ,·^  "  /f 13 
fligir,  v  ·-· 

SBd&pcï  negoriomm  gcForein 
iio]:.c(  quôd  Bai'udrd.L  qui-mihldoijaniat . 

i  ti  p  cî'  i  oi  i  ioco  cimu  im n  s. 

Per  ]  lïxrram  perfonana  lr  i  .C.de  acq„  pojp  &  Lr,r 
qtliü  perforas. 

Perknutm  ncftmm,-aut  bimahacpoirdluinl  t 
item  acquiiitmis.  D.  JojLcq.  po£  ^percatu -m 
v  i  □  [iiirntti!  m  h  ahertï  u  v.  jS .  ji  lt  cum  d.  1,  t.fij  piT 
chntn  inonaitcrio. 

Har  ictc  perlqrtr  funt,  quitus poiTrlUo cmdtj^pôi 
quus  acquiri poteiL 


QVÆ  LUS  TRADL  P  O  S  S  V  N  T. 
C  a  r+  îOr 


i  o  t nn'iA  trAdtiimim  rtiipTmt^ju  i  ncqut/îdmt  m. 

i  fnfarptrth*  rrtdt  virt  nr$»ei4ftt, 

ία  ttirMorAliViM  x‘7wi  aIi^uù  tvrpQtitù  tcqutrilttr. 

5  *  rti  îlifffif  tTAih  pcf-tl  ρφβη  J  latr ■ 

Flirt  PM  i.ndmifo  ίΙΐπΜΐβπη  ncyait  Patio,  lirtct. 
a  ^Γτ>  rx  yendiiwnr  !  'υμ  hn  ~ïtr!>ut(ju<id  wri*  Lth*,  pu  - 
i(<là  r  dppnprtmcti  u*m  - 

j  ,.,'ίυ  tx  ids,  vtn  di  trt)  ixrfhif  <n  i  lits  fanât , 

Dtmmum  Uratn  tx  uh  cBturtrtit iMrjr/iriMf.  U>id* 

6  h  en  cUl/efn  r  rx  vmdimnt  r  ψ4)ϊη  m  d  J  Urn . 

7  CanfiTtHA  ttù  pri  1*1  £tntr*iU. 

S  /wfj  wrfrMtr  nmpot nfift  àictrt  fôftimt  défi*  J  Îc^ki^ 
nmt  Lie. 

r>  Îrütr  pfitiitnt  vfpdtfidv  Àppupr/AtiÀi  Landittimem 
tTAniprri. 

10  dtfnmt£trutt  vrndmtc  furti mem  firfxndo 

jVflJÎU 

ÏI  tntr  mtt*d*  icrftfcauptr  rtldtiontm  *d  tlmd, 

)ut>  nvmtnt ptTisnrJinjrum.  dvd. 

Tirnli «  ijj^rrerFrtîJwiw pvttftjpmfitATi ρσ  ipprthm- 
jiailrm JfttrticA m futidt  md„ 

11  Peffeftvinti  LDtifaifudi  η αγιχ  i  ji 1 1 τίχ  Vil* η  ί . 

Ftw'do  y  ru  dt(t  d  ffiu  ιικβηϊί-Μ ,  ^‘AmpUmÎm  ftf- 

fifîtt,  ATI  pvtitdtl  AppTrpnmemnm. 

Il  n  fjfrû  ytndifv fingnixtunt  pA  rti»  *n  Apprxfitnjh  fi F 
ner/ffiria  Lit. 

Fr\Jifii?nrr  Ad iifiiitrutff  fmts  rtdtgtni*,  tLfd. 

14,  Ctrpùnun  rripléX  dftitjïe ,  CF  ,.tn  *  wj  ü  J.o  p  rst  fcft  U  jJ  UfJt  «  S , 
ï£  U'tffàtii  or, hw  mm pti?  h-rf  utrlit ,  M  ai  ion  _h  man  1  ■  ir, 

certes,  &£  appartenances. 

V ne  m  ai  fu  n  >  auidfign tfu  rt  >u  ytndiUvxthttt,  ihd. 

\ζ  Mtd:*tAri*fyitU'/t>rtûïCr  y^  pATttîy 

f  Orrmes  Oftimito  rçs  eradi  ροίΠι  n  t  ad  e  ifeil  11  m  ap- 
propniuicti-Uic  vinc  Apitmdi  ,  quai  mco  ni  mercium  in- 
derc  polÎûnt,  de  poiïideri*  dp.rre  exclu  d  lui  mt  rcs 
i  acr.T,  reÜginfe ,  do  mmaoialcï  Regn  m ,  p  u  Li  Kcæ  ,  &c 
qua.·:  pollcniEfi  eius  gÈticfis  lingulas  pei'leqiîenrar, 
propret  impoflîbilfiutem  aCijüÎficioni.ç  &  perpetuam 
proh ibitiû ms  caufatntdeniqa<otnjiift  p^lluieri ,  qua; 
divcruücm'i.  de quo  Alex.  f  inoertatn,  num.^.D* 
de  acq.p'oR’. 

i.  De  i  si  corporali  bu  s  noce  diximus  vif  c  q  nid  em ,  & 

ciFcnniiliLCT  pollldcri  non  polie  ^  iileoqnçncc· rradi.  1. 
feiuiK:,$jiu:orpoi:jJiï.D.de  acq.tL'r.doîn*  qtiafi  ραίΐι- 


17  fondit  o  r *ftrà  an  yt»diii  vidntur 
t  S  J injpds ru  M  j  'undarum  nm  r/7  ntcrfftru 
1  ÿ  Quai  Jppdldisÿae  de  terrer  j  »  ttlligiinu 

Fr sirdtDt  t*  ùrTtTmlfktnnu  d  fnijftpKcriidlti,  dü, 

iq  ÇhAid  yt rhs  J  t  (fiigu  ei  rrii . 

FetantriittCrtitn  Apf'tÜAtu,  tint. 

iMftfdiSiû  rm  rf fli/·  rÆbnidxfnt  i<L  "inîJiJrwi,  il/j, 

21  Qtud  de  AloIrTtdiiiÜ, 
il  ÿttiddiptdA^sff. 
ig  SitAifîArsa.  *n  yer,t.tHf. 

1 4  FrtutîtFit  Prt pr tpk  vm  (a  m  tnttua  rrrpMn&Îàt 
tn  hu  riéfiif  rerarto  pAri j  fHÏarwFfl  ppffrdadlminÜÈ 

rflL;ltd< 

15·  P  ij'7 1 1 m«#  /Fd/rii/drti .  f  art  ixmtî*s.  ürit. 

Fxuprrjii  tpittifurfmt  ί/üwj  O* 
inr.  ίΐί/ftfj. 

16  h  >tf>*  rate/  ή  u  ηβΐ  t  liait  t. 
funUittiiO  rwftfitpofl  f*  fi?  χτη  mu 

17  FrtUf  mity  j shAo  arptut  y  msnem  τη. 

15  Tfjrtjdifd  di  m  î  ;  n  rtfdtciw  vtwfil* 

15  ΡαιΰΐΛζίΑ  frpATitA  à  dûtfixtfii  > 

50  Fox  dt  leigneü  ri  e  tyHiieiti* 

Fox  dTjbcyGanec.  tbid. 
λ-ΐίϊίί  p  offrira  ni*  adspiferndé  jn 
Fnt  ,Εί'/ίΐ  appr^funditfir pofrjïto tetmti &  1^ 
Frihrtifi·  (Apt  te  iHrifthilis  KM)  j·  r,thtpf*  t/mdj  ;^'’^rίll, 
ibtJ* 

lafeudti  /un  ptjjfifàec,  ftd  rtt  rtwuwiww· 
yj  .ÀsStiiïr.Aru'cS  uofi  font  Μεφ,ΠΧ .  ,  . 

j  4  Çtiümndi  PojJ'rfirü  tretU  fur  u  mm  rpifpï!  ' 

trrm  moïtmHtMttiint. 

5 y  kAh  tx  itîtiir pr x\m fs tirn  CF} 

JiTAiti  rj  fjr  ApprifrimcD-turtf. 

P  dort  tamen  dicuntur,  qua-  nota fcft  rraitario  T>jr'^ 
fu  b  u  i  mu,  fiç  Canon  i  ft.n  mm.  A  t  ch ,  ï  u  j]iu.  Ar.a 
Franci,  e.pr.xknmim  Jetci-lib.uuS  Idcoqut^ 

i  m  i  erdiita  ur  o  bis  daucii  r  ,q  ucid,  A  les-  ΐ  a  b  ^  auj  J·  . 

].!.!>. de acq -  po C  Falfa tam çn eft fen ^  , 
dojninij  irinluEK.mem  in  tabbiaî  P^^vi^^y.C 
requiri,  1.  rradrti  011  ibus  ume  firiX-arpscr. 
co  mu  ni  n  vtri  u  (,  s  ud.  nam  i  u  i  p  οίΓείΠο,  uu  [  b  , 

kib 0  ad.  tianflutiorteiri  liominif  exigitur, 3  <V  L 
uliquem  actum  corporalem  apptopriabUit  ^  ^ 

qiiaTLturj  fic  ;uuc  docuiinus  3  aiit.pctccil^1^  τ  ^ 
freq  nenti  lis  rflr,.  [eqmrtupatirurifl;*  ei-  g™·  1  ^ 


ρύι  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  V.  p6z 

quand.  fif.  vel  priuat.  &  quos  alios  lacé  Tiraquel-  A  tia  caret  fpecieveri,  &  fiplures  oppugnent.  Mon  6 


lus  congerit  in  retraft.  §.  i.  glof.7.  num.  12.  &  §. 
(,  glof.  1.  num.  9.  &  in  trait.  conftituti  ampliat.  3*. 


P1 


ienillimè  Anehar.  c.  fine  poifeilione  de  rcg.  iur4| 


6. 


.  An  rei  incertat  tradi  poifit,  âucefle  poflellio  du¬ 
bitatio  eife  poteft ,  in  qua  iuris  certa  eft  iententia  par¬ 
tem  cuiufquam  rei  incertam  poifideri  non  polfc ,  fi 
quidem  ratione  loci,  &  quotæ  fntiul ,  &  coniun&im 
incerta  fit ,  1.  locus,  «Sel.  3.  Jf.  incertam.  D.de  acq.potfi 
incerta  eft  ratione  quotæ ,  quæ  «Sc  quota  fit ,  id  eft 


eft  igitur  ad  approprimentorum  eftedum  commo¬ 
da  hæc  venditio  ,  vendo  quicquid  iuris  habeo  in  ta¬ 
li  fundo ,  quia  poifideri  nequit  quod  hoc  modo  ven¬ 
ditur  ,  vt  incertum.  Ideôque  nec  approprimento 
fubiici i  quod  fine  poil'eilione  non  procedit,  vtnec 
præfcriptio  vllâl.  finepoifeifioile.  D.  de  vfueap.  Pro¬ 
inde  vt  hæc  verafint  in  poifelfione,  non  eft  proti¬ 
nus  illatio  facienda  ad  titulum.  Nam  titulus  hoc  mo¬ 
do  conceptus ,  vendo  quidquid  iuris  habeo  in  tali  re 
inutilis  non  eft,  &  valet,  1.  quod  fi  nulla.  D.  de  hæ- 


quam  partem  in  re  faciat,  &quæ  in  contradum  de-  red.  vel  ad.  vend.  glof.  L  emptor.  D.  de  vluC.  pro 
ducatur ,  incertum  eft.  Incerta  ratione  loci,  quae  vbi  13  empt.  Bart.  Ang.  Imol  Caft.  l.fi  fic  legatum. D.de  le¬ 
gat.  1.  Nam  incerti  emptio  valet,  &  confiftit  iure  , 


fit  non  poteft  digito  demonftrari ,  quod  accidit  in 

omni  parte  quæ  cuiquam  accidit  pro  indiuifo.  !Nam 

&  fi  fundus  pro  indiuifo  communis  oculis  fubiici 
poifit,  tamen  pars  quæ pro  indiuifo  competit,  non 
poteft.  Cum  ,  nulla  gleba,  nullus  ceipes ,  nullum  ato  - 
mum,  tuumeflè  dicere  poilis ,  ac  ideo  ne  poflidere 
quidem  p  olfis,  id  quod  tam  alienum,  quam  tuum  iit. 
1.  Mseuius.  §.  duobus  de  legat.  2.  Ergo  cùmpolfcf- 
iio  iit  localis  xsltvkm  ,  quod  locum  non  tenet ,  pollide- 
ri  nequit.  Sed  adiiciendum  eft ,  ii  etiam  incerta  iit 


nec  quidquam  incertius  iadu  tetis,l.  Se  quæ  nondum 
&1.  fedquod  adeas.  D.de  pignor.  &  vt  hipotheca 
incerti  admittitur.  Sed  effedus  talis  coutradus  pen¬ 
det  alioqui  datione ,  «Sc  probatione  iurium  audoris, 
quæ nifi probantur,  inanis  effedu fit  contradus,  «Se 
iuris  tantum  remanet ,  cùm  in  re  nil  fit,  quod  «Se  Ol- 
dra.  dixit  conii  164.  Incipit,  vifo.  Alex,  conf  28.  vo- 
lum.  1.  num.  x).  &  conf.  187.  lib.  2.  Fely.  cap.2.  num. 
xj.  ext.  de  refeript.  Alex.  &  Ang.  d.  1.  locus.  Quare 


ratione  quotæ,  ita  vt  nec  tertiam,  necquartam,  nec  C  &periculofam  hanc  putant  elle  venditionem ,  quia 
aliam  fub  nomine  quotitatis,  poifit vendicare.  Con-  vitra  idquod  prælcribendi  conditio,  cx  tali^contra- 

tra,  quæ  certa  eft  ratione  loci,  incerta  ratione  quo-  "  ’ 

r  ·  1  _  · _ n  ο-  λ  nii^  rannnp  rmnfa 


tæ,  pofsideri  poteft,  &-è  contra  quæ  ratione  quotæ 
certa  eft,  incerta  ratione  loci,redè  polfidetur,vtrum- 
4  que  incertum  impoflibilitatem  polfeifionis  facit.  Vn- 
de  accidit,  vt  cùm  quis  vendit  quodcunque  iuris  ha- 

.  bet  in  talf rc,  aut  fundo  indiuifo,  traditione  fequu- 
fca  præicribelidi",  aut  appropriandi  caufam  non  tri¬ 
buat  ,  quod  inferius  dicemus.  Incerta:  ratione  quo¬ 
tæ  exemplum  traditur,  cùm  fic  icribitur.  Vendo  ti- 


du  non  tribuitur,  nedeeuidione  quidem  venditor 
tenetur.  1.  quod  in  venditione.  D.  dehærcd.  vel  aih 
vend.  Bart.  1.  cotem.  D.  de  publica.  «Se  quod  magis 
mirandum  fit,  ne  ad  reftitutionem  quidem  pretij  ven¬ 
ditor  tenetur  re  euida,  nifi  fu<ftit  fciens  cùm  vende¬ 
ret  nil  fibi  iuris  in  re  ede ,  quia  forte  inftrumenta  vi¬ 
derat,  rei  à  patre  venditae,  quod  Alex.  &  Alber.  no¬ 
tant  ,  d.  1.  locus.  Ang.  d.  $.  ihCertam.  Imol.  d.  i.  fi  fic 
legatum.  Quam  ob  rem  rarum  eft  tales  venditiones 


bi  quodab  ϊΐίο lapide  ad  illum  interiacet.  Nam  etfi  fieri ,  cui  incommodo  vt  occurrant ,  prudentes  pa- 
loriic  rpi-ntc  pil· .  incertum  eft  emotam  rei  partem  res  D  tresfam. 


locits  certus  eft,  incertum  eft  quotam  rei  partem 
vendita  faciat ,  quicafuseftd.l.  locus.  Contra  pars 
omnis  pro  in<diuifo  competens ,  certitudinem  ratio¬ 
ne  quotæ  recipit ,  fed  incerta  eft  ratione  loci.  1.  fi  fur. 

§.  vit.1  D.  devfucap.  1.  emptor,  vbi  Bart.  &  Caft.  D. 
pro  emptor,  d.  §.  incertam  «Se  §.  ex  contrario  verf. 
quid  fi  duo  ead.  1.  «Se  idem.  1.  vit.  C.  vti  poffid.  in  fin. 
Hæc  multis  Bart.  Alex.  Aret.  Ang.  Caft.  Imol.  d.  §. 
incertam:  Hîcilla  confultatio  Bart. conf  74.  incip. 
Petrus  vendidit.  &1.2.  C.  quand.  &  quib.quart.pars 
jlib.x.  Cùm  quidam  præfupponereturvendidilfe  tres 
perticas ,  aut  chordas  (fic  enim  loquamur ,  quando  E 
hæc  nobis  menfura  recepta  eft)  terræ  in  tali  fundo ,  in 
ea  parte  quam  emptor  elegiffet,  &  eas  ie  perticas  pof- 
fidere  emptoris  nomine  venditor  eonftituillet ,  negat 
Bart.  eo  modo  tranilatam  poifelfionem  videri,  quia 
incerta  effet  ratione  quotæ,  incerta  etiam  ratione  lo¬ 
ci,  quia  locus  in eleifcione emptoris  efietpofitus,  & 
necdum  conftituti  tempore  eleftio  fa«fta  effet.  Icem 
quia  ante  admenfionem  venditio  conditionalis  habê- 
daeifet,  1.  fi  in  venditione.  §.  vbi  vero.  D.  deperic. 
dccommod.  rei  vend.  1.  Iulianus.  (.  Titius. D. de  a&. 
empt.  quod  &  Bart.  &  Aret,  cenfent.  d.  §.  incertam, 
quos  Caft.  Alex.  «Sc  cæteri  fequuntur  ,  vno  Iafone  F 
excepto  ,  «Se  iterum  Alex.  Caft.  Ang  d.l.  locus.  Ideôr 
que  eo  cafu  potiorem  fore ,  qui  rei  hoc  modo  vendi- 
tæ  poifeifionem  in  fpecie  appræhenderit  exi.  quo¬ 
ties.  C.  de  rei  vend.  Hanc  fententiam  Iaf.  non  pro¬ 
bat,  quia  etfi  hoc  cafu  res  incerta  fit  ratione  loci, 
qui  pofitus  eft  in  editione  emptoris ,  tamen  ratione 
quotæ  certa  fit ,  quia  tres  perticae  agri  verba  fint  nu¬ 
meralia,  quæ  tam  poifint  quotam  conftituererefpe- 
du  totius ,  &  relatione  ad  totum  fa&a,  quàm  fi  per 
verba  quotitatiua  fieret  enunciacio,  nechæcfencen- 
^irgentr.m  Conf.  Brit. 


Sc  cauti  emptores  fingulos  quoique  fundos* 
&iura  quæque  nominâtim  exprimi  in  inftrumentis 
emptionum  curant,  quia  expreiforum  omnium  cui- 
dio  debetur,  non  expreiforum  non  debetur,  quod 
Alb.  Ang.  Alex,  confirmant,  d.  1.  locus.  Caft.  d.  1.  ii 
fic  legatum.  Hæc  igitur  cautio  eft  emptoris ,  Vt  lin¬ 
gula  "exprimi  curet,  venditoris  nequidquam  expri¬ 
mat  ,  praeterquam  id  quod  certiifimc  poteft  præftare* 
&garentire,vt  loquuntur,  cæterapertincntiarun>,  «Sc 
appendentiarii  nomine  tranfigat,  aut  fub  verbis  quid¬ 
quid  iuris  habet.  Quod  &  in  generali  quoque  con-  7 
nrmationepriuilegiorumvfüuenit,  quæ  ab  Regibus 
concedi  folet duitatibus ,  «Se 'communitatibus  initio 
principatus  ,  fub  generali  claufula  iurium  quæ  ha¬ 
bent,  quæque  prædecelfores eorum  habuerunt,  8c 
quomodo  vfi  finit.  Nil  enim  iftud  notii  iuris  confert, 
fi  de  anteriore  iure  non  docetur ,  fi  poffelficJ ,  «Se  vius 
non  probatur,  nificxpreifio  fiat  in  referente,  quod 
fatis  fit  ad  indicandam  voluntatem  confirmantis,  de 
quo  longa  eft  difputatio.  Folyn.  d.  c.  2.  ext;  de  re¬ 
feript.  Oldrad.  d.conf.164.  Do&orum  d.  l.  fi  fic  lega¬ 
tum.  Balbi  in  trad.præfcript.  parte  3,  principali,  quæ- 
ftion.i. 

Enimuero  ex  eodem  theoremate  incertae  rei  pof-  8 
feifionem  dari  non  polfe ,  exiftit  illa  notanda  fenten- 
tia,  quod  filius  quamlibet  fundatus  in  légitima  fila, 
alio  inftituto  hæredc  vniuerfali ,  non  poteft  dicere  fe 
hæredem ,  aut  faifitum  de  fua  legitima ,  minus  etiam 
eam  fuâ  manu  appræhendere  ,  fed  de  manu  infti- 
tuti  haeredis  debet  eam  capere  ,  quia  legitima  eft, 
impoffeffibilis,  vt  incerta  ratione  loci  &  quotæ,  ra¬ 
tione  quotæ  ,  quia  etfi  a  lege  diftinita  eft  pro  nu¬ 
mero  liberorum,  vt  auth.  de  trient.  «Sc  femiifi  ta¬ 
men  minuitur  per  æs  alienum  ,  nec  debetur  nifi 
SS 


Des  Appropriantes ,  Art,  C  C  L  X  V 


964 


left. 


«·»  '·  V-*-  s.  *».  A 


donatis*  idque  fbtoro  obueniijet  ,  ytAiimi  vtBjj 
diiÎLcc ah  (ci  itibus  Îludiànim  ciuiia  Tindi)!*  ti··!" 
but.  Nani  cùm  biiuiitftcmis  dh ^ n.  iuïcrcdli iDnr 1 7* 
inttianmim  quidem  vi  abj entes  ,  na&ta^LjlL 
riiïs  re  cl  et  fi  porri  cweru  Ill.iitl  indicaro  dcarmlc^·' 
du  ii  huit  j,  quia  maximui  n.itu  paiera  poCTtl^  V[^ 
dicter#  vi  fumn,  IrKULmLUcmajnuyciLlcFaiii  g^·· 


politione.  Nccquîcqiium  icitur  illi  ίραύατι^ϊ, 


clufi lune ,  &  quamquam  in  ïpccic  r.sdsdurc , 
cz  cam.cn  y lilitAtiscaaÏafe'ric  »  &■  fnakgi  j.utUll! 
dto i' « as.eonüimata,  Neque  Ük  talus  qutm  czm 
homo  doctus  Aymo.  Crauctts  tkcim  cgnf  ,  lf, 
obÎk.#,  quia  frater  reni  communem  filo ,  fcrftIJ 
nomine  vendi  derât ,  abléncc  Si  pofterius  ijfflfcS 
Confia  ac  igitur  au cLorem  non  poik-d  1  ! ' c , l:‘ ; , ,r,-, :·  ' 
midi  i.-.rivanrum  igitur  de  Itift-èius  valcrepïfcriba, 
di  cauÎa  &  Æpjituprmitnrum  pbffii^àncirrçafl^ 
liter  pàlîiffor  tu o  tantum nomine  vend':. 

Proinde  ,  quod  de  meerw  rei  poiicCGct-yi  i|ihi,  1, 
mus  j  imertinm  hillk  »  cùm  fidlicer  iflCHàtiiihp 
relati  o  nem  ad  ai  tu  d  ter  tifi  c  ari  poteil ,  veliiD  c^m  [f. 


H*c  fcMontu  ItonL  U.  Cqu^fc  qu,  W. 
pan.  BakU  (L  quUi.1  Cod.  de  pwlhcaclUal. 

WÂiet,  d.$.  incertam,  «dens  W-ÇqnL  ι+7·  “b·  il 

Mcx,  tunf  144.  voSum.4.  dt‘ quota  diljuiu- 
t„,  TtaqudL  tcictat.  U  lmin.: 

da,  cfcdarat.  qu:*u.iT  uu.vi,  & x\.  Jcm™*  tdi 
vera  cil  ratio  taiiwiti  dilplicer,  quia  Iwlicei  Icpti- 
nuiJtccru  IbmdoneqLmr.roh  id ,  quùdiiuum po‘- 
(itiere  àlicno  ,  yf  qui  quota  fît  bonorum  non  luxro 
d  '1  tans ,  N  uqi  te  emm  t  piora  p  e  r  le  i  ncerta  c  ft  qn  i  a  mi  -  ^ 
nui  &  igmsranir  quanta  lit  »  ncc  minus  quota 

elle  ikilnitccrta;  quia maior  aut  tumor  cilcpoillt , 
quod  limpLi  cirer  rWum  çft.  Nam  &  il  tndor  iirquo- 
ra  Baronis  y  qui  tnagdli  »  ram  r  n  tsme  munie  ftj  agi 
de  rema^ut  filin,  quotn,  Batonis  t  quàmagdli,  ergo 
6c  ii  de  eo  dimiiuu  potuft ,  quodeit  rd tù un  ι  ,  ram  en 
quod  Gipcreft^  fètripcr  quota  eadem  cric>  niG  ούητ 
liberorum  Jiumems  co^m-oucmrnr,  sut  controucr- 
tincium  capacitas,  aüt  incapaci  tas.  quorum  drtra- 
ftlûne  allant  quota  pto  munero  falkctc^icniiuni, 

dicl·,  authcnc.  Et  çftifta nuidem  fcntend.iex  mort-  -  c  '  ■ 

bus ,  2c  iurc  conlueiudinat  w  inter  nobiles  multi'  ve-  ^  latio  facta  elt  ail  certum,  eu  m  i  n  Mcteme  îiiïi-Île, 
rilTima,  non  ex  1  lia  incerta;  rt-i ,  aticpollvibouis  C.uifa*  latum  1.  cemtsu.  D- de  icb.  crt-dJ.  au  prætpr.f.i,  B 
de  qua  iup.  Sert  quia  polie  Ûiiarci ,  &  iaiiîna in  Joli- 
dum  ex  moribus  cfl  apitd  ruaaimum  nam  .  idcdque 
îipyd  du  ds  riïe  nünpordt,  eadeni  ntunero  Sc  fpccic, 
l.j.  f.  txconirano.  D- de  acquirendi  polîcll  non  ma¬ 
gis  quamvt  quo  locdfcdeo  UJ  ledeas  ,  qtiod iunli  ail; 
q  nam  quai  n  ilia  qi  roque  inc  c  ttae  te  i  r  egula  y  ait  rc  pu - 
tdl  f  cumaut  nmncrusUbt rorum  aut  conditio  dim- 
finûiü  ,  id  eft.,  qualitas  païtagij  incontmufrlîa  ed. 

N-ini  tum  accidi  rmceixiAmtam  e  ΙΕ  quotam  ,  qua*  ab 

factis  partium,  &.nmkitione  depende  quali  >  fntn-  , . —  .1  ,  ^  , 

tu  fi;s  idcôquc hoc  cafu  poffidtri  fllimpatltbilc.quDd  u  principalis ,  alwqmindetçrimnattpoftfcié' 
(IvuinSomius  vend  icat ,  quia  verè  hoc  caliünccrâ-  tctmma»mm-aHiloniiiü^rofck^iw^g 
nido  cft  Ktioncqtmtx ,  bci ,  tui  recti  accomino- 
d.ULir  (Iipradicta  itaris  d  i  ψοίπιρ^  quod,  nos  ut  parrag. 
noftris  egimus,  qrucft.  &  Arc-condir.  py.  deinde 
illa  ratio  dc  are  alieno  ,  quota:  adi udtean unem  non 
impedir  in  reatibus  debitis  ,  ad  onus  (vr  loquuntur) 
contribuendi  iblutiuiti ,  tiui  imminnenda  porrioms 
imnencc  raruen  quora^  natu  iempercrir  terrui  M  aut 
quaïta,  aut  radis,  edi  foriaiTc  minor.  Nccilda  Ene 
vtiliracediaitiEurtid  v(uin,  quia  hiicafibtis  i  nema: 
quotç,fi  cuncingat  fccmidoitatum  quuram  foamven*  Π 


de  reiud.  Linftiturio  trdis.  IX  dcconi  indic,  (u^t 
fi  irtcemtudo  dcrcrmrnara  Gt:anrcbajM.Éj^aj'pr 
mdndirrncm  m  podTdÎonem 
propnmenCU.ua  procedet  concurrence  cg  ,  quad de 
iurc  àtidcunâ  ,id  validitatem  rstuli  dôèeaÎiii3Éî  udat 


1  n  potTtÊone  reali  i"ir,  cx  reguk  d»  Jtt$>  teHuJli 

,,..r,,,,.  £  ini-^rnHTitlLim.  Td,  iit  VCtUlll  ζ!ί.  [r'f7I 


m ic.unt-  d.  t.  mcertaiunum,  14. 

Æc  cum  fundus  exprcHits  luin  eft,ied  klt  luiminc 
pcrdnenri.uum  compfithenditur,  L·  emptii  ifili. 
ter  pofTeiGonan  appnrhcndit ,  Cndl  vniiuiifejri 


dere  alicui  cotidlcuco  appoiitn  ,  mit  alia  tradi cioire 


imereft  txrernus,  qui  in  pofieflionc  eA ,  rahii  tulotu 
n.ecclle  formare  oppofiticmem  canna t;ilc  Jrprq'ii- 
nienram,  quod  milium,  eft&  hueeffedu.gipiib1' 
C-ctus  «  rulu  s  i  neci  u  etiam  no iFci  ho  ett,  ldcotî  tët· 
niLTiciua  flanc,  quod  Π  ci  r  dus  dcierminaui p  d 
grclTum fpeafid  fuudi  v  Sc  poJTellimus , neciSfd^ 
determinata  tfTc  &r  rei  ccnx  bonniment* , 
non  obfunt  vendicanci.  Iraqne  quoiieskuertf^ 
liani ,  vendo  quidquid  iuris  habeo  ,  Ln bi ic jfjr  nuii' 
do  edrei  fiindi .  procedere  prilcripcioncmiuw  ciC’ 


prkneuto  nihil  agetur',  quia  vicium  effcin  polTcllic-  m  auctore  annalem  podefl^m,  iwqn-- 
U  qui  debet  habiti ,  λ  Mrf,  ex  perfona  anotoris,  mcci  dcu-lmc  pufldJionum  dicimus ,  % 

-Lr  hic  v  i  rabique  vitium  elt ,  &  in  prtTanu  auûoris ,  iüt,  &  ciim  per  prûimraioreni  quoque, acapi^ 


lipu  cujt+ 1.  pe  n  uU.  f  fcd  ctf  i  fu  n  dus  fX  pro  ccapc^ir* 
&  Caft.l.  emptor,  eod.  cir.  Nu>  vIuampluuid^H 
iit  luiture  annalem'  pofle-ffiimeru.  Proinde  qn™  “ 

.  .v  .T1  -■  ..  .  I..T-,  r,  "HL 


nt  li  ic  v  1  r  abiqi  ie  viti  uin  c  it ,  in  pe  td  ona  an  il  α  tis , 
qui  infpecu'  itonpclTodic,  Scita pcdxma acquirentis v 
qui  mcertom  raîic>ii$  quota:  &.  loci  poilidcrc  nun  po- 
tmtd.  §.  incertam  ibi  locus,  nili  poneremus iecun- 
donatum·  jpecifict:  alupud  poiFcdiffe  anno  roto,pDftea 
vendittifièj  &:  maiorem  namnon  intcrccilillc.  Hic 
enim  ptoprur  [pecifid  rei  poitcfticmem.  ic  traditio¬ 
nem  cx  regula  d»U»fy  procLdurctappropruTu-muni, 
?  per banm menta  non  tnterpdlacn.  Vt  m  c.tfu  conuer- 
fofi  maximus  natu  toiius  ροίΓίΐΙ  αΓ  t  c<  dcToto  fai  li¬ 
tas  (vrlcnpummi'i  ratitum  dr  i  :  .ercdirace  iit  Ikrax  rri  c, 
&  Vendi derit·,  vi  Iccunm  ului  iu.nu  quorim  ftruare 
nequeant,  fc  d  au  ta  cr.ii  i  i  d  orte  re.  ili  hann  rm  em  ts ,  c  ar¬ 
ietis  foleiTinibus  app  rupti  menti  ardiilalis  procéder 
αρρι  opri  me  nv,  lui  .  ‘  5c  iècniïd  on  .uns  e  K  c  ludctu  r,  l  .ifuo 
i-ecurfu,  conna  Limiorem  nam  ,  qiti  olletium  vendiditj 
uni ïî  niS  reliqùrim  eft,  inanis  relinquitur  aâio  ieetm- 
donaro  ,  qui  non  nitcrcdJIc,  idque  iLi  quando  curia 


fejllo ,  qUii  non  minus  oerta dit  débit, qu^". 
ipli  apprxbeiiduriinl.j,,  ij.,  I altus,  D,  Llcacq-p01"  “ 

Càicrùm  abilla  icgali  fcnteniia  de  îiicedw-1^ 
pofïcfïîonum,  excipienda:  fuiitconfuecudia^y 
üx  moribus  ,  niimitcrio  coidtiei  udi  ucs 


F  vtluri  rejuin  hrrrcdîtarianrm  in  hirrdis^·^^ 


i  m  i  1 1  hi  ί  =  *«  i  il -LL  -1  i- 

taies  funt ,  de  quib .  lof-  d.  f  1 1  tftïÉWk  &  V faH· 

'  Proinde  ilngtihris  etiam  ^ 
quo  traditur  ,  h  vcmiicus  bindus  ϋτ*  -  :  .  jui 

bus,  6c  tamen  ampliores  pol  uni  am,p  L  r. 

nemdc  tnto  procede  L 1.  $-  cuir.  -  ^  -  -^[π 

cmpJ.u  in  principi  D  deatq^P^^J^ 

nuum.  D.  de  legar,  i  Bald.mrub  R·  < 

c  inquit  trx,  vnu'tcrlinas,  jSflupafW·  f 


lidetuiv 


(ji5y  Des  Appropriances.  Arr.CCLXV.  9 66 


Seii  qufc  crc  r,  intririujs  fpaftçtui  ,  Sc  im<iligatnr  * 
jp  ïodirLC'jic·  r-LTQLTi  iplatiun  ,  qua  cerri  &  drtetmi- 
ι;ΐύ  corporis  funt  j  quantum  &  q  un  ce  nui  icliokfti-i 
Cï  leiitentiç  DoÆonun  obnncr-e  duKcniiEjVÎu  id  quo  * 
multo  maxime  qaïri  conuenit.  An  cdm  ca- 
lirum,  vÎÎk-.âçxT  pix-cornun  ,  m  agris  âurVfbe  ven- 
ihcur,  qùï  de  pîuribiis  UngLilaCibuicètiftcnE,  parti - 
cukrium c Or p  0 t  um-i  1  pce iTacia  iit  traditio,  &apprx- 
h  enfin  ad  .ipproorniientLiin  edictale  cünicqueLidiim; 
5ynt  iftaipluriW  tmdita  fateor  *  fed  rarus  confen- 

lus  j  a£.  plané  fcftluî diuerii ,  nemocrrci  ndvfuinaé- 

cùiniïioctaiiè  feripht ,  de  b  b  qtur  vis  vnqu.Un  vr/ibci’  B 
tile  otium  £:  Icholx  fitus  docucrrt.  Melius  îfta  pet 
commercia  mtilliguiiiLir.  Cum  vulgo  venditi  pries 
concipiuntur  de  pr,x dris  rufticis ,  vfurp  ari  folent  h  arc 
vocabula  ,  il  mujtn  i  màtinir ,  ffl-rif ,  feigântUt  d4 
pirttànitut  ÎjfM  quod  ficuamars  ineff  tt  ch*- 

jî«n  ,  forttttfft ,  ff tre  ξ$-  4i‘P*rtm  Antti  di'vij  ffiiiiH,  In 

vrbibus ,  vtanguftior  finis ,  ita  denominatio  rci  sr- 
Êtiorpcf  confines  >  de  vicinos,  nifi  etiam  nortuuncll 
Quii.il  hse  vocts.perfe  v-âteant ,  quiifeparatim  ,  quid 
comunriim  diligenter  infpiciendsim  :  quan  tu  niq  ue 
cum  p  ofkriorjs  mriiptud  entue  [entendis  çonueniatit  Q 
■ccpéridéndüm  1  quoniam  de  fl  hic  do  polTdligrmm 
endit Loue  traito-inus ,  ta, mm  hï  regulariter  ad  mu¬ 
los.,  eoriimque  conipræbciilloném  arbtaudx  func, 
ne  plus  traditum  indicemus  ,  qirim  in  alienationem 
deduû'uù,  en  ntt  j.  p  ic  e  lqlti  rn  tdppionem,  &  fi  non 
tqufl  negandum  iâ  polie  accide  re  r  Quod  dum  fa  ci- 
pins  pnus  mceihgi  cernuetur  ilia  corporum  m-feri- 
pïio  quam  iiiïifcon.  fhçitin  L  rermn mkrura  D*  de' 
vfucap.  quæ-'de  PhyiïeaWatermin  noftros  libroïdc- 
duita  rit,  quai  SifL.id  vJucapicmum  uirdUgencsam 
fclîneni  defetipta  eft ,  taincn  ad  poOldUonum  quo¬ 
que  rtàclacjoncm,  quajvfiicapiomnn  principia  font,  ^ 
vehementer  condizcit ,  de  quibus  hso  Eocus  agendi, 
Corprn  um  quidem  ,  vt  Üle  iurif.  ait ,  non  vna  iia- 
intarEl:  Namaliuvnofpiricu ,  inquit,  cnnH,mtui  &: 
i u  bit  ilunt ,  vt  Eiomoj  equus·,  fis um .  DcquO  eo  loeo 
non  tradidit,  quia  Ferè  totus  cituliTs  de  vfncapiom- 
bus  de  talibus  agi c,  Qupd  du  L  mo  di  cft  per  lé  cou  - 

Îtderatum  ,  vnum  totum  emiftsmic ,  &pet  feitibfi- 
{Iit,  nec  alteri  appendet,  de  fi  plura  fine  ,νηιιιτι  quadn 
que  fuum  torum  cft.  Ideôquc  in  appr^benfiom  - 
bus  pb'lÛiïiqnuHi*  vnum  pet  atind  non  aoprihen- 
ditur,  vt  mferiÎLS  ditemus,  &  vulga  foholt  agit  in 
i.  vetereï  ’&i.  j.  in  princip.  &  Lp^ïdia.  D.  de 
icq.  polf  Lhatenim  perle ,  Si  ah  crins  pars  non  Liiur, 
&  Cingulari  munero:  inrelliguntiir  l  red’  dicimus., 
infin.  D.dc  verb.  fignif.  1.  Clins.  ΐ·  vit.  D.  delep.r- 
l,  Q  uidam  vero  cotp □  ta  ex  pl u  ri  b  us  inter  tê  coiiar- 
rentibas  ctmElànc,  vt  ardibeium,  nauis  &  talia,  iu 
quo  ptimi  gerter  is  plura  compingi  podunt,  aux  i.un 
inde  per  fc  mm  coniidetabuntar  „  ied  vt  pattes  in, 
toto.  I raque  Lapis  ^lignuin  dciegul^,  St  qurpti- 
mi  generis  diximus  hoc  torpore  vnum  tocuirij  fk  in- 
rcgrdlc  [src  loquuntur)  conflabunt  ;  &ζ  qux  fïnguk 
nitîütam  Ibam  feruantj  compara  mutant  Hue  quo 
ad  do  minium  rx  his  qux.  1.  y.  &  irqu,  Èî  1.  in  rrrti 
D,  de  ici  Vi-ndiesriotie ,  traduntur,  isuequosidvluca- 
pia  nem  tk  poilcllionem  d.  1.  rerum  mixtura  &d,l. 
in  rem.  vit.  Itaque  ia.  corporibus  ipf«  provi  per 
fc  itant,  aut  alteri  cohxrcnt ,  mutator  ρυίΤνίΠο,  & 
viiicapio ,  qui  dus  confvquens  dt(  quamdiu  enim 
corpus  alccvicohîtrêC,  naturam  eius  fcriLit,  fepara- 
iim  fua  m  tecilperat  quod  d.  vir.  apparet.  Sed  de 
tertio  genere  propria  *  &  priripua  dübiracio ,  quod 
de  pluribus  fïnqul  a  ri  b  us  corporibus  coriftat,  H-d  ft> 
païitis  f  fie  difïàntibus  non  cûJixi'emibus  ,  vtfgcun- 
vÆfgŒtr.  us  Citifsris. 


dnin  ,  fed  vni  cnllecHuo  nomîni  fubüriuntur  t>m- 
ïiiîti  vtplures  ou.es  grfx  appcllaimar  ,  pi  lu  es  boucs, 
aut  iiimi-sica,  armentum,  plûtes  pord,  hara,  pSit- 
res  hümutes  populus.,  2  ut  turba,  aut  turma ,  alu  co¬ 
li  ors,  aurexeruit  us,  Îchocipfum  dequnquît'rîmiis, 
villa ,  caitrum  une  r jmjvn  *v\'  {htmps  prdvt  Lub  fevni- 
Ueriïiuteni  tetriton j  T  aut  agrorum  continete  diam- 
eue  s  non  ver  b  tonbdetatiL  per  le  ifta ,  &  fi  hoc  mo  - 
docompofua,  non  confuta,  ouancurti  advfucapio- 
nem  naturam  fuaitl  fensant,  (bdiüei'bnn  i  corpore 
caufam  b.abcrc  dcprathcüdantar  „  vc  fi  quis  grege uï 
emerit .  £c  poflv^  ouem  sdiiideri  te*  idio  ti  rnuQ ,  liste 
gtpgis  appeiïatioril  df  vusuerfititi  fiibiirictun  fedta- 
1  lj loi  quoad  vlucapionem,  uatuiam  fuatfi  &  eau- 
fem  Îtquetur3  ica  vt  it  fanma  fit quantü.Cnlibet  prx- 
fcriptogrcgc .  pvxlctibi  ipÉ.i  nequear,  yel  fi  enam  to¬ 
tus  gtexpr-rlenbatu r .  quodficiipatdÎ,  Jj  omnium 
patiioaburuui,  cjtquibuï  grex  CünOtat,  irai,  &  ea¬ 
dem  caufa  fit,  quod  Bart.  dsxiti  dt  inagis  perfpicut 
[mol*  d.l.  îcrrim  mixtura tex.  quidam rericmt,  bic  in¬ 
quam  eius  particularis  l'pcciei,  cuius  diücrfa  Cüiifa  eft, 
pireferi  pno  im  pcdiatLir  ab  fua  eau  14 ,  qua:  qa  o  ad  hoc 
;  corp  ori  non  mi  icetur.  Sed  .quoad  pu  tlbilü  on  Ls  rraial  - 
lationem  hic  Îub.fitlendum.  N  .un  Ctim  invlucapio- 
ni  bus  ,  &■  eau  fa  requiratur*  id  dt  titiilu.;*  E,  d  uni  eu. 

C.  de  prxf  long.  temp.  1,  rtcLlo.  C  dcrei  vend,  vfii- 
eap.  vctiufquE  du  fectu  impedi  tut*  fedpoflèfficj  quo- 
iTiinus ip fa  tranfeir ,  mT vetat,  Γ raque  rerum  eirum 
qux  fubvno  o ominc vniu criais,  autcolleiliuo  eon- 
nnehrur,  poffeilioper  capitis';,  aut  partis  apptxheri- 
fioncm*  dt  toto  apprxhenGiimelligitur,  gregis ,  ar¬ 
menti,  tetriton), i urüdidlionis,  bcncEaj.  Γ,  grege.  D. 
delegat,  i.  L 1.  cod,  tit,  Lj.  D.  de  acq,  h.crtd.  1.  in 
Ciinamodato, ί .  vh.  D.  commod,  dclacerdorif  capite* 
h  Cou.  Alb.  Bald.  Li*  D.  dcofF.ptxf.  Auguflal.  An¬ 
ebar,  c*  irshn.  dcrcgul.iur.  in&.  &c.  Huc  pollcf· 
fLocicvcril  fecundo  inudo  cud*  rit^  l-IuCt.  cap»  inli- 
reri  s .  fXr,  dc  nril  J  poli  a,  lc  J  te  ruro  qu  x  adtunguut  ut 
fua  caüfi  ie  viiicapio  cft,  1.  qui  Kutdum,  §t  i.  11,  pru 
empt. 

Sed|  illa  suuEio  migis  neCeffiuia,  &  advfixm  ac-  ij 
commodata  düfpüratio,  Ciitneiufmcidi  corpora  que 
nullo  non  die  in  corasurteiis  vetiantur,  in  quxftio- 
ne  fune  t  in  qua tra litatione  nemo  adhuc  mihi  videtur 
id  oHerualfe ,  quod  ex  toto  r.cslpfa,  Se  viusnoftnia- 
bat*  In  venduiorvibiisquidem  pr^diotum  luee  feri 
ab  no  Liris  notari]  s ,  pri  uat-o  qi  udem  Dri  tao  η  i  ,r  v  [  u  , 
ΓοπηιιΙχνΙιίΕραηΐΓ ,  Uahdnii,  ~vrntii*  z?  ir*nf}mc  U 
mtiftn , fmnws  tma  fJeigntnrfeTtlw$i  £r  4j>jntrt menât 
d"Vfitd  litu.  N.  In  qua  conceptione  videndum  cft 
rimo ,  quod  ad  Jonnnlj  effectum  .  quid  cotum  ver- 
orum  vnumquodque  valear, aut  jioITlc*  Nam  hoc  m- 
rellcbto  conU-quetui'  polkilloiiis  apprxhenfione  ce*1 
l^nui  jd  talem  iitulum,  quii  pbÉïèSmm  T  traditum, 
tranflaiumvc·,  intclligatur.  Acpfimiitn  Caftri  fipni- 
ficatio-m,  q  ux  ab  nolitis  lui  et  paJïim  viurpari,  xqui- 
pollet  in  lua  quidem  fpecie,  vox  d‘"Vfle  wnifm*  ÎÎ  qui- 
^  dem  in  ruLticis  loquimur,  quia  Ln  vrbauis  aftrtbbrir 
e  ft  ffjTTîi  ficati  t>  ex  n  .it  ut  a  rei  ipfUis ,  Sc  materi  a  iubie- 
bta,  led  in  agrts  appclbiriont  d'i^ï  wmi/Sw. t  cni  agri 
fubfunt,  cx  communiter  accidentibus .  ca  prommeia- 
cione ,  nonfulum  adificia  ,  cortis  ,  A:  prxratmjrj; 
fbdtfciatnld  crixitorimn  ,  pigrorum  vmuerilcis ,  cx 
qua  componi  cur*  iiitvlligitur,  &  molendina  ,  depe- 
dagia,  Bi:  talia*  Id  eôqu t  fuds  partes  hab  enc  pr opri 
dc  particularibus  fignificam,  vt  praf:oriLimfit,ca  pars 
quit  domini  habititiofii- deffinata  eft  ,  ] urinis  nudio¬ 
ribus,  &lurilconfuliis,  nedemde partes  illx  lingu- 
loics  quas  GiJpiddus  ptoprio  opere  dvfcripiitj  tum 


96γ  Des  Appropriances.  Art.  C  C  L  X  V.  5â| 

]  j  mmia .  bubtak  equili^  Λ  dfI  ftu&dicxt. 

e  r—  «·.'■  *τ"  pt-Tr 

^bih  ;  &  nui  eiufmodi  ii, ni  «un  cortem..  pol '"«t . Λ  φαί ax°.  Mm.  D.4c«q. ***** 
51  is  tuum  «  .1  .  .  ,v  JT  ibi  ίϊήΓΤ.  Aret,  Alex.  hnuL  Ang.  Cum ÎtaMfcp 

tam:  quia feilicrt  hoc  nomen  vjiHit'EÎîtaïii  cun.mi' 


cortis 
oui)  i 

racoris  çubiha  &  qui  «.j ««“*"“ . 

W.I»»,  rylmrc-Jiw,  <l«*  *Βϊ!·  Γ·" 

lurca did  i'"11»111"  11ιίιν!'·1  ^  k"1™'' 

/,r>  inteUigunnir  *  quod  hoc  motio  intttaftum  u .  t 
pH«it  «pluribus  dhbmrbus  compotum  ,  quum 
altam  m  prcAliori  lîg.ita°  «  |tadms  oah.ertn- 
dUu  contour  crtciuiiiit  QyoJ  veteres  piaupiiiim 
dictrb-mr  nos  manemun  didmn?,  quod  )lh  ,irotliiC- 
ca5  uds  gramina,  &  alia  qu*  mJaicquunrur ,  ba  a 
corte  c ompitci intai uro s ,  quau i  covi em  vutau c-Arct 
t 5  i  π  cdÉfere  eu  nf.  i  f,  Tum  villi,  &harq  \m  n  os  mi- 

Jieanas  folmta  hi*  quidem  regionibus  appellare.* 

'  inrdkEace  JÎmÆfcmuïi  ,  quini  domim  prttiiei  faleiV 
cum  eotom ;·.  1 1  rc  oronii  &  can·:  » ,  qusç  ante  dta- 
mrts j  vn a  v oci  s  G;i U ieita'  >/> f  nw rjftj·  ii  gn ificftt io  com- 
ptxheisdic  »  Manemini  habitatio  eft .  Sicaoftt i  quo¬ 
que  luris  .mdtore;  c.iltn  ΐΐμηϋί caiio nem  v  turpant, 
non  proarce  cincii  m,  &  munimentis  quod  lorraU- 
t  juro  appeilam  ♦  fta  flt  pto  omni  agro  ruut,  &  Ecrci- 
tonj  Lubieeti  vmueilit.uc,  c\  L  pupillus.  £  retrito- 
j-iLjin,  D.  dcverb.  fignif»  ftkdcme  lunoc.  eap.cuiota 
Pedem  ex.  de  rrib  IpoL  &c.  in  beetis  cx.  taun  pat. 
17  Caftrum  aut  villam  dtcic  ede  nomina  vniurttatk 
defigiuduA,  qiuc  honorem,  doit  1  cJ,  1 1  in  ,&  i  urUBiili  0- 
ncnÎn  npotte  m,&  H  oittacm  p  a  tat  m  Lum-  t  it,  dc  i  ut*  ■ 
p,ir.  Birt  Arfcrc  Otrerh  d.  L  -,  in  prinap.  D.»  dcacq. 
poii;  Lud.  Rom.  conf.  44^  OWrad*  coni,  a  μ..  &  U 
j3;Lrc.  tu  qm  fmt  teb-  glof.  verbi  I  ombar- 

diar,  ntgat cnAxatlc iurçjÇômtnuM  habere  iuakliêHo- 

ncrn  j  non  magis  quimviHi$ ,  quas  pro  vicis  es  cora- 
JinTni  ital i  ψ  ûgm Gçato  aedpit ,  cum  tamis  aliud  Jmt: 
<lc  quarum  omnium  ddEcrrpOjone  miriâ, ça  quidam 

congerit  Feta  cap.  Rndol  p  hui  essaie  rdbspt.  Quod 
ad  rçm  fans  fit,  vius obtuiuit,  vccaftmm  pro  vni- 
ueifrcate qtuittam  cerri  donunij  acciperetur  pe111^ 
unlrra  GjJltca  wnifot »  dux  thtmvt  „  rx  quo  consequens 
cl’t:  Docï.  putaucnmr  vt  vendito  caftro  ,  A'  tradito., 
v  en  dita  quoque  iuri fdiftio  tçrriîori uni ,  i;'  d  1  Ari  ilus , 
ciirohirms  dici  tabettt ,  qrtae  perquam  vulgant  cft 
fcnrenna  Ban.  vhiqurl.U  di  iurif  omnium  iud,  âL·. 
vhi  cætcri  omnes*  L  inter  cos  D.  dr  acq.  rcr.  doni.  ]. 
liahtnl·  D.  pro  etupt.  l.i,C-  Jecxcuf  mmi.lib.  x  J.  1. 
doverb-  nqmi·;  A  quos  congerit,  Lud*  Rom,  coni. 
444.  ίί  Alta,  thl.f  BuLU  longaidifpuratiqnc* C-i*  cic- 
ta  ca,  qui  cur,  vend.  &  quot  ηοιιϋΠηιέ  omnium. 
Moi,  in  feud.  V  1.  gioh  f,  num,  4^-  Ar  47.  &r  quos 
Alex.  1.3-  rmrn^,  D,  dciuru'.  omnium  iuil.  id  toque 
v  LTj  is  to  aA\  ro  tr  m  J  ire  iu  nfd  icti  n  1 1  em  pimm  1 1  &  vai- 
fallo s  cum  fap viiîalhgio  ,  &  fuhicÜicmc,  atque  ven- 
dir.i  medicratt* caftri  t  medietatem  im'ifiiiilîônii  tran- 
Uu  ikfeinlLt  Lud.  Rom.  d,  conC  444  ita  vrfub  bis 
verbis, vendo  medietatem  Cattrogsromj  etiam  inion 
fit  dtftuiiï  caftri  j  vef  agrorum  i,  i  ncçrpKcaiionri n  ta- 
citndacn  p  Lite  r.  ad  iu  f  l1  d  iition c m  e  ol  uri  v cud i  1 0  rem, 
quia  vis  vocis  hoc  imporcet  ex  HjacotïipfathenÎîonc, 
quia  iit  vtuucrLiiis.  Ita  δί  cùm-veiitlitür  >«e  nui  fin. 


! 


hciifiiuLm,  &  coUeiliunmdt, 

C.  fine  pultatione,  Tanor-  c.a.dccouji  c^sn^  ^ 
bus.cxr.dcrç  iudicat*  GuiJ.  Pip-  V^JU· 

conf.  444· 

Scquinirill  hat  hnmula,  ttrrti  3  qaf  v 

re  voce  nl  'Vj  ■  wnfm ,  detr  rmiftioot*,  nec 
(  cinei  e  oesern  modo»  qu  0  vi  ï  i Usm  j  .& nvtajdi  i  ta 
sorem  addicio  nÜdo  Jiçsiur  ,  quod  larifen^g 
intetprctatuf  bisdiôfeum  A  s 
titio  ili  perata,  quod  hic  quoque  inajjil  t  Ltaiieri  can, 
Aar,  Nam ipfa coiuprxhcuiio verbi  vjiiuirf.ilii ita 
nt  mtiûri)  per  it  fuliiciesir.at  M omnis^paiil^ 
prafiientiouem  .  icd  ioiUmUu  diThitatiuuis  tnitla  v^ 
lif  ttrrtf,  adisfla  cfi,  ideft,  bisdiiitim 
quod  mitariut uw  perquim. fepèin cunu* 

£t  ihu  -  vfu  fialJko  ficit ,  &  pleriimquc  nrJinifata^ 
itaque  ml  amplium  atair,  twK  qutavuiii^ 

nrr.ihi  iiibieqncnna  tLetefiniiuiitui  a  p^c«fit,nhiB  i 
C  t-i u Lct em  qLuijitai i  .  L  Titia.  $,  idem  relportdit.  D,  di 
vet  k  ol·,  L  fcio,  GCaio,  D-dc  firnd/iuLl  W],^. 
u  iu  pl  uri  uni.  D.  Jfi  leg,  r-  A'  generali  ;  ΐ  I  JufuUjjui  vi> 
cabulumad  pra.-<;cdenn,ï  ecierreu',!  fiflidai.jvfemsii, 
ia.  D.  de  ro  n  t.  cm  pr-  A  qu  ar  C  t  \  uiongi  t  h  prmtcit,  J,  f 
Cato  quod  Ùld.pt uâbits  probat  d , emi  ιμ,ίαϋπά 
fiibicdira.  ,  ·, 

Sequirinrin  eadem  Fomititap^itthi,  ta^jCP 
tjTpxriwMtri  ■  qua-  voces  luuar  tam  late  pafcupn,: 
n  u  !■  tu  sin  5  vi dcn.  polîu n  c,  vr  ni  lu  l  rete  nun  iinMi 
que  tiauJlita  videatur  cum  fuo  imperio.  MeM* 
fteriui  duteb/nius.  hac  voce  (^ΜΜΜίΓί*Μ1ιΙΐ 
D  Jojn  m  i  à  du  m  taxat ,  ec  vmu  erili  arc  m?, 

flro  intelügu  timMuftioncm  noniijgudl+ifile^t* 
nue·  nec ''lie  cil,  vt  quod  hk  de  io  mini  ü  dicrad^ 
lion  e  fatal  ad  fupen  ora,  quot l  paulo  3πιέ 
L  ienium  ducitntta  de  dominio  dumtaxat  dtirr^  m· 
telSigi  debear,  A  quod  fit  Auitamqiub^b  ite 
idem  Oldrd.  dr  verbo  iurium  ienfit,  clixhqp:  cl>; 
vc  1 1  di  i  i  n  src  oiU  mu  m  fu  orum  iu  ri  um  quod  *qt«JtE 
itoft.ro  (dmiflt)  dctcrinsnaaowcni  jrapitfidaitiiwte*  ■ 
ri  or  1  h  n  s ,  id  cil  v  ta  fuperibmtù  1  lit  1  rpietïnantmvo' 
îiicrj  &  ex  Itisrtftriugi,  A  incita ,  Nècquidqu^^· 

E  wn  1 1  on  1  s  J  ic  n  d  .cou  s  :  i  fi,  pet  l >  qui  mmu.irn,  ^iinL 
Lud.  Roiïi.couitad.SodrL  X  fi  is  quiduCL'îunta'^ 

D.  de  reh,  dub.  &  t.  duo ,  în  ratïonr  crx.  D-èfBJ.: 
vrb.  pLiedso.  Qmmiobfeûi id  quoque tradstuilitad 
n  cnrianttu  v  0  c  c  h  1  lu  s adi  aü  a  qu  *  om  vàm  rtni11^ 
ma  AlsttÎfi  ma  vider  i  poterat,  nManiplliiiroiiip 
hen  A  y  q  na  fin  d  lia  ex  pr#  ÛIs  ,di  u  et  fit  iwqiiaqMP 
re  i  un  kti£li  n.btmiiuo  non  venicr  «  vi  1  a'1  - 

rnni ,  quod tutame  qidfqaccxsibmaïui'in 
cotraàBarr.  Imol.  Arc.t.fjlkirtainwiiiJdA^ 
d,  conf.  444·  A  rano  itaüs  td  poftolnt ^ 

quia  fit  vtùuertâiis*  Ira  A  cùm  venditur  ynt  awfcn,  fermoue  itl  inrelliçatur,  quod  neinci  niii 
N.  miui  linon  tabentur  vox  ,  ^ferrfljiamcn  im-  F  naritEuiaridenommiticrav  jlienanv  -  jj 
portatur  agrorum  vnïiterfitis  ,  fed  vendito  jtâÈtô-  h  à*  Tt*.  iur.  în  f.  Hoft.  Aeitcri  c.  J  _j«* 

1  iot  suit  man  cri  0  »  autarce.  A  fontaitio prcfiSits^açci- 
pt  volait  Bah  ç.  tir.  de  ai  lcd,  ta  idqtiod  voxfigmfî  ■ 
cat.  Et  nos  dchac  Do^onun-fentcnria  polkrius  vi* 
î.S  dcbiibuÎ.  Certe  ad  id  quod  mme  qmvnmus  iiiÎbdr 
uîtilligitË  vetlditiorte ,  li'Vur  m, uf$n  jwï  th&mpî  ,  A 
trtattionë  po^dflïpnis  cttaitam  quoque  poifèïTi  nociti 
vi  def  É  oinuiitm  agrorum  ,  A  doman  ■  j  i  d  ri  u  s  T  A  ap- 
pemîctitiai’tOn  ci  li  idem,  itivr  ρπΟΊ  ieulari  s  a  ppr.rhen- 
fio  lingularium  non  ni.tgiî  itectfiim  iit^quaniis;  iim- 


- -  imination.  Jiin  ■  ‘  ^ 

fi  de  rcu.  iur.  in  i.  Hoft*  à:  ci  un  r. 

I U  Γ,  par.  c.  v  en  ions,  est,  de  iuei  m  r  *  &  c· ]1J  S  ; 1 , 

oifvkar,  m  Glh  ccrn  JÎ qtud uiit 

du ’i LOnck-  e.'-ndom  efk  qu,e  ^  \  4, 

mento  A  fiLdimiomnij  A  dommi  lu  u  f,T  ' 

ei  di  j  ima  dmna  maxime-  in  tacnarioiubii-.. 

eut  limbe,  dx.  *ie  Kf«is  ulauvcLt1™^ ^ 

ma  ium,fL  folueiulam  m  tes  Λ  J  ,|4 

lioc,A  illiid.d;  ibi  I«*And.&  ^ 

j-.nuiri.  4/.  VeisiemigiLunauvcrbvt'Hmcv  f  fl()| 


ρ6ρ·  De'sAppropriances,  Art.CCLX  V.  970 

traditione  relatiua,  &  confequutiua  ,eaquæ  do-  ^  luti  Comitatus.  Bârôriiæ,  Ducatus  i  quæ  dé  pluribus 


inanij  funt  dumtaxat.  Quare  fine  dubitatione  cil  vfu 
noftro,  id  de  quo  tantopere  litigat ,  demum  tamen  fie 
concludit  Bald,.  de  molendinis ,  &  diftri&u  eorum , 
aux  dependent  à  domo  vendita ,  &  in  eius  vfu  fem- 
per,  aut  venditionis  tempore  fuerunt ,  quæ  conclufio 
cft  Baldi,  d.c.i.  tit.de  capit,  qui  cur.  vend.  Alex,  d.l.3. 
Aluarot.  d.  c.  1.  vt  ne  de  nemoribus  quidem  quæ  vni- 
uerfitati  domanij  accedunt, aut  Caftri, parti  non  acce¬ 
dunt,  de  quo  Aret,  diffcrit  eonf.  148.  intip.  paucis  eft 
agendum. 

i  Ne  de  illo  quidem  probabilis  effet  dubltatio,de  quo 
inquirunt  an  pedagia ,  cr  couflumes  ou  da  ces  iT  ptagts  > 
quæ  caftro  aut  alicui  dominio  debentur  eo  vendito 
veniant.  Dependent  enim  ifta  à  domanio,  non  à  iurif- 
diftione ,  cum  qua  nil  habet  commune  domanium 
nifiexcohærentia.  Non  magis  quam  coruatæ  quas 
appellant,  quæ  ratione  dominij  debentur:  &  doma¬ 
nio  domini,  à  re,  rei  fcilicet ,  licet  per  iurifdiûionem 
petantur,  &  debitores  conftringantur.  Necobftat 
Baldi  decifio  l.à  procuratore.  Cod.mand.  &  conf.293. 
vol.  4.  quo  loco  negat  venditione  particularium  fun¬ 
dorum  in  quibus  pedagium  prçcipitur,pclagium  alie- 


dominiis  feparatis ,  &  diftantibus  compinguntur ,  & 
incorporantur  ad  faciendum  vhum  titulum,quod  hec 
ætas  talium  titulorum  ferax  nort  poteft  ignorare.  Hçc 
ciim  femel  capiti  vni  fubie&a  fuilt,  vt  partes  vni  tota¬ 
li  integrali,  naud  dubiè vnam  domum, titulum,  ôc 
denominationem  Comitis  aut  Ducis  conftituunt  :  ex 
quo  fit ,  vt  fub  denominatione  Comitatus ,  vt  vni- 
uerfali contineantur, ideôque  vendito,  auttranilatb 
Comitatu,  fine  vlla  particulari  deferiptione  trafeunt, 

&  transferuntur  ,  nec  pârticülaris  poifeifionis  ap- 
præhehfio  necelfaria  eft  tranilato  capite,  dcappræ- 
hensa  fede  principali,  quo  modo  nuper  in  Ducatu 
Pontiberienfi  accidit.  Nam  appræhehsà  fede  prin¬ 
cipali  ,  quæ  in  Ambiliatibus  eft ,  nec  Montconrortij, 
nec  Guyngampi ,  quæ  fubic&æ  vrbes  funt ,  polfeilio 
fingularis  neceffaria  fuit.  Nam  &  hic  priuilegiuin 
Principis ,  &  patrisfain.  deftinatio ,  in  his  adiungen- 
dis  concurrunt:  quorum  alterutrum  per  fefufticiens 
eft,  ad  quod  faciunt  rationes,  quas  deiure  Bald. addu¬ 
xit  d.  c.  i.  de  capit,  qui  cur.vendid.  Alex.  conf.  199. 
vol.  y. 

Sed  &  deftinatione  patrisfam.  tales  pertineiitias  ic 


natum  videri,  quiaidnonà  parte  ilia,  fedàtotovni-  C  fieri  certum  eft ,  cùm  interueniente  facto  voluntatis 
r  i: _ j _ j  ,4.,kîà  t-ri (irp  i .Ί  -anr  vprX  dpHsrannnr·  PYnreiia  .  vhum 


uerfali  pendeaqfed  cum  toto  haud  dubiè  trafire,id  eft, 
venditione domus,fenfit,Oldrad.  d.conf.Innoc.  d.c. 
ex  literis,  ext.  de  iur.patron.  vbi  inquirit, an  fiquis  vc- 
dat  omnia  iura  quæ  habet  in  aliqua  villa  (vicum  vo¬ 
cant)  cùm  tamen  villæ  vniuerfitas  non  effet  fua  ,  fcd 
haberet  ibi  aliquos  fundos  vel  iura,  non  venire  ius  pa¬ 
tronatus  in  venditione,  quia  ad  hoc  vt  veniat,  oportet 
venditionem  fieri  de  tali  re,  quæ  etiam  fine  exprellio- 
ne  vniuerfitatem  dominij  fignificct,  non  rerum  parti¬ 
cularium  .  vt  ante  in  venditione  concepta  fub  verbis 
Avne  tnaifon  diximus.  Itidem  in  venditione  fundi ,  aut 


demonftratiuo,  aut  verb  declaratione  exprefla ,  vhum 
aliquod  feparatum  corpus  alteri  adiungitur  ,  &  con¬ 
corporatur,  fiue diuturna polfeffiohe,  fiuefenfu  ani¬ 
mi  exprefsè  probato ,  veluticùm  vni  alicui  vill#  fuæ, 
aut  caftro,  oumaifon  ,  dominus  particulares  aliquos 
fundos  adiicit,  aut  prata,  autyineas,  autfyluas ,  quæ 
neceflariæ  funt  ad  villæ  vfum,aut  vero  certas  medieta' 
rias,  fic  enim  loquamur,finium  prorogandorum  cau- 
fa,  &  amplificandæ  domus, &  dominij:  nec  dubitatur 
quin  patrisfam.  deftinatio  hæCpolfit ,  qüod  fine  alte¬ 
rius  iniuria  fiat,  1.  quod  in  rerum. qui  teftamentum. 


u>  tf*(**jvi*  uiauuuj·  ·*·■*'*''*** - - - - -  '  ,  -  *  I  *’  l 

caftri, vbi  habeat  venditor  Ecclefiam,aut  capellam, no  D  D.  de  legat.  1.  l.ptædiis.§.domum.D.de  legat,  3-l.quæ- 


intelligi  venire  Ecclefiam  veditione  folius  fundi, aliud 
effe  in  venditione  caftri,aut  palatij  iure  vniuerfali  prç- 
fuppofito,in  quo  fit  capella,  idem  in  iure  pedagij  cen- 
fendum  eft,  quod  &  Panor.  latius  tradfat.&r  vniuerfi- 
tati  dumtaxat  cedere  putat  d.c.  ex  Uteris  Bald.  conf. 
238.  vol.4.  confidcrandum. 

23  Ne  illud  quidem  dubium  tali  venditione ,  de  telle 
maifony  terres ,  er  appartenances ,  venturas  omnes  quas 
medietarias  folemus  appellare,  quæ  pertinendarum 
loco  ,  &  vt  partes  totius  poftidentur ,  &  fimul  vnum 


fitum.§.fi  quis  ædem.  D.de  fund.  inftrud.legat.  l.qui 
duos.S.  fi  quis  partcm.D.communia  præd.l.  commur 
ni.§. communi. D.  communi  diuid.  1.  dotale.  D  deiur. 
dot.Lfi  quando.  D.de  aur.&  arg.legat.l.Seiæ.§. Tyran  - 
næ.  D.de  fund. inft.legat.  üoCus.  D  de  verb.  fignif.  1. 
planè.$.i.D.delegat.T.Sedin  tali deftinatione requiri'  iG 
tur  aliquis  actus  fadti.jpcr  que  appareat  fundum  adie- 
(ftum  vniri  veteri  iure  perpetuæ  pertinentiæ ,  ne  fcili- 
cet,  præfumptio  obftet ,  quâ  præfumitur  gratia  com¬ 
modioris  culturæ  fieri ,  non  vero  vniendi  gratiâ ,  1. 


intégrale  corpus  coficiunt  cum  domo,&  quæ  fub  vno  £  Caius.  §.1.  D.delegat.  2.  &Bart.d.  1.  quôdiluerum. 


titulo  talis  domus  poifideri,&  haberi  folent  ex  vi  vni- 
uerfalis  appellationis  de  telle  maifon ,  &  quæ  aut  ab  an¬ 
tiquo  fic  polfeffæ  funt ,  aut  deftinatione  certa  patrif- 
fam.funt  adiundæ,  vt  partes  fint  ad  faciendum  vnum 
totum  intégrale,  &  vnius  tituli  &  dominij. 

Sed  præfuppofids  véditionis  verbis  talibus,  mal fons , 
terres ydroits  çr  appartenances  d'^n  tel  //?/*, multum  omni* 
no  attinet  noffe,  quid  pertinentiarum  appellatione  ve¬ 
niat ,  etiam  fi  vnius  generis  intclligendas  eas  docueri¬ 
mus,  nec  ad  diuerfas  fpecics  extendi.  Pei  tinétias  reètè 
Innoc.defcribit  d.c.  cum  ad  feden.  ext.de  reftit.fpolia- 


Raph.Cum.l.ferui  elc£tiohe.§.vlt.  D.de  legat.i.&  quç 
pluribus  Alex.cof.  169.  vol.y.SocihJ.i.D.de  teb.dub. 
Nec  vni  colono  localfe ,  aut  pet  eumdem  coluiffe  pro 
vnione habetur ,  nifi  flib titulo vnitatis  adieôta  fæpè 
media  amplius ,  quod  argumentum  valdè  probabile 
e  liet,  &  Alex,  ibidem  indicat  Alber.  Brunus  trait,  de 
augmento  concluf.iy  Namque paterfam.  in  porefta- 
teîiabet  de  pluribus  vnum  facere ,  autdeviio  plures 
d.l.Caius, &l.redtè  diciinusi  D.de  verb.  fignif.  Hæc 
verh  deftinatio  depræhenditur  conieitürisex  faito, 
vt  quemquàm  per  vnum,  &  eundem  colonum,  aut 


tor.efTe,quæ  lege,ftatuto, aut Confuetudinc  deputata  p  medietarium  coluille.  Alex,  pro  neceifaria  probatio· 
funt,vt  alicui  rei  accedant,  addo  ego ,  &  quæ  deftina-  ne  vnionis  non  habet  d.  conf.  negari  tamen  nori  po 


tione  patrisfamil.  aut  priuilegio  eadem  deftinatione 
habeantur, l.quod in  rerum.§.  fi  quis  poft.D.de  legat» 
i.l.prædiis.§.qui  domum.  D.delegat  5. 

14  Priuilegio  Principis  talia  funt ,  quæ  eius  benefi¬ 
cio  vni  capiti  fubiiciuntur .  &  vni  titulo,  quamuis 
ante  corpora  feparata  fuerint,  &  per  fe  fubfiftetia,  ve- 
luti  vnione,  &  coagmentatione  partium  ad  vnum  to¬ 
tum,  ex  pluribus  diftantibus ,  cùm  prius  illa  corpora 
per  fe  integralia  eiTent  ante  adiunitionem  fcilicet,  ve- 
sArgentrAHi,  in  Conf.  Brit. 


teft  magnam  in  eo  conieituram  efle  maiorem.fi  etiam 
interieifa  fepes  dempta  fit,vt  ex  duobus  vnum  totüm 
fieret.  Fru&us  item  in  eafdem  apothecas ,  &  domus 
principalis  granaria  collegilfe  δζ  comportalfe.fyluam 
cæduam,  aut  vineam  adiecilîe,  cum  medietariæ,  aut 
villæ  vites ,  aut  cædua  deelfet,  vel  fi  incurrens  ager  vi¬ 
cinum  dominicum  deformabat  ex  illo  verfu  :  6  fi  mi¬ 
hi  angulus  ille ,  proximus  accedat  qui  mihi  deformat 
agellum,  vel  fi  cum  via  ad  facra,  aut  viam  publicam, 
S  S  iij 


97i  Des  Appropriantes ,  Art.  C  C  L  X  V. 


„ 


'971 


aun flqmtturâ  t'Tettib.  villa nili longé hîc  du-  Λ  ckot  noniht  c.nf  «contra*^ 

Hiutihrin  poteft  tumendi  tfiiiutu*  [^-^.in,,  lia-  al*iL  fait.  W vf  rffc  k-nEï.imCKYlVo 

lr  „  ,  :  ,  , ,  nm  yt  cà  riUircs  ex coiicmgencia  laiti  certiettraarum  feviHuecfidium  eaftn  ,  viHic -,  j,, 

,  :;pI  ;&  colle·  >  vffiina  .U  quo &  Arec-contl  1^.  Iitt  vins  de  cxpemnmtalnri  iîgrnHadonïm 

πμΛλκο  qidimvciiis  elfec*  nuper  apparuit*  cmnn  lu- 
«tioiwdùLMhii  re^eoA^iiW't  ^«JKtpeiUt  Jm- 
Eàks  deuiiniri  Icdotipcini  iiire  lirHuibv  lubemu 
qninrrcTÎîas  lihras^un  oirilirno  Itetuctidum  luit.-qntd 
vnitiji  donHiiij  dricriptlone iurclligiconuenuec,  qtud 
totum,  quid  péf  tes. 

Contraria  omnia  contfaiixit!  mtfeem  indicant  iun- 
Ji  dénoué  vmptHe  ni].·  it  fepiir&Uisi  IluLuüA  inmaïui 
fvi  ïrji punitur}  domini  culii, tepitaw  poil cil) O-i  dnu  r- 
IX  opéra; ,  fepi'SEmeiitclæ  ,  quod  Arec.  Imol.  Alrx- 
ntf. ii-  d.l.f·  ienncinr: nam ca  quac  uainra,  S.  1  iu 
tîii  ivparam  JttntjJ  v.  i  niLiiceUOîioii  çedijnc ,  tire  de  nia 
aliud  infertur, mil  aarlcgCjUit  drrtiuarmnc  patris  fini. 
ftHndientnatitrvt  Aret,  IcrihitconftUA  Itaque  ven¬ 
dito  ciirrotum  perdncnrii·;,  cuimriidicho  non  crac, 
il  porte  a  idem  domums  îutiiHiiilionem.  emerir,  canon 
cedet  caiVro,  quia  non  Iblitm  iHa  feparabükfimijiéJ 
etum  feparau  per  ic^quod  B:dd*timr,c,i..f*CK  contra·' 

rit^ttiute  iniitlbile  re  alicmfacb,  &  Aret.c0nili4S.in  .  ,  . — „ 

pdiïcip.  lrp  que  tradito  caflro  eu  iuriftttlta  frpacato  G  cecUr,  quoi!  ante  es  equi.  Arer,  itfL&dmfacujin^ 
titulo  empta,  non  vcnicrin  ymucrfalc,  quod  en  t<  pa-  vc  pri  netu  aliter,  &  perte  Anus  t  qualia  τι  plutimea 
r:iium,quod  ic  Atct,&  L.i  id.  Ko  ut.  *lt  χ,ίτωιι· ,  d .  L  3 ,  Ait  ·  funr baillin 


f  J·.,  ~ï  ? 

mnriute  rmneice,  d  Tmrimuftn  ,  qua:  ctli.vi  ar[>.  1.  " 
rons*  vjuU'LîIIlÎj',  &  tpixLfbtxmEu  hqec  vniuecl^,^ 
nuruj  jniçgtalis  acrdpimr ,  ntc  ver  b  ctk^innf^^ 
ms,  qnx  crû  cum donum*  coninnila  eft, 
icfiibiiltic*·  &  lepar.i bilis  eJft  .  uiEdkftu,  ninrjf^' 
adxi  (àc  vrtinïe  diximus)  Aipetic tanti  mornfDpfft 
ve  .sdeeiUcuMs  loco  nequaquat  u  edete  ^?ηΡ.  J 

ϋ  e sfjjrlmi ,  necingcnerici  toncdTiauf  faliini*j 
ΰ  qua!  i  pce  1  a  m  pn  >u  i  ii  onctit  mereamr.  Iraqur 
1rs  domanip  pef  lume  voccin  exdnlii  iLtriiy.iitiù  iî^ 
!Lgmir,per  rcgnlcuntqui  de  vno  dicic^c.Qauuoimt 
hurv  haberi  <Lbec  piu  nmUk,  &  cabi  faÎLÎc  incemij 
par  π  um  i  uJ  i  rand  a  cft.  N 1  c  i  J  IDcdoEc·:·;  π  d 
meainiiinidioni·,  qux  tundo  non  c«K»rct,  Wd} 
qus  Ππΐΰΐ  cum  doimrtio  ib  eodem  t>un  i.noeotjifj^ 
data j-irt ,  fed  fepnratLm  ex  bIu eaufa a':,  dio,  pi4 
coKxrerc  m  n  diJmt ,  Ccdpcrlc  rtanaiis  ίυιιίΐι^ 
iKçdbinui cedit ,  ex  eoiiirrciiEia,  nec  peuiumtuij, 
no  mine  intelîigitnr.  îdtôquc  hmdo  vendito  m?  .£-11 

f1:™  _ .  _  _  J  „  __  λ  .  i.  Λΐ-  rnril  A  fn.r  τ  .  0  -W-  _Ll.  1 


chat  1I.9. lini·  po^l-uion..,  Lnnocc.  cthn  ad ièdc.Spec. 
ut.de  pruno,  LV  iec.  dccrria^.Ltm  L-i. 

tolverC.  Ξ.ρηπύοΧ,Ι.ιΪο  Icruit.dr  .icip  S.il vc.lv  Ange), 
Llicct.C.  ù  icq-pofn  AlbovLde  pupiJb.  §,ΰ  irt  phiri- 

btis^D.Ue  op.no.  ruiner, 

Èx  quibus  fagaitTiT  inuelnganda-  funt  cmneilu- 
rr  de  adiuniHônibuç ,  uu  lejxuauoivibus  corporum» 
tX  delUnaeione  ftutrisfiun.  lute  in  tmptiaeisbns· ■ '.  il 
venditur  m  fim  &bteo.  l-c  E.  lulumus  t  A'  I.  crediror 
D.dr  aâ.  emp.  t.  ii  aquae  ductus,  l+  filtuLu.,  L  qui  lim- 
dumdeconr.empt.  lluein  vlmnis voluntatibus.  1.  cc- 
il.s cnX,  g, vir  D.Îil’iu ve nd .1. p ra diis  i  Tirio  fir  b ,d - 
neas.  D.dc  leg  v  J.l,Sd5e-S.T'..Lnna;,D.dc  JiiiiJ.inftr. 
iiucin  primi Icë lis  Æc  concdlipnlbus  Principum  Tl.  ii 
qiundo.Gdc  bon,  vac.  fiue  in  vfucapiontbusj.ii  alie¬ 
na,  hoc  ittre.D.  dtvlucap.  iiuc  m  iUtutiS ,  Ccmfutr- 
rudincj  aur  legibus.  Innue,  Pager,  &  omnes d,c. cum 
adiedem, 

17  Sed  A:  val  td.e  comciln  ε.έ  far  pe  petuntur  a  pr  en  j 
magnitudine,  aut  cxiguitatc,qux  val  ori  rei  ύιπ«ι  no 
rei  pond  er, quod  Arer,  notai ,  d_U.  &  Bald,  c,l.  eu.  de  E 
cap.  CSnmiliiOldrad,  d.vuriû 51, pot  l.ciun  in  fundo. 

4.’.  xor.D.  de  i ur. dur.  Foc  quibus  omnibus  h  dfrtmaEio 
viuon  ii,  au  r  i  1  icorpora  tio  ni  s  d iqn'ï btndi  poct  il ,  pro 
■mitis  habend  .x  i init  corp  ora  ,  &  pr  c  dia .  A'  p  er  t  i  iteniia- 
mm  nom  inviti  contracti  Fu  sA'  difpofuionibus  com- 
prarbendunrax  ,  ita  vr  eradi  noues  implicitat,  A;  roLiri- 
iuv  firtar  ad  titulos  fuos  retaex,  id  tale  rannimquc  tfa- 
di  di  ile  imcllsgcnd-r  fine  quales ,  quantaqüfi  res  but 
apud  frademcLH  ,  quiaindilcfet^  poiXdlioncs  femper 
p/à riruluin antccedm ç cm  r eferri  debent,  ts  bis  qu^ 
ante  dtxituus»  de  Büte.  l.cuni  ibitis  &:  >  L  Celibs.  D.  uc 
vûicap.  b 

Suncrert  hic  ilLv  duci tane»  qiwtn  huc  rei cd mos. 
Au  venditsoiie  (di U  m.c i{/n .  mdntit ,  »  frtfTtturM·, 

C?  ttpjurtnHscrj  luriiHivFio  ve  luliiaintcllip  irur.  Mic 
abi  ptotiivus-occmret  r  urba  Üoûoruro  pu··’  llgtiaita 
Bnrt,  vendit  uri  videri,  ÎtSÜictt  ii  GaFkto'iautt‘ci  cnhsc- 
rea·  .vaiuti  ienntus  '!  fundo,  <  |  da  liaçc-fit  vocis  coi- 
Ivitiuar  ^vipncrJah’,  :’aflri,  auc  Hc-iians  vLs,Arporc- 
ftfts  iCAm  diuquL  per-.β* coit iTdeT-wanf)  habeat  iusab 
divH  n  cScrm  11  e»  coni  c  .litro  ,m  ?  r  tl  oraai  '  o ,  quod  M  c  d. 
attâ:oritaùbus-|atobtorit.i.S.gld€;.  iuim.^4.  &  Bald. 


ftmrbaills.ij.MiSi-par.ira!  ,  qurenoî  redimü'ïnis, 
mil· Lt.i &  iiDis  i o!t ums  adiicèrc ,  cùm  1 1  e  pedem ,™. 
dem  ibit  habeant  .it  quo  ptndcam ,  icil  foLitm  jiu:U& 
ftit ,  d om  1  iu  j  ce  in nLs pem pj an cLi  t.i:  icrîLtuïULUiij, 
mina  n v  r, ullum  habrmtA  fi  licbieiltuin  Ηώ^ΐ.Τ^ 
lia» inquam ,  domanin  o.  ■'  ·  t·.  re  non diiciinturAa, 
que  vendito  eu  non  Ccdunii  ve  acccilloi^.TihKî 
opinationis  Dpctorum  ,  Lite  ilb  dc  ulibmliiaaunr, 
tuli  -Juui  a  pan  vl.  itr  dii  politum  eaprefsc.IgranrT. 
dito  tuflsccoprirdio  ,  tuluieoriijn  .icccieiej.mQirL·- 
D  pnhcnJi  pti  1  o  ex  vico  miri  u  nis  vliw  b  queri^ui- 
JiihalciiTiplicAt  ili  aEir nationibus  piadiftiinAjri· 
i  u  di  c.i π  t  ibus ,  nec  nu  1  cii  1  u  comprit  bc  ndir, 

-ad  id  phin  ·  colligit  Bald,  d,  d,  T.  t  it.  de  capit,  d'aiic 
vendi,  c  e  iï  i.m tivm  courra  co  1 1  eludet  ex  vi  V janaiib 
verbi ,  exirtt  i ,  icd  non  ert  calls  comprihenlso  cofei 
v  oc  is  tHdffen ,  Coli  d  o  mi  ut  j ,  au  t  perci  ranua»^ 
iiiruinr,  dc quibus  fuigulis iuclec  egimus,  fd/iib· 
noanulia tantum  porrigi  illa  conuentr,  nonvitad 
ampliora  linetxpreffione ,  quam  icnrenriariili'^; 
que  B.ddi  ii  e,i/  icnprio  adiuuat ,  <juî  pyrit,-  W 11 
omîtes  fundi  vnius  cairri  veneant ,  noc  ert ,  vtcgnin· 


EiTnrccor,  lonnn  domr.nuim ,  qimd  prchftût  V|OTJ 

niiifdiitliuueia  α  'di 


(demtitfon)  heri  defendimus  . 
vendimme  concofRim  non  intelligt^  quod  ck  cc  t-> 
pt  rui  Aret  d,  1.  j.  Er  netum  Bald  c,  j.  <i,  vk  nef  ^ 
moJ,  ffitd,  dmirt-in  cafucunucrib  idem pu[at,vbr> 
ditione  iruifdidHoJUS  ,  domanumi  ycndlumi  «ri151; 
tcÜigauir ,  quod  idem  reperur  in  veiidinonc 

nttm  fvt  jomiLinrui·)  talis  caltnCJ.  1 

_  .  ■  i  -  ,  "····■  ··'-·-  -rsflaJ.  Reus- 

ihi£^>· 


fend,  Kirr.  cou:,  îeie,  doni.  Ai  aguar, 


c  rmf.  444·  X1  ce  ex  eûîo  prot  j  o  ,  q?iod  péW 
riamdopcndlcce  faciunt  Tmildiilioiietui 


ULtn S  tLL  L  'l·  IJAll·  l  »-  » '  1  L  '  ·■  *  t  '  '  i  L..  ,,  rt, 

dnmojVcluci  à  capite  quod  B.ikÜcriLvcc.ad  ^ 
dr  allod.  cu  m  &  per  iVllec»  Si  fepiirabi&W  ·  ^ 
quacè  vniirur  dominio,  non  per  conituio^  ’ 
aqua’  vino,  frivt  vmim  tmegnun  éai 
&:  ideo  non  magis  cedere  debeat  cd Itn, 

Rrum  ipiî .  ex  aot.it,  ui  1.  l,  F>.  de Içgar  - 


u.ir.  Liu.u  '  -  >\n··  -  ■  1 -jjii 

çonriariq  nemo  iinifdiftionw  vrndinpne,  ■  ^  ^ 


vaidirionciTi  vendic.nteric  ,vtanted™itnn·  &  \  ^ 


ierdut  bald.  Ci. 


non  viilvti  va^a libium  alienari 
cortis  vero  appellatio  vuiiisiriiniErtn  *UI· 


p7i  Des  Appropriantes  >■  Ait.  CC  LX  V.  874 

ûnù  &  <d  oman  ij  figtiiiicat,  quod  Arer.  plenc  notât,  d,  λ  i  ail  lis  ciutato  prions  dominij  obiïrquio,·  Sc  fïde,  nouO 

i1  -  -  ί  ■  r,l  1  11  .·'  I  ■  .■!  V  ΙΰΠΓΜΙΜΓΙ  -I  T*J  .il  J  ■  14  I  π  J  J  .  ifl  -  _  .  „  F" .  J  _  .  ,  -  .  .  _  _  .  1  Ί  n  ...  -  ..  .  I.  il 


ctuif.Jp  &  isuiuin  éK  fente  uria  Baldt  îitrifdJÎâiq  non 
Tenilitnr  tali  JcîtamiiiatiûLie.  Quare  m  cpiuxailibus· 
daminij  n  an  flat  iiiis  iiegoVi?hdjudcFlif6 ,  auc.-pwrdw 
rLifticOj.  i  d  c  ït,  Lob  verbüjdApe,  mutfan,  iutilHitt.iciitim, 
2μ:  yailallagia  bomimim  venire,  Èuc  cacoh.trrat  do- 
mjn  ίο,  A  φπ feodata  J  sr,  jfuie  non  ,  quia  ipio  biiio  ie - 
menti  v i Jetât  alterius  expre Lsione, A  ç n t] æfâàïia mil- 
km,  ί  η  qui  le  fundant,  interpretor  quadiu  d 6tu  iiiéïa 
i  nanti  t  vr  tumdomauij  dependentis  .cedar.  Le  para  οχ 
nLhikomnuiqms  retineat.  Multomiiuis  venient  qur 
pet  le  fepifraca  fuite,  Aitibikitmir.,  n ce  coha!  rcncpti 


fe  lac  ramento,  nouoircniDominoacquircri  ohlluu-. 
jiçUaCj  idque  iiLlÎLiaurloris.  Fuir  ilia  pnatuip  tem¬ 
porum  obferualio  inoiFenfà,  flec  adlmc  exoMcorè 
eanapatitinniL', ncc fine  effréhieft,  b  modo  hoc  m~ 
iclbgamus  non  tantam  cflc  rm3  formatrices!  Unirem , 
vr  aliter  pradiCEib  polfefido  non  videar.  Qui  it'ior  de¬ 
mendas  rit.  Nain  l-îIum  ratio  adipi  fccndi  poifrfrio- 
πϊε  iurildidioiwlts,  î uris' .auctoritati  A: 'exemplo  non 
Caret,  in  quo  traditur  ccfsicncm  in  inoorporiilrbus 
pro  trddiriunceJTe,  exglnl". l.vlnC  quand.  fif  vd  pn- 
uat.Bart.  A  Bald.  Li.C. de  uhlig*  A  acli*  &  alij  alibi. 


cainfeodationem?  dequo  Arec.  tLconC  14S.  Cuiui-  β  tomen  non  cil  is  foins  mddtfrrransfertadie  in  ralibuï 


mpdr  pleiaquc  Ffciot  Fcuda  diuerils  tempori  b  us  a  do¬ 
minis  Jocorum  e  topia,  aut  lirtrediiaribus  delata,  qui¬ 
bus  principalium  ci rul uni  a ppdlirionbs  fobvmus in¬ 
dere  ,  tirante·  Vitti  A  fiftin  O,  F  t «  IgrW  À  a  Itfirà  H 

^  Ptly,  MAltflrou  à  Feîigfit,  ÜtAufirt  k  Su  ne  ltlîiti 

ifla  pcL'htpe  ex  concdsione  à  capite  feparitîa,  &  di- 
uaïo  iurc,&  caula  com  patata, idçpqiic  principali  do- 
mïnao  vtndico  non  ccdcrcm  ifta,  vi  per  ie  Hantai,  nee 
OohætcüRdCapiïi- 

Efgo  li·  quis valet  innfdtdttonrit)  ostm  domanio 


uatltrUiomSi  &  iitud- chcorem,i  potius  ni  pcrfonaUbus 
locnm  habet.  Sédcüra iù^dj^onuim priïcr  te*  3^ 
iLt’ieminn  perfonalem,  &  obÎeLpiinm,  à  rc  rci  de^ 
beruuur,  auc  ratio  nervi,  haiiddubie  appttçhcfâpol·- 
fdliane  tendi dominuAs,  A  pnnapabs  domini),  iul>- 
iedtinnis  quoque  omnium,  A  vâÉlalbtij  rotins  apptÆ- 
henfa videtur,  quu  mu  mreipln  refidrm ,  l.  forma 
cçiiiuali,  i’ed  ii  ego,  IX  de·  Ci  rmb.  A  lato  Mol sn, 
dii  pu  rat,  q.  A  iii  fri  id ,  net  !  1  ic  pt  ή  or  ;r ,  fc  d  its 
eunuaiiun  tur,  I .  dcnîqu  e .  D .  de  iur.  fi  f,  attj  l  le  i  deo  icri- 


comparare j  neceffirhabebit  exprimere,  ,  cr  C  bit  loan.Fakiii|.prçin.diciaJescol.p,  vcrL  onid  dices 


fiibitii,  td  iurtfdifiit# ,  ûw  Ltcti  {'eêrijfdnfe  :  qua  nbSTOCC 

vei  tn  nr  prü  iure  va  liai  II  rio  d<smi  nanti  in  to:o  1  tr.n  to- 
rin,  vbi  doimmium  eft,  n,im  vox  dr  (feigtenTu )  fol  a 
prr  fe  dotnininm  hgr.ihc.iL,  fed  squiupcs cft ,  A  tum 
dciiinniuiudireAdAiLirifdiitionak·  lignificaE,  qiiisn 
proprietatem  domanij  dominantis,  |  rovràpracede- 
ribns  verbis  determinarur,  vt  ante  docuimus.  Qujî 
c^ode  communi  vfu  c  iu  ere  i  urum ,  A  Foto  dedu- 
cete  voliti,  vt  tandem  aliquando  iuris  iludinii  pet 
omnes  omnium,  librarum,  Afrfttcnnarum  pugnas 
raptati,  qua  in  hacdiiceptarionetej  eriimrur,  — :_ 


frtftLr^e  aÛ'io.quod  aiiio  cafrilûria,  ulii  oif.rc unique 

finrtifiiici^lis,  aut  intcrdidum  Domino  com lm  va ital- 
uin  noncomputic,  etiam  ii  fe  vaiTnllum  ntget,  quia 
iusnOTi  vemÜQtuï  in  pttfatum ,  fed  m  rem*  Quave 
appràdienfitme  cafti-i,  lubie dbiortumquoque,  A  vjf- 
ih.lioti  im  ap  prs]  ien  ii  p  u  taiti  n  t  And·,  de  fie  r.  iu  en  ni* 
Nrapol.  I Licip.  iînereab,  &  BalA  c.admantT,  ext.  de 
imeiur.  dicens  Daimiiuru  magis  acu! lu;  ti.ibcre  a4 
frudum,  qnàm ad Tif  alluit),  vmteres  ipiâ  ίοιθ]·^Π3- 
rnr,  non  homo  nifî  eau  iilitcr,  Ira  Lucas  de  penna.  Lr. 
C.  de  fi  1  nd.  rtip*  &  lier*  &  Card,  À  Alex.  c*i.  cti.  qnid 


rtiniScornpcrTfreonquicfcerent,  A  experimentis  crc-  t)  ficiniKÎUruri,  appra;!  ici  tone  domi  nij  principalis  v,·.  A 


deient,  per  auia  hue  tandem  pfotioJuti. 
j  :  SrqU  i  tut,  vt  illud  quoque  tradamus,  de  mod  is  tra¬ 

denda1,  atque  exercenda·  poilefstonis  in  iurifiliibiona- 
libns,  quando  hoc  pria  pur  inquirimus  inapptiipri- 
menroruvn  fnlcmnihuî,  A  efltiiu ,  A  fum  ea  He  re 
fortailcnon  Jguoti  Eoei,  cùm  de  ca  ad  ipi  Icenda  qnar- 
rirur  pcrVmnn  aftiun  totam  apprehendi,  vt  îndiiii- 
dinm,  fi  de  voluntate  çradehtÎ  s  exercetur*  Nntnilio- 
qui  cùm  conttanolenrem  prixfenbtrur,  liotiàmrbus 
praifcribiqukmqoantujn  poifeiliira  cil,  qtuc  vufrata 
iridlatio  cft,  c.  Cumotinicxr.  de  prtricript*  fcdliic 
IdCiisfepaLiram  operam  à  no  bis  pofrir,  qüam  infr.t 
priftabimus,  Nuncrantum dicendum iurililiftiûnis, 
pofleiskmtm  apprabtndi  pervium  connu  acutum, 
ci  1 1  lufiidj  ÆHpni  fubÉ  ii ητ,ί  uo  c,i  ΐΐ  0  n  mi  cl  iei  itcl.-.  i  mm, 
receji  rion.es  ho  magiorum.,  oFKri  afi  n m  erraf ione  m ,  re- 
CogniL  loues ,  inili’uciîcmalium  pollefsi  on  u  m  τγπΗ  i  Π  n  - 
nés.  Otciuinexprefsè  tranfLira  iurifd]c'rionc,cohx- 
rcncc  quidentj  non  le  patata,  manerij  iphus-  apprarhé- 
fio  fuibcir  ai appro pouariitum,  A  ca?rtiaccdunr  mrir 
n  cric ,  relatione  farta  ad  titulum*  itavx  lingularium 
fubieitioiÎum  ncccJfiirunoti  lit  apprazhenllo,  quin  A 


lïïlhgU  quoque,  A  l’ubifitos  frudales  fippradiL-ndi 
purant,  Quade  çaufû  A Hcnvicus  Rcx  caOrd.  quaî 
de  audtiuiiib  us  edita  nunc  obi  ematur,  eum  [ïngula 
quisque  ex  confinibus  in  libella  pradicfronis  delcfi- 
bi  nibcrct,  qua:  audttani  fubiiciebatmir  apparitoris 
feripro,  inniiliclionem  A  iura  frudaïu  in  i.-nere ,  A 

fÆrrrnfriannn  trtnlo  Eme  IpccialÎdioirmn’arcünt'peç- 
îendi  pcrmÜit,  quandoide-îtcinp,  A  jguotani  i  l  lc- 
ditoELcrac  impoisibile,  A'tnLiifa  eftvcnditio.  Tirvo- 
liintaita  AfpojvEaiÎca  pcniiremiOTuni  yox  non  idem 
prÆfhïti'it,  vcauicdacuimtMt  levt  expreJ'ÎÎDdlcr  ne- 
àlTnrb  iuL'ifdidl-ionis,  A  bailtiagiociim,  11  te  xspref- 
fionevnias  captrisfèpiirat»,  domanialis  appiihcnfio 
lu  diceret*  Qu  ,irn«hvem  omnes  nokfos  liberos  bm 
t-ffr  iubco-  ab  ilk  imicierataopmartane  antiquorum,  îJ 
d’ AitttirQilïtti ,  ne  minus  ad  appt oprinu· morum  ef- 
frÈfcum  vafrat,  aliter  poJFêfsionrm  api iriuhendillc  1  ;.r 
principalis  domini)  ingrcilhiTL ,  vt!  vnicüiii  iurii- 
di  itionis  aitunij  etiam  in  aliquoluinedo  indiuiduo 
ad  elfeibumtoriLis,  fi  quidem  urnteliibocolLarittlo- 
nvanio.  lu  citetis  frpamtarum  rerum  kparsT.i  eau  fa 
&  traditio  elh  Ncc  casvoces  fraiici  vnqiraïui  fftridi) 


Vniusfoliivs  Hibicilionis  appræhêufto,  nonfnlum  in  p  audierunt,  nrc  ilium  vfu  m.  àquoramen  is  valfaltus 


psrricufiu'is  fubicdti,  fed  La  tins  bailli  agi  i  (vt  luqsii- 
mur)  îfpiTcfsîûtie  en  hi  u  Lit,  qui  unndo  non.  ripngiietir, 
quia  Lubiedtio,  A  iurifdidto  îndklidaa  eit,  A  vno  atdu 
tûiiflmiit  m  po  llcl";  ion  e  rôti  us*  H^e  eb  lubcnmis.  di- 
co,  quaniatnaLinoittamcmoriampîirquc  cuacnmiltis 
non  aliter  tribunalia  noibr.tules  polÎeùiorjcs  in  iu- 
nfdidionaiibus  appræbvndt  poiln  ernfebant,  quam 
pir Éttùtirrüfticti <gr  Aüsrmm,  vt  loqui  folcnc,  Hrr  ver-b 
del  egaïioncs  vont  (vtbi  e clorn  ni  a  b  .atti  t  or e  acqn  1  reti 
j  quas  alibi  dimifsioncs  fidei  vocant,  cùm  vafr 


excipfrmltiscflfic»  aiitcimm  ptuxrsqni  per  aSmcgii- 
tioncm  ûibiedboniîvtndttoti  iaibam  in  polTc-fvione 
libetratis  ièfû  confli rtuiFeitt.  Nam  cum  aitilor  cnui 
non  habeat,  Ain  en  non  Ut  vcudttix>nr-S  rem  porc,  per 
1.  bæc auîcm  iura*  D. de fetuit,  eam  cJn-i r  ipfi  rtudrré 
neqiur:  qiiiactLi  rafriaïqnod  in  vendente. dtrtauk 
frrrur:  tdtnen  non  citpojtl’fsitinispar  c.uilTi,  uec  de 
aa  beiiic  infrrtur,  quia  rcaUtcr  tradi  debet ,  quod  non 
b  1 1  lu  1  iccLi  paca  (vc  ante  di  üi  m  lis)  ex  A  itgdi  φη  f  1  j,  8- 
idcoqucadeu-rUiv  talcs  coiifiitucos  in  Eibcrtacc  appro- 
£S  iiijj 


Des  Appropriants  ,ArtXCLXV. 

toacewm  «en  «Ofernr ,  &  «  «*>  ««*  Λ  &,  fnFcr  rccopkk»*  Μ\χύ  probri  «pifc^j. 

I  .  ,  1  . 1  _  J-. . .  : .  .V  3  η  ter  narre  5  dun  nutat.  vt  &  in  1g  cari  .  V™ 


propter  defc  iï  am  rcgul É .  dJ*  .  r 

1  Vt V-rrabunc  locum  expleat  qü*  «s  tmdi  pof- 
fint  id  quoque  inotfïcÏlidttm  ,  quantodo  qur  per 
applaudi  non  pofi  une  vt  *ut 

veiS^üdc tom cmdi 

ci  tic  rc  ccitt  fit-,  nam  nains  ροΠΐΓ#ο  >  non  minus, 

quim  domüi  fri*  lnSrc&T^  ÎC 

marnrntorum.  luti  pei  ^ppoiicionem  cuftodis,  dut 
i.iét  u  i  ii- 1  prtffeme  vtmdirmx  I  quammdiuil·  D-  de 
niîll' 


acq. 


lfiadubicarionuior,  an  en  tinjioaficflafiüQboua-  ^ 
ru  rn  pcæ  Lcn  ti  u  l  HJ,  ·&  foi  1 1  rorum  tra  π  s  ferri  i  1 3  prxtcriis 
policJVio  Futuro!  Limpofism  Erqnltlcnicdam  future- 
nntt  transit  rri  poiTëfüior  tempo  de  putant,  ÎacokEu- 
triga.  Eirr.  &  5;fiy.  l.vJr.C,  qtw  tes  pign,  obUgtfi  pofT* 

&  quoi  T iraq.  in  conft.  parce  i  ampliat,  i.  qui  in 
do ufti mro  loquitur,  quom  inite  dubij  lit  in  reali  Pc 
naturali  Traditione.  Qucnl  idem  effici  per  tcrëndtr- 
nem  viusftutbus  putant  >  &c  transferri  polTcfsioncro 
etiam  futurarum  1.  fi  quii  argentum.  $.  fed  fi  qui¬ 
dem*  quem  rex.  &  m  furacis  quoque  acerpi  viduor. 
Atque  adeo  per  coibtummquod  ille  agir  d,  ampliat. 
μ.  $c  μ  Nos  vfii quidem contuitum  ad  appropriant 
dL  quidem  efkanm  ex  albo  rcmcimus.  Sed  nec  ta¬ 
lem  poiTefisionem  futurorum  fumus  ad  mi  Libri  a  J  ap- 
propnandt  efferum,  mfi  feqiHita  corporali  ipRrx- 
hertffone,  Èc  iplbrum  bamiimcmorttm,  &  Certi  fica- 
tionistcLTipore  per  regulam,  daf*t(j.  QusrcmuJto- 
-  r urn  ferm-ncut  vno  piou  imciito  ex  vfu  dii  uuurur ,  &c 
verum  e  ft 

QVO  TEMPORE  FIERI  T  R  AD  D 

ÏÏÛNEM  Ol>0  KTE  ΑΓ. 

C  a  p,  iï*  E 

Nos  hic  de  ap prqprimc π tn n: m  ibktmfibtis  lo* 
quimur:  nam  quo  ad  firapliccm  dominij  tranflatio- 
nem i  Domino  quaqdq cumque  «praecedente  titulo 
tradira  pofleirio  dominium  transfert,,  neccnim  prx- 
ftxüm  dtvtJum  tempus  à  uste  ûfiipfiecnda: pdiTdsiO- 
ru  5  frd  quoad  approp  d  a  ndi  effe  cïu  m,  tiecci Te  eft  eam 
bmin  ime  n  rorum  tempore  apprihenlam  etfe,  ac  ad 
CEïtifîdtrioncm  vfque  edi  cahtimtetam *  alioqui  rui 
proficittu'j  per  ea  quxicripfimusin  regula.  Jmfitfa 
Sed  ccff  regubri  rerum  orduie fuhkqui  debet  pofi 
fefsiq  tinilum  an.tcccfs.iire  tamen  vitium  non  fcabet, t 
fubfequuto  titulo  ab  eodim ,  quod  nos  ance  cradiili^ 
ιπιχΐίχ  R;trr.  E,  cùm  foins.  D.  dcvfucap,  Sf  Angel  L 
fuper longi.  C  de  longi  te mp.  prafertp. 


inter  partes  duntaxat,  vt  ^  in  loeationc  quoqu-  pï 
probationem.  C  beat,  Εκ  eo  vero  quod;  iaih,  r 
ftiptt  traditione  per  hatevecEa.*  rtaiÈclic,  aiibraiJ. 
adiit,  tranffuli^dc  ralia*  polTcfiionemnon  rritiVr’ 
fi  res  quæ  tf adidicl tur  in  praefqntia  no  ffï  jt-  Vï  ^ 
hucmeuire  non  potuerit.  Contiatffl  fi  in C(jr)_J 
iir,  idfôque  iniuobilibui  tahbus  verbis  transtcrri  l 
fimvpcï  fiuum  cffeâLtm  itabere^  quod  Bild,  diiit  ^ 
Rnb.C*  dc  contrab.  tmpt.  loci  apud  Bart,  Alii  Cii 
Lud.  Rotn,  ImoL  1.  praelia.  D.  de  acq,  ptff  ^  |' 
non  idoneo. C.  dcfiR  inftrum.  I.i.  C,  de  f«£  &·Ά 
Rnb.C  dc  conrraK.  empr.  Alixlar'  tortf  icji^ 
Balti  1-i.C  de acq* ροίΓ.  vbi &  Cy. &  ίΙτΜ,&τ^ 
vulgata.  NfC  mmen  finccffc&u  eff,  quia  opeisrut^. 
culfiitcm  ingrcdirhd.3  poffUfioDeni  ptqpria  nnileru 
cate  3  nevi  ci  ofa  fu;,,  Êi  contra  L  minus  ιπΰτΐι&ιυβ,^ 
ncq.  pod'.  fi  poffcj  aCL|tiircns  in  ea  rcpetiatiu, 

&;  illud  efhciij  quod  cei  Ei  oiicm  ailionuiti  dtreâsmuf 
&vdlium importat,  cx  Li.  C.  de  obliger.  icjtftQif 
vbi  E^art.  1.  ied  nec  fila  V^gfia  ab  notariir  noÎlrisAï 
more  appohta,  confbtui r  ροίΤ^ΐΓΰΓΓίιι,  aftoteracpi^ 
curatort-m  in  rem  Tuam,  cofHtutnmopcrantu[srcnr 
C  tt.iqnasn  Spec  puratj  iit.  decinpr.i+lcicudunL/iild. 
fi  cx  ftipuladonc-D.  de  acq,  poit  neccnim  idvoburn 
copiUturum  L-fficit ,  quod  hoc  modo  foibi  conutm;, 
confb cuir  fe  nomine  emptoris  pofTidcte.  Quice  dii 
Ci  ilia  eff  vis  verborum. 

De  verbo  alfigno  lati  txadhrio  Comti  cojifuî, 
ijb.  +. 


QJvr  O  H  O  D  O 

Cap.  n 


FIAT. 


Ante  docuimus  in  corporalibus  per  aftus  nituta- 
Ies3  &  corporales;  in  incorporalibus  per  ailtiifaifti, 
appropriât osa^ui,  qui  geritur. 

Γ 

QVtEVS  VERBIS  FtDES  FIAT 

ΤϋΛύΠΙΟΤΙΪί, 

Caiu  ij. 

Cum  pofTclTio  attu.s  Bâi  fit,  verba  non  defiderar: 

quia  principii  naturalia  ab  anibus  doihbus  in  cotu  m 

remotteri  nequeunt,  Ea)d.  l.j.  C. découd,  ob.caufi 
indcilk  dubitartoiiii  inftrum ento  probari  pofsit,  Pc 
rcita  eft  Baldi  tlncenda  inl.vlt.qureft^RC.  de  edift. 
D.  Adtian.  to].  ei  tnitru  mento  fu  per  promifiione 
facio  non  probari  poifcfiloncnij,  cx  coquod/aftam 


f  [Par  λ  c  n  a  p  t  n£  ïVsticî,] 

PlçtiWtm  tiuth  rjr  diuerfifM  At  lurt 

imj>Îîr*iiQ  hili  txfiifjj  CT"  (WIW.J» 
Sulhifitiwnti  tFtùiïtanti.  tld* 

NrXx  dcditrt . 

Mijli*  r x primi  decrtui  t  fjr  Jtaiiido  *n  ji· 

(w,  cry* 

Jl iifiiP  iXt*nf~A  ttt Aie  At). 

Ex  itdtwdirAtiisnt  tp'  nuchi e  t. 

Tttultu  f*Sift  (β. 

Sentent  i  a  tribus?  riruh*i»%  çrrmm.ïS* 
inii  tjhntAiw  titulum  awt. 

Ünmimj  imprimat, 
tsfddtffio  tx uuft  fuptris, 

Euuift*  fittefurtAgium  nmiffi  <β. 
io  rti pyfn ÜAïii, 

i/tdtiidirtm  fjlft  heredi [λΗα. 

Î.hXitJrditlQ  rkttliU  *β. 

Srnutnu  An fn  fimlut^grBCKpimetilitnhfa 

St»  ttfl  I  UC  n  if  'I i 1 4-i  p r j  i' l  r<pt u  nem  m  π 

^Afitttrtinu'  Ant  <mttd-ttii  m  a  rrtii  Apptfci** 

iVif  rdttftA  dilrnt 
Cenfri)[tv  initrprftatiMM. 

Ρνβ  extern itttiiti  iefft  f*  nt ti  idmini^ ff,hi 

purgAiie.  , 

Jpirt  qntriAreennium  cmmn*  AppcSATiipirStt.  »' 
lAn  iurew  tuulifml. 

Cia/*  eiffi&mnei  Αηλ  ,  ϋ-  Αίιατβ  l4ttA.ywulir 
'SftÎHt  v4untdrte  iHrifdiBmnit,  _  ^  κ 

Dtcrtwm  tÎÏ&*tiom  ni  mmW‘ ακψ],η>φΤ** 
i>et  iimpirrp:. 

Strenue  danti  A>fftrtnu<t.  _ 
ht>Un*UTiff*ft  tTAnfatit  h 
ajj n»*  ItuAimti  m  dtfimtiii  ^UI  whbht 

TlfAlBiSttlt.  ,ΛϋΓ 

^ipprUttie  λ  [enteriti*  tenir*  itrimm  {tD 

i»  sfptfnmem.  Ηφ, 


577  Des  Appropria }  c c  .  γ 

Hmikï  iltttrdflfilHftmPtJ·  fW'M»  Mm  [ach^Q^  V  « 


Hifmitg  i!tt  f rrfjpft i&f  jVir  ((jÿ'if 

jJ}  BxLïtHim  JMital'dt  tx.ffjttftî, 

y.  '  ί>ί, rf^wrv/iii'ji ijr^j j//o mrt, 

\ (Us  n U  Wj  It  "ffl  ird  njh  m  rem  wdtiAUm. 

P  ’Jfn  a&  Jfirtîo  aÿftfytyp.ajïit* 
j[  peeretiim  utulm  non  cjL 

!  Cumin  lire  c.iuiii  p  ignorum,  eau  fie  crudita:  .fini 
plure.?,  çanucnlionali  an:,  pi  trtfli'ipnj  ïii  5.  judici-ilium, 
de  gjjîhus  glof  Li,D,  tjLçpigiidt.Hiib  Jjucda;  in*m| 
rationes  eo  mm pçrfbÿltndorüni, &  dilbraîi 
ftAut,  cjlùÿ gLqjf  tnçimeur  I.  à  Diup  Pin-,  $- h  pigno¬ 
ra,  D^dtreiud:.  inter  quas  hcEcipfa  çft  »  egjn  pigftfsw 
creditori  à  indice  addicuntur  pro  fuodejnio,.:vetpri 
iuri  pridem  Yfurpira,.  Si.  in  yeccrciû  CoufucnrdsTjrm 
traduilia,  poftremo  abrogata,  it:  inMgwanôa  refor¬ 
matorum  quod  apparer.,  nouo  iuvi,  &  reformationi 
inferci  çùm  fol  a  in  vfiu  m^h-TÎt-sdiL  âù&Êï  haEano- 
ne  !  quam  nos  atiitiiJicarîoni  lir  prt  tkererufti  diccrc 
;  fokrnusùifôtcu  N emilÎadürnraij·  i  mperratio,  Îtquaî 
■d  Arationes  fücrt  veteri  iurc  pcricquecidi  pignoris* 
ex  tocae^oliiiere.  Addsctioex  auûioneptr  ïicitacio- 
tiL-su  fola  ilipi  rtiï  Ai,c  îpfa  quidem  cutili  juri  inaudi¬ 
ti  ?  cura  de  ca  fctipnis  Îiu  §  Ji  fuprt  icbus,  ex  quo lu- 
rifconftilms  vfutapkntti  eatifarp  rtibuit  ei»  cui  res 
'addiita  cib,  Jj  res  debi  t&fc  noti  foi r,  N l'C  i  amer s  non, 
&-  alia?  caulae  iuntjUidicialmm  adi  udiCitticmum,  quam 
do  interdum  coucingir.  publice  tes  fuh  h&ftp,  i  iiico 
difh'ihij  es  forma  un  d·.:  jure  haitr fifcnIiS*Sed&  cüiu 
ex  unxi  dedi  rioois  cinfa  ,  Ctun  iufftl  prxîoris.  frtuus 
bvel  cxcawia,^  fpq.  De  depubliçîfU  mdt.L 

z. ç.vli,.  D.  fi  ex  naiût,'ca.(ilL&  gcoeraliier-D.  de  tioxu. 
Vtlcûna  rx  dininidifcAi  ccutfa  non  cane  rue,  Inccbura» 

4  D.  drpccul.  Nam  midiotx  pri  ma  d  cacto,  qn.r  pi- 


,4Sh.  ^ 

:  -'&lP!%£asfi£  fi  4^ 

V«·  .^st/  ^r'J ^Z<L  fidti  poi- 

e  r  t  rLii  asipiar  ;·.  JA  df  re^.  nir.  üuanuti  rnoc 
^'!r  V * 1  IXïLl^  ibuniir^  poAeriûr de  bûnaâde, 

f- Lîn  r  ^  A^fcrpdorHTs  d^ckhdas- iunt  ixt- 
ylt,  itweria:  emur)  di  ι?δβ(λϊΡ+  Curtia,  v*  i(i  Λ  .  ιΓ  , 

t  'didrîilinïduruiii  potlélU*  piobcit,  '·,  α^  ]t]  P°  J 
upPir>,i,iÎpkao-B  Îdklale»  L diuturna. c“' T  J‘  '  f™  V™ 


v  »,i  L‘j  1 Î-J  L  *.  |  Jiif  ·  »  -  .  ' 

unit».  C-itoruivcnJ.  ^pt^^ma.qtlrdrm 
t«,  ScaMdio,  «vafe’P*·  >??·  L 
IrnJüie,  fine  jaione  pt,rondf“rf!lü‘,lc,sl‘ni 
dîiînnitnis  (it,  traditione  irqunta  1ΙΙ11η^1- 

rai  nin  m  rranAcrat  ur,  ii  damnatos  rci  ï  j  ιΐ'1ΰ^ x  e 
im  nonDonrmus  viucapiendt  coilfiiOj  fici.  * 
libtJC  qp-jiflen lïonali  ti  rtito  J ,  Ρωτι  ponï  lis;  ÿ,  Π  i 
du  acq.  poil  adeo  vc;ltccéJ3îoderiir  ex  pcLfunisuudJ-o- 
rom  courra  rtgeiias,  quod  nos  Tuo  loco  pci  fdqitcmur, 
Acdepçri&nalÎbosqüidetn  aitionibivs,  Frqtiura  ta,, 

!  tenria domi  nmm  transferri  3  aui  Titicapirudi  condi- 
rionern., dubitandum  non  db,  tes^  cxpreilb  nou  (b- 
ium;ÿ.  fi rnihi.  D-  deviueap.  Sed  &  in  veneCcaiiyni- 
bus  quoque^  cimi  rcs vejâdicld  Îëiipécaiudjci:,  rridi— 
Cu  ul  t  il ,  ii  Dpminnserar  qui  refhimi 1 3  qn^nni tilibct 
i nique  daninacüSjdoiîiïniiim  in  üint  ctû  iir  rellîtLrso, 
trausfcrutr:  aurloiLtate  j^aiencise  qit^jro  titnÎo^ft^ 
iniDonnntis  mjLi  état ,  rraniJremir  vfy capiendi  coo- 
diitOj&cxeo  appropriincimini  incbûjtut,  (îdebvtf. 
poJitcJlipxic  exddcrUiaeui  ad  indicatio  Ëtéfciteft,  ptibli- 
cjanadcnrr,qnjc  vtilis  eft  vcdicario.L^.  D.  de  pub  licia. 

t  ^  ^  Ita  β  quis  rein  refHciicrc  î  u [lus,  non  Üsdt ,  idco-  t 

^nus  pnrccriifm  ϋοηίίιιυίι,ηοη  fuie  Gilü  excctnioms,  β  qnc  bdsctilimacitmé  p  aitu  s  c  If ι  d  cil,  darmtani  s  ■  clt  -id 


ied  cnmra.tci.i·  c  π  ë  rdtio.  Ncc  pe  c  hoc  i  oül  u  s  p  oJTi  Je- 
bar,  Ibd in  poiTirilion e  er.u ,  Lit  qtiis ante.  D.  Je  acq. 
poil!  !.  li  hnita.ÿ.Iubjjnis.D.  de  dam,  infett.  Ex  fccu- 
do  Ltiblus  poflïdehef,  eaufa  nittrendi  latitatio  dchito- 
E!s,  jfei  eaipfa  pôflitJÎu.  «üêwAcî  pocerar ,  quar  tricia- 
5  doeild^.lLilisims*  Sed  nec  ex  iudicad  c.rtifa3  miillo 
qujriudicialc  pignus  fbcscbat  „  fînjs.erat  execimoms, 
icLialiiidiisdicatumcrpeAab.Ltj  l.c.bct.C.  ü  in  eau I. 
iutL  Illae  dominij  impetrandi  ambages  t  Ii  debitoris 
fraude  emptor  tio  inneniebatui  ex  l.vIc.C  fiincauT. 
iud.  &  Li.  C.dciut.  dora.·  imper,  ■extoroexolmèrc, 
ic abolitas  expedii»  vt  lenta  tirnedia,  Sidilut.^cau- 
TÎones  aduert  u  s  debitorum  fraudes*  N.^ra  mîffionea 
exprmto  Jccreto  atini  expeiÏado*  fecundum  J  ne  re¬ 
rum  j  Lutation  ts  caufino ,  dcindc  millio  c  x  feCimdo> 
cîimnç  fie  qmdcrn  fîiiisellctj  prolixe s&  hnuoia:kie- 
luni  j  excantatione?  ip.alt  iuum  peiféqucnti,  fif  qui5 
beuoficos  homines,  ractüpfridi* deterrerent  ab  of¬ 
fri  o ,  Si  dcbitoru  in  contu  maciam  akivnr.  Quare  i  fta 
non  fine  caufb polbenora  lAculaesectriit  fbro,  e^tvLu, 
aliquid  ÇLiagis  prtcfrafhirn  canendum  pmaïuni* 
Irtiquï  Sc  audbiones,  &  pignmtEcsntjf  borujrutnj  &: 
corporum  nexus  ,  inftrcuntnta  quae  garentigiata.  p 
dixerunt,  repetere.  Nec  ndbuc  fatis  Celeriter  quiiqui 
ad  luam  perue  nie,  tanti  fune  fugientium  arces,  &lu- 
dibmcoramcrciorura  i  udicialiuin.  Nec  iftaquifqua 
prxfradtè  conflit uta  mirabitur,  qui  XII,  rabul.  cau¬ 
tiones  in  dé  bit  oro?  pridem  coClicutas  hmdô  ^udiecit. 

^  lJroindc  qnod  J  lie  tex.  dicit,  im  r  11  tgen  du  m  dt  ad- 

diAionc  ex  debito  Lito,  ab  eoqni  Dominus  erat,,  & 
qu.iebic  cauriotradËmr,  reperta  olimeric  id  excht- 
dfudasltypci thecas  anteriores.  Quod  f;  ex  debito  à 
non  Domino  muddiiïiû  bvCta  fit,  traosfcnur  viuca- 


v olorem  i:ei,trt  iudicialk  emptio,  ex  qua  dominium 
transfertur  i  Domino,  i  ncua  Domino  v  fu  capiendi 
cüdino,  Uins.D.pro  emptdded  ik  li  rcs.  D.de  public. 

L  eius,.  D .  de  res  vend.  I*  (i  π  certo  S  M  r.  D.  ct  umnotL 
1.  Ji  pr  optev.  D.  ter.  am u  r.  I .  É  i  fidei  1 1  lior.  !  f  de  po 1 J  r 
Sedi  Si  miJTio  in  poflilOoiiem  ex  fecundo  decrero  9 
idem  pi'ïftrU  1.  pbrçcns.  5  lulumis.  L  |ΐ  finita.  D.  de 
Jam.  infe£b.  vbi  B.irr.  Rom,  Alex,  üdem  tlb  1.  utiÎè 
poEfidet.D.  de  acq.  poiT.  glofi  d.Q.D.drpubhctj.  Li 
DuiO  Pio, i.  fi  fuper  rebus.  D.  di;  re  Jub.Bald.  Si  Flor, 
d.  Ui  fmtra.ij.  fi  de  vcefcigalibus. 

fi  quis  eus  domi  ni  j  à  principe  ïmpetrauerîr,  aur  ïd 
indice,  dorai  mum  in  creditorem  crati  s  ferrât  ti.  C 
de  iur.  demi,  imper.  Li.  C  quand,  dicter,  opus  non 
eit.  Bdd*  L  c.  G  corn  m  u  π  ia  v  cri  lJ  que  hid. 

Sed  et  fi  rcs  ali  tn,i  qriaui-  i  isl  ibet  I  cicnti .  an  dore  u 
iodicr  aJduftabirnr,  ex  cui  fa  funeris,  ertam  fi  Icgatii 
fie,  rribuitur  vfu  capscndi  condirio  L  st fi  quis,i.  Eico-. 
lonus.D.  de  religio,  gbf  J.Lquiaaildrc. 

Si  ex  communi  thuidundo  iudieio  vni  tes  adindi-  jt 
cara  fit  t  x  pl  utibus  con  forti  b  u  s,  q  u  rid  i  nr  i  d  mn  ti  r ,  1. 
ad  bfticiiitrt.  C.  communia  vn-iuique  iud.  lires  aliena 
fît,  tribu  iturvfucn pi  mai  conditio  Lfi  pcrcirotein.D. 
dcvincap.  balJ.  d.Li.C.  centiïHiriùvc.  iud. 

Scdetfi  i  üdi  ci  s  ai  uü  η  r  i  t,ue  rcs  pupillaris  fdfotci-  ij 
fort  vendente,  adiüdta  lit  t  caufii  prÆlccibendi  .icqui- 
tur  Li  .^.Pomponius.  D.quod  ÊJi,  cur.  autor 

Si  qui?  cil  en  hir  rcs.  non  cfli  C  fen  r  eiirsain  ad  i  ud  ica-  1 4 
tionîS  nirodiratts  ohcsnirenr,  vfbcapicndi  Cfindirio- 
nem  aequiter  1,  iUnjIiber,  g.  Quintus.  de  ilaruEi, 
BalJ.  d.  Lu 

fit  qui  Îcninm  alicruim  ex  caufîi,  noxali  iuiTu  iu-  ï| 
diCis  dusit,  vlûcapiendi  conditionem  acquirit  liSc 


T  <f 


979 


Des  Approprianees ,  Ai  C  C  L  X  V .  pg0 


freiwrslictr.  D.  dé  rio*.  S.  item  îi.  t>.  de  publia. 

£l-«>  Liu^viocunupe  ίί  ii  c-y  v  per  io  i  xili  s£lieinc  oa- 
aulr  trader* upufqiiam  lulfi»  cft,  fuit  «  rtali ^ 
■  ·<£  ·  -.  il  iduailis  Domnuim  Îcwrcrtfla lata  clt,  *V'  _ 


"Iwtade 


■ lînduerius  ..  -  · 
ifttta,  h  UjicidotDÜnuiu^x  Icittenna*  ve 
’Jil» cituS-ü  crân-ifvitur,  &  lUradfüv&diin^11* 

ITUTIUS  non  fcir,  «f^fiena··  f nd,,K’.  J,l.‘l>Ii!'1i[.L'·  ’  ri 

cum  ptrüri rts rtftüua .tftïi  ,„,*.■<>  U-iCardo- 

raullo«e,w«K.  Nsmttoaovunus l.^te 

Donvtaœfien  ™φώ.  l.).i·  «cn',tnmo·  ^  act>· 

.  »  ■.·  :  ...  Jrwiii.rnrnr 


A  ·™ΐ  fan  di  » vi  tricrij  à indicé  fo£h*ipipd  Cor  f 

ïiio»caa-  ■  .  , 

Tlteu  ttfCGjpno  eft*  tûrtide  Hire  i 

Ll£ine<iornini|  prohuiiriifuitt  cfti«céatw[fl'JrUb1' 
ante  dminusf^qttarh  Lad,  Rom,  tr,u:t£  \  *3^ 

1b ,  tk  B Ad.  d.  I .  c . C.  coiuiiiuiîû vtr.iud  μ  111  *' ll 'u!- 


poif.  &  fruftn  de  vWPicnJaqu*»mr,  cum  *é$  p;o- 
. .  n,i  h,  Hxtpmlwi&fiip- 


Addo  vero  cafiim  amtm,  fîftmeiiiîi  iuh*ij 

fu^nùw.tx  UU.  .ulTurpiLo»,^^» 
exrmctû,  qnodtlfi  ftxmsait*  firtttcïiœhiuluî  «dri ' 
titulum  rc digirtav  S.pfo  nihilo cft.  Nec fl··* 
lententia  de  nullitsire- arguitur,  Natta  i;il  raraiidÎ 

nnliiBït :  simrtrtmr,  fWlfcTprir.  β«|^ 
Λ  gwq  fiwgul.nttwdixii,  c.  u  Ssctrdotesxvi.hQjii,' 


prtltftdw,  cm  ht  adm^  ™5T  a 
efttra&mO  Ek.rr  '*°1·  Al.c*·  Luf  Rü3lL  A 
Ati <rçï us  Cit  m  d,/  b  s  u  !  1  u.  J  mà  q  u  od  iiu^i  s·  nui 
i  jmfitroorsib^·1^^115  *  bi^udutSEiruius  cit  fen-  parte  »  partis  quntifiir,  id 

tcv  na  aatl*^l,:4^0  ne^jr  bonam  fidem  rc-  quo  iture ,  tribunalia  noSlra  v 

■  1  iElalpv  *  generaliter  id  probat ,  rufi  is  fintenriamm  nuiquim  pi  or 


ib  i.!ofi  quam Si  ti albus fc  1h‘ 

I  UrihthniP  .-« 1 1  i  %■.  * 


feralis  eftrqiiiiJ  b:dd.& FJorin.  putaiVrin  caubt 

Jfi  U*  .1. _ rL r.j:V,  i  Λ  fi,,;. .  jT 


il'o  λΆ<  dcdartltri  mfciti.  tlnrr.  Lf)  finira,  ç.  Si  devedi- 


Kr 


Abus,  P-  de  J.'Lm,  mfetto-  SeïS  InuocJn  c,  coimn- 


utii  επε3  qm  de  η^ι,^ 
a  nui  quam  pfonultCMUE,  uccvüucn  υμ 

dicam  m  i  u  Γγ l n^u  i  i  t  ni  ü  |U' r  n  ppdlatior.cmj  ocr  vi jip 

vt  loqutjnmr,  fimplieis  nnllitâiis qujJituiisbhittMib 
fît-  I  caque  ôt  fi  i  Ufi  diceinfi  du  nul]iiarc  aihi(jErfrr| 
mil  ri  i^inia  anais  prarferibi,  îamtn  n  appelai  ij 
poil  nbr  ru  r .  pure  c:  i\m  per  Ordinaî iimts  Λ., 

interponi  debear  >  ndi  irtterpofifa  lïr,  lletcrabiu’ii 


irit.  est, de  dolo A:  cuit,  tie  eo  qrndê  eafti  pra  frriprb)- 
tLcmeüin  mala  H  de  admicrit,  ner  ex  fcncêrsa  qiridein. 

Idée igi lorc  L-a  s  p liguas  q; im fit  d,  f,  fî.  j  u itb  at>  Dodtor.  L  ,  .  , . , 

rïcit-tncttfj  d.  L  c?  jcptir.i,  D.  de  exerp^rri  iurl.  5c  L  fi  C  hit  in  rem  iu dicaram,  &  idco  idoueiutitulnj  pa^ 
quj5  rem  »  &  1-  i»  ίιιητ  ce  &  me.  co.  lu  .  dequibufdam  î  caque  feqilüto  qitindecinio  t:ï  tau  ritubpcritbj: 
cafibtiSi  inquibiis  andumimum  tt.insftr.atur>  côrro- 
üfttiiur.  Sed  ]a;rc  longa  distinitione  concdiautnr,  à 
Ltid*ilinn*  &rBald.  L t,  C,  eoitnmtniavEiiuîqur:  iud* 
jiir,  1. 1.  is  qui  rcus.D.  de  public,  i itdit.  Darr.  <k  exttri* 

J,  ,·χ  il  oc  iurr^D.ic  T  mraiuroririscfttei 

ùdtcatÆ.  qua:  id  cfBdt,  vt  dominuim  rrlvfcratur,  cùm 
ali o qui. ex  it^nii';  uegrnC ,  cum  qui  rem  fuiro,  vt  abu- 
narnrdticuai*  xut  midat  tuid.im ,  Jo  minium  tranl- 
fcm\  Li^,fubdJiui,D.dc  coiuLob-eauf. 

F.xdpÙLim  tamen  .ib>  eo  ^totenurc ,  qtioj  ante 


p  rn’  Il  ri;  pri  o,  1 1  ο  n  Îbl  Lim  ad  utri  lis  ct;m ,  roncr.i  çij,  r 
iiadic-itum  ell,  fed  adiiefius  qüctsjiüque  iBrr.wnjd' 
vt  <rs  ali  d  quolibet  nrulo ,  U  modo  poilllfi»  ifem 
apiid  éttrtl  quidetimiit.Qmn  fi  cui  libiscnintuifin- 
fenriam*  Ît  poiFciVionis  rr.niit^ohnn  bannirr,  j|p> 
primentum  edictale conftquecur.  Quo  mugis ronc i 
annos m  foro  viTi^nrem  iubit  admiran,  noadur:-^. 
riuile*qui  iita  anîmadnertcreE*  necati  fuei;  tra^ii 
occurriiTe  inter  roc  comroucriias·  qui  fcü&nâjuii 
lirulü  vteretur*  &  Liboranri  iapius  eatific 


diximus^domsmEiiuex  jcntentiarrsTidcrH  .nikrenrcn-  D  raur.  Cum  perquam  frequenter  accidcxii',iuti  [:■- 


rsa  mterloqumom  Jsr,  omis  non  cÉlecLiricam  pcircfia- 
tem  prtEant^  quiainralEbus*  inet  de  tirer*  non  furio  de 
dominio  ÎLiifieértir.tdeàqLie  non  finis  idonea  eau  fa  fit, 
demi  n  [j  itansft rendi  >  aui  vfueapiEïifis  caufard.^qtix 
Ba)  d  i  ilnrenii  a.  vit  d .  b  i .  C.  Comi  u  u  ma  vert  uiqu  c  i  ud , 
Itid.Rom.  in  d,  ^.fi  mlÎipA:  ccrti  lmcuiu cfl ,  vt  ex  in- 
rvrloquncort-a  fuper  dominio  pro-mincietut ,  &  nos  in 
foro  dieerc  Îblemus in  m.art'ria  petitorii  non  cnrfere 
pro  u  i  il  unes,  quu  ,  brr  v  end  cnrc  n  d  no  uur  t ,  reg-  fît  ; 
îi  bs  fuo  maire  ad  finem  demmerc  debear  1. 1.  fi  per 


CitsT  Si  OCCifto .  büiiOj.^f  p  ro  b  aro  i ure>qi3ô|B[iüiî 
exemplis  non  porefr non  etfc  fi rmi ffi.rtiMtnjcute.Gai- 
fiterndo  onnnr.î  iuris  ciruJos  id  mittit  tiiilpwar 
in  vint  Se  m dicati  conrcndcre,  non  le m per raimft 
quoniam  ab  his  interponere  appel UtioniSjCdiifi^ 
multos  annos  beneficio  lirer srum  Rcqiaramcblpr- 
panun  h  etit  malo  exeinplo  et  incerritumo  ίΰΓί,'ί^ 
fit  vt  indicata  qiitc  firma  pufnb'anmti.ÿÎilb 
rionc  ΓιίΓροηΓι  in  d'ubirim  rnioccniur,  ^prioKifli 
trouer  îi.- 1  veCïuHef  Ut  nouo  imierrro,  qucineccllsirew 


vim  aur  alin  mod.  ideôqtic  inrerim  podeffio  apud  E  eftacriiicrc,vrcadem  opera  titulus 


rcu m  c  Itb  d  e  bea  t,  I . fis  q  ujf  lu  co  nt  mi icrfi ,î,  D.  if  e  i  ure 
fifi  Quod  Si  fi  mriihreï  de  dominio  inciderer  iudicsri 
velati  cumirxinflruméntoauEhcnricoigicur,  fedex- 
emeiones  otibciuiur^  quat  procirtns  probari  ncqueilt, 
Sc  finem  iiris  peturtniexpcflaiit,  vfucapiendi  condi¬ 
tio  tribui  ma  pollet*  lirefiiper  prihcipafi  pcrilimEe,^ 
incemunpcocc  luccefliur,  Quacnobresn  Se  ego  puro 
ev.  incidenti ,  aur  proniilone  conflata  poiTelTionemon 
valere  eam  ad  idoneum  mulum  adkaufiuuiaro  pn- 
iLriprionein. 

Îrd  aliiim  exceprionem  addunt  eidem  rbeoremari 
iri  arbirruli  (curem  U,vi  non iic  putanda  idonea,  ντ  ύ- 
tulo*  aüt  fencetiQic  indicis  æ  qui.  pol  eat,  quod  Raid, 
dixir,  LvltC.  communii  de  Icp.  Alex,  d  f  fi  iuifii, 
quade  reiliis.non  afleniior*  nec  f  uis  validas  rariones 
adierunt  &  magis  mc  mouei  quod  arbitria  ad  inCtai' 
mdiciamitr  reda  iiafimr*  quodque  per  homolomirio- 
nem  à  Je^c ,  exequurionis  p  oteftas  tribui  car  i  u  dicato*, 
ex  j. cum  anccLi.  C.  dc  arbrr.  quod  idem  fit  ex  Ordina- 
r  toni  b  u  s  Regu  m ,  n  c  ob  £i  ftti  it  c  q  Ltldcm  appellari  o  ne. 
î  taque  p  armn  ad  in  o  di  tm  cfl  T  qi  rod  à  fin  t x  tu  i  i  s  d  i  îTl·  - 
fimi  fi  quidem  exceutio  ftquuraficj&mditio  piitdij. 


quii  f  cur  cunarum  jLlntrlus  extraneos  inauittoi^!· 
Ius  vfiis  efi*  ex  riruto  ^rrequlu  res  i  tirer  a  bos  viti.  '<-■ 
&  L  firpe,  D.  deiiid*  cum  contraria  orrtni.i  c.ieui^i· 
quum  ûLuslcnicntiam  pro  mulo  oppfjrLir.fcq^^· 
cenuiuui  fubÎëquuium-elK  Nam  r.im  π-J  lk  -Lus  π·Τ| 
contra  quem,  lar.t  rfH  entem, vr  rinLlusprofirJr,^3 
atluerflis  cxEraneos,  contra  quos  omurs  pnriïrp 

perficitur,  vc  ex  alibi  quo  libet.  Iri:  quoappaffi 
villicas»  iR'  ficunras  incomp.urabLlis.  Nec  rnub  qy1- 
Ollam  obticiac  eodem  iteratum  benciiao 

:  .T-  ■  i  ; _ 


polTc  p  n  fl  qui  π  lLccc  n  ni  u  m ,  quod  ihiptriti  fi;1^1  ·  [ 


p  riali  faciunt,  per  quoi  fubmdc  crruoptsrui,^-  . 
appel tariunes  reieuit*  iniqui  qui .rdtnitninr*  ^ ^ 
p  lex  licis  finiri:  exceptio,  id  cfi,  fines  nonridp1^ 
duo  forti  11  îini  obilcnt,  &r  an  dicaci  fcilicer , 
fcripcionii  ex  titulo,  N  nm  iales  appribrionc’  rc-  ^ 
ro  i  mit  admittere»  ml  diud  cft»  quiun  coniji 
primenntm,  SS  prrrfcriptÎonem  pecfrftsrtij  . 
Ibmiriaraiî),  jd  efi.  Confia  etiuimein  ^ 

reftitiiere,  quod  ex  qçvacumquc  caufavetitum  t  ’ 
arcemo  vfu  improkicu*  &  proinde  li1^:t':JlL!:i11T1i^U^||j 
quant  ex vlJac.iuû  contra  αρρίθρΓητιίη:ιηπ(.|·ΐ· 


m 


p$i  Des  Appropriances,  Ait.  C  C  LX  V.  982 


^(indmirias  pr«:£criptièmK  rcftitoî ,  &rno-s  alibi  ca  * 
J:  l'c  iptciiiiccrdillcrinuli,  quod  b  fû pcfTimi  imus  ' 
ïjmftcïj  6i  iipftromra  commerciorum  fcearitaccs ,  £c 
GoniieEtidiiasiui^epd&iskhcfdiiaturj  qnæ  exquo- 
ounque  mu  lu  appropriât  (rmtfri  fota  çr  tanwt 
A r ï l Lr  fequenti  eÿié^wtn  Jmfînre  ,  iïlia 

.  .Artical  (>►  Fi  t  vcro  in  u  na  T  hémide-,  Sç  rcpugjianribui 
krtç  rationi bas  ominbus·,  ii  qmitjuum  püÎL  quincto* 
te  n  ni  llitï  ,  id  eft,  CO  π  Lum  ma  [  ait)  pj·^  feriprion cm  reiii- 
tui  rut*  es  vils  omnirio  cmia,  qui  a  appropri  me  ro  cotv 
iliLTUTiica,  £i  iuris  irtfcutione  feqtujm  *  iurc  ici  lie  lî 
quacfiSQ»  non  poteft  non  improba  dfe  t,ili.ç  rcitirnrio* 
Îraliéiii  iui'j-5  coiupilatrix,  nec  tnimierrn  reccuTctc  ^ 
e  lied  us  appelLuionk  pou  JL  fetb  ïiirerpofiue ,  poil 
tempu5,&:  nare  confuctudm.uiointerclufLE,  nern  ma- 
gis  quam  tarera  appraprsmenta,  qu.T  poflquam  per¬ 
le  ihfunt  rempore*  pqgtcxm  tiüuflibcc  nul  Luaris  ti¬ 
tuli*  conuclk  nequimus  inter  maiores,  qui  Jocusd'u- 
iiii's  à  nobis  inferius  mdtabitur,  Nara  dominio  tiô- 
qtiedsredto  pleno,  dd  atribluto  quirfiio*  nec  vendtea- 
tionec  aitto^ncc  insvUmn  (upcrcfr*  n-ee  Icntennavt 
fimplfx  aulicarum  accipitur,  icd  vt  titulus,  qnl  nulli 
■appi’Elatioui  iuhncS.tur,  ptbp t c i çô Ic 1 1  fimm  imerpre- 
tariuum  partis  contra  quam  lata  clt,  /1  miri  cotum  G 
jfj  quindccéniiim  mm  rc.ciamamc,  quod  amedocuimiis 
in  prothcori.i,  tum  de  confcnib  tacito  diximus  es  L 
aliemriouis.  D,  dc  verborum  fignificatione,  Quo  iit, 
vr  &  fi  intra  quindecemiiuni  aliquo p'r£feirit. ,  ic  be- 
mefido  Hierarum  appellari  ponit,  atque  ita  itidiciri  vis 
ad  mcndcmrcuocari  poriquindcccsmium  ncmpoffir 
iure  confummato,  firmiÆma dominii  fecuritace  cô- 
feqmuaper  titulum ,  Si  temporis  lupium,  deconfru- 
ΓιΙίΟ,  ex  quo  raara  iiidLcan  approbati  prodo  raptio,  e  a- 
qticiiiris,  &  de  i  ure  conlequiftiï  dri.  alienationis·,  At¬ 
qui  mulcb  veirifimilfc  |Io£  feiitentia in  l,pç itaris. 
D.dc  dum,  intedh  qusedixir  cum  qui  miiTionem  ex  O 
fcamdodecccto  paiitnr, quodammodo  rem  prode- 
relido  hniberc  videri,  qtua  ibi  liceri  nor*  trahit  fcc  mu 
cscCü  don  ci  Π  d  oïruiiij .  At  poft  execution  em  ab  lege 
fadum  mot'Æ purgatio  non  acimitciuit·.  1.  iam  tamen 
icinpnricip.  D-  md-  Jot.  Florian.  dJ.  Scgeneritljtcr.  1,  Π 
is  cui.D.  dc  Icgtit.J.  1.  qui  ob  rem,  D,  rlc  cond+  indeb. 
Xnd.  Rom,  coni.  qay.  Barr.  &aiij  (LL  i%  cui  idem 
J5jn,  l.iniuiam  fiq.4.,  D.de  vrtbot.  obligar.  Sfapoib 
ibi  prolixa.  Fkverb  Eiic  abConfuerudiuc  cetriiiunc 

1)er  aequi Firioncun domini^  perfeci- Aitai] flari  eit  rira- 
o,  &  temporis  Lipfu.  Hæccft  νεπίΓηπ.τ,&παηιοοη-  ^ 
idetatio  meu,  &  omnibus  partibus  er  cetris  ήιτϋ,Αί 
Confuetndini  s  kliimptis  coHÎbüiî*  Quo  ci  re  a,,  me  au- 
tor  c,  i  am  ind  e  { cian  c  rn  bu  nalia  n  ollr  a ,  bono,  de  s·  er  o 
Optimo  i  uri,  it  quando  cafus  occurret  rStvetb  occtir- 
rctiiïpc  I  partocinuri,  &  fcncciias  quaiaimque  fecuro 
qisindccennij  hpfti,  pro  ritui  is  opponere,  non  verb  in 
iimplicis  indicari  vimT  qj  aduernis  cxtrancosprodelle 
non  poliet,  icd  ορροίΐπι  in  vim  tituli  iduerius  quoi  - 
cumque  proüciec,  fi  ita  n  erit  intra  qui  iidcci  tu  mn  ap- 
ptU  itu  m,  fiipcr  appctlaiion  c  Conclu  fut  η .  Ita  jj  cr,vr 
ime  non  recipiendi*  id  cfl,  lins  finit*  improbi  lingi- 
tores  eadudiintur  îuïiiTimè,  Fb  exter ηΐ  i-%  Coniuetu-  F 
dîne,  fine  eodem  :  ne  talia, deinceps  rdmiii  qtiiiquam 
pcrtbtitibat  imperitis  audoribus.  liqui  emm  tiU‘s, 
qua:  no  magis  folein  teremr,^  puluercm  -ψη d  doitos 
Magiitratn  s?qii  am  ipHt  cera,  q  ua  v  runcur. 

Dedccreds,an  ritu! i  loco  habeantur,  nonlgnuua 
eft  dtibiiatio,  mt  icilicct  tribuar  vfucapiendi  condi- 
tionem,  vclutt  ic  fentenn  J,&.aîi  par  vroufqne  ht  vis  , 
effeitu  5,  quad  o  fcnre  rt  tia  m  ii  tu  1  luu  efltr  ex  opri  m  s  i 
%uimus.Id  vt  mtclliganit  decreti  dcîcripïio,  ik  vfus 
paulo  altiils  nobis  explicandi^  Cil,  quâdo  id  plurum. 


fedpro  d  ignitam  rei  nma  omnes  funt  mJoria,  pr*  fer¬ 
ri  m  aiuftürcs  ê  ichoLu  Rcctè  β,-irr*  lrj*  ί-  iïcanfa,  ίλ 
de  bona r,  poffi  qua?  per  Magiilratui·  expediuntur, 
fctipfit,  tcf  e  m  cauicf  cogmtionc  v  criai  i.  Sed  cauix 
cognitionis  genus  non  νηή  cfl ,  duas  enim  ede  cogni¬ 
tio  nes  v  I  u  di  uc  r fas.  Priorej  :nj  u  ΐ  nilore ,  rc  n  t  in¬ 
dice  eonlletv  fme  quibus  etm  lifter  e  nequeat*  arcpie 
ideo  ccmtentigfa  dicatu)’.  Ude  vjao  quoque*  D-  de  rc 
itui  L  sii  cailla;.^.  caufa.D.deminoiib,  vulgato  c,fo- 
nntu  de  verb,  iign,  Neque  ad  di  fol  us  id  emccrc  po  f- 
fit*  quia  Tir  celle  eit,.  elle  cum  quo  Cb.iieciuiiî ,  deindu 
Ubi  nemo  iutUcare  pqcert,  trita  regula,  non  reiisf  quia 
netnfi  entra  ic  ms.didurus  iit,  ciun  indicia  iuiniittum 
vc  plurimum  reddantur,  nec  iudtx  1  rem  iolus  qui  ad- 
ncrius  inaudmi  nil potcil  c.i.exn  de  eauf. polToc  pro- 
pnet.  cui  ii\  li.ee  lex  e  It  perpetua  iju-siaç  à-nu-ct^» 

Materia  Imius  cognitionis  eft  in  allegationibus ,  éc 
probationi  bu  s  ad  nerf  .irii  s  cu  i  uique  fu  et) .  Po  Iterio  c 
quaic  lpLi  caubc  cognitio  appellatur,  iilterius  i  pili 
rtatnrse,  &  generis  e ft,  pc iriiier  vero  id  ros  afhis  quos 
lex  non  aliter  fieri  perTEiïrriraqu'Î.  ex  certis,  deferiptif- 
qur  cau  Lss,  au  t  i  ol  emn ibus  ,qu i  vt  fian  t  .an  te  M  agi  fini¬ 
tum.  d  aceri  oportet,  eas  ineiîe,  vt  luam  poîdiarem 
accommodire  velit,  quod  abti  r  tactu  rus  non  Jit.  Ta¬ 
les  -cngtiiLio  nes,  nec  adore  confiant,  nec  reo*  icd  eum 
iridice  totum  nrgotinm  uanflgitux ,  ]dço que  volun¬ 
taria:  dici  Colem*  v  1  ab  contentio  fis  diitniguantur.  Ld- 
circo  cim  quid  tale  expeditur,  iiifijh&e,  ik  imgularc 
iudiciiim  dicitur*  retpectu  contentio ft*  quod  Uald* 
dixit .1.  muber,  appnf.  ïî.  D.  ÉuJ.  mat.  hoc  diferimine 
lutifconfulti*  1-n  -j,  nuiictaiio.  D.  deop.  no,  nunc,  SC 
Can^iift,  r,  vir.  ext.  de  ini  bas  cp^pbhes  notant* 
Fit  igittir  Hbipoiterior  ad  informandum  ludiaiuni- 
mlimdç.liïs.cauiïs,  quas lexmcife vult,  adhu  qui  ge¬ 
ritor,  vtoim  minorum  bonaalifimtntur,  vt  eaadlinr* 
de  quibus  inL  mflgis  prtto,D*dc  rcb.cor.  cum  pupilla 
rntor  petitur*  vtea.qttc..in  tir*  qui,  &  à  quibus,  itinli- 
nicnrj s prx flandisj, aut  cd iicarioiie pupillg.ru m ,  vtea 
quæ  in  rit,  dealim  pr'jçlt*  ίΐ  vbi  pupif  ed.  ds-brat*  in 
bonorum  paderim  ne  ex  Carbon,  vr  cequrin  ttt.  de 
Carb.  edià,  In  tiqii.i;  ventris  uomi ne,  anitquseema- 
ripato  giaria  aguoLeciuia’  Jicis  *,dc  quibus  in  fit,  de. 
bon*  polii  éaqtia1  depsatis  ti nilis  csiguutur.  ]n  liif 
aii io mdUexercetut ,  hd  ofiido indicis  expediuntur 
omnia*  quomodo*  ffeinea  quoque  bouufutnpoiÎcL- 
fione  conlutrtudin.-irui  accidit,  qurccx  caduco  datur, 
nos  deffieJitiam  ioE(rmu$ a ppcltatr *  üi  likic.taiibuj 
omnibus iudsctm  doceri  oportre de  bis  esufis,  quas 
lexantccedei’epnftviïà^quod  Baid.  d:xitn  l.vlt-G*vnd. 
eognat.  Batf.Batd-  &  5-ity.  Cafk  donqucicholarota 

1.1,  C, qui  .admit.S;  1,  r.C.quor.  honor.  Tderique  liiU, 
talem  cogniiionnii  cSicidurialem  vocat  l.  crrtmn.  C 
vnd.  cogJifm  quia  ad  inJlmendam iudiciscorcrentiAni 
reperta  At ,  nec  cum  ®ji.o  quam  ciun  indice  diJcepra- 
m,  Itaqo  c  nemo  ad  eam*  v  e  pa  t  s,  aur.ad  uct  Îâriluf  vo- 
c  atur,  nec  propter  πονοναύοι  3  en  i,  quifqnam  dt  nul- 
licate  iftujn  pareil  .uguere,  quia  talis  aihi  sitam  M 
mm  eri,  vi  quiiqutun  vocari  debeat*  quod  Cait.  dixit, 

1.1.  C,  debentor.  poiTTfeund,  tab.  CabL  d.  E.  ccmirn, 
ίΐ  1 .  vit,  G  qu  1  ad  nnn  i,  CU  i  iri  modi  Πι  πτ  aitu  s  VoJt  1  nt  a- 
ria.'.iurifdjctiu;U5r  çumics,  1.  adus.C.  de  fer*  ba.jî.  dies. 

D.  quis  orT  in  bonor,  polTcf  irruet,  emancipatio# 
manomiriio*  mfi nuntio,  tutoris  dit Uunoeom  nii- 
noris  aliciuulci ,  polTctHqAes:boiapruia  trrsillv,  αυε 
iusnon  ifibitilnt,  nec  p  r  ari  u  ditant iiitruri,  pefirorio^ 
lîuepolTelforio,  dcqtjibus  glori  l.t.  verbo  i ucom mo¬ 
do*  D.  de  bono  poih  A:  ii  qui  em·,  grm  eis  adtus  funi 
dc  quib,  d.  I,  .ufLus,  !k  finqnoimnrs  hJ*dci.TetnmTc- 
quirunt,  fcd  tamen  qui  lequirut,  nanprupterca  coo-  1.5 


ÿSj  Des  Appropriantes ,  Ait.OCLXV*  ^ 

faireàtia  n U.  In  nofirk  qràqtâe  bonorum 
ni  b  Lis  èdiftilibus,  id  dl  mninu  huationibtjjk^· 


rcmiotr  cpenitioiiis  cife  dkuntnt ,  qui*  requiert,  A 
lcd  VüliinEArix  jvuntm ,  ex  co ,  quia  udiiet laJ‘.Vim·, 
amidicLim non  tuWiu, qiMïW wlibas dio 
noreftalinuwLlpamçqla™  i«»«ie  iiatjt*e  i,.r#fte 
cuiw  vocir «  «4  riecciTe  fit.  IdïoqiK-  omnid*  etiam 
ferino  cxpedimmit,  vt  «itaris  datkmes  1.;.  fik  de 

fer.  L  qui  habet.  S·  q^ibet.  P.  de  lutcl  L  nec  man- 
dwe.ldnu.  D,  de  me.  & aituMt.  ab  lus-  ftfft.  1,  tu- 
tot  KPL  Cuy..Lï-  de  ruL.  Srcur.«.dM.  aMw,  tk  quoms 
lo  c  ή ,  Αλε.  ί·  i U ^  urandu m  &  ad  p ccuuns .  f .  U  de  q ivv 
lu  iccv  D.  5fiur«ur*  &  domi  expediri  »  L  voluit*  f  vir. 
i\  de  iiicc^g.  a£h  B.iUI.  &  Rapit,  Cum,  d.fi  qm  Ka- 


ietidis  fumle  fit,  nec  quUquana  vetâtiic;  fijXT 
genere  quilqnatn  docuit,  fe  gradu  iucctJlikÛL 


[Γ,ϊΐ  gr 

f  &ζ  ftermiutedeFuriih,  nr 


m  Ii. 


kH,  St  menas  talario  ^ 
ureguliirific, 


ftc  ne ,  cum  cognitione  fJ. *  &%iaatl  1[Lj 
ideôque  nec.  in  perii  orio ,  nec  ik  ppiTc  carq^'' 
jus  habenti  jirtcm-djcac  ,  quod  Ihrt.  ixprcikdi^  ;" 
$.  i  t  cauCtjtj  nod  fi  c  État  ni  tu  r  decretum  t  ftjqiiüd,  fl  ^ 
proximior  fupcrueniai ,  &  id  doces;,  rc  in  iûtroni2 
Ecftlmw  taiv.micme  poifdkmj,  quàiu  petiti  ^  ,c' 

^  _ J . .  .  A  ,  nuo  c  agno  fiendum,  hxcvero  cognitio  cqiiter4iD& 

bec  :  &  .ul  min  i  lirai  io  deteri  ii,  &  i  imuntaii  u  m  fieri  :  H  er  it*  &  quod  cx  conih  tt  u  part  in  m  indicabitur  f;Litr> 


quod  Bkd,  dixit,  d.U.i£lus,&  Angellus.  1. i.  ad  finem 
D-  Licui  plus quatu pet  L  fJetdiara.  ik alimenta  pu¬ 
pillo' decerni,  B artui.  Anrç.Caft.  I.  Djuus.D.aikgtui. 
kilaiiiam.  Bart. &  Ca&  li-C  de  cund.in  Jcb,  Sed  ik 
luperitts  di  i\x  jbonorum  poiTiffionés,  &  tthmri fima- 
i i.tne-s  peti  dd.  caiiia,  fic &  nli menta viori  doinj 

nomine,  aut  alii  'fcL-miat:,  mormu  m.unto  dccernj  ah- 
femrtbushicedi:bu5,  quott  Ani·  But.  ait  fimilitudinem 
puçi'dh  dmr  c.  vit.  verii  qiuxcu qüü  tetnpoiT.  exi,  dc 
14  Fer,  Denique  Si  decretu  quoque,  quod  mmiiftèquii- 


cn  erit,  itaque  i  ei  puote  cogmtionc  nemo^aûdiif^, 
ptlUnïj  qtiia  natura  ailus  noti  figebat  qacmù^J 
vocari  ,  quod  ii  appcllamik,  appritnrioktojs^k 
nem  cumEcrcetuLqdc  denuo  tcdintegyabfe^^}!jr 
re  miliis  patribus  ad  fumn  iudiccin,  Akflic  îij 
exemploruoi  die*  port-ll,  cùrû  voluiuati^  fnirifitit 
contcniiofiim  Îc  Doik  iLadunt,  d.l.i.C.  qusaila^j 
d.  j»  li  «ufintcA  c tmte  nriqfa  quoque  in  Vbkntrt|^· 
cum  lites  rranCiiHtmibus  finiuntur,  quxptlilisuij- 
I ogari  folent  in  curiis,  tsrnen  non  ptoptçic:  ΐψ 


Quam  e  lier  crcdcturu-,  Liuapcun  alienationi  rerum  C  diuntur  in  cor.rcntjoias ,  quod  rractari  b-rün" 

*  '  .-  ■-  .  Λ  1  ....  j·— . .  Λ  11.  I  ,,Ι.Γ  ,l'  -/«Ïim.m.n  ηγτι,ΓιΓ  i' Ιιΐ.  ΤίΙ^όπΐΙΓ  ΓΓΙΠ1  ri‘h,in.^iip#ii+- 


minoris  ex  cm  fis  iurist  quod  Ang,  Cy.  Alix  lutgol. 
notant,  d.l.ACÏUs ,  il]  quo  mento  B.utolum,  &  B  nid, 
Cad,  repradiciidit,  nnn  Ant. Biu+  P,xnor+  verf.  Idem 
in  eo  Anchar.  x'ccf.  circa  hoc  loan.  c.vlr,  cxr.  de  fer* 
inlinuatio  decrcrii  lion  requirit.  quodBarr*  ScKqiii, 
aiunt,  I.  ModtfÎÜniJS.D,  dedon.Bald.  6c  Alb.  1*  illud. 
CI,  de  Sscxof  Ecclffi  Han*  d-  $.  fieiaufii.  In  Snsncmo 
vocandus  eft,  fi  cuti  nubaenc  nnpilk*  in  potdSfltr  tu¬ 
toris  non  cil,  texr.  L  in  copolaïuiis.  G  dt-  mipr.  &  l. 
jFcicndjtim*P,tle  oc*  nupr.  êi  lin  coniunâîôrife.  C.  co 
ïir.  de  mtpî.  Cur  ifta  igitur  omnia,  locus,  rem  pu  s,  & 


com munn  vtri  o  l .  iu  d,  Id coque  cum  td cinipaîiirij 
c  au  fis  iuriî,  ml  p ro fuerit  ho  mol  ogarioncn  ilkn?, 
qua-  nil  addic  advim  rranfaftionis,  Îceiifüi  àfra 
tefcîtitfimr ,  nec  maiore  sicgono.  Proinde  πμβϊι 
Iran  ficus  bu  πτ  de  voluncac  ia  in  cm  lî  eutioiur, ,  tutu 
id  per  aectdens,  &ptÆter  primordialem 
ram.qtrodlBald*  di-tii.dJ,].  icvUmia.  O  qiu.  jrau·. 

j  n  i .  f  ό ppo b  d .  L  i ,  Alb-  L  non  clt  o-innim  C fc 
mamuuiCvintt*  Gifi*  Æt  B;di.  d.J,  afibn s SalycL i.C 
debonot.  poil  l'ec;  cab.  cotafdiol  d.Lt.C^d- 
mitc.  Qii  a:  v aldenotanda  finit  nec  oju niissBcdi^.t 


oducrfarijfvoGiiio  conteinnantur ,  in  cailla  cil*  Ii.tc  £)  rainen  volilllma  ad  vLmn ,  S:  frcqutnciü.  l.*Pe(Îlu3 
. . . . mir  .  .'un  m  finir  H  fif  i*  iH  i  fimuia  tam  raùfin  eotmi  ci 


muura.cognitionis ,  c  tim  m  [upc  tiare  fil  .lomnia  tam 
exiiratitni  vteotiiotin  obferiiarionc  iudicittm,  Ariu- 
ïj  diLittitmcominr  4*  5-  ficaüfi*  fi rgo  quotS  ex  quiqnc 
iarumdecemirarÀiudice,  diuerLa  criant  nomma,  &c 
appellationes  habet.  Quod  ex  cont-emloia  index  H⬠
tait  llnçennatd,  cuod  ex  hic  polleri  ore  decretum,  & 

Ii  interdum  harc’  nomi  m  eouhindannitj  &profen- 
rencij,  dccrfcuminterJum  accipi  amr,  vr  d-  i.  ficaufii 
&  alibi,  in  quad  nutricati  une  «lui  tu  le  Deuftores  tût- 
qucni»  l.nec  quicqnam.  S,  drcretLim,  D.  de  oth  pro 
co  η  Γ*  ik  melioribus  olim  pugnamt  Pctnis  Sttlk  non  ^ 
fa-licitec,  quod  é,lconrroucrLiA  icttai  i  poterat,  lifta 
1.  mifiorivm.Cidcpfted*  minor.  Proinde  cum  lupc- 
isota  omnia  l  genere  cogniiiorus  difcrimuiandadixe- 
r.tnus  cooLequitui,  vt  cùnrtcainrercedit,  A:  nomina, 
de  efFcclits  sti  utenmr,  Iraq  ite  ple  tu  moue  acci  J 1 1  v  t  v  d- 
l-LmtaiitEiurifdidHonis  materia, traîtleat  in  coritcritio- 
fam,  cum  le  aliq  lié  s  me  d  m  m  m  terircir  aihu,&au- 
ιύ  tri  ri  poftülau  it  &  li  bel  Eum  p  □  rrc.vi  t  &  d  icain  i  π  tendit, 

&  reiportfionç  conTcfibmo fiitta dt,  voluntariam  di- 
uerfam  irai  li.  Exempta  manifrihlTimi  fiant  ex  IrisquÆ 
âncediximus±nupriEc  pupilla-  ah  dus  ai bi trio  pedent, 
nec  do  cretum  vlïum  requirit  ut  iure  quidem  ciuili  ex  p 
d,  L  fdendum,  &d.L  tn  copulandis  ,  qnodfi cognati 
diflemiant,  Ac  intercedant  audiendi  funt,  ticc  aliter 
rcs  diilbluerut,  qicàm  prifidis  decreto,  1.  j.  &:  L  m 
cuniundione,  Cod.  eod-  tir.  dcinipn  Mimhîc  quid 
noflrx  prbatim  lege?  c&ecritlt-vlrça  ius  non  dico. 
Sed  ^ialind  excniphnn  in  I.  etiam  il.  Π.  de  mmor. 
Refhîmi  tninor  porell  à  pra-ioteaduerfus adiriomrm 
Iii'i'i'ditatts,  nemsne  vocaro,  ri  nullius  i  ni  cvdl,  Qnod 
fictkr,  decretum  erit  ex  ri  bel!  o·,  fi  credi  tord  sotere  il, 
ticccfiarib  Voeandi  ilint,  quod  fie  vocacir  Îbraetur, 


caùfiï  Cognitionis  applicatione  iHudiueiifi^ïiln 
idem,  aur  afiusmeliüs  info-riïiattrs ,  Si  mdritWth 
caulk  fuutni ple  decretu  reisocet,  qugd  Βίΐίά,α, 
i  li.  demi  lit  c  vall  allô  qui  con  trnnax  dl  fiait  I,  l.Ç·' ^ 
i  ul]  ■  i  L  cd  ne.  de  ri.  1 .  q itanJ  U4  s  *  D,  de  te  h  «t,  M*· 

J.  mile.  D.  de  acq.  ροίΓ.  irii  Alex,  muiuq.  Κεϊ^ 
de  fcriptO'  ferri  exigebat.  Alex.  ibid.  iiumui.  _  ; 

Co nt  rana  ruti  1 1  ta  m  i  entenri^nam  &r  imbi  ύΐΛ 
fil,  C,  de  fine,  ex  rireti,  récit,  &ab indice rLflûàô^ 
quit  ί. index  poflca.&L  quod  iitifir.  vbiittiohDi» 

le  usd  Doil.  ili.  luftk 

Sed  kc<  fidfa  c,nri'a  ujterpofimm  绣|ΐ*' 
cretum.  LScïat  egcçiGc,  l.  tutor.  D,  de  ait. ü 
ab  his.  I  cum  veto,  f  lutulentum,  D.  ^ 
crebra  cxfpl.i  .lpudBitt.BaldrCall.Ang  jAi.x.  ’. 
lafiSoi.  d.  ΐ.  hiflè*  -, 

Contra  in  fententia  ex  Bart.  l.qui  tcibuitnra·· 
D,  dc  cxcuf.  ruror. vulgatus  locos.  Iqvp^^ri^^ 
Irartes  vbi  fcrioÎa  toiü.D.de  verb.  obl:g^ 

Id  coque  dccroiim  in  iero  mdicaiajn  Miqu 
rtanftt  fi  fit  qui  conqueratur.  Arenis  mrerhtr 
Raid,  dixit  in  margarita,  verbo  comtariu^ir^- ;·■ 

Biin.d.f  fi  cailla.  Cam  longé  contra  fit  une^” 

Item  locus,  iempus,. partis Vpcatio,ni  '■’*  ^ 

fune  suiiiciatum  exquibusprcniemunt  [erut-i  ·' 

ante  docuimuii,  conrrarra  amnia  sn  dtcreio. 

Quare  duriiratimi  quandoque,  au  ab ^ L'-  ^ 

pcllari  pollet,  cum  ex  fimplici  libcJkrpiÎE 
i  ione  per  vtam  nu  1  li  rxiis  fu®  utri  pol £  ^  c  ^  „:i 

verus  forum  in  Britannia  non  alitrtio  c  afin 
n  u  111  tare  &  decreta  ft  t  gii  ere,  fi  ad  Ju  en». 
aliter  fieri  inaudierim,  quoad 
ari  ret  ί  fi  rccep  rtun .  A:  au  flori  latent  c  i  j-  ^ 


Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X  V. 


ex  Laie  j)i*rtir.$  · tttitur,;  D.  de  iujnq.  A 
riK  Bald.  L  tin.  C.  qui  Admitti  ud  fin.  Spec.  tir-  du.  iip~ 
jn-L  fl  verbo,  frtl  nuciqniii  Si  î.  quibus  Certè  àppa- 
bon  de  nihilo  dubitatum,  quando  5e  veccrcs  iili 
dübicadféviduntur· 

,  Prôidflc  vt  co  tandem  dcucmajniu  quod  mquiri- 
tmiÿj  an  decretum  titulus  iit,  aut  ricuti  vjeem  habieaié, 
appjrct  titulum  non  elle,  nequé  euim  de  fiji  natura 
alicn:·: [ion cm  ccmtbiec,  aitt  aitum  domiiuj  craniLi- 
ritmiïij  ftnl  ci  km  faâiï  fldutnitj  nue  fiicicndam  an- 
rintcrtic,  quippe  plûtes  liberum  fodiint,  drcrctum 
^eu. itionem  antecedat , atiiubieqiixtur,  vtglùf.  I.i.  ^ 
verbo  decretum.  Q  de  tur.vel  curât,  illuft.  peribn. 
SçEakb  c.  .2.  ut.  dejfbud*  fin.  cnlp.  nohamitt,  Se  1. 1. 

C  qui  admit,  Alex.  1. fidendum.  num.xS.  D.  deverb. 
obligne,  N  s  h  il  igimr  habet  decretum  aliud,  quàm. 
cognitio  nem  de  folemnirarc',  Se  eau  fis,  qiuc  actui  ni¬ 
te  ru emre  de  b  cm,  ex  qui  bus  mdi  as  perm ifiio  non  l’t- 
quitut’j  Se  aiuffcont.vs,  fed  dicnncitinetn  per  fe  non 
cmnincL.  Opotict  itaque  fubUamum  alienationis 
tube  de  s  îji  qua  praeordinata  eft  materia,  finrquauul- 
Iluo  accutcniapplitdnk  eft.  Hefi  (vt  ante  diximus) 
decreti  appclbtu]  nan  femper  natutatn  fitara  fem.it. 

Se  lape  fen tends  eft,  quam  déctetum  appdhnc,  quip-  Lj 
pe  mdicis  proriurïciatiim,  auditif  ex  aduerfo  parti- 
bus..  propn.  decretum  non  eft.,  vt  ante  docuimus. 

Pt  dinde  an  aJicnario.  ex  en  taita,  caulani  viucapicndi 
rnbuat,  pofterius  dicemus. 

1  [CVvAfc e  la  cii o su  est  raillée 

AV  C  ΚΕΑΝ  CI  LA  EN  F  Λ  Y  E  Λί  c.N  Γ.  | 


Π  a  riment  t?  *dxtr>4Mc  ,  quid! 

l  lic  apparat,  de  co  exeqnendi  more  menritmem  ~ 
ficti*  qui  jure  cjuihvinrpabacur,  l.  àDïuo  Pio,  §,  fi  U 
piguor.D.dert!  iud.cum»  fcilicec,  emptor  pignorum 
non  inueniebatur,  idcôquc  çrediiori  ipii  adaiecban 
tut,  quod  fit  unie,  a  fi.  iupetius  KtpreiTitm  dh  Sed 
acftimatio,  &  pignoris  pretium,  non  vu  tare,  ab  in¬ 
dicantis  arbitrio ,  fied  aH  casinone  legis  pendebat  pro 
eo,  icilicet^quod  duodecim  annis  i  entem  sequat  et ,  id 
clina  Jetritr  er  âdxtntnttr  ,  appellabant  T  St  YâltulTe 
cum  inorem  ad  reformata:  Qmfiieiudiufc  tempora 
sppare  e ,  &  illa ipfa  fotm nb  ji£tiomtm  *  qn  τ  à  Cori  a 
Eritamiicumducta  cft\armn  ijq.^*  judicat,  curti- vo- 
jendbusvii  i  terminai,  de  Hbernni  vult  elle  antiquum 
inorem,  nidjt  titneli videre  non  ccmrigit  quivtere- 
tar,  nec  hodie  calisindicatio  ptiEdioruni  cfleE  rolera- 
biüï,  ne  inTcditiinisquid^nipecuiiiarnscoiiilitLEcn- 
djs  ex  Ordinat*  Caroli  IX  tji/.  Sed  illa  tempora. tu- 
lere,  ciinrfleiheuuirnmndli  pccutbx minus,  Sceide 
re  dUletmmus  iu  ardc.iii.  Proinde  h^c  foinuila  in 
totum  eroleuit*  nec  ca  iimquifquanivotur,  reperti) 
uu&innum,  &c  bn  rationum  vfu  meliori  i  ex  Ordi¬ 
nat.  Regum,  Scilla  Hdirici  atmo 

11  [ÎL  co  n  VII ht.]  P 

Jîùtm  pffi  4t*$ientt  rcfr^Sita  rnifitnguw&>ri*in  itif- 
tnitiiftir. 

Verbum  prilcutn,  pto  oportet.,  aut  ucectTc  cft. 
ProiudeEioc  intelligi  conucnit  adius  appropiimejiti 
couicqiiendum,  df  omnes  omnino  extraneos  fuclu- 
ditidos.  Kam  ad  domina  ECiUiflatioaeiii,  Se  eo  emittis 
pciffclionum  horum  nili  d  necefïisrium  eil.  rc  adin- 
dicata,  &  tradita  ux  crediti  caufi  Sed  non  jSne  ftuftii 
Jfic  Ar ticubs  feribitur  ad  follendam  dubitationem 
yirgntr.  tn  Cmf,  Srif. 


quàm  AndrTitaq*  magno  conatu  nuitur  expUc.ir·?; 
An  fidlicec  re  per  auClticnem  dittradiii  locus  Γιε  re- 
tmttiu.  Nam  lue  apparui  cutm  omnes  credi ttjrtüs  fo- 
kmuibus audtionum  excludamur,  es  Ordin,  Regum 
Ü  L  ii  co  icinpcrc.  C.  dc  rerniJ,  pignon  fie  pole  eas 
adhuc  ban  mi ptiitot mu  iokmjiia  CotUuctudo  requi¬ 
rat,  efie  aliquid  quod  ad  plenam  ieaiLuatL-m  adhuc 
esigattir.  Iraque  aduerius  tpÉôs  Dominos,  qui  non 
interce  flerunt,  nec  cridircxcluiiuuttir,  rum  aJnerius 
rcttsbeiiEcs-,  liare  Iolen  ni  tui  comparatur,  :Upd  de  re- 
itaituerji  niulrum pugn.it Tiraq-  verbo  tu  fjsnjpflÎ/sf 

*  y  e  n:t  t  rum.  S.  Sz  14.  îk  V  ς-τ  u  π  uflrc  ï  v  12  J  iqU  .l  1 1 J  c  j  ü  U- 
hiiiUlê  comperi,  tamen  Ciufii  non  fuit  dubitandi  pia- 
babîlis  j  cüm  aitio  ad  rcErailum  snneperfecta.m  alie¬ 
nationem ,  &  tradi qoiktli  11  em  naicaruri.  Itaque  .m- 
recedcrcvénditi«nem  nccclk  oil·,  iir.ee  talis· afliunis 
jiatiuuctcm.  Nec  enim  eo  mote  vtirnur,  de  quo  in 
L  dudum.  G  de  conr.  cnipr.  vt  anti-  conuiniri  pro- 
pinquos  opnrtesc,  velint  ne  emere*  aneequ^mexi.La- 
tioo  vcndidoliatj  nccvlladcjiunciatiouL·,  aut  in  ipe- 
Cjc*  aut  in  genere  fada*  excludi  p  otium  confimguiuci 
ab  rettaeî  ti  ante  venditionem ,  nec  auilioiubus  ilbs 
quia  alienation  em  cspeCt.mt:  quod&Tiraq,  idem 
inptxfiitr  rert.  dilTcnnt,  ik'  f  16.  glot.i.  mfin.  ïdeo- 
que  confiinguincus  quamlibet  tefiato  conucimts  vt 
emai,  aut  edidtisiuï  integrum  habet,  qius  i  vendi¬ 
tione  demum  qaiatur,  itaque  huic  caufic  htc  Amcu- 
Ius  cump.tr4.rus  elt ,  poli  venditto-ncm,  addicito- 
nem,  iLshcetr  t^uo  citet  qui  vr  creditor  inin.ilimtia 
amRionutn  exeiuina:edef  »  ante  venditionem  LciUcer, 
idem  vt  conlangum^us  poli  cam  admitti  polkr  ad 
retriiAeuii ,  alioitirt  fciltcet,  G  tempora  largiuntur.  1. 
accuiitLU  iLS-D.  deadulndcaneaiidom,  D.  de  exCep. 
rei  Ldii.  Nam aliasduhirandi  caulas  T iraqudln relin¬ 
quo,  quo  loco  lupra,  quia  non  lune  Imius  loci. 

1  [.QWE  BANrilE  tu  SOIT  fAlTL-J 

i  λταα  ί/Ϊ  πΐίφ unoftw  a nrfAitM  Ijuî» rt* 
i  Ex  AAcrtfy  a  fttffmt  nnt  If  ru  huit. 

î,  j  LVf7id!r+w  ffimjj  ht  mftrttjfiri}  interejfi. 

4  Qmâ (tittnm nattit  .ni  A'fproÿnmtRHtm. 

Ednmt,  voce  pet  o muta  xqtmi alente  Latine  edicltnti 
dixtciK,  H  inc  edidbàLes  appel  lare  tibuir,  qusç 
nos  appruju'imeturi  per  banni mema  dieete  m  tord 
fo  kir  d  s,  N  .un  quas  v  u  Igo  publicationes  vocant,  tri¬ 
bunalium,  alit.iUdiciwnm  promnlgaciimcsdTc  pu¬ 
tant,  bannitucnrn·  :ul  populum,  Sc  mercatus  perunc¬ 
te.  Igitur  contraibis  oportet  edictis  promulgari  certo 
loco ,  die,  hora.,  .conu-LTitn.  $ed  luti  usai  tus  finis,  tk 
cliMuionininj  Ipcilaiiiiuveil,  nc  quid,  quod  cu- 
iufque  rei  iubElanriirlkj  onurtatui,  névcqood.  ne- 
cdlariùïti  non  lit,  di  iuperduae  ad  vitisiidum  actam 
acecrJaCLir,  m  quo  plerique  fallu  ntüt.  is:  hitîunr,  cdm 
ConrraifiiautR tenores,  pflim  çx  toto,.^:  omni  in  calu  ( 
preimuigJudospui.iric,  alinqui  banmiocriiA  irritari, 
£e  apptopritiierit;i  cucidctc ,  quod  perquam  faluim 
cfi.  N;mi  idiuetienduirr  ell,  exeo,  quod  cm  u  [que 
intcrcrlloris  inter fir  non  vgnor allb,  id  quod  Jioii  l-!L 
promulgat um.  Htvt  toturn  conriaituLii  pronruigaflè 
non  poteii,  non  e  fle  ccnx,  S:  indubue  c, turionis ,  ira 
fi  aliter  factum  Iit  noti  protinus  putandus  aetus  non 
fub  iiftcce,  ii  iiiteceelToris  n  un  i  ute  re  ft  id  1 1  i  ll  c  Lique  1 
renotem  totum  inilrmuemi  pubi  icar  e_  magnis  1  ribu- 
oalibus  receptum  nnririV,  cdm  ex  dekripto  Ferù  r  £c 
bt-LiLculu  promulgari  ibk.iut  commifins..C]Vi-i  lecesT 

cûdiEiones,  paétâvè  cotum  fint,-  vt  qui  (que  midugiit 
quid  iua  interiit,  Id  cum  audit  expergi  i  c  1  quemque 

TT 


ιβγ  Des  Appropriai! ces ,  Art.  C  C  LX  V. 

i  ■'.uirrcr,  il  i  «  i  ·,  rt  i  umcniornm  ik*us,iiotai  t  prüi  au  - 
toWus,  cartel  -l'-piL·  ·  I  ■_>  nik'-·  ι·4·'Π  Clt  necclk·  pïomuJ- 
,r  π uu  .  pn  i  imifqiié  fort  CcmUKiudmc  nppom 


praefenci  die,  cîïm  ex  diu  ioluendüiri  effet fVsi 
mut nno  îu-m  pro  nui  I  gab  c ,  tum  vera  empti*  lr' 
aui  qmdpÛTti  momcntciÉiim luppieilillé ,  Lrj A 
n.i  cuiHK-mirjiiL' ,  a  ut  àà^apho^  id  eft  centri  i^" 
ahqua  Je  umur.iitu  dempuim  clTct,  fraudr^  r  ïr 
Ûz,  tiqua  diiccitnij  prorogatio  rit  ad  pEte^Jy 

traitum,  intercedendum  ,  t%  anic,!^,  η,ΙΥι  ,  f 
c  ru  li  me  r  c  rial iç  π  tis  eft  ,  fi  de  territas  grii.u;tj.tc  ^ 
ditionum  cçins  contrarius  pramulgatip  py*  £  ’ 
bat  ad  retrarium  non  vain  *  venturus  ιί 
uennono  lvusores  non  ignui-itTer,  velutï qui 
lis  concRiÎtus  prtvtüdgatitmcrm  audii^ 
talc 


r  quT  pro  . ,,  Λ  -  ►  ♦  , 

jokiu,  &  rceiiikintsur  vt  ïib  amoslis.  Que  titvt  alu 
ratio  (il  Uvpcthecunim,  alla  mmim  rc.dmm,  vt  lei- 

umicurm  Aux  drirnonuniundiriim  al  s  a  mrerailm- 

num  L-o>itcnwtori,uUim,  vt  Ur.  s  pendentur,  &  iiqu* 
tiies  litm,  alla  retrait i mm,  alla  verni icauonum  ad 
,  inaronrimL-ntLirum  efferius-  Oian  creditorcihypo- 
ifu'L-ΓηΊ  ΐ  Audsimt  uiiioirneiiiaiub  tllii  formula,  Lm 

vmf.ur  f {■*»«·■  1  "tprütriiï  ktlrtlt*  twtuftrtt  fttgnm- 

rtt  tri  a  trunüjmrtt  ,1  fri*  vntdfhüât^  tu  lîrfJW|f,  nihil  ±  ^ 

c  j-.r,  μπ  iLiîini ,  quod  Γιιλ  iiiicrlir,  lî  non  in  fpeene  «  tigrapho  coqiiemiTcï ,  vt  pretium  cal·?, 

.  ■  u  s  êxprcflîo  fiuSta  efk,  quüv  (?  nu  nti  siblc  m  ni  a  ucrctuï  perle,  vel  alium  rtthïl  .enim  htpiefi, 

i.mnimcnni  dicamur.  Neque  çnim  coru  ni  in-  dû  obligamqut  elj  rcprx&ntajsdi  in  pctCjin 

£c(t qatxrrniqac  tandem flnilo domini)  rnüiUiiuü  i tntis  coitripirur,  quod  alibi  diximus,  &  p:m? ^ 

r^hypotKecaratrinsR'ratiii^cùnseJtomniliast'iLii- 

dsiiiigiiUFrii,  id  vû  ,  d  mm  I  LS]  tKiiirtàtiiiis  îéqtii  hvpo- 
tlicf ncdnisttir,  Îi  non  interceditur,  Imque  nil  sn- 
re  tr 11 ,  i  lie  ne ,  Art .eriion  abus  (le  conctarius  qui  prn- 
nWgatur ,  h  arque  In  jiochcc.i  e^.  t-unnibuî  escluâi- 

mr.'Wlb  dus  quoqm·  imlk  cCt4  qui  fcmirntCta  ....  ·.  -  ,  .  ,  , 

Itipcr  fundo  virndiui  prétendit.  &  fundum  lenium-  lcmpcr  necdle dh promulgare, accsdinïabr^Îbj. 
terr.  ',Scràm  avidit  aljciwrirauocumquc  ntdf^quid  C  naturdk qitMera  perte  onmrnn  φ3 

tr  ab  em  decqpiL i  m  c'aul  j  hçe  tur  i  alii  atijedsy  ljuu m, 
u  !  onhu  i  c l'i  riiditi  onibu  s  retraJ lumtcs  detcmnciit^K. 
ini-tan·  m  vtmdirirmcm  r  i.-1-..nilis  :  vü-oque  eiiim  lioctUus  adducumur  ad  rcnali.eni4uw,  Gttévmn 


■  - -  |  l  ,  ■  f  s  l7  vQ.n 

deferiprio  fit,  A  comtcntio,  ncquiiquim  iflioîAr. 
r  c  Lli  Μ  o r  roi o p  t  i  tid  u  üa  dcâpiatut ,  qnod  ci  il  mJ, 
Juin  vnqu;im  fuillé  affirmat  CKopinm  n·,  mii^ÿ 
Rnll.  fnim'n  Lucius  allegat ,  vt  née  alitHfivniqtiç’g 
raqucllusin  pricitiione  retrait  us  metttotar.  Diri n 
ibbÎtuirialia  LontraSuusu  quoad  rcEialrcur^s  quik-j 


. 1  taies  inrefct'lïorc  s.i-iiilcsquaniûmvc  lu  pre- 
[ilj:u  .■  .  uéniumf  iiînevcTidirict,  an  ftaudulcotapci'- 
ini’Utn  in  vend  irionem  ιί  lohibtlisï  v  troque  ciiint 
modo  es,  v troque  canît-icln  esdudicur  ,  lî  ftem  m- 
ttrçcdÎT,  b;  Ücrr  οιηο:.  u  tccllbri  t  liquidandiciim 
piTECÎTijûlauK  mproiTii  !;.:  isiiîo,  jnliruinenti,  Λ  con- 
traduv  e^hibiçioiiùiii  perere ,  &  exemplum  legere 
tiL.mi.  r-  dcicribeTr  infamlrafe  ii.ibet  .quod  umni 
inrcriellüii  liberum  dl,  ^abmditcobïinctrir  fumi- 

Lîfjûr  pcfiTtuneffi  Rurfom,  flqtibprseJiumytpro- 
prmiri  vntdicer,  qtud  mrereft  esus,  quo  quiSquam 
trn.l  *  ni  quïibrir,  iîmodo  intdiigaî  de  te  ffia  cou-  D 
rni  i,  [d  agi,  Vtiast  lut»  «xciütlatur ,  fi  qui  demi 
vendrur  poffelTor  fit,  alioqui  fi  non  pollider,  inv 
puni  ban  lumen  ta  coiuem.nl  poffuni.  Nec  enim  id 
qnûd  nüftnrm  rft,  b  rie  la.âonoibro  alienari  potu  IL 
tquod nollrum.Iî.  derutu iiùi.tii iî vx mortbus.çùm 
v  c  n di  ror  Éàiiîtu s  e no ,  v  c  ante  duimLjq  reçu tfü 
nduti'lïis  vrndirorcin  eit  cuiitï  res  eft  ,  in  ta  b  bus  cl- 
rulum  corirrac <  oî; sn  Îndjusduonortproranlgaifc,  m- 
hii  mtcrdl  rem  ipfam,  ant  ieriucuicin  vendicancis, 
fiur  «od irons  avpdrhceinp  îi  mûrlu  vetc  lubfitvmu 
d  e  do-  ■  ’  ni  i  cran  ÎI  iitiuis .  &  ι  n  ge ti  ere  pi'ü  m  u  tgnus  fin  E 
K,  'rinalitifuproalioprontiilgari  admitto,  qtio- 
iiiaui  r  -.uinmiiu  rchmiafmt  ucccifirifl  adeon- 
cuflum  ,  i-,  .1  conn  i-.lI'c,  de  sbud  ppûnmlgallt*, 

omnino  που  cromitipatle  cA,  Arliic  cxptcdfuui  no 
cer,  quod  non  erur'dltim  tigrinarum· nem  erat-  ita¬ 
que  in'Lcitt  fit  huttsm  duLirnto,  qui  pwmnlgacio 
mmi  Formas  i.afdetn  concra^libusomnibus:  crunpa- 
nunr .  vi  niuribiis  p-îi'ienbus  u.ifiicm  fidelias ,  riint  fX 
to  q  yod  Ünrn'c  li  brw m  1 1  «*rc II  ni  c  rie  nda:  fîn^C  fuav 
fiquillar-cs  Ii..;-,.;.uii  cauris  &  rcfpcdtuw  Qnire  qui 
ali-  i  ,  ;-!.·.·■  vl.ii,  êc  experimentis  refellmmu·  >  noc 
fi··  rrnii"  mtellipiint  feripto  imprudmater  affisi,  j 
n  ·  ■  ■  ί  1 1  r  q  ut  s  Im il  m oïts  fc  o  pus ,  ant  m  eus  fueri  tT 
u  ime  c  a  uü  dictum  oibn,  non  oportere  tus  i1  utile 
Cal  i  î  i  smiaii  ,  nec  caprâitdsc  fLmt  (vcu-riraLes  contra- 
hentium  id  .îilcu  panda?  non  ïndi£fcas  itioribui  n  u  1  1  t- 
catcs,  Sid  ramén  pcriailolîllimè  erratur  m  conri- 
pii-ndis  bammticntiï  ,  quæ  ad exrittckiidqïi  rettiullus 
comparantur,  qui  conl.mguineij;  compcttmt.  Nam 
in  his  itragis  mmùfvc  rdixiÊlff  ,  quant  courrai  h»  ωπ- 
ri  ncatii r,  fiep  c  ban mitien c  i  red d  li  fraud  ulcnta >  i  nde 
fie  vt  njaiiu  ptctiiuvi  di-vuTe,  quatn  rc  ver  a  crac ,  aut 


o  uoque  foro  ini  o  len  î  fuit  a  lit  et ,  quam  es  cc-ninti. 
talio  coniraÇbu  pronmlgait^  Sednnsi  unausmu· 
tL-Tceliurum  fimi  fis  caufiu  QaqdnosplutLlmsilidiai 
voluimus,  quia  taiia  obieilapuriroi  qutocriK·  iidibfr 
J;  Cicbro  remuran  tolent,diiiu  sd  Tnn^iam  nen  pm> 
t  in  lis  ratio  fuppctits  îc  cum  finr  â  Qanfùrtulàfp. 
Lupia  certo  quidem,  kd  vallante  vfu&.isf. 


[Par 


C  ü  v  £.  j 


Idell,  exaisffconiatje,  d:  iullti  eaibsirtnlis-tiri, m 
iv s  ipf.tluUeil  pi’üviiui ,  &  «/(*«»{.  Νκ  tamtmili 
indicis  commifiio  (vt  loquantur)  sutmaiilapLari- 
gintr,  fed  füa  fpemte,  tk  arbitrio  cpntt^qii#- 
Ciunt.  Getenim  sd  quoque  ad  ii·,  icndu  m  clt,  viti 
Curia  ius  bamiimcntuttiin  )Labcai,  nec  cnnimniiiL 
id  ms  hiibe  nc ,  ci  .m  b.mnirt  eoutra&iH  iit  aicn  νώ· 
priij  rymboJuni  vnum>  iJ.  clt,  ab  uitc  al*s 'tofiiiWi 
dependeat ,  quod  nos.  [iu-·.  .mic.iS?r  nouiuiitiusjiltt' 
que  l  at  f  né  ÿW»  η  λ  h*Htr  pijhicptr  /un  pnijftiiLfrJ-tlV 
n' A  ranfiyHtifiNXTit  faut  sic  Jrtilt  ύι· 
hw^iîeiKr  /y  Ir1·  bamv sw.  TtHctntrji  m  tttfAnt.  ^Βί  Ά 
Au  p  uifiic  mm  tfitux  ·ζηϊ »  r  ft  Vcn/lf ,  t  xpprQpnu JWt J 
ytfid-r.i  fttrr  t'<tr  ia  Cjrirdf  l'tiffié:  Aias  jt 
d»  fngiehr  tifc ,  ?.»>  if!  vtntfi  nt  >'y  fqiwnt  y  i··  te1  ■ 
digu  x  fingu Jîiri  ai  limati  uc  c  Li  c  me  T  projftece L  β 
multos  in  uo  falli  dcpraii  eurlimttsmlritianp?115,1' 
rtij ,  vi  Coufiittudinis- 


[Λ  qV i  la  i vrisd 


tcTioit-3 


Id  etk ,  U  tenture  fcedtk  0‘  *h)pn<f  >  FcfP?| 
cnun  cft  litue  ConfuccudiJii  iiirildkiiontsvsc^ 
pro  nexu  fcudali, 

171  [Ov  PAR  Ço'VR 

I  Si  OU  fc  p mt  appropier  p:u  Cour  fif- 
JmÎMvm  wie  prax>m  ψ  mwhti* 

gn 'Ut  if  in fr*,  thü ,  * 


Des  Appropriances,  Art.CCLXV.  p9o 

.  inferia  r.f  tn  vitnjL·  fi4  un :  j  ’aferuribtû ,  tti*m  in  fri-  ^  FtfpdUn  x ,  peune  tfu'iSet  *])  fini  fM  tnt  avt  ny  fonhr.  ifo  w 


itjj  rnfhtm  -i, 

$wprrt&nî4s  mtÆgitur  fenidii  nan  tstfrfdtiîianif· 
li'id. 

Bannies  faites  fatfsexpKifiûn,  pat  quelle  Cour 
fien  rendent.  ihd. 

Bannies  ne  ruquieraie  commUTiGn  de  luge, 

Op  p.q  lïti  ο  π  s  I J  i  ïü  e xprdlion  J  c  Co  ut.  àU* 

.A  r  ri  t'inrén*  ternteritt  fm ,  yUitm  bariniitubfn* 

β-t.  riddL 

isTfirtftDtithiinnmenii·  omifïi  mf^rte 9  tefruÜto  *d 
l&tum  retopetAt. 

QiUtltfi  sjmJ  tliniUT  indiuidswm  Cl Tt  cenfrAÎÎt 

JridittidiU  i^nnirnwifi  ‘hdtititluxt  fyptthittoj  fetui-r 
juin.  ibii. 

gtfU  fi finti  pdræsntrst  rit  urn&igm, 

Q  u  fil1  u  in  cenfimo. 

VÙi  l'.inmmriiJit  Jïtri  CpiUttt  dtferUÜUit  éttj  fiindù 
rlufitnAtltti 

^in  btnmtbffli  ftppUri  ptfUnt  p&rticdm  fipnfi- 
witinc, 

FJlü  hoc  ellec  additum  iiircdubibircrijr,  anjftiid 


première  injLiîUt  ,  rji  kcÂhfedeU  (eriiîlte  fetdde.  Maïs  en 
ca*  de  refert  (nuit niez! ,  £T  pa  ΓβίίπίΙίΒΛ  mes -As ih z  π  n  e L' c ί 
(' a β  Àdfft  y  ntn pmti-n-AMe  À  r* iftn  tir  fitj\  MS. i.(  d,<  T$n 
fetiUmmt^ut  uppAment  *ή  $*y ,  tenir  t  sent  {lmrtâefr*ni 
Alita*  )  Semper  uni  l'il  coufiJcrm  debet  •diJcrirncii  îll— 
riicUÛioitis  mfeodiitue  ,  icquærariojic  lendi  compe¬ 
tit,  &  dus  ψχ per  Je  ab  ieudq  cft3  Sc  per  le 

fLibfiftit,  fine  feado/vlto  ori  inbcreüt  xut  mût.  op.-rr 

Cf  fit  rat  (vil  ut  (t  piUrl'ÜH-ÜT}  Aj·. pi  Lp  (  J  fr  J  '  l'/J  ί'  ί  tf  TC  fi  tiiCC  fit 

Gttdo%  pimrctfii'tl  x’vbrfi  ttn  jî/gidc  nativa. que  p<tr  f»î>~ 
itclitn  tiinfÀiihinnÆt  tri  C:ii  À'jpptl.  Cvfimi  4H$i  îii&o- 
B  iâirti  S^jAHX  tj}*Uu  Afidit  jttgt  ne  pajjhvictiî  {■■*■'■  .or/irtllt 
dti  licuiAgti  dit  dît  GotlL·  oeî  Aurrt  tri f  titn&it  JS  ψ\  'ili  pxfftti  t 
fitr  tum  tnfènnrrt  futr  tenture.  Alïtlie  h'SC  Lulipemer 
ajiiiniLciLtcLii  comienicT  JN^m  cçj]  vfws  ab  ainnib.us 
prrcïpimi'ïiion  finit  caniennoct midis  càüfiE. 

Sert  hk  itaddit  dubitatio Λ  Îiqtit?daHc|[iiiriJà  ac-  ^ 
e  iAcîc  vid  i  ni  μ  s  Λ  :ipparitû  r  c  ontru  et  Uin  pro  m  1 1  tgati  l, 
ici  eLt]  b’inniucm  (vr  loqui  IqÎce  IbiijmJtuLila  Cuiui- 
qüa Jti  ]  uri  fdid  iottis  mei irionc  Et(3t a,,  qu is  locus  quçvc 
ituifdiâio  ûbfi'nun  debeat  ad  eerriheandum.  Ali 
véi’û  baniutnenia  valeant  »  Valero  qui. rfcm  qotifbat  . 


fiçi'i  polTec,  an  icilicet  b^c  bannimenta·,  Scccrcifica-  Q  nam  omiflii  nieucio  fiippiccui- Λ  CfruiiefiidirLe^  vr  per 
no  heri  poflVnt  apüd  iaperius irifempiL  Nam  iurü"-  andloncacnn  cius  cursa!  fîidts  ciiciintur,  cui  nunirdia- 

dsdionis,  aut  Curia!  appellatione  de  proxima  iiucl-  tè  Scproriittc  h^todia  fühfiuic,  de  quibus  qusricur. 

licendum  videt cttu',  caque  immediata ,  yt  ordinaria  Éft'enimlîic  naturalis  ordoremm»  Vï  i  priina  gtadu 

falicct  &  regulari  prodet  [im  in  realibus.  Atque  ira  incipiatur,  atqLïc  co  p  toxi  rno  non  remotu,  d^caniâtn 

iucÜcatum  Airt: fto tn  Οΐίυ  perqutom  firnili  JciibitTi-  proximam  habente t  qunerado  ab  Tiraq.  locu  tupe- 


t  rnq,  in  rctradb  §.  β,  glnC  y  nüjm-r.  iS.  £.c  15).  Scd 
hac  exprritionc  dempta  cil  omnis  duLutatio.  Cuius 
i  entes  itjaii  Sla  iuce  noLLro  patrio,  pr»cer  iuiJ.s  ciuilus 
rationes,  multo  probabilior  eau  fit  rfl3  quia  non  yt 
iltoruLc  nutFraucorum  inferiora  tribunalia fitptdo- 
nbus  iubfunt  iircalu  γ^ΙΓογτϊιϊ ratitum,  quod  loin, 


non  adlermr,  & prolivé  abeo  tcaitata  eft  m  1  radiar, 
celliinie  caufa  limit.  10.  vnikficvt  in  cognitionibus 
omnibus  pfiteipui  de  praediaiibus  co urfos ici  Ilis  ia 
index  murtibus  anrefcrwnrj  .te  iurc  inb  remiLiionrs 
ab  omnibus  indici hn·;  petere  poilit  n  de  lobis  orJma- 
tiut  dicitur  „  Sc  probstut  arcic-n*  fup.  vbi  diximus. 


Fab  dixit  in  titulo  de  AttiL  cur.  bedectam  111  pnmii:  &  orne.  9.  &  :q.  Iraque  fimplicj  &  abColnta  mril- 


inibintiis  4WK  ijHrr  nf r  lenti 9ΐ?άβιη(α  £T  mentej ,  ideo- 
que  minui  miruni,  fi  in  eis  bamiimtnt.L  edam  &  au- 
p r np ri m «it orum  fokmiiicates.-coiiGcr  pofTum,  qui 
conucntns.  finit  lori  dicendo  de  caulis  intercorum 
tribun sliuia  in  prima  m liantia  apud  fuperius  rcibu  - 
r_il,  dc  ptojitctea  coiiticnci  velati  apud  kuim,  & 
competens  nibunal  tfipondere  coguntur,  faluO  Ut 
re  remilGonii  petenda:  &d  jtrferioreni,  &  domiiibj 
indicem.  Et  hæc  verd  funt  &  vi  lis  obieruat  in  non 
regiis  tribun idibusfiibi citis,  flromdehaic  lupcnon 

....  .Lkn~  .tnn  1  ιηίπΛ  Λ- ί ηΛΓι4'ιτί'·Μ'*** r  ili*  nmm 


dïclio.his  mentione,  tint  cxprelHonet  vei  eLLum  îhp- 
pieJlo  ciitbén omine,  dcptusi'ma,  irumcdiaca,  imd- 
ligituia  nue  lali  u.riu  retlè'  ceitificatecuc  btluperiore; 
titbunab,  qma  càm  proximum  i  Juge  iubintçtlig.i- 
tur,·  ni  du  terminata  unund  irione  uifcL  hoc  incercuL- 
lliros  dreumuenire,  dc  eludcrc,  qiuavrio  tribuiub 
binnimenta,  &  ccrtificarionetn  Jun  oporter,  abo- 
qui  η  υυοίΓίΓΟ-ΐ  η  ορ ο  n  crctu  t  b  1  s^qu  o  t  u m  i  nterdb  çinn- 
parcvno,  atque  ep.dem  u  bEtruace  la perias  ,&  infe¬ 
ri  us  tribun ;ïl  put  qnàm  incoiïmodè,  purictilos^dc  i~ 


ns  acd pi  debet  cionJupinè,  &incogitatiter  du  omni  ..  fidiosd.  Efl  Lgitur  fimpLuiiccr  iachi  ciiuocmio·  (deiu- 

r  '  A  1  -  3 . yy—  “·”«■  r—Jd;,  *  nfdîdsôn)  auc  fi- ocatio  quoi  in  catuin  luppreLTlt  „  111- 

tclHgetida  de  proxum  dt  immediato.  Quo  a  ego  inrcl- 
bgO)  oifialia:  coicilutfc  probÿbUtiibiiJintTitav't  ained 
lucbcai'i  debeat,  vcluti  fl  c.k  madatû,  mit  'Commi  fiions 
fuperiorïs  ir:  bunalss  fi<tta  J  mr  banni  mcLita.  Νι,ό  cid 
iurc  qindcm,  &  vib  noElfoinc  prtmiulgaiicuics  iudi- 
cis  comffiilbom'Hi  noti  ctfquir.uir,  fiontque  culufouc 
arbitrio,  cSe  vi  u  vc  I.  i.^nunciatio.  D-  de  op.  no.  ιιιιηο 
nunciatio  (inquit J  qonliabet  iicCfffiïtviain  prêtons 
adiitoncm,  ranien  mtcrdumacdditj  vrqiiTbnxid  uô- 
tigit  viLiirlk  ,  absudicibusuiiürnrûe  cpmniilhopf's, 

*i  I  .  ; ..  _  „  J._j.  ΛΡίπιι  ι».ώι» 


fiijaçiîonïiïéï  fed  02  dun taxat,  quo·  rationg  Icndabs 
obligationis  cotopetic,  pwr  r*ifin  de  U  tenntrtj  quia 
hkac  rcaiibu5  quicritur,  Sf  de  approptime litis  cati- 
fequetitibus  rcalia.  Nuui  fuptnoriias  iunfji  d  iono- 
Jis,  id  cit,  quir  ratione tuf  ijaiciioNLs  urarum  per  fc, 
&jn  abfitaito  eonfiderato  compecit,  non  idandli- 
curcti,  res  exemplis  fiet  iltufliior·,  Vitruius  Baro  pta1- 
ildi  Rbcdonenli  fubiicitur  ratione  feudi,  itleoque 
ei  criam  iu  prima  inftan tia vocatus  parer  Arrcipon.” 
det  certis  qiiidem  diebufc  &  dicto  conqcntu  ,  jmï 

pL.ii dl.r,  çp'en  1‘tftdnn  Aeftn  «beitfAfltt ,  id.Ljtlt ,  d?\  btnU- 


gtt prùihtwrnt  tento  dudit-BdU» ,  ÇFfmrtt  sttftpmt  4p-  p  vul  propLti  alUullti.ltil  appis  ilOlb  ardmaiiacmn,  |  ■ 


prepritr  pArdetunt  le  Serit fefitt  de  F^eapei  en  t' endroit  dei 
f  Uidl  tento  pntr  Ul  fubrech  de  Zntrh 

Atque  h xc  in  diis  omnibus  CiriiJis  obtbruacio, 
qui  iubildumLix  ratione,  dc  caula  teudi,  diuerium  in 
ceteris,  vti  titiper  cùm  fedibus  pL'.eiidtatibuÎ  CôLildi- 
raendi.s  certa  qciardam  tribunalia  Regia,  dialia  ibb- 
ieiitit  (int,  in  cafu  rd!bnus(vc  aiunt)  &.  caufis  ap¬ 
pellationum»  quiT  anti·  fuo  arbir.tio  uidicMj^kt ,  id 
eft,  Prsefidabus-nüti  paruiHèdt.  Ça? ieïhtritàges  βα*ι\ 
ejditfj  stinfdiihtm  m  nr  i rt  ptumit  Jppnpfitr  ληχ  fieget 
finir,  m  Ctnj*  Brtt. 


qticrsid  fiiTt  debet, vel  qma  eodem  tempore piuribu-s 
paroeciis  ii  nt  Kicsenda  bariuimcta,  qu  c?J  b  0  mo  v  n  i  11  ■: 
corporis  prie  (ture  nequit,  A’cùm  dcafiis  accidit,  ne- 
coilari u  per  M agiitnt lis  iubucnitiuium  cit ,  &L  pluru i 
apparitores  ddiLpmdi.  Quod  cum  t;r  ncccfcrio  iudi 
candutTi  auitoeirate  i  uperiori  ί  M  ugil  Lr .vi  u.s  litti  m 
banniincca proptuiuïL  L|aO'.i  iudex  (uperiou  ni  Ins  Jun- 
t.ix.lt,  tpue  p.  n  eiL.11 1  ·, ,  it  cogniriou  ix  J  u  yc  finit,  inrclb- 
gi;ur m"ind.u'u, &  comitiat;  LtuetLamapciainores  U:· 
penoris, lege  non  agunt,  idclqcxpkiUt dc  Ius  qn»e  ,d 


99 1 


Des  Appropriances,  Ait.CCLXV. 


conUioeo»  micriomlodWi  i^mna»  ln atopiri  A  *4 Ktmihi.n  toriu,.  <m 

Z Ù&a*  «  p.» «Ai  e»,  φ*  -*·«  r  fC#ia:c  Γ  "T'1'1  **4 

&MIC-&  imvuJdi  uTüîu  or-tline  lu  pro 
1ui  &  «Hrcftiitis  sndtiei  1.  oihuuiw  S*  omcuiui.  u> 
de  »  luilu,  vr  alibi  d'mrnus,*:  Jwe  qiiwd baiHuinen- 
(Λϊ  &  ccttiJkationtm*  .qunwi  «rwm  ctt  «im 
iinUcem  lien  opotrere,  aiursiunteure*  decat» 

&Aa.  Namquojd  .ntcrwlu.n*. 
idcitoppiirnicmcsUlnc  opcdlmnc  fotte  ffqui^nç 
Étoteflis,  &  cùÎurequeinelitwvalercpoHïnt,  «p« 
eim  cTtrïam  faciar  mccdtigunrur,  pci;  quant  banm- 
menntJîiint,  qttod  (î  per  infariocmi  faitfffunï,  cuift 
k  'atLiur 


inminu·,»-  ..k,i.L.rt.n  ivijiu  i  iraqialli  n'jil.i 
ntm  quÆ  ccnït  PiàtHi.  Cfinqnbiant, inï|ï 

JuLimlLikn  ci  lê  qisuubki  cnnrraci un, ^hK^, 

frrdcrarit  LÆdiU;ï«$.i.  L  ti  plura  S .  J. ,LbciJ.I;>, æ j.j, 
edidt.  &  quïti  illc  φρίΟϊΐ  \n  cnim  loenin  cnn^ 
Arque  e.i  {msoindtifii)  a  pmi  tedêies  damna  wm^' 
peu·  videbuntur  faïîaci  Iperic  iurn.  non  nit»qc^jll5 
modifie  j  qmn  Îc  iutlicaniw  .iMuM'c  mnli 
non  nrtalii's  patronus  dicebatur  in  iiL.mbnun.ii;^ 
Sfti  omen  tint  qui  fixeuiarat  ilcîlj  o  quid  in  ^ 

vîtes  id  prqppfxîuro  fiiiflc  /  n^·  non  la»$diniiüij 

.1’  ...  Π-1  ht  J4I1 1  ΙΜ.Ι,ΓΠΠΠη  ΙΗ&,ηΡ  t|Jl..l:j| 


m.n„fi.rnr  quod  n tire  mfcnorrm hdte  lunt ,  cùm  vim  m  . ;  . 

SAiovIm  M.-v!!,,mi„.-.pi.uviun5Q  aitofio-  *  P«.ltcr,a..  ί««  .^β,Λ«4ϋ, 

Lr.'.-li  obiic  ,Μ.ΙΙ  »«Λ  ÇonloUmobftup.  d 

ntetti  alligari  inférions  tuilo.l-prÆK'di.  &  L  mm  or 
aurëm  Maÿftranis.  D.  de  mina*.  ■&  qu*  dhimm, 

-Att-iû,  tamen  uireinomt'iitoia  lubicnmi  oportet  m- 
icnrioiû  pardam,  lanquoni  patmnpmiudciint,  500 
an  dorç  ban  n  mi  enta  I  ic  rm  r,  in  rrre  td  cri  cam  en  km- 
ptn·  mtenderinc  t  &  modo  rc  drelleéte  reteltmcui 
ai  fu  perforem  penne ,  &  proftqiiutianirm  alte- 
vant ,  Sc  nuta  l'nprmiaoppüildonum  cepora  lus  Utum 

F1  ·  ψ  mim  r“-“S  c  Stofcdâi“”iît^r^«  »0  ■-■■  ■  ’Â  cüiüS 
,urIS  ptokq«»d·.  V.  ‘rt'·™  lr°  ltqJ  iuncèt  Ifc  Ml,  aioab,  KïÆ 

usuiniv  Qi“”t  bqaujajjiu.  Ivi.il  Q.i  y  |  .rtu..'iamr.i ,  aut  ,dm»K  Mmi 

qtaamrelbr,  aùt  hune,  sut  wbl  colkre  poilimt  Re-  dum  o  »ntuoü  .  . 

sjia-  λ  f  to 'iiiuti  sur}  kcnc  adreilitnrnduin .  quoi  cr- 
aut  me ogirintia  fidtiimcft  1  û  motto  iurrilu-i 
tempora  Èntcrceilio’ureniatur.  L  acetsiàtiiruSi  D»dc 
üklt.  &  alibi .Jicertuir- 

N  a  ici  tut  veto  c"  his  miss  vetlus  de  lurifdiiïnn  du- 
bànnü  alia.  A ït  fi  qu.v  vtlSa ,  aut  calVrum ,  a m  àom us 
rnihea  veneat,  qu.t  plut  te  ftuiis,  aut  haUiagiris 
(vtatmir  enim  vernaculi  luids  voçibtiï)  atit  i-icdit ta- 
r :i s-  confies ,  qi ta1  1  n dl uei'lis  ce £tl i oc i s·  lit*  J uti , 


\_UiaiLM(  L3a  - -  - xMjitrVj- 

Uim ,  qui  ram  encnii  raiiodttatiotifr  fdkçr,  idvtfj  ■ 
ntulco m  aqts·  ext  birl  e ,  qui  lana  wra  infeici  r.ido  plT_ 

fuadefEt,  U  umen  cum  pcrluatlSle  vttnmdtH.  ^ 
ro^amîrcfpoïsii mihi  videri  in  f 0  rnubpatiHR, 

6  primum ,  Cùiti  dicerent  iudiûhUutin  elle-çorh 
trattuTTi·  η  îxi  quo  [L'catu  vili,  fittuituc  ïtiuuQUÿi^ 
πίν,  ineptè  &  ptarter  reraeofltgi.  N  un  ui  propre 
themate*  cùm  qwatrrtciuT.  an  rctïaûuî  Ioclv,  dit:, 

uT-pcdiciuli,  suc  ailmimm·!  ejuUsnoniKiplteat- 

.  j  .. I  ,„H.n.ii,'!iilf‘nnvi  A' 

ïtaftil'Ct- 

_ _  I .  I - VP  m  ■ 

me  nti  p  0  ce  SL·  r  c ,  C  η  n  cm  ύ  n  5  -  n  mi  CÔntt^  Ap 
qrÊtm  daminûiiû  cuitilquam  fundi,  antpndLjahvnî 
tn  alium  ft quata  puiéliîotictrnnsfecnua  bmtfst 
natuI.a  n  jrîcgt  lüWicitur  retraitai  data·  \\àêm.  bi 
ctcc.iMÎ  nte.  Approprimennim  lbltmmta$çft .mp s. 

( . L.i t & iccticncalis > adneniens  confR^w lai μ: 

L  Lfo  ai  exc  h  dionem  iiirium  encrtnwuw,  M 
vcrsulqiie  adïus  liitar. ,  etnitrachtÈper  ic  titMlfe,^· 
ad  il  ne  flçnti  ;im  requiri  c  j  app  t  opri  m  criron,  U  k 


^:?=S”SS5=s 


1 1  Lchbus adii  cirnr  appruprimemm,  quwl  Wmp! 
ic  noufufefifliE,  ici  vc  qttiHraî  escmpribifefflWr 
mr  eonivadN,  ïuhicftûiiio,  Si  tnasrïii.  Cart* 
lundi  Üt  in  iu«  tfi  iniîirùatio,  cuius 
bit-  Watt,  l.eüm  k:x.D,  tic  fîdciuff 
t  racal ,  v  ituti  ap  pt<  >p  1 1  men  tn  1  n  net  elfe  c  k 
litis  non  enns  nulla  iici  pallie  r  quod 
ci  iblentj  non  effe  quali r.ntin  lirte  fubicdo.keiP 
D.  fi  cert.  pec-  Sed  vitiari  per  fe  .tppropupiKfl^g 
Teft  manente  conttadu  :  «niftai  «mm  LindnJaciiK 


coûtai  ans, &appropti  menti,  v^rr  q 

«dudit  esctaitCDs  quumm  marin,  nec  «tn» 
ics  n  inan  inuititr ,  qpptopnmeumm 
erqo  qmtritUL  m  esfci  propoli» ,  »  fi 
iiivprdpe iauit ,  N arvneî  ts  η  0  n  1  te  m ,  de  fu nfl L  -i 

r  . Γ., ,v  l„d.K  «SiUUJffW^ 


fimutsloquutl,  an  tnqinmx  iit  omnibus  ptomaigan 
conn-acbim  opmreat.  Multa  trie  ττγϋύ  poliunt  de 
lus  quæ  iliïimus  in  loco  de  qualitatibus  ροίΓΐΰΪ;οηιιιτΐ 
F  n  acquirente.  Qütks  tradi  pollunc,  Jfc  Ticaquçll. 
liane  diucffo  qrudati  rerrailuste.  fed  rumen  pan- 
luis  cumino  rationibus..  §■  ΐ·ί.  gtnl.r  nunief.  a.  A:  p 
S.  uioili F-  Qumer.ii.  cllptoSeqminii.  Tu  nc  dubita 
jtiSnsgafeilcm  vfusobfcru  aci  unum  efle ,  in  omnibus 
ontmuo  patcidis  vbi  quodque  membrum ^  ani  por¬ 
ri,  .  domus  fit  lira,  bannir  i  omirfccc,  &  cerdScariouts  vc\t  manente  conexu  :  ^ 

item  in  fi»  qieque  mnl'did»nr  dic  lactendas,  irtfi  E  bnspcrlc,  tum 

»cr  ftiptiiorcm  umniura  (ici,*;  hre  nu»  crfn m  contrite, & «ΡΓ·0^™;  'nK ^.,,4» 
CCTiificario  iliibdE,  in  qui  de  omnibus  omnium  io- 
ciirtrm  b.innimemiitdlari  opocccï,  aiioqm  U  pa*M 
line  itirlfdi  ctitincs  *  nec  Jibt  iniuccm  fub  alce  enantur, 
apu^i  omnes  earum  Magilbattii  certfiieaudum  i(L 
K^ietcndumefi  ijricur,  m  ommbüs  omnino  parrr» 
ci]5,in  qmbiisrt'v  Suxlmi  v  bannimenraika  oporte¬ 
re  ,  quia  cum  populi ts  eodem  rempote,  hora.dte,  Suis 
factis  tm-erelte  pradlinucnr.  imo  Sciubcanq,  id  de¬ 
mum  Siiife  qui  fq  ui  crede  udus  eft,  ex  caprçliitnptio- 
no.  quod  eo 'loco  proisuigttmucftvbi  fuir,  &icùm 
non  mû  vno  loco  vnutn  corpus  confifterc  poiliT,  de  F 
vnn  adi  otium,  tin  tedn'  inleectit.  Er  id ipftun  m  auitio- 
m  h  m  ficti  Ord.  Re  mi  t  i  IL  Rega  anno.  τρΐρ.  Êimt 
l'cimuaca  artîc-  Moîinentî  if  66.  Quate  minus  ïam  tod 
tcbol'aitias  diiputatnniibn .  relnil  um  dbj  qtiisT  icaq, 
façit  d.'î.îÉ. 

Audi  1 1 1  quan  Joqu  e  d ubi  i  antes  :  Ail  pi  opot  1 1 0  ro 
item  tlierimc*  onu  parces  qttafitamptxdij ,  aut  villi 
yendkre  duicrtis  tiTritrin  π  )  ubueetcntuv ,  S:  in  qui- 
btndim  (vt  loqui  fuient)  j  aprtmeîacnm  cille,  iirqni- 
burdamaon  icon,  mconfatigulnetis  admitti  deberet 


in  parte:  ^ottinmis  tnrrïïoc  ^ 

rc  monti  ei  admitti  rtcrahcircem  id  ^ 

aiïj  contrâitnstftindiui  '■,·,  js^uc  emm  ■  ■ 
tireur  de  oommclu  deqnuoirn^^ 
nofiettus viderimus,  lcd  devi  appropriu^ 

quod  m  pacte  perfectum  Lu  Rbrdoiie 

nacre  ccftetdc  tebus  eodem connactu.  j  i|i:(hu 
contentis,  NT'-’c  enim_  à-  eontra^u  jnp  ^ 
aut  obexr«tE'AcLusn:iicirnr.  :·■!  ^..Lys,^ 

Videndum  rgicur .  sn  apprnpiinKtl  >  '  , 

indiuiduitas  admittat  ictwhcJicisaÆ.^^ 

aütiapnrtti  _  ιι„ιίΐιΛιι«Ι^ 

Sedante  timen  de  amnact  y  mJLed  ^ 
dum  c'li,:vt  hxc  quoque  rana  ^  ^ 

il.,  3,  tic,  de  a: dit.  ediit.  &  J.  fiftalai*  D·  ’ 


ççy  Des  Appropriances ,  Art.  CC  LX  V.  994 


si 


niti  iniquos  effe  eontradlus ,  hoc  cit  aSrcr.i.  pattiam  re-  A 
ntccntc  ut  parcs-  refo.lüi  non  polie  5  id  vci'o  quis  negat? 
Sed  ciurt  mdc  inferum:  miilo  cafti  refojui  per  partes 
potlç  contuilum,  ïd  v u r.q  pue: π lirer, .  &  i mpericc.  In- 
td  figendum  tft  enim  difcnnicn  ,  quodeft  inrer  refici- 
ludoties  contra  cortùflriuûiïcriï,  &  citra  conticntjo- 
nem,  quæ  ab  altero  eosicralicniLtiin  pcnincur,  &  ea- 
iitm  qua?  i  legis,  aut  fbtuti  potcilaceinduitir  ]Vnr 
Non  jilijIIl  aUrt  Tçat  çqïïÇfahcpitïbli*  en  0  traditi  mven- 
dirionrs  fenid  conceptum  per  patKi  rtübtiicrc:  Tu 
râindiintfenaniLçâx  inféras,  non atàjjlius pofle  le¬ 
gem.  Retractus  Megc  rri  b  muu  ex  fadto  alieno,  Htm  _ 
cofluuirioiicrn,  is  pordtaïe  legss  Æc  suris  parti],  in 
parte  rei’üluir  contractum,  quotipiu-E  ex  art. if.' 4.  & 
iyji+  Non  iiitrm  homo  poilit  faccrc,  quod  le*  inuice 
aficro*  Qimvnilrn  aliquem  fundum  plu  ri  bas  domi¬ 
nus,  &  ditionibus  fubiechmi  ver diî  venditor  r  Domi¬ 
nus  fasdi  .ni,  eam  partem  folum  admire leur  tpitf  fui 
beaeficij  cft.  Hisc  rdbUitio parris  contrait tislegalis 
eft,  &:  sio  tio  mi  π  ιϊ,&ι  3  ege  fir  diuidiitu,  Eodem  rure,  de 
qui  de  pluribus  fundis  Venditis  quoidam  vcdicac  T  aur 
■igtiofi  jj  ο  1. 1  l  >  cmiiràcl  um  iefoltiir  in  parie.  Itidem 
L  pluribus  fundis  venditis  diucrfârum  linearum,  re- 
irancns  quliquc  ad  (uæ  ranrum  lineat  fundos  admitti-  ^ 
rut  H  fi  exemplis  planum  tir,  ccil  indîuîduüÎ  fir  eun- 
rratdns ..  ·  inucmioue,  sut  bominfi  factojeds  quidem 

fioteiFacc  dluidtmjn  fieri,  quare  ntl  'ibftitautn  feqai* 
i'cojitïnga  diaidt  aliquo  extruxfecus  itccidctc,  ficuti 
in  içilamentiî dicinnis,quat indiuidna ftim  conditio¬ 
ni,  travt  pro  parte  quiiquam  ïdl.itus,  pro  pacte  in¬ 
itii  at  use  il  l  polie  nege  lu  r.  L  iusucrEtrucii.  D.  de  reg, 
iiif  frd  ramène*  poil  fiiito  accidere  putdl.  &vcro 
truhrb  accîdir,  vrpro  parte  quifiqiiam  intdWui  ne- 
periatur,  alttro  de  mftimtis  e  x  ci  Jeu  te ,  &:  porte  ca¬ 
duca  fatia  3.  cura:  vhi  Eiai'r.  D.  demolE  relit·  3,  .Cura 
hrercdic^re.  D.  dcacq.  hxrcd.  Fit  igitur  comradtiijs  ^ 
conuemione  ,  aurnatiira  inJiuiduus,  idem  diiùduus 
lege, 

SequLnir,  vt  fi  diddaos  eA  contraârusablegc,  dr- 
uidua  etiam  ait]  0  ad  rettadîum,  ram  ex  couüentione, 
cHiitn  e  x  lege  elfe  paiti  t,  vt  iu  cafu  d .  arc,  19  4 .  Q  uod 
fi  réfpondcju,  ibi  quidem  c  outra  rcguEa^  jiuiduam 
fieri  aitionetncx  parce  ^etis,  fie  vt  idem  in  poccftuc 
rei  non  fit ,  cum.aiflor  partem  turins.rcdb:·  petar,  rcus 
pxrrcm  rotsus  focum  petenti  no  ri  recto  Concedar.  Ac¬ 
cipio;  ScdlduuüdinrcdprOCisciumibuscoiitraâi- 
businiuiL  cibferuamr,  vt  corrclacinorii  eadem  ratio  ^ 
Ii  r_,  n t  c  acto  d  b  ccee  de  bcar,  q  uod  n  00  £c  m  li irom  agis 
reo  ,  Ii  hic  locum  habere  non pa teli  ex  ipfa  q<ihi  per 
fe ,  cùm.aitor  de  curo  pm‘m  perat,  reus  partem,  ctm- 
cedcdo,  non  fibeietur,  quod,  inquam,  nb  i  pia  natura 
adlns  iiou  mbiritnr,  tribui  necdle  enc  3 di u net. 1  ad 
coi lc frictu m  fot emiti tare J cga!i>  appropn menti exd u- 
fiuaiii pane iuris agentis,  perquam  rcsqtutqUL;  per 
parces  detrahuntur,  de  potentia  retrahendi.  Nam  ίο- 
lemnius extrinüca  adicita  conrraitui,  per  parens  vim 
luam  implet» vt  cuique  parrifucritapphcara,  nonniu 
nus  φ  tàm  s  n  t  ütu  m ,  fui  e  coco  in  rrmenit .  p 

De  indiuidiiinttc  ipfins  quoque  appeopri menti 
Inc  differendum  siobi^  cft :  Tn  qua  tpia  ditudkanda 
pueriliter  labnntur.  Nniu  de  çoruractui  indiuidui  · 
tat  e  quam  hic  inepte  argueretur  ante  demouftraui- 
mus,  Et  Ht  ciàm  irupuidiia  diounc·  eETc  apiiruprimcnta 
agnofeimut:,  Sed  flagiciofusliicp/ilralog]  fmus.  Nam 
Cilni  huijunJuum  approptimetiturn ,  aur  inilpuano- 
iierTij  aut  decreti  io  temni  taces  iurifconfutb  dicunt* 
penes  feinte  ί1  mu  inJiniJuiiatcm  s  id  cft,  fiquid  ad 
cas  deeil  dc 1  qu;c  coHint;tudurskquirir,  eorruir  fa- 
teemutas  Lrs  1  .1  m.  Iu,  appropn  mentis,  fi  iria  b  an  J 11- 
L·'  /ijtWri  m  Cùnf  f, 


JViçntafqco,  rcmporOi  $<  diebus  prir-ftripris.nDn  in  - 
cerueiiére,  I  i 'flari  inreruàlEa,.  prfecipicaia ,  Jl  cernfica- 
rio  non  intercellir,  denique  Ji  quidliorurn  dceft,  nui  - 
lumedappropimienrurn.  Arque  id  eflqund  dicitur 
approprtm enarm  pen ti^ie induitiTuu m  -  nam  nulhtrrf 
Koru  m  leparari  ab  al  rcr o  po  cr  Jl,  Sed  abiurdi  llimc  i  n- 
dc  intenur  indiuidhiras  penes  fuhiectiiS  parces  re¬ 
rum,  coiarradlu  s  aut  appcoprruacntii.c-Dr]  tentarum. 
Nam  que  cota  toEid.i;,  ik  indi  u  idua  ihlemuicasappco- 
primcnci  cuilibet  fundo  vjüac,  &  patri  applicahilis 
eft,  &c  rota  valet  ad  partes  lingulas,  &  Luum  effedtum 
Laber  c lucurtiquecofjbfOri,  &:  indiuiduo  applicata  Jit, 
Lmb  S;  lege  di  ui  du  a  cit,  quia  Jmgujis  terri,  coriiS  fini- 
Lut,  Sc  Jiilringimr,  nec  mvtas  cuiufqur  cr.ari  fcenrl  i  t, 
eiii  vmas  uudi  partes  linguis  proponantur,  vr  voiuv 
caltri  pintes  caftellanire,  finguli  Domini  rem  tuam 
agunt,  filai  caucntjlingulirecralientcs,  lingulaterti- 
toriivimapproprimcmomm coariiHut,  aut  ficcom- 
primumj  riccconfcqucDria  illavliaducitiu  de  alio  ad 
aliud:  Eit  igitur  appropriiçeim  folçmnitie; lisud  du¬ 
bie  p  tuer  fu  hieitas  paries  di  ui  Jrni . 

Nolo  mihi  credi,  isifi  id  fimilibus perquam  ncccf- 
fariis  oftcndoj  vulgatum  e Ll  iu re,  meum  etiam  foro 
hypothecas  cil e  mdiutduassqnod  fica£jpipiut3rsvi  io- 
tïî  lior  in  toto,  tot®  item  in  qualibet  patte.  DtLnior 
cùm  Omnia  bona  iuafubicdt hypotheca,  de  ca  uiJ 
fubducetj  ti  quid  decrabar,  &  creditor  intercedit, 
pars  alienata  toti  it  ebito  fubiacebu*  qux  item  parces 
rerum  b^porhe carum  apud  dcbicomn  iuporernm, 
eandem  fonrm  (ubibunc  :  iv'  tamen  eucmer.vr  b  quid 
de  bonis  omnibus  hypotheCîc  fubdudluiTi  fir,  fiuc  od- 
Icnfu,  fiue aheuarione,  flue  pr.rifnpciunr,  externni- 
bjJojTLinnsiJtbicuds  bona  in  p-ifint*  candi  boue  ua- 
iieaiir.  Mulier  fi  quid  de  bonis  omnibus  maciei,  docis 
rcflicutioni  inbiciTt  is  alienari,  aurprraieribi  pafPafitS 
reliquam  Itsa  eodirioncmanebiit,  1.  aillduis.C.  quiK 
mod . pign.  vet  fiypoch,  tndinidua  igitur  bypotbeca 
pencslc,  pcucsiuoiciSi.ii  parces  quatu  maxonèdiui- 
dua  o  flendi  fati 

NiPisl  magts  ïndïuiduiiçiiçiliure  feraitutis,  fcd  ca,- 
men  fi  vna  ftruituv  debeatur  pluribus  fundis,  dem pco 
vnodti  domiiiinabiisT  aut  alienato,  ferai  ru·:  prn  reli¬ 
quis  itionebir,  L  pro  parte.  l>.  defomir.  1.  ad  csmn 
eod.tit.  1.  ii  quis  d  uas,  j,  fi  qtm  partem.  C.  comitmnii 
prrnl 

C^m  non  ita  pridem  rcgmri  orJiktthnw  infinuari. 
conrraihis  ilacuilfènr,  qui  eJEcnt  creditori  hypotheca: 
fiibicth,  non  alias  lus  prioris  hypochcctndbuebant, 
quiiuJimcuiuiquermitorij  nibunali  infinuaiio  ef- 
Lt  fiiila,  vbi  debitoris  bon  a  dferit  fita.  Itaque  Rhc- 
dotie  ÎnfinùaJfiî,  Nannece  omi  fi  iTe,  hypothecim  dini- 
iïile  et,v.  Hic  caibs ^pptoprimtntorbm  folémiiiiati, 

1 Si  i  uri  tam  fimibs  cll,  quim  ouum  ouo. 

Ex  quibus  apparer  appcoprimcnronini ïolemmcy 
vtquàm  maxrraopciiesfcmaiuiduafiur,  penes  fiib- 

iectas  paires  valde  eflediuidua. 

Culti  mortuo  patrefiim.de  hn*f edita tc  cjui cen¬ 
tra  ulctliui  ,  conflat  vjiius  bommis  vnnmefSs  pain- 
moiTium  >  voam  hereditatis  caufam,  itrirufum,  & 
tamen  vna boiiornmpofieJïïo,  id  eJl,  mantis  Icu.nio 
pro  toto  patrimonio  non  firlhctr,  fedab  lingulis  fvn-  ■ 
dorum  dominis  Jingubc  bonarum  poffcilsones  pe- 
renda'  fime. 

Vna  interrupi  i  □  apud  vmutf  ex  patrem  is  finfb  rilril 
e  fiivit  q  uoad  alitu  n  s  y  n  ;i  li  s  in  fli  tu  ta  ni  hi  l  uial  ccrn  m. 
Efl  enim  0 mni  ni  oda  di  uid  ui  tp  s  pt-ues  |  ubi  citas  par¬ 
tes  re?  per  fe  indiiitdtix.  Ex  quibus  apn^icç  Mtld^ 
fiil Ii  qui  cruicca  putani,  piralogilmo  verbi  îudîur- 
dusods. 

TT  uj 


ifPF»  i»» 

.LL',1 1 V  ,1  |'|l’  Γ  LJ  —  — 

fr  jkiï  H*t< 

470.  τΐ.  c: 


99J  Des  Appropriances,  ÀU.OCLW. 

uEinrrij  &: ririone  partis  οηϊιΐΐχ  ad  mtum  a£y0  ^ 
buitur,  Mimvbs  frmel  iftii  ÎhmiWs ,  quolibet  J?" 
ncula  uinitLiiioncaoln  ad  totum  udum 
dinn,  culh  null.a  régula  quantitas  icritans  qonlW 
tint.  Et  ranienqtiid  hoc  abfurdîuS;,  cùnt  1  ή 


Quod  Ë.indiuidaum  futurum  cîïl  apptpprmiÆn  -  ^ 

rum  .ccmlequens  erat  non  p! Itudb  us  bas  id,  fcd  yna 
dijntHât  perfici,  vbifdlfcct  c*p«t  clltt  ra  vmdiM. 
aut  «nè  maitir  F««  vulgatibus  «fjd»  U  Ma- 

commi  ffiim .  Ώ.  de  i  ad,  l  qu  t  «a.  î  ·  vie,  D,  ad  Ί  r  e  bcU.  —  ;  “  :  “7  ;  ;  ■  ί - ^  “·  . . jp»  ^ 

cun,  itniihb,  non  vero  infringi  propter  aliquam  par-  duudmtas  nu- appareat  reiuiu .  &  pardum 

Γί  sn  d &&Λ\·α  v  fed  &  pernuq  Lia  eorum  æfti  mati  o  clt,  f  um  ï  v  bt  y  ait  t  régula  v  pic  per  inutile  m^ù&  Vj. 

qui  indiiLHluicWm  hkihmjunç  «parte. iîî  .  cùm  &  **'■- 

Atio  cimlis,  ^reiquaUitri,  &  magna;  co tnUtuirt ci cjç 

mne  âge nos  paciüicum  lUuere  debuerint.  Nam  li 
iruli uiduitatem  nvduciiiflus  in  recuitu,  lui  aCturem 
non  evdudùniu  potius  ratione  pains  ab  reo  apprp- 
pi’iari,  quant  ;i  omittimus  ad  tutu  ni  ration  e  partis 
o  mul'ar  :  il  u  aide·  min  indiui  di  lis  impot-ciu  îa  in  agite  » 
tu  parte  exclad.it  itoro:  quoi  gloi.  dis  b  e.  ii  capito- 
lu  esu  tlccoiKcCprxli.  Qaatciudiciocarcnr,  &  l'Aj 
ci  onedefti  ruuntur,  qui  adtoribus  potiws  fan  ram,  quâ 
iclSt  contra  tn.rmegul.tSj  atque  adeo  toptra  natu  raid 
!  h  A  manus.  D,  de  obbg.  &  ad.  Accedit  illn  ratio  lu- 
riUxmhiiu:  iW,  inqriii:,  de  dattinoviiando  agitur, 
cite  non  potier  caufirius  fit,  qui  tener,  quàm  qui  per* 
fcqmtur  1,  fl  üiruum,  $:frquitur.D.  Jeverb.  obligat* 

&  en  m  rem  rare  v  tu  ut  communi,  &  cpmmmso  m- 
re  gentium,  &  tegibas  pcrmilio,  p%m  &  boira ndc, 

Cuni  magna  cura',  ai  rebus  forte  propriis  di  {tractis 
premtm  rci  coin  pa  tan  dx  magno  i-ipc  re  rum  tuarum 
d&mnot  auîeiîertt  feideeetir,  vr  ptomulgaiione  cou- 
rca&usad  cognitionem Hcncnicet  omnium.  Car  lue 
faiiccnratWiqui  intercedere  parmi ,  cuius  aut  lupi¬ 
na  ignorantia  rft j  aiit iftf iiata dillinuiliLBo,  idqueaJ- 
r crins  noce Ί  Cur  exiriutdinariot&:  odiolu  lare  ageti 
fanetur  infrnfo iurr  communi,  &  commerciorum  re¬ 
gulis,  &  contra  ipfui s  fenfus  communi;  rationem  ï 
Hïc  quis  non  videt  prx polieram  rariocinacioneni,  & 

orientem  locari  in  occidente  retords  opinationibus  p^nusu,  ^  »»*  '"Μ--ι'ιζ““ΐ . .  T . 7 v~ 

IU  fi  umd  mentis  bab«,  atr  non  putius  agentem  toto  D  icnptum>qmtum  poileirmn»  tantum  apptqcatott, 
w£ ratione  partis  appropmtx ?  quàm  ad  t-Otam  quantum  ^«titüm^dj^^ 
admittis  rsnonc  parti  ente;  non  ilVcttÆÎ  Itaque  non 
poccfl·  ratione  agcnnhiisHkindiaiduitas  pro  acente 
valete,  quod  jpÎuittctTiral·  iditteutiaenam  luîtine- 
ïur,caius  iudioo  ipli  àdiüUAn volant,  cùm  eittoto 
Cüutririuiti  pi  uber ,  qui  ^odem  loco  lie  il.ituit  in  b  oc 
tjfu,  fundas,  inquit,  vendrnw  citiu  finibus  B  ri  rim^, 
iC-pi.:^inJ-i  vrriqnf  tm'itoriü  cx  pane  iubicctns^ii- 
L^j.fa  vttobiquc  confuetnda,  Rcttabentci  Piâttû 

inno j  Bncatinixiri  :»us editis  excludüiitur.  Hïc,  m-  - — T^-TJwliua 

arum,  Kquis  folcmnibos  approprimcntisEntarai*  £  miiusms,  &in<Înudmtmi  ranone .  tuv  «  ■ 

anticipant  emptor,  iwgar  retnhentan  iJimrrc'dum,  ttaflu ,  (iuc  m  appropntneticonm.  G**-»*»  f 

sic  ad  ea  quidem  qux  in  P’Ëtauis  J  ira  Lunr ,  rarsoue  in— 
ditudui  ptopter  pars em approprier^  Regius  omni¬ 
no  qui  bîdiuidatiacempro  reo,  nonvç  litiproaftorc 
adaocuitv 

Detiiqac.quïd  abfardius  tali  ibntcntiuï  Nam  ab 
abfïirdis  irl·  d  L  Ici  plinis  omnibus  argumerst.iqua-rLin- 
sut,  cum.  effata  principiis dife ipHnanitn. , aüe  nacnrx 
reo  Lignant.  Cùm  oh  m  Caftr  □  btien Û)  Γ3  orninü  ■>  1  oui . 

Lauillus  ampbLlîinam  Calbrobrientij  ditionem  ritülo 
cnnadonii  m  Montmoretittanum  Conneflibulum 


IÜLIt 

Sed  vt  etiam  prcllius  dicamus,  nec  (vt  u-oir,  ■ 
fülciir)  procedamus  pet  emen^îciiEa  CUf&aeb,, 
aperto,  &  cxprdTo  larifconiulci  rcfpot)foau<lài  [c, 
pugnace ,  calant  bunc  pridiaè  dcci deuri,  tsi  [. ïe[U^ 
Jî  mixnuu,  D.  de  vfucap,  is  ex  Pbi[gfopS10fULll 
Ceptionibus  pctquai».  clcgater 
ponit,  qaod  au  m  Flutare  h.  fccerai  su  bLudJo  cm  n. 
tiiius,  prarcqica  counubialia,  Prunumfin^f^^ 
γπο  ipiriui  conSiUiVeluti  ]iottioj.apis,  equus-  6·^ 
dum  quod  cx pluribus,  fed  compaitts^t  doitua^j 
uis.  Ttroum  quod  cx  pluubijsdiflsjiuboj,  J^:^j 
nomini  lubicdtis,  vi  grex,  populus  addovdUn,  un 
praedium  i  aiit  caibumex  pluribus  ftin-Jss , *aqt viîü 
compeditum.  QmilljS duobus  pnaribux  bactenuuni 
i  π  qu  xftieme  eft.  Huius  vero  cotpoiis  vniuçiiï  y  ς 
C  conibhus  negat  vlbm  clTc  pr^Écrlptloncm , lcd vt  un- 
gularum  pamum  poflefiiolic,  iia&  prarfenp[L£in£m 
dk ,  k  lingulas  paries  caulas  item  ibas,  &jjnrtkdj.- 
res  habete,  itavt  per  parces vfucap^dïntiyhiuniiiiii 
p  er  k  c  orpus  non  item .  Hi  ^  cafus  plauc  m  tadiui-i^. 
is  eft  de  quo  quittmus,  Cakuin,  lütvilUqœrjil nu¬ 
bas  agns  conitar  »  &  de  tertio  gcnctc  dtqoram  ca¬ 
porum,  quae  Iucticunful eas  ponit,  quod  exptdms 
dilbuiEibLis  conlbic,  in  quo  l ui^ulx  paitesiim aita 
bibent  eduliis  m  prJpfcnptiojiibQS,  &1  afpiquican. 
ris,  InhisjgbüE vera  regula,  qu3malibt1ii.iii:niiu!;t 
p cm u Π r,  &n 'is  )11  fca perfcqu e mur,  cantum :rV p 


qUÀlltüJn  D^nniLUil  I  ,  HJUUU  Ili- 

v  i  ιΐπμ  ulorum  au  i  mal  in  m  po  HdTio  cft ,  fc  vwu- 
piéncitt  ibpiraciim,  ideo  praicoprio  vnhupi»i 
aJiaiii  non  ptït'tJgicur,  net  etiam  contra  ticfcuiis 
rui5,  patri  prskriptx  propter  cnrponim  cmdun- 
tentT  di  fep arationem  n  quoct  Canunius  fuse rr.v.yrrr 
c.  illud  e:tt-  de  ptarfetipr-  quibus hxc  daLursnn  if··1,- 
fnnaprxddLiiit.  ira  Vtnil rxpccffius dici 
mirum  eft  vllus  vnquam  quibus  iudicimp,  U lu·15 
elcme  π  ca  c  ο  n  Ib  rert κ ,  itx  li  Jk  in  boc  hi  rq  tuce-piu· 

_  t  ■  ■  r  i  Γ. .  -,  ü-h  vfi  ÎFITl·· 


a  tuf.  _  ..Λ  *  Λ 

Quid  vero  q  uOad  bam  ii  t  ti  rnca ,  li  paltTCiarurti 
ambigui  fimi  Rcfpbdco,  i  faûbpcndetjSjFJ^ 
ne,  eus  ccsiit.r  conttibLi.uirur,  cuiiisrei^®  Λ-_ 
fumicut  ab  co ,  cuiparcrciales  decima:  foluautuT' 
not.  c.  i.  ext-  de  panxeh.  vbi  &alif&oi  -  e!tr-'7" 
ciin.fc  à  [ac  tornent  orum  paTcptiorie>r*tfE  - 
bigitum  fir,  nec  probati  polfi^mobiquf  1»  ' 

V  aîrbuiït ,  vel  in  al tcra,v  t  actus  magi  s  vaku.  , 

Quid  vero  ii  eadem  domus  in  conlinio 


donationis  rn  Montmoteuctaruim  Connettabulum  ^ Vcro  u  “iTiudicacur  \ψ  & 


Fulti ,  ccnfcbanr  in  omnibus  omnino  parerciis ,  &  ία 
rtfdidfoonibus  promulganda lo  contra ttmn  ,  ad  np- 

prop riaui di  loi eruui a  Conficienda,  6i  alkredum  opti¬ 
mi  i  uris  dominium, & id  quidctfi  cx  confaet.  dLljfoli- 
tionc,  Ea. diidoGaitro  &  decem. amplius  caftelianisi 
coi  j  liai  3  bnge  angulum  aliqLiem,  a  at  ngfSlum  deh- 
ΐϋίΐΙο,ιίΑ  vz  omifld  en  parte  ci  A  ili ,  in  qaa  littis  cft.  Hic" 
-,  quifqaam  cani  dtjsptt,  vt  pacet  tocîasïtppropri men¬ 
tum  corruere  propter  omilkm  agellamr  quod  ca- 
men  utcelTe  ett  h  appropimuntuni  fingi  car  indiui- 


daut,  vbi  Bwx.  D .  de  Jam  -  in  jm 

■  Demquc  iftud quoquéquâi  opiner, cai  v 

pridium  tmifTet,  cui  frtuitasdejrt™ 

Jio,  quod  in  rdoiionFairiionc 

oporcercT.  Monet diibicationcm,qu®  j 

in  LMxmus,  ç.v5um,  D.  de 

m  fundo  domi  n  ance  elle, vt  tus  poiciLtum,^  ^ 
Fuiunm  infundi)  frruiente  vi:  fekfr 

legato  fundo  frmïefltê,  ab  co  qu. 
r_ui’„  libertatem  legatam  non  videri»  d 


yyj  Des  Appropriantes,  Art.CCLXV.  998 


(^(.rtççnbiieiîecfcrûitnSiitlefl.vc  céûimrerprèrûr,  £  omnino  preefumprum  Ile 

attiü,  Îcd  potins paflïo,  BanoL  &  Imol.d.  $♦  vk.  D.dc  Λ|- . a  L-  ■■  ■  - - 

liigat- 1«  Adde  quod  ah  agence  potins,  quàm  à  panen- 
^  jutis  denominatio  fi  cri  dtbeatt  itaque  vider?  po¬ 
rlii  π  loto  dominanti  hannimenfifiicif^dar.  Sed  ego 
coiirrà  puto,  &z  fifpondi,  qtttst  çàm  banni  menrotum 
&  effcûtisîiün  fit.  vt  lus  tribuat,  aut  acquirat, 
fine  quibus  dominium  périt  £him  EîuniFerrur  ,  fed 
pofiusvî  alienum  cxdudac,  exadius  folcnrmiraïç»  à 
conlurtudine  induite,  ipfa  autem  .  &■  banni  menta 
caettaneos  rd  pic  tant ,  quibus  ptadudiciusn  ad  fertur» 
fcquirur  cotoco  facienda  in  tribus  tes.  lïcadlT  cuî 
ius  detrahitur,  &  ptiiudidumfir,  de  qua:  Jiminüi- 
nir  pet  palfioncm.  Neccnim  cius  fdenria requiritur 
ad  2  cep n  rit  ur,  vt  in  loco  dominanti  bd  n.mmen.ta  fi  e- 
ri  debere  dicanrur,  tedcius  potius  cui  praÿudicautti 
adfertur,  Aequi  excluditur  libertate*  vnde  relinqui¬ 
tur  in  ra  parce  cia  bannir!  debere  ,vbt  res  effc  »  conc/a 
quam  acquiritur  ius  firmitatis  ,  ei  conrraitu  j  &  vbi. 
imprimit  urrfolitcr.  Ideoquc  de  caiu  non abfimili  >  il¬ 
ium  /quicum  extra  vrbem  c  fier»  petciifîït  cum  qui  in 
cicrar»  flirta,  aut  icio,  videri  his  pernis  fubiici  »  qui¬ 
bus  h.iÎLibdunmr,qLii  invrbc  pcrçuriunt,atrenriepn' 
fummationc  adtus,  quod  ah,  Pari.  rub.  D.dc  acculât.  C 
Sc  alij  alibi. 

5  postremb  inquiri  id  quoque  prtteft,an  horum  bail' 

nimeittorum  vjçeiTt  Lnppieie  poilu  denuntiatio  cui- 
quam  in  caput  faite»  v  t  is  fiioiure  excludam! ,  îHiti  in¬ 
tercedat  »  &Γ  r eifc£  itegar  Tsraq.  §.·]&.  glof.  i.  ad  fin.  q. 
iSt  &  ego  alTentior ,  ni  fi  cùm  conucnnis  ex  Forma  ,  I, 
diflkmari.C.  deingen.  manu,  vtafhonesfuaa  propo¬ 
nerer  »  fente  nna  ex  du  fus  eft,  quia  noluit»  de  quo  nos 
alibi.  Itaque  nuper  miratus  fum^ùm  aadillësn  tcce- 
pEiim  cius  hiùtuni  ,  qui  ad  exclu Jendum  rerrahrrtcrm 
aEegaflctj,  eitsn  habnilTe  cognitionem  contrat  lls  iu- 
dici:ll Uer fiiôfcb id  efoautti  un  U,  cùm  uuHalaenm  iuf- 
ficicns  fi*ad  excludendum»  nlfi  kg  aies ,  &  per  iohni- 
jua  confuer  udsne  induite  :  π  e  fi  m  caput  q  iiidetri  de  - 
nunciatio  fpétifica  fada  éiTct  ,  cri  us  ret  demonitratio 
ex  illo  T  iraqucl  loco  péri  pote  fit .  Confcw  tamen  ve¬ 
terem  ficholr  pugnam  dirimi  »  citius  primus  audot 
Barr.  fut  C  in  1.  rem  qux  no  btS-  D.  d  e  aeq.  polfi  qui  p  u- 
[ac barmimenca ,  qua: indicis  attdoritare fiunt,  vthi 
quotum  ime reft  int  n  certam  diem  com  p  areant,  ali  q  ’ 
qui  litre  fuo  exclucbisirur,  valere  *  quod  &  Ang.  pro¬ 
li, ir.  S.  fi  vero  non  implens, auth.  de  haered.  &  fidcid. 
aflafi.  etft  fiunt  qui  repugnent.  Sed  nihil  hîc  cft  quod 
tonrridicatur ,  coin  non  à  indice  fedipfocQniinjtudi- 
tit  audoricatcm  habeant.  Sed  hic  nos  in  Prorheo- 
riiLcitis. 


conuenire.  Proinde  um 


n[PAft  ΤΠ.Ο IS  IÛVRS  BE  DIMANCHE.] 


folanne  cft  boc  die  poptilum  conuenire  „  ifecuiof- 
que  pxwciÆ  certus  »  vt  alio  non  pofHt ,  ne  n;it:di  qui¬ 
dem  dominico»  aut  alio  exempto  i  talibus.  Quam¬ 
quam  quoad  hsfc  ipfii  hannrtnenia  aitiTUTjfrio  edam*· 
num  in  qu  i  bufdam  tribunalibus  obier  nari, ve  alio  dic, 
mercatu  fiant,  quod  an  recte  fiat  »ab  eopendcr, 
quod  infra  dicemus,  verbo  titux dcteufiumi^  Hoisn^ 
dn  ni  ct  tam  vbique  pene  t  tinam  ü  bferuari  pro  mulga- 
tionem. 

Sed  enim  hoc  loco  in  quiri  potefi:  An  ficuti  in  pof-  t 
fefiionibus  acccfKo  fit  ck  per Lonis anciorum,»  fic  quo¬ 
que  in  bamiimentis  fieri  pofiir,  v eluti  (i  duobus  for- 
fini  pTCtntilgaiiS  emptor  dete  flerir ,  an  fi  J  i  us  -St  ha'n,.!i 
cius  reliquum  quod  eft  perficere  poffit*  In  quo  bre* 
ulter  rcfpondqo  ex  eodem  litudo  banm menta  i  dmer- 
fis ,  ίΐ  certificat  i  onem  fieri  poile,  fi  ahtr  alterius  liz- 
resfit,  iitq-neadeij  finguSansfuccefFor  rei  de  qua  ban- 
iitmenci  ficmi.  Et  djueriis  titulis  non  polie  banni- 
mcnia  conmngfi 

11  [D' H  VICTAJNE  en  HVICTAIÎÏE.] 
e*ftfit£ii±d(a#ri*}  fe  compte  de  mur  à  iour. 

Ei ts  verbis  veterum  dnhitatio  plani  prociditur 
cùm  inquifierunt»  ars  dies  à  quo,  thesi  rem  ad  quem 
in  termino  computati  deberent»  dcquoük  opero- 
fadifipuiatiOb  qu.uti  attigimus  arr.ij,  de  qua  veteri 
foro  nemo  dubitabat  :  βί  hic  apparer  vtrumque com- 
putitri  cdm  ogdoas  inteSligatur  de  dominico  ad  do¬ 
minicum,  vr  &  m  aufilionibus  quoque  fle  ptoicri- 
piionibuS-  Qit_arercprzhendenda  eft  i  florum  info- 
lerria,  qui  acutius  fi  b  i  Ceteris  videri  vi  fi,  pndemvfu  ^ 
con  fid  tnru  inu  dii  d u  bitatione  ad  inqn  s  fit  tonem  rcuo-  ^  _  L  ‘  “ 
csrcmt»cxquo  accidere  uceciTe  fuit,  vî  ncc  ver  era  pro 
^merito  obtinerent»  nccfua  illi  cuiquam  probarent» 
qui  prifea  vfiurpatioiie  in  vfuni  recepta  nemo  de  fe- 
nicuib  us  ignoraret.  Sed  lllu  d  fapie uniis  M  aredh,  ni- 
hdvivquam  de  ioJentnibus,  aut  receptis  nuit.r  rui  luti. 
Notandum  hic  edam  iurifcofuirornm  diibitadohcm 
pn-tidi,  an  rrinavno  tempore  »  ii  dic,  ediifaidem 
polleant,  quod  iuterpd lata, 

“(Sans  i  ntirv  Atu.] 

Erge  fi  longius  tempus  interponatur  non  ptode- 
£  rit.ru·  nide  obfeiu ar o  tempore, ignorantia cuUifquitm 
capietof .  fir infidioGe procraflinatioTiCî  fiant,  £c  jei- 
teriidîüitut ,  quamquam  ytms  confuettidointcrual- 
blongior,!  admittebat.,  exeuiufiquc  fori cotifiirtudi- 
uch  vt  dc  nunc  quoque  fieri  pofTe^tcrti  fieri  nufqium 
poto. 


v  Cttm  paftèh  igitur 

i  detut  itdnfli  mtnlprftr» didirflU 

Tam  et  fi  huius  diei  pracipiu  femper  in  Ecdefia 
ve  ncratio  f uit  ab  apfis  mfccndj  5  cr  epundtis ,  So  I  oai  l- 
ntsapocalypfi ,  Ac  vero  eriam  Conflantmt  lege  fimet- 
ra,  quod  Eufebins  in  cius  vita  ficribit.Îi  kx  feripta 
c-jctat  in  Cod.  luObniani  I.  dominicos.  C,  de  fer.  itavt 
iuti  fid  L&icma]  is  maters  x  mhi  l  agi  puller ,  tatnen  qufit 
mutata  viucndi  ratione  non  aliter  populus  m  pags.s , 
ac  vicis  con  uenire  folcc ,  qu  im  fefto  di  e,  &  aliti  r  cu  m 
eo  agi  non  potuit,  neceffe  fuit  i  fla  humanis  commer¬ 
ciis  indulgcri  »  itavt  non  aliter  dcnunciationes ,  prz- 
cepta,  ediita,  valeam  quim  illo  ipfodieisidiita  de  his 
rebus  qua:  incommune  aguntur.  Nec  de  rebus  luis 
alio  tempore  con  fulture  populus  poteft  cùm  non 
tunr.es  ad  mercatum  conucnumc ,  ad  jfacra  cicmcs 


Γ  [In  C  O  N  T  I  NENT  APRES  t'  V  S  S  Y  t,] 

t  P'adf  mpn  ,  tt<  *»>{!*  fft. 
i  T’irri'i'crif  ™  t^t*t  mitpitu  frmândiif  *β, 

De  vi  huius  vocis,  inienttntnt  »  moka  T  irjt^  m  re*  t 
contient.  ^ ,  ».  glofi  hl c  qu  idem  ex  ίυ  b &·.>  *  na  ■ 
tccia  inielligiruF,  antequam  pdpnlus  nd'altosaÔus 
dîucrt.Ît,  hoc  quidem  vbi  receptum  eft  cum  popu¬ 
lo  agi poft Tacta.  Nam  fi  inter  iacraiJii^r»'/,w};:ig!h'i  ‘ 
1er, Tuus  Cuique  lertit  nrio  rnos  gerrnd  i  ix  eit.  Pofi  in¬ 
erti  vero  iiitelligiiiir.,  poftquam  faccldos  pronunda- 
uir  vetus  illud  λχοκ  æ^îct-î  illicct,  abire  Quirites,  m  t 
concionibus,  cnm  magifLrarus  populum  dimsrtiiPt 
’  cui  lucceflls  noftrum»  Ire mifileli. 


TT  idj 


9P9  Des  Appropriances.  Art.  C  C  LX  V I. 


'P-* 


grand'  ï 


:ss  r.  1 


comme  au  ïermoîi. 

Sacra  fofrmmaqufc  per  onrncm  dominicam  per¬ 
tonant  in  populo*  ^utaparr.mflïm. 

tercilê  es  EccL'iW  praTeripto  pra-fumpuim  dt  1  a- 
lkâppcüflriWr,  qux  fâintuclerïoedmmnjr  pwdo, 

oui  &Jï  vt  foibtmt*  kro  rccqnLis  cit  ui  Y cdclia* 
nune  fcurten  nulla  n  r >n  Et  delta  tcrii  ü  r,  N  rCMircj  1 
non  Sa  eadem  viseft,  &  rorum  qui  firaimifU  voeu 
celebrantur,  ad  baiitiimc  tuorum  qddem  cfrcôum»  li 

i  I;_  *..LK..inhtr  Λ41·*1  mr  fil  fnlr^hlltlUlIC  11 'I  - 


looo 

Λ  contingit  *  eim  liscjOtadg  mdfiftjiitr  fic^ijctti· 
concepta  iit ,  an  ρίτ  omnia  equè  Britannis  ^  rct 
lia  obiinçre  detiÎ.aCj  fl#  alitée  b:rnnïiBcnQviliatir .  . 
Îi  in  ratum  Uæc  forma  obii; mata bi.  Aüvtrbfi^i 
loco*  mit  trni  pore  ilu  übftxDaiip  fit*  fiemoy^ 
iusrfcimri  debeat.  Nitrique  te  veterenteonfi^^ 
ncmfiium  cadere  cinquc  foro  morcin  m^ticic ri]i' 
fiant  filëT  Bc  veroin  multisadhiicrKtincrQrt  flihj 
turibus  quos  Limbaliotiis  «km  pu  voce  anudlj 
mus  a  &  Pleam ldi  quîb  us  non  dm*  i  nko ,  sut  ^ 
iib  v  ful' partui ,  lcd  in  mercatu  &  diealio  t  i.^ubuxin 
camrcailùi  fum  appaniûrés  exlrgefcudi,  qUClJTç_ 

teri  voce  vtatorcs  appdlauc*  &c  baiincriosfcc,^ 

η  .ιπτν  ir  c-onfiittUiÈuc  v  curi*  Se  firæiciimnnn  r  _ 


*l"hraivur  τα  I.WJU lll "?■■■■»  11  ICTI  VLhLL 
modo  Lion  dia  edebranrur  ?  qui  rnfo  folemmbus  lu-  Qimf  de  confttetiwlnt  veteri*  &  gÿfcîipttj 

«  «·.  _ :  .1:1 _ m^>à\wm  ΐ «i ai ■  HT» hVru·  ytn 1 g  ri/yj -  B  JiiipijficiOIlC  |  btliti»  IpllUi  i iJfoCLT3Atir  lïftL 


A  .  .. -,^tioac.;r 

ipcfitiont1 ,  buiLiv  ipüus  refottuatx  aide.  tjriJJ 
tuerti  u  »  denique  liane  fiententiam  Curie  ηοή^. 
caioobtinuiflc  1?.  Üôtobr.  anrxoj^acciKiiB^' 
crebrius,  hli hi,  v  t  diçam  quod  loitio,  nil  hc-xtim 
aim  Nam  vim  vniücriâiis  co  nfiiciaidi  nu 
que  fori  obirruimonc  *  Se  variante  vfiinfriiajimp 
i>fob(  ?  .quia  cô  n  k  nti  ente*  Si  conlpiiinfc 
ii  ttULil.t  îndudi id iitare >  Si,  ηΐ-ctfl iiriu m iiLiLcuiru, 

d  ^  ^  cio  Π  i.  in  li  η.  V  vc£tc  ne  gat  i  mflm  aliter  po  f-  ni  onuii  ι  π  certitudo.  PUi.  quod  ùh  V-tpij  (mm  ^ 
f"  Γ_.  .  i;r  m  rdii  quemotem  n  cnn  ut  chat,  tticlroïc  iuto  ab  κΓΰΓ- 

m  a  toi  ib«s  J  udîïatu  m  cite  *  ai  ta  cwum  indicàlïT  .estn 
iili  verba  confuto ,  medi:  at  t  q  uc  «p mu:? rt  (wiwrjl 
A  ·  '  '  '■  "fc-T — i  tau-j; 


jno-αυ  S1UII  ilriLUt  V*4V  i-· 

bcanmr>& parcecialiW  /v\  toqiiumwr)  nt-  quii  dfci- 
tri  ρι  V  B  Γ,  Quid  vero  Itis  fubLans  bac  in  ce  aftu d  ίίη  t* 
qui  arme  pugnos  incentanc  Ioni,  non  video,  fi  feECiv- 
dii-ruut  lgnoEitmiam  al>  contumacia  obtendere*  qui  a 
abetlcperminmir.  Sodquampotcb ,  jtnhnic  JorniÆ 
à  çonmetudjtieintlnéia-pcr  ïiquipolles  iatisberipôi- 
fit,*  vcîuti  ft  populus  non  miuiu  frequens  poil  meri¬ 
diem  jd  contio oem  coouenent,  anibibatinimcnra 


Ü.Ç.  13,.  t^ioi.  i.in  nu.  ^  u-μι;  x  .  , 

fi  ,  quam  qua  fmma nubila fir,  quamquam  m caiu 
non liiflimili  ficri admiuit  gb.  clem.i.vcrbo  diutino¬ 
rum  je  (ôl  tontp. 

*  [£  N  LA  CONGlttCAÎltlN.] 

Non  in  latebris*  aurangido  *aut  I  acelio,  a  ut  fu- 
ïvllo  terrore  popiilq  i  <k  bea  frequenti  i  Sed  de  b  pu¬ 
pillus.  $.  prohibere.  IX  de  mil,  âtti.  ûaid.  L  manda- 
rutu,  q,  q.  C.  mandat- 

5  [A  HAVLÏFf 
Clara  voce,  non  fufurraricè- 

1  [Et  iWTSLilCXBL  £,f 
AiTa  Îcüicer,  id  cft.  nullis  tibiis,  fed  ote  protam,ar- 

riôdaà,  no  ti  GrioL  ac  ne  Lui  as  quidei  n*  ac  ne  c  G  al-  inti,  ce  v  im  *  ^  v  -  eil" . Γ  *  “A  n:_ 

licaapud  vlter  LoteGllrit.mnos*  iiqm^niranondmn  nequeant  r  Nuncquaii  esterms  m 
vtanf  LLr  I*  mdjccs.C.defenr.  &  im«iiud.&  1-  Se  J  &  D  iuj  de  dominorum  coud  mon  I  bus*  & 
f,  nupjiltis.  $.  de  quo.  D.  de  iriftit.  adl·.  &  O  rd.  Îlcgis 
Franeif.  tn  dectirtis  iudicum  an  no  Mec  idem  toc- 
rit  ex.  programmate  poÎUaÆïJÎlbj  nec  enim  omrïés  ti- 
tcrai  faune- 


cjl  J aonjUmi il*  ftrtturr,'}  NviiU fâki iK&jiiluriiii- 

ιπιίΐΐΐ,  pro  euiufque  rus  tlicctttis  tirbnrio*  qmdiiiüd 
L  Jtt  quim  quoi  pul’licÊ  mons*  ïquaHU^s  dcrtenim 
perces  eliditur  ï  cùm  tantulum  itlik*  quoctkcjùi 
inores  dtferiminat.  forte  nuits*  aut  agri lugttit, 
CLint  prafrrtim  fi  vniucrfaÎitH·  vakre  coaiiiïdimm 
MtœitdffliH,  nihil  rcipîiuatp  dcnuims  dirienioi  Je- 
ctdut.  quod  ille  vkfcms articulus  ÎpeÎUmr,· ïèmtà 
Ulc  qmd cm*  h  verum  fami  volumus , 
feripnas.  Sed  an  tauri  fuit  priuatorum  p^tqm 
moi ,  vtiuri  publico  derogati  oporteret,  ί;  pdJit 
coii fen fii rccepia:  IcgsMpeera  interitu  fcctclb^ 
cantibus  dc  modo  vrendi.  Cur  non  ^mkoinifr·’ 
hus*&  vlhtlcgcs  efiè  pcrruttnmtur,  qüÆ  ktip^l 

.  ·  kt^  . . .-  . .  ι  ΰ  ^ vritu  ■.  1 1 tunimninc»!  cv3f 


tt[Avx  L1EVX  ACCOVSTVMF-a.] 

Ari  emfii î/Wîj  rfaput  dwafit  fârtwtUrtf  «Jf- 

prQfnAiultdt  utrpi  Utit- 

Locum  lad  hic  defignat  *  ad  iUum  lapidem,  ad  Ü- 
lum  pofltem^ illômvL·  cippum,  quo;  omnia  adrcec- 
ptuLTi  cui  que  iurifdiftiord  morem  referuntur.,  .cgj» 
diipoficiams  oocafione  perLxpc  dubitari  cx  facto 


tui  de  aommoruoi  Lunuumuiifu,,  i  - 
inquirendum,  quid  Mc. autiübi «Ita ,  feiWw 
t.i&fcrqmfiduiiUaiimr, 
blicam  formam  pumt.vt  omi  train  quatuW^ei^r  , 
dtre  id ,  dc  qua  tiillcripri,  nil  cerri  eim  ^ 

quando  polVcrior  manus  his  rcformaticss  sfi 
nir.  me  aiidorc  &  poliremus  ille  articulus  * 
luraiiter,  tfc  vi>a  omnibus  approprituenml^'^  ; 
tur,  Qtiod  fi  an  ditioni  quaque 


pi  i  IM*·  - 

MRu  Jl  HW 

lend  ubi  videbitur*  cognito  probatoque ,  q^'. 

'n  tabulas  publicas  tcftniOJ]ifqi«K^ 


modi  erit  in  laomas  puuxiv.45 
xur,  vt  cuiuis  diicerc  dc  fibiprcilpiccte 
eludere  ncinim  permutaturi 


Article  C  CL  X  V  i- 


di 


«  1 1  aucun aetj n iertr*-he ri tage ‘ -p ar (]U elqu e ti) tre -  qucoum  )  .  , 

é&  '  &  il  le  tienne  &  poflede* notoirement 1  par  l’efpace dedix ‘  ^ 

«"-bi  ait  foit  vue  bannie  *  dotir  il  ait  informé  en  Cour,  llftradu.  irefji 

‘·  nets  tous n  approprié.  “  fr.r  aviifi  fera  l’acqueteur  approprie  par  tenue 
quinze  ans ’prouuant  le  riltrc  fans  bannie,  s’il  n  y  a  en  interruptio  ^ 


rooi  Des  Appropriances.  Art.  C  C  L  X  V I.  iooa 

Q[1m^S  d0jmnît l' domitoiitnt Δ  reifùli,  0* immvbihi/  titulo d  mt  contraclu  *  quolibet  Λ 1  £ÿ* 
^illrn  ttntAt ,  0*  pojjidcaï propaltm  decemall, J  φ  Imitttm  bmnimcrnum  con- 

pcinti k  cuminfomma ajW à Îla  rcLtafaerir 1  omnimotL·  fiamum  m  &4ïiftcrfitf  m- 
MS*  "fitturnf  ffificftrusmret  dominio.  '  Vt  Kr  tHe  qtà  rtm  nc^mjitam  >  non  damf.QjJêdcrïr 
P  quindecim  armas ·>  '-prQb&ns  titulum  1 1  dlfqttc  b  an >mm n ta rmn  file mn i Ui t fj 1  nifi  '  ixtern-f- 
pU  illù*  ροβψϊα juent. 


Fîlc  articulus  nandi  prîtes  eonfucmdims  binpli- 
cicet,  tamctlï  ci  pridcm-iniércus,,  lcd  quomodocôra- 
plurcs  ali  j  defciiptos  de  vÉiïp  jPucis  ïôanDj^COttlU^ 
ai  L'ont',  rranfiir  in  cotifiiemdi  mis  rex  tum  ,  quÆ  édita 
cil  de  ordinum  genrisfententia  ,  iucoiiaiioPîimbri- 
amm  co  a  nno  domi  n  i  t,  4  jt.  Confli  curionis  i  piïus  dc- 
foriptum  e  x  tat  ihfira  nra  7  ol  5ed  hoc  ampli  ui  h  Le  af- 
nciilusliebcr ,  quod  hic  cercifîcatio  banni  mcmnnim 
€Xtgiuirtillo  adhuc  torpore  ignora,  tum  quodilk  n> 
nradui  damca-tat  obfciKu  jiçt  indefinite  mccrceflio- 
jies  omnes  excludit, 

*  [Si  AYCYW  A.COtV.IHfiTi] 

Modo  is.  Lie  qui  legibus.,  &  muribus  çpmtnevtij 
capax  iïij  de  contrahere,  Si  ConTculum  inircqiarLic,  de 
de  eu  ce  sgâiuJ.,qtiÆ  in  comm  crcium  cadac,  fie  lesinon 
reflitat  principio  aequi fuimus qjusr  nos  poitenus  fî- 
gillarnn  peiTequcmuijCX  l.h  in  cmj3riûiic.ÿ.onmuirn. 
IKdccom.ejnpt, 

h  [H  e  n,  1  t  A  g  jl] 

C_uid  ha-c  didtiP  videat  fie  importet,  diximus  Ιιιρο- 
noci  irncLi)  d  , verbi:·  ^ 'kmtajtv,  h  Lie  quantum  ad  ail  i  o  - 
ncs  periônales,  fiue  hypothecarias ,  fine  fcruittttcsat- 
ttncî. 

*  [Par  ovîl  tïltjie  c^yr  ce  soit.] 
DE  TI  TV  LIS  IN  VN  I  VERS  YM  ET 

J-  N  Sl'ÏClt]  QVi  T  VUE,  A  VT  C  Û  N" 

fdctndine  iavfu  habenmr. 

i  £W  rfi  tluüiti  f n prtferiptir» àx*  JH!  4[>pr?pnrtienrir. 

I  rrjftriptît  fctnpoTtf  fine  tuul#  ompTMtdti  t  ntr 

mfîrA  j  r «fl  deifnn δ  rtd. 

j  Tituli  Dtitji&i .  pttA  fini ,  préimprimer  «rwi  dwifiv. 

Qiiuijm  mm, 

4  Fi  forum  tutdorntri  αηβάιτΜμ. 

FmfuwptGrifm  tititim  Ifa.  ώι4. 

5  Kff  prjfjf  J Wtf  PB  flîi«  tmftKtudi)  PJ  en  rcripit . 

C  T-mr  utris  i»  pr/efcrytieritliff  naitl. 

•sFÎhtumyHMtwerum  txempL.  il/id. 

■j  ^intxtlfstla  mliir  pTtfitifM  rfjiripfïilttF  fit  d/- 

iwntuT  mtllt. 

S  ra-iifiFiM  er  rtprt&it. 

5  ^Îrt  ex  hit  dorm.r)  rr*tjj  irAritfm  tnr. 

10  {{i-firfitenei  td&frfw  cnntrü(iui  niiÆoi . 

JtevuLj .(ΧψιΦΜ  iAujh  iùmimum  JiUmnit.  £7* tint}. 

II  NitlUtAtei  rrifefiiux  j  tt<*  ttfbtïtu m  bihëi  Jri  r ertiti  Jte f- 

βτ>4*,  yt  lOltr  comtijtei  er  dlm pnhtktnu 
gux  itpuUiw  tare  uni  jifiaiît  tftbwinttir,  O*  ortlU- 
icftH  i4U\A  >:f?ri|tih  f#m  ptiilteitstMm ^rtmtgexrt- 

htu  TJLi  crfwft  y  (7  *  Λ«ί, 

J Je  i&irtftïlfist  ïrffipumfôiieSitÀniittili  itUtttifant. 

n  Petstnltf  (pmiftiwiithtft. 

i  j  fJi  tittilit  jfffl  j (J ai  a. 

14  w-i"fj  ex pturibw  t itnUs  êvntmgAtpffc ryth . 

(J  Tituli  mx  trtrtjmttii 'prdffriptuiiij'  CÀftfœ  ffc.w 

mhmftt. 


A  iù  PeSitnih  iT}f^iiT»inàiif  &  't'/iW  ,  ζτ"  afjjdii  - 

rtsnn  lie âIîî  roiitrA  cinurti.  J bîÀ. 

17  Tirait  wjÿràeiii 

Hic  tnàgitqm  rEittm  argmticntum ,  fed  tamen  cnm 
copia  o  ni  ms  pr-fter  rcr;i  doctis  uigtatii.ftt7  dabimus 
operam,  ne  quo  extra  emuen  ((uioddicicurjeli-ca- 
ituirivr  tic  quid  inrerina  omictaim^quod  dciiderarriu- 
rcpoflïr. 

Ac  primn  m  ,  v  r  id  iiitcllsgrttur  de  quo  agicur  s  ci  ru-  1 
lum  conluctudo  κοη aliud  înccDigitj  quam  quod  jure 
quoque  oui  El  riruhis  νίΐ,ηΐ  eibcaiiLa  amnii  dr  iurc  gtb 
ri  mu ,  coniucru  Jinano  aurduili  dominii  traiiflittincii 
nam  eart e nr  atl  banc  ron  nô  pciament^dc  quo  glohfic 
^  Gard,  ZaKchtOVf.de:  cé  fi  b.ÇaiEl.  Ctdilts.  D*  de  vinenp. 
gluf!  c.didum  i.  verb.·  hiiiiülata exr,  de elcti.  T alc.Î 
caujks  dbe.tr  con Céflifus  in  conuendonibu  s ,  quæ  aim 
in  ipedficuo’-  îiûijien  connaâas  de  iureduiti  rmn  I  te¬ 
runt,  vt  empmuiiSi  donauonisj  permutati  uni  5,  titLrJi 
dicurirur.Nani  db  qtiitUm  tirlilus  citra  Confl  nUtm  rri- 
buirur,  qui  ρςοίϊιο  JicJtUf.dL·  rebus  qu.vnuSinis  fiunt, 
&  ideo  fiunr  occupantis,  un  de  bis  -ivx  pîo  dcr.  ?  Licto 
i  u  n  r  hsbïEJc/rcl·  calmt n  y- tqs  pctqi lûm  f  atrts ,  1  â  coq.  de 
cônHcnrianaIibuscincndura,ifi  qiubuS  ritalo.<.,&  cnn- 
«aitttsptt»  L'ûdem  licnTÎtciiru  fbltmiis  appellare. 

Hoc  polito  inidligi  cqmuiut hune  îirciculum  de  - 
approprimenris  edi  étal  1  bits  fbmerc ,  que  nulle’  calii 
huc  titulo  podiuir  pcoccderc,ru  dehis  prflcripaom- 
bus>qLiit  ci  u idem  gen  cris  Knt,  dèécnnalibusÆ  vicé- 
iiitlihuîfdlicct  JLircciiiili,  nur  nire  L'oiiiLicrndunno 
quindcc.enhariisj  qine-or^nes  xque  ciiulunt  requirur, 
autvcrnm  ,  aut  fieirri  nttfbd  loqui  lblct14p.txcs.tnn.iQU 
Nullo iullo  tirulo pollîdccés (ait  Ic.tJ ratione  iuris  do¬ 
minium  quarerc  prulubt]triJt',dt:  ideo  mrennodoim- 
mj  nunquaabiumjtur.Lmillo.Cidc  rdvcncLvbi  Gril. 
&  S.ily -  &iilij  alibi  Dmrina,  inquii*  ροϋΐτίΓιο  r.mituii 
iurc  incceUlodis  ime  titulo  obtehin  ,  prodefle  ad  vfu- 
capionraijhac  fola  ratione  non  poteftbdiuriivwC.  de 
PticEcrip.lqng.  temp,  8c  Lvlt.  C.  pto  herede  8c  E  Cel- 
lu.s,  IX  de  yfueap.  cirait  eus  pucat,  qui  en  inique  rcï 
qui  fi]  mm  po  il  cflionc  bom  h  de  iÉàdhis  e  fl  1 1 ,  pro  Luo 
viucapcte  polie  putarenri ex  quo  apparer  nec  iure5ncc 
moribus po Ile  tales  prieicnprlonti  procedere  fine  ti¬ 
tulo,  exceptis  CûlitruadeqmbiisnosiiiE  verbo  ^γβμ- 
ivtitltiîkie* 

De  qjr a Lfx  a  tiuvs  titviorvm. 

Câp.  t. 

Sed  vt  Iuïc  trafiiatin  mechodo^Sc  prdûtçaçEÎpiatutj  j 
de  ritntis  primilm  m  ymucriiim^K  de  qualitatibus  ca¬ 
tum  di  c  nidum  cfl.  dei  nd  e  particulares  q  u  oique ,  qu  i 
aut  i uce, aut  confucrudine inducti  fn via  h.ibirirr-pcr- 
fcqticmur.  Ex  titulis  enim  quofidam  vcrosapprlhuK, 
hoccft,  qui  germane  tales  fime,  fie  domimtun  rr.msfe. 
runr iure quofilam  vero  fktos.ipn  icuicir  nô  fub - 
fi  [Tuor,  atque  adeo  coii  itat  noni  fu  belle.,  dûfÿtanicnles 
fingit  dltyQuoCdâm  ptarfiimpco55qui cum nonappa- 
rcatic,reduhi:,  iteincerK^praUiroiinear  tamen  ab  It- 
gCj  alios  putariuos,  quû?.  cuni  qoiv  non  liabcat ,  iulla 


1003  Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X  V. 

.  .  Λ  ii  Γ  C,, ·*»*- A  firQ-nnim  tihilnnim  î-·  inrp  ιμ·λΓ/:.ι·μ»·.,« 


I004 


timen  opinatione  adduftus  habete  fc  putat.  Sunt  cm  Λ  Sitorum  muloium  c  ture  proferutur.qu, dife,  . 
uuidam  inutiles, improbi, nulli.quibus  lex, aut  non  af-  tncluderc  Molina.  pratfCr,pto  cu„,om„es  f  « 

fait,  aut  vero  ex  tocd  oblito.  Nam  de  lucramus,  aut  ptos, aut  taeito^elle  putat, vt  illeU.Cdereiiiotl 
oncrofis  inutilis  hic  mentio ,  etft  &  lia  qualitates  ti- 
tulorii  fune,  quia  ex  vtrifque  aeque  domimum,  &  vhi- 
capiendi  cauia  trâsfertur,  l.iuper  loguC.de  præfcript. 
long. temo. 1. locus. D.dc  acq.pof.  De  quibus  omnibus 
Icil  i  expedit ,  quid  quantumque  valeant  ad  appropn- 
menta,  quoniam  ne  ab  his  quidem,  qui  eam  libi  ope¬ 
ram  ex  profellb  fumpferunt,  ea  res  vi  quam  meo  ludi- 
cio  pro  dignitate,  &  materiar  merito  tradata  eft·,  Nec 
Franci fcus  Balbus  alioqui  immodicus  &  redundans. 


ptos,aut  tacitos  elle  putat,vt  ille  l.i.C.derei  vx0r  λ 
in  quo  conftat  ftipulationem  nullam  interceifi(T 
tamen  pro  adiedta  habetur  :  nec  enim  fit  id  àp^r  ^ 
ptione,  quæ  in  cafu  dumtaxat  dubio  figcùmhic  T* 
certus  fit  nullam  incercefiiiTe,  etfi  de 
eo  non  pugnauerim  præfumptos  potius  dici,quamT' 
dos  debere. 

Porro  præfumptos  appellamus,  quinonappircnt 
quidem,aut  probantur,  fed  tamen  intcrcefii(lepr$f 

i  rancncus  —  * . . .  β  muiuui%  de  quibus  longa  tiadatio  eft  ini.  fi  Ceitjs^ 

fatis  diligenter  eam  præfcriptionum  parte  perfeqiiu-  nis.C.de  pad.&l.  cum  de  m  remverfo.  D.devfur,^ 

tus  eft ,  cum  in  vniuerfum  copiofum  tradatu  de  præ-  "  . .  ■  ”  'flff  WM  ' 

feriptionibus  feriberet.  Ac  de  veris  quidem  titulis  to¬ 
to  pene  hoc  libro  agemus ,  ac  fuis  locis  fingulos  ,  qui 
vfquam  in  vfu  habentur  in  commerciis^  expendemus. 

De  fidis  etfi  rarior  iurifconfultis  mentio  traduntur, 
tamen  tales ,  qui  re  vera  nufquam  interceflerunt ,  led 
tamen  finguntur  intcrceftifle ,  hoc  vero  a  præiumptis 
dift'crunt,quod  præfumptis  locus  fit  in  cafu  dubio,  & 
incerto ,  quo  nec  rei  veritas  fcitur,  fidis  in  cafu  certo, 

cum  fcilicct  nullos  elfe  ,  aut  non  interceluffe certum  ptus  utiuus  luem  cmui  quuu  vclus  m  iuo  calu,  com 
eft  quod  I  ud.Rom.dc  Fracifc.  Aret. notantinl.fi ali-  C  lex præfumpnom  alhftit ,  alioqui decemanni acquit 
qui  rem  D  dc  acqu.polT.Aymo  Crauettalih.  detep.  tioni  domimj  non  lufhcerent.  Sediftaqmdemiureci. 

part. 4 .capite incip.  Abfolutis  nu.49·  & ieq.fidi  tituli  ^  ΓιιηΓ  — - * 

exemplum  eft  in  l.i.  in  princip.C-de  rcivxor.adio.vbi 
lex  fingit  ftipulationem  inccrcelfiflc  in  contradu  do¬ 
tis  quæ  tamen  nufquam  interucnit. quod  ibi  gloi.  no¬ 
tat  in  verbo  fubfequuca  ;  prodiitur  d  alia  exempla  ibi 
in  glof.  Item  in  glof.l.  his  vcrbis.D.dc  adopti.§.fuper 
hoc auth.vt nulli iudic.  coi  9·  Aliud  adiieit  Angel.  1. 
hoc  fi  res.  D.  de  rei  vend,  cum  per  litis  æftimationem, 

d  folutionerti  cius æftimatioms, dominium  transfer-  —  r--- —  - - - '77 . ' 

tu-  (-'do  contradu  véditionis, qui  tamen  talis  non  (it,  maritum, vxorem  putatiuam,  dicunt  BarUliconcu· 

quamquam  hunc cafum  Aret,  potius  taciti  tituli  ciTe  D  bina.  D.re.amot.  dotem  putatiuam  1.  diuorao.^.im- 
putat,  quant  fidi.  Additur  aliud  l.i.§.accidit.  Cderei  pendia.D.  folut.  matrim.  maritum  putanuumUC. 
vxor.ad.  quo  loco  extraneus  dotem  marito  dedifle  di¬ 
citur,  quar  tamen  vxori  quæratur  ex  tali  donatione, & 
traditione  vera  marito,  fada.  Sed  hic  titulum  fingi  in 
perfona  mulieris ,  cum  qua  tamen  nilcontradum  fit. 

Sed  &  in  eo,qui  fcienter  indebitum  foluit,fingi  dona¬ 
tionem  l.i.  D.dc  cond.  indeb.&  1. cuius  per  errorem. 

D.dereg.iur.  Ergo  ex  fi  1  is  titulis  non  minus  quàm 
veris  acquiri  dominia,  &vfucapicndi  conditiones  vo¬ 
lunt, (i  modo  vera  lit  traditio  ,  quia  fidiones  duas,  ti-  vlt.C.pto  herede  1. Uellus.JLi.de  viucap.oea«>^ 

tuli  fcilicet,&  poiTeftîonis  lex  no  admittat.  Hæcrece-  E  gunntl.iuftus.  D.dc  vfucap.l.nuquam.§.quodvii^ 
ptafententia, auctore primum Dyno,& Iacob.de Ra-  D.devfucap.l.  quod  vulgo.D.proempt.l. vit.  ·? 

uen. quos  mox  Bart. Angel. Caft.d  Raph.funtfequu-  ^  1  »  n  l„r  1  vir  Π  nro fuo.cum IcUicet  · 

ti  d.l.  fi  aliquam  rem. Sed  hanc  fenrétiam,&  famofum 
errorem  Molin.  nuper  repræhcndit,  &  exagitauit  tit. 
de  feud.§.i.gloCy.numcr.39.&  fidum  elTc,  aut  reperi- 
ri  in  iure  titulum  vllum  negat,  cum  omnis  titulus  ne- 
ceiFavio, aut  verus,  aut  nullus  fit,  ex  veris  vero  quofda 
tacitos  effe,  quofdam  præfumptos,  qui  per  errorem 
fidi  ab  dodoribus  dicanturritaque  cum  dicitur  fcien¬ 
ter  foluentem  indebitum  donarc,&  in  eo  fidum  titu - 

lum  efie,  Molin.negat,  &  veru  efle  putat  fed  præfum-  gunt,  &  plura  exempla  Caft.  adiert.  cl,1‘ 
ptum.  Sic  qui  ignoranter  rem  fuam  conducat ,  in  quo  F  in  fum.  dc  vfucap.  pro  empt. .edidit  ver  t  ^ 
fidum  e  (Te  titulum  donationis  putanr.  Molin.  vllum  d.l.  quod  vulgo ,  cum  quis  a  procuratore  p  ^ 

efle  omnino  titulum  negat, quia  in  totum  talis  contra-  - Γ··~  — rnm  no 

dus  non  valeat.  Quod  ii  quis  fcienter  conducat  rem 
fuam,  vt  fuam,  tum  quoque  titulum  elfe  præfumptu, 
elfe  enim  donationem,  &  fequuta  vera  traditione  fe- 
qui  dominii  traniladonem  ·,  alios  cafus  hlolin.  fimili 
argumeto  eludit ,  &  occafioncm  fumphlfe  videtur  ex 
didis  Aret,  qui  tamen  non  omnes  cafus  exæquat  :  fed 
fidos  &  ipfe  titulos  admittit,  &  valde  quidem  diffici¬ 
le  eft  receptis  fententiis  obfiftere,&  exempla  quçdam 


V.LL  JlctUL.VJU  A.  LUlll  V.IV.  Ali  Avili  VU1UJ.  JJ.QCVlUf  ^ 

Bartol. q.vij.  incip.  Mulier  quædam habens ampiuitl 
patrimonium,  &  nos  fuo  loco  tradabimus,ci\mfci]j. 
cetcx  decem  annorum  folutionibvisvniformibus  & 
explicitis  cuiufquam  debiti ,  aut  cenfus  titulus  alleca. 
tur.aut  cum  ex  lapfu  temporis  centum  annorum,  it 
immemorialis  temporis ,  ex  quibus  omnibus  titulum 
præfumi  volunt,  cum nonprobetur , velcummariio 
dos  ab  extraneo  datur, præfiimitur  enim  mulieridata, 

6c  ab  ea  marito, nec  parum  hîc  mometi,quia  prefum- 
^  ptus  titulus  idem  efficit  quod  verus  in  fuo  cafu,  cani 

lex  præfumptioni  alhftit ,  alioqui  decem  anni  acquitv- 
tioni  dominij  non  fufficercnt.  Sedifta  quidem  iurcci- 
uili  accipienda  funt.  Nam  quoad  approprimentaedi- 
dalia  in  totum  iure confuetudinario  nulluseffdus 
eorum  eft,  cùmcerti,&  fpecifici  probandi  fint,vtinf. 
dicemus  verbo,  promant  le  tiltre>  &  art.  5 6,  mbotihrt 
certain. 

Sed  &  quidam  putatiui  tituli  iure  tradutur,hoceft, 
qui  re  vera  non  funt, fed  in  opinationecon(ilhmt,hoc 
eft, quos  quis  non  habet, habere  tamen  fepuM ali¬ 
qua  iufta ,  &c  probabili  erroris  caufa,  fic  matrimonii, 
m  putatiuam,  dicant  Bart.Liiconcu· 
t.  dotem  putatiuam  1.  diuonio.^im- 
pendia.  D.  folut.  matrim.  maritum  putatiuumli.C. 
de  cond.ob  cauf.&  putatiuum  tutorem, tit.  de  eo  qui 
pro  tut. filium  putatiuum  Bald.  d.l.r.  col.xi.C.quiad* 
mit.quibus  opponuntur, verum  aut  i uftum matrimo¬ 
nium, vxor,maiitus, filius, aut  pater  legitimus, eosferc 
vbique  iurifconfulti  veris  exçquant  paucis  cafibusex- 
ceptis,  idque  indefinita,  &r  vniuerfali  oratione,  id  eft, 
incauta ,  quam  ex  aliis  fuppleri ,  &  diftingui oportet, 
infinitæ  funt  1.  nemo.D.  pro  hæred.l.  1.  D.  pro  legat.  1. 
vlt.C. pro  herede  1. Celfus.D. de  vfucap.Sed eas diftm· 

1  guunrl.iuftus.  D .  d  e  v  fu  c  ap.  1.  nii  quam.  § .  quod  vulgo. 
D.  de  vfucap.  1.  quod  vulgo.D.pro  empt.l.  vit.  D.  f 
hæred.l  3.  D.pro  folut.l.vlt.D.profuo.cùm  fcilice» 
fta  caufa  erroris  eft,non  fupina  aut  ftulti hominis, I*115 
ratiocinatione  fcilicct,  in  emptionibus  vero  propKt 
frequentiam  contradlus,  ηδ  nifiiuftiiTunum  errorem 
admittunt.  Caft.l.  nullo.C.derei  vend. 
cip.&glo.l.quod  vulgo.  D.pro  empt.  Proinde  erro 
dc  titulo  intelligut  tali,  qui  li  verus  eifet vfucapi°n 
perficeret,  vt  Caft.  feribit  d.l. diutina.  C.de  PrÆ.  crl 
long.temp.  Sed  &  cum  errorem  dicunt fadn  m 
gunt,  &  plura  exempla  Caft.  adfert.  d.l.  dHWHB·  . 

'  in  fum.  de  vfucap.  pro  empt.  edidit  vero  &  I«r 
d.l.  quod  vulgo,  cum  quis  à  procuratore 
fus  eft, rem  fuo  nomine  emptam  cùm  non 1 -  - 
probato  viro ,  aut  vicinia ,  aut  fama  de  re 
aut  legata  à  principe,  aut  teftatore ,  aut  1  qui  ^ 

roreminduxit  &  aluit.  Cæterùm  error  lunsaci^ 

capionem  nunquam  prodeft  1.  nunquam·  ·  ^ 

cap.  &  longiffima  eius  rei  tradlatio  t 

qiiarta exr.de præfcript.quarefi qms donatione  ^ 
alium  titulum  habet,  ab  eo  qui  donare  ^  ^ 
&  valere  purat  cum  legibus  valere  non  poli 


loo?  Des  Appropriances,  Art.CCLXVI.  iqoî 

iriiijftufrcft  ,·  nic.'proM  ad  vi  ucap  ienclwn  ►  Sic  igiriir  /V  remariti  ï^cdàre  pofich  fisTtor.  fcd  fiea.  D.  de 


Qpus  cft,  cuius  crebrum  exemplum cûin  co,  qui 
Ci-:jri  fi:  fiolnm  h-tvedi-LiL  putaret ,  losrgo  tempore  ροΓ- 
tiiiifjl·'.'  potica  matotcintiatu  Fratrem  compertum  dt 
yjipiri,  hic  vcrè ,  &  iuilo.evrore  mu  lus  rmratiuus  cft, 
esc  qtio  jure  pttfcribittir  glo-  I.  htefçÊ&tàtcm*  Ch  in 
quib.cafib.  ceiK  long.  cemp.  prfcfcript.  glo.fi  L  vtr.C. 
pK>haercd*hfina,lÎ.  D»  profuo.  Nec  dubitatur  valere 
cumin  vinccîmariis·  pLfcfcnprionibjj.s  iuris,  item  & 
ctcceusuriis ,  de  tricimi'arüs  miror  SÉéMn  eÎÎcpugnïj 
cùm  quidam  iuris  errorem  nocere  m  his  putent  *  qui¬ 
dam  comrà.  Sed  apparet  tamen  trullea  de  tituli  validî- 
tarcdifceptari .  vbi  titulus  nccdlariLLs  non  fir  ,  nuod 
pbnÎîiis  AymO  Craiimadoclus  iunil  sigÎLaciii!ih.de 
K.juport'  paire  4.  c. incip.  materia  nu.  6-  fli  admirari 
non  definie,  ctirpocms  En  opinione,  quàm  r  an  ont 
conïsltac  imis  lcif]Lcias  ik  corum  mi oclidtatcm deplo¬ 
rat,  quibus  incidit  iu  Lali  bus  pugnis  de  bono  iture  lu- 
ftirrh  Denique  putaL  talibus  quoque  pre&ripiiombus 
errore  iutis  obciTe.  Sed  nos  nas  pugnas  magno  mor- 
iditatis  bono,  hac  de  tetvfu  reficimus,  ncc  titulos  vt- 


adult.  ncc  adulterum  nxarici  tore  occidere,  quod  Bat- 
cbLdidt  J.  marito.  jT.vEdm.  D.  de  adult.  nec  patrem 
pro  dote  piiutiiu  fili  se  obligari  I.  iicumdotciu. 
cranfgredfimur ,  D.  icrl.mat*  π  ce  donationem  inter 
pumuios Loniuges  valere  1. p  ,f.  videamus.  D.  .de  do¬ 
nat,  im.  vir.  flcvxor.  nec  tutoris  puradui  faÛiutivalc- 
re  in.  alienandis  rebus  minorum,  Bart.  &BalJ.  1.  ii  13 
qui,  D,de  eo  qui  pro  ttir,  nec  ilium  piitaduum  reneri 
iid irt  ] ii- r éditât t-  patris  putarim.  Linito  .1?+  devibcap. 
Bald.l.t.  col.11.  C.qui  admîni.  nce  doiiatiorfis  fadlai 
^  tutori  putatiuo.  Qjræ  cum  ita  fmr,  cur  dominium, aut 
v  L11  capi  endi  condit iojie m  plac  mc  acquiri  ex  tiru  I  o  p ti- 
tiuiuo?  cum  traditiones  ptitatiuxs  negat  valere  ad  vfil- 
capiendom.  Date,  Alex.  Rom.  Aret.CsJd»  d*  l.CelfiiS* 
Fcly.  d.c.  de  quarta  Bal.  hirritu  mr  C,  prodimur,  titu¬ 
los  volunt,  Qiute  prudenter  ,  ircum  magna  ratione 
iilavfus  reiecLt, 


DeSuutk  mulddiiü^nuUâ ,  itn^rd>kftx ?tpttbki&'  >eifiàï 
isf/i  fMpiiptüwtm  tda jiri  fwfiint. 


los  putiUtiuoS  admit timusj,  fed  veros,  &r probatos  exi¬ 
gimus,  ίί  firfimtain  iurisdmlis  maierifi  fyluam  prac- 
ddimtisiflc  tales  mîmes  e*  fftoribus  emSmts  ablegant-  C  Confequens  cil  j  nqui  lido, valde  quitfem  illa  ferilde  7 
mus  j  ik  ciccmius  tovo ,  verutque  de  traits  titulos  ad  titulis·,  nullis*  (mitibhus  >  illicitis  autimprobis,  &:  ve_- 


-  acquirenda  prirlcnbcndaque  doDpk  cXpotcittulS· 
Quare  ruibi  ida  Fçpe  expendenti  intentius, non  [olum 
fc  hola  flaris  auctoribus,  quorum  labor  in  Vmbtacon- 
fuininir,  fcdipfiî  quoque  iuns  cuuhs  principibus,  iu- 
dictum  hac  in  rc  dctuitlc  vnderi  fole^vt  vllarn  omnino 
Hü’iipi'ûdcntïain  exriri de  mirer,  qua:  rmn  meerta ,  va¬ 
ria,  vaga,pto  iute  Ccribenda  puraretmundo ,  Ck  qui  iu 
rc  rauci  ponderis, dcconquirtiidti  domlnü^  de  vero, 

&  certo  fure-  uaduccrrur  nd  opinationes  iitoertas,  dc 
phati calLis  dc  rebus ,  Ékidem  indicandum  ilatuctent, 
de  eo  quod  tama ,  fermorte,  audirituie  ,  FabuUcquif-  D 
quam  accepi iTet, quod  dc  coquod  t3buli5,inilru:neti- 
li.q  dc  comperta:  iidei ilpatmcrttisefieE  contignatum, 
nec  quidquam  refetrein  vitïcapienda  rc  alscna,  an 
qUiiqtiaBa  emiflet ,  vcrè ,  aut  emiiTe  te  putaret  errore, 
quam  feu  ce  m  i  am  Ccl  fus  repnthcnd  it  1  u  te  ,  &  v  eLcri- 
hus  difpbcurffb oftendir  *  PauL  tU+i,  proenipt.  & 
fui  Ile  eorum  ralem-  &  bnediftsnitinne  faitennam  ap- 
patet-r  quanvuis  cxaiiorum  reifjonJis  campo  Ilea  di - 
ihnciii  neccHe  fuerit,  ex  ïufta,  xurimutlacaula,  dio- 


titis.  An  Îcïlicetvüi  tales  idonei  idlulnmipus  rife  pul- 
iintad  cauiuuks  pr^ictiptiones ,  tribuendam  vfu- 
capiendi  cotidirionem. 

I mit! les  vniuerlabccr  vocant,qui  111  re  cunli  non  cô- 
li  du  nr.  lui  r  p  roptvr  i  n  b  abi  I initem  p  v  ri  nn  aru  m  mi n u s 
idoniaram  ad  contrtiitndum  ,  iiue  materià  quae  in 
commercia  siqe  l  cadi  t  h  ίΐ  ue  ex  d  efeitu  ffdem  nitatis  à 
Luxe  rcquili rx,fjue  quii  lex  non  all!ftit,aur  ettjca  rcii- 
ilit,  h  ;  s  i:fi  i  m  n  mni  lui  s  de  caulis  contr  aû-US  cor  mon  t? 
fcd  cdfi-dti  nem  ynd. 

K  ulli  luntt  qu  os  lex.  au  t  confur  tudo  propter  cer¬ 
tas  cauLis iruiuifat  ,  cuiutmodi  lunr  donationes  inrcr 
virum  ,  firyxutem  conlbantc  marri mOiiio failsc ,  aut 
vei  in  ure  ai  i  Unctu  di  natio  in  vnum  cxlibecis  collaræ, 
sut  vnum  de  haeredibus  prsriiinipris aut  vct.o  ipu- 
riiSj  &:  inceiluofis ,  itneiatus  Isberis-  Sed  ΐί"  nulli  lunt 
inqiubusconiciilus  deficti ,  cùsn  in  contenfii  pnÎit^t 
ik  natu  tabum,  obligationum  maceria,  qLta·  fuion  lub- 
filbr,  nec  conmiftus  ede,  nec  dici  poteit,  de  quuvut- 

. . .  ^  .  gari  loci  I,  r.  g,.  [1  vit  vitbri.  D.  deacq.  poih  L  vbi  lex. 

qui  repugnaturam.  Sed  Ircqnentiorcs  iurifcouluSro-  t  D.dc  vfncap.  1.  cum  lex,  D.  de  fick-infÎl  late  Tnm,  c. 
rum  pugiiit  funt,  q  uim  v  c  eas  deprecari  quifqnftrii  tic-  E  cùm  contingit  exr,  dtiLuriur.  T  üdeÿfünt  ^  qtii  'i  pu- 
beat.  FucritifUhmnaniingcnif  culpa,  asit  lentuum  jullo,  funoib  ,  demente  fiunt,  fine  is  qui  contrahit 
imbecilhtas,  fïo  udicij  in  mmtis  defeiluij  Triboni  ani  tales  dfe  friat, fiiici^itorer ,  Si  qnndi  ali  terre  ibombl- 
cfi'te ijic-ogirantia  fuit,  qui  tam  oduerfas  femetias  vno  fe  iurifeonC  videtur  La.  h  π  papillo  fl,j  jj.  il  fui'ibfô. 
volumine  côitipingeret,  &  di  2  lad  i  antes  in  theatrum  D.  proempr.  non  cmn  fenfuruihabct ,  fle  multiplici 
i]iducerec,cijm  licerer  eligere  è  multis  mdiores,Îc  ce·  intetprqtWMMie  eluditur,  alloqui  icriprum  ceftilliTtiis 
^  '  1  ^  J  '|T  ''  r  "  iuris  rvguh.s  matiifeilv  repugnat,  Idcoque extalibus 

vfu capiendi  conditio  tribui  nequii  ,  de  quo  nos  infe¬ 


ceras  refeindere.  Nô  fine  caufa  igitur  ii  ta  melior  vfus 
repud iau.it,  qua:  ii  recipiuntur,  non  vulLl,  noh  aurte 
incertiores  dominiis  nofhlsfuttU'îe  funt,  rdl  coiiilitQ- 
cum  invfucapionum  i  ure,  fi  ritui  t  dominorum  ut  fer- 
inone,rumore  incerto, fama. mendaci  illino  fcilicct  te- 
fte  reponuntur ,  ncc quidquam  imertit,  res  ne  ita  fit. 


riusin  loco  demmoru  prjeicripiiombLis  dtJlLrcmus, 
Sed  &  iit  vniuefJum  titilli  funt  omnes  bom;  fidei  con- 
tradtus,  quibus  dolus  caufimi dedit  L  eleganter.  D.  dr 
dqlo,  qui  idvo iitutilcs  dicuiittlt  glof  1,  multum,  C,  fi 


an  ralem  fibiqiti [quam  fingat;  nec  pufiti  non  videri  F  qLiis.itrcr.vclfib. fithcnntraChw,C.dehd.mJbrucneji. 


flttltahomink  cogitatio  ,  qnt  toto  dece  nnio  crefbdt- 
nr,  quod  noli  vidit  j  π-c  peint  lis  iutrof  pexerit ,  &  edi 
fthi  in  Linimenta,  &  probati  ime?  teniin  (uartimpcrie- 
ri  t,  A:  i  fe  ipfb  rati  0  nes  aihl  5  fi  ii,flc  rerum  fiia  rum  au- 
iloriraces  π  on  requ  i  fient.  Quodfivllo  tejtiporchatin 
boc  maxime, quo  tantaefi  rdtationu miscentia ,  ite  li¬ 
bido,  comieint  teiici,  nec  ferè  alnee  tales  1  indi  pttta- 
liui probari pqflfenc.,  miiumque  til  ίιινίί prudentibus 
in  hoc  argumento  placcrc  pottiifie ,  cùm  atioqui  pu- 
rirent,  &  ilatacrcntitcqucpucatiuLimnunium*  m- 


l.li  fraude  ,  qtia?  in  materia  profer iptionum loquitur. 
C.  du pr.isfi  long,  rempor.  ex qo ibus  mm  proceditur 
pneferiptiones  rirulata?  quidem,  licet  aliud  iit  iti  dolo 
incidents,™ ud  glojl  ibi  dicit. 

Improbi  funt,  quos  valgo  reprobos  fol  em  appel-  Z 
fitre*  uleil,  illiciti,  qui  perpetuas  prohibitionis  caulas 
habent* &  pnbhcc damnamur  ob  turpitudinem  fadli, 
&  eas  Caulas  quibus  Jcx  refiftit ,  fleeos  inhibe  e,  vel  uri 
in  quibus  rerum  turpium,  fle  illicitorum  commercio - 
rum  p  romiiliones  i  ne  un  tur ,  vteu  de  pradfdarepubJ. 


ioo7  Des  Appropriantes.  Art.  C  C  L  X  V I.  IOo^ 

c-cde  facienda, iudicio  corrupend»  fiunt. S.  qtdd  enim  A  cap  in  contraûibus quidem  puris ,  «fi  in conJ·  j 
ex  lus  talibufue  caufis  detut ,  non  præfcribitur  ,  pro-  nal, bus  negent  eandem  tegulam  ptocedetc  M  , 
. . Λ,  nr.ili  damnatum  vfum,  &  Franf.  Arct.  d.§.  fivirvxori.  Nam negatiuè no» 


ex  lus talibùlue  cauns  acrui ,  . »  >  r- 

pter  virium  caufarum ,  &  tituli  damnatum  vium ,  te 
e tfe dium ,  de  quibus  ImoL  d.c.  cùm  contingat,  verl. 
Item  fecundum  1111.56. 

Vetitos  voco, quos  lcx,ftatutum,confuetudo,tefta· 
tor,  Iudex,  de  re  certa  quapiam  fieri  vetatded  hoc  pri- 
uatis  de  caufis ,  vel  odio  perfonx ,  &  propter  aliquod 
priuatum  intereifc  :  nam  de  publicis  caulis  fupenon 
articulo  diximus.  Ac  de  his  poftenus  figillatim  dille- 
remus,  &  de  prohibitis  odio  perfonæ,de  quibus  Soz. 
conf.yô.nu.ô.lib.j. 

His  præfuppolîtis  diligenter  dubitationis  ftatus 
retinendus  eft,  cùm  quæriçur  fcilicec,  an  tituli  ex  tali¬ 
bus  caufis  nulli  idonei  fint,  ad  prxfcnbendum.  Nara 
cum  dilfcntur,an  dominium,anitem  poifelfio  ex  inu¬ 
tili  contradtu  transferri  pollit  ,  alia  deliberatio  eft. 
Nnnc  de  præfcriptionum  conditionibus  agamus. 

y  De  dominio  recepta  eft  fentemia  ,  illud  transferri 

ex  contradtu  fimpliciter  nullo ,  ex  caufis  quidem  pri¬ 
uatum  interdie  refpicientibus  ,  fi  rei  traditio  fequa- 
turà  domino  fadta.  1.  dotis.  §.  vit.  D.  de  iur.  dot.  l.i. 

D.  prodot.Bart.  Bald.  Alex.  Caft.  Iaf.Raph.Aret.So-  c 
cin.  &  tota  ichola.  d.l.i.  $  fivirvxori.  D.deacq.  poif. 
Bald.  Sabe,  latè  Alb.  1.  multum.  C.  ii  quis  ait.  vel  fib. 
glof.  1.  contradtus ,  verb.  vel  id  quod  emptor.  C.  de 
id.  inftr.  Batt.  Bald.  alij.  1.  &  eleganter.  D.  dedol. 
fcbola vulgo,  l.non  dubium.  C.de  legib.  Bald.  l.i.C. 

IO  de  fufF.  Alex.  1.  fi  rem  aliquam.  C.dc  acq.  poiF  V  tun- 
tur  demonftrationibus  è  iurc ,  tcilicer  quia  lex  reicil- 
fionis  remedium  contra  contradtus  quamlibet  nullos 
applicat.  1.  fi  dolo.C.  derefeind.  vend.  Confequens 
icitur  elFc,  dominium  transferri  ex  tali  cotradtu,  alio- 
quinon  effet  quod  reicinderetur ,  liquidera  id  quod 
nullum  eft,  refcilTione  non  eget.l.nam  &  li  fub  condi-  ^ 
tionc.  §. rumpendo.  D.deiniuft.  teft.  glof.  I.3.  Cod.  li 
aduerf.  lib.  Bart.  1. 1.  D.de  tcftam.  Item  re  tradita  ex 
inutili  contradtu  dari  condidtionem  ad  repetendum 
rem  traditam,  l.vlt.  C.de  cond.  fin.  cauf.  Atqui  con¬ 
fiât  condi dtiones  dominis  rerum  non  dari,  nifi  in  vno 
cafu  aduerfus  furem  1.  vit.  D.vfuf.  quemad.  cau.  Igi¬ 
tur  ex  inutili  contradtu  dominium  transferri ,  quod 
condi dtioni  locum  faciat ,  vt  rei  alienatæ.  Item  con¬ 
tractus  nullosnon  recipere  confirmationem.  1.  ex  bis. 
D.  de  donat,  int.  vir.  Arvxor.  Bal.  l.vl.  §.  neceilitate. 
C.  de  bon.  quæ  lib.  &  cum  contradtus  nullos  domi- 


Franf.  Arct.  d.§.  fivirvxori.  Nam  negatiuè  non  «  ' 
cedere  putant,  quia  fcilicet  caftrs  dici  queant,  cjl·,0" 
dominium  à  dominis  non  transferatur,  &  tamen  ijf 
dem  à  non  dominis  tribu atur  vfucapicndi  condit'  ' 
quod  illi  rradtant ,  etfi  Bald.  in  rub.  ext.  de  pralcriD  ’ 
verf.  Itera  fcias,  diuerium  quiddam  à  receptis  fent«i' 
tiis  tradi. 

Sed  ratio  potilfima  quod  ex  titulis  nullis  procede 
revfucapiones  putant  &text.  d.  §.  iiàpupillo exptil 
R  mit,  exeo  eft,  quod  opinatione  præfcribennsadiu. 
ΰ  uantur,  &  in  putatiuos  tranfeunt,  qui  veris  iureciuili 
æquipollent ,  dummodo  opinatio  ab  errore  iuris non 
nafcatur  &'  Bart.  notat,  d.l.  eleganter. 

Hæc  vr  vera  fint,  cùm  ad  forum  veneris  fufpenden-  « 
da  fententia  eft  :  Nam  cùm  multis,  vàriifque  decaniis 
contradtuum  nullitates  arguantur,  non  omnes  cauli 
eofdem  effedtus  generant  :  funt  enim  caufe  quædam, 
quae  perpetuam,  &  indeficientem  prohibitionis  na. 
turam  habent,  &  nullitates  inducunt ,  vt  cùm  illicite, 
&  contra  bonos  mores  contrahitur,  vel  turpe  quid·  I 
quam  in  contradum  deducitur.  Hîc  cùm  tales  cauli 
quemlibet  de  populo  refpiciant,  vt  populares  &  pu.  j 
blicæ  ab  omnibus  deduci,  &  argui  poliunt  ad  infrin¬ 
gendos  titulos,  &  præfcriptioncs  ex  his  confequcn. 
tes,  &  ideo  praeferiptiones  ex  talibus  nafei non pof- 
funt.  Sed  funt  nullitates  alterius  generis,  quæ priuatas 
caufas ,  &  intereife  refpiciant ,  atque  hae  1ère  alioiure 
habentur ,  &  dubiae ,  &  ancipites  funt,  hoc  eft,  alios  1 
atque  alios  refpiciunt  :  cuius  rei  exempla  poftenus  ; 
edemus,  tum  illud  etiam ,  an  ab  omnibus  ,anveroab  j 
bis  tauum,  quos  refpiciunt,  argui  poflint.ScribitBarr. 
in  1.  naturaliter.  D.  de  vfucap.  quem  alijfequumur, 
tria  elfe  prçfcriptionum  fubftantialia,tituk  bien, 
poifeflionem,  &  bonam  fidem ,  horum defeftus fme 
initio  occurrant ,  fuie  fuperueniant  incœptisçisCcù- 
prionibus  fpræter  malam  fidem  quæ  fupmwno 
interrumpit)  eas  in  totum  vitiare,  &  quod  magis  mi¬ 
reris  ,  tales  interruptiones  naturales  elfe,  quod  liveru 

eft,  cum  naturalium  interruptionumeaconduiofit, 

vt  ojnnibus  interrumpant ,  ab  omnibus  talis  interru¬ 
ptio  deduci  polfer,  de  nullitate  fcilicet  tituli, fiueini- 
tio  nullus  fuit,  fiueex  poft  fad o  ad  non  titulum  redu- 
dus  eft.  Hanc  ego  femcntiamnullomodoprobaue· 

rim.  Atque  inter  eas  nullitates  diftinguendumceiM 
11·  r _ :: _ ΚίΚρπΓ.  CU- 


C.  de  bon.  quæ  lib.  &  cum  contractus  nullos  domi-  nm.  Atque  muer  ea.  b  r  \  'ÛM  cu- 

nio  tranflato  fcilicet,  recipere  confirmationem  ex  no-  b  quæ  publicas,  aut  priuati  intereife· caulas >  h  > 

_ r^nr,,  1,  r  ind.  &l.cùmvir.  D.  iufmodi  funt  tituli  prohibitarum  alienatio 


quæ  publicas,  aut  priuaui  imaaitwuu,» . - 

iufmodi  funt  tituli  prohibitarum  alienationum a-K*  J 
ce,  vel  homine  priuatis  de  caufis  ,  c on  11  cl e  1  a tio ne pn  f 
uati  iuris,  &  intereife  fugiaris  per fonæ,fua; lex n°» 
alfiftat,  fuie  rcfiftat,  fuie  in  pcrfonam/iuemrej1^ 

ha  prohibitionum  côcipiantur,quæ  perplexa  e 

toli,  &  aliorum  diftindio.  1.  cum  lex.  D.  dehd.  in  · 
vbi  fupranu.  8i.  quamlaf.  improbat  P0^110^  _ 
cui  bonis  D  de  ver.  oblig.  Nec  fecum  îpfc  Bai  · 
feiitic.  l.non  dubium.  C.  de  legib.  quas  ego  au 
ciuiliter  tantum  interrumpere  cenfeo  ,  ^ 


JlXU  LiüHAliUV/  ^  . . . 

uoconfenfu.Li.  C.  dccontrad.  iud. &l.cùmvir.  D. 
de  vfucap.  dicunt ,  confequenter  aiunt  videri  fubelfe 
idiquid  quod  confirmetur.  Quibus  rationibus  pro¬ 
bant  ex  inutili  contradu  transferri  dominiu,  &  adib- 
nes  relcilforias  dari,  ad  id  refeindendum ,  quod  de  fa¬ 
do  procellit,  quod  Bart.  &  Bald.  &  cæteri  difterunt. I. 

ÔC  eleganter.  D.de  dol.  Nam  de  polleihone  minus  du¬ 
bium  ,  fi  realiter  tradita  fie ,  cùm  fadi  lie ,  nec  a  i  ure 
pendeat,  quod  illi  agunt.  d.§.  fi  vir  vxori,ncc  polfellio- 
ms  ttmOÙio  cauiam  requirat.  cm.Iuer 

Hoc  fi  verum  eft  dominium  transferri, in  promptu  F  uatum  interci^  drimraxar  p  «  qu0ruram- 
regula  confequitur ,  quibus  ex  caufis  traditione  faits  fequennbus  effedum  aimull  UV  ■·  d  ίιΛ 
cxtitulo  à  domino  habito,  dominium  transferatur,  — *  s'  -1— -m  nec  ab  alus  ob..cl  > 

ex  iifdem  praeicribendi  caulas  tribui,  fi  a  non  domino 
titulus  contingat, fi  igitur  titulus  nullus  à  domino  ha¬ 
bitus  dominium  Transfert,  eodem  cafu  titulus  nullus, 
à  non  domino  vfucapicndi  conditionem  præftabit, 
vulgata  reg.l.  clauibus.  D.  deconr.  empt.  &  Bart.  & 

Bal.  tradunt,  d.l.  &  eleganter.  Salyc.  1  contra&us.  q. 

4. C.dc  fid.  inftr.  Iaf.d,  l.non  dubium,&:  ahoqui  vttiuf- 

quecafus  aequiparadonem  indiftin  0e  locum  habere  . -  -  >■  ·  „ 

yqluntalhrmatiuç.BarrA'cæteri.l.  Celfus.D.devlu-  ha,  aut  alicuius  cçi'tæpc'i'0*iaïP 


lequentibus  errccrum  ammudiru  1  / 

tcreft,  &  non  aliorum,  nec  ab  ahis  obn  > 
glof.  &  Bart.  1.  eleganter.  D.  dedol.  g «  . 

Ium.§.  Prêtera, uD.denad.  veri,,  do»  J  # 

Bald.  &  Ang.  Tiraq.  1.  fi  vnqtutm  ,  v«b.  «  t 
num.ts.de»  &m  legib.  connub.  glol.  7· 
finmirj.  io.qu.Lcùm  pater.  5- 1*«» ^ 

Alex.  1.  filiusf.§.  diui  ,num. 
titulorum  nullitates ,  quæ  c°7  ^„  *1.»«; 
tur  à  teftatore,  vel  homine  ,  refpcdu  e  -  jeria 

i  ·  i  · _ i _ _  π^ι-Γηπίϊ*  oriuat*  auiuiv  ^ 


ιαορ  Des  Appropriances,  Art.  CCLXVL  ioio 

j h  his  demam  oblici  pollinie  qui  de  rumba  j\  vbiqmrric,  annales  conucnrioncs  iuiamento  firifas- 


l'uuc,  vei  eu  pcrlüna  cuius  hiuore  pfoliibititï  fa  Ara  tfl, 
^LLÜJ  li  cas  nulli  rates  non  protiquancitr  jpli  tumiidu- 
Ùl>  rcLpcilu  extraneorum  ,  praditiptiones  ex  rahbus 
eiruUs  procèdent,  quos  ilia·  π  an  rclpiciimr,  Se.  appro- 
pftivieiiKL perficientur.  Quod  Ak/vrieribii.iL  nifmiSL 
vî.'JuU  fi  quis  ïxoii  donauait  coLilburte  imuriusoniû, 
vd  vm  cxbxrcdibu'·.:  fUtilri$a  Cpnitietüdû  eos  ntulos 
amiutlac,  lcd  reipedtu  piLuato  prmtano  tantum  ,cùm 
deretoruiUeraali fiant .  Si perle praelcripribili extra 
perfanox  contrahentium.  Talcs  nu! litares  aegoub 
extraneis  obiici  polie,  ncc  ab  aliis  intendi,  qiûm  ha> 
redibus  coruvn,  quibus  ïiijmû,  fit,  exçrtmcos  veto  ne- 
go  opp|ij$SiTc  de  mdlitute^htfn  dûitaçlojuuti  poflfc* 
quod  ία.  de  Imo)-  flibobtburc  indicat.  d.L  cùm  kx- 
glo  L  d.  L  fi  fraude.  C  ad-  de  prs fi  long.  temp.  Ergo  ti 
maritus  vxori  rem  alienam  danducrir,  püEO  donara- 
tum  exi-üi  tkuta  aductfiis  vemiudotnsmimqusndc- 
eenniu  pgcicribclre  ptiiTc,  &UC  per  bannimenra  appro¬ 
priais  ,  de  quo  tes,  eftl,  (1  extraneus.  D.dc  doiut-i  ti¬ 
ret  virum  dvrvxareni3  &  itotstflir.l  qupd  vxar.  vbi 
ttlofi  Sc  Doit-  D.  de  vfucap.  vt  Sc  m  cohrrario  cafu , 
Cùm  extraneus  rem  maria  propriam  vxori  aliena:  de¬ 


là  poiEnt-  R  aria  redditur ,  quia  canna  leges:  contra  - 
iiunri  fempefc  imprcili  fit  mala  fides,  E.  quemadmo¬ 
dum.  Cod.de  iigdc.&ccnfi  fi|>.  m  ÆeReg.  quieuniTa 
iura, tni.  l.  finalfi§.  liii  aurcm.  Cad.  comimmu  de  ic- 
gne-  A  I  ex/conf.  46 .  in  lu  l.  lib.j.  glof-  1.  n  Cad.  lk  li .  ! .  i  ti¬ 
lt  ru  m.  cap.dudumdedtdni.  quod  indecin^bquu 
ειιγ,&  quos  Tuaq.  allegaturi  reciaCt.conucnr,'^!.  gW. 
a.  niim.pt. 

Inde  cfficirnr,  vt  quic  contra  bono'S  mores  &e  tur¬ 
pi  de  eau. fa  ttanflacdfunt  „  quocumque  titulo  îk  con- 
ttaclu  ah  omnibus  arque  ai  effectum  lnffingcdonim 
titulorum  ohitei  puliînrT  vr  ncc  prteferi pria  e jî  Eut 
procedat  *  vt<£uod  iuditi  datiltn  fit  Contra  légcmlu- 
liam repetu  ndamm, U  permit.  D.  sdl.  lui.  cejieî.  vcl 
medico  ob  curationem }  vel ptocuricoxt  ob  quoram 
bris,  funt  eriimiftaoninli  illictrij  de  prolubita  pn- 
bÜci  de  taiiia,  qur  alrcrapirScftdiftintlionLS  Barr- 
d.  fi  vît  vxoriin  fin.  Se  d.Î.cuin  lex  Tînq.  vbi  fup. 

ied  de  altéra  et  dinefria  propon  itur  polir i  a ,  cuiuü 
rci  00  m  merdam  uuecdictum  lit,  rei  latrr,  publici 
vi  ns,  lacri  parnmonij  prlndpis;  damanlj  Rrgis.nobi- 
1ίιχπιηι,ηιι.ΐ5  vocar  Atr.^iî. præfcriptionein  non  com- 


dent .  prrlcriptitmemaducLtiismantuiu  petficijpof-  G  aerirc  uur  caulan,  .tb  vlk>  corridu,  qmu  Lonfinkis  î_.l- 


fc  apmionc  nlanti  flliciuiin  cxdlîmn,nrts ,  pûtiiis 
quim  veritate  ptiiprictrtils.  Sunr  igitur  mdk.tEcs 
(prÎLtatircfpcülLïî  fiimpar  inrdligo)  apptoptimenm- 
tstm  impedidua;  ,  rdped  a  carum  ,  quqs  comin- 
gunt,  lcd  rcfpcdtu  extraneorum  ralci  Hun  juin ,  quo¬ 
ad  quas  3  in  pro  1  un  ru  eil  r  d  p  on  lia .  quu  ad  t  e  fib  et  as 
ade.s  habeo ,  (lue  dulus  infic ,  qui  pçrÎanaliflîmus  cft, 
d.  gloii  1.  fi  fraude,  modo  extra  publicam  caufarn* 
jbi  t  altud  vitij  pcriondis.  Dcniqüe  eadem  iureifta 
metienda  putamus,,  quo  'Si'  ïnrJ,  ni  bonas  fidet  rra- 
itanone  inctimitur ,  cuius  defedtu  non  minus  ri¬ 


tibus  applicari  non  puJtlrabpriuariSj  proprcnnfiahfi 
litarem  [Lriaicdlx materiat,  idcoquccjim  cuiuilibct  in  - 
terti  t  talia  non  contrahi,  obiici  à  quouïs  calium  nulit- 
tates;  poliunt,  quod  pcrievcrnmcil&Bald.dixic.  hi. 
G-  de  iuli.  no  spoJlcnus  figiUariiii  de  quaque  IprCic 
dtlfiremus. 

Tertia poiitiotfi,  ctsiticoitiractus  in  fubftanrla- 

libus  icticir  pr opter  imporeniiam confimfii.trio  ctin- 
uidi entibus ,  vt  in  infante ,  fu.tiofa3  demente ,  in  bis:, 
quia  obligatio  nulla  producatur  ,  nc  naturalis  qm- 
drn;i,  timlummdlutn  efiL-  5cab  tutimbus  etiam  extir- 


tui  atii  LirEifcti priones  1  m  pedin  v  ol  uhe  ,  quam  ipfius  D  fus  obtid  polle,  1. 1,  vbi  Bat  t ,  D.  de  nû uatr.  Sc  d- 1 .  cum 

1  '1.-  r  ..  1  ιΓ. t... . t  I  ..  .1  ..L:C _  ......  I  .  r  ii  1 _ : II . . 


iiïuIl  dclcctu  ,  Îc  tamen  andpttcm  drcinafimi,  aut 
bonam  fidem  admittunt,  id  cft  relpffhu  vnins  bo¬ 
nam  elîc.qu^  eadem  rdpcChi  alternis  makfir,vt  pex- 
icribens ,  quoad  vimni  bonx  iideL  fit,  tdeo  Se  prxlcri- 
bcrepofiir,  quoad  .ilium  maU  rcfpci^u  cniiilque  di  - 
uerlb,  pi'n  fidcnrii, aut  opinione prxlcribcntis Λ  iu- 
rc.du-itiqucalieno.  Quod  But.  & latafdiola  notat. 
d,l.  nanitalircr,  nos  propim  luco  inJ.  cum.  jrf  1-  Tales 
elfenuJ litate? titillor tiiri defendo»  ex  pnu^tis  quidem 
prohibitionum  cautis,  ncc  niti  auilfi  crin  tertum  pete 


lex.  Tmol.  vbi  fup,  mmn./ti  textfU- /<  fi  ii  pupilla.  D. 
pro  cmpL  Sed  nos  Latius  m  fi  ή.  id  luco  de  pr.tiaipt, 
adnerfiis  minores, Cfiuiveto  fitaliselTef  petfbna,qug 
mcuralitcr  obligai’etur,iiam  proceilu  temporii  eriam 
Ctuilis  rçualçfcerec  per  cxclufionmi  agentii:  re  pra;- 
ieripen  ex  tali  ritu  La. 

SupitipiTS  siLiUnarcscum  i  publicis  cautis  aur  mtu- 
ralibus  originetnhabCiUWjptxiciipcianes  inhibcnt,&r 
mmralitenntcrfumpur  »  &  omtilbus ptufim*  ab  vsio 
obieitx Acprubatai,  etiam  extraneis,  qüos  11'oii  aliiicl 


pru  co  quem  rcfpiciunr,  &  ipfo  proiequente,  pro  ex-  E  irucrdlc  teipicic ,  quam  impediendi,  curlus  praderi- 


trands  nil  Rcfrc,  &z nas  Infius  potlca m  tirulo  dedo- 
mtLonjbus  pcrfcquemiir.  Qjiod  ttunus  mirabitur, 
aut  imclliget  concr.vntdlirjccs  cotraânrum  iiitcripfos 
qnoqn.tr  ccmtraJientes  ptÆÎcribî ,  ii  fins  temporibus 
ρ·ί'ϋροίΪΕ.ΐ’παη  fine,  qnte  materi^elt  Amculi  ini. 
v  t  cuncta  extraneos  Art.  1Î9*  quod  mu!ro  minus  in¬ 
ter  contrahentes  admitti  debffet  .  propter  ia 'Tlilu 
fuum  Sc  dolum  p«donaleru,ex  quo  lex  obligationem 
generat  inperfonis  conirabentium,  qux  fliificert  de¬ 
là  crcr  ad  impediendum  praferiptionem,  quod  tamen 
nuo  facit. 


ptioms  aducrius  fe  >  Qo.t:  omnia  diiht  intelligimus  m 
praifcrijîcionibas titulatis,  id eft, qtix titulum  requi¬ 
runt ,  Nam  qtix  line  titulo  Currunt,  vi  noftra  &.  legalis' 
qua4fagenaria.,dc  validitate  titulorum  non  inquitut, 
qma  curti  nulli  tinnii  exigantur  in  talibus  praticriprici- 
nihus,  $c ii  nulli, iiuialnli,  inciuiies ,  produc;mnir,  nil 
nocent  diu  quidem  irntem  preferi  pn  Luli,  quod  Caft. 
dixit,  L  fin.  §.  ftfd.fi quts.  coi j. Ccommuniade  legati 
I  u.  Crott.  Fer  d.  Loaz.  l-filiusf  diuu  D.  delegat  1.  dc 
quo  logucit  liilputario  apud  Ctauccam'  in  li  b,  de  rem¬ 
pote.  Liicip.  materia  ifia.  1 1  um  A.  N  iti  bis  ex  G  a  - 


Qiiate  ratione  cimis  ,  ί·:  fen lucti am  communi  p  nnniilarum  deuretis  bon τ  fiLki  neCtffiitatem  exigL· 

hs.'ÎtI  nmnnnfTiM  fîvn  finir  .  n'tm  de  nnllir.iriblis  miH  etiTOinm  frnrrnrii',·  hitillCMlOS  Dalll  naniumiis. 


ifhxmifii  ptoiiLinciatafixa  finit,  ciimde  nulht.itibus 
imitai-um  ag'tur,  St  mquinun· ,  an  tituli  nul] i  idprie- 
fctbtiqnes  eau  fandas  vrdeant,  Qmi;  mtJliwceS.Of  bis; 
taufiitproucniant  3  qui  perpetuas  Se  publicas  prohi¬ 
bitiones  eornmerdj  Se  contrahi  udi  hxbeant,  rasi 
quoc.unquc·  obtidpOlTtf  iiuc  extraneo,  iincCotralien- 
uhusj  &r  probatis  ρπτία'ίρπηη  un  i  Sc  .ippreiprimen- 
tumni  cutiumi  impedite.  Atque  eft  iilud  quidem  in 
confelfa  apud  Batt.  ^c-alio^s  dd.  non  dubium  ,  ik  d.  ). 
càju  Icjî,  lacé  Imol.  ç,  ci\m.  conuugac  exc. dc nuciur . 

Mrfrgtnir.m  CwjMit, 


mus ,  qvtorntii  feiitendistitbiia  nospallinanimmti, 
&  alibi  rclolnimuslat^. 

Sed  e  Ù  m  dc  ti  mia  r  iim  π  ulltiati  bti  i  traftimus  3  q  u  e 
à  priuaris  ciufis  dc 'peculari  inccrcjTeproucnmnr  cx 

pt  0  hibttionib  us  aUcJian  niui  m ,  qua:  i  kg  l·  v  ti  horti  - 

ne,  vd  ftatuco  ,  vel  cx  defertu  fohrnmitatis  indu¬ 
cuntur,  luevern  tain  Varia  &:  pugnantia  m  fcholis 
t  radunt  u  e,  vr  ex·  his  cem  nihil  confici  ptidit,  quando, 
qttibfiiuc  Calibus  prarfcriprion.es ex  calium  nulhtati- 
bus  impediantur,  prximuu  Je  iiU  dubitat  3  une }  an 


ΙΟΙΙ 


Des  Appropriances,  Art.  CGLXVI. 


1012 


extraneis  quoque  tulles  Militâtes  proficiant  ad  inter-  A  polTe  Iurifconfulti  ignorabant ,  cum  de  i„„omi 
ruptiones,  de  quibus  caufis  cafibùique  particularibus  conuenaonibus  dillererent.  id  én-  n„,  j:*.  ·  . 
huius  quidem  generis ,  per  lpccies  pofterius  agemus, 
quando  diue^fiilima  Iurifconfult.  refponfa  &  Pj.incl“ 
pum  referiptas  regulas  confici ,  nec  cafus  exprcllos  ad 
alios cafus causafve  porrigi,  regulæ generaiitate  pa¬ 
tiuntur:  ii  prius  de  exteris  qualitatibus  titulorum  di¬ 
xerimus. 

De  titulis  refeifioni  fubiellii  infrd  dicemus. 

De  titulis  conditionalibus  diximus  in  loco  de  adu  empuucuiuu,  uul  .uiuuuciuu,uucnaunt  nominih 
trans  ferendx  poiTeilionis  proprio,  ex  quo  id  repeten-  β  fuis  quidem  fe  defici,  &  ab  aliis  vfum  mutuari,  cùi 
’  poffcirione  non  impediri  principium  ef-  fpecinca  non  habeant  ,  &  propriis  ddlituantur,  r« 

•λΛ,,ρ  «i  irWofn  /ΊΐΓΠΠΓ-  OllO  lYlinVlS  ΓΓΗΓΠΙΤΙ  Γ 


uiniuumuuu^uui.turanL,  cum  Cie  lUftomi 
conuentionibus  diilererent,  id  éft,  qua:  diftinitu”^ 
appellatione  nomen  non  haberent,  &  tamé fiifth”1 
tem&  idoneam  materiam  tenerent  ad  dominio·^ 
trailationem ,  vt  quomodo  res  &  negotia,  nominaf" 
petant  fua  copia,  ficneceiTe  fuerit  ab  ipfls  J 
adibus  qui  gererentur  ,contraduum  diferunina  t 
defignationes  accipere ,  cu  appellationes  proprij !i0 


dum  tradita  puxicuiuiu.  nun  >.*. 

fentix  contradus ,  ideoque  prxfcribi  poiTe  aduerfus 
tradente,  fed  eam  prçfcriptionem  inchoari  à  die  dum¬ 
taxat  conditionis  deficientis, quia  ante  agi  non  poilit, 
fed  aduerfus  extraneos  indiftindè  prxfcribitur  tradi¬ 
ta  pofleflionc,fi  realitcr  retradita  non  fit  :  quia  quoad 
eos  contradus  pro  puro  habendus  fit. 

15  De  titulis  quoque  fimulacis  inquiritur ,  an  ex  his 
prxfcribi,aut  appropriari  pofiit,quç  propria  eft  mate¬ 
ria  Articuli  2 69.  ex  quo  confiat  poiTe  quidem,  fed  de¬ 
cennium  adinterceifiones  dari:  &  diximus  eodem  lo- 


- -  ,  —  —  “rc propn  no 

minis  nec  dum  vllxrepertæ  client.  Ergo  cumdic 
contradum  eifedo  vt  des,  facio  vt  facias,  aut 
emphiteofim,  aut  antichrefim,oftendunt  nomiuib^ 
tb  aliis  vfum  mutuari,  cùm 

. .  ,  -  propriis deftituantur, rem 

ipfam  dicunt.  Quo  minus  mirum  ab  gentibus  fu^ 
lares,  &iuri  incognitas  appellationes  repertis  deno- 
uo  conditionibus  inditas ,  ad  adus ,  &  contradus  li- 
gnificandos,  veluti  liuelli,  precarix ,  fidus  ab  Longo, 
bardis, Cambij, montis  pietatis,  &  taliu  ab  Italis, nobis 
reditus  conftituti,  dpmanij  côgedialis,  &: dimiffionis, 
qui  contradus  non  ideo  minus  pollere  putandi  funt* 
quia  nomen  in  Latio  non  habent,  ac  fortaiTenevfum 
quidem,  cùm  nobis  perquàm  frequenter  vfurpcnnir, 
vt  fui  etiam  externis ,  &  ferè  fit ,  vt  ex deferiptis con- 

*·ι·λΑιιιι«υι  ( ιιΚΠ-nnrioli miQ  nmrJ  pv  1λΪγτλΛ„Ι.._ 


cennium  ad  intcrccfiiones  dan:  &  diximus  eodem  10-  vt  lui  etiam  cxrernis ,  cc  reie  nt ,  vt  exdeiciiptiscoji. 
co  fupra ,  fi  quidem  aliquis  contradus  fit  fub  i  imula-  C  traduum  fubftantialibus ,  cùm  quid  ex  his  paulum- 
rione.de  ouo*Molinxus  invfuris.quxftion.  6 1.  modo  inflexum,  aut  immutatum  eftin  alias.&diuer- 


UilUUUUl  lUUiuuuirtuiHw,  vunx  \.λ  niipaiUUIH· 

modo  inflexum,  aut  immutatum  eftin  alias.&diuer- 
fas  conuentiones  tranfeant,  &c  tales  efle  definantpro- 
pter  immutata  fubftantialia,qux  cuique  funt  attribu¬ 
ta,  quod  cùm  fit  degenerant  in  alios  côuadus nonmi· 
nus,quam  filigo  fidere  afflata  in  auenam,  &  alij  atque 
alij  fubinde  exiftunt  ,  &  fxpc  nomine  cavent,  de  quo 
operofa  efi  commentatio.  1.  vbi  ita  donatur.p.dedo- 
nat.  Tales  funt  omnes  donationes  ob  caufam,dequi- 
bus.  Tiraq.  1.  fi  vnquam.  verb.  donatione,imqo, 
nos  inf.loco  de  donat. 

Proinde  fic  expenfis  vniuerfalibus,  quîderitulo- 


V-W  IU  y  XX  VJWlUV.iH  - - - - 

tione,dc  quo  Molinxus  invfuris.quxftion.  6 1. 

24  Sed  antequam  hinc  digredimur  id  inquiri  conue- 
nit ,  an  ex  pluribus  titulis  quiiquam  prxfcribere  aut 
appropriare  poilit.  De  pofleflione  quidem  non  du¬ 
bium  ex  pluribus  caufis  haberi  poiTe ,  fi  omnes  caufx 
eodem  tempore  concurrant,in  eadem  caufa, &:  domi¬ 
nium  ex  pluribus  titulis  eodem  quidem  tempore  con- 
currétibus. I.3.  §.ex  pluribus. D.dc  acq. polT.vbi fcho- 
la,  &l.eumqui.§.  de  peculio.  D.  de  folut.  Seddomi- 
nium  femel  acquifitum  ex  vna  caufa  effcdu  confum- 

mato,  ex  alia  amplius  quxri  nequit.Jf.  fed  fi  in  ré  inft.  rroinae  ne  cxpvnus  vmucuimuu»,  ψν 

de  leg.l.cùm  res.C.de  cont.  emp.  Sic  pofleflio  mea  ef-  D  rum  fpeciebus  vnliter  fuperius  funt  tradiu; 
fedaex  vna  &  eadem  cauia  amplius  mea  ex  alia  fieri  quoque  per  fpecies  eorum, qui  vfquam  vfui 

nequit.  Sed  in  hoc  non  conueniimt,  quod  licet  domi-  - 

nium  haberi  nequeat  ex  pluribus  caufis  diuerfo  tem¬ 
pore  concurrentibus ,  prima  caufa  remanete  &  fuum 
effedum  fortiente.  l.in  fundo.  D.ad  l.falcid.  tamen  in 
pofleifione  contra  eft  ,  qux  poteft  haberi  ex  pluribus 
caufis  diuerfo  tempore  occurrétibus,  vtilibus,  &  non 
contrariis.  ].2./.vlt.  D.pro  empt.  Can.  cap.vt  Apofto- 
licx  ext.  de  priuileg.  Quod  fi  fecunda  caufa  eueniat 
contraria  primx,  tollit  primam  poflelfionis  caufam.l. 
fi  quis  ante.D.de acq.  ροίΓ.  1.  non folum.§.quod.  vul-  E 
go.D.dc  vfucap.Ratio  eft  diuerfitatis,quiaplures  cau¬ 
las  habere  permittitur  poflefllonis  adipiicendx ,  & 
confirmandx,qux  in  dominio  ceflat,  quod  femel  ad¬ 
eptum  amplius  acquiri  nequit ,  nec  noftraintereft 
alios  titulos  quxrere  prxfuppofito  quidem  ρποΛ  va¬ 
lido.  Nam  cùm  dubitatur,  adius  adiuuandum  cumu¬ 
lari  plures  poflunt.  Sed  fi  ius  inclaruerit  ex  vno,  ita  vt? 
pro  eo  iudicetur ,  res  prxfcripta  ex  illo  dicetur ,  qui 
iure  magis  valuerit.  Hxc  fumma  tradationis.  d.  §.  ex 
pluribus. 

i  c  Qux  cùm  dicuntur  omnia  de  titulis  dominij  tranf-  re  iumpta,  qux  omnem  alienationem 

latiuis  intelligiconuenit, locati,  depofiti,  commoda-  F  ftatuliber.$.Quintus.D.de ftatuliberis.de qua  ^ 
ri  &  tales  excluduntur ,  ex  quibus  nullis,  fxculis  prx-  ta  apud  Fabianum  de  Monte  in  fpeciali  tra 

feribi  poifet,  cùm  implicitam  habeant  alieni  i  uris  co-  illa  fpecifici  côtradus  appellatiua,  qux  precio  t 

gnitionem.  l.vlt.  G  de  acq.  poif  &  alibi  fusé  diximus. 

Ac  tituli  quidem  qui  iure  ciuili  in  vfum  recepti  funt 
pafflm  in  noftris  libris  habentur,  &  multi  memoran  - 
tur.  I.3.  «Scl.eumqui.D.  de  publici.l.3.  JT. genera. D. de 
acq.  poffl  &  extant  fpeciales  de  quibufque  tradatus 
lix,  xlj.  digeftoram.  Nec  dubium,  quin  &  alios  quo- 


tulorum  excurrere ,  &  audoritates  iulis  de  (ingulis 
tradere,  &  qui,quomodo  valeant,  autinutilesimad 
approprimenta  &  prxfcriptiones-.quando  ficutiBald. 
ait  vniuerfales  regulxvixfatisfaciunt  intelledui  pra- 
dico*  nifi  quid  de  quoque  fit  aut  traditum,  aut  exce¬ 
ptum  in  fpecie  exigatur. 

DE  TITVLIS·  OMNIFARIAM.  J 
Cap.  2.  » 

Fermutdtit. 

Inter  antiquiffimos  titulos  huius  generis, primi  no-  ^ 
minis  tk  vfus  traditur  Permutatio,  de  cuius  origine  ex 
Homero  iurife.  diiferit.l.t.  de  eont.emp.& ex  veteri  [ 
bus  quxdam  memorat  nuperus  Tiraq. in  retrait.^· 
num.  1 6.  &  17 .  §.30.  ex%nr  tradatus  de  ea  particulares 
in  noftris  libris. 

Emptio;  j 

Succefflt  huic  Emptio,  &  venditio,  non  illa  in  ge^- 

re  fumpta,  qux  omnem  alienationem  continet, c  ' 
n  1:!_  r  «  ο  Γί  Ji-.  Π-of  πΙιΚλΠ  Q-iie  Qllâtflfll 


xfj.  digeftorum.  Nec  dubium,  quin  &  alios  quo¬ 
que  ex  commerciorum  vfu  gentes  quxque  fibi  repe- 
rerin.r  proprios,  &  incognitos  iuri  ciuili.  Neque  fieri 


taapuaraoiamunuLiviunu-raii^wv.— 

illa  fpecifici  côtradus  appellatiua,  qux  precio  c 

ce  conficitur,  de  qua  in  iure  fpecifici  tradatus ^ 
&  ille  imprimis  pro  empt.D.&  C.  Hic  vero  mul 
firequentiifimusfcxteros  vtilitate,&  facilitatecontr 
hendi  fuperat. 

J Ditio  in  folutm.  .  . 

Hunc  fequuntur  omnes  qui  quamlibet  muta ■ 

minibus  in  hunc  refoluuntur  aut  relahun  ·  , 

quotiefeumque  fit ,  Vt  quidquam  interce  > 


Des  Appropriances.  Art.  C  C  L  X  V I.  1014 

yic$mccdS ilî ,  quod  item  viccprcci),  lmiuimodi  eft  ^  cuti  Pocia  luribic ,  rcs  nbn  parca  labore  „  fiuç  fnn- 


^  ïîlu  Lu  fiilucum,  afin  pccunia  toimencam  dl·,  dcbide 

fucidtis  dtarurpro  ua>  dequo  plura  dia  non  eomtenic: 
cum hune loaunimpleucrit Tira,  inreira,  $.i.  gt.14. 

& ij.de  Ls  e*  quolocLL  iiluiii  inferciit  Fabiiin.de  Mon- 
ti·  iLiraft.  deemp;&  vend.  Sc  nos  ta  de  tts  quidckm 
Alt  fâ,  fupE it. 

IttjtïfUmirtQ. 

4  Eodcm  rcridi  c,  &  11  qs  aricinuiio.,  hoc  efhcii  m  quis 

coude  inçuuus  cft  ad  te  ffitueiKlmn  valorem  rciCLsiui- 
qitam,  quiaeam  rcihrijçbac, 1*1.  Si  1.  liris.  D.pto  cm  pt. 

J.  Sri  ?k  ü  res  vbi  glof,  D. de  publie.  l.hoc  u  rts  O.  de  B 
fti  vend.  ftart.  &  ca:tcril,  Pomponius  S.  fi  ίαίΓιηΟ-ιΙβ 
àcq.  poifihuru;  titulum  quidam  hitum  appellant,  quia 
vere  talis  non  fit  in  1.  H  rem  aliquam  D.  de  ucq,  pull. 
Sed  Molini  temni  efTeputatjfcd  cacinmi^üd  &  an¬ 
te  cnirn  Aret.  dixerat. 


Ftrm  ut*ttotUi[pt  ùtiÿttrt  fmgil  il)  * 
j  Sed  fît  rem  iimnobi  lem  in  allant  rranftuliilc  certfus 

tirulo^vül  permutationis,  aui  alio  quolibet  permuta- 

tionenifonaiite.ËÎxleeeSi-  anrierapho  conuentum  ,  ,,  r 

!:  .■  *,  »  «„>™Γπ1  n  feq.  &  1.ÇL1ITL  foins.  D,  de  vluara.  Alex*  coni.  14,  lib.  y. 

ώ-·*·* ^.twu  1?s.  vd.4.  &  - 


plox  donario  ÎJt ,  Éîue  retento  vfiifruflu ,  fuie  ob  eau- 
Lara.  Qu  arc  il  au  tes  aliena  donaci  cil*  &  e>;  co  muta 
quindcccnnio  noÎlelLuperhunc  ti Lulum.de  Confia- 
rudine  pticfcribiturj  £e  appropriimnito  e'diÊtîiÜ  ae- 
quiritur*  Hic  titulus  pro  donato,  Dedoriitionibu-S 
veto  mualkiïs  poitenfi  fiio  loco  dicemus  ,  idem  3 ri 
don^rtonc  mortis  caufa.l,fi  alienam. D, de  more. caui. 
donat- 

tolmàm* 

Scd  Ar  iscui  fes  aliéna  in  fidorum  dataeft  ,  proLo-  S 
luto  prasiçriMr,  hic  titulus  pro  folut.D* 

£tgà  tlitjt, 

i.cpàti  quoque ,  defideieommifli  nem  diffirailis  ti-  5 
tiihis  eflj  rc  aliéna  legata^  SepolTcilai  Idncritulus  pro 
legan  D. 

J5  mifinttù fut  fA  rtJJjj. 

Diuifipnt.Î  etiatu  quod  nos  pactagiurai  folemus  ic 
appdbtrc  ri  ntl  uî  efl.  3  idone  us  ad  appropriait  du  ltt  s  fs  - 
uc  contra  cohicredcm,  fine  contra  cstrancnm.Tr  Arr. 


ucicntt .  ... 

quod  promit  est  ut ,  rcfoluitn  r  m  o  b  ligatio  nem  pretâj ,, 
qualiiamquc  tandem  cqIqe  afHngituir  pi&nra, 
aur.,rç£tûrium  »  quod  nos  diligenter  nobia  videmur 
excquuti  fup.Art.  ΰι. 

β  Sc  J  &  rei  immobilis  quoaimquc  titid  0  rradirn? ,  fi 

jüEliraata  Eradt£iu,Hrcmprio;eaqL[e  in  emptionem  rc- 
labir  ur J.  1.$,  î  ibrnatar  um  6c  §  .a:  [tinutas  ,Cud.  de  rei 
vxor.  atti  Lpc.ti-  D.  pro  dot.  &  qnæTiraq.  congerit 
in  t  c  et.  § .  ï-gl  0  fi  1 4  .n  um  .13.  de  ro.iedjd  acdpicEidutn 
tdit ,  cùm  iitnuauo  fit  lui  vepris  defignandi  caula, 
tjec  de  Lprcie  relb tuenda  predfô  conuc-nurm  cfti 
Nam  fi  rem  reÆiciii·  conucntum  efl ,  ciuptLû  non  ht, 
quia  co  n  cr.î  naturam  vcndid  unis  cik-t  >  m  “te  cm  non 
abenarl·,  ideôque  m  inuenrarijj,  mmottnn  s  lu  qui~ 
bus  ptedum,  &  ïdiraario  Lolct  npponi ,  emprio  Con . 
ttafiLtm  1  quia  tutor  cï  ordinatiombus  Rcgum  tene- 
türmobjlia  vendere ,  nccfipccies  ipÉas  rçfticucndo  La- 
^ ■ ,  cisfacctet  j  Qrd.  qgLtpccuni.i  iridtrcdaôtalocari  de. 

bctpidcgque  preci  mu  reiKniendo^iio  res  eftimàta  e  [t 
mu  i  liberatur,  Jferpcricul  u  in  ici  in  cum  rrauilr ,  idquc  =■- 
iHnri.  ciani  fi  canus  vendiderit  *ye  iua  cnim  vendit ,  qnta  fi 
f.irti-  u  ume  a:ftiiu.ita  finir,  potuit  fibi  coniuterc  t  &  aïios 


infra. 


ÊctiAi. 


Scd  &  Feudi  quoque  titulus  efMominij  %τί1ΐ£  irani-  u 
latinus,  de  qno  Art.  j  43  -  &  estant  libri  fendoriumSed 
fi  pec  n]ua  accipi  cur  pro  ingre  [fu  { v  t  l.o  q  u  m  it  ur)  fit  in- 
nomimeusj  regulandus  (Vr  aiunt)  imnen  fecundam 
Daturam  fcudi,  de  quo  Îafid.J.i.  nuna.;}, 

Cmfnt. 

Scd^c  Cenfiis  quoque  nonis  tiralusdijonmis  do-  11 
tnsuij  cran  fia  ri  uus  4  ùm  fund  us  datuc  pto  tmiuorcdi- 
cu  fiiptifundo  pr.fif fbmdo  \  lcd  no  Ltcr  alio  iut  g  qu  à  ri 
legalis  ,  aiic  aliamtn  proiiind-irtim  qopfiiemdinamis 
lialiCEuc,  ^doeramui;,  Ait.  73.  taies vccercsyc- 
ütigales  dbttmn  t  ti  [  ►  fi  ager  vedtig.  D. 

Em^hyteojls. 

Eut  1 1  h  y  tco  fri  etiam  ci  tu  !  uü  !  me  v  eted  tradit  lis  alius  ij 
ab  iLlo  ïuibnianl ,  de  quo  io  titulo  de  ime  empbyt.di- 
uerfus  iUcjfi  agcrvcitjgnf  vet  em  pliy  .petat.  C.x  ter  ljuî 
de  rare  non  lempef  efi  perpetui  domiftij  ctanOatiuu^ 
q nia  treque tirer  ad  nliqtiOil  breue  tempus  d,i  mr ,  îrt - 
tefdmn  perpetua  cïnpbyteofi  s  1  fed  eu  tn  padtû  de  re- 
ncniiindQï  propriè  taracn  hoc  nomine  diarm,  qua; 


‘  arbitros Γ ,v  ...  .  *.x  .  ■  ...  . 

teneatur  vendere  3  quia  vt  de  trio  ftaiucrcpotciljrfti- 
mationcmfMueadoj.qtiam  itrbifri  dkere*  .ScJ  ne  c 
fera  per  tffiimario  emptionem  fucit-c  Nain  fi  adtimi- 
tb  deinonfiracionis  duniîarAt  eau  la  li^attr  J  unitat  so¬ 
nis  non rei  ïUcnldx  ipiiaoiiut  iiiti  tionq  confractui 
qui  tkmfua  n  amine  inanct  ,  ncc  in  vcndinoiieiti 
traniit,CLiins  vei  esemplum  cft  T  Art.  jod.  huius  Con¬ 
fite  d,&  Mûliu.  aitigit  in  tir.d  e  cenfib.  À  et.  glo  C.  t .  q. 
vijjmum.  io6;&î n J.& alibi  [lepe,  latè  Cepolk  tit.  pro  f 
dote  ntt  m.  *  j. 

Nec dubiuLTii.quin aliç  quoque  fpecies  fingi  poifintT 
qiiE  nominibus  variantes  in  lutnc  ipfüttV  venditionis 
contraS  uni  ctfeitu  rclbluiintur  ,  de  quibus  idem 
quod  de  venditionibus  ibacucndum  eft,  fine  quoad 
au  pro  pn  menu  ,fiue  ciuoad  domini)  tranfiiiiionem, 
fine  quoad  Liudtmia,  fine  quoad  retradtuï  con  langui, 
ncorum  ,  autfcudaks  cficctus  ,  denique  &  confc~ 
quénîus  ofnncs» 

i PffUÛO' 

7  Danau  quoq  ue  tit  nhts  c Jl  ni  ulco  gtjriffimusj  vi  fi- 
tsfrgtitfrdfu,  iri  Cwj.  Et  a. 


LiUfü't. 


Liuclli  dricripiinne  tpfU  quidem  TuÜds  feriptotu  14 
bus  confiai ,  quod  Iai.oficiuiit-  de  ime 

cmphyti  quidam  aindcin  cum  cniphvteofi  finir  qui 
alium  puEcnti&  nos  omittamus  quando  noltra  ml  ju¬ 
ter  rit  barbai  mu  co  u  tractum  no  Lie* 

JYiMrÿ. 

Prccati]  Srpi'tcai'iüC  A'prccatiai'um  dilcrimûiaha-  ]ί 
ben  tur  sn  c.  ].  tic  vlc.nc.de  pcccar .  cj:r .  origiiitni  pciitc- 
riores  dun  aLongobatJis  ducunt  ignoti  cartens  Λ  nifi 
àd  quoif  ab  bis  rnaiianint. 

Sftpttjiem  o"  dvirwnÿ  JuUt. 

Scà  6c  ti  tuS  us  fiipcr  lie  ur  tus  riKcutn  fupçrfides  .fiai-  râ 
di  venditur  Ivge dieba  T  vtfingulisamfisfoliiatur  ati- 
mmtn  aliquid' '111  recognitionem  dominij ,  Scfiniruc 
fuertficiri  iitceiitu.quüd  Batd.  difit  m  rub.  C-  de  me* 
emphy.  &  LdidJ-t.  imm.43:  Scd  meliorationes  tuas 
jiq  q  piïditiupcrfitjariLts  >  Lient  «nphyicüta*  QuaTC 
Γ  V  V  i j 


quia m  eo-maciauuiuivui.v.x j  i  .  r  c  . 

jfolcnc,  concedo  tibi  fundum  precario,  &  fuperhciem 
ïurc  proprio:  de  qua  multa  IaCibid.  Ex  hoc  ntulo  nul-: 
lis· feculis  poliet  congedianus  praefcnbere  aduerius 
dominum  j  manente ïcmper  recognitione  implicita, 
fed  nec  aduerfus  tertium  ,  quatidiu pro  i uo  non  poiii- 
dct,  &  alienam  proprietatem  agnofcit,  quod  ante  tra¬ 
didimus,  fed  nec  precaria  cil,  qua:  datur  ad  vitam,  nec 
precari*  fune,  quia  de  quinquennio  in  quinquen¬ 
nium  renouari  folent,  quod glof.  dixit,  d.  c.  vit.  Nec 
emphytheofis,  quia  nullum  dominium  transfertur, 
fedapud  tradentem  remanet,  &ad  tempus  raro  in 
perpetuum  datur.  Ideoque  congedialia  domania  di¬ 
cuntur,  quia  fuo  tempore  migrare  accipientes  co¬ 
guntur. 

Dotis. 

17  Dationis  in  dotem  celeberrimus  olim  titulus  fuit, 

&  frcquentiliimus,  per  quem  rerum  dotalium  domi¬ 
nium  in  maritum  transferebatur,  foluto  tamen  ma¬ 
trimonio  rcuocabile,  de  quo  traftatio  iuris  in  tit.  pro 
dot.  &  folut.mat.  &  tit.de  iurc  dot.  D.  &  C.  de  in  Lin 
rebus  eod.tit.&  1.  i.C.de  rei  vxor.aiftio.Nimc hic  titu¬ 
lus  nullus  cft,  quia  rerum  vxoriarum  dominium  in 
maritos  moribus  noftris  non  transfertur ,  fed  illæ  ca¬ 
rum  domine  manent.  Inter ipfos  ieitur coniuges is 
titulus  nihil  cft,  fed  fi  aut  à  patre  puellæ ,  aut  ab  extra¬ 
neo  res  in  dotem ,  aut  (vt  loqui  Iolen t)  in  matrimo¬ 
nium  data  fit,  aduerfus  dominos  is  titulus  proderit  ad 
vfucapiendum  appropriandum,  fed  is  titulus  non 
ante  matrimonium  vfucapionem  inchoatur  ,  quia 
condi tionalis  eft ,  1.  penult.D.  pro  dot.  late  Ccpol.  ad 
tit.  pro  dote. 

N  OXÆ. 

x3  ‘  Noxa:  quoque  deditionis  titulus  eft iurc,l.&gcnc- 
raliter.D.de  noxal&funt  fuperiores  quidem  illi  titu¬ 
li  permultis  in  viu ,  &  femperin  tribunalibus  vfur- 
pantur.  Qui  fequuntur  mirum  eft  fiue  iuris  ignoran- 
.  tia,  fuie  errore,  aut  incogitantia  faftum,  nevfquam 
vfu  in  forum  dcdufta  viderim ,  cùm  vtendi  perquam 
frequens  fefe  occafio  offerret. 

Sententiæ. 

i 

I9  Sententia  optimus  titulus  eft ,  quod  nos  ante  late  . 
J  oftendimus  art.'z 65.  verbo,  par  achaptde  influe,  fuie  in 
reali  reftituere  quis  iulfus  fit,fiue  ex  perfonali  tradere. 
Itaque  fi  fentetiam  quis  ter  promulgauerit,  &  certifi- 
cauerit  fua  die,  approprimenti  vim  confequitur,idem 
&  fi  quindecim  annos  pofiederit  ex  iudicato.  Eftque 
vtilius  multo  fententia  in  vim  tituli  vti.cum  cafus  oc¬ 
currit,  quàm in  vimiudicati:  proptereaquod  res  indi¬ 
cata:  faepius  appellationum  vfu  in  foro  rccuduntur  ex 
referiptis,  quæ  contra  fatalium  temporum  lapfum  re- 
ftituunt ,  etiam poft  complures  annos,  fed  perfefti 
temporis approprimenta  ex  titulo,  &lapfu quinde- 
cennij  nullo  tempore ,  nullôve  obtentu  refeindi  pof- 
funt ,  fed  nos  eo  loco  fusé.  Sed  tamen  qui  tam  bo¬ 
num  ius  in  forum  deduceret ,  haftenus  vidimus  ne¬ 
minem. 

Pro  HÆREDE. 

20  Nec  minus  ignotus  noftris, qui  iure  notiftimus  eft 
titulus  pro  Hærede.  cùm  quis  fcilicetin  hæreditate 
libi  delata  rem  alienam  repent,  &  eam  pofledit  qtiin- 
decennio ,  is  titulus  lulficiens  eft  ad  approprimetum. 


ιοί*  Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X  V  h  10li 

aut  is  conttaftuseft.qucm  nos  congédiaient  dicimus,  Λ  dequout.extant.D. &C.Sedid  diligenter  noté*,, 

aut  non  fatisdici  potefteui  i  iure  comparari  poflic ,  antequam.,  t.tulus procedat,  oportere 

quia  in  coillaclautulaobferuatur,  qua  m  talitro,  vti  cedit  vere  hteredem  elle  &  rem  particularem  inhe. 

1  .·  ·  -  ■  - ditate repellite ,  &  poflcdiüctanquamdefunflip 

priam,  quod  tex.  &  glof.  tradit,  l.vlt.  C>pro  hjfc 
1.  harrediratem.  C.in  quib.  cauf.  cef.  long,  temp  J  ' 
feript.  ideoque  negant  hereditatis  peiitiohem  toHi 
præfcriptione  longi  temporis,  à  quo  putatiuum  titu, 
Ium  excipit  glofd.l.hæreditatem.Ergo  qui  lisérés  non 
eft,  nil  vlucapere  poteft  titulo  pro  haerede,quiaisics 
non  eft.  Sed  fi  haeres  fit,  &  rem  non  haeredi tariampu. 
tet  defunfti  fuitle,  cùm  ede?  alieni,  rcftèvfucaL' 
Vnde  fçpe  reperitur  cafus  in  quo  duo  tituliin  perioni 
hærcdis concurrant:  v eluti  fi defunftusrem  alienant 
emerit ,  haeredi  cx  eius  perfona ,  titulus  pro  empore 
competit,  ex  fua,titulus  pro  haerede,  &  exvtrouisce. 
lcrius  dominium  conftquetur,  cx  quo  citius  poiTeitio. 
nis  tempora  fuerint  completa,  l.$.  §.  ex  plmibus.D.de 
acq.poli.  &  1. nunquam.  §.vlt.  D.devfudatè  Cepol. 
in  Ruhr,  pro  fuo.  Itaque  quod  Nicolaus  Valla  olim 
confil. Curiae  Britannicae  in  lib.de  reb.duLiis  traftatu 
15.  tradit  in  hoc  argumento  iudicatum  in  Curiafrç 
ttimonio  rcuocabile,  dc  quo  traflatio  umsm  tu.  uro  vocat.  Rhenenft ,  de  co  hierede  qttipamfuctf», 
dot.  &  folut.mat.  &  tit.de  iure  dor.  D.  &  C.  &  in  l.in  C  qmolim  praidium  ex  vfu  fiucduS  caula 
1  _ j  v  - 1  .  n  Ar.  ovnr  οΛ-in.Nnnchictitu-  pilfet  ,  à  quo  hæres  maions  natu  id  poil 50.  annos  re¬ 

petebat,  valde  apud  me  effet  ambiguum.  Nam  valde 
falfum  cft  fundamentum  iudicati ,  fi  quidem  tale  fuit 
titulum  pro  hærede  titulum  non  elle ,  quem  ille  pro¬ 
bandum  kribit ,  &c  verum  eft.  Sed  titulus  pro hrcrede 
verus  eft  titulus ,  ideoque  eo  probato ,  &  poiMione 
quindecennali ,  excludendus  fuit  aftor  hæres  maioris  * 
natu.  Nam  quoddeinteruerfione  p o ileill onis loq ui-  1 
tur,  rationem  à  iure  non  habet ,  cùm  hæres  ψίρ.νή 
fuccedit,  polTeftionem  non  dicatur  inceruerrere,  iie 
incipiendo,  &  ex  titulo  proprio,  &  illa  1.  vit.  C  pro 
D  hæred.  extra  rem  ab  eo  allegatur ,  quæ  (vtiiipuius) 
diximus  loquitur  in  co  qui  hæres  non  eft,&ideotitu- 
lum  non  habet,  ncc  pro  hærede  poteft  præfcribetc, at 
hk  fecundo  nati  liberi  haeredes  eius  erant ,  &tm 
alienam  repereranr  in  hæreditate  paterna,  ideoque 
præfcribcre  poterant,  vna  tatum  ratio  obftabat,  quod 
cùm  fuccedcrent  titulo  vniuerfali,  in  caufam  defunfti 
fuccedere  debere  videri  deberent,  ex  1. vitia. C.de acq. 
poiT.  de  qua  ratione  alibi  viderimus,  déqite  vitiis  <X 
perfonis  auftorum  vniuerfalium  An.i71.-Yaw·]* 
predecejjiurs. 

£  Pro  derelicto. 

Titulus  pro  derelifto  inutiliter  album  occupat)  a 
quia  haec  aecas  aliena  potius  concupifcit ,  quàmdete- 
linquit  fua ,  itaque  materia  deficit ,  quo  minos»™ 
fu, quod  tum  fit,cùm  quis  rem  fuameâ  mente, «ar  - 
mo  relinquit,  ne  amplius  habere  velit.  Sed  tam  ' 
linquens  erat  dominus  protinus 
dens  dominus  fit ,  fin  non  dominus ,  &.  ics  em 
na  iufto  fpatio  quindecennij  ex  titulo  pro  e 
prrfcribkur,  1.1.1  prodcrel.  &1. 

.  miflilia  iaftata  inpopulum,  quarante*»» 

•  amittuntur ,  fed  tua  ante  non  fiunt ,  quam  e  PP 
henderis. 


Pro  svo. 


Succedit  hoc  ordine  titulus  qui 

citur.quanquam  &  is  pene  line  vfu.  H»“  ‘  RJb ‘p, 

fuo  triplicem  glof.  ponit  figmficauou  οη]ηίΐ 
pro  fuo,  &  Bart.  1. 1.  D.  eod.  r  m  fuo iute> 

eos  poftldere  videri,  qui  rem  vllam, ξ ^  j  fulC 

&  ad  commodum, &vtiluatem  fuamp°*“  ·  ^ 


ιοί/  Des  Appropriants.  Art.CCL  XVI.  ι0ι8 


mala  fide,  fme  iure,  fiue  iniuria ,  poifideant;  hïeenim 
fadi  elfe  demonftrationem,non  qualitatem  iuris,hoc 
modo  qui  rem  vt  fuampoifidet,fadum  notat.de  iuris 
audoritate  nil  dicit,  nec  titulum  per  hoc  infert.  Nam 
titulus  fine  adminiculo  iuris  conferri  nequit,  nec  il¬ 
lum  quifquam  fibi,  aut  fingit,  aut  fabricat,  fed  ab  alio 
habendus  eft,  aut  à  legis  poteftate,  &  difpofitione  de¬ 
ducendus  eft,  fed  pollidere  rem ,  vt  fuam  non  effc  titu¬ 
lum  habere,  cum diuerfa  fint, titulus,  & poifdfio , 
quod  Bald.  ex  parte  fcripfit,  1.  poft  fententiam.  C  de 
ient.&  interi,  iud.  &l.fi  ego.§.partus.  D.  depublicia. 
Alex.  1. 3.$.  ex  pluribus.  D.de  acq.polfi 

Secunda  hgmficatio  huius  didi  pro  fuo  eft,  quæ 
qualitatem  poilefiionis  determinat  ab  aliena  ex  vna 
aliqua  de  caufis  à  iure  introdudis.  Itaque  qui  emit, 
donato  accepit ,  aut  alio  modo  comparauit ,  dicitur 
profuopolfidcre.  Sed  glof.  perperam  hunc  titulum 
eife  putat  generalem ,  qui  cum  particulari  concurrat, 
nec  enim  titulus  hic  eft,  fed  determinatio  potius  qua¬ 
litatis  polfeifionis; Idcoquc  in  talibus  numquam  dici¬ 
tur,  pro  fuo  fimpliciter,  aut  feparatim,  <5c  per  fe  poifi- 
dere,  fed  pro  luo  exempti  caula,  fed  fepara  emptionis 
canfam,  nudum  nomen  finere,&-  in  terminis  fuperio- 
ris  articuli  reperietur  fine  vllo  cffedu  tituli,  quare  < 
glof  non  rede  iudicat,hfc  duos  titulos  fube(fe,&  con¬ 
currere,  vnicus  enim  eft  determinata  polfeifione  à  fua 
caufa. 

Quo  fit  vt  tituli  pro  fuo  illa  demum  vis  fit,vt  inter 
titulos  haberi  debeat,  cùm  ex  his  caufis  que  iure  gen¬ 
tium  dominium  appræhenfione  tribuunt,  quifquam 
pollidere  ccepit ,  v eluti  ficeruum  cicurem,  atque  ita 
alienum  quis  in  nemore  cœperit,aut  gemmam  puram 
in  litore,  aut  auem  quæ  alterius  eiTeCcùm  nullius  elfe 
putaret,  vfucapicndi  caufam  nancifcitur,ex  titulo  pro 
fuo,  atque  hæc  germana  cius  appellatio,  &  vis  eft.  Ite 
fi  ex  contradu  conditionali  polfelfio  purè  tradita  fit,  J 
intérim  vfucapio  inchoatur,  non  ex  tit.  qui  ab  condi¬ 
tione  pendet,  fedjpro  fuo  Bart.  1. 1.  §.  fub  conditione. 
D.pro  empt.  vel  li  ex  caufa  dotis  ante  matrimoniü  res 
tradita  fit,  quodlatè  Bart.  Cepol.  perfequiturtit.  pro 
dot.  C.  &  tit.pro  fuo.  Eft  igitur  titulus  pro  fuo  in  fu- 
perioribus  res  inanis ,  &  fine  re  appellatio ,  nec  vllam 
vim  habet  praeterquam  in  vltimishiscafibusadvfu- 
capiones  perficiendas. 

De  tit  vio  pro  transacto. 

Cap.  3. 

I  Tr  An  fi  Elio  an  titulus,  an  contrains  nominatus, 

i  An  ex  e  a  dominium  transferatur, ζτ  quando. 

3  Euiiho  An  mtranfaflione  debeatur. 

4  Ε^τηίβιη  'ruris  an  pro  donatione  fit. 

5  A/ι  titulus  fit  tranfaftio  fime  fuper  certo,  fine  incerto. 

6  E:  tranfaihone  non  dari  r et r aciam. 

7  Z anfaEliones  fifta. 

8  laritue  luem fingens,  ht  tr an  figat. 

i  Dcranfadione  mirifice  pugnatur  in  fcholis ,  titu¬ 
lus  nfit  habilis  ad  dominij  tranilationem,  aut  vfuca-  F 
ienc  conditionem ,  &  fi  épigraphe  tit.  pro  empt.  C. 
ancuoque  adiedionem  habeat,  &  pro  tranfadio- 
ne,  dqua  deciditur  in  1.  ex  caufa.  C.  eod.  tit.  Pri¬ 
ma  dbitatio  eft  ab  eo ,  quod  quidam  tranfadionem 
pro  ontradu  non  habent.vt  Bald.  &c  Salyc.l.  contra- 
duslde  fid.inft. glof.  1. vit. C.de  litig.  &  quos  Tiraq. 
toneflitin retrad.  $.i.  glof.14.  nu.n?.  Corttramnlti 
obflnt ,  quos  idem  ille  aceruat  num,  &  res  palam 

loqrtur  omnem  conuentioncm  partium  alterutrius 
obliitoriam  contradumelfe.  Quidam  contradum 

Argentr.  in  Conf.Bnt, 


A  efle  admittunt,nominatum  eife  liegant. vulgo  Bart.& 
alij  l.fiue  apud  ada.  C.  de  tranfad.  Ex  quo  multi  con- 
fequens  elle  putant,  vt  laudimia  debeantur,  retradus 
competat ,  cæterâque  omnia  quæ  de  exteris  titulis  fi- 
milibus  confequentia  funt,  vtgabellæ.  Quidam  repu¬ 
gnant,  vndeilla  prolixa  de  retradu  dubitatio  eo  loco 
apud  Tiraq.  Denique  tandem  anhelantes  depugna 
plureseo  decurrunt,  vt  tranfadio  titulus  fit  dominij 
tranilatiuus ,  cùm  res  ab  reo  in  agentem  transfertur, 
fin  apud  reum  maneat,  dominium  non  transferri,  ne¬ 
que  alienationem  videri,  propriam  tranfadionis  2. 
p  naturam  feruare,  id  eft,  meram  elièlitis  temiffioncm, 
Sc  redemptionem  vexationis.  Ideoque  eo  cafu  nil  no- 
ui  iuris  tribui ,  fed  placari  iurgij  materiam.  Quare  ex 
tali  facto  dominium  non  transferri/ed  retinenfideo- 
que  nec  euidionem  deberi.quod  glof.&  ex  ea,  fchola 
notat,l.fi  pro  fundo.  C.de  tranfad.  Contra  elfe,  cùm 
resfcSc  polfellio  manum  mutat, &  fie  tranfigitur.vt  qui 
antea  non  habuerat, habeat  ipfe.hoc  enim  cafu,&  do¬ 
minium  transferri, &  titulum  tribui,  &  alienationem 
videri,  &  omnia  alienationum  confequentia.  Decui  j 
dione  tamen  ne  fic  quidem  confentiunt,  &  multum 
^  intercile  putant,  an  conuentio  fimplicem  iuris  renun- 
3  dationem,  &:  remilfionem  contineat,  anverb,&cef- 
fionem  quoque  iuris  eniiciatio  inclufam  habeat.  Hæc 
fententia  Bart.  1. 1.  D.pro  empt.  quam  multi  protinus 
funt  fequuti,  Ang.  Alber.  Raph.  Cum  d.l.i.Cæ  teri  d. 

1.  fi  pro  fundo.  Card.  Alex.  Aluarot.  Mart.  Lud.  c.i. 
tit.de  iniieft.  int.dom.  &  ali.  de  benef.  Bart.  l.eius  rei. 

D.  de  rei  vend.  Bald.  l.i.  C.  de  bon.  quae  liber.  Ang. 
Aret.  $.  fi  quispoftulante.  inftir.  de  adio.  Alex.  conf. 
168.  lib.2.  Cor.  coni.16.  vol.z.Bald.  l.cùm  hi.§.  fi  cùm 
lis.D.  de  tranfad.  glof.&  Angel,  l.ftipulatio  ifta.D.  de 
verb.  obligat.  Hoc  fi  verum  eft  tranllatio  polfclfionis 
ex  tranfadione  titulum  iacit ,  iuris  remiflîô  non  facit. 

D  Id  quàm  verum  fit,  apparet  ex  his,  quæ  longa  rrada- 
tione  Tiraq.perfequitur,  l.fi  vnquam  verb. donatione  4 
largitus, num.  175.  C.  dereuoc.  donat,  ex  theorema¬ 
te,  ex  quo  tot  confequentias  deducit,  ik  nu.198.  con¬ 
cludit  remilfionem  iuris  vim  donationis  habere,  <Sd 
quod  magis  mireris  iuris  etiam  dubij ,  &  ita  incerti, 
adeo  vt  infinuatione  etiam  indigeat.  Quod  fi  ita  eft, 
necefie  eft  remilfionem  iuris ,  quæ  donationi  exequa- 
tur  ,  titulum  elle ,  &  ex  ea  vfucapicndi  caufam  tribui, 
ficuti  ex  donato ,  fiquidem  donati  titulus  eft,  vt  ante 
diximus ,  extat  de  eo  fpecialis  rradatus  in  libris  iu- 
5  ris.  Non  eft  igitur  metienda  tituli  audoritas  ab  tranf- 
latione  rei,  aut  remilfione  iuris  fimpliciter  fada ,  cùm 
remilfione  iuris,  etiam  titulum  tribui,cx  illis  locis  ap¬ 
pareat,  &  iuris  certi  remilfionem  omnes  peileagno- 
fcant  titulum  elfe,  etiam  fi  polfellbri  fiat.  Non  confiât 
igitur  illa  quamlibet  recepta  diftindio ,  de  tranflatio- 
ne  rei.aut  remilfione  iuris  in  titillo  tribuendo.  Quare 
vt  id  dicam  quod  fendo,  mihi  ab  ea  non  videtur  tituli 
attributio  fieri  ad  ‘effedum  appropriandi  ;  vnde  igitur 
fenfes?  A  præexiftentia  materiae  (inquam)  iuris  quæ 
fubiedum  tranfadioni  miniftrauit.  Nam  cùm  nemo  y 
proprie  tranfigat  nifi  fuper  incerto  l.t.  D.  de  tranfad. 

&  Dod.in  Rub.C.eod.  incertum  verb  fiatnegarione 
afleuerationis  contrariae  1.  iubemus.C.  de  liberal,  cau¬ 
fa ,  &  quod  Fely.  tradat  fuper  hac  regula  c.  fi  clericus 
laicum.  ext  de  for.  compet.  tam 5  allcucratio  nil  mu¬ 
tat  in  veri  fubftantia ,  fi  contra  negationem  doceatur 
de  iure,  quod  ibidem  Fely.  tradar,  &  Bart.  l.poft  rem 
C.  de  tranfad.  l.non  nudis  1.  non  epiftolis.  C.fie  pro¬ 
bat.  Quamobrem  fi  iuris  veritas  manet,  ôc  docetur, 
propriè  tranfadio  non  eft,&:  fi  cft.tituli  validitas  pen¬ 
det  à  probatione  prxexiftcnris  iuris ,  quod  immutari 
nequit  tranfadionis  appellatione ,  quominus  fit  vera 
V  V  iij 


ιοιρ  Dés  Appropriâmes,  Art.CCLXVl. 


ιοίο 


alien  atio,&c  dom  isitj  rfanfl  ai  i  o ,  Tl  i  s  qt  d  niel  lu  s  i ua  ha-  A 
beban,  JrenaHUc.autcemifit,  qoibufcttnqoc  tandem 
verbikidriverii,  bue  eriFumis,  fiucremilTioiiis·,  Ime 
qpiriaJidi,  quorum  maeiium  rfiÉcrinn ch  cOc  Ban  -  pu- 
r:n;T  &l  t’orrafle  verum  diffed  min  in  en  lu  cêrti  iuris,& 
iridnbij:  N.tm  qii.r  froris  dt  affirmantis ,  iurnegamis 
qiEod  Lonrr.trilc  legitimi  s  doçp  trienti  S  probetur.  ul- 
M  ,li  i··  t  il  feue erteia ,  prup cor  π  ult ru  m  .iH innare ,  vçl  ne- 
gnrciûhiiuranenci  rc,quir  liqu-dis  I»  apparca^tstiuif'· 
nctioqujdceriiuris  piarcxiltcntia. fit,  alienationem, 

6e  dominii  tranfUrioncin  confat  ,  am  viiicapiéndi 

c  o  ndi  rione  m  ,  ri  ab  co  q  Lri  !  Lab  et  ad  eu  m  q  u  i  no  1 1  ha- 
beilïi  cranflatib  »  quod  tî  apudeunupuiiis  h-iber,  ces  ^ 
ex  tranGiltone  remaneat ,  b  5  Lid  di  due  -,  i  ni  I  us  di  ri  ne- 
q(  iiï ,  fed  1  i  ri  s  L'ede] »p  tic?,  tl  Eus  b  :tb«  t  »  ti  culrn  cft, 

(■τι nu  li  t o ta  Idiota  ft-pugnacct,  &  indiftinriè negaret 
iii  Imiplid  dimidio  Lie  titillum  non  rite  domini  j  ttanf- 
Uti&nm.  Nain  triuifoci  io ,  quac  ex  præiMiiÎtencta  μίει 
iucis  iiuproeoqui  lus  Si,iber7tul  aimé  agit,quinri  quod 
iteem  dirimit·,  &yc£Uimcm,  vtl  fttmjjcus  rnutnir* 
Ideoquf  nce  rnïicafu  m  fymoniam  per  traiifadrionem 
înaJirur^.fuper  co,&  ibt  gtof.  cx.de  rïanfii£b  Neque 
ctiivn  resuumfquam  propnaex precedente  iuce  çon- 
j i } ômtnto: i  &acqiitriio.,arripÎ5Us>  eus  magis  propm  C 
caifs  iicrt  pond! c%  ritu,  contra  throfitnara  Â  rccc- 
pris iente  netas  ex  1-  ex  pluribus,  D- dcacqu.poff 

Nce  ri  qui  lu  s  n du  n.ibcr,  amplius  sa  alium  ttsnsfeirc 
potdK  qüim  habet  ,  cx.reguk npnq  plus.  D,  de  re^. 
inr,  iuri  icp:  tir  certo,  A  de  qtto  ccmilat^ûï  addit  trnttl- 
iidus  nid  quod  eontroueriiam  dirimit.  F.ft  igicur 
rr.mûuflioiii.  CAiift  ni. muta  nd  principium  efl carias 
veri  &  u-él·  glof  Lerim  hil.  il  yim ,  verbo  trartfari. 

D  de  ctanil  qmt:  puent  dïmHJlri  n  nu  Continere  ali  eus  - 
nortem,  li  ins  habens  .il ;.|  tri  rcmifir  ,  quam  ibi  Jaf.fc- 
quirurf&  B  art.  &  Ιοί!  1.  nulli-  D-  trod.  tir.  Nonnairi- 
tui  igitur  ius  ex  crwiiactionc  td  hdbçnti  *  riri  ngiioici-  D 
car,  &  adgnafdtur,  nec  dominium  m  otm  tifefectLir* 
de  quo  B  arc,  dd.  e.D.  pto  etnpt.îk  Lcutun  cri.  D.de  rci 
yertcLfevulgOjl.fi  profundo-  C.Jc  crinfadt.  Coritra- 
rEa  omnia  fiint incafu  contrario  d.  ï  ernsrci ,  ôc  1.  ex 
taiifiLvbi  Doit*  C.  proempe.  Quate  fi  quis  cùinipo- 
)  Liens  ftTct  polTt'iTione  rci  propre ,  eum  poiTeiTorc 
îtan legent .  hauddulue  domiuq  tr.inÜaci0.elt> &  tituli 
CFcncio.pro  iririfaclo ,  dequoTnaq.  quo  loco  fttpra 
ciciuimus  nu. tu  orefatm citât ,  velueL  emm  rdiquan- 
do  acadiiieridiinux ,  cum  mirtornacucï  deferenria 
inunus  letiAE  ion  c rtt  {Ste  etilra  loqnamur)  nbtimîiiTec:  F 
Îi.tptLLtrnir  naui  maior,  eus  iu··.  liaud  dubiè  cuntpcte- 
hat.  res  ex  cniifactione  apud miimrem  nunJïe.Hic  Fi¬ 
ni  his  fuit  h  and  du  bie  d  o  mm  l  j  ira  η  Π  .'.mi  Pom  rur 

ctiasn  çafus  cxlqurfric.s.Cmcrri  vend,  cùm  ftamdus 
cmpeoii  fcdpolTeilioiic  priov,  de  poiledionc  dcitâns 
cilee,  litc  de  proprietate  inftituta  trstrdiaâione  apud 
p π o rem' cm pto re m  retnaufit.  Fuie  liictimlus  liaud 
dubiè doim:u)iraniLinmiv ,  &  vlucapiendi  eutulitio- 
nis.  Nee  Ii.t  propria'  Trantaétiones  Eunt,  te  J  littili  po¬ 
tius  innominati  domi  ni  j  minJlari  us.  Neque  enirn  cùnft 
talcs çomtcnrioncs ttànÉrt  tn  riLutos  dienuus  ,vtuca- 
piendi  notantes*  prorinus  emptiones  elle  puqmdx  p 
timE,aut  ex  eicul·.)  pio  emptore  vltic.ipi»  ied  ciiIes  iitnt 
quales  lu*  quibus  maximecomparanrur  tHc  (vtloqui 
diletiï)  silÜmiLiciii,  Il  iêmiuu.D-dn’u-ÎL.impLLO- 

nesleilLect,  cÎim  uro  iull;  certo  ,  immobiiu  pecuma, 
aucaUlres  mpevotu.im  icfolubilis  J  mit,  petmîixa- 
fiçi  nés  Szlj  lu  tes  pro  rc,  vrc  tque  rlndus  eibn  vcicmque 
datur,  8:  pro  quocB,.pîrttcdatut  Mai  oiun  de  iuie  cer- 
t  o  il  un  r  per  tcan  Gü  i  u  lies  c  xi  ίί  m  ie  i  ïirioiniriùi.vr  c  ο  π  - 
1 1  “i  i  r:·:  > \->  “ï  ,  ci  .iit  d  u  mi  ni  i ,  &  vil  icïpicnd  i  C  on  il  i  ti  on  es 
EfaiisfeïunCj  Sç  nimi  i  ns  i  is  eu  Lnpman  t  m>  à  quibus  co- 


1  orcm  d  u  ατηιτ  ëc  ab  1  iis  naturum 
cran  lâêlioi  tes  appdantur,  propfÏÈ 
fimt*  propter  iüïisçcrtjrudiflrnii  Jk  «aLcnam·^? 
Îupc  r  qu  a  t  jLir.ldri  i  u  non  cad  lï  li.Li.  g,  vju  tS1 

d  J.  i  i  vi  fl  L  N  i  m  c  ft  i  gitu t  qi  ioJ  an  re  dixin  ilL5  ,u  j  .|t,5 
diibiü  tituli  ariti  mariti  ii  i  menda  ab 
quod  ex  liiperiûribüs  parce. 

Süp iifd’t  iafus  alccr  de  e  eau  (âibooe  > 

pt A,  id  e. Il ,  fuper  iiftft·  i  nccrco  A'  ton  ttoucjfu  Γτηκ' 
iuns  ptoptec  uirss  difbciiltatemdudkiûtuiii  * 
inHabilicaiém,  addû  &  uüiicum  pt  racriitattm,  hÇ 
quant  eniiti  v  cri  us  dicidebint  aléa  quannun^  ^ 
lu  c  ni  ulro  pro  babil  tôt  effet  D  o  etorum  d  iflindb  ,u 
tri  trànilutionc,  am  dimillion^quM  viinfl  ' 

ris  meer  cit udo  determinari ab  euentiijdjtKiiilVjp 
ne.  Sedcgofic  indico, netum qoidem ridai jmi,^ 
rirdum  efibiu,  Jiucdimirtaturrei,  iîuc traitsfcnirsi· 
fri  tmm  qui  rem  ex  îr.inlaâtionc  obtinuit,  rtaib^ 
re  vi  tic  ri ,  crK  ee  i  iculu,  qnemm  lite  dt-dcucr^  (  ^ 
gÆLiLTat,  θί  euius  vigorc  co.nfe  llinnrm  unrifuidi  ij. 

1]  L'i  f.u  i  o  L  LIO  ,pe  r  rra  o  llietioneni  cX])KLÎj  t,&  Ji  ΠΜΙΙ  h.. 
jneJîc,  ccr  ce  implicite,  &  conicquciiïtx ,  qiiorlinti- 
imn  dcdüxcrat,  de  poÊitlHouiv  viadegstjtmn^ 

dum  ,  cùm  adorvndéjtfobavct ,  noiilukrrr/rk 
ri  pro  fuo  pociux.quaLnprotTaniackopqilididiL^, 
que  enim  tranl-irtU'  vllocaiu  prinripLUinjutiiitfi 
diiccre  peitulij  icdlit  iuiiLçmapreàmlraSijÿiEtm, 
flente,  de  qua  culti  dubitat  in  ntta  cril,ca  Jçxcnrjniiu 
ab  traniadione,  qusc iuri creato  eriarp  ibriiid^^ 
nicdpfa  non  creat,  aut  format.  Josqoe  quilkirimi^ 
fex  co  rinilo  habere  videtur  ,dc  quo  atitciKiirauriu 
i  uci  at,  qu  a-  tTatffaûiotit  lopitur ,  ipi.i  vmuî.téabr 
incltidii  confedionttq  iun  ,  :  quod  Tiraq.biàibar 
d.  h  livnquàm·.  vteb.  donat.  largicus-nimiii.  ha 
igitur  traûfadl  io,  litem,  ik  a  un  h  i  g  lj  i  r  a  eo  lu  Jj.m  l^  i  r  j1 
mate  nam  primariam  nïriï  non  gcnctai,  Èîiluâio 
i  fç  tion  habet;  Srd  aliunde  mutuam  r,  Cd.™ 
tranflgas,  ii  nullumius  pmts  conttouridiri.vyiri- 
riara  prurire  ee.iniâc'honi.  idvcroiusiu^iri,^ 
rrantactu»  rctlimoniuin  pfjf  bcc  t  docili  iit  ucrfcu.  Ht· 
i  g]  nir  h  oc  c  ah  i  tjuiiJ  at  fit  i,  nmiti  rnlus  t  iedsimli  p 
te  ui  confeffo ,  nec  exea  dominiucn  EraniiEiicor,  ;St 
vfücapim di  coin  di  rso.  Hoc  ergo  ca  CiX ,  ΉΚ  Jisdifii  ’ 
debebuntur  ,  nec  gabelbe ,  nec  carcera (vifulclai  _ 
co  n  Êcqo  e  rit  i  x  etmer as  hu  1 1  u  domi  mj  rrxnibfiisun®y  ^ 
Ac  p  enc  i  m  pi  ;l  m  J  rit  niti  Ti  raq .  EriitcitriaiftdF1 

ris,  ad  contraria  applicatis  m  perorem  ctifidcmddiffb 
rtic.  &  p  urat  el'i  I  l  a  lV  i  uris  in  us'Eti  dati  eotesiturn,:uri 
ad  rem  {vr inquit)  led  ad. licem,  Qu*  finjreudaritS; 
pLair,  lUfCfltê  rit  eueitrie,  r.çmmiiÎràctop^P|  1 
A  pcmidofcun ,  vtptxerextu  i  oris  *iMiiï1«C5:Ç 
A-  in  gererariones,  &  hamiiia s propa^o.r.Liri^# 
quant  vH.i  cunncntiqnc  finire  eas  polhc,  ^ 
rigare  cogatur, ri  de  prioris  liris  in.u ciii> 
ci’m  sus  incerta  u?  pm  drrto  rcttiiiirur, 
i  alium  i  urium  cenuilioiiem  i  mtutibiis  ■  ^  Γ  _ 
fieri  poife  pu  co,  de  quo  Bare.  d.  I.  nU-tL1 
d.  verb.  do-mrionc,  notu.rçii.  Etporx 
vno  rannim  cafu  trunlaifiLon:  m  Lieulmn ciear-  ■' 
ni  i  rranflatiuum.  Cum  fcilkct  ms  ahcnano?^G| 

Sa  riaroui  cftA  meri-  voliuimtit  aJ^^riijAiP.  I 
e  i  Lis  i  LTipadi'  n  s  A  lui  e  coîoï  l‘3  A'  i  un  ^  !  r  I 
d.l  fi  pro  fundo,  Citio·:  ricri  irius  ιΐΗ,  A'  j;  1 

1  L-ari. lâri.  &  ba ne  i  entet le rait t  in n?  r,.tu JPf 
defendunt  ,  Apluic  ratione ctnitoLTas  atn.·  - 

:i ligin;Df 


m' [·!,  ri,  dm  trwi^V?  ^“·Ρ“ 

qui  limulanmr  de  lidalict*  mauria,  ^ 


ion  Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X  V.  1022 


fit,aut  nullo  colore  pida.  Nam  fi  ea  alium  cotradum  . 
fnnulat,  pro  co  eontradu  habenda  eft,  quam  fimulat, 
emptio,  autpermutatio,aut  talis  qui  detrado  cortice 
detegitur  verè  fieri,  de  quoMart.  Lud.  Bald.Card. 
Alex.  &  alij ,  tit.  de  cont.  inueft.  int.  dom.  &  alij  de 
$ benef.  Curt.  in  trad.  feud.4.  parte  princip.  quæft.7. 
quod  frugi  mariti  faciunt,  qui  cùm  res  dotales  alie¬ 
nare  nequeunt ,  ne  fua  reftitutioni  obftringant,  &  fui 
periculi  faciant,  vt  Iurif.  dicit,  lites  fingunt,  mox 
tranfigunt  bona  conditione,  fed  &  ad  dijudicatio¬ 
nem  quoque  conqueituum  eafententiaprodeft,dim 
dubitatur,  an  res  per  tranfadionem  pendente  matri¬ 
monio,  aut  remilfa,  aut  tranflata,  inter  conqueftus 
habenda  fit,  &  veritas  ex  fuperioribus  patet.  Nam  fi 

DE  DIMISSIONE  PRIDEM 

ET  TITVLO  P 

C  A 

ï  Titulus  pro  dimiffo .  An  fit  titulus  habilis  ad  prx- 
feriptionem. 

2  Quid  efl  dimifiio. 

3  Dimifiio  fieri  non  pote ft  prêter  quam  in  heredem  pre- 

fumptum. 

4  Dimtfiionis  vis  &  effeflus. 

5  Dimifiio  reuocari  nequit,  nifiex  exheredandi  caufis. 

6  Dimifiio  ante  promulgationem  V im  non  halet, 

7  V tuens  heredem  non  habet,  CT  num.  17. 

8  Heredis  fies  ius  non  tribuit. 

9  Hereditas paflo  aut  csntraiïu  dari  nequit. 

10  Fufia  de  hereditate  futura  an  valeant. 

11  lur  amentum  illicite  conuentiones  non  firmat. 

1 2  Donatio filio  in  potefiate fieri  nequit. 

13  Pater  mter  vinos  dhiidere  hereditatem  inter  filios 

potefi. 

14  Naturalium  obligationum  caufie. 

15  Latitudo  Voluntatis  contrahentium  non  efi  angttfiada. 

16  Dimifiionum  caufie  rationes. 

17  Dimifiio  contraflnsefi  vlt.voluntatis ,  natura  mixtus. 

18  An  re flè fit  tantum  iuris  attributum  vltimis  Volun¬ 

tatibus  CT  tefiandi facultati. 

19  Melior  lex  que  pro  homine  teflatur. 
lo  Tefiandi  facultas  moribus  nulla. 

21  Te ft  ament  a  dia  non  debent  que facimus. 

2 1  lus prefismpti  heredis  ex  moribus  ineuitabile. 

Heres prafumptus  in  multis  cafibus  fundatus  efi ,  & 
intercedit  afltbus  viuentis  etiam  non  expeflata  eius 
morte.  ibid. 

13  Jure  confuetudinario  de futura fuccefiionepafliones  ad¬ 

mittuntur. 

Eius  rei  exempla  in  matrimoniis prefertim  contrahedis. 

24  Pater  filio  (hpulari potefi  portionem  filie  maritate. 

2  5·  Jnanis  efi  ratio,  que  de  Votis  captande  mortis  arguit. 

26  De  donationibus,  que fiunt  a patrib.  filiis  m potefiate , 
aut  emancipatis. 

1  Sequitur  nobilis  dubitatio  de  ea,  quam  gens  noftra  1 
olim  dimiflionem  appellabat.  Erit  harc  difquifitio  iu¬ 
ris  Britannici  fingularis,vt  exteris  ignota,  noftris  vero 
hominibus  paucilfimis  quidem,  de  fontibus  cognita, 
quo  magis  emitédum,  vt  ea  qualis  olim  fuerit,  &  quo 
iure  in  commercia  venerit,  quifvevfus  antiquis  fue¬ 
rit,  intelligatur:  eôque  impenfiùs,  quia  parum  per- 
ipeda  origine  eius  conuentionis,plerôfque  deterreri 
ab  eius  vfu  video,  cû  tamé  maioribus  noftris,  perquâ 
frequens  fuerit,  &vfitata,  ipfofque  adeo  Romani, 
patriique  Iurifconfultos,  plcrofque  omnes  his  fale- 
bris  implicatos  coperi  doceri,  quàm  docere  maluifiè. 


d  de  iure  extranei  adoris  apparet,  &  pecunia  data  eft, 
erit  revera,  & effedu  acqueftus  communis,  etiam  fi 
ex  vnius  ex  coniugibus  capite  lis  de  re  pendebat  :  fin 
non  apparet,  &  res  verè  erat  controuerfa,  &c  incerta, 
eius  propria  ex  cuius  capite  lis  mota  erat,  etiam  fi 
pecunia,  hoc  cafu  (  incerto  iure  fcilicet)  data  eft  pro 
remiflione  litis,  fed  illa  pecunia,  aut  tanta  foluto  ma¬ 
trimonio,  ab  eo  coniuge  conferetur,  &vt dicunt, 
raportabitur  in  diuifione  cômunitatis,  &  mobilium 
communicanda.  Htc  mea  de  argumento  valde  con- 
trouerfo  lententia  :  eiufmodi  tamen,  quæ  cum  certis 
iuris  principiis,  &  receptis  theorematibus  valde  con¬ 
gruit,  &  ex  fenfu  communi  rationem  habet,  &  finen- 
di  funt  pugnare  fcholaftici  audores. 

BRITANN1Æ  VSVRPATA,  Hinc  art 

RO  D  I  Μ  I  S  S  O.  53 7*  N.C 

.  4. 

27  D iuerfum  efi  iure  confuetudinario,  cr  hum. 31. 

28  An  pater  renuctare  pofiit  acquifitioni profefhtiorum. 

29  Patres  ture  patrio  Vfumfr.  non  habet  in  bonis filiorum. 

An  fruflus  rei  donate  in  Vita  patris  conferri  debeant . 

tbid. 

30  Pater  non  potefi  rettoexre  donationem  quam filio  fecit. 

31  Donator  quinis  non  potefi  fuam  donationem  reuocari 

ex  eo ,  quia  immenfa fit  aut  inofficiofa. 

32  Nec  dimifiio  reuocari  potefi. 

3}  Donationes  Vetite  certe  perfone  reffeflu  ab  ea  foluni 
poffunt  oppugnari. 

34  Oppofitiones  heredum  etiam  Vinis  dominis  admittun¬ 
tur  iure  patrio. 

33  An  donata filio  co ferri  debeant  inter  coheredes  fratres. 

36  Pater  potefi  prohibere  collationem ,  aut  difiimularc 

finendo  filium  frui. 

37  Donatio fieri  non  potefi  a  patre  vni  ex  filiis. 

38  An  fruflus  rei  pr erogate  pro  iure  fitccefiionis  ve¬ 

niant ,  in  collationem  tam  iure  ciuiliquam  patrio 
remifiiue. 

39  Donationes  ob  canfam  non  funt  Vetite  inter  perfonat 

coniunfhtt  alioqui prohibitas. 

Merita  obfequialia  non  funt  idonea  caufa  donationis. 

ibid . 

40  Donationes  ob  caufiam  proprie  donationes  non  funt,  fed 

potius  innominate  conuentiones. 

41  Donationes  in  legitimam. 

Deprerogatiombus  Virilium  portionum  inter  heredes ■ 

Cranfint  reuocabiles.  ibid. 

42  Bona fiiperuenientia  Virilem  augent. 

43  D  imifiiones  Veteri  iure  patrio  in  Vfu  frequentes,  fue¬ 

runt  innominate  conuentiones. 

44  Multi  contra  flus  no  fin  turicimli  ignoti  necprxteru 

inutiles. 

45  Contraflus  quidam  pro  tempore  frequentantur ,  aut 

defuef eunt,  Vetus  antichrefis  noflrum.  engage. 

ac  trepide  pronunciarefolitos,  quid  ineofibi  maio¬ 
res  noftri  voluiffcnt,  de  eo  fcilicet  argumento,  quod 
in  notiflimas  iuris  ciuilis  regulas  incurrere  palam  vi¬ 
deretur.  Quod  dum  facio ,  attende  quifquis iuris  pa-  , 
trij ,  & prifci  maiorum  moris  ftudiofuses. 

Dimifiio  an  titulus  eflet  habilis  ad  dominij  tranfia-  2 
tionem ,  &  audoritarelu  ab  iure  haberet  aliquam ,  an 
vero  moribus  tatum  fuftinerctur,  an  etiam  in  totum 
ciuili  ratione  deficeretur,  me  etiamnum  adolefcente, 
nuper  tum  reformata  Cofuctudinc  veteri,  inter  peri¬ 
tos  iuris  &  fori  dubitabatur,  quibufdam  ex  illis  iuris 
Romani  regulis  ncgatibus,quibufda  etiam  confuetu- 
W  iiij 


ιοί}  Des  Àppropriances,  Art-CCLXVL  ioz^ 

nnonut  irvis  λ niito illi  deiogansibiis»  A  arforâ  à  legibus  *  .& tmlli Romanorum  h- 
1  .  1  ,-..,1. ..1,,.,  .Umii'lîumsvox  nul-  m oublis.  fl UQ  Ufjuiquc  aufrotei n  comih^ri 


WOiibiw,  i^llü  ticniqut-  îiuÆhjwnn  cornai^  j*? 
i^r.iklct  »  ciihi  dc  eo  pridtin  il  majutiiuis  nofiji^  * 
querela  i lanfadtum  cL’le,  tüJrm  auiu ictlî-cer,  oün« 


ptopri a  \  .«oru»  i  fecun .cacc-s^rtii&fonuin  iidS 

quee  sn  curcimrtiis  taniliffiam  habenntr  ί[η·ηπ-· 
r  e  rum  bohrine  s,  &  nuper:  nari  conucLktc idtpece  .  "t 
cordi, i·  iltdicamiLEi  quoniam  resdT  niag.dnvon·^." 
Zi  ilinftre$  adhuc  ta  tfc  i't  controuerGa·  iVïucin-,  nr 

?!  ut  ah  reformata  Côiuenadinr,  mlb  cadets  Îcn|;  r" 
rtpctfiini,q»iï  fîîit  bis  ornante  tri,  &  iiibirelLis 


dmatl  quoque  nais  aumui  ‘ 

qicmcL U'oniVMi  Gfiliictûdme  d  Wicnw  »  j 
qun.ro  kgaetuv,  &  quotW^bimc  kmenuampu- 

injecte,  ti&veîen  qrmlirn  vlquam  l'epcnn.  Du,  - 
S  quideinverhurn  hhokW  iitns  «cnpr^bu 
jïon  mîoram.  fed  *»  pro^qtum 

qualfiradi  minem  u(io  nomme  mérite  appelle  euro 
U  icilicdt,  q^^udaïiqutmJiqvenditm·,  uur  aliter 
alienatur,  &  tiP-ud  datum  m  elle,  &  mutese  permit- 
[]ml.  excauladomimi  cranibiuna  traduronis.  tow*  de 

ouoi-irr.  fcripiii  Lcïrai&Hftb.  jMc.D  b  ccrt.per,  ^ 

&oiosnosdt;-.mmv.vrupia,  mW  de  attu  transit-  aur  i odrinar,  aiitcsptnmtniorum.quaiÉbt^ 
t  nVv  pollcilioiu^  Hanc  quai! traditionem  v  ulgo  di-  ddiidarat ,  libet  retire  qmd  pndeni  nobiq  ÇA  $  K 
muli' mem  appelLmr  Lfi  nui  Ikndo.O de  .Wa*  Scd  en  m  veteribus  «milita  coimtttenc,  & qUÏ 

,  Kito  de  qu  i  iàmusIouyeaJiokiiiU  acripini  üimil-  cum  tenu*  ie  vaWi!  moroso*  feu*,  N« 

*  lï.incm vcius fourni  AiVpcllab» >  bonorum  omnium  tamen  illis  untum  cch s pugnandum mt.qnifo&cfo 

ipuntanoam  ■ibdicationcn'i1&  quod  verbum fonat  di-  ilii  dccuucn.m.noiuum,  latis  acucofrim,^ 
iDiilIonf  m  •■m ini  m>iuu  put hnn.  taceret ,  non  pn-  tAuis adhuc  nun  oCu^  «d  mru  cmtlw 
uariu  mnmni  &  abmmur  ,  v;  magiftti  loquuntur)  bus  me tim potuerint  «.am  «temiiL· 
nfC  ή π’.ιί  1  j l" f  ibftetir.nixiHre.  Urd  Ctiiionis,  & tranfia-  Qy^ dunil^s ntulusdi^lic tau^,- 

no,,·  ’  vin  m  alium .  k d  nsiTitn  non  tpamlihtr  illum,  inr.  Sumptum  eft de  irium  viuraoi ^tcdcin  duSdq 
fcd  mmd ■'  .num  qui  iur.-.ic  moribus  hrres dimittêti  efle,  ac  nr  dici qmdeW foflc, Lpoft cimncijTMtIl 
fnrums  elÎl  t,  ou,  m  nos  m  Wnfa-kimpt.mi  iolcmiw  §r..D  dtlu^l^ 

■Ίτι  -ΙΙ  ΐΓ  Oi'od  <<  :  lurt'i. 1 11  ruti  ι  ύι fnon  potuit  qtuf-  L  bus  dubitan  non  pon. II,  led l.  nbem qui fiu Aaidtt 

‘i  ■·  -.ι.  i  i·  . . ri.«r  Sr  .·,,.·  Une  iiM'.*  mirvnnilt  I  lin  ήαΓΓΛη-πν  h'rr&rL^, 


ÎLLnii-JL:U  ‘,.  Μ  ;  mu  :«·  τ*  »  .  . ...  .  Γ -  t 

qu’un  plus  l;  JimilIîtiii^qUiunt-itbiirreilirate  captre, 

j- .  ι  ‘  .  i,  .^‘ϊ,.-,ιΙπλ,ίρ rfvtii-rn  m,Ti fl utiiLimil· 


lu  1 1  co  fl  ditio  fi  c  rc  r.  l’ui;  ι  ψ  ru  r  v  et  c  ri  b  us  *  mriiso  sqii  κ 
gentibus exiri ss  h.vrfdttan|  urris pÿfogatio 
jrpiA'rw  d'^>Tjpt  aux  duufio  bnfiorum  iruer 

b  i  re  des ab  v  i  nente  - 1  ti’achrs  dimiiUcnis  fu  s  r,  v  t d  omi- 
niutn,  &  prûpïiecas  b  on  o  rir  omnium  m  dimiftirmm 
Λ  perinde  transit tretnt T  via  alip.dbolibet  coinradu, 
[uicciùili  lubiÎi^  legitimo.  Ita  fiebat,  vtdimiitxmt 
nullum  iuiilicnadq  aurbvporheci  îubnCitndi  ttln>  D 

querecur,  catiioduniaxacdimiircnriYui&uiHi.Vcrc- 
rcs  cal-ail  ane  Ylpfcawiir,  euro  fenestquifpïiim  atfei'b 
ïr-are,  atqui  rebusfuis-ffiptreiTe  amplius  non  pullet, 

grati  Ivcre-iiis  opefam  prterogriro  ofbdo  pionoCabMi 
Yt  ruto  rei  fani  ibat  js  curam  r  ^  pairimonij  procura¬ 
ti  ernem  com  mc  darer ,  qua  Lci.l ,  c  et  arc  arc,  pru  détes  hu- 
ni  mes,  rt  rum,  &  v  fus  peri  u,  longutn  vadere  mlEs  feli  * 
citiadinibili,  viucre,  qübd  Diocletianus.  Salonis  fitcic- 
bat,  iam  inde  ermftiiunm»·  ne  eiunm  vita  diu  fuerint, 
v  iuerc  fe  nunquam  it  ntianc,  quod  ille  R-Oiu.  dicebat. 
Sed  hic  anceps  alea, nec  femper  cn lilio  cüctus  rcfpon- 
dit.  Kim  mli  longe  ante  meditari  pmresfani,  &  btue  t 
iutrnii'câri  dimi Atriorum  moribus  bue  deuencrunt, 
pone  illis  ncmfÎîi,&  praeftu  ptrnjrËEia.  Nec  enimre- 
5  uocati dimiiüo  pnr,  rat ,  niiï  ex  quibus  uuitS)  atic  ex- 
b.rr .'datio,  auribaiuriuiusreuocationcs  fiiuu,  Sal  Sc 
J  l  fu  r·  '  ..ία  j  un  ifi  jûaiis  erat  tes  ■ 1  ,  m  ·.  itica,  au  r  d  ubi  um 
p^ttimonium,  mst  adiïiinbl  l'.uïq  ,  honeftü  dimiflionis 
xitirlii  iTL-l.i  tractatio  rri’i  lolchar,  reperto  prîtes  tu 
ne  ’dcnii·  nam  bonorum  inrerdiinuiirm,  &  irtfenfas 
actiones  d:  nrinretur.  H*c  haii'eJitaria  fpei  antici  pa¬ 
tio,  ne  aui:^  favuiliimmi  opes  ncqobia  cuiulTqua  pro- 
digefentur*  Proind  c  ±c  Ipeftu  quldrm  ^lernonkmlla  p 
ante  dunlllloniSYis  xrar,  quam.  p.ublicè  ediitis  in  rm  r- 
caugauc  tribunalibus  çrar  pro'mulgara,  quolocodi- 
ηύίΓοΓ  dn  mi  dis  uni  babuitlcufuiT  is  concridibus  ma¬ 
ioribus  no  (tris  frequ£s,uc  quitquâ  paulo  magis  item- 
mato  lus  non  habet  dimitlsonis  cumlquam  lahtiîas  iu- 
ter  maiorum  m  linimenta,  net  anre  reforma&un  Con- 
Ê  firetLidinein Earbarus  quliqua  dubitabat,  quoad  bib- 
ciliorcdi  cam,  au  magis  m  b  do  m  ud  o  nari  fiitit,qu  i  fibî 
acutius  cancris  videre  vifi,  primi  quod  Lucretius  de 
Epicuro  di^t  attollere  contra  futur  evculosaull,  &  in¬ 
quirere  adorli  iuiit,  vndedimillicmi  origo  ,quec  illi 


LllïJ  UU  ■  '  -  Li'il  ■*  fcJVI  II  ^-UlUH,  .  v  u.  u  .  .  XÎM  LlrE:  terî 

fiim,  &r  CjUibusiurc  quodam  Γυο  prciitiuû  hsttÀm 
debetur,  maior  difcep.tstio,  per  Lin  fuü^içÉ^p^ 

pulVli.  L  fcripio.  D,vnd.  lib,  L  cùtn  ratio. D. il·.· bsr. 
darci*  Le.  vbi  L’an. ïîald.CUib  C.  deiur.  îr frfr.  ipit., 
Cy .  Bald.  CalL  L  iuris  igmi  tant  i  s.  C  qu  ι  admit· i\ 
quis  veto  bon  implens  verb*  -uiftm ,  antb.de  ËtcnL 
ίί  F  île  i  J .  I  π  u  b  ! .  e  Liin  fi  3  lu  s .  D.  de  ?c  th.  obLig.  fri  r> 
mm  quidquid  ni  Lif^inodquomoilocûqiifkù^hrn 
dicitur,  rpc  tantum  tribui  certum  fil,  ne:  iushtrtit- 
bu  '  uantu  Liilibct  t peranri  3c  i  mro  tuent» ,  min)  Sàfi 
dki  c  t,  i .  fi.  put  est.  D,  de  a  cq.  b scnL  Ca  Ib-  Wpf· U 
i.  Sorin.  ceint,  z 4!.  Il’u.i,  Q_uol1  ip  ur.vil;  jp'lbli 
locus  indicat.  Qnai-.diu  (inquit  1  haeres  tndûflftsri'.; 
cft,  r-ihiS  üitfen  a  kruo  JiatredemvocaÈ  liliurt., qu' 
qu.mdmjiiclncres  fitfiitutLti,  nectaméiiviufinpii 
qurdquntm  porcll.ms  habeat  de  re  vlla  tlsr^mfi.  H 

iJeniDUr.il  dixit  eonf.04.  Anebat.. confSi-bcliii 

cap,  Lcdr  lia.  txt,  lie.conllr,  Qu^ïcntgaL Biît.  WW 
fpern  m  d  i  fpofi  ciqni  bus  ipeftaï  i,  vc 

drlr  unit  LTrouicipationero  l.vli,  qu.zll.vh.  cippctii-v 

de  pact.  1, 1 .  $ ,  ii  i  ■  n  puberi.  D .  de  cn  Hat.  i  r  ·’^ 
patre  filius  habere  bona  dm  nequeat,  qMod^. 
AngcUinoLAtct.  Alex.  Tai  .  di  vue  3  tcxCoindiil 
devulgar  &pupiL&- vulgo  l  harmliTiu.D.q^  j.1^ 
cogant!  Bart.  &iniol.  I  qui  ILoinff  inpi^ap.&* 
vetb.  oblig  BaSd.l.  quamquam  in  fin. G W&:·  ' . 
rart.Imof.  A lb. Cilli.  Ι.Τίππ  Seio-i-Iiupa;,!^*' 
legat,  ι.  V.  rgo  cft  m  v  i  u  l  j’  s  h  r·.  dgm  ηό»  hab^·  ' . 
fil'uim  quidem  non  ture  pcrdini-iJfiioiiefiVJ,‘ltJ!n.  , 
r  edem  obtrudi,  Idcbqmr  uccvlhim  panetri CEnfJI’  ',, 

kmtate  uor rionem  bl  lo'  di vm  vi  11  vt,  quoi  loatu  ψ 

vbi  fiip.1  b  Frater  à  itarre  q.  r?·  β-dd.  I. aliud-  C. 

ÉCCl  allegant,  ,  r.j 

Secunda  ratio  eft,qui.i  paCro.aut  COnttawS  ^  . 
tas  dari  ntmpüÎÎit,  ac  ne  IpCcic  quidem  vjlaoi. 
lio  n  i  s  i  n  ter  vsuos ,  L  baro  'dita  s.C  d  e  pfb  “■ dh 
«  CO.C.  dcimirll.  iKp.  l.ïlr.D.  n 

ImoL  Ang.  I.  HmÎïfs.*.  vlr.D.dt  “““"’jj  pVjl 
note  quidem  γΐτ  caul^qu*  Lirmeruia i  >  : 

c4.t»W|dftu».  5-vh.  D. 

.  .....  c. . . iV  ,li d. Rom .  n k  ,  . 


Î.xm  J-  nu,;.  p."-LL-isl··  v.  - . ”  f  η  a rf r. ni’** 

pugnat  fatiotc  pia.' caulas.  Pflui.Lud.  1  ^  fluit· 

I.  pjao.Crfi  çoOu.L«.l  Rom.ripnm™  »,nfly 
ϋ ter  in  iexto  ipcciali  cunira^nuui.  x  v 


r  in  iextu  ipcoali  coiMraCinuin·'- . Γ^1  e^vii'  I 

qui  loctis latè excretnir ab Gmliel. ΕίΓ.0:Ιώ.^|!|  I 
tins,  vah  duas  huba  feetb  *  vya'  fDjfi  [ 


ïozs  Des  Appropriances;  Art.  CCLXVÏ.  ioi6 

pofleputanc  feaorepiæcâafæ,  Bald.  1.  vlc.C.  de  paît.  A  obtfmuife,  fine  . ratione  effe.  EiTcieiturabortiuum 

«^«ΛίΛίοηβη,  &fpiuim»,qaiSecPaa:em,  me 


fuetudine  quidem,  aut  moribus  fieri  poilc  putat  Bald. 
l.z.C.quæ  lit  long. coiif. de  quo  tamen  poilerius  vide¬ 
rimus.  Dimiifione  igitur  hæreditatemdari  non  poiïe. 
to  Eius  pronuntiati·  effedus, &  confequentias  elle ,  q>, 
iure  ciuili  padum  non  valeat,  quo  gener  cum  foeem 
pacifcitur,  Vt  filia  cum  fratribus  æqualiterfuccedat  1. 
padum  quod  dotali.  C.  depad.  l.  pad.  Cdc  collât. 

Sed  nec  illud  valet, quo  conucnit,  ne  filia  de  fuccef- 
fione paterna  amplius  quidquam  capiat,  quam  quod 
dori  datum  eft,  aut  cum  renuntiat  reliquat  hxredi- 
tati  1.  vlt.C  depad. 

Nec  illud  item  quo  pater  pacifcitur,  ne  filius  agat 
adfiupplemétum  legitimx,fi  minus  habet  legitima,  1. 
fi  quando. §.i.C.  deinoffi  teftam.  l.vlt.D.de  fuis  &  le¬ 
git.  Quin  3c  palam  Bald.  amétiam  eorum  incufat,  qui 
fic  contrahunt  1.  cum  Archim edorum. C  vt  ίηροίΓ. 


matrem  poftet  oftendere. 

Atque  iila  de  Romano  iure,  atque  haud  fcio,  an 
plura  etiam  dici,&;  obiici  pdffint.  Adducutur  etiam  de 
communi  fcnfu  excomuniter  accidentibus  rationes. 
Quo  iure  fieii ,  vt  viuus  vidénique paterfam.  infodia¬ 
tur  terra?,  &  contra  naturæ  leges ,  &  ordinem  Domi¬ 
num  in  folium  Sium  8c  auitas.opes  accipiat,  &  fenex 
infolentis  hæredi;  exponatur  arbitrio,  copræfertim  · 
tempore  quo  formdolofior  inopia,  &  rei  cuique  fux 
maior  neceffitas  &vfus,  hoc  euentu  captari  mortes 
viuentium.  Ita  enim  fieri,vt  ab  ingrato, &  feroce  filio, 
reuerentia  parentum  exiatur,  &  patrios  ante  diem  in- 
qunat  in  annos,  cotumadam  filiorum  in  parentes  ali, 
filiam  quamlibet  obfequefem  patri  externum  Domi¬ 


num  inopes  paternas  introiucere,  q>  videre,  &  pati 
mceftus  pater,  &  quamlibet  rigens  filia,  fed  ab  mariti 
arbittio  pendens,  cogatur,  licmiferando  exemplo  pa¬ 
tres  adigi  ad  molam,  &  de  alieni  choenice  demenfum 
diurnu  quamlibet  iniqua  ftatera  accipere,  cogi.  Quod 
fi  etiam  accidat,  quod  nimium  quafrequenter  euehit, 
-  & iemper  timendum  eft,  vt  prxteixrumnas  exteras 

votum  captandæ  mortis  inducentes,  1. cum  donatio-  C  aliquid  humanitus  in  perfona  dimilïàrij  contineat,  vt 
ite.C.  de  tranfad.T.  licet.  C.  cod.l.ftipulatiohocmo-  mens  voluntafque  bene  confiet  ei  quem  elegeris,  quit 


poffi 

legat,  eat. 

Denique  iure  pada  omnia  de  fuccedendo,  aut  non 
fucccdedo  cuiquam  certæ  perfonx,  damnatur,  omnes 
ftip ulationes,  δ c  tranfadiones  irritantur,  vt  contra 
bonos  morcsYadx,  &  libertatem  teftâdi  tollentes, & 


do. D.  de  verb.obligat.l.cum  duobus.  §.idem  refpon 
dit.  D.  pro  ioc.  late  Bened.  c.  Raynutius  verb.  duas 
habens  filias  Alex,  conf.28.  Jib.3. 
i  Sed  nec  iuramentum  tales  conuentiones  confir¬ 
mat,  c.  quamuis.  ext.deiureiur.Caft.  Raph.  Fulgof. 
Rom.  d.l.  padum.C.  de  collât.  Bart.  Angcl.  Caft.  d.l. 
vlt.C.  depad.  Alex,  conf.259.  240. & 38.  lib.3.  Decius 
conf  63.  Steph.Bert.  conf.29.  lib.i.  ScconC.zcft.  eod. 
lib.DecifiTholof.432.  etfi  hic  locus  cotrouerfuscft, 
&  notat  Cepolla  tir.  pro  donat.  C.  14.  cafu.  Ioan.  de 


iniquum,  &  crudele  ad  exteros  hxrcdes,  aut  tutores, 
proeuratoréfve noui  cuiufquâ Donfini,  aut  hieredis, 
de  fuis  rebus  arbitrium  deferri, & legem  accipere,  & 
quod  lex  vnicuique liberum  de  fortunis  fuis  indicium 
permiferit,  adimi  contra  1.  in  re  mandata.  C. mznd.id 
vero  ne  matritnonij  quidem  caufa  fi etli  inter  exteras 
præcipua  fit)  elle  cuiquam  ademptum.  Quod  Baldus. 
&  Salyc.  tradidere.  Quam  trifte  fufpicaciifimæ  xtati, 
dc  rebus  fuis  ab  alio  ftatui ,  &  vt  olim  viuentem  deiici 
.  .  de  ponte,  illam  diaetam  in  tedibus  mutare,  illam  fe- 

Imol.  c.  cum  contingat,  cxt.de  îureiur.  latè  Ioan.  D  neftram  aperire, illam  arborem  quæ  profpedui  obftat 
Çrot.  1.  frater  à  fratre.  D.  de  cond.  indeb.  ex  fundo  auito  deficere  non  licere.  fir  nrnnh,K 


n  T ertia ,  quia  hxcfpecies  eft  donationis,  atqui  iure 

donatio  filio  in  potcftate  fieri  nequit,  I.2.C.  de  inoff. 
donat,  vbi  gloi.  Sed  hic  locus  fufiffime  tradatur  ab 
Cepolla  in  d.tit.  pro  donat.  C.  1.  irritam,  pofita  regu¬ 
la  cum  quindecim  exceptionibus,  tex.  l.i.  §.  fi  pater. 
D.  pro  donat.Iaf.  confin8.vol.4.  incip.  contra  dona- 
tionem.Decius  d.conf.259.1ate  loan.Crot.  &  Baptifta 
Cacialupus  1.  frater  à  fratre.  D.  de  cond.  indeb. 

13  Quarta,  quia  licet  pater  inter  viuos  polfit  diuidere 


cx  fundo  auito  deficere  non  licere,  &  protinus  accur¬ 
rere  inrcrcefibrem  qui  tantum  licere  vfufruduario 
neget,  illum  conuiuam  accipere,  denique  de  veteri 
fortuna  pro  Domino  vfurpari  permitti ,  ôc  numerari 
odiose  quot  vcftes,  quotfoleas,  aut  foccos  atrriuerit 
vetulus  fenex.  Quot  patruos  numerari  exutos  fortu¬ 
nis,  famem,  &  malorum  miferrima  ferre  &  pati  co- 
ados,  mortuis  fratrum  filiis  in  quos  fortunas  fuas  c5- 
tulillcnt,  pietatis  officij,  & charitatis  mifetada  exem¬ 
pla.  Acfunr  îfta  hadenus.  Nam  &  multo  plura  dici 


hxrcditatem,  vnicuique  portionem  fuam  afiignando,  E  pofifint,  &  iufiæ  declamationis  materiam  fuggercre. 
1.  fi  filia.  §.  fi  pater.  1.  ex  parte,  ξ.  ab  inteftato.  D.  fam.  Contra  veteres  dimillionis  ius  antiquum  &  vc 


hercifc.  1. quoties l.filij  patris.C.  cod.tit.  l.penult.$.fi 
pater  pro  fuo.  1.  cifm  pater.  §.  euidifi  D.  de  legat.2.  & 
quos  Corne,  citat  conf.228.  lib.4.  num.io.  neque  eo 
cafu  donatio  intelligatur,  fed  fupremi  iudicij  diuifio 
d.l.  fi  filia,  imo  prçrogatio  futuri  iuris,  quod  fieri  po- 
tcft  1.  cum  quo.  §.vlt.  D.  ad  legem  falcid.  Tamen  ifta 
diftnbutio  eft  reuocabilis,quod  Bald.exprefsè  dixit iii 
1. irritam. C.  pro  donat. Socin.côf.4.  lib.i.  Decius  latè 
conf.86.  Barbat.  conf.  80.  lib.3.  num.39.  glofi  tit.  de 

pace  tenend. verbo  friper  côtradibus.  &  §.item  facra-  __ . „„ . ^  ^  tJUilcJLClil  r.,„„_-ILr]LV  JJ1ÜC. 

menta.Caft. L vlt.C. de  pad. Bald.l.  fin.C.  ii  quis  omif.  F  obligationum  nexus  gigni,  inde  cimlium  &narura- 


— iquum,  deve- 14 
tuitum  gentis  morem  fic  tuebatur,  confenfu  conftare 
omnia  quibus  hominum  focietates  teneantur,  com¬ 
mercia,  congrelfus,  catus,  ipfa  quoque  cœleftia  cor¬ 
pora  confenfu  ftare,  in  quibus  fi  quid  aliquando  côtra 
accidat,  miranda  ifta  effici, quae  tonitrus,  terremotus, 
igniuomos globos,  exteraque  terribiliagenerent.  In 
vita  humana  nil  præftantius  fide,  cuius  materia  fit  in 
confenfu,  fi  quando  ab  ea  difceditur,  tumultus,  bella, 
inteftinas  difeordias  exiftere,  terrorefque  exteros. 
Confeiifuçontradus,  &  commercia  cOaleicere,  inde 


cauf. teftam. &  Baptift.Cacialup.  repet,  l.frater  à  fra- 
trc.D.  de  cond.  indeb.  Sed  dimiifio,  &  fi  huic  praero¬ 
gationi  fimilis  effet  reuocari  poflet,atque  alio  iure  di- 
miifionem  veteres  habuere  ,  pro  irreuocabili  con- 
tradu  fcilicet,  nifi  per  ingratitudinem. 

Quinta,  quod  cùm  ex  his  appareat  dimiffionem 
cum  iure  ciuili  affinitatem  nullam  habere,  neCon- 
fuetudinc  quidem  feripta,  vllam  audoritatem,quado 
dimifiionis  verbum  feriptum  nufquam  legatur.  Idco- 
que  quod  errore  primum,  deinde  Confuctudine  vtédi 


lium  obligationum  in  iure  diferimen,  earum  tamen 
materiam  ex  xquo  in  confenfu  ede,  effedns  varios, 
quia  politica  gubernatio  prçter  naturalem  cofcnfum, 
ciuiles  nexus  addiderit  ad  profequutiones,  quos  ta¬ 
men  antiquiffima  tempora  non  noraiit,  fed  tamen  na¬ 
turalium  etiam,  ciimfol  rfunt,  non  femper  inutilem 
effe vfum,quod  l.fideiufTor.§.fideiu(iror.  D.dc  fideiuf. 
&  alibi  fæpè  in  iure  apparet.  Quod  fi  ad  naturales 
obligationes,  etiam  ciuiles  cautiones  accedant,  vcluti 
fomentis  perfici  contradus,qui  necefiitateni  indicant 


Des  Appropmnces,  Ait.  C  C  LX  V. 


IOI7  L*es  ΛρρΓΟρι icUiwv.3, ..  ^  L.  ^  v_>  ^  ^  * .  i0îg 

iitrafeadi  cimquoifcnurl  μ·«ΚΓϋ,φ«ν*1ρό·<Λ  A  linyrdiû.  N«co  r^tecdinnflione  np>^ 
ffm  1  tiLur  C  acoDii^âA.  K:im  vimvilutati  f  ortums  fpohcmrur,  fcd  vtcamntorumwûdijpr^. 
lententi  u.l.u  ■  .  j,.-.·,  ,fF id numlcimi-  u cantui,  rinailia irt officio habeamr.  ces toluL- 


ÆmP<  ckwiivmliccre.  Excohcrivridquoduiro- 

ψ,  il,  XL-  lu·, .mues 


ûiit  m:cr  s 

&inLficif,wfiib]ei'Juintt:mi;<.nrcnfLu  appl^™* 

«WM  I«p.  1L,hrV  SïhÎ 

«pris,*™  ciâ^ülmüiieprohibia^^  ntibile 

5-mir.  E  a  ifn  I  Lif-libef  ϊλ  ûs  infinita?, ■  ^Holntit  co, 
ττΛίι  'ι  .7τ  mdlci.côiieiiircdcco  quudsuiukpum pro¬ 
bum  lit,  Vf  m  alium  srasIVraruc*  nûEaridaqiicexnma 
ιΗι  i  ultmiarii  Imperatoris  fcncctiitu-C.  vt  ub  h?«d. 
1(  vd  com.  hflcïed»  N^dRianpt^d.inLnindiriLm 


ucantLir,  familia  in  ofhcio  habeatur,  tes  cotifciuetar 
C-lüco  p  tariert tm  d snuttents  vi u fr uétu,  EïLnim 


C-LULCJ  p  L  l-LILI  i  LJ  U  11  ,11 U  L  LL:p  lu  V  i  U-L  LLCî  U.  illLU^m  |lj  jj,a 

flancs  eafdcm conditijpnes  recipere»  quiveoad^ 
(tæïci'î,  &  li  dinti  florius  rem  prodigar»  insU  hatcir 
ingrriciisfit,  m  ïïÎÎjcïo  non  Tu.  legç-,  liicéuranf.,  &X 
cxTiîi1  reditionis,  ica  rcuocadi  di miffi-K^pape^huJ 
J  i  etiam  atciditjvt·  aliquando  ingtacus  aLii|ui5 
tins  Qccurrac,  anidco  rerrahcdx  pqrlturûj^^^^ 
torum  volutares  un  ea  benefice  ntkï  Au  ηιηίφΐπ^ 
î  ugiu  ni  vs  iquam  ài flui  fi  c  vxomn  duclu  lu,  qü;a ^ 


,...]  conT  hxvcd.  NoncircanguiandamJantudincm  ingiumviiq^n-u-»··  ^ 

volücatis corcabcii rium  proo cirni fiiiam  fmm5™  «  quam  aliquando  ex  coim^o  pigdimc,  atrO^, 

iuris  &  in  1  v; rms.C.  de  emu. ftip-  reperdit  ninna  aut  Ncro ,  autgiwlcns  Dommus  cuis parer 
ïu  ns,  i^_  _  i  r  -  .  ,  -  a. ,  uurams  erat .  ailr  nd  rm  ω.. 


iuns,Cc  in  î.vcrtTis.v-  uvwu«<·  ^r* - -  - 

lubcditarc  mrercLilcre  Komimitïi  volutares,  Qux  leu- 
tentis  mirilÈÈ' !uüc  argnmmro  quod  r rad niius.cn n - 
lie  ni  une  qui  putamus»  ntt  fi  mcè&  libcrnmc,  omnia 
in conieniüm deduct  po<c>  dcdttûique  tucud»  elle, 
ab  xua»ftrinbjM,quiç  satura  jure,  Icgibu^motrlnis, 
au:  ouili  exprclTadiÇiûfitione  pfoptcr  polincus  eau- 
fus  expréCsè  ntohibi  π  non  ce  ;  ïttfciru  ûr.  Nam  ρχκτ 
caühffi expredlis  aliost  Jingcxe,  fi  non  ah  illis  ducunrur, 
indiuik  ell ,  &  arbitri j  hberurem  tuutu  Jü-î  «rütcrn- 
Êtnns  hominis.  Net  ignoro,  uu^bk  obüci  iolcain» 

niiarquc  anrcmemoriuimus,  de  dailïbuscauli»,_« 
nM  libertate,  &  capmnibrum  motiium oecafio- 
nj  h  Li  s,  Lv  t.ilibu  s-  qu-v  eu  iuLmodi  furit  p  oiler  i  us  v  idc  ri- 
mt]5.  vi  Idc  tantum  dicamus  Fn titra  obiiei,  quod  de 
mfimtoin  rebus  fuis  cui ulquC  arbitïÎo,  ^e  inoderario. 
id  ne  obudeni'  ex  Lin  te  madata-Cod,  mad,  çnm  uiirmm 
riq_  iclus  sb voluntate,  &  coniënlu  occepir3  itaquo 
lihëi  ratem  iirbitrij  ru  cm  ut  nos,  son  i  nccmftitni  iam,  dp 
jaihhilitnteni  mentis  çiiiüfqiie,  qn^t  liberc^Tcm  elle 
pucc-r  tories  ab  piaciris  di  Rodere,  quoties  lubet,  quod 
nec  iinmaiu  (brietas  ραπ  potlit,  ucc  fidei  vin  eu  mm, 
.  . . r^r,n,TTivNic  Mcrvis  jrfbfri voUkati CU- 


aui  sveto,  auLuu4w^jn4Jvi*YH^MasparerniicÎ^^ 
ex  ie,  ik  vxore  ma  auguratus  erat ,  dut  qu-Jcm  ^ 
cum  leges  conderer  futui  tun  nullum  putabar pan^ 
dam,  aul  sn  atri  eidam.  Srd  nmeti  Ncrotiiï  nàîtt 
A grSppina,  occidi  non  nolebat,  ii  modo 

ret.  An  abhorrete  oui  nes  ab  vxoribus  clebeiniis.ejij 

lucrsr  abquâdo,  imo&  niuItscfttcurifijitXanriL^ 
aut  A  fp  ai  Ln  ei  udi  tum ,  &  pb ilofoph ans  Edeoque 
rms  Icarium?  An  tden  ncmbttftamerojfetxtrdanik 
rnitiauir,  quia  fututus  Iit  aliquis  .capatot;  aat  tc%ib 

por  ppiinil-Sfll  na  "·  ΓΊΐΐΙϊΙίΤ-ί’ηΤΜΐ  iPTST.rll'lIn  TYlI  l  itl  ·ι|·  ■■ 


IÎ1  Ill.lLl  It .  tj  U  I  il  1  y  LLIIi.  LL*J  I  ·  t  ^  u  ,  J.LLL  11!^ 

Ç  cor  rnbul  arum  r  Quis  ideo  nil  i  eraij.qnia  γλόΙτα  auihai, 
&.  ferisdemtcunnirrt^ijin  poiiuSfitCutritniiiiinD^l· 

_  .1 i-H.  A*  a··.  Ili  1 1  m  ni  γτι  γμ  Λγ  π  ms  π  Jii-nii!!.* 


ΐχ.  ILI  J  a  ttç·  ut  LUI  I  \.w  t  .  x.^um  * -wunu  iMUUlUyi.'^· 

uirnbarredcm,  &  oftkiolum  fiitutu,  &:  qutadimiil  n- 
ncs  tav'b  in  alios,  qua  in  liberos*  aut  nepotes  Eunr,air 
grs  riîïi  ma,  &  iucu fnüfl uti  ά  fil  toru m  nomitia,^  pls:g 
huRaanuaris  appellationes  non  rtpfji'cntantiir  kjto 
pou  us ,  quitta  jn  fcïtn  tï  Ipla  i  m  proboru,  icJ’crbi  jr> 
tuml  Quid  illod  an  nihili  tdiü:  repcnamnitedimii, 
quo,  iicuri  veteres  Turifcôiutrt  fcciflê legûtur» odicSe 
aâioucsverbis  remperarcrntjfic  hic  qucqutiaAnfe 
mrerdiitionis formula,  verbis,:&ré muiîireai:urr vr 
quomodo  in  fqifid  a£tîo  prodira  c  fl; ,  rjtiC  rruïfidi  io- 


nec  Humana  forirtas  ραπ  potlit,  nec  fidei  vinculum,  quomodotn  tauu  am 

^  eMm4.K«KBmvUW«i.afenvolât»icu-  D  locft, 

.·■  : _ m  iwn πιϊίΠ , .  ftr  rAfimuEa:  fidri  ix&  m;d,t  ttaiktionss  fungcretut,ii  hocmcdiSïm 


neC  coititnc rupcLimun.»·  4. m  ^  s  l.t  ■ ,  ,  -  è  ( 

uiUiuam  purklnell,  cum  prortiiflb, 
conci-aitu  obftldufflitur*  Îtiniuriam  voléri  vulgo  hen 
ncnfcnc,  cùm  kmef  vllaro  iu  partem  libere  conccÉrcdr. 
Ç&t  :ùtfl  faüfeens fenex  atfcfta  xtate,  hbalcenbus 
fcnfibus  remua  (uaruin  pxocaratiortem  alrcri  pt-rdi- 
midionem  commender,  cedere  curis  quoque,  & mo-- 
itrftiilima  folidrudine  defungi  pruadus  cil*  cum  in  eu 
bac  tatione  curï  depqniinriîriqui  lege,  natura,  mns 
ordüne,  mata  incogitant i,  &  vd  imritoqiradoqiiehç- 

η  I i.t  J  n  r.  ·  .i  iT  nr  f ιττπγπ  i'  fil·  m  1 1 3  Γ(Τ  fl  tl  ΠΠΙΐΰ 


IO  C  LC j,  lit.  Lpuilt%s:i  Jt  Λΐιιΐιυ.ιυΐΜ·|ι  v  h. h.  jo.éi.v.  iu»i^,i¥‘»«v— . 

£ k,  &  jnahf  ttaÛ  ατ  i  unis  fu  n gereïU  t ,  lï  hoc  mtdu Sitfl 
jrt-pen a  e il t Sc  fpedo fus  colo r adu mhiadi  flajuj. f0 
&  legum  cefura&  merita  abdi car tn  huncftdftpflw 
elu.ii  ut, Ά:  fîmes  anrcuctiai  ur,  &  mdioridiiaciut- 
ponutut  eïciceniÆ  rri  prtuntx-  Nam  tasKiiinnm 
îîütliiiS  coguariones  foilfe  conflat  in  dirrriVi™ 
vfurpandis,  cùm  .fv  r  îlleïtir)  honcfta  prxîeï^^^ 

m  i  n.a  c  ulp  r,  Arq  iit  ifm  de  0  (lie  ii  s  vua£  cû  nmiuïiihu·^ 

Supere  fi.  vr  ad  eas  rationes  refpondeom  ir  >  ^'-î  Λ  ' 
lyre  Romano  obiiciuiutir,  inter  quas  eapriLi™a::u· 

■  I  3 _ _ ..il.,  I.T  Jiri'i 


ordine  enatu  inCOguann,oi  vej 

K,  &  bonwafeoiirorniiBnKA  nuntorcquaqi*  UiKRonuno  oB.K.in.w.inOTTmc.p-v^ 
cil.'ili  rcpricfcntHJ  fucccffio.*  prmogano  ums  hçic-  E  nt.quod  nt;.«  vmcnm  UircJcm  ‘r 
««odluntSC^nurnuu 


üitatii  recipnnuL  λ·.<  . . - 

ï  cum  que.  e.v!t.  D.  adlcg,  blcid.  Nam  cur  lue  qnM 
&b  caiiiËîibiur·  iîeri  fol  et  ad  .estremn  viriocum  d  coto 


W  LUUum·  . . . . . . 

dec  urritur ,  vt  media  minus  turei!  i  gatitur  f  Cur  emni 
cum  qui  bires  a  b  lege  &  monlnis  deftinatiir*  fa  mi  iis 
fucceifcir.  Dominum  potius  ulacct  appellare,  quam 
curatorem  rerum,  abense  labcitudmis  vicarium  1  & 
ret  fiam  ibatis  promum,  ie  condii  m?  Cur  arare  ingra- 
ucfce  te  î  d  fubfidium  cuMKim,  in-tatè  reiicimr,quod  bus  hirredmmtm·; captcnnis,  ^u^^;;nrpctii 

olimveteBS,  &Cq.l««  Epileo» .  lop;»  &  - 

rm ptdeunâoàb»  ρ«Λη.  fpooBrfecid»».  &  «««>.& "  .‘““Γ, 'nm„La‘- 

r ■ _ A„«r«k,iir  riTiti  rrt^liiimrpç  iihi  fînn-ntarcnr. 


Hocvcfo  ncrao  negauenc,  hcl  ψ ivw  \  i,  ιϊ 
ti  sbmtut,  pro[?r:i'  cuiuiqua  iure  hertfdtcatisKii.·  1  1 
cum  hereditas  difiniantr  ELisdldtuccededi 
furn  itis  quod  dehmdbus  habuit  J-hireditai.D-^p 
mtv  Nan  poteit  igirur  hiredii,  hitréditanrie  spp  ^ 
tia  cocriteterci  niu  perfonx  cuiquatn*  aute  'P^'f 
fimiSnis  iiris,dc· cuius  fucccillone  agitui-Mcc·»1  ^  . 
à  Icitis  Jifpo  li  tionc  pedet,  quod  W  tta  acçtuït  1 1| l"  '  ' 
b  u  s  h  art  ei  li  tau  b  u  s  capiendis,  in  te  co\ uet  ud  1 . -.-.no,  ■ 

11  .  Γ-..Δ,  ilrrrn  rfldEPW 


reni  tu  procurationibus  praiith  fpontefacjcbani ,  &  exxcïhik  U  hitun  narrefiinr  f  ^  ·  jiSCU> 

fohcLre  qu^bane.cum  coaditi rores  fibicoopurcnc,  F  quomam  eius  ^ 

, . , .  ,τ ,  rtn  «  rtiiinr  ri  s  .  &  fu  CL-çffbrc  s  viui ,  vide  ti-  ei  r,  q  u  1  pruxi  m  u  s  eft  »  &-  a  nem  1  _____  . . 


loiiare  qusreoatteiCuiLL  lu^uhh  '--.l-t  ^ 

vt  1  uri  optiones  muneris  T  &  fiicçeïToies  viui ,  videti- 
idfque  mamittarent  i'  alij  Citlarcs  d  iceret,  &r  principes 
viri ,  inccqris  eriam  leni  i  bus,  karres,  filios,  plure  s  ex- 
ternos  bomtncsad  principatum ,  &  curarum  paitici- 
pationemallegcrent;  Qiiodii  inibleiiiS  aliquis dï mif- 
îarius  litp’es  ftiturtis  fingsinr.  Cur  lion  ille  potius  fpe- 
ratu.i' ,  quem  nautminadet  credere  futur mn  afTeft-s 
scrail  s  patronlimT  cc  li  dum  ftibadi u  nam?  Cur  m  alè  po- 
tiu·:  liber  ominati?  Nam  liqui  cales  fu  ruri  finir  non 
defutueasi  leges3&  liw,  malis  omnibus  comparata  elle 


quoniam  eius  qm  uemnem  co  . γ 

gir.  qui  nrovumis  eil  A  a  nomme  ΑΠ»*^ 

rshnshaues  destin  anu;  >  ahlara  poteftate  .  .g 

hircdis  inftiuieudi,  tam  certa,  Siinuana  .  ·  ^ 

vr  prope  m  u  da  1  ^es  v  id  earur,  I  ;  cata  4 11 9  ^  ^ 

rcfpodir.D,  profoc.  &  hanc 

fbuete  feribi  t  Bald  rd .  t.  mii  urii  dorah  f 

diimb-ES  Oc  linem,  A:  usuram) 

iionis  comtadlus,  re  wpr*fffl»ia ^ 

PL-L,dc  pott-nri.i  in  ailum  rianfeat,  te. 

litULv  nec folus  controclus  fit,  ntc  luJj  hxw-  ■  ^ 


I025>  Des Appropriances, Art.CCLXVI. 


il 


iusdevrroque  mixtum,  quod  idem  diiTeref  efolent  in  a 
donationibus  inter  viuos,  quæ  in  vita  valere  non  ροΓ-  Λ 
funt,  fed  à  morte  confirmantur,  vt  à  patribus  filiis  in 
potefhte  fadæ,de  quo  Bart.l.r.  fi  pater.D.  pro  donat 
Neque  emm  dimiflïo  valeret ,  fine  præexiftentia  iuris 
àConliietudineprçiumptiuèindudi,  imo  efficaciter 
attributi  &  realiter  fundati  fi  nihil  à  cafu  cotingat  q  ui 
fi  nullus  incidit  certiflïma  fpes  eft. DiiTeritur  ab  fcho- 
ïp  lafticis  autonbus,  in  1.  licet.  C.  de  pad.  de  eo  pado, 
quo  milites  duo  înprocindu  congreiliin,  mutuo  fe¬ 
ci  lient,  vt  fuperftes  alteri  fuccederet,  fit  ne  teftamen- 
tum,  anpadum,  an  aliud  quiddam,  inter  quæ  mul¬ 
tum  intereff;  propter  reuocandi  facultatem,  aut  im-  ® 
potentiam  ex  adus  natura.  Et  teftamentum  elle  fim- 
pliciter  Pet.de  Ballaper.Cy.  Ray.  Arec.  Salyc.&  Alex, 
putant.  Quidam  cotra  non  putant,  ièd  in  genere  elle 
yltimam  voluntatem  innominatam,  quod  Ang.Bald. 
Fulgof.  Iaf.  putant  &  Angel,  rurfum  l.j.§.  genera.  D. 
de  acq.  polT.  Sed  in  eo  tamen  hærendum  illo  iure  non 
putant,  quia  vtrumuis  dixeris,  &  cenfueris,  tamvtra- 
quedifpofitio,  fiue  teftamenti  fpecificè,  fiuevlcimæ 
voluntatis  æquè  reuocabilis  eft,  vt  ambulatoria  ad 
extremum  vitæ  fpiritum.  Quod  Oldrad.  dixit  in  eo 
cafu,  quo  Rex  Aragonum  regnum  partitus  inter  duos  C 
nlios  dicitur,  vt  fuas  quifque  pro  diuifo  portiones  ha¬ 
beret  regni,  &c  M aioricar ΰ,  neque  enim  talem  difpo- 
fitionem,  teftamentum  dici,  fed  ordinationem  quan- 
dam  vltimi  iudicij  difpofidonem  præuenictem,quod 
ille  dixit  confi  zjn  &c  Bald.  tir.  depac.  tencnd.  §.  item 
Iaeram  en  t.  Certe  talis  difpofitio  non  multum  abellet 
ànoftradimifiione,  imo  plane  fimilis  effet,  retento 
præferrim  vfufrudtU,  nifi  quod  illam  reuocabilem 
exiftimanr.  Si  tex.d.l.  fi  filia.  $.fipater.D.  famil.her- 
cif  rcde  expenditur,  apparet  quod  ante  diximus,  ius 
de  contradu,  &vltima  voluntate  mixtum,  cùmtex. 
dicat  non  videri  fimplicem  donationem,  fed  potius  D 
fupremi  iudicij  diuifionem,  glof.  addit  donationem 
cile  cum  caufa  collatam  -,  cft  igitur  cotradus,  vtglof. 
cenfet,  fupremi  iudicij  diuifio,vt  text.&l.cum  facul- 
tates.Cod.quinum.hbe.  lib.io.  Sed  dimiffio  mixtum 
ius  eft  de  contradu ,  &  confuetüdinaria  diipofitione. 

A  contradu  habet,  quod  inter  viuos  fit,  &fine  ex- 
pedatione  mortis  effedum  fuum,  præfentidic  forti- 
tur,  quod  ob  caufam  fieri  folet,  aut  matrimonij ,  aut 
aliam,  quod  in  totum reuocari  nequit,  nifi  propter 
ingratitudinis  caufas,  quod  vfumfrudum  retinet ,  & 

alendi  necefiitatem  continet.  Ab  diipofitione  fuccef-  E 

!  foria  cofuetudinaria  habet,  quod  fuccefforij  iuris  re- 
■  prçfcntatio  cft  ab  viuente,  exd.l.cumquo.  D.  ad  leg. 
Falcid.  quod  alteri,  quàm  ei  qui  bonorum  futurus  eft 
hçres  fieri  ncquit,quod  pro  maiori  portione  fieri  non 
poteft,quàm  in  qua  quis  fuccefflirus  eft,  ab  teftamcti 
natura  in  totum  nihil  habet, quia  in  totum  teftamenti 
fadio  nulla  eft  cuiquam  iure  confuetudinario ,  nec 
quifquam  hæres  inftitui  poteft  vlla  in  parte  rerum 
iure  quidem  inftitutionis,  ôc  fi  iure  relidi,  aut  legati 
aliquid  aliquando  relinquatur:  quod  fi  verum  eft, 
iam  nemo  mirabitur  talem  difpofidonem  irrcuoca- 
bilcm  e  fle,  quia  nihil  ducit  à  teftamcntorum  natu-  p 
ra,  in  qua  tota  reuocabilitatis  caufa,  &  materia  fita 
cft,  propter  adus  conditionem,  &  ambulatoriam 
vt  dicunt ,  voluntatem  teftantium  quæ  femper  re 
vocabilis  eft  1.  fi  mihi  &  tibi.  §.  in  legatis.  D.  de 
egat.  i  I.3.  $.  vit.  D.  de  adimend.  lcga't.  Nec  quod 
{jæres  habet  à  teftatoris  voluntate,  aut  prouifione 
I  .  ct  ,  fed  i  Confuetudine ,  cuius  difpofitio  nul- 
amreab  homine  alterari  poteft.  Quare  omnia 
ia  fundamenta ,  quæ  de  præceprionibus  legalibus 
texuntur,  &  iuris  affumptis ,  vno  verbo  corruunt 


IO3O 


fublata  inftitutione  haeredis.  Redè  Francif.  Tigrin. 
irreuocabilem  eife  dixit  illam  difpofidonem  Re<ds 
Aragonum,  recepto  moribus  iure,  de  qua  Oldrad.  li¬ 
tigat  pene  incerte ,  &  Bocrius  iure  eum  fequutuseft 
decifion.iyj.  &  355.  Quæ  magna  preftrudio  eft  ad  di- 
mifliones  noftras  confirmandas,  &  afferendas,  ctfi 
vulgo  parum  noftris  hominibus  animaduerfa,  &  am¬ 
plius  demonftrandum  eft.  Dubitare  interdum  cogi¬ 
mur,  quæ  tanta  veteribus  legiflatoribus  caufa  fuerir, 
cur  teftandi  libertatem  tam  infinitam  cfle  voluerint, 
cur  neceffitatis  tantæ ,  vt  paulominus  fttilta  quorum¬ 
libet  iudicia  de  rebus  fuis,  legibus  fuis  æquaret,quod 
illa  1.  i.C.  de  Sacr.  Ecclei.  agit  &  §.  diiponat.  auth.  de 
nup.  xij.  etiam  tabularum  antiquitas,  6c  venerario 
prçcipua,  Romanis  adorata,  G ræcis  reperta,  cuius 
illud  per  omnes  libros  noftros  fubinde  regeritur,  vti 
quifque  rei  fuæ  legaflit,  ita  ius  efto,  &  certe  de  rerum 
dominiis  transferendis,  fiue  contradu,  fiuc  teftamen- 
to,  mirifica  antiquo  illo  iure  libertas,  &audoritas 
fuit.  Illo  iure  de  feruo,  de  filio,  ad  necem  ftatuere 
licuit,  vxorem  concidere,  &  necare,  &  quidem  nexum 
debitorem  difeerpere,  fi  non  foluebat.  Hic  quod  ne¬ 
gari  nequit  rerum,  &  bonorum refpedus  nimius,  fi 
quidem  hominis  necandi  caufa  funt.  Sed  enim  ne 
illud  quidem  non  valde  mirandum,  quod  adeo  vete¬ 
ribus  placuiflet  tantum  pofteris,  &:fequutisgcntibus 
pene  omnibus  difplicuiile.  Ac  primum  de  illa  tefKidi 
libertate  multu  cft  ab  pofteriori  iurifprudentia  etiam 
Romana  detradum,  quod  1.  vcrbis.D.de  verb.  fimiif. 
indicat, &  frequeter  Iurifcofultorum  refponfa  often- 
dunt  :  immenfæ  tamen  ea  de  re  illo  iure  manfere 
rradationes,  &:  operofa  volumina  inftitutionum  hæ- 
redum,  tcftatorum,  &  inteftatorum  caufæ ,  fecundæ 
inftitutiones,  coniundiones  rerum,  &  verborum,  ac 
proinde  tertiæ,  quas  fubftitutiones  vocant.  Etouis 
immenfas  feripriones,  de  quarta  Falcidia,  Trebellia- 
nica,  Pcgafiana,  non  audiit,  quis  acutas,  rixofas,  & 
falebrofas  iftas  difpûtationes,  &  iriuenta,  aut  intelli- 
git,  aut  meminit,  quibus  difeendis  mfta  hominis  ætas 
non  fuflicir,  &  in  quibus  iuuenttis  inutiliter  teritur 
&  ingenia  vexantur.  Quanta  ibi  crux  ingeniorum’ 
&  bonarum  mentium,  quibus  litium  ifta  materia’ 
&  fubtiliiïîmæ  pugnæ,  &  quadrifariam  fedus  pilus 
difphcet.  Quare  humani  generis  bono  fadum,  quod 
iftas  prouinciæ,dynaftiæ  &  regna  pene  omnia,  pofte- 
rius  abrogauere ,  &  exolefeere  ραίΓα  finit,  &vero 
quaedam  publica  audorisate  damnarunt,  vt  noxia,  & 
perniciofa.  Nec  huius  regni  prouincia,  pcnè.vlla  reti¬ 
net,  nifi  ficubi  Aquitaniam,  Lugdunum  ifta  adluic 
vexant,  quæ  tamen  præcidi  illa  ipffa  genslonc^  ante 
petere  debuerat,  ab  Regibus,  fi  fua  bona  nollet,  & 
aliqua  ex  parte  fadum  eft  in  conuentu  ordinum  Au- 
rehan.  de  fubftitutionum  gradibus.  Certe  ftudioii  iu¬ 
ris,  multa,  illic,  opera  confumpta  in  his  difeendis,  re- 
uerfi  ad  fuos,  &  rerum  procurationibus  admoti,  fen- 
nunt,  &agnofcunt  fero,  multum  boni  olei,&ftre- 
nuæ  operæ  perditum  effe,  cfim  mirificae  iftius,  &ar- 
gutiflimae  cognitionis,  nullum  effe  per¬ 

cipiunt  vfum,  cùm  melioribus  melius  confulris.  lice¬ 
ret  incumbere.  Sunt  enim  illa  pofitiui,  &vt  fic  di¬ 
cam  placiti  iuris  fcira,  per'  omnia,  quæ  nec  in  fen- 
fum,  &  communes  notitias  cadunt,  nec  qiiicquani 
eorum  pofils,  finedidanre,  aut  magiftro  percipere, 
ex  communibus  intelligendis,  ratiocinatione  na¬ 
turali,  quoniam  funt  placita  cuiufiibet  lancientis  ex 
audoritate  poteftaris,  non  intellcdu  mentis  edita, 
quæ  fola  antiquitatis ,  &:  audorum  maieftas  defen¬ 
dit,  ciim  fi nt  per  fc  valde  fcnticofa,  &  magna  mortar- 
litatis  arte  ad  implicadas,  nedendas,  inuoïuendafque 


IOJI  Des  Appropriants 

,  Lu., 

Ξ,^νΧ  pn*U™>  «fdiral"  “  jr'£|* 

cln  hxrcdion  inLlimrLontm,Lilc|l,  iclhnJi  fccol- 

ttemi»  to.u.nprac.idciuM,  ac  tel»  >"V  jf 
ïli,  iim,  «  ls  tores  dto  aaam ,  <pun»  tosuims 

JtoMltoaS,  &  sr::dl>s  pOfW  »1  Ρ“““" 

îrocirn.  Ici  1rs  p™  haniinc  tcftaa  Aq« Γ^ο1“  rlt 
céàfcw,  FKpem»,&in|Pto>Fapro  —  m- 
iUbiiuiimo  »  iiJctTtillima,  verianli  &  m  peiai  iempte 
cugit!itîonc&  percurbaeionibus  me  pu,  &  ûimuno 
ciuod  Placo  fcribic  ^«n.  vt  à  qua  g«wc  de 

micrailct  hacrcditas,  eo  iute  certo,  &tcqiubiU,  & 
iiAïurï e  tarions  rcgred*#rur.  0?°  muciito  n»  W“ 
fdubrius,  in  Èunnttii  commerciis  rcpcrcum,  Hac 
ratio  in·  obuum  uum  fratudulciu*,  δαηΐιψίπ  =>r- 
boaim  capmcioTÛ,  qüaroraeïesferyMf,  vtftcqiKU- 
tem  illi  a  cati,  &  km,  ohm  cintutn  Ko- 

mamt.  priikro  rcip,  thidam  caupo  mirionem.  Qui* 
fiipptffîta,  quis  ifeggçihi  quis  fahificata  tcfhmçnta 
non  audii  r,  autBoraanomm  b'ges  Camélias  ï  q1·1*5 
ilL-U  iMtcrtiÎj,  «f-ôallî  indica  &Üo  tcftattifntp  noidi- 
π  i  vr  fub  .nr.plüTuno  nomme ,  m  harredts  ms  du-  L 
dererur,  falfum  comimà  non  pollet  talibus  pttpu- 
cnamribus  >  nuis  amp] illimas  hffrediraccs:  a  probroiiî 
îa-mmis  libidini datas  (vt lücloqmtur.)  Pm«n qtuL- 
qut·  luamad  menfuram  in giûms  libres.  Quiseiiana 
Su  infanda  tempora  quibus  Iimperamn  cyraniwjnon 
totam  Imeilitaecro  ctlimfiiTe,  miferc  defUturaï  fibe- 
ri:>  crt  men  fuit ,  &  Facul  ramm  nau  fqgt uni  ,·  cum  alij 
quidcni  fibi  relinqui  pro  m.agn.0  pteruiis  «Splonoo 
mterentur,  alij  non  repudiarem,  fed  de  alicno  par- 
mm  redderent  pto  magno  beneficio  ;  qnis  ptfBWma- 
tos  ccllaturcsA  ïefefaws-Gerai'noa  legife&quE  null-x 
fedntio  polllt  côgcrcrc  ?  Quibus  probris  fi  iurc  opu- 
mo  liberamur,  reuulfis  à  radici  çauhs  miii ,  quis 
huno  feniii m  maiorum  oonlandft,  &  :  illam  peruer- 
Em  fjipic m i-un  non  deteftet ur ï  Hac  cadem  vanont 
inofticiofi  propinquor  nm,^  parentum  voluntates 
5n  libems,  &  genus  Lumn,  freimm  accepere,  quorum 
maligna  i  udi  d  a  frccji  le  utata  îllo  fctulo  oftcrnitmi  lu- 
rifconfulifirum  qm-reb.  La-D.  de  indff.  teftarn.  ■& 
matrum  perurrfas  mentes,  L  liquar  mrotes.  C-de 
iidminift.  tut.  ftiam  tum  infinita:  HctrnciiE  refUndfe 
fui  feena  comparare  cogcbancm  ,  bine  tiruli  de  m- 
iisfbo  teftamento,  de  inof^'olîs  dors  itionibus»  4e  t 
nunïxiscniLsiquç  generis,  dé  que  re  coniundls,  aut 
verbis,  de  iranGmtàoiribusi  de  lui  taris  sure,  de  wli- 
busitïKïieufi  argamt-nci^vt  inn  grande  illud  volumen 
iuris  noftri ,  quod  tomm  pene  intali  maccriaconiu- 
muur,  &  rot  Imperatorum  r.mdliones,  fmcvfu  itnt, 
uec  legero  penc  necefle  Et  res  agentibus,  ac  ne  m 
fchoîaftica  quidem  vmbra>  ad  v  wtanda  (dicere  value- 
ram)  atnendit  adolcibentium  mgenia  ,  Îivmbcatilcs 
fciamachias,  Ec  aSiaquifqua  iuri s  appellatione digna- 
turï  In  genio  ram  cruccs  5i  Fndis  pmnumdelenncû- 
fa- ,  Se  felebrofaé  iu  rtiprudi  clse  arcanis  prodira, vt  icm; 
per  Liiiftccer  aliqniS,  quoautorc  pugnaretur, &diÎ-  F 
fenfus  atiiSoritare  magiftri  beret  probabilis,  vnde 
Ulx  crumnofa:  palmar ,  petuicacium  homirutm,  mul¬ 
to  tKamkto labore,  forontes  viaoripetokiem,*:  rei 
laaufeaÿuin.  1  I^cramcnlchokibci  auûores  vocal» 

(  iïdiis placée )  iurisibntes,  ptagmaci c aram  kcuuas 
(vr  loquuntur)  ç  mi  nus  ablegant  qui  ill.is  excetras  vti- 
liter  procidere  e^periuicnriii  repetere,  alioqni  in  bis 
jrtacem  cofiilimptun.  Erve.cn  cot  pcrcuiha.Ttonibti.s 
uitas  menses,  in  ftacli,  ik  mamocalcgc  frJ  Jtari  uçceilê 
fuit,  Icgémquc  poni,  viquaquilquc  lege  familiam  ii- 


,  Art.CC  LX  VI. 


ΐομ 

ccpilFet, eadem  gend  po[tciïfque  tranCmstu  at^* 
■feriet,  nevc  idem  ms  nafcinuisimudctct,  quo  ite 
quifquaiti  crtuiHct.  Nec 
pe  timentis  feccubruiti  profectum,  vc  tiniis  i-nCii^ 
lundis  çdo£ti  mortales,  iero  r,itjdi:m  iapetir.,*;  ηΜ . j 
ius  optimum  priicisviium  eLTct ,  id  idem  ^ 
orbi  pcqpemodum  toto  d'ttcirimtan.yjdeitti^fl|yj 
do  motibus  cumiquc  geds  Jndiui,  & lapd-sntius  iîüîI 
co  i  fla  c  tedcrt-ucut,  quorum  immouj 
corruptus  tiJiot  -fututus  cflcL·  Ncc  ime  euciitu 
fuit,  quando  ambagibus  illis  reftamcntomn  es/efj 
t'ublütis, cétto,  incorrupto  iurc, 
coepere ,  càm  vnus  ianguis capiendi  legem  tttm^ 
vnde  in  totum  controuercendi  maceria  i  nteta^t  k 
faxillrt  gigtitiarum  coiLibiiur  excinfto,  Del·^^· 
tibus  certe  milunUliti  efl^quodin  tiibunnlih^ciciltij 
indicator,  etfi  de  modi  cuiufqut rneniuta inta  oqh®- 
rede,1;  e^illere  quardïin  eoncrouetiiaE  folnifj  dsp-iib- 
j  iis  can  i  e  'ntib  us  lis  fete  nulla.  Quam  illa  nomerdS  fe 
gesdimdiorum  in  n.ofttis  libris  T  vna  ccrtc fulifliTutï, 
gradibus  muolutu,  duodecitri  ianulias  me  adciltfen- 
re ,  exitiabili  dilüdiOjTbolôÊr  implicttir.iiiiitjiiàrowi 
annos  nara,  trium  non  amplius  vciiuLiniKxtH  ri)m  , 
vnaquirqnc  vociui  ic ,  implicata oradoiic,  continirlc-  ! 
ret,  Nunc,  nullo  non  dic*  idem  futor  eandem  gn> 1 
rem  agitat ,  Atc  eadem,  nec  luis  mibs  Adbuc  occor- 
rere-  didicit,  liber  exclamare.  Quis  futur  dtiuts]  Git 
jlli  EryfiFiis  alitur  tali  mire,  aur  iniudapticmri.Git 
incendia  ixciuntur,  quibus  omnes 
quando  neccile  lit  ?  Cur  ficts  lubduniuj  cruid^ 
piîrctxxu  crtmli  mot  gerendas  i>f  infans  tdbrbftill 
bertati-  l/tam  lu  quarti  libcrtarem  teftailfeJi 
compare s  eniti  ifla  immedicabili  litiguuli  tiecedii*-  \ 
ce,  quis  ex  {impliciter  non  dcfipicnnlui,  jnifpcnjr  1 
in  totum  nontcftari  potius,  qium abnmtfMi Kiti  ,■? 
ignem  iniie ere?  quod  Neronis  cxempimnÉte® 
île ,  qui  fe  mortuo,  certain  igne  miieed,  'mii  ιοώ  b- 
cieba  1. 1 mpe i>b  U  sn  fcclcratl  fi o  mi  nî  s  Jefidénura  Jb»  | 
fiTi  k  h  ei  raa  n  i  gei  teris  s  £<.  fboru  p  i  odio  , 

vixeris  f rlixsm tfeti as  po Lt erorum optnteA7 ψΑ ?'  : 
cete  fuUmt  .uuiiuetfersxs  ofFxs  propinare  prfe:m 
licigantibuSidc  Erulsslkra-  Magna 
bili  ratione  alias  i  ibi  leges  gcnces  qu  sque  Lnaivuqi. 
illis  antiquari  volucre.  Sed  indt  ïiqicn  euerat,1^ 
cau  [  i  I  urifc  ο  n  feliri ,  &  v  ereri  iurd  ptudeiniÆ  Wüei 
libriSi  cûm  difcrimcn  Hopaiuii , 
dign  dlcrrcntj  i  mprndcntts  in  vetesum 
rentur,  c  ùm  pri  tei,  fcd  alie  m  i  uris  (entent»!  otsi; 
alios  item  mores  deducerent,  vcluu  libumiiCDi^ 
ccniidem  squinam  appingcrcr,quod  mc 
Komani  antiquata ksta,  deriuamin patux^» '  ‘  ■ 
]ii.s  iltttpptaceffigjnir  ad cfHc iend-i  eoLeq-jU-i^S  i 
que  in  nitL  patrioT  ldque  perquam 
*Ηκ·  Sic  Ici  licet  aqua  cemperaiur* 
illis  ftucliJliir.um  ius,&  inuiojanim  fur, 
in  [  ora  lti  abrogant,  δε  damnant,  02?  ^2^9 
finita  iuris  aporelefinata  legum ,  hoc 
ccmfiitcirich.  Non  valet  atlus  iure, quiaço  ‘  ,  Γ| 

reftadi  ftcultawm,  velueex  Apotlirus^Pf^^^ 
co  n  i  ad  mo  res,  &  ilua  pntria  tmipefc  *  w  P  ^ 
fime  kbantur,  &  de  fJîffimo 
filii  ma  confie  quenria,  ..  qÆtf. 

Nam  fi  demonftori  etiam »onginc 

quod  dicimus,  ne  longum  IIe,  c»fW 

nue  reflEimcnti  m  inibeutione  d1^ 

hac  fine,  ne  icilamentiqaid«n  aPPc™„y  j  ^ 
res  non  fiibiu  vlk  J-i.  D. ,  dcvulg. 
mé.  D-  dr  bis  quairi tdl  delcnnCom^^  ^ 

natioiiurc,ne.uuLiur.um  quit-ei^  >nti'  d  ‘ 


1033  Des  Appropriants,  Ait.  CCLXVL  1034 

ffiftiturionis iure  capere,  ablege capimus, quod ex  A  ptum  hæredem  intercedentem  audiri,  vtdonantis 
hæreditate  capimus ,  ab  homine  nil  inftitutionis  iu-  mortem  necefle  no  iit  expedtare,  quod-certiflimum 


re,nam  legata,  Ôc  quas  donationes  fubinde  Confue- 
tudo  appellat ,  aut  /impliciter ,  autobcaufam,  aut 
mortis  caufa  non  rciicimus  ,  fed  intra  modum  à 
Confuetudine  præftitutum ,  &  vtviuentium  difpo- 
fitiones.  Quare  nec  legata  quartis  illis  fubiiciun- 
tur ,  fideicommifla  omnia  nihili ,  nec  quidquam  ha¬ 
bent  ab  vltimarum  voluntatum  natura,  nifi  quod  in 
teftamento  fadba  reuocari  poliunt.  Itaque  iunt  ifta 
valde  oppofita  ,  nullum  teftamentum  iure  valere 
pofle,  in  quo  hæres  inftitutus  non  fit,&  illud  è  Con- 
.luetudine  nullum  teftamentum  eft'e  polle, in  quo 
haeredis  inftitutio  fieri  poflit:  imo  vero  ne  ttftamcn- 
22  tum  quidem  dici  poteft  quod  facimus.  Nam  quod 
rubricam  de  teftamentisConfuetudofcripfit,nihil 
habet  cum  teftamcntis  Romani  iuris  commune ,  & 
eft  potius  codicillorum  materia  per  quoshæredi- 
tas  dari  nequit ,  quod  feribit  Bald.  &  Saly.  1. 2.  Cod. 
qui  teftam.  face.  poli'.  Alex.  conf.  28.  lib.  3.  Bald.  1. 
filij.  Cod.  famil.  hcrcifcund.  per  1.  Scæuola.  D.  ad 
T  rebel.  1.  verbis  ciuilibus.  D.  de  vulg.  &  pupih  fed 
ipft  fine  hærede  feripto  non  confiftunt.  Itaque  cum 
tam  multa  Romano  iuri  repugnent,  tcftamenta  di-  C 
ci  nequeunt  ,  illa  quæ  Conluctudo  admittit.  Et 
quod  in  d.  1.  licet.  Cod.  de  padt.  traditur  vltimæ  vo¬ 
luntatis  innominatae  appellatione  potius  inrelligi- 
tur ,  cum  fubftantialia  teftamentorum  repugnent, 
voces  igitur  vltimam  voluntatem  in  genere  inno¬ 
minato, teftamentum  redtè  dicere  non  poliis.  Qua¬ 
re  non  iam  eft  ,  quod  quifquam  teftamentorum  le¬ 
galium  fauores  (  vt  loquuntur  )  alluat  Confuetudi- 
narijs  difpofitiombus  ,  tam  conuenienter  ,  quàm 
vitibus  brafticas,  cum  longe  alio  fine,  &  vfu  feri- 
banrur.  Quæ  omnia  eo  dicuntur,  vt  omnes  intel- 


iudicium  videri  debet  radicati  ante  iuris ,  fine  quo 
nulla  cuiufquam  intercedentis  ratio  haberetur. 
Quin  memini  cùm  aliquando  interceilor  aliquis  de- 
nunciatâ  interceifione,iudicio  difcedere  vellet,  quia 
diceret  conferuandi iuris  dumtaxat  caufa  fefe  inter- 
cenilfe ,  de  quo  viuete  donatore  difeeprari  non  pof- 
fet ,  inftitillê  donatorem ,  &  ex  S.conlultointercef- 
forem  coegifle  ad  caufas  intercellionis  edendas ,  at¬ 
que  de  viuentis  fucceflione,  ipfo  etiamnumpoftu— 
£  lante  elle  difeeptatum  :  etfi  Imol.  non  putat  in  vita 
patris  competere  ius  inofficiofi ,  1.  Titia  Scio.  §.  Im¬ 
perator.  D.  de  lcgat.2.  vbi  &  Caft.  glof.  1.  totas.  C.  de 
moff.  donat,  vbi  Bald.&alij  Baptift.  Cacialup.  d.  1. 
frater  à  fratre.  5.  quæfitum.  quæft.23.  D.  de  cond.  in- 
deb.  Caft.  in  rub.  C.  de  inoft! donat,  per  l.i.  §.  impu- 
beri.D.dc  collât.  Imol.  caja,  cum  contingat,  num.  14. 
verfi  Sed  contra  poft.  Ich.  And.Dy.  ext.de  iureiur. 
&  Bart.l.  fin.  D.  delib.ag.  Quid  vero  cùm  præfum- 
ptus  hæres  viuenti  litem  intendit  άοωνας  autore 
Confuetudine ,  de  quo  litem  excipere  viuens  domi¬ 
nus  cogitur  ?  Quid  cùm  ex  roto  donationem  oppu¬ 
gnat  ?  quia  eam  dicit ,  mala  mente,  &  in  fraudem  fui 
fadtam,quod  Confuctudo  vetat, quia  futuri  hæredis 
fpes  diminuitur.  Quibus  exemplis  apparet ,  non  de 
nihilo  elle  prçfumptfhæredis  ius,&  cxpc&arioncm, 
quæ  ad  tales  adHcnes  intendendas,  &  luftincndas 
idoneam  materiam  habere  probetur.Non  igitur  ex 
toto  illud  iuris  verum  eft  viuentis  hæredem  nullum 
elle.  Quæ  fi  tu  è  iure  Romano  coneris  defendere? 
vbi  inuenias?vnde  facias?  tot  contra  pugnatibus  fen- 
tentijs ,  &  tota  reclamante  iurifprud entia  ,  quam 
vftus  antiquauit,  cum  illis  imperij  fui  finibus.  Cuius 
ctfi  magna  olim  fuit  au&oritas ,  tamen  tâta  elfe  non 


ligant  ,  illa  afiumpta  de  triuio,  viuentis  hæredem  υ  poteft,  vt  aut  Confuctudinem  vincat ,'aunuwu.«* 
non  elle, &  illud,  adus  non  valet,  quia  impedit  libe-  quod  ille  barbarus  a  udor  pridem  dixit,fcd  tamé  ve¬ 


ram  teftandi  facultatem ,  illud  item ,  inducit  votum 
captandæ  mortis ,  &  illud ,  contra  bonos  mores  eft 
dc  futura  fuccelfionc  tranfigi,  quæ  iuris  Romani 
funf  rcgulæ  ,  meras  elle ,  iure  noftro  confuetudi- 
*2  nario ,  nugas.  Nam  id  quidem  viuentis  hæredem 
non  elle ,  verum  eft ,  non  fimpliciter ,  ôc  abfolutè: 
fed  quo  ad  præfentem  de  rebus  alienis  difpofitio- 
nem ,  fed  tamen  fublata  externi  hæredis  inftituendi 
facultate,  adftridâque  legis difpofitione , ad vnum 


rè.  Ergo  cùm  Confuctudo  hæredem  futuru  demon- 
ftrauit  digito, ex  languinis  iure,&  lege,  tam  certum, 

vt  alius  ab  illo  elle  non  pollit,  non  relinquitur  cui¬ 
quam  æterni  iuris  audoritas  dc  rebus  fuisincofide- 
ratc,aut  inofficiose  ftatuendi,nec  Ipem  de  lege  fum- 
tam  licet  fruftrari.  Id  ftudium  côferuandæ  æternum 
familiæ,&  gétisne  importunis  perturbationibus  di- 
ftradæ,aut  loco  motæ, malignis  cofilijs  aliorfum  di- 
mouercntur,quamiure,natura,  &  pietate  par  effiet. 


aliquem  de  eadem  gente,hominem,  fimpliciter  fal-  E  visumq;  abunde  cuique  libertatis  elle, fi  tantum  cui- 


fum  effihæredem  non  efl'e,qui  tanta  necelfitate  iuris 
futurus  hæres  deftinetur ,  vt  euitari  non  poflit ,  &  fi 
hæres  fimpliciter  non  dicitur,fed  cum  adiundopre- 
fumptusjcuius  iuris  tam  immota,  ôc  fixa  fpes  eft ,  vt 
multa  iure  Confuetudinario,  huic  iuri  præfumpta, 
etiam  in  præfens  tribuantur,anticipato  mortis  cafu, 
argumento  certi  iuris ,  &  iam  nunc  (vt  loqui  foknt) 
&  de  præfcnti  fundati.  Vulgo  dicitur,& verum  eft, 
neminem  fine  adione  experiri  polle ,  atqui  nemini 
adio  competere  potcft,nifi  à  præexiftentia  iuris  an¬ 
tecedentis.  Sed  tamen  præfumptis  hæredibus  multas 
adiones  dari  compertum  eft,  vnde  nccclfe  eft  intel- 
ligi  ius  quoddam  de  præfcnti  competere  ad  confer- 
uationem  futuræ  ,  Ôc  expedatæ  hæreditatis.  Eft 
enim  id  ius  quodhæredipræfumpto  tribuitur  ine- 
uitabile ,  nec  per  hominem  tolli  poteft ,  quod  Bart. 
dixit.  1.  poft  cmandpationcm.D.dclib.leg.  Caft.  & 
Alex.l.quodScruius.D.de  cond.ob  cauf.  Bar.  Caft. 
Angel. l.qui  cum  tutoribus.C.dc  tranfad.  Bal.conf. 
431.  lib.  2.  vnde  eft  id  quod  noftro  iure  dc  bonis  fuis 
paterfam. amplius  triente  bonorum  fuorum  donare 
ncquit.Quod  fi  cotra  fit  tam  receptum  eft,præfum- 
yîrgcwr.in  Conf.  But. 


Λ 


que  liceret  in  alium, quantum  in  fe  ipfium ,  alijs  itc  m 
dcccfloribus  licuiflet ,  néve  amplius  triente,  legatis, 
ôc  caufis  nô  necelfariis  abfumcretur ,  cùm  iure  ciui- 
li,cxccptælegitimâ,indomitâ  libidineprodigere  om. 
nia,&  profudere  in  externos  liceret ,  ôc  omnia  bona 
etiam  donationis  titulo  confumere:quod  Iaf.  &  alii: 
dicunt.  1.  is  cui  bonis.  D.  de  verbor.  oblig.  quod  illud 
etiam  demonftrat,  quia  dc  conqueftibus  cuiufquam 
opera ,  fadis ,  fi  ea  poftea  alienauerit ,  ôc  de  mobili¬ 
bus  nulla  cuiufquam  interceflio  auditur ,  quominus 
libere  difponat ,  qui  acquiliuit ,  quia  ea  à  maioribus 
F  non  proucniut.  Eft  igitur  legum  ad  patrimonia  anti¬ 
qua  rcfpedus  particularis  fundatus  in  perfonis  hæ- 
redum.  Sed  &  exemplis  quoq;  alijs  propugnare  iuri 
patrio  libet,vtveftigialicentkc  illius  teftamentariæ, 
nulla,  aut  exigua  fuperefle probemus: atque  inutilia 
ab  illo  iure  afiumpta ,  in  ius  patrium ,  tradiici.  Du¬ 
bitare  folent  Iurifconfulti ,  ac  demum  bene  con- 
flidtati  negare  cogutur,e  regulis  aomani  iuris,an  per  H 
matrimonii  causa  fieri  poflit,  vt  de  hæreditatc  patris 
quidqua  cum  parrc,fratreve  conueniat  amplius,  aut 
largius ,  quàm  quod  iure  legitimo  veturum  eft  mor- 
XX 


ioj5  Des Appropriances, Art. CCLXVI, 


o  pâtre, w  prolixa tra&atio LvIr.D.dc  fuis  &  legif.  ^ 
LraÊtum  quod  dottkCdc  p^U.puto-C^  col- 
hrAquîuis  ïït.dciwix'iur.iifC UniyvÜc  puteciqiiæ 
dut Ltatto^quom-am  pk  ιιλ  manu à  ' I  ira^iiawerur 
|Lb  tic  rïiuw|fn*q.tf*  nihil  bfcaiiiplWt·  mrc  ülcc 
mu.s,nJ  lî  quoi  Lite  mi,  21.  ddlirc  Cûuflitiiit  hm  non 
y.cd'c  ,  uuod  vfli  Se  experimentis ,  x  monbii·  confiai 
cJîb  inl  iiïli  mû ,  inter  nobilespra’i'crtim  :  &  hd-r.rc- 
â c  ç o  h fiiin ar .  (3  .deci fi 1  tf.  &  d c«(  -îcm .&  Cûi'f è  t  &■ 
Air  fr  er.q.T  ho.  4  y  4.  b  t  n  e  d  .ç.  R  a  ymi  t  m?,  v  c  rL>.  eh.is 
Li  a  h  c  tu  H1  ias*  nLim  .  îm  .  fed,  1  okPÜb  .1,  fin .  C  tl  t  pa  i  t. 

&  r 
CÔtl. 

$Èfi**e potum..  - . .  ....  ^ 

netcicquod  illis  lotis  fchom’.ici  .luâqrcs  ftatuvnr* 
v  troque  çaplte  *  priotc  ami  per  m$£jÛTtàrdji  caufa'm 
de  i  uec  cilicii  c  fat  lira  culn  filia  qtiidqeuiJn  oonuemte: 
polie  m-'gst  v  potteriorv  quod  ne  eu  ipfo  guidé  pane 
cuit  fratnb%m  odone  minus  legitnmapUttnos  rt  lin¬ 
quat  u £  ,  tas  uiis  ,  q«od  ΐρΓύρτ,  in  parragiiu  nobilibus 
praetergredi  pntribu?  liée  1^(1 '«lotie  Æqmt conditione 
filias  loc-ët,  bec  vnç  exemple  quii  non  vidée  tôt  Su¬ 
ris  roulai  de  cifiumemciumcndiriumbus  iiifriftciî 
Primo  qued  de  furura  fueecilbiie  pailmniimurncv  ^ 
eudo  qued ruines n  nequit c.oiuco.  d.  1  l  gi  m  p a etmn 
quorS  dorahj  reftio  quod  negatur  filium  hoc  modo 
col  beats  âge  1  o  po  fi  c  ad  fu  pplt  metu  m  1  cgi  t  ira  acco- 
tra  receptas  fcnithias ,  quas  nos  Arwapcollegimus* 
quarto  qiiod  Inc  vitres  per  noué  de  (lia  btrcditSïÎ  af- 
ilgnat  per  viam  contRAus ,  contra  aifumprn  pu  oie 
Îjf  pane  h  uîlis  liifp  Litationis.  Qusd  quod  pmr  portio¬ 
ns  filia:  fUpülaïur  tviiicx  ihiribus  ira  vt  caste  ris  ctfî 
coha’Jttdibits ruide  ca  quîcratur.  Hart  fursiconiulii 
exclamant  lie  ri  inulti  &  ce  luttante  T  lie  midc,A  fit- 


tOjfi 

turajak  îus  Diduci  poil  t.,  vdlsti  couttu boa^  h 
rt  s  ùuutum  fit >  quodalij aiunt  ,  vt  iUc 
A  lu  aror.  cap, mulier.  &  cap*  filij  dr.  Π feue  i  7 

centra  lob.  J  Th.  I.  u  Cod.  fi  maiicip.itafiiti· -î" ^ 
J3îtld,  &'Saly.  l.jiüthnn  CqeL deÆdlat.  ajj 
pugnent, eues Bcjitd.xlbgar  d.vcrb,  duasS? 
filii;,  jLumer.  197.  fie  diû.  quadlii^,  lh^  ,J 
A  b  x  and  -diconf.iS .  1  iba .  £c  d  poil  pugnis,  ^ 

Au  frer,  vin  m.te  ree  e  p  1  un  i  mote  tn  aeno l’tut  i;  ^ 
inisdain  probatu  ittrn  Quare  nec  ük  0]L,h-Jr  ^ 
Pultli  dubi  t  a  π  n^i  de  Aiagçni}  rrgm  M  ai  odcaii  kj 

hM/'lir  milTi.l  .  'Inrull  rlVIi  .-  IL  r  Γ  '  . 


de  Lucct  il.^.ur  Π 1  ■  r- 1 !  l  tliT.i  a  .Kc  c.  v  Un  dii.T  f3j(J 
fi  lit  fi  m  ili  extoi pl  0  r  rti  1  îfigi  rui .  I  rgo  lie  c  |13 
ôc  EtaniitièLenet:  A;  cfnu·  ntic  lies  fieiLpoflcie  fc^ç. 
ditatibus  a  b  viucnribusquorti  iniereÎt:  ïjifu  quoi 
qu 7  quibus  Tue ced ëduna  cft3  non  fbluHicimtbKcn^, 

ferfoiuc iiicctdiuir j qued  d'urne quùi^adttjttuii^ 
pD.  pu  ibcdi  d  erra  l·  O  Hit  ^  dclcripbe 
contra  Lli cet  Ü-.  1- pacii.ru  S.  ? . vl r.C.tU·  j>aÎl;& Lci:n, 
donationis,  f  -de  a r.i ni.  eiiod ipfuiu  ['et.  Éî  Cy.fui. 
fe  re  d.l .  pactu.  C .  il  ;■  col  Sj  t .  Ai igt'l À ,  1.  Aipuisijo W 
modo  ftrL’vi- A:  Alcx.c  rmfiiS .  ] j  b  ^  iï  e  a  vatÎqKjj^ 
talc padlusÎi  j  1  tel1,  nui  lacnliasnûJi  rdiiuLrar.Quiie 
&a  c,\  cauliipaÈiumdc:  n  o  ü  iuctedf  nd&^Trpt. 

tatir  paiT.I,  HtpuJario  hoc  modo.  D.  eîc  vtct-.ohlig, 
Btncd.x'bi  luperfiiLj*^  iu:m.  2,S.  qinitibnuKiti 
l  upe  v  qua  tot  am  iup  ex  ficicni  luperÛtiuiBCj  îbc3c^ 
iurtuiiihcin  torum  toi] Leur,  cnna  ή  uiLnientniulli 
finir ,  nec  il  [tamen  ίο  i  um  caufitauc  t·  ffeNÎtaïrlIii  É* 
po  (iVi.iiE*  T  olle  rat  io  ne  n;  iie  eau  l  ;<  m  fiiiiliin  ?  toUu 
[egeni.  De viucmn hereditaic conitahrrescnliier 
q  li  i  a  te  il  a  m  e  m  mmn  li  h  e  1  e  a  Dic  tolli  n;t  f  joDmCHt 


icor  ea  quidem  quç  ]"xe]iiiJu5li.ibior:Kamqiujitltti  Ljuidiu»iuum>iH)H  ml.l.l.,,·.  ...  luu,lUl 
éos  fuis  tccibni:  tent-nç  1  mil  quantum  tum  naturali  0  tellainerua  ,  toiles  dictum,  ΐίΓ  v(um  SriinciD  cfei,  _ 
une  polii lS ratione  côiieinunt,  ifecii  lurilconiuiuis  lu-c  ratio  probihiüoriis.vlla  fiipiredt* - 


diqinvLliKirJ.  coauiuiiu,  f.  vk  D-  de  verb.  obbg.pcc 
liipii  !ai  ipnem  n6  po  fie  rdta  ton  m  v  ni  ex  Ινατ  l  d  ibus 
sequit  ere.  *  ii^  ouod  non  &  cxtff  is  quoque  >.id  ptu- 
r:n  lis  p  m  oraculo  li  abed  uni  t  ft- 1  Ida  i  u  t  .1  pl  e  tu  m  eque 
intra  a]pe.U‘itioniniiiir,\·  pltrarqwc  prouincur  idem 
iusquod  nos  quoque  vili rpfir,&  r;  Itatur  II ner.  ded. 
ÎD4 A'  IJ4.  Exî-li  conructutfinLsart.4c4.quo  cauctnt 
ii  pater  dotem  filia:  aifigtiauerit  in  boni·:  maternis  11 
■ra  portio  amplior,  fit  vjnlt.rcdrgt  ad  x-ni  Eo  rn ,  h  se  quis 
jion  vidt  i  defiiHurAfüccçtlïom·  paito  conu.idu 
dedtliA  hicrcihface  pains  &  macris  côctadtu  côfer-  ^ 
riidq,  it  i  L  UocabilLU-t  A'  viiiufqueconfenfij  fmciri. 
corradil.p.iiliJ  &t  omnes  omtniii  DD.  Si:  π  tetius  quod 
Bald.]fcum  A  fdu.mcdor.lt',  vi  in  poJLlegat,  cauiu  e 
ciuili  fieri  polle  negat > is;  \ix  eo nkiccuduic  poilenJ- 
rriittiuQj.ijd3i.ti  tionilluit  efivuicncis  b*mfe  cfiei-an 
Ho  ribi  vidtrix  importLUiiilLmil omtioneni filii aloti 
audire,  Ja  milfi  portio  rse  qu;e  me  de  haeredi  tale  con  ¬ 
tingit  côtxa omnes  regulas  cqm  ar.+oy degis, patrem 
qui  filio y^ortun  dedetii  rriemem  de  bonu  fui L.  Tot- 
tuniique  Omnibui  fi  i  io  malim  eotribuete  lencri ,  in 
qua  noua  nupta  habitura  fit  fiium a^^e*.irpnEin&-  . 
i'jesicemariiOAuuo  etiaçmium  patre.  Mu·  tot  exem¬ 
plis  planum  fit  d#  hivrcditaic  viutntis  re itè  con- 
ixiibieo  volente  idqnc  lEreuocabiSitcr,  &viucnri3 
quodam  refpeilu  hoii'éduareni  dici  ,  &  rdlandili- 
b  erutis  ne  ·.·  eiligiimi  quidem  lirpcreïfe  \  Uluiv,  cum, 
nec  mftiïimo  lut  redis  vlla  obtineat  vfu ,  lk  idper- 
ftruilLÔncs  c  3 η  π  c·  s ,  q n  ·.  tel  :  ο  1 .1  fi sv  i  a u dti  j  i  e.s  e  s  h 

Îiûiitiombtià  congtruni  inutiles  elVe ,  &c  fmfirade 
iis  argmidfnra  torqueri  leniora  plmna  ,  ex  qito  Ss 
inanes  Ula;  fime  Lcholardubirationcs ,  an  per  ilatu- 


l  ta  licte  in  cui  Liliibc  :  poi  l  tb:  te  nulla  i.ui.lq: 
Multn.  lue  dicere  poir.i-dc  deTedu  cauli  finiit,  quE 
diipol  itione  m  quoq,  Ά  Ik  l  l  e  iteif ,  ^dlaiacbona 
u  lipJcuir  Tiraq ,  1  pe  e  i.b  1 1  ibe  fi  0  ^dicti  ccflintic  W'tfi' 
quod  fi  quis  vigere  pc-rgtr  exeo  quod  cotuiB  btmot 
lu  fîtes  iu  de  hereditate  vinentis  avntrnhfst*^11 
vu:em  captanda:  moi  tis imiuc-atr  E-t ui-c cl-ücltî r-jcra- 
ni  pridtm  ieiponefitlJened,.  quo  le>CQinwi^%^ 
m us,A  nos  in  pa rragn  v  nnft i  i*  q.^ pcriLi-iiMiinas.fc 
düL  Lilii  ilei  tam  inane  videri  illud  couuluüuiiîi  iu¬ 
lo  Romani,  vi  mirari  non  l{ lJ uiam n qtrbl^tae-ujn 
H  uxa.  k  v  e  η  a  s  a  e  io  loci  n  icrcri  potucru  spud  tpl»" 
prudentes bamines,  Nam  praercrqü.ins 
Ipla  ii  qua:  efiprtriiurprio  c  :rp  t  ai  i  on  b  jitf 
bitarisjoffiqjj. generis,  rangiiiniSi&niuiEtnlHid^· 
11 ,  c<  ne  et  ili  tudinis  i  ei±m  propinquos  cluind·^111" 
adopritius  C  dtadopi.  n  ea  tam  metUClrin  ',T 
dilpofix  ionesd  v  h  ea î  j  nfungere ,  con  l  Bçwdi^^ 
tat  u  m  c  fi  ,  non  hpmims  s  rju,t  lantu m  infe lLIlS  ' 

perfera  prreftjtv.pn  h^tcilii,  qoaf  i]ium,f^'cl  . 
mifit ,  qnu:  muta  udi  note  Slarcmadtmit,  ^ 

U  lo  1  m  p  eia·  ore  a  1  ion  a  n  do  ditium  H I ,  f«  ^ 
iumri  iiemo  occidii  A  aliquis  [ucccOurüi  ^  Q, 
i  r  i  Lii  r  pnterfinn.  l^cit·,  cuiri  de  herciiîtittaii.i 
jiat  m  t  fi  m:  per  e fttta ,£tu m, fiufc  allidi I  pohtw^PT 
xet «eccJMcarijihoc  agit  quod  c^iuvtudc· *1*^°  . 

l\  vt  Theologi  loqui  foletprscoidinaidi1 
mittqiiod  à  \e  gc  fu  binre  I  ]  igu  q  r,  liot  Y  LLt’îfq'’''':Tj, 
a  1  iquad o iu x paj  ritun.e rogsiiintm f î 4Î> :l1  'û°'  '  ^fS 
liai  t  idem  antcuetrir ,  quamcontsderaîîou^  * 
o  u ideitiiibnuir,  3i  thCod.de  Jita  L,ï  Cl  f  "  g 

Jelcnt.  Nec  ca  beneficentia  bene  motat?  ^ 


1037  Ües  Appropriations, 

quam  cupiditatem  prouoeatura  eft ,  fed  expe&atio-  A 
nis  moram  gratitudine  Ieuatura.Lex  necdlariü  hæ- 
redem  dixit,qui  contrahit,  etiam  voluntarium  fum- 
pfit.  Airenticndum  igitur  legi  fuit.  Nam  noléti  quo¬ 
que  idem  hæres  futurus  eft,led  multum  eft,legis  ne- 
ceifitatem  beneficentia ,  officio,  de  pietate  anteuer- 
tiiTc.  No  eft  igitur  illa  captationis  caufa.'  Quod  fi  ve¬ 
rum  cft ,  cur  veteres  illi  tcftamenta  codebant?cur  fi- 
liosadoptabant  externos  in  hæreditatis  fpem.  Cur 
donationes  causa  mortis  reperte  funt,fi  ante  res  do¬ 
nator  capi  nequeunt ,  quàm  præmortuo  donatore  î 
Curtor  difpofitionesiure  indüdæin  cafum mortis  β 
concipiuntur,  dc  tolerantur ,  nec  par  ratio  iurisau- 
dores  ab  his  dimouit  ?  Poftrema  ratio-de  libero  cu- 
iufqj  in  re.fua  arbitrio  ncruis  caret. Nam  quisdimif- 
fioncm  fecit  nifi  ex  libertate  arbitrij  ?  quis  emptio¬ 
nem,  aut  permutationem ,  aut  aliu  contradum  init, 
nifi  volés,&  fu  a  fponte?  &:  tamen  cu  funt  facti  infta- 
foilis,  aut  ftulti,  aut  improbi  eft  quarrere  vt  diilbluas, 
cfi  femel  placuit.  Non  eft  ifta  putanda  arbitrij  liber¬ 
tas  ,  mutare  quoties  vifum  iit  quod  fpoponderis  fe- 
mel  ex  fide,fcd  peruerfitas,&  perfidia.Quod  fi  à  co- 
fentiente  fit  dimiillo ,  quis  iurc  eam  feruituté  vocet, 
in  quam  volens  videnfque  quifqua  fe  induit?  An  non  C 
lex  eadem  contraditum  omniumrQuid  qui  de  re  in¬ 
ter  carteras  inarftimabili,id  eft, libertate  perfonarum 
pepigere,  devenire  fc  ad  participandum pretiu paffi 
iuntj  nonne  contradtus  leges  pati  femel  conucntas 
cogunturîCur  diuerfum  in  rebus  externis,  de  fortu- 
nis,&  htereditate  ftatuitur?Cur  patribus  filios  diftra- 
liere  permittitur,  &  pati  commercium  ex  legib9  co- 
untur ,  de  ftatuendo  hærede  non  idem  permittitur 
are  quodconuenit?Ulæ  dc  Mofchorum  leges,  filios 
ter  vendere  permittunt.  Si  libertas  ifta  eft,  mutare 
commercia,&  rcuocare  contradus,  cur  de  libertate 
tiominis,re  fcilicet  inæftimabili,no  idem  multo  ma-  ^ 
is  admittiturîNaturà  ifta  contraduum  cft,  vt  de  li- 
ertate  aliquid  adimant ,  fed  non  præter  côfenfum, 
venditor  de  re  quam  vendidit  arbitrium  non  habet, 
donatori  de  re  donata  quicquam  attingere  non  per¬ 
mittitur  Art.aid.  Cur  in  dimiffionibus  diuerfum  ce¬ 
lemus  faciendu?Cepol.rationes  adfert  omnino  pro¬ 
babiles.  1. irritam. nu. 3. C·  pro  donat.  Nam  illa  dc  iu- 
re  rationem,quia  teftandi  facultatem  adimit,vt  con- 
tfoftam  iam  hinc  neminem  putamus  obicdiuum.  In 
dimilhonibus  liberæ  funt  dimittenti  cautiones,  dc 
conditiones.,  quas  pro  arbitrio  recipere  poteft ,  quâ  E 
lege,  quoque  modo  præftcntur  in  quoilibet  cucn- 
tus.  Non  cauifle  culpa  eft  imprudentiæ ,  an  non  ea¬ 
dem  noxa  contraduum  omnium  ?  Quod  fi  vfusfru- 
dus  retentus  eft,quis  in  rebus  fuis  aliud  habet  quam 
vfum ,  quod  ille  verius  indicat  ex  Græco  epigram¬ 
mate  ducta  fententia.  Nunc  ager  Vmbreni  fub  no¬ 
mine  didus  Ofelli.  Didus ,  erit  nulli  proprius ,  fed 
cedet  in  vfum.  Nunc  mihi  nunc  alij ,  dc  pofterius. 
Sed  quia  perpetuus  nulli  datur  vfus  de  hæres ,  hære- 
dem  alterius,  veluti  vnda  fuperuenit vndam.  Quin 
ipfi  quoque  Reges, quorum  ampliffima,  dc  auguftif- 
fima  potcftas  cft ,  inter  mortales ,  dc  fortuna  regali,  F 
êc  domanio  fuo  ftatuere  non  permittuntur. Quod  fi 
teftantium  volutates  prouocare  olim  licuit,  dc  fcor- 
ta  quoque  amatorum  hærcditatcs  capere  potuere 
Romano  iure,quis  eas  ad  filios, propinquos,  dc  gen¬ 
tiles  deferri  ægrè  ferat,anticipato  munere,  dc  benc- 
iccntia,quos  Confuetudo  iurenecelTàrio ,  &incui- 
tabili  vocat.  Ickdim  furenti  perturbationibus,  amo- 
■re,libidine  odio, precibus,  gratia  licuit ,  naturæ  lege 
deratione  non, licebit. 

Ex  quibus  omnibus  dimiffiomjm  vfum  dc  finem 
xArgcntr.m  Ctnf.Brir . 


.lit.CCLXVI.  1038 

nobis  non  indiligenter  commonftfalTe  videmur,  v.f 
iamæquiores  bono  iuri  patrio  eos  futuros  pücem,1 
qui  fe  totos  iuri  Romano  dedidere ,  de  qui  nil  redè 
conftitutum  putant  nifi  quod  illis  libris  fit  traditum, 
ne  pofthac  de  abrogato  iure  tela  legalia  ad  oppu- 
gnâdum  ius  patriii  coqüirant.Nemo  iam  hinc  excla¬ 
met  viuétis  næredem  nullû  elle,  quodreipedii  quo¬ 
dam  verum  fit,  indefinite  falfum.  Ne  quis  deinceps 
occurrat ,  hæreditatem  pado ,  aut  ftipulatione  dari 
non  poflc,pada  de  fticcedendo,  Romana  decempe¬ 
da  metiatur ,  alia  nobis  méfura  recepta  eft,caufas  fi¬ 
nales  teftametariæ  libertatis,£aptandæ  mortis,liberi 
arbitrij  tam  diluimus,vr  aqueæ  fine  in  totii.  Nam  & 
viuens  quodam  rcfpcchi  haeredem  dici  demonftra- 
uim9,  dc  ex  eo  iurc  pcrfçpe  adiones  dari,  ex  morib9, 
dc  pnefumpto  iure.CotraduVero,padis,  matrimo¬ 
niis,  ftipularionibus  hæreditates  dari,  fremente  licet 
iurc  Romanos  docuimus  de  frequétibus  exemplis,& 
receptillimo  vfu ,  dc  auctoritate  Dodona  pragmati- 
corû,qui pridé  in  foro  cum  laude  funt  verlari,dcm5- 
ftrauimus  :  fi  modo  virilis  cuiufque  hæredis  portio, 
aut  alia  iure  patrio  debita  116  imminuatur.Præroga- 
tioncmiurisnæredirarij  ab  viuente ,  ipfo  etiam  iure 
Romano  autore  defendimus.  Rcuocari  pofte  ex  iu¬ 
re  patrio  negauimus.  Quibus  omnibus  confclfis ,  & 
rcuulfis,enitet  illa  libertas  cotrahcdi,quam  nos  tue¬ 
mur,  de  re  cuiqjfua  quomodocumque  libuerit  fta- 
tuedi,  cuius  aduerfarij  imaginem  tantum  tenent ,  vt 
iam  dimiffionis  caufa  idoneam ,  dc fufficicntcm  ma- 
tcria,&r  aptum  iubicdum  habeat,  cui  confcnfus  ap¬ 
plicari  poilit,dimotis  quæ  obftate  putabantur  dc  iu¬ 
re  omnibus,  &:  iamiam  valitura  illam  Iuftiniani  fen- 
tcntianijde  qua  ante  fumus loquuti ,  non  elfe  angu- 
ftandam  latitudinem  voluntatis  contrahentium, 
propter  nimiam  fubtilitate  iiiris.Id  ille  de  fuo  etiam 
iure  Romano  pronuntiat ,  nos  de  illo ,  quod  gentis 
cofenfus,& publica  vtilitas  induxit,  fententiam  no- 
ftram  tuemur,  ac  vide  quo  res  abierit,  illi  enim  tot 
millibus  verfuum  negariit,  bonis  moribus  conucni- 
re,vt  hærcditas  patio  tribuatur,aut  conrratiu,  iuta- 
meto  tamen  confirmari  quod  ita  fadum  fit  volunt. 
Atqui  ifta  repugnat,  contra  bonos  mores  dic,  quod 
tantopere  defendunt  quidam, veluti  fi  contra  ius  di- 
uinum  degentium  fiat,quod  Saly.  dixir.d.  1.  patium 
quod  dotali  Alcx.d.conf.aS.&iuramcto  confirmari.  1 
Scdiftud  per  «tin™  &  hyperbolcm  di  dum  verum 
non  eft.Ncc  idretic  dicitur  contra  bonos  mores  ef- 
fc  aut  nature, aut  getium, quod  alicuius  lingularis  ci- 
ui  tatis  iurc,  dc  placitis  introdudum  eftmili  cum  ipfa 
natura  côfentiat ,  aut  turpitudinem  fadi  prohibeat. 
Sed  loco  fuo  illa  mord  bonitas ,  aut  malitia  circum- 
fcribitur,ncc  magis  nos  illud  ius  tenet, vt  contra  bo¬ 
nos  mores  dicatur  ,  quod  illic  ftatutumcft,  quàm 
quod  Eugubij,  dc  alibi  quamlibet  ignobili  pago.  Sed 
ne  de  eorii  quide  genere  eft, quæ  cenfuta,&  i  uris  ar¬ 
tificio  ,  argute  dc  erudite·.  Baid.  contra  bonos  morcS 
cilc  dicit  l.padüdo.tali.q.3.C  decollat,  quia  id  quod 
ibi  dicit  obtinet  in  eo  loco,&  intra  eos  fines ,  in  qui¬ 
bus  tale  ius  cft  conftitutum,  fed  extra  non  proten¬ 
ditur  ,  dc  Alpes  non  fuperat,  cum  rationibus  nitatur 
dumtaxat  perfuafiuis,& impulfiuis,  non  licccilarijs, 
quod  Bal.l.i.vl.quçft.C.de  inoff.teft.Ccpol.d.hirri- 
tam  num.18.  Imol.d.c.cu  contingat  num^y.notilnt* 
niii  fi  côtra  Canones  iuramen tum  iniquitatis  vincti 
lum  elle  putamus,  dc  obftringcre  flagitio.  Nos  vero 
ne  id  quidem,  quod  dant  recipimus,  nec  cilm  c 6 tra¬ 
dam  probamus,  qui  iure  non  confiftat ,  ob  id, quod 
iurametum  additum  fir,fed  lcui  opera  epifeopi  quo- 
umi  ea  potcftas  eft,  iuiiurandinccefiitatem  remit- 

‘  '  XN  ij 


1039  Des  Appropriantes,  Art.  C  C  L  X V I.  10^· 

tunr  &  iïîiffiiftranisinütilfs quafqut cormm  rames  A  confijctudo 

refcintlunt,Ac  v  fus  habet ,  &  iribimaüa  qbiciuam.  gmstcdauir.cû  vfqut  ad  liadorSdfeccmunr^^ 

Suptrcft  vt  ad  alia  quoq;  contra  dimiibones  ohic-  tah  acquilqiom  rem ioa«  poflL^vclmfcnag^  ΡΓ 

:a  icipOndci rous.  Qu Q d  le 1 1  icei  Jm*  in  do iiarfoi i es  rei  1  nr n sfir  Arrr™ m  i π «n .  «  r, , .·  ι ».  ■  ‘ . jL aiü 


ila  LéipôndéiTOiîS.  Qoüi  __ 
rcibluuEift,  atqui don  anime  5  fifiis  in  peteiLne  faitas 
iurt  cnnliflcrc  nmipoflc.  Tum  illud>diuiftones  qui- 
de  tri  bonorum  à  paire  inter  liberos  ficri  polk-  ,  ied 
qiiid  de  vïtunæ  voluntati  s  natura,  nimium  ducant» 
reuocabik-s  elle  ad  vkiuiu  vnx  fpicitü,  qui*  fil  ris  1  e- 
quiis  fit  ctadmim ,  ambulatorias  çfTe  er  Liantium  vo- 
»7  llm.  rates,  ai  qui  contra  in  tiimifiionibuifiert.  Quibus 


ΐ4-ι  beos  (i  Logera  m  irmueniusiim,  &aburid£G? 
liduci  aurores  locor  mu  fuggeruur  j.  [_  fr4Î  L 
Cepolvbi  fup.Eto1d.&  addirio  nd'cû  dliw&|Sj; 
te  h-equemior  lentenda  recepta 
poilt3t  tfi  Bittkcogsig  Ji  parer.  D.  ad  Tr<  béL/u-.-j 
fli n  t  pu  ta  t  &  glo.l .  luîti  fisiu  .v  erbq  ex  pe  tkivn  ])  ï 
ïtga  t.t,  ' vb i  B  ac  E.  &  eættti  &  L  p  I  tir ci,  IX  cC  ^  g 

. .  _  red.CepoLvbiiup.utiuûcafLE.  Atqui  jure-  tioflcq 

obsedlÎÎjVt  r lj  ipondcamu^dihicndi  finir  obicdhonû  ^  trio  crmilat ,  non  aliter  acquit  quant fi  votuati-Và 
fines, if:1  caiibr.Imx  veteri  quidquid  filins  ι  n  poteika-  fitam  patenit  vira  diiVo  vti  fafto  eipi'eJiçjLr.  fôUtt 

ti.aiC.quitL'  b  atjqua'tchat  U;  a  tri  ex  piuGi  qu  alio  et,  Jîue  ·"  .  ‘  ' 

prcifcChriadiLic  aducruitta  lu,  D.  Il  qim  à  parte  ru  an. 
tue rit, Lplutf&Diàe  acq.harred.LitL:  glol!,&  DtfôlL 
i.fc.de  iuofÈàôiiat.Litè  iti  in  ]-  fraxer  ii  fratre  ,ÿ-  qoœ- 
(Itu.D.dc  eo  nd.iudeb .  Id  mrc  nouô  Iu  tUmani  im  mu¬ 
ratum  in  açhacliticiis,  eoo  fiiniriimquc  vt  pater  in  tus 
viiimfruêluni  haberet  t.  sikniniRraticiie  proprie- 
im  filiorum  ellet  Li.C.  de  bon  juatan  pi'ofcâriïiis  ïu- 
î  ;l  v  e  te  ra  inte  gra  iiun  le  te,,  oh  c  as  ta  ni  a  $  doua  tir'  n  es 

à  pïtrrihus  filii  s  in  poiefliux  fââas.  intutum  inutiles  ,  - .  .  r- 

rlVe  pu  car  tint, qui  a  prok£briunidici  ^  eikid  colla- Q  fit  ,  an  part  rre  île  i's  iiùcier  iHitpcrLtOiQneiiutjitr 
tel  ftuôdlpairc  profi  ciic  l  r  et  ur .  non  ton  fi  fi  ere  igi-  rcii  fie  i  n,  rionc  ro  ?q  u  .od  Ilarr.^drniti:!  ddeo^i,  l  (t 

nirtilcÆicquifirionem  mperfonafitij,  tjui.i  fiidotn-  . '  "  i-“- . 

ne  quod  acquireret  fi  ti  us  qu  ï  î  ere  t  pa  rn  T  Cor  i  ngr  r  e t 
paivi  per  fi  hum  re.idqiuri  doitujiij  cauûm  in  fb 
ipfain  teevâm  &  rtficàÎi,veîtifi  fi püî  tanta  impi- 
i  ii  in  parietes  iitcutercs^vi  ilia  in  caput  ruüf  ecmerc- 
rur  i  fs cud  etiâ in  ilia  fit  quam  refradume  Optra  vo* 
ο  n  qr.td  ioru  fcdicet  app  tj  cas  loi  iê  ad  v  ifa  t]  kv  i  h  oc  u- 
Joç  aÎ'piciemis  rcgcriturJdeoq-,  fi  ho  in  pote  date  do- 
railê,  fibs  ipfi  donailê  elb  >  quod impofubilc  efle  pü- 
târ  i.ÜL-d  &  Ji  quid-Ssdc  cencraHttr.  D^cvMt.Lfibcr 


tarum  îgirur  racu.i  bæc.iuzu  rcunuciati.o  ^ 

hil  exptiinit/ûnb  pothrs  ntm  atquihiio,['.Q.n  ^  ^ 
tmcioîic  :  led  pernega  donem ,  qUiCcirmamo^L, 

ex  rncica  voluntate  ;ti! mut.' init, qnud  Cal4iÎut4ià|j 

en  m  c  if  orte  t.  jg.  r.  Yrtiiux  ta  m  iucïwm  c  xpief^ 
ôrefi  d.  I  ctiui  oportet.jf.fiii  auremrci^lnijucrtio- 

ram  fie  expreliamtenûriationemdifftxctiaaciirdii, 

cir,eïprclTaquoqu.c  dechrarionc  h  aidmimoiiiii* 
ri  polii:  potius  putanda  dl  ante  acqujiitiejirci' h 
ÎêinelaCiniiiïiÎi  iwirc  per  dotwatioiLc  dul.Mra.d j.ÿil 


iur  no  ve  railla  iuiiiccmi'ultomm  jcntgniia^nï^l· 
to  timporc  renun  pet  filltiuLfa,  acqutficMuiQjJqji^ 
riium  refidcrcapita  fïhum  piut  ar  ex  proiditmix,  uxp 
eotînuü  Siipfo  acquflirionisacitîiii.  pacrtin'tfîlirt. 
Relidet  eram  hauddubiè  apud  filiu  urripio  iurtafi 
part  c  m  tti fi  ri  tiill  uo  in:  i  Lui  mot u  m  eJ^'id&fjyw· 
v  oJ  cnri  qu  xm  u r  ,n  c  c  j‘e  h  ps  t  r  e  film  d<  jnatafii  rclfc- 
xuii  j:i  part  em  quomodo  vulgo  pLsiat,ÎL  neùjpf  ijiir* 
dem  lob.  Rap  ci  ll.p  li  ca  c  d.h  I  rat  cri  fratreisua.  ι'ίχ 
d;  Ko,  quaquüm  id  pedcci  ntiin  &  timidiircuttrrt- 


botno,  D.  dt  vcrb.oblig.  quarc  ii  qusd  eiuiïnodi  fit*  D  cepras  coi  r=irias  leniendas  &  ituisR.cnjùüu.1^ 
negàiitVtttJ  momtco  dominium,  ex  tafi  acquifidono  T 1  '  - J* “  “Λ  ..._j 

rendercapud  ldi  uni  Lfiquis  uro  eo.g.i.D-Je  fidciulL 
Olt.cotil.  34j.  libx&l.]  ■’ttr.C.deinûdi  tdt-  Attpte 
fine  dubio  bac  (ërueiiLiajAi  confiLtüunt  è  iurc, additis 
tamen  exceptionibus  compluribus, quas  ad  quinde¬ 
cim  ftvè  Ccpolla  colfefgic  Jirrita.C  pr  ci  don.  &  piü- 
J o  pauciores  Baidd.  cuuï  oportet^:.  C.de  bon.  qutc 
liSi.Ca-fir.  c-onC  34  j.  vol.i.  lob.  Baptifb  Caciaîup,  d.  I. 
frater  ί  fratre i,xv,  ad  fc queutes  6c  ïbul.  Ioh.  Crotus 
laC  per  1. donationes  qu.i^  pari  ntfs+  C.  de  donat. 


1  f  oc  fi  v  c  rutu  e  fi  ?  re  nudari  iuri  q fttfarts. adii  &  o- 
pcelst·  psfTt·  condiictudinis  audcritatcadirbiiiiiuri 
patre  ,o:  lus  m  fl  li  j  pci  [  cura  cô  fi rmari  ρπ  [ί·ι  =ni  dnilj- 
rationCpimo  &:  ddlmiuiaia  vobiratc»necciici!a,}Ctt- 
re  ia  cuinis  poterie  *  [1  eiufiiiodi  déclaratif  Marçl 
le  ιίΐο  feic  prodat,  nihil  ampli*  ad  pkntiutii  àctÿliÊ- 
tiütieblio  exigi ,  cuius  taciti  metus  nullaicrfifRîel 
apetttus prodere  vltacxprcilio ,  quaperaikiibiu· 
ri  o nss  rrad  t  rtoiic  fe  ou u  ta  qux  Crmp cr  «xàgxfiar  1.  LJ' 
r  i  li ianiiâJD ,  de  don  at,  ί nriv  :  r.  &  viccri 

t  ,  r  1  .  r;  „4 


iur,  vir,  &  vitor.  dJ  1. 2.  C]-  dc  inoffi  donat-  vbiglof.  &  E  vol.iancip, circa  bona  qu τ  h  u  rum  Q  ,U.C  Iqp 


Üoriorddcàqi.ic  nec  ex  t.tli  titulo  viucapi  quod  boc 
modo  donarii  fit  ],!.$<  li  pater  di  Lii  patcriD.  pro  do¬ 
nat.  L  fi  anullam.  / ,  E  pateri  I).  pro  luo*  Contra  in 
emancipatis, quibus  donari  potic  conknmmtfi.  fine 
oniaciparis.C.de  donat-Lcum  facul  ratcs.C.  qui  timn. 
libor,  lib,  x.  Sed  inrc  confuctudinario  ncmruiniflo- 
lumpcrf?  &  fithpHiciter  venjm.cit,  sani  nec  limpU- 
cite  r  do  uarion  es  i  patribus  fi  likiaiu ,  Fact.v  ,  i  n  u  ti  ks 
iÎintTnec  em&niriparis  fimpti citer  vttlcs. Principio  il¬ 
lud  coisif  at  dus  quidem  confuemdiriariiim  in  profe- 
ΰίιϋ^ποη muluiiii  dillsdcrc itiuria  Romam  difppG’ 


alt.vrl  libi,  cuius  finis  cilvi  filius  parius iccului^ 
qnj.  patet  (ioiniot;  Quippe  donatio  iti! a IwdrilÿF* 
nbtlitatiû  έν  rrailario  ;uj  is  iti  dsum  iedottiiri; 
οχ  qu  a  mJhuo  :;b  aiit  cou  lî  cl  1 1  râ  cap  rcc  paîîis 
il]:-. m  quam  attus  indicat ,  no  ümpîicis  rt  mmcûicil·· 
n  LS.,  fe  d  e  L  ia  çcÎïionis ,  qutc  corn  admiréaru  r  iui  c 
*1  u  c  tudi  n  ^  l  i  o  ,pl  an  li  1 1  :  fit  nul!  L:m  i  urô>  tfgkiutH.î® 
leflcxiî  lien  lire  c x  talidikii quidquam  rcacqririp 
tri  ,  ciim  afhj's  pia.Ti't  agcnT  i  11m  iméncneiti  r-il 
ftart  pofiinr  Lno  omncsD.  f  cm·  pto  $fvô)^1 
îiiri.1  non  fiat ,  in  materia  pià-kniin  ίιΐοπίΐ^3 , 


rîoiic.ouüd  art.fcnbuius  libri  fkatust ,  nec  itiiibiblu-  μ  piabili  ad  cor  km  a  un ,  &  inter  pcriôitti 
_ _ η.  j  ,.,Λ  i;  ..a,,  λ,..  - i. T....:/.1 _ _  .-.vil iTr '  '  >T . - . ..-J—  ·#*Κι*ίΙΙυια»ΐ® 


e  ï.Liiai,  led co  adicbbti  (w  m  jh rlcfcrt  U  ^ueïlîc  tiwi r 
aS  tjr  h  dtçUirt  m  ikJÏ  ep  /.s  s  ri /h  tr,i  )  Non  ifto  iurc  £tifta 
acquilitio  i  li  profe  dt ;t  ms ,  k  d  in  1  n  i  fte riu  b  c  n’,i  uis  & 
dcéliEûttc  volutatis  ex  pce  Hio  exigitur,  de  quo  Caftiv 
L  cil  o  porret.  f  .fin  aine  m  r  cs.Cd  e  bcuL.qu  x  Jib.é  [  tque 
VoUn-itüLïs  huius  declaratio  ambulatoria  vi  que  à  J 
mortcm,uec  ad  Siiredcs  traniït?vr  in  d.arridîccmus-, 
quatn  dcciai arionem  multi  m  calu Liï  vnqoam.C.de 
1  e  u  oc.do  n.ex  igut,  quns  Tiraq,  notât  fupbrillakgt·» 
*9  vctbo  reacrtaaiÈiii  uuuu  io-Quod  clui  dicimus  imo 


■  n ,  h  1  ioni  s.  N.i  m  qu is  n  on  v idet  verbiï  iÜ  ül'-| 

Iilis.lV  mora  tfie  luiiincaiioncn-j  iuris  3  Ë  qW 


dicere  (b|c3it,viia  maint  porrigitur  3  qs 


h^üd  iilis 


pi  tu  i":  ik  v  u l«a mm  fi  r  i  n  mor  itms  axioma ,  . 

rettmf  nt  vdu t an. 221$.  quôdipfuïn  iure 
d  i  t  um  c  il  1  du  a'd  i  i''U£.  x  r  chu  s.  1λ  d  l  ü  C'par.  ; 

Îeriius.D.  de  rc  iüd  .Qu  r  porcit  i  gitufj.  tj  I]i>r ./  ^ 

d  tcario  métis  cunilquliquod  iïhi  aéqüuiw ,'^Γ| 
fi  alteri  donec  ?  Ktc  mim  alia  mente 
ahocuifatura  (fojwtio  non tÎb,cï  quc'  LLi  L  ^ 


ιο/μ  Des  Appropriantes ,  Ait.  C  C  L  X  V I.  1042 

reflexio,quàm  vulgo  imaginatur ,  in  donatorem  rc-  A  dione,  &  fihe  modo  valerc  putadæ  finit  fuie  imme 


currere  nequeat,  præter  adüs  naturamj&  intentio¬ 
nem  agentium,  tollitqj  legis  difpoiitiohem  hominis 
prouiho.  Additur  perquàm  valida  ex  confuetudina- 
110  iurc  ratio:  quia  acquifitio  ex  doiiatione,inter  ad- 
uentitios  titulôs  exprefsè  ponitur  d.  art.  501.  verbo 
ou  jiti  ne  leur  eujfent  ejlé  donnel^,  quO  cafu  ipil  filio  ac¬ 
quiri  voluit  cofuetudo,  Ergo  ii  aduentiria  cil  acqui- 
iitio,  patri  nil  in  ea  iuris  eit,quin  cum  patre  ex  omni 
tali  caufa  omnis  contradus  cum  filio  confiftir,de  va¬ 
let,  quem  locum  Iohanes  Baptiila,d.I.  frater  à  fratre 


per  fingulos  cotradus  perfequitur,&  glof.  &  Dod.  h  teri  ftipulanti,  &  in  cotradum  deduxitfquod  fingu- 

nnrK.Vlldf*  ii  in  πίί*  ·■>  1 1  r  !■>  ov  m  p  1  λ  firnr  ,1 ,  /”L  ο  .  _  1  r\  π  i  ·  *  1 


fæ,  iiue  &  trientem  excedant ,  iiuc  inofficiofæ ,  iiuè 
alio  cxccflu  laborent,prçtcrquà  dolo  donatarij,quia 
talcs  caufæ  donatorem  no  reipiciur,ncc  ex  cius  per- 
fonæ  confiderationc  apponuntui,  &c  traduntur  à  le¬ 
ge, de  confuetudine  ob  refpedum ,  aixt  flituri  hære- 
dis,aut  cohæredu  qufieodem  gradu  futuri  fiunt  mor¬ 
tuo  donatori,  quorum  refipedu  nulla  eil  donatio. 
Quare  ius  reuocandi  ipfi  donatori  nullum  eft,quem 
fuus  conficnfius  præmit ,  &  repellit ,  &  fiuum  faduni 
obligat  ad  id  præftandum,quod  femcl  fipopondit  al- 

ΓΓΜΊ  (linnla nri  Λ-  in  _ — 1/7 _ 


auth.vnde  fiparés.C.de  inofr.teft.auth.  cxteftame 
to.C.de  collat.dc  l.padum.  C.de  pvid.conucnt.de  1. 
fi  quis  pro  eo.§.  1.  D.dc  fideiulf.  Bart.  Cy.  de  Saly.  1. 

30  iubemus.  §.  1.  C.  ad  Trebel.  Quin  illa  quoque  non 
infirma  ratio,quod  confiuetudinario  iurc,nullo  cafiu 
patres  vfiumfrudii  habent  in  bonis  aduentitiis  filio- 
riijin  quo  à  iure  Romano  difccfiimus ,  dedifipofitio- 
ne  tituli. C.de  bonis  maternis:ficd reddere  rationem 
patres  cogutur  de  geila  tutela, de  reliqua  fiolucre ,  de 
eade  præltare  haede  rc,quæ  externi,  praeter  cautio- 
nem,quam  nc  iure  quidem  præftabât  1.  cùm  non  fio- 


lariter  notandum  eil,  &  ab  Dodor. traditum,  ImoL 
Alb.Cailr.  1.  Titia  Seio.§. imperator.  D.  de  legat.  2. 
glo.&:  Dod. 1. fi  totas. C.de  inofE donat . Cyn .  1. r . q.g. 
C.de  inoff.  donat.  Quod  autem  iii  cafu  1.  fi  vnquam 
C.de  rcuoc.  donat,  aliter  ilatuitur ,  de  ipfi  donatori 
reuocatio  tribuitur,cafus  fipecialis  cft,dc  difierta  ver- 
borii  expreifio,  alioqui  diucfilim  iudicadum  erat,  de 
adio  liberis  dumtaxat  tribueda ,  de  quo  loima  com¬ 
mentatio  Tiraq.  d.  1.  fi  vnquam.verb.  reuertatur,dé 
verb.  in  ciufidem  donatoris  ead.  1.  de  Cy.  d.q.p.Nori 
igitur  qui  (quam  donator  donationem  reuocat ,  ipfie 


lum.  5.  fin  autem  no  habeat  de  l.ciim  oportet.  §.  non  C  quidcm,quia  immefum  donaueric,  quia  vitra  tertia, 
autem.C.de  bon.quæ  lib,Ita  fit,  vt  cum  filius  nil  ac-  quia  inomciose,quia  in  alterius  fraudem.  Aliorum, 
quirat  patri  de  vlla  caufa  aduentitia,  ex  omni  caufa  "  ~  ~  ~ 


cu  patre  contrahere pofiit,quia  nullus  reflexus  obli¬ 
gationis,  aut  acquintionis  rit  à  filio  in  patrem,  quo 
iure  vtimur,  ceflàntque  omnes  omnium  legum  di- 
fipofitiones  fiuper  eodem  reflexu ,  de  reacquifitione 
fundatæ ,  de  quo  tantopere ,  de  tam  frequenter  pu¬ 
gnat,  de  fi  quoad  vtilitaré  quidc  pater  in  rc  fua  auror 
dfe  nequit  præfiuppofitâ  patria  poteilatel.  1.  C.  dc 
aut.tut.Quç  omnia  eo  pertinet,vt  intelligatur  vale¬ 
re  donationes  ab  parétiV  liberis  in  poteliate  fadas, 


d:  externorum  illi  rcfpedus  funt,  ipfie  veto  donator 
de  fiuo  fado,  de  contradu  tenetur,  nifi  quidem  vt 
alatur,fi  alimenta  defint,  qua:  humana  confideratiO 
cil ,  ab  æquitate  potius ,  quam  iuris  rigore  dudj ,  fi 
alimenta  cauta iivdonatione non  finit,  quodCy.de 
Iac.de  Rau.putarunt  in  1.  i.q.o.C.de  inoffiteft.Rav. 
Alb.  Imol.  d.  §.  imperator,  glofi.  1.  vit.  C.  dc  rcuoc. 
donar.vbiCy.  de  Saly.  Bald.Raph.  Fulg.  Ang.  cimi 
no  reperiatur  iurc  cautum,vt  ait  glofi.  1.  in  condcm- 
nationc.D.de  reg.iur.Non  eil  igitur  iufta  donatoris 


y.  ^  _  i  7  |Λ  q  i  wn  ^11  lUUu  UUUillUlxj 

fi  nil  aliud  qua  patria  potcftas  obiicitur ,  quia  ratio-  u  vilius  expoflulatio,  fi  præter  tertiam  bonorum,  fi  in 


nes  fundamétaîes,quas  iurificofulti  de  reflexu  acqui- 
31  fitioniSjde  rccurfiu  iuris  opponiit,in  totum  iure  con¬ 
fiuetudinario  corruut,  de  diluuntur,ita  fit,  vt  fiublata 
ratione  finali  de  efficienti  legis,tolli  quoque  difipofi- 
tionem  cotingat,de  cefiante  causa  neceflario  ccflare 


fraude  præfiumpti  hæredis ,  fi  inofficiosè  donaucrit, 
alios  i  (la  iura  relpiciunt,ideôquc  rcuocatoriæ  adio- 
nes  donatoribus,  non  dimifloribus  dantur,  fa  dum- 
que  nuper  inuito  iure ,  quod  auus  quidam  auditus 
cft  ,  cùm  rcuocare  vellet  dimiffionem  nepoti  fa- 
dam,  de  fi  adhuc  ea  lis  pendet.  Quae  derccèptiflimà 
fiententia  eft  in  prohibitionibus  omnibus  aliena¬ 
tio  fumitur,  que  fi  mutari  contingat, neceflario  eue-  tionum ,  quæ  cuiufiquam  ccrtæ  perflonæ  refipedu  à 

nit  mutari  de  ipfias  difipofitiones.  Cùm  igitur  fic  tra-  lege, aut  homine  indicuntur,ne  paflim  cuique  reuo- 

diturno  valerc  donationem  inter  patrem ,  de  filium  c.irc  licear,  quod  adii  fit ,  ficd  his  dumtaxat  quorum 
in  poteftate, quia  reflex9  acquifitionis,  de  iuris  fiat  in  E  fauore,de  causa  prohibitio  appofita  eil  l.peto.  §  vit. 
patre,  atqj  ideo  fibiipfi  donare  tali  cafiu  pater  videa-  D. de  legat.  2. 1.  nihil.  $.  omnibus.  D.dc  legat.' i.  Sic 


cffedum,quæ  certa  eil  regula  diiudicadarum  difipo- 
fitionum  omnium,cùm  à  luo  fine ,  de  vfiu  confidcra  - 


rur,tolle  caufiam  difipofitionis  id  eft  reflexum ,  tolles 
ilifipofitionem,  tolle  rationem,tolles  didum ,  quam 
r  ationem  nos  ante  tot  modis  fiailulimus  de  morib9. 
Quod  cùm  erit  fadum ,  manebit  talis  conuentio  in 
laeitudine  voluntatis  contrahentium ,  de  in  materia 
ad.iptabili ,  de  confienfiu  applicabili  adui  à  iure  non 
pro'liibito,Iam  enim  fieri  non  potcrit,vt  quidqua  ex 
illo  nflumpto  falfio  inferre  aut  colligere  poliis,  quod 
reflexus  fiat  in  patrem ,  quod  ex  eo  donatio  non  va- 


quado  teilamentum  rumpitur  ob  præteritxonem  li¬ 
berorum,  tum  demum  illa  ruptio  vim  habet,  fi  is 
perfequatur ,  qui  præteritus  eil ,  alio  ex  filiis  profe- 
quente  qui  inflitutus  fit,  non  rumpitur  l.filio  prætc- 
rito  vbi  glofi.  de  Dod.  D.  dc  iniuft.  teilam.  1.  maxi¬ 
mum.^  lancnnus.  C.  de  lib.  prcEtcr.  de  quos  ad  nau~ 
fieam  congeffit  Tiraq.d.l.fi  vnquam ,  Vcl'b.  reuetta- 
tur,  num.  31.  quodidem  quoque  in  lupplcmento  lé¬ 
gitima:  traditur  1.  ficimus.  C.  dc  inon.  tell.  Sic  qui 

ιπλγγαιπ  «λ*-.  .  1: _  _  1: 


leat.  Manebit  igitur  adus  inter  difipofitiones  non  mortem  defundi  non  vindica*t,indi<mùs  cil  hærcdi- 
prohi  bitas  de  permiifas.  Atque  inde  fict,vt  qiiod  ar-  p  tate ,  quæ  applicatur  fifico ,  ficd  famSiæ  hcrcii'cundæ 


gume.ntum  texitur,  à  donationibus  ad  dimiifiones, 
fime  vi  ribus  fit ,  ctfi  affinitate  cum  his  habere  videa¬ 
tur.  Non  igitur  idem  iure ,  de  moribus  ilatuitur  de 
donati  onibus  filiis  in  poteftate  fadis.  De  his  quæ 
cmancr.patis  fiut  non  idem  fimpliciter  ftatuendii  eft, 
quas  va  Iere  non  minus  quàm  filiis  in  poteftate  iudi- 
camus,i  ed  no  abfiolutc,  verum  vtramqi  vfiqj  ad  legi- 
timae  dumtaxatportionis  quotam,  fi  quidem  non  in 
fraudem  fadrt  fint  hæredum ,  reipeduid  quide  co- 
hærcduirijficd  reipedu  patris  donatoris ,  fime  diftin- 
y  frgtn  (r.  in  Confiât . 


iudicio  luam  portionem  peten^ab  cohædibus,  non 
repellitur,  quiafificumidiusreipicit,  quodglofi.  di¬ 
xit  1.  his  conficqucntcr ,  verb.  non  pertinere.  D.  fa- 
mil.  hercifi.  Sic  nec  dimiflbrum  eft  dimiflîon'es  re- 34 
uocare  ex  qualibet  cauia,nifi  tales  fint  ex  quibus  co- 
tradus  reficindi  fiolcnt ,  doli  aut  metus ,  dc  tales.  Li¬ 
berorum  ea  adrio  cft,  fi  cui  minus ,  quàm  per  côfiuc- 
tudinem  relinquitur  mortis  tempore ,  Vel  fi  ih  frau- 
dejn  hæredis  fada  cft,  vt  Iafi.ait  1.  fi  donatione  num. 

7.  C.  de  collât.  Proinde  etiam  viucntibus  donatori- 
XX  iij 


1043  Des  Appropriances,  Art.  C  C  LX V I. 


aè  fit  à  nobis  antea  tcatïatiim  (etiam  fi  foholaflici 
au  £h  nre  s  π  1  iccr  docent  &  i  ’eiu  iu  n  t)  pu  ià  (  vu  ili  1  ;ti  mu) 
de  ha:  red  irato  vi  nenti  s  tic  nie  ibllia  tus  elfe  dchcatL 
qui  ta  p  c riHrii  D  -de  nçq,h:r.red.  Hoc  exp r  c  fsé  fenil  t 
Cy.  d  J,  i.  q,  9.  Anyei-  hueIl  deimmenl .  donat*  ÿ.u 
Oillrin  fub.  C+de  inbif.dcmat*  Ihtld.l.i.Ccod.tir.& 
S'aly'n  Pot-  de  Ferra  r.  in  pradtka,  fit,  Je  douât,  verb. 

3 u l'l· Lioeabt J i ctT-îsed  ea  uira  nos  non  renenr,admitti-  ^ 
inufiq,  viols  otiamniiin  do  h  s  tonbtfc  i  n  t  erceili  o  tics, 
p  ro  [ner  t  njj|i'ULit;es  appru  p  ri  lu  tncorum  exclu  Γιο- 
ΐκ·ί,&  nictu  prnrfcripfjrmuiu,  ha  de  sms  tanum  vt  li¬ 
tis  cuentus  +  non  prius  cftettnm  jinrm  cou  le  qna  ru  r» 
quàm  inors  donatoris  confcquura  fitTquippc  quàm- 
hbet  refcifïâ  donationes·  donat  or  reluis  fois  firuitur, 

&l  donn  tamis  extraneus  qui  ab  ec  caiiiam  b  abêti 
friiitus’  fu  os  fitcitt  quando  tastxfuo  contraéThi  ,  &C 
donatoris ritùJô', &  iurc  eeafeqiutlïrietii rciiuc  frui¬ 
tio  libera  fmr ,  rcictûî  quamlibet  refpectu  hærcdû 
donatione ,  cum  t  os  iu  nuire  prciieere  ,  &  quomo- 
dolibet  perdere  donatur ,  vc  fisos*  pomerit ,  qtiod  C 
g]  lj  I’  J  ix  it  I.i ,  Crïte  i  π  u  il  dojot .  eire.i  medium ,  add. 
Barr.îri.  C.  [i  quidin  fuaud  .pattern. 

Hx  qna  ration  [up  en  o  r  i  ddputrt  rion  e  fte  qu  en¬ 

ter  in  concrouerfiaiu  ^îdoilum  memini  in  foroj  Am 
quod  ex  ciufiuodi  donationibus,  piitlcgîiri^præcc  - 
prionibus  ,  relulftiSj  dotibus,  pne rotation ibui  virilis 
Juercdiraria;  ,  aut  pi' se  di  h  vnius  ex  filiis  nomine  em¬ 
ptis  t  vni  ex  pluribus  heredibus  prxfumpm  tcli- 
çtü'm  i  aut  donatum  dTcrii  patre ,  mortuo  pofl  mo¬ 
dum  eo  iiidiuiiionc  liarrcd  iratis  conferri  üporï  ere  t 
inter  coh^redesysn  vol  o  quod  hoc  modo  vm  dona- 
tum  eilcTjdocj^maîfimottiOsde  mobilibus,  vel  prae-  u 
tUli  praicipuum  die  deberet  donata  rij. 

Duplex  tftcra£tario  ,  quid  fcsticot  i  ure  Romano 
cautum, quid  item  monhus,  &  ture pattio  obtineat. 

Ht  fatendum  cft  ficuti  in  pleraque  juris  cmilis  mate¬ 
ria,  fic  hic  quo  que  ad  mirabilem,  fiucmmariûneru, 
iiuc  His  dicere ,  inconftanriam  accidiflé,  duminsiuri 
repugnat,  refpOHiunirciponfo „  fanitio  alia  aliam 
tollit  ,. imminuit,  interpungit,  abrogat,  derogit ,  & 
idem  titulus  diuerlorum  temporum  pugnâuscon- 
ifcjturionci  coni  i  net  ,  qua-  fequti  tam  poftcmis  iu- 
rifprndienQain  nimium  quam  per  fe  diJbdio$i&,mi-  H 
fere  implicuere.  Sdioljmici  autoresm  lioçipFo  the- 
niacc  ieptem  djucriornm  temporum  iura  annotant, 
Caftrcniis  etiam  noiirmh  vlt.Cik·  cullatdl  non  ilH 
po  ri  us  iuris  1  udib  ria  furtri 

Summa  fere  coiilenricnits  ferttetia:  bafc  fdt-Om- 
r  fiia.  qua:  cumque  viue  il  te  patre  â  filiis  acquiruntur  in 
potdbxto  conftiiuiis,  patri  acquiLi,ii]coquc  mortuo 
patre  intc  r  liberas  eo  beer  e  des  eo  π  ferri  opo  i  tere ,  Γι 
modo  fui  Imr.  Ab  boc  iure ,  quod  vrteris'  iuriipru- 
dentia;  fuir,  bona  aduentiria  excepere Cod icis iure 
cx  rit.de  bonis  imtemis.  Nona  ea  patri  non  acquirr 


fl'il^usdouatari^c·, 
Jiir.iira.C.cotl.iu.l.i.t.  illllJ.D.  Jcmllu  1 

lai-auth.  exrefumtnto.  Cod. eod. mtnt. iD  υ  ■ 

Cj  i  m  .iU ,  Li  em.i  n  c ip  ai  i,  flari .  !  Su  b  coiulEtia^ .  S 
fclut , glo.& ImoLdc  a) i,  | , ta) i\  fcrtptu ra . I)  jJ i ,  '  ■ 
i‘A  ngel.fic  IpoUdi  litiLis-D.de  vcrb.ahli^Jj1 
i.C.de  uiolF.donat.CcpoL  I.  irritam  ' 

C.prp  douar  .d  Eue  rib  cnfn  cum  [eiijcer  don^Q^ 
rem  donatoris  nun  expeel.it  idvabtbruLtndcdpj.:' 
tinus  ab  ipfo  adu  valet ,  id  eft ,  cum  fitemau«.L 
vel  in  pote  liare  in  cafibus  Specialibus ,  m 
1  e  f  e  p  ro  tinus  dica  tur ,  q ui  a  t?  loh ,  Croco  à  Bqpdib 
Caccialupo  emuncrantur  d.  I.  fraienafratre/t  4 
CepolrdJ. irritam ,  toties  fru&us rermn-doj^an^ 
conferri,  quia  vr  aducnririomm  onirdum  hi  t^s 
pactis  nrun  t  u  ut ,  &  m  or  ris  ccm  pote  repcrrijitia·  |,. 
e  er  proprietas  an  uen  tu  eo  tum  non  coriffrinirivlt 
C.iic  collar.Lcom  oportte  m  prinap.CA  baiLnti 
lib.Ac  ibidem  Cait.jj  .  fin  ante  infçs, 

Sed  ais  liis  coirrradiiTtoi  i  Lire-gui]  is  mu  lioicaJam-ji] 

cipiût  ï  Nam .&  patrem  prohiber^. collanbtiem'^ 
fc  ï  e  fta  i  n  euro,  au  rh  -  ex  te  bamtneo .  C.  d  e  cnlbc./i . 
que  etiam  ad  ueni  i  i  iorum  vlumfructum  iibi  cibi* 
tum  rem  Lite  r  c  filio  dj..  cum  oportet.  quüdRirm,  ^ 
Inf.  ptrfeqnuinut d.autb.  Crocus &CaeLUa[  vfi 
fup.  Qinn  Si dil:LmutatJCine,&  patittusipantiiUj 
quifinitfilium  fructus  debitos  i Liupcrapcrc,  c-tii 
ti  ru.-i  t  mi nus,qu  L  n  -,  <  xp  r  e-  É&  ceti  i  onqaut  rexum. 
ci-itiom-,tHtod  Da  id. ait  d.nuth.q,  9,  L-^Qn[.d.Jt 
irate  r,fal. j.  Ca  11  .d,  Lcii  m  oport  er.y.iÊsï  alitai 
1. 1.  C.  de  mofh  donat*  de  quo  longa,  efl  iUipotarib· 
Eotr.  deeii.  i$£.  Nam  vetera digeftonui  liira hdt 
ibb·,  &  emiiicipariS  irt  collationibus  tmino-  :  qoe 
Bure  .agitai  1. paret  filium  D-dccolht. 

Fu  eriut  illa  ve  teris  illius  rei  pi.acumina  ainmp.Jt' 
gutsc  nmoms.  Sed  ilia  tamen  melior  LLuiipniidcwr, 
qua:  vtfimplicior,  ita  actionibus  boiuinum  rr.Aio· 
magis  eft  accommodata  ture  nofiropatrioiDdiidi, 
non  vc  ars  eflei  hominum  nimium acta&rumjtl-.t 
limph'x,  necaftutj  regtila  iuris  nubigui  ίΐιίηχ-ιί- 
di.  lam  primum  iure  patrio  di ferirniru oLxoialb?- 
rum ,  d:  1 1 nin  riga  m  tum  fuflulimus ,  reciair.^rii* 
qua.  patronos  iu  loro  inter  rogat, quis  fic  tiiai,iafjii£h 
ohm  magnusiSlc Grammaticus  Angel.  PôlitifuauSj 
cùm  iurifconlultus  videri  vellor,  flfe  prodidit  nn:J 
tal  0  m,  j  Lee  u  sagis  umlei  pa;o  i  ’a£ba  doiutiu .  qua® .  * 
lio  inp  ut  eflj.ee  v  a  Se  t.  N  ec  v  b  rb  magis  ceftanscii  b 
vni  cx  liberis  ,  aut  funi  ns  hicrcdihusrcItnqiiiçWi  b 
quam  m  11J  q  In  cra nuo  i nre r  viuor, quominus  n  qi  1  i* 
quam  tm  iuris  axiomara,  toc  coniUturionrs,^1 
ftjonia  tmifcoafia) torum  necelic  Jubeat  cdifafr 
Dua:  fimpbcircr ,  St  abfolutc  in  iueCipetiio^0 
nes  finit  ceruillmac.  Non  cite  euiquaifl patiiri  nipflj 
non  nobili  permitium  donatioms  x  am  alterni 


ni  fi  quidem  quoad  vfliriifruiinm.  Quae  i  pfe  parer  iî-  F  lucrat  ini  colore-,  cuiquam  ex 


flis  emancipatis  donet  viucrifi,  eorum  neri  t  ic'  cis 
protinus  acquiri,  ni  fi  fl  legitima  aliorum  filiorum 
diminuatur.  Quod  filiis  in  poceflate  donet  non  va¬ 
lere,  mone  tam  en  patris  ii  modonfinrcuociuerit* 
lum  etiam  emancipatione  confirmarijqruruinlibet 
ïiaualîdai  donation  cs,criam  fi  fruilus  donata  rij  fiant 
diipofirioijc  rciroactajquod  ad  frmftu! ad  tepui  do- 
11  iri  ΰ  η  ί  s.Tgi  1;  ur  qus  morrv  donatio  nes  confirmetur, 
id  eft,  fiïïis  in  poceflace  fa&as  non  conferri ,  quia  ac- 
qtiifiuo  à  niditc  patris  inapiatj&  regulainriitb^qu^ 


fibtrispriiunLp'-^ 


h  irt  td  ib  us  quid  quam  e  o  ferte  inrcr  vinos  de 
bili, aut  immobili  impiius’ 'quam  alteri,  t  ί®ε  ^ 

laS-  qui  articulus  tam  inter  viuos,  qui  in  vit 
lÎitarcintélligirur. Eadem  lex  inrcflan  air-u  f- 
^Ci.omnifqut  patrifamil.  cuiquam facub-is  a  & . 
t  .i  fi  u  e  ii  er  Te,  nue  per  imefpoficanupwi01! 
prie  ]  egâ.ndi  -  Eas  nulla  n  mtn  ul  b  ingenii  ? 1  fri  K. 
infregi  ήί,πη  Ilus  mitnmoruj  fiiubr,iuuri !  ^  -p 
chaxlr.il,  uv  -.j  prditto,non  iludionl rn cu  ύ  sg 

iinia^aiit  fi  qusralÎç. idoneas  cau&s vii^ FJ  £î. 


io4y  Des  Appropriants,  Art.  C  C  L  X  V I.  l04.6 

^  ^uem  I°cû  pè  exercer  Tiraq.  in  1.  iîvftquam,  verb· 

*&®.  nec  illa,  donationes  côS«  ta'S  j”/  Im81us’  »  «·  <·««»*.  *».  Itaque  talis 
f.ium  æm,al,Wi<  a,r,„.„  x  ,  m  PÎæmd}~  donatio  de  earum  genere  eft,  quas  Franci*  prôuin- 

eiæ  quædam,  ob  prouifionem  corporis  appellant,  id 
eft,  ob  alendos  donatores,  quæ  tantum  ducere  p'u- 
tantur  de  natura  contraduum  in  ter  viuos,& irreuo- 
cabilium,  vtlaudimia,  &  quinquagefimam  détail 
contraftu  deberi  putent,  quod  Aufrer.  diÎTerit  q. 
Tholoft  i78.  &  Tiraq.  in  retradu.  §.  zpNon  eftiai, 
turtalis  difpofirio  fimplex  donatio ,  vt  de  donatione 
recte  argm  poffit  addimiffionem ,  veiuti  aut  eadem, 
aut  afhnis  ei  fit  diipofitio,fed  mixta  de  contradu  in¬ 
ter  vmos,«&futuræfc 

tcxt.exprcifit  l.fi  filia.  §.  fi  pater  D.famil.hercif.Cor. 
conf.rz8.hb.  4.  m  fin.  Quo  fit  vt  non  redc-  de  vno  ad 
ahum  adum  arguatur ,  &  inconfequens fiatillatio  à 
matena,&contradudiuerfæ  naturæ,  «Se  regulariter 
argumentumafimihvaideahoqui  infirmumcft,  vt 
Caft.  &  Bart.  ait  1.  vit.  C.  de  inoff.  donat.  Sed  nec 
vitima  voluntas  eft ,  quoniam  immobilium  difpofi- 
no  per  tcftamentum  in  nullius  poteftate  eft  de  iure 
confuctudinario, fed  ab  lege  &  moribus  tribuitur  vt 

e\r  1f»C  Λ /-*»-*  J.’  _ *  «  .  ✓>» 


cium  æqu alitatis  ftatut*  à  confuetudine  /nec  illa 
omma,qu*  Bar.Iafi& caetcriexiure  indiuerfum  di- 
8  eunt,  auth.  quod  locum. &lfili*  dotem.  &1.  illud 

7  & vtrobique  lafon.C.de  collât. 

Atque  hactenus  de  collationibus  inter  ignobiles, 
de  nobilibus  ratio  alia, quia  Ci\m  abfolutè  d?  mobili¬ 
bus  ftatuere  poflmt ,  &  vni  ex  hæredibus ,  aut  liberis 
partem,aut  vcrb  totum  praelegare, prohibere  talium 
collatione  poliunt, ex  d.auth.ex  teftamento,  &  pro¬ 
hibitio  reincidir  in  fimplicem  donationem  permif-  B 
lam,  vt  Boer,  decif.  ictf.in  fin.&  Iaf  dixit  d.auth.nu. 
j.gloi.l.fi  donatione.C.de  collât.  Idem  ius  de  frudi- 
bus  immobilium  ptærogatorum ,  quia  leparati  hil 
ahud  quam  mobilia  funt. Quæ  omnino  intelligi  con- 
uenit ,  &c  animaduerti ,  quia  in  talium  diiudicatione 
plerofque  in  foro  fæpe  decipi  compertum  eft ,  dum 
m  receptas  iuris  ciuilis  lentendas  incidunt ,  &falfa 
de  non  veris  colligunt. 

3?  Atque  ea  de  donationibus  fimpliciter  Iucratiuis 

c 

veiuti  meritorum,  eas  ne  inter  tales  quidem  perfo-  fnnnA  kI.L;  .  1!  /“?  ja  Equiet  extraneo 

nas  lex,  aut  confuetudo  prohibet,  art.  vit.  tit.de  do¬ 
nat.  quia  non  minus  in  fanguinem fuum  officii,  aut 
commercij  iure  licet ,  quam  in  extraneum  quemuis, 
lnufta  quæpiam  caufaintercedir,  fed  ea  ferio  pro¬ 
banda  eft,  propter  fraudis  præfumptionem  inter 
co  mundos.  «Se  iufpedam  de  re  alienationem.In  qua 
Cum  nulla  alia  caulâ,quam  fanguinisintercedit,  non 
eft  iufficiens  ad  fuftinendum  adum  ,  imo  illa  ipfa 
adum  vitiat ,  quando  alterum  alteri  ex  hæredibus 
prætuliiic ,  peccaffe  eft  in  confuetudinem ,  atqui  illa 


- vzw  icuui  iui5uunauanquici extraneo 

(quod  futuro  hær  edi  ablegedeftinato,  «Sepræfum- 
pto  non  polfet  in  prçiudicium  aliorum  eiuidcm  ^ra- 
dus)ca  donatio  caufâ  mortis  dicenda  eft,neque  enim 
aliter  donatum  vult  quam  fi  moriatur. 

Sed  &  eas  quoque  donationcsiniuremulti  admit¬ 
tunt  filiis  in  poteftate fieri,  cum  in  légitima?  imputa¬ 
tionem  dantur,  quia  filius,  no  minus  légitima  capax 
fit ,  quam  filia  dotis ,  cui  donario  ob  eam  caufam fa- 

da  valeat  l.PomponiusPhiladelphus.D.fam.hercif. 

Γ" 1 * * * * &  ““11V·  ’  CiL  111  cumuetuainem ,  atqui  ilia  fignario^u^cabiM  portionis  af- 

ipfa  caufa  in  dubio  præfumitur  ,  quod  Cy.  ait d.l.fi  D  Bf?b conf  So o <  frïnT  ÇÎ?UCa“VXtar* 

rPMinndimnc  _ >  i  *  ^  „ 


~ " — . .  ”  vau.«,4l,ul.u  «.«.udincnto.iaem 

Caft.d1flerit.conf.345.voh1. Non debetigitur in  tali¬ 
bus  donationibus  generis ,  aut  cofanguinitatis  men¬ 
tio  fieri, quae  caufa adu  vitiaret.  Se  caufam  donatio¬ 
nis  applicatione fadi  inficeret,  fed fub commemo¬ 
ratione  meritorum ,  quod  fi  vtraque  caufa  mifce- 
tur ,  ante  ferenda  eft  accidentalis  naturali ,  fi  ea  pro¬ 
batur,  quodrede  Coraf.  putat  d.l. frater  à  fratre,  ad 
fuftinendum  adum.  Meritavero  elfe  oportet,  non 
obfequialiailla ,  quæ  maioribus,  autpatruis  deben¬ 
tur  à  minoribus  confanguineis ,  fed  talia  quæ  extra¬ 
neos  quoque  inter  fe  obligent,  quod  Bart.  ait  1.  fili* 
•p  Cuius.C.famil.  her.  Dod.auth.  vnde  fi  parens.  C.dc 
inoff. teft.Caft. d.l. fi  donarione.vbi  «Se  Bald.  Bart.l.fi 
tibi. $. fi  partis.D.depad.Sediftafuntalteriusloci. 
40  Accedit  ad  fuperiores  rationes, quæ  ex  fimilitudi- 

ne  donationum  quæ  liberis  fiunt,  dimiffiones  oppu¬ 
tandas  putant,illud  quoque  rcfponfum,quod  dimif- 
110,  fimpliciter  donatio  dici  nequit,  fed  innominata 
potius  conuentiojdiius  generis  funt  omnes  pene  ob 
caufam  donationes,  quia  dimiffiones,  aut  retento 
vfufrudu  fiunt,  aut  dimiffarius  ad  alimentorum 
præftatiomm  obligatur,&  æris  alieni  diffiolutionem 
quæ  obligatio  femper  res  obligatas  ex  conditione 
hypothccæ  fcquitur ,  quod  textus  aitl.  filiusfam.  §. 
Biui.D.  de  legat.i.  &  ibi  Dod.Tcneturitcm  adreru 
datarii  acminiftrationé,  itaque  incidit  talis  contra- 
dus,in  conuenrionem ,  do  vt  facias ,  &r  donationem 
ob  caufim,quæ  non  fimpliciter  donatio  dicitur,cùm 
Bald.  dicat  donationem  ob  caufam  de  futuro,  efle 
contradum  onerolum,nec  continere  caufam  lucra  > 
Jiuam  :  quod  ille  ait  ccnfi  18.  incip.  notiffimû.  coi.  2' 
bb.  1.  per  l.non  vfque  adeo.  JD.  Ii  quid  in  fraud.  pat. 


1  r  ,.  1  ,  ’  .  111  "“w*  eipimoniDus 

rclpondnnus  dc  damnationibus  à  patribus  fadis  fi¬ 

lus  m  poteftate ,  huic  dubitationi  abunde  fatisfccilfe 

nobis  videmur  ,  efle  refpcdu  quidem  donatorum 
tales  portionum  affignationes irreuocabiles  qui  de 
contraduum  inter  vmos  naturi  mixtam  conditio¬ 
nem  ducant,  qui  irreuocabiles  funt,  etfi  ad  iuris  hæ- 
rcditarij  quotam ,  quandoque  extituri  alligatam  ha¬ 
bent  taxauonem,& reftrindioncm  ex d.1.% filiæ  fe- 
quuta  morte  donatoris,  aut  parris  affignantis  dum. 

E  taxat.  Et  ciimjpatrcs potcftatcm  habeant  in  vita  le- 
ginmæ  repræientandæ  1.  cum  quo.  $.  vit.  D.adl. 
falcid.  «Sci.  fi fihj.  «Se  1.  quoties.  C.  famil.  hercif.  latè 
Barhat.d. confie tiam  fi  intuti  cogi  non  poffint,  quod 
late  differant  d  1.  frater  à  fratre  auth.  quoniam  no- 
uclla.  Cdcmoff.  tcft.  Coi, fcquitur  reuhabiks  non 
efle  tahum  affignationes  iure  noftro  patrio,  etfi  iure 
ciuili  ex  plurium  fententia  reuocabiles  elfe  puten- 
mr  quos  congerit  Ioh.Bapt.d.  1. frater  à  fratre  q.  zp 

&  Barb.  d.  conf.  80.  Atque  ita  fieri  receptum  vfu, 
quotidiana  experimenta  docent,  cimj  parentes  filia- 
præftationem  obligatur,&  æris  alieni  diffiolr tionem  r  n^r/f°riC109^S  °lllærcnc^s  bonis  conditionibus 
W  4«  res  obligataT^  conditioiie  Γ 

li  iij.  «Se  404.  indicantjfed  &  periæpe  mafculis  idem 
præftant,cùm  filios  maritanr,vt  meliorem  conditio¬ 
nem  inueniant,  imo  &  articulis  exprelfæ  confuetu^ 
dims  facere  adiguntur  art.  406.  407.  «Sc  4o9.  &  cùm  Pèmiffm 
eos  quacumque  de  caufa  volunt  prouehere ,  quin  nobili- 
etiam vfurpatiffimus  mos  rufticis ,  vtvi’ui ,  valentéf- 
que  inter  liberos  partiantur  bona  fua ,  dum  contro  K'c’ 
uerfias,  &  lites  metuunt  inter  haeredes  ex  intentio¬ 
ne  l.ciun  oportet.  §.  non  autem  vbi  Bald.  C.  de  bon,, 

X  X  iiij 


1047  Des  Appropriantes 

qos  lit.  &  uiJirij  Tui  ftnamn  t*fdf  Λ 

ιού, π;  jurcliei  liltjmni  rllfticis .&  firoplKjht·-  -11 

Pn  ii'Jc.vt  ir..iBis  fuflm:jabm,&  iiMi'™bus.Qua’ 
îlifpofitwncs  i  L'üD.  -m  ime  h-aude  élit  non  poiUt, 
pokman  imunî-i^JL^contaiib,  fccondiisont* 
ί  itJt  i(  'i  i  l  l"1  li  T  fois.  Qu  are  *  e  SI  nid  I  car  uni  tn.<  » 
ni-i.ftjs  hib  pareri  nporLiTt\qiioJ  tu  iiç rct  mulca  K  ne 
concorda*  maitimutik  liribuï,  ^uirgmimpl^- 
,-Crur  diflbluttfidc  proiuiflionum  triitnittomaliura. 

Fcc  ce  rixe ,  an  taies  afll  gnari  unes  S  l;mr  per  modum 
■i utH. ,Vj  an  dû  certo  corpore,  ri  ipede  *  de  quo ;v MgP 
Jji  ioatur  in  Lqu.ocics.CI  ami!,  ben:  i  le,  quoniam  qua¬ 
cunque  tandem  modo  ffaimter  Uberos  Jæc  φιοΜΐ-, 
liuc  1  petivi  »  en  ad  quopm-bxrc  dicari  a 
irur,  su  vi  rndlme^Iibeikh^iu^ptdudoiurkiniij 
antcuiuilibei  allignatioms  kcraiiuar  ci  culo  »  plus  de 
bonis  paternis  captif  quim  q  tu  tira  futura  vli  \mlw 
i  i  j  J-,  el  î  l-  à  t  ace ,  1 1  e  ira ίΐ  d  es  !  çgirsmis  portid  JÜb  □  s ,  ri 
ohïiqùîE  m&furiqnts  ii. nedum  fiant  contra  conluc- 
tudinis  iiiienricmem*  Qu  a  eu  neciUotum le nccnuiis 
rcc  s  pi  il  ms  qui  p  u  cm  e  û  )  egiri  ma  çüiqdam  e  ü  ]  ibef  i  s 
«ilicnafa  fforattem'  ri  ad  tnt  niuram  bqnotuni*  quae 
:  :  ;irci‘  liabif-i  1 1  dîîgnattonis  tempore  â  iijoiku  hooa  C 
auda  fïntj,  fuppk-mcmum  ped  ntmuodo  *  quod  B  ti- 
trie·  ÜxitdiiLs  L  juidhim.  V'  λ  IJ.  L  i·  C-  Je  his  qu.r  in 
ri’a’ud.crcJit.ri  Lvît.Gde  yfupiici  n*4  -&  quos  Crm  us 
siJ]epr.drLltiirt  i  ï  frntL'ü  mmt.40.  Nam  quoiurc  vti- 
îrtti  r  id  perquam  inJ  £  um  e  Λ  fquia  l  iipe  rut  ni  enda  bo- 
iiorum  virilem  imgetjri:  minüic  lus  m-imuuLiis,  quo¬ 
niam  taxatio  à  mords  tempore  de  terminat  ioiicmiÿC' 
modum  ftium  eapie^uod  eriam  iurç  nuUiImcJ.ud 
Alex  dente  ce  Ijtipuludu  Hoc modo-D..devveb.oblig. 
CaCV.ri  Ari'x.l.m  taiïonc.Dud  l.fklad.St  J  ne  longius 
proucbamtxr ,  iam  abunde  b  s  s  rat  loniii  us  rdponki  su 
cil  ,  qua'  ex donarionibus  dcducuiintt  contra  dimii- 
fioncs  j  bis  item  qu;c  lu  affigendarum  legitimarum 
porciüiuim  in  vin  patrum  tanin  inref  tilios  uirigan- 
tur/  r  iaraplamtm  omnibus  e  Si  c  ncccfo  bc,  riio  mrc 
&  fine  dif]" ,  qui1· in  iurç  Rom. mu  cradunnitpru  R- 
cc  pt  s  Jli  mu  iV  nt  c  ni  in ,  lo>i  çülïmè  v  c  r  o  aho ,  qu  a·  a  b 
vfu  fime  produa  in  forum  Je  ditnilbonibus,  ri  i  mu- 
ridonc  icaiifarurn  motan  en  nu  dirpobnouLa,  s  qu« 
rt5  insmis  inrelleita  longe  aü^efum  c  ententes  abdu* 
cunt  tu  fallîHimas taciocmaïioms, ri  mirisircônri- 
nucnna.Sj. du iuris Romani icntctii* à caviis  dsin  i  lis, 
ayt  obi o] œ ii sri  abrogatis  vfu  miittimicjuconfide-  £ 
rate  iurc  getilljri  cuique  regtom priuanm  vfurpato. 

Pû  di  t  nui  m  c  ei  obicdlü  rcfpondramuï.quod 

née  à  Romano  îurcj nvc àiLripta-Çonfuctudm c  au- 
dloti  tarcm  luibc  rc  dïnifïïô  p  u  cacn  r .  C  ui  rd  pond  eo, 
dimiitioLüs  conrradtum  maioribus  nollïts  bulle  pc  r- 

quim  frequen  te  m  s  ri  \  ίΐ  E  amm jUt  c  vl!  a  t a  miii  a  p  c  u- 

ki  magis  fVi  mota  3  n  ou  talc  altquid  bah  c  r  !  nt  er  mai  o- 
ruin  rabuhs.Quarc  cosuTLiccudmis  vim  habtrre*quOa 
πικίχυ  vali-iir ,  omnimodo  débet ,  qiioionuïcsvbi- 
que  hmilix  viîjrpauëte  ,  cuod  .omxui  tnbuna- 
liiiudicauere.di: quo numo  olim  dubitabat,  pamo 
iîinpbciorc  mundo  ri  minus  r  îxofo.  K  ce  tademun*  p 
conïuctudo  germana. obtinere  putanda  eiriqu^icn- 
pto  dt  coin p ri [jj  cum  fubftancià  Ihj3  ri  diffinitione 
Jii.ri  dicanir  clîc  ms  non  ib'ipcum,  née coujuciudi  - 
ta  s  mue  cia  qu:'c  in  p  ouulari  ton  feu  fu  clt ,  i  ip  tu  m 
exigatdnoffctifa  vero  oliftsru.uïo  confenfûm  impor- 
ret^  ri  atgaif,  K ec  minus  silt-’  en nfeiil us vniiutialis. 
virium  m  vnirterfum  'obtinere  debet,  quam  nie  in 


iS 


Au.  CC LX VI.  Ιφ|$ 

v  fqmmi  feriptâ  (  onfiiei udinc  vepefirr  3  ac  funnslcjii 
veicri  quidt  m. Audit·  (etl  rcs-ίρΐ,ι,  ri  toncraciip. 
qu  eus  ciebitc  y  t  ce  r  e  s  îîiïhi  bc  b  ri  .inriqut  ,i  «ituau. 
T  u·, s*.  Jlcd  e  ji  :  m  qi  ιιμιο  m  a  l\  lh  ,  qui  coituncrcsiv·,'^ 


V  LI  J  LL  J  LI  LU  VUELLviJlL&N  νΗΙ.'  L  I  J  il  ·■  - 

çaitc»&  pce  regiones  diuifus·,  cui  canmm  authorit.t- 

I  p  q  i  .  ...  J . .  Γ,.,Ι,,,ι  r  ir  M.-Illi  i  1 1 Π I  L  b  LI . 


pan  tue  ideo  eiieir  foro,  quia  ili  toris  pandedaiijj^ 

\  -luminibus  u  timida  non  iinbcJit  figiiiEtitim  fan 
Nam  ri  ti  certos  quuidam  concrariLis, 
icc  m  ccr  n  vt  yt  tus  uirdprudc  ne  n  dciip  aauii ,  i'nln  |:i 
accidemia  ,  ri  diftiintas de! ci  ipiiouer, antrihiiisp^ 
Cuiuiquê  fubibuitiabajllaturulia  3  aut  accidtiudii-f, 
ftjn  î  J  i  fl  tuait  x  i  amen  cad  c  i ή  tl  la  Lipienm  cirm  [k- 
res  multo, ri  elle,  ritbd  poffent  mecimtiifiiidii^ui 
proprias  appel  fanon  es  nullas  Hr.be  tait,  umpui^ 
cos  d.iïic, tries  v  t-ro  infinito»  elle,  ri  friait,  4 
quara  UiLnitic  feibeet  conut nti ommi 
L  t  v  er  0  J  xiniit]  on  ri  3  i  i  non  a  pp  clLui  u  c  trie  «atn* 
ÔuSjpropriam  ture  quoque  ciüi:i,&  t. pcpit  aLL  dticra- 
ptara  auûoritatcm  liabct  la  ùm  facultates.  Cmù^ 
liber.  Ixb.iç-.vbi  ditcml!  ..ma  delriiptiu  ciusriUtû- 
i  ü  üC  .de  m  pÆdff A  T  aiiiîm  ol;  m  nüllaieiîct  jpxiiu 
ça  nome  tic!  ai  cira ,  t|Uia  uuffi  iicumnaitmiinitQ^ 
adrin  b  i  p  oi  km ,  e  is  t  a  m  en  n  aturam*  ri  tutnrakir· 
tribuere  uuiipeiiri  1  to  r  oxn  d  l  i  lommans  quLic  ^ 
n-,  ll5nnc  e  if:  1 .1  λ  flï  ne  s,  ri  lira  le  1 11 1  quid  e  m  vaÿ^n- 
l  u  rr  e  mes,  ri  l'pcci  c  ponu  s  h  di  iLitdligunUir,  fnïnt 
i  tiras  îi  pp  dia  doitb,  i  iid  crin  al  ce  mes  idbDr-cs  m  b, 
riiULinri  prçicnptii  verbn appclbucte^cuuialiano- 
rame  lpecifico  non  poilriit  :  quuctStsiiluipuibi- 
modo  timeatis  cuiulquc  ivtbftinti.iUbusisiaais  ir* 
que  aliii.s  coniicnriones  tranfcwit  »<ÿi«ni(nterijiftt; 
y'pu  i  a  J  u  t  as  cur  r  IX  de  ά  n  n  tx.  vt  ktm  fmpliciîîïb 
Lxm  dtuco  b  generis  coimtnrioiicb  j.  q^  triEaw 
ça  «d  0  n  c  ip  e  - 1  bc  i  üuiufqu  e  en  ntra  ttas*  Qui  unira 
onmes ,  fi  modo  materiamhaheancnorfpiofcffiBat 
â  ]L  φ ,  ri  jpc.uu  confenfui ,  poilbm  ïàmi^a 
pricilare  .ulappeopriandum  »  ri  nnusfcrtfJnfcîjs* 
nia  ;  quiiamms  conuencioii.cs  >  modo  npp»^ 
t  a  ■·.  i  [taem  escor  raiUU',  ri  lu  ris  d.nt  achCÎîîniid 
ixnciil.Ut  lenientia  luit  mi  mi.  3.  uCvt^bbxt^ 
contra  lirrcddiri  gt,'ncrulirer.D+dc  noraLib.j  imna 

«ms  Jmulllonis  contrarium  jjfq  ssinominKO^ 
b  c  at  j  e  11  i  v  fus  taie  non  n  u  tribuir  tei  ügniJicnitiif^ 
nef  inelegans  :·  Appofi:^  icriplic CoîiucohUîv·^· 
q.iiutiui.tam  conuemioMm ,  qun;  dimifîi^P 
cuira  funihs  rit ,  per  quant  patermio  =*V'r,J 
ny  c  cio  nt·  m  x  mpert  ;r,l  ege  d  1  cta  v  r  l1llil  j.  c 

do  ru  ra  ,&  c  en  u  m  on  t  ruin  *φχτ  t 3  intoni·,  fl 
nominatam  couutT.iioneiiipitdvtitcm»^  'alz  , 
t  c.  Sed  enim  quis  fcudum»  ri  Icudidauaati^ 

comme  1  ens  squ  1 1  Ca  tu  s,  a  u  t  Pa  p  mia  tuis  ac  n,  » . 

rifconiultis  quidem  vtccribus  quifqwn*  - 

lendi:  Quart·  ri  de  cmphireudci* ,  !lU|laj-J 
cauta  m  priebui  t,  rilcc  ne  is  e  011  c:  attu  '  ■  c  1 
inter  nomtnatos*  cign  qmbuidiiuaigcpd^· 
qandusvidfifiur  ,Vt  UlCi-giLltUS  p^TUSri  I^s  - 
dem  nbunifit  nomin.unmvidrit , qnûd  s  l 

sviLtmvifum  1.  iurifgcnriijm;  §·ψψ  ^  .  'J  V 
Anqtlri  frilLÜ-ÎLginma. 
quictn  Ecck  (Ianim.D.de  conf-Sed  *n  i' ^ 
rium  habet ,  quii  i  uri  Jlomaiiomog ■ 
traflusr-nit vero  quia simommaius.  Q_  ^ 

cmpliitcoiïm  ebullit  foro,  f  WP 

quak'i si  cc  rtt  t  '-i  :n  jitamiS  nnxir  Έ  <■  ^  gUjh  ic- 

3  -j  en  c  c  k  ren  r ,  qu  :  J-on  à  g «J m r  4 

peni  funi ,  nfc-enim  vetus  illa  -w  . 

.  j  ..  .·  H  .  Λγπ  · 


tir-fi  .tger.  v  eit.  v  tl  cmp.  »-  r  -  -  ^eihisi»»' 

r* ■- r- . ;■ . originWl^urtpu^^..« 

Lis  inia  lcripra  coniuctttdu  tribuit  amiculo  libri  hu-  m  nun  lie,  1  wnc-  1‘  ircoentta , 

tus  vliirao.Sed  jnrgum  ri  dnnülloms voctmnegant  giomim ,  BriL.mpt.i pt toto  -  b 


io45>  Des  appropriances. 

dam  contraditis  cum  ea  affinitatem  habent.  Quis 
liucllum  damnat  aut  prccariam,aut  precarias,aut  fi¬ 
dum  Longobardorum  inuenta,  quia  iure  ciuili  nuil 
quam  auctoritatem  habent ,  &  tamen  in  Italia  fre  · 
queritantur  ,  &  exeant  de  his  tituli  in  iure  canoni¬ 
co?  Quis  contradus  alios  quos  Neapolitanorum, 
Boioariorum  ,  Alcmanorum  leges  ,  Belgarum , 
Vandalica: ,  &  Ripuariæ  memorant?  Quû? doma- 
nialia  noftra  congédia  abrogat  ,  quia  ius  Roma¬ 
num  ca  in  totum  ignorauit,  cum  maritimae  Bri- 
ranniæ  vfurpatiffimi, citeriori  pene  inauditi  contra¬ 
cta?  fmt.Quid  quod  Zazius  vir  eruditif.lib.2.refp.c.7. 
tot  anonymos  adus  nominat,ipib  etiam  in  iure  Ro¬ 
mano, &  fucceflbrias  ordinationes,  quæ  per  Germa¬ 
niam  frequentantur,  nec  teftamcntum,  nec  codicil-» 
los,  nec  quidquam  aliud ,  fed  voluntatem  folam  ap¬ 
pellandam  dicit.  Quis  vero  iftos  reiicit,  quia  T ribo- 
inanus in  Codicem  luum  repetitæ  præledionis  nul¬ 
lum  iftorum  retulit,  quia  nullus  iurifconfultus  me¬ 
morat,  ac  ne  fando  quidem  Accurfio  auditi  funt. 
Quod'fi  ne  confuetudinis  quidem  feriptio  horum 
vllum  retulit,quid  tum  ?  neque  enim  cius inftitutum 
cft ,  vt  actionum  formas ,  aut  contraduum  nomina, 
aut  differentias  deferibat,  quod  vetus  alicubi  tenta- 
rat,fcd  infcelicitcr.Melius  ifta  àiurisRomani  princi- 
piis,&  vmbratili  diiciplina  percipiuntur,vius  l'criptç 
confuetudinis  in  materia,  &  commerciis  verfatur, 
funt  ifta  rudimenta  ciuilis  difeiplinæ ,  confuetudi- 
nem  confcnfus ,  &c  commercia  formant,  alio  vfu,  & 
fine.  Quid  quod  etiam  contradus  ipfi,  pro  tempori- 
4 5  bus,regionibus,  hominibus,  nunc  frequetantur  vfu, 
nunc  intercidunt,  quidam  ex  toto  maioribus  noftris 
frequentes,  hoc  tempore  in  cotum  exoleuerc ,  &  fl¬ 
euri  de  ipfis  vocabulis  olim  Poeta  dixit  -Multa  cadunt, 
renafinnturque,cùm  voluit  'bfue.  Patrum  memoria, quo 
tempore  fignatæ  pecuniæ  minus  fuit^iullus  vfu  Bri¬ 
tannia:  frequentior  contradus  fuit ,  eoquemvoca- 
bant,i/’iwç^c}nullius  in  veteri  confuet.  crebrior  mc- 
tio ,  ne  hæc  quidem  reformata  exolefeere  nomen 
palla  cftjcùm  vfu  abierit, adeo  vt  fi  etiam  veteres  pa¬ 
tronos  compelles, cuiufmodi  ohm  is  contradus  fue¬ 
rit  ,  quæ  delcriptio  eius ,  dicere  vix  vnus  pollit ,  cum 
alij  fimplex  pignus,  aljj  hypothecam  putent,  cum 
veteris iuris antichrefis  fuerit,  cuius diuerfadcfcri- 
ptio  eft  ab  fimplicibus  hypothecis ,  certe  ne  latini 
quidem  iurifconfulti  in  fua  fuppellcdile  reperire 
potuerunt,  quo  nomine  eum contradtum appella¬ 
rent  ,  peregrinam  appellationem  mutuari  coadi  è 
Græcis  fcilicet.  Hunc  contradum  quis  hodie  reiicit, 
quia  nemo  vtitur?non  quia  improbus  fit,aut  damna¬ 
tus  lege,  fed  qùia  vtiè  rationibus  fuis  nemo  putat, 
cum  hac  m creatrici  &  nundinatoria  ætate ,  qua  hu¬ 
millimus  &c  clariffimus  quifque  iuxta  fœneraticiam 
facit,nemo  tam  parum  attentus  paterfam. repetitur, 
qui  quod  in  antichrefi  fir, fortis  repofitionem  ab  an¬ 
nis  vertentibus  expedatevelir,  diuifis,  &  particula¬ 
ribus  penfionibus,  cum  multo  breuior  pateat  ratio 
locandi  æris  fui ,  idque  cum  fœnore  annuo ,  conni- 
uentibuSjimo  audoribus  legibus  quibus  quidem  vi- 
uitur.  Ex  ipfis  vero  patrum  commerciis ,  me  puero, 

.  frequens  fuit  obligorionum  nexus ,  qui  (  de  dem  ment 
CT  attenante  )  appellabatur ,  quem  ante  defcripfimus 
principio  præcedentis  articuli,nunc vero  tam  cxole- 
uit,vt  ne  de  vocum  quidem  fenfu  inter  patronos  co- 
^cniat ,  cum  effet  ante  reformaram  confuetudincm 
notiffima  obligationum  formula ,  &  cotradus  vfur- 
pario,ex  quo  creditori  pnedium  in  folutum  cedebat 
pro  eo  pretio,quod  duodecimo  anne?  fortem  repen¬ 
det.  Hunc  contradum  nulla  lex  damnauit  ?  vlug 


,  Art.CCLXVI.  IO5O 

aboIeuit,&-  anriquauit.  Quis  igitur  cotraduum  vime 
aut  validitatem  ïeftimet  ab  eo,  quia  nufquam  feripta 
confuctudine  legantur?  At  ne  emphiteofis  quidem 
vfquam  aut  jprecarij  mentio.  Nemo  igitur  poft-hac 
moleftus  fit  nomini  dimilfionis ,  fi  modo  vfius  boni 
contradus,&  vtilis  conuentionis  intelligitur,  de  cu¬ 
ius  origine,  autoritate,  &  vfu  mea  eft  hæc  Lententia, 
quam  ideo  pluribus  explicare,  &  tueri  ne  celle  ha¬ 
bui,  quia  quibus  rationibus ,  aut  probabiliter  oppu¬ 
gnaretur  ex  iure,aut  pro  dignitate  defendcretur,ne- 
minem  hadenus  fatis  inftrudum  videre  nobis  con¬ 
cit  ,  cum  omnes  dubitarent ,  alfereret  nemo ,  mul- 
tofque  metu  à  bono  contradtu  abftinuilfe  fcimus, 
cum  ad  manum  rationes  non  haberent,quibus  vete¬ 
rum  ea  de  re  morem  tuerentur.  Proinde  cum  omnes 
aduerfariorum  omnium  rationes,confenfus,  &  lati¬ 
tudo  voluntatis  in  materia  non  prohibita  vincat,im- 
pediri  nullo  modo  debet  de  omni  ea  materia,  quæ  in 
commercium  cadere  poteft,  fi  vtiliter  fit,  &  honcfta 
ratione  confuhtur  patrimoniis  , generi, &pofteris 
ordinc,&:  lege  inferitur,quod  eadem  iege,&*iure  ca- 
ptum  eft ,  propaganda:  cuiufque  famüiæ  &  gentis  Jyt 
fortunæ.  Et  valeant  indodæ  ineruditorum  de  rebus 
opinationes.  Si  iure  legitimo  ôc  moribus  agimus  ifta 
obtineant  nccelfe  eft. 

DE  DONATIONIBVS  SLMPLICl- 

TER  NVLLIS  P  R  Ο  Η  I  B  I  T  V  S  V  E  ,  PVBLICA, 
aut  priuata  de  caufa,aut  perfonæ  refpcdu  im- 
nicniis,  inofficioiis ,  jreuocabihbus,  an  titulum 
tribuant. 

Gap.  y. 

1  D onatioues  inutiles jiulla ^nojficiofx >irnmtnf<e}(?’  earum 
difcrimen. 

2  n  ex  hu  praferiptio  contingat. 

3  Donationes  quxpublicas  prohibitionis  caufiu  balent ,  non 
"balent  adprxferibendum,cr  earum  exempla. 

4  Donationes  nulla priuatis  decaufis,an p raflent  titulum. 

y  Donationes  inter  l>intm  cr  Exorem  nullx ,  an  titulum 
pr  a  flent. late,  ibid. 

>~/£n  contr a  bonos  mores  ejfe  dici  debeant,  tlid. 

6  rriuatarum  caufarum  expenjio  111  donationibus  inter 
rurn  (y  vxorem  CT  feq. 

7  Ex  donatione  mutili  refleÜu  coniugum  prafcribitur  ai-' 
uerfits  tertium. 

Trohibittoncs  perfonis  a  ffixa,  ibid. 

5  Quid fe  res  aliena  donetur. 

10  Donatio  mutilis  nen  confirmatur  morte fiure patrio. 

11  Donationes  inter  filios. 

In  donationibus  nullis  non  funt  neceffaria  refcifiiones.il·. 

11  Inofificioft  donationis  querela  quinquennio  non  clauditur 

iure  patrio. 

13  Rcuocationi  donationis  ex  Ifi  vnquam,an  praeferri pofiit, 

*4  Ex  titulo  donat  tonis  a  muliere fecundo  nubente fafta. 

15  Ve  donationibus  ob  caufam. 

16  Donationes qua  excedunt  taxatam  quotam  a  lege. 

Rcfcwdens  ejr  refcijfonum  fimul intentantur,  ibid. 

Donationes  fraudulenta  re  cr  confilio.  ibid. 

17  Querela  iure  confuetudinario  exoleuit. 

Donationes  fraudulentae  ab  ipfis  heredibus  donatorum  op¬ 
pugnantur.  ibid. 

18  Donatio  "bni  ex filiis  faSla  in  totum  remeatur. 

20  Nullitatibns  mfi 30 .annis  tionprafcnbitur. 

2 1  Nullitates  qux  heredum  rejjpettu  incipiunt. 

22  De  Donationib. qua ff  uriis fiunt. 

DOnationes  non  vno  vicio  afficiuntur ,  aut  labo-  r 
rant.Sunt  enim  quadam  i  implicitet  mutiles,  & 


icq  Des  Appropriances 

imitai  qohpro!iiteT;r:  aEtpic  k^mtiemtrtf  autre  ■  A 
Ijictihi ,  &  lûuure  per  loua- ,  snt  odio#  de  qutbns Soï, 
o,  if.7,v]rb,  j.tnninÆPtihlÏÊii  fintim ^uturiuatade 
ciiuili  auxilatn  inoffitioitc  qwtr  re,aUt  coiifilio,  qui¬ 
dam  inin'.anV.QiiJ··  omnes  ritolosinfi  ingum  r.um·, 
(>d  nqn  cadtm  pot*  Ibcc^iut  vcïcthr  h  ni  fit.  Inutiles 
j  h  3  l  i  JÎn  Lptic  i  «.■  l' qu  i  b ai  Uv*  n  *<3 fr te t ,  ψ «c  pi^cr 

Jt-qejtt  h  tint,  non  mnm  contra  Icgem.  prohibita: 
Jimi ,  qiiLt  a  Itpe  yl  I  confie  tu  dîne  prohibetur,  ne- 
'£,mü»cySi  primmme pore  ni  ire  *quod  inrcrdumAc- 
t  j.1  id  1 1  y  te·..  ο  un  11  i  Ccr  L'âiti  comtut/rcio  non 
t'ftT  jurroïpttiiAuit'iTiaiifc  aincmtE  ,aut  per  Loua:,  jj 
fa  fa  l  H  o  ilium  tik  d  cprfhtio  π  v  m  J  ι  n  me  nia:  ilint  ,ψχ 
donandi  modum  ïi  lege  nixattirru  ‘ûvlunt  ,  extri- 
jico  fuffcà· ,i  ικ>  fti eioiîr  rt\,t \\tx  kgidmam.  liliorum  di- 
imnuuiit,eonliho,qiLa:  mala  ititntt;,&  odio  preium™ 
p  ni  h  xteJ  is  fi  u  iit ,  vt  ad  e  u  m  non  d  e  n  mia  e ,  qu  ode  * 

:  ii  re  dcbcbiU  tfic  f  yi  conte  crudo  nuftr.t  loquitur  ;  m 
fraudem  fiite’  eitüî  qui  fuctcekïc  debet  i  ure  pti·- 
3-  ftïmpro,&  langui  nisgr.idn.QiL.i·  iinguJ;r1an1&  qui- 
J  t>  ticu!  n  s  ps'ï  il  c  π  c  Λ  m  ]  r  i  ii  l  iL  l  It  i  n  ter  i  ts  riftoi  ilii  1  cos 
di  fontano  »  ■&  quia  Ec»ulisyttiucitjlibusco«tWn!ji 
nequit,  quod  de  diiudicandanim nullitatum caulis 
ab  fcliolaÉiçp audtonbtis fluitatum  eft^spr ndendac  ^ 
nobis  'ftintipfe  fpecics  donationum ,  qnæ  vfqaam  ia 
iiiuMuu  en  ι-j  iite  nubiie  bibe  ru  ut,  deinde  qu.v  qusbus 
fimilcs  tint ,  ik  eodem  tere  itet  SiubeukLe  ,  ne  m  a  Ilis 
e  r  tulit  a  citure  indicanti  i  tuta  Itas  pvorititisicadtican- 
hilAl  pritniim  docendi  fumus  aliud  dte,CLim  inqui¬ 
rimus  ,  v  a  leànt  n  e  ta  «c  s  d  ο  n  irio  n  cs  m  t  ei  c  t;m  tra  hen- 
res  im-er  lcTan  etiam  pr.Yllippoitee  nulliMtr^&inna- 
lidii.trc  eat  tuti  intercos,  reimqtmuF  tamenaliqais 
cfFcdlui.  ,Λ'.Ι  pr^leribendum  admrius  cxtianeos,ciun 
contingit  res  nltcnas  tioe  modo  donari  rvtibseltdi- 
Π  in  fl  i  «  s  qti  x  .in  ch  ·  r  e  pu  m  ù  m  Bar .  l-ii  tn.  t  ft  s  r  i  Lcim 
Ic^IXdt·  hidnl-A:  Lftqius  pro  m  ,e-«Udtr&  l.Stius&  D 
Angi  D„  ad  L  falci  J.  &.  Intui  dubium.  C,  dç  legib-  de 
cauli"  (ciUecc  prolubirionum  1  quitilege  fiunt  7  Si 
contruduS  nuntii  laut.  cl.iu.  publica:,  aut  priujtcrsTi- 
b  nilis  fn  n  edi  i  J  lc  i  dbil  ampSiiii  fl  I  L- 1  cornu  us  urchi  tc- 
dtari,  &  fbnte.s  in  mille  ritio;  diducere,  vnde  .teddir, 
m  jpti  Îibii'Cpitgmi'Cî ,  fie  illi  ab  omniba^repiigiia- 
ÿ  retutiTamerfinoiiffciidntteKicmReci-pca  I.  ntcnti-t 
cftj  qua:  dertuuones  public.sa  prohihirionis  caulas 
limbe anrt  &de  communi  btntti li m  v tibiate  deiitiâiHis 
principaliter  ^ouinitcfpLLiu  infrîtigï ,  ira  vr  uiLaiics 
toro  coneidflnt,ntc  vüitm  eflèâum  babeaut  ad  prix-  ^ 
icribend  u  m  Λ  b  u  c  tm  t'  r  ci  ^  n  rrab  ours  ]  p  Los  inter  I  e, 
fiue  quoad  extraneos.  Taks  vplttaies  publicarum, 
a  ut  pri  u  a  tarum  cautarum,  q  lut  pli  ma  t  to,  autlcoi  n- 
dario  talcs  fine  Bûi't.  dillinxti  Ia.  D,  iolato  marruno- 
nio iiceum.  jequura  icbnl a,  cusu I modi  urnt donatio¬ 
nes  earum  rerum, quarum  i  n  ce  j  dictu  w  cll  commer¬ 
cium,  vt  fictarum,  rtligiefatirm,  libe  3  hunuun,,  I  l  - 
gmiclui,  diuninia parrimemij ,  de  quibus  inh-nus  li- 
i»iJ lat  i  m  age  m  ifs,  ols  ttirpitudin  e  ni  dati ,  vt  q  u x  p  i'a·- 
lidj,  çonrra  Linitam  tcpcLimd.mim  damitmt,  vd 
medico  ab  regtoio,  vd  procumtori  cati  (arum  tk·  Ili  ia 
cuc  n  rn ,  aut  c  uiqua  m  obtaidcm^aiii  facinys  mtpc  Ea-  p 
eicndum,quidc  re  eradat  io  t'ilpêrpeiun  in  iurc  Jlili 
tir.de  cond.obiutp.  cauf  ■&  tegula1  S.patbi  qtuectin- 
tra.C.dc  pa£U.geiicraticcr  Ui  pl.igij.  tXdc  v<  i  b.obli- 
ipiJ.quod  eu  1 1  ruidi,  C-di,  'i  d.tibuirptCaui.dejiiqELe 
omnia  quau  contra  ius  ]i.LUTta]csautgun  αηη,αιι:  bo¬ 
nos  itio  rt;?;  doi  un  1 1  u  r ,  lui  t  n  Ii  ter  i  n  il  i  ]  u  1 1  atiorrein  d  e  - 
dtEctuitur,Ëa,qL)i.i  pt-Lpcmam.A' :  mdc hcicr.itm  pro¬ 
li  ib  i  d  emuni,  cani  A  u  [  i  ab  e  ut ,  ci  ts  i  lu-s  cx.corn  i  eri  lilii  r , 

|  de  ouibn  s  f  tonus  j  n  re  1  oquuei ,  fub  Joco  c^e  ne  ra  ]  i  li  l· 
iiciJls  nuliis·,  qurdilc  repuenda  iunt  ?  i  Ludt  duua- 


Art.CCLXVl 


ΙΟβ 


[  I  Lini  his  nul  lis  di  fier uim  lix,  de  fped  r  fcill cÿ  r 
nens.  Mirum  vero  tmu  Jiuic  quoL?u<· 
pias  tHe  i  a,  domi umt  qua  gmaÈiaf  nttsto  ' Ï 
h b id iiurmSunr,  ficeonnac  d e  itu l·  cin i \[ , ia<|L 
a  d  l  l  i  iciî ii  a  L·  U  n  a  π  ο  π  cs  i  1 1  c  oi leub  i p,  Jf" 

Jiat,  piavtertpiam  in  clerico  &  milite  Li. Q  jc’^' 
i  jit  c  t  v  i  tum  fic  t·  x  ore  tm  K  om  ,co  nf^piiifc  i  n. . 
icdicL  t  iJJoi  uni  linminutn  <k  icmpoi  Lir.i  ?' 
rn  n  r.  Sed  Eb  riftian  sc  genti  de  mi  r.etara  κ  i  î.q  ip 
prohibition  e»  &  fccriaiione  iPaub  ? 

pu  lita  &  verito  concubinam  haud  dubie  is  / 
ter  vetitos  qu  oqtic  rep  ο  n  lj  id  us  dk,.£  rgu  liihtt 
pt rpctLMS  pt olsibitioius! caufti  lutbcimt, 
de  caufis  popula  j  is  prohibitio  t  It ,  & 

Ijiccieï,  &  i  n  di  indu  a  oinnia  atque  agit.  iujjifjpjS 
donationes  omnes  comta  proliibiducin  tïtiliy 
caute  fadtnscitiiiij|iot&  omnium  rrfpeiUjuiuilç  π·( 
est  Ius  pt.elcnbi,.  ut  .·.  p  p  t'opibi·)  ptue  itiquia  k  j,  ^ 
fcnfkim  atuuillat,  fie  ad  n  i  Luium  redigit 
ti  oi  ic,&  ptiuarionc  pot  n  itta· ,  i  ta  u  ί  ηΓιχΙαι-ι  v£’ 
rur  cttctlu  nuis, quod  de  fatto ,p rocvilir^siiic 
(urnam  eius  qui ennera legcmreeir,  spiin.(pir,jj^j 
[.•.cluni,  panam  imponar,  1  ja:c  fè rë. ui Lonfi-jifucÊ 
U  n  tem  ι  λ  apu  lI  feli  o Ia  ft  icas  au cto  res ,  q  y  \{γΛ  jlîî 

I  u  praei  ta  u  i  m  Ui,  fic  C  anom  ti.crciim  tôttpmà»wj 
i  ure  i  u  r.  I  a  n  l"!i  mo  eatv  p< 

ïcd  de  J l i donationibus  >  qui  pïÎuatnt  cmf^ 
iiabm:  ui'ohibirionum  -,  v el  qui:  n ipt  ihi  pmem 
i ,  :  Lit,  i'  e  [  odio .  1 1  nu  o  itu  fu  n  c  cranii  LÉouee  Îcfeolt  a; 

Ho  margumt  ntû  lii  n. s  η  en  ο  t  pygiiy^Leicgcnfàk 
o  ft  -,  e  ι  ni  a ,  fi.  l  ι  n  m  ni  fb  I  il  J  ti,  fiç  qu  ï  m  friulaii  lijg 
oc  fti  ■  qùs  m  vfubabt  Jstnr,  &'  uuircojdutîeïi: 
ηο(>ι·:'ι  ikb  lliuIo  de  do  nationi  luts  ÎinbiJiriiidrf.ia 
Non  plura  brachia  Briareus  iis  tabulsshiLw.  ηΑ- 

II  in  et  i  ci  ne  quâ  Baitqhis  f  aci  t  dd .  cimi  h  .rri^iau  Li¬ 
ro  aur  qitadraginia.  co  lût  uls  ca  èjSMMi 
d,  L.eini]  tontmgmc ,  poflrtnio  eailiaims  v:sïl  ih: 
perdi  fticil cm  fié  qu;r  etcciiiont'iii  y-arinRjcikm 
:  ecpiLiac.  Dcrnqnc  indien  ]pco  de  hoc  SEYDmrji- 
îd  eoiitL  ntiuit  ,  dum  yfurpitû  mert  ée  cilih 
ρ.Ί  r  n  e  u  1  an  bus  i  e g  u  la  s  e  una η  i  uj  cmiipiti^erc,  lVîü- 
lietcs  pafEtim  cm  rites  in  taccum  iccoiwetiqiib 
operoio  inccpro,  propret  va  qitoJ  cittn  ciufnrq^i 
pvrthibkiüjiuw  c.uilit,  fric  m  tutuittiirJriîpwÎtû 
d  t  Jucaiti  m  ■  quod  vl  plnriuunn  lacalcsgcdtbajiit 
que  ranoncs  iL.ibcrqH'rJpcuas.vriO  à  niniiî, 

rc  ge  n  ri tirn  fc  rc  nullas,  e  Lie  mt ,  v  t  ca  fus  &.  Ipcucsêl· 
ue  i  J  às  d  ilHci  le  lii  m  lucos  iit  if  astioni  n  u 
i  n  ge  n  e  i  *  d  ι  il  l  ib  u  e  t  c ,  cri  m  vu  u  I  quil  que  caLus  ^  ; 
iiiùm  i. p  eut ,  ne  e. duel  I  ub  ordi  i  set  n  r  varicînrr  iuu  ; 
quod  c  nique  gui  ri,  fi,"  ipii  Riouiaao  populi.' ·α- 
nsam  fcnpium  cÎb,tum  t  tiam  mutata  niulnaac^, 
ligiotic  itollrA  per  Connues  ciuilidiipolIrùan'A  \ 
fit ,  vr  cùm  rtgul  ■  compt  giite  a  ptiïfntjnoppd' 
to.s  eaius  vt  lori  eaf  i  \  alios  incidant  :  viuk  ki;id 

l'igulas  commmii’a  eogLLiuur,s^:inLnlinirijai  ■  i£- 

pi.Nop  m  Liera  uziiur  iurilprndt-uriA  uün  ,1^,. 

qi  1 1  .i  s ,  &  v  l  i  l  u  l  i  i  ·  :  I  i  c  ap  ot  l  J  c  I  m  a  ta  fe  te  nu  Un  i'·· 

fi.  ab  circnmfantiis  fafib  tantum-^ECU  ι  ΐί  ·  d 
bonus Cürauctta  dienr  tiiopInioHcpOLLU'  .  J*  f 

plinam  ver  An,  quam  i  ertoiurc.  |g|tutcumr--a 
i  i-tdn  l  ut  toi  η:  ή  e; ιι i  fk  Π  i  ne ,  .m  contrat tuu 111  ^ 
Bar.diftu.ufbemibLn  imitduitur,  de  defeitu  '  ^ 
autinatcna:,  sn  q  u  ü  pei  mu  ni  ab  Angc,eiij.p 

dinar.  C.idveniis  ecmanit  exphtore ,  bc" 

ftlitid  huiclaEitiliud  icpra'bfHaii.  U  cm  c',f  r>- 
ti rient, Ipeeies  p.crtequicuf .  Ar P1^.. ;ι^ 

riiiuranii  porclbate  lupcr  contractibus  pr  '  kj, 
quod  iliij  ftiCilUU,3lLtl WâtCRlfflC Ji-|L t'Ü ^ 1  ^ 


ιοβ  Des  Appropriancês,  Art.  C  C  L  X  V  I.  Iôu 


/  eoctem.  & ideo  omtiiitiri  acqüirenclo  rehuciarebT 
iun^vt  ad  alterum  deiieniat,de  qüa  tradlatio  cil  eru¬ 
diri  viri  Tna.11  T  uni  in  Âa  J,·,.. ~  : _  .  O 


. v T . ,  ^ ^nriolccnc1œ pro. 

hibitioms  in  lege  ad  effcdtu  annullandi ,  an  m  perio- 
na  contrahentiü  ad  alteram  eoru,an  in  ré,an  in  a6lu 
ipfom  concipiantur:  an  'per  verbum  poteft,  an  per 
verbum  potent,  tam  infinita,  &  pugnantia  compin¬ 
git,  vt  cum  nec  ipfe  quidem  fecum  cofentiat  ab  om- 


diti  viri  Ioan.Lupi  in  iriibide  donat. int.  vir.  &vxor.§; 
47.incip.  limita,  primo.  Quin  5c  cafus  particulares 
complures  traduntur,  &  colliguntur,  quibus  valet 
donatio.Gcncralitervero  omnes, qua:  vfquâm  fiunt, 

gula  cius  diitindtionis  cnpitafabcfadlcnt^quocWt^e- 

prehendere  fit  fhcile.tamen  meliora  tradere  non  fa  hliea  '  v  ΜΓ·1ηΓ·  'lr· &  v*or;  M  »on  fieret,  fi  pua 

cilc  &vcroimnoflîbileelliiirem,l,.^  °  r  j  “  lca’  &  perpetua  effet  prohibitionis  caufa,  veluti 
«enem  3C ,e  uri  N  contrabonos  morer  feifa.  Harc  ipfa  dubita  iotna- 

verborum  vi^ ST nX  vZL  d  ^  'pfe  M  8mm,  “f™  F*b“‘  fcholafi.aa  auétoribus  pu- 


. . . . l'.iiipus  teratur,  vt  ciiica- 

tur.Ergovt  quantum  advfum  iatis  elt,  rem  in  thefes 
colligamus, cas  que  in  forum  folent  incidere,expen- 
demus.  Omnes  nullitates  donationum  qua:  à  prohi¬ 
bitione  legis  incurrunt ,  non  ab  conceptione  verbo¬ 
rum i(  liquidera  nullitatem  difertè  non  exprimunt) 
fed  à  caulis  prohibitionum  publicis,aut  priuatis  me- 
tiendæ  nobis  videntur, &  fuo  fine,àperionis,  5e  cau¬ 
lis  confidcrato.  De  diiudicatione  nullitatum  hîc  non 
tradtamuSjfed  certas,&  iudicatas,  &  confclfas  nulli- 


r  *  Clia;>  ηι1ιη-  præccptis  teneamur,addo  5c  è  iur&eenrium  etiam  1  ■ 

tares pra;fupponimus,& inquirimus,  anpofirisrali-  C  velun.D.deiuil.&iurc.igiturobliCTationemnawra- 

bus  quantumlibet  titulis  præfcnbi  pollit.  Dcpubli-  lem  mmr-diri  . ?.  l  ^ 


- 1 - rr . .  5  ^  an  can- 

bus  quantumlibet  titulis  præfcribi  pollit.  De  publi¬ 
cis  caufis  ante  in  vniuerfum  egimus. 

De  priuatis  fic  iudicandum  putamus,  vt  cùm  nul¬ 
la.  donationes  elle  dicuntur  prohibente  lege,  aut 
5  moribus  fadhe, hactenus  &  intantum  nullitates  por- 
rigamus, quatenus  finis  prohibitionis  porrigitur,ad- 
itridta  Icilicct  prohibitionis  potcilatc ,  ad  luam  cau- 
fam  taxatiuam,&perlonas  reipedtas,nec  porro  pro- 
tédamus  id  quod  caufam  alligatam  habet  ad  certum 
finem,&  determinatas perionas.  Igitur  donationes 
omnes  inter  virum  &  vxotum,  certum  cltnonvale- 
re,&  nullas  effe,lege ,  5c  patria  cofenfum  inter  ipfos  D 
annullante ,  totis  tit.de  donat,  fup.  5e  de  donat,  int. 
vir.&vx.  art.  225.  qui  in  vltimis  voluntatibus  loqui¬ 
tur,  5:  218.  qui  inter  viuos.qui  cafus  multum  infirma 
Bartoli 5c Dodtorum diitinitionem  reddit,  cùm  illi 
de  calibus  prohibitiuis  tantum  in  fua  diftindtione 
locuti  funt.  Sed  ille  articulus  p cr milii uè  concipitur. 
l’homme  cr  femme  depuis  le  mariage  pcuucnt  s’entre  faire 
donaijtn ,  nili  ii  id  voluerunt  in  dilpofitione  pcrmilH- 
ua  cafus  exprclfi,  in  ilatuto  negatiuam  includi, 
non  cxprelli  aut  omilfi ,  quod  longa  difputatio- 


. . craae- 

.  &  contra  bonos  mores  elfe  dixit  Bart.  5e  Bald. 
eum  lequutus l.i.D.de  donat.inr.  vir.  5e  vxor.5e in  1. 
pactum  quod  contra.  C.  de  padt.  Ane.  &  Cnft.  1  fi. 
quis  pro  eo,D.de  fideiufT.Catd.&  Bald.d.c.  cùm  co- 
tingar,& haud  fcio,  an  etiam  plures ,  ita  vt  iuramen- 
to  negent  confirmari  poffe.  Rationem  adierunt, 
quia  id  fecilfe  quod  lex  prohibet,peccaffe  eft,  5e  po- 
tcilati  non  obcdilïè ,  quod  Paulus  iubcat ,  &  è  facris 
præccptis  teneamur,addo  5cèiure  gentium, etiam  L 


lem  impediri  per  eaquæ  notantur  l.is  cui  bonis.  D. 
de  verb.  obligat. 

Tum  ctia  contrabonos  mores  fieri  l.-i.2.&3.D.de 

donat.inr.vir.5c  vxor.non  valere  igitur  quod  ita  fiat. 

Rationem  addunt  ciurifconfulti  fententia,  quia 
coniuges  mutuo  fe  amore  fpolient,  &  deteriorem 
locupletari, meliorem  depauperari. 

T  um  illud, matrimonia  nc  venalia  fiht,&:  obfcqui- 
is ,  5c  affectu  demerendam  mutuo  à  coniugibus  gra- 
tiam,non  pretio, alioqui  futurum,  vtdiuortiaconfe-  6 
quantur,li  non  doner  is  qui  pollit. 

Ac  nili  ab  tnagnis  iurifconlultis  illa:  tales  rationes 
adderentur ,  abunde  erat,  quod  rclpondere  audere- 
musjfcd  obeft  au<ftoritas,&  recepti  pridem  maieftas 
1  uris. Sed  illa  primum  ratio  quam  poilcrioriurifpru- 
dentia  attulit  eiurc  gentium  de  inobedicntiaaduer- 
fus  fuperiorem  5c  peccato,  vt  antiquorum  non  fuit; 
hac  quidem  in  fpecie ,  tam  pueriliter  dicitur,  vtmi- 
randum  fit  iurilconfultis  hominibus,  tam  parum  ra¬ 
tionis  hiiffe ,  cùm  illam  conquirerent  cnerucm,  im¬ 
becillam,  &  tam  lege  du<5tam,vtinviadeficere  cam 
palam  fit,antequam  deucniat  in  congrèllum.  Dilfc·*· 

ruimus  in  nrnrl^rvri^  : . 


:  y  r  ; . .  . Λ-  7  .  "5“·  <-'*^αι.κιυ-  paiam  m, antequam  clcuemat in  concteiliim.  Diifc- 

ne  indigeret  ,  &  tantis  viris  fuit  laborandum  111  tam  £  ruimus  inprotlieoriahocipfoin  præfcriptiomi  ar- 

gumt,nt°  >  generalia  illa geiitium ,  tk 
nnrurn  is  nurum  vmnm  . *.  /'  ...  y  i  i··  »· 


X  - - *  y  T  u  quvquv  cauto  klk.  G ICIL  I  ClUl 

Quare  manca  elt  eorum  diltindtio.  Sed  vt  id  oiten- 
damus,  quod  diximus,  pra'fuppofita  nullitate  talis 
donationis,ad  effedtum  præfcribendi  de  iure,aut  ap- 
propriandi  de  confuctudine,  videndum  de  caufis 
prohibitionis, publicenc  fint,an  priuatæ.Namfi  pu- 
plicæ  funt ,  veluti  contra  bonos  mores ,  necelfe  erit 
perpetuam  credere  prohibitionis  caufam,quodante 
refoluimus.  Ideoque  futurum  erit,  vt  nullo  cafu  va¬ 
litura  fit  talis  donatio,  acne  morte  quidem  confir¬ 
mari  polfit ,  vitio  influente  ab  perpetua,  &c  in  omnia 

indiniVJno  iii  - - i  ο _ 


TT . ’ ex  m  omma  Humana:  locictatis  cauia?  &  cùm  bonum  m.blirnm 


raliter  &  1.  fi  plagij.  D.  de  verb.  obligat,  l.padta  quæ 
contra. Ç-de  pactis  &c  quæ  fup. diximus.  Sed  ne  iura- 
mento  quidem  confirmari  potérit.  An  enim  iura- 
mentum  vinculum  elfe  peccati  î  contra  rcg.  non  cil 
obligatorium  de  reg.iur.  Atqui  contra  receptum  elt, 
id  eft,&  in  multis  calibus  donationes  inter  virum,  & 
vxorem  fadtas  valere,  inro  generaliter  valent  in  om¬ 
nibus  cafibus  in  quibus  donans  non  fit  pauperior, 
qui  finis  eft  prohibitionis  l.fi  vir  vxori.  D.pro  donat, 
c.vlt.e^t.de  donadoiiibijs  inter  yû\&  yxor.  5c  l.^.D, 


'o  . ^ acino  ^ciunini  y  ςχ, 

naturalis  parum  virium  habere  in  fpeaebus  diiudi- 
candis,cùm  ad  eas  applicantur,5e (vt  noftri  loqui  fo¬ 
lent  (parum  ftringere ,  propterea  quod  nil  frequen¬ 
tius  eltin  inre  ciuili,  &  patrio ,  quam  ca  rcitringi, in¬ 
fringi,  tolliidiftingui  à  iure  polltiuo  per  fpccies5c  in- 
diuidua  cum  occurrit.  Oltcndimus  nullam  certio¬ 
rem  cius  regulam  5e  afliimptum  elib ,  quam  illam  nc 
quis  de  aliéna  ladtura  locupletetur  ,  fcd  quoties  in- 
fiingi  à  iure  politiuo  in  fpeciebus  propofius,tucndæ 
humanæ  locictatis  caufa  ?  &  cùm  bonum  publicum 

in  rrw\  ii H t·  1  V» ·-*  J  _  1...  _  ·  .  ιι·ι·  a  1 


,  . . ;  «UUIUiUlU»  CAtinpiit. 

nec  dubium, quin  multa  alia  addi  po(lint,&  quotidie 
occurrant,  5e  ipfapræfcriptionum  materia  di«fti  exc- 
plo  eft.Præpolitis  obediri  regula  elt  eius  imis,  atque 
adeo  diuini.  Sed  quot  exemplorum  millia  de  promi 
polfunt  è  iure  pofitiuo,quibus  adtüs  contra  fadtinon 
protinus  in  itantur, aut  nulli  funtîcùm  fines  prohibi¬ 
tionum  præfertim  expcndunturrltaque  5c  cum  pro¬ 
hibitiones  fauorem  perfonarum  prohibitarum  re- 
fpiciunr,rcmittentibus  his  quorum  cares  elt,  prohi¬ 
bitionis  ijeceilitatcm  contra  fine  noxa  fieri  palam 


icyy  Des  AppropnanceSjAit.  CCLXVI.  10^5 

«Snoibw, nec pcccitcm  adinm l.etii»·* Λ  4**™*  tolu  fmir M 

K,nc^UmUv..«R  «  pfohibitiomsvi^  y»  Ê^l^b.  D.  ^  WiaÆ 

™,lt  nittcnfift»!  lationis ,  ici  ^  v^m.cumiak^La:^^^1 


ad  nï lÎ.nVrîbJetdîÎrÎdlLs  &  vitra  cr.mm.n  progr^  u*  in  fywtt  coairrunt, ha^ft,  cùm  rtcr  j^JJj 

dicnaiïttS  ■  quod  W  iiifo  in  fubif*n  ncinurtum:  p  .V  ht,  &  IpohamrkbtraLui*  &  mimo aftci&L  fE" 
‘  ·  '  '  1  '  Uujs  h*  niitmc  Caft Λ l; C  qui s^ra  ^ 


a  cno  l.cu  nt  ,  qui.  inc  u  — .  ,  ■  . 

IiiioLeipC.ciiti  cobririgïitîncmio  membro  Jal-d-Lpa- 
th  qus'  Conmu  Ha;  dittmâiq  «matarum  wul  fc- 
Liim ,  is  g  ilibus  prûhibitïûnit'i  i  tiducu  iuur  ab  pumi¬ 
cis,  filia:  in  vjiiucritim  agüitr&  p  somnia  polione, 
ntcpnrtiu  m  ,  n  u  t  [i  si  gu loi  u  t  π  r  c  η  n  n  ci  a  e  i  o  ei  ibu  $.rm 
dHî'O'i itioni bus  i\ibiLuinnmr+  Quod  fnlLientenria. 
iit·  nulJjiaicsdmint  cilii  contra  legem  fiunt ,  reapic- 
dain  vniucrfiuii  fuit  fine  diÎUfl'â;io.ne  cauiîirwnijtrrt- 
tl  ut  rot,  λ  Η  a  r  t,  cà  pi  ta  iton  ftnuT  ntu  rt  to  E.a  !  ioi  u  m  de 
diiudicatiorte  nulli  urum  ,  quïa  montra  lege'S  ibita  ,  ii 
verum  tftj.quod  aiumjiv  vniuerfum  vita  r  delta,  &  il - 
\,i  €  mni  a  capi  ra  d  iftir.  irioni  $  dealb  ~n.d  a  I  'ticnin  C  ±  ont  - 
r.eï  Câius  cxacquadi,!!  yriU5,&'  idt  Linguis,  id  cft, dicti 
ratio  pc  r  rtmitiajt  îtfiiiè  diffum1.!  tti  r.  Eodem  modo  Jiil 
i,uu  j'i’it  Lindi  iit  i 'i  donùeni  c ,  cimàin  libertas.,  &  tamen 
i'mii  mets  oppoiin-tn  viti  lubcurnr,&  hominum  i&T 
pradipuim,  nec  contraitis  commune  pt opu· rea  ba- 


fif  F«i,  de  icnjsd.confij^Ejlesilonatioijfj^' 
iionnliter  dixit  contra  bonos nudrcs.eJlbj  cütiiïo! 
per  i  e  in  vniucrfu  na  talcs  non  fuitjiifi  circumii  j.i; 
concurrant,  quare  6c  illas  legibus  illis  cxprcllhi'i-. 
fas*  non  finales,  (e.d  fuaiîuasét  induûnûîjot  üiml' 
d  ;  ΐ  ιί ,  d,c:i  p.cu m  en  n  ci  nga  t  ,r-n m,%, 

QtEamobtt  m  i  n  cjj  tifli  m  c mcohfcqutnm^y 
ü  girurà  mit  tu  ni  i  qu  ;m  cin  itari  s  proprio  ,  &  |  iripuUv 
Ϊπίνη  i  prohrb  itiones  poli  c,quar  invniueriiiiu'a^hr 
non  magis^quàm  vc  a  conciliis  promncblibifl^ 
f't‘  tjitux  octunlrnics  s,  &  1 1  mtpet  dû  ftin  ccuEdm· 
iu  dicio  ra;u  e  n  dep  ra  n  sto,  k  sc  eu  figebat  ρΐπιπίί^ 
cis  de  Pari  ikn  fis  Cui  ix  Atrei  lis ,  nec  d^ct  rj-J  ^L-.^0 
iniucEihliccrtu  putabat  polk,  qtipdillaCiiiaitmj 
engufti  terriionj  iints  abier  oanilittiiflet i  riquei 
rehgitmis  cauia.  N  on  tfb  sgi  ttir  s  ciim  de  nauuir.nt 
obligationis  U  iuu  udis  qL^iiiur,  arc  fi1èndaQüiitD> 

pedimenti  ab  piirtdpüs  ciuijil  us,  id  elt,  eiiiiiùdi 


prxmojjmvi,  ni  e  U11IE  KI  n,-.  conmi-ujiu  L'LL.·  ,  ,  ,  ■  ■  . m. 

bcTidicuniLitjled  cont  ra  ilncubuem  Cuidque liber-  C  Ψοά  auJfai  ilbl  iûnibtim^aimmkc 

ticcm  ce  m  δ£  ίπΗτ  iute  ec urium  e» igincm  habeant>  cL  eate  mc  impedire  lus  locale,  am  poMuu^ 
o uod  rrlof  ilisir.  c  1  ce  Luxfcript.  m  d.tc  alij  U  C.dc  &  U  ir.icrdum  non  natam  lmg« ad  dltLttis,qiiùSif 


_ _ τ  e  prxfcript. 

ÎeiuŒuiSi  aqua.  Diftinguit  igintr  iui  poÎInuum  |wr 
quam fxpe  juturiiliiU^goititm  iura  quanttrttilirut 
primafia, de  de  principiis  eorusmutuim  fuinpta,  ntc 
misins  ipfa  diElingunuira  iufe  poiutuo ,  quam  ipfum 
ius  poiitiuirni  à  cu'cunkaciis  fabri,  AdJuruss  è  1  beo- 
looorum  vmbtaailii  lîmplitem  eotirr;uienriom.m 
iunpc  fitiLio  non  e  ile  de  ib  peccatum  ,mfi  inquatum 
juri  dimno  conuciriat/t  non  per  elationem  jimnn,&: 

n  er  co  n  tum  p  u;  m  iti penof Is  iiar  i  aut  d  a  to  fcanda  lo,  „  ,  „  . 

cuol.  lmoLdiHierit.d,c.  ciim  contineat,  tertio  mem-  D  omnibus  domn uniibus  inter  vitum  fi:  yiûrrjn  ula 

bto  mî,ÎfidnHnr  "  accidtint,vraltft  iocupleturj-altcf  dirioriui,^ guides 

t nimuccoii illa  quoque  r.mo,cux  de  bonis  mo-  co  apparet,  quad  la  oe  res  aliena  donant , quo raCa 

ribtss  oppuniiLir ,  poli  ei  ieris  uni  I  prude  βτ«·  di ,  de  vakrc  ne  ïwiiCQnfujti  quiaem  ncgani-UiViiiiç^ 
fchokfiKçdtiîiianltranoniijCuiiis  qeca floue m  feho- 
lall  id  a  u  îlot  es  (un  :  pie  r  c  db  co  quod  I  u  ri  feon  tu]  tu  s 
diiir. J.],iJtiOirihus( inc|uÉï}îccepu'm  efl  apud  nos*  Σ 

K;.  maiorcs.Tnqaiij  nofiri  donarium  es  ititer  virum  & 

Vioie  îei  p  c  ο  fi  jb  u  et  un  c.  H  oç  cùm  luti  tcc-ii  Lu  I  m  d  i  - 
xit ,  de  iiLic  Roman, t  ciuitait  recepto  dix  i  fie  mrtlli- 
gL-Eicv  s.  Se  d  nos  cum  boni.·;  mnribus  quidquamre- 


iiiEcndît» 

II!  ipfitm  magisL  planum  fier  expenissrarioïifoj 
ciuilts  prohibitione:  m  talibus  donationibus  ieîîe 
iirutn  êc  vsorriiijValcL  L·  enim  nefflfl^tfiiiaGtfa). 
runilîtj  ve  aher  pauperior  fias  uni lLo  aifeck ,  è::- 
tiu  r,  i  d  t  fl  j  qui  sccipi  t^gt.xca  lo  quurion^  îoeupha- 
tur-Harc  rariDjfLcutiiiisrtci  diid  qmpulflentllÂ'ïïh 
u  cri  ali  confbiu  tioni  non  conu  cm  r ,  rim  nb  üt^tk· 
nbus  caulis  fumpta  t  &  contingens  fit.  Nccrnàt 


D,pro  dotui.Kam  dJ.L  ratio  de  pauperatioirijtfiul· 
lHj  nec  fempe.  i' ,  u  ec  i  1 1  omnibus  JonatiojalwS'Jfll·- 
dit ,  non  Jiiméir  vnint  ririliiLir  ί  c  o  m  fU  t  tr  e  ικία  □  p.  v*:  ΰ 
mhi  I  ah  c  n  donari  po  te  s  t ,  qu  od  \'M  u  dtmnwd  îta- 
dat ,  t . j  m  en  icc  ·.  du .  v  t  iju  Ldd  im  fstpc  cnanL  jtitùEù 
reponat ur,  v  e)  uti  lxî m  n  obitiias,  geiic  ris  ninfeb, 
cognatio,&  grndns  ad  dignitates  proifloueApif' 
-  -  --  i . . ·*■  ■■■ — /.,\m |5[im.cjb· 


pie  Liare  dicimus* uomlcliismoribusimelligivolu-  £  uo redimuntur  afimiratibus.  Quod  àmliEi^F 
n-.ik  qui  line  ptiusto  cuiufquam  cnutatis  more ,  stuc  quàtn  iftudx.Uiu  ai  t  Jl  ία·ι  p.aûptiioteittfiWiïB®cœ 


s  qui  Un  rpnti  a  t  o  eu  lui  qn 
\  i  n  rtc  l  p  ci ,  ic  v  lin  pa  t  i ,  q  u  i  visu  Lua  rtn  v  I  tra  te  rri  to- 
rium  vtL  titiumnon  protendunt,  lcd  Je  bis  uni  natu- 
jii^vi ,  <<  cominuiiibus gcnribùs omnibus icnfîsvbi- 
LLmiqite·  locorum  obtineant,  quàin  infiniîa^  &.  cîjiïi- 
îouuicabilis  t  il  natnta,  ne  c  i  incianfii  pofteri  n-.r  i  u- 
rslpiudemia  diftinguëdum  putauitimer  bonos  mo¬ 
res  cil  ides  ,&  cos  qui  boni  mores  dsauiciit  j  &  dedu- 
cumur  à  natura,  Idcûque  ciunlurifconfultuidixir 
inor  ib  us.  apud  nosr  e  cep  t  ü  e  ft ,  d  e-  R  oiu  η  h  o  iure  itn- 
liî,  quod  tujnc  ultra  aJpesT  in  utroque  citerius  clandi- 
turjiec  Cal  lnun  rcqnave  al  ia  magts  tcnctjqu  ri  Hugu- 
bifpags.quod  alicubi  Hkrotu  mus  dixit,  autnlfcriqS 
diiiifqiiaîn  more--,  qui  principia  habtnc  ab  voktnta- 
ri  LtaïuentEUir.iid  cic,i  mis  poli  vtibtate  priua- 

caf  ied  a  b  par  ci  pi  is  vni  uerfalibus  ncqitaqu5m,quae 
ïpidxqut  timiicJfKqmin es  obligant  b  &  aüLiringunE, 
quod  &  JL?a]d.,reû;è  djftinxii.!.pattum  dotale.  q.r^.C, 
decollat.  & Ci'pfd,  pltii  ibus  probat.  J.  initaio.nnm. 
a^.C.prü  ne  ïlhcqindem,  &: lot-ali  iure  in- 

hniti,  é!·:  petpetna  ratione  malo  more  fiemlid.po- 
fdt^quod inter  vu· lue  Ct  vxorcm  donatur,  nec  pu  fe 


lie  faCtum ,  »  m  d  vulgb  lîarr.  norar.k  CvûïumMC' 
C  od .  de  dot,  prtmiJK  Bald.l.  i.  D.Ll  cprt.prtlx^ 
bue  nite.  D.  de  suiL  ü:  îur.  &  l.fi non loncri,^  -■ 
D.de  tond.  moel·..  H..i:ur.  c.  vit. car.de  ctônatlînt·^ 
Sc  v  x  or,  &  difl  é  rit  L  u  pu  s  in  rcp.d.cub .  §,71.11.7.11^ 
quotl  per  ccmii.  qui  m  acctdirdd  t  il ,  1 1 0 1 1  e  e  1  ü  lii  i  i  >  J'j 
t:  miuiiij  diminutioîa  coididcratione  çiledtbti,^ 
principe  bs  aitusfïnumipicicndai  .cftidcRcp^ 
&  concordia  ma  trini  ü  malis·,  liiiec  LEairicr^J··^ 
minum  obiequia*  ben  rira  nria-dt  nient,  ■  ' 

_  tut .  an* t Ldo  m  ne  Di  ]  qiiid em  a  Lue  mu  cl 

Kèc  iiunr  kgal.cs  contractus,  ÿc  «jîwsk  r^'nt"' |p 
Cjetas  reprsrhenditur m  qunm  :ΐΙί£Χ_[°[ίΠΪ 
niain,alcor  operam,  &  mdtdk'iam conriit H® 
r unaq  u  c  mi  l.t  couiiïgrs  tanta  tb aratione T ;  t"·  ^ 
tut'  ,vt  qHani  de  paupt  raticmcm  painiumui 
cwmaitinii  non  mt .  m«c  firqqnunamum  ,^· 
r  uni.  Qiui  iciun  i,  quo  iure  v  1  un  ur,jll  λ  «W  _  ^ 
jus  ratio,  ptn''  ex tôtü inutilis ihnoi]’^iLtl  '  ■  ^ 

cil»  rro}“bi,10*1li 

confuguiTi  vitam ,  pacc  ÿ  qu  oa  mW  ;t 


1057  DesAppropriances,Art.CCLXV I  1058 


jn  communi  nihilominus  vfu,&  fructu  manere, cum 
lege  patrià  promifcua  fu  coniugum  fubftan tia, quo¬ 
ad  vi um,&  rerum  dotalium  frudus  fint  mariti ,  ma¬ 
ritus  côtra  de  fuo  vxorem  alere  teneatur ,  quod  Art. 
çonf.4o8.cauetur,& dilapidatione  dotis  cogatur  re- 
ftituere.  d.c.per  veftras.Lfi  conilante.D.folut.  mat.l. 
vbi  adhuc.Cod.de  iure  dot.  No  igitur  donatori  fim- 
pliciter  perit,  quod  ita  donatur ,  ied  ita  manum  mu- 
tat,vt  frudus  nihilominus  communioni  deputentur 
’inque  communem  vfum  cedant ,  atqui  tota  iuris  ci- 
uilis  cofideratio  in  prohibitione  donationum ,  ipfo- 
rum  dumtaxat  pertonas  refpicit,  cùm  donatio  illa  in 
vita  inutilis ,  à  morte  reualefeit ,  &  donatarij  morte 
euanefeit.  Confiât  igitur  id  à  lege  tantum  prouifum, 
ne  ipfi  coniuges  egeret, quod  his  rationibus,  de  qui¬ 
bus  ante  fumus  loquuti, abunde  eft  cautum,  ne  acci¬ 
dat  ,  vt  iam  illam  rationem ,  in  qua  tota  vis  prohibi¬ 
tionis  fundata  eft,  ex  toto  concidere,  &languefcere 
appareat.  Ex  quibus  planum  fit ,  ne  citra  calumniam 
quidem  dici  poffe  donatorem  fpoliari ,  quod  à  con- 
fentiente  fiat,&:volente,sitque  ca  beneficentia:  col- 
latiOjConcordie  coniugalis,&  obfequiorum  frudus, 
Sc  compenfatio ,  ii  non  malis  artibus  elicita  propo- 
nitur,Quæ  tamen  non  eo  di  da  accipi  volo,vt  infini¬ 
tam  ,  &  fine  modo  donandi  libertatem  inter  coniu- 
es  probe,  quodaffedusvehemétia,  metus,  infidiæ, 
landitiæ,&fepe  mala  magis  aftuti  mens  poteft  pro- 
licere  ab  incauto,&  vero  folct,fed  ego  prohibitionis 
l  ationem  oppugno ,  quæ  tanti  non  eft ,  vt  in  vniucr- 
fum  valere  debeat,  dc  ius  noftrum  patrium  defendo, 
quod  ea  de  re  fapientius  multo  cauit ,  quàm  omnes 
omnium  Imperatorum  fandiones,  &  Iurifconful- 
torum  refponfa,  de  conqueftibus  fcilicct  qui  collatâ 
opera  conflante  coniugio  funt  fadi,  &  ad  vitam  dii- 
taxat,  &  fub  euentu  fuperftitis  cafus,  cauitquc  ea  de 
re  Confuetudo  fapientius ,  quâdo  haeredum  quoque 
in  prohibendis  donationibus  rationem  habuit,  vlti- 
marum  voluntatum  intemperiem  inhibuit. 

Poftremo  quod  venalia  futura  matrimonia  putat 
admiifis  donationibus,  ratio  eft  de  earii  genere,  quæ 
in  turba  pugnant ,  cùm  per  fe  non  audeant  coiiftere. 
Nam  fi  venale  matrimonium  liber  appellare,  quia 
alteri  ab  altero  donetur,  hæc  ratio  non  confiftit  iun- 
do  ante  matrimonio ,  de  diuortio  ne  fiat ,  negata  li- 
beralitate  dici  olim  poterat ,  nunc  fublata  omni  vo- 
luntarij  diuortij  caufa  nequit;  &  iam  olim  Federicus 
de  Senis  ei  obicdo  refpondcrat.  d.  conf.  140.  quod  fi 
donationis  nomen,emptionis,&  venalitatis  nomine 
placet  infamare, vt  id  venale  dicatur,quod  quifquam 
donatione  promereri  vult ,  tollendus  de  libris  dona¬ 
tionis  contradus,  &  eximendus  de  commerciis,  ne¬ 
que  enim  quifquam  ita  donat,  vt  nihil  promereatur, 
antidorum  ab  natura, obfcquiii, gratia.  Neque  tamé 
propterea  obfcquia,  aut  gratiam  venalia  quifqua  di¬ 
cit,  eu  id  quod  principaliter  agitur  {pedandum,  fit  id 
eft  gratia,obfequiu  chantas,  affedus,  quod  inde  c5- 
fequitur  naturam  adus  non  mutat.Non  emit  vxoré, 
qui  vxoris  gratiam  bcneficentia,&:  pignore  obfigna- 
to  promereri  voluit ,  tale  commercium  adus  no  re¬ 
cipit  ,  nec  æftimationcm  coniugalis  amor.  Sacratus 
cùm  facra  celebrat  gratuitam  operam  fando  officio 
impedit, nec  vendere  dicitur,cùm  carnalia  metit  fpi- 
ritualia  feminado,quod  vulgo  notant.c.ad  Apoftoli- 
cam  ex.de  Symo.N ô  eft  ifta  rcligiofæ  operæ  emptio, 
fed  confequentia  extrinfcca,  quod  fi  aliter  accipitur, 
nulla  gratia  futura  eft,  nec  M  cdicorù  operæ,  &  Phi- 
lofopnorum  ftudia  emi  dicuntur,  cùm  falariaimpé- 
duntur.l.i.D.de  var.  &  cxtr.cognit.  N 5  eft  igitur  no¬ 
bis  illarecepta  fcntentia,fcd  viu  potius  getium  dam- 
xArgcmr.in  Conf,£rir. 


nata,  qui  eas  maxime  donationes  probare ,  Sc  tueri 
folent ,  quæ  ob  matrimonia  concilianda  funt  fadæ, 
nec  propterea  venalia  matrimonia  funt,  &  fi  cauillo 
quidam  dote  libertatem  vcndidilfe  dicuntur  ab  Poc- 
tis-Scd  iftp.  alio  fpedanr.Non  enim  obfequij  necefli- 
tas  ab  adus  ciuilis  neceilitatc,aut  adione  ex  donato 
gignitur,fcd  ab  natura,  cuius  lex  eft  benefacienti  re¬ 
pendere  mutuo.  Nec  illam  rationem  in  prohibendis 
donationibus  mores  patrij  fpedaucre,  fed  intempe¬ 
rantiam  intempeftiui  amoris  coercere  voluerunt, 
generis ,  &  gentis  confideratione ,  &c  fuperaturi  do¬ 
natoris  fi  fuperfliti  elfe  contingeret,&  egenti  trafla- 
tis  ad  hæredes  mariti  fortunis.Ex  quibus  pcrfpicuum 
eft, non  modo  non  pubiicas  elfe  prohibitionum  cau- 
fas  in  donationibus  inter  virum  tk  vxorem,vt  contra 
bonos  mores  iudicari  debeant,  cùm  funt  contra  le¬ 
gem  fadæ.  Sed  nec  illas  quidem  quæ  priuatæ  ab  Iu- 
rifconfultis  adferuntur ,  perpetuas,  autnecelfarias 
habere  intentione?, aut  fines,cùm  plerumque  varia¬ 
ri  nec  fubclfe  contingat ,  &  ab  circunftantiis  iinmu- 
tentur.Melior  eorum  fententia ,  qui  non  putant  bo¬ 
nis  moribus  repugnare  eas,ideoque  etiam  iuramen- 
to  confirmari,quod  non  fieret  fi  bonis  moribus  pro- 
hiberetur.Quod  ipfum  de  iuramenti  confirmatione, 
etfi  forum,&  tribunaha  noftra  non  recepere,  tamen 
ratio  ex  eo  petitur,quod  publici  moris  rigor  negatur 
infringi,  quod  Bart.cx  aduerfo  docuit.d.l.  fi  quis  pro 
co,&  idem.l.Seius  &  Augerius.D.adl.falcid.'&  l.vlt. 
C.de  pad.  Antoni.  Butr.  A  Imol.d.c.  cùm  contingar. 

&  quos  Alex,  allegat.conf.  137.  vol.z.  &  conf.S.vola. 

&  Rom.conf.4j.Iaf.d.l.  pada  quæ  contra.  Cepol.  d. 
l.irritam.num.zS.Quod  cùm  ita  fit,euenit  quod  pro¬ 
bandum  fumpfimus, donationes  inter  virum  «Sc  vxo-  η 
rem  conflante  matrimonio  prohibitas  elle  refpcdu 
certæ  perfonæ ,  id  eft ,  coniugum  &c  gentis  coque  ad 
extraneos  non  porrigi ,  fed  in  perlonis  prohibitis 
fubfiftcrc,&  intra  prohibitionum  caufas.  Itaque  fi- 
cuti  celfantc  depauperationis  caufa ,  in  qua  Iurifcô- 
fulti  totum  fundamentum  prohibitionis ,  &  nullita- 
tis  in  donationibus  conflante  matrimonio  confti- 
tuunt, valere  donationes  putant.l.fed  etfi  coftate.D. 
de  donat.int.vir.&vxor.l.i.§. fi  inter  virum,  d  l.fivir 
vxori.  D.  pro  donat.  Alex.  1.  quod  vxor.  D.  de  acq. 
olf  ita  extra  eas  perfonas  quarum  refpcdu  prohi- 
itio  apponitur,  &  donatio  proderit  ad  titulum,  fi 
res  aliena  donata  fit,  &  approprimentum  ex  tali  co- 
tradu  contra  extraneum  dominum  conficietur. 
Quod  fi  quo  cafu  accideret  rei  alienæ  donatione ,  ré 
donantis ,  &c  patrimonium  diminui ,  ne  tum  quidem 
donatio  valeret ,  vt  in  donatorem  recurrens ,  veluti 
fit,  cùm  re  alienadonata ,  donator  ad  pretium  con- 
ucnitur,  vt  rei  alienæ  alienator,  l.fi  fcruos.C.fi  vend. 
pig.agat.&  iure  noftro  patrio,  Art.1S3.Nam  hoc  cafu  3 
contingeret  per  indiredum  donatorem  de  fuo  do¬ 
nare,  &  patrimonium  diminuere,  id  quamlibet  alie¬ 
num  donando,  quod  pretio  redimere  tandem  coge- 
retur,quod-glof.Caft.dixit.d.l.  fi  vir  vxori.  Ang.el.Sa- 
lv.Cyn.  Albcr.Bald.d.l. irritam, &:  ibi  Cepol.num.43. 
Quare  prouerbio  dici  folet,  qui  predium  dotale,  aut 
alienum  alienet,fuum  ipfius,alicnarc  videri,nifi  ipfe 
quoque  alienator  adioni  ad  pretium  competenti 
lapfu  temporis  præfcripferit. 

Quod  igitur  contra  leges ,  aut  Confu etudines  co¬ 
llante  matrimonio  donatunvfit,ab  ipfis  inter  fc  cor.- 
iugibus ,  præfcribi  nequit ,  nec  ab  hæredibus  ex  tali 
titulo ,  quia  titulus  nullus  eft.  d.  1.  quod  vxor ,  Sc  pro 
polfcfforc  poffidetui  iure  ciuili ,  hæredibus  vero  do¬ 
natarij  ,  iure  quidem  ciuili  præfcriptione  non  opus 
erit,quia  donatio  morte  donatoris  reperirur  connr- 
Y  Y 


1059  Des  appropria n ces,  Art.  C  C  L  X  V I.  Io^0 

tnaja·  pnemortiro  qsj.idenid.onartiie:  nd'rn  ïriDrsdo-  A  povt  ic4mcbnütio inoffidofe  (îmt,îure 
n  1 1  n  m  λ  ùa lu  oA  i rritilm  d  ed  uccté^Ît  hoc  #i  t'as  ftie-  îjwÛ li  m f rçrtdïi  Ht *au  t  ira ttom  tal e a jt,  ** 


nararij,.^ . .  -,  .... 

rat  JonaÈûrN  prbpdajh.irti  il  ÎTrraneita  prqcinmiq: 
cùm  e xmhcorum  eau Γι m  ,  aur  Fa a orem  n an  r  t Γρι- 
;  ci  afjii dft  f iita  <*  II·  ad  péri  iitiiiï  p  rohibifas .  &  r  e  s  pe t  te 
alienabitis  in  commercio  miutrï,  quo'd  BhJd.tludt.di· 
I.ftil·  5,  fi î iis  aii cei su  C  de  bonis  quœ  libcQS.Ray.dJJl' 
qnts  pto  ccuFulgof atîth, fiictarnc nea pubetum.vbiÆp 
liart.iiïtmJiï.lino].  tic.cùm  con  ri  ligantium.  vrél* 

!  lahér  m  rem  ré  fjp  e  Ûu  lu  p  t  r  ία  sta:  :  i  ta  fit,  v  r  qu  x  pro¬ 
hibiti  o  lies  h  abenre aufit s  a  fïï  v  a  s  p  v  r fü nis .  hui lo s  in 
terni  m  nori  afficrahtjVd  rcLiriuc^  rcipciÎmèJddr- 


J.  '  mi  -i  uui  taies  in  t0L’  p- 

dixs  m  ws,  prtjrt  er  proHibü  fohem  Confj ,  etuk  .■» 
prinum  poterit jçpdcôqmî  ex vdibus  tfrufeîv^ 
Fitcj-cdu  âdti-crftis  alhlm  pfæÎtriberciTon 

rtiillitas  rejriïrcipettu  indici'iut.4Lj*fi 
âo.  &  Lii  parer,  &  d.Limcam ,  quis  fiosUm 
mus.  1  deoqitç,  ricc  qut  rda  i  nôffi  ciüfc 

iftvfli  elXnrç tempora  qnWennji  d  mtS 
nnr  prolo  quenda:  prw.hxa,  quod  accidit  £urc  A  1 
i  a  les  dbhmo  lies  ποΙΙε  non  liant  ,  Ccd  Γίοιχ^^ 
vi'am  η  li  c  rcDSed  π  ce  v  Libares  rt· friiKn  h,„  ‘  '  _£Ε·  t- 


tCrl  U  Π  *■  Π  U  Ci  JJ  I  LL  LJ  J  -  L  l·  t  1  LULlü  ί  jLXi  IS.  J  j-’L  ί  U  U  L  >.  IM  U.  U  Vldlll  \|U  v  1  C-ih  <  JIM  1 1  LL  V  L  ΙΙ^ΛΙΧ  i  g  CiÇttlïQjlçj  «  1 

co  S<  cùm  fundum  ^doralem  ali  en  art  Ux  lui  ta  verar,  ü  qucdtccnmj  finie,  hEredi  £*  ?· 

ic.-fpei.him  habet  ad  imi  liens  per  lonant  ,  neindotaift  omnimodo  nu  U  iras  aitui  inlu,  non  prfclcnh^hlf 

remanear,  &  cius conlukrationo  lit  proliibirio ,  &  «ftnsratiiîiditwfini  hminnn:-...!..  i  ...·  1 
titulü-icô  tra  datus  itn  nu  !b  r  un  cil·  ver  o  û  la  tmi  fa  p  rt- 
if.tti  iuccrelTc,^  Π  iceusidario  piibiica  liL^nitod  B  Art* 
îk  Ak’K,  la C.èt  ça'ieniracïAnr.  dh  1. 1. 1).  iblui.  m-tr. 

]  ni  ο  !  .v  b  s  (il  p  ,n  LUE  9.1a  li  d .  ]  .paiits  quîc  con  Ira  &:  Bald  > 

!,cuni  mutrE.Ci.de  donat,!!1. r.vïr.Âi  vxcù  Eundum  :a- 
meri  fundum  h  înàriTus.AlicrtAUfrit ,  alienatio  valcr, 
quL.i  prohibstio  perÎbnamproliibiràiTirLOît  eîïtcdit* 
nçc  ad  maritam  porngirur  s  ίί_  ci  culus  rati  courra  il·!! 
rs  ibuecnr  MibsadpTKÎcribcndnni ,  botrgloi.  C-xitr·  C 


V  Angel.  ImoL  tradiderunr.  d.  L  cùm  Icx.glof-  Batr.  de 
AngeÜ  L  cùm  vj  r.  D .  de  v  fuc  i  p ,  I  oh .  And.  A  ntb ,  Bue , 
ImoLdi £t,çap .eu m  conrmga r.  Isn  0I.LIU.19.17.A:  8 1 .  rie 
vc  I  ut  1  ex  t  r  a  ne  us  r  en  1  i  ti  te  r  c5iuges  dontu'i  prohibita 
prxfcrlbit.ttidem  tnbdo  aduerliis  cumpnrteribtrur, 
ri!  on  c  rem  en  traite  i  propriant  àlter  côiugiim  aîceri 
tin  nau  c  rihqtï  Êa  doua  1 1  di  prohi  b  iho ,  ex  qtta  an  ntl  ]  ta- 
1 30  tituli  fequirur^ixtri]  n  cum  nu  π  re-lpu:it,iireiddl· 
do  ca  r^  tione  qna:  trad  i  f  tt  r,dj .  li  cïtri  π  c  us*  D  .J c  do- 
rtat* inter  vtr,  îC:  vxor,  &  l.ft  vir  vxon.'D-ρτο donaro: 
etLia  fcrlicct  den.-iror  bac  modo  pauperior  non  fie. 


d ü uacari i  âdü crfu s  niios ,  h re uiori  quàir, 
quad  raginca  ans  ibr ü  rem  pot  e.  Qgjrt  &'quïe;!S  « 
ncis  fiunt  jmjnU'niÎus  ;  id  elt ,  vitra  thtiitiipjj  j, 
d  onatons ,  v  c  1 1  n  fratid  em  harredis  j  rtc  ipf^ 
niuLJar  itus  r,n ifs  in  fraud  cm  legis  faibç  probcc^U 
q  u  e  qu  e  t  c  k  fubîj  c  îu  ni  u  r ,  liée  a  lia  va 
110  m  c  n  i  1  tatis  qu  id  c  m  ùi  ufis  ut  fmaidh  liomiiiî  ?■<- 
dem  faébe3tjuod  diferimen  ttaüm,dlfi]ïfcC[W£j 
p  t:mc.  D .  de  iur .  par  ,K  n  m  in  fra uiem  |™ ÂdlssiuÈ 
:  Îtlîf  fl  allas  vol  u  ni  effe.  Vrriuique  EdîilïçIÏs  dcfeâîd^ 
habetur  ddJ'l  libfrtu.5,  Molin.  m.  de kuaF. dDirr^utt 
Ci. ic  ij  s  con  trtvfu r.qu  Éeft.É'ï.  iiaqu«  nili  fccipci^. 
des  mira  quinquennium  qu ereî am t rum dtf  Ά 

dnduturab  reuocadonibus  îurcparho^iïttaivnrf. 
ira  modum  L·  lege  tax.i  tuiri  fia  ίΐΕ±ΐΐ  JcinduDru:  ïih. 
gÏEimam  Ctitifuetudinis  quotam, qui  tsmé^Lcifii: 
t-x  ea  canfa  incederer,  anc  aitioncm  qtiifqtiaijiftb 

m  e  n  da  m  put  ar ïd j  n  r  mi  ne  m ,  dire  hÔGDe  ν«ι«. 

n  v  fi  ta  ru  ni  aduvrfus  cxn-ancos,aucfà!tiiLïiMid!{J. 
ut  c  i  u  s  coh^  re  des,  Sf  oppoii  ώ  donariojif  JcsisHirae 
aur  cxccIÎle  replicari.  Nam  in  iVaude  b?[idMi,mih 


!ed  ex  co..  quia  prohiluno  ex  primti  eau  la  ccrtas  ^  mente  faitas  in  tôt  uni  mdlas  liaberi 


petftma.t  refpicigns,  ad  extrineos  n  011  porrigini  r, 
quoad  quos  titulus  crtbuitus  validai,  ad  piaifenbc  11- 
duni  ^  quod  probandum  fumpfimu.s  s  &  eb  DoCtori- 
bîi5  nt.m  cft  in  fpede  rmditum ,  Îtd  perfpicwii  cartscu 
iuri  s  r  arioni  b  us  i  n  n  miu  i‘ ,  nec  i  nu  u  lis  co  mm  e  ntaho 
eftitii fip c huitiLt continget*  Atque  ilhi  iritcr  ccmtri- 
Is  e  sites  quidèm .  Diut  rfu m  ïnrt:  patrio ,  quoad  b  ac  t  c- 
des  donator  is»  quorum  retpeciu  moribus  apponi  cur 
peu  h  ibitj  o ,  [  c  eus  qn  ami  u  rc,  nam  &r  £  l  moi  te  d  oz  ta- 
toris  donatin  canfirtnaruiÈ:,  contra·  fit  morib  us^  itUrt- 


v ίίι  j  idebque  ex  cals  tnulo  præfcnbiadacriuî'nnc* 
dent  ntm  polIctmr^fcripdonequidcEiiaiiiiifidTali 
propter  ci  euh  nulüraci.  m,ex  cautà  p ro h Lbi ciiiâ èn 
iu  p  cr  ior  c  cafu ,  cù ro  ίο  !  1  ,is  tixci'il  us  pi opûÊRtf,  χί¬ 
α  e  d  Cl  m  d  e  k]  id  i  iu  rc  qi  ud  cm  du  il  L  p  ûff  H ,  ψι  frius 
cil·  hominis  tantum  ,  A:  Itoc cafu  quereia  eyptorn- 
dam  propter  coiitrailijÎ  vJiJiEicem  pâÉ0»)8 
ex  ce  lu. .  Se  à  v  i  x  e  fi  j,  v  r  iu  re  pat  no  obrinn i  pofMVp 
Î.ïC-eÛus  nulh-rati  fubijetatur ,  vt  fit  esdem  rasit·  pü- 
quoad  pattc'tTijCLifïi  caufa  fit  pat ,  ^ipe/  vnbaN"- 


que  rtc  ad  u  er  fus  quidem  eos  praifcribi  polle  t ,  nulli-  E  poccndx  lempcrCoiifuuc.difpunat. 


tare  etiam  îpfos reipicirntCj  qué  notat  Tira.  L  fi  vn- 
quatnjiit  prxfaî.nu.^ô. 

Sequiruf  de  eau  cris  don  a  non  uni  fpcciebuj  dicc- 
rc,ie  qii  λ  qitib  ut.  vit  iis  1  nbo  rt  ttr  „id  t·  ft ,  qi  1  x.  Sc  qua  n  ■ 
da  de  itete  aliqua  ne  carda  tmcahda-,  tinilû-S  idoneos 
p  r  a;  fia  et.  non  poiEn  c  ad  vfucapmnc  s,  lT:  eiiim  ηύΓίΓΑ 
fîiec  iradlaricij  &:  inarc  ria,  b  lu  us  Iocj  propna ,  nce  ra- 
30  men  omnibus  qbjuk.  Dqjuhonum  quidam  nufis 
funriri  rôrurtî ,  iurc  quidtflïî Remuai  i.eipcdhi  con- 
cVaheiirium ,  vt  ltà?:Hc  quibus  anre  dixi  mus ,  inter  vi- 
ii  ru  en  A;  vxoïrm  i  p  L 0  un  e  r-tilhc.Lt.S.  fcicnditm.  D-de 
donat.u’.E.vsr  »£?i  v  xor,  code  m  jure  morte  eunfirman- 
rurqnLLTU  0  r  ni  o  d  cm  ,i  t  ore.  ί  ure  patrio,  Pc  con  haute 
macri  mbnio.de  diÎïblnîo^iTiOj'tc  donatoris  çquè  nul- 
teefunt  JdcnijUL'  neque aduciiiticonirahemes ,  ne- 
que  hœrçdes  eorum  piahcrilucLKrjdhiculo  poflïiiit, 
nue  qpproprnu  c  urum  icilfidUj·  h  in  te  r  v  5  rum.  D. 
pro  don .  E  odem  i  Lue,  qua:  à  patte  fin  ht  fil  tt>  i  n  poi  c- 
Ihu  e,  mdlaekiTit  invira,  fe  d  éied  c  m  rat  ure  ccu  îkrm  su 
tue- ,  jjiri  cum  legi  tinta  alioi'tim  filiorum  dirai  nui- 
iur,quo  cafu  nulla:  no  funtj  fed  querela:  fubijdimrur 


Qas  don  n  ionts  r  c  uoc  îm  l  m  ob  ί "υρΕΓύε^^ J 
Uberoiura  initio  valent ,  libei isfiatiiipio iaîc.·^- 

m  :·  η  π  1  r ,  pred  c  qti  enre  ip  (om  c  r  do  rvtïoi  e  ex  il.l-  Ir· 1 

quam.  Côd.  de  rcuoc.  donat,  au  :tm  teurjart^fl[l1 
ante  erige  rimam  anouin  pi  .tfecibi  pofie  jTiciq^' 
rat  .d.  I.  li  v  nqs.iri.tti  v  er  bo  ren  e  rtci  ru  rmu-1  ρβ.π1 oti-q  ■- 
rc  nnn  ni  It  lonj^ffimocempbjfei  id  dft,-  qüaàââÿM?·1 
nn  n  éî  po  il  et  i  n  iu  Inedtû  i  li  i  mobili . 

Quæ  l  e  c  li  1  ub  nuhiTib  as  fecu  ndo  n  aber  ε^-5  |B]' 

ri  t  ί  ■  liant  contra  1,  bac  c  d iitah.  C.  de  freorç»  ^.rl'  * 
ta\i  Ordinationem  Re^s.an,t|Soi  nulliqû·1^; 
p  tu  r  Jêd  de  ipfjE  per  quA  thm  ad  tegirim  unL  L!^_ 

d  ucot  u  t ,  Ho  b  is  c  xqcfiôs  ï  t-icindii  u  r ,  v  t  adaf1'^ 
rrnneam.Eas  vero  qua1  ptfjprct  ûdiurn  ppr-^j'· 
licitos  congreilus  futit  veiir:E3vt  quzebid.flii15^' 
feqtittilocoexcquotjur^qtiBsCdfuerrAi.^q·2 

Eat .  H  Ls  fpcçiebus  o  p  1  u  o  r  dôrtitdûniin»  dP'f  ^ 

neris  materia  3  quoct  ad  approprirnha  R.iCJj-ri:^r;:£n 
ri  poifct.Nam  de  donaîimiibus  ob  βΐιΙάΕΡΛΐ 
lucrAtiiïas,  Îêîl  oxicrofhs  c»u£âs  bübttq 11 '^^..,ι 
tio  eJft*  quortUtm  inter  qcu  Le  um  qve  pecfonai  -  '  ^ 


io6î  Des  Appropriances,  Art.  C  C L X  V I.  1061 


prohibitas  non  minus,  quam  contradus  cæteri  con¬ 
fidere  poifunr ,  nec  ab  Confuetudine  prohibentur, 
feclufa  quidem  fraude,  &  caufa  rcaliterfubfiften- 
rc ,  fi  modo  æqualitas  fit  caufæ,&  rei  donatæ.  Plané 
amplius  donaff e  quant  caufa  oneris  ferret ,  in  dona¬ 
tionem  fimplicem  recidit ,  itaque  inter  perfonas 
prohibitas  vetita ,  quae  fufa  eft  tradatio.  Tiraqucll. 
d.l.fi  vnquam  verbo  donatione  num.i40.&  141.  Sunt 
enim  donationes  ob  caufam  onerofant,  non  verae 
donationes  ·,  fed  conucntioncs  innominata  potius, 
do  vt  facias  vel  contra  :Ideoque  contradibus  one- 
rofis  attribuuntur  potius.  Ob  caufam  autem  eas  di¬ 
cimus  ,  quae  donatori  commodum  aliquod  vicilfitu- 
dinarium  recipiunt,  &  caucnt,  quodvulgo  notant  L 
vlt.C.de  iur.  dot.  talis  non  eft  matrimonij  alieni  cau- 
fit ,  qua  merè  liberalis  eft ,  &  gratuita ,  quod  Angel, 
dixit  1.  fed  hoc  ita  D.de  reiud.  Caft.  1. 1.  C.de  donat. 
Iaf.&  Fab.§.præterca  inftit-de  donat.  Tiraq.vbi  iup. 
num.  14;.  Ideoquc  nec  inofficiofi  querelas  in  dona¬ 
tionibus  onerofis  habere  locum  Dod.  putant,  quod 
Bart.  dixit  1.  non  vfque  D.  fi  quis  à  parent,  man.  & 
quos  T iraq.d.nu.140.  vbi  fupra  pluribus.  Itaque  ta¬ 
les  donationes  remittenda  funt  ad  locos  de  titulis 
onerofis,&  conuentionesinnominatas.Sedtotaifta  ( 
tradatio,  &  annullatio  refpedas  dumtaxat  perfo- 
nas  concernit ,  externi  communibus  præfcriptio- 
num  temporibus  adftringuntur ,  quia  id  ius  non  eft 
conditum  eorum  refpedu ,  &  ante  id  dcmonftraui- 
mus. 

Proinde  iuri  patrio  magna  habenda  eft  gratia,quæ 
tot  iuris  meandros,  infinitafque  complicationes,  tot 
circuitus,fimplici,  &  aperta  terminatione  concluiit. 
Laborat  vfque  ad  fudorem  Molinæus  in  libello  de 
inof.donat.in  conciliandis,  l.fi  totas.l.ftliqueat.C.de 
inofF.donat.dl.fi  libertus.D.dc  iurc  pat.d  probabi¬ 
liter  diflerit,etia  fi  omnino  id  difficile'  fit  periuadere, 
demum  cùm  multas  aduerfarias  turmas  non  minus 
quinque  dificcit,  fparfas  riliquias colligit,  dadfe 
tranfducit.  Pugnatur  de  eo, an  donationes  in  fraude 
fadæ  in  totum ,  vel  in  partem  reuoccntur ,  id  c  ft,  de 
cxceffu  tantum,  nec  ifta  nunc  libet  expendere  de  iu- 
re  quidem  ciuili,  quando  ius  patrium,  quod  obtinet, 
magis  fpedandum  putamus,  cuius fimpliifima,  & 
commodiffima  recepta  eft  vfurpatio  vfu  de  donatio¬ 
nibus, quo  exceffu  laborant ,  d  modum  à  lege  taxa¬ 
tum  excedunt,re  tantum  non  etiâ  conlilio,  non  am¬ 
plius  refeindédum  quàm  quod  excedit,  atque  hæ  iu- 
re  patrio  non  alteri  quam  extraneo  fieri  poffiint.Ex- 
traneum  vocamus ,  qui  moribus  donatori  fuccedcre 
qon  poflit ,  in  quem  trientis  omnium  bonorum  per- 
milfa  eft  moribus  donatio. Sed  vni  ex  heredibus  prç- 
fumptis  nihil  prorfus  tale  donari  poteft,  nec  titulo 
inter  viuos,nec  vltimæ  voluntatisipropter  omnimo  . 
dam  aequalitatis  neceffitatem,  fi  quid  contra  fit,  non 
folum  homini  fed  etiam  legi  fraus  fit,quia  fie  squali¬ 
tas  eluditur, ideôque  in  totum  nulla  eftdonatio.d.l.fi 
libertus ,  vt  cotra  confuetudinem  d  in  fraudem  cius 
fadta.Hçc  quidem  in  totum  annullatur,etiamfi  con- 
filio  fraus  non  incilet,  d  charitas  donatarij  praepon¬ 
deret  χςνργχ  aliorum  cohæredum  no  dico  odio, quod 
de  fe  fraudem  importat,fed  d  fi  fimplex  «ep>i*infit, 
nulla  erit  donatio, propterea  quod  fraus  legi  fit, cùm 
ponderi  aequaliter  librato  additur  ftatcrç  alteri  quod 
praeponderet,  vt  Brenni  gladius  auro  appcnfo,d 
aequaliter  librato.  Eodem  modo  cùm  Confuctudo 
aequaliter  viriles  librauit,fi  quid  paterfam.ftatcrç ad¬ 
diderit,  in  fraudem  legis  facit, etiamfi  interdum  acci¬ 
dit,  vt  non  infit  confilium  fraudadi  alterius,  nec  ma¬ 
la  mens  aut  affedus,  fed  praeponderans  donatarij 
xArgent.m  Conf.Bnt. 


charitas, multomagis  fi  tali  affedui,quod  Confuetu- 
do  damnat, fraus  ineflet.  Neque  enim  fraudandi  in¬ 
tentio  diuidua  eft ,  fed  aeque  per  omnem  donationis 
adum  fufa ,  &  ideo  totam  &c  quamlibet  eius  partem 
afficit, quod  fecus  eft  in  fraudantibus  re  tantum,quia 
exceffus  feparabilis  eft ,  &  reducibilis  manente  adu. 
in  eo  quod  lex  permittit.Hac  diftindione  in  duo  du,- 
taxat  capita  fiff  a ,  nil  clarius,  nil  vtilius,  vt  iam  mife- 
reat  illius  pugnae ,  cui  Molinæus  aquam  fpargit ,  fed 
non  vfquequaque  vere  meo  iudicio  ,  cùm  num.  50. 
donationem  re  &  confilio  inofficiofam ,  non  nifi  a'd 
fupplementum  reuocandam  putat,  cùm  id  à  caufa' 
iudicandum  fit ,  qua;  indiuidua  eft ,  &  per  confuetu- 
dinis  verba  adus  annullatur  :  quo  fit  vt  cohærcdi- 
bus  dire  da  vendicatio  detur  aduerfus  extraneum  ad 
rcuocandum  exccfiiim,cum  re  tantum  exceditur,  & 
ad  totum  cum  confilio,ctiam  inofficioia  dicitur  -vad- 
uerfus  dpnatarium  autem  cohæredcm  familiæ  her- 
eifeundæ  iudicium,  quibus  adionibus,  fi  donationis 
exceptio  opponitur  ab  donatario,replicatur  ab  age¬ 
re  de  nullitate  donationis  in  fraudem  fadæ ,  aut  ex- 
ceilluæ,  vt  cafus  incidit,  itaque  vna  &:  eadem  inflan¬ 
tia,  cademque  textura  hiifde  probationibus  resagi- 
tur ,  &  eadem  fententia  terminatur,  euitato  illo  cir¬ 
cuitu, quem  ius  ciuilc  Sc  fcholaftici  audoresinuexe- 
rant  dc  intentanda  primùm  querela,  deinde  vcdica- 
tione.gl.Saly.Caft.Bal.fi  filius  inofFdonac.&rauth.de 
imméi. don. probata  eadiuerfis  iudiciis,  ficuti  &  rei- 
cindes&rrefcilibriu  negabat  olim  fimul  deduci  polle, 
quod  nos  ex  ord.Rcgu  pridé  correximus,&Caft. me¬ 
minit  d.l.i.  C.  de  inofF  donat.l.in  caufa:  §.interdii.D. 
deminor.de  l.fi  fine.§.quireftituto  D.deadm.  tutor. 
Itaqj  cùm  tales  donationes  incidut  mortuo  donato¬ 
re  ftatim  hæredes  aduerfus  extraneii vel fuo^jpforu 
cohærcdcsintcrdidapoficffbria  intedere  folent  ,tx 
vi  confuetudinis  le  mort  fiifit  le  vif ,  cuius  rei  iplc  Mo¬ 
li.  excplum  adferr  eodem  libello  nu.  66.  &:  alibi  dixi¬ 
mus.  idque  apud  nos  inter  nobiles  non  folu  propor¬ 
tione  ,  quæ  maximo  natu  copetcret  reuocato  dona¬ 
tionis  exceffu,  fed  pro  torali  ( ucceifione  &  portioni¬ 
bus  virilibus  alioru,de  quibus  ipfe  fiifitus  clic  debet,. 
&  afij  vna  adionis  cxperiri.Quod  fi  donatio  re&  co- 
filio  inofficioia  inter  cohceredcs  116  reuocaretur,nifi 
in  cxcelfu  co tingeret  fecundo  natu,  filios  donatarios 
contra  confuetudinis  textum  faiiitos  reperiri  &  foe¬ 
des  donatas  corii  fieri  proprias  depto  exceffu,  cum 
tamen  eledio  iit  maioris  natu  in  tribuedis  portioni¬ 
bus  ,  atque  ita  plus  poflclfione  habere  cohæredé  fe- 
cundonatii  quam  iurc  poilit,  idcoque  in  toturcuo- 
canda  donatio  vni  ex  hærcdibus  fada,fiue  re  tatum, 
fiue  rc  &  confilio  inofficioia  fit ,  quæ  extraneo  fit  ca 
demum  quæ  re  inofficioia  fit  valeret  dempto  ex- 
ceflu.  A  qua  nullitatis  confuetudinariæ  caufa ?  il¬ 
lud  quoque  accidit,  ne  necefle  fit  querelam  inolfi- 
ciofte  donationis  inter  quinquennium  intendere, 
vt  iurc  ciui  1.  vit.  C.de  inofF  donat,  acne  regulari¬ 
bus  quidem  refeiffionum  remediis  vti ,  quibus  tri¬ 
bunalia  Franciæ  omnia  nullicates  oppugnandas  pu¬ 
tant  ,  quæ  decennio  terminantur  ex  contradibus 
omnibus  maiorum  ,  &:  minorum,  ord.  anni  1539. 
&  Art.huius  tit.vlt.  Sed  totum  tricennium  detur, 
quo  iurc  ciuili  regulare  eft  ad  dicendum  contra- 
dum  nullum  ,  quod  Bald.  &  Ange),  dixerunt 
1. ficuti.  C.de  prxfc.  30.  annor.  Bald. conf.  410. lib. 
iiij.  &  conf.  189.  lib.  j.  Socin.coni.ioù.col.a.hb.j.quia 
hæ  nullitatcs  non  funt  eiufdem  generis,  nec  tem¬ 
poris, nec  eodem  iure  competunt, quoniam  illæ  quæ 
intra  decennium  clauduntur ,  nafcuntur  ipfis  par¬ 
tibus  ex  fuo  fado  inter  fc,  vt  ex  dolo,  metu,  aut  tali- 
Y  Y  ij 


1 

io6$  Des  Approprânces,  Art.  CCLXVI,  — 


busi.-uiiïs,  Set*  quiÎiirredi&mî  mjnutiIsinbiKciorn-  ^  ùo  naturalium  ,  pi  cs  hJs oui  ex  ecm-cuW  i 

-'λ— -·'-·— -·· —  r — £-:-  ■ 


quoquam  m  io ritia  &  ieheniàtcvjroris^™ 
e-L  pTi  crâne  *  oui  concubitus  ' 

biltllr  il  llrtrvHiT.  i*Ti+mi  P  1.  ■ 


i  u  lu  donationum  competunt,.  nonniiêuntura  ton- 
tradtu  j  aut  iurc  contrahent i  u  m  h  Ucctpet  rosum  fa- 
ci; u  Li  ii  projdticantui·,  &  aequali  vr.riufque  dofirtlitia ,  & 
ώη.ιται·ΐ]  fmade,  Aciïiiuria,  lid  à  pa-rÎbuahitedum, 
ah  cûi'iitn  c'apiti  incipiunt  courra  voluntatem 
ipfonim  cqntEahenïiiiiiTs  n  &  lils  niuitis  Irictcdilïtis 
dantur,  idëéqiK!  non.^kmiwtTur  regularibus  pr*- 
fciipti  t  :  ni  h  us  m  i  ]J  if  atu  m  j  aut  te  le  i  Urn  u  ma  >  qu  a:  i  pi  i  s 
inter  le  ç&m-rahemibiis  competunt  propter  jriU-r- 

ιΐΓΐιΐΐΊΐίΐ'ΐϊηϊρΐΙϊΰοΐΐίΓϊΐίΙΐΙ’ϊίΐϋ  cantas,  &  haaedibus  ^  ,  _ 

quidem  j  û:d  non  ni!  i  t s  periana  contra  i icrium  dan-  p ro h îb e rc c,&  J eges  i(icek,  &  Cmonts  hunccAirf 

tur ,  de qmbit-s  m  h  il hlitisfim*  Gu-Ut  mort’,  douai*  At  E  I uni  inter  v  me*  s  &  rcprcatiimemMbeai . 


- J]  modo  cum  ta  complu ft·^ 

conc  ubi  na  eil'e  pol  î  et^ngii  !ibcr  a,  de  oLiiki 

CüncubÆiitJc  naturai. liber*  Cfui'ctpri in  ;\p 
naturales  appellabamur ,  Sc  ex  ttfbtmentticÎ^ 
potu  a irt* no  û’.itftato  etiam  erat quod-dehiaS? 
nurh.  licet.  C.  demt.  Uberia.  -Sed  cuira  puiiJ* 

ÇonHanOm  ProphirogeimcEiB  cqribwitfô  G.r 

Harmeiwpulus  refera  η  tue  concubin^Æ 

τ.Γ·  ·.ΓΓι  ΙΐΓ'ΪΤΓ  X'  I  i··  «  'i  i'  r,  I  ι.··γτ  A,-  Γ"  .  .  ι  ' 


Uæ  citra  cooiidcrnriuncm  * ίηφ çfitia Unctum  totum 
dire ito  impuguâdum  duiuut.  I leoqu l  longUlnnum 
e  e  m  p  us  Ait  ut  tn  J  ib  us  in  icnnn  dis ,  i  d  e  it,  î  r. . . ,  o  normn 
γκ  fu  penoribus  Decif  UctitUS:  ad  peren  Jrm  fupple- 
n  mentum  legi  tunî^de  quo  B;u’t-  untenttateprchen- 
diuir  Lfi  quis  filium.  C,  de  unpii.  reft*  Tirar].  3.  Il  vu- 
quam  vcib,  terni  tiarur^i  mn.j.gjulati.  Harc  diiitdsca- 
tio perquam  vtilis  iumititr  cx  rationibus  Dart. 
bi.  C.ii  quid  i  u  (rauil.  patro,  quia  li3cits.de  iaiilo  *  dc 

contractu  defunéti  jîou  tenetur ,  quem  probat  m  ^  ^  _ _ 

fVaud  t  m  fu,t  m  h  dum  *  fe4  die  e  ci  ο  1 1  ·  uni  opp  tijpa  i  C  ierunt  S  puri]  fuir  e  vere  ribu s  v  u  ]go  cuuc  cjr  ri^üp 
iure  prpprio,  πρπ  ranquani  biTçsidefmriLoicri-  tierp  niiJlum  oileu  J  ere  poilent*  poptdopnutgij. 

ptuSjfcd  i  .itiqeuiTi  neceilanust&muiro  à  Ceuiiuctu- 
dme  f  idus  „  A'  oblaiu-s  rrbidnuu  *  quo  magis auda- 
■L.ttT  faCirurr.  eius-  impugn.i t,vCarguit,rj ec limet  !*v in¬ 
dicantem,  D,  decuiit-  quia  hac  caiunon  pro  cadtni 
pcrfbnij,  icd  diucria  luugitur' remtra ctumnuues  re  - 
tubas  p  A  rq  u  e  Jiadtcnus  de  donat  io  n.u  m  1 1  r  ulia:  v  t  ar¬ 
bitror  non  tnacçuratèjac  ne  murilitt  r  quidem* 


e.x  Noudlu  luilsmani  pcnndlijm.ipp^i-^iiu^..^1 
fl  e  nor  Leoj  üs  Noue  il  a.  ,  iulfuJu.  éc  !]J 

J  d  i  ςρ  Éis  eu  de  i  e  t  i  t  id  us  *  vude  e ucnit  f  y  t 
CO  i  j  Li-μ  di b.j.  Oldrad;Ct>nf,i d χχ Éfc  fû:,  yyf 
nu  m  t  e  m  ]>ori  bu  s  i  sa-t orale  s  e*  aj  jcrqna  dda  .μΚγλ 
dici  pullent* hpdce  vero  eii  loto  hulb*  quandAi 
to  Lns concubitus  prohibitus cft, 
tia  nothus  &  natur;iies  infertile  putat ,  IxJiJab- 
ii'·, en  vix  turenofapotel·  Honomtoâs^jÿl 
fpumnonc  dc  fpuriiv  Icnltt  *  &  CuiadumbbiLjob 


Donation  ib*  qvæ  spvrït 

riyiiT. 


titulum  fdetwim Ι·Ύύβ(Μ 
t\'jturdfiitÔ3  C7'  tjlium  KtmtrsA  c?·  dijfsteRUJ:* 
Çwmî/lfMfW ifao  wrcptTinijfiM  ~>eîiint. 

Ffnfrftpiio  *x  dejutwtsr [aü* βίί«  tMttutU  rstft  fuet- 
dit, 

i  j  )7a  rdi  ^n.àniiiïp  rjfcrsviinî pflt  titulv, 
n  fpott  *9τβΙα>  bijUrds  ÿc-pif* 

^  ex  ult  ut  u  Upr.i  jtrihert pujitn 


e  po (lent*  popide.jin.mgtk 
ti .  Λ  vago  concuh  it  u  ,  d  u  ah  □  s  olû  n  litci  b  dcil^ruuy 
ü.  V.  ici  t  UH  f et!  {*  I  Alfrilrm  ififuti  s  iTititfflj  M  biigf. 

t  ior  î  kir;  I  prud  l  j  i  t  ia  ei  i  atn  e  .un  voCcm  aîftjniii 
p;t ,  pi'O  bis  qui  ex  v]jo  damnato  conddiimiiipto, 
îtue  adiilcerino,fmcexcaxiiinguinei^,  0υαΐ3ϋυ, 
ter  ai  rende  mes  *  &:  d  e  Lcru  J  ι.·.ρ  i.  indlctuLVai  frcci 
n  e  fü'i  iri  die:  tuf  jCÙ  ni  j  otei  trar.fu  ertàlcs 
tomirem  cxfaeratjs*  Ho  mm  orcuiium  i^iacviuii 
nù  eiljpe  quid  ex tcit.arncnro*vti ab itcdstilraiit 
Tiins  rapient ,  ne  vc mitri  fuccodant  queiî’iâaftj' 

1  t  u  c  ,iléi  p  o  ferai  «  3jl  atb .  ii  qua  iUuilr  is.  Cainio.vui 
icliolaitia Auâorçs-,  S:  copioLifiimm  ÈqitAOriar 
bip*  idem  Baptifta  ]*  fréter  à  frarre  qàï^..D.;ilt 
rond. ind  t'b ,  X  e  ûii  tnt-J  1 1  ii-  qu  idem  di^a  citniiMi, 
q  iiod  Alex*  ttU'Üdi:  coi’.  I  i,  /q .  lib* ai  j .  ISücî.&üÎ’jt. 
.^ed  ûoioium  bodic  rxxqqsp  rosiditiu  ijllf|(pi 
metito  impaii*  ne  quidqtiaindiisreiLti^Lii^oaUffl 
patentibus,  mit  ti  lüï  aJimr  haiuralLbumainUiU 
]  railbaii  pütlc-eequeim  eide  tuf  *  &  COîjf  fiaEMU-fui. 
j,  ji.  Confuctudims  ccrte  n  offrir  Al'î. 


eot  .Tcpicf  Itrrccl  iratis  capicruli  p.qtcfl^s.pïü'^·]?' 
Confcqucni  tft  ilia  ihqmûrio  de  donat inn-bus*  p  Eif  tnim  ille  Antriiîur,  Luolübiciuè  coraptui;^ 


qutr  hishïur.r,  qui  iurc  ,  ant  moribus  rerta.  aliqui  dé 
ou  la  capere  prolvibesuur^cuiulniodi  apud,  nos ,  H- 
Lj,  iiuc  naturales,  fuie  [purij^autalio  quurunque  t-χ 
congre  (lu  vecsro  gemri  *  quontmvt  ricc  appellatio- 
nes.  necenndicioeaitau,  lie  nec  eodem  iurr^ncc  nl- 
dem·  leçibus  ru  ns  bisagstnt  *  nurcontrafiittir.  Γπ- 
ιηΑιη,ςμϊρ  qtKÇittlïr*  an  ab  parentibus  aliquid  hts  re¬ 
linqui  donatione  ,  reliilo*  aut  abo  titulo  poffit*  ea 
propria  tractatio  cft  Articuli  4 rc .  Sesi  ianun  bîe 
1  quoque  imdhg]  ccumeuir.  Eorum  qui  non  permidb 
lupinis  eo  m  ple  xu  na  ibu  n  t  ua ,  ;d i  j  1  :  ;l  t  c  1  l  .i  t  e  c  e!  ic  un  rur 
(  arque  hi  gneeé  nothi)  tum  fpurtj ,  poftcnonLU'U- 
pi  udentia  ttieni  nefarios  *  incdluoi  us*.m  an  feres  ro 
petit appedarûquos  uo i galUco 'fermone  \  no  nomi¬ 
ne  Baltardos  idleiTnts  nominare  ex  adulterio  &  ia- 
critis  natos  atrodits  Britanni  jdttneiw  nominant* 
quorum  duobus  dumtaxat  Articulis  nicr.no  estât 
fub  titulo  de  basbu'dss  iufm.  Natur  .ilium  aha  iuieci- 
uiii ,  al  j.a  poilcncL'i  Inritpnideritiv  indicatio,  y  ti  de  no* 
rhorajn  quoque  ;  veteri  iurc  naturales  vutnbnot, 
,  ψ'  rtanr  natura  iïûj  ad.  d tlFe [-emianaadopd un rurrt 
l  quilrgis  fiiij  ceiifibancufi  Ctjbnor  tamtn  iignifira- 


p  L'i'i  onain  hlS  verbisf  Jj P^d  Ftfuaydt  Àfcrtn i 
un  nt  i'jfrcrci|l?  tft  teun  tant  )  I  qu  e  at  veibDi  rru^!11 
c  t  prson  e  p  er  Lo  q;>  aHiatur  impt  1 1  rma ,  ηΐΥΓ  n1'  w- 
TutalLs  quidem  obligatio  roittfahi  :n*relbr1[Lir· rJn 
quia  prohibitio  tmpnudinem  iacri,  ilhcm^a 
gr  e  il  û  m ,  &  damnatam  con  r.u  ndlioncnj  s  Apa ![  s  ■) 
odimn  pcrloiur  ;  quod  Sozitii  74.  yol^BP1 . 
dlXLf,  vc  ib  ea  homines  decctïcaimrr  (  5:  ti. ip'1^ 
alieno  vitio  labore  dicuntur  *  quudAlciàt·^1^ 
rergtmcxcquiiur  c.d. 

Ergo  quos  lest  rapere  v  cra^i:  [.ddem  viL^ipeae  p-  · 
ibet^d*  L  vbi  Itx  de  i,  aJtfjaanojifS.  β<  dr'fcn  t  . 

’  P&WàW 


quod  cxprclïit  glof.  Lncir.o.  D.prü  légat* 
quod  pauperibus  col.  vit.  C*de  EpiJ.&C^'·  "" 
ami  74.  Bald  j-mjIJo.Cde  rei  vend,  . 

mm  putitjCtiam  ii  laits nacuràtu rade CîXtir^  „ 
le  légitimé  putaret*  de  vt  u-hspuliêdillct» 

1  iua  q  u  a  ii  tas  na  filaeis  or  çracor  T  quàui  veta  ψ 

naruraliîprÆÎÛppüiitmr ,  Lu 
caufa  Angelum  aliter  iènritctcm  iï-aph· ^  LV\. 
praéhejidiqÉe  Barr*  pi  ffequirur  cûnL- ^  u  flUi|i 
taülls  traditum  bafiardum,  uatpraJ^  l^unaiiu  ^ 


io6s  DesAppropriances/Art.CCLXVÏ  io 66 


titulo  de  bonis  parentis  quidquam  ptæfcribere  pof- 
fe ,  aduerfus  legitimos  hæredes ,  fiue  ex  teftamento, 
(lue  ab  inteffato ,  fiue  donato ,  fiue  legato  ,  fiue  alio 
lucratiuo  titulo,  quod  Angel.  &  Bald.  notant  d.I.  ne¬ 
mo.  &  l.fuper  longi.C.de  præfcrip.long.tcmp.Saly  J. 
a.C.pro  hæred.  Balbus  in  tra&atu  præicript.  parte  2. 
cafu  12  .&  parte  quintâ  partis  quintæ,quæft.4.Panor. 

&  Fely.c.ex  tranimiiÎa.  ext.  de  præfcnpt.&r  Bald.  eo¬ 
dem  titulo.  Bart.  d.  conf.  119.  vol.  1.  Bapt.  d.I.  frater  à 
fratre  j  idquc  verum  iure ,  multomagis  Confuetudi- 
ne  in  naturalibus ,  &  baftardiscuiulcumquecondi- 
tionis,aut  complexus,  qui  omnes  ex  æquo  incapaces 
funt  omnium  titulorum  gratuitorum.  Neque  in  his 
titulis  tantum  id  verum  eft ,  qui  à  parentibus  baftar- 
dis  tribuuntur ,  fed  etiam  ii  ab  extraneis  de  re  pater¬ 
na,  quia  confuetudo  eos  palfiue  declinat  (  vt  noftri 
loquuntur  )  in  verbis  cr  nes’accrotften  leurs  biens ,  pro¬ 
pter  incapacitatem  iuris,  &  poirellionisinperibna 
prohibita  arg.  1.  fi  extraneus.  D.  de  donat,  int.  vir.  & 
vxor.&  l.i.§.  ii  inter  virum  &  l.fi  vir  vxori.  D.pro  do¬ 
nat.  &  fuperioriloco,  nuper  de  ratione  huius  di<fti 
tradidimus.  Per  contrarium  fi  res  aliena  fit  ex  titulo 
ab  parente  illegitimo  habito,  præfcribi  pofiè dici¬ 
mus, quia  tali  cafu  prohibitio  legis  ceifat,quæ  de  bo¬ 
nis  patris  concipitur,  hic  autem  præfupponitur  alie¬ 
na  eflc,id  quod  poiTelïïuum  fuus  (  en  f es  biens  )  expri¬ 
mit  ,  quod  in  alienis  verificari  non  poteft,  argumen¬ 
to  eorum,  quæ  dicemus  in  loco  de  praefcript.mino- 
rumperl.2.§.fi  àpupillo.D.pro  cmpt.Quæ  omnia  ta¬ 
men  intelligi  volumus  de  praeferiptionibus  titulatis, 
id  eft,  noftris  quindeccnnalibus ,  quas  omnino  ba- 
ftardi  vfurpare  vetantur  de  bonis  parentum, triginta 
tamen  annis  putant  polle,  id  eft,  noftris  quadraginta 
de  re  immobili.Bald.  d.l.nullo  Francif.  de  Ripa  ï.i.D.  D 
quor.bonor.Aymo  Crauetaconf.16j.qui  'tituli  nulli- 
tas  in  his  non  confideratur,&  fi  hic  quoque  eft  quod 
contradici  pofiit ,  propter  incapacitatem  præfcribé- 
tis.  Denique  id  etiam  notandum ,  qui  baftardi  præ~ 
feribere  nequeant ,  fi  tamen  anno  pofiederint ,  titu¬ 
lum  vtilem  ad  præfcribcndum ,  &  appropriandum 


A  fecundo  acquirenti  dare  polle  ,  ex  his  quæ  diximuà 
alibi» 

Confequens  eft  illa  dubitatio ,  an  nepoti  ex  filio 
baftardo  quidquam  relinqui  poillc ,  talis  enim  nort 
nafeitur  in  poteftate  aui ,  quod  cum  accidit  in  legiti¬ 
mis  etiam  impediri  donatio  putatur ,  quod  nos  pro¬ 
lixe  fumus  perfequuti  in  loco  de  dimiilionibus.  Et  h 
Lucius  D.  de  vulg.  &  pupil.  traditur  naturales  in  po¬ 
teftate  parentum  nô  nalci.  Hoc  amplius  vitium,quo 
filius  naturalis  ex  alieno  fabto  laborat ,  vtantedixi- 
g  mus  in  perfona  eius  fifti ,  nec  ad  natos  ex  eo  progre- 
di,quæ  longa  difputatio  eftfcholæ,l.Gallus.§.&  quid 
fi  tantum.D.de  lib.& poitfuBarr.profelîà  opera  cofi 
nS.lib.j.  Fcd.de  Sen.c0nf.j7.  quod  &  confuetudo  in¬ 
dicat,  cum  natos  ex  talium  matrimonio  facit  hære¬ 
des  parentum  Art.  4jj.  Hinc  ftatuunt  relinqui  eis 
polle,  &:  fi  patri  non  poflit ,  fi  non  contemplatione 
patris,&  in  fraudem  legis  fiat,  fed  proprio  aftt  <ftu  ad 
talem  nepotem,  ex  quo  confequens  eft,  præfchbere 
eos  polle  ex  tali  titulo ,  quem  le  x  non  improbet ,  de 
quo  text.  &  glof.  inquirunt  l.vlt.C.de  natural.lib.Iu- 
re  confuctudinario  nil  ea  de  re  eft  cautum,fcd  vix  eft 
C  vt  videri  non  pofiit  nen  in  fraudem  confuetudinis 
fieri ,  cum  donatur  ei ,  qui  per  mores  fuccc-dere  nen 
poteft,  cùm  ne  lcgitimisquidcmdcnaripoiiitvltra 
virilem.  Nec  pemtus  extraneus  videri  debear  pro¬ 
pter  manétem  affedienem  fanguinis ,  itaque  exten¬ 
tibus  legitimis  liberis,  aut  nepotibus  tales  donatio¬ 
nes  admittendas  non  puto,nih  de  alimentis,aut  mo¬ 
dico  aliquo,v eluti  vncia,quæ  duodecima  pars  c  ft  to¬ 
tius  afiis,id  eft,  totalis  hærcditatis,  quod  olim  in  filiis 
naturalibus vfurpabaturl.matre.C.de  nat.lib.  Quod 
co  magis  cenfco,  quod  noftri  naturales  non  eo  iu¬ 
re  vtuntur ,  quo  illi  olim  legales  ex  concubinatu 
non  vetito  nati,  cuiulinodi  noftri  non  funt,  vtante 
docuimus ,  ideoque  his  minus  indulgendum ,  legiti¬ 
mis  non  exiftentibus  pinguius  aliquid  relinqui  fe¬ 
rendum  videretur,  modo  ne  quid  omnino  in  frau¬ 
dem  agnatorum,fed  vero  aftedlu  fanguinis  fieret. 


DE  CONTRACTIBVS  F  OE  NERATITIIS,  ΑΝ  TITVLVM  IDQNEVM 

TR.IBVERE  POSSINT  AD  PR.ÆSC  RIBENDV  M. 

Cap.  6. 


1  3/f »  ex  contraflil  tu  f  cener  d  tltifs  praficribi  pofiit, 

2  Pecunia  locatio  fiaenus  efi. 

3  Fceneratitiorum  er  commutatiuo rum  contra ftuum  diffe¬ 
rentia  cr  materia. 

4  Emptio  rei  f  λ  fla  de  contraflus  anatocijmt  titulus  idoneus 
efi  ad prafcnbendum. 

J  Melita  non  offendere  titulum  quam  tftendereyitiofium. 

6  Contraflum  fur  anum  nullum  tempus  approbat  pulla  ra- 
tificatio,cr  ratio. 

7  Pretium  de fenore  redaflum  anfœnebre  fit. 

5  Vfiura propria  m  mutuo.  8  Nummi  y  fus. 

$  Foenor is  odium. 

CT  F  cenor  is  necefiitas  cr  ~vfiu.  ibid. 

10  Redituum  confiitutiones. 

11  Reditus  cr  vfiurarum  d  ferentia. 

Il  Taxata  reditus  emendi  quantitas  lege ,  efi  iuftum pretiu. 
Euiflionis  praftatio  non  efi  de fubfiantia  contraflus  ven¬ 
ditionis.  ibid. 

13  Contraflus  yfurarij  impraferiptibiles. 

14  In  tonftitutionc  reditus  ex  ce  fus  in  y  no  mimo  totum  con- 
traflum  yitiat. 

In  reditus  conftitutione  non  habet  locum  l.  i.derefcind. 
vend.C.  tbid. 

Specitrum  incerta  aftmatio.  ibid i 
Argentr.in  Confi.Brit, 


E  IJ  Dolus  reipfa  qui, 

1 6  Cauft  impulfiua  CT  finalis  differentia. 

17  Si  vitium  m  cauja  contraflus  impulfima  efi  quomodofiic- 
curratur. 

1 8  Vitium  vfura  non  eft  maius  vitium  dolo  y  i  cr  aliis. 
An  dominium  rei  per  yfiuram  acquifira  transfiei  atur. 

tbid. 

Vitium  yfiitrarium perfonale  eft.  ibid. 

19  Condi  ilio  indebiti  m  contrafhbus  nominatis  locum  non 

habet. 

Emptio  fiaflafiub  commemoratione prefif  ex  vfiltra  contra - 
F  fli.  tbid. 

20  Pretij  vitium  contraflum  emptionis  non  vitiat. 

Pretium  rei fiurttuafiurtiuum  non  efi.  ibid. 

Pecunia  redafla  de  re  hypothecata,non  efi  hjpothecata, 

ibid. 

Pretium  de  refien  rbri fenebre  noti  eft.  ibid. 

Pretium  non fucceditloco  rei.  tbid. 

21  Hjpothefts  decifio. 

22  Refcifitones  exercentur  realiter aduetfus  detentore t, 

23  An  ex  contraflu  legis  commifforice  reprobato, titulus  tti~ 

bu  t  pofiit. 

24  An  exyenditionibus  cum  paflo  de  retundendo. 

2J  An  reditus  annuus praficrih pofiit ,  cr  quanto  tempori , 

YY  iij 


ιοό7  Des àpproprianccs,  Art.  C  C  L  X V I.  Îc6g 

λ  iwtf  iûrtunt ifrfffif*  Â  iC>  CtntruÎîtt*  l/fatânj  rtdn»m  ümgfntritu, 

Sd*tù*  rtàïw  λ  m  n  2min*  f*«*  dminum  rmgr*u*t.  ttoh*  a  n  L·  rMuum  t^ucM  ,  , 

Md.  ^nnAtjp  /àg|  ,£M 


t  Erit \v?c  lo  l“0  Π  π  n  ah  re  de  his  contra ôàb Vf  Inqu t - 

rLTt.'  ,  qui  pmhibiti  lunr  ratione  improbi  fanons  : 
Et  vero  duples  dubitabilis  caput  ejtiftçce  puteit* 
QVm  de  fanciariciis  quseritur ,  a  tir  eominuraririis, 
qu  ;  ftinï  Λ  tî  e riu s  genc  ns.  ]  fa  nt  tu  riric  s  v àcant  nu  m - 
iTLifios  ,  quotum  marttii  in  nummis  3  &  qui  pfü  fuo 
ii  tie  habent  >  ci  parte  daiïti  t  qmrftu  in  *  vt  plurimum 
ύ  atd L-  m.  Nara  in  te  rdum  c  r-un  Ιο  I  u  ni  E  u  et  uni  re po- 
liiLoum  pro  intcreilt·  habcntivt  cbm  quis  ve  ndito 
piSKiiioj  êk.  receptu  pretio  intérim  dum  aliud  quafar, 
pecuniam  FriiSdarn locat ,  quæ  vicem  (Vudluum alio 
luti  praedi j  reponar ,  hic  dtiiiis'frii£tus  cft  pro  nocu- 
ralipcscdij  venditi  repo  fit  U£,b  modo  tçetirxandimt^ 
i\  coeû: et Luio  abiit*  E7.  pane  accipientis  aurem  pt« 
fine  tales  contra ctüj  hâtent  vfum  ali ce.t  pecunia·. 
Se  d  cu  in  homo  locup  le  $  e  n  IoHun  Itabem  p  ec  tui  i  a  m  » 
cius  vfum  locat.,  mi τό  qtixthis  cft,  di  vero  vfura  far- 
mal  is  j,  quam  nos  lu  com  mçrcia  rc.ccphnn  S>  fié  i i  ad 
iuihunj,  de  taxatum  cirdirntioaubusmodi  fiat  Jmet- 
efle  nomine  fulemusadumbrarediti  «ccdicvluntitt,  < 
fic  fanus  diminutum  j  &  imptobu  appellamus,  quo¬ 
cumque  tandem  reditus  nomme.CQuicim  vocemus. 
Etiam  ii  omnia  figmenta  appingantur,  tales  coiitra- 
£tus  de  pecunia  pecuniam  aeqii  irunt. 
î  Sed  commutarim  aliud  intc!tdgnt,quia funt  ad  do» 
mi  π  ia’;&  p  rop  rictat  rs.r  erum  sequi  t  e  udas  re  per  rs,£c 
ad  commetem  rct n m  ad  vitam^iScvium  necdlarium, 
quarum  vfu  carere  non  pu  [hinnus.  N.im  pnki  mimo 
catocrunt ,  &  verb  Tantalus  in  fabulis  experitur  *  & 
M  ida  e,v  i  tam  ii  ne  histranfigi  poilc,quado  pecuniam 
inter  KümanieeflttJî  pe  Lits  duas  Phimis  repomt.de- 
nique  pet  ft  wl  vaht  ad  vfatru  Horum  ergo  contra-  ■ 
tluum  eum  tanta,  f.r  it  crebra  nec. vilitas  s  & fanor, 
plerumque  fithdriiMbm artiitefa „  Vtibfterartidj  de 
tonutmtj nu  es  quam  plurimmn  poihmr.niutijeitrur, 
&  meliori  vefte  Icic  o  il  entent ,  ic  fpcciofumcolo- 
rem  ducant  ad  umbratione ,  &  bien  (apc  tanto,  vc 
connn  diiüdicatio  perquam  diffieilk  lencbras  !uf- 
fundat,  etiam  perlpicacihus  oculis ,  propter  circua- 
ilantt-iiriini  Liruas,  tk  çm-wp-ùr ,  quonmi  diicmucn. 
Ari h o ce  1.  dcfcrtphrliU  r.  pulitjfbri  vero  dubiMtio- 
hes  Molmazus  dudlo^éc  pjanè.accijr.ito  volumine  de 
v  fur  is  j  ita  vi  pelleris  rtifuï  plane  rtljquiiîc  videatur, 
quod  ea  dere  fenberem , aut  comiEKittarenUit,  ψα 
magis  nutum  fregutiKÜÎiiqiim  vfci  dubitationciTi  ab 
eo  omiiïbm,rnJt  ü  eamdigLiam  non  putaüit,qtiæ  co- 
gtcarsoncs  fuas  cxtrcertt,quai  pluteos,  mt>ùildbi,& 
canfcÎîliï  toros  (olet  commi  et  ere  diitcuilone.  Ea  ve- 
3  re  cil  ciuiiuodi.  QuidLini  ctma reditum  annuum  de 
vicino  redemi  jiet  pecunia ,  impetito  fubinde  anat»- 
cifmo  Venditorem  Imritt  redegerat  ad  iniquas  con¬ 
ditiones,  atque  inde  magnam  fmnmam  coml.iiiei  at, 
quam  cum  iicbiror,iilaiL  i  editus  venditor  d  Lifo  luere 
non  pollet  jjn;c  reditum  luerc^coaitus  tflprpfdjum 
dihrahi-re  creditori  pro  co  pretio  ,  quod  aranito- 
cifmo  içonHarum  dlct , idprcdium  creditor  ex  cuuLa 
emptionis ,  aut  Vt-rb  in  Ihlucnm acceperat,  &  toio 
qu  i  ndcccn  i  u  ο  ]κ  >  ΙΊ  ederat  cx  coci  tu  1  o .  Jd  pc  dt  m  d  - 
diam,  venditor  vendre  abat,  8c  exe  ipi  e  u  ti  d  e  e  ο  n  cra  d.tu 
emptorijdc  dolo  &c  fano  ri  venu  La  replicabat.  Res  in 
Curiatii  cx  nppdl.irione  delata.  Tota  aduocatio  cla~ 
mab&t  contractum viutarium  Ærvit faiLni  tfhi ,  nec 
ex  tnli  titulo  apprqprpri  ρτΐ fle obllanc elegis prülii- 
bitione  aimuSlatiua  puliirca  dc caufa ,  ficutancc  diL- 
feruimus  :  Et  titino  negabat  eiiiiam  dJaiti,  eitqua 


pretium  cohHatum  cfTct,  Yinofameitè· 
apertoaiiatocthno,  dcvfurarumvfurii.  ki|]'f^d 
tu r  temporis  piaieripnojics  ubJhue ,  rmÛ.1  lod* 
ta  les  eot  i  tra£fas  eu  n  iî  r  maie  polTc ,  enjus  rcj 
rionem  aniloritates ,  excmpJa  £; 
qu.  17.&  6n<ipnci  Moliniiim ,  &  ïii  pj n 0  j jp, 
u  c  m  j  quia  ci\ u  1  oroadus  v fu rarij  (faf  cj]1Jg 
tidie  renafetnte  vîeeo  labounc ,  perpetui  [1n^UQ* 
ïiifxifteJifts  iinerrupiicmum  cuufas  aqftjjS 
pi'fdubîriuas  ex  continuatione  peccati.  Γ-ua  fcp^ 
appellatus  debitor  dc  fôlutione  in  Ldilnu  ia J 1Î 
i  i.  m  per  r  eciiÎii  3  td  i  c  au  famoblj  ceu·  pcitit  s  v,.]Lt|j, 
cere  iotemus  m hishtdicatis ,  fluar 
perpetuum  ,v  1  carce  ils,  spptl&ndi  «m  p0[  £' 
currere ,  qivmimis  quoridtè  appellari  pvt\A 
quotidie  etiam  tartcràtus  gl'S  Lit  cur,  Si  qnorifs^dcbt 
toi  ex  contraii  Lu  vfu  tari  0  ccnqienmirad  ioliiay^ 
toties  habet  quod  apportât  dg-repgrtnft^w^pT 
peccati,  Sc  impiadcnpcibtlis  virij  &  inuiucrpS 
m  at  cria; .  Qu  od  perp  e  mb  vem  m  dfcLiin  fefe 
prodit  3»  taiibmrcditiiSÎûnflûfaEÏlri)teéi]Jiüïilc·^ 
ccmifCÎ  ma·  v  ale  ηι,ορηε  res  aperta  &dcCtûeriijaî 
ti  t.im  cedere  Jeb  eu  r  Tqu .  vin  loli  lacer  ni·,  A]  otjr  u 
CQuftiruciu  dubia  cft ,  ner  de  ca  docaaqcanlbrc, 
■ne n  de  pciihànîbuscx  csLufarcditusvntfijqiM», 
ti s ,  ttial  .i  n ie Jis  ei  u  s  c  11  .qui  v  usti  m  prrfiimir ,  Jcrij 
non  fippam  ,  cft  firim  id  quod  fcrïptüra.  prti&jKt 
proxims!  tudtcare ,  maJciJe  eo  opuuriidinjiiGif^ 
&  i  c  eundum  legem  fi:  nururam  iubcanî  iudiotr, 
Nam  fii  ipLc  ecdicus  coufti.ru co  ccmpen-pnirAi 
poeeft, etiam  ίΐ  yllus  titulus  non  cilc e vrte enish» 
inirur  cinjlttî  per  fo  I  n  lio  n  c  s  v  m  for  ine  ί  farriTirjTt. 
peritai,  cx  traditis  in  Lcuui  de  in  3  e  vcrfaC.deiiri, 
Sed  iftar  coniectura:  in  redubia  t^pitmtÎif,çfevjriÎ 
pa  tet  alsa  c  c  ulli  ra  e  (i.  J  ca  que  rc  cl  e  coisihliticriC.  t. 
duduiti.  esr.de  decim.  me  liits  eilênpn  cJtcn-AtECrl- 
Itim  iitulum,  qiüm  oftemjere  vir  in  fu  in,  itMul.iir. 
lv- mmi.  151.  &  quae. 3 ('A' Ύ iraq-in reîtift. hî.gbii 
n  um.  5*. .  re  ceu  fe it* .  Qusmobrc  m  nuliotafii ,  mila 
c  nmprobanorie  liue  tacira,  tnjeexprelQ.niilloinli' 
c.iroij  nulla  rntiheanone  tale  virium  leuaMibinjlb 
tempore  pradccibicur ,  cùm  idem  femptf  rinvmin- 
ftu.tr  in  .itciim  eatificanrcrti,  qu  cm  nurus  cojiitaliü 
psrrium  poteft  confirmare  ,qu3a  rnarcriac  1  nhabiiiA  i 
co  r  ru  pt  x  ve  1  a  e  u  j  ύ  lege  applicati  i  ■  quod  tD.e  ftW5 
omni  r.o  p  e  r  (  equi  cui  d.  q.  1 7  .iimplin  none 
vero  quafl.ioiiQde  qun.agimusdd  etiam  tiidBV,pf: 
eu  n  la  m  de  fil  note  redacta  m  ce  ii»  'fcftebmitvi·!^ 
c.cîuîi  Cii*ext,devfur.  elle  igitund  prcciurn  piqiibi 
famorc  redadtum  ndtpo  dubitATct }fii  tpfiiJiilhiip 
b  t  c  ,fic  vitio  fum.  E  |  xc  fivp  c  à  pc  tiris  fari  liipgtf®' ^ . 
tu  detonari  cùm  audiiilem  tri.uniuEn  q Jol ciccrxs , 
multor  um  Dodforum  fcncenrix  &  rcipon&f^r·' 
re  iicur  .cxnrii  qui  contra  p  0 e  arer,  ^  c ώ»ι  a-  me  ^ 
imn  dlct ,  contradicenti  mulns  adrttirjdeibti^^ 
tii  s  funi ,  fc eique  feript  is  ratiti  mbur,  v  t  ex 

E  i  1  fu  pr  cn  1  uiu  i  Lsdfaa  r  l  i:!,i  r  J  c  md  in  Ctu  iii  IA  n 

b,  atque  iterum  in  Rotbortvigeufi 
Nec  dubni  magnos- plerumque  errorer  nsagne  ^ 
ctinftnJu  propugnari,  qyisenimEnage-tiîiiiei^ 
polii  c ,  ii  non  eorum  multorum  ftnteitqïix  fr  ^ 
tiosu'S  defami  un  r  :  Quare  et  fi  reaptav 
pugnare  11  c  que  p&ci  liiorisfit,  ψΡ  c^®fghui 
tncommo.40 ferendas  poiius  puto  !  A ,  j 

ienilr  Atiftotdcr  J  quam  comiclléndo  M* 


7 


8 


9 


ίο 6ρ  Des  Appropriances 

vfum  reddere ,  Re  femel  conftituta  incertitudine  iu- 
diciorum  labefadare,  qua:  certiffima  huius  feculi 
pernicies  eft,  quominus  tamen  verum  praecipitatis 
præiudicatis  eripiatur,  Re  è  fontibus  petatur, nulla 
inuidia  cft ,  fi  ratione  iuris  euinci  poteft ,  Re  apparet 
ex  affinitate  materiar  Re  contraduum  vicinitate  du- 
dtum  paralogifmum,  &  fadum  fucum  iudicantibus, 
dum  aliud  pro  alio  fubiicitur.  Namvt  eam  fenee n- 
tiam  refellere  ordiar  inde,  vr.de  firmum  alfumptum 
petunt  :  Neque  ego,  nec  huius  artatis  quifquam  ne¬ 
gaturus  fit,verum  id  elfe, quod  initio  coniUtuunt,ex 
contra  du  vfurario  titulu  tribui  non  poife  idoneum 
ad  vfucapiendum  aut  præfcribendum ,  neque  vllo 
temporis  quanticumque  lapfu,  reditus  vfurarij  ccn- 
ftitutionem  confirmari  poife ,  ne  refeindatur ,  neve 
reliquiæ,vt  indebitæ  in  fortem  non  imputentur,  ne 
que  vero  tales  contradus  aut  ratihabitione ,  aut  vi¬ 
lis  iudicatis  confirmari  poife.  Proinde  Re  fi  magnum 
cft ,  quod  ab  initio  concedimus ,  non  tamen  in  pro- 
pofita  hypothcfi  confcquitur,quod  intendunt,  quia 
eiufmodi  contractum  negamus  ad  faneraticios,  Re 
vfurarios  contradus  pertinere.  Diximus  initio  mul¬ 
tum  inter  fœncraticios  contradus  Re  commutati- 
uos  intercife ,  Re  Ariftoteles  id  diferimen  perfequi- ( 
tur  in  politicis.  Multum  enim  differunt  fine,  mate- 
ria,Re  vfu,ita  etiam  non  hifdcm  de  caufis  nec  eodem 
modo  Re  tempore  rc-feinduntur ,  quia  non  eiufdem 
eneris  vitia  in  eos  incidunt ,  nec  hifdem  morbis  la- 
orant  aut  labefadantur ,  quia  fubftantialia  habent 
diuïrfa.Fœneratitiorum'  materia  cft  numus,idcm  in 
contradum  deducitur  ,  vt  aliquid  plus  accipiatur 
praeftituto  tempore ,  quàm  datum  cft ,  Re  id  tantum 
quod  datum  cft  pro  v  fu  pecuniæ,quam  accipit  ns  rc- 
finct.Harc  formalis  vfura  eft,l.fi  tibi.D.de  pad.  l.ro- 
gafti.D.  fi  ccrt.  pet.  Haec  vere  Re  formalitcr  admitti¬ 
tur  in  mutuo ,  Re  fi  etiam  alij  fæpè  contractus  com- I 
mutatiui  finguntur  ad  fallendum ,  lcd  eftcdu  cùm 
funtdepræhcnfi  in  mutuum  relabuntur ,  Re  proprio 
cius  vitio  afficiuntur  Re  labefadantur.  Hoc  colore 
repertæ  venditiones  cum  pado  de  retrouendendo, 
pada  commilibria  Re  innumerae  diuerfiones ,  qua¬ 
rum  exempla  colligit  Re  difeutit  M  ol.  toto  libro  de 
vfuris  feripto.  Hic  artes  &  mentita:  appellationes 
contraduum, talem  vfum  natura  no  norat,nec  gen¬ 
tes  vllae,ciim  ne  nuraum  quidem  cudiifent  initio, fcd 
fimpliciter  rerum  permutationibus  vterentur,  Re 
fpecierum  ad  vitam  necelfariarum:Sed  auda  horni-  j 
num  frequentia  commerciorum  neceffitas  numum 
rcpcrit,&  gentes  omnes  aeque  probaucre.  Inde  gra¬ 
dus  fadus  ad  numarias  conucntiones ,  cùm  initio  ad 
comparationem  rerum  necelTàriarum  effet  fadus. 
Re  ratio  reperta,  qua  numusde  numo  increfceret 
pro  vfu  &  dilatione  foluendi,  Re  tempore  conceifo 
ad  foluendum,quod  quia  faepius  maligne  exercitum 
eft, innata  cupiditate  habendi ,  odio  humani  generis 
femper  flagrauit  fccneratitia,vt  inhumana ,  illibera¬ 
lis,  &  vero  faepè  etiam  crudelis.  Inde  illae  Romani 

λopulifeditiones,nouæ  tabulae,  nexus  corporum,Re 
ominarum  direptiones.  Cato  quidem  fcenerato- 
rem  graffatori  æquabat  ;  inde  illae  veterum  odiofiffi- 
mae  Re  formidolofiffimae  calendae ,  Re  illa  -ήκος  «Vy^o- 
tb)ü)ç  belua,  Re  quod  tantopere  Strepfiades  apud  Ari- 
ftophanem  metuit ,  Re  Lucianus  exagitat  ·,  illa  etiam 
magnorum  virorum  crux ,  qui  ca  ratione  patrimo¬ 
nia  exhaurire  foliti  erant ,  dum  gradum  ad  fummos 
honores  faciunt  beneficentia  Re  profufione.  fic  Cae- 
far,  fic  Alcibiades  vixere ,  vnde  illa:  leges  imperato¬ 
rum  de  fccnoris  modo  in  illuftribus,negotiatoribus, 
pupillis,  rcbufpublicis,  diuerfis  diucrfæ.  Illa  vltima 


Art.CCLXVl.  1070 

Ecclefiaftica  cenfura  de  modo  vfurarum  Re  vfuris  in 
totum  iublatis.  Sed  tamen  cùin  magnae  interdum 
opportunitates  rerum  gerendarum ,  Re  rei  facienda: 
ob  inopiam  pecuniæ  hominibus  elaberentur,necef- 
fario  recepta  eft  fœneratitia,  Regentibus  probata, 
non  ratione  fedvfu. Veteres  lurifconfulti  Rerefpub. 
vfuras  propalam  probabant  intra  conftitutum  lege 
modum  :  Pofterioraieculaconftitutos  reditus  prae¬ 
tulere  mutatis  nominibus,  res  non  multum  certe  di- 
uerfas,  quam  cauponationem  huius  feculi  depraua- 
tio  vfque  eo  auxit,vt  nemo  firprimæ,medi£e,poftre- 
mæ  denique  notae(fi  modo  aliquid  in  ære  habet)  qui 
non  eam  exerceat.  Plcrique  vero  confulti  meditad- 
que  patrimonium  diftrahunt ,  vt  habeant ,  vnde  fa¬ 
ciant  pudendo  mercimonio.  Sed  tamen  turba  pec¬ 
cantium  admilliim  leuius  facit,cùm  iudices  patroni, 
primi, medij,infimi  idem  faciunt ,  nominibus  quod¬ 
cunque  velent.  Sed  vt  propius  attingamus ,  quod  in 
quæft.eft:  Aperta  Re  fine  fuco  eft  vfura  pecuniam  in 
tempus vtendam dedilfe ,  lege didavt certo  dieca 
dem  fors,  &  plus  aliquid  foiucretur  creditori,  hic 
obligationis  ctfedus  duo,vnus  mometnneus  de  for¬ 
te  rtftitucnda, alter  fucceffiuus  temporafis  de  patié- 
tia  fruendi  conuento  tempore.Talis  contradus  lar-  10 
uam  non  habet ,  Re  fefe  prodit,  ideo  damnata  Chri- 
ftianis  legibus  conuentione ,  nemo  tam  ftupidus  eft 
qui  lie  cotrahat.  Afttjta  fecula  pro  tam  formali  vfu¬ 
ra,  reditui!  conftitutiones  reperere  Paufonis  equum 
(quod  eft  in  piOuerbio  )  Sed  tamen  ratione  quadam 
commerciorum,  gentes,  regna ,  populi ,  vfum  hunc 
probaucre.  Ipfæ  dynaftiæ ,  cùm  res  inter  fe  gerunt, 
for  tirer,  Rc  vfurarum  leges.  Re  normas  contemnunt, 
fi  quid  Francorum  Rex  regi  Hifpano  dcbeat,fi  quid 
Gallus  Alemano, aut  Venetis  fub  truculétisRe  enor¬ 
mibus  vfuris  foluicur,  idque  nullo  fumpto  colore, 
quodnos  nimium  dodi  malis  noftris  ignorare  non 
poffumus.  Tanti  funt  leges  his  qui  plus  pofiuntlDe- 
lcripfit  Moi.  diferimen  Re  fubftatialia  vfurac  Re  con- 
tradus  reditus  conftituti  prorfus  diligenter  Re  con- 
fiderate  q.Êg.Re  nu. 44a. Nos  id  tantum  attingemus,  π 
quod  ad  rem  faciat.  In  vfura  formali  fors  luo  tem¬ 
pore  reftituenda  eft 5  In  reditu  conftirutopcrpetua 
alienatur ,  nec  creditor  legem  dicere  poteft  reftitu- 
tioni,  alioqui in  formalem  vfuram  reciditur.  Rut- 
fum  reditus  conftituendi  infiniti  fines  non  funt ,  nec 
cuique  quolibet  pretio  redimere  licuerit ,  eftq  j  ran- 
dem  ordinationibus  Regum, quanquam  fero  Re  poft 
inultas  multorum  difeeptationes,  conftituta  taxatio 
Ord.  Caroli  qui  nunc  regnat  ad  rationem  vnius  pro 
quindecim.  Id  pretium  vel  obolo  exceffiffe  in  totum 
contradum  irritat ,  Rrvitiat ,  minoris  cmilïe  fœnus 
eft  improbatum  Re  vetitum  lege.  Quare  non  eft  hic 
expedanda  ccnfura  l.z.  C.  de  refeind.  vend,  nec  re¬ 
gularium  refeiffionum ,  quæ  in  contradibus  com- 
mutatiuis  vfutpantur,vnus  obolus  locum  caffationi 
contradu^ apperit,  quod  Re  Moi.  notat  q.  14.  6c  ite¬ 
rum  num.  185.  Nec  vero  cotradus  tam  nullos  Re  vc- 
titos  vlla  præfcriptio,ftntcntia,iudicatum,ratihabi- 
tio  confirmaucrit,  quia  quotidie  Re  omni  pundo  vi¬ 
cium  fuum  rcproducunt.  Sed  cùm  de  talibus  fœne-  iz 
raticiiSjfcilicct  adcommuratiuos,fittranfitusautil- 
lat'io,grandis  folœcifmus  admittitur,  quia  Re  natura. 

Re  fubftatia,  Re  finis  eft  diucrfusj  Hypothefis,  de  qua 
differimus ,  contradus  eft  haud  dubiè  commutatiui 
cùm  fcilicct  prædium pro pecuilia venit,  hic  enim 
fubftantialia  omnia  venditionis  Re  emptionis  con¬ 
currunt,  nulla  hic  obligatio  fueceffiua,quod  in  con¬ 
tradibus  fœneraticiis  fieri  diximus  pro  patientia 
fruendi, tota  momentanea  cft.  Re  momento  contta- 
YY  iiij 


1071  Des  Appropriantes,  Art.  C  C  LX  V I. 


107J 


Kicur  j  venditione  lediccr ,  & 
traditione,  Nam  quod  de 
fil  b  ftanci  ale  .n  0  ti  cil  i  n  y  editione  t  Idcqq  ucnec  U  nv 
i?cr  3  tice  in  Omni  contràâiu  venditionis  euidbo  de¬ 
betur,  emod  itccefïc  effet  acciderc  frmper  &  mnnu- 
tabilircc/i  ettiûio  cifct  de  iitbftïtia,  quin  &  lapé  sa¬ 
lis  obligatio  JW·  cffcélu  efi ,  cùro  fêiliccï-venditor  m 
confeJlc  doiinivus  eft  i  ci  v  edi  tannée  vllus  vins  jciio- 
»i$  de  cnidionenion  cil- igitur ïfta Jlicec  fliun  obliga¬ 
tio  decui Adonc  s  cri»  de  natumliteoniWUii,  >  eùm 
n.-itur:iluLm&  fiu  b  fcl /iridium  vmgttum  Jïrdïf  crimen,. 

^  d  fchola  traditur  1.  paitii  coiuieusa,  D.  deeont*  ^ 
cmpt.AngdiurXgtnr mm,  §. a'dio.D.de  pikk  vulgo 
l.vbi  ita  donatur.' "D,  de  donaf:Sed  uecqmdqu-iiri  in 
hyporhcJi  propûlita  j  cum ia-nc rritifio  nue  v  [  marie, 
conrra&u  conticuit,  «cepetfe&a  venditione  qufib 
qunm  fupercfkquod  ccmporc  ibiuatur,  mr exigatur 
ah  vendito re ,  nu  Use  v  fura-  eu  rru  ne.  Sed  nec  quod  in 
13  conftiru  cio  mous  tedicuü  atridit^iktaxitic  eli  prê¬ 
ts  j,iVd  ab  eonuentiotic  partium  kgcitiardpit.Qiiud 
ïiiilLk  indifpcfahite  peceauun  efî  , nunïû  vnuia  pn> 
l j li L‘,  1  rjxacumihminmJll· ,  vil  grauiores  vfiuras  mdi- 
Xiifc  conrraitu.LLJ  commutati  un,  finenoxa  elqdum- 


in  puntfto  difibluiruii  A  ittulo  appropriai  autyfufgjiinün  p.ojTeAukq: 

C  U  iiti  0  ne  ob  ij  ci  31 0 t  fit,  ri  us  c  ό  MM  itus  île ,  aur  imur  x  fer  iptibilitarij  rm!' 


i  ,,  ‘‘  s-1  —  ■  -us n^iji 

aib  nget  aJtcna:,  &  ex  iot6  dnicrÉe  CiMltrîtÛusni 
r  itr,nein  □  v  1  lui  fq  ue  cû  nexatius  n,i  [  ur;mi 
dam  pmibit  repugnante  rarione,Uïiurà,Si 
tin  achuun.  Rcli nqu irtir ,li  quodviùumeit^^,  ' 
éhi in  hypotheil  pi  quolita,  lütin ρυβ  fÎltciÊçe  ■  " 
UiijiulLiux  potms  elfe,  aut  veto  in  mitcria  ptttü1 
Çaüfoïit  c&acntem  fiim  un  t  à  11  ccdTit/ut  . 

ad  y  fur  as  tenctuTjCoginir  prtcdiuiri Tendcredtafi 
vt  vitiofa  caufimftuat in cont&ifihuh 
fpontancar ,  atque  iravirioliis comra&üs 
Cêilicatc  frilicet  prioris ,  Si  mj-VdhrnarêfÈx  4^ 

&  in  pr?rio  quoque  Éi mi ïvciU- vitium, qui, 1  de  v|i;4 

conHai  ü  m  iiî.  j  lie  c  p oflît  i  n  p  t  et  inm  le^iîina 
quant  contrait  tu  ïtanfirc.  Quibùs  obÎtdSibbâhus  ί 
omnmo  rdpopdcti  dp  eu  rct^  At  prmuirri  cnm  tji  it^ 
cctlirate  e'aulb·  fanant  in  hypothefi  propofiuvçmlj. 
lioneni  inutilem  elle  putant,  it  ab  eaufifm,^ 
tpiia  liccedïtatc  viurarij  debid  exptti  fit  ycnditÏD 
ji  0  n  re  itè  ea  ne  c  élit  c  ai  d  te  si  u  s  ,qnx  nec  à  r.înua  uK 
â  iurt  cojnptlkrtpoimrad  aetumyëiiittiîu^driu. 
picet,  quiadebiuim  vlumriujn  csi^nur^tufr^ 


modo  d'm idta.il  »uJti  ptetij  non  e.vectlat  dcprco.v  C  quin  &  l'olutum  rrpctipoEcft  c.  debitorcî,  çKr.4 


iioj  K ;,tn  cû' m  L  p  et  k  tu  m,  qu.e  inco  m  nmtainj  i  î.  ve r- 
fimtur,crria,  Îc  de  termina  ta  taxario  lege  quidt  fieri 
nonpûilît,  fed  pendcar  acircunÎtdniks ,  Ictcts ,  tem- 
poriouîj^i  r  e  i  mun  rtui’Æ  co  pia ,  A'  înuermudim1  ίΓ- 
ft  ïmationum ,  d  edi  oa  tto  ii  v  ero  v  a  lore  i  n  ce  ntio  ad 
\îtumqut  extremum  pemifla  fit  »  modo  non  eXCe- 
dnt,quo  J  v  u  igb  ira  Jj  t  u  t  ki,  C .  de  re  J  dv  e  ird  .qnç  n  un 
paritu  r  prêt  i  n  m  co  nue  1 11  in  deu  c  tgot·  v  it  a  a  J  tçriun 
extremorum  Itaqilc  non  e.ÎtilIa  decipiendi  vo,\,qua 
\u(go  vrumur  fins  cômüda,  côm  deceptio'  fruiidt  j'4 
i  n  te  i  nd  uda  t ,  nec  fm  e  am  mo  ff-iudamii  fie  ri  poil  t  r. 
M^camemde  quatradV.i  mus ,  &  lege  permittente 
fi  st  j  &  iure  in  eommcTcus  recepto  cxinccrritudinc 
3  lVun  tio  n  unt ,  qua:  □  b  3  rb  ttri  0  euin  fque  p  !  u  ri  ?  mi- 
norilveitrdieanrui’ ,  idcoquc  reélc  de ecptso vocari 
non  puïuirJ'eJ  prenj  imminutio,  ic  bcn.i  conditîo- 
14  itctmiiLio  line  mteinionc  decipiendi,.  Idcoqne  lu- 
rifc&nluki  eûm idinteJiie,ercnt,  nouo  nomine  do¬ 
lum  reipl'a  mpf  rtfiuccëjnoc  non  fnk 

lerct ,  fed  cueiatu  :  Kant  |i  dolus  cou  filio  me  il  et  line 
vllal.vUone  coarraÛus corrueret  ex  roto,  1.  elegan¬ 
ter.  D.  de  dok  nec  v  11  a  Vilioris  L·  xAimaridniuit-t- 
qualiius  sur  de  dli  on  em.  exigeretur.  Sed  ftcuti  in  cir-  E 
eulo  ïodi.vco  Aibronomi  Jamudinem  imaginatar  vi¬ 
tra  ci  traque  ècclbriciim  lint-cm  ad «xicnboncm li- 
cnorttin,  ire  lurifeoniulti in  pùcto  vexurn  rerum  va¬ 
lorem  ponunt ,  iïztaiW  ,  &:  facicudijtcin  inter  rxtre- 
ma, ad  qUK  de ücrgtte liceat  contruhentibusm  acfli- 
inationCjiSr  côucnrioiie  pretiorum, qu.im  Mol.  qui¬ 
dem  nimiam  putat  ad  dimidiam  vfqne ,  nce  a’qnitntÎ 
conuenire  ta  ni  enormem ,  ê<  fi  legis  condcndar  po- 
teitatenihabuijrctjaUcci·  videbatur  coflimnitus,  licc 
fonallc  Ene  caufi.  Sed  viatnur rccqpns.  Çju^  omnia 
0  pe  e  r  in  e  n  t ,  v  t  ê  ntel  ligat  Ltr  coiLi  r  aû  LHim  c  omiml 


mrdurSdo  ;  id  ifdrtur  ncCt  tfitate  iurisfcciifcdkn 
pore  Ikquod  esccprionc  pe  r^ictuj  oppoitacitUr. 
r  e  no  te  r.i  t,&  fbl  u  tu  m  r  epetere  1  ,ίΐ  no  n  fonti 
debitum.  D,  de  comi  Jmkb .  Dl  natuu&atatu^ 
qui  aut  non  Soluere  potuit ,  aut  aliundcfoijieffisi] 
ncccifiirio  ad  opritrachnn  venditionis  dcfotndiO, 
v  t  id  qu od  debebat  s  m  picini  m  fitu  debfoim inipi- 
tarcr.Non  igitur  eiusgencris  hircneccÉEiuscft,^ 
contractus  &  ftipulationcs  folct  mftinBtreprojBfff 
c>  d  g  ii  ont  m  confc  niu5,quod  no  tant  io  i-Ci^rimine 
i,il]nd,D,dc  verb.obügï  Sed  tlïa,  quaraiiurtaBD:/- 
Jiiia  appcllaii  lbltt,jdcft,  non  pri’cil î  vtî , Ickriu- 
dliuas,  quic  per  caufns  impdbt  s  ^atldiiciidsflfov· 
d  Lim,  q  u  a  m  Are  h  ni.  i  n  c,  ii  quis  v  fur  a  nu  u.  q  4  ni- 
inEiliuam  dicit  efie  voluntatis  s  cwiufniodicyiBïiB- 
dit  m  a  ilus  b  ominum  &  çontradtus  ,  eos  tiullw^ii 
rtddi.qquin  dominia  ex  con tractibus idwjtis peti¬ 
le  sa  ÉUiï  tr;m  e  fervi  tu  r,qu  g  j  .ut  Bald,  d-laX.  dejig· 
a  Ct .  e  tb  m  fi  v  l  s  qu  a  da  impn  3  i  c,  rum  \  ero  CCfgit  py 
ci3e,quia(v  ΐ  loqui  fokntj  voluntas  coacla ,  vqllifinî 
r. m  i  n  efi  Xc  co  nicnJ  5 1  m  i  mplica  t,  qu ed  ftcut I.  inr- 
tn  m,§ ,  vo len  [  i,  &  J . metu lu b'anu.s,&  1.  Ιΐ  Ή'1^· 
jî .  li  dos.D .  quod  met.  ta  w  f.  B  ;u‘t,  1 .  i:  déganter,  d.:x 
dol.  p  i  Li  ter  cafu  s  quo  kl  cm  ipücid  es quoi  fol)’·  ^ 
laJ  1  n  01  a  m- km terpofi t  a  s .  C  -0  e  ti  -infi  talis  vu  t^e.iïf 
pluïn  eft  i  n  3 ,  ifbi  qui  d  cm .  D,  qued  met,  im  uf-ciim  ^l!a 
Lüni  co  pepigit  quem  melm  bat  De-kJltUiricaFS-y 

EWîfui  intcmencrcE  a&bocipfoCHiIbrex; 

vk.ï.Jî  fü'iicratof.D.quod  met.canJ.  ire  quoidu.'·^ 
ni  b  u  irur  at  b  1  f  tç  ob  co  □  tractu  m  viurasmu  ^  ^ 
ncratorcfhihnu,  tucru  ne  athleta  nexu-Ecertiituni 
abelfe  cogeretur,  jS&in  bacipfafpfcie  Arc.1.''!· -j|1, 
d.c.fi  qui  s  v  furam.  No  pertmet  fgjûui ifta  . 

con  tra  ihis  Eetn etatit io^  i x  ^  ' iirjt12  Λ. 


Γα  e  fie  ab  fccncrariciis ,  nec  cade  vitia,  ita  nec  en  dei 
remedia  erit  tu  ea  opponi ,  magnumque  Æfinfignem 
errore  admitti  in  ivypcitheiï,dc  qua  differimus ,  cum 
contraebus  fccneratitius  aut  vfuxarins  dicirnr  _s  cum 
fit  mete  coium.utatiuusj  id  e  it ,  emptionis  aut  tlatio- 
«is  inÎolncum,quï  in  idem  reddit ,  cum  nulla  vfuta 
3  EieakitCeUktri  a  ut  poli  contrarium  recurrat,  imo 
in  toium  fi  liat  uc nuc  i' Ilum  dc  his  accident  thus  ha- 
beat,  qurc  fefteratjrioruni  fiunt  proptfh  &  cocomit- 
.  jtc nriiuN  imo  igitur  poli  liac  d  idui  u  s  cit,|4 cp  cx  tali 


t  )j  ·  c.  L  L  1 1  I  L  I  1 1  Ί  L  .  I  1 1  t  I  LJ  .^U-L  Ul  lui/ J  L 1  L  iLt-Λ.  LI  U  L 1  L  L·  L>  ί  !  J  1  li.1  -  ·-  J »1  11 J  ·■  «a  n  k,  ±  -u  <■  1 1  w  u  ? j  a  1.  .r  r  _ 

tatuioium naturam,fubfi.antiaiia1fîneiri,  loge diuer-  F  ilafi vcridirioncs,aur alias eduennones»· lrTiT 

'  1  '  quidejniure,  fcdiicut  fitmcornnujiitiuisoifiin- 

iubneniendum  cfi  mediis  regularibus  refciiuan  » 
ejute  i  n  c  o  u  cm  ftibiïS  V  furpa  1  uur  y  b  c:lli  fu  , 

metus  1  k ïx  ,a  u  t  aliam  m  d  jreu  ^ 

bus  niKilominusdo  minium  rrAJifiqtl11^  ^  r-fiX 
litcr  Ardi  id*  eradit  vhi  fupra,  dymida 
mm  aequilittr  in.  vfnr  .uium^truifii  c,  qcm  l  ·  _  ^ 

logi  q  u  0  e  u  e  c  u  id  mn  agnoi  cun  t ,  &  C}'fK  ,PJ 

fortion  Bald.  conf!  mi  libi  Mndp.vtiLiwAW^ 

r  ■  .r»  i  i  n  : _ .·ΐ,ΛΜΓ.ΐ-ι  vk  1  ιτιΟϊβΙΡ^ 


faffipAC  Agendum.  D  ifisnuhs  caula  vis 


1073  Des  Appropriants,  Arc.  C  C  LX V I.  1074 


compulfiuæ,  quæ  actus  infringunt  manente  domi¬ 
nio  apud-priorcm  dominum  propter  impedimen-  ^ 
tum  confcnfus ,  quod  Bartolus  dixit,  d.  1.& elegan¬ 
ter.  Neque  enim  cùm  ex  caufa vfuraria  contradum 
cft ,  maius  vitium  imprimitur ,  quam  cum  vi,  metu, 
dolo,aut  alia  fraude  fit  contradus,  quæ  tamé  omnes 
c  aufae  in  commutatiuis  nec  iure ,  nec  vfu  alio  curan- 
tur,quam  rem  ediis  refciffionum.  Quare  &  ius  idem, 

&  caufa  &  remedia  etiam  paria ,  &  eodem  ctia  tcm- 

pore,ideft,decenniopræfcribunrur,quod&  Molin. 

icripiit  quçft.ig.num.ijo.  Quod  femper  in  comrau- 
tatiuis  intelligi  volumus  cuiufmodi  ift  propofi  tus  in 
hypothefi,nam  de  fœneratitiis ,  his  &  in  quibus  vfu- 
rarium  vitium  recurrit ,  ante  abfcluimus.  Falfo  igi¬ 
tur, &  malè  de  aliis  ad  alios  infertur,  malè  traducitur 
intellectus  errore  iudicij  de  diuerfa  natura  ad  aliam. 
Cui  id  etiam  accedit ,  quod  in  contradibus  commu- 
tatiuis,  id  cft,  dominij  tranflariuis ,  non  quæritur  de 
dominio  prçfcribendo,præfuppoiîto  quod  in  hypo- 
thefi  intelligi  volumus,  quod  tradens  fuerit  domi¬ 
nus,  nam  ftatim  dominium  vc  nditione,&r  traditione 
transfertur,  l.traditionibus.  C.de  pad.  &  I.clauibus. 

D.  de  ccntrahen.  empt.  fed  agitur  de  præfcribendo 


folueret ,  adione  excideret  ex  I.  Iulianus.  §.  offerri. 
D. de  cont.  empt. quia  debiti  ad  indebitum  compen- 
fatio  nulla  eft.l.fi  procuratorem  §.fi  liber,  homo,  & 
l.fi  mandauero.$.fimandauero.  D.  mand.  manente 
venditione  valida ,  quia  condidio  indebiti  in  cotra- 
dibus nominatis  locum  non  habet ,  hoc  cft  fundus 
venditus  repeti  no  poiTet  ob  pretium  non  folutum, 

■  fed  ad  pretium  agendum  effer ,  quod  Bart.  ait  1.  cui 
inuicem.D.de  cond.indeb.l.fin.  D.decond.cauf.dat.  18 
1.  inciuile.  C.  de  rei  vendic.  Diuerfus  cafus  eft ,  cum 
fub  commemoratione  debiti  cx  vfuraria  caufa  præ- 
dium  in  folutum  datur, is enim  adus  etfi  quoad  quid 
B  in  emptionem  recidat ,  tamen  non  ea  intentione  fit, 
vt emptio  contrahatur,  tametfiex  ccnfequenti  Sc 
euentu  contrahitur,  fed  potius  vt  prior  diffoluatur 
&:  debitor  liberetur  ·,  itaque*  hic  fimplex  condidio 
foluti  autinfolutum  dati  competet,non  refcifiio  vc- 
luti  de  contradu  obligatorio,  quia  indebiti  codidio 
non  pertinet  ad refeifliones ,  propterca  quod  partes 
in  foluendo  non  intendunt  contrahere ,  fed  obliga¬ 
tionem  diifoluere ,  nec  cft  hoc  venire  contra  pacta, 
quod  in  refcilfionibus  fit,  quod  Mol.notat.  q.i  8.  Id¬ 
circo  nec  refciilionum  temporibus, id  eit ,  decennio 


adioni  refcindenti,  quæ  venditori  competit  ob  pra-  præciditur,cùm  condidio  pcrfonalis  fit,  hc  ideo*  tri¬ 
nitatem  caufæ ,  quæ  contradui caufamdedit,  quo-  C  ccnnaria.  Hoc  diferimen  vtriufque  remedii ,  quo¬ 
modo  ante  docuimus.  Ouare  nec  hic  ma  æ  fidi  i  rô-  - - _ 


modo  ante  docuimus.  Quare  nec  hîc  malæ  fidei  co- 
trahentium,aut  hærcdum  facienda  eft  mentio ,  quia 
ad  præfçribendum  tali  adioni  bona  fides  non  exigi¬ 
tur  ,  vt  latè  docebimus  in  loco  de  bona  fide ,  &  Art. 
i6ç).8c  vlt.huius  tituli, quod  tamen  Mol.facit.d.q.17. 
fed  alio  quàm  refeiffionis  cafu,tamctfi  parum  confi- 
derate  in  materia  præfcriptionum  tricenariarum, 
quæ  titulum  aut  bonam  fidem  non  requinit.  Proin¬ 
de  in  hypothefi,quæ  proponitur,  plures  cafus  dedu 
ci  pofsut ,  videlicet  cum  fine  commemoratione  vfu- 

rarij  debiti  de  venditione  conuenit ,  deinde  eodem  D  nec  pecunia  redsiU  ex  rehvpothecata.ipfahvôo- 

theca;  fubiicitur  l.quidam.D.in  rem  vert  Bald.lV vit. 


rum  vtrumuis  intenderis  fuis  vtrumq;  prælcriptio- 
nibus  fubiicitur ,  nec  de  fœneratinorum  impræfcri- 
ptibilitatc  participat.  Quod  de  pretio  obijcirur  mi¬ 
nus  habet  rationis,  quia  certum  eft  ficu  ci',  Ôc  ohm 
V efpafianus  putabat ,  virium  caufic  vnde  id  redigi-  19 
tur,  non  influere  in  ipfum  pretium ,  itaque  pretium 
ex  re  furtiua redadum  furciuumipfum  non  eft.Nec 
à  domino  rei  furnuæ  vcndicaripolfet.l.quivas.§. 
vetare. D.de  furt.glof  l.i.  &  l.non  vnde  originem.  C. 
fi  cert.pct.l. Labeo  Sabinus.f.i.  L).  de  verb.  fi^nif. 

η/»/*  ι>λπ,«;λ^λΛλ  I _ _  !  -  r  λ  ^  * 


contradu  aut  diuerfo  conuenit,vt  in  pre  rium,  debi¬ 
tum  vfurarium  compefarerur.  Hic  enim  cft  fimplex 
contradus  venditionis  cum  fuis  fubftantialibus,  qui 
vt  patet  nullam  habet  caufam  aliunde  quam  à  con- 
uentione  partium,de  re  &  pretio, fine  caufæ  alterius 
impulfiuæ  exprellione, atque  hic  nifi  aliunde  peccet 
etiam  fi  intendebat ,  debitum  vfurarium  in  folutum 
dare  refeindi  non  pollet,  quia  contradus  vimfuam 
non  ducit  ab  alterius  partis  intentione,  1.  fi  volunta¬ 
te.  C.  de  refeind.  vend.  Ideoque  nifi  aut  initio  incer 
ambos  conuentum  fit, aut  proloquutio  fada  de  vfu- 


Ccommod.l.eum  cui.  D.  de  ad.  &  obligat.  Sicncc 
pretium  ex  krnebri  caufa  redadum  krnebre  cft, 
quod  quidem  male  colligunt  ex  c.  cum  tu.  ext.  de 
vlur.nt  c  pretium  de  rc  k  udali  fc  udale  eft,quod  lac. 
de  Bello.  Aluar. Mart.Land.Card.putantc.i. de  fcud. 
non  hab.nat.feud.nec  t  nim  in  lingularibus  pretium 
fucccdit  loco  fc  i ,  de  quo  Bart.  1.  fi  rem ,  &  pretium. 
D.de  rei  vend. &  l.fi  ex  ea.  C.de  rei  vend.  1.  kd  etfi  §. 
i.de  pet.hcr.in  qua  traditur  rem  de  pecunia  cm~ 
ptam,vt  hoc  cafu  præfupponitur,  non  iuccederc  lo- 


rarij  debiti  liberatione, per  compenationemcotra-  E  copecuniæ,  quineriam  &  mutuum ,  &  alii  contra 
dus  nullum  vitium  ducet  ab  vlfa  caufa  in  mente  al-  dus  de  aliena  pecunia  fiunt ,  &  valent  ad  acquircn- 

fliim  ftinnlanri  r rG  rnnrrmnt-i'A«o.w  . a1 _  i 


terius  retenta ,  quia  in  alterius  potitate  contradus 
efte  non  poteft.  Nec  fi  quod  vitium  tali  adui  incile 
contingeret  ab  euentu,  id  non  eflet  in  contradu  fed 
in  folutione,  manete  venditione  integra-.quod  Bart, 
dicit  l.fi  ob  turpem. D.de  cond.  ob  cauf.  &  1.  vbi  lex. 
D.de  fideiuf  ideoque  fola  folurio  oppugnari  pollet, 
condicendo  id  quod  cx  caufa  vfuraria  compcnfatum 
ciccum  pretio  ob  fundirdebito.-d.c.  debitores  Bald. 
l.fi  marito.Ç.i.D.fol.mat.vcluci  non  folum  indebite, 
frd  ob  turpem  caufam  folutum  per  copcnfationem. 
Eft  enim  compcnfare  foluere ,  &  indebitum  eft  cu¬ 
ius  intentio  exceptione  elidi  potuit,  vtvfurarijl.fi 
non  fortem. /.indebitum,  &  §.adco.  D.  de  cond.  in- 
dcb.  Sed  hoc  cafu  refeiflio  contradus  non  compe¬ 
tet,  etfi  foluti  condidio  dari  poteft  fi  forte  emptor 
fundi  ôc  idem  creditor  re  non  tradita  ageret  ex  em¬ 
pto,  &  venditor  exciperet  de  pretio  nonfoluro ,  re¬ 
plicanti  emptori  de  compenfatione,  venditori  dare- 
retur  duplicatio  de  indebito,  dreodidione  fubucni- 
retur.Iia  emptor  nil  foluiilê  depræhédereturi&  nifi 


dum  ftipulanti  etfi  confumptioncm  expedant  ad 
reconciliationem  1.  nam  etfi  fur.  D.  fi  cert.  perat. 
Non  igitur  pretium  ex  caufa  vfuraria  redadum 
contradum  cmptionis,auc  alium  in  quem  influitvi- 
tio  vfuræ  afîicit ,  vt  inutilem  faciar,  fed  id  à  c.aufis 
contraduum  fpedandum  cft,  non  a  qualitate  aut 
origine  pretij  d.l.non  vnde  originem. 

Ex  quibus  apparet,  etiam  fi  omnes  repugnarent,  2.0 
contradum  de  quo  in  hypothc.fi  per  quem  rescnii- 
tur,pro  pu  cio,de  vfuraria  prauirare, aut  caufiircda- 
do ,  non  elle  ipfum  vfurarium ,  nec  inter  fœnerati- 
tios  commemorandum,fubftantialia,naturalia, acf 
cidentia  omnia  diuerfa  efte.Eilè  quinctia  verè  com- 
mutatiuum ,  &  dominij  tranflatiüum ,  neque  vllam 
vfuram  ex  eo  continuari  aut  recurrere.  Ideoque  fal¬ 
fo  tali  contradui  p  rnefcrip  ti  bili  tatis  coditionem  im- 
poni,quæ  non  nifi  fœneratitiis  c6tingir,ob  id  fi  quid 
in  caufa  im^lfiua  contradus,  vitij  iniit,  no  elfe  op¬ 
ponenda  focneratiriorum  remedia,  id  cft  impræfcii- 
ptibilicatem ,  fed  commutatiuorum ,  id  cft  rdcfllio- 


1075  Des Appropriànces , Art. C C LXV I.  io7$ 


xn.amb·» MM*™*. ,-™iiribiu.r, «<*  condi-  λ  SRjfc.Bin^ 

âiu£* ItaraLncbnoripU.  oJiium  .F»  loi-  x^-partco. ». h«. yg«)fi)c«t«ns<;ullMjcreri_ 
pli™,'  «ni», cauli,  *  fte.  «F*·*?  1“*·™*»·«  ™?  M* 

«fitittpUft  rtC-ÎÀtti  quiÎqiie.Mph .  dorm~ 

Tviorn  tmmsfci  doaxmuis,  &  .lcïioïu  refciiUu  isc  ex 
virio  cauti  competenti  pmffcrihi  licwti  carens  per 
<tolmti>ietiim  mtc  vim  inn*  *  vcht  ddn^mc  au¬ 
stere  quod  Confidentius  patroni  rcipomciinr. 

Qliùlï  midis  conTralu-Jiiibitsdiximiis*  widiienw 

dçSrc  Ai  In  us  co nm l  h  lu;  lin gui  ■■  ri  b u  s  fin  c  v ni u tr- 
itiliÏus  pronuma&àtus ,  hoc  d  e  lus  etiam  qui  ah  if  fa 


tcmporsi  omnia  decénio  coaréhtl  but, 
müui  v. e hiiitu £  de  vjen'u  ίππιηι^^ϊΐ  non  pojf^ 
p clclü li n1·  lï.cycniiituîïi  rçqfipçraiCj  quod  ncriofj 
mu  dixerit.  Séid  in  n>  cumr  ϋυυΐιίΐΛ,ππρίτ^ΠϊηΙ.^" 
UOn  ri  El!  lu  lUcîï  k'd  tijlûri·  apprjdicniuijï^  ôoft  |Π' 
gir.ru  annos  YcndicaiipdTh  ,  5r  an  prarfcnptlouiis 
po  [Vc  ifons  obiter^  quai  M  ol  i  n.putïj  d.q,f.s ,  g,-  -yj 
d.confildcin  Bald-tpurtA  putat  ncc  v|]q 


caiut.L  lù-ntibiii-fini’i'L·,  id  rft  fa  un  minatoribus  β  rriaatvdl  quisUm  paÆiMpofiëodio 

u  ■  c.unl-dc  IL  Lîd .  daMii  viedeg,  toinmiil]  &  ||  hn,-... 
•Il  .  ι . .  ... ί . . ; . .  I ■ 


qïsiic  iüÎLCcfpMJ  prarferijuionra  poHinit  perficere 
aux  à  il·  Incipere,  mm  &  fiiictatiapproprisutinto  vx 
en  pire  lue  onuicm  atYtanc  excludere ,  rdciflkmem, 
il·  condittiomin  mcercîudd·  chorum  fpe  redamandi 
i  adcn-.ptâjiiJi  tfftimercdluni*  Ksm  pLaiierqui.quod 
vitium  vivra·  pciloualpcft  ,  isr  pcriqilatnlum  egjc- 
ditui  [ii'EÎcrnm  lînguiiU'is lue  CLffuns,quodMolin 


notât. 

lernca 


us  idc  xcxt,  k'gis  v]cl']ti  okîinr  ici  credi  potffefrjj 
eidcri  per  çuru  deciium-Id  tin  probât  Aiimrox.Cdxd. 
Aïex.coLï,.ldLm  Rum*&  FmsirifAm.in  Ιι,Ώ.Αζ 
uccj.barrcd.Ali'X. add. ad  Bart.i.  aun  noulÏauvcrU 
offeram  -C  de  pra  I  c  riprq  o*anne.  Uarkctt.totif.  pJik 
j  .col.  EC'.-y-vr  J^FxetTea  I  .xi-u.liiuoh.  de  SiinÛroGtor- 
çtQ  Lnauiuinn.O.dc  rébus  crcdit.Spcplu  Jitui.oaial! 


& &  fi  ι , .:  d  fin cni  ,ul  iùttm  propm-ra-  ΰ>«  Lmutuiiro.lJ.dc  reftusç 

. ^n&tnai  fcniiidi  empturis,  ibppropnmêtum  conl.  ι  ïÇ-Kifi. 

edsitik  porfoerne -  Üquc  u vcW»Wr  adiurfbs  IcnpT.paitej. ^rtis  4;M; -:lL' rir" 
c  m  nos  rdc  iflro  n  es  π  r  ι  onbu  s  v  t-ndi  tord  j  us  coiv.  p  ç  -  ca  lu  p  ra  I  e  i  »pt  ibl  te  f  U  l  u  m  ac  crc  rt  ιρπη  ^gWn, 

1  ...  .  ;·..;ΐ: . .  tus: iciipuom ptimmiTHiï turc  quidem ϋΐιωΐ,οιίίϋκ; 

π  π  nu  t .  fi  uc  vao.iurc  ûjî]- 
i ginçiL  a  rnurum,  Ksin  mia  in 
:  i  priosiibus  longiilîiïùirrnp.ii- 
îuL  riuiia  ïmïo  nabca  turbin  m·  jicciiiuluiill^an^- 

beat,  a  n  ce  π  u  1 1  o  prifuppq  jHo  ,  d  c  qu  afsrarihiaqiqs 

non  l  b  inquîre ndunul  eius.D,de  rcb.crcilit.iilcll·, 
cum  titulus  necellarius  nun  fit ,  de  iufiitu  ib  t 
qui  fqu  ,i  m  ad  li  l  ,  π  ur.  e  tl  !  abuondu m  yCijm  JiixvÜî 
tiî,  ulo  plcnîil  imrim  (loin  u  j  mm  aequi cirur.,  idtcquc 
d  r  ς  j  u  ι  λ  icq  u  1 1  lt  γϊ  mi  '·!  non  i  ir  quarredutn,  Nüui  nim 
pignoriULüiù  uct  lu  qua.  lbkito  debilo.adiwÙBC^ 


musiçi'caïuagiü  appoheo. 

bed  ;1].\  iti  t  π  1 1  u  co  1 1  rra  Chili  ns  v  fu  tarin  r  u  nt  ad  mu  - 
ner ,  vt  de  hri  iit  vniueriuni  diJÎeramus  >  qu^ndo  t  tk 
quis.vfus'eo.njm  c  lie  poil  il  ad  prtdaiptioni'ij ,  ic  jn 
ex  calibiii  n  tu  lus  idoneus  tnW  podic  ad  v  Liicxpicn- 
dun^quamto  à  quoquAm  eu  nuu  Lunradbuc ordinCj 
ic  rarionc  utri's*t'Xpticara,  ctfl  lunimacim  quai  dam 

ipetiesMoliarnttiq».  Nec  ca  traibaiio  parLimviÜiï  lo-  ,  ,  .  .  ,■  . 

r.  ■  ι·λ  _ „.i.. . i.„  Γ-.Η  U  duiTjpignus  competita  rtTnoradtunLiHjttWlwp* 


advCirm quando  ea  djEcfprano  tribunalia  iÿp^faii- 

aa  gat .Et  ponaaVUS  Γρ vcii'  ni  ni  pa Cto  !  rgis  com  milfor i® 

in  pignocib. us  adhibito  ,cùm  fdîitet  pecunia  xv.uîtjo 
fub  pi£rnottbusfiimpc.i  Tkx  dicta  eft,  ni  il  loi  άάγΐ- 
ciWLaTolutterur,  vt  t^no  r  a  ccd  c  rente  rcdkori  pro 
fu  o  d  ebi  td.  ]  I  a  c  d  e  [cri ptio  cft  lu  ri  (bon üiiroru  m  m 
l.fin.ÇÉdt'  pa£l+pigno.&  Citio.in-c.iigtiificante.  ■Sc  c  ► 

UJo  voi+fYt.de  pignÔL^c  pnl.tm  t  Cl·  lu conft [1ü  viura- 
r  ι  us  cil  talis  contta  Cbu  s.  An  v  e  ru  r  cs.i  m  m  cl  ι  b  hue 
ciiodo  ριτ  nô  ÎbhtTTkmç  m  conimiiÎà  de  acquifiraptu- 
ibrsbi  pin  LÛT  ad  ucrfiis  domùuma  qtiÆtiï  ui,  Eric  cabis 
à  priore  clilVrrt ,  quod  in  illd  luperiore  vmum  cil  ir 
cati  I  11  ïmpti  J  il  wa ,  )  n  h  o  ç  co  n  ti  a  fl  u  ι  n  s  pi  o  c  wib  n  lu 
&nieuetp  çantiadn s  culus  iukihnriii&taihdpm, 

&  amiiill a  n  tur ,  q  u  la  lex  rt  b  tut  e  ai  I  c  oiui  t  nt ioni,  o  b  - 
ftat,  prohiber,  punit ,  çadirpto'hibi  donis  publica  fij 
perpetua  obnirpitudincm  facti ,  l  u  r  l-  Jiatnnx·  oiuiJij 
&<tiüinoJyrolvibii!.  Quare  dubitari  requit  qum  cu¬ 
rracius  tafis mitius  fié»  perca  quat diximus  ini neo dc 
tittilb  iuilllsj  St  pruiiibidi ,  ik  loccrdcdonafionibus, 
quo  neetlk  e  il  ficti  vt  nullus  iuris  effeto  ex  10 
producipoitu  pern  o.t-na  L  v  bHc-x,  D.dîf  fidetuir.  &  1  ■ 

non  cubiu  ni.Cû  t'  Ice  ibu  s , k  cd udi  i  m  .c  xt.d  f  dt-cim.  * - - -  r  ,  0 

&hisqtiff  Alcx.jIleiai.coi^+Ui^^&ÎodiKi-Noïi  F  iHiamm,qu.i:  mucnes  teh  jJ^in.ltmt^ ·  ^ 

iiotefl  igimr  vir·  Litu  talis,  tituli  vffi  pradciiptm  do  cuiarus  pr.-eleripcmiuo.  mm  optmnfc  7'  _^r. 
lusquoi  rifitltim  exigunt  per  lici  >  hueaQuoluscon- 
trabentesffuc  excraneum^  ncc r.ollra. igitur  quimic- 
cemrLiis^uia  tirulu.srcptf.ib.tLLLS  e  It,  ptuptu'  fcclus, 

Sc pcçGiLLtim  ex  requit  qui  cOticia  de  regub  juris  m 
vi.  quia  lex  put  dicap  rima  urum  oorifenf  ui  obijciru  n 
trecalUnucK  BaLd.  qui  inecm·'.  111.  libn.  dominjuin 
t  v  tali  contractu  rranslerri  putat  &  r.eibrm  λ  17  n  ■ 
d  lui  1  h.[lj  ο  J  pe  t  fpi  tu  c  Faï  h  1  m  dl  ex  d  odiri  n  i  d .  Γ.  v  ui 
kx  j  dv'  uf.iTg.  Lp.i  eontr.Vj  Sc  hb  quos  Alo  linteus  citat 


per  annui! ationcrupS-cH ίοπιτΓαί1’ϋη],πση^ΐώ 
u  jpbj ïfû  a  mus  dute  i  ,  v  e  1  b\  ρ  oth  e  ca.  nbq riiu  ciun 
quadraginta  ,  reimqtutur  tem  iplbm  pthaiq^ 
quis  quoque actiaiubutpigiiDraririk  ,  À-liTjOt’nr- 
car  ii  s  j  h  ■  |i  e?  il  intra  J  egit  :  m  a  e  cwp  oriinîtiuita  κο 
ίϊ ητ,  ptiiTc lltonc  ex  qualibet  miullacauJriiitituuli 
ex  dominij.£auf'nl.v :  c.i r  1  r  r  qnoqut  tes  titnpA^k 
p:ju. ,  ani  qu nuis  dolo  polle ffr.  Nec  eft  qued  p 
A  ]  l  x  .,i  n  t  t-x  eo  M  u  tin.d  -  q.  Éi.  au nj  Jj  tir  deL^ 
*.„*„*„* .  *  LJ1_  prarilribemis..  aut  FuccdTom  lingulari^ 5MTvqii/J- 

e  dib  i  i  : ,  raod  in  illo  tuperiüte  vit  tum  cft  m  E  Falis ,  quando  ilr  a  de  Canoniftât  Ûm  fcmetrtii!|.Bg· 

emitur ,  quino.n  putant  vDo  tempore  curi fl™3*1 
praFcrii·] .  L|_ui'  perpetua  futura  fit  in  ccnuaHcJiUr 
hi  rednm  v  r.i  o  ici  vi iiuerf.i]  luni  fucet  [ibriiiadia^· 
Îj  m  ea  u  i  r.  tn  dfe,  quor  un:·  eon  ί  bent  ei  aliena  [ck="ü± 
rmclllac:  non  pûfijr^deoqut·  Aïl  incipienda  ptll^ 
Un·  poile,  Îïngulnresvcro  iUca-IÎbrcs-muJçpi^. 

m  é  .n  i  it  q  lloJ  J  l  irrdcS,  v  t  v  ii  iiLetrileS  bryiipntld 
ce  libres  teneri  puram  ad  e  a  onera  nd  u  n  p  ^ ri  ' c  'b_ 
nam  de  fujibti}niô  quia  mali  lides  traniirtœ««rJCy 
p  e  l  fo  tinlj  5  dt .  Jb  d  q  uia  bc(|  iqtu  m  detero  res  -UL  w 
nec  cft  iioc  alienatu  ctinibiem i:ini cxyiK^OV 
raiioncsrefflli  goifuuq  &  "q' 

nncioiub.  non  obtinere  aope-u11^ 
Joco  de  l>om  fide.  De  tituLuri  vlto  PiS'l;c.rlJCI“J' 
bus aha  ierucnuacft· ,  quia. vitiato  titulo iu  ^ 

L  l  iiiiiciiintur, quod  Eài'cdoccr Ι,,ηΛίώ'ί^ 

'  “HuiMiEaiscft  ' 

fin  nt  c  iitii  pa  cto  J  e  r  e  trq  nende  j  1  ■  Ιο  ή:ι  ^  J  ^  ,v!îÿ. 

enas pretij  pactuin de  rcnOUcndcndo,«  ^  ;  yt 
Coi/ueiudo,  deniquf  vitia  umniaconcUTiu»^^ 

J11  ί  au  kilo  fit  coutra&um  viuuinuind·^  * 


i077  Des  Appropriants,  Art.CCLX  VL  1078 


omnia  concurrere  præfopponi  volumus, &  quçcun- 
que  vidant  taies  contra &tîs,de  quo  DoC.c.  illo  vos» 
exr.de  pign.Alex.d.  conf.  4 6.  &  j4.  Barb.  d.  ccnf.  p-. 
Steph.Bertr.d.conr.i85.B?.ld.d.conf.3l2.qui  quomo¬ 
do  ex  talibus  dominium  trâsferri  dixerit  videre  non 
poilùmus ,  cùm  id  tam  aperto  iure  conuincatur ,  ex 
iure  prohibitorio  &  annullante,  vt  ante  demonilra- 
nimus.Qua  de  caufa  hîc  per  omnia  eadem  ftatuenda 
font,  quæ  in  foperiorc  quæftione  diximus ,  cùm  hæ- 
dem  fmt  nullitatis  caufæ ,  &  rationes ,  Γι  modo  talis 
emptor  in  ροΐΓοίΓιοηε  fuit ,  &polfedit.  Nam  tanto 
tempore  illa  præfomptio,  quæ  cx  circunftantiis  col¬ 
ligitur  ,  quod  non  fit ,  vera  venditio  imo  pignoratio 
potius  eluitur,  cùm  pro  fuo  emptor  &  domini  in¬ 
tentione  poifedit ,  alioqui  fi  emptor  in  terminis  pi- 
gnorationis  manfiUet,  quod  apparere  pollet  ex  re 
cognitionibus,  folutionibus  pignorationem impli¬ 
cantibus,  dc  aliis  talibus  aCibus ,  haud  dubiè  nullis 
feculis  præfcribi  pollet  non  data  interucrfionc  an- 
tecedente,quia  contraCus  fimplicitcr  elfe  pignora 
titius  agnolceretur,  atque  ita  ex  eo  nunquam  con¬ 
tingeret  præfcriptio,  cùm  is  non  fit  de  his  qui  domi- 
nij  tranilationcm  operantur ,  imo  eius  natura  repu¬ 
gnet, cùm  res  fua  nemilii  hypothecari  pollir,  dc  cre¬ 
ditor  debitori  poffideat,  de polleffioncm  cius  con- 
firmet,l.non  folum.S.qui  pignor  l.pignori.D.de  vfo- 
cap.&  quos  Mohallcgat.d.q.  61.  ex  auth.  malæ  fidei. 
C.de  præfc.30.  anno.  &  nos  fupra  traCauimus  in  lo¬ 
co  de  vitiis  polfclfionum  in  auCore ,  &:  pro  hac  fen- 
tentia  decilio  ell  Baldi  d.conf.322.  Decij  1.  petens.  C. 
depaC.Hicronymi  Cagnolil.2.C.depact.inr.  empt. 
col.j .vcrf.illa  vero  an  fadtum.  Alex.d.conf.  46.  Sc  54. 
Petr.  Girard,  fing.  18.  Balb.  q.  2.  quarta  parte  quintæ 

M  partis.  Sed  cùm  illud  quoque  inquiritur,  an  reditus 
annuus  præfcribi  polfit ,  fi  forte  non  dominus  fuper 
alieno  prædio  reditum  vendiderit,&  dominus  quin- 
decennio  vcluti  debitum  foluerit.  Molin.  cx  tali  ti¬ 
tulo  præfcribi  polle  putat  ,  fpatio  dumtaxat  triginta 
annorum ,  quia  penfiones  intra  id  tempus  folutas 
poteft  dominus  deteCo  errore  vt  indebitas  condi¬ 
cere.  Nam  decennalis  præftatio,  etfi  præfumptio- 
nem  inducit  ex  l.fi  certis  annis.Cde  pact.tamen  non 
eft  fufficicns  ad  acquirendum ,  aut  præfcribendum, 
quod  Mol.exequitur  d.q.i7.&  q.  20.  Sed  ex  folutio- 
nibusà  non  domino  faCis  fuper  re  aliena  præfcri- 
ptio  non  contingeret ,  vendicatopofteriusfundoà 
vero  domino,  quia  res  aliena  hypothecari  non po¬ 
teft  ficut  vendi l.aliena res.  D.dc pignor.  &inRub. 
C.fi  res  aliena  pigno.dat.fit.Bart.&glof.l.  remalie- 
nam.C.de  cont.empt.  Ideoque  emptor ànon  domi¬ 
no  non  conftituitur  in  polleifione  per  folutionem 
fadtam  à  non  domino  l.quamuis.D.de  acq.  polf.  nec 
colonus  aut  cenfuarius  foluendo  pro  re  aliena  rem 
alienam  cenfualem  efficit ,  quod  Anchar.  &  Philip¬ 
pus  Francus  traitant  c.vlt.de  off.  vic.  in  6.  Hæc  fen- 
tentia  re,&  effedtu  ilatuit  tales  reditus, præfcriptio- 
ne  longi  temporis  acquiri  non  polle  ,  propterea 
quod  dominus  effedtum  pollelfionis ,  quiàpenfio- 
numfolutione  pendet,  poteft  per  conditionem  in¬ 
debiti  refolucre ,  &  ad  non  caufam  reducere.  Ergo 
longiffimi  temporis  præfcriptioncvtcndum  erit. 

15  Atque  illa  quidem  de  reditibus ,  qui  legitime  con- 
ftituti  reperiuntur,&  fecundum  taxationem  ab  lege 
fadtam  :  Nam  fi  vitiofa  ellct,proptcr  iniullam  pretij 
declinationem  vt  ante  diximus ,  nulla  inde  adtio  na- 
fceretur ,  &  quod  folutum  eflet  reditus  nomine  in 
fortem  imputaretur ,  nec  vllas  reliquias  talis  confti- 
tutio  pollet  producere, propter  recurrens  &  indefi¬ 
ciens  vitium  conftitutionis ,  quæ  ipfa  caufa  eft ,  cur 


A  nulla  præfcriptio  currere  polfit  ad  confirmationem 
reditus  hoc  modo  conftituti ,  quia  nulla  temporis 
longitudo  vitium  purgat, fcd  fobinde  magis ,  ac  ma¬ 
gis  auget  c.  vit.  ext.  de  confuet.quod  Moi.  fcripfit  d, 
q.17.  ampliat.  2.  Tiraquellusvbi  fupra  num.  33.  nulla 
recognitio  exprella,  aut  tacita ,  aut  implicita  vitium 
adimit ,  quod  Molin.ait  ampl.3.  &  j.  nullum  iudica- 
tum,quodille  fcribitquæft.iGTiraq.  latius  eod.loco 
num.  3.&in  hoccafu  intelliguntur  fententiæ  om¬ 
nes ,  arefta ,  &  iudicata  quæ  proferuntur  de  impræ- 
fcriptibilitate  ex  contraCibusvfurariisfceneraticiis, 
β  cum  commutatiuorumalia  conditio  fit ,  vt  ante  dif- 
feruimus.  QuamfcntentiamMolinæus  vult  accipi 
non  folum  in  fimplicitcr  &  abfolutè  vfurariis,  fed 
etiam  cxceffiuis  &fobicdbuisreduCioni,  cui  nullo 
tempore  præfcribi  polfit  quominus  petatur.  Et  id 
verum  elle  potuit  eo  tempore  quo  Molin.  feribie 
anno  fcilicct  7340.  cùm  inter  Curiasregni  imo  nec 
eiufdcm  Curiæ  decurias  conueniret  de  legitima  ta¬ 
xatione  redituum  conftituendorum,  cum  de  decima 
duodecimaque  pugnaretur,dc  qqindecima  ambige¬ 
retur.  Sed  pofterius  amputato  lege  regia  diffidio ,  & 
fancita  quindecima  pro  vno ,  nullus  iam  inde  excef- 
3  fus  admitti  poteft,  quin  in  totum  conftitutio  vitiofa 
corruat, etiam  fi  numo  tantumpcccatum  fit,  itaque 
in  totum  contraCus  aut  vitioli ,  aut  legitimi  funt, 
nrour  ad  extremum  alterum  declinant ,  nec  rcduci- 
biles  font ,  nifi  cùmpadis  vitra  pretium  onerantur, 
quæ  vitiantur  ipfa,  nec  vitiant  nifi  contra  fobftan- 
tiam  contraCus  apponantur  ,  quod  Moi.  probat 
quæft.;o.&  quæft.iÿ.&quæft.io. 

Quanquam  Reges  ipfi  minoris  conftituere  folent, 
vt  illa  famigerata  ædes  Parifienfis  nuper  reperir, 
aperta  vfuris  mensa.Scd  conditione  redimendi  per¬ 
petua  ad  rationem  vnius  pro  duodecim  (  alioqui  le- 
^  gc  vetantur  regni  incolæ  )  quod  cùm  omnes  faciant 
in  illa  officina  fcrneratricejncmo  damnare  audeat. 

De  reliquis  fiue  aneragiis ,  an  eorum  repetitioni 
cùm  foluta  font  præfcribi  polfit,ambigi  poteft.Mol, 
præfcribi  putat  triginta  annis, non  minus  quam  con¬ 
dicioni  furtiuæ,ita  sa  repeti  id  demum  polfit ,  quod 
intra  triginta  poftrcmos  annos  folutum  fit ,  vt  inde¬ 
bitum  ôc  ex  turpi  caufa  folu tum.d. q.17. nu. 197. '&  q. 
61.  lib.  de  vfur.  ante  id  tempus  foluta  non  polfint, 
quod  rationem  habet ,  tametfi  ille  inter  contrahen¬ 
tes  ipfos,  authærcdes  eorum  quiddam  interelfie  pu- 
E  tauit  èfententia  Canoniftarum,  fcd  nos  id  quale  fit 
luo  loco  oftendemus. 

DE  PRÆSCRIPTIONIB.  CONTRA 

PACTA  REDEMPTIY  A  EX  DISPOS  I- 

tione  legis  :  Item  de  iufto  pretio 
redituum. 

Cap.  7. 

I  Depaflu  redemptiuis  lege  "\el  conditione. 

2.  Conditio  redtmptiua  ;«  lonfitnciombiu  redituum  va¬ 
lorem  diminuit. 

p  3  Indicatio  alor  ii  redituum  confiunt  orum  ad  rationem 
IJ. 15.23. cr  30  pro  vno. 

.  Conutiho  ratiocinationis  Molin  ai  fuper  aflimatione 
pretij  redituum.ihid. 

4  l  ustum  pretium  redituum  non  poteft  deprahendt  qua¬ 

le  fuerit  in  iure  ciuili. 

y  Vna  a'ftiwatio  obtinere  nequit  in  diuefis  orbis  par¬ 
tibus . 

6  Reditus  ad  rationem  vnitit  pro  decem  in  Normania , 
Hiffania  ,  Roma,  V  ver  macia ,  in  De'phmatu ,  in 
agro  Parifienji. 


1079  Des  Appropriantes,  Art.  C  C  L  X  V I.  jOg0 


,-ms  tiitunum  m  i  J  ■  J 

rerum  Ttnm  pretium  cit  <{mâ  4  tip  tix^nm  ep. 

HtdifUL  ttftptï  ,td  u x*tiw*&  h»  rt- 

j/flWJ?i  iQttf*  ,  .  . 

tftc 4$ iiffiriétmf  "$***€****$  rtdtmprtcti#  m- 

tiiihr 


1  Hic  ribi  itimisemdlliina  ilia  Aibicano  de  Fxk'n- 

rdonibus  cernera  paûa  rwLcmpciua  >  Iwç  vx  «?"- 
ufjitione  &  ccmera&u  competam  >  but  üïdilpoli- 

tioiiilcgali*  &  MtA.<püd.<mJc5aiiwm  exempt  nili 

force  in  domanto  RcgÏÉ:  placer  ci cüiplûmyonc ce  β 
quod  al  senatum  exdifpdfiqotic  legis  pcfpetuo  re¬ 
dimitu  le  efi ,  nee  liuic  fac«lncn'liisfa:eulispr«fc£i- 
bitur.*  quod  inferias  Cuo  loco  dicemus ,  vel  cum  re¬ 
trahendi  taçulcos àConfuertudiru:  trib\dcur  *  vrl  do¬ 
mino  de  co  quud  aliinatum  Lit,  quod  ritictant  d-  c.i. 
de ffiud.dâr. in. vitili  cuminllL  Haï  veucndcudi_jK>n- 
dicioncs  ex  lege  competunt .  Moi.  esepipbmaditi- 
dtc  de  reditus  cottÉfeuttonc  o.d  rationem  .qujndv- 
qm  ÿ  coi  m£to  pcrpmi?m  viijfmclïc  redimibjliwitis 
toirdirionenij A  LiccclIif-ircLu .  Sine  qu.iiniqua  tue ra¬ 
ja,  fir  rediras  ctuifltitucio  Si  io  re  improbata,  quia  [i;  i  - 
lice c,quind e d m mioj i  fint  mfiuin  pretium  vilius ,  mil 
eiiimaddkmi:  ex  parce  emp  tons  redira  cudi  Sauta  bas, 
qu.u valorem rediras  dirtiînuit  c*  ce  nia  parce  *v  t  iple 
purar,  cirque  ica  contractura  rcducic  ad  aequilibrium 
i  valons;  pren^ad  txcequüduin  vtmmqm?  ,  id  quod 
ille  η  c  c  p  c  cita  u  1 1  don  e  d  e  tV  rt  dic  ,d.  !  ib.tk  v  l  u  r .  q .  i  ■  & 
paüa  u  u  s  ura  1  tan  c  ml  imc  udi  bai  \  race  sn  a jppo  L  ica  in 
iorum  vitiare  cou  crac  Lu  tu  putat.  Sed  qui  poftenus 
ibrtpiit  Didacu5  Hifpanus  quidam  tTiuIiru?  IsKi  ê- 
ful  ^c.fi.vman  po.tim  çam  quitu  vitiare  teriph  cl  at¬ 
que  ita  in fuü Gianmxuli in  Htlpatup  PrÆfûriom- 
JicccniTi.  Scd  A  an  in  reditibus  quoque  ad  rationem 
yigintipro  vtio  femandû  lit  dubic.it  NS  ülin.d.  quafl. 
j.ieruaaiuiîi veto  aileiKTai  eu.  de  ccnfib.  quem  pu- 
fterius fcnpfit.ÿ.jS.numqr. & μ.  Id vero  fie dctr.on- 
ibat,  «x  iu  furia  lcilicrt  prêt  tofum  *  ψν  confiltcrc 
putüt  in  pim£to  trigïnm  afixqttiiÇiduâà  couiectura 
t'x  iure ciml Uquet in  <i.iin  .mremauib.  de  Ecclcf.  tu. 
vcndiTioreditir.im  aut  pjrxdiorutn  Ecclefià  fucorum 
ft.uuacor  ad  j  a  cio  nem  vinus  pro^i.  id  vero  fieri  yif 
i  ■·.  a-LÎüiTir.iriojic·  &  faüoïc  3  ec!eiia.nirn,·  de  su  cqcU 
fe  extremum  cxtdVu.s. conte in  L^f-item  incip.  D. 
ad  l.lalcid»  uxan  ad  ratione  vniuspro  vtgitid qumqi 
tfseqne  id  cxnemutu  i  ndcJ'eciu,  medium  igitur  pû-  E 
4'tunî  s  n  ter  J  Sla  cxti  e  nu  c  oit  !  1  ù .  i  e  ii  i.  rtîgii  ira .  1  far  c 
Mulina::  collectio  docH  licet  hominis ,  in  moins  la¬ 
borati  nef  n  c  C  e  dirib  mfi  cr,  N  am  cm  ni$  arpa  rc  r  Jl a- 
ruiifbt-diucrfiilimis  Lesnpm  ibuSjidiicLi  ad  I.  faicid. 


rcfponiuin  Pauli  IuriScuntuld  t  lt„  Alexandn  Împc- 
x  acoris  fc  iliccc  xtare  contlitutto.d.auc.  deEccleS.  rit. 


luiliuiani  Imperatoris,  exquoccmporum  istccrujl- 
lum  colli^tncr  ,  vc  edam  ancorum  cius' furis  :  quare 
male  tjilcrtur  de  ft-ftimacigne  .preciorum  vniûs  rrnt- 
tioris  ad  aliud ,  rv  per  le  tiiiaLiili  &  inccrrilfima. 
Lit  su  de  'hsdüra  non  fune  feripea  oppofiea  pro  por¬ 
tione  al  tetius  acl  alind^ac  ne  mentione  quidëpnOLis  F 
1 1 1  fecundo  fii  cta  j  vt  vj  deri  debeant  rc  lariut.efTe  i  en  - 
pta^adiefe .  <k  vnum  dici .funumm»  a  aitertirn  mini¬ 
mum  mutua*  '& reciproca cbmparadcMte.  Curprc- 
tium  jj#  maximum  dicidcbctà·  mtstremo  cxccf- 
fus ,  liaber  fortiiîe racioncm  aliquam  Moliu.  nifi-fi 
co=i in  opponi cur.éd:  piliJljiiVai autb.  de  alie.  de  cm- 
phy.  qsiiT  doinc.‘>xsliinat  pretio  amtoruin  quinqua¬ 
ginta  mictuum  quod  iÿ  excedit.  Cur  autem  mim- 
uimu  in  viguit iquinque  poiitent  Mob  raxiqnem  nA 
tuber  j  .i  i  l  c  auctorem  *  V'Jidç  fit  3  vt  iiecid  quod  me¬ 


dium  ponit,  poiliE  cerro  confticuere,  !ώί)ΤιΧΓι™ 
ledione  m  alccro  extremorum:  vude 
vt  miiltoiniftus  fationis  li  abeat  *  cum  prtn.ni.^ 
luti iiiUm  e.vcreniLuu  vigind  qtuuqitE  non.  putap 
Ita,  &  idem  do  pretio  xv.  pro  νπ'α  epuj  dcyioc,  ■ 
pro  vim  fiai  Μι it)  tu  pu  tac  o m  ni  no  ί 
&  Quo  br  ciiiïi  (ûam  hatic  coEfcfHijc,  J 

ftacme  3  yt  Omîtes  cex,  î  c]  HUgnau  l  cî  au  i  d  i  utÎQ, 
nium  Do  diorum  itmemdis  .vJuerfamcs  peorrrere 
cogarur  m:tgno  ëc  confidenti  aufy,  Inde fiqvt  L·^ 
pluce.s  fpcci.de  in  repubboa  conllimniin  putmi;.^ 
Socin .  JJ  ud.&  tui  id  a  m  alij  cÜ .  ; .  i  d  ipic  fus 
cfié  ailèrat  *  Êcli.ibct  foc  rafle  baciiucciili-niLfn^, 
ex  parte.Quod  gluf.Saly.AngcI,  FulgqfiCïiL^^ 
tli,  ]>ra:tc,rt,:iC.  de  lacrof.  eccSdpRocts,  cdtif 
q  u  os  Ti  c  aq.rc  ci  rar  î  n  mm  ftd' ,  >  t.glot  i .  nimu.  =rt 
C'bai  rtu.dfj  vcjiiiun  tu  rtihxpt  Ç.i.üc cusifxj.  b-’H· 

fi  um  prcciimi  puranc,  quod  delmctibus  fundurjHj,^ 
nn.ui  amnsiviginrÎ â  :J  ipfe  iallumSc  crrdneumjflb 
s  aï  ,  ni  u  tto  min  us  r  cccpi  u  ru  s  quod  Saly,  &  Bili  L  d 
cuis  a  rgrnt.^.ii  vero  alicuiu  s  .C .  d  pd  oi  i.  ruumiuÎhiia 
elfe  quüd  quindecim  auras  rc  pou. mit.  Mnltb  miui- 
mc  au  dieu  ms  quod  Iohait-  And.ad  SjH'c.i^aiai 
ï  ion  cil  i  v  u  ras  pi  o  d  uodéenn  t  i  t.  d  e  vfur.  MJiî 
deme  sure  Romano  nulquain  vjderurdfpidiridi 
po5le*tjuod  preci  ura  fuerit  prædioriyn,  nccilîiciitsr 
piUTicnLtrcs  illius  reip.  reliuiojiçni  viktti  allFijilaj l·· 
iiabcnt ,  ëc  fi  quiJ  indc  fiatuitur  ,ΰνπρΙίυϊόκϋΐΓίρ  | 
potciRquaïu  quuJ  Ida  quaeque  tempora mlcrt  m  j 
&  n-qmuili.s  indicat  m  a  ex  hac  dlurcffiiuotuRik  ' 
poruraarftiraadoitc,  &mmata,  rcip.fctnracabg 
ncquiu.  fuerit  HIa  Parfit  InrifpoiifulûtfïiijmiiÎt 
p,o.arci  imperio,  cudein  Jufciniam  iftnTc ÎdïUûji 
Co  ttbi^Al  ai  iis ,  Vaufi  λ  b  s  no  n  fuir*  net  Ji 
v  biq  u  eiîïo  code  ni  imp  rtio  Ram  i  p  o  tuitjirï  Üritnp, 
Occidctire,  &  caeceris  orbis  pauibnSjQüitdvdii-ï 
lïicl  dicatu)  fie  iuiê  Romane·  t  rs  c  c  lc  i  J 1  l  n  lj  ιγ aviqu  ira 
mcdiüdiciü  cciligii  lu  dioc  quidem  m  geuiTtc;oi-  · 
j vi s  regulis  ilia  porius  valere  fincndaeil  ,  quatml. 

ji  r  l  1 1  a  r  c  c  nm.  D  .ad  1 .  lai .  eofi  t  lit  S  c.  J  i  cec  tinnii!  iofifi· 

nu  t  ui .  Non  r  u  11  am{  inquir  }va  rictarem  loca,  &  trrr- 
pr  .r.i  aiilVrunc,gut>d  m  roium  ver  oui  clt*  exvbnt^  .« 
te  ,  pnrdLOUisuiuu ,  opporrunnaiè  Ιοοοηππ,ρρ 
rt  i  numman*,  racrcarorum  Ircqucntii ,  &- 
ti  a,  pac.tr  a  am  tm'kdta  rcp>  NçççadeineSpr^J 
îçihnùt iu  PbiJtpi  VxU  ilj  iut  Gatüli  V  J.refup'·®^  i 
Lu  Le  fia  cola  Ibancia  Anglorum  bellis  *  qcir  fcaJii-W 
R  L-gis  pr i  rai  t  eraporî b  u:v  p  acatis  muni ^ i  p  1  /  J 
di  ni  fr  a.tTcs,  D  J  f  mr .  fi  f.  radiai.  Qui  n  qiiæ  ^  |1VJ“L 
opt  jmace·,  opuk  ntiSfiuia  prxfiia  obtiiicnci<ï^^p 
j ■  nuo  vemerëjVr pene  mcreüibfic  Jiqiisicr.ocrJJi  _ 
t  dm  soi  nus  luit  *  liue  ρΐαιηίε.  * 

Rijju.mp.  cerra  crâ.m  çaliuin  iftiin'awû 
ducenfia  tucrunc  i.Lms  coniliiucaad eï rem-if 9  1 
luiicifiiin·  diditas  francia-  prouin««  5duiccL^ 
tk  νΐιιΑ  rcmpore*&  locis,  quepomnu  ^LIÉnf  ^ 
ntn  tau  r, ram  prandiorum  ,  quàm re.dtujum ,  ^ 
adtiinario  rarioraibili  prb  portione  sb 
irai  ica  n  on  e  colligimiAv  I  ufÿdioniiti  ârEa  *  f 
bibirionc,!.  fiiundus.D*  de  rîb.tor.  fifj*  JU',  jv, 

J  j  de  i  co  mt  iiiJ  Ui  n  i  v  b  '  3  ai.  D.d  c  ]  cg,  t .  -H L  'FJ 
n  fcind.vend.quin  Si  rra.-exltmgibpî υ!"  ' 
r:bns  cxcurfionibus  pi  cria  nuirai ,  &  1u^,.-q.î. 
lierblti  ttrrt p&rtrt  rfi  titw?  pj  J «£*■  j'  «Î  fiUl?  -u  ..Ji^ 
ùü .  ÿ .vï ( >ri-.D.  dt  an .  Icj^  Qd t* 
ÎLta  ncqncunc  propcer  vulubilRit^  (Jj.i 

iÎimptuuin,quæ fiiiaprc  n.n ma tubra 
1.  P  ι-ena,  &  vlusdom,  φώ 
empta  habebant*  nunc  nercipraraqui.a 


ιοδι  Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X V I.  10S2 


gm, 

4rtM7 

li.c. 


draginta  comparantur.  Sunt  igitur  ifta  conftituenda  A 
ex  côfiderationibüs  affixis  locis  ipfis,quas  fæpe  vnus 
riuulus  tantum  difcriminat,vtdiucrfiifimaconftitui 
mirari  non  definamus.  Ante  annos  viginti  cùm  præ- 
dia  centum  annui  reditus  tribus  milibus  in  Britan¬ 
nia  vænirent,vt  adhuc  fit,traiedo  riuulo  in  Norraa- 
nia  mille  non  amplius  proflabant,  id  ipfum  inAndi- 
bus  &  vicinis  Cenomanis  in  ipfis  regionum  finibus 
fiebat.Noftri  ciues  quo  melius  compararent  relido 
patriæ  commercio  in  finitimas  prouincias  migra¬ 
bant,  nunc  vero  quamlibet  audo  rerum  pretio  his 
locis  adhuc  aequiori  conditione  mercantur,  nobis  ^ 
etfi  pecuniae  multominus  eft  quàm  illis ,  tamen  ea 
caritas  praediorum  perflat.  Redituum  vero  quanta 
varietas  in  comparandis  ?  Nam  vtpofterioremRo- 
mæ  indicationem  attingamus  illae  Martini,  &  Ca- 
lixti  extrauagantes  tit.de  cont.empt.conftitutiones, 
ad  rationem  vniuspro  decem  patiuntur,  adiunda 
redimendi  facultate  perpetua,  ea  dempta  ad  ratio¬ 
nem  diiodecimæ  aur  quindecimæ  erant  ftatuturi, ii- 
dem  Pontifices  ll  interrogati  fuiftent, quando  ab  illa 
vrbe  cætcrifque  Italiae  politiis  nos  omnem  fenera- 
tionem  primum  accepimus,illis  magiftris  cdodi  ne¬ 
quitiam»  Vicini  vero  Normani  illam  ipfam  ratio-  C 
nem  irrefragabiliter  retinent  &  obleniant  etiam- 
num,  nec  Rex  ipfe  cùm  ibi  domanium  fuum  vendir, 
alia  lege  vedere  potuerit,  &  apparet  vetuftum  apud 
eos  elle  inftitutû,  quod  veteres  multae  tabulae  often- 
dunt.  In  Prouincia  Betica ,  in  Hilpaniis  circa  T a- 
gum,  quæ  Granatae  imperio  paret,ad  eandem  ratio¬ 
nem  decem  pro  vno  reditus  conftituunt,  Tagum 
tranfgrelfi  ad  rationem  duodecimae ,  quod  Didacus 
eius  gentis  incola  fcribit.li.5.  refolur.  c.  io.in  quibuf- 
dam  Germaniae  ciuitatibus,  ex  lege  ,  ad  rationem 
vnius  pro  viginti  ,  in  alijs  ad  rationem  quindecim 
conftituunt,  quod  Conradus  in  lib.de  contrait,  te-  ^ 
ftatur.  quæft.  83.  &S4.  &  Vvormaciæeam  vltimam 
indicaturam  non  ita  pridem  fancitamefle  lege  pu¬ 
blica  ,  in  Delphinatu  pridem  ad  rationem  vnius  pro 
viginti ,  quod  Papa  cius  gentis  indigena  memorat, 
conf.  180.  Pariius  pridem  ad  rationem  quindecimæ 
reditus  comparabant,  pofterius  vilius  coepere  ad  ra¬ 
tionem  dccimæ  ,  duodecima: ,  quindecimæ.  De  eo 
etiam  totç  decuriæ  non  ita  pridem  pugnarunt,quod 
ipfe  Molin.refert.d.quæft.j.Tiraq.lib.i.retrad.glof. 
6.num.3.Imbert.lib.i.inftit.c.34.Idem  Molin.quæft. 
io.  num.  146.  ipfe  etiam  diuerfa  pretia,  eaque  tria  E 
refert  eiufdem  temporis  in  limite  Picardiæ,  vlterio- 
re  citeriore,  &ipfavrbe,vt  bella  fecuritatem  turba - 
uerant  fruendi.  Ipfe  Rex  cùm  lege  infinitam  fene¬ 
randi  licentiam  cohibere  vellet,  &iuftum  pretium 
femel lege  diffinire, nc  quid  amplius  de  eo  liceret 
vagis  cuiufque  arbitriis  anno  1562.  verum  pretium 
fanxit  ad  rationem. quindecimæ ,  addita  quidem  re¬ 
dimendi  facultatel&  tamen  nullo  no  die  domanium 
fuum  diftrahit  ad  rationem  duodecimæ ,  credo  pro¬ 
pter  redimendi  conditionem  perpetuam ,  ipsaq·,  ai¬ 
des  illa  publica  Parifienfis  feneratrix  nuper  aperta, 
exemplo  Italicarum  nundinationum ,  eadem  ratio-·  p 
ne  folet  appendere,cuius  occafione,&£acilitate  ho- 
noratiffimus  qüifqùe  nunc  feneratitiam  facit ,  &  de 
fuo  menfo  demetit,  quo  fenori  mox  collocet ,  pro¬ 
bato  fæculi  infelicitate  probis,  improbifquc  inuen- 
tô,quâdo  id  omnes  faciunt.  Dc  noftra  priuatim  Bri- 
tannia(;vt  id  dicam  quod  verum  eft)  veteri  Cofiietu- 
dine  feriptum  extat.,  atque  adeo  innouam  relatum, 
prædiorum  ipforum  iuftum  pretium  ad  rationem 
vnius  pro  duodecim  fuiife,  id  que  moribus  taxatum; 

Id  vero  tamdefue.cum  eft,etfiinConfuetudinis  tex- 
\sirgtntr.w  Confient. 


tum  inferiptum ,  vt  hoC  modo  emptum  certiffimum 
fit  refeiffioni  ex  lefione  vitra  dimidiam  locum  fatu¬ 
rum,  nec'  vlla  in  regni  parte  carius  emitur  nunc.  Pa¬ 
trum  memoria  crebræ  redituum  coiiftitutiones  re- 
periuntur  veteribus  tabulis ,  ad  rationem  vnius  pro 
viginti,  apud  Ambiliates ,  noftros  fcilicet  Lamba- 
leos,plcræque  ad  ratione  vnius  pro  quindecim,  vix- 
que  ad  eam  rationem  conftituti  ante  Ordinationem 
ferri  poterat ,  nifi  illa  audoritatem  fado  addidifiet, 
3111101562.  &  pofterius  cùm  ex  Pontificali  &  Regia 
poteftatc  prædia  Ecclefiaftica  audioni  fubiiceretur, 
me  ex  relcripto  regis  delegato  exipforurefcripto- 
rum,  &  commiffionum  tenore ,  prædia  ignobilia  ad 
rationem  20.  pro  vno  nobilia  ad  ratiohein  viginti- 
quatuor  diftranere  iubebamur,&  vero  ex  eo  tepore 
fæpè  iuffi  fumus, &  ea  indicatio  facro  concilio  faud¬ 
ra.  I  nunc  &  èiure  Romano  collige  quod,  qualéve 
iuftum  fit  pretium, idque  in  Gallia,adde  in  Britannia 
hac, aut  vicina  Nor mahia,aut  in  nudinis  Lugdunen- 
fibus,aut  Campaniæ.N  011  reperias  vnde  facias,müî- 
ta  occurrunt,  multa  contradicunt ,  nün  eadem  pro¬ 
portio  ,  quia  intrinfeci  valores  rerum  fubinde  mu- 
fantur,quod  Stcph.Bertrand.dixitconf.iSi.lib.i.  Sa-  7 
ly.l.fin.quæft.7.  C.de  cont.empt.  Quid  igitur  céfes? 
Hoc  fcilicet  iuftum  eife  prætium  &  adæquatum  re¬ 
ditus  valori, quod  lege  moribus,  aut  vfu  cuiüfq·,  pro- 
uinciæ  fit  c5fti tutum  &  taxatum,quod  pluribus  Ce- 
pola diiTerit  in  lib.de  fimulat.' contrad.  præfumpt.2. 
verf.  verum  quia  didum  eft  num,  2S.  quippe  vbi  lex 
figit  pedem  vitra  non  licet  progredi.  1.  fi  cum  fuerit. 
D.pro  foc.  quod  Theologi  quoque  confirmant ,  ne¬ 
que  (.vt  Gerion  Theologus  ait  )  quemquam  oportet 
fapientiorem  fibi  viderilege ,  aut  fibi  fcrupulum  vi¬ 
tra  legem  texere, fupra  id  quod  ftatuit,quia  potcftas 
legis  cftfupcridjd:  ei  rerum  pretia  fubfunt,  &  valo¬ 
res  rerum  æftimandi  fubiiciuntur,  quod  Molin.per-  8 
fequitur  illa  quæft.  5.  Hæc  eo  pertinent  vt  intclliga- 
tur ,  quod  ab  Ord.regia  taxatum  eft  legitimum ,  iu¬ 
ftum,  Sc  adaequatu  merci  pretiu  dic ,  quod  illo  tem¬ 
pore  quo  Molin.fcripfit  adhuc  taxatum  non  erat,dc 
opinationibus  iudicantium  fluduabat,  cùm  lex  nul¬ 
la  elîet  à  qua  pofterius  fixii  eft, ita  vt  ab  eo  declinalle 
in  defedùjid  cft,minoris  emiife  in  totum  côtradum 
vitiet, vel  vno  numo, quia  non  ficuti  prædiorum ,  ita 
dc  reditus  incerta  æftimatio  eft,  fed  in  pundo  confi- 
ftitfixoàicge,  cùm  prædiorum  æftimatio  latitudi¬ 
nem  habeat  lege  non  vetitam,  ad  vitro  cirroque  de¬ 
clinandum. Quod  vulgo  notant.  1.2<Cod.  dc  refeind. 
vend.&  ipfe  Molin.  fæpe  explicat.  Sed  nretio  ad  ra¬ 
tionem  quindecim  conftituto  neceffitas  redemptio¬ 
nis  ad  implendam  iuftitiam  pretij ,  impreila  eft  ab 
Ord.Reg.net  alioqui  per  fe  pretium  iuftum  eft,&rin 
pundo  adæquatum, fcd  alia  ratio  pretij  ad  ration ë'm 
viginti  pro  vnoraddo  dc  decem ,  &c  odo  pro  Vno  co- 
ftituti,quæ  per  fe  iuftaindicatio  eft.  Nec  eft  oneran¬ 
dus  talis  contradus  extraneo ,  dc  accerfito  onere* 
Quare  noil  fine  caufa  Molinæus in  d.  quæft.  j.  fcrin 
pfit  fuum  no  cife,de  quoquam  ftatuere  fine  conclu¬ 
denti, aur  fufficienti  ratione  de  iure,cùm  ipfe  agnof- 
cat  nullibi  in  iure  determinatum  ccrrù ,  &  adæqua¬ 
tum  pretium  fundorum, quum  fit  fa di; ôc  i mpolfibi- 
le,&  pendeat  à  circunftantiis,&  cafualibus  differen¬ 
tiis,  inferio  ru caufarû  num.  118.  &  128.  etfi  redituum 
videre  fibi  vifus  eft  taxatione  in  iure,  de  qua  nos  an¬ 
te  dilTeruimus,  dc  quibus  in  eandem  incertitudinem 
reuoluitur  num.ii8.&  malè  exiftimat  etiam  coftiru- 
tosad  rationem  pro  viginti  redemptioni  obnoxios 
efte,  etiam  fi  contra  caUtum  eifet.Nunc  vero  taxata 
ratione  quindecimæ  ea  cautio  contemni  non  pollen  9 
ZZ 


1083  Des Appropriances, Art.CCLXVI.  I0g 

euonmrj  kds-wecçflitas  lanu'cilaeiL  Nanwdm  Λ  de  ndü^iiriuri  ^  ^ 

2mfa  redkus  ad  rationem  vi«mirPro  vno  cor  tat  i.  tM.cmu  nouflitni,  veteres  vt  ipfcdutir 
craoi  MdiiudÎbülfrrU  ,  alïHduW.  Qÿoa  tdco  genmn ..V.ncmniMacé.tie.  Are^-KÊST, 

hic  dixi ,  quia  multi  ilbm  Malin,  fentcuiam  ,  vt  tmlCumquibusieie  iiiulciadiun^re.w^* 
grande  praMudicacnm  acdpiunr,cnorc  îudicantii,*: 
difceruaiyd^uiu  çautii-nim,  quarum  ditterenuirdi- 
fprdiïbno  murât  >  vrcîimiJU-piuer  rali  conditions 
taiemptitixpj^reribi  non  pQÏWn  eonbtturo  ;u  lîu 
ricmcra  viginti  quia  ex  legc  in  fie ,  ego  cuti  Et  a  lege 
non  inelîè defendam,  &  ii  uppoht.i  Lu  ex  dilpofirio- 
ive  GonEvaficnriüin  noli  minus  pnrffüfibi  potfi\quani 
cuiuis  ,ilij  fidcmpriusi  Conditioni  ,  de  quibus  iam 
iasD  nobis  dicendum, 

Et-hstSi.Fiiusdercdcmprsuis  conditionibus  o  le- 
ζϋ,  quibus  fele  it  qtixiuntdi^a  téitippra  ab  Içgi- 
Λ  '  "  ’  '  alU 


,  ,  I  '  i  ■  ■·  ι  ■  I  I  .■  j  L  J  L-  LJ  ?.  I  L  I  L  .  L  .  u  ,Le  J  ΙΙΠΐΐΓί:  ,  KjjA,.  ' 

t  m  i  |UX  da  M  cijt&jn  coin  pura  biii$  luiitc^^ 

Nec  ita  pridem  omnium  cxmiiDm| 

C|U,1  nqua  m  cr  ud  lt  i  011  is  ficti  ci  aaftifflit ■  7™^ 

i  1  l  icnpti &  omni  bus  laud  e  maiore ,  ΗΊ  h ^  C;]·.  ~^Ί 
tnim  memoria  etiam  Nicolaus BoikraceltS^ 
dubie  Iunfconftdms.*  ii  fori  petitus  ieftiierif 
ddcif>itf.&  iSi.rum  quj  eadem  ietineutc 
I  gn  e  u  s  pro feilbc  k eum  apud  Aurelioi^^^ 
“  Rcuhomagi  PnlieJ,  qin&apicrescgu  ,&f>lli- 
nens  ptokihi  opera  ccnf.11,  Pdk-Tioi  Andréa^ 
riLq.in  rerrail-conucnt^ j.gbÇl.  qui-tïECWî«ut 
nunc  ,  &  diligentia  fu  pe  omit ,  aliquid 
Moli.lib.  dcvftir.  qilcdhonu  7-  tsnmcnifip  ic·^ 
ftion.  iis.  Padi  t  mus  quod  ictam  Didgcns  .q^ 
Hilpanus,  virii  iple  (quod  n  pnarct}  eruditis  ,*<  jg 
iaipriîuiio  rnm  bene  ver  fimn . 

Multa  in  ea  dlfpiictmoitc  illi  proitigniiD 
Cinna  qnrJquC  t  Q3Îu  q  lü  Ii  ere^no  n  e  ode  ο,|  ^ 

eiiUuna  }iudido,ac  ne  {itccdïà  qui d. c m j O i ί n. j-J u 
C  de  v  sano  a  rgun  1 1 11  t.n  co tige  I  Krc,  q«g  faihim  tft,  11 
Caibs  duicrfos  matcriamquc 
frp  iratam  ramen  fpcciebus  confunderefit. 

Separandi  fnnt  j^itui'  Caius  trescencLachu^ior 
diuefbj vr  &  c Îieitu  quoque, 

Γ  fimus-  cum  quiriiur  an  vciidirionetonutililfe'! 
legr,vt  vendi  rori  redimere  licercii  Jiuc  illic  ptïiil·  vftt 
riene  ct  mpom  ,  liue  £tib  jUis^e^^tt^jjquei^ 
qumdoc  umqiK\pe  rpc  t  uod  rmpet,  Ce  üiaiiiliiisjd.^' 
jf{£ ,  fitab.  empeore  pixclcribi  >  &£  quatnmiiipyB  afjj 

çjéfÀ  [atuba  in  turc  Quoi  twjatï.  À  Jr  fumitur  ex  J.i.Cdo  padWnrxinpE.&ifûi 

luri  pjpswtiiii  λπ prijtriifitiitr  ,  iitm  dzlUrzti  itiïicntJft  ScCUndùÎ  CU'm  pofleLtOI  CfCuirorHi:!ifnr  JIlKl!^ 3 

Λ/  nUim/ihm.  D  fer  end]  pnori  Juntn  ctrdiïwm  r  ii^^tçp£i* 

CtnÀsiit  nufndmdi  <jwd  fgvifui ,  nnuftth  dhm  tnec.  L  1.  Cod.  qui  pot,  in  pig;  habédiul  L  ^-vf· 


bus  appohtmtur  3  \t  reti'ackui  Si  ahjs  ,  arque  rai 
tms  quomiims  neccire  Îir  de  prçfcciprionibuS  catum 
laborare. 

DE  PROSCRIPTIONI  B,  ADVER- 

i  Vi  P  a  c  T  A  P,  E  D  E  M  1’  T  1  V  Λ 
ex  con  tien  cionc, 

Cap.  S*  1 

I  cendtùom  rffirrurfidi  pTjfmli  pc^JÎ  fitgn*  CT* 

κ(!η  ρψ(λ  ru f  jriif  f  ni 

1  Pc  1/tndl  mm  fuir}*  8t  foria  ytmtitJ,  ftmpfr,  pnfttui 

ulibw* 

t,  tnuT  c T( iiltr  hubil  J t*f  iffrrrndi  p>  iori. 

4  profit  rl<  t  p  tfîti  futuÎt  λ  ri, 

J  ÎiHum  rtiLn/tnù  tun  ftmaftUt  tft  fttutïM ,  fid  Τ'* 


condition  *tôiï. 

Ξ  Ndltinfttli*  iwj^Ufipu  diktiinm. 

ÿ  t.'t'ft  prïfiribi ppfittptr{*f}*lt,>rt  nu  λ  ns  fuit  ^tt<er f/Ur. 
jo  PirJvnzÎn  mn  tuditamur  kmndttujfd  *1  tuait 
m>  cr'  ρτν  tu ft en  h. 

Il  ^Îrre;9a  0-  WAtCit* pro ptifmhcwdi fdtitirâft, 

1 1  ufw  ni  i  pu  il  e  fypn  thtt*p  r*f(rtÎi  fejïit,  t t  dtp  rdftn- 
pt  i çml’W  l.'yptthttd  mffi. 

I }  lAn  '  fit Ititita  twpttr prtfmb a tu!i  p*fh>. 

14  vifliidt  Tturtodrftdt  rtuittrr sjitrn dnur tdntrfiupipi- 
Jentttn  ttrUtim  in  Îtaî)  WJ , 

1  j  Rts  ism  10TK pr*f{Ttbitu r  ex  fitnist  huirti  k  fcfUR it  tn. 1- 
ft*TA 

iû  Setuhdm  tmpifrfitb  txdern  ir-fr  ndiHtmitm 
1 7  Rfjoiii  tt  in  fV  ditttrL·  yn/m  r  m  tÈtilu  m  L·  ht*tA 
tS  Pretpriiert  tnpffit  miitlvudmrftfi  Uiwtim. 

19  md j  fa  r  FMi';  tjftrçndi  pcjiii  pHtftt  ifort. 

3.0  yAn  ex  tituiïr  ttfàfiiu tftibi iSm pryfmhtu  r. 


Cod.  de  pictior,  an  bu:c  uni  ptiftt 
picntîS  prxicriberc.poibt  ^neieatndui^^ïuîx^ 
etc  i  &  mtfliU  cotmeribian  po{lcrsoi:pwarJ¥drjpi 
glolid,  L 1.  Cod.  mil  potior, Indus  iSobkatiimîsxtrt 
éü.  Lcim  no  cillim  L.Ci"cd  cûni  illud.  Ccjd.de  pdtfl- 
p  030.  annor.  __ 

T  ertiti  s  tu  nt  debi  t  oripfc,  sut  v  cto  credicoTjKib- 
dcc^  an  alrcr  al  oeii  p  raie  l'tba  r  crtiitEor  pignurÎtiriïi 

ik  vend  ica  ion  rpignorisTcl  clTiutioiUrcaiii^1* 

;  bit  a  r  In·  po  dtccarix  ,  qua;  ipia  dudiratjo.iRi 
iionfirmi  mtiatux.  . 

Quo  s  cab  1  S-propter  materix  rtfl  mitatem  \àr^ 
fticu aurores  imrmdenrcr  tubcuctCi 
c  lui  m  fît  j  dlue  rloï  elle  j.lC  ab  k^tabsnubsflA 
0.110  fâéktftn  citvr  Igneus,  cümpfiniurj caiumtirt^ 
.  dLiittluIccpilFr  c  j  in’pjndt  :is.irtdT;uSpuLkiJD^ 
pius  fit*  CbaLiaijctiî  a;m  vil î m tun de ■  pii 01 1  et# 
m  enta  dutet  1  r  ,tk  ï$ 'Tamen  ruiù.4.3·  ^ 


i  Scdde  bis  qtiæ  ex  conacnrione partium  contra» 
£tibus  appDminairqngtns  pugnaA' acenâmadfini- 
çario  ichobfti-cortJin  au  iorum,  de  vmo  euam  pra-  ρ 
gmaxicorunt  amefignano  Atcurfio,  çaiuivniuapu- 
gnnnEtsienrcndx  exianrglof.bcùm  notiliimi,  i.cq- 
dem  auttmtempotc.Cod.de  praif.jc.aruio.&l.iî  fi- 
nîtif  ftut  auE«inJ).dè  cbm,  iuftit.&:  in  L  Éi  rem  a  5k- 
nira^.omnis,  D.dc  pignormit.  &  J,  omnes·.  4.  pnua- 
•  tum.C.de  prxfcrspr.;o,aijntîA  c.i.  de  lege  coimrdll. 
in  i,pignort.D.de  vi'ucap.glof.  bernard  i  fin. 

cap.qu  onia  m  in r  η  n  ente  r,C  xt.vt  lit,  non  com  e  ft  .h  anc 
pa-rteimnulri  ieqounrür,  de  fortâflë  eosmfefiusde- 
îcribemus.  CtmttaqbÎlisit  Cyn,  di  paâp  dis: ttùçn- 


minartjgir.  .λ. 

Sed  ego  'JxhoJakieay  pugnas  recedere  . 
tnijCLin  Iûci  petiànefii  eMentiibnï 
rLimcucraïLocinantiuiû ,  vçipJi-fefeïnW^^j 
reLelÎnnCi  neque  ira  tnultum  iïbesnt  P0^.^. 
oppugnandas  receptas  frureiniai,  prgüqUü 
jnHiïiiTi  eit>  rts  a  gentibus  opera  ir-  ^a3,te^ 
ti  1  m  ar  cingemus  qUÆin  tu  ro  obi  jri  i  οχ  πί· 
cijehomiiioni  quoqiieïn  inre  i-aereiraiojLi, 

iblcxc  inipt Utre  depi  elundiniUi  élu-  u 

iila  pronunciaraquxabndfolcnr·  . 

Primum  hit  qtix  per  ulo du q  ixq11  ta^  ^  j- 
co  mpetants  nullq  t  empore  prjtfcribi |0=  lt 
qtiàd  pro  re  rediiutnd.t  compe"2"  ;  1  '  p]ÿ 


1085·  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  V I.  ro8<i 


bant  ex  1.  viam  vbi  Bart.D.  ne  quid  in  via publ.Idem  Λ 
Bart.l.vlt.D.de  cond.ex  l.dc  Lpignori.  D.  de  vfucap. 

&  d.l.ciim  notifïïmi.  Bart.&  Angel.  1.  fi  rem.  §.  om- 
nis.D.de  pignor.a&.dc  l.i.$.  adhæc.  C.  de  annal,  ex- 
cept.Ioh.  And.Barbat.Panor.d.c.  quoniam  frequen- 
ter.Panor.c.Inter  ceteras  ex.de  refcript.  Cor.  &  Sa- 
ly.LHcet.C.deiur.  delib. 

Adhæc  verborum  toties  quoties,  &  talium ,  quæ 
fupra  adiecimus ,  infinitam  elfe  compræhenfionem, 
coarélari  ergo  contra  voluntatem ,  &  intentionem 
partium  elle,  &  tempore  conftringerc ,  quod  infini- 
tæ  libertatis  fit.  1.  quod  fi  nolit  vbi,  Cepol.  §.  fi  quid  g 
ita.D.de  ædil.edidt.&  d.1.2.  Cod.  de  pad.  int.  empt. 
nullum  tempus  præftituit  Ang.  &  Imol.  1. 1.  D.  de 
vfiicap.Bald  &  An^el.d.l.  2.  &  quos  Boër.  congerit, 
decif.  131.  &  182.  late  Tiraq.  in  retra&u  conuent.  §.  1. 
gloff.2.  num.6. 

Obligato  adreuendendum  femper  obftarc  malam 
fidem:quia  promillionis  fuæ  nullam  polïit  obtende¬ 
re  ignorantiam ,  qui  locus  apud  Can.  exigitur,  c.  vi¬ 
gilanti,  &  c.  vit.  exr.  de  præfcript.  Sed  huic  eidem 
refpondetur  ab  his,quos  in  loco  de  bona  fide  citaui- 
mus,&  ab  Tiraq.congeruntur  in  retra&.conucnt.§. 

1.  glof.  2.  num.  27.  &  1.  fi  .vnquam  verb.  reuertatur.  C 
num.  290. 

lure  etiam  cum  hypotheca  addita  eftpromiflioni, 
dereuendendo,  ficuti alienatio  impediatur,  quod 
vulgo  notant.l.ea  l.C.de  cond.ob.cau.&  quos  Boer, 
congerit,  d.decif. 182.  ad  fin.  Hicrony.  Cagnol.  d.  1.2. 
C.de  pad.int.empt.  &  vend,  fie  non  polle  præfcribi 
promilPore  pollxdente ,  nifi  quadraginta  annorum 
lpatio  ·,  quæ  hypothecarum  præfcriptio  eft  d.  1.  cùm 
notillimi  &  l.i.ÿ.  ad  hæc.  C.  de  annal,  cxcept.  lure 
conluctudinario  &  patrio  rem ,  aut  ius  immobile 
non  nifi  quadraginta  annis  præfcribi  Art.271.inf.  Id 
vero  ius,quod  ad  immobile  competat,  immobile  vi-  υ 
deri  glof.l.i.  C.fi  aduerf.  tranf.  &  quos  Tiraq.  in  re- 
5  rratSb.  lig.  §.  1.  verbo  eu  Autres  biens.  Ergo  non  minori 
tempore  quadraginta  annorù  præfcribi  poll'e,ctiam 
fi  polle  admittamus,no  ergo  triginta  annis.  Hæc  fe¬ 
re  fiunt  quæ  in  ea  quæftionc  probabiliter  dilfcrùtur, 
cætera  fere  nihili.  Enimuero  quantum  ad  id  quod 
primum  obiicitur  mirum  eft  vllos  omnino  quibus 
mentis  aliquid  eft,dubitafie ,  ius  ne  elle  &  dici  debe¬ 
ret  quod  ex  paéto  ad  reuendendum  competit, an  fa¬ 
cultas.  In  quo  probâdo  ad  cætera  deinceps  efficien¬ 
da,  multum  vtrinque  fcholaftici  aurores  laborant,vt  E 
hunc  v  eluti  collem,aitera  pars,alteri  præripiat  quo¬ 
niam  peroportunus  ad  res  gerendas  & patrandam 
viéloriamvidetur.Nam  fi  ius  eft,omnespræficriptio- 
nem  admittunt ,  fin  facultas  nemo.  Elie  fipargenda 
aqua  pugnantibus,æternum  alioqui  certaturis,  id  vt 
fiat ,  intelligi  primum  côuenit  quid  ius  quid  item  fa¬ 
cultas  dici  deDeat ,  quia  apparet  plerofquc  errore 
viarum  in  aduerfia  caftra  lapios,  id  eft ,  in  altera  par¬ 
te  tranfiifle  errore  iudicij.  Facultatem  Fcftus  diffinit 
facilitatem  rerum  agendar  um,hoc  eft ,  vim  quadam 
quæ  efficiat,  vt  adtus  quiq·,  agendi  facilius  expedian¬ 
tur, &  finem  accipiat  intentiones ,  vt  in  artibus  libe-  F 
ralibus  facultates  dicut  vires  explicadi,  quid  quaque 
de  re  præcipiatur,&  in  re  medica  facultates  ftirpium 
pro  ingenitis  viribus.  Sed  ifta  longius  ducuntur  pro 
lubie&a  materia, iurè  quidé  ciuili  facultatem  appel¬ 
lant  liberam ,  &  nullis  nccelfitatis  legibus  conftri- 
<ftam  potcftatcm,quidlibct  agendi ,  vt  à  natura  indi¬ 
tam  animantibus  omnibus ,  de  qua  in  1. 4.  D.  de  iur. 
perfio  &  inft.eod.tit.  i^piicw  Græci,  quam  Cicero  in 
Paradoxis  libertatem  appcllat,&  in  Politicis  Arifto- 
teles.  Sed  ficuti  ciuilia  rura naturæ  fiuperuencrunt, 
sArgcmr.tn  ConJ.Bnt. 


ius  pofterius  eft  ordine  natura,&  naturæ  facultatem 
conftringit,  quod  Mirrha  apud  Ouid.  queritur ,  hu¬ 
mana  malignas(inquit)Cura  dedit  leges  &  quod  na-* 
tura  remittit,Iura  negant ,  &  quæ  omnia  initio  om¬ 
nium  fuerunt,ea  fiunt  Ungulorum  fa&a,& lingularis 
dominij,eft  igitur  ius  hic  quidé,  id  icilicet  quod  pri¬ 
uato  propriôqi  cuiufidam  commodo  cuiqua  tribui- 
tur.Nam  quæ  iure  publico  competunt, vt  ire  via  pu- 
blica,è  fonte  publico  haurire,fimpliciter  iura  publi¬ 
ca  dicuntur,  quod  lingularis  hominis  eft ,  iusTitij, 
Scmpronij,  aut  alterius  dicitur.Ergo  facultas  à  natu¬ 
ra  principia  ducit,  ied  à  iure  gentium  proprietates, 
emanarunt ,  vnde  &  ius  publicum  deducitur ,  atque 
item  priuatu  &  diftincliones  dominioru.  Ius  publi¬ 
cum  cuiuisde  populo  tribuit,  vtvni  ex  multis,  ned 
quidquam  priuatiuè  ad  alium ,  etfi  inde  ad  fingulos 
aliquid  commodi  permanat.  Inde  illud  quod  dicere 
fiolent  facultati  non  præficribi,quod  vere  dicitur ,  de 
his  quæ  a  natura,aut  publico  iure  tribuantur^  itaque 
quantocunque  tempore  nemo  præficribere  poffit,vt 
qua  tu  ieris  111  publico  nullus  alius  commeet,  &  fi 
numquam  ea  commeauerit,vt  nemo  ne  acrem  hau¬ 
rias  aut  elementis  fruaris  ifta  nulla  præfcriptio  effe¬ 
cerit.  Nc-c  recte  quidem,  quæ  de  tali  facultate  di<fta 
funt,quæ  à  natura,aut  iure  publico  rribuuntur,ad  ea 
quæ  priuati  &  proprij  cuiulqua  iuris  fiunt  traducun¬ 
tur  ,  vt  facultas  dici  uebeat  de  eorum  ordine  quibus 
non  præl'cribitur,vel  ea  quæ  iure  priuato  ad  fingula- 
rem  aliquem  homrrrcm  deferuntur.  Id  enim  ius  eft, 
quod  ad  priuatum  quemquam  defertur  priuatiuè  ita 
vt  non  ad  alium,quod  ex  eo  patet ,  quia  vendi ,  cedi, 
trasferri,  de  quocumque  modo  in  alium  alienari  po- 
teft ,  quod  in  fiicultatc  nunquam  effeceris ,  quæ  nec 
cedi  poteft,nec  transferri,  nec  in  priuatum  ius  tran- 
firc,aut  commercio  fiubijei.  Nec  Chafi.d.confi.xj.nu. 
yi.re&e  eam  diftimftionem  improbat, Cum  ipfia  illa  1. 
viam.D.  ne  quid  invia  publica ,  de  iure  publico  feri- 
pta  fir,de  via  publica  ficilicet,dc  priuato  nullomodo, 
deeamipfam  diffinitionem  Bald.probauit.  1.  licet. 
Cod.de  iur.delib.iij.quæft.&  ibid.Fhilip.Corn.  An- 
gehl.fi  finita. §.poftea  autem. D. de  dam.infeit.  Iraq·, 
quod  priuato  interdum  permittitur  de  iure  publico 
aut  itinere  interdicere, iure  publico  fit  non  cuiufiqua 
proprio.l.2.$.i.D.nc  quid  in  loc.public.  Nemo  enim 
de  talibus  libi  quidquam  appropriât, ita  vt  non  idem 
cuiuis  æquè  competat ,  hæc  facultatis  vis  verbo  lati¬ 
no  lubet  deficribitur ,  quæ  libertas  eft  arbitrij  quam 
Theologidefendunt ,  cui  eleitio  permittitur  rerum 
expetendarum  aut  fugiendarum  quæ  verbo  licet  re- 
ftringitur ,  vt  illo  procacis  foeminæ  diéfo  in  hiftoria, 
quæ  cùm  forte  femur  coram  Imperatore  Caracalla 
nudalfet,dixit  ille,  vellem  fi  licerct:refpondit  illa, li¬ 
cet  fi  lubet.  Hæc  acuta  nequitia  vim  facultatis  indi¬ 
cat,  quæ  id  agere  poteft  quodeuq;  appetitus  organa 
impulit.  Ex  eadem  effedus  ille  de  quo  iii  l.in  re  : ma- 
daca.C.mad.& illa  in  Euagelio  eadé  patrisf  Cii  ait.An 
mihi  non  licet  de  meo  facere  quod  volo,<%  l.  femper 
in  conuétionibus,&  Ι.ηυ  omne  D.dc  rcg.iür.Hçe  fa¬ 
cultas  nullam  præexiftentiam  commcrcij,  aut  iuris 
priuati  prçfiupponit.Idcoque  ei  præfcribi  nequit  fied  <S 
cius  poteftas  ex. illa.  1.  viam ,  elicita  non  fuit  produ¬ 
cenda  ad  priuata  commercia,  &  iuris  priuati  caufas, 
quæ  fi  per  modum  iuris  priuatim  attributi  cuiquam 
competant ,  haud  dubie  ius  dici  debent  Se  ideo  præ¬ 
fcript  iones  admittunt.  Mira  hîc  confixere  fcholaiti- 
ci  audores  de  facultate,  quæ  ius  non  parie  deducibi- 
le  in iudicium,dc  iure  offerendi  præambulo,adionis 
aut  accellbriojdc  quibus  lati  fiecefius  d.l.cùm  notilfi- 
mi,&  l.fi  finita  vbi  A ng.de  iul.pignori.  D.  dc  vfiucap. 

ZZ  ij 


1087  Des Approprànces, Art.CCLXVI.  Ic 


dt-  cil  qüod  tendit  ad  iiirisconftruadoncni  aiu  nam  A  nutnqi,  &  Icq, qui  fie  Angdum ecmf.  jj-ftip™ a, 
aqqtiilîtioncm ,  &  dus  complures  eiufmodi  rljco-  aUc™.&  Alber.  Brimum  tonf. Pi.  ItailJ  Ί 
Γ345 ,  incertas  proinde  &  vagas ,  ôc  quas  iuo  qiufquc  leutmtendum  e*  luanamra  uon  magis i*pei2  j 
marce  Elxir  alius  rcuellMuin  fpedebus  inciti  em  λ p-  lui  nattintatcm ,  pretii  reMunem  .aiitrtiuS^ 

p]Lcau-  fte  de  Ius  genera  volunt  inferre  :  vnck  crebro  lioncm  ,  quam  adi  io  ad  vendendum ,  1Μ[  C;" 

eucmtvt  ram  in  finita  m  ai  ena  fallamur  ,  de  iiibinde 
fallantMihi  fernel  &  abiiiluri  videtur  ntnni imi  nue 
facultati ,  qu=E  de  re  p.oflibill  &£  ceiînbili  tribuatur 
priiujo  cui  quant  priuariue  poite  praricrihi  ex  gene- 
i-a]  itat  Ciliïe  ur  ,££  Loivsncs.C*  de  pr  x  I er  ip  f  3  o,  annor  * 

Itaque  quod  dt  in  re  adi  wdi,  &  fmtilibns  lirignirtA 
de  declara  tienne  internecti  tu  I  quam  γοίηυυηιχ&τϊΐ-  ^ 
libus,:m  facultatis  an  iütis  purius Xmt3  fmflra cernui 
Ctntib,  quoniam  rebus  ibli  legit  imo  tempore  poflef- 
fiSj  de  per  jtricfcnpiiijnem.neqntlids  fruftfâ  de  jure 
iidcumdi  diÎCeptetur.  Nontnim  Jic habendum  us  t le— 

]ibus»veluti  lit  m  ri  pridcriptum ,  fed  iiç  quoi  nu  du  G 
rcs  aliéna  ptaderipra  fk^cuius  prçkriptiüne  alienum 
tus  &  adtionès  excludantur  quia  acqurlltio  luris  m 
piatferibenw  Ce  exçUifio  perempti  iuns  inagme. 

N  eu  ignore?  qu ibu i  cum  m  ini  res  i  η  ] nie  mca  ft  π  ï en- 
i  La  futura  fît,quîhu$  iplis  priuiùm  inter  Îe  rôucuicA- 
diï  ci'iCj.quid  quaque  de  te  ft  ira  an  ^intérim  ta  diibrc- 
pa»tcît&  fuii  Lis  proiequerw  lingularum  argumetv  C 
ta,  mil  quod  initie  dip  hare  dilputaiio  omnino  prse- 
ur  rein  ah  fchélafticis  sutoribus  cJTer  imcûta  K  oc 
ouidem  loco*  Née  niihivtiquiiip  macis  alieno  loco 
v  idc  ■  t  qui-dquajn  p  ot  efl ,  quù m  b  oc  1  ncer  r um  c  fl  de 
iureofterendi ,  cum  depacto cctroitendendi  agirai, 
quod  incptirtimc  iili  lacukath  cite  parant,  mm  me- 
7  rum.iCcrttuTijfisumiiprppfiuiiis  iücl  3i  cenfeuïde 
beatab  côiradtii  priiiïtcoqne  commercio  natum  ,  Se 
ab  obligatione  naturali,  &  ciuili  pro  quo  ait)*  valde 
£vt  loquuntur)  deduci  b  ib  s  m  iudicium  cüretit.psa;- 
icrîpriï  fei Site EvcrbiSj^ut  ex  vendito  qiiuddiiertsili-  „  , 

mi·  illa-CirCde  jmft.inn  empt-  vend,  ftatuir  Alex,  O  rneirflraumms  )  quando  cum  φίί  actacie ϊικϊϊλϊτ 
co η Ι',χλ oLi  .Cuttini  feniw,  conf-n.  1  caque  tam  fti-  i.ui‘,pcr  a  ut  poft  obbtjioneiin^ocic;  cipeîc Ai  Seà 


pulnufi  c  0  m  petit  vt  al  i]  neininï^  ms  eigo  necciîd  tir 
id  judicari,  quod  fi  non  cft,  midi  t  it  quod  iuspropnu 
cuiulqua  dici  poibe >  nihil  quod  pcricriptioLii  fubia- 
ccrc  poflit  j  ii  abtio  non  fubuenu'.  Nam  cùm  -.sctio 
vcndiccm  cunipccai  ex  nominatuum  ancum,  liurttip. 
qu  .x  nomina  polftfllua  funr,  intclligirur  in  iurc  v  ch- 
distorii  efle^quod  Balddnr  ub.C.dt·  verbar.Ggnüino- 
I  .1Ï ,  I  m  pe  rriiicn rer  ;qi  tu  i  b  oc  i  η  I Ubi. ect u  dedu et um 
e  Sd  pro  rai  1  orteil  us  o  È  ere  n di  in  Fac  u  E 1  re  e  ll  e  A'  idc-o 


p  L 1 1  '  I  NonuTatftmem,  lainetii  Condetutiaq^  j, 
cuern  ï  c  uo  n  g  u  ffir ,  quà  m  f,b  laro  ik  foluio 
quidem  non  loluti  pretjj  exceptta 
ii  oppofita  nontil ,  ctii  index  ex  ofhcioinCQïh^  m 
natione  exprimere  poillt  pretij  folucndi  con£ 
nem  ,  tamen  Omittere  etiam  porefts  fiÎC]L[  w  ·  · 
apponitur,  quod  vulgb  notant  I  lulianits.^oi^v 
D .  de  2  ct- ciup  t ■  Se  □  di ucri a  ratio  e  £fe  acliuri  i·,^ 
ratiti  a-  „  qua:  Ipecies  ad  cei  num  eaii;m  j  ^  ^ 
t  u  m  per  t  in  c  t  qui  a  an  tc  ea  uo  11  nafcicuf, 
debitum  oblatum  tSrfbJ aram  fit  d^.umaii.icftiuit 
actioni  non  nata:  negant  vulgo  p  r  arferi  bi  p  ^ 

Fallitur  Barbarius  s  &  catcri  ciWdciwjecaTudta. 
ftini rcuenditionij  aeguunt-  Nec  JHccjjc  IbiriUol 
iheorcma  implorare  :  quod  in  hanc  ttiaiaiaufija 
iblf  m  adducet  c  i  ut  i  oftirendipriferihi  3  cjiu  detm 
ad  a  itionem  acquirendam,  quod  <x  veteribus  Aifr.t 
re  Fcrt^-aCbci  nirni  n  11  m,54 ,  in  ili  t,  de  aftio.  Ar.^Lii 

1  nioL  d ,  L  p  ign  01 1  Bai  r,  L  i  ,D.  de  cond.  ç  x  Ug.  ΐ;  pE j, 

netiavbi  liipm  Ca fc, cônl .iiqdib4.Balb.  b j.ualbi, 
pricu4.pme  quinta:  parcis  qa,  NamÙocçdïiiàg 
quxfita  prifupponitiir  ^me  ipflmn,  aur  cimujifoil· 
re  ottccendij  ncc  tJhid  idem  quoesei  alLnnui ia  hoi). 
ta:c  S  it  j  quod  rendntad  i  uris  iam  qiuitn  Eûaâtni. 
ri  u  s  ie  ni ,  to  ries  i  us  n  p  p  el  lari  t  ergu  &  pà&ripty 
elli' ,  nec  facultati  itibuesiduni ,  nuüdiiiliL&  Üy. 
fcFibnnt d., h Ij cet  Aog  Jmol  RortrJ.qujudiiii^til 
liD,  dc  acqn  -1 1  ï  r  c  d.  Sed  n  ec  i  Uu  d  Bald.  i  i  ;um  ix u 
t  i  illini  j  quo  d  pote  flas  offerend  i  nata  JuiiuuicjW 
cum  adtione  (  quod  in  hoc  caiu  accidit  j.  n  stiicdt- 
r.m· 

>a 

finit  ifla  plané  incerta  theoremata,  nccpu.lpaumi 
Jubcntiuris  auitôticatcm»  Sc  negatione  cttuli  ppf 
JuntjCtii  tuas  ad  flipulaEOPCsiiabcnr,  SedecîiiEirJ 
clt  ntctiic  atlid  prob^ n dum,quod initnduuiiiibi-g 
c  Ù  paitu  dt  rt  uej  ;d  e  nd  i  1  egui  m  ü  ititipote  jjultfi- 
hi ,  cùm  Cunftet  a  trionem  pcrlcmjltjn,  ^ 
pr  a:  ί  crip  nbil  cmcil  e,  qu  x  ad  id  competar ,  5c  tLliif 
muni  cile  quod  idius  i  qtuhnidam  :  acu  hau  u  te& 
tnbn  ru  m  ,  v  î  il  L  quoque  i  ncmilis  Bart .  rari*  in L  -■ 


pr-xlcribincm  pofle,  cùm  apertiflimè  iniurceile  £  uiffnori*  dc  conditionibus  poteflatiuES  q mbtisnon 

1  1  J.  .  e.  ..  ....S.  1  „K  1.  : .  .  _  _ 


appit  ear  vendent  is, .propt  10,  S.  pr i  luito·  ,  Ar  ex  cauia 
piriuauîjfir  courrai  tu.  Nec  fine  cauia  11'ripii.E  Anget, 
m  coni",  ff .ineptum  cflb quaacrc  hic  deiurc  offeren¬ 
di  ,  de-.quo  rum  cilc  quetendliLin  cùm  ariHo  nara  non 
üit  .ante  obltuionem  1  vt  in  pignortuiria ,  i.  Ii  rem,  Ji- 
ximnii  D.  de  pigno,  a£l.  Sed  in  hoc  calu  protinus  .ab 
ipii>  contractu  natam  elle  a  itionem  ,  crii  non  r.iii 
oblato  pre  rio  c  xcqunt  io  fequi  poifi  r.  Hanc  te  n  te  n- 
ciaiii  qu.r  plane iuri  congruit rationi  pirillfequu- 
j  115  efl  Anr.Rub. conF.j, An cb.ir .a>  11L  ;$t.  BaU.  cani. 
|o.j. Iib.nu m^rlaS. Decius,  Q.auel.  Aquenl.  Currui^  l, 
pctens,C.de  padhAlexiin  hac  re  varius  eoftfiuS.iib, 
6.  Balbus  in  prieferip.  4,  parce  quarto:  partii  princip. 
q,j.Cagnd,U*C,  de  p  actam,  emp,  Îivend,vndc& 
id  'argamcnmm  ,  quod  vulgo  iumimt  à  pignora  ricia: 
natura  ex  d.  L  G  rou.$,  omuis,  vanum,  bc  inutile  efl's 
vt  ad  certi  um  c^fum  pettimms,  cum  protinus  à  coti- 
rraCtuaftio  ad  reuendendum  competar,  exiflente 
die  fcxerçcnda,  &  ante  rcfliiurtoocm  vlkm  pretij, 
ita  vr  ftcmappoGtiL  exceptione  tequi  condemnatio 
poflit^aodredc  Aymo,  Craitcita  fcnfitinUfeiro  dc 
tempore,  parce  quarta,  capite incip.  circa  pfæmiili 


pcaiLcribimr,  quia  praeterquam  quod  ί·ί Ln iuisid;M 
v  liiniis  voluntaribus  inceiligicur^quod  ImoJ,  | 
1.  pignon  &  Ang.  d.  5,  action  um,  hic  ctiun  canlU 
côdiiionîs  vocem  improprie  iuuii ,  vü m p±C7iumi ]*·  | 
tiu*.  dicendum Jic ,  quod  athuu  cortdi'ni:;,n:ilc^il,1t  ] 
facit  nec  iuipendir,  quit  propria  natura  j 

t  ft.  ΐ .  u  n  mi  s ,  i  r  1  u  b  c  -un dm  une  in  îIaÎc  v  crb.  j  ip 
C.et£riim  talis  coimcncio  çpritïaihïirtveiidinçj*  j 
b  a  c  \  ege,  fuitu  m  eoi  id  μ  icu  jale  tnnoi  1  tdscir.U  r,  N  | 
Jeg.  cum.  vt  ante  docuunut  i  Λ  Glub  ^  i 

{bili Cr e  dicatur, non  cfl  retolucio  rnagisconiiiH0^ 
p  lis  in  retrOLltndendo,  quàm  tii  vendendo  fti^u  ■ 
vr  p  ce  ci|  loin çnd  i  lex  1  n  i  ub  liant  i;t  cumraour 
vei  idit  lonibus ,  fic  i  u  rc  uendicionibus  ptenj  ri  ^ 

tio,  V  tru  mrjue  eodem  iurc  conrrxft  un  N 
nos  oportet  'vGtntl  loquendi  fomuua  ,  ^ 
mimelblutioncs  fieri  iubcoraliduric  :qti^  u. 


cené^ 


f  conditionis)  non  profila  qua'  m  prupruï  —  ^ 
|l:acca["uà]ium  e uêruum accipit ur ,  Jed  P°F  .  j 
ieito,ideoquE  quam  rcx.l.a.C.de  c 

vend,  juiiia  legem  contuitui appdlat,L*t^.  j 
lege  poflei cenditiofiem  dixit ,  quud  η^ίΕ: 


ioBp  Des  Appropriances 

Brufel-  vir  excellenti  eruditione  ,  iufto  de  conditio¬ 
nibus,  libro  oftendit  c.i.num.i4.&  rurfum  tit.3.  nu. 

8  37.  T iraq.  in  retraCt.  contient.  §.  2.  glof.vnica  nu. 7 6. 
Ineptiillmaverp  &  inciuiliiîîma  illa  argumentatio, 
ante  oblationem  non  currit  præfcriptio  venditori, 
quanto  igitur  tempore  offerre  nolet,  tanto  præfcri- 
prio  inhibebitur.  Hic  primum  quanta  iniquitas 
vium  præfcriptionum  id  eft  acquirendi  dominij  in¬ 
hiberi  ab  aCtore,  propter  fuamipfius  voluntatem, 

&  à  luo  faCto  caufas  impedimenti  neCtcre,  &  ean¬ 
dem  vim  tribuere  impotentiç  6c  voluntati,cùm  vbi- 
que  tradatur,in  iure  regula,  qui  poffit  facere  vt  pof¬ 
fit, poffe  videri.reg.quipoteft.D.de  reg.  iur.vnde  il¬ 
lud  debitorem  iub  conditione  creditori  præfcribere 
polle ,  ii  creditor  in  poteftate  habet  conditionem 
implere  1. 1.  §.  qui  fub  conditione.  D.  fi  quis  omilf. 
cauf.teft.Rom.d.l.quandiu  &  conf.  84.  incip.circa  id 
quod  quæritur ,  vbi  feribit  tempus  conficiendi  in- 
uentanj ,  quod  currit  à  die  aditæ  hæreditatis  ei  cur¬ 
rere,  qui  adire  potuit ,  quod  ipfum  late  Fely.  perfe- 
quitur  c.ex  tranfmiilaext.de  præfcript.Balb.y.  parte 
quintae  partis  q.  3.  &  part.  6.  cafu  xxij.  quo  loco  non 
immerito  Alex.repræhendit  qui  in  conf.58.voL5.di- 
xit  cum  creditor  agere  non  polfit  aduerfus  tertium  Q 
poileiforcm  pignoris ,  ante  difculfionem  principali¬ 
ter  obligati,  non  currere  creditori  præfcriptionem 
debiti ,  ante  dictam  difculfionem  factam ,  quam  ta¬ 
men  quotidie  in  poteftate  habet  facere,quod  ipfum 
cum  aliis  eiufdem  generis  multis  in  quæftionibus 
Ioh.  And.Butr.&:  Panor.pcrfequuntur,c.quia  diucr- 
iitatem  ext.de  conçeif.præbend.  Rom.  conf. 352.  in- 
cip. quæritur  primo.  Sic  cum  creditor  vni  ex  correis 
debendi ,  foluendo  aCtiones  cedere  debeat ,  fi  recu¬ 
lât  cedere  ac  per  hoc  correus  non  vult  folucrc,præ- 
icriptio  creditori  currir,quod  Bald.  dixit  c.  cùm  non 
liceat,cxt.de  præfcript.quo  loco  hunc  ipfum  cafum, 
de  quo  quærimus,Bald.  perftringit ,  an  aCtori  impe¬ 
dito  agere  ob  defcCtum  lolutionis  pretij,currat  pre- 
feripno ,  cùm  ipfe  foluendo  impedimentum  remo¬ 
nere  pofsit ,  6c  Caft.  d.  conf.  220.  lib.i.pignoraticiæ 
præicribi  ait  etiam  ante  folutionem  debiti ,  quia  de¬ 
bitor  offerre  in  poteftate  habeat,  quicafus  tertius 
eft  ante  à  nobis  deferiptus,  quod&Dv.  quoque  di- 
xit.§. rurfusinft.de  a£tio.num.ij.&:  gloi.d.  §.  fed  cùm 
illud, verb.  tonftituta  :  &quæ multa  eiufdem gene- 
ris,&  iuris  traduntur.  Nec  apta  eft  rcfponfio  Barba- 
tiæ  quod  etfi  pofsit ,  agere  tamen  cogendus  non  fit, 
quia  multa  permittantur  poteftati,  quæ  necefsitati 
non  fubiiciantur,quod  dictum  de  præcifa  nccefsita- 
te  verum  eft,  de  caufali  non  verum.  Neque  enim 
præcisè  cogitur,  fed  per  caufam,id  eft ,  nili  pati  velit 
contra  fe  præfcribi.  Nemo  enim  redimere  cogitur, 
fed  nifi  redimat ,  &c  pro  redemptione  pretium  offe¬ 
rat  præfcriptioncm  patietur,  quæ  ipfa  patientia  in 
fciente  confenfum  implicat  1.  alienationis.  D.  de 
verb.fignif.vt  diximus  in  protheoria. 

Quod  de  verbis  toties,quotics,  quadocunq·,  &  ta¬ 
libus  obiiciunt,  plus  fatis  eft  ab  Tiraquell.  refpon- 
fumd.§.i.glo.2.Boer.decif.i3i.& 382. Socin. conf.  SC. 

Quod  de  mala  fide  apponunt ,  plane  fine  ratione 
dicitur,  cùm  malæ  fidei  dici  non  pofsit,  qui  bono 
venditionis  titulo  pofsidet ,  nec  tenetur  reuendere, 
nifi  compellatus ,  6c  pretio  ante  reftituto  :  quod  fi 
non  fit,nihil  eftlapfo  præfcriptionis  tempore ,  quod 
ci  imputari  pofsit,  quod  8c  Bal.  dixit  coni.  303.  lib.i. 

&Socin.iunior.conf.i4j.lib.i.&Corn.conf.277.1ib. 

4.  Anchar.  reg.  fine  pollefsionc  in  6.  ver  f.  item  intcl- 
ligat,  &  patet  ad  fenfum  excommunibus  intclligen- 
tiis. 

^irgmtr.in  Conf.Brit. 


Art.CCLXVI.  1090 

Quod  de  confuetudinis  quadragenaria  immobi-9 
lium ,  6c  iurium  quæ  talia  funtprælcriptione  obiici- 
tur,  puerile  plané  obieCtumeft,  nec  ego  in  eo  di¬ 
luendo  operam  pofuilfem ,  nifi  in  eo  plcrofque  fed 
iuris  non  latis  peritos  magnum  aliquando  momen¬ 
tum  ponere  depræhcndillcm.  Sed  virium  in  eo  pla- 
hè  nihil.  Conftat  quod  initio  diximus  aCtionem  ex 
vendito  ,  vel  præfcriptis  verbis ,  quæ  ex  paCto  de  re- 
uendendo  tribuitur  d.l.2.C.de  paCt.int.  emp.  &  ved. 
perfonales  elfe ,  ex  promifsione  fcilicet  &  cotraCtu, 
nec  ea  res  dubitationem  habere  poteft.  Ergo  perfo- 
naliiï  prçfcriptionibus  talis  aCtio,id  eft  triginta  annis 
fuccubit.Nec  ad  rem  facit,  quod  in  ea  fundus,  &  res  10 
immobilis  veniat,  quia  (vt diximus  fæpe ,) titulus 
aCtionis ,  <5c  perfonale  faCtum  ad  diiudicatiohe  per- 
fonalium  fpeCtadum  eft,  ex  quibus  obligatio  oritur, 
non  à  materia  aCtionis ,  ideoque  nufquam  perfona¬ 
les  aduerfus  pofteilores  dantur,&  quod  in  tali  paCto 
ante  id  fieri  diximus, ex  vfu  tribunalium  Fraciæ  con¬ 
tra  iuris  regulas  fit:  vnde  euenitvt  perfonales  aCtio- 
nes  fiue  quoad  contraCtus ,  fiue  diftraCtus  &  refeii- 
fiones,perfonam  obligati  in  conucnicndo,id  eft,do- 
micilium  fequantur,quia  perfonæ  hærent,nec  ab  ea 
feparantur.  Quod  fi  in  præfcriptionibus  naturâ im¬ 
mobilium  feruarent ,  ciun  in  his  petitur  fundum  re- 
uendi  malè,&  incaute  diceretur,l'pcctandii  c  fle  qua¬ 
draginta  annorum  lapfum ,  quia  ea  præfcriptio  tum 
demum  vfurpatur,  cùm  titulus nulluspropomtur, 
quod  inf.patct  art.  271.  At  in  cafu  propofito  conltat 
emptorem  habere  emptionis  titulum ,  etiam  fi  per- 
fonali  obligatione  teneatur  ad  reuendendum.  Ideo¬ 
que  fi  illi  verum  dicerent ,  fola  quindecennalis  præ-  > 
icriptio  fufficeret  titulum  habenti,  quia  tanto  tepo¬ 
re  omnes  aCtiones  reales  de  immobili  materia  præ- 
feribuntur ,  fi  titulus  adfit,  vt  hoc  cafu  præfupponi- 
tur.  Sed  cur  non  fiat  in  cafu  talis  pacti ,  in  cauta  eft 
perfonalis ,  quæ  ad  triginta  annos  actionem  produ¬ 
cit  ex  natura  pcrfonaliû ,  quæ  à  promillionibus  cau¬ 
fas  habent.  Deniq;  quæ  ratio  inuiCta  ÔC  irrefragabi¬ 
lis  eft  in  hypothcfi  propofita,n6  quæritur  de  re  præ- 
fcribéda,fcd  de  aCtione,  inter  quæ  multum  intereft. 
Nam  cùm  res  à  domino  ex  caufa  emptionis  in  em¬ 
ptorem  tranflata  præfupponatur,  ex  caufa  habili  ad 
tranflationem  dominij ,  nihil  hic  de  rei  præfcriptio- 
ne  inquirendum  eft,  quæ  tum  demum  locum  habet, 
cùm  res  habetur  à  ηό  domino  :  fed  quæritur  de  præ- 
feriprione  aCtionis  perfonalis  ex  pacto  de  redimen¬ 
do  dominiOjintcrim  apud  emptorem  manentc,licet 
refolubiliter.  Eft  igitur  infantile  obicCtûde  præfcri- 
ptione  rci,quia  non  de  re  agitur, fed  aCtione,  ad  rem 
reucndcndam,cuius  tempora  logiflima  funt,  vt  per- 
fonalium  omnium, id  eft,  triginta  annoru.  Nec  pro- 

fitcrea  immobilis  eft  aCtio, quia  in  ea  venit  immobi- 
e  ,  quod  quoad  quædam  locum  habet ,  hic  vero  ha¬ 
bere  ηό  poteft,vt  in  d.art.i7i.&  273.dicemus,  6c  ex- 
tant  DoCtorum  hac  de  re  fententiæ,cùm  re  alienata, 

&  tradita  tranflata  eft  vfueapiendi  conditio  à  ηό  do¬ 
mino, vcndicationes,  aCtiones  reales  eodem  tem¬ 

pore  extinguntur  quo  res  ipfæ  præfcribuntur ,  id  eft 
quindeeennio  cum  titulo ,  cùm  res  nondum  elt  tra¬ 
dita  ·,  perfonalis  ad  tradendum  minori  fpatio  trigin¬ 
ta  annorum  præfcribi  non  poteft,  quod gl.  Alber. 
Angel.  Flor.putant  l.fi  partcm.D.quemad.fer  amitt. 
alij  l.corruptionem.  C.  de  fer.  &  aqua,  qui  cafus  no- 
fter  eft.  Nec  vfquam  confuetudo  contra  ftatuit,  quæ 
pcrfonalibus  omnibus  de  re  quacunque  ,  tempus 
30.  annorum  indiftinCtè  ftatuit.  Denique  li  quia  in 
aCtione  de  reuendendo  de  re  immobili  aut  potius 
ad  immobile  agi  putant,  ideo  tempus  quadragin- 
ZZ  iij 


iopi  Des  Appropria  η  ces, 

ça-aïîtîûftim'cïpcrdlÎinlitm;  longe  fai lumur,  qu.mdo  À 
immobile  ipliun  ib  lidimi,&'  natura  raie  quimi  cccu- 
niû  piœifriMcar  ab  co  qui  ci  ru]  luu  hnbci,  fi  igitur  in 
iplb  immobili  naturaid Jocum  habtt  ,  muJtnritagîs 
liabebit  locum  prttieri m io,in  co,quod  talc  clic  pro- 
piericfperium  îmiUûbjlisiudvCant  »  CJf  régula  pro¬ 
pice  vjuimquoiiquc  iule  &c.  falluntur  igitur  luud 
du  h  se. 

π  Hou  fine  ersufâ,  igitur  lïMc  partem  amplcitunrur 
magni  auriotesi  R  omamts  quoq  l)î  a  ntl  or  cil  te  pà- 
rt’ono,id  cfi,  fe('vt  loqui cur', allegante  elle  iudiçatum 
d.  L  in  engnitiüiic ,  &  liane  conumi  tient  file  dicunr 
A  n  g .  I  u  b  J  ub .  b  a '  k  Λ  U‘x.  D  c  ciii  s ,  CJ.la  u  J  i  us  Aq  u  en-  ® 
iiSjCur tiusiifn ior  AnE*ft.ubeu5j  Fclv.  Sbeirt*  I  hero- 
ny  nuis  CagirtjUis··,  la  l!  Franck",  lïalk  S  replu  B  ertr, in¬ 
dus  Par  p  a  fi  a  iiotadimis.Mactîu.A0ica&  aiij.Nec  ta¬ 
men  contraria:  fenrenriæ  iuidefimt  adftipularorts. 
Imob  Ang.  libi  contrarius,  anre  lignant  quos  mute 
lïominaulmus  Rnphaëlcs  duo,  Croius,  Alnar.  11er- 
m  a  p  ugna  x  .Ikrb.it  lus,  P  a  lcbC  e  pcl.Fa  Han  us  à  Mon- 
rc  failli  Sabmi.Gu'd,  Akv.be  nuperus  Aidât*  ChalE 
ïgneus  ambigit,  vr ik  Albcriciis. 

Tu  pugnantibus  aquam  (p-irgc  ,  pugnam  Jirimet 
puvliamiibmorum  ronuumluakatis ,  N'  Curiarum  Q 
amp ϊίΠ unarum tl ecrc ns  concordibus·  ne  deinceps 
V I  rra  pugnand  um  J  )  u  Cum  PanE  ieji  [fi;  Curia:  d  être  - 
tum  p  r  a- indicat  uni  ci  l  eue  Tirai]*  Mcnrolonus, 

Cl  j  ail*  Ricbnit,  Molitu  Burdcgalcnfis  Curia·  Bocr.  d, 
dccii,  s  El,  Se  civrcramm  enam  regiarum.  Rothqma- 
gcntls  IgUL  üs  j  d.  Lin  cognitione  annoijîî,  Noftnr 
tciftin  Britannica:  cria  amplius ,  a  nuo  rr~o.  <k  ip-j. 
Enir?  Tb{ j  part,  c™  ïrdi\çûi[t  iqifft.  !<?- 

ptmp.  N  ce  ranu  effc  illud  Diuioncnfc  *  iï  quod  vn- 
-*'*·  1S7.  quam  fuit ,  quod  Chil£&  Montolqnus  iiicmoranr, 
T,‘>,w“  vt  cATera  viticcr'C  pnllir,  qun  minus  rerum ,mc per- 

perLiaaLjtfrequer.fius  fickuîicarmtm  obtineat  ait  D 
<  tor  nas  Ljui  an  1  m  perate  r.  D.tle  J  e  g.ir*  t ,  &·§*.ι*  a  lu  b  ► 
de  reftit.  Se  ea  qiisc  pa rit  x i .  menfi  quod  Igneus  ret’tè 
fcqucudmn  ce  n  fc  c. 

Sed  vide  quini  infinita  Jil  inris  materia',  &  verb 
quàm dilfi di oi  11  m argumentum  Conunercicrum  in¬ 
ter  mortales  ram  diihdtolbs  R-  iplbs^  çonfoisâ  dubs- 
c.uione  i  11  hvp  0  ch  e  ii  propolira  .paccide  rcueiicîen  · 
do  ex  luprcimrumeLuiaanm  detrais  :  eccc  nui  dm 
rt·  En  rgi  t  \i  lin  ulIc  s-  ë  ex c err  a.  Di  ivimus  fptrj o  triginta 
snnOUlm  praderabi  a  etiam  ex  rali  patio  nafccuik 
exclu  tinnis  quadraginta  omtoruan  creditas  &r  de-  ^ 
fen Îai  a  qu  sbu fdain  piwic ripd  0 nes ,  fed  v  n  à v  b  tx  - 
cluf?Ecccc 'ahcrl  furrepiuir*  Frcquentiilimum  in  ta¬ 
libus  paci  is  e:il apponi  hypothecis ,  H  vero  tam  Flt- 
qitemft  Lü-nair .  ve  criant  b  πρρϋίΪΕϊΕ  iiqji  itntq  pio 
appolitis  liabemir  Em:  vckui  cautiones  in  Ferri  [oh— 
tK  £k  notariarum  tTtare^aiii  isiizuq.if  inïia  oarulta.’,Je 
quo  cradacao  doAorum  1.  quod  E  nolit.  $.  I]  allldua. 
D-dc  ardilit.  c-didto ,  quod  ini  CepoJ.  fusi  periVqui- 
tur*Tiraq*Ln  cosiJbtq, parte  liniiratqi.  num.  7.  Nam 
quo  diu  re  cojt  Iit  erudi  n  arto  omnibus  obligation  ibiis 
eas  i  i  teli  l  tintai  quidnni  putant,  ex  art.  t.  R"  ili  b  E'  q* 
rir.de obligan  quale  fit  alibi  dicemus*  Jgirur  u  ap-  p 
pnltta:  isntj  vu Iginmpcdiri  alienationem  putant  j  li 
emptor  l em  tali  patio  obnoxiam  vendiderit ,  quod 
vu]gb  liorant  l,  ea  lege.  C.  de  cond*  ab  catif.  Se  J*  E 
ita  quis.  §.  ealegc.  D.de  vltI-i.  obligat.  Bartol.  1.  li 
creditor.  fin.  IT  dedi  lirait*  pigrior*  iiuc  fpecialis 
Et  fme  generatis  hypotheca  dixit  Boer.  dcctf.iSi* 
Itidem  fi  obligatus  ,  vel  hicccilbi'  eius  yninei-fiibs 
1-e.m  pnÎltdKÎt  j  non  y ntc  putant  præfcribi  üuJïè  by- 
po  me  caria:  pro  cautione  talis  pacti  ^ppoEnc  quiin 
i]u.adr3ginti  annorum,  fpapo.  Hrgo  idciii  euejuct 


λύμτ;. 

K.C* 


Art.CC  LXVI,  iQoj 

q  u  0  d  in  1 .  e  um  notiffi  mi  ,vr  ttfi  perfo^lk  &τ  ί 
tir  mgmta  amik.pÆdcuri  petfona  oldiLu 
drngmtaannifpeAr.rtdi  lint)  neque  dubm  f'1"3' 
commit riis  diipoiiria  de  d.L  cum 
turs  qiirc-aJ h£  exprc-lfa  cil  J Ώ 
ni  fin,  Sed  nos  poitetius  Eatutaik  dii'  'f  C 
tolh  omnem  obligationem  Eue·  ciLiil-m  ιΐ,Γ  :Uj*- 
[t-m docebimus,  prêter iiirisdifpofioo*.  " η'1ίυϋ· 
id  e  o  quod  can  fe qu  em  fui  t  co]  1 1  nar^j|er[l 
IHubliita,  nec  alcetam  amplius airetrt  d^nj-V  ^ 
in  omnibus  omnino  hypotbecii  accdTnri^k  ^ 

1 5  rabii  mis  Jnctt  proprio  mfra:a  «,17^:2.  Dl, 
quis  deinceps  iliLpui  rationem  de  r.dibll£  ^  * 
Icmcl  canos  inquilirione abfuluaiirui  ' 

caram  prÆici'iptionibus*  ‘f  S? 

Proi ndcj  nec  du m  fi  u  ss  i  u  qui  rendi ,  de  ia ipfa  é  , 
teirij  quam  iamdltduni  eradamus  de  s^r.r  icLinr,^""  '' 
b  lis  pactorum  d  e  rcdim  e  udo*  Nam  qua;  adii  £ 
mus  de  pacti sd icta  fnnr  inter  ipfiirn  empioc^.* 
vttiditorerri  compoEris^quod  illa  oaig]  4v.be  dns  rt 
C.dv  patb  1  nncmpt.agtr :b  0  e  eft  „  amt  ititaifc 
i  crie  cnntfahcntes  ainbigEturjLddubitnriainr,^ 
Et  de  fecundis  omproriLuut,  quiremboeturd^.' 
uendiribni  obnoxiam  a  primo  empeore omerunçjt 
ue  fecundus  emptor  legem  res  vmprædifbiR, 
ntjEue  ignqrauerit.Sed  cafus  adiicj  potdkqtititi^ 
ipLilvge,  Ai .ropcMià  prioris  contrariais  ccibüiîci* 
j'c-d inscrit ,  qui  ipfc  cafus  faedius  decidi  ρΰ^ί 
e  Cl  nutu  donc  exprf  1E1S  i  Conitar  rnim  accida*  i 
vero  iure  fieri  polît,  vr  t  mptor3  quiliadcgerjiitq, 
alte  ri  en  Jat  re  folubi  li  u  r  qu  idt  ri  1  profcoknitp' 
nio  vemJirore  ,qiiodTiraq.  pt-rfeqiutiiriajnnd. 
coniient.ï-j.pkïj.pmLuiicr.ii.SeJ  in  hadjjrjiiJijW 
sd  primum  Stamen  du  ni  clt*S[i  primuSvùiïi‘tôf#A 
cto  fecundum  e  mpiorom  rei  dece  morem 
j  e  pdEtt  qiio.d  ne  lino  pugna  eia  n  figi  [utinterfdic* 

1  adi  eos  au  flores  ,  ar-riore  vtnufqtie 
ihu  e  n  n  n  Paul  o  C  .1  fi .  J .  1 .  i,  &l  1.  fi  e  in  a  vt  ndn.·,  C1. 
d  c  pign α  r.a  ft.  T  is  v  e  ra  quici  1  n  q  uc  es  Gnl lici ïtic>j- 
n.iJia  Sicquencamras  n  c  i  l  ;r  t-  e  y,  d  t  j  tut  a  t  i  en  e  η  ώπι 
vfus  fori ,  &  regni  praecidit ,  necampliutdnhujcir, 
quin  reria  primus  venditor  detentorem  mpsut 
pollir  *  Se  libi  ex  auditu  acceptuiii  Tirm  nfitlp 
ui  m  t  s  ibun  al  ta  1 1  igr  clliii  c  0 1 1 1  irma  t;ÿ.  ;.  gioLi.  tn  r:· 
tratV.  comient,  alfciit  vero  Molin.  n.  6j.  &  pos fine 
bis  ad  fit  mare  poiTnruttS  pali  lorigss  fcliplnuus 
d  i  Ipu  ea  :  i  os  1  es,  q  u  is  Ti  raq.co  rtira  ittit  d-  ^i.  njri.7.  ^ 
Boer,  a.  dccifi  tSa.  Ch.ili.  tn  conf  Eurg, rai  ^^';r 
Tfflifitft  >1  rarijjpf.  §.  1.  Se  conC  4-1.  Idqueet^tririi· 
flaiii  tuni  cinis  is  riijoiidn ,  cuiu-t  priiicipfjrrqu· 
gsi.it  adtionem  perionalcni  Rmduin  ftqrti, ‘qwod  b· 
r.nq.  Ι'οΐό  peri  equitur  in  rei  rari.  l:g.  Î.S.  gloi.  p1-^11, 
p.  Nec  E  verum  dicere  volumus*  hitcariin 
ticrhii  detentorem  dattiP,  dt  eadan  dlii  perfefl^ 
lisqu^cx  pario  micndcndi  darctui  jdntdb  pri 
lt.luii  emptorem  perfotnlitcr,  Se  dc.fnripi  ^Trn" 
nvi Ilione  obligatum ,  quoniain  unprilibiie  fir^ift 
pcrfbnam  obligati  .-er  lun  edis  eius  egredi,  awa 
.ilium  dari,  quàin  obliguciim,  led  tft  vriiis 
vindicatio  tfiir-vfil  inducts  rekifoanie  prçuo.  CM  | 

E  verum  c  It ,  eèm  o euius  vendieano  reaJis  ^ .  &  'l! 
rem  concepta  ,  Se  deter.torrip  canurni.ic  r·' ν¬ 
ινί,  eueniet  vt  repraderipta  qiiilideceniiifq^Pv 
app  r  ûprin  te  n  tu  m  ca  exckidarur  f  quia  n: 
vendicaiLoncs  cxe’udmuur  vr  niabs 
enim  tale  parium  reale ,  quod  Fafil-  aiccyiik  ( 
tus ,  ver  E  nota  hk  duo  tu.  E  dt  mueib  f11^· 
iiiei)  rei  cohaeret  :  quod  Angfl*  ^Γί’[·  ^  _  kflij 
giofi  verb,  propriam,  ‘inii,  de  locat.  cigP 


10.93  Des  Appropriants,  Art.  C  CLX  VI.  105)4 

r^alinm  rrrrmnrn  pi  J  Γ -i  ,  i  _ 


realium  tempore  ei  præfcribitur,quod  fecus  accide¬ 
ret,  fi  ilia  ipfa  perfonalis ,  quæ  contra  primum  em¬ 
ptorem  competit  aduerfus  detentorem ,  dari  poliet, 
quia  non  nili  triginta  annis  ei  præfcribi  pofTet.  Ita¬ 
que  ea  aého,ctfi  pro  eadem  re  competat  ad  rei  repe¬ 
titionem  fici  licet  Ibluto  pretio,tamen  quç  perfonalis 
eft  in  emptore  cum  quo  contradtum  eft ,  mutatione 
perfonæ  naturam  mutat,&  alia  eft  in  perfona  fecun¬ 
di  emptoris,  &  diuerfo  tempore  præfcribitur ,  ficuti 
in  hypothecariis  quoque  iolet  contingere,  quæ  in 
perfona  obligati  &  tertii  polfeiToris  aliter  atque  ali¬ 
ter  præfcribuntur  d.  1.  cùm  notilfimi  ;  fcio  quofdam 
tales  aftiones ,  quæ  propter  obligationem  in  rem  ® 


"  1  £ - jp  '· - xn  ivm 

conceptam,aduerfus  tertiam  dantur,  codiftiones  ex 
ftatuto  nominafle ,  cùm  nomen  non  reperirent  eius, 
quæ  potius  vtilis  védicatio  dici  debuerat ,  atque  hinc 
ad  illud  axioma  protinus  decurrifle  codidiones  om¬ 
nes  pcrfonales  elfe  ,  ergo  &c  regulari  perfonalium 
tempore  præfcriptibiles ,  quia  rem  fuam  nemo  con¬ 
dicere  polht  l.vlt.D.vfusf.quem.  caueat.  Quod  non 
protinus  confequitur,nec  quæ  ab  ftatutis  tribuuntur 
lemper  pcrfonales  funt,  &  natura  fæpe  repugnat, 

alHCr  "'T  POirUnt  qU/^,L  Promifllone>  ciuio a iure otterendi.  Sed  cùm  hic  cafus  expreiTariï 

?^ihD  Ibcr. notaun  m  G  habeat conftitunonc imperatoria difputatioLm,n5 

nîim  fcnnXlS· tX  C°  Tn^J; 111  rctra<it·  ^^g1·;·  operæprenum  in  eo  tempus confumere  extante 
num.  8.  Confiât  igitur  tales  adiones  adreuenden-  l.cùm,  notiifimi.§.  fedcùmillud.  C.  de præfcripr.30. 


A  debeat  emptoris  pro  fuo  venditore  præfcribi  non 
poterir.Li.fi pignori.  D.  famil.  hercif.  &quos  Boer, 
citat  d.decif.i82.num.28. 

Ergo  quod  de  iure  datoris  refblutoobiicifoletl.  l7 
lex  vedigali.  D.de  pig.  &  1.  Pomponius.  §.præterea. 
D.de  acq.polf.  obelle  non  poterit,  vt  nec  illud  quod 
dicitur  rem  tranfire  cum  fua  caufa  l.fi  conuenerit  vt 
nomen.  §.  fi  fundus.  D.de  pignor.ad.l.fi  debitor.C. 
de  diftr.  pignor.  quia  illæ  regulæ  rebus  fie  liantibus 
intelliguntur,quomodo  contradus  tempore  fuerut. 
Contra  accidit,  fi  approprimentum,  aut  præfcriptio 
fuperuenerit  ex  capite  &fadoipfius  emptoris  pro- 
prio,  quia  fi  interccftiim  non  iit,  omnesomnium 
actiones,  &  hypothecæ  excluduntur  proprio  acqui- 
rencis  iure, fine  attributione  alia  autoris,quam  ipfius 
tituli, quod  Boer.notauitd.decif.  182.  nu.  38.  &:  49.6c 
conf.3.  &  item  14.  Quod  verum  quantumlibet  dimi¬ 
cent  icholaftici  autores. 

Iam  locus  hic  eft  de  fecundo  cafu  difterendi,  quem  ^ 
initio  hui9  difputationishoc  ordine  pofuimus.  Cùm 
fcilicet  creditor  alter  alteri  vult  præfcribere ,  &  libi 
ius  confirmare  altero  fiue  priori  fine  pofteriori  ex- 
clufo  à  iure  offerendi.  Sed  cùm  hic  cafus  expreilàm 


**“*“·  ^, '■‘“'-i  «u-uunes  aareuenaen- 
dum  pcrfonales  efle,  aduerfus  obligatum:fcd  aduer¬ 
fus  detentorem  extraneum  vtiles  vedicationes,idcô- 
que  diuerfa  elfe  præfcriptionum  tepora,  vnde  adio- 
nem  ad  retradum  aduerfus  emptorem  primum ,  iu¬ 
re  quidem  ciuili  non  nifi  legali  tempore,id  eft  rrimn- 
ra  annis  piæfcribi, aduerfus  tertium,  qui  ab  emptore 
cmerit,rcgulari  dccennij  tempore,quod  Tiraq.dicit 
in  retrad.confang.§.i.glo.  10.  num.  xo.  &  12.  Eodem 
iure,6e  exemplo  adio  quod  metus  causâ,quæ  in  rem 

frrinrn  rlirirnr  nnn  niii  . l_i; 


«tiniis  auucilUS  ODII  - 

gatum,  id  eft,  metum  inferentem  præfcribitur,fcd  fi 
res  ab  tertio  pofiideatur,ctiam  decennio,quod  Bart. 
&alij  notant  l.fi  quis  vi.  C.  quod  mct.cauf.  Quod  6r 
in  omnibus  perfonalibus  in  rem  feriptis  ex  eadem 
caufa  receptum  eft, ne  longius  tempus  in  hispræfcri- 
bendis  exigatur,quam  in  his  quæ  ex  toto  reales  funt, 
quod  Angel. 6c  Alex.n0tantd.L3.  &  Raphaël.  Cum. 
conf.  54.  incip.  Lconardus  6c  Francifc.  Balb.  4.  parte 
terriæ  partis ,  quæftione  i.&  alibi  dicemus.  Sic  6e  is 
qui  à  minore  emerit  non  facile  prçfcribit,qui  ab  cm- 


Supereft  ille  tertius,  cùm  quæritur,an  creditor  ad-  l9 
uerfus  debitorem  iuri  offerendi  pollit  præfcribere: 
nec  enim  hic  cafus  d.  S.compræhenditur,  6e  ante  te¬ 
mere  mifceri  materiam  docuimus ,  quo  cafu  vere  6c 
formaliter  incidit  illa  dubitatio,  an  iuri  offerédi  præ- 
ferioi  pofiit.Sed  ctfi  de  toto  hoc  genere  præfcribcn- 
darum  hypo  thecarum  alibi  locus  fit  dicendi  aptior, 
quod  6c  nos  faciemus ,  vera  eft  diftindio  quæ  tradi- 


quod  <*nos  faciemus,  vera  eftdiftmdio  auæ  tmdi 
fcnpta  dicitur,non  nifi  triginta  annis  aduerfus  obii-  D  tur  multum  intereiTe  vtrum  creditor  poiSdeat ,  an 
gatum,  id  eft,  metum  inferentem  præfcnbitur,fed  fi  vero  debitor.  Nam  cùm  rrrm  fîr  rrpLr,m  ; 


i-aD.cuxitd.l.cumnorifiimi.Bald.inriib.ext  dem-æ- 

more  emerit  rem  minoris  régulai,  tempore  præfcri-  E  feript. Idem  ille  &  Panor.d.c.quoniam  frequenter.§. 

Dit  I. poilC lllOnCS  Ol  J.vlr.C. il  ÜU1S 12Π01*.  ΤΟΠΙ  1111ΠΟΓ.  fin.rvr  vrlir  nr'.n  rnnrrll·  _  r 


iiiixxvjLxo jl 1  urnipuic 'piaricn- 

bit  Lpoffcffiones  &  l.vlr.C.u  quis  ignor.  rem  minor. 

ïj  efle&l.  vit.  C.vndevi,  eiufdem  argumenti  fpccics 
traduntur. Iure  patrio  hoc  dubitationem  nullam  ha¬ 
bet,  potcftque  tertius  emptor,  fiue  faciat,  fiue  igno¬ 
ret  legem  reuendendi  priori  emptori  di&am ,  rem 
legitimo  præfcriptionum  titulatarum  tempore  ac- 
quirerejvel  etiam  approprimentoedi<ftali,nifi  inter- 
cedatur,quod  6e  Moi. quoque  d.q.di.in  v furis  fenfit, 
quia  talis  padti  fcientia  non  inducit  malam  fidem, 
quia  nifi  petenti,  6e  pretium  afferenti  emptor  rem 
reftituere  non  tenetur,  vt  ante  docuimus.  Neque 
enim  confequitur  fi  contra&us  refolubilis  fit  poten¬ 
tia,  protinus  etiam  adu  6e  eftedurefolui  6e  freque- 
ter  euenit  ne  rcfoluatur.  Ideoque ,  6c  ante  diximus, 
ex  titulis  qui  refolui  polfunt  nihilominus  appropri- 
menta  perfici,  quod  in  loco  de  titulis  conditionali- 
bus  oftendimus.Hoc  idem  Bart.fenfit  l.ncmo.  D.de 
legat.i. 

16  Minus  habet  illa  quæftio  dubitationis, cùm  quæri- 
tur,an  fecundus  emptor ,  qui  emit ,  lege  indidâ,  re¬ 
demptionis  primæ,&ad  onus(vr  loquuntur)prçfcri- 
here  poftit.  Nam  cùm  illa  vcluti  interr  uptio  haber 


T  j  illi 

vero  debitor.  Nam  cùm  ccrtii  fit,  creditorem  in  vti- 
litatcm  debitoris  pollidere,  totumque  id  quod  ροΐΓι- 
det ,  commodo  eius  pollidere  l.non  folum.  f.quipi- 
gnori.l/crui nomine,  d  1. pignori.  D.devfucap.l.dc 
acceifionibus.D.dc pcrp.d  tCp.  præfcripr.  Ideoque 
nullis  fcxulis  poteft  præfcribere,  quia  pollêllio  alieni 
nominis  æternam  habet  implicitam  recognitio¬ 
nem  alieni  iuris  &  polfefiionis  ,  6e  ideo  perpe¬ 
tuam  interruptionem ,  &rin  definentem ,  quod  Ioh. 
Fab.dixit  d.l.cùm  noriflimi.Bald.in  rub.ext.  de  præ- 

r^riof-  ilL.  C  -  ΤΠ _  1  A 


hn.ext.vtlit.ncn  contcft.&conf342.Corn.conti76. 
lib. 3. Caft.d.l. pignori. l.fi  rem. ÿ.omnis.D. de  pi». ώ. 
Balb.  quarta  parte  partis  quint*  q.2.  latè  Igneus 35. 
m  cognitionc.Hoc  cafu  fruftra  litigatur  de  iure  oifci 
rendi ,  quo  opus  non  eft  :  nec  enim  ab  eo  prouenit, 
quod  res  præfcribi  non  poteft,  nec abvllofado ex 
perfona  debitoris  contingente ,  fed  ex  recognitione 
creditoris ,  6c  agnitione  alieni  dominij,  iuris,  quæ 
per  fe  fuffi ciens  eft  ad  aeternitatem  interruptionis·; 
Nifi  quidem  interuerterit  poffc  filo  nem  creditor ,  & 
offerentem  folutionem  debitorem  repulerit  Sc  ex 
F  tempore  interuerfionis  xxx.annis  poffiderit,  quo  ca- 
fu  (  quamquam  improbe  )  præfcribitur  1.  ncccredi- 
tor.C.depign.adi.&rios  ante  tradidimus.  Sed  cùm 
debitor  pofiidct  duplici  ratione  res  præfcribi  nequit, 
quia  cum  fine  poffelfibiie  nræfcriptio  non  procedat, 
creditor  qui  in  hypothefi  eam  habere  non  præfup- 
ponitur,prçfcribere  nequit,cum  apud  duos  efie  pof- 
fefio  non  poflit  1.3.$.  ex  cotrario.D.de  acq.  pof.  Tum 
quiaverchoc  cafu  habet  locum  illud  theorema  iuri 
offerendi  fcih'cetpræfcribihôn  pofle ,  quia  quotief 
cumque  ius  offerendi  cum  iure  excipiendi  competit, 
Z  Z  iiij 


io95  Des  Appropriantes,  Art,  CCLXVI.  109$ 

....Λΐ.,ηπ,ιΐ'πί  Λ  j.  FrMilfpUSfaùHa. 


hoc ATWfe «“S  ™  A 

,  ur,  toôt.1  cil urlhim  timi’iM P™1™™ ‘  cif*' 
tepcibniS  ci ■'-  cura  v  cï  pecua  eft ?  h  pur (  -5"  r  ' 

vï  Ja^iunocc  ,  coiicsü^icmn  oflrrc-ndu  pu— 

lut rcvJ:t&  agciimindudercmiod  Barrai  J^pi- 

. Ji»  mo^pigvelhy- 

norh.  foi.  À&l  Aï  ce. 

ÎoUouL  us-  Dccim  l.rcEci«.C.  Je  pa^A  Lf,s[  ^-4· 

vu  tic  annaret  fmllii  tantum  opemrponhu  1  Ι»»- 

η,^,ηΧί  ,  :'·!ΐ  vus  etVcrem-i  lit  ii.s  pralonpisbile ,  an 
ftîculca-y  mcLL  creditorem  Se*1'· btforcm .qua?  dutow 
tio  Fruftra  toï  paginas  occupât,  toungcni.t  taugac 
hoc  quidem  in  Lubie  il  n. 

Uxpoiiiimus  { m  fallor)  fms  diligenrcr  cpiid  de  pa- 

ûîsridewpnuis  loge  vcljtominisdilpuftriont·  LLIl]i·- 

pci  entibus  iudjcandtms  lit,  sptod  iui  prsjÎcriptionijiu 
vfiim;cai»s&  Ipmes d  ■·  dm  * ηηυί,οο flramque  omit.' 
wdidtmüs  fetitiûaui ,  contufK  fllsbi  11  ve  lins  .cuiquam 
e  s  p  c nia  11,0  tradita,  v  1 10  quitte  m  S  0  cq, 

f'üNTR  AÇTVS  RESCISSIONI  SVB- 

]  1.  t  TV  î,  A  N  T  1  T  V  t.  V  'ii  LDflX  i  V  M 

tri  b  LU  t  ad  p rarfen  h  c  V&m *  C 

Cap,  i>. 

ï  PfÎi’si  ««a  aiafr/irJcrtifWf^ ,  î*  J* ^  j 

1  £hcî  tt  dw.xjgt  d)  rtm . 


rmVrtr.  !Ei‘ 
wj£u.  t?111. 


N  unede  hhs  ci  π  i  U  s  in  qu  uen  d  uni·  rqu  t  c  s  c <nv tra  ttt- 
hus  r e L·  1  11 i ou i  fu b ictti s  tnb un ntu i' ,v c Lun t  x i us  ca  u- 

fis^ci  iiitr  ci,  hiolojfraijdCjCireuniuenrLonCj,  9'î  Ictlume, 

vh.ïà  dimidiam  jiifti  prêt!}  coin  51 t tnrit î  denique  e* 
nrrmbus  iHis  caûiis,  qu*  coit^aflitniJipMtijrsit,  D 
huius  Lic.vlr,  Dubium  Dot ,  quod  coniraltom  t  v  qu  t 
ÎcLuilt  côttaÛumrefeindipt  Ile  cn  Clo  doloanttmu- 
dejn  ni.iLi  Kdû  funt.,  ncc  probabilem  tfcçufanom.·  lu 
pui  F,é‘ti  ftabcctî  poliunt  :  Qu  a  WÛla  fllïL» cU:r 
|Llïd.  ili  c.  mollolkc  „  cxr.dc  Jouir,  prafcribijmik 
«égayer  u  lu  il  l.lI'u  per  lun  eau  fou  ^mcctdum.-D.  de 
ndiiorib.ScJ  Aricq-Dutrius  côtta  ncgaïqnekice  prn 
bars  polVf  1  m  ή  S.opi  uioncrrii  qupd  vc  rtun  cù,  nocui, t 
!.:is  culiîx  de  praîtcrtpiLouie  Îüquicur.Dutcitim  Ojdj- 
iiài.iequitLii'  c,  de  quaru  ex  de  pri  Îtripî,  FdyiuduJ. 
duhttitjS.ii«iCiir.4,&  Alix.recitat,cutiHjfi* £c  f+dib.d.  g 
Balbus  in  iepetif-l  Cellus  bmi.quinti  iiucabdi  quar¬ 
to  ,  fiirre  primi  ScJ  kafîpufflüSs dircmïr  vftis ,  dii» 

^  <jm\ .  Re^is  L 1  tdü u.  XIÏ.  «.  qu  ddoripun  c  il  .t itjî  i.  - 
1  lus  vit  nsi.  huius  ri  ru  I.  caucum  lit  decennio  prarlcribi 
rcfdflîtjnibiis  omnibus  î.tUbui,  qtiancuitdibct  md.a- 
tides  it  dolus Sj^tcmcncritld  caafd  liecellirati  cosvi^ 
nuTdonmi,  Üc  cuntraduum  validitati ïcpeccumin 
ter  cüttcrjheTtïts  quidem:  Kam  estranci  legitimo 
tempore  mularurtim  puricrtpiiummi  pnrfcribtint, 
û  quid  ad  coi  deneneritj  quqd  iwdinimuslilpfi, 
fpeciali  Je  bac  ie  dubitatione  de  patKs  L'tdempti- 
uR  F 

T  JT  V  LYS  £SL  F'tUVILEClÜ. 


De  prmdcgns  hoc  quoque  inqusiiturn,  ajjh^p. 
lituli  pt-ubeR  ptilknr..^'  an  coucurrtre  ptlk^  .,^1 
tu  !i‘fciiprionibiis,Iiiti:·  n<AnJ.Gtm.&  T·  rassi  c  ,]<  J,,', 

Ai  à  n  λ  Cil.  id  qn  a·  lit  ru  sic  c.  c  u  m  ptrlb  ug  Je·  u··^ 
iu  e-.Ieliau.FlLtr.dr  J.  uc.de Pc-ima poft jfloCU | ■  iLli\ 
de  iund.parJiban,  N  ec dubitant  priuilcgti cütjj^ü 
a  b  hb»  qui  tiotcftattir  habent,  vim  babtee  titub  1  Ll!l 
fuu  &  pro  donacobdeoque  c  5t  hi-ι  pritlCribi  poilt/ét 
quod  p  ri  u  ilegi|  lus  usa·  d  t  s  i  r ,  i'u  ppleil  pet  ilm·^ 
l.-Lpfum  ;  idqtlê  anko  er.ti  pri  m  legs  lui  indsi  vk]ilLqM/1 
nu  e  fu  H  l  c  i  c  ns  1 1  r  ik  r.s  m  va  is  J  u  m  crlam  cfrQj-ekirii 
çjuod  Bald^btit  l.i.verl.  tttm  quaeritur.  Cl-acfethii 
in  l.fùlenifubuSrC.de  Êidesnlf  îl-.ILl  iim,  quej  dcur;i. 
ri  iuris  diÎitat,decrïiïic.  AnpehteSnlv.mLcDLispair. 
C.de  pra^joaiunor.nun  dubitant,  quui  qtprittfcj 

ntuloprasfctibi  pnhic ,  l^ul.k:îî  BisJbus  Jidi 
parce  qiismor  partis  q-i.  Qu^  Rn  te  c  da  v  aÜt  ■]  ai  r:^ 
da  c ll5 p ropî c l  ta ü  inu nt 'mit A ce^d;  cxeuipnoncs h,r>. 
ritfium»quc  obm  a  principibus  noflrj^  tunalïif  fcu. 
pro  prcluniur,  nobilitates &  iacultatcjitjseib fcq- 
da  ju )bi  li «  ,(jiü£  n  moi  a  ] '■  ·  s  1  l  l)  egsa  c  1 1  m  sss  l  urL·  Pjc;- 
iniiici,  Raucmisbimij  R  ordinatüs pt οιι^^ιιηφΊ 

bcfiuE,  ü  quid  horum  défît  quod iarpcdeeftc cernai 
1  imusq'tt  teiu-tsuur  ex  Qrd.Dticii  l'eiti  ntmot^ 
acestist  vc  plerumque  çoncrj dicatur ,  .qwt-tMiwBtj 
hi·,  qua-  diximus  iu  il  mendac  tuntjcriajn  ii  ad  tormsau 
i  xii  Mvl'eCiim  aliquid  dciîtdî  practtTrtkpikpflëfil· 
ne  l  xciisnrionis  î  cpcriacur  ,  quod  ipfepraW^i 
dem  J  élus  r,  per  ta  qtli  uo  tant  dXEu*  C.  de.^.p. 
t  i-im.&  d.C.asm  p  talon  a;  alioquïqm  pquilqiiiir.T. 
It'-ai,^·  in  pulltiliouc  non  eÜ,  inAim  bdoiulî^ 

Π  tîu  J  Bj  U  ■  .IL  L  tU  ■  1 1  L-mmbus.  1  n  quo  taiiifiuJiiu. 
tt  1  v\  u  m  s  Irt  a  1  ^  iuHegi)  tt  π  uï  î  m  m  i  αηνρϋβΐ 
bi  polie,  quod  Panorrr..  &  aHj  norme  enoerrraje 
de  prud  c  ri p c.i  171  ü! .  r , vit  mi.  e  χι-t  od.oT.&·’  hio-tfi  d  '► 
T,_.,v  oh  t  .  quai  ré  ^  a  s  si  mad  0 1  r  Sione  d.igns  J-  lh 


Cap.  iO. 

J  L^frj priuiitçixttiprinctpM  Viffln  tîriili  ibuntxf, 

il  ^nc,v  pTmil*£w  taunlid»  »«rj  hiiu  jWtf  ^  >Λ  s  lt>- 

^μ·μγ. 

%  iTuukgjitm  ijnmjfnitittÎiifMpkPiiittnm 

{e-ψι  <{U  ^frjl'isnt. 


rca  qunti  r  ade  re  mquiri  fepc.conunpM loçcoim^ 
le  as  Aytvio  f'.rauttÎ.i  ρηΠη  puu:kgi:i  >  >■-  t'"! 

vucit  cpisr  a  bpl'u  immemomLis  TeH'.^^vEn 
ptsudegiis  xqttiudÜetê  diéimuit  exiciiWBj*  _ 
c-;.Cuhi..tir.qii,t  lïftcfc^nL  Decius  conl^S^A'· 
ni  o,  d.  c,  s  Liopi e  m  u  abtolu tis  t-  ?-  <h ccJl  ■PïUiim: 
uuiTiemorLalt  convUidir  minori  cemeninoj  coiUHr 
r-'t  lv  .Îé  C'a  r  J  .Il  wunx  km* 

Dê  CINttH  AM  a  p  H..-Ë  Si.  u  3  fTlÛÎ'Î' 

Cap.  Π, 

Pfdftrtptjo  t(h  ttn  Λ  ru  f-erft  mï\  φ  ^  F 

CinîtiliirtAjHre  lob fittt tUtti *nt, (? 

Fie  prre  k  1  i  pi  son  e  c  r  m  niàtia ,  an  vvdas 
taticrcittaimn  fcltohdbvi  aurores,  cum  w 
lurijrrtodb  nruk ,  modo  prml  egij  vnn  . 

tempon,  qnæloh.  And-  puaicqmrurca-t  . 
btnisn  ùrlafa  Balbus  iu  tracl.prxlmpf-P^  .j. 
daccrti.i'  parti  s.  quai  Pt  -  li*&  nos 
w  fer  ip  ilmiis  in  verbo  a  Itr:  &  y  er  bo  fq  ' ■  jjj 

«ml  que  onsluiTt  dia  poLieqtli  Plrhf 
b  vis  es  tribuitur*  quod  rame n  a  ■■  , ' 

rerum  veritate  4  itaque  nbn  latL  . .  j  '  ££çuiii. 
dtlppiitiuni ,  qvio  cafu  Ipqemmm  fr  ■ 

N  t  c  v  lliun  p  f  *1  b  l'  Lpnoivis  ipccie  ^ 

quadrntruoarialorigLorcm  ,  ·]λ 

itho! illici  ^rLim-iL-pognaUr,  qnoX  r  ^ 


\097  Des  appropriants,  Art.CCLX  VI.  iop8 


l.vlt.num.  13*  C.  pro  empt.  Craueta  quidem  titulum  A 
elle  negat  lib.de  temp.parte  quarta,capite  incipien¬ 
te  materia  num.2,Fely .  c.  fi  diligenti,  ext.de  præfcrip. 
Idem  in  tempore  cuius  initij  memoria  non  extat, 
quod  minus  elle  putat  centenario,  d.c.incip.abfolu- 
ris  num.  5 .  vt  vie  cm  tituli  habeat ,  etfi  titulus  non  fit 
verus  quidenijied  fidtus,de  quo  ille  ddib.parte  quar¬ 
ta  c.incip.abfolutis  nu.4S.q.io.&  feq.  &  nu.9.  &  quo 
loco  idem  de  talibus  fidtis  titulis  putat ,  quod  de  ve¬ 
ris,  cùm  contra  melius  fenfilTetSoanuscotif.2<io. 
lib.2. 

DE  PRÆSCRIPTIONIBVS  IN  VNI-  ^ 

VERSVM,  QVÆ  EX  PERSON  AB.VM 

inhabilitate  impediri  putantur. 

Hxc  cùm  in  vniuerfum  dixerimus  de  his  titulis, 
qui  ex  genere  conuentionis  non  putantur  præicri- 
ptiones  admittere ,  aut  vero  materiam  idoneam  ha¬ 
bent  dubitandi ,  fpeciebus  etiam  quæ  tales  videban¬ 
tur  explicatis,quæ  quidem  in  mentem  venire  potue- 
runt,vt  cùm  occurrent  laborandum  non  ht  in  appli¬ 
catione  iuris.  Nunc  hæ  nobis  tradlandæ  funt ,  quæ  â 
conhderatione  perfonarum  exiflimantur  pvæfcri-  C 
ptionum  caufas  impedire, demum  de  his  quæ  ab  ipfa 
materia  laborat,&  fubicdti  inhabilitate.Multa  enim 
præfcriptionibus  ex  conhderatione  perfonarum  ob- 
eiTe  confiât  lege,naturâ,  magiflratus  imperio  5  lege, 

V e luti,cùm  vir  vxori  donat ,  vel  cùm  pater  in  liberos 
collato  titulo,  aut  extraneos  alienat  -,  natura,  vt  cùm 
minores,infantes,furioh,dcmentes.Magiftratus  ini- 
pcrio,vt  prodigi,  qui  diminuere  vetantur,  de  quibus 
iuila  dubitatio  per  quam  fame  occurrit,  an  ex  titulis, 
quæ  ab  his  funt  habiti,præictibi  pollit,nec  inanis  hic 
labor  eft,qucm  nulla  non  dies  regerit  imparatis.  λ 

Et  primum. 

DE  PRÆSCRIPTIONIB.  ADVER- 

ISVS  MINORES. 

Cap.  12. 

1  Trafcriptiones  omnes,  aut  conutntionales ,  aut  legales,  aut 

ftatutarid,cr  nu.6.cr  17. 

2  Conuentionalcs  prafcnptitncs  qua. 

Cceptx  cum  maiorib. currunt  aduerfus  mitiores,  ibidem. 

3  Etiamfi  aduerfus  minorem  incoeperwt}CFc.  £ 

4  Minori  datur  Refiitutio  çr  nu. y. 

6  Legales ,  vt  titulatd,cotptd  cum  maiore  currunt  ^c. 

7  Tricemnana  dormit. 

Intellcbiu*  l.ylt.C.in  quil.cauf.ilidem. 

8  Frdfcriptiones  iudiciales  currunt  minori. 

Jdem  in  conficiendo  tnitcntano  ibidem. 

9  Ορκο  ordin.Fegta  ad  placanda*  h<ti  controuerfias,eyc. 

ΙΟ  ιΛη  contra  minores  praferibi  pofiit  de  eorum  conirablu . 

11  tyCdultorum  çr pupillorum  fublata  differentia ,  nu. 

19. 

12  Decreto  Res  minorum  funt  alienahles. 

Summa  diblorum.  ibidem.  ^ 

13  Ve  rebut  alienis  a  minore  dtftrablis  titulas  tribuitur ,  CT 

num.x 4. 

14  ^intmaduerfio  in  l.i.f.fi  a  pupillo.  D. pro  empt. 

i;  Ve  re  minoris  propria  ab  eodem  minore  difirabla  nulla 
pr<t fer iptt 0  eft. 

16  Vere  minoris  ab  extraneo  alienat  ata. 

17  Hoc  m  cafti  ejua  eft  ftatutaria  prafcrtptie. 

18  Mediati  emptores  pr  a  fer  ibunt  aduerfus  minores. 

19  Omnes  prafiripttoncs  fine  difcrirmne  currunt  aduerfut 

nunoresiuremmncipah,(y  nuy  24. 


20  Vatur  Refiitutio  minori  de  re  fua  alienata  fine  decre¬ 
tale. 

11  Ve  temporib.  petenda  refit tut  tonis. 

Viuerfitasiurium  in  eo  l.vlt.C.fi  maior  f abi.  CVrlt.l. 

detemp.in  integ.refiit.pet.  ibidem. 

11  Rtiialefcunt  contrabhu fi  refiitutio fuis  temporib.  non  fit 
peut  a. 

23  Solemnitas  ex  tempore  prefumitur  fupplttur. 

24  Non  danda  Refiitutio  minor ib.  aduerfus  praferiptio - 

nem. 

1S  Kffcindentib.çr  Rtfafforiis  eadem  tempora  currunt. 

Cum  de  perfonarum  habilitate  quætitur, primi  in¬ 
fantes  pupilli,  adulti  occurrunt  ·,  infantes  feptennio, 
pupilli  anno  14.  adulti  ly.  anno  æflimantur;  minores 
æque  omnes,  de  quibus  in  præfcribendi  materia  mi¬ 
rifica  diilenfio,non  folum  poflremæ  noflrç  iurifpru- 
dentiæ  &  fcholaflicorum  audlorum ,  qui  ab  Accur- 
ho  fcripferunt,  fed  &  veterum  quoque,  quorum  rc- 
fponhs  pro  legibus  vtimur  :  ipli  quoque  imperato¬ 
res  in  fuum  Codicem  non  eadem  flatuêre,  &  eodem 
volumine  tamen  inclusere,  quæ  cùm  conciliare  in 
fcholis  nituntur,re  vera  aquam  maritant  igni,homi- 
nes  veteri  fcilicct  facramcmo  addidli,&  nimium  co- 
htentes  Iufliniani  prædes,  cuius  effato  vetatur  quid¬ 
quam  contrarium  in  fuo  Codice ,  auc  congcflis  arbi¬ 
trari, vnde  tam  multa  fupplere,  addere,  detrahere  &Γ 
ariolari  coguntur ,  pcrfæpc  contra  manifcflam  feri- 
pti  fententiam ,  quod  h  admittirur  etiam  inferi  viti¬ 
bus  bralhcæ  poliunt  reclamante  Lyeo,  Colligam  ta- 
men,quod  foleo,  <Sc  res  agenti  conucnit  capita  rece¬ 
ptarum  hac  de  rc  lentendarum ,  vt  his  quoque  fatis- 
fiat,  qui  feripto  iure  vtuntur,  deinde  ad  hæc  noftra 
patria  iura  vcniam,vt  quid  moribus profe dium  fit  ad 
tollendas  dubitationes  intclligi  polht. 

Iamprimum  præfcriptiones  ciuilis  difeiplina  in  le-  1 
gales  &  conuentionalcs  diuihr.  Legales  lex  reperit. 
Conucntionales  à  contrahentium  confenfu  origi¬ 
nem  ducunt. 

Statutarias  gentis  cuiufque  mores  induxere.  Nec 
dubitandum  quinplerifque  legalium  incertirudo,  & 
variatio  inuenti  caufam  præbuerit,  cth  quod  mihi 
quidem  videtur  nufquam  adhuc  fatis  fixo  iure  ea  de 
re  cfl  conflitutum. 

De  comumionalib  .pr&fcriptionib .  aduerfus 
minores. 

Conuanrionalcs,quçab  contrahentibus  apponun-  2 
tur  conuentionibus,  vt  padla  de  redimddo  intra  cer¬ 
ta  tempora ,  &  fi  quæ  talia  funt ,  fingularem  hobent 
tradlatum,  1.  Æmylius.  D.  de  minorib.l.  vit.  C.fi  ad- 
ucrf.véd.pign.l.cùm  filius. §. in  hac.D. de  verb.obiig. 
De  his  conflans  fere  regula  traditur.Cùm  à  côtradlu 
maioris  ccrpere  aduerfus  adultos,minores,infantes> 
pupillos  currere,  addo  &  quod  magis  mireris  aduer- 
lus  nondum  naros  &  qui  in  vtero  funt  quando·  id 
Bart.&:  cætcri  dixerunt  d.l.Æmylius  &  l.etiam  ei.  D. 
cod.titul.glof.l.qui  a  patre.C.de  rcfl.milit.  Nec  vero 
vllam  dari  reflimtionem ,  quamlibet  minoribus  adv 
uerfus  tales  præfcriptiones,  per  glof.  1.  cum  militari¬ 
bus.  C.  de  rcflir.  militi  &  Bald.c.i.tit.  quo  temp.  mil. 
Bart.l.2.C.fi  ad.vend.pign. 

Ampliant  vero ,  nec  fententiam  mutant,  etiam  fi  j 
prçfcriptio  aduerfus  minorem  incceperir.fi  modo  ex 
contradlu  cum  defundlo  inito,  veluti  fi  didlum  fit  in 
contradlu ,  vt  ex  certa  die  tempus  curreret ,  &  ante 
eam  diem  contrahens  mortuus  fit  relidto  hærcde 
minore.  Sed  fi  conditiotulis  erat  contradlus,  &  poil 


iot>p  Des  Appropriantes,  Ait.  CGL^CVI 


Π00 


«iniiitio  Mècit  t  fc  totus  h-  A  re  volunt  currere  adulto,  ÿ.  pswterii* il àUi^[  A, 
vl,|.  ri  ,Η-Kfft  Lormcnmîi-j;(.U)Li  uar.  &  l'orpol,  tir.pioh, frud.  Jicnqxr Frtd.W.‘ 

fi  .l  loîT.;ïlcin  pe rsn?i,  illud  hue  Icmitia  cft  diipofma  CouÎlîCttidjHÎfi'jitMn  ' 


mot  rem  contrahentis 

ciii$  elt  athani  *  Hic  -yideci  perteft 

nun  dit  pi^eriptinnçm  ,  legalem  poçmsyillu 
àuteui  [rnimuiktn  cR  Ruidi  Ult.C4uqmb.CiiuL- 

intfc.ÎéftiQ.n^rt'itJiccdH 

Γ  xd  p  lu  nr  :,  cv  d  e  c  lira  nr*c  u  m  I  iffipl  ex  no  fa &v  r  u ,  & 

4  ncali^titiAninioris-proponitur^iec va  »  qwtaein. 
uim  Lo^ftum  tft.NamiimtcLpdiatLO  h&a  lit  ilii* 
VJtje  moi-alit  commUl'a,  ;uir  qüidquamni  cHisdrtc- 
i  ii  ls  Éî  éf  tuu  1  î  t  filari  t  e  lî  in  rt  toi κπ  i  ,B-irt  JJ.  Æ  m  y  b  us 
; . ,  j  |  ?1·  f  i  &  %Uv  I  r. C J n  q u  ib.c.i u h Lu  i rit çg.  it  fl *  B ar c. 
A  l  i  μ .  F  u  II:,.  I  m  okLtnm  il  ί  lus. 

Excipium iu'm^T  muiori  cxeonliderntioLic  mîrip- 
^  r itatis  IticcmTi  non  pptlir T id tit ,  ex  eo  i  piod  minor, 
icd  i)  w  maint  t  àlitniaUAullireitLratwJiisconipctiTj 
viduti  abieiuuc ,  a  lit  ignorantia: ,  .icit  talium  daci  ro 
lbtuuoncsn,L a  cl.iuii  J.i ,  Lî  qui niihî  ittfta  Caula  vide¬ 
bitur.,  OLiâr  miunï-ïbits  □ i.bmuuYdixir  Bart-dJ.  J·  im¬ 
bus  An  n-,j£  j-c  i  ti  tfi-i  i  ulLdc  v  Luc  a  p .  A  t  que  i  sla  de  L  u  n- 
uc  3 Lti OjUilib.aiuuJii-i  m  U lotct. 

Di  legalibus  Vuftwfwnihm  mtr* 

Tiituerts* 

f,  Lcgnks  multum îsiierdH  à  émus  perfema  incipiant 
jrLiitùi'e  icilicrr,  euiininoribcccdit ,  autab  îploitu- 
nure.  Nam decci males ,  & xi  ce  un  des tirolaias  cty- 
pqasacum uuiorc  volum  currere-  ,  A,  pethd  aduxriu* 
quiuiiibei  mmumn  ,  &ί  ρϋριΒίίΐιι^ίιΐ'ϊ  t.iuscn  l cüi- 
uniq  tien  l  J 'u  ta  nr  L  il  eut  v  tu  l'iakb  C. .  J  c  p-ye  r  :ps-  τ  o  ■ 
an  no  l  .  A:  cm  cri  Jd.vk.C,  in  quib  ,c.ul1  ,glub  !  -aux  ili  il , 
Dde  ivunotib.  verb.  cdbhrij-t^fa&eft S.iA-Mi  *duer- 
{Üsylucap. 

Ncc  tariH'J]  eadem  potcibLfl  ηίίΐΓποα-Γυτ  iongiLb-. 
7  ina:,qu.ç ltcct  siîdioaiacumdeBinûo  durante  [siipd 


lkuc  icmidi  e  ft  difp  ofirio  ccmi  Ltctudims  ntt^ij  IM 
|3. lc  Αίχ·  ÉÏTOHia  mHtireiîieerj  j  icconfLidhim. 
quod  mille  opinationes lacttarnnt :  nrcmtHc.  '  ’  ^ 
nec  vetera Etfponia,  ricc i inp c.ra. toi n m  ccniPti tdîf rj_ 
ncs v  1  ks  mod ü  iïbi  r ü Lpond cm ^ vt  rcec c j pfd ail t(J1] 
pûiûijïH't  eorundcmJLOmmu.nl,  (umH 

mtcrim  fubit  admit, iri  b o minum iioftroruntfaQjt 

di.nn*  qui  ub  vltiiri  o  id:pe  ïoeo  Λ  cLi  ΰιτι  m  ü  ffltornn  és 
c  iteéki .  Cm  m  i  i  I  as  co  llnA.m  q  nt.s  n  utuum  ialentit  Cl 
g  pcnmentisjii  iusnmopoËti'opew  nô  ad ftxL-.r.L, -,ν.’ 
j  nitores  eûs  die  opomiem  prmdjp||^  ^cyE 
n  t  ci  LHLiii  3  e  l·, i  h  l|uï  iJiaiicoisccrtadones  pl^p^ 
fit  vno  vcrbirloyfe  ycrbülbs  îibiSlmpratÎH'iim^. 
ilkurit>iies  imncs  iiïpe  rerum  eorrqiçfcercysc  ^ 
illudunt. 

De  iUrittari \s  pnd  c ripti misbus ,  comia 
poil  ers  ùs  dicemus* 

DtTtlw  mwvTVpi  préfet  tbtmfù 

tpf  tmntm  dylrtxfritit, 

G  P  r  o\  j  vd  e  ne  il  lis  rcç.  ltJ  l  ■;  η  inde  m  pacata  funtdilü- 

d  ia  4  &  inulta  du  b  rtand  i  adiiuc  ipgesreliÎbdÉtïiÈi 

j  τ'  i  π  u  l  lj  u  l  praJiabcndii*  Nadts  lupta  de  psriwiit 
ain.m  eft  t  hic  de  rébus  dicemlünt 
Ties.uJuü  lu  liac  maten.i  iepurajidi,  Aalîcilistt 
contra  minores  pm-ktibi  pûilit  dc  ioiuraibai 
ipds  tdcio* 

Aid  te  m  de  iL'b  us  minorum  Je  conttafotiaiDfil· 
terno  faito, 

A  n  J  c  ce  b  lî  s  a  1  i  ci  i  is  e  x  don  traitu  aiîr  tonrakf 
faito. 

t.i  in  de  ptimp  qûÆritut,  in  toftnn  ntjitirtliuliitn1* 


CH  tnt  j  lcd  datuf  llîIlîuleo  d.Lbeut,  biec  toïicîliatio 
til,  dJ.lici'i  tiim  ilia  bv  liitn.L.inquibus  caulv.,  quæ 
C  !v ,  &  bai  d  I L I  ,  d  J.  Ile  lll  ec  ]  *  v  le,  φ  j  I  -b  : .  C .  h  ad  u  c  n 
v  fufiajn  B:irr.d,bvk.Ang.  Sitly.Paul,  CidUji  mtr,;,C. 
de  13031  tnitru  pce.  Iraqnc  !,  vlnmain  imeUignnt  itt 
pfjrfLiiprmnn .  quae  corn  ï .3  minürem  inclion mr*mié 
ipip  j ure  ilidum  elïç  volunt,  quod. Û inchoata  Fuit 
uim  mainte  ,  cuullt  volunt  led  dnurdUtut;one.n>- 
Maqji.r  il  verum  Dtcyi  v  olumaisr.Se  J  u  mol  J  ambages 
&  Line  ratio  ne  JEiTigmaia*  quod  ex  co  appatet.  qum 


I  n ■  '.LLiùe donnie  z  ku  ont,;  dt,  adueçÎiisadultum  D  ü  minore  habitum  de  rr  duspopriq^tr^ 

■  ■  ,  1  .  1  cauLaiu  puile  tribuere  5  vt  nec  de  te  rtiUHKiid (flo¬ 

ts  Adlu  c  χγγλ  ne  1 ,  Nam  cm  m  rts  minorum  uimpWq 
1ml*  deç  re  l  o  liIlc ngri  u  e l p e;tt ,  vetante  I  egi  ,,ίιαοίΐ- 
πι  1 1 . .  D-  de  re  b,  cor.  ie  tuto  ri  t .  de  piÆ  J,  uiiiLc·^^ 
m  ubilt'N  quidtm  Liquo  iutc  J,  Îcx  quiEidotcs,  Ch 
a  J  l  1.  w i  :  Il ,  τ  i .  1 .  ëe  Ang,  notât  L;,  ÿ*  il  à  pujiüp; 
empr.  il  contra  ht  cont  rallus  j  Sealienati«itq''J£ 
iii  nt  ex  aire  ciuili,  cunus  quoque  conl  u  ctudirarinn 
utLurnr  ..il. i,·  lA  j::, vntle rucccdif ilb cralky’- 
S.·  h  ne  rriMfmcacm^mata,  oiluu  ex  co  apparet,  quu»  ci  I,  quotic  a  ,'ui  pruhibaioncni  legissacéi!  h_“'" 

p·.  .LLeriptmnL.seum  m.nnnbii·.  eti-ptas^de  LiuubjsH-  £  tio  iuLUcis  aut  h.uuts  >  tones  impceïrinan^ 

nbà  *.  1  jl  letcnrrcntc  minonrate  m  t  hei  uufattc  fuie  u  h  ligationis  narurJi.s  *  Je  pcrcindcq^W 

Ip  c  réftirutiun  is  Lquod  t  e  tnpomt  .d  t  rc/buhftgW  ■  di  e  £h  ι  π  i ,  0  ruod  \i  an, ,  b  s  1  r  bi.  P  M 

l.j.vetbn  tttdiûipC.li  aducid-ft'miud. 
g  Excipiunt  pridtiopiLtutcs  üidtcM!ei,vcluri  p  c  rc  in  ^ 
pt stinis  mibtnr.u:  ex  trieur, ίο„  quas  nnnut  ibus  prird^ 
iè  s  olunt  et  u  te  ί·Λϊ  ne  vlL  tpc  t  c  Liituuoins  ,.ivm  cirin 
turor non  eiHbbiejiJü·  1.  properandum,  $*  ptn iik.C. 
de  itiii,^lob&  B,irt,  J,b  bu.  ée  ukin  m  mil antia.Lp m- 
larjajj  quod  Balbus  lia  ibji  s  Lttjjm p  ure  cain .xjtiij.nu- 
&·.  Quod  de  qjrefto  eoufu  matum  fepacrojio  leubic 
C-bop.lib.de  Pduil.Ruil.Îe  mi  loi  il  h  euna:  placutjfe^ 
ebm  tamen  lape  maioribus  qyoq.tie  idlmuioncii 
ccmcedat  Icuibus  eciain  de  can  lix.  Ideati  uî  tempore 
priciçripto  çfm fidendo  inneuntrio,  1,  vlt*Cde  iurc 
delib,  Ç  pu  pii  lu  5  a  uth .  de  1 1  Æted .  &  s  lilcîd.  g  1(?,·:  :  - 1  -  au- 
xiîium,  Iaf.  d.  1.  properandum,,  ?,vk.|  kec  llü  m  iure 
dicuntur  tanin:  vins  freipicimilmnc  idiitiuthis  ca- 
itbi  1  s ,  non  ibkuu  mi  l  ia  re  s , ,  qw pd  fr  c  qn  C  i  1 1  e  χ  v  l  u  uc- 
mfjfed  ciiaLti  maiptejifulqnc iuitoribui iœpc de  cau- 
ksquam  oportuit,  vt  2c  illud  quoque  non  obier  wa- 
rur^qitod  ccin.pus  p  e  tendu  buielliLuraf^id  eiljncien- 
di  boLitugqiA:  ingrediendi  polLtllioncm  fçudi  de  iu- 


etikdum,  quod  Ban,  ,Li,  . . -■■■-  . 

iccj  11  ù  c  r.u  ti  e  n  r  u  1  u  q.  u  e  n  .1  lt  .  Je  p  c.  1  m,ln 
1  us  i  u  tord  .1  uc  t.  Da  1 1:  v  e  rb,  oblig ■  coam  t«t M  ' 
L.moLCL-  a  lt.  qS-i.dqdi.  m  f|iidmagLiucotip^^ 
ful·  lacum  tft  cbicrimtn  aduhonun,  &  p^upill°[jIIT'1 
oinnjûmque  mmoi uni  exaquara ctuiditk , |1ül  k 
cësbabeaiifj  bue  non,  tm*e  ,uri ànî'yg^-^'f" 
quaJbu  L.li  Lut.itortTii  JL.dicjis.  CJcLirit'U'^k-·· 
quod  3  moL  Angaïugu.  d  J.  b  i 
a:  lt  lll  foria  lie  pet  n-taitm  dTriudîeij  LiïibKi ■ \  . 

tak»  . . . 

laniios,  qn.iré  nihilinm'fmt (îrMiolaslfi^  ^ 
t:as  iikliici  iiiÈoannuUaudon  qu1·^  a^ur  cou  . 
cem  ad  mit  ts  J  le  r.  StinrigLtiircïtotduiiJl^^ 
Eue  Ctun  pupillo  fuie  oun  adulto  11  ^Cî;tn. 

rem  baUc-mc  fine  nullims:  icaytdtrette^^ 
n  c  ■■  re  ru  1  n  iiurti  ni  mi  Lioribu-ï  d  eiu  utj  ^  n$ 

cl  m  ns,  fieddea  ti'  cou  !  i  Iriuh  c  b  b  ■  '  ^ ,  j·'"*  ;’-f .  fi 
dominium  a  perfdmt  miJiorhabic^i 
L|^xdr >|iuC.!,l' 

Libus  CojiLt.iLubljs  vlULapLenfli  c  „ulli! 


iioi  Des  Appro.prianc.es,  Art,  COL %■ V I. 


ÎÎO.2 


poflit  l.vbilex.D.de  vfucap.l.alicliarionis.D.de  verb.  . 
lign.l.i.C.fi  quis  ignor.rem  minor.  eire  Lylr.  G  fi  ma¬ 
ior  fa&.al.rat.hab.glof.l.non  eft  incognitum.  C.quib. 
nonobftat  Iong.temp.  præfcript.  vnde.accidit,  vt  an- 
nullato  in  totum  titulo ,  poifelfio  nulla  de  caufa  re¬ 
maneat  apud  acquirentem,  fine  effectu,  &  inanis, 
fimplex,  &  nuda  detentio ,  idcoque  non  idoneo  ad 
præfcrihendum  l.nullo.C.de  rei  vend.l.vlt.Cpro  hç- 

ji  red.e  l.diutina.C.de  pnef.long.temp.  Contrarium  eft* 
cum  res  minorum  alienantur  cum  decreto  ex  iufta 
caufa  interpofito ,  quod  Bart.&  Caft.  dicunt  d.  $.  fi  à 
pupillo ,  quia  res  minorum  non  funt  per  fe  inaliéna¬ 
bles,  veluti  vitio  rei  impreffo,  fed  tum  demum,cùm  B 
fine  decreto  alienantur,quod  nos  inferius  perfeque- 
mur.  Ergo  fumma  erit  huius  fentenriæ  tales  contra- 
dus  non  tribuere  præfcribendi  caufam  1.  bçnæ  fidei. 
D.de  acq.rer.dom.l^.C.de  audor.præft.  l  non  eft  in- 
cognitum.Gquib.non  ob. longi  temp.præf.l.vlt.CJn 
quib.cauf.in  integ.reft.l.vlr.  C.pro  empt.l  j.  C.fi  quis 
ignor.rem.minor.efle.Hæc  fententia  line  diftindio- 
ne  recipienda  eft,fiuccum  minore  contrahatur, fiue 
cum  alio  de  re  minoris  vt  propria  minoris,  fiue  bone 
fidei  fit, qui conrrahit,fiue  rem  minoris  elfe  no  igno¬ 
ret,  re  affeda  vitio  quafi  reali  priuilegio  peribnæ,  C 
quod  Bart.&  Alex.putant  1.  Pomponius.  §.cum  quis. 
D.de  acq.pofl.  δε  glo.  d.l.bona*  fidei.  Nam  etfi  tex.fi. 
C.fi  quis  ignor.  videtur  præfcriptionem  de  re  mino¬ 
ris  propter  ignorantiam  acquirentis  admittere ,  id 
glolfa  eluit, cum  intclligitpra  feriptioné  àmaiortate 
inchoari,à  minoritate  ηό  putet.  Quarc  ηό  finecaufa 
dicere  foleo  in  legibus  noftris  multa  aut  pugnare  aut 
temere  cogefta ,  quæ  hoc  modo  côciliari  dicatur, cu 
poti9  de  abrogato  iure  dedudaapparcat.Sedimprar- 
icriptibilitaté  iffam  intelligunt  inpra  feriptionevi- 
cennaria  δε  longi  temporis  :  Nam  triccnnariasquæ 
longiffimæ  funt,  putant  currere  aduerfus  adultos,  D 
v  eluti  logiffimum  tempus  fuppleat  decrepu^ ,  qqod 
Bald.  dixit  1. 1,  col.xi.  C.  de  fer.  fugit.  Caftvl.vlt.&  pc- 
nult.C.communia  de  legar.  Balb.mpra  fcript.j.partc 
quintç  partis  q.j.nu.j.d:  4·&  parte  6.  cafu.  ij.fcd  dari 
reiiitutionem.  Huc  femper  reuoluuntur  tales  nugx. 
Nam  contrarium  eft  tempus  vim  decreti  fupplcrc, 
&;ldari  reiiitutionem,  cùm  alienatio  fua  folemnia 
habeat  per  fuppletionem ,  fuper  quæ  ratioadfertur, 
quia  mala  fides  præfumitur  in  contrahente  contra 
iuris  folemftitatem  cum  minore ,  quodSocin.  dixit 
conf.22-lib.i.&  conf.29.eod.  lib.  δε  quos  Crauetta  li.  £ 
de  temp.c.incipicnte  Materia  num.4.  fiquidem  fcie- 
tia,  aut  aetatis,  aut  rei  minoris  praefupponiturglolfi 
d.  Li .  C.  fiquis  ignor.  rem  minor,  elle  δ ε  1.  fin.C.  pro 
empt. 

13  Cærerum  de  rebus  alienis, quç  à  minore  diftrahun- 
tur,  an  titulus  tribuatur  idoneus  ad  pneferibendum, 
rem  diftin&ione  tranfigunt  ,  vt  praferibi  res.  non 
poifit,ex  tali  titulo, fi  emptor  rem  minoris  effe  puça- 
ucrit ,  aut  ipfum  minorem  qui  venderet ,  quod  glofi 
dixit  l.magis  puto.§.i.verb.non  valct.C.de  rcb.  cor.  fi 
ignorauerit  polle  putant,  &  in  hoc , cafu  d.  §.  fi  à  pu¬ 
pillo  intelligunt  ,  quod  fatendum  fit ,  manifeftâ  tex-  p 
tus  mutilatione ,  &  contra  certam  iurifconfultifcn- 
tentianx ,  nec  ea  fuppleri  quæ  volunt  tex.  ipfius  ftru- 
€tura  patitur  &  ei  perfiucua  vis  aftertur.Ncc  mihi.il- 
le  iurifconfiiltus  fatis  lecum  conuenirc  videtur,  çùm 
rationem  fubiungit  quç  di  dum  dcftruit  ;  &  idco(  in¬ 
quit  )  rei  pupillaris  ab  ignorante  prefcription,cm  ad¬ 
mitti  quia  plus  (vt  ait  )  in  re  fit  quàm  in  opinione.  At 
quis  non  videt  contrarium  ab  eo  ffiitufiaim  præfcri- 
bendi  facultatem  tribuit  ex  opinione  exiftimantis 
rem  pupilli  elfe  quànx  cx  re ,  çùm  re  yera  minoris  n5 


fi  t .  Quo  d  fub  fe  qu  i  t  urp  1  a  n  è  άνακ^οΜν  eftanteçedé- 
tium,  quodglolfi  fagaciter  fubodorata negationem 
addi  voluit  pro  affirmatiua,yt  lie  dica.t,vtnon  plus  fit 
in  rc,quàm  in  opinione. Quare  miranda  omnino  ifta 
eft  hofttorum  (uppletio,  quæ  negatiuam  pro  affir¬ 
mantia  fupponendam  cenietineo  refponlo,  quod 
re  vera  cum  aliis  pluribus  aperte  colligit ,  vt  non  im¬ 
merito  ibi  Bar.dicat  elfe  difficilem  nifi  ibi  de  re  alie¬ 
na  agi  intelligatür,  alioquiillurh  textum  procedere 
non  poffe,&  Angchait  difficilem  elfe  palfum.Sedibi 
de  re  pupilli  agi  oftendit  cafus  oppofitus  fequens. 
Nam  cùm  in  priore  cafu  ipecicmde  ignorantia  po- 
fuerit, aliam  ex  aduerfo  oppofuit  de  feientia  pupilla- 
riratis,  in  quo  rem  ipfius  pupilli  exprelfi,  quæ  &  in 
priore  intelligitur ,  alioqui  de  re  aliena  ad  rem  pro¬ 
priam  non  erat  futura  relatiua  oppoiitio,quod  tanjé 
iurifconfultus  aperte  ibi  intendit,  &  aducrfatiu.a, 1 4 
quod  fi  palam  oftendit,  Proinde  de  re  aliena  àpupil- 
lo  tribui  idoneum  titulum  ad  præfcribendum,  etiam 
fi  illi  omnes  obftent,  &  pcrfpicua  ratio  pro  nobis  fa¬ 
cit,  cùm  hîcconftet  de  præiudicio  minoris  non  agi, 
cuius  res  non  elfe  in  hypothefi  præfupponitur ,  cùm 
tamen  in  eius  relbedu  &  eonfideratione  tota  prohi¬ 
bitionis  caufa  aftïxa  lit,  nccçontra&us.nullitasex- 
ternum  rei  dominium  refpiciat,&  feparata  fit  confi- 
deratio  dominij ,  δε  præiudicij ,  nçc  titulus  afficitur 
rcfpc  du  externi ,  δε  verum  eft  quod  dicitur  plus  elfe 
in  re  quam  opinione,  &  valere  potius  contractum 
debere  ex  eo  quod  re  vera  res  aliena  fit,  quàm  ex 
opinatione  ,  quod  res  minoris  credatur  ,  &  cura 
contra  ipfum  minorem  qui  vendidit  maioremfadu 
præfcriptionem  inchoari  polle  conftct ,  confequcns 
eft  contra  eum,qui  rei  dominus  cft,  &  maior,  perfici 
poffe,&  hoc  tantum  requiritur  contra  externum,  Vt 
emptor  titulum  habeat  du  /αφ,δε  hoc  cafu  fit,  vt  qui 
dominium  transferre  non  pollet  ,  fi  dominus  effet 
nihilominus  vfucapicndi  conditionem  transferre 
polfit ,  quia  regula  l.clauibus.  D.  de  cond.  emptione 
non  femper  negatiuè  procedit  :  quod  Angel.  &;  Caft, 
dixere d.$. fi  à  pupillo,  δε  cùm  hic  minori  nonpræiu<·  . 
dicetur  præfcriptio  admitti  debet ,  quæ  confideratio 
fumitur.l,2.$ifi  tutor.  D.pro  emptor,  quæéc  ipfa lu- 
mitur  in  donationibus  inter  conruges.  vetitis,  ex  qui¬ 
bus  tame  n  præfcribitur ,  fi  contingat  rem  quæ  datur 
alienam  elle  l.fi  vir  vxpri.D.pro donat.1.  fed  δϊ  fi  co-- 
ftante.D.dc  donar.int.yir.<Sc  vxor.quod  propria  fede 
de  donationibus  fumus  perfeq.uuti,  qui  cafushuic 
,  tam  fimilis  eft,  quam  ouum  ouo,  &.ab  fiifdem  confi- 
dtrationibus  fumitur  &  text.  exprclTus  eft  d.  §.fi  tu¬ 
tor.  &  exprefsè  Angel.l.cum  qui  m  princip.D.de  pu¬ 
blici.  Nullum  enim  pupilli inrerefle  verfatur  in  alie¬ 
natione  reialienæ,  nec  feientia,  aut  ignorantia  em¬ 
ptoris  de pupillarirate  quidqua rationis  habet,  cum 
de  re  pupilli  non  agatur, e.tfi  quæ  fit  mala  fides  ratio¬ 
ne  pupilli  alia  fit  ratione  externi  dominij.  Nec  fi  pu¬ 
pilli  interelfcr  ratione  hypothccæ  ,  aut  alterius  iuris 
ad  rem  id  fufficerct.ad,  impediendum  emptoris  ap- 
proprimentum  1,  fi  quis  fundum.  D.  de  acq.  pof.glo. 
vcrb.pQlfidcnre  l.ficut.C.de  ptæfcript.jo.anno.Bart. 

1. fi  ædcs^D.de  fer.rqft.præd.  Baldus  tra<ft.  præfcript. 

2. parte  3. partis  q.4.  Sunt  enim  nullitatcs  contra^uu 
diuerfis  refpeftibus  diuiduæ ,  δε  refpecfiuæ.  Quare 
tota  illa  de  præfcriptionc  rei  alienæ  dilceptatio  mihi 
perperam, &  contra  ius.abDocl,conftitui  videtur^ 
potius  intercidere  illum.  §.fi  à  pupillo  patiantur,  qui 
vt  vere  loquuntur  procedere  aut  fuftineri- nequit 
quocunque  te  verras. 

Sic  igitur  ifta  conftituimus.de  re  aliena  à  pupillo 
vendita  tribui  idoneum  titulum  ad  pxæicribciidum 


IJ 


ιό 


I? 


'Jr  tU, 
nx. 


Des  Appropnanccs,  Art.  CCLXVI. 


HO] 

adui-rfu  s  vcrn rn  doro  ini iro  cx .  d.  $.  fi  rn  tor* 

Dl'  i  e  minoris-  propria  cxrittilo  ab  ipw  minore, 

habita,  fiucctirorc  eius,  autiudice,  llncdtcrci^flur 
tumtero  π μϋα, pr x £cri pi iomun coti fici non yvA- 
fc  ,  jUMd  idvlLikirnirrw  ητΛ ,  -sut  nfpopnmasrum 
vnliïitnmi  > Fine  enpar  jmiiorek  fciiierit  flue igno- 

rauicric*  .  .. 

Ktm  eadem  et  tottnrslio  pr.rfeni™li  rrMWiio- 
Tum^iiarabttJftio  ,vt(li.-Lv&  propre  diftrahunuir, 
jjt.iur  c  qui  J  f  ni  cmiÈ  di  fl  ï  i»çu  η  Έ  τ  an  cm  pï  0 1  r  c  mefl  c 
itiin.ciri!f’(ciuerit*v[  non  nifi  50.  gflirofum  pr.vicripTio 
cnrrnr  λ  ïcmpnfL·  mai  on  s  aitas  ÎSjAfi  igtioraufisr,  quo 
ca  Fa  d  t'eem  a  π  ni  τ  mm  pr.trÎ  c  al  tes  fif  xj£ri  ntc  l  abi  en¬ 
tes  praM'cribi  pofïii  4  makmtatTÎncijitendovrdist- 
inusgïOlïd.fin,vt'ih.[iijiu>rimi  in  fin.C.Îi  maior  hui. 
j  t.  nt,  hab .  Uk .C-fi  quis  ign orux  tu  miner*  cfi  κ  ëc 
IhuT.xÜ.vk. 

Di  jh  tufariû  prjfferiptùiïîbia  adtarftn 

m  suons. 

Sçd  yfiij  Æe  iuf  e  noftr  n  c  0  n  tu  etudi  nori  0  d  iu  e  tfi  1  ail 
recc  p  ti  1  nv’  r  d  c  r  t·  qu  \î  g  t  n  nnttr  tiqi  te  mi  π  o  fis  proptiii 
ab  tertie  „  vt  iOa  ahcniEa  pndcnptio  procedat,  ( 

£  modo  vendu  or  in  poficfilorie  iwanaii  Fut  ni  icm- 
por-c  atienatioms  ,  ex  qua  bitotiunenta  fini  ictu- 
uri  ta  vt  d  id  pofii  t  r  cm  ve  ni  U I  c  jitJj  i/v ri  ,  idqu  e 
nuiionme  non  expetiatn ,  lcd  ïdpe&u  Îuibito  ad 
pcrloiiàm  vc  nd  cnn  s  aiti  alicmiis  ,&£  fine  di  flux  trio¬ 
ne  tac  «eut mi  ignorantia·: ,  qaamglo..ETîcit  d.  1.  vît- 
Tanta  cft  appropiimc-n  tonnrt  noilrorum  i  terni  ras 
&  sü&orkas  ,  ialuo  {vl  loquirntut  '  rceurfu  tu  mo¬ 
rum  aducdiis  t  J  o  S- tutor  es ,  qui  non  îmxtûeilctiinr, 
ve!  vendiiores  ï  p  fb  d  qui  alien  mn  c!i  fixa  s  ejrum  I.fei- 

tio^i.Crii.vend.pigiiot-tgat.Linatcr.C.de  rdvfnd.  Ær  , 

JD  X';,  Je  rcb.nlu  in  non  ali  t  ii.&J.jit.  ι£ΐ.  vïukiJlud  D  rc  in  itu  nmnidpalc,  rtcercdpcrcÎirtsft^BMU 


HOi 

A  Icf^tçi.flueeohücfttipnaleïifincdifeiii^ç^  . 

&  pupillis  currere  es  moribus  de  Icnd^u^ 

m  ™{ί* rt  IUtl!’  i0,,,r·  Νΰ1Ι"“  hm.hB  » 

pupulorum  &  adulterimi  eïaquatam  cortÆrirm7?  ' 
qnod  llart.&  AngcL&  ImoLdixerniii.d.]  1  ^  t, 
pille,  D.  pro  ciopn  quod  sure ccnlbctiulir,w-,'r..ü5' 
ttïmagis  v  v  ru  md  .Ne  cillas  dormitiones  .4 
ccpimus,  vtinanïarerum  vocabula, vt utei)^  ■ 
IcnpTÏoncsqiias  jpfo  iuredkunt  cnrrm·.!^^ 
Ait u tion.es.  maiùU'flo  mns  ludibrio ,  cüodsÜi  I  1 
Ctjd.i  n  qn  ib  .eau  Fin  snt cg.tc  ft  Lu  6 1 0  ntcc F 
nercicits  qüa^cnerklitcr  feniiiuit,  onuiib^'Cl£ 
bus  quibus  olins  reiliraiio  dabamt  liodic  ^0lûtl 
mi  n  0  rc  m  1  c  rua  n  fllduns ,  ne  mo  rfci  adfnittptLtnf  *< 
le.ckitn  faciant  medicü- ,  plané  haie  rcdolcni  Γοι  ϊ,^Η 
cani.  Itaque  fine  cxccpiionê 'geneiilijfr αΒίπ^ 
diiin  putamus,  tk  vfus  hac  quidem  lÉfeli  ^ 

(  qua  tiquai  11  nn  ώ  ri  h  lis  i  n  Lu  no  jira^cpa;  i,:  j·.,.  J  V| 
fcriptio'nei  [hTtirarkr  gem· éditer  cmr'nni  aducui]; 
minores  qtiimfi  flatmis  cxprdsc  excipinnfnr  fi^.' 
Ci  nt  reguibj.fi  line  lnrrt  ae.^.l.ucius.balcadRiniH 
tnr.quï  prolira  cft  tiaimtio  Doftorjr.cconftitoiüf 

c  xt ,d e  t tf'.i n  un  t  g-fu J  ï  u s  T > rn q .  in  rcrfsè, 

Je iremm  tit-dt  praticripr. ^I.glci.i.o. pla.ctrqri’fo, 
nino  acquirentium  ucununi  potins  canfalj  qunn 
dununu  conutlh  pmextu  minoruarii,  Lcuniau· 
ti oribus  conclu ilum  ni.> n  dfc 
peillc  mhiortbus  præicnpcioncm  padîs  iacun^ 
r  ci·]  1 1  ni  ,cé  :r;  I  il  nt  kgi  ti  π  ιέ  rite  cd  :  ci  b  rgctid.  ^ 

cro  id  requirendum  puto,  quod  Cuniurreioijn 
ad  m  ï  fi  tjt'j  l:  j.  n  u  fqua  11 1  n  c  n  riüi  icm  tliriricflànîità 
inmarcti:>.  ptiricripiit  ilL  Quaxcnon  c#sdjaitt» 
dm’.  Bai.  docti  m  tf  a ei.  protomlfeoî P  fcnuiii^ur 
gt  îi  (  t  a  \  1  s  rc  gu  Ea  i  n  ta  I  dm  s ,  Quurn·  s  i  Imttmiaif^ 
a  ddir^'d  d  errab  ît  iu  ri  c ô  m  n  u  i  to  1  ks  lire,  lÎaaii- 


quûquç  valde  quidem  quod  ego  ncnfcd  nütaudlim 
3  en  ctïi  r .  vt  ani  n  ibus  cafi  hus-m  ™  rbus  di  *  maus  sd  u  ci  - 
lus  in  morts  non  prtrltrih ,  lum  quia  r.ht  nnitt-j  ιηε 
ipitPfiue  turor.es  e o rtirtî,  id  iht.elliqcndism  fitilc  im- 
111e  dû  ris  LiupiotibiLt,  iiKurbu?·  cuîpa  arguiinr  igno- 
ratidîtis  alicitarxgnditronis.,  Icdcc-mta  t  fi  in  mcttis- 
tis  1  inptqribuï  ^sd  clL  his  qui  âprimismerunr,  qui 
is  pra-Fcribere  polTûnt ,  !k  appropriai  c,  ntctmio 
(  Fu.ut  ante  diximus  )  vinum  fiocreale  cftried  etluij.- 
tiûht  pn  ibiiic  ckinrn  Brio  qui  i-jajjnWtec-mitntin 


IttfLurij  itiutc  Ci  uir.  r:  j  :  1  v;m  τι  m  e  r  pr  e  ï  ,1  χΐ',νΓι  m  il  c:·, 
quia  Ifs  eux  cntrfgit  .·  Iri-tn  r*on  -eit J acin ’d t in- 
tcrptecarioufmj  at  pethoccnclttdii  fta:ai7m.oiûi 
P  r  a  ldi  i  pi  ii  u  en  1  i  nducat  ,  n  t  e  tam  1 0  nu  iuiwimll· 
ciati'-'-JM-  lulti,  camnon  c.vigctc,  quodiUcdiwar. 
ctun nenbci  xt  ext  de  prartcnp.&qsuwcianiibt.Ti' 
raq.  trad./f  wtn  /j  ψι  h-  -u  ,·  Fr  p  r.  r  1, 1  ,r  ί  c  d  x  r  ^  x .  0^;’ 

a  U  l  1 1  (Uni  1 1  u  r.  1 11  c  c  rra ,  v ,  p  z ,  &  p  *^a  crfut™  twt- 

r.i  linit  n  1  un'  ccmrrtt,rcLaî& phjm  inirdi-mnfii:n- 
tüs  j  fi  (uü  jure  (triitoircs ,  fi  enam  ndcmprinib^·- 


LiUrit  j?î.  J  J  ·»  '  J  ,Λ.  L  .  L I  1  L 1 1  1  ■  I  :  f./ 1  .1  h- iL.n  1  !■■■-·  luj  s  11  iu,··  îh*··  ►  ^  t .  ·  ■  -  ^ 

piaicnbtf, quiabtiüi  empore rincpadcribcrc  rô  £  bus-cxtcm^clii reine» etism iauorc, ad '.txiriIoïîI'^ 

1  1  1  _  j  1Λ  ntw  tomrjsdus·  ndnurtanmr:  quii  nulla  piakiqw  , 

ji-rd  perficitur,  in  qua  non  m  i  nor  aliqïi  isakuucitr*  I 
c  >  :  ^  ·  .·.  r ,.  ;  u  t  oc  c  un'  a  r .  S·;  :  ·„  ·ο  u  c  pra-ΐ  hndJli  nicieaii  rfl· 

Li  .11.u1  n'. ,  &■  l'jii:  λ  ld  L- 1  [  i  l  l  bu  S  îldti  ç ffi™ 

I au .  ■;  :  i  nid  Ecia  Fm  I Vc ,  tùmfiiÎiTndc  k  i 
ctudt  ri  ît  t  ceisi rc  u  i  r  I  i  l  u  rxliiciTcur  j  ^  *' 

br  i  zi  s  b  nbi;  .·· .  It  oc  c  ο  I  o  ï  c  ,iu  d  igttaccmitr»^  m  κ™" 
r  c  fil  nui  oncs  ton:  r,l  dt  cuti  n  S  prricsiptionri  na-J 
4;ls  luitarenr,  F  quidtittabïnaiorÎtjdib^P®^  ' 
prxicriptionés.  (  r.  ^ 

Preinde  cinis  alienationes  d  u  r-u  mis  m:  nCir-u1  ' J 

ita  s  i  n  1 1  tas  e  J  Pc  di  ci  iuv  1  m  e  de  LTiobiJ  ibi;:  :  Li  1:  lîr; 

bilibus ,  nos  fie  dicbil  bwdlipnitss , ne 
uorc  iiblcc  Ja:,fic  vr  dii  eiitxvecHcatidiies  |ω·ν'·' 
pro  fa  ldi  us  df  iitur  tam  a  J  lier  fus  cinprui™  li‘ 
âdueriiivtf  rfii  m  ι  ·οί!«  ilorciftii»  cauiç-f an*  . 

ik  il,·:,  D-dc  mmoribi  Lmagispinttifi^iw  . 
tOïuni>.ÎVc iiecefTarii refifiirflûistml'r.û.Ku 

rfi  vobis.  C.  de  prÆdkiiinor^tpjncao^^ljg^ 
iurdlirri  comienir,  cfim  debmutn  non  r  ^ 
Nan,RinKm.«h.r.ni^^.#4® 
dim  C.  d  c  p  rÆd .  m inor.^iri'falFi  de  «ιί 5 


prohibetur,  imeiTofiti  iahcct  pcrfioha,ad  rxrtnplû. 
tim  quocl  tar.&  Ab  κ alise iv  in  LPt  u  ρο·ιηυι·.^χΓι  m 
quis.  0.  de  acq.  pc.fii  qux  fimic-irio  tfie  üilcrd.  auiln 
mal  s- fi  dcuC.dt'  pi'icfeo.amuBulb.in  pridcripJ.par- 
ec  4 .  parns  q.i  1 ,  A  le  x  riri,  cù  m  quis  11  m îiau  j;.  AngmiÎ;. 
fui  nux  inibde  viucap.cx  ÿ.fcd  i  fie  infi.de  ari.io-Tmol, 
Lîxirtiunri+£  u  nd  r.D.dc  1  l'u.cap.  qui.ui  &.  Soc  in.  refpô- 
ibr  c  oiiLiôi'.lib,  m  nu .  x  j.  l^.  d  m  in  u  s  firp.  vcj  U  n  c  ip . 
îiec  dum  finis  Lpollr  11  Iones  &1.  vit.  C.  liquisignor. 
rem  minor.eifi  boendc  de  a  J  fi^-r-um.i+A  T  ir.iq.in 
rL'rriséüignag^J.glo.iojmni.  14*  ldi  ope  ab  a  fi  uns 
vfurpai‘i£ïc  cautioiblct ,  vt  res  minorum  p»cr  alios 
inedi.tr é  acquiranc,  &  apptoprimento  conicquuto 
ipii  ab  talibuï'i.’  mptonbus  x  uuuir  riiriimiqieacLijo-.c 
i  d  quidem  fl  fraus  dereqatue.  Sc  d  (1  eon  [1 1  iütn  nuk 
lum  pjçfuppômtur  fraudis, moribus  confiftir  appru- 
pri  m  e  ntuni  :  et  fi  i  u  t  c  L  iu  il  ialiud ,  ci'im  di  ΙΉ  niti  0- 
nv  frimtglo.d,l,linrC.£‘i  qitis  ignür.  &  aha  le  cm.  l.Fn. 
C.  ii  enaio  r*fafr.n  ]  ,  rn  r.  h  a  ti.quù'  ïamç  n  régulâtes  prç- 
'icriprionesâduiitqint  mhfr.,:  qui  rem  mm  uris  (.me* 
ruui  nb  tertio  ignorances  niinoritatcin.  Porrcï  ρίΛ- 
frriptiQuçs  omnes  quæ  à  maioribus  incccperunrj  jiuc 


jÿlysf' 


no*  Des  Appt  ôpriànces,  Art.  C  C  L  X  V I  uc>6 


politu*».  A*.  auet*  rmfKmduM hnribj.  c*  A  t,6. Fch.c,  fimnuhujo.  *,«,  α. * κ iarf, &·«#. 
K"*·  T"1"·;*1  'L«rdoiim5(™»n»i«ii,eft,  au.  cuciam  ionrr. n«m.^a,Îc  .robwA-  BaJAuS. 

«ùm'  Hn?î  Λ  pifctet.  D.  dé  tianfa&Lavfiir  vlt.Coit.de 
i3  prxiÎJïünoJi  Id  igit-fir ktinm  confcqurns  'éftinqlÉ^ 


os  ·ρό  L·  C  de  J  c  r.  fu  g.  Sl  iJ  J-j'lc  ni  J  di  π  c  celle  es  pr^- 
iun.pl  ion  c  folcmnicitts  t  ali  c  decreti  fdicH&mcrap- 
poJlïi  ift'ÎÎjfbeteiciïfûiiïia]t!!J&  difpoiitiusi  legis  einm- 
ciiijio  iùriit  confirmatoria  ton  tract  us  qtiamfibet  mil- 
Jt.ikUÎ  ruiri  dcxrcto ^ftijiÇiic fine dfCrcWi;vtnic ii.r  vr 
Cinliiniüu.xrcmfÎnnütiio  iucc&dai  es  Ldtccnniopra- 
îvfÎtOjàqüo  tatnen  ciftisquoichm  cvcipuniErd.Lvlr. 
C.  de  tciup.in  ϊ n e.  reft*  [JEiireiti  l.vlti  C.  fi  maior 
fadEc utii  i  il  i  i  pia  decennii  prEiHcriptifinc  ccr  pratum 
ftmp.tnmregatfti.pitcft.qut.irihiisvriltseuc.  Pro  B  itiiiiorefotfo ,  auralia minoriras fup«.mrnitfii«f ab^ 
eo  Wlle  k  Ιίικμμδλο  ■  Üi  uM  r  mi  in  n .  <  :lt  fcntfc ,  an  rigiuvramia  contra  &  ui  aim  pccdccctfor  c 


repntraqu.-c  tempera  redi  n  titio  pcumdErfit,&  quan¬ 
to  ti  rn.pt  >rc  rcilicLiiioni  pr-Tictibatiir.  Nec  enim  ea 
d  e  re  eadem  ftm  pef  ipm  v  aha  e  rub  t,  Na  m  cum  νοΐίι  f 
ficiiipEudcncia  a  tino  reftittitiones  oimits  e-scludcret 
l.t.D.dc  ptLp.&  mj3lph|icTfcr.L  hin  honorandi  vbi  gh’ 
ve  t  fidi  Sed  tum  rei 'g  ita.  D.  d  e  attio.  Sf  obi . |:vhCd$ 


eo  anno  polii  eriij's .&  IufLiinano'  qüadi'Îcmiiiitii  clt 
conA nui  umA 1 1  .v]  t„C ,dt  temp.fn  infceg.rtflic.  quod  à· 
primo  d  te  mai  on  ta  ris  currit.  Se  contui  uü  cil:  m  pnn- 
dp i ο  „  (V d  in  Cti rfu  v cik  ,  qu < >d  i ils'  le*  d t Ipüiiii qua tu 
legem  glollc mcdligunc  a\mi es  minorum  ex  décré¬ 
ter  alienatae  lu nt ,  lcd  reperitur  endim.C,  ïiiftintani 
a]  ia,  qu  ac  qninqii  c ti tiin  m  Etacui  t.]  rvJ  t.C.  fi  mi tiot  tin  £t. 
alicn. rar. hfibu  cr.quÉt  plane  in  praefiniendo  u  tnpore 

di  ucr  fa  cil  j  i  tec  aliter  GOiid  ilia  r  i  p  n  cc  j"L  j  qu^  m  chi  o- 
niodo  gjtef.ee  pcilt,qti$  diai  liûcvltimum  qmnqnvïl·- 
nij  tempus  ftaruii,  d.  Lvit.  C.  ir  luaiu.riBdtiiii  cnm rcs 
minor  is  J  i  nt  dre  rc  co  alie  n  3  ta  eft.  M  en  le  iieë  tia  v  tra- 
■epie  compingi  début  me  cutn  iua  diftm&iohCj  nilï 
aïtrn temporis  meminmcii  cura  vtrsqiic  [nftini.mi 
liti  Pra;fe<fto  Μμιγ  millï.  Protndc vc crjam ,i.c- 
fcîpialmiiquod  dant}  iftitJ  ime  quadri  t  finium  T  i’ine 
quinquennititn^CaufsF  qüæd'&iii inrerpdlantcs  cÈau- 
iulad;  qnamtlii  tu  (la  cnn  la  videbitur,  vtigiiorami^ 
abfenriç^Se  qmbni  etiam  nmiaribus.fuccur- 

iinirjadmtcrpciiadasprfarlcriptiotTei,  fdlit  union  ütiv 
pet<.Jidar[iinsqnod  illa  l.vlc.Cdt  temp.  in  integ  reft. 
pcten+£\iituit.  Sed  nec  oiim  itis  noftrum  oonfitcmdt- 
iiari  uniende  te  ccrttafrfait.  Hana  vetus  Confnetu- 


kiitijaiu  alia  i.iJiSj  quoi!  ipfiim  iLla  Ord.nn.  [fjp.cici- 
p:  t,  n  ec  i  nrt  d  nbi  ta  tu  r .  Sed  mori  b  ui  j  %ç  eu  Mite  cudi-  îa  c. 
nanojüre  prcfcrmuonc-somncï  cimi  ntaionblitccr-  Μ 
pt  n  s ,  fmc  v  JJ  λ  rciÎitn  c  ίο  ni  s  i|  e  y  currere  dite  mus  r,d- 
oerJush^rcileh- coritm  ,  nccabftntliriut ipnorantuc 
vjianî  ratio ticm  Jmbt  ndahi  in  flaturariis  dtipeduio- 
itibus,  quod  (ifllitirEt  ruilkisfuEiiFtïii  eiblitinin  finis. 

Qnif  é  &  iocQnfider.nelitab  iud  içib  us  *  &"  v  e  r  b  eer- 
ribus  àtegnis-,  qui  appeîludün.es  ab  decretis  tnü  b  t;» 
ciiampbftifLgcJimuin.inniini  recipiunt ^  enmeon- 
-  rra  dus  onm  e  h  c  uni  ruino  π  bus  fatli  tutorilutsV  e  to- 
rum  ceufirmationcni  a  b  lege  recipiant  decennio 
trahfafto5exd.!,vlt.C.fim2t(n  hdV.ôr  Otd.amiii;^.  ^rt-  ift. 
jicc pq(tii'J  [cmpusqiiçliio  admirccilda  frqfiutnuÎJi-  K,r’ 
tatis  huc  iniquitatis  pcv  appellation  cm.  NeciwuT 
rdcindcnïts  &  refdilbrî.is  action ca  diferim en  ad- 


mittimus  quoad  prefcriptiomim  princiiii^quod  vu- 
rus  inrifp:  odctitsa  facic-baf^qniarcfcifiorLis  non  a  me. 
n,  mpora  \  olebant  nu  test,  qu  àm  in  reib  u  denti  bus 
ei.it  obtentum,  eïFcguk  fton  va knri  agere,  de  quo 
gJo.dd.in  ïi nn orai iis  verfiSed  cum  refdJa.D.dc  aéb 
,  .  e\r  obligat.  A Lberr.&  Saiyc.iigiinid.quôtliïiunorteC-  L 'L'1**’ 

do  vctubjfiima  tufa  α  n^i  i  ντ  ilis  relu  mpie  rat,  refor-  D  Jcreki.miJt.ScdcûmhodicrejciridcrtECs&rcfcjilb-  * 


riar  aûiorcs  onde  ni  iidlanria  in  ci  il  Jant  l>  r ,  vtnJ  quc 
ex  icquo  ôc  es  êiufcm  tempore,  proderiptionuiti 
tetupus  tütrit ,  &:  v  u  n  nique  vuicum  iic  idem  deeen- 
niuiii  ciidudir. 

DE  PR  AS  CR  i  PT  ION  IB  VS  AD  VER- 

s  VS  M  t  N  TE  Md  T  Os. 


mata  qxi  ad  r  iomiu  iü  liril  iniani  mal  Lier  ai .  Ar.jfii .  Sed 
eodem  reformationi^  ΰηπό-ίνΓ  meule prodüt  Regis 
Francifci  3+  OrdirtàfiOjid  eftaunoij^.  menfe  Se¬ 
ptembri  ,  qiiîe  ad  ifta  dUci  imin.i  loJîemla  tinSrasft, 
quod  élus  verba  expriitnint ,  &  vr  îJîas  du  as  vl  rimas 
kges  conciliaret  Sc  patronorum  conter cationçs  ,  ίϊ- 
ni.  dülinfliont  lÎatuitp't  decéniutn  coruidimm  à  die 
tcrpEÇ  inaioritaiisCurterer?id  erftjhis  quibus  maiori- 
tas  m  vigeJiiïiD  quint û  tinno  Lndpitviquc.ad  tj.ail- 
Λι  ηυη,ηιιί  clt  cius  anni  ip*p.fLrcn  *4.  Hanç  e Jl  iuris  ctuJ- 
liSjtnorù  tnque  ea  tic  rc  S  ucce/li  o,  ôe  q  uod  quoqué  ec-  £ 
porc  ius  Val  il  cric  j  es  quo  receptum  cil,  vt  l't  Παπτίίο- 
nci  ex  oirmi  coiractu  te  mpore  m  inoris  artati î  fiitto, 
line  cum  decreto  j  fine  fine  çoiurraidu'inpuspcii 
debeanr,  fin  petite  non  fine  couctaftus-’rcltilefcant 
CD  Li  firmet  Ui^qu  0  d  lik  Lv  it.  C.  fi  tn  ai  or  fadlus  fan- 
>itA“vi  Ecx.ait  fie  tcr-ite  qicaft  a  b  initio  ieguimo  de- 
creto  ftiUTet res aîierntit ,  exafto  tempore  adeonfit- 
roationcm praefinito.  Quominus  iitm  inde  labonan- 
d-ttin  fit  in  fijtd  vcrjancïbns^dev.tliditatfjauc  mdlitit* 
té  dccretiji  tippoficuin  erit,,&  ex  forma,  a  lit  materia 
laborare  dicetur,  cuius  fi  calfiitio  petita  non  erit iii- 
tra  dcccnÎLïiTi,nec  uuliitatii,  ncc  appellationi s v Jlinn  De  fuELofis^mentecaptds,  deifiefitibus, inkiiis,  & 

inpcrcrit  remedium  ,  obtinet  erum  id  tempus  vim  bis  omnibus  qui  ratiocinandi  vi  praediti  non  lunr* 
^  dccrcii.  Quare  comoila  elt  vcttEsiUa ,  fed  i  mtiE-  quari  folrt,an  cotittali endo  idoneum  ad  vfucapjcit- 

ds.agiuraLCOttccrnatip, an ibli limitas e:xt|iiiftCa,cIc·  .1,,.«  - - .3?--  fw.i...  . 

qua  in  ailu  non  confier  cx  diuturni  nue  temporis 
f u  pp]  catiir  au  t  pr  a:fu  matur ,  ite  qua  J .  fi  fi  I  ni  s .  C .  J  e 
p  cti  r.  harciL  quà  i  n  ex  d  ccc  n  u  ij  Iap  fii  m  u  lii  p  r.rfu  mi 
VobnijitiulEi  abmium nili  noti  rrigintaauiii  excefiê- 
tmtjquod  Aler.  putat  eunfiiyp.vol^.ic  conii  tj.Jib. 

4-Irni>].crtp,perucnic  cxt.de  cont.cmpt,  Anton.  Bu- 
ri'ius.cap.Lfiucrfisïcxi.df  der.  cuniug.  Andur.  cotif. 
isffgrnir.m  Cm f  Ut tf. 


Cap.  ij, 

I  Cotilr i  ftttf  fU m  fi μ rkfsf «S’t  i X (Ha  fli irf/iVi 

i  i  amjtritm  fundtno/i  ts  m  in  te  tsailL 

FvTiajsrum  Crp*^il*rum  wmf*r*nüf  jf/d, 

3  Ttfpài  p  λ  fu  ntim  cî  îifànwr. 

ÎWjfüWW^tfPjire  Jjfellmtes  font  gtlresjtuj^m. 
/(/id. 

q  T<L·  tftnfm  hcn  font  fîtffiàti/to  λΑ  rl-hgtit 'mw  nt- 

Ltrndrti, 

EXfctifw.  f,fiffarkfv,Li.ff.pr& rmpt. 

J  CctUTsifiw  tum  foricjh  nuUt  jitif  djhme>fmtfon»* 
rmtfoif/t. 


oum  titulii  rribuere  polii  nt,  Duplex  dubitation  1*  ca¬ 
psi  r ,  tin  adutilns  eoiipfos  nui  cuntrabunr ,  an  vera 
adlierfus extraneos  laliitiEuSus valere  pofiit.^ec du¬ 
bium  conttaitus.qùi  cum  talibus  fiat ,  .:x  toto  3iuiJos 
efIè,qiiot{ tclhi. fi  i  furiofo.D.pi'o  einp,  fejtpi'iniirf  £ 
at  q;  ü  leo  0  b  ligat  i  on  l  m  n  u  Ufi  ctmtruSi  i ,  i  te  qu  lJû  ba- 
t  u  raJem  .1 .  pu  p  i  fins  J>.de a  ς  l  .  &  n  blig,  t.p  u  n j  tlus.  Γ>.η1κ 
acq.  rcr.do  m,  ptop  te  rea  quod  furio  fi  tales  coku  sd 

A  A  A 


no 7  Dci qppropriances,  A it. CCI XV  I,  t]^ 

wnhabffltUt0«Cpm!li«UiS»»Jmn,i..qt,<>cftfl.b-  A 

fcwfcdc  liihieâpiii  conttafcteJl,  &  i««  9™,»°»' 
maais  conti  attubo nltltu ut  quàni i  figlini  Ιίΐκ'ΐυΐο^ 
ncquceufti»  vol  Ycllc,vd  iLtdle pdjuuic,  b  piLpüli+  L  * 
dK  rcg.i  m .  3 .  fut  10  i  i  c  ü4 f  m  titi  tlo-  Si  y bupe  <]m  d  eu- 


posll  uim qiiÎ^ilDppublict, 
dfcrtgï  te.  Sc  cçnf:hl?.it.  Quibusri*  ipoufi, 

P  i  uiçi  F  ^  Ar  ce  i  üfcit  ft'gulæ  re pugu^r,  ; "f4 
jji-ΐα  lu  inirem  ,  eofELimu: 

Ëçè.diu  'mfy ,  iuppS  t· rç ,  ktft  pciiîs  qitfc  *  C;ç  £„  ^ 
pot  e  S  L  p  ai  i  ,ne  c  kuc  c  »  ti£  Quiq  &  ra  t  u  i  n ,  fug  ■ 
ç\  plitûtiuormn  tmdonuuiôsa  terri· 
upiniit  Lo  in:  ru  «m  ρ.ΕΟτι  s  jquMgtot  vc  jh^'  p^5j 
p  ri  fonis  al  fewre  prohibas  k  l<?gc,Qÿ^c  cMt.mil 
m  if]  *s  i  c  triu  m-  non  h  a  bu  lu  s  vau  vo  t  lu;  ta  î  em  aces  «*&  _  cm  fg  i  J  t  m  in  μ  u  pii  lg  d:.#.  Wfl»  t  tïTJJidç  jtj||§£ 
1  '  '■  J’  ’  ■  ·  ii  -  u-  t-  r-'-JV·  Jj  auidùfuiït.Quidivnimon  puïüiutïitalitiituSft^j' 


tis abTmtis  ÿc  non  feu .lien* h lu» habauur.U.Mu- 
i  lofusXfdc  iut.codititL  l.vbi &&  voce.  J-  hirioh  Jîæç 
ïeçriur.  cùm  qiucEbentem  dicunt ,  remouent  sâufii 
dutkm  abpetfcna,  veluriim moto  garni  ofganotij 
û-iibbilia 
hiLtuluni 


um  ntliitu,.  vt  fiq|i\«4bmücitiipinaii'Uxa 
n  iudatj  isitadct  il  ne  rtce.jp  tente»  cundor-· 


di  :  au o .  ex  em  plo.  I  urifeo  ti  fil  h  us  ol kmli  t  à  i  LU'i  qfq 
ngddlioncm  apprehendi  non  po.fUvl.ia  5-  adipiUi- 

rmir.D.dc  acapni!]  &l.p.üiTeJÎCibiteniilbipfbtuulo, 

Sc  Lquamuis.L.d  i*  D.  eod*  Quart  tronc  ïb  probabilis 
iUa  dubitatio  do£torLim,an  fiuïofus  pupillo,  un  vori> 
magis  mbiUL  çptnppraiius  fit  in  mater  laciutli,  qup<i 
[LU  mquirunt.Li.C.dt;  c li rd urin-il A S.c x.l . 1 1  futacorenr 
lubcfU+Cak  in iiticg.ccfl.Earr.S;  TmoU.  Iinpciato- 
rci.D.iie  rc  ÎLtd,  Iij,ld.irqLiL  ncquc.D.dc  rclucor-ldi  ur 
in  cu.tu.dc  ben ei.fr ai .&  vulgo.Lvli.  C.in  qmb.  c.ruk 
i  n  mtvg.  re£t>  'fanor,  &  ï  dy-C.  cum  no  it  licear  c  s  t  .tic 
pracfcriiu.  Idem  Fdy.c.  baftûrdis  tu.  de  ï«  inet.  De-  C  icjnporc  m  uni  niai  V  qinctÉ^qnod  livcnuti  fuiuen, 
niqti  r  ut  ctmi  dit  in  faru  ibgS  uaagi  s  corr.  parari .  L  irt  ï  r  ;i  dt.ti  s  y  al  c  cç  ikb  leî  t  ►  i  ïu  ^o  L  un.  C,.  qui-tefi-iFn,^ 

negotiis.  D.  de  teg,  iur,  à  quibus  omnis  egniadus  & 
iduiltas  atubum  .rituum  cxphcandoniinpcruatu,^ 
ram  cft  ademptarum  in  pu  psilis  co  tuta  fifjfl  quibus 
incipiunt  fumna.  ngririarum  communium  iudiraab 
jpia  natura  fine  magiftro  jdeôqucSi  ratiocinantur, 

£c  coHigunt^ic  a  lienium  praebent,  &  ctmieniiunt*  ft 
ptoxitTU  tum  pubertati,  &  y?ro  cxillit  uiqtubuidam 
praecipitata  quadam  ,  Si  nr.vcoy  ingenij  vis  ad  quas- 
qiil·  ii  er  dpi  tarda  St  diiudicanila  ,  etiam  ii  celet  lus 


de  re  v  fu  ea  pi  Qneu  i  adu  eri  us  tp.iakj  fiuia  lu^, 
Utilfiw  tciciuin  p.oilc ,  quod^oL  S;  Λ  Li^.]j:jjV4_ 
d.btainrqui linubd.^.  ii  i Jrur Lcaio Ang^h  ivib  eo.U.jg 
acq. p. o ibSc d  dc x  rc  nu nt t'i  p atç  nti ani  abaciy  ui  j,Ki 
fonit  furio  fi .  ideifeo  quocu  ]  nquu  r  efpLclij  nui  lur·^ 
aisruSjAiigadibi  fnpplct  ibi  dore  aligna 
a-gi,  quod  Si  ni  piqpille  i n  cjpwitipftiii 'f-fj 

4nii  narunt  :  icd  boc  icriptum  patin  equit 
tca  peri"pi.cuiL5  e-it,ik'  cx  fiipcrigabaiicyifeiibi^'^ 
fed  gioi.  d.L  penori  hipjdtt  iontradliim  ταφία/κ 


qiiï  ji  e  rdpi  tarda 

confuroici'ediuitntpio  e  in  *nin  tribm:HEQtoueJii  .  _  -  „  . 

i  talibus  eonfcniuj  capacitas  non  polbc.  IdcoqucSc  ®  duionisdiis  perimia^cuiu  ijua  cpntralLitiu,w;r 


poibfalJiimigUipr  qtiodihi  indicon.  diciitotiit^ 
Si  ciculCi  nuUirm  eitejSi  conii»!  iii  riaium  pruildliqtt 
iradeic  ncurpoSlb  ,  ntfi  Li  ibioiidieonftLlunlb^m 
ex  contra  t:  x  I  c hoJa;  1  en  tc  m  ia,  cum  co  n  tiamm  itii 
p.ipmLani  pnafetn  pullea  â  ΐ Liltiiu.uiij  euripgwrt 
Ldon.ua ruit)  &  imugirtaii  pi  ante  frripnunt^rati 
d.i.li  i  Fnrujiu  agi  de  rc  ·ιηια  dÎci;  i.n pollet Qiitfl- 
ptoi;ii,vt  occu  iTEmt  i  -  !  i  1 .  ji  o  f  I  eilioi  icm.  1 1  aiyuripisf· 
caid  u  ιπ  ί  i  e  c  c  Lim  h  3  s  qua·  i  v  p  p  U  nt  illmn  cni,  ^'c 
coiiiiftercjitec  fine  bis,  ne  c  püJtc.cï  igcorq^^ 


naiutaluer obligari  ditantur, quod  Bari.notat, 
de  nouât. St  Angel.ji.pupillusunil.de  itnir.tlipttkCu- 
itii  oii  nil  incCl infami  ac  ne  hmoio  quidem,  quare 
neutri  lromiiumr  gctitri  ca  facultas  citautai3çnfii,u 
ido  neïtSjV  cÎênlccri  cbbgenr.  Nam  çift  tn  his  appeti- 
tus  quidem  mottinrut  arca volupuattm  ,  awjtfola- 
r em, qui  pmm  funrfenfus  m  puero ,  vcPbro  in  legi- 
bus  1er  ibit ,  ideoqud  atl  quaedam  otrc£la  rrtouentur 
aiFcntium ,  qund  à  no|lri$  quoque  fchoiafticjsau- 
ilot ibus  traditur.  L  uonatattum,  Cod.de  acq.poül  & 


virgules  pulpis,  aut  certi  putris  (font cruituh  blandi 
pr.Tteprorcs ,  clc  merita  velint,  vt  diica  e  pruna  Tta- 

men  1  n  quale  s  q  ualcs  alTtn  £  ns  n5 1  um  p  I  eiu  a  s* 

s^tilb  LdoniitaiLnnloquitur,ircc  materiam  jjdontiuu 
p  rqffc  a  nt  a  d  coti  fenfum  qu  i  a  d  ob  ïigarion  e  irt  ic  co  ni 
merda  exigitur,  nani  cales  qyoquc  alleniirs  etiam  iit 
■ftirio  ibi  cadunt,  qui  à  qui  lui  Edam  rebus  fok'iu  I  pon¬ 
te  abhorrers.· ,  qiiafdam  impendit)  diligunt ,  ipit-  dc- 
incnrcm  [vidi  qui  perdite  Hagraiaa omnis. muiics  in- 
itriuncnd  amore,  ôc  IÎlx  Îihi  videretur  il  interi 
nentes  admiiiris  dfet ,  qui  etir.tn  Eleàquibufdam  ab- 
lioi'i'crtt,  vc  itricda  mmcione  eorum  eo  t  us  cobor-  , 
rstfc er  e  c  &c  p  crtnrbapciu  Γ ,  v  idi  qui  mdicia Ua  traita- 
tet,  &  Crpiifuiic  forum  frequentaret,  d;  conuentus. 
Sedilia  Huit  facultatum  uaturalium  eftecta,  iudicij 
dc  rationis  non  finit*  îdeüque  tam  imbecilla  huit  m 
fiinoits  quàrn  infamibus,  &■  cum æcatc adolefciuit 
organis  non  malè  ;itfe£tis ,  idcirco  non  benè  pupillis 
fiiriofi  comparantur ,  itiquibuifentuniiicrcfdt  vis 
2.  intelligendi.  HarcciW itït tint,  Stdepri-fcripEioni- 
bus  qua:rsrur ,  nec  furio fï vlluscottfenfus^ Et  mirum 
c  A  d.li,  j .  ii  à  furiofo  refp  oderi  c  u  qui  it  fuaofo  cm  e- 


tntn  conEiatitrc,  ^  iliciiata·. predubecuq  νάίΐρϋ 
conditio  hem  rribus,  ex.ratioaql*  qui  cum  alie.p.ii 
rtg.  inlr.  ik  k  i  s  q  dj  Ximus  liipi  »  m  nuiaCrr·,  ^ 
yfucapre  ndi  eu  n  di  ci  un  c  m  tribue  r  e  hoel  ρϋΐΐίφι^ 
rinif  i  emptori,  ergo  furiofimi  i  π  u.  I  c  ûinirni  s ,  tiopui 
totum  nullum  iudidum  iïç ,  quiimprtu^ciLLi^H 
quodeunque  fad(, etiam  is  m  ratione  kpc!uA|K- 

I  i-  r  e  a  n  i  i  L.  qu  i  b.  non  ell  pÉ-mu  ll  ’.  fac.  ie  ft.ija  Suiiuu 

igitur  huius  faitcmia’ eli:  txeo  Lifuloqiiuf^1'" 
docunqut·  ab  io  1 1  pi  b  1  iabt  at  u  EjjtfieÎèïipàcipïroÎ^ 


trnr  I  .·  llS  tranuuu  uuuai  imi  1 1 1,  v.  vu  .ut  [  n'i  i*  w  . . . . — n — r,T"  - 

bart.itud.iSc  l.quamin.i·  u  V  t.D.dc arqiutcd.  poli!  vt  £  poiTt  procedere Jiav  finit) funi aequireurip!^ 

L  μ  1  ’  u  c  in  telligar, quem  tamen  igftpf^nriaccaiuniisSE^ 

fai  à  fniioib  videtur  excipere,  £trd  almd  dicqWj 
luiife  ab  omnibus  exiflimiunr,  qua.des.dpf^® 

apparet,  nec  id  potui  Üè  diûert·  conitaauibiiifiH  i  i  ιί· 
gul  is  α  p  c  ttc  ih  in  ο ,n  ffraiur  ,  cx  )  u$  qui:  de  irio™1™ 
Six  imus  gkif.noiarh  yh.  C*fi  qtus  sguüÇfÎt?Wj' 
no  r,  ellè  lk  gSo  f.L  b  ona  lide  i  D.dc  a  l  q.rcr. 

&  A  3  es.  Ukmpomu.s^.aim  quii.  D.de  a  yjS 

piitfersbfmli  impoEC sitiam  iuielligimus  rctri  lM 
it-fpetlufm  i  ofqkd  &  exter  norum  timiimuiif  ^ 
tui  u  s  sfbo  dur,  im  o  t  uul  m  non  dh  nec  did  dc 


hanc  rra&atiudiem  idoneii  oongejiif  BoeL.ucti·1' 
furiufotum  coïiditituiü,&iurc. . 

DE  PRÆ SCRIPT IQNIBVS 
TRA  JiROUldOi' 

Cap. 

I  Cum  fj edixit  »f  XtfHwfo  duiiUr»  fl Φ  i;,, 

x  toitow*  wtcTili&.iew  wgtontiiw  ^ r  jt 


liop  Des  Appropriantes,  Art.  C  C  LX  V  L  me 


L-ffl  iL·  it  mr.mre  vidttmr  lutcrdiilum.  titd, 
ntt  mtcr di tiitt ?J ii»  itmrtBm  y*ient, 

Std^T1  p  tt m  st  Igàt  t  u  p  U  inttrvensrejfl^t. 

iSî  wdtiAfo  nïiÎrdiBfsnM  tttiftmdta  ntur^fn  χκίίί 
fmr 4 

fat  tnt  h*  j f'rodigitiitw  pttfi  àfptSàth 

CitmtHm  pùdigt  nulli  ctum  β  turbem 
Vent, 

Cum  pnhfbifa  {fa-  £r  btmtmiunrfinturmprclitur 
iwfUrttijïi  trikuntr* 


A  &■:  de  mre  irre  ifagabilis·  r H  pratfutnptio .  Èrgovbi- 
Cumque  leges  prodigorum  eortsmereja.  jfitèrdièunti 
dcHbicntibus  femper  loquuntur,  l.fi  abea.fXdc  νίίι- 
cap.dlqijj  ftmdrim.  £,qifi  foens,  Lfi  qui  $  Cuni  foret. 
Ώ,  pro  i'inptd  ad  quem  vium  rtpcrtajllaedittaln- 
lemmade  quibiis  ftitHit.Art.fppmEfi:  IlarujiomrA 
quemadmodum.  C.  de  agrie,  fi:  ccii£r.  ljb.  vj  jesque 
quodmedip  rempo  te  i  n  ter  fe  ace  tkni  fit  cdt&aafie- 
mmum  crit,ii  fraus  parricipatA non  probabitur,vale- 
bif  icquuta sbfolutoria.  Quod  iî  cilui  iudïcMum  fit, 
n  j  ■  -  .  r  .  r  .  .  *P  F 1  *Ληο  iftinretp' Gea,  intérim  alienata  i rt eodem 

De  ptÿgis,  abus  nequam  ,  profufii,  nepou-  fhta  manebunt,  kd  con'GrmatoptiILcriusiBdidïiô· 
□iaam-  *>  atl  urtarëçbiunam  rcddeiic,  ncc  e^fcu  pwfcribi 
porent  praptertururam  indicati  de  fc  prouifiomlis, 
Oh  medq  temporis:  pcricdiim.  1.  impera  tord,  $,v]r. 
iJ-dr  app  c  ! .  Lib  exe qmm  o ji e, D.qu o t , app cl ,  non  hv. 
cm.quaniuk  m  îcLtimnniû  fctcndoaliuii  iïaruat  Bar.· 
Id  ut  ηΛ.  furii  a  ce  i  p  e  .D,de  bis  qui  nor.in  Envi -,  Qu bd  iî 
indicatum  infirmatum  fuerit,  dieààtib  detualiriia 
faâ.i  p  Exfcribcndi  caüiam  p  rarihbit,  y  c  ab  quoco  m  - 
que  idoneo. à  t  empote  hta:  fente  ut  isr  fi;  contrafibus, 
Jtcc  iniiifLa  interpellatio  fit  iniquum  indicatum  ob¬ 
erit  rem  ibam  gerenti, ,  per  eaquar  diximus  Art.yi, 


bus,  deco&oribus  &  qui  legeRoicia 

tet  quaruordecira  ordines  non  iedcnt ,  fie.  talibus 
cauiubus  qui  iicquc  modum  ncqucfïncm  cxpeiiiâ- 
Kum  habent  j  icd  b  on  a  iua  da'apïd.uido  profil  udunt, 
quos  leu  dciûribir  U.  D.  de  curaro, Εχηόοί”  eadem  eu- 
bitatso.  H  os  veto  ne  nstnralitcr  quidem  obligari 
poiTe  putant  :  prodiges  intcllippouis  ,  qui  fentcinîa 
iafiudscii  taies  eife  pronuntiati  sur,  cognita  causa  L 
i  IuJianusD.de  cura ntdnoii.  NçquefcÆiûkÎficasfrn- 
tentirts  recipimus  corumjqm  putant  de  noror:e-  pro¬ 
digis  idem  iudicamdum  t  en, un  ii  firnEcritia  nu n- 


düm  intenicncrir ,  qu«  opinatio  ·&■  ratione  &nie-  c  fnp.Quae  ii non îur t-  kta  t-'V,  pronoea ti  cüûindocu'mi 

1 -  ...J .  --  ■  ■  ■  Π  cfl-R'IT  -il  !.Il'_  ,4.  .U,·: . ‘  . 1 


Horum  indiciis  reuindtür*  fit  contrat· Il Bait.iudd 
cium ,  ne  nif  poft fenee ntiam bonorum alicnanonc 
cuiquuminterdiitum  indien  ri  debcat ,  vtgbfl  fiab 
€-o.  £>.  de  vÉitcap,  Barr.  Gdü.  Alcx.Lutf.Rbm-ArmcL 
ftancii.  Aict,  pu  rat  Lis  cui  bords  D,  de  vcî  bor.oHig. 
Item  B  art.  Baid,  Angel  lrnol  Liscui  lcgc*D.det^ 
ftam,  Cûm  omnium  b  culorum  alienationem  le  gts 
omnibus  permittant .  qua  nulla  maior  profulïodici 
τ,  pot  £  ίί  iidquc  cîî  eau  Ci  d  o  n-uwins.  Quare  fine  i  udic  k* 
cuamilloitim  cft  fenrentîa,,  qu  t  parant  ex  ta  cauiâ, 
quod  noro  ri  ù  prod  igi.  con fump  ;  cnnt.dari  reftit  utio  - 
*■"“  -i.',.jÜL.  plané vfuirefpiii^fir pridem  non 

.  reprafhcndir  contri  Buldi  fi;  Lui, 
Ïloiïi.  opiniicionct  J.  Liscui  bonis,  num.  13,.  Inepti 
ctiam  il  [a  dubitatio  ,  ati  daco  cüiquam  cutatorf  vt 
prodigo,  bonorum  interdictio  fâcla  videatur,  stn 
item  boni 5  interdicto,  fi  cutatot  datus  no  fit,  de  qui¬ 
bus  inhinti Liter  iLubitant  bominei  oriüü ,  ci\m  lu¬ 
ceat  perfpicuf  nrque  ititerdiâti  tine  curarc.ite,uc- 
que  curatore  dato  relinqui  bonoi  um  adfflin  iitrao  o- 
iicm^quam  neque  in  te  td'i  clio^i  itque  cutAto.ru  datio 
cuiquam  potrit  permittere  j  de  quo.  Bald,  3.  t.  Coi.  ju 
ver  Lare  a  pc  rfomm·.  C.  deconfcl  Succedit  enim  le¬ 
gis  difpo titio  ctiam  non  exprefla.  Denique·  non  hae- 
xcndun.1 ,  quiu ante jnterdi^qnii.fententiamlibçra 
fie  abi  o  luta  cuique  fit  rerum  fastum  alienatio,  ft 
aliunde  ea  non  reptifUendirur  ·,  etiam  fi  aperti·  pro¬ 
digus  quiJquam  fitHcrcs  tuîores  ad  JSn.  D.  uc  admirs. 
tutor.  Sed  veri  ad  contractu  si  nualiditai  lio  ,  tiruli 
ïiuHitatem,  fiz  pwfcribcndi.  impoibbilttaEfin,  e  tiarti 
fcicnEb  cius  qui  comi  abiÉ^piEirtir.  Namvbiquc  ti¬ 
tuli  djunminrur  s  cibn  coûtEàhentÎs  ignoram  ia  ad- 
umbrari  nequit,  velutih contrahens  interdifitloms 
fenteuri  aecum  ferretur ,  adfuit,  aut  teiftis  aut  index 


que  poterit ,  vt  Rb  fcntendiSoinnibns ,  quarperpe^ 
tmini ,  &  litccdHinim  gratiam  t-π  inferunt.  Quod  ii 
appellatu  mnon  fît,  fruiira  ilk  IcIioLt  dublrariones, 
an  .ictus  fic  conrr.niirtis  valeam  3  fi  prodigo  euraror 
datus  cft  n\m  prodigus  non  ctrcr.Senrcmkenifn  pro 
veritate  eft,  necvlîp'tn  iudicanciti  llatappcllatior.c 
r  c  £  and  e  r  ur,li  eau  fie  ct>gni  no,  vocaro  etijOTitiS  iutrt- 

fu  ir,  id  fit  >  p  rod  ign  i  p£o  Lira  c  11  r  quia  t  u  m  non  jlm- 
plex  decretu  m  dl.  quud  relocari  poife^ex  fiilfacau- 
i  a  ifttcrp.  oJiEttin,  lVd  ver  t  fie  formai  iter  iViTtcntia  fuis 
.  ■  .  =  fubfbtrittaiibuscotiftaiii,  qüatboctcgiao  fi;  rnoribiü 

ncm.Htc  t&topt  plane  vfusreipui^fir  pridem  non  D  fine  appellatione  refond,  nequii ,  quod  idem  multi 
fine  caul  a  I  ,lJ.  reprich  end  it  contra  B  ald  1  &  L11  d,  ptmmr.d ,  U  cn  j  bonis  ,fi:  IÎ  non  defti  n  t.qui  rep  tMeu 

K  0  n  nr ο  £bm  igi  rn  v  ti  1  uli,qui.  c  *  comrafibu  c  umpro- 
digo  tacta  ptjcttnthmtur,  quoniam  m  rotum  nulli 
Ium  ,  cmn  ne  obligationes  quidomnaEurah-spolTint 
producere ,  fic  milLun  tali  11  m  voluntatem  ellf  Imil- 
confoliuJi  dicar.  IfbrioJl  O.derrg.im--  Ideoquc  in 
bonis  isibil  liabcie  dicamur  =  nrc  domimijmtmus- 
fertCjd J.I  u  ί ia  11  u s.  D.d  c  cu  ran  fu  r iof  Q11  a  tc  pia  n  i:y£c 
m  caput  tc  i  lJIijll'  legem  talibus  titulis  ne  valeant  /& 
νπα  impeiiTiua  &  cnixitis ol>eflieqiwtn 
E  tirni  contra  ilibus,  qiiiac  uan  p  folii  ti  cnud  icis·  qui  ίΐιυ 
per  fntcrdidliojie  pranuclu ,  ad  Legis  prnhibmoneni 
accedar,  ro  tstJ  ii  t  r  1  re  m  Italie  n  abu  fin,  &  legem  rc  - 
iiftcrc  potcuriic contrahendi,  fic  mulini  udn tribui 
idoneum  ad  viucapic udum,  quod  illa.  L  qui  fundum 
exprimit,  de  d,  L,  i\  ab  eo  Barr.  1.  it  quis  cùm  fçitcî.  D. 
procmprddcni  Alcx.Caft.  Lud, Rum, AngdJafdX 
is  cui  bonir.fdy.fi:  Bar bat.c. paflor alis  c xf.de  rc  iudt 
&l  Barul.  v  bi  !  lx  r  D  *dc  v  fucap.  Hir  c  fu  mm  n,  rcccjttae 
fen  tc  Mtiç,fiK  qua  rei  inquit  u.r  non  pqJlcifiliuiappro- 
priandt  canJam ,  cx  conu-aCbu  alienarionisciirn  pro¬ 
digo  beto,  iiu^  uducrfus  prodigum  ίρίυιη  contra 


locis  vel  mercatu ,  aut  domi  ci  fij  loco  promulga  ta  fit 
i  nterdi irionis  fcntcnrsa  ,  Bc  (vtilLiloquomut  jpfa:- 
coiim.irii ,  quod  nos  fnecre  folcmus ,  quo  cafunuUa 
ignoramir  cuiuiquairr qua nrumlibct probabilis cx- 
cufario  admittltirr ,  ncc  pnfitio  recipienda  e i\  cuitiD 
quam  ea  dcrc.I.li  pupill us.|f .pr aipoiitu m.D. de  excr- 
ciuaft.quii magna  culpa  iit  ignorare, id  quod  omnes 
friunt.Lmagna  Culp.uD.dc  verbor.  lignffi quate  iunsf 
fargtntin  CenJ^rjt, 


t  qnu  cala  iJt  tULumJ].s  nitercupiio, 
qu  at  q  tu  nsbus  p  rod  cil,Ciï  m  1 1  tu  3u  m  aJfi  ciat  ■  quûd  lu¬ 
ar  Bart.pcrlequ  itur-liunuraii  rer.D.Jc  v.  ibeap. 

DE  INTERDICTIS  omnis  gene-· 

JÎ.1S,  fT  ANÏiryiVll  ΙΕ,Ι  Ij  Y  A  K  T, 

Cap-  ψ 


A  A  À  if 


Des  Appnspriances,  Art.  C  C  L  X  V  ï .  llu 


Î1XI 

i  Snterïhilt  tittihim  tien  îrtluunt. 


$ 


Pitbltx  uueffkBw  legif  , 

omnti  inttfMfjlitru*  prmul&tri  vm  i 

bt4  ut. 

î  .ScJ  prêter  en  s  qui  ex  c  aiiËL  ncquîtk;  &  Jecodioti  w 
diminuere Vfuntitr  i  legibus  e  tûpi  plûtes  l'epcriun- 
cur7quibus  benenH»  ab«™tkmt  mtcrdicjiu^mcv- 
dnmeuam  R  admhwilr&rjoiie.  Nam 


^  mcmecçlïi  ocddiïIet3  CuKihiii3  hL Atiïonij &ΐ4[ώ_ 
Mil  um  veto  ma  gis -in  eo  munero  ah  Sçotca  rc>·.'  ' 
Æolonë-m  ÉBiwm ïegiilarocero ,  &  Arcbef^^  ^ 
Carcïiis  quidem  ebrie rwftjn  Scnçciicxculài, 
tint ,  iHC.  Cæfar  exprobrat  tous  Anti.c«anû|i!bJ 
pui'tis  Ciiamad  t  Skii  tand  u  m  .triécis  fimorc®  p  ta  d  e  fi 
diutur  amSfcore  fadti  Poe  rarum  maixrao,^^  ^ 
dibtis  arguitur  vini  vi m g! us  H umerus ; ieSvitij 
u)  res ,  &  ex  empli  conquiri  non  oporcci  „ 
quemlibet  magnis  vins  vitia  eiie  ilia  non  defoui 

mu  üM·!  ΜΜβϋ 


tu'iite  admi-uiJl  ô ri  u  i  \c  mte  r dici  u  il  u  n  um  no  π  tt  ft;  v. C 

ciiHbusvFiiûitwtis  Fada  dt ,  t, des  ftTcnaiurrii«M>  .  ..  ;-τ — 

didi  iîMplicitiT  dicumor,  &  frequeurior torum  Eu»  t^uulntineagimus.aiiitmJicumcbriùtacbiu.i 
menïLo  in  iure  quam  prodigorum, quibus  etiam  ad-  1  fc  conitihik  »  exrac  gi»U* vfuiquiüjiie il,  q.4,s1^ 
mmifti’sl·’' io  imerdsotur  :  de  i  dibus  refpftndcqd;  L,  Γι 
ii  b  ch,  rÜ.qui  fundum,  dÿ.qui  i  densi.  Ii  Furîbio,  &  b 
tV  muheri  ,D,dc  cur-at+furioC  L  h  curatorem  lutbens, 

C.de  in  mreg*  idhrmnoi:,  L.  ecru  condiûw^'Jû®***· 

JD,  |i  cerc.  peuü.  patri  pro  fe.  D.  de  miliaribus  ,A 
nlib  i  farpè .  Hûc  gt ne  re  i  tin r-,  qui  Jeta:  maidla ris  c  li- 
iuë  admik'K’>qLu  ex  die  ad  midi  crùninis  res  iuaa  -lLîc- 
nar  e  Yetarmir-Lv  taCid.l  ,ΙιΐΙ,ΐϊϊ&ι  dh  Srd  ik  picruitl·- 
que  tes  btigioftrab  indicibus  iüiciian  prohibentur, 

VT  duu  hflcrediwiiu?  fünl,&  dehcreditatc.quefliiJ  uft, 


1  raine  J)  tumaltè  hffScrc  ,  vt  fruftra  fit  kprçRn! 


—  — -  '  o  j  ,  1 - ^'4·^ 

vaÎere  eos  non  pumr,  ίΐ  Lu  d.  Rom.  Li.tn  ptiijripjj, 
de  ve  rb .  o  b  J  Lg.dubitat ,  an  jpfi  fibi  ^ 

qüidem  erfi  milia  J,ir adi  rur  „  t amt n  et  r çgnjjî vulg*, 
ri  s  iüri  fp  rü  dru  6æ  p  mb  une  olm  m  contiitâùï  mm 
vujLtT,  quia  ebi'i]  mentis  compotes  iïonfijiît,.  (We 
dolo  ttûu  -carcre1  eutil ,  qui voçatutn ad cctium tifii 
1-ugù  muirauerit  »vr  ebrius  feûii  5  fuis  tumituotiibiu 
conci'aherctjquod  glôHSi  ha  Id. dixere  i^i(j]um,C,dt4 
dol.  Cèm  ad  venu  ni  viruin  doneque  fempa^qut 
v  η q  a  311  cb  r iofir m  eorttrct&uS  i  Luifi  pues  ndi  fuurjcJ 


La  1  K'iui  cio  n  es.D  Janiil.  hère  if.  Jaiiuus.D*dt  perit  tb  te-  C  id*b  tndicij^niîftrniiamericndum^qmiv^ 


ied^'cl  cùm  dilîtpidiatio  tjiflctur  ^quacliab  iege  fiunc 
addita  hominis  piohibihon é i n,  toram  domitU]  ura n- 
ilatioimpedifur ,  &  obhgatirtms  nu  ruralis  pot  nu  La. 
inhibetur  quoniam  icxrciilhr ,  ita  vt  titulus  ab  tali¬ 
bus  br.biius  vfuciipicntli  condi  n  on  cm  noti  tribuat 
j  de  re  aliena  ,  nec  dc  propnadommjj  rranilationem, 
quod  Barf.disithj^t-D.denouan  Sc  laimorar.  dJAscid 
bonis  m  hn.Nam  altqqui  iimpkx  Icjits  pruidhitio  n- 
tyltim  ηό  aibeercr  5  iiifi  vlcra  ad  imnia!  lacio  nem  pro- 
^  cederet. Sed  omnes  cas  cuniiqnc  gi  neris  interdictio- 
?  liCS>quai  aiuditibushunr ,  antè  publice  promuJgarl 


p c  reum  eh  plerôique  ebr  los  J  me  d  ÜHiieima  fol,  jnjt 
n  il  ii  crudi  n  e  v  ini  T  quam  1 1  b  et  ma  didos  3  ettttitiiEiJicn 
ludubentcr  coiuraitus  inire.  pJriOKjurvfmftfesI 
inriiaris fen /ibus rnclitl-sm  vuio  rem  gerere,  Qustri 
neque  omni  nimio  s  jicc  iiinprj·  îndulgenJuLavitiii. 

Lr  per  le  exeulanoni^fi  poit  vinum  in  noiticn  unude- 
nncj  qtiam  culpa  prarcrflï^  &  1  i  dei litoruni penun 
ex  ea  euipa  temperari  vulgo  voluniLrefpiaindm 
ti.iiebnquunc.Di  de  p^it.f  rgo  fi  tam  alte  meti eber-^ 
ras  ini  edit,  vt  mdicium  iTioiiea  ci,  pcrnubatirriai^·  ■■ 
natione ,  deficiente  conlcailu  non  valere conadu 


isabtâr  aducrius  extrancosigno-  D  putoJcduinvchefnrntemoportere^quzDtai 


pportet3quani  vim 
fanrc5,cx  i  lteoremacc  Jdair.d.  I.  quxmadmcuium,C. 
d  e  agri  l,&  c  t  nC  ia  et  ici  e  titia  pr,r  I umttur+ 

DE  EBRIIS,  ET  Att  CQNT  RA  CT  VS 

CÏM  iUTLln  FACTVS  1VU  e  O  K  1 1- 
lUi/nqec  idoneus  ad  pr, diribendum. 


Oip* 


ii. 


Zlriertim  valant  Ari*  ibfxni** 

f tum  Viri. 

ιΛη  £l>Kÿ  umiumtftiuiTit  durinm ιτ 

mm  mtbrtMêi^ute  An  VAltAt. 
Efir/rrww  Âtutrfe  ïondttivrm, 

Efoij  juiiL-urt  imitantur  aA  tutiitr*  vint. 


.i  d  un  a  ΐ ,  Qu  od  £  qui  di  o  i îtgento  ί  unt  5  <k  ïiidktnr 
ce  i  L)  il  a  rT  a  h  ed  c  c  nk  ndum ,  eu  m  & r  gradusquùiùn 
cbrreiatiscilê  conilcr.,  Sc  quoidam  madidosvinfl*· 
dor  m  ueu  p  o  fitam  c  dm  i  nu  lu  c  r  i  ni  e  ι®  «k- 
mcnriüi/i:  inricariiqüodScncca  d,cpuïolaJaib:t,-Î 
in  lib .  de  rra  nq.  vit  eu  al  iquid  criam  i  n  e  ani  iéïu  Bd4 
data  opera, C.  quiaceufak non ·ρ o Jîl E ft eri ara qti 
xci ir  iobiiiun  ie  nihil  poiTc-  Si  qui  igÎntr  tiiled^ 
non  reilè  cVculadoik'  vini  ad  élu denaos  coattidis 
vtunruijj  nain  ΰ£  de  rc  fita  domiimiftî  rranikr.intje! 
i  aliéna  ,  viucapiendi  conditJOnaSj  n^c  iindidlM 
culpam  pcrhaiÆ  pereiexcrc. 

tsïri  ftmh&  dit  hit  Jil;  ir;  Ürt j/c;  Ί/fiu 

fÿw- 


ï  D.c  tbriis.  δ:  vitiolenris  cxiifdcm  fere  caufîsdubi- 
tari  Éb|er3qm;tvtSeiu-ca  ÜUxifeniÎLc.ieTihir:  F.br  ie¬ 
ras  voluntaria  ril  infamaj,  R  m  lib.tic  rrnuq,  virÆj  ln- 
Lircm  vnius  lior.uittiauîam  appcILatj  extatÎÎÎajrriÎà- 
JiqniÎi?dittindVit>i  f.  vinolentum,  qui  cbrittauun  fta- 
t us  mentis  intc-mcri îo  u  tnv  voc.tt*  Nec  inu  ti  Ü  s  dubk 
ratio  quando  talium  hominum  nimium  hae  regiones  p 
feraces  i  unt,  paulominus  quam  Alcm  anorum,  & 
frequenEcs  cx  cacaiifa  contrailuum  refriflicmes  rri- 
bmiilibus  noftris.  Patrum  memoria  siullaadmiJ là; 
ejedis  .ova  na  ah  Pri  ne  i  ]>i  b  us  o  h  ri  nebatur  tute  eb  ric- 
taris  profcifioite  &  pra/fatzonc·,  ncc  adhuc  mclso- 
fum  adulo  niti  anibus  idvitiunvo  toto  ccmquic  Icit, 
quand  n  ne  externi  quidem  homines  exortes  cius 
finit·;  &  prouocaiis  Liris  itrenue  panes  it  ipli  fqas 
a  bibendo  iuflûitnr.  Habciuipii  înagnûmm  virorum 
exempla,  Alexandri  ii  non  .per  viti  u:n  Clyuimrecia 


Cap.  ϊ7· 


Hoc  eodcnT  genere  efl  3  quodinqniriittr  lusn* 
rutis ,  qui  cum  bis  iontritbwinrr,  qmiflmffÎDid' 
confli mpciwi fiinr,  velurih  quis  ab  co 
rium  feorto  daturus  erat ,  quod  cxép)iun  cil Ι· 11 1'" 
e  ii  ni  farci-  D.  pro  cmpr.addo,  <k  quod  | 

frequens  exemplum  fuit  corum,qui  aijhhantr^ 
qui  lji  vfum  rtmiurati  in  regnuni incet]1^ p^-_ 'Vj- 
tT,inr,nntquod  frequemiiTimummalei®·  l''p 
conf.ncgar  ex  talibus  caulis ,  dc  rinilh  YUiWip^ ' 

d  J .  h  qii  ico  ni  fcirer .  fi  quidem  ÿfus  i  _  '  - 

nunarus  miis  nimnefeiebaturabetuptofe, 


adumbrari  ignorandi  n  pilet  ptifrextu311^  · 
tis ,  aliud  feiiferenir  :  IS  eque  enim  quiiqW^ 
fu  s  ι.Ί  Ι  e  de  be  r, qtl i  d  q  uito  ιύ  in  re  ftià  i  ,  ;L|rU.“ l  ,li 
modo pecimiam Luam  locet,  quodj+oL  ]1 


inj  Des  Approprianc.es,  Art.  C  C LX V I  1Π4 


quh  cèm  fcjretvbiBiu:r,5i  Aned.BalJ.c.  ex  parte 
coha.  ciridè’  co>  1  i  lil-t  .  Abb.  c,h  diltgemj.  extrde  con- 
fuct.  Alex,  &  Iai-iUrisciti boms,Sed  ip  fis  in  ter  Cti  co- 
trahentibus  prodins.  fune  reihfliowcs,qtiibiis  decen¬ 
nio  pilier  ibi  en  r  ad  Lier  Lu*  expaneùs  j  cet^  non  vi¬ 
deo,  quare  prifcripi  iones  impediri  debrlc,  ni  fi  cCun, 
turpii'eftciufà  contrahendi,  &darqnatu!i  finis,  ve 
patt'idilij,  perduellioni?;·,  talium,  cùna  participato 
conlilio  emptio  ea  inctnuonç  fit*vt in  za$  y  (us  pro¬ 
tium  conl  LijtiaiLir.  Sed  f  emaris  Turpibus  caulis  leges 
coni  in  c  v  ςί  u  r  um  oh t  i  π  ere  nccc  (Te  c  fl  *  £c  de  re  alieni 
pradcriptiones  5:  approprimenu. 

/iWw  r  rf jpruf ΜΓ^/ίί f  tkcriut  tribui  quiit. 

Cap.  iS. 

Sed  quoniam  de  carum  pe  rfo  turum  idoneitate,  Ai 
titulis  qii,Tmrur,qiia:  ipfit  per  fc  dimrahunr.  Dc  his 
quoque  dubitari  contingi  r,qua;  a]iftno*veluri  fi  pro- 
curatorio  nomine  qu  i  ii  à  ïi  e  n  u  m  fun  dum  yendicfcrir, 
nec  tk.matUto  catiller, &  emptor  ex  tali  titulo  quin- 
dcccnuio  pofitderitj  An  Ile  praifcribcrii  pûfllr,  Non 
hic  longe  deiure  ambages,  qua  tui  o  difern  iiirifcon-  ^ 
fultorum  eadere-cxicnt  tcfpûfa.firiüÎiii  opinatione. 
diiibu.5  ereptor  crediderit  die  mandatum ,  prirfcribi 
pû]lk  Quod  p  rocurato  c  mandari  Ii  nes  egre  fins^uit 
fraudulente  fecerit,  viu  capiendi conditionem nou 
tribuere  1.  qui  fu ndn m-  $,  procurator.  &  E,  vlt.D.jiro 
empt,  Alex,  1-  Pomponius,  f.  cum  quii  -DAciepolC 
jium.  ti-β  a  rtolus  Ac  Angel  ull.  cùm  vir,  D.  devfuiap* 
AU'ï&ndiConCnvoLq.ad  fin, Quodvr turc  ob  rinea  c* 
nioribnsa&;  Coiifueeudine  polle  non  vldcnit,p  cr  re¬ 
gulam  dn  fiify .  Nam  esitrs  hic  agatur  de  pradcribendo 
uduciium  dominum  rei,  cuius nomine procurator 
non  verus  vendidit*  tmti  poreft  vendkor  vider  i,  vr  ^ 
far  finis  v  en  ii  id  i  (Te  ,  qu  od  nece  lie  fu  ii ,  cùm  pro  cnri- 
ror  non  polfidcar  ,  nili  domini,  id dl alieno  nomine, 
ideoque  vfucapietufi  cond irionem  .idticrius  cum* 
qui  d  cummi  ?  elt*  Bc  eu  lus  pro  curator  n  ô  Fu  it ,  î  ni  bu  e- 
rc  nequit, cùm  poiFefior liumquam  Fucrirt  Adueiius 
extraneum  voro  pr'o£cd:crf:t,noh  repugnante  eo  cu¬ 
ius  nomine  resgLptaeil.  Hiec  vera  nee  maccurrata 
rra dario  de  muUs,qiiibu;$  ciitifie  infuur  dubitandi  cs 
con fidcrati  o-ne  poti oiiarum  ded  itita:  *  au  t  ç  ï  fo  rm  i 
eonue  nrionum,&r  padi  orum.  Quas  ideo  per  fp  cries 
figillanm  cicqui  eonfilium  fiat ,  quomsm  vjiiuctfi-  £ 
Ses  togulas  interdum  male  ad  fuas iptcies ipplican 
Contipg.it,’  Sc  veto  (pedebus  irenc  me  fi  iliuerii  ali¬ 
quid  m  materia  itiris*  qua?  difficile  regulis  confici u- 
gïtut  propter  Fa  florum  immenfam  vari  etacem  vnde 

t  u  e  n  :t ,  v  t  en  am  ,  quo  rmn  e  fi  lue  c  pro  ft  fia  doc  endi * 

confidendi  que  opera*  mcogicajiriï,  aut  errot  e,  ple¬ 
rumque  fallantur ,  &  fubindè  fallam  ipfi  ,  dum  inter 
pracepta  iurisf^:  cxpctimtnca  fori  Hudtuant*  incer¬ 
ti  incertiores  dimilTuri  luiganies*  niii  (i  1c  Dux  ali¬ 
quis  oficrat cogitatio num ,  A;  fontes  iipcriat  dubira- 
rionum  *  qnar  pér  ûmndS  omnium  Ubros  Jparla·  rmt- 
quam  vno  lo  co  re  peri  u  tiro  repeti, v  S  itpa  int  Ster'  -  j, 

cuacoruni  indicia  farigaun 

DE  CAVSTS  SVMPTïS  EX.  CON- 

s  ΙΠ  EiATlON  E  Uti- 

Nunc  do  his  caulis  agendum  ,  quit  êx  ipfis  rebus 
pnvfcripribiiibus  dubirandi  octdioiies  ingerunt , 
propter  unis  afiicieuriam  iphs  rob  ari  odi  non.  Ne¬ 
que  bk  de  viriis  realibus  diilerLic  ffotnf  *  qiiiç  ante  i 
nobis  ex  pei  a  siit,  haber  enim  illa  fmS  CofiitCfriUCncs 
(Itrtf.ÿTît,  _ 


ic  cffcfhisj  fed  de  caulis  aliis,  quar  e.x  condirionerc- 
rum  iplarum  ,  aut  de  prrfonalibus  mixtaruin  ambi- 
g  exnii  materiam  mini  fi  tam  *  ex  iubiecti  quaJ  itate  &: 
v  furti*  &  hoc  diffciut  à  realibus  vitiis*  quodmpr^- 
feriprionem  non  femptr  impedi  um* aut  prçfcrioen- 
di  tempora  prorogant. 

PnmitrHt 

DE  DO  MANIO  CORDN'Æ  ,  SEV 

K.t  0  Μ  ί  :  AN  tLLVD  PRÆSÇltlPÎI  ON  t 

iit  obnoxium. 

Cap,  iÿi 

i  Dvm*ni um  r^n  i  t?*  Orw * 

I  ï  rfi  i  C7*  t iiijfeTrniUr 

j  ^«"4»  tr  fit  rifwmwli  i-iffirmu*. 

4  CtWtri  rrtu  tn  grjifrf  fut  ti müfjÿ* 

j  DtmA  nm  m  rtgni  dr 

Îrittt  m  pftuAit  p*trsrnt rdi .  j biâ, 

6  C*ftto  in  ^Uïl'ttt  Λ  tiiiidrï  ροαβ* 

7  Dîj TiAnrf  suliiiam  id  CdtnfTAm  J"j hvfitiripttiinrf* 

5  QtteA  t  ctHififrAtanis  f tujk  ^ntnittt  m  njcmprrft  dont* 

litnm, 

9  PfiiMinan  dtnundun  tfga  l .  f  r*f.  r  ift  ju  ?f  ;  f  fubsjûtitt* 

10  P  s  prffîTspPmibHi  rrrnm  jlftAiium  m  vrs  mefjüm. 

II  -liüiij  innYpurAUbtitim. 

1 1  QHAnmm  Uwpits  t  xtgafnr  gd  >*1«  dam  mmj.t  λ  h  f  ia- 

CSTpQFAtiWWi, 

i  y  Suprtm t  jwjpfry  Jj  tnhtU prtfenin  m-jittun  t ,  t?-'  mbili- 

lAiti. 

1 4  ,  c?  dtftrctitia  ηβη r  ψ*α  ttlt  ftmp  art  profit) - 

l'Aiitur. 

IJ  n  Irltrii  lurh  in  ühLat, 

jfifj-frfjiriVi  i j  tfjd  fitb  iiFJv  pinitipey  tb/d. 
lii  ÎTifrtpUt  d<  YtUüUiH  pulUauum  lAiwnvm  (k1  débets 
décompté;,. 

1 7  PfrfpT, 'pntjjri  {uisr*  www  t(fitr 

Hoc  fc  primiim  Ioco  offert,  hoc  quidem  regno* 
Doma  ni  uni  quod  dicit  tir  Corona': ,  Ar  regni,  LjiioiJ 
tmperaroribuslhcruni  patrimonium  fuit*  Et  fuit  in 
veteri  Rom-  rqi.  hui  us:  ^Indmfiraiiüins  fbrioa  non 
vna ,  quando  caiiun  pollcfiîûnutn ,  qu.T  public#  ha¬ 
bebantur,  defiinario,  ncc  vnus  vius  luit,  cùm  aine  ad 
fifeuni  principi  on  al  iit  ad  xtarium  pettinetenr,  iÎaçç 
qüicîem  populi  itnperto  vnmn  irrariitin  fuir.  Mu  rail 
rcip,  forma  Impinacoru  pocçftatc aSiareip.admini- 
firano fiutAmp oratoribus  (bus fifeus, populo  ætariu 
aliqua  nd  iu  ruanfii.  A  Ugttfti  qüidein  impe  t  to.  fii  ê  te  ,dc 
populo  juif  prouinciir,qiiç  cnbuta  in  trarmm  tfefcr- 
ron  t,Im  peraroribus  eti  a  m  ibc.  A  rque  b  aud  (cio  q  ua- 
dm  en  for  ma  v  aluerit.  N  a  m  clu  n  lin  p  e  ratures  pofle- 
riLisomnnimpotdlarcfuaLiirodegillen^yirbisqiii- 
deniiErariuin  elfe  pùiîi  fun^-cmn  t  e  ipsa,v troque*  Ad 
fi  feo ,  Ai'  era  t  io  p  to  arbi  trio  v  tere  n  cor ,  R  pri  inn  sXh 
Caelare  Gallia  Romam  renyrlus  cffrqgiî  aiaruun  irt 
vfusbcHi,  qu'p  Poqipe ϊιμ  abf^inuetat*  îpfe  quoqm? 
Aueufius  ao>4  liàbutfh'jw  (liHuIîc  ficuc  .Difn  hii- 
bii  lib.jp  Td  quidetn  antiquum  fîfci ,  &  iérahj  diferi- 
me  n  ftiit*quod  Jul^Ftoiuimis  indicar  cum  commqda, 
'publiriumn  fa  mil  ia  tum  cx  rracio  C.ri  ;uis  cx  fficu 
dnri  feribit.  Sub  aequis  camen.Impcwtoribqs  mali  (i  c 
diibrinicoftendic  Plini} panegyricus  :  Atfqrtafic(in- 
quiijfifcum*  qii.un  xctriiiit)  non  eadem  fciicritarc 
cohibes* imCLtauto  maiore  ipunuo  ohis  liccrc  iibi  de  . 
tiLO,qiiam‘pub3  ico  credi  s,  &;  Cor  1 1  e  f,T a  c  lt  i  locus  e  ih 
Signatum  \  inquu.)  argrtitnm  Jifco  vel  #tario  attine- 
b;in.u'.!&  Ditiih  vita  Adrriiii.Ckmmtm  /mqiurj  om¬ 
nia  debita  condonaiiit,  fine  ea  pertinerem  regi  jioe 
serario.  Et  Spartianus,  Damna  torum  bdi^afinquttjin 
A  A  A  kj 


nij  Des  appropriafices,  Art.  C  C  L  X  V I. 


fifcijmpriiiattitii  redigi  vernit; fcJfiioinma iftati'a- 
ri  uni  recepta,  Meminit  huius  rci  quoque  lutin  U.  §. 


. . ...i  perpetuo  [  χ 

rifcûiii’u lto  ruus  cou futiditim  Γοίΐ miro  cum  o  mh  ia 


5îî6 

i  ii  r  co ti  ira  nu  cas , fie  ci ui  lis  resmk;,  I.  tes  . 

iruticrik.  IX  de  air,  fiilprôluUum.ç  J 
Neque  dus  rediras  pi-ocnmio  ad  vitui*  ' 
quam,vt  iacri  patrinio'nij  Comitem  pertinet 
gum  i  piorum  difprj  fn  lunem  &  cotu^quifiiïü·  ” 
curant  intendentes  financer  um  ck  ord,  m,» 
cft  ah  regibus  Ae  l'i^eri  du finMct^uxa^. à* 
ure ,  cr  ΐφ%$ΐ,  rationes  ad  auditOres^C.,*,  ^ 
eompiJturünv^iiudicacio  ad  Cameram  theSua^ 
chut.  “  ‘Mi 

Hîdcm  les  A t agouti  rcgnoaiitts  A Lber, 
prima  parte  iW.q*i4é.&  ];i.Cl  Ê]ius£i,  àuinuitiT 
1  D.de  legar*  i  ►  Conn  a  obeincrm  biü  quæpruméju, 
reges  Jubé  ut  ex  his  eau  fis ,  quas  ianu-diininir^·,,.^ 
fie  ru  s  cernis  httred  s  ta  ?  ib\  Quare  mh  pïincipan&tjj 
troftt  r  ohm  vnitus  effet  regno,  quod  anno  | 

efeliic  Diront1* ta fegé  no  ttmmuijvr inru  irC-^-r, 
in  regium  Francorum  dcuiûhitus.Ncdtc^.p^ 
fiicatLoni  b  u  s  re  gus  ob  ciste  d  ir,  pro  ti  nui  k 
traiiiennr  r  ctSi  inre  frudi fii-.l'iltiofté 
UcrfLoniSjVi  de-lara  necdum  ngima.îdcQqueriurc^ 
e  a  en  uü  regi  b  us  quarritur  a  ali  en  ari  &  donati  Γύ-ι 
imo  fi*:  1 1  in  t  J  tai  ù  .i  ii  rege  li  e  n  e  fi  e  lo  luhc  tur  3 5 1 
latrïmonij  procu-  C  di  heccflitas  d>.  Lr  Ci  in  magnis fetalis  Duc'^ 

Comitatuum,  Matclnonaruum  coniliniwcndbi 

D  ο ru u i  αιη  o  vni  r  :  in  fç  p  ta bi  Liter  fi:  céfolMari  t  qued 
n  li  p  cr  lus  tri  in  u  ir tbus  F J  a  tïCmt:  e  Cl  con  Ciit'iier;i.l(jf.% 

que  t alia  bona de la tant cd ü agnita ,  fie priiati 
moiiîj  ommi  fubîkiunnur  ctmumtnibui  éctmilii. 
b  ci  s  pra  1  c  π  p  ti  u  n  tbüî  priuarORi  m,  quod  Ealdiirik 
U-  in  princip.  C  com.  dev'fbcan*Î>scuti fii kaudt, 
rko  r  û  p  a  mu  tonia  lia  ex  t  ru  t cd  t  Ikrü  boni  t^ub 
nb  u  s  ai  ït.i  rntn  p  ta: icrip  ti  u  n  tbnilu  biiciunttf.pf  c. 
Lioilciliunes  ni.  q  .4,  Rom,  fin  g.  4.  FcJyxtfÆfki 
Mari#  col..  4,  verf.&  kmc  eft*  vbi  ficDtciipaè 


imperatores  iniradta  popnii porefbtcübtihrrét ,  il- 
Lua  metio  priuari,&  tacn  parrimonij.tum  rci  domi~ 
ni  c  æ  ,  t#  p  i-  et  la  in  ri  Fc  i ,  v  1  d  l  .  J  e  agi L-  i  1 col .  tk.  in  a  n  c  i  p.  (E  0- 
m  ini  ov  elfiiivel  rei  prs  uar.lib  *xj  *Co  d  .nu .je  c  pigra  phe 
omnium  nooiitta  cx^rinuc rit*  Cod* Ne  l'cidom* 
vel  terfiploj  fie  tit.de  Étind.  fie  faltib,  fçi  domi.  fie  n  ti  ci  s 
de  fu  u  Lt.parriinoma  l,  lib.K  j,  Fuit  itaque  iri  dilpufidu^ 
ne  principum  nlimJ  priuattian,  aliuJ  Ficrum  path~ 
inoninm^qiiod  indicat  bnjiud  lulianuin.  XuD.de  le¬ 
gar-  1,  fi;  Fuit  pLiuatumiJlud  patrimo  muni  communi 
cjcrerorum  hominum  coiiditiojncjfii  Icgefubiefitum 
ord  inad  o  i  uri ,  v  t  prius  ti  c  uin  llib  c  t  i ’ub  ftantia ,  qu  x 
JiLpobncun  CumitUrcrum pi'iinnnim  Lubiacmi,dc 
qu  o  j  P  a  kr  iiii  Tqu  e  cius  qui  Appan  tores  fu  erunt  cre¬ 
bra  mentio  polUcmis  libas  Cod.  fie  cuntTlieodorc- 
tLti  Ctircus  interpres  didt 

qu cm  inquit  avy ζ<χ.τ& τ  ^ ?. ibi .  Di- 

uerlii  fie  tbb  Γ00  ipfkComite  J.reri  patrËinonif  procu- 
fario  de  qn.it. t.  C.  de  indifilion,  lib*x,C,fi;'  l,S' 3 r.C.de 
vccligal  fie  comrnif.  Hoc  dilcrimcn  ne  icbolailici 
t^üideln  icriptoresnoilriignorauerunr.  Cyn.  fie  lal. 

L  procuraro  r*  Cod,  de  edeud*  TaC  ].  tr  D,  dé  off.pro- 
cur.  Cifar.  Alex,  conr.i.hb.^CalLDUnf.ioij-lib.j.id. 
fin.Qux  eadtm  forma  hoc  iplo  regno  obriiicr.  Kani 
quod  fibi  reges  quoquo  titulo  pi'iUadnvquaii erunt 
empt tonibus  sh  rered  ir  anbusi-don atioiie ,  cou  H  fcaï  ίο- 
Hibus.cadudSj  vr  de  fi.  rem  iis.,  &  albmagüiSiiurcdo- 
tTiarii)  uon  lubcrur,  liée  pariimonium  illud  fadnitn 

cfl^de  quoloquimurTrcd  vtrepriuatiiitijquire  corn-  J 

munibus  commerciorum  regttlïe.ta lia pitin ia f ubi  1-  ^  conibitJai.fii  Sahc.aiith.  qitasaüioucs.  Citüiai. 


cenr3fii  alienari  communi  jure  poDiint  3  fi:  ptæfçribi 
fpario  regularium  priori  p  donum  *  quod  Molili-  $■ 
3U.Î11  feud.  num*  iro.icnbit-Diucrfum  inillofacrû 
patrimonio  j  quod  nos  domaïuumappellarmiSj  eo 
Icûk  e  t  quod  ah  régi  b  lis  p  v  r  imn'Us  f  radi  t  urn  m  iiic- 
cefl  ores  venit  j  non  regnum,  &  hominum  Îed  regni  ^ 
fie  Coronati  E ub  digjiicatis nomine propmi.inalicna- 
kik  »  cuiits  et  ii  procuratio  Regibus  pçrmülh.  cft ,  ca- 
men  fcmperjfi:  u  tnn  t  cai u  ili  e  n  a  ri  t>  rntï  rdi  fila  e  R  3n  ô 
mirtrSjiinb  multomagis  quam  prolatis  rcrutn  Hedc- 


çccle  f.  in  ta  J  tb  üriptur  n  ou  h  a  b  c  t  locu  ni  tlbcrAs, 
Ke  rci  uo  mi  suc,  vc  l  rempi.  De  iaerî  pMxjn^iijfè· 
ien  p  tio  uibus  variæ  fenrent  }χ  t  exTatl.L  d.!1.;.  Ktid 
dom,  qu#  ennuis  temporis  diffimiionr  fummid 
principis  patriinoruo  talia  reddi iuber fie In-coAiii. 
milia  lungi  rcrnporis  praiicriuiionc· obflâte fi;o: ns 
i  l  tiiM-ti  iuber.  fie  J. ‘v3r.de  funcL  fii  faltib. ώηαίπΐ'.ΐί 
Quidam  non  'ni 11  centenariam  obede  pupitEfllk 
!rgc  viqnam  nixk  ni  J  t  ex  comparatio  ne  piuicdpaa1 
1 1  uni  l  cciciïa  fri  caru in  in  ca  il  b  iîs  U·  li.Calé  fitwl  î;- 


fiailicartimjcscqito  cxrrcmx nccfiïïrariî,  fie  bdlorû  £  def.vitlde  i jjcoiiféqu enter, fi:  iiuc  vlbltdi cuni'A 


calii  fie  fratcriiorG  appagiornm  *  v  etc  tes  etiam  do  ra¬ 
tionis  EcdeCani Caulas  excipiebant,  quod  buiusle- 
tuli  impie  ta  s  j  fie  iaeerdorij  imminurio  non  admitdt, 
cj^aïqipiçfat^  ea  de  re Êigu οεΛ mipcrai.  Fi-mcifci 
1,  anno  3^5.  Deinde  fie  C:aroL  I  X.  qui  nunc  regnat. 
Molinis  amm  qifi.quod  nos  Arr.ji.lnmus  periccuti 
Hxc  rtgni  facto  tan  tta  lex.qua;  regci.ipfoi^fiiCurias 
Pari  amenta  res  iaciamcnto  obftringiijiie  courra  £c- 
'4  dpadnnrur,  uevddcisderissregimi  obfcqmitturj  ft 
quando  courra. ftatu ;trtt.  l·  t  u  lits  xterna  au  ilori  tiis>  fifi 
vendicâtiû  *td  procuratores  Regios  peninerjimmo- 


VK  J  ».  ι  «L  I  u  S-  ι  J  j  L  1  %jU  II  IILk.  l  ιΛΛ.  J  LU  L  7  P  ·-*■  XUgw  v*··»»"  j 

expridl  'une,Quarc  iure  ciuilivcriFunn  ilia  fLisrearï 
re  gui  ara  ge  lierai  cm  fie  v  ni  Ltcrfal  cm ,  qui'  raJti  ia  p-- 
uaris  quam  publicis  obtinet  3  hic  quaquccbiinc^ 
dcbtvt,  vi  qtiadraginia  annis  dûmuûnialk^1^ 
fundi,  piEcdia  prxfcribantur  3  qmc  dilpeliuoj-r 
omnes.  C  de  p'radcrjpt.  xo.  snno.  A"  Lvlt-G^rM 
patrimi  lih,  xi.  auth.  quasaiSioncs.  C·  dt inapl.  tt- 
clcfl  fie  quoa  Paiior.  ciratc.cùnràiiob!.st;s:Î.c*p'ri" 
feripr*  Angrl,  Acet.  |.rcs  fjfdinïLdcvfcé®1.^ 

conL  f  i.  sof.i.  Plateal.  1.  CrdefurjdhJiinuiopb,  ^ 

>j  ,M  air.h ,  A  ftl  i  d  u$  lib  *  ; .  conft.  ntb.p 


Επ,ΐίχα,ΐίς'  indi  I  peri  Gdiil  is  ,ncc  contra  regum  auüon-  p  lem  Aret,  conii  [>q.  incipiente  coninltatrô*™  ^ 
tas ,  autvlta  Cuiiarum  fiipremantm  areita valuerint,  decif.  1 6^  nili  quidem  in  orientis  parribirs  v 

pr^feripeio  nun  recipi  fbaturLnulii  Cole 


nulla  temporum  cuiricuJi^nulla  fecula  pbtiuuerintJ 
nulli  comrS  ibus  3  nulli  connu  e  tei  a.  N  on  ingen  ti,x 
principuiTi  obfequii,  ttou  quamuis  onarofiz  conrva- 
ûuum  leges  poit  centum  ,  fic  f^gintaplus  minus 
C  annos  Baugembcutn  opiiium,  dt  Longouillanis 
Diidbus  cui£tum,poft:  tam  mu  Itos  Caftrumiiouu  in , 
&  Eide  numerato  pretio  conflabar  „  tamcontigiofa 
clb  eius  rei  poLlcfllo  ^  &  quo  magis  mireris  s  protinus 
nb  manus  inic  fitione  l  unurituiciu^  pojlfilbr  fpolii- 


momat  Nec  ignoro  complu  res  eilt,  qui 
exibant  falso ,  fi: quidquid arioleittur tine  1  \»  ^ 
quos  Ay  mo-Criu  etta  re  tulit  i  a  d.  1 1  b-.de  iéjrp^ 
iucip.  Abfbhiï is  parte  4 .  q *  i?-  nuin.  fr  , 
indicio  interpretantur  d.  ].  vit.  habettib 
i  n  c  li  1  i  t  a  ribns  haben tibus  iu  ra  fii 'pbA ..  &  * i:F  ^ 
tuli.vt  eadem  r  atio  de  principe 
di  ipofmo  imgid  itrc  ius  contineat ^  fit  ιπ  τι .  ■ 


ιπ7  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  V I.  m8 

■  ■  hn’  tilu  il  Je  articulus  facir .  me  offinilium 


prinespum  pacrutrôiiiis  extenr-d.  Læ  11111«  &  d 
Cde  ftJ!iil.ji;ttrtmo.&  d.auth.quas  nOiono.  Et  pro- 
icüomïTihc.iquxdAmco  ioco  fcHoliflici  ati&ores 
fmitçomintttri ,  alfi poil alios :è fiuû feaiii  reventes, 
tsnod  leâc  nulla  çsprimicinfdct  comparatio  oc  faccr- 
dotij ,&  Ljnperi) ,οιητ nultam neceilarum  coWcn- 
nîim  baba  ad  abrogandas  diijpo  firioiics  >  qu  æ  dea]- 
ecio  fem cmike in  fpeatrA'difcrtta  feoinde  noftto 
mifdim  tcgaliiurc  iionefline*  difcepraikHic  mui- 
tumponchdumopcræ,  quando  ççrtum  iit  nullius 
tuiulquaxn  temporis  pradériptipncsubiici  poil  ede 
domro.mio  .1  iiûqu  OjV  el  in  lin  cam  (vil  oquCtu  Γ,οσιη-  “ 
punrcccpro  dKccptantibus.  Scd  ëc  taîjo  cadcm  co 
run^î  qtijc  nuper in patrimonium  ,  &  domnum iu tu 
fçgalq  receptaiîmr.  Cuius  rieipicndi  duplex  ratio 
ili  ,  pliera  iun  quoque  imperatorio  vfürpari  per  ( j~l- 
ctirporaciomm  (cilket*  rie  qua  tit,  innsrC,  de  bon  . 
vac&  eorum  iti  torpor  g  cd.x.  C  &  1.  fi  quando  Si  1.  Il 
vacanria.C.eod.tir.quçexprefli  prinripum  pragma- 
ik^  nuiiuffiûnc  fie  bat ,  nunc  pet  refeiipfci  5c  (itéras 
pat  ence^vt  loquuntur  ,  qua-  ad  Pàrïaincni.UiuiÛ  & 
compu  iorum  Cameras  mfigniiiur,  qiiscdclaia  bona 
delcnbunr  A"  ï«  rçgiain  iubftanria  redigunt,  & 


artitu  [ils  facit ,  hcc  officiaiiti  m  patientia, 
nut  coimiticntia  contra  idvajftct  ,  de  quu  mulra 
ton  ero  ucrtit'Crau  etta,vbi  fupra  q.4.  &  Boer.  d*  dc- 
tifiiû.4. 

Dl-  e  c>  q  Lut i  tu  r  j  an  cilm  bons  ad  rege  m  Jiarxedl·- 

tatCjCuHrcjitrûnCjÎuralbinagia  vacantia  dilata  fimi, 
dintea  in  domniâmoê  fie  riei&ucrifliiiE  suite  inccir-. 
ppracioncitij;  quanto  tempore  prarfcribieapûillnt, 
Nam  vendi  po|ic,A:  di  enari  dis  nnns  &  boer,  dr  de- 
Ljl.mim.  ri.  confirmât  ,  cilm  Hltu  delata  (Tant  j  nccà 
[■  reçu  rareté  regis·  a  g n  ita ,  quo  cafu  falo  qn  ad  rie  η  n  io 
prakiibi  volanr  j  eciaiu  finciituiol,  i.Cdcquad. 
I1  Γΐ  lc/  ■  j-  mo ■■·  O.de  i  n  r.  ht  Fanor,  vb i  lu e .  A  ne d . 
5e  ik  .cl  .I.i.  C.coin.dc  v  fucap.  A  ce  t.conf.  tj^ .  Dy.  reg. 
pois  e  il  or  Balb^ai  tei.j,parii.s.q,i.Siu  bona  fifeo  dr- 
nuneaaïa  non  lmrT  ncc  agnira  uim  line ritub  nrote- 
di  c  p  r.îlcfipîj  o  v  ïgmd  annorum;]d  die  aut  Vicâmiraj 
aut  eu  n  fite^  doni  s  ,1 J  n  orniiibus.D.de  p c rpe l  &;  têp. 
p  ta  Ici.  J  .i.  Date  rcq.r.eisj.i.g:.  pr^lcriptio,  D.  de  iur. 
fii.Sin  praicribeiis titulum haber ,  non  ante  dtnun- 
ciaris  bonis  regulatis  iuris  tû  mm  unis  pralctipuo 
pcoccder^quirdeccm  anndrum  t  il  EquamuiC  D.  de 

v  1  .  Cûlj"C  vitKaprd.j.  rcs  fifcL.  Niani  fil  eus  Îimpcr  priÎciisr  fLj 

corporatmcbûam  ccÛitate  irucndi  Arationis  red-  &  contra  eum  regutar.  prafcmmni  tcniporepræ- 
dend^  coarkonbiis  regq  pntnmonin  5c  domina  mj.  fcribicur  ex  gJoiilacob.dî  Rau.Cy .  AnscL Alb  Jj  j. 
Dchnvm  prxui.^  vda  JÎgia^un ,  &  comité  bcet  Ç-k  quacLp^-fiEitb.  &  Salie.  l.ip  C  cl  de  vfucap. 

Fab,5t  Angel,  Are  t.d^.r.es  fiJbij  quia  principuni  ab- 
fi.  j  st  L  p er  pr,ï fend  am  prn  eu  ra  cor  is  au  ni qn  c  h  les  J  55 
&:  regij  (iipplicur.  Arque  ifi:a  quidc m  de  mre  ciuiU 
compingete  (cholaftjci  icriprares  coa5lifunij  vt  ve- 


Ambrôfius  appt  liatjüuüc  panoncelli  aflïgiiiu^  qus 
ligua iunc iacro iiindï.pofldlknis ,  ne  Ciiiliccatar- 


isngtTC5dc  qurklei.i.C.dt  aqiiicd.  b  b.  xi.  C.  &  alius 
<lc  his  qui  porenr.  no  mine  &  alius  vt  nemopriuat. 
rcg.tit.  Quæ'cactcm  fupriuari.idbiiurdsbritnrfbncs 
xppc ϋϋ  ba  n  r  voce  res .  Del  c  np  cioi>j  ^  1  n  cc  gix  for  ma  ! , 
fi  intra,C.de  bon.prsfnipt  Scd,  Uivacaiuii,  &  l  fi 
quand  o.Sed  alla  accorporationls  forma  n  -vr  Marcel- 


retis  luris  ciufiis  Scijr 


1  inpera  co  rjj  finten  tias  ,r  c  IponJ  a, 
5c  çûnfiirutiônis  cosL^ilrarcnt;  xtemum  alioqui  pu- 
gnacuiai ,  quas.  Triboniani  fciliiiàcio  nuftn^  libris 
ΐίη,,,ΐ,,ΐ^Γ.,,  4i  tnfcrcisrjiurrsnicrt  pojttiutp^roncmodum otnnes.iiC 

ï™.v  M  la  sptor  loquLtifr ,  qua-  ad  fupcriorem  D  in  quibus  deligendi·,  mdiaun,  i(j,  dcfiûr,  qu^cauîi 
^  ^ .  fUJÎ  cur  lue  viuij  ^egamummoresmuitadamm- 


fc  haber.vr  radw ,  asm  res  ad  fifcüm  ex  ccmfifcacio- 
nis  aut  alia  eau  fa  delata:  ίΐμρι  .τΚοΓχ  &  no  lie  [fie  funr 
per  manus  regiorum  rcecprcetim.  Se  JcEolâ  coaüo- 
rttm  reditus  percepti ,  &  coto  decennio  ratio  reddi- 
U  ta,  qu,t  ratione  vt-j  ut  lin  liiteamcomputi  vt  dicere 
lülencüïgrt'flafji  Jomn  nio  coniolidanrar,  £ζ  enneor- 
poranrur  t  &c  conditionem  cititirm  domanij  alTu- 
murkr.ram  rariorte  impotentia;  ajteuandi,quam  pj  ς- 
fcribetidi.  Majic:vcrô  tadraur lapfn  folius  anui  fieri 
Bac v.p litat:  d-  J.  li  vacartria.  Se  quidiin  cum  iequuiC 


quid.iit]  N'igim.!  aituos-  requirunt  >  ïitioLt  aucto  cita-  £  ftitumfic  fifèi  condicio  demior. 


rcT,t,  &  icnitititarenr.  Jari  primùm  ilia  folcitmii  de - 
brio  bonorum  vacantium,,  auraltititde  fifiro  compe- 
tciicium.de  qtiain  m.  de  ddarJib,  x.  C  & tit* de  iur. 
fi  ici,  D.  &  C-  i  11  toi  mn  e  s  oie  uit ,  Sc  q  uod  ca  d  u  r  l·  ad 
fifeum  peftïnct  per  μ  ro  cura  rores  regum  expletus·, 
tum  il  la  pritfer  î|Tt:onu  m  t  empo  ra  ^  quadriennii ,  vE 
ce  u  nij  ,d  e  cem  si  j .  qn  a  rum  fii  p  r  ;un  cm  k  ni  mus  i  n  lega- 
libiiïcîi  fpofiiiû  mbns,  cum  de  rebus  ibh  agitur  „  n  ul¬ 
lus  prouinae  Prçfes  valere  pafiunistfl,  cüm  îlioqui 


1  cm  feqn  utï  inavt  fuper  ext.  de  ré  keeelef.  non  al  te- 
nand.qui  put.it  non  minori  tempore  rem  ex  ejnphi- 
ceofi  ad  ti.de  fia  m  reueiCngdici  poiTe  ιηοΐΓς  prélat  i 
r  eut  d  tam^au  t  remcorp  0  raîam ,  itavi  amplius  i-çon- 
pby  tend  cari  nequeatkduti  de  menii  'efTeita.  Nos 
iuféregio  mcdiamviain  Icquuti  rem  quo:  decennio 
toco  fie  habita,  culta  „5;  sn  1  ructu  habita  iic ,  relini- 
tam  denomanio  dicère.&dcfçre  foleiniJsT  5e  eodem 
i;  iure  regere.  Froindecùm  de  fifcalibus  pc aifcriprio- 
nibiis  quatritui-j  vitra  dommansalia  incorporata, 

Tetitftiuns  .-ffirgra:::  ü:,-  quoque  iuicrcg.nl.fa  . . . . 

qui iynibola  finit fuprem.  Impcnj , & luprcma  rc-  r  Kcnfio exigatur , fidei conlcqucns cft 

f'flfrllll  Γ  HT  ΙΊ  1  Vf  ΓΤ*1Πΐ|·|··|  Xr  1  Π  ί·  1 1  Λ  «i  i-  ni  ί  j'I-r  nrilvi  11  ni  Γ  ..  J  .  _  ..  /  '  Λ  ■ 


cognitionis..,  vr  tribüta ,  Sc  ceniiia  iinpr.vlcrspribiHa 
die.  ejs.L competit,  C.  deprarfeript.  ;q,  anno,c;cum 
nosiliccac.  c.  audientiam* vbi  Fçly,  cxt.dç  pr^içripr. 

1 4  hSed  &  quedam  refdi'u  ata  peine  i  p  ε  '  i  n  fignum  lin- 

cularis  pritiüegij  *  qitiC  nobilitates·  inre  paîrio  eon- 
lue  ru  do  appellar,  arr.yi.  vt  tcgitimarcj  gratiam  cri¬ 
minis  facere,  &  talia,  qu.v  n  us  illo  art.  lusmis  perfe- 
quuii ,  &  prie  fer  jpttfcslia  clfc  s  &  verb  ptstfcr&im- 
nicmoriali  rempote  putant  α  fup er quibufdam,  jf* 
prxuTca.  I>,  de  verbo.  %uif.  ficquos  co  .u't,  con- 


_  quam  prm  arorum 
id cft  regis  quam  euiuitds,  quem  nul I mn  quadticit™ 
niurn  excludit  agi  nccmjnullumiteuttempiusbre- 

11  ins  qtt3.dragmia  a  unis  fine  titulo  r  fpdlir,  N  ce  id 

V  nqun  m  qui  nunc  vimine,  quomodo  quidciu,  vi  nen¬ 
dum  putant,  adiTidl uri  fiant ,  in  re  dominica  excludi 
regem  d  eia ciconhfCarionc  prard iôruni  qui likj  r  uni , 
am  bonis  vacantibus,  au  c  talibus  inris  immobilibus, 
idque  ex  11  cgi  i  g  entia  officialium  minori  rem  porc 
quam  quo  pnuati  quoque  excluderentur.  Cùm  6c 
cakis  quidam  rcpcriaiitiu'  quibusiplb  nire  talia  fiCtO 
dcfcraittur^e-tiam  fi  appradienfinon  finr,s\:  appra:- 
hmi.r, -  Γ-i.. — r  .  ^i^riiqpjelrJ, 


Epfa  pci'  f c  appnhcnllo  iüs  ntm.qü.ti'it.  Quare  cam 
bono  i  ure  tim  breu  i  tempore  t  atque  adeo  brcuLori,. 
qu;im  vllum  prirnttum  excludi  filcmn  pafiuri  non, 
lunrigui  etbm  in  malis  cauli 5 (fiam  ille  auçor  loqui¬ 
tur  )  nfcq indicandum  putant:  Se  qui fe principibus 
p  er  au, ira  obiequiu  fiidcin  e  n  ter  vendit  u  n  r,  Sc  mi  fe- 
rorum  preces  occiufis  atriis  fi-itidmur ,  in  tui  fera  uda 
ifta  poimrLa ,  quim  in  fanda ,  5:  c  lire  ni  e  pro  fu  (io  ge¬ 
nant,  Sod  tamen  veteres  il  Si  11011  putabam  eum  ma¬ 
le  iudkiuurum ,  qui  in  dubiis  contra  file um  dlk  ru- 
A  A  A  riij 


Des  Approprianccs,  Art.  C  C  L  X  V  L  niQ; 


1119 

dieaturtisljionptito. 
picnicr  Si  moderate  aliti-S  disit, 
lciui(ifabb'ioiïo.p«üdp«.  QuiU'c 
lion  bernes  videri»  quand  o  tap  Liu£jb 

boni muliisvidçri  Ecrit.  Relpautkt  Ί  nanus  ml 
xift-iror  ad  rflaiiontniquatîdaih  Fhsjjynon  ™mus 
Lbininihis  cubique  loci,  quàm  pecumar  publiera: 

ctuifuleiutuniiÎlr-alittSt  iLcsii  fiicnm  comparat ,  quü 
t  re  Eêtmc  cirera  me  mb  radeer  citant. 

Qiia  tfmpgrum  imquiwti:  Littum  videmus*  vt 
fliiamlibiT  uica  Tlu  midt  ,  tam  muJtipacmm ,  &  - .  . .  ,  . r 

iorum  U««l«  ad  diem*»  de  rauodn.»  caulrn  -  hmrer.^w  mre  lu  rraduum^uulvlurtcp^ 
deuocentur,  peftTOui™te]npqnim.<umcula,fc  re-  qujdprdcomi^qTudregra, 

gui  ares  tidumt  indu  c'Us  jure  prailLiiptibotijann  ad 
l'Aiiones  rrddeiidai*,  aut  dUpungeiidaSj  awrecti- 
Cbnil.is  reuocaatür  coaftortrm  hjrvtfdcs,  turc  iüiotn· 
nino  vllî  3  quibias  ülud  { Ntt*  t  in margine  j^ginse  m- 
nûtinatrins  brvpaiÎum  cfh  est  pecunia  rt-gia.  Cum 
ceiia fit Hw-is ciuilis diipolîçifi ®c talibus iidtioncs,  li 
ibis  ctitiponbus  pîopüiitje  non  iint ,  xx;  ancien  uni 
fptio  excludLquud  d,U«  omnibus.  D.ïit  per  pet,  $C 
temp. prie  Icri  prie  cxpruriicjtfil.fi  qcwmemnque.  D. 
dv  r  eq.rcis.UuhasX  Je  iurÆUibr.x.quæ  criam  iu.- 
fh.s  tiid  atticnes  vtdi  conert ma EE.cn  qubd  lins  tcni*  C 
norïbiis pro  polira:  non  lunr,  nhoc  exemplo  priiuri 
detencantur  Îua&  iricndcrt  jquod  ctiatn-îuitÆfîÎcÎ 
at/ticmes coticremart piircipiniirtir-  Hœ.c  yera  ch  de 
imçr-TtÂt.itipi  lenientia  quo  nomine rcii quiît  taiioJiuni 
concinentur,  denique 
quod  cunquc  de  rngia  pecu  nsa  apud  que  mqtuni  Jiu 
percit.  Neque  enim  tales  a  triones  adi  domnum Ll 
caufam  périmait  >  mobiles  Jcibcct ,  vt  de  re  mobili, 

&  pecunia  competi,  mes.  Quare  maligna  illorum 
io]rtcij.?qui  unttî  poft  tempore  pupillos  hir  edes  ad 
rationes  rcuqcant ,  &  fe  pultas tempore a&iancs te-  ^ 
ftrrtmoKimn^nu  multorum  fraude,  uim  morte ,  bel¬ 
lis  .  &  tu  mulnbus  inte  il  inis ,  Sc  citem  ça  Abus  »  tim 
mulca  pj  oVuionifrux  precarii* rabidi ,  it:  rcCamu 
i  nterdidant ,qyç  ta m en  tam  acie  rb  e  exi gu ntu  rjv  t  v  iu 
dccmique  i  e  prrtfa.oftcndit,  aures  æquLrari  ucdu- 
dj  η  r  li  r.  E  t  fo  r  ca  fie  ign  déc  cmfii  iri  erat  p  u  b  ί  i  at  necti- 
iitatj,niTi lurt ipnipia:da,vnlgb  ludionibus, mulier- 
c  ulis  SC  V rop  tidial ύ  Κοιϊι  i  nilaus  captaretur.  N c  te- 
iradandisquiLtaii*  &  (\riranc  locpxuntitr)  rnndc-n- 
(Hs  eam  pinsi  amplius·  tempus  y  ice  muoiUi·:!-  in  am¬ 
nibus  ,  Ita  tuebat  i  Sc  i  peu.  D.  dtathn.  rcr.  ad  emit, 
pert^veio  mutata  ptricmaddùeriushçrcdeiidiim·  H 
•tmtJT  JtctniHum,  Exiat  e,i  de  re  T  tata  ni  rcipmiiÎo 
ad  PSinif  ccjidtdsrtEoncm  t  qutu  largitiones  ab  itilsgi- 
lltatibus  cinitatum  de  publico  ambitiose faâas, 
contnr  prineipirm  mandata  poli  xx.  armos  teperi 
vu«,  quia  (vi  jlle.tir]  lie  Futurum  tu  ,  vt  multo ri-m 
reatmatcsconuellantur  ,  ίΐ  congruit L  pciiuLrfup, 
d.  tst.  de  adm.  ter.  Quare  apparet  centra  ïus  hui, 
quod  adreddfjidas  j aci ü nes  de  regii  pecunia:  pro- 
curatione  qsiifqiiam  pusi  Liffura  viginti  jtiuonim 
compellitur ,  quanttuiilibct  reliquatur ,  cum  in  cam 
opemit tot cxiciiftnagi SEra tus,  Jk  Lcr.tns, quos liue 


lsn.to  DJfhir  fif  Cuius  caidam  fa-  A  uati  regum.  Nam  iu  mubi3ibu!;ttgtEhre£nf2f  , 
alius  di*,Minnqum,  malam  ei'-  pritmes  patiamur  menuq  ,  ψχ  qobis 

. ; n  n,  it  ueteJih  eU  multos  Lum ,  tx  art,  i;;.  T um  uc  aitiômlïiis  wribialiU 

li  l  b  ,  ad  ratione  i  r  ed  dfftd  u  „  aut  quod  fcli«üiw 
nom  j  n  e  de  beu  tur.  Na  m  de  fp  cd  abbuj  qiiitsiCiiiÎÎ 
priieriptianibus  cumin  !  qui  in  cammiirUlï1^£l· 
dunt  ob  vcitigal  non  ία  Sutum ,  ont  de  lus  qnjc 
mine  k&masdl  a  ris  contra  mortuos  iorifcu'^' 
lux  quinquelutlj  pieHaipTicncs  Urnt.LnÇ;··^^11 
gahbusivbi  Ajbct.BsldAr  Saly,  de delttiant^j^ 

crimine  gloÜy^C'.. de  auaflat«&  ]. 


DE  PKÆ  SCRIPTI  O  Ni  B.  AD’VÉfc 

S  V  S  E  C  £  1.  ï  5  1  Λ  11, 
frim-li», 

A  N  RES  SACÎIÆ,  abllGlOSl 

i-  a  λ  vl  a  un  tossiNTi  av  r  saltem 
rcs  propbanij.qiiîç  iunt  m  Lccltfut 
piriimonsü. 

Cap.  10* 

s  brj  f* t r*  λ  ir>p r* î'iï>put'il a  j  !«t4  Uif  f  eJÎMÎfnp^mt 

X  frit  ijh.-î  4ïji  tffitir, 

j  Γφβ» ?J fJ  t'vdfjf*u\tiï 

1  s>r*Jtnfrt ru  qu/drtçiKf*  Apnm\m.  rrrtpw  jitudiufiib 
fi Arum  nttt  rtüih  &  C*ni/nHt>. 
ί  Fra  ft  tsptonfs  r  f  fm  ecc kf*t. 

6  iFvfhtA  La  çr  τεώβ  A  junk& J  fr,ymftumi>M  w 
tur, 

7  Ü  mtl  wti  Ipr.'  Hi-iktnn/iïtl  W  iflfi't  /7jf H  dll  tiW 
S  Çttnfsuito  jm-trtfnini*  itTumumlfu 

JuL  1 1 1  N  ί  , 

5  TrdjcriptM  i?uli!ihfn„ 

ic  ^ίβ  ben*  mîejÏAtum  4fp  ofrimOi<if  n/flL ifô&aü· 
il  JV/brj  {t  d  f  fi*  r  jv  m  f ubjurtt  j'itu'î* 
il  Extr*neit> tjjirff* raryth tnt altjhjhiM n «- 
Ij,  1Λ  lî.C ,  îtrfu  i  fi  î é  \L  Muttit*  fÆîU  C  su. Jj.Fftii 

i  ^  Sitfc  faute  40 . ANüit  p T£ fini» fi)  nr  r a 
17  .îttjrrfl  u*  dUlm·  f»  de  d.  L  >1/.  /.  mW 
iS.  ^ 

i  $  gitAtm  r  nijïw jfiuJa  mk  nen  a dmimi  tinyt&h 

I  Itic  eodi  τα  genere»  Sa  iurc  fuiu:,  resiiieisq^^1 
aeterno,  inq-ro  kjipnbibu!.  mdjta 
j  d  qu  c  m  d  eA  in  a  :x  fi  1  nt.  Nam  fiitnd  a tqde  à  rorJ 
abus  fu  ni  confc  LTai^l··  um imo  eom iiietcio  c naiiufr 
rut  j  fit  in  d  i  f,  .ο  lit  ici  n  oui  Lomi  du  ni  non  cadunt,^ 
pohiden  qtudem  poiliint,ÿj  res  lactï 
uïiiLinrer  fLipul:.  v\  :cm,  $  .facra  U-  de  vefb*°b 
a  piid  1  u  lia  Jiuru.5,  v  1  r,  D.d  é  Jtgar  j  .  L cc-t;riiHi»M-^ 
quis.D.dc  verb.  obliger  J,  iii  raucum  LE  ûl 

vcide  fit  ex  ilia  acquillriouisimpcibbilita^  ►  ' Rj 

hibitione  abenatiotiis,  vi  id  quoque 

pouus  uqnum  erat  incumbere,  vt  jus  imperatorium  F  vlucapijSc  pralcribi  non  p.oiTe,ex  reg ,F  _  j  NrjuJJ 
fub  bonis  regibus  oppugnarent  vt  plane  iniquum,  de  v fucap J . v iucapicmtiri  D.  eoq,  rif- 1- ,r  d  ^ 
per  quoi  rcs  pria  an  à  file  a  vetuiui  quadrivanso  Λ  ' 

pnlcribi  fl.uuimt'  Li.  C.  dequadr-  préfet,  nrc  acïlo 
vitra  id. tempus  contra  fiicum  daturad  pretium  rc- 
pcteutbim,  dim  eodem  ta  fu  iucjsr  piiuaro.s  tncen- 
iiiLnn  üctuc  CftruojoÇJi  vend,  p  a  gat-  &  at  ibi  dixi¬ 
mus  de  repetendo  odtirriüs  venditorem  pretio  rei 
nbco.t,  ex  quoprarferipiaertab  emptore. 

Atque  badtjuis  dt  prifcriptianibus  rerum dottl- 
inanialium,  &  fiicj  immobilunu  &  patrimonii  pri- 


Γ-  e  v  i  Lî-h.u  ns  λ  l  Lica  pion  an  u-  wu.  ^  ·■- 
bilt.de  vlucap.  Quod  enim  poflUci^E^ 
quit»  Liée  pLaicribnqiLiapudeJLori'vrU'l;hlll“ 
icadem, asir  adiunctum  neceffinm^  §f, 

t  x  S  it  eris  exi.de  p  3  t>b  a  e  .  Q_o  a  tie  ^  ia:’ Ll  P  ,|L, 

ftii  fini  dofiWftij  i  m  γ  ailil·'  il  cm  nlicjin.u  ul.l  lu  ^· 

Qr  arc  v  c  ]  [e  n,  t  :  ei  o  ad  a  m  ç  1 1  u  s  cejn  pi> L  ■  ·  ■ l' j  J1  ^d 

fiç^uia,  quam  rerum  '  ^ίϋ, 

o  rd.  Carcd  :  qui  j  tunc  Kgu  af ,  ^Fre  ■  ^ 


ilii  Des  ApproprianceSjArc.CCLX  VI.  πζζ 


i  Proîndç  vi'.LTi  faCKÜt-iHdiniiï-iêM  ikirr^igim-m-.,  qua: 
per  Poinifiets  rite iouiccrimniT;  &  facrixvfibus  ap- 
p  Lifa rrt  tWjC li ini mod  i  ;tde s  j  p  fse  Lier  s£  l'un  c  ?  c  crine  t  c- 
ri^dpjiSfrÿikjSüiiiïii  iitiatt  «cqicmofqttt.  liiftm  jmçdh 
mm  iâCjrûnjrn  opine ,  veucs ,  auicca  qtinf  coniecran- 
Eur^liJUfAiVclit/ oditoria  J^notürifiTi  cinerum,  Mnr- 
•ryiLiin  me  moi-un·  &  reliquias.  yai»  dc  quibiu  Fucino 
j.niarryiLis.C.di·  hcxoi.cccktik  digdaerx.  Nnmpiç- 
diûrLHn.Æ  poilêiliomim ,  qtwe ad  ccdrilas,  aut reli- 
-gioios  locos  pertine ntvalb  cattia  ciL ..  «uiatitc  iacri 
.îlvtiTi  necinaficnabiJcs  tfmplidteTjqtiQmsm,  ex  cau- 
fa.&rncu  certo  tilicmncjir  quod  Toun.  Fab^disti.S^ 
nullius  iJdt.de  tçr*diuif«&  DotVeg*vldm.Ci]i  *5113- 
bus  exu  [i  s  i  π  iureg jrtfii  c  u  r.non  i_ft  j  3  cc  e  f.Cano.  cum 
non  becat  eïtr.%.  deprieferipu  &  hancdiffercnriam 
nttigit  glui.dÜeg.  vJiq  capionem  verbo  Lieris  ,  Îk  ·ξ-  Ci 
qui.i  anthvmicJt  alien.cmphyt.Se  cirpitiliiis  Fab.f. 
ieligiutijui  ihft.de  r  end  i  u  if.  tùm ilirer facrum,  Si  re- 
iigioUnn  &  prophanas  eeclefiitpoifciftoncs  diJliu- 
guit.Igi.tUJ.' &  pfaifcribrncii  condmo  dilpar.  Nam  vt 
res  j  aera: ,  &  ït  3  i  gi  u  i  a  in  eorum  alienari  n  equeunt, 
nili  icdctnptionts  capri uûnrm  éaulâ,  aut  fatue  mt- 
^  rrema pauperum  ,  ita  reitcclefia  profana:.,  (.Valic- 
pah,$  iUM'ÎCubi  polium ,  !x  i  ua  prx:  feriprio  ucim  ha*, 
bent  prxfimca  tempora  quadraginta  annorum  ,  ici-  ^ 
Jictr  γ  vbûmquL  itoa  hriiuim  j  tempore  res  ccelc  fia?- 
rum  pi ruit rtbij nec  eas  tegribrts  pritfcriptiwne* pri- 
nararum  l erum  renent^  ut Ei. quas  .attionci.C.  de.a- 
d'ofcccleff.  pro  temporal  ibus  a  nili,  de  tccidU  rit- 
coi.vbul.emncs.  C.  de pr&fcrlpc.  p.  mino.  quod  An- 
gcl.  Aret,  ik  atteri  notam.  d.  res  Hic  i  mit.  de  vfu- 
c :ip.  Quod  spiimi  Canonibus  quoque  receptum  Si 
cantum  rfte.  [J3ucLc.de  quarta,  c.  ad  aures  ç.  Lquta  in¬ 
dicanti  ex*,  de  praricriiu.  capt  vliim.de  pn-icript.in 
é.ç.  facultates  1 4.  quam.  1.  iciquc  Ycnnn  in  omnibus 
omnino  cccWuium  poilcflionibiis,  criam  fi  in  dote  j-j 
iiju  etckiiarmn  „  id  cfb.dc  ftindaricme,  quod  Ftlvn* 
feripIÎE  d.c.ad aii  res  tXiEald+NoudJo  libello  de  dane 
paret  7.fetn]u  Ealb.m  prtrlcrtpr.parre t.quintiF  p.i.r- 
lisjairtpbau.ldque  in  omni  eccii-lia^ie' 'loco  pio  ob¬ 
linere  putam d.^.pfo  temporaiibus-c.a  nobis,  est.dû 
p  F-iefci  j p  .c  .ne  tuo  ij,.  quadi.  1,  Ia  rc  Γ  e \y *  c.  -ad  ?-ud  seu- 
riîiïifod.  ticui-  es tepra quidem  Rnm,  eeeleiia.  ut¬ 
ili  en  t-vr  [i.tfm.eeckd.tV  d.autbenï^quai  aidiones,  dc 
quo  tamen  p  0  fieri  ds  vicier  i  mus.  eodem  de  locis  rili- 
gioiis  nadimiuiyae  praclciibt  podinr.b+D.  de  mo  rt, 
infe  r.f  li  π  h  q.u  a  odo  in  fti  r,  de  v  Fu  cap.  I .  n  loucmvc  rua. 

C-  de  religio.  Religiofnm  boc  fignificacu  vocanc,  B 
quo  njütnms  illarus  cit  n  quod  olim  quilquc  vo- 
Juncate  fua  facie bacj  nemo  Jmdst:  ime  Poutilieuiu 


au  tot  itate. 


j.  Pri  ter  Licrn  &  re  bgio  fi  J  □  ca  pa  il  ciliones  e  c  cl  e- 
ilarmn  p  l_æ  Ler  ip  ti  o  q  ibus  quidt  agin  ra  annor  uni  iub- 
ncHitirnr,  fine  pii  natus  aduerfus  ccclefiana  >  liuc  «jC- 
c\  cfi  a  al  sa  a d u  er  fn  5  a  I  iam  p  1 3  fctiEwr ,  line  p  tr  latus 
adoeiliil·,  prélat umd.cdliud  & d.a utlurnnqiriis· ηΰοΰ- 
ft^^l^d.|.|>rt>tcitsp(>falibus,diC«dc  quarta  d.e.  ad 
aUfcs-Naiii imi ilii pniiiioc.  placuit.  1.  a.  ii.  quirft·,  1- 
imis  antiqui  pcrliçc  po  [tenora  antiquata  dbA:  ina- 
r.i  labore  Ini.  Fefiasgat  inliiseonalîaiidis  d.  audi.  ‘ 
qu^sadUones; 

Conmciun  ceckrlii  adueriin  minatum  pr^feri- 
bit,  quocitfu  nite  communi,  dc  regularibus  pt^- 
fciip  non  ibus  vtinu'  1  quod  vulgo  içhdE  tradit,  d. 
aiitnem,  quas.aititmeslôhait,  j^od,  c,  quiadagru- 
dumdeieg.iurdnvi.Panorm.  &:  Fely.  c.  iancloruni 
cxt  .  (i  c  prad  c  π  p  t-  Balb  .’.·  b  1  fti  p. 

<5  Eodem  iurc  lou  tnnnes  pij,  !  lofpirjilia  ^  &  lepro- 
id rue  iv  quar  coniti r.u:iums  nLicturicattni  habenti 


Pu  π rifiabits  -,  vrnn  tü  rd.cap;  pro  re  m  poral  ibus ,  vel 
paupcresincciti,  quibus  aliquid  rdiftumeilj  qnod 
ΡαηοΓίΗ^  Fety. tradunt  cap.-i . extr.de  pra-ftript.  $c 
■cap.i.  ex  rr.de  reltuuian  mt.  EiaEd-1.  genero.  D*  de  hvs 
qui  noi.iufam  j-  elp.c.dc  quitta,  cum  iis  a)  1  e  Elationi¬ 
bus  quoque  eodem  mtc Srtimtur/quo|  lWt,  Sc  Bald. 
dicunt  auth.  Iloc  ius  porre  Cium.  C.  dc  laeruf.  ee- 
dçf. 

Pi'oînde  ctJj  tricennar  Lt  priferiptiom-s.  nd  qua-  7 
drageniii  a  s  pt  odu  cum  ur  ad uerfus  eed di  is^vt  i  te  sti 
dccciinariar  ,  &  declinaris:  tamen  quinque  η  na  tes 
omnes  j  ik  lus  hteuiores  m  iim  ftàtu  permanfnt, 
ttsam  aduerfus  eccJdiasj  velutt, triennales ·3  perem- 
p  tiorn  <  i  nilati  x  u;e  dhi  liirûi'i  *,ρ  r  τ  t  Orix  u  nnales  om¬ 
nes  in  quibus  indulgentibus  etiam  Canon iftis  fùà 
tc-mppraordinmia pnmancAt f  etiam  adiierfuiee- 
dcfias^quqd  glaJ.dusivetb.  duranribuS:  ybi  pauom. 
c.cum catiËttuîtr- dc contrad. cni.pL  vulga  etsarnd 
auibcntic.  quasa&nmes  s  denouet.  àurhent.  Kxd 
conflitutiQ  iiuiouarx-coLFcly.d.cap.de  quattn,  &  Ci 
Il  cautio. a .  ee^uii  txrr,  de  proh  11  r.  De  ci uiui  aurb ■ 
qua·,  -litiones  ÉL'UÎlt  miu  dictmuSj&r  abrogatione. ii, 

J:.  v  J  cin  1  -C.rfe  fac  ro  F  cede  F 

l  .inimierL·}  dim  bona  cccldtarum  dieimusj.dchis 
inu-lligirmu,  qui  in  dominio  ftutr  eccleftÎirumqiairl 
qui  pr  at  latorum  aut  clerico  tum  iurc  priuatonim* 
iunt  propria^ea  non  eodem  iure  habcnrnrjfed  in  hts 
regulares  prafFcfiptioney [eruantur  „  qua  inrcrpn- 
nattis  funi  conllitiLEigloùfi.q.q.c,  poiïejEütitfiSPs- 
uortïi.fîc  Fetv.c.i.exr-iLe  puniet' ipc.ldempap.or.  c.fi 
diSigena  q.vlueur.cod.  ttt.  locusvulgatusc.ecclcn.i 
Salaria;  ext.de  coni  Ur.  In  no  c.c.iio  uerir  ext.de  Ftiiti. 
exc.Pantir.de  abj  c.Jtlidtils  cx.dc  otf. legatiRom.fin- 
piil .  4 yt  iSaly ,  &  lai.  d. aut  h .  quas  a-iti  ores. 

Sed  tv'  m nbi  lia  qnoq  ne  eo: le  Uar  u  m  non  Fi  cm  rfi  rb- 
Uci  patiuntur  communi  pnd  er  ip  doni  cric  nnij  ,tcx» 
auilr  exi.  mnmidliSH  Imqi.  &  Panurm.  Caldcr.c-  j, 
cxt.de  refit,  in  iiiteg.Fclyvckle.  quarta.Dy.  reg.  poifef- 
for^v Lilgo  Doct.de  .uuïtenr.  quas  aeliosies.  Sed  cfm 
iure  nollro  patrio  Gqpueiudtitario  mobilia  priuü- 
ronun-non  minus  decennio  pra'fenbannir  Jigald  :?ll„:nJ|rJJ.rJ?1;J 
triennium  exoUlcitjiicd  cocccleiiaitenibimiur.fVd  *rt  -q 
iurc  conununi  vttiuur  T  quia  coniueiiidnm-jijtentiti  k.c. 
non  Furi  tus  deterius  fl.uucre  ecrlefiis  qnam-peiun- 
ti.9 ,  dç  quo  Pasior.  d.  g.  de  tjU.rrt.i ,  B-alb.  j.patte  q.t. 
rumi.  8.  hr-oLc.  illud  exi.  ds  pi^rfcr.&  quos  Rart.  d, 
reg.pofiirilbr.  Hxcde  lmilns-  ctijnpendiq  colligun¬ 
tur  de  rcinm  ccchliqüii'arwm  p  t  arfc  vi  p  η  o  ntb  tr  î 
quibus,  id  quoque  addunt,  rituJiîm m  his  non  tcqiii- 
r  i  jPe  ab  CanouiJhs  aiudem/picintodo  nec  i  un-  dui- 
ΙίΊ  I  cà  in  b  oo  di  itui  fio  ,  quod  itis  Ctiiik·  bon  :ui  1  ii  dem 
jinri  evigirin  quadragenariis &  rrtcerinirÜVj  atni 
nntlain  Jme  bona fid<  Canoni Ibe  admittant. 

Qwaie  cum  haettta  funt  t  m  :ig»i;i·  dii  b  itandi·  occa-  10 
fio  tcbnqiiHur,  nn  res  c cclc Jni ru m noftrontm  np- 
p fopriin e nt urum Jigib  11  s  iurc  ccmemnir,  ita  vtU 

qu  iiquam  et  tranetis  polle  ii  br  eam  m  ■  alîquam-vi  n^ 
Jidcrir,ciim  anno  coio notoric pofieuiiTet.  fubie- 
qLiurribannimentispLMdarnSj  aut  I  v  udi  eus  ccdcfirc 
non  ûiiciicdltitit ,  approprinaenrutn  petficiaruT ,  £C 
emptor  fit  plena  k  curi  rare  tfcféufus3vtïcx.CpnfLiot.  &*** 

loqtdftiri  nreicii  hi£ÿ.à.ùt  fin  c  tuLiloarîiùiluTt.  vcl  fi 
ctLani  mulus  Liropopatur  quindccennaH  prakeri- 
priai)  c  Me  m  î  j  li  ci  arur.  H  ic  pi  mè-,  Si  iura,de  i  Ltri  nui 
audloH'S  pitguant  :  Nain  qui  il  iurc  duilï  ôc  Canoni¬ 
co  0  .milii  urum  J I  r,a  n  te  doc  ni  m  u  s  tV  i  n  c  ο  v  n  us  cou- 
{•cnlns.Seii cùminrw cunfiiç mdinarij  perpetna^fixa, 
ίί-  ead  e ni  i  n  vni  uefFu  π  i  regi  1  la  rcru tu  o  m  j  p  u  ni  pra  - 
knptibilinm  fit  COU  Ici  tu  ta  d.amcul.iùS.  6c  riq-  & 


ïU3  Des  Appi'opriances 

,i7i*  me  dubitatio  ,  an  idem  in  rcbns  ecdefciAi ris 
■en  nfiié  t  e  do  v  olttcilt ,  dei  ndu  II  vol  ait ,  ο  n  p  oce  ί’Πϊ. 
Non  vol  ni  fie  iduor  c tel  u  JÏAriircxiïi îtder Sc  iuiis  viut- 
Ils  iïibmeliçcct  dilpobiio  cxeeptiiMt  *b  otdmario 
CÆtcrjorum  hominum  j'i  iuatntULii  iptoi  Non  po- 
lui  fie  e  ri  ;tm  in  a  e; η  u  .ifi  I  il  Canon  sftaz  fiint  a  iïi  mi  n-tU-— 
ri  ex  traditis  d.e.  cccltJÏA  Emota·  tiaris  Dénude  re¬ 
rum  ecJeitnftieiriJin  alienationi  *1  ullas  dic  ,quie 
Iiri.cdeiitidpnviiù'b  i  bJ  cm  n  itare  hunc:  muli.  hoc  jus 
portée  Umide  fac^ccLcf.iüd  eAuie  iusio;q,i.ldeoque 
<  x  lus  dridom  idoneum  uiluii  non  poilb  ,  hoc  rtei- 
builpits,  hoc  regnophtcuiltt  &  obieraraium  vt  iih- 
rcr  tadse  alienationes  non  teneant.  ht  vt  rb  conien- 
fum,  qui  in  ut»  ferme  innuin  p:u  id  tHiCoil  igitur .  non 
lH'tfe  ifl  pradaris  colligi  le  patientia  ..quin  nec  r  ad  mm 
ncc  cxprcllûcn  ipü  pfidbxe  querm^n  ce  aliéna  tiojvis 
v  ni  un  ras  implicari  poilu  in  eo,  quîvdle  non  pcitcft, 

liccpermittitur  une,  Ctun  vium  £c  procuratio  si  cm 

rancuin  rcr  uni  cccldtafticanjiii  habeat  Quod  h  ali¬ 
ti  r  admittitur  fut m' un i  ilca.\  t  diilimuktÎGnc,  gratia* 
pecuniali  angui  mis  iÜcÊcbns,ecdeis:Lt  un  bom  dtill- 
pintur  &  dilnpidtiLtu^quotl  nupcrlu  votis-ftiirp re¬ 
dira:  naiionij  qiiEcnhobiVfjuiis  principis  diictileracj 
c Limbe  ordinem iJJum  j  ^  ordînii opes  omnimodo  i 
c  u  p  e  i  c  nr  j  '  er der n  i  &  i  p  fi  co  rtun  ,  qua:  in  p  or  eitatc 
hat'cant  ,  facerd otiorum  inihriunenta  interucrie- 
r  c  n  tjV  onlcren  c*  abolerentj  concr  eniare  nt,  po  Π  t  iLo- 
nfS;diiÎiai]t'i,tntjd:  miferi vexarent.  Quod  h  pue- 
ί  criptioiit  s  b  t  eu  turcs  admitt  er  e  n  sur  *  no  n  a  ute  u  u 
cli  u  ai  i  polie  quant  molino  prarlato ,  v  αία  nui  e  aut 
iricurjo  6:  ftcgbgcrm:  quo  patiente  facta  fu  ditU'ii’ 
£tio,  qu  m  a  ntç  agi  n  on  pofllt ,  qu o.d  i’  an: ,  disk  L  qui 
J undum .  f.  in  eut  o  r  D,  pm  tmpf.  Ange LArei.jfi  1.  IniL 
quikahliccr,  glofi.  ά_  IntoL  c,  vit.cxt.  depr.rfcnpr* 
glof-vlcm-i:*  mini  n:, de  pra?ic.  Qua-  non  iuic  ma¬ 
na.  rariôfle  dicitnturüneor^  ied  dt  quod  rclpon-  ■ 
cacur.  Nam  votai  lie  conluetudimiauciore:  pra- 
icriptidntv  legale  n  &:  Canonicas  tollere  ufUndit  ge ■- 
ntrabsjdc  fine exrccpdonc  dtJpoJicio,  quitad  omnes 
Kqurordinei.cv  homines  pertinet,  qeiado  cuis  quû- 
qucotdinis  coîdcnhis  in  llaïutndo  Kpciureîntcr- 
ced.Ltjiiieriit que  illis  juompiuin  f  tum  deinde  teior- 
piaLorabui  iiquidl  aliud'  iiittrtdilllnt  T  idnorninatim 
excipere  de  teck  iiaflicis  rebir^cùm  insnon  ignora- 
rirr3  &  qmd  filet  en.  de  rf  fl»c  ciuili  &  Cwæo 
•l  onilii  u  t  uni .  Id  cû  m  η  ο  n  k  ccri  i  ît  eu  ni  il  1 1  i  ffc  nie  di¬ 
ra  ti  aduoeatïs  onlrnibus  omnibus  vidétur  idem  om- 
iiibitiS  cuiuiuii  ordijsL^  hominibus  ios  llatuilli·,  &  ea¬ 
dem  Ivv.i·  une]]  ontnes  niubtis eùncraditeic lictfit, 
aequc’itajun  ·,  t'KCfpcii  incs  vnoiure  cojtduiiire  ,  \r 
jiraiitmuftnlraiafic  pcrpkxa?.,  vthominutn  h  i  mu  mm 
cadetn  ejTeç  recutita.sqjui  icopus  tordue cudinis  pr^- 
tipmtsiint  j,  cdm  cuihberlice.iT  intercedert*  Nam 
uod'.duhitatur  an  potuerint*  iv  Canoiuilaium  ca 
crc  omina  pl.ic.na_,  pronuntiata  t  6c  oracula  vn a 
ÎpongiîîdcTcrgujtn]t:  NiliiliolicctiJli  oïdini  lictrc 
de  re.iiibüj,  3  de  quibils  abfeilutt ,  aittma  a  Si  illibata 
cegurn  ptFtcftds  In  >  fine  de  quiétendisiLuc  de  rrans- 
itre  ndis  domin  iis  agatur  ,  quod  ο  1  i  ni  A  ugti  Îlk  d  si;  it  J 
c.  tpoiureS.  d  illinet.  &c  nos  dcnionilrauirruis  iuse 
dttio.44.fu p rsu  Qtirtect.1  de  l'eiLidieurnduiinun  &: 
j'n.iniftraiuuin  omnem  audeoritatem  eilc  t  Sç  pupuli 
#c  gen  ciî  cui  u  Lepe ,  qu  id  r  a  de  ne  co  n  llit  n.i  n  i ,  ecclc- 
ih  s  h  Em  m  ut  in  qnod  aile  n  .1  nu  n  c  S  nul  lie  c  fie  d  ican- 
tur,qua:  Hue  ce  ira  lolenuuiaïc  hani  vcruin  elle  ,0011 
quia  vi  l  i  um  cea  I  c  vllti  ch  rn  li  c,ati  t  r  es  per  le  i  na  )  ic  nu  - 
biles  fuir,  quod  a nre  docuimus.,  ÎcdquianiÎt  L'olcin- 
rîras  j  &c  CituJieincetcidafir alienandi ,  legi  non  laris 
iit.  Sed  hçc-  tuti  litas  obct^cuin  pfarlatcq-aut  extjjiiico 


Art.CCLXV I.  m 

tonrrahcnclidif  rt'  ccddi  ,,ϊ:  Mckfe 
ficum  itt  nci  contralumr  uc  ro  c^ckfia  £  f1 ^ 

h  c  ntis  proptiiL  *  in  eoi tis  puireflknc  r eptri  J?* ^ 

ruinus  appiLipttmcriru.tn  [u:occdtrcpuTail].  liiUa 
de  t-cbus  ru  inorum  :  quod  in  loco  de  m 
iciipriouibus  dtxunus  fuse  per  regula^  .hU^ 
qua  ;uire  luo  Joco  t  cui  rigui»  umtic.\  donS,' 
ttanllal  loues  s  &  fccoritares  adueribs  rrnurr 
fubiiciuniui,  vt  piarim  qm  Jine  inter ctilinr? ? 
tranJiiuttant ,  non  pcflinc  fnpina  négligent  |  ' 

paru  wcudire ,  quos  quidem  iplbspcr  conti; fT " 
ti  t  u  bm  i  clone  um  ad  pr»i  cii b  e  nd  lui  t  mu 
bu  c  re  y.  u  co  Λ  q  ua  m  ip  ibs  m  inore  5.  Sed  -alia 
extranei  pp!ieJdjis?  rem  vu  iiaim  dilkjJunrji 
a)  s  eti  [  ion  ■  à  in  ala  tis  noîi  t  fl  u  lçî  reefîu  tri . 

Jc  nrenua  ea  de  rc  mea  ,  in  qua  Barrol,  Cüa&a  Ί  ' 
ρ]  tu  s  d  e  lib  cjra  n  dum  pu τ  u  un  m  ul  Jti ygrcjie  y 

iL^v  h  i  id  c  m  niorib  u  5  li  lj rgn  udi  a  tegi  rui ,  ^ 
abi  ulu  ra^;  iiidiUintb  conliieiudinü 
ei  J  l  L  j  .  ch  u  ne  m  iu  bmtel  J  e  £t;s  ηΐ  non  adin  iicir } 
n  1  j  c ,  qu o d  corriger  e  v  ol uid  c  ρυτό nda  cft  ^  ^  , 
Edk  c.  u  l  n  cj  n  ]  iceti  i  j  exi  .de  pa  ,τ  l  crm.  Ncc  I 
hic  rdbimrttonim  operam,  &  jdduStiartiwVi^if 
dvkdcratii,  nec  id  prariti  til3’c  quod yocc^^^Hii 

debuerant  k  itinarionc^m  incogiutantil,  Stciiuhat 
e  c  eU  Jaarum  Jauor  tnoiientaicd  multa  funtfui;^ 
tradicipoilint» 

Icitur  ciVm  aUcmiinus  prsedia  A:  pofR th-ar^saJ 
E  ede  fia  pcrnnuires,  notjVe  fucrasd^dqueexi^. 
ia,&  mu  cerro  altïnari polle  atque  euatii  pudita·, 
Explodenda eftilLi  IcJloIîe  cniiti'ouetiii,  JtiiiujbU  1 1 
cfu  Λ  Ime  J.vJt.  C.  lIl  lâciof.  f cd.etl  qusdr puibp 
pnoribki  ilarutt  aducrtu*  tcckfias  a 
ilicum  ,  un  r.·  nuu  uecalionem  praebui  ile  sidinn. 
teli  ilh  indigetia  Sc  difloluta  coni  arci  natio  cp.ihl· 
t:t.num,qu»  line  ordine  t3;  Codicem  IuAitii^tfc 
ti'  L  lu  ]  tj  LÜn  t·  ad  ari  1 1  a  cem  potu  m  d  nier  Γτ5  rq  \ç&- 
i  e  s  ,ηυ  1 1  is  ;fi  j  ,1 1 1  ;  m  me  n  r  ton  c  [  c  tt  a,  vi  neiciaSidrta- 
hji i;v mltoppQiiris  qua·  quam  nliasliimniil^wi 
quam  Kh-άγ [hilus  sile  obtint  re  vülucrtr,,  vnd: ti¬ 
ra  nd;  ]  j  li  coo  fi  ;itu  s  opi  n  son  Lsm.an  au  rh.  ψίΐ  ίώο- 
nciead.  titulô  &  loço  in  ecdefiatanEuifl  Reirie- 
rdliVacur.ati  callis!. vit*  Cod.  1'ud-nt-  p.innuca- 
prrilionc  vrduijpa'  d.:i  urh.  correcti  :nti:Jl^irur,.‘.i 
1  n  corretloeiis  Πίτι  cxtcjiito  rfc  k>enr  i  p  :u  iT,:te,  att 
iuaipti  rate  rationis,  (  j  :  qi  1  i  b  us  m  qu  :r  enda  d!i  milt- 
rando  feft  diilldio  implicuere^ demum  bene  kqpB 
incerti  m  cerri  ores  legentes  dimirtuur.  ila  vtfp  4 
prta  cet  l  a  illa  eJl .  1 3  cmorif ,  &c  A  rcadij  co  1 1  ffitBHÔHi,  I 
ft atura  &  Hxart gula  !,  orni its  C:  d  c. pt^fi^oi.aEiW  fif 
j .  vlf.Cal.e  fu  nd .  p  airimp.  O  mne  ius  fti  Ucei  lluc  [c- 
b licum  lUie  pr3LKiram,qUL-iCumqiie  de  uufàqii^· 
tint.:  annorum  J  pario  pnaicrihi ,  umniLnisompnim 
λ  n  tutiorum  ttjopuriuo  dtJpurjLLcmihLrqirjriduAd 
quia  illis  legibus  eccleJiarnm  cipiella  mfûriafi&1 
j  rûn  urat*  a  m  pl  tara  ea  diJ  poli  ii  0 ,  Vt  idem  obititq^ 

&  in  ecdtftis·  l |uuque  ,  1  a  suih.qu»  dl decccikui·· 

dc  relata  LiLitiLlum  C.dc  iacru fiecd cf ï-quas 
néî,  qu:  m  praferiptionem  aiC  tusca rrOfliqan  rc iq 
ptr,c.dc  quarta ext.de  prxfcnpc.  Quibus  tictUJi-1' 

i  ui  l.<  1  egenn  ]  U  am  v  J  t  .C,  d  c  Laeto  fie  r  d  l  f .  Οϊΐ'π  ίο°  •il' 

letfidi  re,  A'  delti  i  ti  po  n  chat ,  v  t  qu  k  aj  1  teitui·  p-1' 
fteiioribus iublata  intdiigi  deberer ,  vt  repw^u»^ 
dc  iu  jsdiuerfii.ipstunque  aurh,  cuirirulu·'  fr  <:·'·'1111'· 
ecdeiapur  de  tcdtlbs  oficnns,  &  o^idoiqaiJl*·1^ 
bus  fafta  erat, quod  ex  c  ».  apparet ,  licet  vulgo* 
accïpiitur ,  fied  raruai  bï  spfacparijiieontkw .  . 

Ida  ra'  fu  ne  N  0  u  ek  exi.  noiiiin  irirn  »  &alia  a  ntl  '  ■ 

l^.jior.  csprcist·,  qua'  di  de  ccclel.  L"lLIÎ' ; 


Des  Appropriances,  Art.CC  LX  VI.  1116 


\  r  p  et  om  h  es  xLan  π  oiu  pradcripiio  lies  v  alere  n  r  yÔç  Λ 
sus  ilï ud  Lonmes  (5,:  L  vit.  C.  de  iiuid.  pat,  couiiima- 
j  cum.  Quui'c  inutiliter  t.ilh  vit. &c  d*  auth.nuftros li¬ 
bi  os  occupai  1 1 T  &'  ne gori u  m  laduu  t  feholafii  cis  au- 
teiibii.ï ,  cum  Ëa^iio'illic  ίρΐ’.τ  (fiienç  ç^nflitucï  s  .& 
vuk  cm;  ranti  faciamus  hui  us  impcraràck  friifumj 
îlIjl  ipja  centnm  annorum  pjjçicripütï  abEmilfena 
cccldd.s  corrupto  pecunia  luÎhnidKOj.  &  qusciîori- 
bu  5  c  lus  eiToi'i ;i  c  r.t t ,  c  ùm  ex  pcifoj  ι  ,ι  M  ani  iini  cii- 
iidd:iLu  il]  a  ccclcita  bjp/qs  poiL  tempera  legiûnia 
Ότχ  fer  iptio  ι  ιυ  m  tx  du  deret  ur  a£fciq  tiîbus,fec  crat  il- 
ïr  pretio  vKtLis^ne  opponi  poÉïct*  Quod  Suidas  (cri-  ]> 
piitjCimi  de  PriÎcaEnnJlcno  loquitur 3  idem  d  con- 
J.equptus  quod  volebas:  eam  con futuri  une  tiiÎulLLi- 
lir*  Non  eftïgitur.aqjjf  miranda  mcemftâtia^autper- 
uciiitJLiin  iegibus.fbrendk  sn  co, qui  lie  kges  ftatuc- 
γ.{Χ,&:  qui  Tribonianum, haberet  i u π Lpiudc un  ai au- 
EorerOjCiti  punio  iub ir.de figtrçi:4&  rebgcrei  s quoi 
t  aurores niitoiiçde  ci>  me  me  ram.  In  legiLms  demum, 
GitoliiAy  Ludouki  extat  nominativi  ccnihusium  vt 
jti.  Eantu  mannorum  præfaipcio  locis  religioiis  op¬ 
poni  poffir non  a,lk ,  idquc criain in Legariu &  lu  ιο¬ 
ί!  ÎiatibuSjtju-ire  mù  II  quod  de  ccclciiailicis  piçfai- 
puoinbus  amphusLv!,t.C.dc  iâ.i:mii  eederi  aut  îl]a  C 
ü,üth.  (vt Rom-cecL  quam  adhuc  multi  de  noürû; 
ipiiquc  imprimis  Canoni  ftsttucimir)  retineri  ppfljc: 
tametis  valere  illam  etntum  ajmoriim,&adliiu;  ob- 
riiLcrcputijrit  in  retiiÜhsin  rcdcmptîoncmcapLHia- 
r u  m  j,  qmnd  Tb  v  ud  ci  :  us  putat  i  n  !i  b .  ü  h  n**. .  J^lîh- 

7  /fftici'c  in  capite  de  qiradj  agvrwiria.Scd  quii  ichcJaiii- 
Cj  au  dort  s  ml  u  ù  r  ism  bit  ncide  te  pa  t  tu  neu  r  ,  ηιυτ  i  tl 
noilrqs  libres  relata  l  dut  ,  eq  dccureero:  eoaÂN  tunt> 
vt  diccient,cal us  illos  quartior  d-Lvlt-iegan  ,  mfluu- 
t  eü  ti  ls,  y  e  n  ditionis ,  donari  quis ,  Îpcda  les  elfe }  ira  v  t 
lex  iliaicmnesircgu|aiir,tlla  auth.quassitîoncsam- 
pjLttiorfgulaejllgideriniil.  vlr.  ejcccpiip  pitluum  tpe-  D 
ctalium  3  eüm  te  vcraillal.vltn  abta-jT^Cni  intclbgi  oc- 
betet  ±  vt  qüæ  apertant  fpe  ci  t*  litatis  rationem  m  illis 
cabbus  eïprcfij  s  nullam  plane  habeat,  net  h  babuif- 
ic  t,  ;  1 1  ο  o  r-dinc  p  o  n  e  n  da  i  iterit  a  n  te  d  .a  u.tl  i .  t  step  ceo 
fdhcet  ante  rcgciknijidque  fine  vlUalrerius  iu  idEe- 
ramemionej  quærcs  mdnifeftè Çc  eotiClirnticimiiti 
reptuÿjaiitkrrij  &:  fateiLiatoruni  ineogitaiicLim  ± 
feholarticorum  hominum  inanem  line  caq.(i  Lt- 
boicftt-prçdit  3  quibus  omnibus  ingenuè  fatendum 
fnttjqLJod  duie  t  lat  Jiuc  rfo rum  hom  i  n  u  nq  tk  teuipo  - 
rum  conbitutiojÎÇi  contraria vna pagina cotqpadat  JL 
E  ί Inst,  n  iccigi  tnnÿa  fadtum .  Quoc  l  h  ratio  vl  !a  ton  a- 
liationis  apparere  pottf  ft  ,  ea  lie  co  J  locanda  eritvti 
u  n  re  fb  t  tum  us^v  c  rcppi  3a  point  îur  in  tl.  I.omn es  y  ani- 
pliatto  d.i  uih.qua&  atri  on  es  ^  &  qiiadti  iia  placet  ex¬ 
ceptio  d.lJln-  quatuor  cafmun  cxprdlbrum  s  de  il 
non  ap  p  o  i  i  tit  ord  i  nf-nec  congrue  cam  a  uch,inl  crui  c 
I merius,  bi  amhtmica:  cpnJlitutionesjïoftn'i-orés 
ilnn Smtitdi igitur  pugnare  illij  quos  congerunt  J.  3. 
vit-  de  Bocr.  dccif  ZÎ4.  Alex,  conb  fê-pliU  nArmo. 
Ciaiieca  lib.de  reinpo.  fedione  4.  cap-abiokiris  mt. 

?  .  H  a:  c  n  l  iana  il  J  0  i  u  t  e  v  t-ra  funt.C  ü  m  ad  i  us  parti  um 

ve  1  urris ,  t  riam  fi  duiii  itirc  cos  tafus  pro  fpe  ri  ali  b  us  p 
&  exceptis  habeas  j  1 1  on  vlquequa  quinte  mi  Uro  ob- 
tmebi  r  qu  .tndo  kgai  i  c:tfus  dccüti  s.  dbdp  ed  (ici  ctïu- 
fuetudinis  difpoiuiojie  arni^j.  mihiiurio  in  rotnm 
locmn  nul  tu  ni  habit,  du  n±[  tonis  A:  emptionis  cafns 
nihil  rantmis  de  ipeciall  i  me  habere  videntur  s  quo- 
itLÉnus  his  iictiri  caceris  quoque  ptadbribl  priillc^ 
eonnrjuiubns  re^ülis  d+ 1.  omnes  Ac  Lv3t.  C.  de  hu-d. 
patrimo  &d.  NoneLcxi.Vk  tonporeregLikripcEfo- 
rulîum  a£tigniun  ,  iant corte hypotb ecjniatiini  *  ica 
fiée  vt  ni  coïiun  îuuiilisiinmcanüal.  vit.  de  l'acrol'. 


eçclcfi  ncc  tribun  alib  us  nofiris  negoriuna  facefidc 
amplius,  vt omirta m.quod  illgs  quatuor  ca lits  etiam 
nite  duiii  tocum  Labet  e  volum  >  jnbis  tantum  ci  ni?, 
tatib  us, quaduintr.uiti.ii.uperiiFiTi  obiineant,  c« teras 
regulari  i  ur  a  un  erqquôd  A  Je \\ dixi  i  coni".  jçv  u  voJ 
ntmuiw.A:  luoi  it-quiikislÎapb.  Clum  francii'.  Balb. 
in  praÎiçript.  parie  |-patri.S:qLiiHCiF  ^  ^  parte  ire  ni  vlr. 

Ca  fti  6.  &.  A  uge) .  3  „ fi  fini  ca.$ .de v'  c  ü  ïgulib  us.D.  de  pu- 
biica.Æc  iiçpuu  tonJ.  113 .  Contultaci  p  propofira . 

DE  S  PIR.IT  V  A  lt  YM  P  R  Æ- 

s  e  jt  1  p  x  t-o  m  ji  v  s. 

Cap.  il. 

I  J/l  innisi™  1  rNprjjl  χϊ^κΐιίυ ,  cr  f  Mif  tnt  (ht  vdi  funi, 
i  tv  ίύΐάιμ.ι rtift pfrj<!)A+  ({{lijUjli- 

eafi  ,(p~ fttnUt  {(Ύ 

j  J 'fiTiUimhttm  prifmfijefflip  cXrmpU  "wru. 

4  Tilului  ncftjjïtntà  tt)  bvL 

5  ΐ-Λΐμ-iidfi  ior>jsii:niUnri  fr^Bismsutf»  fttUÀ  rîrtrf  rjfüH 

Spiricualia  per  fe  imprafctiptibiliinonfunq  cesud 
îieî  er  Capace  s  ralnini  peçfütLis  agitur.  N .cmp  c  in  ter 
clericos  qui  beneficium,  aut  tittfium  ecdchaiHcuin 
babtnt,  quibus  talis  pollcllj  o  ,  Acius  comtenite  paf~. 
lit  j  Ac  in  quos  cadere  qiitat.  Laïa  icitur  ex  toto  ra¬ 
tium  incap  aces  ckeroïa  n  tti  c.M  ç  [fin  ia  cxi.de  ek·^:  t. 
Ldeoquc  L.iJium  adiierj us  ettÎ-æ terni  auilo tiras  eit, 

Ae  reperirio,  quia  podediomMnrapaiics  func ,  fine 
qua  nufk prarkripcio ,  adilndiOati  ^  aurpeifici  po- 
tclljvulgara  rcgnia,ilne  pollcjjjipne.D, deviucap.  & 
cad cm  m  vLtrx.c.caufani  cxt.dc  prarfcripuvbi  uoih- 
deconmi  pj  xfcriptione  tratt.ine,  ioL  And.  &  loh. 

M  onadi.LM.de  prüficrijitrin  dlknotni.cJvlt.  txr.  de 
conEijec.Spiritualia  nppelk  mus  Jiipt  omnia,  qua:  u- 
rinne  oflici),  diguitatis ,  put  perfonarus  ccclefiaftici,, 
a  ü  r  riru  3 i  eom  p  e  tuii  t  in  iu  at  i  ucjka  v  t  akrri  ctume  tir- 
f  e  nüi  e  p<  :  r  j  qti  1  e  in  i  de  m  ord  mis  1  son  fie ,  an  c  bc- 
ncficiuntA'  tnaLum  non  h  a  beat,  Ardiid.c.quEid  au¬ 
rem  1 .  q.i  .Caid.c.ri'ia  txt,de  de  eim-  PncpoL  c.p  et  ne- 
nic.i.qq.Quatc  inter  perfonas  eockfuîfcreas  ratione 
liiulotuni  inorum  tabum  pr.t  icripciori es  a  JuuttE.jn- 
mr.  Sùntquc  vt  cariera:  projdjanarntii  ροίϋΊΓιοηϋΐη 
quadragcnii'jsPiquodd.c.caufiim  notaiu,itrquc  con¬ 
tingit  non  Eblum  iurirribits  qui  pcrtiiiciiriaG  tife  fo¬ 
ie  eu  ad  aliquod  ahmiju  capEitT  vtdccEmag  prnv.mî, 
oblaiiuncSiprocurationevjviiitationcs ,  bcnudiAliEi-. 
nes ,  γ fus  ctrrantm  ceremoniarum,  aut  veftiumin 
aliena  diiuct  îl,  fed  cria  in  ec-riefia;  jpk?  iota;  cilfti  Ilia 
reditn  ab  diit  eedefiis  in  totum  uira-ibribtiptut,  de 
quoad  fubieCrim  nent,  &  quoad  fruchiin  >  ik  qüoad. 
vni<jF)rrn,dat3(vt  ante  diximus)  ptadcribcntiiTin  ca- 
pacitate^quod  Fanor,  dixit  c.  contulere  fit.  de  J-ym. 
Eald.E.i.Cdc  fcruit.  A;  aq^ 

Etgo  cçdciiïYna  aliam.prjfctibir.c.  cura  exr.  de  j 
iur,  pai.  idquc  qüqad  proprietatem  glofi  c.  1.  vtrbo 
mciifam  ext.de  cxcci.pEiidar.lob.  And. c.  qui  contra, 
c xt.dc  rcg.iur. Bald.d. parte j.q-io.  Et priekius  inte¬ 
rior  intra  mciasprxiacurÎ.fnæ  iuracpsicopaliLi  po- 
trib  ptai’icrib-jcrc  ,  tk  vti  i>freqmutci.Îum  talcipra:- 
icrip.uontsin  Arcbidiaconri,  &  carccrisdigmraiibns 
ecdtfiaft.Qauditis  exèm  0liiTvcxr.dc  prælcnpi.  idqi 
pmianué  ad  l'.pilc,  quod  lalè  DoAtores  t4r.vû:atit  d.  c, 
auditis,  aut  etiam  accuinukiiuè.  Taies  pradoiptin·' 
pes  etebrse  m  iitri  (diitionidibus  v  ί urpaium  de  eo- 
giiitionibutixeeilimm  ,  aiU  Ciükruin  certar um  ,  vt 
maiLimomalmm ,  â<  aluiititn ,  .vtiü  ArcbidiacoiUîii 


fiiit  Cmvh 

rndjifî.  '-$■ 

ÎJÎ-IO,  θ' 

H- 


R4*  K**»" 

jbdjg  ft/ù-i.ftJ 
trdnti  *-r^1  fl— 
w-i.  Il  K  £> 
CiNflJ.  IJ  J- 
lÎCJjf  i 


in 7  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  V I, 


iiïS 


Ditiiinjfii  contra  Madoirieiiffrfi  lï.pitçQpfi-À’· ,  &  t  (  t-  A 
bru  fut)* talium  extfiipla,  qui  £um  non  liubciiric tahu 
iu  i.  a  a  b  o  ni  i  i  tti  1 la  &  Icf  tpt  u-  h u-e  „  n  ecc  I  lé  eft  cAs  i  l  i  r  e 
pue  feri  fi  ro  l'un  J  a  rï  ,  ni  n  id  pfi  n  il  e  pin  nwi  < 1 A  «? n  d^M, 
itdc-vllrt  hithi'itnr  {«sprat*  iVoiudeauii  id  liait  contra 
ms  fcrîptuïïi  iirtihfni  bpohef  ttlkgari  c. 1-  drprdc. 
in  vu  nec  amplius  poflimr  pncttiukrc quant quan* 
tfUti  polle  J  Cl  lui  tu  mque  ïîÎlL  ttfjjafJ&iWlibüst  lolvitf 
indicari·,  jp  qyibus  qsiiqUL-f cprÜuntuL' ,  de  quo  nos 
alibi  fut)  1  £>(,■£>.  Sn!  $£  j'iæiÎTïpttoncrs  fecundum  pül- 
iu'dioJiiiü  qu.it  i  rai  c  m  ,  (Sarcnviinns  ίίιηι  iiccipKjïdff* 
l'ïinatiu.x  lî  prilinriut  pu  lié  d  ci  mu ,  quod  indubio  g 
taEupra:fLuihriu:,qLiod  Pan.or.  Jixitd.c,  auditis,  aut 
r<  lcii  ni ü! ,it]  u  i·  c-  irt  c  fm  gab  tj  i  c\  pa  £lo  ta lh  eïr  .il  c  ord. 

C refers:  a  b  cas  caulas  de  procu i ariü u  i  b  lis,<S;  vifi  can¬ 
di  uJire  eontroru  HiiigduqtW  t^ihusi^rfjb.iiSiqua:  ori- 
gkltc3&  ordinatio  mrcEpiiceipaba  Llu  jt:.dt  qui  b.  Kli- 
îy.&T  Panor.c^citrn  ex  eÛicq  txv.de  ofHord*  'J3atK  d>, 
q.ri*quxs  viia  poilbilionum  refuta  diAcnninarsii  in- 
iûiinustM  rkulotum  o  flendi  nequeunt,  quod  pci 
quam  mro  ficaporclt  in  tpriKvtempormn  vxrnftati·, 
tv  mt^aLione  psadammiu.  S  ci  &  air  a  inftimejtidiin 
beuyJiiit)  ndiUTluî*  Epiieuposab  infer iuri bits  prac- 
liuibi  loir  ne-  i  &  vim  udi &  atiÉtoriziiiidi  permuta- C 

i  k>  i  H'  '·.( v  c  loquuntur^  cou  fWrcndi  ccrra  benedicta, 

ordin ftotÜ-iul mi uores  qrudem  otdines,  h  quidem 
tsirspriicfanjx  fit  3  qui  ordinare  poJÏlt  *  v c  Abbas  fuor 
rcii  gi  de  c  s,c.n  bba  l  c  s  iLe  pn  ud  c  g .  in  G. 

1  ls.î  pCLidti,  n  ciie  in  îungeud  fr. 

Tus  nabcndi  Baptiitcriuro  in  ccckiîa,  tpiar  deinre 
nan  babil  pii  s  excommunicandi}  dicab£oiut.ndi  ^  ist— 
U'tdktndi  j  ίΐ  modo  prieEbnbtu^  mulum  liabcat ,  à 
qii-oiftadcptndeunt  ,  &  quai  phi rad.c.  audiris  cra- 
duruutjSi  Bylb.paric  m-  partisq*n. 

Scd  vc  c  c>  n  iiü  i  une  o  rdin  is  Eju  icops  Lb;  îd  cÎt>  qwae 
noti  nili  ab  l-pdcDnocoufiTumur,  vrmasorrs  ordl··  u 
ncs>  non  pcdhmtab  pr  a' lato  in  Γη  ion  pni-Îcribi  5  aur 
poiiidcri ,  nec  ni  fl  a  b  a  lin  t  pilcopo ,  id  cft ,  b  abc  urc 

ii  mile  ni  or  d*L‘*qua  n  rû  vbi  l'aner.  ik  aiij  cxt.  de  ιοη- 
iutt* 

Ma^i  >  ni  i  ni  m3i  u fc rioresn  ri  ml  u  ni  >c.r  emptionem 
ab  èpiic  n  p ali  i  urüd  i  c’ti  u  n  c  piftfc r  ibu  c  po  île  *  quod 
aïnxin;  i  fl,  &  perturbanti  se  diioplinÆ  initium*  It*tVr 
immediate  Eubilt  [unuBoPonrifici,  quod  Omo.  no- 
taiir.  c,  cbm  non  liera  z  c\  r.  d  c  p  r*c  fur*  c*  c  uni  o  tim  c. 
cum  peribna;  ejtr.de  priuil.in  i.Balb.vbi  £bp*qua. 

Qüafrff  I  pdcopahs  >  de  qua  in  e.  de  qnarta  tsr.  d.  £ 
pi'ifk'.  fi  obis  Hotlus  vins·  cft ,  quando  eam  bpiicopi 
η  o  On  non  percipiunt,  t'ic  viüiublata  cfh. 

Sed  de  parœaaJLi  aura  vni  p.nitua  contra  aliarn 
pi  ad'etibi  c,qi tbd  Balb,  er adlat.q.  e  S. 

Êi  trx5  ch^tndi  aut  participandi  cJedHom  cetti 
juaiïaïipfiEicrihitnr,  bed  îc  JibcTïniseoiiiniatcius 
iligcisdr  ctrpta  ροΐΓίΟΤοιιε  pradenbe ]irts,per  exclu- 
fioncm  p retende nriijde  quo  AiutJii.but.c.pcrut nit 
c'xt.  de  refilih  Ea!b*  q.  &h^;  b  oc  i  patio  xhantitn-utn, 
îvec  fit  diibjidkrü  de  in  nbus  dii  continuis ,  aur  conti¬ 
nuis  ad  ddcei nenda prarferiptionum  rempota  ,  qux 
tnm  hi/j’im  utra  mtté  ic  a]ia  iimr  ,-tcd  cinn  a  re  pt r-  P 
fonac  Jebcnmrvt  ius prjrJ enta fidi  >  il·  hue  ipium  iiii 
tdi^cndi,nou  niiti  dinrurniim  tcmjJiiSHidprçfcnbcn- 
dain'ljb'crtateiil  exigi  turq-.ocid  fe;ànorjior.G,cÙTri  ce- 
cie  ha·  Sutrina ,  ext.de  tau  L  polO  &:  proprier,  Eart.  1. 
itdlii.g.non  murar.D.  de  vfücap. 

Itis  patronatus, v lurarias dôgrîtïone.ç ,  teftam en¬ 
tai  ia  iudicii  Cano.intci'  I  pi  ritualia,  aut  (pi  ritualibus 
armeiïi  reponunt^  magno  conatu  defendunt ,  Sed 
ilia  terricula  nos  pridem  iprcuunris ,  de  quit  benefi¬ 
ce  fccinuii  ccdchisjiurcjd:  rauone  in  ccrgniuone  cs- 


utlimn  mdicilm mam· re  detere coftctudiitit^A· 

c  Online  rei  u  e  ile  Λ  nb  enari  prop^i^cy^,"' 1 ^ 
bus  pulli  r  De  vfuiariis  cognitn.mhiin’x^^  ^' 
q  id  ifi  .i  tifincq  v  r  de  r  eO  a  me  nrari  i  5,iitip 
feri pra:  coni  'i  u.  t  ud  i  n  is  a  r  r.  3,  D  e  ηΐΙΛ.  ν,Λ, _  1  ^ 
m  agi  n  amat  us  Ardi  id.c.b  firram  []r  èiliS?· 

J  ;u  r . di  fp  u  r  n  nom·  i  ;  1  c  i  n.  A  uge  rm  ,&  c .  caufa^  f  i ] 

pr  ïci bri  p  t.  c.  querdam  exi*  de  elef t.  Se  d  r 

ïob .  A  ud,  fen  cchri a  c*  qxmd  alieni  d  e  i-tg·  fm-  ^"r 

qui  ius fcniruttum,  de  ad-laicum  jj trri riOisL π  η- ‘Ί -LJl 
'  r  1 0 1  n  fubi  i  c  1 1  alteri  u  s  laid  &  v  erum  cft  SeStotioi 
iber^m  t  ud diam, qua; in  n trliiiii p4ttonaru^ 
cuiuiquamiun  fulnidanir  id vtrq hbn poffc 1 
perqn  im  «  qiuiiti  eft,  &  t  α  lente  Mi  '  '! 

n  exn  hi h  er.  Fj  r  v  ero ,  fie  eo ψ p tecur  ea  ptæftdptio·.  I  ' 
quadraginta  annorum  bipfupcd  lamcu  i  &  iiKi!qj 
ad  n  ·  L-  (cç  n  res  1  na  gn  irn  p  r.r  t  cri  ri  te  u\  if  ci..  ^ 

iiaftiCii diiciplina  luiffe  bctniijmTiiui leniit 
rumlaptUj  dl·  incuria  prifcriptibiiuin obcfimj^ipg 
ini  u  ecddiiMtis  fundiunes ,  &iiijiiifira?p^U|* 
bata ,  ΰΐ  rraduila  Iu  non  Juum  locum  s  qoi1sihiiijr 
Curiarum  lupremaititn  anima duerfioBi^ij; 
mari  oporruetlr  >  indormi cnribps  queruia  caum 
Ftiertlt*  M  u]  ta  i  ra  u  d  n  le m  e  r  ,Îl··  auarè  indurc n?  >  ^  J 
prætcxtn  laudabilium  conluctudimun  pializnp 
di  Ctm  tu  r  3  la  rend  ύ  mque  m  ultorum  suaiitij)  &  in  iL 
mn  pe  Ama  pietate  bonorum  jtrepfiflc,  carnpliin  l| 
magni  ratione  abroganda  faJsà  pieiaôiiiiaçjK  ii 
sdn  ui  b  mra,  fer  en  dii  mque  fu  rrar  ifta  re  pre  Ii  tjidrn·.  j 
fi  improbi  emes  occahoncm  nide  fumpfilTtjnai 
ip  (3  dogmata  j,  &  fi  2  a  de  1  ege  pru  nundata  étant., 
h  uda  éc  infimanda  _  tradudta  ceu  lura  dclVonmm 
v  ira  ad  re  Ii  gion  i  s  *lt  smnuon  au.  Sed  ί  uda  itt  oùa 
cenhira  à:  querela  extar  do  di  film  i  il·  pnfcis 
CbriiLlïj  l  fpcnleithms  nuper  prodiere  te  iram. 
rid  in  tpiflo  lam  ad  T  it  um  de  A.nyfbkitJia.  _ _ - 

Huitisa  rgumc  nri  e  it  q  u  ud  im;ii  i  t  j  tu  t  a  m  rpi®' 
puis  priikribere pcïlSt,neit neatur Ciipitulninïtijl· 
rei  tin  alienationibus  pol!  cilionum  cpikopilinr^ 

&  t  lb  lus  ij.  >ie  n  u  cloi  j  1 . 1  ;  en  l  praHl  □  re  p  pflit ,  vtl  a* 

cc  flui·  c  I  e  1  icor  u  tn  ci  >r  l  i  g  f  r  e  prou  r  ui  te  dcbricifi.· 
ro  &  c.Litmir  cxr.de  lus  quar  fiunt  à  grs'rit-  Ακυιίΐ 
quidem  nuuc  magnam  diibiurionrfn  rua  bd'«ii 
hfc  quidtm  regno  >  quia  epik'oporumlbiariiJjiï 
ρηΐΙιίΓιοηί  5  in  cotum  Teparatic  fiiht  ab  oipxcun.· 
buü?vi  cli  uitra  ntc  quidqusm  carmTiiira',],iiipfiifA‘  , 
ne  in  adrui  ni  fl  tari  üntgini  e.  in  «Vxi  LLiruocnûi:  vi  u.Sii-Sc 
inter  eo 5  i plbsimer  le  piÎrferipiiouei vfrtaJflrijPî 
le  re  alio  iure  ere  bra;  eorum  cÔTruuerfîpçEnrBiui.^ 
niti,  qua  111  p  ofltflioue  >  A;  vJ  u  +  niüô.’ita  de  aürtiîJÙ· 
ni  bn  s  quau  i  tfir ,  qiirr  ,id  mi  n  ift  tarionii  er rurisiffi' 

,  ed  u  n  r  1  -fii  i .  D.  d  c  c  u  rar.  fur.  N  l·  ingtelki 
Epikapustb  in  capitidnfii,  aiiEEraCcuicir-rsix^· 
nomiTi  tapiuilitrinm  ,  qui>d  capitula fciiulü^, 
b  t  m  1 3  m  fi  ii  1 1  r  Π  p  1  ico  pu ,  ί;  ip  u  C  riiionid.  b 1  L’l®  I 
pr.rknbi  neu  polie  glof.  putnuit dem.  viiicaw®  ' 
codri".  non  ali  en.  (pt!-·  m  Gard  jcpi'i rbc  fidit  i  ic 
e 0  fe miu nt  lob,  Λ nd .  A:  lm «pe,  c.  paflur,'uis£?t· 
donar  A'  c.ea  uofdim  exi.  de  Ilis  qux-fiufi^r1^ 

D  £  DECIMIS,  HT  E  AKVM 

P1LÆS  C  ΚΪ  Ι'Πΰ  S  IEVÏ- 

-Cap.  2. 

i  trrnfwrtlcs 

tnr + 

3  TcïTtgtAÀtàw*  (Τ'  Idiittft&fdnnt·  ^ 


ii25?  Des Appropriances.Art.CCLXVI,  1130 


4  tk  itfitmtniimm  frrrjgH  mm  a  iràmù*  A 

2  DfrimtTÙm  inftwLw  Unorum  tiw  Γβ  tmiiçuUr  turc 

tiiitfikffiçi , 

$  PtbiU  (Xif4Ptdfi>*Ti4  muttrum  3  tür  Teflattim  nc>af<t- 
Ttnt  tait  ne. 

gitüti  l*u  dramtrinH  préfl-A  n jtltrfim<pelum  efi  ilid. 

■jr  Laici  incApAc  ei  dtci  marum. 

5  LliCiiri  decimit  ftr*f(T!pt!ant  Vtl  ntn  debent. 

FtrtP J  peftrtvi)ftrn  f H  dertmU· pr tendu  per.  Uim  tÈid. 

9  ιΛη  Ui  ίί  eximptiiiirm  k  deama  pT*jfnb*nt  de  ihîa  a  (fi 

qut(à. 

10  -4»  Ec dfju  >u a  ïOTitrâ  jkfjfB  pr tf  -rd'4 1.  ^ 

U  P  terni*  ivf(td*s*  m  MTtijetuÎAns  mittrAm  fi*- 

m  u  ri  t  r 

1 1  JÇjpi  râUtt*  hibet  hititn  IîjmW  irtmk. 

13  'D  ttiâ*»  f$  Adttiltfitm  rtdicrtnf  wdem 

fure  hArMUT  ,cr  AbrvgAtum  Crprobibtmnf  txi. 
de  d  eu  m . 

Ij,  CtglMUt  timitum  ludictiM. 
ly  Fr*\tr/j>fit  ntuAÎiH  n . 

Confcquens eft  mftatio  de  decimis  ,  &c  ptæfcri- 

Ditionibus  carum  *  quando  ha:  vfu  hominum  ipirira.- 
ibus  contribuuntur  *  cüm  dciurequidém  quatitur  Q 
CartLc.tm  cxt.tte  dccimisldcco  ÊoÎii*îCÎ.c.ni  b^c 
t  cxï.Jc  dccim.vbî  Panonn,  Alb.hmclritrri.C.de  legib. 
erh  fruftus  qui  inde  percipiuntur,  ππ  minus;  tempo¬ 
rales  lune  quam  quilibet  rcditîis ,  ideo  ,  8c  locari  3  de 
venire  y  6c  m  commercia  quamlibet  prophana  crâfi- 
rf  pollimr,quod  notant  in  c«  vhmi.  de  for,  comp,  in 
^glofCnYt  tiipcr,eKt+dc  reb-icdclinon  alien-Dcdus 
c.venerabÜis  ext-de  confif.viihglof,  Abb^s.  Anan.c. 
quaedam  exr.nc  prel.vic  iuas.Tlom.coF,A(i6.Dt:du5 
1  8c  Ripa  c.ijCXnde  nid,  De  J p b ityalieimn  appellatio* 
u£  non  pu'gn-O, quand  0  vins  obtimiir,  liccn'ic  ab  ori¬ 
gine  inquire ruium  putamus  s  mrent  dituno  induite  D 
fine, an  vero  prçdialcs  demum  an  non nem pcribiu- 
les.  An  quodTbeologisT3ioma:3  Hugoni  dtf  Icbola- 
fticis  video  placuillô  magis  nirts  politiui ,  &  à  Pôiifi- 
ci  b  us  ec  de  lix  Cbi  1  il  ian  x  cofhiiun  priulbtioms  ne- 
ceftkas ,  cim  anic  Itgem  cpnüli|  dumra^at  p  m  %e 
pnvccptia  foi  Praitiflüttône  legis  faitâîuriï  po£mii 
i  utile  multi  confirme^  &  ihud  Chnfti  feruatoris  di¬ 
tium,.  Marc  oportuit  facere  ex  coirdcracjune  vereris 
kgis  didu  e*iltiment,aim  principe rc  ποιοι  lege  non 
m!tkucrcî>  iÜ modo hkagendum  cil,  vt fubiefihun 
iflcéllîgaipi&qiiid  &  quale  Uc,de  quo  quætitur.  N;uu  E 
hic  décimas  acdpinuts  cas  pndÎaçioncs  Îru£tau*quç 
ad  eam  quotam  præûanttir  rectonbus cccldjiirum, 
aut  fpilcopis de  pnrdns  intra  Climfqv diocicciim  ,  aur 

fiîffficjam  litas,  pro  iataiio  iacn  opérai  1 8c  lpirstua- 
£um officiorum  femente ,  &  pr^ilattonc.  Id  tdrn  di- 
eimuîj  ne  quifqua decipiatur  ambiguo  T  t^uia  ëï  aliis 
eriamcauLis  prærtari  quandoque  eandem  quoram 
contingit,  non  fo] mu  ς [tricis  a  {cd & kïets  quoque* 
qu  ΐ  ta  m cü  cù  m  diam  origine  m  ie  ntul  u  m  hab  cant 
aliumjn  hanc  dil’ecp  tationem  non  cadüt*  Quarc  ad 
ea  dii criminanda  ,  in.  quibus·  iilemitas  quoraî{  vt 
aiunr)  idcntiraidnhiribairguii»  fi  propos  cil  cura»  p 
&  probationibus  ,  etiî  bar  deluntj  p  cadum  ptioni- 
bus ytendiim  a  ^SntnciiJarquar  petuumr  cius  ticuii, 

6c  cailla;  qua-  Iblis ckrkispofllnt  competere ,  êt pa- 
rbehis  debiïa; ,  an  ctîam  caiiüîm&rcOnibruttonim 
habeant  aJfaru',  Qui  tales  fimt  commerciis  liuinu- 
îiiî  non  fubüciv nrur.  Qusc  com m erciis  font qnæû- 
ta  liîfdem  amitcitittur,  Rrtï  exemplis  patd  ce  teneur 
hæcrcgii)  cereo  côtraheiid  i  qe  net  e,qiiod  tctragnoti^. 
appellant  j  latine  verbum  proverbe»  iolacrumdixc- 
ras,  vfusdlcum  prafdia foré incaka  ooknda  ccrtis 
isï rgmlrJ!}  Çenf.&rrf, 


colonis  tribuuntur  perpernb,  aiiEverbfejnporario 
lure,  legedtéiâj  vt  mannos  ffiigulos  décima  fru- 
ifuum  a  u  cto  ri  rcpcdarur^hic  quo  1 1  eadem,  fed  csu  - 
fa  feoonilitudo  de  commercio  ,  6c  eontraibü ,  nec 
quidquam.  cuin  eeclefuflica  decuna  commune  ha- 
b  ct,iîaqii  e  sus  admodum  diuerl  urn.  Scdtamcncum  d 
origo  in  inctrro  eft  eoniltniti 3  non  Îiuii  cauikdubi- 
laisdî^cuLLis  gener-i.s  id  dcbttirin  t  en  i  cai ,  Pi  d’tôn  e  s  ta¬ 
lcs  baheut  campiptirtui  &  complanètus ,  quodTi- 
raq.incmoritt  isi  i  ctraC-t.S.cglof.  7.011. 31.  &  jS.  Qu  in 
6c  fæpe  conti  tvgic  non  dccima/cd  aut  duodecimam, 
vidi  6c  alicubi  cricefimarn  aur  lenius  cria  aliquid  pa- 
1‘Qclns  atq,  adeo  interdum  laicis  pcndijOiEcrdum,  Sc 
cande  decumam  inter  pluies  aut  parochos,  a  irr  prio- 
res  diui-diaijiijili.s  ena  in  par  ce  m  laids.  Hk  ii  de  ori- 

tine  conflatu  rienis  Cofbrct  nulla  relinqueretur  dp- 
itariojrc umbiguâjSc  origine  incerta  vidëdum  quid 
èconicdturis  j  aur  idoneis  pniefuniptsonsbus colligi 
p  olfit,  Fuere  non  ira  pridem  qui  contenderent  prius 
decunas  infeodaras  111  dominio  taacoru  fui  ile ,  quam; 
ccdeJiailicr  decimar  e  [il  ii  t  illi  ordini  confliruti,  6c 
e  drcinia  1  lercu liana  T  6c  Staltcnfi  ptobari  volunt, 
quo  i  empore  nec  fe udor u  itita nee  Teges  adhuc  ob¬ 
tinebar,  cmn  elfcnt  illi  mbtuaporiusiiipenorisim- 
pe  tii  &  ind  iit  io  Lici,  ne  c  v  Ilus  a.utoi'  diu  cum  q  mdem 
tL-niporum  è  veteribus  hoc  genere  in feuda rarum 
incmimt.Quod  Is  verum  effer  inutiles  e iTenc36c  con¬ 
citu  Larcrancfis ,  6c  aherum^qua;  ca  de  re  fubfcquu- 
loe  fune  ianilioncs  t  qu  ando  hoc  iurc  i  undata  incen¬ 
tione  Jaicorum,  vr antiquiori ,  6c  meliore  cxCauU' 
onero  la  nirenti,  nihil  tlÎerncceiTc  antetiora  conci’ 

Jii  tempora  repetere  ad  probandas  lnfeodarinnes. 
lmuflai  etiain  illae  concilii  inhibitiones  qua  lain  an¬ 
tiqui  6c  boni  pnfnmptiun  e  laiens  excludunt ,  poft 
lublcqiiura  concilii  rempora.c.pEO bibemus  ^  exi,  de 
decimis, &  qui  eiiam  inriquiorcs  vrbani  fanilioncs 

{lursntur,  quando  etiam  prae fumprto non  minusva- 
ere  debeat  poiteonciliinn  t  il  decimas  anre  liiiurc, 
domi mo  ]£ eorum  fniile  credimus ,  quam  lim  ab 
ecdeiia  parochis  aettibutic,  cumiilar  de  alieno  fta- 
tuere  nec  potuerint  nec  debuerint ,  vd  iï  o;què· fun¬ 
data  cifcc  lai  eorum  in  re  ntiq  i»  his  petendis  per  luris 
pnornaiCj  male  illa  inhabili  ras  in  periculis  la  ico  tum 
cirec  in  rorum  coniti  ruta  i  Potifi  cibus  c.caulam  exr. 
dcpraiicr.  Quod  £  decunse  ante  in  mrefricoruiu 
erant  j  necclfcJuic  edicis  poSlcrius  limationibus  cc- 
ckiiailiciSjqui  de  omni  re  dieu  pfifftari  de  amas  CC- 
cttiiis  volimisdeip£sqiîoquçiiidVûdatïS  ptcilaci  de- 
butlk,  quod  tamen  cum  nemo  fheiar , argumentum 
cilpUas-iplas  quç.à  laids  (Vneantur  cafie  numerOjiSi 
f  pe  Cie  eiie?  qu:£  olim  à  cl  erids  renebantr  &  quæ  eo¬ 
dem  c.tiUjCic  caufaqun  citer  ïjahcnarç  iint  acie  ricis 
in  manus  laicorum  propter  tranfmatinas  expedirio- 
nes  falicet.  Ko  [mit  igitur  quod  illi  putant  hiid,  aur 
melius ,  aut  ieque  fundati  iri  petendis  dtdmisquim 
dcricijbccl  ncCclfc  habent  prclumprione  iila  enten¬ 
de  re  ,de  qua  m  d,c.prolubemusi&  ad  ca  confirman¬ 
dam  poilelFionis  diururnitaieni  probare ,  quam  Ca¬ 
nones  exigür*  Nec  propccrea  pcriculû  eft  laids  pnf- 
ieilionibuidquod illi  putant)  quoniam pofTdikimTrn. 
dmt  uri  vitas  iuffici  entem  probationem  indude  deri- 
ruloj  quatvera  norma  cit  talium  diiudicationum ,  vt 
uif.  dicem  us, Denique  non  poted  non  inepta  dic  ra¬ 
tio  j  qiiic  in  caufakiicnrum  ,ib  infeodatione  pe  ritu  c, 
quando  omnium  aliorum  titulorum  par  &  iqua 
conditio  cfl  1  eitipriu  dis,  pcmiurationjs ,  fcahorniti 
qitorumcunque  itadue  ii  pr  unario,  &  antiquiori  iu- 
rc  decima:  in  bonis  Bncoruni  fuerunt  »  cur  infeoLta- 
tioncs·  potius  allegatur  pro  titulis,  rari  feilicet  ac  pe- 


π  ji  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  V I. 


n  c  mxud  h  i  üîm  u  I  empi  '  t  um  C0d$iÂiisr  quâm  vcn-  A  <?ce  [  c  fia  Jl»âs  esta  ûi  q  n  ibus  mçlâth 


j>n  ;r  ο  ciui c>  il  a)  1 11  j idc  ct> ,  t:i  te  [L;_  i  j ..  V  'j 


debiti  solide  frit  tolèrent  «ihil,  £  *BÊ* 
i  mu ib,  sracu ùdui  ef^qmi ut  iniquit  a?,  1  ’  'f  ' r|t 

ab  negatione  eius  quod  citini  i  u  re  dtbê:  *  '  * 


qisa 


n  e  π  i  quçri  t  ex  a  lie  na  ae  cuiariotie'qi^S^·’ 
.cailla  c x.dc  veri>,  %i.  &  iniub'.  de uarcrlvi-v^ 

lIlh.C.ÜUatTUm  fît  l'.ilr  ii  r·  Γίτ -Π  C  Ι.ί  .  "  Ι^Γ. 


ditiones,ccnfus,firphireoici»autalij  quilibet  ,  tege 

ditia  fidisetidarnm  d  eC  in  i  irum  .aut  sd  retins  cmd  li¬ 
bet  quûtwï  quos  col  irrat-kitsindto  ftcqucntîJTiCBbs 
Fui  fl  t  en-ru  m  c  il .  Λ  p pst  e  r i  gfrBt  :  1 1  febd ai  i  OJ K’iii  hae 
non  eireabfo]LitiiUm.s,&  jujusü  domini)  [yinboUuu, 

£c  notum  .qiiod  iils  coutcndi-ir*  poterat  oum  lita  de¬ 
cimi  rëteniio tncliiw ficïi emptionibus  rctrnto iurc 
dco  mi  tnpSn  ceo  aut  ï  ;di  bus  cti  π  t  L'adtib  Lf’-C  ur  ad 
fbiaiu  infiïodatieiiem  recurritur^·  eluri  ifto  Folo  illl'C 
quaeri  iaiçls  decima:  potuerint?  Qtpcircafi  verum 

aniaiuusfàri]  Juin  eft  »  cù«>  m  c  W  cio  i  ufr  rru  r  tfrrim  a  -  ,  x  . Jj | 

tint]  inferni  Ararum  de  bis  mtellïgi  ôportcre3qu\‘  pli-  ®  fieti  tuiles  furti  U  equentes ilà*  erogationi^ . 
dcin  cumin  iure  ordims  çccldkftià  cSU  i  t- ,  corner-  eecleiïas  fiebant,  iam  lura  cum  Paulus  verbum  f 
cioinfcodatituirituuiin  laicoLtranllaix.  Hcc  eiuiiî  J;A*^ciBMLÆ,^Lu..;AJii.  -■  -  -  *  Pr?" 


Boicb,c,  qu  utmris  .eïtr,  de  dccim .  Abhfçq ,  L·  ■ 
gn  o  r.  H  olhi  n  fu  tn.d  c  p  anadi ,  fr  eu  :  fi  a]  j  L·  ^ 

AbtAT.Mv,c.,«,.d.Knu,.cum(Jta^· 

UÎï'uliib  fit  Îpmuialia  mecuentibui ,  eùtn{j3 

futtcriiit ,  qtaæ icx  eit  mriis  a  &  natura  "fr  ^ 


ex  hominis  cunifiquam  iittgularis  opinione  iila  pen¬ 
dentium  contraria:  extenr  fiuiftioncs }  vï  ii  J  indica¬ 
tio  ab  vfu  petenda  h  r. Quod  Fl  alia  dlc  -ùrigi>Tév  çaufia 
debiti  probari  poOiCj  pané  aliud  indicandum,  ri  ce 
quod  de.decimis  origine  t-ccleriafttds-cfiftcurad-cas 

tiroduccndum  eiitjqui  à  commerciis  ,  &  contradU- 
>us  prophanis  originem  ducunt ,  n  ce  identitas quo¬ 
ti  idcntitatémaiguit  caufæ  aut  itixiSrHic  tibt  magna 
conieélura  j  quo t ils  vnatlumraxat  decima  loiuLiur,  c 
Cueccdcibc>  fine  bîco  mira  vnius  pamcia:  me  tas, 
î  ]  Iam  ipfa  m  c  lie  decï  tnim  or  tgirsc  eci  J  Hbiftica ,  quia. 
ctl  cuiutcumqv ordmis  pnraicianusdccimasbnc  ex¬ 
ception  e  debcai,  ni  li  pnmlegio  eximatur  i  P&tifitfj 
Crcdi  debctjilkm  îpiam  elle  Cad  cm  numero  ^  &L  Ipi·- 
cie^quai  regularis ,  &  ordinaria  Fit 3  de  neceilàri.i  cil: 
cum  alienus  genetis  omnes  acadbiitules  finr,  &  ex- 
itaordinariar .  Rursüii  plures  quoræ-  iub  nomine  de- 
cima:  fulueoeiiïivna reFtorijiltera, aut  minor  lateo, 
manuum  argumentum  qua:  laico  loluaiur ^  non  tiVc 
origineiauc  canraccclcfiafticam,qiiippentc  crcdcil- 


dicaret.  Et  profeiko  exiguntdh  ΡοιΆβ^^’ 
eu  ra  m,v  c  c  s  adis  us  rccogn o  Fcaiitu  r,  £v  pm  VTVU ^ 
que  rei Facrar  uauata  opera  iubue niarui  jViJ nttaz 
mere  vtTL  l  es  poiFcilioncs  V lia  de  rr.uLii 
] icc  cuniÉbbcc  arbitrio ,  quando  li^-c 
tlac  ia  com  em  c  rar  did  iud  s  c  m  ti  bu r.  ctmflans, 
t  n  &  rr  qua  bitis  elTrvbJ  unias  debei ,  tue  ic  v|Jo  j  c 
do  furore  temporum  aliorfum  sbduei  ptiuuur 
quim  par  cfl&  paci  ccmuen] qS: rc, ip.rrjD^tiiliiaf,  ’ 
Ergo  cùm  in  mute  iiajdc  qua traitamos crniinir-jf 
his  deci  m  is  agere  nes  qu  x  i  uris  c  cc  le  Π  j  Hid  Jbrur  .& 
iiii'e  fiuc  politum,  jtucdimnii^rioillicrditaariD, 
hnta:ldc  iiis  vidcMhdum  dl,  an pridcriptiorutuiiar. 
iic  E.i  i  mi  r.  Sed  c  i  u.s  d  u  bsra  lionis  muiia  ftrnt  capita; 
de  laiciSjfii  cleri  a  sut  m  ambigu*  tiidtetiiknit-cKiif 
Capita  receprarum  vfu  ii,  mcnti.aium  eoJkemus 
Qliocf  ud  Üïcôît U 1  li  1 1 ,  li  m  p  ÎCX>  Ü.'t  fi  Fojl.1  M  K  |i  F  J 
riaeli  in  cotum  eos  dccumium  mCiipacjfFcffr.Nin 
cum  lex  pubiica,  &  car-ouu  a  n  dtoriraii  priadpb^- 
tjuihtioxni  atque  ite  ritu  io  dc  ροίΐί^Γίΰηι  rtlillii;,®. 
poilibiEecll  prarien  p  noué  p  tu  cedere,  qua  fw  γΐ 


dtiiTi  grauins  quidquam  olim  impolitum  oneris  p  a-  D  Idticme  inchoari  ncqmt,  ncc  poJlilUu  Fiutéin 


xcccianiS  quitu  quod  ture  debtaiur,  fcd  vnnjn  tarum 
decimam  debcrijftcc  quemquum  Fusile  ram  Licilcm, 
Vtaur  duplii  aur  gtauius  aiiqutdpnftarc  ex  eadem 
ijiuFa  vdfcr,  autcxigi  pateretur.  Quare  quod  boc 
inodo  pédi  lolrt  commercio  potius  pinpiunolaico 
deberi  iuiiii.indum^quimaiit  mfcodatu  nie  ecdtfia- 
ikica»  aur  ture  ab  cede  lia  duFloj  Quod  i  i  nem  tota  ik 
integri  decima  reitori  foJuitnr ,  &:  rdiqtuim  qtmtt 
ram  rotam  impleat jiasco  vidi cur7eadem  decima  te- 
clelialHca  origine  putuJida,  1  in  mimis  decima  ftilua- 
rurreibor^akeri  mini,  Fic  habendum  dccimxius  tF-  , 
fc  origine  ecdcbaiticum  ,  Fed  reliquo  prxIcnpEu  el¬ 
fe,  qtna  ctfS  non  toti  decima:,  tama;  tamen  pntJerihi 
porui  t-  D  cniqiic  fi  retfor  i  i  n  io  t  uni  u  il  fc  htirur  fcd 
7  laico  Fobinir  decimi  tplanè  hic  crede  ecck·  lia  ili  cirtn 
e  ile  originem,  ic  tonfl  ac  Lonem  fattain  frudi  titulo. 
Mam  hic  cafus  pledfquc  locis,  Sc pareretis  hiv ivgto- 
jiibtis  viiu  fefc  offert ,  civm in  totum  iid  decimard  re- 
iftores  pcrcipiiir,  ciYm  integri  in  manibus  fine  laico- 
ruinT]>iiorum,abbamm  ,  vei  dc  tllud  crebro  videmus 
accidiflê ,  vr  ojmalieiiatis  tK  roto  decimis  uibtl  ireii- 
quusti  [upercSkt  rt  ûoribuE  ccdcfiarii  ad. vitam to- 
1  c radatn ,  p  areeeiani  farpen  umero  Coa  di  ίϊιΐΓ,ρ  ia  )n!  j 
gitioneinrribucrc,  qtiThrcram operam  tiaü, intibus 
crogaresmir.  Inde  illi  inhniii  rituli  trogisiomnn 
uxlp/iihttH^}  rrfvr ,  &'  qu*  vaenXvf- 
qudn jioimnibus  appeilaiîiur ,  equ*  olim  partrciaiM 
ipüntc  contribuebant  ad  alendos  pauperes  rcito- 
les,  cùm  ixibd  his  FupercfÎct  priffini  iucis ,  qui  nunc 
veluti  per  auarictam  expreili  dctredatnr ,  iitpé  per- 
quammalsgnè  alenribiîscôiuir. aciam  hiiTqui  nuper 
tum  ordinem  exd  fum  i  radice  voleb.lt,  ibbindccx  - 
sandefceticcs,  dc  illum  articulum  Aureliinenfrni  de 


propre  r  tepugpun  ria  i  uris  c-i ,  d  e  pra  kan  'ÆJÎDtÎÏ 
lificti  decretum  c.  caula?n  c+quamuiseït.iîtiitrn, 
6c c-quoniam  ιί.ΰ.ι,Ι  C^c  fu  Ia  iiviclar.Csrd.Fan.Ffit 
altori?  poil  glol  'd,c,  cauia  m  Hoffitjtubdiil™, 
Du  o  cal  n  s  c  serpi  iittrr^p  tatte  r  qui  m  li  j.·  masle  gicru- 
qua  t.LÏco  ,  aut  conceiliouc  apollolica  liRtadite 
qu  i  Fer  ΐ  eod  e  rec  Fdtrnr  Pamc.ad  h*c  di  d|?[tffi.C4iJ· 
C.at  ap  o  lio  li  c  s .  c  >.t ,  de  h  i  :■:  ou  ce  fiilra  pt  i  lAj,fscd 
milia  quainhliL't  tmicterata conFuetudupitdliini^ 
q  u  o  d  P  r.  nor.  d  occ  r.c.v  It .  ex  t.  de  c  n  fi  i  tu  ί,ηώά-  ύ» 

i  pii  .q.t.S  t  c  ph.  Bf  i  tr  an  d .  c  oFt  ^  ,vol  .t .  CarJ.  t  .rlr.tM. 
de  paiodi.àprsediahbuifquÉdcm,  Eigo quatit^- j 
quel  aïcii  s  ftio  iurc  d  c  d  mas  vç  nd  idl^soB  redept1' 
Icriprioi  Lt  in  λ  [  I  egat,  Fcd  omn  i  uo  titulo  agtiidutUiHi 
quiquia  raro  probati  pofia  m ianra 
rumirarc.uiLi  ndu  dl  p  r  -x  i  b  li  ip  ti  o  nc  ,qn  attnb 
teporis  la  pfus  co  n  firma  r  rudia  cm  m  prariuruptia  «IU 
de  co,qui  cani  lngo  tepore,  i.d,  e  fi,  immenituiibpfL· 
frderic^xinFcodarionE  ccclefiijid  elfiiurcortT01 
ruit,cast  crine  re.  Non  igitur  à  pnElcti^fianetn^1' 
tu  r  vidi  cati  di  au  olori  ta  s ,  n  ce  à  te  mpori  s ‘xfl 11  ?  ^ 
titulo  quem  cein  paris  laplus  sudiiQE  prjuiîuptnir· 
H*c  Fe  utenti  n  icholi:  lolu  Menach.lohAiid.^* 

ic  aliorum  Dt.Jc  |  rah. m  £.Panor.C.vlr.at·  cor-!"·’ 
Imol.d.DCUin  apoftolica  Barbar.d.cdnfijfitP^P:^ 
pi  en  trr  vola .  Balb.q.-.  sl!  iir.  Htc  ic  ro  reççjidlt >n 
v  ia* lie  pat  ro  n;  c  on  I  ulu  nt,fic  i udicantcs 

ii  v  crû  amam  us  propem  od  m  n  h  *o  verborum 
miçÏA.ÇÛj.qtiando  vuus  ceniporisJapius,  &  pL|fv 
ptioiiéjib  prifumpDoncm  iqu^  rinttrcpCiif 
voro  d  i  li  rurn  i  rép  o  t  is  lap  i  lis  cém  cil  ptci 
Icili  inde  pfsiumpiionc  allegati  uniJi  j. 
ncecire  Joccre  de  conceÜioriis  fvliba* 


ii33  Des  Appropriances 

quidam  putaJbadtv  Mamque  de  co  quod  ante  ire-  4 
ce  iîïos  nirfi agi  n  ta  am pli uî  a  n  nos  geitum  eit  ,  id  eft, 
anm  Alexan.j.  &:  Laccrartcui.  concifij  temporibus, 
quis  récit Fam*  pr  ubatsonem erigat ,  aur quis  fçftts 
ta  de  rc  refthnonitim  di&uruStff?  ncqüe  ilhifimut 
dicenda  fit ,  di;  qua  quiiquaui  îe  flari  nequeat ,  neC 
atiLid  fit  quàm  auditio  ab  ΙηΛοτια,  lcd  quis  taliab  rc- 
itibiLs  exjgitiRnfic  igiruc  negaund  cxjgi ,  quod  non 
vmis  raine  n  de  fdiolaibciS^ui&oribus  poitulabac, 
quodCard.  dixit  d.  c.  cum a poftolicà  lal,  ctmfirjrEÎ. 
vohi,  Alex.  ccnCvi.voL  1.  ïiarhar.  confi  jf.Y.olii .& 
con  fiqS-lib,  j.Ergo  fi  c  itqt  Fc  nt  ρ  n  c  Lq],  aïeu  ni  dec  un  a  s  . 
nulJo  teiqpotepr  itfcribcic  polie. 
io  Àkerum  dubitationis  ça  pue  efh  ·,  an  cùm  Inicus 
prit  tcnbere  décimas  ncqQcat,cxcmpHoucrn  idecs- 
mis  pü-flÎt  pL-æfeiiherc ,  &c  ree.çpiafçnremk  eft  ,  itec 
caniuetudine ,  ncc  coiifcnfii ,  nec pisfcnpnoue  ac- 
quir  i  |>oJlc  exemptionem,  etiam  fitocis  initie  annis* 
nihil,  elle t  folisnim,  quod  Ann  DitttiüS  dixit  c.  paro- 
ctiiiinos  cx.t„  de  dccitn.  Dom,  e*  i,  est.  deprabctid· 
BnebaraLconi.^. 

Id  quidem  de  ex  emptione  integrat  decimat,  ideik, 
ne  in  cotum.  vlla  loluacur,  fedtamen pars prieferib] 
pûiciij  &  quota  ,  id  rft,  lion  iota  lcd  ne  cania  fplna-  "C 
cur.j  frilk  ci  yt  duodecima  ,-vicçMua,  aur  criccfima 
lo  Edatur*  nec  amplior ,  iitue  &.  mullis  locis  p rr feri¬ 
atu  mcik,ncdc  ccrcaip-eCic  frugum,  aucLpcctcrum 
lbJuainrjh^cyuEgp notant glofi  Εηηϋ  Fanor,  c,  in 
aliqtitbt3i.txt.de  decun,  A;  c-  torni J Iu m  c.dilech  cxt. 
toiPaul.Parificonfipvolum.^  et  ii  FcJy.  J.  c.  cau- 
iatn  pugoat^albart  pfüdcriptt patte.  i*  partis  ji,  q,y. 
nec  torum  A;·  tribimalbdt:  eo  diibunnt,  &  vio  rece¬ 
ptum  eiLfied  &  decimaram  reliquiis  *  vbiccJleitLBt, 
rcite  pnicribirnt  quod  Anebar.  dixit  c,i .  de  dccim. 
in  û.Rora  dcaf.i.in  antiq.FeJy.C.  b  autem  cnc.  de  rc- 
feripr.  ego. anno  polle  puto  lalibsw  -prarferihi  ab  eo  ^ 
tempore  cx  quo  fruges  fiunt  colketa; ,  imb delico 
tempore  quo  colliguntor  petit#  noli  finn  Archid. 
dixicc.i.dcdeanrmin,  d.Brib.d.  q.-.rmm.ii.  Sed  rt> 
gunvard,  denunciari  vtilununtiU  m*  ic  plui  es  di- 
ucrfuu  ientcmiain  Îcquurituta  nc  kilscct  propter 
orni  ifain  p  c  ti non  em  p  r  iefer  ibamu r. 
ïJ  Ue  ecciefiis  veto  jpÊSïan  nltaaduerflisaltsm  deci¬ 

mas  pr.Îfcribere  poilitbnïcrdum  ambigitur  *  in  quo 
id  primum  mtdlLgi  eoo  eme  lolos  t  c  ilotes  ecclciLa- 
tnra  parocEitalium  de  i  ure  coin  muni  jundat-os  e  fie  m 
perceptione  decininatm, intra  lioes  lua:  paL-ocltia? .c.  jb 
ps  [toralis  cxt.de  Ens  quT  fiunt  i  prélat.  Siepb»  Ikrr. 
confio. y oium-r*Feljf.d.c.m  aliquibus  etiam  aduer- 
fusalioS  clericos  in  adia  habites  in  fua parmeia.  C  t, 
cxr.dc  dcdm.&  illo  titulo  firpepiofiaturjvnde  lirTvc 
alij  iiuc  reftores  3  liue  .dij  quiconque  prarlati  qui  in¬ 
tra  alienos  fines  tasvendicantjdociirc  ipG  teneantur 
dû-  ti  ru  io  c  ùm  i  ur c  com  m  un  i  * >  p  pu  gnem  u  r  d.  c .  i .  dc 
pr^feripr,  ext,  imer  tales  tamen  pr^feriptio  proce¬ 
dit*  &:  recipitur  annorum  quadraginta  c.  upoftoHca; 
c.cùiu  colniiigat  cxr.dc  dtdiu,  glof.Êc  Doit.  d.  c.  m 
aliquibus.l  loil.m  furu-dc  dec.&  Card,conO?.ÎL  ino- 
do  titulus  pmbatnr ,  fine  titulo  non  aJia  ,  quam  im- 
meinoriafis  temporfe d.c.i.I  l^c  de  ccclefiafiici-ï  pet- 
fnnis  recepta  féfitcnda ,  fi  modo  ecddias£c  titulos 
fiabcnt  ratione  quorii  ni  prtfetiprio  formari  pofiit, 
fiicatifinn  ducere,  c.placutt  i*id+q.t,notdu  c,de  quar¬ 
ta  ext.de  pr^feripi,  Ean.  c  diiggcilum  cod.ttr. 

Atque  haflcnus  de  decimis  proprie  acceptis,  hoc 
e  tl^n a:  origine  ,&  causa  cccldiallicis  ti  tufis  font  at- 
trïôuta’jVi  ab  fpiritualibus  cayiis.  De  his  vcrt>,  quæ 
infeoduræ:  dicuntur,  ofiina b clcrieis m iecnlares Sc 
hucos,  nulla  in  totum  Γοι  ici  ficum  lura  recipimus, 

iArgtfttt.m  CmfiïriU 


Ârt.CCLX  VI.  1134 

qu  tn  na  turant  ex  totu  muiam ,  &  in  ptopfiana  com~ 
mera  a  cr^n  Luunt,  in  rotumqnc  priorem  conditio¬ 
nem*  dei  iis  exuunt,  ïiccquidquaiïi  de  pridtrtbhdl^ 
tionc  rennenr  j  JLiiï  quodnorrünaMoipfâdccimalis 
potfe  Ilotes  gtittat  oncr  e  proba  t  ion  J.stitu  Ei,  aut  vo¬ 
te,  aut  pt^rumptiuA  Huïusrci  ptrfpieniE  in  foro 
nocaj  &  lÿmboja  traduntur. 

Primam quodtn  hoc  ipfo argumento  praEfci  tptior- 
tinm.,  dequortaitamus,  decimi  communibus  & 
vulgaribus  pEtc-feriprionibus  iubiiciiintiir , inter Ι.αϊ- 
cos  inter  le,  cum  tales  clFcJioc  cftjiufeodarï  proba¬ 
ta  lunr,  vel rnulo,  vel  præiumptionc,  quodan  fmt 
inter  lA cos  in  conte ftario nem  venire  nequitia! loqui 
negans  *  fe  ipfum,  vt  tncapacem  ,  i  n  re  m  1  eme  fiià 
eluderet.  Ejgo  laseris  itduerfius  lnicum,&:  edictalibus 
apprciptimeniis  decimas  iil]i  acquiri:  &  icgulati 
ominum  immobilium priticriptionc  quindeccnna- 
limuod  i  pii  quoque  Îchola.Îtid  autlores  tradere  lutrc 
an  fi  pridem,  Fcd  timidi,  &  pede  ce  ntim,  velati  or¬ 
dinis  illius  iram  depre cantes*  Card.  conL  iqi,  Raph. 
Cum*  canfiâj.  inap.  quia  eaufii  Paiil.  Pari  fi  confia^ 
yo].4.&  rccirat  Feq.d.c.caufam  Csrol.Riunus  confi 
i4i*yoE.j* 

Sed  nec  fipoliato  laico  agcnripolTeiTc^io  recupe-  si 
fanda;  etiam  aduerfius  clericum,  (nam  de  laico  dubi¬ 
ta  ito  nulla  e (lè  pùfictj  ubltarccm  noltro  fm  ti  exce¬ 
pi  lomcapacita iis,  autpra-fumptioms, Ûinfeùdiiræ 
allegare  u  i  u  r,  et  Lamii  Contra  itacuaric  .ad  deam  as  d  e 
rciLfpo.in  G.Sc  Dodtorum  fentcncif,  Ant.&  Abb.c, 

Ir  diligenti  ext.  deprade,  Fdy,  c.  ad  petitionem  mi. 
iy.cxt.àc  præfcrtpt.Gozad.confiy-Rorae  décif.  jp.  in 
nonis  Crauciç  tib.de  ccmpor e  parce  4.  cirncip.  mace¬ 
ria  muiL  17,  Nam  cum  taîrs  quahtar,fiuepropofktüj 
fi uc probata, int ctim  fuftincai  laicum  in  poLlefilunc 
fpotiari  cum  no  oportet  de  tacto, fid  rtflrrui  ad  eam 
pollcfïïonem ,  quam  habet  Initio  iure*  pro  priées  cis 
aut  po[lefiiunLs,quod  Bart.Ërix.dixîc  4.4.1.  cl,  bip  a 
dccifiaSS.  de  quo  quidem  dubitari  non  pollet  prx·- 
fuppditd  fpo]«tionc,ab  a-que  incapaci, vc  laico,  aut 
eo  cui  de  iure  commum  dcdma:  non  competent^ 
dubiiaiio  maior  in  redtorc  ccdcfue  in  fua  parochia, 
dc  quo  rarucn  idem  ItatucnduiUjqu ia  nemini  fibi iuc 
dicereficci,  quut  ddtiuctm  exparte  placa  Monadi* 

&:  Do  m.c.ad  decimas  de  de  ei  mi  iu  fi. 

Ne  illud  quid  cm  celebre  Lacer  aiienlu  Condii·  de¬ 
cretum  fub  Alcxand.  3.  de  ejuo  in  c.  ptohibchiusext* 
dedecini.vfus.,  iiirjbunalia  ucrftra  rcccpcrc,  ciim 
vetat  decimas  à  laicis  in  laicos  transferri  ,  imod 
larti  olim  loin  Fab,  nota  r  ac.  ^item  fcriiiaininit,  de, 
afriuit. Éclat. ctmfiyf.  Jibr.  t,  £c  fusètueiut-Cl.vLLd, 
Sdcîliia  in  fipee,  fi  u.  iu  fin.  &  Molui,  recul  rr  in  fcud. 
g.  4  J?',  qui  eo  loço  boni  diffci  malam  rado  nem  af¬ 
fert,  quia  fd  licet  Concilium  dc  e  □  fiatuerenonpo- 
cuerit,  poli  i  us  aiieri  quiiurum  ,  qu^  ratio  maxi- 
mèfalfiiputanir ,  cum  ante  id  concilium  non  magis 
licuillc  rcccpca  lententi  a  ii  r,  neque  ius  quori  po- 
tueriidcre  prohibita  ÆcmalienabilL,  Quare  libere 
veneunt ,  dunanrur ,  TraiisFcrrnicnr  àlaids  inlaicbs, 
comm  u  ni  commere  io  t  um  lege ,  cum  i  emd  ilife  oda¬ 
rio  polita  tit,  &■  probata  cemror  js  dur  Turuitas,  quo 
mucto  ante  diximus*  Ei  vero  quod  magis  mireris 
iclncl  tali  tfrirfo  alienata; &  m  commercia  dedu*. 
itae,  etiam  ii  quo  cafuati  ccdilifts  redierint,  nat  Lo¬ 
ram  hon  rmifimt  *  R'  in  fetido,  6z  prioris  dominii 
Condicione  manent,  necalege fcudi  laid  tximun- 
tiuq  Coiltr.r  Canonifiarum  omnium  lecifit ,  Rtîuü 
Cûîidlij  d  ccr  cca^iSc  quod  exrrtrc  Lud.ix.icgkcdititU- 
tio  toyirafi;!  dieicur^tfiumlcnlumliabcr  Jtcuu  Mo¬ 
lili,  diluit  ecfi  uucmetacimu; ,.  vt  verum  dicere  Ei·^ 

B  D  Ü  ij 


iïjj·  Des  Appropriances, Art. C  C  L X V I. 

Ctaï1foi*nfii&  bticarrice,&  sert  litate  «h*  drri-  A  Publici  itito  aliie  finit  vfihusmiblidi,j,TJl|11 
nuis  hommes  faenti itifi odnm,  c.  i.  m-  de  U  un  &  altem pccuma communi ,  &  publia  — ^ 

ΓλΠ d pcpiitl ijfi. &  tf.aic.qiii  teild.LÏ.p'.  roi-  QimcçiIIa 

ÎLcbuflinun  v craibi vt tuiria- s, cùm  Eüribit,  &  ytrh in¬ 
dicatum-  fçtffc  CUin  fumiu  perfpnaïu  ccek  fiaiatiuii 
14  rvatffkrctcJc/uinia; ..  reiLactuni  fianguims  locum  non 
h. iben?,m  libelle  de  decimi^  ie,nurti.  2.  &  i£*.  Dc~ 
nique  tmufibui  tnnrtïtim  commerdomm  jeg-tbus 
ilibiidimrar  tales  efleftx  décima  venditioni  b  us, pi¬ 
que  ratio  nibtfsydo  11  a  au  ni  htis  jdotib  □  s  3  cru  rditil  ioni- 
t;  busJconbprorridis.djfendatif]ti3bus>&  ex  mro  eàm 
cogniriitaïc  s  laicj,  &  indicum  ouilinm.  An  eh.  coufi 
^.'Anah.c.ïfQÜ  mifera bilem  in  fin  exr.de  v  fur.  N  ce 
priuikgium  c  fi  3  ctfi  co  nomme  appel  lai  qund  cft  eit 
de  rc  otiin  à Philippo  rege  arino  ijOjiCOiïfbtuiuirs^ca 
ordinati u tic  qiur  extni 3  nuta pr.Tgimricis  ,  cunas  Be- 
nedktusmcnomr  c.RayiimiuNpretbJi  iduque  libe¬ 
tis  aJc  fubiXfideLCü.nirin.a}.  CluCC  üitit.^fï  ΐηβίπι 
ul  ÿ,û  .nurmp.Stjfiparkfi),  rirul.  de  priuÜrg.  pïurl.  3. 
artic.ïjA'  aliee  quxdan^quodimipEâ  quoque*  J  itipu- 
jjinluperibacniii  ulioqui  gemte  obicttianrPer-  bvliu- 

gadoètua  Hilpame  Iccibii inipeeulontb. ttt.de 

cke.  g.rcftati  Vftde  fici-vccùniiitiomiufcodatioms  .  .  k  ...^ 

*iua liras  propolin  cil ,  en  protinus  eogmtio  ad  mdi-  ç  raros  annos  in  pubJrco  jjtoficArum 
cem  duiilem  ableganda  fit,  fiifticiâccuî1  nd  cognitio  acqtiim  Jôcum  ,ncc  rtfiritt  quod-defirudont^ 


,Ι,,τκ,  pecunia  cernymm.  ***** roilll|V  ■ 

;  nmt  lunlcon Iuleus  loquitur  Icg. fid  CrSD  v 1 

ci  p.  R  de  coiit ,  e  mpt.m  y  fu  p ubfi co  fu n  t  ,η^ί; 
du  duitate  >  vniucrfiurt1  3  aot collegio .  AuVc' ■ 
p^Eciir  ad  ylW,  .  Βίο  iwc ,  c4m  rdkpolïg 
communi  fcfiicet  &promifau  fifcultatenenlTj 
nullo  cui  nique  tamen  proprio  aut  janxdcii  bei  f  5 
Hoc  genet  e  funi  bafdicæ  ,  ibo,  theatra,  vid -c  T' 
fiiburbao  1 ,  v  rbibi  i  s  qui  hui  da  m .  vr  R  otec  kpTT 
deambulationes  hypurtÿj  tladia,  circi  s  q^a* 
vocant  >  tfcerm*  ii  cubi  in  publico  habcimir  f 
apud  PruJcnfcs  ex  cpiltola  IHm.  i^Kb^ëpjj  Î 
frequenter  m  Itato  dibaiu  3  qtifjmisonsnihu^^ 
bvt  de  populo  vtuur ,  fcd  iiutb  prtUato  aut  propria 
i  li  re  j  idée  iqut  fi  It  m  vi  u  tft  nec  ve  nderc  π  herj  ^ 
cvd  ere ,  u  cc  emere  qui  fq  n  am  .po Lier  y ψχ ,  (f|.  ^ 
Vin  .rient  pccinmi  vcrfarl  icribit  r t-x - d ^1. ftd Çc-liiiç ^ 
aliq  loco  iure  (  inquit  ) cimutis  ifia  non ό^Βά, 
iu Iqnaiti  habcntuiv  6c  vfiu  Îtmt  !.  1.  publia,  D.te 
qui  il  mine,  publi.  tilu  e:ara  onLJtt·  pritntuirioQiD; 
mercium  funqideoque  nue  pr^idibLpoJ3ÎiiiriIîuli|. 
fOctiiïqtie  icmpûrc  ténea nm r.  N  ας  [I  qivj  criu-un 


nem  indici ciuilï  tribuendam^"  ioksbiriotitilteiaen- 
<ias  ludici  ccdcfiaftico  quabtas  dedtnfia  ,  11c  ca  de  rc 
cngnofcar.  Qy/U’e  imper  cusn  ab  vicario  quoda  pn'j;- 
peentï  congrua  porno  pet  vie  tut ,  ab  coqui  ducs  mas 
infeodaras  dicercieirejiudicariim  tfi  earn  file  ciLldis 
îudicss  cognitionem  t\  appellatione  ,  lamctfi  rens 
clericus  dSvt  &  vero  -abbaEifia,  atioqui  dç  côgma? 
percientis  iü  dicio  cogiuiiaivem,  elle  eccleiiafitcs  indi- 
cisadmicatio  faEeterurd'cd  mfrodau"  dicebantur^ 
beneficio  feculaxiurti  donatorum  ad  abbatlfidm 


cir.  alitim  traLisrerecd.vltrui,D.dc  ïlucip,  t.  .£L 
ÿ.  li  quis  id  quod ,  w  mer  fi  cum  raie  ardificiuiuefi.M 
quô  p  ub  Li  co  non  η  a  c  etur  11  on  pro  ri  1  lus  tolli  tômit 
maij  lcd  iblanunumporu  foleai  t  qoairuliaiafrér. 
ttlm  l:  oûii  5 1  it  d,l .4. 1 1  qu  ï  s  ύ  ne  rmn  Cjqua;  vaSgo,  cm 
ellcorum  qui  genvrak  -,  fihaimmrmn  apptllaisurA 
oli  m  praefidu  m>l  praicriprio.  C.de  tip.public  f  p:  ; 
nullo  quamlibet  lo  ngo  rempote  ralia  pr^fcrfepi 
I.Y  ['ucapionem  èk  d.J,vlt-  Dde  vfucap. 
ptio.FraiicripiiOjinquitj  hui  pifblico  ηοπΰ^τίί·. 


pcruciuÛCjidcôq)  m  conditione ,  ikr  lege  fetidi  man-  D  fiftçrc^cque  ideo  diruenda  lunr  omnia,  qurpiir 


li  tlê.e  [  inLiu  in  perTonÆm  cccleÎLafiicim  rranllaias, 
fu  reliquum  cùm  de  partictihribus  praribripriû- 
jubus  qu  s  ntur  >  an.prïicripto  decimarum  iu  te  3 
fiouabusnquoqut:  dcncatur,  teaditurc.  cùm  con¬ 
tingat  vbi  Anchar.ïïo dederim,  .m ctiam de iblo^ 
quod  arabile  hitmn  cil,  cùm  amc  vineaciTcf,  vcl 
arboribus confitum ,  aut iylua  exdua  c  contmilfum 
vbi  Btuniascod.  tit.  An  pra’fçnpns  maioribus  mi- 
nucar  enatu  pf-iefcripti  fmt,  an  in  perioailftius  dc- 
cimui  priEfcriplio  de  perionaad  perkmam  estefida- 


rias  wb'ôrvel  in  foro,  vd  publico  quciitiEirutth. 
co  contra  bmanjrtt ,  aut  commoduiii ,  asrt dicarm 
f'actcm  arntans  ext ructa  naicumur,  ΑιΙ,τΙί,Ο·^ 
vi iic  ap.pr «  Îcn  pri«  3 înqui Γ  >  -1  d  u  b  t  lu  e  nd^.  Jccideu:- 
re  publica  Concedi  non  ioleîY&:  f  .liiüIÊiÎcîÈr.Êui· 
^  l.i.  D^lÏc  via  publics-’  ttec  quidem  tutï  τγο, 
quamquam  reges;  viurpant ,  tametfi  mdïbîurEj^ 
prmo.tu  proitciLonisciuEmodioLuniit cumr.nEiui 

p  mta  ta ,  &  fi  te  alla  et  munod  1  con  traha  ιϊγτΛτ  iqfc- 
lia.aui  lqcahr,autbi  ccium  chmqaut  ftuduittjft 


tur,  de  quo  I.Lficonf.et.Ubq.Îc  qui  Rcbutfleolibcl-  £  dido  lolarioalii  nain  ,  arque ifiarcgalLiw 
lo  q.14, 


D  h  L.OCÔRVM  PVRLICORVM, 

11 1  PVBLICl  PATiummi 
prxtcriprioiiibm. 

Cap- 

i  Public*  (]«/!  dit  mur*  cr  forum  âifinBîr, 

1  a  da  t  O*  'Itynit *  frtifmid mur. 


Puftitt*  interdUto*  ïn  pruut*  rtA gx'nttir. 
ï'uldiu perum*  xLdniiù p*4firit>itMr. 
ma.  PtdltfïiutTi  refit/#  x^.ànntfprjfcrd'unrur, 

S  titiiritt.  ffcwA  bthtt ,  ft*  iri tm  Imltt  cm- 

Fîteipf  m. 

ί  Prid/^fi  iutiuulm  "Vdri4  a  l  frrmtipdtts  tom  tduti- 
mr. 

7  y  fWftjKM·  tft  timt4tktvim  rtntem. 

ï  De  publicis  eadem  difiincti'o  fa  l  vend  i,  qua'  ante  à 
rinbfi  de  rebus  [acris  cft  confiriu  ta,  quarum  ilia- in 
vtu  ficroruin  fiant  t  afix  in  patrimonio  ccclcfiantm. 


. . - g- 

lixiftimauir  doit  il  s  î  urite.  A  ymo  Cranta 
rean  pore  parce  4. capitula  tncq  tente  ma.icnnîuv^1 
t  -Au  c  cia  m  p  \rx  ί  c  r  ibi  poife ,  fin  udû  puhBçib  db  | 
pc r  h  oc  η  0  n  si n ped  tiur,  v  el  u;  i  fi  adli  uc  J  upurl 
v  tïc  i  cet  fii-ci  c  u  t  ih  li  s  >uc  agentibus  /ei  fof  icgcprjtu^ 
pu  h  S  ic  a  mm  v  fus  non  J.a)um  ex  coititupdo,^^ 
•urmitt  en, mi,  A:  l’acic  ariliiii,mn'  d  J .  pt  îe  Itepri11·  , 

Π  Lque  non  d  ebc  r  eu  1  qtw,m  pn  Ltn  C  u  tantuui 
qu  d  I  un .gpt  t  raflario  c  fi  Ba  ctu  1.  CcpulL·  rît,  ^ 5^  1 
turibus viic.q,  ix*  NeûttCgandxtmEsmcns^teb  ^ 1 
pnuittmi  viiim  interdii sn  ir priBCipibui^1^ 
p  diqairatr,quod  ciJ¥>dicir did-l.i.  k  t: qteipn^f  ' 

1.  co  π  t  i  mi  ta  s.î;  .c  uni  qurnDuje*  v  erbor,  obu-.pr<? 
t  c\î  .p  lu  nè.  ï  ),qi  1 0  d  v  i-an  t  i  I  JJU.&  l- 1  Φ  ^2°  '  ΐ 
uiaiïibis.s  quoque  fieri  Folct,  qua'  hliJIllis  .m  p , 
fübfu  ntj  &  (b  is fcgibu s  v  i  uunt  quod  » :1  rcD  1  ' G 
i,D,ne  qtiid  in  loc+  public,  de  quoi  de  m tiS; 
de  vend. reb-  ciuit.Sib.  xi,  liiild-b··  col-Î*'i'lt 
qitsfd«M.Ç.iclç  ferais. ftigif.  .  *.lTT.ôpu-  ' 

‘  A I  c  cru  rs  %i  «cri  s  pi  1  biiéd  i  lui  r.qL^^I1  .;  L·  j 
b  I  ica  con  fil  tu nf,rcditu  s  q*rx  d  Ja,po «[>m,  _  .  ( 

uiariujdaifiularisj  &  quai  iu  reditu  p·1  n  L  1 


ii37  Des  Approprianccs,  Art.CCLXV  I.  1138 

ratvm  faut :  Net  enim  ifta  in  viu  ftint  Imgdorurri,  A  debitores,' contra  1,  Antiocheni  inn.  Didc  pritiilig- 


foi  ipfamm  corporum  in  vtmtcrfum,deqLtibu*glo. 
Linter  pubhtaÆhdb  vta,b.iî|JinïÉ&  d.Lféd'Sî  Ceftiu, 
&-.J' vniiiciii&c-uni' ihtk  de  rcr.diüif.  ï.  in  tantum. 
D-de  rçndiuiftt.  quod  in lntorc.  D.de  acq-ucr.  dom. 
Hoi  uni  nihil  pitiiatusquifqntvm  attingit ,  kd  vftbus 
iiuitaiiwtt  dtputniitur  Lartis  ttCÎiï  r  munitionibus 
ftnieiïtÜÎifdjïÎ  armamentariis.  iLel.ifKds  principum 
a·  irüi  u  m  ;  &'  r.i  lib  us  .v  ii bus  :  H  n rn  m  quoad  prud  C  ri- 
prioue s  attinet ,  diiicria  ttià  iîipcrionbus  natura. 
4  Prrtribrsbunmr  enim  omnia  tntia  quadta'giiira'Îi πηό- 


cred.èd  illa  cpiftola  ΐφ,  Bythinifiararti  cirntatunt  lex* 
vt  quos  vclicnr  in  ciiiitarém  fuam  suilcnbcre  lice¬ 
rer.  Quorum  omnium  nihil  duitatibus  licet,  qua:  al¬ 
terius  imperio  fubiunc ,  fenian  tamen  illis iæpe im¬ 
peratores  j  iSe:  reges  praecipiunt  ,vt  d,!  hinnii  e  &  1. 111 
boii.D.de  priuil.cred.l.Lucius  f.vLDy.ifd  nra.  t. yLÇ- 
dciu.'reipi&ï.  prohibere  $.  plane.  D.  quod  vi.  smr 
clanufic  krè  roto  illo  JibjkGpiftol.isü  aliud  Trajanus 
imperator  agitai Piirtij  ProconlulistelaiionesvCie- 
ter elini x;  ftnmnuim  mi périum Labem, non, nili  luis 


riim.ipatio icg-onincsC.de  pr.TÎeript,  $0.  anno,  lata  ^  legibus  tenentur,  idcoqa e ,  iicnmili  ,vr  imperaro- 


naititio  L  \  kim.C.dc  l.iu  uilcttlchAlcxand·.  coniiL 
1.  vol,  4.  i  ure  eonluetudinario  nihil  eftta  de  re  1  ne¬ 
ci  aticcr  couilicuciim.  Quare  regulis  vmueilhhnns 
hunc  quoque  r.afum  corqiitirhendimrtlligimiTS ,  A 
regularibus  ipproprun  elutis  includi  qumdecenna- 
lium  prçicripttomnu  cum  rinilô^Îc  quadragena  liutn 
fine  titulo  ,  quod  tn  e ccleii allicis  quoque  patrimo¬ 
niis  cenluimus  propter  verba  vmüeriïliia ,  geminata 
crnphatice  amc.  fcqucnr.  fasurs  tr  dn  itut ,  ime 
diftiiifitjonc.  Hac  verae  il  regula  prtricriptionum, 
quu  de  publi  cis  rebus,  &  pecunia  luiit  conii  itu  γτ,  . 

ttli  Doctorcs  quidam  iebol.illici  mepraqusedam  de  C  tendores i  firü  me  vigente  quidem 


rebus  publias  cnsica cum  Ium  Goniiuend ,  cum  alias 
luprcmiimperij  lus,  &  lui  arbimj  rem p.  habere YO- 
lu  nt,aii  as  lu  penoribus  o  bnqs  ias,id  q  11  ii  em  v  été,  i  ed 
id  tamen  fano  quod  iupremitatcm  lllâîn  >  (vt  ht  di- 
camus..)  imptrij  ,ab  blcivib  metiuntur,  fii  f olas  cas 
ftlcum  habere  putant ,  qusr  &  fiirrifaum  imperium 
Labeam  3  cùm  ii  flo  m  habete  tam  vtctlque  bcear, 
quie  corpora,&  collegia  habent,  &  aj  c:;m  [vtdicnc) 
i  coTti  muneai'.  Non  eft  igi  lu  î  i  upre  mu  m  1  rqpc  τ  ium 
ab  fifd  viu  repete ndum,ci:iïi  ilfcu'.  w!  aliud  Iit  quini 

publica pccui'.ia  repolltn  Jcaquc  Apumeûrum  cedo-  . .  ..χ . p . . ,.f  .  . . tT _ 

ma,  &  n  imperat  oribus  &  pracoiiibiibus:  Jubcrnc,  ^  de  pnblitan.&l.  iXÎ.dle  débit,  «uit.libiift;  6f  cubhçi 

.  I . .  . ...λΛ· . . L.l _  j", _ ; _ Jil_l _ v  1  1  .1  .  _,.l  j".  k  i'  -  rv;_; _ 


res,  tt  reges  quadraginta  amiaruui  pradcripnont- 
bui  tjicluimiriu-^  iteuri  in  domanto  regum  ihrui- 
nuisliioloctu  Proinde  etii  libi  Romani  imperii  af- 
Icclat  iuritccmiulti  prolatione  reip.  &  publici ,  Ik- 
naanaiTi  dumiaxat  rt  mp.be  Romanum  publicum  in- 
celLigi  volunt ,  nec  nih  abufiuc  illa  ad  a’ia.s  ciuttates 
1 1  a  duci ,  quod  aiunt  l.b  n  na .  D,  de  v  crb.  lignif,  noiu  cft 
p  ti  i  ba:  arrogantia! ,  &  auto  noma  ίϊ  x,  ncc  t  sumen  non 
abis  quoque  cimtatibus ,  C\i  imperiis  tuir  enant  rei- 
publica-luntj  Averti  lacerum  i.-.Lii  illud  imperium 
jgno  tetre  cogirur ,  multas  e  ile  aibts  adqur  adeo  po- 
ccutiores ,  il'éi  nec  vigente  quidem  imperio  in  pocc- 
flii  t  e  b  abuce  e  v  r  voc  c  n  i,  1  ia  t  ur  ά ,  ite  pote  liate  i  ndc  fi  - 
niruin,  &  vmuctfalLin  admLiiuiüiTunii"utitn  ton  tra¬ 
herent  ,  A  prcmiicuo  in  v  fu  fuit  rei»;  ligituficatio, 
quod  frcquennbus  eXtmphs  lJEc  cpilkdarii m  Pii, 
liber  x.  otlcnditcüm alibi  Ponticatuiti  A  Bithyni- 
carum  ciuicatttm  relp,  cunuonnorat  cpiftob  114.  ite 
Bizan  tinorum  tpiftola  44.^  ahbi  iatpe  ,  A  pubi  ico* 
dcbttoresdiiir ,  qui  Ap.un eorum  tcip.dc  btrenc ,  A 
pecuniam  publicam  quat  debvtftur  .  ■&  ÊÎiay  pecu- 
j  iia  |>ubltc,i  Claudio  polisànoruru  ,  venitque  a  J  mu¬ 
ni  d  pia  v  fque  haxvotis  v  m  rpar  io  1 .  i":  0  &  h  i  ÿ.  j  .  D. 


krniepi ftol.a ao,&  l.ii.D.ran  pubJi-.t.  for.  Denique 
P  tom  1 1  c  na.·  3  fta:  voces ,  Ar  pu  b  tici  v  fu  i  fimi  j  tn>n  mi  - 
1 1  us  quini  acf ,&  eJ  emen  ta  ,quofi  glo 'C Sikly.  A  ug,  lail 
fi:  caitcri  etiam  notant  d.L  vit.  kaque  A  publico  te¬ 
neri  SuctnniusiliSLi,  eum  qui  tdp,  eorum  unitati  te¬ 
neretur,  qticl  fnüdo  pleMllfique  ÎLibllahtiué  ea  vox 
vi  urpatiir ,  v  eluti  cum  peilimum  publicuin  dicunt, 
&  publicorum  condurares,  id  c!t  veCiigaiiumfic 
redituum  communium. 

facvltaVi  pr.îs  ciuii  nossir» 


Cap.14, 


pnuilegiLimiamuii  vtvL  tniliilimuisi  morem  habere 
le  conte ruiebai^ne  rationes  publica: 'pe Ciiuiç  ab  pto- 
conAdibUi  uiipicerentuij  cùin arbitrium  habercie 
<h  cerem-  rçmpub,fu.o  arbitratu  adminiBrandi  j  ha- 
burî  igitur  lileum,fic  coloni  a,  Pl  ini  |  epiflola  4S.  libr. 
x.  l·.  s  go  fatei  idu  m  cft  no  n  v  no  1  u  rt  v  ti  c  iuiraccs  & 
refp.  Omnes,  kd  quaid.un  ibi  arbitri)  cJlefic  Lu-mnTo 
imperio  poilcrc,  qn a flam principibus  inbcftc,  fic 
Dyn aliis  vt  huius  regni  omnes,  praircr  admofinm  1 
paucas  in  limitibus,  Qo,t  fui  nrbitrij  funt  augufta 
ι>  m  n  ia  ,  ta  m  v  fti  t  pant  quam  p  ti  nci  p  es  catrcri ,  quod  B  An 
Barro  l,d  ixit  l.tu*m  veanm t-  $,itcm  i  e  na. tu  s.  D.  d  c  pe- 
fiî,  hxted,  ideoque  eodem  iutc  fi:  prarfeipiionum 
tcmpnribiis  nfdçm  vcuntnr,  Git-crv  iure  paiilomt- 
iius  alio  quam  ftauattmim *  dc  quoglof.  irafibtio.  An  faadtatj  pratfctibi  polite,  ^fq^dÉicuharis,, 
leg-vlcim.C.dc  i  îictof,«.déi  cexnlcg.  Cum  qui-  D,  da  quid  trean  ioris  appel!  it  cor-·;·  cortineaiur ,  ante  dil- 

vitb.  fignif.  Nec  de  tHcaiibus  prjuapiun  pi  milegiis  ■  fer  u  1  mu  rr , A  Cmu  e  t:i  longa  trkiaiiouc  perlequtiuL 

quidquam  attingunt  3  nifi  quantum  cft  pnmlegio  ab  lib.de  tempore, parte' qtiartn  kctionc  incip.  materia 
pri[icipibLLs,velgentisn,-Loribus.ic[cibunHnLi.Cilc  fall,  ?.πυ>  jS,  Balbdn  prtdctip.  quarta  par.  quincÆ 
reb.  chut.  Lib.  xi.  1.  Jimile,  D.ad  raunlcip.  Hoc  gc-  patiis  in princip, 

ner  c  p  ti  0  i  legia  in  pl  eri  (que  c  iu  irati  tins  a  nÿf  qu  is  ti¬ 
bulis  conti  nentur  ex  prirkïpiiiü  conceftiotie  ,  vein  DE  P  RÆ  SCR.  I  ΡΤ·Ϊ  O  N  H  E  R  V  M, 
■jllaPhnif  rpiftola.  4S .  Apanscorura  coIcjiu  3  de  ra-  p 
tiombpi-  fuis  non  inipiciciitlis  3  id  cft,  ne  npud  pi  o- 
coniulcs  d'c  pecunia,  &  denariis comim-inibus  com- 
p  ut  arc  cagü  te  n  tut,  v  1 1  oqui  fu  Ici  Lt ,  dc  qno  ip  Îb  11  Κ¬ 
Ι  re  t  lj  ri  pn  ctiqnt  üi  m  la  ci  oiic  j  n  ngift  ramum ,  aditer .  1 

r  lis  c  tu  i  ta  res,  fie  al  iu  c piftpli  71.  d  c  hss  qui  11a  tj  e  κρο- 
(iri,  A  à  quibuÈd-nm  ibblutl  t  lient  y  &  infctuirurc 
cdticat  i,  A  c  pi  ftol  j  Sff.1  v  t  btnia  vc  ndî Ciirt  licerer  co-  î 

rum ,  qui  inCi'ftàti  decebiftcnt ,  quod  Nj  colle  s  pra·- 
tcndcbanqqit od  J .]  ,G.d C  bon  .  v  ac .  pi'&h'sbct,  I  ib,  x.fi:  j 

cpilb  97 ,  v  c  ]  Lis  p  ro  ropra  iitc  hibcrejjt· -iuluÎl'itts  iuos 
^rveuirjff  Copj.iïrUf 


QYÆ  ALIENA  IL  1  ï1  IL  O  H  I  B  Jj  H  ï"  V  St- 

Cap,  λ/, 

Frtlrilfitifnum  rAîift-  {imrforUm  AbUrsiw  finit , 

a  rfifflrti ,  Mffirtht Π- 

rrwtt*  j  ttfiitlomm- 

Γτώώίιχηη  It^um  tx pniitek  cwfis prtfrriptiaiift  im- 
prdtiwi- 

FnhtbfU  ^ij/jorfî'j·  j/rwJfM3  aut  temjwrdiÎit?m  de  ίΛϋβί 
■  idw  tttrr  bthejirnrr 

B  E  B  ii  j 


1119  Des  Appropriantes,  Art.  C  C  L X  V I.  n , Q 

4  tMkto  tliwMnmm  «  A  caufsë  ncrfonis  prohibitas  egE edhmmr  3  npc 

Mut  Pt ncos  obligant ,  quod  Cor.  per  fournit  d.  cW.  ÎT 
-  Jjidimmuttitirtlftlimaei  juidyde<tnt.  nuiqApJib.j, 

PreJ^jtif/e  Itff*  ,  gr  fnmrti tt  iiHetinn  inhil  fat  *mnd-  Sunt  is  aitenus  genens  p.rü9ïBÏiionei  -fl||iï 

Λ  G  œplidrer  pc  r  i  e*  ied  j  teur j  u  m  qu  ad ,,  Jhoc  cil  ' nCl)  4 

alienation  es  UûJti  infirmant  iiunpfidter,  ifd  iïa  ^ 
mtim  cùniiii^Sia:&dei€ri|ter  à  % 
noninterçetsefc.  Arque  Si i  ncin.tmi  li  '  " 


tilim  UgH 

ÛtüCfoy  âfàfttt$Æ?  _  . 

7  Tri JhJuftejiti  £<*  cpntrjtfvtn  déminât <τ  ?τφψ**~ 

nmmu  im^nitunt. 

Z  ΤΐβΛηκηΐύ  çM'ita  f  rtfrttlttmiur  unir*  DtÎÎ.ftuStn- 
tm> 

ij  FrfWjdJViflfJ  ir Quorum  j’rfWfj  deiMiasoi/ 

1  u  Cemmtv d« i  iuëhr  bmt  de  r iWif  /ira &t/Jwë  *ityajWjiiw. 

i  De  lus  rébus  qui  it  ic  nari  prolu  be  nttir „  a  J  mi-  ® 
rnjmL·  cil·  Ikhohx  dijÎëtifio^  dumcuiuiuis  ieiifufuac 
çuiïvis  regu  L  v  fingu  n  tu  r  ,  qu  x  perquam  iWpc  in  i  p  fit 
huis  priai  ci  pi»  &  ma  vidimus  thefes ineumint.  Nos 
IbarDm  tuaieriamin  Aiaciquru  colligemus,  Il  qui 
fitii  poiïit.v  t  quidpb  m  aiLyium  comparari  pol£r»& 
vfurpri  Îoro  „  &  tes  agentibus  :  snquo  piimum  ad¬ 
monendi  fut  π  us. ,  «ou  v  mu  s  generis,  aut  eorurndon 
au  torum  prohibitiones  ture  proditiis  elle  t  neevun 
nu t.iotontatcra prohibenti ino  parcus.  Quare  iejia- 
undi  iqjit  cafbs  .ptoltibitiônuiri ,  nec  canfuiione  ca¬ 
llium  pemirbiinda  eft  mtelhgcmiajAUiîüarer.av  tra-  C 
itario. 

Quidam  enim  ex  per  fouis  funditas  habent  cau> 
las  proiubcndiruni  alienationum  ,  vt  cima  inter 
maritum  Sc  vxorem  donationes  proh  Ibentur  >  inter 
ptrcmh  &  p  rilbmpto  $  b  arcd  e  s,  i  π  ter  regtot  nm  & 
medicum  i  inter  litiga  litem  A:  iudicern  ,  &.  Ji  qui 
ciufiniodi  funt  3  cuiulmcidi  prohibitionum  ciufi*  fiu- 
mnnrur  à  ptrio  «is  Sc  conditionibus  earum.  Sed  hic 
agimus  Ac  cautis  prohibitionum  fumptis  ab  rebus 
ipfis,  f  iunt  vero  ab  lcge,iVtuto,ccmiticEudme  3  iu- 
diccjConttaSienribnSj  cdbmihtis  fed  effectu  impari. 


iin  c, quam  iunSj  vt  1 1  ,t  dicam ,  nosi-aiEttctirit  ; 

l'ùiu  res  ipfifc  pet  le  inalicnabilcs  non  ftint abibbt-' 
tales  funt  res  minorum,  ec clcil arum^nu}^ q|J^ 
fmedccreto,  Ai  certis,  iolemniraidsiis  aliçnati  a£ 
queunti  fin  i  ntc  ruent·  rc  ,rc  ctè  tr^nsferuntar,  s  Aa  & 
pi.-ticribs  poUijjLî ,  id  quidem  non  pjliin,,  y  |r^ 
ante  diximus  loco  en  dt·  l  l:  pt  oprio^Hitc  valg.j û:1IL 
Bild .  S  lh  1  v  C-CafL.  Cy  n.  dd.vli  -C-is  l  quintani!,  m  j|^f, 
reilmon  eft  ncceJli  Ak^-toln  Ctor.  fcrd.Le^.jj’ 
ίΙιυί,Α:  vnlgodj.vbi  1er.  Balb,vbi  Γυ  ρ^Ο>Γ.οθπ,Γ.ι 
vol.nSed  6c  hoc  cùm  prohibitio  apponi  tut  rcfcefti 
minotTî,  Ini  cumoinaneo  cuntrahasiiur^a^^ 
liirio  extraneum  non  arclabic  ciiamde  îc  Ληηππ>, 
quod  autc  fumus  p crféquuti,cie  quo &  CafL],vlt  j, 
fed  qoiaTco  I ,  ^  uC.com  munia  cie  legat  ni  Is  chniiiituu 
Jit  homini  jlu.it  promulgat  a. 

De  magjifrnniiim  iu^t Cantium  prohibibojali^;  I 
/ic  puta  nï  inio  tu  m  cas  non  valere ,  nifi  n  his  tïdi  I 
fiant ,  qui  lura;  lunr  exprellle ,  quia  nemini  tuam 
fu.uuirt  arbitri  lut.  adimi  poilu  j  nifi  ahquailtliiou- 
ii  intercedar  ί  Ü  lJ  ii  cum  lege  eifeL  alicnmwpriil<-  ^ 
It-lLj.  iudiciuiris  tiiain  ex  ea  caufaprciliiiiiutiiiiia- 
Celletn  ,  putant  o  mm  cm >do  ecm  j  nal  i  cmbiltu:  ücn 
prop  ctr  dn  p'  ex  vin  culum  I  lt.oJ  ,&ί  A  Ses .  d.i.  diui-nu. 
lÿf.Ac  zç.  Bnild.  Î  acceptam  in  fûu:.  de  vftxr.  t ai.  i  i..·? 
eut  bonis  Bart,Lqiit‘jrii3dmodiiit!.C.de  agnc.iirtil 
Bald.t.eu legc.C.  jc  ccmd.ob aitf.Corni^ 


Legalium,  fUtut-uiarum  , confuctudinaiiatum non  D  num.cf.gloj.ani  h.liocuvspom ctuniC.dc Isfitii^ 
dilpar  potcftnîj  vc  auAtoritaspiohibcntiuni  pene  ex  ‘**f  ^rrtn  ~'1 
coco  aequalis* 

t  Hic  regubi  rraditiif,  quarlege ,  coiifucmdine ,  ita* 
ruto  j  ah  enat  i  prohibe  an  rm.j  ean.ee  viucapipoilcjli 
quidem  ex  publicis  ,  &i  legal  thus' caulis  liant  ,  Ac 
rem  p .  r  c fpi dcnctbtts3v  c  5  u  ti  i'  itio  i  sn  p rilcin  pt  ibiliu- 
rssimprelFo  propter  psrohibinontm  legis,  qui  com  - 
merci  uirs  prohibcn  Sc  püicLsirixmftniouct  ab  agen¬ 
te.  Huin  e  re  i  v  ulgati  loci,  lege  vbi  lex.  DigefL.de  viu* 
cap.vbi  Angel.di  Bakl.  toijt  ichola  lege  filitiibim.  /+ 


defl  Nos  ad  Inomnis  prohibitiones  fttnpjro 
mulgàtiones  c  a  tum  accedere  requ  sumus ,  ΐ]&:ίίι· 
pra  rîixinLLS'.Jti  loco  Je  ptodigis,  A.  intercidis, lin¬ 
qui  extraneos ,  Ac  ignorantes  iteo  arttaiiqeuKiTir 
un  s  t  a  lia  acquire  re ,  prie  feri be  re  ,Αί'  a  ppreptiw  f 1 11 - 
finr,Av  BarudcJCLLir  S.  quemadmodum.  Cdi  J°rt  ;i 
ccnl.tib-  xi. 

Qui  cx  cnnir-i ihi  alienar i  prohibe ηύΐί,^ιπΜ' 7 
do  alienatio  Ac  doiiûnis  iranflmo  în  exirarueijftwi 
perteit  impedirij  ita  nec  priLctipriOjqirit  ui^mii· 


diuirD.de  le^at.i. Ta cob.  de  Arer,  Ban.  Ba-ld.  Augei,  p  traClaiio  i,  ca  lege  C.  de  cond.  nb  caul.!.  fiiuq^ 

T,  I  -  i  ‘"j-#"-  Π  I  I,  Γ1  i  I  r  .  .  1  ^  I  I  *.  I  ..  .1\  -LI ...  I  Γ»  I  .  ..L  ηλ«·ι|ιΓΙΙ. 


Raph.  Fulgo  f.Caft.l.vIt.Chn  quib.cauf.tn  inceguim 
relt-iiûri  e  St  ntccll]  Azodiif  uni  ma ,  de  vfueap.  tex.  i: 
i^loJ’.Lalknatioms^D.dcverbrfigqti’  vbi  fiait,  vulgo. 
Lz*  C*  ptroempt.  gloi.h  non  efi  incogninurirC,  qui- 
hus  es  u  Û  [i  o  u  ci  bit  Joug,  tcmp.p  ræ  J  i:  t  i.pt .  Ab  b  >&  F  e* 
lyn*  c.  cùm  îionliçcat  ext,.de  pnfci'ipt.  Asr  queus  ct>n- 
gn  1 C  Corn,  con£  1^4.  ad  fi  nem  v  er  J .  his  tamen  non 
obftantsbus.jBaIb+  in  ftaft.prxic.parte  quinta  .partis 


λ  tege, D,  de  verb.oblig.hir  C-  de  teb.  ab  tiqijalita. 
CalVr.l.vhi  C  eod*  fdiola  iota  A.  g.diui,  RcttnM^ 
meniuiv  ic.ii·  ab  eradente  ex  forma  carum c-^1* 
rum,qu;t  vulgo  traduntur  d.l.ca  lege  Sc  l.qus abi.'fr- 
r.iA.  D.de  a  cq.po  ii  1  &  d  du,  Cod  .de  rcb  dilieri  .&  ^ ‘ 
dus  k:ge  vliiina  (Jod,  de  p'aft*  int*  eiupt.  dofniiq 
tra nJlat ton  em  i  m  p  edi  ti  p  u  tant.  Qupd  quidem  ¥*: 

i  ii  nickviujiokroj  ijitercc'iicntc  if-adente  atqui·^ 

quinte  q.icem  j.  Hoc  genet  c  iunt  Jacrajtfligioki3im-  ticmi  oontraitui  emptoris ,  îk  baiminiculwil· 

blica,  Ac  talia  dc  quibu>  ante  iig.il  lacim  iumnslo-  quod  libe  1 1  us,r  e  rcuuo*  A'  hypotheca  [i,i^rr-llS·^ 

quuri ,  qui  b  usinlixa  dt  publica  cauLi  j  i  np  tac  icripti-  τ  ur  qu  ii  ide  cerni  ali  p  n  fer  iptionc  ri  culaiaAur 

bilitatis.  fqUap|iraprime:iuo*  JSecca  res  dubLtancnqr^^ 

3  Sfd  ea  qui  à  lege, yd  fi  antro  alienari  prohibentur,  habet  in  re  quidem  p.wiofMec  cmiurciipd 

tc  mporatilms  de  caulis ,  aut  iiaguiofum  hominum  hnprifcriptibiljras  ab  Loin  ti ,  vtante 
rdpedlUjSiüt lo cotum, dc terminatas  vires  habent  ad 
fuis  ciui  fts,quare  &  Ius  c  e  ifint  ibus ,  cornu  jt  rei  is  re  d- 
dunau,ic  in  cô  tradlus  alicoariuûs  d  educuntur  3Cuin 
priuikgia  peususdici  debeant ,  idcoque  quod  fun- 
duin  dotale nv  alipnari  non  polle  puta  ut,  ac  per  id 
nccprieictibi.l.  (1  fimdum,  D,  de  fundo  dora  E*  id  ve¬ 
rum  dt  per  fiant  e  dotis  cansrunam  fi  dcfiem-ilori  cf- 
fdjA1  abeniri,  & pruTcribi  paceri:;.  Seijivc tales 


icfcrip  t  ibi  1  j  tas  tb  Loin  té  „  v  t  a -  -  -  ·  -.r 

ve  £p  tel  u  p  c  rfo  n  ^  ,qua  peri  d  ni  r  te  t  umoetn  a  ^  ^  ^ 
dum  1'uinn  pvohibi  no  confequitut  ^:,:[Ljiri^ 
qui  non  tener,  qui  auftorliaicJegLsJiJO  Jilu  ^ 
aequi  r  un  n,  A'  co  n  fi  rma  nr  eti  am  de  alie  i  u 1  «  _ 
bchisqux  t dbamento, alienati proJub 
gn  a  d  j  ilcni  lo  ,  c  u  m  pl  urc  sputent  dpi LlltLl  Ll·1'  ;.ζ 
divi,  nec.prLeicribi  pnife  raiioi>e  vii.qui·1^ 

Voluntas  dckxipia  pamuivimhabfaute.  !'·-■'_ 


ιΐ4*  ^cs  Appropriances,  Art.  C CL XV I.  1142 


Mtf a wh ■  île  itfjp nper  l.  2. C,  p  ro  empt,  L  parer  fiUunu  * 
i.lulius  A  grippa,  D.  de  lega  1.1.&  hpcto.g.libcrrü  ëô. 
nc.Call.S:  Cy.L  vlr+  g*  iin  autem  auaririai  C-comtriu- 
made  lègue.  feald.  &  Imoi,  d.  fvdiiii.  Bars.ïrnot.Cait. 

A  π  gel  ■  À.  1.  v  h  ï  lex  (  'ait.  tÜ.  1 .  C  de  rcb.  π  t.  non  ali  en. 
Fely.dvC.eùm  non  liccac.Cor.GonC  254,  hb.  $.  &: 504* 
eoti.lih. Quidam  inrer  fidentes .  & igncnàces.  empeo- 
resiliftingunc.  Quidam  ncgaitisiLinidiitLiiAiatiem 
probari  iutu  vt Car, d.conL· 251,4.  &  ind ifkuiéU prx  - 
Jcripiionem  impediri  cùm  mamfidlc  probetur  L.vlc* 
i*vft.  D. de  légat.  i+.San;c  qui  prifcriptionemviiéu· 
Haleiti  non  adanittuntj  de  tnccnnali  LongiÉluna  aliud 
purent  j  HéC  impedui  eu  su  rc  Lin  ton  s  prohibition  es  vt  ® 
loh.  Cror.  Alex.  £c  Ferd.  Loaz,  d.J.Diiri.CtirnauLrird. 
confli^·  Eart.  vnum  aîqnc  nliuct  Îrnrin  in  Lvbi les. 
putat  impediri  111  j.  Diui  non  pucar.  qnàmpôftcrio- 
rem  fenccnriam  fUph,  Cum-  A"  Ak'x.ibi  Sequuntur, 
idem  Alemoni"  q>.  lib.3.  lafinucat  d,  $.  diuî  &  l.cùm 
quid .D.ii cerupci.  Ego  ci  fi pluribus  oppugnati  me- 
Horem  icntcnciam  video jtajfte  exm*  qu^  à  veto  ftar* 
amplector*  nec  y  LLirciiacori.s  prolubitume  pu  Lié  ayt 
domini  j  trim£latioucmi  aur  pratLcrïpïiunem  impedi¬ 
ti.  Nani  cum  hominis  cuiuiquàm  priuatbac  ne  mdi- 
canris  quidem  onn  auitoiicas  etle  potio ,  vt  rem  C 
c.QiQïuerdis  eximar  3  cuius li^jracommeccaiis citj 
fequitur  impradcripiibiliiatis  ccuiditicmeni  à  milio 
quoquam  contra  ri  u  ,auc  te  ftàmci  ico,  aut  priuaco  fk- 
Üd  imprimi  poiïcqi  ihiata  quidem  de  cauia  &retpe- 
düij  Ôc  quoad  txtr.uicitm  contmihi non.comprar- 
hcnium>  cinn  nec  ur^feriprtoni  renuntiari  poJlit, 
quodvijlgo  tridkjncl.iu'inQ  pureitD.de  légat-  l.quu; 
fauore  publico  ad  flubihenda.  dominia  reperta eit. 
Inepra  A  puerilis  ratio  eft,  quiE  Je  £.d.j  Eponae j  iumi- 
mr ,  vclitttlexj  &Tcftatom voluntas tequi  polleant, 
quod  péE  dictum  fLutre  ibholailici  aurores 

exaggera  n  1 3  ciini  hui  us  priun®  legj.v  Jpqge  alia  con-  D 
ditio &νίί.ΰί  priuan  idli  cet  arbitri  |  ±  qua;  publicam 
n  ec  rol!  er  e  poli  1  r,  π  ec  æquarfjOÙ  oiiiutï  pn uatorum 
voluntas  iubsicirnr,  ic  paret  cU.ucsuo  poreft.  Ideo- 
que  quüdcLimquc  kgi  publics  collibui[,etii  duruin;. 
ferendum  til,quod  priuaro  tcilaEncuioplaCuic^i^pe 
rumpitur  »  far  pe  mtcrddit,  pltttimquc  Sine  edoctu. 

ÿ  clt.cum  ut  le  gem  pu  b!i  câ  ma j  n  i  r-  Dentd  e  ilU  quan- 
tacuoque  legis  pore  itas  ..dc  qo-iin  &.difponatjjion  in- 
ftiisra-·  efl  poteStatis,  fed  co%  demum  tritet, qui  Lice rc- 
des  futui  i  funtjvel  etiam  bon  orati  Jn  excraueos  pla¬ 
ne  nil  lutris·  fibi  v  endien  t,a\ m  oraàklegis p  o  cdbs  xb  £ 
auftoricoie  conditoris  vim  di  estcniiotjutn accipiat 
prinatatiii  fi  ptiu.iri  clf ,  publicam  &  popularem  fi 
luinmtimpenj  t'il,quod  rc&c  Gor.idutTbt4&  perfr- 
qmai r  d.Coniajo4.  num.  19,  d:  io-dc  d.tonÉî  vobr. 
Bd d .tiL ea  ί e ge .  Qu_ic einri s  principia  repugnanti  v  c 
cLtiufqUtutt  pL'iujttQ  aibiuio  rea  lou^r^fcripttbilis 
fiat.  Nequu  i'jotn  qui  pra4cribir,  id  habet  à  iurc  pro- 
KibenDSjfedab  lege  it  Luo  iaitoj  aique  adeo  id  con¬ 
tra  ius  alienum  propret  euiiaudam  dominiorum  in- 
certitudinem*  Quare·  v  t  demum  collium  ,  quod  v  e¬ 
rum  citjJiigo  c  outra  ttc ,  1  cif  am  t  nto  ,γ  c  1  vila  priuaea 
turis  au  r  comme rcij  porcilatc ,  publici  ietris  vim  iiti-  p 
p  cd  i  r  i  poi  [c.h quo  ad  extraneos  q  uuicj  n  jit  non  eorum 
acquilirionibus  incercedicurjiiiliinjquc  ibliuSjkgLs  ■& 
confue  1  u dinis  po  re  fhu  tm  ciFc  pu  ro ,  i  dque  de  immu  Jl 
publica  legalis  j  &  vniut  riaJjs  tit  prohibicioitis 
caufjj  de  quo  etiam difccptaûo  eïtac fends  d.  1.  uc- 
u.o  poceit. 

îo  f  iabes  igicur  de  coi  a  titulorum  mari,riij&  traita- 

cionc per  fpcCies non  iudiligimem ^  ficuri exiftinia- 
muiiconibicntadoneïîij  &  dnudicanorscm,  ne  poil- 
%  barc udum  firiu  regulis  yelufriîdibüï  >  quando 


hacc  iptcicrum  ÿç  indiuiduntruin  fena  &  iuigciads 
explica  lio  dubitat  iones  de  κζτχ  dillmufitat:  rurn  xu- 
ris  Lonfnejudirarij  ^  parrif  appltcarionem  iiucex 
coniiderstmnc  &  i  ure  petfbnirurn,fiLu:  rcrumipfa- 
rumprçferiptionis  labotarc  put  en  ru  r  j  u  uibu  a  1  n  ali¬ 
bi  loeu  jordincjmcibodo  cradira. 

^  f  Ο  V  COilTRACT.·] 

ï  CanirJtiw  çr  i  finit*/  dwtrjà  Ο*  ίφ  tx~ 

(cduKirtr. 

2  gMicUm  litaii  hitlct  j  >/h  tamen  r-tri  yjürfuu  vffr* 

5  Hic  di  arnrAftt!t.iimwy  rtrffljîj  f/μ  ÿ . 

Ec  fi  idem  lioe  loto  refiarmatorcS  .fecilTê  vide  ri  t 
poslimc-quod  i'^pe  mniconlultim  noftifs  libiisj  cum 
bisj^  τή  cL-ri  enuiieianttptoiiiuriicûrtE  airit.D.dé 
sedil.cdi  libicdiTL  LolicetjdiW  er  w  n/mâ^doniu  nxêre,, 
ton  en  lue  voces  non  per  omtiia  idéni  pdlltntjoVc  fi¬ 
ne  v  fii  ilmr.l  xc  çdunr  vero  ip fît  ie ië  nu  1  ruo.  Si  ab  lé  - 
fç  item  exceduntur.  Nam  in  prifcriptiuiium  inné-  ï 
fia  eoïiltarquofdainucuJos  cÎÎcidoncos  adpj’aticri- 
bendum  &:  rcccpcos  commerciis  ^  quicorirrafluÈ  no 
finijVeluri  prodcreJiflDspro  fuojpro  berc  de^pro  nt- 
dicacojtameifini  rirulopro  b^redt  nefeio  quid  Éirni' 
le  coiErrailus  argutantur  l. a pud  lu lianum  g.  vit.  Si 
feq.ex  quibusCaüfin  pàlf  eai.nûranr  in  Lcum  rcs.  1>- 
ce  légat,  t.  vnn  ludtdisquûqUéj  Lp  D.  de  pccul.  bed 
h  0  c  i fia  qu  id  cm  in  niât  e  L  ia  non  ta  3e  dlj  qu î?  ndo  fc  □  - 
tenrias  iVrit  in  muitus  certum  e  fl.  N  On  igitur  talis-ci- 
mlus  ab  ccnicnLu  eil  j  quando  nemo  ]  nui  rus  contta- 
bir,  vu  I  gara.  L  π  ce  cmerc.C.  uc  iur.de  J  sb-cum.  limils,- 
btxs*  Sfd  net  omnes  contractu  s  rmili  iïmc ,  ctW  hoc  \ 
fibietlto  de  dotnintj  [ranilatiufj  ta  nnun  ihiciligâtûrj 
vr  ai^rc  do  eu  smu s.Couitac  c  omp]  l:tî-  s  ttinnradtu s  .  Ûc 
eilCjiS;  1  Γί ci  quidonunij  iranÎIar Liai  nott  lïnt.vx locati* 
depcjJitijCommddFiti.pignor  iirAcque  Inrc  verbtu  um 
rond  upltcArco  oitériiii  c  T  eu  iuftu  Jiqutï^d'Héris  fi  tu  los 
aduiiLtij  vtvnles  6c  quaiçunqu  ç-côiiuchiiqixes·.  s  sno- 
dbisc  de  genere  turpiumi  b  Lr ,  ÎcrfbLisprrfccoin- 
mcrciiibbus-  Quaremagmis·  biCl en  us  am  error  aut 
incogitanda  eil  pragrn.it  iCOL-mu ,  qui  au  lircc  tempo - 
rarituiouisn  pto  iinrrcdé ,  Si  pro  nuheato  vium  non 
nonuiCj  cùm  ioret  tjptLino.uiabcxnrnriucejichac 
verborum  conceptione  auibotiîarcm  habeauc  i 
couÉbetudin  Cj  valde·  v  m  uer  fa  ti . 

e  [  Q_v  h  ce  soit.  ] 

t 

1  ιΛη  dÿprcfrimeuiiim  de  èti»tr*Îhi  »  t  ηφπ^ί  ïffvceJÎfà 

.}*£**■  ,  . 

2  Cvmr*ÙM  hmfirtftut  tjufmvdt  ιηβη  tutti  ρφ'Η. 

là  t'LVquocnnque.  Qtkid  igitiir  ίΐ  fitipcus  non  rit  c 
conTfaotujj  an  nihilominus  ex- FO  edicf.de  appropu- 
incnrum  confici  poil  ir  l  Namquin  probari  poilit^Sc 
confit  j  aliter  quant  fierip ro  non  dubiraïiir  Icluti  rès. 
C.dc  probat. Sel. non  idcirco.  C.  de  tcMis:.  empr.Quæ 
ramé  libc  rcasse  c  li  po  (Ven  oribus  ot'd  1  nuor  egu  m  pr  aî- 
ieniniMoboenfjrcilriiiUpuiatLirT  taïueh  h.tud  Jir-1 
bium-eftiqiiiirt  quiiliim  ccmtiadhis  etiam  a  d  J  i  uc  i  tilt- 
bus  probari  ροΙΐΙπΓ,Α·  LmC'i  n  ["b  u aneruis  confici.  Cu-' 
i  us  generis  fi  qui  font  j  non  dubito  eriam  proniuÎga- 
ri ,  &  ap  p  roprin  ie  nta  ediûA'l  ta  txiiü  fiéri ,  étconficf 
poili^ciim  titulus  idoneus  hode  Ébis partibu’s  coiiftdc 
&-  approprimonenm  fuk  folemnibioi ,  ü  modo  verc 
6c  tx  facto  conrractus  fubilautiit  piibJicetttr  i  vtin 
fenp  ris  quoque  Hcrï  fait  c.  N  cc'i  fi  ce  q «  i  dqtta  m  in J 
B  B  B  üy  ' 


π 43  Des  Appropriants,  Art.  C  CLXVI.  j ^ 

jjc(lti  &  infirmationes  tien  polTc  putant  A  mentionem  fociat.  Promdedc  tmverbs^*.  ivj 
.mm  non  ictipionmi  >limwus  tdl.mom-  P1;1  “  V  Pla*?  P»a  ”iprrat:L,vi  fcjjJ 


tundetis: 

COUtfaftUUHl· '4IUU  —  --T-  F  ■ 

feu·.  r  dit  h  ni  T  qukde  bsdtpO.LiûT.uur ,  quod  quitta  n 
(■  nyilns  notant  l.  rit,  C  Je  cdïû.  λ  Admui.  10L 
&  ptr  bu  c  fit  ts.dk  ri  «  ?  rd  initio  n  ibuï  &  ^mir  k,  qu  k 
infirmariOiiem  triguimSed  a  tue  tempus  .retundendi 
prctij  non  cnrrit ,  quam  iufta prçhariûnc  de prcfio 
.conititerti,  Frtfudê  natandum  bacgencrrii  enun- 
ciationc  CorrcÊtam  veterem  coniiietudincm ,  qu-E 
non  es  omnibus  ton  rrsÆhburixinniivi  e  ntoi'inüia- 
lemnia- ^rigebat  ntl  appt ou rim en u.t-di Ûali .1  jCÙtn  Vi 
i ji  qmb  ul'd  a  m  muli rata  dllm .  ^ 

f  [Ex  IL  Lt  Î.lïHJSi  et:  i'üsïîde.  ] 

HAturilct  dfim fit  fciVf  vtrL· j  iitîtliiginiî'nr. 

.  H  æc  fim.t  vttbit  ti  λγπ ïali  Lim  .khm  m  ,  &  corp  orn- 
1  iu  lu  iigm  11  cncita  a.,  eùial  la  iu  n  c  Thcopli  i  1  l  uueccriTe- 

liï  III  C··  L'  Λ’ d  ί  jilfti  [  U  a  ο-l  Vitu  1  %  kfMTiil  r.p\  mVkfttlh 

Nam  vcrbimi  |iuJiJllc  jiçr  fc  ambigu  uni  eft ,  quod 
ad  cl  11 3 les  pode il io utis  1 c km  polir t-ridit une d 1  ver¬ 
bum  adicrium  cüw  ,  quoddl  naturæ ,  Hk  corporalis 
apprdtniikmis ,  .de:  quo.no  s  ûipxblfenumus.  Hnc  C 
itno  inculcamur  ne  que*  pciftHnnnes  iibi.^  deitrtifs* 
riahbus  &  ciuilibni  lîitdkau  iuris  induitis  âcti- 
ptac. 

f  [  KoTOiaiMtM,] 


fatTcxrai  LmptL-kans  ii wus  T ^vii*  /" 
tHimeomulra  extra  carmen ,  ficchoriqj^1. 


■[F,t 


AIT  FAIT  thi  TiAnniï.] 


ÎJolorium  VyigAtt fmfutu  ftifii  jura  npti  tf- 
Uittrinm ftlh pcrtnttitnii)  mummufiti* 

Notamrm ijtci  quidetnirs ligmScatu  prilcis  Larini 
fer  munis  fer  kpianb  tri  ,qüt>d  ititumuT'im,  in  via  non 
fuit  j  lui  inclinantis  mipt  rij  fëc  ul  a  lix-qua  n  c  t  v  i  ul·-  D 
p.Tnit,  pro  lo  quod  publici  notum  dï ,  eu  sus  Jpccics 
2  iinasfacinnr ,  taili  [alicçtpmnaiiciuis&  moroeû- 
tanci  :  bk  Jl  permanenti  &  ibcceUmonotorioaeri- 
pir,  miu:·:  ignoranrii  tiulli  ptolübilis  eftT  quoi  BaM. 
bi\i:  autli.quod  locum  tr  Je  collai-  &·  yulgaium  cd. 

H icvçEO  accipit  pro  fuccdbuavfurpaitione  athium 
j  1  oiEJTtii  0  rum  j  aiaj  îdij  fci'  c  n  d  i  *  coltsuli,  nu?.tcndi  qui 
mssjipiun  Jini-s  cil,  proyt  rci  cunucnii  'ptrcêptso. 
S;rpc  cü.’.iti  vnicus  acuisijciii cflicie  iex-agmia. ions 
ujsmSjV t  m  lus  qua-  millunc coniingtmtjdt  quo  vui- 


1  $ttt}niW(nt#fimprr  λΡ Irtcdunt  icrUfiçjfù*m, 

1  jtécpràfmptl ï  Aherfita  a&Jm tel  C." pXfj'aui S fterrjf, 

v<n  ariPf i  IrtWM»  ltêHàfaÜiuyff*Jt*tdiN  tdmttt, 
fitÎUitr.  ιί·(4  r 

J  iNVj  β s  txienrv)  tn fjtntlf  fjntAtt  rtùm\ 

Hic  tu'nc  faltai'iy  or^cmlinitisappr^fiB^^ 
irirt  lligc,  £Él  cmm  hoc  ijpfum  pari appjfipu^ 
c  di  il  Ά  U  i.qiKjJ  1  r  ibii  s  lia  nt  nn  îc  π  i  is  conltït,  Quod  ml 
i  U  o  tria  ban  niin  en  t  a  pnril a  l  1  r  T  s Du.d  1  ckm  hoc  ipium 
ymetim  ρτ.τίΐατ  cum  tkccnisij  lnpfu. 
tidere  icmpri  banni  ni  enta  mpLligmiui  „  dJjincn 
minus  quam  pilodkbiis  intcTilannhuaceitiiîg^u 
nem  b  i  i  udi  cio ,  demu  m  décru  uij  laplum,  net  id.m 

pr  a  Su  c  c  l  ir  ban  u  :  m  c  i  lurni  1  v  1  n  edi  u  aui  fine  deçà* 
nij  f n.d u m  5  quia  ï n li 1 1  lis  cllct curftts  pmc ltlii tia. 
poi'ukt  (rraadmomtiOjCÈni  ad  practrèricuiii  nullïiè 
pot  e  nria  r  H  a'  c  ve  ro  de  c  c  nn  al  ss  eu  m  x  ejû  baimimm. 
t  o  J  ega  lt  m  li  :  pera  tmes.,  qu  od.  e  ti  l  cUt  m  babeisam 
adutritisabirntts  quant- prrciVn  ri  s,cfnn 
ft  tues  dumr^x ai  1 1 1  ) ■  ’.v  ;.i  ; .  Qua re  h ic  quxn iiur]^ ; 
ldi  i  au  qxiod  lue  \  niânti  bannimcnium  piadbj,  m 
Jt  quLudcconnio  quinqurumum  decurrcqbûCHenf 
propôrt  loti  c  lu  ;l  l  jdeio  b  a  π  n  lin  ri  ii.ï  eJÎicLnJiEl.v[ÎD. 
s^ubv  dc  rr.iciü  qiiiisqucj-jniis  totatn  qninwJtniuJnt 
piffitriptioneui  eontrahan:  ad  rblkpiutn  quia^Ét 
uiuLUidc  nrao  qui  demi  nulle  dtusà  ptuporriena^ 
ri  c-T  et·  la  ci:  .h  vt  id  adniucaums  „  tûm  baricipbiiKl·. 
pomoncm  ,  glu  il  lit  bruta  iu  calu  limililk 
m  u  ^  i  b  bibe  ip  η  η  n  em  y  e  rbrcoi .  lu  mmatioiicffiCit 
in  r,de  b  b.  Îkd  nimn  îliit  aliud  ftaiucLidantttil· 
ritionr  ,  quia  co  1 1  tUc  tnd  0 1  il  no  u;  r  ?p  re  ilit ,  ψ  cd  a- 
prclîiu.T  .cfnt  li  vol  ni  11  en  Quarc  calbi  omillba- 
Ltrt  débet  pro  omiilb ,  qiümiumqcc  p^ï 
dcat  Lir,qui.v  3  si  mat  e  fia  a  m  re-  iiuil  i ,  &  pn  d'io  umd· 
Tinte  non  cil  (iiciitnia  cxccfto  ex  pariiareacsciJj 
ioritate  qiudctv»  raucm·. ,  lcd  in  çcnnLnidVi™ 
débet-  Γ  v  quo  fente  nria  dl  Ealdi  1.  qupd^llcofib· 


iU  Λ  t4  L3'i.V  M  fc  L  1 1  A-'  1  p  1 1*  I  μι  Ημιμν  1  *  h.  L  1  ι  Λ  ·  ■-  4  "  ■·-■  rr  ^  . .  I  , 

caice  ÎiJiiàtL*fiiciiE  c,  dm  tcddia. SmtinsL d c. raid,  £  nnum  Cncdt  Ibt.  dchm^.qutmFrsJKis- Amb- 

- - - -  tttlit,l  Pompomus.  cum  quis,  1>.  de  :tcq-  j'Cl.qual 

Iktntum  inducens  pra.4çnpti.qnrib  in  viicfa^b-' 
notabili ,  non  dcbcccxtesidiadi'aiùim  eaiuiïîq^· 
liber  iimrhin,  propter  dviriitm  nattttini  fisoul» 
qLtodiiL  fuo  tsiuum  éafü  ükintïcdefaerj^ tmm 
jfrogredi  per  cxunUoncm* 

11  [Dont  il  ait  informé] 

Ex  forma  præfmpti artâi'S.isifrju 

![U  SERA  DV  TGVT.] 

j  y  μ  hitiw.‘  àffrcpirtutiïi  ÇT  1  Ci" 

cxiltuiir.  . 

CiHiuKv  iptnîitt!if  mf#trÀti  tcHjXsfliMffltrtff  , 
mcrnutfinndtcAiir.  livi- 

î  FJ  λ  C  pTJtfi  rifliiite  d'i  mm  iuw  JJfi  ' f  Vf·  ^  j 

5  Fjuiÿ  ïju n  wtif  n tJ.dr  itfti  riittit  l 'iïûpHtS  ι*ίι{^  ,,, 

4  Ëxtrptit  tifii finiti  4M  t  smtui  MftttirrM  y  ,nt'  ■ 
UajliL·, 

5  .  Btsmt  Ati  mmH  tpptrnpwf·  ^  n«t 


polE&  propriet,  de  nos  in  pa  rtxgsts  q.  au  noiauimn·-. 
Ab  tab  pollellpre  comparallc ,  valet  ad  appropn- 
rncmuni  ,li  pilam  ille  a£fcus.,&  v  liraro  mOi'CX'Uir- 
parus  rit 

h  [  P  A  R  .fESPACI  Di  DIX  A  S  5-] 

J?  f(tn ni w in  vu (iih it, I  Ip iàt1  ^r1  α«ΐίί dt>  t trm inejsir 

JJil'AWaiî  f#  teliftart^oUii-frA  itittriitjotflU  orJf 

Ht  amiti  àdie  ce  tri  fi  ciripnÙF  cdiûor-nm  incîidàn - 
t  ui'jVtin aiT.iiiVf.p.HL'tj  &  ciirrtmr cojitiilno  vtquo ad  j 
cXtremumdieiTi  decem  aunoruiri  j  qui  licivptuseil 
ρΐ'μ  en  mpj  ctp  lia  betu  r  j  reccpio  imc  tj.ru la tarii  p ne 
ifrip  ri  q  n  u  n  i_,  quar  û  de  gcitere  b'acc  tü  &  glo.text, 
Barr.  L  pcnujiJn  pi'mcip-  D.tfe  dsuo  i.  de  remp.  prat- 
feript.  Ex  qutï  apparet  dricripnim  iliud  di  Dacts 
lob.  ordinatique:  ;i,i]|]|  1  quod  snB-rtum  eft  in  line 
b:  fibr  tarr  .701.1  n  ter  cErorajCX  toto  dd  e  fidum  fic 

qipongciidimi  χι  n  Lancum  quod  minus  ifto  co-n- 
qnet,  &c  dv  rcu'aôtu  taurum  loqnimr,  ciim  bic  cerci- 
ficariojii  m  amplius  csîcil  >  nçc  muliïllucî  ddcripLü 


ii4  S  Des  appropriances,  Art,  C  C  L  X  V 1 .  1146 


$  Çht*  dictatur  infvbtïntpu  pmk.trL 
7  Kxiiprsvrium  Ittv f  rnt*  nuitrta  çr  ruture. 

S  jVir  dibit fraixât  ad  vitrritr*  tilt  txffptibnt  tinitrpptd, 
tf  CtrtipiJt!*  m  erm  λ îIuî  tfî  dpp* r ititùr 
1 0  C*Jm  m^iuhat  jwit*pr*Jf τψη  uiwt  im tmfitttudi- 
/utria, 

1  Ommriopcnïtiis;  ,  jiro'rfiis',  ift'totüm·,  plênO  inf  c, 
omnibus  mot  lis,  quibus  verbis  Lnbocipihibbiedto 
vrirti  r  tc?oc.v  alui  nus  ]  6.0.4,6c  i  1  quûl  r  cU- 

apqtrikiiiic  quüàd  proL-H-jetfltcmJiLje  hypothecas, 
fine  i  ü  ra  qu.rcii  n  que  re  ,ilia  ex  Iran  ej  s  difc-i  t  ιξ.  A  p  pa¬ 
ret  igitur  cnnftieta  diti  ero  verbo  infini  tut  compte-  « 
hcnlTonis VÎsuti s  abÉbluri  fiimè;,  6c  uÎeniJlimè,  acqui- 
ce ntibus  confidere  .vduific,  non  folium  cxpleiiio- 
Jeitimtace,&  fa  r  tn  a  exe  r  i  nie  cl  „  le  d  &  quoad  materia 
bciiili fiant ïam  :  Nam  de  perfonis  fùb. ftq uemi ver¬ 
bo  agmir  (  tmtfritiui  )  Denique  bore  vocabula  îutis 
CürtUVtutnad  furie  ,& incatfentenritc ,  quafi  dictres 
ipfo  iurt  τ  â\in  i  un  t  verbo  futlintc  mpotiiadi  Linita, 
quod  lare  Tiraq.  p  er  l  equitor  L  fi  vnquaiti  verb. re¬ 
lier  rnu.it  fhlL  ii$,  C.de  reuoc.  don  a  t.  6·;  c  veteribus 
Ndluxdc  fimito  Gc  minia  n.dixïr  traebba  nitor,  parc. 
i„  fctiiùdi  teinporis ,  6c  in  hocipfo  praribripriemum  C 
i  ubi  c  £to  vol  ou  Fc  !y,  c .  ad  aures-  ex  r.dep  teli  rip  c,  & 
pucar  adjtilione  vocis  omnino  idem  (tarm ,  quod  II 
aie  e  rct  u  t  ip  îo  i  u  rt  Bctcach  jn  Difti  6,  ve  rbo  ρν,τ- 

i  Ecvi  pt  km  fis  e fffcâüi.  Iriiur  eûm  plejio  i  Lire  domiiiiii 
acquiri  ftaruîwr  Juicdifpoiïrionc ,  omntmoda  pro- 
priçrasidtmiiniurn,& fruitto  mrelhginir  cnbui  quod 
Baïd,dixit  L  tuât er quatdÈranâiflU  G.  de  ici  vend,  fiel, 
fremitu.  Ulhid  CAc  fec.iutpr.  Frly.c.atrdifis  nuin.G, 
cx.i;de  p  de  fc .  Al  a  ri  an.m  rub.cxr.de  eau  fi  poJt.fi:  pru- 
pritn  Succedir  igniir  ilia  jfcholiifHôonjiïï  amorum 
J  f  nr  e  Lin  a  ,  quocies  le  ilk  c  t  Eux  γ  c  t  fïa  cutum  d  iüioni- 
bnrprardfLs'viitvtr^  quales  fimt  ifUe  (  Jtt  fut*/  gr  marn  D 
iîw  )  coiie?  denotari  mus  iplius  conltrquiirionnm  , 
quod  Bari*  notàuii h 'iitiptfaror.  D,  do  jar*  fifei.  λT. 
couf.  7.1ib4.  glofi  autb.ii  qua  nmütr.C-aii  velkian. 
Cacd.Flor,  c,  iuper  ticeiis  cxr.  de  reJctipr.  Quarc  illü 
ÜLit-is  d  ubi  îj  t  1 0  p:  .1  ci  la  c  fi .  an  qui  hoc  moiio  rem 
priticriplerit,  dpitùuîüm  dire  cLu  m  ailbquu  rus  fit,  fie 
idco  ve n tiica re  pofik  :  an  verb  tantum,  exdpere  ,  nn 
obligatio  ciuîli.Sj  au  vero  ctiain  namralis  tollitur,  de 
cjito  in  ajtiyi  jnfra  pliuibus  agemns, Nain  que  dite- 
tbrin  dominium  acquiri  fhrutaria  dilpofirionelub 
]  ■.  1  ·ΐ  v  tr  bis  c  cmCepi  a  ,  la  tn  olmi  afierucrniu  Bar  t-  A  n-  £ 
gebl.1·.  D.  de  vfiicnp.Bald.vbcriuscdimc.  cüm  non 
lict'.Ti  eEr.dçprscienpt.  Ftly.  inrub.  cod.rir.  ldque 
ctiamlure  Canoiua» ,  quod  Ardtid.  aitc.  r,dc  pras 
fcnptdri  d.Fanoc.c.  ad  aures  est,  de  praeferipr.  Igitur 
non  tantum  exccprio  d'ommij  per  pivticJ'ipcioncm 
atqi'rifkï  compcccr  conuçnto  roi  v endjea tionc ,  6c 
pollidcnte  *  vecutîi  criam  fi  pr.vIcnbenjpolUilionc 
excident,  a£tio  dabicur |'dvriidicadutn  contra  prio¬ 
rem  dominum  j  de  aduerfiiSqirarn.Hberafiu'm.  Scd 
exceptionis  ni  s  multomaximum ,  6c  ccttifiimum: 
Namque  nppo fi mliri-s ir.gr dium  iiihibet,  quit  luis 
fimrx  bfl.j  vrdicetc  fol  eut",  clique  quod  in  fort*  dieu-  p 
at:  iblemu-Sj  i< potenti  1b mus  finis  non  recipiendi ,ucc 
nunus  qtinm  tr;i.nLii6bonis ,  indicari ,  moti,  Qluîîi- 
obrtmCLinioppnnïrur  ,deea  proiinus,  iveiligio  6c 
ante  o5nni,5.dcccmcnd[im  tik  £quïdem  inconrincit- 
ri  probari  ρ<.ιΐΓΐΓ.  „  ncoiniuriit  coiiùCntusproifocat ,  ίΐ 
cum  à  datif  vt  loquunrur  )  ci  mit  hits  iucentauEipro- 
ban  pûllicpiæicriprio, partes  (vt  loquutitui·}  appun- 
Îbnrutad  deftuiacntlurn  ad  omn es  fines  ,  criam rc- 
feruato,vr  fuper  fine  non  recipiendi  ance  oitmia  fla- 
tuainr.  Nam  i?a  ci.cc p rso,  qucüïio'do  crcrertc  omneü 


licis  fini  ta:  j  ad  proCefiùih  oppoljcaoinsuinculoljci^ 
ingtclEuin  ûnpedir.  Si  conrcitaciütiiisinonparinir 
de  v  endicarione,  au  r  i  urc  refi  quod  F I  (i  G em .  di* 
vit.  c.i.  de  lir.com.  irtG.  noftriml.'vIt.C.  de  ediifl.d. 
Adr.roIJ.t,  cranfatta.  D.de  ver  b.  fignifil.irÿ,vlnD.ad 
T  c  rtii  I,  A  ng.i  ,.ÎquÈ  fimfliia  de  afliO,  Alex,  e  onf.  1 1 3. 
vol.  t.  Card.  Alex.  ^  fi  qui. s  per  to,  rir.  fi  de  fcticbfner, 
com.û  tr.dùrn,  6c  agoanCti  rn.  c  on  fi  4  ί .  volum.i.Ear- 
toi.  Bald.  1,  Imrtiii-  C,  de  tranïi  Nam  noLuiLibiiimr 
ctiam  ad  ir.enu  in  vjm  peremptotite opponi  polie 
pnfïconrcftarioncm^qtiod  fit  inl.cmptor.  C.dc  p>rç- 
Ici  1  pt.  ] ong.  t emp*  bed  illi difipoli  1  tô accip.i c nda eft 
illius  rcrnporis··,  qiir.j  reosprobaca  demtini  tnt  eu  do¬ 
nc  aclori.s  bits  eÿeçpttones  opponebat  es  L  fi  qui- 
dem.rC.dL·  L-xcL’pc.Scd  inte  noflro  voo^c  codent  rem¬ 
pote  exceptiones  oppontlrJtorî&  viiica  lit  coure  fia- 
tto  Îupcraûtiünç ,  6c  cxcepcionea  quod  tluh .neridic, 
çùm  praxcripnonis  exceptio  incontinenti  probari 
n  on  p  □  tint  ,quod  B  a  r  r.  m  uni  ri  ibus  ta]  ibus  exccp  tio- 
mbuii  licis  finiri  prubar,  l  cvinvquÆtebatur*ÎÎ.  I:ud. 
fol Eald.b lî qurm  Cné  de  flatrdcfLjn^ltd.emptor.C. 
tle  pr  æic.  I  on  q.î  em  p.  De  ci  0  s  J  arc  c  on  fin.  A  ï  e  x,fid  lai". 
3,ait p: aim . D.dc iufetltr.  Qüilî veto dtc.itut  j ucon- 
line  1 1 1  i  ptoba  rt3 1  n  a  rbi rrio  i  Ltdic.ui  t  îx  l  J  1,6:  Ba  rr.  l.i  s  -ï 
Cj no.D.v t  in  poiuî tqa r. èàt.B ald.Saiic.  6;  a Ej f  ï, i.Cod. 
uc  ediiL  d.  Aiir  îütfi  Si  Cafi.ab  etilacionUM nuerea- 
.pçdiilÈjîUit  brcmrart  non  male  me ticu ^vnde  fit,vi  fi 
exceptio  ad  manu  me  fi  p  pratinuïde  caopOrrtaiiu* 
dicari, 6c  a gemem- arceri  mdscits , cùiii  de  rc  preeferi- 
pTa  lis  vll.v tJEe  veretur  !.  omnes.  C-  de  prarlcriptqo. 
a  nu  of  A 1  e  t  ,ίΐ'  I  afi  d  -L  frai  ri:.  ,gioficu  .de  J  rt  rconidt,  m 


pritfcn- 

mio  compléta  efijde  quo  nnniiun  ihdiÔln^confu- 
litCciru,  Lcnaf.  ^(S.v&!.i.  &  eonfinv.  voit. Dtc tus  d. 
eoo  Li-z,  6c  dk  ma  n  si  v  e  t  borurn  di  fie  rcmi.i,  qu  un  de 
earcfaai  BildJ,;,  C.dciuretur.  rbira ludlficatione- 
iuris ,  &  fo  phi  II  La\  Etvctb  de  tabum  cxccpiiuijum  y 
natura  mirifica  fchofaflia  aurores  argutantur  ,  vfu, 

8c  experimentis  renuti  de  flatu  rJ ,  doccnrcs  j  docéridi 
ipfi  potin i-Nam  cum  in  for  u  dil.itone,6c  perempto- 
n.r  iurt  ciuihvlurpararin  fuis  nominibus  d  6,  ,:ppd- 
IraûiùbiïSîtiifîiiMnEiquEt  fitix  fini  tic  dicuntur  nomen 
mutant re ,6c in  nul  1  dis  fine  s  non  re cipicdi dicuntur, 
qua  s  quid  t·  in  p  et  i  ci  vilis  J  blent  nid  p  7  u  cciîii  m  (  vr  lo- 
quimcui  )  opponere  ad  mtrriiijtum  demum  cum  aut 
jiet'  imprudciuiam  oniuia:  funr,aut  probari  protinus 
nnn  potuere,  A  ideo  poli  coorcfiaitone  m  reicitsein 
vfumpLfeusptoriarusimaiificrimtj  cfim  nniur^  (k 
fine  I110  ad  impediendam  comefiationem  opponi 
debeant.HKciJliidsSetenriaj  quam  fclioltiitia anto-i 
ic  5  i  tinu  LTiit  poriu.ssqn  sni  explicant  m  l-cliu  coiuin- 
gatext.de  oHIdelcuar-BaU.],:.  6cl.fi  crfinini-s.  C.qui 
accufipofil  Imol  I.  is  à  quo  j>.  fi  dc  teilaimntu.  D.de 
legatu,·  C  ait.  6r  Iuf,d.i.atipicTor,  qnolucodiamt^ 
proccüuin  eflè  iiolkun^  cùm  i.i]i  excephoue  côtcm- 
pt  1  ptoct'ditur  nd  vlctriora,  hoc  efi,  quod  in  foro  di- 
cinuiSi  cimi  piu'tt"·;  iippunctamurluper  principali  ; 

G  ur  enim  lini:',  molcftjim  iufiifkat,  cui  h-ibctpfu-a- 
t uni,  quo  litem  ilrauguSet  i  Qtiod  ίί  intemipti.0  op¬ 
ponitur  ,  rurium  liiper  eo  Jolo  fine,  6.·  ddudicarionc 
IntCmipcjoriLs  procedi  oportet Htéfiiper  principali 
inhibita.  Nam  aVm  dc  exedprione  conftar  ex  lapSn 
cemporis ,  cur  à ûorii  mora  in  repheando  de  inter- 
ruptione  neewct  reo,  cûm  inierim  exceptio  pro 
probara  liabtn  tlehcit,  criam  Γ  ex  parte  agcr.i  i·· ,  fa¬ 
cta  i  vi  Io  q  uu  t  it  ur  prq^unanrur  îQÿod  fi  ex  parte  rei 
factorum  aîk-gniio  moram  facit iitdica udo ,  tum  te- 


1147  DësApprôpnances, 

feruato  i>oit  cûntcilationcm  iïivc  non  r-cci  pn  c  m  (  ί,Γ£  li  -  A 

pet  principali  procedulmn  qi.ampnim.m 

L.,ï . Iiiîc  IC  finis  non rcCiru'iioi  uiltru- 


Art.CCLXVI. 


114S 


quod 

JJ  ü£>.  arrigere  J. Laie  prscttii  Bai t.il-Uî de  ccftanaçii- 
to  &  h  eleganter  il  quis  poit.Ii.decond.md.Hi  que» 
ik  fia plciilquc  iudicannbuï  pccCJLur ,  euiu  iite.siu- 

per  ftirUimt,  üitc  ytra  iiqraîiaprccidcndiÉ  Usigiois* 
maceriae  ,  lit Îinalitiii  liydrafii  excrdctic.  Kee  pL'r_ 
denduï  cil  vfas  ram  bonarum  exceptionum*  (ICC  fo- 
coniii  pioliand]  patiendum,  vt  poil  cunteftiilknieni  p, 
rci idai  nu  r,  A  i  uit ucam  ivi  u  tu  n3  6c  i  l  1  deteri  us  J  cgt- 
neccnt,vt  fîligo  in  .menas.  Sont  tttmi  ad .  ftritigùlaii- 
das  protinus  iî  tes  rc  pc  L'ti^mflgno  TnùrtnS  itui  [saxono, 

Il  i(lj,  botui  norijir  ,  qua  de  rc  exprdlicft  ordiiaaiio 
CaroL  7,  art.  117.  dti  jirfJTirfrif  &  .arefta  nicmorati- 

EUT. 

Prseftîttigitwr  dt  fppistio  coivluctu  dmis^Si  ver- 

boni  m  cmphaili  omnimodam  dcmiînij  acquilttio- 
uern ,  licvt  nemo  cenulentus .ririonerei pra^pipcie 
cum  ûculojrcfp.ondeiCjaut  co.ntefbri  evgamr,  NcC 
vero  quod  h'îc  lI  lçs  t  „  iju  t  va  r  Ίηί  f j  prt t  mupt  jim  tfi  dit 
'  tmtfMreÿm ,  vilain  nidicis  iuterfiuioiiem  requirit,  G 
quod  meanti  hiciur.t  T  cùm  certifîcar  io  raci us  ait  us 
tu  appanioris  *  ik  t  l  Lu  Loin  iudia»  facta  de  to  quod 
cgù  *  c  ui  u  s  ùmr  ti  r  i  prêtes  ru  nu  p  ç  r  î  10  ini  ne  s  c  X£<u  ni 
appellari  ab  talibus  uuerfanonibiiS  repcrcrcigiio- 
tmn  priieis ,  fk  iuris  parti j  periris  ,  cùm  id  in  ab  exé¬ 
cute  te  a  pp.e  liare ,  5cd  cft  iftud.  alterius  loch 

Hrec  volui  de  furo  ,  qui  ce  fi  quotidie  occurrant, 
non  turmej  tanicti  imdligujn,  quid  &  quatenus  no¬ 
bis  cum  ture  canuciiiat,  ctfi  mulri  fibi  huius  rci  boni 
aurores  videmur  non  malt  fùttaflefutüridiîcipiih, 
qu ando  sfta  ex p ç r une mis  p oti us  dde mn uc ,  _ £c  C.iÙ . 

J.  JL  ait  pï  v  toc-  acti  t  mi  iibi  cart  c  ris  v  ukre  viÎLiS ,  uvon  & 
multomelikiïyidit, 

Is.  M-igiLiigirur,  &  modts  omnibus  prÆdican,davet- 
bortim  i  florum  du  tnut  potefbui  de  emphabs  *  quæ 
idem  vakr,  quod  Jinc  çm-piioiKs  vt  ira  exceptiones 
linùtaciorics  t  rciliickioneique  omîtes^  qti*  exicrno 
iure  pdd'l  >  Romano  îirattrndiw:',  fublaræ  in  totum 
int  ê  lltganrurjni  (1  qua-  ÎtintipfÏus  eiuidem  conflictu  ~ 
dinisau&orkai? cimftiraix.  Nam  ctfmixjs  Romani 
magna  lï  c  au  ctu  riras  v  t  qL] idam dmt^ta me n  canr a  d  - 
fc  non  po'tcft ,  vt  confucnidnuin  Vincar ,  aut  mores. 
Γγο  col  igitur,  p  e  r  p  Lcxar*]  i  n  u  o  Ut  ,  i  nex·  rcæ^  ik  pftji  nde  £ 
ïiijEiufS  mris  illius  exceptiones .  Nec  enim  liare  tam 
jpünirfraÎia  d  i  fpq^jo  fub  auditos  de  iu  re  ci  uilitncclic- 
^lusrcdpir ,  quod  Corneus  lu idpin  argumento  di- 
XEt  cemf  uu.iü,  voLuquoloco  dirponcionem  vni- 
U  uerk  k  m  π  egit  diftmg u  i  ab  io  c  c  opport  e  re ,  de  idem 

"v’r  lia  lef  d  ixic.  È.  cum  anci  11  a  C.  de  i  nte  f! .  nup  t,  &  S .  in 
fraudem .  ç.  fii  l,  C .  de  τ  cftam*  mi  Lir-  Pe  t  o  mn  i  r*  igi  r  ur 
inJiuidu,’  valere  Confuttudink  diipoiitin  linenda 
cil ,  ni ίΐ  ii  quid  ab  eadem auitorirJ.cc  t  iii  cft  conlue- 
tudinc  i  pld  excipi  fur ,  quod  ficamen  lis  5^.165^7  7- 
^4ÎJ,;î7 ^71.  atque  haud  fcin  an  pluribus  ccia. 
Nam  qus  narum  &  fubicfti condirionc impræfcri-  j, 
ptihiiia funt  j  ficta,  rdigtofa,  publica,  dommaniilia 
tegam,  talia m.i nem  1  quoniam dc  matcciaaltoqiit 
lutbili  ib.ni  i  iP:  confiietudo  imeUigirur.  Ergo  domi- 
iiia,h  y  p  u  rh  cc.v,  J  eruicu  res,  i  Lira  rcalia  u  milia-  c  l  lluu- 
r  ur  hoc  ip  proprime  uro. 


“[EwVElUi  1 0  v  5.] 

1  QhMuh  p{Tfiti*!»m  tenlTt  t/f  pr&-  ■ 
i  CoitiTA  td/otic!  cr  rjuorrftj  itt  wrwtpteftrifi^ 

SupcriordiÊtiodc  mare  sia,  &  iabiecto  mtclÎi-;  ■ 
t  lï  r  Λ'  t  rex.humnt-s.C.de  pfæfcijoiànnQ.üi  πι1ί£ΐ^ 
qu  c  c  ;us  fa{  mqm  t  ;V  e  L  quacunque  pci  foiia^il  ώ' 
trqui pollet  huic  noitroMHUri im .N ambfec infehj 
ucrialis  p  et  innas  qompdicndli  onines;  t  Æjj^: 
.primum  coritmh  c  mi  uin  ,dcinde  Sc  cxtaaa^ 
inter  eas  fortoiorum  h  eccldlarum  ,τηύΐσίΐίΐιι'  Ju, 
m  un  Liarem  q&i  -dias  raies  ile  rebus  quidem  sphrum 
quod  lujtl  txccrms  conti aiiUiiq  kt^vr  JigiUatuiu,"'· 
nocuimus. 

Sed  &:  ab k ncium  s  3c  ignorantium priLbu*^ , 
preK m.iduntut3dé  quibus  pugnatur  uenê· apui^v. 
riiqan  ret tatt,  & .  ;;  -gloi .  4.  tk  A  tçx .  5alj.·.  likii.  i,  qnt·. 
iliii.C.qui  admitt.  Sediure  p.irrio  pi^cifï^aLi^^ 
dum  eJl  p  Life  i  iuris  fcnpt  oribus  ,  deqiMSnDnniiv 
bicandum  ex  di  luo!  irione  attic,  iûg,  crij  jj-jiul 
prOLÎitciTuir,^  a  Jio  2S&.  cm  us  ratio  vaiutrfaJiît^Eïïj 
de  rt  r  ta  ét  u  tartïiitti  Inquiruic 

Quod  de  ab  lentibus  dicitur ,  de  i  no  f  an  tit^i  5  ^vûi] 
im  eïIigirLir:Néqiic  abicntiüm  ratio aliadeciuÎLÎu. 
bciilr  .  q lia  ni  quia  ignoiantcs  putannircoïsci)^ 
domi  geru  mur  -  A  bie  m  es  ver  ü  mtciligiuigi qm>t 
tra  Bricanniainpert^ritunrur, 

ised  $:  qui  exp tnn  nequeunt ,  extra £ΐΓ(ιΐΐ|υϋ:ρ 
coniprchenios  .Lrt.vli.buius  cituls  &  y  4;, 

Dcmque  vmu  erCdis  c-minciano  vnintrlnlÎELaa. 
pienda  vulgatis  regulis. 

N  cç  vlla  icfti ru  tin  ipt  ra  oda  ,  de  qim  aàjsL  xl 
itS.  diiTcrcmus.  N  e  c  item  vJlaviurpatap-M- 
ihuîCuuû  euangelica  5  de  qua  Bnld^ut-adlutilit 
v  liir  +  qux  ip  fa  ptidc  en  ςχοΐίΐ  m  t  cum  fuo  3υάΐΐΐί . 
n0uir4iT.de  lud. 

π  [  Αγρκογλιε'. 

1  Vtshmm  virh, 
z  Ôi*tf  daman  u  tnfTJptilfiîUf. 

De  Imius  vetbi  poteflaïc  dixiffluiôn  eplgt^n 
d  i  j  J 11  ini  u  m  quaii  [  Ί  c  mis  uuç  l  ecurttarisA  ül,rjr'1 1"' 
r  is ,  quod  a  si  tiqt  1  l  s  oca  b  ant ,  id  cù ,  ta  Le  ta ntue-qun 
q uakr ,  quaiu unique  fuit apudeuiii  côiinpon-P1^ 
ieript  un  i,hoc  e  Indirect  u  m  il  di  t  efl  ma  f  ULT^idt 
domini  f'eudi  ad  u  et  fui  vniMoa*  '.ril.ed1  v  tL-iluir, 
quai  c  v  ai  lalli  erga  iio  mi  π  mn  ,vndc  f^pc  eteidit  Juf - 
ihim  aduerfus  dominum,  viiîc aducrfuivalidlna 
ctîd  em  prarfer  ip  t  i  u  ois  lapin  qOanij  de  quo  iiusp  ^ 
b  us  an- 17 1  .iufra.v  nd  e  e  u  cnit  dorai  πιο  isc  φφψ 
ιπ  pracfcnbcntcni  tranllato.i;  deduûOjVinect  t 
aitiones  onuies  teajjfs  ad  rts  ycndiçancüji  l-  _ 
ab  r>  3  e  ri.  N  am  ci  q  uo  du  mini  um  .1  Icer  lus  tuiui^··1 
Hfc  iudpii ,  relinquitur  nullas  actiones 
v  en  dicandum  tribui  polfe  ,  quod  rt -'-dig-*·  L . 
ncc  mutui.  C.  qui  h.  11  on  obih  long,  terap. 
Dqnûnit  cnim  aoqMÜ«io  cilaliejii  iuïiststJ"  ^  , 
tranllàtqv  Quart  ûm  inde  ilto  turc 
dilputatioues  fçhplallieaf ,  Aft·  per  üî. 

dominium  vtile^direclmm.j.an  J d 

rat  ut,  an  narur ali  s  ub  h  ga.t  io ,  jn  cia  1  lis  ranj J  > 
W,  an  ifla  in  omnibus  or.Kfcnp[iO^| 

-  ■  ■  ’  Mïm.  vmV. 


v.ikanr,  qui  mkifi'Çc  JclioL· 


■i[£t 


Π49  Des  Appropriances,  Art.  CCLXVI.  nyo 


"[Et  avsji  nu.] 

Ηλ  votes  mdrnrxEatcmiüris  ex  diuerfitaté  fiai 
iridicartpA" parem  vimapproprimenti  indutum,  ex 
dillinuli  fbfmijfini  v]kr  faiicet  baimimcntck 

?  [De  ^rtNiE.  a  me] 

I  QfljndtitTWMlifufittvu  t&iliutr  Legifè  JtrtTHUTM. 

1  iCtflitm  fufjirit. 

j  Hoc  quindrccnnium  ab  dic  capra?  poiTdÎiqnis 
incipit  curme  ,  &  perfïctrur  exrre  modie  incepto: 
Eiuimodi  autem  prstferiptio  de  viecnnali  kgsii 
ni i inqur  ieh ium  de  c  utra  t ,  &idin:ri'u5rrirk  nt:cî.,  & 
a  bfen  tes  œ  qu  t  vde  t .  F  al  fa  veto  rit  ÎlhoJ  a  fticorum 
feriptorum  fente  mil  *  cù m  pur a nt  flatu tu  quopiam 
eiuunodi  quindccenndrm  ptÆÎcriptiont  irs  inuncé- 
Ec^ionviJcrikgakmdeccnnakin  ,  qui  inter  pra:- 
fenreji  obtirter,abroj?atamJ;q_uod  Cafl  .putat  cûÆii> 
likt.  Berradu  in  diÜion.VLfbo  pnftrjpcio  quujuo- 
do  num^c.Balb.mpraficfipi.  pute  epactis  j.p.  jr 
Hoc  cnim  t  me  kg  dis  ilia  decernitis  ,  qua?  inter 
prarfemes  tanmm  obtinet  j  fiihlaEi  eft,  Se  alia  mtrci- 
dueba  iüpenori  ckufuk  „  fed  dsutri  fi  iurisilli  s  vt  zp- 
rnier  ex  his  quae  diximus,  Neillaqtiidrm  illorum 
fërnrcnria-y  eradam  purent  prç ter i pilon es  fiatucarias* 
qus:  breuiorcsÎEintJrgalibus  conititur  ■  jtuturam  il¬ 
larum  fcruaic  in  qu.irura  Jocum  fuccdb  lie  püian- 
^  Tu  nquod  nos  c tiam, alias  cmii  o  ccu  rrcrso  Eiçn  a  t  mus. 
Porro  hîc  qumdédmi  anus  diem  vlumiun  cecptiim 
c  ifi?  fufli  c  it  l+i  π  vfucapionib us.  D.dc  vfucap .  1.  ptnuL 
D.de  perpet .  &  tem  p.pnierip  r. 

1[  PHÜTTAîfT  L  1  TJLTSÏ.  J 

I  O  îïCS ιβχ  t Ti  py rf i^tî? iittMtfSM  iitulàtnrn  rtquirunf. 

CtvtrA  mrtfanjtiilt  ijut  MAU*  fytiifüwi*  txtgftftf, 
fbiJ., 

i  Seâ  timen  çr/ir rtltitr  ititiÎÎM  kpttl-iiioni  btu  ieîermi  - 
mtur, 

j  C*fn*  /n  ij.'j  ibat  tituli·  nt  mrt  quiJrm  en nlï  tXigitn- 
ütr. 

u4n  titmptdfuivpt  Md  tittdm ftpiirfitti  vtrm .  ièmi. 
4  Melun  tp  nm  txktkift  unthtm  ,  ψ**Μ  rïiubtitfit  vmw- 

fi  ■»-  ♦, 

j  Pï  uii/ic  q*itf  I  tr  fxtgsc  ttr,dt  "Ίτγλ  snuüiprsâA  ίβ. 

4  £iid  fi  K  ΰ II  fdtm  jtrtjkfÜÿUa  rffidt . 
η  F /mitât  ii  ta  h  iXfloji. 

I  î:lih  tnt*f.t  ai)  idrm  pr* ftïtft  ^  N  fii  vîts* 
y  rrxfnrtjpii  tuait  M  pvxpAtttashm  j  yt*A  jiunt  k  ptr* 

fit)  A. 

lo  M*tr n*  l.rùttt  it  in  rtnt  •vtrft^ipatjA. 

Jï  gu*,  4ir4mrrqtiirAfUnr. 
ia  Itfu/ftrnumtmpiu^uult. 

J y  Γτ*β·Α  tin  dd\-t  φ ’jittgh L· mm  Attntrum, 

1 4  iitut/Pfit!  dd'fttl  tfft  rx  c auJa  l'pJr/ί  rnij-, 

ÏJ  ytdiiAi ptjftflttnii  jr>  f*.bi'X*  -CT  cMtltù  4 finit, 
i  C  -Lsfn  }Lm  L  rrbfli  dt·  iti  nm  Jii rpojim  hait  Ai  hw  m 

tn  ptltitntt  /jutant  (F  num.  ]S^ 
ij  L/fpsih*  rtçiptiptr  nauitm  piàltr&m  t Uni*  f  tx  μ»  ~ 

βΐι*. 

Mag nain  j&r  acrem  iuriitonfLiltocumjic  canoni- 
ftanim  pugnam  hax  duo  v  erba  diiitnum  *  quatpto- 
bationis  iieecÎliiAtem  de  titula  per  gcrundiiunu 
indicunt.  Cangniitae uec alk'gatiüiicn \t ncc proba- 


£  tionem  dru  ïi  necdlàriam  putant  }  quoniam  ab  fol  a 
bonà  iule  pnEferipcionam  vfuin  meduntur  ,  vno 
quidem  cat u  excepto Λ  cùm  feilicet  ilis  commune  re¬ 
bite  praribriîiciiti.c.nde  prxfcript.in  fi.&  c.  il  dilige- 
ti  cxc.cci4.dt.qiiod  pluribus  Bitd.  raemorac. part.)- 
pnndp.parrei.q4. 

Comr.L  ί  g  ri  [cm  π  fulri  pugnant  in  pÿËÎcrïb d  ridbus 
quidem  tirubd ,  qus:  cilni  à  rimiisvim  Juam  i’uttoat, 
ίί  al  légat  1 1 J  tu  [uni  pr  o  bâti  op  oî  rere  3  &c  ex  c  r>  bo- 
nam fïdem prscfutni^ncc aliter  heri polie }  qma  tem¬ 
pus  folurn  per  Te  negetur  cilbinOdiiitoIlend*  aut 
inducendi  obligationis  I,  obligadonuni  fère.  §.  pis- 
"  cct.D.de  obligat.  Hsiotdain lententia  cft  !♦ 
di  mina  ιϋ:  l-fuperiongi.Co.de  praricripJongi  tcmp.L 
nullo-Cod.de  rci  vcniKoti  ca  de  re ftlrblaibcorum 
aurorum  campi  Lfi  emis  annrs.C.  de  paît.  E.  enm  de 
m  retn  v  crfb.  D.  d  e  v  linj.3.  liiib  us.C.de  agrjcol  ,Æ;  ce  nC 
1.Π  ÊiiLtsianirCoiLile  peti:.haTcd.alij  l.qui  in 
aJitnsL  D.  deacq.  Iisred.  RuLtjg.laîéc.pecucnitcxrl 
de  tenCb-Barnqi  7.  inter luasquaxilionei  ci qua·  in- 
dpu  j  Wulieî  liabcns  Akx.  canf-rij.  νΰΕ.4.&  côiilï 
iiS.Vpl.d.Cûmcil  inrcg.de  rïienn.q.if. 

Quidam  c  Canonifdsfôià ailegatiune  preferiprio- 
C  ms  eiufmorü  qu^drukim  rcqifiratjriiuluti:  luflicit  q- 
rei  jUeqarutn^·  dedudtam  λ1  iden  puranti  vt  Îitijoc. 
fraternitatis  ext.de  te Itibr.  PanDi.c.  vltmi.vcrij.au  ίίε. 
ncadlè  ext-de  pradeript. 

Sed  tatn.cn  viqitt  ec>  lutirconfuEiï  eonrradicimtjVt 
non  folumm  gentTcdcdipriiïéti  dictre  cinq  putentj. 
fed  fpt  ciûcuin^cndiùunis.dqn^rÊcnjs  j  au  tabum  de 
bis  quos  maiLorauistiusm  ipeacdeducivtlim  ^  v: 
EaldAcIsi.dJ.fî  ccrusanm.^Que.d  ego  quoque  pro¬ 
bo  Γ  vi  eiusnuUiiijsaut  valbdLraSiirguipoLlir  j  quoi, 
alioqui  non  poCfçtad  pra: krip t sones  opp ugnanda-R. 
Quart  foie  mm:  tft  iu  foro  :n  cùcn  geue  rallier  de  J  ll- 
D  cuntur^nibre  agtntes,vt  in  fpecie  deducjniuriprcl·· 
betituri&  vtrbuiftntmtnrorutn  exbibiriq  fiai  *  at' 
qu  e  ad  eo  fc ri  pi  0  jfi  re  ï  c  Lï  magn  i  m oLticntiP  π  e  c  tant 
iuftampciiTiân'ettt  vIIuî  index  jitgaiieric.  vrAlobq. 
ii  an  ί η .  de  q.io.in  lib.  de  vïur.  λς  nokit.  N  l  t.·  tanu  il  \ 
negandum  ri tulo  generaliter  deducta  ,  fidpzrrt·  tui 
Oppoiltum  de  co  lit  ,  procedere  cûianem  LOÎit,·,  fie 
obtineri  t  probato  in  Épidc  pûfterius  ritufo  3  quia 
eiu'rabs,& indefinita  petitio  vbique  à  prolianoni- 
u  t  Jc^fiuir  Λ  t  ionnn  rrçi  bit  ,  A- perçais  fpedfka- 
tUTjVtper  Batt.],.ftrem  D.dt  rei  vend,  lk  Lfui  Co.de 
£  annaLquod.  PaKor.csccquitur·  in  cj.num*S,&  alij 
d  c  tib  c  J  3,obl  a  r.  N  v  n  igi  rur  pra;  fun  ipti  dciureidcra 
cfficiciunt  ,  fokltyie  igitur  s  ntcclTiUiuru  dt 
in  ntulatisprarfcriptioniDur  licujum  deduce  e  e. 

A  qua  regula  excipiuntur  iongillima:  piLtcriptio- 
nes  -C.&:  quadraginta  amu ■rumjVt  art. %->% . mf.  & 
quis  empi  ion  tSjC.de  pra  knpc^o*  annorrin  nuo  Qs,-, 
nonifb:  diifcnrinpt  in  cafu  c.i.dupi  ariLripr.in  i·. 

Sed  mc  in  prxfcriprio-nibns  libertatis  titulos 
exigonr  j  ex  Ea rt.ic utentia.  1,  li ipdcs.  D.  dc  Jcrotr- 
vrb .pr4d.glpf.vc  rb.  cred  idi  t  J .  vk .  D.  qu  çntad.ad  lc 
aanitt. 

p  N  e  c  in  pra  kribcnd  asid  tA  s  i  nd;i  rend  a  co  q  fuet  u- 
dine^uiir  enim  ifta  diuérfiiui'is  s  ciim  prx  leiiprioncs 
pr  itiatim  jCorifut'tudincÿ  m  connn  une  acqu  i  raut. 

Nec  in  prxfcripttone  feriatu  tum  titulum  l'sii- 
çunt,qriqd  vulgo  dictmt  ex  J.  fi  quisdjqrumoirj.U, 

Γι  k  tLtit.vind. &  l.kru  n  utc  s.a. o.  de  fcrttitiSc  l.i.C.de 
fc-ruit*  &  aq.  de  quo  nos  poiVcnUS  vidermius  urce 
confuc  ruditur  io, q  ude  fi  t.art.i/  i  .· vc  rb.  fanat.  'Vi-e. 

11 A  igitur , quod  ikic  coidu  e  tudo  ll  at  u  ■  rqu  oba  n  dus 
neccibuib  (iiuliis  tx  natura  gemndiui  â  culus  3ύΐ 


hj'ï  Des  "Appropnances,  Art.  C  C  LXV I.  Uj, 

P«ai * A  T±mT.r^·* 


*■ . “ .  ■ 

Su  bitindî  eau  fi  na!  ci  ta  r  ,a  n  quod  v  t  ç  a  ti  ru  m ,  id  i  »  » 
vt'i'i.·  probato  viriuni  mhuiciit  id  cthcLendLun  qu.m 
dei-ennaJe  ,ri-ric.Vrmiumim  ,  idc  mm titulo 

lintipto tribui  polüc.-qiiOfl  tp  non  put î>  i  LlliUi  L^dl 
maxima  ratio  ctl,  quia  a\inrr*icriptto»cS  titulat* 
zh  ritulii  pEmdCAiit5t<ïdmqüc  pt ne  v  im  aftumnm  at» 
f  o  v  r  nccc  flan  □  γ  ri  n  e  ip  io  J  a  cul  ta  s  èa  m  ι  π  is  reru  ni, 
courra  quos  piarfccipcum  diceretur  ,  tolleretur  mi- 
r  h-  n  i  ni  i  c  i  tu  !  um  A  1 1  ull  it  r',  m ,  aut  est  r  t-ι  v  «ia  a  f* 
qu?itdi,rx  qiiibmi  eolhbiA  bbefr.  darüblctir*  qnod 

fi;  inoniJÙbu5t;ihbus;ailfgariûiübiiEa’qimni  ift.  ,  & 

Biirt.  dixirefih  itin  re  ni.  U.  de  rrmmd.v  t  MolinJi!- 
4  fer  it  in  iib  ,  d  é  v  fur.tr.  i  Λ,-id  fi  i  i.Sc  que  .n  u  lu.il  i  .  C  ù  ni 
fi;,  in  lus  quoque  citdbus,  iti  quibus  tituli  p  r  .v  l  u  mu  n- 
tur  icgali  nrxLuraprione  ,  fineaba  probatione  titii- 
luin  oitt-ndifie  aliquem  ,  qui  v  i  riolüî  a  ίρ  etlu  appa- 
rca  r  j  p  ci  (a  m  pr ion  cm  e  1  u  at  ,  vt  de  î  f  Cti  ve  tirât  e  ,q  L^t 
a  pp«riâ.prç  jpùprkmcs  facifïu  i  it  5&  àdhts  a  mutila  n- 
tür,  inde  illud  rearprum theorema  mcliuieSle  non 
ofkndwe  titulum ,  quam  ofteudete  vi  notum, quod 
Fc  l y  .d  i  s  ir .c.i  llu  ci  rnum  i.o  -c  x  c.d  e  p  rx  tum p  t .  vu  ko  c. 
dudum  i. ext.de dcciiu.CalÎad*  dceifo.  Ikllam.de  cih 
iSpJaEeCraucta  Ub.dc  tcmp.eap.uiap  .rtwtffta.  C 

I  Pejrr  g  cli  m  probationes  de  ttrulûQxigimmiviho- 

nnn  verborum  (fBprBwnl<nf)dirtCtt.s>abtolatas1  &lr* 

sibirtdt-icrlfÎiLÎ  inrejîigmius  ,  LUÎufmodi  lunt  per 
duusTtftd  iure  duiino  ,  &  hilmàn^ptv  ppc  mfïnt- 
mr  ma  authentici  „  quibus  ttges  p  le  nam  fidem  tri- 
b  mine,  vitra  quas  mhilrequinttarc.a,  eït.  de  probae, 
fum  tmm  tali-i  inftromcnta  probatio  probaraA  ve- 
mavipparem»qiidd  B  al  dLair.L  quoties,  C*  de  iud.& 
U.  c  .quand  .H  il' .  v  el  priant.  N  un  cüi  m  eônfu  ruido 
probationis  mentionem  intu  ht  dit  poiioet  bgmfiûi- 


ab  cor üm  ar bim  o  v  îf  es  fuin  iitlt.  Qùüfj  per  dii4t. 

fies  pr ob  a  i  e  ru  ilt  v  t  ]  rx  format  a  rt.co  nfi  i  ^ ,  il!ü[ 
ord.auni  i;^.n.i  t.  Çj.  \  ieq.  non  eitiftpotçl^^ff 
cis,  vr  probaniiii  iu-gcthvcl  piobantfiurxtlucai .·, 
tins  j  mfi  litttn  luam  velit  (àccre , pisfuppe.f^^ 
dent  reftium  idoneitate,  dcpoiïikrmjm  Ε&ή^ 
denti  ccnoïe ,  Je  qtiibni  iydjcïitrium 
arbitri  u  m  ex  1 1]  i?  vç.rbi  $  Li ,  DJ  c  il  Jlib  au  inapjj 
P«t« j  vt  in  qnarfiit-nibtisqÎiûque.l.u  J, 
latrones.  D-dc  quaifi  io.&  Cic.  qnt.pro  punteig  L, 

fcqii  irur*  St'J  prxt  umpti  on  es  plurimuiu^b  arHüi.j 

B  lE  ucuntï  &  ab  a  lu  s  .i  nd  i  dls  aüi  contritus,  &  fomci|^' 
bus  dcbifitaiifur  ,  ekuantur  »  labcFaân.riTù'r  ^j. 
vu  !  go  iiûi  :tnr.  1-  d  lu  a  sT  Γ>.  de  rc  fi.in  in  rtg.  qu ,  ^  & 
dt-iuque  ftutuitïius  verbis  tûti'fuetudÎTiis  prohin:·, 
rtèi  exigentibus, de  pl<  uis  &l  liircitis  &  U  j·  alibis 

eipitiHH;m  .  ncc  prïfumpriopes  kg^tsvlUi^ 
pofit  tflieercjin  mat  cria  prsci’mitn  Jubila  ψ,ι·_^ 
lIl  Linuiins  pmbnii  conitieujr;d.'  veto  dcberpi^ 

manie  n  tu  ni  cti:&  hoc  ord,  ûliaetâ*  pefipij^- 
ar.i  ι  n  a  t ,  Γ  a  quo  u  o  s  -ri  tu  lus  pfccl  uitiptos  tsn  jit;  m.  ' 
ra  duos  &opuMEQs  Γ-m  n  es  quos  icgcs  admïtÎtlIÎj^ 
io  & rn Wjalihuî tiieimus &  protcriUlmu^,; ν(Γι;ΐ 
probationes  poleiinus  dt  vcijsiicuIlî,  imopmim. 
torum  MbtjJis, 

L  L·  Fi £tis  titulis  nnte  quiddam  fu mus Icquac.^c^ 
riLfi  itjnor  pote ftas*&  vis  cft  quàm  pri-LtuiipTanini, 
&  i  î  u  idem  m  calb  fi  do  polle  te  dscuiiTur^^dvE. 
n  in  cuii  v  t  ro*  Ft  c  ΐ  ô  s  div  lu  iî  ,  quos  !cx  fitign,  dm 
c  u  nil  e  t  rc  v  e  ta  n  on  c  ίΓΐ\  a  rqu  t:  ic  a  ;ii  ca  Tu  c-ecDo,  tiiii 
pi  o,rJ  b  i  r  pt  ta  i  ton  m  fi  d  c  ince  rto  die  poflüî  Hoca:ak 
dit,  dur  U  gi  vifunuft  propccr ccrtas.d^L^îjVtiiii» 
qui  [Liens  rem Îuain  conducit abalio ,  tiaindraiâ* 
i  !  l  m  le  i  It  n^i  r ,  cè  m  ta  n  ■-  n  cû  ntr  a  £him  düivjw- 


tudfiâiTcimeliigcridacftiqtiomodoûillanitisgene- 

ralïter  Acdptconuentt  P  de  plena  fbliccr  probatione  D  nîs  etnum  lii.Hic  !cx  hrgit  iOper  c^rto,  x·^ 
quod  Dv  A  But. aicunc  LUcius.  1>.  de  cond.  ^  de-  libus  quos  amc  pcrlirinximus ,  ideétjiw  tic ijÿ 

monfiJSc  iioc3ttHipp»AiiMfil-in^Î.C<kpFo1wt.  nu»  1  . "  . 

G.  Et  fi  enun  inter  pï  obanonum  vulgpiutnfpcdes 
pra:fuir1ptiOnes  quoqne  nuincLant,  &  ctttetas  ton- 
icûuriles^  tamen  p  top  riè  probationes  non  funt, 

quod  Bart-dX  Luci lis  dixit,  fed  reienantaprobaudo, 
non  igitur  probant  ÎpJjc,quod  Ah"X.dixitTI.i,C.dè  te- 
£  IVattu· n .rtuut, Cf-m  ignus.  cutiElcrtildo  de  probatione 
ftaciutjidf  m  \  >  rac  fumptio  no»  explet,  in  Jiisrem  Prç- 
fcçtim  in  qn.t  dii'cdt®  &  plena1  probationes  adhiberi 
foh'iityvtin  jfta  m  qua  folcn  ne  cft  A'  ve  ιό  fir  a  corn- 
mtuiitcvaectd entibus ,  vr  inlirumenra  co-nlî dantur, 
pr  opter  momenta  aÎhmm  in  quibus  de  trins'felren- 
dis  dominiis  'girur.  Itaque  cüiiû  eemfctudo  ius  cnn- 
k  aiiftoriratc  Lu  perci  c.  r .  est.  de  con  L,  S.  C.  t.  ex  t.  d  c 
probat*  iwcqukquain puetumpnones  tkiureciuiU 
ci  antcrüfticrîs  aut  corn  pontili  ns,  cuti  ilia  proba- 
rioiLu  mentione  pr.tliunptioncs  lufiuhlïe  lntelli- 
genda  Ilr,  iito  quidt-m  m  lubie  ito  ram  momfmcrfo, 
quam  libet  legales:  Nam  de  prsJiunptiombu.sho- 
inuium  ratio  multo  mmor,vt queant  exa-quaii.N on 
funt  igitut  probationes  ill  r  fmc  petittspropc  mIlq— 
rfcSjqujr  per  indicia  aut  conicitiiros queruntur,  for-  p 


males ,  aui  pkninernims  probationes ,  quia  ncc  ptï 
fe  fubfiftutu,  ncc  de  fciiptio  nes  vlhs  ccrrashnbt  ne 
ab  legib  u  s ,  aur  i  u  r  e ,m  li  ctiam  i  u  di  ca]  »x es  ad  an  i  - 
inotum  [baril m  matus  applicauetint ,  vndc  firpe 
cuenit ,  vt'ombsdH'è,  &  in  inctfio  labore nt  p rovr  ad 
cas  magis,  minulvc  lüdicantcs  alirnibm  .mirmatL- 
iccc  qui.  T  n  qu  a  firpe  accidir,  v  t  vous  a  ir,  :=  It  e  r  n  t  g  et, 
alrcrdcSibcrandim]  puter ,  noti  mmus  quam  T 1 1  en* 
dani  patroni.  Sed  v  c  co  qu x  p  tu  b  a  tîo  I  u:  s  à  1  ege  de- 


auctoritate  indua.mtuï  uuISllis  euiuftjuambîirJi 
ni  ira  nuLtoriras  clîe  poceft,  vt  ta;  rnstite  j<lbi 
q  u  ud  gl  u  Γ*  disir.  fe  d  j:  a:c  Li  d  t  m  n  i  x  v  :iU  quiks- 
cumque.  D.  de  verb.  ohligar.  alij  vulgo l.  liquisp 
cn’-ptm  e.D.de  vfocap.it  Lit  quîsin  fen.b.D/ltl·:^!. 

T.  iiCut  ntc  proh nti et  λ  I Si  recipitur ,  quod  ncu-^u 
fini, pt  i  doiLc.i.dc  aibic.in  ù.  Fc  U ,  c.  rtunndOÈXE-dr- 
piarimn 'Alex.ironfibr  iS.vol.i.  Hanc  fi«onp^tiC' 
minationem  &  vil·  Lu  MoLcxagic.uiir  quo  ‘uU'Lq1-1 
-  dixunus ,  de  fi  muniiefiè  pcnuiilib  iff emplis  ii'-^ 

^  pi  chant  li  l·  p  race! p  u  è  LC.  de  r:\ xor.a  it»T*w 
les  con  i  ut  t  ildo  i  u  duc.  te  r ,  liatid  d  dhic  ex  hn  qW- 
prime iitmri  ,  &.·  prarJcriprionfS  posent  prbcedeie 
]i  rop  iK  r  fi  nui  lit.  r.  u  cto  n  ta  te  m  1 1  en  Jl-i  tioii  i.i  >'ίΐυίΛ 
vhiqut  habit ,  de  vi  ralegal^jduurtirtdDSïftail^ 
de  ni  i  fti  (ftiiin  vex  t'fl,vc  jirqibau,ncc·  fiqoiiieeK^ 
mm  rei  aîitïuc  e'cunmo  rci fiidhnj prorollji^*^ 
L  fi  aliquam.  3").  de  aeq.  po Éf  idcO.apbrd^Î^Î1^ 
p  c  o  h  ce  r  eCj  n  te  li  cl  a  dom  ι  n  îj  tram  flanaue ,  urf  qtiu H 

dec1-  niiio  prifcnberct  >  quodidem  in  carrera  op> 

bu  sputo.  ..  ,π(_* 

Promdc  CL'm  df  pnïfumpns  agrmuî^  fa-r^l 

1  .  ■  ιΐΤ  n  mf  l'Tillïl  imlJ 


non  vivins  ecnciLs  nraiEbitipitM  elk  i  funf 
dnm  muni  iptânam  dominij  err«J ail  a  ci  li  i  i 1  n- - fL‘l“  j 1 
vr  in  di  S.fi  idiqm  m  ,  c  mu  fini îài  omms  ,, 

cimus  in  inauria  appropfiibcnfotiiiii  t' 
ptioiuim*  Sed  funt  alterius  cfi^uSc?K?lS^!uls 
bus  ibli  &  pia-diatîbns  vfum  non  habcni, 
tant  um  j  j  adl.vt  lc  ni  bus ,  q  Lire  ah  hodttne  1 
hennir,  fruc  ex  obliudtione  nér^ali  ],ιιγ]  r  {  :rn, 
ώ  rca  ta:  *  quoi  mnpro  pria  eü  ttatbuto  m  >a'  ^üi 


πβ  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  V I  115-4 


armis  C.dc  psufrlçg.  Cum  dciu  rem  verfo,  D*  de  vfur.  A 
J.  Ittibqs  C.  Je  agric.  δε  c en C bb,  tîi.  De  quibus  nm] - 
ta  perpl  confusè  nb  feh  0  lait  icis  aurori  bus  funt 

tradita  ,  iiiiolleifca  per  paucis  ,  quac  ego  paucis  pcf- 
ftriflgere  tïeccitt  habeo,  càm, de  prxTumptis  titulis 
mentio  mddit,  Retinendum  dt  dlfcrimen  horum 
ppEÏiimptrjtum  ,  quorum  alij  Je  dominus  rerum 
rfânsfbrCndià  agunt, quos  ablegaiiirmis;  foro,  hi  Veto 
non  Jc  dominiis  i  ctum  ,  fcd  Lunbus  incorporali bus, 
p  radiationibus  ,  cenfu,  reditu ,  annonis,  penficnibus· 
jLcqtiiicridis  Liniuntur  canuNtquernpkrmC  larum  cft 
di  Le  nmc-n,qiiia  in  prae  feri  prient  e  re  rum  rea  rpfit  cor-  e 
poralitcr  tenentur,  po^ide  lituri  pi/irfcnbente  ,  in 
præHitipnihtiî,  çorttrafit ,  quia  resnonpoilidcntur 
ab  p t rcipi ent e  { ed  i  po Π L- ï] b  tu  rei»  qua·  per  ic i 0 Em r. 
Idcoquc  multum  pugiiaimn  inter  fcholafticos  au- 
ictcs  ^  an  adinJudnonem  praelumpn tituli  m  illis  t-e- 
gibus  j  reum  Lolia m  pati „  ;m  veto  etiam  facete  op or¬ 
te  tel.,  iJ  cft  j  debitum  per  manus  fiias  pra-ftate, Cuius 
pugnte  paria  taré  componit  Timq,  mrifui,  de  prit-* 
ic  ηρ  ι.§  .1  .glüif  4  v  e  r in  &  bo  c  quid  em .  Sed  p  ugn  enr 
illt  qu  mi  u  m  tib  e  t  jTi  0 .5  fo!  a  m  p  aqtn  t  i  a  m  dictotis  (uf- 
ficcrc  ,  qtïoJ  &  Imoi.vfii  poriu  s  reerpeum  iri  fCriiic 
foro  Li,  &  vltim-D.dc  aq.plun  .  a  t  ce  ndL  C 

ic  Sed  cares  mute  in  con trouer iia  non  efl,  cum  id 
potius  quirrntiUs:  An  prarlbrjones,,  qua;  peeciuf- 
mudi  fiue  factum  fiue  psricniiaitLhuni  ,  fu  b  inde  re- 
pctiié  poflint  iure  confuerudinario  ,  iicuti  iurc  ti- 
nili  rittdos  prodhmpros  inducere ,  itsvcnccelia- 
ria  non  iit  prob  irio,  quam  tamen  hic  articulus  exi- 
gtr. 

it  Primum  hanc  tituli  prrcfiunprionem  iurc  riuili 
tria  omnino  iipcefieelt  antecedere,  diuturnitatem 
temporis  decennalis  fcilicet,  cnmiiuiiinonemprar- 
ilatiojmii]  per  fni|Tu]os  quoique  .innos,,  i; idcntita- 
itm,  de  vnïfbnnitaicm  caufiï  ex  qui  prae ftneinnes  D 
fiunt.  Htee  ciim  co|îfairtï.mc5,negaiit kbormdum  de 
probatione  tituli  ,  fcd  induc  i  pr  a:  Lutup  tum  qui  alle¬ 
gatur,  cute  impuli  expendamus. 

3i  Illud  de  pruno  in  confeiT  diuruitiiim  tempus  in 
d.l.dcccnnsum  mtelligi*  leg.  Jl  fidcLcommifibtiiL.  f. 
Anfto.D,qui  &ε  i  qulq  Alcx.b  fcicndliui.  D.de  verb* 
oblign  Dott.  Lfi iiliusCf  de petit.Jna'red* Felyx.ftut 
CKt.dere  tud. 

ij  SceundumTid  eils  continuatio  prafiatitiiutmrpEr- 
pcnjaelfiidebeti,  Si  figillauin  fingulisanru.tj  vtper 
intcrualli  repetitae  cciminuationcm  intentiontsar-  g 
gn  an  t.  ï  ta  q  u  e  v  no  anno  pr  α  pl  uri  b  us  foluille  no n 
nifliccrctquod  Cjf.SçBaJd.  di  icere  l.trC.de  dor-ptciri. 

5  art.  L.  e  nm  qu  1.  Dide  1  nnJugat,  Alex,  l.dc  pttp  sito.  £ϋ 
quis  ίρΐϊ  ptEion.D.de  op.  no.  nunc*  Rem,  conf.417- 
laf,  d.  3.  n  certis  an  ms.e.aiXLJennbus  cxr.dc  priuiieg. 
quanquam  Panpr.  çk  folucionc  pnmi& vliimianni 
videtur  preeL umere  vcJle  lneditun,  quod  rrgnbre  e  EI 
in  probationibus  pofleificnum,  &  Cjit.conf  jntn 
caiii  ipcitabdiurn  lib*  i.  Melior  ratio  fingulotum 
probationem  exigit  ,·  atm  tanti  iit  ptceiiidictj }  vt 
non  ioliun  poiTcilioneni  importet ,  fed  etiam  titu- 
Ium.  p 

ij*  Cima pra;£ir tones  dicimus,  fimpliccsfolutiones 
inteiligimus  :  bbin  etiam  furum  fo [uti ane  recogni¬ 
tio.  debir  i  piub  irci;  ur-,  fortior  e  iTer  agentis  intentio, 
quia  ctiamii  COflffiiSiaftes  in  f.ealibus  no  n  difponant  t 
nec  faciant  de  non  debuo  debitum ,  tamen  probant 
intentip  nem  ugenns  comta  re cogn  0  fecn  te  tii ,  1  ti  v  t 
fi  reaifeti 111  pofterum  oneretur  ptobationc  indtbi·* 
tij  qiue  repetita  traiSario  tdl,  Moi.in  fcLid^j.glolIp. 


Tertium  eft  daniic  identitas  Λ  eîiifqne  otierofe, 
quia  Jmei  iLtas  cauia-  probationem  vagam,  &  incer¬ 
tam  redd  ereï  v  t  v  a  na  m ,  v  n  itis  coufememem  dede- 
bito  imporcat  prae  (enim,  toties  repetita ,  quartamen 
omnino  praTumendieil:*  probatiifoludonibui ,  & 
con  rn  ntMi  docetur*  Sed  eau  fît  ptoxi  ma  itL  efl  obU- 
gationis  a! legatione  in  genere  contentus  cil  Malin* 
ncc  ipecifîcirm  titillum  fequititcxprimiinlQiluiiQ- 
nib  us  prit  t  n. ii?,  ljbide  vfut-  qu.ic.  numer.  111.  quod 
fo traite  ui  püll'cJlbtia·  fcrdpôEIëtJnquo  titulus  non 
allegatu!· de  nec efli rate  in  prophanis,  quia  nii com- 
muiie  habet  cum  prupj-jçTite  E.  natùrâlUçr-  £-  niï 
Commune,  D.  de  acqu,  poLf  Sed  in  petito riüinitiiî-  !S 
te  reo  aûor  dtidnm  m  Epeciedscetc,^  edere  cogen- 
du  s  rJTct  3  vri  pfc  Al  ol  in.  agno  icit  i  bid,5c  q.i  J  .a  J  £n . 
iLioqui  defcniionLs  facultas  reo  tollemur,  ίϋτϊπι- 
En  tu  videre  non  licerer*  &  eemn  oppugnare  cx  υυΐ- 
1  itaris  C2uiis,quas  ttaditlimuSjfic  arguerCj  &  conum- 
Cete  3.  ic  diuerfiSj  ic  v^riisfolutiouumCauilispiO- 
ponere,  d;  defen  dones  catte  cas,  qua;  contra  titu¬ 
los  diei  folent  ,  quæ  rario  in  omnibus  libellis  ge¬ 
neralibus  obiinc  t ,  ex  BarroL  d,  I.  ii  in  ccm.  I>,  de  1  ei 
vend. 

J  ίςο  omnia  concurrentia  voltmc  inferre  fulficECiV" 
tem  pnefunipnoncin  tiruliincampliosineiusprci-i. 
bation e  laborandum  fit  *  mptJEfLinonibus  quidem, 
qurc  homini  ab  3iomine£uur,  na  in  rebus  ioli,  quam, 
diierendam  Bartladt.Lfolenr.D.de  off.proconf. tic 
l.nartirafirer  ad  fin.  D.devlucap.  Atolin,$.  ymum.ij. 
quam  fcbolitftiei  aurores  vulgb  incauccprartcmut- 
tum,&  peritiiicentjquod  fi  fir3ncceiTêdl:  totam  ρτς- 
fcriprionttm  rLEulatarum  materiam,^;  011  uram  con- 
fu nd i  cum  his  de  quibus  illae  11.  Ipecialirer  loquuntur 
infuo  calu 

Ex  quilnisiam  inclarefcit,  vt  exHliino,  per  obfcu- 
re  tradttavcienbus  materia,  Sc plané  vtilis  cautio  ad 
cauillofos  debitores  coercédos ,  cuius  rei  exemplum 
Cpn.adfcripjTi  Lcomp  eri  t  ad  Fti.Calc  pcz  f  jo ȉmi o. 

R  u  ff ico  £  inqu  it  co  ris  qu adri gi  nta  a  tiliis  ce rta  m  p  e  n  - 
lloncm  nobili fblu etar3fcqii en tj  anno  recuEabat,niii 
limius  de  biti  ederetur,  negabat  fefoluturumpoit- 
hae  ,  quod  deberi  non.  doceretur  :  Froindc  fi  li¬ 
beret  ,  nobihs  experirenir,  iudidutri  fe  exci  pete  pa¬ 
ratum  Ar  tcg.es  exrart.  Nobdii  tabulas  mtllas}  t^efies 
.nui!  os  hab  e  bac ,  dc  rufliciis  id  er ar  f  uh  odora  tus.  H  ic 
magnff  anguiti.e  j  Cynus  nobilem  pronoearum  ini  11- 
riâj,  advtm  aminum  contulsifc  dc  iurc  feribit ,  &  po¬ 
plites  VuftiCiluCCidille,  ic  tamen  { mqtut  )  luris quo- 
nueiiuxdiLim  nondecrai.  Necdubirandum  talibus 
indigni  ratibus  tntrrdiiin  pcmiùucribonas  luentes, 
iv  mitia  jngejiia  efferari:  Non  tamen  ferendum  cfl 
quemquam  libi  ul 3  dicere,  &.  nimium  hodie  talium 
cfthn  mi  num .  brgo  oppo  r  tu  π  o  dd ,  II.  remedio  vten- 
dirimnin  quo  non  eft  funJandii(viIoquuntur)iurcn- 
tin  in  temporis lapfu,  eft  enim  decennium  breuius, 
quam  Ytfiifficere  poJtitsidpræicriprSoiicniimpjcn- 
dam  3  fcd  vero  parius  in  Caufa  debiti  &  folurionibus 
continuaris ,  quod  Eaid.  dixit  dd.fi  cerris  annis  Earr. 
d.l.cum  de  m  rem  verfo  al  fin,  δε  quos  Mot.  allegat. 
d.q,io.mi.iQ],  Itaque  in  formanda  intentione  cx  tali 
pr^fuitiptTo  dd.ll.induita  contrarium  ao:idrt,  quam 
his  atii  pra:fctipt;onlbiLs  nituntur.  Quoniam  qui 
prsc feriprion em fltJcgar  contra  domliium  rei,  fate¬ 
tur  fefe  à  non  domina  comparalfe ,  fcd  temporis  Ia- 
pfii  venientem  Icrius  cx  dudît,  Contrit  in  dd,  II.  c,uia 
qui  agit  ritui  um  a  domino  allegat:  Nec  en  im  proki- 
ri  p  oli  ê  t  intentio  eius,  qui  decem  ann  ua  fu  perfundo 

Tirij  peterer,  ex  ea  çûiiilsmtione  quam  Sempronius 


ii55  Des  appropriances,  Art.  C  C  L  X  V I, 


non  dominus  fc  cille  diceretur,  ï ji  p r jc Ce rip r  i  op i b u s  A 
mulL  idommis  non  protenduntur,  alroquJ  A  t  taris.- 
fç ft‘ïï tc% doipii i î  t fle n e  ,  d.om.i niu m  p  r  n ti n us  t r an ti¬ 
ret  jute  opus  cfiet  alite  proLcïiprioufm  confumma- 
iini.  Et  ver J  Fitiilra  deducemur  iurenondiim per¬ 
ferto  »  fed  ii  kpfus decennali* cft  »  fuiliccirci  ad  pra:- 
fn  rnp  clone  m  Rebiti  velu  ri  creati  ex  caufu  prit  ten  la, 
l'cd  ms  noncrrîitet*ÉrgùvtiiîÎlîimjm  hoc  utris  fubfi- 
d  ’i  ο  vt  i  ,  8c  ad  j  srobaci  o  nem  fi  j  igu  S  ar um  pc  n  iï  cmLim 
notarios  adhibete  ,  vt  probatio  extare  poilu  aftus 
per  Le  nu  un  tu  tan  ci  ;  lauda  il  Jaque  hominum  cède - 
■jiaiticotiim  lLd.iiluas,<i n ,xm  odiosè  Mnljnrtituiilja  lE- 
Iillî  ordbiSj.amtirio  nomme  campe  Elit,  qui  ouno- 
ncs,&  recanta  adhibere  fuient  pci1  manus  publicas, 
vt  ilr  vide  rcilcEitur ,  ne  nccçJit  habean  t  incerta  tc- 
ibmonbçotiqim'eni ,  quoddiligcniLilàmui  quifquc 
parer fain.inrc  fira  facit,^  lacère  exped Et  ad  euiran- 
d  n  s  ei  r  ê  ui  tu  s  indadtüs j  ji  c  1 1  rplur es  apo  ch  is  -C^d  e  hd  t 
inil.de  co  nfcgu  end  os  fines  ,  quos  illa.  lex  intendit» 
VilIls  igitur  iuiçauiio  ,  qt»m  omnes  isqtie  vfurpait 
ce  nduci  bile  cft  }  etc  Se  1 1  a  bien  s  hoirun  rs  eü  tn  agis , 
qan  rei  comment!  fitre  procurature·!,  lune  potius, 
quàm  rei  vtproplit  irbirri,  prafemm  in  tanta  debi¬ 
torum  perfidia,  C 

Cena  cft  igitur  de  u:rc  fente  niu ,  &  praeis  tradita 
ex  i  ί  li  s  1  egi  bu  s  ,  Γι  ce  t  ris  a  n nis ,  prie  lu  mi  utulu  m  ex 
pncftarituitbiJS,ncc  veto  iii  poiFe  fiords  tantum  ,  fed 
quôd  magis  mireris  in  petitoriis  eidm  judicandi?., 
quod  SpÎCul.dixiï  iidacaç,|.nimc  nliqna  qu.6j  Jr  tto 
iftr  f end.  §.  quoniam  quje{tq,$[  g.vltim.v  ef  hcul.  cæcc- 
rùm  11  humo  meus.  C.xihlcg.iicuxLSJVd  fi  quçeraïur. 
D.fiferuir.vcnJ,  Si  Molin.  idem  putat  d.qua ilio* 
num.  ic  9.  per  JJ.  litibus  vbi  dkk  t  lie  cafum  rocun- 
dum.AdJo  iQh.Fakmfi.de  une  perionarum.  £,  fer* 
uituSjVerfSed  atipercmfiim.B.ud  J.t.coLï.verf.  po- 
ne  qusdem  füluit  cède  fur, Cdc  liJeicom  Lnquçil.  ** 
4.  D.ide  rt'F.djàin  Idsmd.LiLccriisantiiscoLu  vert, 
iiha  innt  multum  norauda^Si  ibi  laficolq.vtrfii,  4.A1- 
cir  AÎexiui.corifn^iib.q.cv  conf.  jn-bki  A 
De  dus  c.b  cure  col  .7  .verll  c  on  cra  1  pfuni  txt.de  appe  I. 

I  Soc  et  b  iure  verum  fic-ciuiti  quidun^conm  in  pen- 
toriiiiure  patno  indicandum  puto,  per  cusranoncs, 
quas  initio  dlxidt  probandi ncccllnaic ,  perquam 
ntulornm  orrmiujin  praJunipiionorr  i  dicet  e  vide¬ 
tur, tum  quia  lubicfta  materia  fmdct,ctim  tatld mo¬ 
menti  Iit,  6i  vero  fien  iok-at,  vt  probationes  djicChx 
admLttinLur ,  &  adhibe  an  ruti  runa  per  locum  i  fpc-  £ 
dm  in  art.  117.  qui  cüiinif^çiéialÎti-r  ia  illo  «fu  B*- 
tuar/onriaiia  elle  regulans  düpoiÎdo  videtut^t  ibi 
dicem us,haqtiB:  Citmrcus  viilus  m  polï'e  il  otio  nega- 
toram  intendet ,  aur  probandum  ctirde  tirulo ,  atit 
aiibot  luocumbctjn  quo  dc  proprjetntc,  &  iurc  Cun- 
Aitu ci  reditus  agetur ,  iinc  icitm itione  fructuum  ta¬ 
men  propter  bonam  fidem  percipientis,  &  pradum- 
ption em  legis  iufficientnn  adexcuAtnduin  agen¬ 
tem  ,  nifi  quidem  pofiiiua  mala  fides  probaretur, 
quoniam  eius  quamlibet  kgabspr^iiinipcitinss  con- 
rrariam  ptébanonçm  etiam  iurc  ciuili  ndmsrriim  de 
td  veritate  fcilicci  ,  quod  vulgo  in  illis  legibus  no-  p 
tant  ,  &  vero  lahd.  E,  fi ccr cis  annis  xijJinjit.inoiics 
colligi!  a  ά  fup  e  c:oi;a  ,  courra .itUm  pra^iinnpuo- 
oeni,  velqtî  cûm qiiifqtiam  ibtuille  dicitur  contelba- 
îus  metu  fe  c  xc  qii  u  ri  u  rus  fac  ct  c  ,  pro  l  c  ilal  u  r  de  rc- 
petendo-Scd  bsec  Lrf.fnsd 

Quineriain  an  vkrardEampcx-iuinpcioncm  kgaii 
requiraiur  etiam  partis  iuramcncitm ,  mulra  Tiraq. 

colhgir  d. tit.de  praJcnpc.  glolf  8,j.  i+Sed  nos  eadem 
Optra  illa  omnia  reiidmns  ,  qua:  confuetudo  nop 
agnofcic,vclua. 


HJÎ 


r[SANS  1'  A  Si  ii  i  |;r  j 

Hxc  veta  p rz  feriptio  d  e  decennali  Sc  v  ■ 
nuxcA. 

1  [h‘ir  H>  Λ  *y.] 

Hxl  dictio  idem  pollei  quoti  SaTmumn^ 

fna  naiur  a  includit  diipofitionciii 

Cedentis  dauEuJx,  VI  quod  fiiftner,»,!,®?' 
mando  appropnmenco  m  fupçafu^f  dv 
inficmiindo  in cafu  iiLtu ruptionis  ..dc  mii  fliJ 
r. diter.  D.de  v  Luca  p .  Le  ù  1x1  noîiüûn 
IcripE.jû.an.c.illud  c.audins  exrde  Prtik  D|  ^ 
poiUÛ,q.i*  * 


DE 


[NTERRVPTION1B.  PRÆSCEL1 

P  T  I  O  H  If  Si  ÏIRIA  ÎEVACTAT1Ü 
ad  vium. 


Ecü  rmmcnii  c  ftbu  lus  loci  irurcna^^tmj.^. 
t.sim ingens, quoti denuam  & proprurûûnrLj. 
fidtf  ra  t ,  v  1  male  com  padi  m  noüia  Ü  but ,  ^ 
qn  i  .1  p  er  quam  n  e  ce  fb  na  e ft  ad  vibm ,  ΐ0[{4  ^ 
quod  in  tciTu  pi  i qnjs  w  ui  as ,  n  eque  mûdzÉ, 2. 
tudo  arrigit  ,qui  à  iure  ciuili  peci  oporteriHtin  4 
m^ceiia1  dpi»  colligemus  lub  vtiaitt fâûcm,  i 
ia  pailim  m  hbris  lurifcajifu] rorum , 
ne  m  cogemus  1  n  locos ,  vt  ordine ,  &  flîcdwè^ 
cipiatur,  d  cind  c  v  I  um  de  mon  lira  bcmus,  fit  feri 
iute  Rottiano  ikubi  incidet  thOidium ,  ^loü^. 


QVID  EST  interrvptkhv 

ï'UtfSCRIPTlÛSIlBVS. 

Cap.  1. 

1  tpitrrttplfv,  Λ·β  rf  χ)  i*  risa . 

t  DiffttfnUth-it-iimlrvnim, 
j  thi  FWJIIPP·*)  fllj  «i  q tuJdM. 

Î  nt  e  j  ruptione  m  iu  rifcnn  fulti  sppeJJ^n?  attip·  l 
nem  carius  ccmporis  λ  kge,  vel  coniiiftiitfeii 
pnr  ferip  ticnrm  perficicndÉam  djAmi^prEMJosj 
natura  peritos ,  ved  j  iure  tradi co y  i  quamTfprts 
v  i,‘u i  pantme m  ap pelLibanr*  L 1.  D.  de  viua^  qiü  l· 
culuï  vfurpabûTHî  quoque  epigraphen  pesb  lcif, 
voce  per  qntim  rain  jpiis  euam  i  un  fp  r  itd  rii  cfiti 
V lutpaia,^;  infrequenti  co  quidem figruficaniJ^f· 

nDUOJsenx  noxueja  iurifprudeniiampctic,ph!S' 

quid£#mi&&  ineodi.·^]  ttani,  indito^ 

mine  ab  vfu.,  Æc  rei  effecbu  Quüüm  veciufi  li^" 
differcLum  eR,  quod  mrerrupeio  ptiorem  tfinp1, 
rtf  cturfum  ii^ufiLum  reducit,  tca  vr  id  iofu inde^ 
t  emporis  en  r  fu  com  p  utaîioiu·  m  nullam  habrn ,  L» 
volenti  prxicnbete  ,  neceilaxii  fis  tOfiiti’kPpirt 
reduitegtatici;,  .veiuri  nuitimi  in  ïomeisflMCUp^ 

rilliti  ita  cuenic  ,vi  fi  quinquennium  tjrceptni  -, 

quindcceimaU  ptaTcdpdone,  dc  quahifag^ 
interni prio  intercurrent,  oil in  toeccu  IsfliuT1^ 
rc  cmnqucnniLim  icmpus  loci  in..-OMupufl* 
qtimdecctuiq  obuncae ,  ieddenuo  ta  imegï^^ 
qu indece  ri  n  >j  te  mpti s  ind Loandum  ίΓ3 i!U  ^  γ .  ;  - 

ht-accefiio  pofibfiionisiiirerrcptiadaSpiri  l 

pro  çinpcorc.  f.  ii  quis  bono.  D.  devfoap^ 
Idem  tamen  dormitio  non  ctfkrrriE ,  cui 
quid  e  m  p rtefer  ip  bonis  üüi  c ,  ied kn  nç  icmpc  · 
dapia  parea  n  t,  ik  vt  dorminoms  eau  Lis  Ce»  ^ 


1157  Des  Appropriances,  Art .  C  C  L  X  V I.  1158 


priora  tempora  cum  pofterioribus  coniungantur, 

3  &  de  duobus  vna  fiat  præferiptio.  De  qua  multa 
Do&.l.vlt.C.in  quib.cauf.in  integ.  reftit.  non  eft  ne- 
cef.&  l.ficut.C.de  præf.30.ann.&  huius  exempla  ex- 
tant,  c.  auditis,  c.  de  quarta ,  c.  ex  tranfmifla  ext.de 
præfcr.Bald.&  alij  l.cum  notiffimi.§.imo.C.de  prçfc. 
30.ann.Bartoli  quidem  fententia  eft  1. naturaliter.  D. 
de  vfuc.  nullo  cafu  præfcriptionem  femelcœptam 
dormire  in  iure  reperiri ,  præterquam  in  cafu  1.  ficut 
C.de  præfcr.  30.  ann.  quod  Caft.  arguit vt  falfum  1. 
contra  maiores  C.  de  inoff.  teftam.  &  d.l.naturaliter 
plures  caius  allegat.  Sed  tamen  Bart.  cafum  mortali¬ 
tatis  ,  tranfitus  exercitus,  &c  iuftitij  recipit,  inter do- 
mitiones  prçfcriptionem  &  vacantis  ecclefiæ,&:  im- 
erij  Saly.l.ficut  in  fi.  C.de  præfcr.  30.  ann.  fed  &  Iaf. 
icimus.  §. licentia  cafum  dormitionis  aftignat ,  cum 
inuentarij  confedtio  pendet,  dormit  enim  præfcri- 

{uio  aduerfus  legatarios,  &  creditores.  C.  de  iur.de- 
ib.Balb.plenc2.par.6.part. 

Q^VIS  EST  EFFECTVS  INTERRV- 

P  T  I  O  N  I  S. 

Cap.  2.  t  ( 

î  Interruptio  abolet  prorfus  prafiriptionem. 

2  Interruptio  aut  natur  alii  aut  ciuilu. 

3  Citationes  interrumpunt  longi  fimos  præferiptio  net. 

4  Litis  contefiano  interrumpit  br  emor  es  præfcript. 

5  Statutaru præfcriptiones  loco  legalium. 

6  Jnterruptio  non  agit  tn  titulum  fed  tn  pojfefionem. 

1  Effetibus  interruptionis  eft,  quod  per  eam  præ- 
feriptionis  curfus  non  folum fiftitur,  &impeaitur 
currere ,  fed  criam  quod  ante  interruptione  lapfum 
eft ,  ad  initia  rcuoluitur  &  in  irritum  recidit  fine  vl-  -i 
lo  effedtu,  ac  fi  nunquam  cœpilïet ,  nec  vllum  gra¬ 
dum  aut  numerum  in  computatione  annorum  -fa¬ 
cit,  ad  inchoandam  vel  perficiendam  præfcriptio- 
nem  l.fi  ædcs.$.libertas  vbi  Bart.&  Flor.  D.  de  ieruit. 
vrban.  præd.  Quamobrem  qui  praeferibere  volet 
poft  interruptionem ,  totum  quindecenaium  redin¬ 
tegrare  habebit  neceilc,in  ciuili  quidem,  ab  eo  tem¬ 
pore  incipiendo  ,·  quo  litis  profequutiodefierit,  id 
eft,  (  vt  iorum  loqui  folet)  ab  vltimis  arramentis 
liris·,  in  interruptione  naturali  à  die  recuperatæ 
polfeffionis,  de  quo  vulgata  tra&atio  Dodt.d.c.  illud  ] 
mimer.  14.  Balb.  in  præfcrip.  tertia  parte  fcxtæ  par¬ 
tis  verf.  Sc  primo  quæro  numer.  42.  Alex.  Angel. 
Bald.  1.  vltim.  D.  de  eo  per  quem  fa<5t.  erit.  Idem  1. 
ii  feruum.§.fequitur.D.de  verbor.  oblig.  cæteripoft 
gloffi  verb.  folam  conuentionem  d.  1.  cum  notiffi- 
mi. 

2  Poijb  cum  duobus  modis  fiant  interruptiones, 
iurc  fcilicet  aut  natura ,  qua:  ideo  ciuiles ,  &c  natura¬ 
les  dicuntur  i  Ciuiles  item  duobus  modis  fiunt ,  cita- 
3  tione  fcilicet  autcontcftatione,  Citationes  inlon- 
giiTimis'omnibus,id  eft,  tricennariis,&  quadragena¬ 
riis  vfurpantur  :  quia  cùm  eiufmodi  præfcriptiones 
veluti  odiofæ ,  6c  cum  mala  fide  currant ,  citationes 
fiatis  virium  ad  eas  interrumpendas  habere  putan- 
.  tur ,  cum  fine  titulo  currant  l.ficut  &  1.  cùm  notilli- 
4  mi.C.de  præfcriptione  30.annor.  Cæteras  breuiores 
annales, decennales, quindecennales,  quæ  cum  titu¬ 
lo  currunt ,  &  fauorabiles ,  &  boni  iuris,  negant  ali¬ 
ter  interrumpi  polle  quàm  per  conteftationem, 
quod  Imol.  fcripfic  d.  c.  illud ,  &  idem  in  1.2.§.fi  rem. 
D.pro  empn  vbi  negat  vllam  triccnnaria  breuiorem 
poife  aliter ,  quam  per  conteftationem  interrum- 
Argent.in  Conf.Brit 


pi.  Idem  quoqüe  in  ftatutariis  putant,  quæ  lega-  f 
lium  loco  fubrogan  tur,  &  earum  naturam  fcquuh- 
tur ,  quod  latè  T  iraq.  perfequitur  ih  retrait.  $.i.glof« 
10.  numer.  73.  Socin.  in  conf.  180.  vol.  3.  Sed 
Cum  nulla  interrumptio  aitiones  perpetuet  ,  fed 
interrumpat  tantum  conteftatio  ,  vt  potentior 
vtrumque  facit  in  omnibus  præfcriptionibus ,  hoC 
eft,  id  efficit;  vt  quæ  30.  annor,  eft  in  quadragin¬ 
ta  producatur  1.  viti.  Cod.  depta  fcript.30.  annor. 
Sediftapofteriusciimde  perpetuatione  incidet  dif- 
fererc. 

Porro  quod  in  præfcriptionibus ,  &  poftèffioni-  C 
bus  interrumpendis  diximus ,  non  eft  ad  titulos  pro¬ 
ducendum.  Nam  quantumlibet  interrupta  præ¬ 
feriptio  redintegrari  poterit  ex  eodem  titulo  ,  ex 
quo  anterior  coepta  erat,  cuius  vis ,  &  effe&us  idem 
manet  dc  perftat,afficit  enim  interruptio  poifeflio- 
nem,&  præfcriptionem,fed  in  titulum  niIagit,quod 
lof.dc  Bart.dixitleg.  fi  quis  pro  emptore.  §.  fi  quis 
ona  fide  D.  de  vfucap.  Idem  1.  naturaliter  &  L 
cum  notilfimi.Idem  Bald. in  rub.  de  præfcript.  ext. 
Arch.c.i.de  præfcript.  in  6.  Alexand.leg.  Pompo- 
nius.§.fi  quis  legatario.  D.de  acq.  poffi  Quod  ta¬ 
men  ad  putatiuos  titulos  producere  nolunt  ,  quo,- 
rum  cftedtum  putant  interrumpi  interrupta  præ- 
feriptione  ,  nec  ex  talibus  polle  redintegrari  præ- 
fcriptiones,tex.fingulari  d.  1.  cum  folus  quem  Bald. 
memorat  d.l.cumnotilfimi.§.imo.Balb.parte3.parti 
fextæ. 


INTERRVPTIONIS  EFFECTVS  IN 

QVIBVS  PRODVCITVR. 

Cap.  3. 

i  An  effetius  interruptionis  de  perfina  ad perfonam por~ 
r  igitur. 

I  An  de  principali  aduerfus fideiujfirtam . 

3  An  de  Mno  correorum  ad  alium. 

4  AndeMno  expltiribtts coobligatif.  v 

5  An  m  obligationibus  fibordmatif . 

6  AndediretiaadMtilem. 

7  An  de  re  ad  rem fiat  interruptio. 

8  An  atiionis  ad  atiionem. 

9  An  hypothecaria  per  principalem. 

10  c/ in  Mendicationis  ad  hypothecariam. 

II  Albencus  nitatiu. 

11  An  per  bonorum  pojfefionem  Imius  lociad  alium. 

De  nojlris  manus  lenationibus  &  deprentih.  ibid. 

13  An  in  Mendicatione  per  alhonem  ad  exhibendum. 

14  An  refcijforij  per  reje indens. 

15  An  praeparati  per  præparatorium. 

16  An  quantitatis  ad  quantitatem  aliam . 

17  An  petitorij  per  pofefforium. 

18  An  de  tempore  ad  tempus. 

19  An  ad  totum  per  partem. 

20  An  loci  ad  locum. 


Cumquæritur  ,  anpræfcriptioniseffedus  Coti-  * 
tra  vnam  aliqua  perfonam  perfe&us  aduerfus  aliam 
porrigi poffit,  diftingui  in  eo  oportet  ex  obligatio¬ 
num  conditione ,  &  qualitate.  Sunt  enim  quædam 
principales ,  quædam  ad  alias  acccllbriæ.  Quæ  prin¬ 
cipales  funt  aduerfus  obligatos ,  æquè  principaliter 
fuas  quæque  præfcriptiones  requirunt ,  nec  quod 
aduerfus  vnumpræfcriptum  fit, aut  quod  exdebito-- 
CCC  ij 


nyp  Des  ApproprinnceSj  Art.  CCLXVI.  îî(jD 

I -i rur  it  p wfp ta  ad  pe i ftinum non  fa  int,. 
■■‘«wie  ,  nec  pafliue.,  mil  quidem  duo  iti  ..f,  , 
ï.nt  ,  ranum  corrtbmm  ftpenu*  difl*  ],  9H 
duob.ïeis  AiigcLd,! , rjALui'atii ér >  “  -  ^ 

A  :  i  çi*t·  ftus  J  nurni  p  QÇ®tis  fa  j  titcx  taQ ., 

dium  us  pt'îfüius  <k  VFU  actmiiç ,  aur nc. 
ttm  deducto ,  vun  inttirupcigiuH^It .i ,,Λ*'1*· 
cauftm,  vdliu-m^ 

gcrt:p  rsc  J;  ah  νπΛ  quideme^aMi^^  ^ 
fliwnc.de  qtio  :  :i,£lQ[Uiuioc&:  1'.  n.d>,ai3(tjri  ”" 
de  profer,  glofl  vertu  m  te  rtupü 
fnA;  Arct.ctmflqj.map.  ]  π caufa  verrente,  <ti, 
coniiiccttdiuf  glofl.  kg*  IuIühusp  5.  quatuunj.h^ 


rd>us v l\ts  preÎGripiVrM3:id  ahum  porr^itturjUiii  qui-  ^ 
demfcorreifipx* 

i  De  h  i  »  qii  ix  ncçpffoi i  ir  fiii  i  Lt ,  ;i  ki  al ju  vt  fui  fi u  llp- 

jrj.r.  n.on  çenfentftur,  Si  Aepii'riïtü  iibi  noiicohlke, 
ûnrsinLçiùm  quir $.  li  qtiisproeo*  D.de  JoJut.  e i c μ,ιτ: 
iriremqitioncm  faet2.n1  athucrlui  rcum  pnndpakm 
fidciuilori  obefle ,  quominus  ipÎ'eêfuü  ci|hîl·  præ- 
feribar  fu.e  oij$g$tjfiom i  qiuitndül.  Banni.  fequitur 
Altÿ.Luiori  itl.  ï>.  de  venu  obi ig.ié  ihi  Λ  ]  l.  i  .1  c» 
edam  Ji  quo  ad  pcjdcu^jnmwriiiRivtTfntiitercn- 
dtuiiinccrpeÜiLriçmcm  tco  piiLieijvili  hitbiuvi  fideiiif- 
fori  obcik  .  okmE .  I.  Îifemüm  t.  lequicm  |c  fs*  nunc 
viticomus  P*  Je  vftb.uhlip.ih  AiigfU.yri^xeD.di·  p;-  " 
guor.îlaLU.rani  mundatori.  C.  de  non  mi.pec,.  Ft-ïyr 
cul  \  cd  rCi>ji  c  ^  ·.■  ù  ?,  Alh  a  .5*  fin.  .C-cie  a  u  na  l.csec  p  r.  Ru~ 
don  cm  adierunt ,  quia  ciini  non  eadem  Ipecte  obli¬ 
gat  îimi  i.  remea  smu .  n  c·  qn  e  arqu  c  pri  nctpaJu  er  ?d  i  u  er- 
Îh  etuitn  inrennjptioiLjbus  opus  Mîhcann  Contudi" 
cit  alia  gloL  J.îl  bdoiujlbr.  C  s  U.  D.mand,  & iurerru- 
pî  rouan  c&ntïa  principalem  füéfcnm pocetc  fîdeiuC- 
i  or] .  Ου.ιπΊ  pu  g  ii  an  j  ise  fandlianT^vr  J]  cane  ui'iorun 
fuiTütumin  lîdeiullbre  contraitui  vtT.un  ciTc,  dua- 
bufquc  interruptionibus  opiis  ciïc  ^  pnfiruaiemin 
fidcsuilbri  indicatum  iblrti»  fs^c  conctliaçjlb  rn.igi-  C 
ifarorum  c  tr .  cù  m  nuflordpünib  ft-imatur  1  Scd.-.eam 
prabkuu  Barc,Lvk-C.dcduiib  rcts&  toi  C!  y  r:,  B  ί  J  .de 
AngcL  edi  Îa]um.  AnJ.ati  Spi  ^hnt.de  fiilciuÎ  νιώπι 
inûjfflnetè  aducrlus  ambos  Lu ixi^eie  purut  ±  qubex 
codent  fonce  obiig.ma  Jctccndar.  Karia  pat.ior  lut- 
da,  cùm  lÎuü  tin:  obligaiianeî.djiu'tJ'a·  n.iiura  &  etc- 
ercuu>}&  fubordinatijCUindifciiiliD exigatur  prin* 
cjpaluq  periona;  alla:  iint,  incercUcfumti  cuique,  di- 
uerfas  ctÎ5 m  ini c t Ugi  pr^fcripi içmts ùpbrçc r Cj.  qno d 
întûl.pUTat.ddaur  ui  ûtiui1  Balkparr.i  * 

5  Dr  tibbgatiombus  corTcurtim  jnre  quiddam  arti- 
gitnitSk  Surir  tmm  dwu  currfivn.i  oLdi^arinnc  cnn-  di 
K nÎt i.a iqu  c  a  0  eo  qualitati ï  c  i  u  fd cm.id  coqu  e  i  ntc  r- 
r  u  p  no  ad  u  c  c  [ uni  y  luun  ία  Cia  akc  π  no  c  c  r.  ÿc  pi  q  L  l  n- 
piLoneniinrcrrumpit  pro  toia  obligation  c.  ;  caius  clt 
l,ylr . C. de  d u lj bus  tels. Βαιτ .  1. c  1  d u ob lw.  D .de  düob . 
reîi.  AleKi.  ldi  üei'uum  §.  fcqui ru rDaie  v t'rboi·,  obbg. 

&  du  Ang. &  IfficLidcmL  tiatnrnlitcr»  Cyn.l-lin.C, 
do  a nnabe x ccp. Abg-t ôi .ji .  mcip. Quidam  Andréas. 
Ale^Ldilÿbii  s  4*  c*  J  un  bu  s.p.de  i  mci  u  r-qu  amuir  m 
mena  comnntïcnda  aliter  flamant.  I.  cuora  vbi  Lu- 
pra, 

4  l’.x  «adem  c.tufa  pim  rnm  coobligatorflin  tsvna 
obligaiione ,  cenU-nt  p  turcs  tuEores  vmus  pupilli, 
vnios  tm  ftpe  lit  noue  vlucapery'  plu  prïictibcf^ 
obliga  t  i  oni ,  .un  itlio  ni  1  ute  k  ηοίι  n  0  lie,  1!  artoL  lLî, 
fl  qui  s  p  ιό  rcqperflÎî  pupfliuSjÛJc  adm  in  .mtbr.vb'i 
AngcLde  Lncil, 

ί  N  on  catfctri  ratio  ofl  flqari  on  u  m  f  bb  0  rdin  ara  ru  m, 
virli?rtcacumqu4.i.tducci'isnom]naiprcy ,  aur  magi- 
flratiss  competunt.  în  qLubu'  piiiu.y  tucorés  .  iLUge- 
ilores  cojute nicruli  innti‘·,  elemn  plurcsluborditiara; 
finit  r.fli  ne  ksi  obligarionis  conflntti.  Nam  courra 
vntim  interrupi  UN  aduet  fus  alrcrum  non  pmdeliLT, 
pollcrq;  piari  cri bt  rc  Cü L  ni)  c  flët  tien  unci ai  u  m  3  quia  p 
cacicm  obligationis  qualitas  non  bit  „  quod  vbiibpr.t 
Doiturudur.i  pcrl.i.D.de  magi  iLccms-ImoLie'  An¬ 
ge]  .v  b  ifl-ipra. 

C  Sc  d  fié  cim  d  i  [-reta. .  i:  vri  li  s  obligatio  ab  c  ad  cm 
c  au  fa  me  na  cvtl.ci  in  ÎuTéd  itas  ,D.ad  T  rc  li  c  |.L  aclïo, 

D.  ait.  ik  ûblïgat.  isuctriiprio  aduerfus  v  rmni  faf>at 
adücrfus  oniuesprodcit  »  quod  Barrait  d.  Il  qui& 
juo  cco  Imol.d.Lnaturaiirti·,  Nec  interruptio  faita 
:tb  donunoindireifc.L  prodcllbc  vtth.  Ituol.  Ibid.An- 
gel. 


.-xhib. 

Nota  cft  regu^quam  ptoliKè  FcLv.  pcrr£qUiÎ|irj 

c.auditLS  &  liaJb.M]  tradib  ULïlcrqjI<  ρ-[Ι(Γ,  ^  ' 

pali  dTedu  ïltlîo 3  non  elle  ampliandas piskJpJ 
nés  dr  re  ,id  tut.  ,  qtlbd  ratio  irifiêjt  t  cÈm  J£ 
altt-jù  dim in □  tioiicm  ter  tk« r.  Sed  e autum 
pmiu  vider» ,  quumuin  lu  pu  il  cil Vm.  ucc  .itnplitui  u 
jyparaluJibus  quidem  authis.qtLseÜH  conicdian·,; 
aux  accdlbrix  non  fuit.  Sed  quiabanc  tcjjani^ 
prolixi  pcricquuumr  lumnin  taurum  rcctpcaiiui 
opinion  utn  kVc  defeiibi,iid.v  cit,  cÙm  loti  ρφία^ 
anbi  lucus  JottatTc  dabitur* 

bed  aec  e  Jlbria^  connexa  mu  ou  pnnclùj|jj||fi 
p.irabiljù  qmdi  n^qne  t  uit;  ■  :  ·  nrcùm  piçlcri^. 
clioantui ,  {  relbilu  putJL.:  ;  x  ,  nief  c<i dcr-iqi^ pri- 
ίοπ'ρΗπηχ  l.ïoS  cum  gJohC.dc  viur.vbifiilj.  éucu 
pra  fcnpra  obligatione  fo  cm  vlura.·  quoaac^lca. 
p  ta-  v  ut  Lit  3quod  ï  c  ly .  p ejt  û  quitur  k  ÎJaïbid,  pu 

i.drbttLi,imuru-ii*&  1  Nam 

bibb  us  a  l  Uui  indicant . 

SaxjTi  cil  de  ail tone  fe patata  ad  aliam^Î 
tu· ru  fiers  non  polL  enarn  mtcTcaLütmpuftnud 
a.  ,î  udit  u  gj  u  J  f  d.  J ,  Udiauüi.  &.  quautmp  verttrev 
tioneiu.  D-  adcxluK  Sed  de  bis  qua^ie  lutumù'ib 
fe  naccdîbnne ,  ic  prtucipali^  ,  vtpferfcuinlu^k. 
pochccaru  mil  a  dubjtatïü.eflé  poilei.  rjJiekpdst 
d  c  c  o  cife reen flï  rutu  m  1.  b  n .  C-  de  arm  .il.  ciiq-qat 
t  r  idi  t  ur  ,  vs  sa  c  ο  1 1  te  flati  ύ  π  e  .  im  dtatiour  m  ctou,. 
fitri  in  vx  raque  inrtri  u  ptiu  sien  t ,  J  e  quo  limai.  I.  is- 
runhîer  D-de  viucpolt  An-gcl.S£'Jerliin isratki. 
quid  ..tamen  in  eo  non  Lunr orurna*  Nam  cunLozli: 
itituicuij  p  ra fnpponicu  t  γ  c  r  I  bll.4c.ni  Si  i: 
rjaira  aduciflis  euidein  ptrlbruin  c.oiupriurddJro 
iikeram  alteri  dilluniiam  accciroriaL-staob^fliii 
CiiîLcm.  ctJi  rJuterflc  qualiutta.  n  blrgaaonri.^  ^· 
eus  accidit,  cùm  pcrfoiiqlis  Uiptnbnauftligiru^ 

1 1 ATL  d  uni  m  iëdit.,&:  1 1  y  pu  cbe  ca  tu  t;  iernue  am  qr^ 
Lia  efl ,  quo  cafü  dubiuinnon  xLï  T  vtraiâaii^^ 
priiicipaletTi.  e tîc ,  vnde  cucritjVt 
[empota  non  Uni  cauli-m  ,  Jcd  quod  principe 
obUgauiy  minus  quAdiacriiraaimiipraitrikre^. 
queat,  hoc  extraneum  Lonxixx-  anJLÎs  hiLcn-J-^1·' 

1  îosifliniLG.  d  e  pritlcnpE  40.  anno.  idc  ùque 
nuiiatsonc  perlona·  murari  pm;  fc  r  t  p_x  i  üuüUl  t  ^  1 
tiq  tits  j  k  e  xt  ra  lieu  ni  de  Fo  fter  fuo  π  on  te  ut.n  »  ^ 
iu  tem  pcrfccinitinem  die,  de  φι?;  odued^  ^ 
a£tiü  intoïdatuï:  ,  non  eÉ  amplius  aceyn1 
ad  pcrfoiulurt,  Qn.irc  hoc  cafuccnico, 
rcmipcum  fuerit  aduerfuf  princip^1^  ’  cxi‘'x  ' 
non  olulfc ,  cuius  aliud  ms  &  cm  La 
pire  fuo  orîçtfçripl ionern  peiJië-rr.çaoJ  Al^ _·.  _ 
gir  didr.leg.vltim.  &■  Saly.  manet  que  ifl^ 11 
ttiTuptiOi  quar  pcrlbimn  ^  j. 

quod  .^c  loh.Fib.notaujr>dk*’  cum  uotUlun- u/ 

Inde  itlud  qllîfflEUiU  ,  Csun  qins-vindl·-17'^^  ” 


π6ι  Des  Approtoriatlces,  Art.  C  C  L  X  V I  u6z 


vellet  iirendere,&fubordinatèhypothecariami  An  A 
deduda  vendicatione ,  hypothecaria  quoque  non 
deduda  interrupta  videatur.  Hanc  folus  Albcn  atti¬ 
git,  d.l.  fin,  tk  interrumpi  cenfet,  quiareivendicati© 
de  re  incendat,  atqui  rei  appellatione iura quoque 
hypothecas  &  feruitutes  intelligi ,  1.  rei.  D.  de  verb. 

π  fignif.  qua  fententia  nihil  ineptius  dici  poteft.  Nam 
etfi  rei  appellatione  generaliter  de  fuo  iignificatu 
talia  ac  multoplura  poteft  compræhendere ,  tamen 
cum  ad  lingularia  petita  applicatur,  id  tantum  figni- 
ficat,  quod  petitur,  &  in  lingulari  corpore  confiftit, 
itaque  rei  vcndicatio  cum  ius  fingulare  contineat,&:  β 
iudicium  fit  particulare ,  id  tantum  continet ,  quod 
nominatim  fit  petitum, <Scdefighatum  :  Neque  quif- 
quam  id  pollet  vendicare ,  nili  id  quod  petit ,  expri¬ 
mat, defignet,  &  defcribat  quid,quale,  quantumque 
fit ,  eft  enim  lingularium  rerum  petitio,  l.i.  D.dc  rei 
vend.  Sc  1.  fi  in  rem  eodem  titulo.  Itaque  appellatio 
rei  hic  non  genus  fed  fpeciem  fignificat,  vt  ibi  iurifc. 
dixit,  contra  quam  Alber.  putat.  Igitur  interruptio 
in  vnius  rei  petitione  facta ,  in  alia  non  interrumpit, 
glof.verb.lntentionem.l.Iuliaftus.  §.  quantum.  D.  ad 
exhib.  itaque  cùm  alia  fit  vendicandi  caufa ,  alia  hy- 
pothecæ,  imo  contrariæ  fine,  nec  nili  fubordinatè  C 
deduci,confequitur  diuerfos  fines  elTe,nec  per  aliam 
in  alia  interruptionem  fieri.  Itaque  vbi  citatione  in¬ 
terruptio  fit,  pro  vtraque  citatio  emittenda  eft,  vbi 
conteftatio  fuper  vtraque  conteftari oportet,  quod 
tk  alibi  dicemus  inferius  in  adionibus  fubordinatis. 
Quod  ex  eo  clarius  patere  poteft,  quod  per  hypo- 
thecç  intentionem  res  ipfa  litigiofa  non  fit,lecus  per 
rei  vendicationem,  quod  traditur  N  ouel.  de  litigiof. 

&  Bart.l.i.C.de  litig.inde  etiam  accidit,vt  fcientia,  & 
cognitio  de  hypotheca  malam  fidem  non  inducat  in 
re  præfcribenda  1.  fi  quis  fundum,  &  ibi  glof.  l.vlr.D. 
de  acq.poifi  glolf.  1.  ficut  verb.  polfidente  C.  de  præ-  D 
fcript.30.annor.Spec.tit.de  præfcript.  parte  4.  prope 
finem.  Balb.  in  præfcript.  parte  1.  tertiæ  partis  q.4. 
funr  igitur  ifta  diuerfa. 

a  Succurrit  hoc  loco  inquirere ,  quid  in  bonorum 
pollèlfione  petenda cenferi  debeat,  cùminvnaea- 
dèmque  hereditate'plura  prædia  proponuntur  elle, 
fed  diuerfarum  iuriididionum ,  vel  territoriorum. 

An  petitionem  intendilfe  pro  his ,  quæ  in  territorio 
Rhedonenfi  fitafint,  &  interrupilïe  præfcriptionis 
curfum ,  fatis  fit  ad  interrumpendam  præfcriptio- 
nem ,  quæ  in  Nannetenfi  territorio  coepta  eft ,  nanc  g 
quæftionem  mouitglof.  did.  leg.vltim.  C.de  annal, 
cxcept.  quæ  negat  interruptionem  in  vno  fadam  ad 
alteru  territorium  produci.  Scholaftici  audores  pu¬ 
tant,  quod  in  loco  domicilij  defundi  interruptum  fit 
per  adionis  intentionem  vbique  fufficcre,  quia  vni- 
ca  adio  fit,&  vniuerfalis,in  quade  lingularibus  cor¬ 
poribus  non  agitur,fed  de  iure,quod  vulgo  notant  1. 
z. C.de  edend.  Neutra  fententia  medium  feriit:Nam 
quod  adio  de  hçreditate  fiue  bonorum  poflelfio 
vniuerfalis  dicitur,  refpedu  eolum  quiabintefta- 
to  veniunt ,  eôquc  de  toto  iure  controuerftnm  face¬ 
re  poliunt  iure  ciuili  dicitur ,  aut  eorum  qui  ex  tefta-  p 
mento  heredes  fcriptifunt,quia  hereditas  ius  eft  per 
fe  vniuerfale.  Cæterum  in  noftrocafu  longe  diuer¬ 
fa  ratio  eft  :  Nam  cùm  domini  territoriorum  doma- 
niali  iure  ex  infeodatione  ab  fe  aut  prædeceilbribus 
fuis  fada,  fundati  fintexlegefcilicetconuentionis 
fada  valïalis  fub  verbis  (  pro  eis  fuccellbribufque 
corum  vniucrfalibus  ôc  particularibus  )  relinquitur, 
quoties  valfalus  quifquam  fine  herede  decedit ,  aut 
lingulari  fucccfiore  exiftente  tenore  inueftituræ , 
rem  redire ,  &  (  vt  loqui  folent  )  reuerti  in  ius  domi- 
ufrgcntr.m  Conf.Brit. 


ni  feudumqtie  aperiri ,  quomodo  hoftris  defeten- 
dis  locus  fieri  folet.  Itaque  quoad  fingulos  dominos 
adio  vniuerfalis  noii  eft,  fiiigularium  rerum  peti¬ 
tio.  Neque  enim  dominus  agcntiiürehæreditario 
hæredi  de  eo  controuerfiam  facit ,  quæ  ratio  eft,  cur 
dici  foleat  petitionem  ha  reditatis  non  dari  aduerfus 
titulo  poflidentem.  Nam  dominus  quifque  feudi  fuo 
priuatim  iure  ,  ex  lege  feudi  non  fucceflorio  res 
quafque  feudales  vendicat.  Itaque  illa  adio  quamli¬ 
bet  vniuerfaHs  refpedu  agentis, qüæ  aduerfus  alium 
de  haereditate  eontrouertentem  intentata  in  domi¬ 
cilii  loco  pro  tota  hæreditate  (  quæ  fcilicet  ius  eft 
nullo  loco  fitum  )  interrumperet,aduerfus  cuiüfque 
particularis  rei  feudalem  dominum  particulare  iu¬ 
dicium  eft  ,  nec  interrumpit ,  quia  dominus  quifque 
ex  conlolidatione  rem  retinet ,  &c  poifidet.  Ideoque 
vere  hic  locum  habet,  quod  ante  diximus ,  hk  fieri 
non  debere  extentionem  præfcriptionis  aut  inter¬ 
ruptionis  de  re  ad  rem,autperfona  ad  perfonam  :  fi- 
cuti  in  contrario  cafu  vnus  ex  dominis  pro  altero 
non  præfcribit ,  fed  :  feparatilfima  eft  cuiufque  cau¬ 
fa  ,  eft  icitur  titulus  adoris  vniuerfalis ,  fed  tum  de¬ 
mum  ,  cum  de  iure  hçreditatis  quçftio  eft,&  dubita¬ 
tur  de  iure  fuccedendi.  Nam  fi  iure  agentis  confello 
agi  coeperit  aduerfus  fingulos,  qui  fuo  iure  res  quaf¬ 
que  vcndicant,  iudiciura  particulare  eft,  quod  ad¬ 
uerfus  quemque  vel  titulo  pollidentem  dari  poteft, 
quod  intendi  debet  vbicumqüe  res  fitæ  funt,  nec 
confequentia  fit  de  vnius  lite  ad  aliam.  Quæ  valde 
notanda  funt,pro  his  quâs  deferendas,  &  caduca  iu* 
re  vocamus ,  ne  quod  in  alio  territorio  interruperis, 
putes  protinus  producendum  ad  aliud ,  cùm  fepara- 
torum  leparata  caula  fit  :  Nec  hunc  illa  gloO.vlt.ca- 
fum  præfuppofuitjfcd  alium  à  refpcdu  iuris  vniuer¬ 
falis  hçreditarij,quod  à  loco  domicilij  Dodores  me¬ 
riti  finit. Cy.&  Saly. 

An  interruptio  iuper  adione  ad  exhibendum ,  ad  13 
finem  vendicandi  interrumpat  in  vendicatione,  ita 
vt  lite  finita  fuper  exhibitione,  &  tempore  vendi¬ 
candi  ,  præfcripdo  vi  interruptionis  fadæ  in  adione 
ad  exhibendum  pollit  vcndicatio  intentari,  tex.  ne¬ 
gat  interruptionem  porrigi  ad  vendicationem.  did. 
leg.  Iulianus.  §.  quantum.  D.ad  exhib.  &  ibi  glolf.  &c 
Bart.&  Fulgof.Iohan.  Fab.did.  leg.  cum  notilfimi  Sc 
generaliter  Bald.  did.lcg.  final,  ait  nullam  interru¬ 
ptionem  fadam  in  adione  praeparante  porrigi  ad 
adionem  praeparatam,  quæ  fententia  valde  notan- 
da,eft. 

Ex  illa  Baldi  fententia  confequitur  adionemin  14 
refeindente  remedio  contcftatam,  non  interrumpe¬ 
re  in  refciilbria,id  eft, quæ  refeinditur,  quod  &  Saly, 
notat,  l.vlt.  C.  exquib.  cauf.  maior.  dcoppof.x.  6c 
iterum.  1.  quod  tempore.  C.de  reftit.  milir.  verf.  fed 
nunc  quæro ,  vbi  Caft.  Itaque  qui  fuper  literis 
refeindentibus  clfet  litem  conteftatus  tempore 
refciiToriæ  ,  intérim  lapfo  ,  non  admitteretur  ad 
intentandam  adionem,  quæ  petitur  reftitui.  Sed 
ea  fententia  accipienda  eft,  vt  illius  iuris,  &  tem¬ 
poris,  quo  vtraque  adio  refeindens,  &refcilforia 
limul  cumulari  nequibat.  1.  in  honorariis.  §.  fed  cùm 
refeiira.  D.  de  ad.  &  obligat.  Nunc  vero  cùm  per 
ordinationes  regias  vtrumque  fimul  intendi  ne- 
celfe  fit ,  confcquetur  contcftationcin ,  aut  citatio¬ 
nem  æquè  in  vtraque  interrumpere.  Quod  fi  quo 
cafu  contingeret  diucrfis  temporibus  intendi 
cas  ,  quod  fæpe  fit ,  cùm  litigantes  diredo  ven¬ 
dicatione  ,  aut  alia  prima  adione  agunt ,  deindu 
exceptione  ,  aut  emptionis ,  aut  fraiifadionis  re- 
pulfi,  per  viam  replicationis  refeindentem  inten-* 
CCC  iij 


η  <Î3  Dcsappropriances,  Art.CCLXVI. 

dui’jt ex  rtfcripio ,  hîc  inquam  contingeret  ,  J;  finira  A  nopllimi  n  1.1  m. i^Calc  Ρτ,τΙα-ΐρΓ^ο,-^^  k*. 
lire  rcfedide  ni u;  te ra p di-π,  ad  rcic [il o ruina intes it rm -  (  1  π v a Ld c dui c rit mec  qu idqij am  ζ0ί11  ^ ^ f Γί 

dam  pr^HituuiapIarepcru'ctunrj-cttimflctrt:  aitio-  l.namralitcr.^nil commun  c.D.dcacq.potn&i  ^ 

ut  il]  rclctiïbrimiiijttt'C per  ÿcncliCittiô n  e  j  n ,  pur  a#io- 
nt'in  qnar  rt  ftîCtii  petitui'  interruptionem  fieri ,  lapin 
Fciîkct  dctentiio  ante  lircrasobccntas.,  Jlcermulo- 
mm  mur.  £cd  hoc  alibi  quoque  inCidct  :  clcquoik 
C’alE]  .  1  ,p u m.£.C+d e  iiso  f,do  mt  c. 
ij  Ex  eadem  t  egula  pr^raEppJxd  prçpmtum  cft, 
quod  cùin  qufcftla  itmffidofi  fit  prépara 1 0 r ni  a  d  in¬ 
tentari  dam  petitionem:  harteditatis „ L qui  de  molH- 
cioio.  D*  de  jiKiihcml’.  ïefti  interruptio  hicla  in  quin¬ 
te  L·  u lofii  1 1  ■  ί  i  »  1101 1  1  ri  r*  1  ni  m  p  e  t  ni  p  e  ci  tiq tt e  h  atre- 
d'j caiLs  quod  &l  IkiW.  dixit }  l.vlc.  C.  de  aimai.  çxcepE. 

KkC  régula  poreik  dtl·  vua,  qudnesadHositfs  pu¬ 
gnari  tesnon  finit,  6c  Eimul  poftimt  intendi  ,  vçlun 
CafhcxempUEkac  iss  l.i.nnm.  Qde  iiioHàicfLin  filin, 
aicthiredt^qui  molluiula·  donationi  s  qru- reUni  in- 
lenJcre  potdb,  &  coiicm  libello  conchi-defc  ail rc- 
ftiiuïEaïïem  rti ,,  hic  cum  ackor  in  factilraic  hibe-ar 
v  train  tpi  e  intendere,  quod  ftmperin  fetu  facimus, 
non  mirum  il  pra-icr:piio  currstin  ca,qtiie  muifla  cft 
CLiJri  tntemÜ pojfïïr,&  iHULmpiionein  in  vira Fa$am: 


Qu-τ  çùm  boni  ex  pfttEeàb.Oo'ftôrit^x. 
de  prxÉcnpnoiir: ,  futni  wmehpoffimtadd^1®!*' 
rat  lontin  caiuum  interrupi  lonuso,  proptci  e^1"1' 
mterruptiti  oppoiîra efl  pi*fcripibùJ^^ 
cals  b  lis  priLcrijino  locum  habet  fmc  djEeftifi 
per  ex Ecn y 0 n l u i ,h is  omnibu s  vfas  t-fiè  p™. a . 1  ,int 
l uprionum. Nam  his  quibüij  non  prtftribitï/** 
opuïoitiiicfttupriûnibus.  ‘  *  ιΜη 

De  tempore  ad  ttïTipus,,  an  priEfcribipoilît  î^j 

mqnimm  ?& neganr,  ic^q r  1 L-  du  im ü>ll£ pt 
ad  i’ürura  iinrilia  ptii'lcftptiontmnd'h  exicndj  ct^ 
costi mg.it,  c  xt  ,  de  d  et  un.  I  ndç  n  on  p u  tim 
ptEonern  nouiliiiOi  prA-ftimmn  3  ad  mryrfl·^^* 
Γ-inorm.  dict.  cap.  cùm  contiiigaCjBsld.J,  bo,  C.4· 
cmancip.lib.  interraprio  iginn  id  pr^rfentii  rzaironi 
obibbit,&  alia  opus  ciiun  fururkpij^rijw^'g, 
per  hismcboLinna. 

Fartis  quidem  mdinjduç petitioni Γΰρίποκ,^.  |ή 
fcnpnn  n  etn  i  n  te  rr  u  mpi  pui  mr^  I  nu  oc,  m  e,  diîttfcjs  " 


’  I  - -  1-  ■  -  i  l  '  J.  ,  1  - 

inclût  non  p«odc fTct «rg. gl&i.  fin.  1.  caiuta  maiores.  C  ext.de  tapr  I.ed-  iiacn.üaJ  J.cip.uS.quidtrgotiiu|de 
C-dc  inif.ceit.&ibi  Doct.Cait.Salp.Jl.rcirc.  g.icire  D.  nmtrft.die  re a-Lbit.  Quod  ego·  fie  accipio,  ίυιη  p,u 


i  lüiTer  in  hiï  s  quï*  temp^on habent 
mi  càtti.teihttnentinn  nullum  di ei¬ 


de  cxcul'tiiror. 

Contra 

fubordinaca  3  u 

tür,  quinquctiuium  quod  .t^l  querelam  inc ftciofi in 
te  n  ta  nd  am  p  ri  (i  ti  st  v  tu  e  ft  s  non  cuits  1 1  qn  sa  de  inû  F- 
üçiofoaginô  poteft ,  iLiccquatn  titpet  nultiCaïc  ptd- 
nnncmiun  tic,  L  coiut.t  maiores.  C.dc  inofF.tt'ft.vbi 
Doit  idem  dkrtidtittt  in  b  f  s,  que  cumuLuioncm  non 
sdnnnrünt*  bed  luxe  intclligcnda  Elisit,  U  tsihstimnU' 

tors  poilit  moranii ,  liait.  Baid.Cifï.balv.  di et  kg.  t  _  (  . 

contra  maiores,  cri  Lunorc  lire  uostexddir ,  dequo  ^  unsnregraiLSjquaLnonmEtrmmpsL^vtpKitEDp. 
Tiraqjn  r  t-  rra  üL ,  >.1 .  sii  o  L 1  o .  q  .7.^  ÿai^gloHi.nu.  ji.Sc 


vr  pars  petitur,  feens  il  vr  vnuiruotiim  Lniee.Sc, 
iitm  il  pars  peut  lu  lx  ea  déni  eau  fa  s  esqaiToi-n] 
petitur,  quod  glof.  mtcUigir,  1.  cùm  iLordlirni,  ï, 
nno  verb, snuouacj.  C*  de  praferipr.  tr^uscs antip- 
tLim.N  am  10  tu  m  v  t  p  eu  t  u  1  n  caufa  ji  1  tendi  doti* 

la ,  aii^m  f  de dincrilm ,un bciiint , quod 
tant  quinquaginta ,  &  quinquaginta  pcrfcvtiaN 
graliEtT  iumptl^rsOn tacere  centum,  o-ucid ülj iiui·. 
nmr.l.i.D.de  vcrb^obligar.  quod  &  in penketw 
quoque  accipùùr,  quài  ht  per  agniuonrtiD^ 


i.ic  quklr-m  111  oppofmonibus  au  appropnmenca_, 
quant  umeumque  «on  CLnpLslnbLhbusccinctaobfiT- 
xi -n ma. ,  vriuper  utnnibuj,^iki onibns quatiriitacLim- 
que  fubordinatls  interrupi·  nda-  Ütit  a  Diones  irurat 
aiïmim,  ah  co  die  quo  γγπιΙΓτ  Llint  oppoikioites, 
quodeontta  ïoh.rabidiXitjçLLcomramiiorei.  iia- 
qu  c  intc  rr  u  p  rio  Fa  ibi  fuper  c  ndi  cadone,  au  t  h  y  po- 
thcco^tn  rcrtaiitu  non  pradelkt,  m-c  ù  contra  quast- 
t  umeumque  deduéta^oc  non  c  ün  teftata  fùper  imgu- 
li  s  p  eEi  cson  v .  l· 1  hoc  iuic  vtimur  fb  l  o  .  £ 

ïû  An  quatttttatts  aitmnc  propoFita,  rujiL-raJsain- 
c  cr  rutpr it>  p  rn  lit*  H.tc  qu .··  il  1  o  e  r  1  i  vu ]go  ht  d.l .  fin.in 
his  te  c  minis, tamen  iub  loco  potiusdl:  eiuù  ad  cau- 
iasn  facienda  luit.  Nam  de  eadem  inmma,tpiæ  ex  di¬ 
ts  e  r  fis  ca  uli.s·  debetur,  non  finn  terni  p  tio  a  d  α  1  sam ,  ü 
profequutio  vritus  canldin  j  p  ta  e  facta  fui  t  rte  mm 
a  ici  o  quo:  de  dccem  inremiit  ex  caufx  mut  ni,  si  on  in- 
tciTuisiper  in  w,in  qua  decem  petimtifr  ex  eau  ία  ίο- 
ολει, gener  dis  cnim  petit  id  tcikitigmirad  fpeahea- 
ta ,ita  v  r  gc  rtc  ralli  oppoii t  ;o  ■  aur  a  cli  o  ad  fp c  ae m  rc- 
dsg.itur,  &  jd  ιαπ  tu  m  p  t-  cj  ru  m  videat  ut,  q  uod  p  r  0  fe  - 
quLiito  particularis  dcmonfiïat:  edi  verum  tft  gc-  p 
lierais  petitioni  thk  deeem  ,  ciiin  dote  talcs  iummai 
deberentur  ex  diucriLscauJis,  ροίΐΐ  quam  voluerit 
profequi  eum,  qur  peti  tionem  generalem  sn  re  n  du 
intra  annum  ,  poil  imnum  non  poJlc  quniurcvti- 
mur  j  quia  mÉL  aâ::o  iubsiciarui'  intercidit  qppqiitioj, 

ÎC  fnpcr  a£tionc  oportLr  conceltari,  quae  intcntlL- 
ïuv  de  ccrtu,  Ei lec  EiaCtacso  dict.  capir.  i.  dc  liberi. 
oblaE. 

ï  7  Ans  ntcrrupr  lo  fj  fta  i  n  pojTé  fi’orio ,  co  finito ,  ad 
pe  y  tortum  poC  Ligatur  &  lohan.  Faber Jiegat,  L  cùrs 


tu  uro. 

Pati  ratione  qui  in  parte  locum  prTfcripitia, 
ciufdeiti  loci  qujjciri  partem ali-rtr,  p ra: FcniiJ uIc-tk 
duur,  Ia  lucus  pars  iocsuslII  ,  EdeoqtseqiiLÙrjrà 
prasicripfit  m  parte  inculti  fund i, m aïi.i quoque  1«· 
IcripLiilc  videmr ,  cfu u  coletur ,  quod  Pasiomi  fojr 
c  onÙ7i.vol.  ;4  oh.  And.  A  n  y  But.  c,  CLim  tuuiaoiia 
de  dt  cimis  â  tign  qui  m  parte  inter  rupti  ujupcrlû- 
ε  l  Ί  no.  ri  um  p u .  1  d  v  i  r  mn  e  ίΐ,αϊ  m  p.i  rs  eft  ais  meo,  & 
vr  particulare  LLib  vniucrijii ,  fceus  d  fepaiscipiî 
L  it  j  qnodsbi  Is  ut.  dia  t,  dcEaJb.d.parrci.  ΙΕπνκ 
Alex*  m  coti  i,  l£.  IlL  j,  negat  pncfa'ïpiaiirriltliih®' 
ne  in  hommes  YTiius  loci  j  Lihuiiusluciliomiiwiph 
ί  cri  u  to  s  vide  ri ,  de  quo  nos  nr  t .  177.  quud  qtiLdem  m 
acqu  srendo  v  cru  m  ede  po  Sl  e  cT  i  n  re  n  n  cudci  teeusii- 
Ici,  vt  lo  So.codieemLii.  b-ic  ne  c  pnrxis  iJireLTupr^1 
prodellct  alus,  mitquidem  vt  torum  vnaucrlalc ρϊ- 
lcribi  intenderetur,  quo  rafu  p.irs  vuiüerüiïiKt- 
rumperer. 

DE  IN  T  £  KÎÉ  V  P  T  Ί  Θ  NT.  NATVRAU 

p  i ytsc ftiitiexvH- 

Cap.  4- 

I  In  it  ffrtp!  tt  mit?)  Jftcnt j  aufttitiifitiâ. 

X  cW #  CT  ijj  in  γλ  Ui  rfftiiw  cr  ^>ffw 

J  Οκ/in  pv-fJtf.Ui  jdi  t-jkrrprttn  , 

4  Canin  rtUMii?  tp£>  xiu  r  witrAftf  γ*1}φτ!ί 
j  Friffrtfittnttm  Ui^l*  tttix iu  mtttU  1 8 #»■ 

6  Titulnt  ΓφΙΐχΐΜ  Ati  vtltet  xdpTxfniptiftstlfi,  ^ 

7  ifjrjd  u  sii  m  fab/fxTitulr  Ht  èw*  fide  f  C~'  ^ri' 

P^mtaumcn  J  r<fV.,UA 


π  dj  Des  Appropriances. 

8  Tertium  fnlfanttkle  ιηροβοβιοηε.  » 

t)  Tituli  reldtsuifunt  ad  fuas  nuditates. 
jo  Naturalium  interruptionum  exempla. 
it  Parieti  η  ■£  ,ραΐι ,  C7"  [Mica  pojfejùonem  retinent  diruto 
adificio. 

1 1  Columbarij  ροβοβίο  retinetur  per  ruinai  extantes. 
ij  Stagni  item. 

14  Interruptiones  à  rerum  conditione. 

Ij  Feudum  nobile  ab  ignobili prafcnbi pote β. 

,  Nihil  vulgatius  eft,  quàmquod  iure  ciuili  tradi¬ 
tum  eit  fpecies  interruptionum  duas  elfe ,  1.  natura-  β 
liter ,  &  ibi  tota  fchola.  D.  de  vfucap.  &  l.ciim  notif- 
fimi.$.imo  &  illud.  C.de  præfcript.  ·*ο.  annorum,  fed 
&  quique  interruptioni  fui  iunt  proprii  interrum¬ 
pendi  modi.  Quæ  naturalis  dicitur,fic  habet,vt  quo¬ 
modo  naturalem  polfefiionem  dicimus  corpora¬ 
lem^  realem  detentionem  rei ,  fic  interruptionem 
naturalis  corporalem  item  &  naturalem  occupatio¬ 
nem  contra  polfeiforem  ab  alio  quouis  fabfcam.  Ci- 
uilem  quæ  per  ciuilcs  modos  citationem ,  contefta- 

2  tionem,  &  iudiciales  interpellationes  fit.  Efteftus 
funt,  quod  naturalis  pro  omnibus  aeque  interrum- 

.  pit,  qui  vfquam  intereife  habent,  etiam  fi  abvno 
tantum  fabtafif,  ciuilis  vt  iudicialia  omnia  ei  tan¬ 
tum,  qui  litem  intendit,  prodeftd.  1.  naturaliter ,  & 
vulgata  traftatio,d.§.imo  &  illud ,  ratio  ex  Bart.  pe¬ 
tenda, quia  polfeflio  vniformis  eft  quo  ad  omnes ,  & 
vniuerfos  refpicit,nec  niii  vna  eft ,  ideoque  interru¬ 
pta  pro pmnibus  interrumpitur  5  fed  ciuilis  a&us  ex 
reg.  res  inter  alios  abta&rc.  ei  tantum  prodcllepo- 
teft,  qui  eum  exercet.  Eft  igitur  interruptio  natu¬ 
ralis  polfellionis  priuatio,  quod  de  ciuili  intclligunt, 
quæ  iola  neceifaria  eft  ad  complendam  praeferiptio- 
nem,  etiam  fi  naturalis  acftu  amiifa  fit,  ft  modo  re¬ 
cuperandi  animus  non  defit,  6c  ad  hocfcpoifelfor 
comparet ,  id  vero  quale  iit  foro  pofterius  videri- 

3  mus.  Amittitur  vero  cum  eripitur,  fubducitur  ,in- 
tcruertitur, occupatur  ab  alio ,  1.  eia  quo.  D.  de  acq. 
poif  Perditur  cum  poifeifor  cuiufquam  rei  poifef- 
fione  decidit  eo  animo,vtdefinatpoflidcre,l.  fi  quis 
vi.§.vltim.D.de  acquir.polf.perditur  &  transfertur, 
cum  alteri  traditur, l.quodmeo.$.i.eodem  titul.  eri¬ 
pitur  cum  quis  vi  dcicbto  poflelfore  eam  ingredi¬ 
tur,!. rem  quæ  nobis. D.de  acq.polEfubducitur,cùm 
quis  clam  ingreflus,venientem  pofleflbrem  non  ad¬ 
mittit.  di&.lcg.  rem  quæ  nobis  &1.  clam  polfidere  E 
cod.  tit.interuertitur ,  cum  commendata  euftodiæ 
coloni ,  aut  alterius  ab  eo  intercipitur ,  de  qua  1.  vl- 
rim.C.  de  acq.  poiE  &  nos  fupra  loco  proprio.  His 
omnibus  cafibus  amittitur  naturalis  a<ftu,  fed  tamen 
ciuilis  fi  retinetur, id  eft,  fi  animus  recuperandae  non 

4  defpondetur,fi  ratio  recuperanda?,  aut  lis,aut  inter¬ 
dictum  poifeflbrium  intenditur,id  quidem  intra  an¬ 
num  ,  poftquem  intendi  interdiCta  nequeunt ,  illa 
quamlibet  abtu  amiifa  pofterius  recuperata  poftef- 
fione  ciuili,  intérim  perficiet  præfcriptionem ,  nen- 
obftante  reali  alterius  occupatione ,  quod  lie  accipi 
conuenit,ficuti  è  foro  antea  tradidimus,^:  notant,l. 
3.§.ex  contrario  vt.§.Labeo.  D.de  acq.poif  Cætcrùm 
vitra  eos  modos  quos  ante  retulimus,  alij  quoq·,  tra¬ 
duntur  interruptionum  naturalium.  Interruptiones 
intelliguntur  cœptarum  præfcriptionum  ;  nam  ante 
incoeptas  non  dicitur  interruptio  ·,  fed  dcfeCtus  fub- 

5  ftantialium  ab  initio.  Subftantialia  funt  in  titulatis 
quidem  omnibus,  titulus,poifeifio,&  bona  fides,  ab 
initio ,  id  eft,  poifeflionis  tempore ,  cum  inchoatur: 
horum  aliquod  fi  deeft  initio ,  præfcriptio  non  pro¬ 
cedit  iure  ciuili.Sed  quærimus,  quid  fi  cum  initio  cf- 


Art.CCLXVI.  π 66 

feirtea,  ex  poft  fablo  in  aliquo  eorum  defebtus in- 
teruenerit,  an  ficuti  inchoari  initio  non  potuit ,  fi  id 
accidillet  ,  fic  ex  poftfabto  interrumpatur  coepta. 
Cùm  primum  de  fuperuenientia defedtus  tituli  quç-  ^ 
ritur,  Bart.  exemplum  ponit  ineo  titulo,qui  refolui- 
tur  fub  conditione  ipfo  iure,quod  in  paCto  commif- 
forio,aut  adiebtione  in  diem  putatur ,  aut  aCHone  vi 
padi  reuendendi,vt  in  l.fi  hominem  D.de  vfucap.an 
tum  præfcriptio  titulata  impediatur  inperfonaac- 
quirentis,ne  polfit  ficrcfoluto  titulo  præfcribcre,& 
an  interrumpatur  cœpta-,Bart.negat,  nifi  dominium 
ex  natura  abtus  ipfo  iure  retransferatur  intraden- 
tem,aut  alium,veluti  in  legatarium,præfcriptionem 
interrumpi,quia  præcedentis  tituli  effebtus  maneat, 

&  vfucapiendi  conditio ,  ex  quo  contingat ,  contra- 
Ctu  ex  conditione  redimendi  refoluto,quiaifta  refo- 
lutio  non  fiat  ipfo  iure,  fedpera&ionemreftituto- 
riam ,  vt  polfit  nihilominus  emptor  præfcriptionem 
continuare.  Quod  fi  ipfo  iure  dominium  retransfe- 
ratur,vt  in  duobus  cafibus  adiedionis  in  diem,&  le¬ 
gis  commilforiæ,  qui  extindtiui  funt  tituli  de  fua  na¬ 
tura,  &caufæ  ad  non  caufamredubtiui,  tum  inhi¬ 
beri  præfcriptionem  propter  tituli  extinbtionem, 
fed  non  fimpliciter  fed  refpe&u  cius,  quem  talia  pa- 
<fta  refpiciunt ,  &:  qui  fic  ftipulatus  eft.  Itaque  fiquis 
vendidit  fub  padto  legis  commillbriæ,  aut  emptio¬ 
nis  in  cafu  certo ,  eo  exiftente  titulus  cuancfcit,  êc 
dominium  retranfit  ipfo  iure,  nec  poteft  ab  tali  em¬ 
ptore  resvfucapi  aduerfus  fuum  venditorem,  auc 
legatarium.  Sed  aduerfus  omnes  extraneos  fic ,  re- 
fpcblu  quorum  titulus ,  &  vfucapiendi  conditio  re¬ 
maner.  Hæc  recepta  fententia  Bart.  quam  Ang. 
Imol.  Cum.  confundunt  potius,  quam  explicant, 
idem  Cum. 1.  fi  hominem  eod.tit.Sed  res  ex  his,  quæ 
dicimus,  elucet,  &  quaedam  diximus  in  loco  de  titu¬ 
lis  conditionalibus,  8c  Saly.d.  S.  imo  Se  illud,  Pan.c. 
illud.nu.10.ext.de  praefeript.  Et  hæc  in  interruptio¬ 
nibus  accidentibus  in  titulis  noft  præfcriptionem 
incoeptam ,  quas  non  fatis  inteiligo,cur  illi  inter  na¬ 
turales  repoluerint,  quarum  natura  eft  interrumpe¬ 
re  pro  omnibus ,  cùmiftam  ex  fuperioribus  pateat 
non  interrumpere,  nifi  pro  eo  in  quem  dominium 
rerransfcrtur;quod  &  Bart.  ipfe  notat,  d.l.  naturali- 
ter,nu.i4·  &  inferius  dicemus. 

Secundum  fubftantiale  præfcriptionum  pofui-  7 
mus  in  bona  fide  :  In  qua  vna  eftiurifconfultorum 
conformis  fententia ,  ex  fuperuenientia  mala?  fidei 
in  acquirente  non  contingere  interruptionem,  l.fe- 
quitur.$.de  illo,l.iufto.  §.  etfi  polfclfionis.  D.  de  vfu¬ 
cap.  nifi  quidem  fit  de  re  furtiua ,  1.  fi  ancillam.  D. 
pro  fuo,  etfi  initio  præfcriptionis  neceifaria  fit  ;  hoc 
ipfum  exprimitur ,  1. 1.  C.  de  vfucap.  trnnsf.  Hanc 
lentendam  Canoniftæ  improbant,  ik noftri  agno- 
fcunt  his  ea  quidem  in  re  pareri  oportere.  Quid  de¬ 
mum  iure  patrio  cenfendum  &  fequendiimfit,  in 
loco  de  bona  fide  expendemus.  Nunc  id  tantum  di¬ 
cemus  non  elle  in  noftris  approprimentisneceifita- 
tem  bonæ  fidei  vllam. 

T crtium  eft,  quod  exigitur  ad  fubftatialia  præfcri-  S 
ptionum polfefiio,  qualem  quidem  ante  defcripfi- 
mus ,  id  eft,  ciuilcm  cum  naturali  protinus  recupe¬ 
randa,  quod  Bart.  notat-d.  1.  naturaliter  num.  u.  & 
idem,l.  fi  is  qui  pro  emptore.  $.  fi  quis  bona.  D.  cod. 
tit.  eius  defebtu  sin  totum,  &  quoad  omnes  fiue  in 
principio  ,  fine  in  medio  fuperueniens  præfcriptio-  / 
nem  interrumpit,  Sc  naturalem  interruptionem  fa¬ 
cit.  Cur  ira  in  pollelfione  accidat,  in  titulo ,  S:  bona 
fide  rationem  adfert  Barr.  bonam  d.l.naturalirerd. 
num.14.  Quia  titulus, &  bona  fides  non  funtvnifor- 
CCC  iiij 


π 6>  Des  Appropriances, Art.  C  C  LX  V I. 

i  icd  ritu  h  places  ab  pîuribusliabcri  ptiiTïuu,  &  Cum.  C.ift.  h  vir,  D.  deviitenp.  PftEpofi  Aie*  ■ 
lies  rcfpidüm»  &  fouui  refpcÛu  quintam  défi-  Λ  conrrndnuefLf  fi  quisde  manfojüt^w^ 

E.  qui  idem  rcfpcâu  aliorum  fubÎiftuiit,  vc&  pcrftamfii  fundamen»  ρα^ΰιιςη,,^.^^ 


i  n  ipedjnm-  Η  æ  ς  dieuh  tur  vtiÜiçï  a,->  vfhi^ 
E-iiTicït  mtdligcnda  fune ,  nifi  diruto 
prohibuerit  ïdificiinrcm^  »)ι  prohibitb hjZfU! 
ni  préviens,  tum  «dm  jjidiibcns  3nC3pit  p™ ■ 
box-  lïhemrcm  !ocij  quod  Br  snoi  ■■.!*£□/  :ff|- 
n  cgariii  isi  Iueç  autem  i  ura  „  D,du  ferüic.vifc  US  ■ 
alibi  diximus»  t^d·^ 

Par  ratio  &  in  columbario,  qugj  fl  cÎLrcij  t0 
ïictquandiu  parrain*  &  vefcgiardUboSf £ J 

rd"Mrt>Kli  Pfc1ir  ■  1*«.·*  rrt  M  «<nri*.-  .■  _ _ _ _  f  U,‘" 

cî>  nnâili 


aiij  alios, 

dunt,  q„-  - £ . 

boni  (ides  rrfpefitu  cuiri  fidam  eft  >  quÆ  mda  alterius 
3  re&jedtu  eadem  eit.  Iraqne  nec  ritnli  deteifus ,  nec 
bon*  fidei  contra  o innés  peflune  interrumpere  , 
quin  fum  rclitiui  ad  liiasiiuilitatis  >  autre foluiianis 
canfas.A-  perfonas re (.ρβ&αϊ,ηί· c efts  txcedùc.  Quod 
fbeus  accidit,  in  poÙcfboue»  qua  vuiFormiter  ,  &  in- 
definttc  vni  c  ad  cm  que  omnes  rci’pidt  ,  vna  cnim 
pofleJliü  non  plûtes ,  licet  ex  pluribus  eàa<t> ,  puiclr 

cOTiriitgçif  e  ,  Lf  ex  plui  ibus.  D*  Je  acquir.  pqife  l£  l  ^  o  --™„m 

Quare  onmuiô  fine  Ljuarupnnuecotinuaridrb-cr,  p  retinebitur  i  eriatrj  fi  ante  eentumanne-î  10 
n  ce  iequtnda  quorumdam  icutciin.i  j  q  lu  pu  tant  fi  11  11 

pamo  aliquo  rcmpore^velnri  decem  dierum  ,uucr- 
uiprio  contigerit  ,  dari  rclUnirloneru  r*  L  rcmti 
îmxru  r  a*§. Labeo, D  .de  v  S  ucap.Scd  i  n  a  cqu  1 1  c  π  do ,  & 
lucro  cap  tando  non  placet  dari  refiitndoneni  cnm 
ahc na  met o γλ;&  g] oi.d ixi t,l. nu  prato r.  v  h  vi.  D.  ex 
quibus  euuj. maior. Aux. Rom.  AreiJ.j»  ξ.  Labro.  D. 

Je  acquix-pDllXîalJdiiftruitutcs, U  D.  de  fer- 
usr.Felpn-C.il  lu  J  extatc  priE.fcripnBaidau  profer  ipt* 
pane  tertia  fexra:  partis. qj . nu .T iraqan  rer:’. 
glofiamu ni.  7.  ■&  25?.  ~ 

Et  quoniam dv  naturalibus  iurrrruptionibsis  lo- 
ï  0  q uiin  u  FjV  c»|  unnis  l·  xen  1  pla  qu  aeda  m  e  3  r  u  m  vt  il  sa  a  d- 
feribere,  luhis  illud  cûxn  flumen,  marc  ,  vcleluuies 
exundauit,  éî  prardia  fie  iuledsr  ne  pedibus  in  pollir, 
qund  perquàm  ftpè  accsdsr  m  paludibus  Dolcnii- 
bus  l.i./.Labt  oXquivm.ucrfaii.  fAitm  quod  i  mari, 

C.  de  a  c  q.  poifi  Qgsind  s  n  te  llmi  [  nr ,  cüra  ta  ni  diutina 
<  ft ,  velu  1 1  anni ,  v  r  frui  non  licear  :  qu  c  m  i  p  iu  ni  ca- 
ftun  in  pSures  varios  Alex.  &  lafid.  ç.  LsLbcq  diftin- 
guur  Ftly.d.cJUud.  Id  oc  ci  m  accidit  t  naturalispof-. 

1  ell  1  o  perdinitiprarfers  p  rso  j  uterri  i  m  pi  r  u  r ,  tta  v  r  fe  r- 


uuutes  amitcaiiiutr  fis  per  Iris  debiti,  ii  legitimum  q  Lu  amitti  pûttiE 


colum  b  3  rcicdcric ,  .coque  iure  vtimur  ;  ^  pe  , 
irequentci  accidu  vt  viïit fit ,  vr  &  m  nÎnfigi® 
inofcdirorum  fiiUilsuniiquae  poft  imiliuiu  ΐηΐΐϋπ 
eandem  à  pacribü  s  fii]n.reftiLuq&  tnftàuraiipÎiffi.  J 

quod  nniLû  redi  prptuberc ■polÜrJquiavtJif‘:i^f 

iéiliûnemretinenr,  ' 

5ed  contra  &  ftagni,  fine  lacus  poifcfôon^^ 
rumpi  tradimi:quod  cex,  ttadicJ.vnus.  f.  vkifc'j  [ 
ii  locus.  Quodcgo  intclligOj  dm  fiagnuen  »1^ 
prareüa  aliujr*  aut  inRum  Nam  exficcaEtolsbext^ 
dominis  pÉœdiü  rtim  rtfiituit  ^  &  poflciEo  tam %T(. 
tc  iiutrrumpituc  ante  p^dderiprionem  cùm&lf tÎEi 
ca  coinp  leia  non  v  rondo  au  1  s  runir>  d,  1. 1  nus. 

Sed  nec  limpha  cxficcationc  mrerrumpi  putat  Fc! 
iy.d.  c. illud,  mfi  agger  quoque  fiagni  ditiicns iit|Ja 
VI  aqnatn  rttinerc  nem  poifir ,  v  elüxiaggciç  ipfnjc- 
tinemt  polkiliuncm  vrcudi  cum  lkbuvriT ,  finuiiuj 
actqi  pr  01  u  bicori  us  j  ut  er  ικ  r  it+  Sed  fi  in  fu*  don;·, 
mis  ibgnum  habeat  contra  eft  ;  Namque 'psrRmJi, 
N  Lacuna:  sdiinirttir-t  ruisdc  propnerataa. rtclu* 
bel  demie  luo  pro  telluri  *  jfifi  cùui  quid  ijniarj 
propnum  r  t-fl  agna  r ,  quo  d  ius  fer  oiruns  cil  K  d  acu 


non  vrqndi  tempus  τι aniiç rsq  1. fi  locos.  D,  qoemad. 
ferui  crinire.  1  .v  ni  uî.§,v  1ιΛτ  Lfcq.Ü,  de  fer  lut.  ruftie. 
pradior.  etfi  dari  rcftitutitmeiîi  sqüum  cenUi  iu- 
nfc  ôufil.&  Actiltctntis,D,dc  ferui  r.rtift.  prédits  cT  a- 
lis  clins  cœpum  ptsticripticuitm  interrumperer, 
gofiea  impletam  ins  nnn  a-.luucrei,  led  vfinn  dt  poi- 
idRoncm  vttei  Cuinfhbcc  propria  ic  priuatse.  Aqua 
tamen  vfns  per  inundationem  non  perdiim  .qui.L  îiil 
raie  addiium  rali  muraç  ci  us  naturam,  qund  Bald, 
jitJ.i.vcrf.  lcd imnquüd pofiefUbr  nu,  5?.  C,  decotif* 

ScdiûuJ  uitctligitui·  s  cum  ni  E  aliud  quaminnunda- 
tLim  praedium  pïûponitnr,  nam  fi  edam  in  praedio  ü  ro  Romano  erant,  venderet, meliotetui'cpmliuni 


Serf  qnod  chafimie  perierit,  cumtcrttram 
iulum  ddedit^nniLtiLUi  3  &  inteiTuinpiiiiriiiadt- 
ttr. 

Quod  hoLtisirLUMn[itucumrxerdtLT3aaiebiidia- 
nedoSinolliL  mU'ilcnr ,  dus  polfejRoiiiin  nanpaut 
Btft, mit. rrumpi,  feJ  tmeiun  dormire,  queae Bu¬ 
bus  éxedieric,  1^:  ihid,  Calbidempuiar,  Ρυιροτιΐίι 
Fdy.d.cAliud ,  aut  quod  tempore  fdjiftnwsaütvi' 
eau  ns  e  ccl  ci  ia^aui  m  fi]  n  j  po  mdes  rur,donuidMtim 
pr  ■.  ic.ripiiemîs  putant  non  int ci ruptiouem.  hsijut 
l  ■'  j  si  A  mi  i  ba  [  in  ob  isdio  Rom  t  ta  b ei c, as ,  qur  È> 


Ltiædmcatuin  etl,  tubmerfione  repenti  lu  polletho 
nem  aminiiur  Ætlihc]j*  iï non  ex  toto  dirutum  efl ,  S- 
quandut  aüt  maior  pars  a  or  quidqtiam  Tûihcij  fu^· 
pereil  pelliti  videmus  accidere  in  molendinis  squa: 
ui  bttorc  majrssi'ttî  [bnc ,  &  ^τΓà  in  fluminibus'fcre 
quoranni-s,  quorum  rem  po  rites  ibinmerfiones  ρΰί- 
relliom  s  non  dicuntur  iiicetrum perdue  Js  molendi- 
na  quidem  diruantur,  quandiq  qitadam  de  piipre 
materi  a  fuperfimt,  psb,  Lublicx ,  trabes ,  parierstiic, 
quaHymbok>&  iioræ  eiÎc  poiîinr  prioris  firuebio- 
H  ni-S.HïCcnim  fignaeùm fine  temporis  fucce Ll ni] ,  £c 

fermauenris,  fign.jtium  rctfiioir in  poficfllonc  ium,  F 
ftigmati.CdéfabJib*  üi.  Qiiarecûm  iftaicadunt, 
h^cemitio  ditut,  vrproteftario  fiai  de  iure  fuo  apud 
iodic  rm  1  &  m  figmi  m  i  Lt  ri  s  pâli  8c  pc  r  l  ècî  infigan- 
iürnquqd  CepoL  cauudù  fuis  înfcruic.CauteLi^^ 
rurfum  în  trict,  de  [ trui t,  m.  de  fa u h nte aqu *  du- 
tfo s jq.ii. principali rurfiim ,  c.  20.,  mtin,  j. Cui'tiüi 
fenii  1  r  coni .  iC .  i  si  cip .  Qu tdan  i  habens  molendi  nom, 
Bahi  A  ugej ,  Floriad.  ferment  es.  D.  de  femitur*  Bdd. 
i.IrcmKipiltiq.ViD.  de  rcr,  dtüifi  Bain  Angel.  Imol. 


quod  in lederarv end id iï  dum finis  Ronia.  ûawùr 
Au  m  mem  oc  a  t ,  De  qui  bus  omnibus  H  oïb  in  ftuaina 
tJt.de  P  ex  fer*  v  c  ri’  quib  u^  ruodis  Ik  v  nid  qui  m 
pratimbî  pollunr. 

De  bis  rebus  qLî;e  applicatinne  altenuscaq^ 
immutamur,  fer  mm  di  I.  rerum  mixtura,  D.devN- 
cxp.  t  r  nos  alia  loco  feripiimus  ex  coiporumwsn* 
politione  Ar:  coudirioiiedaiudicandiuu^arLiinrria· 
p  don  es  fiant. 

Scd iiec  i.ol.TE  iLlac  rariones  firnr  interruuap^fd-n1^  a 
praferipuoDiun  naruratium,  (td  quardiuri  a  rfnei 
ipiis,  quidam  à  p  tr  r  for  b  ρ  rà  i  en  b  e  n  bb  1  pcciarur, 
cùm  eau  fie  [mpcdiendarimi  prack  ripiioEiujn^i^' 
currunt-  A  rebus  ipfis,  cluu  rescondmoneui  m'upri 
ïn  Aarum  prarfaipcjonis  non  fiilccpiibijejn,  vciP 
cum  fiera  fïuntrdÎgiûfif  j  publica^p^rfonis,^^ 
ces  iitcidtincin  perfonas  incapscci ,  vcJfl  mautip!^1 
Clinitionum  legaro ,  aur  vllo  nqLlo  deueniit  . 
dxutn ,  p  i  a  fermer  e  non  p  0  t'crir .,  At  inrcrrujiip^· 
præfcnpt io  »  quia  ludius  incapax  qft  p ^|C J,  ’  Λ 

flis.  Sic  vt  de  iufC  patiio  dicajmniabquid ,  ü ^  ■ 


π6ρ  Des  Appropriants,  Art.  C  C  L  X  V I.  1170 


nobile  deuenerit  ad  ignobilem  perfonam ,  ptefcri- 
pcio  interrumpetur,ncc  perfici  poterie ,  propter  in- 
capacitatem  poiTeUbris ,  fed  id  intelligitur  quo  ad 
principem,  quem  iftud interefle  refpicit.  Nam  quo 
ad  extraneos  nihil  vetat  quominus  res  prçfcribi  pof- 
fit  glo.l.  &  his  confequenterin  fimili.  D.  famil.  her- 
eife.  Sic  fi  res  donata  eft  ab  homine  mulieri ,  aliena 
quidem,  &c  pollea  acciderit  mulierem  doriatariam 
vxorem  fieri  domini  rei,  ante  completam  præicri- 
ptioncm,ea  interrumpetur  l.fi  fponfus.f. fi  donator. 
D.  de  donat,  int.  vir.  &  vxorem.  In  quo  Imol.  recte 
Bartoli  fententiam  intelligit,  quàm  malè  Angelus 
reprehenderat  d.l.  naturaliter,fed  in  hoc  cafu  etiam 
mixtus  cil  de fe dius  tituli. 

•Ad  interruptionis  naturalis  modos  ilium  quoque 
adiiciunt ,  cum  dominus  fcienter  rem  fiiam  ab  alio 
conducit,  Bart.l.  ci  à  quo.  D. de  acqui.pofleir. 

De  interruptione  verb ,  qua  ex  defedtu  bonæ  fi¬ 
dei  traditur  in  d.l.naturaliter,  pleniifimè  dicemus  in 
loco  de  bona  fide. 

Atque  illa  &  hadtenus  de  interruptionibus  natu¬ 
ralibus. 

DE  INT  ERRVPT  IONE  CIVILI:< 

ΣΤ  PRIVS  DE  EXTR.  AIVDICI  ALI, 
vt  de  intercelfioiiib.  feu  oppo- 
fitionibus. 

Cap. 

I  Extraiudicialcs  interpellationes  nunquam  interrumpunt . 

I  Exceptiones  ais  eo. 

3  Interruptiones  conuentionales ,er  earum  exempla. 

4  Oppofitiones  interrupipunt. 

5  Plegiantentis  nolis  qrnnu  interruptio  fit. 

■6  Oppofitionum  conftderatio  per  totum ,  fiue  ittdicialium 
fiue  aliarum . 

7  Oppofetio  non  requirit  commifionem  induit. 

S  Judicialium  cr  extraiudici alium  nullum  diferimen 
.  contra  pragmaticos. 

9  Prafentta  indicit  alium  non  facit  indictalem fmphciter. 

Oppofitjo  ef  alius  partis  ,  il/id. 

IQ  Qppofuto  non  habet  vim  citationis. 

II  l AftiOtCr  eppofitto  funtfeparata. 

i  l  Oppofitiones  vtriufquegentris  fnnt  annales  ad profequen- 
dum,  cr’  ratio. 

13.  Oppofitiones  adiella  caufa  prt  actionibus  non  habentur 
fmplicitcr. 

14  Defeltus  obtentus  fuper  ftmplici  oppoftione  non  inter¬ 

rumpit  tn  alhone. 

15  Oppoftiones  in  prafcrtptiombta  titulatis  contefiationem 

exigunt  ad  interruptionem. 

N  une  de  ciuilibus  dicendum ,  hoc  ell ,  qux  à  iure 
ciuili  originem, authoritateni,  &vfum  habent ,  non 
à  natura  vt  fuperiores.  RuiTum  ex  his  qua  ciuiles 
appellantur,alia  iudiciales  funt,  alia  extra iudicium 
fiunt  &  exercentur. De  extraiudicialibus  abfolutum 
refponfum  iurifconfultorum  traditur ,  nullam  præ- 
fcriptionem,quæ  curfinn  inchoauerit,pcr  eas.intcr- 

ijcllari  1.  alienam.  D.  pro  empt.  Hoc  genere  finit 
iimmationes,  dcnunciationes,  interpellationes,  in¬ 
timationes, fignificationcs,quç  extra  iudicium  fiunt, 
fine  citatione,  &  conucntione  iudiciali ,  quarum 
nulla  præfcriptionem  femel  coeptam  interrumpit. 
Itaque  quod  quis  extra  iudicium  debitorem  appel- 
lauerit,conuenerit,rogarit  ex  conlilio  l.quidam  Hi¬ 
berus.  D.de  fer.  vrb.  præd.  etiam  per  apparitorem 
£art.d.l.ahcnam,quod  ex  occuriu  dixerit,  non  vale¬ 


bit  ad  imerrumpendum  5  fiue  ea  legalis  fit  praeferi- 
ptio  fulfilatuaria,fiue  longi  temporisait  &  titulata, 
fiue  longiifimi  temporis  vt  quadragenaria ,  aut  tri- 
cennaria  quàm  libet  odiofa,quodait  Bart.h  diutina. 

C. de  long.temp.praefc.Bald.&  Angel  1.  fuper  longi 
eod.tit.Panor.&  Fely.c.nihil  &c.iïlud  ext.de  praefe. 
Bart.  Cum.  Lud.  Rom.  Cail.  Imohd.  1.  naturaliter. 
Alex.ibi.  add.  ad  Bart.  verbi  Interrumpatur ,  allegat 
Imol.l.fi  feruum.§.fequitur'.D.de  verb.obligat.Balb. 

3, parte  G.part.qu^.num.i^.Boeïidecif^. 

Ab  hoc  regulari  theoremate  excipiunt  praTcri-  2 
ptiones  conuentionales,id  eil ,  qüae  ex  conucntione 
currunt.  Nam  eas  putant  extraiudiciali  interpella¬ 
tione  interrumpi  1.  fi  mandato  Titii.  §.  penult.  D. 
mandat.  &  Fely  d.  c.  Illud ,  quæ  valde  noVanda  eil 
ani  m  ad  uer  fio  JE  tiliam  1.  fi  mandato,  ad  hoc  expen¬ 
dit  Cail.  1.  cum  qui  ita.  §.  qui  ita  1.  D.  dc  verb.  eblig. 
Balb.  in  præfc.  tertia  parte  fcxtæ  parcis  q.  4.  nu.  u. 
Quanquam  id  mihi  non  probatis  tex.  Boer.decif.533. 

Sed  &  aliam  exceptionem  adferunt,  vt  interpella¬ 
tio  ,  aut  dcnunciatio ,  aut  proteftatio  cxtraiudicialis 
fufficiar  ad  interrumpendum, cum nondûm  coepta 
eftpræfcriptio ,  id  ell ,  ante  adeptam  polTelfionemt 
Quia  denunciatio  talis, re  integra, fumciens  caufa  fif 
ad  inducendam  malam  fidcm,&:  impediendum  prin¬ 
cipium  l.fi  fundum. C.de  rei  vend.  Sed  hoc  non  fun  - 
plicitcr  accipiendum  cil  de  fimplici  &  nuda  denun- 
ciatione ,  cui  necquifquam  protinus  tenetur  crede¬ 
re,^  cuiuis,  feditademum,  fi  documenta  legitima 
oftendantur,&  teilationes,  aut  idonea  caufa  probe¬ 
tur.  Quod  Fely.  d.  c.  nihil  ad  fin.  &  Panor.  ibid.  ni-< 
mium  indiflindtè pronuncianr.  Et  Bald  d.  1.  fi  fun¬ 
dum  ,  etiam  nudæ  credendum  putet  poil  glof.  in  1.  fi. 
maior.C.de  refeind.  vendi.  Fab.  1.  cum  nonllvmi  nu. 
17-C.de  præfcr.50. anno. Boer.  d.dccif.nCi.4,  Bart.  l.i. 

D. de  op.no.nunc.in  pnncip.Alex.conf.2(>.vol.6. 

Sed  &  cum  iudex  abefl,  nec  copiam  fui  facit,  idem 

valere  extraiudicialem  denunciacioncm  putant ,  ex 
ratione  l.vc  perfedfcius.Cod.de  annal.except.aut  cùm 
pars  abefl,aut  vagatur  fine  domicilio,quod  Fely.no- 
tat  d.c.illud,&  Balb.vbi  fup.Bakü.Ciim  noriifimi.§. 
imo.§.poteil.i6.q.3.  Panor.&r  Cano.d.c.nihil,  fimilis 
cafus  eil  l.fi  praefcns.C.de  Epifc.audi.  quem  Io.  Fab. 
allegac.d.l.Cùm  notillîmi  nu.17.  Et  alius  l.z.  C.  de  eo 
qui  per  mct.iud.&  l.de  pupillo. fi  qtiisipii  prçtori. 
D.de  op.no.nunc.Collegit  ôc  alios  Fely.  d.c.  nihil. 

Cætcrùm,vt  iila  iure  ciuili  vera  fint’iurc  patrio  in 
approprimentis  cdi&ahbus  procedere  non  poliunt, 
tum  quia  in  malae  fidei  praefumptione  fundantur, 
quàm  nos  eluimus  promulgationibus ,  &  ediftis  *  vt 
alibi  docebimus, tum  quia  lortior  præfumptio  eil  de 
non  iure  dcnunciantis ,  qui  toties  admonitus  publi- 
ce,non  intcrccifir,  quàm  de  feientia  rei  alicnæ  in  ac¬ 
quirente,  qui  nec  temere  credere  debuit,  &  toties 
cuocauitcos,  quorum  interdic  poterat,  &  edictis 
purgauit  mala:  fidei  opinionem  (  fi  quæ  erae  contra¬ 
ria  ab  alieni  iuris  demmeiatione)  itaq,  ad  interrum¬ 
pendum  omnino  neccilaria  cft  formalis  interceifio, 
hoc  eil,  oppofitio  in  forma  :  Nec  enim  proteftatio 
cneruat  titulum, quod  Bald.air  d.l.  fi  fundum. 

Sed  &  extra  iudicialium  interruptionum  ciuilium  J 
praeter  fuperiores,  alij  quoque  modi  iure  ciuili  tra- 
duntur-.Sunt  enim  quidam  conuentionales,  hoc  eft, 
qui  à  conucntione  partium  defeendunt ,  &  tacito, 
velcxpreflo  confcnfu  cuiufque  praeferibentis ,  qui 
ius  alienum  tacito ,  aut  cxprcllb  fa&o  recognofcic, 
fidlè,verè,  vel  implicite. 

Cuiufmodi  cft, cùm  obligationi  pridem  contradx 
aeliicitur  fidciullbr  l.Cùm  quis,§.fi  quis  pro  reo. D.de 


πγι  Des  Approprianecs 5  Art.  C  C  LX' V  L  !i;î 

f\  ü  st:  ι-ri  ofi  Sa  ly.Io  h .  Fabv  r,  d.l.  Cm  η  i  uot  ifl  ΐ  mi-  ί  -  -A  p  r  ion  ei  s  c  poni  π  lus  ,  quia  iiatuta  Oppofitj0  flvelu, 
imo  &  Slud „  vvl  ii  pigmis  dattirvt  ibid.  lob.  Fab.  rraiudicutlis  eft ,  quorf fiqusndoin  ludiciolmJ- 
Bocr.d.dcdtïr,.  ‘  ...  mcuiumjr.il,  idfitpcTatcidcnspriHratbs^U 


Sed  &'  debui  agnitione  pi.eLtripttQ  întïtrumpi- 
pur  ,g loi ,d j.cùm π o tüÎï rm m,  Agnukitur âneent  criaiït 
cpiltoLgçtiiui  cci  exemplum  ponir.  Boir.d.tltciCjjj» 
àiicepcrfcebarftcaüiqiiidciTi  i  Nam  ρο|ί  porfrü.atïi 
mliil  prod'eitÎiiicciruprioi  vt  îbid-  Ter tbit,  Iiuemim- 
piçwriccm-j  ci\m  dilatio  petit  tir  ad  tolucndunil,  ad 
iblun01]£iTt.C,dç  V fu L' ,  1' U  ί UlI'-C. 

Q.LiiJ  vero  ü  dcbïtmn  fut*  cundidouc  apio  fatUT  » 
quod  vulgo  muliguidchirorisfiicmntj  eum  grauar;  ^ 
CO|il’tffiqucnifîLLU]itt  jfiibhtt  verbis  Λ  U  rh*r£ e  de 
fihjj  e  rtmt ,  fi  .irri'p  j*nt,  Hanc  quitfUwmm  til- 
Cit  Sois.  Fakd,  i.  Cum  uaufllmi  rmm. ter.  Et  videtur 
renere  non.  pïôdcilcj  née  bjic^ti  incwrtipcionein, 
quiitirtcecta  iu  confribo er  de  inter  ro  ·,  qinuucgo 
qtudem  puro,  quo  ad  proba  donem  debui vt  rnm  el- 
iCj.nec  per  talia  verba  debitum  probarb  quia  lubila- 
m  obliga  rioii»  in  conditioni!  punitur,  qu;e  rit  icuil 
ponit,  Se  J  quo  ad  inter  rttpuorscut  probaro  debito* 

&  ioteutionc  agentis ,  puto  talem  eq.qFeilionein  in¬ 
terrumpere  pvarivripttoncm  tlravt  Π  π  Livii  opponi- 
tur  prrcrtt  praricfipru-ruiti  ,  obnnen;  aitor  debeat,  C 
quia  conte lïiônis  vetitas  ,  it  debiti  fübftamta  derer- 
nunatuc  per  px  obtui  oitem,  &  conkqutmer  Agiifeio 
debui,  Lrgo  qui  agno! rit  debitum  Lub  hi  svetius  [  Ii 
peu b^bitut  dtben  }  eo  probaio  non  iummouebic 
pexLcripnunc 'agentem  γ  quia  abeo  tempore  biter- 
tupr.i  elt ,  quo  debitum  t1  sit  agnitum  ,  coruüdünc 
tiitrrt  a  pim  tours,  impled  pse  peo  barien  em  >  agni  do 
pura  videtur  futili  ex  dic  r«xoa£by quod  in  ditaofi- 
iiombus  condition ahbiis  ptiElea  purificatis  iupra 
docuimus  γ  quod  notauduiu  t  it. 

Si  peste  e  nude  biti  v  Sur  ac  ,  vel  urreragia  folvumtur, 
fit  cqnneritiojiaLs·  ijuerrupiio  d,  1.  fi  quis  emptionis.  ^ 
Iqb  d'idîtiU.idmjtoiiûïim^,  Fartor, d.  e.  nilnl. 

Si  item  hvputliccau  res  ob debitum Toltntc  debi¬ 
tore  appramenditur  elol.dd.  cùm  nonilimi. 

lndem  cimi  llciuida  cauno  emittitur ijw'ifi 
ret. fattr.dt Auin# üityel tiouittic  bf  dt biti, aut  transfu- 
iio  in  .i!i.im  obligé  i  ünrm  d.l  cùm  noiid.  mi,  Pauoc. 
vbj  ίίιρ,&  ibi Τΰΐνι-π,  F ab.  verni  confuetudo  ait  ijp C. 
Quod  c £ro  verum  puto,  LCL.tm  li  obligatio  renouatü, 
ane  m  traiifivtipuem  rt'd.iün  tcfandittirabqu.i  de 
Cri  u  fi  -,  mitncntiniui  çonitiitoues ,  &-xcflitnuutLir 


tioncm ,  uec  rndieti Ii  inodo3iut  turc.  iJrtercêÛ^1' 
latin)  appcIbbAiit  nimium  notis  R,  c.m^nailiijV^ 
rrtbuniî  pkbi'Ê  olim  ÎLimiliiTcs  aducrftta  ^.n'Uj 
confultit }  ro^tmes ,  leges  quT  pôftea 
pitlars  pott'iLitc  ab  imperatoribus iuiLtlübhrT,i,  ,’' 
llri  plegi^meitm  cûdnn  firntficatu  accipicia^  £ 
ce  ne  Francis  quidem  inrognir^rt  ce  dicb 
tcrceilorcs  s  vad  e  sdarc  j' il  cfRjntaw ,  (ΐϊΗ^ΐρ^  ^ 
geUmTLit  ex  nuîitra  forirndi  iblemms.  V^q.  rjLl 
pnfitioiicm  ici  tic  et  3  &  pdegi.imcntum  pBiiôtnÎfife 
ILEJTl  7HîfTîXïjirt  Inlct  conit ingere  bit  falicet  Wfl 
^-iÎVï  iuriffonfloqLiitLJL  Li.  D.dcidilit^diil.vfuj 
îj  j  re  rc  efl ion  uni  oppo  fit  loi  lu  m1  ik  ρ  !  pgLA LiH-ïitojlîm 
ni  Îubu'dba  quidem  materia ,  Ctim  a£bus aliqui 
turque  court --iftu  »  fiuc  i  udi  du  ub  alto  qui  ohjn  bj. 
fercclkïri,  &  c’ius  pr^iudicio  6its  ne  alius  Îf:·,  N;.rf|_ 
cedentis  peo-pv  ias,  pip  nora  c  :ls  lénikuti,  ^urmt^L-int 
kl  π  obn o  Mas  di  Êirafiat ,  alionct  ^  a  u  ctitmji  fubiscbr 
feruicute  liberas  emac ,  iibibibest^Lit  quoeunque 
modo  in  alienum  mancipium  i  ransfer^qucHi  Fait, 
di,  pr.Tiiidicujive  lie  inter  ce  libri  per  kppropfiuirrLi, 
denique  de  eo  omni  quodlibi  darj^fit rive  quidpum. 
dt  re  aliena  oportetc  conrt.mJac?t[uod  lorum  dia  tï 
Î'ùlft.opjmnet  c  l'dbm  pWtituiidiimiuwioji Luunan. 
Nam  omnc  ftre  approprirnen  torum  impedittiititni 
ab  Oppoiitione  inchoatur.,  Éâ  vc  r  ù ,  a  u  t  genew  ütit, 
Æo  iudefitiLïdj,  sut  fpccLftcacvprdfâ  c.HifiiCaiicipifc- 
iet,  crebrrus  quidt-m  îndeeei  rmjtatè ,  &  vïm  liinmery 
c  ί  i  d  u\quo  p,i  r  ri  <k  ituf  i  n  rn  eil^accipir  ^  ex  uni  bicfî- 
roptmfinn  nnntim.  Qike  pattqaucad  dotjftfitii^ 
de  ntic i.U LiraUne  perituîo  t  ft .  cilm  ejfpt ellam udi- 
r  iraient  ba  b  t  ar  ab  r>rd  j  na  1 1  oui  bu  s  rcgtsm ,  ùuniiî 
otHRitio  agcTtdum  m  tus^qitef  a p paritori iïîLrricfcî 
actuü  bannijnentonitn  deminciirrrur^quMiiiiiiiinf 
ipios  aétuSj  non  valent  *  necaQiftüriLaiemlnbfiit;' 
tiùm  vero  i  p  i  i  a  p  pu  l  ro  r  i  ed  i  cl  a.  p  lo  L^ulpiti  dc-nurt- 
ciioirur  t  toi  et  u  r  ip fe  in  iua  re  IkHone  mi-fiosu  ia  ap 
poLÎfîtimv  faccrtsqiin  viCem  denùnciationlîy^i'' 
m,·  110  ni  boL .modo  lacta  obcinck  NeC  pïûlu.-'.t 
k  ntciiti  ,t  Bald  Éîqu  o  ]  o  co  B alb  us  eu  m  alkgrtkpW» 
gi”.  xrç  purus  q.  ^.oniuripaLjaTtiplMt.+.vbLaliuiktJi' 
CSb  Raid,  fcrtbit  ^  6i  afibr^nuftcïirainiÉliiÆo·· 
nem  3  «  j  i  r  am  ùt  da  mi  c  i  J  i  eu  π  te  mSitip  ere ,  cjoqd  άρί- 


ïÊtidnt'Sj  vtagnitjf  contre âtu  quamlibet  rdciisibilu  E  derït  viles  non  efî  adiivitlurus  ,  nifi  quidem  in tipl< 


quod  RalvUlixit  Lfi  irbCentis,  C.  Ii  ccrt.ptt, 

St lL&.Il tonie niu  pairtumrcs  I êqdçflto  depojira 
fitifît  interruptio  1. inter  elle  piuo,  D.  deacq.  polfifT. 
PahpfA  J'dy.d.e.illud; 

Si  tL'ilitror  iurutnÎim  ÎegatjVt  debitam  ctcdiiorgaut 
φκκ  j  d^bi  ri  agnitione  praefccmcioijenl  lntt'ttüpst; 
quod  Eald.dKic  l.i.caS.i.wt  ided  nuitqtud.C.de  hirr. 

Si  colonus  in  i  ud  t  Jum  v  ocaius3  111  per  vendicirio. 
ΰί  i  ei  doinuiimiiiiiudidonomitiauttit·,  Êc  lis  de¬ 
nuntiata  fit ,  cx  fotitta  1,  v]t,  C.  vbi  in  rem  iuS-fitin- 
tcrruptio.BaltUa.duit-vbimrematb  Abb.  ik  Fely. 
JrC.iliuiL  Abbas  L.qliO  nia  m  tlequentcr.^,  quodk  iu-  f 
pet-ext.  Vtlir.non  conteit. 

Denique  .quo  Lt  slctinque  actus  racir^m.aiit  c^pref- 
Γάπι,νπ  piariumprant  i  uris  ali  en  i  j  aii  r  debiti  ton  fcl- 
fi-oiitm irnplic^tjtotie-s fit  interruptio  ciuiUsd-l-cbin 
Jiodifimi. 

Sed  iuter  exrraiudieiale.scLinkis  interrtipiLones, 
counuiucranda  dliutcrccilto»  quam  ηθίί  Oppofiuo- 
4  uemfolentusapjiulJ:i;rc,ab,qua  approprim  en  rorum 
omnium  propre- Jlus  inhibemus.  Het  mirari  quii- 
quam  debebit  ^  fi  banc  incer  cxEraiudicialeskiEciru- 


Jr.  Cde  anml,  excepr.  tamcifi  aut  taro.,  jmritnm- 
pollëcid  boc  regno  contigere.  Sed  neciiiSqt  j 
ί  ιιΕΓει  m  au  t  m  .i □  dintm  utir  (vtl  oqttt  i  ul  emrj  eoiiuf:-il- 
fione  in  oppo  I  i  i  tonk  fu  b  liait;  ia  r  cqu  ir  i  t ,  led  i-riiute 
facultatis  &  aibirnj  eftl.i.§.minciatio,  D.  deop.rio. 
ntJnCvNimciriirmtiiEqmtJnecdlbrLam  noiihahu  j'-)- 
corss  adi  tionc  m:ideiôqtic  cùm  necti  fima  non  fit  i 
tios'è  niibibiiiJJbjVe!  ciriLicliessiii^cunpcteiiiisaitti1^ 
race  tionitbcucJiE,  quod  al  coqui  numumintl^fi^ 
Ange  l  ,di  s  iï  L  fi  vacaat  ti  n  ,Go  daie  bon  rv  ao  q^j1  ‘-fi 
bit  .it!  o  ne  m  laïc  T  i  raq.  cxcre  l·  t  in  rctrai t-  f  i-  fi 

i  jum.  Si,  &·.  S].  N  ex  tuir.cn  negandum  qui))  m  ΐαΛΟϊ* 
quoque  intercedijû;  poflltjiifoîeariitcoriplàsiff' 
iLÎt£ationc5  j  qtû aîtitJapptop'rim enta felet^^ 
rc  j  tn  l'tndron.  Jfi  tirtjjKMts ,  aut  mifiîonc  fiiiîn  intri 
c  jndtm  audienîiant  s  *j?Ttîttamfi(nU  iw futfi# 
ld  cnim  àdmirtiinuig  vtiuti  parum  eïisitw  vflP6 

praiConisexl.diuuSrDrdereftit-ujinicg,  _  .  j 

ScdmvioppoikionïiTtidiftcftminmda,qüiin  |U^ 

dicio  vçl  extra  îudicLijm  fi n i l r 5 va Ue  A  p  1  t'b 
cur ,  CLtiti  profcquittionis  tfmpnri  slrcfinsaWt' 

P  u  t  an  g  cî  iudiciïli uni  longiora.Qkj  opiuaii0  ]J^'^ 


Π73  Des  Appropriantes,  Art.  C  C  L  X  V I.  1174 

fefta ratione  oppugnatur  :  Nam  cùm  oppofitio  aut  .  per  fe citationi æquipollet.  RedeCatel. Cotta verb* 

plegiametum  conditione,  &  materia  fua  nihil  aliud  Λ  Λ...  _ ;►  , — _ ι.·. - _  

lit  quàm  teftatio  voluntatis  prohibitoriæ  eius  adüs 
qui  geritur,&  repugnantis  intentionis  indicatio ,  de 
eo  quod  opponentis  prçiudicio  fiat,par  effedus  eius 
eft ,  quocunque  tandem  loco  fiat ,  nec  iudicium  aut 
iudicis  præfenÿam  adus  natura  defiderat  ·,  eft  enim 
oppofitio  mere  adus  partis,non  minus  quam  adio- 
nis  intentio,  &  à  mera,  &c  libera  voluntate  agentis 
dependet,nec  iudicis  autoritatemrequirit.d.  inun¬ 
datio.  Quod  fi  in  iudicio  fieri  contingat,  id  habet  ab 
accidenti,non  ab  natura,aut  fubftantia  adus ,  quare 


à  iudicio  nihil  accipit,  id  totum  quod  habet  ab  parte  B  iudiciali  oppofitioni  vim  effe 


habet ,  nec  loco  naturam  mutat,  nec  ideo  magis 
adus  iudicialis  dicitur ,  aut  cenfetur,  quod  contin¬ 
genter  in  iudicio  fiat,  cùm  in  totum  pédeat  ab  agen¬ 
te  ,  quo  ad  formationem  quidem ,  &  fi  profequutio 
fine  iudice  fieri  non  poffit,  re  quidem  in  controuer- 
"  fiam  addudâ.  Sunt  enim  illi  propriè  adus  iudiciales 
dicendi, qui  adore,reo ,  &  iudice  inter  repugnantes 
cognofccnte  exercentur  :  nec  præfentia  iudicis,  nec 
locus  tales  facit,  fi  non  cognitionaliter  proceditur, 
quod  Bald.  Salyc.  Alb.  pronunciant  1.  interrogatam 
&  Uubemus.Cde  lib.cauf.&  fchola  l.i.C.de  confef.  c 
QuemlocumTiraq.exequiturinretrad.^.jô.  glof.  ^ 
2.num.  jj.  Idcirco  cùm  in  iudicio  fit, tam  adus  partis 
eft,  quàm  extra  &  priuati  eft  arbitrij ,  iudex  non  in¬ 
terfatur  ,  poteftatcm  fuam  non  accommodat ,  nec 
cognofcit,ac  fortflfte  ne  audit  quidem ,  aut  intelligic 
intercedentem,  nulla  allcgatio,nulla  conclufio  per- 
fixpe  fit ,  quorum  nihil  eft  necefte  facere  in  oppofi- 
tione  quidem  formanda,fedintcrefiefufficit.Powr  les 
taufes  que  1’oppofatit  déduira  lors  que  mefieer  /rr4.N  ec  calor 
iudicialis, cui  vulgb  tantum  tribuitur,hicfefe  exerir, 
quia  talis  caloris  fomes  non  ab  fimplici,aut  nuda,  & 


ftatuto  ,  feu  decreto  ait  contradicentem  non  dici 
agere ,  nifi  addatur  profequutio ,  fi  dies  ad  iudicium 
dida  non  eft.  Sed  cum  caufæ  eduntur ,  8c  concludi¬ 
tur  dari ,  fierive ,  fit  in  adionem  rranfitus ,  nec  intra 
fines  oppofitionis  refidetur.  Quæ  caufa  fuit  erroris 
pragmaticorum,  cùm  in  iudiciis  vrgeri  fpontaneos 
interccllbres  viderent  ad  proponendas  adiones;  id 
oppofitioni  tribuerunt,  quod  erat  adioni  tribuen¬ 
dum,  &  terminos  confuderunt  promifeua  acceptio¬ 
ne.  Et  quia  accidit  fubiedis  adionibus  iuftas  inter¬ 
ruptiones  fieri  in  quindecennium  alterum,putarunt 
^  maiorem,  cùm  extra 


iudicialem  non  amplius  anno  durare  faterentur, 
cum  vna  vtriufque  natura ,  Sc  poteftas  fit ,  &  eadem  N' c* 
tempora  profequendi,dc  vtraque  anno  æquè  confu- 
matur.  Quia  fimplex  oppofitio  non  eft  reperta  ad 
implendam  vim  adionum ,  ne  oppofitio  per  fe  dari 
fierive  quidquam  expofeit ,  nec  res  vendicatur ,  nec 
debitum  petitur,  cuius  fubftantiam  oportet  præexi- 
ftere  ad  præbendam  materiam  oppoiitioni,quæ  fine 
aliqua  ante  nata,  &  præexiftcnte  causa  fuftineri  non 
pofietjfed  vbi  fubeft ,  iam  oppofitioni  caufam  mini- 
ftrat,per  quam  quifque,vt  ius  fuum  faluum  fit ,  pro- 
teftatur,fed  adionem  nondum  intendit.  Nonnafci-  11 
tur  igitur  adio  ab  oppofirione,fed  ante  nata  confer- 
uatur,  ne  patientia ,  &  folemnibus  bannimentorum 
excludatur.Imprudens  igitur  illa  iudicatio,quç  alte¬ 
ram  ab  altera  non  fecernir,  &  efFeda  confundit  vfu* 
cum  per  oppofitionem  id  dumtaxat  agatur,vt  agen¬ 
di  facultas  corfferuerur  per  adionem,vt  id  cofequa- 
mur  quod  noftrum  eft,aut  nobis  debetur.  Fines  igi¬ 
tur  diuerfi,  quod  vetus  confuetudo  conata  eft  expli¬ 
care  art.ji.fed  vt  rudi  fcculo,  n5  fatis  foelici  demon- 
ftratione ,  fed  id  iuris  quoq·,  ciuilis  audoritas  fic  ex- 


quafi  ftatuaria  iudicis  præfentia  tribuitur,  fed  ab  in-  p  preflit,  vt  ad  hoc  ipfum  probadum  fada  videatur.  Si 
tentionc  iudicis  officium,  &  cognitionem  contradi-  quis  (  inquit  text.  )  interdidum  efflagitat ,  inter  ipfa 


centibus  aduerfariis  accommodantis,  &  ab  cogni¬ 
tionali  audoritate.  Neque  enim  omnis  adus  iudicis 
iudicialis  cft,ncc  fi  pro  tribunali  quidem  geratur,fed 
tum  demum ,  cùm  cognofcit ,  cùm  officio  fungitur, 
oppofitio  ad  fui  formationem  nihil  eorum  requirit, 
ficut  nec  interpellatio  ,  denunciatio ,  proteftatio. 
Quare  fi  in  finibus  oppofitionis  adus  conftitir ,  nec 
vitra  ad  dicendas  caulas,  &  cognitionem  eft  procef- 
fum,  nihil  plus  habet  virium,  quod  intra  iudicium 
fadum  eft, quàm  quod  extra ,  vtrumque  enim  æquè 


cognitionum aufpicia  adiones  exprimere,  &  luas 
allegationes  iubeatur  proponere  ].  vir.  C.  de  interd. 
quem  glof.non  inrellexir,&  aliorfiim  detorfit.  Ergo  u 
confequitur  oppofitionum  fipe  iudicialium,fiue  ex- 
traiudicialium, eundem  vt  finem, fic  tempora  profe- 
quutionum  eadem  cenfenda,hoceft,  annivniusà 
die  denunciatæ  oppofitionis ,  quod  vetus  confuctu- 
do  exprdlèrar,art.4S.&  arr.220.  Et  forum  in  extra- 
iudicialibus  indubie  obferuat  ·,  in  iudicialibus  pede- 
tentim,  &  nutanter.  Mirumque  tam  vtilem&mo-  Hinc  art. 


pendet  ab  eadem  eiufdem  agentis  poteftate.  Quod  E  mentofam  cautionem  ab  reformatoribus  eifeomif-  ι78·Ν·< 


vetus  confuetudo  fatis  indicabat  c.2j6.Nam  aures,& 
oculi, quæ  organa  funt  fenfuum,fi  non  intendunt  ad 
obieda,nec  vires  applicant,nihilo  plus  agunt, quàm 
faxa,  ficuti  olim  Liuia  Augufti  dixit ,  cui  cùm  homi¬ 
nes  nudi  occurriffent,  &ideo  eos  mori  oporteret, 
vetuit  illa,  nihil  enim  illos  ait  differre  à  faxis ,  probis 
quidem  fœminis.  Ideo  quod  iudex  præfens  fic  afpi- 
cit ,  fic  audit  vt  non  intendat ,  nec  videre,  nec  audi¬ 
re  dicitur,  ergo  nec  officio  fungi  non  magis  quam 
dormiens  ,  nec  magis  pro  iudice  accipiendus  cflT, 
.quàm  pro  ftipite,autfurdo  <S c  muto:iudicis  enim  of¬ 
ficium  eft  totum  in  cognitione,  &  tum  demum  iu¬ 
dex  dicitur ,  cùm  iudicat,  non  cùm  dormit ,  aut  am¬ 
bulat  ,  aut  aliud  agit.  Cognofcere  verb  non  poteft, 
cùm  caufa  nulla  proponitur  iudicanda,vt  in  illa  for¬ 
mula.  Pour  les  caufes  quii  dira.  Nam  etfi  interdum  ac¬ 
cidit,  &  frequentius  in  iudiciis  caufas  oppofitionum 
edi,&·  fubiungi  adiones,  tamen  cùm  id  ht,  atque  in¬ 
de  iufta  interruptio  per  cognitionem  generatur, 
non  eft  oppofitionijper  fe  confidcratæ  tribuenda  in- 
10  terruptionis  caufa,fcdprofcquutioni;  nec  oppofitio 


fam,fed  maluiffe  vagis  cuiufque  iudiciis  permittere, 
quod  lege  eratdiffiniédum ,  quod  veteres  tam  enixè 
leruabant,vt  intentato  plegiamento,  etiam  qu’tlfuft 
iuge  A  tenir ,  vt  tum  loquebantur ,  id  eft ,  intérim  ob¬ 
tinere  tamen  interrumpendi  vim  non  haberet ,  nifi 
fequuta  iudiciali  coflidatione ,  aut  vna  aliqua  de  his 
interfationibus ,  id  eft,  appundamenris ,  quibus  in¬ 
terrumpendi  vis  vfu  fori  tribucbatur,eemmr  ieuriuge, 
vt  tum  vfus  erat  :  &  nifi  profequutione  tali  fequuta 
plcgiamentum intercidebar ,  cr  se»  alloh  hors ,  crfe 
trouuoit  l’ acquereur  approprié.  Cui  vtentium  audoritati 
illam  rationem  adiiciebant  veteres  ex  communiter 
accidentibus,quod  aliter  vfurpantibus  &  oppofitio- 
nes  poft  annum  recipientibus,  futurum  erat  vt  nihil 
facilius  foret ,  quàm  venalem  aliquem  apparitorem 
reperire ,  qui  falsa  oppofitionis  fcheda ,  vt  loqui  io- 
lent ,  par  vn  exploift  fattt  par  [tu  la  haye ,  infidias  ftrue- 
rct  alienae  fecuritati,  &  commerciis,  incauto ,  &  m- 
fciente  acquirente ,  fi  fimplex  oppofitio  profequédi 
facultate  in  integrum  quindecennium  reiicerct,non 
minus  quàm  adio  contcftata,fi  forte  rancida  aliqua. 


ii7ï  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  V  T. 


finirc- 
ii  m  rts  Celle  t,  pro- 
Cuiüs  rei  rationes 


prodivetab 

1  V  I  «\L*  H  t-’  J  "S.  1  t  nu.Li»i,x  .  | 

arciijVE  oecukus  c  fpceu  lann^qua:  inoiutflsAdeJLiïu- 
tD5  j  &  force  minores  acquirentis lîljfco-5  mu.idcrct 
rei  gdfct  micios,  Quis  non  vider,  h  hoc  admimtttr, 
tsnre  rerum  de  commerciorum  numicmo  futurus 
rui  uradi  pmior^esarparitOr  es,  &  iyngtaplmsrcs 
dimcre  vdintA  ver  b  fore  multos,  qüi  magnitudine 
pfCiij  l  e  di  mile  pariantur.  Cui  malo  vere  te  soccum 
putabam,  fi  amo  Vita  Ctdufque 
tur,mtc  porro  licerer  prored  m-,  J 
baiioRcs  cxrant,&  lie  er  refellere, 
cni  alias  Verus  eortfiietüdo  aiifcrcb^UJ»  Luftajprç- 
iumptto  cflct ,  ceflante  inccrcdfore  pcft  oppflfirio- 
Mtm,  a  ut  litem  fpome  r  anillam „  nut  tonlattum  el¬ 
le,  aut  adorem  conio  enti  a  hrspuktuu  ab  jniuftalitc 
diiicffiEle  „  qiixr  noti  piam  mciuiks  rationes  icim- 
Quare  magna  rartoui  filctc  tales  oppoiitioues 
t-fus  dc  tribunalia  v obierunt,  <k  d"ui  obtmuit ,  ii  an¬ 
no  toto  pToieqimtio  nulla  fit  fada,  id.  fit.  Ii  ad  io 
nulla  pcopobta  eft. 

Nec  diuerfus  eft  iam£  generalis  Francis  flilus,qui 
ορρό  fiiio  ne  s  omn  es  an  no  E nit^cria  cont  ra  quale  un  ■ 


obtinere  coniLibiionis  Uipcridipne  nondutn A? 
ftaca,  in  ut  bpftt  intérim  anno  apprüh:jlxlçl .[U' 
ubfo! natur,  quia  poli  cum  lapium  tempora Ιΐύΰΐ^ 
£>  g  m  in· ,  v  r  acti  ο  in ί  i  i  ;  ui  polbt ,  Erit  i gi c  ur  Su.··  g.  £ 
explica  ndar  lin^cÀm  Gppbfirioni  fijbudiur  stîig  t 
obii  c  itiir  exee  ptio  prxicrip  bonis ,  &  ipptopi ■ 
t-fod  ejl·,  finis  non  recipiendi. 

Aie  te  tutulum  Cunidianum,  quem  de 
meo  cTtuili ,  qui  mci  item  ftemmiris  cit ,  rtQkmtç 
mihioporccrejreftiturto  pretio,  &impcniïs, 

L·  JL  c  i  p  i  T  rev;. 

Niii  banmnu/nm  ,  &  riiu  conGiGtudirt^]·^ 

exduiuses*  &  tgu  hunc  fundum  meiiîiarttjpij  j^ 
optimo  lcd, 

R  £  Γ  L  I  i-  A  T  ACTOR. 

Atqui  ego  iucerccfli. 

DV  Pt  E  C  A  T  ftrvi. 

Ilia  inucüis  inrerccfÜfl  cil,  quar  aimo  torosntnctf 
fioiiis  caitfaia  jiulkin  edidit ,  aiütionrin  nüDa*i  du 
cbmit. 


Hsc  Jtatusîitis  iudicialis  cfb,  &  audias  pitiés  ngtn-  ij 
mn  excludere,  fi  nû  ducet  aCdionem  intentatam  rfi 
que  executions,  SctnehÎlïoncsin terminis', &  qua-  C  fe  :  «que  etiam  in  praÆripiiouibus  tinibm m 1^ 

■■  ■'  —  ftatatnlirem.  Euancicutemm  amitbpltioppûiïiiü- 


bEace  reorum,  5c  poil  annutu  perlecutLoncmncm 

p  e  r mi  m  f  i  n  eadti  q  Liali  [  a  rr ,  H  et  vi  o  ppo  Fi rioti  is  for- 

itiaiisdcd  pt:i'  aftioiicjn  petit  Lirdireclü  caflari  lâusi 
ôcqppontns  fit  a&üif.  quod  MobÎcribiT^.^i»  globi- 
nuin.i4&.bcd  hancnitioncmt-empotBJm  lapins,  poft 
annusn  «un  admittit.  N  ce  judicialis  autorités  profe- 
cucioni^  neceLlitatem  m  oppo  (irionibus  kidicialibus 
fupplct,aut  négligé  nribu  s  inditlgcr,  ic  fi  plcniusfal- 
fitaiibus  occiirritnprqptcr  lue  cm  nubciurum ,  êc  te-i 
π  ftationum  fidem.  In  quo  jakrumquc  i»  dubitatio¬ 
nem  venire  nieiTUJii,  cùm  fit  oppofitio  cqnccpra  ef- 


ntSjVtvina  qua  cratem  non  ferunr ,  rtiq^ipÉisfiâ^ 
nesdaufb  fetnd  apptoprmicto  exclu duncur,r;]fi  ιλ. 
tta  annum  conteftatio  iuperhir  fiat,quüd fiçé  é 
inlù?i  ackior.ibus ,  qu sl  nuilo  apprûpmuqn»  rftra 
cxdudumur  ,  quoniam  etiam  intemi puons ibolm 
per  peremptionem  mlVautii  durare paitljnt tempo» 
nbus  fuis  lt  girimis  A  rcdintcgrsrbitd  vbdEnrcup» 
piapctmennim  coîifuiiiniàtinn  cft ,  pfopoiiaotrxi 
ad  id  iutrrrumpeiiduni  crcuncÎtanda  ιϊΐ,ίϋο^οίΐρ· 
nf  ü priment mn  recoualdat-  lita  veterum ûhlftui- 
fet ,  vtcauiai£tiotiiîiiire%iïûffrt,anfrtfsçrtcvi^  u  tio,  &Tfus,  quodego  rluïibuïidconcccteMw 


deretut  ad  interrupti  on  ss  eittai  vçluti  ci.m  quis 
ÀcoppC-lînoncm  CDCepit  lii'efftje  wtretuditfde  pr t- 
ffitjftrtu ÿ‘hjrp$tkee^»e ,  t>t*  de ffimtHtit*  Ts, inique  bic  vi- 
deripurefL  admixtam  elle  ji&cmem  ,  vtinicvrupipi 
approprimemum  dcbcac,  6c  vulgo  dicirurlibcllxauc 
-actionis  concepts  voce  s  impropriari  debete ,  vrin- 
trutionis  àgencts  feitiiimtl.fi  quis  intentione.  D+  de 
utd.  eùm  piarfertim  de  damno  vitando  agitur  ,  fie 
coiife mando iuré.  Sed mibi  vide rür  tali  côcepcione 
non  lacis  elfe  Êaitiim ,vt  aftio  propofita  videatur,ni- 
Îi  fiialltgadti  ,  Accondufioiubftquiita  fit»  Nequc  £ 
cnim,qut  lie  oppoiitionvmioncipit,iticendir  aiïio- 
■Itf  m  neqi  agir,ied  agere  vult,  quod  BaVt-dixu  bain- 
piiu  s  non  p  e  ti.  D  .do  te  r ar.  hab.  Bald.  exp  re  fié  1  ■  fi îi .  ^ 

ilbtd  in pt'i u ctptC.de  te tup.  apptUxr.  de  quoiri  pra- 
feriptiombuï  quidem  titttbm  dubitari  non  poiïét, 
proprerca  quod  be  pritrer  obtient  m  intËtatam  cou- 
îtftai  i  q  ne  m  ctiiHii  exigunt.  ï  η  cætcris  i  π  quibus  c  t- 
-tatiû  dumtaxF.t  Üufii  cit,  dubitatio  inaiorrScd  ego,  ni  fi 
dîesad  iudiciumdiiftiiilt,  &  res expre traqua1  peti¬ 
tur,  Sc  caufa  prrcjtdi,  ncc  cirationom  valere  puto, 
nec  lut  er  ruptione  ni  fieri,  quiaord.  regutnexpref- 
ium  efi,  cttationfs  cunne  s  libella  ras  die  oportere,  id  p 
cib,  libellum  inferi  T  alioqui  nullas  cfie.  Confiat  au¬ 
tem  libellus  exprefiione  rei  perita ,  &  causa  peten- 
-di ,fie conclu fione  ,  qjia?  hoocaiii  nulla  dum  capitur. 
Quare  non  amphirSaimo  dura  re,  i  lc  conceptam  oh- 
pùJitioiu'mpnio^  fi  nihil  amplius  progrcfiiitn  fît: 
Mulromimj.s  fi  opponens  aduerfiif  ί  um  vocauem  ad 
procedendum  fu  per  oppofirione,  nifi  etiam  caufam 
-petendi,  &  athorem  fdbietei'ic, 

14  Nec  treic  □diciumJAnt  defodiu  s  fuper  tali  citatio¬ 

ne  effectum  habent  mtcnrumpuuh ,  quiadefeitus 


,xp!icarc,  quia  co gnofe ente  me  magnas irpitüti- 
troilerfutS  agitari  memini  ,  &  peiiomrc  ωΐϊΐικ, 
cLirn  ea  de  re  comendcrctur,  net  lines  oatuEquc  Étst- 
mulae  mrcrceffjouis,^ ut  adlmnis  laris  ab  pîtionlîL^ 
c  trncrcnEU  r ,nec  v  S  lus  m  edium  feritet. 

DE  I  N  T  E  R  R  V  Γ  T  i  O  N  I  B.  IV- 

Il  I  t  1  Λ  U  I  v  S  I  £  T  tundi 

per  cicarionem. 

Gap,  c. 

t  ΙηΐίΓτϊψΜΜί  fMififj'jfo, 
i  la((TTnpriatmm  timiiiim  r hdJ/. 

^  C(f4titr)HM  riittrruptti. 

4  Cit  Alto ,  vi  jj ·ΗΜ  v-enitri  dc  tutt  rrfytnfwM , 

rumpit.  .  .. 

f  Ctt Am  mdftttmirfiU 

6  Cti a  m  At  i- ri  rfh  hi·· ri?4 14. 

J  ititanti  'V-Fi  j  a  frfj  te  1  eniti  fTifUTU 

rAititr/niŒfët*. 

5  TATlUil  f  Jl'lri  J  Uiillti .  _  t 

Ofpyhftfiii  ppne jilts  γαψιιηίατ^ιψιβ^^ 

ibid. 

y  y  titiat!  fu  netii  Offrit  ί4ΐ(βι»  ΠφβΜΐ* 

jo  CittU*  rffîrwgmr  ddfpaifitiiid. 

J I  GfticTt L·  ttp ajifunt tottiiH  /US  ce f fur») tuf-  1 

IÎ  cUufnU  m  UÆk  fini  F  droi &  d'amfes 
fions,  /fto/d  vaIîaî. 

EJ  CllAlio  ttitiAÎlilitr  · 

14  JM FA  tmpfft  miAt# t&f**  ‘ 1 

ij  £u/d  fi  La  Cauli  a  e  v  κ  au  τού  13c  dedas  h 


1177  Des  Appropriantes 

16  citatio  &  renunciatio  an  interrumpant.  A 

17  Citatio  non  requiritur  peremptoria. 

jS  Citatio foU  prxfcripttones  longifiimas  interrumpit. 

19  Salariis  κΑ duo  catorum  er  Procuratorum  prxfcrili- 

tur. 

20  Pretoriarum  aBionum prafiriptio. 

Statutariœ prxfcriptiones.  ibid. 

21  Canonfiarum  opinatio  de  interruptionibus „ 

21  Mala  fides  non  manet  perempta  infiantia. 

1  Supereft,  qtiæ  pars  altera  eft  diuifionis  noftræ ,  vt 
de  iudicialibus  interruptionibus  dicamus,  quæiplæ  ^ 
mere  ciuiles  funt  :  Ideoque  non  nili  fuis  auftorious 
&  agentibus  profunt ,  externis  minime ,  qua  natura 
eft  ciuilium  adtuum  ex  vulgaribus  regulis  -,  resinter 
alios  adtas,dec. 

Fiunt  vero  eiufmodi  interruptiones,  per  Citatio¬ 
nes. 

i  Libelli  præfentationem, 

Conteftationem, 

Refcripti  denunciationem. 

De  quious  fingülis  figillatim  etiam  nobis  dicen¬ 
dum  eft ,  vt  tradita  ab  feriptoribus  iuris  confuse  ma¬ 
teria, ordine  ,  &  methodo  accipiatur ,  &  melius  hæ-  C 
reat  memoriç,quod  hoc  modo  ea  de  re  t  radetur,ob- 
feruatùfque  vfus  fori  in  iuris  ciuilis  dilpofitione  mu· 
tau  it. 

Et  Citationes  quidem  primo  ordine  iudicialium 
interruptionum  pofuimus,  quia  &  fi  in  iudicio  non 
fiant ,  ad  indicium  tamen  cuocant  ipfic  ,  &  inde  pri¬ 
mus  progrellus  fit  ad  cognitiones.  Na  nili  vocatio¬ 
nem  in  tus ,  cicationes  continerent ,  vim  potius  fim- 
plicis  intimationis ,  aut  denunciationis  obtinerent, 
aut  interpellationis, ideo  ai  iit  citationem  line  termi¬ 
no  non  valere. Baldd.i.C.vbi  in  rem  adt.Cy.de  pct.l. 
Diesfeftos.  C.  de  fer.  Nec  hic  nobis  inftituenda  di-  D 
fputatio  ,  an  citatio  adtus  fit  iudiciaiis  ad  fubiedtam 
quidem  materiam ,  ctfi  de  eo  vulgo  litigant  fcholæ. 
Sed  vt  non  funt  vnius  generis  citationes,  ita  non  co¬ 
dé  eftcftu  fi  ii  r,  siit  enim  libellatç  aliæ(vt  loqui  forum 
foler)id  eft,libelloru  materia,  de  forma  inclutam  ha¬ 
bent  quæ  forma,  propofitione  caufæ  de  conclufione 
conftatjaline  non  ité,aliæ  rerii  particularium,aliæ  ge¬ 
neralium, aut  vniuerfalium  pctitionum,aliæ  perem- 
ptoriæ,quædam  non  item, ali®  indefinitae.  Talesvo- 
co,quæ  nec  rem  petitam  exprimut,nec  petendi  cau- 
fas,  fcd  diem  dicunt  ad  indicia ,  vcluti  cùm  quis  euo-  E 
caturde  iure  refponfurus  ad  petenda.  De  quibus 
hic  multum  non  eft  laborandum, quando  hoc  gene¬ 
re  vitiofas  elle,  &  fine  effectu  vere  putat,  quodglof. 

4  Bart.Caft.  Angel.Salyc.Alber.&  eft'tcri  purant.l.  vir. 
C.de  annal. except. Alexander. Ial.dc  Angel.l.i.  D.de 
in  ius  vocando.  Iidcm.  1.  vit.  C.  de  eo  per  quem  fait, 
erit  glo.Imol.Card.clem.2.vt  lit.non.coteft.  de  quos 
Tiraq.d.i.S.  glof.2.  litim.j.  Nec  aliter  fcnfiife  putan¬ 
dus  eft  Bald.c6f.290.l1b.!. Nam  1. vit. C.de  annal,  quae 
generale  citationem  ad  interruptionis  effeftum  ad¬ 
mittit, vt  de  Bald.d.conf.  de  gcneralitate  caufie  intel- 
ligéda  eftfita  tamen  vt  res  petita  certa  fit,  vcluti  cùm  f 
quis  quinquagena  fibi  deberi  contendit,  neccaufam 
debiti  exprelht, fatis  dixiffe  videtur  ad  interrumpen- 

J  das  præfcriptionis  caufas  omnes.  Ita  vt  fit  quinqua¬ 
gena  debeantur  ex  mutuo, legato, pollicitatione, aut 
aliacaufa  interruptio  fiat,  ex  qualibet  æquè  caufii, 
quoniam  omnes  omnino  debendi  caufas  deduxille 
in  iudicium  ador  videtur, genericâ  conceptione  de¬ 
biti.  Ita  fiet,  vrinprofequtuione,  quam  voluerit 
ador  earum  caufarum  polfit  intendere, nec obiici 
prarferiptio  queat;  nec  negandum  tamen ,  quin  reus 
yirgentr.in  ConJ.Br/t, 


.Art.CCLXVI.  1178 

agentem  ad  fpecificam  expteifiohem  caufæ  polfit 
adigere ,  fi  velit ,  ex  Lententia  Dodt.  c.  2.  ext.  de  lib. 
oblat.  Et  fi  non  fatis  iiitelligi  poteft ,  quod  eadem.  L 
vit.  ftatuere  videtur ,  vilius  ipecialiter  eaiiiæ  expref- 
fione  fada ,  in  omnibus  caulis  interruptionem  fieri, 
quod  perfpicuè  falfum  eft ,  de  principia  ciuilia  repu¬ 
gnant,  vt  inferius  dicemus.  Quod  obiedum  glol.  vt 
diluat ,  pro  caufa ,  rèm  potius ,  de  quantitatem  peti¬ 
tam  intelligit,  vt  ea  fententia  fit ,  rei  exprelfione  ge- 
nerafiter  fieri  interruptionem  omnium  adionum, 
ex  quibus  res  peti  poteft ,  quæ  interpretatio ,  etfi 
apertè  vim  affert  verbis ,  tamen  omnino  accipienda 
eft,alioqui  fuftineri  ca  difpofitio  non  poflet,quç  per 
vnius  caufæ  debiti  exprelfionem  in  omnibus  aliis  in-» 
terruptionem  fieri  ftatueret ,  quia  traditio  eft  mani- 
fefti  iuris, exprelfionem  caufç  in  fuo  'tantum  calu  và- 
lere.l.ll  ex  teftamcnto.C.dc  cxcep.rei  iud.  de  1.  licet* 
C.de  iud.c.  Abbate,  derciud.invj.  Proinde  cùm  ad  ^ 
forum  vcneris,quædam  de  iure  dedifec  nda  funt.  Eft 
enim  illa  fententia  tradita,  non  elfie  neceffe  libellum 
citatione  includi, quod  Bart.dixitl.  fi  finita.  §.  lulia- 

nus. D.dedam.inf.Idem  Bart.&  Imol. l.inrcr  accufà- 
torem.  D.  de  public,  iud.  valueratque  vfu  illa  maio¬ 
rum  traditio,  vique  ad  annum  /64.  Cum  ctiamnum 
anno  1539.  Leges  Regiæ  in  arbitrio  agentium  pone¬ 
rent  ,  facere  ne  vellent  libellatas  citationes.  Sed  illa 
Caroli  qui  nunc  regnat  anni  1^4.  Art.i.necelfitatiS 
facit ,  quod  ante  arbitrij  fiierat ,  vnaque  omnes  lege 
adftrinxit ,  vt  libellât*  clfent  omnes  in  pofterum  ci¬ 
tationes  ,  poena  nullitatis  adiedâ  fi  contra  fieret.  7 
Quare  contra  deferiptam  à  lege  formam  fadæ  in¬ 
utiles  funt,quod  Bald.dixit.l.no  funt  liberi.D.de  ftat. 
hom.de  quos  Tiraq.aceruat  in  tit.de  retrad.§.glof.2. 
num.  3.  Cùm  igitur  quæcumquc  citatio  formalis ,  de 
fpecificæ  caufæ  elfe  debeat, hoc  eft,  eadem  contine¬ 
re  quæ  de  libellus ,  fiet  vt  aliter  fada  non  interrum- 

pat. Quod  idem  Tiraq.fufius  excquitur,d.  loco. 

Sed  tamen  indicia  cuiufdam  generis  occurrunt  in¬ 
terdum  ,  quæ  fpecificam  cuiufdam  rei  exprelfionem 
in  citationibus  non  patiatur.  Cuiufmodi  iudicia  vni- 
uerfalia lunt, aut  generalia ,  Quorum  differentias  de 
deferiptiones  fchola  agitat  poft  glof.l.  i.D.de  edende 
&  l.edita.C.eod.  tit.  Spec.latè  rit.  de  indiciis ,  glof.  c. 
cii  ecclefiaext.de  caut.polf  de  propriet.  glof.  L  ficut* 
C.de  præf.30.ann.glof.&  Doét.c.2. cxt.de  libcl.oblar. 
vcluti  cùm hærcditas  petitur ,  id  eft ,  ius  fuccedendi 
cuiquam  in  cotrouerlia  eft,velfiuniliæ  hercifcundæ 
iudicium  inte nditur  :  id  eft ,  de  quota  cuiufque  por¬ 
tione  in  hçrcditate  capienda,nufla  fingularium  cor- 
poru  fit  expreifio,  deintépeftiua  eft  1  erum  fpccifica- 
tio,  propterea  quod  ante  de  iure  hçreditatis  contro- 
ucrio  ftatuendii  eftjid  eft ,  an  litigantes  hæreditatcni 
capiant ,  quam  quid  quantumve  fit  quod  capere  dc- 
bcât:anteanhæredes  finr,quâillud,illtidveprçdium 
hæreditarium  peterc,quç  cognitio  in  foro  &:  vfu  re¬ 
fici  poft  iudicatum  in  cxecutione  de  folct ,  de  débet, 
ficut  in  genericis  quoqj,  vt  tutelæ,  pro  focio,dt  aliis* 

In  quibus  id  agitur  primum  vt  ratio  reddatur  :  dein¬ 
de  cùm  id  decretum  eft,  quid  quârumve  in  rationem 
veniat. Quod  Panor.de  Fely.traftant, c.i.  ext.  de  lib. 
oblat.  Idem  Fely.cap.  in  prælentiaext.  de  probat. 
Bald.l.i.C.de  fruCt.de  lit.expeni.Alex.de  alijdiéta  1. 
i.D.dc  cdé.  F  rgo  in  iftis  caufæ  expreifio  fola ,  in  cita¬ 
tione, exprella,  iufta  eft  interruptio ,  ne  vlla  earù  re¬ 
rum  indiuiduorumve  præfcribi  polfit ,  quod  includi 
in  vniuerfitate  aétionis  polfit ,  nullum  corpus  hare- 
ditariumi  quandiu hærediras in conrrouerfia  eft ,  >b 
eo  quidem  qui  dcmùm  iudicio  vniuerfali  victus  fit, 
interruptum  enim  genus  in  omnes  fpecies  agit. 

DDÛ 


ii7p  Des  Appropriantes,  Arc.  C  C  LX  V I. 


τι  ci  , 

tk  1  mitte,  itixi  cm-  dil  éclos  ou  rade 


I.  Nikisimi5.1).ilencgor·,  μς il .  Fi-lt-i n  * ‘  ^ 


RirueuSariMU  vrb' iudiuonim  alia  csajiÀeft  >  m  Λ  P:l5uultl  ,1[l51  Jst-sïwc·  aLiicîl  ûi^  tcibnLc  „  quam  a,,·  , 
quiLuisad  iiLïÎiÎÜpCLOjicnve-x  txpriini «porter  ,  411.1·  tpln  jure  liabtun·,  j4  igmir  cOnltrua^^ 
i.iHbeJlo«M  J»Ord..iniii.  1#*  porc  il  411e  pet  eam  vi-  tpibuii^ict  obnm^vtxd  »  l-i.is.-ofti-icJ  aJÎaht-i  aur  ■W,‘’ 
..•/1 1  aMgiiw.iU.vlr^CJc  nniukcxcr-pM[uç  t  l :  peu.  fiticmisuuCi·* redn i  Jicc.tt  :  S,·. |  co  li:üi.,fJ  J; ; Ti>o 
nom· ,  in  j’i:  vil.,  ;.M  u  ür  udiiklkme  internïps  t  λ  omni-  terni  ai  s, 4110  iürc,&  cGhJuetmÜJit  liUcï,  .ÛJ{I 

b'ïiseâûliiÎtiÎtuic,  Iift-îgltiiriiptin^tcçtéïL  compçi- 
nus  opf  oi)t)omu-n^ citariomuttjfiiie  actionum  na- 
t  ura  -/  tjmiti  v  lus  oppo  iïtion  c  S.ge  1  vt·  rai  t  s  rex  ipit  i  i  ne 
v]|.i,alit  eaviâ-’ï  aut 1  ^  betiriora·  lub  ïflis  ver  bis.  P*t*r 
{cfiàtifci,  c T  rAifwi  Ali'il  dtdwtit  lertqHt  κι tfÎitrjrr* ,  Id- 
quceimm  magis,  qukn  in  Operi s.ngrn min ciaii eme, 
quir  crm  lie  expreinonem  liem  i  uiquii Jr  n  mfi  petatur, 
dcqubmillrit  Ba-r.  Likj.i.  D.dc  t»p,  no.  îîîuk,  Nos 
iftans  tpilim  nudaiienrm  via  Ορροί  iriornspr  ci  cqui 
Euknias ,  qua:  quidem  m  vpio  a  du  nirncioWi  cau- 
ELi m  π 5  requin  c  v  t  .1  i  c  Dy,  ί  c b  pi  oï  c  qu  u  rk)  1  k\  Qu  are 
îllit  nfiVuciü^tSc  qui  U.irtùlnd»jqu a ft. le; χαι,ιιι u!  t  oui »- 
gisellç.E  recipienda  iub  (vis  verbis  ·(  caitia  iuris  md 
coi  s  i  cruan  J  ii  )jkiC  ali  ud  dixiiTe  p  u  tand  la  s  c  11 ,  cisin  q.  1. 
adinifcnt  «am  i»  1  s  t  v  1I:l  cauiX  a  qvue  i»  pLuEcCUtu.mè 
Γ  L'iici  LUT  Jc.düLC  11 J  .1  » 

'  SnJ  aUiX  CitAci  u  uunixoi  iditso  d  qui1  nmplim  aliqui  J, 

&.  Jqcnninitum  leibn-U'c  dcbcwjinü  vcïîj  et  rtiiqi 
t  ivi  imi ,  ,L  h  in  r  c  m .  P.d  c  tel  v 
l·  Li  s  qu  un  puE  o  nalibu  s  s·  cr  u  m 


b  Ttiifi  l  i  belli  m  a 1\ i  a  ne  te  à  ίι  s  fu  u  et  h-ci  »  Γ,  ‘a  - i1 
Panor.c.  i^xuk·  lib  cÊ,  otiht.v  lï& 

Ledè  dt  riLipt'L  i  ποΠ TL V  iLtdiciîuni  eWrMfrS* 
StuUttg/ev,  eiau  ;a.toc  cjidiii'uï  iudicio  „ 

^  Tara  redire  vdJct  ad  aliam  ,  vi  rdVeiiàtticisçh^ 
Inique  pollaumiin  ,  qviod  non  cjt  pernn[fi|3fâCc^ 


11  cl  verè'debuiE. 

Atqi 

vi  ciuiioivum 


:qnc  ifta liactniu-s  de  mrcrnipim^fc^  ] 
laHomtm ,  ii  nguliritmi ,  vn  iu  crfalium  τ  ^Γ1  '  \ 
ίι  [i  ru  ;  qu  ibus  1  d  qaoqu  e  a  due  icïuJ  uni  „  pr^iimpcfu-î  \ 
vdiJinï l·  ορροΠοοηίΐ  tuhil obdie ,  qttod  dirJuu  I 


i  C,  t11^u  <·  LL·'  .JU 

non  [mtm  indicem,  mt  ainuqui  miUucrhictajij  ί 
modio  error  congruo  rempot  e  emendetur,  ft:  jr.u- 
tçmpnra  lc|jiEÎfni  a  uni  a-lia  citatio  rcdintegfaialit 
Stusi  enim  iciparabilia  o  ppo  iïtj  ody  diatio,iiti 
«  pcfrtlrt  limi  vieil  un  a  tic  j  rut ,  quommaïui 


l  veiubquqd  ram  in  re.ih-  C  curari  pûlGt/ed  mai  uri1,  &  fuu  teni'iort-u|i:.od^n  I 
um  tlh  Qiiodgjol.  d,L  >ud  ic,ii  i  s  qu  0  qu  e  4  u.  vnd  11  ιη,α\ίπ  qui*  itnrv  ndai  | 


nciseft  e.TtduJus  inrrs  aiimiiu,^  oppoiiiiotbcttirali 
fLL]r,qiiod  Tir.cxcquutLis  dr,d.y‘.vjif+ 
iiccl  proicqumionis  dnmdu  neceiFiras  nos  ndmc.U 
ner,vrdc'  eo  dkamus,  quod  iu  cours  LHîL,rJjamt]C!iii. 
doque  ventre  vide  [uns  1  Ait  fi  citaiio  inwitfitipdri 
anni  fada  iïçjWr  Jpecilica. eiuiUJtd 
dies  dsCra  pCiaat  pu  U  immun,  irîonca  ϋι«χηρτ.β 
Êidi  videatur,  quodipium  in  oituibiuftijiicjjfflr 
kriptionibu-s  qurni  pôcdt*  Et  feio  icnpIïÎrTib- 


ftoçcîi  dc.ji.  A4 extiudendai At*.tb.  dt  litig,  ccd.  vuj. 
vnde  dit  m  r  ,  v  t  ίΐΐκ  ορροί  ni  v  genernlFc  imtio  iu 
proüLlIu ipccifirata  Ht.  Lme  abmitiu  ijitLifîtratafit, 
vïAcUjiccïËcatumafliriùgiitur ,  io  eôquc  rammum- 
Cerrum  pa  t  ,qu  fui  !  pet  j  il  c  1 1  u  m  i  ti ,  v  el  lin  id  qu  od  c  a- 
preitum  ϊΐΐ,νπιι,ΐ:  lEala  fat  ri  c  niarcria,  cil  u  La  cp- 

tiOliricuiis^quoti  :mie  liQcuiimiSHUtLer.Cod.Lic  iud,X 
, ii  c.v  celAjim.  nctj,D.dc  cji.CL-pt*rei  itiJ,  Itrt  etiam  ac¬ 
cidit,  VECOMcftatto  ibper  vu  a.  re,  ,iut  raula  via  d,tu- 
dut ,  ubftm.it omtii dij  pcricioni aucactioni» iiuv  qucJlnm  idoneam  imetruprionan  videri. dL  (.i, 
cadt  m  do  re,  litiv  a  lin  de  railla ,  quod  ibie.  lîirc.  ts-  ^  gloCi.  muu.  1. 1\·  7,  Élçt  fine  auctore ,  &ïodurÆ- 

pre  lie  dicit  q.·^.  I  d  lequut  o  quidem  an  ni  lapin,  quia  ··  ^  - 1 - - .  Λ 

poil  id.  te  m  pus  v  ii  approp  runrrid  Loniumafitr,  op^ 
poluio  sn  capiubusj  .mi  actionibus  non  proicqumis 
t.  nantie  il  ;nvc  poil  id  largi  umur  tempo  ta,  vt  ad  alîai 
reôcaniL'.l.accuiaturus. D.  tic  adnli.  vbi  Isaft.  quia  m 
ûn  c  ri  iip[  nimbus  non  ht  extcniio  de-  rc  ad  trm ,  aut 
■  1  cauJa  ad  caLtiaiLaquodaTitt’  dciLuumis.  Ergo  li  qujs 
Cl1, tu  v  1  gcuctalis  fjppUlititLiiiï pofiitÿiur  .itliutiem  in 
rein  iiiEcndere,  atitpiTlonaïrm,  autbypotKceanii 
Lii’js  ienjiîLiti.s ,  vuulh  aliquod  Ca  ]ub  praitidiciutn 


piN  Conluctudme  quiuu  s  lu  i·,  nuitorira;eiüxOTDl· 
est  tuirn  illu·  tantum  co  loco  ,  non  etiam  le  mit  di- 
inon  fl  rat  JS  c  c  a  ïam  ignoro  c:i  ca  il  1 1  rôti  lia  cpaa· 
d  fi  que  cfTc  iudicatum  ,  verd  «ùmcab  ctiiilaiî 
ccfppnfmn  ,  Cluti  vfrimo  deu  nuij  die  sa  adiauf 
rclallbria  divm  dixiilcr  aliquis  rco  iu  fubfisjàte* 
τ  c  tu  totum  π;  en  Je  m.  5fnl  vix  dt ,  vrprobciti  taialc- 
cofdem  aitovem. 


Arque  (îadcnusdc  prstfrruiTionjbtis,  qciaf  uJiiet- 
fu  s  adtione  ï  h vpponu nr  m .  d·;  ime  mu  1 0  curi  um.  De 


fy  t  Joqui iblenr) audit em mrcndci  ic ,  de  comcibtus  E  rriccnnarm  noitiis msior  potclt  dfc dubif  jrio,pxo- 
ih ,  toium  ms  lu  uni  cnnfiimit ,  anno  quidcm  poftea  pterea  qitod  conflat  cas  sot  â  aratione  imemiîüüi.  L  | 

li'llt  .1.  Clltn  nivrilïuni  f  1..  I  A  r\  L-rn-iTf  :  Γ·.  ,ίΠΠΐ.ι  I 


ta  pib  »  nue  poilid  ad  aliud  redire  puteUj  qund 
Can.d.qua;.  Tanittli  non  iiïftifttiv  1!  jl  foto  ex  Regio 
referi  pro  n  lias  quoque  cauJiu  prarirr  dcdüfliis  ad- 
iungb.üc  aliqsLConclu  i  m  ne  fubnci,  aut  ;sluisopj>oiî- 
tioms  toaukisdici:  Sed  id  jntra aiuiutn  dinuraxat,  id 
cil,  quand  tu  cemporalirgimmir ,  vd  lî  proleqmnis 
E  jçdûtùs  Isr  llnteUtia aûoradatiisiiÈlîüiics.'rediri·.  L 
mmtu,  If  Tenui  π  i.  t).  de  cuict.  que  en  locutn  copiée 
Tirnq.iiidaetradmgleiEip.muin.  1  f  <!v  Ira,  lyjamante 
conte ftaiionem  reguLis i  iure  cui-fcciio ,  mutario,  fit 


tiCUul.  üùm  nnriiimu.  („od.  de  prrdenju.  ^c> nrinc-îr 
A  it  c  s  1  art o  itionea  1  ir  in  trn  teiiîpiiï  pmiicupbi' 

nuiti  nmirinu·,  cuin  dics  iliita.  ροίί  tempor*  Iqici- 
na iecidir,aut  rciicit m .  Quod ipfimv non  ismjyiq- 
ta  ,.tut  alilolutè  Tiraqucl.probatjVi  nccilla:Çftice- 
tu  iii  π  es  quii  5  aifegn  f  :  Üsed  11a  don  u  m ,  ü  i  1 1  brraf  ;f 
aliquam  dkm  pnft  lapii  prafcriptHUtiniÎ  tiinpÎJ 
incid  a  c,  qu  u  d  atbirrio  indivis  itilioundchcat·  S;'il 
li  vagaeà  tnünici  ttmporis  adoMiiuurru  aJiiÿk^· 
ms,  411  is  non  vsdet  ni.miFeft.is  IulüJcs  Irgibust1^ 


i  sir  erpii  ratio  1 1  befj  l  pu  mit  ritur.  Qu*  difaep  »ti.p  p  b.  1  fui  11  r  uni,  v  e  q  nas  quiiquc  J  ibi  vd;  lit  ΐη'ιίύί»^ l!: 


cil  [cWtr.diLedira^ dx;i, 

-  Ex  quibus  apnarcc,  4 uni  de  caçlatliirla  renie u- 
duin  Jti,  qu-tî  trimiiialibus  uoitria  ümjnibns  libdiis 
fubisci  lolet ,  \Auj  Jtvtî}  d'Aitira  ivtriïnfltpi  ;  quud  v  ter¬ 
res  dieerc  1  olebant, £al un  sure  nddirndi,  vdininueiî- 
di.EÎani  piaictnqutim  quod  Tuper  pentis  nueibuiiur, 
nec  de  L'ÜLicrJX adlîonibus^ut  caulis,  id  eriam  habet 
qtW  niEitlûpctncur vitra  lus roisuuune.  tuque  non 
[mteSl  tesnpora  proiequutionum  u  iure  prrelixa ,  vl- 
tra  ea  rrodu  cernant  prorogare,  cùm  id  in  po  cella  te 


la  ri  on  e.s  1  r  1  bu  ar  :n  ci  loi  ulnis  in  tÎTar·  Jj  ï ,  ^  tfir-p'; 
r  1  Lu  1  s  k-g  ali  b  us  praei  c  t  i  π  t  îî  n  lu  lu  pi  0  rogandis, 
inrç.a‘a€tuauc  abistaümiSj  u  voitiifqiii  hcftib^ 
pus  viulinum iorum  pro  .arbitrio  Hg^re , cEi,irj^’ . 


1 1  mpori  p  ra;· k r  ipt,  r  u  uni  coid linuu ara  Éuiu -  v 
b  li  ic  ration  i  idot  itaefl  reiponlio ,  4  ψ4  m  _ 

'  coiiiieur-jjVadimiimf  diem  ça.nrraherej  &  '--'-y 
iii.u  ante  u  errer  e  j  quia  atois  eft 


k 

l  it  etc  i 
ricme 


implere, nec  tco  mipuiare  poici:,  quod  *  . 

ceru  ipic  :  Quando  aeenri,  uoureopr^i'1^"1'1 

1  “  “  Ιι--.|·υ3-Π'ιί':·· 


ii8i  Des Appropriances,Art.CCLX VL  1182 


oppôrtuntur,  &  tempora  præftituüntur.  Dertiq-,ni-  . 
miunï  quàm  abfurdum  eft ,  tempora  legalia  à  iure 
praefixa  prorogari  fado  partium  pofle ,  quod  ipfum 
in  fubiedo ,  &  reftitutionibus ,  &  rciciilionibus  pe¬ 
tendis  fieri  non  polfe  textu  cautum  l.petendæ.C.  de 
remp.in  integ.reftit.per.l.nemo.  C.  detemp.  appeb 
quem  locumTiraq.explel.d.§.glof.2.  num.  14.  Iraq; 
quod  diredo  quifquam  non  polfit ,  nec  per  indire- 
dum  poterit ,  collatâ  die  poil  tempora  à  lege  præfi- 
xa.  Accedit  quod  non  poteil  non  manifefta  culpa  vi¬ 
deri  eius  ,  qui  tantum  fe  ardauit ,  vt  vltimo  demum 
die  aut  paucos  ante  citationem  intendat, cùm  in  po- 
teilate  habeat  maturare;  ex  qua  ratione  illud  in  iure  * 
theorema  traditur ,  in  pari  elfe  non  fieri  adum ,  aut 
fieri  quidem  icd  in  illud  tempus  conferri  quo  fieri 
nequeat,  atqui  fieri  citatio  nulla  poteft  fine  diei  di- 
dione,ideft,  finealfignatione.  Sed  illa  iuila  diei  di  - 
dio  legitima  non  eil ,  cuius  totus  effedus  confertur 
in  id  tepus,quo  ipfa  citatio  fieri  nequit.l.quod  fpon- 
fæ.C.de  don.int.vir.&  vxor.l.  bonorum.  D.  rem  rat. 
hab.qui  locus  latè  exercetur  ab  T iraq.  §.iqdof.  10  .n. 
8|.  in  rctr.  Nam  cùm  citationis  is  vnicus  miis  fit ,  vt 
partes  audiantur,  intra  legitima  tempora  fieri  opor¬ 
tet,  præicriptione  vero  completa  tempora  non  pa-  C 
tiuntur  ,  quod  vetus  Confuctudo  expreilit  ;  &  eft  ab 
reformatoribus  perqua  negliglter  omilfum ,  vt  non 
aliter  interruptio  per  euocationcm ,  aut  citationem 
fieri  putaretur,  quàm  fi  iudicialis  congrellio  eiuf- 
modi  fequuta  elfct ,  quae  mereretur  dici ,  Exploitl  de 
Cour, hoc  eft,quæ  femotis  dilatoriis  de  re  ipfa  princi¬ 
pali  contenderet,  quod  ipfum  iure  quoque  veteres 
probarunt ,  ne  interruptio  vi  citationis  aliter  affe- 
dii  habere  iudicaretur,quàm  ador  judicialiter  com- 
paruilfet,& abfentiam  reiaccufaiTet,  &  fidem  iudici 
fecillet  de  relatione.  Quod  Alex.&  Iaf.notant.l.vlt. 
n.dc  eo  per  quem  fad.erit,  qui  locus  eft  apud  Tiraq.  f 
$.8.gloh2.  fed  eam  poft  tempora  præfcriptioni  prae¬ 
fixa  fieri  nullo  modo  ferri  debet ,  quoniam  interru¬ 
ptionis  effedus  côfummari  debet  intra  præfcribcn-: 
di  tempora.  Quod  fi  praeferiptio  impleatur ,  fruftrà 
de  interruptione  qusritur  præfcriptione  confum- 
mata,  quod  manifeftam  rationem  habet  ex  illa.  1. 
quod  fponfæ.  Namq;  effedus  citationis  totus  in  au¬ 
ditione  partium  pofitus  eft,alioqui  fincvfu,&  inuti¬ 
lis  eft  citatio,  vicem  dumtaxat  fimplicis  intimationis 
obtentura.  Fieri  igitur  citatio  debet  cum  fuo  effedu 
intra  tempora præfcriptionipraeftituta, ad interru-  £ 
ptionis  vim  cfficiedam,alioqui  intercurrens  vis  præ- 
feriptionis  completae  impedit  coniundioncm  ex¬ 
tremorum, id  eft, citationis ,  &  auditionis  partium. 1. 
qui  fella  §.vlt.D.de  fer. ruft.praed. Quod  fi  qui  contra 
putant,  negligentiae  fauent ,  &  dominiorum  fecuri- 
tates  labefadant,&  commercia  perturbant. 

Sed&  id  quoque  in  eo  genere  me  cognofcente 
quæfitum  memini,  cùm  quidam  aduerfariuminius 
vocaifet,  diémque  intra  legitima  tempora  dixiffct, 
contra  quàm  in  priori  cafu,  ïed  lite  in  numeros  rela¬ 
ta,  poftulationum  multitudine  fadum  erat ,  ne  par¬ 
tes  audiri  &  euocari  pollent ,  id  eft ,  quod  dicere  fo-  p 
lent,  U  cdufe  mi/e  414  rolle  riduoit  peu  e/ re  appeller  dedans  le 
temps  de  U  prefeription.  Hic  cafus  non  idem  eft  cum 
priori,&  multo  maiori  aequitate  nititur. Quare  iudi- 
catum  eft  videri  legitime  interruptam  præfcriptio- 
nem,fiue  citatio,  fuie  etià  contcftatio  ad  eam  nccefi- 
faria  cfrcr,tex.apcrto.l.2.§.dics.D.quis  ord.in  bonor. 
polfelf.feruct.  Dies(inquit)in  petéda  bonorum  pof- 
feffione  vtiles  funr,&  fefiionum  tantum  computan¬ 
tur, quibus  Iudex  pro  tribunali  fedit ,  fi  tamen  fedit, 
fed  poftulationibus  non  vacuit ,  vt  aliis  rebus  occu- 
sArptntr.m  Conf.Brit. 


A  patus, tempus  curreire  non  videri.  Sed  nihil  eft  quod 
parti  imputetur ,  ad  quod  facit  fententia  Balb.  auth. 

Item  fi.C.de  temp.appella. 

Sed  non  eadem  ratio  eius  qui  citauit ,  deinde  re-  16 
nunciauit  citationi ,  quia  renunciando  omnem  in¬ 
terruptionis  effedum  ad  nihilum  reducit ,  quod  T  i-» 
raq.redè  notat  in  retrad.$.viij.  glof  2.quæft.penult. 
num.  ij.  Bald.3. parte  vj.  partis  in  quarta  parte  didtae 
tertis  num. 4j. 

Denique  illud  quoque  adiicimus  non  elfe  neceffe  *7 
ad  effedum  interruptionis ,  quæ  per  citationem  fit, 
vtea  peremptoria  ut:  Nam  quæuis  citatio  fufficit, 
etiam  fi  plures  lex  fed  alio  fine  fortaffe  exigat;Quod 
Iaf.  &  Alex,  notant,  d.  1.  vit.  D.  de  eo  per  quem  fad. 
erit,Bald.  tertia  parte  fextæ  partis  q.4.num.i4. 

Sic  igitur  explieitis  citationum  qualitatibus,&  ef-  18 
feftis  quantum  quidem  ad  approprimentorum  fo- 
lemnia  pertinet, nunc  videndum  cuiufmodi  præfcri- 
ptiones  tali  ratione ,  &  citationum  interrumpi  pof- 
fint  :  Nec  enim  earù  infinita  poteftas  eft,  ncc  omnes 
præfcriptionum  fpecics  per  citationes  interrumpü- 
tur.  In  quo  traditur  regula:  Omnes  omnino  præfcri- 
ptiones ,  quæ  cum  mala  fide  currunt ,  fola  citatione 
1  interrumpi,  quàm  exeeutoris  miflionem  alio  modo 
vocare  folent  ex  d.l.  ficut.  Nam  cùm  odiofæ  fint,  Sc 
ex  negligentia  cüdantis  currant ,  fatis  idoneus  adus 
vifus  eft  in  citatione  ad  eas  interrumpendas ,  tales 
funt  triccnnariæ  omnes  legales ,  &  iure  confuetudi- 
nario  quadragenaria:  realiu,  quæ  fine  titulo,  &  cum 
mala  fide  currunt.  Proinde  aduerfus  titulatas  præ-' 
feriptiones  citatio  nihil  habet  virium  ad  interru¬ 
ptionem  efficiendam.  Hæc  vulgata  tradatio  d.l. 
cum  notiffimid.l.  ficut  &l.vlt.  D.  de  eo  per  quem 
fad.erit  Bart.&  aliorum  1.2.§.fi  rem  D.  pro  empt. 

Tales  funr,quç  ordinationibus  regum, aut  confue-  19 
*  tudine  ab  regibus  approbata  indudæ  funt,  veluti  de 
falariis  aduocatorum,  procuratorumve  intra  bien-  intra  trUn» 
nium ,  de  falariis  famulorum  intra  annum ,  aut  fex  mum  4rf· 
menfes  mercenariorum,mercatorum ferici,  aut  fti-  l0l'K,c° 
pendiis  militum  funt  confli  tutæ,&  eius  generis  om- 
nes,quibus  cauetur  excludi  adiones ,  nifiintra  præ- 
ftituta  intendantur.  Nam  in  his  omnibus  cùm  præ- 
feriptiones  currunt  fine  titulo ,  fine  bona  fide ,  fine 
polfeiiionepræfcribcntis,  fufficienseft  interruptio 
per  citationem  :  hæc  fententia  Bart.  1.2.  $.  fi  rem.  D. 
pro  empt.&r  quæ  Balbus  tradit.d.parte.6. q.  4.  num. 

10.  Tametfi  non  idem  Bart.putatin praetoriis ,  qui¬ 
bus  comparat  Comitum  &  Ducum  &  populoru  fta- 
tuta,qui  luperiorem  rccognofcut ,  quippe  tales  non 
nifi  contcftatione  interrumpi  cùm  annales  fint.l.i.& 
2.C.quando  libcl.  princip.  datus ,  &  vulgo.  1. 5.  D.  de  20 
vcrb.oblig.Sed  ifta  funt  Romani  iuris  ludicra, neque 
enim  vllæ  funt  nobis  adiones  annales ,  quæ  vita  cu- 
iufquc  magiftratus,  aut  finito  imperio  finiantur.  §.  1. 
inftit.de  perpet.  &  temp.  ad.  Sed  omnes  perpecuæ, 

&  à  lege  &  principe  non  ab  audoritate  magiftratus 
datæ ,  nifi  quidem  deferipta  habeant  breuiora  tem¬ 
pora.  Ideôque  quæ  à  conluetudine  adiones  dantur, 
perpetua*  &  ipfiæ  funt,licet  Bart.  de  flatutariis  aliter 
cenfeat.d.§.fi  rcm,nifiab  ipfa  Confuetudine  circun- 
cidatur,vt  quæ  funt  infra.  Art.  179.  traditæ,  quia  non 
quomodo  ftatutariæ,  de  quibus  Bart.  loquitur ,  funt 
côftitutæ  ab  poteftatibus  luperiorem  recognofcen- 
tibus,quæ  ratio  eft ,  cur  veluti  in  prætoriis  contefta- 
tionem requirat,  fcdpræter  populi  confenfumac- 
ceffit,&  regia,  &c  Ducalis  fuprema  audoritas;ideôq; 
non  vt  de  prætoriis  iudicandum.  Quare  cùm  omnia 
•fixa  Rex  aut  Imperator  faciat,  cùm  authoritatem 
facientibus  impertitur,  f equitur  Confuetudinem 
DDD  ij 


ΐ 1 83  Des  A pprop rianccs,  A  rt .  C  C  L  X  V  ï. 


uit«riK«*k  α>ηψϋοΰΰο»ν  ri&awï*W»K*  Λ  TftAiteprc««to fpeciiilis fbçaiîi J^C.  ’ 

iprsctorij  elfe  *  fbdpimd  palis,  Λ  mipcvuUkpu-  M- pHnap.^us.^qpalibtflkpor^l» 

tt'Ll.inünéinBviTîuSedteguJni^Hitcijbiillîn,^  ; 
ru  rumpit  pu.  î'l’j  mil  ex  co' fequu ta.  fit 
l' uiiiuiero^tiifi  plerumque 
gui  Libellus  conti  »gir*vidt‘ftdijin id  qnaft^  &  ! 

tenus  liçtac  „  &.  quem,  e  fie  ctum  b  abeat  Luiit-r  r'-'^ 
corrc&io  in  inrtrrupiiomlîUS: j,  quando 
mentum  varié,  &  diflidiow  dl·  abpoLtaioqw 
prudenriatiaitaium  „  &veroab muihuùir^  2· 
v  è"li  fori  défc-iH  altos  docere  influer*  (  docmlllfi 
potius; i  la’c  paii  lira  eit ichobc  m  l.z-Cdced^/^, 
Canoniftarum  m  cap,  i.  eau  de  bb.  oblar,  Î,’iïj]uj^ 
tonna  fationcm  dieuntbrab  Deltorib,  wjiubJ^ 
in  critis  etiam  vtui  ta  unira  tki'ir.Quod  PeriFnuü, 
âfediïic  in  p'ràck  1:1  km  libcL  Juper  atUonc^ 
v  c  rb,  iTiiuû  m  re .  ;  d  de  ml  L  Ac  primii  in  tlircHïei  mu 
v cr  :  :  1  ■  :  ·.  1  3  f  1  '.O  :  rca >  ti  t-  .;J  ]  ud  pro  n  ho  accipiauLM.Sutj  t 
tium  Îictiiikrtul·  vari).  fliutfitLatii^ut  quuitiAcxaeQ 
cortigilibcilus  dicitur  *  crm  id  di ictuni  tit in KbclJ^ 
cpjut  uLcloLrii  iJjCLiLciunj  non  conueme,  lïiiiiLy. 
catum  cil ,  Acilio  loco  inferi  cur  *  eut  cafttgijtm  ,1* 
ί  v  ru  1 1 1 1  n  i'  c .  :  n  ntuni  π  e  ,  i  n  Lait]  n  armcu/iu; ,  y  a 


itins  praetorii  d5c ,  fcdprindpa — ..  .  , 

triferis  i  itleocjMc  perpei  uas·  e  fle  udlmJies  »  φ1* 
tribuuntur  ,  &  folli  duiiont  interni  mpJ,  I  ixc 
aminadiietcenda  ,  ne  qnein  Baetdi  non  mrdlccb 
fcneenria  fiilUrvfu ,  non  percepta  dtlh  aula- 
x  I  ixc  verailninmacft.Ncc  recipimus  CanobUm* 
mm  opiiuuioncs ,  qui  putant  omnem  omnino  ywx- 
icri prionem  citatione  interrumpi,  quia  inducat  nu- 
l:uv.  fidem, quod  Bald.put,iE.].a*Ouc  ierint. iv  acq.nu. 

-  ])μιΐμ  Kc^polU'Llor.év  I  landl-Crtriicripru  rtw- 
mio  ]u>iaüit,l‘og-Jcr.Repitgmau  enim  life  nius  ani¬ 
lis  principiis  &  îuri (boni ultorum  fenccntiis,qui  non  B 
putant  propter  lupcriieiucnnim  mala·  i'ulciprçfcri- 
p  non  e  n  t  in  capiiL m  interni mpi.lnCrde  vfii  cn.tr .1  ns- 
for,  Bart, [macurali ref  ,D,dc  viutap.Timi  quia  nemo 
dc  ture  fut) aiceii  afhfmaiuAant  wçgaitri  réméré  cre¬ 
dere  tenetur  :  &  lUuLta  ,  £Sc  magna·  i.vpc  cauiic  funt 
potlcflb n bus>quibu s aut tto»  credere  agét i  debeant, 
aut  aliter  crcdeLcipIcrsqi  etiam ,  cum  prafercim  al¬ 
teri  fu cccdituij  kijullnnÿ ignoranda:  ca Life  ,  jic  ma* 
gis  reus  idoti  crcdjr,qnimi  ador  reo  neganti,  quod 
Antlbtt.dc  Panar«4iflerunrt  Li  auitoritas  probabi¬ 


lis  ad  fertur  «  Lfi  quas  (bbtuoii.C»  ile  vfii|‘,rci  md.fi  ς  emendarione  monere  rei  i  ubftutitpira  inrcgra 
quis* inquit ,  (blucndi  moram  fecem ,  mdidum  an¬ 
te  tu  accipe  re  paratui  ii  t,  m  oram  feciik·  non  vidctitr» 

11  Qjtmnc  conteiUiatme  quidem  faèta,  &  perempta 
inflantia  manere  mata’  fidei  efteftum  purant,  qui.t 
mal+ifidci,  qua*  conte il.auonc  fit ,  inter prt catina  efiT 
cuius idein  effetlas  dic  neqiiit»qui  vt  1  a  lR  pofitiu^ 
quod  Fanor, argùit.diC.iîiüdtSaSy  .L  1.  C.  de  kiun.dc 
aqua  Balb,d, parte  j.vj.partisvq^^imiri .j5,Quare  ncCe 
citarso  ni  ptaftiE.e  poterii  ,  in  his  quidem prancri- 
piiouib  u  s  Λ  qü  se  ese  tutsi  0  eu  rnm  t ,  &:  h  oc  k'  lucnria 
Canoniftarum  merito  in |îm:q  duilicft  repudiata* 


E 


interrvptione  fer 

L  I  t  E  L  t  V  M, 


Op,  7' 


î  idiifW  m  jnitrrttmpàf, 

I  £t&tSt}rum  frwtettwt  àhj f, Al  uiirrrtifSlt* 

5  f  nM-mUii  iilftltum  jjfi  U  fit* 

MuUitflHid. 

^  MufrUQ  C<trM4  iîjjjfiw  alutm ftitl* 
j  DedtfiTcynitl. 

C  Liktliwpoji  ionftfiAiitmm  mn  m ttattif, 

7  Ù<n*Hoi  ijfMj  htitsi . 

ΐ  +si£hrtt}nm  i\nm)  vj  hodiè  nfrr  r/ï  nccfjfc ixprittftft, 
f?u  λ  lii/ti  mutin  jt'pif/F.  j l>i/L 
y  £  pjiTïflfjJh]·  bérJliW)  i-fy  ut  ddffntrftil . 

1 0  Üx  β  jura  tairnie  jfrr  t  ή  nn  Vin  îftc ptUfj}. 

I I  Kmewij  rr  littL·  m  ^uandui  lice  al 
4  X  MaiâteqtoAmdndtm  Un  ai. 

^Λπο  li jp/ff  fjff  mol  An  Άΐΐ  fitbsTÀiTiân  aSiù  ÿotfjl. 
ij  u/itàie  ràrAÎÎm  juSurdumtA  ^tndictcitnf^f^ 
dm  tmijrfït  txchidtUir. 

t  Sequuur  dtarionem  orditie  iudiciîtli  Jibeltas ,  qui 
ipfe  in  pi r.cfcn  ptionib  u  s  3  ongi  il  1  m  is  micrru  mpldis, 
&  quai  (bla  CLiatlonu  tnrerrumpurirtii:,  neccUkrius 
nontLV.quod  l3ajd+ÀléÎ,dC  laÎ.notanr.d.].  vit,  D.  de 
cü^crquem  fiiitcrir.Fcly,d.eallud.  Idcoq^  rab  cafii 
Vitiose  cotieepnim  dfc  non  nocet  :  qutm  locum  cx- 
p|  e  r  Ti  ruqn  n  retraâ^.i  ,g]  ofp.nuiïl  Îwt  repre- 
heniaelb  Angeli  feiutcia  diuerium  exdftimanris^riU 
lad  autkd.c  exhi Lrcis  tiarr.pnortm  confli  matJrac- 
CufminiS,D.iiL  adük,AlcK,ïàufte.r>tdc  acq^  poÎTcii! 


1 

î  L  e,&  corredliu  s  h  iu  c  irca  aec  ideuedia  fieri  i,  Ilocc^  | 
eau  (as  perlonas  .1  g  en  rt.ç,  &  pe  te  nrà  caidcm  péïbfc. 
t  tek  aitorum.  D.  de  ec  tudrii  vu  Ego  notant.  d-ÜrÈ  | 
P.inur.ii-cr.dc  libdJusblat.  K  am  cémincaukpctc.  > 
tli,aut  re  p;tLïa,aut  petfoimatlorii^uî tciiiimà  | 
ht  .i‘jt'ji  ett  iftud  emendare  *  a ur Corrigere  ,fdTti; 
mu  r.tL  L·  Λ .  A  treius  ,D .  d  c  aq.  p  3 1  uuarcemi  .LdrxiiLiiijr, 
S.qiïnl  tatncn.D.dc  aduJt.Cum  Dionylïus  Syradv 
ou's  compofitam  à  ie  fabubni  E  pidvflLtiuo.potqtl· 
bdi  co rrigendam  en  mm  tnd  a  ilèî ,  Epiclurrn iu inil· 
tam  compoiitionrni  ciJatnoA  ca  pire  ad  en  Et  «nU4- 
D  druiitcominuâ  licura.Non  flur  iftud  quod-tsdTuî^t 
emenda  rtqac  ne  m  uure  qui  di -m,  cum  nihil  rqnstit. 
ίτιΈΐΓ,Α:  rotni  rej  kibftantiaobliterarerm.  Cüjd  Ho- 
fljt'ri  pobma  Anftiuchus  Grütnmaïicusrecognflfc 
rer.de  vtTfusaliûS  pro  alin reporicrer, A-ondiijcrpiii^ 
g  etctjC ù  m  ne  garet  gei'man  0  s  p  ocïc  verfus  eSÎt^i 
i  p  (V  non  p  1 0  h  a  il  e  t  „  au  t  .1  yu  oui  ile  t  prn  Kciatrc^ 
Hoc  fuit  Hometipoema  t  meiidarcjCiuna^ûqcÎ 
maris  fubihnria  ,  verius  ibn  ordme coiloCHoffUï 
c  :  ia  li  quidam  ex  eoîo,vc  luppontirij  toile irtar.ai,- 
nëtÈ  pocisuiEis  arg Limito. hi eu n&  in  côpingédi(?.vt^ 
fetbrnwnd:;  juut  act'idit.quarmutMionecarirï^ 

"  fit. de  tx  tttto fnvrtcitiir,inant'nrc  ea  ccficrtur,  nc^y 
i.iuir  il  J  corrigitur  1.  propüneLmtur.  D.  denm- 
tnud  tamen.  î.  fi  naui^. D.  quemad.  vfufcaudiil·^ 
fiiptilanttin»  g.fi  hr.uih.  D.  de  ver  L  obliga  r,  RfainrtJ 
igitur  oporm  fe;  i  1 1  b  fia  m  i  a  n  iv  e.  e  ru  endaii  d  lchlil  ! 
li  '.[uni  fil  ea  alteratur  murntio  fit, non cxiscicJ^nB· 
Clhu  oisnarobiJjs  quidam  arri fex vi rreum  1  dculu® 
Imperatciri  obtuUllèt ,  calii  corufiim  pvüductûrjr ■ 

Jco com'iir  :Co)KftiuiJ3a.J'LLi[  jinauenievim^· 

fhntsa.  11  liritrio  igitur  àd  fu  b  danci  atn  reft^utjO^ 

n  lia  res  p  ro  alia  rr  ptmknr  :  ve  lu  cilï  quiî  dtec 

r  .i  r -  X  CïLitfa  muTii  i  r  j  ni  ç  ex  ea  v  £a  locati  pr  tii^ü  _ 
à  Tiri  o  p  e  t  niU  t ,  m  1  ne  p  e  rat  à  Gaio ,  lus  caiîbas ^ 

enufa  cadttii  j  ne  c  i  u  liicuïin  c|Tc  f  aut  dici  qd  £-,c  ’ L'^ 

tradi  ru  t1  e  l  1  m  qui  deeem  pe  rat ,  cii  m  anre  '"pinf1  Γ 
rÎLlkt,  fed  excadem  csuia,  ideiniudijdiim p;“  D 
]ïc  ex  eo  i  e  qn  1  eu  n  d  em  na  tien  t  n_i  J’oil  c  i  u  ^ 

Jk'i  n  ri;··:,  or  opter  i  denrira  ttincatl  ü  J-  aF 11  ^  '  L 

item  quïçt'itur,  D.de  doLexcépEi  j·  linitntis  ■ 

■  a  ôt.  E  t  fi  mu  1  ta  lu  per  fenfu  d'us,  §,do  dort  i îu"  , 
s  n  eu.  D  cclara  rc^aifi  1  a  gucTe,adcit'  tri.de  t  ra  1  î  i  >  j 
pki  CjicikmgcrciWji  &ipla  figmficatiis 


π8*  Des  Appropriants,  Art.  CCLX VI. 


declarat ,  nil  mutat  in  fubftantia ,  nec  qui  diftinguit, 
qui  addit, aut  detrahit,aut  reftringit/ubftantiæ  adii- 
cit,  qui  (impliciter  declarat  nil  addit  1.  hæredes  pa¬ 
lam. $.quipoft.D. de  teftam.Diftinguit  qui  implicita, 
permixta,cofufa,perturbat,  ordinat, de  claufulis  fuis 
&  oratione  coercet ,  aut  confufam  materiæ  fyluam 
diftribuit  in  locos ,  reilringit,  qui  vniuerfalé,  aut  la¬ 
xiorem  oratione  adigit  ad  pauciora  vel  fpecies.  Sed 
verborum  emendandi,  de  mutandi  tam  generalis  fi- 
gnificatio  eft ,  vt  alia  omnia  poiïit  compræhendere, 
vnde  accidit ,  vt  his  fcholaftici  autores  fæpè  confuse 
abutantur  promi fcuov fu.  Quoredè  Angel.  Arer.  , 
aduertit,d  §.Si  minus. Declarandi,  fupplendi,diftin- 
gucndi,reftringendi  verba ,  magis  fub  emendationis 
verbo  intelliguntur,  addendi ,  de  detrahendi ,  fiqui- 
dem  fubftantia  attingitur, fub  verbo  mutandi,  quod 
Bart. attigit.  §.  quibus,  in  prima  condit,  digedorum. 

®  Quamobrem  facilis  hic  lapfus.  Ergo  cum  de  effedu 
interruptionis  quaeritur  ex  libello  mutato,  fic ha¬ 
bendum.  Nec  mutari  nec  emendari  circa  fubftan- 
tialia  quidem  libellum  poffe  vitra  contedationem, 
hic  peremptorius ,  de  cxclufiuus  terminus  ed  omnis 
mutationis  1.  non  pqteft.  D.  de  iud.  Dod.  d.  1.  edita 
Aret.  d.  §.  (i  minus,  verf.  fecundo  cafu  Barr.d.  l.i.  q.Ç 
io.  de  op.no.  nunc.  Canonid.  c.  ij.  de  libel.  oblat. 
Nec  addi  quidem  quidquam  poted,  quod  prima 
caufa  rei  petitae  non  côrineatur  genericè ,  aut  accefi. 
foriè,quod  vulgo  notant  l.fcire  debemus.  D.de  ver¬ 
bo.  obligat,  detrahi  tamen  poted  1.  quidam  aedima- 
uerunt.D.  fi  cert.  pet.  quod  cùm  fit  non  fufficit  defi- 
derc  aparté  petita  dedetrada,  fcd  iudex  protinus 

Î>er  declarationem  partis,debet  à  parte  detrada  ab- 
oluere  cum  expenfis.  Quod  Bald.dixit  auth.  contra 
qui  propriam.  C.de  non  nu.pec.Iaf.l.  podquam  liti. 
C.de  pad.Panor.d.c.2.Nec  in  eo  vfus  variat. 

7  Secundus  Cafus  ed,ciim  adicdio  fit ,  aut  detradio,  D 
non  fubdantiæ  fcd  qualitatis.  In  quo  fic  datuunt ,  fi 
qualitas  caufa  ed  adionis, vt  vis  in  adione  vi  bonor. 
rapt.aut  armorum  vfus  in  caede  hominis,vt  in  cafu  1. 
practor.§.  docere.  D.vi  bonor.rapt.  Aut  in  nodris  Ca¬ 
libus  priuilegiatis  ,  poife  adiici  aut  detrahi  talem 
qualitatem  iure  ordinario  ante  litem  contedatam, 
pod  ea  non  poffe.  Sed  ne  adiedio  qualitatis,  fadum 
diuerfrficatl.denunciaffe.$.quid  tamen.  D.deadult. 
Quod  fi  nec  qualitas  mutationem  adionis  inducit, 
nec  fadum  diuerfificat ,  quocunque  loco  admittunt 
derradione,aut  adiedionem  l.in  noxalibus.  $.  fi  de-  E 
trada.  D.  de  noxalibus.  Bart.  d.  1.  2.verfi  quandoque 
volo.D.edend.Aret.d.§.  Si  minus  verf.  3.  cafu  Panor. 
d.c.a.Sed  ea  vt  iure  vera  fint,nos  in  foro  tam  ferupu- 
lofi  non  fumus.  Nam  cùm  adionum  nomina  expri¬ 
mi  in  profequutionibus  nihil  neccfle  fit,  vt  ambages 
illæ  iuris,&  deferiptiones  euitétur,  quae  fiint  anxiè  à 
8  iure  traditae ,  in  quo  Canonicam  aequitatem  fumus 
fequuti,c.diledi  cxt.de  iud.  ex  fola  fadi  narratione, 

&  conclu  fion  e  intentione  agentium  cocipimus ,  de: 
re  probata  iudicamus,pro  vt  melius  ex  aequo,  de  bo¬ 
no  poffiimus,  reiedis  deferiptionibus  adionù,  quas 
additione, aut  detradione  qualitatis,  alias,  atqj  alias  p 
in  iure  tribuunt.  Itaque  qui  bona  fibi  ablata  per  vim 
dixit ,  etiam  vi  non  probata ,  fi  ablatio  probatur ,  id 
confequetur ,  quod  fimplex  ablatio  fine  vi  obtinere 
debet,  iureciuili,  deiudicio,  de  inflantia excideret 
ador,ob  ηδ  probatam  violentiae  qualitatem  l.accu- 
faturus.  D.de  adult.refufis  quidem  expenfis ,  fi  reus 
indefenfione  qualitatis  fub  fidere  coadus  eft,  nec 
quifqua  bono  iure  excluditur ,  fi  totum  quod  inten¬ 
dit  non  probauit,  fcd  in  co  obtinet  quod  probauit. 
Sicuti  di  cùm  beneficio  referipti  qualitas  adiicitur 
•  xArgtMt.inConf.Brit. 


A  poil  conteftationcm,expenfç  retardati  proceffiis,& 
probationum  contratij  fadi  dependi  folent.  Atque 
nos  cafus  priorem  dico*  de  mutatione,  de  hunc  fe¬ 
cundum  de  adiedione  qualitatum  Angel,  profequi- 
tur  d.$.fi  minus.  Sed  (quod  ipfe  ih  aliis  reprehendit) 
confusè,  verbis,  ipsaque  adeo  materia  perturbata, 
dum  proprietatem  verborum  non  retinet. 

T ertius  cafus  eft  de  emendatione  libelli ,  fie  qui-  V 
dem  fuinpta,vt  ante  diximus,quæ  fcilicet  fit  manen¬ 
te  fubftantia.  Hanc  nos  quandocunque,id  eft,  vfque 
ad  fententiam  fieri  polle  cenfcmus ,  c.  literæ  eX.  de 
j  dilat.l.qui fundum vbi  Bart.D.decond.empt.  1.  ma¬ 
riti  in  fin.  D.  de  inoff.teftam.de  vulgo  illa  1. 2.  id  qui¬ 
dem  refxifis  expenfis.  Quia  nulla  erroris  corredio 
fieri  poteft,nifi  refufis  expenfis  l.i.C.de  error,  aduo- 
cat.  1.  rura.  C.  de  om.  agro,  defer*  lib.  11.  de  retardati 
proceffus  l.i.D.de  al.mur.iud.cauf.fad.Et  fuit  vete¬ 
ri  iurifprudentiæ  tam  anxia  adionum  deferiptio ,  vt 
eius  inobferuatio  in  totum  agentem  excluderet,  in¬ 
flantia  re  ftilua  manente  de  per  adionem  aut  indu- 
das  formas  redintegranda  l.libellorum.  jl'*  quod  fi. 
C.de  accufat.de  d.l.accufaturus.Sed  res  fpedantibus 
potius  quam  artem ,  fi  quid  in  forma  intétionis  pec- 
;  catum  eft,curari  referiptis  folet,de  reparatur.  Cuius 
errati  prudentes,  de  atqui  iudices  fæpe  admonere  li¬ 
tigantes  folcnt,ne  bono  alioqui  iure  excidant  ob  in- 
obferuationem  formarum,&  incogitantiam,in  qui¬ 
bus  humana,  de  fophiftica prudentia verfatur,fed 
bonum, de  aequum  anteferri  conuenit.  Itaque  cura-  10 
to  errore  ex  eadem  inflantia ,  de  iudicio  fequi  con¬ 
demnatio  folet ,  quia  incertitudine  adionis  res  non 
perimitur.l.fed  de  fi  pupillus. §.fi  inftitoria.  D.de  in- 
ftit  ad.vbi  Bald.de  Alberi.de  Saly.  Anebar,  c.  coram 
ext.de  refe.Signorol.conf.i42.veluti  qui  ob  non  im¬ 
pletam  conditionem  repulfus  eft  ,  ea  poftmodum 
impleta  denuo  agetl.fi  mater.  §. eundem.  D.de  ex- 
cept.rei  iud.l.grege.§.  fub  conditione.  D.  de  pignor< 
l.bouem.§.fi  fub  conditione.  D.  cdilit.  edid.  de^ ven- 
dicatione  exclufus,quiareus  non  polfidebat,  reojn- 
cipiéte  polfidere  iterum  agetl.fi  à  te  1.  fi  rem  meam. 

1.  Ii  quis  ad  exhibendum.  D.de  except.  rei  iud.  1.  pro- 
curator.D.rem  rat.hab.l.quotics.§.vlt.D.de  noxalib. 
de  qui  vt  harres  egit  excluius,hæres  fadus  redè  aget 
l.haereditas.C.de  petit. hæred. 

Sed  ha-c  theoremata,  vt  propius  ad  hanc  tradatio-  ii 
nem  interruptionum  applicemus,  hic  locus  poftu- 
lat.Sic  habédum.  Cùm  emendatio  fimplex  fit,id  eft, 
qua  nil  addit,aut  detrahit  fubftantia  libelli,omni  in 
litis  parte  fieri,  vt  quç  adueniat  priori  materia  de  ni¬ 
hil  per  fe  agat,fed  fi  vcluti  qualitas  in  fubiedo,  nihil 
vitij  afferens  libello  quominus  interrumpat ,  illis 
quidem  cafibus  quibus  libellum  interrumpere  dixi- 
mus:vt  in  cafu  Li.de  2.C.quan.libel.quod  fi  fuper  ta¬ 
li  libello  conteftatio  fada  fit,  non  co  minus  interru¬ 
ptio  procedet,  quia  emendatio  fcquuta  fit,  quia  in¬ 
terruptio  vim  fiuam  capit  à  petitione  rei  fubieda,  ii 
cuius  fubftantia  aut  caufa  nihil  immutari  prçfuppo- 
nimus. 

Sed  cùm  de  mutatione  libelli  agimuS,id  eft,  de  fuf- 
ficicnda  vna  adione  pro  alia ,  veide  lubordinatione 
nouç  adionis  ad  priorem,vel  de  accumulatione  coi- 
lediua,tum  nullam  talem  admitti  patimur  poft  con- 
teftationem,  f  ed  lis  prior  inftituta  luo  marte  cfirrere 
debet ,  de  fuper  ea  iudicandum,  de  reus  abfoluendus 
adore  non  probante ,  quia  per  coteftationem  ador 
ad  profequutam  adionem  adftridus  eft. Quod  fi  an¬ 
nus  à  die  formatæ  oppofitionis  effluxerit,  fion  pote¬ 
rit  ador,  virtute  quantumcunque  generalis  oppofi¬ 
tionis,  inftitutam  adionem  in  aliam  mutare,  aut 
DDD  iij 


1187  Des  Appropriances,  Art.  C  CLX V I. 

aliam  accumula  revaut  nouainfnWdiûare,  quia  an-  A  fo  !W/>  u  Ul, >«  ί»Λ.ηι. 

,ii  rcrtiporaUplâ  non  largliLiiniL-,  «rrdiowgrcnir  11 
petitio  inner  noua  adione,  quod  tamen  inctii an- 
nuiïi  fieri admitteremus  ex  refcripra.Sed  Λν*ηο  lapio 
ru’Ui;  acmiilîtor  p  h  nain  fccuriratcm  comcquutus 
ab  omnibu s  c mnnnti adionibnsquÆterqimvi  i  pro 
fcquutri,  &  consciistis,  nullo  modo  inquieta ndits 
cftpÎ  ut  p  er  mutationt/tn,  fine  per  accumula  tioitCiri» 

Hue  per  fubordinati  oneiu  non  x  ndionîs,  tx  bis  quii 
ance  diximns,&  difpoiîtiàne  ili.cpiod  U  tk  d.baccu*· 
la  nu  us  &  l.Titia.  fJ.de  aceufarl  quinquennium.  D. 
de  adu!r,Balciin].Bebiu3,D,depaiV,docalibus.  Ang.  ^ 
l.Clattdiü^D-qiti parûnpignorhabt'.  Eigois  in  for¬ 
ma  fine  in  iniccm|w«ïtiitniftiiiiiiftïïiiëifei'i£tio- 
ne  ,  intra,  ami  um  enrari  poreft  beneficio  principis  tb 
f.quod  fi  j  vi  generalis  op  pci  itionis ,  led  poil  annum 
approprittienrovim  fuatn  confeqüitECi  ,  plena  fccu- 
ri tus  acquirenti  qnffiinir^  exceptio  lins  fiuirç  cer- 
niTima. Quart  videre  imprimis  aftôr  débet,  ne  mala 
lire  inilitnta  tunpus  ir.uriliteïconfumat,  nui  ex  tra¬ 
bi  ae  in  ea  pro  Lcqu  c  il  da  :  N m\  fi  poftca  v  i  dus,atiE  c  t- 
rore  dete  do  >  fiuc  beneficio  referipti,  fiue  a  b  ter 
redintegrare  velit  litem,  noua  inlti  titra  rüperict  fele 


ritrfnptiv  infjirtixvttertforo  ignntt, 
l  J  ftrrmyta  m'Jant IA  fitantr  <*£h  i?, 

Pr.tfoilituriAmen  wdtrrlïe.  tlid. 

1 4  isfÎtitntÿTitfi rihi h  r ,  fi  c tm  tm tmm  t  erutori  hifl  ^ 
gitifttilt, 

l  j  ptrtnptimti  fnd»r*nim  ad  ufits fretin, 

ïtf  PtnmitUt  ίηβαπίΰ  t (tam  ρ*β  pn du 
17  Judex  osa  ttattnT  mât-eau  mft  τΐψπ/φμ^ 

Sequitur  ad  eflvdum  mtcrnmnoruim  riudii1:  coa 
ceftatu»  muliû  quidem  poifnttilimajtivcrbfc-hc-j 
cil  ad  interrumpendas  praLcriptionc* ,  qu* 
culo  ciuTimt.quje  cùm  mixtam  liabeantfiiuonsc^! 
fini  propter  titulum,  &  odlj  ypropteriïegligcjii^ 
noti  petenti::  domini  contcChitione  inrcrrumntin- 
lut.T aies  ftrnt  legales  decennales, fcvtctjnnal«  & , 
ti  u  fi  ta·  q  uindecen  ri  aies,  qtf  te  ne  c  draiiouc  nec  Ijbq, 
lû  i  in  c  rru  ntpti  nt ur,  ni  li  fequu  ra  ré  fponfiorte ,  iiî  é 
<ro  nt efiatitmcsqux  fî  t  ex  con  Efidtt  in c.en ηοηίΐ,ι^  ^. 
p  u  l  ίϊ  0  nis.Seti  CailcmlocoJo  ngilfima  s  ponu  n  t  Si  ki- 
na  fides  co miM nu  , de  quo  panord^t:, illud imprtibj. 


rempart  exdnfum^  ebpfii rempota  >  &  appropn-  q  ta  lententia  Ant*  But-  C^yb  Uimdominluniqui 


menrnrn  canfirniatum^  nec  de  lite  mortua  aut  malt 
inftimea  vlkrr  conlcquen  ri  ant  fi  en  ad  vim  inter- 
rumpendi.  Qu 0 d  nos  pl nribus  rationibus  confirma- 
nimu5,6c  finufitudinc  cxcmplonjiu  ^ibq.nt.t.  Idem 

ce  nfcndmn  i  n  lubenif  ination  ibus  idirin  uin  :  V  t  luti 

cèm  unis  vendierstionem  mrendir  Φ  Sc  fubotdmatc 
hypoib eeai’iim  t  demum  &L  retradnio ,  namfupcr 
his omnibus^  £c  finguIisficficantcIbEÎonem  opor- 
tci  ad  ettedum  imcr rumpendi:  Akioqui  anno  ela- 
pfo  in  non  conte ftatis  appropriincntum  rcuakfcir  ^ 

in  tiw  laris  quidem  ,  irt  quibus  comdMqcxigfuir.  parte  j.fert*  parus  q,  4.  numer.^  OmnewBp*- 

Meque  lob,  Fab.  fc nuntiam  rcâpinûis. aliter  exifti-  ^  que  interrumpuntur contiitatione  in  faro^ciTlIi 


turTncm  fimplex  exceptio  de  iureVqucmiDettt»tn» 
dat  B.i!ib+d.  parie  &-  te  ma  parte  4,  qiiïfb  pilnripali 
H çc  igrtut  ni  fi  in  rra  dntmm  fiat  vi  oppeii -jt-j, 
nîs,  renatefeit  apprqprïinenruiii,.  Nainiuni  fuhcil. 
tares  lue  omittimus  ,  cum  vfiièapiories  mobMuica 
qiur  criciinij  iîïnc  □,  nobii  decenïiif  t  ne  Contriladu-ac 
qu  id  ci  π  p  u  r  ant  i  π  ter  r  um  pi  1  r  fi  po  fi  accepiufti.  D,  ώ 
ici  vend  J.  t.  vin  FJ.  pro  tmpt.  1.  Tulianui.  J,qeùu 
tmn.D.ad  exbib,Ea!d.].t.C.dc  viucap.trarukr.iii!>· 
la  vulgo  l.vlt.  C.  de  edi  CL  <!►  Adt-  tolL  diqUOîldk 


3}  rnantis  tn  Ixcmcranuiicres.C^de  iiwEteit.Ermclhis 
fenil  r  Gnido  Papa?,  decificme  de  quolocuieft 
Tiraq.  in  rctr«dp§.  1  .glof.io.q.  7.  Vndf  læpe  accidit* 
vt  empto  t  q  ui  acquabuii  i  pollrcma  a  dtioiie  fu  b  or- 
dinaia  incipiendo  retrahentem  agnofeendo,  tnnn  in 
magixasanguftiascompelUt  t  nili  quia  intra  ogdoa¬ 
dem  prêt iifm  refundat,  cxdudirur  rcrracVu fol-i- 

qu  e  ill  t  prio  r  a  u  t  poflcr ior  aCt]  0  id  efi  v  endicatiOï  Îü 

hypothecam  perle qtienda.  Qiif»d  fi  ptetiuni  relU- 
tutum  fit  rctradu  cfiedum  fortitc  ,  ad  omis  {  vt  lo- 


cïdpii u  r  ου  a  m  ui  n  cunqu  e  fauorahilis» 

Sed  cüm  rte  conte  fiat  ion  e  ]tiquûmïr,defa  uiEfilip' 
mus»  quac  lerioj  td  cil  »  animo  proiequendt  liiiiÉat, 
K nm  11  dicis graria(vt  loquuntur)  fini  cantvtndefiin.' 
dtori®  pi  ûlcqis Ut  ionis  fn Clain  appareat» 
ptione interrupta  à  bte  fupcrfedcrerur,  ίί fufpinliu 
tantum  litis  fietet  fca  non  prodénr  *  quod  tcx·.  I.  ïb 
C-de  prstf.  ;o.  an  no.  exprimit  &  g'ofi  c.  placer  LÎ.n» 
ïipanor.  &  IVly,  à*  cJilud ,  $ç  ve  tus  conuiciiido1»· 

prefleratirt  Ciikltaqite  fi  pu  fi  conicftatsüLieni  li¬ 
quuntur  )  adtsonum  1  profequutio  retrahenti  te  fiat  E  te  ccilamm  cfi’et  rricnmo»  etiam  li  initantsarjietcia· 
adücrfns  venditorem.  H'  ’  r  ~ 


priomtlSamdudadTeti  infla  prxfirmptio ,eflét;ri· 
rcimpnonem  j  de  .contciUriêrucm  dduncitmè  fi¬ 
dem  dl  e  3  nec  vi  m  v  cnr  cont C  ftationis  obiLutrc  J» 
be  l'e .  Quqd  &  H  oïl.  i  11  fniTima  notât  »  in  tiud.c  pra- 
ferip-rn  4.  requifitOjiium.j. 

A  tid  imus»  eu  m  de  conte  fiario  n  e  Icqnirmirjji  qifr-  J 
que  exigi»vt  valida  fit^V  ordbiata»qt!i  iocus  àTir^· 
hi 5 è  exercetur  in  retrait.^  i.  gloi.  y. 
glof.  i* mtm . pSed  nec  refit rt»  fi  arne  âpüd  iudite^ 
le  du  ni  arbitrum  cognitiouaUTer  procedcnrcitiA 

. . .». . _r..f ..  ,Jt.7 .  in  iiididi$»ad  quorum  infbr  redada  furie  arbitna^1^ 

Milslium  yflt(4fnûi}e!  mrc  ma  friUrrnTfifHRtur  îûrü-  p  pj.de  aib*  Ηιΐ  fente  mia  B.irr.  ίΐ  Bald.  I.  aWu 


JD  E  I  N  T  E  R  R  V  F  T  I  O  N  E  PER. 

llTtS  ClO  îtT  ESTÂT  ΙΟΝΕΛί  ,  Λ  VT 
contumaciam  :  Eran  perempta  initan¬ 
da  effedus  mutttfpi  louis 
durct. 

Cap*  8- 

I  CtlUfjQtfteriif  interruptio. 
a  Conlrjialrt  1  Mrrrumpt  f  UiiUt  Aifrtfirtÿîh  ntt. 


fttiipnr. 

C  ont  tji acte  dtfwUvru  finrfttft xuHtitnt, 

Çantrftntit  a^uA  a  ebitet*  m . 
ίί/ίψι  impetrati*  an  mttr rumpat. 

Hjfitiftn  tu  ad  examen  Λ  futur*  rt+m  lefiiartt ,  a  n  faïtr* 

JnferrufMa *dncTfm  a&Jfnttfper  (crjtuftidridm. 
nvn  exila  datu-  vm  dtfciht. 

Rtc  dutirttt  jBBti  c]  a  idem  durante  ρφ  efppffieflfRt*  H>id> 

Tjïîw  dffiltm  mtTTHmpit* 


Ci  du  arbir.Quo\l  devera, &afefellïEâCOnic0Sl|ib 

-■I  1  Γ-  ■  m  J  ai  λ  al  !  ·ϊ  I  f  .-ΛΠΓίΐ  Λ-T  injSrtV*  jfl  Îj^ïlïTl  P  ^ 


Ί  CXpi  - -  ■ 

mus  a  dus,  qui  cotam  i  partibus  fit  apudiU  1  .► 

tabetur  pro  conteihuionrijdeqnoBqrr.exr- 
pii  mendum  vctL&  fine  fbrmi.  Quod  Apg-i. 
mat  conQo.Dod.dem.fçpc  eïr.de  yetb.bgn  ■ 

I.  4,  s.  hotaucitn.  Γ>.  de  t&m.  infeit-  ^ lÆ- 
edend.  Fely.  c,  i·  ext.  de  lib.  obbic.  ^ 


nSp  Des Appropriances,Art.  CCLXV I.  προ 


notiffimi,  numer.  ié.Cor.conf.  180.voL3.Ergo  fi  quæ 
eiufmodi  caufe  occurrent,  quafi  conteftatione  præ- 
fcriptiones  interrumpentur.Hofti.vbi  fup. 

4  Ad  ciuiles  vero  interruptionum  modos,  citatio- 
nem,libellum,conteftationem,refcripti  quoque  im¬ 
petratio  adiicitur,quam  redè  negant  interrumpere, 
nifi  ipfumrefcriptum  partidenunciatum  fit,  &  cita¬ 
tio  fuper  eo  fada  tex.l.ficut.C.de  prafcript.30.anno. 
idque  intra  prçfcriptionis  tempora  &  antea  ea  com¬ 
pleta,  nec  vllo  cafu  referiptum  per  fe  interrumpit, 
nifiin  cafu  1. 1.  quando  lib.  princip.dat.  de  quo  ante 
diximus,quid  effet  fentiendum.  Vnde  non  fine  caufa 
incidit  dubitare ,  an  impetratio  referipti  ad  exami¬ 
nandos  telles  ab  futuros,  valetudinarios,  fenesex 
forma  c. quoniam  frequenter  ext.  vt  lit.  non  conteft. 
teftibus  auditis,  vocata  parte,  vim  interrumpendi 
habeat ,  Sc  plures  negant  vr  But.  &  Panor. d.c.  quo¬ 
niam  frequenter. $. in  aliis  Fely.d.c.  illud.  13.  conclut 
Balb.  3.  parte  fexta  partis  i.  quæit.in-fin.  vcrf.quaero 
igitur.Ex  quo  non  pridem fcelici  iadu  iudicatum  an»· 
no.ij66.  mcnfe  Martio  referiptum,  quod  intra  tem¬ 
pora  obtentum  effet  3  Sed  poft  tempora  denuncia- 
tum  vim  interrumpendi  non  obtinere. 

7  Et  hac  hadenus  de  interruptionibus  iudicîalii-  C 
bus,  earumque modis,  quæ  ciuiles  funt  omnes ,  & 
fiunt  pugnantibus  coram  partibus.  Rcftat  pars  altCi- 
ra  cùm  per  contumaciam  abfunt.  Accidit  vero  con¬ 
tumacia  tam  ex  perfonaagenrium,quàm  reorum, ab 
adore  fi  ad  diem  quam  ipfc  dixit ,  vel  etiam  reus  di*· 
dauit,  abfuerit.  Nec  iure  dubitant  fi  ador  abfuerit 
interrupiffe  non  videri ,  &  circumdudo  edido  cita* 
tionis  effedum  excidere  :  Cuius  fentcntiæaudori- 
tates  plene  cumulat  Tiraq.  in  retrad.  §.8.  gloff.z. 
num.  8.  Hippol.  Marfil.  lïngul.2<>i.&  vetus  con- 
fuetudo  exprefferat  c.38.vfus  quiddam  diuerfum  ob- 
feruat,ne  ador  oppofitione  fcmel  formata  excluda-  D 
turper  vnum  defedum,  vr  loqui  folér,  quamdiu  op¬ 
pofitionis  profequendæ  tempus  durat ,  id  eft  duran- 

8  re  anno.  Nam  refufis  expenfis,  vt  prafiudicialibus 
ador  ad  profequendam  adionem ,  &  oppofitionis 
caufas  admittetur  intra  annum,aitTiraq.d.§.8.gloff. 
7.ad  fin.Quo  elapfo  excluditur,tam  vi  defedus,  qua 
oppofitionis  vitafiniete.  Intra  annum  non  nifi  duo¬ 
bus  defedibus  excludi  poteft,  regulari  fcilicctiure, 
imo  etiam  poft  binos  defedus  referipto  reftituitur 
ad  dicendas  oppofitionis  caufas,  fea  non  nifi  intra 
annum.Quod  fi  is  ab  defedum  conceflionc  appella-  £ 
ucrit ,  fi  defedus  redè  conceffi  repedantur,  &  inté¬ 
rim  annus  labatur, excludetur  oppofitione  :  nec  po¬ 
terit  iudex  appellationis  reftituere  ad  profequutio- 
nem,  imo  ne  princeps  quidem  referipto,  poft  ius 
quafitum  fcilicet,  Scapproprimentum  conlumma- 
tum ,  per  ea  quat  ante  diximus,  &  notauimus,  art.32. 
velutiabolitâ  in  totum  oppofitione.  Quia  tempora 
legalia  non  funt  in  iudicis  poteftate ,  fcd  legis ,  ideô- 
que  nec  prorogari ,  nec  contrahi  polfunt ,  quod  Per. 

Sc  Cy.  notant  l.x.C.de  dilat.Bald.auth.  iubemus.  C.de 
iud.  Imol.  Cum.Iaf.  1.2.de  re  iud.  Fely.d.c.  illud  con- 
cluf.i  4.1η  hoc  ipfo  interruptionu  argumento^quam-  p 
quam  hic  multa  peccari  non  ignoramus  ab  his,  qui 
fibi  licere  omnia  volunt ,  nec  legibus  teneri  fe  patiii- 
tur,  magna  publici,&  rcip.fraude,  quos  ab  principi¬ 
bus  coerceri,&  in  ordinem  ratiopis  feriptç  cogi  per¬ 
quam  neceffarium  eft.  Quod  tamen  tum  admitti 
aequum  eft, cum  defedus  non  rite  conceffi  reperiun- 
tur  :  T um  enim ,  qui  iniquo  iure  exclufus  eft  ab  di¬ 
cendis  oppofitionum  caulis,  vbi  appellatione  vicit, 
redè  reftitui  fe  petet  ad  tâtundem  temporis,quanto 
iniquo  iudicio  exclufus  eft, per  eas  rationes,  quae  co- 


^  piosè  ab  Tiraq.  traduntur  in  cafu  fimili.§.i2.glof.2.in 
retrad.  Nam  vt  qui  folutioni  moram  facir,fiiudiciu 
accipere  paratus  eft,moram  feciffe  non  videtur,  vti- 
que  fi  iuftè  ad  iudicium  prouocauitl.fi  quis.  D.  de 
vfur.fic  qui  oppofitionem  profequi  v oluit, &  per  in- 
iuriam  adiniluis  non  eft,  excludi  non  debet  1. 3.  §.fi 
quis  paratus.D.quod  vi  aut  clam.  De  reorum  contu- 
macia,aut  eremodiciis  paulb  aliter  côftiruitur.  Nam 
etfi  conteftatio  regum  ordinationibus, non  aliter  fa¬ 
da  intelligitur ,  quàm  poft  duos  defedus ,  tamen  id 
intelligitur  refpedu  ordinationis  litis,ne  fcilicet  an¬ 
te  probationes  agentis  recipiantur ,  quàm  exclufo 
reo  defeilfionibus,&  excepfionibus,quod  aliter  fieri 
non  poteftequam  binis  defedjbus.  Sed  quo  ad  con- 
feruatione.m  adionis  per  interruptionem  fufficit 
vnicus  rei  defedus,  quia  fi  adfuiffet,  futurum  erat  vt 
lis  conteftaretur,  &  ador  in  integro  ftatu  effet,  cui 
per  contumaciam  rei  prabiudiciurp  fieri  nequit, 
agenti  quod  in  fe  eft,  quia  reus  prima  ftatim  aifigna- 
tione  tenetur  defendere ,  Sc  litem  ecnteftari  ord» 
Francifc.f .  anni  1536.  &  Caroli  anni  1364.  quod  Bat* 
dus  hoc  ipfo  calu  decidit  l.vl.D.de  eo  per  quem  fad. 
erit,&  vulgatum  alioqui  iuris  theorema  eft,cùm  per 
aliquam  cx  partibus  fadum  eft  quominus  lis  conte* 
ftaretur,eam  haberi  pro  conteftara  l.fi  eum.  §.qui  in- 
iuriarum.D.fi  quis  caut.vbi  Bald.  Aib.Fulgof  Rom. 
Alex.Lud.Bolog.«&:quosTiraquel.§.i;Pglof.2.  num.  :: 
3.cnmulat.&  Balb.parte  tertia fextae partis  verf.  cira 
ca  tertiam. 

Huic  dubitationi  confequens  eft  illa  nobilis, quam  10 
fæpè  forum  agitat,  fiapproprimentpçonfummato  vde  art, 
fedlite  fcmel  conteftara,  adorea  toto  triennio  de-  iyi.K.c, 
ftiterit,  an  interruptionis  effedus  duret  perempta 
initantia.  An  vero  fi  peremptam  inftantiam  praffu  p- 
ponimus,quç  nihil  aliud  eft  quam  litis  textura  &  Qt-* 
dinatio,rcdintegrari  noua  lis  fuper  veteri  oppofitio* 
ne,qua:  formata  manet ,  Sc  adio  pofllt.  Et  iure  qui* 
dem  ciuili  non  multum  hxc  quæftiahaberet  dubi- 
rationis,quando  receptis  fententiis  eo  decurfum  eft, 
perempta  initantia  effedus  concertationis  manere* 
tam  relpcdu  interruptionis,  quam  malæ  fidei,  quod 
gloff.Bart.&  Iaf.tradidcre  1.  properadum. §.Sc  fiqui- 
quidem,vcrb.iudicij.  C.de  iud.  Sc  l.vltim.  vbi  feholà. 
C.depricfcrip.30.  anno.  Bald.l.vlt.C.fitut.vcl curat. 
Bald.Alcx.Iaf.Dec.l.2.C.deedend.  Raph.  Cum.cofi 
42.Philipp.Francus.c.  vt  debitus  cxt.de  appel. Socin* 
nus  c.  venerabilis  exr.de  iud.  Balb.  d.  parte  3.  fexrac 
partis  q.2.Tiraq.in  retrad. §.i.glo.<).nu.8i.vti  &  effe¬ 
dus  quoque  qui  perfonas  litigantium  fpedant,  fcd 
non  qui  rem  refpiciunt  l.i.C.dc  prçfcrip.long.tVmp; 
Bart.l.i.§.vlt.  D.  de  litigiof  de  mala  fide  an  perdurer,  ■ 
litigant,1.2.C.de  edend.Sc  1.2. C.de  frud.  Sc  lit.cxpcf, 
glof.de  Saly.ita  malæfidei  effedum  elui  putat,vt  tru* 
duum  reftitutio  nulla  amplius  peti  poffit  poft  per¬ 
emptam  inftantiam.  Cùm.&  Bart.contra  putat.  Sed  H 
Panor.glofæ  opinionem  tutiorem  Bartoli  veriorem 
putat  in  c.illud  cxt.dc  præfcrip.  Sed  glofir  opinio  te¬ 
nenda  eft,  quam  Sc  Parifienfis  Curiae  arcftaconfir- 
mant,quæ  Tiraq.rccitat  in  retra.Ç»  iy.glo.2.  nu.  iS.  ne 
perempta  inflantia,  imo  ne  referipto  quidem  aducr- 
lus  peremptionem  impetrato,  fruduum  illa  reftitu¬ 
tio  peti  poifit,quod  &  Moi. in  feud. alicubi  fentit. 

Haec  quidem  iurifconfultorum  de  iure  Romano 
pugna  eft.  Noftra  cerre  Britannia  auorum  memoria 
infiantie  peremptionem  nullam  ex  totonorat:Nam 
intra  trigefimum  annum  perfonales  adioncsrcfu- 
mi,intra  fexagefimii  reales  eratvfitatiffimuro  ex  ea¬ 
dem  initantia, cùm  fcmel  erant  inftitutç.  Franci  per¬ 
emptionibus  vtebantur ,  fcd  quas  tamen  pollim  clu- 
D  D  D  iiij 


npi  Des  Appropriantes,  Art.  CCLX  VI. 

dcrent  rcfcriptis  &c  releuamentis,vt  loqui  folent.  Ita  A  ta  eft, de  his  præfci iptionibüs,quæ  ante  brdktU  . 
vt  hæ  ml  aliud  quàm  verborum  client, cùm  re  ipfâ  ex  tempora  client  mterrupræ ,  ah  is  cfïeétus n0to!? 


toto  inutiles  client,  quo  ad  ordinatio  prodiit  Regis 
Franc.anno.  ij$  9.  quae  peremptiones  Habiliter.  Sed 
ca  non  réméré  in  Britânia  obtinuit ,  & farillinia  funt 
exempla  quibus  obtihuifte  dici  poflît ,  il  tamen  vlla 
funt,Certè  tribunalibus  omnibus  fpreta  maniit  per¬ 
emptio.  8c  ipfî  quoque  fupremæ  Curie  ad  annum. 
ij<?4.ctim  ex  ordinatione  Regis, art.iy.prçfraélè  per¬ 
emptiones  confirmatae  funt,  ne  vlla  omnino  fufee- 
ptalis  &  triennio  intermilia  refumi  poliet.  Atque  vt 
illanl  quoque  iuris  dubitationem  præciticrer,ftatuit; 
ne  vllus  omnino  conteftationis  enedtus  relinqui  aut 
fuperefte  dici  pollet, perempta  inflanti  a:Quod  ii  ve¬ 
rum  cft,  relinquitur  ili  præfcript'kmibus  titulatis, 
qua*  non  nili  contcftationc  interrumpuntur ,  fubla- 
ta,  antiquata,  &in  totum  cxtinélacôteftâtione  cum 
fuo  efteélu ,  nil  fuperelie  quod  interrumpat ,  6c  ap- 
proprimentum  ita  retro  confirmari, ne rediri  adno- 
uam  aélionem  polllt ,  quia  oportuit  fuper  ea  conte  - 
flari  intra  annum, quod  fadum  non  eft,aut  fi  fadum 
cft, ad  nihilum  a  élus  rcduélûs  eft  per  peremptionem 
inftantiæ.  Itaque  &  inftantiæ  direébb  8c  aétioni  indd-r- 


natione  fublatus  videretur.  Erant 
iura  noua  legis  difpofirioni  fubiici  nollent  &· 
trinio  leges  futuris  dare  formam  negotiis  n  ' 
praeterita  porrigi ,  aut  retro 
debet, quod  tum  valuit  cuin  aélus  gereretur  I  ■ 
confummatum  interruptionis  cffcéluih  L?Uc 
nienti  legi  non  fubiici,  quæ  ratio  placuit  Bart  1  ,p' 
de  fruél.&  lit.cxp.de  Saly.  eandem  retexuit  aliti/ V 
feratur.  C.  de  lit.  contcfh  Sed  illa  etiam  multof!  * 
ciofior  ratio ,  iusquæfitum  interruptione  adeom* 
’  nuandam  actionem, & ius  confer  uandum  adimi  cui" 
quam  per  nouam  legem  non  polie.  Etdictinturifti 
qufdefii  probabiliter  in  fpcciem,  fedfubicélæinate 


næ  mire  quam  parum  conueniant  ,  & 


Γ  *  ,,  -  -  quamin- 

applicentur.  Nam  erfivcrumclUegesfmutis 
dare  formam  negotiis ,  nec  ad  praeterita  referri  fi 
fum  eflm  calli  propofiro  quod  aflimiitur,  id  ita  fu! 
turum,, fi  ordinario  antecedentem inccrruptionem 
tollar,  cùm  plufquam  manifeflumfitid  non  fieri/ed 
ad  fotura  in  totum  hanc  ordinationem  porrioj.Qnù 
ha’c  peremptio  inflantia, 'qua  fit  per  triennium  pcf 


reétè  præferibitur,  quia  eius  profequutio  fieri  ne-  Q  ordinationem  lapfum,non  agit  in  pneteritum/edis 


quit ,  nifi  infra  annum  reperiatur  conteftata  in  titu¬ 
latis  præfcriptionibus,in  non  titulatis  citatio,  morte 
*3  inftantiæ  perimitur  cum  fuo  effeétu,  vnde  fit  vt  nul¬ 
lus  aélus  interruptionis  fuperfit,  imo  ex  toto  extin- 
guantur  omnes  omnino  litis  aélus.  Præferibitur  ita¬ 
que  aétioni  efteélu ,  non  direélo ,  ficut  in  iure  dici¬ 
mus  vfucapionem  non  interrumpi  conteftarione, 
vi  quidem  conteftationis,  fed  efteélu, quia  iudex  rem 
reftitui  iubet  ex  iudicio  contcftato  :  de  quo  1.  fi  poft 
acccptumde  ind.D.Itaque  non  cft  cur  fcmidoéti mi- 
rcntur,quod  obiieere  folent  etiam  perempta  inftan 


futurum, 8c  de  futuro  temporis  curfu  ûatuit, totum- 
que  fuum  cftrélum  tribuit  futuro  triennio.  Quo  fit,  ! 
vt  fi  integrum  tnenniunrlapluin  repcriatur  poftor.  i 
dinarionispromulgacioncm,  incidatur  in  eiusdifpo. 
ditionem.  Exemplis  res  fiet  illuftrior.  Quo  tempore 
lex  lata  eft,  nc famulantium lalanapolliamenfej 
peti  pollcnt,aut  procuratorum  honoraria  poil  bien· 
nium ,  perpetua  lege  &  iure  erat  aélio  perfonalisad 
ea  petenda.  Sed  quis  ambigit,  ii  totum-femellreaut 
biennium  lapfum  fie  poil  eius  ordinationis  tempora, 
futurum  vt  aélio  ante  perpetua,  in  totun) tollatur 


tia  manere  aélionem ,  ideoque  nil  obelfc  quominus  D  lapfu fex  mcnfium.Quo  tempore  confuetudorefor- 


deintegro  perempta  inflantia  redintegretur  ,  ncc 
polTc  aétiofii  tambreui  tempore  præfcribi,  &  di- 
uerfa  cfl'e  aétioncm  ,  &  inflandam  ,  lirem  ,  cau- 
fam  :de  quo  in  l.caufas.  C.  de  tranfaét.  8c  1.  poft 
quam  liti.  C.  de  paét.  Ncc  peremptione  inftan¬ 
tiæ  aélionem  perimi  ,  quod  8c  nos  agnofeimus 
direélo  quidem,  &  vi  peremptionis  inftantiæ ,  fcd 
obliquè,in<iireétè&  efteélu  impeditur  aétionisexer- 
citium,  propter  ea  quod  approprimentum  perfici¬ 
tur, nec  aliter  per  oppofitionem  aut  aélionem  inter- 


mata  cft,dc  rebus  foli  aélio  fexagenaria  erat, pene* 
formationem  quadraginta  annorum  effefta  eft. 
Quis  ambigit  fi  à  die  reformationis ,  hoc  eftanno 
i;39.quadraginra  anni  labantur,  quod  fiet  anno  1^9. 
omnes  omnino  res  foli  præfcriptum  iri  nonexpe- 
élato  fexaginta  annorum  lapfu ,  etiam  re  ante  amni 
1559-prælcribi  cœpta,  8c  quæ  fexaginta  annofumfii- 
tura  erat ,  nili  reformatio  confuetudinis  fuperuenif- 
ferjetiam  fi  tum  lis  effet  conteftata ,  quadraginta fo- 

*  lum  annorum  futuram ,  propter  curium  totiusno- 

rumpitur,  quam  fi  intra  annum  fuper  aétione  fit  co-  £  uati  temporis  poftlegcm  reformantem  lapfu  Hic 
te  fla  tum  computando  annum  à  dic  formatç  oppoli-  ratio  perfpicuè  aduerfarias  omnes  tollit ,  quædelc- 
tionis.Scd  hoc  cafu  coteflatio  abolita  reperitur  cum  gibus  litigant,  quæ  prætcritis  negotiis  formam  dare 
toto  fuo  efteélu, nec  tempora  amplius  largiuntur,  vt  1 - c - j»fi,niris 


J4  fuper  alia  aut  eadem  fiat  coteftario.  Ideoque  fine  vi¬ 
ribus  ,  effœta  8c  inanis  manet  illa  aélio  ,  ne  rurfum 
redintegrari  polllt  obftante  lapfu  annalis  temporis  1. 
accufaturus.D.de  adult.  Quod  nos  ame  fust  fumus 
profequuri.  Hæcvera  cft  lententia ,  quominusiam 
lemidoéti  8c  perturbentur  talibus  obieélis ,  &  iurif- 
confultorum  fententiis,  quas  regum  ordinationes  in 
totym  fuftulcre ,  &  forum  non  recipit,  &  certiflimæ 
vfiis  ratiônes  oppugnant. 

Sed  ex  ciufdem  ordinationis  occafione,quam  an¬ 
no  1564.  editam  elfe  diximus,  nata  eft  fæpcnumero 
cognofccnte  me  magna  pugnandi  materia, cum  ma- 
nirc.  fta  ratione  homines  luo  iudicio  fapientes  niti  vi¬ 
derentur  ,  ex  ciufmodi  caufis.  Nam  cùm  ante  illius 
ordinationis  tempora ,  iuris  traditio,  quæ  habet  di¬ 
rempta  inflantia  cfteélum  interruptionis  durare, 
obtineret ,  demum  fuperuenientia  illius  ordinatio¬ 
nis  contrarium  ftatutum  fit,id  eft,perire  omnem  in¬ 
terruptionis  effeélum.  Magna  dubitandi  caufa  obla- 


ncqueunt,cùm  hoccafunon  .aliud  fiat,  &  de  futuris 
agatur.  Sed  tamen  ne  auéloritate  magnorum  quo¬ 
que  virorum  deficiamur  3  extat  pro  hac  lententia 
Barr.  in  indiuiduo  iudiciuml.  omnes  populi  collé- 
verfi  alia  quæftio ,  quod  omnem  hanc  dubitationem 
præcidit  j  fi  ftatutum  (  inquit  )  fiat  quo  bonmfidei 
pofteflor  quinque  annis  præfcribcre  rem  foli  per¬ 
mittatur,  tempus  quidem  quod  ante  flatutumde- 
curfiam  erit,  non  coniungi  cum  eo  quod  ftatutum 
p  fubfcquitur  ad  faciendum  aut  complendum  quin¬ 
quennium  ftatuto  fuperucnientipiæfixum,ft  tamen 
totum  quinquennium  à  ftatuto  p refixum  currat  poit 
flatuti  datam,præfcribi  aélioni  nue  naruraantepef- 
pctuæ,fiue  aliundçinterruptæ,quod  ideo  addo, qulî 
interruptio  nihil  amplius  habet  quàm  natura.  Nmn 
quç  perfonalis  efl,&  natura  fua  durat,  in  trigintaan- 
nos,  non  minus  pollet  quàm  interrupta  ciuili  mo  0, 
ideoque  tam  vtraque  tollitur  fuperuenientia  n°u* 
legis  tempus  contrahentis ,  coniunélo  quidem  hp 
fui  temporis.  Hanc  Bartoli  lententiam  cæten  ^ 


πρτ,  Des  appropriahces, 

ptores  eodem  loco  fequuntur ,  Sc  è  Cahoniftis  Fely.  i 
c.vlt.fall.d.  ext.  de  conflit.  &  ibid.Imol.  vbi  regulam 
conficiunt  :  quoties  fcilicet  lex  fliperuenieiis  det  cx- 
çeptionem,toties  extendi  adpræterita,  quod  hic  fit. 
Tollit  igitur  lex  fuperucnicns  certi  temporis  præ- 
feriptibuis  de  futuro  indudiua,omhcm  vim  adionis 
antea  vt  dixi, perpetua:  aut  perpetùatæ  per  contefta- 
tionem,&  ad  fuum  tempus,quod  minus  eft,  contra¬ 
hit  Sc  coardat  vitam  ,  Sc  exceptionem  acquirit  litis 
finitæ,in  terminis  illius  regulç  per  lapfum  noui  tem- 
poris.Nam  illa  non  valida  ratio,quæ  de  iure  quaefito 
obiedat ,  cum  ifta  ipfiifima  iit  omnium  præfcriptib-  ^ 
nuin  hatura ,  vt  in  confeflo  alienum  tollant ,  Sc  præ- 
feribe  nti  applicet. Quis  enim  fuum  præfcribit?  Qua¬ 
re  qui  poft  ordinationem  conditam  triennium  labi 
patiutur,  fine  excufatione  fluat,  cùm  perfequi  libue¬ 
rit  litem  inftitutam,  Scdefundoriaillaconteftatio 
videri  debeat, quæ  toto  triennio  intermifla  eft,  quod 
l.fin.C.de  præf.30. an. damnat.  Se  ante  notauimus  :  Et 
propcmodumalienaffe  ipfc  videatur,  Se  defenfionis 
neceffitatem  totamque  litem  remiflfle ,  qui  tamdiu 
ab  eius  perfequurione  deftitit.Quare  iura  quantum- 
libet  antiqua  acquiflta,  propria ,  adiones  perpetua¬ 
ta  conteftatione,  aut  natura  perpetuata:,  fiuperue-  < 
niétia  talis  ordinationis  de  futuro  ftatuentis  tollun¬ 
tur ,  fi  tempora  labi  rei  aut  adionis  dominus  patia¬ 
tur.  Nec  id  mirum  data  patientia  eius  amitti  adbio- 
nes ,  quod  in  omnibus  praferiptionibus  a' que  fit ,  ex 
interpretatiuo  confenln  ,  quod  fxpe  difleruimus. 

N ec  iâ  hinc  caufa  vlla  elfe  pofiit ,  cur  imperiti  igno¬ 
rantia  ,  eruditi  incogitantia  labantur ,  à  quibus  talia 
fæpe  agitari  côperimus  non  prono.  Erit  igitur  huius 
fententia’  Sc  confiderationis  fumma. 

Per  ord.anni  1564.  Se  lapfum  trienhij  ab  capra  fi¬ 
xi  omnes  omnis  generis  inflandas  perire  ,  ante  ordi¬ 
nationis  tempora  inftitutas,  iiue  perpétua  adbiones 
fint  natura, flue  conteftatione,  atque  inde  confequi, 
neadbiones  ipfæ  redintegrari  poflintobftatibus  ap- 
'proprimentorum  folemnibus  ,  propterca  quod  & 
citationis  S e  conteftationis  effedus  peremptione 
inflantia  eluuntur, Se  oppofitiones exclufæ  ob  defe- 
dbum  conteftationis  Sc  citationis  reperiuntur  ,  at¬ 
que  itaapproprimentum  reualefeere. 

Tolluntur itaq.  adbiones  non  vi  peremptionis  in- 
ftantiç,quippe  ifta  diucrfa  funt,nec  peremptio  iniba¬ 
tis  vim  luam  exerit  in  adbiones ,  fcd  per  confequcn- 
tiam  Se  effcdbu,quia  nifi  intra  annum  côteftatç  repe-  E 
riantur,  exerceri  amplius  ne  que  iit,  atqui  peremptio 
conteftationcm  fuflulit,fublata  igitur  caufa,fine  qua 
jion  (  vt  dicere  folent  )  tollitur  Se  cffedbus. 

Idem  accidit,  cum  adbor  male  inftituta  lite  vi  dbus, 
denub  magis  idoneam  vult  rcdintegrare:Nam  fi  an¬ 
nus  lapfius  eft,  id  facere  no  permittitur,  quia  tempo¬ 
ra  agentem  excludunt ,  antecedente  quidem  appro- 
primento,  quia  mala  lis  non  interrumpit,  Se  intérim 
agendi  tempora  confutuantur, vt  ante  docuimus. 

Sed  cum  res  agentibus  fubinde  alia:  ex  aliis  dubi¬ 
tationes  occurrunt, velu ti  Hydra:  capita, quas  proci¬ 
dere  hominis  eft  in  iure  &  fori  experimentis  verfati, 
neque  enim  nihili  de  iure  difputationes ,  Scotiofas 
fcholafticæ  vmbræ  conflidationcs  confedariinfti- 
tuimus,  fi  nihil  valent  ad  vfum,  Sc  inutiles  tradbant 
χα/χαχας.  Cum  duo  litigantes  non  folum  litem  ef¬ 
fient  conteftati  ,  fcd  totam  litem  inftruxiflent,  imo 
etiam  inftrumétum  omne  apud  adbuarios  edidifl'ent. 
Sciam  inde  toto  triennio  filuiflcnt.  Dubitatum  an 
tum  quoque  peremptalis  &  vitiata  interruptio  exi- 
ftimari  deberet,  cum. litem  refumenti  reus  de  per¬ 
empta  lire  pneferiberet  fine  (  vt  loquuntur  )  non  re- 


Ârt.CCLXVI.  1194 

.  cipiendi,adhorrefponderet;quodinfe fuifletfecÜTe, 
litem  ad  calculum  perduxiiie,inftrumeta  confignaf- 
fieflaminde  nihil  elle,  quod  fibi  imputari  deberet,  vt 
lis  perempta  dici  poifiet  ,Se  foliüs  nidicis  in  reliquum 
in  indicando  partes  fuilfie  3  Se  erant  è  dodis,  qui  eam 
fententiam  probarent, &  Bart. non  longe  abeaiudi- 
cium  adferii  potuit ihl.mcra.  D.  devfur.  Idem  ini. 
T itia  Seio.§.viiiraSi  D.  de  legat.2.  vbi  dicit,  fi  ftatuto 
perimatur  inflantia  ob  celfiationemtriennij,  non  vi¬ 
deri  ceflallè  adorem,  qui  fcincl  tantum  iudicem  in- 
terpcllaüit  vt  ius  diceret.  Et  hæc  fentetia  multis  aliis 
caiibus  præter  propofitum  in  vfum  venire  poteihvt 
cum  intra  certa  tempora  litigahtes  litem  profiequi 
iubentur  indieba  pcena ,  aut  iuris  alicuius  amiifione, 
multum  intereft  fcire  quatenus  ifta  profequutio  di¬ 
cenda  fit,  fed  ego  tamen  dixi  contrariam  mihi  pro¬ 
bari  Sciure  meliore  deflendi.  Priinum  enim  negari 
non  polle  eam  litcin  aut  inftantiam  dici  pedere,  qua: 
nulla  diffinitiua  fententia  terminata  fit,led  litis  pen- 
dcntiæ,vti  loquutur,  effedum  omnem  triennij  lapfli 
ad  nihilum  redigi,nifi  intra  id  terminetur.  Nec  pro¬ 
babiliter  obiici, quod  per  iudicem  fteterit,qüod  per¬ 
quam  falfum  cfl  :  Cum  etiam  edito  litis  inftrumenro 

'  Se  produdione  fada  (  vt  loquuntur  )  reflent  quædâ 
antecedentia  facienda ,  contradicendum,  forclufio- 
nes  obtinenda:  intcrdum,Se  de  nouo  producendum; 
vtamur  enim  verbis  fori  pingui  Mincrua ,  denique 
multa  omnino  occurrunt,  cur  iudex  non  petentibus 
aut  cellàntibus  partibus  non  temere  operam  fluam 
ingerere,  aut  obtrudere  debear.  Eft  Se  cum  in  tranf- 
adionedecifa  reperirur,  aut  cum  copromiilum  fu- 
fpendit  curfum,  inutili  futuro  vltroneo  iudicato  im¬ 
portuna  fedulitatc  iudicantis.  Quare  Se  tum  demum 
officium  non  fecifle  indici  imputatur ,  de  eo  quidem 
quod  priuatorum  intercife  refpicit ,  cum  monitus  Se 
interpellatus  non  fecit  :  de  quotext.exprclTiisl.  i.  §. 
magiftratibus.  D.  de  magift.  conueni.  magiftratibus 
(  inquit  )  imputatur ,  non  fi  omnino  tutor  datus  non 
iit,  fcd  ita  aemum  fi  moniti  non  dederint.  Neque 
enim  partium  vtilem  curam  in  lite  inftrucnda  opor¬ 
tet  anreuerti  praecipitata  indicantium  feftinatione, 
veluti  fera  futura  fint  honoraria  Sc  fportula:.  Hinc-' 
que  recepta  illa  fententia ,  iudicem  qui  intra  certum 
diem  iudicare  teneatur ,  in  rcpofccnda  ratione  finiti 
officij,quam  fyndicatum  vocant ,  non  teneri  nifi  ro¬ 
gatus,  Sc  fepius  interpellatus  contempfit ,  cuius  fen¬ 
tentia:  locos  icripfimus  arr.31.  tit.  1.  huius  confiner. 
Denique  extat  hac  dubitatio  ab  Baldo  dccifa  auth. 
Item  fi.C.de  tcmp.appel.ciim  fit  le  mit,  poft  conclu- 
fionem  in  caufa  findam ,  in  caufa  appellationis  qui 
extremus  inftrucnda:  litis  adus  olim  fuit, currere  ni¬ 
hilominus  fatalia  profequendarum  appellationum 
tempora ,  quia  ctfi  dici  polfir  quod  à  modo  per  iudi¬ 
cem  ftat,in  terminis  l.properadum.§.fin  autem  vter- 
que.C.dc  iud.tamen  id  rcftat  adire  iudicem  Sc  (  vt  il¬ 
le  loquitur  )  prorcftari  quod  expediat  caufamjQuod 
fl  hoc  pars  non  faciar,non  implet  partes  fuas,Se  cur- 
funt  tempora,  quia  organa  iudiciorum  interquic- 
icunt  non  inflante  Sc  quiefeente  parte.  Itaque  litem 
expediri  peti  oportere  eadem  initantia,  qua  apoftoli 
petendi  fint  :  quod  l.vltim- §.illud.  C.dc  tcmp.appel. 
ræfcribit.Ideôque  Bald.Bartoli  fententiam  imprq- 
atd.l.mora,  qui  vnica  interpellatione  indicis  con¬ 
tentus  eft,  ciim  fumma  ope  niti  litigator  debeat ,  vt 
iudicium  auferat  :  quas  fententias  comparat ,  Alex. 
conf.l.vol,4.col.2.verf.qui  ergo.Roman.  Sc  Imol.d  1. 
Titia  Alex.l.dc  pupillo.§.fi  quis  ipfi  practori.D.dc  op. 
no.nunc.Rom.conf.427.Saly.d.  l.vltim.  §.  illud.C.de 
temp.appcll.  Sed  illorum  nemo  negat,  non  fufficc;c 


npy  Des  Appropriantes,  Art.  C  C  L  X  V I 


conclufionem,  aut  rcnùciationcm  in  caufa,  aut  pro-  A 
dudionem ,  nifi  &  iudicis  interpellatio  cum  inltaria 
fiatrquia  fuperior  aliter  in  mofa  côilitüi  non  poteft, 
ôc  plerumque  poilülationum  multitudo  facit,  &  aliç 
rcipub.  occupationes,  ne  fingulorum dchdcfiis in¬ 
tendi  polîk ,  quæ  tamen  tantæ  efle  non  poliunt ,  vt 
toro  triennio  iudicio  differri  pollît,fi  petatur, .Quare 
fufHcicns  eil  præfumptio  de  adoris  negligentia ,  qui 
tan  eo  tempore  iîluit.Nam  illæ  vulgatæ  comparatio¬ 
nes  de  quibus  Ioh.Monach.  c  a.de  reft.in  intcg.in  6. 

&  quæ  alia  in  eandem  lentendam  Felyn.  allegat,  c. 
cùm  dilcdus  ext.  de  fid.  in  il.  paria  elle  iudicatum  &  p 
conclufum  elTc  in  caufa ,  fallacia  funt,  &  alio  fine  di¬ 
cuntur  ,  ne  fcilicct  poil  côclulîonem  quidquam  par¬ 
tibus  liceat,  &  cùm  nulla  tempora  præfinita  funt  iu- 
dicando.  Hicdiuerfus  cafuscft.  Quare  lie  denique 
cenfeo  non  minus  peremptam  inllantiam  cenlcri 
debere,quia  (vt  loquitur  forum)  partes  produxerint 
inftrumenta  lua,&:  tabulas  apud  iudieem,  fi  triennio 
coto  poil  produdioncm  filuerint ,  &  mortuas  per  le 
tabulas  non  cxcitarint ,  indudo  profcquutionisfpi- 
ritu ,  fk  palam  eil  fie fenfilie  Baldum  auth.  Item  Π, 
quam  fupra  citauimus.  Etfv  fupremis  quidem  Curiis 
vfurpari  non  ignoramus,ne  peremptio  inftatiçvfur- 
petur,  &  arellum  eruditus  quidam  memorat-  lib.  de 
doman.j.ccLé.nu.  jy.  etfi  de  lite  in  prima  inllantia  in- 
ilituta  in  illis  ipfis  curiis  aliter  iuaicent  \  &hocipfo 
jure  regem  Blcforum  comitatum  obtinere,  vtillc 
ait  lib.j.dc  priuil.ruil.c.2. 

DE  INTERRVPTIONIBV-S  PER 

RESCRIPTI  DENVNCI  AT  ΙΟΝΕΜ. 

Cap.  9. 

D 

l  Rjfciflioncs  O*  r  (fl  it  ut  ion  es  tjuo  tempore  prafcrilnntur. 
z  Rjflitutionum  O"  Fjfc^ionum  differentia. 
y  Quadriennium  Reflitutionibut proflxum  turc ciuili. 

4  R^fctflionib.  decennto  prafcribitur. 
y  Refcifliones  citatione  interrumpuntur. 

6  ~Λη  athones per  modum  exceptionis  oppoflla^nterrum* 

pant. 

7  Contra  impeditum  faBo  tertij  an  praferiptio  currat. 

1  De  reilitutionibus  in  integrum ,  &  refcillioriibus 
concraduù,  rcfciUbriis  etiam  aclionibus  quâto  tem-  £ 
porc  durent  videbimus  inf.art.28j.  Nunc  id  dicendù 
cil  quomodo  præfcriptioncsaduerfus  easinterrum- 

1  pantunNcque  cnim  omnibusobuiu  cil,vt  fe  hac  du¬ 
bitatione  explicent.  Reilirutiones  in  foro  nos  ferè 
releuamcnta  folemus  appellare  :  Refcifiîones  nome 
fuum  retinuerunt.  Rcllitutioncs  ferè  ex  inopinatis 
caufis,  quæ  quemq·,  impediunt,  quominus  agere  aut 
iusfuum  perfequi  pollit,  concedi  folent.  Caufasin- 
telligimus  eas,quæ  line  dolo  aut  fado  aduerfarij  oc- 
curruntjVt  morbus,abfentia,ignorantia,  carceratio, 
principis  iulTlis  aut  prohibitio ,  &  fi  quæ  Emiles  funt 
lub  titulis,  ex  quibus cauf. maior. ex claufulaiiqua  p 
mihi  caufa  videbitur ,  ex  quibus  tam  maiores,  quam 
minores  reftitui  folent,fed  minores  potius,  cùm  fci- 
licet  ad  caufæ  neceffitatem  adiieitur  &c  perfonç  con- 
fideratio.  Ex  diuerfo,  refcillîones  ob  facium  aliquod 
aduerfarij  dantur  ,  qui  dolo ,  fraude  aut  malo  aliquo 
ingenio  aduerfarium  decepit ,  de  quo  ilatuit  art. 283. 

Ord.  Ludo.  XII.  &  iuris  loci  funt  1.2.C.de  refeind. 
vend.  1. 3.  C.  de  eo  quod  met.cauf.l.vlt.C.de  temp.  in 
intcg.rell.l.in  contradibus.C.ex  quibus  cauf.  maior, 
-cap.  1.  dc  reil.integ.in  6.vbi  Dod.&  cle.i.eo.tit.  Itaq; 


U96 

ficutireilitutiones,  &refcifforiæadioneshr'  · 

habent  diuerfa  6c  caulas  non  eafdcm ,  ita  etfo^1 
fcquutionis  modos, &  profequendi  temporad^ 

&.  interruptionis  rationes  alias.  Quæ  cnim  r!îy 
tiones  dantur  ex  illa  claufula  fi  quamihi  iuftac  r' 5 
&c.citra  fadum  aduerfarij ,  officio  iudicis  nobilu 
loqui  folent  )  conceduntur,  non  adionis  CuiufJVt 

iure.  Itaque  non  amplius  quadriennio  viuum  L*? 

maioribus  computatur  à  die  ceifancis  impedari 
reuerfionis  fi  abfentia  fuit,  feientiæ  fi  ignorantia  f 
nitaris  receptæ  fi  morbus  fuit,  minoribus  adit 
minoritatis,proptcr  impedimentum  in  perfonaiu* 
dum  cum  accidentali  caufa  d.l.fin.C.dc  ccmp.d  fih' 
l.z.C.dc  refcind.vend.glo.c.  cùm  diledi  cxt.  deeiap 
&:  vend.omnes  l.i.C.de  iud.latè  Angel.Ioh.Fab.laQ 
rurfus  inii,  de  ad.  &  quos  Iaf.  allegat.  Etverohoc 
quadriennium  à  principio  vtile,  in  curfu  continuum 
fie  vt  non  folùm  litem  conteilari  oporteat fupcuc. 
llitutionis  caufis,  fed  delirem  in  totum  finiri , 
exprelfa  eil  difpofirio  d.l.vlt.C.de  temp,  in  integ.re-  ■ 
llit.gl.vcrbi  finiendum,^:  verbi  in  minorum  Bart.Lt. 
C.dc  iud.glo.d.c.i.  Ita  vt  contellatio  certilfima alio-  ; 
qui  omnium  idterruptioniinota ,  hk  nihil  proficiat 
ad  interrumpendum,  nifi  &  lis  in  totum hnitafit.  1 
Hæc  quidem  iul  is  ciuilis  difpofirio, &  eorum  quiillo 
iure  reguntur.Nam  iurc  nollro  confuctudinariorc-  I 
ilitutiones  aduerfus  præfcriptioncs  dari  ex  talibus 
caufis  defitum  eil,  quod  alibi  dcmonilrabimus,&in 
totum  fublatas  oportuit,  aliter  nihil  vnquam  in  re¬ 
bus  acquirendis  certi  futurum  eil.  Supcrfunt  igitur 
vfu  folæ  relcillionum  caufæ ,  quæ  ex  fado  aduerfarij 
dantur,  quæ  quia  exiplo  contradu  oriuntur, perfo- 
nalcs  funt,  Ideôque  vt  perfonalibus  præfcribitur,& 
vt  perfonales  interrumpuntur,id  eil  citatione, quod 
ait  glo.d.l.j.C.Quod  met.  cauf.&  d.l.2.d.l.excoima- 
dibus,&  d.l.Hn.glo.d.verb.  finiendum.  Et  Balb.  per- 
l'equitur,parte  quarta  quartæ  partis  q.  29.  Hocnon  4 
minus  confuetudine  quàm  iure  feripto  obferuanir, 
ctialn  fi  triccnnaliarcfciffionum  legalium  tempora 
ad  decennium  contrada  funt  legibus  regum.  Ergo  5 
citatione  tales  præfcriptioncs  interrumpuntur:  Nec 
fufficerct regium referiptum impetraile,  nifi &de- 
nunciatum  effiet ,  quod  ante  docuimus  ex  1.  ficut.C. 
dc  prtfcf.  30.  anno.  Hæc  diligenter  animaduertenda 
funt ,  &  origines  caufarum  notandæ ,  ne  confufione 
materiæ ,  &  rerum  per  fe  diuerfarum ,  præfcribendi 
tempora,  <3c  interrutionum  modi  confundantur, 
cùmfintab  fcholafiicis  fcriptoribusperplexètradi- 
ta  &  obfcurc.  N  ec  regum  ordinationes  quidquam, 
nifi  obiter  de  rciliturionum  temporibus  ftatuunt, 
cùm  de  refciffiionibus  extern  prçclarè,& difercecon- 
ilitutæ. 


SvMMA  IGITVR  HÆC. 

Reilirutiones  quæ 'officio  iudicis  dantur,  qua¬ 
driennio  excludi, nec  conteilationc  interrumpi  pre- 

lcriptioncs.  Sed  tales  vfusrciecitnofter  quidem pa- 

trius.  jj 

Refcifiîones  citatione  interrumpi. 

Digna  vero  inquifitione  etiam  illa  dubitatio .  ^ 
vllæ  ex  his  adionibus  quæ  interrumpunt,  cum 
intentatæ,propofitç  per  modum  exceptionis  a  uec^ 
fus  agentem  interrumpant ,  veluti  li  quis  ex  eo  co 
tradu  conuentus  qui  dolo  initus  erat,velvim pa  » 
agenti  præfcripferit  de  dolo  aut  vi,  Stineafite 

ccnnium  confumptum  fit,  ita  vt  amplius  reici  · 

adio  proponi  non  pofiir,  an  per  exceptionem  in 


n.97  Des  Appropriances,  Art.  C CL XVI.  u9 g 


rupta  dici  poflit  præfcriptio ,  ica  vt  agentem  admitti  .  ζ 


oporteat. 

Hanç  dubitationem  mouitglof.  c.z.vcrb.  in  mo¬ 
dum  excepironis  cxt.  de  ord.  cognit.  &  recepta  cft 
fententia  per  talem  exceptionem  præfcriptionem 
aduerfus  actionem  refcilloriam  non  interrumpi , 
Bart.l.iï  ante.  §.vlt.  D.  de  neg.geft.&  1. omnes  adio- 
nes  D.de  rcg.iur.Ioh.Fab.l.cùm  notiilimi.C.de  præ- 
fcript.50.anno.  vbi &  Bald.§.Imo.&  Angel.Bald.l.i. 
ad  fin.  C.  de  ædilit,  ad.  Abb.  &  Fely.  c.  illud  ext.  de 
prxfcript.num.ia.Alex.l.  vit.  D.de  eo  per  quem  fad. 
erat.Safyc.quod  tcmporc.C.de  temp.integ.reftit.  Ita 


Λη  pojfefiio  interrumpatur  ex  primo  decreto. 

7  Primi  cr  fecundi  decreti  mentio  abolita 

8  Execution  is  form£  differentia  à  veteri·. 

9  y  no  creditore  dimijfo  ali/  fucccdunt. 

10  Mantu  regia  neminem  fpoliat. 

1  r  Terfiatfinam  cr  cridas  non  perditur  pojfefiio. 

11  Quid  fi  commiffarij  non  eXeqiiuntur  commifiionem ,  An 

interruptio  fiat. 


Sed  occurrit  alia  comprimis  nobilis  dubitio,  An 
miilïo  in  pollèilioné  ex  primo  decreto  prçfcriprio- 

. ,  *  .r  ^  - - i . ©  .  „  nem  fiiterrumpat,duscôtra  quem  mif|fo  fit.  An  ve- 

acudet ,  vt  qm  iuper  tali  exceptione  conteftatus  iit,  ΰ  ro,quoniam  pdmum decretum  cxoleuir,  noftra  md- 
?  imgaue™> llCvt  decennium  à  die  contradus  dolo  nusiniedio.audioncs.  &  ouascridasvoramnei^m 


fadi  tranfieritjlite  linita  intentare  amplius  refeiflio- 
nem  nequeat ,  idq·,  multomagis  vfu  quia  fine  referi- 
pto  nulla  refeiflio  intéditur,idque  via  adionis.  Exci¬ 
piunt  cafum ,  ciim  exceptio  proponitur  per  modum 
adionis,  veluti  fi  compenfatio  petcretur,velreus  ex 
aduerfo  ilium ,  &  ipfe  libellum  ederer,  d  conclude¬ 
ret  ad  refcillionem,quod  Bart.  ait,  d.  1.  omnes  adio- 
nes  Balb.  d.  parte  tertia  fextæ  partis  verf.  circa  tertia 
num.  38.  Cùm  icilicct  reus  11011  contentus  cxccpillc. 


nus  iniedio,audiones,  &  epias  cridas  vocamus  idem 
efficiant.  An  domini ,  an  alterius  qui  dominus  non 

erat,lcd  tamen  poilldebat.Anfequuta  addidionc, id· 

eit,  adiudicatione  per  decretum ,  detur  accellio  em¬ 
ptori  ex  perfona  debitoris ,  cuius  res  addida  propria 
fuit.  An  ex  cius  prædij  emptione ,  quodpignoratum 
erat  hoc  eft  faiiitum  in  manu  regis,  approprimen- 
tum  poffit  c0fifterc,fi  id  extraneus  ab  debitore  eme- 
ritvel  fciens,vel  ignorans, pendant  Ia  faifteott  criet. 
Non  ignaua  ifta  inquifitio,ncc  fortalle  cuiufuis  ar- 

irri  liro  rnprif  ron/ii  »·^  in  λμλ  .-i . Λ  J  J  Λ  —  Γ.  J Γ. . 


fefe  adorem  conftituit ,  &  conclufioncs  capit  de  re-  C  bitriifta  fuerit  ccnfura ,  in  qua  primum  id  docédi  fu- 
»  ~-'JX  Λ  mus,a  prifeiiuris  traditionibus  multa  vfu  fori,  &  tri¬ 

bunalium  hoc  quidem  in  regno  aliorfum  diduda  ef- 
fe  obferuatione  recepta.  Ac  de  primo  decreto  quod  1 
ius  ciuile  repererat,  fic  traditum  veteres  Pop.  Rom. 
magiftratus pridem, cùm  rei  in  ius  cuocati  no  defen¬ 
derentur  ,  millioncs  in  bonorum  poileflionem  vfur- 
paiFe,  tribus  ferè  de  caufis,  quæ  ab  iurifeonf  memo¬ 
rantur  1. 1.  D.  ex quib.  cauf. in polf.  eat.  rciferuandx 
caufa  fcilicct,  legatorum  nomine  fi  non  caucbatur, 
<Sc  ventris  causa ,  de  quibus  extant  in  noftris  libris  ti¬ 
tuli  fingulares,addita  Sr  damrti  infedi  cauia,  quæ  ta- 


fc indendo  contradu,cx  quo  ador  adionem  fundar, 
quod  per  quàm  fæpe  accidere  folet  vfu.  Quod  cùm 
occurrit,  vterque  iuo  refpedu  ador,  &:  reus,  termi- 
nandumque  vnâ  fententia  refeindens ,  &  refeinden- 
dum. 

7  Et  quoniam  de  interruptionibus  ad  plenum  dille- 
ruimus,non  ignaua  illa  dubitatio  occurrit. Cùm  qui¬ 
dam  aduerfarium  in  ius  vocaflct,  aliquis  externus 
vocantem  vi  vel  fraude  attinuit  quominus  in  indi¬ 
cium  iret,  præfcriptio  completa  eft.  Quæ  fi  tum  qua 
ratione  fuccurri  pollet  impedito, tcx.  expreftus  deci¬ 


dit  hunc  cafum  1.  vit.  D.  de  eo  per  quem  fad.erit,  &  D  mcn  ab  fuperioribus  difcrcpab.it ,  quod  ex  illis  milii 


præfcriptionem  perfici  præfupponit ,  fed  adori  dari 
adionem  ad  interefle  aduerfus  impedientem,  11  fol- 
uendo  eft,  fin  minus  reftitui  adionem  aduerfus  pre- 
fcribentem.fi  citra  factum  prælcrib entis  impedime- 
tum  procefllt.Bald.  in  margarita  verb.  præfcriptio  fi 
dolo.&r  quos  Tiraq.in  retrad.§.24.gl.vnica  1111.4.$. 35. 
glo.4.nu.32.Nam  fi  fadum  eius  aut  participatio  pro¬ 
baretur  ,  non  dubium  interrumpi  præfcriptionem  1. 
i.in  princip.D.de  eo  penquem  fad.erit,  per  regulam 
1.  fi  eum.  §.  qui  iniuriarum.  D.  fi  quis  caut.  Sic  qui  vi 


in  vniueria  reorum  bona  mittebantur  d.l.i.  &  l.à  Di¬ 
no  Pio.§. in  vendi tione.D.de  re  iudic.cx  caufa  damni 
infedi  miffio  in  ea  tantum  fiebat,  quorum  nomine 
caucri  poftulabaturj  quod  ius  ipfum  pofterius  ad  fii- 
periores  quoque  caufas,&  millioncs  produdum  eft, 
ne  debitoris  iniquillima  ellet  conditio  I.  aut.  ei  qui 
iurat-C.de  bon.auih.iud.pofiid.quo  iure  fieri  millio- 
nes  coeperunt  pro  rata  dumtaxat  debiti.  Fuit  vero  ea 
magiftratuum  Rom.audoritas,nccidem  duum  viri, 
defenfores  ciuitatum ,  aut  alij  municipales  potucriit 


deiedus  cft,  nonpotcft  negare  extraneo  agente,  in-  £  l.iubere  cauere.D.de  iurifdid.  omni  iud.Lca  quæ.  D. 
rerruntionem  nrrrfrrinrinnk  plTF  fidam.  Tdeonne  mnmVin  _ . 


terruptionem  præfcriptionis  elfe  fadam.  Ideoquc 
magno  in  interefle  verfatur ,  Sed  quod  fic  accidit, 
damnum  ab  deficiente  confequitur,  manente  præ- 
feriptione  naturaliter  interrupta ,  quæ  tamen  inter¬ 
ruptio,  fi  fido  aduerfarij  accidiflet,  rcftituta  poli  e  f- 
fione ,  ex  fententia  daretur  accellio ,  reftituto  etiam 
cius  temporis  quo  res  apud  aduerfarium  fuiflet,!. 
Pomponius.  §.fi  iulfus  text.  valde  notando.  D  .dc  ac- 
quir.poflelF. 

AN  MISSIO  IN  POSSESSIONEM 


ad  municip.indudumque,  ne  nifi  magiftratuum  iuf- 
fu  fierent  præmifsâ  citatione ,  &  verb  etiam  perem¬ 
ptoria  l.a.D.cx  quib. cauf.  in  polf.car.  BartJ.fi  finita.· 
$.Iulianus.D.de  damn.infed.  l.hæc  autem.  $.  1.  D.cx 
quib.cauf.in  pof.cat.finis  &  intentio  miillonis  fuit,vt 
reus  molcftia  affedus  tandem  indicio  appareret,  dc 
defenderetur  Lis  cui.  D.  in  pof.legat.  eat.  caufa  mit¬ 
tendi  fola  côtumacia,  fic  milii  in  pollcffione  rei  mifli 
clîè  dicebantur  ex  primo  decreto,  poflidere  non  pu¬ 
tabantur.  Cuius  formulæ  crebra  mentio  libris  no¬ 
ftris, &vero  molcfta,&Ciceroni  oratione  pro  Quin- 
EX  primo  decreto,  iNTERRVMPAT  p  tio  :  Sed  dc  de  ea  fpcdalem  tradatum.·: edidit  Specu- 


{iræfcriptionem  :  Aut  vero  manus iniedio ,  præ- 
ienfiones,&  audiones. 

Cap.  10. 

1  rftu  primi  decreti  iure  antiquo.  · 

1  Μιβίο  ex  fecundo  decreto. 

5  Trimum  decretum  non  interrumpit  CT  num.S. 

4  Ir  contra  quem fit  mifiOypoffefionem  non  amittit. 
y  Mijfiu  aliis  quoque  creditoribus  negotium  gerit. 


lator.  Quod  fi  nc  fic  quidem  reus  defendebatur ,  & 
pCrftabat  latitare, millio  ex  fecundo  decreto  ab  indi¬ 
ce  poftiflabatur  ,  quæ  intenia  contumacia  milium 
polleflbrcm  conftituebat,quod  Barr.cxcquitur.  d.$. 
IulianuSjl.prætoris.D.de  dam.infed.Bart.cxcquitur 
d.S.Julian9  ,&  vfu  capio  cx  eo  polIèUbri  procedebat, 
quod  Bart.ibi tradit,  num. 51.  ik 53.  l.?.§. vit. D.de  acq. 
poflU.z.$.vlt.  D.ii  cx  noxal.  cauf.  agat.  Inde  eucnic- 
bat,vt  cx  primo  decreto  millus  polleflionem  non  in¬ 
terrumperet  eius ,  contra  quem  miflio.fi  e  bat.  Imo. 


πρρ  Des  Appropriantes, 

nec  frudusfuos  faciebat, quod  Bart.Bald.Alex.Lud.  A 

Arct.pcrfcquuntür.§.Iuliantis.  Alex*  late  1.  iuite  ρο  - 

iidec.D.de  acq.pofl’.îmo  vero  ne c  is  cotra  quem  mil- 
fio  fiebat ,  decedere  polleffioné  cogebatur  l.prætor. 
§.i.D.dc  dam.infc&.d.l.fi  finira. §.fi phires.de  S.fi  an¬ 
te  l.i.D.dc  fund.dotal.3M  ('ola  cuftodiamillo  tribue¬ 
batur  l.cùm  legati. D. ex  quib.caufis in  polftcat.l.mif- 
fio.D.pro  enipto.çlo.l.item  ii  funduin.D.dc  publics· 
quod  fi  fundum  locatum  reperiebat,  locare  non  po¬ 
terat  ipfe,  aur  antecedentem  locationem  reuocarc  1. 

4  in  venditione.  D.  ex  quib.cauf.  in  poÎTelT.ear.  Quare 
nulla  mutatio  contingebat  in  polldfione,cùm  in  fuo 
ftaru  remaneret  apud  cum,contra  quem  milfio  fada  ^ 
erat.d.l.fî  finita.§.is  cui,&c.quoniam  frequenter  cxt. 
vt  lit.non  conteft.  Magis  mirum ,  quod  ne  decedere 
quidem  pofleilione,  aut  cedere  milio  cogebatur,  fed 
vna  cum  eo  in  ea  manebat, nili  iudex  expreisè  ex  ali¬ 
qua  caufa  iuffilfet,  ex  1.  Fulcinius.  D.quib.ex  cauf.  in 
polfeif  eat.  Alex.d.§.Iulianus. Sed  de  agrum  colere, de 
.  frudus  percipere  poterat*,  quos  tamen  nullus  cufto- 
diebat  ·,  quod  Bald.  feribit.  d.  auth.ci  quiiurat.  Nec 
vero  hoc  modo  mi  Ilus  (ibi  foli  negotium  gerebat, 
fed  c  atteri  quoque  creditores  etiam  poft  miffionem 
orti,  ad  millionem  vocabantur.  1. cum vnus. C. de  C 
bon.auth.iud.  poflid.l.vlt.C.cod.tit.Itaqjprofequu- 
tionem  ab  alio  cœptam  alius  perficere  poterat, dum¬ 
modo  intra  (latura  tempora  venirer,  quod  hodie 
quoque  fit  in  audionibus.  Ex  hoc  itaque  decreto  pi¬ 
gnus  praetorium  conftituebatur ,  quod  tum  contra¬ 
hitur,  cùm  index  motu  fuo  rem  aliquam  iubcr  polli- 
Cuiitc  i»!·  deri, quomodo  Bart.defcribitd.$.  Tulianus.num.  47. 
pm.p.pro^  ^  prxtor.pig.de  l.fed  d'  fi  iure.D.de  pignor. 

clfl  'c%  30'  ad. quod  male  quidam  eu  iudiciali  confundunt,  cùm 
tituli  extent  fcparati.C.dc  prxto.pig.de  alius  lcqucs, 
fi  in  caufiiudic.de  diferimen  Bart.  agnofeit.  d.l.à  diuo 
^  Pio.§.fi  fuper  rcbus.His  politis  cimi  queritur, an  mif-  D 
donc  fada  ex  primo  decreto ,  poiTclüo  eius  interrû- 
patur  contra  quem  milTio  fit,fic  habendum  ·,  cùm  ex 
fuperioribus  pateat  milium  non  poffidere,  nccefla- 
rio  dicendum  pofteifionem  apud  priorem  manere  : 
Ergo  nec  interruptionem  fieri ,  quominus  cœptam 
dc  re  aliena  præfcriptionem  perficiar.  Sed  anceps 
dubitatio  clic  poteft,  an  fcilicct  creditor  net  talem 
millionem  interrumpar.nc  debitor  prxfenbcre  pof- 
lit  adioni  ad  debitum  :  An  item  c  contra  debitoris 
cuius  in  poileftlone  res  eil ,  prxfcriptio  interrumpa¬ 
tur.  Authores  fcholafticiin  noc  variant  ·,  fed  quarum  £ 
ad  priorem  dubitationem ,  itiris  principia  cogunt 
credere  prxfcriptiones  omnes ,  qux  citatione  inter¬ 
rumpuntur  ,  vt pcrfonalium adionum ?  interrumpi 
ex  parte  creditoris  per  talem  mifsionem.  Nam  cùm 
miisio  fieri  nequeat  nili  prxcedente  citatione,atque 
adeo  iudicisiulfu ,  conlequitur  fieri  interruptionem 
prçfcriptionis  aduerfus  perfonalcm  creditoris  adio- 
mem,quodredc*  Ecly.docct.c.iHud  col.  vit.  fexta  co- 
cluiione  ex  derefeript.  R0m.c0nf.3S.  Bartd.is  qui.  D. 
exquib.  cauf.  maior.  Bald.  1.  confie  ntaneumverf.  ad 
fecundum  col.d.C.  quom.de  quand.iud.  Sed  &  in  his 
quoque,  in  quibus  contcftationem  requiri  diximus  p 
aduerfus  titulo  pclsidentes  icilicct ,  interruptionem 
fieri  probabile  cft,  propterea  quod  reus  cuocatus 
qui  latitat ,  &  ideo  mifsionem  ex  primo  decreto  pa- 
titur,in  caufa  cil  ne  conteftatio  fiat  :  atque  idco.con- 
tcftatio  pro  fadahaberi  debet,  rcg.  fi  eum.  §,  qui  in¬ 
juriarum.  D.  fi  quis  caut.  de  qua  ante  regula  prolixe 
egimus.  Sed  cùm  in  conuerfo  caiti  agimus ,  an  pro¬ 
pter  mifsionem  interruptio  fiat  poflcfsionis  eius  qui 
rem  renebat, in  qua  miisio  fit, concludimus  non  fieri, 
per  ea  quæ  ante  diximus ,  &  probat  tex.l.  mifsio.  D. 


Art.  CCLXVI.  n(M 

Fo  empr.1.5.  D.  ,.ro  hmred.  1.  « ;  qui.  D.  ci « 
ma.  d.  1.  cum  legati  1. 3.  §.vlt.D.dc  acq.pofllfij 
ercditores.D.vti  pofsid»  ctiain  fi  miflio  fiereriiup*^ 
lis  pignoris  caufa ,  dc  quo  vulgo  fchola litigac  Λ 
fuper  rebus.  T um  quidem  cum  mifsio  fit  ιΓΓ0  p  ^ 
nali  debito  :  nam  ii  fieret ,  vt  in  rem  propriam  ac  °* 
tis,  d  vt  luam  ci  ad  indicatam ,  haud  dubie  & 
fio,  de  dominium,  &  vfucapicndi  conditio  in  fUo  C 
fu  tribueretur  l.Pomponius.§.fi  iulfu.D.deacq.  pSr 
fccuscùm  fit  pro  iolutione,&execfitione debiti m0' 

bilis  perfonalis.  Et  ifta  quidem  iurc  Romano &ciui- 

li.  Nam  vfu  recepto  de  Francix  iure  primi  &  fecundi 7 
decreti  materia  in  totum  explofa  eft,&veroexpref 
fa  Ord.  Regum  articulo  Molincnfi  qp.Necimmcri 
to  tam  lenta  remedia,  delicemiofa reorum effuoja 
vfusrepudiauit,& has  mifsioiies  omnes  quæ  alio  Ini 
fiunt,  de  ab  litigantibus  excreentur,  quodfihodic 
fieret,  de  vtriq;  parti  in  poflefsione  elfe  licerer,  nulla 
polfefsio  non  maderet  cardibus ,  de  pugnis  ,&  fi  ψ. 
dem  in  praehenfionibus  capitalium  cognitionum 
non  alios  fere  finis, quam  vt  reus  appareat,&  Ihlc in¬ 
dicio  fiftat. 

Sed  nunc  de  ciüilibus  agimus,  in  quibus  &  illam  J 
ambagiofam  dominij  impetrationem  infolens  Iufti- 
niani  inuentumreiecimus,  vt  dc  illas  cxiudicati cau¬ 
fa  pignorationes,ex  tit.fi  cx  iud. cauf  Sed  quotiesac- 
cidit,  vr  fiue  cx  indicato,  fine  inftrumétogarentigia- 
to  ,  perlbnali  obligatione  quifqua  pecuniam  debeat 
dare , interpellato  debitore, de  lii minatione faftâ ( vt 
loquimlir  )  fine  vllo  omnino  indicis  decreto,  manus 
in  prædia  debitoris  publice  inficimus  per  apparito¬ 
res,  eadem  publicè  pofsidtntur,fncdiuerlbquàiii 
aut  cx  primo  aut  ex  fecundo  dccrcto.Ncc  enimicto 
fit,vt  res  prxhc  nfa  iudiciali  pignore  habeatur, nren 
creditor  in  poflefsione  fit,aur  pofsidcat,fedvrrfin- 
tcrim  fcqneflro  depofira ,  per  curatores  au&omate 
publica  adhibitos,  firudhis  rei  colligantur,  deauftio- 
nes  fiant,  dc  creditores  audiantur,  ii  qui  fint,<iumde 
iure  protopraxia:  cuiufque  inquiritur.  Neccuiufqua 
prarhendentis  melior  conditio  cft,  quodprarhenfio- 
nennteuerterit,  quod  è  pragmaticis  Magiil.  lib.  k 
cnees, notat  c^z.Quod  contra  in  prætoriis pignoribus 
iure  ciuili  fiebat ,  fe  d  omnia  creditorum  iuraacon- 
uetionalibus  caulis ,  dc  hypothecarum  vel  legalium, 
vel  conucntarum  temporii  #s  tribuuntur  in  hypo¬ 
thecis  quidc m ,  quocirca  fruftra  illae  taris dubitatio¬ 
nes  de  quibus  1.  fed  dc  fi  iure.E).dc  difrr.  pig.  1.  i-C.dc 
paft.pignor.l.cùm  rem  C.qui  potior  in  pign.hab.ncc 
plures  ab  pluribus  prxhcnfiones  fieri  poliunt,  quod 
vulgo  dicere  folent  (fuficfurfaijlenehuur.)  Scdvna 
fcmel  excitata  exteri  creditores ,  aut  quorum  inter- 
eft  iure  aut  anteriori ,  aur  pofteriori,  fibi  debent pet 
viam  oppofitionis  fuccurrere.  Quod  fi  contingat  j 
priorem  creditorem  dimitti,  exteri  omnes  fuo  quil- 
que  gradu,  ordine  aliis  ceftantibusredc  petuntfein 
profcquution e  rei  faifitx,  dc  cridis  furrogari d.Uum 
vnus  dc  1.  pro  debito.  C.  eie  bon.  auth.  iudic.polsid.l. 
fcicndum.§.qui  autem. D.qux  in  fraud.  cred.  Batto . 
d.l.  fed  ctli  iure.  His  afftimpris  quxritur,  Anper»0' 
ftras  prxhenfiones,  quibus  fie  vtimur,  [ùfits>  Po1' » 

fefsio  debitoris ,  contra  quem  fit  præhenfio ,  inter 
rumpatur  ,  ne  ipfe  inchoatam  præfcriptionem  deie 
fi  aliena  eft,  pofsit  perficere,  néveafij  vendere  a 
titulum  tribuere  queat. In  quo  feribenda  primum 
foro  regula ,  quam  ne  prilci  quidam  lcholx  tclIPc  · 

i*cs  ignorauere,  per  manum  regiam  neminem  c> 

cet  deflaifiri.Cuius  Pet.Rauennas  dc  Cy.memine  · 
l.i.  C.  de  prohib.  feq.  pcc.  dc  ibi  late  Francif  ntj 
Bart.d.§.fi  fuper  rebus  per  d.l.milfo.  dc  <^u05a||(^T,t, 


ϋοΐ  Des  Àpprôpriàrices, Art.CCLXVÎ  ΰοΐ 


allegat,  tit.de  feud.f.  i.glof,4.q. z. Boetius decif.  iyi.  A 
Ex  quo  confequens  eft ,  vt  rei  polleflor  non  miniis 
perficere  prælcriptionem  pofllt  poftprehenfionem, 
aut  inchoare  etiam,  propterea  quod  intentio  Sc  ani- 
nms  prehendentis  non  eft  pomdere  rém  vt  fuahï* 
nec  Commiflarioruin  qui  frudus  colligunt ,  quorum 
π  opera  &c  intentio  vt  de  re  aliena  cogitat.  Quare  rei 
hoc  modo  prehenfic  pollet  dominus  vendendo  do¬ 
minium  transferre,  quod  exprefsè  Bart.  ait.  h  Celfus 
i\ura.  1 4.  D.  de  Vfucapi  quo  ad  comirahentes  quidem 
licet  creditores,  &  interceiTores  omnes  pro;  fuo  qui¬ 
dem  interdie  talem  traflationem  polfint  impedire,  β  næus  potat:  ne  fciheetpofleflionem  vaffalord  inter*, 
fic  tamen ,  vt  emptor  qui  illis  iatisfacere  volet ,  ius  rumpant,  fed  maneant  pofleflores,de  quo  ille  d.§.j2„ 


Sed  &  eadem  cehfemus,  cùm  prehenfio  verbalis  ^ 
tantum  fuit ,  &  commiflatij  inpoflefllonem  non  Ve 
nerunt,  nec  realiter  muiius  funt  exequuti,  8c  conté- 

f >ferunt  aut  noluerunt ,  &  debitor  femper  in  poflef- 
iohemanfit  :  Nam  fitèm  veudident,emptor  doim  . 
niumconfequitur,  &appropriare  poterit  ex  tali  ti- 
'  ’  ’  ’  ~  ’  ffe<f 


tulo ,  verbali  prehenfione  realem  effedum  non  for- 
tita.  de  quo  text.  1.  hon  mirum.  D.  depign.  Bart.  d.  1, 
ii  finita.  §.  Iulianus; 

Qua;  inprehcnfionibus  creditorum  diximus,  ex- 
dem  &  in  prehenfionibus  dominicis  obtinere  Moli- 


gl.i.nu.28.29.&  jo.Ergo  &.præfcribere  poliunt  non- 
obftante  prehenfione;  ârt;  336.  &  338. 


habeat  offerendi  crediti,&  retinèndæ  rei  ex  fuotitu- 
lo.  Nam  &  fi  creditor  dicatur  pignus  poflidere,  ta¬ 
men  debitor  ,  quo  ab  vlucapioncm  perficiendam, 
poflidere  ihtelligitur ,  etiam  tradito  realiter  pigno¬ 
re  creditori,  h  1.  fiperfcruumcqrporaliter.D.deap· 
qü.  poflef.l.  fetui  nomihe.D.de  vfucap.Lncc  credito¬ 
res.  Codi  de  pign;  Accedit  iuris  ratio,  quod  commif  · 
fariorüm  deputatio ,  nihil  aliud  eft^quam  feqiieftri 
neceflarij  côftitutio,  quod  neminem  polfelfione  pri- 
uat.  l.intercfle  puto.D.de  acq.pofl!  vbi  BartoI.&:  alij* 
d.  1.  i.C.de  pronib.  feq.  pec.  Ideoquc  commiffariorü  C 
intentio  femper  implicitam  pofleflionis  alienæ  co¬ 
gnitionem  habet,  nec  fibi  polfident,  ètiam  fi  mille 
annis  pofleflionem  teneret.  Ex  quo  apparet  non  im¬ 
merito  reprehendendam  illorum  fententiani ,  qui 
putarunt  commiflarios ,  aut  miflbs  in  pofleflionem, 
poft  triginta  annos  non  polle  in  ius  vocari,  vt  pre¬ 
henfio  reuocetur ,  &  polïcfllo  reftituatur ,  tanquam 
præfcripferintjde  quo  glof.l.  z.C.vbi  in  rem  ad.  &  d. 
auth.  ei  qui  iurat.  Bart.  &c  Paul.  d.  §;  Iulianus  vbi  & 

Alex.  Cum  &  defedus  pofleflionis  obftet ,  &  caufæ 
alienæ  implicita  agnitio ,  quæ  perpetuo  obftat.  Nec  fubftantialiapofleflionum  yà  quibus  præfcriptiones 


DE  INTERR.VPT1  ON1B  V-S 

PRAESCRIPTIONVM  1VRIVH 
incorporalium. 

Cap.  ii. 

1.  B»pta patientia  feruicntis  interrumpitur  prsfcriptio, 

2.  Interruptiones  naturales  in  profer iptione  fermtutu. 

3.  Ciutles  interruptione s  h  incorporais. 

Contingit  in  incorporalibus  quoque  &  inribus 
fieri  interruptiones,  quæ  tamen  incorporalia,  quia 
vere ,  &  naturaliter  non  poflidentur ,  ied  quafi  pof- 
fidentur,ficuti ante ahnotauimus, nec  rcalcin  tra¬ 
ditionem  nec  vifibilem  recipiunt: Ideo  nec  vere  rea* 
lcs,&  naturales  interruptiones  fiunt.Sed  tamen  quia  t 


fine  caufa  illam  improbarant  Cy.  &  Ioh.  Fab.  d.  1. 
Ioh.  And.  &  Panor.  c.quoniam  frequcnter.§.  vlt.ext. 
vtlite  non  conteft.Mol^.yz.glof.i.num.jz.Ergo  pof- 

nfio 


ducuntur,  iumuntur  à  patiétia  feruientis,  aut  aducr- 
farij  euiufcuque ,  eadem  rupta  fiunt  interruptiones; 
ac  iicuti  incorporalium  poifelfio  retinetur  per  eos 


feifio  debitoris  non  interpellatur  per  prehenfione 
&  ipfe  coeptam  præfcriptionem  aut  approprimen- 
tum  pollet perficere, &  alteri  titulum  tribuere.  Ex 
quo  fit ,  vt  iipendentibus  audionibus  rem  vendide¬ 
rit  ,  audionibus  ex  quacunque  caufa  caflatis,  aut  an- 
nullatis,  titulus  quem  emptori  tribuerat  ante  dubius 
propter  audionum  euentum ,  reualelcat ,  &  appro- 
primentum  confirmetur.'Quod  fi  ipfe  non  vendide¬ 
rit  audionibus  itidem  rcuocatis ,  aut  foluto  debito,  E  interefle  prohibetur  ;  per  confequcntTam ,  cum  quis 
accelfio  detur  prioris  pofleflionis  ad  eam  quam  re-  proprietatem  fundi  dominantis  amittit.  1.  fi  ædes.  D. 
cuperauir ,  quia  etfi  aocefl'10  diuerfarum  pofleflio-  de  1er  uit.vrb.præd.  Bart.  1.  naturaliter verf. qualiter, 

num  non  fit ,  tamen  hoc  cafu  fit  potius  continuatio  D.  de  vfucap.  Ant.But.Panor.Fely.d.c.illud.Quqd  fi 


poralium  poflelfio  retinetur  pei 
adus  qui  rei  conucniunt, eundi,  agendi,  eligendi,  do¬ 
talium,  ita  amittitur  prohibitione  &  impedimento 
eorum  aduum ,  fi  cosaduerfarius  exerceri  prohibet 
&  acquiefcitur.Sunt  vero  tales  interruptiones  natu¬ 
rales  ,  GÙm  quis  de  fado  adus  pofleflorios  exercere  2 
prohibetur ,  quod  interdum  fit  principaliter ,  inter¬ 
dum  per  confcquentiam.  Principaliter,  cum  palam, 
&  in  caput  obfiftitur,&  quifqiie  ire,  agere,  elcdioni 
fle  μ 


pofleflionis ,  quam  coniundio  diuerfarum  per  fepa- 
rationem,  autintermiflionem  nonobftante  præhcn- 
fionc,cuius  effedus  in  totum  excidit.  Itaque  refolu- 
tis  audionibus  retro  rei  polleflor  femper  in  pof- 
feifione  fuifle  videtur,  tam  ad  vtilitatem  fuam,quam 
eius  qui  ab  eocaufam  habet, licet  pendentibus  au¬ 
dionibus  creditores  alienationem  pofllnt  impedire, 
fi  tamen  refoluantur  vt  inutiles,  inutilis  &  ipla  pre- 


quis  femel,&  fivpius  vti  prohibitus ,  recurret  £c  ali¬ 
quando  ierit, elegerit  intra  tempora  præfcriptionis; 
fit  interruptio  etiam  vnico  adm  c.  auditis,quod  Bar, 
allegat.d.  1.  naturaliter  ext.de  præfcrip.  Bart.  1.  ferui- 
tutes.D.deferuit.Ioh.  Fab. d.l.cum  notiflImi.Cod.de 
præfcript.  30,  anno.  Hæc  de  naturalibus  quidem  in¬ 
terruptionibus.  Nam  in  incorporalibus  fuæ  funt  $ 
etia  ciuiles  interruptiones,  videlicet  in  titulatis  fer- 
henfio  non  impedit  difpofitionem  de  re,poftquam  F  uitutibus,autiuribuspercOnteftationem,m  aliisin 

.  _  1  ■  j 1 ~ /X  ^ _  n  ·  .  · _ _ J Λ..' jCL.* ^ 


talis  declarata  eftynec  habet  effedum  interruptionis 
quod  præcipuc  in  hac  quæftione  intendimus,  &  plu¬ 
ribus  demonftrandum  fuit,  propterea  quod  etiam 
hic  dodos  hærere  vidimus ,  propter  audionum  & 
manus  Rcgiæ  afidoritatem.  Sed  poflefliofre  non  va¬ 
cua  non  impeditur  dominij  tranflatio ,  &  fi  in  re  ali¬ 
ter  occupata  ab  alio  aliud  fit, quod  nos  prolixe  fuo 
.loco  demoftrauimus.ic  Bart.fcribit.dd.Gelfusn.  14. 
Mol.d.§.52.num.27i 

*/Crgcmr.w  ConféBriti 


quibus  titulus  non  eft  per  citationem,quæ  diftindio 
eft  Bart*  l.z.de  fer.  &  aqua.Quodibiglof.  fine  diftin- 
dione  pronunciarat,  6c  Bart.fequitur.  Bald.  Ang;Sa- 
ly.d.l.z.  Aret.conf^o.Cæpola  trad.feruitutum  vrba- 
narum.  cap.zo.Balb.inpræfcrip^.parte  fextæ  partis 
verf.  circa  tertiam,  num.  40.  Sed  &  cùm  libertates 
quoque  præfcribantur  aduerfus  feruit  utes ,  præfcri- 

Stiones  carum  interrumpuntur  vtendo  ,  aut  refi- 
endo  prohibitioni ,  quam  facit  qui  libertatem  afle- 
EEÈ 


î2o$  Desappropriances, Art.CCLXVil.  ^ 

rit  Quôd  BartbJ.fcribit  d.  1*  naturaliter.  1. arboribus.  A  Bald.l.cùm horiflimi.  $.  uno.  vbi  &  Ang.  Bald  d , 
$>icemconftat.D.de'vfufr.Panor»  d.  a  Illud. col.  via  nosmf.  ^ 


DE  INÎERRVPTIûNIBVS  IN  P  RO  SEC  V  T I O  N  IB  V  S  CRIMlNALlBy$. 

Cap.  12* 

CitAtio  an fieri  pofiit  die feriato.  ibid. 

12  Tenu  (petits  Ueili  firenfisinaceufiumilHs  f<mi 
iw  Roman.  ^ 

B  i}  T  alto  libellas  interrumpebat,  praftriptûntmtrb»^ 

aflionis. 

14  Dequo  Do  fi  or  es  halliicinantur. 
ly  Hodie  alia  profecut  tonum  forma  quam  ture  Rcnune, 

16  xsfflor  non  concludit  ad  damnum  in  crimmalib .  niL· 
perafla. 

17  Criminalium  profiecutionum  interruptio  per  dt.crtlm 
crc. 

15  Deprauenienda  iurifdifhone,auteius  deuolutiine, 

19  Improbata  Baldsficntentta  in  reorum  capturait, 

10  Commendatio  huit a  traflatue  de  interruptmib . 


I  TempM  prafixumprofecutioni  criminali. 
i  Jn  criminalibus  interruptiones  futiles fiunt non  natu- 
rales. 

y  Contefiatio  nufquam  necejfiria  in  criminalibus profeett- 
tionibite. 

4  Libeüi  1/ana  fgnificatio . 

5  Libellus  quid  apud  lureconfidtos  O1  nu.ç). 

6  Explicatio  l.  nec quicquam.  jf .  vbi  decretum  D.  de  offic. 

proconfi 

7  Libelli  Juplicts  princtp.porrefîi. 

8  Supphcatorius  libellus  non  interrumpit  nifit^c. 

9  Libelli  for  enfin  feu  conuentionalis  alu  fignficatio. 

10  Libellus  conuentionalis  interrumpit  contefiatione perfefla 

per  reJponfumyçrc. 

11  Libellum  cinuentionalem  an  citatio  procédât.  ç 

x  Occurrunt  hîc  &  criminales  quoque  profequu- 
tioneSjin  quibùs  &  ipiæ  leges ,&  mores  gentium 
fuas  præfcriptiones  admifere ,  per  temporis  làpfum 
ab  îure  indudti.  Poft  quod  nec  publicè  inquiri  de 
crimine  ,  neepriuatim  aâionem  intendi  pailà  lunt 
iura:  de  quibus  præfcriptionibus  agit.  1.  querelam. 

C.  de  fait.  &  fua  i'unt  quibufdam  criminibus  perfe- 
quendis  tempora,in  adulterio  quinquennium,  l.ma- 
rin.Çquinquennium.D.deadul.  <Îè  repus  idem  in  pe¬ 
culatu  prolequédo.l.pcculatus.D. ad  l.lul.pecul.ldë 
quinquenniü  generaliter  omni  criminali  prolequu- 
tioni  præfixü  eft  ad  Confuet.  Art.274.  infra:vnde  co- 
fequés  fuit,cùm  præfcriptiones  admitteretur ,  inter- 
i  ruptiones  quoque  admitti.  Sunt  vero  interruptiones 
omnes  ciuiles.  In  criminalibus  naruralis  nulla  elle 
poteft,  quia  nemini  fuæ  iniuriç  vindidba  tribuitur,  vt 
naturaliter  fe  vindicare  pofih.l.non  eft  fingulis. D.de 
3  reg.iur.Cæterü  diuerfum  id  quoq;  cft,quod  in  ciuili- 
bus  quibufdam  côteftatio  ncccilaria  eft ,  in  crimina¬ 
libus  nufqua;de  lola  citatione,  &  libelli  oblatione  li¬ 
tigatur  vtra  requiratur.  Inter  fcholafticos  autores  £ 
primus  Bart.foli  libelli  oblatione  interrupi  præfcri- 
ptiones  criminales  putauit ,  per  1.  miles.  §.  fexaginta. 

D.  de  adult.quçdc  inteiyuptionen6loquitur,ledde 
tepore  porrigedi  libelli,  id  1'cnfit.  Lnatur aliter  in  fin. 
D.de  viuca.&  l.maritus.f.quinqucnniu.D.de  aduult. 
Sed  in  hoc  arguméto  vehementer  eft  à  poftrcma  no- 
ftra  iurifprudentia  deerratum  à  re&o  v ciborii  fcnfu: 
Atque  is  error  mirificas  dubitationes  peperir ,  cum 
quidé  percepta  verborum  vi  de  rebus  dubitâdi  nulla 
l  probabilis  ratio  cllct.  Eft  quidem  libelli  fienificatio 


4  probabilis  ratio  ellèt.  Eft  quidem  libelli  fignificatio 
•πολύσημος  pro  feripto  omni, quod  cuiuiqua  animi  con- 
ceptum  cotiner.  Quod  adijeitur  iignincatum  diftin-  * 
guit.  Hinc  libelli  memoriales  Suetonio  in  Iulio,  li¬ 
belli  infidiarum  eodem  Iulioilibellifuppliccsin  Do¬ 
mitiano  ,  cuiufmodi  fuillè  credendi  fum ,  ciim  naue 
Julius  excidit  in  litore  Alcxadrino ,  ciim  tranâdo  eos 
teneret ,  ne  madefierent ,  vel  libelli  indices  eonfilio- 
rum  ,  &  rerum  quæ  vfqua  gererentur ,  libelli  famoli 
infamandi  cuiuiquam  cauia,  toto  titulo  de  iniur.no- 
to  fignificatu,  libelli  appellatorij,  quam  nunc  charta 
appellationis  vocat,  l.i.§.libclli.D.  de  appel.  &  libelli 


rum,  quæ  nunc  eft  charta  partita.  1.  ft  publicanus, 
§.i.D.de  publican.&  ii  qui  tales  ab  adieftisdcfignan- 
tur. 

Sed  nota:  fignificationis,  &  crebrius  iurifconful· J 
ris  vfurpatæ  tres  fuére,  de  quibus  nobis  dicendufop. 
plices  icilicct,qui  principibus,aur  magiftratibus  por¬ 
rigebatur,  de  quo  genere  Succo,  in  Augufto.Quem- 
•dam  (inquit)  corripuit,  quod  fic  ei  libelium  porrige¬ 
ret  ,  tanquam  ftipem  elephanto.  Et  alibi , in  libellis 
(  inquit  )  fignandis  fphinge  vfus  eft,  vt  hinceriamin- 
celligas,  qua*  principes  reicriberét  ad  libellos,figna- 
ri  folita.De  quibus  &  Plyn.  Sedeo,  inquit,  pio  tribu¬ 
nali  ,  fub  noto  libellos.  Et  ille  Poëcæ  verficulus.  Sed 
iam  iupplicibus  dominum  lallare  libellis  define,qui- 
bus,quifufcribcbant  à  libellis  dicebatur,  vtquinunc  . 
apud  fummos  Pontifices  præfunt  fignaturis,cuiul- 
modi  in  minifterio  veteres  Romam  lerelibertosha- 
bucre;Sueton.  Epaphroditu,  inquit  à  libclljscapitali 
fupplicio  damnauit.  Et  olim  in  Palatina  Sacri  ferhrij 
militia  multi  tales  fuere;  quod  apparet  ex  tit.  C-dc 
prox.facro.fcrinior.  qui&rlibellanj  di<fti,  &  libellio¬ 
nes  Varoni  pro  tabellionibus, &  id  muneris excr- 
cuiile  Papinianum  Iurifconfultumapud  Imperatote 
apparet  ex  1.  referiptum.  D.  de  diftr.  pig.  Et  Spartia¬ 
nus  in  vita  Nigri ,  Pauli,  &  Vlpiani  meminit,  quoro 
alter  à  memoria, alter  à  libellis  Imperatori  paruifict- 
Extat  épigraphe.  1.  i.C.  de  off.  præf.  præto.  ad  Arca- 
diü  libellorum  magiftrum.  Cuiufmodi  munere  font 
etiamnum,qui  apud  Reges  noftros  funguntur:  Qÿ* 
quam  longe  imminuta  ab  illis  Impcratorijs  dignita¬ 
te.  Plautus  libellum  ferentarium  appellat,  qui £uni 
feripto  fupplici  cupedias  ferat.  Talem  libellum  po- 
fterior  iurifprudentia  ex  re  ipfa  fupplieatorium,<· 
rcqueftam appcllauic,vtgl.  1.  libertus  aduerjus.  · 
de  in  ius  vodBar.&  Bald.  1.  i.Cod.quando Hbe  | 
cip.datSpec  tit.  delibell.  con.  Atque  is iph  1  e 
eft,  de  quo  in  1.  nec  quicquam.  §·  vbi  decretum· 
de  off.  proconf.  1. omnia  D.de  reg.  iun  ^  *  fj11 
rum  Cod.dc  praed.  min.  quarum  legum  inteWl 
pridem  valde  vexauit  bonos 


tia  non  ita  r 


fultos,  plane  fine  caufa ,  cum  earum  fimplcx? 

appellationis  vocat,  i.i.ÿ.iiDcm.Li.  aeappei.ee  libelli  nus  fenfus  effet ,  ea  quæ  fine  caufæ  cogninon  ^ 
dimiflbrij,quos  pofterius  apoftolos  vocaucrtit,libel-  plicari  non  poiliinr,  non  polfe  per  fimplicem  r^  j^^ 
E  repudij ,  libelli  profeiTorij  rerum  tranfuehenda-  ftæ  refponiionem  expediri ,  quia  cum  t'onU:|a,3f 


uo?  Dés  Appropriantes, Art.  CCLXVÎ.  üoô 

folàs  pràeiehtiüm  de  àbfeftnbus  éXpoftulationes,ini-  ^  hoc,cùm  de  interruptione  quaeritur, planum  eft  ηοχί 


quum  eft  ex  his  quidquam  aduerfus  inauditos  flatui. 
•Quare  nec  magiftratus  ex  his  aliud  quicquam  ferc 
decernere  folent,qüam  partem  vocari, vel  cùm  prae¬ 
cipiunt  claufuîam  adijcere  folentin  cafiioppofitio- 
nis  vocari  intercefforem ,  quod  refponfum ,  præce- 
•ptum  in  fimplicem  àdionem  refoluit ,  nifi  cum  adij- 
iciturmaüu  garnira  ex  vi  authentici  inftrumenti  aut 
ÿ  iudicati.Sed  qui  libelli  principibus  porriguntur,  &  ii 
generis  eiufdem  funt  iupplices  fcilicet ,  vt  poteftate 
maiore, ita  anipliüs  auferunt,quia  per  refponfa  fæpè 
ex  his  ius  confutuitur ,  quoniam  Principes  olim  in 
iure  dicendo  periti ,  non  folùm  ad  fpecicm  propofi- 
.tanïjfed  plerumque  de  iure  vniuerfaliterre.ipondcre 
folebant.  Cuiuiinodi  funt  quae  in.Godice  noftro  Iu- 
.ftiniani  extantferè  omnia ,  rcfponfiones  fcilicet  ad 
libellos,  Sc  tales  omnes  decreuilfe  Macrinum  Im¬ 
peratorem  abolere  Capitolinus  fcribit ,  quia  plera¬ 
que  talia  refponfa  ad  gratiam  fa&a  conftaret ,  &  ne¬ 
fas  elle  Commodi  Sc  Caracallae  improborum  fcilicet 
hominum  voluntates  pro  legibus  naberi  dicebat.  Et 
Neronem  quamdiu  fapuit  non  temere  poftularioni- 
•biis  refpondifte ,  nifi  fccfuehti  die  per  libellum  Lam- 
prid.  fcribit.  Et  Commodi  tarditati  attributum , 
quod  omnibus  libellis  eadem  refponderet  :  libellis 
vero  omnino  non  refpondiffe  Trajanum  Capitoli 
nus  fcribit ,  ne  ad  alias  caufas  referipta  cius  transfer¬ 
ri  côtingeret,quæ  ad  gratiam  client  compofita.  Ta¬ 
les  libellos  interdum  preces  &  nonnunquam  defi- 
deria  Imp.appellabant,quos  fefto  feriatoue  die  por¬ 
rigi  nihil  verat ,  cum  fint  aftus  mere  extraiudicialea, 
&c  partis  adtricis ,  quæ  cum  magiftcatu  aux  principe 
agit.’.:.  D.dc  fcr.l.i.  D.  de  in  ius  vocand.  Nec  Bartol. 
aliter  recte  feniit.  d.  §.  ne  quicquam;  NecBald.  Sc 
Saly.  inrub.  Cod.  de  in  ius  voc.  <Sc  vulgo  Can.  c.  vit. 


interrumpere  per  ie,  nifi  refponfio  confll&uper- 
fedta  Iit  conteftatio ,  quod  ahte  diximus;  Sunt  enim 
lii  per  fe  ciuilis  interruptionis  modi.citatio  Sc  con¬ 
teftatio  ,  medius  libèllüs,neque  fine  citatione  quio- 
quam  effecerit  iiec  adaptari  poffet,  vbi  citatio  re- 
quiritut  *  nec  ad  conteftdtionem  fatis  eft  ,  fi  Uori 
eft  refponfum;  Hæc  libelli  fpecies  in  fuo  homine 
in  Francia  maniit  i  prior  reqiieftæ  nomine  intelligi- 
tur.  Nec  iam  vllus  tyro  dubitat,  an  libellum  prae-  ii 
cedere  citatio  debeat  aut  poilit ,  dnetiamiubfequi, 
de  quo  fchola  litigat:  Imo  veiro  citaciohe  faepeli- 
B  belli  includuntur  ,·  Sc  vero  includLeautum  Ordina¬ 
tionibus  Regum  i  fieutjiie  de  eo  quidem  quod  illi 
ambigunt  y  ant  fefto  die  feriatove  porrigl·  poffit; 
Nam  exoleto  vfuiudicialisporredHonis,  cum  par¬ 
ti  ab  parte·  quouis  loco  porrigi  induûum  fit ,  fru- 
ftra  de  temporis  circuftantiis  quæritur.  Cuius  rei 
partium  eft  arbitrium  quidftatuant,  neque  iudicis 
audoritatém  aut  præfentiam  hic  adus  exigit ,  licet 
illi  ambiganr.d.l.i.D.de  fcr.&  can.cu,  delibel.  oblar> 

Sc  l.i.§.nunciatio  vbi  Alex.&alij.D.de  op.  no.  nunc; 
Bald.  1. 1.  Cod.  qui  admitti.  Eft  enim  porredio per 
attributum,  q  fe  adus  extraiudicialis ,  quo  iure  vtimur,  deproeu?· 


c.deiud.  Quibus  locis  hac  libelli  fupplicatorijfpe-  D  cflynec  aliter. 


ratonus  ,  Sc  fi  ab  iudiciali  ordinatione  pendeatj 
quae  quidem  Ordinatio  iudicialiseft  ,  nec  tamen  iu-r 
dex  alibi  quam  in  tribunali  decania  cognita  poffet 
ftatuere.  Quod  Bart.  redè  dixit.d.§;fexaginta.  Dari 
itaque  ab  parte  parti  poteft  vbicumquc  ,  Sc  quando- 
cumque,  fed  in  repugnantes,  vt  detur  ftatui  ab  iu- 
dice  nequit ,  nifi  in  tribunali  Sc  caufà  cognita.  Talis 
libellus  no  interrumpit  eas  præfcriptiones,  quæ  non 
nifi  conteftatione  interrumpuntur..  Sed  quæ  etiam 
citatione  interrumpi  polfunt ,  idem  Sc  ^belli  oblaT 
tione  confequuntur ,  cùm  libellus  citationi  mixtus 


ciem  malè  cum  his  qui  conuentionales  dicuntur  co- 
fundunnEt  fentgntias  luas  fundant  ind.  §.  fexaginta, 
qui  de  alia  item  libelli  fpccie  loquitur ,  &  tamen  de 
plano  porrigi  illum  ftatuit,  hoc  eft  vbicunque  Iudex 
aut  magiftratus  copiam  fui  adeundi  fwcrit,  à  quo 
g  alij  diffentiunt.Sed  huius  libelli fupplicatorij  fiue  re- 
queftæ  tanta  poteftas  non  eft,v  t  lis  per  cum  mota  vi¬ 
deatur  ,  aut  litis  pendentia ,  aut  conteftatio  induda, 
aut  iudicialis  textura:  quicquam ,  aut  interruptio ,  li 
denunciatum  non  eft  parti  refponfum  Sc  citatio  le- 

ii  i  i  *  λ  ·  _  i: _  0.1.  J 


Tertia  libelli  forehfis  fpecies  illa,  quæ  in  acciifa-i  xi 
tionibus  publicorii  iudiciorum  inftituendis  olim  ve¬ 
teri  Romano  iure  vfurpabatur,cuius  forma  exprefla 
eft.l. libellorum.  D.  de  accu,  quæ  profclîloné  accufa- 
tionis  fubfcriptam  continet ,  quis ,  Sc  quâ  lege  accu- 
fetur,  cum  inferiptionis  peitieulo  hic  libellus  etiam 
de  plano  iudici  porrigitur,  d.  §.  fexaginta.  Etfimili 
fupplicio  obftringit.  1.  fi  cui.  D.  de  accuf.  Sc  porredo 
tali  libello  defifti  nequit  line  Tiirpilliani  periculo. 
Merito  igitur  talis  libellus  interrumpit  præfcriprio-  ij 


quuta;quod l.i.  C.  de  lit.conteft.  indicat ,  &  l.i.  Cod.  E  nem  criminalis  adionis,  quod  Bart.· redè  putat,  d.  1. 

~  ,  1.1  1  i  o_T-  1 _ .....  J.ILJ  _ _ 1.-. _ .0,1 _ ·  :  i*  _ ·  r>v  i 


quand.lib.princip.dat.Imol.  Sc  Fely.c.i.  cxt.  de  libel. 
oblat.  Ne  ii  referiptum  quidem  ex  eius  forma  difta- 
tum  Sc  impetratum  fit, de  quo  tex.expreilusd.l.c.Si- 
cut ,  vno  cafu.  d.l.x.C.  quand  libell.  excepto ,  in  an¬ 
nalibus  Sc prætorijs.  Nam  départi  impetranti  fup- 
primere  licet  quod  ita  obtinuerit  fine  noxa ,  Sc  abo¬ 
lere  fi  fibi  videat  non  cxpedire,antcquam  aduerfario 
denunciet,nequc  ita  lis  vlla  inftituta ,  aut  pedere  ad¬ 
huc  videri  debet. 

9  Sed  alia  libelli  forenfis  fignificatio  etiam  Iurif- 
confultis  obferuatur ,  quæ  propofitionc  fafti  inten¬ 
tione  adtionis ,  Sc  conclufione  confiât ,  quem  pofte- 
rior  iurifprudentia  non  malè  conuentionalem  vo¬ 
cat  ,  hoc  eft ,  qui  conucnicndi  cuiufquam  in  iudicio 
forma  &  principium  eft,  quemficglof.  appellat.  §. 
Si  vero  auth.de  litigiof.  Sc  l.i.  Cod.  de  annal,  except. 
Sc  libertus  aduerfus.  D.de  in  ius  vocand.  §.il)ud  auth. 
de  exib.reis  de  quo  text.d.auth.  offeratur.  Hic  con- 
tcftationis  initium  eft,  quæ  refponfione  confumma- 
tur,&  litis  formam  prçformat,&quid  petatur  often- 
dit,dc  quo  petatur,  Sc  caufam  petendi,  Sc  quis  petar, 

10  quem, ineptè  cum  priore  Dodorcs  confundunt.  De 

tArgenuo  Conf.Jrit 


naturaliter, in  fin.&-l.mariti.§.quinquennium.  D.  de 
adult.  Quippe  folemnis  profcllio  apud  præfidem  Sc 
inferiptio,  nullum  regrellum  patitur,  dciadlaalea 
omnino  progrediendum  eft,  cùm  ordo  is  fit  perfe- 
quendorum  publicorii  iudiciorum ,  de  quo  nosiiip. 
difleruimus.  Sed  malè  Sc  perperam  doftores  omnes, 
cùm  de  aliis  libellorum  fpecicbus inquirunt, diffi¬ 
niunt  dubitationes ,  per  eas  leges,  quæ  de  hac  ipecie 
ftatiAint  à  valde  feparatis  inferentes.  Cùm  itaque  14 
quæritur  de  libello  fupplici,  aut  conuentionali  in  ci- 
uilibüs  an  interrumpat,  perperam  refpondcturde 
P  d.  §.  fexaginta.  Qui  longiilimè  diflldet,  dcdiucrfils 
eft  ab  fupcrioribus,&  commune  nihil  habet,  Sc  lon¬ 
ge  alium  habet  finem ,  &folcmnia  alia  lorige  magis 
momentofa.  Itaque  multi  cùm  non  probarent  Bar- 
toli  fentétiam ,  qui  ex  illo  §.Sexagirtta  interruptione 
fieri  putauitjin  criminalibus,  fuppleucrunt  addidit. 

§.  citationem  etiam  interuenifle  vt  glofil.  exquacun- 
que  §.vl.D.Si  quisGaut.  glo.  c.  placita  xj.  quæft.  4. 
Bald.  1.  fin  D.dc  eo  per  quem  fadb  erit.  Sed  non  fuit 
neceife,  illo  quidem  in  libelli  genere  tam  efficaci  qih 
per  fe  id  potuit,adcb  vt  inter  reos  recipi  accuiatino- 
EEE  ij 


1207  Des  Apprôpriances,  Art.  CCLXVIè 


rncn  opottcrfct,aiitcqüam  dies  diceretur, id  cil,  cita¬ 
tio  fieret: ,  illo  quidem  ordinariorum  judiciorum  vfu 
Veteri,  quodnolliri  dodores  non  iutellcxcruht:qua- 
cc  itidem  imperite  illorum  indiciorum  folemnia ,  ad 
noftras  crimihaleS  pioiequuriones  protraxere,  in 
quibus  pridem  delitum  eilvti  tali  libellorum  gene¬ 
re.  Quod  Itali  quoque  feriptotes  de  Tuis  tribunali¬ 
bus  teftantuncùm  nullu  illa  profellione  accufiitoria, 
i;  nullum  inferiptione  talionis  ptena  vtatur.  Itaque 
quod  ille  libellus  olim  valuit  &  potuit, nullus  pollet, 
ordine  hodie,  folemnibus&fine  diilimili,  abolito 
etiam  in  rotum  ordine  prol'eqüeridorum  publicorü 
judiciorum ,  quem  illa  iara  tum  tempora  exolefeere 
patiebantur  1.  hodie.  D.  de  pocli,  l.ordo  D.  de  pubi, 
iud.  Succcllit  itaque  profequutioiiis  forma ,  longé 
alia  per  inquifitioncm,in  qua  libelli  nùlla  forma,nifi 
quod  expoftulationem  continet  criminis  adinilii , 
*6  finivtquadlio  decernatur·,  Neque  enim  adhuc  tum 
de  damno  dato  vlla  conclufio,qua:  poil  inquifitionéj 
&  interrogationem  reorum  reficitur.  Atque  etiam 
tum  fic demum  admittitur ,  11  reus  fadum  agnofeir, 
negante  eo  admilliim  probandum,  &  côcluno  ado- 
ris  lite  demum  perada ,  &  confettis  omnibus  expe- 
danda,  ordine  ex  toto  abillo  veteri  inuerfo;  Nam 
huic  libello  reus  per  attenuationem  tantum  relpon- 
detjdcmum  pronunciatur  ex  eo  quod  probatum  eft. 
Quare  infcicæ  illuc  allegationes,  qua:  veterem,  &  ab¬ 
rogatum  pridem  morem  in  profequutionibus  cri¬ 
minalibus,  in  mores  nollros  transferunt,  &  illius  te¬ 
poris  legum  autoritate  nituntur  illa  ilatucre,  quibus 
17  vtimur.  Nec  igitur  criminalium  profcquutionum 
interruptio  fieri  rede  dicitur  cx  veterum  libellorum 
vi,  6c  forma  longe  alia,<5c  fine  alterius,  &  merus  pa- 
ralogifmüs  quod  quilquam  difiimilia  confundit ,  & 
ab  ahis  in  alia  transfundit.  Quare  melius  omnino 
Bald.  vidit  in  d.l.i.  quand,  libcl.  qui  non  putat  per  li¬ 
bellum  expoilulatorium  criminis,  ac  ne  per  inquifi- 
tionem  quidem,  quod  prifei  elogium  vocabant  (  nos 
informationes)  vllam  prxfcripuoncm  criminalem 
interrumpi,  nili  etia  citatio  acceUcrit ,  quod  nos  de* 
cretum  folemus  appellare.  Addo  ego,  nili  &  denun- 
ciatum  fit,&  (  vt  loqui  folent  )  exequutum  ad  perfo- 
fiam,aut  domicilium,  quod  idem  illcpurauit  d.l.  vit. 
D.de  copcr  quem  fad.  erit.  Quam  lentcntiam  An¬ 
gel. confirmat.l.i.  C.de  iud.fequitur  Fely.  c.  illud  nu. 
12.  ext.  de  præfcrip.  Alex,  in  rub.  Cod.  de  in  ius  voc. 
Iaf.d.l.i  .quando  libell. Atque  ita  fcmcl  atque  iterum 
iudicatum  à  magnis  Iurifconfultis  Bononiæ  Ang.  il¬ 
lis  locis  feribit  Bocrius  decif.26.Nec  fuit  caufa  cur  de 
co  Lud.Rom. magnus  Iurifconfultus  dubitaret.Li.D. 
de  arbit.  Nec  quifquam  fori  peritus  de  eo  iam  ambi¬ 
get  re  intelleda ,  6c  vfu  diuerlo ,  cuius  inobferuatio 
iS  Bartolum  fefcllit.Quæ  non  folum  vera  lunt  in  inter¬ 
rumpendis  præfcriptionibus ,  fed&rcùmd-epræue- 
nienda ,  aut  anticipanda  (  quod  aiunt  )  iurifdidione 
aut  cognitione  inter  plures  magillratus  quæütur, 
cùm  ex  præuentione  iurifdidio  tribuitur  :  dc  quo 
nos  abunde  fuper  Art.n.&:  Bartol.Bald.Call.  Angel. 
Rom.  notat. d.l.libertus  aduerfus.  D.dc  in  ius  vocad. 
&  vulgo  fchola.l.fi  pluribus.  D.de  legat.i.  Siue  etiam 
cùm  de  deuolutione  iurifdidionis  quaeritur  ad  fupe* 
riorem  ,  ob  negligehtiam  iudicis.  de  quo  nos  itidem 
Art.3i.fup.&  Iaf.latc  conf.31.voL1.  aut  cùm  de  tranf- 
mittendis  adionibus  criminalibus  ad  haeredes ,  de 
19  quoinf.  Art.  274.  Hæ  enim  dubitationes  omnes,  fi 
quando  occurrent,  ab  decreti  exccutione  dijudican¬ 
da:  funt  vnde  improbanda  Baldi  fententia,  qui  puta- 
uit  citatione  reali ,  id  ell  praehenfione,  &  captura  rei 
cx  decreto ,  non  idem  contingere ,  nec  praelcriptio- 


dit.l. vit. D.dc  eo  per  quem  fad.  erit,  &  fi  ' 

lud.  Bald.  femehtian.  «dm,  ihcogiumedLS: 
dc  quo  &  Balb.m  præfcnpt.parc.j.  patmiji  ' 
principali,  num.  29.  quin  &  reali  anteuerti  verS  - 
Ang.putauit,  in  malefiverb^commifit,  &  finonlr 
bat  Ariminenfis.  ‘ro' 


Hæc  nos  de  interruptionum  vfu,  3.  g.· 
quae  dicercmus,habuimus,  nufquam  vno  loco  tradi’ 

b  ta,quo  materia  in  fuos  locos  dillributa  melius perci  I 

neretur ,  dc  ad  vfum ,  &  fori,  &  tribunalium  recepta  I 

lenia  congr  ueret.N  ec  (  quantum  iudicamus  )  ini  1  I 
gens  hæc  opera,  aut  fine frudu videri debueritres 
agentibus, &  vehementer  approprimentis,  &  mt,  | 

i  iæ  quam  tradamus ,  conuenit  ad  controuerfiasfe  I 
de  rebus  diiudicandas ,  aut  dirimendas ,  qua  quam.  | 

libet  peritos  iuris  fatigare  poliunt.  1 


DE  PERPETV  ATI  ON  E  ACTIONIS 

G  AFFINE  INTERRVPTIONI. 


Cap.  Î3; 

I  Perpetuat  io  ejtiid  θ'  ‘juo  au  flore  indu  fla. 

1  Cuiufmodi  afhones  perpetuatio  perpetuet. 

3  Perpetuatio  non  recepta  Confuetuilinc^çr 

4  Perpetuatio  an  fublata  fit  per  Ordinationes  Kegum, 

Reflat  vt  de  perpetuatione  quoque  dicamus,  (ju/j 
•interruptioni  vicina  ell,  nifi  quod  eam  lolaconte- 
(latio  gignere  potcll,  citatio  non  item ,  ea  pnfcaiu* 
rifprudcntiæ  ignora  luftiniamlegeindu&aeil  In¬ 
utile  inuentum  qua  eft.l.vltim.  Cod.  de  praef.30.an- 
no.  vfu  quod  ego  iudico ,  minime  necellario.  Nam 
fi  bono  publico  repertæ  funt  prxfcriptione$,ad-  I 
iedis  intemiptionibus  quibus  aduerfus  eas fuccor- 
Teretur,  quid  expediebat  contrada  hominum  vita,  I 
produci  etiam  perperuariones  ,  qux  per  contdla-  j 
tionem  decem  annos  adderent  vitae  adionis  lege  1 
dijftinitæ  j  cùm  latis  elfet  conteftationi  fuum inter-  I 
ruptionis  effedumeflé  attributum.  Namperfona-  I 
£  litim  adionum  tempora ,  cùm  veteri  iure  aterna  I 
client, A:  fine  vlla  præfcriptionis  lege,  Iuftinianusad  I 

30.  ann.  contraxerat.  l.i.C.de  annal.exccpt.l.omnes.  I 
C.  de  praeicript.  30.  ann.  40.annis ,  omnem  omnino  I 
de  re  quacumque  prefenprionem  finierat,  quid.at-  I 
tinebat  cx  contellatione  addi  decennium  perfona-  I 
libus  ex  illa.  1.  fin.  Nam  perpetuatio  nil  aliud  eft,  I 
quàm  additio  decennij  ad  tricennium ,  cùm  interru-  I 
prio  fit  reparatio  eiufdem  temporis,  decennij  ad  I 
aliud  decennium  :  Quod  ante  fusé  fumus  profequu*  j 
ti.  Sed  cur  decennium  addi  placuit  tricennio,  j 
cùm  ab  initio  liberum  eflet  omnes  quadragen1'  I 
F  les  facere ,  vna  interruptione  intercedente.  HanC  ] 
differentiam  interruptionis  &c  perpetuationis  »'  j 
ciunt ,  Bart.  &  cxt.  d.l.  vit.  Bartol.  Balb.  Ah*·  '  | 

vit.  D.  de  co  per  quem  fad.  erit.  Bart.  Bald.  IaU·1· 

C. quand.libcl.Iaf.&  Ang.l.aitprxtor.§.fiisquircm  I 
porali.D.deiureiur.  glofi&Doft.l.vlt.C.de  tempo·  1 
in  integ.rell.gl.l.vlt.C.de  dol.Ang.&·  Im.l.2*§*fire®‘ 

D. pro  empt.glof.l.i.verbo  exceptio.Cdean.excep· 
Ang.  &  ImoLl.  fi  feruum.§.  fequitur.  D.  de  ver  j·· 
blig.gl°f.§.  prarferiprionum  16.q-3.Call.  Imol.i-  a  i I , 
d.l.  naturaliter.  Sedhk  dillidiuin,  quod  cum. 


nop  Des Appij6priancëS,Ârt.CCLXVI-Î  1210 


vlt.Côd.de  præfcript.  30.  âiino.de  tricehiiali  tahtuin 
præfcriptione  lôqtiatUf ,  cui  ex  cônteftatione  wk 
addi  deiennium,&  vitam  in  quadràgihtâaniios  prô- 
duci,fchôla  ad  omhes  omnino  produxit  prefcriptiO’J 
nes;  ad'eb  Vt  quadr&gchales  omriea fine difcrilume 
vellet  effe  adiones,  in  qüibus  conteftatio  inrcrue-t 
niffetjlta  vt  annalibus  hoc  modo  39.  anili  adderetur; 
quinquennalibus  trigintaquinqué,  detennalibuS3ô/ 
vicennatibus  20.  tricennalibus  decem  :  in  quo  iolo 
Cafu  h  ilia  vltima  difpanit  r  cuius  difpôfitionem  fine 
lege,<Sc  audore,ad  cçteras  non  expreil'as  preducunt. 
Excipiunt  adionem  de  dolo ,  &  quinquennalem,  ad 
agendum' de  ftatu  defundi,  qîias  negant  perpetuaria 
Hanc fententiam  plures audoritare ,  ·&  numéro fu~ 
periores  fequuntur,  præter  fuperiores  eriam  Cor; 
conf.180. vol.3.  Balb. ad  finem  fcxræ  partis  q.  vin  Scd 
Ang.  d.  fi  rem.UIcut,  &  l.vlt.Saly.l.cunvnotifsimi, 
omnino  huic  fententiæ  obftant,  &  proportionem 
arithmeticam  fcquuti,  cuique  præfcriptioni  infua 
fpecie,deccm  tantum  annos, ex  côteftatione  ad  per- 
petuationem  addendos  putant ,  vt  fint  vndecim  an¬ 
norum  quæ  ante  annales  erant,  12.  quæ  alite  bicnnij, 
viginti  annorum  ,quæ  ante  decennales,  quæ  fenren- 
ria ,  etû  ratione  proportionis  meliore  nititur ,  quàm 
illa  prior ,  tamen  legem  non  habet ,·  cum  de  fola  tri- 
cennali  lit  conftuutum  ,  nec  cur  extenfio  fiat  ad  cæ- 
teras  fatis  caufæ  dici  pofsit,  præter  cafum  exprelfum 
legis ,  nec  iftas  breuiores  produci  ex  mente  fuit  Im- 
eratoris,qui  de  eo  nihil  ftacuit,  cum  fuas  caufas  ha- 
cantcontradiorisviræ.  Quare  FrancifciConaniea 
de  re  fententiam  probo.  Hb.  3.  comment.c.12.  Siqui¬ 
dem  in  non  expreisisperpetuatio  admittitur.  Scdvt 

3  habeat  res  Romano  iure,  patriis  legibus,  &  confue- 
tudinario  iure  totam  perpetuationis  materiam  ex-, 
plodendam  vfu  puto,  cum  fuis  controuerfns,  vt  inu¬ 
tilem,  &  rixoiam.  Quia  cum  Confuetudo  nufquam 
perpetuationis  mentionem  faciat,  probabile  eft  in¬ 
terruptione  contentam,  contrada  hominum  vira, 
inutile  argumentum  in  totum  repudiaile,ciim  ex  ea¬ 
dem  cauia  præfcriptiones  pene  omnes  reformata  ex 
veteri  contraxerit ,  fexagenaria  ad  quadragenariam 
contrada.Nam  quis  fanæ  mentis  putet  eam  prarlcri 
ptiones  annales  de  focariis ,  &  aliis  de  quibus  Arr. 
179.  quadragenales  facere  voluifle  ,  cum  peculiares 
habeat  caulas  breuioris  vitæ,ne  odiofis  debitis  horni  ! 
nes  tacito  annorum  lapfu  exhauriantur,  nec  tanti  fit 
vlla  conteftatio,  fi  profequutio  litis  fada  non  eft  ad 
fiiam  metam ,  quod  &  illa  l.vlt.pcrftringit.  Deinde 
quç  vnquam  fecuritas  futura  eft  commerciorum  aut 

4  dominiorum,  fi  hoc  admittitur.  Pcperit  tamen  ifta 
dubitatio  magnas  pugnas  in  Curia  Parifienfi  in  cau¬ 
ia  Rcginæ  matris  &  Ducis  Montifpenferij,de  Aucr- 


i  norUln  coiflitatii  anno  1574.  Feb.  mciife,  cum  RégD 
næ  aduocatus  peremptione  inftantiæ  niteretur ,  ad- 
ucrfariùs'füblato  interruptionis  effedu  iion  elle; 
iiiblatafrt  perpctuatiOnem  contenderécivisàque  tant 
probabilis  dubitatio,vt  regiam  cognitionem,-  aut  le¬ 
gem  expofceret,&  ideo  in  cofilium  milia.  Mihi  qui-  ' 
dem  fi  dicere  liceret,non  tanti  vifa,  quæ  tam  exerci¬ 
tata  ingenia,  &  tain. magnos  coetus  remoraretur: 
Cùm  fublato  interruptionis  effedu  herere  in  perpe- 
tuatione,quæ  diuturnior  eft ,  pàrüm  fuerit  probabi-'-' 
le,  Sc  mens  ipfa  ordinationis,  &  Verba  fint  exprcfta, 
quædifertifsimc  obftant  perpetuationi, -.effedu  toto 
conteftatioilis  annulhltO,in  qua  tota  nYarçriaperpe-p> 
tuatioiiis  fita  eft.  Sedaudiô,àcaufisprih£ipumèal-; 
lentiisilni  rerum  ,  mu  flare  folertt  ήοϋ  tilto  quærirei* 
rum  præiudica  tarum  cxcmpla.Sed  nc-Mirorifate  de¬ 
ficiamur,  aurorem  habemus  noftné  fententiæ  Balit 
dum  C.cùnrnon  liceat  ext.de  præfcr.  quîputar,  fi  fta^' 
tutum  de  præfcribcndi  temporibus  ftattrat^  aut  de 
interruptione ,  necvllam'perpetuatîonismétionem 
faciat,.viderireceflum  àmrc  comm  uni,-  &  perpema-’ 
tionem  omiffam,  11.ee  eam  fuppleiidam  ex  iure  coin -t4 
•  muni, quod  fublarum  apparet  ftatuto,quod  corrige¬ 
re  potius  intèlligendum  fit,. quàm  interpretationem 
cx  iure  requirere.  Iraque  illo  Baldi  pronuficiatotf 
in  totum  tolli  putamus  perpetuationis  nomen  & 
vfum ,  ne  deinceps  eius  ratio  habeatur ,  aut  mortua 
reuocetur  ad  interpellanda  præfcriptionum  remé^ 
dia  bono  publico  reperta  protelatis  litibus.  Quoi 
enim  confuetudo  detrahit  iuri  communi,  ius  con— 
fuctudinariiim  efficitur ,  nec  interpretationem ,  aüt 
fiibauditum  intelledum  recipit  a  iure  communi  *· 
quia  (  vt  ille  ait  )  lex  quæ  aliam  corrigit ,  eam  non  in¬ 
terpretatur,  nec  ab  ea  intelledum  mutuatur,  aut 
recipit.  Quæ  valde  notanda  fententiaeft,  &  fæpè 
repetenda  occurrit  in  confitetudinarij  iuris  inter-· 
prerationc,  quam  &  AleX.recitat,  &  probat  cohfi' 
227.coh2.1ib*6.&rurfum  conf.249.eod.  Iib.  Ne  iam 
nobis  molcftæ  fint  àliæ  fuper  alias ,  fine  modo  agge- 
ftæ  Imperatorum  fandiones ,  quas  iuri  cônfuetudi- 
narioiinferri  non  expedit,  nec  iam  illud  inquiri,  ait 
iuramenro ,  an  conrcftatiolie ,  an  quafi  Gomeftatio- 
nc,an  fidciuftionisdationc  perpetuafiones  fiat,  qüi¬ 
bus  operofæ  illæ  iuris  dubitationes  texuntur, Magna- 
morraliü  cruce,  quorum  valde  intereft  ifta  cum  luis 
audoribus  fepeliri  nimio  ingeniorum  acumine , 
noxio  reperta.  De  quibus  Balb.  prolixè  fatis  d.  parte  * 
vltim.  fcxtæ  partis;  verum  illa  regis  ordinatio  hanc 
crucem  fuftulir  fepulrâ  perpétuations.  Sed  litis  in¬ 
terruptio  naturaliter  non  perpetuat ,  vt  Conteftario; 
de  quo  Bald.l.cùm  norilïimi.§.imo.  Co.  de praefeript^  · 
38.anno. 


Article  CCLXVII. 

ntre  3  frétés  &fœursb  &  autres  coheritiers,  fIe  détenteur  cî’heairagë  A  RTI0. 
partagé  entfeux  ,deil approprie.,  par  an  &  îour/fans  bannie3 au  regaid 
de  fes  coheritiers.  c  0  n  s. 

*r  Nter  *frat  res,&  forores  h  dliofvc  coheredes c  detentor  partis  hereditatis  iam  inter  eos  di - 
*  fit  fu  a:  portionis  demin  is  &  appropriai  us  c  per  lapfum  anni  &  diei  f  ahjque  'vilis 
hanmmentis  3  rejj?eclu  quidem  forum  coheredum, 

%/Crgcntr.m  Conf.BrU .  E  Ê  E  iij 


un  Des  appropriances,  Art.  C  C  L  X  V 1 1, 


*  Dua  via  cohfulendi  fibi  aduerfu*  partagiutn  faflum, 

3.  Enormis  Ufioetiampartagia  irritat. 

3  Mediocri*  ùtfio  partagiorum  relu  font  locum  facit. 

4  Hac  difpofitio  habet  locum  inter  omnes  coharedes. 

f  CohAredes  non  fnnt,qut  à  dmerfis  lineis  fuccedunt  : 

6  Ideo  inter  hos  no  habet  locum  reuifio,autfamil.  harcifc. 

AÎlio. 

7  Ctfiionesailionum  transferunt  pfjefitonem  infam.  het - 

cifcunda. 

8  fa rtagiu m  faflum  cum  minore, an  approprie t  lapfu  anni. 
Prouocatio  ad  dtuifionem  in  minore  lafio  non  efi ,  "Vr  ohm 

ture  potn.  ibid. 

$  ,  Minoriquantum  tempus  detur  ad  petedam  renifionem . 

10  Legitima  efi  de  ture  naturali, ejuota pofmuo. 

11  Reuifio  de  afiimatione  efi ,  de  ture  tantum  fiAtuit ,  noti  de 

menfura. 

11  Modus  agro  diflus  [lippiendus. 

13  Supplementum  m  prorogatione  portionis  non  excluditur 


....  tel 

nem  partium.  Itaque  etiam  modieç  inçqUai: 
mm  faciunt  huic  remedio ,  cum  accepta  po  ■ 
vfquequaquc  refpondet  data:,  quod  aliter  n°n 
tradlibus  pure  dominiorum  traflatiuis ,  inq  Γΐιηε°η' 
certitudo  valorum  inæqualitatcm  permurit  ^ 
ruptionem  contradlus  intra  dimidiam  qUodS 
relpondet  in  feud.§.u.nu.  42.  Diuerfi  fines 
Uetiarum  caularum.  ®  ^ 


a[FRFRES  £  T  SOEVRS;] 

B  Hunc  gradum  petfonarum  expreiGtexfreqUtn  4 
tiori  viu  diuifionum  inter  tales,quare  non  lumtano' 
nis  caufa  cxprelsio  fadta  efi,  ncc  per  hanc  expreffio] 
nem  difpofitio  reftringitur ,  quæ  inter  omnes  onui 
fio  cohæredes  locii  habitura  fit, ex  theoremate  qtiod 
traditur  in  §.  gallinarum  inft.de rer.diuif.  Sed hanc 
dubitationem  eximunt  fequeutia. 


Nec  in  tranfa[hone  aut  fen  tentia,  ibid. 

14  l{es  propria  vmuo  cjuandocunquc  hendicari potefi. 

Supplementum  an  in  pecunia  fieri  pofiit . 

Nufquam  i  uris  ordinem, ac  ne  naturç  quidem, re-  C 
ipimatores  qorifuetudinis  in  ca  ieribenda  funt  fe- 
quuti ,  ante  huc  articulum  feribi  debuit  i$,qui  efi  in¬ 
ferius  ordine  17 y  Ille  enim  ftatuit  de  prarferiptioni- 
hus  inter  cohæredus  ante  diuifionem  fa&am ,  hoc 
Uiticulo  deciditur  de  his  quæ  poil  diuifionem  con¬ 
tingunt.  Prius  igitur  natura:  ordine  fuit  de  illis  con- 
ilituere,poftcrius  de  his. Sed  vt  accipiamus  quod  da¬ 
tur  ,  vterque  articulus  agit  de  rebus  haereditariis  in¬ 
ter  cohæredes  præfcribendis. 

I  Iureconfuetüdmario  fatla  diuifioheautpartagio, 
djiæ  omnino  reclamandi  viœ  cohçrcdi  relinquuntur, 
fi  deceptio  ineidir.  Nam  cum  incidere  poilintminu-  υ 
tæ  quædam,aliæ  cnormes,minutæ  &  leuiores  locum 
faciunt  rcuifioni  huic ,  &  retractationi  quam  refor¬ 
matione  tcxt.vocat.l.maioribus.  C.  cominuniavtri- 
ufqtie  iiid.  Quod  ipfum  non  eft  proprium  aut  priua- 
tjuum  remedium  iudicijfam.herciicundæautdiui- 
fionis,  fed  omni  æquè  diuifioni  rei  quomodocunque 
communis  congruir,cum  çftimationis  iniquitas  pro¬ 
ponitur.  Quod  patet  ex  art  260.&  j66.  Hoc  remediu 
anno  durat, &  expirât. Altera  via  prodita  cft  iure,cu- 
ius  hic  text.non  meminit  cx  l.z.C.dc  rcl'cind.vcnd.& 
d.l.maioribus,  cum  icilicct  enormis  læfio  vitra  dimi-  £ 
diam  debitæ  portionis  proponitur, quæ  regulari  ref- 
ciffioftum  aliarum  tempore  durat ,  id  cft ,  decennio. 
Ncc  enim  eft ,  quod  quifquam  id  remedium  excludi 
hoc  articulo  putet,  quod  in  omnibus  aliis  contraCli- 
z  bus  admittit  art.  282.  Sc  283.  Ncc  enim  melior  titulus 
cft  diuifio,  quam  emptio,  aut  permutatio,  aut  quili¬ 
bet  alius  de  oncrofis ,  qui  omnes  reicifilones  admit¬ 
tunt  cx  enormi  deceprionc,quæ  prolixa  cft  tradatio 
fcholæ  d.l.2.C.de  reic.vend.  Itaque  par  eft,  ficuti  ex¬ 
teris  omnibus  titulis  lie  huic  quoque  obftare  hoc  re¬ 
medium,  fi  caufa  fubeft  ,  &  vulgo  fcholæ  eft  fenten- 
tia  d.  1.  maioribus,  &  d.Li.Ioan.  And.  ad  Spcc.  tir.  de  F 
iudic.  §.  fequitur  videre  verb.  item  haeredes.  Itaque 
alia  atque  alia  diuifionis  deceptio  locum  illi,  aut  illi 
remedio  facit ,  rcuifioni  fi  renuis  eft  inæqualitas ,  & 
deceptio  refcillioni  fi  enormis,  «Se  metæ  præfcriptio- 
num  diuerfce  pro  cuiufque  caufie  momento,  &  pon¬ 
dere,  &  hic  articulus  cafum  fuum  modicæ  lælionis 
non  egreditur.  Ratio  talium  difipofirionum  eft, quod 
in  diuiiionibus  partes  non  intendunt  alienare ,  fed 
diuidere  ,  &ræquam  portionem  accipere  pro  alia  fe- 
paratiimldco  quod  aliter  euenit,fir  prærer  intentio- 


b[0V  AVXRHS  COHERITIERS.] 

Cohæredes  dicuntur,  qui  eodem  iurc  fucccdunt in j 
onmé  hæreditatcm  :  Quare  qui  bonis  maternis  fue- 
ccdunt ,  cx  caufa  ftemmatis  materni ,  patrifain.  fine 
liberis  morruo,  non  funt  putandi  cohæredes  eorum, 
qtii  paternis  fuceedunr,qiua  diuerfo  iure  fuccedunr, 
&  inuicem  extraneifunr.  Itaque  inter  eos  nulla  fit 
coniundio.quod  tex.fingulariter  dicit.l.  fin.  C.fi  mi¬ 
nor  ab  hæredi.  fe  abft.  quare  fua  quemque  debitafe- 
quuntur  aûiuè  &  palfiuè  ratione  immobilium,  pri- 
uatiuèad  alias  lineas,  vtne  quidem  mobilium cokr- 
redes  dici  pofiiimldcoque  ab  creditoribus conurai- 
ri  polfunt  pro  folido ,  ita  demum  fi  alrerius (lemma¬ 
tis  haeredes  ioluédo  non  fint,de  quo  nos  arta:?.  Vn- 
dc  confeqùefis  eft ,  vt  fi  tales  borladcfuncliinterfe 
partiti  fint  habeat  quidem  locum  reuifio,  quodacri- 
dit  in  conqueftibus.  Sed  liæc  difpofitio,  quxdcpra- 5 
feriptione  anhnli  loquitur,  locum  non  habebit, quii 
coheredes  non  funt, nec  famil.hcriic.iudicium com¬ 
petet,  in  quibus confifiirhxcdifpofuiojficrgoverbi 
non  conueniant,nec  difpofitio  conucnict,  «vulga¬ 
tis  rcgulis,nccpoteft  proundiftatuariadifpcfitioad 
alias  perionas  quam  cxpreilas,  quiadcperionaalia 
ad  non  expreflam  non  fit  c  xrcnfio,  quod  alibi  dilier- 
mus ,  ctun  &  hocius  fingularc  fit  contra  communes 
approprimétorum  regulas.  Quod  extenfionemnoQ 
recipit  extra  fuum  caium. 


c[le  detentevr  d’heritage  partage·] 

Id  eft,cui  cx  diuifionc  portio  fua  obuen it, parloim 
cboifies. 

d  [est  approprie’  par  an  et  iovr.] 

H ic  annus  Sc  dies  coputatür  à  die  de  la  choifu dtib- 
ties. Etiam  fine  alia  fpecifica  rei  traditione,  quoniacx 
eo  tempore  ceffioncs  cohæredu  fadæ,  fua’  cuiulq«c 
portionis  intelliguntur,  alteri  ab  altero,  quiacuiuty 

dominiû  fir  provirili  fua,poilefsionisincertitu  op 

feparationem  corporu  liquidatur,  &:  qua  quotçt 
ccrtÇjfed  loci  incerti, loco  applicatur.  Iraquebefl^ 
cio  confuetudinis,  quç  quemq;  de  portione  wa 
in  linea  direda,  manet  quilqj  cx  coheredibus ,, 
fefsione,  quç  continuatur  potius  qua  trans^rtlIejuS 
portionis  liquidationem  &  diferetionero·  ηρρΡρ 
quod  ante  vagum  erat  affixum  omni  glebç  4 
rei  comunis  &  incerta  poifefsio,  confiffir&-ar,  ^.)f 
ad  locum  ex  portione  attributu, de  b 


1233  Des Apprôpriances,Àrt. CCLXVII.  1214 

jjaffiuæ ratione  eafcu rerum* quæ ânte md-iuifæ  étant  1  æftimatorum  procedit,  cùm  probatio  ad  oculum 
confolidantur  mperibnis  eorum,  quibus  quiddam  J· - 1 - J- i - °-  ·> 

accidit  ex  diuifioiie  earum  rerum  per  text.  1.  in  iudi- 
cio.D.famil.hercifc.ralua  auâiorislaudatione,  ei  cui 
res  obtidt,fi  amplius  ab  eo  fua virili  petatur. 

*  V  criticam  ur  igitur  hæc  verba ,  héritage  partage  ,  du 
tour  de  U  choifiedts  loties ,  quia  &  domihium  &  poifef- 
fio  legis  mihifterio  vno  &  eodem  tempore  reiident, 

&c  ar dantur  ad  corpora  ex  diuifione  attributa.  V e- 
tus  conluetudo  huictali  approprimento  taies  vires 
tribuebat  in  duobus  caiîbus  tantum,  quand  le  partage 
tfloitfatftpar  courte  ou  par ferment. 


pateat ,  &  eadem  decempeda  detegi  poilit ,  &  rflera 
iniquitas  eius  detegitur,  qui  iterum  admenfionem 
recufat.  Ideoque  Bald.  fcribir  in  rub<  de  probat.  C. 
nulla  legis  virtute  fieri  polle,  vt  excludatur  proba¬ 
tio  ,  quæ  fit  per  rerum  euidcntiam.  &c  Alex,  repetit 
con(-4o8.&  inS.lib.i.  Itaque  fi  hoc  modo  didum  fit, 
huic  portioni  cædcnt  quatuor  iugera  in  fundo  Cor- 
nclianOjfi  quid  deerit,luppleri  oportebit,  ficut  &·  in 
vendirtonibusl.fi  feruiini.  §.  fi  modus  vbi  Fulgof.  & 
Caftr.l.fi  in  qualitate  fundi,  &  1.  fi  duorii  fundorum. 

-  -  .  r  D.de  ad.empt.perc.tuasvbiglof.  Anchar.  &ImoL 

Scd  quærirur,fi  cu  minore  fada  fit  diuifio ,  an  Hatc  B  ext.de  donat.  Secus  fi  à  denominatione  fundi  inci- 


annalis  præfcriptio  contra  eum  currat,itavt  fi  dece¬ 
ptus  fit  intra  dimidiam ,  tamen  reuifionem  poft  an¬ 
num  petere  nequeat.Nequc  hîc  diflêrimus ,  an  pro- 
uocatus  fit,an  vero  prouocauerit  ad  diuifione,  quod 
vltimum veteres  iurifconfulti  in  læfione  ponebant, 
fi  fcilicet  prouocauerat  1. &  ideo.  D.de  cond.  furt.  1. 
penult.C.de  præd.minor,l.  Lucius  D.  famil.  herciic. 
Quod  difcrimen  hodie  contemnimus,  Ôc  prouocan- 
tes  atq;  prouocatos  æquè  admittimus.  N  ec  dubium 
iure  ciuilidarircftitutionesd.l.maioribus.&  quidem 
intra  tempora  conftituta,  id  cft,  quadriennium  l.fin.  p 

C. de  tem.  in  integ.  reft.à  die  maioritatis  computan¬ 
dum  glof.l.na  de  poftea.  jf.  fi  minor,  verbo  ftatutum. 

D. de  iureiur.  Nos  ex  læfione  enormi  per  corraftum 
diuifionis  cum  minore  faCzx  reilitutionem  daremus 
intra  decennium  à  maioritate  ,  ex  regum  ordinatio- 
nibus,quod  loco  legalis  quadricnnij  hodie  fuccelfit, 
fed  continuum  pro  vtili.Scd  magna  ratione  conten¬ 
di  poteft  annum  dumtaxat  fimilem  dari  poft  maio- 
ritatem  ad  rcuifiones  quidem  ,  licet  ad  deceptiones 
vitra  dimidiam  id  decennium  competeret.  Nam  mi¬ 
nori  maiori  effe&o  eiufiiem  temporis,  nec  longioris 
præfcriptioncs  currunt,quàm  quæ  &  maioribus. 


[P  A  ït  AN  JE  T  I  Ο  V  R.] 


Concluditur  ergo  hac  difpofitione  anno  præfcribi 
inter  cohæredes  actioni  ad  petendum  fupplemen- 
tum  legitimae,  de  quo  ichola  litigat  ;  <Sc  quidam  im- 
praefcriptibilem  ex  toto  a  itionem  faciurjCætcri  qui 
præfcriptibilem  putant ,  dc  tempore  præfcribendi 
non  conueniuntjdc  legitimam  putât  elle  de  iure  na¬ 
turali  ,  fed  quotam  dc  iure  pofiduo ,  hic  locus  in  1.  fi 
quis  filiii  &  l.omnimodo.C.de  inoff.tcft.  Bart.  quin¬ 
quennio  hanc  præfcriptioncm  metitur  d.l.  fi  quis  fi-  ^ 
lium  Bald.l.adolefcentiae.C.de  inolf.rcft.&  quosTi- 
raq.congcrit  in  retr.^.jô.glof.i. num.37.  Ahj  non  mi¬ 
nus  triginta  annis  polle  tali  aitioni  prælcribi  pu¬ 
tant, quos  item  Tiraq.  cum  ulat.rep.l.fi  vnquam  verb. 
reuertatur  nUm.  366.  &  Balb.  in  præfcript.  4.  parte 
quartae  partis  qu.  23.  Hoc  articulo  lis  illa  deciditur, 
ne  poft  annum  peti  poilit  vllum  fupplementitm,nifi 
quidem  laefio  dimidiam  excederet. 

Proinde  cùm  reuifionem  excludi  anno  dicimus, 
de  ea  intclligimus,quac  caufatur  ab  inaequalitate  va- 
loris  rerum  propter  malam  æftimationem.  Quia  de 
re  eadem fçpius  quaeri  confuetudo  noluit,cum  tem- 
poribus  mutari  eas  contingat ,  nec  diucrforum  æfti- 
matorum  iudicia  fere  Conucniant,ne  in  infinitum  dc 
iure  fuo  incerti  elfent  polfelForcs,&:  fçpius  retracta¬ 
ri  portiones  contingeret.  Sed  fi  in  meiura  agri  error 
cft,  cùm  minor  fit  quam  didta  eft ,  &:  æftimatio  fada 
eft  per  iugera, æquum  çft  dari  adionem  vel  ad  trige- 
fimum  annum, ficuti  in  errore  calculi  diximus  1.  cal- 
culi.D.de  admi.rer.ad  cmit.pcrt.Error  enim  confcn- 
fitni  excludit,  praeierrim  cùm  ab  alieno  fado ,  id  eft. 


piat  articuluSjVt  fic  dicatur,  fundus  Cornelianus  qui 
eft  quatuor  iugerum  ,  nec  enim  iuppleri ,  fi  quid 
dccft,deber,ncc  repeti  li  plus  eft, quia  corpus  ipfum 
in  portione  ponitur  ,  &c  menfura  demonftrationisi 
non  limitationis  caufii  adiicitur,  quæ  latè  Boër.  exe- 
quitur  decif.fc.dc  valdè  notari  conuenit.  Et  hoc  di¬ 
dum  fit  vice  limitationis  ad  hunc  textum. 

Secundo  etiam  limitanda  hæc  dilpofitio,  fi  per  ar¬ 
bitros,  vt  iurifconfiulti  loqui  folent ,  vel  vt  facere  fo- 
lemusper  æftimatores  &  apprcciatores,  portiones 
diferetæ  funt:Nam  reuifio  excluditur  anno  ,  qui  ca- 
fus  eft  huius  articuli.Scd  fi  non  hæc  forma, ied(vt  lo¬ 
qui  folenr)prærogationis  modo,  commeà  valoir  fur  fon 
partage  tn  baille  a  vn  ceheritiertllh  conuentionis  forma 
contineret  in  fe  interruptionem  ;  Et  ideo  pro  reli¬ 
quo  competeret  adio  ad  fupplementum  vique  ad 
quadraginta  annos  ex  iure  patrio,  fed  in  eo  quod  da¬ 
tum  e  liet,  fi  quidem  æftimatum  elfet ,  obtineret  hæc 
dilpofitio  ,  nec  reuifio  ob  malam  æftimationem  ad¬ 
mitteretur  eius,  quod  fic  datum  elfet  poft  annum. 

Limita  etiam  hunc  art.  Cùm  tranlàdione  citra 
operam  æftimatorum  res  inter  hæredcs  trâfada  eft, 
D  SuiPPc  non  h°c  remedio  fuccurreretur,fed  re- 
icilforia  agendum  elfet  propter  vim  tranfadionis. 

Limita  item, cùm  per  lentitiam  probationes  adiu- 
dicatæ  funr.  Namq;  anpellandücrit,nechacvia  fuc- 
cijrretur,quodCy.Alb.(Sr  Bald. dicunt d.l.maioribus 
d.l. cùm  p urarem. D.famil.hercifc.  Quod  ego  intclli- 
go,  fi  lata  fit  lententia  non  vi  æftimationis  pcræfti- 
matores  fade, fed  aliter  veluti  fi  ab  iudice  portiones 
diicrctæ  fint:  Nam  fi  vi  æftimationis  diuilæ  fintper 
judicem  aut  arbitrium  portiones,  prouocadum  qui¬ 
dem  erit ,  vt  locus  fiat  huic  rcuilioni ,  per  quam  luc- 
curretur  decepto  citra  conturbationem  portionum.’ 

Nec  vero  reuifionem  impediet,  quod  per  fortem 
portiones  cuique  obtigerint;  &  fi  ab iudicio fortis 
negent  appellari  polle ,  fed  vitium  hic  &  læfio  non  à 
forte  proueniunt ,  fed  ab  inæqualitatc  æftimationis.; 
Ideoque  huic  remedio  via  non  clauditur,  quod  ex 
Bald.Philip.Franc.notat.inrub.de  appel.in6.Baldd. 
i.Cod.communiavtriufqueiud.&  d.l.  maioribus. 


.  ^[SANS  BANNIE.  J 

Id  cft,iblo  temporis  curfu  inter  cohæredes.  Nam 
alioqui  legitimus  titulus  eft  diuifionis,  ex  quo  le- 
quutis  bannimentis  quifque  vt  cx  alio  quolibet  titu¬ 
lo  poteft  appropriare  aduerfus  quofeunque  «S c  fi  ra¬ 
rum  cftvt  quifquamcx  rali  titulo  bannimentis  vta- 
tur.  Quod  fi  ex  tali  titulo  quifquam  bannimentis 
vtcretur  cohæredem  excluderet  reuifione  etiam  an¬ 
te  annum,  &  protinus  à  die  certificationis.  Nec  hic 
text.contra  ftatuere  putandus  eft,  qui  in  fuo  cafu  in- 
telligendus  cft ,  id  eft ,  cùm  nulla  bannimenta  inter¬ 
ce  lierunt  ;  Quodfiintcrcedant,  non  dubitandum, 
quin  regularia  omnium  cotraituum  appropriinen- 

EEF’iiij 


Artig. 
CCLXIX.  ! 
CCLXX. 

Novae 

Cons. 


IZI)  Des  Appropriances. 

ta  ,  lue  qüoqüe  valeant ,  eùm  texr.  difponat  per  hæc 
verba  /  quelque  tdtre  que  ce  fait ,  fup.  art.  piæcet  cliti. 
Qnicunque  igitur  volet  cohæredem  excludere  rcm- 
fione  Ü  diuifionem  banniat ,  nam  certihcatione  lc- 
quuta  cohæres  excludetur,  nifi  intercedat  in  præiu 
dicium  (vt  loqui  iblcnt)  rcuifionis» 

6  [AV  REGARD  DES  COHERITIERS.] 


'Namque  limitata  caufa  limitatum  parit  effedtum: 
Hæc  enim  prçfcriptio  ftatuaria  inter  cohçreclcs  tan¬ 
tum  comparata  elt.  Sed  regulari  aduerfus  extraneos 
praeferiptioni  quindeccnnali  cum  titulo  nihil  detra¬ 
hitur.  Eft  autem  diuifio  titulus  habilis  ad  appro- 
priandum. 

Proinde  quod  de  cohærcdibus  ilatuit,  ncccflario 
hic  etiam  implicat  agi  de  rebus  hxrcditariis.Nam  in 
his  quæ  hæreditatis  non  funt,  cohærcdcs  dici  ne¬ 
queunt. Ideo  fi  forte  res  alterius  propria  in  terminis 
1.  cum  putarem. D.famil.hercifc. vel  l.hæredes.  $.  qui 
pro  emptore, cod.  tit.vel  aliena  quas  reftitui  petitur, 
vel  alteri  adiudicata  in  portiones  computata  eft,  aut 
cuiéta  vni  ex  cohærcdibus,  is  rem  luam  vcndicnbit  à 
cohaerede  ,  &  pro  euiiSta  de  cmCtionc  aget  à  die  rei 
euictæ  vfque  ad  quadraginta  annos  regulari  iure  1.  (I 
famil.hcrcifc.ex  quo  apparuit  hereditariam  non  ef- 
ie  1.  empti,  D.cod.tit.vbi  Saly.D.de  aft.cmpt.d.l.cunv 
putarem.  &  vetus  confuet.  c.  40.  exprclsè  hunc  ca¬ 
tum  rei  alienae  excipiebat. 

Hæc  igitur  aétio  cum  annalis  fit  adreuifionem , 
præfcribitur  anno ,  quæ  præfcriptio  interrumpitur 
intentata  condictione  ex  hoc  ftatuto ,  aut  heutido- 
itoxes  volunt.  Alb.Bald.Ioh.Fab. condictione  ex  illa 
ljnaioribus,  per  citationem  fcilicct ,  ficuti  caetera: 
refcilliones  omnes, quod  ante  fuse  lumus  profcquu- 
tL  Sed  quia  hic  portiones  reformari  confuctudo  (la¬ 
tuit  cx  deceptione,  id  quoque  non  inutile  (ucrit ,  an 
deceptione  probata  fuppleri  pecunia  debeat  quod 
dee(t,an  vera  reditui  in  Ipecic  quod  plus  ett.Ea  que- 
(tio  diuerforum  auCtorum  ,  diuerlas  etiam  habet 
fententias, Bald  d.l. maioribus,  conclufionem  alter- 


Art.CCLX  V I II,  m 

A  natiuam  hoc  cafu  admittit ,  autdiuifiorteft  calf  · 
aut  valorem  fupplcri.Qudd  &ioh.  And.  ad  Su  T\ 
probat.tit.de  iudic.§.Scquitur  videre  verf.  Iternh 
redes,  exquo  illa  Càncellariæ  côhfuecâ 'clàuful ■ *' 
talibus  de  reitituenda  re,atit  iiipplcndo  pretio  pam 
tra  tamen  Cyn.Pcr.EaHSaly.  Alb.d.  1.  maiorikls!?* 

rant.Et  Cy.lz.de  refcind.  Vcnd.ac  précise  rei  reftim’ 

t  ion  em  in  obligatione  elle  putant,  quosM0Lfeqill' 
tur  tit.de  feud.§.zz.nu.  41.  Ego  priorem fententiaih 
probo:Ncc  me  mouet,quod  illi  aiunt  hoc  modo  fiç. 

ri,vt  quis  cogatur  rem  fuam  vendere ,  quod  quidetn 
diredtb  in  contraCtibus  non  admittitur.Sedaliacoiu 

P  ditione  fune  indicia  diuiforia ,  in  quibuscùm  ex  toto 
aequalitas  feruari  nequit ,  quia  portiones  portioni¬ 
bus  lion  ex  omni  parte  refpondenr,  aequum  eft  W. 
plctiones  fieri  quoquomodo  arbitrio  aeftimatonvm 
in  pecunia ,  aut  vero  in  reditu ,  quod  fæpius  fit ,  fuie 
rei  reftitutiohe ,  cùm  fæpè  cx  diuifionis impollibili- 
tate  accidat  rem  folidam  vni  adiudicari,  &  alteri  fo- 
lam  pecuniam  l.ad  officium  C.communiavtriufque 
iud.fi fi  familiæ  quæ  eft  antcpenult.D.famil.  herciic. 
Quod  ex  i  mpoilibilirate  accidit,  ex  difficultate  tri¬ 
buitur  d.fifi  familiæ,  fi  non  in  totum ,  certèperfup- 

C  pletionem  partis  fupergreifæ,  nam  vtrobique  quis 
cogitur  vendere  auctoritate  legis ,  quod  illi  abfur- 
dum  putant ,  &  cum  impoflibilis  eft  partitio ,  in  to. 
tum  fit  venditio  ,  cum  in  parte  difficilis  eft  ,  partis 
dumtaxat,  quodæftimatorum  ,  &  proborum  viro¬ 
rum  eft  arbitriunj,  an  fieri  debeat ,  cx  circumdandis 
ad  difiolucndam  communionem,  Sc  partes  pacan¬ 
das.  Quo  fir,vt  ciufmodi  reformationes  portionum 
fieri  debeantjVt  loqui  folenr  (fans  lottuuh*n^tr)iià 
immotis  portionibus ,  fupplcndo  dumtaxat  id  quod 
ad  iultam  æqualitatis  rationem  dceft,  non  etiam  di- 
uifionem  calfimdo ,  aut  portiones  perturbando, 

D  quod  niihis  oncrofum  eflet ,  &  fumptuofumj&li 
nen  nego  talé  cafum  dari  polle,  in  quo  in  totumirri- 
tari,  &  portiones  ex  toto  reformai  i  æquumciret,ii- 
ne  vllo  refpcCtu  diuifionis  prioris.Scd  hax  funt  alte¬ 
rius  loci,&  incidit  vt  trademus. 


Article  CCLXVIII. 


3  N  b  toiis  autres  contrats  d’heritnge,  on  fe  pourra  approprier cie!on 
ta  forme  deilufdite.  E  t a  en  toutes  appropriances c  y  aura  lieu  d’oppoii- 
lion/iufquesà  l'information  &s  certification11  des  bannies,1  qui nefe 
pourront  faire  k  plutofi:  que 1  huitaine  apres  la  derniere  bannie m  en iu* 
gement  ,n  aux  prochains0  plaids  fubiequens  les  ban  nies p  en  l’endroit  derobeil* 
lance  du  ficf,sfi  obeiflance  y  a.1  Apres  laquelle  certification, s  ne  fera  aucun receu 
oppofant,1  ains  fera  l’acquereur  approprié. 


3  T  N b  omnibus  contractibus  aliis  rerum  f  oli ,  &  immobilium ,  poterit  acquiri  à 
^feu  appropriari c  exfiuperius  præficript a. formula?  &  in  omnibus  approprimentis,^  & 
mittetur plcgiamentum , fine  oppojïtio /  ifique  ad  informationem /  ($f  certificationcm  ^ 
nimentorum,'  quæ  renunciationes  per  agi  non  poterunt fi  citius  3quam 1  ofàduojecutofop » 
uifiimum  bannimentum™  iudice  pro  tribunali fidente"  proxime  fcquentibus0  placitis,  -if 
nimentis  celebratis , p  eo  die  quo  illi  ditioni  ius  effie  incipit* fi  ditio  iuri fiibi  dicundofidta 
pora  habeat"  pofl  quam  tefiationem s  omnis  excludetur  intercefifiorfidlibatumquc  tusdcfj1 
toris  remanebit.  ;  r£H 


tii 7  Des  Âpproprîances, 

k[EN  T  Ο  V  S  AVTRES  CONÎRACTS.] 

Ne  hic  quidem  atticulus  fuo  loco  pofittfs  eil,  quoi 
·(&)  coniundio  indicat,  quæ  hunc  voluit  &  debuit 
adiungere  immediate  poil  z66.  &  inepte  &  inordi¬ 
nate  eil  infertus  intet  ambos  is  qui  hunc  præccdit, 
qui  materiam  connexam  intcrturbat,importunain- 
iertione  alienae  materiae.  Debuit  igitur  hic  fubiungi. 

[τ  O  V  S  AVTRES.] 

Hæc  claufula  in  totum  expungi  debuit  nam  ~tmm- 
λο yci  &adlum  agit.Repetit  enim  femel  iam  ftatuta  d. 
art.  z66i  &cum  ibi  dixerit  (à  quelque  tiltre  que  ce foit) 
quid  voluere  reformatores,  ciim  fubiiciunt  tout  au¬ 
tres  contrats  ?  non  minus  inepte  quam  ii  quis  dicerer, 
omnes  &  plûtes  alij.  Nam  infinita  oratio  infinite 
agit ,  vitra  quam  nil  poteft  intclligi  in  natura  in  eo¬ 
dem  genere.  Proinde  repetendum  eil,  quod  alibi  di¬ 
ximus,  poilulantibus  ordinibus  hanc  vniuerfalem 
enunciationem  fic  conceptam  eiTe ,  vt  vna  omnibus 
omnino  contra&ibus  lex  appropriandi  pofita  noua 
lege  intelligeretur,cum  veteri  diuerfo  iure  vteretur. 

*  [selon  la  forme  svsditl] 

Art.  1 66.  fcilicet ,  &  art.  i6q.  qui  primus  eil.  Hæc 
relatio  arguit  anteriorem  articulum  interiici  non 
debuiife. 

d  [em  TOVTES  APPROPRIANCES.] 

Qui fe  font  par  bannies  (y  certifiai  ion. 

cfy  A  V  R  A  L  I  E  V  d’opposition.] 

1  J  1 

V erus  crebrius  verbis  plegiamenti  vtebatur ,  de 
quo  nos  anterius  prolixe ,  interdum  6c  oppoiitionis 
vt  c.zio.late  c.  ji.led  ruditer  6c  infeite. 

f[ivsc^yES  a  l’information.] 

Inclufiuc,id  eil, inter  ipfos  aitus  informationis  & 
eertificationis.  Informatio  conilat  teilium  interro¬ 
gatione  ,  qui  aderunt  fe  bannimentis  interfuiife  illo 
die,loco,tcmpote.  Fit  autem  iudice  fedente  pro  tri¬ 
bunali  per  antcilatorum  depofitionem,  quosrecor-  £ 
datores  vocant. 

«[certification.] 

1  Certificationis  origo  CT  tutior. 

2  Certificatio  a8m  apparitoris. 

3  ccrtificttionc  non  efl  recipienda  appellatio. 

4  Certificatio  in  auftiombus  diuerfi  turis. 

5  O 8 iduum  quot  dierum  accipi  debeat  late. 

6  Obeiifance,  quid  fit. 

7  Placita  proxima  dicuntur  etiam ,  fi  coepta fint  Iwiuerfx. 

*  lApprtprimentum perficitur  àl’obeiilànccilMf»  que  p 
les  pieds  foient  commencez. 

8  S’il  n’y  a  obeiifance  où  fe  faid  l’appropriment. 

7  Pleni fiima  fecuritas  quxritur  appropr  imcntis. 

^iuaontxs  ea  derey  ibid. 

10  Pefiitutio  aduerfù* praferiptiones  non  datur  Jatifinte. 

I  Certificationis  vêtus  confuetudo  meminit  d.  art. 

40.  Tametfi  foro  veteri  non  vfquaquevfurpabatur 
ante  conilitutionem  quandam  Ducis  Ioannis  anni 
i4i4.qua  cautum  eft,vt  hæc  certificatio  in  poûerum 


Art.CCLXVIII.  1218 

Ά  feruaretiir  ad  euitandas  clancularias  confidioftes. 

.  Eilvero  certificatio  apparitoris  tenunciatio  de  eo, 
quod  cgit  lege,apud  iudicem,quod  profeftione  iudi- 
ciali  confuetudo  fieri  voluit,  de  code  quo  mortu* 
apparitoris  relationi  credi  noller,in  re  tam  momen- 
toia,  idque  facramchto,quod  lcholaftici  audores 
dicebant  referre  iudici  de  citatione.  Quod  fi  ille 
morbo  aut  abfentia  facere  nequit,  teilatione  fada 
de  apparitoris  manu  res  in  ada  redigitur  anteftatis 
fadum  teftantibus.  Quanquam  &  ex  forma,  1.  fed  fi 
quis.  D.  quemadmodum  rellamen.  aper,  procedi.  1. 
i,  poteft  vel  ex  cùm  ab  initio  eodem  titulo  ;  id  quidem 
fæpius  in  apparitoribus, &  miniftrantibus  officio.Eft  z 
vero  certificatio  adus  apparitoris  fimpliciter,  nec 
iudicis  v lia  interfatio  adiici debet,  cuius nullæfunt 
partes,nifi  in  interrogandoiVt  aduarij  in  feribendo. 
Quare  hic  admirari  fubit  hominum  externorum  in-  3 
fipiejitèm  fapicntiam,qui  nuper  fuo  indicio  fibi  ma¬ 
gni  artifices  vili ,  ab  talibus  cenificationibus  appeh- 
lari  reperde,  inaudito  nobis  ac  veteri  foro  exem¬ 
plo  ,  quod  nefando  quidem vnquam  auditum  effet 
•tnbunaiibus  noftris,cum  id  vere  fit  ab  exccutore  ap¬ 
pellare  contra ,  1.  ab  executorc.C.  quor.  appell.  non 
-  recip.  Eil  enim  (vt  ante  diximus)  hic  merus  &fim- 
plex  adus  apparitoris, qui  de  fado  fuo  teftatur  apud 
ludiccm  fine  vlla  iudicantis  interfatione.  Quod  fi 
etiam  iudex  interloquatur  rite  fada  videri  banni- 
menta',  id  pro  decreto  haberi  non  debet ,  nee  per  id 
quicquain  additur  ad  veritatem  adus,neque  de  non 
vero  facit  verum,  fed  declarat  tantum  id  quod  res 
ipfa  continetur.  Itaque  in  appellatione  ab  eiufmodi 
interfatione  nihil  deduci  poflèt,præter  folemniratis 
dcfedum,aut  non  folemnem  promulgationem,  aut 
non  verum  elfc,quod  apparitor  retulit.  Sed  ifti  cùm 
prætcxtu talium  appellationum, de fubftantia  con- 
J  traduum,aur  nulhtare,vel  inualiditatc  cognofcunt* 
imperite  faciunt,  &  inique,  quia  in  appellatione  à 
fentcntia,quæ  de  ritu  pronunciat,id  eft,  forma  acci- 
dentali,nihil  deduci  poteft  pro  grauamine(vt  forum 
loquitur  )  nifi  quod  ritum  &  formam  fpedet.  Hoe 
cùm  conftat,fi  apparitoris  relatio  vera  reperitur ,  & 
bannimenta  fuo  ordine  fada,plane  inutiliter  appel¬ 
latur  :  quod  li  eo  defedu  laborant  via  nullitatis  ipfa 
per  fe  concidunt.  Itaque  non  fuit  antehac  eruditis 
indicibus  vlurpatum,  vt  ad  relationem  feruiemis  in¬ 
terfationem  adiiccrent.  Quare  ridicula  elt  ctiriola 
;  iftorum  hominum  folertia,  qui  plus  in  alieno  iure  fc 
vidiile  putant,  quam  patrijiuris,  &;  moris  peritos, 
imperiti  ipfi&r  experimentis  talium  defedi,  magni 
tamen  fibi  autores  vifi,innouandi  prifei  moris, ex  eo’  4 
quia  in  audionibus  eius  generis  appellationes  vfur' 
pant  à  ccrtificationc  adionum  fcilicet ,  re  plané  di- 
uerfa  &  longe  alia,vt  quæ  in  forma  cognitionis  con- 
tentiofæ  inter  repugnantes  interponitur,  cùm  hæc 
voluntaria  fit,&  nullo  aduerfario  obftantc.  Ideoque 
quilibet  intercellor ,  poft ,  tales  certificationes  ban- 
nimentorum,  intra  decimum  quintum  annum ,  tam  y 
admittitur  ad  nullitatcs  eorum  deducendas,  <Sc  op¬ 
ponendas  per  viam  nullitatis,  quam  fi  inter  ipios 
adus  certificationis  interceifiifet ,  ncc  obftat  iudicis 
interfatio  aduerfus  abfentem,  quo^ontrà  fit  in  illa 
audionaria  certificatione,quæ  non  nifi  præfcntibus 
aut  vocatis  partibus  interponi  poteft.  &  ideo  fi  in- 
rerpofitafit  judicialiter ,  neceilario  abeaeftappcl- 
landum.Cùmid  quoque  perfpicuum  fit,bannimcn- 
torum  folemnia  vim  luam  non  ducere  ab  adu  iudi¬ 
cis  ,  fed  foliusapparitorisagentis,  &  poftremo  dc 
adu  fuo  renunciantis  apud  iudicem  præfentcm , 
etiamfi  in  totum  mutus  effet:  quia  opera  eius  non 


uip  Des  Appropriances,Arc.  C  C  L  X V 1 1 1.  u% 

Jefidiritut  iudicatoiquidcn,  &  iogmtoœ , fed  A  pcrm, in confe^ione il^ehta, 
fa  fumi  “ùm «xat,  auditus  fcilicet.lingu*  oftiaum  «eludendo  retraita,  <,«, om„esd,la„oncs&v  ( 
hoti  cTiaccTlîbriuAa Λ fpontc stppariror  poft lcû.o-  monta  menfuram  captant  a  domtutco  add„m;, 
ritcm  renunciationis  elfe  verum ,  quod  fcnpcum  eit. 


-iiem  reiuiiic'ivuiwmp  - - -  .»  » 

'teftatur ,  etiam  non  interrogante  mdicc.  Quarev.- 
lcanthi  acuti  fcüicet  hommes-,  fed  qunudicio  defi¬ 
ciuntur  ,  ncc  fines  rerüm  intelhgunt ,  &  ton  funt  m 
infringendis  rebus  benè,&  fapienter  conftituns,vn- 
de  hawc  rerum  perturbationem, quæ  vbique  eft,  ac¬ 
cidere  fuit  neccife. 

h  [d  E  S  BANNIES.] 

Ou  bat)  nie  y  inCafu  articülif&î.fupra. 

1  [qvi  ne  SE  POVRRONT.  ] 

Quelles  certifeation  CT  ihfomttion,  fi  contra  fit ,  ptt- 
na  e  il  nul  litatis  aftus ,  &  irriti  approprimonti  ex  na¬ 
tura  verbi  non  poteft,&  quia  peccatur  informa  iub- 
{lantiali ,  quavitiataabhis  corruit. 

r  fl[rLVSTOST  οχε  l’hvî  TAINE.] 

Veteri  £onfuetudine.,  c.  45.  &  46.  approprimenti 
folcmnia  vltimo  bannimento  claudebantur  fcquu- 
tà  ogdoade,  fed  addita  per -reformatores  ad  caetera 
folemnia  certificauonis  ncccllitate  ,  ab  ea 'conle- 
quens  fuit  approprimenta  conium  ari. 

'[hvictaine» 

Qttid  efi  ogdcM,  θ'  f  »<>*  dierum  efi. 

Hic  quoque  fubit  admirari  eorum  iudicia,qüi  ve 

tCrCm  ^ _ ΠΛΙΙΛΜΠ. 

ne  inu.tilij  «·  pivuiu*.  - - 

conuellere,  cùm  veteribus  in  loro  atquc  Omnicom 
merci©  receptum  eifet  ab  oâiauo  ad  odfcauumofti- 
d u uni  conficere,  hoc  eft  à  dominico  ad  alium  domi- 
meumjnec  dies  ofto  integros  exigere ,  lcd  fufticeret 
cœptos ,  quod  ipfum  in  confuetudinariis  &  iudicia- 
libus  omnibus  vadimoniis ,  ailignationibus ,  &  dila¬ 
tionibus  ad  patrum  memoriam  fie  erat  vfitatumvt 
dubiralfe  flagitiofæ  imperitiae  tribueretur ,  quod  ar¬ 
ticulus  huius  tituli  primus  fic  conuincit ,  vt  miran- 


que  fubit  admirari  eorum  mdicia,  qui  ve-  aiterumnun  '««i- 

,’fitatum  computationis  morem  nouatio-  u  habet.  Triginta  aut  paulo  plur< 
&:  proinde  pcriculofa  nuper  adori!  funt  heroes  in  partes  duxeris  ,  altem 

v1  1  ....e _ „  rmr  (Ύ  Κίς  nlus  minus  vieinti ,  1 


excludendo  retractu,  quæ  omnes  dilationes 
monia  menfuram  capiunt  à  dominico  ad  domjjii* 
cum ,  θ  de  iour  à  tour.  Hoc  idem  in  ailignationibus 
omnibus  iudicialibus  vêtus  forum vfurpatiit  idc 
Curia Parifienfis  matrix  eætcràrum ,  idem  relia  ^ 

Cur  vetera  fubinde  mutando ,  vertendo ,  verfando' 
rotando,  malumus  infidias  ftruere  commerciis  in 
tam  momentofa ,  quàm  ea  rata  elle ,  ψχ  ordine  & 
tempore  femper  eodem  omnibus  olim  tribunalibus 
valuere ,  cùm  veterum  vfum  indubitata  obferuatio 
j.  edamnum  teftetur  nona,  nec fciat pene quifquam 
-  nec  fidat  repertæ.Quid  enim?  Cur  agentibus  manus 
porrigimus  ad  fubucrtédâs  reorum  fccuritatesmo- 
ribus  nixas, &  vfu  ha&enus  tam  certo  quam  diutur- 
jno.Nam  vt  lurifconfultus  loquitur ,  cùm  de  damno 
quæ  ritu  r ,  &  par  vtriufque  conditio  eft ,  quare  non 
potior  fit  qui  rem  tchet  quàm  qui  perfequitur ,  l.fi 
ieruum.  fcquirur.  D.  de  verb.  oblig.  Hæcfeüic«  ) 
præclara  huius  temporis  fapiemia  eft, non  monenda  (  1 
fubinde  moucre ,  de  certis  facere  iliccrtiffima ,  fixa  \ 
refigere ,  &:  quadrata  murare  rotundis ,  cùm  libeat  I 
vti  praeceptis  tk  receptis.Sed,  b  moribus  antiquistes 
ftctir  Romana,  decufque.  Hic  quifquam  malit  alte¬ 
rius  temporis  elle  o&iduum,  quam  ftati&abàeùo 
per  omnia  fora  recepti  &  vfurpari,  fini  fcilicetvt 
diecula  captetur  ad  fubuertenda  aliena  commercia. 
Namque  hic  non  liberrccudere  rixofas dilïèrratio- Ti,<; 
nes  de  illo ,  an  dies  termini  computetur  in  termino,  ^ 
quod  alij  plena  manu  ante  vcrfauêre,fed  ita  vt  com- 
pofitis,comparatifquc  fcntenriis  opinantium,  nihilo  η·„ 
dodtiores  legentes  remitterent ,  quos  docendosfu-  w,  4. 
fccperant ,  &.  fi  verum  fateri  volumus  èiürenoilro«*. 
non  habuerunt,vnde  facerent,  quando  vnumarçue 
alteriim  non  plures  alterius  opinionis  quftorilates 
habet.  Triginta  aut  paulo  plures  fehtentiaeeiufdem  v 
heroes  in  partes  duxeris ,  alterius  non  pauciores.at.  j  { 
que  cx  his  plus  minus  viginti ,  non  folum  emanfo-l  ] 
res, fed  &  aperte  defer tores,aut  defultores,  qui  cùm  1 
in  fuis  cailris  non  diu  fteterint,  mox  in  aduerfaria  J 
dilabuntur,  hoc  eftvnum  atque  aliud  fenriunt.  Cs- 
teri  boni  fcilicet  pacificatores  limitando, diftinguen* 
do  ,  excipiendo  ,  dum  dilTidium  volunt  componere, 
clallicum  canunt, bellum  incedunt.  Inter  hosniean-  1 
dros  &  labyrinthpfa  diuortia  viarum ,  curnonincc- 


Cirüh  CX  laujfliliuivia  uiuv*iw  , - 

ticulus  huius  tituli  primus  hc  conumct ,  vt  m.ran-  ditur  bafiW.  quid  in  nobis  menus  ΜΟ#»* 
dum  iit, quid  in  mentem  venerit  diucrfum  arbitra..-  E  de  mutare  placet ,  quiimerpretanone p 
tibus ,  &  nos  arricul.  rj.  attigimus.  Quate  cur  hoc  tam  habuerat  cx  vfu.an  vl Ius  «rt™»tc^r«o 

/v  ·  .  _ niin  mm.  iîipfudinevtcnnuinï  Ouidannonteitanpouum 


odtiduum  temporis  alterius  flatuendum  elle  pura- 
rmt, ratio  nulla  apparet,matcria ,  fubicbto ,  &  caufa 
ftatuendi plane  eadem, cùm  indidæ  folemnitatis,  & 
formæ  partem  faciat  extremum  hoc  odliduum ,  nec 
feparari  ab  pnore  fui  parte  poilit.Cur  enim  alia  edi¬ 
ctis  alia  certfficationi  tempora  ftatucrentur?  Cur 
deferipta  fuis  numeris  approprimentorum ,  &  do¬ 
miniorum  folemnitasdiucrfo  iure  cenfetur  contra 
regulas  ?  Cur  fi  diuerfum  fenfit  conluetudo  non  cx- 
preflit  ?  Cur  hifdcm  &  totidem  verbis  oftidui  intel- 
liguntur  diuerfii  ?  Cur  eadem  verborum  conceptio? 
imo  verbum  idem  odidui ,  aliis  nouem ,  aliis  o&o , 
aliis  decem  dieî^uratur  fignificare ,  &  interuallum 
aliud. Difpiciatur  quodvfquam  confuetudode  odi- 
duo  ftatuit ,  fi  non  o&auus  ad  oétauum  intelligitur, 
idque  non  ab  dici  confummatione  ,  &  momentis 
perfe&i,  fedab  adus  potius  qui  geritur  momento, 
idinapproprimentis  edictalibus,  idem  in  aCtioni- 
bus,«Sc  cridis,  idem  in  proferiptionibus  &  bannis  ca¬ 
pitalibus  :  in  reformationibus  profeifionum  fcuda- 
iium  (  rotulos  appellant  )  in  bonis  vacantibus  &  re- 


tam  naDuciuicA  viu..m  - r  * 

fuetudine  vtentium  ?  Quidannonteftaripoflumus 
&  bona  fide  intra 50.  hos  annos,  quatuor  amplius 
millia  approprimentorum  tali  o&iduovaluille  , cu¬ 
ius  certilfimifunt  telles  hi  oculi,  &  aures?  Q?° 
idem  estera  tribunalia  obfcruaucre.  Nec  dubitiu- 
dum, quin  vtilitas  obferuationis  maior  &  certior  t, 
quado  fic  obferuantibus  nullum  ab  nulUtatibusp  - 
riculum  futurum  fit ,  diuerfum  fequentibus  viu 
dieculç  captatio  omnes  omnium  pene-iecuntates 
cafum  datura  eft.  An  hocdocuit  ciuilis  ‘aPietI^ 

F  partem  tueri,  perquam  aftus  periret  potius q 

valeret  contra regulaSjl.quoties.D.de  ver  ·°  X 

architeftandas  &  moliendas  nullitates,quas 
fus  quifquam  alienæ  conuentionis  fpcculator  n :  - 

boni  fide  agenribas.QuHwnuvefc^»^ 

antiquitas  in  viu  certo  habuerit  non  e 
quid  identitas  rationis  &  difpofitiomspan 
non  videt.  Perge  porro  exquire  à magiftn  ^ 

idem  ipfum  in  iua  quaque  arte  ht 

fpondeat  -,  incipe  à  Theologis ,  Cum  -  , 

mentio,  tertia  intelligitur  quæ  fecundam^  V 


1221  Des  Àppropri  ances,Àrt.  CCLXVÎII.  1222 

tur j Cum Chriftüs dicitin  Euarigelio  ,  foluite  tem-  ^  obfcruatis  omnium  temporum  placitis  omnibus. 


Iiodit 

tamen 


1 69.  » 

f»c. 


.-lum  hoc,  ôc  poil  tres  dies  reædificabo  illud.  Et  ali- 
biiGeneratio  praua  &  adultera iigmim  querit,  &  li¬ 
gnum  non  dabitur  einififiguum  Ionæ ,  quæ  de  rc- 
iurre&ione  dicebantur,  atqui  conilat pridie  para- 
fceues  crucifixum,parafceuetotaiacuilie  ,poftridie 
refurrexilfe,  idque bene  mane ,  quod  Auguft.  lib.  4. 
de  dotftr.  Chriiliana  annotat.  Eadem  lententia  alte¬ 
rius  loci  Euangclici,qiiem  alioquin  pugnantem  cum 
alio  Epiphanius  conciliat.libro  2.  Panna.  Quid  Me¬ 
dici  cum  tertio  die  moueri  bilem  dicunt ,  &  exiilere 
tertianas,  anquifquam  itainfanit,  vt  quartum  pro 
tertio  intelligat  :  talem  cenforcm  fi  febris  illa  corri¬ 
piat  difcat  vel  inuitus  fuo  malo  non  elfe  quartum, 
quo  febris  recurrat,  quod  Hipp.  deffinit  apud  Gale- 
num,lib.4.de  morbis  vulgaribus.Quid  in  hac  mundi 
fabrica  nonne  fex  diebus  opus  omne  creatoris  per- 
feftum  eft ,  feptimus  quietis  fuit,  hinc  hebdomadas 
Mathemathicis  ôc  Aftronomis  &  agricolis  feptem 
diebus  conflat ,  in  his  vnus  dominicus  fi  quem  addi- 
deris,is  necellario  oélauus  erit  alius  fcilicct  domini¬ 
cus,  adiice  alium  is  nonus  erit ,  fi  quidem  monas  ad¬ 
dita  oftonario  nouennarium  facit.  Atqui  confuctu- 
do  odtauum  tantum  defiderat ,  eratque  haud  dubie  q 
in  certificatione  expreiliira,  quod  in  bannimentis 
dilertè  erat  cautum ,  nifi  quia  dominica  ccrtificatio- 
ncm,  adcum  feilicet  iudicialcm ,  non  poterat  admit¬ 
tere  ,  ficut  edifta,  id  eft ,  bannimcnta  dies  dominici 
admittunt.  Nam  quod  de  verbis  argutantur,/?**/#.*;»* 
aprcs,Ccdu\o  nugantur,  veluti  o£to  dies  poft  vltimam 
edidlorum  dominicam  exigantur,  fcitum  eft  cria 
ediita  interucnire  debere, par  trois  Dimanches  l'vn 
.  apres  l' autre ,  nec  hîc  verbum  d'apres  facit,  vt  domini¬ 
cus  prior  non  computetur  in  termino. Nec  enim  re- 
<ftè  percipientibus  vo xyd’apres,  int  clligenda  eft  à  fine 


Namque  poftrema  dies  bannimenti  quafi  vadatia 
eft  omnium ,  quorum  intereft  ad  proxima  8c  inflan¬ 
tia  placita. 


>[n 


s.] 


Placita pofteriora  tempora appellauerunt ,  voce 
Canoniftis  quoque  vfurpata  ,  quod  nos  articul.i. 
confuetud.notauimus.  Sed  nec  quaeuis  placita  intel- 
ligendafünt,  fedea  tantum  in  quibus  de  rebus  fo Ii 
agitur.  Excludit  itaque  ,plefls  de  meubles  ou  deliurances. 

B  in  quibus  de  rebus  foli  nihil  agi  poteft,  fed  de  rebuS 
mobilibus  dumtaxat,aut  perionalibus  a&ionibus. 

P  [EN  L’ENDROIT  de  i’ OBEISSANCE 
ο  V  F  1  E  F.] 

Eft  hîc  aliquid  quod  de  iure  patrio,  &  Britanniæ  6 
proprio  intelligi  conueniat.  Redores  prouinciarum 
Britannia:  non  folent  placitorum  caufa  quoquam 
demigrare,ncc  ficutiin  Francia,inferiora  tribunalia 
obeunt  ad  alfifias(vt  loquuntur)tenendas,  fed  ditio¬ 
nibus  quibufque  ,  &  inferioribus  dominiis  ius  di¬ 
cunt  in  fua  primaria  fede ,  nec  id  tamen  paifim ,  aut 
omni  rcmpore,fedfua  ditione  quæque  tempora  fla¬ 
ta  habent,  quibus  agere ,  Ôc.  conueniri  apudre&o- 
rem  prouinciæ  polline ,  qu  ils  appellent,  congeT^  menées , 
CT  obeifances, non  diuerfo  iure  quàm  quo  Franci  olim 
apud  ParlairicrHum  vtebantur ,  nunc  penè  oblitera- 
to  ,  cùm  fui  cuique  bailliagio  dies  flati  efTent.  His 
conueniri,  ôc  cum  his  agi  per  eos  dies  poteft  apud 
Rcdlorcm  prouinciæ,  extra  cos  refpondere  non  co¬ 
guntur.  Exemplis  res  fiet  illuftrior.  Parent  Rhcdo- 
ncnfi  præiidi  V itreium  ôc  Filicerium  die  primo  pla- 


dici, fed  à  fine  adlus  qui  geritur,  hoc  eft  ab  ipiisban-  j)  citorum.  Caflrobrientiurn  vii.  Guarcia  viii.  Hc- 


nimentis  quæ  fiunt  matutino  tempore  intra  facra, 
reliquum  diei  rebus  agendis  inutile  eft ,  idcoque  ra¬ 
tio  eius  non  habetur ,  flcdti ,  ôc  cum  placita  haben¬ 
tur,  hîc  omnis  adlus  certificationis  exercetur  ,  quod 
de  die  fupereft  inutile  eft  ad  adtus  rerum,  ideoque 
fine  computatione  eft.Quare  delinant  ineptire.  Sed 
fuit  intra  viginti  hos  annos  hæc  feculi  labes,  ne  quid 
homines  de'  folitis  manere  vellent,  non  indifcipli- 
nis ,  non  artibus  liberalibus ,  non  in  externis  homi¬ 
num  aélionibus,non  νΐόΐιι,ηοη  inceflii,habitu,  ædi- 
ficationibuSjfupelledlili,  non  denique  vllo  quod  ve- 


deum,ix.  Môtfortis  decimo. Hic  cùm  de  hac  ogdoa- 
de,de  qua  hîc  loquitur,llatuedum  erit ,  intereft  quid 
agatur.  Nam  cum  duo  termini  confiderandi  fint,à 
quo  feilicet ,  &  ad  quem  ,  terminus  à  quo  certus  eft, 
ab  vltimo  fcilicct  bannimento,  de  termino  ad  quem 
quidam  dubitarunt.Nam  cùm,  vt  ante  diximus,  pla¬ 
cita  Rhedonenfia  Vitreium  aufpicetur,  quidam  pu- 
tabant,etiam  fi  de  re  Caftrobrientio  fubiedla  agere- 
tur,terminum  ad  quem  metiendum  ad  primum  pla¬ 
citorum  diem  ,  quo  dic  cum  V itreis  ageretur ,  quod 
perquam  falfum  cll.  Neque  enim  refpe&u  Caflro- 


teres  vfurpaflênt ,  atque  ita  efficere  omnia  libi  acu-  h  brientij  placita  dicuntur  inchoata ,  ex  eo  quod  cum 
tius  vid<?re  vifi ,  vt  cœlum  terræ  mifceri  &  videre  ôc  Vitreis  agitur.  Neque  enim  Caftrobrientianusvllus 
pati  cogeremur.  Nam  fiderum  politus  varij  nccæ-  agere  aut  conueniri  his  diebus  poteft,  quibus  cùm 
ftatcs,nechyemesprifcavfquamvbertatcfluerepa-  Vitreis  ius  eft,  fed  fuis  dumtaxat,  hoc  eft  Caftro- 
tiuntur.  brientij  diebus.  Quare  hæc  ogdoas  computanda  eft 

ab  vltimo  bannimento  ad  leptimum  placitorum 
diem, quo  die  cum  Caftrobrientio  ius  elfe  incipit.  Et 
hoc  eft ,  quod  hic  dicit ,  en  lendroiil  de  (in  obetftance.  Et 
ne fe peut  on  approprier  d’vn  héritage  de  C'hafieaubriant,  on 
autre  menee^qu  en  l’endroiil  de  fin  obeiffance  de  fis  tours. 
Et  ne  fi  doutent  dire  les  prochains  pleif.  qui  fi  tiennent  pour 
Vitre  jieiceux  encommcncef.car  les  plers  de  tiennes  ne  fe  com¬ 
mencent  pour  le  regard  de  chacune  iunfdiftion  inferieure » 
que  par  la  tenue  deVobeijfance  particulière  de  chacun  fiege}  01* 
turifdtÛion  inferieure ,  dont  eft  que ft ton.  Facit  quod  in  fî- 
fimili  Bocr.  ex  Caftrenfi  recitat  decif.  40.  niun.  é. 
Quod  cùm  ftatuto  Brixiæ  alio  die  ius  diceretur  ciui- 
bus,alio  forenfibus,aut  vt  alicubi  apud  Francica  tri¬ 
bunalia,  alio  nobilibus,  ôc  item  ignobilibus  alio, 
cos  dies  per  quos  ciuibus  ius  diceretur,  non  compu¬ 
tari  in  præfcriptionc  perficienda  forenfibus ,  quia 
perinde  habendum  cllc^quo  ad  forenfes ,  ac  fi  om-» 


m  [  E  N  IVGEMENT.] 

Neque  enim  alibi  certificatio  fieri  poteft,  idque 
iudice  fedente  pro  tribunali,  Ôc  cognitionibus  va- 


"  [  Λ  V  X  PROCHAINS  PLETS.] 

Proxima  placita  funt ,  quæ  nulla  alia  antecedunt, 
quæque  immediate  fequuntur  vltimum  bannimen- 
tum,ncc  alia  intcrcedunt,l.z.$.  hæreditas  ôc  $.  legiti- 
ma.D.de  fuis  ôc  Iegit.l.proximus,&  1.  proximi.  D.  de 
verb.fignif.Quarc  proximis  non  certificaire,nullita- 
tem  importat  approprimenti.  Nec  vltcrioribus  fc- 
cilfe  profuerit ,  alioqui  homines ,  quorum  intereft, 
circumueniricontingeret,aut  magna  molcilir.  affici 


1223  Des  Appropriances,  Art.C  C  L  X I X, 

. . ..  Tr-jrmp  illos  feffioniun  dies  A  omnes  tamen  ditiones  aut  inferiora  tributialk 


nino  ms  non  diceretur.  Itaque  illos  feffioniim  dies  A  omnes  tamen  dmones  aut  inferiora  tribunalia 
forcnfibusfton  computari,quibus index  poftulatio-  iure  vtuntur ,  eft  enim  priefcnpu  luris  aut  priuilcgij 
ni bus  foraffi um  non  vacam.l. audies.  D.  quis  ord.  authontate  pnnapah  conceffi  d  „iro^„,  $ 

in  bonor  poffi  fer.  Sic  Caftrobrientio  dies  computa-  communnurevtuntur.quouistemporeeuoc^r 

Ii  non  oportet, quibus  Vitrcio  dumtaxat  ius  dicitur, 
ldque  priuatiuo  iufe,veluti  etiarti  Panfus  ohmeum 
7  Parlamcnta  effient  annua,  &  quotannis  regio  reicri- 
pto  euocarentür*  etiam  fi  Parlamentum  Coeptum 
erat  à  diebus  præpofitatus  Parifienfis  ,  poterat  ni¬ 
hilominus  affignatio  dari  alicui  de  Bailhagio  Arte- 
iii,aut  Campanice  ad  dies  fui  bailliuatus,  modo  lu- 
pereffent  adhuc  o&o  dies  vfque  ad  eos ,  qui  cafus  effi 


communi  iure  vtuntur,  qiiouis  tempore  euocati  rffi 
fpondere  coguntur  faluo  remiffionis  iurc  ad  fUoj 
ordinarios,  qutls  appellent fuietls  en  chef ,  cr  desherit 
qui  font  en  tels  fiefs  comme  communément  font  fiefs  amorfh 
CT1  enclautfpn  s’approprie  à  toM  les  tour  s,  car  its-n’itit  point 
de  particulière  obetfance ,  ou  de  tours  propres  & priiattft 
pour  eux  ,pourueu  quily  au  huiflame  entre  la  derniereban. 
nie,  CT  iappropricment par  certification.  Cæterum  nihil 
ner  effient  adhuc  odo  dies  vique  ad  eos ,  qui  caius  eu  hic  expreffium  .eft  de  apparitoribus  per  quos  banni- 

nofter  formalis ,  &  habetur  in  ftylo  parlai»,  tic.  des  B  menta  fieri  debeànt,  cum  veteri  foro  certiffimaeffei 
adtour.  S.v.Nam  ftylus  erat  ad  proximos  dies  fui  bail-  regula  per  ordinarios  cuique  di&ioni  attributos  fie- 

liuatus  quemque  citari  in  his  terminis  ,  quibus  hccc  ri  debere,  qu  ds  appellent  ameneurs.Quodmpcûmo- 
confuetudo  vtitur.  Reddi  enim  oportet  fingula  fin-  Λ  ,ri,rri  l" 

ouÎis,cùm  non  poteft  fieri  relatio  ad  omnia,  vt  An- 
gcl.dicit,l.i.§.  dolum.  D.  dc  dolo.  glof.  1.  qui  in  futu- 
rum.jf.i  .D.dc  pa&.vcluti  fi  quis  diceret,  homo,  bos, 
aquila ,  ratiocinantur ,  volant,  cornuta  funt ,  nemo 
taminfanus  rcperirctur,qui  volatum  referret  ad bo- 
uem  ,  aut  cornua  ad  aquilam,  aut  ratiocinationem 

ad  vllum  cx  duobus  poftremis.  Sic  cum  placita  Rhe- 

i  _  Γ.  _  j:  ►  C.  /<...·»  ΛΤ ι’μ-οιλ  r^m  nonrc  np  V 1  - 


rideDcre,^»  w  «www/j·  yuuu  nuper  inno- 

uatumeft  quodam  iudicato ,  induttumquevtfuum 
cuique  ca  de  re  effiet  arbitrium ,  cùm  maiores noftri 
nullum  omnino,  adum  de  re  foli admitterent,  qui 
non  effiet  per  ordinarios  apparitores  c.oafe&uy. 
Quod&  in  vocationibus  in  ius  etiamnum  manet. 
Sunt  quibufdam  fui  viatores  per  quos  ifta  iure  pa¬ 
trimoniali  exercentur ,  quos  vocant  noyers ,  (j  W. 


acivnum  ex  uiwuu»  ^uuuuo.üu.  '·“***  r — . - 

donenfia  dicuntur,n  cum  Vitreio  rem  habes,  de  Vi-  C 
treis  intelliges,  fi  cum  ciue  Qiftrobrientiano ,  aut  re 
eius  foli,  omnino  illi  dies  fpedandi ,  nec  placita  Ca- 
ftrabrientiano  coepta  dicuntur,  quia  Vitreio  ius  di- 
catur.Sunt  enim  ifta  diucrla,  &  fi  nomine  vniucrfali 
8  comprachendi  polfunt  fingula.  rourquoy  les  prochains 
pletl^de  pennes  pour  "V/i  héritage  de  Chafieau-bnant  ne  com¬ 
mencent  pts  aux  tours  de  la  menee  de  Vitré  ,mau  dufiptief- 
me  tour  des  plcHf,  CT  fe  doit  la  huitaine, dont  il  e fi  parle  tty, 
compter  au  tour  de  l’obeiffance.  Ha'C  lcuicula  videri  pol¬ 
funt  ,  nifi  grandes  fæpc  tragoedias  prætextu  tantulæ 
dubitationis  pridem  excitari  comperifficm  vfu  ,  »t- 

_ ~  Ι.^»Λ··ί»Άΐ·πηι  ίιι/ίι/*ΐι  iirmnilflpnf  111  Πί 


s[APRÉS  LAQJfÈLLE  CERTIFICATION.] 

Eftenim  hic  vltimus  adus  approprimenti,  inter 
præfentcs  quidem:  Nam  de  ahfentibusfequcnti ar¬ 
ticulo  ftatuitur.  Audiri  tamen  interce ffiores  tum, 
quoque  receptum  eft,  cum  adhuc  iudcxfedetpro 
tribunali. 

‘[ne  sera  avcvn  recev.] 
Perfpicuè  hîc  apparet  exceptionem  litis  finit* 
dariaduerfus  feros  interceffiores ,  in  qua  id  tantum 
quaritur,an  appropriatum  fit,de  quo  feripto  omni¬ 
no  doceri  oportet ,  quod  cùm  eft  fadum ,  &folem- 


dubitationis pridem  excitari comperillcm  viu  ,  at-  noaotmupwusi^uuu^...»».^-».,  r,. 
que  adeo  imperitorum  iudicia  impuliffent  in  dete-  D  nia  conftant,  protinus  occludi  omnis  ludiciata* 
_.· _ a;-  ftio  débet.  Ôcador  excludi  :  de  quo  fine  nos lau 


lUtl  tUllUUlU.  \JiiiiLAO  wvvuivii  . -  q — 

ftio  debet,  &:ador  excludi:  de  quo  fine  nos  fans 
multa  diximus  art.z66.vcrbo,</«  tout. 

“,[ains  sera  l’acqxerevr 

a  P  P  R  ο  P  R  I  E.] 

Hîc  quoque  verba  (  du  tout  cr  entiers  tous)  iiueri 
dcbuerunt,quæ  funtdid.articul.z66.  expreffa,per- 
quæ  ius  omne  cius  contra  quem  prafficriptum  eft, 
in  præfcribentem  approprimehto  transfertur  fubla* 
ta  obligatione  omni  ciuili  &  naturali;  de  quo  Barri 
fcquitur.S.fi  viam.D.devlucap.  &  Ang.l.i -C.de iui 
plaider,  ny  approprier  d'heritaçre par  ladite  menee  *,  Summo  £  glof.&  Ang.l.cum  notiÎximi.C.dc  præ  cnpr.trig. 
quidem  iure,  cùm  ilia  miffiqncm  obtinuir.  Rccc-  haec  alibi,  cum  etiam  de  illa  fallaci  Barto  10^  eni^ 


ilUL  \J  1 11U1  uni  ... 

rius  vecordia  iudicandi, quin  etiam  caufam  quærcn 
tibusparua  etiam  pro  valde  momentofis  obiici  ni¬ 
mium  quam  fæpe  animaduertiffiem.  Sed  ifta  diferi- 
mina  dierum ,  &:  ditionum  fcio  in  quibufdam  tribu¬ 
nalibus  referiptis  regum  effie  fublata  :  Noftrum  qui¬ 
dem  ca  etiamnum  retinet ,  fine  quibus  facile  eft  fal¬ 
lere  in  approprimentis. 

ί[εν  l’endroit.] 

Tellement  que  s’ilya  plufieurs  obeiffances  expediees  en  ~)>n 
matin ,  depuis  que  l’vne  aura  eu  conge',  ilnefiepeutplua  rien 


quidem  iure  ,  cùm  ilia  miïfioncm  obtinuit.  Rece¬ 
ptum  tamen  eft  aequitatis  obtentu  potius  quàm 
fummo  iure,  vt  in  eadem  audientia  venientes  au¬ 
diantur,  fi  intercedunt. 

r  [si  OBEISSANCE  Y  A.] 

In  quibus  tribunalibus  is  mos  receptus  eft,  non 


tione ,  de  diredionc  verborum  ad  prafficribencem 
aut  agentem ,  aut  in  rem  conceptis  verbis  differe¬ 
mus,  dc  quibus  locus  apud  Fclyn.  c. quoniam  ext.de 
prafficript.  Balb.  in  prafficript.  2.  parte  tertia  princi¬ 
pe  q.14· 


Article  CCLXIX. 

*  elv  Y  ejui  efl  approprié3  d’héritage, pnr  bannies b  en  h  forme  ΓϋΓ- 
dite c  eft  défendu d  contre  tous  ceux  du  Duché , c  &  contre  ceux  q»1 
font  hors  1  e  Duché,  il  conuiendroitf  que  l’acquereur  les  euH .tenus 
par  an  de  iour/  apres  l'information  &  certification  fai&e  délai  ^  « 
bannies  ^  h  fans  empefehement, 1  s’il  n’y  auoit  dol ,  k  oufrauceau 

contraû,m  ou  aux  bannies/ auquel  cas°compcteroitaâ:ionJnonobftantle  it 

bannies  &  certification  d’icelles, p  iufques  à  dix  ans q  apres  ladite  certification. 

(Ά 


122;  Des  Appropriances,  Art.CCLXIX.  1226 

QVi  fibi  acquirit a  res  feli,  per  bannimenta  b  ex  præfcript  a folemmtate , c fecurits  efl d  ad- 
uerfiis  omnes,  qui  in  Ducatu  domicilium  habent,  cfed  qui  extra  Ducatum  conftituti 
junt  \  oporteret ,  £  vt  acquifitor  illas  realiter ,  &  naturaliter  pojfedijfet,  §  pofl informationem, 
φ"  certificationem  ritejiôlam  prœdiilorum  bannimentorum ,h  abfque  vlla  interruptione ,  f 
non  dolus, k  aut fr aus, 1  contraôlui , m  aut  bannimentis  intercefifjet, n  quo  cafu, 0  competeret 
attio,  nihilpr  œfatïs  bannimentis  objlantibus ,  eorümque  denuntiationibus,?  tvfque  ad  decen¬ 
nium,  q  a  delata  certificatione. 


[D’HERITAGE.] 

V bique  ferè  hæc  vox  repetitur,  vt  intelligaturhoc 
genus  approprimenti  conuenire  rebus  foli,  quæ  pro- 
priè  Sc  iubftantia  taies  funt,  non  iuris  fidione, de  quo 
antedifleruimus,  art.  166.  verb.  d'hcr  nages. 

b  [En  la  forme  svsdxte.] 

Per  articulos  26/.  z66.  268. 

c  [Est  defendv.] 

Tlenifiima  fe  curitas  dppropr  ementorum. 

^/Cn  refhtutio  detur  aduerfm  eu. 

Quod  Iurifconfulti  dicere  folent,  tutus  eft,  &  fe- 
curus  omnimoda  fecuritare;  8c  quod  text.  exprimit, 
1.  omnes.  C.  de  præfcript.  triginta  annorum.  Omnis 
(inquit)  adio  quadraginta  annorum  curriculis  Γο- 
piatur,  &  nullum  iuspriuatum  publicumve,  in  qua¬ 
cumque  caufa,  vel  quacumque  perfona  quadraginta 
annorum  extindum  iugi  filentio  moueatur;  &  infra, 
iit  liber  (inquit)  8c  pleniffima  munitione  fecurus. 
Plenifllmæfecuritatis  vox  repetitur,  &leg.vlnm.  C. 
de  cdid.  d.  Adria.  toll.  Itaque  HcutSalyc.  ait  inleg. 
Sicut  eod.  tirul.  plenilîimè  verbum  ponit  rem  in  ter¬ 
mino  vitra  quem  non  efl;  progreflus,  vt  fupcrlatiuum. 
Si  leg.vltim.  C  defund.  patrim.  lib.n.  nullam  mo- 
lciliam ,  nullam  adionem ,  nullam  inquietudinem 
formidare  debet,  qui  tanto  tempore  pofledir,  Sc  did. 
leg.  ficut,  pofl;  hanc  (inquit)  temporis  diffinitionem, 
milii  vlterius  mouendi  facultatem  patere  ccnfemus, 
etiam  fi  legis  ignorantiam  excuiare  tentauerint  8c  c. 
ad  aures  in  fin.extr.  de  præfcript.  vbi  præfcriptio  qua¬ 
draginta  annoru  omnem  prorfus  adioucm  excludit 
Scc.  volumus,  1 6.  quæft.4.  quietem  (inquit)  eorum 
omnibus  modis  procurate.  Itaque  Ang.  I.  Papinia¬ 
nus.  §.  fi  quis  mortis.D.  de  inof.  teftam.  feribit  cui  à 
lege  detur  fecuritas,  nec  diredè  nec  indiredè  vexari 
pofle.  Quare  omnino  admirari  non  definam,  poil 
tantas  verborum  exaggerationes,  quæ  tam  difertè  de 
Imperatorum,  Sc iuris  intentione  teilarentur,  exti- 
tiile  vllos  homines, qui  verbis  hanc  ipfam  fecuritatem 
extollerent,  re  tollerent  reperta  ratione,  vt  fibi  vide¬ 
bantur  acuta,  qua  tanta  verborum  pondera  eluderent 
introduda  reftitutione  in  integrii  aduerfus  perfedas 
tempore  præfcriptiones,  idque  ex  vulgaribus  caufis 
abfentiæ,  ignorantiæ,&  talibus.  Diximus  paulb  ante, 
cum  de  interruptionibus  commentaremur,  eifc  refti- 
tutiones  quafdam,  quæ  adionis  iure  peti  poflent, 
quafdam  quæ  iudicis  officio,  atque  ideo  præfcriptio- 
num  tempora  diuerfa  efle;  quia  quæ  officio  iudicis 
peterentur,  quadriennio  expirarent  l.vlt.C.detemp. 
in  integ.  reil.  pet.  c.i.  dereftit.  ininteg.  lib.6.  Hoc 
pofito  mira  inter  fcholafticos  audbores  pugna  incan¬ 
duit,  anperfedæpKefcriptionesper  reftitutionem  in 
integrum  infringi  poflent,  cx aliqua  earum  caufarum 
ob  quas  concedi  folent, veluti  ob  abfentiam  aut  igno- 
trgentr .  in  Conf.  Brit. 


rationem  Sc  tales,  de  quo  vbique  pugnatur  in  noftris 
libris,  vt  non  immerito  AymoCrauetta  vir  eruditus 
epiphonemate  miferos  litigantes  exclamet ,  quibus 
in  tales  controuerfias  incidere  contigit,  de  quibus 
nihil  certi  eflet  iure  conftitutitm ,  8c  quod  ab  arbi¬ 
trio  cuiufque  Sc  opinatione  potius  penderet,  quàm 
à  certis  vilis  regulis.  Sunt  vero  controuerfiæ  capita. 
Etiam  completa  præfcriptione  longiflima  quantali¬ 
bet  exaggeratione  verborum  lmp.  vtantur  d.  1.  vl- 
tim.  C.  de  fund.  patrim.  Sc  talibus  dari  tamen  reili- 
tutiones  ex  capite  ignorantiae  rei  Domino.  Huius  fen- 
tentiæ  audores,  ne  prolixior  fim  coegit.  Tiraq.  in 
retrad.  §.  3;.  glof.  4.  numer.37.  Franc.  Balbus  part. 
4.  quartæ  partis  q.  2.  9.  Aymo.  Crauetta  lib.  de  tem¬ 
pore  parte  quarta,  incip.  materia,  nutn.jo.  Nec  pu¬ 
tat  Crauetta  vllam  tantam  vim  verborum  efle,  quae 
rellitutionempolfit  tollere ,  idque  tam  invincenna- 
riaquam  tricennaria.  Hæc  fententia  manifeilo  iure 
oppugnatur  leg.  final.  C.  de  præfcript.  long,  tem- 
por.  cùm dicit,  nulla, vel  fcientia,  vel  ignorantiaex- 
pedanda.  Ridicula  efl:  enim  folurio  Bart.  l.i.§.  fi  quis 
propter.  D.  de  iti.  ad.  quæpriuat.  textum  intelligit 
ipfoiure,  fedeffedu  non  item,  quæ  opinatio  plane 
illudit  fenfibus  8c  fophifticam  fpirat.  Quare  plures 
negant  in  vicennaria  dari  reili turionem,  quos  Tiraq. 
colligit  ibid.  numer.  42.  quia  illa  l.vlt.  ignorantiam 
non  patitur  illi  obiici.  Sed  iidem  qui  de  vicennaria 
negant,  de  tricennaria  admittunt,  quia  de  tali  d.  l.vl- 
tim.  non  loquitur.  Iidem  contra  quadragenariam  re- 
ilitutioncm  no  recipiunt  propter  d.l.  omnes,  vt  Alex, 
conf.  2.  vol.3.  Bart.  Li.  §.fi  quis  propter.  D.  de  itine. 
ad.  quæ  priuat.  Decius  conf.29.  Crauetta  vbi  fup.nu- 
mer.  56. 

Quidam  neutrobi  admittunt,  quos  Tiraq.  colli¬ 
git  numer.  37.  Sunt  qui  minoribus,  8c  Ecclefiis  reili- 
tutiones  largiantur,  abfentibus  Sc  ignorantibus  dene¬ 
gent,  quos  Tiraq.  num.  47.  Crauetta  conf.  49.  An- 
char.  conf.  170.  Quidam  ignorantiæ,  Sc  abfentiæ  cau- 
fas  minoritati  anteferunt,  quos  Tiraquell.  recenfet 
num.  48. 

Quidam  alio  atque  alio  locodiuerfum  fentiunt, 
Sc  inconftantia  iudicij  mentis  errorem  produnt,  vt 
omnino  admirabilis  videri  debeat  indiciorum  diuer- 
fitas ,  aut  principum  focordia  ,  qui  de  his  tamdiu 
patiuntur  dubitari,  de  quibus  vno  verbo  coniliruerc 
poterant. 

Quo  magis  ampledenda  efl:  hæc  confuetudinis 
difpofitio  vniuerfalis  (  de  defendre  contre  tono  ceux  du 
Duché.]  Et  illo  art.260.  enuers  tout  CX  du  tout.  Qua  ra¬ 
tione  iftæ  omnino  opinionum  fymplegadcs  fublatæ 
intelligi  debent,  &in  totum  prçciiæ.  Nam  (vtve- 
rum  agnofeamus)  cuiufmodi  iudicia  eorum  videri 
debent,  qui  poil  tam  apertas  imperatorum  conftitu- 
tiones,  poil  tantam  verborum  vehementiam,  &  pon¬ 
dera,  illudunt  menti,  Sc  intentioni  conilitucntium 
detorta  fentétia,  Sc  indiredè  admittunt,  quod  audo¬ 
res  legum  exclufum  voluerunt,  &  cùm  fecuritati  con- 
trahe  tium  principali  authoritate  quæfita  fit  fecuritas, 
FFF 


&  A 


ηιγ  Des  Appropriances,  Art.CCLXIX. 

“  ‘  Magis  vero  admirandum  eoprogreiTospr* 

lè  fapientes  hofnines ,  vt  hanc  ipfam  reftitutio° C' 
quam  completa  præfcripiione  tribui  volunt  nem> 
ante  inchoari  putent  quam  à  die  fcienti?.  £χ  Λ°η 
fcilicet  quifqua  intellexerit  quadriennium  (ibi 


priuata  interpretatione  concedunt  reftitutionem,  & 
reneftram  aperiunt  ,  qua  recrudefcant  controueifiæ 
de  dominiis  rerum  fopitae  tempore,  &  vt  Impp.  loqm 
folent,  extindæ.  Nam  fi  nullam  moleftiam,  Uullam 
inquietudinem,  nullam  adionem  formidare  debet, 
qui  praefcripfit ,  quod  in  iplis  patrimoniis  principum 
Lvltim.  C.  ac  fund.  pat.  ibant,  quid  eft  quod  fen- 
tiunt,  qui  ter  repetitæ  emphaiis  verborum  vim  ex¬ 
cludunt,  &  verbalem  volunt  elfe  fecuntatem?  cum 
data  reftitutione  adiones  ad  dominium  rei  prçlcriptæ 
vendicandum  rcflituunt ,  &  redintegrant  lites,  quod 
redtè  Anchar.  improbat  d.  conf.170.  ex  illis  verbis  1. 
vit.  (  ne  alia  inextricabilis  dubitationis  occafio  oria¬ 
tur.)  Nam  quis  hic  non  videt  litem  gigni  de  prioris 
litis  materia;  cum  ratio  reperitur  reftituendæ  prioris 
litis.  An  non  quod  Anch.  ait,  iftud  fucri  t  verbis  ca- 
uiife,  re  ipfa  illulîiTc,  fi  reftitutio  ius  extindum  ex 
toto  reparat,  &  inftaurat  ?  Nam  quis  neget  moleftia 
eumafhci,  aduerfus  quem  poft  tanta  temporum  in- 
terualla reftituuntur  adiones,  vt  iterii  de  rerum  præ- 
feriptaru  dominio  periclitandum  fit,  cùm  præfcriptio 
finis  effle  debeat  laboris,  &  periculi,  quodBald.  ait 
Li.C.  de  nund.  Caft.  conf.  104.  coi.  2.  lib.  1.  &  negata 


petere,  fic  fieri,  vt  ne  centum  quidem  annis  res  vlb 
præfcribi  poifit.  Atque  hoc  quidem  tale  apotelefi  * 
fequi  neceire  fuit  talibus  aflumptis ,  hoc  eft  abf^ 
dum  illatum  ab  abfurdis  principiis.  Hocvehemen' 
ter  contendit  Crauctta,  &quosTiraq.  vbi  fup.nu 
mer.  43.  &Canonift.  c. vigilanti ext. de  praferipï 
quos  Rebuf.  tit.  de  reftit.  artic.2.  homines  crudeli, 
ter  humani  dum  affixi  in  diuiduorum  conilderatio' 
ne  publicam  fecuntatem,  Sc  rerum  dominia  in  t0! 
tum  conturbant,  &  tribunalia  implent  clamoribus 
familias  furiis  litium.  Ifta  homines  imperiti  in  ana! 
lis  ftudiofi  feceflus  docent,mali  præcëpïorcs quando 
finem,  &vfum  talium  non  norunt.  Quid  cùm  ad  im¬ 
peratoria  iura  etiam  populorum  confenfus ,  qUcm 
confuetudinis  appellatione  intelligimus,acceiîit,  cùm 
his  verbis  pronunciat?  ll  fera  du  tout  CT  envers  totuq. 
proprie.  Et  alibi ,  Nul  ne  fera  receu  oppofant.  Et  hoc  arti¬ 
culo.  Efl  défendu  contre  totos  ceux  du  Duché.  Et  alibi, 


aûionc  reftitutio  in  integrum  negata  videatur,  quæ  C  Droiture  crfeigneune  οβ  acquife.  Nunc  tu  putapofte 


ftare  Momum,  qui  ad  tanta  verborum  tonitrua  vel 
ruptae  veficæ  crepitacula  rumpatur  rifu  vna  modore- 
ftitutionis  mentione  fada,  quae  ifta  exibilet  in  fu- 

mos.  Sic  igitur  cenfcndum  legitimo  præfcriptionum 

quarumvis  tempore  decurfo,  in  totum reflitutiones 
excludi  quauiscx  caufa,  quæ  nulla  tanta  eile  poteft, 
aut  debet  vlla  in  fpecie,  vt  ius  bono  publico  repertum 
violetur:  Quas  ne  minoribus  quidem  concedendas 
puto,  fi  præfcriptionescum  maioribus  funt  coepta, 
nec  alia  de  caufa  cil  quàm  aeratis.  Sint  itaque,  quod 
efl'e  debent,  preferiptiones  finis  litium, iScdomimo- 


ôc ipfa  inter  actionum  nomina  haberi  debet,  quod 
Bartol.  &  Bald.  aiunt  Li.D.deiürif.  om.  iud.l.adio- 
nis  verbum. D.  de  oblig.  &  ad.  Quod  fi  bono  publico 
reperræ  funt  præfcriptiones,  cuius  ingenij  eft  eas  mo¬ 
dis  omnibus  eludere ,  Sc  vim  carum  ita  dilutam  red¬ 
dere,  vt  res  inanis  fit,  nec  alia  quam  verborum,  vt 
cùm  te  putes  Anchifem  totum  tenere  nihil  teneas 
præter  vmbram,  quæ  tenues  vanefeit  in  auras, Sc  quæ 
illa  eft  toties  decantata  pleniffima  fecuritas,  quam  ob- 
uia  cuilibet  reftitutio  excutit?  quod  vere  glof.  dixit  1. 

ait  prætor.  §.  permittitur,  verb.  imputandum.  D.  de  -  A  .  ,  .  . 

minorib.  &  Baldusleg.i.Cod.  fiaduerC  folut.  Et  ta-  D  rum  fecura  patrocinia,  aut  vt  Cicero  loquitur,  inis 
men  ius  omne  publicum,  priuatum,  patrimoniale  metus  &c  periculi, 
principum  vna  40.  annorum  praeferiptio  extinguit, 
cx  quacumque  caufa,  autperiona  d.  1.  omnes  did. 
leg.vltim.  C.  de  fund.  patrim.  Quid  amplius  dicere 
lex  potuit  ?  quàm  cùm  quamcumque  caulam  dixit,&: 
quamcuque  perfonam  ,  cùm  circa  ea  tota  iuris  ciuilis 
materia  verfetur.  Nam&Ieg.  ficut,  litem  mouendi 
facultatem  aufert,  atqui  in  reftitutione  lis  eft,  &  li¬ 
tem  priorem,  renouât.  Quæ  funt  ifta  legum,  aut  in¬ 
terpretationum  ludibria,  cùm  antico  obdideris  pef- 
fnlum,  poftico  admittere  amatorem,  fronte  obfifterc  ^ 
cùm  manu  poft  tergum  reduda  deducas ,  veluti  in 
obfidionibusvrbium  qui  cuniculos  agunt,  cùm  vim 
tantam  pulueris  ingefsêre ,  vt  montes  ipfi  in  altum 
tolli  pollint,  occurrerit  aliquis  ex  aduerfo ,  qui  cuni¬ 
culum  deprehenfum  pertundat ,  tota  illa  vis  in  effla¬ 
tum  abierit.  Sic  cùm  leges  plenam  &  pleniifimam 
fecuritatem  ftatucre,  reftitutione  eludere, irrififle  eft, 

&  miferè  mortalitati  verbis  inanibus  illufiftc.  Quis 
hîc  non  percipit  fcholafticorum  hominum  cautio¬ 
nem,  qui  experimentorum  imperiti  fua  fomnia  pro¬ 
ponunt  mundo,  lites  intendunt,  &rcfp.  conturbant  iuug.  itmy.  ^uci.  - ; -  r  :ain 

perturbatione  dominiorum, &  maligna  fapientia  effi-  F  tes  ftatuit ,  &eadcm  opera  abfentiam &Pr2  cn 
ciunt,  ne  quid  fit  in  rebus  aut  certi,  aut  conftituti?  cuiufquc  diffinit.  Quare  non  eft  hæc  verbomme^ 
Quid  fenferit  Crauetta,  quid  Boer,  decif  39.  quid  Ti- 
raq.  obuium  eft,  &  loci  patent  :  laudada  modis  omni¬ 
bus  ingenia,  quæ  lites  deteftata  pofteiliones  moueri 
poft  longa  tempora  non  putant ,  falua  repub.  poiTe, 
neque  de  fcholafticorum  hominum  fenfu  tantas  res 
conftitui  poiTe,  quæ  experimentis  & adionibus  re¬ 
rum  difeuntur,  &  ipfos  rerum  moderatores  fapienter 
profpexifte  apparet,  fi  non  ifta  inani  philofophia , 
argutatrice  fenfa  eorum  eluderentur. 


Ex  qua  ratione  redè  etiam  illam  Ecclefiafticatie- 
nudationis  formam  ciuilia  tribunalia  reieccre,  quam 
Canoniftæ  repererant,  qua  de  rebus  omnibus  arbi¬ 
trium  fibi  olim  fumpferant  ex  c.  nouit.  ext.  de  iud. 
Sed  nos  id  pridem  excuffimus;  de  quo  tamenvfqus 
Cor.  laborat  conf.  151.  vol.3.  &  conf.  145.  voL2.Bali 
auth.  ad  hæc  C.  de  vfur.  Balb.  in  præfcript.  parce  1 
tertiae  partis  q.io. 

d  [Contre  tovs  cevx  dv  dvche'.] 

i  *A h  fentes  d  Ducatu  qui  dicantur. 

yAhfentia  domiciltariorum  intelligitur.  illi, 
z  Differentia  huius  art.  i?  288.»»  retraflu. 

3  Priuata  denunciatio  non  aipuipollet  certiffcatiotnCts· 

fuet. 

4  κΑί futuri  delent  procuratores  dimittere, 
offert  At  4  abfentiA  non  prtdefi. 

Hæc  difpofitio  fumptaeft  ex  l.vlt.C.  deptifa’f 1 
long.  temp.  quæ  de  preferiptionibus  aduerlusa 


ceptio  ceux 


immi.  vQUiuuiuii  . — 

du  Duché,  fic  accipienda,  vt  quaeins  p . 
fentia  aut  temporalis  habitatio  faciat  locum 
difpofitioni ,  vt  dici  poifit  de  ceux 
verbis  intelliguntur  hi  duntaxat,  qui  domicii  , 
Ducatu  habent,  hoc  eft  qui  perpetuo  pra  ent 
fado  &  animi  deftinatione,  aduerfus  quos 
pofitiofada  eft,  quæ  approprimentum certi 
ne  claudit.  Quamobrem  &  0  negonj  «Λ 
tes  fint,  aut  peregtinentur  temporaria  a  ^nUS 


v.i9  Des  Appropriance; 

minus  prçfentes  intclligendi  finie quo  ad  appropnan- 
di  effedum  in  terminis  Inuus  textus,  qui  nifi  intra  À 
cerrificationcm  intercedunt,  haud  dubiè  excludun¬ 
tur.  .Ratio  in  promptu  eft,  quia  cùm  procuratorem 
dimittere  potuerint,  &  debuerint,  pro  præfentibus 
habentur,  cùm  domicilium  temporaria  abfentia  non 
mutetur.  Eft  igitur  quod  imputetur  hoc  modo  ab- 
fenti,  etiam  fi  abfentia  neceiTaria  fit}  Quod  Bart. 
dixit  1. Papinianus  exuli.D.  deminorib.  fiue  etiam  lit 
probabilis,  aut  alia  de  his,  quas  Bart.  &cæteri  diftin- 
gunt  l.vlt.D.  ex  quibus  cauf.  maior.  Notandiquead 
hocBaldi  fententia  1.  abco.C.quom.  &  quand,  iud. 
quod  qui  abiens  futurus  eft,  femper  procuratorem  I 
dimittere  debet,  ad  interrumpendas  præfcriptiones. 
Nec  fine  caufa  igitur  eft,  quod  ante  refoluimus,  fta- 
tutarias  præfcriptiones  omnes  currere  aduerfus  ab- 
lentes  qualibet  abfentia,  nec  reftitutionesdari,  cùm 
fibi  profpicere  potuerint.  Quare  fruftra  funt  noftro 
quidem  iure  vulgatas  illæ  Doôtorum  fententiæ  de  ab¬ 
fentia  reftitutionem  caufante  aduerfus  vfucapiones, 
de  quibus  Bart.  d.  l.vltim.  glof.  c.  biduum  verb.  pa¬ 
lam,  &verb.  audiatur  2.  q.6.  Fely.  c.  cùm  Bertoldus 
ex.  de  çe  iud.  Contra  etiam  hac  verborum  pronun- 
ciatione  ceux  hors  du  Duché  ab fentes  intelligendi,  per-  ( 

fietua  Sc  domiciliari  abfentia,  quibus  ipfis  fuum  hoc 
oco  tempus  præfinitur  ad  intercedendum  anni .  Sc 
diei  à  die  certjficationis.  Quare  fî  qui  eorum,  qui 
hoc  modo  abfunt,  fortuita  aut  temporaria  præfen- 
tia  adfuilfe  probentur  in  Britannia  tempore  certifi- 
cationis  pro  præfentibus  habendi  non  erunt,  nec  mi¬ 
nus  illis  fuus  annus  dabitur  vt  abfentibus,  nec  fub 
verbis  de  ceux  du  Duché  includentur:  quæ  verba  per¬ 
manendam  habitationis  notant»  Quanquam  hxc  ver¬ 
ba  ruditer  expreflà  funt,  de  co  quod  fignificantius 
dici  poterat  domiciliariis.  Nec  huic  fententiæ  putan¬ 
dus  eftobftare  artic.  2S8.  infra,  quivtramque  abfen-  , 
tiam,  Sc  domiciliariam,  Sc  temporariam  cxæquat, 

2  quia  is  articulus  in  fuo  cafu  intclligendus  eft:  necifta 
generalis  difpofitio  per  fpecialem  inaliocafu  reftrin- 
gitur,  ilcut  nec  ilia  necelfitas  formandæ  oppofuionis 
intra  menfem  à  die  reuerfionis,  in  hoc  articulo  in- 
dufta  putanda  eft,  quae  nimis  magna  elfet  reftridtio 
ad  hunc  textum.  Et  ratio  longé  difpar  inter  eum, 
quideretradu  agit,  id  eft,  deluero:  quo  cafu  magis 
conftringitur,  Sc  eius  qui  de  confcruanda  re  füa  la¬ 
borat,  cui  ideo  prolixius  tempus  conceditur,  quæ  ra¬ 
tio  in  fimili  cafu  adfertur  ab  Tiraq.  in  retrait.  $.  . 

glof.  2.  numer.7.  Proinde  nec  Caftrenfis  quidem  iu- 
dicium  nobis  opponi  oportet,  in  conf  94.  lib.r.  in  fi. 
qui  putat  ftatuto  difponente  per  verba  abfentiæ  in 

Eræfcriptionum  materia,  de  perfonali  abfentia  intel- 
gendum  1. abfentem.  D.  verbor.  fignif.  &  1. 1.  &2. 
D.  de  procurat,  nec  fumendam  interpretationem  ex 
d.  hvltim.C.  depræfcript.  long.  temp.  quæ  aliter  ab- 
fentiam,  Sc  prælcntiam  diffinit  côtra  naturalem  figni- 
ficationem  verbi,  quæ  propriè  de  perfonali  abfentia 
intelligitur,  vnde  negat  illius  l.difpofitionem  produ¬ 
cendam  ad  ftatuta,  in  quibus  verba  proprie  ftri&è ,  Sc 
naturaliter  fint  accipienda.  Cui  reipondeo,  ftatutum  ] 
hoc  noftrum  non  loqui  per  verba  abfentiæ,  autpræ- 
fentiæ  in  quibus  ille  vim  facit,  fed  verbis  vti  a&us  per¬ 
manentis,  quod  ille  etiam  ex  forma  eniiciandi  fpeda- 
dum  putat,  vt  videatur  quibus  verbis  ftatutum  vta- 
tur,  quia  hæ  voces  ceux  du  Duché ,  cr  ceux  hors  du  Du¬ 
ché,  non  poffunt  conuenienter  intelligi  de  perfonali 
abfentia  aut  præfentia,  nifî  per  concomitantiam  do- 
micilij  localis,  Sc  affixi  loco  ab  origine,  aut  perpetua 
deftinatione.  Non  excludit  igitur  temporaria,  aut 
fortuita  præfentia  externæ  prouinciæ  incolam,  etiam 
^/Crgentr,  in  Conf.  Brit. 


:,Art.CCLXIX.  1230 

k  fi  denunciatio  in  fpecie  &  in  caput  fadla  fit  reperto 
vel  teftato,  quod  in  fimili  Tiraq.  notat  in  retrait.  §.3» 
glof.  2.  numer.  2y.  loan.  Igneus  1.  fi  cum  omnis.  D.  ad 
Syllan.  Moi.  in  feud.  §.13.  glof.2.  numer.y;&6.  Nec 
priuata  denunciatio  æquipollet  confuetudinariæ  cer- 
tificationi  ad  excludendas  interceffiones ,  quod  Bald. 
dixit,  Sc  Matth.  Aftlid.  in  tradi.  protomif  Sc  Cepo- 
la  conf.  47.  in  ciuilibus.  Denique  hoc  tempus  non 
currit  à  die  feientiæ  externis  quidem  -,  fed  à  die  cer- 
tificationis,  quæ  cùm  fada  eft  haud  dubiè  abfenti¬ 
bus,  &  quamlibet  ignorantibus  præfcribitnr,  fine 
vlla  i  pe  reftitutionis,  quàm  nullum  vnquam  ex  tribu- 
nalibusnoftris  ex  qualibet  caufa  probabili,  necella- 
riâve  admifit,  quod  nos  ante  demoriftrauimus. 

c  [Ex  CONTRE  CEVX  QV1  SONT  HORS 
LE  DVCHï’.] 

Hic  cafus  conuerfus  eft  fuperioris,  qui  de  exter¬ 
narum  prouinciarum  domiciliariis  intelligirur,quam- 
quam  vetus  confuetudo  non  cratvfa  verbo  qui  font. 
Quæ  verba  faciunt,  vt  &  de  perfonali  abfentia  loqui 
textus  videri  poilu,  quod  tamen  verum  non  eft,  nec 
?  ea  fuit  intentio  reformatorum,  nec  hæ  voces  infu- 
periori  claufula  funt  adiedæ,fed  de  domiciliariis  tan¬ 
tum  Britanniæ  ftatuunt.  Cuius  rei  vehemens  ratio 
eft,  quia  domiciliarij  Britanniae  voluntarie  abfentes 
temporaria  abfentia,  pro  præfentibus  habendi  funt, 
cùm  procuratorem  dimittere  debuerunt  ex  d.  decif 
Baldi  d.  1.  ab  eô.  Itaque  cùm  nuper  tutor  quidam 
minorem  ftudiorum  caufa  Parifios  amandaflet ,  Sc  ex 
ea  caufa  peteret  annum  fibidari  ad  intercedendum, 
qui  abfentibus  hoc  articulo  concedatur  à  die  certifi- 
cationis,  negaui  rationem  eius  haberi  oportere,  quia 
talis  non elTet  illa domiciliaris  abfentia,  quam  ftudia 
)  caufata  eftent,  vulgata  1.  incolævbi  Bartol.  C.de  in- 
col.  lib.  12.  Quod  ipfurn  plerumque  accidit,  cùm  pa¬ 
rentes  venditis  prædiis,  intérim  dum  pecuniam  ad  ea 
filiorum  nomine  redimenda  conquirunt,  procurata 
Sc  affedhta  plerumque  abfentia  fub  bannimentorum 
Sc  certificationis  tempora  liberos  in  externas  prouin- 
cias  amandant,  vt  obtentu  talis  abfentiæ  annum  in¬ 
tegrum  habeant  ad  intercedendum,  quod  facere  per¬ 
mittendi  non  funt,  etiam  circumfcripta  fraude  abfen¬ 
tiæ,  nec  pro  abfentibus  habendi  funt,  idque  multo- 
minuscùm  tutores  in  Britannia  habent,  aut  patres, 

;  in  quorum  domibus  domicilia  etiam  ipfi  habere  in- 
telliguntur,  fi  alia  aditialia  non  habent,  de  quo  Bart. 
dilferit  l.i.  C.  vbi  pet.  tuto.  deb.  &leg.i.  D.  de  tu¬ 
tor.  Sc  curat,  dat.  ab  his. 

f[QvH  l’aCQVEREVR  ÈVST  TENV 
par  an  et  iovr. 

Notorie,  naturaliter,  &  corporaliter  φυσική 
diximus  fæpè. 

8  [Apres  l’information  et  la 

f  CERTIFICATION.] 

Notandus  omnino  hic  terminus  à  quo ,  ad  termi¬ 
num  ad  quem,  anni  &  diei,  in  externis  quidem. 

h  [Sans  empeschement.] 

Ideft,  fine  interruptione  naturali,  aut  ciuili  quo¬ 
modo  ante  docuimus. 

1  [STl  n’y  avoit  dol  ov  fravde.] 

I  Fraus  &  doltu  differunt. 

1  Hic  articulus  in  itllmtur  de  fraude,  qua fit  tertio. 

F  FF  ij 


iz^î  Des  Approprianccs ,  Art.  C  C  L  X I X.  12^2 

.  exemplum  difficile  eft  ponere  vfu,  nifi  cùmfîmui 


Doli  θ'  maU fidei  differentia.  ^  . 

approprimentum  conficitur  etiam  cotraftu  dolo  imto. 
Dolus  purgatur  bannimentis.  ^ 

locus  de  appropnmento  cum  malafide  late. 

Longifiim*  pnefcrtpùonet  bonam  fidem  non  reeput- 

Canomftst  non  admittunt  cum  mala  fide  prafcriptio- 
nes. 

Omifit  bon te fidei  mentio  an  fupplenda  fit. 

Bon  Λ  fides  ijuid  CT  diffinitio. 

MaU fides préfumpta  ~)>eL  interpretat iua.  _ 

Non  inducitur  mal*  fides  ex  dtilo  aduerfarij. 
Frtcfcnbens  an  à  fe  incipere  pofiit. 
fiteredù  mal  a fides  an  liitiet  prafcriptiones  coeptas. 
Media  fides  inter  bonam  çr  malam. 

Confictent  ia  Theologis ,  ijuid. 

Bona  fides  cjuxlegbus  eft  in format  A. 

Diutuin  t poffefiiones pro  ture. 

Négligent  ia  me  fi  confienfiiu. 

Canoni  ftte  in  ejuibufidam  non  exigunt  bonam  fidem. 
Statuta  poffunt  inducere  prtefcr.  cum  mala  fide, 
preefcrtptiones  bono  publico  mduttat. 

Baldi  Auftoritoi  de  approp.  per  banmmenta. 

Prteficnpt.  ftatutana  mala  fide  non  interrumpitur. 
Lapfiu  temporis  tollitur  mala  fides. 

^ ipprop .  tus  firmi fimum . 

^yin  procedat  prsftcnptio  tpaindecennalis  cum  mala 
fide. 


1  Et  fi  hae  voces  geminat*  <Æç  xj'  τί  «ά>τα  videntiir 
enunciare,  tamen  aliquam  eorum  elle  differentiam 
magiftri  putant,  vt  fraus  genus  fit, dolus  fpecies,  quod 
glofli  Rart.  Ang/&  alij  tradant.  1.  iuris  getium.  $.  fed 
Π  fraudandi.  D.  de  pad.  l.i.  in  prine,  glof.  verbi  frau¬ 
de.  D.  de  his  qui  not.  infa.  Rart.  6c  Alb.  1.  fraudis.  D. 
de  reg.  iur.  Bald.  l.quæ  fortuitis  coi.  2.  C.  depign.  c.  D 
cætctum  ext.  de  refer,  c.  ex  tenore,  vbi  Pan.  cod.  tit. 
Idem  Pan.  conf.68.  lib.i.  Certè  doli  vocabulum  in  ve¬ 
teri  confuetudinis  libro  non  erat,  ncc  fuit  ratio  cur  à 
reformatoribus  adderetur ,  cum  fraudis  vox  per  fc 
fufficerec,  &  materi*  articuli  magis  congrueret,  & 
texr.  1.  fi  fraude.  C.  de  præf.  long.  temp.  vtrumque 
coniunxit  in  hoc  ipfo  fubiedopræfcribédi,  &  cx  tali 
titulo  negat  præfcribi  polle,  &  1.  maioribus.  C.  com- 
mu-  vtriufque  iud.  Quæ  voces  etiam  iurc  coniun- 
guntur,  &  fere  glof.  pro  eodem  accipit.  Sed  nobis  dc 
verboru  fignificatione  non  eftloga  inftituenda  difpu-  E 
tatiOjCum  doli  deferiptio  iure  habeatur,  l.i.D.  de  dol. 
Proinde  quod  magis  ad  rem  faciat,  &  fciri  omnino 
ncceffe  eft,  hic  notandum,  non  de  quouis  dolo  articu¬ 
lum  hunc  intclligi  oportere,  fed  de  eo  tantum  qui  ex¬ 
traneo,  id  eft  (vt  loqui  folemus)  tertio  cuiuis  extra 
contrahentium  perfonas  ftruitur,  ab  ipfis  contrahen¬ 
di  tibusaut  acquirente.  Nam  de  coqui  ab  ipfis  inter  fe 
contrahentibus  neditur,  alteri  çorum,  ex  quo  con- 
tradus  refeindi  folert,  ftatuitur  articulo  28;.  vltimo 
huius  titilli ,  &  d.  1.  fi  fraude.  In  quibus,  &c  fi  præfcri- 
bendi  tempora  eadem  funt,  id  cftdecennij  exvtro- 
qucdolo,  tamen  initia  præfcribendi  non  eodem  mo-  F 
do  inchoantur,  quia  in  quibus  côtradibus  dolus’ipfis 
partibus  ftruitur,  refeiffiones  ex  ea  oaufa  à.  tempore 
contraditum  dantur,  &  currere  incipiunt.;  &  contra 
eas  ab  eo  tempore  præfcribitur.  Sed  cum  extraneo  fit 
dolus  ex  contradit  duorum,  in  quo  ipfe  non  interue- 
nerit,  tempus intercedédi  à  die  certificat!  onis  currere 
incipir.  Quare  lata  differentia,  &  magnum  diferimen 
apparet,  multumque  intereftde  cuiufmodi  dolo  ac¬ 
cipias.  Hic  quidem  negari  non  poteft  de  dolo,  qui 
extraneis  fit,  accipi  hunc  articulum  oportere,  cuius 


aut  fidi  in  alterius  necem  contradhis  dicuntur 
quibus  quifquam  acquirens  approprimentum  \^\{ 
tur,  vtciun  mentita  permutatio  fit  ad  fraudadum  κ 
tradum ,  quæ  vera  venditio  eft.  Ideo  decennium  da¬ 
tur  hoc  articulo  ad  detegendam,  &  perfequendam 
fraudem,  quod  nifi  fit,  approprimentum  reualefci- 
&  confirmatur  nonobftatc  dolo,  aut  fraude,  ad  quam 

aut  intentandam,  aut  probandam  nemo  poftid  tem¬ 
pus  admittitur  ;  Quare  videndum  ne  iftacônfundan-5 
tur,  cùm  multum  differant  vfu,  &  fine,  & pnncipj;s 
præfcriptionum.  Proinde  hoc  quoque  ammaduerti 
β  conuenit,  dolum  àmala  fide  fimpliciter  acceptahoc 
differre,  quod  dolus  fadum  continet  alicuius,  mala 
fides  fimplicem  fcientiam  alieni ,  quare  mala  fides,  vc 
minus  peccatum,  facilius  eluitur  bannimentorunvfo- 
lemnitate  fcilicet,  vt  inferius  oftendemus  &  cerrifica- 
tione,  dolus  non  item,  cuius  expoftulationem  non 
nifi  decennium  excludit. 

Quare  hic  nobis  de  mala  fide  fimpliciter  fumpta 
dicendum,  quando  hoc  libro vhiqite  à  lioftris  prz- 
feriptionibus  bonæ  fidei  nécèlïïtatem  exclufimus, 
omnémque  malam  fidem  detergi  bannimentisdixi- 
C  mus,  quod  ipfum  demonftraduminhunc  locum  re- 
iecimus,  quando  aptior  nullus  reperiebattir,  ex  quo 
hoc  ipfo  locodifertè,  exprefsè,  liquido,  perfpicuè 
confiât  approprimentum  recipi  ex  eo  contraâu.iii 
quo  dolus  admiffus  eft  ,  qui  mala  fide  fimpliciter 
fumpta  multo  deterior  eft,  prorogato  duntaxat  pro- 
fequendi  tempore  in  decennium,  cùmalioqui  malz 
fidei  fimpliciter  fumptæ  noxa  bannimentis  eluatur. 
Decennio  lapfo  omnis  dedolo  fera quæftio eft &co- 
ticefcit,  ficuti  &  cùm  dolus  inter  contrahentes  ipfos 
admittitur.  Iam  hic  nemo  negauerit  approprimen- 
tum  confici  cx  contradit  dolo  inito ,  fi  intra  prçim 
tempora  reclamatum  non  fi  t, quominus  in  maiuMa· 
tio  iure  quifquam  refragari  poifit,  aut  ad  leges  ani¬ 
les,  Canoniftariimve  fenfa  prouocet,  qui  fieri  iftavlk 
leae,  ftatutove  vllo  poffc  negant.  Cum  aurore  kge,  4 
Sc  confenfu  populi  nemo  peccet,  quæ  fine  vtili in 
publicum  (latuit  c.  qui  peccat  23.  quæft.4.  Bald.  §. fi 
quis  per  triginta  tit.  fi  de  feud.  fuer.  cont.  cum  de  pu¬ 
blica  fecuritate,  dominiis  rerum  ftabiliendis,  & 
tranquillitate  reip.  confirmanda  ftatuit,  &  alteri  ah 
altero  propter  culpam  aut  negligetiam  applicat, quod 
lembus  publicis,  &  Romano  iuri  infolens  non  eft, 
multis  plerumque  de  caufis.  Noftra  quidem  coniae- 
tudo  cùm  hic  approprimentum  admittit. ex  dololo 
contradu  aurmalæ  fidei,  non  tam  bonam  fidem  re¬ 
pudiare  intelligenda  eft,  quam  charitas&r noftra  ô* 
ligioampleditur,  quam  mal*  fidei  afpcrginem elue¬ 
re,  &  purgare  bannimetoruiri  fblerttnitate,  quaecutn 
adhibita  eft,  &  lata  culpa  eius  effe'  negari  non  po- 
teft,quiaut  id  ignorauit  qirod  omnes  fcirenr,aut  ata 
negligentia  cius  qui  cum  fciret  de  re  fua  agi,  non  m 
terceflit,  cùm  maximè  pofiet,cùm  lex  clamarer  e 
clufum  iri  filentium ,  &  ban.nrmentavndiqüé  ciere 
eum,  cui  dolus,  aut  fraus,  aut  prxiuditiu  (vt  lo(lu|  . 
lent)  vllum  comparabatur.  Quod  fi  effet  _ 

erat  acquirens  pretium  foluturus,  cuius  fo  uno  . 
imminete  euidione  &  intétata  interceifione ^ 
ne  cotradus,  redè  &  iure  recufare  poterat  Uencr 
terceffum.  Nunc  folemnibus  peradis.cum  no  - 
retquod  hifceret  re  &  pretio  fruens,  fokn^SârI1 

approprimetorumfolemnitaticofiins, in  m 

■ILL·*  inri^ir  hahet.auà recurrat,  liverit 


captionem  incidit,  nec  habet, qub  r^c.urrat’  ‘  nnCft, 
folum vertit, aut  fortunis  excidit &(o  uen 
aut  anterioribus  debitis  vrgetur,  cc  at  1 
experiri, cù  tepeftiua  interceffione  monitu5  p°  ^ 


U33  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X I X.  1234 


per  retentionem  pretij  confulere ,  in  quo  longé  plus  A 
cautionis  eft.  Nec  ignoramus  hic  rem  nobis  fore 
cum  Iurifconfultis,  Canoniftis,  Theologis  fcholafti- 
cis,  qui  fibi  magifterium  de  mentibus  iumunt,  hee 
dubito  quinvt  religiofiilimus  quifque  fuerit,  ita  fibi 
difficillime  extorqueri  patiatur  bonæ  fidei  in  præ- 
feriptionibus  neceifitatem,  nifi  oppofita  boni  puolici 
conllderatio,  &  dominiorum  fecuritas,  &  publica  re- 
rumpub.  tranquillitas  animum  &  cogitationes  ab¬ 
ducat  à  fpecierumcôfideratione  ad  publicam  pacem, 

&  leue  videri  faciat ,  quod  in  priuatorum  incommo- 
.dum  publica vtilitate  rependitur  (vt  ait  ille)  grauis 
comprimis  auton  Ac  de  titulatis  quidem  nullam  Iu-  ® 
rifconfulti  præfcriptionem  fine  bona  fide  admittunt. 

1.  longi,  &  1.  fi  fraude.D.  de  præfcrip.  long.  temp.  In 
longiifimis  30.  &  quadraginta  annorum  Iuftinianus 
præter  antiquorum  iurabonæfidei  nullam  rationem 

6  haberi  voluit.  Atque  ita  quantumlibet  furtiuas,res 
raptas  denique  vitio  reali  affedas  talibus  ptæfcriptio- 
nibus  fubiecit,  de  quo  nos  in  loco  de  vitiis  pofleflio- 
num.Ipfas  etiam  promiffiones  vnde  perfonales  adio-* 
nes  oriuntur,  talibus  præfcriptionibus  fubdidit ,  cum 
ante  impræfcriptibiles  putarentur  ratione  perfonalis 
fadi,quod  omnem  excufationem,id  eft, bonam  fidem  C 
excluderet.  Hæc  l.i.  Cod.de  annal.  cxcept.J.  ficut  1. 
omnes  C.  depræfcrip.30.  anno,  didauitluftinian.  & 
l.vlt.  C.  de  recep.  pec.  Sed  tamen  litium  perpetuatio, 
dominiorum  fecuritas,  publicum  bonum  ÔC  experi¬ 
menta  adegerut  imperatorem  vt  fic  ftatueret,  nepoft 
tanta  temporum  curricula ,  quifquam  importunus 
ador  aliænæ  fecuritati  infidiaretur.  Et  Bart.  fremen¬ 
tibus  licet  Canoniftis  ftatui  id  à  principibus  pofle 

7  fenfit  1.  fequitur.  §.  fi  viam.D.devfucap.  Inquemgra- 
uiterCanoniftæ  coorti  funt,  in  totumque  negarunt 
fieri  vlla  lege,  aut  audoritate  cuiufquam  principis 
polle,  vt  cum  mala  fide  præfcriptio  ftatuerctur,  qus  D 
vulgata  eft  tradatio  c.vlt.  &  c.  quoniam  omne  ext.de 
præfcrip.  Atque  etiam  amplius  aufi ,  nullum  de  tali¬ 
bus  arbitrium  eifepaifi  funt  regum  Dynaftarum ,  aut 

/  ciuilium  poteftatum.  Quorum  iudicia  confenfus  or- 
1 1  bis  contempfit,  cùm  alium  finem  haberet,  &  publici 
refpedum,  cum  illi  lingularibus  fpecicbus  affixi  reip. 

/  falutem  dc  particularibus  oppugnarent,  nec  quarum 
bonum  eflet  in  nece  litium,  magna  mortalium  cruce, 
publica  pace  intclligercnt.  Et  fortaife  fuerant  fç- 
rendi ,  fi  rigorem  illum  iufti,  intra  forum  fuum  con- 
feientiæ  côtinuiftènt.  Sed  cum  ad  côtentiofas  cogni-  E 
riones  &  politica  commercia  porrigut  fuafenfa,  ferri 
nullo  modo  debuit.  Ex  qua  confideratione  ipfi  quo¬ 
que  præfcriptionesefle,  &valercin  fuoforo,  etiam 
in  rebus  Ecclefiafticis  eflent  paifi ,  quae  hifdcm  pene 
rationibus  oppugnari  folcrent,  quas  in  Prothcoria 
deduximus.  Sibi  igitur  id  arbitrium  fumpsêre  in  c. 
ext.de  op.  no.  nunc.  &  d.  c.vlt.  &  c. quoniam  omhe, 
ftatuta  vero  populorum,  Arprincipum  coftitutiones, 
ii  quae  diuerfum  fentiunt,fic  contemnunt, quomodo 
priuati  cuiufquam  aufus.  Cuius  rei  locos  Tiraq.  in 
libello  de  prælcrip.  §.1.  Boër.  inconf.  Biturig.  eod.tit. 
§.i.Cor.  conf.  3x8.  lib.x.  Balb.  2.  parte  tertiae  partis  f 
q.  14.  congefsere.  Itaque  fi  ftatuto,  vel  Cofuetudine 
in  totum  omilfa  fit  mentio  bonae  fidei ,  vt  hoc  noftro 

S  quod  nufquameius  mentionem  facit,  fupplendum 
id  tamen  putant  ex  fuo  iure,  &:  imperio  in  materia 
fcilicet  peccati:  quod  Fulgof.  dixit  conf.  64.  Caft. 
conf.  229.  &:  439.  lib.z.  &quosibid.Tiraquel.  memo¬ 
rat.  Sed  nos  huic  noftro  pernegamus  talem  interpre¬ 
tationem  congruere  poiïè,  quodexprefsè  exdôlofo 
$c  fraudulento  contradu,  id  eft,  præfuppofita  pofi- 
tiua  mala  fide  præfcriptionem  &■  approprimentum 
l* rgentr.  in  Cenf.  Brit · 


admittit:  imo  verius  non  tam  pofita  mala  fide  quam 
ea  diluta,  &  purgata  per  bannimentorum  folemnia. 
Bonam  fidem  Iurifconfulti  appellant  dominij  aut 
cuiufcumque  iuris  alieni  ignorantiam  in  acquiren¬ 
te,  malam  fidem  contra  rei  aliehæ  fcientiam.  Ergo 
malæfideipoiTeiToreft,  qui  fcit  fe  acquirere  autpof- 
fidere  alienum,  bonæ  fidei  qui-tradentem  Dominum 
putat  1.  bonæ  fidei.  D.  de  verbor.  fignif.  1.  qui  à  quo¬ 
libet.  D.  de  cont.  empt.  glofi  c.  eft  virgo  34.  q.2. 1.  fi 
exiftimas.D.  profolut.  c.vlt.  ext.  dèpræfcript.  Exeo 
regulas  ducünt,  qui  contra  prohibitionem  legum, 
aut  iuris  rem  mercetur  malæfidei  poileiïbtem  elfe.  L 
vbi  lex.  D.  devfucap.  1.  qui  contra  ext.  de  reg.  iur.  1.  9 
quemadmodum.  C.  de  agrie.  &conf.  lib.11.  Raph. 
Cum.  conf.  64.  Quod  nos  in  prohibitionibus  ex  pu¬ 
blica  caufa  fadis  intelligendum  ante  docuimus.  Simili 
modo  qui  fpretis  folemnibus  his,  quæ  in  cuiufque 
rei  alienatione  pro  forma  requiruntur,  contraxerunt, 
malæfidei  funt,  qui  à  minore  fine  tutoris  audorirâ- 
te,  aur  decreto  abEcclefia,  ab  rep.  emerunt  Cuiuf- 
modi  funt,  glof.  l.i.  C.  de  fid.  inft.  Bald.  conf.  347. 
col.i.  vol.i.  Bellame.  conf.  io.  coi. 9.  Socin.  conf.  22. 
lib.i.  Calcan.  conf.  2j.  coi.  4.  Alex.  conf.  46.  in  fin. 
lib.  5.  Curtius  Iunior.  conf  60.  iri  fin.  Fely.  d.  c.  fi 
diligenti  Iaf.  $.  item  fi  quis,  coi.  7.  numer.4;.  inft.de 
ad.  qui  in  emente  à  prelato  loquitur,  l.ï.  C.  depræd. 
curial,  lib.  10.  vbi  Bart.  Sed  &  alterius  generis  malam 
fidem  repercre  qilæ  præfumpta,  vel  interpretatiua 
dicatur,  cùm  fcilicet  lis  eft  conteftata  fuper  dominio 
rei ,  idque  iuris  vi  &  poteftate ,  cùm  re  vera  pofllt  ac¬ 
cidere  ne  bona  fides  efte  definat»  Cuius  rei  graues  Cx-  1  o 
pè  caufie  incidunt,  fiue  ex  iriftrumentorum,  &  iuris 
fiducia,fiue  ex  diutina  pollcliione,  fiue  exiuftaigno- 
rantiacarifata  ab  alieni  iuris  fuccellîone.  1.  qui  in  al¬ 
terius.  D.  de  reg.  iur.  fiue  aliunde.  Nam  quaflibet, 
vel  minus  probabiles  caufas  ad  excufationem  malæ 
fidei  recipiendas  putant,  etiam  beftiales,  vtCor.  pu¬ 
tat  &  loquitur,  conf.  280.  vol.  4.  Et  alibi  alij  fæpè.  Si 
quis  igitur  tales  aliquas ,  aut  melioreshabet,  non  eft 
putandus  ad  primam  cuiufque  petitioriem  in  mala 
ndeconftitui,  cum  ius  fuum  indefenfum  non  tenea¬ 
tur  relinquere.  Itaque,  etfi  iuris  effedu  coriteftatio- 
nem  fequitur  mala  fides,  intentione  adoris  probata, 
quod  ad  fruduum  reftitutionem,  &  præfcriptionis 
interruptionem,  tamen  quo  ad  omnia,  <SiCanonifta-  U 
rum  intclledu,  id  locum  habere  non-poteft,  quia 
cùm  peccata  audorum  perfonam  non  egrediantur, 
pallio  nes  animi  cuiufque  propriae  funt,  nec  ad  alios 
tranfeant ,  quod  ait  Bald.  $.1.  fit.  qualir.  fcud.  poter, 
alien.  fequitur,  fcc  cum  mala  fide  effe  à  quo  res  pe-, 
titum  conte(tatione,fideiurcfüo  conftantem  opinio¬ 
nem  retinet,  multominus  haeredem  eiiis,  m  quem 
alieni  animi  affedus,  non  dcriuaturvllo  ciuili  con- 
teftationis  efFedu.  Itaque  &  fingularem,  &vniuerfa- 
lcm  fuccellbrem  autoris  quatumlibct  malæ  fidei,  fieri 
malæ  fidei  ipfum  negant,  &  à  fe  incipiendo  prælcri- 
bere  poffe,Canoniftæ  freqüentiusi  admittunt,  fi  modo 
acceliione  talis  audoris  nonvtatur,  de  quo  Caft.  1.  ix 
nuriquam.D. devfucap.  glof.  magna  1.  tutor  rerum.· 

D.  de admi.  tut.  Balb.  2.  parte  tertiæpartis  q.3.  &  q. 

12.  c.  Canonift.  &  Dy.  in  reg.  poffellor.  in  6.  Bart.  1. 
cumhæres.D.  de  per.  &  temp.  præfcrip.  Corn.  conf. 
277.  num.y.  vol.4.  Iafo.  1. Pomponius.  §.i.D.  de  acq.  13 
polfeff  Fely.  d.  c.  fi  diligenti  verf  contra  famofam. 
Sicuti  nec  è  contra  coeptas  præfcriptiortes  à  defundis 
bona  fide,  hæredis  mala  fide  interpellari  Iaf.  d.  I. 
Pomponius.  §.quçfitu,&f. in  dotem.  Quare  inepta  eft 
Panor.  &  aliorum  fententia,  qui  hçredes  negant  præ- 
feriberepoffe,  quia  etiâ  fi  ipfi  forfan  in  bona  fide  luhï, 
FFF  iij 


nj  j  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X I X. 

nmen  teneantur  exonerate  confdentiam  defundi,  A  de  petit,  hæred.  Neque  ad  tuendam  confcimti 
àuTbonofadohairedisleuatimaladcfunclicon.  tuuscu.quam  error  patrocinatur.  Sed  de  eaconfa  * * 

quau  dodu  -  - UaiW-r  reftituere  -Λ- 


icientia  poffit,  qui  fi  cum  alienum  haberet,  reftituere 
noluit,  nullo  alterius  fado  etiam  reftituta  re,  ieuari 
poteft.  Neque  enim  mifeeri  cbnfcientiæ  poliunt ,  vt 
vnius  improbitas,  alterius  pietate  luatur,  cum  iua 
«marque  peccata  autores  teneant·,  nec  filius  iniquita¬ 
tem  patris  luat,  qui  alienum  tenuit,  fi  lple  reftituat. 
Hac  etiam  non  boni  Theologi  fatis  perfpiciunt,  cùm 
&  iuri  quoque  humano ,  &c  pofitiuo  conueniant,  quo 
fuo  quilque  fado  pleditur  ex  rub.  ne  filius  pro  pa¬ 
re.  Vera  igitur  &  pofitiua  &  formalis  mala  fides  cft, 


tia  fermo  omnis  legibus  eft,  qua  legibus  fit  * 
informata.  Sedtamencùm  illi  confcientiarum  ark* 
tri,  legum  poteftatem,  &  publica  commoda, 
torum  fado ,  aut  peccato  metiuntur,  hic  lapfij  c^~ 
mala  fidei  pofitione ,  &  probatione  propter 
malos  feneftram  aperiunt  teftibus  &  improbitati  & 
lites  intendunt,  &  dominia  conturbant,  dumficfta 
tuunt ,  ætemam  elle  vendicantis  audoritatem,  ideft' 
nullo  temporis  curfu  praeferiptionem  perfici  poffe* 
quod  vulgo  docent  d.  c.  vltim.  &  Angel.  §.  fuctiu^* 


quam  probationes  demonftrant  talem  ede,  interpre-  B  inft.  de  viucap.  Hic  obtentus  ,&  fi  fpeciofum colo’ 

•  r  -  ·· . . ;Λ  Λ-  rem  ducit  ab  religione,  5c  poteft  quandoque  accide, 

re ,  vt  aliquis  malæfidei  pofleffor  fit.  Tamen  hoc  prs. 
textu  remp.  exagitari  &  conqualfari  dominiorum  * 
&  commerciorum  fecuritates  ex  toto  perniciofum 
eft,  fi  hac  ratione  homines  colliduntur  argumento 
implacabilium  litium.  Quod  fi  recipitur,  qUa  ratio- 
ne  priuatorum  poffelfiones  moueri  continget  incer- 
tilfimo  æftu,  eadem  regna  &  Dynaftias  collidi  ne. 
cetre  erit,  quando  exhiftoria  conftat,  eorum, quj 
hodie  obtinetur,  nullu  bona  fide  teneri,  cùm  omnes 


tariua  quam  iuris  interpretatio  præfumpfit.  Sed  & 
medium quandam  inter  bonam,  &  malam  vfurpant, 
qute  fit  dubitantis  fcilicec ,  &  (vt  loquuntur)  de  iure 
fuo  titubantis,  de  quo  glof.  1. 3.  $.  genera,  vbi  Iaf  D. 

14  deacq.  polfeff.  Bartol.  l.furtum.f. fundi,  &d.l.  natu¬ 
raliter.  D.  de  vfucap.  Tametfi  Theologi  qui  ardius 
lfta  expendunt,  Sc  fequuti  eos  Canoniftac  talem  malæ 
potius  attribuant  ,  quia  dubitantem  potius  cedere 
oporteat.  Ergo  cùm  mala  fides  contineat  fcientiam 
alieni,  eaperfonam  feientis,  aut  opinantis  non  egre- 


alieni,  eapenonain  leicmis,  tiui  nui*  “w"''  .  ir  ·  r  n  '  ·  i·  — 

ditur,  vt  nec  opinata:  quidem,  ex  quo  euenit  vt  eadem  ç  viollenti  poflellores  fmt.  Certe  111  Italia  nullus-  penè  fj 


UllUl)  »  i  iiy  v  M  y  1  ^  1  . 

refpcdu  diuerforum,  &bona,  &  mala  fides  fit,  quam  ή  pofleflor  atauum  nommauerxt,  eorum  qui  ciuitates, 
ideo  ancipitem  appellari  placet,  &  bifrontem,  vtqua  (  &  magnas  ditiones  nunc  occupant.  Quo  iureNea- 

*  Γ  V  ·  1  1  r.  _ r _ : .  S 


polis  Sc  Infubres  teneantur  omnes  norunt ,  quo 
etiam  Burgundia,  vt  omittam  prifea  illa  infeflàs  Gal- 
lias,  Hifpaniam  &  esteras  orbis  partes  migrationi¬ 
bus  validiorum  &:  potentiorum.Si  hocius  effnoftro. 
rumprincipum  priuatumerit  proprius  Andium  Co¬ 
mitatus  propria  Anglia,  quorum  vtrumqueloannes 
qui  fine  terra didus  cft,  occifo  Acthuro  Duce  nolito 
occupauit,cum  priore  gradu  defundum  Regem Got- 
thofredus  natu  maior  loannem,  quipoftremuserar, 


Titium  refpexerit  (cientia,  mala  fit,  qua  Sempronium 
ignorantia,  bona  dicatur,  de  quo  text.  1.  fi  quis  fun¬ 
dum.  D.  deacq.  poiT.l.i.  §.vlt.D.  vtipoifi.  l.ædes.D. 
de  feruit.  vrba.  præd.  Baîb.  3.  parte  fextae  partis  q.3. 
talis  bona  aut  mala  fides  huius  articuli  materiam  re- 
fpicit ,  quia  externos  fpedat ,  &:  contingit ,  non  con¬ 
trahentes  inter  fe.  Sed  ficuti  Theologi  bonam  fideni 
bona  conficientia  metiuntur,  quae  ab  opinatione ,  & 

credulitate  de  quibufque  rebus  profifeitur,  &:  gigni-  .  -  .  . 

tur,  &inftindus  generat,  &c  fyntherefes  quas  vocant  £)  antecederet;  atque  ideo  legitimus  haeres  eiler. 
de  rebus  &  adionibus  bonis  auc  malis  :  Sic  Iurifcon-  fi  moueri  placet ,  conqualfari  orbem  diris  tumaki- 

fulti  quoque  cùm  cuiquam  fidentia  rei  aliéna:  feru-  bus  oportet:  fi  diutina  pofleilio  pro  iure  non  recipi- 

pulum  indit  mali,  cùm  iudice  fe  nemo  noces  abfolui- 
tur,  &  illud  vrget,  quos  duri  confria  fadi,  mens  ha¬ 
bet  attonitos.  Illud  quoque  vtrifque  conuenit,quod 
ficuti  nec  Theologi  non  quamlibet  opinationem  ad¬ 
mittunt  ad ardificationem bonae  confidentiae,  fed  ta- 
15  lem  volunt  efte,  quae  informata  fit  è  praeceptis  legis 
diuinae,  qua?  nemini  non  fcire  permittitur ,  vt  bona 
dici  polfit.  ^Nec  haereticos  homines  ferunt  magna 
confidentia  iadantes  confdentiam,  &  ad  ignes  vfque  ^ 
durantes,  cùm  contra  receptas  ab  vniuerfaliEcclefia 
de  feripturis  fententias  differunt  ;  quo  in  genere  fiunt, 


qui  nuper  tantopere -  -  -  ;Ί> 

quoque  verbo  iadabant ,  cum  confidentiam  omnino  S 
cos  habere  nullam  fada  &  lapides  ipfi  clamarent.  ( 
Non  magis quàm  eos,  quos  feriptura  non  excufat, 
ouanquam  fe  obfequium  putarent  præftare  Deo, 
cum  Martyres  Stcphanum  &  Apoftolos  interficeret: 

Et  fi  de  his  feriptura  teftimonium  perhibet ,  quod 
nefeirent  quid  facerent.  Non  fuit  illa  bona  fides  nec 

iufta  ignorantia,  qua:  melius  informari  poterat  de 
a  „  1  ■  _ r _  o, .  _ 


libertatem  c#ifcientiæ  tertio 


feripturis,  &  ex  his  agnofeere,  &  Chriftum  illum  p  negari  tali  aut  dilfimularicni,  aut  negligentiæ,  F 
effe promiffum  Meffiam  &  Apoftolos  ab  eo  omif-  tientiæ  ineffe  tacitum  alienationis  confenium  - a 
-  ^  -  -r--  ' -  -•--•i.D.  de  verbor.  fignif.  Legalis  enim  i» 

_  -  «  .  .  -Ï-N.  Γ  Λ.  -..ΛΜΙΟΐΙ  rftll* 


fos ,  cùm  tamen  feriptû  extet,  quod  eum  non  cogno- 
uerunt ,  quod  fi  cognouiftent,  vtiqueDeum  gloria: 
non  crucifixifient  :  Fuit  ifta  ignorantia,  fed  non 
propterea  bonæ  fidei  prætextu  exeufabilis.  Sic  Iu- 
rifconfulti,  bonam  fidem  non  recipiunt  cuiufquam, 
fi  non  eft  legibus  &  moribus  informata,  quorum  no- 
tiffima  eft  regula  iuris,  errore  neminem  à  mala  fide 
exeufari.  Neque  vllum  talem  prodeflè  advfucapio- 
nes  1.  nunquam.  D.  de  vfucap.  1.  cùm  lex.  §.  fcire.  D. 


putatio  eft  1.  x.  $.vltim.infin.D.  vfufr.  qdemad.  d“- 
1.  fi  finita.  §.  non  autem.  D.  de  dam.  infect.  . 
bebat.  D.  de  legat.  3.  Bald.  tit.  quib.  taoà 
amittat.  §.  aut  fi  linellario,  &  (ιψ* 
Protheoria  deduximus.  Nec  detonantes  Can 
admittimus  id,  principi  cuiquam  non  1^erc’.  s 
nullus  principatus ,  nullum  regnum 
adionum  perfonalium  non  admittat, 


tur:  Et  fi  verum  fateri  volumus,  qnidvllusvfquam 
Rex  aut  princeps  vere  fuum  polfdet ,  quorum  ius 
omne  in  armis  cft’  Non  fic  Arato  Sicyonio  poftquin- 
quagefimum  annum vifum  eft,  cuius fiidum  laudant 
Philofophi ,  cùm  conflaret  illos  omnes  pofTeffores, 
qui  Sicyonem  in  fediifent,  mala:  fidei  polîciTores effe, 
tyrannorum  fcilicet  affeclas.  Itaque  ncceffaria  illa 
omnino  Iafonis  fententia  eft  apud  Plutarclii politica, 
omnes  qui  fe  magnos  iuftitiæ  cultores  haberi  volunt, 
oportere  interdum  iuftitiam  in  paruis  contemnere. 
Nec  enimlexhoc  vnquam  agit,  vt  malam  fidem  in¬ 
ducat  vel  tueatur,  fed  illud  potius,  ne  praetextu  ift- 
diuidui  alicuius ,  aut  particularis  caufx  publica  pax  | 
interpelletur,  vtque  tranquillitas  reip.  conftet,  K  ' 
litis  peffimæ  ftirpes  enecentur.  Quod  fi  quandoque  1 
accidat,  vt  cuiquam  mala  fides  tua  opituletur  con¬ 
tra  naturalem  aequitatem,  fic  cogitandum  in  compa¬ 
ratione  publica:  quietis,  leuiculum  id  iudicari  opor¬ 
tere,  cùm  præfertim  fit  quod  fibi  imputet,  qui  leg[s 
beneficium  &  interceffionemcontempfit,  nec  pow 


1237  Des  Appropriants,  Art.  C  C  L  X I X.  m  8 


fidü  Îir.iLüis  comiiîUuï.s  (lifpTjiuiotje  fLirriLiÇjrnpEïCja.Lit 
quümôÎÔÜbei  ppiTelJSmtti  reniftyî  non  eft  reclama- 
tum,  &inteccefturn.  Id  idem  confuciudincs  gcmim, 
Ît recepciconfenliimorcs ,  uudro  màgss  cfËçerc  po- 
taçiani,  quûfseft^alitcr  Atiflor,  putat  în  politicis* 
Ψ  os  omti i  Irgi  ati tcfchmdqs  purat,  non  mi»  ns  qujin 
l"?  Oki-iusricorco.  fik  3.  fend*  QmdveroqLmdlpfm- 
î^lcî i  con Îacmurum  ceniorcSjinmulciscafibusprÆ- 
i  criptiohes  rccipiût  cum  mala  iïde,  vtüiredhjbkork, 
ie  hiscabbu.s  ;  quos  Fdji.  Si  altj  rncmorantpC.vlt  est. 
de  prsfciipt.  Fanor,  en,  codait,  Aie*.  &  Am.  J.  1.  in 
prmcip.D.dc  acq^olfelt:  Bald.g,  fi  qui*  ptrïo.rioiide 
rend,  i  11er.  cnntro.  Denique  co  dccürruni*  vs  ad  fiaturi 
iuibtiam  ml  pnrrcr  ftatuenrium  aufloricarem  décile 
purcni±id  fi  bi  lie  eremus  non  ircm.  Hoc  fi  vmim cft, 

/J  de  tribulis  colligamus  ficus  „  fi  qui  rc  _n  fiiihhftamia 
,  m  aLt  tidcs  cft  protinus  bona  fiat ,  tîi  ni  pontificum  ,m- 

[  fl  oriroa  i  arcrutrutn  f ,  velu  ci  fi  cum  diflo  aquam  poi- 

hnt  matari  vino.  Sed  id  non  admit  dum  s ,  in  itis  quæ 
perie  de.  genere  malorum  Ι’ιΐΏΓ,όπιξ  cüiufquam  auito- 
rit.it a  lïuitarï  non  pofluni,  ne  câlin  imt:  fit  plant quod 
ic  illifitri  pofiEç  ncgjmi, orbis  terrarum  coutempiit.Cum 
nullum  regnum  nul .],vDyuaftk,iiô  aliquid  ullum 
tutQfOtti  habeat  Si  obicrnei  ,  quæ  ïsfnria ,  mercedes,  ( 
honorark,  famulorum  protnraxorum  opificum  ope- 
ras,  au  1  mtfrçiiçs,  cénis  temporibus  péri  ftanut,  poft 
ca  tempera  fetneftris ,  an  ni,  bicruiij,  autcaliaaflioneii 
n  ulla·:  admirrjTj  Mec  lue  dubium  mulla  mala  fide  prç- 
fcribii,  c  ùm  nemo  ignoret  fc  debere  quod  pro  fcnbit. 

N tt  prCCatur  aut  hor i  rai  e  Irgi  s ,  aut  ne çligemi  a ,  au  r 
conienfui  elï  creditoris . g  uod  denuneuntt  kgc  non 
auLE  ut,  aut  lata  culpa,  fie  lupi  ua  focotdo,  Iniquum  in 
fpecie  fortifie  >  lea  publici  fltquum ,  fit  valde  neLtifa- 
rimti,  &  rdp.expedirQj.iinqulmo  reliquiis  redituum 
pccuntarionimjprçfcrtbj  tiirab  malo  debitore  .Sed  fie 
nccEÎTe  Fri  t  ,nc  I  ocnplcs  creditor  crudeli  patien  eia  0  b-  1 
rurret^diquado  fectirum  debitorem  magnitudine  de¬ 
bili  inopinantem  improuifo  ire,  Nec ÇsmomÎlir en- 
gitatlt  aliter  cxiftimanribui  verti  remp.  fie  uiddiofiii 
aflione.s  r  econdi  pd  £1  m  0  né  contio  h  en  ri  tim  ad  utrfu  s 
pirpillos  fie  viduas.,  qua  JoqnecxarluraSjfi  amilfis  for¬ 
te  re  cautis:  aut  tuetnfis  xdibus  obferuant occationes 
inopinato  malo  ingruant,  icaflioncs  veternofir  in¬ 
flammentur  f  fi  forte  etiam  tx  debitorum  fatiiimre 
apoehæ  nullae  petita  funt  cxoluri  debiti ,  atiraihitus 
fit  nimium  ferinius  mercator  drbimm  fcripfir  libro, 
quod fwïKUnp  nimium obliuiofus  non  exptmxitt  aut  J 
it  intctîeiiit:  Et  confiat  nnn  neminem  ιλπτ  diligentem 
reptrirU  Hxc  cogitate  laptencci  homines  dobueruiu 
prttmcre  aii  ialutem  terum  pub.  nedum  vi fium  ex 
artefuguintqn  tot  court  mia  [ncurrantj  fit  ^rifianti- 
usliribus  dominiorum  incerti rudmi  campum  ape¬ 
riant,  nec  vero,  quod  pnuntorum  in  tere  liet,  oppone¬ 
re  publica:  cranquiUitaii.  Cuius;  con  (ideratione  cim 
instem  incidit ,  nomum  nem  eft  fieri  ïiiri  i  applicatio¬ 
nem  alrcti  petfojis.Qqatc  hic  quoqne  [im  mdici  per¬ 
mittere  debuerunt  talium  arbitrium,  vr  fi  quis  aliqua- 
do  futurus  eft.qiii  mala  mente  alienum  prj-feribae,  is 
deum  habeat  vitorem,  ncqcçnfûrafiuiconftringjant,  F 
queid  fine  publico  malo  nô  pollii nn  Nec  aliter  iitaci- 
Uiiis  locietatis  compages  conltareptitefi·,  nec  quod 
Citero  ait  folicrnuiinis vllus  aut  periadi  linis  fururus 
cft.  Pt  omde  ne  i  fia  finire  π rk  nobis  dü mtaxat  au  tho.ri  - 
bus  valeat,e]ttant  magnorum  virorum  ile  eo  pniudi- 
cara,  vtBaldi  inc.  debitores,  «r.iieiureiui·,  Qu?  tam 
huic  fententtï  imo  confuetudini  nofbjr  fanet,  vtpro 
<a  fiiflavideatur,CLlin  ficait.  Quoties  fi.ttutum  inci¬ 
pit  à  monitione,  vel  uri  itih  hac  forma ,  omnes  credi - 
u  lofeitdJis.  N,.  (addo ego,  &  imerefic protendentes) 


A  veniant  intra  illum  aut  illum  diinn ,  dciure  fuo  Lurer- . 
ceilim lubp(.thHa  aiuifijontf hiris, tu tn7 inquam,  iion 
intercedente  co  cuius  interelt  omnem  obligationem 
tam  naturalem  quam  ei  in  te.  tolli  funditus,  atque  ideo 
(notandum)  non  exigi  bonam  fidem  pnicribcuus,. 
ego  difluni  maluerim  purgari  malam  fidem. (i  qua  eifc 
emptoris  au  t  acq  0  i  renti  s,oe  poitea  pro  batm  .3  c  ne  al¬ 
legatio  quidem  eius  recipiatur.  Hac  icntenna  iiihsl  exi 
prcflius  dici  potefi,aJ  proba odum^quod  dumonilrarÈi 
volumus, in  appfopr  i  mentis  bom,m  fidem  nrmexigi. 
Qukjcnimaljud  Ibnr  banitunentanoibra,  quamtno- 
^  «itiones, quas  Ealdustaijwjti  Vim  vult  haba'^illaipfâ 
forma,  qu  j  nos  illi  concipere  folem u  s ,  &  qu  i  hu  s  em-' 
nesciemur  ,-^t  ni  intercedant,  fciant  fe  cerri  ficarionc 
icqui  ira  exclu  fum  iri .  H  oc  ii  verum  ctt,  0  luti  ës  du  bi- 
tandi  maKikprxcIdicur.  Necdiucrium  Bald.  ducmt 
$M  <lLi:i  llcr  ^*.qnem  etfi  Fely,  d.c.  vir.  ver  lie,  fex- 
rum  ponit,  ve Jlicat,ramcji  ea fententia matufefti  pro^ 
barur ratione Lh  en  tepore  CfiderecuilEpignot.  Idco- 
queiJem  Ihddusfcnbit,  idquoJcontempris  banni- 
mentis  e  neti  It  fi'to  inter  ce  fibri  *  pwnam  kgalcm  dic 
poims.odiQ  mghgrntls  jndafliin^quhiv  prçLcripcio- 
^  nem,  i  J  cft,  n  egi  1  l;cii  EJ.L-  pttn  mm  p  o  riiLSi  qnàm  c  s  ::  c  u- 
J  rioncjn  iniurii  ait  crius  damno  ,  quod  eu  itari  potuit, 

&  volenti  videtur  accidere.  Quate  idem  Baldus  e. 
ciim  nonhceic,exr.  de  pratlcrip.  negat  pr.tfa-jpriones 
ftatutariis  per  malim fJcnptttniiDpi,  ijuia. quones 
fiantrum  addit,  vel  derrah  i  t  iur  j  cnm  m  uni,  tot  ic  5  effi¬ 
citur  ius  municipale  &  obieruandum  cft  vr  iacer ,  neo 
tecipit  fubauditum  in  tellcct  um  i  i  ure ,  quia  fta  tu  tum 
cüm  legem  corrigit,  eam  non  ititcrptetacur;  igitur  fi 
boni  fide  i  mentio  nem  non  Faciar,nmi  cft  quarundaà, 
mreinrerpr erado.  Ex  qua  cius  ratione pcctrefpon- 
Fum  ad  alias  aWum  omnium  femettrias ,  qui  quod 
cvprcirLim  jioii fir fiipplcn volunt;  Nec  diutTlum  cto- 
)  cuit BaïtArciù qui hobiSiD.  de  acqmr.poir.&'  l.cùm 
res.  C  deprobar.  quod  idco  non  perft-qtuimirpluri- 
l.uijquiainprorheorLiiiobw  huridocum  fus  1  vide- 
mur  exequnti.  Nondiftinnliicr  igitur  Ban. U. vit,  C 
vnd.  vi  &  Iaficonfi/î,  vol.  t.  &  confiiez  voLi.  pu- 
tant  poil  tiplurn  iSgifitmi  reinpotis  pradnitiptioncm 
maLnfidei  tolli,  ÎccLucuari.  Sic  pernoftra,  appropri- 
inenta,  vers qutiqucdt po fl tluï màUfides  cluiritr,  ii: 
deccjgitur,  qmm  Bnnolifimtenriain  ttfi  quidam  de 
prsfumpta  lantnrn  mablïde  incflligtmt  vc  Ci-iuetta 
confido.  &  m  liiiro  tic  t  cm  porc,  tamen  de  vera  quo- 
3  truc  id  idem  Dcaus  putatœnCi^&a^.  Quare  nec  Μ 
ilk  ipinpff  iurifconlîilrorum  diiputàriories  de  inafir- 
fiiki  politione,  aur  probatione  et  lis.  per  quas  re.5  ex 
coco  impTflrfcnpti  biles  huitr,&:  aricrna:  lire#  feruntur, 
nobis  amplius  j  lego  tmm  feceUenr.  Deniqucnullgr  nrj. 
fiiioncs,  iiulkarnciilamcn  fvtloqniroJtut)  crunt  in 

fijro  recipienda  de  talibus:  V  un  que  in  rotum  tcgula 
ftatuetur,  quDdquifquc  ex  ritulo  domini  j  tranlla'tiuo 
àpolTdîorc  au  flore  poffedcric,  ftqunris  banûimcn- 
ris·,  %îc  certi  fi  carton  c  oprimo,éic  crttfiluTiet  ifitr  id  eurn 
rctencLumn,  itemamqLicciuj  auflorÎLireii]  fure,  id- 
quevt  ver  bis  tex,  vraimu·,  J»  r*,*rcr  t»»m  tum.  Et  ali¬ 
bi,  île  mute  dmftarr  çrfttrncHTit.  Hrc  facroianfla  iu- 
rispatftj  anitomis,  3ciiicônmilfafecnrttas7  ftwenek 
litium,  hic  fqlidtudin.it,  &  peneali  finii.  Hic  huius 
ipliiis  rei.  irnfiLSj.quicX quolibet tirulo  approprinndi 
fidiltMtm  trihwit  Qnn  vitico  profiuiiciato  infinitE 
dubitariorlesdebona,  aurmaLi  fide  rubindeiiiprat- 
rcriptlonibiTS  (btuneiites  pr^FoLEumtr ,  .&  cniiDce- 
feunc ,  fuuiqnc  Tterna;  legi  vigorcouftat:  Et  ingens 
tribtmUiba^V  foru·  feges  pr±ciditurfvnaque,^:'lrn!i- 

Îtlexlex  ftatuirur  magno  bonorum  omnium  conlcu- 
u,  &  b  0  no  hQood  ideo  pluri  bui  π  ecelïc  bab  fil  expén- 
ί  F  F  mj 


U3P  Des  Appropriances ,  Art.  C  C  L  X I X.  n^0 

gatione  perftringi  «rtume^^  ^<\  d< ,tergi  cô_  Liprionis  feftinatio,dum  arcanum  è  moribus,  &  J 

reiiciendam puto, i  pltio  aut  probatio  fuetudineâperimus.  Diximus,  fup.  inverbo  bira  i 

tendo,  ne cmus  dein  p  p  iflJ  r*fcribcnfi  dicatur,  que  filtre  que  ce /m,  no  vnam  fraudis  fpeciem  i/rc  ciint  * 

exigenda  fie  cumfmodKa  toile  pe*_  ^  ^  ^  fed  effe,&  dici quafdam  deh.s quidéLÎ 

quominus  de  CM'r"  ,,i2onda,  puKt  ad  fubruendum,  extraneis  ftruuntur,  de  quibus  hic  fftlüfermo  tft  1* 

quam  auftontatc  ^  populi  probaucre  homini  fieri  dicantur,  quafdam  quæ  legi,  quarum  J, 

fcriptiohabetur,l.filibertus,D.deiur.yro.r^ 

‘ΓΰΓ&  maiôrés  notai  tuebantur, fie  itabant,  fie  ru-  cffeilu  difcr.mmaiiq  cum  quæ  legi  fiuht  in  torno  et 
aui,  oc  maiore  tfadus  annullenf ,  quæ  homim  fiant  non  item  fed 

ouod'  idem  in  noftra  quoque  quindecennaria  fen-  refcindi  alienationum  excelli»  cum  ex  talibus  comn. 

riendûm  nuto  &  fi  Bald.  d.c.  debitores, non  idem  pu-  ilibus  accidunt,  quarum  exempla  in  donationibus f,. 

tat  quod  approprimenti  fuperiori  ipccic ,  propter 
-  -  --  fFcdum,  de  audoricatem,  & 


bannimentorum  vim, 
fie  quidem  fentire  necefle  fuit  iurifconiultum  in  præ- 
feriprionibus  titularis  Sed  &  hic  tex.  de  fpecie  ap - 
proprimentorumper  banni  menta  difponit,  quo  ma¬ 
ior  dubitandi  cauta ,  quia  fie  ha  c  quindecennaria  in 
locum  decennalis  ,  aut  vicennalis  legalis  fuccedit, 
quod  iurifconfulti  femper  arbitraturi  tunc,  futurum 
eft  vt  fine  bona  fide  procedere  non  pollit.  Sed  ego 
exaequandam  vtramque  approprimenti  formam  ,  & 
vires  puto,  cùm  vt  Bald.  ait.  d.c.  cùm  non  liceat  i 
quam  bonæfidei  neceffitatem  confuetudo  imponat, 
&perfeda  quindecennaria  ex  titulo,  fuccedat  præ- 
fumptio  bonæfidei  iuris,  &  de  iure  ,  ita  vt  probatio¬ 
nem  contrariam  non  recipiat,  cùm  plcnirtimè  acqui- 
rcnnbus  contuitum  velit.  Et  quod  illo  art.  176.  De 
plenillima  fccuritate  ,  per  verba  ,  du  tout  e r  tnuers 
toM,  difpofuit  in  edictali  approprimento  idem  repe¬ 
titum  voluit  in  claufula  fubfequenti ,  quæ  de  quin¬ 
decennaria  {latuit ,  per  verbum  cr  <»/&  <Fod  iden¬ 
titatem  iuris  inducic. 

k  [OV  fRAVUt] 

1  tfabens  titulum  rf  doUfo  appropriât. 

Ai  ala fides per fon  alia  eft.  tbid. 
i  fratea  leoii  θ' nominû  defribitur. 

3  Contratlua  nudi  an  tribuant  appropriandi  caufam. 

4  Simulare  θ'  dtfiimulare. 

Simulati  contrathuan  galeant  ad  approprimenti. 
tbid. 

<  Simulati  diuerfo  modo  fine  dicuntur. 


dis  in  fraudem  cuiufquam  pofuimus.Nos  iure  paulo 
alienationes  omnes,  aut  donationes  contra  prohibi¬ 
tionem  iuris  patrij  fattas  nullas  in  totum  e  fle  docui- 
mus ,  fine  dilcrimine  legis  aut  hominis  nullitate  qui. 
dem  ardata,  id  eft,refpedu  eorum,  quos  tales  aliena¬ 
tiones  refpiciut.  Itaque,  &  quæ  in  fraudem  haeredum 
præfumptorum  aut  mala  mente  efient  fadas ,  aut  quae 
vni  ex  haeredibus  amplius  virili,  aut  baftardo,  aut  vito 
ab  vxore  confiante  matrimonio  ,  &  tales  omnes  pro- 

_ I  _  _  pter  prohibitiones  confuetudinis,  &  priuationempo- 

non  liceat  nuf-  C  tentiæ  in  verbis  nullas  diximus.  Eadem  docuimus  de 
his,  quæ  exceiTu  tantum  laborarent  refpedn  quidem 
exceflus.  Quæ  cùm  ita  fine ,  &  hic  textus  nihilominus  j 
generaliter  ex  omni  alienatione  fraudulenta, aduerfus 
externum  approprimentum  admittat,  poft  decénium 
quidem,  videndum  ne  contrarium  decrcuifle  vtrobi- 
que  exiftimemur ,  cùm  ex  talibus  contradibus  nullis 
approprimentum  confici  porte  negauerimus,  cuius 
conrrariû  hæc  confuetudo  ftatuere  videtur,  &  ex  om¬ 
ni  contradu  in  fraudem  fado  permirtere.  Sicigitur 
habe,  hic  fim  Oedipus  :  Cum  confuetudo  appropri- 
mentum  ex contradu  in  fraudem cuiufquâ fadoper* 
D  mitrir,de  eiufmodi  fraude  difpofirionem  accipicdam, 
quæ  contradum  non  annullet.  Quo  cafu  appropti- 
mentum  admittitur  ex  tali  contradu ,  etiam  fi  fraude 
cuiufquam  fiat,  nec  enim  fraus  omnis  annullat,  quia 
titulus  non  vitiatur.  Quod  fi  talis  titulus  eft,  quem 
fraus  annullet ,  vt  in  omnibus  exemplis  quaeantepo- 
fuimus,  tum  &  titulus, &  quæ  ex  eo  lequuntur  necef- 
fario  corruunt,  &  in  totum  labefadantur,necreperic 
approprimenti  folemnitas  vllum  fubiedum ,  cui  ap¬ 
plicetur  ,euanefcentc  titulo  in  fumum  per  nullicatem. 
Ergo  quoties  fraudi  coniunda  eft  malitas  tituli  haec 

Λ  »  ΙτίΛ  fî  t-i  η/ΛΤΛ  λΚππρΚιγ  fnllÇ  frâtlS  HlC  ΟΠείίφΡ^- 


ibtd. 

η  Simulatum  contrarium  faciunt  conditiones  gr amores 
mentita. 

8  simulatio  proboturtffhbua. 

y  Simulatio  aut  nuJhtai  bannimentorum  annuUt  appro- 
prtmentnm. 

10  Simulatio,  au  rembourfement, 

U  Simulationu  detegenda  tempora. 

x  Hæc  fola  vox  in  veteri  fuerat, doli  non  erat, qua  vo  - 

ce  incelligi  volebant,  quod  fraudandi  cuiufquâ  exter¬ 
ni  caufa  Udum  effet ,  quod  in  fimulatis  contradibus  F 
Colet  accidere.  Ergo  intercedendi  decennale  fpatiù  eft, 
quod  aduerfus  fraudatorem  ipfum  conceditur.  Nam 
fi  is  ipfe  fraudator  alteri  rem  hoc  modo  acquifita  ven¬ 
diderit,  is  redè per bannimenta appropriabit ,  finon 
cftintercertum,  tum  quia  dolus ,  &  fraus  vitia  perfo- 
naliafunt,  quæ  non  tranfeunt  in  fingularem  fuccerto- 
rem,  glof.l.vitiaC.deacq.  pofT.  Et  quod  nos  diximus 
fupra,tum  quia  vi  fuorum  bannimentorum  priuatim, 
fine  audoris  fado  aut  iure  is  fecundus  emptor  domi¬ 
nium  fibi  confirmat ,  de  quo  noftra  difputatio  fufior 


nenda  eft,  qua  nonobftate  titulus  manear, veluti cum 
permutatio  fraudulenta  fit  in  fraudem  confanguinci, 
contradus,&  vera  emptio,  quæ  fubeft,  non  eft  nulla, 
ideôque  approprimentum  ei  applicari  poteft,fcquuw 
quidem ,  decennio  ex  hoc  tex.  Itaque  hocimpnmis 
diiudicari  conuenit,  fint  ne  contradus  nulli,  &  utuu. 
Hic  hærendum, hæc  digna  ingeniis  omnibus  aiuaw- 
uerfio  in  iure  confuetudinario. 

1  [  A v  contract.] 

Hoc  eft ,  in  ipfa  conuentione ,  veluti  fi  f 

contradus  permutationis ,  qui  retradui  fubie 
non  eft,  cùm  re  vera  venditionis  fît,  quæ  co”rrou*: 
frequentiffimaeft  omnibus  tribunalibus.  HoCh> 
loco  opportune  dubitatio  incidit ,  an  ex  contra 
mulato  tribuatur  vfucapiendi,  vel  appropnanaiÇ 
ditio,  &f,forta(Te  alibi  attigimus.  Sedbcarnc 
proprie  de  eo  conftituit,&  nullo  non  die  in  ta  b 
legatur.  Simulatio  quidem  non  vno  modo  m 
libris  accipitur.  Sed  quod  latini  fimulanom 
mulationis  vocibus  intelligunt ,  hoc  idem  iu 


i*4i  %s  Appropriances.  Ait.  C  C  L  X I X.  1242 

ÎiRwUtJcmis Terbo exprimant, Himdanuis &JÛ,  diiîl-  A  led probiino r-Jis fidHoms i-«ïPic n d a c rfet ■  NrcWI 

iiiukimiÎWra*  quod.doii  qiirjaticdrtr nirl  ,  l  >  o* _ _  _ _ j -  ;  m cpi.r· 


inuhmus  vera ,  quodgltrfi  qnoqtir  docuitl,  j.  D.  de 
caucufljq.  Jlmuinr,  &  afRxniilai filio  nuptiu  Teren- 
rianus  Cfiremcs.aim  nuptias  non  cogita.  Et  Mcrcu- 
ïias  -Tpihi  Plijcürn m  Amphîirknc ÎJoikn  inmikt 
AmpbkricabVfetuunT,  Macurium  diffimuÎar,  &  Cm  - 
fios  J im ubur ir  qm  k^chanàlîa vi  11  mu*  L·  1 1 lt  apol ugctç 
Æfopi  2ÉU1U.S  Iconis  pellem  iudumsieoneni  üimtLir. 
aiiuumdiJÏÏmukt.  Sed  Afiuus  cÎTc .depraehcnFus  cft  ab 
vulpcfï  itiriculis,  Sic  jbo&tfââu«  quidam  Gmukri,  & 
JiiLiLTuis.it;  eodem  adt  11  ;  A:  conuenripne  ekftunr,  vc- 


liiti  eu iti^ lirnulajH e pcTtnutado^ii|ifllt.Tmlaf un venditio,  ^  fetnimu-i. 


feripcio  ante  qmdtagciïmum  almum  perficeretur. 
Huée  digtiafinnt ammaiiiierfionc  ,  net  vuJra  rcibuna- 
JiLim  j  toi. u  Arque  ex  fupr.itüitj.s  cuenir,  vtram  ι·\  na- 
héritibus ,  quàm  dominis  feu  J  orum  iapfokecenirio 
pbArotmu  omnis  aditu*  arguendi  qqa- 

bt  urique  /inc,  eriani  kudùuiorijrn ,  nut  Tentarum , 
qaiÆ  c  entra  d  lis  quali  s  Jegi  eut  p  o  fl  id  tempus,  p ioye- 
ro  habetur  v  de  mkgmirrio  vero  nufia  kiiilimia  peti 
pollent* 

An  vero  ex  talibus  transferatur  poilcllïo  antedifi· 


qui  vei  e  co  j  li r  ahitur.  bed  &  iî  mulari  tu  m  quoque 
COnîiraftLis  dicuntur,  cura fîiiguntürj  <Sc  revera  nidlus 
c omrad  us  lit,  λ  ut  fubc  II ,  vt  imaginaria;  ven  di  ri  unes, 
1  π  '1  l:  i  bits  ci  1  m  v cra  part mm  mrciitio  noi ifitvllaip. o- 
■ί  do  Contrahere  rcinouernr  conÎêniüs.ab adlu.Icicôqu® 
agenriex  îaii  courra#  uobihr  exceptio  iimuliLtiums, 
quod  fiaftùl.Sc  Bafd·  dicunt  Lfiexcepti-û+C.  G ecrt.  pç* 
i;tr.  Bai. &  5., callidis  rit,  de  prcch.  feuà.fiLpcr.  Ftickr.  L 
mida.  IXdcconr.  cm  fit.  Sait,  dcalijl.  emptor.  JX  de 
acq.pluLt.  arCcnd.vdLitimpomp]i,&  rheatris,  tuiri 


Hoc  genercfrauctul rutorum  conmiiluum  nume- 7 
ranusr  .quibus  gràuiôrcs  conditiones  vllç  feripra:  funt 
quum  vere conucmi  ,  qaæ  confitngtiincos  i  retrs-dvii 
deterreant  j  veluti  cil  ih  praTenri  die  pretium  Îblutuiti 
dirirur  ,  com  ues  didirllec ïbJuiiûni,  quü  vitio  d  ete- 
Îtq  ctiam  .arefto  poil  approprimentum,  rcrradtus  ad- 
tudieatuî  efl  cuidam  udortonna  t#*.  a;+  Oclob.  Il 
fiip^luraditum  prcuj  aÎH^uin  cil  oneisrodar  candi - 
demis  caufa,CLÏm  de  minori  conuciiïllcç,  îl  maius  pre¬ 
tium  fcnpnuu,  qtiim càuennun.dc  quibus  nositlÜd* 


larua; opplentur  ftt'no,  fimulanrur homines  &r  uni-  ^  \ciboimntt.  Proinde eKiiliirundmii  non cfthanc fi- 
vurtto*  ™  derradb  laru g  nullum  animans  reliniqui-  molitionis  excepiionctn  patlïm ,  ^ic  euiitis  coiiipe 

ΤΙ1Γ  Ai  1  i^e  filin  h  Arm  rp<  Ah  μ  n. -,  r- i  j ·  I  _  1  .9  Π  j  ;  Λ  ■  |  ■  Ί  ·■ 


tur.  Taies  funteem traitas  propriè  finiulati,  id  cil, qui 
colore  m  habent,  fubil-auriam,  vero  niilJam.  eu  m  ici  U  * 
ce  t  fiiil Ilt  c  Onucnrio  Initiir  fed  d  agitur ,  ncc  pL  ôblî- 

fitioconirahiiurj  noiTaiLtrr  quàm  iilaî  fugaces Viti- 
tx  in/rrorum  apud  virgiliom ,  quareidnta’  funt  Ko- 
min  mû,  cûm  re  uiKil  Îmr.  Hxc  di  rfereuria  ÎLmuLuo- 
rnm  côrraiftuumin  iut'e,  Je  quirus  tir* plus  v,r],  qugd 
agir.  C  &  Κι.  C  de  foffmg.  vbi  fiJdus  idem  K  vin  C, 
pi  us  va  ki  e  &  Lfi  ex  cautione  C.  de  110  it  nom. prç.glof, 
emptar. 


I.  G  voluntate.  C>  de  dot.  proiniif*  aisj.  d.  L 


ad  miiingendaappropricnn^o ,  quodvemm  non  clb 
ied  his  raucum  dari  quos  iimulario  refpidt ,  vrpluri- 
nmtn  co^nguincos.  Nam  qui aotius  J iypo checit  pe¬ 
rierit,  aut  reditum  annuum  j  aut  feruituLrin  ,  πατ  qui 
re  ιη  ven  dicar ,  excipienti  Je  approprimenco  malt1-  lLc 
Îimularione  cotmCtos  replicat,  quia  quocumque  ian- 
deracDuiiaclru  dora  ini  f  rranfladoo  acquirensappro^ 

E1' i  u  1  ΓΓ,ΐίΐ  m  conficL.i  r ,  n il  intere  fi  uKs  agen  ris ,  eu:  ta- 
1  las  ell,  de  par  conditio  cius  cft^vt  ni  inrcreedacqno- 
cn raque  titulo  æ qu ü exd ti dator ,,  taraetfi  ei □  s  inu  r β c 


vbi  Barrol.  Alex,  AngcL  1.  r,  livifvxotL  D.  de  acq.  D  faleimiia  approprimenti  edi  elatis  conudkre ,  quod 

Pi  n  /T ί*  I T  Γ  ii  i·  1 


pofTciE 

6  His  pofiris  cùm  qu.xriuitïan  ex  conttadin  fïmula- 

to  pnfenti  atit  appropriai!  poÎîItjGcÎlatueiuiilj  cùiu 
Contractas  proponitur  fïiriuiari  rirait»  fedinquota- 
rn*‘n  dc  alio  quotus  conErn<ftu  partes  confentiuntj  ve¬ 
lari  eu  rn  venditio  veri  t‘t  ,fcd  GiiraktUf  ptirnnratioj 
ruin  batuE  d  ubsè ,  5i  p ri  ferip  r  io  &  ap  pr oprî menïaiîn 
confici poreft  extuli  οΰηη&άα,  fçdiore  confueaidi- 
nario,  non  nili  poil  decennium  àdiecerrificarionbj 
quo  elapfo  non  cft  retLpienrla  cumfqtLunpoJritiode- 
ikmalationecontraiUis^aittquod  alios contEÿ§'ijs.ge*  r 
ftus  in  quam  qui  exbibeeur,  di  promulgatus  cft  *  ex 
quoappropnmcntum  conficitur.  Itaque  viro  refu- 
mi[  quam  liber  fimulauis,  ic  pro  verobabeiur,  exdti- 
fa  cunni  fimularionis  querela  fine  non  recipiendi*  Di- 
uerfum  in  fperic  fimulationis  alccrajn  qua  nullus  c6- 
tlaA  lis  .gei  itur,  leJ  ro  rus  fnmilatLir,  &  1  maga  c  fi4.ru  m 
enitn nullus  tribuitur  riiuiusyiîee  domini arnitajxlity 
nec  conftnfus applicatur  aJtu i,  &  eoius  vmbra 
fumus*  Hoc  enim  nec  mik·  anni  s  res  prarftrihi  poi- 
fcL,  ciini  nil  agatur  in  prxlcripriombus  quidem  mula¬ 
ris  ;  Nam  ί  ceux  1  n  hi.5  in  quibus  liniri  tiilo  pr^idihl- 
rur.  Atque  hoc  di  ferunen  non  anim-aduerfum  pUT^t-  ^ 
que  falli  c^q  ui  conia  hi  Eubiro  refpfîdere  lolent  es  tfut- 
iradtu  fimu  i,ico  110  0  pro:  icti  bi  ,·  A3  >t  fuca  plcnd  i  cônd  i- 
rkiiu'innon  tribui,  quod  quaraveruin,  aticfaliiimfir, 
ex  fupcrionbns  pater.  [Vucedit  itaquêapptroprîimeii- 
tumex  eourraclu  firauJato  fi  vere  cdnrra£tu<r  illqdisi 
geritur,  quod  diferrè  tes.  probat  in  terminis  fig.  vir. 
D.pro  donnt.ii  ire  cjuidem  patrio 
mniu.  Sed  eam  contr.u£ïas  fingitur  i  priFlcrrbi  nullo 
modo  pordl  qatndecem  ιιύ  quijem,  qüia  uculusdcit- 
clt,  nec  vIJlis  liibeft ,  idedque  hic  finis  non  recipiendi 
fi&iciixs  kkgatkmi  non  oSdkr ,  ik;£  dtcenraj  Upfus^ 


[icet,  quia  Cuiulujiinteceil^ednoiiideiumcoriira- 
ttu  ipib. 

FroinJcllattacft  dubimrio eorum,  qui pr.xtcxcu  S 
Otdifianotili  Molihcrins ,  qua-  de  pro  b.i  non  ibus  Ha- 
ruir,  in  caulis  centenariis  ambigumran  iiinul.itioccm- 
rraftus  pofii  1  tdlibus  probari ,  tina  harc  ciccLHl.inriJsT 
ic  Kis  q  it;r  fii  dfo  ad  t  n  Uïft.i  fune  potius  ptobenturex 
conte iTe  uris  quam  feripeo ,  quod  fiiac-non  fdrt  Ubo- 
rirc,  led  tergo  pori  us,  non  antica  j  /cdpofticti  s  ideft 
non  apevus,  lcd  ecÛés,&  adumbraris,  quae  nemo  ibi  t. 
pro  prodidc rit,  is  plark  delipst.  Itaque  nemo  de  ait- 
riquat-Wb r.llri  prabaciom-s  teiieit ,  nec  odriira  ipid 
jtïinn  patitur  rti ici ,  quod  loan,.  Imo],  fertftr.  c.  cum 
contlng.n,  011.77.  ext  dciuremr-  glofi  !.  tl licita s.^': ve¬ 
ri  taSi  Dr  de  0 lÎ.prs fid.de  quo  locus  apud  Tiraq.  in  rc- 
tra  tï.  $  r.glof*  1 4-  nu. 57,  &  le  quet,  &  nu.*  q .  &  { eq.  Al  - 
ciar.  Uï  ni  ai  0  r.C.  de  t  rai  t  fait.  Cliafi  ti  v.dt  t  rttrtifls.  f .  1 2  < 
idem  T iiaq.  d.  ÿ.  1 .  glofi? .  11  um.  74* 

ra[Ov  AVI  flAKMtS.] 

Duplex \îd  mu  buinimcnris  ο  hilare  pateft,nui]ri  if 
taris  lailcct  îtut  limnlati  0  n  i^prixter  fidfum,  Nulli  rsris 
arguuntur ,  eùm  centra  iolerà±ùdiuHb;nriaJia pt'cc.i- 
tur,quia  forma dat  clic  Lebqiiacontèmptaaibus  cor- 
ruir^li  non  luo  dicaat  Eoce  iaifa  fini.fi  tien  inrcfuriJlist 
pan  bus,  ilnnji  fnoie  rnaiemm.,  de  locorum  finne  in 
quibus  hoc  virium  luillo  tempore  purg.sttir,  A:  irnme- 
dicabili:  cfb  Alterum  efi:  euro  gnuiiores  condiifoncs 
pÏQKHilgafltcir  quà  tït  contra;!  u  s  con  tiiient,  aut  ldi  ml 
qnod.de.wrotu  eos  quorum  interell,  pronmlgAid^ 
enim  finit  omtiia,qu^  inniiant,aut  deterrent  ifmTcef- 
fore^qutod  En  rcir.iâu  i  en  fie  Ttra.m  rcTn^l^.^-gbf. 
z. tftt. jd 4,nuiû. ip.  Huc  poiVerins Virium 


124.5  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  X.  12^ 


Jeccnnio  à  tempore  certificatioms  cluitur  hoc  text.  A 
10  neepoftid  tempus  refricari  poteft.  Proinde  quod  hic 
Du  iour  de  expreffit  du  contrait  on  bannies  adiicerc  debuiÇ,w  a  l  a  A- 

la  rcco-  ,udic4ticn  depromefeou  rembourfement.  ^  11  1  ‘  . 

gnoilFance  vidimus.  Cùm  prçdio  à  patre  vendito  films  venditoris 
‘"V17·  &  fratris  filius  ad  retradum  venirent, fuccumbere  ne- 

celle  fuit  fratris  filium,  fed  cùm  poftea  detedum  effet 
commodato  nomine  ab  filio  venditoris  id  fadum ,  vt 
emptori  patrocinaretur  per  collufionem, ego  quamli¬ 
bet  approprimento  coniummato  ex  tali  adiudicatio- 
nc  dii  admittendum  fratris  filium,  idque  intra  dece  - 
nium  per  hunc  text.  qui  hunc  catum  omi  t,  mdem  ÔC 
ii  fimulata  pretij  refufio  fada  eft,/î  le  rembourfement  eft 
M,f  o»  U  recognoiffance  fra udeuf 'e. .  Ego  ex  tali  titulo  ne- 
oo  excludi  tertium  cui  fraus  fit,  ante  decennium, cùm  B 
ex  toto  par  ratio  fit,  &  collutio  obftet  veritati  tituli 
YÎquead  decennium  quidem  à  tempore  fiue  adiudi- 
cationis,  fiue  alterius  adus  fraudulenti  1.  &  quifub 
imagine,  per  rationem  eius.  C.  de  diftradione  pig. 
Neque  enim  retradum  admifi  fle  videtur,  autpallus 
qui iugi ter  tenet,  &per  interpofitionem  proximio¬ 
ris  retentionem  rei  confirmare  voluille  libi  depre¬ 
henditur. 

n  [Avqvel  cas.] 

Et  eorum,  ôcvno  de  pluribus. 

°  [CoMP  ETEROIT  ACTION.] 

Solet  quidem  in  foro  per  oppofitionem  de  non  ap- 
propriando  hoc  quoque  cafu  confuli. 


’  [I  VSQ^VES  A  DIX  ANS.] 

Veteri  confuetudine  c.  41.  triginta  annon®  „ 
pus  erat  præhxum  ad  detegendas  fraudes  &  collnf 
nes  Contrahentium ,  vt  &  refciffionibus  omnibu 
ter  ipfos  contrahcntesjfed reformatoribus, &  aliis'"· 
aderant,  id  tempus  prolixius  vifum,  quàm  hominum 
&  commerciorum  fecuritati  expediret.  Complet  ’ 
vero  decennium  exigo  ex  hoc  textu, etiam  fiiurecS 
li  in  titulatis  vltimurti  diem  fufticere  coiptum  puta  * 
l.vlt.  D.dcdiuerf.  &temp.  præfc.  l.invfucapiD  cic 
vfucap.  Sed  ftatuti  verba  aliud  exigunt ,  nec  temn 
recifms  patrocinari  debet  fraudatoribus.  Itaque  etiam 
vltimo  anni  die  intentari  oppofuiones  compertum 
fi  modo  citatio  ,  &  auditio  panium  iniudicioeftfub- 
fcquuta,  vt  ante  docuimus.  Que  1’admrnemtntfiitu . 
ploitté  4  l’afiignation.  Hoc  igitur  tempus  logum  datum 
eft  ad  detegendas  fraudes  ,  quasjtempus,  verirans  pa- 
ter  folet  in  folem  producere.  Nam  etiam  prcefuppo. 
fita  prxfixione  temporis  ad  intentandum  rctra&um, 
negant  id  currere  ei,  qui  per  fraudem  ignorat  verita- 
tem  contradus.  de  quo  Arnald.  Ferro.  diiTerit.Conf. 
Burdegal.tit.  de  retrait. §.15.  &Tiraqu.eod.titul.§.jj, 
gloff.  4.  num.ji. 

q  [Apres  ladicte  certification.] 

Saepius  repetit  id  quod  femper  notandum  eft.cjuod 
fr  nulla  eft  certificatio ,  totum  qumdecenniumcurrir, 
&  datur  agenti. 


Article  CCLXX. 

T  nonobftant  lefdits  appropriemens  les 3 rentes cenhues  ,οιι^ autres 
foncières,  &cdeuoirs  feigneuriaux,  quifonedeuz  auparauantlefdids 
appropriemens d  fur  les  héritages, c  ne  laiiferont  d’eftre  payez  a celuy, 
a  qui  ils  eiloyent  deuz  deparauanc  leidits  appropriemens. 

Tj Tfradiêlis  approprimentis  non  fetantibus , a  reditus  cenfuales , b  dut  alijfundiaripntc 
nonfeudales ,  debiti  ante  approprïmenta,  dfuper  reb.  immobilib. e  nihilominus prœfttkn- 
tur  illij  cui  ante  approprimenta  debebantur. 

Hic  articulus  continet  exceptiones  adfuperiores  C  arde.  73.  Eftvero  pecuniaria  penfio  annua  pro p«- 
approprimentorum  regulas,quas  per  hocipfum  con-  dio,  quod  alienatur,  impofitaipfiprxdio.  Hic>gitur 
firmat.  In  his  igitur  approprimenta  non  oblunt  agen-  ftatuitur  ius  talis  reditus,  &  obligationem hyp°[  eC2 
tibus,  quominus  debita  perfequantur. 

a  [Rentes  censives.  ] 


I  Cenfus  Erit annia. 

i  Cen f  u  exactionem  approprimentum  non  impedit. 

3  Hypotheca  prafcribitur  de  alus  pradus  quam  datis  ad 

cenfum. 

4  Hypotheca  excluduntur  aultionibus . 

5  Solaria  CT  reditu*  fundidri/. 

6  Deuoirs  feigneuriaux  qua. 

7  Si  res  affirmatur  Ubera ,  praferibitur  nonobfiante  hoc 

textu. 

8  Libertatis  pojfefio. 

Stmplex  non  folutio  non  confiituit  in ptjfejf.  libertatis. 

9  Débita  feudaha  externorum  rejpeftt*  prajcriptibilia 

fitnt. 

i  Ccnfum  noftrum  quo  Britannia  vtitur,defcripfimus 


.  / 1  ,  rt 

friper  reipfa  non  clui  /.ut  excludi  approprimentis,ie 
faluam  hypothecam  &  ius  effe  ei  qui  ad  cenfum  pe¬ 
dium  dedic,  quod  alienatum  emptor  externus  pol»* 
det.  Cuius  ratio  fpecialis  eft  propterobligarionerea* 
lem ,  &  quia  per  cenfum  fundus  ipfe  reptefentatur, 
qui  datus  eft  perpetua  hypothecae  lege  &  conditibnf· 
Nulla  igitur  poiieffiçnis  aut  dominij  tranfiario  t  lU 
exa&ioncm  impedit,  cùm  fine  neceffitate *  fo uc"  } 
cenfus  res  nulla  venire  poifit,  Rub.  finecem.ve re  4, 
D  C.  quem  titulum,  etfi  Molinxus  in  cenfu  pub  ico , 
principali  nec  fortaffe  male  intelligit ,  tamen  mas 

ratione  obtinuit,  vt  in  alterius  quoque  genens  > 

id'eft,priuatorum  valeat.  Eadem  difpofino  < 
natio.D.de  cot.empt.l.fi  debitor.  C.de  V 

c.  cùm  non  fit  ext.  de  decim.  c.ex  literis  exr.depg 

Proinde  cùm  audis  non  prxiudicaxi  hyPPthecx  p.^ 
cenfu  per  approprimentum ,  caute  inte  ]ge  ,  l 
prædij  hypotheca  quod  ad  cenfus  prxftation 


U4S  Des  Appropriants,  Art.CCLXX.  ιζδ.6 


icdfcum  cil  per  alienationem ,  &  cuius  ratione  cenfus 
debetur  in  ipecie.  Nam  aliter  iudicandum  cil  de  his, 
quæ  pro  iecuritate  talis  céfus  præter  ipfum  illud  præ- 
dium  principilater  traditum  obligantur ,  quod  inter¬ 
dum  heri  contingit.  Quo  cafu  non  eil  dubitandum, 
quin  tales  hypotheca:  extra  cafum  huius  articuli  ha¬ 
beri  debeant ,  Sc  regi  lege  ,  Sc  conditione  omnium 
aliarum  hypothecarum, quç  ab  obligationibus  perfo- 
nalibus ,  Sc  accelloriis  hypothecariis  proficifcunturj 
qua: omnes  vno modo,id eil,  approprimentis eluun¬ 
tur,  &  deterguntur.  Sed  quod  hic  dicit ,  de  his  accipi 
debet ,  quæ  ratione  alienationis  ipfius  rei  contracta: 
funt ,  Sc  rem  repræfentant ,  &  à  corpore  rei  alienata: 
abfcedere  non  poliunt.  Diueria  caufa  eil  earum  hy¬ 
pothecarum,  quæ  pro  obligatione  aut  præilatione  al- 
rerius  debiti  contrahuntur  acceilbriè ,  quæ  appropri¬ 
mentis  cedunt.  Quare  generales  omnes  hypotheca: 
pro  quolibet  debito  aut  præilatione  fubiiciuntur  ap¬ 
proprimentis,  Sc  diipofitioni  1.  ii  eo  tempore.  C.  de 
remif.pign.Sedillç  incopenfationem  debiti  contradi 
pro  fundi  traditione  cautæ  funt,  perpetuo  rem  comi- 

3  tantur.Nec  id  mirandum,ciim  res  in  ccnfum  datæ  pe¬ 
ne  adhuc  in  dominio  diredto  dantis  remanere  videan- 

4tur:  de  quo  Franci  non  dubitant.  Certè  incridis,  Sc 
audionibus  non  eil  dubium  tales  hypothecas  exclu¬ 
di,  fi  non  intercedatur,  fun  diariis  quidem  cenfuali- 
bus  ·,  dominicis·,  &  feudalibus  fic  manentibus,  vt 
nulla  adiudicatio  perdecretum  excludere  eas  poilit , 
quodiam  olim  forum  Sc  tribunalia iudicabant  Sc  Ma· 
hier,  probat,  tir.  defubhailat.  num.25.  Boer,  decif. 
ï  12.  num.  14.  Sc  in  Conf.  Bitur. /.3.  Sc  4.  Sc  Pidonum 
conf.tit.  depræf.§.i.  Etnouillimaord.  Henrici  regis 
cautum  ,  quæ  de  cridis  eil  art.  i2i 

[AVTRES  FONCIERES.] 

5  Latini  folaria  ad  verbum  vocant,  voce  per  omnia 
æquiualente,  qua  is  reditus  intelligitur,  qui  pro  folo 
præilatur,  immediate  fcilicet  à  caufaalienationis  fun¬ 
di  ipfius,  de  quoi.  i.§.  fi  quis  nomine.  D.  ne  quid  in 
loc.  public.  Tales  funt  quos  teilator  legat  de  fuis  bo¬ 
nis  fuper  certo ,  Sc  denominato  fundo,  vel  cùm  inui- 
cem  diuifionis  hæreditariæ,  aut  quomodocunque  co- 
munis ,  reditus  annuus  alteri  è  confortibus  conftitui- 
tur  in  compenfationem  ad  æquandas  portiones,  retour 
tle partages,  vt  dicere  folent  :  Denique  quicünque  non 
funt  pecunia  conilituti,  de  quibus  Molin.  in  vfur.  q. 
20.  Nam  qui  ciufmodi  funt,  approprimentis  fuc- 
cumbunt,  etiam  fi  didla  cil  necefiitas  d’afiette  in  con¬ 
traditi,  fpc&anda  eft  enim  origo  conilitutionis.  Sed 
Sc  feruitutes,  Sc  hypothecæ  pro  talibus ,  Sc  ex  talibus 
caufis  conilitutæ  durant,  quod  fummoperè  notant 
dum  eil ,  ne  quis ,  id  quod  iæpè  dicimus  hypothecas 
elui  approprimcntis,infinite  accipiat,  fed  hunc  cafum 
excipiat ,  quoties  fcilicet  pro  datione  fundi  funt  eon- 
ftitutæ,  de  quo  fundo  appropriatur. 

c  [Devoirs'  seignevri  avx.  ] 

6  Id  eil  quicunque  reditus,  aut  præilationes  ex  na¬ 
tura  lege  Sc  conuentione  fcudali  debentur.  Et  qui  fe 
rendent  par  adueu  cr  tenue  aux  feignent  s  de fief \  Udes ,  cens , 
chef  rentes,  bail,  rachapts,  chambeUanage,  deuoirs  de  fergen- 
ties ,  receptes  at  tels.  Id  eft ,  cùm  de  iure  ipfo  debiti  con- 
troucrtitur,quod  hic  difponitur.  Nam  de  reliquiis  fta- 
tuitur  art.  27 6.  de  quo  nos  art.  feq.  Vana  eil  vero  du¬ 
bitatio  Tiraq.  de  his  verbis  tit.  dcpræfcripr.  $.1.  glof. 
η.  quæ  ipfe  fine  ratione  reilringit,  cùm  illo  loco  nil 
aliud  fit  quam^isAojia  Gallica.  Quid  igitur  dicemus. 


Λ  fi  viciilim  dominus  aliquid  debeat  vaflallo  cx  concefi. 
fione  feudi ,  veluti  fi  dominus  ligna  &  materiam  de¬ 
beat,  aut  cementa  ad  refedlionem  villæ  ,  aut  vfum  ne¬ 
moris,  aut  molendini,  cùm  hic  de  debitis,  adtiuis  lo¬ 
quatur,  paffiua  quæ  dominus  debet  approprimento 
obliterabuntur ,  Sc  negandum,  cùm  ratio  correlatio¬ 
nis  idem  ius  flatui  pofcat  in  his ,  quæ  debet  ipfe  reci¬ 
proce. 

d  [SvR  LES  HERITAGES  ] 

De/quels  on  sefi  approprié.  A  re  fcilicet  rei  débita  non 
^  perfonæ  aut  à  perfona.  1.  Imperatores. D.  depublican. 
I.forma.§.çumpoiTe(lbr.D.  de  cenfib.l.  hadenus.  D. 
de  vfuf.l.  comperit.  D.  de  præf.30. annor. 

[Ne  laisser  ont  b’  es  tre  payez.] 

Hoc  eft ,  approprimento  non  excluduntur ,  ac  ne 
folemnitate  quidem  adtionum,  quæ  propemodu  huic 
confuetudinatiæ  folemnitati  refpondet ,  quod  olim  7 
Io.Fab.  fenferat.  d.l.fi  eo  tempore, &  quos  late  citaui- 
mus. Proinde  hîc  quoque  eft, quod  vel  dodillimi  qui¬ 
que  Sc  iuris,&  vfus  admoneri  debeant,  no  paflim  nec 
C  fine  exceptione  intelligi  hanc  textus  difpofitionem 
oporterCjfed  tum  demum  cùm  fimpliciter,  Sc  fine  ex- 
preifione  talium  debitorum  res  venditur,  quaenun- 
ciatione  non  intelliguntur  talia  debita  excludi.  Secus 
vero  in  totum  cùm  res  exprcfsc ,  Sc  affirmatiuè  libera 
omni  debito  iure&r  onere  venditur,  &  venditor  in 
poirdfione  libertatis  depræhenditur  fuifle  anno-ante 
venditionem.  Nam  tum  plané  per  regulam  du  faify  res  8 
libera  transfertur ,  Sc  fequutis  bannimentis  excludi¬ 
tur  quilibet  aut  dominus  feudalis  aut  fundiarius  cre¬ 
ditor.  Difpar  enim  hoc  Sc  priori  cafu  ratio  eft,  quia  in 
priori  relida  eft  cautio  pro  domino  in  prouifione  co- 
^  iuetudinis:  In  fecundo  exclufa  petitio  prouifione  ho¬ 
minis.  Nechiccafushac  confuetudineexpreifus  eft, 
ne  hoc  textu  decifus  intelligi  debet:  Neque  enim  talia 
debita  per  fe  impradcriptibilia  funt,fed  prouifione  le¬ 
is  in  generalibus  alienationibus  referuantur ,  in  qui- 
us  nulla  mentio  talium  fit.  Quod  fi  priuatiuè  Sc  ex- 
clufiuè  venditio  concepta  fit,  indubie  fequuto  appro¬ 
primento  excluduntur,per  regu.  du  faifj,  data  quidem 
pofleflione  libertatis  in  perfona  vendentis.  Neque 
enim  ifta  maius  priuilegium  habent  quam  ipfæ  domi¬ 
nantes  ditiones,  quæ  ii  à  poifeifore  venditæ  funt  vaf- 
£  fallo ,  haud  dubie  approprimentis  fubiiciuntur  ,  Sc 
tranfeunt  in  acquirentes ,  Sc  vallallus  aduerfus  domi¬ 
num  fendum  præfcribit,  Sc  fibi  confolidat,vt  demon- 
ftrabimus  art. 271.  Quod  fi  verum  eft  in  ipfo  feudo  do- 
minante,multomagis  in  appendicibus  verum  erit,pcr 
regulam,  propter  vnumquodque  talc,  &c.  Nec  vçro 
otiosè  didtnm  volumus,  quod  ante  à  nobis  didlum  eft 
id  verum  ede ,  data  pollcfiione  libertatis  in  vendentei 
per  regulam  du fatfy  à  faify·.  Sed  ea  pofieifio  intelligi¬ 
tur,  cùm  petéti  tale  debitura  domino,valTàllus,idém- 
que  venditor  rei  liberæ  hcgauit ,  Sc  folutionem  recu¬ 
buit,  quo  cafu  acquieicentc  domino, id  eft,litem  noit 
intendente,  valfallus  mpoileiTionc  libertatis  côftitui- 
tur ,  quod  fi  fecit  Sc  poftea  in  tali  polfeifione  exiftens 
rem  vendidit  liberam/equiito  approprimento  domi¬ 
nus  excluditur,  nonobftante  hoc  textu.  Alioqui  fim- 
plex  non  folutio ,  fine  recuiatione  in  debitis  incorpo¬ 
ralibus,  non  conftituit  quemquam  in  poilèllîpne  li¬ 
bertatis,  fed  eo  amplius  oportet,  vt  prætenfus  debitor 
petenti  domino,  aut  creditori  fundiario  folutionem 
negauerit,  Sc  anno  toto  fic  tenuerit,  demum  rem  fic 
liberam  tradiderit  emptori,  ex  l.hæc  autem  iurn.D.de 
ferait,  vrb.præ  d.  Angeli  malè  agitur.  C.  de  præfi  long; 


Artic. 
CCLXXXIt 
Novae 
Co  N*. 


1247  Des  Appropriants 

,  1,  O.c.l;.  Δΐ,»ν  /-nnf.nrf. vol. 2.  dîximUS  A 


tcmp.vbiBalcL  &S4ic.Akx.conCIii.vol.i.ai)tmus  A 

arc.177.  Boër.§. 2.  &  3.  tit.dc  pr.tfcr.pt.  mconf.  ftm- 

”n«. ad  îoiidum .»  .  mmm.yuma Us  partem  fom 

cliiait,  aut  1CU1  g  b  auoconfuetudo  nec  co  -  dent  cum  onere  partis  diuifæ  tantum ,  embrnrS 
cinu.Miecfenlitj'nechosca^us  confundi  oportet  in-  appropriabit ,  ita  vt  confors fi  infol.dum  ldon.it 

Santia  quamquam  id  magna  licet  animaduerf.o-  cunucntus  fit ,  nonpoffit  habcrc  iW,„„  .2. 

ne  dignum,  tribunalia  noftra  omnia  ignorarût  ad  hoc 
tempus  verbis  affixi,  cùm  diTcrimcn  latens  non  peici- 


piunt.Sed  &  hæc  difpofitio  intelligendarefpeQ· 
xninij  feudi ,  aut  ccnius  :  Nam  aliorum  refpcft^0' 
feriptibilis  eft, veluti  fi  cùm  plures  yaflalli  debea  9 

folidum  oti  <1  revanche,  vnus  ex  his  partem  fUam  S? 
derit  cum  onerc  partis  diuifæ  tantum,  emptor  A? 
appropriabit,  ita  vt  confors  fi  infolidum  à  domi 
conuentus fit ,  nonpoffit  habere  recurfum  aduerf° 
confortem  ,  qui  appropriauit  hac  lege ,  &  fi  ^  J“* 
præiudicium  non  fiat.  υ 


Article  CCLXXI. 


ROICTVRE 


&  feigneurie  c  cil  acquife  à  celuy,  qui  a a  pacifiquc- 
r  ment c  iouy f  fans  tiltre  s  par  il h  &  Tes  predccefTeurs, 1  ou  autres, k  dont 
4  il  a  caufe 1  par  l’efpace  &:  laps  de  m  quarante  ans. 

a  j^O  minium  dire  fl um , b  &  pleniffima  propriet^ c  illi  acquifita  efi, d  qui  fine  Ohinttr· 
U ruptione ,  c  fruit  us  cft, f  fine  titulo  δ  per  fi  ,  h  &  pradecejfiores  J 1  aut  perahosfi  > 
de  edufam  habet ,  fier  lapfum  m  quadraginta  annorum . 


a  [Droictvre.] 

Pretfiriptione  confuet.  dominium  dircflum  acquiritur 
contra  quam  iure  cittili. 
obligationes  naturales,  ibid. 

Droidure&  feigneurie,  quid  importent. 

Oommij  appellatio  m  fiatutis  de  direflo  tnt  eligenda. 
Seigneurie,  quid. 

Prajcnptto  taie  itvs  acquirit ,  quale  apud  pojf efforem 
fuit . 

Tantum  praferibitur,  quantum pofiidetur  late. 

Jura  temporalia  in  tantum  prafcnbitntur  ,  quantum 
pofidentur. 

Ve pedatico  tantum  quantum pofiidetur. 
luri^di^lio  item. 

Et  merum  imperium. 

Infitutio  CT  confirmatio. 

Decima. 

.Annexa, 
lura  feudaha. 

Zefgnationes  CT  collationes  in  mtnfibtu  refiruatif. 

Et  permutationes,  ibid. 

Regalia. 

Poffefiio  retinetur  totius  per  vnum  aihtm  : 


Bonam  operam  nauarunt  reipub.  noilræ  au&ores 
feribendæ  confuetudinis  ,  cùm  hunc  articulum  feri- 
pferüt,  &  reformatores,cum  tempus  quod  ante  fexa- 
ginta  annorum  fuerat  veteri  iure,  nouo  contraxeriit 
contra&a  etiam  hominum  vita.  Ac  tales  feribi  articu¬ 
los  omnes  expediret ,  hoc  eft  qui  breui  Ôc  contracta 
pronunciatione  ingentem  iuris  ciuilis  materiam ,  Iu- 
rifconfultorum  pugnam,dubitationes,&rixofas  con¬ 
certationes  ,  &  iudicantium  diffienfiones  veluti  falce 
praecidunt.  Vtiliifima  tradatio  fi  intelhgatur ,  quan¬ 
tum  profedum  fit  hoc  compendio  verborum.  Serio 
diiferiturinfcholis  ,  quæ  fit  præfcriptionis  cuiufque 
fpeciei,  vis,  aut  effedus  in  acquirendo,  an  omniu  vna 
aut  eadem  poteftas  fit,  an  ciuiles  tantum,  an  ne  etiam 
naturales  obligationes  perimant ,  an  dominium  dire¬ 
ctum  acquirant,  an  aliud,  an  prius  elidant ,  an  nouum 
generent, an  prius  maneat,  an  trasferatur,  an  occidat, 
&  nouum  refurgat  de  priori  ,  an  præfcribens  caufam 
habeat  à  tradente,an  vero  rei  domino,&  quæ  infinitæ 


B  differtationes  fuper  hoc  ipfo  argumento  in  nofttis 
libris  exercentur.  Quas  hic  recudere  animus  non  eft, 
fed  vt  quæque  occafio  occurret,fuis  locis  attingentur, 
Summa  cft  fcholafticarum  fcntentiarum,per  vfuca- 
piones ,  quia  bona  fide  &  titulo  nitantur  dominiaac-' 
quiri,fed  Sc  obligationes  naturales  tolli.Non  eandem 
naturam  effic  decennalis  aut  vicennariæ legalis,  quia 
etfi,&:  ipfie  titulo,  &  bona  fide  nitantur ,  tamen  mix¬ 
tam  habeant  negligentix  confideracionemexfocor- 
dianegligentis.  Itaque  ciuilem  dumtaxat  obligatione 
tolli  manente  naturali,ex  co  vendicationem  non  dari, 
fed  exceptionem  prxfcribenti  fi  pofleffioneforteex- 
ciderit,  ex  tricennaria  aut  quadragenaria  neutram pe- 

C  rimi,necvllum  dominium  transferri, fed  præfcriptio¬ 
nis  exceptionem  dari  conuentovendicatione, auralia 
adione.  Sed  cx  caufarum  mutatione  difpofitionura 
quoque  mutationes  affingunt.  Nam  cùm  dicuntin 
longis  longiffimis  dominium  non  acquiri,  hoc  in* 

telligunt  fecundum  naturalia  præfcriptionum,cùm 
fcilicet  ignorantia  dominorum  præfupponitur.Nam 
datafeientia,  ex  ea  interpretatiuum  confenfumcon-  , 
cludunt,qui  fufficicns  fit  ad  dominium  acquirendum, 
veluti  tum  patientix  tacitus  ,  &  quafi  contradiuin- 
fit.l.alienationum.D.de  verb.  fignif.&l.i.D.vfumia. 
quem.cau.&in  præced. art. diximus,  &  fufiusinpr0; 
theoria.  Hæc  longâ ,  &  prolixa  tradatione  fcholalbci 
autores  agitant,  auth.  nifi  tricennale.  D.  de  bon.  ma¬ 
ter.  Fely.  &alij  in  rub.  ext.  de  præfc.  Balb.  in 

D  præfc.parte.2.q.n.9.& z.  tertiae  partis  ,&  1.  vit.  ·  e 

edid.d.  Adri.  toll.  ahj  1.  traditionibus  G  de  pact.  Ia  · 
côf.7.vol.i.Hicferè  magiftrorum  confenfus,qui  ' 
alicubi  vellicari  poteft  diiputando,  &nuperpræ ct 
ptiones  omnes  æque  fauorabiles  quidam  para  o 
diffierucrunt,  tamen  nec  inftituti  noftrieft  reccP 
fententias  fine  magna  caufa  refellere,  nec  vero  re 
gentibus  expedit.  His  igitur  prxtermiilis  magnop 
animaduerti  conuenit ,  quid  his  verbis  dwB»r e  J 

£»innV,confuetudo  ftatuerevoluerit,nequan  °‘ 

certa  illa  &  diffidiofa  iuris  ciuilis  theor^nata  w 
mur  isnoratione  melioris  legifiatioms,  &  P?rJ  jn 
quo  ambagiofas  illas  concertationes  ma§1itr°  \0. 
totum confolfas  intelligi  oportet,  atque  a 
rum  conceptione  plenum, liberum,  a  o  a  ^ 
concuffum  rerum  dominiu  transferri  pr$ 


12-49  Des  Appropriances 

ôc  tribui.  Quod  hîc,  AmÙârtj  dixit  leges  per  verbum  À 
(ius)  diffiniunt,  vt  dominium  fît  i us ,  per  quod  libera 
cuique  facultas  tribuatur  de  re  difponendi.  de  quo 
Bart.  &  alij  l.fi  quis  §. differentia.  D.deacquir.pofieifi 
&  in  Lin  re  mandata.C.mand.cùm  lex  in  re  fua  quem¬ 
que  moderatorem  facit ,  &  arbitrum,  de  quo  Bald.  1. 
fœminæ.  §.  illud.  C.defecund.  nupt.late  Fely.c.audi- 
tis  nu.  6.  ext.  de  præfcript.  Nec  hîc  prolixam  difputa- 
tionem  inftituimus  de  differentia  dominij  &  proprie* 
taus.de  qua  nuper  Mol.diiTeruit.ÿ.;;.  gloffi  4 .&  §.37. 
glof  z.in  conf.  Parifienfi,quæ  re  vera  è  iubiedla  potius 
materia,  quam  vlla  diffinitione  iuris  difeerni  neceife 
eft,  eiim  fint  ifta  verba  refpe&iua,  provt  aliud ,  atque  ] 
aliud  obiedum  refpiciiit  3  Sed  ea  parum  noftrum  fub- 
ie&um  contingunt.  Id  modo  intelligamus ,  abfolutæ 
libertatis  &c  proprietatis  difpofitionem,  <5c  ius  irreuo- 
cabile  hoc  tex.  præfcribenti  tribui,  quale  quarumque 
fuerat  apud  eum,  contraquem  præfcriptum  eft.  ldeô- 
que  tota  illa  fpcculatio  naturalium ,  &:  ciuilium  obli¬ 
gationum,  &  illa  acuta  iuris  ciuilis  principia  interci¬ 
dunt,  &  euanefeunt,  tolliturque  verbis  iftis  cuiufcun- 
que  virtutis  obligatio,  folidumque  dominium  quæri- 
tur:  quod  optimo  iure  vetus  Roma  dicebat,  nulli  cui- 
3  quam  aftioni  aut  vendicationi  obnoxium,quominus  ( 
iam  quifquam  hoc  quidem  in  argumento  dominio¬ 
rum  diferimina  cx  iurifconfultorum  libris  requirat, 
aut  vendicationum  ,  vel  exceptionum  vires  metiatur. 
Nec  vero  fine  veterum  au&oritate  ftat  hæc  fententia, 
quando  fic  pronuntiant;  quoties  ftatuto  caueatur  do¬ 
minium  præfcriptione  acquiri,  quod  hîc  exprcflîf- 
fimèftatuitur ,  toties  de  pleno,  diredto,  &  abfolu- 
to  dominio,  &  proprietate  accipiendum,  quia  ver¬ 
ba  flaturorum  in  potiori  fignificatu  intelligenda  fint, 
alioquienim  inane  futurum  ftatutum ,  fi  nihil  aliud 
præterquam  quod  iure  communi  eft  conflitutum, 
fanciat.  Hoc  docuit  Bart.  l.i.  D.dcvfuc.  Baldusvbc-  1 
rius.  c.cumnon  liceat,  ext.de  præfcript.  Fely.  inrub. 
ext.  de  præfcript.  Bertachin.  in  didtion.  verbo  domi¬ 
nium. 

Quod  cum  ita  fit,  nemo  iam  hinc  dubitare  poterit 
&  dominium  diredtum  acquiri  longiifimis  præfcri- 
ptionibus  fine  vllo  titulo,quado  in  talibus  nullus  exi- 
gitur.Et  confequenter  dari  vendicationes  tali  præfcri¬ 
benti,  fiue  aduerfus  priores  dominos,  fiue  externos 
quofeunque  vt  iam  inutilis  futura  fit  illa  inquifitio,an 
dominium  transferatur ,  an  intereat,  an  aliud  genere¬ 
tur,  quæ  ipfam  non  fine  fine  aliquo  ab  iurifconfultis  I 
inquiruntur,  fediurc  patrio  præcifahoc  textu  appa¬ 
ret,  duobus  verbis  de  droifture  çr  ftignettric. 

b  [Et  seignevrii.] 

Id  eft  omnimodum  dominium,  &  poteftas  di- 
iponendi,&  fruendi,  de  quo  fuperiori  gloffa diximus, 
quodhic  recognofci  pollit.  Proinde  ciîmconfuetu- 
do  de  iure  &  dominio  per  præfcriptionem  acquiren¬ 
do  difponit,  generaliter  de  poffibilitate  iuris  &  fa¬ 
cultate  acquirendi  intelligitur.  Nam  defadlo,  non 
femper,  nec  neceflario  contingit  tale  dominium  ac-  I 
quiri ,  fed  id  tale  tantumque  quale  apud  eum  contra 
quem  præfcribitur  fuerat ,  &  poiTcllum  eft  ab  præ- 
feribente ,  hæc  enim  duo  coniundtim  refpici  oportet. 
Quamobrem  fi  aduerfus  proprietarium  quempiam 
vafTallum  alterius  præfcribas,  dominium  vtile  tan¬ 
tum  præfcriptum  intelligctur ,  quia  nullum  aliud  fuit 
apud  cum,  contra  quem  præfcriptum  eft,  manente 
diredto  apud  fuum  dominum  diredtum, contra  quem 
præfcriptum  non  eft.  Nec  eadem  præfcriptio  domi¬ 
nium  &  hypothecas  refpicitlcg.  vlucapio.  C.  dc  pi- 

yArgmtr.m  ConfiBnt. 


,  Art.  C  C  L  X  X I.  I25O 

1  gnor.  &  inf.  dicetur.  Id  idem  obtinet  in  emphy- 
theofi  præfcripta;  Idem  in  fundo  feruiente  præfcri- 
pto  ,  nam  feruituti  non  præfcribitur  præfcriptione 
fundi,  fi  is  cui  feruitus  debetur  in  poffellione  feruitu- 
tismanfit.  Igitur  in  præfcriptionibus  longiifimis ,  in 
quibus  nullus  titulus  ,  nulla  traditio  præfupponitur, 
tantum  præfcriptum  intelligitur  quantum  pofTefluni 
eft,  &  aduerfus  quem  po  fi  ellum  eft.  Sed  in  titula¬ 
tis  in  quibus  traditio  præfupponitur  ,  licet  à  non  do¬ 
mino  regula  metiendæ  præfcriprionis  à  quantitate  rei 
traditae,  fequuta  continuatione  poifeffionis  fumenda 
j  eft,  quia  præfcribens  caufam  habere  dicitur  ab  tra¬ 
dente,  non  ab  vero  domino,  quod  notabiliter  Bartol. 
dixit  1.  fi  extraneus.  D.  de  donat,  inter  vir.  &  vxor.  1.  i 
qui  alienam.  D.  donat,  cauf.  mort.  Balb.  in  præfcript. 

1.  parte  tertiae  partis.  Quare  inde  confequitur.vt  præ¬ 
fcribens  id  tantum  iuris  acquiràt,  quod, quale,  quan- 
tumve  fuit  apud  eum  qui  tradidit, vnde  fit,  vt  præfcri- 
pto  iure  vallalli  dominium  tantum  vtile  acquiratur, 
præfcriptio  contra  iure  dominij  diredti  dominantis, 
diredtum ,  non  aliud  diuerfæ  qualitatis.  Ergo  præ- 
lcriptione  vtilis  dominij  præfcribens  non  eximitur  à 
^  fubiedtione  vallallitia,  fed  fubingredirur locum  prio- 
J  ris  vallalli.  Nec  necandum  tamen  quin  vtrumque 
præfcribi ,  &  aduerfus  vtrumque  polfit ,  fi  poffefllo 
vtrumque  feriit.  Saly.  1.  vfucapio.  C.  depignor.  &id 
fic  vt  idem  &  vnum  tempus  profit  aduerfus  duos: 
Quod  cum  fit ,  diuerfæ  &  aduerfus  diuerfos  præfcri- 
ptiones  confici  intelliguncur.  quod  Aluarot.  &  Ni- 
col.à  Neapoli  tradiit  tit.de  feud.nonhab.  propr.nar. 
feud.  Quod  ideo  dicendum  fuit,  ne  quis  quod  fimpli- 
citer  diximus,  infinite  accipiendum  putet,  &  poten¬ 
tiam  iuris  omni  cafu  in  adtum  deduci  exiftimet.  Id 
enim  à  fado,  &  pollèifionibus  pendet,  nec  fi  fieri  per 
iuris  potcftatem  poteft,idco  femper  fieri  contingit,&: 

'  redè  Bald.  c.x.  vcrf.abbatifla,  tit.  qui  feud.  dar.pofT. 
dixit  præfcriptiones  tantum  habere  de  potentia, qua¬ 
rum  habeant  de  adu.  Ea  materia  feriam  tradationem 
defiderat,  nec  otiose  percipienda  eft,&  per  magnuin 
rebus  indicandis  vfium  habet.  Quæ  &  fi  magno  cona¬ 
tu  à  quibufdam  fcholafticis  feriptoribus  eft  tradata, 
non  fubada  tamen  eft,  nec  inutilis  fuerit  operæ ,  pro¬ 
lixum  argumentum  ad  capita  redigere ,  ôc  in  fuas  fe- 
desdigercrç  ,&vfumoftendere exemplis,  quæ  cre-  6 
brius  vfu  occurrunt,  res  agentibus ,  &  plerumque  ad 
oblatas  fpccies  perperam  applicari  contingit ,  errore 
;  diiudicandi. 

Ac  primum  cum  is vfus fit, &  finis  præfcriptio- 
num,  vt  alteri  dc  iure  alterius  quaeratur,  8c  adiiciatur, 
ficuti  diffinitio  carum  continet,  non  eadem  tamen  eft 
ratio,aut  fauor  eius  qui  alienum  contendit  acquirere, 
&  eius  qui  fuum  vult  retinere,  quod  ipfæ  quoque 
communis  fenfus  notitiæ  fatis  docent,  quominus 
fauendum  fit  res  alienas  airerentibus ,  ne  porro  poft 
felfiones  producantur  aut  præfcriptionum  efFedus, 
quam  quantum  aut  rerum,  aut  iuris,  aut  locorum 
continuere,  qui  locus  eft  ànobis  anteperftridusin 
loco  de  interruptionibus,  ne  vlla:  præicriptionum  ex- 
tenfiones  fiant  de  loco  ad  locum,  rerum  ad  res,perfo- 
narum  ad  perfonas,adionum  ad  adtîones.  Nam  cùm 
vulgata  regula  fit  præfcriptionem  nullam  fine  poflef- 
fione contingcrc,reg. fine  polfelfione in  6.  &  leg.finc 
pofleflione.  D.  devliicap.  confequens  eft  dicere  pro¬ 
portione  partis  ad  totum  ,  quantum  pofTeifum  fic 
cantum  elfe  præfcriptione  acquifitum,iiue  fit  pars  to¬ 
tius  diuidui ,  fiue  id  torum  fit.  Hoc  theorema  à  Bar- 
tolo  primum  traditum  lcg.  1.  §.  hoc  interdidlo.  D.  de, 
itiner,  adluq.priuat.  omnes  fcholafticos  feriptores  ad- 
ftipulatores  habet,  &  probatur  leg.  quod  meo.  $;  vit. 

GGG 


i2)'î  Des  Appropriantes.  Art.C CL  XXL  Ujz 

D  de  icci  poil',  cap.  cùm contingit  cm.  dedecim.  A  quam  exercuerit,  aut  poflèdem  legitimo  »,„(·. 
riorf&Gu,o  incauditisex,.  dcBpt*fcript.  vndc .1-  bend,  fpacio  ,n ea tamum obtmere.  Sedi"  ' 

f,Baidifouentia,quamfupracitauimus>pra:fcnptlo-  aftus  mdru.duos  emfdem  fpecicr  totam  fptcitfm" 

ncs  tantum  habere  de  potentia  quitum  de  adu-Qua-  pi  æfcubl  patiuntur ,  funodo  altus  nonpoUttfe,  /' 
rcfimts  præfcribcre Velit,  aduerfuseum  qui  fit  m  inpolTdWperftet.  Quoctca  qui  imperium,^ 
poffefi  oneiunumaut  rerum ffidata de iure commit-  p, talcs  cogmnones  praifcr.pfent  non  mi»U!jeco. 

ni  confuetudine,  aut priuitegio ,  tantum  de  iure  aile-  are  poffeputant.quam  fûtes  furpedere,eüamf,nul. 

no nræfcriptione  detrahet ,  quantum  poffedent  &  lumvnquafontemfulpend.t  ptopteieaquodfnf 
vfuccpcrit  Ipfc ,  ita vt  fi  iuris  quod  prætendmir ,  lpe-  dere,  &  decapitare  emfdem  fpeciet  ^ 

cies  tint  diueriàe  id  tantum  coufequuturus  fit  ,quod  pta  præfuppomtui·,  fi  modo  qui  pnorpoffidcktno» 

per  eiufdem  fpeciei  adlus  poflèderit,  nec  quidquam  &  illud  quoque  retinuit  prohibendo.  HmlatUt, 

amplius  manente  iuris  vniuerfitate,  in  perfona  eius,  β  Caft.  lai. &magiftn  ml.  Imp.  D.deumsd.om.iud' 
contra quempræfcribitur.  Idque  verum  cft ,  fiue  de  &1.  fi  pnus.  D.  deaq.pluu.  arcend.  Alex.latèconi 

rebus  corporalibus  præfcribendis  agatur ,  fuie  de  in-  68.  vol.  2.  Abb.  c.  2.  ext.  decapcll.  monacli.  Fcly. de 

7  corporalibus/iuc  iuribus/iue  feruitutibus.  ^  auditis  Card.  &Pan.  c.  cura  contingat,  ext.  dedecim, 

Res  exemplis  fit  illuftrior ,  cum  iura  epifeopalia  Cy.  &  Saly.  Li.  de  emane,  lib.  Bald.  1. 2.  C.  de  feruit, 

multa  numerentur,  tam  ratione  iurifdi&ionis,  quàm  &  aq.  mira.  51.  Rom.  d.conf.  368.  Ang.  1.  fi  quis diu- 

ordinis  ,  atque  in  lus  ius  vifitandi  parochias  fubie-  turno.  D.  fi  feruit.  vend.  Revera  polïeUionumno- 

<5las ,  cui  conlequens  eft  ius  procurationum  ,  fi  quil-  tx  Sc  vfus  legem iudicandi  imponunt,  eftque ilia iu. 

quam  prxlatus  inferior  vifitandi  ius  præfcripferit ,  dicantibus  norma  optima  in  talibus ,  cum  titulinon 

non  continué  procurationis  ius  allercre  poterit ,  nifi  adferuntur  à  pollèllionibus  fumenda,  nequid  temere 

idipfum  quoque ipecialiterpoiIèderit,& procuratio-  mutetur,  iuris  ôrdinarij  prætextu.  Scd nuic  regul* 

nes  excierit  vilitando.QuodDy.  dixit reg.poiTeflbr.  qui  indiuiduorum  poilelliones  ad  omnia  eiuid 

in6.  Feîy.  Sc  alij  d.c. auditis,  glof.reg.  odiain6.Quip-  C  ipecieiindiuiduapræfcribendavalere^ftatuit  - 


iu.hw.j.·— — — - - — — -‘“.i,  grandis 

limitatio ,  præter  eas,  quæ  vulgo  traduntur  iure  ciui- 
li,  ab  iure  confiietudinario  apponenda  eft,  cùmfci- 
licet  is  actus ,  qui  in  indiuiduo  exercetur,  licet  ab  na¬ 
tura,  aut  iuris  difpofitione,lub  cadem  fpecie  comprac- 
henfus  fit,  fuo  generi  eximitur  fpeciali  iure,  foin  fpe- 
ciem  feparatam  tranfit,  qui  cafus  eft  art.jj.  iiip.  Nam 
qui  merum  imperium  prxfcripfit,  itavtvelfufpende- 
rc,  vel  quocunquc  modo  pledtcre  pofïic,  igni adiudi- 
care  non  poterit  nocentem ,  quia  per  conmetudinem 
hæc  fpecics  fuo  generi  exépta  cft ,  Sc  certæ  hominum 
qualitati,  id  eft  Baronibus  priuatiuèad  alios  omnes 


in  o.  rciy.  tx.  u.t.Auuino. 

pe  iuris  cpifcopalis  vniuerfitas,  apud  Epifcopum  ma 
net,  qui  iure  communi  fundatus  eft. 

Qui  pedaticum  prxfcripfit  (pedagium  vulgo  fcho- 
la  appellat  ve&igal  quod  à  peditibus  exigitur;  non  iti¬ 
dem  de  farcinis  exiget  aut  mercibus,  quas  pedes  quif- 
quam collo  auc  humaris  vehit,  non  idem  ab  equiti¬ 
bus,  non  idem  de  quadrigis.  Tametfi  plerumque  ma¬ 
ior  etiam  ratio  proponatur  exigendi  ab  equitante  aut 
quadrigis  cum  pauiarium  petitur  ,pro  fternendis  pa- 
uimentis,  filice,  aut  glarea.  Scd  hxc  ftridiflfimè  accipi 

conuenit,  ne  fiat  vlla  extenfio  depoflefiisad  non  pof-  qualitati,  jacit  narumuus  pmuiLiutau  am»™ 
fefta,  ne  quidem  ex  eadem  vel  maioritate  rationis.  Er-  D  attributa  eft,  ita  vt  ad  pofitionem  præfcriptionismcri 
go  qui  de  oleo ,  aut  alumine  quidquam  præfcripferit  imperij  in  Britannia,  non  fequatut  piadcripîiopœnæ 
ve&igal,  dc  axungia,  bitumine ,  aut  vlla  diuerfa  Ipccie 
non  poterit.  quodBartol.  dixit  1.  fi  publicanus.  §.  vl- 
tim.  D.  de  public.  Idem  leg.  Titium  Sc  Mxuium  $. 
altero.  D.  deadminift.  tur.  &1.  cùm  de  in  rem  verfo 
verf.  breuiteraduerte.  D.  devfur.  gloiT.  Sc  Innoc.d.c. 
auditis.  Itaque ,  cùm  nuper  exorta  controuerfia  no¬ 
num  ve&igal  certis  fpeciebuseilctindidlum,  Sc  pu¬ 
blicani  ad  alias  quoque  fpecies ,  caufas  3c  merces  pro¬ 
ducere  in  tributionem  conarentur ,  iudicatum  eft  fie¬ 
ri  non  pofle,  nec  quidquam  prxtcrquam  quodeflet  ^ 
difcrtiliimè  expreilum,in  cautione  peti  amplius  opor¬ 
tere  ,  1.  ve&igalia.  D.  de  public,  etiam  fi  eadem  ratio 
faceret  pro  publicanis.  Quod  fapientibus  iudicibus 
valde  precauédum  eft,  ne  admitti  patiantur  tam  odio- 
fo  in  argumento ,  &  contra  libertatem  publicam  Sc 
commerciorum,  fenferat  id  iam  olim  Ang.d.jf .  fi  quis 
interdi&o,  Decius  conf.  85.  Alex,  conf.124.  vol.4.  Sc 
conf.io.  &32.  vol.5.  Lud.Rom.  conf.368.  Incipi.prx- 
fens  confultatio.  Ang.  1.  féminités  qux  infuperficie, 

D.de  feruit.  vrb.  prxd.  Refiftit  enim  ius  commune 

tali  acquifitioni ,  nifi  aut  longiflima  prxfcriptio  aut  n _ 

aliqua  de  titulatis  ,  Sc  de  iplo  corpore  quod  peti-  F  vendic 
tur ,  aut  de  iure  in  fpecie  proponatur  :  Ita  vt  nui-  XT" 
la  illatio  fieri  poflit  de  vno  ad  aliud  per  prxfcriptio- 
nem. 

9  Deiurifdi&ione  quoque  prxfcribenda  idem  pu¬ 
tant,  in  cuius  pofteflione  alius  quifquam  fit ,  Sc  plu- 
reseius  fpecies  proponuntur.  Itaque  per  exercitium 
iurifdicfcionis  fimplicis ,  aut  medix  negant  imperium 

10  acquiri,  necè  contra,  quia  imperio iurifdi&io  non 
protinus  infit  feparatim  fumpta  ,  nec  criminalem 
per  vfurpationem  ciuilis.  Sed  in  qua  fpecie  quii- 


ignis,  quam  confuetudo  à  fuo  genere  diftraxit.  Qui 
cafus  valde  notandus  eft,  Sc  fi  qui  alij  fimiles  dici  pol¬ 
iunt. 

Ex  eadem  regula,  quam  fupra  deduximus, id  quo¬ 
que  efticitur,  quod  qui  in  beneficialibus  inftiturio- 
nem  aut  confirmationem  prxfcripferit,deftituerem- 11 
fticutumnon  poterit,  quodHoft.  dixite.  cùmexin- 
iun&ocxt.  deheret.  Pan.  c.  fi  quis  contra  clericum, 
ext.de  for.  compet.  Tum  quia  non  tancum  poffef- 
fum  prxfupponitur,  tum  quia  fpecics  eft  diuerfa:  Eft  j 
enim  inftitutio  voluntarix  iurildiclionis ,  cùmdelti*  ^ 
turio  in  contcntiofa  pofita  fit,  vtquxcaufecogm·  I 
tionem  defideret ,  idcôque  male  de  vna  ad  aliam  m·  j 
fertur,  quod  Dominicus  notat,  c.  nemo  de  eled.in»· 
Quare  nec  qui  excommunicandi  ius  prxfcripfit, idem 
protinus  abfolucre  poterit  ab  alio  excommunica-  j 
tum,  Sc  qux  Fely.  d.  c.  auditis.  Abbas  d.c. cura oim 
ext.  depræfc.  perfequuntur.  Nec  præfcripta  cogni¬ 
tione  de  appellationibus  cognofeendi  eadem  a  pti 
mas  inftantias  diuerfx  fcilicet  fpeciei  porrigetur, 
quod  Florian,  dixit  1.  fi  quis  diuturno.  D.  li lerU1, 
idic.  .  r,Jisll 

Nec  prxfcripta  certa  decimarum  fpecie  m 
pluribus  ,  eadem  prxfcriptio  porrigetur  ad  a  ios 
dos  in  quibus  prxfcribens  non  poftederit,  aUtP 
perit  dccimaSjC.cum  cotingat.c.tua.  c.cum  m  tu  , 
5cpratc.Fdy.Ac.  aQdiris.Nccprefcnptioitin  1“ 
nunc  eft,  ad  iura  fuperuenientia  extendetur, 
qui  in  aliena  paroecia  decimas  prçicnp  κ,ηοη 
bit  in  nonalibus,  quxdenouo  coli  cœpered.c. 

"°S™ Sdla  praferiptio  fundi,  au,  pra*) 


1253  Des  Appropriants,  Art.  C  C  L  X  X I. 


celforia  porrigetur ,  quæ  per  fe  pofTeiTa  in  fpecie  non  λ 
func,  nifi  infeparabiliter  annexa  fine  ad  vnum  totum 
conficiendum!  qui  fundum.  D.de  vfucap.  quod  pri¬ 
mus  Lud.Rom.  fibi  ânnotaiTe  vifus  eft,vt  valde  fin^u-  1 

lare  quodam  luo  fingulari.  Fely.vbifup.num.i7.&  4. 
decla.  2 


1254 


14  Nec  præfcriptio  certorum  iurium ,  aut  debitorum 
fuper  (homines ,  &  fubiedos  certi  pagi ,  aut  vici  ad 
alios  ciufdem  vici  porrigi  poterit,quæ  propria  eft  ma¬ 
teria  art.  277.  inf.&  Alex. trad.conf. i6.1ib· f.  Iaf.conf. 
81.  lib.3. 

15  Et  qui  præfcripfit  vt  ceifiones  aut  refignationes 
poifet  admittere  in  aliena  dicecefi,non  poterit  permu¬ 
tationes  quod  Nic.  Milus  dixit  in  repertorio  verb. 
Epifcopus  I moi.  in  clem.i.  derenunciat,  Fely.d.c.au- 
ditisnum.13.  Abb.  deumexiniundo.  Sed  id  in  fuis 
terminis  intelligi  debet ,  id  eft,  in  iure  præfcripto. 
Idcoque  reftringibili  ad  cafus  &  fpecies  poflelfas. 
Namfivelpriuilegiofedis  apoftolicæ  vel  conceifio- 
ne,  vel  conluetudine  ,  vel  vt  vicario  alicui  concella  fit 
facultas  admittendi  fimplices  refignationes ,  mulco- 
magis  de  permutationibus  admitti  conueniet,  quia 
permutationes  iuftitiæ  potius ,  quam  gratiae  innitun- 


c  [Est  acqvise.] 

Verhum pratenti  temporis  lata fententU  efl  CT 
tio nem  importât. 

Non  efl·  neccjfarm  titulus  ttiam  ob flante  prxfum « 
ptione. 

N  otanda  verborum  conceprio,per  tempus  prete- 
ritum,  quod  eft  iuris  confummati,  &  peffedæ  domi- 
nij  tranuationis ,  ex  folo  temporis  curfu  fine  mifte-  x 
rio  hominis,  fola  confuetudinis  poteftate.  Sunt  enim 
^  talia  verba  praeteriti  temporis  latæ  fententiæ ,  vt  ipio 
iure  exècutionem  fortientis ,  de  quo  Tiraq.  !  fi  vn- 
quarn,  verb.  reuertatur,  num.  32.  C.  de  reuoc.  donat. 
Hæc  igitur  confuetudo  plus  poteftquam  difpofitio. 

{*  omnes  C.  de  præfcr.  30.  anno,  quæ  ipfa  tantum  tri- 
bint  huic  eidem  qiaadragenariæ,  vt  nihil priuati  pu- 
blicive  iuris  cuiufcunque  ab  ea  excipi  patiatur ,  quod 
infinita  &  aeterna  illius  1.  difpofitio  ftatuit.  Et  valde 
ratam  elfe  oportet,  cui  audoritas  populi,  deconfue- 
tudinarii  iuris  acceifit  hoc  textu ,. quod  <3c  plus  pollet 
imperatorio  iure ,  etiam  fi  illud  omnimodum  domi¬ 
nium  transfert.  Præcidenda  etiam  illa  Canoniftarum 


tur ,  licet  contrra  Fely.  dido.  cap.  auditis  num.13.de  C  aftlimptio,  cùmputantin  quacunque  præicripti 
Lud.Rom. conico,  per  decR  Rotæ  nt.  derenunciat.  titulum  requiri,  cum  prefumptio  iuris  eft  contra  præ- 

feribentem,  velutioimquiiquam  intra  fines  alienae 


in  antiq.  quæ  ratione  caret.  De  quo  Francif.Pauinius 
dodo  libello  de  poteft.  capituli  iede  vacante  parte  2. 
partis,  i.  Itaque  concelfiones,&rindulta,  quæ  Britan- 
niæ  epilcopi  obtinere  folent  à  Pontificibus ,  vt  con- 
ferrebenenciivacantia  liceat  alternatim ,  ad  fimpli- 
ccs  refignationes ,  &  permutationes  porrigi  poliunt, 
hæc  ideo  magis  quia  iure  primario  beneficiorum  col¬ 
latio  ad  Epifcopos  fpedare  putatur ,  quam  Pontifex 
fummus  iure  communi  non  volente  ad  fe  priuatiue 
contraxerit,  hac  quidem  in  regione,  quxideo  obe- 
dientiæ  iam  olim  eft  appellata,  &  quæ  tali  iure,  aut  E> 
priuilegio  conceduntur  extendi  conuenit.  regul.  odia 
in  6. 

\6  Sic  nec  dc  legalibus ,  etiam  fi  ea  præfcriptibilia 
e  flent,  quod  confuetudo  prohibet, art.jii.  quod  vnum 
aliquod  eorum  ius  præfcriptum  fit,extra  fuum  cafum 
protendetur,  quod  Abb.Pan.dixit.c.quod  tranflatio- 
nem  ext.de  off.  legat. 

Nec  dubium ,  quin  infinita  huius  regulæ  exempla 
colligi  polîint  à  ftudiofis,  fed  ifta  fortaflè  non  fine  vfu 
Coegimus,  quia  non  raro  incidunt  tribunalibus  inter 
adiones  rerum.  E 

Sed  &  quod  in  præfcriptionibus  diximus ,  idem 
ferè  accipi  conuenit  in  his,  quæ  confuetudine  præter 
ius  commune  cuiqtiam  tribuiintur,quæ  ipfa  non  ma¬ 
gis  extenfionem  extra  fuum  cafum  recepit  quam  prç- 
icriptio,  quodBalb.  notat.r.partetertiæ  partis.  Fely. 
vbi  fup.dcclar. 

17  E  diuerfo  regula  alia  opponitur ,  cùm  de  confer- 
uando  iure  agitur, &  retinenda  pofleflione,  per  vnum 
adum  aut  exercitium  vnius  fpeciei  ,  generis  totius 
pofleflionem  retineri.  Itaque  vnico  adu  iurifdidionis 
exercito  totam  iurifdidionem  conferuari ,  fi  modo 
alius  cæteras  fpecics  non  vfurpauerit,etiam  fi  intérim  p 
vacauerint  &:  a  nullo  fintexercitæ ,  quod  Bart.  &  cæ- 
teri  tradunt  l.arboribus.  jT.de  illo.  D.de  vfuf  1.  fi  vnius. 
Dde  ferui  t.  r  uftic.  præd.  l.qui  vfumfrudum.  D.quem- 
ad.  vfusf.  amit.  Bertach.  in  libello  de  gabellis  parte  i. 
qu.  11.  Eft  enim  vtriufque  regulæ  diuerfiflima  ratio, 
quæ  vt  alterum  fuftinet,  ita  alterum  oppugnat  cafum. 
Hæc  qui  diligenter  perceperit ,  non  magnopere  illi 
requirenda  erit.  Fely.  &  aliorum  oncrofa  tradatio  d. 
c.auditis,  de  eo  didfo  quantum  prçlcriptum  quantum 
poiTeiTum. 

>sfrgcntrxHs ,  in  Brit.  Ctnf. 


parœciæ,  aut  diœcefii decimas  vult  præicribere ,  ex 
qua  præfumptione  iuris  inferunt  malam  fidem  præ- 
icribentis.  c.i.  de  præfcr.  in  6.  Namiureciuili,&no-  2 
ftro  patrio  quantumcunque  præfümptio  iuris  contra 
faciat,  data  materia  defcpræfcriptibili ,  quadraginta 
annorum  fpacio  præfcribitur  fine  vlla  vilius  titun  ne- 
ceificate,  alioqui  nil  vnquam  ferè  prçicribi  poflet,cùm 
vnufquifque  Icire  debeat ,  quod  ad  fe  non  pertinet  id 
alienum  elle  j.  qui  vas.  §.  vetare.  D.  de  fur.  Et  nos  bo¬ 
nae  fidei  neceifitatem ante  expulimus  foro,  cùm  ma¬ 
lam  diximus  purgari  bannimentis ,  quam  illi  ab  con¬ 
tra  pugnante  iuris  præfumptione  colligunt,  de  quo  & 
Balbus  2. parte  tertiae  partis  q.6.  Proinde  cafus  parti¬ 
culares  ab  hac  diipofitione  exceptos ,  fiue  cx  materiae 
inhabilitate,  fiue  perfonarum,  fiue  legis  refiftentia  an¬ 
te  fumus  perfequuti. 

d  [Pacifiquement.] 

Bacificepo fidere  quid fit , 

Pacifice  dixit ,  fine  interruptione,  fiueeiuili,  fiue 
naturali ,  interrumpitur  vero  præfcriptio  in  hac  qua¬ 
dragenaria,  citatione  fequuto  explctamento ,  vt  dixi¬ 
mus  in  loco  de  interruptionibus.  Nec  vero  minus 
dicendus  eft  pacifice  poflidere ,  quod  alius  quifquam 
de  fruduum  parte  aliquid  fibidccerpfit ,  modo  fine 
lite,  quod  Rota  dixit  decif.  61.  incip.  fufficit  impe¬ 
tranti,  m  nouis  glof.c.  conftitutus  ext.de  appell.glof. 
pragmat.tit.  de  pacif.  verb.  pacifice.  Dod.  clem.i.  de 
fcqfpol!  &  frud.  Ideoqiie  in  beneficialibus  is  pof- 
fidere  curam  dicitur  ,  qui  habet  exercitium  curae , 
etiam  fi  maiore  bonorum  parte  non  fruatur ,  glof. 
c.  fi  tibi  de  præb.  lib.  6.  &d.  decif.  61.  fiue  quoad 
vacationem  primi,  fiue  quoad  alios  effedus,  quibus 
a<Eung^nda  funt,  quæ  diximus  in  loco  de  ihteruer- 
fispoflelfionibus.  Aretin.  inrubr.  D.  de  acquirendi 
poflelE 

e  [I  ovy.] 

Quid 1 fitfrui . 

Fruitus  fit ,  gaudere  Galli  dicunt  lingua  patria, 
quod  verbum  fruduum  perceptione  importat  :  Nani 
GGG  ij 


iitf  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  X I. 

que  qui  percepit  fruâüs,  î^fe  ρ°α«*  P°  ^uæ  enim  Scdhic  amplius  inquirendum  eft.ciW^r. 


tur , 'etiam  fi  alius  aret ,  &  ferat:  Vnaqu.qu-  enim 
res  determinatur  à  fuofine,  quod  nos  diximus  d.  lo¬ 
co  de  interuerfionibus. 


f  [Sans  ti 


ltre.] 


Melius  φ  titulum  non  producere  qu> m  Vctiofum pro¬ 
ducere.  - 

Pnclcriptioni  i««f  w<  "imt  fW  ®tf»  fM. 

rrJfirfpm  futriimuU  *n  tolUt  lumini  uiduii» 
iure. 

PrAfcriptiones  ferta  M  tum  titulum  non  requirunt. 
Seruit  tu  a  re  rei  debetur  faflo  tamen  hominis. 

Seruitutes  domini/  non  fiunt. 

Seruitutes  magni  momenti. 

Seruitutum prAfcribendarum  temporA. 

Seruitutes  continitAquA.  ibid. 

Signa  affixa  retinent pojfefiionemfignati. 

Seruitutes  exfola  naturali pofeftoneprdfcribuntur. 
Sine /cientia  nonefi  dabilis pojjefiio  m  tncorporaltb.CT 
num.  ai. 

Difcontinu a  quA  CT  longifiimum  tempus  requirunt. 
Seruitutes  cum  titulo  prAjcribuntur  fine  fidentia  aduer- 
fiarq. 

Difcontinu  A  ex  titulo  prœfcnbi  pojfunt. 

prAfumptt»  exlapfu  decennij. 

Pofefitonis  probatio  c T  tituli  allegatio,  ihd. 

Pojjefiio  ab  eo  haberi  debet,  qui  potuerit  feruitutem  con- 
fiituere. 

Seruitutum  per  finalium  prAfcriptio. 

Iurifdifl  tonis  prAfcriptio. 

Libertatis  prÂfcriptiones. 
libertatis ptjfefiio  incipit  a  faflo prohibiduo. 


num»).  “l. 

Sed  hic  amplius  inquirendum  eft ,  cùm  confllc 
do  hanc  folam  quadragenariam  recipiat  fine  titulo^' 5 
eas  fuftuliflè  videatur ,  qiree  iureciuili  breuioresff! 
titulo  recipiuntur,  v eluti feruitutum  continuabit 
quae  decennio  perficiuntur,  &  regulari  pnefcriptj  ’ 
num  corporalium  tempore.  Et  fcio  vulgo  dici ,  caft 
in  ftatutis  omiilbs  ad  ius  cômune  vulgo  remitti'  opo  * 
tere.  Ego  tamen  omnes  antiquatas  puto,  &  quodiW* 
tuto ,  aut  confuetudine  indu&um  fit ,  nihil  in  iutj's 
communis  difpofitione  de  talibus  reliquilTc.  (W 
®  nullam  prarferiptionem  recipio  fine  titulo  quadra», 
naria  breuior  em, qua  induâ:a,cæteræ  in  totum  viden¬ 
tur  abolitae ,  nec  de  externo  iurc  fqpplendum,  qtl0(j 
fpontaneaomiilio  repudiauit,  ex  fententia ,  &  ratj0. 
nibus  Baldi  c.  cùm  non  liceat,  ext.de præfcript.  Sed 
hic  locus  pofeit,  vt  dc  talibus  dicamus  aliquid,  &ca- 
pira  receptarum  de  iure  Romano  fententiarum  colli-  . 
gamus,  quando  iila  à  fcholafticis  feriptoribus  tradun¬ 
tur  perturbate. 

Receptum  eft  theorema  in  feruitutibus  realibus& 
prædialibus  titulum  non  requiri  ad  præfcribenduml.  ^ 
C  fi  quis  diuturno.  D.  fi  feruit.  vbi  Doftor.  Bart.  &alij 
l.i.  vltim.  D.  de  aq.  pluu.  arcend.  è  recentioribus 
Cxpol. tit.de feruit.  vrb.prædio.c.zo.'  " 


tradam  2.  parte  quartae  partis  q.2.  Quamiententiam^  j 
&  fi  Duarenus  ciuis  nofter  olim  oppugnare  conatus  da,  L 
eft, non  demonftrauit  tamen, nec  fuit  cur  perfuaderet. 1 
Sed  nec  allegationem  quidem  tituli  in  talibus  necelïa- 


OLU  IICC  ^  . . . *  **- 

riam  putant ,  quod  Innoc.  dixitc.fi  diligenti,  ext.  de 
præfeript.  Cur  ita  ?  rationes  adferunt  plane  algentes, 
quia  fcilicet  feruit  ures  à  re  rei  debentur,!,  qui  alieno. 
§.vlt.  D.  dc  ncgot.gcft.  Et  ideo  rem  ipfam  de  titulo  /i- 
bi  prouiderenon  potuifle,quæ  ratio  puerilis  &fritio 

-v  l  1  n  xT +..***■%* r>  X  ι·ηΐ  <4  n  it*  Æriwpim 


libertatis  poffeflio  incipit  à  faflo  probibitiuo.  mprouiacreiiuiipuiu.»w,Mu«.*«.wr-  - 

tZlfum»  rnmflU*.  D  kcft  :  Nametfifau,tuSàreradebea.vurJ&p- 

fi  r  J  J  conferuetur,tamen  acquifmo  eius  fine  hominis  taao  ) 

I but.  r  .  1  B-τι  u  _ Λ-:-  1  .  P 1» 


M 


Seruitutes  diuifA per  tempora. 

PrAfcriptio  quindecennij  vniformis  in  omnibus  feruitu¬ 
tibus  contra  quam  iure. 

Duplicatio  temporis  in  difconttnuis.  ibid. 

Seruitutum promijfarum prAfcriptiones  conftituta- 

rum. 

PatriA  pote  flati  an  prAfcribipofiit. 


i  Ergo  cum  titulus  non  exigatur,  fi  quis  exhibetur, 

quocunque  vitio  laboret,  ineo  curiofi  non  fumus, 
etiam  fi  omnino  cautius  eft  nullum  exhibere  quam 
vitiofum,  Scpraefumptioneniti  fcilicet  quàm  vitium 
prodere  fuo  indicio,  quod  Cano,  folent  dicere  in  cap. 
dudum  2.  ext.  de  decim.  Et  vulgo  folct  confuli  trien¬ 
nalis  regulae  prefidio  nitentibus,nc  vllum  potius  pro- 
ducanrquàm  vitiofum.  Sed  id  ideo  quia  vitiofus  in- 
grefius  ad  beneficia  patere  non  debet.  Ideo  detedo 
vitio  fado  producentis  nullus  locus  relinquitur  præ- 
fumptioni,  cùm  in  certis  non  fit  locus  conicduris  ex 
reculai. continuus.  D.devcrb. oblig.  Sedinpraefcri-· 
ptionibus  contra  eft,  quia  nec  verum  necpraefum-  mus  oppolito  aedincio  proipetum. ι  «  ^ 

ptum  titulum  requirunt,  Sc  fola legis  authoritate ,  &  F  inde  falubres  ventos  excludi,  c  F  -  meaiei&ar- 

continuatione  poifeifionis  nituntur,  nec  metuunt  includi  obft  rudis  apertionibus,  q  &fltumelt- 

præfumptionem  d.  c.i.  de  praefeript.  in  6.  Quare  &  chitedi,  qui  m  ponendis  «ancus  aeren ,  ^  ^ 

furtiuæ  res  Scraptae,  &  qualibet  fraude  quaefitae  ce-  aprinu 

dunt  huic  praeferiptioni ,  quod  nos  ante  di  fler  uimus 
in  loco  de  vitiis  pofteflionum,  quamlibet  reclamanti¬ 
bus  Canoniftis ,  longiifimum  enim  tempus  fupplet 
2  defedum  titulhquod  vulgo  dicitur, &  notabiliter  Ca- 
ftrenf.dixit  1.2.C.de  feruit.Sc  aqua.  Cùm  alioqui  mala 


fieri  nequic,quod  &  Bald.  agnofeit.  1. 2.  num.io.Cie 
feruir.  &  aq.  Sc  fine  vlla  cuiufquam  authoritate  patet 
ad  fenfum.  Alteram  rationem  adferunt,  quod  demi- 
nimo  præiudicio  agatur  in  conftituendis  feruituti¬ 
bus  ,  quæ  nec  dominio  contribuantur .  nec  pars  do¬ 
minii  fint,  fcd  tantum  adieditiæ  quali  tares  leg.  quid 
aliud.  D.  deverb.  fignif.  Hxc  vbiquéBartoL doceto, 
l.i.  §.  vit.  D.  dc  aq.  pluu.  arcend.  &1.  cum  de  in  rem 
verfo.D.  devfur.  &  leg.  fi  certis  annis.  C.  de  pad.vbi 
E  fchola  Bald.l.  2.num. to.Sc  1. vit.  C.ne  de  ftat. derunct.  »  W 
Bart.  Caft.  &  magiftri  dl.  feruitutes  Anto.Butmisia-  Λ 
tè.c.peruenit  ext.  de  ccnfib.  nu.  9.  Panor.  &  Fely.c·  e 
quarta  ext.  de  præfcr.Ccpolavbi  fup.Quæratio,(ipW  .J 
perpetua  accipiatur ,  fallifiima  eft,  cùm  pleruquetaj-  j 
n  prxiudicij  feruitutes  dici  polfint ,  vt  malis  ran  | 
ipfo,  &  proprietate  carere,  quam  tales  pati.  °n·  | 

mus  enim  feruitutem  a<5tus  prxtendi  per  cuiutqj  | 
arcem  aut  caftrum  flagrantibus  bellis ,  flulbuS . ,  ·  1 

cuiquam  tutum  eft,  vt  nuper  ciuili  tumultu,  Φ  M 
dicat  parum  momenti  verti  in  tah  feruitute .  1  I 
mus  oppofitoïdificio  L’*»  i 


quiinponcHuisÆuiww.-----  -  tafl(  ■ 

gunt ,  &  diligenter  ea  de  re  prxcipmnt,  n  P '  fl 

S  umtffcmomenu.&.Uenobds^W 


in  eo  parum  eue  muiucuu  ,  — 

Dalmatis  vrbem  quandam  pcfcknm 
raffc  dicitur  mutatis  apemonibu^&jd^  ^ 

bus  ventis.  Hxc  fi  vera  funt ,  ne  r  _  r^mic 
lttnu.u«K  ,wuu.vw  falfam  Bartoli  aliorumque  ratl0n^Jx  u0  &  AnW· 

fides  femper  prqfumaturineo.qui  fine  titulo  poflidet,  male  inde  colligi  titulos  nonrequ  ■  cùm« 

Sc  notat  l.vlt^Civnd.  vj.Cepolatit.de  feruit. vrba.c.20.  Butr.d.c.peruenir.nu.n.agnoice  b  ratio 


— 


izy/  Des  Appropriances.  Art,  C  C  L  X  X I.  izjg 

rario  fallit ,  &  magni  præiudicij  feruitus  eft  toties  ti-  A  Cæterùm  an  hic  quoque  aduerfarij  fcientia  exigatur, 

/avi m  λτ  rplmnfp  γίμΜ  γ/^ΓΓλγλ  ομλ «v»  â^PaAivm  _ _ _ _ - il η  1!  1  ■  Γ 


tulum  exigi ,  &  ceifante  caufa  ceiïare  etiam  effedum. 
Melior  itaque  ratio  fit  in  patientia  feruitutem  patien- 
tis,cx  qua  interpretatiuus  confenfus  colligitur,ex  diu¬ 
turna  leruitutis  tolerantia, cum  prohibere  poffet,quæ 
ioco  tituli  habéda  fit.  Sedvtamur  conftitutis,  eft  enim 
rcceptiilimum  axioma  in  talibus  titulum  non  requiri 
d.l.  li  quis  diuturno,  ne  fimus  in  exigenda  fcripti  ra¬ 
tione  nimium  curiofi. 

8  Sed  id  vt  receptiifimum  eft,  id  quoque  fupereft  in¬ 
quirere,  quanto  tempore  talium  præfcriptiones  pro 


hic  pugnatur  inter  magiftros,  quos  Balbus  vbifup. 
&  Alex.  conf.  xvj.  volum.  v.  recenfent ,  &conf.  io8. 
volum.  ii  Ego  in  tam  diuturno  tempore  negauerim 
requiri. 

Ethæc  quidem  de  iure Romano,  Namiure  pa¬ 
trio  antea  negauimus  vllam  præfcriptionem ,  fine  ti¬ 
tulo  admitti  minorem  quadragenaria,  ficuti  etiam  ali¬ 
bi  negauimUs  vllam  longiorem  quadragenaria,  no- 
ftro  iure  agnofci ,  quæ  ea  omnia  præftare  potcft  qua¬ 
cunque  immemorialis  legalis.  Ergo  quod  illa  efficit 
cedant.  In  quo  id  quoque  theorema  conftituunt  de-  g  in  fetuitutibus  difcontinuis  ex  did.  §.  dudus  aquæ  , 


cennio  inter  præfentes ,  vicennio  inter  abfentes  præ- 
fcribijin  continuis  quidem  feruitutibus ,  nam  difcon- 
tinuarum  alia  caufa  eft.  Continuas  vero  vocant ,  quæ 
6c  fi  in  principio  acquifitionis  fadum  hominis  requi¬ 
rant  ad  formationem  fui ,  tamen  cum  funt  formata: 
fuccelfiuos  hominis  adus  non  exigunt,  fedipfæ  per 
fe  rerum  ipfarum  notæ,  feruitutcs  conferuant ,  quæ 
cùm  ab  natura infint,  hoc  habent  ab  ea,  quod  per¬ 
petuo  agunt,  quod  in  fadis  hominum  nequit  accide- 
r e, quorum  continu æ  adiones  efte  non  polfunt,  quod 


hoc  idem  noftra quadragenaria  præftabit,  ne  iam  ifta 
ab  externo  iure  requirantur ,  quodfcientes  pruden- 
téfqüe  authores  fcribendæ  confuetudinis  omilfum 
volucre. 

Alterum  diuifionis  caput  eft  de  his  feruitutibus, 
quæ  ex  titulo  præfcriptæ  prætéduntur.  Nec  dubium, 
quin  cùm  antea  ex  receptis  fentétiis  {latuerimus  con¬ 
tinuas  decennio  fine  titulo  præfcribi ,  idmultomagis 
idem  ex  titulo  admittendum  fit,  multo  potiore  ratio¬ 
ne ,  cùm  in  corporalibus  quoque  ea  fit  regularis  præ- 


ippofitè  Bald.  dcfcribit  did.  leg.  i.  num.y.  veluti  q  fcribcndi  norma.  Nec  his  magis  neceflaria  aduerfarij  ij 


9  aquædudus  de  fonte  perenni*,  feruitus  altius  non  tol¬ 
lendi ,  profpedus,  aut  quæ  nobis  frequens  contro- 
uerfiaeft  præeminentiarum  ecclefiafticarum ,  in  qui¬ 
bus  infignia familiaria,  tumbæ,  &:  cætera  talia  pof- 
feifionem  retinent  per  eas  notas,  quæ  impreftæ  funt 
eius  cuius  funt  talia  fymbola.  Quod  nos  in  noftris 
partagiis  diximus  qu.  z$.  per  fignumenim  retinetur 
fignatuml.ftigiYiata.  C.de  fabric.lib.iz.  fic  perpetuus 
aquarum  decurfus  ius  fcrui tutis  implet,  &  retinet  ne¬ 
mine  hauriente  cùm  femel  conftituta  eft  talis  ferui¬ 
tus,  fie  depreiïæ  ædcs  fcruituti  parent  femel  formatæ. 


patientia, quam  incorporalibus  prçfcribendis,in  qui¬ 
nus  nil  tale  exigitur,  l.vl.C.depræfcript.  long.  temp. 
quod  in  non  titularis  non  fic  fit,  vt  ante  docuimus,  ex 
iententia  Caft.  d.  Lferuitutes. 

Sed  Sc  difcontinuas  quoque  vis  tituli  prçfcriptibiles 
reddit,  cùm  euenit  titulum  à  ηό  domino  haberi,quod  j 4. 
vulgo  docent,  Lferuitutes 'Cepol.  &  Balb. vbifup.  Bu- 
trius,  d.  c.  peruenit ,  ficuti  &  publiciana  pro  talibus 
competit ,  I.  fi  ego.  $.i.  D.  de  public.  Sunt  autem  ifta 
conueitibilia  publicianam  dari ,  Ôc  præfcribi  polfe  af- 
firmatiuè.  Nec  vero  hic  fcientia  aduerfarij  requiritur 


quod  Bald.  ibid.  dixit,  num.  9.  quæ  caufa  eft,  cur  fer-  ^  propter  potentiam  alfiftentis  tituh,  quod  Balb.fcribit 
uitutum  prçfcriptiones  perfici  putent  ex  fola  naturali  vbi  fup.q.z.num.15. 

poiTcfiione,per  eas  notas, quas  dixii 


diximus, citra  vllam  ci¬ 
ti  ilem,id  eft,citra  animum  cuiufquam  poireiforis,rea- 
liter  fcilicct,quamuis  in  corporalibus  contrarium  fta- 
10  tuatur,quod  Bald.dixitl.i.C.de feruit»&  aq.nu.i. An¬ 
gel.  §.æquc  inft.  de  adio.  &  §.  fi  qitis  de  manfo.  tit.  de 
contro.inueftit.&in  rcpe.l.  vit.  C.de  præf.long.temp. 
Quod  ipfum  quoque  in  quafi  continuis  fentiunt,  quo 
in  numero  ftillicidiorum  feruitutes  reponünt,cùm,re 
vera,  fint  continua:  habitu,  &  fi  non  femper  pluit ,  vt 
ftilici diorum  vfus  fit  1.  foramen.  D.  de  fcruitut.ruftic. 
præd.  Sed  tamen  hoc  amplius  in  talibus  exigitur,cùm  b 
fcilicet  titulus  nullus  eft,  quod  nec  pofleifio  nec  con¬ 
ti  fequenter præfcriptio  procedit,  nifi fcientia,  &  pa¬ 
tientia  aduerfarij  probetur,  quia  fine  his  non  eft  da¬ 
re  poiTeifioncm  in  incorporalibus.  I.  quoties.  D.  de 
feruit.  talis  enim  patientia  pro  traditione  habetur. 
Hæctradatio  fcholæ,  d.l. feruitutes.  d.l. quoties  Bald. 
d.  1. 1.  Balb.  d.  parte  z.  quartæ  partis ,  quæft.  1.  &  8. 
Milus  in  repertorio,  verb.  præfcriptio  iuris  incor¬ 
poralis. 

Alterum  caput  eft  diftindionis  de  difcontinuis , 
hoc  eft  quæfado  hominis  exercentur,  vt  viæ,itineris,  ^ 
adus ,  aquandi  pecoris ,  fyluæ  cædendæ  ad  materiam 
aut  ligni  vfum,aut  quæ  frequens  nobis  eft  ftramento- 
rum  cædendorum, po»r  coupper  Utieres,  pafcendi  peco- 
ris.Denique  rufticç  pene  omnes  quod  Caft.dixit.did. 
leg.fcruitutcs,  Bartol.did.leg.i.§.vlt.  Balb.  &Cæpo- 
U  la  vbifup.  Nam  nulla  de  talibus  fine  fado  hominis 
pofiet  exerceri.  Atque  hæ  iure  ciuili  nullo  tempore 
acquiruntur ,  id  eft ,  impræicriptibiles  funt ,  nifi  qui¬ 
dem  tepore  immemoriali,  quod  vim  tituli  &coftituti 
iuris  habet,  vulgata,  1. hoc  iure.  §.  dudus  acrnæ,  D.  de 
itin.ad.quç  priuat.did.§.  vltim.D.de  aqu.pluu.arced. 

^irgentr.  m  Conf.Brit .  v 


Proinde  id  quoque  valde  notari  conuenit  in  tali-  1 ^ 
bus  interdum  contingere,  vt  titulus  nullus  probari 
polfit,  ne  tamen  adori  res  ex  toto  pereat ,  veluti  cùm 
decennij  côtinui  vfus,&  poiTcifio  proponitur,  ex  cau¬ 
fa  vniformi,  &  iure  feruitutis.  Id  enim  cu  accidit  pro¬ 
fuerit  titulum  allegafle,  nec  probandi  eius  vllane^ef-' 
fitaSjdatâ  probatione  decennahs  polfeifionis,quç  tan¬ 
tas  vires  habet,  vt  titulum  præfumi  faciat.  Diicrimen 
hic  notati  conuenit,  quia  cum  titulus  probatut,&  fe- 
quuta  eftpoffeflio  decennij,  de  iure  præfcriptio  for¬ 
malis  fuumeffedum  habet,  quæeftiüris  creandi  m 
perfona  præfcribentis  ,  fecus  cùm  titulus  non  pro¬ 
batur,  quo  cafu  ius  non  creatur ,  fedvt  ante  creatura 
præfumitur.  Priore  igitur  cafu  ius  producitur ,  fecun¬ 
do  non  producitur  fed  præfümituu.  Hæc  vbique  ob- 
fcuriiis  Batt.  recinit,  d.  §.  vltim.  D.  de  aqua.  pluu. 
ariend.  l.cùmde  in  rem  verfo.  D.  devfur.  did.  leg. 
feruitutes,  &1.  fi  certis  annis.  C.  de  pad.  &  omnes 
magiftri  agmine  ducem  fequuti  Bald.  1. 1.  num.  16.  C. 
de  deruit.  &aq.  Alex.  conf.  75.  vol.  4.  6c  nos  alibi  16 
hunc  locum  funus  fumus  exequuti.  Hoc  diferime  eft 
etiam,  quod  hoc  cafu  non  fufticit  probare  pofleifio- 
nemà  non  domino,  quod  fufticeret  in  titulatis,  fed 
oportet  poiTeftionem  aduerfus  eum  exercitam  efle, 
qui  feruitutem  conftituere  potuerit,hoc  eft, rei  d<5mi- 
rtum ,  quæ  differentia  valde  notanda  eft ,  cùm  titulus 
verus  non  probatur,  fed  allegatur  tantum,  quod  Bal¬ 
bus  notat  vbifup.  partez. partis  quartæ  q.i.nu.^.Cafh 
d.Lferuitutes.Balb.  did.  I.l.ntim.18.  Cæpola  vbifup. 
cap.zi. 

Atque  hxc  de  feruitutibus  realibtis  8c  prædialibus  17 
breui  compendio  contrada materia:  Nam  feruitutes 
pcrfonales,  vtvfusfrudus,  cùm  quidem  femel  pro- 
GGG  iij 


n$p  Des Appropriances, Art.CCLXXl.  i2(j0 

^uéïiE,  ôc  format*  funt,  volunt  regulari  corpoïalium  Λ  ruftirarum.qra parnonvfumamim„,tut,f,„e 
tcmpure  præfcribi ,  decem  annis  Tciiicet  cani  mulo,  nua:  fint>(a.e  drfcontnura„at«a>„ecc1uid(lulœ^ 
&  triginta  fine  titulo, did.  leg.  vkim.C.de  præf.  long.  bet  fcnuens  obftaie  fado  vllo  fuoaut  impedi^ 

«  ,  ·  λ  ,  ,v,„t,r  n  Ar  vfueam.  quæ  ratio  eftcurinhis  bonam  fidem  nô  exilant  ' 

in  fuperiori  cafu  feruitutum  vrbanarum  ea neccif^ 
iure  quietem  ciuili  putetur ,  quæ  longa  difputatio S 
Canonift.  did.cap.  de  quarta,  Iurifconfultoriun  1  f 

quitur.  JF.  riviam.D.devfucap.Cæpol.c.î^Balbu/' 

parte  quarts  partis  q.3.  Porrb  difeontinuas natura dt 
xi  fimplici  non  vfu  prçfcribi, regulari  fpatio  decem  an'U 
norum,aut  viginti  inter  abientes,nec  enimin  prse{^ 
benda  libertate  in  talibus  vlium  diferhnen  eft  conti' 
nuarum ,  &  difeontinuarum  ,  quæ  quidem  natura  ta' 
les  funt.  Nam  quæ  conftitutione ,  &  conuentionedu 
feontinuæ  funt,  vt  quia  alternis  hebdomadibus, men' 
fibus,  annis  ad  vtendum  conceiTæ  funt,  duplicato  re¬ 
gulari  dccennij  tempore,  id  eft,  vicennio  præfcriben- 
tur,  Lvltim.  C.de  feruit.6c  aqua.glof.  Angel.  Caftren. 
Florian,  l.ft  fie.  D.  quemadmod.  feruitut.amitt.Bald' 
l.i.  num.  n.  C.  de.  (cruirut.  &  aq.  Angel.  &  Caftren', 
l.hæc  autem  iura.  D'.  de  feruit.  vrban.præd.Çanonift! 
d.c.de  quarta.  Angel.  lafo.Ioan.Fab.d.ç.æqueftBalb! 

iuu.v*ue»«M·  . _ _ _ _  d.  trad.  tertia  parte  quarts  partis.  q.i.Ant.  d,c.  per- 

&  imis  realis  eft,  quod  ratione  rei  &  in  res  exerce-  C  uenit.  Iure  igitur  ciuiR  multum  intereft  in  præfcri- 

.  _ Λ _  Λ*  liU/arror^  ί#»πιΐπιπς  _  ίΐΓ  ΠΡ  (rrnirne  ΑλΓ™**: _ 


temp.  Bartol.  1.  iufto.  non  mutat.  D.  de  vlucap;. 
Bald.  1.2.  num.  4.  C.  de  feruit.  &  aqua.  &  omnes ,  d. 
1.  vit.  6c  1.  corruptionem. C.  de  vfufr.Fcly.c.  de  quar¬ 
ta  ext.  de  præfcript.  8c  quos  citat,  num.  37.  Alex.com. 
16.  vol.  1.  Milus  verb.  præfcriptio  iuns  incorporalis. 
Hic  enim  ciuilem  poficlfioncm,  hoc  cft  animum  viu- 
fruduarij,  &  naturalem  concurrere,  quod  mrealibus 
non  fit,  quod  Bartol.  &Iaf.  differunt  1.  3.  §.  ex  con¬ 
trario.  D.  de  acquir.  poffeff.  6c  1.  vit.  D.  de  aq.  pluu. 

iS  An  vero  in  hunc  numerum  perfonalium  fevuitu- 

tum  referri iurifdidio  debeat,  aut ius  exigendi  vedi- 
galis ,  autpedagij,  atque  ita  eodem  tempore  præfcri¬ 
bi,  pugnant  magiftri:  cum  Bartol.  d.  l.iufto, inter  rea- 
les  potius  ponat  vt  Bal.  l.vl.C.  ne  de  ftat.  defund.  &  c. 
tuanosextr.  dciureiur.  Miliis  in  repertorio ,  verb. 
præfcribi  an  poftit  ius  exigendi.  Vera  eft  fententia 
neutri,  vere  &  formali  ter  tribui  iurifdidionem  poi- 
fe,  cùm  proprie  feruitus  non  fir ,  quod  Baldus  dixit  in 
rub.  C.  devfuf.  Sed  dominij  potius  feudo  adiundi 


tur  potius  quam  perfonas ,  aut  in  perfonas  quidem 
fed  ratione  rerum  ,  nec  habent  oppofitam  aliquam 
proprietatem  ratione  cuius  formalitcr  diftinguntur. 
Ideoque  cùm  quo  iure  quidem  vtimur ,  nullæ  iurifdi- 
diones  habeantur,  nili  iure  reali  noftra  quidem  in 
Britannia ,  de  harum  pneferiptionibus  in  totum  vt  de 
realibus,&  fundialibus  ftatuendum  cft,  &c  linendi  pu¬ 
gnare  fcholaftici  authores  de  eo  ini.  imperium  &1. 
more.  D.  deiurif.  omnium  iud.  vbi  ea  docent ,  quæ 
non  fatis  intelligunt  ipfi ,  confufa  iurifdidionis  po- 
teftate,  cùm  ratione  rei  aut  vero  perfonalitcr  tribui¬ 
tur,  quorum  accidentium  non  finit  effedus  iidem , 
vt  nec  orteo  caufæ.  Sed  de  hoc  Balb.  vbi  fup.  Itaque 
&  vfus  oftendit,  indubium  efle  quod  dicimus ,  Car  de 
iurifdiftion  CT  bailliages  on  s’approprie  comme  défends  d'he- 
ritage. 

ip  Seruituti  oppofîta  eft  libertas,  de  cuius  ipfius  præ- 
fcrintione  fummahæc  eft  receptarum  fententiarum, 
fcilîcet  hic  quoque diferimeneffe  vrbanarum,  6c  ru- 
fticarum  feruitutum  3  vrbanas  deferibunt ,  quæ  ædifi- 
ciis  habitandi  caufa  fadis  debeantur,  fine  habitatio  in 
vrbefit,  fiueruri  ,neque.enimloco  vrbanas  auteffe, 
autdici,  fedqualitate.l.vrbana.D.deverb.fignif.  Ru- 
fticæ  funt,  quæ  his  ædificiis  dcbcntur,aut  prædiis  quæ 
fruduum  reponendorum  caufa  quçranrur  aut  cogen¬ 
di  ,  6c  ftabulandi  pecoris  ,  l.eo  iure.  §.  vit.  D.  in  quib. 
cauf.  pig-  velhypot.  Tametfi  dominorum  equilia  pro 
vrbanis habeant,  etiam  fi  rurifint.  d.l.vrbana  vbi  glof. 
poteft  enim  eiufdem  generis  ædificiumvrbanum  ,  aut 
rufticum  effe  deftinatiorie,6c  vfu  patrisf.  quod  ibi  dicit 
de  hortis  vrbanis ,  6c  olitoriis.  Denominantur  autem 
feruitutes  à  prædio  dominante,  non  à  feruiente.l.i.  D. 
de  feruit.  vrb.  præd.  quam  ad  hoc  allegat.  A lb.  l.de  pu- 

2,0  pillo.jf. Sextus.  D.  deope.no.  nunc. Gepolla in trad. 


benda  libertate  feruitutis ,  fit  ne  feruitus  difeontinua 
natura ,  an  vero  conftitutione,  6c  conuentione.  Pro¬ 
inde  vt  hæc  iure  ciuili  obtineant ,  tamen  iureconfue-  1 
tudinario  valere  nequeunt, nâ cum  eadem, &vnifor-  1 
mis  fit  prçfcriptio  côfuetudinariaaduerfus  prçfentes, 

6c  abfentes  fcilicet  qui  ndccennij, de  v  traque  legali  de- 
cennaria ,  6c  vicennaria  fumpta ,  quotiefeunque  iure 
ciuili  fit ,  vicennariæ  mentio  aduerfus  abfentes  vicem 
ciuspræftare  intelligenda  eft  noftra  quindecennalis, 
quæ  id  idem  poteft,  quod  illa  legalis,  ηό  cft  igitur  du¬ 
plicanda  noftra  quindecennalis ,  non  magis  quàm  vi- 
D  cennaria  legalis  ,dequoPanor.  litigat.d.c.  de  quarta, 

6:  à  pluribus  ei  repugnatur.  Confequitur  libertatem  21 
præfcribi  in  continuis,  6c  difeontinuis,  fiuenatuta/i- 
ueconfuetudine,  fiuc conftitutione,  vno  &  eodem 
quindeccnnij  tempore ,  quod  tam  aduerfusabfentes 
valet, quam  vicennium  legale,  quia  duplicatio  fit,  fo- 
la  ratione  difeontinui  vfus ,  quæ  difeominuatio  ab- 
fentiæ comparatur,  vtnotant.  d.  l.fific.  & d.l.vk.C* 
de  feruit.  Sed  &  id  quoque  notari  conuenit  in  præ- 
feribenda libertate,  aduerfarij  fcientiam  non  requi¬ 
ri  ,  6e  aduerfus  ignorantem  præfcribi  polfc,  1.  ftpar-  1 
E  tem.jf.  1. quemadmodum  feruit.  amittan.  &  glof.ma*  j 
gna.  d.l.  fi  fie.  Panor.  d.  c.  de  quarta.  Balbus  vbi  fup.  I 
q.4.  Cæpolla,d.c.24·  Milus repertor. verb. præfcri-  l 
ptioiurium.  _  . 

Seruitutum  vero  perfonalium,  vt  vfus,  habitatio-  I 
nis,  vfusfrudus  (neque  enim  plures  Angel,  agnofot) 
in  §.æque  fi.  num. 6.  6c  alij  in  rub.  C  devfufr.præicr.  | 
libertatem  decennio  6c  vicennio  præfcribi  putant» 
confentiunt  Doit.  d.l.  corruptionem. 

Atque  ifta  &  hadenus  de feruitutibus ,  fiue reali-  i  , 
bus,fiue  perfonalibus  iam  formatis  produ<ftb>  :crf^ 
tis,  nam  quæ  tantum  promilfæ  funt ,  &  in  itipulatio 


feruic.vrb.  præd.c.n.  Ia(.§.  æque  fi  inft.  de  aft.  Itaque  F  nem^perlonalémve  obligationem  deducte, 

feruitus  viæ  vrbana  cft,  fi  prædio  vrbano  debetur ,  ru-  dum  natæ  fint  ante  traditionem  fcilicet, &  patien 


feruitus  viæ  vrbana  cft,  fi  prædio  vrbano  debetur ,  ru 
ftiert  fi  ruftico.Hoc  diferimine  pofito,cùm  de  præferi- 
benda  libertate  agitur,  fi  à  feruitute  vrbana, non  aliter 
præfcribi  poterit ,  quàm  fi  interueniat  fadum  prohi¬ 
biti  uum  cius  ,  contra  quem  præfcribitur,  text.  l.hæc 
auté  iura.  D.de  feruitut.  vrban.  præd.  vbi  AngeLCaft. 
Pior.  Hoft.  Panorm.  ImoL  Fely.  c.  de  quarta  ext.  de 
præfcript.  Itaque  folus  non  vfus  non  fufficitad  pri- 
uandum  quemquam  feruitute  vrbana,  nifi  &  is  qui 
feruit, fa&o  obftet  vtenti  feruitute.  Alia  eft  diiudicatio 


dum  natæ  lmt  ante  traaitionem  r·--  . , 

vfus ,  præfcribi  non  poffunt ,  cùm  necdum  mt  » 
adioni  ex  ftipulatu,6c  promiifione  prçfcnbitur  P 
triginta  annorum ,  vt  exteris  perfonalibus  omn  ■ 
l.fi  partem  in  princip.D.quemad. feruit.  amir,|  ,Λ 
Dod.  d.l.  corruptionem",  ^ut.  d.c.  peiueni . 

parte  tertiaquJæpartis.q.i.&;.necquaqa^ 

poteft  definere  antequam  nafcatur.  1.  fi  T 

dus.D.decond.&demonftrat.  .  tntl0mieii 

Antequam  hinc  digredimur  > volum 


tz6i  Des  Approprianccs ,  Art.  C  C  L  X  X I.  iz6z 


inquirere,  anfieuti  libertas  à  realibus  ferui  rutibus,  &  ^ 
item  perfonalibus  præfcribitur,  fie  quoque  exiilentia  Λ 
fui  iuris  præfcribi  pofiît  à  filiofam.  cotra  patriam  po- 
teftatem.  Et  pofiè  putant,fi  filiusf.  feiente,  &  patiente 
patre  viginti  totos  annos  in  pofleifione  fui  iuris  fuerit 
fie  egent,  fie  contraxeritvtpaterfamil.  patre  irrequi- 
fito  hæcglof.  l.i.verb.  diu.  &ibi.  Bald.  8c  Saly.  C  de 
pat.  poteft.  glof.  1.2.  inglof.vlt.C.  de  præfcript.  long, 
temp.  Barbar.  inter  conf.  Alex,  confi  vit.  vol.  4.  Mi- 
lus  in  repertor,  verb.  præfcribi  an  poifit  liberatio. 
Hoc  idem  ex  titulo,  putatiuo  exiftimant  decennio  fie¬ 
ri,  fi  forte  emancipatio  non  valuit,  nec  iniure  erra¬ 
tum  eft,  ius  quidem  confuetudinarium  hoc  idem  tri-  B 
buit  filiofamil.  poil  vicefimum  quintum  annum  fepa- 
ratimàpatredegentiarticul.joo.  aut  negotiatori,  ex 
re  negotij  artic.  ord.754.  fed  id  non  vi  præfcriptionis, 
quippe  tempus  20.  annorum  in  hoc  ftatu  exigeretur, 
fed  vi  emancipationis  tacitæ  8c  præfumptæ,  noc  ipfo 
quod  pater  id  patitur. 

Sed  &  liberatas  perfonæ  20.  annis  prçfcribitur.  1. 

2.  de  prçfcripr.long.temp.  quæ  pro  Ubertate  vbi  Bald. 
Saly. 

De  libertate  vaflalagij  hoc  eft  exemptione  à  domi¬ 
nio  diredo  dicemus  art.  277.  8c  Bald.  trad.  2.  parte  4.  C 
partis  q.  ό.-Bartol.  1.  cùm  de  in  rem  verl'o.  D.  de  vfur. 

Atque  hæ  funt  receptiores  iuris  fententiæ  de  præ- 
feriptionibus  feruitutum,&;  libertatum  cuiufque  fpe- 
ciei:  Tametfi  ne  his  quidem  quidquam  fine  lite  trafi- 
gitur.  Quæ  ego  non  inferuiflèm,  cùm  fere  indodis 
quoque  pateant  loci,  ni  fi,  quod  præcipuum  in  hac 
commentatione  eft,  vtoftenderem,  quid  quaque  in 
re  cflet  iure  patrio  aliter  conftitutum,  ne  quem  iuris 
difpofitio  falleret. 

s  [Par  il.] 


sSÎC  - 

αβί 


Fallit  in prafcnptionibus longifimit. 

Vitia  realta  perpetuo  inficiunt  pojfefionts. 
isfccefiones  vitiorum  non  dantur  fuccejforibus  "V ni - 
uerfalibus.  ibid. 

Succefor fingularis  a  fi  incipiendo  prafenbit. 
Pnefcriptione  bona  fide  incœpta  de  hxredis  bona  fidt 
non  curatur.  tbid. 

p~u  w/ ïpproprimentorum  datur  ex  eodem  titulo. 

12  Non  datur  in  benefcialibut. 

15  Datur  redhibita. 

1 4  Datur  contrailu  refoluto  ex  conuentione. 
ij  Datur  retrahenti  conf  anguineo. 

16  Datur  ex  legato.  ' 

K  17  Datur  ex  dote. 

>j0  i8  Datur  ex  contracta  refcijfo. 

i  19  Datur  donatario. 

20  Datur  ex  Venditione  tutoris. 

21  Datur  ex  venditione. 

22  Datur  ementi  ex  cridis. 

23  Datur  ex  precario. 

24  Non  datur  vero  haredi  eius  pefef.  qua  apud 
^  putatiuumfuit. 

2  ç  Prafcribens  habere  cenfetur  titulum ,  ab  eo  qui  tradidit. 

Cumduæ  omnino  audorum  qualitates  dici  pof-  i 
fint,  particularium  fcilicet,  &  vniuerfaliüm,  hic  de 
particularibus  agit  :  Nam  vox  alius  diuerfam  qualita¬ 
tem  implicat  à  priore  exprefla.  Sed  vtriufque  qualita¬ 
tis  æquè  datur  acceifio  in  poflefiionibus  ad  præfcri- 
bendi  quidem  effedum  &  vfum ,  ad  approprian- 
dum.  Atque  hiclocus  omnino  exigit,  vrdcpollefllo- 
num  accellionibus  dicamus ,  8c  quæ  quibus  accedant 
ad  perficiendas  præfcriptiones,  eoque  magis,  quod 
fparfa  in  iure  materia  nufquam  certas  fedes  habet,  re¬ 
gulas  quidem  perpaucas  :  Et  fi  pofterior  itirifprudcn- 


Hîc  Laurentio  Vallæ  vapulaturi  fint  reformato-  D  tia,  thefes  quafdam  de  hypothefibus  vulgato  fcholæ 


tes  non  obferuata  ratione  reciproci.  Dicendum  enim 
fuit,  parluy ,  id  eftperfe,  non  per,  /7,  quod  Latinum 
(illum)  reprefentat.  Porro  per  fe pofiidet ,  qui  cor¬ 
pore  fuo  poffidet,  per  alium  qui  per  villicum,  ado¬ 
rem,  procuratorem, negotiorum  geftorem, colonum, 
ceconomum,  condudorem,  feruum,  liberum  bona 
fide  poiTeiTum,vfufruduarium,  precarium  aut  alium 
quemcumque  pofiidet,  de  quibus  nos  fupra.  &  l.i.  §. 
adipifeimur,  &fequentibus.  D.  de  acq.  pofleffi  Bart. 
1.  Pomponius.  §.  præterea.  D.  de  acq.  polfi  per  eam 
l.i.§.  fi  quis  precario. 

h  [Ses  predeceSsevrs.] 

Prædecefiores  8c  decefiores  media  iurifprudentia 
appellauit.  Ioan.  And.  c.  qui  in  aliquo  lib.  diftind. 
Fely.  c.  quia  v.  ext.  de  iud.  Quæ  voces  tam  fingulares 
quamvniuerfales  audores  fignificare  poflunt,  1.  flu¬ 
minum,^  adiicitur.  D.  de  dam.  infed.  l.i.  §.  illud. 
D.quor.  legat.  1.  fu  per.  longi.  C.  depræfc.  long.  temp. 
Alex.&Iai.  1.  quidam  §.  nihil.  D.  deedend.  Hic  de 
vniuerfali  audore  dici  intelligendum,  quia  particula¬ 
rium  fua  expreflio  fequitur  verbo  fequenti. 

‘  [Ov  AVTRES.] 

I  Locus  de  acceftionibu s  pofefionum  traflatur  late. 

X  ssiccefionesquidfunr. 

3  x/Cccefione  temporis  nemo  Vtitur ,  à  quo  caufam  non 

habet. 

4  ^iccefio  datur  ex  reftitutione  rei  per  fententiam. 

5  1 stccefione  vtt  non  poteft  qui  non  pofidet. 

6  ^icceftio  non  datur  pojfefione  interrupta. 

7  ^ iccefio  vitiofa  pojfef tonis  ad  aliam  non  datur . 


more  deduxit,  non  inutiliter  id  quidem, &  fi  fere  pn 
ter  fcriptuin.Dcacceflionibus,  inquit  Iurifconfultus, 
nihil  generaliter,  nec  in  perpetuum  diffinire  poflumus 
confiftunt  enim  infola  æquitate.  leg.  de  acceflloni- 
bus.  D.  de  perpet.  8c  temp.  præfcripr.  &  leg.  pcnulr. 
eod.titul.  Acceffiones,  inquit,  tam  latè  accipiendae 
funt,  quàm  verba  eorum  patent.  Tribuuntur  autem 
his, qui  in  alienum  locum  fuccedunt  ex  contradu,aut 
vltima  volutate:  Exquointelligitureade  re  nihil  elle 
regulis  quidem  à  Iurifconfultis  diflinitum.  Acceffio-  2 
£  nes  Iurilcohfulti  appellant  continuationes  poflefiio- 
num,  quæ  fiunt  inter  priores,  &  pofterior  es  pofleflb- 
res,  cùm  pofteriores  à  prioribus caufas  habent:  Ex 
quarum  pofleflionum  coniundlione  præfcriptiones 
per  lapfum  temporis  à  iure  diffiniri  per nciuntur, quod 
glolf.  dixit  leg.Pomponius.  §.cùmquis.D.  deacquir. 

{>oflef.  quæ  eadem  adminicula  Iurifconfultus  appel¬ 
ât.  Porro  quod  de  audoribiis  dicimus  immediatis, 
eadem  de  mediatis  intclligi  couenit,  hoc  eft  de  audo- 
ribus  audorum,  quorum  polfefliones  <k  ipfæ  ad  præ¬ 
fcriptiones  proficiunt,  eodem  acceflionum  iure,quod 
Francif.  Areti.  not.  d.  1.  Pomponius.$.quæfitumnu- 
F  mer.  14. 

Colligendæ  igitur  finit  hæ  thefes,  fiueregulæ,cùm 
de  acceflionum  iure  quæritur; 

Prima,  neminem  vti  accefllonealienæpoflèfllonis  3 
eius,  à  quo  caufam  non  hàbet  d.l.  Pompon.  §.  fi  liber 
homo,  &  Baldus  cafum  ponit  conf.  159.  lib. 3. 

Huius  regulæ  limitationem  adiiciunt  perquam 
notandi  cafus ,  cùm  fcilicet  reus  adori  remvt  luam 
vendicanti  reftituere  damnatus  eft  fententia,  re  enim 
rellitutadarividoriaccefiionem  eius  temporis,  qüo  4 
res  apud  reum  damnatum  fuit  d.  leg.Pomponius.  §.  fi 
GGG  iiij 


12.63  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L X  X I.  ll6 

îibcfhoitio  &  §.  fi  iuflu,  vbi  fuse  Alexand.  mimer.  16.  A  inçjpere  non  vtendo  accefsiohe  audoris 


Hic  enim  duo  obi'unc  præfcriptioni ,  &  acceiïïonu 
Primum  quod  ador  à  reo  caufam  non  habet,  ideo- 
que  cotra  regulam.  SecUndum  quod  haec  interruptio 
naturalis  videtur,  idcoquc  potius  agendum  viden  de¬ 
beat  aduerfus  reum  ad  damna,  &  intereilc,  qtiam  ac- 
ceflio  dari  ex  l.vlt.  D.  de  eo  per  quem  fad.cnt.  Itaque 
non  fine  ratione  eifet,  quod  contra  rcfpondercrur:  Et 


ita  interruptio  m 


damnorum  æftimatione  aduerfus 


damnatum  veniret  potius  quam  acceffio  pofTef- 
jfionis  aduerfus  extraneos  præfemm ,  quare  Sc  diftare 
videri  poterat  d.§.  filiberhomo, &l.fiàte  $.vlt.D. 
de  excep.  rei  iud.  Sed  tamen  hoc  calu  contra  ftatui-  ® 
tur  prxfuppoiita  fententia  propter  audoritatem  rei 
iudicatæ,  ipeciali  fcilicct  caufa,  contra  receptas  alio- 
qui  reculas,  quod  Ang.  notat,  d.  1.  fi  à  te  Alex.  Are. 
Fulg.  Âbb.  d.§.  ii iuifu  Bald.  omnino  conf.  159.  incip. 
fuper  eo  quod  quxritur  lib.3.  Gomcs.  in  rcg.  de  annali 
quæft.  177* 

j  Secunda  regula:  eum  qui  ipfc  non  poihdeat ,  ac- 
ceifione  poifeliionisalicnxvti  non  polfe  d.  1.  Pom¬ 
ponius.  §.  accciliones.  1.  in  vfucapionibus.  D.  deper- 
pct.  Sc  temp.  praefe.  quare  ei,  quivt  colonus  polfe- 


jncipnc  uu»  vkuuu  acecisione  auttoris  vitioP, 
Canoniftx  etiam  data  vniuerfali  fuccefsione  k-0<i 
c.  vit.  ext.  de  præfcr.  &  nos  docuimus  in  loco  531 
fide.  Sed  antiquorum  fententia  quibufd-im  a  °na 
videtur  per  auth.  malxfidei.Cod !  depr*£ii^na& 

ns  perfonah  :  Idque  Canoniftx  imprimis  docér^0' 
alij  1.  vitia.  C.  de  acq.  poif  vbi  glof.  1.  an  virium  n 
perpet.  &tcmp.  præfcr.  &  litigant  Bart.  An?  Àtk 
Alex.  Aret.  Fulgor,  laf.  Lud.Rom.  d.  S. 

§.vlt.  gloi.  l.vlt.  C.  dcviucap.  proempt.  &  U  C(J 

tit.  leg.vlt.C.  communia  de  vfucap.quæglofli  in  Γ,,' 

gulati  fucceilore  à  fe  incipiente  admittut  pr^rcriptio' 
nem,  fed  fine  accellione  defundi,  l.cum  hærcs  D  d' 
perp.  Sc  temp.  alij  repugnant,  Iurifconfulti  ejuidem  è 
contra  coepta  à  defundo  preferiptione  bona  fide  nuf. 
quam  de  nde  hærcdis  qualis  fit  inquirendum  putant* 
quod  Alex,  ait  Sc  laf  d.  §.  cùm  quis.  Prad.  papi  v^· 
fup.  Scdiure  confuetudinario  dantur  haud  dubie  ac- 
cellionesquarumciique  poflefllonum  in  aiuftoribus 
Minus  dubij  fi  fucceilor  fingularis  à  fe  incipit, &con* 
tradum  fuum  banniat  aut  promulget,  autquinde- 


dic,  non  datur  accêÎTio  eius,  quod  fuo  nomine  velit  ^  cennio  integro  pofiideat,  tum  enim  à  fe  incipit,  nec 


pofliderc. 

6  Tertia,  fi  medio  tempore  inter  autorem  Sc  reci¬ 
pientem  polfefllonem  ea  apud  extraneum  fuerit,  non 
dari  acccfllonem  prioris  pofleflionis  ad  pofteriorem, 
propter  medium  inhabile,  &  interiedâ  alienam  pol- 
leflionem  d.l.  Pomponius  §.quçfitum.vbi  Bart.Alex. 
laf.  Fulgof.  Alex.  conf.83.vGL2.  &l.cùmhærcdes.D. 
de  acq.  pofleif.  vacua  tamen,  id  cft,quæ  à  nemine  in- 
felfa  clfet,  præfcriptionem  non  interrumperet,  nec 
impediret  coniundioncm  extremorum  fequuta  con¬ 
tinuatione  accipientis.  Bald.d.cof.&Gomel.  vbi  fup. 


vlla  acccfsionenitituls&fadoprafcribit  autaL 

priât·,  fedfupcriori  cafu  cum  audor  mala:  fidei  bien¬ 
nio  po (ledit,  aut  alio  tempore,  & fucceiTor  tempus 
quindecennij  perficit  iure  quidem  ciuili  in  vniuerfali 
fuccedbre  non  procederet  præfcriptio,  infmoUlari 
fucceilore  ne  id  quidem  dubium  eifet,  fiaccefsione 
audoris  vti  vellet  non  procedere,  fin  nollet  &  à  fe  in¬ 
ciperet,  hic  lis  i  uris  Romani.  Nos  qui  boni  fidei  ne- 
ccfsitatem  excludimus ,  approprimentum  admitten¬ 
dum  putamus. 

Proinde  ficuti  nos  poflèfsionum  accefsionesad-  n 


Quarta,  vitiofæ  pofieifionis  ad  aliam  vitiofam  non  D  mittimus,  ita  Sc  bannimentorum  recipimusvfu,  Iu- 

■  —  £  ·  _ _ ; ;  I :  j 1 _ :  _ Γ.  . . . . t _ ; . . . - 


dari  acceifiortem  in  præfcriptionibus  quidem  longi 
temporis  d.l.  Pomponius.  §.vlt.  V eluti violentur  ad 
alteram  violentam,  aut  clandeftinanr,  ctfi  fallit  id  in 
longidimis  30.  aut  40.  annorum,  in  quibus  quaelibet, 

Sc  quantumlibet  vitiofæ  polfedfiones  proficiunt,  quia 
nec  bonam  fidem ,  nec  titulum  requirunt ,  quod  illi 
ipfi  audores  nuper  citati  docent  d.  $.  l.vlt.  Sc  Bart. 
illaipfa  1.  §.cum  quisPct.Ferrar.  in  prad.  Papienfi  in 
forma  pofitionu  adoris,  verb.  item  quod  Antonius, 

Sc  hic  tex.  exprefsè  decidit  hic  in  longiflimis  dari  ac- 
cefliones,  quod  fecùdum  naturam  huius  præfctiptio-  E 
nis  intclligendum  eft,  qua:  quamlibet  poiTeflionem 
admittit. 

8  Sed  nec  vitiofæ  ad  iuftam  datur  accefsio.  §.  ex 
fado.  §.  diutina  inft.  devfucap.  &d.  §.  vit. 

,  Sed  tamen  in  diiudicatione  talium  poflèfsionum, 
quæ  quibus  accedere  pofsint,  aut  debeant,  duo  pri¬ 
mum  fpedanda  funt,  cuiufmodi  fcilicet  vitia  polfef- 
fionum  dicantur,  tum  qualitates  fucccfsionum.  Nam 
cùm  pofTefsiontrm  vitia  ante  realia,&pcrfonaliapo- 
fuerimus,  hoc  conftare  debet ,  vitia  rcalia  perpetuo 
poffefsiones  inficere  tam  in  perfonis  audorii ,  quàm 
fucceiforum  :  Ideôque  in  prçfcriptionibus  longi  tem-  F 
poris  talium  accefsiones  dari  impofsibile  elfe,  iure 
quidem  ciuili.  Nam  confuetudinario  iure  diuerfum 
obferuari  docuimus ,  fufa  dcmonftrationc ,  fuo  loco, 
nec  vlla  audorum  vitia  nocere  fuccefToribus  patrio 
iure  cxartic.185.  Sicuri  nec  iure  ciuili  in  longiflimis. 
Sed  cùm  vitia  perfonalia  dicuntur,  accefsiones  dari 
negant  fuccelforibus  vniuerfalibus  quidem, quia  fuc- 
celfores  funtvitiorum,&culpædcfundorunr,  de  An¬ 
gularibus  fuccelforibus  repugnatu,  quia  antiqui  præ- 
Icriptiones  admittebat,  fi  tales  fuccelfores  à  fe  vellent 


que  fi  autor  vnum  bannimentum  fecerit,  &  fucceifor 
duo,&poil  modum  certificauerit,approprimenii(b- 
lemnitas  cofummarur,  fi  modo  ex  eodem  titulo  fiam 
bannimenta:  Nam  ex  diucrfis  titulis  non  procederet, 
nili  fuum  cuiquam  approprimentum  applicaretur  in¬ 
tegrum  quod  valde  notari  conucnit.  Nam  aliud  eft 
illum  vel  illum  titulum  bannire  ad  efFedum  appro- 
priandi,  quod  ante  dcmonftrauimus,  cum  inquifiui- 
mus  an  ex  pluribus  titulis  præfcriptio  pofsit  proce¬ 
dere. 

Atque  hadenus  in  profanis.  Nam  in  beneficialibus  11 
negant  dari  accefsiones  polfefsionum ,  quia  prouifi 
titulum  non  habent  à  prædeccflore,fed  nouumàcol- 
latore ,  quod  glof.  dixit  verb.  vacantium  extrauag. 
fufeepti,  fed  vacant,  vbi  Guliel.  deMontelaud.Ioan, 
And.  c.  exparte,  ext.  dearb.&c.2.  vt  lite  pend,  in  6. 
Milus  in  repet,  verb.  fucceifor.  Ioan.Monach.  d.  c.î. 
Gomef.  in  rcg.  de  annal,  q.65.  Sc  rcg.de  triennali q.ij. 
Sc  14.  vbi  inquirit  an  fucceifor  in  beneficio  de  annali 
aut  trienali  polfefsione  audoris  pofsit  excipere, quod 
negat  Gomef  d.  q.  13.  etiam  in  fubrogatis  in  οιηηίκ- 
fignantis  iure  q.  14.  Cuius  contrarium  tamen  fenm 
Staphyl.  tit.  de  vi  Sc  elfedu  clauf.  cap.  incip.  fuccelsi- 
ue.  Ripa,  lib.x.  refponf.  conf.  17·  Sc  glof.  pragmat.  m 
tit.  depacif.  verb.  polfedit.  Rota  decif.13.tit.dc  Pro- 
cur.  in  nouis.  .  . 

Sed  quo  magis  regulæ  fuperiores  ad  fuaslptcic 
applicaræ  inclarefcant ,  volumus  eos  quidem  cat';IS, 
ipccieshk  inferere,  de  quibus  certa  extanr  Iuri  coi 
(ultorum  refponfa.  .  .  ·  |i 

Si  igitur  res  vendita  ab  emptore  venditori  re  1 
bita  fit,  refolutocontradu,  &  re  tetradita  vendito» 

ad  complendam  præfcriptionem  datur  aCCC:  ^ρ0. 


* 


n6s  Des  Appropriances,  Art.CCLXXI.  1 166 


t-empons,  quo  rts  aputl  emptorem  fuit  d.  1.  Pompo¬ 
nius-.  |v  [(.Έ  t'LL· 

j  4  $i  m ih«r  r<?fi>luto  commit  u  ex  conucimone  i  π  tc- 
tL.idu  tüLiMtrtçiuuoJi,  truc  paûo  legis  commi  ttorioc, 
aut  idk'du'Musîn  dscm,dAtur  ritrali.eh.ti  acccfsid  cius 
teïttpûiis  retrahenti,  qno  res  ipud  emptorem  luit. 
Dott.d.f  prærcreaBaU*  Li.C.  de  vluc.  transfor. 

Tjr  N ce  d iis itnilis  c« ndtdcv retractus  legalis,  iuiêpb- 
fuemtlmirif,  qui  a  legi  5-  o  oieitate  fit  reanflitiô  iurâ  in 
retrahentem  tsîis,  i;inrique,qiLalc  apud  emptorem, & 
venditorem  fuit.îmo  vcluiifubLiro  dc  medio  empto¬ 
re,  uisab  Ycnditorcimmediàcëmrctrahcniemttafic,  .. 

omnes  atHonos  de  cui  itione  non  minus  conipçtût  “ 
rctrrdumti  quam  emptori.  Dantur  igimr  5choC  cdu 
pollèÎïionum^çccfsipneÏ  didi.  §,  prxeerea. 

iG  Sed  &  is  cui  res  i  ieihmrdeg.ua  cft  fiucpütù,  fiuc 
fnb  condindnc,  ea  ^ifeenttviimracccfsione  exper- 
fonatcftatoris,&  hçredis,quomi»s  ab  herede  cauiatn 
non  habear  :  Sed  ite  vacandi  quoque  hçrcdi raris  lr 
Pomponius. $.  fid  5c  L-gatanus.  D.  dc  acq,  poli!  gtoh 
1.  id  tempus,  D,  Jc  vlueap, 

Γ7  Sed  &  fi  res  at  muliere  doti  d ara  fit,  quo  iurc do¬ 
minium  in  maritum  oLimrranfibai.  I.  in  rebus,  (Ade¬ 
mte  dor,  fuluto  matrimonio  &  re  ad  mulierem  mict-  * 
£i,  damr  eius,  temporis  acceisib  qun  res  apud  ruari- 
tum  fui  i  ds  ft  le^.Pom  p  ο  ni  tr  s ,  ί .  iiidotesui,  I  ure  noftro 
St  dq  mimum,  &  pplfcisiû  dotis  apud  mulierem  ma¬ 
nent. 

,  g  R  L’fe  1 1T0  coti  t  ra£hp  ex  aliqua  caufa,  fi  ue  connenti  0- 
noii,  fine  legali  s  datur  acce  I  sio  ci  ad  quem  ex  ttfeif- 
hoiicrcucrtlTUi],  dc  quo  illi  in  d.f  pt^terra.  Nec  erutu 
icfoluxio  t:ft  nomis  titulm,  cum  fit  ex  caula  de  ptte te¬ 
rito,  quodreftè  Arer,  nocar.  diift.leg.  Pomponiusin 
prinrip.Balii  Lï,G*  quand,  hc.  ab  emptio  difired.  Se¬ 
cus  cum  est  nenia  çaula  fit „  qua  tamen  ipfu  tafu  non  t 
minus  datur  atceffio,  v  el  un  cx  fecunda  vetitliiiune,  &  1 
mediati. 

12  Dem  statio  quoque  datur  acçefsio  temporis,  quo 
res  ab  don  acore  pofiefla  clt  d.  |.  fcd  legatario. 

Tutore  vendente  datur  acccllto  pupillaris  polfcf- 
fionis  I.  fi  fertius.  D.  dt  acq.  poil  l.  qui  fundum,  (f.  fi 

10  tutor.  ^ptoeipptH  I,  in  viu capionibus.^, irem  danda. 

Ifïde  diuctfi  &  tcmpOf.  pnrfcript.  Sed  &  rdcilFavcn- 
didbhc  ex  nullitate  decredi ,  dabitur  aeeeifiot cm po¬ 
ns  É  quo  rc$  apud  emptorem  fuit,  quod  norsutmus 
fup.  d.  f  prfftcrea.  Quod  generaliter  itt  omnibus  . 
reidiïiombu  s  ftatii  cm£u  m  e  fi.  1 

11  Sed  penè  inutile  eil  admomuiTc dari acccfis tonem 
eius  polTefs  tonis,  quÆ  apud  Venditorem  fint  d-Lde 
accefisombusui  tempus,  D,  devfucap.  fi  modo  ante 
venditionem  venditor  pofuidcbat  3.  dolus.  §.  i.  D.  de 
eontrali.  empiJ.i.  veri,  cùm  auTetn,  Cod,  de  vfucap. 
transfor.  l.i,j.cmpcori.D,  pro  empt. 

Sedft  cx  auclionc  ementi  darar  accefsio  eius  Ecm- 

Enris,  quo  res apu d  debi rorem  fuit, qui  pro  vetuUtOiC 
aberur  j  I  tidem  dc  eius  temporis  quo  res  apud  cura¬ 
tores,  id  eit,  commi ifarsos  fuit  pendentibus  cridis  [vc 
îotiiiuntur)  quod  alibi  Fusé  ducuimusj  &  d.  L  de  ac- 
çefboriibusin  ίΐη- 

ij  Sed  &  qui  precario  dedit  ,  finEto  precario  trcnpo 
rsia  poiTcfscoite,  acceisione  vti  tur  dJ.  Pom  ponitis.  J.  ii 
15  qui  p  rec.tr  io. 

Ex  quotum  cafuum  fimi litudine decidi  alij  com¬ 
plures  pofiunt,  cum  fc  otferent. 

Sed  tamen  vero  haeredi  non  datur  acccfsio  eius 
poCefïtom^qu^apud  tueredem  putat itium  fuir  I.  & 
'x^.  non  tantum,  veeb.ab  harrede!lvbi  AngeLü.  Jq  pe¬ 
tit.  IiÆrcd.  Itaque  fi  vebti  proximus  hxrei  t^ianutn 
fibi  kuati  dc  tuErcdirate  obiinuerit,  &  Cï  c»  CîuLi 


octennio,  aut  decennio  poflederic  3  reperto  paflca 
propinquiore  hamde,  fi  res  qUï 'dura  aliena  in  htere- 
duate  rtpmaLun>  id  oilciiintlin,  quo  res  apud  non 
verum  h.vrqdem  fuit,  non  accedet  vero  hntredi  sd. 
prafipdidtim  quiudeeentiium,  ni  fi  riuidcmvuo  cafu, 
ii  illt  ptopiar  hterei  lententia  ba-redit.itctn  reiti ruere 
iullus  cft,  ex  d.l. Pomponius, fi  iuilii,  quod  ante  iu 
pd  ma  regula  docuimus  Etiam  fi  fûlütio  debiti  baîic- 
citurij  tali  putatiuo  h.xredi  faiia,  debitorem  liberaret 
LfoJemmbus.  Cod.  de  rei  vend,  1.  Fotma  ccnfuali.  <j,  fi 
CLirn  Ε^ο,ϊλ  de  ccnfi  Locus  aptidTiraq.  in  reitift, 

1.  gloi.io.  numqo. 

Aeque  de  accclsionibus  haitenus,  non  inutilircr 
vtfpcto,  quaf  nufqua  vno  loco  iLmlcofultl  tradidi  re. 

Stdtnim  ciimuic  dicacurauilorum  iur.nprodelle 
ibcceiroribuH,  quod  etiam  msRomanum  mvmuer- 
Fum  Ibuiit  ].  empto ri.C.dc  eiuiliu-  vtilicer queritur 
a  quo  pT.xkribimseautajn  labere  viileatur,  ah  ab  itio 
audlote  fcdicci  à  quo  rem  cx  traditione  accepit,  m 
vero  à  vero  Domino,  cuius  rcs.fuk  propria,  &:  aduer- 
fusquem  rlieiiLiSptiT  feri  p  bonis  fo  fu  m  .operami.  Er 
recipta cil fènrentia  abeo  liabete videri  qui  tradidit, 
non  à  vero  Domi  no,  tes,  LficxirancEis.D.  XhjL  mit.l. 
fi  alienam. D.  dc  donat,  cauf.  mott,Balb.  mpraeicrip. 
primajp.utc  terris  partis  quatfl.  u.  Cuius  dccifionii 
vius  di:  porefiin  mullis  caiibus. 

[Deur  it  a  cavse.] 

Id  cfl,  (rfhn  iutrinfpiTt4tiine  vnmrfcL  uri^rbrii- 
£ree.  Et  fi  vnioejrfale  ius  pkmuseit  d,  1.  Pomponius., 
dL§.  qui  ficu  mh  tamen  fiugularc  idem  eflicicd.l,  dolia. 
&d.Lld  iempus,  Scd-Lemptoru  Contrario  fen fu, 
nemo  .recefsione  eiusvriiur^quo  caufiim  tiott  ha¬ 
bet,  excepta  iudicaticuuft,  quod  ante ih prima  reguli 
docuimus, 

1  [Ραπ.  l'espace  et  laps.] 

Cnmputatio  vero  fit  i dic  apprehenfoc  pofîefsio- 
η:Λ  vi'qile  ad  confiimmariuri  diem  vltimnm  qnadm- 
gelüTii  anni,  qüjtrùtuta  efi  carum  pririeriptiomini* 
ψίχ  fine  rirub.cummt  t  i  u  vfucijn  o  mbu  s.  D.de  v[ b- 
çap.  I.  mvhiizap.D,  lIc  dîucril  ücrempo,  priricripr. 

'"[QvAP.AUTI  ASIi] 

1  Pntfmptt*  fmAragintA  armtmm, 

i  Pr*f(*ifsi*  ^u4Àr«^ttiAn  λ  tmittà  ÿrjtj %îlit± 

fttQriÿtL·  ({titra  ,irU  Ctnjîi  ci.  rximfi,  ibU* 

3.  Pfifttbtid  jmracmoTul»  βώΙ^ΐΛ. 

4  Priçfmptie  ntpin  f  d  tua  trdd.  tsmpre,  j«î- 

tmdo  ÿtrfiiUtfirJxfé. 

Decurtata  cltpr.TfaTptio  ab  refbrmatoribustons  t 
annis  vigimi,  cùm  in  veteri  c.i;4*  Irxaginn  annorum 
dfct,  ici  quaquridraginca  quinque  nnnorçum  veram 
jjOtTèisKmcin  proban  oportebat,  5c  alio  tum  quinde¬ 
cim,  dr  cuLùnte  cr  de  tr?yt. n. or,  ttmtite  th  détint.  Sed  irt  i 
trtmbreui  Itominuin  vitacorittalii  etiam proeferiben- 
di  rempota  par  fuit.  Hocigficui  tempore  qua-emn- 
que  tandem  rcs,  aut  ius  pracicripribilc  cft,  pr^feribi- 
tur  fine  exceptione  :  Qii.e  lias  metas  effugit  m  totum 
pneferipti bihs  non  eit,  ii.ec  abfolunjtu  ficplenumius 
acquirit,  5c  ærcmaî  auitoi  i tatis  proprietatem,  licuti  j 
cx  I.  ofenes.  Cod.  de  ptjeicript.  30.  anno.  Qiiare  ne- 
ino  poEthïC  cvntcnaiiam.  auc  uumcttiorialcm  ni  ris 
Romani  mente  tepetat  iuiute  eSfuetüd  inori  u,  quod 
nullam  aliom  agno  icit,  5c  erreras  omnci  extern  n  îure 
induiiai  repclIslTe*  iterm  oblicuoae  buranda  efb 


η6γ  Des Appropriances,  Art.CCLXXlf  U(jg 

Quod  idem  &  liante  ftatuto  tali  è Iurifconfultis pu-  A  confummabuntur  poil quadragefimum  annum' 
tauit bonus iurifconf. Salyc.  1. querelam.  Cod.  defall.  reformata Wuetudinie,  omnes  adiones doSt' 

mm  excluluras  propter  totius  prçfcriprionis  t  °" 

poil  reformationis  datam  (vt  loquuntur)  A  emPUs> 

Sed  hoc  tempore,  id  eft,  anno  1573.  qu012  ,  ' 
talis  præfcriptio  expleta  dici  poteft,  dubitatio  eft' ' 
improbabilis,  qux  tepora  (cquahiur.  Velutif 
ante  reformatam  prxfcriptione^amquihquen^ 

erat  lapfum  fimcrerant  temuore  ,niUil’ 


tauit  bonus  iurifeonf.  Salyc.  1.  querelam. 

Cad.  l.cùm  poft.C  quand.de  pec.ad.&  quos  memo¬ 
rat  Bald.4·  parte  4.  partis.  Et  ii  fcio  vulgus  fcliolaftico- 
corum  audorum  fuo  iuri  affixum  diuerfum  tiadere, 
ne  centenarias  tolli  putent,  niiicxprclladifpoiitione, 
quorum  iudicia  probanda  non  funt  iure  patrio ,  quod 
femel  &  abfciiTe  de  fuo  (latuit  quid  vellet ,  nec  exter¬ 
num  ius  putauit  cifc  tâti  vt  exprefla  difpofitione  opus 
effiet.  Quare  pragmaticorum  incogitantia  eft ,  quod 
quotidie  in  foro  abolitum  externum  ius  centenarix, 
autimmemorialis  temporis  recinunt  in  præfcriptio- 
nibus  feruitutum  difeontiriuarum ,  aut  regalium ,  aut 
decimarum, aut  talibus  qux  à  iure  Romano  repetunt, 

cum  pro  talibus  quadragenaria  fufficiat,  nec  vllalon-  ^  ^  _ ^  ^ 

gior  requirenda  iit  ab  peregrino  iure,  cum  fuum  fibi  B  obtineat  proportione  arithmetica,  pro  fuo  tempor^ 
maiores  noilri,  dc  confenius  populi ,  &  ordinum  ila-  Cum  igitur  reformata  de  veteri  detraxerit  tertiani 
tuerint,  &  probauerint.  Quidquid  hanc  effugit  im-  - ;  Λ  J - ' 


advete, 

triginta 


erat  lapfum  fupererant  tempore  reformat 
rem  anni  quinquaginta  quinque,  ad  nouai  ιηρι 
quinque.  Quid  igitur  fequimur  ?  nouam  àtei? 
reformationis ,  an  veterem  à  quo  tempore  cccp/  λ 
præfcriptio  ?  Mihi  non  fine  ratione  iequendavid 
tur  proportio  temporum  ,  vt  quxque  confuetui' 
vetus,  &  noua  pro  prxfcriptione,  ante  nouam  cœpa 


prxfcriptibile  eft,  vt  legata, art.feq.  Quidquid  prxfcri- 
ptibile  nuic  fuccumbit.  Itaque  quotiefeumque  c5fuc- 
tudo  rem  imprxfcriptibilem  vult  reddere ,  quod  ali¬ 
quoties  facit, &:  locos  alibi  notauimus ,  his  verbis  vti- 
tur,  nonobflant  longue  tenue ,  quo  verbo  fuam  quadrage¬ 
nariam  indicat,  qua  longiorem  nullam  agnofeit.  Nec 
moror  fententias  fcholailicorum  feriptorum,  qui  de 
iure  externo,  regnorum  &prouinciarumilaruta  me¬ 
tiuntur,  quibus  iam  fere  nemo  tenetur,  vi  legis  qui¬ 
dem. 

4  Sed  hic  cafus  quidam  occurrit  non  infrequens  vfu, 
de  quo  forcaiTe  non  omnibus  in  promptu  fuerit  fta- 
'  tuere.  Fuit  ante  reformatam  confuetudinem,  anno 
fcilicct,  i;j9·  præfcriptio  immobilium,  annoru  fexa- 
ginta,  vt  ante  docuimus,  qux  per  reformatam  con¬ 
traria  eft  ad  annos  40.  Proponitur  præfcriptio  qux- 
dam  coepta  ante  reformatam.  Dubitatio  eft  qualem 
prxfcriptionem  fequi  debeamus,  veter  is,  an  reforma- 
tx,  quia  vulgatum  fit  theorema,  leges  iuperuenien- 
tes  poftadus  cœptos  futuris  dare  formam  negotiis, 
nec  de  prxtcritis  (latuere.  De  quo  nos  ante  diiTerui- 
mus,  in  loco  de  interruptionibus,  cùm  dc  ord.  Regis 
Caroli  fumus  loquuti,  quxde  peremptione  inftantix 
ftatuitanno  1564.  &  quid  prçteritum,  quid  futurum 
dici  debear,  docuimus:  ne  hic  neccffie  fit  tepetere. 
Vnde  liquere  poteft,  qux  prçfcriptiones  anno  1579. 


temporis  partem  faciendo  quadragenariam, qm  ante 
erat  fexagenaria,  de  eo  tempore,  quod  dc  veteri  reftj 
bat,  incafu  propofito,  id  cft,  quinquaginta  quinque 
virtute  noux  detrahenda  erit  pars  tertia,  id  eft  decem 
6c  odo  anni  cum  quatuor  méfibus,  is  enim  nutnerus 
ter  in  fe  dudus  5;.  facit.  Erit  ergo  id  ea  prçfcriptio- 
ne,  de  qua  quinque  anni  lapfi  erant  tempore  refor- 
matx,  tempus  confummandx  eius  poli  reformatam 
triginta  fex  annorum  cum  odio  menfibus,  vt  fecie- 
trahatur  tertia  veteris  teporis  per  reformatam,  quod 
diximus  efle  decem,  &  odo  annorum  cum  quatuor 
menfibus.  Hanc  proportionem  in  fimili  cafu  fcquuta 

^  eftglof.  in  1.  fcimus.§.fubfcriptionemverb.confum- 

mationem.C.  de  iur.  de  lib.  &  Panor.  iimile  aliquid 
arguit,  c.  vit.  num.36.  ext.  de  prçicript.  &Saly.auth. 
malx  fidei,  num.6.C.deprçfcript.  long.  temp.  &nos 
difleruimus  in  artic.  166.  verbo  :  Et  den  ait  ftirtac 
bannie  y  fup.  Sed  vereor,  quia  de  ea  re  nihil  fitfpe- 
cialiter  à  Confuetudine  cautum,  ne  facile  obtineri 
poffitin  iudicando,  &  fi  magna  ratio  pro  hac  femetia 
facit.  Sed  fcio  non  de  futuros,  qui  feripto  affixi  totos 
reformatx  quadraginta  annos  defideraturi  fint,  ne 
quid  ante  id  tempus  prçfcriptum  dici  poflitodiopre- 
feribentium  in  longimmis  prxfertim,  ciimtamenfa- 
uorabiles  prxfcriptiones  fint,  vt  litium  finis  futur^ 
&  bono  publico  indudx.  Sed  hac  inrevnumquera- 
que  in  fuo  fenfu  abundare  facile  patiemur. 


Anne. 
ccLxxxmi. 
N  o  v  ai 
C  O  N  S. 

Par  cinq 
ans,  f’il  n’y 
a  obliga¬ 
tion  ,  let¬ 
tre, ou  pro- 
mciTc  par 
cicrit. 


Article  CCLXXII. 
îhosej  mobiliaire  fe  prefeript  par  le  laps,  &  eipace b  de  dix  ans. 


KEs‘  mobilis prœfcribiturh  lapfii  decennij. 

Chose  mobiltaire.  } 

l  Defruftuumprtefcriptianibue. 

Z  MaU  fidei pojfeffor fruBu*  tmnis  generit  reftituif. 

BentC fidei  poff.  à  dielitif  conte  flatte,  ibid.  CF  mm.$. 

4  is€n  perempta  infiantiafruilui  refiittiuntur,  crc. 

î  Quid  hac  appellatione  continetur  extat  copiofa 
tradatio  Tiraq.  §.1.  tit.de retrad. 

De  frudibus  vtilis  inquifitio,  quanto  tempore 
prxfcribantur,  an  communi  mobilium  prxfcriptio- 
nc ,  &  illo  ipfo  tempore  quo  res  ipfx  quibus  accediic, 
an  etiam  alio:Neque  rcs  hxcvaldè  adhuc  aduocationi 
videtur  in  foro  nota.  Vulgata  eftdiftindio  fruduum 
induftrialium  &  naturalium  in  1.  &  glof.  1.  exdiuer- 


>  fo.  D.  de  rei  vend.  &  1.  certum.  C.  eod.  ïncfoftnal» 
fcilicet  bona  fide  acquiri  excepris  quidem  duobus  ca-  j 
fibusfi  extant,  auc  locupletior  fidus  eft  poflclTor: 
Naturales  fempervendicari  cum  exrant,  aut  condio 
cum  funt  coniumpti.Nam  malx  fidei  pofleifores  fini 
diilindione  omnes  reftituunt,  tam  ex  iure  quam  ow· 
anni  1559.  Hanc  diilindione  alibi  diximus  foto  fub  *·  1 
tam  vfu,  indudumque  fublato  difcrimineQt  omnlS 
generis  frudus  ab  malx  fidei  pofieiTore  à  tepore 
\x  fidei  reftituerentur,  àbonx  fidei,  à  die  liris  cote 
tionis  :  Hoc  fimplex  diferimen  fori.  Quid  igitur» 
quo  cafu  reditui  debeant  illo  quidem  i  ure,  vel  uti  cu 
induftriales  extant,  vel  locupletior  fadus :  eft  po1 
for.  Recepta  fentétia  tales  prxfcribi  admiut  tn^11, 
I.4.  §.  frudus  vbiBart.  Angel.  ImoI.Caft.Rap^· 


nôç  Des  Approprianccs 

v fu cap-  J  r.tqtie  ( miru  m  dUl  is)  h  le  poJÎcfl  oc  d annwtus 
rem  uH'drucit  iLLtiluü  non  rcftiiuc^ecii  trieimiç  pofi- 
fiiiciit  ecistn  «imiisg  Vci«d  filsgmtrrtj  cl·  cales  fruges 
mm  EclUtue.Ci  e.pam Îi  cadcmaéfoonc*  vcndictitiuncj 
condiibone,  vcloflicEo  iotucisvr  accclïïonvs  pcEsn- 
uir,  cjUiCÎii1iùj>es,  ctfi-pciionaies  fijir,.  arque  id  eo  jq* 
aiÜKtt  Îticcanirié  î  tamen  vtluti  hmplices  mu  bilium 
vnidtaqanc*  aréfcanrar  ad  rjde-nnium^quod  Cafh  ait 
d.L$.  fiuctus.  Hic  confcnllts  ich.o  Lllic  oui  omnium, 
que m  Sç  Ban+  milies  vfutienjredc,  vc  pra&kcrur  1.  j, 
vbi  Bald..  Su  Alex.  Coffquod  met.  çauii  &  quos  fii-ΐέ 

5  congerit  Tiraq.  Îiuern6L  §.r,  mimer.  [7.  Sed  tanien 
cù  ni  Ltorn  ü  v  eneris  rarus  ei us  ditLt  vfij  s  cm,  p  rop te  rca  1 
quod  (vt  diximus)  fubhuo  fru&num  diîekmifl.e,  & 
tradinonc  cci'ca5  nfrfbis  quidem  tribunriib  μν,  quud 
boni  hdei  po  fidior  quilibet,  &c  quofbbet  fiios  futrit 
perceptione  1  foh>3  mi  Su!  il  h  opuselfcprifcnptione 
triennali,  cum  foht  perceptione  acquirar  ;  Mali  hdei 
poiTeilbt  omlies-refurmt,  net  prifcriberepôlli^Hac 
fmiplicï  d  mi  fi  ont  non  b^ÎBqmtaTj  vbivibm  habeat 
pnlcripno,  niiicum  per  conrcfhmonem.  mduritur 
un:  Ja  fid es  ad  tic r  l  us  b  p  ni  fi  tki  pofleÎToi'em  Ύ  atque  er 
eo  tcnijiore,  5îcï  çîriitifii  foin  condemnati  poffrf- 

4  for  ad  fruititsi  k  tempore  JcîUcct  liris  Contdbicin  Hoc  ( 
ciifu  eiwotec,  VLÎLàcüntcAauonç·  in  Lite  cellarum  lit, 
arque  i  ta  perempta  in  itant  ι*Λ  tffe&us  ntd-t  fidei  pet 
C'oncefta t Lonc m  inductus,  qui  ideo  unala  fides  inter- 
prtl.itina  dicitur.,  euacueuir,  Sc  ad  miukun  recidat, 
idcoque  π  te  pol  t  conccftationrm  Fruihts  pcrcepri  rc- 
ibiuanrar.  Hic  Lente  cire  v  eva  cft  >  ctfi  eam  qu  idam  in 
L.X+C+  de  fruit*  &ht,  expen.  vellicent,  pintes  confiE- 
rnaut,  cl·  vins  rertnmt.  C  mu  s  argumenti  areiti  cirât 
Tif  aq.  vbi  fup*  Æî  nos  alibi  ittigitims.  Scd  îduiEclli- 
gpndum,  vbi  ni  al  a  fides  ah  CQtitvÎhtfanc  intturirar 
contra  ium,qut  ante  borne  fidei  fuiflèti  Nam  nulîlUn 
ï  cm  p  us  ex  eu  fat  à  talibus  cum,  qui  frur  id  pofituia  ma-  J 
l  i  ficte,qiiiti  tçneamradeortim  mfttriiiioucm,quii.ii3ti 
debentur  non  ratione  litis,  aut  intemiprinnispci  li¬ 
tem,  Eedànireex  eo  quod  alieni  fime,  didere  aliena 
percepti  ab  (ciente  reni  alienam,  quos eum  non cLt 
aequum  lucrar  i .  1  π  his  t:  1  u  m  π  tua  cu tat  ur  coti  teiUr  10 
quin  debeantur,  eiiam  ii  miHaintera-enit:  Hic  ann- 
priiuis  ammadnevJsone  digna  fune,  Atque ιΕΐη quidem 
dc  frudtibus  fepararim  confideratifl  Nam  tc  ipfaprx- 
icNptavndc  fimtpcivcpn,  ipiiquoque  priiaipti  m- 
irlligiumif  aicdloriè,  ita  vt  fi  Ko  die  pradcriptiomem 
rei  cojifujTurwirro,  frnthls  edam  nudius  rcrcius  per  j 
cepn  prLrfctipTi  intelligamtur,  quod  Bald.  perfequitnt 
1.  cos  C  devfur*  Caft.  d+  f.  iruâus,  idque  dicit  cile 
mirrji.liuri  quiddi,  &  re  vera  fi  per  fe  icpariQni  fiuttus 
coniidciarciiEur,  mon  congmeret  cum  ordinariis  re- 
gidis  pricfcripnonum. 

a  [M  OBI  LIAI  RE,] 

t  Di  mtt>ilîu»tf>réifirîptitnïÙMa  Uti. 

1  Moi ίΐιαπί p tmfirspt ittit i  non  mm'Hut  f fn Ecdffiàpha, 

1  VecetiConlmctudine  su]  état,  qtiod  [a!iiu}dc  mo¬ 
bilium  prçicnptipneconiti[mrumntam.etii  de adhoni-  ] 
bus  peMomaliminadinobiliaftacueb.it  artic.  vetriis* 
Scd  timmcs-regm  Prouindæde  eo  cane  rue,  qnos 
BocRdeluiiBiturigibtisrelliauirmconil  Biturig.  rit* 
de  priïfcdpE.  5c  de  liuspittonibuslmbcrtus  iti 
Encbiriii.  vecb.  vfüCapiOn  Eft  lam en  perquam  vrrcriE 
inÎtimnTfucapio  rn>-ibiltcm> quippe  qui  ab  ipfisXÏI. 
EabuSis,  &  mris  Komaus  incunabulis  originem,  ik 
auCÎoriratcm  babex*  Fuie  ver  q  illo  iure  anni,vt  im¬ 
mobilium  biennij,  qui  prçfcripriones  ad  Ciceronis, 
Si  PLnij  fecundi  reniporadiit-aruutRcun^Iu.lluiiiini 


Ait.CC  LXX II,  I27O 

ft'CLiJü  iniinucan,  quai  ille  iaumiat  in  tir.  de  vfuc, 
transfi  cùm  Vlpi:mi  eciamaum miriruiiniies  Ciiÿ,  va· 
luillèluanare  atiq^lcm,^  bicualcm  pra-icriprioucm 
xcilçnmr*  ELI  vero  yt  diter  ci  de  rc  ü  retbrinatofibus' 
hoc  articulo  Scd  cur  dtctrmium  feame-  Si'" 

une,  dimtfienmmTuureciUïh  cJîêc  conftïtuïurn,  &  ^Jlf 
citeras ipfi  prxlcripiioiu-s  conttaherenr,  non  c-ft  fù-  Λ  1 
cilc  arinlumi ,  aimipJienaPdtifices.il·  Gsnmni ELT,qm  1 
regulare  s  pi^ Icripiionrs  iimmobi  lii 1  m  yjilcre  td  lktî  us 
Hcddlasnonpatuinrar,  lcd  luavbbr  Jinxeruntpro- 
pLus,  ç.  de  quarta,  hanc  ipGim  m  ieniiij  ijuiutuic  iu 
l’cbiis  Ecdriiafticis,  quam  valere  patiuntur,  Patior, 
δί  linoL  üt  o  i*  ext,  dc  reflat,  militcg,  &  quos  ibi  inc- 
ruLiranri.  dc  quo  B,ilb»  jn  pradcnpt.  t*  parce  qninn 
parris  m  pniicip.  nurner.n  ,  tah  t,  &ii:re  ciuih  aiii-h. 
quasailiones.C  dci"acrof>Écclcf.dtquiibi  |af,  alle¬ 
gat  &  Salr.  &  ii  defifco  uliud  lbuuani.  <5,  res  hici  mjE 
de  vfiipip.  Si  qui  mtio  prorogati  temporis  dici  poteft 
ab  rcibimmuribuSj  abei)  ("uj nenda dt,  quod  n iulus 
iti  eu  noti  exigitur,  nec  bona  fidc^  cuinvirumqne  in 
ltgaii  triemuLlj  iit  nceqfi^rtnm.  Ideoquc  mte  conceffca- 
donc  quidem  interni  rupi  poltit  üilî  cifeilu,  vt  antem 
lu  co  de  imerrupii moi  b  its  de  mi  firauj  mil  s  L  more.  D, 
derej  vend,  Piaro  quidem  lib.  ta.  ddegibusvfuCflpio- 
jtem  flatuit  .mm,  tl·  trienuij  invrbc,  in  agris  quin- 
quemiij  ,  Îcdeccmii],  jjrqvt  uaudeftina,  auc  publica 
fuit  ροίΓηΙΐο.  ELI  tita  medii  iunipnLdcmii Vwtapio> 
quam  vocem  ad  mobiJi.i  cmnmxcmnr,  ’cùtn  amci  e- 
rulliiii  roA  au  coru  m  prqpni  tripaonc  mobili  uni,  ik· 
immmbiliumproniilcuevfitrpareruc,  quod.  gfof.  mo¬ 
rat  e*  D,  de vlutip.  in- prmcip,  Seinlt,  tlcvfucap.  iü 
pdneip.  fitnlibi  mrj>c. 

A  qua  priici'ipiîcmc  ck  hra.  tab.  Sifeqmir.i  Atti¬ 
nia,  res  fumnas  jexdjpieb.mr  iute  ciuilt  long,!  com- 
uii.rtr,idonc  prliecciin  l.icquitur.  D.  divfiicap*  Sed 
hunc  fcnipulum  nue  coniuetuJmano  AirtulimuiSjU 
Deo  dttVJtais  pu|ii.-fliolHini,  lubUta  iu  EOtutn  vnich* 
tum  rejhuni  differ  curia,  &  vlu. 

**  [Dt  DlTi  A  N  S-] 

1  H -ft γ*φΐψΙα  net  tîfffbtm  n  rr  lûuxm  ixd.rw  'extfih 
1  Frufcrtpns  mvi/i  (mm  j  n  Ultimem  dedfsJ^fwfl. 

Ï  ftrfin&ist  ·γίέ  ,  <i$lt  fe-jUd  ,  tÿ*  Ji 

^T.tfiTifrtiene. 

Haec  Loufiieriido  nec  rirdi,  nce  bon  re  fido  me-  κ 
minier  ideo  quod  illa  non  exigi  c,  nec  nos  exigimus, 
ne  fimus  hipicnriures  lege  i  atqitein  fuis  termbis  folo 
ΙψΓα  ilecenmj  cunretti  eum  put  un  ut,  &  perfici.  Tem¬ 
pus  au  rem  coni  u  nimutunt  e.fle  oporccr ,  icdiem  il  ci¬ 
mum  coplcrum ,  quod  m  oj  nnibus  exigtt  ur,  qurc  fi  1  ic 
titulo  currant  I.  iu  vfiucapimbrn,  D.  depetp.&  temp. 
pnf.  Alioqui  lute  ciuilt  coiitrarmm  .iccidetet,  quid 
talem  fine  rimlo  noti  adrtiitrit  :  ideo  m  co  cceprtinl 
effe  diem  Iu  diceret  d.L  in  v  (It  capioni  but. 

Emi  fide  e  iriu  hi  c  res  mobiles  ppd  c  tibi  audis,  m- 
'telligcde  rerum  ipficum  prilcripriniic,  S:  v  e  11  dic. l- 
tionibus  qm  pro  his  danrur,  aut  afhonibu-s  ad  cxiii- 
bendum  veisdseanonuin  pnpaiatorus,  quia  rd  pn- 
fainiio  neceflaria  vendianoneniexditdir;  Sed  Jirw  < 
inoldlisin  adionem  deduftaiir  per  cpuututribiirtEj 
ÎlipulAiiünent ,  ntt  proiniJl  ion  eunde  Ίιοε  c.if  u  rexrni 
hic  ibitucrenon  iiicelligiiur,  fcd  verus fbamebat,  d.  c. 

'►  Et pemnet  hic  cafus  sd  peifonalium  ûftionum 
pnfcriui innes  tiicennariiis ,  qtiod  verus  cxprdler.ir  : 

Seuc  enita  mobile,  Pue  immobile  m  promlffibiicm 
dcdufhttn  lie  aÊtio  ^ribn.ili?  producirurTqtia?  naruts 
fun triginta  armorum d^nec pauciorum, qualccuqti e 
id  fit  quod  in  eam  deduc  se  ut,  qeque  erum  iqatcfii 


A  R.TI  c. 

CCLXXXV. 
N  Ο  V  AE 
CONS. 


1271  Des  Appropriants,  Art.  CCLXX III.  n?l 

conuentionis  adîonem  talem  effe  prçftat,fed  fadum,  A  triennio,  ad  tes  immobile? decennio  ex.  §.  t  , 

v, . . . ni>r  Γρς  in  nromillioncm de-  viucap.Bald.  l.non  ante.C.quib.  non  obft  i-  Ut‘  °e 

præfc.  quorum  vtrumqqp  de  vcndicationibulS* 
gitur,  &  dominij  reftitutoriis.  Nam  de  p-  ·’  - 


5  duda,  fed titulus adionis  (pedandus  eft.  Itaque  ficut 
nemo per  prômiffîünem  perfonalem iusin  ic  comc- 
quitur,  nec  vendicat,  nec  alium  perfequi  poteft,quam 
promitterem  (quod  vulgo  dicimus  adlioné  periona- 
1cm  de  fund'ô  furtdü  nôiequi)  fie  nemo  rem  fuâ  pro¬ 
priam  per  adionem  parionalem  perfequitur,  (ed  vé- 
dicat  diredo ,  citra  vilam  præfuppofitionem  obliga¬ 
tionis  perlonalis,  aut  promiftionis  quodvulgb  dici¬ 
tur,  neminem  rem  luam  condicere niii  a  fure.  Ergo 
quod  quitquam  mobile  in  ftipulationem  deduxerit, 
non  ance  trigefimum  annum  pra  feriptione  amittet, 
nec  de  eo  catu  hic  articulus  ftatuit,  fed  de  vendicatio- 
nibus  tantum.  Quo  fenfu  accipiendi!  eft,  quod  vulgo 
dicere  folent,  dcTiraq.  recitat  inretrad.  §.1.  glof.  7. 
num.  1.  adiones  competeres  ad  res  mobiles  præfcribi 


vtrumque falfum  effet,  in  quibus  1.  (leur  C 
30.  annor,  fuam  vim  obtineret, id  cft^riccnnad  ^ 
feriptio. Enimuero  cùm  perfonales  dicimus 
mus  cas  quæ  germane  tales  fune, id  eft,  cx  c6ucm·  ^ 
&  promiffione  :  Nam  fi  quæ  citra  confenfum  abT’ 
introducuntur ,  vt  condidio  furtiua,  eas  nos  T 
præfcripta  tam  excludimus,  quam  realcs,  &  νει^ 
tiones  omnes  hoc  decennio.  Tamctfi  iure  ciuilj  t?' 
regularia  perfonalium  tempora  obferuant·  Sedi^ 
de  perfonalibus  natiuis  veris,  &  germanis  loquinT 
quæ  etfi  legales  funt,  iure  tamen  cofuccudinalio  non 
eodem  iure  habentur  in  præfcnbendo,  vt  infra  dic- 
mus.  §.  feq. 


Article  CCLXXIII. 

ct  i  o  Naperfonnellefe  prefeript  par  l’efpace  de  trente  ans h  excepté  des 
légats c  des  teftamens,  quedceluy  a  qui  les  légats  font  faits,  oiDceluyqd 
le  r ep refente, f  à  fon  action  à  toufiours^nonobftant  longue  tenue  ne 
temps,11  pourueu  qu’il  ne  fuit  Icauantdu  legat,  &  on  nefeiftlpreuuede  fa  fça- 
uanceJ&k  fen  purgeroit  par  ferment  fil  eftoit  requis.  1  Et  le  ferment  fait,  luy 
compete  action  dudit  legar,  m  fauf  les  raifons  de  partie  aduerfe. 


a  A  Ctio  perfonalis  prxfcribilur  fpatio  Annorum  triginta/  exceptis  legatis  /  teflmmto 
^  reliélis  quorum  nomine d  legatarius/  aut  qui  illius  per  foriam  rcprxfc  nat , f perpetium 
habet  adionem , δ  nec  longiffma  pojfcjfione  excluditur,  aut  tempore  h  modo  fciens  Igni  non 
effet,  f/f  illius 1  probaretur  [cientia  de  k  qua  purgare  fe  prxflito  iureiurando  neceffe  haberet ‘fi  . 
ab  eo  exigeretur ·,  cr1  dato  iureiurando  illi  ligati  competit pcrfecutio : m  illibata  tamen  im· 
fx partis  exceptione  manente. 


i  Adion  d’héritage,  quid  velit. 

%  Snhieflum  aflionum  non  mutat  earum  naturam ,  CT 
num.  9. 

3  A ilio perfonalis  non  [equitur fandum. 

4  Perfonales  quadam  ex  f  a  flo  citra  promtfitoncm. 

5  A fl tones  mixta  m  rem  [cripta. 

6  Afhones perfonales  30.  annorum. 

Prafcriptiones  perfonalium  ignota  ittri  dige florum,  CX 

cur.  ibid. 

7  Prafcriptio  perfonalium  bonam  fidem  non  exigit. 

S  Prafcribitur  res  breuiori  tempore  quam  afho,cX  ratio. 

9  Aflionum  natura  malè  difeernitur  à  materia. 

10  Finium  regundorum  afhoni  quanto  tempore  praferi- 

batur. 

11  Mixtarum  prafcriptiones. 

1 1  Aflionum  transfiufarum  prafcriptiones. 

13  Nouât  tonum  materia. 

1 4  Nouatio  qua  adii  at  non  mutat. 

I  j  Nouât  a  aflionis-in  non  autem  priuilegia  non  trafeunt. 

16  Nouatio  quomodo  fiat  CX  quando. 

17  Nouationum  diiudicatio ,  late. 

18  Aflio  perfonalis  addita  reali. 

19  Aflio  iudicatt  non  nouât  anteriorem. 

Nouatione  liberantur  hypotheca  CX fidetuffares.  ibid. 

lo  Nouatio  fub  verbis  quidquid  debetur. 

II  Nouatio  ftipulationis  pura. 

a  z  Delegatio Jfecies  nouationis. 


B  13  Tranfaflio priorem  aflionem  nouât. 

Z4  Afhonum  nouantium,  CX  nouât  arum  praferfim· 

“[Action  personelle.] 

Cum  loci  iure  ciuili  diffinitionum  adionum  rea- 
lium,  &  perfonalium  extent  propria  fede,  titulo  de 
obligat.  &  adion.  &  Iuftiniani  inft.  de  adionib.  Ex 
his  quædam  aiTumpta  repetere,  in  hacipfa  materia 
fchoiafticis  autoribus  nccelTanum  vifum  eft,  in  1. 
ficut,  C.  de  praefeript.  30.  anno.  Sunt  illa  principia 
ciuilisdifciplinæ,  fateor  &c  ferè  nota:  fed  tamen  in 
tribunalibus  noftris  vulgo  ram  multos  falli  video  in 
diiudicatione  talium,  cùm  iftanon  difcernunt,&dici 
audiunt,  Attiond'htritage,\t  omnino  crebrius  hunc 1 
C  errorem  refellere  necefle  habeam.  Cùm  res  cuiufqua 
propria  &  fua  à  poffèflbre  repetitur, vfus  eft,  realium 
adionum,  quæ  vendicationes  dicuntur;  cùm  anena 
fed  tamen  promi  (Ta  aut  debita, perfonalibus  vtendum 
eft.  Error  eft  flagitiofus,  quod  putant  reales,  autper- 
fonales  fieri  à  mareria,aut  fubicdo  quodinadioncin 

deducitur,  quippe  reales,  aut  perfonales  ηδ  facit  u 

iedum,  fed  caufa  petendi,  realis  cùm  dominium in 
petente  ponitur,  perfonales  cum  promiuio,  Sc  obliga¬ 
tio  ex  fado  perfonæ.  Nec  refert  quale  fubiedum  ib 
nec  enim  minus  realis  eft,  quæ  friuolum  aliquo  m 
bile  côtinet,  &  vendicar,  quam  perfonalis  quæ  ing 
prædium,  aut  latifundium  dari  exigui  fola  enjnkj-Q 


U73  Des  A  pproprïances.  Art.  C  C  L  X  X 1 1 1.  1274 


mifiîo  fane  prrlomlem,  ÎbUutl  liortiinïmii  , 

ïiaqitè ïttic  cuclilc  „  vt  per  psffo^Jcttii?ihil  ftipulanri  Λ 
iitriseonlli  tuatur  in  rem  ,  nihJ  dominij,  ita  vt  oui 
rtMiips'ULiLLliiL,  uon  minus aüc»adq.Î^MMni!>iiim  trisfe- 
tac  3  quitta  afin  s  -qtiLLiizr,  L  quotiens,.  Cücî.  de  rtn  vend, 
nccqui  ab  taiivcndirGrerraiiti^iiena  fir  cofeciuutas, 
minus  Dijraimii  fit  aut  appropria:,  quia  auftor (unis 

3  alteri  dare  promiferit  rem  eandem/  Arqué  id  cil* 
quodvuSgû  dicere  fol  ent,  Dionam  pci-fbnid  cm  Îluj- 
dnm  non  fequi ,  id  ril  non  dari  aducdtis  poUHÎbreni 
exttaneumcius  fandi,  qucnltibi  alius  miuquam  dare 
p  torntferit  ,  1. ;  hires,  D*  ad  T  re  befP  J.  rcn-s-  Cad.  de 
donat.  ! .  eu m  aii.  D.  de  a£L  &  a  b lig.  Lvtr.  C.  de  ha;-  B 
ted.,  iidh  1-». D,  decond.  ÊLidéb.j.quidarr)·  §<  nLLiil  in- 
tcreihD.  dredcLid,  ricc  quiquaiu  iure  vulgarius,  quia 
perionalisà  peifbna  mimquam  ahficedir.  Darepro- 
iniferis,  quocumque  ieris  h^c  re  aâio  fequetur,  il  in 
alium  bnc  cratiferipferisquod  huic  dure  prcutiiféraSi 
ille  alius  non  tenebitur,  6c pcrfon£ métis  ciccumiti'i- 

4  betur  adtio,  ncc  egreditur  vfquâm  ad  tertium,  cdanilï 
à  promi  libre  Eisa  cau.fj.Lii  habeat  παπί  pofteriorem. 
Net  ramen  negandum  alteri  us  etiam  generis  efll·  per- 
ibnak's  quafdam a£riones,  quas  ejcfjifto  lurifcofiuius 
app  el  Ut.  L  adtioiium.D.  de  oblig.di  gibon-  qu-ΐ  cura  C 
vllam  promüllioiiem  perfoiii  a  luge  md  utatur,  vçluri 

fi  dammimdicumdt,  au:  iniuriifiidh,  fied  rtaltum 
rdia  condicio,  iicquc  ênimab  obligatione,  aut  pro- 
rnulLonc  nufeuntur  :  fed.  dominij,  de  proprietatis  cau- 
fam  ex  parte  agenri,s,drccnnQrtemcx  parte  conurnci 
priftipponunt»  Igitur  per  illw  debitum,  ptrhaspro- 
pjdum  agentis  peri  turi  latum  lise  diürtmcn  alienum 
ne  pet. i.ï  vt  debitum  ,  an  proprium  repetas  vt  riium  , 
fine  adjectione  vllius  ptemufiioms  rei,  Hic  dLiaiiio 
aibiûLiuju.  d.L  actio Jtum.  &g.i.  Arfequcnr.  init.de 
init,  dvgiofi  ci.  I.  fient f  exqua  dnnfiunc  nara  cil  de 
duabus  mixra  quidam  codifia  earum  actionum,  qui  O 
perionates  mmn  Ébtiptae  dicuntur  ,  ex.  eo  perfonaks 
ditta:,  quia  obligatos  pcrlcquunrur  naturali  comii- 
rione  perlonaliurn  ;  Ex  eo  in  rem ,  quia  etiam nduer- 
fus  c>:trJiicos  poLlrilbu'ï  dantur  contra  regulam  πλ- 
j  ruralem  ractcrirum  perfonalium.  Taies  fimt,  euÜlu 
quod  mecus  caula,  quse  tecrfonalircr  teitet  inetum 
inferentem  î  Sed  tamen  etiam  ndu  crins  cum  datur,  ad 
qticm  Or  loem  aliquid  pcnicnrrit,  L  li  cum  exceptio¬ 
ne,  §r  [diqumdo.  L  meturû,  ÿ^fin*  D,  quod  iner.  catif. 
ailio  adexhibedunî*  1. y  g.  dl autem perfonalis.  D.  ad 
cîitak  glûfi  d,  f  vltina,  inren-iitta  Crtufia  gï.  L  3.  D.  ad  p 
exhib,  Bartol.  L  fl tertius.  §-  fï  priuy.  D.de  aq.  pluu. 
arceiid.  Et  noftra  acHa  ex  pafto  redamfdi.  qtiodantc 
(tocuimus,  &  aclio  rrmdtus .  tales  cum  proprri  per- 
fbnalesfintj  tamcji  recep  ru  mciiam  aduirlm  rerum 

Eu iTe liâtes  dari ,  vt  LV  ncraalcs  quoqUe,  &  qua:  pluti- 
us  rxetpistur  A  nd.Tinq.  inrcrraiÎ.iS.vni.  glo(.  f-  Ei 
Lis  fcquicutpeifbtialcs,  a  ut  telles  malr  drfcrtbiàini- 
tetiiqquod  impenti fictuntj,  quod  nos  frequentet'  co*· 
gimur  Ecpeccte,  propter  hutte  errorem  pene  dixerim 
patrium!  v:  diximus  Lup.  Hispolfri-s^eumdeinihtitti 
maceria  quuermir,  quo  cuique  adioni  tdnporc  proN 
feri baair:Con|l:rvt hoc  texcu  ttiginta  cmnos  tti erepet-  p 
fonalihus  eflé  pr^fiuicos ,  m  quo  cum  impcracatiu 
iurc  congruit  iitsparrium,  cùm  fuerit  Itic  Iiiftimani 
C  intiouatÎD..  hi,  adhiEC.C,  de  annal,  except.  1.  i.C.  dc 
con^.  pec.l.iicLit.  1.  cdm  notilfiipti.  D.  de  præfçrip.r. 
jo.  anno,  afuerit  illa  qui  dc  ptifeo  iuri  ignomjquoil 
glof.  notatat,  (.  qui  acctdir.  D.ad  1.  sqiiil.  L  luliatuis. 

D.  exqaib.  cauC  maior.  1,  Jl quis  emptionis,  Cod.de 
pEiricnpr,  ^o.aniiQuinJri  dc  perper.  &  temp.  ptTl,  in 
princip.  &c  auih.  vr  E  celui.  Rotn,  qtuc  gl  ou  Sc  fi  coii- 
mariumicnriit·  1·  prartor  ait.^hO'Çi.ntcrdiâuiîtTcrb, 

^rgmtr.m  Cvn[,  3nt, 


pctpenio.D.  ddopcr.tioui  nunc.  l.inoomlbus.D.de 
diuerf.  fit  tt:mp.  tamen  prior  venq^  indicat,  dc  eo 
quod  nufijuam in  libris  Digdloruoi  deprthenditori 
confent  ]  c  Bart.  d.  au  ch.  v  t  Ecdcf.  Roio  .ίϊ  ! ,  f  i  π  -  D  - 
de  eo  per  quem  fait.  eat.  £:d.L.m  oin  n  ibiis  ImdL  c- 
de  quiucacxt.  de  pr.ffsTjpr,  vbi  Fely.  Corn.  coni”  ii* 

&  m .  yoL  Xv  BalbuS  vir*  parte  quarra:  parris  ili  fin* 
Frilets quippe  videbatur  aition thus  ptrfoiial ibus  pte- 
feribi  []uj^  poirc^uiaifiitopetfonalbdt  promiliic^ 
ne  dçic^dcrenr  :  id  coque  vitîcri  cotra  fidemj  &  canu 
mere  iorum  firdm  fieri,  quod,  fieprarferibi  petere- 
tur^  necvliy  modo  id  pofle  bonse  fidei  conuciiirc ,  ci- 
na  quam  nullam  ilfa  tempora  prae  [eripi  tonem  admir- 
rerrnt,  iScquc  enim  boni  viri  c  ile ,  quod  fpopotidc- 
ritj  vfiaiua  mora,  aut  temporis  l.ipfu  velle  ,  nticeifu- 
gete  ,_auc  negate.  Deinde,  Cnm  prcrfcripcioncs  omnes 
ipollcifione  lufcaftcur,  &c6fum meneur  vulgatis  re¬ 
gulis,  nullam  hic  fiog!  poil  cilionem  pta:fctihCtri  pof- 
ie.  Denique  fi  hic  fco  pus  fit,  vc  dominia  rerum  fLibin· 
liantur  j  in  perionalibus  actionibus  non  eite  veren¬ 
dum,  ne  ca  moneri  continget ct ,  tum  in  his  non  dc 
dominio,  fcd  de  promsilionc  ageretn t  cuiufque.  Hx 
fer^  rariones  veterum  diammr,  cor  pr^feriptiemem 
nullam  per  ion  a)  ibus  actiombus  poLurllctit,  quibus 
pofterius  adiunxfre  fefe  Canonifta’,  qui  pro  ture  iuo, 
id  omnino  fieri  polle  negarent ,  tiducrikntc  cuiuiquc 
toni  cientia;  De  quo  nulla?  prineipum,  ieges  valere 
paib  funti  nulla  LTicnmfquani  audi  o  tica  rem ,  quia  nes 
recipienda  cuiuiquc  pronudoris  ea  dc  re  excufatio 
eiFcT,ae  ne  hir  edis  quidem,  qui  sn  fies  tdem  obliga- 
rionémque  lue  cederet,  de  dtiuiniU  coüienriam  mula 
nexu  liberare  deberet,  Hiec  confidenter  illi  Itamunt, 
quos  nos  in  locodi:  bona  fide  congeifituus.  Kcr:  ve¬ 
ro  multo  plures  cfat difficile  cumulare,  fivfus  tulif- 
ibt.  Et  qusinacELtcr  m  Bartnlum  inuedti  fmt,  qui  ira 
L  fequitut  in  g,  fi  viam  eunti' a  (eulLlfct,  quorfi  nubes  a 
vstilfirti  urbis  Cüntémpiir,  B.irtoli  fenttntiam  am- 
plcxatuJ,  quod  nos  Εΐΰ  loco  fu fius  fumus  excquuri- 
Ergo  LtuE  ientcniix,  purtonalEbiis  aitionibus  triginta  7 
antiis prxtcribi,  fincvHabom  fidei  neceliitare,  aut 

mmtione,  tira  td  ^cnusprxfcripriortisV  nec  eam, 

nec  titulum  exigat,  Dc  tealibus  il  Ea  etiam  fenrenria 
Vera  efi,  eodem  tempute  bis  piacfcribi,  qtio  res  jpfie 

{j  ræiîribuiicu  r.  Itaque  illo  i  uro  viginti  annis  es  tiru- 
o,  &  fine  titulo  50.  antiis  exduduttmi,  aut  noibio 
quindeeémo  cum  nrulo  ,  au  t  fine  eo,  quod  fu  penore 
arti,  diftum  eit,  4c.  annor.  Nimirum  quia  res  prx- 
feripta  vc  dicationem  omnem  alteri  iss  exclu  dic,  domi¬ 
nio  in  praricribcnrem  tranfcripTiii,  it  tranfiaio  :  Etgo 
dommio  trinilaio  conlcquetis  ctt,  nullam  idaerius 
Dominum  dari  adionem, fetum  qui  fuerat ,  fuo  iure 
excidere,  ita  vt  prrcfcrib.enri  plcmmm  um  inijcquu'A- 
rutfiue  adoteipiindvtm,  fme  ad  agendum,  quod  d,  $. 
171.  dixi  mus.  Ex  bis  planum  fit  domini  uni  hteuiori 
i  empo  re  prie  I  cri bi ,  id  t  fl,  rem  ipfiun  ,quàm  aitionem 
adrem.  Cuius  rei  ratio  cliin  tituli  fariottfjqui  inptç- 
feribendo  dominio  exigitur,  perfojiaKbusvcrdadtio- 
rnbus  obftare  promiltion^m  pcrfonalcm ,  &fadlum 
cuique  iuum,  £c  ritult  de  Pedtum.  Ex  Eioc  ailiotium  S 
dderimine,  ille  etiam  effedfns  produatui·,  qui.s  quan- 
dili  adrio  pecCm'flliftïn  fuü'  terminis  fiar,i;iec  ad  effirifil 
deduita  eft,  fua. qux diximus  rempota  icmat,  quod 
fi  femd  exccQtso  coniradtus  iéqumi  Ju,  &rcs  tra¬ 
dita  neclonali  exiijiita  fuccedir  reaiil·,.  Res  exemplis 
fiet  illullfior.  Qui  fundam  vendidit,  ncc  trndidir,  nora 
Amplius  quàtn  pcrfourdi  tenetur,  qui  30.  annos  du¬ 
ratura  cil·,  vbi  rem  tradidit,  qui  re;  Do  mimis  non  fue¬ 
rat,  res  prtfciribcrur  quindeccniorQui  feruiaucm,aue 
VÜiiÎifruftüpromibt,  tenetur  pctfonal  i  ante  tradit  a;n 
HHH 


1275  Des  Appropriantes,  Art.  CCLXX III.  l2^ 


realiter  feruitütem,  patientia,  &vfu,  nec  ante  50.  an- 
nos  aétio  excludetur,  eius,  cui  promiflio  fada  eit  Ser- 


cium  naturam  feruant,  fcd  fuo  qùæque  refpetStu 
A  vr  nerfonaliter.  aut  realirer  inrmrJiin»·  ;  j.  >  ,Pr°' 


intute,  autvfufrudu  tradito,  folo  quindecennio,  ea 
aducrfus  quemcumque  præfcribetur  producenda  tri¬ 
ginta  annorum  adionemfuftinct,  produda  quindc- 
cennium  tantum- 1.  fi  partem  vbi  Bart.  Angel.Flor.D. 

•  5  quemad.  feruit.  amitt.  Arec,  conf.70.  Cæpola  nt.  de 
feruit.vrban.  præd.  rir.21.  Ex  quo  apparet  illorum  in¬ 
cogitantia,  quos  ante  arguimus,  qui  adiones  à  mate- 
ria^in  prçfcriptionibusdiiudicant,  cùm  hoc  argumen  ¬ 
to,  vno"&  eodem  fubicdo  vtroque  cafu  fuppofito, 
hoc  eft,  feruitute,  vel  fundo,  diuerfæ  natur  æ  adiones 
oriantur,  quibus  etiam  diuerfæ  praefcriptiones  appli-  β 
cantur.  Non  igitur  fubiedum  adionis ,  fed  qualitas 
adiones  difcriminat,&diuerfas  præfcriptiones  ex  c6- 
fequentia inducit.  Id  idem  vulgo  Dod.  docent,  in  1. 
corruptionem. D.  devfuf.  Quam  quidam  male  obfta- 
re  putant,  cùm  exiftimant  adionem,  quæ  fucceffiuè 
ad  patientiam  fruendi  datur,  eodem  tépore  exungui, 
quo  ipfnm vfumfrudum,  licet  adio  perfonalis  iit,& 
tamen  vfusfrudus  ex  titulo  decennio  præfcribatur: 
quodrede  glof.  intelligit  in  vfufrudu  iam  conditu¬ 
ro,  &  formato,  quocalu  illa  perfonalis  pro  patientia 


vt  perfonaliter,  aut  realiter  intendutur,  ideôqUe  ' 
hypothecariae ,  &  aduerfus  extraneos  intendun^ 
excluduntur  decênali  præfcriptione,  autnoftrantUt> 
decennali,  l.i.  &  2.  C.  fi  aduerf.  cred.  lib.7.  &  I  ' 
notiflimi.  C.  dc  præf.  30.  anno.  1.  vfucapiovbilW? 
C.  de  pignor.  cùm  aduerfus  perfonaliter  obliaat°  ‘ 
non  mfi  40.  annis,  quod  inferius  perfequemur.  * 
Hæc  mixtarum  adionum  confideratio  admone 
vt  dc  coniundis  quoque  aut  transfufis  dicamus  & 
quid,  quâdo  &  fpeciem  incidiiTe  meminimus  aliqui' 
do.  Quidam  adionem  realem  intederat,  &  vendica' 
tionem  fundi  aur  diuifionem,autpartagij  actionem' 
demum  de  ea  tranfegerat ,  aut  rei  petitae  partem  ani 
pecuniam  dari  conucncrat  certa  dic, deindetotos  tri¬ 
ginta  annos  ftipulator  tacuerat. Hic  fi  priore  adione 
ageretur,  quae  realis  fuiiTe  praefupponitur aduerfus 
titulo  pollidentem ,  certum  eft  iure  patrio  futuram 
quindeccnnij  prxfcriptionem ,  fin  titulus  non  erat 
quadragenariam.  Vt  ex  tranfadione  interruptionem 
fingas  ,  non  amplius  interrumpitur  quam  in  fimile 
quindecénium,  iin  prior  no uara  aut  extinda,  propo¬ 
nitur  haec  lis.  Multum  enim  intereft  an  adio  adioni 


fruendi  non  amplius  duratura  fit ,  quàm  ipfe  vfus-  C  addita  fit,  quo  cafu  vtraque  naturam  fuam  feruaret, 

_  .  .  Λ  .  r  1  /\·  · _  o.  _  I  «iKloro  fîr  lîmnlîrirpr  an  v^rn 


10  frudus,  id  eft  decennio.  Sedante  conftitutionem,& 
rradirionem  non  nifi  30.  annis  tolli  poteft,  &perio- 
nalium  naturam  feruat  i  ex  qûo  intclligitur,  quid  cen- 
fendum  fit  in  illa  dubitatione,  quanto  tempore  præ- 
feribi  pofiit  adioni  finium  regundorum,  ex  l.vltim. 
C  fin.  reg.  in  qua  ftatuirur  30.  demum  annis  præfcri- 
bi  &  1. 1.  §.  adh.rc.  D.  de  annal,  except.  Cui  obiici- 
tur.  1.  2.  §.  hoc  fi  fundus,  <3e  1.  qui  fundum.  D.  pro 
empt.  quæ  in  finibus  præfcribendis  non  amplius  de¬ 
cennio  ftatuit. Quarum  lllaconciliario  eraditur,  quod 
illa.  1. vit.  loquitur  in  finibus  motis  fado  eius,qui  prx- 


an  prior  fublata  fit  fimpliciter ,  an  vero  condicionali¬ 
ter.  Nam  fi  fublata  eft ,  nullus  eius  effectus  fupereife 
poteft,  vt  femel  extindæ,  &  exnouatione  agendum 
eft.  Nec  magnopere  laboradum  erit  de  præfcriptione 
adionis,  quæ  femel  extinda  non  reuiuifeit.  Erit  igi¬ 
tur  huius  dubitationis  nodus  in  eo  an  extinda  fit,  de 
quo  non  dubitant,  cùm  exprefsède  nouatione  con- 
ueni  t. 

Multum  igitur  intereft  quid  agatur  ;  Pendet  enim  15 
hæc dubitatio  abeffedu  nouationis.  Inquaquidem 
iuris  theoremata  præfupponenda funt,  fcilicet, cum 


fcnbere  intendit,in  quem  cùm  lex  perfonalem  adio-  D  nouatioin  confelio  eft,certum  eft  priorem  ot 

r  n  r  1  ·  *  *  _  „  -  Λ  λμ!  λ ft-rt n rCnn  rtri ΛΓ  ir 


nem  introduxerit,  confequens  eft perfonalium  tem¬ 
pora  fpedari,  quod  aliter  accidit  in  eo  qui  fines  non 
mouit,  &idco  perfonali  non  tenetur,  fed  fundum 
emit  cum  finibus  fuis,  vt  optimi  maximi  que  funt,  & 
ex  traditione  accepit,  quo  cafu,  tam  fines  fundi  tra¬ 
ditos  prçfcribit  quam  ipfum  fundum,  &  eodem  tem¬ 
pore  ,  id  eft  decennio,  qui  cafus  eft  d.  1.  qui  fundum. 
HæcBaldi  folutio.  d.  l.vlrim.Gjftr.  conf.  220.  lib.z. 
Balbi  quarta  parte  quartæ  partis,  q.  14.  Ex  quo  appa¬ 
ret  diferimen  adionum  &  præfcriptîonum  ,  etiam 
dato  eodem  fubicdo.  E 

i  Inde  illud  non  eft  difficile  ftatuere ,  quid  de  prr- 
fonalibus  in  rem  iudicadum  fit.  Nam  mixtæ  cùm  fine 
ex  vtriufque  adionis  natura,  fimplicium  naturam  fer¬ 
uant,  fedrefpcduffiuerfo:  Nimirum  cùm  pcrfonalcs 
dicantur  refpedu  eorum,  in  quos  lex  obligationem 
perfonalem  inducit,  aliorum  refpedu  in  quos  vt  pof- 
feffores,  nec  tamen  obligatos  dantur  reales  funt ,  ve- 
îuti  accidit  in  adione  quod  metus  caufa ,  quæ  aduer¬ 
fus  metum  inferentem  perfonalis  eft,  quia  eum  lex  ex 
fado  fuo  obligat.  Ideôque  non  nifi  regulari  perfona¬ 
lium  tfcmpore  is  præfcribere  poffet  adioni  quod  mc- 


nem  in  pofteriorem  transfundi ,  ita  vt  prior  in  totum 
&ipfoiure perimatur. l.i.D.  dénouât.  1. fi fundus.§. 
fi  pluris.  D.  de  pignor.  I.5.  C  devfu.  rei  iud.  &qns  , 
Bar.  Ang.Caft.Imol.  &  alij  notant,  l.qui  bisidem,& 

1.  qui  vfiirn frudum. D.  de  verb.  oblig.  Bart.  &alij.  1. 


tus  caufa:  fed  tertius  ad  quem  res  deuenifiet  ex  tali  F  gel:  l.i.C.  de  iud. 


penult.  D.  de  prætor.  ftip.  Bart.  l.i.C.  deind. 

Cùm  contra  non  fieri  certum  &  confelfumeit,  14 
vtraque  obligatio  confiftit,  &  111  fuo ftatu manet,  & 
pofterior  priori  adiicitur,  &:  accedit.  1. 2.  D.  de  nouât. 
Quod  fi  idem  vtraque  cotinet ,  ex  priore  agitur,  quod 
Bart.  &alij  crebrius  putant,  d.  l.qui  bis  idem. Et  ea 
effedum  fortita  vtraque  extinguitur  fin  aliquid  am-  1 
piius  eft  in  altera  id  quoque  peti.poteft.  I.  fi  mandato,  j 
§.vltim.  vbi  glof.  &  Bar.D.  mandat.  Sic iudicati  adio 
priori  accedit  non  nouando.fed  adiiciendo  aftionem 
adioni, quod  Bart.  &rcæteri  notant ,d.l.r.C.  de  iud. 
&l.5.Cod.  devfur.  rei  iud.  Bart.  I.aliam.D.denouat. 
fic  etiam  ftipulatio  indicatum  folui  aftioni  iudican 

adieda,  nil nouât.  1. fiStichum.§.2.D.denouar. 

Proinde  adionis  nouatae  etiam  priuiiegia  in  « 
uantem non  tranfeunt.  l.z.D. depriuileg.cre  <  *  · 

&  Angel,  d.l.  aliam.  Angel.  §.  fuerat  mit.  de  aü.A 


metu,  qui  reali  tantum  non  perfonali  adione  tene¬ 
tur,  id  eft  ratione  rei.  Is  inquam,  regulari  realium 
tempore  præfcriberet  metum  paffo  rem  vendicanti, 
id  eft,  noftro  quindecennio, quod  glof.  Bart.Saly.  cæ- 
•  teri  que  cofirmant.  l.fivi.Cod.  quod  met.  caufi  quod 
Ang.  in  omnibus  eiufdem  generis  mixtis,  id  eft,  in 
rem  feriptis  fequendum  putat.  &  Bart.  idem  indicat. 
&  Akx.  Oaph.Cum.  conf.  54.  incip.  Leonard. Tiraq. 
inretrad.^.S.glof.j.  &  §.1.  glof.io.  num.  14.  Balbus 
parte  prima  partis  4.  princip.  Igitur  mixtae-  fimpli- 


l.qui  vfumfrudu.  dvl.pt 


s, nullus eft^  * 


Sedcùrrt  expreffa  eft  nouandi  voluntas, nu  us 
dubitationi  locus.  l.vlt.C.denquar. Sedan emnuü 
ter  quam  expreffis  nouationis  verbis ;  fieri  con u  |a, 
hic  non  vnus  omnium  fenfus,  cum  fmt  qtn 
vir.  textum  ad  verbum  retinendum  putent. -  ^  _ 

tra  Accnrfium  feqimtus  putet  etiam 
preffionem  fieri  vbicumque,  iure  «gcft  biÿjderD;di 


ψ 


U77  Des  Appropvunces,  Arc.  C  C  L  XXI 1 1.  1178 


ipfe  A  le  s  -  oppLigiLtr.  d,  J.  qui  viumfriiitum,,  &t  en 
prqfcilb.  conl.i$.  Jib.z.  Saly.  &:  Fulgofi  tU.  vit,  ImoE 
d,  E  pen'nlf.  laf.  J.  fmgidaiia  num.  37,  D,  dt  tek  ereb. 
Ecquos  illi  iflttjiOTîirit;  AJioquitâiiMinwft^ra&Îï- 
preiUoneru&emphsfmi  quibus  iL!a.>  L.vlt,  nouaiio- 
n«  lAcitas  eximit  libdifpuiitiombus,.  cuançfcefçÿç· 
erhtdi  ,  fi  quod  îlk  no  n  idiiumc ,  π ilipen i  cas  expceflïs 
veri>ls|  âbcogativetei'i  iudrpmdencii,  id  nos  tacite 
reducimus  in  torum,  cùm  dicimus  nouationem  non 
ficti  quidem  i  pj  o  Jure,  led  rumen  fieri  ope  exccpiic*- 
ius.  Et  cer-tè  U  verum  fateri  volumus,  /unt  i  fia  ludi¬ 
cra  nimium  acuta: iurifpriid*Hij« ,  ifluadtii  iu  noibhs 
iibns  non  rara  quiddam  Smile·  repemur.  Sed  ipfb 
i  ure  an  ope  c  xc  e  p  tio  ni  5  ΐίηϋΐ  nsi  i  au  a  c  ion  em  *  quid 
res  ferio  acentium  intcrcit:  Sivrroque  modo  admit¬ 
titur,  quod  lexnon  nifi  exprefla  profdfiune  admitti 
volmt?  Nec  tamen  negari  pote-ff,  quin  euam  utra 
cxprcfiiunem  verbl·  nouandi  admitti  ea  Je  debear, 
cùm  ex  dilpofiiionibus  aut  verborum  conceptione 
apparere  poreft  id  in  vohm&te  FuiJTe  contrahendum 
vt  tacerent,  rmnobiiume  fila  Evium.  Nam  plerum¬ 
que  cum  apeitû:  cius  rei  catuedlum:  fum,  vc  negati 
non  pollU,  quod  iQiiejreiti  coniirimus,  cùm  agitur 
vc  pldctf  attio  per  poiteriorem  aboleatur  de  inccrci-  . 
da,r ,  nec  vttaquclirnul  pcucileonfiftcFC,  quod  Dar- 
17  tol,  dixit.  d.  l.vlrim.  laque  fi  is.,  citi  ex  fuccdlioiiij 
cauli  pars- hiErcditaris  debebitur,  cùm  fundos,  &: 
prardia  polTct  petere,  p  ecui  liant  Λί  p  ifiaru  5  e  fi ,  atque 
ita  i  anui  ice  hcrcifamda;,  &:  partage  oblLganoneniEC- 
rmlitT  ïuir  renundauiCj  negari  non  poterie  cam  na- 
cura’  hic  b  cri  nmiationrin  quim  imis,  cùm  priorem 
obligari  ou  em  tn ducendo  $c  oblitcrando  ftipuJscor 
poiteri.ürem  Îbqmitns  çftiNeqnc  cnim  conliftere  po- 
icft  obligatio  parragif,  dcdlipulado pccunia;  paitagij 
JoccuNnm  altéra  ulreram  periinii.  .Quodidriu  acdrlst 
cùm  vendicario  fyndi  ter  ci  m  Ihpuiadoiiciri  aberiur 
fundi,  an r  pecunia; v cdà-dL  Nam  ivales  quoque  no- 
uari  non  inaudii  urn,quod  Ëorcol.  di  x  ir,  1. 1 D,  de  no¬ 
nae..  Contra  fis  culti  prior  feilicer,  Sepofterior  con- 
fcntiunr,  &:  m  νπιππ  lincm  conaenmut,  yeluti  fiquij 
cùm  rem  vedîcaret,  reftirui  tandem  ram  Ilipulatus  jit 
ab  detentore,  ha:  enfin  non  pugnant  <Se  eodem  fine 
int cuduntur,  qu udcùtn ne c  i  di  c,  ncurn  alteram  no¬ 
uât,  Lcd  admone  asioni  addltpiicat,  nra  vï  veraque  in¬ 
tendi  poilït:  vduri  id  quod  ajLtede  indicati  actione 
diximus,  aut  dc  fti  palatione  indicatum  ftilui  pnil  rem 
indicatam,  es;  d.  L  fiSkhual·  §■  idem Cdirur.  D*  de 
nomae.  Hic  (il  quod  nunc  inwjidimiis)  dc  pKticri' 
beudoagiuit,  dc  ilt.i  prior  vendi  Lario  fdlicét  usa  tem¬ 
pora  ad  praricribcuduni  feruabit,  tdcft,  quvude'cen- 
iiLuni  adu  truis  litdo  pollidetem,  5c  40*  snnofefldacr- 
iiis  diixtnj,  nec  e  i  per  pofterioremdetribetun  imo  ad 
interruptione»  proderit,  di  quia  ptrfonqlis  cfbT  tti- 
ïS  cennaria  ctirvi  hupofteriof  obligatio.  Nec  bicquii- 
quam  nonatiouem  ptifurncr,  vtquifqua  bomoMi- 
gattom  derogate  vnlmJÎé  ïudlçaïi  pomt,  vt  de  reali 
perlunalem  Eicerct,  ied  alteram  potius  alrcn  addi- 
difre,alioquL  ineptus  fuerit,  &  imprudens,  qui  eus  ren¬ 
ie  &r  prope  ieratis  ad  iintiani  perfonaJis  noiueadtio- 
jus  deducere  voluerit,  quod  ira  Heitt.  1.  minor.  *f. 
aiiLiis,  qui  fi d cie o tum til iim,  D.  de  minori b.  Nec  ne- 
gandum  tamen,  quin  volenti  id  liceat:  Sedeùmvo- 
ïimtans  quaîftio  eSt,  ne  uti  quam  i  n  tam  cwdenn  caufa 
prreftuiieiida  efiet,  cùm  mulco  pius  cautionis  fit  in 
2c,  tem  quam  tit  peribnam.  Quod  it  qtiotaJli  nouatio 
eoncludLruL·,  haud  dubie  deteriore  conditione  rcales 
in  pcrfonalesabtunt,  hypotheca:,  dC fidei ullotcs  li¬ 
berantur,  icpcrfanalimn  rempotit  ad  prçfcnpttones 
ipcctantUTj  nec  materia  asionis  prioris  quid  quarti 
ί n  Cwftru. 


ampliusagit,  cùmtï  toto  Jit  fuppfeilà ,  Sccxtiniià 
per  nouationcm,  cuius  natura  cit  perimqft:  ptiorciti, 
ita  vt  cins  nil  fapcrfsr,  quodeomque  id  Ijl  e.]  lllmJ  m  ca 
venire  e,  iiiii  (quod  canti  paprèsfamih  facium)  iti^u- 
lator  hypOthecaspno  te.s  J  3  id  fiduas  fbré  cuuerit,  aut 
iaritreceperui  quod  BartoLCalhlinoJ.  notinit.  d.J.  J!i 
quis  aliam,  icalij.  L  isbetn.  C.  de  fbnr,  icintcil»  iud, 

&  pignora  libemti  refponfum.  [.  nbuaiioue.D.  de  nu- 
nat.  &  viiiitÆ  delinunt  currere,  E  emptor,  li.de  no¬ 
uât.  &  ].piulus,D.(^drpœnaex  prieure  obligatione 
peti  nequit.  1.  J1  creditor.  D.  cod,  demota  anicfaita 
purgaiu  r.  1.  quotLes  idJ,  ri  t.  Petit  ctiani  priori  s  Ailio- 
nis  pfitakgium.  □.  E  aliam,  &  I.1.D.  düprsuil.  ctïlI. 
Atque  hi  admirindi  ÎimrciFéciuî  nouationum,  qtios 
fciri  expedit,  vt  creditoi'çï,  aut  concralicntts  iditio- 
iLCantur dc  lUo  sufe  rccaiifiuiOj  cùm  nouant  prieures 
obligationes,  qua.s  nouationtsnon praifuim  mirum 
non  cil,  cum  tam  110x1  ac  fine  :  Ut  hqnc  differentiam  at¬ 
tigit  Gcnediiil·.  cd^ayimiius  verb.  dc  vxomtu  deafli. 
miniqf.  Ait  fcilicet  obligatio  reaiis'deducatur  in  rca- 
Jem,  &:  nos dLximus  fup.  arL  4^. 

ied  dc  Li  Jlipulariom  ccna:  iuinm^  es  aliqua  cau^  10 

diffinit! ,  addica  jit  daufiila,  vt  quidquid  cx  qua¬ 
cumque  c aiifi  dcEictet ur  n  id  totum  içuëptum  fer- 
remr,  vtque  vacuaetifritu  eiFent  qu^cutuquf  cau¬ 
tiones  nmcFiocÎî,  notiatio  fit,  qu<?d  llarioL  notat.  E 
omnei..  D.  Je  nouât,  quod  nos  quotidie  facimus  in 
rarioiubus  diipungtndis,  δζ  procomputüs,  vt  loqui 
fuient. 

Si  qt  ti  s  etiam ,  quod  putè  fUputams  ciat,  po  ftcri  ùs  i  * 
fub  conditione  ilipulatus  fit,  Ied  ita  demum  fi  condi¬ 
tio  cxiftan  1,  fi  rem  aliquam.  Î3.  de  nouât-  E  quoties 
eod.  ilc.  idem  $c  fi  fuh  dic  mcerra,  nam  ea  coarbrio 
nis  Joco  fit.  1. 1.  D,  de  condL  &  dituund.  NEun  ii  iub 
dic  cetta concepta  fit,  iiouatio  fiatimiiu  EU  Sticiuim- 
J.  t.D.  de  nouât , 

Dclcgiitio  quoque  ipecjci  nouatioms  elt,  quod  n 
Eurt,  timide  lcrilnt,dc  Augei, aiUrmat.  I.  deiegare.  D. 
dc  nouat-TmoE  ibid.  E  pciiuit.D.  cod.  nt.  de  quo  lou- 
gadifputatio  liai-,  it  Tali  E  fingiJartai  D.  Jjcert-  per. 

Sed  &  tr. mi  actione  fit  nouario  pdoium  aetionum,  aj 
de  quibus  minfaùftirn dl ,  quoniam  ex  his  amplium 
uitio  non  datur,  quod  BartoE  &aJii  diilcrLini.  J.  ii 
pro  iyndo-D.  detranJ.  idem  Ban.  L  fiquissIium.D. 
de  felut,  Boer,  dedf.  Id  quripeeiaJe  putat  13:UT- 
Éwiore  iiiiuueudatutr]  Ifiium.  fixeipiu  mJi  conditio- 
naliter  faci  1  Iit  fuh  his  virrbiï>tjuæ  vulgb  adnd  folent. 

En  qmj  fâijknt Ί  βητηφητ>  çy  ijy  mn  .ui- 

/irmriiii  UAn dttnA ndm*  .t  frfim  droits ,  lue  ç-nirn 
intdt  conditio  aeceptilaiicnns.  aut  libetatSimisi  ira  il 
tranJaCbo  impleatur,  qüa'pdores  non  nountnifi  per 
implementum  conditioius,  v  l  modo  dix  imus,  d.L  11 
Stichum. 

ScJ  de  cùmptuna  ubligavio  inutilis  eft,  fecunda  14 
vtilis  cam  nouât, c5ttaptiinam  vtilciii,  pofteriof  inu¬ 
tilis  non  nouât,  d. §f.pr arter ea  mfi,  qinb, mod* obE  iüL 
Ex  quibus  apparet  quam  diJuia  reddatur  illa  diipo- 
fitio,  d. l.vlt;,  quantuincmnqnc  genendis,  & cxprefEi 
videatur,  ne  uifi  verbis  exprcJlls  fieri  poifit  nouatio, 
cùm  tot  exceptionefi  patiat,  vt  fic  Mquuque intejli- 
gtuui' ,  quoties·  nouatio  fit,  fcquenda  tempora  prur- 
I  ciaprin  π iun  aifttonum  mLiatttiiii»,  mcc  tatiom-m  vl- 
Imn  habendam  pjiorum  quituoimmir,  qui»  rx  roto 

Îjcnmimcur,  &  incaviJuiiE,  Sm  nou.um  non  fiat, 

"ua  rntqiic  aütîcmi  tempma  fiimanda  eili·,  (camduni 
fiam  cttiiifqne  naniraui  :  Imo  ic  poftetiorem  ope¬ 
rati  mtemiptïuném  pro  priore,  fx  quibus  apparet 
quid  indi  candi  un  iit  in  çafu  Superius  à  nobis  pro- 
pofitO. 


HHH  y 


SioJii  ytru 
propter  a r 
177.  Ji.C 


12 7p  Des  Appropriances,  Art.CC  LXXIII. 

_ DP  ÆSTRIPTIONIBYS.  PT  a 


DE  HYPOTHECARVM  PRÆ  SCRIPT  IONI  B  VS,  ET  AH 
NATVRALES  obligationes  proscriptione  tollanttr. 


1  Hypothecarum  præfcriptiones. 

2  Quid eft  ~\ttM  ditlui n  qui  f’obligc ,  obbge  le  lien. 

3  Protopraxia  iuris. 

4  Hypothecxprafcribitur fine  fundo. 

5  Lit  fuper  hypotheca  non  facit  fundum  litigiofum. 

6  Domini/  CT  hypothecarum  diuerfe  præfcriptiones. 

7  Hypothecarum  cafta  dut  erp. 

3  Creditor  ntiüo  tempore  hypothecam praf mbit, 
ty  Extraneus  quanto  tempore præfcnbat . 

10  Secundus  creditor  quanto  tempore præfcnbat. 

1 1  Confiituti  nulla  Ius  in poffeforiis  contra  tertium. 
iz  Hypotheca  prafcnbitur  in  paci»  redimendi. 

13  Difcuf  tonis  de  fetius  non  impedit  initium  praf riptio- 

nis  hypotheca. 

14  Difcufio  non  requiritur  in  hypotheca  perpetua. 

15  Opponendum  eft  contra  appropnmenta  etiam  pro  delito 

conditionali. 

16  Plegiamenta  conferuatoria. 

17  Delitor  an  hypotheca prx fcrilat, 

Extintla  obligatione  perfonali ,  an  remaneat  hypo¬ 
theca.  ilid. 

Hypotheca  fimphei  confenftt  conftituitur.  ilid. 

iS  Hypotheca  non  nafcitur  fine  perfonali  fed  tamen  na¬ 


ta  permanet . 

19  Hypotheca  longiori  tempore  prafcribitur,  ^  ^ 


20  luo  concomitans prxfcnbitur  cum fuo principali, 

21  luo  perfonale  confequtns  reali  eodem  tempore prap^ 

tur,  CT  item  $t. 

2  z  isîflio  perfinahs  affecla  realis. 

23  Hypotheca  fuperefe poteft  perfonali  extintla. 

24  obligationis  naturalis  fublatio  in  hypothecis. 

2j  Naturalis  obligationis  extintlio  m  prajcriptmiki 
late  o*  30. 

2(5  Prafcriptio  pro  veritatehahetur. 

27  Puefcnptio  patio  aqwparatur. 

28  Prafcnptio pro  foluttone  eft. 

29  Debitaprxfcripta  non  debentur. 

30  Hypotheca  adiuntla  patio  de  reuendendo  praftrilitm 

cum  perfonali. 

31  peditus  conftitutus  paraifiette. 

32  Naturalium  cr  cimlium  obligationum  diffmotii 

inanis. 

33  Naturaliumejfetlusjublati. 

34  Naturalis  obligatio  an fententia  tollatur. 

35  Naturales  obligationes  non  font  in  delitlis. 


χ  De  hypothecariarum  aftionum  prçfcriptionibus, 
tractatio'  digna  eft  quæ  intclligatur,  eôque  magis, 
quod  hoc  titulo  nihil  de  his  iurc  patrio  conftitutum 
eft, fupplendum  igitur quod  deficit  exiure  ciuili,  Sc 
vfu  fori.  Quod  antequam  facimus  conucllendus  eft 
inueterarus  &  famofus  error  pragmaticorum,  qui  ex 
m  artic.  188.  &  altero  194.  fub  titulo  de  obligationibus, 
i.  omni  obligationi  inerte  tacitas  hypothecas  putant, 

.  atque  illud  vulgatum  ab  auis  axioma  fubinde  inge- 
2  minant.  Qui  fobltge ,  oblige  leften ,  quod  ipfisiuris  ci- 
uilis  principiis  repugnat,  neque  ipfa  Confuetudo  id 
fenfit,  & perfpicucValfum apparer.  Nam  cum  hypo¬ 
thecarum  duæ  omnino  fint  conditiones,  conucntio- 
nalium  fcilicct,  quæ  ex  conuentionc  partium  indu¬ 
cuntur,  &  legalium  quæ  ab  lege,  Confuetudine,  vel 
ftatuto  difpofitionibus  apponuntur,  fine  vlla  expref- 
fionc,  feclufis  conuentionalibus,  fi  non  funt  apport¬ 
er  ,  necerte  eft  fuperefle  folas  legales  tacitas.  Nega¬ 
mus  vero  illius  difpofitionem  indefinite  accipi  opor¬ 
tere.  Sunt  enim  illi  quatuor  cafus  illo  188.  exprefli, 
fpcciales  quod  pncclarc  apparet  cx  illo  ipfo  articulo, 
verbo  pour  les  caufes  fufditesy  cum  cotra  fint  iuris  com¬ 
munis,  depatrij  rcgulæ.  Sed  &  docuimus  articulum 
illum  19  4.  de  iure  hypothecarum  intelligi  non  debe- 
,  re,  fed  de  iure  >nrçy>is/wçyf,raj;  quod  fcclufa  omni  hy¬ 
potheca  iusciuile  interdii  tribiut  perfonalibus  actio¬ 
nibus,  cum  ex  prioritate  temporis  tamen  nulla  prae¬ 
lationem  habeat,  quod  vulgo  traditur.  1.  priuilegia. 
D.  depriuil.  cred.l.i.C  de  priui.  dot.Cano. rcg.  qui 
prior,  vbi  Dvn.  ext.  de  reg.  iuris.  Quod  igitur  ius  ci- 
uile  quibufdam  aftionibus  perfonalibus  tribuit ,  hoc 
ius  noftrum  patrium,  omni  omnino  perfonali  adiicit, 
nec  tamen  vlla  hypotheca  fubintelligitur  in  vlla  per¬ 
fonali,  nifi  fiquocafu  fpecialitcr  à  lege  indu&a  eft. 
Quod  fi  (vt  imperiti  putant)  omni  perfonali  ineiTet 
hypotheca,  fruftra  hic  textus  album  occuparet,  qui 
de  merè ,  &  (Impliciter  perfonalibus  diiponit ,  & 
eafdem  eis  præfcriptiones  opponit ,  quas  &  ius  ci- 
uile  eiufdem  generis,  &  nominis  obligationibus,  re¬ 
gula  res  fcilicet,  &  ordinarias  30.  annorum.  E  (Te  igi¬ 
tur  quafdam  merè  perfonalcs  a&iones ,  abftra&as 
ab  omni  realium  confortio  oportet,  nec  verum  eft 


A  (  quod  illi  volunt)  perfonalibus  inefle  tacitas  exCon- 
fuetudine  hypothecas,  nifi  vbi  Confuetudo  in fpecie 
exprimit. 

Sed  &  illud  quoque  praemittendum  eft,  feparatas  3 
efte  hypothecarum,  &  fundorum  præfcriptiones,  nec 
hypothecarum  obligationes  impedire  fundorum hy- 
pothecatorum  præfcriptiones.  Sunt  enim  iftadiucrfa; 
quare  fi  quis  praedium  emerit,  preferibere  non  prohi¬ 
betur  dominium,  quia  alius  id  idem  hypothecarum 
habeat,  nec  lis  intentata  aut  contcftata  fuper iarehy- 
pothecæ  impedit  approprimentum  dominij  aut  pro¬ 
prietatis,  nec  dominium  litigioium  fit,  quia  de  hypo¬ 
theca  lis  fit,  nec  per  alterius  a&ionis  intentionem  in¬ 
terrumpitur  alterius  præfcr i  ptio,  nec  interceffio  de 
R  vno  iurc  formata  pro  altera  interrumpet,  quod Bart. 

0  feribit.  l.i.  C.  delitig.  &1.I.D.  delitig.  Idem.l.<m-j 
quam. §. Iulianus.  D.  de  aq.  pluu.  areend. AngeLU 
C.  fi  aduerf.  crcd.  lib.y.Rom.  conf.zyo.  Nec  mala 
fides,  id  eft,  fcientia  alienae  hypothecae  fuper  fundo 
empto,  impedit  fundi  ipfiuspræfcriptionem,  nec  e 
contra  l.fi  quis  fundum  vbi  glof.D.dcacq. pofl.glol. 
verbo  poflldente,  vbi  Angel.  &  Saly.  c.  L  fint  Cod.de  1 
rræicri.  50.  anno.  Spec.  tir.  præf.  parte  4·  Pr0Pe 
Bart.  1.  fiait.  C.  de  pratfeript.  30.  anno.  Balb.  m  pr** 
feript.  parte  2.  tertiæ  partis  q.  4.  Adeoque  negant  ma-  ] 
lam  fidem  au&oris ,  qui  rem  hypochecauerat  po  , 
vendiderat,  emptori  nocere,  cùm  in  p«lcn?nonc 

dominii  contrafit,  &  hanc  volunt  elfe  limitation 

r  adauthl  malæ  fidei C.de præfcript.  30.anno.Oi ** 

C  conf.  19.  Aret.  &  Ioan.Fab.  §·  itemferuianainftit·  ® 
aftio.  Iacob.dc  Arer.  Cy.Bald.  AngeL  Saly^d·#1* 
malæ  fidei.  Arer.  §.  fed  ifte  inft.de  ad. 
diuerfæ  fint  præfcriptiones  dominij ,  &  h/P  . 

rum,  ita  vt  in  mobilibus  dominium  mre  auiügg 

nio  præfcnbatur,  hypothecae  rei  molnlis  »ion  n  1 
cennio  præferibimr, quod  admirandum  v^enpoi  - 
&  rationem  adferre  conati.  L  vlueapio- 
gnor.  &  1. 1,  fi  aduerf.  cred.  C.  nullam  pi  <  ^  ^ 
ferunt  prætcr  voluntatem  conftituentiui,  ^ 

cùm  predmm.D.  de  pigno.  In  quo  id  qu  |h),  i 
nota,  quod  licet  hæ  præfcriptiones  ^  idem 

pothecæ  fuaquæquc  tempora  exigan  ,  £grnpUS  i 


uSi  Des  Apprppriances,  Art,  C  C  L  X  X 1 1 L  1182 


tempus  vctique  pi'obeU  ,  itavt  meuniinn  de  deeen-  ^ 
nio  pi'ofti  ad  dominium  t  idem  triwmsLsm  in  coeutiu 
iunttum  feprfrittîo  ad  Æiicndum  ckiennHiin  valcaç 
àdrierfus  hypothecas.  I  raque  eadtrtï  talc  lia  dealban¬ 
tur  duo  p tricies j  quodexprelVègloL  &  Saly.  fie  Ang. 
docuere.  d.l.vjhcapiü, 

j  Froinde  cùni  cta  hypothecarum  priiciJifcUôhibus 
agimus,  taparandi  lune  treséafusi.  QYm feuiect  alter 
ex  contrahentibus  pSgtuis  pofridet,  quod  interdum 
accidit  in  perfona  creditoris,,  ntmim  tiquant  in  per- 
loua  debituris.  TéttiuïCaïusçft,  cùm  π  enter  eorum* 
icd  extraneos  aliquis  rem  hypothecarum  poihdcc, 
quibus  cafibus  fui  cuique  pradetiptiunes  font  coin-  J 
pacattc. 

De  creditore  pnmi\m  dicamus,  qui  crli  fotacon- 
uenrione  Une  vil  j.  traditione  hypochetairt  aequicit. 

§.  item  fcruiaua  «nilit.de  aitioiiibus>.tanieii  lrtpc  con¬ 
tingit  p  toc  edi  ad  traditionem,  quo  e-du  creditor  na¬ 
turaliter,  fit  ciuiliter  pûtÜd-Lt,  quoad  omîtes  alios 
citadins,  prffixerquamdominjj,  &  acqiulïtionîs  prû- 
ptscx-if jjÿ ,  quoad  quas  debitor  verè  polhdet  per  ma¬ 
nus  creditoris  I, pignori. D*  de  viucap.  i.  ictanrfüm. 

3,  creditor.  D,  qui  Éaciid.  cog-  fid  Saly.  notat  dX  cum 
noulfmii.  §,  ied  cum  iJla-i.  Igitur  ciim  adeffeitum  t 
ptEÎcnbendi  non  valear  tabs  polVeitao  L  nec  credi¬ 
tor.  C,  de  pignor.  !.  1.  D.  pro  empt.  1 Si  nos  notaui- 
mas  fup-  [eqoiLur  pi-vicribere  ipfumnonpofil·,  cum 
Huc  poifeLlione  pricLcnpao  nem  procedat,  i  pie  au¬ 
tem  ilteti  .poffidet,  ipiaque  illapoilcilid  In  quali  care 
hypotheca:  implicitam  habens  rccognit  temrnii  alic- 
iitC  proprimris  perpetuam &  fucccfliuam,  1.  ex  fex- 
taniCr  D.  dc  excepr.  rei  iud.  iemper  fi:  fuçcdhuc  in¬ 
terrumpit  pflfc  debitor^  iunt  enim  i! ta  mcompati- 
bilta,  duLULimm  rei  elle,  dtpolliderrpto  Tuo.  finem 
hypotheca:  itare  tenere,  qua  non  niti  ahena  aiiquam 
cbbgiripOTcd,  L  neque  pignus,  D.  dereg.  iuris  !.i.  I 
D.  dc  pigno.  adi.  nih  incitibus  notatis  à  gTof,  d.  L  cx 
fcxtanre.  VndeficjVtquamdiu  durat  rabs  hypotheca, 

Si  poiTelfio  in  qnaiincaca,  nullo  tempore  inchoari 
poJlit  prxlcriptioiquod  ioamEab.  Rald.ScSaly.  no¬ 
tant  d.  g,  illud  Balo.  in  rub.dcjpricfrnpc.  &  c-  quo¬ 
niam  frequenter  vbi  fi: Psnorm,  g.  fin.  exc.  vt  lit.  non 
conrelt.  Olit.  I.  pignori  &  l  1«  rem.  f  umais.  D.  de 
pignciL.  adh  E5dcf.conir.j4t1  vcil.i.  linita  in  prarfcicipt. 
Sparte  y.  partis  q.i.  Igneus  late  1,  in  cognitione, D, 
ad  Syllan.  Nih  quidem  pofhfliosicui  intctuerieric^Sc 
Ca  imerueriiv  tamgtalimo  tempore  renuent ,  vt  luo  Î 
loco  diximus, 

ÿ  Dc  cafuconurefo  cùmalrcr  Ctmrrahrnciumj  id  clt, 
debitor  pofïïdet  infëtins·  dicemus,  quia  prolixior  ca 
traitario  cft.  Nimc  deexEranco  dicendum,  id  cit,  ter¬ 
tio  quouis  polTfjTorc ,  ad  quem  res  hypoihccaca  per- 
nenit  ex  rirulo,  aut  JÎÎne  titulo,  in  quo  recepta  cft  fen- 
tcnria,  extraneum  qui  cum  [ituïo,  &  vl  ios  ciutlc 
expetit,  bona  fide,  «dcil,  ignorans  rem  alrcri  cllehy- 
pciLhecaEam,  poiÎêderic  Ipacio  decem  anuopum,  aut 
xx.  inter  abfemes  praderibere  poife,  ii  enim  nonpoL- 
fider  rem  in  quali  r.uv  bj'potheCÆ,  nccdc  alieno  con- 
traddu  tenetur,  &  line  dculo  Xxx,  annis.  Hic  rexr,  L 
i.  &  i.  C.  fi  aiiucrf.  crcd.  1.  invidam  in  fin. D.  de  di- 
ucef.  &  ccnqi-  praeferipe.  5c  heredi  tor  eodem  iit.  glo. 

I.  fi  obligatiiC.  dc  euiiSr  glüf.  1.  vfticapLO.D.  dc  pigu. 
Eact.  Bald.  Angel.  Sdy.  Fulgof.  Alta  Cy,  Fulgo.  <J, 

L  r,  itdem  l.i.C,  de  lait,  piguor.  E.trc.  Alb.  Alrx.Rom, 
Jmol.  AngeL  Cum  L  debitor.  D.  ad  Ttcbel.  loci  Î. 
cum  notiihffli  in  princîp.  Si  g.fcq.  C,  de  præf.  10.  an- 
no.  Eart.  ί.ι.  I.  çiimpridiurn.  D.  de  piguor.  Io,  Fab, 
d,j,  hem  Seruiana.  QldratL  conii  f(?.  Alex,  cüfiïliiâ. 
iib.  a.  Spe  e.  cir.  dc  pcxlcripr.  in  tln*  Mattii.  Affliit, 
vÆrgtn  it\  >n  Ctnf,  i îrjf. 


dcdil  Niiipotaijjr.  Extraneum  vero  rex,  etiambrre- 
dem  alreriusconrrahcnuumd iihm t ,  qm  sure  aliquo 
ex  iitulo particulari  tcdcmitJc  exrr.ujco,  quod  futis 
audor  debitor  alienauerat.,  pofl  hypothecam  impu- 
ftiALii  d.  L  anvuiuiii.  Ncc  mirum  tali  pti&riptiune 
excludi  hypothecas^  chm  etiam  dominia  tauro  rem- 
pore  pjçfcribatiiui·.  Excipiunt  πΓη cimlh cunduS  cre¬ 
ditor  babcnseaiiicm  rem. Itypoibccatain,  vidt  pix- 
Icnbcrc  aduerfus  piiotem  creditorem  lub  eadem hy  - 
otbecrt.  Namhoc  cafu  non  minus- jo,  annis  pr^lcri- 
it  dii.  Cumnociiliiiii,  quo  loi»  rationem  conlbrurt 
adfmmt.  lure  patrio,  cùru  exter  nus  aliquis  rem  alteri 
hypotliecntain  acquirit  cx  cimlo,  ha.ud  dubie  quin- 
deceniuo  preiciibu,  aut  approp  time  torum  iotemri- 
bui,  non  minus  quim  jpfumrei  dominium  pritfup- 
polita  regula  Anfai^ ideft  pollcibonc  annali  aa do¬ 
ris.  Idquc  iinc  exceptiotie·,  ita  vt  etiam  cxekdatur  tfl 
prior  creditor  contracafum  d.J.  ct^tinonjlsmi:  Sine 
titulo  nulSu  iimtio bile  minus  quadraginta  aimis  prar- 
icribi  poctft.  Nec  ego  illum  cafum  quicquam  morot 
aut  excipio,  quem  rurilconfLilci  excipmnr,  cèmfci- 
licec  d  ebitor  in  conitituemia  hypotheca  c  tt  nii  adie- 
cir  cortEUtimttn,  aur  prccariu  m ,  quo  tafu  alienata 
perdebituteur conlbtitty riu fn pqiFcmoiic  cuii.taitto- 
ncmexEvliim.C.dc:acqu3r.  po(E  dativoluntad  χχχ, 
vfque annos  aduerfus  tertium  poilelTarein  cautam  !u- 
bentem  à  tali  tonihtuenrc.  quod  latcA^Hlid.  porfe- 
quitur  d.  dccsitajg,  FuEgof,  conh  114.  Francifc.  Clre- 
menC  lln^.oi.  Angel.  Alex.  Lad.  Rom.  l.exLtus.D.  dc 
acq.  poil,  fi: quos  Bdtr.  memorat  JeciEiSa,  in  fin. 
NamanredocuiLTiustaliiCoitfliruri  sut  precurij  nul-  n 
lamspucî  nos  rali unem  habeti  insppropruncttai  nec 
eavÜoiiJntbjAUt  inhiberi,  nutprucidiri  cx  cdibui 
podelfionibus.  DcinJè  fi:  h  illi  volant  nulli  facta  ex- 
cuilionc  pr mapalium  debitorum  agi  aduerfus  extra¬ 
neos  pol1bird.re.s  palle  remedio  illius  taris  vir.  C.  de 
acq.  poiT!  quod  Tacub.  Eartig.  dicit  autn.  ii  hce  de¬ 
bitor.  C  de  pjgnotr.  Angel,  loan,  Itnol.  Atax.  dJ.  e  ti¬ 
nis  Laf.  ficAi'er.  5.  item  il  quis  in  fraudem  infb  de 
actio,  tamen  id  verum  elfct  ante  com  pleram  pr;ï- 
fcTiptionem  e.tfranei  sur  appropri menta petfetta in- 
rerci-dendo,  pofi  id  tarum  citat,  nec  admittendum, 
Quace  nec  IULUS  Clius  deClilonem,  quam  jhi  Βοςτ.  IX 
adiii'ibir,dc  coqui  vendidit  cum  pacto  lemtendi  re- 
ler.ia hypotlieca,  vi  fic impediatur  alienatio, eecipe- 
remus \  terrio  poilcdbre  apurop timentis  fecurimvein 
coufcquuto ,  aut  pu  l\  quin  decennium:  taamdcipib 
caticrahente  iiypotbeCie  pollhJTbrc,  qui  taqnens  ca- 
iiis  cfl,  ahud  diceremus. 

Hoc  etiam  esita,  vt  obiter  'annotemus,  vatiieftj  ij 
Sc  ludilkactir  Alex,  fentenna,  qui  çonE  tS,  hb- j»  in 
caiuquo  excranrus  hyporbccam  polTidec  firptielcii- 
bir,  mrnanre  inchoari  pixlcriptioncm  putat,  qu.nu 
crcdiroi' debitorem  excuircrir,  quiafcilicet  anïc  ter¬ 
tium  poildtaïrem  conucnire  non  potueiir,  quam  ex¬ 
cutio  principali  cx  reguta  non  valcnct »  quam  tanceii- 
riamrefutauimusfup.  opiuoi-  probabtliccr.Quaf  enim 
frons  cft  replicatis  aduerius  priricrtpdbitis  exceptio- 
ί  ucm,  ego  agere  non  portu:  Cuf  non  patuiftt?  qidl· 
nolui  excurcru,  fi;  caium  impotimiat  neitere  Ivotan- 
Tate  fui  ipisiis.  Hyrien  fu  communi  pliuicdeihtiuiu- 
ELt^fienos  (bi  pluribus  [imius  perfequutb  Addidimus 
hic  quod  mre,  quo  vrimur,  lalliim  cit  afiümpiü  Alex, 
cùm  ait,  non  ante  agi  pofle  .ulu crius exrraix'os  pigno¬ 
rum  poirdloLes,  qiiiin  excuiTo  pii  hei  pali  dehiccire, 
Namiuretjuoq;  aitio  procedit,  S:  eodem  natio  {equi  14 
por-cit,  fi  non  opponatur  ab  pofTclTore  de  difcufiioue. 
fi: nudiis  cafibus  iLtundiicuÎboncm  non  exigi mux, 
veiuti  In  hvDotlieca  perpetuo  d  matai  n  pvo  debito 

HHH  iijr 


1283  Des ApproprianceSjArtCCLXXin, 

'iuccefliuo,  vt  reditu  annuo,  quo  cafu  direao,& fine  fortalR  non  tam  mirandum  videretur,  dtah&J 
difcuffione  agimus  aduerfns  uoirdlbrcs  fpcciahum  A  fas  pcrfonas  hypotheca,* &perfoualf 
hypothecarum,  quod  ficus  habet  indebitisvnav.ee  pertonate  fa licet  aduerfhs  obhgatos,  hæredéïve Ï 

diliblumdis,  qua·  difcuffionem  exigunt,  quod  iam  rumexfitaobtoattone.&hypothecatiieaduerfe®' 

olim  Boer,  notarat  dcciC  a», col.penul.  Sed  etfi  vera  traneos  pofTeffores  ratione  detentionis  rei.  Hic 
cllct  difeuifionis  ncceflkas,  tamen  neceflana  cilct 
(extraneo  pofiidereaut  appropriare  incipiente)  mtcr- 
cellio  &  oppofitio,  quia  in  debitis  ÔC  obligationibus 
quamlibet  coditionalibus,  aut  euentu  aliquo  fufpcn- 
fis,  nec  in  iudicium  in  præfens  deducibilibus,  femper 
intercedendum  eft  approprimentis  ad  coferuationcm 
iuris  quandoque  extituri ,  quod  etiam  iure  Doitores 


luubniidiiu^.cc.rt.to..,  -i -  -  _  -  i,  1 1 — ciaeny. 

15  probant  1.  ii  ita  ftipulatus  fuerim.  §.  cum  ftipulamur.  "  aitori  aduerlus  eundem  reum  competunt,  mirilm 


quam  vtramque  (ub lifter c  perfe,  &  Hypothecari 
ab  perfonali  abftraitam  intelligererion  eft  diftj  T 
etiam  Γι  nulla  perfonalis  fuperellbt,  nullo  fortaiTe”1  C’ 
tante  obligati  haerede,  cù mhypothecaria  natura  1Γ 

lis  nullam  obligationem  præfupponat.  quod  Bart  & 

Imol.  confirmant  1.  debitot.  D.  ad  Trebel.  Bald' J 
1. 2.  Sed  enihi  ciim  perfonalis  &  hypothecaria  eidem' 

nAnri  «srlnprfiic  pnnHpm  rr»nm  γλιυιινλη,.,.  ^ 


D.  de  verb.  obligat,  quod  nos  fup.  fufius  fumus  exe- 
qUuti,  quem  in  vfum  reperta  funt  noftra  plegiamenta 
16  conferuatoria,  quibus  nullo  non  die  vtimur.  Addidit 
&  alias  rationes  ad  improbandum  Alex,  fententiam 
vir.  doitus  Francif.Balb.  in  lib.  de  præfcript.  parte  5. 
partis  q.3.  &  parte  6.  cafu  22.  &  fiTiraq.  line  ratione 
Alex,  fequitur  lib.  de  prçfcript.§.  1.  glof.7.  quam  ipfc- 
met.  Alex,  improbat  in  conf.  220.  incip.  ponderatis 
lib.  6.  ea  ratione  quam  diximus, quia  fcilicet  iudicium 

procedit  aduerfus  quamlibet  tcrnupolfefibrem,  non  - 

excuifo  principali ,  fi  ille  tertius  non  opponat ,  quod  C  deram ,  remoto  eo,  per  le  itare  facit  hypothecariam, 
Bart. dixit  d.l.  z.vbi  glo.&  Doit:  C- coni.  diuid.Quare  &  ei  feparatam  præfcriptionem,  &  longioremvitam 


omnino  videri  debet  extingui  per  fe  perfonalem 
tempore,  &  tamen  luperelfe  hypothecariam,  &non 
potius  acceflbriam  vna  cum  fua  principali  vnica prx_ 
feriptione  confumi,  nec  videatur  hypothecaria  par. 
ticularem  canfam  habere,  cum  ipfa  per  fe  conhde- 
rata  hypothecaria  obligationem  non  inducat,  fed ad- 
ueniat  alteri  ad  pleniorem  fecuritatem  confequendi 
eius  quod  in  perfonalem  deduitum  eft.  Sed  illa  ta- 
men  imperatoria  conftitutio ,  1.  cùm  notiifimi,  con¬ 
tra  ftatuit,  &vcluti  ànnofo  trunco  applicatam  h®. 


vbi  glo.  _ 

iam  liquido  apparet  nonreitè  dici,  præfcriptionem 
non  currere  creditori  aduerfus  tertium  poileflbrem, 
donec difculfio  faita  fit,  quæaitionem  non  impedit, 
nec  iufta  exculatio  eft  non  agendi.  Sed  iure  patrio  res 
indubia  eft. 

Reftat  tertius  diuifionis  noftræ  cafus  cùm  debi¬ 
tor  ipfe,qui  feobligauit,  hypothecam pollidet,  auc 
cius  nærcs ,  in  quorum  perfonis  perfonalis ,  &  hypo¬ 
thecaria  concurrunt,  pofterior  prioris  accefforia.  At¬ 
que  hoc  cafu  vtraque  naturam  fuam  feruat, dc  fua  cui- 


tribuit. 

Nec  illud  quidem  non  alienum  à  receptis  regu-™ 
lis  quod  cùm  dominiorum  ipforum  prælcriptiones ? 
cum  titulo ,  non  longioris  temporis  toto  iure  confti- 
tuantur.  quam  deccnnij ,  aut  noftri  quindecennij,  in 
hypothecis  tanto  longius  ftatui.  In  quibus  non  de 
dominio,  rc  quidem  fuper  omnem  aliam  momen- 
tofa,  fed  dc  iure  in  re  ftatuendo,  acbfinem  confir¬ 
mandi  aviufquam  debiti  agitur,  cùm  dominium  fe- 
mel  quæfitum  nulla  lex  reuocarepollit,  hypothecam 


que  præfcriptio  comparata  eft,  perfonali  tricennaria,  D  rcuocct  folutio,  fi  quidem  folutione  eius  quod  de- 

»- - ' - -· - J - J  1  <  betur  tollitur  omnis  cuiufcumquc  fpcciei  obligatio 

1.  fi  rcm.§.omnis.D  depignor.  ait.  1.  fi  quis  nec  cau- 
fam.  §.  rei.  D.  fi  cerr.  p.et.  6c  nafeitur  debitori  hypo¬ 
thecaria.  Cur  igitur  fi  proportione  agimus, &men- 
fura  mometorum ,  quæ  in  quaque  præfcriptionever- 
tuntur,  longius  tempus  ftatuimus  in  hypothecariis 
quam  dominiis  ?  cur  non  breuius?  fi  non  breuius, 
cur  non  eiufdem  ?  fi  non  eft  eiufdem ,  cur  longioris? 
Cur  ipfa  perfonalis  cui  propter  perfonalc  cuiufquam 
faitum ,  &  promiifionem,&  malam  fidem,  Sc  cogni¬ 
tionem  facti  fui,  nulla  olim  appingi  bona  fides  po¬ 
terat,  vetuftiifimo  vero  iure  nulla  præfcriptio  obiici, 
nec  hodie  etiam  Canoniftæ  patiuntur  (vt diximus) 
in  loco  de  bona  fide;  cur  (inquam)  ad  triginta  an¬ 
nos  iurenouo  redaita  eft,  &:  hypothecaria fuperelie 
permittitur,  &vero  nata  cum  ipfa  perfonali  &  eo¬ 
dem  momento,  &  tempore  &  faito?  Nam  friuoluiu 
eft  quod  fcholaftici  au  (Stores  refpondent  Bald.  &  An¬ 
gel.  d.  L  cum  notiifimi  6c  d.  1.2.  de  luit,  pignor.  uis 
m  re  potentius  quam  inperfonam:  &  ideo  longius 
tempus  ftatui,  quod  ipfum  verum  eft quamdiu durat 
&  exerceri  poteft,  fed  cùm  præfcriptum  &  tempore 
extinftum  eft,  tota  potentia  eius  eliditur,  breuior 
autem  tempore  elidi ,  quam  perfonale  amitti»  an ^ 
docuimus,  ne  dominia  diu  incerta  fint,  , 

fonalibus  præfcribenti  obeft  fuumipfius  factu.  '-L 


hypothecariae  quadragenaria  d.l.  cùm  notiifimi  l.i.  §. 

Hinc  vide  ad  hxc.C.  de  annal,  cxcept.  Tametfi  multis  decaufis 
additam  art.  1c{  fic  eiTc  conftitutum  mihi  femper  mirum  vifum  eft, 
zS;.  k.c.  c^m  non  multum  ciuilis  rationis  habere  videatur, 
nec  faris  iuris  principiis  congruat  extinitæ  perfonali 
fupereffe  hypothecariam  ex  eodem  debito,  &  obliga¬ 
tione  eiufdem  loci,  &·  temporis.  Nam  primum  ipfa 
iuris  principia  expofeere  videbantur,  vt  in  iure  rcali 
conftituendo  naturalis  aliquis  actus  interuerriret  ·,  Ac 
ficuti  nullum  dominium  ex  communibus  regulis  fine 
traditione  reali,  &  corporali  transfertur  vulga-  fi 
ra  1.  traditionibus.C.  depact.  fic  quoque  in  iure  reali 
conftituendo  fymbolum  aliquod  corporale  interce¬ 
deret  in  hypothqcis,  quod  veteri  iure  per  æs,  Seli¬ 
bram  ,  &  esteras  fetè  rerum  tranflationes  fiebat,  &  fi 
fuperftitiofius  quàm  commerciis  conucnirct ,  cùm  vt 
ait  Bald.  d.l.;.C.deCond.  obeaufam,  principia  natu¬ 
ralia  non  poffint  i;i  totum  remoueri  ab  a<Stibus  homi¬ 
num,  cùm  dominia  à  poiTeifionc  coeperint. Sed  in  hy¬ 
pothecis  iusreale  côftituific,  vt  obligatus  atque  adeo 
tertius  polTefibr  cogi  poifit  rc  obligata  cedere  l.vlt. 

C.  dehæred.adtio.  non  poteft  non  miru  videri,  idque 
fine  vlla  traditione  l.i.  D.  depignorib.  &fola  con-  F 
uentione.  §.  Item  feruiana  inft.  dc  adt. 

17  Mirandum  &  illud ,  quod  hypotheca  conftitui, 
creati,  nafeivenon  poifit  line  perfonali  1.  fideiuflor 
obligari  vbi  Bart.  D.  de  fid.  Do<5t.  1. 2.  Cod.  de  luitio, 
pigno·.  Alb.  latè  l.vlt.  C.  dehæred.  vel  ait.  vend.  Ta¬ 
men  poftquam  connata  eft, etiam  mortua, &  extinita 
fua  matre ,  id  eft ,  aitione  perfonali ,  hypothecariam 
Xubfiftere  pofie  &  fuperelFe  d.l.2.C.  de  luit,  pigno.  vbi 
Bart.  Bald. Saly.  Alb.Cy.  Angel.  Fulg.  Ioan.Fab.  ibid. 
Cætcri  1.  cùm  quis.C.  dc  iur,  fait,  ignor.  quod  ipfum 


_ _ præfcribenti  ooeit  iuum 1»- -·  q-.. 

fi  ea  vera  effet  ratio ,  inique ,  <k  impropornona 
ter  de  dominio  ipfo  breuiori  tempore  trans  e 

effet  conftitutum,  cùm  hoc  iure  domimj  nu  u  P 
tentius  dici  poifit,  ipfæ verb hypothec*  neuflf» 

tanti  fint?  rfvulgb15 

Adde  quod  in  l·.  corruptionem.  C.  dev  u  ■  |s 
Angel.  Bald.  6c  cætcri  tradunt,  quoties  pe 


n8f  Des Appropriantes, Art. CCLXXÏIÏ,  lz%6 

aiTecklicre^SJiitispraknpa,  toties  iptuineit  coito-  .  mer.  H,  ciuüitn  a i irh.ad  Κ.τ cnum.it cm  i?.C. de viiir. 


mitantiacum  pcifomli  extingui  Sed  hqeia  câfu  con¬ 
ubio  non  patiuntur  a  cûm  redis:  perfcnaîi  iieccÎfcm 
eft  ]  icd  cirt  itii  !  Friuola  cnim  ratio  5,ity.  ipnajomi- 
nium  pïæieabem  t  cm  p  c>  fi ΐ  d  c  r  d  p  er  fo  n  aii  pra  j>n  b  c  n  s 
lion  item  :  Atqui  lie  pciioualis  α£Ηο  in  perloni  agcu- 
ds  ϋοιιίίΛιχ  »  4i!o.rtint[o  vendtCiiîLo  in  domimp  ici ,  & 
tam  VEriqae 'fëiCtlc  cit  e Xpert  ri,  ëc  i  π  tcrr  itmpcre.  Cnt 
igitur  longius tcpus  hypothccori*  prçicribitur  quam 
dominio  VünuiciEÎ;t>rjiSïU5d  Nec  cnim  quidquam 
hic  foir  pofTciïïo  in  præferi  berne  ad  facul  tarcrti  mtcr- 


JmoLc.vic.  ixt Aï  pralcripi.  imm.rr,  Sait*  pce.  ad  re¬ 
primendum  verh.  dcïuihd.ito,  BâtdA  vlr.  mfia.p  C. 
ex  quibus.  GiiuÎnuior.  Bald,  c.  feçdcfi'a  c'*Ëfdi&  tfdtiftj  t. 
Idc  Lvir.oppnÜTj.G-dc  tdiflr.  A.  Adm.vbi  &ç  alij  quo¬ 
que  AngcJ .  &  Bal  J .  d.  L.  cïi  tt  l  noj  i  LÏ! mi  &  idem  J.  E.  C,  fi 
iidutri! dclittric  3.  i.C.Fl àdiLerÎ-e'recL  Bmi.C'dflJmnld.  - 
vlr,  D.rcin  mr.  baba:.  glofll,  vbkiiquc.  D.  de  fidduiF. 
Bâti  ol.  A  ng,  Fiiig/L  νίκι  j- vit-  D,  quod  quifouc  iu 
1.  obligation Lim .  S.  placet-D.de aét.  &c  obi  igar, t'ôrn, 

,  . .  confio.  libm  Bald.Cafl.AnqeL  SàlvT  d.Lcùninotdîi- 

rumpendi  m  agente  3  e«m  dcbtcor  mag*  tervtfmr  tx  „  mi  Balbdn  præicnprmiWpattc  a.  6 .  &  mm  ι,μγ- 
CO  1Liûd  Ff"milir  ’  ™ c° q^ûd püilider,  ris  j.  q.  Mrims  iudîcam qui. nanidem  lUr 

ΓΠΠΓν.1  iiiinn  in  τ-,ι> 1 1  > Λ  ,  .a.-..·,.··,,,  -  r^.._  r ,  ...  .  % 


contra  qui  m  m  rcalibas  milia  qblfgarioeit ,  idcaqu. 
larigins  remplis  itjirui  debuerit  pertimidi  quam  hypo¬ 
theca:.  Quaïc  i fta fÆpiùs  æftiinancî  deprinapitsimis 
imllu  snilu  videntor  ratione  Hc  etlc  œnftiiuraA  v.iiti 
fim  rat  joncin  requiro,  certè  eacum  qnxtuEfcriinrur, 
nulla  probabiliter  dititur,  &  h*  g.  ad  eaq&z  inferi  us 
dicémus. valitum  lini. 

i  Nuise  vuuuureotidjnin.s.  Gçniêntigirur hypothe- 
dAtian]3quç  initio  iubibLerc  fola  nonpütctiit  niil  per^ 


...  . ..... WtÊÊÊ P I Ρ·Ρ·ΡΙ·  liape 

tam  delibutam  3  entTu  em  &z  elumbcxn  rcistiUiriL  yu- 
tiiiu,t&v[bbac  uîl  viiicms  habear,  wpJiiri  vmbraiiue 
corpoiCj  higaxidolum  &  figura  rei.  Qu^renc  vuiga- 
tus  quidem edeitus  nammiuiin  obligatiutuim  conic- 
qui  potciljquibus{vt  an  te  diximus)  ic  fidciuiTbrcsac* 
cedunt  &  hypnÜKCï.  Sed  hmcnuUps-ftdMTor,niilk 
hypotheca  poil  er  ;icccdei‘cT|.lL  quis  poftquam  Jc  fide- 
inii.  D.  &.  quod  iodrsol.  tS<  et  ro  Fdy.  tnetnütàntCi. 
ad  aures  cxt.de  prxicripe.  Balb-d.part/i.  q.j.  &  6.  rui, 


-  J.  £  -  - L-i  j,  ’.lr^r  L?-  J-l  L£* 

ionali applicata  3  &  innuens  ,  mümia&r  exciridla  per-  ^  io.  Bald.  Lram  itjandaron.G.da  non.  nu.pcc.  Sz  Lom- 

En-n-iSi  (nifTrTi- ITi"  τι-ΛίΤτ·  Ar  r.&A'i  niri^m  f· I™ r, I .  f5C5.  C  tlc  ρΓ’ΙΐΙ^^ι  “ΠΠ  ^ 

Sed  prêter Jiasic  multir?&  jtsagn^  rationes  dscun-  jj 
n.ir,  ctimc  b,rc  quidem  naturalis bbligationis  nm^ 
fLipemJlc  debeat  pradoipesone  libes'atci.  Qtdd  enim 
huc  cJl  fispercLie  unaginem  rri  relubiaia*  com  om¬ 
nes  em  s  ettedü  s  toi  b  ui  confrll  ô  Fit*  quud  B,t  rt.  ai  [ ,  & 
eu  m  fequuti  3  cs  d .  3  .vit.  D.  rem  rat.  h  ab.  Pano mL  I  moi, 
Fdy.  Butritii  d,  c»  ad  aures.  Itaque  ik  fidei  ullo  reni 
q  es;ant  accedere  d.  L  fi  p  o  (tquam.  Et  quod  magi  s  çft 
loltUtom repeti poJTe  dX  Hii,  quod  eft  comta  naniom 
obligationum  natura Imm  germanarum  ,  ex  qusbus 


fbmîj  \  a pet  e  CTc  poflc,  &.  cedi  ati  eram  fine  aiten  cudi  - 
χΓϊ«Γβρ  ^crt"r’amc^> ^‘1C  ^1CUS  noil  fint pugna craniigitur,  ncc 
fcptrtft  ^  Bacq  conftdt  in  Uideiuih  obbgari,  DJefide*. 
isJir  intV.  Idem  1,  ii  p  i  gnon.  D.  tarnil.  lie  re  i  F I.  fi  Folu  tum  de 
oblig,  &  a^t,  Uixrts J-.debitor.D.ad  TrcfocLLhÿ.eum 
?t*  t .  pra.jil[jn ,  D,  du  ptgnor,  di  d,  Lvfti  cap  io.  D.  de  pigts  or. 

quos  alios  memorat.  Boet.dcciF.  jjj.tHcTirisq.iri  rc- 
ir.sfl·-  g-ii,g].i.nu,7i.A)b.  latè  bvJr.  C  deharred,  vel 
ait,  vend,  vbi  plura  exempla  fcparanrtxttt  collegit  ; 
Idqnr  toties  accidere  volunt ,  quoties  non  fidem  cit 
rquuos  vtmifque  tollenda:,  Igitut  quoties  falmionc. 


no Liartonc,! lucj urandojt csitqn n o,  cofuiionci, additio-  ^  folutum  smn  tcpccirur  Udemllbr  obligarn  §  fidcitii- 
nc  voluntaria  A  perpetua  perfonafis  exdn^uariir.tu- u  for.  D.  de  fidduf.  &  fidciullbr  arrrdir.  d.  lu  D.  de  fi- 
tics  rxdn^ui  etiam  bypothccaid.tm,  quiaiubJato  jpio  demit 


iiebrto^ictlanesad  ulcftmiirientes  iplli  ctiatn  neCcilc 
Îîc  fnludoue  cuis,qqod  debeatur.  Denique  idem  fien 
quoties  quomodocpujque  fatisfir  credit  otii  ita  ve  inde 
cotiFeitfus  line raçfni·;  Enseexprcilus  creditoris elicsa- 
tur,  Win enitn obligationem  naturalem  c^nfenfn  ini- 
tam  eodem  i  onFentii  diiFoltii,  toties  igitat  rclôîui  hy- 
potStec.un  l.foJLiimL',  1.  cum  colono.  D. quibus·  mod. 
pign.vel  bypJohii.  Mire  Batr.Anig.IitioLCLim.in  f,de- 


T um  id  quod  pr^feriptio  pro  veritate  habetur,  gl.  24 
magni  vctC  fed  Ii  egi  D,dc edenJ. quam  Bald  allegat, 
ΐ.  b  quis  per  triginta  tic.  Fide  fçuï  Alcr,  ccm.  im.do, 

itagnar,  vaiTTsl, 

[^ÆÎüipiio  uem  pafto  rqinp.u-amr,  quod  Bald, 
ί][  §vfin.  rit,  de  tend,  dat,  m  vicem  1.  comitulFori^,  A 
texr.  ptobat  îneiTt  conlenlum  alienationi  L  alieiia- 

i  -  r  <irr  ,  ,  .·  .  .  tioms.  D,  deverb.  figmf.  1...  §.  vk.  D.  vfu£  qtiemad, 

bttot,  D.  adTreb.  amnes  d.  La,  F..dc  luic.pigii,  Ang.  cau.  &nos  hunctoeum  in  protheo.tia  fumas  perfe- 
Ant^f  mrerealniLqmb-iTmd.toil.oblig,  11  quart, «.-nam  ii  BJd,  pugnat dc  auch,  adhrre ,  quod  li 

i  bedincaiuprxEanptioiiîs^deqtto  maxime  airimuSj  — . n  1  *' 

contta fêiti omnes  putaur.  Nam  ciim itutio  obligarim 
natur  alis  comraFtiiir,  dtÎfolui  ότπ  Fine  credi  truis  cô- 
fertfii  ïitllio  tuodo^oLlb*  nifi  Fvt-anfg  dixi trt dit}  quo- 
cunque  modo  fis  Ii  reda  dium  ut ,  irivtiu  confbnkim 
d ucanir/f  d  ii  1  prefc  π  pnon c  ni  h  i.1  talo  accidere,  in  qua 
nullus  confenlds  verus , vrl  Ëntcxprecaciuits  concludi 
pofliij  quod  Bald.rdr  d.autb.ad  hao.C^dc  vFitr. linque 
inpcTcfîc  nataralein  obliyitioncmA  profer  i  bcmi.  ex¬ 
cepti  onero  dum  taxat  parari  ad  clideiidam  adtionem. 


*  PJ1,  ..  .  - — qtip-d.il 

conknbix  ut  e  it  nectiFirio  obligatio  naturalis,  fi  qua? 
Fuerat,  diiïçdùitur,  ex  thcoreuuue  1,  fi  vnus.  f.  na- 
ftus,  D.de  paît,  1.  StidlumJ*  luniralis.  D.dffido 
iuli;  quo  argitmcnitj  Ang,  vacue  L  j.  num,  j).  C.  dc 
iud. 

Prafcfipcio  cti,nn  pro  faluunjic  cR  l.fi  pupiltus^,  ti 
vlî.  D.  dc  adininift.  tutor.  &  notatur  d.  L 1,  C.  dc  luit, 
pigno.  foin  tronc  autem  tollitur  omnis  obligatm,  L 
otwlos,poft  exacta pradciipti onum  tempora,  pleutf- 
fimoi  π  1er  uri  c  atem  tribuir  *  &  adibniv  îrertus  viucn- 


■  ,  .  -  s  ,.  .1  ,  ,  :  r  ■■  i.  a  *  tt1  ux  j,  j  vt.  duiviji  vutiiu*  i  iLitn·™ 

ia cdm «alit obligationi naîurahi:caèaû;ederc& fi-  11  dipotell.ucm  adimit. quod jdcrm lacu,  AradhocFa- 
deiulforci  &  hypothecas  L  Grstcc,  1.  fideiuLfor  obii-  nor.  id  notat. adaur^s  t«,  deprxiefipt.  Sed  non 
^  n  A*  hA""a  ^  ι^Λ,^|  jr 1 Jîr4 Λ - -  flTct  Ülapicnilhnia  fea.rit.is,  qüi vtl.im  vlbus  ^ nais 


pdD.  dc  lidciud  non  abfurdf.  igitur dtei  fuperelTe 
livpothfcam  3  cüii]  nbbga  d  o  natuiaii·,  fu  b  fit  cui  ap¬ 
plicetur,  nec  in  lutum  fxrmita  (stmatetia  obligatio¬ 
nis  .Ncc  enim  praciciiprion.es  Ion  ^iJl  un  as  repeti  as  dio 
ad  dominiorum  trdi lationes,  cum  injiis nihil  fitquod 
jpo^dfutitc,  ftd  id  exclu  dedas  aiHoncs  per  exccpno,- 
n  csr  Sed  i  n  terun  r Onancre  n  ji  1  ir al  l-s  0  bligaacm  es  *  ex 
qoo  fomite  accelToria:  omnes  obiigauanev  FLiiHsini 
poilint,  H ar: magiltrorum :tradiii o-qpilSar eoi  Bald,  & 
alionim  Lcùm  quis,  C.  dciur-A  Fi£b  ignor.Baldi  ne-* 


ob|igftiionetn relinquerer, n.c  naturalem  quidem  qua: 
rctamonls,  esccunoms,  compcuiîuionis,  fideiuili ti¬ 
nis  A:  alios  c 0 mpl  u rds  r'ffêÎt iis  hahcfa|^fee  didh 
ditul·. 

Quedhis  ciLiile"  omnibus'  in  perionalibus  flatu  ir,  ^7 
vt  v-λ  am  us  piarim  h  im  tu  e,  id  i  tatur  um  hoc  ftconf  ue- 
ludo  amplius ,  &  pim^niiis  fcciJfe  ituellitri  debet Λ 
ne  nihil  ad  flaturum  addat,  idqu?  dc  h^  pnthccaj  iis 
quoque,  de  quibus  mentionem  nullam  fecit,  qua: 

HHH  iii) 


12 


S/  Des  Appropriances,  Art.  C  C  L  X  X I Π.  i^g 


nSR 


à  perfonalibus  comientionibus  caufam  &  originem  A  que  profcfli .  hareat  identidem  in  iftls  apiculi 

-  F  Are  lpla  obligationum  naturalium  ciuiliumque  difie 

,8  “Tconfenfu  obligationes  naturales  tolluntur,  ne-  da,  quidem  vk£* 

celle  eft,quæ  ab  conluetudine  per  praeferiptionem  ex¬ 
cluduntur  ,  tales  i  udicari,  quando  confenfu  populus 
libi  talem  confuetudinem  induxit.  Confenfu  igitur 
remittitur,  quod  lie  quifquam  præfcribi  pallus  cft, 
cùm  confentiant  omnes  prçfcriptionibus  conuentio- 

nalibus  tolU  adiones  naturales  Bartol.  &alijd.  1.  vit. 

rem  rat.hab.  feribit·  Bald.  c.  debitores  ext.  deiureiur. 
quod  quoties  ftatutum  incipit  à  monitione,  vt  veniar 
omnes  intereiTe  praetendentes  intra  certam  diem,  to- 


‘  ’  r  1  "Γ  '  videtur  · 

nec  neceflano  necvtiliter  à  cognitione  principe  * 
ciuilis  difdplinæ  traduda  eft  ad  adiones  rerurnS 
puluerem.  Primum  cum  naturales  obligationes  n  * 
vnius  quidem  generis  eas  ftatuerent  iuris  authore0” 
omnibus  aeque  poteftarem,  &  energiam  agendi  S 
gauerunt,  nudafque  conuentiones&padanudaa  ' 
pellarunt,  quibus  vim  omnem  abftulerunt  quidqUam 
perfeqiÆndi ,  nifi  aut  fa  dum,  aut  datio  alterius,  aut 
ftipulatio,  id  eft  ciuile  auxilium  acceifi flet, fineqi 


nes  inter  em:  . . ,  ’  η  I  1  J  ; - 

fi  non  venerunt ,  obligationem  naturalem  tolli,  w  edent  line  rebus  nomma.  Cæterum  cum  agendi  vim  n 

r  i·  _ /'  .·  U  iniriir  n\m  ni-o-ir^nr  e vri nirnrli  r.onrrllpninr  ·  Trwlp  iw _  ■ 


Jirt.  185. 
Ti.C. 


nec  fimplicem  præfcrijptioncm  induci.  Id  igitur  cùm 
fiat  in  approprimentis  noftris,  naturalis  quoque  obli¬ 
gatio  tolli  intelligitur. 

29  Curator  Ime  exequutor  tcftamenti ,  qui  teftatoris 
debita  iulTus  fitfoluere,  non  redè  præfcripta  debi¬ 
ta  foluit.  funt  igitur  ifta  indebita  quod  Bart.  dixit  1.  fi 
is  cui  §.  Flauius.  D.  de  folut.  idem  1.  quibus  diebus.  §. 
domini.  D.  decond.  &  demonft.  &  ibi  Imol.  Bald.  1. 
id  quod  pauperibus.  C.  de  epife.  &  cler.  quia  de  de¬ 
bitis  intelligitur  difpoiitio ,  quae  exigi  efficaciter  pol· 
fint. 

30  Quibus  rationibus  addudus  &  fentire  &  dicere 
cogor,  fublata pcrfonali  prxfcriptionc  per  ftatutum 
vt  hoc  articulo,  nullam  fuperefle  naturalem, ergo  ncc 
fideiullîonem  fuperefte ,  nc  hypothecariam:  Meri  que 
fumi  videri  debent  res  agentibus  idolumiftud  natu¬ 
ralis  obligationis  (quod  fine  re,  &  effcdu  fatentur  cf- 
fe)  relidere  m  natura,  nec  ifta  abftrada  à  materia  fpe- 
culatio  veluti  fonus  aut  vmbra  ,  conuenire  poteft 
commercia  ,  &  iudicia  tradantibus.  Sed  funt  iftse 
otiofæ  ftudio forum  hominum  cogitationes  in  fecef- 
fuliterario.  Sed  cùm  ciuilis  materia  omnis  circa  res 
autperfonas  verfetur,fitque  fubiedumid  omnis  ciui¬ 
lis  controuerfiæ  ,  merito  ifta  vt  fpinofa  contemni  de¬ 
buerunt,  vt  nullum  tribunal  ea  recipit.  Quxmc  ra¬ 
tiones  impulere ,  vt  confultus  aliquando  dfe  eo  pa- 
&o ,  quo  quifquam  reuendere  toties  quoties  agenti 
libuilfet,  promifiiTet,  acappofita  rriginta  annorum 
prxfcriptione  perfonali  cxdnda ,  deadiunda  hypo- 

31  thecaria  quid  cenferem  interrogatus  ,  rcfpondcrem 
vtramque  fepultam  videri  fi  non  verbis,certe  fcnfu  8c 
intclledu  confuetudinis  ,  quando  hypothecaria  nil 
aliud  eftet,  quam  accellio,6c  adiutrix  prioris  adio  eo· 


negarent ,  excipiendi  concefterunt  :  Inde  nati  reten¬ 
tiones  ,  compenfationes  ,  fidciuftiones  naturalibus 
obligationibus  attributs  ,  quibus  fic  vetitum  alte¬ 
rum  impetere,  fua  domi  tueri  non  negatum  id  qui¬ 
dem  ,  ficuti  iudico,  nec  apte,  nec  appofitè,  quan¬ 
do  vix  negari  poteft  ciuiles  elle  illos  effc&us ,  qui 
obligationi  naturali  per  feconfideratae  finibuspo- 
teftatis  fus  conclure  non  conueniant,  enerui  perle, 
δζ  vt  finxere  eam,  elumbi,  fiquidem  nec  verè talis 
obligatio  dici  poteft ,  &  quod  lie  dicitur ,  abuliuè di- 
C  citur,  quomodo  iurifconfultus  loquitur  1.  fideiulTo- 
res  obligari.  Jf.  fideiulior.  D.  de  fideiuil!  Aut  igitur 
cx  toto  ciuiles  effedus  tribui,  fi  talis  erat,  autin  to¬ 
tum  adimi  fi  abufiuè  erat ,  conueniebat  :  Et  femel  & 
abbcilfe  ftatui  in  ciuili  materia  obligationis  naturalis 
vim  nullam  efte ,  fi  per  fc  fumeretur,  nificiuilisetiam 
nexus  acceflîiTet.  Cùm  excipiendi  poteftatem,  com- 
penfationis ,  &  innumeros  effedus  ex  his  deduxere, 
mirandas  ftruxêre  conflidationes  opinionum, &iu- 
diciorum,  quas  hic  non  libet  regerere,  grandis  vo¬ 
luminis  materiam.  Deinde  cùm  &  illud  quoque  (la¬ 
tuere  naturales  obligationes  in  poteftate  iurisautila- 
D  tutorum  non  elle ,  quia  naturalia  immutabilia  fint, 
quod  illi  perpetuo  ftatuunt  vt  Bartol.  1.  vtycunque. 
D.  defideiuiTor.  &  Bald.l.  tam  mandatori.  C.de non 
numer.  pecun.  i  dque  ex  vulgatis  regulis ,  folum  re¬ 
linquere  confenfum  ad  eas  diftoluendas.  Ex  quo 
euenit  crcfcentrbus  fubinde  mortalium  controuer- 
fiis ,  Sc  feculis  ingeniorum  acumina  renouanribus,vt 
fubinde  pofterior  iurifprudcntia  inquirere  cogere¬ 
tur,  qualis  ex  quoque  ciuili  adu  confenfus  inferri 
pollet ,  fiue  tacitus  ime  cxpreiTus  ,  nam  vtrumque 
valere  ad  diffolucdam  obligationem  naturalem, quod 


dem  tempore,  &  eadem  caufa  orta.  &  prognata  quo  E  Bartol.  ait  d.  1.  vbicunque.  Ex  ea  dubitatione  min-H  1 
illa  prior ,  quam  extindam  in  con fello  cllct ,  &  quod  fica  quaedam  profluxere  refponfa ,  an  fentenua  natu- 


imperatoria  conftitutione  d.l.cum  notilJimi,  aliter  el- 
fet  conftitutum ,  I  uris  Romani  e  Ile  fandionem,  fed 
non  tanti,  vt  confuetudinis  fecuritates,  &  certifti- 
mas  approprimentorum  leges  poflèt  vincere,&  quod 
aliter  Boer,  iudicaffct  decÎf.  1S1.  ex  illo  iure  dedu- 
V-  dum.  Et  poft  haec  feripta  ,  Mafucrium  in  tir.  de 
praef.  num.7.  idem  fentientem  rcpcri,vbi  hypotheca¬ 
riam  etiam  30.  annis  tolli  dixit,  quiaconfuctudo  Ar- 
uerniæ  aliam  praeferiptionem  non  noflet  ficut  nec 
noftra,  auod  nos  oftendemus  art.  Z76.  Boër.  decif. 
318.  num.  3.  Quod  ipfum  in  eo  quoque  cafu  iudican- 
dum  putaui ,  quo  quifquam  annuum  reditum  alteri 
r _ :  r..u  i . 


da  perfonali  de  hypotheca  quxftio  intenderetur.  Et 
quod  aliter  imperatori  (id  quidem  non  magna  ratio¬ 
ne)  eftet  decretum,  intelligi  nonpofle,  cùm  in  totum 
extinda  obligatio  perfonalis  diceretur ,  ac  per  confe- 
quens  naturalis ,  iure  quidem  noftro.  Enimuero  ifta, 
taliaque  fubinde  ex  vero  æ (limantem  me  fubinde  pi¬ 
get  iftius  prifeae  fapientiæ ,  quæ  veru  bonum  xquum- 


ralem  tolleret ,  an  idem  abfolutoria  de  iure  certo ,  de 
iure  dubio  ,  an  eadem  condemnatoria  efficeret,  de 
quo  Bartol.  Bald.  &alij  l.cùm  quis.  C.deiur.  &&Û· 
ignor.  Bart.  d.l.  vbicunque.  Angel,  l.i.  G  de  iud.  De 
iureiurando  etiam  an  id  cfHceret,  an  idem  cùm  a  par¬ 
te  eftet  delatum,  an  idem  cùm  à  indice,  an  relidum 
ex  teftamento  minus  folemni  naturaliter  deberetur 
ex  confenfu,  an  quod  detrahi  poftet  ex  falcidia e 
fet debitum,  &  fexcenta  talia.  Sed  enim ampliusau- 
fi,  cùm  naturam  in  totum  immutabilem  dillerm  en 
:  ab  iure  ciuili ,  cx  eodem  iure  deportatorum  ° 
tioncs  naturales  tranftulcre  in  fifeum.  Bal.d.  ·  c“ 
quis.  Bartol. &alij  d.l.  vbicunque,  eu  m  nu  aîl*  . 

ræ  lex  hoc  ftatuiflet.  Scd  <3c  reftituta  per  “deicom 

fum  hæreditate  naturales  obligationes  in  ndcic 

miftarium  tranfpofuêre  1.  fancimus.  C.  ad  r 

prxclarè  repugnante  ipfa  rerum  natura,  fllKECl 
que  non  n\lî  ab  fuo  ipfius  confenfu  obligat  ,no  ^ 
gis  quam  vt  cuiufquam  anima  in  alium  migr  > 
vnius  confenfus  alterius  confcnfus  eiTep°: lur·  ^ 

etiam  in  c.  debitores  ext.  de  iureiur.  per  mon  ^ 


ri%>  Des  Λ ppropriances.  Arc.  C  C  L  X  X 1 1 1.  1290 


qmJiifunt  hannimenra  nbflra  tolli  obligationes  ni- 

i  uralcs  putat.  Illud  vero  prope  iofaniain  çftr,  quod 
ab ipË5 deliriis  gpjg^tionçs naturales colligunt,  ve- 
Imiinptrnaiu  cordcntLU  qui  delinquit,  quo  J  folent 
lr  i.  £.  ad  bcflias  D,  de  h  iï  qui  not.  naf.  L  ex  hoc  tu¬ 
re,  D.  de  initie,  &  inc,  f|U;t  tam  furihtef  dicujiitir^  vt 
mirer  iafis  (doxtuiriap  vllos  ireperiri  poifc  sur  autho- 
ics  ^ituc  aifcrUit  cùm à  natura  indicum  id  potius  fit* 
vtfeçorpû%e  filum  animaux  omne  tueatur.  N  am 
&  fi  Aiiftotéles  tpiaerianiddiria  inter  π-jM i.vl·· -ij.jj.'r ni 
reponit*  eatatnen  non  à  confeofu,  fed  i  legis  pote- 
itate  prauçmunt,  id  çft  alterum  alteri  obligam  ,  ηαπ 
Confcnfiifed,  lege-  Nec  ii  Calanus  indus  iponte  ne¬ 
ri  Ius  conico  fit,  confenius  diri  debet  natura: ,  fed 
cmuilibet  perçut  barionis  impellentis  potius  ,  repu¬ 
gnante  natura 3  Sc  redamante  ,  nec  quod  iüe  ierit 
aritts  mrune  fuir  confcnrienm  ,  quam  legrm  mem¬ 
brar  um  Apoilolus  Appellat.  Denique  i miiims  fim, 

ii  quae  hic  poilcrior  umfpiudcntia.  pugnantia,  ab- 
iurda  ,  incerta  ,  ώΐΗίΛϊΐκ  ,  cx  hac  ipl  a  collectione 
conicnfus  per  fingtdos  ciuiics  arius  tradiderit ,  pei- 
fcqui  velim  *  dutniLira  naturi  immutabilia  faciunt, 
ac  protmus  eadem  txiure  hoc  jp(o‘ciuili,  &  vero, 
&  kiofcn Lit  mutant 2  St  tmicitLiiit,  abolent,  transfe¬ 
runt.  confitingunt,  qure·  omnis  commiiiifci  cogun¬ 
tur  ,  piopter  creditos  naturalium  obligationum  cfife- 
C  tus ,  qu  i  λ  conienfii  ductmtur .  Conlenfu  m  autem 
ii  variis  athbus  riuilibus  colligunt,  qu.?  controuerlliE 
omnes  fedaci  poterant,  Ji  quod  in  agendo  naturali¬ 
bus  obligationibus  ademerum  ,  id  quoque  in  exci¬ 
piendo  fecitTent ,  ne  villis  omnino  laJiom  ciutli  in 
matena  cficctiil·, ,  aut  vis  dlet ,  niti  accodentE  dui- 
lt  nexui  vi  ils  naturalis  obligatio  natura:  relinque- 
teiucT  abfijâdta  iciuili  materia ,  ni  fi  ciuiliï  quoque 
auftoiitasAcceibircii  ibpuiatio,  faiturn,  dario ,  aut 
quidquam  talium. 

DE  IVRE  OFFERENDI,  QVOD  AD 

IlYPÜTHîCAHI  AM  COWitqVEHDAM 
Ipcriai,  diximus  fupra* 

i  ιΛη  Officio indicit fraj'n&î pfiir. 

£  ±sfn  ijuifjîjMti  de cTftrt  itixalt. 

3  éBtm't  Àt  miihïAt, 

4  isfn  (tiiJiittndhkw  üOfl/raiÎiÎiii,, 

5  Ctndttitmînt  Îtïdtti  m  dtltni  itittYitArr t - 

6  TlrgumtniA  nnjtruâtm*. 

De  officio  nidicis,  anci  quoque  prifcrihl  poiltt, 
inccSEt  dubitatio  n  quando  vulgo  ilici  folet  id  nulliuti 
prtEfupponCiÎ  obligationem  j  &  tamen  criam  adtio- 
nis  verbo  compnhcnditut,  I.  adhionis  vEibo·.  D,  de 
ach  &  obligat,  erit  non  ab  obligaiione  Lqui  per  co!- 
Inhoncmin  bnt"D.  -de  act.  empt.  Et  tamen  idem  de 
ea  quod  tlc  actionibus  periojiatibus  putant,  rtemi- 
nus  trigstita  annis  pnicribi  pofllrgiof.  Angcb  Siily- 
Eald.  L  ItcLii,  verb.  pcriequnrionc.  C.  de  prifeript, 
Î.O.  annor.  Eatiol^  ].  pritor.  jT, vidui.  D.  de  op.  no. 
nunc.  Locus  apndBalbyin,  4,  parte  4,  partis  q.  10. 
Tiraqucl.  m  Ecerailt.  glob  4.  numer.40.  &  in  l.fi 
vnquam,verb.  tctiertatutq.  Sed  te  prïfcripra  hot 
ipfmn  offidmu  exringuirur^  vt  quod  ohligamm  non 
(l.tbeai;  pnicrihefttcm  extraneum  quidem  :  Nam  ail- 
UCT  fus  rtlm  contra  quem  competitio,  an π  i  expeitan, 
d  t  c  Jlcn  c.  Sed  n  on  vnius  gener  is  ad  re  ftiturio  nes  dan¬ 
tur,  quïfi per  hoc  petumur  ,  non  iurcai^ldnisimn 
quadrienni um  petende  funtà  dic  ccffantis  impedi- 
uicjiti j  ex  L  vltim.  C.  de  temp.  in  iriteg.  re fl,  Eartol. 


fu  C'dc  iud.  &ζ  nox  in  Loc  o  de  nitertupiumi  b  us  de  «o 
iumiii  ioqumi 

Proinde  étfl  ad  omnes  omntnci  prtfcmalcs  hic.  ^ 
regula  de  triginta  anni  5  comparata  eft, tamen  ai  iim  ad- 
uem  conuemt  fpecialcg  elle  eius  numen  qip&am , 
qu^  ca  lege ,  iu  te  qu  idem  ctoil  l  non  tene  antur ,  vehi - 
ti  de  errore  calculi,  fi  forte  m  examinandis  rati  onibai 
in  eo  citatum,  intra  quod  tempus  rcforiiun  pe¬ 
ti  debear  aut  polii  t,  Exiar  tonfconlui  π  rcipoi  dum  v  f- 
que  ad  30,  nnnos  adtnttti  1.  penult.  D.dcreb.adci- 
tiitat,  perrin,  fi  pergrauam  magillratus  quidquam  re- 
milTum  fit  in  publicis  rationibus  difinuigendi*  de- 
cenmj  tempore  ptaefetibt  &;  glof.l.i.  vbi  loin*  Plat,  C. 
deum  hic.  Er  verum  foruUe  fuerit,  quamuis  po- 
fieriorb dicki non nuigua  ratio  apparet,  quo  tempo¬ 
re  contractuum  ttfcifiioncs  in  triginta  an  lios  proro- 
^abajinit,  hodie  aut  appellati  ont  iutciirrendumef- 
itt,  fi  indicis  iubdinftio  imcrcelliiTet ,  aui  decennio 
ii  error  partium  dumtaxat  in  calculo  proponeretur  , 
quando Vol u utanorum,  cognitionum  omnium  refeif- 
hom-S ,  ad  id  tempui  redarii  ium ,  art.  1 85 .  vit,  huius 
tituli. 

Ne  ariionis  quidem  de  euiriionc  alia  conditio  cfih·  j 
quim  mccrmalis  prÆicnptionis,  fed id  tempes  non 
autecurrir,  quimres  euictaiirL  fi  rern  &:  I.  Jrpoit, 
D,  de  euiri.  Paner,  cou  Lu..  voL  1,  Çuiusrei  exom- 
pIumpcmirTiraq.  in  prifcript./.  i.glofi  ad  fin.  Cu- 
10  s  rei  ratvoiedditur,  qmanon  va)  en  ri  agore.siot]  cur¬ 
rit  praifiirigtio ,  fed  ante  ectptorcsagcrc non  potuil- 
fe,  quimres  cuinccrctur ,  d.L  qui  rem  &  d.  1.  il  pnft, 

Sc  J  ne  quem  fellat  Irüius  diriri  auriorStaÉdure  coiifue- 
ïudinario  locum  non  haberer  po Ltapproptinicii to- 
mm  folemniiaut  perfçriam  prirfiziptioiicm,  nifi  aut 
in  terc  e  11  umefiet  aut  interrupta  puigriptio ,  propice 
appropfimentontm  regulas,  de  Ιήιϊ  vfiim,  E*  quo 
■  certo  dühmtnr.ex  omnibus oinrunocaiiiisfiijo  con¬ 
di  tiqua]  1  bus  ?  fine  alio  cuentu  liiipcnlis  interceden¬ 
dum  elle  plcgiimemo  conferuarorio,  alioqui  plc- 
naemptorumfecuritarç  exclu di  omneî  omnium  in- 
rercellioues  ;  qirare  frcqucntiJlimiE  i]JÆ  fiir.f  fort» 
i nrer cefiï ûnum  fartnuht.  F.n  frimdtts  dfgATtntgt  Ac 
ttiït  ifoje  >ri5dwë,cEÎaïxi  fi  nuUadum  lis  mota  fit  dt  pro¬ 
prietate. 

Aîque  b  arc  in  ariïoiiibus  pcrfonalibus  puris.  Nam.  4 
quibus  appofira  cft  conditio ,  non  antenarrituxarito 
quam  conditio  extiteritr  Nam  noîivilentî  ngerene- 
;  garurcurecre  pnfcriprio  3.i.  Cr  de unnrd.es cep,  I  h  c 
recepta  iuris  cmili.s  fcnremial.  cùm  nottlfimi.  illud 
autem.  C.  de  pnfaipr.  jo,  auno.  EvÎfim.  |.fin.  au¬ 
tem  idiquid.  C.  de  Caduc,  tdll,  [.  incaufir;,  ^.ΡοΠχ^ 
ponius.  D.  de  minorib.  1.  ii  in  pcrlbna.  C.  do  fidei- 
cora.  Currit  igitur  tempus  ab  tro  tempote  quo  agi  ρτ> 
teft,  fed amecon ditionis exiitenriam adin  nuntiata 
efi.  Et  hoc  111  veris  condi  tiotiibusî  Nam  Lu  prifens 
autprsierirum concepti,  ariionisnariuiraiem  noil 
fiilpcnduurl.  fi  ira  ftipülatus.  D.devci  b.obhq.hcùm 
m  tccundo.  D.  deiniufi.  &irrit,  trilr-i  cim  in  imc- 
l’eus.  D.  dereb.cred,Quæ  neccÎTariæltem  funr^rium 
imuiufpetidum  L  lipupsllus.  f.  quiibb  cCmdiüone. 
D.  de  nouât.  Dies  .ippofitu  condinohcm  non  fade , 
quamuis  longa,  fiedies  fiarimeedit,  &  fi  antedieru 
agi  non  pojlh  ],  fi  Jies.  D.  quand-  dies  h-gaf,  ced.  Dî¬ 
ner  i  uni  rit  In  die  incerta,  nam  pro  conditione  tlh,  l.r. 
D.  je  coud.  &rdctnonfip  fed  hzc  tütis  fiint,  de  prom- 
de  alterius  h>ci,  Sedgfaïuti  nota dignu m  e rit,  quoi  j 
dite  mus  iure  Confiiez  din*fi  d  ahud  dbfiirunri ,  N, un 
cùm  ban  π  imemoru  tn,  foie  m  n  La  ptomuiganrul: ,  0 ni- 
nea  Omnino  crcditofies  quamlibet  condi riourJes  in¬ 
tercedere  oportet^  quüLurnqueçucmu  fint  fufpeufir 


npi  Des  Appropriances ,  Art. CCLXXIIfi  ^ 

aûiones  .  alioqui  excluduntur,  quod  hoc  ipfo  A  &  cocnofcime  fi  in  ægritud.ne  mudemdef„„aasf 
.  ·  w  _1_„:  rw™.  vere  lient  legatarium ,  quodmre admittunt  1  I  l 2 3~ 

τ-v.  r> _ 1  n  .l  1  1  1 . . . i  :  tx  i  *  uclUS 


ftatuto  prapfuppolîto  Mediolani  Cartel.  Cotta,  vere 
rectè  fctipfit  in  memorial,  verb.  ftaturo  feti  decre¬ 
to  Mediolani,  &  ante  eum  i cnfcrat  Chnftoph.  Caft.  1. 
ii  llipulatus  fuerim.  $.  cùm  ilipulaitip.  D. veib^oblig. 

&  Raph.  Cum.  eod.  loco.  Pet.  Betimus,  &Hiero- 
nym.  Tortus ,  &  Iaf.  etiam  ii  m  calu  ftatuti  fui  Me- 
diol.  alio  reuoluitur ,  fedid  propter  alias  &  diucrlas 
claufulas  eiufdem  ftatuti.  Sed  hanc  fentclinam  pro¬ 
bant  Cum.  &  Iaf.  rationibus  luris*  &  ex  hrte,  &  in¬ 
tentione  ftatuti,  quàm  redè  Iaf.  aduernt,  cumilla 
proclamatio  folemnis  fiat  propter  extraneos  &  meer-  β 
tos  creditores  quorum  intereft,  quorum  &  fi  mtà 
condi tionalia  in  prodens  deduci  non  poliunt  aduer- 
fus  debitores  ipfos ,  tamen  redè  deducuntur  aduer- 
fus  emptores  rei  fub  conditione  obligat*  ,  vt  ipfi 
emptores  admoneantur  de  iure  fuo ,  &  de  imminen¬ 
tia  euiftionis,  ne  forte  intérim  pretium  foluant,  & 
repofterius  euida  ferafic  admonitio  venditore  for- 
6  tè  exiftente  nonfolucndo,  aut  fugitiuo.  Et  hoc  iu¬ 
re  vtimur  &  ad  hunc  finem  reperta  iunt  noftraplegia- 
menta  conferuatoria  :  In  quibus  nihil  concluditur  vi 
format*  oppolitionis  ,  quam  vt  itis  conditionale 
faluum  fit,  quandocumque  exiftente  conditione,  aut 
lite  finita ,  cum  debitore  ,  aut  quid  tale  ,  ne  intérim 


per  approprimentum 


extranei  res  fubducatur  de 


obligatione  ,  fera  pofterius  futura  querela.  Nemo 
igitur  pofthac  obiiciat  de  iure  illud  vulgatum,  non  va¬ 
lenti  agere  d.  1. 1.  C.  de  annal,  quoniam  in  poteftate 
cuiuficumquc  cft  de  iure  quidem  agere ,  &:  experiri 
plcgiamento  conferuatorio  :  Nam  de  impedimentis 
fadi  alibi  dicemus.  Idem  igitur  iudicandum  de  præ- 
feriptione  aut  approprimento  hçreditate  iacente,cùm 
vicem  hæredis  fuppleat  Curia  laifita  ,  vt  &  contra 
dotem  mulieris  ·,  de  quo  nos  dicemus  arr.  44;.  &  Ca- 
tel.  Cotta  vbi  fupra. 

b[ExCEPTE'  DES  LEGATS.] 


Legata  quanto  tempore prafcrilantur. 

^Cd  legata  plures  asiones  competunt. 

Ctnfuetudine  1/na  tantum  αίΐιο. 

sstfho  perfenalû  competit,  cr  extinguitur  50  .annis. 


Dy.  Barro  1.  Bald.  1. legatum  vbi  Bald.  AlbeSL^ 
de  legat.  1.  quoniam  id  videtur  in  præiudidumcô« 
fuetudinis  fieri,  &  ad  eludendam  eius  difpofition 
idque  tempore  inhabili  ad  difponendum  de  αύΓ" ’ 
turali  &  traditionis  effedu  qui  in  poteftate  coi/1' 
tudinis  eft  ,  non  hominis ,  nec  enim  poftet  tcft  UC' 
difponere,  vt  alius  quàm  hæres  falfitus  effet,  ηοη^1 
gis  quam  conftitutum  apponere  collato  effedtu  5 
tempus  mortis,  quod  late  Tiraq.  exequiturinlibd 
conflit,  parte  3.  limitatione  2.  fi  quis  contra  fadj 
competit  interdidum  quorum  legatorum ,  aut  con 
didio  ex  articulo  2.  tituli  primi  huius  confuetudinis' 
Porro  aduerfus  talern  vendicationem  de  iure  ciuili 
comparata  eft  præfcriptio  annalis  poft  quam  intendi 
nequit  1.2.  C.  fiaducrf  credit,  vtinde  intelhgi  p0ffit 
non  e  fie  hanc  integri  dominij  vendicationem  fed  po¬ 
tius  quod  diximus  fidi, & legalis  non  naturalis  &« 
Confenfu.  Altera,  id  cft,  hypothecaria,  dari poteftle- 
gatario,cui  regulari  40.  annorum  tempore  abhærcde 
kgantis  præfcribicur  d.  1.  cum  notiflimi.  Iurenoflro 
ex  his  quæanre  diximus  extinda  perfonali  ipfaquo- 
C  que  hypothecaria  fi  quæefldpræfcribereturffiuean. 
nuum ,  &  repetitum ,  fiue  vnicum  legatum  effet  d.  1. 
cùm  notiflimi.  §.  in  his.  &  fi  non  ab  eodem  tempore 
inchoetur  præfcriptio  ,  tempus  enim  praefcnbendi 
femper  cft  rriginta  annorum  &  vmforme  haeredi  qui¬ 
dem  :  Nam  extraneus  legitimo  quindecennij  tempo¬ 
re  praeferibit ,  vt  ante  docuimus.  Sed  hic  articulus  4 
perfpicuè  oftendit  pro  legaris  folamjpcrfonalem com¬ 
petere  ,  &  omnem  adionem  lapfu  triginta  anno¬ 
rum  confumi.  Hic  enim  dc  perfonalibus agitur,  Sc 
exceptionem  oporrec  eflfc  de  regula  :  Alioqui  tam 
inepta  cfiet  enuntiatio ,  quàm  fi  quis  diceret,  Om- 
^  nes  homines  currunt  præter  bouem.  Iure  quidem 
ciuili  perfonalem  ex  teftamento  xxx.  annis  excludi 
non  dubium ,  quod  Bald.  diiTerit ,  confil.  ijd.volum. 
y.  incip.  quædam  vidua.  Anebar,  confil.  #4.  ex  d. 

§.  in  his  autem.  Quo  eodem  tempore  ius  adeunda: 
hæredicatis  excluditur,  quod  illi  tradantl.  licet.  C.de 
iur.  delib.Socin.confil.67.  lib.r.  &conf.2.  lib.j.&ius 
deliberandi,  Bald.  conf.  368.  lib.y.  Anch.reg.  flnepof- 
feflione  verf.  Idem  incelligas  in  <?.. 


1  Hæc  exceptio  non  eft  à  tota  regula:  Eft  enimad^ 
uerfus  legata  triginta  quoque  annorum  præfcriptio, 
fed  exceptio  eft  de  principio  &  inchoatione  prælcri-  E 
ptionis,quia  cùm  in  perfonalibus  præfcriptio  inchoe¬ 
tur  protinus  quam  agi  poteft ,  id  eft ,  bannimentis 
crebcfcentibus  aut  intra  quindecennium,  nulla  fcien- 
tiæ  aut  ignorantiæ  ratione  habita ,  vt  ante  docuimus, 
in  hoclegatorum  cafu  tempus  à  die  feientiæ  relidi  in¬ 
choatur,  vtile  igitur  hoc  tempus  eft  in  fui  initio ,  fed 

2  in  curfu  continuum.  Iure  ciuili  tres  prodicæ  funt 

adiones  ad confequenda legata,  & fuas  quæque  præ- 
feriptiones  habent ,  vendicatio ,  hypothecaria ,  per- 
fonalis,  atque  valdè  inter  fe  differentes,  &  fines  pla¬ 
né  contrarios.  Ideoque  nullo  iuris  cafu  præterquam 
hocfpeciali  poflcntad  idem  fubiedum  concurrere,  F  legatis  incertis  perfoms  fadis  vt  pauperibus  mn°  ^ 
fed  tamen  ita  proditum.  1. 1.  C.  com.  de  leg.  §.  fed  no-  natis ,  quæ  dubitatio  olim#Bocrium  dodimm»1^  ^ 

ftrainft.  de  leg.  latè  Bart.Iaf  &  alij  l.i.  D.  de  leg.  ven¬ 
dicatio  ex  eo  datur ,  quia  dominium  diredo  transfer¬ 
tur  in  legatarium  1.  à  Titio  D.  de  furt.  l.fi  tibi  homo. 

§.  cùmferuus.D.  delegat.  1.  Sed  hoc  fidum  domi¬ 
nium  eft,  alioqui  perfonali  agi  non  poflet.  §.  fi  itaque 

3  inft.  de  ad.  Moribus  noftris  id  ius  non  admittimus, 
quia  cùm  hæredem  faifitum  efle  oporteat  vi  confue¬ 
tudinis  ,  de  cuius  manu  rem  accipi  oportet ,  omnino 
perfonali  experiundiun  eft,  &  de  iure  relidi  inquiri 


c  [Des  testaments.] 

Cur  hoc?  cum  nifi  teftamento  legata  dici  nequeant. 

J  [CiLVY  A  Q^VI  LES  LEGATS 
SONT  FAITS.] 

I  legata  incertis  per fonis  an  praferibantur  iurt. 

l  Legata  ad  pias  caupcs  ad  procuratorum  curam fcrtffltnt· 

Legatarius.  Bonam  operam  hic  nauaruntreipub.  1 
prifei  confuetudinis  audores,in  præcidenda ingen¬ 
ti  litium  materia:  Hic  de  legato  certae  perfons  12  0 
ftatuitur.  Sed  ingens  &  pene  furiofa  concertatio  c 
~  ·  "  "·  eribus  innorR!- 


rum  ita  exercuir ,  vr  nihil  vnquam  fibi  difficilius  in 
controuerfiis  iudicandis  accidi  fle  fateatur ,  deo  .59· 
nec  frigens  pugna,  aut  pauci  aut  renuis  norxpuen. . 
tes.  Cùm  quidam  hic  quoque,  &  eo  cafu  pr^ 
pofTe  putent,  nemelioris  fint  conditionis  quam  R 
clefia,  aduerfus  quam  quadraginta  annis pr^y- 
tur,  quidam  contra  putent  ratione  incertitudinn 
gatariorum  ,  quidam  etiam  fi  maxime  pra?  P A 
valeret  dari  rellicurionem  ex  capite  ignorant .  ^ 


up3  Des  Appropfiances,  An,  G  C  L,)C  XII I,  nP4 


cam  n-Akucionem  çafrcfi'iiott  admit!  tint  poil  qua- 
dcagtÎîmucîi  annum  i  Etftinciui  Cuilifquc  ÎTcnfcentiai 
atithores,  Oiim  quidem  ditiones  de  taiilmsahepi- 
icopis  intendi  poterant  L  nulli.  C  de  epifa  6fc!cn 
$ll!  ea  propria  crac duconorum  ,  aurttepuomoemq 
cara,  es  quorum  ncgtïgcnxi*  fime  qui  putam  praiiai- 
bi  talibus  rc  liâts,  il·  J  fidentibus  dcnium*  aucccrrë  ία- 
1  ρϊηΐ  jgpocandbasr  Hodie  aftores  prrtcuratorefqtic 
fi-c.sks  t^lrs  intendant,  H.tc  dubÎîatîû  plena  ma¬ 
nu  à  Bociro  tia£i  artit d*  denL  $  y.  Et  ii  verum  ftte- 
ri  volumus  j  etiam  iurç  cruili  pra-feriptio  longilftnii 
temporis  admittenda  di  in  talibus  :  De  reftitùtiünc 
magna  cil,  pugna,  quam  eg  o,  admittenda  m  uü  π  pu¬ 
ro- ex  capitt  ignoranda.'  poil  30.  annum  ,  mulcomi- 
r.iLt  po  fl,  qua  d  ta  gd  tm  mu,  Qua:  co  mro  ucrlk  hic  tjb- 
ieîjsi  praedfi cfl ,  cgmue  cerris  quidem  ptrfoiiii  k- 
.garaciorpm  piæficribi  potfit  ?  m  ideo  mimis  inter  tk* 
ïîifù  djjs  Ici-LTiciit  j  pradbrtimin  jegatis  pib  d;  pau¬ 
perum  ,  quorum  nmlro  (au  urab ilior  efl  cauGu  Qua¬ 
re  b  scea  dubitatio  non  uulir,  an  reiliturio  detur  ad- 
ueriusr  prxlcripriuni’rn  *  quando  in  tocum  prxlcri- 
bi  nequit  :  N  uti  eft  igitur  relie  turio  nece  liari  3.  De 
eo  vero  quod  coin  muni  tau ,  ecclcik ,  fini  tari  rcli-  | 
dum  fit  j  diximus  in  Joco  de  publicorum  pEi».ücii- 
prioncj  dcqnc  abrogatione  vlr,  C  de  fiurxoL  ce- 
clci.  qusfinde  repta  i  poifint, 

f  [fil-LV  Y  qjvi  LE  ÎLIFÎtESÎNTi.] 

H^resTtilidetyniLierfaliT:  Nam  qui  in  fpeqr  eef- 
fionem  acceptarer  caliïi'dwft],  non  p.ûfl e t  e ïcü lad o - 
îit  vd  ignoranda  j  ipk  entm,  edfla  îcienriam  prode- 
xct.  Née  ver o  turc  veteri  vntuurj  quol.cgaca  cadu¬ 
ca  fiebam*  tranhciittirur  cnimfemperlcgacorunriiu-s 
ad,  heredem.  j- 

f  [H  A  SOU  Λ  trîO  JT  A  TOVÏIOVP.S,] 
Νίίφ ^mdprxftfsptitncm  ]ft4iti.gtn*r}*m  tjptrrijf. 

H  tc  difitio  (totffsrurt)  idem  valet  .quod  fcmper3 
aut  perpetuo,  quorum  verborum  vi  quarfnum  cft, 
au  omnis  præicriptio  t.un  viginti  quim  30.  anno- 
mm  fiublatu  videretur,  fi  quando  lege  sue  ftatutoex- 
prcfliun  cflcc  aitioiiem  perpetu b  durare,  quoiBald. 
negatntl.  r.  D.  foluï.  mat,  S.edhac  Je  re  dtiTtiii  cx- 
tatcraitaiioTiraqucll,  inrçcr=ct,  conuenf,  $,  1,  gldfi 
nuitifr.  S.  &  icq.  Sed  fenferint  il(i  quidlibet,  de 
fioc  rci'ru  (.jcripicuutn  efliiie  t^Crtraatia Si  bngit 
fima-  cutuis  derogati.  Sed  fjpcrdit  qtuermdumj^ 
jta  eïtenk  fakem  cloieuih  annorum  curriculo  rer- 
jtunetitr  ,  quod  vulgo  putant ,  quo  J  Boer,  allegar 
d-dccif-ip,  iiumer,  Se  nos  ibp.  dificfti.iniqçflriic. 
j.71·  vccbüi  <ms.  Ego  id  qmne  impeiferi- 

ptshile  pu to,  quoJ  noftrac  quadragenaria?  non  ce- 
<iir  :  de  quo  Aymo,  Ctauecolaci  lib.  de  cemporc  par- 
«4,q.  iu  Balb,  f.  parte  r,  parris  q.  7.  Ber  me  h,  in  le- 
„\icoverb.  praifcripua  tnllirur,  Tiraq,  vbi  Tup.  num. 
1;.  &nos  art,  jj, 

ίι[  Mon  OESt  A  ïi  t  LOKGYE  TENVE,] 

Id  cfl  JongüEma  pfttfetiprionc Se  lapin  rri- 
gicci  auç  quadraginta  annorum  ,  cabbus  enim  de- 


rognr.  Hic  igitur  cpwiqcrndp  .refiftjt  pricfcripdo- 
ni  ,  êe  principjis  ,  6z  rem  iinpræÎçtipcibiicnj,  red¬ 
dit. 

h  [Pov  E-YIV  qj'i  ï.  MD  r  V  Sx 
S<!  A v  A  fit.’ 

is  tip'i'mtntti  prafitiphi  ά  ta.  tuf  rit  i^tivrinis, 

Hac  csctptïo  Confirmât  regulam  vmuerfdtrrii 
qinc  bahrr  p πτίπί  ρ-ιϊ,ο  Lier  ilir u:,i  rias  A:  coUdueîudi- 
liarins  currere  ûuü  nitidi  eaduerfiisignocasiECi,  ξ<  ad- 
11  er  ibi  abfentes,  de  quo  nosfiip.  ar  rieni.  ±16,  verL 
murr;  rom,  ic  campus,  apud  TuaquelL  in  retted.  5', 
i5·  4·  Humer.  4*'  à  quit  fpcctalt  c  un  bd  cretio¬ 

ne  vt  «iftiino  piatum  relidolLim  !  qtuc  re  flamen- 
ris  reliti  q  lu  tçdcJa  r ,  bit  cal  us  <■?(  ce  oms  '  eft .  Régi  iVa- 
rc  verto  tfl,  ittfc  cioili  momni  K^bimeittann  d'ifpo- 
fitsorse  *  flètfiîtpuî  cuiquamignoranncurr,rrT:[deK- 
dufionem  rtltâi  l,j.  j,  fl  quis  Jiatwdi.  D.  de  ikrii- 
3tb.  1,  il  h*tedïras.  C  de  fkrulik  Se  ibi  BarroL  Ck: 
Ba)d,Lfi  Endrem,  D.  de  cond.  &  démunit.  BartoL 
1.  vltim,  ^  fin  autem  dubïtii.  glnfi  verbo  drbuam, 
C.  de  iur.  delib.  An  char,  c,  n  os  qui  tlcmexc'ra.  detc- 
itnmer  c.  Idem  co  n  f.  19.  nom inatmn le  legaris  An- 
char.  ton  fil.  170,  Bal  J,  conill.  204-  volum,  4^  De¬ 
cius  confiL  JÎ7,  Alcxünd.  conC  iè.  volum.  5.  iirdp. 
l^ripeâis. 

1  [pREVYl  DE  sa  SÇAVAMCîr.] 

Currit  igitur  prfffcripiiü  fdttiti  reJ ictum  etkm 
ante  accepc^tioncm  ,  4c  quo  qrddaifi  dubirarunu 
Sed  Aneluu*.  confirmatreg.  Line  podèiflonc.  derçg- 
iur.  intf,  SoeitL  couda,  vcdum.j.  ad.fiju.  Dcçtusb. 
coud  if4-  PauL  Parjfienf.  confi  92.  vojjLpp.j.  Sacin. 
Iunior,  coud  14 p  mimer.  71.  Maiianuî condtit.  Iib. 
r.  S<d  probanda  efl  [ cientia  cxcipienri  urr  ca  ./quia 
illain  alieno  iaûunoq  ptiiqtnrrur,  quod  Akx.  tii- 
fius  perfequirur,  d.  confi  1 1  s,  Sed  .probari unis  Iô* 
comtctduru  efl  pratfumptio ,  fl  Içgaratiaj  teflamen- 
10  condendo  a  fuir,  fi  viemus.,  fi.fimilrarjis ,  Ci  necef- 
fitius  »  fi  confiliorum  deftmtflî  pirticep^  de  qui-  Air- 
chat,  aSlrgat  in  eam  rem  cemfi  370.  Bçeùd.  drciucj- 
ne.  tpBald.  conf.io4.voL4,  vbi  fpedficam  fciciiiiam 
exiglt  idpeCti  s  Se  cognitis  y er bis  teftamenti .  Sedid 
inihtnoit  vfqüeqnaquc  probatur,  Se  fi  ad  exdtifio- 
nem  ituii  idexigum* 

k  S'.en  pyirçnuJNi.] 

ïuramemitm  kqcputgaçiojris  cfl  de  Γίίίςηάι ,  qtt* 
Vt  plurimujm  dacrautento  probatur, 

1  [Et  li  HjiHstir  t  ACCT,] 

Et  fie  probuta  ignora nriatqu a  alioqui  pr^fumitur, 

Se  Rreiuiam  dicencirncumbit  probatio. 

01  [S  A  y  F  L.ÏS  RAISONS.] 

HocÎadloenim  tcHitur  dumtaxat  exceptio  prae- 
ÎCtipnonii,  qu-ic  agenti  obflabar  ,  ή  dempta  fiüqit 
Îunt  perrrfi pariai,  omnes  dilutoria'  οΐίίρη,  A:  qtue 
ex  fiififtaiicia  rtftamënci ,  foleiunitads ,  juv  bitulidf- 
Tate  reîuflc  opp  üni  paifunt. 


izp5  Des  Appropriantes.  Art.C  O  L  X  X 1 1 1 J  iiÿç 


Arïi  c. 
cclxxxviii. 
N  o  v  AE 
C  o  N  s. 


Article  CCLXXîIII. 


r  c  T  i  ο  N  de  crimeb  cft  efleintc c  par  cinq  ans,d  prouuant  1  accuCfonb0n 
'  nom  ^  c  (i  l’accufateur  ne  vouloir 1  prouuer  le  faid  de  certain. 

C  tio  ex  debito, b  moritur c  quinquennio  vertente*  probando  exiftimatioms  intm 


i. tatem ,  c  mfifiaccufator1  contenderet  liquido  crimen  probare . 


t  Cognitiones  ordinari Λ  exolevere, 

i  publicorum  criminum  prof equutiones. 

5  Civiles  profeqttutiones  ordinari*. 

4.  Publicorum  indiciorum  ordo  çrfolemntd. 

j  Sine  accufdtore  neminem  damnatum  olim. 

6  Quaihones  extraordinaria  tam  olim  recepta  pro  ordi¬ 

nariis. 

7  Qvaftiones  gentibus  exteris  yfisrpat*  contempto  ordint 

indiciorum. 

Infiriptio  m  privatis  quoque  ivdiciis  'fttdtd  ohm.ibid. 
Eadem  nunc  abolita. 

S  Eadem  revocanda  in  ‘yjum:  nift  quis  fuam  imuriam per- 
fequatur. 

j  Ordinaria  hodie  iudicia  funt  omnia. 
jo  P cenales  & perfcquvtoriaqudfnt. 

Λ  quibus  exerceantur,  tbid. 

Π  Publica  cur  dicantur. 

Ii  Privato  crimine  damnati  infames  non  funt  ivre. 

Mala  dtferimina  publicorum  CT privatorum,  tbid. 

13  Improbata  hac  de  re  Canonijlarumfententia· 

1 4  Pœnalei  profequutiones  à pnuatis  non  exercentur. 

iq  Jnquifitio  generalis  de"\ita  cuiufquam  non  e  fi  pro¬ 
banda.  .  . 

I c,  Judicium  civile  CX  criminale  diverfo  modo  accipitur 
nofris  quam  olim  ture. 

17  Si  indices  diuerft  fint  criminalium  CT  civilium  ad  quem 
JpeBct  cognitio  crc. 

Proceffv  ordinarie  conficiito,  cuius  deinceps  erit  cognitio 
criminalis ,  an  civilis,  ibid. 

15  w' fppellatic  a  criminali  nidice  ad  quem  devolvatur  lite 

civiliter  conftituta. 

t  Antequam  huius  articuli  materiam  ingredimur, 
pauca  quxdam  praefari  ncceflc  cftde  ordinandis  cri¬ 
minalibus  iudiciis ,  &  qui  mos  antiquorum  fuerit: 
Romanos  dico  quo  demum  antiquato,  vt  deinde  in¬ 
fricui  ,  &  ordinari  gentibus  exteris  talis  iudicia  ccepc- 

rinc.qux  cui  agendi  forma  fucceflerit  foro,quid  in  his 

illifve  melius, &:  conuenientius  fiat, quod  eo  magis  fa¬ 
ciendum  putamus, quod  homines  adolcfcente$,&  nu¬ 
per  à  Iuftiniano  manumiifi,  cùm  c  fcholx  vmbraculis 
in  puluerem  defeendere,  ante  penè  fenuere  quam  ve- 
1  teris,  &  noui  moris  diferimen  &  fines  intclligat.  Fuê- 


A  ciaappellaucre:  Quarum  vfu  &  vtilitate  percepta ipfi 
quoque  veteres  priores  illas  fponte  exolefeere  plifi 
lunt.  Nam  illæ  formulç  &  folemnitates  de  accufacorc 

conftituendo,infcriptio,  inter  reos  receptio,  interro¬ 
gatio  legibus, &:  quç  articul.no.fupramemorauimus 

multa  perplexa  &  rerum  inania  habuerunt, certe  pro’ 
lixiifima.  Poftulario  reorum  proprie, illis folemnrbus 
accufatio  dicebatur,  &  propria  publicorum  iudicio- 
rum  intentio,  de  qua  tituli  noti  in iure.  Sed  ea  prope- 4 
modum  exoleuerant,ipforum  iam  tum  iuriiconfulro- 
rum,Vlpiani  &  Pauli  temporibus  1. hodie. D.depœn. 
l.ordo.D.de  public,  iudic.  l.i.§.fcnatufconfultum.D. 
ad  T urpil.  Ergo  magnæ  illæ ,  &  finuofæ  difficultates 
de  accufatore  deligendo  explofx  (vnde  illae  oratorum 
B  diuinationes)  &  abolirx,  quo  in  genere  extatillaCi- 
ceronisin  Vcrré:  de  quibus  1.  fi  cui.  D.  de  accuf  Mor¬ 
tuo  vero  accufatore  nomen  rei  eximere  nobis  inaudi¬ 
tum,  quin  cx  eadem  inflantia  &  peragipoflit,  contra 
1.  libellorum.  §·  fiaccufator.  D.deaocufat.l.accnfato- 
re.  D.de  public,  iudic.  Sed  nec  receptas  accufationura 
abolitiones,  quo  quidem  fenfuin  iure  vfurpantur/ub‘ 
titulis  de  abolitionibus. Nec  accufator  cuitodiam init 
cum  reo, contrai.  vltim.C.de  accufat.Neccautioprz- 
flatur  de  implenda  accufatione ,  autperfeuerandovf 
que  ad  finem  1.  fi  cui  &  1.  qui  crimen.  C.  quiaccufar. 
polf  &  d.l.  fi  cui.  Et  tamen  folemne  illis  fuir,  fineac- 
cufatore  neminem  condemnari  1.  referiptio.  §.fi  quis 
~  accufatorem.D.ad  munitip.  quamquam  aliquando  & 
certis  cafibus  fieret, quos  glo.  colligit  l.z-§.  vnde  qui¬ 


ri.  D.de  adul.glo.C.i.ext  vtEccle/lbenef.&aliaquz- 

dam  qux  ab  ftudiofis  cdllcfta  fune  ex  antiquitate ,  & 
ab  quibufdqm eruditis  plura  quxdam  oflentata,quam  . 
pra-ftita de  eo  genere-,  &  fi  illud  vulgatum  fine  accu*  j 
latore  &c.  Duarcnus  ciuis  nofter  non  probat, quod  & 
fi  fortade  perpetuum  non  fuit, frequentius  tamén  fM  ! 

fine  accufatore  neminem  damnari.  Sed  pofleriusgb  *  j 

centibus  maleficiis  &  inuerecundis  feculis, repertum  J 

damnato  priore  aceufationum  more,  extraordmeift  I 
de  criminibus  quxri,nec  flagrantia  crimina, tam  lenta^ 
remedia  ferre  poterant,  quod  d.l.hodie,oftendit.  Ita¬ 
que  crebrç  à  fenatu,crebrae  6c  magiftratibus  qu*‘  '°' 
nes  extraordinem  decrete, partim  denunciantibui i  c-  j 

. . . . — D _  latoribus  partim  cura  ofticij,  &  in  prouinciis  prxh  ^  j 

re  prifeo  Romano  iure  dux  perfequendi criminis  ra-  D  bus  ex  officio  inquirentibus,  quorum  in  man  ^  J 

tiones, illa  quidem  longe  antiquior, quam  ordinariam  prxeipuum  fuit  fceleratos  conquirere  -c0”&  J 

dicebant,  Ôc  publicam.  Publica  iudicia ,  ait  Iuflinia-  de  off.prxf.l.4.§.mandatis.D.ad  1.  Iui. pecu  ,^£  »| 

nus ,  neque  per  a&iones  ordinantur ,  neque  omnino  tet  autn.  demandat,  princip.  Interdum  re  ■ 

quidquam  fimile  habent  cum  exteris  iudiciis,  magna-  officio, eircnarchis,ftationanis,  curiohs · ·  1 

que  diuer litas  eorum  eft,  &  inilituendo,  &  in  exercé-  cuft.reor.  hi.  C.  de  curiofi  I1b.12.0cnt.  j  j 

do-,  fed  neque  ciuilia  quidem,  &  de  re  pecuniaria, fine  Quare  quod  in  conftituendis  nidicus  o  ^ 

folemnibus  fuis  olim  fuere  quod  1.  vlt.C.  dejnterd.  poterant,  hoc  idem  macfllratusinor  i*  ■ 

indicat,  & §. vltim. inft. eod._&l.ant?p.  D.  denegor.  dinem quaeftiombus  efficiebat, ipreto  teronjCff.  1 

3  geft.  Quorum  tam  anxia folemnia  fuere,  vt  mirum  fic  in  ciuilibus  quoque  iudiciis  poltenus  ^  ^  j 

fub  illis  fegibus  vllum  omnino  fontem  criminis  dam·  pit.§.  vit.  inft.  de  interd.  1.  incerti.  L.  oererantnonvl·  j 

nari  potuilfe ,  aut  quemquam  ad  fuum  aliquando  ta-  antep.  Et  certè  res  fpe&antibus  non  po  ^ 

hbus  perueniffie.  Pofterius  faftiditis  ambagibus  tali-  deri  veteris  ordinis  formulx  iupen  l  j 

bus  repertx  quas  extraordinem  cognitiones,  &iudi-  ces ,  vt  nimium  quomodo  qui  ^  loquitor· 


nç7  Des  Appropriances,  Art.C  C  L  X  X 1 1 1 L  1298 


7  loquirur,  d.L  antep,  fupcruatüs·.  Quarriobrem  eü- 
tfiordiuariarum  per  fequutionum  lâtio'  &  inftitutum 
valde  genti  bus  exccïis  extra  Rom.  t mperium  eft  pro¬ 
batum,  ferdquc  receptum  v  bique  extra  ordinem  de 
ciitpiuc  inquirere,  cujus  inftitutum  fumitui  sb  ea 
qimm  voyant  iiiquifitiont:  indudriimque ,  vt  rampu- 
bSJvis  quam  in  priuatts  ddÜliS  cadem  periequurio- 
nuisi  ratio  fçruarçtnr.  N.im  in pri naris  quoque  tece- 
pmm  oflcndiu  I.vL  D-  de  priuat·  ddi£t.  &  1,  vl.  D.de 
ïiirt-  &  ii qui  miutiaru  D,  de  iniur.l.  diuu.ç.  D-de  cri- 
min.  expU.  hiredL,  damnans  ordiniuiorumfoleinni' 
bus,  mû  quüd  inferiprionis  ncceilitaîtm  ab  ordina¬ 
rii  s  in  ïÉtairn  quoqucvt  nircciüiriamdc  vtslem  tradui¬ 
re.  d,  L  vtoD^de  hirrivt  liccmia  accuÉandi  comprime¬ 
retur  ûmiHtudioe  periculi  Λ  niû  quis  fuam  fuo  fumvc 
iniunam  p  cric  que  ce  cor  „  quiipiamÉctiprin  &  ti  fore 
exolcuitvfu,  quod  de  i  talis  quoqu  e  tribunal  ibus  roe- 
moral  Angrinmalèf.  me  aurhore  ramen  hocfcculo, 

&  neccflaria,  dercuocanda ,  eùm  quis  feic  delator  in¬ 
trudi  r  fponte*  nec  fiiamfuorumvcininriam  prricqns- 
turfolo  odio  perfhni  delationem  proftdIus,dtim  ob- 
ccnru  legum }  &  iuris,  irai,  fie  vlriorüobibquitur ,  aist 
hoino  aliquis  nihiUquinihilhabct,  quod  in  offenfuï- 
S  ne  deperdat  [vc Cieeraloquirar)  oheri  operem  nié-  C 
ftst  j  ad  ali  enam  fünnm ,  &  dignitat cm  dlpcrgerta  ,nn 
infirma,  âne  periculo,,  quo  fine  Régis  qui  mme  régnât 
Ordiciaciones  clancularium  iniHgatorero  edi  pnd- 
piLiniabPfocuocoribu?  fiilbi.  Recepta  igiturRac for¬ 
ma  extrarirdinarianTOi  cogniti  otium  abrogata  ordi¬ 
nalia  illa  verus  eit  Sed  rario  appellationis  paululum 
eft  immutata,  quia  nos  quoque  extraordinarias  ap- 
pdlamusCtigmrioAtSi  non  rcipcChi  verrrum  ordina¬ 
riarum,  quas  ester»  g«JP«  nunquam  vfurparünt,fed 
refpechiduiiium  iudkfoi'umj  quie  per  atfdonts·  & 
pnicripeas  regulas  texuntur  3  quod  nos  Art.  no- 
cauimus ,  £c  are.  iqi.  ciim  ii  verum  amamus  ,  &  rem  ^ 
ipfaitt  fjJir&amus  ea  qui·  hodie  extraordinaria  appel¬ 
lamus  Έ  non  nri  mis  ordinimiint  quam  quacumque 
alia  di  eiuiiia  ipfuT  vt  qui  Conflant  ccTtiflimis  rrgnhs 
9  &  formis  ab  exordio  vfqnead  finem  Ordinationibus 
Regum  defcnbi  St  deil gnari  ,  quod  tam  ohm  Angel, 
aduermrarlib.  de  nialene,  verb,  hic  eil  quidam,  in- 
quihtio  veri!  quetro  an  inqaiLirush  ex  Barcqi.  L  fi  ma- 
rirusi  S-ied  ii  extraneus. D. de  adule,  &  Canon. in rub* 
cx  r,  de  i  ud.  Sed  cuiri  i  mabûc omnibus  fere  d  ue 
a£rione&  oriantur,  alicm  profeouuroria.qua  quis  rem 
fu  am  pcrifcqu  i  tur ,  altera  poenali  s  q  ax  piibUtam  pm-  T 
mtm  ,  ayt  exemplum ,  aut  mulctum  in  tendit:  Dmiia 
etiam  dc  feparata  earum  pcrfequuiio  cft ,  nec  aut  pce- 
lîalis  i  priurtro  homine ,  aut pçrÎcquuioriaiei  ab  oib- 
cio  imcmaii  poffir.  Officium  voco  publia  procuta- 
torem  quem  f sibilent  appellamus ,  poenales  voco  eas 
quas Iüftiniàïini  defenhit-  §.  pcenales  infide afitio, 
go  ni (Î  quod ,  nulla  verètabsipnuiitis  moribus  quidem 

ttoftris  intenditur  3  tastietfi  pet  cxcraordinarLis  cogni- 
tiones,  &pccnales,  &c  rei  perfequuroriæ  deduci  to~ 
Icant,  qimddlim  non  fiebat ,  vnde  illa,  nata  dubitatio, 
quando  cunhsadtio  criminali præiu dicer ,  &  l^hpri" 
fes.  C,  ad  3.  Flau.de  plagiar.  Sed  cüm  hodit·  nemo  vnus  F 
jjatn.dems&:  perfequuroiriani  poffit  intendere,  fruttn 
quxritur,  an  alteri  per  alter um. prariudicium  h'atinfii- 
cutaaitsonc,  cùm  conflet  non  fieri  vulgatis  tegulis, 
dc  quo  tum  probabiliter  dubitabatur ,  diitn  vtraquî 
vni  competebat.  Ham  c  tiara  ci  nili  indicio  pomft 
ailorintereile  ex  maleficio  coniequi ,  onufli  extraor¬ 
dinaria  via.  1.  ptæret-  i .  i-  D.  dc  nfiur.  l.pntor.  D.  vi 
bono,  rapt- 1.  vh.D.de  priuat.delivi.l,  dm,us.D.decri- 

min.  expil-  luercd,  1,1.0  de  ping.  L  defide.  C.  de  ftlf, 
îgucuslatèJ.mcogniïiünCiiuam.^.  adSylL  Sed  Ci  fc- 
uÆrftntt.  m  ÇMpifi f- 


ceric,  inurilis  quiflio  eft  T  ancrrininali  pr^in dicatum 
iit,  CortilaEeutm  non  prpeiudicaium  punsJi  afituro 
procuratori  fi(cihoec  publico  per  piinarum  hominem 
prixiudicari  po.tuit*  Sic  nec  publicorum  indic  iorum, 

&:  priLiatorum  in  delidln  quidem  vllum  itobis  iu- 
pete  Ll  di  1er im  en ,  vmts  eni  m  or do  eadmi  r ;st  to  proie- 
quutioniSi  PublicaiUi  vocabam  quia pri foi.  tempo¬ 
ribus  dcillis  populi  trac  cognitio  j  quodPompyiuus 
ait.  l.i.  D.de  rtg,  iurisj  VC  qua:  ad  renip.  maxime fpe- 
dhitent.  FtquiaJegibui  illis  publici  &  popularis  i luc 
de  talibns  prûfêqnüttoi  I.  D-de  publdud.  iiiit.  eod. 
rit.  quo  loco  nominarim  iTuilioiano  enumerantur. 
Sunrvcio duodecim j;  aut  vnum  amplius ,  quibus  po- n 
fterio  tes  bterefis  crimen  adieccre  L  Manfchi os.  Co¬ 
de  hir  eu  Sc  aliquando  etiam  pnuaricationisi  L  :3.  de 
ptKuan.  D.  addidit 7k  alii  ilald.  iu  rub.  C  qm  accuf* 
p  o  [U  A  ngeL  in  imlefic.verb .  ad  q  uercl  am.  His  d  aro  ~ 
nrtii  Infames  fiebant.  L  in  infimciil·  D-  dcpuK  iud. 
Priuato  criLniuc  damnatus,  id  dl,  extra  ritulos  earum 
legum  nemo,  ni(icùma£tiones  ciudes ex hifdcm fa¬ 
llis  defcendrnres  ÎLifarnabantïVt  Ruri  aut  injuriarum, 
doli,  qui  eriani  ciuilifer  intentati  infdrnantd.i.  D,dt 
his  qui  not.  inf-  Quare  mihi  fipèiita  ieilutiaEiii  &c  -11 
mirari  vehementer  mbic,  veteris  illius  itirirprsidcn- 
rise  mentem,  quid  in  publico  indicio  damnati  om¬ 
nes  infa mes  fierent ,  priuaroiudicioncmo ,  cùm  ra- 
rtont  de  indicio  quique  luis  ponderibus  librantibus 
conftet,  mulraotiuam  improbiora  dc  atrociota  pu¬ 
blicis  ,  &  certi  inter  publica  adfetibi  opdrtocmt. 
Nam  cur  legis  loin  dc  vi  priuau  crimen  publicum 
eft,  quod  an  priiiatum  A; Ime  armis  committitur? 

Cur  legis  Ftauii  de  plagiariis,  qui  de  alieno  feni» 
ftatrot?  Cut  legis  Cornelii  dc  vitiato  inftr umento, 
dc  omnes  iquè  intamann  Cur  legs  luhar  repetun-  ij 
da rutn  crimen  publicum  cR  ,  concuiionis  erimen 
multo  gr  au  illi  nui  m  in  prinaris  cft ,  nec  infamat  dam- 
itamm  , quod  glof,  ait,  d.  I.  bfamem,&  It.D,  de  con¬ 
çu  ΙΓ, A tf[ue hic  folus  titulus  perfequutionii ad eft, ver¬ 
bo rutu  ionus  rotam  triti inuerrit,  eoncuLfioniscriuii- 
nr  intentaro  iU^faeit  exi  [limatio,  muta  tiiuluni  exeo- 
dem,  &  vciico  fadlo,  &  admilfo, repetundarum fiicics 
infimabit  !:  Cur  ita  féi ,  &  ferio  agenubus  ranct  ciV 
mutaris  nominibus  oculis  mfperftlÎc  pnluerem,vtre$ 
eadnn  alio,  atque  alia  videretur,  v eluti  illa  fui  lia  hofipi- 
ris  Philopcwnenis ,  ciin  eadem  diucrfis  condimentis 
pnbctetur?  Cur  pLigtj  crimen  publicum  efti  nlse- 
mim  feruum  occuinScj  eoixapsilc  non  cft,  ehm  fetui 
corrupti  agitiir ,  Cur  lex  Cornei  i  a  publico  indicio  in¬ 
famat,  &  ïaSû  teüc  rur  qui  eandem  rem  duobus  vendi¬ 
dit,  fi  iu  ftt  llionaius ,  poftulcs  priuaio  crimine  nemo 
infiimaretur.  t  i.  D.dectim.  ftdl.  J.j.  D.de  pub.ind. 
Cur  etiam  in  pri naris  i£bio  Funi  inhunat  etiam  ciuilis, 
condidriofurnuacx  ecdcmhdto  non  infamat.  Cur 
publicatum  judiciorum  prriequummes  cuiuftibcic 
depopulo  fune, priuatorum quamlibet  arrorium  non 
finit,  ird  eorum  unitum  qui  fuam  ,  vel  fu  o  ruro  i  mu¬ 
riam  pcrfequu  ntur.  b  vltiiti.  D  .de  friuat.dclidh  Et  ve- 
ruro  hceat  confiteri  ,vmiha .in  vercrum  ,  ίί  iltms  reip- 
iu Rituels  aüiloritâs  veruifaris  defendit,  curti  rario  de¬ 
fit,  &  vero  etiam  iudiri  le  m  defuiffc  interdum  videa¬ 
tur.  Nam  Canoniftarum  fcnft  non  magis  recipimus,  14. 
qui  hodie  omnia  de  dclidris  ludicia  publica  efic  pu¬ 
tam  ratione  vfi, quia  omnis  [ementia  ex  caufa  malefi¬ 
ci  J  lara  in  firme  q  de  quo  I».  Fab,  f,vl.  in  ft.de  μα-n.reiti. 
licig,  B.ild.  in  rub.  Cod.  qui  accuf.poC  Neque  emm 
ideo  publica  dicuntur,  q  uiam  famem ,  fcJ,  ideo  infa¬ 
mam  quia  publica  faut.  Et  ttâc  h;ilcLaii  publics  elle, 
n6  genere  puri®  fcd  caufa admilH .quomodo  quidam 
dc  patribus  dixit,  martyres  non  facit  pcena^  fid  cauiâ. 


ï25>9  Des  Appropriances.  Art.C  CLXXIIH  ^Co 

Publica  vcrb  no  alia  caufa  feCit,quàm  populi  Roma-  A  cognitionis  caufa.  Reo  certù  interrogato  &  a  j 
ni ,  &  roeantium  audontas ,  quorum  legibus  cùm  in  exceptionem  rei  proprietate  de  qua  litigaJ??a 

- -«j-  «-»r  conitituto  îudicio ,  ciuilis  cognitionif i  J  :  W4 


non  teneamur  ratione  ifta,  non  præiudiciis  regenda 
funt,  &  inter  publica  habenda  quae  rempublicam  ve¬ 
xant  fado  aut  exemplo.  Non  moueri  nos  oportet  eo, 
quod  Pompeius  lege  de  parricidiis  ftatuerit,  aut  Fla- 
jj  uius  de  plagio,  aut  Iulius  legibus  Iuliis.  Sed  vt  redea- 
'  mus vnde digreilà eft  oratio, femel eft  ftatuendum  pu- 
blicæ  poenæ  exadionem  in  pi'iuati  cuiuiquamiure  nô 
elfe,  quod  Bald.  d.  rub.  in  ftatutariis  omnibus  deli- 
dorum  perfequutionibus  indicandum  putat,  etiam 


ter 

eft.  d.  1.  defundo, 
miftinn  calumniose  lupprêfta  qualitate 


;  iuppreiïa  qualitate  in  Λΐ 
tranfit,  veluti  fores  effregilfe,  bona  exportai 
de  genere  malorum  eft,  &  inquifitio  ex  tali  libelf^^ 
mittitur.  Sed  quid?  Adde  apparitoris iddfcfeftS 
aut  indicis  iuifum ,  qui  manu  militari  ex  iure  &  ^ 
ad  reftituendam  rem  cogendum  decreuit,  cri?^ 
caufa  ex  toro  excidet,  id  fuppreififlè  in  libelln  T15 

«fil Π>  ΐΛ,Αη,ιη  „««  ΙΑ _  0b«' 


interfit,  nec  indicio  inrerefle  ,  nec  quidquam  petere 
poftunt ,  fed  alteri ,  ideft,  officio  fubfcriptorcs  funtj 


fi  denunciatotes  admittimus.Sed  nifi  eorum  priuatim  ^  pfilfe  eft  iudici.  Ideôque  non  idonea  Caufa /enn*' 

.· - π.  — nfi-miirlnn-Kn  npfwc  dæ  cognitionis,  quæ  ab  eo  coepit  vnde  non  debuit  & 

inter  iudicantium  concertationes  facile  eft  ambi  ' 
nemfadi  adumbrare  prærextu  ignorantié, Cuiusf^ 
di  multominus  admittenda  exeeutio  eft,  cùm  ille/' 
pi talium  cognitor  litem  ciuilirer ,  &  ordinarie  £ 
conftituit ,  &  iudicat ,  nec  extraordinariam  redinte 
grat.  Quin  &  fi  alij  ciuilium ,  alij  capitalium  appella, 
donum  iudices  dicantur,  earum  litium  quç  ordinarie 
erunt  conftituta:  appellationes  ad  ciuiles  iudicesper- 
tinebunt  exprella  decif.  Rotæ  x.in  antiquis.Hscviam 
præftruent  ad  ea  qua:  fequuntur. 


pœnæ  tamen  delationum  fubduntur ,  titulo  de  dela¬ 
toribus.  G  &1.2. §. diuus.  D.deiur.fif.  Idque certo, 
iG  &defignato  in  lpecie  crimine.  Nam  devitacuiuf- 
quam  generaliter  inquiri  ·,  quod  hæc  fecula  interdum 
innouarunt,  cuiquam  non  permilfum ,  alioqui  nemo 
innocens  futurus  fit ,  fi  vagari  in  aliena  exiftimatione 
liceat,  l.pnetor.  D.  de  iniur.  Quo  magis  decet  eos  qui 
publicè  reipub.  procurant  videre,  neperfonam  cui¬ 
quam  luam  cernere  accommodent  ad  negotium  alte¬ 
ri  faceflendum,  praefertim  fi  dignitate  praeditus, &  in-  C 
tegra:  exiftimationis  eft  :  qua  in  re  religiose  maiores 
noftri  funt  verfiti,  cùm  aliter  cuiquam  officio,  in  cau- 
fam  citra  periculum  delationis  defeédere  non  liceret, 
quam  fi  iudex  exploratis  ante  probationibus  dccre- 
uilÎet  qu’ils  appeloymt  proce'jfdecreteT^  Et forcaire cum 
morem  reuocari  expedirer. 

Finiero  fi  hoc  addidero,  inutiles,  &  vfu  recepto  fal- 
fas  pofterioris  iurifprudcntiæ  deferiptiones ,  cùmiu- 
dicium  criminale  diffiniunt ,  in  quo  poena  applicatur 
fifco.ciuile  cùm  parti,  de  quo  Bart.  1. 1.  D.de  icp.  viol. 
iS  Canonift.  in  rub.  de  iudic.  Nec  enim  vlla  poena  eft 
quam  pars  perfequatur:  dc  recepto  vfu  criminalia  non  D  8 
tantum  à  materia,  &  fubiedo.ied  ab  titulo,  &  genere 
profequutionis  metimur:  Eamque  folum  criminalem 
caufam  dicimus,  cuius  extraordinarie  fit  conftituta 
profequutio,  ciuilémque  ordinarie,  &per  adiones 
ciuiles.  Ita  vt  partita  in  plurcs  iudices  potcftate,  is  qui 
de  criminalibus  iudicat,  femper  extraordinariae  iua: 
cognitionis  initia  taxat  ab  inquifirione  inchoando, al¬ 
ter  ciuiliter  tantum,  &  per  inftirutas  adiones*  &  fi  in¬ 
terdum  accidit,  vt  criminalis  in  ciuilcm  demigret,  & 
è  contra  ciuilis  in  criminalem ,  vt  1.  quod  cuitandi.  C. 
decond.  ob.turp.  cauf  Quanquam  non  iure  nec  or-  E 
dine  fadum ,  quod  traduda  de  criminali  ad  ciuilem 
cognitione,  nuper  iudicium  eft  criminalibus  attribu¬ 
tum  ,  quos  oportebat  lite  ciuilirer  conftituta  defun- 
dos,  ad  eos  remittere  cognitionem ,  quorum  ea  de  re 
pecuniaria  cognitio  eft  1.  defundo.  D.depub.iud.  & 
l.i.  D.  de  abig.  1.  feruus.  D.  de  ad.  &  oblig.  Nam  fi- 
cuti  ad  criminis  defenfioné  devi ,  aut  furto  nihil  pro¬ 
fuerit  dominium  rei  in  exceptionem  deduxille ,  fi  ni¬ 
hil  de  eo  probatum  eftl.  plagij.  i.  C.  ad  legem  Iui.  de 
plagiar.  ita  ad  fuppilandam  &  praeoccupandam  alie¬ 
nam  iurifdidionem  v^alere  non  debet  crimen  confi- 
dum ,  cùm  perfcquutoria  rei  adio  ciuilis  de  ea  re  ex-  E 
taret.  Fidum  autem  crimen  apparet,  aut  alieni  nomi¬ 
nis  fadum,  nec  tali  cognitione  dignum ,  cùm  ille  ipfè 
capitalium  cognitor,fuo  etiam  iudicio  litem  ordinariè 
conftituendam  iudicauit ,  quo  fado  eadémque  opera 
iudicium fibiabdicauit.  d.l.  defundo,  l.folenr.  D.de 
cuft.  reor.  l.ad  officium.  §.  officium.  D.  de  re  milit.  1. 
Praefes.C.  de  plagiar.  l.i.  D.de  abig.  Necidoneade 
caufa  contradicitur,  quia  caufa  ab  inquifirione  coepe¬ 
rit  ,  quod  ex  libello  fieri  folet  ad  folùm  agentis  expo- 
ftulationem,  &  plerumque  maligne,  δζ  detorquenda: 


a  [Action  de  cri  me.] 

<yfccujAtionu  (χ  aclionis  differentia, etfipro  eiim 
aptantur. 

obligatio  naturalis  non  contrahitur  ex  deli flotte. 

Obligationes  ex  dehtto  tolluntur  hac praferiftme. 

I \ei  pcrfcquutorite  an  tollantur. 

ιΛη fiatuto  cistilis ,  ζχ  criminalis ftmul  toUuntur,  φ 
nu.-/. 

Si  ciuilii  citra  delifli  caufam  intenditur. 

Inquiri  de  maleficiis  praf criptis  non  debet. 

Canomfixp  neferiptiones  criminales  excludunt  ornei. 

Adio  ciuilis  cft,&  perfcquutoria  rei, quit  partile- 1 
fx  competit ,  accufatio  quse  procuratori  publici,  ta- 
metfi  non  habet  antiqua  folemnia ,  &  fi  interdii  adio 
pro  accufatione  ponitur ,  vt  l.i.  D.  de  Ciimin.  ftel.  & 
titulo  quando  adio  ciuilis  criminali  præiudicet,ideft, 
quando  adio  priuati  publicae  accufationi,  vndeper-1 
duellionis  adionem  Cicero  dixit,  &  notat.  Duar.lib. 
I.  &  alij.  1. qui  accufare.C.  quiaccuf.pofïunt&ècon* 
trahoc  ipfotex.  vrrumque  confundit.  Nam  initio 
adioné  dixit  &  in  medio  Sc  f\nel’dccuféer*ccufmr. 
late  Iaf.§.  poenales,  num.40.  inft.de  ad.  Cùm  ergo  ex 
quoque  crimine  duæ  perfcquutiones  nafeantur  ex  fa¬ 
do  induda  obligatione.  1.  adionis,  &1.  obligamur. 
D.de  adio.&  oblig.l.cx  maleficiis  eod.tir.pcenalisfci' 
licet  fifco,&  ea  quam  lex  generat  ex  fado,vt  Iurifcon* 
fultus  loquitur. d.l.  adionum, ideft,  propter  id  quod 
quifquam  fecit:  iufta  hic  dubitatio  eft, qua:  fit  ea  quam 
hic  Côfuetudo  tollere  voluit,  an  ciuilis  an  pcenali$,an 
vtraque.  Difieritur  in  fcholis ,  an  ex  delido  obligatio  2 
naturalis  aliqua  gignatur  id  eft ,  an  aliquis  contentus 
infit  in  delinquente  ad  fubeundam  poena,  quod  vulgO 
putant  ex  audoritate  glofl.i.  $.ad  beftias  verb.hono- 
rari,&§.quia  vero,  ver b. amatores  periculi  auth.de no 
alienand.  aut  permut.  reb.  Ecclef  &quosImol.a- 

legat.  cap.  vltim.  ext.de  praefeript.  Bartol.  &  alij. 

hoc  iure.  D.de  iuft.  &c  iure  &  1.  cùm  quis.  C.de  tur. 
fac.  ignor.  Angel.Li.C·  de  iud.  Bar.&nJij. 
rat.  hab.  Hæc  Wntiaperquàm  ridicula  eft, «·  * 
gnos  authores  habet  ,  ex  delido  ineiie  comenlum 
pœnam.  Et  quod  ille.  §.  quia  verb,  per  auxefi»  ** 
amatores  periculi,  pro  libera  difpofitione  aCC’P  ’ 
non  magis  quam  illud  feripturæ ,  qui  aniarpei-^^^ 


i3ôi  Des  Appropriances,  Ârt.C  C  L  X  X 1 1 1 1.  1301 


peribit  in  illo.  Iileconfenrusnoneft  naturæ&mul-  ^  bus, quas  tamen  contrahit  de  legalibus  vicennariis.î. 
tommustalis,  qui  obligationem  naturalem  generet.  querelâ.C.defalft 


Nam  cùm  mater  namra  fui  conferuatrix  fit ,  &  quod 
Cicero  dicit,  omni  animanti  inditum  fit,  vtfecor- 
pufque  fuum  tueatur ,  bruta  &  irrationabilis  eft  præ- 
fumptio  aut  confequutio ,  quod  quifquam  ex  fuo  de¬ 
lido  confentire  in  luam  perniciem  exiftimetur.  Re¬ 
pugnat  natura»,  quæ  tota  cohorrcfcit  ad  iftam  cogita¬ 
tionem  ,  nifi  fortè  confenfilTe  Leandrum  putamus  vt 
mergeretur,  cùm  audax  clamaret  invndis.  Parcite 
dum  properoiincrgite  dum  redeo.  An  quifquam  pu- 


Proinde  cum  ciuiles  &rei  perfequiltorias  quin¬ 
quennio  excludi  dico  ,  eas  intelligo  per  quas  interdie 
petitur ,  aut  reparatio ,  vt  loquimur,  ex  delido  ,  hoc 
eft  in  quibus  medium  concludendi,  &  caufa  obliga¬ 
tionis  conftituitur  in  fado,  vt  &  ex  delido  libellatur, 
Vt  aiunt,  de  fado  perfonali ,  ex  quo  lex  obligationem 
induxit,  d.l.adionum,  fecus  fi  ciuili  àdioneabftra- 
da  delidi  caufa  quifquam  experiretur  ciuili  iudicio. 
Itaque  fi  quis  vendicationem  rd  mobilis  aut  immo¬ 


rar  confenfum  fuitie,  quod  amor  figurate  expreifit.  β  bilis  intenderet,  cuius  caufa  eft  in  proprietate  agentis 

OnnrÎ  olo  nprir/»\rr\1  ni t-  Τ«^„λΓ.ιλ  o,  J _ ·  m  /r»  »  .  »  1  Λ  Ç  . 


Quod  Sceuola  perire  voluit,  quod  Calanus  Indus  fuo 
confenfu  periit,  tribui  non  debuit  naturæ,  quæ  ifta  ex 
toto  abhorret  &exhorrelcit,  fcdvehementiphanta- 
fiar  à  perturbatione  animi  commotæ ,  &  impulfæ  ad 
iftum  non  confenfum ,  fed  motum  contra  naturam. 
Itaque  delinquenti  nonineftconfenfus,  fed  pertur¬ 
batio,  vtcaulaimpullà ,  <5c  mota  fuilfe  videatur  necis 
fuæqui  deliquit,  impulfiua  perturbatio,  cuius  primi 
motus  in  poteftate  nominis  elfe  negantur  ;  vis  igitur 
potius  fuit  quàm  confenfus,fi  refiftinon  potuit,quod 


&  detentione  poiTcUbris ,  hanc  indubiè  exiftimadum 
vt  &  vedicationcm  fuis  temporibus  duraturam,etiam 
fi  per  vim  aut  delidum  res  ad  reum  petuenerit,  fi  mo¬ 
do  delidi  caufa  non  intenditur  :  Et  res  mobilis  toto  <S 
decennio  petetur ,  nec  ciuili  adioni  per  criminalem 
hîc praeiüdi'cabitur,  quia ciüilis  non  ab  caufa  delidi 
fed  aliunde  nalcitur  :  nec  agitur ,  vt  aduerfus  detento¬ 
rem.  Nec  mere  perfequutorias.id  eft,  in  quibus  ado¬ 
ri  abeft,&  reo  adeft,  tolli  puto  minori  tempore  quam 
30.  annorum,  id  eft,perfonalium  tempore,  fi  perfona- 


ipfum  facra  philofophia  non  admittit.  Hoc  fenfu  di-  Q  libus  agatur,  aut  realium  fi  realibus ,  extra  tamen  de- 


citur  illud,ex  te  perditio  tua  Ifrael.  An  igitur  ab  obli¬ 
gatione  naturali  pcriiife  Ifraelem  putamus,  qui  fubter 
le  haberet  appetitum  fuum  quod  alibi  dicitur,cui  do¬ 
minari  debuilfet.  Nec  mouendi  fumus  quia  Ariftote- 
les  delida  inter  nwaMayua.  m  pofuerit,id  eft,cotradus 
&c  commercia  vnde  obligationes  gignuntur,  quo  fen¬ 
fu  à  noftris  fæpè  mali  contradus  dicuntur ,  quia  con- 
rradus  verbum  latius  eft,  nec  adpofitionem  eius  vo¬ 
cis  neceflàrib  fequitur  obligatio  ex  confenfu  obliga¬ 
tiones  à  lege  inducantur.  Etidco  in  diuifione  adtio- 
num,  quæ  ex  obligationibus  nafcuntur,  alias  ex  con 


lidi  caufam  ,  alioqui  manifefta  iniuria  contingeret 
alium  cum  aliena  iadura,  idque  per  fcelus  locupletari 
lapfu  quinquennij  ,cùm  adiones  rei  perfequutoriae 
ciuiles  non  tollantur  nifi  fuis  temporibus  ,  reales 
noftroquindecenniojperfonalesjo.annis, in  quibus 
tamen  nullum  eft  delidum ,  quod  fi  interuenit  ne- 
celfe  eft  longiores  præfcriptiones  dari  odio  delin¬ 
quentis  ,  ego  femper  de  rei  perfcquutorijs  loquor. 
Nam  de  capitalibus  mirum  videri  non  debet  fi  bre- 
uiori  tempore  tollantur ,  quod  Saly.  notat,  d.  1.  que¬ 
rela,  vtillæ  quoque  in  quibus  reo  nihil  adeft  ,  quas 


fenfu,  alias  ex  fado  Iurifconfiiltus ponit,  d.l.adioriti;  q  fimili  criminalium  tempore  tollendas  puto ,  ex  illis 


Ex  fado  funt  de  eo  quod  quifquam  admifit,  extant  & 
tituli  de  his  obligationibus  diuerfiinftitutionibus  Iu- 
ftiniani.Et  fi  igitur  contradus  quofdam  appellari  c6- 
tingat  à  conienfu ,  tamen  in  dclidis  obligatio  noil 
naftitur  à  confenfu, fed  à  re  ip  fa,  id  eft  maleficio  indi¬ 
ta  ex  lege,  inft.de  obligat,  ex  delid.  in  princip.  Quod 
cùm  intclligerent  quidam  non  naturales  eas  fed  quafi 

J  naturales  appcllaucrunt  vt  Bald.  auth.ad  hæc.  C.  de 
vfur.  Bart.l  1.  D.de  coiid.  indeb.  neutrum  vcre.Con- 
fequitur  eas  adiones  quæ  tales  fint  &  naturales  obli¬ 
gationes  non  habent  antecedentes,  præfcriptione m  £ 
totum  extingui  &  aboleri  :  ergo  hoc  quinquennio  in 
totum  confumi,quod  ne  illi  quidem  negant  Bart.  d.l. 
fin.  &c  1.  vbicunque.  D.de  fideiuf.  Angel.  d.  1. 1.  alij  d. 

1.  exhoc  iure  d.l.  cùm  quis  Bald.  l.fipœnæ.  Cod.  de 
cond.  indeb.  Canon,  d.  cap.  fin,  &  Felyn.  c.  ad  aures 

4  ext.  de  præfcript.De  quo  quidé  nemo  dubitat  in  mere 
poenalibus  ad  adionem  pœnæ,  fed  de  perfequutoria 
rei  &  ciuili  quæ  parti  datur  maior  dubitatio ,  quia 
Bald. non  putat  in  nae  tolli  naturalem,quâ  femel  præ- 
fuppofuit  inefte.  d.  auth.  ad  hæc.  Imol.  d.c.  vit.  tolli 
putat  effedu,  ideoque  Sc  præfcribi  ciuili  verf.  Sed  ad-  - 
uerte:  Francif.Balb.intrad.de  præfcript  part.  4. par. 
tis.4<q.a.  allegat  Bartolum  dicere  in  1. 1.  /.  aitprætor. 

D.  de  alcat.  quod  fi  per  ftatutum  tollatur  criminis 

5  conuentio  poft  certum  tempus,  quod  intelligi  debeat 
tam  de  ciuili,  quàm  criminali,  quod  ego  tamen  apu  d 
Bartol.nonrcperio.  Sed  Saly. d.l. querela  fublata  lapfu 
temporis  ciuili  putat  criminalem  quoque  tolli  &  c 
contra, quod  &  Angel,  probat.  Quare  fequitur  adio- 
nis  verbo, quo  hæc  confuetudo  vtitur,  &  fuaviperfe- 
quutoriam  fignificat,  poenalem  quoque  &  multoma- 
gis  tolli, &  quæ  habetur  difpofitio  inf.art.  178.de  bre- 
Hioribus  præfcriptionibus  loquitur,  hæc  de  longiori- 

isfrgentr.m  Conf.  Brit. 


decif.Saly.&  Angel,  quia  in  iftis  nulla  vendicatiopo- 
teft  competere,  nulla  perfonalis  ex  confenfu ,  &  ideo 
nccefle  fit  criminis  &  delidi  caufam  in  iudicium 
deducere,  quod  fieri  nequit,  vt  diximus  ,  poft' hoc 
quinquennium.  Summa  igitur  efto  criminalesadio-, 
nes  &  accufationes  poenales  extingui  lapfu  huius 
quinquennij  ,  fed  &  eas  omnes  in  quibus  &  fi  ador 
damnum  accepit  reo  tamen  nihil  adeft,  vt  in  aâione 
iniuriarum  aut  damni  dati.  Quod  fi  reo  adeft  aliquid, 
tum  ciuilem  adionem  perfequutoriam  ,  ordinaria 
cognitione  tolli,  iniquum ,  &  iniurium  efte ,  modo  ex 
deïido  media  concludendi  non  fumantur.Sed  ex  illo, 
res  mea  apud  te  eft  fine  caufa.  1.  fime  &Tirium.  D. 
fi  cert.pet.  ne  alioqui  breuiori  tempore  ex  furti ,  rapi¬ 
nae  &  cæteris  caufis  poffidentes  præfcribant  res 
fuas  pcrfequentibus,quam  nullo  adiundo  delido  te¬ 
nentes,  quod  natura  improbat,  1.  atqui  natura.  D.  de 
negot.geft. 

Igitur  alteram  alterius  exprelfione  tolli  Dodo-  7 
res  putant  ,  vt  his  verbis  in  text.  expreilis  dubitan¬ 
dum  non  fit  tolli  poenales  omnes,  cu  adiones  ciuiles 
tollantur,verbo  adionis  expretTo.  Idque  verû  eft, non 
folum,  fi  regulari  accufationis  via  ageretur,  quæ  no* 
bis  exolcuit,  fed  etiam  fi  per  inquifitionem ,  idémque 
quacuquevia  quis  de  criminis  caufa  experiatur,  quod 
Bartol.  Bald.  Salyc.  Cyn.  Oldrad.  Ang.  putant,  d.  L 
querela.  Ang.  1.  fi  vacantia  ad  fin.  C.  de  bon.  vacant. 
lib.io.Imol.l.  diuus.  D.dê  reiud.  Anchar.conf.190.de 
fi  Aufrer.  pugnat,  cùm  ofhcio  iudicis  agitur  decif.188. 
Huius  rei  inllgne  exemplum  pofuit  Boer,  decif.  16. 
quo  loco  foeminam  incendiariam  probato  delido 
priore  damnatam,  poftleeitimam  præfcriptioncm  ex 
appellatione  abfolutam  Icribit  fe  præfidente  Burdc- 
galenfi  Curiæ  ex  d.  1.  querela,  etfi  Ioan.  Igneus  prin- 
III  ij 


1 


■â. 


1303  Des Appropriances,  Art.C CLXXIIH ^ 


ceps  &  ipfe  Rothonugenfis  Curiæ  neget  fe  vidilîe  A  eftdevjcennahlegal,,qaasmfalfo&CÏKlisf 
exprelTeÎecifum  in  homicidio,  ctiamf,  cafus  femel  minahbusiuteciudiintrodu£kaell,inl.quttcll'*- 

cueniiTet ,  nec  putat ,  1.  querela  in  homicidio  lof  11  m  fsdC.  Et  in  omnibus  criminibus  nKri™ . -  ·>« 

habere.  Lin  cognitione.  num.176.D-  adS.Ç.fyllania. 
motus  quia  illa  lege  dicatur  parricidij  fontes  femper 
ex  eo  S.C.  accufare  permitti.  Sed  valeant  fcholafticae 
rationes  quæ  fundum  non  habent ,  nam  quod  haeret 
in  verbo,  lemper  nihil  momenti  habet,  ponitur  enim 
ibi  rcfpc&u  quinquennij ,  quod  præ fixum  eft  accufa- 
tioni  aperti  teftamenti  ante  vindicatam  mortem  de¬ 
fundi. 

Quamobrem  &  fi  delidum  in  confeilo  fit ,  atque 
adeo  plene  probatum  ,  iurc  quidem  ciuili  vindicari 

non  poterit  poil  vicefimum  finnum,  quod  Bald.dixit.  v  t  „  ,  _ _  } 

c.  vlt.ext.de  off.deleg.Hyp.Macfil.  in prad, crimina-  præfcribitur accufaaom de crimine,  quamde iureri  * 
li.  §.  poftquam  iium.  10.  &  l.i.in  prinçip.'&  fin.  D.  de  nili  viginti annorum  fpatio.  Simihs  temporisWcrj] 
quarit.  quod  tamen  iure confuetudinario,  ex  hoc  texr-  :  :  r'  :  1  " 

tu  locum  non  haberet ,  quia  praeferiptionis  exceptio¬ 
nem  excludit, veritate  probationis  diredæ. Illud  quo¬ 
que  confcqqetur  ex  hac  difputatione ,  vt  mandata  ge¬ 
neraliter  cognitione  aut  commifiione  inquirendi  de 
maleficiis;de  præfcriptis  inquiri  ne  poflît ,  quod  Bar- 
tol.  &  Imol.  dixerunt.  1.  Lucius.  Titius.  §.  qui  mari- 


falf.  Et  in  omnibus  criminibus  obtmer,pr0  reH^·' 
fi  fi  quæ  fpeciales  habent  taxatas  præfcnptioaç/’^' 
iufmodi  quædam  enumerat  glof.d.l.  querela  iCU' 

e  [Par  cinq^ans. 

I  Prxfcriptio  contra  criminA  de  iure. 
z  Criminum  exceptiones perpetux. 

3  y/C  quo  tempore  incipit  hoc  quinquennium. 

4  fixe pr/tfcripcio  currit  ignorantibus. 

Ergo  lapfu  quinquehnij  de  confuetudine  fani 

*>Crri  kirn  r  ’irniln  rinni  rriinin/·  «ι.λ.ν,  J  ■  * 


ptio  iure  in  accufatione  adulterij.  Li.  §.  accui«orem' 
D.ad  Turpil.  1.  quinquennium  ad  Llul.de adult. D. iù 
peculatu.  1.  peculatus.  D.  ad  1.  Iui.  peculat.  in accufa. 
tione  hæredis  ob  apertas  tabulas  teftamenti^tttevin. 
dicatam  mortem  defundid.in  cognitione  D.ad  Sena· 
tufeonf.  Syllam  Item  in  accufatione  apoftafte,  l,ap0. 
ftatarum.  Cod.de  apoftat.  Sed  &  quaedam  relegario- 


to.  D.  de  legat,  x.  Canonift.  c.  cum  venerabilis  cxr.  C  nes  eius  temporis  iure  reperiuntur.  Quæ  ipfaadhoc 


8  de  except.  Ft  iftaiure  quidem  ciuili ,  nam  Canoni- 
ftæ  nullo  tempore  criminis  pcrfcquutioni  præfcribi 
pofle putant  fini  quidem,  vc  poenitentia  imponatur 
33.  q.  i-  glof.c.  admonere.  Panor.  &  Fcly.  c.vlt. ext.de 
præfcript.  ficutinecincaufis  matrimoniaUbus,  &  his 
delidis  in  quibus  etiam  perada  poenitentia  exeeutio 
ordinis  impeditur:  de  qqibus  Cano.  cap.  inquifitio- 
nisext.  de  accufac  Abb.  Butr.  Imol.  Fely.  c.  licet  cau- 
fam  exr.  de  probat.  Boer,  decif.2.6.  Balb.  quarta  parte 
quartae  partis,  quaeft.  1. 

b[EsT  ESTEINTE.  ] 

j  Hat  exceptio  finis  efi  non  recipiendi. 

1  Omni  litis  parti  opponitur. 

Prxfcriptio  legalis  criminibus. 


tempus  rediguntur,  vtfit,  pro  omnibus  criminibus 
vniformis  præfcriptio.  Sed  breuiores  hoc  quinquen¬ 
nio,  fi  quæ  funt,  in  fuo  tempore  durant ,  vt  Art.  178. 
in  fin.  &  crimina  ftellionatus  quorum  accufationes 
biennio  durant,  quia  ciuilis  de  dolo  nonampliusdu- 
rat.  Sed  &:  quæ  crimina  via  exceptionis  opponuntur  t 
perpetuo  durant  ad  eftedum  quidem  ciuilemexdu- 
dendæ  atlionis,  ficuti,fi  mulier  dotem  petat excipien. 
dovfque  ad  triginta  annos  opponi  poiTetdeadtiltc- 
rio,quod  Bal.  dixit.Lcum  mulier.  D.  fol.mat.  Bart.l. 
miles.  §.  foccr.  D.de  adule.  &  aduérfus  vtentemfalfo 
D  inftrumento, perpetua  eft,  exceptio  falfij  quod  ego  ve- 
rumputo,nih  ab  die  inftirutç  accu  lationis  toto  quin¬ 
quennio  profequurio  filuerit,  quo  ad  hoc  quidem ,vt 
criminaliter  puniatur  falfum.  Dcniquæ  quæ  tempo¬ 
ralia  funt  ad  agendum  perpetua  fune  ad  excipiendum, 
l.purc.  D  de  excep.  Quinquennium  hoc  porro  copie-  ; 
tii  cfie  oportet,  vc  in  peffonalibus  omnibus,  l.inom- 
nibus.D.dc  ad.&  obligat.quod&  fi  ab  die  frietis  de- 
lidi  tantii  quidam  inchoari  volunr,vt  Angel.Lgenero 
D.de  his  qui  not.infam.&  quos  latè  Tiraq.inretrad. 
§.35-glo^·  4·  Bocr.decifi26.nos  art.31.fup.  Ego  tamen 


\ 

i  Non  potuit  Confuctudo  aptius  fuppreifionem  fi- 
gnificare,  quoipfo  Iurifconfulti  crebro  vtuntur ,  vt 
cum  dicunt  adiones  femel  extindas  non  reuiuifeere, 

&  hoc  ipfo  in  fubiedo  Iurifconfultus.  1.  fed  fi  vnius. 

§.  ficumanteiudicem.  D.dciniur. &l.i.  §.accufatio- 
nem.  D.ad  Turpil.  nulla  erit  (inquit)  accufatio,  quam  E  protmus  ab  admifio  inchoandu  puto.l.marit4quw- 
temporis  fpatium ,  aut  perfonæ  vitium ,  omnimodo  quennium  D.  de  adult.&r  quia  præfcriprionis  contue- 4 
remoueat,  rcoque  fecuritatcm  timoris  ac  periculi  re¬ 
mittat.  Hic  igitur  etiam  ipfi  Iurifconfulti  fatentur 
naturalem  obligationem,  fi  quæ  erat,extingui  &  eua- 
nefeere  in  totum ,  vt  Bald.  Lfi  poenæ.  D.  de  cond.  in- 
deb.  Eft  itaque  hæc  exceptio  finis  non  recipiendi, 
certiftimuJ,  vitra  quem  in  hre  progredi  non  licet  reo 

%  excipiente.  Et  vero  in  quacunque  litis  parte  opponi 
eam  polfe  puto,  quia  reddit  indicium  retro  nullum 
refufis  tamen  expenfis  voluntarij  procefliis.  In  totum 
non  oppofita  procedet  iudicium ,  &  ex  eo  fequens 
condemnatio  valebit, quod  BartoLait.Li.jl.accufato-  I 
Jtem.D.adTurpil.l.abfentem  in  fin.D.  de  pœ.  Quare 
miratus  fum  nuper ,  cu  ab  teo  quopiam  talis  exceptio 
eflet  oppofita,  iudicantes  refpondifle,  il  riy  a  lieu  de  de¬ 
cret  ,  quod  refponfum  non  fatis  idoneum  erat  ad  iudi- 
candum,an  fuper  exceptione  prçfcriptionis,id  eft,fu- 
per  fine  non  recipiendi  cfiet  ftatutum,  an  ex  eo ,  quia 
idonea  non  eftetde  crimine  probatio·,  fuit  igitur  fic 
concipiendum  iudicatum  ,  Le  demandeur  riefi  receuabley 
Nam  illud.  //  ny  a  lieu  de  decret,  alio  fine  dicitur.  Hæc 
3  eonfuerudinaria  præfcriptio  in  criminalibus  côtrafta 


tudinariæ  omnescitra  vllam  (cientiç  neceifitaté  etiam 
ignorâtibus  currunt. Quod  fi  aliter  ftatuitar/ucurum 
eft,  vt  nulla  vnquam  præfcriptio  in  criminalibus  locu 
fit  habitura,  quia  nihil  facilius  fit  quàm  negligenriam 
adumbrare  praetextu  ignorantiae ,  &  cuique  obuium 
fit  ignorantiam  caufari ,  cum  dogia  &  notoriaparti- 
bus  non  edantur,  nec  facile  fit  ignorantiam  conum- 
cere.  Nam  quo  ad  multandos  indices  ob neg  igen 
tiam  alia  fortafle  feientiæ ,  aut  ignorantia:  aeiunutw 
eft, quod  nos  d.g.ji.  diximus. 


d[PltOVVAN 
Hxc  difpofitio  non  cfi  necefitatis. 


i’accvse.J 


ffd 


Hoc  gerundium,conditionem  non  importat,  ^ 
formam  accidentalem  hic  inducit, fine  ψΛ  Λ  ■ 

minus  confiftit.  Ideoque  etiam  fi  quis  traniaCtoq^ 
quennio  exiftimationis  integritatem  non  pro  > 
propterea  recipienda  eft  accufatio.  Nec 
raa  fubftantialis  putanda  eft  :  Sed  &  P^nc  F  ^ 

cua  eft  ifta- cautio, cùm  ne  dæmones  qui  em 


nas  Des  Appropriants,  Art.  C  C  L  X  X  Y.  1306 


teftibus  fuis  fine  carituri ,  &c  aloqui  gerundiuum  non 
femper  conditionem  includit,  de  quo  latè  Molin.  in 
feud.  §·  1.  Proinde  hæc  probatio  ab  reo  exigitur,nec 
ex  officio  fit ,  &  Verba  ad  accufatum  diriguntur.  Sed 
&  contra  probari  porte  puto ,  fini  tantum  indicenda; 
cmendæ  ciuilis  &  pecuniariae  fi  accufatus  in  purga¬ 
tione  deficit ,  quo  genere  cenfutae  Canoniftæ  vtun- 
tur  ex  fola  diffamatione  citra  accufationum  folem- 
nia  ,  de  qua  Bart.  &:  poft  eum  Hyppol.  Marf.l.  de  mi¬ 
nore.  §.  plurimum.  D.dequæft. 

e  [Si  l’accvs atevr.] 

A&ionis  vox  in  principio  ,  &  hic  accufationis 
mentio  confurtonem  intelle<5fcus  arguunt ,  &  incogi¬ 
tantiam  reformatorum  :  Sed  tamen  indicant  præci- 
puum  fcopum  fuilîè  tollere  accufationes  poenales. 

f[PROVVER  LE  FAIT  DE  CERTAIN.] 
Expungenda  huc  exceptio  artic. 

4rM88.  Me  au&ore  in  totum  expungenda  cil  hæc  clau¬ 
se .  fula ,  ii  quando  manus  altera  reformationi  confuetu- 
hanc 


A  dinis  adhibetur.  Nec  Video,cur  tam  ineptam, &  infui-  (laufu!am  *?■ 
famclaufulam  reformatores  de  veteri  libro  transie-  , 
rendam  putarint:  Nam  cùm  ea  fit  exceptiUa  à  prior.e 
difpofitione ,  cuiufmodi  ifta  exceptio  eft ,  quæ  in  to-  prxjcriphnt, 
tum  tollit  regulam  &  diitum ,  veluti  fi  quis  dicerer  j  fi  ermin· 
omnes  homines  currunt  praeter  bipedes,  is  nihil  in  af-  exP°fiHla"0 
fitmatiua  relinquet, quia  tantii  excepit,  quantùm  po- 
fuit. Nam  cùm  omnes  bipedes  fmt  efficietur  exceptio-  ! 
ne,  ne  quifquam  currere  dicatur,  quod  in  didfo  tamen 
continebatur.  Sic  cùm  hic  dicat ,  omnes  accufationes 
quinquennio  excludi,  fatua  eft  addita  adlterfatiua  ex¬ 
ceptio  ,nifi  accufator  liquido  crime  probare  velit, quia 
nemo  crimeh  aliter  probat,  quàm  probationibus  luce 
clarioribuSjVulgatal.vlt. Cod.de  probat,  relata  etiam, 
inter  Canones.  Itaque  eueniet,  vt  nulla  accufatio  refi¬ 
ciatur,  cùm  nulla  recipiatur,  nifi  fpondente  aftorc 
claras  probationes.  Quod  fi  hæc  difpofitio  ficftare 
permittitur,  nihil  aliud  obtinebit, quàm  ne  poft  quin¬ 
quennium  quifquam  ex  indiciis  damnetur, quantum¬ 
libet  indubitatis·,  de  quorum  vilonga  eft  comnrenta- 
tio  Hipoly.  Marf.  in  prattica.  f.  quoniam,  &  $.  dili¬ 
genter.  Et  in  reliquum  criminales  accufationes  vigin- 
ti  demum  annorum  curriculis  fueeumbent. 


Article  CCLXXV, 


Sv  l  l  e  a  longue  tenue  ttuifl:b  entre  freres  &fœurscviuans,  &  ne  leur  porce 
preiudice/  quant  au  faiâ:  deleurs  partages. 

\  Onfiftima  2pojfeftio  b  inter  fratres  3  grforores  cfuperftites ,  inanis  eft  >  nec praeiudkwm 
infeit , d  quod  ad  illorum  panaria. 


a  [Longve  tenve. ] 

I  Difcrimen  huitu  ari.  cr  267.  fup'. 
z  Γοββιο  Imiua  haredu  de  toto  ommbiu  prodefi. 

3  Famil.  bercift.tudtcio  praferibitur  ture. 

4  Repudiatio  non  infertur  à  temporii  lapfu. 

$  Ex  titulo  particulari praferibitur  inter  cohæredes . 
ύ  /in  prafumptio  diuifionii  inducatur  à  tempore. 

Prafcriptit  c r  prafumpti»  differunt,  ibid. 
η  Enormitas portionum  refiftit prxfumptioni. 

I  Hic  articulus  quod  ante  admonuimus  præponi 
debuit  articulo  267.  quia  in  hoc  de  generali  præfcri- 
ptione  inter  cohxredes  agitur  ante  diuifionem  fa- 
dtam,  illodepræfcriptione  itidem  inter  cohæredes, 
fed  poft  diuifionem  &  partagium  fadlum ,  inqua  an¬ 
nus  dumtaxat  eft  conftitutus.  Hic  inter  fratres  dum¬ 
taxat  ,  ille  inter  quofeunque  cohæredes ,  hic  inter  vi- 
uentesfolum  obtinet,  ille  inter  omnes  ,&  mortuos 
quoque  ·,  itaque  hic  inhibet  præfcriptionein  inter  vi- 
uentes,  non  ne  diuifio  fiat ,  quod confuetudo  non  in¬ 
tendit,  fed  ne  quifquam  lapfu  temporis  maiore  por¬ 
tionem  hæreditatis  acquirat,  quàm  quanta  ad  eum  de 
iure  fuccedendi  pertinet.  Eft  autem  huius  confuetu- 
dinisr3tio,  quia  reciproca  &  refpeitiua  generis ,  & 
fanguinis  agnitio  inter  fratres  viuentes  habet  etiam 
mclufàm  &:  implicitam  Sc  fuccelfiua  agnitionem  fuae 
jcuiufque  virilis  de  hærcditatc  communi.  Ita  vt  poftef- 
fiovniusde  ampliore  portione  familiaritatis,  &nc- 
certitudinis  iure,  &  titulo  fieri  cenfcatur,  quam  ratio¬ 
nem  etiam  Cy.  Saly<  &  Ang.  hotantl.  1.  §.  ad  hæc  C. 
de  annal,  except.  vbi  agit  de  præfcriptione  a&ionis  fa- 
miliæhercifcundæ.  &nos  diximus  fup.  arc.iiy.verb» 
uirgentram tm  trit.  Conf. 


C  crfaifj, notat Bald.  l.vlt.C.fin.regund.Ergo quanto¬ 
libet  tempore  liuc  maior  natu ,  fiue  alius  de  fratribus 
communem  hærcditatcm  aut  eius  maiorem  partem 
portederitiionptæfcribit,  quiftfibi,  &iurefuo  non 
amplius  fua  portione  poffidere  intclligitur  3  iure  ciuili 
aliud  eratcôftiturumadioni  talifcilicerpræfcribijo. 
annis,  noua  Gonftitutioned.jT.ad  hæc  Bait.Bàld.Saly. 
Caft.Ang.  1.  fi  maior.  C.com.  diuid.perl.  feruu  com¬ 
munem.  C.famli.hercifcu m.  l.hæreditaté.  C.inquib.  J 
cauf.ceiOong.temp.præfcript.  Iidemilli  1.  licet. C.de 
iur.  delib.  lat.  Aiigel.  Aret.  §.  quædaminft.  dea&io. 
Quare  hic  locum  non  habitura  eft  dubitatio,  quam 
Bald.  facit  in  d.  1.  licet ,  deeo  fratre  qui  viginti  totos 
annos  hæreditatem,  fiue  teftameiixo,  fiue  ab  inteftato 
delatam  fibi  &  fratribus,  folus  ipfe  portedi(fet,an  fra¬ 
tres  iudicio  famil.  hercifc.  ad  diuifionem  agentes  pof- 
D  fet  exceptione  tacitæ  repudiationis  excludere ,  quod 
ne  iure  quidé  fieri  polle  admittit.  Corn.  ibid.  «ScCaft. 
Alb.  Alex.  Iaf.&  Imol.  &  Francifc.  Aren  probant  L  4 
reeufari.  D.de  acq.hæred.  &  Balb.refert.  parte  prima 
tertiæ  partis  princip.  qu.  10.  ad  fin.  &  iterum  quarta 
parte  quarte  partis  q.  13. Itaque  fi  eueniat.vt  quifquam 
natu  maximus  finat  fratres  fecum  habitare  ,  bonaque 
hæreditaria  adminiftrare,  componere  de  debitis,  offi¬ 
ciales  conftituere,  fubditorumprofertiones  Sctenuta 
recipere,audirc  rationes  feruientium  &  apparitorum, 
&  talia  facere ,  fibi  non  præiüdicat ,  qilod  Caft.  con- 
fuluit  conf.179.  incaufa  quam  magnificuS  coi.  4.  lib.u 
Eft  enim  maioris  momenti, quam  vt  ab  a&ibus  tacitis 
colligi  renunciatio  poifi.t,  &  repetiit  idem  Paul.  1.  qui 
familiaritatis. D.de accpporteif  Carol.  Ruin.coftf.34. 
in  hac  lite.  coi. 5.  lib.i.  Retulit  Benedic,  c.  Raynutius 
verb  eodem  teftamento  relinquens,/? premier. nu.ufi. 

III  ii) 


1307  Des  Appropriants, 


Sed  hæc  confuetudo  apertius  præfcriptioni  refiftit,  &  A 
eam  inchoari  impedit  vt  1.  vnus  .C.  in  quibus  caul. cefl. 
long.  tcmp.  præicfipt.  Atque  iftalocum  habent  in  in¬ 
dicio  diuifionis  &  partagij ,  fi  modo  poflefloi  alium 
titulum  non  habet  quam  hæreditariurn  &c  lucccüo-^ 
rium  :  Nam  fi  particularem  aliquem  de  his  quos  ante 
enumerauimus,  id  eft  alium  quam  pro  hærede,  quin 
ex  eo  præfcribere  poiîit  rem  quantumlibet  hærcdittr- 
riam,  non  eft  dubium  d.  I.  hæreditatem.  Et  idco  fi  co- 
uentus  probet  fe  aliunde  emiife  aut  donatione  acce- 
piiïc,CL.m  quindecennij  lapfu  excludet  agcncem,quod 

..  L  ,  .  .  1  1  ^  c _ _ j  o.  J  1  1  O.U  Λ  „  V  + 


Art.CCLXXV.  ,Jog 

piam  diflidiofi  ingenij  cohærede ,  aut vero  fq 
pius  accidit)  aliéna*  lins  ceflionario ,  benecom  f 
partes  moueantur ,  Et  fui  cuiquam  labore»®? '  ■ 
colendo  fuo  poil  tanta  tempora ,  poil  &  quodn^'n 


non  poiïit,  fupinam  deccnnij  ncgligcntiam, 
b  [Entre  freres  et  soevrSi] 


Titulws  pro  hirede. 

Remotion  gr*du  prajfribitur. 


5  Bald. ait  1. vlt.C finrcgund.& d.l  licct.  Bald.d.q.13·^.  p 


hoc  eft  quod  dici  folct,  petitione  hæreditatis  non  dari 
aduerfus  titulo  pollîdétcm,  quia  qui  ex  titulo  pollidet 
non  oppugnat  intentionem  agentis,  quod  hæres  iit, 
nec  çonteftatur  de  qualitate  haeredis,  fed  rem  quæ  pe¬ 
titur,  aliunde  fuam  elle  dicit,  non  ex  caufahæredita- 
ria,  ied  titulo  aliquo  lingulari, quod  glof.rede  d.l.  hæ- 
teditatem,& d.l.licet,cxplicat. 

Sed  cùm  hic  teac.  τ  fuo  cafu  præfcriptionem  in  to¬ 
tum  inhibeat,  dubitatum  non  fine  cauia  cil,  an  ne  fal- 
tem  aliqua  præfumptio  diuifionis  factae  alleganti  eam 
aififtat  ex  diuturno  30. aut  40.  annorum  lapio,  &  pof- 
feflione  portionum  pro  diuifo  per  id  tempus  fada  ab  C 

6  omnibus  hæredibus.  Nam  feripto  probari  non  polle 
praefupponimuS*  Quare  fi  quae  præfumptio  ex  tali  fa¬ 
do  àlege  fuftineretur,  plané  vtilis  ctler,nec  femcl  tan- 
tumeueniirc  vfu vidimus.  Deficiente  iufta  probatio¬ 
ne  vtile  eft  habere  præfumpriones.Hic  catus  diuerfus 
ell  à  fuperiore,  quia  in  illo  de  iure  quaerendo  perpræ- 
feriptionem  agitur.  Acquirit  enim  natura ,  &  cfrcdu 
fuo  præfcriptio  alienum,  præfumptio  non  acquirit, 
fed  acquifitum  probat,  <Sc  facit  fidem  de  eo  quod  alle¬ 
gatur,  nec  probatur  iuftis  probationibus.  Præfcri¬ 
ptio  ponit  ius  in  elle,  præfumptio  ponit  in  luce.  Sicu- 

ti  fol  qui  lapides  infoiios  terræ,non  producit,  fed  de-  D 
tegit  oculis  refofi'os.  Non  format  igitur  dominium 
præfumptio  fed  probat,  prior  eft  cifcntia,  pofterior 
probatio  rei.  Hanc  dubitationem  exglof.  Dodores 
funtperfequuti  1.  fi  maior.  C.com.diuidund.putant- 
oucdiuifionempræfumi  extali  feparatarum  portio¬ 
num  poifelfione ,  quam  Iacob.  Butrig.  Oldrad.  Ray. 
Barc.&alij  fequuntur  Bald.  Ang.  Caft.  &  quoscon- 
geffit  pro  ea  parte  Tiraq.  opere  imperfecto,  de  præ- 
icriptio.  §.  1.  glof.  4.  notabili  14.  &  præftantiilimus 
Iurifconfultus  Boer.  decif.;8.  ad  plenum.  Sunt  &  qui 
contra  fendant,  vt  Pet.  Raucn.Cy.  «Sc  Saly.  &  Angel.  E 
Media  via  placuit  prudentioribus,  vt  neque  numqua, 
neque  femper  ea  præfumptio  locum  habeat.  Quæ 
enim  præfumptio  in  præiudicantibus ,  præfcrtim  po- 
tcft  capi  de  eo  qui  totam  ôc  folidam  hæreditaté  pof- 
fidet?  quæ  de  eo  qui  ex  toto  tam  enormen  vt  nulla  co- 
iedura  credi  pofiit  vllum  fuilTe  tam  fupinum  hære- 
dem  ,  qui  talem  diuifionem  patipolfet,  aut  tam  ini¬ 
quum  menforem  autæftimatorem?  Hic  non  finecau- 
fa  difleritur  ab  dodis  conieduræ  aut  præfumptioni 
diuifionis  obftare  aliam  fortiorem  fui  cuique  iuris 
conferuandi,  &  enormitatis  impatientiam,  &c  rede. 
Quod  fi  res  prope  aequilibrium  eft  aut  enormitatem  F 
fecit  vnius  cultura,  bona  &  diligens  aut  loci  opportu¬ 
nitas  cùm  initio  non  multum  abeflent  ab  eodem  va- 

7  lore,  tum  inquam  rede  dici  ex  .patientia  videri  diui¬ 
fionem  fadam,  &  fi  feripto  non  probetur.de  hæc  fen- 
tentia perquam  æqua  eft  præfertim  inter  rufticos,  in¬ 
ter  quos  de  paruo  fieri  folet  diuifio,  &  qui  feripturam 
non  adhibent  æquitate  animi  &  bonitate  mentium 
confifi  nullam  pofterius  de  ea  re  fore  controuerfiam. 
Nec  mihi  ea  præfumptio  excludenda  videtur  hoc  tex. 
ne  facile  diuifiones  bona  mente  fadç  ingruente  quo- 


Dchis  pofterius  dicemus.  Sed  intérim  hic  mira 
ri  non  definimus  ,  quod  nufquam  confuettido  bor' 
tituli  pro  hærede  meminerit,  ex  quo  iure ciuili  tam 
bene  præfcriptio  inducitur  aduerfus  extraneos  qu0f. 
cunque,  qua  in  animaduertentia  fadlura  hodie vh 
deo ,  vt  nemo  in  foro  tam  boni  tituli  vfu  ftuatur  & 
cùm  aliorum  allegatione  nullo  non  die  tribunalia 
perftrcpant,  huncinobliuioneiacere,  qui  frequen- 
tior  elle  debuit.  V tantur  igitur  pofthac  me  authore 
quando  nullus  in  iure  potior  etiam  aduerfus  extra* 
neos.  Nam  hic  articulus  inter  cohæredes  tantum  Ha- 
tuir,  vt  &  ille  prior  167.  &  in  fuo  dumtaxat  afe 
ter  fratres  fcilicet,  eofque  viucntcs  locum  habet  & 
quandiu  viuunt  ,  nec  ad  alios  confortes  cuiufquam 
hærcditatis  extra  pertonas  expreflas  porrigi  debet, 
quibus  rationibus  ante  diximus.  Et  quia  fratrum 
gratia ,  &  bona  fides  exuberantior  efie  debet,  &  quid 
iiium ,  aut  non  fuum  fit ,  melius  intelligunt.  Non 
facienda  eft  igitur  extendo  ,  quod  alioqui  in  ftatu- 
tis  non  fit  de  perfona  cxprefta  ad  non  expreflam, 
nec  ex  identitate  quidem ,  aut  maioritate  rationis, 
quod  nos  alibi  attigimus,  in partag. qu. 8. Fely.  c. 
auditis,  ext.  de  præfcriptio.  Balb.  1.  parte  princip. 
ad  fin.  Nil  igitur  vetat  alios  gradus  remotiores  con- 
fortes  inter  fe  longo  vfu  præfcribere  legitimo  ilatti- 
to  tempore. 


[VlVAN  S.] 


Hitio  hui  tu  dijfofitimis  inter  mortuos  non  oltintt. 
J)e fi,.  »,  qitt  Inagiur»  paternum  prafcripfit. 


Hæc  adicdio  neceifitatem  qualitatis  in  difpofi- 1 
tionc  importat,  qua  deficiente,  deficit  &  dilpofitio  it 
verba  conucnire  definant,  fed  in  eo  quod  non  defi¬ 
cit  eadem  locum  habebit. Itaque  frater  fuperites nun¬ 
quam  præfcribct  quandiu  viuet.  Hæres  praemortui 
præfcribere  non  vetabitur  hac  difpofitione  aducr- 
fus  fuperftitem.  T um  quia  hæc confuetudo  eumca- 
fumnon  inclufit ,  imb  exclu  fit  adiedione  qualitatis , 
tum  quiaiufta  ignorantia ,  &:  bona  fides  eius  eft,  qui 
inalrerius  ius  fuccedit,  rcgul.quiin  alterius,  &  in  bo¬ 
nis  paternis  illud  reperit ,  quod  poft  tot annoscom- 
mune  dicitur  ab  negligéte,  &  iupino  ftipcrftitc.Con- 
traeuenit  in  fuperilite  in  cuius  perfona  nil  mutatur, 
nec  fcientia  eius  alteration  em  recipit  fratris  morte. 
Poterit  igitur  talis  hæres  fratris  filius  præfcripnoneB  i 
à  fe  inchoare ,  nam  accellio  ex  perfona  defunui  non 
dabitur,  vt  incapacis  per  legem.  Quare  nec  eam  en 
tentiam  probauero,quam  Nicolaus  Valla olim 
nicæ  curiæ  confiliarius  didam  inCuria  Rhenen  i(^ 
vocat)  feribit ,  de  fratris  maioris  hærede  , 

dicaret  aduerfus  fecundonatihæredes,quod  0  m  ^ 

neficio  fuo  illi  concefliim  diceret  vtendum  h'llC  ’ 
cùm  illi  fe  præfcriptione  tuerentur  è  fuo  eaPlte’^r^ 
pro  adore  iudicatum  dicit  non  vno  errore,  c  qi ■  ·  ^ 
tnlum  pro  hærede  pro  puratiuo  accipit,  qu,ve  -λ, 
german9  eft,&  in  cafu  pofito  alius etia  eratpFV^ 


i3op  Des  Appropriants,  Art  CCLX XVI.  i3IO 


fcilicec,  de  quofuoloco  diximus,  &  quia  hic  articu-  A 
lus  cum  inter  fratres  viuos  præfcriptionem  inhibet, 
de  mortuis  aliud  fenfifte  iittelligi  debet,  &  quia  ait  ex 
confuetudine  hoftra  requiri  40.  annos  ad  præfcribe- 
das  res  loli,  quod  verum  eft,  deficiente  titulo,  quod  fi 
is  adiit,  vt  titulus  pro  hærede,&  alius  pro  diuiio,  fal- 

fumerit.  Nam  quod  de  ftipulatione  rem  reddi  addit, 
eluebatur  præfcriptione  tricenaria, quam  in  fadto  po¬ 
nit,  &  pollclfio  interuerfa  dici  non  debuit  ignorante 
haerede,  qui  à  fe  ex  titulo  quidem fuo  poterat  præ¬ 


icriptionem  inchoare.  'Cum  contra  etiam  aduerfus 
ignorantes  præfcriptiones  confuetudinariæ  currant, 
vt  fixo  loco  dcmonftrauimus,  de  quo  nos  fup.fufius. 

d  [QvANT  AV  FAIT  DE  LEVR  PARTAGE.] 
Excipiendo  icilicet ,  de  dominio  præfcripto  aduer- 
fus  petentem  partagium  fratrem  :  Nam  fru&uum  alia 
ratio  eft,  quia  in  his  alius  huius  ipfius  conftietudinis 
articulus  præfcriptionem  admittit  artic.  J27.  ne  nifi  à‘ 
die  petitionis  iudicialis  debeantur. 


Article  CCLXXVI. 

Es  deuoirs 3  de  Iodes,  ventes,  rachats,  b&  autres  droits  cfeigneuriaux,  dquiA 
éSSB  nc  chéentdan  cnan,cne  Te  preferiuene, f  fils  ne  font  écheus.  «  Et  où  ils  n 
écherroient,  iis ie  preferiuene h  par  trente  ans,  *cu  égard  autempsquils  feront c 
écheus. 


D  Ebita a  laudimiorum3  lient  arum ,  mchaimim3h  φ  aliorum  iurium  cfeudahum3  Λ  quæ 
non  annua  die  excidunt , c  non prœfcribuntur ,  f  ni  exciderint  : s  quodji  excid,erent3pr& 
fcribuntur3  h  annis  triant  a,  a  die^o  cejjcrint. 


3  [De  iodes.]  b 

I  Jus  fer  ci flendt  obuenticnes  eft  fili. 

X  ûbuentiones  Xbi  tncider.  ■ nt  (T  dies  cefit  mobiles  J  Int. 

3  Obuer.tiones fef  aratum  ittt  à  folo  fnnt. 

4  .Λ ftmflici  non  folutione  non  inchoatur  fojfef  io  in  iu- 

nbu*. 

$  Non  frafiribitur  obuentioni  antequam  debeatur . 

C  Simflex  cejfatio < fufficit  in  obuentiombus. 

j  De  talium  debitorum  conditione,&iure,  fcripfi- 
muscopiosè  fatis  fup.  tir.  2.  harum  confuetudinum. 
Sed  cùm  de  præfcriptionibus  talium  hic  agitur,  prx- 
fupponédumeftiusipium  redemptiui  aut  laudnnio- 
rum,  nec  quotam  eorum  vllam  côtroucrfam  eife,  fed 
in confeilb eiïe  ius ipfum prætenfi debiti;  Sed  reçu-  q 
fari  obuemionem,quæ  pro  vna  vice  excidi  fie  dicitur, 
fortaftequia  ex  natura  conrra&usfa&i  debéri  nege¬ 
tur,  aut  quia  mutatio  vaflàlli  negetur  elle  fadta  per 
inor  tem.  Tales  enim  li  in  côtrouerfiam  venirent,  non 
pollent  breuiore  tempore  præfcribi,  quàmquælibet 
rcsfoli,  &  ad  hunc  articulum  non  pertinerent  fed  ad 

2  270.  Hic  de  obuétionibus  agitur,  id  eft  des  droits  écheus. 
Cuiujfmodi  in  articulo  continentur,  θ'  des  arrerages. 
Talcs  obuentioncs  cùm  femel  dies  venit  inter  mobi¬ 
lia  computantur,  &  his  debentur  quibus  mobilia  ce¬ 
dunt.  Et  quod  in  fruitibus  naturalibus,  qui  ex  folo 
percipiuntur  facit  feparatio  ad  fru&uum  lucrum,  hoc 
in  talibus  facit  diei  ceffio,  aut  penfionum  dies ,  <Sc  ter¬ 
minus  adueniens  :  Qinvbi  euenit  frudus  talium  ob-  D 
uentionum,  vt  corpus  feparatum,  &abftradum  à 
fundo  confiderantur.  Nec  funt  fundus,  aut  pars  fun¬ 
di,  aut  immobilis,  fed  mobilibus  tribuuntur,  &pcr 
fe  ftant,  qitodBald.  dixit  c.  quæ  in  Ecclefiarum  verf. 
fed  ftatim  quæritur.  ext.  de  conft.  Idem  &  in  c.  i.  de 
eo  qui  mitt.  in  polfi  cauf.  res  fer.  cxt.  vbi  &  Franc.  & 
ideo  feparatam  conditionem  habent  ab  rebus  foli ,  & 
fu  as  feparatim  præfcriptiones,  quod  Molin.  etiam 
docet  in  conf.  Parif.  tit.  de  feud.  §.i.  glof.  i.  q.  3.  nu- 
mer,  56.  &  §.7.  limitat.  4.  &Dod.  auth.male  igitur 
1.  Cod.  de  præfcript.30.  annor.  Boër.  tit.  de  præfcript. 
§.3.  Quare  fi  adionibus  perfonalibus  petantur,  vt  lo- 
Icnt  regulari perfonalium  tepore  præfcribenturj  tota 


dubitatio  in  materia  articuli  efie  folet  à  quo  tempore 
præfcriptiones  in  talibus  incipiant.  Et  quidem  fi  de  3 
ipfoiure  percipiendi  talia  quaeratur,  veluti  fi  negetur 
ius  elfe  rachatus,  aut  laudimiorum,  aui  camerarij 
Domino  feudi ,  quia  talis  non  fit  lex  feudi  hoc  cafu 
negant  à  fimplici  cellatione  debiti  inchoari  præfcri¬ 
ptionem,  necficvalTallumconftitui  in  pollellione  li¬ 
bertatis,  quæ  neceflaria  fit  ad  præfcribendum.  Sed 
prætcr  cenationem  oportere  etiam,  vt  Domino  pe¬ 
tenti  vaflallusreftiterit,  &  recufauerit  folutiohem,& 
Dominus  acquieuerit,  aut  cerre  fine  lite  contuma¬ 
ciam  vailalli  pertulerit,  hoc  vero  cafu  fic  conftitui 
va  (Talium  in  polTellione  libertatis  à  debito,  quæ  ex  4 
illa  hora  præicriptionem  inchoet,  nifi  Dominus  infti- 
terit,  &  interruperit·,  hæc  recepta  fententiaDod.d. 
auth.  male  agitur  Bald.  l.i.  C.  deferuit.  &aq.  Alex, 
conf.  136.  vol.  2.  &  diximus  alibi  plenius.  Inde  fit,  vt 
fi  totis  mile  annis  rachatus  nullus  accidat,  aut  nulla 
laiidimia,  talibus  præfcribi  nequeat,  neque  iuri  Sc 
obligationi  debiti  ipfius,quodranor.  Imol.  &cæteri 
particulariter  notant  c.^ad  audientiam  ext.  de  præ¬ 
fcript.  Bald.  1.  cumfcimus.  C.  de  agrie.  Srcenf.  lib. 

11.  Bald.  c.  ex  part.  cxt.  deteftib.  Boër.  dccif.  152.  & 
ny.  Sed  ita  demum  poftquam  producta  inelfe  deberi  $ 
inëtpiunt,  &  petenti  Domino  negata  funt  ,  cùmcon- 
trouerfia  iuris  ex  eo  tempore  ipils  iuribus  præfcribi 
incipiet  (patio  40.  annorum,  aliud  eft  in  præfcriptio- 
nibus  obuentionuin ,  quarum  dies  ccfiit,  vt  arrera- 
giorum,  reditus  annui,  aut  rachatus,  aut  laudimio¬ 
rum  quæ  deberi  coeperunt,  tfeiure  Corifellb,  quia  in 
talibus  fimplex  cellatio  præfcriptionem  inchoat,  & 
30.  annis  continuata  perficitur  1.  cùm  notillîmi.  §.  in 
his.  Cod.  de  præfcript.  30.  annor.  Quorum  cafuum 
diferimen  magnopere  inteiligi  cqnuenitj  Sc  tra&at  C 
Balb.  parte  4.  parte  quartæ  partis  q.  12.  Boer.  d.  §.3. 

&  d.  decif.  vji.&ciif  Aufrer.  q.343.  Pyrrhus  in  conf; 
Aurel,  tit.  de  præfcript.  §.  4.  «Sc  tit.  de  feud.  §.  10.  & 
de  cenfib.  §.vlt. 

b  [Ov  AVTRES  DEVOIRS.} 

1  Non  debitum  non  f  rabatur  ex  non filutionibtis  fed  recH-l 

fatione  β  luendi.  < 

2  Cum  Vitreio  Barone  f ontrouerfu ,  de  Camerario . 

Ili  liij 


ijii  Des  Appropriants,  Art.  CCLXXIIfi  ^ 


Siuc  ex  conditione ,  &  tenore  feudi ,  &  inueihtu-  A  » 
ræ debeantur,  qualiafunt  feudorumquæ  pa&onata 
folent  vocare  feudiftæ,  fine  ex  natura  eius ,  fuie  ex-  » 
preifionc  padi  debeantur.  Tels  font  rachats  Mesiam-  13 
lellenage,  deuoirs  de  receptes  a  mutation  devajfal,  &  taira 
omnia,  quæ  cum  negantur deben,  aluis eftpræicn- 
bendi  tempus  &  poflcilionis  inehoandæ  ratio,  almd 
item  cùm  in  confeiTo  funt,  fed  tamen  pro  il  a  vice  ne¬ 
cantur  débita.  Itaque  quandoque  confultus,  cum 
Vitreius  Baro  homagiafua  indixidet,  &exConluc- 

tudine  camerarium  exigeret, vaiTallivllum  deberi  per¬ 
necarunt,  addita  ratione  quia  nullum  vnquamloluii- 
i  fent  ipii  neque  maiores  eorum.  Dixi  ex  non  folutio- 
ne  non  probari  præfcriptionem  eius  iuris,  quod  ipfc 
i  confuetudinis  textus  debitu  faceret  &  fundaret:  Nec 
propterea  valTallos  efle  in  polfelfione  exemptionis 
(quanquam  vnus  ipfc  inter  eos  aderam)  &  confuctu- 
dincm  femper  elfe  in  viridi  obferuatione ,  quæ  inten¬ 
tionem  Baronis  fundaret.  Itaque  requiri  probatio¬ 
nem  de  rccufatione  talis  debiti  petenti  Baroni  ante 
quadraginta  annos  fadam ,  &  cius  patientiam,  alio- 
qui  ex  non  folutione  poiTellionem  libertatis  non  in- 


Arreragtis  redituum  conflitutorum  p(C(tnit 
fcnbitur  quinquennio.  *  (r*· 

Etiam  Ecclefm  appropnmentis  tenentur. 

Repetitioni  arreragiorumex^/urAru  cauC,  ftL. 
prafcribitur.  J  orm 

Quæ  fcilicet  non  annis  vertentibus  accidnm 

flinr  (e*  A  n  r/»vfA  mi *>*■**...  r  .  y  1 


snniuerlaria  funt,  fed  à  certo  euentu,  cafu & faiC  1 
proueniunt,  vt  laudimia à côtradu,  rachatusàmo° 
te,  chambellenage  abhomagio,  &  alia  eiufmodi  oJ- 
bus  præfcribi  nequit  antequam  debeantur ,  deben' 
turvero  ex  fado,  die,  euentu  aliquo,  vt  in  aem' 
piis  patet. 

Quid  vero  in  cafu  conucrfo,  cùm  fcilicet  annua 
funt  debita,  penfiones,  reditus.  Annua  interdum  Iu, 
rifconfulti  vocant,  fubftantiuc  fubintelledo  adiedo' 
pro  cibariis  alimentis,  &  talibus,  vt  titulo  de  annuis 
legatis  &  1. 3.  D.  quand,  dies  legat,  ced.  &  ill0  iu. 
uenalis  loco.  Sunt  quæ  tortoribus  annua  prœftçnr< 
Quanto  tempore  talibus  aut  talium  reliquiis  pn>. 
feribatur  hic  non  ftatuitur,  quia  difpofitio  tota  in 
duobus  cafibus  contrariis  &c  aduerfatiuis  hio  poiitis, 
de  debitis  tantum  vna  vice  foluendis,  &nonannuii 


qui  ex  non  toiutione  poueiuoutm  uuhuujiiui»  *** 

ferri,  nec  confcquenter  præfcriptionisvllum  princi-  - -- - . . 

pium,  quæ  pofleilione  negatiua  probari  po^ct,  nifi  ^  conftituit.  De  annuis  magna  mter  Iurifconfultos 
forte  in  profelfionibus  fcudalibus  &  tenutis  elfct  ex-  pugna,  &  totis  campis  fparfæ  vltramontanorum,  & 
preirum  CT  fans  deiiotr  de  chambellenage.  Hoc  ii  eiTct, 

Fu fH cientem  elfe  libertatis  probationem ,  vel  fi  actua¬ 
riorum  a  da  referrent  valTallos  recufalTe,  nec  Domi¬ 
nus  profelfiones  ex  eo  impugnauerit,  aut  litem  in¬ 
tenderit  de  debito.  Aliter  nec  poiTellionem,  neepræ- 
feriptionem  libertatis  vllam poni  poiTe  aduerfus  Do¬ 
minum  fundatum  in  Confuetudine.  Idem  iudican- 
dum,  des  ay  des  couftumiersy  de  [quels  f/î 1  parle  rit.  2.  quæ 
ne  mile  quidem  annis  præfcribi  pofiiint,  etiam  fi  ne¬ 
mo  hisvtatur,vt  certe  rarivtuntur,  nifi  cùm  petita, 

&  negata  probantur,  &  legitimum  temporis  fpatium 


poft  reculationcm  (refiitationem  vulgo  vocant)  in- 
tcrcelfit:  de  quo  vtilis  commentatio  extat  Bocrij  d. 
dccif.  125.  nec  ifta vulgo  nota  funt.  Boer,  item  d.  de- 
cif.  132. 

*  [Seignevri  avx.] 

Hæc  qualitas  adieda  non  elt  intelligcnda  difpofi- 
tionem  reltringere,  quia  in  omnibus  ex  quacumque 
caufa  debitis  obuentionibus  idem  intclligendum ,  ne 
ante  præfcribi  polfinr  quam  eorum  dies  cellcrit  aut  E 
conditio,  quia  fcilicet  ante  eum  diem  agi  nonpotcfl;: 
Ergo  nec  pra  feriptio  currit  1  cùm  notilfimi.  §.  illud 
autem  pluf.  Cod.  de  præfcript.  50.  annor. 

d  [Qvx  NE  CHEENT  D  AN  EN  AN.]  · 

I  Annua  quid, 
x  Prafcriptio  Annuorum  legatorum. 

Prcefcrtptio  annuorum  debitorum.  ibid. 

$  An  pluribus  prafcriptiontbut  optes fit ,  Uti. 

4  Vni  (ufficiet  hfu  Francu. 

5  Arréragions»» 

ohm. 

Si  le  contrat:  portoit  alfiettc. 

6  Prafcripto  principali  prst fer  ibunt  ur  arreragta. 

7  Arreragia  aliam  naturam fhrtiuntur, 

8  Arreragia  eluuntur  approprimento ,  cr praferiptione 


citramôt anorum  fadiones,  antefignanis  Martino,& 
Bulgaro  primi  nominis  iurifperitis  fui  temporis.  Ac 
primus  Martinus  dilTeruit  in  annuis  prælcribendis, 
fiue  ex  legatis  &vltimis  voluntatibus,  fiueexcon-  ' 
tradibus  debeantur ,  tot  præfcriptiones  tricennarias 
requiri  quot  anni  efient,  &  fuis  e  uiüfque  anni  prçfta- 
tionibus,  non  aliter  præfcribi  ,  quod  fi  verum  eiTer, 
eueniretvt  ttigefimæ  præftationi  ante  annumfexa- 
gefimum  præicribi  non  pofler.  Er  habuit  ille  fur 
n  fentenriæ  adilipulatores  Cyn.  Per.  de  Bellapcrr.  I2- 
^  cob.  de  Aret.  &  Ray.  de  veteribus  &  Spec.  tit.deprç-  2 


feript.  §.1.  Ant.  Butr.  c.  peruenir.  cxt.  de  cenfib.  & 
Hoft.  in  fumma  de  præfcript.  §.  quæ  exiguntur.  Alb. 

I.  cum  notilfimi.  §.  in  his. Cod.  de  præfcript.  30.  an¬ 
nor.  eundem  1.  de  pupillo.  §.  fi  plures.  D.  de  op.  no. 
nunc.  Aufirer.  q.  541.  Papam  decii.  406.  qui  ptoa 
fententia  in  fuo  Delphinatu  iudicatum  feribit. 

Diuerfum  fensêrc  autore  Bulgaro  Bald.  &  qui-  ) 
dam  alij.  d.  §.  in  hisBartol.  d.  §.  fi  pluribus,  Aret, 
confina.  Corneus confi 22.  lib.Iafi  conf. lib.i.vnara- 
que  omnibus  annis  præfcriptionem  fufticere putant, 
ita  fieri  vt  rrigefimo  anno  omnibus  omnium  anno¬ 
rum  præftationibus  à  die  celTationis  præfcriptio  pew 
feda  reperiatur,  quiacontradus,  (  etiam  il  in  legatis 
plura  cenfeantur)  vnicus  fit  1.  cos.  Cod.  de vfur.  in 
quibus  nihilominus  idem  putant  ex  d.  §.  in  his. 

Tertia  fententia  ambas  fuperiores  difcretiit  Λ- 
ftindione,  vt  in  legatis  annuis  plures  præfcnpriones 
requirantur ,  quia  plura  legata  finit,  in  contrachbus 
vna  fuftïciat,  atque  hæc  communis  fere  de  receptam' 
ualuit,  quæ  Azonis  fuit.  Accurfij  d.  §.  in  his, t0* 
Oldrad.  &Odoff.  &  Angel. Canonift.  Ioan.  And-  *· 
Abb.  Panor,  c.  auditis  ext.  de  præfcript.  Angel· 


tati, 

tentiam  i 
rum, 


'  fcrtbi  ροβιηί. 

^Arreragus  etiam  fub  hypotheca  prafenbitur  30.  an¬ 
nis. 


petitio  debebatur  totius  lapfi  temporis  cos.  Balbi  quarta  parte  4.  partis  q.  4. 

Magni  hic  conHidus  &  certè  etiam  veteribus  sgi- 
ί  quos  vt  Imperator  illius  1.  audof  tollefet,  f 
amfuam  ediderat,  & reveravtrumquelegaj; 
m ,  &  contraduum  cafum  parificat, 
in  vtroque  præfcripcionem  vult  inchoari  à  » 
iufque  anni  quæ  Martini  fuit, &  eum  ^ 

ob  reditus  arreragia  pr<£-  efie  dixit  Iafi  d.  1.  de  pupillo.  &  hancloan.  a  · 
iure veriorem efle putat ,  vt&Nicol.  Bocr.ded.^ 
de  præfcript.  in  conf.  Bitung.  Et 
ifionem  habere  &  è  iure.  Sfdi  en\‘  κ 


&:§.  4-  tir.  · 
detur  alfenfionem  1 


genera' 


m  Des  Appropriants,  Art.  C  G  L X  X  V I. 


generali  obferuatione  regni  Franciæ  receptum  teftan- 
rur,  vtviia  pro  omnibus  omnium  annorum  prefta- 

4  tionibus  præfcriptio  fufficiat;  &  verum  eft,  &hoc 
iurevtimur,  nec  quantum  ad  reliquias  præftationunl 
aut  arreragia  legatorum  aut  conttaduum  vlla  diffe¬ 
rentia,  quod  &  iam  olim  Mafuerius  homo  valde  pe¬ 
ritus  fori  fcripferat,  in  titulo  de  præfcript.  Et  fi  ean¬ 
dem  dubitationem  recudit  Aymo  Crauetta  in  lib.  de 
tempore  part.  4.  quaeft.  zo.  cap.  inciji.  Materia,  & 
plane  icholafticc.  Sed  enim  admonendi  quoque  fu¬ 
mus  veteri  foro  illud  obferuatum,  vt  cum  reliqmæ 
fiue  arreragia  reditus  fundiarij  peterentur,  acceflbrie 
ad  petitionem  continuationis  reditus  aut  aifignatio- 

5  nis  <T  άαβί^ίί,  toties  inquam  tanti  temporis  peti 
pollent,  quantum  ad  ipfius  reditus  præfcriptionem. 
requireretur.  Quare  cum  reditus  talis  non  minus  60. 
annis  præfcribi  poflet  >  totius  eius  temporis  peti  re¬ 
liquia:  poterant,  fi  modo  vt  dixi  acceflbrie  eodem 
libello  peterentur.  Nam  feparatæ  petitionis  arrera¬ 
giorum  per  fe  alia  erat  caula,  quibus  triginta  anno¬ 
rum  præfcriptio  obftabat ,  ex  illa  fententia  quam 
modo  in  Francia  receptam  diximus.  Cuius  dubita¬ 
tionis  controuerfia  cum  fe  in  Curia  Parificnfi  ob- 
tuliflet,  quo  tempore  de  caufis  appellationum  Bri¬ 
tanniae  iudicabat ,  nec  fatis  crederet  affirmantibus 
id  iuris  in  Britannia  receptum  ,  per  turbas  inquiri 
eonftituit,  probaroquevtendi  modo  ex  appellatio¬ 
ne  iudicatum  confirmauit  entre  les  Sieurs  de  Mar  neuf, 
CT  de  L  Haye  de  T  or  ce'.  Nuncmihi  non  fatis  caufæ  vi¬ 
detur,  cur  id  fieri  debeat,  ne  cccisarreragiorum  de¬ 
bitis  incauti  patresfam.  inuoluti  repentinis  adioni- 
bus  opprimaiitur,  infidiofis  perfaspe  occafionibus  ir¬ 
retiti,  in  totumqlie  placet  ratio  quae  redituum  con- 
ftitutorum  pecunia,  ex  iifdem  caufis  curfumvfura- 
rum  inhibuit,  ne  maligna  agentium  enndatione  ve- 
luti  impendente  Dionyfij  Siracufani  gladio  Damo- 

6  clis  capiti,  fubito  obruantur  incauti  debitores.  Nec  fi 
ante  reformatam  Confuetudincm  errore  potius  vten- 
tium ,  quàm  vero  iure  id  erat  receptum ,  producen¬ 
dum  deinde  ad  confequentiameft,vt  text.  ait.  L  quod 
non  ratione,  D.  de  legib.  nec  fatis  ab  veteribus  ani- 
maduerfam  talium  conditionem  apparet,  cum  ali¬ 
ter  vfurparent,  fi  arreragia  per  fe  petebantur,  aliter 
cum  vtaccelliones debiti  annui,&text.  obftet  Leos. 
Cod.  devfur.  vbiBald.  vbi  præfcriptione  principalis 
præfcribuntur  Sc  vfuræ,  &  quæcumque  accefloria. 
Nunc  cum  conflet,  vt  ante  docuimus,  arreragiorum 
caufam  abftradam  elle  &  feparatam  à  debito ,  nec 
fundi  aut  reditus  partem  facere,  fed  poftquam  exci¬ 
derunt  perfefubfiftere,  &  mobilium  naturam  aflii- 

7  mere,  fiue  quo  ad  diuifionem  inter  viri,  &vxoris 
hçredes ,  fiue  quo  ad  heredes  diucrfos  mobilium  auc 
immobilium,fiuequo  ad  pignorationes  in  bonis  cle¬ 
ricorum,  fiue  quo  ad  donatarios  mobilium,  denique 
quo  ad  omnes  effodus  qui  vfquam  cogitari  poflunr, 
quod  Bald.  dixit  d.  c.  quae  in  Ecclefiarum,  «Scnemo 
peritus  fori  negauerit,  relinquitur  cum  mobilia  fint, 
fi  aduerfus  extraneum  pignoris  detentorem  petan¬ 
tur,  perfonali  peti  non  polle,  cum  obligatus  non 
fit  perfonali  detentor ,  reali  igitur  petenda  funt,  quae 
ad  fummum  non  durat,  nifivfquc  ad  triginta  annos 
aduerfus  tertium  pofleflorem  1.  cum  notiifimi.  C.  de 
præf.  30.  annor.  Et  nos  anteferio  dilferuimus,  id  qui- 

liem  dem  iure  ciuili.  Nam  &  confuetudinariq  iure  ap- 

«Hiior  proprimentorumfolemnitate,  ea  in  totum  eluuntur 

*  2  ab  extraneo ,  aut  quindecennij  lapfu,  quia  omne  iits 

H.  Ç'  reale,  ipfumque  adeo  dominium  tanto  tempore  elui- 

8  tur,  quanto  magis  rcalis  obligatio ,  imo  non  obliga¬ 
tio  cum  fola  hypotheca  vt  realis  nullam  obligatio- 


1314 


A  nem  Pr?ruPP°nat,  quod  Bartol.  &  Imol.  difleirunt  L 
debitor.  D.  ad  S.  C.  Trebel.  alij  Jba;  C.  de  luit.  pig. 
fed  fola  detentio  obliget ,  igitur  rei  prçfcriptione 
adiones  reales  excluduntur.  Sin  aduerfus  obliga¬ 
tum,  eiufve  hçredem  agatur,  dcperfonalis  intendi¬ 
tur  triginta  annis  arreragiis  prçicribitur  ex  recula 
antedida.  Sed  de  hypothecaria  hic  erat  dubitatio, 
veteres  cum  acceflbrie  petebantur,  totius  temporis 
petebanjt  aduerfus  obligatum  heredémve  (nam  hic  9 
cafus  femper  retinendus  eft)  fin  per  hypothecariam, 

Sc  per  fe  feparatim  quidam  contendebant  vfque  ad 
quadraginta  annos  agi  poife,  quia  tanti  temporis  fit 
B  hypothecaria  adio  d.  1.  cum  notiifimi,  nam  iure.  con- 
fuetudinario  nil  ea  de  re  cautum.  Ego  prçfcriptio- 
ne  perfonalis  confumi  accefloriam  hypothecariam, 
ante  docui,  cùm  in  eadem  perfona  concurrunt  per¬ 
fonalis  &  hypothecaria,  id  eft  aduerfus  obligatum 
aut  eius  hæredem,  quod&  Maf.  fenfit  tir.  de  præ¬ 
fcript.  num.7.  etiam  li  obflet  d.l;  cùm  notiifimi, quas 
ideo  fuftinetur  iure  ciuili,  quia  naturalem  obligatio¬ 
nem  tolli  prarlcriptione  non  putant ,  cùm  contra  fieri 
demonftraueriraus.  Et  hanc  quadragenariam  in  hy¬ 
pothecis  conftietudo  non  norit:  Sed  vt  quam  maxi- 
C  me  obtinere  debeat  ratione  iuris  ipfius,  &  debiti  , 
cum  ad  continuationem  agitur,  ratione  arreragio¬ 
rum  obtinere  nequit,  poftquam  feparatam  naturam 
aifumpferunt  &  in  mobilia  rranfierunt,  ideoque  his  sk  addi  turri 
vt  perfonaliter  debitis  30.  annis  præfcribi  omnino  aytlc·  ΐ8ί· 
debet,  nec  amplius  de  reali  debito  aut  fundiario  agi-  N'  c* 
tur  per  petitionem  eorum,  &propterea  realium  na-  10 
turam  non  feruanc  ad  prarferiptiohes  perficiendas. 

Nec  bona  eft  cofequentia  dominium  fine  titulo  non 
minore  tempore  quam  quadraginta  annorum  præ¬ 
fcribi  poreft,  ergo  nec  obligationi  rei,  id  eft  hypo¬ 
thecas  præfcribi ,  cùm  argumenta  à  maiore  ad  mi- 
D  nus  non  procedant.  Sic ,  quis  non  poteft  quod  maius 
eft,  ergo  non  poteft  quod  minus  eft.  Summa  igitur 
hic  efto  arreragiis  &  reliquiis  vt  ex  obligatione  per¬ 
fonali,  8c  mobilibus  debitis  triginta  annis  præfcribi 
etiam  ab  obligato  aut  eius  hçrede,  nec  rem  hypothe- 
catam  obligari  pro  talibus  in  longius  tempus.  Et  iftud 
etiam  iure  ciuili  verum  eft,  quo  etiam  cùm  traditur 
hypothecariam  durare  quadraginta  annis,  intelligcn- 
dum  pro  iure  ipfo  debiti ,  &  continuatione,  cuius  di-  it 
ucrfa  natura  eft  ab  arreragiis  fcilicct,  vt  immobilis  ad 
mobile.  Quod  ipfum  in  reditibus  fundialibus,  &re- 
£  liquiis  eorum  didum  volumus.  Nam  pecunia  cofti- 
c'  tutorum  alia  conditio ,  quorum  reliquias  nulla  adio- 
ne  peti  poflunt  amplius  quam  quinque  annorum, 
quia  ratio  ordinationis  vniuerfalis  eft,  &  ridiculum 
iudicium  eorum,  qui  putant  per  adionem  perfona- 
lem  longioris  temporis  non  pofle  peti  reliquias  ,  fed 
per  adionem  hypothecariam  polle,  hoc  eft,  quod 
altera  manus  porrigas,  altera  eludere,  quod  fi  amit¬ 
titur,  quis  non  videt  caufam  ordinationis  finalem 
eludi,  hoc  eft  repentinae  opptelfionis  cumulatorum 
arreragiorum?  qua*  nihil  intereft  debitoris  qua  ratio¬ 
ne  extorqueas  ,  fi  extorquere  permittitur,  contra 
p  omnino  quam  ordinatio  intendit.  Nec  potuit  carere 
iuftarepreheniione  eorum  fententia,  qui  nuper  di- 
uerfum  iudicaruiit  prætextu  intentatae  hypothecas; 
in  qua  agebatur  ad  continuationem  reditus,  portant 
afiietre.  Valet  enim  hypotheca  pro  continuatione  i  li¬ 
ris  immobilis,  fed  pro  arreragiis  pneferiptis,  per  or¬ 
dinationem,  aut  longioris  temporis  quam  quanrum 
mobiles  adiones  durant,  valere  non  poteft.  Illud 
etiam  inuitaThcmide  fadum  exclamare  cogor, quod 
cùm  extraneus  quidam  fundum  nuper  emiflet  libe¬ 
rum,  atque  de  eo  approprialfet,  facratus  quidem, qui 


DesApproprianceS,Art.CCLXXVI. 

reditum  pecunia  coiiftitutum  iîbi  deberi  diceret,  in-  A  Hæc  difpoimo plané  conuincic  vcrum  e(Te,  , 
tcrcdlit  Pidquc  poil  perada  approprimentorum  (b-  dicimus ,  pradcnpta  perfonali  confumi  fehyA1 

cmnia,  &  LiJL/ablWfe&quüHmè,  cm  ap-  omm  pio  rcbquns  & arrcragns.  Addofc  Je^ 

.J»  auiïer  ptoprimentorum  facroCmfla:  leges  palam  violarcn-  fuemd.nat.opro  pnnc.pahdebuo  <)uod«^ 

«"«•«74·  cur>P&  iniuria  fauor  Eccleiîarum  opponeretur,  qur  &  Turon.  ftatuunt.  Nam  confiât  Domm„  feuJ  L 

*·  c-  &  ipfe  præfcriptionibus  cum  rebus  fuis  obligantur.  fuis  debms  hic  exprcHis  competere  hypothe^ 

n  c.  de  quarta  ext.  de  prefeript.  &  text.  in  cenfu  c.  ol.m  probatur  euam  lutei  etiam.  D.  qui  BOr.  i»  ' 

et.  de  cenfib.  ncc  fpcciales  habent  de  Coniuetudine 


fiabcant.  1.  quærebatur  eod.  tit.  L  grege.  §.jn 
ficiariis.D.  depign.  Et  tamen  hk  traditur  talibJJ' 
bitis  præfcribi  triginta  annorum  fpâtio.  Confiât  iot 
tur  cù m  ipfi  debito  præfcribatur  nullam  fupereffe 
hypothecam  advlterius  tempus;  Nec  enim  adioiü 
b  tantum  fed  obligationi  in  totum  præfcribitur  qU2 
cumque  adionem  producere  poffit.  Non  nouit  iw. 
tur  confuetudo,  quod  ante  diximus,  vllam  hypotfo! 
carum  præfcripuonem  ,  longiorem  }o.  annis,  nec 
illam  illius  1.  cum  notiflimi.  Et  quod  magisjnireris 
hic  agit  de  aftione  competente  aduerfus  obligatum,* 
quç  longiiïîma  eft  iure  præfcriptio  quadraginta  anno* 
rtun,&  in  cafu  valde  fauorabili  debiti  fundiarij,  cuius 
quàm  longiftimam  (fivfquam  alias)  oportebat  efle 
præfcriptionem.  Nemo  igitur  pofthac  nobis  facelüt 
ç  negotium,  velutihac  dere  fingulariter  cenfeamus. 

1  [Ev  EGARD  AV  TEMPS.] 

Jn  Venditionibus  fub  Conditione  redimendi  iflu  ni 
laudimia  non  competit,  mfi  reuendendi  tetnprt 
finito . 

Ρολτια  fu  ή>  en  dit  exeeutionem  debiti ,  ntn  ipfm  dé¬ 
bit  um  in  redemptmo. 

Hoc  eft  à  die  quo  deberi  incœperunt  ,  id  eliquo 
cefferunr,  Itaque  n  fundus  venditus  eft  fub  condirio- 

^ . . . .  . . , _  ne  odto  annorum  redemptionis,  ante  agi  nonpore- 

Sc  imputationi  talium  que  ante  triginta  annos  ^  ritad  laudimia,  quam  illi  integri  tranfierint.  Incipiet 
tareperiuntur,  quod  Mohn.  refte  fenfit  in  con-  igitur  tempus  laudimiis  præicribendi ,  à  tempore 

principij  noni  anni,  quia  prius  agi  non  potuit,  liera 


præfcriptiones  vllas ,  præter  generaliter  conformas, 
ôc  confuetudinis  iure  tenentur,  quæ  ipfisprelennbus 
6c  confentientibus  fancita  eft,  &  promulgata  cùm  im¬ 
mobilia  clericorum  fubiiciantur  legibus  regum  & 
regni,  quod  nos  artic.  44.  Fûsè  fumus  perfequun.  Et 
ideo  Mal',  in  tit.  de  præfcript.  num.  9.  cenfum  prae- 
feribi  dixit  aduerfus  principem  Ecclefias,  &quofcum- 
que ,  tex.  c.  olim  ext.  de  cenfib.  Illud  vero  multo  ini¬ 
quius,  extraneum  illum  emptorem  ad  reliquias  præ- 
teriti  temporis  damnatum, cùm  iftavt  mobilia  omni¬ 
bus  approprimentis  excludantur ,  quod  hic  textus 
ftatuit.  Sed  tamen  non  conuenit  fubiicere  legum  po- 
teftacem  facrofan&am  iudicantium  inftabilitati,  aut 
ludificanti  arbitrio,  quo  enim  iure  exceptio  ab  hu¬ 
ius  articuli  difpofitione  fuftinetur  inEcclefiis,  quae 
prælatos,  &c  procuratores  habét  qui  intercedere  pol¬ 
iunt.  Et  puto  etiam  fixas  habent  in  beneficiis  iedes 
&  facris  inrerfunt,  cùm  bannimenta  promulgantur. 
Sit  igitur  bene  iudicantibus  facrofan&a  legum  awfto- 
ritas  &  aeterna  veneratio'.  Aliter  nilnl  fixum,  nil  cu- 
iufquam  proprium  futurum  eft,  quod  iamolim Ci¬ 
cero  quæftus  eft.  Nec  fando  quifquam  de  maioribus 
noftris  quidquam  fa&um,  vnquam  tale  audierat  fo¬ 
ro.  Addimus  vero  quod  (  magis  mirandum  eft  )  cum 
contra&ibus  vfurariis  declarandis  nulla  præfcriptio 
obftet ,  quominus  vitij  arguantur,  &  ioluta  arreragia 
in  fortem  imputentur,  tamen  præfcribi,&  condictio¬ 
ni,  &  imputationi  talium  que 
foluta  reperiuntur,  quod  Molin. 
tra&ibus  vfurar.  quæft.17.  num.197. 


e  [Ne  se  prescrivent.] 

Ideftpræfcribi  nequeunt.  Et  ratio  eft,  quiaiuri 
nondum  nato  præfcribi  nequit,  quia  id  in  iudicium 
deduci  non  poteft:  Ergo  nec  præfcribi  ex  reg.  non 
valenti  agere  1. 1.  Cod.  de  annal,  except.  &  alibi  dixi¬ 
mus  &1.  vit.  §.  fin  autem.  C.  communia  de  legat,  vbi 
Cafo 

{  [S’ils  sont  eschevs.] 

Etiam  fi  in  libris  omnibus ,  ipsoque  adeo  arche¬ 
typo  ab  ipfis  reformatoribus  feripto ,  ita  habeatur, 
T  amen  manifeftiflima  ratio  cogit  addi  negatiuam  fils 
nejont  efchcus,  quod  etiam  daufula  aduerlatiua  fubfe- 
quens  oftendit,  quæ  dicit  Etcitdscfcherroicnt. 

*  [Et  ov  ils  escherroient.] 

Hæc  eft  aduerfatiua  prioris  claufulæ,  &  fadti ,  & 
iuris,quæitain  priore  legendum  docet ,  vt  diximus. 
Melius  dixiffet  per  idem  tépus.  Et  où  ils fer  oient  tfeheus, 
non  per  coniun&iuum,  fedperfe&um,  à  quo  tem- 
pore  præfcriptio  inchoatur. 

*  [Par  trente  ans.] 

Fufcrilitur  perfonali  cr  bjpot.  eodem  tempore. 


in  contradtibus  conditionalibus  fubftantiæfuijjenii- 
uis,  fccusin  condirionaliter  refoluentibus  tantum, vt 
ante  docuimus.  Hæc  intcllige  circumfcripta inter¬ 
ruptione,  &fcclufa  fiue  per  folurionem ,  fiue  alios 
modos.  De  redemptiuo  poteft  dubitari,  il  forte  pto- 
prietarius  dec effit  relidadoaria,  aut  fratre viagetio. 
Nam  fruendi  ius  differtur  in  rempus  mortis  eorum. 
Refpondeo,  tempus  hic  non  elfe  fufpenfiuumobli- 
.  gationis  aut  debiti,  quod  ftatim  cedit  àmortepro- 
prictarij ,  Sed  percipiendi  dies  differtur  j  igitur  eunet 
præfcriptio  Domino  feudi,  cum  ftatim  &  pure  agere 
poffit  vt  debitum  foluatur,  &vt  percipere  liceat  lui 
die,  quod  nifi  fecerit,  etiam  fidoaria  totos  triginta 


annos  fupervixerit  ,  atque  ira  exeeutionem 


debiti 

impediuerit ,  exclufus  reperietur  præfcriptione,» 
mortua.  Plane  alias  feribitur  conditiones  neceflatias> 
vt  mortis  non  fufpendere  obligationes ,  fed  diitetre. 
folutionem.  Et  habet  locum  difpofitio,&  verincan- 

tur  hæc  verba,  fils  font  efeheus ,  in  hoc  cafu,  dixiro^ 

artic.  77.  . 

F  Scd  &  fi  cùm  duo  litigant  de  proprietate  rei, 
feudi,  cuius  ratione  laudimia  debeantur,  !s“emlj 
qui  vicerit ,  poft  trigefimum  annum  ea  petens  exc 
detur  præfcriptione,  quia  aut  poiîeffor  intérim ag 
potuit,  aut  qui  non  poflidebat  interrumpere?  e 
clufus  in  condemnatione  damnorum  id  c°nIe^  uJ 
à  vufto ,  quod  laudimiorum  nomine  coniequ 
erat  fine  lite ,  veluti  frutftuum  partem. 

ARTICIB 


Ψ7  Des Approprianccs, Art. CCLXXVII.  I3Ig 


Article  CCLXXVII. 

!AJ  D·1  aucun  Seigneurba  accouftumé c  leuer  &vfer  d’aucuns  a 
iublides  en  fa  Seigneurie,  &  'qu'vnou  plufieursfdes  demeurans  n 
&  eftan*  s  entre  les  metes  dudit  Seigneur, ,l  &  en  fa  Seigneurie  pre- c 
tendet  exemption  defdits  fubfides,k  ils  font  tenus  de  prouuer 1  le 
filtre  m  de  leur  exemption,  "  ores  qu’ils  diroiet  °  qu’ils  ne  leurs  pre- 
decefleurs  ou  aucteurs/n-en  auraient  iamais  paye  aucune  chofe. 

Et  a  faute  de  prouuer  leur  tiltre  d’exemption, ’  le  Seigneur  en  pourra  vfer  com- A 
me  lur  les  autres  hommes, r  es  lieux  circonuoifins, !  nonobftant  longue  tenue.  n 

Ç2  Vm  fliquis  Dominus  bfolitns eftc  exigere,  &  l>tifiihfidiis ,  in  J  fuo  feudo,  &  « 

autplures ,  ex domiciliants,  &  intraS  metas  Domini,''  &  inillius  ditione  confiilen- 
tibus  , 1  talium  iurium  exemptionem  intenderent* probare  tenentur'  titulum"' fua  hor¬ 
tatis,  cjuamuis  allegarent,  ° [e,  aut  fuos  deceffores,  aut  auctores,  r  nunquam  quidquam  eo- 
rum  prœfîitijp.  1 

Et  non  probato  exemptionis  titulo, q  Dominus  pradiclis  turibus  Vir  poterit,  voluti  irt 
reliquos  vajjallos r  eiuflem  territorij, s  nihil  vetante  libertatis  pojftjfwne  longijjima. 


I  Noua  "iieftigalia  nifi  iujfu  principii  wfiitui  non  pof- 
funr.  J 

*  Hic  articulus  non  pertinet  ad  publicas  intributiones. 

3  %Sg*ltA  ad  pr  matos  non  pertinent. 

4  Tenor  inuefliturarum  refptciendus  praecipue. 

5  Poliones  determinantur  a  titulo. 

Pojfitfi tones  obferuanda  vbi  titulus  non  efl.  ibid. 

6  Confuetudo  feudorum  naturam  determinat. 

7  Vbi  non  inuemtur  conuentio,  lex  qitarenda  efi. 

8  Subflantia  natur alta,  accidentalia  feudorum. 

9  Subfiant ialium  effetius ,  cr  his,  cr  epice fine. 

10  Naturalia  pice. 

11  Ho  magmm  efi  de  naturalibus ,  nec  femper  debetur. 

1Z  Naturalia  per  non  yfum  non  amittuntur. 

1}  Accidentalia  qua  cr  cuius  de  his  probatio. 

14  Probatio  iurium  naturalium ,  aut  accidentalium  cu¬ 
ius  fit. 

Non  alius  articulo  toto  hoc  libro  ampliorem  ci- 
uilis  materiæ  fegetcm  continet ,  quæ  ex  intima  iu- 
rifprudentia  deducitur,  &fiprima  fronte,  ni  altius 
introipicitur,  cum  notiifimis  iuris  regulis  pugnare 
in  fpcciem  videtur ,  cum  valde  confentiat,  quod  nos 
demonftrandumfufcepirnus.  Nota  eft  lex  &  receptif- 
fima  regno  obferuatio,  nemini  licere  quidquam  no- 
3  uæ  aut  infolitæ  intributionis  indicere  hue  fuis  iiue 
alieno  iuri  fubditis,  nifi  id  regis  iullu,  idque  exprefia 
fa  facra  forma  fiat,  quod  etiam olim  Imp.  fanxerant 
1. 1.  C  fuper  deind.&extat  ea  de  re  rub.  Noua  vc<fti- 
gal.  Cod.  qua  de  re  crebra:  &  repetitae  extant  regum 
conftitutiones,  quas  nos  memorauimus  art.  j6.  fup. 
&  artic.  37.  Sed  vt  haec  vera  fint,  hic  articulus  ad  ta¬ 
lia  non  pertinet ,  quae  incertam  erogationis  formam 
2  habent ,  &  pro  fummo  imperio  indicuntur.  Sed  ad 
ea  potius,  quae  priuati  iuris  funt,  &in  priuatorum 
commercia  cadunt,  &:ex  caufis  certis  &  determina-· 
tis  feudo  annexis  petuntur,  &  vniformem  habent 
præftationem.  Hæc  materiahoc  fubie&umeftiftius 
articuli,  ne  quis  latius  vagetur.  In  qua  traftatione 
expendenda.  Primum  omnium  conftirui  oportet  Ce¬ 


i  eludendas  ab  hac  diipofitione  praeftationes  omnes 
eas,  obuentiones  &  debita,  .quae  in  titulum  iufve 
cadunt  eorum,  quae  regalia  &  nobilitates  Ducum  ap-  3 
pellantur ,  cuius  generis  omnes  priuatis  interdi&æ 
funt,  nec  in  eorum  poiTefiionem  cadunt,  &impra*- 
fcrintibiles  funt  ex  inhabilitate  commcrcij.  In  his 
frultra  quifquam  niteretur  hoc  tex.  ciim  dixit  ont 
accouftumé,  quia  omnis,  qui  talia  vendicat ,  habet  ne- 
ceiTe  fe  fundare  in  titulo  feripto  ex  concefiione  aut 
priuilegio  principis  literis  confignato  ,  &  vbi  iuris 
eft,  homologaro  d.  arr.  56.  &  ord.  Petri  Ducis  1431. 
Sine  his  fruftra  litigatur,  fruftra  longiilima  aut  aerer^ 
na  pofleflio  obtenditur,  cùm  femper  obftet  incapa* 
citas  tenentis,  non  poifidentis,  ied  incubantis  po¬ 
tius.  Hic  fcclufishic  articulus  ftatuere  infeliigendus 
eft  de  his,  quae  emptionibus,  permutationibus,  hae- 
reditatibus, dotibus,  infeodationibus  in  priuata  com¬ 
mercia  tranfeunt,  nec  lege  vetantur,  in  quibus  ipfis 
hæc  primum  lex  feruanda  eft,  vt  côuentiones,  pa&io- 
nes  legéfque  m  contratftu  didæ  feruentur,  quæ  prae¬ 
cipue  lpectandæ  funt,  vt  quales  quantafque  prsefta-  : 
tiones,  debita  iurave  dari  ,  fieri  conuenerit,  &  tales 
hae  ad  vnguem  dentur,  fiant:  eft  enim  illa  vera  diiu- 
dicatio  controuerfiarum  de  talibus ,  vt  tenor  con- 
tradus  infpiciatur,  &  quo  in  argumento  nunc  ver- 
famur,  in  infeodationibus  tenor  inueftiturarü  fpefte- 
tur,  quem  locum  congerit  Boer,  decif.  265.  num.  z.  4 
ôc  numer.  6.  &  tex.  c.  1.  fit.  de  feud.  cognit.  Soz. 
Conf.  1 6f.  Vol.  z.  verf.  quarto  &  vltimo.  numer. y.  & 

9-  Et  tenor  inueftituræ  derogat  omni  liatura:  fetido¬ 
rum  c.i.  tir.  de  duobus  fratribus ,  6c iterum  Oldràd. 
conf.  284.  incip.  fa&um  tale  eft, quidam  miles. lafi 
conf.  i8e>.  vol.  2.  numer.  3.  Bald.  1.  quoties.  Cod.  dé 
fuis  &  legit,  idem  Iaf.  conf  136.  vol.  4.  Alb.  in  di&iori. 
verb.  feudum.  Anan,  conf  7.  Cum.  conf.  161.  Sed 
quia  rarum  eftvt  in  canta  rerum  antiquirate&  oefi- 
bus  reperiri  inueftitura»  queant ,  fi  de  lus  non  docé- 
tur,  pOtiifirria  habenda  rado  pollefiionum ,  in  quibus 
quifquam  reperitur  Dominus  feudi ,  quæ  ex  recogni¬ 
tionibus  &  aqualibus  ptsftationibus  $c  apochis  pro- 


1519  DesApproprianccArtCCLXXVU  i^q 

W„r  auia  vbi  titulus  non  oftenditur,  is  detctmi-  A  omnino.  In  tal.bmvcra,  «enotanda regula, 
tràpoMonibmvci  contra  cùm  apparec  mu- 
lus.  Dofleifiones  ab  co  leeem  accipiunt  U.  L·.  de 


amitti  talia  naturalia  ;  &~qüæ'êxtConfuèmd^diS 

beantur,  pcrnonvfum,  fuie  quia  Dominus  non  f 
fit ,  quia  cafus  non  tulerit,  fiuc quia  præftationcs  ^ 
miferit,  fiuc  aliunde  acciderit  non  deperdi,  quodAk' 
bas  Fcly.  Imol.  notant  c.  ad  audientiam  ext.den 
feript.  Imol.  &  Bal.  c.  ex  parte  ext.  de  teftib.  c. 
mus  tit.  de  feüd.  fi  culp.  non  amitt.  1.  in  filiis  vbi  Ban' 
dedecur.  lib.io.Cod.Flor.  1.  hæc  autem.D.defeiuit 
vrb.  præd.  Iacob.  in  tra&atu  de  Roydis.  Boër.  decif] 


t  mu 

S^ï^lcgcm  accipiunt 
5  lucrat,  deferip.  lib.io.  Etnosdiximus  alibi.  Nam  n- 
5  feodationum  cùm  inftrumcnta  apparent  tanta  vis  eft, 
vt  poifint  etiam  naturalia  feudorum  immutare, 
alterare;  quod  Bald  dicit  d.  c.  i.  ut.de  duob  fta, 
tnb.  &  c.i.  denique  tit.  quae  fiut  prim.caub 
nef.  amitt.  &  1.  quoties.  Cod.  de  fuis  &  legit.  Qno 
fi  horum  nihil  eft,  id  eft ,  neque  conccflio  (cudi  ap- 

υ  iret  nec  iufta  eft  probatio  polFeifionum  quid,  qua-  —  - '  }  7'.*“*· UVJCt·  «al. 

Fe  Quanmmve  debeatur,  tum  feruanda  eft  coniue-  qz.  &  163.  num  7-  &  nosfup.  attigimus, verbo,  * 
tud^  à  qua  regularis,  ordinaria,  &  fixa  feudorum  *  An.iri.  ni  fi  d  f  negatio,  aut  aliud 
natura  in  quaque  regione  determinatur.  Eft  enim  na¬ 
tura  feudorum  qua-renda  in  Confuetudine.  Ideoque 

Bald.  1.  liberti  liber tz que.  Cod.  de  op.  lib.  icribit 
quod  fi  clare  non  conftat  de  certo  modo  vfus  &  pol- 
feifionis,  iudicandum  eft  de  eo  fecundum  regularem 
naturam  feudi ,  &  vbi  non  inuenitur  conuentio,  aut 
determinatio  hominis ,  quzrcnda  eft  ab  lege  ,  quæ 
idem  valet  in  cafu  dubio  quod  paftum  &  conuentio 
in  £i*fu  certo ,  quod  idem  Bald.  ait  l.i.  quacft.ji.D-de 
-  rer.  diuif.  Idem  1.  z.  col.z.  Cod.  de  iur.  emphy.  idem 
1  vit  C.  de  lib.  cauf.  &  c.i.  tit.  de  cap.  Conrad.Bald. 


&  Aluarot.  c.  1.  tit.de  feud.dat.  in  vic.  leg.  com. 
Confuetudo  enim  in  talibus  inducit  naturam,  quod 
Bald.  ait.  1.  contradtus  col.  penult.  Cod.  de  fid.  inftr. 
&  cam  informat  quod  Iaf.  &c  Decius  dixere  1.  certi 
condi&io.  §.  fi  nummos.  D.  de  reb.  cred.  quia  con- 
ceifiofemper  intelligitur  fada  fecundum  morem  fo- 
litum  i  «unis  rei  locos  Boer,  congerit,  d.  decif.  z6$. 
numer.7.  Igitur  cùm  invno  quoque  contraftu  fua 
fubftantialiafint,  naturalia,  &  ferè  accidentalia  quo¬ 
que,  ifta  eadem  in  infeodationibus  reperiuntur,  de 
g  quib.  glof.  &  Dod.  1.  pada  conucnta.  D.  de  contra, 
empt.  &  1.  iurifgentium  vbi  Angel.  D.  dc  pad.  fub- 
ftantialia  in  totum  immutabilia  funt,  quibus  h  vis  af¬ 
fertur  contractus  tales  efte  definunt,  &  in  diuerfas 
conucntiones  tranfeunt.  Se  degenerant  quod  nota¬ 
tur  1.  vbi  ita  donatur.  D.  de  donat.  1.  cùm  precario. 
D. deprecari.  Socin.  d.  conf.  i6y.  vol.z.  num.  15.  Ta¬ 
lia  funt  in  conceftlonibus  feudorum  dominij  vtilis 
tranflatio  diredi  retentio,  fine  quibus  nulla  infeoda- 
tioin  fuo  nomine  &  contradu  confiftit,  fed  in  alium 


Autres  devoirs,  nifi  drnegatio,  aut  aliud  fàâumvaflàlli 
intcrucniiFet,  quale  ibi  fcripfimus,  quoniam Confuc. 
tudinis  feriptæ  perpetua ,  &  fucceiliua  interruptio 
femper  debitum  facit,  6c  prçftationes  renouât  incon. 
tingentia  cafuum ,  quibus  euenientibus  debentur,  & 
funt  in  continua  adione,  quia  illanonab  hominis 
fado  aut  prouifione,  fed  Confuetudinis  neceflitattij 
proueniunt.  Tertio  loco  accidentalia  habentur,  ea 
vero  funt  quae  praeter  naturalia  &exprcflaConfueni. 
dinis  difpofiticne,  hominum  conuentione  apponun¬ 
tur,  quæ  tam  varia,  &:  deformia  ipfa  funt,  quam  ho- 
C  minum  voluntates, &  cogitationes.Infubftantialibus 


igitur,  &  naturalibus  femper  ador  fundatam  fuam 
intentionem  reperit  in  lege,  & Confuetudine,  nec 
ci  laborandum  in  talibus,  in  probationibus,  probata 
quidem  qualitate  dominica,  &  vaflallitia.  Nam  his 
probatis  protinus  accurrit  Côfuetudo,&  fua  vi  agen¬ 
ti  aiTiftit.  Contra  in  accidentalibus  euenit, quia  omni, 
no  probanda  funt  iuftis  probationibus,  cùm  in  lege, 
&  Confuetudine  nihil  tale  debitum  reperiatur.  Cùm 
ergo,  oneris  aut  præftationis  aliquid  petitur  praeter  id 
quod  Confuetudo  expreftit  Dominus  partes  adoris  14 
explere  debet, reculante  quidem  vaflallo.  In  his  omni- 
D  n0  hic  cextus  locum  habet,  ad  talia  fadus  eft,  adeon- 
firmandas,  &  adiuuandas  dominorum  incentiones, 
cùm  feriptum  non  habent ,  &  de  iure  fuo  periclitan¬ 
tur,  vtquod  reliquum  eft  ad  polïcflbrioruinaiftuum 
continuationem  confiigiatur,  quibus  probatis  tum 
quoque  hac  fuadifpoficione  auxiliatur.  Non  creat  ta¬ 
men  debita,  nec  eagenerat,  fed  ex polfeflionis con¬ 
tinuatione,  illa  fufficienti  praefumptione  &  probatio¬ 
ne  fulcit  &  fuftinet ,  qualia  præftita  proponuntur, 
etiam  fi  titulus  nullus  oftenditur  debiti,  alioqui  ob- 


quodMol.  tractat.  <>.53.  numcr.it».  1/.  ui. 
quibus  de  caufis  Domini  prædiorum  noui  quidquam 
debiti  exigere  vetantur  prærcr  didas  folitas  pulta¬ 
tiones.  Atque  id  quod  de  toto  dicitur,  hoc  eft  de  °* 
lidoiure  praeftationis,  ne  quidquam  exigatur  mde  1- 

tum ,  id  in  parte  quoque  locum  habet,  ne  aliudam- 
pliùfvc  petatur,  quàm  quod  debetur,  neveccnu» 
aut  reditus  augeatur,  fed  id  tantum,  taleque,  qa 
tum,  qualéque præftari folitum eft,  &  contra  ao  ^ 


quis.  ut  «■'—  - - -  *  vr.·*-· 

Bald.  c.i.  §·  denique  tit.  quo  fuer.  prim.  cauf,  benef. 
amit.  &  1.  quoties.  C.  de  fuis  &  legit.  &  detrahi  pof- 
funt,  citra  fubiedi  corruptionem ,  nec  minus  infeo- 
datio  confiftit ,  fi  homagij  debitum  detrahuntur,  vt 
nec  iure  patrio  in  omnibus  debetur,  vt  in  cafu  art. 
317.  6c  hac  lege  Mediolani  Ducatus  teneri  imperio 
dicitur.  Nec  fi  nulla laudimia deberi,  aut  opitulatio¬ 
nes  cautum  fit  in  conceflione  feudi,  ideo  infeodatio 
vitiabitur,  quod  eueniret,  fi  ifta  fubftantialia  eiTent 


ΠΟ  III  lUU  ΐιυιιιπη.  ^  . > . ; 

tranfit  potius ,  ncc  talis  dici  aut  elle  poteft  fi  contra  etiam  u  uruius  uuuu*  uiiuiumu  u^u,  — . 

9  ifta  conuentum  eft,  non  magis'quàm  emptio,  fine  ftarct difpofiuo.J. Domim  prædiorum.  1·^  · 

pretio,  aut  locatio  fine  mercede.  Secunda  eft  ratio  E  §.  caueant.  de  agrie.  &  cenf.  lib.n.C.  &  praelump  . 
naturalium  hoc  eft  quae  Cofuetodine  cuiufquam  loci  quod  Moi.  tradat.  §. 55.  numer.  1 

publica  feudis  indicuntur,  veluti  homagium,  came-  ^  J 

10  rarium,  opitulationes,  in  hac  quidem  Britannia,  qua: 

omnia  ex  regulari  omnium  feudorum  ligiorum  con¬ 
ditione  &  natura  debetur,  &  omnibus  feudis  infunr, 
citravllamncceditatemexpreflionis  talium  in  infeo¬ 
dationibus,  &:  fubinducuntur  à  Confuetudine,  etiam 
fi  de  his  nihil  cautum  aut  di&um  fit.  Talia  diuerfam 
naturam  habent  ab  fubftantialibus,  nam  alterationes 
ab  conuentionibus  partium  accipiunt.  Socin.  d.  conf. 
i6r.  num.u.  verf.  quinto  probatur.  Alex.  conf.  z.  coi.  p  . . y — r 

11  pen.vol.f.  Bald.  cap.i.  de  duob.  fratrib.  l.i.  §.  fed  fi  Bald.  c.i.  tit.  qualiter valiallus  mr.aco;»1^*·  ""  <■ 

quis. Cod.  delat.  lib.  tol.  Iaf.  conf.  180.  vol.z.  num.3.  Barc.  Plat.  Rebuf.  Luc.  de  Penna.  C- m  d  _ .  ^ 

. colo.  domi,  accuf.  poff.  &  quoS  Boer,  coW« 

decifi^z.  num.3.  &  decif.  iz<5.  numer.  5.  ^ 

hoc  iure  petitur,  iure  priuato  Petctu^’ .n°n  ujfl0flî 
tudinis  feriptæ,  vt  ex  cadebirum^fedex  FO 
hominis, fed  probatio  ab  Confuetudine  auront 
habebit,  quod  valde  notandum  cit. 

3  [Avcvn  SeigkeYR·] 
i  Seigneur  dicitur  ^ 


13ZI  Des Appropriances, Art. CCLXXV IL  i32z 


Qualitas  dominica  primùm  probanda. 


3  Non  pomtm ,  aut  Domtni  mediati  non  font  fundati 

m  iure. 

j  Hæc  vox  ôc  adfcriptæ  fubinde  aliæ  de  fiigneurie , 
indicant  de  materia  &  fubie&o  feudali  agi,  &dehis 
iuribus  quæ  ex  caufa  immediata  feudi,  &infeudatio- 
nis  debentur  ,  non  fimpliciter,  ôc  abftra&è  à  caufa 
i  perfonali ,  vel  iurifdidHonali.  Quare  agenti  ex  hoc 
Articulo  qualitas  dominica  primùm  omnium  pro¬ 
banda  erit,  vt  antecedens  neceftàrium,  quia  fi  ea  in 
conrrouerfîa  effet  de  incerto,  nihil  concludi  poffet 


A 


nem  prétendit,  necefie  habet  probare.  Nec  ex  toto 
affentior  Molin.  qui  in  §.  2.  glofi  6.  tit.  de  fend,  ait, 
dominos  fetidorum  qui  ex  Confuetudine  vulqueci- 
ni  feudaàfe  teneri  intendunt,  teneri  probare  clarè 
de  prima  infeodarione,  quia  illevulquecini  vfus  fit 
contra  ius  confuetudinarium  ordinarium  territorij 
Parifienfis  particulari  quodam  tradfcu  Pontifaræ  ôc 
vallis  Caliæ  obferuattss,  vulquecini  vfum  vocant, quo 
omni  manus  mutatione  releuium  debetur ,  atque 
adeo  quod  Molinæus  magis  miratur  in  linea  dire  da, 
&  fordidi  &  auari  cuiufdam  hominis  inuentum  elle 
putat.  Hoc  quidem  Molinæus  non  miraretur,  fiBri- 


incertum  j  Qualitati  probatae  ,&  confeifa  in-  B  tanniam  incoluiiTet,  fcilicet  deberi  rachattim  in  li- 


feudatione,  addenda  &  probatio  de  finibus,  tum  de 
conditione,  &  iure  ipfius  feudi.  Hæc  tria  omnino 
probari  oportet,  quod  vbique  generale  eft  in  omni 
diipofitione,vt  qualitatem  probari  ante  omnia  opor¬ 
teat,  fi  caufa  cftproducendæa&ionis,  vulgati  loci.  1. 

3  non  ignorat.Cod.  qui  actif.  ροίΓ.  Ôc  quos  Molin.  con¬ 
gerit  infeud.  §.8.  glof.i.  num.9.  Nec  ignoro  qtiofi- 
dam  efTe,  qui  iura  quaedam  talia  in  alienos  etiam  fub- 
diros  vendicent,& duntaxat  vicinos,  cuiufmodi  Mar- 
cillei  quidam  Quintanas  vendicare  dicitur.  Sed  qui 


nea  direda,  debentur  enim  talia  conuentionibus, 
interdum  ôc  lege  etfi  omni  quidem  mutatione  non 
debentur.  Sed  baillium  Filiceriorum  non  multum  di-  2 
uerfo  iure  habetur  in  Britannia,  quam  Parthorum 
vulquecinum,  quod  in  certa  Britanniae  parte  locum  ^ oc  Bailbun i 
habet  agro  fcilicet  Filiceriorum  Ôc  Nannetum  rega-  Fll,cey‘ortim 
Ubiis  (vt  vocant)  cum  antiquiifimae  Britanniae  con-  ZXZn!" 
ceifiones  feudorum  pene  omnes  talés  fuerint,  ficuti  l({em  ab  e- 
vulquecinum  certo  tradu  territorij  Parifienfis.Quod  p>jcopo  Nan- 
vtrumque  etfipræter  Confuetudinarium  quidem  ius  nete”f  fa' 


hoc  Articulo,  nec  hac  difpofitione  defenduntur:  & 
cum  eis  verba  non  conueniant  dominicae  qualitatis, 
nec  difpofitio  conuenire  poteft,  ac  ne  ciuili  quidem 
iure  niti  poffunt ,  fed  aut  titulos  probare  debent,  aut 
prçfcriptiones,  quod  ait  Aret,  conf  132.  quia  ius  com¬ 
mune  rcfiftit  talia  vendicanti  in  alienum  fubditum. 
Jdeoque  quafi  poffeffio  talium  nonreleuat  ab  onere 
probandi,  texr.  c.  cùmperfonæ,  vbi  Gem.  &  Franc, 
de  priuileg.  in  6.  Ideoque  nc  poifeflorio  quidem  fim- 
plici  vinceret  talis  poifefibr.  de  quo  fententia  eft  Mo- 
linaei.  d.  §.2.  glof.  6.  num.4. 


[A  AC 


COVSTVME. 


eiuftnodi  funt  non  habent  fundatam  intentionem  ex  C  ordinarium  ftatuatur,  quod  tamen  Molin.  putat,  con-  c,en‘‘i*f~eSu~ 

W  A rrirnlr»  n,r  W  .  Λ-  tra  ius  non  ^  j^C  ei  Confuetudo  fctlpta  refiftit,  [ZmMrlto 

fed  valere  patitur,  nec  abrogat.  Sed  fic  ius  commune 
ftatuit,  vt  in  fpecie  fuadiuerfum  illud  valere  patia¬ 
tur,  vnde  Molinæus  illud  efficit,  ne  ex  tali  polfelfione 
Dominus  releuetur  à  probatione,  exreg.  c.  cumper- 
fonæ  de  priuil.  in  6.  Bart.  Alex.  &  Iaf.  I.  fi  prius.  D. 
de  op.  no.  nunc.  Ego  &  fi  tale  ius  diuerfum  fit  ab  or¬ 
dinario,  contrarium  tamen  nego  dici  debere  ordina¬ 
rio,  cum  in  fua  fpecie  au&oriratem  habeat  à  Con¬ 
fuetudine  vniuerfali,  quæ  per  hunc  Articulum  aucto¬ 
ritatem  præftat  omnibus  extraordinariis,  ôc  acciden- 
D  talibus  conuentionibus  in  feudorum  conceifionibus, 
vt  ius  ipfiim  feudorum,  vt  ante  diximus.  Quare  fi 
quæ  padta  apponuntur  contraria  naturalibus ,  quæ 
ab  Confuetudine  expreflafunt,  re  vera  tunc  dici  de¬ 
bent  contra  ius  commune,  cùm  non  oppofita,  di- 
uerfa  dici  debent,  non  contraria;  quare  etiam  in  pofi- 
feilorio  ex  probatione  talis  pofteifionis  vinceret  pof- 
feifor  contra  quam  Molin.  putat  ex  malo  aftumpto, 
ôc  fi  ille  tandem  etiam  in  petitorio  ex  trium  concur- 
fu,  quæ  ibi  ponit  vincere  pofle  polfeftbrem  putet. 

Nec  nos  in  poifeflorio  tanti  temporis  lapfum  requi-  3 
£  fimus  quantum  ille ,  ôc  vnicam  in  triennio  fufficere 
putamus  ex  art.23o.  Et  alibi quæft.20.  mim. 209.  lib. 
de  vfuris  vnicam  folutionem  in  poifeflorio  fatis  efle 
putat,  ôc  Bart.  1.  folent.  §.1.  D.  de  off.  proconf.  Doct. 
c.  querelam  ext.  de  eleâr.  vtitur  enim  ille  confequen- 
tiafalfa  ex  falfo  a(Tumpto,quod  fcilicet  talis  pofleifio 
fit  contra  ius  ordinarium  feriptum  Confuetudine. 

Pertinet  autem  hic  Articulus  ad  paéh  accidentalia 
Feudorum,  id  eft  omnia  alia  quam  quæ  feripta  Con¬ 
fuetudine  continentur ,  quæ  nec  ex  titulo  proban¬ 
tur,  nec  ex  preferiptione ,  vt  ita  intclligatur  quæ  ôc 
cuiufmodi  probatio  elfe  debeat  ad  ea  probanda,  curri 
p  de  his  contenditur,  &  in  obfcuro  funt,  nec  extant  ra- 
bulæ,  ftatuitqueid  ius,  quod  in vniuerfum  territo¬ 
rium  vtvnum  corpus  pretenditur,  Angularibus  fin- 
gulorum hominum  prçftationibus  probari,  vt  par¬ 
tium  vnius  totius  quod  inferius  fuo  loco  dicemus. 

Proinde  hic  notari  valde  conuenit  de  preferiptione 
non  agi:  Nec  quod  Molinæus  lapfum  triginta  anno¬ 
rum  in  talibus  requirir,  id  eft,  tempus  regularium 
preferiptionum  ad  rem  facit ,  propterea  quod  legem, 
cum  de  in  re  verfo  ôc  fimiles  negat  habere  locum 
cùm  de  dominiis  rei  foli  agitur,  aut  debitis  magni 
KKK 


JnteÛelhu huiuo~\erbi  accouftumé,  cr  num.4. 
Vulquecini  ~\fits  Parifiorum  agri. 

Baillium  Britannia. 

Vnic a  folutioconftituitin  pofefiont. 

Solere  quid  importet. 

Ccnfuetudinif  diffinitio. 

Trafcriptio  quid ,  θ'  quomodo  differt  a  Confuetudine. 
Vfurpatio  quid. 

JntelleElut  art ·  546.  in  conf. 

Quot  alius  requirantur  ad  "V teem  accouftumé. 
Intellellus.  I.  tum  de  in  rem  verfo  θ'  fimilibus. 

Quid  differat  à praferiptione. 

P  rail  ari  folita  dominis  terrarum  debentur  etiam  non 
probato  titulo. 

Recognitio  implicita  folntioni.' 

Praflationes  iure  debiti. 

Diu  coxijfe  in furno  alieno  non  obligat.  ibid. 


1  Diximus  ante  &  nobis  nunc  quoque  repetendum 

eft,  de  fubftantialibus  feudorum  hîc  non  agi ,  fine 
quibus  feudum  non  confiftit.  In  quibus  ad  pofitio- 
nem  a&us  fequitur  pofitio  efsé tialium  eius  partium, 
vt  in  venditione,  mercis, &pretij,  in  infeodarione 
direfti  ôc  vtilis  dominij.  Sed  nec  de  naturalibus  qui¬ 
dem  ftatuit,  quæ  feriptam  à  Confuetudine  habent  de- 
feriptionem,  qualia  funt  laudimia,  ventæ,  camera¬ 
ria,  opitulationes,  fides,  homagia,  rachatus,  quæ  fin- 
gula  fundatam  habent  au&oritatem  in  Conluetudi- 
ne,&  ideo  pofita  qualitate  dominica,  &  vaflallitia 
certi  feudi  ratione ,  talia  extrinfeca  probatione  non 
indigent,  q>  debeantur,  imo  qui  ab  talibus  exemptio- 
.yirgtntr.  in  Conf.  Brit «, 


132.3  Des  Appropriances, Art. CCLXXVlf  χ 

momenti,  vcderelcuio  viilquecini.ttcqiio  illc.  d.§. i.  taris  cuiufquc,  sut :  debiti  ex  canfa  foudaH  «·, 

•  ·  n.1  .  .  ~\Λ  a  m._  Λ  ne ,quæfubiftisipfisverbir*  accoutumé  àb  'f 

tudine  defignatur.  Et  ccrtè  «primi  ceSuefS^ 
lacis  conlihj  reformatoribus  fuiijet,  vt  nec  f(  ·  f. 
autori.  cU.  litibus,  qui  necipfeexpreiTiqnevS  · 1 
definita  prolatio  ambiguum  relinqueret*  dp  1Sln' 
bis  relia»  cft  materiadiltoendi,  eôque’mSS 
in  argumento  non  diflimili  magnos  etiam  confult 

fori  labi  deprehendimus,  articul.  546.  verbo  7 

font  gouuerncf  noblement  es  temps  ρψ^  cùm  roga  Tl ? 
ius  temporis  aut  vfus  ea  verba  es  tempspafffl  pu  ·' 
rent,  refponderent  fexaginta  noti  minus  annorum 


4  &§.  7.  nutn.  17.  in  feud.  &  d.$.a.  gloU.  vticur  igi¬ 
tur  hæc  confuetudo  verbis  a  accouftume,  quibus  non 
præfcriptioiiem  de  gnat ,  nec  pracfcriptionum  tem¬ 
pora,  led  iterationem  aéhium  Sc  pra- (lationum.  Allo¬ 
qui  fi  de  praderiptione  ftatuerct,  his  verbis  non  v te¬ 
retur  λ  accouftume ,  fe d  verbis  iuris  confummati  lo¬ 
queretur,  celuyqmaprefcrtpt  ,  vt  toto  hoc  titulo,  nec 
edet  hæc  difpofuio  de  dubio,  quis  entra  dubitaret  ta- 
lia  iura  prçlcripcione  acquiri.  Deinde  cùm  fuperio- 

ribus  articulis  iuas  quibu (que  rebus  mobilibus  ,  aut 
fioli  præfcriptiones  appolucrit,  quo  vlu  idem  hic  re¬ 


formatores ‘repeterene  ,  per  verba  certè  non  apta.  £  id fibi  tempus  videri,  de  quo  illis  verbis  tonfaetuj! 

_  .  1  \  ..  1:  - . .  , . . .  nr-vi^nkrrpfnr  ϊηΐΎΤΓΛίτίΜΐο  /4X*i 1 


Non  igitur  de  præfcribendi  tempore  aut  preferiptio- 
num  i  ure  hic  loquitur,  nec  de  domini)  acquiiirio- 
ne,  led  probatione ,  de  præfumptione  cius,  fi  liqui¬ 
da:  probationes  non  exrant.  Nam  cùm  præfcriptio 
diffiniatur  effie  dominij  acquifitio  per  continuatio¬ 
nem  temporis  à  lege  diffiniri.  I.3.  D.  dcvfucap.  Hæc 
difpofitio  prorfus  tanti  temporis  non  eft,  vt  ad  præ- 
feriptionem  fufficere  pollit ,  videndum  igitur  quid 
importent  hæc  verba,  a  accouftume\  &  cuius  tempo¬ 
ris  "hæc  a'ïuetudo  indicari  debeat.  Hicfe  pandere  in¬ 
cipit  materia  Articuli.  Bart.  quidem.  1.  Mela.  $.1.  D.  C 
;  de  alim.  legat,  huius  vocis  (folitus)  quænoftrum  a 
accoufhtmé , valet ,  fignifientum  implet  vna vice, quod 
perquam  abfurdum  eft,  &  vulgari  nrouerbio  refel¬ 
litur.  ime  fois  n  eft  pas  coufhtme  ,Et  illo  vnica  hirundo 
non  facit  ver ,  dc  ideo  alibi  ad  duas  vices  producit, 

1. 1.  C.  de  fent.  &  interi,  iud.  Et  fi  demum  agnofeie 
fe  de  fignificatu  eius  vocis  nunquam  faille  bene  cla¬ 
rum  (vt  loquitur.)  Quod  fi  verum  fateri  volumus, 
ea  vox  nullam  determinationem  recipit  à  lege  lcripta, 
fed  à  fubie&a  materia.  Sed  quia  in  huius  materiae  ex¬ 
plicatione,  crebro  nobis  vtendum  erit  verbis  coniue 


nis  prælcriberetur.  Interrogatus  dixi  eosveheraen 
ter  falli ,  &  manifeftum  elle  paralogifmum  à  verbo 
Confuetudinis  &  prçfcriptionis  ad  verbum  accouil» 
me.  Neque  enim  eo  loco  agi  dc  acquirendo  iurcpac, 
tagij  bellulis  auantageux  vocamus ,  per  pteferiptio. 
nem ,  fed  de  probatione  eius,  quod  de  eo  more  cui- 
que  familiæ  priuatim  effiet  receptum  tempore  Con¬ 
fuetudinis  reformata:.  Nam  iusipfum  &:Confueta. 
dinem ,  quæ  tale  ius  fecerat ,  in  diuidendis  hçrcdirati- 
bus  elfe  per  ailifiam  Gotthofredi  primum  conditu- 
tum.  Sed  inter  Barones,  dc  Equites  tantum:  at  vero 
veterem  fuperueniiTe  Confuetudinem,  quæ  ius  idem 
omnibus  æquè  nobilibus,  fi  vti  vellent ,  impertiretur. 
Ididemvlrima  reformatione  eius  ede  confirmatum. 
Certum  igitur  perfe  iuselTe,  dc  ab  affifia  &  pode- 10 
riore  Confuetudine  indultum,  nec  de  eo  creando, 
aut  producendo  amplius  quarri,  quod  malè  exige¬ 
rent  hi ,  qui  fexaginta  annorum  curricula  expoice-  ‘ 
rent  ad  eorum  verborum,  és  temps  pafc^,  verincatio- 
nem,  vt  loquuntur,  quod  legitimum  tempus  prar- 
feriptionum  illo  tempore  erat.  Sed  id  tanrum inqui¬ 
rendum,  an  id  ius  lemcl  formatum  à  Confuetudine, 


tudinis  preferiptionis,  vfiurpationis,  neceffiario  nobis  D  in  familiam  fiuam  quæque  gens,  familiave  recepifer, 


de  vlu  carum  vocum  aliquid  dicendum  eft,  ne  fi  ali¬ 
ter  accipiuntur,  quàm  pro  maceria,  incidamus  in  pa- 

6  ralogifmos  dc  rebus.  Nota  eft  confuetudinis  fignifi- 
catio  pro  moribus,  vniuerfali  populi  cuiufque  con- 
fcnfu  per lapfum diuturni  teporis induitis,  &v  finir, 
vis  eius  cft  vniuerfum  populum  tenere  poftquam  in- 
dulta  cft.  Et  publico  in  commune  acquirere,  priua¬ 
tim  vt  vni  nemini  cuiquam,  alioqui  priuilegium  elfet, 
aut  ius  fingulare  potius  quam  cofuctudo.  Ac  tamctfi 
de  eo  iure  finguli  vtilitarem  putant,  non  tamen  in 
priuato  fuo vel  proprioiure  faciunt,  quod  priuario-  E 
nem  ad  alterum  importat,  fcdlicvc  finguli  de  mul¬ 
tis  veluti,  qui  ex  fonte  publico  aquam  ducunt  pri¬ 
uato  fuo  iure  non  faciunt,  fed  eo  quo  vnicui que  idem 
licet.  Itaque  fic  quifque  vtitur,  vt  alium  fimiliter  vten- 
tem  prohibere  non  poffit,  quod  aliter  fit  in  re  aut 
iure  proprio,  cuius  proprietatis  verum  fymbolum  eft 

7  alterum  prohibere,  ne  vtaturfruatur,  agat,  eat.  Di-  _..j _ _  ,  ... 

uerfum  ius  cft  prçfcriptio ,  quæ  priuatum  cuiufque  cuiufque  familiæ  confenfum,  ad  Confuetudinis  ius 

poffidentis  ius  ex  priuato  titulo ,  de  polïèffione  quæ-  confequendum ,  quod  nos  ibid.  quæft.  ij·  cxAn  · 

fitum ,  &  iuris  alieni  tranflatiuum  eft.  Atque  hæc  fua  Ifer.  c.  Imperialem,  f.  præterea  ducatus  tit.de proh, 
etiam  diucrfa  tempora  habet,  nec  eadem  fempervt  feud.  al.  per  fred.  probanimus;  Quod  diferimen»^ 
confuetudo.  Sed  dc  alias  differentias  Balbus  in  lib.  de  F  nifeftè  probatur  in  d.c.  cum  Ecclcfia  fiunna,vbi  . 
præfcript.  parte  1.  quæft.  10.  Felyn.  c.  auditis  cxr.de  ferentiam  facit  inter  præfcriptionem  & . yfurpatio 

præfcript.  Bart.  dc  alij ,  1.  de  quib.  ext.  de  legib.  po-  - Λ - - J“"°  nuam  qU0 

nuntquænon  funt  huius  loci,  &  alij  in  rub.  C.quæ 
fit  long.côfuet.  c.  cùm  Ecclcfia  futrina  de  cauf.  poff. 
d:  propri.  ext.  in  fin.  tertia  eft  quam  vfurpationem 
libuit  appellare,  nec,  vti  opinor,  inepte,  non  profila 

8  quidem  interruptrice,  de  qua  lurifeonf.  1. 1.  D.  de 
vfucap.  tametfi  infrequenti  fignificatu,  fed  pro  ea 
potius, quæ  frequentem  cuiufque  rei,  aut  vocis  vfum 
fignificat.  Hocqiudl  loco  pro  repetita  dcce  annoru 


voluntatis  igitur  non  iuris  caquæftio  fuir.Anqu^uc 
familia,  de  qua controuerterctur,  id  ius  rccepiilet, & 
exaltis  temporibus ,  eo  vfa  probaretur,  id  vtro,  non 
ex  temporis  diuturnitate,  aut  lapfu,  fed  cx  repetitis 
altibus,  <fo  vicibus  fimilium  diuifionum  diiudican- 
dum,  adeôque  paucorum  annorum, fi  coltaretvnam, 
&  eandem  familiam  idem  iuris,  Sc  eundem  partien¬ 
da:  hçreditatis  morem  vfurpaffc.  Neque  enim  id  agi, 
nec  in  eo  quæftioncm  verti,  vt  hoc  diuidundarum 
hereditatum  ius  induceretur,  aut  conftitueretur,  ve¬ 
luti  ante  inauditum  fuillet,  quod  ipfum  vix  ac  nevir 
quidem  vlla  per  fe  priuata  familia  pollet,  quod  fuse 
traltauimus  in  noftris  partagiis.  Sed  id  potius,  art 
id  quod  vetus  conftitutio  dc  Confuetudinis  auctori¬ 
tas  ftatuiffet,  vtendique  cuiuis  nobili  poteftatem  te- 
ciffet,  vnus  aliquis  in  fuam  gentem  recepilfet,  & 
vfurpaflet  per  aCtus  plures  Sc  iteratos.  Id  vero  vna 
atque  alia  vice  fieri ,  &c  tot  adtibus  idoneum  probari 


1  a Cluum  per  minus  tempus  quam  qu° 
itionem  fatis  fit.  &  Alexand.  com.  F  n , 
luærelam  ven· 
i  illa  bim 


nem  trium  ? 
ad  prçfcriptionem  1 

mer.  4.  lib.  5.  laf.  180.  voliim. 2.  c.quæ 
per  multa  tempora  ext.  de  eletft.  Eli  enim  1 
actus  vfurpatio,  fufficiens  probatio  recepti  m  > 

. c»..sacceptn„a,po^ 


&  acceptationis  cius  iuris,  cuius . T  ‘j  «UjuS 

tem  Confuetudo  omnibus  fecerat:  neca  1 
remporis  lapfus  requiritur  fed  tantum  a  uu 
minatio ,  veluti  fi  quis  fontem  aperuiuet 


î32|  Des  Appropriantes,  Art.  CCLXXVII.  ιμό 


ôc  tibi  liberum  feciiTetvti,  il  velles,  etiam  tuo  iure, 
opinor  in  vcrificando,  vt  loquuntur  hoc  verbo  fivel-  ^ 
les,  hoc  cil  adconccilionis acceptationem  fufficeret 
femel  atque  iterum  haüfiiTe,  quam  longo  tempore 
haufi  fles  nil  referret,  quia  non  à  tempore,  aut  præ- 
fcriptione  ius  tale  tribueretur,  fed  à  concedente.  Sic 
quidem  confuetudinis  auéloritas  ius  induxit  ipfa  ta¬ 
lium  diuiiionum,  id  conilituit,  &  confirmauit,  nec 
alio  au&ore  opus  habuit  ad  id  ilatueudum,  &  vti 
viam  nobilibus  omnibus,fi  vellet,  permifit.  Multis  placiiit, 
ydun'  quibufdam diiplicuit,  fa&iquæilio  eil,  non  iuris,  id 
enim  tantum  queritur,  an  tu,  an  alius,  an  quiuis  eius 
ΤφίΙ»  quidem  ordinis  hominum  vti  voluerit,  voluifle  pro-  # 
mobili»  batio  quærenda  eil  ab  vfurpatione  aduum,  tempo- 
(ommtt  -  ris  aut  præfcriptionis  nulla  quacilio  eil,  quæ  iuris  pri- 
njHm ,  uatj  i  pecj  qUQ  agjtur  confuetudinarium ,  & 

%ie  Z  pu^heum,  ôc  commune  ius  omnium,  quod  ad  fui 
fint  y-  creationem  prçfcriptione  non  indiget.  Ergo  ficut  illo 
jurpare  loco,  ita  hoc  quoque  de  vfurpatione  agitur  aduum 
parta-  repetitorum,  per  quos  confenfus  δί  voluntas  cuiuf- 
Z!U™  que ,  de  quoque  adu  colligi  poflit,  no  de  prçfcriptio- 
lle  quaeiuris  pr°du6fciua  eil,  fed  de  probatione  eius 
ante  an-  iuris,  quod  iam  ante  produdumeil,  in  terminis  hic 
» m  quidem.  1.  cùm  de  in  rem  verfo.  D.  devfur.  &  1.  il  C 
1480·  certis  annis.  C.  de  padis.  1.  litibus.  C.  de  agricol.  & 
proba-  cenp  fib.  II#  }_  β  fi]ius.  Cod.  depetit,  hæred.  quarum 
/e&de-  vna >  &  cac*crn  fentcntia  eil,  nec  tamen  ad  hæc  tem- 
(tffores  p°ra  fatis  tribunalibus  noitris  percepta,  aut  viltata. 
nobiles  In  quibus  quidam  magno  errore  de  præfcriptionibus 
β,ί·54ΐ·  ilatui  putauerunt,  qui  merito  funt  iam  olim,  ac  nu- 
K.  c.  per  etjam  à  bonis  lurifconfultis  repræhenfi,  vfufque 

11  eius  iuris  oilcnfus  foro,  nuper  ab  Carol.  Molin.  fe¬ 
mel  in  libro  de  vfur.  q.20.  Atque  iterum  infeud.  d. 
§.7.  &  nos  fatis  copiose  diximus,  d.  arde.  166.  verbo 
Prouuant  le  filtre.  Quod  igitur  eil  inftrumentum  ad 

11  probandum  debitum  incafufuo,  hoc  idem  eil  præ-D 
lumptio  ex  decennalis  temporis  præilationibus  col- 
leda ,  fi  modo  vniformes  funt.  Præfcriptio  ius  eil  ac¬ 
quirens  ,  huius  temporis  præilationes  probant  de 
caufa  quæ  praetenditur.  Itaque  non  creant  per  fe  ius, 
fed  creatum  &dedudum  probant.  Sed  quia  iila  ex¬ 
plicate  funt  à  Molinæo  tradita,  hæc  recudcre  confi- 
lium  non  eil,  de  quibus  multa  icite,  &vtiliter  fcripfit 

13  Balb.  inlib.de  præfcript.  parte  tertia  q.  10.  Et  extat 
de  eo  quoque  vtile  confilium  Alex.  114.  vol.  4.  quo 
loco  ait  homines  cuiufque  loci  poiTe  compelli  ad  fa¬ 
ciendum,  &  præilandum  dominis  terrarum  ea,  quæ  E 
foliti  funt  præilare  &  facere  de  longa  confuetudine, 

ii  modo  deducatur  caufa  aliqua  fpecifica  debiti  præ- 
tenii,  etiam  fieanon  probetur  iuftaprobatione,quæ 
fententia  in  terminis  huius  confuetudinis  feruanda 
cil,  datapræflationum  decennalium  probatione vni- 
formi.  Quod  ii  acciderit,  vt  præilationum  apochis 
ineifet  etiam  (  quod  cauti  folent  facere  )  recognitio 
aliqua  aut  confeflio  debiti,  tum  etiam  magis  valeret 
a&us  ad  probationem,  de  quo  extat  optimum  con- 
filium  Steph.  Bert.  182.  volum.  1.  incip.  licet  regula- 

14  riter.  Sed  tamen  non  in  quauis  materia,  nec  omni 
fubiedlo  habent  locum  illae  11.  cùm  dfe  in  rem  verfo,  F 
&  1.  litibus  &  1.  ii  certis  annis.  Sed  duntaxat  cùm  de 
præilationibus  perfonalibus  agitur  :  Nec  verb  de  do¬ 
miniis  rerum,  vt  inf.  dicemus  verbo,  le  Seigneur  en 

1$  pourrai) fer ,  propter  rerum  momentum. 

Cùm  de  præilationibus  loquimur,  4e  hisintelli- 
gimus,  quævt  ex  debito  præilantur  ex  vna  certa,  & 
eadem  ipecifica  caufa,  excludimus  gratuitas,  &quæ 
benefice  fiunt,  aut  per  eleemofynam,  aut  xeniorum, 
aut  familiaritatis,  &  per  gtatiam ,  vcluti  etiam  fi  quis 
in  molendino  ruo  centum  annis  molat,  aut  in  furno 
lArgentr.  in  Conf.  Brit ; 


coquat,  non  poifis  cogere, vt  id  deinceps  faciat,  quod 
commodo  fuo  fecit,  non  neceifitate  debiti;  Quod 
Cepola  pluribus  exequitur  in  lib.  de  feruitutibus  rit. 
de  furno.  Matth.  Afflid.  decif.  Neap.388.  Papade- 
cif.298.  Steph.  Bert.  d.  conf.  182.  nifi  quidem  tupræ- 
fcripferis  longo  tempore  cogendo.  Ideoque  in  di- 
uifionum  hæreditariarum  imputationibus ,  non  ve¬ 
niunt  frudus  talium  redituum,  vt  fortuiti,  art. 33-3. 

&  542. 

Denique  illud  quoque  hoc  loco  notari  conuenit, 
cùm  ex  præilationibus  præfumptionem  debiti  colli¬ 
gimus,  non  fie  accipi,  vt  omnimodo  ei  præfumptio- 
ni  fletur,  fi  reus  contrarium  probare  velit,  nec  enim 
iuris  eil ,  &  de  iure  hæc  præfumptio.  Itaque  fæpè  per 
indiredum  contrarium  probatur,  cùm  fcilicet  di- 
uerfificatur  præilationis  caufa ,  vt  cùm  ex  alia  caufa 
probatur  fada,  quàm  ex  ea  quæ  prætenditur,  aut 
cum  gratuita  fui  fle  dicitur,  aut  denique  aliaquæuis 
caufa  prætexitur,  quàm  debiti.  Quod  Balb.  d.  part. 

3.  notat,  d.  quæil.io.  numer.21.  ^24.  &  locos  col¬ 
ligit,  vt  &  Molin.  vbi.  lup.  quæil.20.  numer.2oy. 

[  'Lever  et  vser  davcvns  svbsidesJ 

1  Subfides,  quid  funt. 

2  Ea  qua  incertam  habent  formam  erogationis. 

3  Vniformes  prafationes  ejfc  oportet. 

Vox  ex  toto  Latina,  etfi  non  fuo  hic  quidem  ger-  1 
mano  fenfu.  Sed  tamen  eo  vfu  deduda  vt  præftatiO- 
nes  fignificet,  iura&  debita  quæ  Domini  terrarum  M 
(vt  dicere  folent)  ratione  fuorum  feudorum  exigere  A 
folent  à  fubditis,  fiue  pecuniae ,  fiue  obfequiorum  8c 
operarum  fint,  modo  certam  erogationis  formam 
habeant.  T ametfi  etiam  quibufdam  locis  efle  audio, 
qui  incertam  habeant  qu’ils  appellent  taillables  a  vo¬ 
lonté.  V erum  hoc  regium  eil,  penè  tyrannicum  dixe- 
ram.  Sed  vniformes  oportet  noilras  efle,  &ex  certa  z 
caufa,  &diffinitæ  quantitatis,  &  modi,  quia  præ¬ 
fumptio  legum  adaptari  non  debet  ad  ea,  quæ  in¬ 
certam  formam  habent  erogationis,  quod  tex.  ait. 

1.  Scio.  D.  de  ann.  legat.  Balb.  &  Aluarot.  c.  1.  §.  fi 
quis  per  30.  tit.  fi  de  feud.  fuer.  cont.  int.  dom.  &  5 
agUat. 

d  [En  sa  Seigneviue.] 

i  Poftttones  in  hoc  exfu  quomodo  concipienda. 

Z  Perfonalis  falli  nulla  confequentia. 

3  Ficfs  reuanchables. 

4  Exercitium  iuris  in  parte  confcruat  in  toto ,  late. 

5  Prafumptio  de  turibus  dominorum. 

6  Particularia  non  inferunt  generaliter. 

Vettigal  de  vna  re  fton  infert  ad  aliam.  ibid. 

7  Vicinorum  locorum  Confuetudo . 

8  Onera  appofita  ex  prxslationibus  fufiinentur. 


Hic  mihi  intende  ledor:  Nam  hic  text.  in  fpc- 
cicm  pugnare  videtur  cum  iuris  regulis,  vt  ante  dixi¬ 
mus.  Hoc  tu  igitur  præcipuè  animaduerte,  quoties 
hic  cafus  occurret,  primam  &  principalem  politio¬ 
nem  faciendam  de  iure  vriiueriali ,  fuper  toto  vni- 
uerfo  feudi.  Nam  præterquam,  quod  extra  territo¬ 
rium  nulla  cuiufquam  intentio  fundari  poteil  in  ta¬ 
libus  debitis ,  extra  naturam  fcudi,  non  magis  quam 
vt  ius  dicenti  extra  térritorium  pareatur.  1.  fin.  D.  de 
iurif.  omni.  iud.  &quifqiie  extra  territorium  fuum 
priuatus  fit  1. 4.D.  de  oif.  præfid.  Illud  idem  in  feu- 
dis  accidit,  quod  Iacob.  de  Sanôlo  Georgio  notat,  in 
KKK  1 j 


1327  Des Appropriances, Art. CCLXXVIJ  ^ 

trait,  de  Roydis  num.7.  Ioan.Fab. &Paul.  Caft.  J;  A  Eald.  1.  qui  vfumftuitam  D.  quemadm.  rcr„it [. 
reftituta.  CoÎ  deaduo.  dmerf.  iud.  illud  etiam .valde  ¥fcopus  ex^ltt· 


fpe&andum,  vt  ius  deducatur  ex  vniuerfo  in  totum 


ord.  Epifcopum,  qui  fundatus eft  itxToteS.^0? 
fuce  iurifdiftionis  aut  diocefis,  &  fi  aliquo  ·  io 
iurifdi&ionis ,  vel  in  certas  petfonas  vfuS  noJp° 


corpus,  non  ita  vt  de  indiuiduo  vno  concludatur  «ad 
aliud,  quia  à  fepatatis  non  valeret  illatio.  Facienda 
eft  igitur  pofitio  talis  quod  N.  Dominus  eft  talis  reu- 
di,  cuius  N.  etiam  vallallus  eft,  & intra  eius  fines  pol- 
fidet  praedium.  Domino  vero  in  totum  feudum,  ho- 
minéfque  eius  omnes  &  fingulos  tale  ius  elle,  id  lie 
iam  olim  habitum,  lie  polfelium,  Valfallos  vero  toto 
anteafto  decennio  &  fmgulis  quibufque  annis  illud  ^ 

atque  illud  debitum  ex  caufa  fetidi  foluiffe  fine  lite  Pet«  &Cy.  m  rub.  C.  quæ  fit  long.  conf.  quos(· 

&  pacifice.  Denique  aptilïimè  in  foro  dici  folet.  Tel  quuntur  Bart.  &  Alb.  d.  rub.  &  Bart.  1.  z.  eod  ± 

efl  l'yfement dufieft  quæ  confuetudo  Curtis  Domini  r'  «nien^Kilie  «W  f~ l,v.«  c.lj.·.  t· 

folet  in  feudis  appellari.  Per  quæ  verba  ius  ex  vniuer- 
fo  proponitur ,  alioqui  à  perfonali  cuiufquam  fado, 
aut  præfhtionc  inepta  edet,  &  in confequens illatio 
ad  alios  valfallos,  aut  indiuidua  aliaj  ex  regula  res 
inter  al.  achs,  Sc  fa&um  cuiufquam  perfonale  per- 
fonam  eius  non  egreditur:  Quod  nos  alibi  fufiusde- 
monftrauimus  ex  Alex.  coni.  1 6.  &c  conf.  32.  vol.  y. 

Sedvbi  ius  à  toto  duxeris  in  totum  neceflario  cue- 
nietvt  fubiedæ  eius  partes  Sc  indiuidua  eidem  iuri 


men  femper  eum  poffe  exercete  in  qualib»  n 
id  quod  habet  in  toto  &  vbique  tribunal  ροϊ 
quod  &  m  omni  îurildidione  accidit  ratione  C’ 
torii  competente,  fcnpfit  Horian.  1. 
no,  D.  fi  feruit.  vend.  Fcly.  c.  auditis  ext  de  D 
feript.  Quae  eadem  fenteritia  eft  in  hoc  ipfofnkG' 

Onr  Α,Γν  In  rnK  Γ  Cr  1 _ Vr  UDle«0 


Quod  fi  quis  nobilis  aiunt  folitus  fubditos  collet 
re,  colledam  imponendo  allegat  ius  vniuerfale 
teft  ipfe  fubditos  omnes  colle  dare,  ex  eo  quodeu^ 
paucioribus  fecit,  &  potfedit,  !k  idem  fenfit  &  docuit 
Alex.  d.  conf.  124.  lib.  4.  &  quos  retulit  Boer,  dccif 
126.  minier.  4.  &  263.  numer.7.  Contra  accidit,  cùni 
ius  fingulare  praetenditur  contra vnum,  aut pluresex ^ 
polfeffione  quam  quis  habet  aduerfus  vnum  aut  plu. 
res  etiam  fi  ex  talibus  particularibusmaiornumcruj 
«aut  potior  pars  efficeretur ,  quia  de  particularium 


niClVE  lUDlLClcC  CiU5  pclLLCi  iiiuiuiuua  p  Γ  Γ -  , - i.  i . "  “vmdUUIH 

fubiiciantur,  nonvt  fpecies  fuo  generi ,  fed  partes  in  ^  fado,aut  iure  palfiuo  non  fit  confequentia  ad  alios, 


toto.  Deinde  vbi  realiter&  in  fubicdum feudum  ius 
imprimitur  vniuerfaliter ,  vniuerfas  eius  partes  affi¬ 
cit,  &  fingulas,  &  probatae  etiam  lingularium  vaffal- 
lorum  præftationes ,  &  detentorum  lingularium  prç- 
diorum  ius  vniuerfale  conferuant  aduerfus  alios  non 
vtdiuerfos,  fed  vc  ciufdem corporis  partes,  hoc  ge¬ 
nere  feudà  nerftraç  Britanniæ  funt  quæ  nos  appellare 
(olemus  fiefs  reiianchalles ,  égÀiUibles ,  cbedns  o~  lemns, 

3  &  fi  quæ  talia  funt,  quia  omnes  &  finguli  talium  par¬ 
tium  detentores  vni  &  eidem  legi  &  conditioni  feudi 

per  omnes  partes  &  indiuidua  fubiiciuntur,  vcluti  Et  ideo  exa&io  veftigalis  fàdfca  de  certis  perfoms,  aut 
corpora,  quæ  Iurifconfultus  cx  Philofophorum  fen-  u  rebus,  &  mercibus  ad  alias  non  porrigetur,  quia præ- 
tenriisdicit  conftarc  cx  pluribus  diftantibus,  in  qui-  r  ~  0  ^~ιΥ:  Λ 

bus  quidem  præfcribcndis  fingula  corpora  fpe&an- 
tur,  ÔC  fuas  caufas  habent  vt  vniuerfo  adiungantur, 
fcdfemel  adiun&a,  &vnita,  iurevniuerfi  partes  eius 
omnes  habentur.  1.  rerum  mixtura.  D.  de  vfucap. 

Quo  fit,  vt  cùm  de  conferuado  iure  quæritur,  vnico 
a£tu  in  vnum,  aut  paucos  exercito  totius  poffelfio 
confcruetur,  quem  locum  nos  ante  late  exercuimus, 
idqueno  vi  Angularis  cuiufquam  aut  pcrfonalis  faffi 

fed  iurisrealiter,  in  feudi  partes  exerciti.  Quominus  -  r -  -  l  ,  , 

obftare  putanda  fit  regula  illa,  quæ  communia  funt  ^  feudum,  de  quo  quæftio  efl:  (adiicerc  debuit 


pluribus  vt  fingulis,  faito  maioris  partis,  non  fubiici 
ôc  ne  fi  omnes  quidem  finguli  vno  excepto  conlen- 
ferint,  quod  notatur.  1.  naturaliter.  D.  de  vfucap.  & 
regu.  quod  maior  pars,  quæ  in  rebus  vniuerfitatum 
6c  corporum  communibus  difponir.  Vndcfit,  vr  ne¬ 
mo  ex  his  qui  in  folutionem  pr.xftationum  &  iurium 
debitorum  ex  qualitate  &  cohditione  feudi  ceffa- 
runt,  conftituatur  per  hoc  in  polfeffione  libertatis 
aut  exemptionis,  quia  per  exercitium  iurium  in  par¬ 
tes,  pofieffio  totius  retinetur  :  quod  Bart.  ait.  1.  aroo- 
ribus.  §.deillo.D.devfuf.  1.  fi  vnus.D.  de  feruit.  ruft.  p 
præd.  ex  quo  illa  Anton.  Butrij  fententia.  c.  ex  mul¬ 
tiplici,  ext.  de  decim.  quod  etiam  præfcriptio  extem- 
ditur  ad  particularitatem  iuris  comprehenfi  fub  ali¬ 
quo  vniuerfali  iure,  ne  contingat  rem  eandem  diuer- 
fo  iure  cenferi,  quando  particularitates  habent  fe,  vt 
partes vnius totius,  exlnnoc.  c.  dile&us  ext.  de  ca- 
pel.  monach.  &  retulit  Francif.  Balb.  d.  quxft.io.  nu- 
mer.  20.  hoc  efteum  partes  per  fc  non  fubfiftunt  vt 
intégrales,  fcdvt  portiones  vnius  totius.  Quia  tum 
quod  iuris  eft  in  toto  dominio  feudi,  idem  erit  in 
omnes  totius  partes.  1.  æde  facra.  D.  de  cont.  empt. 


aut  diuerfos  valfallos.  Ideôque  qui  iurifdiffionem 
prçfcripfit  incertos  homines  cuiufquam  pagi,  autvi. 
ci,  autvrbis,  cx  eo  extenfionemnon  poceft facere  ad 
alios  ciufdem  pagi  homines,  vel  vicos,  vel  partem 
eiufdem,  quia  in  iure  acquirendo  valet  regula,  tan¬ 
tum  præfcriptum  quantum  poifeiTum  eft,  nec  perfo- 
nalc  fadum,  aut  præftatio,  aut  confenfus  perfonas 
egreditur  præitantium,  «aut  confentientium,  licet  in 
iure  retinendo  iamquæfito  aliud  fit,  ex  Bart.  Lmi- 
les.  ira.  §.  1.  D.  de  milir.  teftam.  Alex.  conf.  16.  volf. 


feriptiones  &po(Tclfioncs  rcftringuntur ,  vtproprios 
fadi  terminos  non  excedant.  Bald.  l.vlt.C.  commu¬ 
nia  vtriufque  iud.  Innoc.  d.  c.  dilc&us  Iaf.  conf.  81. 
lib.  3.  Caft.  d.  1.  reftituta.  D.  ad  Trcbel.  &  diximus 
alibi.  Ex  quo  illa  Molinæi  determinatio  in.  §.z.glof. 
6.  ad  fin.  tit.  defeud.  vbi  inquirit,  cùm  in præfuktu 
Parificnfi  patronus  aliquis  probat  reliqua  omnia  feu* 
da  à  fc  dependentia,  &  omnia  circum  vicina fubelfe, 
oneri  vulquccini  (quod  quale  fit  ante  diximus)  vtrum$ 
hxc  probatio  fufficiat  ad  probandum,  quod  certum 


eofdem  eiufdem  feudi  litnices  fitum)  eidem  oneri 
fubiiciatur,  fide  eo  nihil  infpecie  appareat.  Et  ne¬ 
gat  probari,  quia  c.  cùm  olim  ext.  de  confier.  &c.i. 
ext.  de  capel.  monach.  &  c.  Ecclefiis,  &c.  (opitæ & 
c.  fuper  eo  de  cenfibus ,  quæ  vicinas  confuetudines 
fpeilare  videntur,  non  de  iure  ipfo  probando difpo* 
nant ,  fed  de  qualitate  aut  quantitate  iuris  per  fe  con- 
felfi ,  &  tunc  ad  eas  verificandas  locorum  vicinorum 
confuetudinem  re<5tè  attendi,  fecus  fi  de  ipfo  iurc> 
&  onere  ageretur,  quia  illo  cafu  circum  vicinorum 
prædiorum  confuetudo  nihil  concludat  ad  oneran¬ 
dum  intermedium  prçdium,  cuius  rei  exemplum  p° 
nit  in  confuet.  Blefcnfi  decenf.  Cari  pretij,  quod  pro¬ 
batio  de  vicinis  feudis  nihil  inferat  adaliaproBoml 
no  feudi.  Et  fortalTc  verum  eft  in  terminis  d.  cm- 
fuetudinis,  in  quam  Cari  pretij  vfus  non  eftKat| 
feripto,  imo  Arefto  Curiæ  exemptus,  &  repoluu 
probatione  iuris  priuati;  de  quo  ille  pluribus. 
ritui,  de  cenfib.Sed  tamen  concludit  quod  ii  cump 
feffione  generali  &  indifferenti  oftenderetur,  ' 
falis  titulus  de  praeterito  onere  fuper  vmuer.o 
tono,  quod  fufficerct.  Atque  idem  fere  e«nler. ^ 


ιμρ  Des  Appropriances, Art. CCLXXVII.  1330 


fin.  præfertimvbi  non  eft  determinata  certa  localis 
coniuetudo  in  loco  de  d.  §.  53,  plena  manu  recudit. 
Boer,  decif.263.  Humer. 7.  Scd  iure  noftro,  &  in  cafu 
confuetudinis,  atqüe  etiàmde  iure,  &  fi  verum  eft, 
quodtali  cafu  intentio  dominorum  non  eft  fimdata 
de  iure  publico  confuetudinis,  quæ  nihil  de  talibus 
oneribus  præfcribit,  vtde  baillio  Filicerorum  (quod 
ego  vulquecino  æquiparo)  tamen  fundatur  à  iurepri- 
uato  conceifionum  feodalium ,  quarum  probato  hoc 
text.  de  iure  habet  audoritatem  àpræftationumve- 
rificatione,  repetitarum  per  decennium  ex  vna  eadem 
devniformi  caufa.  Necrecipiendæfuntprçfumptio- 


j\  dæ  caufæ ,  de  probationes  caufarum,  de  an  ab  vmuer- 
fo,  anvero  àfoeciebusper  fe  ius  dicatur,  quæ  pro¬ 
pria  materia  eft  huius  tituli. 

'  [VN  Ο  V  PLVSIHVÎIS.] 

Imo  de  ii  omnes  præter  vnum  negarent  deberi, 
nihilominus  per  vnius  folutionem  pofiélllo  retinere¬ 
tur  in  totius  feudi  fubie&os,  realiter  fcilicet  è  iure 
rei  innixo,  nec  per  negationem  fubditi  poifeffionem 
libertatis præfcriberent,  nifi Dominus  poft  negatio¬ 
nem  conquiefceret,  vt  inferius  dicemus.  Neque  foi- 

nesiuris,  quas  Molinieuscôlligit  adüerius  taies  præ-  B  rCf  v^ec^ 

fumptiones  «ri,,  4=  excomsfo  vim  &  impAo-  f  f:^ali!!:!“0^LfeUd^C0rUm:^Ue 


nem  dominorum  feudalium  oneribus,  de  quibus  d. 

7  §.53.  num.17.  &18.  Quæ  iniqua  prçfumptio  eft,nec 
locum  habere  poteft,nifi  in  nouis,  &infolitis  oneri¬ 
bus,  de  præftadonibus,de  indeterminatis,&  quæ  cer¬ 
tam  erogationis  formam  non  habent,  1.  Seio.  D.  de 
aur.  de  arg.  lùg.  de  probata  in  Domino  ingenij  &  mo¬ 
tum  acerbitate ,  tyrannica  de  exa&rice  in  talibus  exi¬ 
gendis,  cui  tamen  prçfumptioni  multa  funt,  quæ 
refponderi  poifunt ,  audoritas  magiftratuum,  de  ob- 


item  eorum  denegatio  Dominum  priuat  pofleffione 
in  iure  vniuerfaliter  probato  in  totum  feudum. 

f  [Des  demevrans.] 

Addi  potuerat ,  cr  teneurs ,  quamuis  alicubi  etiam 
ex  fimplici  domicilij  conftitutione  talia  iura  debean¬ 
tur,  denoui  feudum  quoddam  in  quo  incolae  etiam 
ratione  fimplicis  incolatus  feudi,  de  omni  friuolo, 
omni  fuppelledili ,  inftrumentôvequadrâgulo,quod 


feruata  toto  regno  aequalis  iuris  de  legum  exeeutio,  in  Q  feudo  exportant  Domino  pendere  quiddam  cogun- 

""n  rr,k„.-.oln  nownr  ; - —  tur,  qu  iis  appellent  droit  de  fetide  y  hæc  fcilicet  lex  eft 

&  conditio  feudi,  rei,  &  locis  annexa,  quamfiMo- 
linæus  findo  audilTet,fulguraifet,  tonaifet  eifehanc 
tyrannidem,  exadionem,  de  grauamina  inaudita  per 
metum  olim  extorta  y  fed  funt  ifta  vetuftiifima ,  de 
omnem  memoriam  fuperant,  de  olim  fuas  caufas  ha¬ 
buerunt,  quas  nunc  nos  ignoramus ,  fed  creberrima 
funt  in  Britannia  feuda  talis  tenoris:  de  quibus  fera 
elfet  huius  temporis  expoftulatio. 


quo  tribunalia  patent,  non  omnes  fubiedi  inopes, 
non  omnes  ruftici,  multi vrbani,  fori  accolæ,  multi 
fori  aiTeclæ  ,  multi  litigatores.  Et  eft  quidem  iure 
noftro  fatis  acerbe  ea  de  re  contra  dominos  conftitu- 
tum  art.  116.  de  609.  Denique  nunc  &  pueri  nafum 
Rhinocerotis  habent,nullus  Dominus  aftutior  rufti- 
co  Pidauo ,  aut  Normano ,  aut  Ccnomano,  non  ille 
quicquam  nevnguem  quidem  vitra  debitum  extor- 
ferit  ab  vllo  ruftico.  Hæc  fi  Molinæus  cogitalfet  aliis 
moribus  alio  tempore  non  putafTet  inter  non  vnius 
generis  prçfumptiones  eas  eligendas,  quæ  vitio  plus 
tribuunt  quam  iuri.  Et  cùm  tales  prçftationcsdiuer-  £> 
fas  origines  habere  contingat,  padionum  conuen- 
tionum  ,  conceifionum  feudalium,  priuilegiorum, 
præfcriptionum  ,  ad  eas  potiifimum  non  adieciiTet 
animum,  quas  ab  rapacitate,  &  inclementia  animi  in¬ 
terdum  proucnire  accidit,  cùm  vbique leges  &Ma- 
giftratus  talibus  obftent,  cum  ius  etiam  opinationi 
obftet  repetita,  voluntaria,  de  cauiàta  decem  anno¬ 
rum  preftatio,  quæ  violcntiæ  prefumptionem,  fi  quæ 
..erat,  abluit.  Certè  eiufmodi  prçfumptio  negari  non 
poteft  fallax,  &  incerta,  atque  adeo  contra  naturam 
eflèt,  nec  ab  lege  adminiculum  haberet,  ideoquede 
legibus  infufficicns  ad  quidquam  efficiendum,  quam 
etiam  hic  textus  palam  reuincit,  qui  ex  repetitis  præ- 
ftationibus  iuftum,  &  legitimum  initium  præfumit 
conftitutionis  alioqui  incertæ.  Itaque  quod  Moi.  §.2. 
glof.  6.  colligit,  tituli  probandi  neceifitatem,  nega¬ 
mus  imponi  ab  ea  prçfumptione  quam  fingit,  de  hoc 
articulo,  tum  etiam  vltimo  huius  cofuetudinisfufti- 
neri  dominorum  adiones  dicimus,  ex  prçfumptis 
caufis  preftationum  in  materia  licita  de  commerciali, 
quantumlibet  grauia  onera  dicatur,  propterea  quod 
initio  ea  lex  infeudationi  dida  eft,  delibuit  benefi- 


5  [Entre  les  metes  de  la  Seionevrie.] 

1  Domini  fundati  funt  in  natur  aliius  f  e  udorum ,  non 
tn  accidentalibus. 

1  Probatio  de  l’vfement  du  fief  Dominum  fundat. 

3  Clodia  nobis  nulla. 

4  Omnia  feudalia  funt  in  Britannia. 

Domini fundati  ftnt  mtra  meus  feudi  fui.  ibid. 

y  Des  terres  vaines,  de  vagues  en  Bretagne. 


Hic  tex.  optimus  devtilis  ad  refellendas  fcholafti- 
corum  autorum  fententias ,  qui  contra  pronunciare 
folent.  Diximus  initio  huius  articuli  Dominos  feudo-  s 
rum  de  iure  quidem  confuetudinario  folum  funda¬ 
tos  efie  in  naturalibus  feudorum,  id  eft,  inhisquai 
confuetudo  exprefsè  omni  Domino  feudi  debita  ad- 
fcripfir,  de  exempla  talium  adieciiYius,  de  quibus  de 
Molin.  fcripfit  in  feud.  §.7.  num.30.  Caetera  omnia 
quæ  accidentalia  nominauimus,  id  eft,  quæ  àproui- 
fione  hominis,  nec  vero  à  iure  de  Côfuetudine  lcripta 
cauta  funt  padionibus  inueftiturarum  probanda  elfc 
à  dominis,  ficuti  adoribus  omnibus  cùm  eorum  in¬ 
tentio  negatur  inueftituris,  recognitionibus,  profef- 
fionibus,dinumeramcntis,  adibuspoiTcfibriis,atque 


cium  non  accipere  ,  recufanti  onera  ,  atque  etiam  p  quod  hic  agimus ,  prxftationibus  repetitis 


g  nunc ,  de  quouis  tempore  liceat,  grauato  onus  exuere 
abdicatione  feudi,  quam  refutationem  folent  appel¬ 
lare  deguerpimétum.  Nec  vllum  tam  onerofum  feu¬ 
dum  reperiatur,  quod  non  accipientem  reperiat,  imo 
de  quiddam  vtile  ferat  fuo  mercatori.  Itaque  etfi  talia 
pada  priuati  iuris  fint  non  confuetudinarij ,  habent 
tamen  probationes  eorum  audoritatem  à  confuetu- 
dine  de  iure  publico  hic  de  art.vltim.  huius  libri.  Non 
igitur  oppugnanda  funt  prçfumptione  iuris,  quod  ille 
vbique  iniquior  Dominus  feudoru  facit.  Sed  fpedan- 
^irpentr-  in  Conf.  Brit. 


de  determinata  caufa,  fed  probata  qualitate  domi¬ 
nica  de  correlatiua  vaflallitia,  de  feudi  realibus  debi-  z 
tis,  deiuribus,id  eft,  l'^fement  du  fie  f  y  fundatur  dein¬ 
ceps  intentio  Domini  aduerfus  omnem  vaifallum  in¬ 
tra  eafdem  metas  confiftentem,  veluti  iure  in  totum 
territorium ,  de  quamlibet  eius  partem  fufo.  Ita  vt 
iura  eadem  polfit  exercere  in  qualibet  parte,  quæ  ha¬ 
bet  in  toto  I.  æde  facra.  §.  fin.  D.  de  contra.  emgfc  c. 
cùm  Epifcopus  ext.  de  off.  ord.  c.  1.  §.  item  fi  quis  tit. 
fi  de  feud.  defund.  quod  idem  Socin.  fenfit  l.i.  prim 
KKK  iij 


-  W*·.  ^ 


1331  Des  Appropriances,  Art.CCLXXVlf 


in  C0I.4.D.  de  acquit,  pofliÆ  Ioan.  Fabet.  l.i.  vcrb.  A  nmm  Mcldenfis,  &  Mclcdunenfc  confuetuJ0  . 
Sed  tu  potes  dicete!  C.  de  fnm.  Trinit.St  I.I.C.  de  iut.  alla;  quant  plûtes.  *·  * 

emph.  Falfa vero  Canonift.  fententia  Panorm.  Hoft. 

3  And.  Boich.  Fcly.  c.  Ii  diligenti.  &quosMohn.  aile- 
car.  §.  4 6.  num.5.  quod  deiure  Domini  fundati  fine  i 
fn  iurifdiâione  abftrafta  &  feudo  tantum, non  enam  2 

in  dominio  direfto  ·,  Cuius  contrarium  verum  eft  mrc  ? 
confüetudinario ,  quo  omnes  Domini  feudorum  do-  4 
minium  dirc&um  habent  omnium  fubfeudorum,etfi 
ne  iurifdiôtionem  habeant  poteft  contingere.  Fal- 
fum  etiam  illud  quod  à  primario  &  naturali  primæ- 
uo  rerum  ftatu,  rem  omnem  liberam  putant ,  itavbi 


h  [Et  EN  SA  SEIGNEVIUe,] 

Fines  feudi  certi  ejfe  debent  o*  continentes. 

Fendt  partes  disantes,  aut  concretu. 

Feud 4  annexa  non  funt  eadem. 

Amorti  fat  10  inducitur  tempore.  Λη  eximat  à  !u  > 
diftione.  W,J* 

Jn  demnitae  D  omini  profita,  ibid. 


Fines  hos  &  limites  oportet  elfe  certos,  vt 


uorerumivaiu,  - - - .7  - -  n  ...  rr  u  ■  o - ,  ’  uin 

funt  alaudia  potius  alaudialem  quam  feudalem,  id  °  certum  quiddam  poliit  colligi  &  concludi,  nam 
λ  γ+·  i "Ν.  τ Rr  C,  olnu^l.'o  finir  ι  η  finhik  nihil  inferrur  nræter  dubium.  PmL.;  ·· 


indei 


dubiis  nihil  infertur  praeter  dubium.  Probari  igjrut 
eos  oportet.  Sed  &  continentes  oportet  elle,  id  eft 
ne  quid  alienum  medio  interiaceat,  quod  raro  acci, 
dic  in  Britannia,  aut  certe  in  confeifo,  itavt  vaCTal- 
lus  non  neget  fe  hominem  cius  feudi,  quocafu,pro. 
bandus  tantum  reflat  vfus,  id  eft  lex  Feudi ,  lyf. 
tuent.  Nam  fi  ex  pluribus  praediis  diftantibus  confta- i 
rent,  non  effet  fundata  Domini  intentio,  nifi  iucon- 
feffo  etiam  elfct  talia  prcedia  eiufdem  feudi  effe  in 
concreto,  veluti  in  his  quae  noftro  more  Colemus ψ  ' 


eft,  fefuilem.  Nam  &  fi  alicubi  talia  alaudia  funt,  in 
Britania certe  nulla  fune,  imo  vulgatum  vbique  axio¬ 
ma,  omnia  omnium  polTelTorum  dominia  &polTef- 
fiones  in  feudum  teneri ,  vndecumque  habeantur, 
itunc  &no-  quod  vetus  confuetudo  expreiTerat  cap.  114.  Homme 
*λ  art.  318.  ne  peut  (emr  terre  fans  Seigneur ,  &  mirum  eft  ab  refor¬ 
mata  efïèomiflum,  cùm  ad  multa  efficienda  &  con¬ 
cludenda  poiTet  prodcfletale  aflumptum,  quod  ta¬ 
men  obmitti  non  debuit,  c ùm  de fa<5to  verum  fit, & 

hoc  iurc  vtamur ,  quod  &  olim  in  regefta  Camerae  ,  t  x 

computorum  relatum  Molinæus  notat,  &  defa&oin  ^  pellare.  Fougères  a  pennes,  Vitre  a  tiennes ,  Matigm \ 
multis  locis  non  elle  verum ,  dicit  propter  frequen-  tiennes.  Ifta  enim  non  iunt  corumdem  limitum,  ncc 
4  tiam  alaudiorum.  Sed  fendant  illi  quidlibet  fuo  pri-  primario  feudo  adiiciuntur ,  vt  partes,  fed  vtprin- 
uatim  i  ure  :  Nam  præfumptio  imo  neceilitas  verita-  cipalitcr  annexa,  ideôque  naturam: fuam  feruanr,  nec 

tis  habet,  quod  omnia  feudalia  funt  in  Britannia, quo 
fie  liante  aliud  quoque  exeo  concluditur,  quod  Do¬ 
mini  feudorum  intra  metas  ditionum  fundati  funt  in 
dominio  terrarum  incultarum,  &  defertarum, &  va¬ 
cantium,  &  inanium,  de  quo  vulgo  litigant  in  1.  rem 
quæ  nobis.  D.  deacqu.  polTeffi  Iaf.  &  Fab.  1. 1.  C.  de 
iur.  emphit.  Barbat.  conf.  50.  vol.i.  Caft.  conf.  179. 
lib.i.  In  quo  concludunt  contrarium,  fed  idabvno 


reguntur  conditione  primariorum  capitum  quibus 
annexa  funt ,  ncc  funt  eiufdem  temporis  inféoda- 
tiones,  fed  à  dominis  matrimoniis,  aut  hereditati¬ 
bus,  aut  aliis  titulis  acquifitæ ,  &  fuis  dominiis  &  an¬ 
nexa  &  adiun&æ,  fed  æquè  principaliter  vt  determi¬ 
nat  l.i.  D.  de  legat.  1.  &  quiddam  Moi.  notauit  d.  } 
46.  numer.7.  Sed  6c  interdum  accidit  certas  fundo¬ 
rum  partes,  aut  praedia  Ecclefiarum ,  aut  commum- 


illo  falfo  alTumpto ,  quod  res  quaelibet  libera  praefu-  D  ratum  dotibus  dari  à  dominis  praediorum, vt 

%  S  ·  r  Γ  1  _  _  n _  . _ C-  iniflornm  nund  r 


ruatur,  cum  nobis  oppofitum  verum  fit,  hoc  eft  rem 
omnem  feruire,  nec  vllam  e(Te  liberam  à  conditione 
fcudali.  Ex  contrario  igitur  alTumpto  necefle  eft  con¬ 
trarium  concludi,  &:  ex  hoc  textu,  dominos  quofquc 
probatis  finibus  territoriorum  fundatos  in  omnibus 
inclufis  intra  eafdc  metas,  vt  partibus  fui  feudi,  etiam 
aduerfus  regem,  qui  licet  fundatus  fitinfupremo  ref- 
fortu&prote&ionc,  &  dominio  fupremo,  non  ta¬ 
men  in  proprietate  rei  cuiufque,  quod  vulgo  notant 

in  l.  bene  à  Zenone.  C.  de  quad.  praefeript.  &  quos  - „--r - *  ... 

j  Molin.  colligit,  ibid.  num.5.  Quare  cùm anno  1567.  E  memorat.  Quod  cum  accidit,  talia feuda perle ma- 
RexCarolus  ftatuilTet  tales  terras  incultas  vacantes  piunt  feparatum  territorium  facere,  &feparantut 
inanes,  paludéfque  vænire  pretio,  obilitêre  incolæ  lege  &  conditione  reliqui  feudi,  d:  naturam  mutant, 


ter  fit  in  fundiationibus  miflarum,  quod  cùm  eue- 
nit,  &  fi  Domini  feudorum  id  poflint  impedire  ex 
artic.  345.  &  detentores  cogere  ad  vacuandas  manus 
fuas  (fic  enim  loquuntur)  tamen  fi  non  fecerint,  & 
quadraginta  totos  annos  paffi  funt  talia poffideri  ab 
manu  mortua, id  amplius  non  polTunt,&  prçfumptio 
alia  infurgit,  quod  olim  indemnifata  fint ,  &affran- 
chifata ,  vt  loquuntur,  de  eorum  confenfu,  ita vtara- 
plius  litem  de  eo  mouere  nonpolfunt,  quod&Mo!.. 
notat.  §.41.  numer.6o.  &plurcsea  rc  confuetudines 


Mt.  318, 

*t.  e. 


Britâniæ  &  declarationem  exprefscre ,  ne  id  cuiquam 
fraudi  elTet,  néve  aliæ  intelligerétur  ediifto  quam  quæ 
iuris  dominici  elTent.  Quia  aut  Baro  aut  Dominus 
feudi  tam  fundatus  eft  in  fuo  dominio  vtili  intra  fuas 
metas,  quam  Rex  in  vniuerfahdc  primario.  Imo  hoc 
potentius, quod  generi  per  fpeciem  derogatur,  &  fpe- 
cialis  præfumptio  vincit  generalem ,  vt  dicit  Bald.  1. 
fiue  polfidetis.  C.  de  probat,  per  quam  fpecicm  do¬ 
minium  illud  primarium  non  tollitur,  fed  diucrfifica- 
tur  &  diflinguitur  in  ipecies  qualificatas  vtilis  &  di- 
re£ti.  T alia  funt,  quæ  nos  in  tribunalibus  noftris, ver¬ 
bis  confuetudinariis  folemus  appellare ,  gallois ,  hoc 
eft,  terrae  &  agri  vacantes  interiacentes  inter  agros 
limitatos,  quos  nos  folemus  dicere  elle  proprios  do¬ 
minorum  feudi,  etiam  fi  interdum  contingat  eos  in 
vfu  efle  vicinoru  &  fubditoru  eiufdem  Domini, ideô¬ 
que  &  tale  ius  fæpè  profeffionibus  inferi  foleat.  V ana 
igitur  nobis  quidem  illa  alaudiorum  iura,  &  omnia 
quæ  cum  fuo  effe&u,  &præfumptione.  Car  en  Bre- 
Ugne  nul  ne  peut  tenir  terre  fans  Seigneur.  Cui  conue- 


lege  ûc  conditione  reliqui 
Cr  enclaues  dicuntur,  &  ad  Dominum  fuperiorem  w· 
rifdiiho,  &  relfortus  reuertitur,  nec  amplius  de  cor¬ 
pore  feudi,  aut  Baroniaediciitur,  nifi  fibi  iurildiuio· 
nem  Barones  aut  homagiUm  exceperint  ;  quarauis 
Mol.  per  amortifationem,  ac  ne  confecrationemquM 

dem  Ecclefiæ  putet  locum  confecratum  cx'm^.a 
ritorio,  &  iurifdiclione  dominorum  feudi:  Sm’ 
eodem  adhuc  refidere,  &  exerceri  polTe  iurudK  θ' 
nem,  &  probat  audoritate  Baldi,  quodEccleli* 
p  de  territorio  poteftatis.  Sed  ibi  Bald.  nullam  aino 
fationem ,  aut  præfcriptionem  manus  mortui,  , 
indemnifarionem  præfupponit,  quorum  allf 
interuencrit,  nec  exprefsè  appareat  de  retentione 
lis  iuris,  tranfit  ca  iurifdi&io  ab  inferiore  a  p 
rem,  &  fi  quidem  remanet  in  t  er  r  itono  amort 
tis ,  quod  folusRex  facere  poteft,  fcddefin  e 
territorio,  &  coercione  eius  cotra  quem  Pleni"njr3. 
emancipationis  praeferiptum eft, atitqm m  ^ 

tis  nomine  quidquam  accepit  fine  refer 

fentiendo  amortifationi  j  &  hoc  iure  vti 


1333  Des Appropriances,  Art. CCLXXVIL  1334 

nugna,&  antiqua  Iis  eft  inter  Regem  &  Baronem  Vi-  Λ  Quinta  in  materia  prrfcriptiohis  aut  confuetudi-  4 

fm  mrinnp  nrinraniiim  m  -  ·_  :  i  i  *  1  1  ^ 


træi  ratione  prioratuum  in  dida  Baronia  iitorum, 
quorum  poftelfiones  pleno  iureolim  amortifatæ  di- 
euntur,  &  præfcripta  omnis  feudalis  fubiedio,  &  iu- 
rifdidio  fine  vlla  retentione.  Sed  haec  funt  alterius  lo¬ 
ci.  Propter  alia  tamen  appofita  funt  haec  verba ,  entre 
les  metes  dudit  feignent  cr  en  fa  feigneune  ,  alterum  enim 
accidere  poteft  fcilicet  ,  vt  intra  metas  fint ,  domino 
circumquaque  feudi  terminos  polfidente,  ôc  tamen  vt 
quoddam  particulare  feudum  eiüs  non  fît,  quo  tropo 
dixit  Paulus,  ex  nobis  exierunt  fed  de  nobis  non  erat: 

Et  pater  exemplis  fupradidis ,  cr  aux  enclaues.  Caete- 
rum  hic  apparet  dominum  extra  territorium  fuum  B 
fundari  non  polfe ,  nifiin  titulo  aut  præfcriptione  in 
exigendis  talibus  ,  quod  exprefsè  decidit  Francif. 
Aret.  conf.  132.  quod  ad  hoc  ipfum  fadum eftin eo¬ 
dem  ipfo  argumento. 


1  [Exemption.  ] 

Improprie  loquitur,  nam  priuatio  præfupponit 
habitum,  ôc  exemptio  præexiftentiamlubiedionisi 
fed  dicere  debuit  non fubiettton  ou  liberté  ou  nef  re  tenuo. 

^  [Ils  sont  tenvs  provver  le  tiltre 
de  leur  exemption. 

1  Libertas  prafumitur. 

2  Qualitas  prafumitur  ex  prafenti  flatu. 

3  Tendente  lite  ml  nouari. 

4  Extenfio  nonfit  de perftna  ad perfonam: tantum praferi- 

ptum  quantum  pojfejfnm. 

5  Seruitutes  non  funt  contra  im  commune . 

6  Prafationes  ius  fundant,  ita  vt  [ubietli  debeant  proba¬ 

re  libertatem. 

t  Multa  huic  difpofitione  obftare  videbantur,  at¬ 
que  in  his  certitfimæ  iuristegulce  de  elementis  iuris 
ciuilis  dedudæ.  Primum  rei  cuique  ôc  perfonæ  con¬ 
natae  libertatis  praefumptio,  &  confideratio,  de  qua  1. 
imperator  &  1.  cuius.  D.feruir.  vrb.  præd.  Quod  fi  ita 
eft  grauari  reum  probatione  libertatis  alienum  à  iure 
videbatur. 

*  Secunda  regula  eft, quod  quali  auifque  in  ftatu  re¬ 
petitur,  talis  praefumitur  pendente  lite ,  &  talis  debet 
indicari, qui  in  poilelfione  libertatis  eft  liber  in  poftèf- 


nis  inducendç  aut  indudæ,non  eiTe  faciendam  exten- 
fionem  de  perfona  ad  perfonam  *  neque  adiuè  neque 
pafiluè,  male  igitur  hic  fieri  extenfionem  de  foluenti- 
ous  ad  non  foluétes,à  poftèflis  ad  non  poilefla,de  quo 
noslup.art.271.  verbo  cr  fetgneurie  &  Fely.  c.  auditis  * 
ext.  de  præfcript·.  Balb.  parte  2.  principali  q.  2.  in  fin. 
Boër.decif.  263.art.coni.13i.  Atqui  hic  contra  fit. 

Sexta tanrumpræfcriptùm quantum  polfeiTum,&  J 
contra  quos  pofleflum,  quod  nos  late  fumus  exequu- 
ti  d.art.271.  hic  amplius  peti  quam  polTeilum  fit. 

Septima  fadum  negantis  per  rerum  naturam  nul¬ 
lam  elle  probationem,ideôque  nifi  intentione  adoris 
probata  non  debere  reum  probatione  exemptionis 
grauari. 

Quæcùmreceptiifimafîrit  iuris  theoremata,  hîc 

videri  poterat  ifta  difpofitione  ea  omnia  violari,  fed 
non  ita  eft,  rclponfioque  ad  omhiavna  eft,per  repeti¬ 
tas  tot  annorum  præftationes  ex  eaufavnif-or  mi,  in¬ 
duci  debiti  allegati  præfumptionem,  atque  ex  ea  do¬ 
minorum  intentionem  fundari,  ex  confuetudine  cur¬ 
tis  præfumpta,  idem  iuris  in  partes  elfe  quod  fit  in  to¬ 
tum  ,  &  in  lingulares  valfallos  vt  detentores  partiunt 
C  feudi,  fimiliter  per  omnes  fuas  partes  affedi,  ad  quod 
probandum  magna  adminicula  ducuntur  exprofefi- 
fionibus  quas  domini  adores ,  fuis  ôc  ipfi  dominis 
exhibent  talium  iurium  profelTorias,  &  fi  per  fe  illa 
quidem  in  totum  non  probent  1.  cenfualisprofelfio. 

C.  de  donat.fic  euehit,vt  dominorum  intentione  fun¬ 
data  regulæ  illa:  ôc  theoremata  omnia ,  qua’  ex  aduer- 
fo  opponuntur,  pro  dominis  facere  teperianrur,  quia 
ôc  h  iure  primario  res  omrtes  liberae  præfumantur, 
iure  tamen  gentium  introdudaefuntferuitutes,  ho¬ 
minum,  &  prædiorum,  ôc  iure  ciuili  confirmatae. 
Ideoque  non  contraius  fed  praeter  iiis  elfe  dicuntur,  6 
D  licet  ius  partis  impetat,quod  glof.  notat  in  c.i.de  præ- 
feript.  in  6.  alij  1. 1.  C.  deferuitut  &  aq.  ôc  hos  alibi 
diximus.  Quare  cum  probatis  tanti  temporis  præfta- 
tionibusvaflalliin  polTelfione  feruitutis  reperiantur, 
prouocantes  de  feruitute  in  libertatem  intérim  ferui- 
re  oportet,  iuxta  L  circa  de  probat.  D.  ôc  quæ  ante  di¬ 
ximus.  Nec  magis  obftat,  quod  de  extenfionibus  non 
faciendis  in  materia  confuetudinaria,  aut  præfcriptio- 
num  obiicitur,  quippe  ifta  per  extéfîonem  non  fiunt, 
quæ  intelligitur  de  feparatis  ad  feparata ,  aut  diuerfa, 
hîc  autem  non  ita  fit ,  fed  potius  illatio  de  toto  ad  fuas 


iione  feruitutis  feruus,  ingenuitatis  ingenuus,  nobi-  H  partes  concretas  dcvnitas,  &  eadem  corpora  deplu- 


litatis  nobilis,  ignobilitatis  ignobilis,  articu.  153.  & 
quosTiraquel.  in  tradat,  nobilitatis  congerit  q.  10.  ôc 
q.  14.1η  partagiis  noftris  q.  21.  Hic  autem  vaftalli  in  fa¬ 
do  proponuntur  nunquam  folui(fe,&:  fic  in  polTeifio- 
ne  libertatis ,  &  tamen  pro  feruitute  pronunciatur, 
quod  exemplum  eft  Appianæ  infaniæ,  &  crudelitatis, 
qui  ex  poilelfione  libertatis ,  fecundum  feruitutem 
vindicias  dedit ,  obquod  fadumfccelfio  patrum  & 
plebis  fada  eft. 

3  Tertia,  quod  qua  quifque  in  polTelfione  iuris  re- 
peritur,  in  eadem  pendente  lite  tuendus  eft,  etiam  ad- 
uerfus  fifcum  1res  quæ  in  controuerfia.  D.de  iur.fifc.  p 
1.  prohibitum.  C.  eod.tit.  lib.io.  c.cumveniiTentext. 
de  inftitut.c.i.&  2. ext.  vt  lit. pend. c. volumus,  16.  q.4. 
c.  dudum  ext.  de  priuileg.  1.  2.  C.  de  probat.  1.  vltim. 
Cod  de  rei  vendic.  (f.  illud,  quoque  auth.  in  mcd.  Iit. 
non  fier.  fac.  for.  col.  8. 1  diuus.  D.  de  petit,  hæred. 
&1.  non  ideo.  C.delib.  cauf.l.i.C.  fi  per  vim  vel  alio 
mod. 

Quarta,  res  inter  alios  adas  aliis  nonbocere  1. 
fæpe.  D.  de  re  iud.  ôc  tit.  eodem,  C.  c.cùm  fuper  ext. 
de  re  iudic. 


ribus  compofita,ne  vna  ôc  eadem  res  diuerfo  iure  cen 
featur  d.l.  æde  facra. 

Quare  hoc  ipfo  in  fubicdo  iam  olim  Io.  Fab.  fen-  7 
ferat,  quod  fi  vnus  plurcfue  domini  à  fuis  fubditis  ali¬ 
quid  exigere  fint  foliti,  dominis  in  quafi  poiTeifione 
exiftentibus ,  probationem  libertatis  fubditis  incum¬ 
bere,  quod  ait.§.  æqtiè  fi  agant  inft.  de  adioi  nec  mul¬ 
tum  diuerfum  quod  feribit.  §.  ex  non  feriptoinft.  de 
iur.nat.  Boër.  decif.  126.  Demum  hîc  non  quæritur 
de  acquirendo  iure  per  praeferiptionem ,  quod  etiam 
ex  diuerfo  obiicitur,fcd  de  retinendo, quod  per  vnum 
adum  fieri  poteft ,  per  panes  ad  totius  conferuatid- 
nem,vt  fuo  loco  demonftrauimtiSi 

^Le  tiltre.] 

1  Titulus  in  feudalibus  quomodo  probetur 

1  Exemptio  quomodo  probetur. 

3  CeJJati»  aut  non  folutio  debiti . 

Id  eft  concelfionem  libertatis,  autpiiuilegium  à 
domino  feudi  conceftura,  probatur  autem  n^atiuè 
KKK  iiij  0 


1335  Des  Appropriantes,  Art.C  C  L  X  X  V 1 1 


pei  profeffiones  fcudales  anteriorum  temporum 


fi  A  art.zjo.  Sed iufta  dubitatio eft, anpraftationet V 

mhll t^lecontinenc^ife per inueftituras ,  cùm  quidem  foluuomun  dominus  vmcerepoflit.Kmm  J? 

indebitum  dicitur,  &  condicitur.  Nam  fiexemptio 
proponeretur,  ab  confeftb  debito,  neceiTano  aut  pri- 
uilegium,  aut  alio  modo  probanda  effet  per  liberatio¬ 
num  inftrumentum ,  fecundum  quæ  de  renouatiom- 
bus  inueftiturarum  tradit.M°hn·  infeud.  §.5.  nurn. 

74.  infra.  Sed  &  præfcribi  quoque  exemptio  pollet  a 
talibus  tempore  4o.annorum:  Neque  enim  hæc  con- 
fuetudo  eam  tollere  voluit ,  quia  de  fimplici  cellatio¬ 
ne  folutionis  mentionem  ponit,  à  qua  in  talibus  præ- 
feriptio  initium  capere  non  poteft ,  vt  ante  docuimus, 

y  .  *■  1  Λί _ : _ _  ^  Λ  liU^rroM  c  ^ 


quam  in  pofleflorio  1.  cùm  de  in  rem  verfô.  faul<f0 
cum  in  rcalibus  ,·&  rerum  dominiis  de  iurè  /  , 
litibus,  &1.  fi  certis  annis.  DepoiTcfforionon  ‘ 
gna  caula  dubitandi ,  quando  etiam  vnicafolutjoma‘ 
vltimo  anno, aut  vno  de  tribus  conftituit  in  p,  ^ 


11c  d.art.130.  &  Mol.  d.  lib.  devfur.  q.Zo.  nu.*» 
Caft.  dixit  l.ficuti  §.  fed  fi  quæratur.  D.  fi  fcruit.vènd 
&  Spec.ti.  de  locato.  §.  nunc  aliqua  Bart.  1.  f0lenc  n 
dcoif.  proconf.  Hocidemilleinconf.  Parif.§.7  jj  ·’ 
y.  &  $.z.  glof.6.num.4.  Tametfi  in  hocvltjocotril 


fed  vitra  non  folutionem  ad  poiTellionem  libertatis 
ineundam,  neceilaria  eft  denegatio  vaflalli  fada  pe¬ 
tenti  domino,  &  eidem  acquieicenti, neque  enim  ali- 
ter  in  poflefiione  cor.ftiruitur ,  nec  aliter  poteft  præ- 
fcribere,quod  nos  ante  fuse  fumus  perfequuti,&  vul¬ 
go  tradant  1.  male  agitur.  C.dcpræf.  30.  annor.  Alex. 
conf.136.  vol.  2..  &conf.30.volum.z.  &n4.lib,4.  Ia- 
cob.de  S.  Georg.  dehommagiisnum.4i.  Sed  tamen 
dubium  non  eft ,  quin  libertas  à  talibus  iuribus  fit 
præfcriptibilis ,  concurrentibus  neceflariis,  vt  art.fu- 
periore  diximus. 

m  [De  levr  exemption.] 

Quia  fcilicet  domini  intentio  fundata  eft  per  pro¬ 
bationem  præftationum. 

i  n  [Ores  qv^ildiroyent.] 

Addo  cr prouueroyent,  probant  vero  hoc  ipfo  quod 
non  probatur  contrariunv.Nam  folutionem  alleganti 
ad  poiTellionem  incumbit  probatio,  probant  &  obli¬ 
que  probando  folutiones  ex  alia caula  fadas  :  Nam  li 
primat  folutionis  caufa  probantur  fequentes  indeter- 


ginta  annorum  curfum  exigit ,  Sc  d.  glof.6.  exeo  qu  \ 
illæl.  fi  certis  annis  &Γ.  litibus  intelligi  debeant tan¬ 
tum  in  præftationibus  prætenfis  ex  oblieationibiâ 
pcrfonalibus ,  in  quibus  multiplex  prætenh  debitoris 
fadum,  non  folapalfio  probat  obligationis  ignotum 
principium fecus in  realibus ,  veluti  debitisex  caufa 
feudali,  Sc  rerum  dominiis ,  in  quibus  illae  locum  ha¬ 
bere  non  poliunt,  vt  puta  nili  oftenfo,aut  probato  ti. 
tulo,  aut  certè  longiflimi  temporis  curfu ,  alioqui ac¬ 
cideret  confundi  totam  materiam  præfcriprionum, 
quae  in  longi  temporis  prçfcriptionibus  dominiorum 
C  exigunt  probari  titulum  1.  diutina  1.  nec  petentem  C. 
de  praef.long.temp.l.  nullo  C.de  rei  vend.  l.Celfus.D. 
de  vfucap.quod  ante  eum  notarat  Balb.d.part.j.  q.i0. 
Vtigitur  v traque  difpofitio  locum  habeat, negat  cùm 
de  probatione  dominiorum  rerum  foli  ambigiturin 
petitorio  citandas  elfe  dd.  11.  litibus  1.  fi  certis  annis 
&1.  cùm  de  inremverfo.  quae  paribus  paflibus  am¬ 
bulant,  fed  in  his  probandos  efle  titulos  exd.l.  nullo 
1.  diutina  1.  nec  petentem ,  quod  verum  eft  per  text. 
confuctudinis  λ66.  qui  magis  etiam  vrget,  vbidixi- 
mus  verbo,  prouuant  le  filtre.  Igitur  quoties  depedto- 
rio  agetur  proprietate,  aut  dominio  reifoli,  autrei 


minata:  ab  ea  determinantur,  etiam  citra  relationem,  D  ρΓ0  iolo  habita·,  vt  debitorum  feudalium  magni  mo- 

quodMol.  cenfuit  lib.  devfu.nu.  m.  &item.  §.46.  - :  — -1 - r' - ; . A"u,!i 

nu.  13.  in  feud.  &  quos  allegat  Quare  probatis  folii  - 
tionibus  reus  femper  intendere  debet,  vt  folutionum 
caufas  diucrfificet  ex  abis  caufis  quam  prætenfis,  quia 
fimpliciter  fadae  femper  habent  tacitam  relationem 
ad  fuam  primam  caufam,  &  implicitam  repetitionem 
cius,  cùm  nulla  diuerfa  probatur. 


'[Qv’ils  ne  levrs  predecessevrs.] 


menti,  vel  vulquecini  Parifienfis  agrfaut  noftriballij, 
aut  iuris  rachatus,  aut  talium,  erit  in  petitorio  explo¬ 
denda  omnis  mentio  earum  legum,  quod  Molin.fero 
aitdift.  §.7.  limit.  j.  1.  num.  19.  glolfi verb.  tempora 
cap.  querelam,  ext.  dceled.  Et  vulgo  etiam  fentiunt 
in  dd.  11.  in  rebus  magni  momenti ,  cuiufmodi  funt 
dominia,  fed  in  rebus  non  talibus  quales  volunt  elfe 
feruitutes,  &  praedationes  ab  obligationibus  perfo- 
nalibus  earum  difpofitiones  admittunt  omninoque 
in  talibus  momentofis,titulus  probandus  erit  in peti- 
'  Siue  fingulares ,  fiue  vniuerfales,  non  refert  in  ne-  £  torio  ad  praeferibendum,  6c  totius præfcriptionisim- 
gatiuis.  Quod  fi  de  authore  probaretur,  cx  eius  folu-  plementum.  Sed  in paruis,  &  perionalibus  dd.ll.ad 

tione  fubfequutis  abis  vfque  ad  decem  vrgeretur  r  - 

reus.  Sed  fi  vaflallus  eum  negaret  authorem  fuum 
fuifle,  nec  habuifte  caufam  ab  co  qui  foluit ,  proban¬ 
dum  eflet,  de  quo  tamen  alibi  diximus,  an  probata 
iimplicis  detentoris  folutione,praeiudicium  fiat  nunc 
tenenti ,  de  quo  Benedic,  rep.  c.  Raynutius  verb.  & 
vxoremnumer.  447. 


p[N’en  avoir  îamais  rien  paye'.] 


præfumptionem  tituli  etiam  in  petitorio  valebunt: 
quo  cafu  fententia  Spcc.  &  Caft.  accipitur, de  qua  an¬ 
te  diximus  &  Molin.  dieft.  qu.  10.  num.  209·  Ego  in 
feudabbus  quoque  iuribus,  &  debitis  accipiendam 
dico  hanc  difpofitionem,annuis  dumtaxat,  &qu* 
quotannis  recurrunt ,  vtea  decem  annorum  præfta¬ 
tionibus  probari  fufhciat  ad  idoneam  debiti  præfuni- 

Î itionem  ex  caufa  infeodationisprætenfæ,  nec  abus 
ênfus  huius  articuli  efie  poteft,  qui  in  materia  feuda¬ 
li  loquitur  ,  &  ftatuit,  per verbum  4  acceufbtitfh1 


^[Le  seignevr  en  povrra  vser.] 

i  Dccenndifpr<tft<itio  *n  ~\dledt  in  petitorio. 

2.  Vnic 4  folutio  conjhtmt  in pojfefiont. 

Adde  etiam  via  exeeutionis,  fi  vltimo  triennio 
in  polfeifione  folutionis  fuit,  fin  minus  via  a&ionis 


l.  loquitur  d.  1.  miuu.,  ..w,  ;  - 

non  ex  longo,  probxoque  tempore  vel  longinqua 1,  <■ 
inueterata  redituum  fufeeptione  fufficiencem  na  e 
cautelam,  quae  lex  (vt  ante  docuimus)  de praeicrip» 
ne  intelligi  non  poteft,  cùm  minus  tribuat  decenn, 
quàm  complendae  praeicriptioni  fufficiat  :  &  e 
ratparenthefi,  quod  fi  yerum  eft,  intelligi 0 
eam  neceflè  eft  in  prçftationibus  annuis  minori 
poris,  quæ  fi  incidunr  etiam  in  petitorio  °^fnt 


1337  Des  Appropriancés, Art.C  C LX X Y 1 1 L  1338 

debent  per  hune  tex.  Citerum  quia  in  idem  tempus  A  diiudicanda  fit ,  incertolocô.inquodeearenilcet.. 
ncc  ptacftationcspoüttw  madere  nec  adaptari  ad  de-  ti  moris  reperiatur,  an  è  vicinorum  ioeorum  moribus 


bita  interpellata ,  &  quæ  femel  tantum  in  morte  acci¬ 
dunt,  vt  releuia,  rachatus,  &bailiium.  Inhis ,  in¬ 
quam  ,  habere  locum  hæc  difpofitio  nequit,  fed  vni- 
cus  adus  vltimus  conftituit  in  pofleflione,  fed  petito¬ 
rium  propterea  obtineri  non  poflet.  In  qùo  omni¬ 
no.  tituli  probandi  funt  in  terminis  illius  articuli  z 661 
aut  per  inueftituras,  &  recognitiones,  quænon  funt 
ipfie  quidem  tituli ,  funt  tamen  probationes  de-titulo 
idoneae,  quod Molin.  notat,  f.i.giof.;.  num.33.  &§. 
7.  nu.  21. 

Summa  igitur  hzcciio,  decem  annorum  prae¬ 
dationibus  cuiufquam  debiti ,  ex  caufa  vniformi, 
&  eadem  probari  debitum, &  debiti  caufam  fufficien· 
ti  praefumptione ,  niii  quidem  contra  probetur  ex  di- 
fpofitione  leg.  cum  de  in  rem  verfo  leg.  fi  certis  annis 
1.  litibus,  fiue  petitorio,  fiuepoiTeiTorio  agatur. 

Has  tamen  leges  omnes  locum  non  habere,  quo¬ 
ties  de  dominio  rerum  foli,aut  rebus  magni  momenti 
agitur,  fed  de  præftationibus  ex  caufa perfonali  dum- 
taxat,aut  feruitutibus. 

Ex  hoc  textu  tamen  in  præftationibus ,  &  iuribus 
feudalibus  annuis  quidem,  eas  decem  annorum  prae¬ 
dationes  idem  efticere,quod  iure  ciuili,id  eft,prçlum- 
ptionem  inducere  de  titulo,  &  valere  eas  etiam  in  pe¬ 
titorio,  in  quibus  alioqui  omnino  probandus  eflet  ti¬ 
tulus  exilio  art.  166. 


argumetum  duci  poflit ,  huiuS  loci  funt  in  tex.  &  glof. 
c.  cum  olimext.  deconfuet.  eap.  füpereo.  ext.  de  co¬ 
gnât.  fpirit.  cap.  fupereo.  cap.  ecclefiis  c.  fopitaeext. 
decenf.cap.2.  ext.de  capel.monach.  quos  tamen  vul¬ 
go  intelligunt  receptis  leritemiis,vbi  non  de  iure  ipfo 
debiti  controuerfia  eft,  fed  aut  de  modo  ,  aut  quanti¬ 
tate,  aut  qualitate  perceptionis.  Nam  fi  de  impo¬ 
nendo  aliquo  onere  extraordinario  agatur ,  etiam  fi 
maxime  in  locis  circumuicinis  obtineat,  nihil  con¬ 
cludere  ad  onerandum  eodem  debito  certum  particu¬ 
lare  prædium ,  intermedium  etiam  mtra  eiufdem  ter- 
ritorij  metas  fitum,nifi  quidem  aut  præfcriptio, aut  ti¬ 
tulus  oftendatur ,  aut  certe  in  fitis  fub  vno  territorio 
,  ius  deducatur  ab  vniuerfo,  &  tale  dicatur  in  totum,& 
fingulares  eius  partes ,  quæ  textus  noftri  difpofitio 
eft.  Nec  enim  id  tale ,  aut  tantum  præftare  poteft  ho¬ 
minis  cuiufquam  fingularis  fadum ,  aut  confuetudo 

f>riuati  hominis ,  vt  ad  alios  homineSraut  Caufas,  aut 
oca  porrigatur,  quàm  cum  quibus  eftadum,  &  vt 
nec  vicinorum  locorum  confuetudines,  nifi  cum  do¬ 
mi  fpecialis  de  eo  nulla  eft ,  quod  illis  locis  Dod.  tra¬ 
dunt  Boer,  decif.z^.  num.io.  &  §. 10.  &  tit.  deiurift 
om.iud.  inconfuet.Biturigi 

*  [Nonobstant  longvb  tenve.] 


r[Es  LIEVX  CIRCONVOISINS.] 

i  An  procédât  Argumentum  a  vicinitate  locorum  in  qui¬ 

bus  aliqua  debita  exercentur. 

%  yyt  particulari  cuiufquam  fallo  nil  infertur  contra 
alium. 

Hommes  es  lieux  circonuoifns ,  hoc  eft  eiufdem  terri- 
torij  fubiedis,  atque  hic  vicinitatis  nomen  impro¬ 
prie  fumitur,  pro  partibus  eiufdem  corporis,  &  vni- 
ucrfi,  cùm proprie  vicinitas  in  ieparatis  dicenda  fit,  à 
quibus  ad  ieparata  non  infertur,  fed  adhaerentes  vnius 
corporis  partes,  non  propriè  vicinæ  fibi  dicuntur, 
quod  hic  nt,qui  enim  aurem  hominis  tetigit,  is  totum 
hominem  tcrigiiTe  videtur  1.  vulgaris.  D.defurt.Quæ- 
riturin  iure,  an  fi  quando  accidat,  vt  controuerfia 


X  Prafcriptio  his  verbis  non  tollitur <. 

Hoc  eft  nonobftante  cuiufcunque  temporis  cef- 
C  fatione  folutionis,ante  quidem  decennales  præftatio- 
nes  fadas ,  quia  fubfequutæ  præftationes  tanti  tem¬ 
poris  fortiores  eluunt  quafcunque  indebiti  præfum- 
ptioneS,  ita  vt  cedat  infirmior  præfumptio  fortiori. 
Denique  id  etiam  intelligedumhis  verbis  non  exclu¬ 
di  præfcriptionem ,  fi  tota  &  integra  praecellit ,  cum 
fuis  requifttis  hoc  eft ,  fi  accefliflet  vitra  non  folutio- 
nem,  etiam  recufatio  debiti,  &fequuta eflèt non fo- 
lutio  per  fpatium  temporis  à  lege  diffiniri  &  fufficien- 
tis  ad  prçfcriptionem.Nam  ante  diximus  admitti  pro¬ 
bationem  contra  prçftationumcontinuationem.Pro- 
baretur  autem  indebitum  prçfcriptione  probata,  quæ 
tamen  in  talibus  inchoari  nequit,  nifi  à  tempore  re- 
eufatæ  folutionis  cum  peteretur. 


Article  CCLXXVIIL 


^^3ovt  tor-faitb où efchetc amendé d ciuilc  eaufeigneur  ,f  eft  eftaintspar  A 
an  &  iour” ,  s’il  neft  pourfuiuy  : 1  &  neft  par  ledit  laps  de  temps  dan  &  £ 
^^^iourtollul’intcreftciuil,  delà  partie offenfee,  c 


’/'Λ  Mne  deliÛum  b  quod  continet , c panam  d  pecuniariam, e  domino  adiudicandamf  eua- 
^  nefeit,  g  anni  &  diei  lapfufft perfecutio  eiusfaSla  non  fuerit  : 1  nec  tamen  prœfato  anni 
&  diei  curriculo,  tollitur  interejjc  ciuilc,  illius  cui  damnum  datum  eft. 


I  Pelillutn  crimen,  peccatur».  D 

Z  Pnuatorum  delitiorum  profequutio. 

3  Publicorum  item  profequutio  pecuniaria, aut  poenalis « 

4  Differentia  huius  art.  (χ  art.  174. 

Tout  tor- fait.]  Ter- fait.  Francica  voce  idem  eft, quod 
delidilatinis ,  id  eft  leuius  aliquod  admifliim  contra 
î  leges ,  veluti  ea  quæ  non  fponte  nec  dolo  malo ,  fed 
tamen  aliqua  cum  culpa  admittuntur,  aut  excedunt 


defenfionis  modum,  ex  quibas  pcena  irrogatur  dum¬ 
taxat  pecuniaria.  Crimen  &  peccatum  de  atrociori- 
bus  dicuntur.ideôque  &priuata  delida  interdum  ap-> 
pellantur,  ex  quibus  obligationes  nafcutur.de  quibus 
in  titulo  de  obligat,  quæ  exdelid.  &  quafi  delid.  na- 
fcunrur.  Priuatorum  ‘delidorum  etiam  olim  profe-  z 
quutio  eorum  tancum  fuit ,  qui  fuam  vel  fuorum  in- 
iuriam  perfequebantur.  Publicorum ,  cuiufiiis  depo¬ 
pulo,  &  fine  publico,  quod  tex.  indicat  1.2.D.depubL 


1339  Des  Appropriances.  Art.C  C  L  X  X  V I Π.  IJ40 

·'·"·"  . Λ  Ideft,p««»M/V*.  ]  Neque  eniift  hîc  profèbiun· 

lilis,  &  ordinariae  attingitur  difcrimen.  Potr  !°'  ‘ 
ius  difpofitionis  valde  meo  quidem  îudicio  incert  a 
regula,  qux  prçfcriptionis  legem  format  à  fine  &  q 


iud.  vtramqüe  vocum  deli&i,  &  peccati  Cicero  lib.i.  A 
de  inuentione  difcriminat,  qüi  peccare  volent, mquic,  ciums, 

necelle  aliquando  habebunt  primum  delinquere ,  & 
i  c*  ·  di  .  r'  r.  ΛΛίΛ·  Λγ  edo  f.  verbo  dc- 


necelie aliquanao  - ,;1,  ", 

alo f.  attigit  la.  C  fi  aduerfus  delid.  &glof.verbode- 
Hquitauth.quain  prouincia.C.vbi  de  crimi.ag.oport. 

3  &c  glof.reg.  peccatum  de  rcg.  iur.  in 6.  Oriuntur  igi- 
turex  deliftis  omnibus  duae  profequutiones  ,  altera 
poenalis  fcilicet,  altera  rei  profequutoria ,  omnis  pro- 
fequutoria  pecuniaria  eft,  nam  apud  nos  ad  vmdidam 
fimpliciter  nulla  ferè  tribuitur,  ne  adio  quidern  iniu- 
riarum,  quæ  lemper  coniunitum  habet  interdie  pri- 
uatum,  &  quam  reparationem  folcmus  appellare, 
etiam  fi  reus  conui&us  interdum  facere  aut  dicere  co- 
demnetur ,  quodrccantationem  fonet.  Ne  adiones 
quidem  illx,  quae  triplum  aut  quadruplum  inducunt 
legibus, priuatorum  a&ionibus  vfurpantur,  6c  poena¬ 
les  femper  procurator  publicus  exercet.  Eae  vero  de 
omni  fuie  publico  crimine,  fuie  priuato  intendantur, 
interdum  pecuniariam  interdum'  capitalem  habent 
condemnationem  d.l.i.  1.  licitatio  §.  quod  illicitae-  D. 
de  pubi,  dcd.auth.  quainprouincial.  quiferuum.